kap 5 perceptimi

Kapitulli PESE

Perceptimi

11/23/2009 Oltiana Muharremi 0

ne realitetin vete.

eshte bota qe eshte sipasmenyres sese te sjellurit emenyres

Cfare eshte Perceptimi, dhe Pseeshte i rendesishem?

Perceptimi

Nje proces npm te cilitindividet organizojnedhe interpretojnepershtypjet e ndjenjavete tyre per ti dhenekuptim mjedisit kujetojne.

··Sjellja njerezore bazohetne perceptimin eetyre secfare realiteti eshte dhe jone realitetin vete.

··Bota sic ajo perceptoheteshte bota qe eshte sipas

te sjellurit e

rendesishme..


Perceptim

QeInfluencoj

ne

Faktoret ne situata

Koha in

Faktoret tek perceptuesiQendrimiMotivetInteresatEksperiencatShpresat

PerceptimiMjedisi i punesMjedisi social

Faktoret ne objektivaRisiteVeprimetZeratLlojiMjedisi shoqeror

E X H I B I T 5–1E X H I B I T 5–1

11/23/2009

Afersia

Oltiana MuharremiNgjashmeria 2

Cfare shihni ?


· Eshte nje fytyre dhe nje fjale Liar(genjeshtar)


Eshte rrethi i mesit ne te majteme i madh?


Eshte nje spirale apo jo?


· Jo eshte nje grumbull rrathesh te pavarur


Cfareshihni?


Nje cift apo nje kafke?


Numeroni pikat e zeza?


Sa fytyra shihni ?


E shihni fytyren e trete?


Procesi ii perceptimit

1 Ballafaqimi i stimujve

Individi gjendet balle per balle me nje individtjeter/

grup/ objekt / situate / problem.



2. Rregjistrimi

Individi e rregjistron stimulin dhe rendesine etij



3. Interpretimi

Individi perpiqet te marre vesh kuptimin evertete

te situates



4. Feedback

Individi vlereson pikat e forta dhe te dobetadhe jep nje feedback te shpejte shqisavendijore


bashkveprimi i ndersjellte midis stimulit


5. Reagimi

Individi e jep pergjigjen ne formen ereagimeve qe mund te jene pozitive,negative, neutrale, duke u varur nga

11/23/2009 Oltiana Muharremi

dhe personit

17

Organizimi ii perceptimeve

Grupimi i stimujve qe merren prej mjedisit negrupe qe mund te perdoren si Modele .

Perzgjedhja Organizimi

Mendja njerezore mbledh, organizon dhe karakterizon informacionin



Organizimi ii perceptimeve

· Grupimi i perceptimeve :· Tendenca per ti grupuar stimujt individuale ne

nje model qe te kete kuptim duke perdorur perkete:

VazhdimesineTendenca per ti perceptuar objektet si modele ne

vazhdim

Gabim psh parashikimi ekonomik i te ardhmes

PermbylljaTendenca per te kompletuar me mendje nje objekt

dhe per ta perceptuar ate sikur ka gjithmone nje

Organizimi

te jeneSa me

Organizimi ii perceptimeveAfersiaNje grup objektesh mund te perceptohen

sikur kane lidhje per shkak te afersise menjeri tjetrin

Psh nqs anetare te nje departamenti largohennga puna per kushte te ndryshme per tejashtmit perceptimi eshte se ka nje lidhjemidis rasteve qe vjen nga kushtet e mjedisitte punes

Ngjashmeria11/23/2009 te ngjashmeOltiana Muharremiobjektet apo

idete, aq me e madhe eshte prirja qe ti20

Vezhgimi

· Pergjigjja

Perceptimi ii Personave

Proces i ngjashem me procesin eperceptimit te objekteve:

·

·

·

·

Perzgjedhja

Perzgjedhja

Organizimi

Interpretimi11/23/2009 Oltiana Muharremi 21

11/23/2009 e mban 22

Perceptimi ii Personave

Faktoret qe ndikojne mbi menyren se si njenjeri percepton nje tjeter jane:

Karakteristikat e perceptuesitPersonaliteti, te mesuarit dhe motivimiPerceptuesi perdor filtra si:Vlerat, Qendrimi, Motivet, Interesat, Eksperiencat,

Shpresat. Gjendja emocionale ne momentin konkret teperceptimit

Karakteristikat e atij qe perceptohetShprehjet e fytyres, paraqitja e pergjithshme, ngjyra e

lekures , menyra se siOltiana Muharremitrupin, mosha, gjinia, zeri,tiparet e personalitetit, sjelljet etj.

Manaxhimi ii pershtypjesNxitja qe ka individi per te lene pershtypjen qe

deshiron te lerePsh takim pune i motivuar te lere pershtypje pozitiveAngazhohet ne veprime te ndergjegjshme pera. Te percaktuar figuren qe do te lereb. Si do ta beje kete

Ndertimi i pershtypjes konkrete

Me miqte nuk ka asnje lloj nxitjeje qe te kujdeset per pershtypjenqe do te krijoje


–organizata

11/23/2009 Oltiana Muharremi 244. duhur ne momentin e duhur

reklamimi1. Perdor formale tainformale per bere nga te eproret

dhe si ka pasur dhe ne rezultatet keqeRrit rendesine

Manaxhimi ii pershtypjes neorganizata

Strategji zvogelueseparandaluese

1. Perpiqet te justifikoje vendimet e veta2. Kerkon falje para eprorit duke lene te kuptoje

pervec keqardhjes dhe mosperseritjen e sajpasi e ka kuptuar gabimin dhe eshte negjendejeStrategjiperballojedhe zmadhimi

3. Individikanaletmundohet largoje veten njohurgrupi ipergjegjesve merite ngjarja epozitive qekane ndodhur.

2. ndodhur e asaj qe ka bere duke pretenduar qe ideja e tij mund tejete e dobishme ne te ardhmen per arritjen e rezultateve te larta

3. Ve ne dukje se ka mundur te kaperceje me sukses pengesat qe kahasur gjate realizimit te objektivaveBen te mundur te shihet me personat e

Dallueshmeria: tregon sjellje te ndryshme ne situatate ndryshme.

te njejtente njejten11/23/2009

Perceptimi i Njerezve: TeBesh Gjykime Rreth te

Tjereve.Teoria e Atribuimit

Kur individet verejnesjelljen ata perpiqen tepercaktojne nese ajoeshte shkaktuar ngafaktore brenda ose jashteindividit qe ai i ka ne doreose qe jane jashtekontrollit.

ndryshme.

Konsensusi:pergjigja eshte eenjejte sisite tjeratne nje situate te ngjashme

Qendrueshmeria: pergjigjet neOltiana Muharremimenyre gjategjithe kohes. 25

Attribution11/23/2009 Theory Oltiana Muharremi

E X H I B I T 5–2E X H I B I T 5–2

26

Teoria eAtribuimit Interpretimi

Atribuimi i shkaqeve

e lartee jashtme

Dallueshmeria

e ulete brendshme

e lartee jashtme

11/23/2009 Individuale

Oltiana Muharremi

Vezhgimi

Sjellja Konsensus

e ulet 27

Gabime dhe Paragjykime neAtribuimet

Gabimet thelbesore teAtribumit

Tendenca per te nenvleresuarndikimin e faktoreve tejashtem dhe per tembivleresuar ndikimin efaktoreve te brendshem kurkryejme gjykime rreth sjelljesse njerezve te tjere.

ne pergjithesi nefajesojmepersonin, josituaten.


Gabime dhe Paragjykime neAtribuimet

Prirja per ti Sherbyer Vetes

Tendenca qe njerezit jaatribuojne suksesin e tyrefaktoreve te brendshem(aftesive dhe perpjekjeve) dhefajin per deshtimin ia vendosinfaktoreve te jashtem (fativeshtiresia e punes).

VEMENDJE: Kur njestudent merr nje note temire ne provim aishpesh thote qe mesovashume. Por kur rezultatis’eshte i mire si mundte interpretohet Prirjaper ti Sherbyer Vetes?

Aludim: Faji i kujt eshtezakonisht kur nje provimeshte “i rende”?


Menyra te shpejta te perdorurazakonisht per te gjykuar te tjeret

Perceptimi Selektiv

Njerezit ne menyre selektive interpretojne ate cfareshohin ne baze te interesave, formimit tepergjithshem, eksperiences, qendrimeve tevezhguesit.

Npm ketij procesi njerezit

filtrojne shumicen e stimujve per tu

marre me me te rendesishmit.


Faktoret e jashtem teperceptimit

Karakteristika te mjedisit qe bejne qe nje“stimul” te vihet re ose jo:

Permasa

Intensiteti

Kontrasti

Levizja

Perseritja11/23/2009 Oltiana Muharremi K

o

Risia dhe familjariteti

ntesti 31

dhene i njejti stimul ose stimuj te ngjashem

Faktoret e brendshem teperceptimit

Personaliteti

Me permasat dhe tiparet ndikon ne menyren se sipercepton nje individ dhe se si ai percepton tetjeret

Te mesuarit

Ndikon ne zhvillim e modeleve te brendshme teperceptimit sipas te cilave individi pret teperceptoje bazuar ne eksperiencat e kaluara,duke mbajtur parasysh perceptimet qe i ka


11/23/2009skualifikuar nje kandidatper te


Efekti HaloKrijimi i nje pershtypje te pergjithshmeper nje individ duke u bazuar te njekarakteristike e vetme e favorshme osejo si psh shoqerueshmeria, paraqitja,inteligjenca

Koncepti i Kontrastit

Vlersimi i karakteristikave te nje personi qe preket ngakrahasimi me njerez te tjere te cilet jane intervistuar dhe kanenje pocizion ne renditje me te ulet ose me te larte se ai per tenjejten karakteristike.

Mbivleresimi i informacionit negativIntervistuesit kane prirje qe te reagojne me shume se sa duhetndaj informacionit negativ thua se ata jane duke kerkuar nje arsye

Oltiana Muharremi 33


Projektimi

Njerezit kane prirje qete projektojne ndjenjate veta, tiparet epersonalitetit,qendrimet ose motivetmbi te tjeret.

Stereotipi

Te gjykosh dike ne baze tenje perceptimi qe ke pergrupin te cilit ai i perket.


Zbatimet Specifike neOrganizata

· Intervistat e Punonjesve– Paragjykimi ne perceptim i vleresuesve

ndikon ne saktesine e gjykimeve teintervistuesve te aplikanteve

· Pritjet mbi performancen– Profecia e permbushjes se vetes (efekti

Pygmalion):

performanca me e ulet ose me e larte epunonjesve reflekton pritjet e paramenduarate liderit rreth kapacitetit te punonjesit.

11/23/2009 Oltiana Muharremi

· Profili Etnik35

Zbatimet Specifike neOrganizata

· Vleresime te Performances– Vleresimet jane shpesh perceptime subjektive

(gjykuese) te vleresuesve mbi performancene punes se nje punonjesi tjeter.


Chapter Check-Up: Perception

It’s your little sister’s senior Prom

night, and she notices that everyone

is wearing the same dress she has

on! Which perceptual shortcut may· Escalation of

commitment

· Representative bias

11/23/2009 Oltiana

· Hindsight Bias

be occurring?

· Availability Bias

37

she has ·on!Escalation of

· Hindsight Bias


It’s your little sister’s senior Prom night, and she

notices that everyone is wearing the same dress

Which perceptual shortcut may be

occurring? commitment

· Representative bias

· Availability Bias

Discuss with your neighbor what the

answer would be if your sister came home

and said “I just knew that everyone would11/23/2009 Oltiana Muharremi

buy that dress!”38

Oltiana Muharremi


If all of these

perceptual shortcuts

happen unconsciously,

how can we keep the

stereotypes we have

from interfering with the

way we work in group

projects? Identify two

11/23/2009 specific things you

could do to help prevent

39

Documents

kap 5 perceptimi