I.BLM KAIZEN

1

I. KAZENGR Japonlar hibir eye en iyi demez. bu ii yapmann baka yolu yok da en sevmedikleri deyilerden biridir. nk onlar her eyin geliime ak olduuna inanrlar. MORITA iin doas, kendi rnnz piyasann gerisinde brakmaktr. Eer biz bunu yapmazsak biliyoruz ki rakiplerimiz bunu bizim iin yapacaklardr. Diyerek srekli geliimin nemini vurgulamaktadr. Japoncada KAI, deiim; ZEN ise iyi, daha iyi anlamna gelmektedir. Kaizen de bu yoldan daha iyiye ulama, gelime ya da genel kullanm anlamyla srekli gelime demektir. Bu szck Japonyada srekli gelimeden ok srekli gelime istei eklinde kullanlr. nk Kaizen sadece iletmelerde kullanlmas gereken bir sistem olarak deil, ayn zamanda bir yaam biimi olarak dnlmektedir. Evde, iyerinde, okulda ve hastanede, ksaca her yerde ve her zaman uygulanabilir. Bu istein duyulduu her yerde, daha iyiye, daha gzele gtrlebilecek bir ey bulunabilir. Bu szce nemini kazandran unsur, onun ayn zamanda bir felsefeyi, bir yaam eklini belirtmesidir. Bu almada Kaizen stratejisi kavram, metodolojileri ve rekabet ncelikleri ile ilikilerin ele alnmas amalanmtr. 1970lerde Japonlarn en byk silah olan KAZEN stratejisinin, gelimekte olan lkeler asndan nemi, zellikle kreselleen dnyada retimden gelen rekabet gc olmas bakmndan byktr. DEEN DNYADA REKABET VE JAPONLARIN SLAHI: KAZEN Yirminci yzyln ikinci yarsnda sanayi ve ticarette yeni bir dneme girilmitir. Bu dnemin temel zellikleri globalleme ve imhac rekabet ifadeleriyle tarif edilebilir. Korumacln byk lde kaldrlmas, gmrk oranlarnn azaltlmas, yabanc sermayeye geni imkanlarn tannmas ve dier bir ok gelime gl ve

2

dinamik kurulularn ulusal snrlarn tesine ok daha kolayca eriimlerine frsat vermitir. Bu yn ile bakldnda globalleme, geni bir ekonomik yaylma anlamna gelir. Globallemenin en bariz sonucu rekabetin sertlemesidir. Ekonomik snrlarn ortadan kalkmas ile bir ok kurulu teden beri sahip olduklar pazarlarda yeni ve gl rakipleri karlarnda bulmulardr. Kolayclk yerini mcadeleye terk etmitir. Dier bir deyile irketler kendi evlerinde de vurulmaya balamlardr. Hakim olduklar pazarlarda pay kaybeden irketlerin bir ksm klm veya yok olmu, dierleriyse rakiplerinin pazarlarndan pay alma gayretine girmilerdir. Bylece, i pazarlarda artan rekabete ilave olarak d pazarlarda da rekabet younlamtr. mhac rekabet terimi de, ieride ve darda ayn sertlikte gelien bu ortam tarif etmektedir. kinci Dnya Savan izleyen son krk yla baktmzda, Japonyann eitli retim alanlarnda korkulu bir rakip olmak zere be aamal bir adaptasyondan geerek, dnya apnda ekonomik g konumuna geldiini ettiimiz aamalar: ABD ve Avrupann ithal edilen teknolojinin kapsaml biimde zmsenmesi Verimliliin nceden grlmedik lde ynlendirilmesi ABDden Dr. Deming ve Dr. Jurann fikirlerinden esinlenerek lke apnda kalite iyiletirme programlarnn gerekletirilmesi, Byk lde retim esneklii, okulusluluk gryoruz. Szn

olarak sralanabilir. KAZEN TANIMI Kaizen stratejisi Japon ynetiminde bal bana en nemli kavramdr ve Japonyann rekabetteki baarsnn anahtardr. Masaaki maiye gre st ynetim, mdrler ve alanlar da dahil olmak zere herkesi kapsayan ve srekli iyiletirme demektir. Japonyada yneticilere ve alanlara, Kaizeni benimsetmek iin pek ok sistem gelitirilmitir.

3

Kaizen herkesin grevidir. Kaizen kavram Batllarn ve Japonlarn ynetim yaklamlarnn farkllklarn ortaya koyar. Japon ve Batl ynetim kavramlarnn en nemli fark sorulduunda, hi tereddt etmeden Batnn yenilik ve sonu ncelikli dnce tarzna kar, Japonlarn Kaizeni ve onun prosese ncelik veren dnce tarz ortaya konulabilir. Kaizen Japonyada en sk kullanlan szcklerden biridir. Gazetelerde, televizyonlarda, radyolarda hkmet yetkilileri ve politikaclar her gn ABD ile olan ticaret dengesinin Kaizeni, X devleti ile diplomatik ilikilerin Kaizeni, sosyal refah sisteminin Kaizeninden bahsettiklerini duyabilirsiniz. alanlar da yneticiler de endstriyel ilikilerin Kaizeninden sz ediyorlar. alannda, Kaizen kavram alanlar ve yneticilerin zihnine ylesine yerlemitir ki ; ou kez Kaizeni dndklerinin farknda bile olmazlar. Petrol krizini takip eden 20 yl boyunca, dnya ekonomisi beklenmedik bir byme yaad; ancak o gnler geride kald. 1970lerin petrol krizi, uluslar aras i ortamn temelden ve geri dnlemez biimde deitirdi. Yeni durum yle tanmlanabilir: Girdi, enerji ve ii maliyetlerinde hzl art retimde kapasite fazlas Doymu veya klen pazarlarda artan rekabet Yeni rnleri ok daha hzl sunma gerei Baaba noktasn drme ihtiyac Bugnk rekabeti i ortamnda en son teknoloji uygulamann maliyeti olduka yksektir. Gelimi ynetim tekniklerinin uygulamadaki gecikmelerinin de maliyeti en az o kadar yksektir. Batl ynetimler Japon kurulular tarafndan gelitirilen Kaizen aralarndan yararlanmakta ge kalmlardr. Daha kts, pek ok Batl ynetici, Kaizen stratejisinin ne kadar kullanl ve rekabet asndan avantajl olduunun farkna bile varamamtr. Baarl irketler, deiimi nceden grmenin ve zorluklar henz stesinden gelinebilir haldeyken gslemenin mmkn olduunu gsterdiler. rnein Japon irketleri, Kaizen Stratejisini kullanarak rekabete ak rnleri baaryla tasarmlam, retmi ve pazarlamlardr.

4

Son 30 ylda Japonyada felsefeyi, sistemleri ve problem zmeye ynelik aralar birbirine balayan Kaizendir; mesaj ise iyiletirme ve daha iyisini yapmaktr. Kaizen; herhangi bir kuruluta sorunlarn varlnn anlalmasyla balad iin, herkesin bu sorunlar rahatlkla kabul edebildii bir irket kltr oluturularak problemlerin zlmesini ngrr. Problemler fonksiyonel veya fonksiyonlar aras olabilir. Szgelimi yeni bir rn gelitirmek pazarlama, mhendislik ve retimde grevli kiilerin ibirlii ve katlmn gerektirdii iin tipik bir fonksiyonlar aras faaliyettir. Batda fonksiyonlar aras ilikiler, fonksiyonlarn aralarndaki uzlamazlklarn giderilmesi olarak grlrken, Kaizen stratejisinin egemen olduu Japon ynetiminde fonksiyonlar aras ilikiler problemlerin zmne sistematik ve ibirlii iinde yaklama ortam salamtr. Japon ynetiminin rekabetteki stnlnn bir dier srr burada gizlidir. Kaizen stratejisinin nemi, ynetimin mteriyi tatmin iin gayret sarf etmek zorunda olduunu ve i dnyasnda kalc olmak, kar etmek istiyorsa, mterinin isteklerine hizmet emesi gerektiini fark etmesindedir. Kalite, maliyet ve termin (miktar ve teslim taleplerinin karlanmas) alanlarndaki iyiletirmeler esastr. Kaizen iyiletirme iin mteriye ynelen bir stratejidir. Kaizende btn faaliyetlerin er ge mteri tatminini arttraca kabul edilir. Kaizen hareketi, Japon irketlerinde gnlk yaamn bir parasdr; pek ok irket, ynetimin dikkatinin en az yzde 50sinin Kaizen zerinde younlamas gerektiini iddia etmektedir. Japon irketleri srekli olarak irket ii sistem ve prosedrleri iyiletirilmek iin yollar aramaktadr; Kaizen, alanlarla ynetim ilikileri, pazarlama uygulamalar, tedariki ilikileri alanlarna da yaylmtr. Orta kademe yneticileri, amirler ve alanlar aktif olarak Kaizene katlmaktadr. Japon fabrikalarndaki mhendisler her eyi hep ayn tarzda yapmaya devam ederseniz, ilerleme olmaz diye uyarlr. Kaizenin bir dier nemli yn, proses uygulamasdr. Kaizen, prosese ncelik veren dnce tarzn ve iyiletirme iin kiilerin proses ncelikli abalarn destekleyen bir ynetim sistemini gelitirmitir. Bu sistem, insanlarn almasn kat bir ekilde sonulara gre deerlendiren ve gsterilen abay dllendirmeyen Batl ynetim uygulamalarna tamamen terstir.

5

Gnmzde Japon irketleri Kaizenle 30 yllk tecrbeye ulamtr ve Kaizen stratejisi, artk her irketin anlayabilecei ve uygulayabilecei ekilde ete kemie brnmtr. Deiimi ynetmek ve ynetimi deitirmek farkl kavramlardr. Bu adan iki farkl deiimden sz edilebilir: Kademeli Deiim ve Ani Deiim. Japonyada deiim bir hayat biimidir ve her iki tr deiimi de grmek mmkndr. Fakat Batl yaam tarznda kademeli deiimi grmek pek mmkn deildir. Bu fark iki yaam tarznda geerliliini koruyan deer sistemleriyle ilikilidir. Sonu olarak, deiimin Japonyada nasl anlald ve Batda nasl grld arasndaki temel farka Kaizen kavram yardmyla cevap bulunabilir. Kaizen kavram Japonyada irketlerin neden uzun sre deimeden kalamadklarn aklar. Ve Kaizenin eksiklii Avrupa ve Amerikan fabrikalarnn nasl olup da 25 yl boyunca deimeden kalabildiini aklamaya yardmc olmaktadr.

Masaaki mai: 1950li yllarda Fordun River Range, Detroitteki bir elik fabrikasn gezme frsatm olmutu. Ayn fabrikay 25 yl sonra gezdiimde fabrikann aynen eyrek asr nceki halinde olduunu grdm. Japonyada zellikle eski fabrikalar 10 yllk sre ierisinde urasndan, burasndan yaplan deiikliklerle tamamen farkl bir grnt alr. Amerikada bir iletmede yaplan deiiklik genelde ok byk deiikliktir. Eski bir fabrika anormal bir maliyetle tamamen yenilenir.

Kaizenin z basit ve aktr: Kaizen iyiletirme demektir. Kaizen yneticilerden iilere herkesi ieren srekli iyiletirmedir. Kaizen felsefesi iyerinde olsun, sosyal ilikilerde veya aile yaantsnda olsun, yaam tarznn srekli iyiletirilmesi gerektiini syler. Japonlarn sava sonras ekonomik mucizesi ne Japonlara zg birok ynetim uygulamas (Toplam Kalite Kontrol, neri sistemi, otomasyon vb.) sebep gsterilmitir. Ancak tm bu uygulamalarn z bir tek faaliyetle ifade edilebilir: Kaizen! Kaizen artk dnya apnda tannan Japonlara zg ok sayda uygulamay bir araya getiren emsiye kavramdr.

6

Toplam Kalite Kontrol kavram Japon irketlerinin prosese ncelik veren bir dnce tarz oluturmasna ve organizasyon hiyerarisinin her dzeyindekilerin katlmyla srekli iyiletirmeyi salayan stratejiler gelitirmesine yardmc olmutur. irketin herhangi bir biriminde herhangi bir gelimenin olmad tek bir gn bile gememelidir. YLETRMEDE DOU VE BATI YAKLAIMLARI 4.1 YENLK VE KAZEN lerleme konusunda iki kart gr hakimdir: Kademeli ilerleme yaklam ve tek byk admda ilerleme yaklam. Japon irketleri genellikle kademeli yaklam, Batl irketler ise tek byk admda ilerleme yaklamn tercih ederler. Tek byk admda ilerleme yaklamn Bulu terimi ile zetleyebiliriz. KAIZEN Gl Zayf BULU Zayf Gl

JAPONYA BATI

Bat yaklam: retim belirli standartlara gre srerken, te yandan aratrmaclar laboratuarlarda Ar-Ge almalarn srdrmektedir. retim yapanlarla aratrma yapanlar farkl insanlardr.alma bitince, yaplan bulu uygulamaya konur ve gelime dzeyinde bir srama salanr. Artk yeni bulua kadar retim, yeni standartlarda srecektir. Kaizen yaklam: Belli bir zaman iinde ok sayda kk iyiletirme, gelitirme yaplabilirse, bunlarn toplam etkisiyle, klasik gelime hzna yakn ve bazen ondan da hzl bir gelime trendi yakalanabilir. Bat dnyasnn bululara, teknolojik atlmlara dayanan gelime anlay ile Japonlarn kk ama sk admlara dayanan Kaizen anlaylarnn grafik karlatrmas yledir.

Gelime

7

Yeni st. Yeni st. Bulu Standartlar (st) Zaman Bulu (Bat Yaklam)

Gelime

(Kaizen Yaklam)

Zaman

Japonlar Kaizeni batnn gelitirme anlaynn alternatifi olarak deil, tamamlaycs olarak kullanmlardr. ada bir ynetim tarz olan Toplam Kalite Ynetiminde kaizen felsefesi ve yenilik (bulu) yaklam bir arada ele alnmakta ve deerlendirilmektedir. ekilde grld gibi bu ikili deerlendirme ve uygulama irketlerin youn rekabet ortamnda kk admlarla ilerlemelerini salarken, Ar-Ge sonucu salanan gelimeler de iletmelerin hzl rekabet stnl elde etmelerini salayacaktr.

8

Gelime

(Bulu + Kaizen Yaklam)

Yeni st. Yeni st. Yeni st. Bulu Kaizen Zaman Batda rnein, orta dzeyde bir ynetici Bilgisayar Destekli Tasarm (CAD), Bilgisayar Destekli retim (CAM), Malzeme htiya Planlamas (MRP) gibi projeler iin st ynetimin desteini rahatlkla alabilir. Zira bunlar var olan sistemleri tmyle deitirecek yeniliki projelerdir ve st yneticilerin zor kar koyabilecei geri demesi yksek yatrmlardr. Buna kar bir firma mdrnn rnein iilerin makineleri kullannda kk bir deiiklik yapmak zere ok ynl i dalmn gzden geirmek veya retim yntemlerini yeniden dzenlemek gibi konularda ki bunlar her ikisi de iilerin yeniden eitim ve retim grmelerini gerektirecei iin sendika ile uzun sreli tartmalar da gndeme getirebilir ynetimin desteini almas zor olabilir. Kaizenin gzel yanlarndan biri de, karmak teknikler deil sadece kalite kontroln 7 arac gibi basit tekniklere ihtiya duymasdr. ou kez gereken tek unsur saduyudur. Yenilik ise genellikle karmak bir teknoloji ve byk bir yatrm gerektirecektir. Kaizen, kk ve srekli deiimleri besleyen verimli bir fide, yenilik ise ara sra ani patlamayla ortaya kan magma gibidir. Kaizen ile yenilik arasndaki en byk fark Kaizenin gerekletirilmesi iin byk yatrmlara ihtiya duyulmamasna karlk, srekli bir abay ve ie adanmay Bulu Kaizen

9

gerektirmesidir. Bu iki kavram arasndaki fark merdiven ile yoku arasndaki farka benzetilebilir. Yenilik stratejisinin merdiven tr ilerlemeye yol aaca varsaylr. Kaizen ise kademeli ilerlemeyi esas alr. Yenilik sonucu oluturulan bir sistem, onu ncelikle korumak ve sonrada gelitirmek iin kesintisiz bir aba gsterilmediinde srekli gerileyecektir. Btn sistemler, bir kez kurulduktan sonra gerileme eilimindedir. nl Parkinson Kanunlarndan biri yledir: Bir organizasyon yapsn bir kez oluturduktan sonra gerilemeye balar. Bir baka deyile mevcut durumun korunmas iin srekli iyiletirilmesi abas gereklidir. Hi aba gsterilmedii takdirde gerileme kanlmazdr. Bu yzden yenilik devrim denecek bir performans standardna ulatnda, ulalan dzey bir dizi Kaizen almas ile korunmal ve iyiletirilmelidir. Sonu itibariyle Kaizen ve yenilik yaklamlarnn kyaslamasn aadaki maddelerle yapabiliriz. Bireysellik yenilikte ortaya kar. Kaizende ise takm almas nem kazanr. Yaratcla oranla uyarlama yetenei Kaizende hakimdir. Kaizen insana, yenilik ise teknolojiye yneliktir. Kaizende daha ak ve daha kapsaml bilgi iletimi mevcuttur. Byk sramalardan ziyade srekli olarak kk admlarla ilerleme mmkndr. Yenilik dnen irketler yeni teknoloji araylarna, Kaizen ise var olan teknolojiyi iyiletirmeyi dnen almalarla ilgilenir. KAZEN 1. Etki 2. lerleme 3. Tempo 4. Deiim Uzun vadeli, uzun sreli ancak heyecan verici deil Kk admlarla Srekli ve dzenli gelierek Kademeli ve srekli BULU Ksa vadeli, heyecan verici Byk admlarla Aralklarla ve geliimi dzensiz Birdenbire ve geici

10

5. Katlm 6. Yaklam 7. Tarz 8. Kvlcm 9. Uygulama iin gereksinim 10. aba ynelimi 11. Deerlendirme kriteri 12. Avantaj 13. lgi alan 14. Bilgi 15. Eilim

Herkes oulcu, grup abalar, sistemsel yaklam Koruma ve iyiletirme Konvansiyonel bilgi, ada Kk yatrm, korumaya dnk youn aba nsan Daha iyi sonuca ynelik yntem ve abalar Yava gelien ekonomilerde iyi iler Ayrntlara ilgi Ak paylalan bilgi Prosese ynelik

Az sayda kii Kat bireysellik, bireysel fikir ve abalar Ykma ve yeniden kurma Teknolojik atlmlar, yeni keifler, teoriler Byk yatrm ve korumaya ynelik az aba Teknoloji Kar amacna ynelik sonular Hzl gelien ekonomilere daha uygun Byk sramalara ilgi Gizli-sakl bilgi (know-how-patent) Sonuca ynelik

KAZEN VE TOPLAM KALTE KONTROL KALTENN TANIMI Kaliteyi; en yaygn biimde iyiletirebilen her ey olarak tanmlayabiliriz. Kaizen yaklamnda ama iyiletirme, dolaysyla kaliteyi arttrmaktr. Bu yzden Kaizen yaklamn incelerken kalite kavramnn zerinde fazlaca durmak gerekir. Bu sebeple kalitenin, eitli zellikler asndan birka tanmn yapmakta fayda vardr. Kalite ncelikle mterinin ihtiyalardr. Bugnn retim anlaynda mterinin ihtiya ve beklentileri en belirleyici faktrlerin banda gelmektedir. Kalite amalara uygunluk olarak da tanmlanabilir. yi bir rnde aranlan bir zelliktir. Kalite srekli baar demektir. yinin de iyisi vardr. Kalite retilen bir maln eksikliini bulmak

11

olmayp, onu eksiksiz bir ekilde retmektir. Kalite llebilir bir kavram olup daha yksek rakamlara ulamaktr. TKK, Kaizene ve problemlerin zmne istatistiksel ve sistematik bir yaklam ifade eder. Metodolojik temeli, KK kavramnn, istatistiksel bilginin kullanm ve analizi de ieren, uygulamalara dayanr. Bu yaklam, proses ncelikli dnce tarzn tevik etmektedir. Proseslerin iyiletirilebilecei birok yol vardr ve bu yzden problem zme yaklamlarn n plana karmak gerekir. Tm bunlar, proses ncelikli dncede ele alnr ve ynetim bilimine yeni bir kavram getirmektedir: Yneticinin grevinin temelde ift tarafl olduu kavram. Grevin bir yn koruma bazl ynetim, yani iin sonucunu kontrol etmektir (S kriteri); dier yn ise, iyiletirme bazl ynetim, yani belirli bir sonuca ulam prosesi denetlemektir (P kriteri). 5.1 JAPON VE BATILI KALTE KONTROL YAKLAIMLARI Japonlarn ve Batllarn kalite kontrol yaklamlar arasnda birtakm temel farklar olduu aktr. Bu farklar yle sralayabiliriz: 1. KK mdrnn st ynetimle yakn ve srekli iliki kurulabilecek, kalite kontroln irket programnda birinci derecede nem tadn syleyecek konumda olduu rnekler ok azdr. 2. Batdaki igcnn bileimindeki heterojenlik ve ii ile ynetim arasndaki muhalif ilikiler, ynetimin verimlilii ve kalite kontrol iyiletirici deiikler getirmesi zorlatrmaktadr. Japonlarn nispeten homojen olan, benzer eitime ve sosyal grlere sahip nfus yaps, ii iletme ynetimi arasndaki ilikileri kolaylatrmaya yatkndr. 3. Batda kalite kontrol ve dier mhendislik teknikleri ile ilgili mesleki bilgi sadece mhendislere verilmekte; bu bilgilenme dier alanlar dier alanlar iin pek sz konusu olmamaktadr. Japonyada gerekli bilginin mavi yakallar dahil herkese aktarlmas iin byk abalar harcanmakta, bylece kiilerin kendi ileriyle ilgili sorunlarn daha iyi zmeleri mmkn olmaktadr. 4. Japon irketlerindeki st yneticiler TKKy bir KK mdrnn kiisel ii olmak yerine, irket apndaki bir bilgi oda olarak oluturmak durumundadr. TKK

12

kalite kontrol abalarnn, kiileri, organizasyonu, donanm ve uygulama kurallarn iermesi demektir. 5. Bir Japon deyiine gre Kalite kontrol eitimle balar, eitimle devam eder. Eitim st ynetim, orta ynetim ve iiler iin dzenli olarak yrtlr. 6. Japonyada irket iindeki gnll kk gruplar TKKnn istatistiksel aralarn kullanarak; kalite kontrol faaliyetlerinde bulunurlar. KK emberi, byle bir kk grup faaliyetidir. KK emberi faaliyetleri, ynetimin kalite kontrol alanndaki abalarn yzde 10 ile 30unu oluturmakla birlikte, nemi abartlmamaldr. Hibir ey iyi ve btnlemi bir TKK ynetim programnn yerini tutamaz. 7. Japonyada TKK faaliyetlerini canl tutan birok kurulu vardr. Batda bu tr organizasyonlar pek azdr. Ishikawa, Japonyada TKK hareketini karakterize eden alt zellii yle

sralamaktadr: irket apnda TKK faaliyetlerine tm alanlarn katlm Mesleki eitim ve renime nem verilmesi KK emberi faaliyetleri Deming dl denetlemeleri ve Bakan denetlemeleri ile ayn nitelikte TKK denetlemeleri statistiksel yntemlerin uygulanmas TKKnn ulus apnda tantlmas 1. KAZEN UYGULAMALARI Kaizenin gereklemesi iin u unsurun salanmas gereklidir. 1. Mevcut durumu yetersiz bulmak: Ancak vasat insanlar her iin en iyisini yaparlar. Bir sistem kusursuz bir ekilde alyor, bir i en mkemmel ekilde yaplyor olsa bile o sistemde ve ite dahi gelitirilebilecek birok faktr bulunabilir. 2. nsan faktrn gelitirmek: Her eyi yapan insandr. nce bireyin gelimesi ve kalitesi salanmazsa iletmenin gelimesi salanamaz.

13

3. Problem zme tekniklerini yaygn biimde kullanmak: letmelerde karlalan problemlerin ounu zmek iin basit istatistik ve karar verme teknikleri yeterli olmaktadr. Yaplan aratrmalar ileri tekniklerin ok az gerekli olduunu gstermektedir. Sistem gelitirmek iin uygulanan bu basit tekniklerin tm alanlara retilmesi ve uygulamaya geilmesi baary getirecektir. Japonyada ve Batda ilerlemeye ve iyiletirmeye nasl bakldndan daha nceki blmlerde bahsedilmiti. zellikle, Japonlarda Kaizen felsefesi ile Batllarn yenilikte odaklanan ilerleme anlay karlatrlmaya allmtr. Buradan elde edeceimiz bilgilerle Kaizeni blmde inceleyebiliriz: 1. Ynetim ncelikli Kaizen 2. Grup ncelikli Kaizen 3. Birey ncelikli Kaizen Ynetim ncelikli Aralar Kapsam Hedef evrim Kazanm Destekleyici Sistem Kaizen Yedi istatistiksel ara Yeni yedi ara Profesyonel yetenek Yneticiler ve Profesyoneller Sistem ve lemler zerinde odaklar Proje sresince Grup ncelikli Kaizen Yedi istatistiksel ara Yeni yedi ara Herkes Herkes kendi alannda Herhangi bir zaman neri sistemi -neri Sistemi Birey ncelikli Kaizen Saduyu Yedi Ara

Kalite emberi yeleri Ayn saha ierisinde Tamamlanmak iin

Devam eder drt veya be ay Ynetim ne kadar seerse Ylda 2-3 Hat ve kurmay proje -Kk grup takm faaliyetleri -KK emberleri -neri sistemi ounlukla pahal deildir

Gerekletirme maliyeti

Bazen karar gerekletirmek iin

Pahal deildir

14

Sonu

kk yatrm gerekir Yeni sistem ve tesisin iyiletirilmesi

-Yksek moral -Katlm -Deneyim kazanma Kademeli ve grlr iyileme

-Yksek moral -Kaizen duyarll -zgeliim Kademeli ve grlr iyileme

Yn

Kademeli ve grlr iyileme Mevcut durumda belirgin iyileme

6.1 Ynetim ncelikli Kaizen: Japon ynetimi, genel olarak bir yneticinin zamannn en az yarsn iyiletirmeye ayrmas gerektiine inanr. Ynetimin zerinde alt Kaizen konular meslek ve mhendislik bilgilerini, karmak problem zme yeteneini, PK yntemlerini ierir. Burada Kaizen takmlar, proje takmlar ve alma takmlar gibi grup yaklamlar kullanlr. Bu gruplar KK emberlerinden olduka farkldr, nk bunlar ynetim ve destek personelinden olumaktadr ve faaliyetleri, ynetim grevinin rutin bir paras olarak benimsenir. 6.2 Grup ncelikli Kaizen: KK emberleri, gnll ynetim gruplar ve problem zme tekniklerini kullanan kk gruplarca gerekletirilir. Bu yaklam PYDH dngsn gerektirir. Ekipteki yelerce, sorun belirlemenin yan sra, nedenlerin belirlenip analiz edilmesi, kar nlemlerin gelitirilmesi ve yeni standartlarn/prosedrlerin oluturulmasn ierir. Kk grup almalarnda ii-ynetim ilikileri byk lde iyiletirme gsterir. iler yeni bilgi be beceriler kazanrlar. Japonyada uygulanan kk grup faaliyetlerinden rnekler: a. Aileler iin fabrika turlar, b. Aileler iin sosyal faaliyetler, c. iler iin irket armalar, d. Blmler aras yarmalar, e. Yeni iiler iin ho geldin partileri, f. irketin fabrikalarna geziler,

15

g. irket bltenleri, fabrika gazeteleri, h. En son irket haberlerinin radyodan duyulmas, i. Ynetim Kurulu Bakannn cret zarf iine konmu mesaj, j. Ak hava toplantlar, k. irket ii Rekorlar Kitab, l. st dzey yneticileri ile dzenli grme. Gzel bir Uygulama: 1972 ylndan buyana her yl Japon irketlerinden 500 gen lider, Filipinler ve Hong Konga alan Coral Princes gemisinde 16 gnlk bir seminer iin bir araya gelir. Bu dinleyiciler gemideki gnlerini, konularnda uzman olan yneticilerden liderlik, iyerinin canlandrlmas, z gelime ve kk grup faaliyetleri gibi konulardan oluan bir dizi konferans dinleyerek geirir. Geceleri ise bir araya gelerek deneyimlerini tartrlar. Ama, ileride Japonyann belkemiini oluturacak liderlerin yetitirilmesidir. Hitachide Kk Grup Faaliyetleri- Snrl Hedefli (AD-HOC) Kampanyalar: Hitachi grubunun nde gelen yelerinden birinin zirveye meydan oku adl zgn bir hareketi vardr. Bu hareketin en nemli aya kampanyalardr. Kampanya hareketleri iilerin ruh hallerini kavrayacak ve daha iyi iletiimle moral salayacak ekilde yrtlr. Ynetim bu kampanyalarn, iinin moral ve ilgisini korumak zere sreklilik tamasnn nemli olduunu dnmektedir. Hareketin sekreteri kampanyann konularn tartmak zere ana blmlerin mdrleriyle her ay toplant yapmaktadr. Bu kampanyalar drt ana kategoride toplanmtr: Zevkli bir iyeri yaratma Sal iyiletirme Tasarruflar; maliyeti azaltma Varolan sorunlara zm bulma Ayr gruplar tarafndan yrtlen kk grup faaliyetlerinden farkl olarak kampanyalar, katlmak isteyen herkese aktr. Kampanya sekreterlii tarafndan kampanyann konusu belirlendikten sonra, dzenli haftalk toplantlarla aklanr. Ayrca duvarlara kampanya bltenleri aslr ve kapda bildiriler datlr.

16

lk kez 1979da balatlan kampanya uygulamalarndan buyana, ok eitli konularda 50den fazla kampanya gerekletirilmitir. Uygulanan deiik kampanyalardan baz rnekler: Fabrikada 2000deb fazla floresans lamba bulunmaktadr. Her elektrik dmesi birden fazla amaktadr. ou kez sadece bir iki a gereksinim vardr. Her lambaya bir ama kapama ipi ekleme kampanyas elektrik israfn nlemek zere balatld. pler balandktan sonra kampanya yeleri, le yemei arasnda iki kiilik devriye oluturdu. Bu kampanyann sonucunda, baz ksmlar elektrik harcamalarn %30 orannda azalttlar. Ynetim yeni krtasiye siparilerinden tasarruf ederek, bteyi daraltmaya karar vermiti. Kullanlmayan krtasiyeyi toplamak ve gereksinimi olanlara vermek zere bir kampanya balatld. Aralarnda kalemlerin, mektup katlarnn, zarflarn , klasrlerin ve silgilerin bulunduu ve yaklak deeri toplam 100.000 yen olan 3000den fazla malzeme topland. ilerin 43 kmlik bir yrye katlmalarn salamak zere bir kampanya balatld. Kampanya sekreterlii bir Cuma gecesi dolunayda ay yry dzenlendi. Yakndaki dalarda yaplan bu yrye 20den fazla ii katld. Bu yry grup dayanmasn arttrmada ve yelerin birlikte hareket etmelerinde ok etkili oldu. Kampanya lideri, baarl bir kampanyann u nitelikleri tamas gerektiini sylyor: Toplant, blten, bror ve posterlerle dzenli bilgi salanmaldr. Ayrca kampanya liderleri faaliyetlerini ayr bltenler eklinde sunmaldr. Aratrma ve dier kampanya faaliyetlerinin sonular derhal rapor edilmelidir. Bunu daha ilgin klabilmek iin ok sayda fotoraf kullanlmaldr. Kampanya, elenceli ve zevkli bir ekilde yrtlmelidir. izgi kahramanlar, karikatrler ve dier uyarlamalar olabildiince fazla kullanlmaldr. Kampanyalarda gnlk konular da iermelidir. Bunun iin kampanya liderleri medyadaki yeni haberler, reklamlar ve makaleleri yakndan izlemelidir.

17

6.3 Birey

ncelikli

Kaizen:

neri

sistemi,

birey

ncelikli

kaizen

gerekletirilmesine ve kiinin daha ok deil, daha akllca almasn salamaya ynelik bir aratr. Canonda camlar temizlemek iin olduka pahal temizleme katlar kullanan bir ii, sper markette satlan pamuk bezlerin daha ucuz ve daha iyi temizlediini kefetti. Bu nerisini ynetime sunduunda onayland. 6.3.1 neri sistemleri: kinci Dnya Savandan sonra ABDne giden Japon yneticiler neri sistemini renip kendi irketlerinde uygulamaya baladlar. Amerikada uygulanan neri sistemi ekonomik yararlar zerine durur ve sanayi ve KOBlerin yarsnda uygulanmaktadr. neri sisteminin gelimesi, kk grup faaliyetleriyle birletirilmesi ve kademe yneticilere, nerileri gzden geirip uygulama konusunda yetki verilmesiyle salanabilir.

6.3.1.1 Canonun neri Sistemi: Canonun neri sistemi, yneticiler dnda ve geici iilere yaygnlatrlmtr. Ayrca grup nerileri ve ortak nerilere tevik edilmektedir. 1983te Canon alanlar 390.000 neri sundular. neriler iin yaplan toplam harcama 1.08 milyon USD idi. i nerisini, zerinde be neri iin yer bulunan bir,r neri formuna yazar. Usta ba formu inceler ve gerekletirmek iin gerekli nlemleri alr. neri ou kez szle yaplr ve uygulandktan sonra yazl duruma getirilir. neri, olumlu olarak deerlendirilirse, incelenmek zere fabrika komitesine sunulur. Onaylanrsa, parasal dllendirme yaplr. Geri evrildiinde ise, iiye irket kooperatifinden eya almak iim kullanabilecei bir kupon verilir. Canon neri sistemini bir baka zellii de, yaam boyu artan dl sistemidir. Her neriye belirli bir puan verilir sistem balangcndan beri en fazla puan toplayan 20 kiiye her yl Bakanlk dl verilir. dln sahibi, 1350 USD ve bir altn madalya

18

alr. Her yl ayn kiilerin bu dl alabilecei dncesiyle, onun ierisinde en ok puan toplayan 30 kiiye ayrca Bakanlk dl olarak 450 USD ve gm madalyalar verilir. 6.4 PROSES NCELKL VE SONU NCELKL LTLER: Proses Sonu

yiletirme abas

Performans

Destek ve Tevik P lt

Havu ve Sopa ile kontrol S lt

P ltleri uzun erimlidir, kiilerin abalarna yneliktir ve davran deiiklikleri gerektirir. S ltleri daha dorudan ve ksa erinimlidir. Aylk toplant says, toplantya katlm oran, ka sorun zld, sunulan rapor adedi vb. rnekler P ltlerine, retim hacmi, kar oran sat rakamlar vb. rnekler ise S ltlerine girer. S ltleri iin verilen dller, salanan kar ve tasarruflar dorultusunda para dlleridir. P ltleri iin verilen dller daha ok onursaldr ve tannma eklindedir. Toyota Motorda en prestijli dl Bakanlk dldr. dl, bakan tarafndan bizzat verilen bir dolmakalemdir. Proses ncelikli dnce ekli, proses ve sonu, amalar ve aralar, hedefler ve ltler arasnda bir kpr kurar. Bu dnce eklinde yneticiler disiplin, zaman iyi kullanma, beceri gelitirme, paylama ve katlm, moral ve iletiim zerinde younlarlar. Ksaca, ncelii olan nsandr. 6.5 Kaizenin Yararlar: Kuruluun tm faaliyetlerinde canllk oluturur,

19

Topluluun ayn ama ve hedef dorultusunda almas salanr, Etkileim iinde olan blmlerin ortak sorunlar en ksa ve kalc biimde zmlenir, alanlarn bilgi ve beceri dzeyi ykselir, motivasyon artar, Verimlilik ve dier temel rekabet unsurlar daha iyi bir gelime gsterir. Bu gelime ile salanan olanaklar da, bata o kuruluu oluturan alanlar olmak zere, mteriler ve rettii katma deer ile yaratt ilendirme hacmi yoluyla tm topluma fayda salar.

2. SONU Bugnk rekabeti i ortamnda, en son teknolojiyi uygulamann maliyeti olduka yksektir. Gelimi ynetim tekniklerini uygulamadaki gecikmelerin maliyeti en az o kadar yksektir. Bu ortamda, irketlerin amac kaliteyi ucuza retmektir. irketlerin bu amaca ulamak iin uygulayabilecei stratejiler eitlidir. Bunlarn ierisinde, toplumsal bir yaam biimi olarak gzken ve Japon mucizesinin anahtar olarak kabul edilen Kaizen, en nemli aralardan biri olarak ortaya kmaktadr. irketler srekli ilerlemek, genilemek iin Kaizen ve onun admlarn uygulamaya zen gstermek zorunda kalmlardr. Byle bir ortamda Kaizen kavram, yararlar ve uygulamasn renmek ve retmek bata yeni nesil mhendislerin ve tm toplumun grevi haline gelmitir.

20

II.BLM

21

KAIZEN METODUNUN UYGULANMASIKAZEN METODUNUN UYGULANMASI 1. Gn: Tespit Etme ve Tanmlama Takt zaman hesaplanr Gncel yerleme plan ve malzeme ak tespit edilir Gncel i ak tespit edilir evrim zamanlar llr Dier sorunlar tespit edilir Kayplar ortadan kaldrmak iin fikir gelitirilir Optimal personal says tespit edilir Workshop kapsamn belirlenir ve Kaizen hedefleri gzden geirilir.

22

Kaizen Gazetesi rnei: Kaizen Gazetesi yiletirme Kim Glgeli takm panosu yaptrmak Uygun raflar tasarlarn lave fan konulacak Ali

Problem Sonu Takmlarn dzensizlii Raflar uygun deil Kaynak kabinin havalandrmas yetersiz

Ne zaman 3:00 Pano yapld

Aye

4:30

Makine Bu gece bakm

2. Gn: Tarif Etme (Devam) Tek para akn salayacak yerleim plan tasarlanr alanlarn i admlar tespit edilir Standart ara stoklar (WIP) tespit edilir Yeni yerleim plann uygulanr. 3. Gn: Uygulamaya Koyma Yeni i admlar tespit edilir Deneme retimi batan sona gerekletirilir, uygunluu tespit edilir ve iyiletirilir Yeni standart i ak dkmante edilir

23

Grsel ynetim sistemleri tasarlanr ve uygulanr. Kalp/Tertibat/Takm Deitirme Zamann Azaltma Plan Saatlik Takip Panosu rnei:

Saatlik Takip Panosu Saatlik Saat 8:00-9:00 9:00-10:00 10:00-11:00 11:00-12:00 12:30-13:30 13:30-14:30 14:30-15:30 15:30-16:30 30 30 25 30 30 30 25 30 15 16 18 23 27 27 25 29 Toplam Aktuel 15 31 47 70 97 124 149 178 Yorum/Makine dur. Yeni i adm srasnn retilmesi 2.ii takt zaman zerinde Yeni mod. iin seri r. band dei. (10 dk.) Yeni mod. iin yanl para teslimat (8 dk.) ilerin yemek. ge. gel. (4 dk.) Preste kal. prob.-hat dur. (5 dk.) nemli sorunlar yok Vardiya sonu temizlii (2 dk.) 30 60 85 115 145 175 200 230

Hedef Aktuel Hedef

Kaizen Hazrl Workshop alannda retilen tm paralar tanmlanr 1 rnek paralar seerek takm deiimi ilemi gzlenir lemleri Her takm deiimi iin gereken aktiviteler ve harici aletler tanmlanr gzlemleyin Harici aletler kontrol listesi oluturulur Paralarla ilgili tertibatlar, takmlar ve resimler toplanr 3 6 Analiz Gerekli ise donanm arabas hazrlanr edin/ yiletirmeleri fikirler Uygulamaya oluturun Geirin Takm Deitirme Zaman Azaltma evrimi 4 Grev Yeni donanm Dalm yapn deitirme prosedr gelitirin 2 24 Belgeleyin

G

1. Adm: Takm deitirme ilemini gzleyin Tespit aralar Deitirme ilemi Gzlem Formuna kaydedilir lemi daha iyi analiz etmek ve daha sonra karlatrma yapabilmek iin video kayd yaplr Ak iz Bir spagetti diyagram hazrlanr Zamanlar l Zamanlar takm deitirme ilemi gzlem formuna kaydedilir

25

Standart ileri tanmla Standart, standart i kombinasyonu formuna kaydedilir.

2. Adm: Gzlemler dkmante edilir Kaizen gazetesi oluturulur

Kaizen Gazetesi rnei: Nokta No 3 12 Elemanlarn Tanm. Takmlar Hazrlayn Primleri kartn 28 Yeni kalp Ykseklii 47 Ayarlayn Alt kalb Merkezleyin Bir flipchart temin edilir Sonular Workshop alanna yakn bir yerde gsterilir 3. Adm: Analiz/Beyin Frtnas (Brainstorming) Takm deitirme zamann azaltmak iin fikir retilir (Deitir, ortadan kaldr, toparla) Fikirler Kaizen Gazetesine yazlr 4. Adm: Yeni bir takm deitirme prosedr gelitirilir 5. Adm: Grup yelerine grevleri datlr 2 dk. 33 sn. Dahili * 5 dk. 12 sn. Dahili * Ayrntlar 6 dk. 37 sn. 3 dk. 47 sn. Dah. Har. Harici Dahili Hassas Ayar(*) Kaizen dnceleri Takm arabas Yayl skma penslerinin kullanlmas (Giri/k) Kalp yksekliklerinin standartlatrlmas Merkezleme bilezii monte edilmesi

26

6. Adm: yiletirmeler uygulanr Sonular takm deitirme zaman ubuk diyagramnda gsterilir GRUBUN GREVLER

Grup i blm Zaman tutma Spagetti diyagram oluturma Kaydetme (Elemanlar, zamanlar) Takmlar, tutucular ve lm cihazlar iin gzlem yapma Dierleri: Sre iyiletirmeleri (lemleri hzlandrma)

Zaman tutucu Kronometre ile sre kaydediciler Spagetti yerleim dzenini oluturmak kaydediciler (Takm deiim admlar ve zamanlar) Takm deitirme ilemi ksaltma gzlem formuna kaydetmek takm, tertibatlar ve lm cihazlar gzlemcileri Harici takm deitirme ilemi kontrol listesini onaylar Dierleri: Sre iyiletirmeler (Hzl fikirler) yiletirme fikirlerinin Kaizen Gazetesine yazlmas

27

GENEL BLGLER 5 S yeri Organizasyonu 5 s yeri Organizasyonu Ayrn ve uzaklatrn Dzenleyin ve tanmlayn Her gn temizleyin Sk sk kontrol edin Motive edin (Seiri) (Seiton) (Seiso) (Seiketsu) (Shitsuke)

Ynetimde Deiiklikler Ynetimde Deiiklikler Deiiklik nerilerinin alanlarla konuulmas malat blmne en yeni bilgilerin verilmesi alanlara yerleim plan tasarmnn aklanmas alanlar vardiyay bitirmeden yeni yerleim plannn anlatlmas Uyarlarn dikkate alnmas yiletirmelerin denenmesi ve zerinde konuulmas

28

Kaizen Temel lkeleri

Kaizen Grubu Temel lkeleri Deiime ak olun Pozitif olun Kart fikirlerinizi dile getirin ve uzaklan Sulu aramayn Birbirinize sayg gsterin Bakalarna, kendinize davranlmasn istediiniz gibi davrann Herkesin fikri eit deerdedir, pozisyon ya da rtbe Hzl ve nemli deildirkaba, yava ve zariften Her sorudan bireyler renebilirsin Kaizenin mantn anlayn ve i balasn!

nce eldeki bilgilerle bireyler yapmaya aln Daha iyi sonulara ulamaya aln Analizlerinizi gerek verilere dayandrn Her iyiletirme bir sonraki Bu hzl ve zarif zmleri getirir

iyiletirmenin temelini hibir ey olmaz Aksiyonsuz oluturur (Grmemek29 bilmemek demektir)

III.BLM

30

MERCEDES BENZ TRK A..DE KAIZEN UYGULAMASI

1. MERCEDES BENZ TRK A.. ve KAZEN Mercedes Benz Trk A..de Kaizen almalar 3.5 yldr Workshop uygulamalar eklinde yaplmaktadr. Balangta Almanyann nezaretinde ve danmanlnda yaplmaktayken u an bamsz ekilde yrtlmektedir. Workshoplar 3-4 haftada bir dzenlenmektedir. Her Workshop uygulamas bir i istasyonunu kapsamakta ve fabrikadaki tm istasyonlar iin dnml olarak tertip edilmektedir. Workshop gruplar fabrikann muhtelif departmanlarndan seilen gnll personellerden olumaktadr. Gruplar:

31

Grup szcs Teknik Planlama (1 kii) yeler Kalite Kontrol (1 kii) Malzeme (1 kii) malat (En az biri Postaba olmak zere 2 kii)

Danman Kaizen Brosu (1 kii) Stajyerler En ok 3 kii den oluur. Workshoplar 4 gn srer. nceki blmlerde bahsedildii gibi, grup mensuplar uygulamann yapld istasyondaki aksaklklar, iyiletirilebilecek faktrleri tespit ettikten sonra, iyiletirme workshop sresi dahilinde uygulamaya konur ve sonular analiz edilir. Uygulamalar bu ksa sre ierisinde yapmak her zaman mmkn olmamaktadr. rnein baz sorunlarn giderilebilmesi iin Almanyayla irtibat kurularak sonu alnmas iin beklenmesi gerekmektedir. Byle durumlarda vaka takibe alnr ve belirlenen sre snr ierisinde sonu alnmaya allr.

2. MOTOR ve AKS N MONTAJ STASYONU WORKSHOP ALIMASI Ama, yaplan n aratrma ve incelemeler sonucunda sz konusu i istasyonunda verimlilii %15 arttrmak olarak belirlenmitir. stasyondaki malzeme durumu (Ek 4) ve grup yeleri (Ek 2) ekte sunulmutur. stasyonda yaplan iyiletirmeler aadaki gibidir: 2.1 anzman Sevkiyat Paleti (Ek 6)

32

Kaizen ncesi: anzmanlar ahap paletlerde 3 veya 4 adet olarak gelmekteydi. Bu durum hem gereksiz yer kaplayan ara stok olumasna sebep olmakta hem de anzmanlarn baz blgelerine tala kamasna yol amaktayd. Kaan talalar temizleme ilemi operatrn zamann harcamasna sebep olmaktayd. Kaizen sonras: anzmanlar depoda mevcut olan ve tek anzman tama kapasiteli, daha kk boyutlardaki metal paletlerle istasyona sevk edilmeye baland. Bylece ara stoklar ortadan kalkt ve operatrn tala temizlemeye harcad zaman kazanlm oldu. 2.2 anzman Tayc Aparat (Ek 7) Kaizen ncesi: anzmanlar uygunsuz ekilde V kay yardmyla tanmaktayd. V kay, koparak anzmann dmesine sebep olabileceinden ve sonucunda maddi zarar ve personelin yaralanmasna yol aacandan dolay risk tamaktayd. Kaizen sonras: anzman gvenli ekilde tayabilecek bir aparat tasarland ve yaptrld. Bylece kaza riski ortadan kaldrlm oldu. 2.3 Eksik Teknik Resim (Ek 8) Kaizen ncesi: Operatrn para zerinde yapt 3. delii delme ilemi teknik resimlerde gzkmyordu. Kaizen sonras: Tespit edilen eksiklik izimlere yanstld. 2.4 Turbo Tribn Flan Borusu (Ek 9) Kaizen ncesi:

33

Turbo tribn zerindeki flan borusu Almanyadan montaja uygun olarak gelmiyordu. Montaja uygun hale getirmek iin flan borusunu evirme ilemi zaman kaybna sebep oluyordu. Kaizen sonras: Almanya ile grlerek sorun ilgili merciye bildirildi. Sonu bekleniyor. 2.5 n Aks (Ek 10) Kaizen ncesi: n aksn Almanyadan Trkiyeye tanmas esnasnda yanl muhafazasndan dolay zerinde paslanmalar olumaktayd. Pas gidermek iin yaplan ilemler -zmpara vs.- zaman alyordu. Ayrca n aksn yapld malzeme yeteri kadar kaliteli deildi. Bu sebeple tanma esnasnda olmasa bile ilerleyen zamanlarda paslanma grlebiliyordu. Kaizen sonras: n aksn yapld malzemenin kalitesiz olduu ve tanma koullarnn uygun olmad Almanyaya bildirildi. Malzeme deitirilmese bile yitirilen pas karma zamannn kazanlmas iin n aksn folyolanarak gnderilmesi talebinde bulunuldu sonu bekleniyor. 2.6 Hava Hortumu (Ek 11-12)

Kaizen ncesi: Hava hortumlarnn yerde dank ekilde yer almas, hortumun zerine baslarak deforme olmasna ve personelin hortuma taklmasna sebep oluyordu. Kaizen sonras: Menteeli bir konsol yaptrld ve helezon hortum tedarik edildi. Bylece dzen ve kolaylk salanm oldu.

2.7 rmcek Adam Arabas (Ek 13)

34

rmcek adam: Raflardan operatrler iin para temin eden elemandr. Kaizen ncesi: Eski rmcek adam arabas raflarn arasna girebilecek boyutta deildi. Bu sebepten tr rmcek adam, arabasn rafn banda brakarak alabildii kadar paray alp arabaya koyduktan sonra tekrar tekrar raflarn arasna girmek zorunda kalyordu. Bu durum zaman kaybna yol ayordu. Kaizen sonras: Raflarn arasna girebilecek boyutta 2 adet rmcek adam arabas yaptrld. 2.8 Takm ve El Aletleri Kutusu (Ek 14) Kaizen ncesi: Takm ve el aletleri takm kutusunda kark ekilde durmaktayd. Karklktan dolay gerekli olan el aletini bulmak ve kaybolan takmlar tespit etmek zorlayordu. Kaizen sonras: Tm takmlar ve el aletleri iin yeni bir pano yaptrld. Yeni panoda her aletin yerinin belli olmas sebebiyle karklk giderilmi oldu. 2.9 Tama Aparatlar Sehpas (Ek 15) Kaizen ncesi: Tama aparatlar paletin zerine rasgele braklyordu. Kaizen sonras: Tama aparatlarnn dzenli ekilde muhafaza edilmesi iin sehpa yaptrld. 3. WORKSHOP SONUCU Motor ve aks n montaj istasyonunda yaplan workshop almas ncesi llen proses sreleri toplam 552 dakikayd. Bu sre kaizen almalarndan sonra Almanya ile yaplan grmelerin sonularnn belli olmasna ramen 522 dakikaya drld.

35

Bylece %5 iyiletirme salanm oldu. Kaizen ncesi ve sonras Takt Zaman/gc Ykleme Zamann Ek16 ve Ek17deki grafiklerde grebilirsiniz.

4. SONU Mercedes Benz Trk A..de kaizen almas sadece workshoplarla snrl tutulmaktadr. Kaizen tm retim srelerine yaygnlatrlmam ve alanlar tarafndan benimsenmemi durumdadr. Bu yzden Mercedes Benz Trk A..de kaizen tam anlamyla uygulandndan bahsedilemez. alanlara kaizen bilinci alanmal, dllendirme sistemi gelitirilerek alanlar Kaizene tevik edilmeli ve Kaizen retimin her srecinde her zaman uygulanmaldr. Kaizenin tm meyvelerinden ancak bu uygulamalar sonucunda yararlanlabilir.

36