Jaarverslag 2012 | Fair Trade Original

Fair Trade OriginalJaarverslag 2012

2 Jaarverslag 20122 Jaarverslag 2012 Fair Trade Original

InhoudsopgaveVoorwoord � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 3

Over dit verslag � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 5

De organisatieBestuursprofiel � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 7

Strategie � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 8

Duurzaamheidsdoelstellingen � � � � � � � � � � � � 11

Zorg voor het milieu � � � � � � � � � � � � � � � � � 13

Werken bij Fair Trade Original � � � � � � � � � � � � 15

MarktontwikkelingFinanciële resultaten � � � � � � � � � � � � � � � � � 18

Food � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 20

Gifts & Living � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 24

Marketing � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 25

Samenwerking met handelspartnersThema’s in de handel � � � � � � � � � � � � � � � � 29

Opbouw Fairtrade ketens � � � � � � � � � � � � � � 29

Monitoring � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 31

Projecten � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 33

Handelspartners � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 35

Enkelvoudige jaarrekening 2012Balans � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 37

Winst- en verliesrekening � � � � � � � � � � � � � � 37

Kasstroomoverzicht � � � � � � � � � � � � � � � � � 38

Toelichting � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 38

Overige gegevens � � � � � � � � � � � � � � � � � � 45

Vijfjarenoverzicht � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 45

GRI Index � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 46

Colofon

Tekst Fair Trade Original

Foto’s Fair Trade Original Remko Kraaijeveld p� 1, 6, 17 Mark Prins p� 3 Manasnan Pongajayavanij p� 9 Sjoers Eijckmans p� 12, 21, 25 Sisaket Fairtrade Farmer Group p� 28

Ontwerp en lay-out Studio Bassa

Fair Trade Original Multatulilaan 12 4103 NM Culemborg tel� 0345 545151 info@fairtrade�nl www�fairtrade�nl

mailto:[email protected]

3 Jaarverslag 2012 Fair Trade Original

voorwoordEen eerlijk inkomen voor boeren en landarbeiders in ontwikkelingslanden�

Dat is de ambitie van Fair Trade Original� Sinds onze oprichting in 1959

werken wij samen met boerencoöperaties en producenten volgens het

principe ‘No aid, but trade’� Dat principe is ook vandaag de dag actueel

en heeft in Nederland en daarbuiten brede navolging gevonden� Als

grondlegger van fairtrade in Nederland zijn wij blij met deze ontwikkeling�

Toch leven ook vandaag nog veel boeren en landarbeiders en hun

gezinnen in armoede� De wedloop om land en water, de stijgende prijzen

van brandstof en kunstmest en klimaatveranderingen plaatsen boeren in

een kwetsbare positie� Er is nog veel werk te doen� Structurele verbetering

van de inkomenspositie en arbeidsomstandigheden is niet eenvoudig te

realiseren en vraagt om intensieve en langdurige samenwerking� Al vele

jaren stimuleert Fair Trade Original de ontwikkeling van boerencoöperaties

en producenten en dat werkt�

In 2012 heeft Fair Trade Original besloten om zich in de toekomst volledig te

concentreren op het ontwikkelen en verkopen van een breed food assorti-

ment dat niet mag ontbreken in het dagelijkse boodschappenmandje� We

verzetten onze bakens door nieuwe, lekkere producten aan ons assortiment

toe te voegen die met zorg en aandacht zijn gemaakt en goed in de smaak

vallen bij de consument� We vinden het belangrijk dat ons assortiment

aantrekkelijk en herkenbaar is en daarom investeren we in ons merk

en onze verpakkingslijn� De vernieuwing van ons merk-logo is vast niet

onopgemerkt gebleven� Fair Trade Original wil een aansprekend A-merk

zijn dat sympathiek en geloofwaardig wordt gevonden door consumenten�

Daar hoort ook een nieuwe verpakkingslijn bij die aansluit bij de nieuwe

merkpositionering� Intussen ligt het koffieassortiment als eerste in de nieuwe

verpakking in het winkelschap� In de loop van 2013 zullen veel andere

producten uit ons assortiment volgen�

Het jaar 2012 stond voor Fair Trade Original in het teken van de verzelf-

standiging van de gifts & living activiteiten� Vanaf 1 maart 2013 zijn deze

activiteiten ondergebracht in de nieuwe organisatie FairForward� Fair Trade

Original is verheugd dat Mike Jansen, voormalig directeur van Fair Trade

Bert Jongsma, algemeen directeur: ‘ Handel is voor Fair Trade Original meer

dan het importeren van producten.’


Original, het initiatief heeft genomen om de gifts & living activiteiten, en de

medewerkers die daar onderdeel van uitmaken, over te nemen�

Door moeilijke marktomstandigheden is de omzet in 2012 met 6% gedaald

tot € 18,5 miljoen� Het consumentenvertrouwen is in het afgelopen jaar

fors gedaald en dit vertaalde zich vanaf de zomer in een neerwaartse

omzettrend� De recessie raakt de portemonnee van een steeds grotere

groep consumenten en zal ook in het komend jaar zijn weerslag hebben op

de omzetontwikkeling� De verzelfstandiging van de gifts & living activiteiten

heeft tot eenmalig hogere kosten geleid in dit verslagjaar� Het resultaat na

belasting bedraagt in 2012 € 1,4 miljoen negatief� Dit verlies valt aanzienlijk

lager uit als de eenmalige kosten buiten beschouwing gelaten worden� Het

negatieve bedrijfsresultaat uit normale bedrijfsactiviteiten bedraagt dan

€ 188�000 en is grotendeels het gevolg van een lagere omzet�

Ook onder moeilijke marktomstandigheden bleven klanten de producten

van Fair Trade Original kopen� De verkoop aan supermarkten groeide zelfs

en onze verwachtingen voor de toekomst zijn hooggespannen� Wereld-

winkels en WAAR winkels ondervonden de effecten van teruglopende winkel-

bezoeken, maar blijven een belangrijke afnemersgroep� In het komend

jaar wil Fair Trade Original de omzet in Gift Retail stabiliseren en zal ingezet

worden op het werven van nieuwe klanten in het Food Service kanaal�

De samenwerking met onze handelspartners heeft in het afgelopen jaar

tot enkele noemenswaardige resultaten geleid� Ik bezocht zelf vorig jaar

in juni de fruitboeren in Ghana die sinaasappelconcentraat leveren voor

onze sappen� Met onze ondersteuning hebben de 8 coöperaties waarvan

deze boeren lid zijn, zich in korte tijd gecertificeerd� Het enthousiasme van

de boeren is groot en dat werd beloond met de eerste premie-inkomsten�

Fairtrade certificering is een goed begin en vormt een stevige basis om

vervolgens samen de productiviteit en voedselveiligheid te verbeteren�

Ook heb ik de wijncoöperaties in Zuid-Afrika bezocht waarmee wij al jaren

samenwerken� De resultaten van langdurige samenwerking waren duidelijk

zichtbaar� De werknemers van de wijnboeren hebben zich via trainings-

programma’s persoonlijk kunnen ontwikkelen� Verschillenden van hen

bekleden inmiddels een managementpositie� Beide projecten laten zien dat

duurzame handelsrelaties bijdragen aan het versterken van de positie van

boeren en landarbeiders�

Voor Fair Trade Original is fairtrade meer dan een certificaat op een

verpakking, het is een manier van werken die op alle niveaus in de

organisatie van betekenis is� Wij laten graag zien dat het mogelijk is om op

een eerlijke en transparante wijze succesvol te ondernemen� Dat is zeker

niet eenvoudig en stelt ons dagelijks voor uitdagingen die om commitment

en tijd vragen� Wij zijn er dan ook trots op dat we er met onze partners

in zijn geslaagd om als eerste een culinaire fairtrade lijn uit Azië op de

Nederlandse markt te brengen, waarmee we afgelopen jaar vele nieuwe

consumenten hebben bereikt� Een prachtig voorbeeld van handel die

ontwikkelt�

Met een team van 28 gemotiveerde collega’s zijn we er klaar voor om inhoud

te geven aan onze nieuwe pay-off� Fair Trade Original: de lekkerste manier

om iets goeds te doen.

Bert Jongsma

Algemeen Directeur

Fair Trade Original


Scope en reikwijdte van het verslag

Hoofdstuk 1 geeft een beeld van de organisatie zelf en haar omgeving en

beschrijft de strategische keuzes die worden gemaakt om door de keten

heen de fairtrade principes en het merk Fair Trade Original te versterken�

Hoofdstuk 2 beschrijft de activiteiten van Fair Trade Original in Nederland�

Hoofdstuk 3 gaat in op de activiteiten van Fair Trade Original bij haar

handelspartners in ontwikkelingslanden� De scope van de milieu-impact

van de bedrijfsvoering is begrensd tot de activiteiten in Nederland waar de

organisatie direct controle over en invloed op heeft�

Proces van verzameling gegevens

De informatie van de afdelingen is verkregen met behulp van input

van contentleveranciers en kwalitatieve en kwantitatieve vragenlijsten�

Deze vragenlijsten zijn opgesteld aan de hand van de G3-indicatoren

en eigen inzichten� De gegevens met betrekking tot de interne bedrijfs-

voering zijn veelal gebaseerd op facturen dan wel op registratie- en

managementgegevens die de organisatie zelf bijhoudt of die de leverancier

op verzoek aanlevert� Voor de benodigde omrekeningen is gebruik gemaakt

van factoren uit betrouwbare bronnen en van vastgestelde protocollen�

Over dit verslagDit Jaarverslag van Fair Trade Original is bestemd voor de stakeholders

van de organisatie: handelspartners/producenten, consumenten, klanten,

leveranciers, medewerkers, ngo’s, overheid en donoren en andere

belangstellenden en beschrijft de relevante ontwikkelingen die in 2012

hebben plaatsgevonden� Het is voor het laatst dat het jaarverslag van Fair

Trade Original ingaat op zowel de food als de gifts & living activiteiten�

Aangezien de gifts & living activiteiten begin 2013 formeel zijn overgenomen

door FairForward, vallen deze vanaf dat moment niet langer onder de Fair

Trade Original organisatie�

Het verslag is gebaseerd op de G3-richtlijnen van het Global Reporting

Initiative (GRI) en de richtlijn voor de Raad voor de Jaarverslaglegging�

Keuzes ten aanzien van het belang van onderwerpen zijn gemaakt op basis

van de relevante GRI-onderwerpen� Uiteraard komen ook de meest relevante

onder werpen ten aanzien van de bedrijfsvoering van de organisatie aan

bod� De informatie in dit verslag is, naast de hoofdstukindeling, te ontsluiten

via de GRI tabel die verwijst naar de betreffende paginanummers� GRI

hanteert in de G3-richtlijnen toepassingsniveaus� Fair Trade Original verklaart

dat op haar Jaarverslag 2012 het C-niveau van de G3-richt lijnen van

toepassing is, zoals ook het geval was in 2010 en 2011�

Online jaarverslag

Dit jaarverslag wordt online gepubliceerd

op www�fairtrade�nl� Daar vindt u ook de

jaar verslagen over voorgaande jaren�

We hopen dat u dit jaar verslag met

belangstelling zult lezen en horen graag

uw reactie via jaarverslag@fairtrade�nl�

http://www.fairtrade.nl

Fair Trade Originalde OrganIsatIe

7 Jaarverslag 2012 Fair Trade Original: de organisatie

Als organisatie die zich specifiek en uitsluitend toelegt op ontwikkelings-

handel, speelt Fair Trade Original een eigen rol binnen het veld van

duurzaam ondernemen� De organisatie opereert binnen een brede

internationale fairtrade context waarin tal van organisaties een bijdrage

leveren aan een eerlijker manier van handel drijven� Door samen te

werken met deze organisaties en anderzijds haar eigen expertise verder

te verdiepen, wil Fair Trade Original hieraan een wezenlijke bijdrage

leveren�

Een breed assortiment fairtrade koffie, food en gifts & living producten werd

in 2012 onder het merk Fair Trade Original aangeboden aan winkelformules

en afnemers in de verkoopkanalen Gift Retail, Food Retail, International en

Foodservice� De producten werden ingekocht bij geselecteerde handels-

partners, met inachtneming van de 10 internationaal vastgestelde fairtrade

principes�

Bestuursprofiel Het bestuur van stichting Fair Trade Original is in het verslagjaar op 1 oktober

overgedragen door Mike Jansen aan Bert Jongsma � De bestuurder is tevens

algemeen directeur en vormt de directie zoals omschreven in de Wet op de

Ondernemingsraden� De algemeen directeur, benoemd door de Raad van

Toezicht, is voorzitter van het managementteam�

Als organisatie voor ontwikkelingshandel kiest Fair Trade Original ervoor

de beloning van de directie binnen de door het Ministerie van Buitenlandse

Zaken opgestelde richtlijnen te laten vallen die gelden voor organisaties

die subsidie voor ontwikkelingssamenwerking ontvangen� Dit los van het

gegeven dat Fair Trade Original geen subsidie meer ontvangt van het

Ministerie�

In het verslagjaar is de Raad van Toezicht zes maal bij elkaar gekomen� In

februari legde de algemeen directeur de Raad van Toezicht de begroting

2012 en het ondernemingsplan voor� In april heeft de Raad van Toezicht de

Jaarrekening 2011 goedgekeurd�

De Raad van Toezicht van Fair Trade Original heeft in 2011 het besluit tot

verzelfstandiging van de gifts & living activiteiten goedgekeurd en daarmee

de weg vrijgemaakt voor een volledige focus op de food activiteiten� In

de loop van 2012 stemde de Raad van Toezicht in met het beëindigen van

een oriëntatietraject in samenwerking met een in fusies en overnames

gespecialiseerd bureau om te komen tot de verkoop van de gifts & living

activiteiten� Aan de bestuurder werd gevraagd om alternatieve scenario’s

voor de verzelfstandiging of beëindiging van de gifts & living activiteiten

uit te werken� Voordat een definitief besluit viel over de toekomst van gifts

& living, deed de algemeen directeur het voorstel tot een management

Visie

Armoede en ongelijke verdeling

van rijkdom vormen een

belangrijk obstakel voor het

welzijn van het individu en de

gemeenschap waarin het leeft,

staan ontwikkelingen in de weg,

en vormen een voortdurende

bron van spanningen en tegen-

stellingen tussen individuen en

groepen in de samenleving�

Missie

Fair Trade Original wil via

ontwikkelingshandel in samen-

werking met geselecteerde

handelspartners en producenten

in Afrika, Azië en Latijns-Amerika

een positieve bijdrage leveren

aan de bestrijding van armoede�

Hierbij staan positief rendement,

duurzaamheid in relatie, zelf-

standigheid en eigenwaarde

voor de producenten en handels-

partners voorop�

http://www.fairtrade.nl/faq


buy out� Dit voorstel leidde in november 2012 tot ondertekening van een

koopovereenkomst met Mike Jansen� Onderdeel van de koopovereenkomst is

een langdurige licentieovereenkomst die de nieuwe gifts & living organisatie

– onder de naam FairForward – het recht geeft de merknaam Fair Trade

Original te blijven voeren op gifts & living producten� Partijen besloten de

overgangs- en overdrachtsdatum vast te stellen op 1 maart 2013� De Raad

van Toezicht gaf haar goedkeuring aan de voorgenomen verkoop, waardoor

de werkgelegenheid voor handelspartners en werknemers behouden bleef�

Op 1 oktober 2012 stelde de Raad van Toezicht Bert Jongsma, voorheen

Controller binnen de organisatie, aan als Algemeen Directeur a�i� en

bestuurder� Deze tijdelijke benoeming is per 8 maart 2013 omgezet in een

permanente aanstelling�

In januari 2013 verleende de Raad van Toezicht haar goedkeuring aan het

business plan 2013-2017 voor de nieuwe food organisatie� De meerjaren-

strategie is gericht op het verwerven van een positie als hét fairtrade merk

in food�

Ondernemingsraad

De samenstelling van de Ondernemingsraad van Fair Trade Original, met

vier leden, bleef ook na de verkiezingen in april 2012 ongewijzigd� Naast

de reguliere vergaderingen met de bestuurder, waren er diverse extra

vergaderingen, soms in aanwezigheid van een vertegenwoordiger van

de Raad van Toezicht� Belangrijk en regelmatig terugkerend onderwerp

van gesprek was de verkoop van de Business Unit Gifts & Living aan de

inmiddels voormalige bestuurder van Fair Trade Original� De Ondernemings-

raad bracht advies uit over de verkoop� In dit proces, dat onder andere een

aanzienlijk deel van het personeel direct raakte, werd de OR ondersteund

door het bureau Basis & Beleid� Andere onderwerpen die aan het eind van

het jaar speelden: de voorgenomen verhuizing van de food-organisatie en

het businessplan Food 2013-2017�

strategieSamen met haar handelspartners in ontwikkelingslanden werkt Fair Trade

Original aan een gevarieerd assortiment fairtrade producten� Door deze

samenwerking creëert zij kansen voor boeren en producenten om zich te

ontwikkelen en hun inkomen en leefomstandigheden te verbeteren�

Fair Trade Original brengt een breed en vernieuwend fairtrade assortiment

onder eigen merk op de markt� De innovatiekracht van de organisatie komt

tot uitdrukking in het zelfstandig ontwikkelen van fairtrade productconcepten

en het opzetten van samenwerkingsverbanden met producenten c�q�

handelspartners in de landen van oorsprong� Fair Trade Original onderhoudt

De Raad van Toezicht bestond in 2012 uit vijf onbezoldigde leden:

Mevr� J� Schraverus (voorzitter)

Voorzitter Raad van Bestuur Flevoziekenhuis (tot maart 2013)

Voorzitter Raad van Toezicht Fair Trade Original sinds 2007

Dhr� H�E� de Grooth

Register Accountant, tot 2006 voorzitter Ernst & Young kantoor Den Haag

Lid Raad van Toezicht Fair Trade Original sinds 2007

Dhr� M�J�O� Delfortrie

Eigenaar – Directeur Artitec


Dhr� M�J� Roos

Adviseur bestuur Centraal Bureau voor Levensmiddelenhandel (CBL)


Dhr� H�B�J� Mentink

Directeur Wheels4All


Dhr� Mentink nam per 1 maart 2013 afscheid van de Raad van Toezicht�


Consumentenvertrouwen

De algemene economische ontwikkelingen zijn ongunstig en het vooruitzicht

is dat het consumentenvertrouwen voorlopig negatief blijft� Consumenten zijn

prijsbewuster en doen in toenemende mate boodschappen in supermarkten�

De gepercipieerde meerwaarde van A-merken neemt af wat resulteert in een

groter aandeel van huismerken in de boodschappenmand� De promotiedruk

neemt toe en zet de winstgevendheid van levensmiddelenfabrikanten

onder druk� Het belang van gezond en duurzaam geproduceerd voedsel

neemt verder toe en steeds meer levensmiddelenproducenten en winkels

spelen hierop in� Het vertrouwen van consumenten in aanbieders van

veelal persoonlijk contact met haar handelspartners en werkt lokaal met hen

samen om plannen gerealiseerd te krijgen�

Ketenontwikkeling

Kenmerkend voor de aanpak van Fair Trade Original is het vergroten van

het aanbod van Fairtrade gecertificeerde producten� Met regelmaat helpt

Fair Trade Original nieuwe producenten op weg naar certificering, door hen

intensief te begeleiden en te trainen� Daarbij wordt de hele keten betrokken,

zodat uiteindelijk de producten in aanmerking komen voor het Fairtrade

keurmerk� Certificering is echter geen doel op zich en gaat per definitie

gepaard met het creëren van goede afzetmogelijkheden� Regelmatig is Fair

Trade Original de eerste internationale klant die fairtrade producten van een

producent afneemt� Door duurzame samenwerking kunnen producenten

zich ontwikkelen tot sterke handelspartners die kunnen voldoen aan de

hoge eisen van afnemers op het gebied van kwaliteit, voedselveiligheid en

levertijd�

Duurzaam assortiment

Om bovenstaande doelen te bewerkstelligen, wil Fair Trade Original een zo

groot mogelijk publiek bereiken door kwaliteitsproducten aan te bieden via

de belangrijkste verkoopkanalen voor levensmiddelen� Daarom richt zij zich

primair op het ontwikkelen van een assortiment dat aansluit bij de wensen

van consumenten die boodschappen doen in de supermarkt� Hierbij stelt

zij hoge eisen aan de duurzaamheid van het assortiment door aandacht

te besteden aan milieuvriendelijke verpakkingen, regelmatig biologische

ingrediënten te gebruiken en zo min mogelijk kunstmatige toevoegingen toe

te passen� Als 100% fairtrade stichting neemt Fair Trade Original een unieke

plaats in op het schap van de supermarkt en onderhoudt zij tegelijkertijd

warme banden met Wereldwinkels en WAAR waarmee jarenlang een

pioniersrol is vervuld�

Met regelmaat helpt Fair Trade Original nieuwe producenten op weg naar certificering. Deze chiliboeren van Sisaket Fairtrade Farmer Group in Thailand vergaderen over de resultaten van hun eerste Fairtrade inspectie met consultant Manasnan Pongjayavanij. Hun pepers zitten onder andere in de Rode Curry Kruidenpasta van Fair Trade Original.


Nieuwe merkidentiteit

In het najaar van 2012 heeft het management een ondernemingsplan voor

de nieuwe food organisatie gepresenteerd en de ambitie uitgesproken

om zich te vestigen als het A-merk voor fairtrade food in Nederland� Voor

het komende jaar staat de lancering van de nieuwe merkidentiteit hoog

op de agenda� Fair Trade Original wil een bredere groep consumenten

aanspreken en meer beleving aan het merk en de producten toevoegen�

De herpositionering van het merk gaat hand in hand met de ontwikkeling

van een nieuwe verpakkingslijn en communicatiestrategie� De positie op

het schap van de supermarkt zal verstevigd worden door introducties in

verschillende productcategorieën� De verkoopactiviteiten worden uitgebreid

naar het Food Service kanaal waar het huidige aanbod van Fairtrade

gecertificeerde producten nog relatief klein is�

voedsel neemt af en de vraag om transparantie groeit� Ook keurmerken

worden kritisch gevolgd� Deze trends bieden kansen door in te spelen op de

vraag naar gezonde, duurzaam geproduceerde en eerlijke producten van

betrouwbare en transparante aanbieders�

Keurmerkgaranties

Fair Trade Original voert op het grootste deel van haar food assortiment

het Max Havelaar keurmerk� De organisatie achter dit keur merk, Fairtrade

International, ondervindt concurrentie van andere duurzaamheids-

keurmerken en ontwikkelt nieuwe strategieën om grote marktpartijen voor

zich te winnen� Deze strijd gaat gepaard met het implementeren van nieuwe

licentiemodellen met lichtere eisen aan de verwerkende industrie� Fair Trade

Original volgt deze ontwikkelingen nauwgezet en geeft inhoudelijke input bij

de ontwikkeling van nieuwe standaarden door Fairtrade International�

Van oudsher richt het Max Havelaar keurmerk zich vooral op ontwikkeling

van boeren en coöperaties� Mede hierdoor is er een beperking van het

aantal producten dat onder het keurmerk gevoerd wordt en ligt er minder

nadruk op verbetering van de positie van werknemers en op standaarden

voor de verwerkende industrie�

Vanuit haar rol als pionier wil Fair Trade Original zich niet beperken tot

producten waarop het Max Havelaar keurmerk gevoerd kan worden� Onder

het Fair Trade Original merk worden daarom ook producten verkocht zonder

Max Havelaar keurmerk� Voor deze groep producten heeft de organisatie

samen met Europese fairtrade organisaties een eigen controlesysteem

ontwikkeld� In 2013 zal de controle van deze producten neergelegd worden

bij een externe certificeringsinstantie zodat de onafhankelijkheid beter

geborgd is� Bovendien zal een start gemaakt worden met regelmatige

toetsing van arbeidsomstandigheden bij verwerkers in herkomstlanden� Fair

Trade Original zal hiertoe in overleg met verwerkers toewerken naar sociale

certificering van deze organisaties�


duurzaamheidsdoelstellingenFair Trade Original heeft een zestal duurzaamheidsdoelstellingen

geformuleerd, vastgelegd in het Jaarverslag 2011, die een directe link hebben

met het werk en de invloedssfeer van de organisatie en waar concrete

resultaten haalbaar zijn�

De afzet food (in kilogrammen, inclusief koffie) is in 2015 25%

gestegen ten opzichte van 2011 (van 3,6 miljoen kg naar 4,6 kg).

In 2012 daalde de afzet in kilo’s ten opzichte van 2011 met 4%� Door de

introductie van een nieuwe verpakkingslijn met begeleidende promoties en

publiciteit verwacht Fair Trade Original vanaf 2013 dit tij te keren�

Het aandeel direct bij de producenten ingekochte food producten

stijgt tot 35% van de afzet in 2015 (2011: 28%). Het aandeel van de

directe inkoop (ingrediënten of gereed product) is in 2012 met 1% gegroeid

en bedraagt 29% van de totale afzet in kilogrammen�

In 2015 ontvangen alle producenten en werknemers die de producten

van Fair Trade Original maken een leefbaar loon. In 2012 stond de

betaling aan producenten en werknemers hoog op de agenda tijdens de

contacten met de handelspartners� De voortgang die is geboekt, staat

beschreven in hoofdstuk 3�

In 2012 worden zowel een consumentenpanel als een klantenpanel

voor Wereldwinkels samengesteld, die beide jaarlijks 2 tot 3 keer

worden geraadpleegd. Binnen het samenwerkingsverband Fairbezig vond

een uitgebreide consultatie plaats van consumenten rond hun beleving

van fairtrade in het algemeen, de rol van de verschillende organisaties

daarbinnen, de producten en communicatie uitingen� Hoewel de uitkomsten

soms erg divers waren, bleek vooral dat consumenten fairtrade als begrip

wel kennen, maar bij doorvragen niet goed weten waar het precies voor

staat� Bovendien is er veel verwarring over de verschillende organisaties

en hun specifieke rol� De onduidelijkheid over wat fairtrade precies is vormt

samen met algemene scepsis over goede doelen, slechte zichtbaarheid op

de winkelvloer en de prijsperceptie een barrière voor veel consumenten�

Fairtrade wordt ook teveel in de hoek van ontwikkelingshulp geplaatst en

is – in tegenstelling tot bijvoorbeeld biologisch – minder ‘van nu’� Deze

uitkomsten zijn de basis geweest voor het ontwikkelen van een nieuwe

campagnestrategie voor Fairbezig die in 2013 wordt geïmplementeerd�

In aanloop naar de herziening van haar verpakkingslijn, ging Fair Trade

Original bovendien in gesprek met consumenten die deels wel en deels

niet bekend waren met het merk� Naar aanleiding daarvan is de nieuwe

verpakking op een aantal belangrijke punten aangepast� Fair Trade Original

vroeg bij twee gelegenheden de mening van Wereldwinkeliers: eenmaal

over de activiteiten en middelen die de organisatie specifiek voor dit kanaal

ontwikkelt en eenmaal over de verkoop van kerstpakketten� Op basis van de

grote en veelal positieve respons, maakte Fair Trade Original nieuwe plannen

voor 2013�

Fair Trade Original werkt in de komende jaren structureel aan

de verbetering van de duurzaamheid van haar verpakkingen.

De in 2011 ontwikkelde tool voor het beoordelen van de duurzaamheid

van verpakkingen is in 2012 diverse malen ingezet, onder andere voor de

in glas verpakte Zuid-Afrikaanse culinaire producten en de Argentijnse

olijfolie� In samenwerking met de handelspartners wordt onderzocht of de

glazen flesjes vervangen zouden kunnen worden door een PET flesje� Van de

kruidengrinders uit Zuid-Afrika wordt onderzocht of deze bij het recyclebaar

plastic afval mogen, de uitkomst volgt in 2013� De in 2012 geïntroduceerde

producten zijn voorzien van duidelijke instructies voor afvalscheiding: op de

PET-flesjes sap is het Plastic Heroes logo geplaatst en op de Vlokken is met

een recycle logo aangegeven dat de verpakking bij het oud papier kan�


Voor de nieuwe kruidentheeën is met de leverancier een heel duurzame

verpakking ontwikkeld: het piramidezakje is biologisch afbreekbaar, het

doosje is gemaakt van FSC karton en heeft door het uitgekiende ontwerp

geen cellofaanwikkel nodig� Ook de Chocoladel&tter melk en puur zaten

verpakt in een doosje van FSC-karton� De jaarlijkse evaluatie met logistiek

partner Van Uden met als doel verbeterpunten te benoemen ten aanzien

van secundaire en tertiaire verpakkingen heeft nog niet plaatsgevonden�

Hetzelfde geldt voor het formuleren van kwantitatieve doelstellingen ten

aanzien van het reduceren van de milieubelasting van verpakkingen� Dit

staat voor 2013 wederom op de agenda�

Fair Trade Original scherpt haar intern milieubeleid aan. De resultaten

van het intern milieubeleid staan hierna beschreven in de paragraaf Zorg

voor het milieu�

Voor de nieuwe kruidentheeën is een duurzame verpakking

ontwikkeld.


Zorg voor het milieuZorg voor het milieu is een van de fairtrade principes en daarmee onlos-

makelijk verbonden met de duurzaamheiddoelstelling van Fair Trade

Original� De handelspartners c�q� producenten werken bij hun productie aan

een beter milieubeheer� Daarop wordt toegezien bij interne audits door de

organisaties zelf en door externe audits door de certificeringsorganisaties�

Bij de ontwikkeling van nieuwe fairtrade ketens wordt via trainingen en work-

shops van boeren en producenten aandacht besteed aan de implemen tatie

van verbeteringen om te voldoen aan milieueisen� Ook tijdens de reguliere

bezoeken ter plekke is dit regelmatig onderwerp van gesprek� Waar nodig

biedt Fair Trade Original ondersteuning aan producenten om hun milieu-

prestaties te verbeteren� Wanneer de producenten in dit opzicht in gebreke

blijven, kan Fair Trade Original bijdragen om een oplossing te zoeken en te

implementeren�

Bedrijfsinterne milieurapportage

Fair Trade Original kijkt wat betreft de eigen organisatie naar het gebruik van

papier (drukwerk, briefpapier), het verbruik van gas en elektra, vervoer en

verpakkingen�

> Papiergebruik

Het papiergebruik van Fair Trade Original (briefpapier en enveloppen) is in

2012 afgenomen door de introductie van digitale facturering� Het papier

dat Fair Trade Original gebruikt voor printen en kopiëren, draagt het Forest

Stewardship Council (FSC) Mixed Sources keurmerk� Omdat het papier-

gebruik in 2013 verder sterk zal afnemen door de kleinere omvang van de

organisatie, is besloten dit niet langer als relevant meetpunt op te nemen

in het Jaarverslag�

> Gasverbruik

Het pand dat Fair Trade Original in 2012 nog huurde, was niet optimaal

geïsoleerd en had verouderde verwarmingselementen� In 2012 verbruikte

Fair Trade Original nagenoeg eenzelfde hoeveelheid gas als in 2011� Per

1 maart 2013 verhuisde Fair Trade Original naar een modern en duurzaam

gebouwd kantoorpand� Het verwarmen en koelen van dit gebouw wordt

geregeld door middel van opslagbronnen waarin de zomerse warmte en

de winterse kou worden opgeslagen voor later gebruik� Hierdoor zal het

gasverbruik van Fair Trade Original in de komende periode aanzienlijk

afnemen�

Gasverbruik kantoren en magazijn Fair Trade Original Beesdseweg 5

2008 in m3 2009 in m3 2010 in m3 2011 in m3 2012 m3

48�400 39�900 47�200 26�307 26�214

> Elektriciteitsverbruik

Fair Trade Original verbruikte sinds 1999 Natuurstroom van Nuon, voor 100%

opgewekt door middel van zon, wind en water� Hiermee voorkwam Fair

Trade Original jaarlijks een uitstoot gelijk aan 99 ton CO2� Fair Trade Original

streefde er naar om in 2012 minimaal 2% minder elektriciteit te gebruiken

door kritisch te kijken naar de apparatuur die werd gebruikt� Helaas is dit

niet gelukt� Het pand dat Fair Trade Original in 2013 betrok, is zo ingericht dat

met weinig stroomgebruik een hoge lichtopbrengst wordt bereikt� In grote

mate wordt met daglichtafhankelijke regelingen gewerkt�

Elektra verbruik kantoren en magazijn Fair Trade Original Beesdseweg 5

2008 in kwh 2009 in kwh 2010 in kwh 2011 in kwh 2012 in kwh

158�000 146�600 147�500 144�500 149�000


> Vervoer

Fair Trade Original leasede in het verslagjaar vijf auto’s, voor de algemeen

directeur en de accountmanagers� Bij de aanschaf werd gekeken naar

de milieuprestaties van de auto’s� In 2012 werd door de vijf gebruikers

ongeveer evenveel kilometers gereden als in 2011: zo’n 160�000 km� Het

brandstofgebruik per gereden kilometer lag bij alle gebruikers boven de

door de leasemaatschappij aangegeven waarden� Bij vervanging van de

leaseauto’s wordt getracht een nog milieuvriendelijker auto te vinden� Zo

is de Citroën Picasso in het verslagjaar vervangen door een Toyota Prius en

wordt vanaf februari 2013 een elektrische Opel Ampera geleased�

Medewerkers van Fair Trade Original bezoeken regelmatig handelspartners

en producenten in Latijns-Amerika, Afrika en Azië, net als externe consultants

die voor specifieke opdrachten zijn ingehuurd� Fair Trade Original wil

op termijn deze CO2 uitstoot compenseren door gerichte CO

2 emissie

verminderende activiteiten bij haar handelspartners en kiest er bewust voor

de uitstoot niet alleen met certificaten van derden te compenseren�

Intercontinentale vliegkilometers gemaakt in opdracht van Fair Trade Original

2009 2010 2011 2012

1�435�700 km 940,000 km 506�705 km 543�200 km

322 ton CO2

213 ton CO2

87 ton CO2

95,8 ton CO2

Vluchten binnen Europa zijn niet meegerekend omdat deze niet centraal

geboekt en dus geregistreerd worden� Medewerkers wordt gevraagd om

afstanden van minder dan 500 km met de trein of anders met de auto af

te leggen�

> Verpakkingen

Fair Trade Original betaalt verpakkingenbelasting voor alle verpakkingen die

ze op de Nederlandse markt brengt� Per product wordt de hoeveelheid en

soort verpakking geregistreerd� De verkoop van Fair Trade Original producten

in blik, kokosmelk en ananas steeg in 2012 en zorgde opnieuw voor een

verhoging van metaalafval� Het gebruik van houten pallets is grotendeels

vervangen door rolcontainers� De stijging in het aluminiumverbruik is

grotendeels te wijten aan een registratiefout�

Materiaal In 2008(afgerond in kg)

in 2009(afgerond in kg)

In 2010(afgerond in kg)

in 2011(afgerond in kg)

In 2012(afgerond in kg)

Papier en karton 127�000 130�000 137�500 145�000 140�000

Kunststof 24�000 27�000 27�500 25�000 25�600

Glas 234�500 247�000 245�500 250�000 238�000

Metalen (niet AL) 9�000 16�000 23�000 28�000 31�000

Aluminium 400 250 350 420 900

Hout 1�500 1�500 1�300 1�300 500

Omzet Fair Trade OriginalIndex 2008 = 100

100 116 122 128 121


Werken bij Fair trade OriginalDe medewerkers zijn het gezicht van de Fair Trade Original organisatie: een

maatschappelijk betrokken organisatie, die zich richt op het creëren van

kansen voor handelspartners en het verbeteren van arbeidsomstandigheden

van werknemers� Als werkgever wil Fair Trade Original een goed sociaal

beleid voeren en een gezond en prettig werkklimaat creëren waardoor

mede werkers in staat gesteld worden goed te presteren� Fair Trade Original

stimuleert medewerkers initiatief en verantwoordelijkheid te nemen, om zo

te bouwen aan een organisatie waar zij zich thuis voelen en trots op zijn� Zij

biedt haar medewerkers naast een compleet arbeidsvoorwaardenpakket

mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling en ruimte voor inhoudelijke

betrokkenheid�

Instrumenten personeelsbeleid

De werknemers van Fair Trade Original worden vertegenwoordigd door de

Ondernemingsraad� De huidige afspraken over de rechten van werknemers

zijn in 2011 door de directie en de Ondernemingsraad overeengekomen

en vastgelegd in een rechtspositieregeling� In de rechtspositieregeling zijn

afspraken vastgelegd over primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden� De

regeling is gebaseerd op de CAO Ziekenhuizen en aangepast aan de situatie

bij Fair Trade Original�

De organisatie geeft op structurele wijze invulling aan het personeelsbeleid

door regelmatig voortgangs- en beoordelingsgesprekken met medewerkers

te voeren� De organisatie heeft, in overleg met de Ondernemingsraad,

het beoordelingsbeleid geformaliseerd en daarvoor gestandaardiseerde

instrumenten laten ontwikkelen� Aan het einde van het jaar beoordeelt

de direct leidinggevende de medewerker en maakt afspraken voor het

komend jaar� Halverwege het jaar vindt een voortgangsgesprek plaats

waarin medewerker en leidinggevende de stand van zaken bespreken en

bijsturen� Gedurende het jaar wordt regelmatig werkoverleg gehouden met

leidinggevende en afdelingsmedewerkers� Eens per kwartaal worden alle

medewerkers geïnformeerd over de belangrijkste organisatieontwikkelingen�

Vanaf 2013 zal het personeelsbeleid jaarlijks aan de medewerkers worden

toegelicht�

Werkgelegenheid

Eind 2012 waren er 47 mensen werkzaam bij Fair Trade Original� Eén collega

was gestationeerd in Guatemala�

Werkgelegenheid per 31 december 2012

2011 2012

Vrouw/man 30/17 28/17

Onbepaalde tijd/ Bepaalde tijd 45/2 43/2

Fulltime/parttime 19/28 19/26

Totaal aantal mensen 47 45

Totaal FTE 40 39,5

Leeftijdopbouw

Evenals in 2011 was de gemiddelde leeftijd bij de mannen op 31 december

2012 47 jaar� Bij de vrouwen steeg de gemiddelde leeftijd met 2 jaar naar

46 jaar�

Verloop

Vier medewerkers hebben de organisatie verlaten� In hetzelfde jaar zijn twee

medewerkers aangenomen: een Online Marketeer en een Productmanager�

Personeelsverloop per leeftijdsgroep en geslacht

Vertrek medewerkers Nieuwkomers

20+ 1v 1 m

30+ 1m

40+ 1v 1 v

60+ 1v


beëindigingsovereenkomst gesloten� De medewerker die in Guatemala

gestationeerd is, is gevraagd zich in Nederland te vestigen�

De directie zal in 2013, na overleg met de Ondernemingsraad, een besluit

nemen over de toekomstige opzet van de personeelsvertegenwoordiging

binnen de organisatie� Sinds januari 2013 is de organisatie versterkt met

een Channel Development Manager die zich zal richten op de groei van de

verkoop in het Food Service kanaal�

Organogram per 1 maart 2013

Het gemiddeld aantal dienstjaren bedroeg 12,9� Bijna de helft van de mede-

werkers was eind 2012 langer dan 10 jaar in dienst bij Fair Trade Original�

Pensioenfonds

Fair Trade Original is aangesloten bij het pensioenfonds Zorg en Welzijn�

Werkgever en werknemer betalen beiden de helft van de pensioenpremie�

Gezondheid en veiligheid

Het beleid van de organisatie is om eventueel ziekteverzuim vóór te zijn,

onder andere door een goede werkomgeving te creëren en persoonlijke

aandacht te hebben voor de medewerkers� Door de ingrijpende wijziging

in de organisatie, zijn de cijfers met betrekking tot het verzuim helaas

verloren gegaan� Twee medewerkers waren langdurig ziek� Met hen werd

zoveel als mogelijk contact gehouden om terugkeer naar het werk te

vergemakkelijken� De bedrijfsarts hield indien nodig spreekuur op kantoor�

Bovendien vond er periodiek overleg plaats tussen de personeelsadviseur

en de bedrijfsarts� In 2012 is geen gebruik gemaakt van de diensten van de

vaste vertrouwenspersoon�

Opleidingen

In 2012 is € 12�000 (2011: € 17�000) besteed aan opleidingen� De account-

managers hebben commerciële training gehad en een administratief

medewerker heeft een SPD opleiding gevolgd�

Toekomst

Begin 2013 is een nieuw formatieplan opgesteld en goedgekeurd� Dit

formatie plan omvat een aanpassing van de personeelsformatie aan de

nieuw ontstane situatie door de afsplitsing van de gifts & living activiteiten�

Het aantal staffuncties is gereduceerd waardoor 3 arbeidsplaatsen kwamen

te vervallen� Met de betreffende medewerkers is begin maart 2013 een

Raad van Toezicht

Management support

Algemeen directeur

Sales manager

Account Management & Trade Marketing

Verkoop binnendienst

Supply chain management

Financiën & ICT

Communicatie & online

Product-management

Marketing manager

Sourcing & development

http://www.pfzw.nl/Particulieren/Paginas/particulieren.aspx

Fair Trade OriginalMarktOntWIkkelIng

18 Jaarverslag 2012 Fair Trade Original: marktontwikkeling

Fair Trade Original heeft eind 2012 een lange termijn plan vastgesteld om

te waarborgen dat het model van handel die ontwikkelt ook in de toekomst

succesvol blijft in de steeds competitiever wordende Nederlandse markt voor

food consumptiegoederen� In 2012 zijn, naast alle activiteiten en lopende

zaken van dat jaar, de voorbereidingen getroffen om deze nieuwe strategie

gestalte te geven�

Financi le resultaten 2012

Fair Trade Original heeft het boekjaar 2012 afgesloten met een netto verlies

van € 1,4 miljoen (2011: € 39�000 winst)� De daling van het resultaat kan

verklaard worden door de eenmalige kosten van de verzelfstandiging

(€ 1,2 miljoen) van de gifts & living activiteiten� De netto-omzet is in 2012 met

€ 1,1 miljoen (6%) gedaald tot € 18,5 miljoen� De omzet van de Business Unit

Food is gedaald met 4% tot € 15,7 miljoen� De Business Unit Gifts & Living

heeft een netto-omzet behaald van € 2,8 miljoen, 12% lager dan in 2011�

Omzetontwikkelingen

Na een aanvankelijk goede start in 2012 is de omzet in de tweede helft

van het jaar ingezakt als gevolg van de aanhoudend slechte economische

omstandig heden in Nederland en het daardoor verder gedaalde

consumenten vertrouwen� Met name de omzet van gifts & living producten

is hier door geraakt, ook doordat de afnemers in het Gift Retail kanaal

(voornamelijk Wereldwinkels) het meest last lijken te hebben van de

economische tegenwind� De versterkte omzet daling in het Gift Retail kanaal

is ook de belangrijkste verklaring voor de omzetdaling van food en koffie�

Tegenvallende verkopen vanuit kerstpakketten bekrachtigen deze trend en

ook de distributeur van kerst pakketten voor de bedrijvenmarkt heeft een

aanmerkelijk lagere omzet gerealiseerd dan in 2011� De omzet in het Food

Retail kanaal (voornamelijk supermarkten) liet daarentegen groei zien� Deze

groei is in de tweede helft van 2012 wel onder druk komen te staan, mede

door een lagere koffieprijs� De ontwikkeling van de inkoop prijzen van andere

grondstoffen is genormaliseerd� Hierdoor is er slechts een beperkt effect van

prijsverhogingen op de totale foodomzet in 2012�

Margeontwikkeling

De brutomarge inkomsten zijn in 2012 met 17% afgenomen tot € 4,7 miljoen�

Deze forse daling is geheel toe te schrijven aan de margeresultaten bij gifts &

living� De verzelfstandiging van de gifts & living activiteiten heeft geresulteerd

in een eenmalige afwaardering van de voorraden, hetgeen zichtbaar is in

25

20

15

10

5

0 2012 2011

Netto-omzet (in miljoen euro)

6

5

4

3

2

1

0

2012 2011

Brutomarge (in miljoen euro)

3,5

3

2,5

2

1,5

1

0,5

0

2012 2011

Overige opbrengsten waaronder subsidies (in honderdduizend euro)

0,25

0

–0,25

–0,5

–0,75

–1

–1,25

–1,5

Netto resultaat (in miljoen euro)

2012 2011

18,519,6

–1,4

0

5,6

2,6

1,1

4,7


de brutomarge� In dit segment stonden bovendien zowel de omzet als de

procentuele brutomarge onder druk door moeilijke marktomstandigheden en

minder gunstige dollarkoersen� De brutomarge inkomsten op food verkopen

zijn gestegen met € 0,1 miljoen tot € 4,3 miljoen� Dit is vooral een resultante

van het herstel van de marge op koffie�

Subsidie

De overige opbrengsten bedroegen in 2012 € 0,3 miljoen� In 2012 heeft

Fair Trade Original met Max Havelaar en de Landelijke Vereniging van

Wereldwinkels dankzij een bijdrage van de Nationale Postcode Loterij inhoud

kunnen geven aan de Fairbezig campagne die gericht is op toename van

het aantal consumenten dat fairtrade producten koopt� Fair Trade Original

ontving via de penvoerder Max Havelaar een vergoeding voor gemaakte

kosten van € 115�000� PSO financierde een multistakeholderprogramma

van Fair Trade Original met zes partnerorganisaties� Voor programma-

activiteiten bij citrusboeren in Ghana en workshops in Zuid-Afrika en Peru

werd in totaal € 74�000 vergoed� ASN Foundation betaalde een bijdrage van

€ 37�000 voor de ketenontwikkeling ten behoeve van Fairtrade certificering

van de Aziatische culinaire lijn en voor een vijftal kleinere programma’s bij

handelspartners�

Kosten

Als gevolg van de verzelfstandiging van de gifts & living activiteiten zag de

organisatie de kosten met 10% toenemen tot € 6,3 miljoen� De ontvlechting

van de gifts & living activiteiten heeft geleid tot een toename van de kosten

van personeel� Daarnaast zijn de advieskosten door externe ondersteuning

van consultants en juristen bij de verkoop gifts & living hoger dan in 2011�

Informatievoorziening en automatisering

Fair Trade Original werkt met het bedrijfsinformatiesysteem SAP All-in-one�

Het functioneel en technisch beheer van dit programma is grotendeels

uitbesteed aan een erkende SAP-leverancier� Met deze leverancier zijn

overeenkomsten gesloten in de vorm van Service Level Agreements� Fair

Trade Original heeft maatregelen genomen om de beschikbaarheid,

continuïteit en beveiliging van haar ICT systemen te waarborgen� Deze

maatregelen zijn in procedures vastgelegd en worden regelmatig aangepast

aan gewijzigde omstandigheden�

In 2012 heeft Fair Trade Original een nieuwe webshop voor zakelijke

klanten gelanceerd� Dit heeft tot een verdere vereenvoudiging van de

orderverwerking geleid� Tegelijk met de verhuizing in maart 2013 is de ICT

infrastructuur vervangen en een nieuw virtueel netwerk geïmplementeerd�

Uiteindelijk zal dit in het najaar van 2013 leiden tot een upgrade en

virtualisatie van SAP�

Toekomstverwachting

Het jaar 2013 gebruikt Fair Trade Original om haar merk te vernieuwen en

de relevantie ervan voor consumenten en klanten duidelijker naar voren

te brengen� Deze herpositionering zal gedurende het jaar zijn beslag

Logistiek

Met de logistieke dienstverlener Van Uden sloot Fair Trade Original in 2011 een

vernieuwde samenwerkingsovereenkomst af� In het daaropvolgende jaar is de

efficiency verhoogd door nieuwe afspraken over gekoeld vervoer van producten�

De kosten voor opslag van goederen zijn verder verlaagd door voorraden beter

te monitoren en de uitslagkosten zijn gedaald dankzij vernieuwde afspraken

met enkele supermarktketens� In 2013 zal in samenwerking met leveranciers en

klanten gezocht worden naar nieuwe mogelijkheden tot kostenbesparing�


krijgen en er is een lichte omzetgroei opgenomen in de begroting 2013� In

deze begroting is ook rekening gehouden met de aanhoudende lastige

economische omstandigheden� Ondanks deze omstandigheden is ingezet

op verdere groei in de Food Retail en Foodservice kanalen voor 2013 en

met name de jaren daarna� De organisatie is voornemens om structureel

meer te investeren in de ontwikkeling van het merk en de ontginning van

nieuwe markten� Daarnaast zal de sourcing en ontwikkeling van nieuwe

handelspartners geheel vanuit eigen middelen bekostigd worden� Over

het jaar 2013 verwacht de organisatie een negatief bedrijfsresultaat te

behalen door extra kosten die gemaakt worden voor marketingactiviteiten en

eenmalige kosten voor de aanpassing van de personele formatie�

FoodFair Trade Original wil haar positie als leidend fairtrade A-merk food in

Nederland verder uitbouwen� Door de unieke rol van Fair Trade Original te

blijven toelichten bij de beslissers binnen de belangrijkste afzetkanalen,

hoopt de organisatie hoog op de agenda te blijven staan� De product-

categorieën van Fair Trade Original zijn van groot belang voor de herken-

baarheid van het merk� Binnen het assortiment en in de verschillende markt-

kanalen gebeurde in 2012 veel� Nieuwe producten werden geïntroduceerd

en het assortiment bij de supermarkten, Wereldwinkels en andere verkoop-

kanalen is succesvol uitgebreid�

De afstemming tussen Marketing en Sales is verbeterd ten opzichte van

vorige jaren� Door ook letterlijk de afstand tussen beide afdelingen te

verkleinen via een interne verhuizing was er meer, gemakkelijker en beter

contact� Daarnaast zijn er – op basis van product portfolio’s – marketing/

sales teams geformeerd�

Ontwikkeling omzet en marge

De totale food omzet daalde met 4% van € 16,4 miljoen in 2011 naar € 15,7

miljoen in 2012� De marge steeg met 3% van € 4,2 miljoen in 2011 naar € 4,3

miljoen in 2012� Eén van de doelstellingen voor 2012 was om de procentuele

marge te herstellen, na een met name voor koffie zeer moeilijke periode� Dit

doel is bereikt�

Verkoopkanalen

> Food Retail

Hoewel er 5% omzetgroei gerealiseerd is in het Food Retail kanaal, werd

het begrote doel niet bereikt� Dit is vooral een gevolg van een lager dan

verwachte opnamebereidheid bij een aantal supermarktketens, een lagere

afzet na de zomer en minder goede verkopen ten tijde van de Fairtrade

Week� Er is wel een hoogst noodzakelijke verbetering van de marge

gerealiseerd, gezien de lagere inkoopprijs van koffie� De verkoop van koffie

stond echter onder druk, met uiteindelijk een index van 99 ten opzichte van

2011� De verkoop van de andere food groeide met 7% ten opzichte van 2011�

Deze groei werd vooral bereikt door distributie-uitbreiding van bestaande

producten als de Aziatische lijn en betere verkopen van bestaande

producten�

> Gift Retail

Door slechtere vooruitzichten in het Gift Retail kanaal, was er ingecalculeerd

dat de omzet in dit kanaal zou dalen� De daling zette harder door dan

verwacht, waardoor Gift Retail een omzetindex van 87 laat zien ten opzichte

van budget en zelfs een index van 83 ten opzichte van de omzet van 2011�

Door de recessie komen er minder bezoekers naar de Wereldwinkels en

sluiten er regelmatig winkels hun deuren� De speciaal voor dit kanaal

ontwikkelde activiteiten hebben in 2012 niet geleid tot het behalen van de

doelstelling� Daarnaast vielen in dit kanaal de verkopen ten behoeve van


kerstpakketten erg tegen, ondanks de inspanningen van de vrijwilligers van

de winkels�

> Foodservice

Naast de succesvolle samenwerking met Van Oordt en United Coffee voor

respectievelijk portion packs en koffie, is het in 2012 niet gelukt om meer

voet aan de grond te krijgen in dit kanaal� Dit terwijl er wel voldoende

kansen worden gezien� Het is echter een bewerkelijk kanaal, met een eigen

dynamiek� Fair Trade Original heeft daarom eind 2012 besloten een Channel

Development Manager aan te nemen om dit kanaal, inclusief kerstpakketten,

te bewerken� Deze medewerker is begin 2013 begonnen� De verkoop van

producten voor kerstpakketten viel in 2012 tegen, mede veroorzaakt door-

dat de belangrijkste aanbieder van Fair Trade Original producten aan kerst-

pakkers een stevige daling van de omzet had� Van de kerstorders bestond

85% uit food producten�

> Internationaal

In het internationale verkoopkanaal verkocht Fair Trade Original iets meer

food dan in 2011 ( index 101)� Halverwege het jaar is Oxfam Fairtrade België

gestart met de verkoop van producten van Fair Trade Original en dit heeft

gezorgd voor deze licht positieve index� Zusterbedrijf Fair Trade Original

België, dat circa 70% van de totale omzet food ( inclusief koffie) voor zijn

rekening neemt binnen het internationale kanaal, verkocht in 2012 10%

minder food dan in 2011� Deels wordt dit verklaard doordat er minder

aan kerstorders binnengehaald is dan in 2011� Koffie blijft voor Fair Trade

Original België een belangrijke omzetbrenger: 87% van de foodomzet

komt uit koffie� Helaas daalde de koffieomzet licht, index 97 ten opzichte

van 2011�

Promotie

In samenwerking met haar afnemers streefde Fair Trade Original in 2012

via voornamelijk kortingsacties en folderplaatsingen naar afzet van haar

producten aan een bredere groep consumenten� Een voorbeeld vormden de

Langloop bonussen (4 weken lang 10% korting vanuit het schap) bij Albert

Heijn en een gesponsord recept in Allerhande met bijbehorende receptkaart�

De Langloop bonussen hadden voor Fair Trade Original helaas niet het

gewenste resultaat� Bij Jumbo stimuleerde een zogeheten Jumbo Deal op

koffie de consument tot het kopen van Fair Trade Original producten� Tevens

is er een koop & win actie geweest; consumenten maakten kans op een

Fair Trade Original koffiepakket wanneer zij de kassabon met Fair Trade

Original Espressobonen instuurden� Marqt opende enkele nieuwe winkels en

daar staat het assortiment van Fair Trade Original goed in de schappen� De

consument van deze vernieuwende supermarktformule sluit goed aan bij Fair

De introductie van Fair Trade Original vruchtensappen in flesjes van 330 cl is gericht op consumenten die ook buitenshuis van het

sap willen genieten.


Trade Original� Er vonden op de winkelvloer enkele succesvolle acties plaats

met rijst, kokosmelk en koekjes�

Ook binnen de Wereldwinkels en WAAR werd in 2012 de verkoop van de

levensmiddelen actief gestimuleerd met aanbiedingen� In 2012 is door-

gegaan met het verstrekken van receptkaarten voor de consumenten� Deze

receptkaarten worden goed ontvangen en veel Wereldwinkels plaatsen de

recepten op hun website� Ter introductie van de meeneemflesjes vruchtensap

werd een toepasselijke actie opgezet met wandel- en fietsroutes� In de

Fairtrade Week vond, in samenwerking met fairbezig�nl, een actie rond

thee plaats waaraan zo’n 250 winkels deelnamen� De reacties waren

zeer positief� Bijna alle kerstpakketverkopende Wereldwinkels gebruikten

de kerstpakketfolder die samen met collega-importeur De Evenaar was

samengesteld�

Klanttevredenheid

Fair Trade Original onderzoekt jaarlijks of de activiteiten die voor Gift Retail

klanten worden opgezet, voldoen aan hun verwachtingen en het gewenste

resultaat opleveren� In 2012 hebben 277 respondenten de vragenlijst

ingevuld� Hieruit kwam naar voren dat Wereldwinkels tevreden waren over

de verschillende materialen, zoals de nieuwsbrieven en de maandelijkse

recept kaarten� De acties die samen met Fairbezig zijn ontwikkeld, een

display met thee en een afgevulde Big Fair Bag met foodproducten, zijn erg

goed ontvangen� De display werd door meer dan de helft van de winkels

ook ingezet voor de nieuwe kruidenthee van Fair Trade Original en bijna alle

winkels willen in 2013 een soortgelijke actie als met de tas� Aan zowel een

nieuwe display als tas wordt in 2013 gewerkt� Tevens vond er onderzoek plaats

onder de Wereldwinkels die kerstpakketten verkochten� De respondenten (183)

waren over de Kerstbrochure zeer tevreden, net als over de service van Fair

Trade Original� Gemiddeld scoorde Fair Trade Original een 7,6�

Kwaliteit en productaansprakelijkheid

Binnen de aanvoerketen van levensmiddelen moet iedere stap nauwgezet

worden beheerd om de kwaliteit en voedselveiligheid van het eindproduct

te waarborgen� Voor handelspartners en producenten is de beheersing

van dit proces basisvoorwaarde om kansrijk te zijn op de exportmarkt� Fair

Trade Original heeft een actief beleid om handelspartners en producenten te

stimuleren bij de ontwikkeling van hun bedrijfsvoering� In dit kader helpt zij

hen, waar nodig, bij het opzetten, invoeren en certificeren van een voedsel-

veiligheidssysteem op basis van HACCP (Hazard Analysis and Critical Control

Points)�

Fair Trade Original zelf heeft in juni 2012 de overstap gemaakt van een

gecertificeerd HACCP systeem naar ISO22000 certificering om te kunnen

voldoen aan de eisen gesteld door GFSI (Global Food Safety Initiative),

een initiatief van de internationale levensmiddelenhandel� De ISO22000

norm is opgesteld voor het beheersen van voedselveiligheid in de gehele

voedselketen, van productie tot op het schap, inclusief de toeleverende

bedrijven zoals de verpakkings- en reinigingsmiddelenindustrie� Deze norm

is erop gericht om de voedselveiligheid in de keten op een hoger plan te

brengen� Ook (kwaliteits)management is een belangrijk aandachtspunt�

Leveranciersbeoordeling

Binnen de gestelde kwaliteitsdoelstellingen van Fair Trade Original is veel

aandacht voor de beoordeling van de kwaliteit van producenten� Hiervoor

is een leveranciersbeoordelingssysteem opgezet� Eén van de doelstellingen

in 2012 was dat 90% van de producenten een gecertificeerd of door een

onafhankelijke organisatie goedgekeurd voedselveiligheidssysteem had

(was 85% in 2011)� Deze doelstelling is gehaald, aan het einde van het

jaar voldeed 90�7% van de producenten aan deze eis� Voor de overige

producenten lopen trajecten om te zorgen dat ook zij in de toekomst aan

de gestelde eisen voldoen�


de aanstelling van een verkoper specifiek voor dit kanaal kan Fair Trade

Original haar verkopen de komende jaren een flinke stimulans geven� Hierbij

zal optimaal gebruik gemaakt worden van de groeitrend naar duurzame

oplossingen in de buitenshuis markt� Ook in het Gift Retail kanaal ziet Fair

Trade Original nog steeds kansen voor groei met haar merk, ondanks de

moeilijke omstandigheden waarmee de Wereldwinkels te maken hebben�

Door middel van specifiek voor dit kanaal ontwikkelde promoties wordt

ingezet op verzilvering van deze groeikansen�

De overige doelstellingen waren:

> 99,9% van de orderregels is uitgeleverd zonder productklachten�

Resultaat: 99�8%�

> leveranciersbeoordelingen: categorie oranje: 2,5% (maximaal);

geel 12,5% (maximaal); groen 85% (maximaal)�

Resultaat: oranje: 4,7%; geel: 11,6%; groen: 83,7%�

> 2 traceerbaarheidstesten en 1 recalltest uitvoeren� Resultaat:

2 traceerbaarheidstesten, geen officiële recalltest�

Recalls en calamiteiten

In 2012 hebben geen calamiteiten plaatsgevonden en zijn geen recalls

uitgevoerd op het gebied van voedselveiligheid� Wel werd twee keer een

product teruggehaald uit de winkels omdat er een kwaliteitsafwijking was

geconstateerd� Eenmaal was dit een partij rode wijn waarvan de smaak niet

optimaal meer was� Bovendien is, kort na de introductie van de Chocolade

Vlokken, besloten om dit product terug te halen uit de Wereldwinkels omdat

de bodem van de verpakking niet goed gesloten bleek te zijn�

Via een alarmcentrale is Fair Trade Original ook buiten kantooruren

bereikbaar voor meldingen op het gebied van voedselveiligheid� In 2012 is

21 maal gebruik gemaakt van deze contactmogelijkheid, tegen 14 keer in

2011� Geen enkel geval bleek een noodgeval te zijn� Door deze meldingen

blijkt wel dat het systeem werkt�

Toekomst

Het Food Retail kanaal zal ook in de toekomst gaan zorgen voor groei

van het Fair Trade Original merk en dit zal een van de belangrijkste

aanjagers van de totale groei blijven� Er is voldoende ontwikkelpotentieel

bij supermarkten om meer producten in meer winkels vaker te verkopen

aan een steeds duurzamer kopende consument� Naast groei in dit grootste

kanaal zal ook het belang van de verkopen in Foodservice toenemen� Met

Klachten

In 2012 zijn in totaal 221 productklachten geregistreerd, 37% meer dan in 2011�

Een duidelijke reden voor het hogere aantal klachten is niet aan te wijzen� De

top 3 van klachtensoorten is:

> Uiterlijk: 76 klachten

> Verpakking fysiek: 57 klachten

> Smaak: 33 klachten

Deze top 3 is verantwoordelijk voor 75% van het totaal aantal geregistreerde

klachten� Ook in 2011 waren deze categorieën verantwoordelijk voor de meeste

klachten� Toen werden de meeste klachten geregistreerd in de categorie

verpakkingen, gevolgd door uiterlijke afwijkingen en smaak� De aanpassing van

de strooiopening van de hagelslagverpakking eind 2011 heeft geresulteerd in

een daling van ruim 80% van het aantal klachten hierover� Naar aanleiding van

de klachten wordt de receptuur van twee producten aangepast�


gifts & living Het gifts & living assortiment was in 2012 verantwoordelijk voor een beperkt

maar aantrekkelijk deel van het Fair Trade Original assortiment� Producten

uit de regelmatig wisselende collecties prijkten bijna wekelijks op shopping

pagina’s van zeer uiteenlopende tijdschriften� De productontwikkeling heeft

ook op de producenten zijn weerslag: in Thailand werd keramiekfabriek

Sang Arun zo geïnspireerd door de vrolijke kleuren van een nieuw te

produceren servies dat alle kasten en wandrekken in één moeite mee

geschilderd werden�

Omzetontwikkeling

De nieuwe collecties konden niet verhinderen dat de omzet van de gifts &

living artikelen in 2012 terugliep naar € 2,8 miljoen terwijl in de begroting

rekening was gehouden met een stijging tot € 3,5 miljoen� Dit hield een

omzetdaling in van 11% ten opzichte van 2011 (3,2 miljoen)�

Verkoopkanalen

De omzet aan Wereldwinkels en WAAR bedroeg in 2012 € 1,5 miljoen� De

omzet aan overige retail in Nederland was € 0,6 miljoen� In totaal betekende

dit een daling van 18%� De Wereldwinkels hadden last van de economische

crisis en het hierdoor ontstane gebrek aan consumentenvertrouwen�

Vond in heel Nederland een daling plaats van de verkopen non-food, de

Wereldwinkels werden extra geraakt door hun vaak kwetsbare positie op

B locaties� Daarnaast verloren zij marktaandeel aan andere aanbieders

waaronder webwinkels� Last but not least vielen ook de kerstverkopen (en

met name die van kerstpakketten) fors tegen� Een aantal winkels zag zich

genoodzaakt hun deuren te sluiten�

Was het omzetaandeel Internationaal in 2011 nog 19%, in 2012 groeide dat

uit tot 23%� De omzet nam met 2% toe tot 0,6 miljoen� Het assortiment trok

vooral nieuwe klanten� Deze markt zal ook in de toekomst verder worden

uitgebouwd, onder andere door de deelname aan toonaangevende

internationale beurzen�

Promotie

Ter ondersteuning van voornamelijk de verkopen in Wereldwinkels en

WAAR, organiseerde Fair Trade Original het hele jaar acties en activiteiten�

Speciale aanbiedingen waren gericht op de reguliere feestdagen (zoals

Valentijnsdag, Pasen, Moederdag, Kerst)� Fair Trade Original nam deel aan

de productfolders van de Wereldwinkels en organiseerde collectiedagen

om de achtergronden van de producten en de herkomst nader toe te

lichten� In overleg met de Wereldwinkels werden hun winkelthema’s

ingevuld en ook in het kader van Fairbezig ontwikkelde Fair Trade Original

acties die zichtbaar waren op de winkelvloer� Winkeliers werden via een

maandelijkse nieuwsbrief op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen

en activiteiten�

Toekomst

In 2013 zijn de gifts & living activiteiten overgaan naar FairForward B�V�

Hiermee kan ook in dit fairtrade segment de focus gelegd worden op de

specifieke productgroepen en afnemers�

Gift Retail: ¤ 2,1 miljoen

Internationaal: ¤ 0,6 miljoen

Out of Home: ¤ 0,1 miljoen

Omzetontwikkeling per kanaal in 2012


Marketing De trend naar meer verantwoorde producten zet onverminderd door: in 2012

zijn wederom meer huishoudens fairtrade producten gaan kopen� Dit blijkt

uit het jaarlijkse GfK-onderzoek van NCDO in samenwerking met Stichting

Max Havelaar en Fair Trade Original� In 2012 kocht 60% van de Nederlandse

huishoudens één of meerdere fairtrade levensmiddelen� Dit zijn 4,5 miljoen

huishoudens, waaronder 344�000 nieuwe fairtrade kopende huishoudens�

Ook de gemiddelde aankoopfrequentie, de gemiddelde hoeveelheid en de

hoogte van de bestedingen per huishouden namen toe� Het onderzoek laat

bovendien zien dat Fair Trade Original door de introductie van de Aziatische

lijn nieuwe fairtrade kopers heeft weten aan trekken in het culinaire

segment� Dat is precies wat Fair Trade Original beoogt: door nieuwe fairtrade

producten te ontwikkelen meer consumenten bereiken om daarmee de afzet

voor producenten in ontwikkelingslanden tegen eerlijke handelsvoorwaarden

te vergroten�

Voor Marketing stond het jaar 2012 voor een groot deel in het teken van

de voorbereiding van het 40-jarig koffiejubileum en de introductie van de

nieuwe merkpositionering in 2013�

Herpositionering van het merk

Het Fair Trade Original merk krijgt in 2013 een complete metamorfose� Alles

is erop gericht om een nieuwe, jongere doelgroep aan te trekken, met

behoud van het vertrouwen dat de huidige kopers in het merk hebben� Uit

consumentenonderzoek is gebleken dat Fair Trade Original weliswaar een

hoge merkbekendheid geniet, maar nog teveel als een keurmerk wordt

gezien in plaats van als een merk� De verpakkingslijn wordt goed herkend

en juist vanwege zijn soberheid gewaardeerd door huidige kopers, maar

de verpakkingen hebben te weinig ‘appetite’ en aantrekkingskracht om

nieuwe doelgroepen te kunnen bereiken� Bovendien is de sobere, pure

verpakkingslijn van Fair Trade Original een referentie gebleken voor het

groeiende segment verantwoorde producten in de supermarkt waardoor de

verpakkingslijn van Fair Trade Original aan onderscheidende waarde heeft

ingeboet� In 2012 zijn de uitgangspunten voor het nieuwe Fair Trade Original

merk bepaald, waarna een nieuw design is gemaakt voor zowel het logo

als de verpakkingslijn� Ook is een nieuw campagneconcept en een nieuwe

tone of voice voor het merk ontwikkeld� In 2013 wordt de herpositionering

Door introductie van de Aziatische lijn, wist Fair Trade Original nieuwe fairtrade

kopers aan te trekken in het culinaire segment.


van het merk uitgerold, waarbij het koffieassortiment als eerste in een nieuw

jasje in de schappen komt, mede naar aanleiding van het feit dat het in dat

jaar 40 jaar geleden is dat Fair Trade Original voor het eerst eerlijke koffie

introduceerde�

Nieuw in het assortiment

In 2012 introduceerde Fair Trade Original diverse nieuwe fairtrade producten�

In samenwerking met merklicentiehouder Van Oordt the Portion Company

werden per stuk verpakte mini stroopwafeltjes ontwikkeld� Na het succes van

hagelslag was het een logische stap om het ontbijtassortiment uit te breiden

met pure chocolade vlokken� Deze zijn na introductie direct opgenomen door

onder meer Albert Heijn� De vruchtensappen van Fair Trade Original werden

in een 330 ml petfles geïntroduceerd voor consumenten die ook buitenshuis

van sap willen genieten�

Na de succesvolle introductie in 2011 kwam Fair Trade Original in het

najaar van 2012 opnieuw met de chocoladeletter & – een unieke letter voor

iedereen� Naast de melkchocoladevariant was de letter nu ook verkrijgbaar

in pure chocolade� De verpakking was opvallend schoolbordachtig zwart

en met een bijgeleverd wit potloodje kon de consument het doosje naar

hartenlust personaliseren�

Aan het kruiden- en specerijen assortiment werden een basis peper- en

zoutmolen toegevoegd� De molen met pure zwarte peper geeft in een

handomdraai meer pit aan diverse gerechten� Samen met de molen met

zuiver zeezout vormt het een mooi stel in de keuken én op tafel� Cateraar

Albron had de primeur en introduceerde het setje op een fairtrade bamboe

onderzetter in haar bedrijfsrestaurants�

Eind van het jaar introduceerde Fair Trade Original een bijzondere lijn van

vier nieuwe theevarianten� Luxe kruidentheeën in een piramidevormig zakje,

waarin de rijke smaken helemaal tot hun recht komen� En state-of-the art

qua duurzaamheid: zowel biologisch als fairtrade gecertificeerde thee in

biologisch afbreekbare zakjes in een FSC-gecertificeerd doosje waar geen

cellofaan meer aan te pas komt�

Tegenvallers waren er ook� Het is niet gelukt om in 2012 twee nieuwe

biologische wijnen uit Chili aan het wijnassortiment toe te voegen� De

nieuwe regelgeving voor biologische wijn bleek een groot struikelblok voor

onze Chileense partner, waardoor de benodigde importcertificaten niet op

tijd geleverd konden worden� Ook is nog weinig vooruitgang geboekt met het

notenassortiment, waardoor dit voor 2013 wederom op de agenda staat�

Uit het assortiment

Wegens verschillende redenen zijn in 2012 diverse producten gesaneerd�

Soms vanwege kwaliteitsproblemen, soms omdat de leverancier er mee

stopte en soms omdat de afzet terugliep en het product daardoor niet

meer rendabel was� Sinds jaar en dag had Fair Trade Original een 4 grams

zwarte thee in het assortiment waarmee een pot thee gezet kon worden�

Nationale Postcode Loterij

Sinds 2010 zijn Fair Trade Original, Landelijke Vereniging van Wereldwinkels

en Stichting Max Havelaar gezamenlijk beneficiënt van de Nationale Postcode

Loterij� Door samen campagne te voeren onder de noemer Fairbezig willen

zij de aankoop van fairtrade producten stimuleren� In 2012 zijn diverse deel-

campagnes uitgevoerd, waaronder een chocoladecampagne in samen werking

met Verkade, een tassencampagne Fairbezig@school, een thee campagne in

samenwerking met een aantal Superunie-leden en een rijstcampagne tijdens de

Fairtrade Week�


Ook in het in 2011 nieuw geïntroduceerde thee-assortiment was deze

variant opgenomen� Vanwege kwaliteitsproblemen moest de eerste levering

hiervan afgekeurd worden� De tendens in de markt is een verschuiving

van zakjes thee voor een pot naar zakjes voor een kop� De combinatie van

deze twee factoren is de reden geweest om dit product te saneren� Uit

het koekassortiment zijn de stroopwafels met honing en de chocosticks

gesaneerd en uit het Zuid-Afrikaanse culinaire assortiment van Fair Trade

Original zijn de peppersweets, kooksauzen, zoutstrooiers, chutney sauzen en

de piri piri olie gesaneerd�

Assortimentsbeleid

Binnen het brede en gevarieerde levensmiddelenassortiment van Fair Trade

Original vragen alle producten om een specifieke aanpak, maar ze voldoen

wel aan een aantal algemene uitgangspunten� Deze uitgangspunten zijn

in 2012 opnieuw onder de loep genomen en voor een deel aangescherpt�

Zo zal tijdens de productontwikkelingsfase meer aandacht komen voor

het vermijden van kunstmatige toevoegingen daar waar mogelijk� De

markt vraagt om meer concept- denken – ‘alles voor een Aziatische

maaltijd’ – omdat bredere concepten meer relevantie en toegevoegde

waarde in het schap hebben dan losse producten� Daarnaast zijn diverse

keurmerkstandaarden bekeken en heeft Fair Trade Original bepaald hoe ze

daarmee om wil gaan: vanuit de eigen merkprincipes ligt de lat soms hoger

dan de minimumeisen die in de keurmerkrichtlijnen zijn vastgelegd�

Campagnes

In 2012 is Fair Trade Original gedurende twee periodes op televisie te zien

geweest� Vooruitlopend op de nieuwe merkpositionering en de focus op

een nieuwe doelgroep is ervoor gekozen om bij RTL en 24Kitchen te gaan

uitzenden� In maart zijn twee weken lang de rijst, wijn en koffie ondersteund

met commercials� Ter ondersteuning van de Aziatische lijn is een tag-on

ontwikkeld die na de rijstcommercial werd ingezet� In september waren

gedurende twee weken commercials te zien met de Aziatische lijn, koffie en

ontbijt� Omdat in de zomer de pure chocolade vlokken geïntroduceerd zijn, is

hiervoor een tag-on ontwikkeld die op de ontbijtcommercial volgde�

Op de rijstproducten van Fair Trade Original is in 2012 tweemaal een on-

pack actie geweest� In de eerste helft van het jaar is een joint promotion

opgezet met het culinaire magazine Elle Eten� Consumenten van Fair Trade

Original rijst maakten in het voorjaar via een unieke actiecode op de

verpakking kans op een proefabonnement van Elle Eten of een proefpakket

met Aziatische kookproducten� In het najaar stond de rijst van Fair Trade

Original centraal in de gezamenlijke Fairbezig campagne met Max Havelaar

en de Landelijke Vereniging van Wereldwinkels� Via een unieke actiecode op

de rijstverpakkingen maakten consumenten kans op een reis naar Thailand

om daar de rijstproducenten te bezoeken� In totaal hebben bijna vijfduizend

consumenten meegedaan aan deze acties�

Toekomst

In 2013 wordt de nieuwe positionering van het merk Fair Trade Original

uitgerold en zal nauwgezet gemonitord worden of dit een nieuwe impuls

geeft aan het merk en leidt tot het aantrekken van nieuwe doelgroepen�

Samen met het actief ontwikkelen van nieuwe fairtrade producten en het

toetreden tot nieuwe verkoopkanalen zoals Foodservice en online, geven

we hiermee invulling aan de groeistrategie van het merk�

saMenWerkIng Met handelspartners

29 Jaarverslag 2012 Fair Trade Original: samenwerking met handelspartners

Fair Trade Original is één van de grondleggers van de fairtrade beweging

in Europa� Vanuit de gedachte dat ieder mens aanspraak mag maken op

een menswaardig bestaan is een organisatie ontstaan die zich inzet voor de

ontwikkeling van eerlijke handelspraktijken� Fair Trade Original onderschrijft

de tien fairtrade principes, past deze in de praktijk toe en levert daardoor

een bijdrage aan de ontwikkeling van ‘best practices’ die aantonen hoe de

principes het beste toegepast kunnen worden�

De organisatie legt zich in het bijzonder toe op ontwikkeling van nieuwe

fairtrade ketens� Niet alleen boeren en coöperaties, maar ook verwerkers

en werknemers vormen onderdeel van de aanpak� Samen met partners

in ontwikkelingslanden wordt gewerkt aan de uitbreiding van het aanbod

fairtrade gecertificeerde producten voor de Nederlandse consument� Fair

Trade Original geeft er de voorkeur aan om niet alleen fairtrade ingrediënten

in ontwikkelingslanden in te kopen, maar indien mogelijk ook het gereed

product daar te laten vervaardigen� Zo wordt meer toegevoegde waarde

gecreëerd in het land van herkomst�

Fair Trade Original wil haar ontwikkelingsactiviteiten nog beter laten

aansluiten bij de assortiments- en marktontwikkelingen� De toegevoegde

waarde van de organisatie ligt besloten in het idee dat zij betrokken is bij

de gehele productieketen en deskundig is in het toepasbaar maken van

fairtrade in de praktijk� De organisatie zal in 2013 werken met Development

Managers die verantwoordelijk zijn voor sourcing van nieuwe producenten

en verwerkers in ontwikkelingslanden� Fair Trade Original zal proactief

haar handelspartners volgen en ondersteuning bieden bij het behalen of

behouden van fairtrade certificering�

thema’s in de handelFair Trade Original koopt haar producten in bij geselecteerde handels-

partners die de tien fairtrade principes respecteren� In 2012 sprongen hierbij

enkele specifieke thema’s in het oog: . Dalende koffieprijzen: de koffieprijzen daalden in 2012 nadat ze in de

voorgaande periode fors waren gestegen� Voor koffieboeren betekent dit

dat de minimumprijs die wordt gegarandeerd voor Fairtrade gecertificeerde

koffie, langzamerhand weer aan relevantie toeneemt� . Externe expertise: Fair Trade Original brengt een breed assortiment

fairtrade levensmiddelen op de markt� Voor de nodige kennis van en

ervaring met al deze verschillende producten, zal Fair Trade Original altijd

deels afhankelijk zijn van externe expertise� Dit is regelmatig aanleiding tot

het uitbesteden van de inkoop aan een derde partij die gespecialiseerd is

in de inkoop van het betreffende product� Gezocht wordt naar een modus

om ook in deze gevallen het contact tussen Fair Trade Original en de

handelspartner op een goede en structurele manier gestalte te geven�

Opbouw Fairtrade ketensHet opbouwen van nieuwe en het versterken van bestaande fairtrade

ketens is een speerpunt van Fair Trade Original� Het doel is om boeren

en hun organisaties voor te bereiden op Fairtrade certificering en hen

te helpen vervolgens deze hoge standaard te handhaven en verder uit

te bouwen� Certificering is van groot belang voor producenten omdat

daarmee een geheel nieuwe markt voor hen opengaat die bovendien

goede handelsvoorwaarden biedt� Tijdens het proces vóór certificering

start Fair Trade Original de handel met hen, omdat hier een stimulans

vanuit gaat� Met de ontwikkelingspremie die zij in dit stadium ontvangen,

kunnen zij bovendien deels de kosten dekken die de omschakeling met


monitoring en ondersteuning� Fair Trade Original zal nauw samenwerken

met Fair & Organic Products aan deze prioriteiten� Fruittiland en de

citrusboeren krijgen begeleiding bij de aanvraag van subsidie om deze

activiteiten te bekostigen�

Kokosmelk en kruiden uit Sri Lanka

De kokos- en kruidenboeren worden met hulp van handelspartner MA’s

Tropical Food georganiseerd in het SAFE Network� Doelstelling is Fairtrade

zich meebrengt� In 2012 werkte Fair Trade Original aan de volgende

ketens:

Aziatische culinaire lijn

Na de introductie van verschillende Thaise culinaire producten in 2011, is in

2012 gewerkt aan het certificeren van de boeren die de verwerkte rietsuiker,

chillies en soja verbouwen� Met hulp van Fair Trade Original zijn alle actoren

in de keten inmiddels Fairtrade gecertificeerd� Veel aandacht is uitgegaan

naar het trainen van vertegenwoordigers van boerenorganisaties en van

verwerkende bedrijven� Samen met haar handelspartners is Fair Trade

Original erin geslaagd om gemotiveerde coöperaties van boeren te vinden�

In 2013 zal gewerkt worden aan de uitbreiding van de Aziatische culinaire lijn

en worden boeren begeleid bij het behouden van de Fairtrade certificering�

Sinaasappelsap uit Ghana

In samenwerking met Fair & Organic Products, importeur van het Fair Trade

Original sinaasappelconcentraat, en de sapfabriek Fruittiland in Ghana werd

ook in 2012 gewerkt aan organisatievorming� Er vonden trainingen plaats in

Good Agricultural Practices en Fairtrade aan acht boerenorganisaties van

in totaal 4�500 boeren� Door betere kennis van Good Agricultural Practices

kunnen de citrusboeren voedselveiligheid borgen en productkwaliteit en

productievolume verhogen� In het kader van het Thematisch Leer Project

van PSO , werd onderzocht of kleine sinaasappelboeren zich daadwerkelijk

versterken door Fairtrade certificering� Een door Fair Trade Original

ingehuurde Ghanese onderzoeker nam aan de trainingen en vergaderingen

deel en schreef een praktische manual voor het opbouwen van Fairtrade

ketens� Tijdens de oogst in het najaar 2012 bleek dat de kwaliteit en voedsel-

veiligheid nog niet op het gewenste niveau lagen� De verwerking van het

fruit in de sapfabriek van Fruittiland liep vertraging op door technische

problemen� Voor het komende jaar ligt de focus op het oplossen van

technische knelpunten en het verhogen van de productkwaliteit door betere

Tijdens de oogst in het najaar 2012 bleek dat de kwaliteit en de voedselveiligheid bij de sapfabriek Fruittiland in Ghana nog niet op het gewenste niveau lagen.


certificering van de kokosmelk en kruiden� In 2012 werd een flinke stap

gezet met de administratie van de toekomstige Fairtrade boeren� De

verwachting is dat de kokosmelk in 2013 voor Fairtrade certificering in

aanmerking komt�

Suiker uit Mauritius

32 Fairtrade coöperaties van rietsuikerboeren in Mauritius werden in 2011

gebundeld in een koepelorganisatie� In 2012 heeft Fair Trade Original deze

koepelorganisatie en haar coöperaties ondersteund bij de fairtrade controle

van FLO-CERT� Daarnaast heeft Fair Trade Original bij de suikerverwerker

aangedrongen op het behalen van een sociaal certificaat om de goede

arbeidsomstandigheden van werknemers beter te kunnen borgen� Dit

heeft geresulteerd in het succesvol afronden van een SMETA audit (Sedex

Members Ethical Trade Audit)� In 2013 zal de aandacht uitgaan naar het

behouden van de Fairtrade certificering voor alle 32 coöperaties�

Olijfolie uit Argentinië

Tot op heden is olijfolie uit Argentinië nog niet Fairtrade gecertificeerd�

In samenwerking met een lokale stichting wordt de kostprijs van olijven

en olijfolie in Argentinië onderzocht en zal een minimumprijs vastgesteld

worden� Kleine boeren werden getraind in Fairtrade en zullen in 2013

gecertificeerd kunnen worden� Dit project werd in 2012 gefinancierd door de

ASN Foundation (€ 5�000)�

Noedels uit India

Ten behoeve van de Fair Trade Original noedels van Amdo Foods wordt

tarwe ingekocht van boeren die ook Fairtrade gecertificeerde rijst

produceren� Zij werken dus volgens de Fairtrade normen� In de molen

waar deze tarwe wordt gemalen, werd in 2012 een project gestart om

management en arbeiders van de molen bewust te maken van de tien

fairtrade principes� In november 2012 werd de impact van de trainingen

gemeten� Met het management en vertegenwoordigers van de arbeiders

werd een actieplan opgesteld voor 2013� Zo is een start gemaakt met de

verbeteringen van mensenrechten, arbeidsomstandigheden en beloning�

Het management toont een positieve houding� In een vervolgfase zal worden

samengewerkt met de lokale organisatie Agrocel en de Engelse fairtrade

organisatie Traidcraft� Dit project werd in 2012 gefinancierd door de ASN

Foundation (€ 5�000)�

Monitoring De naleving van de tien fairtrade principes werd in 2012 voor 64% van de

netto omzet (2011: 63%) van Fair Trade Original gegarandeerd door het Max

Havelaar keurmerk� Voor het andere deel van het assortiment (voornamelijk

gifts & living) verliep de controle via EFTA fairtrade assessments� Met de

beoordeelde handelspartners en de producenten die aan hen leveren,

werden actieplannen opgesteld om noodzakelijke verbeteringen binnen een

gestelde termijn door te voeren� In 2013 wil Fair Trade Original het volledige

food assortiment extern laten certificeren� Naast het Max Havelaar keurmerk

zal de keuze gemaakt worden voor een tweede certificeringssysteem dat

past in het fairtrade beleid van de organisatie�

Inspecties FLO CERT

Fair Trade Original voert daar waar mogelijk het Fairtrade (Max Havelaar)

keurmerk op haar producten� De controle op naleving van de keurmerkeisen

wordt verzorgd door de onafhankelijke organisatie FLO-CERT� Als onderdeel

van het ontwikkelen van nieuwe handelsketens begeleidt Fair Trade

Original boerencoöperaties en verwerkers bij het verwerven van het

Fairtrade certificaat� Hiervoor wordt samengewerkt met lokale consultants

die trainingen verzorgen en pre-audits uitvoeren om vast te stellen of

organisaties klaar zijn voor een eerste officiële inspectie door FLO-CERT�

http://www.fairtrade.nl/data/sitemanagement/media/principes+werkwijze_NED_def_LR2.pdf

http://www.fairtrade.nl/data/sitemanagement/media/principes+werkwijze_NED_def_LR2.pdf

http://www.flo-cert.net/flo-cert/


Fair Trade Original vraagt haar partners om inzicht in de uitkomsten van

inspecties zodat de ondersteuning op tijd kan worden verleend�

EFTA fairtrade assessments

In 2012 werden meerdere ketens beoordeeld op naleving van de fairtrade

principes volgens het EFTA fairtrade assessment� Naar aanleiding van de

assessments werden de volgende verbeteringen in gang gezet:

> Eco-leer, India

Sheong Shi, leerlooierij: actieplan om de veiligheid van werknemers beter te

waarborgen�

EMA, verwerker van leren producten (tassen, portemonnees e�a�):

verbetering van de beloning en leefomstandigheden van werknemers�

Oprichting van een arbeiderscomité�

> Culinaire producten, Zuid-Afrika

Turqle Trading, exporteur: verbeteren beheer van de fairtrade premie, met

name het bestedingsbeleid en de benoemingsprocedure van bestuurder�

Acht producenten (verwerkers, verpakkers): drie keer kwam een knelpunt

aan het licht ten aanzien van ketenverantwoordelijkheid (fairtrade sourcing

van ingrediënten), één keer ten aanzien van discriminatie en twee keer ten

aanzien van vrijheid van organisatievorming (geen arbeidersraad)� In 2013

wordt de tijdige opvolging van het actieplan gemonitord�

> Glas, Bolivia

Crisil, glasfabriek: liet in 2012 op eigen initiatief en kosten een beoordeling

doen door een lokaal consultant� Het rapport en het actieplan werden

uitgebreid besproken met de Bedrijfsconsultant en de Programma Manager

van Fair Trade Original� Zwakke plekken waren beloning, veiligheid op de

werkvloer en vrijheid van organisatievorming (geen arbeiderscomité)� Voor

eind 2012 zijn de belangrijkste opvolgingspunten voltooid�

> Palmolie kaarsen, Indonesië

Wax Industri, kaarsenfabriek: werd voor de eerste keer beoordeeld door

Fair Trade Original en een Balinese consultant� Voert een plan uit om

van minimumlonen te komen tot leefbare lonen en zal in 2013 aandacht

besteden aan de communicatie rond arbeidsvoorwaarden en vastlegging

van afspraken met werknemers�

Evaluatie EFTA fairtrade assessment

In het kader van het PSO Thematisch Leerprogramma , werd het

beoordelings systeem geëvalueerd in India en Zuid-Afrika� Het werd duidelijk

dat er naar aanleiding van de beoordelingen veel is en wordt gedaan en

verbeterd, ieder op zijn eigen tijd en manier� Opvolging van actieplannen

laat soms echter te wensen over� Dit wordt mede veroorzaakt doordat dit

geen officiële certificering is die ook gebruikt kan worden voor andere

klanten buiten EFTA� Hierdoor is het belang van de aanpassingen voor

de handelspartner soms te gering� Werknemers en producenten worden

bovendien te weinig betrokken bij de uitvoering van de actieplannen�

Belangen van handelspartners (exporteurs), producenten en werknemers

kunnen verschillen als het gaat om zaken als beloning en investeringen�

Last but not least verkiezen klanten soms voortzetting van de handelsrelatie

boven strikte handhaving van de regels�

De richtlijnen en een aantal instrumenten van het EFTA fairtrade assessment

werden naar aanleiding van deze evaluaties aangepast en verbeterd� Vanaf

2013 zal Fair Trade Original geen EFTA fairtrade assessments meer laten

doen� In principe wil Fair Trade Original al haar producten voorzien van het

Max Havelaar keurmerk� Voor die producten waar geen Fairtrade keurmerk

op verkrijgbaar is, zal een soortgelijk keurmerk gezocht worden�


projectenIn 2012 werd extra aandacht besteed aan die principes waar handels-

partners vaak moeite mee hebben: leefbare lonen, vakbondsvrijheid en

veiligheid op de werkvloer�

Eerlijke prijzen en eerlijke lonen

In 2012 werd een doorstart gemaakt met de inventarisatie van kostprijs-

berekeningen voor referentieproducten die niet Fairtrade gecertificeerd zijn�

Fair Trade Original beschikt nu over een database die twee keer per jaar

tijdens de inkoop wordt geactualiseerd� Handelspartners en producenten

gebruiken de kostprijsberekeningen tijdens prijsonderhandelingen en het

doorlichten van productieprocessen om te analyseren waar die verbeterd

kunnen worden�

Fair Trade Original ontwikkelde het leefbare lonenbeleid verder in 2012�

Hierin wordt gesteld dat eerlijke lonen leefbare lonen zijn als die worden

berekend volgens de Basic Needs Wage formule van SAI� Doelstelling van

dit beleid is dat alle partners en producenten die niet Fairtrade gecertificeerd

zijn eind 2014 leefbare lonen betalen� In het geval van Fairtrade certificering

wordt het beleid van Fairtrade International ten aanzien van leefbare lonen

gevolgd� Fair Trade Original beïnvloedt daar waar mogelijk en noodzakelijk

het living wage beleid van organisaties door wie zij gecontroleerd wordt

of met wie zij geassocieerd is, zoals de Landelijke Vereniging van Wereld-

winkels, Fairtrade International en EFTA� Met alle drie werd in 2012 regel-

matig overleg gevoerd� Fair Trade Original nam deel aan een pilot met

Nederlandse fairtrade leveranciers die door de Landelijke Vereniging van

Wereldwinkels worden gecontroleerd� Doel is tot een gezamenlijke database

van actuele leefbare lonen voor werknemers van handelspartners in

ontwikkelingslanden te komen�

Workshops leefbare lonen

In 2012 werden twee regionale workshops gegeven aan handelspartners en

producenten van Fair Trade Original en andere EFTA leden in Zuid-Afrika en Peru�

Doel was het leefbaar loon beleidsplan te verduidelijken en partners bewust

te maken van leefbare lonen als speerpunt voor Fair Trade Original� Aandacht

werd besteed aan de berekening van leefbare lonen, de stand van zaken

bij de deelnemers en mogelijke strategieën om tot leefbare lonen te komen�

Het onderwerp staat nu op de kaart, niet alleen bij handelspartners en hun

producenten, maar ook bij organisaties zoals Fairtrade International en EFTA�

De partners zijn gaan nadenken over plannen om op dit punt beleid in te

voeren� In een aantal gevallen heeft dit al concrete resultaten opgeleverd�

In Zuid-Afrika namen 41 mensen deel, waaronder vertegenwoordigers van

handelspartners en producenten in Zuid-Afrika en Mauritius (allen food), lokale

consultants en vertegenwoordigers van Fairtrade International en Fairtrade

Zuid-Afrika� Voor de workshop waren de leefbare lonen uitgerekend door lokale

consultants en hadden de deelnemers een inventarisatie gemaakt van de lonen

die betaald werden bij toeleverende producenten en kostprijsberekeningen�

Met behulp hiervan werden twee cases uitgewerkt om te berekenen hoeveel

de FOB (aankoop)prijs omhoog zou gaan als alle werknemers leefbare lonen

zouden verdienen en wat de producent zou kunnen doen om leefbare lonen

te betalen zonder de FOB prijs te verhogen� Na inleidingen door Fair Trade

Original, Fairtrade International en Peter Lewis, onderzoeker naar arbeids-

omstandigheden van landarbeiders op wijnboerderijen, werd in groepjes aan

de cases gewerkt� Deze gaven veel stof voor discussie en inspiratie voor een

leefbaar loonplan, zowel tijdens de workshop als daarna�


Discriminatie en vrijheid van organisatievorming

Uit de EFTA fairtrade assessments blijkt dat veel handelspartners en

producenten laag scoren op vakbondsvrijheid� De meeste werkplaatsen en

fabrieken van meer dan vijftig werknemers hebben geen arbeiderscomité

die met het management onderhandelt over lonen en verbeteringen van

arbeidsomstandigheden�

In 2012 werd een project gestart met Craft Aid, de verpakker van Fair Trade

Original suiker in Mauritius� Van de tweehonderd medewerkers bij Craft

Aid, heeft meer dan 30% een lichamelijke of verstandelijke beperking�

Craft Aid heeft weliswaar een ondernemingsraad waarin zes werknemers

zitten, maar hun gehandicapte collega’s voelden zich daar niet goed in

vertegenwoordigd� Bovendien waren er dagelijks communicatieproblemen

op de werkvloer� De ondernemingsraad werd getraind in hun rol, status,

huisregels, organisatie en communicatie met management en achterban,

speciaal met de dove collega’s� Management, staf en werknemers kregen

trainingen in wat zij mogen verwachten van een OR� Het resultaat is een OR

die beter weet wat haar te doen staat� De werknemers met een beperking

bij Craft Aid Mauritius kunnen nu actief participeren� De communicatie zowel

tussen de staf en de medewerkers, als ook tussen de collega’s onderling, is

duidelijk verbeterd� Dit project werd gefinancierd door de ASN Foundation

(€ 5�000)�

Arbeidsomstandigheden en veiligheid op de werkvloer

In 2012 werd in opvolging van de EFTA fairtrade assessments een aantal

projecten uitgevoerd met handelspartners om de veiligheid op de werkvloer

te verbeteren�

In de koperslagerij Cottage Craft in Nepal waar men Fair Trade Original

klankschalen maakt, werd gewerkt aan een betere afzuiginstallatie voor

stof en rook� Ook werden arbeiders getraind in het bedienen van de

brand blussers, uitvoering van het vluchtplan, gebruik van beschermende

kleding (brillen, mondkappen) en apparatuur� Dit project werd gedeeltelijk

gefinancierd door de ASN Foundation (€ 5�000 per project)�

In de leerlooierij Sheong Shi waar Fair Trade Original eco-leer wordt

geproduceerd, werden stafleden getraind en werd nieuwe apparatuur

gekocht om leer te kunnen maken zonder schadelijke stoffen zoals chroom�

Oude machines werden beveiligd en de arbeiders kregen een EHBO training�

Dankzij de aanschaf van een waterfilter kunnen alle medewerkers schoon en

veilig water drinken� Sheong Shi werkt aan een kantine voor de arbeiders�


handelspartnersOp de website www�fairtrade�nl staat per product aangegeven wie de

achterliggende handelspartners zijn�

In 2012 startte Fair Trade Original de afname van producten van:

> Dakman/Eakiet, koffieorganisatie in Vietnam;

> ECPP, koffieorganisatie in Honduras;

> Driefontein Small Farmers Co-op, producent van rooibos in Zuid-Afrika;

> Guzhang Gaofeng Organic Tea Association, producent van groene thee in

China;

> Royal For Herbs Company, producent van kamille en munt in Egypte�

In 2012 heeft Fair Trade Original besloten de handel te beëindigen met:

> Manos Campesinas, koffieorganisatie in Guatemala� Fair Trade Original

heeft te weinig markt voor hun hoge kwaliteit en daarmee hoog geprijsde

biologische koffie;

> Coopecaju, leverancier van cashewnoten in Brazilië� De noten worden

tegenwoordig via een Engelse fairtrade organisatie in India ingekocht;

> CRC, leverancier van modeaccessoires in India� Aanhoudende leverings-

en kwaliteitsproblemen waren de aanleiding om met deze handelspartner

te stoppen;

> Sasha, leverancier van woon- en modeaccessoires in India� Hun

producten sloten niet langer aan bij het assortiment van Fair Trade

Original;

> Eco Tasar Silk, leverancier van zijden sjaals in India� De omzet was te

gering om dit contact voort te zetten�

In 1973 nam Fair Trade Original haar eerste partij eerlijke koffiebonen af van de koffieorganisatie Fedecocagua in Guatemala. Bij deze organisatie wordt nog steeds ingekocht. Ter voorbereiding op dit 40 jarig jubileum in 2013 werden eind 2012 gesprekken gevoerd met koffieboeren ter plekke. Gevraagd werd hoe het hen nu vergaat, en wat fairtrade hen heeft gebracht. Dit resulteerde onder andere in een korte film, te zien op www.fairtrade.nl/allesoverkoffie.

http://www.fairtrade.nl/waar-vandaan

http://www.fairtrade.nl/allesoverkoffie

Fair Trade OriginalJaarrekenIng 2012

37 Jaarrekening 2012 Fair Trade Original

ENKELVOUDIGE BALANS PER 31 DECEMBER 2012

(Na resultaatbestemming)

EUR Toelichting 2012 2011

VASTE ACTIVA

Materiële vaste activa 1 113�220 153�623

Financiële vaste activa 2 15�359 20�081

128�579 173�704

VLOTTENDE ACTIVA

Voorraden 3 2�364�620 4�088�205

Vorderingen op handelsdebiteuren 4 2�584�409 2�700�741

Voorfinanciering handelspartners 5 14�976 50�930

Overige vorderingen en overlopende activa 6 180�618 121�655

Liquide middelen 7 433�239 321�154

5�577�862 7�282�685

Totaal 5�706�441 7�456�389

EIGEN VERMOGEN

Overige reserves 8 2�154�242 3�522�123

VOORZIENINGEN 9 54�834 193�655

LANGLOPENDE SCHULDEN

Renteloze lening 10 982�434 982�434

KORTLOPENDE SCHULDEN

Handelscrediteuren 1�011�137 1�418�060

Rekening courant Fair Trade Assistance 94�853 154�171

Belastingen en sociale lasten 11 285�927 343�557

Overige schulden en overlopende passiva 12 1�123�014 842�389

2�514�931 2�758�177

TOTAAL 5�706�441 7�456�389

ENKELVOUDIGE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2012

EUR Toelichting 2012 2011

BRUTO MARGE

Netto-omzet 13 18�513�098 19�621�730

Inkoopwaarde van de omzet 13�839�189 13�989�829

14 4�673�909 5�631�901

Overige opbrengsten 15 255�615 113�751

KOSTEN

Personeelskosten 16 3�176�915 2�592�550

Afschrijvingen 17 92�987 173�522

Verkoopkosten 18 2�236�431 2�212�870

Huisvestingskosten 19 271�317 267�869

Algemene kosten 20 533�687 474�261

6�311�337 5�721�072

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING (1�381�813) 24�580

Financiële baten en lasten 21 10�302 1�361

BEDRIJFSRESULTAAT VOOR BELASTING (1�371�511) 25�941

Vennootschapsbelasting 22 3�630 13�079

RESULTAAT NA BELASTING (1�367�881) 39�020


ENKELVOUDIG KASSTROOMOVERzICHT

Het kasstroomoverzicht geeft de geldmiddelen aan die in de verslagperiode

beschikbaar zijn gekomen en het gebruik hiervan� De bepaling van de

kasstroom uit operationele activiteiten geschiedt volgens de indirecte

methode�

EUR 2012 2011

OPERATIONELE ACTIVITEITEN

Resultaat na belasting (1�367�881) 39�020

Afschrijvingen en waardeveranderingen materiële vaste activa

93�177 174�054

Mutatie voorzieningen (138�821) (202�514)

Mutatie werkkapitaal 1�632�980 (91�138)

219�455 (80�578)

INVESTERINGSACTIVITEITEN

Investeringen in materiële vaste activa (53�088) (33�860)

Opbrengst verkopen materiële vaste activa 314 -

Mutatie financiële vaste activa 4�722 9�783

(48�052) (24�077)

FINANCIERINGSACTIVITEITEN

Mutatie rekening-courant Fair Trade Assistance (59�318) 154�171

(59�318) 154�171

MUTATIE LIQUIDE MIDDELEN 112�085 49�516

LIQUIDE MIDDELEN

Saldo liquide middelen per 1 januari 321�154 271�638

Saldo liquide middelen per 31 decenber 433�239 321�154

MUTATIE LIQUIDE MIDDELEN 112�085 49�516

TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE jAARREKENING 2012

Algemeen

De enkelvoudige jaarrekening maakt deel uit van de jaarrekening 2012

van de onderneming� Voor zover posten uit de enkelvoudige balans en de

enkelvoudige winst-en-verliesrekening hierna niet nader zijn toegelicht,

wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans en

winst-en-verliesrekening� De cijfers voor 2011 zijn, waar nodig, opnieuw

gerubriceerd om vergelijkbaarheid met 2012 mogelijk te maken�

Resultaatbepaling

De grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaat-

bepaling zijn gelijk aan die voor de geconsolideerde balans en winst-en-

verliesrekening�

Financiële instrumenten

In de enkelvoudige jaarrekening worden financiële instrumenten

gepresenteerd op basis van de juridische vorm�

Verzelfstandiging gifts & living activiteiten

Per 1 maart 2013 heeft Fair Trade Original haar gifts & living activiteiten

verkocht aan Fair Forward B�V�� De kosten die verband houden met de

verkoop van deze activiteiten bedragen € 1�180�000 en zijn verantwoord

in de jaarrekening 2012� De kosten die gemoeid zijn met de verkoop zijn

opgenomen onder de brutomarge (€ 631�000), de personeelskosten

(€ 406�000) en de algemene kosten (€ 143�000)� Exclusief deze eenmalige

kosten bedraagt het resultaat na belasting € 188�000 negatief�


ENKELVOUDIGE BALANS

VASTE ACTIVA

1. Materiële vaste activa

Verbouwing Computer apparatuur

Inventaris Totaal

Boekwaarde per 31 december 2011

30�517 93�464 29�642 153�623

Saldo 1 januari 803�995 975�714 366�835 2�146�544

Investeringen en activa - 53�088 - 53�088

Desinvesteringen - (27�448) (495) (27�943)

Saldo aanschafwaarde 31 december 2012

803�995 1�001�354 366�340 2�171�689

Saldo 1 januari 773�478 882�250 337�193 1�992�921

Afschrijvingen 30�517 53�140 9�520 93�177

Desinvesteringen - (27�448) (181) (27�629)

Saldo afschrijvingen 31 december 2012

803�995 907�942 346�532 2�058�469

Boekwaarde per 31 december 2012

- 93�412 19�808 113�220

2. Financiële vaste activa

2012 2011

Lening Cooperativa Campesina Apicola Valdivia 5�000 10�000

66,76 certificaten van aandelen Triodosbank N�V� 5�006 4�810

26,76 certificaten van aandelen Oikocredit Nederland 5�353 5�271

15�359 20�081

In 2012 is via stockdividend 1,76 certificaten van aandelen Triodosbank N�V�

en 0,4 certificaat van aandelen Oikocredit Nederland verkregen�

VLOTTENDE ACTIVA

3. Voorraden

2012 2011

Goederen 2�712�144 3�890�728

Goederen onderweg 429�551 375�388

Verpakkingsmaterialen 38�577 57�329

Voorziening i�v�m� incourantheid (815�652) (235�240)

2�364�620 4�088�205

De voorraadwaardering op basis van de actuele waarde wijkt niet materieel

af van de bovenstaande waardering�

4. Vorderingen op handelsdebiteuren

2012 2011

Nederlandse debiteuren 2�584�725 2�701�961

Voorziening dubieuze vorderingen 316 1�220

2�584�409 2�700�741

In de vorderingen op handelsdebiteuren is geen bedrag begrepen met een

resterende looptijd langer dan 1 jaar�

5. Voorfinanciering handelspartners

Deze vordering van € 14�976 houdt verband met vooruitbetalingen aan

handelspartners in ontwikkelingslanden voor toekomstige leveringen van

Food producten�


6. Overige vorderingen en overlopende activa

2012 2011

Vennootschapsbelasting 46�143 13�206

Vooruitbetaalde verkoopkosten 38�438 10�622

Waarborgsommen 30�132 29�428

Vooruitbetaalde ICT kosten 22�263 18�107

Te ontvangen subsidiegelden 16�226 -

Assurantiepremies 10�135 9�216

Inkoopkosten 5�687 2�888

Rente 3�484 2�839

Vooruitbetaalde pensioenpremie 1�634 3�109

Personeelskosten 1�014 6�561

Advieskosten - 9�900

Overige 5�462 15�779

180�618 121�655

In de overige vorderingen en overlopende activa is geen bedrag begrepen

met een resterende looptijd langer dan 1 jaar�

7. Liquide middelen

De post liquide middelen betreft de tegoeden bij banken alsmede

kasgelden� De gelden staan, tenzij anders vermeld, ter vrije beschikking�

8. Eigen vermogen

2012 2011

Saldo overige reserves op 1 januari 3�522�123 3�483�103

Resultaat boekjaar (1�367�881) 39�020

Saldo overige reserves op 31 december 2�154�242 3�522�123

9. Voorzieningen

2012 2011

Jubileumuitkeringen 32�025 27�732

Sociaal plan 22�809 39�541

Leegstand onroerend goed - 126�382

54�834 193�655

Als onderdeel van de reorganisatie die in juli 2007 gestalte kreeg is een

sociaal plan met de vakbonden overeengekomen� Voor de toekomstige

verplichtingen jegens vertrokken en overgedragen personeel is een

voorziening gevormd die loopt tot 31 december 2015�

Als onderdeel van de arbeidsvoorwaarden kent Fair Trade Original een

eenmalige uitkering toe aan medewerkers die 12,5, 25 of 40 jaar in dienst

zijn bij de organisatie� De toekomstige verplichting op basis van het huidige

personeelsbestand bedraagt nominaal € 32�025, waarbij rekening is

gehouden met de kans op sterfte�

LANGLOPENDE SCHULDEN

10. Renteloze lening

De van de stichting Fair Trade Assistance ontvangen renteloze lening, groot

€ 982�434, is verstrekt tot 31 december 2020� Deze geldlening is gebaseerd

op met de fiscale autoriteiten gemaakte afspraken�


KORTLOPENDE SCHULDEN

11. Belastingen en sociale lasten

2012 2011

Omzetbelasting 142�350 214�714

Loonbelasting en premies volksverzekeringen 143�577 128�843

285�927 343�557

12. Overige schulden en overlopende passiva

2012 2011

Personeelskosten 681�465 247�396

Inkoopkosten, meerprijzen, licenties en bonussen 224�716 290�017

Overige 86�991 128�309

Logistieke kosten 39�266 32�981

Uitgegeven cadeaubonnen 36�831 37�451

Verkoopkosten 33�804 48�901

Accountants- en advieskosten 18�512 16�839

Te ontvangen goederenfacturen 1�429 608

Vooruitontvangen subsidies - 39�887

1�123�014 842�389

FINANCIËLE INSTRUMENTEN

De onderneming maakt in de normale bedrijfsuitoefening gebruik van

uiteenlopende financiële instrumenten die de onderneming blootstellen

aan markten/of kredietrisico’s� Het betreft financiële instrumenten die in

de balans zijn opgenomen en valutatermijncontracten en valutaopties om

toekomstige transacties en kasstromen af te dekken� De organisatie handelt

niet in deze financiële derivaten en heeft procedures en gedragslijnen om de

omvang van het kredietrisico bij elke tegenpartij of markt te beperken� Bij het

niet-nakomen door een tegenpartij van aan de onderneming verschuldigde

betalingen blijven eventuele daaruit voortvloeiende verliezen beperkt tot

de marktwaarde van de desbetreffende instrumenten� De contractwaarde

of fictieve hoofdsommen van de financiële instrumenten zijn slechts een

indicatie van de mate waarin van dergelijke financiële instrumenten gebruik

wordt gemaakt en niet van het bedrag van de krediet- of marktrisico’s�

De geschatte marktwaarde en de totale contractwaarde/fictieve hoofd-

sommen van de valutatermijncontracten en valutaopties per 31 december

2012 worden vermeld in de onderstaande tabel: De valutatermijncontracten

worden per 1 maart 2013 overgedragen aan FairForward B�V� en alle baten

en lasten die voortvloeien uit deze contracten worden doorbelast aan

FairForward B�V��

Geschatte marktwaarde “Contractwaarde/ fictieve hoofdsommen”

Valuatatermijncontracten aankoop 600�000 US-dollars

454�752 462�542

454�752 462�542


NIET UIT DE BALANS OPGENOMEN ACTIVA EN VERPLICHTINGEN

Op een geblokkeerde bankrekening bij de Rabobank en BNP Paribas Fortis

staat een bedrag van in totaal € 205�466 als huurgarantie en als zekerheid

voor risico’s verbonden aan valutatermijncontracten�

2013 2014 2015 2016 2016> Totaal

Huur 92�000 87�000 87�000 9�000 275�000

Leaseverplichtingen bedrijfsauto’s

33�000 27�000 16�000 8�000 84�000

Verplichting Logistieke dienstverlener

70�000 70�000

Outtasking 21�000 21�000

Vaste telefonie 3�000 1�000 4�000

leaseverplichting printerpark

14�000 12�000 12�000 12�000 27�000 77�000

Lopende besteling handelsgoederen

955�000 955�000

1�188�000 127�000 115�000 29�000 27�000 1�486�000

De lopende huurverplichting betreft de in gebruik zijnde ruimtes van de

bedrijfspanden in Culemborg en Bierbeek� De lopende verplichting die

voortvloeit uit de overeenkomst logistieke dienstverlening met Van Uden

heeft betrekking op de huur van opslagruimte�

Ultimo 2012 bestaat de verplichting uit lopende bestellingen voor

handelsgoederen geheel uit koffie en food� De verplichting voor bestellingen

van gifts & living artikelen is overgedragen aan FairForward B�V��

Per 31 december is er een claim van een voormalige franchisenemer

over de financiële afwikkeling ten aanzien van de beëindiging van een

franchiseovereenkomst� Over de claim wordt nog onderhandeld�

TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE WINST- EN VERLIESREKENING

BRUTO MARGE

13. Netto-omzet

2012 2011 Realisatie in % van 2011

Food 10�715�295 11�062�218 97%

Koffie 4�974�346 5�333�339 93%

Gifts & Living 2�823�457 3�226�173 88%

Totaal 18�513�098 19�621�730 94%

14. Brutomarge

2012 % van omzet 2011 % van omzet

Food 3�041�090 28% 3�213�061 29%

Koffie 1�273�247 26% 991�307 19%

Gifts & Living 359�572 13% 1�427�533 44%

Totaal 4�673�909 25% 5�631�901 29%

15. Overige opbrengsten

2012 2011

Bijdrage Max Havelaar in programmakosten Nationale Postcode Loterij

115�050 17�406

Subsidie-inkomsten 73�910 67�835

Bijdrage ASN Bank 37�371 16�610

Overige bijdragen programma’s 21�517 285

Mutatie voorziening voorfinanciering handelspartners 6�000 7�000

Donaties 1�767 4�615

Totaal 255�615 113�751

PSO financierde een multistakeholder programma en leverde daarvoor in

2012 een bijdrage van € 73�910� Voor de uitvoering van dit gesubsidieerde


programma ontvangt Fair Trade Original jaarlijks een voorschot van PSO�

De bestedingen aan het programma worden in mindering gebracht op de

ontvangen gelden�

PSO

Schuld per 1 januari 29�970

Ontvangen voorschotten 87�654

Bestedingen 73�910

Vordering per 31 december 16�226

De vorderingen en schulden uit hoofde van subsidies zijn verantwoord onder

de overige vorderingen�

KOSTEN

16. Personeelskosten

2012 2011

Salarissen en inhuren personeel 2�644�548 2�150�849

Sociale lasten 280�038 260�926

Pensioenlasten 203�027 195�292

Studie- en wervingskosten 13�498 4�591

Dotatie respectievelijk vrijval voorziening jubileum-uitkeringen

4�293 (53�540)

Overige 53�945 52�792

3�199�349 2�610�910

Doorberekende kosten aan overigen 22�434 18�360

Totaal 3�176�915 2�592�550

De gemiddelde personeelsbezetting (excl� uitzendkrachten) in de

verslagperiode bedraagt 40 voltijdse medewerkers (2011: 41)�

17. Afschrijvingen

2012 2011

Afschrijvingskosten 93�177 174�054

Resultaat desinvesteringen materiële vaste activa door verkopen

(190) (532)

Totaal 92�987 173�522

18. Verkoopkosten

2012 2011

Logistieke kosten 967�275 1�054�890

Branding & Communication 505�025 414�220

Promotiekosten en materialen 457�875 479�021

Verpakking- en productontwikkeling 143�552 124�153

Betalingskortingen 83�698 50�903

Reis- en verblijfkosten 39�021 31�927

Bijdragen collega fairtrade organisaties 18�791 21�022

Overige 13�636 21�538

Jaarverslag 8�343 17�818

Voorziening dubieuze vorderingen (785) (2�622)

Totaal 2�236�431 2�212�870

19. Huisvestingskosten

2012 2011

Huren 128�936 124�920

Onderhoud en schoonmaak gebouwen en inventaris 66�986 65�082

Gas, water en stroomverbruik 55�819 54�691

Verzekeringen 27�542 27�802

Vrijval voorziening leegstand onroerend goed (12�140) (8�558)

Onroerende zaakbelasting en overige heffingen 4�174 3�932

Totaal 271�317 267�869


20. Algemene kosten

2012 2011

Partner development 181�836 139�653

Accountants- en advieskosten 148�939 69�371

ICT 90�504 99�433

Bedrijfsauto’s 61�998 63�387

Postverwerking en telecommunicatie 25�787 33�483

Aanschaf en onderhoud van inventaris en kantoorbenodigdheden

23�324 24�736

Overige 1�299 44�198

Totaal 533�687 474�261

21. Financiële baten en lasten

2012 2011

Rentelasten (4�994) (26�147)

Rentebaten 15�018 27�236

Ontvangen dividend en beleggingsresultaten 278 272

Saldo lasten minus baten 10�302 1�361

Voor de financiering van het werkkapitaal heeft Fair Trade Original een

rekening-courantfaciliteit met Fair Trade Assistance� De overeengekomen

rentevoet is gelijk aan de depositorente van de Europese Centrale Bank,

verhoogd met 2,75%� De rente wordt per kwartaal vastgesteld, waarbij de

rentevoet van het voorafgaande kwartaal gebruikt wordt voor het volgende

kwartaal� De rente is per kwartaal verschuldigd� Er zijn geen zekerheden

verstrekt� Per 31 december 2012 werd € 94�853 geleend van Fair Trade

Assistance� In 2012 bedroeg het gemiddelde saldo van de rekening-courant

met Fair Trade Assistance € 174�490� De door Fair Trade Original betaalde

rente bedroeg € 4�994�

22. Vennootschapsbelasting

De aangifte vennootschapsbelasting is tot en met 2011 definitief

afgehandeld� Over het fiscale verlies is geen vennootschapsbelasting

verschuldigd en wordt verrekend met fiscale winsten in de toekomst�

TRANSACTIES MET VERBONDEN PARTIjEN

Van transacties met verbonden partijen is sprake wanneer een relatie

bestaat tussen de onderneming, haar deelnemingen en hun bestuurders

en leidinggevende functionarissen� Er hebben zich geen transacties met

verbonden partijen voorgedaan�

BEzOLDIGING RAAD VAN TOEzICHT EN BESTUUR

Voor de bezoldigingen van bestuurders, als bedoeld in artikel 2:383, lid 1,

BW, wordt gebruik gemaakt van de vrijstelling zoals opgenomen in genoemd

artikel, aangezien de opgave herleid kan worden tot een enkele natuurlijke

persoon� De leden van de Raad van Toezicht zijn allen onbezoldigd�

ONDERTEKENING RAAD VAN TOEzICHT EN BESTUUR

Culemborg, 26 april 2013

De directie De Raad van Toezicht

B�E� Jongsma J� Schraverus


OVERIGE GEGEVENS

Verwerking van het resultaat

In de statuten zijn geen bepalingen opgenomen omtrent de winst-

bestemming� Het verlies van € 1�156�028 is met goedkeuring van de Raad

van Toezicht in mindering gebracht van de overige reserves�

Gebeurtenissen na balansdatum

Op 1 maart 2013 zijn de activiteiten van Business Unit Gifts & living verkocht

aan FairForward B�V��

VIjFjARENOVERzICHT BIj ENKELVOUDIGE jAARREKENING

In duizenden euro’s 2008 2009 2010 2011 2012

Omzetontwikkeling per productgroep

Food 9�156 10�337 10�937 11�062 10�715

Koffie 3�043 4�463 4�579 5�288 4�963

Gifts & Living 3�053 2�939 3�019 3�226 2�824

Complementair 39 68 59 45 11

Netto-omzet (inclusief omzetbonussen) 15�291 17�807 18�594 19�622 18�513

Resultaat

Netto-omzet (inclusief omzetbonussen) 15�291 17�807 18�594 19�622 18�513

Bedrijfsresultaat voor rente en belastingen 1�725 312 320 25 1�382-

Resultaat na belastingen 1�520 251 268 39 1�368-

Cash-flow (netto resultaat + afschrijvingen) 1�802 426 436 213 1�275-

Vermogen

Totaal vermogen 7�549 7�086 7�634 7�456 5�706

Eigen vermogen 2�964 3�215 3�483 3�522 2�154

Vaste activa

Balanswaarde 504 394 324 174 129

Investeringen 75 70 82 34 53

Afschrijvingen 282 175 158 174 93

Medewerkers

Aantal, jaargemiddelde op basis van een volledige werkweek

44 43 42 41 40

Loonsom, inclusief sociale lasten excl uitzendkrachten

2�335 2�507 2�646 2�570 3�043

Verhoudingsgetallen

Bruto marge in % van de netto-omzet 32,4 29,4 28,4 28,7 25,2

Exploitatiekosten (excl� afschrijvingen) in % van de netto-omzet

41,2 38,5 35,7 28,3 34,1

Bedrijfsresultaat voor rente in % van de netto-omzet

11,3 1,8 1,7 0,1 7,5-

Resultaat na belastingen in % van de netto-omzet 9,9 1,4 1,5 0,2 7,4-

Rendement in % van het gemiddeld eigen vermogen

69,0 8,1 8,0 1,1 48,2-

Voorraden in % van de netto-omzet 24,6 17,2 18,9 20,8 12,8

Handelsdebiteuren in % van de netto-omzet 15,0 14,4 13,5 13,2 14,6

Solvabiliteit (eigen vermogen in % van het totaal vermogen)

39,3 45,4 45,8 47,2 37,7


grI IndexGRI G3 Richtlijnen C-niveau

Paginanummers Rapporteringsniveau (Vol/Partieel/Niet)

Reden van niet of partieel rapporteren

Uitleg van niet of partieel rapporteren

1� Strategie en analyse

1�1 Een verklaring van de Directie over relevantie van duurzame ontwikkeling voor de organisatie en haar strategie

3, 4, 8 V

1�2 Beschrijving van belangrijke gevolgen, risico’s en mogelijkheden 9 t/m 11 V

2� Organisatieprofiel

2�1 Naam van de organisatie 7 V

2�2 Voornaamste merken, producten en/of diensten 7 V

2�3 Operationele structuur van de organisatie, met inbegrip van divisies, dochterondernemingen en samenwerkingsverbanden

16 V

2�4 Locatie van het hoofdkantoor van de organisatie 2 V

2�5 Het aantal landen waar de organisatie actief is (met relevantie voor de duurzaamheidskwesties)

35 V 35: link naar info op site

2�6 Eigendomsstructuur en de rechtsvorm 7, 8 V

2�7 Afzetmarkten (geografische verdeling, sectoren en soorten klanten) 7, 20 t/m 24 V

2�8 Omvang van de verslagleggende organisatie 4, 15 V

2�9 Significante veranderingen tijdens de verslagperiode wat betreft omvang, structuur of eigendom

3, 5, 7, 8, 24 V

2�10 Onderscheidingen die tijdens de verslagperiode werden toegekend N n�v�t�

3� Verslagparameters

3�1 Verslagperiode waarop de verstrekte informatie betrekking heeft 5 V

3�2 Datum van het meest recente verslag 5 V

3�3 Verslaggevingscyclus (jaarlijks, tweejaarlijks, etc�) 5 V

3�4 Contactpunt voor vragen over het verslag of de inhoud ervan 5 V

3�5 Proces voor het bepalen van de inhoud van het verslag, met inbegrip van: relevantie, materialiteit en stakeholders

5 V

3�6/3�7 Afbakening van het verslag (bv� landen, divisies, dochterondernemingen, gehuurde faciliteiten, samenwerkingsverbanden, leveranciers)

5 V

3�8 Basis voor verslaggeving over samenwerkingsverbanden, dochteronder nemingen in gedeeltelijk eigendom, gehuurde faciliteiten, uitbestede activiteiten of andere entiteiten

5 V

3�9 De technieken en berekeningsgrondslagen voor gegevensmetingen, waaronder de voor schattingen gebruikte aannames

5 V


GRI G3 Richtlijnen C-niveau




3�10 Uitleg over de gevolgen van eventuele herformuleringen van eerder verstrekte informatie

N n�v�t�

3�11 Significante veranderingen ten opzichte van vorige verslagperiodes ten aanzien van reikwijdte, afbakening of meetmethoden van het verslag

5, 16 V

3�12 GRI index 46 t/m 51

3�13 Beleid en praktijk mbt externe verificatie N Maatschappelijk deel van het verslag is niet geverifieerd

4� Bestuur, verplichtingen en betrokkenheid

4�1 De bestuursstructuur van de organisatie, met inbegrip van commissies die vallen onder het hoogste bestuurslichaam

7, 8 V

4�2 Geef aan of de voorzitter van het hoogste bestuurslichaam eveneens een leidinggevende functie heeft

7, 8 V

4�3 Voor organisaties met een enkelvoudige bestuursstructuur: vermeld het aantal onafhankelijke en/of niet-leidinggevende leden van het hoogste bestuurs lichaam�

8 V

4�4 Overlegorganen voor aandeelhouders en medewerkers voor aanbevelingen of medezeggenschap op het hoogste bestuurslichaam

8 V

4�8 Intern ontwikkelde missieverklaringen en gedragscodes die van belang zijn voor de MVO-prestaties, met de mate van invoering ervan

7, 31 V 31: link naar info op site

4�9 Procedures en/of aanpak van het hoogste bestuurlijke orgaan om de economische, milieu en sociale performance te overzien en te verbeteren, inclusief relevante kansen en bedreigingen

8 t/m 12 V

4�12 Extern ontwikkelde economische, milieugerelateerde en sociale handvesten, principes of standaarden die de organisatie onderschrijft

22, 31 t/m 34 V

4�13 Lidmaatschap van verenigingen (zoals brancheverenigingen) en (inter)nationale belangenorganisaties

7 V 7: link naar info op site

4�14 Lijst van relevante groepen belanghebbenden voor de organisatie 5, 35 V

4�15 Basis voor inventarisatie en selectie van stakeholders N Informatie niet opgenomen in dit verslag

4�16 Aanpak voor stakeholdermanagement inclusief frequentie van engagement per type engagement en per stakeholder groep

11 V

4�17 Sleutelonderwerpen die aangebracht zijn door stakeholders, en de wijze waarop de organisatie hiermee omgaat

11 V






5� Managementbenadering en prestatie-indicatoren

> Economische prestatie-indicatoren

DMA Economische aspecten 18 t/m 20 V

EC1 Directe economische waarden die zijn gegenereerd 18, 19, 37 t/m 45 V

EC2 Financiële gevolgen en kansen en risico’s ten gevolge van klimaatverandering N Informatie niet beschikbaar

EC3 Dekking van de verplichtingen in verband met het vastgestelde (pensioen) uitkeringenplan van de organisatie

16 V 16: link naar website

EC4 Significante financiële steun van een overheid N n�v�t�

EC6 Beleid, methoden en deel van uitgaven betreffende lokaal gevestigde leveranciers op belangrijke bedrijfslocaties

11, 29 t/m 35 V

EC7 Procedures voor lokale personeelswerving en aandeel van het topkader afkomstig uit de lokale gemeenschap

N Niet materieel

EC8 Ontwikkeling en gevolgen van investeringen in infrastructuur en diensten voor het algemeen nut (commercieel, in natura of pro bono)

29 t/m 35 V

DMA Milieu aspecten 13, 14 P Nadruk op bedrijfs-voering in Nederland

Informatie milieu aspecten in de keten beperkt beschikbaar

EN1 Materialen gebruikt (gewicht of volume) 13, 14 P Alleen m�b�t� verpakkingsmateriaal

Informatie mbt producten is niet beschikbaar

EN2 Percentage materialen dat voortkomt uit recycling N Informatie niet beschikbaar

EN3 Direct energieverbruik door primaire energiebron 13 V

EN4 Indirect energieverbruik door primaire bron 13 V

EN5 Energie bespaard als gevolg van maatregelen 13, 14 P Niet materieel Per 1 maart 2013 verhuisd naar duurzaam gebouw

EN8 Totale waterverbruik N Niet materieel

EN11 Locaties en omvang land in eigendom, of aangrenzend aan land met hoge biodiversiteit

N Niet materieel

EN12 Beschrijving van significante gevolgen van activiteiten, producten en diensten op de biodiversiteit in beschermde gebieden en gebieden met een hoge bio diversiteitswaarde buiten beschermde gebieden

N Niet materieel

EN16/EN17 Totale directe en indirecte emissie van broeikasgassen naar gewicht N Informatie niet beschikbaar






EN19/EN20 Luchtemissies (ozon-afbrekende stoffen, stikstof en zwaveldioxide) N Niet materieel

EN21 Lozingen op water N Niet materieel

EN22 Totaalgewicht afval naar type en verwijderingsmethode N Informatie niet beschikbaar

EN23 Aantal en volume aan incidentele lozingen N Niet materieel

EN26 Initiatieven ter compensatie van de milieugevolgen van producten en diensten en de omvang van deze compensatie

14 P Informatie niet volledig beschikbaar

EN27 Percentage van producten waarvan verpakkingsmateriaal wordt hergebruikt 11, 12 P Informatie niet volledig beschikbaar

EN28 Financiële waarde van boetes voor overtredingen van milieuregelgeving N n�v�t�

EN29 Belangrijke gevolgen van het transport van goederen en materialen tbv de organisatie, en tbv het vervoer van medewerkers

14 P Informatie deels beschikbaar

> Sociale prestatie-indicatoren: arbeidsomstandigheden

DMA Arbeidsomstandigheden en volwaardig werk in de eigen organisatie 15, 16 V

LA1 Totale personeelsbestand naar type werk, arbeidsovereenkomst en regio 15 V

LA2 Totaal aantal en snelheid van personeelsverloop per leeftijdsgroep, geslacht en regio

15, 16 P Niet materieel

LA4 Percentage medewerkers dat onder een collectieve arbeidsovereenkomst valt 15 V

LA5 Minimale opzegtermijn(en) in verband met operationele veranderingen, inclusief specificatie in collectieve overeenkomsten

N Niet materieel Wettelijke termijnen

LA7 Letsel-, beroepsziekte-, uitvaldagen- en verzuimcijfers en het aantal werkgerelateerde sterfgevallen per regio

16 N Informatie niet beschikbaar

LA8 Opleidings-, trainings-, advies-, preventie- en risicobeheersingsprogramma’s ten behoeve van personeelsleden, hun families of omwonenden in verband met ernstige ziekten

N Niet materieel

LA10 Gemiddeld aantal uren dat een werknemer per jaar besteedt aan opleidingen, onderverdeeld naar werknemerscategorie

N Informatie niet specifiek beschikbaar

LA11 Programma's om vaardigheden en kennis van medewerkers te bevorderen 16 V

LA12 Percentage medewerkers dat regelmatig wordt ingelicht omtrent prestatie- en loopbaanontwikkeling

15 V

LA13 Samenstelling van bestuur, en personeelsbestand op grond van leeftijd, minderheid, geslacht, en andere kenmerken van diversiteit

8, 15 V

LA14 Verhouding tussen basissalarissen van mannen en vrouwen per medewerkerscategorie







> Sociale prestatie-indicatoren: mensenrechten

DMA Mensenrechten 8, 10, 11, 29 t/m 35 V

HR1 Percentage en totaal aantal investeringsovereenkomsten waarin clausules over mensenrechten zijn opgenomen of waarvan de naleving is getoetst

35 P Niet als zodanig gerapporteerd

Mensenrechten expliciet in fairtrade principes en werkwijze verankerd

HR2 Percentage belangrijke leveranciers en aannemers die getoetst zijn op naleving van de mensenrechten en op getroffen maatregelen

29 t/m 35 V

HR3 Uren besteed aan training van medewerkers tbv mensenrechtenaspecten, inclusief % van de mensen dat getraind is


HR4 Totaal aantal gevallen van discriminatie en de getroffen maatregelen 29 t/m 35 V

HR5/HR6/ Activiteiten waarvan is vastgesteld dat er een aanzienlijk risico is van gevallenHR7 van (1) het ontnemen van het recht op de uitoefening van de vrijheid van

vereniging en collectieve arbeidsonderhandelingen, of (2) kinderarbeid, of (3) gedwongen of verplichte arbeid, alsmede de maatregelen om dit uit te bannen

29 t/m 35 V

HR10 Percentage van de activiteiten dat is gereviewed op mensenrechten of een impact assessment heeft ondergaan

31, 32 V

HR11 Aantal klachten/bezwaren ingediend met betrekking tot overtreding tot mensenrechten criteria

32 t/m 34 P Rapportage mbt niet volledig voldoen aan EFTA/FLO

> Sociale prestatie-indicatoren: maatschappij

DMA acteren in maatschappij en gemeenschap 29 t/m 35 V

SO1 Aard, reikwijdte en effectiviteit van programma’s en methoden die effect hebben op gemeenschappen�

29 t/m 35 V

SO2 Percentage van en totaal aantal bedrijfseenheden geanalyseerd op corruptie-gerelateerde risico’s�


Monitoring op sociale aspecten vindt plaats, anticorruptie beleid in ontwikkeling

SO3 Percentage van het personeel dat getraind is in anticorruptiebeleid en -procedures van de organisatie heeft gevolgd


Zie SO2

SO4 Maatregelen die zijn getroffen naar aanleiding van gevallen van fraude/ corruptie


Zie SO2

SO5 Standpunten betreffende publiekbeleid en deelname aan de ontwikkeling ervan, evenals lobbyen

7 P 7: link naar info op site Als lid EFTA onderdeel van Fair Trade Advocacy Office

SO8 Monetaire waarde van significante boetes en totaal aantal niet-monetaire sancties wegens het niet naleven van weten -regelgeving

N n�v�t�






SO9 % van projecten/bedrijfsvoering met significante negatieve impact op lokale gemeenschappen

N n�v�t�

S10 Preventie- en verbeteringsmaatregelen om negatieve impact te verminderen N n�v�t�

> Sociale prestatie-indicatoren: productverantwoordelijkheid

DMA Productverantwoordelijkheid 22, 23 V

PR1 Levenscyclus analyses waarin de gezondheid en veiligheid van producten wordt beoordeeld en het percentage producten dat onderworpen wordt aan dergelijke procedures

22, 23 P Informatie niet als zodanig beschikbaar

PR3 Type informatie over producten en diensten dat verplicht wordt gesteld door procedures

22, 23 V

PR4 Totaal aantal non-compliance incidenten mbt weten regelgeving en vrijwillige codes

N n�v�t�

PR5 Beleid ten aanzien van klanttevredenheid, met inbegrip van resultaten van onderzoeken naar de klanttevredenheid

11, 22 P Informatie mbt klanttevredenheid niet specifiek beschikbaar

Wel klachtenregistratie

PR6 Naleving van wetten, standaarden en vrijwillige codes over marketing (reclame, promotie en sponsoring)

10 P Niet als zodanig beschreven

PR9 Monetaire waarde van significante boetes wegens het niet-naleven van weten -regelgeving betreffende de levering en het gebruik van producten en diensten

N n�v�t�

Documents

Jaarverslag 2012 | Fair Trade Original