138
Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต: ข้อมูลเชิงประจักษ์จากการใช้เครื่องมือจิตวิทยา คิดบวกในวิถีพุทธจิตวิทยา การศึกษาความสามารถในการทางานเป็นทีมของพนักงานธุรกิจขนาดเล็ก ด้านผลิตภัณฑ์การเกษตร จังหวัดพระนครศรีอยุธยา การเสริมสร้างวินัยในตนเองของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีท่ 6 โรงเรียนอนุบาลท่าตะโก จังหวัดนครสวรรค์ โดยใช้สัญญาเงื่อนไข ปัจจัยทางจิตวิทยาที่ส่งผลต่อความสาเร็จทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนวชิรธรรมสาธิต ผลของการให้คาปรึกษาแบบกลุ่มตามทฤษฎีอัตถิภาวนิยมต่อการยอมรับตนเองของวัยรุ่นหญิง สถานสงเคราะห์เด็กหญิงบ้านราชวิถี ผลของการให้การปรึกษาแบบกลุ่มมาราธอนเพื่อเสริมสร้างการเห็นคุณค่าในตนเองของวัยรุ่นหญิง ในสถานสงเคราะห์เด็กหญิงบ้านราชวิถี ความผาสุกทางจิตใจของนักศึกษาปริญญาตรี คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎจันทรเกษม ความเครียดและการเผชิญความเครียดเชิงรุกของประชาชนต่อสถานการณ์ความไม่สงบ: กรณีศึกษา จังหวัดหนึ่งในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ ผลของการให้การปรึกษาแบบกลุ่มตามทฤษฎีการวิเคราะห์การติดต่อสื่อสารระหว่างบุคคลต่อสภาวะ ความเป็นผู้ใหญ่ของหัวหน้างานศูนย์บริการข้อมูลภาครัฐเพื่อประชาชน ปีท่ 9 ฉบับที่ 2 กรกฎาคม – ธันวาคม 2562 มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต วารสารจิตวิทยา JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITY KASEM BUNDIT UNIVERSITY PSYCHOLOGY

JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

Ψ

Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663

การเรยนรความสมพนธของกายและจต: ขอมลเชงประจกษจากการใชเครองมอจตวทยา

คดบวกในวถพทธจตวทยา

การศกษาความสามารถในการท างานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก ดานผลตภณฑการเกษตร

จงหวดพระนครศรอยธยา

การเสรมสรางวนยในตนเองของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนอนบาลทาตะโก

จงหวดนครสวรรค โดยใชสญญาเงอนไข

ปจจยทางจตวทยาทสงผลตอความส าเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย

โรงเรยนวชรธรรมสาธต

ผลของการใหค าปรกษาแบบกลมตามทฤษฎอตถภาวนยมตอการยอมรบตนเองของวยรนหญง

สถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ

ผลของการใหการปรกษาแบบกลมมาราธอนเพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองของวยรนหญง

ในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ

ความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฎจนทรเกษม

ความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกของประชาชนตอสถานการณความไมสงบ: กรณศกษา

จงหวดหนงในสามจงหวดชายแดนภาคใต

ผลของการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฎการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคลตอสภาวะ

ความเปนผใหญของหวหนางานศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน

ปท 9 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2562

มหาวทยาลยเกษมบณฑต วารสารจตวทยา

JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITY

KASEM BUNDIT UNIVERSITY

PSYCHOLOGY

Page 2: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต เจาของ

มหาวทยาลยเกษมบณฑต

ทปรกษา 1. ดร.วลลภ สวรรณด 2. ดร.เสนย สวรรณด 3. รองศาสตราจารย ดร.ประสาร มาลากล ณ อยธยา

กองบรรณาธการบรหาร 1. ศาสตราจารย ดร.ผองพรรณ เกดพทกษ 2. ศาสตราจารยศรยา นยมธรรม 3. รองศาสตราจารย ดร.ประสาร มาลากล ณ อยธยา 4. รองศาสตราจารย ดร.รญจวน ค าวชรพทกษ 5. รองศาสตราจารย ดร.อรจรย ณ ตะกวทง 6. รองศาสตราจารย ดร.อาร พนธมณ 7. รองศาสตราจารยไพบลย เทวรกษ 8. อาจารย ดร.เจษฎา องกาบส

กองบรรณาธการวชาการ 1. ศาสตราจารย ดร.จรรจา สวรรณทต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2. ศาสตราจารย ดร.ผองพรรณ เกดพทกษ มหาวทยาลยเกษมบณฑต 3. ศาสตราจารยศรยา นยมธรรม มหาวทยาลยเกษมบณฑต 4. รองศาสตราจารย ดร.ทศนย นนทะสร มหาวทยาลยมหดล 5. รองศาสตราจารย ดร.นนทา สรกษา สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 6. รองศาสตราจารย ดร.ประสาร มาลากล ณ อยธยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต 7. รองศาสตราจารย ดร.สทธโชค วรานสนตกล มหาวทยาลยธรรมศาสตร 8. รองศาสตราจารย ดร.สมโภชน เอยมสภาษต จฬาลงกรณมหาวทยาลย 9. รองศาสตราจารย ดร.วรนช แหยมแสง มหาวทยาลยรามค าแหง 10. รองศาสตราจารย ดร.รญจวน ค าวชรพทกษ มหาวทยาลยเกษมบณฑต 11. รองศาสตราจารย ดร.อรพนทร ชชม มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 12. รองศาสตราจารย ดร.อรญญา ตยคมภร จฬาลงกรณมหาวทยาลย 13. รองศาสตราจารย ดร.อาร พนธมณ มหาวทยาลยเกษมบณฑต 14. รองศาสตราจารยมกดา ศรยงค มหาวทยาลยรามค าแหง 15. ผชวยศาสตราจารย ดร.เยนใจ เลาหวณช มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต 16. ผชวยศาสตราจารย ดร.วระวฒน ปนนตามย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 17. ผชวยศาสตราจารย ดร.สรวฒน ศรเครอดง มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย

Page 3: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

กองบรรณาธการ 1. รองศาสตราจารย ดร.อรจรย ณ ตะกวทง บรรณาธการ 2. นางสาวรศมดารา ดารากร ณ อยธยา ผชวยบรรณาธการ 3. นางสาวจนทมา ขณะรตน ผชวยบรรณาธการ

คณะกรรมการจดท าวารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต 1. รองศาสตราจารยไพบลย เทวรกษ ประธานกรรมการ 2. รองศาสตราจารย ดร.อรจรย ณ ตะกวทง กรรมการ 3. นางสาวรศมดารา ดารากร ณ อยธยา กรรมการและเลขานการ 4. นางสาวรณรตน ภดอก กรรมการและผชวยเลขานการ

ผทรงคณวฒพจารณาบทความ 1. ศาสตราจารย ดร.ผองพรรณ เกดพทกษ มหาวทยาลยเกษมบณฑต 2. ศาสตราจารย ดร.อาร สณหฉว นกวชาการอสระ 3. ศาสตราจารยศรยา นยมธรรม มหาวทยาลยเกษมบณฑต 4. รองศาสตราจารย ดร.คคนางค มณศร จฬาลงกรณมหาวทยาลย 5. รองศาสตราจารย ดร.คมเพชร ฉตรศภกล มหาวทยาลยเกษมบณฑต 6. รองศาสตราจารย ดร.ดารณ อทยรตนกจ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 7. รองศาสตราจารย ดร.นธพฒน เมฆขจร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 8. รองศาสตราจารย ดร.นพพร แหยมแสง มหาวทยาลยรามค าแหง 9. รองศาสตราจารย ดร.นวลจนทร จฑาภกดกล มหาวทยาลยมหดล 10. รองศาสตราจารย ดร.ประสาร มาลากล ณ อยธยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต 11. รองศาสตราจารย ดร.ปรชา วหคโต มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 12. รองศาสตราจารย ดร.พศสมย อรทย มหาวทยาลยมหดล 13. รองศาสตราจารย ดร.มกดา ศรยงค มหาวทยาลยรามค าแหง 14. รองศาสตราจารย ดร.รญจวน ค าวชรพทกษ มหาวทยาลยเกษมบณฑต 15. รองศาสตราจารย ดร.ลดดาวรรณ ณ ระนอง มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 16. รองศาสตราจารย ดร.วรนช แหยมแสง มหาวทยาลยรามค าแหง 17. รองศาสตราจารย ดร.สกร รอดโพธทอง จฬาลงกรณมหาวทยาลย 18. รองศาสตราจารย ดร.สกล วรเจรญศร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 19. รองศาสตราจารย ดร.สมโภชน เอยมสภาษต จฬาลงกรณมหาวทยาลย 20. รองศาสตราจารย ดร.สมสรรญก วงษอยนอย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 21. รองศาสตราจารย ดร.สรมภา รอดมณ วทยาลยพยาบาลต ารวจ 22. รองศาสตราจารย ดร.อรพนทร ชชม มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 23. รองศาสตราจารย ดร.อรญญา ตยค าภร จฬาลงกรณมหาวทยาลย 24. รองศาสตราจารย ดร.อาร พนธมณ มหาวทยาลยเกษมบณฑต 25. รองศาสตราจารยชศร วงศรตนะ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 26. รองศาสตราจารยนภา ศรไพโรจน มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

Page 4: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

27. ผชวยศาสตราจารย ดร.ธนดา จลวนชยพงษ มหาวทยาลยบรพา 28. ผชวยศาสตราจารย ดร.ปนดดา ธนเศรษฐกร มหาวทยาลยมหดล 29. ผชวยศาสตราจารย ดร.ประศกด หอมสนท จฬาลงกรณมหาวทยาลย 30. ผชวยศาสตราจารย ดร.พาสนา จลรตน มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 31. ผชวยศาสตราจารย ดร.มณฑรา จารเพง มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 32. ผชวยศาสตราจารย ดร.เรวด วฒทกโกศล จฬาลงกรณมหาวทยาลย 33. ผชวยศาสตราจารย ดร.ศกดนา บญเปยม มหาวทยาลยบรพา 34. ผชวยศาสตราจารย ดร.ศรพนธ ศรวนยงค มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 35. ผชวยศาสตราจารย ดร.สรวฒน ศรเครอดง มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย 36. ผชวยศาสตราจารย ดร.สนทนา วจตรเนาวรตน มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม 37. ผชวยศาสตราจารย นพ.พนม เกตมาน มหาวทยาลยมหดล

ก าหนดวนออกวารสาร ปละ 2 ฉบบ - ฉบบท 1 เดอนมกราคม – มถนายน ก าหนดออกวารสาร เดอนมถนายน

- ฉบบท 2 เดอนกรกฎาคม – ธนวาคม ก าหนดออกวารสาร เดอนธนวาคม

วตถประสงค 1. เพอสงเสรมและสนบสนนการศกษาคนควา สรางสรรคผลงานทางวชาการดานจตวทยา

ของคณาจารย นกวชาการและนกศกษาระดบบณฑตศกษา 2. เพอเผยแพรความร ผลงานวชาการและผลงานวจยทางจตวทยาสสาธารณชน 3. เพอเสรมสรางเครอขายความรวมมอทางวชาการดานจตวทยา ระหวางสถาบนการศกษา

หนวยงานทางวชาการ หนวยงานปฏบตการและนกวชาการอสระทางดานจตวทยา

พมพท มหาวทยาลยเกษมบณฑต เลขท 1761 ถนนพฒนาการ แขวงสวนหลวง เขตสวนหลวง กรงเทพฯ 10250 โทรศพท 0-2320-2777 โทรสาร 0-2720-4677 ISSN 2286-6663

ส านกงาน หลกสตรสาขาวชาจตวทยา ระดบบณฑตศกษา (ชน 3 อาคารเกษมพฒน) มหาวทยาลยเกษมบณฑต วทยาเขตพฒนาการ โทรศพท/โทรสาร 0-2320-2777 ตอ 1134, 1163 e-mail: [email protected] http://journal.psy.kbu.ac.th

ปทพมพ 2562

Page 5: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

ค านยม

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑตไดเดนทางมาถงฉบบครบรอบปท 9 แลว นบเปน

ประจกษพยานแหงความมงมนตงใจของคณะบรรณาธการและผจดท าทไดรวมแรงรวมใจกนอยางเขมแขงเพอมงสงเสรมใหศาสตรและวชาชพจตวทยาไดขยายขอบขายของการศกษาวจยและพฒนาองคความรในการวเคราะห อธบาย ท านาย และเสรมสรางความเปนมนษยทแทจรงใหพรอมเผชญกบสภาวะความเปลยนแปลงอยางรวดเรวและหลากหลายทเกดขนในสงคมปจจบน

ในนามของหลกสตรสาขาวชาจตวทยา ระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ขอแสดงความชนชมและขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร.อรจรย ณ ตะกวทง รองศาสตราจารยไพบลย เทวรกษ ผเปนบรรณาธการและประธานคณะกรรมการจดท าวารสาร รวมทงทานผทรงคณวฒพจารณาบทความและทานนกวชาการผกรณาสงบทความทมคณภาพ ขอเปนก าลงใจใหทกทานไดผสานก าลงเปนกลยาณมตรในดานจตวทยาใหมนษยและสงคมไดมพฒนาการอยางยงยนตอไป

ดวยความมงมนตงใจและใฝพฒนา (รองศาสตราจารย ดร.ประสาร มาลากล ณ อยธยา) รองอธการบดฝายวชาการ ผอ านวยการหลกสตรสาขาวชาจตวทยา ระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยเกษมบณฑต

Page 6: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

บรรณาธการแถลง

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 ฉบบท 2 เดอนกรกฎาคม – ธนวาคม 2562 ไดตพมพเผยแพรเปนฉบบท 2 ของป ในการน าเสนอบทความทางวชาการและบทความวจยทางดานจตวทยาของอาจารยผทรงคณวฒ และนกวชาการในสาขาวชาจตวทยา จากมหาวทยาลยรามค าแหง มหาวทยาลยราชภฎจนทรเกษม มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย และมหาวทยาลยเกษมบณฑต ซงบทความทกฉบบไดรบการพจารณากลนกรองจากผทรงคณวฒทางดานจตวทยา ดานสถต และการวจย ท าใหเนอหาทกคอลมนของวารสารมคณภาพ เพอทานผอานจะไดรบความรทางวชาการและสามารถน าไปเปนประโยชนในการอางอง และประยกตใชในทางวชาการได

กองบรรณาธการ ขอขอบคณผเขยนบทความทกทานทสงบทความมาใหพจารณาตพมพ รวมทงผทรงคณวฒกลนกรองบทความทกรณาพจารณาใหขอคดเหนในการปรบปรงแกไขบทความใหมความถกตองทนสมยตามหลกเกณฑ และขอขอบคณมหาวทยาลยเกษมบณฑตทใหการสนบสนนในการจดท าวารสารจนส าเรจลลวงดวยด ซงกองบรรณาธการหวงเปนอยางยงวาวารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑตฉบบนจะเกดประโยชนตอทานผอานในการน าไปประยกตใชและสรางสรรคผลงานวชาการทางจตวทยาตอไป หากมขอผดพลาดประการใด ขอนอมรบไวเพอการน าไปปรบปรงแกไขตอไป

(รองศาสตราจารย ดร.อรจรย ณ ตะกวทง)

บรรณาธการ

Page 7: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

สารบญ หนา

การเรยนรความสมพนธของกายและจต: ขอมลเชงประจกษจากการใชเครองมอจตวทยา อาจารย ดร.วนทนา ประทมอนนต รองศาสตราจารย ดร.ประสาร มาลากล ณ อยธยา

1-10

คดบวกในวถพทธจตวทยา นายสวฒน ธนกรนวฒน

11-18

การศกษาความสามารถในการท างานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก ดานผลตภณฑการเกษตร จงหวดพระนครศรอยธยา นายธระวฒน สนทา

ศาสตราจารย ดร.ผองพรรณ เกดพทกษ

19-34

การเสรมสรางวนยในตนเองของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนอนบาลทาตะโก จงหวดนครสวรรค โดยใชสญญาเงอนไข นางสาวจไรรตน ระดาชย

ศาสตราจารย ดร.ผองพรรณ เกดพทกษ

35-49

ปจจยทางจตวทยาทสงผลตอความส าเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษา ตอนปลาย โรงเรยนวชรธรรมสาธต

พระมหานธพฒน คนเทยง ศาสตราจารย ดร.ผองพรรณ เกดพทกษ

50-63

ผลของการใหค าปรกษาแบบกลมตามทฤษฎอตถภาวนยมตอการยอมรบตนเอง ของวยรนหญงสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ นางสาวนภาดา สขสมพนธ

อาจารย ดร.อมาภรณ สขารมณ

64-72

ผลของการใหการปรกษาแบบกลมมาราธอนเพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองของวยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ นางสาวทยากร กตตชย

รองศาสตราจารยศรสมร สรยาศศน อาจารย ดร.อมาภรณ สขารมณ

73-84

Page 8: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

สารบญ (ตอ)

ความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฎจนทรเกษม

อาจารยสาธร ใจตรง

85-98

ความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกของประชาชนตอสถานการณ ความไมสงบ: กรณศกษาจงหวดหนงในสามจงหวดชายแดนภาคใต

นายเอกวฒน พชยรตน

ศาสตราจารย ดร.ผองพรรณ เกดพทกษ

99-115

ผลของการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวาง บคคลตอสภาวะความเปนผใหญของหวหนางานศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน

นางสาวกรสรณฐ เขยวมงขวญ รองศาสตราจารยศรสมร สรยาศศน อาจารย ดร.อมาภรณ สขารมย

116-124

ค าแนะน าส าหรบผสงบทความวชาการและบทความวจยเพอตพมพในวารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต

125-129

Page 9: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 1

การเรยนรความสมพนธของกายและจต: ขอมลเชงประจกษจากการใชเครองมอจตวทยา The learning of relationship of body and mind: Empirical data from the use of psychological tool วนทนา ประทมอนนต1 ประสาร มาลากล ณ อยธยา2

บทคดยอ

บทความนมวตถประสงคเพอเสรมสรางความตระหนกรถงความสาคญของความสมพนธระหวางกายและจตของมนษย ซงสามารถใชประโยชนได ในการนาไปคดวเคราะหพฒนาตนเอง การเรยนรนจะชวยใหเพมความสามารถในการควบคมอารมณและพฤตกรรม ทงในการดาเนนชวตและการทางาน โดยทผเขยนไดนาขอมลเชงประจกษจากการทดลองโดยใชเครองมอจตวทยาคอ ดาวมายา (Mirror Drawing Apparatus) มาประกอบการอธบาย นบเปนการเรมประมวลขอมลเชงประจกษ เพอตอยอดการศกษาวจยเกยวกบความสมพนธระหวางกายและจต โดยใชการทดลองกบเครองมอจตวทยาในบรบทสงคมไทยตอไป

ค าส าคญ: ความสมพนธของกายและจต เครองมอจตวทยา

Abstract

This article aims to enhance awareness of the significance of the relationship between human body and mind which could be further utilized for self-analysis and development. This learning could increase human capacity in emotional and behavioral control both in living and work. The authors have collected empirical data from the experiment with Mirror Drawing Apparatus to support the explanation. It could be considered as an initiative study to accumulate empirical data to further research study on the relationship of human mind and body through the experiment with psychological apparatus in the Thai context.

Key words: Relationship of body and mind, Psychological apparatus.

1อาจารย ดร., นกวชาการอสระ 2รองศาสตราจารย ดร., รองอธการบดฝายวชาการ มหาวทยาลยเกษมบณฑต

Page 10: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

2 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ความน า มนษยเกดมาพรอมกบระบบประสาท สมอง และกลามเนอ ระบบเหลานเปนกลไกและ

เครองมอสาหรบการทางานของรางกายเกดเปนพฤตกรรมตาง ๆ ทงโดยอตโนมตและโดยการกากบสงการตามวตถประสงคทตองการ การเกดพฤตกรรมนนขนอยกบการสงกระแสไปยงประสาทเมอมสงเราในการรบรสงตาง ๆ ทผานเขามาทางระบบประสาทสมผสมากระตน และสมองสงการใหกลามเนอทางาน เกดเปนการเรยนรเชอมโยงระหวางสงเรากบพฤตกรรม และ สงเรากบผลทตามมา มนษยเรยนรจากประสบการณและเรยนรทจะตอสกบอปสรรคเพอใหบรรลเปาหมาย

ความสมพนธของกายและจต ความสมพนธของรางกายและจตใจมาจากกระบวนการคด ซงมสมองและระบบประสาททาบทบาทสาคญในการรบร การรบรตอสงเราเปนกระบวนการหนงทมบทบาทสาคญมากตอการเรยนรของมนษย ซงปรากฏอย เกอบทกแงมมของพฤตกรรมมนษย ตงแตทกษะการรบรขนพนฐานจนถ งความสามารถในการพฒนาดานสตปญญาทซบซอน โดยทระบบประสาทรบความรสก (Sensory system) ของมนษยผานการรบรจากภาพ (Visual perception) ไดประมาณ 70 เปอรเซนต และการรบรทางเสยง (Audio Perception) ประมาณ 20 เปอรเซนต นบวาการรบรจากระบบประสาทรบความรสกมความสาคญตอมนษยเปนอยางมาก ภาพจะถกสงผานทางอวยวะสมผสทางตา ซงขอมลจากภายนอกทงหมดผานเขาสระบบประสาท ขอมลทไมสาคญ จะถกกรองและทงเอาไวท Primary Sensory Cortex แลวสงให Association Sensory Contact ซงเปนพนทในสมองททาหนาททาความเขาใจและตความรหสขอมลทเขามาซงเกยวของกบปจจยอน ๆ รวมดวย เชนอารมณ (Emotion) ความจา (Memory) ประสบการณ (Experience) (ราตร สดทรวง และวระชย สงหนยม, 2550, หนา 48; นนทพล โรจนโกศล, 2552, หนา 13) อวยวะสมผส (Sensory organs) เปนตวรบสงเราของมนษย สวนทรบความรสกของอวยวะสมผสอวยวะสมผสแตละชนดมประสาทรบสมผส (Sensory Nerve) ไปสอวยวะทสามารถเคลอนไหวได (Motor organs) ดงตวอยางเสนทางการนาสญญาณประสาททเกยวกบการมองเหนเขาสสมอง แสดงตามภาพขางลาง

(Visual Pathway, Boynton, 2005, p. 673)

ภาพเสนทางการรบรจากการมองเหน

Page 11: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 3

การไดรบการกระตนจากสงเราทมองเหนมผลกระทบโดยตรงตอกจกรรมทกาลงทาอย และมความเกยวของกบเปาหมายเชงพฤตกรรมและกระบวนการทางจต การทสงทมองเห นมผลกระทบโดยตรงตอกจกรรมททาอย นบเปนโครงสรางทซบซอนมความเกยวพนกบการทางานรวมกนของรางกายและจตใจ เพอการควบคมดาเนนการแยกสงสาคญของขอมลออกจากความรสกตาง ๆ การรบรความรสกจงเปนกระบวนการการจดระบบ (organizing) ของการตความ (interpreting) และทาความเขาใจ (understanding) กบขอมลทางประสาทสมผส (sensory information) ซงเปนขนตอนแรกแหงการรตว ระบบประสาทรบความรสกนากระแสประสาท (nerve impulse) ทถกกระตนโดยสงกระตน หรอสงเรา (stimulus) ตวอยางเชน รปภาพตาง ๆ การสมผสโดยสงเราเหลานจะกระตนผานตวรบความรสก (sensory receptor) ซงเปนองคประกอบหนงของระบบประสาท ททาหนาสาคญในการรบขอมล และเปลยนพลงงานกระตนใน รปแบบตาง ๆ ใหเปนกระแสประสาท นาไปสระบบประสาทรบความรสก หรอสมองสวนรบความรสก (primary sensory area) ซงมตาแหนงเฉพาะในสมอง (Bahrick, 2010, pp. 120 - 165)

การประมวลผลขอมลของมนษยเรมจากการนาเขาขอมลของตวกระตนผานเขามาทางอวยวะรบความรสกทางตา ไดแก ภาพ แลวดาเนนการตอบสนองขอมลจะถกสงไปยงกระบวนการรบร (perception process) เพอทางานตอ และบนทกขอมลทไดจากการสมผสเพอมาใชในกระบวนการ ประมวลผล คอ การคด การตดสนใจ และการแกปญหา กลาวไดวา กลไกการทางานของการรบร เมอระบบประสาทสงกระแสประสาทผานสมองแลว การตความเปนปจจยทสาคญอยางมากตอการเรยนรและการใชชวตประจาวนถาไดรบการจดการหรอแกไขใหถกแนวทางจะชวยใหบคคลสามารถใชชวตไดอยางมศกยภาพ มความสมดล ซงตองใชความตงใจอยางมากตอการควบคมไปยงสงกระตนเพอใหแสดงพฤตกรรมทมงหวงได

จากการศกษา สมองสวนหนา (Frontal lobe) ทาหนาทเกยวกบการควบคมความสมพนธของการเคลอนไหวและกระบวนการทางปญญา ในการคนหาความขดแยงจากสงเราการเลอกตอบสนองและการยบยง สมองสวนนมความเกยวของกบการดาเนนการ การกาหนดเปาหมาย และการรวบรวมขอมลจากสมผสตาง ๆ ทเขามาแกปญหาความขดแยงระหวางสงทคาดหวงและการรบรในขณะนน (Boynton, 2005, p. 673)

สารสอประสาทแบงตามการท างานได 2 กลม ดงน 1. กลมกระตนสมอง (Excitatory Neurotransmitter) ไดแก Serotonin ทาใหความรสก

อารมณด โดยทางานเฉพาะบรเวณสมองสวนกลางเมอเกดความรสกพอใจ Acetylcholine ควบคมการเคลอนไหวของรางกายทาใหขอมลสงผานไดดขน หนาทขนอยกบตาแหนงของสมองถาสงไปสวนหนาและ Hippocampus ทาหนาทควบคมการจดจอสรางความจาและการตดสนใจใหม Endorphin เปนสารเคมททาใหเกดความสข อารมณดและเรยนรไดด Dopamine ทาใหเกดสมาธ ในขณะเดยวกนกรสกตนตว การเรยบเรยงการนกคดและการทาหนาทของสมองในสวนการควบคมการเคลอนไหว (Sims et al., 2014,pp.121-132)

2. กลมกดการทางานของสมอง (inhibitory Neurotransmitter) ไดแก Cortisol ฮอรโมนความเครยด ซงจะหลงเมอมความกดดนและความเครยดอยางตอเนอง มผลยบยงการสงผานขอมลขาวสารการเรยนรภายในสมอง การเตบโตของสมองใยประสาทและทาลายเซลลสมองในประสาท สงผลใหควบคมตนเองไมไดและความสามารถลดลง (Capasso & Suparan, 2014, pp.379-387)

Page 12: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

4 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

สรปไดวาจากกระบวนการรบร นาไปสความรสกซงสงผลใหการทางานของสารสอประสาทเปนตวกาหนดพฤตกรรมซงเปนการทางานรวมกนของรางกาย และจตใจ ความสมพนธของกายและจตจะสมพนธกนมากนอยเพยงใดขนอยกบกระบวนการคด ระบบประสาทรบความรสก การประมวลผลและสารสอประสาททกระตนสมองใหเกดความรสก พอใจ มความสขและสวนควบคมการเคลอนไหว ซงเกดจากความกดดนและความเครยดทมผลตอการแสดงพฤตกรรม

ขอมลเชงประจกษจากการใชเครองมอทางจตวทยา : เครองดาวมายา (Mirror Drawing Apparatus) ความเปนมาและความส าคญของเครองดาวมายา

เครองดาวมายา คอ เครองมอทดลองทางจตวทยาทใชภาพวาด มลกษณะเปนรปดาว 5 แฉก ซงในประเทศไทยมาใชชอวาเครองดาวมายา (ไพบลย เทวรกษ, 2560) โดยทเครองมอนมประวตความเปนมายาวนานตงแตท Buchwald of Berlin ไดอธบายเทคนควธการเรองนไวเมอ ค.ศ.1878 และ V. Henri นกจตวทยาชาวฝรงเศส ไดเรมใชเปนเครองมอทดลองทางจตวทยาเปนครงแรก เมอ ค.ศ.1898 โดยใชเพอศกษาวเคราะหความสมพนธระหวางการรบรจากการเหนและการเคลอนไหวทางรางกาย (Visual perception and motor movements) ตอจากนนเครองมอชดนไดรบการพฒนาและใชประโยชนในการทดลองกบพฤตกรรมมนษยหลายรปแบบทงในเรองการเรยนรแบบลองผดลองถก (Trial and error learning) การถายโยงการเรยนร (Transfer) การวเคราะหปญหาและการปรบตวทางอารมณและสงคม (Waters & Sheppard, 1952)

สาหรบในประเทศไทย เมอ พ.ศ. 2511 คณบดคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย คอ ศาสตราจารยทานผหญงพนทรพย นพวงศ ณ อยธยา ไดมอบหมายใหมการสงซอเครองมอทางจตวทยา ซงรวมทงเครอง Mirror Drawing Apparatus จากบรษท Lafayatt สหรฐอเมรกามาใชในการเรยนการสอนเกยวกบแบบทดสอบและการทดลองทางจตวทยา โดยมอาจารยไพบลย เทวรกษ(ตาแหนงในขณะนน) เปนผนาไปทดลองใชกบนสตคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ในวชาจตวทยาทวไป ซงปรากฏวาใชไดผลด สามารถบนทกและวเคราะหประเมนพฤตกรรมของผรบการทดลองไดเชนเดยวกบตนแบบ ตอมาในป พ.ศ. 2539 คณะจตวทยา ซงจดตงขนเปนคณะใหมของจฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดจดทาหองปฏบตการทางจตวทยาขน รองศาสตราจารยไพบลย เทวรกษ กไดเปนผสงซอเครอง Mirror Drawing Apparatus แบบ Electronic จากบรษท T.K.K. Company ประเทศญปนมาใชและไดดดแปลงเปนเครองดาวมายาแบบใชมอโดยไมตองใชอเลกทรอนกส หลงจากนน ในป พ.ศ. 2547 เมอรองศาสตราจารยไพบลย เทวรกษ ไดมาทางานทหลกสตรสาขาวชาจตวทยา ระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยเกษมบณฑต กไดนาเครองดาวมายาแบบทดดแปลงใชทาดวยมอมาประกอบการเรยนการสอนวชาจตวทยา โดยเนนการเรยนรทางดานทกษะ (Skill learning) และความสมพนธระหวางกายจตและไดใชเครองดาวมายานเปนประโยชนทงในการเรยนการสอนและการใหบรการวชาการของศนยพฒนาศกยภาพชวตและการทางานทเปนหองปฏบตการของหลกสตรสาขาวชาจตวทยา ระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ตลอดมาจนถงปจจบน ในบทความน จะนาเสนอตวอยางการนาเครองดาวมายาไปใชในการประมวลและวเคราะหขอมลเชงประจกษเกยวกบการรบรและการเคลอนไหวของรางกายทแสดงถงความสมพนธระหวางกายและจตของบคคล

Page 13: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 5

รปแบบและขนตอนการด าเนนงานของเครองดาวมายา ในการดาเนนงานของกจกรรมการเรยนรความสมพนธของกายและจต ผทดลองหรอผสอนจะ

เตรยมอปกรณ (Mirror Drawing Apparatus) และรปดาวมายาเมอพรอมทจะทาการ ผเรยนฟงคาสงจากผสอนเกยวกบวธการเขยนรปดาวมายาจากภาพในกระจกเงาจนเขาใจ แลวจงเรมเขยนรปดาวมายาทกาหนดให เมอเสรจแลวผสอนตรวจจานวนผดพลาดและประเมนผลความสมพนธของกายและจต จากการวาดรปดาวมายา ดงรายละเอยดตอไปน

กจกรรมการเรยนรความสมพนธของกายและจต

จากเครองดาวมายา (Mirror Drawing Apparatus) ขนตอน : ผทดลองแนะนาผเขารวมกจกรรมใหนงในทาทถนด ใหเอกสารรปดาวมายา และแจงใหลงชอในเอกสาร

แลวจงเรมชแจงกตกา

ชแจงกตกา 1. มองกระจกเงา แลววางมอทจดกงกลางของขอบทงสองขาง 2. ใหอธบายเพมกอนลงมอทา 2.1 ลากเสนทวนเขมนาฬกา 2.2 พยายามใหอยในเสน ไมแตะหรอขดทบเสน 2.3 พอเราบอกหยด ใหหยด บอกเรม จงเรม 2.4 เมอเรมแลว หามยกดนสอมาตงใหม นอกจากจะไดรบอนญาต 2.5 บอกกาหนดเวลา ไมเกน 5 นาท 3. บอกใหผเขารวมกจกรรม เรม และเรมจบเวลา 4. บอกหยด และกดหยดเวลา เมอถง 5 นาทหรอผเขารวมกจกรรมทาเรยบรอยแลว

การตรวจนบคะแนนความผดพลาด ใหผเขารวมกจกรรมนบคะแนนของตนเอง โดยใหค าแนะน า 1. กรอบรปดาวมายา มทงเสนขอบในและเสนขอบนอก 2. ใหนบเสนทแตะหรอขดทบเสนของเสนขอบนอกกอน โดยวนจากขวาไปซายหรอทวนเขมนาฬกา 3. เมอมการแตะหรอ ขดทบเสน ใหนบ 1 คะแนน โดยนบทกตาแหนงทมการแตะหรอ ขดทบเสน 4. เมอครบแลวใหเขยนคะแนน ไวทมมลางดานขวาของกระดาษรปดาวมายา (เสนขอบนอก =……) 5. ใหนบเสนทแตะหรอขดทบเสนของเสนขอบใน และทาเชนเดยวกนกบเสนขอบนอก 6. เมอครบแลวใหเขยนคะแนน ไวทมมลางดานขวาของกระดาษรปดาวมายา (เสนขอบใน =……) 7. นาคะแนนของเสนขอบนอกและเสนขอบในมาบวกรวมกนและคณดวยเวลา(วนาท) เปนคะแนนรวมความผดพลาด

การแปลผล 1. วาดรปไมครบ/เลกวาดไป ไมนบคะแนนความผดพลาด 2. แจงผลคะแนนความผดพลาดเฉลย 2,000 คะแนน จดความสมพนธของกายและจต อยในเกณฑปกตของคนทวไป 3. อธบายตอถงกจกรรมทไดทาไป - เปนเรองของความสมพนธระหวางกายและจต - เปนระบบการทางานของระบบประสาท Sensory - Motor Systems ซงมหนาทรบรความรสกและควบคมการ

เคลอนไหว

Page 14: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

6 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

จากตวอยางการเกบขอมลเชงประจกษ ตงแต ตลาคม 2560 ถง 29 พฤศจกายน 2561

วนท กจกรรม สถานท ชองาน จานวนคน

29/11/2561

การเรยนร ความสมพนธของกายและจต

จากเครองดาวมายา

มหาวทยาลยเกษมบณฑต (รมเกลา )

OPEN HOUSE 46

17/10/2561 อมแพคฟอรม เมองทองธาน EDUCA 2018 111

7/7/2561 โรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลม

พระเฉลมพระเกยรต มหกรรมมตรภาพ

บาบด ประจาป 2561 48

16/10/2560 อมแพคฟอรม เมองทองธาน EDUCA 2017 227 รวม 432

ตวอยางภาพวาดในระดบทแตกตางกน 3 แบบ 1. แบบภาพวาดทสมบรณ

ภาพวาดทสมบรณ

จากภาพจะเหนไดวา ผวาดหรอผทดลองวาดรปครบทงดาวมายา ในเวลา 94.20 วนาท จากการนบคะแนนความผดพลาด ขอบนอก 2 คะแนน ขอบใน 2 คะแนน คะแนนรวมความผดพลาดจงเทากบ 378.80 คะแนน

Page 15: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 7

2. แบบภาพวาดทระดบรายเฉลย

ภาพวาดทระดบรายเฉลย

จากภาพจะเหนไดวา ผวาดหรอผทดลองวาดรปครบทงดาวมายา ในเวลา 84.60 วนาท จากการนบคะแนนความผดพลาด ขอบนอก 29 คะแนน ขอบใน 13 คะแนน คะแนนรวมความผดพลาดทงหมดจงเทากบ 3553.2 คะแนน

Page 16: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

8 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

3. แบบภาพวาดระดบทมปญหา/ทาไมสาเรจ

ภาพวาดระดบทมปญหา / ท าไมส าเรจ

จากภาพจะเหนไดวา ผวาดหรอผทดลองวาดรปไมครบทงดาวมายา และเลกวาดไปในในเวลา 3.37.08 วนาท จงงดนบคะแนนความผดพลาด

การวเคราะหขอมลเชงประจกษจากการทดลองใชเครองดาวมายา จากการเกบขอมลเชงประจกษ ตงแต ตลาคม 2560 ถง 29 พฤศจกายน 2561 กบชวงวยผใหญ

คอ ชวงอาย 20 – 60 ป (ศรเรอน แกวกงวาล, 2538) ซงเปนกลมคนในวยของนกศกษา และคนในวยทางาน เมอกลมผทดลองไดลองวาดดาวมายาแลวผวาดจะเกดอาการสงสยวาเกดอะไรขน ผทดลองกจกรรม

Page 17: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 9

ไดใหทาแบบคาถามจานวน 6 ขอ เพอใหกลมผทดลองไดตอบตามความรสกทแทจรงและวเคราะหตนเองซง กลมผทดลอง ทงแบบท 1,2 และ 3 ไดเกดการเขาใจวา การทจต คอใจของเราทพยายามบอกมอใหเขยนไปตามทศทางทเราตองการนน ไมเปนไปอยางทคาดไว จงเกดจากความรสก อารมณ ตนเตน กงวล เอะ สงสย และอน ๆ ซงสงผลใหความสมพนธระหวางกายและจตหรอเรยกวา “กาย-ใจ ยงไมรวมเปนหนง” จากเหตการณนจงนาไปสคาถามวา “ถาตองการให กายและใจรวมเปนหนงจะมวธการอยางไรไดบาง” คาถามนทาใหกลมผทดลองเกดความตระหนกรวา “ตองมสต” การพฒนาเพอใหกายและจต มความสมพนธกนมากขน เรมมความเขาใจวาความสมพนธของกาย และจตน เปนทกษะการเรยนร ทเกดจากการ ฝกฝน ทาซา ๆ โดยเรมจากการฝกมสตซงแตละบคคลลวนมวธทแตกตางกน

จากการเกบขอมลเชงประจกษกบกลมผทดลองจานวน 432 คน พอสรปไดวา การพฒนาความสมพนธระหวางกายและจตดวยการฝกสตนน ทาไดโดยใชอปกรณเครองมอทเรามนษยทกคนมตดตวอยแลว คอลมหายใจ ดวยการการถามตนเองวา “เรากาลงหายใจเขาหรอออกอยนะ” เมอเราหาลมหายใจพบวากาลงหายใจเขาหรอหายใจออกไดแลว ความมสต ความรตวกจะเกดขน สต แปลวา ความระลกได (ทานพทธทาส อนทปญโญ, 2561) จากนนใหหายใจเขายาว ๆ แลวหยด และหายใจออกยาว ๆแลวหยด ทาซากน1-2 รอบ เมอสตกลบมาอยกบลมหายใจสมบรณแลวเรยกวาเรมมสมาธอยกบลมหายใจ ความรสก อารมณ ตนเตน กงวล เอะ สงสย จะจางไป ความรสกผอนคลายจะเกดขน การคดหาทางออกหรอการแกไขปญหา ความคดใหม ๆ กจะเกดขนตามมา ซงสอดคลองกบการทางานของสมองในการปรบสภาพทางดานรางกายและจตใจโดยดานรางกายแสดงถงการทางานของระบบประสาท สวนดานจตใจแสดงถงสภาพทางจตใจและอารมณความวตกกงวลและความสามารถในการรวบรวมสมาธจากแนวคดสมองในการกระตนวถประสาทของระบบการเรยนรซงมความเชอมโยงกบการเกดขนของอารมณทผอนคลายจะทาใหเกดการหลงสารสอประสาท (Wickens & Carwell, 2006)

การทดลองใชเครองมอดาวมายา ซงเปนเครองมอจตวทยาจงเปนตวอยางหนงของการเรยนร ความสมพนธของกายและจต เปนทกษะการเรยนร ทเกดจากการทดลอง ฝกฝน ทาซา ๆ จนเกดเปน ความมสมาธ มทกษะ มความชานาญ ซงจะทาใหความผดพลาดลดลง และสามารถพฒนาความสมพนธระหวางกายและจต สงผลใหการดาเนนชวตประจาวนเปนไปอยางพอใจมากยงขนตามลาดบ

การน าประสบการณการเรยนรจากเครองดาวมายาไปประยกตใชในชวตประจ าวน ในการพฒนาตนเอง และ บคคลอน ๆ เพอวตถประสงคในการเรยนรทกษะใหม การลดความ

ผดพลาดในการทางานใหนอยลง และพฒนาทกษะความสามารถในการทางานหรอทากจกรรมนน ๆ ใหมากขน ขอมลเชงประจกษจากการทดลองใชเครองดาวมายาแสดงใหเหนวา ควรกระทาดวยการทาจตใจใหมความนง มสมาธ ปราศจากความเครยด ความกดดน วตก กงวล และ สงรบกวนตาง ๆ เพอให “กาย-จต รวมเปนหนง” จงจะสามารถพฒนาทกษะไดอยางสมบรณมากขน

ในการอยรวมกบบคคลอนทงใน สงคม ครอบครว และการทางานอาจมหลายเหตการณทไมไดคาดคดมากอน หรอ ไมทนตงตว ความไมพอใจ ความโกรธ ความเครยด ความกดดน วตก กงวลอาจเกดขน แตกอนทรางกายของเราจะมการตอบโตใด ๆ เชนการเถยงกน หรอการแสดงอาการทบงบอกถงอารมณเชงลบนน ๆ เชนคาทไมควรพด และอาการรนแรงตาง ๆ หากกายและจตยงมความสมพนธกน เมอพบเจอเหตการณเหลานน “สต” จะมาถงกอนความรสกและอารมณใด ๆ และหากเราผานการ ฝกฝน ทาซา ๆ จนเกดเปน ความมสมาธ มทกษะ มความชานาญ ในการรกษากายและจตใหมความสมพนธเปนหนงเดยวอยไดเสมอ

Page 18: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

10 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ในการเจบปวยสามารถสรางการรบร และเขาใจไดวา ตามธรรมชาตของมนษยเราบงคบรางกายไมใหเจบปวยไมได เพราะเมอเกดการเจบปวย จตใจกจะเปนกงวล และ เกดเปนความทกขไดในทสด แตจตใจสามารถยบยงความรสก ความกงวล ความโศกเศรา เสยใจ และไมกาวไปจนถงความทกขใจได “จตเปนนายกายเปนบาว” หมายถง การท “จตใจ”สามารถควบคม “รางกาย”ได หรอจตสงกายได… สงใหมอเขยนไปตาม ทศทางทตองการได สงใหใจยอมรบวาการเจบปวยเปนเรองของธรรมชาต เมอรางกายเจบปวยแลว กไมควรใหจตใจตองเจบปวยดวย การพฒนาเพอใหจตใจและรางกายมความสมพนธกนมากขน ควรเรมจากความเขาใจวาความสมพนธของจตและกายน เปนทกษะการเรยนร ทเกดจากการ ฝกฝน ทาซา ๆ โดยเรมจากการฝกใหมสต ใหรตวจนเกดเปน ความมสมาธ มทกษะ มความชานาญ ซงจะทาใหความสมพนธระหวางกายและจตจะพฒนามากขน ตามลาดบ

เอกสารอางอง

ทานพทธทาส อนทปญโญ. (2561). อานาปานสต สมาธเบองตน. กรงเทพฯ: ธรรมสภา นนทพล โรจนโกศล. (2552). พทธประสาทจรยศาสตรกบภาวะบกพรองทางงสมอง. วารสาร

บณฑตศกษาปรทรรศน, 5(4), 49-66. ไพบลย เทวรกษ, (2560). เอกสารประกอบการเรยนการสอน. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษมบณฑต ราตร สดทรวง และวระชย สงหนยม. (2550). ประสาทสรรวทยา (พมพครงท 5). กรงเทพฯ:

จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ศรเรอน แกวกงวาล. (2538). จตวทยาพฒนาการชวตทกชวงวย . พมพครงท 6. กรงเทพฯ :

มหาวทยาลยธรรมศาสตร. Bahrick, L. E. (2010). Intermodal perception and selective attention to intersensory

redundancy: Implications for typical social development and autism. lackwell handbook of infant development, 1, 120-165.

Capasso, C., & Supuran, C. T. (2014). Sulfa and trimethoprim-like drugs antimetabolites acting as carbonic anhydrase, dihydropteroate synthase and dihydrofolate reeducate inhibitors. Journal of Enzyme Inhibition and Medicinal Chemistry, 29(3), 379-387.

Henri, V. (1898). Revue generale sur la sens musculaire. Ann. Psychol., 5, 504-508. Sims, D., Sudbery, I., Ilott, N. E., Heger, A., & Ponting, C. P. (2014). Sequencing depth and

coverage: key considerations in genomic analyses. Nature Reviews Genetics, 15(2), 121-132.

Waters, R.H. & Sheppard, R. (1952). The mirror drawing experiment : A brief historical note. The Journal of General Psychology, 46: 1, 63-72.

Wickens, C. D., & Carswell, C. (2006). Handbook of human factors and ergonomics. Hoboken. Worth Publishers. p. 519.

...................................................................................

Page 19: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 11

คดบวกในวถพทธจตวทยา Positive Thinking in Buddhist Psychology Way สวฒน ธนกรนวฒน

บทคดยอ

บทความนมจดมงหมายเพอใหเหนถงความหมาย มมมอง ขอบเขต ความสาคญจากการคดบวก ตลอดจนการทาใหการคดบวกเกดไดรวดเรวในมมมองของนกจตวทยาตะวนตก มมมองหลกธรรมทางพทธศาสนาเรองคดบวก คอ โยนโสมนสการ ไดแก คดแบบเรากศล คดแบบคณคาแท -คณคาเทยม และคดแบบรทนคณโทษและทางออก นอกจากนยงไดนาเสนอการดงขอมลบวกในสมองไปใชในการคดบวก จนมทกษะการคดบวกไดรวดเรว บทความนจงเปนการนาหลกการทางสมอง ทางจตวทยา และหลกธรรมทางพทธศาสนา มาบรณาการในการอธบายการคดบวกตามวถพทธจตวทยา ค าส าคญ: คดบวก โยนโสมนสการ วถพทธจตวทยา

Abstract

The purpose of this article is to indicate the meaning, scope, and the importance of positive thinking. This article includes the way to have positive thinking in a short period of time in the perspective of Western psychologist, and perspective about positive thinking in Buddhism. Perspective about positive thinking in Buddhism is Yonisomanasikara including kusala stimulation, thinking in the way of true value-false value, and thinking in the way of knowing the advantages-disadvantages and solution for the problem. Moreover, the article also shows ways to bring out positive thoughts to be used in timely positive thinking. Finally, this article aims to indicate the way to integrate principles of brain functions, psychology, and Dharma approach to elucidate positive thinking through Buddhistic psychology.

Keywords: Positive thinking Yonisomanasikara Buddhist psychology way

นสตหลกสตรพทธศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาพทธจตวทยา คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย

Page 20: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

12 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

บทน า

ปจจบนสงคมไทยมความหลากหลายในเรองการคดมากขน จะเหนไดวาการคดทหลากหลายเหลาน คนกลาแสดงออกทางดานการคดมากขน โดยแบงความแตกตางเปนสองแงมม คอการคดบวก และ การคดลบ ซงกนามาซงความตางในการดาเนนชวตของบคคล การพด การกระทา พฤตกรรมทแตกตางกนออกไป การคดเปนจดเรมตนของการนาชวตไปสความสาเรจ หรอความลมเหลว เพราะการคดนาไปสการวางแผน การพฒนาตนเอง ความสมพนธ งาน องคกร สงคมและประเทศชาต การคดยงสะทอนถงประสบการณชวต ความทรงจา การมองโลกของแตละบคคล การคดจงมผลตอการปฏสมพนธ การรบรความพอใจ ไมพอใจ ความทกขและความสข เพราะฉะนนการคดจงเปนสวนสาคญในการกาหนดชวตของมนษย ในการศกษาคณลกษณะของผมความสข (Happiness-trait) ม 5 ประการ ไดแก 1) การคดบวก (Positive thinking) 2) การรกใครผกพนอยางลกซง(Intimacy) 3) การลดการมองโลกในแงราย (Pessimistic) 4) การรสานกบญคณ (Gratitude) และ 5) การซอสตยตอตนเอง (Integrity) (เรวด วฒฑกโกศล และพรรณระพ สทธวรรณ, 2559, หนา 76-86) ซงการคดบวกเปนคณลกษณะหนงของผทมความสข และในทางพทธศาสนา การคดบวกจะเทยบไดกบการคดแบบโยนโสมนสการ เชน การคดแบบเรากศล การคดแบบรคณคาแท-คณคาเทยม และการคดแบบรทนคณโทษและทางออก เปนตน การคดบวกเชงพทธนาไปสสมมาทฎฐ และองคมรรคตาง ๆ ในมรรค 8 ตอไป จนสามารถแกทกขและดบทกขไดในทสด และเพอใหเกดผลลพธน การคดบวกตองทาอยางตอเนองจนเปนนสย เปนคณลกษณะประจาตวของบคคลนน ๆ จงจะสงผลใหเหนการเปลยนแปลงทดตอไป ในบทความนจงนาเสนอการคดบวกแบบนกจตวทยาตะวนตก การคดบวกตามหลกธรรมทางพทธศาสนา และทาอยางไรจงจะเกดทกษะการคดบวกทรวดเรวและถกตองตามความเปนจรงตอไป การคดบวกตามแนวคดตะวนตกและตามแนวพทธศาสนา ความหมายของการคดบวก Martin Seligman (1990, PP: 202-207) ไดใหความหมายวา บคคลทคดในแงดเสมอในเหตการณทเผชญอยในชวต ไมวาเหตการณนนจะเปนบวกหรอลบกตาม ขณะท Norman Vinccnt Peale (2015, PP: 83-87) ใหความหมายวา บคคลทคดในแงดอยางตอเนองไมรจบ ตลอดการแกปญหาตาง ๆ ในชวต และ Susan Quilium (2003, P.58) ไดใหความหมายวาการคดทเปนมากกวาการคดปกตในทางบวก ในขณะททางพทธศาสนาไมไดใชคาวาคดบวกโดยตรง แตจะมคาทปรากฏใกลเคยง คอ คดแบบเรากศลคอ การคดแบบปลกเราคณธรรม เปนการคดเพอสกดกนหรอบรรเทาและขดเกลาตณหา คดปรงแตงไปทางดงามเปนประโยชน หรอคดแบบรคณคาแทและคณคาเทยมคอ การคดทรบรถงความหมาย คณคา ประโยชนจรงๆของสงทงหลาย เพอความดงาม การดารงอยดวยดของชวตหรอเพอประโยชนสขของตนเองและผอน และคดแบบรทนคณโทษและทางออกคอ การคด ใหรอบดานตามความเปนจรง รอบคอบ สมควรและดจรงจงจะลงมอทา (สมเดจพระพทธโฆษาจารย ป.อ.ปยตโต, 2559: 642-653)

Page 21: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 13

สรปจากการทบทวนความหมายการคดบวกตามแนวคดตะวนตกและหลกโยนโสมนสการ การคดบวก มความหมายวา การปลกเราคณธรรมในตนเอง ปรงแตงไปทางกศล เหนถงคณคาแทของสงตาง ๆ ตามความเปนจรง ในเหตการณตาง ๆ ทเผชญอยในชวตไมวาเหตการณนนจะเปนบวกหรอลบกตาม

การคดบวกตามแนวคดตะวนตก Martin Seligman (1990, PP: 202-207) กลาววา การคดบวกมผลตอสขภาพ ความสมพนธและการประสบความสาเรจ โดยทคนคดบวกลดภาวะซมเศรา โรคประสาทไดการเจบปวยจะฟนฟไดเรวกวาคนคดลบ คนทคดบวกจะมมมมองการสรางความสมพนธทดกบคนรอบขางไดงายกวา และพฒนาตนเองไปสความสาเรจไดมากกวาคนคดลบ ขณะท Khan (2008, Online) กลาวถงองคประกอบของการคดบวกวาม 9 องคประกอบ คอ 1) การตงเปาเพอไปสความสาเรจ 2) การควบคมตนเองไดอยางเหมาะสม 3) ยอมรบฟงคาแนะนาของผอน 4) เชอมนในตนเองและใหกาลงใจตวเองในการทาสงตางๆ 5) เปนคนมเหตผล 6) เปนคนทมอารมณด มนคง 7) ตอตานการคดในเชงลบ 8) เปนคนอดทน 9) มการทบทวนในสงททาไปแลว Gabriele Oettingen (2015, PP. 3-5) กลาววา การคดบวกซาๆ มผลตอแรงจงใจภายใน มพลงในการขบเคลอนชวต ฝาฟนอปสรรค ความกลวตางๆ ทาใหเกดการปรบเปลยนบคลกภาพ สขภาพ ความสมพนธทดขน ตลอดจนผลการเรยน และผลการทางานทดมากขน Norman Vincent Peale (2015, PP. 83-87) ซงไดรบการ กลาวขานวาเปนบดาแหงการคดบวก กลาวไววา ขอใหศรทธาในพระเจาและตวเองวาตนเองสามารถทาสงตางๆ ใหดขนไดอก โดยไมลงเลสงสยและจงคาดหวงวาจะทาสงตางๆ ใหดทสด เพราะมนจะทาใหเกดมงมน ทมเท ทงรางกาย อารมณ และจตวญญาณ จนสามารถฝาฟนอปสรรคความพายแพในอดต จนคณสามารถมจตใจทสงบ สขภาพทด มพละกาลงทไมหมดสน และมชวตทเปนสขอยางนาพอใจ สงเหลานเกดกบคณได Gill Hassan (2017, PP. 9-15) กลาววาการคดบวกจะทาใหสงตางๆในชวตของเราดขน การสนกกบผลลพธทเกดขนในเชงบวก ทาใหเหนชองทางการจดการ และทาสงนนๆไดดมากขน ขณะทการคดลบ จะเปนอปสรรคตอการพฒนาปรบปรง ทาใหหมดพลง หมดความสรางสรรคในการจดการ ทาใหไมเกดผลลพธทดขนไดดงคาทวา “คณเปนไปตามสงทคณคด”

การคดบวกตามแนวคดเชงพทธ โยนโสมนสการ (พระพรหมคณาภรณ, ป.อ. ปยตโต, 2553, น. 336) โยนโสมนสการ คอ การทาในใจโดยแยบคาย กระทาไวในใจโดยอบายอนแยบคาย, การพจารณาโดยแยบคาย คอ พจารณาเพอเขาถงความจรงโดยสบคนหาเหตผลไปตามลาดบจนถงตนเหต แยกแยะ

Page 22: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

14 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

องคประกอบจนมองเหนดวยสภาวะและความสมพนธแหงเหตปจจย หรอตรตรองใหรจกสงทดทชว ยงกศลธรรมใหเกดขนโดยอบายทชอบ ซงจะมใหเกดอวชชาและตณหา, ความรจกคดและคดถกวธ โยนโสมนสการเทาทพบในบาล พอประมวลเปนแบบใหญๆ ไดดงน 1) วธคดแบบสบสาวเหตปจจย 2) วธคดแบบแยกแยะสวนประกอบ 3) วธคดแบบสามญลกษณ 4) วธคดแบบอรยสจ/คดแบบแกปญหา 5) วธคดแบบอรรถธรรมสมพนธ 6) วธคดแบบเหนคณโทษและทางออก 7) วธคดแบบรคณคาแท-คณคาเทยม 8) วธคดแบบเรากศล 9) วธคดแบบอยกบปจจบน 10) วธคดแบบวภชชาวาท ซงถาเทยบเคยงกบคาวาคดบวก กนาจะเปนวธคดแบบเรากศล วธคดแบบรคณคาแท -คณคาเทยม และวธคดแบบรทนคณโทษและทางออก วธคดแบบเรากศล (พระพรหมคณาภรณ, ป.อ. ปยตโต, 2559: 647-653) วธคดแบบเรากศลเปนวธคดแบบปลกเราคณธรรม เปนวธคดในแนวสกดกนหรอบรรเทาและขดเกลาปญหาจงจดไดวาเปนขอปฏบตระดบตนๆ สาหรบสงเสรมความเจรญงอกงามแหกศลธรรมและสรางเสรมสมมาทฐทเปนโลกย หลกการทวไปของการคดแบบนมอยวา ใหคดปรงแตงไปในทางทดงามเปนประโยชนเปนกศลเพอสะสมใหโครงสรางจตมกศลมากขนทาใหมองเหนสงทเปนประโยชนในทกสถานการณ สงเสรมใหเกดความงอกงามของชวต ของอยางเดยวกนหรออาการกรยาเดยวกน คนหนงมองเหนแลว คดปรงแตงไปในทางทดงามเปนประโยชนเปนกศล แตอกคนหนงเหนแลวคดปรงตางไปในทางทไมดไมงามเปนโทษเปนอกศล แมแตบคคลเดยวกน เวลาตางกน อายตางกน กอาจปรงแตงแตกตางกนออกไป การคดแบบเรากศลเปนการปลกเราคณธรรมและแกไขนสยความเคยชนรายๆ ของจตทสงสมไวแตเดม พรอมทงสรางนสยใหมทเปนกศลเกดขนในจตใจใหงอกงาม ตวอยางงายๆ คอการคดถงความตาย ถาไมมโยนโสมนสการคอทาใจหรอคดไมถก อกศลกจะเกดขน เชน คดถงความตาย สลดหดห เกดความเศรา ความเหยวแหงใจบางเกดความหวนกลวหวาดเสยวในใจบาง ตลอดจนดใจเมอนกถงความตายของคนทเกลยดชงบาง แตถามโยนโสมนสการคดแบบเรากศล กจะเกดความรสกตนตวเราใจ ไมประมาท เรงขวนขวายปฏบตหนาท ทาสงทดงามเปนประโยชน ประพฤตปฏบตธรรมตลอดจนร เทาทนความจรงท เปนคตธรรมของสงขาร แมในพระไตรปฎกกมตวอยางงายๆ ทพระพทธเจาตรสถงบอยๆ คอ เหตปรารถนาหรอเรองราวกรณอยางเดยวกนคดมองไปอยางหนงทาใหเกยจคราน คดมองไปอกอยางหนงทาใหเกดความเพยรพยายาม ดงความในพระสตรวา “ภกษทงหลายเรองของคนเกยจคราน (กสตวตถ) 8 อยาง” ขอยกตวอยางดงน 1) ภกษมงานทตองทา เธอมความคดอยางนวา เรามงานทตองทา เมอเราทางานรางกายกจะเหนดเหนอย อยากระนนเลย เรานอน (เอาแรง) เสยกอนเถด ; คดดงนแลว เธอกนอนเสยไมเรม

Page 23: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 15

ระดมความเพยรเพอบรรลธรรมทยงไมบรรล เพอเขาถงธรรมทยงไมเขาถง เพอประจกษแจงธรรมทยงไมประจกษแจง 2) อกประการหนง ภกษทางานเสรจแลว เธอมความคดอยางนวาเราทางานเสรจแลวและเมอเราทางานรางกายกเหนดเหนอยแลว อยากระนนเลย เราจะนอน (พก) ละ; คดดงนแลว เธอกนอนเสย เปนตน กรณเดยวกน คดอกอยางหนง กลบทาใหเรมระดมความเพยร ทานเรยกวาเรองทจะเรมระดมความเพยร (อารพภวตถ) แสดงไว 8 ขอเหมอนกน ใจความดงน “ภกษทงหลายเรองทจะใหเรงเพยร 8 อยาง” ขอยกตวอยางดงน 1) (กรณจะตองทางาน) ภกษคดวา เรามงานทจะตองทาและเมอขณะเมอเราทางานการมนสการคาสอนของพระพทธเจาทงหลายกจะทาไมไดงาย อยางกระนนเลย เราเรมระดมความเพยรเสยกอนเถดเพอจะไดบรรลธรรมทยงไมบรรลเพอเขาถงธรรมทยงไมเขาถง เพอประจกษแจงธรรมทยงไมประจกษแจง; คดดงนนแลว ภกษนนกจงเรงระดมความเพยร 2) (กรณทางานเสรจ) ภกษคดวาเราไดทางานเสรจแลวขณะเมอทางานเรามไดสามารถมนสการคาสอนของพระพทธเจาทงหลาย อยากระนนเลย เราเรมดมความเพยรเถด เทาทกลาวมานเปนเพยงตวอยางแสดงใหเหนแนววธพจารณา ใหเกดกศลธรรม ผฉลาดในอบาย อานคดคนปรงแตง รายละเอยดตาง ๆ ไดเพมมากขน เปนวธเปดกวางขยายดดแปลงไดอยางกวางขวางสดแตจะไดผลดแกจรต อธยาศยของบคคลทแตกตางกนและเขากบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงแตกตางกนไปตามถนฐานกาลสมย วธคดแบบรคณคาแท-คณคาเทยม (สมเดจพระพทธโฆษาจารย, ป.อ. ปยตโต, 2559: 646) วธคดแบบรคณคาแท-คณคาเทยม หรอการพจารณาเกยวกบปฏเสวนาคอการใชสอยหรอบรโภคเ ปนวธคดแบบสกดหรอบรรเทาตณหา เปนขนฝกหดขดเกลากเลส หรอตดทางไมใหเกดกเลสเขามาครอบงาจตใจ แลวชกจงพฤตกรรมตอๆไป สงใดสามารถสนองความตองการของเราไดสงนนกมคณคาแกเรา หรอทเรานยมเรยกวามนมประโยชนคณคานจาแนกไดเปน 2 ประการ ตามชนดของความตองการ คอ 1) คณคาแท หมายถง ความหมาย คณคา หรอประโยชนของสงทงหลายในแงสนองความตองการของชวตโดยตรง เพอความดงาม เพอประโยชนสขทงของตนเองและผอน และยงสามารถแกไขปญหาและดารงชวตอยดวยดของชวตของตนได 2) คณคาเทยม หมายถง ความหมาย คณคา หรอประโยชนทมนษยพอกเพมใหแกสงนนเพอปรนเปรอ มงความมงม มงความสวยงามและความเดน คณคาแทนจงเปนสงประโยชนแกชวตอยางแทจรง อยางเกอกลแกความเจรญงอกงามของกศลธรรม เชน ความมสต กจะทาใหเกดปญญา สามารถคดบวกไดอยางเหมาะสมกบความเปนจรง ในทางตรงขาม คณคาเทยม จะพอกเพมดวยตณหา ซงไมคอยเกอกลแกชวต อาจคดลบ เชนเพมความโลภ ความมวเมา ความรษยา มานะทฎฐ ตลอดจนอาจขมผอนได และอาจเปน อนตรายตอตนเอง เพราะฉะนนการคดบวกทดจงควรอยบนพนฐานคณคาแท หรอกลาวอกนยหนงการคดแบบรคณคาแท นาไปสการคดบวกทเกอกลกบชวตโดยแทจรง

วธคดแบบรทนคณโทษและทางออก(สมเดจพระพทธโฆษาจารย, ป.อ. ปยตโต, 2559: 642-645)

Page 24: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

16 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

วธคดแบบรทนคณโทษและทางออก หรอพจารณาใหเหนครบทง อสสาทะ อาทนวะ และนสสรณะ เปนการมองสงทงหลายตามความเปนจรงอกแบบหนงซงเนนการยอมรบตามความเปนจรงทสงนน ๆ เปนอย ทกแงทกดาน ทงดานดดานเสยและเปนวธคดทตอเนองกบการปฏบตมากเปนการกระทาทรอบคอบ สมควร และดจรง

อสสาทะ แปลวา สวนด สวนอรอย สวนหวานชน คณ คณคา ขอทนาพงพอใจ อาทนวะ แปลวา สวนเสย ขอเสย ชองเสย โทษขอบกพรอง นสสรณะ แปลวา ทางออก ทางรอด ภาวะหลดรอดปลอดพน หรอสลดออกได ภาวะทปลอด

หรอปราศจากปญหา มความสมบรณในตว ดงามจรง การคดวธน คอ ควรยอมรบสวนด ไมควรมองขามจดออน ทาใหการปฏบตไดถกตองทสด มความไมประมาท และหาทางออกทางบวกทดทสดในสถานการณตางๆนนได เพราะฉะนนการคดบวกดวยวธคดแบบรทนคณโทษและหาทางออกเชงบวก จะทาใหการคดบวกนนมองอยางรอบดาน ตามความเปนจรง ดวยความไมประมาทอยางแทจรง การคดบวกสความทรงจ า(ความทรงจ าสการคดบวก) การคดจะทาใหเกดขอมลเกดขน เกดความรบรทางสมอง ถาคดบวกไดขอมลบวก สมองไดรบขอมลทางบวก ถาคดลบไดขอมลลบสมองกไดรบขอมลทางลบ ในแตละวนเราใสรหสขอมลทางบวกและทางลบ และเกบไวในรปแบบความจาระยะสนและความจาระยะยาวและในความจาระยะยาวนเองสมองดงขอมลออกมาใชเปนความคดอกครงหนง หรอกลาวอกนยหนงวาเราใชความคดโดยดงขอมลจากความทรงจาระยะยาว อธบายโดยทฤษฎกระบวนการทางสมองในการประมวลผลขอมล (Information Processing Theory)ของ Atkinson และ Shiffrin (1968: 89-195) ทฤษฎกระบวนการทางสมองในการประมวลผลขอมลของ Atkinson และ Shiffrin (1968) แสดงใหเหนกระบวนการประมวลผลขอมลภายในสมองของมนษยดงภาพท 1

ลม

ความจาจากความรสก

(Sensory

Memory)

ความจาขณะปฏบตการ

(Working Memory)

ความจาระยะสน

ความจาระยะยาว

(Long term memory)

รบความรสก

(Sensory input) ใสรหส

(Encode) ความตงใจ

(Attention)

ดงขอมล(Retrieve)

ภาพท 1 แสดงทฤษฎกระบวนการทางสมองในการประมวลผลขอมล (The Multi-store model of memory, Atkinson & Shifrin, 1968)

Page 25: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 17

จาก Atkinson และ Shiffrin (1968) อธบายวา เมอเราไดรบขอมลเขามาตองอาศยความตงใจสมองกจะเกบความจาระยะสนไว (Short-term Memory) ซงเมอเวลาผานไปกจะลม ตองทาการทบทวนซาๆ(Rehearsal) สมองจะบนทกขอมลเขาไปในความทรงจาระยะยาว (Long-term Memory) ซงจะเกบขอมลไดนาน และสามารถดงขอมลไปใชคดและตความ การคดบวกไดเรว ไดคลองนน เกดจากการสงสมขอมลทางบวกไวในความทรงจาระยะยาวไวมากพอนนเอง การคดบวกจงควรทาการฝกซา ๆ บอย ๆ ในทก ๆ สถานการณ กจะทาใหมขอมลทางบวกจานวนมากในความทรงจาระยะยาว และเมอเวลาจะคดบวกเราจะทาไดอยางรวดเรว ตวอยางงานวจยทเกยวของกบการคดบวก จฑามาศ โหยงไทย (2558) ศกษาปจจยสวนบคคลและการคดบวกทมผลตอความสขของพนกงานเทศบาลนครปฐม พบวา การคดบวกดานการสารวมความตงใจ ความสขม ดานความกระตอรอรน และความเชอมอทธพลตอความสข และสามารถรวมกนพยากรณความสขของพนกงานเทศบาลนครปฐมอยางมนยสาคญทางสตตทระดบ .01 โดยสามารถรวมกนพยากรณความสขไดสงถงรอยละ 46 ขณะท ปยะวฒน วรยะสนทราภรณ (2555) ไดศกษา การคดบวกทพยากรณความสขของพนกงาน พบวา การคดบวกมความสมพนธทางบวกกบความสขของพนกงานอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และการคดบวกดานความพยายามแกไขปญหา ความมงมนและการมองโลกในแงดสามารถรวมกนพยากรณความสขไดรอยละ 32.70 สรป การคดบวกมผลตอการดาเนนชวต ทาใหเหนโอกาสในการเปลยนแปลงชวตตอการพด การสอสาร การกระทา การแสดงออกทางพฤตกรรมตนเอง สงผลตอตนเอง ความสมพนธกบผอนงาน และสงคม การคดบวกแบบนกจตวทยาตะวนตก เนนการคดบวก คดในแงดในทกๆสถานการณแตไมไดจากดขอบเขตของการคดบวก ยงไมแสดงความสมพนธกบความเปนจรงทเปนไปไดและยงไมไดแสดงถงหลกการเพอการคดบวก ซงในพทธศาสนามหลกการของโยนโสมนสการ ทเขาไดกบการคดบวก คอ คดแบบเรากศล คดแบบรคณคาแท-คณคาเทยม และคดแบบรทนคณโทษและทางออก ทาใหเปนการคดบวกทเราคณธรรมภายในจตใจเหนคณคาแทของสงทจะคดทา และพจารณารอบดานเพอไมใหเกดความประมาทในการคด แลวจงหาทางออกทางบวกทเหมาะสมทสดในการดาเนนชวต และการทการคดบวกสามารถทาไดรวดเรว จาเปนตองทาซา ๆ เพอใหขอมลทางบวกมากพอในความทรงจาระยะยาว ทกลาวไวในทฤษฎกระบวนการทางสมองในการประมวลผลขอมล และสามารถนาขอมลบวกในความทรงจาระยะยาวมาใชคดบวกไดอยางรวดเรว เมอนาหลกการการคดบวกแนวพทธจตวทยาทกลาวมาน การคดบวกกจะมประสทธภาพ ประสทธผล เกดทกษะการคดบวกอยางรวดเรวนาไปสผลลพธทดในชวต อาท เชน ความสขจากการคดบวก เปนตน

Page 26: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

18 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

เอกสารอางอง จฑามาส โหยงไทย. “ปจจยสวนบคคลและความคดเชงบวกทมผลตอความสขในการทางาน ของ

พนกงานเทศบาลนครนครปฐม”. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต . บณฑตวทยาลย: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2558.

ปยะวฒน วรยะสนทราพร. “ความคดเชงบวกทพยากรณความสขในการทางานของพนกงาน”. ศลปศาสตรมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย: มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ, 2555.

พระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต). (2553). พจนานกรมพทธศาสตร ฉบบประมวลศพท. พมพครงท 14. กรงเทพมหานคร: มลนธการศกษาเพอสนตภาพ.

เรวด วฒหกโกศล พรรณระพ สทธวรรณ. “การพฒนากจกรรมการคดทางบวกเพอสรางเสรมการคดทางบวกและความสขของนสต”. วารสารบรรณศาสตร มศว. ปท 9 ฉบบท 2 (กรกฏาคม-ธนวาคม 2559): 76-86.

สมเดจพระพทธโฆษาจารย (ป.อ. ปยตโต) .(2559). พทธธรรม ฉบบปรบขยาย. พมพครงท 47. กรงเทพมหานคร: มลนธธรรมทานกศลจต.

Atkinson, R. C., & Shiffrin, R. M. (1968) .Human memory: A proposed system and its control processes. In K. W. Spence and J. T. Spence (eds.), The psychology of learning and motivation: Advances in research and theory (vol.2, pp. 89-195). New York: Academic Press.

Hassan, G. (2017). “Positive thinking”. United Kingdom: Johm wiley and Sons. Peale, N, V. (2015). The Power of Positive Thinking. RHUK: Latest edition, and

Schuster, New York: Siimun and Shuster. Oettingen, G. (2015). “Rethinking Positive thinking”. New York: Penguin Random

House. Quilliam Susan. (2003). Positive thinking. London: Penguin company. Seligman, M.E.P.. Learning optimism. New York: Random House.

…………………………………………………..

Page 27: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 19

การศกษาความสามารถในการท างานเปนทมของพนกงาน ธรกจขนาดเลก ดานผลตภณฑการเกษตร จงหวดพระนครศรอยธยา A Study of Team Work Ability of Employees in Small Business Enterprises, Agricultural Product, Ayutthaya Province ธระวฒน สนทา1 ผองพรรณ เกดพทกษ2

บทคดยอ

การวจยเรองการศกษาความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก ดานผลตภณฑการเกษตร จงหวดพระนครศรอยธยา เปนการวจยเชงพรรณนา มวตถประสงค 1) เพอศกษาความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก ดานผลตภณฑการเกษตร และ 2) เพอเปรยบเทยบความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก ดานผลตภณฑการเกษตร จาแนกตามเพศ และระดบการศกษา กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนพนกงานธรกจขนาดเลก ดานผลตภณฑการเกษตร จงหวดพระนครศรอยธยา จานวน 210 คน ทไดจากการคดเลอกแบบเจาะจงจากประชากรในจงหวดพระนครศรอยธยา เครองมอทใชในการวจย คอ แบบวดความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลกมคา IOC อยระหวาง .66 – 1.00 มอานาจจาแนกรายขออยระหวาง .312 – .714 และมคาความเทยง (Reliability) ทงฉบบเทากบ .942

ผลการวจยสรปได ดงน 1) พนกงานธรกจขนาดเลก ดานผลตภณฑการเกษตร จงหวดพระนครศรอยธยา มความสามารถ

ในการทางานเปนทมโดยรวมอยในระดบมากทสด สวนความสามารถในการทางานเปนทมรายดานทอยในระดบมากทสด ไดแก ดานการตดตามและประเมนผลการทางานเปนทม ดานการกาหนดวสยทศนและเปาหมายของการทางานเปนทม และดานการสรางบรรยากาศ ในการทางานเปนทม สวนดานการวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทมและดานการกาหนดบทบาทและความรบผดชอบในการทางานเปนทมอยในระดบมาก

2) ความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานเพศชายและเพศหญง มความสามารถ ในการทางานเปนทมโดยรวมอยในระดบมาก

ค าส าคญ: ความสามารถในการทางานเปนทม ธรกจขนาดเลก ดานผลตภณฑการเกษตร จงหวดพระนครศรอยธยา

1นกศกษาหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาจตวทยาเพอการพฒนาศกยภาพมนษย มหาวทยาลยเกษมบณฑต 2ศาสตราจารย ดร., อาจารยประจาหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต

Page 28: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

20 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

3) ความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมของพนกงานทมระดบการศกษามธยมศกษาตอนปลายหรอ ปวช. ปวส. หรอ อนปรญญา และปรญญาตร หรอสงกวาอยในระดบมากทสด สวนพนกงาน ทมระดบการศกษาประถมศกษา และมธยมศกษาตอนตนมความสามารถในการทางานเปนทม ของพนกงานโดยรวมอยในระดบมาก

4) ความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมของพนกงานเพศชายและเพศหญงไมแตกตางกน 5) พนกงานทมระดบการศกษาตางกนมความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมแตกตางกน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 นอกจากนยงศกษาพบวา ความสามารถในการทางานเปนทม ดานการกาหนดบทบาทและความรบผดชอบในการทางาน และดานการสรางบรรยากาศในการทางานเปนทม ระหวางพนกงานทมระดบการศกษาประถมศกษา และการศกษาระดบอน ๆ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

Abstract

The purposes of this descriptive research were 1) to study the teamwork abilities of employees in small business enterprises, agriculture product, Ayutthaya province, 2) to compare the teamwork abilities of the employees in Small Business Enterprises, Agricultural Product, Ayutthaya Province, Ayutthaya province when grouped according to their genders and educational levels. The subjects were 210 employees of the small business enterprises, agriculture product, Ayutthaya province. Those were purposively selected from the small business enterprises employee population. The research instrument was a scale measuring teamwork abilities of the employee in the small business enterprise with IOC ranged from .66-1.00, item discrimination power ranged from.312-.714, and its reliability coefficient of.942.The methods of analysis were t-test, one-way analysis of variance, and Scheffe Procedure.

The research results were as follows: 1. The employees’ total mean score of teamwork ability and the following

teamwork ability dimensions: teamwork vision and goal, teamwork atmosphere, and teamwork follow-up and evaluation were highest while the teamwork roles and responsibility dimension were high.

2. Male and female employees’ total mean score of teamwork abilities were highest. 3. The total mean scores of teamwork abilities of senior high school employees,

undergraduate and graduate employees were highest while the total mean score of teamwork abilities of the elementary education level employees and the junior high school employees were high.

4. No significant differences in total mean scores of teamwork abilities existed when grouped according to their genders.

Page 29: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 21

5. Significant differences in the employees’ total mean scores of teamwork abilities were found when grouped according to the differences in their educational levels at .05 level. Additionally, significant differences in mean scores of the dimension of the teamwork roles and responsibility and the teamwork atmosphere between the elementary education level and other levels of this study were found at .05 level. Keyword: Ability Teamwork, Small business, Enterprises, Agricultural Product, Ayutthaya Province ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ปจจบนธรกจขนาดเลกเกดขนมากมาย มการขยายตวของตลาดอยางรวดเรวและเปนวงกวาง สงผลใหการแขงขนคอนขางสง เจาของธรกจจาเปนตองพฒนาผลตภณฑ และบรการของตวเองใหดขนเพอความอยรอดตอไป โดยสงสาคญคอการทางานเปนทมของธรกจขนาดเลก จะชวยใหการวเคราะหขอมลตางๆ เปนไปในทศทางเดยวกน ซงจะชวยเพมประสทธภาพในการทางานของสมาชกในองคกรไดมากขน การใหความรวมมอในการทางานของสมาชกทกคน จะเปนแรงกระตน ใหพนกงานตดสนใจในการทางานไดอยางมนใจและรวดเรว ดงทรชน สงหบญตา (2541) ระบไววา การทางานเปนทม คอการทบคคลมากกวา 2 คนขนไปมารวมกนทางานตามหนาทและความรบผดชอบ โดยมเปาหมายและวตถประสงครวมกน มการวางแผนการตดสนใจ และการสนบสนนเพอใหงานทตนรบผดชอบไดบรรลเปาหมายทตงใจไวอยางมประสทธภาพ

การทางานเปนทม เปนการเปดโอกาสใหสมาชกทกคนในกลมไดมสวนรวมในการบรหารงาน รวมแกไขและขจดปญหา และมสวนรวมในการตดสนใจ เปนการเสรมสรางความสามคคทาใหคนรกงาน ผกพนในงานสามารถคาดการอนาคตขององคกรหรอหนวยงานไดชดเจนขน เพราะตนเองไดมสวนรวมรบผดชอบตอปรมาณและคณภาพของงาน ดงทสนนทา เลาหนนทน (2549) ไดระบความหมายของการทางานเปนทม วาหมายถงกลมบคคลททางานรวมกน มปฏสมพนธกนระหวางสมาชกในกลม ชวยกนทางานเพอใหบรรลเปาหมายเดยวกนอยางมประสทธภาพ และผรวมทมมความพงพอใจในการทางานรวมกน

นอกจากน การทางานเปนทมจดเปนกระบวนการขนพนฐาน ในการพฒนากลมบคคลททางานรวมกน เนองจากแตละคนตางมความสามารถแตกตางกน การประสานความสามารถของทกคนจะทาใหเกดผลงานมากขน อกทงงานบางอยางตองการความคดรเรมสรางสรรค จงตองการคนมาทางานดวยการคดรวมกน งานจงออกมาสาเรจ องคกรทสามารถสรางทม พฒนาทม ใหทางานรวมกนได องคกรนนจะเจรญกาวหนาไปไดอยางรวดเรว สงผลใหงานเกดประสทธภาพและประสทธผลตอองคกร ชวยลดความสญเสยขององคกร และเพอใหองคกรประสบผลสาเรจ จงตองใหความสาคญกบการพฒนาบคลากรใหเปนผมความรความสามารถในการทางานเปนทม (สนนทา เลาหนนท, 2551: 13)

ดวยเหตน ผวจยจงสนใจทจะศกษาความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลกทเกยวของกบความสามารถในการกาหนดวสยทศนและเปาหมายของการทางานเปนทม การกาหนดบทบาทและความรบผดชอบในการทางานเปนทม การสรางบรรยากาศในการทางานเปนทม การวางแผน

Page 30: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

22 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

และการดาเนนงานการทางานเปนทม การตดตามและประเมนผลการทางานเปนทม เพอเปนประโยชนกบองคกรใหทราบขอมลเบองตนเพอนาไปประกอบการพฒนาบคคลากรในหนวยงานนนตอไป

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก 2. เพอเปรยบเทยบความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก จาแนกตามเพศ

และระดบการศกษา

สมมตฐานการวจย 1. พนกงานธรกจขนาดเลกเพศชายและเพศหญงมความสามารถในการทางานเปนทมแตกตางกน 2. พนกงานธรกจขนาดเลกมระดบการศกษาตางกนมความสามารถในการทางานเปนทมแตกตางกน

ขอบเขตการวจย 1. ประชากร

ประชากรทใชในการวจยครงน เปนพนกงานในธรกจขนาดเลก ดานผลตภณฑการเกษตร ในเขตพนทจงหวดพระนครศรอยธยา จานวน 14,859 คน (ขอมลจากสานกงานจดหางานจงหวดพระนครศรอยธยา ณ วนท 22/08/61)

2. กลมตวอยาง กลมตวอยางท ใชในการวจยครงน เปนพนกงานธรกจขนาดเลก จานวน 210 คน

ทไดมาจากการคดเลอกแบบเจาะจงจากประชากรทประกอบธรกจขนาดเลก ดานผลตภณฑการเกษตร จากอาเภอวงนอย อาเภอลาดบวหลวง อาเภอมหาราช อาเภอเมองพระนครศรอยธยา และอาเภอบางไทร โดยมเกณฑการคดเลอกดงนการคดเลอกดงน

1) เปนเพศชายและเพศหญง 2) มระดบการศกษา ตงแตประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลาย

หรอปวช. ปวส. หรออนปรญญา และปรญญาตรหรอสงกวา ตวแปรทศกษา

1. ตวแปรอสระ คอ ปจจยสวนบคคลของพนกงานธรกจขนาดเลกไดแก 1) เพศ 2) ระดบการศกษา

2. ตวแปรตาม คอ ความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก จาแนกเปน ความสามารถในดานตาง ๆ ตอไปน

1) การกาหนดวสยทศนและเปาหมายของการทางานเปนทม 2) การกาหนดบทบาทและความรบผดชอบในการทางานเปนทม 3) การสรางบรรยากาศในการทางานเปนทม 4) การวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม 5) การตดตามและประเมนผลการทางานเปนทม

Page 31: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 23

นยามศพทเฉพาะและนยามศพทปฏบตการ 1. การทางานเปนทม หมายถง การรวมกลมของบคคลทมวตถประสงคและเปาหมายเดยวกน

มการรวมมอรวมใจและความพรอมปฏบตงานตามทไดร บมอบหมาย โดยเขาใจวตถประสงค และเปาหมายของทมไปในทศทางเด ยวกน เพ อให สามารถดา เน นงานให บรรล เป าหมาย ตามวตถประสงคของทม

2. ความสามารถในการทางานเปนทมหมายถง คณลกษณะของกลมบคคลในการทางานรวมกน โดยมการกาหนดวสยทศนและเปาหมายของการทางานเปนทม มการกาหนดบทบาทและ ความรบผดชอบในการทางานเปนทม มการสรางบรรยากาศในการทางานเปนทม มการวางแผน และการดาเนนงานการทางานเปนทม และการตดตามและประเมนผลการทางานเปนทม ดงรายละเอยดตอไปน

2.1 การกาหนดวสยทศนและเปาหมายของการทางานเปนทม ไดแก ความสามารถ ในการกาหนดวสยทศนของทม มมมองของสมาชกในทมทนาไปสความสาเรจตามเปาหมายของทม ท กาหนด และสามารถประสานความคดกนไดหากมมมมองแตกตางกน และความสามารถ ในการกาหนดเปาหมายของทม (Team goal) การกาหนดจดมงหมายในการทางานรวมกน

2.2 การกาหนดบทบาทและความรบผดชอบในการทางานเปนทม ไดแก บทบาทการเปนผนา และบทบาทของสมาชกทเปนผตาม รจกหนาทของตนทตองกระทาใหบรรลผลสาเรจ อยางเตมความสามารถ

2.3 การสรางบรรยากาศในการทางานเปนทม ไดแก การตดตอสอสารความไววางใจ กนและกน การใหความรวมมอในการทางาน การใหความชวยเหลอ สนบสนน ใหกาลงใจการแกไขปญหาความขดแยง และคณประโยชนและคณภาพจรงในการทางานรวมกน

2.4 การวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม ไดแก การวางแผนงานตามเปาหมาย ในการทางาน การกาหนดแนวทางในการปฏบตงานตามแผน การตรวจสอบแนวทางการปฏบตงาน กองลงมอปฏบตงานจรง

2.5 การตดตามและประเมนผลการทางานเปนทม ไดแก การตดตามผลและประเมนผลเพอปรบปรงแกไขปญหาอปสรรคในการทางาน และการตดตามผลเพอการพฒนาการทางานเปนทม

3. ธรกจขนาดเลก หมายถงกจการทมทนจดทะเบยนไมเกน 1 ลานบาท มยอดขายไมเกน 50 ลานบาทตอป โดยขนาดของธรกจนาดกลางและขนาดยอมจะกาหนดจากมลคาของสนทรพยถาวร และกาหนดจากจานวนการจางงานไม เกน 50 คน ซ งมจานวนพนกงานนอยกวาเมอเทยบกบภาคอตสาหกรรม และมกจการทครอบคลม 3 กลมกจการใหญ ๆ ไดแก กจการการผลต กจการการคา และกจการบรการ ซงดาเนนการผลตสนคาจากวตถดบในลกษณะหนงแลวแปรสภาพวตถดบเหลานน เพอจาหนายเปนสนคาไปยงผบรโภค

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ทาใหทราบความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลกทคาดวา

จะเปนประโยชนตอองคกร ในการกาหนดวสยทศนและเปาหมายของการทางานเปนทม การกาหนดบทบาท

Page 32: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

24 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

และความรบผดชอบในการทางานเปนทม การสรางบรรยากาศในการทางานเปนทม การวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม การตดตามและประเมนผลการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก

2. ผลการวจยทไดในครงนไปจะเปนขอมลทนาไปใชประกอบการจดกจกรรมหรอจดอบรม เพอพฒนาการทางานเปนทมของบคลากรในองคกรตอไป

เครองมอทใชในการวจย ผวจยศกษาวรรณกรรมเกยวของกบตวแปรทศกษา เพอเปนแนวทางในการสรางเครองมอให

สอดคลองกบนยามปฏบตการ (Operational definition) 1. เครองมอทใชในการวจยในครงน เปนแบบวดความสามารถในการทางานเปนทมทผวจยไดสราง

ขนใหสอดคลองกบความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก กลมผลตภณฑการเกษตร และจากวรรณกรรมทเกยวของ สรปได 5 ดานดงน คอ 1) การกาหนดวสยทศนและเปาหมายของการทางานเปนทม 2) การกาหนดบทบาทและความรบผดชอบในการทางานเปนทม 3) การสรางบรรยากาศในการทางานเปนทม 4) การวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม และ 5) การตดตามและประเมนผลการทางานเปนทม

2. การหาคณภาพของเครองมอวจย แบบวดความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลกผลการวเคราะหความตรงเชงเนอหา (Content Validity) ไดมคาดชนความสอดคลองอยระหวาง .66 – 1.00 มคาอานาจจาแนกรายขอ อยระหวาง .312 – .714 และมคาความเทยง (Reliability) ทงฉบบเทากบ .941

การเกบรวบรวมขอมล ผวจยดาเนนการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง โดยทาหนงสอจากบณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยเกษมบณฑต ไปยงบรษทเอกชนทง 5 บรษท และไดรบความอนเคราะหจากประธานกรรมการบรษท ผจดการโรงงาน และเจาหนาทฝายบคคล ในการใหผวจ ยดาเนนการเกบรวบรวมขอมลจากพนกงาน โดยผวจยไดเขาหองประชมไปแจกและเกบแบบสอบถามความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลกดวยตวเอง ในเดอนพฤศจกายน 2561

การวเคราะหขอมล 1. การวเคราะหแบบวดความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก

ดานผลตภณฑการเกษตร จงหวดพระนครศรอยธยา 1.1 วเคราะหความตรงเชงเนอหา (Content validity) ของขอคาถามแบบวดความสามารถ

ในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก โดยการหาคาดชนความสอดคลอง ( IOC) ของผเชยวชาญจานวน 3 คน เพอตรวจสอบความถกตองระหวางขอคาถามกบนยามศพทปฏบตการทกาหนดไว (บญเชด ภญโญอนนตพงษ, 2545: 95)

1.2 วเคราะหหาคาอานาจจาแนกรายขอ (Item Discrimination Power) ของแบบสอบถามความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก โดยใชสตรสมพนธแบบเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation) (ลดดาวลย เพชรโรจน สภมาส องศโชต และอจฉรา ชานประศาสน, 2555: 232-236) 1.3 วเคราะหหาคาความเทยง (Reliability) ของแบบวดความสามารถ

Page 33: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 25

ในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก (ลดดาวลย เพชรโรจน สภมาส องศโชต และอจฉรา ชานประศาสน, 2555: 231)

2. สถตทใชในการวเคราะหขอมลของแบบสอบถามความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก

2.1 สถตทใชในการวเคราะหขอมล วเคราะหโดยใชคาสถตพนฐาน ไดแก รอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) คาเบยงเบน

มาตรฐาน (Standard Deviation) ของความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก 2.2 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน

1) การเปรยบเทยบการทางานเปนทมโดยรวมและรายดานของพนกงานธรกจขนาดเลกเพศชายและเพศหญง โดยใช t-test

2) การเปรยบเทยบความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมและรายดานของพนกงานธรกจขนาดเลกจาแนกตามระดบการศกษาโดยใช F-test

3) ทดสอบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยของกลมตวอยางมากกวา 2 กลม โดยการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว (One-way Analysis of Variance) เมอพบความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต จงนาขอมลมาเปรยบเทยบการทดลองรายคโดยใช Scheffé' Method (Ferguson, 1981: 190-308)

ผลการวเคราะหขอมล 1. ผลการศกษาความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลกเลก จาแนกเปน 5

ดาน คอ (1) การกาหนดวสยทศนและเปาหมายของการทางานเปนทม (2) การกาหนดบทบาทและความรบผดชอบในการทางานเปนทม (3) การสรางบรรยากาศในการทางานเปนทม (4) การวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม และ (5) การตดตามและประเมนผลการทางานเปนทมขอแสดงในตารางท 1

ตารางท 1 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผลความสามารถในการท างานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก (n = 210)

ความสามารถในการท างานเปนทม ของพนกงานธรกจขนาดเลก MS SD แปลผล ล าดบท

การกาหนดวสยทศนและเปาหมายของการทางาน เปนทม 4.557 .340 มากทสด 2

การกาหนดบทบาทและความรบผดชอบในการทางานเปนทม 4.481 .300 มาก 5

การสรางบรรยากาศในการทางานเปนทม 4.510 .312 มากทสด 3

การวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม 4.500 .303 มาก 4

การตดตามและประเมนผลการทางานเปนทม 4.563 .300 มากทสด 1

ความสามารถในการท างานเปนทมโดยรวม 4.522 .311 มากทสด

Page 34: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

26 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ผลการวเคราะหขอมลตามตารางท 1 พบวา ความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมของพนกงานธรกจขนาดเลก จานวน 210 คน อยในระดบมากทสดโดยมคาเฉลยเทากบ 4.522 และความสามารถ ในการทางานเปนทมรายดานทมคาเฉลยเปนลาดบท 1-5 ประกอบดวย การตดตามและประเมนผล การทางานเปนทม การกาหนดวสยทศนและเปาหมายของการทางานเปนทม การสรางบรรยากาศ ในการทางานเปนทม การวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม การกาหนดบทบาทและ ความรบผดชอบในการทางานเปนทมโดยมคาเฉลยเทากบ 4.563, 4.557, 4.510, 4.500 และ 4.481 ตามลาดบ

2. ผลการศกษาคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของความสามารถในการทางานเปนทม ของพนกงานธรกจขนาดเลก จาแนกตามเพศ ขอมลแสดงในตารางท 2

ตารางท 2 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผลของความสามารถในการท างานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก จ าแนกตามเพศ

ความสามารถในการท างานเปนทม

ของพนกงานธรกจขนาดเลก

ชาย (n=151) หญง (n=59) รวม (n=210)

MS SD แปลผล

MS SD แปลผล MS SD แปลผล

ก า ร ก า ห น ด ว ส ย ท ศ น แ ล ะเปาหมายของการทางานเปนทม

4.543 .346 มากทสด

4.593 .319 มากทสด 4.557 .339 มากทสด

การก าหนดบทบาทและคว าม ร บ ผ ด ชอบ ในก า รทางานเปนทม

4.544 .306 มากทสด

4.549 .271 มากทสด 4.481 .299 มาก

การสร างบรรยากาศในการทางานเปนทม

4.486 .313 มาก 4.570 .303 มากทสด 4.510 .312 มากทสด

การวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม

4.475 .328 มาก 4.565 .214 มากทสด 4.500 .303 มาก

การตดตามและประเมนผลการทางานเปนทม

4.566 .372 มากทสด

4.555 .385 มากทสด 4.563 .375 มากทสด

รวม 4.522 .333

มากทสด

4.566 .298 มากทสด

4.522 .326 มากทสด

ผลการวเคราะหขอมลตามตารางท 2 พบวา ความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมของ

พนกงานธรกจขนาดเลก จานวน 210 คน อยในระดบมากทสดโดยมคาเฉลย 4.522 โดยเพศชาย มความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมอยในระดบมากทสด โดยมคาเฉลยเทากบ 4.522 และเพศหญงมความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมอยในระดบมากทสด โดยมคาเฉลยเทากบ 4.566 ตามลาดบ

3. การศกษาคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของความสามารถในการทางานเปนทม ของพนกงานธรกจขนาดเลก จาแนกตามระดบการศกษา ขอมลแสดงในตารางท 3

Page 35: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 27

ตารางท 3 คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของความสามารถในการท างานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก จ าแนกตามระดบการศกษา

ความสามารถในการท างานเปนทมของพนกงานธ รก จขนาดเลก

ประถมศกษา (n=26)

มธยมศกษาตอนตน (n=30)

มธยมศกษาตอนปลาย ปวส.หรอ ปรญญาตร รวม

(n=210) หรอปวช. (n=38)

อนปรญญา (n=68)

หรอสงกวา (n=48)

MS SD แปลผล

MS SD แปลผล

MS SD แปลผล

MS SD แปลผล

MS SD แปลผล

MS SD แปลผล

ก า ร ก า ห น ด วส ย ท ศ น แ ล ะเปาหมายของการทางานเปนทม

4.392 .312 มาก 4.500 .360 มาก 4.568 .361 มากทสด

4.591 .339 มากทสด

4.600 .305 มากทสด

4.557 .339 มากทสด

การกาหนดบทบาทและความรบผดชอบในการทางานเปนทม

4.450 .301 มาก 4.442 .321 มาก 4.477 .327 มาก 4.464 .323 มาก 4.547 .219 มากทสด

4.481 .299 มาก

การสร างบรรยากาศในการทางานเปนทม

4.392 .301 มาก 4.477 .321 มาก 4.513 .327 มากทสด

4.514 .323 มากทสด

4.600 .219 มากทสด

4.510 .210 มากทสด

การวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม

4.429 .275 มาก 4.483 .351 มาก 4.495 .325 มาก 4.522 .296 มากทสด

4.524 .281 มากทสด

4.500 .303 มากทสด

การตดตามและประเมนผลการทางานเปนทม

4.480 .405 มาก 4.550 .367 มากทสด

4.611 .356 มากทสด

4.573 .386 มากทสด

4.562 .370 มากทสด

4.563 .375 มากทสด

รวม 4.423 .338 มาก 4.498 .338 มาก 4.532 .335 มากทสด

4.532 .323 มากทสด

4.566 .370 มากทสด

4.522 .325 มากทสด

3. ผลการวเคราะหขอมลตารางท 3 พบวา ความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมของ

พนกงานธรกจขนาดเลก จาแนกตามระดบการศกษามคาเฉลยอยในระดบมากทสด ( = 4.522, SD = .325) ความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมของพนกงานธรกจขนาดเลก ทมระดบการศกษามธยมศกษาตอนปลายหรอปวช. ปวส.หรออนปรญญา และปรญญาตรหรอสงกวา มคาเฉลยโดยรวมอยในระดบมากทสด สวนพนกงานทมระดบการศกษาประถมศกษาและมธยมศกษาตอนตนมความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมอยในระดบมาก

4. ผลการวเคราะหขอมลการเปรยบเทยบความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก จาแนกตามเพศ ขอมลแสดงในตารางท 4

ตารางท 4 เปรยบเทยบความสามารถในการท างานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลกจ าแนกตามเพศ ความสามารถในการท างานเปนทม ชาย (n=151) หญง (n=59)

t Sig ของพนกงานธรกจขนาดเลก MS SD MS SD

การกาหนดวสยทศนและเปาหมายของการทางานเปนทม 4.543 .346 4.593 .319 -.998 .255 การกาหนดบทบาทและความรบผดชอบในการทางานเปนทม

4.454 .306 4.549 .271 -2.207 .126

การสรางบรรยากาศในการทางานเปนทม 4.486 .313 4.570 .303 -1.783 .549

การวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม 4.475 .328 4.565 .214 -2.309** .001

การตดตามและประเมนผลการทางานเปนทม 4.566 .372 4.555 .385 -.193 .807

รวม 4.505 .194 4.566 .181 -2.097 .130

**p < .01

53

53

11

Page 36: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

28 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ผลการวเคราะหขอมลตารางท 4 พบวา เพศชาย และเพศหญง มความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมและรายดาน ไมแตกตางกน ยกเวนความสามารถในการทางานเปนทมดานการวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม ซงพบวา มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

5. ผลการวเคราะหขอมลเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลกจาแนกตามระดบการศกษา ขอมลแสดงในตารางท 5 ตารางท 5 เปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความสามารถในการท างานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก

จ าแนกตามระดบการศกษา ตารางท 5 (ตอ)

ผลการวเคราะหขอมลตารางท 5 พบวา ความสามารถในการทางานเปนทม โดยรวมของ

พนกงานบรษทธรกจขนาดเลกเมอจาแนกตามระดบการศกษา พบวา แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 และความสามารถในการสรางบรรยากาศในการทางานเปนทมของพนกงานทมระดบ

(I) ระดบการศกษา

(J) ระดบการศกษา แหลงความแปรปรวน

SS df MS F Sig

การกาหนดวสยทศน และเปาหมาย

ของการทางานเปนทม

ประถมศกษา

มธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลาย

หรอปวช. ปวส.หรออนปรญญา ปรญญาตรหรอสงกวา

ระหวางกลม .887 4 .222 1.962 .102

ภายในกลม 23.167 205 .113

รวม 24.054 209

การกาหนดบทบาทและ ความรบผดชอบ

ในการทางานเปนทม

มธยมศกษาตอนตน

ประถมศกษา มธยมศกษาตอนปลาย

หรอปวช. ปวส.หรออนปรญญา ปรญญาตรหรอสงกวา

ระหวางกลม .300 4 .075 .832 .506 ภายในกลม 18.491 205 .090

รวม 18.791 209

การสรางบรรยากาศ ในการทางานเปนทม

มธยมศกษาตอนปลาย หรอปวช.

ประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน ปวส.หรออนปรญญา ปรญญาตรหรอสงกวา

ระหวางกลม .972 4 .243 2.564* .040

ภายในกลม 19.423 205 .095

รวม 20.394 209

ความสามารถในการท างานเปนทมของพนกงาน ธรกจขนาดเลก

(I) ระดบการศกษา

(J) ระดบการศกษา แหลงความแปรปรวน

SS df MS F Sig

การวางแผนและ การดาเนนงาน

การทางานเปนทม

ปวส. หรอ

อนปรญญา

ประถมกษา มธยมศกษาตอนตน

มธยมศกษาตอนปลายหรอปวช.

ปรญญาตรหรอสงกวา

ระหวางกลม .200 4 .050 .539 .707 ภายในกลม 18.995 205 .095

รวม 19.194 209

การตดตามและประเมนผล การทางานเปนทม

ปรญญาตร หรอสงกวา

ประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน

มธยมศกษาตอนปลายหรอปวช.

ปรญญาตรหรอสงกวา

ระหวางกลม .279 4 .070 .490 .743

ภายในกลม 29.197 205 .142

รวม 29.476 209

รวม ระหวางกลม .378 4 .094 2.623* .036 ภายในกลม 7.384 205 .036

รวม 7.762 209

13

53

14

Page 37: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 29

การศกษามธยมศกษาตอนปลายหรอปวช. กบพนกงานทมระดบการศกษาระดบอนๆ ระหวางกลมและภายในกลม แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนการกาหนดบทบาทและความรบผดชอบในการทางานเปนทม การวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม และการตดตามและประเมนผลการทางานเปนทมของพนกงานทมระดบการศกษา ประถมศกษามธยมศกษาตอนตน ปวส.หรออนปรญญา และปรญญาตรหรอสงกวา ระหวางกลมและภายในกลมไมแตกตางกน

สรปผลการวจย

1. การศกษาจานวนและคารอยละของพนกงานธรกจขนาดเลก จาแนกตามเพศ และระดบการศกษาทเปนกลมตวอยาง 210 คน สรปไดดงน

1.1 พนกงานเพศชาย จานวน 151 คน คดเปนรอยละ 71.90 และพนกงานเพศหญง จานวน 59 คน คดเปนรอยละ 28.09

1.2 ระดบการศกษาของพนกงานทเปนกลมตวอยางมดงน พนกงานสวนใหญมระดบการศกษา ปวส. หรออนปรญญา จานวน 68 คน คดเปนรอยละ 32.38 รองลงมาเปนระดบการศกษาปรญญาตรหรอสงกวา จานวน 48 คนคดเปนรอยละ 22.86 ระดบการศกษามธยมศกษาตอนปลายหรอ ปวช. จานวน 38 คนคดเปนรอยละ 18.09 ระดบมธยมศกษาตอนตนจานวน 30 คนคดเปนรอยละ 14.29 และระดบประถมศกษาจานวน 26 คน คดเปนรอยละ 12.38

2. ความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมของพนกงานธรกจขนาดเลก จานวน 210 คน อยในระดบมากทสดโดยมคาเฉลยเทากบ 4.522 และความสามารถในการทางานเปนทมรายดาน ทมคาเฉลยเปนลาดบท 1-5 ประกอบดวย การตดตามและประเมนผลการทางานเปนทม การกาหนดวสยทศนและเปาหมายของการทางานเปนทม การสรางบรรยากาศในการทางานเปนทม การวางแผนและ การดาเนนงานการทางานเปนทม การกาหนดบทบาทและความร บผดชอบในการทางานเปนทม โดยมคาเฉลยเทากบ 4.563, 4.557, 4.510, 4.500 และ 4.481 ตามลาดบ

3. ความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมของพนกงานธรกจขนาดเลก จานวน 210 คน อยในระดบมากทสดโดยมคาเฉลย 4.522 โดยเพศชาย มความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมอยในระดบมากทสด โดยมคาเฉลยเทากบ 4.522 และเพศหญงมความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมอยในระดบมากทสด โดยมคาเฉลยเทากบ 4.566 ตามลาดบ สวนคาเฉลยรายดานความสามารถในการทางานเปนทมทงของเพศชายและเพศหญง

4. ผลการวเคราะหขอมลตารางท 3 พบวา ความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวม ของพนกงานธรกจขนาดเลก จาแนกตามระดบการศกษามคาเฉลยอยในระดบมากทสด (MS = 4.522, SD = .325) ความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมของพนกงานธรกจขนาดเลก ทมระดบการศกษามธยมศกษาตอนปลายหรอปวช. ปวส.หรออนปรญญา และปรญญาตรหรอสงกวา มคาเฉลยโดยรวม อย ในระดบมากทสด สวนพนกงานทมระดบการศกษาประถมศกษาและมธยมศกษาตอนตน มความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมอยในระดบมาก 5. ผลการเปรยบเทยบความสามารถในการทางานของพนกงานชายและหญง พบวา พนกงานเพศชายและเพศหญง มความสามารถโดยรวมและรายดานไมแตกตางกน ยกเวนความสามารถ

Page 38: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

30 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ในการทางานเปนทมดานการวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม พบวาแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

6. ผลการเปรยบเทยบความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานทมระดบการศกษาตางกน พบวา ความสามารถในการทางานเปนทม โดยรวมของพนกงานบรษทธรกจขนาดเลกเมอจาแนกตามระดบการศกษา พบวา แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 และความสามารถ ในการสรางบรรยากาศในการทางานเปนทมของพนกงานทมระดบการศกษามธยมศ กษาตอนปลาย หรอปวช. กบพนกงานทมระดบการศกษาระดบอนๆ ระหวางกลมและภายในกลม แตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 สวนการกาหนดบทบาทและความรบผดชอบในการทางานเปนทม การวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม และการตดตามและประเมนผลการทางานเปนทม ของพนกงานทมระดบการศกษา ประถมศกษามธยมศกษาตอนตน ปวส.หรออนปรญญา และปรญญาตร หรอสงกวา ระหวางกลมและภายในกลมไมแตกตางกน อภปรายผลการวจย

การวจย เรองการศกษาความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก ดานผลตภณฑการเกษตร จงหวดพระนครศรอยธยา มวตถประสงคเพอศกษาและเปรยบเทยบความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนพนกงานธรกจขนาดเลก จานวน 210 คน ไดมาจากการคดเลอกแบบแจะจงจากประชากรทประกอบธรกจขนาดเลก ดานผลตภณฑการเกษตร จากอาเภอวงนอยอาเภอลาดบวหลวง อาเภอมหาราช อาเภอพระนครศรอยธยา และอาเภอบางไทร โดยมเกณฑการคดเลอกดงน 1) เปนเพศชายและ เพศหญง 2) มระดบการศกษา ตงแตประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลายหรอปวช. ปวส.หรออนปรญญา และปรญญาตรหรอสงกวา

1. การศกษาความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลกของพนกงานธรกจขนาดเลกมคาเฉลยความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมและรายดานอยในระดบมากทสด เมอพจารณารายดานพบวาพนกงานเพศชายและเพศหญงมคะแนนเฉลยความสามารถในการทางานเปนทม ดานการตดตามและประเมนผลการทางานเปนทมมากทสด รองลงมาคอดานการกาหนดวสยทศนและเปาหมายของการทางานเปนทม ดานการสรางบรรยากาศในการทางานเปนทม ดานการวางแผนและ การดาเนนงานการทางานเปนทม และดานการกาหนดบทบาทและความรบผดชอบในการทางานเปนทม

ทงนจากการทพนกงานธรกจขนาดเลกมคาเฉลยความสามารถในการทางานเปนทม ดานการตดตามและประเมนผลการทางานเปนทมมากทสดคอเทากบ 4.563 ทงนเนองจากการทองคกรมการกาหนดแผนงานและแนวทางหรอวธการปฏบตงานมความชดเจน อกทงมการกาหนดขอบเขต ของงานและการแบงแยกหนาทความรบผดชอบของพนกงานแตละคน รวมถงการตดตามผลการทางาน เพอวเคราะหหาสาเหตและแนวทางหรอวธการแกไขปญหาท เกดขนในการทางานไดทนเวลา สอดคลองกบแนวคดเกยวกบระบบการทางานดานกจกรรมการควบคม ของจณหระพร พมสงวน (2556) ซงเปนวธการทสงเสรมและสนบสนนการปฏบตงานใหเปนไปตามกรอบของนโยบาย วธปฏบตงาน และคาสงตาง ๆ เปนวธการควบคมทจะสงเสรมสนบสนนเพอกอใหเกดการกระตนใหเกดผลของความสาเรจโดยตรงกบวตถประสงคทตองการและกอใหเกดผลลพธของความสาเรจดงเปาหมายทวางไว

Page 39: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 31

การกาหนดวสยทศนและเปาหมายของการทางานเปนทม มคาเฉลยรองลงมาเปนอนดบทสอง คอเทากบ 4.557 ทงนเนองมาจาก ลกษณะของการทางานทสมาชกเขาใจวตถประสงคและเปาหมายของการทางานทชดเจน ทกคนรวมกนกาหนดภารกจและเปาหมายในการทางานรวมกน ใหไปในทศทางเดยวกน สมาชกใหการยอมรบดวยความเตมใจ และใหความสาคญกบเปาหมาย สอดคลองกบพฒนจ โกญจนาท (2542: 23) วสยทศน การชทศทางในอนาคตทควรจะมาจากปญหา มความเปนไปไดและสอดคลองกบเปาหมายของหนวยงานนน ๆ ทงนภาพในอนาคตดงกลาว จะสะทอนความเปนจรง และนาไปสการเปลยนแปลงและสงทดกวา

การสรางบรรยากาศในการทางานเปนทม มคาเฉลยรองลงมาเปนอนดบทสามคอเทากบ 4.510 ทงนเนองมาจากการทางานเปนทม สมาชกตองทางานในบรรยากาศทจรงใจตอกน แลกเปลยนขอมลขาวสารและความคดเหนระหวางกนดวยความจรงใจและพรอมทจะใหความชวยเหลอสมาชกอนทตองการรบรขาวสาร ควรเปดโอกาสใหมการตดตอสอสารกนอยางอสระซงจะทาใหเกดความเขาใจในการทางานรวมกนเปนไปในทศทางเดยวกน สอดคลองกบ Alavi&Jahandari (2005: 247-248) บรรยากาศองคการททาใหเกดสภาพแวดลอมภายในองคการทพนกงานแตละคนสามารถสงเกตเหนได โดยลกษณะเหลานจะคงอยในชวงระยะเวลาทยาวนาน และสามารถทาใหองคการหนงแตกตางจากองคการอน ๆ และยงมผลกระทบตอพฤตกรรมของพนกงานในการทางานเปนทม

การวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม มคาเฉลยรองลงมาเปนอนดบทส คอเทากบ 4.500 ทงนอาจเนองจากการกาหนดแผนงานการทางาน และแนวทางวธการปฏบตงานมความชดเจน ทาใหพนกงานสามารถวเคราะหหาสาเหตและแนวทางหรอวธการแกไขปญหาทเกดขนไดทนเวลา โดยกาหนดหนาทความรบผดชอบในการทางานของพนกงานแตละคนและมการปรบปรงวธการทางานใหเหมาะสมอยเสมอ สอดคลองกบธรรญชนก ศรทพยรตน (2557: 5) กระบวนการในการวางแผน (Planning Process) วาคอกจกรรมทตองกระทากนอยางตอเนอง และสามารถปรบใหเขาไดกบขอมลทไดรบทงทเปนขอมลยอนกลบ (Feedback) และขอมลทมาจากกระบวนการและระบบอน การวางแผนสาหรบองคกรหนงมใชการกระทาเพยงครงเดยวแลวหยดหรอเลกแลวกนไป แตเปนกระบวนการทจะตองกระทาอยางตอเนอง โดยใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงทเกดขนทงภายนอกและภายในองคกร และบางสวนของแผนอาจจะตองมการทบทวนใหมถาผลทเกดขนขาดความสมบรณหรอเปนผลทไมเปนไปตามเปาหมายทคาดคดไว

การกาหนดบทบาทและความรบผดชอบในการทางานเปนทมมคาเฉลยรองลงมาเปนอนดบทหา คอเทากบ 4.481 ทงนอาจเนองจากบคลากรสวนใหญ มความรความเขาใจในบทบาทหนาทของตนเอง และสามารถรบผดชอบตอบทบาทหนาททไดรบมอบหมายและไดทางานทตนเองรบผดชอบอยางชดเจน มความมงมน ทจะทางานใหสาเรจตามเปาหมาย สอดคลองกบพไลลกษณ ทองรอด (2547: 26) สรปวา ความรบผดชอบคอการแสดงออกของบคคลในลกษณะของการมความตงใจทจะปฏบตหนาททได รบมอบหมายดวยความเอาใจใสและเตมความสามารถ ตดตามผลงานทไดทาแลว เพอปรบปรงแกไขใหเปนผลสาเรจยอมรบผลการกระทาในการปฏบตงานของตนเองทงดานดและไมดตลอดจนตรงตอเวลา 2. การ เปร ยบเท ยบความสามารถในการท างานเป นท มของพน กงานธ รก จขนาดเล ก การกาหนดวสยทศนและเปาหมายของการทางานเปนทม การกาหนดบทบาทและความรบผดชอบ

Page 40: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

32 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ในการทางานเปนทม การสรางบรรยากาศในการทางานเปนทม การวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม และการตดตามและประเมนผลการทางานเปนทมจาแนกตาม เพศ ระดบการศกษา

2.1 พนกงานเพศชาย และเพศหญง มความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมและรายดาน ไมแตกตางกน ยกเวนความสามารถในการทางานเปนทมดานความสามารถ ในการวางแผนการดาเนนงานการทางานเปนทม ซงพบวา มความแตกตางกนอยางมนยสาคญ ทางสถตทระดบ .01 ไมสอดคลองกบงานวจยของ อครนทร พาฬเสวต (2546) ทศกษาเรอง ปจจยทสงผลตอประสทธภาพการทางานเปนทมของพนกงานบรษท คาโอ อนดสเตรยล (ประเทศไทย) พบวาพนกงานบรษท คาโอ อนดสเตรยล (ประเทศไทย) ชายและหญงมประสทธภาพ การทางานเปนทมแตกตางกน

2.2 เปรยบเทยบความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลกจาแนกตามระดบการศกษา ดงน

1) ความสามารถในการทางานเปนทม โดยรวมของพนกงานบรษทขนาดเลก เมอจาแนกตามระดบการศกษา พบวา แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 และความสามารถในการทางานเปนทม ดานการสรางบรรยากาศในการทางานเปนทมทมระดบการศกษามธยมศกษา ตอนปลายหรอปวช. แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 สวนดานการกาหนดบทบาท และความรบผดชอบในการทางานเปนทม ดานการวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม และดานการตดตามและประเมนผลการทางานเปนทมของพนกงานทมระดบการศกษาประถมศกษามธยมศกษาตอนตน ปวส.หรออนปรญญา และปรญญาตรหรอสงกวา ระหวางกลม และภายในกลมไมแตกตางกน สอดคลองกบงานวจยของ ธนกร กรวชรเจรญ (2555) ทศกษาเรอง ปจจยทสงผลตอประสทธภาพการทางานเปนทมของพนกงาน บรษท ควอลตเฮาส จากด (มหาชน) พบวา ระดบการศกษาของพนกงานทแตกตางกนมผลประสทธภาพการทางานเปนทมในภาพรวมแตกตางกน ซงแสดงวาระดบการศกษามผลตอประสทธภาพการทางานเปนทม อธบายไดวาพนกงานสวนใหญมระดบการศกษาปรญญาตร รองลงมาคอตากวาปรญญาตร ซงทาใหพนกงานทมระดบการศกษาปรญญาตรมประสทธภาพการทางานเปนทมสงกวาพนกงานทมระดบการศกษาตากวาปรญญาตร ผลมาจากพนกงานสวนใหญ จะมระดบการศกษาปรญญาตรและเปนพนกงานทมความร ความสามารถและสามารถเรยนรงานไดไว จงทาใหมประสทธภาพการทางานเปนทมทสงกวาพนกงานทมระดบการศกษาตากวาปรญญาตร

2) ความสามารถในการทางานเปนทมโดยรวมของพนกงานบรษทขนาดเลก ระหวางกลมและภายในกลม แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และความสามารถในการทางานเปนทม ดานการสรางบรรยากาศในการทางานเปนทมระหวางกลมทมระดบการศกษามธยมศกษาตอนปลายหรอปวช. กบระดบการศกษาประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน ปวส.หรออนปรญญา และปรญญาตรหรอสงกวา พบวา แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 สวนดานการกาหนดบทบาทและความรบผดชอบในการทางานเปนทม ดานการวางแผนและการดาเนนงานการทางานเปนทม และดานการตดตามและประเมนผลการทางานเปนทมของพนกงานทมระดบการศกษามธยมศกษาตอนตน ปวส.หรออนปรญญา และปรญญาตรหรอสงกวา ทงระหวางกลม และภายในกลม พบวา ไมแตกตางกน สอดคลองกบงานวจยของเบญจมาศ คมดวง (2547) ทศกษาเรอง ความสมพนธระหวางบรรยากาศองคการกบการพฒนาทรพยากรของพนกงานธนาคารออมสน สานกงานใหญ พบวา พนกงานมความคดเหนตอบรรยากาศ

Page 41: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 33

องคการแตกตางกน ในดานอาย ระดบการศกษา และเพศ มความคดเหนตอบรรยากาศองคการไมแตกตางกน และผลการทดสอบคาเฉลยรายคของความสามารถในการทางานเปนทม ดานการสรางบรรยากาศในการทางานเปนทมตามวธการของ Scheffé พบวา พนกงานบรษทขนาดเลกทมการศกษาระดบประถมศกษาและปรญญาตร หรอสงกวา มความสามารถในการทางานเปนทม ดานการสรางบรรยากาศในการทางานเปนทมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท ระดบ.05 สอดคลองกบงานวจยของ กรรณการ โพธลงกา (2556) ทศกษาเรอง การศกษาลกษณะสวนบคคล วฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค และสภาพแวดลอมภายในองคกร ทมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการในยานธรกจอโศก กรงเทพมหานคร พบวา ขอมลสวนบคคลดานระดบการศกษาทแตกตางกน สงผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการทแตกตางกน

1. ขอเสนอแนะส าหรบการน าเสนอผลการวจยไปใช 1.1 ในการศกษาครงน ผวจยไดรวบรวมขอมลลกษณะความสามารถในการทางานเปนทม

และปจจยสวนบคคล เทานน ดงนนจงควรศกษาปจจยทางจตวทยาในดานอนๆ เชน ความพงพอใจ ในการทางาน และการไดรบการยกยองและยอมรบจากเพอนรวมงาน เพอใหพนกงานรสกวา เปนสวนหนงในทม

1.2 ผ วจยไดศกษาการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก ดานผลตภณฑการเกษตร จงหวดพระนครศรอยธยา เทานน เพอใหผลการวจยสามารถนาไปใชใหเปนประโยชนมากขน จงควรศกษากบพนกงานธรกจขนาดเลก ในจงหวดอน ๆ 2. ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

2.1 ในการศกษาวจยครงตอไป ควรทาการศกษากลมอน ๆ เพอเปนประโยชนในการบรหารจดการองคกรตอไป

2.2 การวจยครงนเปนการศกษาความสามารถในการทางานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก ในการศกษาวจยครงตอไปควรศกษา ตวแปรทางจตวทยาดานอนๆ เชน ความกาวหนาและความมนคง ในการทางานของพนกงาน และความสาเสรจในดานการทางานเปนทม เปนตน

2.3 ควรศกษาการเปรยบเทยบความสามารถในการทางานเปนทมระหวางธรกจขนาดเลกกบ กลมธรกจดานอน ๆเชน ดานผลตภณฑอเลกทรอนกส ดานผลตภณฑโลหะ และผลตภณฑพลาสตก เปนตน

เอกสารอางอง

กรรณการ โพธลงกา. (2556). การศกษาลกษณะสวนบคคล วฒนธรรมองคกรลกษณะสรางสรรค และสภาพแวดลอมภายในองคกร ทมผลตอประสทธผลการปฏบตงานของพนกงาน ระดบปฏบตการในยานธรกจอโศก กรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. มหาวทยาลยกรงเทพ.

จณหระพร พมสงวน. (2556). การควบคมระบบการท างานภายใน. กรงเทพมหานคร: โกทโน. ธนกร กรวชรเจรญ. (2555). ปจจยทสงผลตอประสทธภาพการท างานเปนทมของพนกงานบรษท

ควอลตเฮาส จ ากด. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต. วชาเอกการจดการทวไป. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.

Page 42: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

34 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ธรรญชนก ศรทพยรตน. (2557). ภาวะผน า กระบวนการในการวางแผน การประสานงานและการดานเนนงาน ทมผลตอคณภาพชวตในการทางานในองคกร กรณศกษา: พนกงานบรษทเทเลคอมในเขตกรงเทพมหานคร. การคนควาอสระบรหารธรกจมหาบณฑต. มหาวทยาลยกรงเทพ.

บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2545). หนวยท 3 คณภาพของเครองมอวดในการประมวลสาระวชาการพฒนาเครองมอส าหรบการประเมนผลการศกษา. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

เบญจมาศ คมดวง. (2547). ความสมพนธระหวางบรรยากาศองคการกบการพฒนาทรพยากรของ พนกงานธนาคารออมสน ส านกงานใหญ. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาการจดการทวไป. มหาวทยาลยราชภฎพระนคร.

พไลลกษณ ทองรอด. (2547). การศกษาความสมพนธระหวางปจจยบางประการกบคณธรรมจรยธรรมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 สงกดสานกงานคณะกรรมการ การศกษาเอกชน กรงเทพมหานคร . ปรญญานพนธ. กศ.ม.(การวจยและสถตทางการศกษา).กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

พฒนจ โกญจนาท. (2542, ตลาคม - กนยายน). สรางวสยทศนของผบรหารยคใหม. เพมผลผลต, 39 (1), หนา 23 - 26.

รชน สงหบญตา. (2541). การทดลองกจกรรม 5 ส. ในการพฒนาการท างานเปนทและการมสวนรวมในโรงพยาบาลอ านาจเจรญ.วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต. สาขาวชาวชาการบรหาร มหาวทยาลยมหดล.

ลดดาวลย เพชรโรจน สภมาส องศโชต และอจฉรา ชานประศาสน. (2555). สถตส าหรบการวจยและเทคนคการใช SPSS : Statistics for research and SPSS application techniques. พมพครงท2. กรงเทพฯ : เจรญดมนคงการพมพ .

สนนทา เลาหนนทน. (2549). การสรางทมงาน. กรงเทพฯ : แฮนดเมคสตกเกอรแอนดดไซน. อครนทร พาฬเสวต. (2546). ปจจยทมผลตอประสทธภาพการท างานของพนกงาน บรษท คาโออนดส

เตรยล (ประเทศไทย) จ ากด. สารนพนธปรญญามหาบณฑต. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. Ferguson, G.A. (1981). Statistical Analysis in Psychology and Education. 5th ed. New York:

Mcgraw-Hill.

…………………………………………………..

Page 43: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 35

การเสรมสรางวนยในตนเองของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนอนบาลทาตะโก จงหวดนครสวรรค โดยใชสญญาเงอนไข The Enhancement of Self – Discipline of Grade VI Students of Thatako Kindergarten School in Nakhonsawan Province through Contingency Contract จไรรตน ระดาชย1 ผองพรรณ เกดพทกษ2

บทคดยอ

การวจยเรองการเสรมสรางวนยในตนเองของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยใชสญญาเงอนไข มวตถประสงค เพอศกษาวนยในตนเองของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 กอนและหลงการใชสญญาเงอนไข โดย 1) เปรยบเทยบพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางบวกของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 กอนและหลงการใชสญญาเงอนไข 2) เปรยบเทยบพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางลบของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 กอนและหลงการใชสญญาเงอนไข กลมตวอยางเปนนกเรยนประถมศกษาตอนปลายชนปท 6/โรงเรยนอนบาลทาตะโกจงหวดนครสวรรค จานวน 10 คนทไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive/selection)/จากประชากร ทมพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางลบสงกวานกเรยนคนอน ๆ จานวน 10/คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบประเมนวนยในตนเองมคาสมประสทธความสอดคลอง/(IOC)/เทากบ/1.00/แบบบนทกการสงเกตวนยในตนเองมคาสมประสทธความสอดคลอง ( IOC) อยระหวาง .67-1.00/และมคาความเทยงของการสงเกตอยระหวาง .81- .91 และโปรแกรมการใชสญญาเงอนไขมคาสมประสทธความสอดคลอง (IOC) เทากบ 1.00 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก/คามธยฐาน/คาเบยงเบนควอไทล/และ Wilcoxon Matched – Pairs Signed Ranks Test ค าส าคญ: วนยในตนเอง การใชสญญาเงอนไข นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 1นกศกษาหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาจตวทยาเพอการพฒนาศกยภาพมนษย มหาวทยาลยเกษมบณฑต 2ศาสตราจารย ดร., อาจารยประจาหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต

Page 44: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

36 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ผลการวจย สรปไดดงน 1) วนยในตนเองของนกเรยน ประกอบดวย (1) เขาเรยนตรงเวลา (2) ไมคยกนขณะทครสอน (3) ไมนารายวชาอนขนมาทา (4) ไมเลนกนขณะทครสอน (5) สงงานตามเวลาทกาหนด (6) เมอถงเวลาเรยนนกเรยนเตรยมอปกรณการเรยนมาครบทกครง (7) นกเรยนถามครเมอนกเรยนไมเขาใจ และ (8) นกเรยนนาขนมเขามารบประทานในเวลาเรยน ในระยะเสนฐานความถของพฤตกรรมการม วนยในตนเองทางลบของนกเรยนกลมทดลองมความถอยท ระหวาง 77-.115 และ ความถของพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางบวกมความถอยระหวาง 7 - 13 สวนในระยะทดลอง พบวา ความถของพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางลบ/มความถอยท ระหวาง 0 – 8/และ/ความถของพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางบวกมความถอย ระหวาง 38 – 56

2) พฤตกรรมการมวนยในตนเองทางบวกของนกเรยนกลมทดลอง หลงจากไดรบการ ใชสญญาเงอนไขเพมขนกวากอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางลบของนกเรยนกลมทดลองทไดรบการใชสญญาเงอนไขลดลงอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 แสดงวาการใชสญญาเงอนไขมผลใหวนยในตนเองของนกเรยนเปลยนในทางทดขน

Abstract

The purposes of this research topic “The enhancement of self – discipline of grade VI students of Thatako Kindergarten School in Nakhonsawan province through contingency contract” were to study The self-discipline of grade VI of students Tha Tako Kindergarten school, 1) to compare the self-discipline at Positively of grade VI students of Tha Tako Kindergarten school before and after using the contingency contract. and 2) to compare the self-discipline at negatively of grade VI students of Tha Tako Kindergarten school before and after using the contingency contract. The subjects consisted of 10 grade VI students. Those were purposively selected from grade VI students whose negative self – discipline behavior were higher than other students in their classroom. The research instruments were a self–discipline assessment form with IOC/of 1.00 and an observational recording form of self–discipline behavior with IOC ranged from .67–1.00 and inter-observer reliability ranged from .81-.96 and a contingency contract program with IOC of 1.00. The data were analyzed by Median, Quartile Deviation, and the Wilcoxon Matched - Pairs Signed Ranks test. ////////The research results were as follows: 1.The self-discipline of grade VI students were 1) attending every class on time, 2) not talking to friends during teacher’s teaching, 3) not bringing and doing the/irrelevant subject in class, 4) not playing with friends during teachers teaching, 5) turning in all assignments on time, 6) going to class prepared supporting material, 7) the student asked teacher for feedback when he/she didn't understand, and 8) not

Page 45: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 37

bringing candy in class 2.After/receiving the contingency contract program, the positive/self–discipline behavior of the students significantly increased at .01 level and the negative self–discipline behavior of the students significantly decreased at .01 level .The results of this study convinced that the contingency contract was a key factor in enhancing positive change in self-discipline of the grade VI students. Keywords: Self – Discipline Contingency Contract, Grade VI Students

ความเปนมาและความส าคญของปญหา วยเดกตอนปลายม อายตงแต 6 - 12 ป เปนวยทเรมเขาเรยนในระดบประถมศกษา เดกในวยนจะถกคาดหวงในเรองการเรยน ความมวนย ความรบผดชอบ การปรบตว การเขาสงคมจากพอแม คร และบคคลรอบขาง พฒนาการสาคญทเกดขนในชวงวยนคอ การเตรยมตวเพอเตบโตไปเปนวยรน และวยผใหญตอไป (เจษฎา องกาบส, 2553: 1) คาวา/วนย/

(Discipline) หมายถง กฎระเบยบแบบแผน/ขอตกลงทสงคมกาหนดใหบคคล/ประพฤตปฏบตตามเพอใหอยรวมกนในสงคมไดอยางสนตสข นอกจากน วนย/หมายถง/ระเบยบขอบงคบตาง ๆ ท สถาบนการศกษาไดกาหนดขนใหผเรยนตองปฏบตตาม สวนความมวนยในตนเอง หมายถง ลกษณะทางจตใจทสงเสรมใหบคคล ควบคมตนเองโดยไมตองอาศยอทธพลจากภายนอกมาควบคมการกระทาของตนเองในการปฏบตตามกฎระเบยบขอบงคบและประเพณ อนดงามเพอประโยชนสงของตนเองสวนรวมและสงคม ซงประกอบดวย คณลกษณะของความอดทน ความเชอมนในตนเอง ความรบผดชอบ การควบคมอารมณ และการปฏบตตามกฎระเบยบของสงคม (ชยวชต เชยรชนะ, 2548: 11) ในการพฒนาเยาวชนใหเตบโตไปเปนบคคลทมคณภาพและมความสามารถในการปรบตวใหรเทาทนเหตการณบานเมอง โรงเรยนจงเขามามบทบาทสาคญในการพฒนาเดกในดานตาง ๆ เชน การปรบตว การมความรบผดชอบ การมวนยในตนเองและวนยตอสวนรวมซงวนยเปนสงสาคญและมความจาเปนสาหรบนกเรยน โรงเรยนเปนสถาบนทสาคญในการสรางเสรมวนยแกนกเรยน ดงท (กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. 2543: 4; อางถงใน ปญญาวด ชมสวรรณ, 2552: 2) กลาววา การศกษามงพฒนาใหผเรยนเกดคณลกษณะอนพงประสงค คอ เหนคาของตนเอง มวนยในตนเอง ปฏบตตามหลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอ มคณธรรม จรยธรรม และ คานยมอนพงประสงค นดจากนการมวนยในตนเองเปนสงสาคญยงสาหรบสงคมปจจบน เพราะเปน พนฐานการควบคมอารมณและพฤตกรรมของตนเองใหเปนไปตามความตองการและระเบยบของ สงคม และอดลย ตนประเสรฐ (2539:/128 ; อางถงใน พรพะณา สทธนนท, 2545: 1) กลาววา/วนย/คอกฎเกณฑทคนในสงคมไดตกลงรวมกน เพอใหทกคนอยรวมกนภาย ในสงคมอยางมความสข เดกเปนอนาคตของชาต การทเดกจะเตบโตมาเปนคนดนนจะตองไดรบความรวมมอจากในสงคม ทงสถาบนครอบครว และโรงเรยน ในการปลกฝงความมวนยในตนเองใหแกเดก รวมทง สรกร สนสม (2558:/2) และ วณ ชดเชดวงศ (2537:/3;/อางถงใน สมใจ/แจมจราวรรณ, 2545:/3) กลาวไววา ในชวงวยตอนปลายควรใหเดกไดมเรยนรอารมณของตนเองฝกการควบคมอารมณความคด และการแสดงออกเพอใหเปนทยอมรบของสงคม การทปลกฝงความมวนยใหแกเดกนน เปนการวางรากฐานความเปนระเบยบรอยใหแกเดก ชวยทาใหเดกรจกคดและสามารถดารงชวตอยภายในสงคมไดอยางถกตองและมความเหมาะสมในปจจบน การเรยนการสอนสวนใหญในโรงเรยนประสบปญหาเกยวกบพฤตกรรม การไมมระเบยบวนยในการเรยน พฤตกรรมเหลานไดแก ลกจากทนงเดนไปเดนมา คยกน เลนกน รบกวนเพอน สงเสยงดง ไมทางานตามทครมอบหมาย ซงพฤตกรรมเหลานทาให เกดความไมเรยบรอยในการเรยนการสอน (ชล อยปรชญา, 2540:

Page 46: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

38 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

2 - 5) ซงสอดคลองกบ ผลงานวจยของ ดวงแข ณ สงขลา (2535: 2) ทพบวาครผสอนระดบประถมศกษาประสบกบปญหาพฤตกรรมของนกเรยนทไมมระเบยบวนยในหองเรยน พฤตกรรมเหลานไดแก การทะเลาะววาท ชกตอย ลกจากทนง คยกน เลนกน กอกวนในชนเรยน เสยงดงในขณะทมการเรยนการสอน หรอละเลยไมเอาใจใสตอการเรยน และ จนทพร โรจนพทกษ (2543:/11) ไดพบวา พฤตกรรมการมวนยในชนเรยนขณะทอาจารยสอนและใหทางาน ไดแก แหยแกลงเพอน พดคยกน สงเสยดง หยอกลอเลนกน ทากจกรรมอนทไมเกยวของกบวชาทเรยน พดแทรกหรอลอเลยนอาจารย จากเอกสารทเกยวของกบพฤตกรรมทไมมวนยในตนเองของนกเรยน ขางตนสรปไดวา พฤตกรรมทไมมวนยในตนเองของนกเรยน ไดแก คยกน เลนกน สงเสยงดง แหยเพอน แกลงเพอน กอกวนในชนเรยน ซงพฤตกรรมเหลานเปนพฤตกรรมทไมพงประสงคในการเรยนผวจยไดสมภาษณครประจาชนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนอนบาลทาตะโก เกยวกบพฤตกรรมของนกเรยนทควรไดรบการเสรมสรางวาควรมพฤตกรรมอะไรบาง ผลการสมภาษณพบวา พฤตกรรมของนกเรยนพฒนา ไดแก การมวนยในตนเองโดยเฉพาะในเรองการเขาเรยนใหตรงเวลา การสงงานตามทคร การไมคยกนขณะทครสอนไมเลนกนในขณะทครสอนการเตรยมอปกรณการเรยนมาการถามครเมอไมเขาใจ และการไมนาขนมเขามารบประทานในเวลาเรยน เปนตน นอกจากน ผวจยไดขออนญาตคณครผสอนรายวชาสงคมศกษาเพอเขาไปสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนจานวน 42/คน/ผลการสงเกตพบวา นกเรยนมทงพฤตกรรมทไมพงประสงคและพฤตกรรมทพงประสงคไดแก มพฤตกรรมคยกนในขณะทครสอน เขาเรยนไมตรงเวลา นารายวชาอนขนมาทา เลนกนขณะทครสอน นกเรยนนาขนมเขามารบประทานในเวลาเรยน นกเรยนถามครเมอนกเรยนไมเขาใจ เมอถงเวลาเรยนนกเรยนเตรยมอปกรณมาเรยนครบถวนทกครง นกเรยนสงงานตามเวลาทกาหนด ดวยเหตนผวจยจงมความประสงคจะลดพฤตกรรมทแสดงออกเกยวกบการวนยทางลบของนกเรยน ซงไดแก นกเรยนคยกนในขณะทครสอน เขาเรยนไมตรงเวลา นารายวชาอนขนมาทา เลนกนขณะทครสอน นาขนมเขามารบประทานในเวลาเรยน และจะเสรมสรางวนยทางบวก ซงไดแก การถามครเมอนกเรยนไมเขาใจ การเตรยมอปกรณการเรยนครบถวนทกครง การสงงานตามเวลาทกาหนด เพอใหนกเรยนมวนยในตนเองทางบวกเพมขน ในการเสรมสรางวนยในตนเองใหกบนกเรยนนนสามารถทาไดหลายวธ เชน การเสรมแรง การใชสญญาเงอนไข และการใชเบยอรรถกร เปนตน สาหรบการศกษาวจยในครงน ผวจยมความประสงคจะนาวธการใชสญญาเงอนไขมาใช ในการเสรมสรางความมวนยในตนเองของนกเรยน/ซงการใชสญญาเงอนไข (Contingency Contract) เปนวธการปรบพฤตกรรมวธหนง โดยมขอตกลงกนระหวางผทตองการจะเหนพฤตกรรมเปลยนแปลง เชน ผปกครอง คร กบผทจะปรบเปลยนพฤตกรรม เชน เดก นกเรยน โดยทขอตกลงนนจะตองมการรางเปนสญญาขนมา พรอมทงมการลงนามของผทตองการจะเหนพฤตกรรมเปลยนแปลงและ ผทจะทาหนาทปรบเปลยนพฤตกรรมดวย การใชสญญานจะเปนผบอกใหผทจะไดรบการปรบเปลยนพฤตกรรมไดทราบถงพฤตกรรมทตองปรบเปลยน และผลกรรมทจะไดรบ ผทปฏบตตามขอตกลงในสญญาเงอนไขกจะมแนวโนมในการปรบพฤตกรรมไปในทางทดขน ประโยชนทไดจากการใชเทคนคนกคอ ทาใหเกดสมพนธภาพทดระหวางครผสอนกบนกเรยน และนกเรยนกไดรบรางวลเปนแรงจงใจในการปรบพฤตกรรมโดยมการใหของรางวลแกนกเรยน นกเรยนสามารถกาหนดตวเสรมแรงหรอของรางวลทอยากได นกเรยนกจะทราบถงผลการเปลยนแปลงพฤตกรรมของตนเองทาใหสามารถประเมนตนเองได สวนขอจากดของการทาสญญาเงอนไขกคอ นกเรยนททาสญญาควรมความสามารถในการสอสาร และเขาใจในความหมายของขอสญญาได ทงนนกเรยนตองไมมความบกพรองทางสมอง และสาหรบแรง

Page 47: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 39

เสรมทางสงคมเปนตวเสรมแรงทตองการวางเงอนไข สามารถนาไปใชไดในสถานการณทวไปอยางมประสทธภาพ โดยการใหในลกษณะทเปนภาษาพดหรอภาษาทาทาง ไดแก คาชมเชย การยม การใหความสนใจ การยอมรบ วธการ ใหแรงเสรมทางสงคมควรใหทนททนกเรยนมการเปลยนแปลงพฤตกรรมไปในทางทพงประสงค (สมโภชน เอยมสภาษต, 2556: 206) และจากการวจยของ ธระภาภรณ ดงอนนท (2552: 60) พบวา การเสรมแรงทางบวกดวยการใชสญญาเงอนไขทาใหมวนยในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท/3/เพมขน ซงสอดคลองกบ ยวตา โสะประจน (2553: 449-464) ทไดศกษาพบวา ผลของการสอนตามแนวคดทฤษฎการสรางสรรคความรกบการใชสญญาเงอนไขทาใหผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษาสงขน และความรบผดชอบทางการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 เพมขน และปฐมา ชมศร/(2547: 45) ไดศกษาพบวาการเรยนแบบรวมมอควบคกบการใชสญญาเงอนไขทมตอวนยในตนเองดานความรบผดชอบของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทาใหนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 มพฤตกรรมมวนยในตนเองดานความรบผดชอบเพมขน นอกจากน ผองพรรณ เกดพทกษ (2536:/100-102) ไดกลาวถงการใชสญญาเงอนไข (Contingency Contract) วาสามารถใชสญญาเงอนไขกบนกเรยนไดทงเปนรายบคคลและเปนกลม โดยการใชสญญาเงอนไขเปนกลมนน จะมการวางเงอนไขเปนกลม โดยใชการวางเงอนไขการเสรมแรงตอพฤตกรรมใดพฤตกรรมหนงของบคคลใดบคคลหนงหรอของกลมบคคลนนทงกลม โดยทกลมบคคลนนทงกลมจะไดรบการเสรมแรงอนเปนผลสบเนองมาจากการทบคคลใดบคคลหนงหรอบคคลทงกลมนนแสดงพฤตกรรมทพงประสงค เทคนควธการใชการวางเงอนไขเปนกลมนน Schmidt and Ulrich ไดเสนอวธการใชการวางเงอนไขเปนกลมไว 2 วธคอ (1) การวางเงอนไขการเสรมแรงตอความรวมมอกนภายในกลมและ/(2)/สญญาเงอนไขโดยการวางเงอนไขการเสรมแรงตอนกเรยนทงชนเรยนตอการแสดงพฤตกรรมทพงประสงคของนกเรยนคนใดคนหนงในชนเรยนโดย ครอาจจะใหนกเรยนทงชนเปนผกาหนดแรงเสรมทางบวก หรอ ทงครและนกเรยนรวมกนกาหนดแรงเสรมและในการเลอกตวเสรมแรงหรอแรงเสรมนนควรเลอกแรงเสรมทางบวกทมประสทธภาพสง เพอเพมพฤตกรรมเปาหมายทพงประสงค สวนขอดและสงทพงตระหนกเกยวกบการใชสญญาเงอนไขโดย การวางเงอนไขเปนกลมมดงน (1) จะชวยเพมความถของการเกดพฤตกรรมเปาหมายทพงประสงค และสามารถใชไดกบพฤตกรรมแทบทกพฤตกรรมทเกดขนในสภาพการเรยนการสอน 2) สงทพงตระหนกเกยวกบการวางเงอนไขเปนกลม ผทนาวธการวางเงอนไขเปนกลมมาใชควรจะพยายามเลอกแรงเสรมทางบวกทมประสทธภาพสงทจะชวยเพมการเกดพฤตกรรมทพงประสงค เพราะฉะนนจงควรระมดระวงในการเลอกแรงเสรมทางบวกอยางยงจากเอกสารดงกลาวขางตนแสดงใหเหนวา การใชสญญาเงอนไขสามารถนามาใชในการ เสรมสรางวนยในตนเองของนกเรยนใหดขนได ดงนนผวจยจงประสงคจะศกษาการเสรมสรางความมวนยในตนเองของนกเรยนชนประถมศกษาตอนปลาย โดยการใชสญญาเงอนไข เพอจะไดเกดประโยชนกบนกเรยนและเสรมสรางนกเรยนในดานวนยในตนเอง วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาวนยในตนเองของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนอนบาลทาตะโก กอนและหลงการใชสญญาเงอนไข โดย 1.1 เปรยบเทยบพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางบวกของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 6 กอนและหลงการใชสญญาเงอนไข

Page 48: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

40 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

1.2 เปรยบเทยบพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางลบของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 6 กอนและหลงการใชสญญาเงอนไข สมมตฐานในการวจย 1. นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนอนบาลทาตะโก มพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางบวกเพมขน หลงจากไดรบการใชสญญาเงอนไข

2. นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนอนบาลทาตะโก มพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางลบ ลดลง หลงจากไดรบการใชสญญาเงอนไข

ขอบเขตของการวจย 1. ประชากร

ประชากรทใชในการศกษาคนควาครงน เปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนอนบาลทาตะโก ปการศกษา 2560 จานวน 42 คน

2. กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน เปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนอนบาลทาตะโก ปการศกษา 2560 ทไดมาจากการคดเลอกแบบเจาะจง (Purposive selection) จากประชากร โดย

2.1 ใหครประจาวชาประเมนวนยในตนเองของนกเรยนและคดเลอกนกเรยนทมพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางลบสงกวานกเรยนคนอน ๆ ในชนจานวน 10 คน

2.2 ผวจยเขาไปสงเกตวนยในตนเองของนกเรยนและประเมนวนยในตนเองของนกเรยน ผลการสงเกตของผวจยสอดคลองกบทครประจาวชา ไดนกเรยนจานวน 10 คน ทนามาเปนกลมตวอยางของการทดลอง

3. ตวแปรทศกษา 3.1/ตวแปรตน ไดแก การใชสญญาเงอนไข

3.2/ตวแปรตาม คอ วนยในตนเอง

นยามศพทและนยามปฏบตการ 1. วนยในตนเองของนกเรยน หมายถง พฤตกรรมการแสดงออกของนกเรยนในการปฏบต

ตาม ระเบยบ ขอบงคบ กฎเกณฑของโรงเรยนทกาหนดไวใหประพฤตปฏบตตาม ไดแก 1.1 เขาเรยนตรงเวลา 1.2 ไมคยกนขณะทครสอน 1.3 ไมนารายวชาอนขนมาทา 1.4 ไมเลนกนขณะทครสอน 1.5 สงงานตามเวลาทกาหนด 1.6 เมอถงเวลาเรยนนกเรยนเตรยมอปกรณการเรยนมาครบถวนทกครง 1.7 นกเรยนถามครเมอนกเรยนไมเขาใจ 1.8 นกเรยนนาขนมเขามารบประทานในเวลาเรยน

Page 49: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 41

ในการวจยครงน วนยในตนเอง แบงเปน (1) พฤตกรรมการมวนยในตนเองทางบวก ไดแก การสงงานตามเวลาทกาหนด เมอถงเวลาเรยนนกเรยนเตรยมอปกรณการเรยนมาครบถวนทกครง นกเรยนถามครเมอนกเรยนไมเขาใจและ (2) พฤตกรรมการมวนยในตนเองทางลบ ไดแก การเขาเรยนไมตรงเวลา ไมคยกนขณะทครสอน ไมนารายวชาอนขนมาทา ไมเลนกนขณะทครสอน นกเรยนนาขนมเขามารบประทานในเวลาเรยน 2. การใชสญญาเงอนไข หมายถง การตกลงทาสญญารวมกนระหวางผวจยกบนกเรยนโดยมการเขยนสญญาเปนลายลกษณอกษรพรอมทงลงนามลายมอชอกากบไวทงสองฝายโดยผว จย ตกลงกบนกเรยนเกยวกบ จดมงหมายในการปรบพฤตกรรมการมวนยในตนเองของนกเรยนใหเปนไปในทศทางทพงประสงคและ การใชการเสรมแรงเปนสญญาเงอนไขโดยนกเรยนจะไดรบการเสรมแรง ตามเกณฑการเสรมแรงการใชสญญาเงอนไขมขนตอนดงน

ขนท 1 ผวจยกาหนดพฤตกรรมเปาหมาย คอ การมวนยในตนเองไดแก 1) เขาเรยนตรงเวลา

2) ไมคยกนขณะทครสอน 3) ไมนารายวชาอนขนมาทา

4) ไมเลนกนขณะทครสอน 5) สงงานตามเวลาทกาหนด 6) เมอถงเวลาเรยนนกเรยนเตรยมอปกรณการเรยนมาครบถวนทกครง ///7777777777 7) นกเรยนถามครเมอนกเรยนไมเขาใจ 8) นกเรยนไมนาขนมเขามารบประทานในเวลาเรยน ขนท 2 ผวจยและผชวยวจยสงเกตวนยในตนเองของนกเรยนในระหวางทครสอน และผวจยสรปผลการสงเกตวนยของนกเรยนเมอสนสดการสอนในแตละครง

ขนท 3 ผวจยหาคาสมประสทธความสอดคลองของคะแนนพฤตกรรมการมวนยในตนเองของผวจยและผชวยวจยไดจากขนท 2

ขนท 4 ผวจยใหนกเรยนประเมนวนยของตนเองโดยใชแบบประเมนวนยในตนเองเมอสนสดการเรยนการสอนในแตละครงและใหนกเรยนตอบแบบสารวจตวเสรมแรงเพอนาไปกาหนดเงอนไขการเสรมแรง

ขนท 5 ผวจยหาคาความสอดคลองของวนยในตนเองของนกเรยนทไดจากการสงเกตของผวจยและจากการประเมนของนกเรยนเพอนามากาหนดการเสรมแรงตามเงอนไขดงน วนยในตนเองทมความสอดคลองกน รอยละ 91-100 ไดแรงเสรมอนดบ 1 วนยในตนเองทมความสอดคลองกน รอยละ 81-90 ไดแรงเสรมอนดบ 2 วนยในตนเองทมความสอดคลองกน รอยละ 71-80 ไดแรงเสรมอนดบ 3 วนยในตนเองทมความสอดคลองกน รอยละ 61-70 ไดแรงเสรมอนดบ 4 วนยในตนเองทมความสอดคลองกน รอยละ 51-60 ไดแรงเสรมอนดบ 5 ////////3. นกเรยน หมายถง เดกทกาลงศกษาในระดบชนประถมศกษาปท 6 ปการศกษา 2560 โรงเรยนอนบาลทาตะโก

Page 50: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

42 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

4. โรงเรยนอนบาลทาตะโก หมายถง โรงเรยนสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครสวรรค เขต 3 ในระดบชนประถมศกษาปท 6 กรอบแนวคดในการวจย การศกษาเรองการเสรมสรางวนยในตนเองโดยการใชสญญาเงอนไขในนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 มกรอบแนวคดในการวจยดงน ตวแปรตาม

ตวแปรตน

วธการด าเนนการวจย การวจยเรอง “การเสรมสรางวนยในตนเองของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยใชสญญาเงอนไข” เปนการวจยกงทดลองโดยใชรปแบบการวจยกงทดลอง (Quasi- experimental design) โดยดาเนนการวจยดงน

1) ผวจยและผชวยวจยศกษาและทาความเขาใจความมงหมายของการวจย/ผวจยและผชวยวจยศกษานยามศพทเฉพาะของวนยในตนเองของนกเรยน/และแบบบนทกการสงเกตวนยในตนเองใหเขาใจตรงกนและใชไดถกตองโดยผวจยและ/ผชวยวจยฝกสงเกตบนทกพฤตกรรม/และหาคาสมประสทธความสอดคลองกอนการเรมทาการทดลองเปนเวลา/3/สปดาห/จนไดสมประสทธความสอดคลองตงแต/.80/ขนไป

การใชสญญาเงอนไข

วนยในตนเอง 1. เขาเรยนตรงเวลา 2. ไมคยกนขณะทครสอน 3. ไมนารายวชาอนขนมาทา 4. ไมเลนกนขณะทครสอน 5. สงงานตามเวลาทกาหนด 6. เมอถงเวลาเรยนนกเรยนเตรยมอปกรณ การเรยนมาครบถวนทกครง 7. นกเรยนถามครเมอนกเรยนไมเขาใจ 8. นกเรยนไมนาขนมเขามารบประทาน ในเวลาเรยน

แผนภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย

Page 51: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 43

2) วจยครงนใชการสงเกตแบบชวงเวลาฝ(Time/Sampling) ในวชาสงคมศกษาโดยผวจยและผชวยสงเกตวนยในตนเองของนกเรยนกอนการทดลองหรอในระยะเสนฐานเปนเวลา/3/สปดาห และสงเกตวนยในตนเองในระยะทดลอง/5 สปดาห รวมทงสน 8 สปดาห สปดาหละ 3 ครง ครงละ 60 นาท แบงการสงเกต 10 ชวง ชวงละ 4 นาท/ในการสงเกตนกเรยนคนละ/30/วนาท/พก/1/นาท/ในแตละชวง

3) ผวจยและผชวยวจยเขาไปสงเกตวจยในหองเรยนของนกเรยน/ในวชาสงคมศกษาโดยนงในตาแหนงทมองเหนพฤตกรรมของนกเรยนและไดยนเสยงชดเจนโดยไมรบกวนการเรยนการสอนหรอไมใหความสนใจ/ผรบการทดลองคนใดคนหนงเปนพเศษ/และไมใหนกเรยนเหนแบบบนทกพฤตกรรม เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน ไดแก (1) แบบประเมนวนยในตนเองมคาสมประสทธความสอดคลอง (IOC) เทากบ 1.00 (2) แบบบนทกพฤตกรรมการวนยในตนเองมคาสมประสทธความสอดคลอง/(IOC)/อยระหวาง .67-1.00 (3) โปรแกรมการใชสญญาเงอนไขมคาสมประสทธความสอดคลอง/(IOC)/เทากบ/1.00 สถตทใชในการวเคราะห สถตทใชในการวเคราะหวนยในตนเองของนกเรยนชนประถมศกษาตอนปลายโดยการใชสญญาเงอนไขวเคราะหโดยใชคาเฉลย(Mean)คาเบยงเบนควอไทล/(Quartile/Deviation/:QD)/สถตสาหรบทดสอบสมมตฐาน คอ The Wilcoxon Matched-Pairs Signed-Ranks Test (วเชยร เกตสงห 2526: 108 - 109) ผลการวเคราะหขอมล

1. วนยในตนเองของนกเรยน ประกอบดวย (1) เขาเรยนตรงเวลา (2) ไมคยกนขณะทครสอน (3) ไมนารายวชาอนขนมาทา (4) ไมเลนกนขณะทครสอน (5) สงงานตามเวลาทกาหนด (6) เมอถงเวลาเรยนนกเรยนเตรยมอปกรณการเรยนมาครบทกครง (7) นกเรยนถามครเมอนกเรยนไมเขาใจ และ (8) นกเรยนนาขนมเขามารบประทานในเวลาเรยน และในการวจยครงนผวจยไดจาแนกวนยในตนเองเปน 2 กลม คอ (1) พฤตกรรมการมวนยในตนเองทางบวก ไดแก การสงงานตามเวลาทกาหนด เมอถงเวลาเรยนนกเรยนเตรยมอปกรณการเรยนมาครบถวนทกครง นกเรยนถามครเมอนกเรยนไมเขาใจและ (2) พฤตกรรมการมวนยในตนเองทางลบ ไดแก การเขาเรยนไมตรงเวลา ไมคยกนขณะทครสอน ไมนารายวชาอนขนมาทา ไมเลนกนขณะทครสอน นกเรยนนาขนมเขามารบประทานในเวลาเรยน

2. ผลการเปรยบเทยบพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางบวกของนกเรยนกลมทดลอง (n=10) หลงการใชสญญาเงอนไขและกอนการใชสญญาเงอนไขโดยใชสถต Wilcoxon Matched Pairs Signed Ranks Test แสดงในดงตารางท 1

Page 52: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

44 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ตารางท 1 เปรยบเทยบพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางบวกของนกเรยน กลมทดลอง (n=10) หลงการใชสญญาเงอนไขและกอนการใชสญญาเงอนไขโดยใชสถต Wilcoxon Matched Pairs Signed Ranks Test

** ระดบนยสาคญทางสถตท .01 ** T = 0 **

จากตาราง Critical Values ของ T ใน Wilcoxon Matched Pairs Signed Ranks Test ของ Sanders (1980: 418) ในระดบนยสาคญทางสถตท .01 คา T ทคานวณไดตองนอยกวาหรอเทากบ 1 (n=10) ผลการวเคราะหขอมลจากตาราง 2 ปรากฏวา คา T ทคานวณไดเทากบ 0 แสดงวาความถของพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางบวกของนกเรยนเพมขนหลงจากไดรบการใชสญญาเงอนไขอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 แสดงวา การใชสญญาเงอนไขสามารถทาใหนกเรยนมวนยในตนเองเพมขน ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยขอ 1 ทตงไว

3.ผลเปรยบเทยบพฤตกรรม การมวนยในตนเองทางลบของนกเรยนกลมทดลอง (n=10) หลงการใชสญญาเงอนไข และ กอนการใชสญญาเงอนไข โดยใชสถต Wilcoxon Matched Pairs Signed Ranks Test แสดงในดงตารางท 2

ตารางท 2 เปรยบเทยบพฤตกรรม การมวนยในตนเองทางลบของนกเรยนกลมทดลอง (n=10) หลงการใชสญญาเงอนไข และ กอนการใชสญญาเงอนไข โดยใชสถต Wilcoxon Matched Pairs Signed Ranks Test

นกเรยนคนท

หลงการทดลอง

กอนการทดลอง

ผลตางของคะแนนหลงการทดลอง และกอนการ

ทดลอง

อนดบทของความ

แตกตาง R+ R-

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Mdn QD

1 6 8 3 6 3 1 0 1 2

2.5 2.12

97 77 115 92 88 79 87 92 93 90 91

2.87

43 43 30 31 29 34 38 40 38 31

9 9 2 3 1 5 6 8 6 3

+9 +9 +2 +3 +1 +5 +6 +8 +6 +3

Page 53: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 45

** ระดบนยสาคญทางสถตท .01 ** T = 0

จากตาราง Critical Values ของ T ใน Wilcoxon Matched Pairs Signed Ranks Test ของ Sanders (Sanders./1980: 418) ในระดบนยสาคญทางสถตท .01 คา T ทคานวณไดตองนอยกวาหรอเทากบ 1 (n=10) ผลการวเคราะหขอมลจากตาราง 2 ปรากฏวาคา T ทคานวณไดเทากบ 0 แสดงวาความถพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางลบของนกเรยนกลมทดลองลดลงหลงจากการ ไดรบการใชสญญาเงอนไขอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยขอ 2 ทตงไว สรปผลการวจย

1) วนยในตนเองของนกเรยน ประกอบดวย (1) เขาเรยนตรงเวลา (2) ไมคยกนขณะทครสอน (3) ไมนารายวชาอนขนมาทา (4) ไมเลนกนขณะทครสอน (5) สงงานตามเวลาทกาหนด (6) เมอถงเวลาเรยนนกเรยนเตรยมอปกรณการเรยนมาครบทกครง (7) นกเรยนถามครเมอนกเรยนไมเขาใจ และ (8) นกเรยนนาขนมเขามารบประทานในเวลาเรยน

2) พฤตกรรมการมวนยในตนเองทางบวกของนกเรยนกลมทดลอง หลงจากไดรบการใชสญญาเงอนไขเพมขนกวากอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางลบของนกเรยนกลมทดลองทไดรบการใชสญญาเงอนไขลดลงอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 แสดงวาการใชสญญาเงอนไขมผลใหวนยในตนเองของนกเรยนเปลยนในทางทดขน อภปรายผลการวจย

การวจยเรอง/การเสรมสรางวนยในตนเองของนกเรยนชนประถมศกษาตอนปลาย โดยการใชสญญาเงอนไข/มวตถประสงคเพอศกษาวนยในตนเองของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยน

นกเรยนคนท

หลงการ

ทดลอง

กอนการ

ทดลอง

ผลตางของคะแนนหลงการทดลองและกอนการทดลอง

อนดบทของความ

แตกตาง

R+ R-

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Mdn QD

56 56 38 40 39 42 45 51 45 40

43.50 4.75

13 13 8 9 10 8 7 11 7 9

9.0 1.38

43 43 30 31 29 34 38 40 38 31

9 9 2 3 1 5 6 8 6 3

+9 +9 +2 +3 +1 +5 +6 +8 +6 +3

49

Page 54: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

46 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

อนบาลทาตะโกกอนและหลงการใชสญญาเงอนไข โดยเปรยบเทยบพฤตกรรมทางบวกและทางลบของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 กอนและหลงการใชสญญาเงอนไข ผลวจยพบวา

1. นกเรยนทไดรบการใชสญญาเงอนไข มพฤตกรรมทางบวกเพมขนกวากอนการไดรบสญญาเงอนไขพฤตกรรมทางบวกทเพมขน ไดแก นกเรยนสงงานตามเวลาทกาหนด เมอถงเวลาเรยนนกเรยนเตรยมอปกรณการเรยนมาครบถวนทกครง นกเรยนถามครเมอไมเขาใจ และนกเรยนมวนยในตนเองทางลบหลงการใชสญญาเงอนไขลดลง ซงไดแก นกเรยนเขาเรยนไมตรงเวลา นกเรยนคยกนขณะทครสอน นกเรยนนาวชาอนมาทา นกเรยนเลนกนขณะทครสอน นกเรยนนาขนมเขามารบประทานในเวลาเรยน ทเปนเชนนอาจเปนเพราะวา

1) นกเรยนทเปนกลมตวอยางใหความรวมมอในการทดลองโดยพรอมทจะปรบเปลยนพฤตกรรมทเกยวกบวนยของตนเอง

2) ผวจยใชสญญาเงอนไขเพอปรบพฤตกรรมทเกยวของกบวนยในตนเองของนกเรยน โดยทาสญญารวมกนระหวางผวจยกบนกเรยนโดยมการเขยนสญญาเปนลายลกษณอกษรพรอมทงลงนามลายมอชอกากบไวทงสองฝาย โดยมจดมงหมายเพอการปรบพฤตกรรมการมวนยในตนเองของนกเรยนใหเปนไปในทศทางทพงประสงคและใชการเสรมแรงเปนเงอนไขโดยนกเรยนจะไดรบการเสรมแรง ตามเกณฑการเสรมแรงการใชสญญาเงอนไข ทาใหนกเรยนมพฤตกรรมทางบวกเพมขน และมพฤตกรรมทางลบลดลง นอกจากนนกเรยนตางพยายามควบคมกนเองโดยทตางฝายตางเตอนกน และควบคมตนเองใหอยในกฎระเบยบของหองเรยนพรอมทงใหความรวมมอในการทดลองอยางดยงทาใหความถของการเกดพฤตกรรมทเปนปญหาทเกยวของกบวนยในตนเองของนกเรยนลดลงทงในขณะทครสอนและในขณะทครใหทางาน อกทงชวยเพมความถของการเกดพฤตกรรมทพงประสงค ซงไดแก เขาเรยนตรงเวลา ไมคยกนขณะทครสอน ไมนารายวชาอนขนมาทาไมเลนกนขณะทครสอน สงงานตามเวลาทกาหนด เมอถงเวลาเรยนนกเรยนเตรยมอปกรณการเรยนมาครบถวนทกครง นกเรยนถามครเมอนกเรยนไมเขาใจ นกเรยนไมนาขนมเขามารบประทานในเวลาเรยน เมอเปรยบเทยบวนยในตนเองของนกเรยน กอนและหลงทาสญญาเงอนไข ปรากฏวา การทาสญญาเงอนไข สามารถทาใหพฤตกรรมการมวนยในตนเองทางบวกเพมขนและ พฤตกรรมทางลบลดลง ทงนอาจจะเปนเพราะวา การทาสญญาเงอนไขเปนวธการปรบพฤตกรรมทผวจยใชรวมกบการเสรมแรงกบนกเรยนเมอนกเรยนแสดงพฤตกรรมทพงประสงคผลการวจยครงนสอดคลองกบผลงานของ ชล อยปรชญา (2540: 39) ทดลองการใชสญญาเงอนควบคกบการเสรมแรง เพอพฒนาวนยในหองเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนวดตะกลา เขตประเวศ กรงเทพมหานคร ผลปรากฏวาพฤตกรรมมวนยในหองเรยนของนกเรยนกลมทดลอง เพมขนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 หลงจากไดรบการใชสญญาเงอนไขเปนกลมควบคกบการเสรมแรงแบบตอเนองและแบบเวนระยะแสดงวาการใชสญญาเงอนไขเปนกลมควบคกบการเสรมแรงแบบตอเนองและแบบเวนระยะทาใหนกเรยนมวนยในหองเรยนเพมขน ผลการวจยครงนสอดคลองการวจยของ ดาราพร ซอเธยรสกล (2540: 123) ทศกษาพบวาผลของการใชสญญาเงอนไขเปนกลมและรายบคคลทาใหพฤตกรรมการตงใจเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 เพมขน และผลการศกษาคนควานสอดคลองกบแนวคดของ Kazdin (1980: 149 อางถงใน กาญจนา พนสข, 2542: 16) ไดใหความหมายของการใชสญญาเงอนไขไววา การใชสญญาเงอนไขเปนวธหนงทใช

Page 55: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 47

ในการปรบพฤตกรรมโดยนาเอาเทคนคของการปรบพฤตกรรมตาง ๆ คอการเสรมแรง การลงโทษและการใหรางวลพเศษ มาผสมผสานกนโดยเปนการตกลงกนระหวางผปรบพฤตกรรม เชน คร ผปกครอง กบผถกปรบพฤตกรรม เชน ลก นกเรยน โดยทาขอตกลงนนตองรางเปนสญญาพรอมมการเซนชอของผปรบพฤตกรรมและผถกปรบพฤตกรรม สญญานจะบอกถงพฤตกรรมทตองกระทา/และผลกรรมทไดรบผลการศกษาคนควาครงนพบวา นกเรยนมวนยในตนเองเพมขนหลงจากไดรบการทาสญญาเงอนไข ทงนพบวาอาจเปนเพราะวา การทาสญญาเงอนไขเปนวธการปรบพฤตกรรมวธหนงทคร เปนผวางเงอนไขการเสรมแรงใหแกนกเรยนแตละคน/โดยนกเรยนจะไดรบการเสรมแรงอนเปนผลสบเนองมาจากการทนกเรยนแสดงพฤตกรรมทพงประสงคคอ การมวนยในตนเอง ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช

ในการนาวธการทาสญญาเงอนไขไปใชในการปรบพฤตกรรมใดๆ ผทจะนาไปใชจะตองศกษาและทาความเขาใจจดมงหมายและลาดบขนตอนของวธการดงกลาวกอนทจะนาไปใชในการปรบพฤตกรรมนนๆ/ควรนาวธการทาสญญาเงอนไขไปใชกบนกเรยนระดบอนทมปญหาเกยวกบวนยในตนเอง ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ควรตดตามผลหลงจากเสรจสนการทดลอง 1 เดอน เพอการศกษาการเปลยนแปลงของวนยในตนเองของนกเรยน

2. ควรสงเกตพฤตกรรมวนยในตนเองของนกเรยนจากสภาพการณตาง ๆ นอกเหนอจากการสงเกตในหองเรยน

3. ควรทดลองใชวธการอนๆ ในการเสรมสรางวนยในตนเอง เชน การใชเบยอรรถกร การปรบสนไหม การควบคมตนเอง เปนตน ///// เอกสารอางอง กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2543). การปฏรปการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญทสด: แนวทางส

การปฏบต เอกสารชดปฏรปการเรยนรล าดบท 2 โครงการปฏรปการเรยนร. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภาลาดพราว.

กาญจนา พนสข. (2542). การศกษาการเปรยบเทยบผลของการควบคมตนเอง. (สาขาวชาจตวทยาการศกษา)./กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ.

เจษฎา องกาบส. (2553). จตวทยาพฒนาการ.กรงเทพฯ: แดเนกซ อนเตอรคอรปอเรชน. จนทรพร โรจนพทกษ. (2543). ผลของโปรแกรมการปรบพฤตกรรมทางปญญาเพอเสรมสรางวนยใน

ชนเรยนของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสาธตพพลบ าเพญ มหาวทยาลยบรพาอ าเภอเมอง จงหวดชลบร. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ชล อยปรชญา. (2540). การใชสญญาเงอนไขควบคกบการเสรมแรง เพอพฒนาวนยในหองเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาท 5 โรงเรยนวดตะกล า เขตประเวศ กรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (สาขาวชาเอกจตวทยาการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

Page 56: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

48 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ดวงแข ณ สงขลา. (2535). การเปรบยเทยบผลการใชแรงเสรมทางสงคมและการชาสญญาเงอนไขทมตอระเบยบวนยในชนเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6\โรงเรยนอนบาลสงขลา จงหวดสงขลา. ปรญญานพนธ กศ.ม. (สาขาวชาจตวทยาการศกษา). กรงเทพฯ: .บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ.

ดาราพร ซอเธยรสกล. (2540). การเปรยบเทยบผลการใชสญญาเงอนไขเปนกลมและรายบคคลทมพฤตกรรมตงใจเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย จงหวดสมทรสาคร. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาจตวทยาการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

ปญญาวด ชมสวรรณ. (2552). การศกษาปจจยบางประการทมอทธพลตอความมวนยในตนเองของนกเรยนชวงชน ท 3 โรงเรยนสงกด ส านกงานเขตพนทการศกษานนทบรเขต 2. ปรญญานพนธ การศกษามหาบณฑต (การวจยและสถตทางการศกษา) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

ปฐมา ชมศร. (2547). ผลของการสอนตามแนวคดทฤษฏการสรางสรรคความรกบการใชสญญาเงอนไขทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษา และความรบผดชอบทางการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6. วทยานพนธปรญญาโท จตวทยาการศกษา: คณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยสงขลานครนทร.

ผองพรรณ เกดพทกษ. (2536). การปรบพฤตกรรมเบองตน. กรงเทพฯ: ภาควชาการแนะแนวและจตวทยาการศกษา คณะศกษาศาสตร. มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ.

พรพะณา สทธนนท. (2545).\ผลของการใชสญญาเงอนไขทมตอความมวนยในการใชหองสมดของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนวจตรวทยา กรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (สาขาวชาจตวทยาการศกษา) กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

วณ ชดเชดวงศ. (2537). การศกษาเดก. กรงเทพฯ: ศลปาบรรณาการ. ศราวธ วงศทอง. (2536). การเปรยบเทยบผลของการวางเงอนไขเปนกลมและการชแนะทมตอวนย

ในหองเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนตระการพชผลอ าเภอตระการพชผลจงหวดอบลราชธาน . วทยานพนธปรญญาโท หลกสตร ครศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

สมโภชน เอยมสภาษต. (2556). ทฤษฎและเทคนคการปรบพฤตกรรม. พมพครงท 8. กรงเทพฯ:จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ยวตา โสะประจน. (2553). ผลของการสอนตามแนวคดทฤษฎการสรางสรรคความรกบการใชสญญาเงอนไขทมผลตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษาและความรบผดชอบทางการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6. วทยานพนธปรญญาโท จตวทยาการศกษา: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

สมใจ แจมจราวรรณ. (2547). การศกษาการเลนของวยเดกตอนปลาย ชนประถมศกษาปท 4-6 ในจงหวดนครปฐม. ปรญญานพนธ กศ.ม. (สาขาวชาจตวทยาพฒนาการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ.

Page 57: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 49

สมจตต สวรรณวงศ. (2542). การศกษาการจดสภาพความคดเชงคณธรรมตามแนวคดคอนสตรคตวสตเพอพฒนาวนยในตนเองของเดกปฐมวย. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สรกร สนสม. (2558). ปจจยทมผลตอความมวนยในตนเองของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนโรงเรยนมธยมศกษา จงหวดนนทบร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 3. วทยานพนธปรญญาโท: หลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

ปฐมา ชมศร. (2547). ผลของการสอนตามแนวคดทฤษฏการสรางสรรคความรกบการใชสญญาเงอนไขทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษา และความรบผดชอบทางการเรยนของนกเรยนชนประถมสกษาปท 6. วทยานพนธปรญญาโท จตวทยาการศกษา: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ.

…………………………………………………..

Page 58: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

50 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ปจจยทางจตวทยาทสงผลตอความส าเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนวชรธรรมสาธต Psychological Factors Affecting Academic Success of Senior High School Students of Wachirathamsatit School พระมหานธพฒน คนเทยง1 ผองพรรณ เกดพทกษ2

บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงคเพอศกษา 1) ปจจยทางจตวทยาและความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต 2) ความสมพนธระหวางปจจยทางจตวทยากบความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต และ 3) ปจจยทางจตวทยาทสงผลตอความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต ประชากรเปนนกเรยนชายและหญงทกาลงศกษาชนมธยมศกษาตอนปลาย จานวน 993 คน กลมตวอยางเปนนกเรยนชายและหญงทกาลงศกษาชนมธยมศกษาปท 4 ปการศกษา 2561 โรงเรยนวชรธรรมสาธต จานวน 340 คน ทไดรบการเลอกแบบเจาะจงจากประชากร เครองมอทใชในการวจยเปนแบบวดปจจยทางจตวทยาทสงผลตอความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต มคา IOC อยระหวาง 0.67 – 1.00 คาอานาจจาแนกรายขออยระหวาง .3163 – .7299 และคาความเทยงเทากบ .9587 สถตทใชในการวเคราะห ไดแก คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน คาสมประสทธสหสมพนธ และการวเคราะหการถดถอยพหคณ

ผลการวจยพบวา 1. ปจจยทางจตวทยาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต ประกอบดวย

ปจจยสวนบคคล ปจจยสงแวดลอมทางการเรยน และปจจยครอบครว มคาเฉลยอยในระดบมาก 2. ความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต มคาเฉลย

โดยรวมอยในระดบปานกลาง ความสาเรจทางการเรยนรายดาน ประกอบดวย ดานการตงใจเรยน ดานวธเผชญปญหาทางการเรยน ดานการเหนคณคาของความสาเรจทางการเรยน มคาเฉลยอยในระดบมาก สวนดานการวางแผนการเรยน ดานการเตรยมตวกอนเรยน ดานการทบทวนบทเรยน มคาเฉลยอยในระดบปานกลาง ค าส าคญ: ปจจยทางจตวทยา, ความสาเรจทางการเรยน

1นกศกษาระดบ, มหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาเพอการพฒนาศกยภาพมนษย 2ศาสตราจารย ดร., อาจารยประจาหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต

Page 59: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 51

3. ปจจยทางจตวทยา ดานสวนบคคล (X1) ดานสงแวดลอมทางการเรยน (X2) ดานครอบครว (X3) มความสมพนธทางบวกกบตวแปรเกณฑ คอ ความสาเรจทางการเรยนของนกเรยน (Y) อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธระหวาง .319 – .571

4. ปจจยทางจตวทยา สงผลตอความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และสามารถรวมกนอธบายความแปรปรวนของความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนไดรอยละ 37.20

Abstract The purposes of this research were 1) to study the psychological factors and academic

success of MS IV students of Wachirathamsatit school, 2) to examine the relationships between the MS IV students’ psychological factors and their academic success, and 3) to examine the influence of the MS IV students’ psychological factors on their academic success. The population of the study was 993 senior high school students of Wachirathamsatit school. The samples of the study were 340 MS IV students of Wachirathamsatit school, enrolled in the academic year 2018. Those were purposively selected from the population. The research instrument was a rating scale measuring the psychological factors affecting academic success of the MS IV students of Wachirathamsatit school with IOC ranged from .67 – 1.00, item discrimination power ranged from .316 - .729, and reliability coefficient of .958. Means, standard deviation, Pearson product moment correlation, and multiple regression analysis were used to analyze the data and to test them for statistically significance.

The results were as follows: 1. The Mathayomsuksa IV students’ total mean score and each dimension scores of

psychological factors: personal factor, learning environment factor, and family factor were high. 2. The Mathayomsuksa IV students’ total mean score of academic success

revealed average. The mean score of the dimension of attention behavior, learning coping strategies, and academic success valuing were high while the mean score of learning planning, learning preparation, and subject reviewing were average.

3. Statistically significant relationships were found between Mathayomsuksa IV students’ psychological factors: personal factor, learning environment factor, and family factor and their academic success at .05 level with correlation coefficient ranged from .319 - .571.

4. The The Mathayomsuksa IV students’ psychological factors: personal factor, learning environment factor, significantly predicted the students’ academic success at .05 level with 37.2% of the variability in academic success predictable from the stated factors.

Key words: psychological factors, academic success

Page 60: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

52 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

บทน า

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ไดมกระแสพระราชดารสเกยวกบการศกษาวา “การศกษาเปนปจจยสาคญในการสรางและพฒนาความร ความคด ความประพฤต และคณธรรมของบคคล สงคมและบานเมองใดใหการศกษาทดแกเยาวชนไดอยางครบถวน ลวนพอเหมาะกบทกดานสงคมและบานเมองนนกจะมพลเมองทมคณภาพ ซงสามารถธารงรกษาความเจรญมนคงของประเทศชาตไว และพฒนาใหกาวหนาตอไปไดโดยตลอด” (กองทนเงนใหกยมเพอการศกษา, 2551: 241) พระราชบญญตการศกษา พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 (กระทรวงศกษาธการ, 2553) ระบวาการศกษา คอ กระบวนการเรยนรเพอความเจรญงอกงามของบคคลและสงคม โดยการถายทอดความร การฝก การอบรม การสบสานทางวฒนธรรม การสรางสรรคจรรโลงความกาวหนาทางวชาการ การสรางองคความรอนเกดจากการจดสภาพแวดลอม สงคมการเรยนรและปจจยเกอหนนใหบคคลเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต โดยนโยบายของกระทรวงศกษาธการในการพฒนาเยาวชนของชาตเขาสโลกยคศตวรรษท 21 มงสงเสรมใหผเรยนมคณธรรม รกความเปนไทย มทกษะการคดวเคราะห คดสรางสรรค มทกษะดานเทคโนโลย สามารถทางานและสามารถอยรวมกบผอนในสงคมโลกไดอยางสนต สอดคลองกบแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560-2579 (กระทรวงศกษาธการ, 2560: 1) ระบวา การศกษาเปนเครองมอสาคญในการสรางคน สรางสงคม และสรางชาต เปนกลไกหลกในการพฒนากาลงคนใหมคณภาพสามารถดารงชวตอยรวมกบบคคลอนในสงคมไดอยางเปนสข ดงนนการศกษาจงมบทบาทสาคญอยางยงในการพฒนาคนใหมคณภาพ ทงทางดานปญญา บคลกภาพและชวยใหไปสความสาเรจในชวต การจดการศกษาในระดบมธยมศกษาปท 4 เปนการวางพนฐานความรทจะนาไปศกษาตอในระดบสงและการประกอบอาชพ การเรยนการสอนในระดบนจะตองเปนไปอยางมคณภาพ โดยโรงเรยนตองสามารถพฒนาศกยภาพของนกเรยน เพอการเรยนรถงความสาเรจตามทคาดหวง (สกจ ทวศกด, 2555: 1)

โรงเรยนวชรธรรมสาธต จดการศกษาตามนโยบายของชาต เพอนาไปประยกตใชสาหรบการเรยนในระดบสงใหประสบความสาเรจตามเปาหมาย แตจากการวดผลสมฤทธในการสอบระดบชาตชวงชนมธยมศกษาปท 3 และ 6 คดแบบถวเฉลยทวประเทศแลวอยในเกณฑตา ( โรงเรยนวชรธรรมสาธต, 2560) และจากการสงเกตนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต จานวน 340 คน ในระหวางการเรยนการสอนของผวจย ปญหาในเบองตนพบวา สาเหตเกดขนจากนกเรยนมเจตคตไมดตอการเรยน ไมอยากมาโรงเรยน ขาดแรงจงใจในการเรยน ไมชอบบรรยากาศในหองเรยน เพอนไมเขาใจ ไมมนาใจ อจฉานนทา รวมทงบดามารดาไมมเวลาดแล ใหคาปรกษา และจากการสมภาษณครผสอนถงปญหาและพฤตกรรมการเรยนของนกเรยนทไมประสบความสาเรจทางการเรยน พบวา ขาดการวางแผนในการเรยน ไมมการกาหนดเปาหมายทางการเรยน ไมตงใจเรยน พดคยกนในหองเรยน ไมมวนย ไมมความรบผดชอบ ไมสงงานตามกาหนด และไมเหนคณคาความสาคญของความสาเรจทางการเรยน ทาใหการเรยนการสอนไมสามารถดาเนนไปในทศทางทพงประสงค และจากการสมภาษณนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4 หอง 3 และหอง 4 จานวน 80 คน โดยถามนกเรยนวา “1) ถานกเรยนตองการจะเรยนใหจบหรอสาเรจตามเปาหมายนกเรยนจะทาอยางไร จะตองปฏบตตวอยางไร และ 2) ความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนมสวนเกยวของกบใครบาง”

Page 61: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 53

ผลการสมภาษณสรปไดวา การทจะเรยนใหสาเรจนกเรยนจะตองมเปาหมายในการเรยน ตองวางแผนการเรยน เตรยมตวกอนเรยน ตงใจเรยน ทบทวนบทเรยน รจกแกปญหาและเหนคณคาของความสาเรจทางการเรยน สวนบคคลทมสวนเกยวของกบความสาเรจของนกเรยน คอ ตวนกเรยน ครอบครว และเพอนรวมชนเรยน

จากประเดนปญหาขางตน จงสนใจศกษา ปจจยทางจตวทยาทสงผลตอความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนวชรธรรมสาธต ซงผลจากการศกษาในครงนจะเกดประโยชนตอผทเกยวของทกฝายของโรงเรยน ในการนาขอคนพบไปใชเปนแนวทางทจะพฒนาใหนกเรยนประสบความสาเรจทางการเรยน

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาปจจยทางจตวทยาและความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต

2. เพอศกษาความสมพนธระหวางปจจยทางจตวทยากบความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต

3. เพอศกษาปจจยทางจตวทยาทสงผลตอความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต

สมมตฐานการวจย

1. ปจจยทางจตวทยามความสมพนธกบความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต

2. ปจจยทางจตวทยาสงผลตอความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต ขอบเขตการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง 1.1 ประชากร เปนนกเรยนชายและหญงทกาลงศกษาอยในระดบชนมธยมศกษาตอน

ปลาย ปการศกษา 2561 โรงเรยนวชรธรรมสาธต จานวนนกเรยน 993 คน (ฝายวชาการ โรงเรยน วชรธรรมสาธต, 2561)

1.2 กลมตวอยาง เปนนกเรยนชายและหญงทกาลงศกษาอยในระดบชนมธยมศกษาปท 4 ปการศกษา 2561 โรงเรยนวชรธรรมสาธต จานวนหองเรยน 9 หองเรยน จานวนนกเรยน 340 คน ทไดรบการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Selection) จากประชากร

2. เครองมอทใชในการวจย เครองมอในการวจยครงน เปนแบบวดทผวจยสรางขนเอง ประกอบดวย 3 สวน ดงน สวนท 1 ขอมลสวนบคคล แบบวดเปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) ประกอบดวย เพศ

และเกรดเฉลยสะสมปจจบน จานวน 2 ขอ

Page 62: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

54 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

สวนท 2 ขอมลเกยวกบปจจยทางจตวทยา แบบวดเปนแบบมาตราประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ประกอบดวย ปจจยดานสวนบคคล ปจจยดานสงแวดลอมทางการเรยน และปจจยดานครอบครว จานวน 26 ขอ

สวนท 3 ขอมลเกยวกบความสาเรจทางการเรยน แบบวดเปนแบบมาตราประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ประกอบดวย การวางแผนการเรยน การเตรยมตวกอนเรยน การตงใจเรยน การทบทวนบทเรยน วธเผชญปญหาทางการเรยน และการเหนคณคาของความสาเรจทางการเรยน จานวน 27 ขอ

การหาคณภาพของแบบวดปจจยทางจตวทยาทสงผลตอความส าเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต

1. การวเคราะหความตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยวเคราะหหาคาดชนความสอดคลอง (IOC) ไดคาดชนความสอดคลองระหวาง 0.67-1.00

2. การวเคราะหคาอานาจจาแนกรายขอ (Item Discrimination Power) โดยวเคราะหสหสมพนธระหวางคะแนนรายขอกบคะแนนรวมทงฉบบ ไดคาอานาจจาแนกรายขอ .3163 - .7299

3. การวเคราะหคาความเทยง (Reliability) โดยวเคราะหคาสมประสทธแอลฟา (Alpha Coefficient) ไดคาความเทยงทงฉบบ .9587 การวเคราะหขอมล

1. สถตเชงพรรณนา ไดแก การแจกแจงความถ คารอยละ คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน 2. สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาสถต t-test คาสถตการหา Correlation และ

การวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple Regression analysis) เกณฑแปลความหมายของคะแนนเฉลย ดงน (บญชม ศรสะอาด, 2554) คะแนนเฉลย 4.51 - 5.00 หมายถง มากทสด คะแนนเฉลย 3.51 - 4.50 หมายถง มาก คะแนนเฉลย 2.51 - 3.50 หมายถง ปานกลาง คะแนนเฉลย 1.51 - 2.50 หมายถง นอย

คะแนนเฉลย 1.00 - 1.50 หมายถง นอยทสด ผลการวจย

1. ปจจยทางจตวทยาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ปการศกษา 2561 โรงเรยน วชรธรรมสาธต พบวา โดยรวมและรายดานอยในระดบมาก แสดงในตารางท 1

ตารางท 1 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ของปจจยทางจตวทยาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต (n = 340)

ปจจยทางจตวทยา x S.D. แปลผล

ปจจยสวนบคคล 3.64 0.59 มาก ปจจยสงแวดลอมทางการเรยน 3.63 0.58 มาก ปจจยครอบครว 3.99 0.68 มาก

คาเฉลยรวมทกดาน 3.76 0.47 มาก

Page 63: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 55

จากตารางท 1 พบวา ปจจยทางจตวทยาของนกเรยน อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.76 ปจจยครอบครว ปจจยสวนบคคล และปจจยสงแวดลอมทางการเรยน มคาเฉลยอยในระดบมากทกดาน โดยมคาเฉลยเทากบ 3.99, 3.64, และ 3.63 ตามลาดบ

2. ความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ปการศกษา 2561 โรงเรยน วชรธรรมสาธต พบวา โดยรวมอยในระดบมาก แสดงในตารางท 2

ตารางท 2 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ปการศกษา 2561 โรงเรยนวชรธรรมสาธต (n = 340)

ความสาเรจทางการเรยน x S.D. แปลผล

ดานการวางแผนการเรยน 2.74 0.85 ปานกลาง ดานการเตรยมตวกอนเรยน 3.42 0.75 ปานกลาง ดานการตงใจเรยน 3.58 0.65 มาก ดานการทบทวนบทเรยน 2.86 0.86 ปานกลาง ดานวธเผชญปญหาทางการเรยน 3.68 0.71 มาก ดานการเหนคณคาของความสาเรจทางการเรยน 4.22 0.65 มาก

คาเฉลยรวมทกดาน 3.42 0.56 ปานกลาง

จากตารางท 2 พบวา ความสาเรจทางการเรยนของนกเรยน โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง มคาเฉลยเทากบ 3.42 ความสาเรจทางการเรยนดานการเหนคณคาของความสาเรจทางการเรยน ดานวธเผชญปญหาทางการเรยน และดานการตงใจเรยน มคาเฉลยอยในระดบมาก คาเฉลยเทากบ 4.22, 3.68 และ 3.58 ตามลาดบ สวนดานการเตรยมตวกอนเรยน ดานการทบทวนบทเรยน และดานการวางแผนการเรยน มคาเฉลยอยในระดบปานกลาง คาเฉลยเทากบ 3.42, 2.86 และ 2.74 ตามลาดบ

3. ความสมพนธระหวางตวแปรพยากรณ ปจจยทางจตวทยากบตวแปรเกณฑ ความสาเรจทางการเรยนของนกเรยน แสดงในตารางท 3

ตารางท 3 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรพยากรณปจจยทางจตวทยา กบตวแปรเกณฑความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

ตวแปรพยากรณ (n = 340) X1 X2 X3 Y

ปจจยทางจตวทยาดานสวนบคคล (X1) 1 .468* .328* .571*

ปจจยทางจตวทยาดานสงแวดลอมทางการเรยน (X2) 1 .379* .440*

ปจจยทางจตวทยาดานครอบครว (X3) 1 .319*

ความสาเรจทางการเรยน (Y) 1

* p < .05

จากตารางท 3 พบวา ตวแปรพยากรณ “ปจจยทางจตวทยา” มความสมพนธกบตวแปรเกณฑ “ความสาเรจทางการเรยน” อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ .571, .440 และ .319 ตามลาดบ

Page 64: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

56 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

4. ปจจยทางจตวทยาทสงผลตอความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต แสดงในตารางท 4-5

ตารางท 4 การวเคราะหการถดถอยพหคณของปจจยทางจตวทยาสงผลตอความสาเรจทางการเรยน แหลงความแปรปรวน SS df MS F

Regression 40.129 3 13.376 66.477* Residual 67.610 336 .201 Total 107.739 339 *p < .05

จากตารางท 4 พบวา ความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยน

วชรธรรมสาธต มความสมพนธเชงเสนตรงกบปจจยดานสวนบคคล ปจจยดานสงแวดลอมทางการเรยน และปจจยดานครอบครว อยางมนยสาคญทางสถตท .05

ตารางท 5 คาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรพยากรณปจจยทางจตวทยา กบตวแปรเกณฑความสาเรจทางการเรยนของนกเรยน

Unstandardized Coefficients

Standardized Coefficients

t

b SE.b B

ปจจยทางจตวทยาดานสวนบคคล (X1) .428 .047 .449 9.018*

ปจจยทางจตวทยาดานสงแวดลอมทางการเรยน (X2) .186 .049 .193 3.196*

ปจจยทางจตวทยาดานครอบครว (X3) .082 .040 .099 2.074*

R = .610 R2 = .372 Adjusted R = .367 SE = .44858 a = 4.303 *p < .05

จากตารางท 5 ผลการวเคราะหโดยนาตวแปรพยากรณเขาสมการถดถอยทละตวแปรจนครบทกตวแปร พบวา ตวแปรพยากรณทสงผลตอความสาเรจทางการเรยนของนกเรยน เรยงลาดบมากทสดไปหานอยทสด ไดแก ปจจยดานสวนบคคล (X1) ปจจยดานสงแวดลอมทางการเรยน (X2) และปจจยดานครอบครว (X3) ซงตวแปรดงกลาวสามารถรวมกนอธบายความแปรปรวนของความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนไดรอยละ 37.20

สรปผลการวจย

1. ปจจยทางจตวทยาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต ประกอบดวย ปจจยสวนบคคล ปจจยสงแวดลอมทางการเรยน และปจจยครอบครว มคาเฉลยอยในระดบมาก

2. ความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต มคาเฉลยอยในระดบปานกลาง ความสาเรจทางการเรยนรายดาน ประกอบดวย ดานการตงใจเรยน ดานวธเผชญปญหาทางการเรยน ดานการเหนคณคาของความสาเรจทางการเรยน มคาเฉลยอยในระดบมาก สวนดานการวางแผนการเรยน ดานการเตรยมตวกอนเรยน ดานการทบทวนบทเรยน มคาเฉลยอยในระดบปานกลาง

Page 65: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 57

3. ปจจยทางจตวทยา ดานสวนบคคล (X1) ดานสงแวดลอมทางการเรยน (X2) ดานครอบครว (X3) มความสมพนธทางบวกกบตวแปรเกณฑ ความสาเรจทางการเรยนของนกเรยน (Y) อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธระหวาง .319 – .571

4. ปจจยทางจตวทยา สงผลตอความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และสามารถรวมกนอธบายความแปรปรวนของความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนไดรอยละ 37.20 อภปรายผลการวจย

1. ผลการวจยตามวตถประสงคขอ 1 “เพอศกษาปจจยทางจตวทยาและความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต” สามารถอภปรายผลไดดงน

1.1 ปจจยทางจตวทยา 1.1.1 ปจจยสวนบคคล พบวา 1) เจตคตทมตอการเรยน โดยรวมมคาเฉลยอยใน

ระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวานกเรยนเชอวาการศกษาเลาเรยนทกวชามประโยชนและจะเปนพนฐานทสาคญตอชวตในอนาคต จงมความรสกทดตอการเรยน ทนกเรยนสามารถนาความรไปใชในการดาเนนชวต การทางาน และการสรางความสาเรจใหกบชวต หากมเจตคตทดตอการเรยนจะเปนการกระตนในการเกบเกยวประสบการณทกษะความรมากขนเพอใหประสบความสาเรจในชวต ซงสอดคลองกบ ณวรา สท (2559) ไดทาการวจยเรอง เจตคตตอการเรยนปฏบตการเคมของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ผลการศกษาพบวา นกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลายมเจตคตทดตอการเรยนปฏบตการเคมทงรายดานและโดยรวมอยในระดบมาก หากผเรยนมเจตคตทดตอปฏบตการเคมจะสงผลตอเจตคตตอการเรยน 2) แรงจงใจในการเรยน โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวานกเรยนเหนถงความสาคญของการเรยนทจะทาใหประสบความสาเรจในชวต จงมความมงมนตงใจในการเรยน ไมทอถอยแมวาบางวชาจะสอบไดคะแนนไมด พยายามศกษาหาความรเกยวกบการเรยน เพอใหมความรมากยงขน เพราะทราบวาหากมความรมากกจะสามารถทาใหประสบความสาเรจในชวตได ซงสอดคลองกบ สรพร ดาวน (2557) ไดทาการวจยเรอง การพฒนารปแบบการสอนคดเพอเสรมสรางแรงจงใจเปาหมายสความสาเรจของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏ ผลการวจยพบวา คาเฉลยแรงจงใจเปาหมายสความสาเรจโดยรวมอยในระดบสงมาก

1.1.2 ปจจยสงแวดลอมทางการเรยน พบวา 1) บรรยากาศทางการเรยน โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวาครผสอนสนใจนกเรยน ใหคะแนนดวยความยตธรรม ตอบคาถามของนกเรยนดวยความยนด และจดเตรยมอปกรณการสอนไวพรอม ทาใหเกดบรรยากาศทางการเรยนทดและสนบสนนใหผเรยนมความรสกอยากจะเรยนและเกดประสทธภาพในการเรยนมากยงขน ซงสอดคลองกบ Greenwood (2002, p. 2110-A) ไดศกษาเกยวกบสงแวดลอมในหองเรยนทเกยวของกบการเรยนรของนกเรยนทมผลการเรยนด ระดบ 6 ผลการศกษาพบวานกเรยนทมผลการเรยนดนนมความเกยวของกบสงแวดลอมในการเรยนรและการดแลเอาใจใสของครและความไววางใจตอครของนกเรยน 2) สมพนธภาพกบเพอน โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวาเพอนในหองตางชวยเหลอกน สามารถปรกษาเรองการเรยนกบเพอนรวมชนเรยนไดทง

Page 66: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

58 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ในเวลาเรยนและนอกเวลาเรยน สามารถทางานกลมและทากจกรรมรวมกบเพอนไดเปนอยางด นกเรยนจงมสมพนธภาพทตอกน เชนเดยวกบ พษณ ลมพะสตร (2555: 49) ไดสรปวาสมพนธภาพกบเพอน หมายถง ความสมพนธระหวางผเรยนทงในและนอกหองเรยน ไดแก ความรวมมอในการทางานกลม การแลกเปลยนขอมลขาวสาร การชวยเหลอใหกาลงใจทงเรองเรยนและเรองสวนตว และการสรางความกระตอรอรนในการเรยน

1.1.3 ปจจยครอบครว พบวา 1) ความสนใจหวงใยของบดามารดาทมตอการเรยนของบตรธดา โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวาความรกความเอาใจใส การดแลเรองการเรยน และการไดรบคาชมเชยจากครอบครว เปนสงสนบสนนใหนกเรยนเกดความรสกอบอนและตองการทจะทาคะแนนการเรยนใหดเพอใหผปกครองเกดความภาคภมใจในตวนกเรยนทประสบความสาเรจในการเรยน เชนเดยวกบ ธญจรา ดวงแกว (2553: 53) กลาววา ความผกพนใกลชดของสมาชกในครอบครว เพอใหเกดความผาสกกบชวตทสมาชกในครอบครวมการเตมเตมความร และความอบอนใหแกกนอยางเตมใจและการปฏบตตนทเอออาทรซงกนและกน รวมถงการรวมทากจกรรมของสมาชกในครอบครว เมอสมาชกคนใดในครอบครวมปญหากพรอมทจะเขามาชวยเหลออยางเตมใจและคอยยนดเมอสมาชกในครอบครวประสบความสาเรจ 2) การใหคาปรกษาของบดามารดาเกยวกบการเรยน โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวาบดามารดาจะเปนผคอยตกเตอน คอยรบฟงปญหาและใหกาลงใจ พรอมใหคาแนะนาเรองการเรยนเพอหาความรเพมเตม ทาใหบตรมพฤตกรรมทดและชวยลดปญหาของบตรได ซงสอดคลองกบ Kierkus & Douglas (2007) ไดศกษาการควบคมทางสงคมในความสมพนธระหวางโครงสรางครอบครวและพฤตกรรมการกระทาความผด พบวา ระดบของความสมพนธระหวางโครงสรางครอบครวและการกระทาความผดลดลงมาก และการขาดการผกพนกบพอแมนนาไปสพฤตกรรมการกระทาความผด 3) การใหการสนบสนนของบดามารดา เกยวกบการเรยน โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวาพอแมใหการสนบสนนการเงนเกยวกบการเรยนและการทากจกรรม ทาใหการเรยนประสบผลสาเรจ เชนเดยวกบ ทพยวรรณ สขใจรงวฒนา (2552 : 66) สรปไววาการสนบสนนของครอบครวมความสาคญอยางยง เพราะครอบครวเปนสถาบนทมผลเกยวพนในดานการถายทอดความร มอทธพลตออารมณและจตใจทมนษยแสดงออกเปนพฤตกรรม มความรบผดชอบตอสมาชก และสนบสนนเรองพฤตกรรมการเรยนของนกเรยน ไดแก ดานอารมณ ดานวสดอปกรณการเรยน ดานขอมลขาวสารเพอใหนกเรยนมพฤตกรรมการเรยนทด

1.2 ความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ปการศกษา 2561 โรงเรยน วชรธรรมสาธต พบวา ความสาเรจทางการเรยนของนกเรยน โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง สวนคาเฉลยความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนรายดานมดงน

1.2.1 ดานการวางแผนการเรยน โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง ทงนอาจเปนเพราะวานกเรยนไดเตรยมวางแผนการเรยน การอานหนงสอตามวนเวลาทกาหนดตงแตเปดเรยน เพอจะไดเรยนใหไดดทสดแลว แตไมสามารถปฏบตตามแผน ตามเวลาทกาหนดไว ซงสอดคลองกบ พมพ โหลคา (2550) ไดศกษาเรอง ความสามารถในการบรหารเวลาของนสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ผลการศกษาพบวา ความสามารถในการบรหารเวลาโดยรวมอยในระดบปานกลาง โดยนสตมความสามารถในการบรหารเวลาดานการวเคราะหปญหาเกยวกบการใชเวลา ดานการกาหนด

Page 67: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 59

เปาหมายการดาเนนชวต ดานการวางแผนการใชเวลา ดานการดาเนนการตามแผนทไดวางไว ดานการประเมนผลการใชเวลา และดานการปรบปรงแผนการใชเวลาและแกไขกจกรรมททาใหเสยเวลา

1.2.2 ดานการเตรยมตวกอนเรยน โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง ทงนอาจเปนเพราะวานกเรยนยงขาดความสนใจในการเตรยมตว เชน ไมทาการบานใหเสรจเรยบรอยกอนเขาเรยน ไมจดเตรยมอปกรณการเรยนใหพรอม และไมจดหนงสอตามตารางสอนกอนมาโรงเรยน เปนตน การเตรยมตวกอนการเรยนนน จะทาใหนกเรยนมความเขาใจและประสบผลสาเรจในการเรยนรไดเรวยงขน ซงสอดคลองกบสอดคลองกบ ตระกล จตวฒนากร และวโรชน หมนเทพ (2558) ไดศกษาเรอง การเตรยมความพรอมของนกศกษาในเขตจงหวดปทมธานเพอเขาสประชาคมอาเซยนผลการวจยพบวา การเตรยมความพรอมของนกศกษาในเขตจงหวดปทมธานเพอเขาสประชาคมอาเซยน โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง

1.2.3 ดานการตงใจเรยน โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวานกเรยนมความตงใจทากจกรรมและทางานตามทครมอบหมาย และจดหรอบนทกเนอหาทครสอนลงในสมดทกครง ซงจะสงผลดตอคะแนนทาใหไดคะแนนสงขน ซงสอดคลองกบ สมบต ธารงสนถาวร (2558) ไดศกษาเรอง ความตงใจเรยนในชนเรยนและความเขาใจเนอหาในชนเรยนโดยการใชกรณศกษาในวชาการตลาดระดบโลกสาหรบนสตสาขาการตลาด มหาวทยาลยบรพา ผลการวจยพบวานสตสาขาการตลาดมความตงใจเรยนในชนเรยนและความเขาใจเนอหาในชนเรยนสง

1.2.4 ดานการทบทวนบทเรยน โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง ทงนอาจเปนเพราะวานกเรยนยงขาดการทบทวนบทเรยนยากๆ ขาดการฝกทาขอสอบเกาๆ และขาดการศกษาคนควาเพมเตมเกยวกบเรองทครจะสอน ถงแมวาจะอานทบทวนหลายๆ ครง แตกยงไมเขาใจเนอหาทเรยน นกเรยนจงควรตองใสใจในการทบทวนบทเรยนใหมากยงข น ซงสอดคลองกบ ดารณ เออชนะจต (2561) ไดศกษาการวเคราะหผเรยนและการทบทวนบทเรยนทสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยน ผลการวจยพบวา การทบทวนบทเรยนมความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยน และการทบทวนบทเรยนสงผลกระทบเชงบวกตอผลสมฤทธทางการเรยนอยางมนยสาคญทางสถต

1.2.5 ดานวธเผชญปญหาทางการเรยน โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวานกเรยนสามารถแกปญหาเมอเรยนไมเขาใจโดยจะถามคณคร และเพอนใหชวยอธบายใหเขาใจ และพยายามทาการบานดวยตนเอง ทาใหสามารถผานปญหาตางๆ ไปไดดวยด ซงสอดคลองกบ Gomez (อางถงใน ดวงพร โรจนพรพนธ, 2552: 47) ศกษาความสมพนธระหวางผลสมฤทธทางการเรยน และความสามารถในการเผชญปญหานกเรยนระดบมธยมศกษา พบวา นกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนตามความสมพนธกบการใชวธการเผชญปญหาแบบไมจดการกบปญหาโดยตรง และพบความสมพนธระหวางนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนสงกบการใชวธการเผชญปญหาแบบจดการกบปญหาโดยตรง

1.2.6 ดานการเหนคณคาของความสาเรจทางการเรยนเรยน โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวานกเรยนเหนคณคาของความสาเรจทางการเรยนทมความสาคญตอชวตในอนาคตสามารถทาใหไดเรยนตอในระดบสง เมอสาเรจการศกษากจะไดงานดๆ สามารถนาไปสเปาหมายของชวตไดอยางมความสข ซงสอดคลองกบ คณะกรรมการดาเนนงานวจย มหาวทยาลยรามคาแหง สาขาวทยบรการเฉลมพระเกยรต (2556) ศกษาปจจยทมผลตอความสาเรจในการศกษา

Page 68: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

60 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ระดบปรญญาตร ของนกศกษามหาวทยาลยรามคาแหง สาขาวทยบรการเฉลมพระเกยรตจงหวดนครศรธรรมราช ผลการศกษาพบวา ปจจยทมผลตอความสาเรจในการศกษา โดยภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมาก

2. ผลการวจยตามวตถประสงคขอ 2 “เพอศกษาความสมพนธระหวางปจจยทางจตวทยากบความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต” สามารถอภปรายผลไดดงน

ความสมพนธระหวางตวแปรพยากรณ ปจจยทางจตวทยา ประกอบดวย ดานสวนบคคล ดานสงแวดลอมทางการเรยน และดานครอบครว มความสมพนธทางบวกกบตวแปรเกณฑ ความสาเรจทางการเรยนของนกเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธระหวาง .319 – .571 ทงนเพราะนกเรยนเหนความสาคญและประโยชนของการเรยน มความชอบ ความสนใจ และความสนกในการเรยน พงพอใจตอการเรยนการสอน ครผสอนและบรรยากาศการสอน สามารถปฏบตงานทครมอบหมายไดตามกาหนด มการเตรยมอปกรณการเรยน เตรยมตวใหพรอมกอนการเรยน มาเรยนสมาเสมอ ทบทวนบทเรยนและซกถามเมอมขอสงสย ซงสอดคลองกบ สพตรา ผลรตนไพบลย (2550) ไดศกษาปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชวงชนท 3 โรงเรยนสราษฎรพทยา จงหวดสราษฎรธาน ผลการศกษาพบวา ปจจยทมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการเรยน ไดแก บคลกภาพ ทศนคตตอการเรยนคณตศาสตร สมพนธภาพระหวางนกเรยนกบผปกครองลกษณะทางกายภาพทางการเรยนคณตศาสตร และสมพนธภาพระหวางนกเรยนกบคร

3. ผลการวจยตามวตถประสงคขอ 3 “เพอศกษาปจจยทางจตวทยาทสงผลตอความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต” สามารถอภปรายผลไดดงน

ปจจยทางจตวทยาทสงผลตอความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนวชรธรรมสาธต โดยเรยงลาดบจากมากทสดไปหานอยทสด ไดแก ปจจยดานสวนบคคล ปจจยดานสงแวดลอมทางการเรยน และปจจยดานครอบครว ซงปจจยดงกลาวสามารถรวมกนอธบายความแปรปรวนของความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนไดรอยละ 37.20 ทงนนกเรยนมเจตคตทดตอการเรยน มแรงจงใจและมความตงใจในการเรยนเขาใจ คณครผสอนมความยตธรรมในการใหคะแนน ใสใจการสอนพรอมเปนทปรกษาใหคาแนะนาทด และเพอนทดคอยใหความชวยเหลอในการเรยนและการทากจกรรมตางๆ พอแมผปกครองเอาใจดแลสนบสนนทกๆ เรองทเกยวกบการเรยน ซงสอดคลองกบ สพตรา ผลรตนไพบลย (2550) ไดศกษาปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชวงชนท 3 โรงเรยนสราษฎรพทยา จงหวดสราษฎรธาน ผลการศกษาพบวา ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเรยนวชาคณตศาสตร โดยเรยงลาดบจากปจจยทสงผลมากทสด ไปนอยทสด ไดแก ทศนคตตอการเรยนวชาคณตศาสตร ลกษณะทางกายภาพในโรงเรยน บคลกภาพ สมพนธภาพระหวางนกเรยนกบเพอนและผปกครอง และผลสมฤทธทางการเรยน ซงทง 5 ปจจยสามารถรวมกนอธบายความแปรปรวนพฤตกรรมการเรยนวชาคณตศาสตร ไดรอยละ 47.90

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช

Page 69: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 61

1. ปจจยทางจตวทยา 1.1 ดานสวนบคคล 1.1.1 เจตคตทมตอการเรยน ควรปลกฝงนกเรยนใหมความรสกทดตอการเรยนทกๆ

วชา เพราะการเรยนในระดบชนมธยมศกษาตอนปลายจะเปนพนฐานทมความสาคญตอการเรยนในระดบสงและมความสาคญตอชวตในอนาคต

1.1.2 แรงจงใจในการเรยน ควรมความมงมน ตงใจ และความพยายามในการศกษาหาความรเกยวกบการเรยน โดยไมทอถอยแมวาบางวชาจะสอบไดคะแนนไมด

1.2 ดานสงแวดลอมทางการเรยน 1.2.1 บรรยากาศทางการเรยน ควรทจะจดสภาพแวดลอมใหเออตอการเรยนรโดย

ครจดกจกรรมใหนกเรยนทกคนมสวนรวม ซงจะทาใหนกเรยนเกดความรสกพอใจ ภมใจ อบอน สบายใจ เรยนและทางานอยางมความสข

1.2.2 สมพนธภาพกบเพอน ควรจดกจกรรมใหนกเรยนในหองไดรวมกนทากจกรรมดวยกน เพอสงเสรมใหเกดความรวมมอและสรางสมพนธภาพทดระหวางเพอนรวมหองเรยน

1.3 ดานครอบครว 1.3.1 ความสนใจหวงใยของบดามารดาทมตอการเรยนของบตรธดา ควรใหคา

ชมเชยหรอรางวลเมอบตรธดาสอบไดคะแนนด เพอเปนการแสดงความรกความหวงใย 1.3.2 การใหคาปรกษาของบดามารดาเกยวกบการเรยน ควรใหแนะนาแกบตรธดา

เกยวกบการเรยนเพอหาความรเพมเตมโดยการสอบถามจากเพอนในชนเรยน 1.3.3 การใหการสนบสนนของบดามารดาเกยวกบการเรยน ควรสงเสรมและ

สนบสนนใหบตรธดาเรยนพเศษหรอทากจกรรมตางๆ ทเกยวกบการเรยน เพอเพมพนความร 2. ปจจยความสาเรจทางการเรยน 2.1 การวางแผนการเรยน ควรรณรงคหรอชวยในการวางแผน เชน การทาตาราง

เปาหมายจาแนกเปนกจกรรมตางๆ เปนตน เพอชวยใหนกเรยนบรรลจดมงหมายในการเรยน 2.2 การเตรยมตวกอนเรยน ควรเตรยมตวอานหนงสอลวงหนากอนครสอน เพอเปนการ

จดเตรยมความพรอมทจะเรยนรเนอหาสาระทจะเรยน ซงจะทาใหนกเรยนมความเขาใจในเนอหาทเรยนมากยงขน

2.3 การตงใจเรยน ควรมความตงใจเรยนในขณะทครสอน โดยจดบนทกเนอหาทครสอน ตอบคาถามและแสดงความคดเหนเวลาครถาม รวมถงตงใจทางานตามทครมอบหมายทกงาน

2.4 การทบทวนบทเรยน ควรจดแบงเวลาใหเหมาะสมกบการใชเวลาจรงในแตละวน โดยแบงเวลาในการเรยนเลน และอานหนงสอ รวมถงการจดทาตารางทบทวนการเรยนและการตดตามผล เปนตน เพอชวยใหนกเรยนบรรลจดมงหมายในการเรยน

2.5 วธเผชญปญหาทางการเรยน ควรพยายามศกษาคนควาหาคาตอบหรอทาการบานดวยตนเอง เมอไมเขาใจเนอหาวชาทเรยนกอนทจะไปถามครหรอเพอน

2.6 การเหนคณคาของความสาเรจทางการเรยน ควรมความทมเทเวลาใหกบการเรยน และเหนถงความสาคญของการประสบความสาเรจทางการเรยนจะทาใหไดเรยนตอและไดงานทด เพอความกาวหนาในอนาคต

Page 70: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

62 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. ควรศกษาวจยปจจยจตวทยาทสงผลตอความสาเรจทางการเรยนของนกเรยนในระดบ

การศกษาตางๆ เพอหาแนวทางปรบปรงการเรยนของนกเรยนใหประสบความสาเรจทางการเรยน 2. ควรพฒนารปแบบในการเสรมสรางความสาเรจทางการเรยนใหแกนกเรยน โดยคานงถง

ปจจยตางๆ ทางจตวทยาทเกยวของ 3. ควรศกษาในเรองของผลกระทบของปจจยทางจตวทยาทสงผลตอความสาเรจทางการ

เรยนของนกเรยน เพอสรางความเขาใจในเรองผลเสยจากการเรยนทไมด ใหนกเรยนไดรบทราบและตระหนกถงความสาเรจทางการเรยน

เอกสารอางอง

กระทรวงศกษาธการ. (2553). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553. กรงเทพฯ : โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.)

. (2560). แผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560-2579. กรงเทพฯ : พรกหวานกราฟฟค. กองทนเงนใหกยมเพอการศกษา. (2551). พระบรมราโชวาทและกระแสพระราชด ารสของ

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช. กรงเทพฯ : กระทรวงการคลง. ณวรา สท. (2559). เจตคตตอการเรยนปฏบตการเคมของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย.

ปรญญาการศกษาดษฎบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ดวงพร โรจนพรพนธ. (2552). กลวธการเผชญปญหาและความหวงในการท างาน : กรณศกษาธรกจ

น าเขาและสงออกแหงหนง. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ดารณ เออชนะจต. (2561). การวเคราะหผเรยนและการทบทวนบทเรยนทสงผลตอผลสมฤทธทางการ

เรยน. วารสารมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม, 37(1), 49-58. ตระกล จตวฒนากร, วโรชน หมนเทพ. (2558). การเตรยมความพรอมของนกศกษาในเขตจงหวด

ปทมธานเพอเขาสประชาคมอาเซยน. วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย. 5(3), 261-269.

ทพยวรรณ สขใจรงวฒนา. (2552). ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเรยนทดของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 สงกดส านกบรหารงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน จงหวดนครปฐม. ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยศลปากร.

ธญจรา ดวงแกว. (2553). ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมเบยงเบนทางเพศของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง สงกดส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา จงหวดราชบร. ปรญญาการศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยศลปากร.

บญชม ศรสะอาด. (2554). การวจยเบองตน. พมพครงท 9. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน. โรงเรยนวชรธรรมสาธต. (2560). รายงานประจ าป 2560. กรงเทพฯ : โรงเรยนวชรธรรมสาธต. พมพ โหลคา. (2550). ความสามารถในการบรหารเวลาของนสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ปรญญาการศกษามหาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

Page 71: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 63

พษณ ลมพะสตร. (2555). พฤตกรรมการตงใจเรยนของนกศกษาระดบปรญญาตรภาคพเศษมหาวทยาลย ราชภฏราชนครนทร. ปรญญาการศกษามหาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

มหาวทยาลยรามคาแหง สาขาวทยบรการเฉลมพระเกยรต. (2556). ปจจยทมผลตอความส าเรจในการศกษาระดบปรญญาตร ของนกศกษามหาวทยาลยรามค าแหง สาขาวทยบรการเฉลมพระเกยรตจงหวดนครศรธรรมราช. นครศรธรรมราช : มหาวทยาลยรามคาแหง.

สมบต ธารงสนถาวร. (2558). ความตงใจเรยนในชนเรยนและความเขาใจเนอหาในชนเรยนโดย การใชกรณศกษาในวชาการตลาดระดบโลกสาหรบนสตสาขาการตลาด มหาวทยาลยบรพา. วารสารการจดการธรกจ มหาวทยาลยบรพา. 4(2), 69-81.

สรพร ดาวน. (2557). การพฒนารปแบบการสอนคดเพอเสรมสรางแรงจงใจเปาหมายสความส าเรจของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏ. ปรญญาดษฎบณฑต มหาวทยาลยเกษมบณฑต.

สกจ ทวศกด. (2555). การพฒนาคมอเสรมสรางแรงจงใจส าหรบนกเรยนมธยมศกษาทขาดแรงจงใจ: การวจยแบบผสมวธ. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สพตรา ผลรตนไพบลย. (2550). ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชวงชนท 3 โรงเรยนสราษฎรพทยา จงหวดสราษฎรธาน. วารสารการศกษาศาสตร. 8(3), 112-120.

Greenwood, R.A. (2002). Outsourcing : A Test of Organizational Economic, Political, and Strategic Models in Human Resources Management Context. Dissertation Abstracts International, 3(1), 114-A.

Kierkus, C.A. and Douglas, B. (2002). A social control explanation of relationship between family structure and delinquent behavior. Canadian Journal of Criminology [On-line] Available, : http://web4.infotrac .galegroup.com [2007 April,10].

…………………………………………………..

Page 72: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

64 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ผลของการใหค าปรกษาแบบกลมตามทฤษฎอตถภาวนยมตอการยอมรบตนเองของวยรนหญงสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ The Effects of Existential Group Counseling on Self-Acceptance in Teenage Girls at Rajvthi Home for Girls นภาดา สขสมพนธ1 อมาภรณ สขารมณ2

บทคดยอ

การวจยในครงนเปนงานวจยกงทดลอง (quasi – experimental research) ใชการเลอกกลมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง มการวดผลกอนและหลงการทดลองทงกลมทดลองและกลมควบคม ( Randomized Control Group Per – Post – test Design) โดยศกษาผลการใหคาปรกษาแบบกลมตามทฤษฎอตถภาวะนยมตอการยอมรบตวเองของวยรนหญงสถานสงเคราะหหญงบานราชวถ จานวน 16 คน ทมคะแนนการยอมรบตนเองอยในระดบตา แบงกลมตวอยางออกเปน 2 กลม ไดแก กลมทดลอง 8 คน และกลมควบคม 8 คน ผลการวจยพบวา 1.หลงการทดลอง กลมทดลองมระดบการยอมรบตนเองมากกวากอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 2.หลงการทดลอง กลมทดลองมระดบการยอมรบตนเองมากกวากลมควบคมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

ค าส าคญ: 1.การใหคาปรกษาแบบกลมตามทฤษฎอตถภาวนยม 2.การยอมรบตนเอง

Abstract

The purpose of quasi – experimental research was to examine the effects of existential group counseling on self-acceptance among sixteen teenage with low self-acceptance at Rajvithi Home for Girls. The purposive sampling method was used to select participants of the sample population. The pre-test and post-test were adopted to measure samples’ self acceptance in both control group and experimental group. 1นกศกษาปรญญาโท สาขาจตวทยาการปรกษา มหาวทยาลยรามคาแหง 2อาจารย ดร., ประจาภาควชาจตวทยา มหาวทยาลยรามคาแหง

Page 73: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 65

The sixteen participants were divided into two groups; eight participants were assigned into the experimental group and other eight participants were assigned into the control group. Self-acceptance scores were measured using the measurement of self-acceptance before and after receiving the existential group counseling. The results of the research show that after the experiment, the level of self-acceptance in the experimental group was higher than before the experiment was conducted at a statistically significant level of .05. After the experiment, the level of self-acceptance in the experimental group was higher than the control group at a statistically significant level of .05. Key words: Existential group counseling, Self-Acceptance ความเปนมาและความส าคญของปญหา

สภาพสงคมไทยในปจจบนมความเปลยนแปลงอยางรวดเรวทางดานวตถ และความกาวหนาของเทคโนโลยเปนอยางมาก รวมถงเศรษฐกจ คานยม ประเพณวฒนธรรมทเปลยนไปจากเดมอยางรวดเรว กลายเปนสงคมวตถนยมซงทาใหสงผลกระทบตอวถการดารงชวตจากบทวเคราะหขอมลทางสงคม นกจตวทยาชานาญการจากสงเคราะหบานเดกออนพญาไทกลาวถงปจจบนมเดกทถกทอดทงประมาณ 15-17 คนตอเดอน โดยสวนใหญเกดจากการตงครรภไมพรอมของพอแมวยรน และพบวาเดกทถกทอดทงขาดความรก ความอบอน การโอบกอด การชนชม ขาดการเรยนรความรกตอคนอนและตนเอง สงผลใหเยาวชนมเพศสมพนธกอนวยอนควร จากขอมลกรมพฒนาสงคมและสวสดการ (กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, 2553) พบวาสถตการคลอดบตรของมารดาวยรนอายตากวา 20 ป มจานวนเพมขน ในป 2552 รอยละ 13.55 ป 2553 รอยละ 13.76 ป2554 รอยละ 14.32 ซงเปนสาเหตหนงของการทาแทงและเดกถกทอดทง สถตปญหาเดกถกทอดทงทเขารบอปการะในสถานสงเคราะหม จานวน1,157 คน อภเชษฐ ปานจรตน (ASTVผจดการรายวน,ป 2557) รายงานการคลอดบตรป 2561 พบวาวยรนไทยคลอดบตรรอยละ 10.7 ถงสถตจะละลงจากป2553 แตกยงเปนเลขทยงคงนาเปนหวงสาหรบวยรนไทยในปจจบน (นายแพทยกตตพงศ แซเจง,ป 2561)

ปจจบนสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ เปนหนวยงานในสานกคมครองสวสดภาพหญงและเดก กรมพฒนาสงคมและสวสดการ กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย จดตงสถานสงเคราะห เดก หรอหนวยงานอนเขาไว ในความอปการะ โดยใหบรการดาน การเลยงด การรกษาพยาบาลและอนามย การศกษา การจดหางาน ปจจบนมเดกอยอาศย ทงสน 410 คนอายระหวาง 5 – 18 ป ทมปญหาครอบครว ไดแก บดาไมพรอมมบตร บดามารดาแยกทางกน เดกทถกลวงละเมดทางเพศ ครอบครวแตกแยก กาพรา ขาดผอปการะ ครอบครวยากจน ฯลฯ เดกหญงบานราชวถสวนมากไดรบผลกระทบจากสภาพปญหาดงกลาว สงผลใหไดรบบาดแผลทางดานจตใจ จะเกดความรสกดอยโอกาสทขาดทพง ไมมผคอยใหความชวยเหลอ เกดความรสกไมมนคงปลอดภย ไมทราบเปาหมายในชวต การเปรยบเทยบตนเองกบบคคลอน ดงนนเดกหญงในสถาณสงเคราะหหญงบานราชวถ ควรมการตระหนกรถงการเหนคณคาในตนเอง จะทาใหบคคลสามารถเผชญกบปญหาไดอยางแขงแกรง และดาเนนชวตอยางมความสข (พนมพร เสงผล, 2559, หนา 4-5)

Page 74: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

66 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

เดกหญงสถาณสงเคราะหหญงบานราชวถทมความขดแยงกบพอแม ทาใหมการยอมรบตนเองตา การยอมรบและการเหนคณคาในตนเอง เปนศกยภาพสาคญของบคคลในการกาวผานปญหาการปรบตวภายใตสงคมทเปลยนแปลง เพราะการยอมรบตวเอง (Self-Acceptance ) ถอวาเปนความพงพอใจในตวตน ชวต พฤตกรรมลกษณะนสยดและขอบกพรองทกๆอยางทตนเองเปนอย (พระบญเตม วฒนพรหม,2553, หนา 10) การยอมรบตนเองเปนกลไกสาคญของการดาเนนชวตทถกสรางขนในวยเดก การทากจกรรมกลมสมพนธกบกลมการใหคาปรกษารายบคคล และการใหคาปรกษากลมสามารถพฒนาการยอมรบตวเองของกลมวยรน เดกดอยโอกาส เดกทถกทารณกรรม ครอบครวแตกแยก เนองจากเปนการสรางบรรยากาศแหงการยอมรบ เปดโอกาสไดสารวจตนเองตามสภาพทเปนจรง เสรมเจตคตของบคคล (ชนานาถ วไลรตน, 2551, หนา 66 - 77) และในขณะเดยวกนไดมการนาสตมาใชในการพฒนาการยอมรบตนเองของเดก เนองจากสตเปนเครองมอบงคบอารมณ มผลตอการกระทา (สมจตร เสรมทองทพย , 2559) สรางการตระหนกรบรอยกบปจจบน ยอมรบกบสงทเกดขน (กงจกร สอนลา, 2555) ทางความคดและความรสกโดยไมไดตดสนผดถก ไมหมกมนกบอดตหรอวตกกงวลถงอนาคต ซงสอดคลองกบทฤษฎการใหคาปรกษาแบบอตถภาวนยมเชอวามนษยแตละคนมความแตกตางทางชวภาพ ประสบการณของชวต แตละคนสามารถกาหนดทกข สข ความสาเรจความลมเหลวของตนเอง สามารถเลอกอยใตหรอเหนออทธพลของสงนนบคคลมภาวะสงสด คอ บคคลทอยกบปจจบนจดการกบเปาหมายในชวตไดอยางเหมาะสมและจะตองมความรบผดชอบตอความมมโนธรรมของตนเองสงคมฉะนนการยอมรบตนเองมความสาคญตอความสาเรจและความลมเหลวเรยนรทจะรบผดชอบสงทเลอกการปรบตวตอสถานการณตางๆเพอใหบคคลสามารถดารงชวตอยอยางเปนสข (นนทวรรณ รตตวธน, 2554, หนา 80-93) ทฤษฎการใหคาปรกษาแบบอตถภาวนยมเปนทฤษฎทมแนวคดวามนษยแตละคนมความแตกตางกนนอกจากแตกตางทางชวภาพแลวประสบการณของชวตทตางกนทาใหมนษยแตกตางกนดวยแตละคนมชวตไมซาแบบกน สามารถเปนผกาหนดโชคชะตาทกสขความสาเรจความลมเหลว ของตนเอง พนธกรรมและสงแวดลอมทางกายภาพเปนเพยงสวนประกอบหนง มนษยมเสรภาพทจะเลอกอยใตหรออยเหนออทธพลของสงเหลานนซงเสรภาพและความรบผดชอบเปนคกนมนษยจงตองมความรบผดชอบตอมโนธรรมของตนและตอสงคม ในภาวะปกตมนษยจะมความรบผดชอบสงสดและรจกเลอกไดดทสด บคคลมภาวะสงสด คอบคคลทอยกบปจจบนสามารถจดการกบเปาหมายในชวตไดอยางเหมาะสม โดยใชเทคนคการสนทนาแบบโสเครตส (Socratic Dialogue) เปนเครองมอทบคคลคนพบความหมายในชวต ในการสนทนานนผใหคาปรกษาจะสนใจดานจตวญญาณของสมาชกโดยจะชกชวนโดยใชคาถามกระตนใหสมาชกไดสารวจตวเอง โดยเรมตนดวยสภาพอารมณทสบายซงทาใหสมาชกรสกสงบ และใสใจกบการสารวจตวเองไดด

เปาหมายสาคญของการให การปรกษา ทฤษฎอตถภาวนยมคอการเพมขยายความตระหนกรในตนเองยอมรบในเสรภาพและยอมรบผดตอชวตตนเองเขาใจถงภาวะทแทจรงเปนการชวยบคคลอยางมอยเปนอยางแทจรงอนประกอบดวย 3 คณลกษณะประการคอ การอยอยางตามหลกรตนเองอยางเตมทในปจจบน การเลอกทจะมชวตอย อยางไรในปจจบน และการรบผดชอบในสงทตนเลอก

ดงนน ผลงานวจยเพอพฒนาโปรแกรมใหคาปรกษาแบบกลมทฤษฎการใหคาปรกษาอตถภาวนยมตอการยอมรบตนเองในวยรนหญงสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถตามทฤษฎอาทภาวนยมเพอชวยเลอเขาใจลกษณะตางๆ ในการพฒนาตนเองเพอเสรมสรางทรพยากรบคคลใหมคณภาพสบตอไป

Page 75: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 67

วตถประสงคของการวจย เพอศกษาผลการใหคาปรกษาแบบกลมตามทฤษฎอตถภาวะนยมตอการยอมรบตวเองของ

วยรนหญงสถานสงเคราะหหญงบานราชวถ สมมตฐานของการวจย

1. ผเขารวมการใหคาปรกษากลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม หลงการทดลองมการยอมรบตวเอง สงกวากอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบนยสาคญ .05

2. ผเขารวมการใหคาปรกษากลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม หลงการทดลองมการยอมรบตวเอง สงกวากลมควบคมกลมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบนยสาคญ .05

3. ผเขารวมการใหคาปรกษากลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม หลงการทดลองกบระยะตดตามผลมการยอมรบตวเอง ไมแตกตางกน

ขอบเขตของการวจย

1. ประชากร ประชากรทใชในการวจยในครงน เปนวยรนหญง อาย ระหวาง 12 – 17 ป อาศยอยในสถานสงเคราะหหญงบานราชวถ กรงเทพมหานครฯ จานวน 82 คน 2. กลมตวอยาง กลมตวอยาง เปนเพศหญง มอาย 12 - 17 ป ทอาศยอยในสถานสงเคราะหหญงบานราชวถ กรงเทพมหานครฯ โดยผวจยใชการสมแบบเจาะจง ( purposive sampling) โดยกาหนดเกณฑการคดเขา (inclusion criteria) ไวดงน (1) เปนวยรนหญงทอยในสถานสงเคราะหหญงบานราชวถ (2) มอาย 12 -17 ป (3) มการรบรเวลา สถานทและบคคลทถกตอง ไมเปนโรคจตโรคประสาท สามารถโตตอบสอสารได ตอบคาถามจากการสมภาษณเบองตนได (4) ใหทาแบบวดการ ยอมรบตวเอง โดยมคะแนนจากแบบวดการยอมรบตวเองกอนการทดลอง (5) มความสมครใจใหความรวมมอในการทาการทดลอง

3. นยามศพทเฉพาะ 3.1 การใหคาปรกษาแบบกลม หมายถงกระบวนการสนทนา เพอชวยเหลอตงแตสองคน

ขนไป โดยสมาชกในกลมไดมการแลกเปลยน ทงความคด ทศนคต อารมณ ความรสก สารวจตนเอง มงเนนการสรางสมพนธภาพในกลม แลกเปลยนประสบการณ และความคด ความเขาใจ ความเหนอกเหนใจ การยอมรบ และใหกาลงใจระหวางสมาชก เพอใหสมาชกกลม สามารถแลกเปลยนแนวทางในการแกปญหาดวยบรรยากาศทอบอน ปลอดภยและมความเขาใจซงกนและกน

3.2 การยอมรบตวเอง หมายถง การตระหนกรในตวเองมความเขาใจในตวเองตามความเปนจรง ขอดและขอจากดของตนเอง และยอมรบผลของการกระทาทเกดกบตนเองซงม 5 องคประกอบ (1) การเขาใจตนเอง (2)การไมบดเบอนลกษณะทแทจรงของตนเอง (3) การเหนคณคาในตวเอง (4) รขอดและขอจากดในตวเอง (5) การยอมรบในผลของการกระทาของตวเอง

3.3 การใหคาปรกษากลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม หมายถง กระบวนการสนทนา ระหวางบคคลตงแตสองคนขนไป โดยสมาชกในกลมไดมการแลกเปลยน ความคด ทศนคต อารมณ และความรสกทยดหลกทฤษฎของทฤษฎอตถภาวะนยม เชอวามนษยมคณคามเอกลกษณเฉพาะตน

Page 76: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

68 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

มเสรภาพใหความสาคญในการเลอกกาหนดชวตและรบผดชอบในสงทเลอก มการตระหนกรในตนเอง มความยดหยนและพฒนาตลอดเวลา 3.4 วยรนหญง หมายถง ผหญงทมชวงอาย 12 – 17 ป

3.5 สถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ หมายถง สถานทรบเดกหญง ซงอย เขตราชวถ จงหวดกรงเทพมหานครฯ ขาดผอปการะ ครอบครวอยากจน หรอครอบครวประสบปญหาความเดอดรอน ไดรบการเลยงดไมเหมาะสม ครอบครวแตกแยก และบดามาดาเปนผรบการสงเคราะห หรอ บดามารดาตองโทษ การด าเนนการวจย

1.ระเบยบงานวจย การวจยในครงนเปนงานวจยกงทดลอง (quasi – experimental research) โดยใชรปแบบ

การทดลองแบบ Randomized Control Group Per – test – Post – test Design ทศกษาผลของการใหคาปรกษากลมตอการยอมรบตนเองในวยรนหญง สถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ

2.ขนตอนการวจย 2.1 กลมตวอยางในการวจยเปนดงน เปนวยรนเพศหญง ทมอาย 12 - 17 ป ทอาศยอยในสถานสงเคราะหหญงบานราชวถ กรงเทพมหานครฯ โดยผวจยใชการสมแบบเจาะจง (purposive sampling) โดยกาหนดเกณฑการคดเขา (inclusion criteria) จากวยรนหญงทมคะแนการยอมรบตนเองตา ตงแต เปอรเซนไทลท 25 ลงมา สมครใจเขารวมกลมจานวน 16 คน แบงออกเปน 2 กลม กลมทดลอง 8 คน กลลมควบคม 8 คน 2.2 เครองมอทใชการเกบรวบรวมขอมล ประกอบดวย 2 สวน ไดแก แบบวดการยอมรบตนเอง และการใหคปรกษากลมตามทฤษฎอตถภาวนยม

3.การเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมอมล ผวจยแบงการเกบรวบรวมเปน 3 ระยะ ระยะกอนเขารวมโปรแกรม

ระยะทดลอง และระยะตดตามผลมขนตอนดงน 3.1 ผวจยดาเนนเรองเพอขออนมตหนงสอขอความรวมมอในการเกบขอมลจากคณบดคณะ

ศกษาศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง ไปยงกรมกจการเดกและยงเยวชนเพอของเกบขอมลท สถานสงเคราะหหญงบานราชวถโดยหนงสอขออนญาต เรยกเกบขอมลและทาการวจยรวมทงขออนญาตใชสถานท

3.2 คดเลอกกลมตวอยางจากแฟมประวตและผทมอาย 12 ถง 17 ป 3.3 สอบถามความสมครใจจากเดกหญงสถานสงเคราะหหญงบานราชวถทมคะแนนการ

ยอมรบตวเองตา เพอหาอาสาสมครทสมครใจเขารวมกลมการวจยจานวน 16 คนแลวสมอยางงายแบงออกเปนกลมทดลอง 8 คนและกลมควบคม 8 คนซงผวจยไดใหรายละเอยดเกยวกบวตถประสงคของกลมลกษณะการดาเนนกลมวนเวลาสถานทและประโยชนทจะไดรบเขารวมกลมนอกจากนผวจยจะตองสนทนา เปนรายบคคลกบกลมทดลองแปดคนเพอสมภาษณและทาความเขาใจในการรวมการปรกษากลม

Page 77: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 69

3.4 กลมทดลองเขารวมการปรกษากลมโดยมผวจยเปนผนากลมกระทาตดตอกนแปดสปดาหสปดาห ละครง ครงละประมาณ 60 – 90 นาท

3.5 กลมควบคมไมไดเขารวมการปรกษากลม 3.6 เมอสนสนสดการทดลองใหกลมทดลองและกลมควบคมตอบแบบสอบถามเดยวกนกบชด

ทสอบถามกอนการทดลองซาอกครง 3.7 การเขารวมการปรกษาแบบกลมผวจยและผชวยในการวจยทาหนาทเปนผเอออานวยกลมม

บทบาทสรางสมพนธภาพและการกาหนดทศทางสงเสรมใหมการอภปรายแลกเปลยนขอคดเหนประสบการณรวมถงการทาขอตกลงรวมกนเนนใหสมาชกกลมแตละคนมความรบผดชอบในการแกปญหาตนเองใหมการประเมนตนเองและใชบนทกเสยงตลอดระยะเวลาในการเขารวมการปรกษากลม

3.8 เกบรวบรวมขอมลตรวจและใหคะแนนจากแบบวดแลวนาขอมลทไดมาวเคราะหทางสถต 4. ระเบยบงานวจย

การวเคราะหขอมล ผวจยนาขอมลทไดมาวเคราะหโดยมขนตอนการวเคราะหดงน 4.1 การหาคาเฉลย (X) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (SD) คะแนนเฉลย การยอมรบ

ตนเองของกลมทดลองและกลมควบคม ในระยะกอนการทดลอง ระยะหลงการทดลองและระยะตดตามผล

4.2 ใชคาสถต Wilcoxon Sign-Rank Test เพอเปรยบเทยบคะแนนเฉลยการยอมรบตนเองของกลมทดลอง ระหวางระยะกอนการทดลองกบระยะหลงการทดลอง และเปรยบเทยบระหวางระยะหลงการทดลองกบระยะตดตามผล

4.3 ใชคาสถต Wilcoxon Sign-Rank Test เพอเปรยบเทยบคะแนนการยอมรบตนเองของกลมควบคม ระหวางระยะกอนการทดลองกบระยะหลงการทดลอง

4.4 ใชคาสถต Mann-Whitney U test เพอเปรยบเทยบการยอมรบตนเองระหวางกลมทดลองและกลมควบคมในระยะกอนการทดลองกบระยะหลงการทดลอง ผลการวจย ตารางท1 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยการยอมรบตนเองของวยรนหญง สถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ กอน -หลง การทดลองและตดตามผล โดยใชสถต Wilcoxon Sign-Rank Test

*มนยสาคญทางสถตท.05

การยอมรบตนเอง กอนการทดลอง หลงการทดลอง ระยะตดตามผล

X SD X SD X SD Z Sig

1. การเขาใจลกษณะดานตางๆ ของตนเอง 2.02 0.12 4.23 0.16 4.33 0.13 -2.53* 0.06 2. การไมบดเบอนลกษณะจรงของตนเอง 2.07 0.18 4.35 0.35 4.47 0.1 -2.54* 0.05 3. การเหนคณคาในตวเอง 1.97 0.32 4.26 0.25 4.32 0.1 -2.54* 0.05 4. รขอดและขอจากดในตวเอง 2.05 0.33 4.33 0.32 4.3 0.28 -2.54* 0.05 5. การยอมรบในผลของการกระทาของตวเอง 2 0.32 4.05 0.14 4.22 0.22 -2.54* 0.22 รวม 10.11 0.95 21.22 1.22 21.64 0.83 -12.69* 0.83

Page 78: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

70 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

จากตารางท 1 พบวาการยอมรบตนเองของวยรนหญงสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถมระดบคะเนนเฉลยการยอมรบตนเอง กลมทดลองหลงการทดลองสงกวากอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตท.05

ตารางท 2 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยการยอมรบตนเองของวยรนหญง สถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ หลงการทดลองระหวางกลมควบคมและกลมทดลอง

*มนยสาคญทางสถตท.05 จากตารางท 2 พบวาการยอมรบตนเองของวยรนหญงสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถมระดบคะเนนเฉลยการยอมรบตนเอง หลงการทดลอง กลมทดลองมคะแนนเฉลยของการยอมรบตนเองมากกวากลมควบคม อยางมนยสาคญทางสถตท .05

การอภปรายผล ผลการวจยเปนไปตามสมมตฐานเสดงใหเหนวา การใหคาปรกษาแบบกลมตามทฤษฎอตถ

ภาวะนยม ตามสมมตฐานดงน สมมตฐานท 1 เดกวยรนหญงบานราชวถทไดรบการใหคาปรกษากลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม

หลงการทดลองมการยอมรบตวเองมากกวากอนการทดลอง วยรนหญงบานราชวถทไดรบการใหคาปรกษากลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม หลงการทดลองมการยอมรบตวเองมากกวากลมควบคม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงผลการวจยนเปนไปตามสมมตฐาน ทงนเนองมาจากการใหการปรกษากลมตามทฤษฎอตถภาวะนยมซงเปนโปรแกรมทสงเสรมใหสมาชกกลมเกดกระบวนการทางานรวมกนผานการแลกเปลยนประสบการณซงกนและกน เกดการเหนอกเหนใจ เขาใจ และไดตระหนก ถงความเปนตวเอง มงเนนการยอมรบตนเองไมวาจะเปนในสวนของดานดานด และขอบกพรองของตนเอง นาไปสการแกไขปญหาและพฒนาตนเอง ซงสอดคลองกบการศกษาของ นาถยา คงขาว (2559) ศกษาเรองผลการปรกษากลมแบบอตถภาวะนยมตอการตระหนกรในตนเองของนกเรยนมธยมศกษาตอนตนโดยผานโปรแกรมการใหคาปรกษาแบบกลมจานวน 12 ครง ครงละ 60 นาท สปดาหละ 3 ครง ผลการศกษาพบวาผลของการใหคาปรกษากลมตามทฤษฎอตถภาวะนยมมผลตอการตระหนกรในตนเอง นกเรยนกลมทดลองมคะแนนการตระหนกรในตนเองสงกวานกเรยนกลมควบคมในระยะหลงการทดลองและระยะตดตามผลอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และนกเรยนกลมทดลองมคะแนนการตระหนกรในตนเองของนกเรยน ในระยะหลงการทดลอง และระยะตดตามผลสงกวาระยะกอนการทดลองอยางมนยสา คญทางสถตทระดบ .05 จากขอมลเบองตน สรปไดวา การพฒนาการตระหนกรในตนเองของนกเรยนโดย การปรกษากลมแบบอตถภาวะนยมท

การยอมรบตนเอง กลมควบคม กลมทดลอง ระยะตดตามผล

X SD X SD X SD Z Sig 1. การเขาใจลกษณะดานตางๆ ของตนเอง

2.45 0.14 4.23 0.16 4.33 -1.55 -1.55 0.008

2. การไมบดเบอนลกษณะจรงของตนเอง 2.08 0.23 4.35 0.35 4.47 -1.13 -1.13 0.010 3. การเหนคณคาในตวเอง 3.20 0.41 4.26 0.25 4.32 0.95 0.95 0.008 4. รขอดและขอจากดในตวเอง 2.40 0.24 4.33 0.32 4.30 -0.26 -0.26 0.50 5. การยอมรบในผลของการกระทาของตวเอง 2.20 0.27 4.05 0.14 4.22 -1.82 -1.82 0.50 รวม 12.33 2.48 21.22 1.22 21.64 5.71 5.71 1.02

Page 79: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 71

ผวจยสรางขน สามารถพฒนาการตระหนกรในตนเองของ นกเรยนระยะหลงการทดลองมากกวากอนการทดลอง จงสนนขอสมมตฐานขอ 1

สมมตฐานท 2 เดกวยรนหญงบานราชวถผเขารวมกลมการใหคาปรกษากลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม หลงการทดลองมการยอมรบตวเอง มากกวากลมควบคม ผเขารวมกลมการใหคาปรกษากลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม หลงการทดลองมการยอมรบตวเอง มากกวากลมควบคมกลมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบนยสาคญ .05 เนองจากผลของการใหคาปรกษากลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม สามารถ ทาใหบคคลตระหนกรในตนเอง รบผดชอบตนเองเขาใจถงสภาวะทแทจรงของตนเอง ซงตรงกบผลการศกษาของมยรา อดมเลศปรชา (2552) ไดศกษาผลการศกษาการปรกษาแบบกลมตามทฤษฎอตถภาวะนยมตอลกษณะมงอนาคตของนกเรยนชนมธยมศกษาปท4 พบวา นกเรยนกลมทดลองทไดรบการปรกษา แบบกลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม มลกษณะมงอนาคตสงกวา นกเรยนกลมควบคมในระยะหลงการทดลอง และระยะตดตามผลอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 และ นกเรยนกลมทดลองทไดรบการปรกษา แบบกลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม ระยะหลงการทดลองมลกษณะมงอนาคตสงกวา ระยะหลงกอนการทดลอง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05จากขอมลเบองตน สรปไดวา การพฒนาการตระหนกรในตนเองของนกเรยนโดย การปรกษากลมแบบอตถภาวะนยมทผวจยสรางขน สามารถพฒนาการตระหนกรในตนเองของ นกเรยนหลงการทดลองของกลมทดลองมากกวากลมควบคมจงสนบสนนขอสมมตฐานขอ2

สมมตฐานท 3 เดกวยรนหญงบานราชวถทไดเขารวมกลมการใหคาปรกษากลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม หลงการทดลองมการยอมรบตวเอง ไมแตกตางกบระยะตดตามผล ผเขารวมกลมการใหคาปรกษากลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม หลงการทดลองมการยอมรบตวเอง ไมแตกตางกบระยะตดตามผล ซงทาใหเหนวาเมอเวลาผานไปการยอมรบตนเองยงคงอยเนองจากกลมทดลองไดรบการใหคาปรกษาแบบกลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม สามารถ ทจะเขาใจลกษณะดานตางๆ ของตนเองไมบดเบอนลกษณะจรงเหนคณคาในตวเองรขอดและขอจากดในตวเอง และ ยอมรบในผลของการกระทาของตวเอง ซงตรงกบผลการศกษาของอภชาต มกดามวง (2551) ไดทาการศกษาผลการปรกษากลมแบบอตถภาวะนยมตอการตระหนกรในตนเอง ของนกเรยนวยรนระดบประกาศนยบตร พบวา นกเรยนกลมทดลองทไดรบการปรกษาแบบกลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม มการตระหนกรในตนเองสงกวา นกเรยนกลมควบคมในระยะหลงการทดลอง และระยะตดตามผลอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 และ นกเรยนกลมทดลองทไดรบการปรกษา แบบกลมตามทฤษฎอตถภาวะนยม ระยะหลงการทดลองมการตระหนกรในตนเองสงกวา ระยะหลงกอนการทดลอง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05

จากการสงเกตของผวจยพบวา การใหคาปรกษากลมตามทฤษฎอตถภาวะนยมสามารถสงผลตอการตระหนกรในตนเอง รบผดชอบตนเองเขาใจภงสภาวะทแทจรงของตนเอง มแรงจงใจใฝสมฤทธและนาไปสการมองเหนตนเอง ยอมรบและรบผดชอบชวตของตนเองตามทฤษฎและงานวจยทไดศกษามาพบวาจะทาใหเกดการตระหนกและยอมรบตนเองและเกดการพฒนาตนเอง

ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะสาหรบงานวจย บคคลทจะนาโปรแกรมการปรกษากลมตามแนวอตถภาวะนยม

ไปใช จาเปนตองมความเชยวชาญ หรอไดรบการฝกอบรม และพฒนาทกษะดานการปรกษาแนวอตถภาวะนยมใหมความเขาใจกอน โดยเฉพาะเทคนคและวธการ เพอทจะสามารถนาไปปฏบตไดอยางบรรลตามวตถประสงคทตองการ

Page 80: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

72 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

2. ศกษาเปรยบเทยบผลของการใหคาปรกษาแบบกลมตอการยอมรบตนเองกบทฤษฎอนๆ เชน ทฤษฎการเรยนร ทฤษฎการยอมรบความเปนจรง ทฤษฎการใหการปรกษาแบบผรบบรการเปนศนยกลาง เปนตน

3. ควรทาการวจยเพอศกษาตวแปรอน ๆ ทอาจสงผลหรอมความสมพนธกบการยอมรบตนเอง เชน การเหนคณคาในตวเอง หรอ การมองโลกในแงด เปนตน

เอกสารอางอง

ขวญเรอน บญปราณ.(2550). ผลการใหค าปรกษากลมแบบอตถภาวะนยมทมตอการปรบตวในการท างานของพนกงานใหมบรษทซงกวแหลมฉบง . วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต จตวทยาใหคาปรกษามหาวทยาลยบรพา.

พรรณปพร ศรเจรญ. (2556). ผลการปรกษากลมทฤษฏอตถภาวะนยมตอแรงจงใจใฝสมฤทธของนกกฬาเทนนสเยาวชนไทย. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑตวทยาศษสตรการออกกาลงกายและการกฬามหาวทยาลยบรพา.

พระณรงคฤทธ วงษสดตา. (2553). ผลของการใหค าปรกษาแบบกลมรวมกบการฝกเจรญสตเพอพฒนาความซอสตยสจรตของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานเกง อ าเภอบานไผ จงหวดขอนแกน. ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยขอนแกน.

พระบญเตม วฒนพรหม. (2553). การศกษาและพฒนาโปรแกรมการยอมรบตนเองของผตองขงตามหลกอทธบาท4. ปรญญาศกษามหาบณฑตจตวทยาการแนะแนวมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ยงยทธ วงศภรมยศานต. (2557). สรางสขดวยสตในองคกร (Mindfulness in Organization: MIIO). นนทบร: สานกพมพบรษท บยอนด พบลสชง จาากด

วราภรณ อนทรชยศร. (2518). ความสมพนธระหวางความขดแยงกบพอแมการยอมรบตนเองและความเชอมนในตนเองของเดกวยรน.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต (จตวทยาการแนะแนว). มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ศรเรอน แกวกงวาน. (2551). ทฤษฎจตวทยาบคลกภาพ. กรงเทพมหานคร : สานกพมพหมอชาวบาน ศรสมร สรยาศศน. (2542). บรการฟนฟสมถรรถภาพทางจตเบองตน .กรงเทพมหานคร : สานกพมพ มหาวทยาลยรามคาแหง. ศรบรณ สายโกสม. (2554). ทฤษฎการใหค าปรกษา. กรงเทพมหานคร : สานกพมพมหาวทยาลย รามคาแหง Dryden, W. (1998). Developing Self- Acceptance: A Brief, Educational,Small Group

Approach. Chichester: JohnWiley. Flett,L. G., Besser. A., Davis, A.R., & Hewitt, L. P. (2003). Dimensionsof Perfectionism,

Unconditional Self-Acceptance, and Depression. Journal of Rational-Emotive and Cognitive-Behavior Therapy, 119–138.

Rubin, Irwin M. Increased self-acceptance: A means of reducing prejudice. Journal of Personality and Social Psychology, 5 (2), 233-238.

Viviana, G. L., & Jerome, B. D. (1985). Perceptions of child rearing and self-concept development during the early adolescent years. Journal of Youth and Adolescence, 373–387.

Page 81: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 73

ผลของการใหการปรกษาแบบกลมมาราธอนเพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองของวยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ The effects of marathon group counseling on the enhancement of self-esteem in female young persons at Rajvithi home for girls ทยากร กตตชย1 ศรสมร สรยาศศน2 อมาภรณ สขารมณ3

บทคดยอ

การวจยนเปนวจยกงทดลอง (quasi-experimental research) มวตถประสงค 1) เพอเปรยบเทยบการเหนคณคาในตนเองของวยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถกอนและหลงเขารวมการปรกษาแบบกลมมาราธอน 2) เพอเปรยบเทยบการเหนคณคาในตนเองของวยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถระหวางวยรนหญงทเขารวมและไมไดเขารวมการใหการปรกษาแบบกลมมาราธอน

กลมตวอยางทใชในการศกษาครงนเปนเดกหญงในสถานสงเคราะหบานราชวถ จานวน 27 คน แบงเปน 2 กลม คอกลมทดลอง 12 คน และกลมควบคม 12 คน กลมทดลองเขารวมการปรกษาแบบกลมมาราธอนเพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเอง เครองมอทใชในการวจยคอ 1)แบบสอบถามการเหนคณคาในตนเอง The Five-Scale Test of Self-Esteem for Children :Thai FSC ซงแปลเปนภาษาไทยและหาคาความนาเชอถอของแบบวดโดย สวรรณ พทธศรและ ชชวาลย ศลปกจ ใชวธการวเคราะหดวยครอนบาค มคาความเชอมน (reliability) เทากบ .85 และ 2) โปรแกรมการใหการปรกษาแบบกลมมาราธอนเพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเอง สถตทใชในการวเคราะหขอมลคอ The Wilcoxon Signed-Ranks Testและ The Mann-Whitney U Test

ผลการวจยพบวา 1) วยรนหญงทเขารวมการใหคาปรกษาแบบกลมมาราธอนเพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองหลงการเขารวมกลมมการเหนคณคาในตนเองสงกวากอนเขารวมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และ 2) วยรนหญงทเขารวมกลมมการเหนคณคาในตนเองสงกวากลมทไมไดเขารวมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

ค าส าคญ: การใหคาปรกษาแบบกลมมาราธอน / การเหนคณคาในตนเอง / วยรนหญง

1 นกศกษา สาขาจตวทยาการปรกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง 2 รองศาสตราจารย สาขาจตวทยาการปรกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง 3 อาจารย ดร. สาขาจตวทยาการปรกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง

Page 82: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

74 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

Abstract

In this quasi-experimental research investigation, the researcher compares 1) self-esteem in female young persons at Rajvithi home for girls prior to and after participating in Marathon group counseling; and 2) self-esteem in female young persons under study between those participating and those not participating in Marathon group counseling.

The sample population consisted of twenty-seven female young persons at Rajvithi home for girls. They were divided into an experimental group and a control group of twelve each. The experimental group participated in Marathon group counseling to enhance self-esteem. The research instruments consisted of 1) the Five-Scale Test of Self-Esteem for Children: Thai FSC translated into Thai and evaluated for reliability by Suwannee Phutthisri and Chatchawan Silapakit with Cronbach’s reliability of .85; and 2) Marathon group counseling to enhance self-esteem. The statistics used in data analysis were the Wilcoxon signed-rank test and the Mann-Whitney U test.

Findings showed that the female young persons participating in Marathon group counseling to enhance self-esteem exhibited self-esteem at a higher level after the participation than prior to the participation in the program at the statistically significant level of .05. The female young persons participating in the program exhibited self-esteem at a higher level than those not participating in the program at the statistically significant level of .05.

Keywords: Marathon group counseling / self-esteem / female young persons

บทน า

วยรน คอ วยทเกดการเปลยนแปลงในดานรางกาย อารมณ และสตปญญาโดยได รบอทธพลสวนใหญจากโรงเรยน เพอน และสอสงคมออนไลน สภาพแวดลอมทางครอบครว และวฒนธรรมทางสงคม ปจจยดงกลาวสงผลตอการแสวงหาเอกลกษณของตนเอง ( Identity crisis) การสรางคานยมและทศนคตในการดาเนนชวต เนองจากในวยนเปนวยทตองเผชญกบความคาดหวงสงขนเพราะกาลงจะกาวเขาสวยผใหญ หากมการเรยนรและยอมรบความสามารถของตนเอง จะสามารถมองตนเองดวยเหตผลตามจรง (Realistic) ปรบตวเมอเจอกบปญหาตาง ๆ ในชวตไดด แตถาใชอารมณในการมองตนเองจะเหนตนเองตามทตนอยากจะเปน (Ideal self) ซงมมมองนไดรบอทธพลสบเนองมา จากครอบครวในอดต โดยสงผลตอการพฒนาทางดานอารมณ ความเชอมนในตนเอง ความกลาแสดงออก ความพงใจและยอมรบในตนเองดานรางกาย ครอบครว ผลการเรยน การปรบตวเขากบผอน ความไววางใจผอนและการตดสนใจแกไขปญหาอยางเหมาะสม หากในวยเดกไดรบการดแลทไมเหมาะสม

Page 83: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 75

จะสงผลใหวยรนไมพอใจในตนเอง ไววางใจผอนยาก และมองตนเองดวยมมมองทตนเองอยากใหเปน (Ideal self) มากกวามองตนเองตามความเปนจรง (Realistic) (Erikson, 1998, p. 105-115) งานวจยนศกษากบวยรนหญงเนองจากเปนวยทมความซบซอนทางดานอารมณและความคด สงผลใหมความคดเชงลบตอตนเอง วจารณตนเอง ไดงาย วยรนมกเปรยบเทยบตนเองกบผอนในสงคม โดยเฉพาะอยางยงการเปรยบเทยบตนเองกบผอนในสอสงคมออนไลน และอาจสงผลใหวยรนทาทกอยางเพอตอบสนองความตองการของตนเองโดยไมคานงถงความถกตอง (ศรประภา ชยสนธพ, 2554, ยอหนาท 6) หากไมไดรบการดแลและเสรมสรางการเหนคณคาในตนเอง ซงเปนจดเรมตนของการสรางภมคมกนใหเดกสามารถปรบตวอยในสงคมไดดมากขน เมอวยรนหญงมาอยรวมกนในสถานสงเคราะหจะประสบกบปญหาตาง ๆ ทางพฤตกรรมและอารมณ เชน ดอรน ขาดความรบผดชอบ เฉอยชา เกยจคราน ไมมระเบยบ ลกขโมย ชอบหลบหน เกบกด วตกกงวล ซมเศรา กาวราว รวมถงปญหาดานการเรยน (ฐตรกษ วเศษศลปานนท, 2537) ทาใหมความสมพนธทไมดกบเพอนทอยรวมกน นอก จากนวยรนหญงเหลานตองตอสกบความรสกโทษตวเองและความรสกผดททาใหตนตองแยกจากพอแม คดวาตนไมเปนทตองการทาใหรสกไมมนคงและมอนาคตทไมแน นอน อกทงมปญหาการสรางปฏสมพนธ ไมเพยงแตสงผลกบเพอน แตยงสงผลตอเจา หนาทผดแล ดงนนการแกไขปญหาทถกตองจงควรเรม ตนแกทตวของวยรนหญงเหลา น โดยการเสรมสรางความคดใหมเพอพฒนาจตใจและเสรมสรางการเหนคณคาในตน เองและการเขาใจผอน หากวยรนหญงเหลานไดรบการชวยเหลอเยยวยาดานจตใจและพฒนาศกยภาพจะนาไปสชวตทดและอยในสงคมได (นพวรรณ ศรวงคพานช, 2553)

วตถประสงค 1. เพอเปรยบเทยบการเหนคณคาในตนเองของวยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบาน

ราชวถกอนและหลงเขารวมการปรกษาแบบกลมมาราธอน 2. เพอเปรยบเทยบการเหนคณคาในตนเองของวยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบาน

ราชวถระหวางวยรนหญงทเขารวมและไมไดเขารวมการใหการปรกษาแบบกลมมาราธอน

สมมตฐานในการวจย 1. วยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถทเขารวมใหการปรกษาแบบกลม

มาราธอน มการเหนคณคาในตนเองสงกวากอนเขารบการปรกษา 2. วยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถท เขารวมการปรกษาแบบกลม

มาราธอนมการเหนคณคาในตนเองสงกวากลมทไมไดเขารวม

นยามศพทเชงปฏบตการ 1. การใหการปรกษาแบบกลมมาราธอน หมายถง การจดกลมสนทนาในเวลาทตอเนองกน 2

วน 1 คน คดเปนเวลา 20 ชวโมง โดยมขนตอนตามลาดบคอ ชวงเรมตน ชวงดาเนนการ และชวงยต ชวงเรมตน หมายถง ชวงแรกของการสนทนาเพอสรางสมพนธภาพและทาความเขาใจขอตกลงในการเขากลมมาราธอน ชวงดาเนนการ หมายถง ชวงกลางของการสนทนาโดยมเปาหมายเพอชวยเหลอใหสมาชกในกลมเกดความเขาใจตนเองและผอน สามารถทางานรวมกบผอน มความรบผดชอบตอสงคมและมทกษะทางสงคมทเหมาะสม ลดความขดแยงระหวางสมาชกเพอน พอแม และผปกครอง การแกพฤตกรรมทเปน

Page 84: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

76 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ปญหา เชนการพดปดและพฤตกรรมกาวราวรนแรง การทาใหเขาใจภาวะอารมณของตนเองและการแสดงออกทางอารมณอยางเหมาะสม สามารถควบคมอารมณของตนเอง ทาใหเกดความภาคภมใจ รสกวาตนเองมคณคา มความรสกทดตอตนเอง และสามารถกาหนดเปาหมายชวตใหกบตนเอง และชวงยต หมายถง ชวงสดทายของการสนทนา จะทาการสรปผลการเขากลมมาราธอน การเปลยนแปลงในตนเอง การยอมรบตนเองและเขาใจผอน

2. การเหนคณคาในตนเอง (Self-esteem) หมายถง การตดสนคณคาและการกระทาของตนเองตามความคดหรอความรสกของตนเอง 5 ดาน คอ ดานมมมองรวม ดานการศกษา ดานภาพลกษณ ดานครอบครว และดานสงคม

2.1 ดานมมมองรวม (global scale) หมายถง มมมองเกยวกบตนเองโดยทวไป การตดสนความเปนตวตนของตนเองวาเปนคนด มเกยรต มศกดศร

2.2 ดานการศกษา (academic scale) หมายถง การตดสนความสามารถดานการเรยนอยในระดบทตนพอใจหรอไมพอใจ

2.3 ดานภาพลกษณ (body scale) หมายถง การตดสนรปรางหนาตาของตนวาอวน ผอม สวย หลอ

2.4 ดานครอบครว (family scale) หมายถง การตดสนวาตนมครอบครวทอบอน เปนทรก และหวงใยซงกนและกน

2.5 ดานสงคม (social scale) หมายถง การตดสนวาตนเองไดรบการยอมรบจากเพอน ครในดานการเรยน การงาน หรอความมนาใจตอผอน เปนความรสกถงการไดรบการยอมรบจากผอน รสกถงความสามารถในการเปนเพอนกบผอนของตนเอง

3. วยรนหญง หมายถง ตวอยางทใชในการวจยเปนเดกหญงอายระหวาง 13-18 ป พานกอยในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ

4. สถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ หมายถง เดกผหญงอายระหวาง 6 – 18 ปขนไปทอาศยพกพงอยในสถานสงเคราะหบานราชวถ ทตกอยในสภาพเดอดรอนสมควรไดรบการสงเคราะหตาม พ.ร.บ. คมครองเดก พทธศกราช 2546 โดยตรงจากหนวยงานของกรมกจการเดกและเยาวชน

วรรณกรรมทเกยวของ การวจยเรองผลของการใหคาปรกษาแบบกลมมาราธอนเพอเสรมสรางการเหนคณคาใน

ตนเองของวยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ ผวจยไดกาหนดขอบเขตของการทบทวนแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามหวขอ ดงน

1. แนวคดและทฤษฎทเกยวกบการใหการปรกษาแบบกลมมาราธอน Lieberman, Yalom and Miles (1973, p. 13) กลาววาการอยรวมกนอยางแนนแฟนภาย

ในเวลาวนหยดสดสปดาหเพยงครงเดยว จะทาใหเกดการเปลยนแปลงสวนบคคลไดมากกวาการใชเวลาเปนเดอน ป หรอมากกวา และจากการตดตามผลหลงการไดเขารวมกลมพบวาสมาชกกลมมาราธอนจะรายงานวาประสบการณในกลมมาราธอนสามารถทาใหเขาเกดการเปลยนแปลงในทางทดขน

Verny (1974, p. 191) ไดเปรยบการใหคาปรกษาแบบกลมมาราธอนวาเปนบทละครทประกอบไปดวยชวงเรมตน ชวงกลาง และชวงจบ กลาวโดยสรปไดดงน 1) ชวงเรมตน (The beginning

Page 85: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 77

phase) ทาการปฐมนเทศ สรางสมพนธภาพและทาความเขาใจเกยวกบการเขากลมมาราธอนเพอสงเสรมการเหนคณคาในตนเอง 2) ชวงกลาง (The middle phase) โดยการทาใหสมาชกในกลมเกดความเขาใจตนเองและผอน สามารถทางานรวมกบผอน มความรบผดชอบตอสงคมและมทกษะทางสงคมทเหมาะสม ลดความขดแยงระหวางสมาชก เพอน พอแม และผปกครอง การแกพฤตกรรมทเปนปญหา เชนการพดปดและพฤตกรรมกาวราวรนแรง การทาใหเขาใจภาวะอารมณของตนเองและการแสดงออกทางอารมณอยางเหมาะสม สามารถควบคมอารมณของตนเอง ทาใหเกดความภาคภมใจ รสกวาตนเองมคณคา มความรสกทดตอตนเอง และสามารถกาหนดเปาหมายชวตใหกบตนเอง 3) ชวงจบ (The end phase) ทาการปจฉมนเทศและสรปผลของการเขากลมมาราธอนเกยวกบการทาใหเกดการเปลยนแปลงในตนเอง เกดการยอมรบตนเองและเขาใจผอน

จนตนา เพยรพจตร (2524, หนา 48) ใหความหมายของการใหคาปรกษาแบบกลมมาราธอนวาเปนกระบวนการเพอใหผรวมกลมเขาใจตนเองอยางถองแท มการรบรตนเองและผ อนดขน ตามแนวความคดพนฐานจากการใชเวลายาวนานตดตอกน เปนการเปดโอกาสใหปลดเปลองกลไกในการปองกนตนเองและเปนการยากทบคคลจะสามารถคงกลไกในการปองกนตนเองได ความยาวนานของเวลาจะเปดโอกาสใหไดสมผสและจดการกบความรสกในระดบลก กลมจะดาเนนตอเนองเปนเวลายาวนานโดยยดการใชประสบการณ “ทนและเดยวน” และพจารณาวาจะใชเทคนคหรอกจกรรมอะไรทจะชวยใหผเขารวมกลมเกดความอบอน อนจะนาไปสการเปดเผยตนเอง ชวยเหลอซงกนและกน และเกดความเขาใจในตนเองมากขน เวลาในการประชมกลมใชเวลาตอเนองกน 6 - 50 ชวโมง สมาชกเปนปกตธรรมดาทตองการเพมความสามารถในการรบรตนเอง เขาใจตนเองและเขาใจผอน ผนากลมมบทบาทเปนผกระตนใหสมาชกมความรวมมอ รจกตนเองมากขน รบรตนเองและผอนดขน

2. แนวคดและทฤษฎเกยวกบการเหนคณคาในตนเอง Coopersmith. (1981, p. 120-123) ผศกษาเกยวกบทฤษฎการเหนคณคาในตนเอง ได

ศกษาองคประกอบทมอทธพลตอการเหนคณคาในตนเองโดยไดแบงเปน 2 ประเภท คอ องคประกอบภายในตนเองและภายนอกตนเอง

1) องคประกอบภายในตนเอง เปนลกษณะของแตละบคคลทมผลทาใหการเหนคณคาในตนเองของบคคลแตละคนมความแตกตางกน เชน ลกษณะทางกายภาพ (Physical Attributes) เพศ (Gender) ความสามารถทวไป สมรรถภาพ และผลงาน (General Capacity, Ability and Performance) ภาวะทางอารมณ (Affective States) (Coopersmith, 1981, p. 130-131) ปญหาและพยาธสภาพ (Problems and Pathology) (Coopersmith, 1981, p. 134-138) คานยมสวนบคคล (Self-Values) (Coopersmith, 1981, หนา 138-142) ความใฝฝนของบคคล (Aspiration) (Coopersmith, 1981, หนา 142-148)

2) องคประกอบภายนอกตนเอง คอสภาพแวดลอมภายนอกทบคคลมปฏสมพนธตอกนสงผลใหเกดการเหนคณคาในตนเองทแตกตางกนออกไป (ดวงกมล ทองอย. 2557, หนา 183) ประกอบดวย ความสมพนธกบครอบครว บดามารดา โรงเรยนและการศกษา สถานภาพทางสงคม สงคมและเพอน

จากทกลาวมาในขางตนสามารถสรปไดวา องคประกอบทมอทธพลตอการ เหนคณคา ในตนเองนน มทงองคประกอบภายในตนและองคประกอบภายนอกตน การสงเสรมใหเกด การเหนคณคาในตนเองจะตองไดรบการรวมมอ ทงในสวนของพอแม ผปกครอง ครอาจารย เพอน สถานศกษา และตว

Page 86: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

78 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

เดกเอง โดยเฉพาะในครอบครว การอบรมเลยงดของบดามารดา การใหความรก การดแลเอาใจใสและการใหการยอมรบบตร มความสาคญและสงผลตอการเหนคณคาในตนเองของ เดกเปนอยางยง

Brooks (1992, p. 544-548) เสนอแนวทางพฒนาการเหนคณคาในตนเองของเดก ดงน 1. พฒนาความรบผดชอบและการใหความชวยเหลอตอสวนรวม 2. เปดโอกาสใหคดทางเลอกและตดสนใจแกปญหา 3. ใหการสนบสนนกาลงใจและใหขอมลยอนกลบดานบวก 4. เสรมสรางวนยในตนเองโดยการสรางแนวปฏบตและคานงถงผลทจะเกดขนตามมา 5. ชวยใหเดกรสกยอมรบความลมเหลวหรอความผดพลาด

3. สถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ สถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถเปนสถานสงเคราะหทจดตงขนเพอรองรบเดกผหญง

อายระหวาง 6 - 18 ปทประสบกบปญหาขาดผอปการะ ครอบครวยากจน หรอเดอนรอนจากการไดรบการเลยงดทไมเหมาะสม ปญหาทพบในสมาชกทพกพงอยในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถจานวน 321 คน อางองขอมลจากสถาสงเคราะห ณ วนท 7 พฤศจกายน 2560 ตามลาดบสาเหตทรบเขาจากมากไปหานอยไดแก 1)การเลยงดโดยมชอบดวยกฎหมาย 68 คน 2) ผปกครองตองโทษ 46 คน 3) ถกทอดทง 44 คน 4) ถกทารณกรรม 38 คน 5) ขาดผอปการะเลยงด 23 คน 6) มความรนแรงในครอบครว 22 คน 7) ครอบครวแตกแยก 18 คน 8) กาพรา 12 คน 9) ยากจน 12 คน 10) เรรอน 11 คน 11) ผปกครองพการ/ปวย 9 คน 12) เปนบตรของเดกในสถานสงเคราะหฯ 9 คน 13) พลดหลง 6 คน 14) มปญหาพฤตกรรม 2 คน และ 15) ตามคาสงศาล 1 คน สงผลใหจาเปน ตองไดรบการคมครองดแลของสถานสงเคราะหเนองจากครอบครวและผปกครองไมสามารถเลยงดเดกกลมนไดเอง โดยสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถจะรบเดกโดย ตรงจากหนวยงานของกรมกจการเดกและเยาวชน หรอหนวยงานอนเขาไวในอปการะเพอทาการสงเคราะหและคมครองสวสดภาพ

วธการศกษา การวจยครงนเปนการวจยกงทดลอง (quasi-experimental research) แบบ Pretest-Posttest

Control Group Design เพอศกษาผลของใหคาปรกษาแบบกลมมาราธอน เพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองของวยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถ

ประชากรทใชในการวจยครงน คอ วยรนหญงทพกพงในสถานสงเคราะหบานราชวถ อายระหวาง 13-18 ป จานวน 154 คน มเพยง 27 คนทสามารถเขารวมงานวจยไดเนองจากสวนหนงกลบมาสถานสงเคราะหเฉพาะชวงปดเทอม และบางสวนทางาน

กลมตวอยางใชวธการสมแบบเฉพาะเจาะจง โดยขอความรวมมอจากผปกครองสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถมอบหมายใหเจาหนาททดแลวยรนหญงชวยคดเลอกเดกทสมครใจเขารวมงานวจยจานวน 27 คน ผวจยใหทาแบบการวดการเหนคณคาในตนเอง (The Five-Scale Test of Self-Esteem for Children : Thai FSC) จากนนคดเลอกผทมคะแนนรวมตากวาเกณฑคะแนนเฉลยทงในภาพรวมและรายดาน

การดาเนนการวจยและเกบขอมลหลงจาก ผวจยชแจงวตถประสงคของการศกษาและคดเลอกวยรนหญงในสถานสงเคราะหบานราชวถจากความพรอมและความสมครใจเพอเขารวมโปรแกรมการให

Page 87: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 79

คาปรกษาแบบกลมมาราธอนเพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองดวยการขอความรวมมอให กลมประชากรจานวน 27 คน ทาแบบวดการเหนคณคาในตนเอง คดเลอกกลมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจงจากระดบคะแนนการเหนคณคาในตนเองทตากวาคาเฉลยของกลม โดยในงานวจยครงนคดได 24 คน คดเลอกกลมทดลองดวยการสมอยางงายแบงเปนกลมทดลองและกลมควบคม กลมละ 12 คน ในกลมทดลอง ผวจยชแจงวตถประสงคของการศกษาและคดเลอกวยรนหญงในสถานสงเคราะหบานราชวถเพอเขารวมโปรแกรมการใหการปรกษาแบบกลมมาราธอนเพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเอง สวนกลมควบคม

เครองมอทใชในงานวจย 1. แบบสอบถามขอมลทวไป ไดแก อาย ระดบการศกษา บคคลทอยดวยกอนเขาสถาน

สงเคราะห เหตผลทเขามาอยในสถานสงเคราะห ความรสกทมตอตนเองดานรปราง สวนสง รายได ความสมพนธกบผปกครอง เพอนทโรงเรยน เพอนในสถานสงเคราะห และความรสกตอผลการเรยน

2. แบบสอบถามการเหนคณคาในตนเอง (The Five-Scale Test of Self-Esteem for Children :Thai FSC) แบงการเหนคณคาในตนเองออกเปน 5 ดานดงน 1) ดานมมมองรวม 2) ดานการศกษา 3) ดานภาพลกษณ 4) ดานครอบครว 5) ดานสงคม

3. โปรแกรมการใหการปรกษาแบบกลมมาราธอนเพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเอง

การวเคราะหขอมล 1. นาขอมลทเกบรวบรวมไดมาวเคราะหทางสถต ไดแก คาเฉลย และ สวนเบยงเบนมาตรฐาน 2. เปรยบเทยบการเหนคณคาในตนเองกอนและหลงการทดลองของกลมทดลองโดยใชสถต

นอนพาราเมตรก (nonparametric statistics) The Wilcoxon Signed-Rank Test 3. เปรยบเทยบความแตกตางของการเหนคณคาในตนเองระหวางกลมทดลองและกลม

ควบคมดวยสถต The Mann-Whitney U Test

ผลการศกษา 1. การเปรยบเทยบการเหนคณคาในตนเองกอนการเขารบการปรกษาแบบกลมมาราธอนระหวาง

กลมทดลองและกลมควบคม โดยใชสถต The Mann-Whitney U Test

การเหนคณคาในตนเอง N SD แปลผล

Z p -Value

ดาน มมมองรวม

กลมทดลอง 12 7.17 1.193 ปานกลาง -1.08 0.32

กลมควบคม 12 7.67 1.303 ปานกลาง ดานการศกษา

กลมทดลอง 12 8.83 1.337 ปานกลาง -0.12 0.93

กลมควบคม 12 8.83 1.528 ปานกลาง

ดานภาพลกษณ

กลมทดลอง 12 5.25 1.913 ปานกลาง -0.03 0.98

กลมควบคม 12 5.42 1.084 ปานกลาง

Page 88: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

80 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ดานครอบครว

กลมทดลอง 12 10.42 1.832 ปานกลาง 0.77 0.48

กลมควบคม 12 10.83 1.642 ปานกลาง ดานสงคม กลมทดลอง 12 7.33 1.257 ปานกลาง 0.64 0.55 กลมควบคม 12 7.83 1.992 ปานกลาง คะแนนรวม 5 ดาน กลมทดลอง 12 39 2.796 ปานกลาง 1.49 0.14 กลมควบคม

12

40.58

1.676

ปานกลาง

กอนการทดลองวยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถมการเหนคณคาในตนเองระหวางวยรนหญงทเขารบและไมไดเขารบการใหการปรกษาแบบกลมมาราธอนมการเหนคณคาในตนเองไมแตกตางกน 2. การเปรยบเทยบการเหนคณคาในตนเองระหวางกอนและหลงการเขารบการปรกษาแบบกลมมาราธอน

ในกลมทดลอง ใชสถต The Wilcoxon Signed-Ranks Test การเหนคณคาในตนเอง N SD แปลผล Z p-Value

ดาน มมมองรวม

กอนทดลอง 12 7.17 1.193 ปานกลาง -3.11* 0.002

หลงทดลอง 12 11.17 1.403 สง

ดานการศกษา กอนทดลอง 12 8.83 1.337 ปานกลาง

-3.09* 0.002 หลงทดลอง 12 12.08 0.996 สง ดานภาพลกษณ กอนทดลอง 12 5.25 1.913 ปานกลาง

-2.97* 0.003 หลงทดลอง 12 8.92 1.379 สง ดานครอบครว กอนทดลอง 12 10.42 1.832 ปานกลาง

-3.13* 0.002 หลงทดลอง 12 14.25 1.815 สง

ดานสงคม กอนทดลอง 12 7.33 2.57 ปานกลาง

-3.11* 0.002 หลงทดลอง 12 11.08 2.021 สง คะแนนรวม 5 ดาน กอนทดลอง 12 39 2.796 ปานกลาง

-3.07*

0.002

หลงทดลอง

12

57.5

4.253

สง

*p-value < .05

Page 89: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 81

หลงเขารวมการใหคาปรกษาแบบกลมมาราธอนเพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเอง วยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถทเขารวมใหการปรกษาแบบกลมมาราธอน มการเหนคณคาในตนเองสงขนในภาพรวมและรายดานทกดานอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงเปนไปตามสมมตฐานขอท 1 3. การเปรยบเทยบการเหนคณคาในตนเองระหวางกลมทดลองและกลมควบคมหลงเขารบการ

ปรกษาแบบกลมมาราธอน โดยใชสถต The Mann-Whitney U Test การเหนคณคาในตนเอง N SD แปลผล Z p-Value ดาน มมมองรวม กลมทดลอง 12 11.17 1.403 สง -2.81* 0.005 กลมควบคม 12 9.08 1.929 ปานกลาง ดานการศกษา กลมทดลอง 12 12.08 0.996 สง -3.28* 0.001 กลมควบคม 12 9.67 2.103 ปานกลาง

ดานภาพลกษณ กลมทดลอง 12 8.92 1.379 สง -3.25* 0.001 กลมควบคม 12 6.58 1.443 ปานกลาง

ดานครอบครว กลมทดลอง 12 14.25 1.815 สง -3.03* 0.002 กลมควบคม 12 11.5 1.732 ปานกลาง

ดานสงคม กลมทดลอง 12 11.08 2.021 สง -2.29* 0.022 กลมควบคม 12 8.75 2.871 ปานกลาง

คะแนนรวม 5 ดาน กลมทดลอง 12 57.5 2.006 สง -3.5* 0.000 กลมควบคม 12 45.58 5.823 ปานกลาง

หลงเขารวมการใหคาปรกษาแบบกลมมาราธอนเพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเอง วยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถทเขารวมการปรกษาแบบกลมมาราธอนมการเหนคณคาในตนเองทงในภาพรวมและรายดานทกดานสงกวากลมทไมไดเขารวมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงเปนไปตามสมมตฐานขอท 2

อภปรายผลการวจย 1. วยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถทเขารวมใหการปรกษาแบบกลมมาราธอน

เพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเอง มการเหนคณคาในตนเองมการเหนคณคาในตนเองสงขนในภาพรวมและรายดานทกดานอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เนองจากวนรนหญงทเขารวมการปรกษาแบบกลมมาราธอนสวนใหญมปญหากอนเขามาอยในสถานสงเคราะหทใกลเคยงกน คอ มาจากครอบครวยากจนหรอประสบปญหาความเดอดรอนอาศยอยกบพอหรอแมเลยงเดยว ไดรบการเลยงดทไมเหมาะสม และ ปญหาครอบครวแตกแยกผวจยจงพฒนาขนตอนการใหคาปรกษาแบบกลมมาราธอนทสอดคลองกบปญหา

Page 90: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

82 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ของกลมตวอยาง โดยดาเนนการตามทฤษฎการเหนคณคาในตนเอง และเสรมสรางการเหนคณคาในตนเอง 5 ดานตามแบบวดการเหนคณคาในตนเองคอ ดานมมมองรวม ดานการศกษา ดานภาพลกษณ ดานครอบครว และดานสงคม เมอตองอยรวมกนในกลมมาราธอนเปนระยะเวลา 20 ชวโมง ทาใหวนรนเกดความไววางใจเพอนสมาชก ลดการใชกลไกปองกนตวเอง กลาแสดงออกและชวยเหลอซงกนและกนในกลม เนองจากมปญหาและอายทใกลเคยงกนจงทาใหวยรนหญงเกดมมมองในการแลกเปลยนประสบการณและแกไขปญหารวมกนไดอยางมประสทธภาพสอดคลองกบ Lieberman, Yalom and Miles (1973, p. 135-136 อางถงใน นรศ มณขาว 2529, หนา 35) กลาววาการทมการอยรวมกนอยางแนนแฟนภายในเวลาวนหยดสดสปดาหเพยงครงเดยว จะทาใหเกดการเปลยนแปลงสวนบคคลไดมากกวาการใชเวลาเปนเดอน ป หรอมากกวา และจากการตดตามผลหลงการไดเขารวมกลมพบวาสมาชกกลมมาราธอนจะรายงานวาประสบการณในกลมมาราธอนสามารถทาใหเขาเกดการเปลยนแปลงในทางทดขน ดงทQuinan , FouldsandWright (1973 อางถงใน วทตา อจฉรยะเสถยร, 2523, หนา 5-6) กลาววา “สมาชกของกลมมาราธอนยอมรบวาไดเกดการเปลยนแปลงในทางทด ประสบการณในกลมมความหมายแกพวกเขาทงในดานทศนคตความเชอความรสกทดตอตนเองและความสมพนธทดซงกนและกนกบคนอน” ซงสอดคลองกบคากลาวของ Luft (1970 อางถงใน วทตา อจฉรยะเสถยร, 2523, หนา 5-6) กลาววา “กระบวนการกลมจะชวยใหสมาชกเกดการรตว (Awareness) และเรยนรเกยวกบพฤตกรรมและความรสกนกคดของเขาเกยวกบอทธพลทเขามตอคนอนและสมพนธภาพของเขาในกลม”

2. วยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถทเขารวมการปรกษาแบบกลมมาราธอนมการเหนคณคาในตนเองทงในภาพรวมและรายดานทกดานสงกวากลมทไมไดเขารวมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เนองจากวยรนหญงในสถานสงเคราะหเดกหญงบานราชวถทไม ไดเขารบการปรกษาแบบกลมมาราธอน ใชชวตตามปกตทาใหปญหาทางพฤตกรรมไมไดรบการปรบปรงอยางเหมาะสม ไมมความเหนอกเหนใจ หรอใสใจผอน มความคดตอตนเองและผอนเชงลบ มการปรบตวและแกไขปญหาดวยมมมองทจากด

โดยระหวางการเขารวมกลมการใหการปรกษาแบบมาราธอนผวจยใหการเสรมแรงบวกแกกลมทดลองดวยการใหกาลงใจ ชนชม ตลอดจนแจกของรางวลเพอเปนการกระตนใหเกดแรงจงใจ และมความตงใจในการเขารวมกลมจนครบตามเวลาทกาหนด สอดคลองกบ Coopersmith (1981a) ทกลาววาการเหนคณคาในตนเองเกดจากการทาสงตางๆไดสาเรจตามเปาหมายทไดตงใจไวสงผลใหไดรบคาชมเชยจากพอแม ผปกครอง หรอคนอนๆ กอใหเกดการสะสมความพงพอใจและยอมรบความสามารถของตนใหเพมขนทละนดจนกลายเปนความเชอมนในตนเองและเหนคณคาในตนเอง

จากการทากลมการใหการปรกษาแบบมาราธอนสงเกตเหนวาวนรนกลมทดลองมสมพนธภาพทดตอกน เกดความไววางใจชวยเหลอซงกนและกนและมมมมองตอการพฒนาการเหนคณคาในตนเองหลงการเขากลมการใหคาปรกษาแบบมาราธอนดงน

1. ทกคนสามารถทาสงตางๆไดดวยตนเอง สามารถคดและตดสนใจดวยตวเองได มความมนใจขนในการทาสงตาง ๆ มากขน ไมมใครสามารถมาบงคบเรา หรอชวยเราไดตลอด เมอเลอกสงใดแลวตองมความพยายามและมงมนทจะทาสงนนใหสาเรจ

2. เมอตองเผชญหนากบปญหาตอไปจะดขอดขอเสยกอนทจะลงมอทา จะไมทาตามคาพดของคนอนจนไมเปนตวของตวเอง

Page 91: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 83

3. มองเหนทางเลอกมากขนในการดาเนนชวต สงทจะนาไปปรบใชกบตวเองคอจะตงใจเรยนมากขน สงเกตตวเองใหมากขนวาตอนนคดหรอรสกอยางไรอย ดแลตนเองและรกตวเองใหมากขนกวาน เพอทตวเราจะไดมความสขและทาใหคนอนมความสขไปกบเราดวย

4. การเหนคณคาในตนเองเปนสงทควรมอยกบตวเองเสมอ หลงจากจบกจกรรมตงใจวาจะพฒนาการเหนคณคาในตนเองใหมากขนและนาไปปรบใชกบสถานการณตางๆทเกดขนกบตวเองในชวตประจาวน

5. เขาใจถงขอดในการสรางความสมพนธทดภายในครอบครวโดยทตวเราสามารถทาไดเอง การใหความสาคญกบครอบครวและสงคม ชวยใหสามารถตงเปาหมายไดวาตนเองควรเรมเปลยนแปลงทสวนใด ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะจากการวจย 1. เวลาทใชในการทากลมใหคาปรกษาแบบมาราธอนควรอยในสงแวดลอมทจดไว

โดยเฉพาะปรบใหยดหยนไดมากกวาน เนองจากในการทาวจยครงนผเขากลมตองใชเวลาอยรวมกบกลมวนละ 10 ชวโมง เปนเวลา 2 วน หลายคนตองเขาไปชวยกจกรรมของบานทถกแบงเวรไวแลวทาใหตองจดเวรของตนเองใหม ขอตวออกไปทางานตามหนาททถกกาหนดไว หรอตองหาเวลาทางานนนๆนอกชวงเวลาทากลมอาจทาใหผเขารวมกลมไมไดเกดแรงกดดนจากการทากลมมาราธอน ครงตอไปควรจดสรรสถานทและเวลาในการทากลมมาราธอนทเออใหผเขากลมสามารถอยรวมกบกลมไดตลอดผลการปรกษาอาจจะแตกตาง

2. ควรมการใหสงเสรมแรงทางบวกแกผเขารวมกลมทงในแบบนามธรรมและรปธรรม เชน การชมเชย ใหกาลงใจ ใหอาหาร ขนม หรอเครองดม เพอเปนแรงจงใจในการเขากลมมาราธอน

3. ในการทาวจยครงตอไปผวจยควรตดตอประสานงานกบเจาหนาทประจาบานพกของเดกในเรองวนและเวลาทจะเขาไปทาการวจย เพอใหเจาหนาทสะดวกในการจดตารางภาระงานกลางของเดกใหสอดคลองกบเวลาเขารวมกลม ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

1. ควรตดตามผลหลงการใหคาปรกษาแบบกลมมาราธอนในระยะเวลา 3-6 เดอน เพอศกษาความคงทนของประสทธภาพในการใหคาปรกษาแบบกลมมาราธอนเพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเอง

2. ควรศกษาการใหคาปรกษาแบบกลมมาราธอนเพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองกบกลมอน ๆ เชน วยรนชายในสถานสงเคราะห วยรนทวไปเดกพการ ทมชวงอายใกลเคยงกนเพอเปรยบเทยบผลการเปลยนแปลงของการใหปรกษาแบบกลมมาราธอน

เอกสารอางอง จนตนา เพยรพจตร. (2524). การพฒนามโนภาพแหงตนโดยการปรกษาเชงจตวทยาแบบกลม .

ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

Page 92: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

84 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ฐตรกษ วเศษศลปานนท. (2536). การปรบตวทางสงคมของเดกก าพราในสถานสง- เคราะห:ศกษาเฉพาะกรณ สถานสงเคราะหเดกหญงภาคตะวนออกเฉยงเหนอ จงหวดอดรธาน . วทยานพนธ, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ดวงกมล ทองอย. (2557). แนวทางการพฒนาการเหนคณคาในตนเองของวยรนตามทฤษฎการรบรความสามารถของตน. Valaya Alongkorn Review, 4(2), 179-190.

นรศ มณขาว. (2529). ผลของการใหคาปรกษาแบบกลมมาราธอนทมตอการพฒนาการยอมรบตนเองของชาวบานเซเวยร กรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

นพวรรณ ศรวงคพานช.(2553).ปญหาทพบในเดกสถานสงเคราะห. สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.).

วทตา อจฉรยะเสถยร. (2523). กลมพฒนาตนแบบมาราธอนกบการพฒนา “ตน.”. วทยานพนธครศาสตร-มหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรประภา ชยสนธพ. (2554). สภาพจตใจของเดก. บทความจาก Ramamental ภาควชาจตเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด (ยอหนาท 6).

สวรรณ พทธศร และ ชชวาวย ศลปกจ. (2541).วารสารสมาคมจตแพทยแหงประเทศไทย . 43(4):358-67.

Brooks, R.B.(1992). “Self-Esteem During the School Years,” Pediatric Clinics of North America. 39(3) : 537-551.

Coopersmith, S. (1981a). Self-esteem inventories. Palo Alto, CA: Consulting Psychologists.

Erikson, E. H. (1998). The life cycle completed: Extended version with new chapters on the ninth stage of development by Joan M. Erikson. London : W. W. Norton.

Lieberman, M. A., Yalom, I. D., & Miles, M. B. (1973). Encounter groups: First facts. New York: Basic.

Verny, T. R. (1974). Inside group: A practical guide to encounter groups and group therapy. New York: McGraw-Hill.

…………………………………………………..

Page 93: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 85

ความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฎจนทรเกษม Psychological Well-being of Undergraduate Students of Faculty of Education of Chandrakasem Rajabhat University สาธร ใจตรง

บทคดยอ การวจยครงนมจดมงหมายเพอศกษาและเปรยบเทยบความผาสกทางจตใจของนกศกษา

ปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฎจนทรเกษม กลมตวอยางทใชในการวจย เปนนกศกษาปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฎจนทรเกษม สาขาวชาการศกษาปฐมวย สาขาวชาพลศกษา สาขาวชาเทคโนโลยการศกษาและคอมพวเตอร และสาขาวชาจตวทยา ประจาปการศกษา 2559 จานวน 654 คน เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถามความผาสกทางจตใจ สถตทใชในการวจย คอ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบคาท และการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว ผลการวจย พบวา 1. ความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฎจนทรเกษมโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ความผาสกทางจตใจดานการยอมรบดานความเจรญงอกงามในตนเอง ดานการมจดมงหมายในชวตตนเอง ดานสรางความสมพนธภาพทดกบบคคลอน ดานการควบคมสงแวดลอม และดานความเปนตวของตวเองมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยดานทมคาเฉลยสงสด คอ ดานความเจรญงอกงามในตนเอง มคาเฉลยเทากบ 4.09 2. นกศกษาทมเพศ ชนป และสาขาวชาตางกน มคะแนนความผาสกทางจตใจโดยรวม ไมแตกตางกน แตเมอพจารณาเปนรายดานเปรยบเทยบระหวางเพศหญงและเพศชาย พบวา ดานความเจรญงอกงามในตนเอง ดานการควบคมสภาพแวดลอม และดานความเปนตวของตวเอง มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 นอกจากนเมอเปรยบเทยบตามสาขาวชา พบวา นกศกษาทมสาขาวชาตางกน มความผาสกทางจตใจดานการมจดมงหมายในชวตตนเอง แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และมความผาสกทางจตใจดานการควบคมสภาพแวดลอม แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ค าส าคญ: ความผาสกทางจตใจ __________________________ อาจารยประจาสาขาวชาจตวทยา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม

Page 94: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

86 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

Abstract

The purposes of this research were to study and compare of Psychological Well-being of Undergraduate Students of Faculty of Education of Chandrakasem Rajabhat University. The subjects were 654 of Undergraduate Students of Faculty of Education of Chandrakasem Rajabhat University in the academic year 2016. The research instrument was Psychological Well-being of Undergraduate Students inventory. The data were analyzed by mean, standard deviation, t-test, F-test and One-way ANOVA. The results of the study were as follows: 1) The total Psychological Well-being mean scores of Undergraduate Students revealed high. The mean scores of the subjects in each aspect: Self-acceptance, Personal Growth, Purpose in Life, Positive Relationship with Others, Environment Mastery and Autonomy were also at high levels and highs mean scores 4.09 was the Personal Growth 2) There was no significant differences in Psychological Well-being mean scores between male and female educational levels and major study program of the undergraduate students. But there were statistically significant differences in Psychological Well-being mean scores between male and female were found that the Personal Growth, Environment Mastery and Autonomy were significant differences at level of .05 and the Purpose in Life and Environment Mastery among the major study were significant differences at level of .05 and .01 Key words: Psychological Well-Being ความเปนมาและความส าคญของปญหา จตวทยาเชงบวกเปรยบเสมอนถอยคารวมสาหรบใชในการศกษาเกยวกบอารมณความรสกดานบวก (Positive Emotion) คณลกษณะเชงบวก (Positive Character) ของบคคลโดยเชอวา วทยาศาสตรทสมบรณ และการปฏบตการรกษาทางจตวทยา จะทาใหเขาใจเกยวกบความเจบปวดและความสขของบคคล เชนเดยวกบปฏสมพนธและความเทยงตรงของเครองมอทชวยลดความเจบปวด และเพมความสขใหกบบคคลดวย อกทงแนวคดจตวทยาเชงบวก ไดใหความสาคญและขยายขอบเขตมาสเรองของความสขและสงทเปนบวกในชวต จนนาไปสความรและแนวคดสาคญ โดยเรมใหความสาคญกบความสขเกดขนภายในจตใจของบคคลมากขน ดงนน อาจสรปไดวา แนวคดจตวทยาเชงบวกใหความสาคญตอการเสรมสรางหรอพฒนาคณลกษณะเชงบวก อารมณความรสกเชงบวกหรอความผาสกของบคคล ความผาสก (Well-being) ในแนวคดของจตวทยาเชงบวกนนมกเปนคาทใชแทนกนกบคาวา ความสข (Happiness) ซงหมายถง ผลรวมของความรสกเชงบวกของบคคลและความพงพอใจในชวตทมลกษณะทวไป (Snyder & Lopez, 2007) ซงนกจตวทยาไดอธบายวา ความผาสกนนเปนสงสาคญ

Page 95: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 87

ในการดาเนนชวต เปนสงทเกดขนในจตใจของบคคลทมตอความพงพอใจในชวตของตนเอง ดงแนวคดของแบรดเบรน (Bradburn, 1969) ซงแนวคดยคแรกทพยายามใหความหมายของความผาสกทางจตใจวา เปนความสมดลระหวางความรสกทางบวกและความรสกทางลบ ตอมาไรฟ (Ryff, 1989 Cited by Dodge, et al., 2012) ไดทาการวจยและอธบายเกยวกบความผาสกทางจตใจโดยมความเชอวา ความผาสกทางจตใจมประเดนหลกทสาคญ 3 ประเดน ทมความเกยวของกน คอ ความพงพอใจในชวต (Life Satisfaction) ความรสกทพงพอใจ และความรสกทไมพงพอใจ ความรสกนยงสงผลตอความพงพอใจและความไมพงพอใจ ความรสก อารมณ ความพงพอใจในชวตทเปนผลมาจากความคดทมตอความพงพอใจในชวต จากการศกษาของ ไรฟ และคเยส (Ryff & Keyes, 1995) ไดทาการวจยและประเมนความผาสกทางจตใจ โดยมการระบลกษณะหรอองคประกอบของความผาสกทางจตใจไว 6 องคประกอบ คอ 1) การยอมรบตนเอง (Self-acceptance) คอ การรบรและเขาใจสงตางๆ ในตนเอง 2) ความเจรญงอกงามในตนเอง (Personal Growth) คอ ความรสกตอการเจรญเตบโตและพฒนาอยางตอเนองของบคคล 3) การมจดมงหมายในชวตตนเอง (Purpose in Life) คอ ความเชอของบคคลวาชวตนนมจดมงหมายและความหมาย 4) การสรางสมพนภาพทดตอบคคลอน (Positive Relations with Others) หมายถง ความสามารถในการสรางความสมพนธทดกบบคคลอน 5) การควบคมสภาพสงแวดลอม (Environmental Mastery) หมายถง ความสามารถในการควบคมสภาพแวดลอมในชวตอยางมประสทธภาพ 6) ความเปนตวของตวเอง (Autonomy) คอ ความรสกของการกาหนดตนเอง ดงนน ทงความผาสกทางจตใจทประกอบดวยหกองคประกอบดงกลาว เปนความรสก อารมณทมความสมพนธซงกนและกน ไมสามารถแยกออกจากกนไดอยางอสระ แตเปนลกษณะรวมกนในการสงเสรมใหบคคลมความผาสกทางจตใจในการดาเนนชวต อกทง ทอมพสน และเฮนเดอรสน (Thomson & Henderson, 2007) ไดระบถงตวชวดของความผาสกของเยาวชนทรวมถงการทาหนาทอยางสมบรณ ไมวาจะเปนทบาน สถาบนการศกษา และชมชนทอาศย โดยเยาวชนตองมความเขาใจเกยวกบบรบททางสงคม ดงนน จะเหนไดวาความผาสกทางจตใจเปนเปาหมายสงสดในชวตของบคคล เพอใหบคคลสามารถดาเนนชวตไดอยางมประสทธภาพทงดานการศกษา การทางาน และครอบครว บคคลใดมระดบความผาสกทางจตใจสง บคคลนนกจะกระทาสงตางๆ ตามทตนตองการสามารถตดสนใจดวยตนเองทจะดาเนนชวตใหสอดคลองกบเปาหมายทชวตทกาหนดไว นกศกษาทศกษาปรญญาตรทอยในคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม เปนนกศกษาทอยในชวงวยรนตอนปลาย มอายระหวาง 17 - 25 ป เปนสวนใหญ เปนชวงหวเลยวหวตอทตองพฒนาจากวยรนตอนปลายไปสความเปนผใหญ คอ พฒนาไปสความมวฒภาวะ ชวงพฒนาการนนกจตวทยาไดเปรยบเทยบวา เปนวยพายบแคม (Stress & Storm) คอ เปนวยทมการเปลยนแปลงทงดานรางกาย สตปญญา สงคม อารมณและบคลกภาพ และเปนชวงเวลาของชวตทชอบความตนเตน มความรสกสบสน เกดการเปลยนแปลงในดานตางๆ ตลอดชวงวย (Rathus, 2007) โดยเฉพาะดานอารมณความรสกนน วยรนจะมอารมณความรสกทรนแรง หวนไหว วตกกงวลและเปลยนแปลงไดงาย ปญหาทพบอยเสมอในกลมนกศกษา เชน ปญหาในการปรบตวในดานเรยน ดานอารมณและดานสงคม การคบเพอนตางเพศและเพศเดยวกน การดแลสขภาพ และจากการทผวจยไดทาการสมภาษณอาจารยประจาคณะศกษาศาสตร เจาหนาทฝายกจการนกศกษา และนกศกษา

Page 96: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

88 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม เกยวกบปญหาและสาเหตของนกศกษาทไมสาเรจการศกษา และมการออกกลางคน พบวา นกศกษามปญหาหลายประการ คอ สาขาทเรยนไมตรงกบความสนใจ ขาดแคลนทนทรพยในการศกษา การตงครรภระหวางการศกษา ผลการเรยนตากวาเกณฑ นกศกษาขาดความเปนตวของตวเอง สบสนเกยวกบการตงเปาหมาย หรอจดมงหมายในชวตไมชดเจน ขาดความภาคภมใจในตนเอง มอารมณทไมมนคง คลอยตามเพอน และบอยครงทรสกไมสามารถจดการกบสงแวดลอมใกลตวได การถกชกชวนไปในทางทไมเหมาะสม ประเดนปญหาเหลานแสดงใหเหนถงลกษณะบคคลทขาดความผาสกทางจตใจทอาจสงผลกระทบตอการเรยนรทมคณภาพและการประสบความสาเรจในการศกษาของนกศกษา ซงหากบคคลอยในสภาพรางกายและจตใจทไมสมบรณกจะมจตใจออนแอ ทอแทชวต อาจทาใหไมประสบความสาเรจตามตงไว (จรรจา สวรรณทต, 2554) อกทงหากนกศกษาไดรบการชวยเหลอหรอพฒนา อาจสงทาใหเพมประสทธภาพการเรยนร เพมอตราการคงอย ลดอตราการออกกลางคน เพมคณภาพชวตนกศกษาใหดยงขน ซงเปนการลดปญหาตอสงคมไดอกทางหนง วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม

2. เพอเปรยบเทยบความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม จาแนกตามตวแปรเพศ ระดบชนป และสาขาวชา สมมตฐานของการวจย

นกศกษาปรญญาตรทมเพศ ระดบชนป และสาขาวชาตางกน มคะแนนความผาสกทางจตใจแตกตางกน ขอบเขตของการวจย

1. ประชากร ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจยครงน ผวจยเกบขอมลกบนกศกษาปรญญาตร ชนปท

1 ชนปท 2 ชนปท 3 และชนปท 4 สาขาวชาการศกษาปฐมวย สาขาวชาพลศกษา สาขาวชาเทคโนโลยการศกษาและคอมพวเตอร และสาขาวชาจตวทยา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมทงหมดทกชนป ยกเวนนสตชนปท 5 ปการศกษา 2559 โดยมจานวนทงสน 696 คน ซงเปนประเภทของกลมประชากรเฉพาะการวจย (Incumbent populations) (นงลกษณ วรชชย, 2543)

2. นยามศพทเฉพาะ ความผาสกทางจตใจ หมายถง อารมณ ความรสกของนกศกษาปรญญาตร คณะ

ศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม ทมตอตนเอง และเหตการณหรอสถานการณในชวตทเผชญอยตามการรบรและตดสนใจดวยตนเอง ประกอบดวย 1. การยอมรบตนเอง หมายถง การทนกศกษามความรสกทดตอตนเอง รบรและเขาใจตลอดจนตระหนกในจดแขงและจดออนของตนเอง ประกอบดวย ความรสกในเชงบวกเกยวกบชวตตนเอง เขาใจและยอมรบในจดแขงและจดออนของตนเอง

Page 97: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 89

2. ความเจรญงอกงามในตนเอง หมายถง การทนกศกษามความตองการทจะพฒนาตนเอง และเสรมสรางศกยภาพตนเองอยางตอเนอง ประกอบดวย การเปดรบประสบการณใหม การเพมศกยภาพตนเอง 3. การมจดมงหมายในชวตตนเอง หมายถง การทนกศกษารสกวาชวตมความหมาย มการกาหนดเปาหมายและทศทางในอนาคต ประกอบดวย การวางแผนกาหนดเปาหมายในชวต ชวตมความหมายตอตนเองและผอน 4. การสรางสมพนธภาพทดกบบคคลอน หมายถง การทนกศกษามความพยายามใน การสรางความประทบใจกบบคคลอนเพอใหเกดการยอมรบและมความสมพนธทดตอกน ประกอบ ดวย การสรางและความสมพนธกบผอน การเขาใจความรสกของบคคลอน 5. การควบคมสภาพแวดลอม หมายถง ความสามารถของนกศกษาในการจดการสภาพแวดลอมในชวตทมประสทธภาพ ประกอบดวย รวาตนเองควรอยในสภาพแวดลอมใด การจดสงแวดลอมทเหมาะสมกบตนเอง เชน สถานทอยอาศย สถานทเรยน สถานททางาน 6. ความเปนตวของตวเอง หมายถง การทนกศกษามความรสกทเปนอสระ เชอมนในการแสดงออกดานความคดและการตดสนใจไมอยภายใตอทธพลของบคคลอน ประกอบดวย ความเชอในความสามารถ ความรบผดชอบการกระทาของตนเอง

การด าเนนการวจย การก าหนดประชากรและกลมตวอยาง ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจยครงน ผวจยเกบขอมลกบนกศกษาปรญญาตร ชนปท 1 ชนปท 2 ชนปท 3 และชนปท 4 สาขาวชาการศกษาปฐมวย สาขาวชาพลศกษา สาขาวชาเทคโนโลยการศกษาและคอมพวเตอร และสาขาวชาจตวทยา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม ทงหมดทกชนป ยกเวนนสตชนปท 5 ปการศกษา 2559 โดยมจานวนทงสน 696 คน ซงเปนประเภทของกลมตวประชากรแบบเฉพาะการวจย (Incumbent populations) (นงลกษณ วรชชย, 2543) และจากการตรวจสอบจานวนแบบสอบถามความถกตองสมบรณของขอความแบบสอบถามความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม พบวา มขอมลทไมสมบรณ และขอมลทนกศกษาไมไดตอบในแบบสอบถาม จานวน 42 ชด คดเปนรอยละ 6.03 สาหรบขอมลทสญหาย โดยจานวนแบบสอบถามทผวจยสามารถเกบได และมความสมบรณถกตองทงหมด จานวน 654 ชด คดเปนรอยละ 93.96 เครองทใชในการวจยและการตรวจสอบคณภาพเครองมอ เครองมอทใชในการวจยครงนเปนแบบสอบถามความผาสกทางจตใจของของนกศกษาปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม โดยมรายละเอยดของขนตอนการสรางและหาคณภาพเครองมอ ดงน

1. ผวจยศกษาเอกสาร ตารา และงานวจยทเกยวของกบความผาสกทางจตใจ ทงในประเทศและตางประเทศ เพอทราบถงแนวความคด ทฤษฎ ความหมายและลกษณะตางๆ ของความผาสกทางจตใจของนกศกษา

2. ผวจยสารวจความคดเหนและเกบขอมลเบองตนโดยการสมภาษณแบบเผชญหนา (Face to face Interview) นกศกษาปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม จานวน 20 คนเกยวกบ

Page 98: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

90 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ความคดเหนตอความผาสกในชวตปจจบน และสารวจความคดเหนโดยใชแบบสารวจ เกยวกบประเดนปญหาตางๆ ของความผาสกทางจตใจของนกศกษากบอาจารยประจาคณะและเจาหนาท จานวน 10 คน

3. เขยนนยามศพทเชงปฏบตการทไดจากการสารวจ และการศกษาแนวคด ทฤษฎจากเอกสาร และงานวจยทเกยวของ และสรางแบบสอบถามความผาสกทางจตใจของของนกศกษาปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม โดยพฒนาจากแนวคดของไรฟและคเยส (Ryff & Keyes, 1995) ไดเรนดองค (Dierendonck, 2007) 4. ลกษณะของแบบสอบถามความผาสกทางจตใจของของนกศกษาปรญญาตร เปนแบบสอบถามชนดมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ตามแบบของลเครท (Likert) ม 5 ระดบ ไดแก จรงมากทสด จรงมาก คอนขางจรง ไมคอยจรง และไมจรงเลย 5. ผวจยนาแบบสอบถามความผาสกทางจตใจของของนกศกษาปรญญาตรทสรางเสรจแลวจานวน 64 ขอ ไปหาความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยนาไปใหผทรงคณวฒ 5 คน ตรวจสอบความสอดคลองระหวางนยามศพทเชงปฏบตการกบความมงหมาย และภาษาทใช 6. ผวจยนาคะแนนทไดจากการพจารณาของผทรงคณวฒมาหาคาดชนความสอดคลอง (Item Objective Congruence : IOC) ระหวางขอคาถามกบนยามเชงปฏบตการ มคาดชนความสอดคลองระหวาง 0.60 - 1.00 จากนนผวจยทาการปรบปรงขอคาถามตามคา แนะนาของผทรงคณวฒ 7. ผวจยนาแบบสอบถามความผาสกทางจตใจของของนกศกษาปรญญาตรทปรบปรงแกไขแลวจานวน 60 ขอ ไปทดลองใชถามคาถามกบนกศกษาในสถาบนอดมศกษา (คณะครศาสตร/ศกษาศาสตร) เพอทดสอบภาษาและความเขาใจของขอคาถาม จากนนผวจยนาแบบสอบถามไปทดลองใช (Tryout) กบนกศกษาทมความใกลเคยงกบกลมตวอยาง จานวน 100 คน 8. นาขอมลทไดจากการทดลองใชมาวเคราะหหาคาอานาจจาแนกของขอคาถามเปนรายขอ โดยการวเคราะหคาระหวางขอคาถามกบคะแนนรวม (Item-Total Correlation) และคาความเชอมนความสอดคลองภายในโดยหาคาสมประสทธแอลฟา (Alpha-Coefficient) ของครอนบค (Cronbach) โดยมรายละเอยดดงน 1) คาอานาจจาแนกรายขอวเคราะหโดยโดยใชสตรสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation) ผวจยคดเลอกเฉพาะขอคาถามทมคาอานาจจาแนกตงแต .20 ขนไป จานวน 60 ขอ ซงมคาอานาจจาแนกรายขออยระหวาง 0.20 - 0.63 2) คาความเชอมนของแบบสอบถามความผาสกทางจตใจของของนกศกษาปรญญาตรทงฉบบ โดยใชสตรสมประสทธแอลฟา (alpha - Coefficient) ไดคาสมประสทธแอลฟา เทากบ 0.91 แสดงวาแบบสอบถามนมความเชอมนอยในระดบสง การเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลในครงน ผวจยวางแผนและตดตออาจารยประจาสาขา อาจารยผสอนในสาขาวชาการศกษาปฐมวย สาขาวชาพลศกษา สาขาวชาเทคโนโลยการศกษาและคอมพวเตอรของนกศกษาชนปท 1 ถงนกศกษาชนปท 4 เพอขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมลในการวจยครงน สาหรบสาขาวชาจตวทยา ผวจยเปนผดาเนนการเกบรวบรวมขอมลเองทกชนป จากนนผวจยนาแบบสอบถามทไดจากการเกบขอมลกบกลมตวอยางจรงมาตรวจสอบ จานวน 696 ฉบบ และคดเลอกแบบสอบถามทใชในการวจยอกครง โดยคดเลอกฉบบทมความสมบรณ ไดจานวน

Page 99: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 91

ทงสน 654 ฉบบ คดเปนรอยละ 93.96 ของแบบสอบถามทมความสมบรณ โดยแบบสอบถามทไมสมบรณหรอแบบสอบถามทนกศกษาไมไดตอบมจานวน 42 ชด คดเปนรอยละ 6.03 การวเคราะหขอมล ผวจยดาเนนการจดกระทาขอมลเ พอว เคราะหสถต พนฐาน คาความ เชอมนของแบบสอบถาม และการเปรยบเทยบคาเฉลยของความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตรทจาแนกตามตวแปรตางๆ ของกลมตวอยาง โดยมรายละเอยดดงน 1. วเคราะหสถตพนฐาน ไดแก คาความถ คารอยละ คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนแบบสอบถามความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตร 2. วเคราะหคาเทยงตรงเชงเนอหาของความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตร โดยหาคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของผทรงคณวฒ จานวน 5 คน เพอตรวจสอบความถกตองระหวางขอคาถามกบนยามศพททกาหนดไวในงานวจย 3. วเคราะหคาอานาจจาแนกรายขอของแบบสอบถามความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตร โดยใชสตรสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation) 4. วเคราะหคาความเชอมนโดยรวมและรายดานของแบบสอบถามความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตร โดยการหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบรค (α-Coefficient) 5. วเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลย โดยใชสถต t-test F-test และ One way ANOVA ผลการวจย 1.จากผลการศกษาความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม อยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 3.95 เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานความเจรญงอกงามในตนเอง ดานการสรางสมพนธภาพทดกบบคคลอน ดานการยอมรบตนเอง ดานความเปนตวของตวเอง มคาเฉลยเทากบ 4.09, 4.00, 3.94, 3.98 ตามลาดบ สวนดานการมจดมงหมายในชวตตนเอง และดานการควบคมสภาพแวดลอมมคาเฉลยเทากน คอ 3.86 ซงทกดานอยในระดบมาก ดงตารางท 1

ตารางท 1 คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบของความผาสกทางจตใจของนกศกษา ปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม

ความผาสกทางจตใจ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบ

ดานการยอมรบตนเอง 3.94 0.47 มาก ดานความเจรญงอกงามในตนเอง 4.09 0.54 มาก

ดานการมจดมงหมายในชวตตนเอง 3.86 0.53 มาก

ดานการสรางสมพนธภาพทด 4.00 0.50 มาก

ดานการควบคมสภาพแวดลอม 3.86 0.55 มาก

ดานความเปนตวของตวเอง 3.98 0.56 มาก

ความผาสกทางจตใจโดยภาพรวม 3.95 0.43 มาก

Page 100: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

92 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

2. เมอเปรยบเทยบความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมจาแนกตามตวแปรเพศ ระดบชนป และสาขาวชา มผลการวจย ดงรายละเอยดตอไปน 2.1 เมอจาแนกตามตวแปรเพศ พบวา นกศกษาเพศหญงและเพศชายมคะแนนความผาสกทางจตใจโดยภาพรวมแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต โดยเพศหญงมคาเฉลยเทากบ 3.93 และเพศชายมคาเฉลยเทากบ 3.99 แตอยางไรกตาม เมอพจารณาคาเฉลยความผาสกทางจตใจเปนรายดานเปรยบเทยบระหวางเพศหญงและเพศชาย พบวา ดานความเจรญงอกงามในตนเอง ดานการควบคมสภาพแวดลอม และดานความเปนตวของตวเองมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ทงนคะแนนเฉลยความผาสกทางจตใจรายดานทกดานของเพศชายสงกวาเพศหญง ยกเวนดานการสรางสมพนธภาพทดกบบคคลอน เพศหญงจะมคะแนนเฉลยสงกวาเพศชาย ดงตารางท2

ตารางท 2 คาเฉลยและคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบของความผาสกทางจตใจของ นกศกษาปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม จาแนกตามเพศ

ความผาสกทางจตใจ เพศชาย เพศหญง

คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบ

ดานการยอมรบตนเอง 3.96 0.44 มาก 3.93 0.48 มาก

ดานความเจรญงอกงามในตนเอง 4.16 0.49 มาก 4.05 0.56 มาก

ดานการมจดมงหมายในชวตตนเอง 3.87 0.51 มาก 3.85 0.55 มาก

ดานการสรางสมพนธภาพทด 3.99 0.50 มาก 4.01 0.51 มาก

ดานการควบคมสภาพแวดลอม 3.92 0.51 มาก 3.82 0.57 มาก

ดานความเปนตวของตวเอง 4.04 0.53 มาก 3.95 0.58 มาก

ความผาสกทางจตใจโดยภาพรวม 3.99 0.40 มาก 3.93 0.45 มาก

2.2 เมอจาแนกตามระดบชน พบวา นกศกษาทมระดบชนตางกนมคะแนนความผาสกทางจตใจโดยรวมแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต โดยนกศกษาชนปท 4 มคะแนนเฉลยสงสดเทากบ 3.98 รองลงมา คอ นกศกษาชนปท 1 ชนปท 2 และชนปท 3 มคาเฉลยเทากบ 3.94 , 3.94 และ 3.92 ตามลาดบ แตอยางไรกตาม เมอพจารณาคะแนนเฉลยความผาสกทางจตใจเปนรายดานของแตละชนป พบวา นกศกษาชนปท 1 มคะแนนเฉลยความผาสกทางจตใจดานความเจรญงอกงามสงสดเทากบ 4.06 รองลงมา คอ ดานการสรางสมพนธภาพทดกบบคคลอน ดานความเปนตวของตวเอง ดานการควบคมสภาพแวดลอม ดานการยอมรบตนเอง และดานการมจดมงหมายในชวตตนเอง มคาเฉลยเทากบ 3.98, 3.98, 3.90, 3.87 และ 3.85 ตามลาดบ นกศกษาชนปท 2 มคะแนนเฉลยความผาสกทางจตใจดานความเจรญงอกงามสงสดเทากบ 4.10 รองลงมา คอ ดานการสรางสมพนธภาพทดกบบคคลอน ดานความเปนตวของตวเอง ดานการยอมรบตนเอง ดานการมจดม งหมายในชวตตนเอง และดานการคว บคมสภาพแวดลอม มคาเฉลยเทากบ 3.99, 3.96, 3.94, 3.88 และ 3.80 ตามลาดบ

Page 101: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 93

นกศกษาชนปท 3 มคะแนนเฉลยความผาสกทางจตใจดานความเจรญงอกงามสงสดเทากบ 4.03 รองลงมา คอ ดานการสรางสมพนธภาพทดกบบคคลอน ดานความเปนตวของตวเอง ดานการยอมรบตนเอง ดานการมจดม งหมายในชวตตนเอง และดานการควบคมสภาพแวดลอม มคาเฉลยเทากบ 4.01, 3.96, 3.94, 3.84 และ 3.76 ตามลาดบ นกศกษาชนปท 4 มคะแนนเฉลยความผาสกทางจตใจดานความเจรญงอกงามสงสดเทากบ 4.13 รองลงมา คอ ดานการสรางสมพนธภาพทดกบบคคลอน ดานความเปนตวของตวเอง ดานการยอมรบตนเอง ดานการควบคมสภาพแวดลอม และดานการมจดมงหมายในชวตตนเอง มคาเฉลยเทากบ 4.02, 4.00, 3.99, 3.90 และ 3.86 ตามลาดบ 2.3 เมอจาแนกตามสาขาวชา พบวา นกศกษาทมสาขาวชาตางกนมคะแนนความผาสกทางจตใจโดยภาพรวมแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต โดยพบวา นกศกษาสาขาวชาจตวทยา มคะแนนเฉลยความผาสกทางจตใจโดยภาพรวมมากทสด มคาเฉลยเทากบ 4.00 รองลงมา คอ นกศกษาสาขาวชาพลศกษา สาขาวชาเทคโนโลยการศกษาและคอมพวเตอร และสาขาวชาการศกษาปฐมวย มคาเฉลยเทากบ 3.96, 3.95 และ 3.91 ตามลาดบ แตอยางไรกตาม เมอพจารณาคาเฉลยความผาสกทางจตใจเปนรายดานเปรยบเทยบระหวางสาขาวชาการศกษาปฐมวย สาขาวชาพลศกษา สาขาวชาเทคโนโลยการศกษาและคอมพวเตอร และสาขาวชาจตวทยา พบวา ดานการมจ ดมงหมาย มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 สวนดานการควบคมสภาพแวดลอมมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ตารางท 3 การเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยเปนรายคของความผาสกทางจตใจดานการม จดมงหมายในชวตตนเอง

สาขาวชา การศกษาปฐมวย

(คาเฉลย 3.82)

พลศกษา

(คาเฉลย 3.80)

เทคโนโลยการศกษาและคอมพวเตอร

(คาเฉลย 3.84)

จตวทยา

(คาเฉลย 4.01)

การศกษาปฐมวย

(คาเฉลย 3.82) - - - -

พลศกษา

(คาเฉลย 3.80)

0.02 - - -

เทคโนโลยการศกษาและคอมพวเตอร

(คาเฉลย 3.84)

0.02 0.04 - -

จตวทยา

(คาเฉลย 4.01)

0.19* 0.21** 0.17* -

**p<.01 *p<.05 จากการเปรยบเทยบความแตกตางเปนรายคของความผาสกทางจตใจดานการมจดมงหมายของนกศกษาสาขาวชาตางๆ พบวา นกศกษาสาขาวชาจตวทยามคาเฉลยสงกวานกศกษาสาขาวชาการศกษาปฐมวย สาขาวชาเทคโนโลยการศกษาและคอมพวเตอร

Page 102: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

94 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

การอภปรายผล 1. ความผาสกทางจตใจโดยภาพรวมและรายดานของนกศกษาระดบปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฎจนทรเกษม อยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวา สถาบน การศกษา มหาวทยาลยราชภฎจนทรเกษม มพนธกจสาคญ คอ การพฒนานกศกษาใหมความสข ความเจรญงอกงามในตนเอง รวมถงการพฒนาศกยภาพตามปจเจกบคคล โดยมการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ มกจกรรมตางๆ ทสนบสนนและสงเสรมใหนกศกษาไดมสวนรวมและเรยนรควบคกบการพฒนาผเรยนใหมความสข ดงอตลกษณะของคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลย ราชภฏจนทรเกษมทไดระบวา นกศกษาทมความเปนคร คอ มความสามารถในการถายทอดความร มบคลกภาพดและมความเปนกลยาณมตร (คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม, 2560) ดงนน จากผลการศกษากลาวไดวา กระบวนการหลอหลอมผเรยนโดยสถาบนทางการศกษาเปนปจจยสาคญในการเสรมสรางความผาสกทางจตใจใหกบผเรยน ดงททอมสนและเฮนเดอรสน (Thomson & Henderson, 2007) ไดกลาวไววาตวแปรชวดสาคญสาหรบความผาสกทางจตใจของเยาวชน คอ การมสวนรวมและเกยวของกบสถาบนทางการศกษา ชมชนทอยอาศย และครอบครว สอดคลองกบ แดน (Dan, 2005 Cited by Rae & MacConville, 2015) อธบายไววา ความผาสกของบคคลจะมความเกยวของกบความสมพนธกบการดาเนนชวต ความพงพอใจกบสงทมปฏสมพนธดวย และเปนไปในทศทางเดยวกบเซลกแมน (Seligman, 2011) ทสนบสนนความคดเหนดงกลาวทวา กลมสงคมไมวาจะเปนสถาบนการศกษาหรอครอบครว รวมถงชมชนจะมสวนสนบสนนกบการสรางความผาสกทางจตใจใหกบบคคล ตลอดจนการไดทากจกรรมตางๆ ทมความหมายและมคณคา อยางไรกตามเมอไดพจารณาคะแนนความผาสกทางจตใจเปนรายดาน พบวา นกศกษาระดบปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฎจนทรเกษม มความผาสกทางจตใจดานความเจรญงอกงามซงเปนดานทมคะแนนเฉลยสงทสด โดยความเจรญงอกงามของนกศกษาจะเกยวของกบการเปดรบประสบการณใหม และการพฒนาศกยภาพของตนเอง ซงลกษณะดงกลาวนนเปนลกษณะธรรมชาตทเกดขนกบวยรนทมพฒนาการเปนไปตามวย สอดคลองตามแนวคดภารกจพฒนาการทางอาชพของซปเปอร (Super’s Vocational Development Tasks) ทอธบายชวงเวลาของวยรน เปนลกษณะของการทดสอบหรอทดลองสงตางๆ ทตนเองมความสนใจ ตลอดจนการไดลองฝกลองทาเกยวกบกจกรรมนนๆ ทสงผลตอการสรางประสบการณและการพฒนาตนเอง (สกล วรเจรญศร , 2559) อกทงโคลแมนและเฮนไดร (Coleman & Hendry, 1999) ไดอธบายเกยวกบวยรนวาเปนชวงเวลาของการเขาใจและรบรเกยวกบตนเอง การเรยนรและพฒนาดวยการเพมการเปดรบประสบการณ ตลอดจนปฏสมพนธกบกจกรรมตางๆ ในชวต ซงการแสดงออกเหลานจะชวยสงเสรมและพฒนาอตมโนทศนแหงตนเอง รวมถงความสขในการดาเนนชวตตนเองได สอดคลองกบผลการศกษาของไรฟและคเยส (Ryff & Keyes, 1995) ทไดศกษาเรองโครงสรางของความผาสกทางจตใจกบกลมวยรน วยกลางคน และวยชรา ผลจากการศกษาพบวา กลมวยรนหรอเยาวชนจะมคาเฉลยดานความเจรญงอกงามสงมากกวากลมวยกลางคน และวยชรา ซงอาจกลาวไดวา ความเจรญงอกงามแหงตนจะมคาสงมากในกลมวยรน และจะคอยๆ ลดระดบลงเมอบคคลมอายมากขน นอกจากนยงสอดคลองกบผลการศกษาของลดบานและกตม (Ludban & Gitimu, 2015) ได

Page 103: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 95

ทาการศกษาความผาสกทางจตใจของนกศกษาในมหาวทยาลย ผลการศกษาพบวา นกศกษาในมหาวทยาลยมความผาสกทางจตใจในดานความเจรญงอกงามในตนเองสงกวาดานอนๆ 2. การเปรยบเทยบความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฎจนทรเกษม จาแนกตามตวแปรเพศ ระดบชนป และสาขาวชา พบวา นกศกษา ทมเพศตางกนมความผาสกทางจตใจไมแตกตางกน ซงไมเปนไปตามสมมตฐานการวจยทตงไว เมอพจารณาจากคะแนนเฉลยความผาสกทงเพศหญง และเพศชาย พบวา มความใกลเคยงกนเปนอยางมาก โดยเพศชายมคาเฉลยเทากบ 3.99 และเพศหญงมคาเฉลยเทากบ 3.93 ทงนสาเหตสาคญของผลการวจยดงกลาวสามารถอธบายไดวา ทงนกศกษาหญงและนกศกษาชายจะมความคลายคลงกน มการดาเนนชวตทไมแตกตางกน มกจกรรมทสามารถเสรมสรางความสขหรอทาใหเกดความพงพอใจในชวตทเหมอนกน ซงสอดคลองกบงานวจยของสกล วรเจรญศร (2556) พบวา เพศหญงและเพศชายมคณลกษณะทพงประสงคตอความสาเรจในการดาเนนชวตไมแตกตางกน แตอยางไรกตามจากเอกสารและงานวจยตางๆ พบวา ไมสอดคลองกบการศกษาของแอชเทอร (Akhter, 2015) ทไดศกษาความผาสกทางจตใจของนกเรยนทมเพศตางกน ผลจากการศกษาพบวา นกเรยนเพศหญงและเพศชายมระดบความผาสกทางจตใจทแตกตางกน อกทงจากผลการวจยของวาตาลยา (Vataliya, 2014) ทพบวา วยรนหญงและชายมความผาสกทางจตใจแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 แตอยางไรกตามจากผลการวจยเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา เพศหญงและเพศชายมความผาสกทางจตใจแตกตางกนในดานความเจรญงอกงามในตนเองดานการควบคมสภาพแวดลอม และดานความเปนตวของตวเอง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยเพศชายจะมคะแนนความผาสกทง 3 ดานสงกวาเพศหญง ทงนเพศหญงจะมคะแนนความผาสกทางจตใจดานการสรางสมพนธภาพทดสงกวาเพศชาย ทงนอาจกลาวไดวา เพศหญงจะมความละเอยดออนและมการนกถงความรสกของผอนมากกวาเพศชาย ดงท เฟลดแมน (Feldman, 2009) ไดกลาวไววา เพศหญงจะมลกษณะชอบตดตอสมพนธกบบคคลอน มการพงพาผอนมากกวาเพศชาย สอดคลองกบงานวจยของ มณฑรา จารเพง (2557) ทศกษาเกยวกบอตลกษณของนสตปรญญาตรในมหาวทยาลยทพบวา เพศหญงจะมการรจกกาลเทศะ ความรสกจตสาธารณะ ความออนนอมถอมตน และทกษะการตดตอสอสารกบผอนมากกวาเพศชาย นอกจากนผลการวจย พบวา นกศกษาทมระดบชนปตางกนมความผาสกทางจตใจ ไมแตกตางกน ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว โดยทกชนปมคะแนนความผาสกทางจตใจใกลเคยงกน ทงนอาจเปนเพราะวา นกศกษาทกชนปมกจกรรมการเรยนการสอนทคลายคลงกน มระบบ การดแลนกศกษาอยางทวถง ใหความสาคญกบนกศกษาทกชนป ตลอดจนมกจกรรมเสรมหลกสตรตางๆ ใหกบนกศกษาไดมสวนรวมและพฒนาคณลกษณะตางๆ ทมความใกลเคยงกบความผาสกตามแนวคดทผวจยไดศกษาสอดคลองกบผลงานวจยของ ฟลาวเวอร (Flowers, 2002 cited by Ludban & Gitimu, 2015) ไดศกษาความผาสกทางจตใจของนกศกษาในมหาวทยาลย ผลการศกษาพบวา นกศกษาทมชนปทตางกน มความผาสกทางจตใจไมแตกตางกน และไดอธบายวาระดบชนการศกษาไมไดสงผลตอความผาสกทางจตใจ อยางไรกตาม ผลการวจยในครงน ไมสอดคลองกบงานวจยของ วรรณวมล ภญโญศภสทธ (2547) ทศกษาการใชชวตของวยรนในกรงเทพมหานคร พบวา นกเรยนทมระดบชนปตางกนจะมคะแนนการใชชวตดานการศกษา ความสขในครอบครว และ

Page 104: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

96 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

กจกรรมยามวางทสรางความสขแตกตางกน และงานวจยของ มณฑรา จารเพง (2557) ทพบวา นสตปรญญาตรในแตละชนปมอตลกษณแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 อกทงผลการวจยจากการเปรยบเทยบคาเฉลยความผาสกทางจตใจของนกศกษาปรญญาตร ทจาแนกตามสาขาวชา พบวา นกศกษาทมสาขาวชาแตกตางกน มคะแนนความผาสกทางจตใจโดยภาพรวมไมแตกตางกน แตเมอพจารณาคะแนนความผาสกทางจตใจเปนรายดาน พบวา ดานการมจดมงหมายในชวตตนเอง และดานการควบคมสภาพแวดลอมของนกศกษาทมสาขาวชาตางกน มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และ .01 โดยความแตกตางทจาแนกตามสาขาวชาทมความโดดเดน คอ ดานจดมงหมาย ซงกลาวไดวา นกศกษาในสาขาวชาจตวทยาจะมความผาสกดานจดมงหมายแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และ .01 เมอเทยบกบสาขาวชาการศกษาปฐมวย สาขาวชาพลศกษา และสาขาวชาเทคโนโลยการศกษาและคอมพวเตอร ทงนการทคะแนนความผาสกทางจตใจดานจดมงหมายในชวตของนกศกษาสาขาวชาจตวทยามความแตกตางจากนกศกษาในสาขาวชาอนๆ อาจเปนเพราะวา นกศกษาสาขาวชาจตวทยามการเรยนการสอนของรายวชาทเกยวของกบจตวทยาทมงเนนการเขาใจตนเอง (Self-understanding) และการพฒนาตนเอง (Self-development) ตลอดจนการกาหนดเปาหมายในชวต (Goal-setting) ทาใหกลมนกศกษาในสาขาวชาจตวทยามกระบวนการพฒนาตนเองในการกาหนดจดมงหมายทมาจากการเรยนการสอนในรายวชาตางๆ ดงท เฮทชและแลนดรม (Hettich & Landrum, 2014) ทอธบายถงประโยชนและคณคาของนกศกษาทศกษาในสาขาวชาจตวทยาวา การทบคคลไดเรยนหลกสตรจตวทยาจะทาใหบคคลไดเกดการเรยนร การพฒนาตนเอง และมแนวโนมของการกาหนดทศทาง ตลอดจนเปาหมายของชวตไดเปนอยางด สอดคลองกบ สแตค อาช และชวาต (Strack, Argyle & Schwarz, 1991) ไดอธบายวาสาเหตของความสขของมนษยนนมพนฐานสาคญจากปจจยเชงจตวทยา ไมวาจะเปนความสมพนธทางสงคม (Social Relation) ความพงพอใจในการใชเวลาวางตางๆ (Leisure Satifaction) ลวนแลวแตมความสมพนธกบความสขและความสนกในชวต ซงนกศกษาทเรยนในสาขาวชาจตวทยาจะมพนฐานสาคญในการเรยนรและเขาใจปจจยเชงจตวทยาดงกลาวมากกวานกศกษาในสาขาวชาอนๆ ดงงานวจยของ สกล วรเจรญศร (2556) พบวา นกศกษาทศกษาในสาขาวชาจตวทยาการแนะแนวมคาเฉลยคณลกษณะทพงประสงคตอความสาเรจในการดาเนนชวตโดยเฉพาะในดานความรบผดชอบในตนเอง ดานแรงจงใจแหงตน ดานการบรหารตนเอง ความกระตอรอรนในการเรยนร และดานการตระหนกรภายในตนเองมากกวานกศกษาทศกษาในสาขาวชาประถมศกษา และสาขาวชาเทคโนโลยทางการศกษา สอดคลองกบ มณฑรา จารเพง (2557) ทพบวานกศกษาทศกษาในสาขาวชาจตวทยาการแนะแนว มอตลกษณโดยรวมสงกวานกศกษาในสาขาวชาอนๆ ทกดาน ไมวาจะเปนดานการคดเปนทาเปน ดานหนกเอาเบาส ดานรจกกาลเทศะ ดานจตสานก ดานทกษะการสอสาร ดานออนนอมถอมตน ดานงามดวยบคลก ดานพรอมดวยศาสตรและศลป ตลอดจนดานการเรยนรตลอดจนชวต ขอเสนอแนะ 1. สรางโปรแกรมเพอพฒนาความผาสกทางจตใจสาหรบนกศกษาทมคาเฉลยของคะแนนในระดบตา โดยใชการใหคาปรกษากลม การฝกอบรมกลมเชงจตวทยา การใหสขภาพจตศกษาเปนตวแปรจดกระทาทใชในการพฒนาความผาสกทางจตใจสาหรบนกศกษา

Page 105: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 97

2. ควรมการศกษาแบบระยะยาว เพอดพฒนาการของความผาสกทางจตใจของกลมตวอยางวามพฒนาการไปในทศทางใด เพอการเขาใจและอธบายปรากฏการณไดอยางชดเจนมากขน

เอกสารอางอง

Akhter, S. (2015). Psychological Well-Being in Student of Gender Difference. The

International Journal of Indian Psychology, 2(4), 153-160. Bradburn, N. M. (1969). The Structure of Psychological Well-being. Chicago : Aldine. Coleman, J., & Hendry, B. L. (1999). The Nature of Adolescence. New York : Routledge. Dodge, R., Daly, A., Huyton, J., & Sanders, L. (2012). The challenge of defining wellbeing.

International Journal of Wellbeing, 2(3), 22-235. Dierendonck, D. V., Dı´az, D., Carvajal, R. R., Blanco, A., & Jime´nez, B. M. (2007). Ryff’s

Six-Factor Model of Psychological Well-being A Spanish Exploration. Social Indicators Research, 87, 473 -479.

Feldman, S. R. (2009). Understanding Psychology. (9th ed). New York : McGraw Hill. Hettich, L. P. & Landrum, R., E. (2014). Your Undergraduate Degree in Psychology

From College to Career. London : Sage. Ludban, M., & Gitimu, P. N. (2015). Psychological Well-being of College Student. Journal

of Undergraduate Research Journal for the Human Sciences, 14, 1-8. Rae, T., & MacConville, R. (2015). Using Positive Psychology to Enhance Student Achievement :

A schools-base programme for character education. New York : Routledge. Rathus, S. A. (2007). Psychology : Concept and Connections. (8th ed). Singapore : Thomson. Ryff, C. D., & Keyes, C Lee. M. (1995). The Structure of Psychological Well-Being

Revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69(4), 719-727. Seligman, M. (2011). Flourish : A new understanding of happiness and well – being and

how to achieve them. London : Nichlas Brearley Publishing. Snyder, C. R., & Lopez, S. J. (2007). Positive Psychology : The Scientific and Practical

Exploration of Human Strengths. CA : Sage Publication, Inc. Strack, F., Argyle, M., & Schwarz, N. (1991). Subjective Well-Being: An Interdisciplinary

Perspective. New York : Pergamon Press. Thomson, C. L., & Henderson, D. A. (2007). Counseling Children. (7th ed). Thomson Brook/Cole. Vataliya, A. P. (March 2014). Psychological Well-being in Adolescence of gender

difference. Global Journal for Research Analysis, 3 (3), 144 – 145. คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม. (6 พฤษภาคม 2560). อตลกษณนกศกษาคณะ

ศกษาศาสตร. http://edu.chandra.ac.th/2016/identities/index.html.

Page 106: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

98 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

จรรจา สวรรณทต. (2554). สขภาพจต สขภาวะ สการพฒนาการเรยนรทมคณภาพ. สารานกรมศกษาศาสตร ฉบบพเศษ 60 ป 60 ค า มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ . 402-406. กรงเทพฯ : สหมตรพรนตง แอนดพบลสชง.

นงลกษณ วรชชย. (2543). ระเบยบวธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

มณฑรา จารเพง. (2557). รายงานการวจยเรองการศกษาและพฒนาอตลกษณของนสตปรญญาตร คณะศกษาศาสตร. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

วรรณวมล ภญโญศภสทธ . (2547). การศกษาและพฒนาการใชชวตของนกเรยนวยรนในกรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ การศกษาดษฎบณฑตสาขาจตวทยาการใหคาปรกษา. กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สกล วรเจรญศร. (2556). รายงานการวจยเรองการศกษาคณลกษณะทพงประสงคตอความส าเรจในการด าเนนชวตของนสตปรญญาตร คณะศกษาศาสตร. มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ.

________. (2559). การแนะแนวเพอพฒนาคณคาแหงตน จากแนวคดทฤษฎสการปฏบตเพอการพฒนาผเรยน. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ : แดเนกซอนเตอรคอรปอเรชน.

…………………………………………………..

Page 107: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 99

ความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกของประชาชนตอสถานการณความไมสงบ: กรณศกษาจงหวดหนงในสามจงหวดชายแดนภาคใต Stress and Proactive Stress Coping of People in Insurgency Situation: A Case Study of A Province in Three Southern Provinces เอกวฒน พชยรตน1 ผองพรรณ เกดพทกษ2

บทคดยอ

การวจยเรองความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกของประชาชนตอสถานการณความไมสงบ: กรณศกษาจงหวดหนงในสามจงหวดชายแดนภาคใตเปนการวจยเชงพรรณนา มวตถประสงค 1) เพอศกษาความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกตอสถานการณความไมสงบของประชาชน อาเภอเมองยะลา จงหวดยะลา 2) เพอเปรยบเทยบความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกตอสถานการณความไมสงบของประชาชน อาเภอเมองยะลา จงหวดยะลา 3) เพอศกษาความสมพนธระหวางความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกของประชาชน อาเภอเมองยะลา จงหวดยะลา กลมตวอยาง เปนประชาชนในตาบลสะเตง อาเภอเมองยะลา จงหวดยะลา จานวน 356 คน ทไดมาจากการคดเลอกแบบเจาะจงจากประชากรใน ตาบลสะเตง อาเภอเมองยะลา จงหวดยะลา เครองมอทใชในการวจย คอ แบบวดความเครยดและการเผชญความเครยดตอสถานการณความไมสงบ มคา IOC เทากบ 1.00 มคาอานาจจาแนกรายขออยระหวาง .439 - .829 และคาความเทยงของแบบวดทงฉบบเทากบ .973

ผลการวจยสรปได ดงน 1) ประชาชนมความเครยดตอสถานการณความไมสงบมคาเฉลยโดยรวมและรายดานซง ไดแก ดานอารมณ ดานสรระ และดานพฤตกรรม อยในระดบมาก 2) การเผชญความเครยดเชงรกตอสถานการณความไมสงบของประชาชนทเปนกลมตวอยางมคาเฉลยโดยรวมและคาเฉลย ดานการตระหนกร ดานการวางแผน อยในระดบมาก สวนดานการขอความชวยเหลอ อยในระดบปานกลาง ค าส าคญ: ความเครยด, การเผชญความเครยดเชงรก, สถานการณความไมสงบ 1นกศกษาระดบ, มหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาเพอการพฒนาศกยภาพมนษย 2ศาสตราจารย ดร., อาจารยประจาหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต

Page 108: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

100 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

3) ประชาชนเพศชายและเพศหญง มความเครยดโดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และมการเผชญความเครยดเชงรกโดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

4) ประชาชนทมอายตางกน มความเครยดโดยรวม และความเครยดดานพฤตกรรมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 สวนความเครยดดานอารมณและดานสรระไมแตกตางกนและมการเผชญความเครยดเชงรกโดยรวมและการเผชญความเครยดเชงรกดานการขอความชวยเหลอแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 สวนการเผชญความเครยดเชงรกดานการตระหนกร และดานการวางแผน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 5) ประชาชนทมศาสนาตางกน มความเครยดโดยรวมและรายดานไมแตกตางกน และมการเผชญความเครยดเชงรกโดยรวมและรายดานไมแตกตางกน 6) ประชาชนทมอาชพตางกน มความเครยดโดยรวมและ ความเครยดดานพฤตกรรมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนความเครยดดานอารมณ และดานสรระ ไมแตกตางกน และมการเผชญความเครยดเชงรกโดยรวมและการเผชญความเครยดเชงรกดานการตระหนกร และดานการวางแผน ไมแตกตางกน สวนการเผชญความเครยดเชงรกดานการขอความชวยเหลอ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

7) ความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกโดยรวมและรายดานของประชาชนมความสมพนธกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

Abstract This research topic was “A study of stress and proactive stress coping of people in insurgency situation: A case study of a province in three southern provinces.” The purposes of this descriptive research were 1) to study stress and proactive stress coping of people in insurgency situation in Mueng Yala district, Yala province, 2) to compare the stress and proactive stress coping of people in insurgency situation in Mueng Yala district, Yala province when grouped according to their genders, age, religions, and occupations, and 3) to study the relationship between the stress and proactive stress coping of people in insurgency situation in Mueng Yala district, Yala province. The 356 subjects were purposively selected from people in Mueng Yala district, Yala province, a province in three southern provinces The research instrument was a scale of stress and proactive stress coping of people in insurgency situation with IOC of 1.00 and its item discrimination power ranged from .439 - .829, and its reliability was .973. The results of the study were as follows: 1. The total mean score and each dimension mean score of the stress of people in insurgency situation were high.

Page 109: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 101

2. The total mean score, the mean scores of awareness dimension and the planning dimension of proactive stress coping were high while the mean score of the support seeking dimension was average. 3. Significant differences in total mean score and each dimension mean score of stress and proactive stress coping were found when grouped according to their genders at .01 level. 4. Significant differences in total mean score and each dimension mean score of their stress were found when grouped according to their age-level at .01 No significant differences in the mean scores of emotional stress dimension and physical stress dimension were found when group according to their age levels. Additionally, significant differences in total mean score and the mean score of the support seeking dimension of proactive stress coping were found when grouped according to the age – level at .01 level. While the mean score of the awareness dimension and the planning dimension of proactive stress coping were found when grouped according to their age – level .05 level 5. No significant differences in total mean score and each dimension mean scores of stress and proactive stress coping existed when grouped according to the differences in their religions. 6. Significant differences in total mean score and the mean score of behavior dimension of their stress were found when grouped according to their occupations at .05 level. No significant differences in the emotional stress dimension mean score and their physical stress dimension mean score existed when grouped according to their occupations.

7. Statistically significant relationships were found between total score and each dimension score of stress and proactive stress coping of people in insurgency situation at .01 level. Keyword: Stress, Proactive Stress Coping, Insurgency Situation ความเปนมาและความสาคญของปญหา จากสถานการณความไมสงบในพนทสามจงหวดชายแดนภาคใตอนไดแก จงหวดยะลา ปตตาน และนราธวาส ทเกดขนตงแตป 2547 อยางตอเนองจนถงปจจบน นบเปนปญหาทไดสงผลกระทบตอวถชวตความเปนอยของประชาชนโดยเฉพาะเหตการณ ฆารายวน เจาหนาทรฐถกลอบยง ชาวบานถกลอบทาราย มทงบาดเจบ มทงเสยชวต ทาใหเกดการสญเสยบพการ เพอนฝง ญาตสนทมตรสหาย บางครอบครวตองเสยหวหนาครอบครว การสญเสยผทเปนทรก สถานการณไดเพมความรนแรง มเหตการณวางระเบด มการทาลายทรพยสน เกดความหวาดระแวงซงกนละกนมการนาเสนอขาวเหตการณความรนแรงทเกดขนทกวน ทาใหประชาชนทอยในพนท มความรสกไมมนคง ไมปลอดภยในชวตและทรพยสน มความรสกวา ไมทราบเมอไรจะถงคราวของตน ทาใหเกดความวตกกงวล มความเครยด สงผล

Page 110: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

102 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ใหสขภาพจตของประชาชนแยลง โดยเฉพาะการสญเสยครอบครว หรอผประสบเหตการณ หรอ ผอยในเหตการณ เกดความรสกกลว ตกใจ สะเทอนใจ เสยขวญ ความเครยดเหลานยงสะสมอยนานอาจจะกลายเปนระเบดเวลา หากไมไดรบการดแล ชวยเหลอและเยยวยา (ปรชา ดาเกงเกยรต, 2550) กรมสขภาพจต (2544) ไดรายงานวาประชาชนทตกอยสถานการณความไมสงบ แตละบคคลจะมการประเมนสถานการณหรอเหตการณทเกดขนแตกตางกน บางรายอาจจะประเมนวาเหตการณทเกดขนเปนอนตรายและเกดความสญเสยตอตนเอง หรอบางรายอาจจะประเมนวาเหตการณนนเปนสงทคกคามตนเอง บางรายอาจจะเกดความเครยดและ เกดอาการตางๆ เชน ปวดศรษะ นอนไมหลบ วตกกงวล มอารมณฉนเฉยว โกรธงาย มปญหาในการสรางสมพนธภาพกบบคคลอน บางรายอาจหลกหนปญหา อยคนเดยว บางรายอาจจะหาทางทจะเผชญสถานการณตาง ๆ ทกอใหเกดความไมสงบ โดยพยายามคดใครครวญอยางรอบคอบ พยายามวางแผนในการเผชญกบเหตการณตาง ๆ หรอขอความชวยเหลอ หรอคาปรกษาจากบคคลอน จากการสมภาษณประชาชนทอยในเขตพนททประสบกบเหตการณเหลานน ในอาเภอเมองยะลา จงหวดยะลา จานวน 10 คน สรปไดวา ประชาชนในพนทตางกอยในสภาวะเครยด และยงคงตองดารงชวตอยในถนฐานบานเกดของตนเองตอไป แตกพยายามหาแนวทางในการเผชญความเครยดเพอใหตนเองสบายใจทสด โดยพยายามคดใครครวญ เกยวกบสถานการณทเกดขนอยางมสต พยายามหาวธการปกปองตนเอง ขอคาปรกษา หรอขอความช วยเหลอจากบคคลอนซงวธการตางๆดงกลาวนเปนรปแบบของการเผชญความเครยดเชงรก ซงบญทรกา เอยมคงศร (2558: 8) ไดกลาวถงการเผชญปญหาเชงรก ไววาเปนความพยายามของแตละบคคลในการแกปญหาตาง ๆ โดยกาหนดทศทางในการบรหารจดการปญหาท เกดขนใหไดประโยชนสงสดเพอปรบปรงและพฒนาชวตตนเองและสภาพแวดลอมแทนทจะครนคดถงเหตการณตาง ๆ ในอดตทผานมารวมทงประเมนสถานการณวาจะเกดอะไรขนในการแกปญหาทมอย และเตรยมการปองกนไวลวงหนา เพอเตรยมการรบมอกบปญหาทกาลงจะเกดขนในแตละสถานการณ ดวยเหตน ผวจยจงสนใจจะศกษาวาประชาชนสวนใหญในจงหวดยะลา โดยเฉพาะอาเภอเมองยะลา มความเครยดตอสถานการณความไมสงบอะไรบางและ มแนวทางในการเผชญความเครยดเชงรกอยางไร โดยมการรบรตอเหตการณทเกดขนมากนอยเพยงใด มการวางแผน การขอความชวยเหลอเมอประสบตอเหตการณอยางไร

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกตอสถานการณความไมสงบของประชาชนอาเภอเมองยะลา จงหวดยะลา

2. เพอเปรยบเทยบความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกตอสถานการณความไมสงบของประชาชน อาเภอเมองยะลา จงหวดยะลา จาแนกตามปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ อาย ศาสนา และอาชพ 3. เพอวเคราะหความสมพนธระหวางความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกของประชาชน อาเภอเมองยะลา จงหวดยะลา

Page 111: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 103

สมมตฐานในการวจย 1. ประชาชนทมเพศ อาย ศาสนา และอาชพตางกน มความเครยดและ การเผชญความเครยดเชงรก แตกตางกน 2. ความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกของประชาชนตอสถานการณความไมสงบมความสมพนธกน ขอบเขตของการวจย 1. ประชากร ประชากรทใชในการวจยครงน คอ ประชาชนในอาเภอเมองยะลา จงหวดยะลา แบงออกเปน 14 ตาบล รวมประชากรทงสน 78,131 คน (กรมปกครอง,2560) 2. กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน เปนประชาชนในตาบลสะเตง อาเภอเมองยะลา จงหวดยะลา จานวน 356 คน ทไดมาจากการเลอกแบบเจาะจงจากประชากร

ตวแปรทศกษา 1. ตวแปรอสระ ปจจยสวนบคคล ประกอบดวย เพศ อาย ศาสนา และอาชพ 2. ตวแปรตาม 1) ความเครยดตอสถานการณความไมสงบ 2) การเผชญความเครยดเชงรก

นยามศพท 1. ความเครยด หมายถง ภาวะทางจตใจของแตละบคคลในการตอบสนองตอสงเรา หรอสงทมากระตนจากภายในรางกายและภายนอกรางกายเปนผลใหเกดความแปรปรวนทงรางกายและจตใจ ประกอบดวย อาการตาง ๆ ดานอารมณ ดานสรระ และดานพฤตกรรม ดงน 1.1 อาการดานอารมณ ไดแก ไมสบายใจ วตกกงวล หวาดกลว หวาดระแวง กระวนกระวาย 1.2 อาการดานสรระ ไดแก มอเทาสน หายใจถ ตาพรา วงเวยนศรษะ 1.3 อาการดานพฤตกรรม ไดแก นอนไมหลบ ไมออกจากบาน หลบซอนในทคดวาปลอดภย หลกเลยงท ทคดวาจะเกดอนตราย หรอมคนเปนจานวนมาก ยอมรบกบเหตการณทเกดขน มสตในการใชชวต 2. สถานการณความไมสงบ หมายถง เหตการณทผกอการรายสรางความรนแรง โดยวางระเบดวางเพลง ลอบฆาผบรสทธในพนทสามจงหวดชายแดนภาคใตไดแก จงหวดยะลา ปตตาน และนราธวาส 3. ความเครยดตอสถานการณความไมสงบ หมายถง ภาวะทางจตใจของแตละบคคลในการตอบสนองตอเหตการณความไมสงบ ความรนแรง ทกอใหเกด อนตราย สญเสย คกคาม รวมทงทาใหเกดความแปรปรวนทงดานรางกายและจตใจ ประกอบดวย อาการตางๆ ดานอารมณ ดานสรระ และดานพฤตกรรม ดงน

Page 112: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

104 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

3.1 อาการดานอารมณ ไดแก กระวนกระวาย วตกกงวล หวาดกลว ตกใจ รสกไมปลอดภย 3.2 อาการดานสรระ ไดแก มอเทาสน ตาพรามว วงเวยนศรษะ เดนไปเดนมา แนนหนาอก ใจสน 3.3 อาการดานพฤตกรรม ไดแก หวดรอง ตะโกนขอความชวยเหลอ นอนไมหลบ วงหน ไมสามารถนงหรอยนนงๆได หลกเลยงสถานการณทเกดขน 4. การเผชญความเครยดเชงรกตอสถานการณความไมสงบของประชาชน หมายถง การทประชาชน รบร ตระหนกรเกยวกบความไมสงบทเกดขนในพนท โดยพยายามคดใครครวญอยางรอบคอบกอนลงมอแกปญหาทกอใหเกดความเครยด โดยใชสตปญญาวางแผนกลยทธในการเผชญความเครยดตอสถานการณความไมสงบ ขอความชวยเหลอและขอคาแนะนาจากบคคลทเขาใจปญหาและไววางใจได ดงน 4.1 การตระหนกรเกยวกบความเครยดตอสถานการณความไมสงบ ไดแก การคดใครครวญอยางรอบคอบ กอนลงมอแกปญหาทกอใหเกดความเครยดและ การใชสตปญญาในการเผชญความเครยด 4.2 การวางแผนกลยทธในการเผชญความเครยดตอเครยดสถานการณความไมสงบ ไดแก การกาหนดเปาหมายในการเผชญความเครยดและ การหาทางหรอวธเผชญความเครยดทเกดขนรวมทง วางแผน ทจะปกปองตนเองเกยวกบเหตการณทเกดจะขนในอนาคต 4.3 การขอความชวยเหลอและขอคาปรกษาไดแก การขอคาแนะนาจากบคคลทเขาใจปญหา การพดคยปรกษากบคนทไววางใจได

กรอบแนวคดการวจย ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

1. ความเครยดตอสถานการณความไมสงบ

1) อาการดานอามรณ 2) อาการดานสรระ 3) อาการดานพฤตกรรม

2. การเผชญความเครยดเชงรกตอสถานการณ ความไมสงบของประชาชน

1) การตระหนกรเกยวกบความเครยดตอ สถานการณความไมสงบ 2) การวางแผนกลยทธในการเผชญ ความเครยดตอสถานการณความไม สงบ 3) การขอความชวยเหลอและขอ คาปรกษา

ปจจยสวนบคคล 1. เพศ 1) ชาย 2) หญง 2. อาย 1) 21- 30 ป 2) 31- 40 ป 3) 41- 50 ป 4) 51- 60 ป 3. ศาสนา 1) พทธ 2) อสลาม 3) ครสต 4. อาชพ 1) รบราชการ 2) เกษตรกร 3) คาขาย 4) รบจาง 5) อน ๆ

Page 113: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 105

วธการด าเนนการวจย ในการศกษาวจยเรอง “ความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกของประชาชนตอสถานการณความไมสงบ:กรณศกษา จงหวดหนงในสามจงหวดชายแดนภาคใต” ครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (Description Research) เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน คอ แบบวดความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกของประชาชนตอสถานการณความไมสงบ มคา IOC เทากบ 1.00 มคาอานาจจาแนกรายขออยระหวาง .439 - .829 และคาความเทยงของแบบวดทงฉบบเทากบ .973 สถตทใชในการวเคราะหขอมล

1. หาคารอยละของขอมลสวนตวของประชาชนตอสถานการณความไมสงบ โดยนาเสนอคารอยละ 2. หาคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรก 3. เปรยบเทยบความแตกตางของความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกตามตวแปรเพศ อาย ศาสนา และอาชพ โดยใชการทดสอบคาท (t-test) และทดสอบคาเอฟ (F-test) 4. หาคาสมประสทธสหสมพนธระหวางความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรก ผลการวเคราะหขอมล 1. ผลการศกษาความเครยดของประชาชนตอสถานการณความไมสงบ ดานอารมณ ดานสรระ ดานพฤตกรรม และการเผชญความเครยดเชงรกของประชาชนตอสถานการณความไมสงบ ดานการตระหนกร ดานการวางแผน ดานการขอความชวยเหลอ ดงแสดงในตารางท 1 ตารางท 1 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความเครยดของประชาชนตอสถานการณความไมสงบ ความเครยดตอสถานการณความไมสงบ X S.D. แปลผล 1. ความเครยดดานอารมณ 3.84 .84 มาก 2. ความเครยดดานสรระ 3.47 .90 มาก 3. ความเครยดพฤตกรรม 3.48 .94 มาก คาเฉลยรวมความเครยดตอสถานการณความไมสงบ 3.66 .90 มาก

จากตารางท 1 ผลการวเคราะหคาเฉลย พบวา ความเครยดของประชาชนตอสถานการณความไมสงบมความเครยดโดยรวมและรายดาน อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ความเครยดดานอารมณมคาเฉลยสงสด ( X = 3.84, SD = 0.84) รองลงมาคอ ความเครยดดานพฤตกรรม ( X = 3.47, SD = 0.90) และ ความเครยดดานสรระ ( X = 3.48, SD = 0.94) ตามลาดบ 2. ผลการศกษาการเผชญความเครยดเชงรกตอสถานการณความไมสงบ การเผชญความเครยดเชงรกดานการตระหนกร การเผชญความเครยดเชงรกดานการวางแผน การเผชญความเครยดเชงรกดานการขอความชวยเหลอ ดงแสดงในตารางท 2

Page 114: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

106 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ตารางท 2 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของการเผชญความเครยดเชงรกตอสถานการณ ความไมสงบรายดาน

การเผชญความเครยดเชงรกตอสถานการณความไมสงบ X S.D. แปลผล 1. การเผชญความเครยดเชงรกดานการตระหนกร 3.85 0.84 มาก 2. การเผชญความเครยดเชงรกดานการวางแผน 3.76 0.80 มาก 3. การเผชญความเครยดเชงรกดานการขอความชวยเหลอ 3.24 0.97 ปานกลาง คาเฉลยรวมการเผชญความเครยดเชงรก 3.63 .77 มาก

จากตารางท 2 ผลการวเคราะหคาเฉลย พบวา การเผชญความเครยดเชงรกของประชาชนตอสถานการณความไมสงบมความเครยดโดยรวม อยในระดบมาก ( X = 3.63 , SD = 0.77) เมอพจารณาเปนรายดานพบวา การเผชญความเครยดเชงรกดานการตระหนกรมคาเฉลยสงสด และอยในระดบมาก ( X = 3.85 , SD = 0.84) รองลงมาคอ การเผชญความเครยดเชงรกดานการวางแผน อยในระดบมาก ( X = 3.76 , SD = 0.80) และการเผชญความเครยดเชงรกดานการขอความชวยเหลอ อยในระดบปานกลาง ( X = 3.24 , SD = 0.97) ตามลาดบ 3. ผลการเปรยบเทยบความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกรายดานและโดยรวมของประชาชนตอสถานการณความไมสงบจาแนกตามเพศ อาย ศาสนา และอาชพ ดงแสดงในตารางท 3–10 ตารางท 3 ผลการเปรยบเทยบความเครยดโดยรวมและรายดานของประชาชนตอสถานการณ

ความไมสงบจาแนกตามเพศ ความเครยดตอสถานการณความไมสงบ

เพศ n X S.D. T

1. ความเครยดดานอารมณ (EMS) ชาย 215 3.98 .73 3.93**

หญง 141 3.62 .96 2. ความเครยดดานสระ (BOS) ชาย 215 3.58 .81 2.80** หญง 141 3.31 1.00 3. ความเครยดดานพฤตกรรม (BES) ชาย 215 3.66 .73 4.33** หญง 141 3.22 .96

ผลรวมดานความเครยด (AVINSUR) ชาย 215 3.82 .87 4.43** หญง 141 3.40 .90

**P<.01 จากตารางท 3 พบวา ประชาชนเพศชาย และเพศหญง มความเครยดโดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ตารางท 4 การเปรยบเทยบความเครยดรายดานและโดยรวมของประชาชนตอสถานการณ

ความไมสงบจาแนกตามอาย

Page 115: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 107

ความเครยดตอสถานการณความไมสงบ อาย N X S.D. F 1. ความเครยดดานอารมณ (EMS) 21 – 30 ป 166 3.91 0.78 1.28

31 – 40 ป 103 3.72 0.84 41 – 50 ป 68 3.80 0.91 51 – 60 ป 19 3.94 1.10 รวม 356 3.84 .84 2. ความเครยดดานสระ (BOS) 21 – 30 ป 166 3.56 0.82 2.28 31 – 40 ป 103 3.28 0.97 41 – 50 ป 68 3.51 0.92 51 – 60 ป 19 3.60 1.01 รวม 356 3.47 .90 3. ความเครยดดานพฤตกรรม (BES) 21 – 30 ป 166 3.59 0.85 2.86* 31 – 40 ป 103 3.26 0.98 41 – 50 ป 68 3.55 1.02 51 – 60 ป 19 3.60 1.11 รวม 356 3.48 .94

ผลรวมดานความเครยด (AVINSUR)

21 – 30 ป 166 3.80 0.93 3.51* 31 – 40 ป 103 3.44 0.83 41 – 50 ป 68 3.62 0.86 51 – 60 ป 19 3.71 1.00

รวม 356 3.66 0.90 **P<.05 จากตารางท 4 พบวา ประชาชน ทมอายตางกน มความเครยด โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และมความเครยดดานพฤตกรรมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนความเครยดดานอารมณและดานสรระไมแตกตางกน

ตารางท 5 ผลการเปรยบเทยบความเครยดโดยรวมและรายดานของประชาชนตอสถานการณ ความไมสงบจาแนกตามศาสนา

ความเครยดตอสถานการณความไมสงบ ศาสนา N X S.D. F 1. ความเครยดดานอารมณ (EMS) พทธ 182 3.85 .87 1.13 อสลาม 170 3.84 .81 ครสต 4 3.2 .77 รวม 356 3.84 .84 2. ความเครยดดานสระ (BOS) พทธ 182 3.41 .92 .85 อสลาม 170 3.53 .88 ครสต 4 3.62 .59 รวม 356 3.47 .90

Page 116: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

108 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

3. ความเครยดดานพฤตกรรม (BES) พทธ 182 3.43 .96 .61 อสลาม 170 3.54 .93 ครสต 4 3.30 .47 รวม 356 3.48 .94

ผลรวมดานความเครยด (AVINSUR) พทธ 182 3.58 .81 1.72 อสลาม 170 3.75 .99 ครสต 4 3.37 .50

รวม 356 3.66 .90

จากตารางท 5 พบวา ประชาชน ทมศาสนาตางกน มความเครยด โดยรวมและรายดานไมแตกตางกน

ตารางท 6 ผลการเปรยบเทยบความเครยดรายดานและโดยรวมของประชาชนตอสถานการณ ความไมสงบจาแนกตามอาชพ

จากตารางท 6 พบวา ประชาชน ทมอาชพตางกนตางกน มความเครยด โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต .05 และมความเครยดดานพฤตกรรม แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนความเครยดดานอารมณและดานสรระไมแตกตางกน

ความเครยดตอสถานการณความไมสงบ อาชพ n X S.D. F 1. ความเครยดดานอารมณ (EMS) รบราชการ 40 3.63 0.99 2.08

เกษตรกร 89 3.87 0.87 คาขาย 34 4.00 0.68 รบจาง 83 3.68 0.90 อน ๆ 110 3.95 0.74 รวม 356 3.84 .84 2. ความเครยดดานสระ (BOS) รบราชการ 40 3.17 0.98 1.89 เกษตรกร 89 3.54 0.85 คาขาย 34 3.59 0.90 รบจาง 83 3.38 0.96 อน ๆ 110 3.56 0.84 รวม 356 3.47 0.90 3. ความเครยดดานพฤตกรรม (BES) รบราชการ 40 3.19 1.02 2.79* เกษตรกร 89 3.47 1.01 คาขาย 34 3.51 0.95 รบจาง 83 3.35 1.02 อน ๆ 110 3.69 0.76 รวม 356 3.48 0.94 รบราชการ 40 3.33 0.89 3.30* เกษตรกร 89 3.63 0.78 ผลรวมดานความเครยด (AVINSUR) คาขาย 34 3.76 0.79 รบจาง 83 3.53 1.00 อน ๆ 110 3.86 0.92 รวม 356 3.66 0.90

Page 117: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 109

ตารางท 7 การเปรยบเทยบการเผชญความเครยดเชงรกโดยรวมและรายดานของประชาชนตอสถานการณความไมสงบจาแนกตามเพศ

การเผชญความเครยดเชงรก เพศ n X S.D. t

1. การเผชญความเครยดเชงรกดานการ ตระหนกร (AWC)

ชาย 215 3.94 .70 2.61**

หญง 141 3.70 .98 2. การเผชญความเครยดเชงรกดานการวางแผน (PSC)

ชาย 215 3.85 .73 2.70** หญง 141 3.61 .89

3. การเผชญความเครยดเชงรกดานการ ขอความชวยเหลอ (CLC)

ชาย 215 3.42 .91 4.47** หญง 141 2.96 1.00

การเผชญความเครยดเชงรกโดยรวม (AVCOP)

ชาย 215 3.76 .69 3.78** หญง 141 3.44 .85

**P<.01

จากตารางท 7 พบวา ประชาชนเพศชายและเพศหญง มการเผชญความเครยดเชงรก โดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

ตารางท 8 ผลการเปรยบเทยบการเผชญความเครยดเชงรกโดยรวมและรายดานของประชาชนตอสถานการณความไมสงบจาแนกตามอาย

การเผชญความเครยดเชงรก อาย n X S.D. F 1. การเผชญความเครยดเชงรกดานการตระหนกร (AWC)

21 – 30 ป 166 3.89 0.76 2.91*

31 – 40 ป 103 3.67 0.92 41 – 50 ป 68 3.92 0.84 51 – 60 ป 19 4.18 0.67 รวม 356 3.85 0.83 2. การเผชญความเครยดเชงรกดานการวางแผน (PSC)

21 – 30 ป 166 3.81 0.74 2.96* 31 – 40 ป 103 3.57 0.88

41 – 50 ป 68 3.85 0.80 51 – 60 ป 19 4.00 0.74 รวม 356 3.76 0.80 3. การเผชญความเครยดเชงรกดานการขอความชวยเหลอ (CLC)

21 – 30 ป 166 3.40 0.90 5.04** 31 – 40 ป 103 2.93 0.98

41 – 50 ป 68 3.27 1.00 51 – 60 ป 19 3.34 1.15 รวม 356 3.24 0.97 การเผชญความเครยดเชงรกโดยรวม (AVCOP)

21 – 30 ป 166 3.72 0.72 4.05** 31 – 40 ป 103 3.42 0.81

41 – 50 ป 68 3.68 0.78 51 – 60 ป 19 3.84 0.77 รวม 356 3.63 0.77 *P<.01

Page 118: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

110 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

**P<.01 จากตารางท 8 พบวา ประชาชน ทมอายตางกน มการเผชญความเครยดเชงรก โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และมการเผชญความเครยดเชงรก ดานขอความชวยเหลอ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และมการเผชญความเครยดเชงรก ดานการตระหนกรและดานวางแผน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

ตารางท 9 ผลการเปรยบเทยบการเผชญความเครยดเชงรกรายดานและโดยรวมของประชาชนตอสถานการณความไมสงบจาแนกตามศาสนา

การเผชญความเครยดเชงรก ศาสนา n X S.D. F 1. การเผชญความเครยดเชงรกดานการตระหนกร (AWC)

พทธ 182 3.83 .86 .05

อสลาม 170 3.86 .79 ครสต 4 3.80 .83 รวม 356 3.85 .83 2. การเผชญความเครยดเชงรกดานการวางแผน (PSC)

พทธ 182 3.77 .81 .13 อสลาม 170 3.74 .79

ครสต 4 3.60 .58 รวม 356 3.76 .80 3. การเผชญความเครยดเชงรกดานการขอความชวยเหลอ (CLC)

พทธ 182 3.18 1.01 1.10 อสลาม 170 3.31 .94

ครสต 4 2.87 .43 รวม 356 3.24 3.24 การเผชญความเครยดเชงรกโดยรวม (AVCOP)

พทธ 182 3.62 .78 .24 อสลาม 170 3.65 .77

ครสต 4 3.42 .58 รวม 356 3.63 .77

จากตารางท 9 พบวา ประชาชนตอสถานการณความไมสงบ ทมศาสนาตางกน มการเผชญความเครยดเชงรก โดยรวมและรายดาน ไมแตกตางกน

ตารางท 10 ผลการเปรยบเทยบการเผชญความเครยดเชงรกโดยรวมและรายดานของประชาชนตอสถานการณความไมสงบจาแนกตามอาชพ

การเผชญความเครยดเชงรก อาชพ n X S.D. F 1. การเผชญความเครยดเชงรกดานการตระหนกร (AWC)

รบราชการ 40 3.96 .93 1.21

เกษตรกร 89 3.81 .87 คาขาย 34 3.78 .75 รบจาง 83 3.72 .94 อน ๆ 110 3.95 .65 รวม 356 3.85 .83 2. การเผชญความเครยดเชงรกดานการวางแผน (PSC)

รบราชการ 40 3.76 .81 1.91 เกษตรกร 89 3.71 .90

คาขาย 34 3.82 .72

Page 119: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 111

รบจาง 83 3.59 .81 อน ๆ 110 3.90 .71 รวม 356 3.76 .80 3. การเผชญความเครยดเชงรกดานการขอความชวยเหลอ (CLC)

รบราชการ 40 2.85 1.02 2.65* เกษตรกร 89 3.29 1.03

คาขาย 34 3.16 .91 รบจาง 83 3.18 1.01 อน ๆ 110 3.40 .87 รวม 356 3.24 .97 ผลรวมการเผชญความเครยดเชงรก (AVCOP)

รบราชการ 40 3.52 .78 1.59 เกษตรกร 89 3.60 .85

คาขาย 34 3.64 .67 รบจาง 83 3.52 .81 อน ๆ 110 3.78 .69 รวม 356 3.63 .77 *P<.05

จากตารางท 10 พบวา ประชาชน ทมอาชพตางกน มการเผชญความเครยดเชงรก โดยรวม และการเผชญความเครยดเชงรกดานการตระหนกรและดานการวางแผนไมแตกตางกน สวนการเผชญความเครยดเชงรกดานการขอความชวยเหลอแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 4. ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรก ดงแสดงในตารางท 11

ตารางท 11 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรก

ความเครยด

การเผชญความเครยดเชงรก

การตระหนกร (AWC)

การวางแผน (PSC)

การขอค าปรกษา (CLC)

ผลรวมการเผชญความเครยดเชงรก (AVCOP)

ดานอารมณ (EMS) .614** .617** .531** .639**

ดานสรระ (BOS) .584** .545** .629** .611** ดานพฤตกรรม (BES) .653** .636** .653** .699** ผ ล ร ว ม ค ว า ม เ ค ร ย ด(AVINSUR)

.621** .608** .604** .657**

**P<.01 จากตารางท 11 พบวา ความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกโดยรวมและรายดานมความสมพนธกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.1 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ อยระหวาง .531-.699

Page 120: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

112 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

สรปผลการวจย 1. ประชาชนทเปนกลมตวอยาง มจานวนทงสน 356 คน จาแนกเปน 1) เพศ กลมตวอยางจานวน 356 คน เปนเพศชายมากกวาเพศหญง เพศชาย คดเปนรอยละ 60.4 สวนเพศหญง คดเปนรอยละ 39.60 2) อาย กลมตวอยางมอายอยระหวาง 21 ถง 60 ป กลมตวอยางสวนใหญมอายอยระหวาง 21-30 ป คดเปนรอยละ 46.60 รองลงมา คอ อายอยระหวาง 31-40 ป คดเปนรอยละ 28.90 และ อายอยระหวาง 41-50 ป คดเปนรอยละ 19.10 ตามลาดบ อายอยระหวาง 51-60 คดเปนรอยละ 5.30 3) ศาสนา กลมตวอยางสวนใหญนบถอศาสนาพทธ คดเปนรอยละ 51.10 รองลงมาคอ ศาสนาอสลาม คดเปนรอยละ 47.80 และศาสนาครสต คดเปนรอยละ 1.10 4) อาชพ กลมตวอยางสวนใหญมอาชพ อน ๆ เชน นกศกษา ธรกจสวนตว คดเปนรอยละ 30.90 รองลงมาคอ เกษตรกร คดเปนรอยละ 25.00 และรบจาง คดเปนรอยละ 23.30 ตามลาดบดบราชการ คดเปนรอยละ 11.20 สวนอนๆ ไดแก คาขาย มกลมตวอยางนอยทสด คดเปนรอยละ 9.60 2. ผลการศกษาความเครยดของประชาชนตอสถานการณความไมสงบพบวา ความเครยดของประชาชนตอสถานการณความไมสงบมความเครยดโดยรวมและรายดาน อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ความเครยดดานอารมณมคาเฉลยสงสด ( X = 3.84, SD = 0.84) รองลงมาคอ ความเครยดดานพฤตกรรม ( X = 3.47, SD = 0.90) และความเครยดดานสรระ ( X = 3.48, SD = 0.94) ตามลาดบ 3. ผลการวเคราะห การเผชญความเครยดเชงรกของประชาชนตอสถานการณความไมสงบพบวา การเผชญความเครยดเชงรกของประชาชนตอสถานการณความไมสงบมการเผชญความเครยดเชงรกโดยรวม อยในระดบมาก ( X = 3.63 , SD = 0.77) เมอพจารณาเปนรายดานพบวา การเผชญความเครยดเชงรกดานการตระหนกรมคาเฉลยสงสด และอยในระดบมาก ( X = 3.85 , SD = 0.84) รองลงมาคอ การเผชญความเครยดเชงรกดานการวางแผน อยในระดบมาก ( X = 3.76 , SD = 0.80) และการเผชญความเครยดเชงรกดานการขอความชวยเหลอ อยในระดบปานกลาง ( X = 3.24 , SD = 0.97) ตามลาดบ 4. เปรยบเทยบความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกรายดานและโดยรวมของประชาชนตอสถานการณความไมสงบจาแนกตามเพศ อาย ศาสนา และอาชพ 1) ประชาชนเพศชายและเพศหญง มความเครยดโดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 2) ประชาชน ทมอายตางกน มความเครยด โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และมความเครยดดานพฤตกรรมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนความเครยดดานอารมณและดานสรระไมแตกตางกน 3) ประชาชน ทมศาสนาตางกน มความเครยด โดยรวมและรายดานไมแตกตางกน 4) ประชาชน ทมอาชพตางกน มความเครยด โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต .05 และมความเครยดดานพฤตกรรม แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนความเครยดดานอารมณและดานสรระไมแตกตางกน 5) ประชาชนเพศชายและเพศหญง มการเผชญความเครยดเชงรก โดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

Page 121: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 113

6) ประชาชน ทมอายตางกน มการเผชญความเครยดเชงรก โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และมการเผชญความเครยดเชงรก ดานขอความชวยเหลอ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และมการเผชญความเครยดเชงรก ดานการตระหนกรและดานวางแผน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 7) ประชาชนตอสถานการณความไมสงบ ทมศาสนาตางกน มการเผชญความเครยดเชงรก โดยรวมและรายดาน ไมแตกตางกน 8) ประชาชน ทมอาชพตางกน มการเผชญความเครยดเชงรก โดยรวม และการเผชญความเครยดเชงรกดานการตระหนกรและดานการวางแผนไมแตกตางกน สวนการเผชญความเครยดเชงรกดานการขอความชวยเหลอแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 5. ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรก พบวาความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกโดยรวมและรายดานมความสมพนธกนอยางมนยสาคญระดบสถตทระดบ 0.1 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ อยระหวาง .531-.699 อภปรายผลการวจย การวจย เรอง การวเคราะหความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกของประชาชนตอสถานการณความไมสงบ: กรณศกษาจงหวดหนงในสามจงหวดชายแดนภาคใต มวตถประสงคเพอศกษาและเปรยบเทยบความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกตอสถานการณความไมสงบ ประกอบดวย ดานอารมณ ดานสรระ ดานพฤตกรรม ดานการตระหนกร ดานการวางแผน และดานขอความชวยเหลอ จาแนกตาม เพศ อาย ศาสนา และอาชพ โดยใชกลมตวอยางในการวจย คอ ประชาชน ตาบลสะเตง อาเภอเมองยะลา จงหวดยะลา จานวน 356 คน สรปการอภปรายผลการวจยไดดงน 1. การศกษาความเครยดของประชาชนตอสถานการณความไมสงบ พบวาประชาชนมความเครยดและการเผชญความเครยดตอสถานการณความไมสงบอยในระดบมาก เมอพจารณาในแตละดานพบวา ประชาชนมความเครยดตอสถานการณความไมสงบ ดานอารมณมากทสด รองลงมาคอ ดานพฤตกรรม และดานสรระ สวนการเผชญความเครยดเชงรกพบวาประชาชนมการเผชญความเครยดเชงรกดานการตระหนกรมากทสด รองลงมาคอ การเผชญความเครยดเชงรกดานการวางแผน และการเผชญความเครยดเชงรกดานการขอความชวยเหลอ จากการทประชาชนมความเครยดดานอารมณโดยรวมมากทสด ประชาชนเผชญกบเหตการณตางเหลาน รสกหวาดกลวเมอทราบวามผบรสทธถกลอบฆารายวน ประชาชนไมสบายใจหลงเกดเหตการณลอบวางเพลง ประชาชนรสกไมปลอดภยในเดนทางหลงเกดเหตการณการวางระเบด วตกกงวลเมอไดขาววาจะมคนมาวางระเบด กระวนกระวายกบเหตการณความไมสงบทเกดขนอยางตอเนอง สถานการณความไมสงบยงคงความยดเยอ เรอรงมาจนถงปจจบน และมแนวโนมวาจะมความรนแรงมากขน แมเหตการณความรนแรงยงอยในระดบคงท ในขณะทจานวนของประชาชนเสยชวตและการบาดเจบมเพมขน ซงสอดคลองกบการศกษาของ กรวภา บวชชม และคณะ (2560) พบวาสตรหมายจากสถานการณความไมสงบในจงหวด ปตตาน มความเครยด และรสกไมปลอดภย เนองจาก กลววาสถานการณรนแรงทเกดขนจะเปนอนตรายตอครอบครว และตนเอง และเมอไดรบรวามสถานการณเกดขนจะรสกหงดหงด และ ราคาญ

Page 122: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

114 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

2. การเปรยบเทยบความเครยด ดานอารมณ ดานสรระ และดานพฤตกรรม การเผชญความเครยดเชงรก ดานการตระหนกร ดานการวางแผน ดานการขอความชวยเหลอของประชาชนตอสถานการณความไมสงบจาแนกตามเพศ อาย ศาสนา และอาชพ 2.1 ประชาชนเพศชาย และเพศหญง มความเครยดโดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 พบวาประชาชนเพศชายมความเครยดดานอารมณมากกวาเพศหญง เนองจากประชาชนเพศชายตองเผชญหนากบสถานการณตาง ๆ ภายนอกมากกวาเพศหญง นอกจากน ศนยเฝาระวงสถานการณภาคใต (2562 : 1) สรปเหตการณในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ประจาเดอนมนาคม 2562 พบวาประชาชนเพศชายเสยชวต 24 คน มากกวาประชาชนเพศหญง 3 คน และมการเผชญความเครยดเชงรก โดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และพบวาประชาชนเพศชายมการเผชญความเครยดเชงรกดานการตระหนกรมากกวาเพศหญง ทงนอาจจะเปนเพราะวาประชาชนเพศชายมการตระหนกรปญหาทเกดขนมการวางแผน คดใครครวญอยางรอบคอบกอนลงมอแกปญหาและพรอมทจะเผชญกบสถานการณตางๆทเกดขนมากกวาเพศหญง 2.2 ประชาชนทมอายตางกน มความเครยด โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และมความเครยดดานพฤตกรรมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนความเครยดดานอารมณและดานสรระไมแตกตางกน และมการเผชญความเครยดเชงรก โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และมการเผชญความเครยดเชงรก ดานขอความชวยเหลอ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และมการเผชญความเครยดเชงรก ดานการตระหนกรและดานวางแผน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ทงนอาจเปนเพราะวา อายแตละชวงวยจะมความเครยดและวธการเผชญความเครยดทแตกตางกนในแตละชวงวย ซงสอดคลองกบ Lazarus (1984) กลาวไววา การเกดความเครยดหรอการลดความเครยดของบคคลจะมความแตกตางกนไปตามระดบ พฒนาการ ทงนเพราะในแตละวยจะมแรงขบและเทคนคในการเผชญความเครยดโดยใชแหลงประโยชนและ วธการทแตกตางกนไป เมอมอายมากขนบคคลจะสามารถใชกลวธในการเผชญความเครยดทเหมาะสมมากขน 2.3 ประชาชนทมศาสนาตางกน มความเครยด โดยรวมและรายดานไมแตกตางกน และมการเผชญความเครยดเชงรก โดยรวมและรายดาน ไมแตกตางกน เนองจากทกศาสนาสวนใหญมหลกคาสอนใหทกคนปฏบตตนเปนคนด สอดคลองกบงานวจย สรเดช สาราญจตต (2552 : 105) จรยธรรม เปนหลกความประพฤตแนวทางในการปฏบตตนทควรแก การยดถอปฏบตเพอสามารถอยรวมกนอยางมความสขโดยมคณธรรมและศลธรรมเปนองคประกอบทสาคญ การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมจงเปรยบเสมอนการพฒนาคณภาพจตใจทมอทธพลตอความประพฤตของคน คณธรรมเปนสภาวะทอยากใหบคคลทาอะไรทเปนคณ ศลธรรมเปนสภาวะทบคคลหามจตใจของตนเอง ไมใหทาในสงผดหรอบอกไมใหคนอนทา ทงคณธรรมและศลธรรมจงเปนตวกาหนดจรยธรรมทเกดขน จงเปนผลมาจากศาสนาทเกยวของกบวฒนธรรมประเพณและกฎหมาย 2.4 ประชาชน ทมอาชพตางกน มความเครยด โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต .05 และมความเครยดดานพฤตกรรม แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ทงนเนองจากการประกอบอาชพแตละอาชพมความแตกตางกนทงสถานททางาน เวลาในการปฏบตงาน สวนความเครยดดานอารมณและดานสรระไมแตกตางกน และมการเผชญความเครยดเชงรก โดยรวมและรายดาน ไมแตกตางกน

Page 123: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 115

3. ผลการศกษาความสมพนธระหวางความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกของประชาชนทเปนกลมตวอยางมความสมพนธกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01 ทงนอาจจะเปนเพราะวาเมอประชาชนมความเครยดจะมวธการเผชญความเครยดโดยตระหนกร และรบรถงปญหาทเกดขนและมการวางแผนเพอเผชญกบเหตการณความไมสงบทเกดขนโดยการขอคาปรกษา หรอขอความชวยเหลอ จากบคคลทเขาใจปญหาหรอ เจาหนาทภาครฐเพอปกปองเหตการณตาง ๆ ทเกดขน ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1) ควรมการศกษาโดยใชวธการวจยเชงคณภาพเพอใหเขาถงขอมลของประชาชนสถานการณความไมสงบมากยงขน 2) ควรพฒนาเครองมอการวดความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกในรปแบบอนๆเพอประโยชนในการศกษาตอไป 3) ควรจดกจกรรมทใหความร แนวปฏบตเกยวกบการเผชญความเครยดเชงรกตอสถานการณความไมสงบแกประชาชนในพนทสามจงหวดชายแดนภาคใต

เอกสารอางอง

กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณาสข. (2544). คมอการดแลผมปญหาสขภาพจตและจตเวชส าหรบแพทยกรมสขภาพจต. กรงเทพ.

กรวกา บวชชม และคณะ. (2560). การดแลตนเองทางดานจตใจของสตรหมายจากสถานการณความไมสงบจงหวดชายแดนภาคใต : รายงานการศกษาเบองตน. บทความวจย. วารสารพยาบาล สงขลานครนทร.

ปรชา ดาเกงเกยรต. (2550). ความคดเหนของผไดรบผลกระทบสบเนองมาจากสถานการณความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใตตอหลกเกณฑใหความชวยเหลอเยยวยาตามนโยบายของรฐบาล ศกษากรณอ าเภอสะบายอย จงหวดสงขลา. ภาคนพนธ. สาขาพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒนาบรหารศาสตร.

ศนยเฝาระวงเชงองคความรสถานการณภาคใต. (2560). www. Deepsouthwatch.org. สรเดช สาราญจตต. (2552). ความเชอทผดเกยวกบสขภาพของครระดบประถมศกษา เขตการศกษา 12. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. บญฑรกา เอยมคงศร. (2558). การพฒนารปแบบการใหการปรกษากลมการรคด-พฤตกรรมเพอ

เสรมสรางการเผชญปญหาเชงรกของวยรนตงครรภไมพรอม. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาจตวทยา กลมวชาจตวทยาการใหคาปรกษา มหาวทยาลยเกษมบณฑต.

Lazarus, R.S. (1984). Coping and adaptation in handbook of behavioral medicine. New York: Guilfort press.

…………………………………………………..

Page 124: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

116 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ผลของการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสาระหวางบคคลตอสภาวะความเปนผใหญของหวหนางานศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน The Effects of Transactional Analysis Group Counseling on Enhancing Ego Adult State of The Chief Officers at Government Contact Center กรสรณฐ เขยวมงขวญ1 ศรสมร สรยาศศน2 อมาภรณ สขารมย3

บทคดยอ

การวจยครงน เปนการวจยกงทดลอง (quasi-experimental research) เพอศกษาผลการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล เพอสงเสรมสภาวะความเปนผใหญ ของหวหนางานศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน

ผลการวจยพบวา หวหนางานของศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชนหลงเขารวมการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล มสภาวะความเปนผใหญรายดาน และภาพรวมสงขน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

หวหนางานของศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน ทเขารบการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล มสภาวะความเปนผใหญสงกวาหวหนาทไมไดเขารบการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล ทงภาพรวมและรายดานทกดาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ค าส าคญ: การใหคาปรกษาแบบกลม ทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล สภาวะ

ความเปนผใหญ

1 นกศกษา สาขาจตวทยาการปรกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง 2 รองศาสตราจารย สาขาจตวทยาการปรกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง 3 อาจารย ดร. สาขาจตวทยาการปรกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง

Page 125: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 117

Abstract

In this thesis, the researcher compares (1) the effects of transactional analysis (TA) group counseling on enhancing the adult ego state of the chief officers at the Government Contact Center (GCC) prior to and after the experiment. The researcher compares (2) the effects of TA group counseling on enhancing the adult ego state with the experimental group and the control group.

The sample population consisted of sixteen chief officers at GCC. The research instrument to collect data was a form to measure the adult ego state. The instrument used in the experiment was transactional analysis group counseling.

In this quasi-experimental research, the method of the pre-test and post-test control group design was used. The scores obtained were analyzed using the Mann-Whitney U test and the Wilcoxon signed-rank test.

Findings are as follows: 1. The chief officers under study exhibited no differences in their adult ego

state overall and in all aspects prior to the experiment between the experimental group and the control group.

2. After the TA group counseling, the chief officers under investigation exhibited an adult ego state overall and in all aspects after the experiment at a higher level at the statistically significant level of .05.

3. After the TA group counseling, the chief officers under study exhibited their adult ego state overall and in all aspects at a higher level than those not participating in the TA group counseling at the statistically significant level of .05.

บทน า

ศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน เปนชองทางหนงทชวยเพมมลคาใหกบหนวยงาน ตาง ๆ ทงภาครฐและเอกชน เพราะชวยเหลอใหขอมลขาวสารจากภาครฐสประชาชน เชน ขอมลการทาบตรประชาชน การทาหนงสอเดนทาง การขอทาใบอนญาตขบรถ การยนแบบแสดงรายการภาษเงนไดบคคลธรรมดา และนตบคคล ฯลฯ จงทาใหเกดการแขงขนในการจดตงศนยบรการขอมลเพอประชาชนขนมากมายในหลายองคการ ดวยการเสรมสรางความพรอมทงเรองการบรหารการจดการ มอปกรณระบบคอลเซนเตอร และสถานท และการใหบรการตลอด 24 ชวโมงทกวน

ศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน เปนชองทางทประชาชนสามารถเขาถงขอมลขาวสารของภาครฐ ทง 20 กระทรวง ไดแก กระทรวงกลาโหม กระทรวงการคลง กระทรวงการตางประเทศกระทรวงทองเทยวและกฬา กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย กระทรวงการเกษตรและสหกรณ กระทรวงคมนาคม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

Page 126: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

118 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

กระทรวงพลงงาน กระทรวงพาณชย กระทรวงมหาดไทย กระทรวงยตธรรม กระทรวงแรงงาน กระทรวงวฒนธรรม กระทรวงการอดมศกษา วทยาศาสตร วจยและนวตกรรม กระทรวงศกษาธการ กระทรวงสาธารณสข กระทรวงอตสาหกรรม และ 22 หนวยงานอสระ ไดแก สานกงานราชบณฑตยสภา สานกเลขาธการวฒสภา สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร สานกงานคณะกรรมการการเลอกตง สานกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร สานกงานปองกนและปราบปรามการฟอกเงน สานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต สานกงานอยการสงสด สานกงานตารวจแหงชาต สานกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตภาครฐ สานกงานตรวจคนเขาเมอง สานกพระราชวง สานกงานองคมนตร หนวยบญชาการถวายความปลอดภยรกษาพระองค สานกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามทจรตแหงชาต สานกงานคณะกรรมการกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต ธนาคารแหงประเทศไทย สานกงานคณะกรรมการการกากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ศาลปกครอง ศาลรฐธรรมนญ ศาลยตธรรม และ 1 สานกนายกรฐมนตร กระทรวง 22 หนวยงานอสระ กอตงขนใน ป พ.ศ.2547 (ตามมตคณะรฐมนตรเมอวนท 23 ธนวาคม, 2546) ตามนโยบายของรฐบาลจนถงปจจบน

การใหบรการ และการอานวยความสะดวกใหแกผใชบรการตลอด 24 ชวโมง เพอใหประชาชนพงพอใจ สงผลใหหวหนางาน มความเครยด มผลตอบคลกภาพและการแสดงออก ทไมเหมาะสมเกดขน เชนมความสามารถตา บกพรองทางดานการเปนผนา (เอกสารผลการประเมนหวหนางานประจาป ศนยบรการขอมลภาครฐ, 2561) ขาดสภาวะความเปนผใหญ (เอกสารผลการประเมนหวหนางานประจาป ศนยบรการขอมลภาครฐ, 2561) ซงสาคญตอการทางาน การบรหารงาน การใชเหตผล การตดสนใจ การวเคราะหขอมล การแกไขปญหาตาง ๆ และยงตองมความรความเขาใจในเรองของขอมลกระทรวงตาง ๆ ทตนรบผดชอบ และยงตองรบผดชอบพนกงานในสงกดของตน และยงตองปฏบตงานให บรการขอมลตาง ๆ ตอประชาชน บางครงไมสามารถควบคมอารมณในการปฏบตงานได เปนผลใหหวหนางาน ตองเผชญกบความเครยดอยางหลกเลยงไมได เพอตอบสนองความตองการขอมลของประชาชนได และยงตองเผชญกบอารมณ ความรสก และภาวะความเครยดทมาจากประชาชนโดยไมรตว ทาใหหวหนางานขาดความเชอมนในตนเอง มทศนคตในการทางานและการใชชวตในเชงลบ ไมสามารถทนแรงกดดนกบหวหนางานในระดบสงกวาได ปจจยตาง ๆ ดงกลาว จงทาใหหวหนา ปฏบตงานไมไดมาตรฐานตามทหนวยงานกาหนดไว สงผลใหมความบกพรองตอการบรการ และประชาชนรองเรยน

สภาวะความเปนผใหญ จงเปนคณสมบตทสาคญสาหรบหวหนางานในศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน องคประกอบสาคญของสภาวะความเปนผใหญ คอมความเชอมนในตนเอง มความกระตอรอรนในการเปนผนา มความอดทนสง มทศนคตทดตองานใหบรการ ตอการใชชวต มเหตผลและสามารถวเคราะหงานดวยขอมล มมนษยสมพนธทด และควรคานงถง ปฏกรยา ในการโตตอบกบผใชบรการและการปฏสมพนธระหวางบคคลและระหวางหนวยงาน

การสงเสรมสภาวะความเปนผใหญของหวหนางานนน มหลากหลายวธ มวธการหนง ซงนาสนใจ คอการใชกระบวนการทางจตวทยาดวยการใหการปรกษาแบบกลม เพอการปรบเปลยนพฤตกรรมการแสดงออกทางดานการบคลกภาพและการสอสาร ใหเหมาะสม โดยเนนความสมพนธระหวางบคคล ดานความคด ความรสก และพฤตกรรม ทเหมาะสม สงเสรมการพฒนาตนเองดวยการคนหาศกยภาพ และจดเดนทมอยในตนเอง แกไขปญหาวกฤต ความขดแยงและความสบสนตาง ๆ รวมทงปรบ เปลยนพฤตกรรมทไมพง

Page 127: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 119

ปรารถนา เปนพฤตกรรมทปรารถนา บรรยากาศของกระบวนการกลม จะแสดงออกถงความเหนอกเหนใจและชวยเหลอซงกนและกน เปนการสรางบรรยากาศแหงความไววางใจ อนจะนาไปสการเปดเผยเรองราวดวยการสารวจปญหารวมกน (Corey, 2004, pp. 5-8) เนองจากแตละบคคลอาจใชวธการแกไขปญหาของตนเองทแตกตางกนออกไป ตามบคลก ลกษณะเฉพาะตว ซงเกดจากการอบรมเลยงด สถานภาพทางสงคม เศรษฐกจ การศกษา ตลอดจนภาวะของสขภาพกาย สขภาพจต และประสบการณทแตกตางกน การไดมาแลกเปลยน เรยนร และเขารวมการใหการปรกษาแบบกลม จงนาจะเปนวธการทเหมาะสม ในการพฒนาสภาวะความเปนผใหญ หวหนางานทเปนผปฏบตงานกจะมสขภาพจตด สามารถปฏบตงานไดอยางมความสข ซงสงผลใหมความรสกวาตนเองเปนบคคลทมความสามารถ มคณคาและมความหวง ยอมนาไปสความสาเรจในการทางานและการดาเนนชวตตอไป (สกฤตา ศรทองสข, 2549, หนา 75)

การทางานของหวหนางาน ศนยใหบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน จาเปนจะตองมการสอสารทเหมาะสม และมปฏสมพนธกบผอน ทฤษฎการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล (Transactional Analysis = TA) ของ Erick Berne จะเปนพนฐานในการจดโปรแกรมใหการปรกษาแบบกลมในงานวจยน ทฤษฏการวเคราะหการตดตอ สอสาร เปนทฤษฏทใหความสาคญตอการตระหนกรสภาวะแหงตน การสอสารสมพนธระหวางบคคล การเอาใจใส และการมทศนะของชวต ซงสามารถฝกและเรยนรไดในระยะเวลาอนสน จะทาใหเขาใจพฤตกรรมของความเปนผ ใหญในการตดตอสมพนธกบบคคลอนอยางสรางสรรคและเจรญงอกงาม

ดงนนการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคลคาดวา จะชวยสงเสรมใหหวหนางานของศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน เขาใจบคลกภาพทแทจรงของตนเองปรบเปลยนบคลกภาพและการสอสารในสภาวะความเปนผใหญมากขน

ดวยเหตขางตน ทาใหผวจยพฒนางานวจยขนเพอ อยากทราบวา ผลของการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล จะสงเสรมสภาวะความเปนผใหญของหวหนางานศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน ไดหรอไม และคาดหมายวา หวหนางานของศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน จะสามารถพฒนาเองใหมสภาวะความเปนผใหญมากขน อนจะสงผลใหการใหบรการประชาชนไดรบความพงพอใจและมประสทธภาพตอไป วตถประสงคของการวจย

1. เพอเปรยบเทยบผลใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคลตอสภาวะความเปนผใหญ กอนการทดลองและหลงการทดลอง

2. เพอเปรยบเทยบผลใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคลตอสภาวะความเปนผใหญ ระหวางกลมทดลอง และกลมควบคม สมมตฐานการวจย

1. หวหนางานศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน ทเขารบการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคลมสภาวะความเปนผใหญสงขน

Page 128: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

120 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

2. หวหนางานศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน ทเขารบการปรกษาตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคลมสภาวะความเปนผใหญสงกวาพนกงานทไมไดเขารบการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล

ขอบเขตการวจย

ประชากรทใชในการวจยครงน คอหวหนางานศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน จานวน 30 คน

กลมตวอยาง หวหนางานใชวธการสมแบบเฉพาะเจาะจง คดเลอกพยงจานวน 16 คน เปนผทไดคะแนนเฉลยในแตละดาน ทง 4 ดาน ตากวาเกณฑ พบวามผไดคะแนนตา มจานวน 20 คน จาก 30 คน นาจานวนผไดคะแนนตากวาเกณฑทกาหนด 20 คน มาสมแบบงาย ดวยการจบสลากใหได 16 คน แลวสมแบบงายอกครง เพอแบงเปนกลมควบคม และกลมทดลอง กลมละ 8 คน

ตวแปรทศกษา 1.ตวแปรอสระ ไดแก การใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล 2.ตวแปรตาม ไดแก สภาวะความเปนผใหญ

นยามศพทเฉพาะ 1. การใหการปรกษาแบบกลม หมายถง กระบวนการใหความชวยเหลอทผรบการปรกษา ม

จานวนตงแต 2 คนขนไป ประกอบดวยผนากลมและผเขารวมกลม คอสมาชกกลม มวตถประสงค เพอชวยใหสมาชกไดสารวจตนเอง เขาใจตนเอง โดยการแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกนภายในกลมโดยการจดสถานการณใหสมาชกกลมเกดการปรบเปลยนทศนคต สามารถพฒนาศกยภาพของตนเองไดอยางเตมขดความสามารถ อนนาไปสการตงเปาหมายชวต สรางความงอกงามทางจตใจ และมการเปลยนแปลงพฤตกรรมไปในทางทตนเองปรารถนา

2. ทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล หมายถง ทฤษฎทวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล ซงจะเกดขน เมอมบคคลตงแต 2 คนขนไปมาพบกน มการแลกเปลยนความคด ความรสก ระหวางกน ตลอดจนปรบปรงทกษะการตดตอสมพนธเพอใหสมพนธภาพระหวางบคคล เกดผลในทางทด และเปนประโยชน

3. การใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏปรกษาการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล หมายถง การใชวธการพดคยเปนกลมโดยอาศยทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล ซงเนนการแสดงออกดวยการสอสาร ทงภาษาคาพดและภาษาทาทางระหวางสมาชกภายในกลม เพอพฒนาดานสภาวะความเปนผใหญใหมากขน

4. การตระหนกรภาวะแหงตน หมายถง ความสามารถในการควบคมตนเอง ความรบผดชอบ ตอภาระหนาทตามบทบาทของตน รความตองการ มเหตและผล สามารถตดสนใจแกปญหา มการวางแผนอนาคต มเปาหมายชวตอยางชดเจน

Page 129: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 121

5. การสอสารสมพนธระหวางบคคล หมายถง ความสามารถทางการใชภาษา ไดอยางเหมาะสมกบวยและเหมาะสมกบกาลเทศะ รจกใชคาพดในการสรางมตร และขอความชวยเหลอ

6. การเอาใจใส หมายถง ใหความสาคญตอการใสใจ รจกการใหและการรบ มความมนใจและเหนคณคาของตน

7. ทศนะชวต หมายถง มคานยมทด มทศทางและการตดสนในการดาเนนชวต มจดยนและทศนคตทด ตอตนเองและผอน

8. หวหนางานศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน หมายถง ผควบคมการปฏบตงาน (Chief) ของพนกงานใหบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน ทใหบรการและสอบถามขอมล แจงเรองรองเรยน และขอมลตาง ๆ ในการทาธรกรรมทเกยวกบภาครฐ วธด าเนนการวจย

การวจยเรองผลใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคลตอสภาวะความเปนผใหญของหวหนางานศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน เปนการวจยกงทดลอง (quasi-experimental research)

ประชากรและกลมตวอยางทใช คอหวหนางานศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน จานวน 30 คน คดเลอกพนกงานผทไดคะแนนสภาวะความเปนผใหญในแตละดาน ทง 4 ดาน ตากวาเกณฑนาจานวนผไดคะแนนสภาวะความเปนผใหญตา จานวน 20 คน มาสมแบบงาย ดวยการจบสลากใหได 16 คน แบงเปน 2 กลมควบคม และกลมทดลอง กลมละ 8 คน หวหนางานในกลมควบคม จานวน 8 คน ไมไดเขาโปรแกรมการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล หวหนางานกลมทดลอง จานวน 8 คน เขาโปรแกรมการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล จานวน 8 ครง ทาแบบวดสภาวะความเปนผใหญหลงการทดลอง ผวจยนาคะแนนผลการทาแบบวดสภาวะความเปนผใหญไปประมวลผลวเคราะหสรปผล

เครองมอทใชในการวจย คอ แบบวดสภาวะความเปนผใหญ กอนการทดลอง และโปรแกรมการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล ซงเครองมอทงสองชดไดรบการตรวจสอบคณภาพอยางครบถวน

กรอบแนวคดในการวจย

สภาวะความเปนผใหญ

การใหคาปรกษาแบบกลมตามทฤษฎการวเคราะหการตดตอสอสาร

ระหวางบคคล

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

Page 130: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

122 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ผลการวจย 1. กลมทดลอง 8 คน และกลมควบคม 8 คน ทไดเขารวมการทดลอง ตงแตเรมเปดกลมจนยต

กลม ทาแบบวดสภาวะความเปนผใหญ กอนและหลงการทดลอง และระหวางกลมทดลองและกลมควบคม โดยใชสถต Wilcoxon Signed Rank Test ระหวางกอนและหลงการทดลอง และ Mann-Whitney U test ระหวางกลมทดลองและกลมควบคม

2. ผลการทดลองพบวา 2.1 หวหนางานของศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน ทเขากลมใหการคาปรกษา

ตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคลมสภาวะความเปนผใหญเพมมากขน ทงภาพรวมและรายดานทกดาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

2.2 หวหนางานของศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน ทเขากลมใหการคาปรกษาตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคลมสภาวะความเปนผใหญสงกวาหวหนางานทไมเขาการใหคาปรกษาตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล ทงภาพรวมและรายดานทกดาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 อภปรายผลการวจย

การวจยเรอง ผลใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคลตอสภาวะความเปนผใหญหวหนางานของศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน สามารถอภปรายผลการวจยตามลาดบสมมตฐานไดดงน

สมมตฐานท 1 พบวาหวหนางานของศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชนหลงเขารวมการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล มสภาวะความเปนผใหญรายดาน ทกดาน และภาพรวมสงขน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

- ดานการตระหนกรภาวะแหงตน พบวากลมตวอยางมการพฒนาการตระหนกรสภาวะแหงตนดขน เพราะวาผวจยใชแนวความคดการเพมสภาวะความเปนผใหญ (A = Adult) และ การลดสภาวะพอแมทชอบวจารณมากเกนไป (CP = Critical Parent) - ดานการตดตอสอสารระหวางบคคล พบวา กลมตวอยางมการพฒนาการตดตอสอสารระหวางบคคลดขน โดยรจกวธการเลอกการสอสารเชงบวกมากขน ลดความขดแยงและการตดตอประสานงานกบผรวมงาน ทงหวหนางานระดบเดยวกน และกบผใตบงคบบญชา และกบประชาชนผใชบรการ ผวจยใชแนวความคดการเพมสภาวะความเปนผใหญ (A = Adult) และเพม เพมสภาวะพอแมทมความเมตตากรณา (NP = Nurturing Parent ) ใหสงขน - ดานการเอาใจใส พบวา กลมตวอยางมการพฒนาการเอาใจใสมากขน มความเหนอกเหนใจผอน มการเอาใจเขามาใสใจเรา โดยใชแนวคดการเพมบคลกทมสภาวะพอแมทมความเมตตากรณา (NP= Nurturing Parent ) ใหสงขน - ดานทศนะชวต พบวา หวหนางานของศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน ทเขารบการปรกษา มสขภาพจตดขน เปนบคคลทมองตนเองและบคคลอนในแงด สามารถยอมรบตนเองและบคคลอนไดตามความเปนจรง มความจรงใจในการตดตอ สอสารกบผอน กลาเผชญและ

Page 131: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 123

แกไขปญหาทเกดขนโดยใชความสามารถของตนเองอยางเตมท และสรางสรรค รสกวาชวตตนเองและผอนมคา เปนผทมทศนะในชวตแบบฉนด-เธอกด (I’m O.K.-You’re O.K.)

สมมตฐานท 2 พบวาหวหนางานของศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน ทเขารบการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล มสภาวะความเปนผใหญสงกวาหวหนางานทไมไดเขารบการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ทงภาพรวมและรายดานทกดาน การเขากลมทาใหหวหนางานศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชนไดเรยนรตามโปรแกรมรายดาน ทง 4 ดาน โดยไดรบการพฒนาดงน

1. ไดรบองคความร การพฒนาตนเอง เพอนาไปใชในการปฏบตงาน 2. การตระหนกรในภาวะแหงตน ไดเรยนรโครงสรางบคลกภาพของตนเอง เพอใหเกดความ

เขาใจในตนเองและแสดงออกอยางเหมาะสม 3. การมสมพนธภาพทดกบเพอนรวมงาน การมองโลกในเชงบวก การมชวตทมคณภาพ ซง

จะทาใหการทางานมความสขมากยงขน 4. การเรยนรการวเคราะหการสอสารทเหมาะสม สามารถเลอกการสอสารในเชงบวกและ

สรางสรรคได มากขน รจกการใชการสอสารแบบสรางมตรมากขน 5. การมจดยนในชวต และมการตงเปาหมายในการดาเนนชวต เพอเปนแรงผลกดนใหมความ

มงมนในการทางานตอไป

ขอเสนอแนะจากการวจย 1. เวลาทใชในการใหการปรกษา ควรมความยดหยนมากกวาน เพราะในการทาวจยครง

น ผเขากลมมเวลาเขากลมเพยง 1 ชวโมง 30 นาท ไมสามารถยดหยนเวลาได ดงนน ในการเขากลมครงตอไป ควรมเวลาทไมเรงรด อาจทาใหผลการปรกษาดกวาน

2. ควรเลอกสถานท ทเปนสวนตว บรรยากาศผอนคลาย และสมาชกสามารถทจะสะดวกมาทากจกรรมกลมไดทกครง

ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป 1. ควรทาการตดตามผลหลงการทดลองในระยะเวลา 1-3 เดอน เพอศกษาความคงทนของ

ประสทธภาพในการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคล 2. ศกษาเปรยบเทยบผลการใหการปรกษาแบบกลมตามทฤษฏการวเคราะหการ

ตดตอสอสารระหวางบคคล กบทฤษฏอนๆ เชน ทฤษฏของ Maslow หรอ ทฤษฏ Gestalt เพอสงเสรมความเปนผใหญ 3. ศกษาผลของการใชกจกรรมกลมสมพนธ เพอพฒนาสภาวะความเปนผใหญใหกบหวหนางานศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน

Page 132: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

124 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

เอกสารอางอง

นสายชล พงศพาชานาญเวช. (2537). ผลของการฝกการวเคราะหการตดตอสอสารระหวางบคคลทมตอการสอสารกบเพอนตางเพศของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสายธรรมจนทร อ าเภอด าเนนสะดวก จงหวดราชบร . วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต , สาขาจตวทยาการแนะแนว บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

จราภรณ อารยะรงสฤษฏ . (2537). จตวทยาการใหการปรกษาแบบกลม . เชยงใหม : มหาวทยาลยเชยงใหม, คณะมนษยศาสตร, ภาควชาจตวทยา.

วราภรณ ขนอนทร (2541). การพฒนาบคลกภาพผตดเฮโรอนตามทฤษฏ TA ณ สถานฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด ประเวศ บานพชตใจ . กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยรามคาแหง, คณะศกษาศาสตร.

ฐานยา ตนตระกล. (2553). ผลการสรางสมพนธภาพตามแนวคดวเคราะหการสอสารสมพนธของ Eric Bene กรณศกษานกเรยนเดนเรอพาณชยศนยฝกพาณชยนาว. วทยานพนธ. สาขาวชาจตวทยาการปรกษา ภาควชาจตวทยา, คณะศลปะศาสตร, มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

พรรณราย ทรพยะประภา. (2532). จตวทยาแนว T.A. เพอความสขในชวตและการท างาน. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

พรรณราย ทรพยะประภา. (2537). แตละคนเลนเกมอะไร:จตวทยาการสอสารแนว T.A. อาร ตณฑเจรญรตน. (2549). ภาวะความเปนผใหญ. พษณโลก: มหาวทยาลยนเรศวร อารย ขนตธรรมกล. (2546). ผลการใหค าปรกษากลมตามทฤษฏการวเคราะหการตดตอสมพนธ

ระหวางบคคลกบบดาหรอมารดาของนกเรยนทมาจากครอบครวทอยารางในโรงเรยนอาชวศกษาเอกชน. ชลบร: มหาวทยาลยบรพา, คณะศกษาศาสตร

Allwood , Lyndon Vernon. 1991. The effects of transactional analysis groups on locusof, control, self – concept, academic achievement and attendance in and urban high school. Dissertation Abstracts International 41, 12 (June): 4975 – A.

Corey, G. (2004). Theory and practice of group counseling. New York: Thomson Learning. Brooks/Cole.

…………………………………………………..

Page 133: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 125

Ψ วารสารจตวทยา

มหาวทยาลยเกษมบณฑต

แบบฟอรมสงบทความเพอตพมพใน

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต วนท ..............................................................

เรอง ขอตพมพบทความในวารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต เรยน บรรณาธการวารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต

ขาพเจา (นาย/นาง/นางสาว) ....................................................................................................................................... ☐ นสต/นกศกษาปรญญาเอก ☐ นสต/นกศกษาปรญญาโท ☐ อาจารย ☐ อนๆ (ระบ) ...........................................................................................................................................

หลกสตร ..................................... สาขาวชา ................................... มหาวทยาลย ...................................

ขอสง ☐ บทความวจย ☐ บทความวชาการ ☐ บทความวทยานพนธ ☐ บทวจารณหนงสอ (book review) ☐ บทความปรทรรศน (review article)

ชอเรอง (ภาษาไทย) .................................................................................................................................................................................. ชอเรอง (ภาษาองกฤษ) ...................................................................................................................................................................................

ทอยทสามารถตดตอไดสะดวก เลขท ............... หมท ................ ซอย ............... ถนน ......................................... ตาบล/แขวง ........................................ อาเภอ/เขต ......................................... จงหวด ............................................. รหสไปรษณย .......................... โทรศพท .......................................... โทรสาร ........................................................... โทรศพทเคลอนท ........................................................... E-mail: ..............................................................................

ขาพเจาขอรบรองวา ขอความขางตนเปนความจรงทกประการและขอรบรองวา บทความของขาพเจาไมเคยตพมพในวารสารใดมากอนและจะไมนาสงไปเพอตพมพในวารสารอนอกนบจากวนทขาพเจาไดสงบทความฉบบนมายงกองบรรณาธการวารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต

ลงนาม .............................................................. ผสงบทความ (........................................................)

วนท .............................................

เฉพาะบทความวทยานพนธ ขาพเจา ............................................... อาจารยทปรกษาอนญาตให …...................................................

สงบทความขางตนมาเพอตพมพในวารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต

ลงนาม .............................................................. (........................................................)

วนท .............................................

Page 134: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

126 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

ค าชแจงส าหรบผสงบทความวชาการและบทความวจย เพอตพมพในวารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต เปนวารสารเพอสงเสรมและสนบสนนการศกษาคนควาสรางสรรคผลงานทางวชาการดานจตวทยา บทความทกเรองทตพมพจะตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการวารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต รายละเอยดมดงน

1. ลกษณะบทความทตพมพ 1.1 บทความทางวชาการ/บทความทวไปทเกยวของกบจตวทยา 1.2 บทความวจย/บทความวทยานพนธทเกยวของกบจตวทยา 1.3 บทวจารณหนงสอ (Book Review) 2. สวนประกอบของบทความ 2.1 บทความทางวชาการ

ความยาวเรองละไมเกน 15 หนากระดาษ A4 ประกอบดวย 2.1.1 ชอเรอง (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) 2.1.2 ชอผแตง 2.1.3 สถาบนทผเขยนสงกด 2.1.4 บทคดยอ (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) 2.1.5 บทนา เนอเรองและสรปสาระสาคญ 2.1.6 เอกสารอางอง (ตามระบบ APA)

2.2 บทความวจย/บทความวทยานพนธ ความยาวเรองละไมเกน 15 หนากระดาษ A4 ประกอบดวย 2.2.1 ชอเรอง (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) 2.2.2 ชอผแตง 2.2.3 สถาบนทผเขยนสงกด 2.2.4 บทคดยอ (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) 2.2.5 คาสาคญ (Key words) 2.2.6 เนอเรอง ประกอบดวย

1) บทนา 2) วตถประสงค 3) นยามศพท 4) วรรณกรรมทเกยวของ 5) ระเบยบวธวจย ประกอบดวย

- ประชากรและกลมตวอยาง - เครองมอทใชในการวจย - การวเคราะหขอมล

Page 135: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 127

6) ผลการวจย - บทสรป - ขอเสนอแนะ

7) เอกสารอางอง (ตามระบบ APA) 2.3 บทวจารณหนงสอ (Book Review)

2.3.1 ชอหนงสอ 2.3.2 ชอผเขยน/ผแตง/ปทพมพ 2.3.3 สานกพมพ/โรงพมพ/จานวนหนา 2.3.4 การนาเสนอบทวจารณควรม

- สวนนา สวนเนอหา สวนสรป 2.3.5 การนาเสนอสาระสาคญในแตละบท

- สรปและวจารณแยกแตละบทหรอแตละบทความ 2.3.6 ความเหนโดยสรป (Concluding remarks)

3. การจดพมพ 3.1 พมพลงหนากระดาษขนาด A4 3.2 พมพดวยโปรแกรม Microsoft Office Word 2010 3.3 รปแบบตวอกษร TH SarabunPSK 3.4 ลกษณะและขนาดตวอกษร

3.4.1 ชอเรอง (ภาษาไทย) ตวหนาขนาด 26 3.4.2 ชอเรอง (ภาษาองกฤษ) ตวหนาขนาด 26 3.4.3 ชอผเขยน ตวหนาขนาด 16 3.4.4 หวขอใหญ ตวหนาขนาด 16 3.4.5 เนอหา ตวปกตขนาด 16

4. การจดสงบทความ วธท 1 จดสงบทความผานเวบ http://journal.psy.kbu.ac.th/

วธท 2 จดสงบทความผาน e-mail: [email protected] มขอสงสยกรณาตดตอ โทร.0-2320-2777 ตอ 1163

รองศาสตราจารย ดร.อรจรย ณ ตะกวทง โทร. 085-918-5543 รองศาสตราจารยไพบลย เทวรกษ โทร. 089-929-9705

5. เงอนไขการตพมพบทความ 5.1 ผเขยนบทความ ตองสมครเปนสมาชกวารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต 5.2 ผสงบทความตองชาระคาพจารณาบทความโดยโอนเงนผาน ธนาคารกสกรไทย สาขาซคอนสแควร

ชอบญช นายไพบลย เทวรกษ เพอศนยพฒนาศกยภาพชวตและการทางาน เลขทบญช 095-2-91061-2 และแนบหลกฐานการโอนเงน พรอมสงบทความ - ภาษาไทย/ภาษาองกฤษ บทความละ 3,000 บาท - สาหรบบคลากร มกบ. ไมเสยคาใชจาย

Page 136: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

128 วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562)

5.3 เปนบทความทไมเคยตพมพในวารสารอนมากอน 5.4 เปนบทความทผานการพจารณาจาก ผทรงคณวฒกลนกรองบทความ (Peer review) ของวารสาร

จตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต บทความละ 2 คน เพอตรวจสอบความถกตองเชงวชาการ 5.5 เปนบทความทไดปรบปรงตามขอเสนอแนะของผทรงคณวฒเรยบรอยแลว 5.6 บทความทไดรบการตพมพเผยแพรในวารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต 5.7 เจาของบทความจะไดรบวารสารฉบบนน จานวน 3 เลม

นโยบายการพจารณาคดเลอกบทความ/บทวจารณหนงสอเพอพมพเผยแพร

ในวารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต

1. บรรณาธการจะมหนงสอแจงใหทราบวาไดรบบทความเพอพจารณาลงตพมพ 2. บรรณาธการจะพจารณากลนกรองบทความ/บทวจารณหนงสอวามรปแบบการนาเสนอเปนไป

ตามรปแบบ แบบวารสารจตวทยา หรอไม และสงวนสทธทจะไมพจารณาบทความ/บทวจารณหนงสอ ทการนาเสนอไมเปนไปตามรปแบบวารสารจตวทยา (โดยไมสงคนตนฉบบใหแกผเขยน)

3. บทความ ขอความ ภาพประกอบ ตารางประกอบ ทตพมพในวารสารเปนความคดเหนและความรบผดชอบของผเขยนแตเพยงผเดยว ไมเกยวของกบ มหาวทยาลยเกษมบณฑตแตอยางใด

4. บรรณาธการจะนาบทความ/บทวจารณหนงสอทผเขยนสงมาเสนอตอผทรงคณวฒเพอประเมนคณภาพและความเหมาะสมของบทความ/บทวจารณหนงสอ โดยใชเวลาประมาณ 20-30 วน โดยมเงนสมนาคณผทรงคณวฒ บทความละ 3,000.- บาท (สาหรบผเขยนทมไดเปนบคลากรของมหาวทยาลยเกษมบณฑต)

5. บทความ/บทวจารณหนงสอทจะไดพมพเผยแพรในวารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต จะตองไดรบการประเมนใหพมพเผยแพรไดจากกรรมการผทรงคณวฒจานวนอยางนอย 2 ทาน ของกรรมการผทรงคณวฒในแตละสาขาวชา

6. ในกรณทผลการประเมนระบใหตองปรบปรงหรอแกไขกอนพมพเผยแพร ผเขยนจะตองดาเนนการใหแลวเสรจ และสงบทความ/บทวจารณหนงสอทไดปรบปรงแกไขแลวไปยงบรรณาธการวารสารฯ ภายใน 15 วน (หรอตามทบรรณาธการกาหนด) นบจากวนทไดรบทราบผลการประเมน ในกรณทานสงบทความ/บทวจารณหนงสอสอฉบบแกไขชากวากาหนด บรรณาธการจานาไปพมพเผยแพรในวารสารฉบบตอไป (โดยผเขยนจะตองแจงใหบรรณาธการทราบวาประสงคจะสงชา)

Page 137: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

วารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปท 9 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562) 129

กระบวนการพจารณาบทความของวารสารจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต

สมครสมาชก และ

รบบทความ

1 วน สงบทความ

เจาหนาทตรวจสอบ รปแบบการพมพ

3 วน

กองบรรณาธการพจารณา

7 วน

เสนอผทรงคณวฒ 2 คนพจารณาบทความ

30 วน

สรปผลการพจารณา

5 วน

ผเขยนปรบแกไข

15 วน

ตรวจสอบการแกไข

3 วน

เผยแพรบทความ

1 วน

รวมระยะเวลาด าเนนการประมาณ 65 วน

3 วน

ไมผาน

ผาน

ผาน

แจงผเขยน

Page 138: JOURNAL OF PSYCHOLOGY KASEM BUNDIT UNIVERSITYjournal.psy.kbu.ac.th/jour/20190902_journal_psy.pdf · 2019. 12. 27. · Ψ Volume 9 Number 2 July - December 2019 ISSN 2286-6663 การเรียนรู้ความสัมพันธ์ของกายและจิต:

หลกสตรสาขาวชาจตวทยา ระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยเกษมบณฑต ปรชญา: มงเนนการผลตดษฎบณฑตทกอรปดวย พลงปญญา คณคา คณธรรม คณประโยชน ปรญญาโท หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาเพอการพฒนาศกยภาพมนษย (Master of Arts Program in Psychology for Development of Human Potentials) ปรญญาเอก หลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาจตวทยา (Doctor of Philosophy Program in Psychology) - กลมวชาจตวทยาเพอการพฒนาศกยภาพมนษย (Psychology for Developing Human Potentials) ตวอยางวทยานพนธ จไรรตน ระดาชย. (2561). การเสรมสรางวนยในตนเองของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนอนบาลทาตะโก จงหวดนครสวรรค

โดยใชสญญาเงอนไข. ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาเพอการพฒนาศกยภาพมนษย. มหาวทยาลยเกษมบณฑต. ธระวฒน สนทา. (2561). การศกษาความสามารถในการท างานเปนทมของพนกงานธรกจขนาดเลก ดานผลตภณฑการเกษตร

จงหวดพระนครศรอยธยา. ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาเพอการพฒนาศกยภาพมนษย. มหาวทยาลยเกษมบณฑต. พระมหานธพฒน คนเทยง. (2561). ปจจยทางจตวทยาทสงผลตอความส าเรจทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย

โรงเรยนวชรธรรมสาธต. ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาเพอการพฒนาศกยภาพมนษย. มหาวทยาลยเกษมบณฑต. อธวฒน รตนวงศแข. (2561). ความสมพนธระหวางการเหนคณคาในตนเองและการควบคมตนเองกบพฤตกรรมเสยงทางเพศ

ของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนรฐบาลแหงหนงในกรงเทพมหานคร. ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาเพอการพฒนาศกยภาพมนษย. มหาวทยาลยเกษมบณฑต.

เอกวฒน พชยรตน. (2561). ความเครยดและการเผชญความเครยดเชงรกของประชาชนตอสถานการณความไมสงบ : กรณศกษาจงหวดหนงในสามจงหวดชายแดนภาคใต. ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาเพอการพฒนาศกยภาพมนษย. มหาวทยาลยเกษมบณฑต.

กาญจนา ทองมล. (2561). พลงรวมของครอบครว. ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาจตวทยา กลมวชาจตวทยาการปรกษา. มหาวทยาลยเกษมบณฑต.

ภธนวรรธน จนชม. (2561). กรอบคดวฒนธรรมนวตกรรมการปฏบตงานของผบรหารระดบตนกลมอตสาหกรรมการผลตชนสวนยานยนต. ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาจตวทยา กลมวชาจตวทยาเพอการพฒนาศกยภาพมนษยและองคการ. มหาวทยาลยเกษมบณฑต.

นงลกษณ แตมสวรรณ. (2561). พฤตกรรมการท างานอยางมความสข. ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาจตวทยา กลมวชาจตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต.

ภทรกร มขศรนาค. (2561). ความหวง. ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาจตวทยา กลมวชาจตวทยาการปรกษา. มหาวทยาลยเกษมบณฑต. เรอโท ฐาพล สมสกล. (2561). พฤตกรรมการบรหารจดการตนเองของนกเรยนกลมเสยงชนมธยมศกษาตอนปลาย. ปรชญาดษฎบณฑต

สาขาวชาจตวทยา กลมวชาจตวทยาเพอการพฒนาศกยภาพมนษยและองคการ. มหาวทยาลยเกษมบณฑต.

น ก ศ ก ษ า ส า ม า ร ถ จ ด เ ว ล า เ ร ย น ไ ด โ ด ย ไ ม ก ร ะ ท บ เ ว ล า ท า ง า น www.kbu.ac.th วทยาเขตพฒนาการ 1761 ถนนพฒนาการ แขวงสวนหลวง กรงเทพฯ 10250 โทร. 0 -2320-2777 โทรสาร 0-2321-4444 วทยาเขตรมเกลา 60 ถนนรมเกลา แขวงมนบร เขตมนบร กรงเทพฯ 10510 โทร. 0-2904-2222 โทรสาร 0-2904-2200