¢ù```jQó``J º````«`∏©``à```dG IQGRh äQô`````b …...¢ù```jQó``J º````«`∏©``à```dG IQGRh äQô`````b É¡`à`≤Øf ≈``∏``Y ¬``©``Ñ``Wh ÜÉ``à``µ``dG Gò```g

¢ù```jQó``J º````«`∏©``à```dG IQGRh äQô`````b

É¡`à`≤Øf ≈`∏`Y ¬`©`Ñ`Wh ÜÉ` à`µ` dG Gò``g المملكة العربية السعودية

á©LGôªdGh ∞«dCÉàdÉH ΩÉbø«°ü°üîàªdG øe ≥jôa

»FGóàH’G ÊÉãdG ∞°ü∏d

∫hC’G »°SGQódG π°üØdG

اط كتاب النش

``g 1440 ``` 1439 á©ÑWΩ2019 ``` 2018

لـغــتــــي

ì`g 1430 , º«∏©àdG IQGRh

1429 / 4848 : ´Gó`jE’G º`bQ978 - 9960 - 48 - 652 - 9 : ∂`eOQ

فهرسة مكتبة امللك فهد الوطنية أثناء النرشالسعوديـة ـ وزارة التعليم

لغتي : للصف الثاين االبتدائي : الفصل الدرايس األول : كتاب النشاط/ وزارة التعليم ـ الرياض، 1430هـ

48 ص ، 21 × 25.5 سمردمـك : 9 ـ 652 ـ 48 ـ 9960ـ 978

1 ـ اللغة العربية ـ كتب دراسيـة 2 ـ التعليم االبتـدائـي ـ السعوديـة ـ كتب دراسية أ ـ العنوان

ديوي 372.61 1429/4848

الفهرس

´ƒ°VƒªdGáëØ°üdG

»pH pQÉ nbnCG : ≈dhC’G IóMƒdG5

»pfG nô« pLnh » pFÉ nb pó r°UnCG: á«fÉãdG IóMƒdG17

»pæ nWnh tÖ pMoCG : áãdÉãdG IóMƒdG29

äÉnJÉnÑnf : á©HGôdG IóMƒdG39

: ≈ndÉ n© nJ o G n∫É nnb

23 :AGô°SE’G]

IóMƒdG١

»` pH pQÉ` nbnCG

٦

¢SQóال äاWشاf١

ºـM ôال áـ∏ Uش

p É nj rò pª rdG » pa n™ nªnà r°SG , p¬« pHnCG pánÑ rë o°üpH pá n°SnQ ró nª rdG nø pe mRG sƒa pInO rƒ nY nóræ pY rπ p°ün«r∏ na pô pNB r’G pΩ rƒn« rdG nh p É pH oø perDƒ oj n¿É nc rø ne :ملسو هيلع هللا ىلص p∫ƒ o°S sôdG p∫ rƒ n≤ pd

z o¬ nª pMnQ?»pHnCG Énj pº pM sôdG ≈næ r© ne É ne : o√ÉnHnCG o ooRG sƒ na n∫n CÉ n°S

.≈nH rô ob oán∏ p°U oº p¡ pH Énæ o£pH rônJ rø ne uπ oµ pd o oº r°SG oº pM sôdG : oÜnC r’G? pº pM sôdG pán∏ p°U ≈næ r© ne É ne nh :o oRG sƒ na

nó t≤ nØnJ nh , rº o¡ ræ nY n∫GnDƒ t°ùdG nh , pÜ pQÉ nbnC r’G nI nQÉnj pR »pæ r©nJ pº pM sôdG oán∏ p°U : oÜnC r’G rº o¡ nMG nô ranCG rº o¡nà ncnQÉ n°û oe nh , pá nLÉ nërdG nó ræ pY rº o¡nJ nó nYÉ n°ù oe nh , rº p¡ pdG nƒ rMnCG

. rº o¡nfG nõ rMnCG nh ?Énæ neÉ nM rQnCG p¬« pa oπ p°ünf É ke rƒnj n¢ü u°ü nîof r¿nCG »pHnCG Énj n∂ojrCG nQ É ne :o oRG sƒ na

. s»næoH Énj n∂« pa o G n∑nQÉnH ,o oπ« pª nL o o…rCG nQ o¬sfpEG : oÜnC r’G

. …QÉîÑdG √GhQ]

:Cاô rbCا ١

٧

...............................................................................................................................................

. rº¡الƒ rMCا ó t≤ØJh , rº¡ rنY ∫اDƒ tشùالh ,بQاbC r’ا IQاjR يg ºM ôال áـ∏ـ Uش

.¬ªMQ rπ ü«r∏a ôNBش r’ا Ω rƒ« rالh røe كا¿ H øerDƒjا

.¬ªMQ rπ ü«r∏a ôNBش r’ا Ω rƒ« rالh røe كا¿ H øerDƒjا

...................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

:(ñƒشù rنe AÓ reEا) π rµ H káWƒÑالش rش†e á∏ rªérال Öت rكCا ٢

:( t§N) á«ال ª∏µاä الت rال ºشS rQCا ٣

٨

اbCاHQنا∑Qشاfrº¡fاõ rMCاrº¡الƒ rMCاó ≤Øتf

háـ∏ـ Uشá ÑابƒNO∫الérن rشSCاrøـe

ºM ôال

: ká∏ rªL ¿ uƒكC’ ; máYƒª rée uπي كa äاª∏µ rال Ö uJQCا ٤

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

٩

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ا kشShQOrøeي ueCا

º∏©JCياHCاhkIó«Øe

:ø r«تYƒª réªrال äاª∏ك øe kIó«Øe ká∏ rªL ¿ uƒكCا ٥

١٠

¢SQóال äاWشاf٢

:Cاô rbCا ١

… uóـL ـاj ا kQ ròـY

pI nAG nô p≤r∏ pd , ppá n°SnQ ró nª rdG pánÑnà rµ ne ≈ndpEG nò« pe nÓsàdG oºu∏ n© oª rdG nÖ pë n°U , pI nAG nô p≤ rdG pá s°ü pM » pa .Ékæj põ nM o¢ùp∏ rénj G kRG sƒ na oºu∏ n© oª rdG inCG nQ . p nÓ uW r’G nh

? s»næoH Énj mA r» n°T rø pe ƒ oµ r°ûnJ rπ ng : oºu∏ n© oª rdG. p¢ù renC r’É pH o¬oàr∏ n© na É ne ≈n∏ nY o oΩ pOÉnf »uæ pµnd nh , n’ :o oRG sƒ````````` na

? s»næoH Énj nâr∏ n© na GnPÉ ne nh : oºu∏ n© oª rdG» pdÉ` n p°û rf p’ ; rπ` n© ranCG rº n∏ na pRÉ` nØr∏uàdG nä rƒ n°U n¢†` pØ` rNnCG r¿nCG … uó` nL »`uæ` pe nÖn `∏ nW rón `≤nd:o oRG sƒ````````` na

.»uæ pe nÖ p°†n na ; pπ s°† nØ oª rdG n» pé neÉnf rônH pá n©nnHÉnà oª pH . o¬ ræ pe nìÉ nª s°ùdG nÖo∏ r£nJ nh , n∑ uó nL ≈ndpEG nQ pònà r©nJ r¿nCG n∂r«n∏ nY nh , oRG sƒ na Énj närCÉ n£ rNnCG ró n≤nd : oºu∏ n© oª rdG

!»pæ oë peÉ n°ù oj … uó nL nâr«nd :o oRG sƒ````````` na `` s»næoH Énj `` r¢U pô rMG pø pµnd nh ,o G nAÉ n°T r¿pEG n∂ oë peÉ n°ùo« n°S nh ,o o¿ƒoæ nM o o±ƒ o£ nY só nérdG s¿pEG : oºu∏ n© oª rdG

. n∑ uó nL pá nYÉ nW ≈n∏ nY

١١

:(Qƒ¶ rنe AÓ reEا) Öت rكCا ºK ,ßM’Cا ٢

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

:ç óëJCاh ßM’Cا ٣

?I ó r÷ا ¢ù∏ rŒ ø rjCا ?IQƒ tشüـي الa røe ?I ó r÷ا π© rØJ اPاe ?O’ rhC r’ا π© rØj اPاe

?I ó r÷ا OاØ rMC r’ا tÖëj اPاªل

: pán« pdÉsàdG pán∏ pÄ r°SnC r’G päÉnHÉ nLpEÉ pH pánfÉ n© pà r°S r’G n™ ne nI nQƒ t°üdG o∞ p°UnCG

١٢

¢SQóال äاWشاf٣

o oáـ اe IQƒf tΩCـjôـ†ش

:Cاô rbCا ١

. pôj pô s°ùdG ≈n∏ nY oó ob rônJ É n¡ rJnCG nô na ,É n¡ ueo CG ná na rô oZ oI nQƒof rân∏ nNnO

?» ueoCG Énj pp∂pH É ne :oInQƒof rândÉ nb

. kÓ«p∏ nb o oánÑ n© rà oe ÉnfnCG : tΩoC r’G

.É n¡ ueo CG p∫É nM rø nY o¬ rJ nônÑ rNn CG nh ,É n¡« pHnCÉ`` pH oI nQƒof rân∏ n°üsJG

. pÖ« pÑ s£dG ≈ndpEG sΩoC r’G nÖ në n£ r°UG nh ,É kY pô r°ù oe oÜnC r’G nOÉ nY

É n¡ rJnQ sò nM É n¡ seoCG s¿nCG rä nô sc nònJ É n¡sæ pµnd , pïnÑ r£ nª rdG »` pa É n¡ ueoCG n¿É nµ ne nπ nª r©nJ r¿nCG oI nQƒof rä nô sµ na

. n∫ põ ræ nnª rdG nÖuJ nôoJ r¿nCG ränQ sô n≤ na ,É ng pO nô rØ oª` pH pïnÑ r£ nª rdG p∫ƒ oNoO rø pe

. nøj pQh oô r°ù ne oAÉnæ rHnC r’G É nª o¡nd rƒ nM n≥s∏ nënà na , p∫ põ ræ nª rdG ≈ndpEG p¿G nó pdG nƒ rdG nOÉ nY

!nInQƒof » pa r∑ pQÉnH sº o¡s∏dG : rândÉ nb nh nI nQƒof rânæ n°†nà rMÉ na ,ÉkÑsJ nô oe n∫ põ ræ nª rdG tΩo C r’G pänCG nQ

. mI nô« pÑ nc mInOÉ n© n°ù pH râ s°ù nMnCG nh oI nQƒof râ nM pô na

١٣

. mAÉ ne nÜƒ oc »pHnCG nÖn∏ nW GnPpEG

.É k°†j pô ne » pNnCG n¿É nc GnPpEG

.........................................

.........................................

. p∞pJÉ n¡ rdÉ pH pÖ p©s∏dG pø nY » ueoCG » pæ rà n¡nf GnPpEG

..............................................................

:IQƒ tشüالH áfت©ا rشS r’ا ™e m∞b rƒe uπي كa ¬∏© ra Cا اe ا¡«a ∞ ∏ká اUCش rªL Öت rكCا ٢

١٤

. pRÉ nØr∏uàdG nä rƒ n°U n¢† pØ rNnCG r¿nCG … uó nL »uæ pe nÖn∏ nW GnPpEG

..............................................................................

. p∫ põ ræ nª rdG » pa » pJ nƒ rN pEG n™ ne oâ r°ùn∏ nL GnPpEG

..............................................................

١٥

.É ng pO nô rØ oª pH pïnÑ r£ nª rdG p∫ƒ oNoO rø pe nI nQƒof É n¡nànæ rHG uΩo C r’G pôj pò rënà pd mÜÉnÑ r°SnCG ná nK nÓnK oO uó nMoCG

........................................................................................................................................... - 1

........................................................................................................................................... - 2

........................................................................................................................................... - 3

:ôــ uµـــaCا ٣

:( t…QاÑت rNا AÓ reEي (ا∏Y ≈∏ rªj اe Öت rكCا ٤

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

١٦

,»` pH pQÉ` nbnCG pAÉ nª r°Sn CG rø` pe kI nô` n°û` nY o™` nª rLnCG n™ ne pI nô« p s°üdG » pJ nô uµ nØ oe » pa É n¡nÑoà rcnCG nh

. rº o¡ n© ne nπ n°UG nƒnJn C p’ , rº p¡ pØ pJG nƒ ng pΩÉ nb rQnCG

:åـëـ rHCا ٥

pán∏ p°U ≈n∏` nY tå` oënJ má` s°ü` pb rø`` nY oå`` nërHnCG.» uØ n°ü pd É n¡« pµ rMn CG sº oK ,É ng oDh nô rbnCG , pÜ pQÉ nbnC r’G

IóMƒdG

»pFÉ nb pó r°UnCG» pfG nô« pLnh

٢

١٨

¢SQódG äÉWÉ°ûf١

:oCG nô rbnCG ١

p¿É`` n≤`j pó` s°üdG

r¿nCG o¬ ræ pe nÖn∏ nWnh , pój pó nérdG p√ pQÉ n£ p≤ pH o¬ n© ne nÖn©r∏n« pd G kó pdÉ nN o¬ n≤j pó n°U o oQÉ sª nY É nYnO nô s°ù nµnà na p√ pónj rø pe n§n≤ n°S o¬sæ pµnd . p¿ÉnÑ r°† o≤ rdG pÖ« pc rônJ rø pe n» p¡nà rænj ≈sà nM o¬ nµ p°ù rª oj

. o√oDhG nõ rLnCG rânµ sµ nØnJ nh?»pànÑ r©o∏ pH nâr∏ n© na GnPÉ ne : kÓ pFÉ nb oñ oô r°ünj nìGnQ nh o oQÉ sª nY nÖ p°† nZ

?É ng nô p°ù rµnà pd p¢V rQn C r’G ≈n∏ nY É n¡nà r« nenQnCG.»pæ në peÉ n°ùoJ r¿nCG ƒ oL rQ nCG nh , mó r°ü nb pô r« nZ rø pe … pónj rø pe râ n£n≤ n°S ró n≤nd :o oó pdÉ nN sOnQ

. nç nó nM É ne É n¡nd ≈nµ në na , p¬ pNG nô o°U pÖnÑ n°S rø nY G kQÉ sª nY rândnCÉ n°S nh tΩoC r’G pân∏ nNnO nø rjnCG rø pe rø pµnd nh ,G kój pó nL G kQÉ n£ pb n∂nd … pônà``` r°TnCÉ n°S , s»næoH Énj : rândÉ nb nh tΩoC r’G pâ nª``` nn°ùnà rHG

? mó pdÉ nî nc m≥j pó n°üpH n∂nd » pJBG.É k© ne p¿ÉnÑ n©r∏nj É nMGnQ nh , mó pdÉ nN ≈ndpEG nQ nònà rYG nh , p¬ pY tô n°ùnJ ≈n∏ nY o oQÉ sª nY nΩ pónf

١٩

...............................................................................................................................................

. pój pó nérdG p√ pQÉ n£ p≤ pH o¬ n© ne nÖ n©r∏ n« pd G kópdÉ nN o¬ n≤j pó n°U o oQÉ sª nY É nY nO

:(o oñƒ o°ù ræ ne o oA nÓ reEG) pπ rµ s°ûdÉ pH ká nWƒ oÑ r°† ne nán∏ rª oérdG oÖ oà rcnCG ٢

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

:( o t§ nN) ná n«pdÉ sàdG päÉ nªp∏ nµrdG oº o°S rQnCG ٣

. mópdÉ nN ≈ndpEG nQ nò nà rYG nh , p¬ pY tô n°ù nJ ≈n∏ nY ooQÉ sª nY nΩ pónf

. mópdÉ nN ≈ndpEG nQ nò nà rYG nh , p¬ pY tô n°ù nJ ≈n∏ nY ooQÉ sª nY nΩ pónf

...................................................................................................

٢٠

:É`` v«`` pHÉ`` nà`` pc oô`` uÑ` nYoCG ٤

. p¢S rQ sódG nó r©nH o≥s≤ nënànJ kás« pæ reoCG ≈sæ nªnJnCG

. pánÑnà rµ nª rdG nø pe ká s°ü pb » pJnQÉ nYpEG » pªu∏ n© oe rø pe oÖo∏ rWnCG

. pô r¡ t¶dG pI nÓ n°U pâ rb nh rø nY »pf oQ phÉ néoj rø ne o∫nCÉ r°SnCG

.» pFÉ nb pó r°UnCG nßnØ rënj r¿nCG n G ƒ oY rOnCG

..............................................................................

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

..............................................................................

..............................................................................

٢١

¢SQódG äÉWÉ°ûf٢

:oCG nô rbnCG ١

oô« p s°üdG oQÉ nérdG

nô pÑ rîo« pd ,G kQƒ oY rò ne n nô r°SnCÉ na , rº pg pQÉ nL p∫ põræ ne rø pe oó nYÉ n°ünànj É kØ« pã nc É` kfÉ sNoO o oRG sƒ na nó ngÉ n°T. pô renC r’É pH o¬ seoCG

. s» pf nó nª` rdG n É na uódG p≠p∏ rHnCG , oRG sƒ na Énj És« ng : tΩoC r’G pândÉ nb. u» pf nó nª` rdG p É na uódG p∞ pJÉ ng nº rbnQ o± pô rYnCG n’ ,» ueoCG :o oRG sƒ na

.(998) nƒ og oº rb sôdG : tΩoC r’G. p∫ põ ræ nª` rdG n¿G nƒ ræ oY n∞ n°Unh nh , p≥j pô nërdG pø nY n≠n∏ rHnCG nh , u» pf nó nª rdG p É na uódÉ pH o oRG sƒ na nπ n°üsJG

. p∫ põ ræ nª rdÉ pH o§« pëoJ pAÉ nØ rWpE r’G päGnQÉs« n°S Gh oó ngÉ n°û na , o¬ oJ nô r°S oCG nh p∫ põ ræ nª` rdG oÖ pMÉ n°U nOÉ nY. p≥j pô nërdG pOÉ nª rNpE p’ ; o√ƒod nònH É ne ≈n∏ nY rº og nô nµ n°T nh , p∫ põ ræ nª rdG oÖ pMÉ n°U rº p¡ r«ndpEG nΩ só n≤nJ

nƒ` o¡`` na , nô`` rµ t°ûdG t≥` pënà r°ùnj rø` ne n∑Énæ` og n¿É` nc r¿pEGh ,Énæ` oÑ` pLG nh G nò` ng : pAÉ``Ø rWpE r’G oπ` oLnQ n∫É`` nb. oô« p s°üdG n∑oQÉ nL

o¬nJ nô r°SoCG nh o¬ n¶ nØ rënj nh , p¬« pa n∑ pQÉnÑ oj r¿nCG n G É nYnO nh , p¬ pa tô n°ünJ pø r°ù oM ≈n∏ nY G kRG sƒ na oQÉ nérdG nô nµ n°T. m√h oô rµ ne uπ oc rø pe

٢٢

:(o oQƒ o¶ ræ ne o oA nÓ repEG) oÖ oà rcnCG sº oK , oß pM n’oCG ٢

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

: oç só në nJnCG nh oß pM n’oCG ٣

٢٣

٢٤

¢SQódG äÉWÉ°ûf٣

:oCG nô rbnCG ١

má nÄ pæ r¡ nJ oá nbÉ n£ pH

≈nà ne : o√É``nHnCG o oΩ pRÉ`` nM n∫nCÉ n°S mø nenR nó r©nH nh , pΩÉ se sódG ≈ndpEG nI só oL rø pe mΩ pRÉ nM o¿G nô« pL nπ n≤nà rfG ? o¬`` oJ nô`` r°S oCG nh ,o o∫ pOÉ`` nY oOƒ`` o©n« n°S

. p¬« pHnC p’ pój pó nérdG pπ nª n© rdG tô n≤ ne o™ n≤nj oår« nM n∑Énæ og n¿ rƒ n≤ rÑn« n°S : oÜnC r’G

. p¬ r«ndpEG oâ r≤nà r°TG pó n≤ na ,» p≤j pó n°U n∞pJÉ ngo CG r¿nCG oój pQoCG : o oΩ pRÉ nM

nô rÑ nY o¬ n© ne nπ n°UG nƒnànJ r» nc n∑ oó pYÉ n°SoCG n± rƒ n°S nh , s»næoH Énj o oÖu« nW o oQƒ o© o°T G nò ng : oÜnC r’G. u» pfh oôoà rµ pd pE r’G pój pônÑ rdG

. nô renC r’G n» pd nâr∏ s¡ n°S ,»pHnCG Énj G kô rµ o°T : o oΩ pRÉ nM

? o¬nd nÖoà rµnJ r¿nCG oój pôoJ GnPÉ ne nh : oÜnC r’G

:É n¡« pa oÖoà rc nCÉ n°S nh , mánÄ pæ r¡nJ ná nbÉ n£pH o¬nd oπ p°S rQo CÉ n°S : o oΩ pRÉ nM

٢٥

pº«M sôdG pø nª rM sôdG p G pº r°ù pH

:∫ pOÉ nY » pNnCG

. o¬oJÉ nc nônH nh p G oá nª rMnQ nh rº oµ r«n∏ nY oΩ nÓ s°ùdG

»pàndÉ```` n°S pQ n∂n∏``` p°ünJ r¿nCG ≈``` sæ nªnJnCG nh ,G kô```« pã nc n∂``` r«ndpEG oâ r≤nà``` r°TG

r¿nCG » pf oó p©``` r°ù oj É nª nc , mI nóu« nL má`` së````` p°ü` pH n∂`` oà`` n∏` pFÉ`` nY nh nâ`` rfnCG nh p√ pò ng

. mô r« nîpH nârfnCG nh mΩÉ nY sπ och , p∑nQÉnÑ oª rdG pô r£ pØ rdG pó« p© pH n∂nÄuæ ngo CG

pø nª rM sôdG pó rÑ nY oørH oΩ pRÉ nM : n∂ o≤j pó n°U

٢٦

:É`` v«`` pHÉ`` nà`` pc oô`` uÑ` nYoCG ٢

» pa (?) n™ r°Vnh ≈ n°ù rfnCG rønd. p∫GnDƒ t°ùdG pánjÉ n¡ pf

. más« p°SnQ ró ne mán∏ rM pô pH nΩÉn« p≤ rdG oá n°SnQ ró nª rdG pänQ sô nb

päG nhnOnCÉ pH oCG nó rÑnJ mán∏ pÄ r°S nCG pá nZÉn« p°U » pa »pf oQ phÉ néoj rø ne n™ ne o¿ nhÉ n©nJnCG

:ø nY o∫nCÉ r°S nCG nh ( rø ne , rº nc ,≈nà ne , nø rjnCG) pΩÉ n¡ rØ pà r°S r’G

. ......................................................................................... : pán∏ rM uôdG p¿É nµ ne -1

. .......................................................................................... : pán∏ rM uôdG pø nenR -2

. ................................................................. : pán∏ rM uôdG » pa nø« pc pônà r°û oª rdG -3

. ....................................................................................... : pán∏ rM uôdG pΩƒ o°S oQ -4

٢٧

: oô`` uµ``` naoCG ٣

? u» pfh oôoà rµ pdpE r’G pój pônÑr∏ pd oánæ pµ rª oª rdG oäÉ neG nó rîpà r°S r’G É ne

. .................................................................................................................................................

. .................................................................................................................................................

. .................................................................................................................................................

. .................................................................................................................................................

? m∫ pOÉ nY pó pdG nh pπ nª n© pd » pJÉ n© tb nƒnJ É ne

. .................................................................................................................................................

. .................................................................................................................................................

. .................................................................................................................................................

٢٨

: oå` në` rHnCG ٥

:( o t… pQÉ nÑ pà rNG o oA nÓ repEG) s»n∏ nY ≈n∏ rª oj É ne oÖ oà rcnCG ٤

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

: pán« pJB r’G päÉnÑ n°SÉnæ oª rdG » pa É n¡ pH oÅuæ ngoCG mäGnQÉnÑ pY o™ nª rLnCG

oìÉ nésædGpºj pô nµ rdG p¿BG rô o≤rdG nø pe mAG nõ rLnCG oß rØ pM

mój pó nL m∫ põ ræ ne ≈ndpEG o∫É n≤ pà rf’G

IóMƒdG٣

»pæ nW nh tÖ pMoCG

٣٠


:oCG nô rbnCG ١

p¿É nà n°S só n≤ oe p¿É nà næj pó ne

G nò ng oI nQƒof rânÑnà nµ na , p§ pFÉ nërdG pá nØ« pë n°U » pa n∑pQÉ n°ûoJ r¿nCG nI nQƒof rø pe oá nªu∏ n© oª rdG pânÑn∏ nW:n ƒ o°V rƒ nª rdG

.oI nQ sƒnæ oª rdG oánæj pó nª rdG nh oá ne sô nµ oª rdG oá sµ ne :É nª og p¿Énà n°S só n≤ oe p¿Énànæj pó ne »pæ nWnh » paoI nƒ rY sódG pänCG nónH É n¡ ræ pe nh , o∫ƒ o°S sôdG É n¡« pa nó pd oh , oø« penC r’G oón∏nÑ rdG n» p¡ na oá sµ ne É senCÉ na

. pΩ nÓ r°S pE r’G ≈ndpEG . rº p¡ pJ nÓ n°U » pa nø« pªp∏ r°ù oª rdG oán∏ rÑ pb oá na sô n°û oª rdG oánÑ r© nµ rdG nh oΩG nô nërdG oó pé r°ù nª rdG ná sµ ne »` pa sπ oc É n¡ r«ndpEG oêÉ sé oërdG oó pØnj »pàsdG oá nØ pdnO rõ oe nh ≈næ pe nh oäÉ na nô nY : oá n°S só n≤ oª rdG oô pYÉ n°û nª rdG É n¡« pa nh

. uè nërdG p∂ p°SÉnæ ne pAGnOnC p’ mΩÉ nYÉ n¡ r«ndpEG nô nLÉ ng .≈ndhoC r’G pΩ nÓ r°SpE r’G oQGnO , oánÑu« s£dG oánÑ r« nW n» p¡ na oI nQ sƒnæ oª rdG oánæj pó nª rdG É senCG nh

»` pa nø pa oO nh n» ua oƒoJ É n¡« pa nh ,É n¡ p°V rQnCG ≈n∏ nY n∞j pô s°ûdG o√ nó pé r°ù ne ≈nænH nh , o∫ƒ o°S sôdG pp∫ ró n©dÉ pH p¢V rQnC r’G pAÉ nërfnCG p™« pª nL ≈ndpEG pI nQ sƒnæ oª rdG pánæj pó nª rdG nø pe oΩ nÓ r°SpE r’G nô n°ûnà rfG. p¬ pJ nô ré oM

. pán∏ neÉ© oª rdG pø°ù oMh p¿É n°ù rMpE r’G nh

٣١

...............................................................................................................................................


...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................


. uè nërdG p∂ p°SÉ næ ne pAG nOnC p’ ; mΩÉ nY sπ oc ná` ne sô`` nµ oªrdG ná sµ ne ≈ndpEG oêÉ sé oërdG oó pØ nj

. oá nÑ u« s£dG oá nÑ r« nW » pg oI nQ sƒ næ oªrdG oá næj pó nªrdG nh , oø« penC r’G oón∏ nÑ rdG n» pg oá ne sô nµ oªrdG oá sµ ne

. oá nÑ u« s£dG oá nÑ r« nW » pg oI nQ sƒ næ oªrdG oá næj pó nªrdG nh , oø« penC r’G oón∏ nÑ rdG » pg oá ne sô nµ oªrdG oá sµ ne

...................................................................................................

٣٢

: oô`` uÑ` nYoCG ٤

n¿ƒ oY rónjnøj pQh oõnJn¿ƒ oaƒ o£njp¿G nó oé r°ùnj

. pánÑ r© nµ rdG n∫ rƒ nM .................................. oêÉ sé oërdG

. s… pƒnÑsædG nó pé r°ù nª rdG .................................. pârfnCG

. p¿GnPnC r’G nó r©nH n G .................................. n¿ƒt∏ n°ü oª rdG

.≈ndÉ n©nJ p .................................. p¿Én«u∏ n°ü oª rdG

: pÖ p°SÉnæ oª rdG pπ r© pØ rdÉ pH nÆG nô nØ rdG oπ pª rcoCG

٣٣

:oCG nô rbnCG ١

… pO nÓ pH oºn∏ nY

pás« pH nô n© rdG pá nµn∏ rª nª rdG nºn∏ nY oº o°S rônj nƒ og nh mRG sƒ na ≈ndpEG p¿G nô o¶rænj nI nQƒof n™ ne o o¥ pQÉ nW n¢ùn∏ nL . p¬ pà n°SnQ ró ne »` pa u» pæ nW nƒ rdG pΩ rƒn« rdG p¢V pô r© ne »` pa n∑ pQÉ n°ûo« pd pá sj pOƒ o© t°ùdG

? pô nØ r°UnC r’G p¿ rƒs∏dÉ pH nºn∏ n© rdG o¿ uƒn∏ oJ n’ GnPÉ nª pd :o o¥ pQÉ nW n∫É nb. oô``` n°† rNnCG oo¬ of rƒnd … pO nÓ``` pH oºn∏ n© na , o¥ pQÉ``` nW É``` nj pº`` n∏ n© rdG n¿ rƒ``` nd nô``` u« nZoCG r¿nCG oø``` pµ rª oj n’ :o oRG sƒ``` na

. nô nØ r°UnC r’G n¿ rƒs∏dG tÖ pMoCG »uæ pµnd nh :o o¥ pQÉ nW rø pe nÖn∏ nWnh , u» pH nô n© rdG pè«p∏ nîrdG p∫ nh oO pΩ nÓ rYnC p’ G kQ nƒ o°U nô n°† rMnCG sº oK , kÓ«p∏ nb o oRG sƒ na nô sµ na

. má nY rô o°ù pH p¬ r«nd pEG nQÉ n°TnCÉ na , pá pµn∏ rª nª rdG pºn∏ nY ≈nd pEG nô« p°û oj r¿nCG m¥ pQÉ nW? o¥ pQÉ nW Énj o¬nà ra nô nY n∞r« nc :o oRG sƒ na

. pô n°† rNnC r’G p¬ pf rƒn∏` pH o¬oà ra nô nY :o o¥ pQÉ nW. o¬nà ra nô nY É ne o¬of rƒnd nôs« n nJ rƒnd ? o¥ pQÉ nW Énj nâ rjnCG nQnCG :o oRG sƒ na

pó« pM rƒsàdG ná nªp∏ nc n¢ùrænJ n’nh : rândÉ nb nh oI nQƒof rânH nônà rbG . ( p G o∫ƒ o°SnQ o oó sª në oe o G s’pEG n¬ndpEG n’)

. pI sƒ o≤ rdG nh p∫ ró n© rdG ≈n∏ nY t∫ oónj … pòsdG n∞r« s°ùdG nh. p¬ pH tõnà rYnCG nh … pO nÓpH nºn∏ nY tÖ pMoCG ÉnfnCG : n∫É nb nh o o¥ pQÉ nW nº s°ùnÑnJ


٣٤


...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

: pá n«pdÉ sàdG pán∏ pÄ r°SnC r’G päÉ nHÉ nLpEÉ pH pánfÉ n© pà r°S r’G n™ ne nI nQƒ t°üdG o∞ p°UnCG ٣

? pInQƒ t°üdG » pa rø ne -1

? p√ pónj » pa oπ pª rënj GnPÉ ne -٢

? o¿ rƒs∏dG G nò ng t∫ oónj nΩ nÓ nYnh ? o¬of rƒnd É ne -3

? t∫ oónJ nΩ nÓ nYnh ? p¬ r«n∏ nY rânÑ pà oc »pàsdG oán∏ rª oérdG É ne -4

? t∫ oónj nΩ nÓ nYnh ? p¬ r«n∏ nY nº p°S oQ GnPÉ ne -5

٣٥


t» pæ` nW nƒrdG oΩ rƒ` n« rdG

râ neÉ nb nCÉ na , pá sj pOƒ o© t°ùdG pás« pH nô n© rdG pá nµn∏ rª nªr∏ pd u» pæ nW nƒ rdG pΩ rƒn« rdÉ pH oá``` n°SnQ ró nª rdG pâ nØnà rMG

mäÉ nM rƒnd nh , pø nWnƒ rdG pº pdÉ n© nª pd mQ nƒ o°üpH oò« pe nÓsàdG p¬« pa n∑nQÉ``` n°T ,É``` k°V pô r© ne nh kÓ rØ nM

. pø nWnƒr∏ pd mô rµ o°T nh xÖ oM päGnQÉnÑ pY É¡ r«n∏ nY GƒoÑnà nc

, pø nWnƒ rdG nó« p°ûnf oò« pe nÓsàdG nó n°û rf nCG sº oK , pºj pô nµ rdG p¿BG rô o≤ rdG nø pe mäÉnjBÉ pH oπ rØ nërdG nCG nónH

pπ nª n© rdG nh , pø nWnƒ rdG uÖ oM ≈n∏ nY rº o¡sã` nMnh , nò« pe nÓsàdG pá n°SnQ ró nª rdG oó pFÉ nb És« nM É ng nó r©nH nh

. p¿É nW rhnC r’G nánæj pR ≈ n≤ rÑn« pd ; mΩ rõ nY nh xó pépH

pô r« nîrdG oø nWnh Énæoæ nWnh :É n¡« pa n∫É nb , pø` nW nƒ rdG uÖ` oM rø nY ká nªp∏ nc o oRG sƒ na ≈ n≤ rdnCG sº oK

o√ nô uª n©of r¿nCG Énæ r«n∏ nY p¬ u≤ nM rø pe ,Énæ r«sH nônJ p¬ p°V rQnCG ≈n∏ nY nh ,Énf ró pd oh p¬« pa , pAÉ n£n© rdG nh

.É vj pƒ nb G vô oM n¢û« p©n« pd m∫É nZ sπ oc o¬nd n∫ oò rÑnf nh ,Énæ pMG nh rQ nCÉ pH o¬nj pó rØnf nh ,Énf pó pYG nƒ n°ù pH

:oCG nô rbnCG ١

٣٦

: oô`` uÑ` nYoCG ٢

............................................ o¬of rƒnd … pO nÓpH oºn∏ nY -1

.(.............................................................................) p¬ r«n∏ nY nÖpà oc nh

............................................ oOƒoæ oérdG -٢

............................................ nh … pO nÓpH nºn∏ nY tÖ pMoCG ÉnfnCG -3

. oásj pOƒ o© t°ùdG oás« pH nô n© rdG oá nµn∏ rª nª rdG »pæ nWnh

:nÆG nô nØ rdG oπ pª rc oCG nh ,nI nQƒ t°üdG oπ tenCÉnJnCG -1

٣٧


.É ngoO uOnQoCG nh É n¡oÑoà rc nCG nh , pø nWnƒr∏ pd mô rµ o°T nh xÖ oM nInQÉnÑ pY » p≤nà rfnCG

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................


...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

٣٨


pïj pQÉnJ rø nY pºj pƒ r≤sàdG » pa oå nërHnCG ,» pJ nô r°SoCG pI nó nYÉ n°ù oª pH º

. pQ phÉ né oª rdG p™sH nô oª rdG » pa o¬ o≤ p°ürdnCG sº oK , u» pæ nW nƒ rdG pΩ rƒn« rdG

. pI nQ sƒnæ oª rdG pánæj pó nª rdG nh pá ne sô nµ oª rdG ná sµ ne rø pe xπ oµ pd i nô rNoCG o oAÉ nª r°SnCG u¢üsædG » pa ränOnQ nh º

.» uØ n°U nΩÉ nenCG É n¡ o°V pô rY nCG sº oK ,É n¡ ræ pe xπ oµ pd i nô rNoCG mAÉ nª r°SnCG rø nY oå nërHnCG

................................................

................................................

................................................

................................................

................................................................................................

äÉ` nJÉ` nÑ` nfIóMƒdG٤

٤٠


:oCG nô rbnCG ١

mí` rª` nb pá sÑ nM oá`n∏ rMpQ

»pæ« u£n oj nh , p¢V rQnC r’G »` pa oì sÓ nØ rdG » pf oQ oò rÑnj , p¢ù nªr∏ nª rdG oá nª pYÉnf , oAG nô rØ n°U mí rª nb oásÑ nM ÉnfnCG ≈ndpEG É n¡ n≤j pô nW s≥ o°ûnà pd » pbÉ n°S ƒ oªrænJ sº oK ,… pQh oò oL ƒ oªrænà na pAÉ nª rdÉ pH » pæ« p≤ r°ùnj , pÜG nô tàdÉ pH

. oôoÑ rµnJ nh oAG nô r°† nîrdG » pbGnQ rhnCG o sô nØnànJ nh ,» pdƒ oW oOGnO rõnj nh . p¢V rQn C r’G pí r£ n°S

nAG nô rØ n°U ní pÑ r°üoJ nh s∞ pénà pd p¢ù rª s°ûdG pá s© p°TnCG nâ rënJ ≈ n≤ rÑnJ »pàsdG »p∏ pHÉnæ n°ù pH n∫ƒ o≤ oërdG oC nÓ renCG . kás« pÑ ngnP

, pánæ në r£ pª rdG ≈ndpEG É n¡ pJÉsÑ nM n¿ƒo∏ pª rënj nh ,»p∏ pHÉnæ n°S n¿h oó p°ü rënj nh n¿ƒ oM sÓnØ rdG » pJrCÉ nj sº oK É n¡o∏ pN róoj sº oK , nø« pén© rdG É n¡ ræ pe n™næ r°ün« pd oRÉ sÑ nîrdG É ng oò oNrCÉ nj sº oK ,É k≤« pbnO ní pÑ r°üoà pd oø në r£oà na

.Év« p¡ n°T É kµ r© nc rhn CG G kõ rÑ oN nô« p°ünà pd n¿ rô oØ rdG

٤١

...............................................................................................................................................


...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................


. p¢ù nªr∏ nªrdG oá nª pYÉnf , oAG nô rØ n°U mí rª nb oá sÑ nM ÉnfnCG

. oAÉ nªrdG , oø« pé n©rdG ,» pbG nQ rhnCG , oì sÓ nØrdG

. oAÉ nªrdG , oø« pé n©rdG ,» pbG nQ rhnCG , oì sÓ nØrdG

...................................................................................................

٤٢

. mäG nô rgnR .......................................... ≈ nªr∏ n°S » p≤ r°ùnJ

........................................................ oì sÓ nØ rdG o¢S pô r nj

............................................................. oó nª rMnCG oπ p°ù r nj

........................................... pI nô né s°ûdG pø r°ü oZ ≈n∏ nY

: pO nó n©rdG pIÉ nYG nô oe n™ ne nÆG nô nØrdG o C nÓ renCG nh nI nQƒ t°üdG oß pM n’oCG ٤

٤٣

:oCG nô rbnCG ١


oºs∏ n© nà nj nh o nQ rõ nj o oRG sƒ na

p√ uó nL rø pe nÖn∏ nWnh , pI nô pª` rã oª rdG pQÉ né r°TnC r’G oô n¶ræ ne o¬nÑ né rYnCG nh , o√ só nL o oRG sƒ na nQGnR pInRÉ nLpE r’G »` pa. ná nYGnQ uõdG o¬ nªu∏ n© oj r¿nCG

? oRG sƒa Énj n nQ rõnJ r¿nCG tÖ pëoJ GnPÉ ne : tó nérdG. o√ nô« p°ü nY tÖ pMoCG » pæsfnC p’ ;nQ nõ nérdG o nQ rRnCÉ n°S :o oRG sƒ```` na

. nAÉ nª rdG É¡ r«n∏ nY s¢TnQ sº oK , pÜG nô tàdÉ pH É ngÉ s£ nZnh , nQh oòoÑ rdG o oRG sƒ na nô`nãnf nh , n¢V rQnC r’G tó nérdG nç nô nM. pQ nõ nérdG o¥GnQ rhnCG rä nô n¡ nXnh , oΩÉ sjnC r’G pä sô ne

. o√ ró pénj rºn∏ na p¥GnQ rhn C r’G nør«nH pQ nõ nérdG pø nY oå nërÑnj o oRG sƒ na nò nNnCG.É k°û pg nóræ oe p√ uó nL nΩÉ nenCG n∞ nb nƒ na , p¬ pà nYGnQ pR »` pa rí nérænj rºnd o¬sfnCG o oRG sƒ na sø nX!nQ nõ nérdG oó pénJ É nªsH oô na ? n¥GnQ rhnC r’G o™p∏nà r≤nJ n’ GnPÉ nª pd : n∫É nb nh tó nérdG nº s°ùnÑnJ

.kI nQ nõ nL nê nô rNnCÉ na , p¥GnQ rhnC r’G n¢† r©nH o oRG sƒ na só n°T oô n¡ r¶nj n’nh , pÜG nô tàdG nâ rënJ ƒ oªrænj nQ nõ nérdG s¿nCG oâ rªs∏ n©nJ n¿B r’G ,… uó nL Énj n∑ oô oµ r°TnCG :o oRG sƒ```` na

. o¬ obGnQ rhnCG s’pEG o¬ ræ pe

٤٤


...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

: o¬ ræ nY oç só në nJnCG nh É n¡ tÑ pMoCG » pàsdG pá n¡ pcÉ nØrdG nø pe É kY rƒnf p≥nÑ s£dG nø pe oQÉ nà rNnCG

: oç só në nJnCG nh oß pM n’oCG ٣

٤٥


kI nô né n°T nQÉnà rînJ r¿nCG mI nò« pªr∏ pJ uπ oc rø pe oá nªu∏ n© oª rdG pânÑn∏ nW pI nô né s°ûdG p ƒ oÑ r°SoCG pánÑ n°SÉnæ oª pH .É n¡ pJ nÓ« penR nΩÉ nenCG É n¡ ræ nY oç só nënànJ

pI nô né s°ûdG pø nY mäÉ neƒo∏ r© ne n™ nª rénà pd ; nÖoà oµ rdG oCG nô r≤nJ rä nò nNnCG nh , pánÑnà rµ nª rdG ≈ndpEG oI nQƒof rânÑ ngnP .É n¡ rJnQÉnà rNG »pàsdG

ÉkH rƒ nK o¢ùnÑr∏nJ n» pg nh ,É n¡ pJ nÓ« penR nΩÉ nenCG oI nQƒof râ nØ nb nh » pdÉsàdG pΩ rƒn« rdG pìÉnÑ n°U »` pa ≈ n°U rhnCG nh , pºj pô nµ rdG p¿BG rô o≤ rdG »` pa » pª r°SG nô pc oP ,o oá ncnQÉnÑ oe o oI nô né n°T ÉnfnCG : rândÉ nb nh , nô n°† rNnCG

.… pô nªnK pπ rc nCG nh ,» p°S rô n pH ملسو هيلع هللا ىلص o∫ƒ o°S sôdG , o o∂« pª n°S » pY rò pLnh , pô n°† rNnC r’G p∞n© s°ùdG nø pe o oêÉnJ o√ƒo∏ r©nj » p°SrCG nQ ,o oπ« pª nL … pô n¶ræ ne

.o oá sj pƒ nb o oI sónà rª oe o oQh oò oL p¢VrQnC r’G ≈ndpEG » pf tó o°ûnJ nΩ nó rînà r°SG É nª nc , pÜ pQG nƒ n≤ rdG pá nYÉnæ p°Unh pAÉnæ pÑ rdG »` pa » pY rò pL É kªj pó nb o¿É n°ù rf pE r’G nΩ nó rînà r°SG

. p∫ nÓ u°ùdG pá nYÉnæ p°U »` pa » pØ n© n°S. oQÉnÑ pµ rdG nh oQÉ n u°üdG É n¡ tÑ pëoj , pº r°ù pér∏ pd o oI nó« pØ oe nh , pº r© s£dG oI nòj pònd … pQÉ nª pK

? o¿ƒ ocnCG rø nª na . p G pº n© pf rø pe o oá nª r© pf ÉnfnCG

:oCG nô rbnCG ١

?É``` nfnCG rø`` ne

٤٦


:( pI nô né s°ûdG) pá nªp∏ nc pΩG nó rîpà r°SÉ pH mπ nª oL nç nÓ nK oÖ oà rcnCG ٢

. p¢VrQnC r’G » pa mI sónà rª oe oô r« nZ nh ,o oá nØ« p© n°V pán∏ rîsædG nQh oò oL s¿nCG rƒnd nç oó rënj r¿nCG oø pµ rª oj GnPÉ ne

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

٤٧


...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................


:É n¡oÑoà rcnCG sº oK , mäÉnJÉnÑnf pAÉ nª r°S nCG rø nY pºj pô nµ rdG p¿BG rô o≤ rdG » pa oå nërHnCG , pI nô r°So C r’G pI nó nYÉ n°ù oª pH º

................................................

................................................

................................................

................................................

................................................

................................................

................................................

Documents

¢ù```jQó``J º````«`∏©``à```dG IQGRh äQô`````b …...¢ù```jQó``J º````«`∏©``à```dG IQGRh äQô`````b É¡`à`≤Øf ≈``∏``Y ¬``©``Ñ``Wh ÜÉ``à``µ``dG Gò```g