ISO/TC 46 มาตรฐานดานการเอกสารและ

สารสนเทศ

สวรรณา ธนพฒน สำานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

suwanna@tisi.go.th

หวขอ•ISO คออะไร ?•ISO กำาหนดมาตรฐานอยางไร ? •ISO/TC 46 คออะไร ?• ประเทศไทยมบทบาทอยางไรในISO ?

ISO คออะไร ?

องคการระหวางประเทศวาดวยการมาตรฐาน

(International Organization for Standardization-ISO)วตถประสงค:

ใหการสนบสนนดานการมาตรฐานและกจกรรมทเกยวของเพอ– สงเสรมการคาและบรการระหวางประเทศ– สนบสนนความรวมมอระหวางประเทศ ทางดานวชาการ วทยาศาสตร เทคโนโลย และดานเศรษฐกจ

ขอบขาย: ครอบคลมมาตรฐานทกสาขา วชายกเวนดานไฟฟา

ทมาของชอยอ ISO

IOS = International Organization for Standardization

OIN = Organisation international denormalisation

ISOISO = International Organization for Standardization

ISOS = Equal (ภาษากรก)

สมชชาทวไป

คณะมนตร

สำานกเลขาธการ

คกก.บรหารดานวชาการ

คณะทปรกษา(วชาการ)คกก.วชาการ

คกก.หลกเกณฑการมฐ.ทวไป

กลมคณะทปรกษาเฉพาะกจ

คณะกรรมธการวสามญคณะมนตร

คกก.ทปรกษากำาหนดนโยบาย-คกก.ประเมนผลเพอการรบรอง-คกกนโยบายผบรโภค-คกก.ดานประเทศกำาลงพฒนา

สมาชกของ ISO ปจจบนมสมาชก 137 ประเทศ

– Member body : 9 0 ประเทศ (มสทธออก เสยงในเรองวชาการ มสทธเขารบการเลอกตง

เปนสมาชก Council และเขารวมประชมGeneral Assembly

– 36Correspondent member : ประเทศ( มสทธรบทราบขาวคราวความเคลอนไหวของ

ISO แตไมมสทธเขารวมงานวชาการ)– Subscriber member : 11 ประเทศ

ISO กำาหนดมาตรฐาน อยางไร ?

การกำาหนดมาตรฐานของ ISO• - Technical Committee TC - 187

คณะ– - - Sub Committee SC - 552 คณะ– - Working Group WG - 2100 คณะ– Ad hoc Study Group - 19 คณะ

ประกอบดวยสมาชกซงมความสนใจสมครเขารวมใน ISO/TC/SC

ISO/TC/SC • สมาชกรวมทำางาน (Participating

Member : P-Member)– มขอผกพนตองเขารวมประชม และออกเสยง

ในทกขนตอนของการกำาหนดมาตรฐาน• สมาชกสงเกตการณ (Observer

Member : O-Member)–มสทธไดรบเอกสารวชาการ

ขนตอนการกำาหนดมาตรฐานของISO

• 1Stage :Preliminary stage• 2 :Stage Proposal stage• 3 :Stage Preparatory stage• 4 :Stage Committee stage• 5 :Stage Enquiry stage• 5Stage : Approval stage• 7 :Stage Publication stage

Stage 1: Preliminary stage

• เปนขนตอนท TC/SCเสนอเรองเพอจดทำาเปนมาตรฐานบรรจไวในแผนการกำาหนดมาตรฐานซงตองไดรบความ

เหนชอบในการจดทำาจาก P-Member

Stage 2: Proposal stage

• เปนขนตอนเสนอ New work item proposal (NP) เพอขอความเหน

ชอบจาก TC/SC ซงตองไดรบความ เหนชอบจาก - P Member เปนสวน

ใหญ ( ไมนอยกวา 5 ประเทศ )• สงไปลงทะเบยนโดย Chief

Executive Officers (CEO)

Stage 3: Preparatory stage

• เปนขนตอนการจดเตรยม Working Draft (WD) โดย Working Group(WG) เพอเวยนใหสมาชก TC/SC

พจารณา และใหความเหนชอบ• จดทำาเปน Committee Draft (CD)

Stage 4: Committee stage

• เอกสาร Committee Draft (CD) จะ สงไปยง CEO เพอลงทะเบยน เวยนไปยง

P-Member เพอขอขอคดเหน (3 เดอน) • หากไดรบความเหนชอบ 75% จะจดทำาเปน

DIS ตอไป ( ภายใน 4 สปดาหหลง Vote ตองรายงานผลการ Vote ใหสมาชกทราบ

เพอพจารณารวมกน

5Stage : Enquiry stage• DIS จะสงเวยนไปยง - P Member เพอขอ

ขอคดเหน 5( เดอน)• หากไดรบความเหนชอบ 75% จะจดทำา

เปน FDIS ตอไป หากไมผานตองนำากลบไป แกไขและเวยนขอความเหนชอบใหม อกครง

• ภายใน 4 สปดาห ตองทำารายงานผลการ Vote ใหสมาชกทราบ

Stage 6: Approval stage

• FDIS จะสงเวยนไปยง - P Member เพอขอ ขอคดเหน 2( เดอน)

• หากไดรบความเหนชอบจากสมาชก 2 ใน 3 และเสยงคดคานตองไมเกน 14/ จงจะจด

พมพเปน International Standard ตอ ไป หากไมผานตองนำากลบไปแกไขปรบปรงใหม

• ภายใน 2 สปดาหตองทำารายงานผลกา ร Vote ใหสมาชกทราบ

Stage 7: Publication stage

FDIS ทไดรบความเหนชอบแลว จะ สงไปยง ISO /CS เพอจดพมพเปน

International Standard ตอ ไป ( ภายใน 2 เดอน)

Fast-track procedure• มาตรฐานทพฒนาขนโดยองคกรระดบประเทศ

และไดรบความเหนชอบจากสมาชกใหมการ กำาหนดเปนมาตรฐานระหวางประเทศ เอกสารน

จะเรมจากการจดทำาเปน DIS 5Stage : Enquiii iiiii

• มาตรฐานทพฒนาขนโดยองคกรระดบระหวาง ประเทศ ซงไดรบการยอมรบจาก ISO

Council เอกสารนจะเรมจากการจดทำาเปนFDIS 6:Stage Approval stage

ขนตอนในการกำาหนด มาตรฐานของ ISO

NP

CD

DIS

FDIS

ISOWD

PWI

ISO/TC 46 คออะไร ?

คณะกรรมการวชาการดานการเอกสารและสารสนเทศ (ISO/TC 46 :

Information and Documentation)

• ปทกอตง : ป ค.ศ .1947• ขอบขายงาน : กำาหนดมาตรฐานเกยวกบ

การดำาเนนงานของหองสมด ศนยเอกสารและสารสนเทศตาง ๆ ดานการจดทำาสาระสงเขป/ดรรชน ดานจดหมายเหต ดานสนเทศศาสตรและการพมพ

• เลขานการ: ประเทศฝรงเศส (AFNOR)

ISO/TC 46 มคณะอนกรรมการ (SC) รวม 7 คณะ (เดม)

• 46 2TC / SC Conversion of writteniiiiiiiii

• 46 3TC / SC Terminology of information and iiiiiiiiiiiii

• 46 4TC / SC Computer applications in information and documentati on

• ii i 46 8 Statistics and performanceevaluation

• ii i 46 9 Presentation, identification and description of documents

• 46 10TC / SC Physical keeping ofdocuments

• 46 11TC / SC Archives/recordsmanagement

ISO/TC 46 มคณะอนกรรมการ (SC) รวม 4 คณะ(ใหม)

• 46 4TC / SC Computer applicationsii iiiiiiiiiii iii iiiiiiiiiiiii

• ii i 46 8 Quality -iiiiiiiiii iii per f or mance iiiiiiiiii

• 46 9TC / SC Identification andiiiiiiiiiii

• 46 11TC / SC Archives/recordsiiiiiiiiii

46TC Information and documentation

•TC 46/WG 2: Coding of country names and related entities

•TC 46/WG 3: Conversion of written languages

•TC 46/WG 4: Terminology of information and documentation

46 4TC / SC Computeriiiiiiiiiiii ii iiiiiiiiiii iii documentaiiii• เลขานการ : สหรฐอเมรกา (ANSI) 5( WG)• 1WG Character sets• i iiiiii iiiiiiiiii iii4

bibliographic information interchange in machine readable form

• 6WG Electronic publishing• i iiii iiiiiiii7• i iiiiiii iiiii8+JTC1: Information technology

TC 46 / SC 8 Quality - Statistics and performance evaluation• เลขานการ : สวเดน 2(SIS)( WG)• i2 : International library statistics• 4WG : Performance indicators for

iiiiiiiii

TC 46 / SC 9 Identification and description

• เลขานการ : แคนาดา (SCC 3)( WG)• 1WG International standard audiovisual

()• 2WG International standard work code

( )• 3WG International standard Textual

workcode(I STC)

TC 46 / SC 11 Archives/records

management• เลขานการ : ออสเตรเลย (SAI)

• Total number ofpublished ISO standardsrelatedto the TCandi ts SCs: 7 6and 20 in process

• Participatingcountries:30 Observercountries:38

การประสานงานของ ISO/TC 46 กบ TC อน• 1JTC Information technology

• iiiiii iiiii iii iiiii6,• 10TC Technical product documentation• 37 (TC Terminology principles and

coordination)• 154TC Processes, data elements and

iiiiiiiii ii iiiiiiii iii iiiiiiiiiiiiii ,

• 171TC Document imaging applications• iiiiiiiiiiiiiiiiiiiii211 /

การประสานงานของ ISO/TC 46 กบองคกรตาง ๆ CategoryA Liaisons 17( ) • CIDOC International Documentation Committee, International Council of Museums

• CISAC Confederation of Societies of Authors and composers

• DOI International Digital Object Identifier Foundation

• EASE European Association of Science Editors

• EC European Commission

• FID International Federation of Information and Documentation

• IAEA International Atomic EnergyAgency

• ICA International Council on Archives• ICSTI International Council for

Scientific and Technical Information• IFLA International Federation of

Library Associations and Institutions• IFSE International Federation of

Science Editors

• INFOTERM International Information Centre for Terminology

• -ISSN IC ISSN International Centre• TERMNET International Network for

Terminology• UN/ECE United Nations Economic

Commission for Europe• UNCTAD United Nations Conference

on Trade and Development• UNESCO United Nations Educational,

Scientific and Cultural Organization

Category B Liaisons

• IIR International Institute of Refrigeration

•UN United Nations •UPU Universal Postal Union•WIPO World Intellectual Property

Organization

ประเทศไทยมบทบาทอยางไร ใน ISO ?

บทบาทของประเทศไทยใน ISO• ประเทศไทยโดย สมอ. เปนสถาบนมาตรฐาน

แหงชาตเขารวมเปนสมาชก ISO ประเภทMember body เขารวมดำาเนนงานกบISO ทงดานบรหารและวชาการ

ดานวชาการ เปนสมาชกประเภทรวมทำางาน (P-member)

– ใน TC/SC 64 คณะ เปนสมาชกประเภทสงเกตการณ -(O

member)– ใน TC/SC 149 คณะ

การดำาเนนงานดานการมาตรฐานภายใต ISO/TC 46 ของไทย• 20 กรกฎาคม 2527 คณะอนกรรมการ

เพอพจารณาเอกสารและรางมาตรฐานของคณะกรรมการวชาการไอเอสโอ คณะท 46 แตงตงขนตามคำาสงคณะกรรมการแหงชาตวาดวยการมาตรฐานระหวางประเทศท 12527/

• มหนาทพจารณาใหขอคดเหนในรางมาตรฐานและเอกสารทเกยวของทกำาหนดโดยคณะกรรมการวชาการไอเอสโอ คณะท i46 ISO/TC 46)

มาตรฐานไทยทเสนอเปนมาตรฐานISO • 119401998ISO :

-- I nf or mat i on and document at i on Tr ansl i t er at i on of Thai

•ISO/DIS 11940-2 Transliteration of Thai

Characters into Latin characters – Part 2 : Simplified transcription of Thai language

คำาประกาศแจงลขสทธของ ISO• เอกสารมาตรฐาน/รางมาตรฐานเปนเอกสารภาย

ใตลขสทธของ ISO การดำาเนนการผลต/ ทำาซำา โดยการถายสำาเนา หรอผลตเปนสออน ๆ จะ

กระทำามไมหากไมไดรบอนญาตจาก ISO • การแจงขออนญาตใหตดตอโดยตรงท ISO

หรอตดตอผานประเทศสมาชกของ ISO• การผลต/ ทำาซำา จะตองเสยคาลขสทธและตองอย

ภายใตเงอนไขขอตกลง ผละเมดจะตองถกฟองรองดำาเนนการตามกฎหมาย