44
Karta modułu/przedmiotu Informacje ogólne o module/przedmiocie 1. Kierunek studiów: analityka medyczna 2. Poziom kształcenia: jednolite studia magisterskie 3. Forma studiów: stacjonarne 4. Rok: III 5. Semestr: V 6. Nazwa modułu/przedmiotu: LABORATORYJNA DIAGNOSTYKA PROCESÓW WOLNORODNIKOWYCH W STANACH FIZJOLOGICZNYCH I PATOLOGICZNYCH 7. Status modułu/przedmiotu: fakultatywny 8. Jednostka realizująca moduł/przedmiot: Katedra i Zakład Chemii Klinicznej i Diagnostyki Laboratoryjnej ul. Jedności 8, 41-200 Sosnowiec, tel. 32 3641150; [email protected]; www.chemklin.sum.edu.pl 9. Prowadzący moduł/przedmiot (imię, nazwisko, adres e-mail): Prof. dr hab. n. med. Krystyna Olczyk; [email protected] 10. Cel kształcenia: Zapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych i patologicznych. Metodyka oznaczania parametrów aktywności wolnorodnikowej i antyoksydacyjnej ustroju. 11. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji: Podstawowe wiadomości z zakresu anatomii, fizjologii i biochemii organizmu człowieka. 12. Efekty kształcenia Numer efektu kształcenia Efekty kształcenia Student, który zaliczył moduł/przedmiot: Odniesienie do efektów kształcenia dla programu Odniesienie do efektów kształcenia dla obszaru 01 Rozumie procesy zachodzące w organizmie na poziomie komórkowym, narządowym, układowym i międzyukładowym w warunkach fizjologicznych i patologicznych; rozumie pojęcie choroby jako następstwo zmiany struktury komórek, tkanek i narządów z następowym upośledzeniem ich funkcji. K_W02 K_W10 M2_W01 M2_W02 M2_W03 02 Zna fizyczne i chemiczne podstawy procesów biologicznych oraz relacje między wielkościami fizykochemicznymi w aspekcie analitycznych metod pomiarowych stosowanych w diagnostyce laboratoryjnej. K_W06 M2_W01 M2_W03 M2_W07 03 Wnioskuje o funkcjonowaniu organizmu jako całości w oparciu o znajomość procesów fizjologicznych zachodzących na wszystkich poziomach jego organizacji, w tym procesów związanych z równowagą prooksydacyjno- antyoksydacyjną ustroju. K_U04 M2_U05 M2_U08 M2_U09 04 Umie określić przydatność diagnostyczną badania laboratoryjnego do o ceny równowagi prooksydacyjno- antyoksydacyjnej ustroju oraz interpratować wyniki tych badań w aspekcie rozpoznania określonej patologii. K_U10 K_U16 M2_U04 M2_U05 M2_U06 M2_U07 M2_U08 0n 13. Formy zajęć w odniesieniu do efektów kształcenia Numer efektu kształcenia Forma zajęć dydaktycznych wykład seminarium ćwiczenia ćwiczenia inne e-learning

Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

  • Upload
    vuthu

  • View
    219

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Karta modułu/przedmiotu

Informacje ogólne o module/przedmiocie

1. Kierunek studiów: analityka medyczna 2. Poziom kształcenia: jednolite studia magisterskie 3. Forma studiów: stacjonarne

4. Rok: III 5. Semestr: V

6. Nazwa modułu/przedmiotu: LABORATORYJNA DIAGNOSTYKA PROCESÓW WOLNORODNIKOWYCH W STANACH FIZJOLOGICZNYCH I PATOLOGICZNYCH

7. Status modułu/przedmiotu: fakultatywny

8. Jednostka realizująca moduł/przedmiot: Katedra i Zakład Chemii Klinicznej i Diagnostyki Laboratoryjnej ul. Jedności 8, 41-200 Sosnowiec, tel. 32 3641150; [email protected]; www.chemklin.sum.edu.pl

9. Prowadzący moduł/przedmiot (imię, nazwisko, adres e-mail): Prof. dr hab. n. med. Krystyna Olczyk; [email protected]

10. Cel kształcenia: Zapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych i patologicznych. Metodyka oznaczania parametrów aktywności wolnorodnikowej i antyoksydacyjnej ustroju.

11. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji: Podstawowe wiadomości z zakresu anatomii, fizjologii i biochemii organizmu człowieka.

12. Efekty kształcenia

Numer efektu

kształcenia

Efekty kształcenia Student, który zaliczył moduł/przedmiot:

Odniesienie do efektów kształcenia

dla programu

Odniesienie do efektów kształcenia dla obszaru

01 Rozumie procesy zachodzące w organizmie na poziomie komórkowym, narządowym, układowym i międzyukładowym w warunkach fizjologicznych i patologicznych; rozumie pojęcie choroby jako następstwo zmiany struktury komórek, tkanek i narządów z następowym upośledzeniem ich funkcji.

K_W02 K_W10

M2_W01 M2_W02 M2_W03

02 Zna fizyczne i chemiczne podstawy procesów biologicznych oraz relacje między wielkościami fizykochemicznymi w aspekcie analitycznych metod pomiarowych stosowanych w diagnostyce laboratoryjnej.

K_W06 M2_W01 M2_W03 M2_W07

03 Wnioskuje o funkcjonowaniu organizmu jako całości w oparciu o znajomość procesów fizjologicznych zachodzących na wszystkich poziomach jego organizacji, w tym procesów związanych z równowagą prooksydacyjno-antyoksydacyjną ustroju.

K_U04 M2_U05 M2_U08 M2_U09

04 Umie określić przydatność diagnostyczną badania laboratoryjnego do o ceny równowagi prooksydacyjno-antyoksydacyjnej ustroju oraz interpratować wyniki tych badań w aspekcie rozpoznania określonej patologii.

K_U10 K_U16

M2_U04 M2_U05 M2_U06 M2_U07 M2_U08

0n

13. Formy zajęć w odniesieniu do efektów kształcenia

Numer efektu kształcenia

Forma zajęć dydaktycznych

wykład seminarium ćwiczenia ćwiczenia inne e-learning

Page 2: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

laboratoryjne praktyczne

01 x

02 x

03 x

04 x

0n

14. Treści programowe

14.1. Forma zajęć: Wykłady Liczba godzin

W1

W2

W3

Wn

Łącznie

14.2. Forma zajęć: seminarium

S1 Podstawowe informacje na temat wolnych rodników. Źródła wolnych rodników w organizmach żywych i w środowisku.

4

S2 Przegląd najczęściej występujących wolnych rodników w organizmie i środowisku. Fizjologiczna rola wolnych rodników.

4

S3 Wpływ wolnych rodników na organizmy żywe. Mechanizmy uszkadzania komórek przez wolne rodniki.

4

S4 Udział wolnych rodników w patogenezie chorób (m. in.: nowotwory, choroby układu krążenia, choroby wątroby i trzustki, choroby układu oddechowego, choroby narządu wzroku).

4

S5 Mechanizmy antyoksydacyjne. Wpływ diety na zdolność antyoksydacyjną organizmu.

4

S6 Wykorzystanie tlenu i jego reaktywnych form w terapiach medycznych. 4

S7 Przegląd metod wykorzystywanych do oceny równowagi prooksydacyjno-antyoksydacyjnej organizmu.

6

Łącznie 30

14.3. Forma zajęć: …

C1

C2

C3

Cn

Łącznie

Łączna liczba godzin z przedmiotu

15. Metody kształcenia

15.1. Wykład

15.2. Seminarium prezentacja multimedialna, dyskusja problemowa, referaty, ćwiczenia pokazowe

15.3. …

Page 3: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

16. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny

Numer efektu kształcenia

Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia

01 referat

prezentacja referatu z prezentacją multimedialną; dyskusja referowanego tematu

02 referat

prezentacja referatu z prezentacją multimedialną; dyskusja referowanego tematu

03 referat

prezentacja referatu z prezentacją multimedialną; dyskusja referowanego tematu

04 referat

prezentacja referatu z prezentacją multimedialną; dyskusja referowanego tematu

0n

17. Obciążenie pracą studenta

Forma aktywności Przeciętna liczba godzin na zrealizowanie aktywności

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

udział w wykładach

udział w seminariach 15 x 2 h

udział w …

udział w …

łącznie 30 h

Samodzielna praca studenta

przygotowanie do seminarium 15 x 2 h

łącznie 30

Łącznie 60

Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2

18. Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich

2

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym

0

19. Literatura

19.1. Podstawowa 1. G. Bartosz „Druga twarz tlenu”. PWN Warszawa, 2003. 2. Materiały polsko- i anglojęzyczne dostępne w Internecie.

19.2. Uzupełniająca 1. Z. Antoszewski, J. Skalski „Tlen, niektóre inne gazy oddechowe i wolne rodniki tlenowe w medycynie”. Wydawnictwo Naukowe Śląsk, 2004. 2. B. Halliwell, J. Guttaridge „Free radicals in biology and medicine”. Oxford University, Press Oxford, New York, 1999.

20. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie

20.1. Liczebność grup 20

Page 4: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

20.2. Materiały do zajęć zeszyt seminaryjny

20.3. Miejsce odbywania się zajęć sala seminaryjna (110) Katedry i Zakładu Chemii Klinicznej i Diagnostyki Laboratoryjnej SUM

20.4. Miejsce i godzina konsultacji Katedra i Zakład Chemii Klinicznej i Diagnostyki Laboratoryjnej SUM, godzina konsultacji ustalana na pierwszych zajęciach z przedmiotu

20.5. Inne

Page 5: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

21. Formy oceny – szczegóły

Efekt Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5

Efekt 01 brak referatu; referat nie na temat

przedstawienie referatu bez prezentacji multimedialnej

przedstawienie referatu z pomocą prezentacji multimedialnej

przedstawienie referatu z pomocą prezentacji multimedialnej w sposób ciekawy i prowokujący do ogólnej dyskusji

Efekt 02 brak referatu; referat nie na temat

przedstawienie referatu bez prezentacji multimedialnej

przedstawienie referatu z pomocą prezentacji multimedialnej

przedstawienie referatu z pomocą prezentacji multimedialnej w sposób ciekawy i prowokujący do ogólnej dyskusji

Efekt 03 brak referatu; referat nie na temat

przedstawienie referatu bez prezentacji multimedialnej

przedstawienie referatu z pomocą prezentacji multimedialnej

przedstawienie referatu z pomocą prezentacji multimedialnej w sposób ciekawy i prowokujący do ogólnej dyskusji

Efekt 04 brak referatu; referat nie na temat

przedstawienie referatu bez prezentacji multimedialnej

przedstawienie referatu z pomocą prezentacji multimedialnej

przedstawienie referatu z pomocą prezentacji multimedialnej w sposób ciekawy i prowokujący do ogólnej dyskusji

* ocena celująca – wiedza i umiejętności wykraczają poza wymagania określone dla oceny 5 „bardzo

dobry”

Page 6: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Karta modułu/przedmiotu

Informacje ogólne o module/przedmiocie

1. Kierunek studiów: analityka medyczna

2. Poziom kształcenia: jednolite studia magisterskie 3. Forma studiów: stacjonarne

4. Rok: III 5. Semestr: V

6. Nazwa modułu/przedmiotu: ENTOMOLOGIA I AKAROLOGIA SĄDOWA. METODY ANALITYCZNE

STOSOWANE W KRYMINALISTYCE. 7. Status modułu/przedmiotu: fakultatywny

8. Jednostka realizująca moduł/przedmiot: Zakład Parazytologii, Sosnowiec, Jedności 8, tel. 323641190, [email protected], http://zaklad-parazytologii.sum.edu.pl/

9. Prowadzący moduł/przedmiot (imię, nazwisko, adres e-mail): Prof. dr hab. Krzysztof Solarz, [email protected]

10. Cel kształcenia: Zapoznanie z najważniejszymi grupami i gatunkami owadów, roztoczy i innych stawonogów

wykorzystywanych w medycynie sądowej. Przekazanie wiedzy w zakresie metodyki badań w miejscu

popełnienia zbrodni i badań autopsyjnych. Sposoby określania miejsca i czasu popełnienia zbrodni,

aktywności denata przed popełnieniem morderstwa oraz relokacji zwłok na podstawie danych

entomologicznych i akarologicznych. Metodyka zbioru materiału badawczego w miejscu popełnienia

zbrodni, oględziny wstępne, protokoły, dokumentacja badań, metodyka zbioru materiału podczas autopsji.

Metodyka badań podstawowych prowadzonych w akaroentomologii sądowej - z zastosowaniem biologii

molekularnej, badania z zakresu genetyki populacyjnej, morfologii, badania biologii taksonów w środowisku

naturalnym, analiza dyspersji owadów i roztoczy, analiza forezy na specyficznych forentach i migracji.

11. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji: Znajomość anatomii, histologii i fizjologii człowieka, procesów metabolicznych, podstaw genetyki medycznej, ponadto wiedza z zakresu chemii organicznej, analitycznej i biofizyki, patomorfologii, genetyki i higieny z epidemiologią jest bardzo pomocna w zrozumieniu zarówno objawów klinicznych (patomorfologia) jak też diagnostyki chorób pasożytniczych człowieka (genetyka, analiza instrumentalna, chemia analityczna i biofizyka); pomocna jest też znajomość łaciny i historii medycyny.

12. Efekty kształcenia

Numer efektu

kształcenia

Efekty kształcenia Student, który zaliczył moduł/przedmiot:

Odniesienie do efektów kształcenia

dla programu

Odniesienie do efektów kształcenia dla obszaru

01 Zdobywa umiejętności i kompetencje w zakresie pobierania materiału do badań laboratoryjnych wykonywanych w miejscu zbrodni i badaniach autopsyjnych, z uwzględnieniem metod stosowanych w entomologii i akarologii sądowej.

K_U09 M2_U02

M2_U07

M2_U08

02 Uzyskuje i prawidłowo interpretuje wyniki z zakresu entomologii, akarologii i parazytologii w celu określenia daty i miejsca popełnienia przestępstwa, a w konsekwencji ustalenia tożsamości sprawcy.

K_U28 M2_U04

M2_U05

M2_U07

M2_U08 03 Zna i stosuje przegląd ważnych grup owadów

wykorzystywanych w medycynie sądowej - muchówek, ciem i chrząszczy. Zna entomologiczne metody określania daty popełnienia zbrodni, metody zbioru i hodowli owadów nekrofagicznych istotnych w odtwarzaniu daty popełnienia zbrodni.

K_U09 K_U27

M2_U02

M2_U07

M2_U08

Page 7: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

04 Zdobywa wiedzę na temat morfologii, biologii, ekologii, oraz metod zbioru i hodowli gatunków stawonogów wykorzystywanych najczęściej jako markery czasu i miejsca popełnienia zbrodni, lub w sprawach sądowych innego typu.

K_W30 M2_W01 M2_W03

M2_W09 M2_W10

05 Potrafi się posługiwać akarologicznymi metodami określania miejsca i daty popełnienia zbrodni. Umie zebrać i określić przydatność roztoczy kurzu domowego, roztoczy przechowalnianych, innych roztoczy Astigmata, przędziorków i innych roztoczy - pasożytów roślin, roztoczy wodnych, glebowych, roztoczy Mesostigmata, roztoczy pasożytujących w skórze. Potrafi ocenić przydatność innych stawonogów występujących w otoczeniu człowieka jako markerów popełnienia przestępstwa.

K_W18

M2_W03

M2_W07

M2_W10

13. Formy zajęć w odniesieniu do efektów kształcenia

Numer efektu

kształcenia

Forma zajęć dydaktycznych

wykład seminarium ćwiczenia

laboratoryjne ćwiczenia

praktyczne inne e-learning

01 X

02 X

03 X

04 X

05 X

14. Treści programowe

14.1. Forma zajęć: seminaria Liczba godzin

S1

Entomologia sądowa - przegląd grup owadów wykorzystywanych w medycynie sądowej - muchówek, ciem i chrząszczy. Entomologiczne metody określania daty popełnienia zbrodni. Metody zbioru i hodowli owadów nekrofagicznych istotnych w odtwarzaniu daty popełnienia zbrodni, metodami entomologicznymi.

4

S2

Akarologia sądowa. Akarologiczne metody określania miejsca i daty popełnienia zbrodni. Znaczenie roztoczy kurzu domowego i roztoczy przechowalnianych, innych roztoczy pasożytujących na roślinach, roztoczy wodnych, glebowych i pasożytujących w skórze (Demodex spp., Sarcoptes scabiei).

4

S3 Inne stawonogi występujące w otoczeniu człowieka jako markery miejsca i czasu popełnienia przestępstwa.

2

S4 Metodyka zbioru materiału badawczego w miejscu popełnienia zbrodni, oględziny wstępne, protokoły, dokumentacja badań, metodyka zbioru materiału podczas autopsji.

2

S5

Metodyka badań podstawowych prowadzonych w akaroentomologii sądowej - badania z zastosowaniem biologii molekularnej, badania z zakresu genetyki populacyjnej, badania morfologiczne, badania biologii taksonów w środowisku naturalnym, analiza dyspersji owadów i roztoczy, analiza forezy na specyficznych forentach i migracji.

3

Łączna liczba godzin z przedmiotu 15

15. Metody kształcenia

15.1. seminarium Metody eksponujące: pokaz, elektroniczne podręczniki, wykorzystanie internetu

16. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny

Numer efektu

kształcenia Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia

01 Przygotowanie prezentacji multimedialnej Prawidłowo zaprezentowany temat

02 Sprawdzian pisemny z zadaniami otwartymi 65% poprawnych odpowiedzi

Page 8: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

03 Rozpoznawanie stawonogów w otoczeniu człowieka Prawidłowo identyfikuje stawonogi

04 Przygotowanie wystąpienia na zadany temat Prawidłowo zaprezentowany temat

05 Sprawdzian pisemny z zadaniami otwartymi 65% poprawnych odpowiedzi

17. Obciążenie pracą studenta

Forma aktywności Przeciętna liczba godzin na zrealizowanie aktywności

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

udział w seminariach 7x2 +1 = 15h

konsultacje 2h

łącznie 17h

Samodzielna praca studenta

przygotowanie do seminarium 8x1=8h

przygotowanie do kolokwiów z seminarium 3x2=6h

łącznie 14h

Łącznie 31h

Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 1

18. Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich

1

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym

19. Literatura

19.1. Podstawowa Buczek A. Choroby pasożytnicze. Epidemiologia. Diagnostyka. Objawy. Wyd. Drukarnia LIBER Lublin, 2003

lub Wyd. Koliber Drukarnia AKAPIT, Lublin 2005 lub 2010.

Deryło A (red.): Parazytologia i akaroentomologia medyczna. Wyd. Nauk. PWN SA, Warszawa 2002.

Deryło A. (red.): Skrypt do ćwiczeń i seminarów z parazytologii lekarskiej. Wyd. IV. Dział Wyd. ŚAM,

Katowice, 2000.

Kaczorowska E. Draber-Mońko A. Wprowadzenie do entomologii sądowej. Wyd.Uniwersytetu Gdańskiego,

Gdańsk 2010

Sedlak K., Tomsickova M. Niebezpieczne infekcje odzwierzęce. Bellona, Warszawa 2007.

Vieira D.N. (red.): Forensic Medicine. From old problems to new challenges. InTech, Rijeka 2011.

19.2. Uzupełniająca Żółtowski Z. (red.): Arachno-entomologia lekarska. PZWL, Warszawa 1976

Piotrowski F.: Zarys entomologii parazytologicznej. PWN, Warszawa 1990.

20. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie

20.1. Liczebność grup seminaryjne - 25 stud.

20.2. Materiały do zajęć Tablica ogłoszeń, strona internetowa Zakładu Parazytologii

20.3. Miejsce odbywania się zajęć

sala ćwiczeniowa

20.4. Miejsce i godzina konsultacji

Zakład Parazytologii: środy, czwartki godz. 13.00-15.00

20.5. Inne

21. Formy oceny – szczegóły

Efekt Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5

Page 9: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Efekt 01 Student nie charakteryzuje podstawowych pojęć związanych z istotą przedmiotu

Student charakteryzuje nieliczne pojęcia związane z istotą przedmiotu

Student dokonuje charakterystyki podstawowych pojęć związanych z istotą przedmiotu

Student samodzielnie dokonuje pełnej charakterystyki pojęć związanych z istotą przedmiotu

Efekt 02 Student nie charakteryzuje podstawowych pojęć związanych z istotą przedmiotu

Student charakteryzuje nieliczne pojęcia związane z istotą przedmiotu

Student dokonuje charakterystyki podstawowych pojęć związanych z istotą przedmiotu

Student samodzielnie dokonuje pełnej charakterystyki pojęć związanych z istotą przedmiotu

Efekt 03 Student nie charakteryzuje podstawowych pojęć związanych z istotą przedmiotu

Student charakteryzuje nieliczne pojęcia związane z istotą przedmiotu

Student dokonuje charakterystyki podstawowych pojęć związanych z istotą przedmiotu

Student samodzielnie dokonuje pełnej charakterystyki pojęć związanych z istotą przedmiotu

Efekt 04 Student nie charakteryzuje podstawowych pojęć związanych z istotą przedmiotu

Student charakteryzuje nieliczne pojęcia związane z istotą przedmiotu

Student dokonuje charakterystyki podstawowych pojęć związanych z istotą przedmiotu

Student samodzielnie dokonuje pełnej charakterystyki pojęć związanych z istotą przedmiotu

Efekt 05 Student nie charakteryzuje podstawowych pojęć związanych z istotą przedmiotu

Student charakteryzuje nieliczne pojęcia związane z istotą przedmiotu

Student dokonuje charakterystyki podstawowych pojęć związanych z istotą przedmiotu

Student samodzielnie dokonuje pełnej charakterystyki pojęć związanych z istotą przedmiotu

* ocena celująca – wiedza i umiejętności wykraczają poza wymagania określone dla oceny 5 „bardzo

dobry”

Page 10: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Karta modułu/przedmiotu

Informacje ogólne o module/przedmiocie

1. Kierunek studiów: analityka medyczna 2. Poziom kształcenia: jednolite studia magisterskie 3. Forma studiów: stacjonarne

4. Rok: III 5. Semestr: VI

6. Nazwa modułu/przedmiotu: METODY I PROCEDURY LABORATORYJNE KONTROLOWANEGO ROZRODU

7. Status modułu/przedmiotu: fakultatywny

8. Jednostka realizująca moduł/przedmiot: Zakład Biologii Komórki , 41-200 Sosnowiec, ul.Jedności 8 IIIp, tel 31 364 12 10

9. Prowadzący moduł/przedmiot (imię, nazwisko, adres e-mail): dr hab.n.med.Małgorzata Latocha, [email protected]

10. Cel kształcenia: Zapoznanie studentów z molekularnymi podstawami procesów związanych z rozrodem. Znajomość obecnie stosowanych technik w badaniach in vitro nad regulacją rozrodu. Umiejętność interpretacji informacji zawartych w publikacjach naukowych. 11. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji: Podstawy wiedzy z zakresu biologii komórki, fizjologii człowieka

12. Efekty kształcenia

Numer efektu

kształcenia

Efekty kształcenia Student, który zaliczył moduł/przedmiot:

Odniesienie do efektów kształcenia

dla programu

01 Posiada wiedzę z zakresu molekularnych podstaw procesów związanych

z rozrodem. Zna najczęściej występujące przyczyny męskiej i żeńskiej

niepłodności. Posiada wiedzę dotyczącą rekomendacji diagnostyki i

leczenia niepłodności wybranych typów niepłodności.

K_W02 K_W04 K_W10 K_W11

02 Zna obecnie stosowane techniki w badaniach nad kontrolą i regulacją

rozrodu.

K_W12 K_W14 K_W18 K_W19

03 Posiada świadomość dotyczącą ograniczeń metod wspomagających

rozród i ewentualnych zagrożeń.

K_W18 K_W19 K_W22 M2_K02

04 Posiada umiejętność interpretacji informacji zawartych w publikacjach

naukowych. K_W38 M2_K02

13. Formy zajęć w odniesieniu do efektów kształcenia

Numer efektu kształcenia

Forma zajęć dydaktycznych

wykład seminarium ćwiczenia

laboratoryjne ćwiczenia

praktyczne inne e-learning

01 x

02 x

03 x

04 x

14. Treści programowe

Page 11: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

14.1. Forma zajęć: Wykłady Liczba godzin

Łącznie -

14.2. Forma zajęć: Seminaria

S1 Zasady funkcjonowania narządów i komórek rozrodczych. Oogeneza i spermatogeneza. Wpływ czynników endogennych i środowiskowych na gametogenezę

2

S2 Molekularne podstawy interakcji pomiędzy plemnikiem a komórką jajową

2

S3 Rozwój embrionalny ssaków i człowieka. Imprinting genomowy w komórkach rozrodczych i zarodku. Molekularne podstawy patologii ciąży

2

S4 Przyczyny męskiej niepłodności. Rekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia niepłodności typu męskiego

2

S5 Przyczyny żeńskiej niepłodności. Rekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia niepłodności spowodowanej czynnikiem żeńskim

2

S6 Badania cytogenetyczne komórek rozrodczych u pacjentów z niepowodzeniem rozrodu. Techniki wspomaganego rozrodu w niepłodności (ART)

2

S7

Metody oceny zdolności zapładniających nasienia oraz powszechnego wykorzystania w hodowli metody podziału plemników z odpowiednim chromosomem płciowym. Nowoczesne metody biochemicznej i fluorescencyjnej oceny właściwości biologicznych plemników. Rozwiązania technologiczne dotyczące separacji plemników z chromosomem X i Y

2

S8 Konserwacja nasienia. Wpływ warunków przechowywania nasienia różnych gatunków na jego jakość

2

S9 Metodyka i ocena stosowanych w endokrynologii badań nad izolowanymi komórkami narządów rozrodczych oraz technika hodowli izolowanych komórek i tkanek

2

S10 Ocena wpływu środowiska na regulacje związane z rozrodem, a w tym wpływ diety oraz stresu, zanieczyszczeń środowiska i niektórych patogenów

2

S11 Badania in vitro oraz modele hodowli komórek i tkanek w badaniach fizjologicznej regulacji rozrodu

2

S12 Epidemiologia niepłodności – wpływ czynników jatrogennych i cywilizacyjno-środowiskowych na płodność

2

S13 Specyfika regulacji rozrodu wybranych gatunków zwierząt gospodarskich i domowych

2

S14 Klonowanie zwierząt gospodarskich. Transgeniczne modele zwierzęce w badaniach nad rozrodem ssaków

2

S15 Eksperymenty „in vitro” w badaniach nad regulacją rozrodu 2

Łącznie 30

14.3. Forma zajęć: Ćwiczenia

Łącznie -

Łączna liczba godzin z przedmiotu 30

15. Metody kształcenia

15.1. Wykład -

15.2. Seminaria Prelekcja wstępna, dyskusja, wyjaśnianie i objaśnianie zagadnień niezrozumiałych dla studenta w procesie samokształcenia, omawianie zagadnień związanych z badaniami i zagadnieniami w układzie in vitro na

Page 12: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

podstawie najnowszych publikacji z tego zakresu

15.3. Ćwiczenia -

16. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny

Numer efektu kształcenia

Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia

01 Udział w dyskusji, ocena z kolokwium

-dyskusja-max. 40%p możliwych do uzyskania w ciągu semestru, -kolokwium 60% (zdany powyżej 45% poprawnych odpowiedzi)

02 Udział w dyskusji, ocena z kolokwium

-dyskusja-max. 40%p możliwych do uzyskania w ciągu semestru, -kolokwium 60% (zdany powyżej 45% poprawnych odpowiedzi)

03 Udział w dyskusji, ocena z kolokwium

-dyskusja-max. 40%p możliwych do uzyskania w ciągu semestru, -kolokwium 60% (zdany powyżej 45% poprawnych odpowiedzi)

04 Opracowanie i przedstawienie materiału z publikacji naukowych

- przedstawienie materiału z publikacji naukowych -max. 10%p możliwych do uzyskania w ciągu semestru

17. Obciążenie pracą studenta

Forma aktywności Przeciętna liczba godzin na zrealizowanie aktywności

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

udział w wykładach -

udział w seminariach 30

udział w ćwiczeniach -

obecność na egzaminie -

konsultacje 15

łącznie 45

Samodzielna praca studenta

przygotowanie do wykładów -

przygotowanie do seminariów 10

przygotowanie kolokwium 5

łącznie 15

Łącznie 60

Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2

18. Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich

2

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym

19. Literatura

19.1. Podstawowa 1.Rodkiewicz B.: Biologia rozwoju w zarysie PWN Warszawa 1998 2.Krzanowska H, Sokół-Misiak W. Molekularne mechanizmy rozwoju zarodkowego PWN Warszawa 2002 5.Stokłosowa S.Hodowla komórek i tkanek. PWN 2004

19.2. Uzupełniająca 1.Krzymowski T.Biologia rozwoju zwierząt. Fizjologiczna regulacja procesów rozrodczych samicy.

Page 13: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Wydawnictwo: Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie 2007 2.Strzeżek J. Biologia rozrodu zwierząt. Biologiczne uwarunkowania wartości rozrodowej samca. Wydawnictwo: Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie 2007 3.dostępna w bibliotece, drogą internetową lub przekazywana przez osobę prowadzącą literatura (publikacje) na temat hodowli in vitro

20. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie

20.1. Liczebność grup 20 osób w grupie seminaryjnej

20.2. Materiały do zajęć Pokaz multimedialny,

20.3. Miejsce odbywania się zajęć wg planu podanego przez Dziekanat

20.4. Miejsce i godzina konsultacji Zakład Biologii Komórki, Wydziału 41-200 Sosnowiec, ul.Jedności 8 (p.303-305) 1 godzina raz w tygodniu (termin dostosowany do planu studentów).

20.5. Inne

Page 14: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

21. Formy oceny – szczegóły

Efekt Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5

Efekt 01 Brak elementarnej wiedzy i na temat podstaw procesów związanych z rozrodem.

Elementarna wiedza dotycząca podstaw procesów związanych z rozrodem.

Wiedza na temat podstaw metod procesów związanych z rozrodem.

Ugruntowana i szeroka wiedza na temat procesów związanych z rozrodem.

Efekt 02 Brak podstawowej wiedzy na temat obecnie stosowanych technik w badaniach in vitro nad regulacją rozrodu.

Znajomość obecnie

stosowanych

technik w

badaniach in vitro

nad regulacją

rozrodu.

Znajomość obecnie stosowanych technik w badaniach in vitro nad regulacją rozrodu. aktywność na zajęciach. Udział w dyskusji

Znajomość obecnie

stosowanych technik

w badaniach in vitro

nad regulacją rozrodu.

Wiedza dotycząca

najnowszych

osiągnięć nauki w tym

zakresie. Duża

aktywność studenta

na zajęciach.

Efekt 03 Brak podstawowej wiedzy na temat ograniczeń metod wspomagających rozród i ewentualnych zagrożeń.

Znajomość

podstawowych

ograniczeń metod

wspomagających

rozród i

ewentualnych

zagrożeń.

Znajomość ograniczeń metod wspomagających rozród i ewentualnych zagrożeń. Aktywność na zajęciach. Udział w dyskusji

Szeroka wiedza

dotycząca ograniczeń

metod

wspomagających

rozród i ewentualnych

zagrożeń. Duża

aktywność studenta

na zajęciach. Udział w

dyskusji.

Efekt 04 Nie przygotowanie prezentacji lub prezentacja materiału z publikacji bez zrozumienia w odbiorze nie dająca możliwości poszerzenia lub ugruntowania wiedzy przez kolegów

Przygotowanie prezentacji z zakresu materiału znadującego się w publikacji

Staranne przygotowanie się z zakresu materiału znadującego się w publikacji, wybór informacji, dobrze przygotowany przekaz umiejętne przekaznie istoty publikacji zrozumienie tematu

Staranne przygotowanie się z zakresu materiału znadującego się w publikacji, wybór najważniejszych informacji, dobrze przygotowany przekaz przygotowanie materiałów pomocniczych do prezentacji umiejętne przekaznie istoty publikacji zrozumienie tematu

* ocena celująca – wiedza i umiejętności wykraczają poza wymagania określone dla oceny 5 „bardzo

dobry”

Page 15: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Karta modułu/przedmiotu

Informacje ogólne o module/przedmiocie

1. Kierunek studiów: analityka medyczna 2. Poziom kształcenia: jednolite studia magisterskie 3. Forma studiów: stacjonarne

4. Rok: III 5. Semestr: VI

6. Nazwa modułu/przedmiotu: MOLEKULARNE ASPEKTY NOWOTWORZENIA I DIAGNOSTYKA CHORÓB NOWOTWOROWYCH

7. Status modułu/przedmiotu: fakultatywny

8. Jednostka realizująca moduł/przedmiot: Zakład Biologii Komórki , 41-200 Sosnowiec, ul.Jedności 8 IIIp, tel 31 364 12 10

9. Prowadzący moduł/przedmiot (imię, nazwisko, adres e-mail): dr hab.n.med.Małgorzata Latocha, [email protected]

10. Cel kształcenia: Zapoznanie studentów z różnicami pomiędzy komórkami prawidłowymi a zmienionymi nowotworowo - zgłębienie zagadnień dotyczących przebiegu, przyczyn oraz możliwości zapobiegania i obniżenia ryzyka zachorowania na nowotwory, genetycznych uwarunkowań chorób nowotworowych oraz diagnostyki nowotworów

11. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji: Wiedza z zakresu podstaw biologii komórki, budowy histologicznej narządów i fizjologii człowieka oraz ekspresji materiału genetycznego

12. Efekty kształcenia

Numer efektu

kształcenia

Efekty kształcenia Student, który zaliczył moduł/przedmiot:

Odniesienie do efektów kształcenia

dla programu

01 Potrafi wymienić i opisać rolę kancerogenów chemicznych,

biologicznych i fizycznych, objaśnić różne mechanizmy nowotworzenia,

wymienić i podać znacznie poszczególnych procesów komórkowych

modulujących przebieg transformacji nowotworowej

K_W111 K_W12 K_W04 K_W08

02 Zna cechy charakteryzujące komórkę prawidłową i nowotworową, umie

scharakteryzować etapy transformacji nowotworowej, umie wyjaśnić

różnice między zmianami przednowotworowymi, nowotworami

łagodnymi i złośliwymi, wyjasnić istotę zmian genetycznych i zjawisk

epigenetycznych predysponujących do rozwoju nowotworów u

człowieka

K_W02 K_W03 K_W04

03 Posiada wiedzę dotyczącą możliwości diagnostyki nowotworów,

predyspozycji i ryzyka wystąpienia choroby

K_W04 K_W17 K_W18 K_W25

04 Posiada umiejętność interpretacji informacji zawartych w publikacjach

naukowych K_W38 M2_K02

13. Formy zajęć w odniesieniu do efektów kształcenia

Numer efektu Forma zajęć dydaktycznych

Page 16: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

kształcenia wykład seminarium

ćwiczenia laboratoryjne

ćwiczenia praktyczne

inne e-learning

01 x

02 x

03 x

04 x

14. Treści programowe

14.1. Forma zajęć: Wykłady Liczba godzin

Łącznie -

14.2. Forma zajęć: Seminaria

S1

Zapoznanie się z danymi epidemiologicznymi dotyczącymi nowotworów. Porównanie zagrożenia nowotworowego z różnych rejonów Polski. Wpływ uwarunkowań kulturalnych, społecznych i religijnych na występowanie nowotworów w innych regionach Świata.

2

S2 Porównanie komórek nowotworowych i prawidłowych pod względem morfologicznym, biochemicznym i molekularnym. Bioenergetyka komórki nowotworowej i zmian w jej błonach biologicznych.

6

S3

Charakterystyka etapów kancerogenezy indukowanej. Kancerogeny chemiczne – kancerogeny i mutageny środowiskowe (zawodowe i pozazawodowe). Nowotwory tytonio i alkoholozależne. Kancerogeny fizyczne – działanie promieniowania jonizującego i niejonizujacego na komórkę. Kancerogeny biologiczne – różne mechanizmy indukowania transformacji nowotworowej.

2

S4 Mikrośrodowisko nowotworów i jego znaczenie 2

S5 Szczegółowe zagadnienia dotyczące biologii wybranych nowotworów na przykładach.

4

S6 Metody stosowane w diagnostycze i ocenie ryzyka wystąpienia choroby

nowotworowej -najnowsze trendy. 2

S7 Markery nowotworowe – klasyfikacja i rodzaje, siła wymowy markerów, zastosowanie w diagnostyce, odchylenia w badaniach laboratoryjnych w przebiegu choroby nowotworowej.

4

S8 Poszukiwania i doboru odpowiednich dla danego nowotworu markerów diagnostycznych na przykładach.

4

S9 Klasyczne terapie stosowane do walki z nowtworami i ich skuteczność. 2

S10

Medycyna tradycyjna i alternatywna w leczeniu nowotworów (akupunktura, akupresura, apiterapia, aromaterapia, bioenergoterapia, fitoterapia, hipnoterapia, homeopatia, hydroterapia, urynoterapia). Żywieniowa profilaktyka chorób nowotworowych.

2

Łącznie 30

14.3. Forma zajęć: Ćwiczenia

Łącznie -

Łączna liczba godzin z przedmiotu 30

15. Metody kształcenia

15.1. Wykład -

15.2. Seminaria Prelekcja wstępna, dyskusja, wyjaśnianie i objaśnianie zagadnień dotyczących omawianego tematu

15.3. Ćwiczenia -

16. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny

Page 17: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Numer efektu kształcenia

Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia

01 Udział w dyskusji, ocena z kolokwium

-dyskusja-max. 30%p możliwych do uzyskania w ciągu semestru, -kolokwium 60% (zdany powyżej 45% poprawnych odpowiedzi)

02 Udział w dyskusji, ocena z kolokwium

-dyskusja-max. 30%p możliwych do uzyskania w ciągu semestru, -kolokwium 60% (zdany powyżej 45% poprawnych odpowiedzi)

03 Udział w dyskusji, ocena z kolokwium

-dyskusja-max. 30%p możliwych do uzyskania w ciągu semestru, -kolokwium 60% (zdany powyżej 45% poprawnych odpowiedzi)

04 Opracowanie i przedstawienie materiału z publikacji naukowych

- przedstawienie materiału z publikacji naukowych -max. 10%p możliwych do uzyskania w ciągu semestru

17. Obciążenie pracą studenta

Forma aktywności Przeciętna liczba godzin na zrealizowanie aktywności

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

udział w wykładach -

udział w seminariach 30

udział w ćwiczeniach -

obecność na egzaminie -

konsultacje 15

łącznie 45

Samodzielna praca studenta

przygotowanie do wykładów -

przygotowanie do seminariów 10

przygotowanie kolokwium 5

łącznie 15

Łącznie 60

Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2

18. Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich

2

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym

-

19. Literatura

19.1. Podstawowa 1. Kordek R., Jassem J., Krzakowski M., Jeziorski A.: Onkologia. Podręcznik dla studentów i lekarzy. VIA

MEDICA 2006 2. Pawlęga J.:Zarys Onkologii. Podręcznik dla studentów i lekarzy. Wydawnictwo Uniwersytetu

Jagiellońskiego 2002 3. Kułakowski A., Skowrońska-Gardas A.:Onkologia. Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL

2003 Ruka W., Nowecki Z.I., Rutkowski P.: Czerniaki skóry u dorosłych. Medipage 2005

19.2. Uzupełniająca 1. Alberts B.: Podstawy biologii komórki. Wprowadzenie do biologii molekularnej. PWN 2007

Page 18: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

2. Kawiak J.: Podstawy cytofizjologii PWN 1995 3. Jabłońska S., Chorzelski T.: Choroby skóry. Dla studentów medycyny i lekarzy. PZWL 2001

dostępna w bibliotece lub drogą internetową literatura (publikacje) na temat kancerogenezy

20. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie

20.1. Liczebność grup 20 osób w grupie seminaryjnej

20.2. Materiały do zajęć Pokaz multimedialny,

20.3. Miejsce odbywania się zajęć wg planu podanego przez Dziekanat

20.4. Miejsce i godzina konsultacji Zakład Biologii Komórki, Wydziału 41-200 Sosnowiec, ul.Jedności 8 (p.303-305) 2 godziny raz w tygodniu (termin dostosowany do planu studentów).

20.5. Inne

Page 19: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

21. Formy oceny – szczegóły

Efekt Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5

Efekt 01 Brak elementarnej wiedzy na temat ważnych kancerogenów obecnych w środowisku i miejscu pracy oraz na temat mechanizmów nowotworzenia.

Elementarna wiedza

dotycząca

kancerogenów

obecnych

w środowisku

i miejscu pracy oraz

wiedza o różnych

mechanizmach

nowotworzeni.

Umiejętność rozróżniania kancerogenów pierwotnych, prekancerogenów, kokancerogenów, promotorów kancerogenezy, związków mutagennych i teratogennych. Udział w dyskusji.

Pełna wiedza na temat kancerogenów pierwotnych, prekancerogenów, kokancerogenów, promotorów kancerogenezy, związków mutagennych i teratogennych, umiejętność sprawnej analizy oddziaływań na poziomie molekularnym pomiędzy komórką a danym kancerogenem chemicznym, biologicznym czy fizycznym. Duża aktywność studenta na zajęciach.

Efekt 02 Brak elementarnej wiedzy na temat procesów komórkowych modukujących przebieg transformacji nowotworowej i morfologicznych, biochemicznych i molekularnych zmian zachodzących w komórce nowotworowej podczas kancerogenezy.

Elementarna wiedza na temat procesów komórkowych modukujących przebieg transformacji nowotworowej. Podstawowa wiedza z zakresu badań prowadzonych na komórkch nowotworowych a dotyczących zmian morfologicznych, biochemicznych i molekularnych jakie zachodzą w czasie kancerogenezy.

Podstawowa wiedza na temat procesów komórkowych modukujących przebieg transformacji nowotworowej, znajomość czynników decydujących o przerzutowaniu i lokalizacji ognisk wtórnych. Wiedza z zakresu prac prowadzonych obecnie i dotyczących różnic pomiędzy komórką prawidłową a nowotworową na poziomie morfologicznym, biochemicznym i genetycznym. Aktywność studenta na zajęciach.

Rrozbudowana wiedza na temat procesów komórkowych modukujących przebieg transformacji nowotworowej, znajomość czynników decydujących o przerzutowaniu i lokalizacji ognisk wtórnych, poszerzona wiedza o roli i funkcji cytokin, cząsteczek adhezyjnych, komórek układu odpornościowego, angiogenezie, hipoksji podczas kancerogenezy. Znacznie poszerzona wiedza z zakresu najnowszych osiągnięć naukowych dotyczących różnic

Page 20: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

pomiędzy komórką prawidłową a nowotworową na poziomie morfologicznym, biochemicznym i genetycznym. Duża aktywność studenta na zajęciach.

Efekt 03 Niewystarczająca wiedza dotycząca możliwości diagnostyki nowotworów, predyspozycji i ryzyka wystąpienia choroby

Podstawowa wiedza z zakresu diagnostyki nowotworów, predyspozycji i ryzyka wystąpienia choroby

Student potrafi wyczerpująco przedstawić zagadnienia dotyczące diagnostyki nowotworów, predyspozycji i ryzyka wystąpienia choroby (w zakresie omawianym na zajęciach)

Student posiada szeroką wiedzę z zakresu diagnostyki nowotworów, predyspozycji i ryzyka wystąpienia choroby. Potrafi przedstawić różne kierunki diagnostyki i omówić znaczenie poszczególnych markerów w różnych rodzajach nowotworów. Duża aktywność studenta na zajęciach.

Efekt 04 Nie przygotowanie prezentacji lub prezentacja materiału z publikacji bez zrozumienia w odbiorze nie dająca możliwości poszerzenia lub ugruntowania wiedzy przez kolegów

Przygotowanie prezentacji z zakresu materiału znadującego się w publikacji

Staranne przygotowanie się z zakresu materiału znadującego się w publikacji, wybór informacji, dobrze przygotowany przekaz umiejętne przekaznie istoty publikacji zrozumienie tematu

Staranne przygotowanie się z zakresu materiału znadującego się w publikacji, wybór najważniejszych informacji, dobrze przygotowany przekaz przygotowanie materiałów pomocniczych do prezentacji umiejętne przekaznie istoty publikacji zrozumienie tematu

* ocena celująca – wiedza i umiejętności wykraczają poza wymagania określone dla oceny 5 „bardzo

dobry”

Page 21: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Karta modułu/przedmiotu

Informacje ogólne o module/przedmiocie

1. Kierunek studiów: analityka medyczna 2. Poziom kształcenia: jednolite magisterskie 3. Forma studiów: stacjonarne

4. Rok: III 5. Semestr: VI

6. Nazwa modułu/przedmiotu: DIAGNOSTA LABORATORYJNY W SANEPIDZIE – ANALIZA ŻYWNOŚCI

7. Status modułu/przedmiotu: fakultet

8. Jednostka realizująca moduł/przedmiot: Katedra i Zakład Żywności i Żywienia, 41-200 Sosnowiec, ul. Jedności 8, tel. 032 364 11 70, [email protected], http://zywnosc.sum.edu.pl

9. Prowadzący moduł/przedmiot (imię, nazwisko, adres e-mail): Dr hab. n. med. Katarzyna Pawłowska-Góral, [email protected]

10. Cel kształcenia: - Zdobycie wiedzy na temat przepisów prawnych (krajowych i unijnych) dotyczących bezpieczeństwa żywności - Zapoznanie z metodami kontroli jakości żywności i badaniami żywności w Stacjach Sanitarno - Epidemiologicznych - Zapoznanie z rolą zdrowotną i znaczeniem składników pokarmowych występujących w żywności, ich wpływem na stan zdrowia człowieka oraz metodami oceny sposobu żywienia człowieka w zakresie podaży energii i składników odżywczych. - Zdobycie wiedzy dotyczącej oceny zagrożenia, wynikającego z niewłaściwej jakości zdrowotnej żywności, naturalnych skażeń żywności oraz wpływu procesów technologicznych i przechowywania na jakość zdrowotną żywności. - Poznanie zasad prawidłowego żywienia szczególnie w aspekcie profilaktyki chorób cywilizacyjnych.

11. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji: - Student posiada podstawowe wiadomości z zakresu budowy, właściwości oraz metabolizmu białek, tłuszczów i węglowodanów. - Student posiada podstawowe wiadomości z zakresu procesów życiowych, zachodzących w organizmie człowieka.

12. Efekty kształcenia

Numer efektu

kształcenia

Efekty kształcenia Student, który zaliczył moduł/przedmiot:

Odniesienie do efektów kształcenia

dla programu

Odniesienie do efektów kształcenia dla obszaru

01 Zna fizyczne, chemiczne, biologiczne i psychiczne uwarunkowania stanu zdrowia.

K_W08 M2_W01 M2_W03 M2_W04 M2_W06

02 Posługuje się wiedzą w zakresie środowiskowych uwarunkowań zdrowia, działań profilaktycznych, zasad nadzoru epidemiologicznego.

K_W09 M2_W04 M2_W06

03 Rozumie zależność pomiędzy stylem życia a zdrowiem i chorobą oraz społeczne uwarunkowania i ograniczenia wynikające z choroby.

K_W11 M2_W04 M2_W06

Page 22: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

13. Formy zajęć w odniesieniu do efektów kształcenia

Numer efektu kształcenia

Forma zajęć dydaktycznych

wykład seminarium ćwiczenia

laboratoryjne ćwiczenia

praktyczne inne e-learning

01 x

02 x

03 x

14. Treści programowe

14.2. Forma zajęć: Seminarium Liczba godzin

S1 Regulacje prawne związane z bezpieczeństwem żywności 3

S2 Metody analizy białek w żywności. Źródła żywieniowe białek, ich biodostępność i zapotrzebowanie.

3

S3 Metody analizy węglowodanów w żywności. Źródła żywieniowe węglowodanów, ich biodostępność i zapotrzebowanie.

3

S4 Badanie tłuszczów w produktach żywnościowych. Oznaczanie liczby kwasowej, jodowej, nadtlenkowej i anizydynowej. Źródła żywieniowe lipidów, ich biodostępność i zapotrzebowanie.

3

S5 Metody analizy witamin i składników mineralnych w żywności. Źródła żywieniowe witamin i składników mineralnych, ich biodostępność i zapotrzebowanie.

3

S6 Wpływ procesów technologicznych na zawartość przeciwutleniaczy w żywności. Antyoksydanty – występowanie w żywności, ich wpływ na zdrowie człowieka.

3

S7 Metody oznaczania zawartości substancji słodzących w żywności. Naturalne i syntetyczne subtancje słodzące.

3

S8 Wykrywanie i identyfikacja barwników syntetycznych w żywności. Dodatki do żywności.

3

S9 Higiena i toksykologia żywności. Zagrożenia jakości zdrowotnej żywności wynikające z obróbki technologicznej, pakowania, przechowywania i transportu.

3

S10 Wykrywanie i oznaczanie zanieczyszczeń biologicznych i mechanicznych w żywności. Azotany, azotyny, pestycydy i wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne.

3

Łącznie 30

Łączna liczba godzin z przedmiotu 30

15. Metody kształcenia

15.2. Seminarium Metody problemowe, metody praktyczne

16. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny

Numer efektu kształcenia

Sposoby weryfikacji Forma zaliczenia

01 Sprawdzian pisemny opisowy z pytaniami otwartymi oraz zaliczenie pisemne.

Powyżej 60 % poprawnych odpowiedzi.

02 Sprawdzian pisemny opisowy z pytaniami otwartymi oraz zaliczenie pisemne.

Powyżej 60 % poprawnych odpowiedzi.

03

Przygotowanie i zaprezentowanie prezentacji multimedialnej.

Poprawność omówienia tematu, sformułowanie wniosków. Umiejętność udzielenia odpowiedzi na pytania słuchaczy i prowadzącego.

17. Obciążenie pracą studenta

Page 23: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Forma aktywności Przeciętna liczba godzin na zrealizowanie aktywności

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

udział w wykładach

udział w seminariach 10x3= 30h

udział w zaliczeniu pisemnym 2h

konsultacje 2h

łącznie 34h

Samodzielna praca studenta

przygotowanie do seminarium 9x1h=9h

przygotowanie do kolokwiów z seminariów 10h

przygotowanie do zaliczenia 10h

łącznie 29h

Łącznie 63h

Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2 ECTS

18. Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich

1 ECTS

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym

1 ECTS

19. Literatura

19.1. Podstawowa 1. Gertig H., Przysławski J.: Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu. PZWL, Warszawa 2006. 2. Sikorski Z. E.: Chemia żywności. WNT, Warszawa 2002. Ciborowska H., Rudnicka A: Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. PZWL, Warszawa 2007. 3. Kunachowicz H., Nadolna I., Iwanow K.: Wartość odżywcza wybranych produktów i typowych potraw. PZWL, Warszawa 2008. 4. Młodecki H., Piekarski L.: Zagadnienia zdrowotne żywności. Podręcznik dla studentów farmacji. PZWL, Warszawa 1999.

19.2. Uzupełniająca 1. Gawęcki J., Hryniewiecki L.: Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. Tom I i II. PWN, Warszawa 2008. 2. Gertig H.: Żywność a zdrowie. Podręcznik dla studentów. PZWL, Warszawa 1996. 3. Payne A., Barker H.: Advancing Dietetics and Clinical Nutrition. Elsevier, 2010. 4. Artykuły z czasopism: Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, Roczniki PZH, Przemysł Spożywczy.

20. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie

20.1. Liczebność grup seminaria – 20–24 osoby

20.2. Materiały do zajęć tabele wartości odżywczej produktów spożywczych.

20.3. Miejsce odbywania się zajęć Sosnowiec, ul. Jedności 8, sala ćwiczeń - pok. 301

20.4. Miejsce i godzina konsultacji Sosnowiec, ul. Jedności 8, pok. 307, 308, 309 (godziny ustalane stosownie do planu zajęć Studentów)

20.5. Inne

Page 24: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

21. Formy oceny – szczegóły

Efekt Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 3,5 Na ocenę 4 Na ocenę 4,5 Na ocenę 5 Na ocenę celującą

Efekt 01 Posiada wiedzę na poziomie mniejszym niż 60%

Posiada wiedzę na poziomie 60-69%

Posiada wiedzę na poziomie 70-75%

Posiada wiedzę na poziomie 76-84%

Posiada wiedzę na poziomie 85-90%

Posiada wiedzę powyżej 90%

Posiada wiedzę wykraczającą poza wymagania dla oceny 5

Efekt 02 Posiada wiedzę na poziomie mniejszym niż 60%

Posiada wiedzę na poziomie 60-69%

Posiada wiedzę na poziomie 70-75%

Posiada wiedzę na poziomie 76-84%

Posiada wiedzę na poziomie 85-90%

Posiada wiedzę powyżej 90%

Posiada wiedzę wykraczającą poza wymagania dla oceny 5

Efekt 03 Posiada wiedzę na poziomie mniejszym niż 60%

Posiada wiedzę na poziomie 60-69%

Posiada wiedzę na poziomie 70-75%

Posiada wiedzę na poziomie 76-84%

Posiada wiedzę na poziomie 85-90%

Posiada wiedzę powyżej 90%

Posiada wiedzę wykraczającą poza wymagania dla oceny 5

Page 25: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Karta modułu/przedmiotu

Informacje ogólne o module/przedmiocie

1. Kierunek studiów: analityka medyczna 2. Poziom kształcenia: jednolite studia magisterskie 3. Forma studiów: stacjonarne

4. Rok: III 5. Semestr: VI

6. Nazwa modułu/przedmiotu: NOWE STRATEGIE DIAGNOSTYCZNE I TERAPEUTYCZNE W HEMATOLOGII

7. Status modułu/przedmiotu: fakultatywny

8. Jednostka realizująca moduł/przedmiot: Katedra i Zakład Immunologii i Serologii

9. Prowadzący moduł/przedmiot (imię, nazwisko, adres e-mail): Prof. dr hab. n. med. Zdzisława Kondera-Anasz [email protected]

10. Cel kształcenia: Celem tych seminariów jest poszerzenie wiedzy z zakresu patologii układu krwiotwórczego oraz hemostazy. Zapoznanie studentów ze złóżonymi przyczynami i mechanizmami niedokrwistości i rozrostowych chorób układu krwiotwórczego oraz nowymi strategiami diagnostycznymi i terapeutycznymi. Wykształcenie umiejętności właściwego doboru badań a następnie ich interpretacji w diagnostyce i monitorowaniu terapii chorób układu krwiotwórczego.

11. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji: Podstawowe pojęcia i zagadnienia z hematologii

12. Efekty kształcenia

Numer efektu

kształcenia

Efekty kształcenia Student, który zaliczył moduł/przedmiot:

Odniesienie do efektów kształcenia

dla programu

Odniesienie do efektów kształcenia dla obszaru

01 Opisuje mechanizmy i patogenezę niedokrwistości

K_W01 K_W02 K_W09 K_W11 K_W16 K_W17 K_W26

M2_W01 M2_W02 M2_W03 M2_W05 M2_W07 M2_W09 M2_W10

02 Opisuje mechanizmy rozwoju i patogenezę chorób rozrostowych układu białokrwinkowego

K_W01 K_W02 K_W09 K_W11 K_W16 K_W17 K_W26 K_W27

M2_W01 M2_W02 M2_W03 M2_W05 M2_W07 M2_W09 M2_W10

03 Zna nowe strategie stosowane w diagnostyce chorób układu krwiotwórczego

K_W01 K_W02 K_W09 K_W11 K_W16 K_W17 K_W26 K_W27

M2_W01 M2_W02 M2_W03 M2_W05 M2_W07 M2_W09 M2_W10

Page 26: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

04 Zna nowe strategie terapeutyczne oraz zastosowanie leków biologicznych w terapii chorób układu krwiotwórczego

K_W01 K_W02 K_W09 K_W11 K_W16 K_W17 K_W26 K_W27

M2_W01 M2_W02 M2_W03 M2_W05 M2_W07 M2_W09 M2_W10

05 Przeprowadza właściwy dobor badań a następnie ich interpretacji w diagnostyce i monitorowaniu terapii chorób układu krwiotwórczego

K_W01 K_W02 K_W09 K_W11 K_W16 K_W17 K_W26 K_W27

M2_W01 M2_W02 M2_W03 M2_W05 M2_W07 M2_W09 M2_W10

13. Formy zajęć w odniesieniu do efektów kształcenia

Numer efektu kształcenia

Forma zajęć dydaktycznych

wykład seminarium ćwiczenia

laboratoryjne ćwiczenia

praktyczne inne e-learning

01 x

02 x

03 x

04 x

05 x

14. Treści programowe

14.1. Forma zajęć: Wykłady Liczba godzin

W1 0

Łącznie 0

14.2. Forma zajęć: seminaria

S1 Talasemie 2

S2 Enzymopatie 2

S3 Niedokrwistości polekowe 2

S4 Nocna napadowa hemoglobinuria 1

S5 Hemochromatoza 1

S6 Hemosyderoza 1

S7 Choroba Blackfana-Diamonda 1

S8 Niedokrwistość sierpowatokrwinkowe 1

S9 Niedokrwistość Fanconiego 1

S10 Choroby hematologiczne wywołane przez pasożyty 1

S11 Zmiany hematologiczne w zatruciach metalami ciężkimi 1

S12 Zespół Sezarego 1

S13 Idiopatyczne zwłóknienie szpiku 1

S14 Choroby mastocytów 1

S15 Makroglobulinemia Waldenströma 1

S16 Choroby łańcuchów ciężkich i lekkich 1

S17 Amyloidoza pierwotna 1

S18 Zespół Chediaka-Higashiego 1

S19 Choroby spichrzeniowe 1

Page 27: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

S20 Hemofilia 3

S21 Zespół Wiskotta-Aldricha 1

S22 Zespół Rendu-Oslera-Webera 1

S23 Zespół Bernarda-Souliera 1

S24 Trombastenia Glanzmanna 1

S25 Plamica Schoenleina-Henocha 1

Łącznie 30

14.3. Forma zajęć: ćwiczenia

C1 0

Łącznie 0

Łączna liczba godzin z przedmiotu 30

15. Metody kształcenia

15.1. Seminaria Wykład informacyjny, wykład problemowy, dyskusja, metody programowe

16. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny

Numer efektu kształcenia

Sposoby weryfikacji Forma zaliczenia

01 -05 Przygotowanie prezentacji i pracy poglądowej, czynny udział w dyskusji, ocena i interpretacja wyników wybranych przypadków hematologicznych

Wygłoszenie prezentacji i złożenie pracy poglądowej

17. Obciążenie pracą studenta

Forma aktywności Przeciętna liczba godzin na zrealizowanie aktywności

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

udział w seminariach 15 x 2

konsultacje 5

łącznie 35

Samodzielna praca studenta

przygotowanie do seminarium 15 x 1

Przygotowanie prezentacji 5

Przygotowanie pracy poglądowej 5

łącznie 25

Łącznie 60

Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2

18. Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich

1

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym

0

19. Literatura

19.1. Podstawowa 1. Dmoszyńska A. Wielka interna – hematologia. Medical Tribune Polska. Warszawa 2011 2. Mariańska B., Fabijańska – Mitek J., Windyga J.: Badania laboratoryjne w hematologii. PZWL,

2006. 3. Lewandowski K., Hellmann A.: Cytologiczny atlas hematologiczny. Via Medica Gdańsk, 2001

(wersja CD). 4. Carr JH, Rodak BF, [red. wyd. pol.] Dąbrowska M. Atlas hematologii klinicznej. Elsevier Urban &

Partner, 2011

19.2. Uzupełniająca 1. Hołowiecki J.(red.): Hematologia kliniczna. PZWL, Warszawa 2007.

2. Kopeć-Szlęzak J. Immunofenotypowanie komórek białaczkowych i chłoniakowych. Zastosowanie

w diagnostyce – przewodnik. OINPHARMA, Warszawa 2010

3. Kyrcz-Krzemień. Podstawy hematologii dla studentów. Wydawnictwo SUM, Katowice 2010

Page 28: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

20. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie

20.1. Liczebność grup 20 studentów

20.2. Materiały do zajęć Protokoły i wyniki badań

20.3. Miejsce odbywania się zajęć Katedra i Zakład Immunologii i Serologii ul. Jedności 8 Sosnowiec Sala ćwiczeń

20.4. Miejsce i godzina konsultacji Katedra i Zakład Immunologii i Serologii ul. Jedności 8 Sosnowiec Godziny konsultacyjne ustalone przez studentów z prowadzącym zajęcia

20.5. Inne

Page 29: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

21. Formy oceny – szczegóły

Efekt Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 3,5 Na ocenę 4 Na ocenę 4,5 Na ocenę 5 Na ocenę celującą

Efekt 01-05

Student nie przygotował prezentacji, pracy poglądowej, nie brał czynnego udziału w dyskusji, nie potrafi zinterpretować badań wybranych przypadków hematologicznych

Przygotowanie prezentacji.

Przygotowanie prezentacji i czynny udział w dyskusji.

Przygotowanie prezentacji, czynny udział w dyskusji i przygotowanie pracy poglądowej.

Przygotowanie prezentacji, czynny udział w dyskusji, przygotowanie pracy poglądowej i ocena przypadków hematologicznych.

Przygotowanie prezentacji, czynny udział w dyskusji, przygotowanie pracy poglądowej w oparciu o dane literaturowe recenzowanych czasopism naukowych oraz ocena przypadków hematologicznych.

Przygotowanie prezentacji, czynny udział w dyskusji, przygotowanie pracy poglądowej w oparciu o dane literaturowe recenzowanych czasopism naukowych oraz ocena przypadków hematologicznych. Przygotowanie algorytmu postępowania diagnostycznego wybranych jednostek chorobowych układu krwiotwórczego.

Page 30: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Karta modułu

Informacje ogólne o przedmiocie

1. Kierunek studiów: Analityka medyczna

2. Poziom kształcenia: I stopień 3. Forma studiów: stacjonarne

4. Rok: III 5. Semestr: VI

6. Nazwa modułu: ZASTOSOWANIE ANALIZY BIOINFORMATYCZNEJ I WALIDACJA METODY W TECHNIKACH MOLEKULARNYCH STOSOWANYCH W DIAGNOSTYCE

7. Status przedmiotu: do wyboru

8. Jednostka realizująca przedmiot: Zakład Biotechnologii i Inżynierii Genetycznej

9. Prowadzący przedmiot: dr hab. n. med. Ilona Bednarek, [email protected]

10. Cel kształcenia: Przedmiot ma na celu przedstawienie studentom zasady projektowania, prowadzenia analizy bioinformatycznej i walidacji podstawowych technik molekularnych stosowanych w laboratorium diagnostycznym. Studenci zapoznają się z poszczególnymi etapami pracy, począwszy od izolacji kwasów nukleinowych, poprzez amplifikację pożądanych sekwencji, ich detekcję jakościową, analizę ilościową, aż po weryfikację uzyskiwanych wyników. W trakcie zajęć studenci zapoznają się z narzędziami informatycznymi pomocnymi w projektowaniu i weryfikacji założonych strategii diagnostycznych.

11. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji: Student powinien posiadać gruntowną wiedzę z zakresu biologii molekularnej.

12. Efekty kształcenia

Numer efektu

kształcenia

Efekty kształcenia Student, który zaliczył przedmiot:

Odniesienie do efektów kształcenia

dla programu

Odniesienie do efektów kształcenia dla obszaru

01 Wykazuje znajomość podstawowych technik

molekularnych i ich odmian oraz ich zastosowania w diagnostyce genetycznej.

K_W11 K_W16 K_W19 K_W22 K_W34

M2_W03 M2_W07 M2_W09 M2_W10

02

Rozumie możliwość wykorzystania i zastosowania materiału biologicznego w badaniach molekularnych.

K_W07 K_W22 K_W34 K_U05

M2_W01 M2_W02 M2_W03 M2_W07 M2_W10 M2_U01 M2_U06

03

Umiejętnie korzysta z podstawowych aplikacji umożliwiających analizę sekwencji nukleotydowej,

posługuje się aplikacjami służącymi do zaplanowania analizy restrykcyjnej oraz projektowania starterów i sond

reakcji PCR.

K_W34 K_U24 K_U35

M2_W03 M2_W07 M2_U01 M2_U02 M2_U04 M2_U05 M2_U06 M2_U07 M2_U08

04 Potrafi przeprowadzić analizę ilościową i jakościową K_W16 M2_W03

Page 31: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

elektroforegramów za pomocą odpowiedniego oprogramowania. Samodzielnie interpretuje wyniki analizy

kwasów nukleinowych (PCR, trawienie restrykcyjne, elektroforeza).

K_W35 K_W40 K_W41 K_U24

M2_W07 M2_U01 M2_U02 M2_U04 M2_U05 M2_U06 M2_U07 M2_U08

05 Student potrafi gromadzić, analizować i interpretować otrzymane wyniki oraz przedstawiać je w formie ustnej

i pisemnej.

K_W19 K_U24 K_U39

M2_W03 M2_W09 M2_W10 M2_U01 M2_U02 M2_U04 M2_U05 M2_U06 M2_U07 M2_U08

13. Formy zajęć w odniesieniu do efektów kształcenia

Numer efektu kształcenia

Forma zajęć dydaktycznych

wykład seminarium ćwiczenia

laboratoryjne ćwiczenia

praktyczne inne e-learning

01 x

02 x

03 x x

04 x x

05 x

14. Treści programowe

14.1. Forma zajęć: seminarium Liczba godzin

S1

Izolacja kwasów nukleinowych z materiałów biologicznych różnego pochodzenia. Weryfikacja technik izolacji i znaczenie wzorców w weryfikacji metodyki molekularnej.

4

S2

Technika PCR w diagnostyce laboratoryjnej. Walidacja metody. Odmiany reakcji PCR: amplifikacja allelo-specyficzna (ASA, PASA, ASP, ARMS), nested PCR, RFLP.

4

S3 Real time PCR – podstawy opracowywania projektu. Porównanie i zastosowanie różnych układów chemii w analizie Real-Time.

4

S4 Zasady projektowania starterów i sond do PCR i Real-Time PCR. 4

S5 Analiza bioinformatyczna sekwencji nukleotydowych. 4

S6

Wyniki fałszywie dodatnie i ujemne w reakcji PCR. Czynniki wpływające na efektywność reakcji PCR w badaniach diagnostycznych. Charakterystyka enzymów restrykcyjnych stosowanych w diagnostyce genetycznej.

4

S7

Techniki elektroforetyczne w diagnostyce molekularnej. Odmiany elektroforezy: SSCP, HD, DGGE, TGGE. Bioinformatyczne podstawy analizy elektroforegramów

4

S8 Southern, Northern i Western-blot. 2

Łącznie 30

Page 32: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Łączna liczba godzin z przedmiotu 30

15. Metody kształcenia

15.2. Seminarium Pogadanka, klasyczna metoda problemowa, metoda przypadków, metody sytuacyjne, praca z wykorzystaniem specjalistycznego oprogramowania

16. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny

Numer efektu kształcenia

Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia

01 - 085 Kolokwia ustne i pisemne, sprawozdania

wymagane >50% poprawnych odpowiedzi

17. Obciążenie pracą studenta

Forma aktywności Przeciętna liczba godzin na zrealizowanie aktywności

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

udział w ćwiczeniach 30

konsultacje 5

łącznie 35

Samodzielna praca studenta

przygotowanie do ćwiczeń 30

przygotowanie do kolokwiów 4

łącznie 34

Łącznie 69

Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 3

18. Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich

1

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym

1

19. Literatura

19.1. Podstawowa 1. Słomski R. (red.) Analiza DNA teoria i praktyka. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w

Poznaniu, Poznań 2008. 2. Biologia molekularna. Krótkie wykłady. P.C. Turner, A.G. McLennan, A.D. Bates, M.R.H. White.

Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009 3. Instrukcje baz danych dostępne w każdej bazie internetowej

19.2. Uzupełniająca 1. Red. Bednarek I.: Inżynieria genetyczna i terapia genowa. Zagadnienia podstawowe i aspekty

praktyczne. SUM Katowice 2008 1. Buchowicz J.: Biotechnologia molekularna. Geneza, przedmiot, perspektywy badań i

zastosowań. PWN, Warszawa 2006.

20. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie

20.1. Liczebność grup Ustalana zarządzeniami J.M. Rektora

20.2. Materiały do zajęć Seminaria: rozpiski do seminariów umieszczane na stronie Zakładu: http://biotechnologia.sum.edu.pl (zakładka: studenci)

20.3. Miejsce odbywania się zajęć Seminaria: sala ćwiczeń Zakładu Biotechnologii i Inżynierii Genetycznej

20.4. Miejsce i godzina konsultacji Ustalane indywidualnie z prowadzącymi zajęcia (patrz: poniżej)

20.5. Inne Bieżące ogłoszenia na stronie Zakładu: http://biotechnologia.sum.edu.pl (zakładka: studenci)

21. Formy oceny – szczegóły

Efekt Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5

Efekt 01

Student nie zna podstawowych

Student potrafi wymienić

Student potrafi wymienić

Student potrafi wymienić

Page 33: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

technik molekularnych stosowanych w

diagnostyce medycznej.

podstawowe techniki molekularne stosowane w diagnostyce

medycznej jednak nie potrafi opisać zasad ich funkcjonowania.

podstawowe techniki molekularne stosowane w diagnostyce

medycznej oraz zna zasady ich

funkcjonowania.

podstawowe techniki molekularne diagnostyki

medycznej oraz zna zasady ich

funkcjonowania oraz potrafi wskazać

przykłady ich zastosowania.

Efekt 02

Student nie znajduje zastosowania i wykorzystania materiału biologicznego. Nie potrafi omówić procedur otrzymywania materiału biologicznego i nie zna zasad przechowywania próbek biologicznych.

Student potrafi uzasadnić przydatność i zastosowanie materiału biologicznego, jednak nie zna metod ich otrzymywania.

Student rozumie możliwość wykorzystania i zastosowania materiału biologicznego . Zna zasady pobierania i przechowywania materiału biologicznego.

Student potrafi wykorzystać i zastosować materiał biologiczny. Zna zasady prawidłowego pobrania materiału biologicznego, potrafi przeprowadzić izolację kwasów nukleinowych i ocenić jej wydajność. Zna sposoby przechowywania materiału genetycznego.

Efekt 03

Student nie potrafi wyszukać żądanej

sekwencji DNA/mRNA lub potrafi ale nie rozumie sensu otrzymanych

wyników wyszukiwania.

Student potrafi wyszukać żądaną

sekwencję DNA/mRNA, potrafi

wydobyć podstawowe

informacje dotyczące poszukiwanej

sekwencji.

Student potrafi wyszukać żądaną

sekwencję DNA/mRNA, potrafi

wydobyć podstawowe

informacje dotyczące poszukiwanej

sekwencji, zaprojektować sondy i startery reakcji PCR.

Student potrafi wyszukać żądaną

sekwencję DNA/mRNA, potrafi

wydobyć podstawowe

informacje dotyczące poszukiwanej

sekwencji, zaprojektować sondy i

startery reakcji PCR oraz wykonać analizę

restrykcyjną.

Efekt 04

Student nie potrafi poprawnie

wprowadzić obrazu elektroforezy do systemu analizy

obrazu.

Student potrafi przeprowadzić

wstępną analizę elektroforezy z

pomocą prowadzącego.

Student potrafi przeprowadzić pełną analizę elektroforezy

z pomocą prowadzącego.

Student potrafi samodzielnie

przeprowadzić pełną analizę elektroforezy

Efekt 05

Nie potrafi gromadzić i interpretować

wyników przeprowadzonych

badań.

Gromadzi i interpretuje wyniki

prowadzonych badań i samodzielnie przygotowuje

wszystkie sprawozdania. Sprawozdania

Gromadzi i

interpretuje wyniki badań, przygotowuje sprawozdania, potrafi

przedstawić je w formie ustnej.

Gromadzi i interpretuje wyniki

badań, potrafi w sposób zrozumiały przedstawić je w

formie ustnej, a także wskazać możliwe

przyczyny błędnych

Page 34: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

zawierają jednak braki lub błędy.

wyników.

Page 35: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Karta przedmiotu Informacje ogólne o przedmiocie

1. Kierunek studiów: Analityka medyczna 2. Poziom kształcenia: studia pierwszego stopnia 3. Forma studiów: stacjonarne

4. Rok: III 5. Semestr: VI

6. Nazwa przedmiotu: IDENTYFIKACJA GMO W BADANIACH SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNYCH

7. Status przedmiotu: fakultatywny

8. Jednostka realizująca przedmiot: Zakład Biotechnologii i Inżynierii Genetycznej

9. Prowadzący przedmiot: Dr hab. n. med. Ilona Bednarek, [email protected]

10. Cel kształcenia: W zakresie wiedzy: poznanie możliwości wykorzystania aspektów modyfikacji genetycznej w obszarach medycyny, biologii medycznej i wybranych technologii; znajomość tworzenia modyfikacji genetycznych komórek i organizmów oraz ich do produkcji odczynników stosowanych w diagnostyce laboratoryjnej i terapii; umiejętność opisu i charakteryzacji podstawowych pojęć związanych z transgenezą i ksenotransplantacją. W zakresie umiejętności: zdobycie umiejętności w zakresie detekcji i oznaczeń ilościowych modyfikacji genetycznych w materiale biologicznym i produktach spożywczych wybranymi technikami molekularnymi.

11. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji: Student powinien posiadać gruntowną wiedzę z zakresu biologii molekularnej i biologii komórki. Niezbędna jest umiejętność wykonywania podstawowych obliczeń chemicznych i matematycznych

12. Efekty kształcenia

Numer efektu kształcenia

Efekty kształcenia

Student, który zaliczył przedmiot:

Odniesienie

do efektów

kształcenia

dla

programu

Odniesienie

do efektów

kształcenia

dla obszaru

01

posiada wiedzę na temat modyfikacji genetycznych

występujących w produktach spożywczych pochodzenia

roślinnego i zwierzęcego. Potrafi wykryć wybrane rodzaje

modyfikacji poznanymi technikami molekularnymi.

K_U22

K_U45

M2_U02

M2_U04

M2_U05

M2_U07

M2_U08

M2_U01

M2_U05

M2_U08

M2_U15

02

potrafi scharakteryzować wpływ stopnia przetworzenia

materiału roślinnego na proces degradacji kwasów

nukleinowych i białek. Potrafi ocenić zawartość GMO za

pomocą wybranych rodzajów technik molekularnych

K_U40

M2_U01

M2_U02

M2_U07

M2_U08

M2_U13

M2_U14

Page 36: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

03

potrafi ocenić różnice pomiędzy organizmami z

modyfikacją genetyczną a organizmami typu dzikiego.

Umie zastosować wybrane techniki molekularne w celu

ustalenia różnić między organizmami transgenicznymi a

dzikimi oraz określać rodzaje tych różnić.

K_W32

K_W30

M2_W05

M2_W07

M2_W09

M2_W10

M2_W01

M2_W03

M2_W09

M2_W10

04

zna i potrafi scharakteryzować pojęcia związane z

wprowadzaniem materiału genetycznego do żywych

organizmów. Umie wymienić części składowe wektorów

zawierających obce DNA oraz procesy związane z

transgenezą. Potrafi znaleźć informacje na temat

konkretnych przykładów modyfikacji genetycznych

organizmów.

K_K04

K_K07

M2_K05

M2_K06

M2_K04

M2_K08

05

wykazuje znajomość tematyki ksenotransplantacji. Potrafi

wskazać zalety oraz zagrożenia płynące z

ksenotransplantacji. Posiada znajomość modyfikacji

genetycznych jakim zostały poddane zwierzęta.

K_W14

K_U10

K_W17

M2_W03

M2_W07

M2_U05

M2_U06

M2_U08

M2_W03

M2_W05

M2_W07

M2_W10

13. Formy zajęć w odniesieniu do efektów kształcenia

Numer efektu kształcenia

Forma zajęć dydaktycznych

wykład seminarium ćwiczenia

laboratoryjne ćwiczenia

praktyczne inne e-learning

01 X

02 X

03 X

04 X

05 X

14. Treści programowe

14.1. Forma zajęć: Seminaria Liczba godzin

S1 Transgenizacja roślin źródłem GMO-zasady tworzenia i

identyfikacji w laboratorium GMO pochodzenia roślinnego. 4

S2

Warunki kontroli materiału biologicznego i produktów

spożywczych w zakresie zawartości organizmów genetycznie

Zależność degradacji DNA i białek od stopnia przetworzenia

materiału roślinnego.

6

S3 Techniki molekularne stosowane do oznaczeń jakościowych i

ilościowych GMO w placówkach walidujących. 8

S4

Zasady identyfikacji materiału genetycznie zmodyfikowanego w

próbach badanych (weryfikacja markerów typu: transgen;

promotory: konstytutywny i tkankowo specyficzny; terminatory;

geny selekcyjne, geny reporterowe).

8

S5 Transgenizacja zwierząt. Identyfikacja i genotypowanie GMO

w materiale biologicznym pochodzenia zwierzęcego. 4

Page 37: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Łącznie 30

14.2. Forma zajęć: Ćwiczenia 0

Łącznie 0

Łączna liczba godzin z przedmiotu 30

15. Metody kształcenia

15.1. Wykład

15.2. Seminarium Prelekcja, pokaz, dyskusja problemowa, zadania obliczeniowe. Prezentacja na bazie publikacji. Weryfikacja wiadomości w formie testu pisemnego.

15.3. Ćwiczenie

16. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny

Numer efektu kształcenia

Sposoby weryfikacji Forma zaliczenia

01 Zaliczenie pisemne weryfikujący wiedzę i umiejętności. Ustna weryfikacja wiedzy studenta. Przygotowanie prezentacji na bazie publikacji.

Udzielenie prawidłowych i wyczerpujących odpowiedzi na minimum 50% pytań w ramach odpowiedzi ustnej i zaliczenia pisemnego.

02 Zaliczenie pisemne weryfikujący wiedzę i umiejętności. Ustna weryfikacja wiedzy studenta. Przygotowanie prezentacji na bazie publikacji.

Udzielenie prawidłowych i wyczerpujących odpowiedzi na minimum 50% pytań w ramach odpowiedzi ustnej i zaliczenia pisemnego.

03 Zaliczenie pisemne weryfikujący wiedzę i umiejętności. Ustna weryfikacja wiedzy studenta. Przygotowanie prezentacji na bazie publikacji.

Udzielenie prawidłowych i wyczerpujących odpowiedzi na minimum 50% pytań w ramach odpowiedzi ustnej i zaliczenia pisemnego.

04 Zaliczenie pisemne weryfikujący wiedzę i umiejętności. Ustna weryfikacja wiedzy studenta. Przygotowanie prezentacji na bazie publikacji.

Udzielenie prawidłowych i wyczerpujących odpowiedzi na minimum 50% pytań w ramach odpowiedzi ustnej i zaliczenia pisemnego.

05 Zaliczenie pisemne weryfikujący wiedzę i umiejętności. Ustna weryfikacja wiedzy studenta. Przygotowanie prezentacji na bazie publikacji.

Udzielenie prawidłowych i wyczerpujących odpowiedzi na minimum 50% pytań w ramach odpowiedzi ustnej i zaliczenia pisemnego.

17. Obciążenie pracą studenta

Forma aktywności Przeciętna liczba godzin na zrealizowanie aktywności

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

udział w wykładach 0

udział w seminariach 30

udział w ćwiczeniach 0

obecność na egzaminie pisemnym 0

konsultacje 10

łącznie 40 h

Samodzielna praca studenta

przygotowanie do seminarium 10

przygotowanie do ćwiczeń 0

przygotowanie do kolokwium 5

łącznie 15 h

Łącznie 55 h

Page 38: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2

18. Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich

1,5

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym

0

19. Literatura

19.1. Podstawowa 1. Red. Bednarek I.: Inżynieria genetyczna i terapia genowa. Zagadnienia podstawowe i aspekty

praktyczne. SUM Katowice 2008 2. Red. Bednarek I.: Wybrane zagadnienia naukowo-badawcze inżynierii genetycznej i terapii genowej.

SUM Katowice 2009 3. Malepszy S. Biotechnologia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2004. 4. John Bishop: Ssaki transgeniczne. Wydawnictwo Naukowe PWN 2001

19.2. Uzupełniająca 1. Jasiński A, Słomski R, Szalata M, Lipiński D, Transplantacja narządów – wyzwanie dla biotechnologii.

Biotechnologia 2006, 1 (72) 7-28 2. Woźny A., Przybył K.: Komórki roślinne w warunkach stresu. Komórki in vitro. Wydawnictwo

Naukowe UAM. Poznań 2004.

20. Inne przydatne informacje o przedmiocie

20.1. Liczebność grup Ustalana zarządzeniami JM Rektora

20.2. Materiały do zajęć Wybrane materiały w formie elektronicznej umieszczane są na stronie internetowej Zakładu (poniżej)

20.3. Miejsce odbywania się zajęć Seminaria: sala seminaryjna Wydziału

20.4. Miejsce i godzina konsultacji Ustalane indywidualnie z prowadzącymi zajęcia

20.5. Inne Strona internetowa Zakładu: biotechnologia.sum.edu.pl (zakładka: studenci)

Page 39: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

21. Formy oceny – szczegóły

Efekt Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5

Efekt 01

Student nie potrafi wymienić przykładów

roślin modyfikowanych genetycznie oraz

omawianych metod ich detekcji

lub/i nie potrafi

scharakteryzować koegzystencję upraw

gmo z innymi sposobami uprawy

lub/i Jest nieobecny na

minimum 20% godzin seminaryjnych

lub/i nie potrafi przygotować

prezentacji na bazie publikacji

Student jest obecny na minimum 80%

godzin seminaryjnych. Potrafi

wymienić przykłady roślin modyfikowanych genetycznie i ogólnie je

scharakteryzować i/lub

potrafi ogólnie scharakteryzować

koegzystencję upraw gmo z innymi

sposobami uprawy lub/i

potrafi w sposób ogólny przygotować

prezentację na bazie publikacji

Student jest obecny na minimum 80%

godzin seminaryjnych. Potrafi

wymienić i scharakteryzować przykłady roślin modyfikowanych genetycznie oraz

scharakteryzować koegzystencję upraw

gmo z innymi sposobami uprawy

lub/i potrafi w sposób

bardziej szczegółowy przygotować

prezentację na bazie publikacji

Student jest obecny na minimum 80%

godzin seminaryjnych. Potrafi

dokładnie wymienić i szczegółowo

scharakteryzować przykłady roślin modyfikowanych genetycznie oraz

scharakteryzować koegzystencję upraw

gmo z innymi sposobami uprawy

i potrafi w sposób

szczegółowy przygotować

prezentację na bazie publikacji

Efekt 02

Student nie potrafi wymienić warunków

kontroli artykułów spożywczych pod kątem

zawartości GMO oraz nie potrafi opisać

zależność degradacji DNA i białek od stopnia

przetworzenia materiału roślinnego

lub/i Jest nieobecny na

minimum 20% godzin seminaryjnych

lub/i nie potrafi przygotować

prezentacji na bazie publikacji

Student jest obecny na minimum 80%

godzin seminaryjnych lub/i

Potrafi wymienić warunki kontroli

artykułów spożywczych pod katem GMO oraz

ogólnie opisać zależność degradacji DNA i białek

od stopnia przetworzenia

materiału roślinnego lub/i

potrafi w sposób ogólny przygotować

prezentację na bazie publikacji

Student jest obecny na minimum 80%

godzin seminaryjnych i

Potrafi wymienić i scharakteryzować warunki kontroli

artykułów spożywczych pod kątem GMO oraz zależność degradacji

DNA i białek od stopnia przetworzenia

materiału roślinnego lub/i

potrafi w sposób bardziej szczegółowy

przygotować prezentację na bazie

publikacji

Student jest obecny na minimum 80%

godzin seminaryjnych Potrafi wymienić i

dokładnie scharakteryzować warunki kontroli

artykułów spożywczych pod kątem GMO oraz zależność degradacji

DNA i białek od stopnia przetworzenia

materiału roślinnego i

potrafi w sposób szczegółowy przygotować

prezentację na bazie publikacji

Efekt 03

Student nie potrafi wymienić techniki

molekularne służące do detekcji GMO

lub/i Jest nieobecny na

minimum 20% godzin seminaryjnych

Student jest obecny na minimum 80%

godzin seminaryjnych. i

potrafi wymienić i krótko opisać techniki

molekularne służące do detekcji GMO

Student jest obecny na minimum 80%

godzin seminaryjnych i

potrafi wymienić i scharakteryzować

techniki molekularne służące do detekcji

Student jest obecny na minimum 80%

godzin seminaryjnych i

potrafi wymienić i szczegółowo

scharakteryzować techniki molekularne

Page 40: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

lub/i nie potrafi przygotować

prezentacji na bazie publikacji

lub/i potrafi w sposób ogólny

przygotować prezentację na bazie

publikacji

GMO i

potrafi w sposób bardziej szczegółowy

przygotować prezentację na bazie

publikacji

służące do detekcji GMO

i potrafi w sposób

szczegółowy przygotować

prezentację na bazie publikacji

Efekt 04

Student nie potrafi wymienić

najważniejszych elementów

wchodzących w skład wektorów służących jako nośniki obcych

genów lub/i

Jest nieobecny na minimum 20% godzin

seminaryjnych lub/i

nie potrafi przygotować prezentacji na bazie

publikacji

Student jest obecny na minimum 80%

godzin seminaryjnych i

Student potrafi wymienić najważniejsze elementy wchodzących

w skład wektorów służących jako nośniki

obcych genów. lub/i

potrafi w sposób ogólny przygotować

prezentację na bazie publikacji

Student jest obecny na minimum 80%

godzin seminaryjnych i

Student potrafi wymienić i

scharakteryzować najważniejsze elementy

wchodzących w skład wektorów służących jako nośniki obcych

genów. lub/i

potrafi w sposób bardziej szczegółowy

przygotować prezentację na bazie

publikacji

Student jest obecny na minimum 80%

godzin seminaryjnych. Student zna i potrafi

i Potrafi wymienić i

szczegółowo scharakteryzować

najważniejsze elementy wchodzących w skład wektorów służących jako nośniki obcych

genów i

potrafi w sposób szczegółowy przygotować

prezentację na bazie publikacji

Efekt 05

Student nie potrafi wymienić zwierząt

transgenicznych mających zastosowanie

w biomedycynie i ksenotransplantologii

lub/i nie potrafi wymienić konsekwencji i ryzyka

związanego z ksenotransplantologią

oraz jej wad i zalet lub/i

Jest nieobecny na minimum 20% godzin

seminaryjnych lub/i

nie potrafi przygotować prezentacji na bazie

publikacji

Student jest obecny na minimum 80%

godzin seminaryjnych i

Student potrafi wymienić zwierzęta

transgeniczne mające zastosowanie w biomedycynie i

ksenotransplantologii. Potrafi wymienić

konsekwencje i ryzyko związane z

ksenotransplantologią oraz jej wady i zalety.

lub/i potrafi w sposób ogólny

przygotować prezentację na bazie

publikacji

Student jest obecny

na minimum 80% godzin seminaryjnych

i Student potrafi

wymienić transgeniczne i ogólnie

scharakteryzować zwierzęta mające zastosowanie w biomedycynie i

ksenotransplantologii. Potrafi wymienić i

opisać konsekwencje i ryzyko związane z

ksenotransplantologią oraz jej wady i zalety.

lub/i potrafi w sposób

bardziej szczegółowy przygotować

prezentację na bazie publikacji

Student jest obecny

na minimum 80% godzin seminaryjnych

I Student potrafi

wymienić i szczegółowo scharakteryzować

zwierzęta transgeniczne mające zastosowanie w

biomedycynie i ksenotransplantologii.

Potrafi wymienić i szczegółowo opisać

konsekwencje i ryzyko związane z

ksenotransplantologią oraz jej wady i zalety.

i potrafi w sposób

szczegółowy przygotować

prezentację na bazie publikacji

Page 41: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Karta modułu/przedmiotu

Informacje ogólne o module/przedmiocie

1. Kierunek studiów: Analityka medyczna 2. Poziom kształcenia: jednolite studia magisterskie 3. Forma studiów: stacjonarne

4. Rok: III 5. Semestr: VI

6. Nazwa modułu/przedmiotu: DIAGNOSTYCZNE ASPEKTY STARZENIA SIĘ USTROJU

7. Status modułu/przedmiotu: Fakultatywny

8. Jednostka realizująca moduł/przedmiot: Katedra i Zakład Chemii Klinicznej i Diagnostyki Laboratoryjnej ul. Jedności 8, 41-200 Sosnowiec (32) 364 11 55, e-mail: [email protected] http://chemklin.sum.edu.pl

9. Prowadzący moduł/przedmiot (imię, nazwisko, adres e-mail): Prof. dr hab. n. med. Krystyna Olczyk, [email protected]

10. Cel kształcenia: Poznanie molekuralnego podłoża starzenia się organizmu oraz diagnostycznych parametrów charakteryzujących ten proces poprzez zaznajomienie studentów ze zmianami struktury i funkcji tkanek, zachodzącymi wraz z wiekiem jak również z możliwościami diagnostyki efektów starzenia się ustroju.

11. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji: Podstawowe wiadomości z zakresu: Podstawy biochemii, immunologii, histologii i fizjologii człowieka

12. Efekty kształcenia

Numer efektu

kształcenia

Efekty kształcenia Student, który zaliczył moduł/przedmiot:

Odniesienie do efektów kształcenia

dla programu

Odniesienie do efektów

kształcenia dla obszaru

01 rozumie procesy zachodzące w starzejącym się organizmie na poziomie komórkowym, narządowym, układowym i miedzy układowym

K_W02 M2_W01 M2_W02 M2_W03

02 zna i objaśnia teorie stochastyczne i rozwojowe procesu starzenia się ustroju, apoptozy i nekrozy

K_W03 M2_W02

03 rozumie molekularne procesy starzenia się skóry oraz opisuje zmiany struktury i funkcji komponentów tkanki łącznej, zachodzące wraz z wiekiem

K_W02 M2_W01 M2_W02 M2_W03

04 tłumaczy wpływ czynników środowiskowych na zmiany struktury i funkcji tkanek zachodzące wraz z wiekiem

K_W07 M2_W01 M2_W03 M2_W04 M2_W06

05 potrafi wskazać odrębności diagnostyczne wieku dziecięcego i starczego, oraz ocenić dynamikę zmian parametrów laboratoryjnych w przebiegu fizjologicznego procesu starzenia się ustroju

K_U11 M2_U06 M2_U13

13. Formy zajęć w odniesieniu do efektów kształcenia

Numer efektu

kształcenia

Forma zajęć dydaktycznych

wykład seminarium ćwiczenia

laboratoryjne ćwiczenia

praktyczne inne e-learning

01 X

02 X

03 X

04 X

05 X

Page 42: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

14. Treści programowe

14.1. Forma zajęć: Wykłady Liczba godzin

W1

Wn

Łącznie 0

14.2. Forma zajęć: Seminaria

S1 Zajęcia organizacyjne. Zapoznanie studentów z programem i sposobem zaliczenia fakultetu.

2

S2 Teorie starzenia się ustroju. (cz.1) Teorie stochastyczne (teoria mutacji somatycznych i uszkodzeń DNA, teoria połączeń krzyżowych, teoria katastrof i błędów)

2

S3 Teorie starzenia się ustroju. (cz.2) Teorie rozwojowe (immunologiczna, genomowa, telomerowa, neuroendokrynna, wolnorodnikowa).

2

S4 Odpowiedź immunologiczna w procesie starzenia się ustroju. Starzenie się układu odpornościowego. Zmiany ilościowe i jakościowe komórek układu immunologicznego związane z wiekiem.

2

S5 Apoptoza i nekroza w starzejącym się ustroju. 2

S6 Zaburzenia równowagi proteolityczno-antyproteolitycznej w przebiegu starzenia się ustroju.

2

S7 Rola reaktywnych form tlenu w procesie starzenia się ustroju. 2

S8 Potranslacyjna modyfikacja białek i glikoprotein, zachodząca z udziałem glikacji (cz.1) Zaburzenia działania insuliny a starzenie się ustroju.

2

S9 Potranslacyjna modyfikacja białek i glikoprotein, zachodząca z udziałem glikacji (cz.2) powstawanie późnych produktów glikacji i ich rola w starzeniu się.

2

S10 Udział składników macierzy pozakomórkowej tkanki łącznej w procesie starzenia się ustroju.

2

S11 Wpływ czynników środowiskowych na starzenie się ustroju. 2

S12

Przeciwdziałanie zmianom powstającym w przebiegu starzenia się ustroju. Zastosowanie kwasu hialuronowego, cząsteczek kolagenowych i elastynowych, niekolagenowych białek tkanki łącznej, antyoksydantów czy hormonów, w celu zapobiegania i opóźniania zmianom związanym z procesami starzenia się organizmu.

2

S13

Odrębności diagnostyczne w wynikach badań laboratoryjnych u niemowląt i małych dzieci (układ białokrwinkowy, wskaźniki stanu żelaza, układ czerwonokrwinkowy, hemoglobina płodowa, układ krzepnięcia, gospodarka węglowodanowa, badania oceniające funkcję nerek, wątroby, trzustki oraz tarczycy).

2

S14 Odrębności diagnostyczne wieku starczego (morfologia krwi, gospodarka białkowa, węglowodanowa, lipidowa, zmiany czynności nerek, wątroby, trzustki i tarczycy).

2

S15 Test zaliczeniowy.

2

Łącznie 30

14.3. Forma zajęć: Ćwiczenia laboratoryjne

C1

Cn 0

Łącznie

Page 43: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

Łączna liczba godzin z przedmiotu 30

15. Metody kształcenia

15.1. Wykład

15.2. Seminarium Studenci przygotowują się do zajęć w trakcie, których wygłaszają prelekcję multimedialną i odbywa się dyskusja nadzorowana przez nauczyciela akademickiego.

15.3. Ćwiczenia laboratoryjne

16. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny

Numer efektu

kształcenia Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia

01 Ocena przygotowanego referatu i udziału w zajęciach. Końcowy test zaliczeniowy

Powyżej 50% poprawnych odpowiedzi

02 Ocena przygotowanego referatu i udziału w zajęciach. Końcowy test zaliczeniowy

Powyżej 50% poprawnych odpowiedzi

03 Ocena przygotowanego referatu i udziału w zajęciach. Końcowy test zaliczeniowy

Powyżej 50% poprawnych odpowiedzi

04 Ocena przygotowanego referatu i udziału w zajęciach. Końcowy test zaliczeniowy

Powyżej 50% poprawnych odpowiedzi

05 Ocena przygotowanego referatu i udziału w zajęciach. Końcowy test zaliczeniowy

Powyżej 50% poprawnych odpowiedzi

17. Obciążenie pracą studenta

Forma aktywności Przeciętna liczba godzin na zrealizowanie aktywności

udział w seminariach 30h

udział w konsultacjach 1h

łącznie 31h

Samodzielna praca studenta

przygotowanie do seminarium 13 x 2h = 26h

przygotowanie do końcowego testu zaliczeniowego 5h

łącznie 31h

Łącznie 62h

Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2

18. Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich

1

Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym

0

19. Literatura

19.1. Podstawowa 1. Dębińska-Kieć A., Naskalski J.W.: ,,Diagnostyka Laboratoryjna z elementamii biochemii

klinicznej” Urban & Pratner, Wrocław 2009. 1. Sztefko K. „Wykłady monograficzne z diagnostyki laboratoryjnej cz. 1” Wydawnictwo

Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2002, wyd.1. 2. Srebro Z., Lach H. Genetyczne, epigenetyczne i bioenergetyczne mechanizmy starzenia się

i nowotworów. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 2000.

3. Tomaszewski M.Kosmeceutyki. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław, 2006.

Page 44: Karta modułu/przedmiotu - sum.edu.pl fileZapoznanie studentów z procesami wolnorodnikowymi przebiegającymi w organizmie człowieka oraz ich udziałem w procesach fizjologicznych

4. Freinkel RK., Woodley DT.The biology of the skin. Parthenon Publ. Group, New York, 2001.

5. Jurkowska S.Wybrane zagadnienia z biologii komórki: aspekty kosmetologiczne, Ośrodek

Informacyjno-Badawczy, Dąbrowa Górnicza, 2003.

19.2. Uzupełniająca Artykuły publikowane w czasopismach kierunkowych, związane z tematyką przedmiotu.

20. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie

20.1. Liczebność grup 20

20.2. Materiały do zajęć

20.3. Miejsce odbywania się zajęć

Sala seminaryjna Katedry i Zakładu Chemii Klinicznej i Diagnostyki Laboratoryjnej

20.4. Miejsce i godzina konsultacji

Katedra i Zakład Chemii Klinicznej i Diagnostyki Laboratoryjnej Wydziały Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej, godzina konsultacji ustalana na pierwszych zajęciach z przedmiotu.

20.5. Inne

21. Formy oceny – szczegóły

Efekt Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5

01 Brak zaliczenia seminariów. Test zaliczeniowy poniżej 50%

Zaliczenie seminariów. Test zaliczeniowy 50 – 75%

Zaliczenie seminariów. Test zaliczeniowy 75 – 90%

Zaliczenie seminariów. Test zaliczeniowy 90 – 100%

02 Brak zaliczenia seminariów. Test zaliczeniowy poniżej 50%

Zaliczenie

seminariów. Test

zaliczeniowy 50 – 75%

Zaliczenie

seminariów. Test

zaliczeniowy 75 –

90%

Zaliczenie

seminariów. Test

zaliczeniowy 90 –

100%

03 Brak zaliczenia seminariów. Test zaliczeniowy poniżej 50%

Zaliczenie

seminariów. Test

zaliczeniowy 50 – 75%

Zaliczenie

seminariów. Test

zaliczeniowy 75 –

90%

Zaliczenie

seminariów. Test

zaliczeniowy 90 –

100%

04 Brak zaliczenia seminariów. Test zaliczeniowy poniżej 50%

Zaliczenie

seminariów. Test

zaliczeniowy 50 – 75%

Zaliczenie

seminariów. Test

zaliczeniowy 75 –

90%

Zaliczenie

seminariów. Test

zaliczeniowy 90 –

100%

05 Brak zaliczenia seminariów. Test zaliczeniowy poniżej 50%

Zaliczenie

seminariów. Test

zaliczeniowy 50 – 75%

Zaliczenie

seminariów. Test

zaliczeniowy 75 –

90%

Zaliczenie

seminariów. Test

zaliczeniowy 90 –

100%

* ocena celująca – wiedza i umiejętności wykraczają poza wymagania określone dla oceny 5 „bardzo

dobry”