Isfahan University of Technology

Reproduction Reproduction PhysiologyPhysiology

((part 2part 2))

By: A. Riasi )PhD in Animal Nutrition & Physiology(

اهداف این جلسه

انواع جنسیت چیست و نسبت جنسی چگونه تعیین •

می شود؟

ژن های و ترکیبات کنترل کننده جنسیت کدامند؟•

تمایز گنادها و اختالالت جنسی؟•

اهمیت کنترل هورمونی تولید مثل چیست؟ •

هورمون های کنترل کننده تولید مثل کدامند؟ •

چه هورمون ها و پپتیدهایی در فولیکول ها ی تخمدانی •

شناسایی شده اند؟

نقش پروستاگالندین ها در تولید مثل چیست؟•

جنسیت و انواع آن

از نظ7ر بیول7وژی جنس7یت مجموع7ه ای از س7اختارها و

وی7ژگی ه7ای ف7یزیولوژیکی اس7ت ک7ه ن7ر و م7اده را از هم

متمایز می کند:

جنسیت ژنوتیپی

جنسیت گنادی

جنسیت فنوتیپی

جنسیت قانونی

نسبت جنسی

:انواع نسبت های جنسی

نس7بت( لق7اح در زم7ان ه7ا م7اده ب7ه نره7ا نس7بت

جنسی اولیه(

نس7بت( تول7د زم7ان در ه7ا م7اده ب7ه نره7ا نس7بت

جنسی ثانویه(

نس7بت نره7ا ب7ه م7اده ه7ا پس از رس7یدن ب7ه س7ن

بلوغ )نسبت جنسی ثالثیه(

نسبت جنسی

مهمترین عوامل تغییر دهنده نسبت جنسی

گونه

نژاد

فصل و تغذیه

سن مادر

نوبت زایش

بسامد انزال

مهمترین ژنها و ترکیبات تعیین کننده جنسیت

ژنSRy

( فاکتور تعیین کننده بیضه TDF)

ژن ه7ای م7وثر ب7ر تم7ایز بیض7ه ه7ا در روی کروم7وزم

X

ژن H-Y

ژن Dax1

( فاکتور تعیین کننده تخمدانODF)

بهنج7ار تم7ایز و ه7ا فولیک7ول تش7کیل ف7اکتور

تخمدان

تولی4د ه4ای ان4دام دیگ4ر و گناده4ا تم4ایز

مثلی

.گنادهای آغازین در نزدیکی کلیه ها شکل می گیرند

ش7کل گ7یری س7لول ه7ای جنس7ی آغ7ازین از الی7ه درونی

کیسه زرده

:انتقال سلول های جنسی آغازین به گنادها

حرکت آمیبی

جذب شیمیایی

انتقال نا فعال

تولی4د ه4ای ان4دام دیگ4ر و گناده4ا تم4ایز

مثلی

انج7ام تم7ایز بیض7ه ه7ا هم7واره زودت7ر از تخم7دان ه7ا

می شود.

عوامل تمایز دهنده بیضه ها

سلول های جنسی آغازین

سلول های اپیتلیوم سیلومیک

سلول های مزنکایم

تولید هورمون AMHتوسط سلول های سرتولی

تولی4د ه4ای ان4دام دیگ4ر و گناده4ا تم4ایز

مثلی

نقش تستوسترون و دای هیدروتستوسترون

مه7اجرت س7لول ه7ای جنس7ی آغ7ازین ب7ه گناده7ای م7اده

در دو مرحله:

تشکیل رشته های جنسی اولیه

تشکیل رشته های جنسی ثانویه

ناهنجاری های فنوتیپی تولید مثلی

)هرمافرودیت واقعی )بز و خوک

هرمافرودیت غیر واقعی

( نشانگان ترنر XO)

( نشانگان کالین فلتر XXY یا XYY)

نشانگان فنوتیپ ماده همراه با بیضه

فری مارتینیسم

کنترل فرآیندهای تولید مثل در بدن

:تاثیر عوامل مختلف فرآیندهای تولید مثل

هورمون ها

فاکتورهای رشد

عوامل محیطی

هورمون های کنترل کننده تولید مثل

:گنادوتروپین ها

FSH

LH

هورمون های تخمدانی

دیگر هورمون ها

هورمون های کنترل کننده تولید مثل

:الگوی تراوش گنادوتروپین ها

تراوش تونیک

تراوش سرژی

هورمون های کنترل کننده تولید مثل

فرضیه دو سلولی دو هورمونیLH

+

Cholesterol

Pregnenolone

Androstenedione

TestosteroneTestosterone

Oestradiol-17-β

Granulosa cell

Theca interna cell

FSH+ Aromatase

هورمون های تخمدان

:تخمدان ها هورمون های مختلفی تولید می کنند

هورمون های استروئیدی

استروژن ها •

پروژستین ها•

تستوسترون•

هورمون های تخمدان

هورمون های پپتیدی

اینهبین•

فالی استاتین•

آکتیوین•

ریالکسین•

اکسی توسین•

هورمون های تخمدان

پروستاگالندین

• PGF2α

• PGE2

هورمون های تخمدان :استروژن های تخمدان انواع مختلفی دارند

بتا *17 استرادیول -

استرون

استریول

:استروژن ها دارای آثار مختلفی هستند

( فحلی ایجاد رفتار جفت گیری در جنس ماده)

رشد دوره ای اندام های تولید مثلی

هورمون های تخمدان

رشد کانال های شیر در پستان

ظاهر شدن عالیم ثانویه جنسی

تحریک انقباض در ماهیچه های رحم

گشاد شدن سرویکس و لگن در زمان زایش

اثرات متابولیکی بر ماهیچه و استخوان

ی7ا زرد جس7م ب7ردن بین از خاص7یت داش7تن لوتیوترپیک

هورمون های تخمدان :پروژستین ها بنام پروژستاژن یا پروژستوژن

* پروژسترون

17هایدروکسی پروژسترون-

20بتا دای هایدروپروژسترون -

هورمون های تخمدان :مهمترین آثار فیزیولوژیک پروژسترون عبارتند از

سرکوب رفتار فحلی، در غلظت های باال

کم7ک ب7ه ت7اثیر اس7تروژن ب7ر رفت7ار فحلی، در غلظت های اندک

رشد و نمو بافت های ترواشی پستان

مه7ار انقب7اض ه7ای ماهیچ7ه ه7ای ص7اف رحم )ب7ویژه در زمان آبستنی(

تحری7ک فع7الیت ه7ای ترواش7ی غ7ده ه7ای رحم ب7رای تولید هیستوتروف

هورمون ها و پپتیدهای مایع فولیکولی

مایع فولیکولی تخمدان : هورمون های مختلف

تستوسترون و استروژن

پروژسترون

GnRH

LH و FSH

پروالکتین

هورمون ها و پپتیدهای مایع فولیکولی

PGF2α و PGE2

اینهبین، آکتیوین و فالی استاتین

انسولین و IGF

( پپتید مهار کننده تکامل اووسیت OMI)

پپتیدهای LS، LI، FSH-receptor binding

inhibitor، Gonadostatin، Gonadocrinin

هورمون های بیضه

در بیض7ه ه7ا هورم7ون ه7ایی اس7تروییدی متن7وعی تولی7د

می شوند:

)آندروژن ها )هورمون های جنسی نر

استرادیول

پروژسترون

آکتیوین

اینهبین

تستوسترون• آندروستین دایون• دای •

هایدروتستوسترون

هورمون های بیضه

و اس7ت آن7دروژنی هورم7ون مهم7ترین تستوس7ترون

اثرات مختلفی را در بر دارد:

رش7د و فع7الیت لول7ه ه7ای اس7پرم س7از، اپیدی7دیمیس و

دیگر لوله های تناسلی

رشد و فعالیت غده های تناسلی پیوست

پیدایش رفتارهای جنسی

پیدایش عالیم جنسی ثانویه

هورمون های بیضه

فعالیت ماهیچه های دارتوس در اسکرتوم

تمایز اندام های جنسی نر در رویان

ه7ای س7لول فع7الیت تحری7ک و س7ازی اس7پرم

سرتولی

تنظیم ترواش گنادوتروپین ها

هورمون های آدرینال

هورم7ون ه7ای دخ7الت کنن7ده در فع7الیت تولی7د مثلی

حیوانات نر و ماده.

ت7اثیر گلوکوکورتیکویی7دها ب7رای رش7د پس7تان و س7نتز

شیر در مادران.

.کورتیزول جنینی

هورمون های جفت

:جفت هورمون های مختلفی تولید می کند

استروژن ها

پروژستین ها

پروستاگالندین ها

ریالکسین

هورمون های لوتیوتروپیک

هورمون های الکتوژنیک

هورمون های جفت

هورم7ون ه7ای لوتیوتروپی7ک و الکتوژنی7ک تولی7د ش7ده در

جفت:

( گنادتروپین کوریون انسان hCG)

( گناوتروپین کوریون اسب eCG یا PMSG)

گن7ادوتروپین ه7ای جفت گوس7فند، خوکچ7ه هن7دی و

میمون

،انس7ان ب7ز، گوس7فند، گ7او، در جف7تی الکت7وژن

موش، موش صحرایی

نقش پروستاگالندین ها در تولید مثل

شناسایی پروستاگالندین ها در منی

ه7ای ماهیچ7ه تحری7ک در ه7ا پروس7تاگالندین نقش

صاف واژن یا رحم

ت7اثیر PGF2α هورم7ون ت7راوش ب7ر نره7ا و LHدر

تستوسترون

تاثیر PGF2α بر پس روی جسم زرد

نقش پروستاگالندین ها در تولید مثل

تاثیر پروستاگالندین های E1 و E2 در گاو

تاثیر پروستاگالندین های تخمدان بر تخمک ریزی

آم7دن ب7یرون فرآین7د در ه7ا پروس7تاگالندین نقش

نم77و و رش77د و زوناپلوس77یدا از بالستوسیس77ت

بالستوسیست

دخالت پروستاگالندین ها در فرآیند زایش

نقش پروستاگالندین ها در تولید مثل

ه7ا پروس7تاگالندین از یکی هامس7تر و گوس7فند در

( در گش7اد ش7دن رگ ه7ا و PGI2بن7ام پروستاس7ایکلین )

افزایش جریان خون دخالت دارد.

اث7ر اکس7ی توس7ین ب7ر ماهیچ7ه ه7ای پروستاس7ایکلین

رحم را تشدید می کند.

اس7تفاده از پروس7تاگالندین ه7ای F2α وE2 ب7رای ایج7اد

سقط جنین

تاثیر فاکتورهای رشد بر تولید مثل

ت7اثیر ترکیب7ات ات7وکرین ی7ا پ7اراکرین دورن تخم7دانی ب7ر

رشد فولیکول ها

شناس7ایی فاکتوره7ای رش7د ک7ه ب7ر رش7د فولیک7ول ه7ا

تاثیر دارند:

IGF-I

EGF

TGFα

bFGF

اینهبین