)YUNAJANS ©

ürek Taşıyan Yol

Çağdaş Öğretiler (New Age) Dizisi: 7

KARTAL'IN ARMAGANI TÜRKÇESi: NURi PLÜMER

Carlos Castaneda, Los Angeles'daki California Üniversitesi'nde nsanhilim (antropoloji) dalında uzman bir öğrenciydi. Yaşlı bir Yaqui ıerlisi olan don Juan'la tanıştığı zaman, Meksika'nın Sonora yöresindeki (ızılderililerce kullanılan çeşitli tıbbi bitkileri incelemekteydi. Don juan 'm

)ğretileri, bu iki insanın usta ve öğrenci olarak geçirdikleri ilk beş yılın :>yküsüdür.

Carlos Castaneda sonraları, Bir Başka Gerçeklik, I:\tlan Yolculuğu Yaqui Kızıldereli Büyücüsü Don ]uan 'ın yeni Öğretileri), Erk övküleri ıe İkinci Erk Çemberi adlı kitaplarıyla bu incelemelerin öyküsünü ;ürdürınüştür

BÜ'ffl\ CANU \ \RUKLARIN KADERİ KARTAL'I� El,hDEDİR. KARTAL.iN ARMAGANI

\URTULMA ve ÖZGÜRLÜGE KAVUŞMA FIRSATI DEMEKTİR

Casl.aneda, Meksika"ya geı·i döndiiAünde, an.ık ersaneleşmlş olan Don .Juan"ın yerini ahnak üzeı·e

topluluğun lideri olarak scçildiğhıi öğı·eniL

�iiyüı·üleı·irı evı·enln gizemli güç.leı·ini tanıma. uysallaştırma ıe onlaı·dan yararlanabilme cı·kinin peşlnt': diişcn Castancda, bir kez daha r,ski öğretilerin bilinmez dehşetler'. sannsal

görsüler ve göz kamaştırıcı içgörülerle dolu dünyasına gir·eı·.

Don Juan'ın anlaşılnıası güç, kuch·etll ve hep onunla blr·liklc olan ı·uhunun aı·ahksız etkisi alt.ında.

r.astaneda, büyiiciilük sanaı.ının daha da derlnleı·ine iner.

Büyücülüğiin özüne doAı·u bir yoh'uluk hayal gücünüze vr, mani ığınıza bir· ınt"ydan okuma.

ISBN 975-7190-05-5

1111 1111111 111111 1 11 1 11 11 1 1111

Çağda� Öğretiler (New Agc) Dizisi: 7

Özgün Adı:

THE EAGLE'S GIFT

Copyright © Carlos Castaneda, 1977

Türkiye Temsilcisi Kesim Ajans

Türkiyc'de Yayın Hakkı© 1996 Nevzat Erkmen (SÖZ YAYIN)

Bu Çevirinin Yayın Hakkı© 1996 Nevzat Erkmcn

Editör: Taner Gezer

ÜYUNAJANS ©

Yürek Taşıyan Yol

P.K. 7 Levent

80622 İstanbul

Telefakslar:

(0212) 293 1 o 40

(0212) 244 02 26

ISBN 975-7190-05-5

Birinci Basım

Ekim 1996

Kapak Deseni:

Nemesio Antune z

İç Resimler:

Ra ziye Kubat

Baskı ve Cilt:

Mart Matbaacılık Sanatları Tic. ve San. Ltd. Şti.

İstanbul (0 212) 212 03 39/40-2110971

Carlos Castaneda

Kartal'ın Arınağanı

Çeviri: NURİ PLÜMER

1. Baskı

ÜYUNAJANS ©

Yürek Taşıyon Yol

İçindekiler 7

ÖN SÖZ

Bölüm Bir ÖTEKİ BENLİK

İKİNCİ DİKKATİN SABİTLEŞ TİRİLMESİ 15 BİRLİKTE GÖRMEK 37

ÖTEKİ BEN LİGİN SANKİ ANILARI 5 9 SEYECENLİÖİN SINIRLARINI AŞMAK 79

ÖFKELİ BİR BÜYÜCÜ ORDUSU 1 03

1 25 Bölüm İki

RÜYA GÖRME SANATI İNSAN BİÇİMİNiN YİTİRLEMESİ 1 27

BİRLİKTE RÜYı1 GÖRMEK 1 45 SAG YE SOL YAN BiLİNCİ 1 7 1

1 91 Bölüm Üç

KARTAL'IN ARMAÜANI NAGUAL'IN KURAL! 1 93

NAGUAL'IN SAVAŞÇI TOPLULUGU 2 1 1 NAGUAL KADI!\ 239

SILYIO MANUEL'İN YAPMAMALAR/ 259 RÜYA GÖRMENİN İNCELİKLERİ 277

FLORINDA 299 SORGUÇLU YILAN 3 3 3

onsoz

Her ne kadar bir insanbilimci olsam da, bu çalı�ma gerçek

anlamda bir insanbilinısel çalışma sayılmaz; yine de köken­

leri kültürel insanbilime inmektedir, çünki.i yıllar önce bu di­

siplin içinde bir alan çalışması olarak başlaırnştı. O yıllarda,

güneybatı ve kuzey Meksika' da yaşayan Kızılclerililer ara­

sında tıbbi bitkilerin kullanımı üzerinde incelemeler yapıyor­

dum.

Geçen bunca yıl boyunca araştırmalarım, gerek kazan­

dıkları ivme, gerekse kişisel gelişmem sonucu farklı bir du­

ruma evrildi. Tıbbi bitkiler üzerindeki incelemelerin yerini,

en az iki farklı kültürün sın ırlarının ötesine geçen bir inanç

dizgesi üzerindeki incelemeler aldı.

Çalışmalarımın ilgi odağında ortaya çıkan bu deği�imin

sorumlusu, beni daha sonra orta Meksikalı bir Mazatec Kı­

zılderilisi olan Genaro Flores 'le tanıştıran kuzey Meksikalı

Yaqui Kızılderilisi don Jurnı Matus oldu. Her ikisi de, günü­

müzde genelde büyücülük olarak bilinen w gerek tıp bilimi,

KARTAL' IN ARMA ÔANI

gerekse nıhbilimin ilkel bir biçimi olduğu sanılan, oysa, ger­çekte son derece yüksek özdüzenceli, son derece bilgili uy­gulayıcılar arasında var olan bir geleneği oluşturan eski bir öğretinin sürdürücüleridir.

Bu iki adam benim için, birer bilgi kaynağından çok öğ­retmen oldular; ama ben yine de yaptığım işin, dağınıklığına rağmen, insanbilimsel bir çalışma olduğunu ısrarla savun­dum. Bu dizgenin kültürel dayanaklarını belirleyebilmek, kusursuz bir sınıflandırma yöntemi, sınıflandırıcı bir düzen, kökenleri ve dağılımı üzerine bir varsayım geliştirebilmek için yıllarımı harcadım. Ancak, tüm bu uğraşlarım boşunay­dı, çünkü sonuçta, dizgenin zorlayıcı içsel erkleri entelektüel arayışlarımı rayından çıkarttı ve beni de aralarına kattı.

Bu iki erk sahibi adamın etkisi altında, çalışmam bir ya­şamöykiisüne dönüştü; çünkü, aralarına katıldığım andan iti­baren, kendimi yaşadıklarımı aktarmaya zorunlu hissettim.

Bu, oldukça farklı bir yaşamöykiisüdür, çünkü burada ne sıradan bir insan olarak gündelik yaşantımı, ne de gündelik yaşantımın oluşturduğu öznel durumları aktarıyorum. Bunla­rın yerine, birbiriyle ilişkili düşünceler ve yöntemlerden olu­şan yabancı bir dizgeyi benimsemenin sonucu olarak ya�an­tıında gelişen olaylar örgüsünü aktarıyorum. Başka bir deyiş­le, incelemek istediğim inanç dizgesi beni içine çekti ve bü­tün yaşamımı ona adadım.

İşte bu koşullardan dolayı, yaptığım işin tam olarak ne olduğunu açıklamak zorundayım. Sıradan bir batılı ya da bir insanbilimci olarak yola çıktığım ilk noktadan çok uzakta ol­duğum şu anda, bu çalışmanın bir kurmaca olmadığını yine­lemek zorundayım. Burada anlattıklarım bizler için yabancı­dır; bu nedenle de gerçekdışı gibi görünmektedir.

Büyücülüğün dolambaçları içinde derinlere indikçe, ba�­larda bana ilkel inançlar ve uygulamalar dizgesi gibi görü­nen şeyler, devasa ve içinden çıkılması güç bir dünya halini aldı. Bu dünyayı tanıyabilmek, onu aktarabilmek ic,;in. gide­rek artan biçimde karmaşıklaşan ve daha incelikli hale gelen

KARTAL'lN ARi\1AÖANI

yöntemler kullanmak ıoruııd:ıyıııı. Baııa olaıılar. ne beııim öııcedeıı kestirebildiğim tiinlcıı geli�ım:lcr. ııe de diğer insan­biliıııcilcriıı Meksikalı Kmlderilileriıı iııarn,; dizgeleri üzeriııe bildiklcriııe beııziyor. SoıılJ(,; olarak. kcııdiıııi gü\· bir durum­da hissediyonını: bu ko�ullar altıııda y:ıpabilcii,0.iın tek �ey, bana olaııları, old11.�11 gihi yaıısıtııı:ık. İyi ııiyetiın koııusuııda,

ikili bir ya�aııııııı olıııaclığıııı VL' keııdiıni doıı Juaıı'ııı dizge­siııin ilkelerini uygulaıııaya adaıııı� olduğumu bir kez daha vurgulaınaııııı ötesinde lıerh:ıngi bir giiveııcc vereıııeyecc­ğiın.

Bana eğitmenlik yapan :Vkksikalı Kızılderili büyücüler, don .Juan Maıus w don ()cnarn Florcs. bilgilerini keııdileriıı­ce yeterli gördükleri ölçiide hana a\·ıkLıdıkt:ın sonra. eyval­lah deyip \·ekip gittiler. Ban:ı dii�en giirevin. o andaıı itiba­ren, onlardan öğrendiğim bilgileri kL·ııdi <_·;ıbaıııla bir araya getirmek olduğ:uııu aııladıııı.

Bu görevi yerine getirmek iizere 1,--:ılı�ınaLıra ha�lanıak içiıı :Vkksika'ya geri döııdüğliıııde don Ju;ın w doıı Gcna­ro 'ııun bqi kadın diirdii erkek dokuz \·iiıııeziııin daha buluıı­duğuııu ke�fcllinı. KadıııLırın en y:ı�lısıııııı adı Soleclad'clı. Bir diğeri '·La (lorda·· takıııa adlı :vlaria Elcna'ydı: diğer üç kadııı, Lydia. Rosa w Juscfin;ı d:ılıa gen<_·tiler ve ""Küçiik kız karclc�lcr" oLırak :ınılıyorlardı. Dört adamın adlarıysa, ya�

.sırasına göre Eligio. Benigırn. NL·stor VL' Palılito'ydu: son saydığım üçiiııc. doıı Geııaro ·ya \'Ok yakııı olduk l arı için

··c;enarolar" deniliyordu.

'.\lesıur. Pablito ve ;ırıık orada olıııayaıı El igiu'ııun 1,-·ii­ınez olduklarıııı bıliyorduııı ı:ıLL·ıı. aııı:ı llL·r ııedense dört kı­ıııı Pablito · ııuıı kız k:ınle�lcri. Suk'dad' ııı.-,;ı oıılarııı aııaları olduğuııa inanını�tını. Ce<,·eıı yıllar buyunca Solcdad'ı az çok t;11ıııııı�tıııı, ya�ça don Juaıı ·a yakın olduğu ı\·iıı bir saygı ifa­desi olarak ona lıcr zaıııaıı d(}/iu Solcdad �eklinde lıitap eder­dim. Beııigııo'yu tanırdım aııı:ı unun dun Ju;ııı ve don Geııa­rn ile ili�kisiııdeıı lıiç lıaberiııı ulıııaıııı�tı.

Aıılayaınadığıın ııcdeıılerdeıı dolayı lıepsi de. �u ya da

KARTAL' I N ARMAGAN I

bu şek ilde benim Mek sika ' ya geri dönmem i bekl iyor g ib iy ­di ler. B ana , onların l iderleri, Nagual ları o la rak don Juan 'ın yerin i a lmamın beklend iğ in i b ild ird iler. Don Juan ' la don Ge­ııaro ' nu ıı da El i g io ' nu n da bu dünyadan u çup g i t t ik l e r in i söyled ile r. B u ü ç k iş in in öldüğüne inanmıyorlardı ; onlar , ya­�adığ ımız dünyadan fark l ı , ama aynı ölçüde ge rçek başka b ir dünyaya g irmiş lerd i.

Kadınlarla-özel l ik le do iia Soledad ' l a-ilk karş ı l aş t ığ ı ­mız andan iti baren sürekl i ters düştük . Ancak, y ine ele d in­gin l qmcrne yardımcı o ldu lar. Onlarla k u rduğum i l işk i, yaşa­mımda g izeml i b ir c o şkunun doğmasına yol açt ı . B ir l ikte yaşadı kl arım ız , düşünce ve k avray ı ş b iç im imde çok büyük değ iş imler getird i . Ama, tüm bun lar bil inç düzeyinde gerçek­lqrniyordu-ya da en azından, onları i lk z iyaretimden sonra z ihnim i her zamankinden daha faz la karı şmı ş buldum; y ine ele bu kargaşan ın içinde, ş aş ı r t ıc ı ö l çüde sağl am b ir zem in vardı . B u çat ışmaların etk is iy le , kendimde o güne değ in var oldukların ı düş lerimde b ile görmediğ im yetenek ler k qfet­t im .

La Gorcla ve küçük k ı z k arde şl er kusursuz b irer diiş gij­

riiciiydii/er; kend i arwl arıy la bana yol gösteric i b ilg i ler ver­d il e r ve b ec e r il e r in i g ö s t e rd i l e r. D o n J u an diiş giirmc sanatın ı , k iş in in kendi olağan düşlerinden yararl anma, onun ve don Gcnaro ' nu n ikinci dikkat adı ı ıı verd ikleri uzman l ı k gerekt iren b i r d ikkat türü arac ı l ığ ıy la /.:.ontmllii fôr/.:.111dalı.�a

dönüştürebilme potans iyel i ol arak tanımlamı şt ı .

Gena ro l a rdan , don Ju a n ' ın ve don Gen aro ' n u n öğ­ret ilerin in bir d iğer yönünü o luş turan i:: siirme sanatındak i başarı l ı uygu lamalarını bana öğretmelerin i bek l iyordum. /:: siirnıe sanat ı bana k iş i n in ak l <ı ge len her durumda en iy i sonuçları e lde edebilmes in i sağlayan b ir d iz i yöntem o l a rak anlat ı l ımşt ı . Ancak, Genaro ların i: siirme üzerine bana anlat­t ık ları , ben im bek led iğ im tut arl ı l ı k tan ya da erkten yoksun­du . B u adamlar, ya gerçek anl amda bu sanat ın uygulayıc ıları değ il lerd i, ya da hu sanatı bana göstermek istem iyorlard ı .

Kendilerini hcniııı vaııııııda ı:ılı;ıt lıissL'lkbilıııekri ıçm soru�ıurınaLırınıa ara vcrdiııı. ;ııııa oıılar sah:iıı sah:iıı otur­dular ve artıh: lıi\· soru -;orııı�ıdığııııa giirL' nı sununda bir Nagu;ıl gibi davraıııııay<ı b<ı.�Lıdığıııı<ı inandılar. HL:psi de bcııiın kılavuzluğuıııu ve iiğiitkrimi hckliyurbrdı.

Bdlcntilniııc uygun d<ıvr<ıııabilıııd, İ\·iıı. doıı Ju;ın ve don Geııaro·nuıı han;ı iığrL'ıtil-;kriııi ba�tan .suıı;ı giiıdcıı gcçirıııcl-;, htiyliclillik .s<ıı1atıııın dcriıılcriııc iıııııck zoruııd;ıy­dıııı.

Bölün1 Bir

Öteki Benlik

İ KİNCİ Dİ K KATİN SABİTLEŞTİRİUvlESİ

La Gorcb ve kü�·ük kız k;ınk.)lcrin ya�;ıdıkları yerL' vardı­ğımda ikindi üzeriydi. La Gorda giizlcrini uı.aktaki dağ­

lara dikrni�. tek ba�ıııa, kapının iiniindc oturuyordu. Beııi gö­

ri.ince çok �a�ırdı. ()eçıııi�te ya�adığı bir �eyiıı aııısıııa daldı­ğını ve beniııılc ilgili belli belirsiz bir �eyi aıııııısaın;ık iiı.crc olduğunu açıkladı.

Aynı gece, yemekten sonraki gL\' biı· saatte. la Gorda. küçük kız kardqlcr. Genarnlar ve ben. Lı Ciord;ı 'ııın odasın­da, yerde oturuyorduk. Kadınlar yatı yaııa uturıııu�lardı.

Buradakilerin lıcr biriyk ;ıynı .�ürckrdc birlikte olmama kar�ın, ııeckıısc la Gor da'ııın bcııiııı i�·iıı ;ıyrı bir yeri vardı. Öbürlerini gözüııı görıııliyurdu. L3clki de bunuıı ııedeni, la Gorcla'ııııı. diğerlerinden farklı ular;ık. ban;ı doıı Juan'ı anımsatırnısıydı. Onda bir ralıatlık vardı. aııı;ı bu rahatlık. onun davranı�larındaıı çok beniııı ona kar�ı olan duyt-1-ularıııı­dayclı.

Çömezlerin hepsi neler yapını� olduğuıııu öğrenmek is­tediler. Onlara Hidalgo'claki Tula kentine cblıa yeııı gittiği-

1 6 ÖTEKİ BENLİK

mi, oradaki ören yerini gezdiğimi söyledim. Orada beni en fazla etkileyen şey, bir piramidin düz tepesinin üzerinde yan yana, sütun gibi yükselen, "Atlantisliler" denilen anıtsal dört figür olmuştu.

Her biri dört buçuk metre yüksek! iğinde ve doksan san­tim genişliğinde olan bu silindir biçimli figürler, Üzerlerinde. arkeologların tahminlerince, savaş gereçlerini taşıyan Toltec savaşçılarını betimleyen oymaların bulunduğu dört ayrı si­yah mermer parçasından oluşuyordu. Piramidin tepesinde , öndeki figürlerin her birinin yaklaşık altı metre gerisinde. yi­ne dört ayrı parça taştan yan yana sıralanmış, öncekilerle ay­nı boyutlarda dört dikdörtgen sütun daha vardı.

Atlantislilerin insana ürküntü veren bu mekanların ın et­kisi, gezintim sırasında bana rehberlik eden arkadaşın aktar­dıklarıyla daha da yoğunlaştı. Örenin bekçisi ona, Atlanıisli­lerin geceleri yeri sallayarak gezindiklerini işiıtiğini anlat­mış .

Genarolara arkadaşımın bana söylediklerini aktararak ııe düşündüklerini sordum. Utangaç bir biçimde kıkırdadılar. Hemen, yanımda oturan la Gorda ' ya döndüm ve onun fikrini sordum. "O desenleri hiç görmedim," dedi. 'Tula'ya hi<,; git­medim. Oraya gitme fikri bile beni ürkütüyor. "

"Neden ürkütüyor seni, Gorda?" "Oaxaca 'daki Monte Al ban Kalıntıları' nda başıma bir

şey geldi," diye yanıtladı sorumu. "Nagual Juan Matus bana oralara adımımı atmamamı öğütlemiş olduğu halde, kalıntı­lardan ayrılamazdım. �edend ir bilmem, orayı çok sever, Oa­xaca 'ya her gidişimde, öreni de görmeden edemezdim. Bir kadın için yalnız gezmek tehlikeli olduğu için yanıma Pabli­to 'yu alırdım. Ancak bir keres inde Nestor'la g:iıtim. \lcstor yerde bir parıltı g/irdii. Toprağı biraz eşeleyince, avucuma sı­ğacak büyüklükte tuhaf bir kaya parçası bulduk: içine doğru düzgünce bir delik oyulmu�tu. Parmağımı bu delikten içeri sokmak istedim ama Nestor beni engelledi. Pürüzsüz bir yti­zeye sahip bu kaya parçası adeta elimi yakıyordu. Onunla ne

İKİNCİ D İKKATİN SABİTLEŞTİRİLMESİ 1 7

ha l t edeceğ imiz i b i lemed i k . N estor o n u şapkas ının ıç ıne koydu ve canlı b ir hayvanmış g ib i taşıdık.

Herkes gül meye başladı . Sanki la Gorda ' n ın anlatt ık la­rında g iz l i b ir a lay vardı .

"Taşı nereye götürdünüz?" d i ye sordu m. "Buraya, bu eve getird ik ," diye yanı t verd i ve onun bu

sözleri öbürlerinde engel olamadıkları b i r kahkaha nöbetine yol açtı . Kasık larını tuta tuta gül üyorlardı .

"La Gorda 'ya gü lüyorlar," d iye açıkladı Nestor. "Anla­mış olmal ısın , ondak i kat ı r inadı h içb i rim i zde yok. N agual ona çevredeki taş , kem ik pan;alarını ya da toprağa göm ü l ü olarak bulab i leceği şeyleri k urca lam amasını söylem iş t i . Ama o, h iç söz dinlemez, bulduğu her tür ı v ır z ıv ı rı g i zl ice a l ı rd ı .

"O gün ele Oaxaca 'ela o allahrn cezası şey i taş ımakta d i ­retti . O k aya parças ıy la otobü se bindik ve onu ta b ural ara, bu odaya kadar get irdik."

'"N agual ve Genaro yolcul uğa ç ıkmış lardı ," dedi la Gor­da. "Cesaretimi topl ayarak parmağımı del iğe soktum ve ka­ya parças ının e lde taş ınacak b içimde oyulmuş olduğunu fark ett im. O an , o kaya parças ını daha önce tutan her kim id iyse onun h issett ikler ini duyumsad ım . O b i r e rk taş ıydı . Ruh ha­l im değiş iverd i b i rden . Korkmuştum. K aranl ı kta korkunç b i r şey s ins i s ins i dolaşıyordu, b iç imsiz, renks iz b ir şey. Yalnız kal maktan korkar oldum. Uykumun orta yerinde çığl ık ç ığ l ı ­ğa uyanıyordum, k ı sa süre sonra da gözümü k ı rparnaz hale geld im . Gece gündüz, nöbet leşe başı mda durarak bana göz ku lak olmak zorunda kalmış lard ı . "

''N agual ve Genaro geri döndüğünde," d iyerek bu kez N estor sürdürdü konuşmayı: "Nagu a l , Genaro'yla beni kaya parçasın ı daha önce gömülü olduğu yere geri koymaya gön­derd i . Genaro o noktayı bu labi lmek için üç gün uğraştı. Üç günde anca buldu ."

'"O olaydan sonra sana ne oldu Gorda'I" d iye sordum. "Nagual ben i gömdü," ded i . ·'Dokuz gün, <,,·aımırclan b i r

18 ÖTEKİ BENLİK

tabutun içinde çırılçıplak yattım." Bir kahkaha fırtınası daha patladı aralarında. "Nagual ona tabutun içinden çıkamayacağını söyledi,"

diye açıkladı Nestor. Zavallı Gorda tabutun içine işemek ve sıçmak zorundaydı. Nagual onu, dallardan ve çamurdan yap­tığı bir kutunun içine tıktı. Kutuda, yemek ve su vermeye ya­rayan küçük bir delik vardı sadece, diğer bölümleriyse mü­hürlenmişti ."

"Neden gömdü onu?" diye sordum. · "Birini korumanın tek yolu budur," dedi Nestor. "Topra­

ğa gömülmesi gerekiyordu ki , toprak onu sağaltsın. Toprak­tan daha iyi sağaltıcı yoktur; ayrıca, Nagual kaya parçasının la Gorda üzerinde od;ıkladığı duyguyu kovmak zorundaydı. Çamur, bir paravan gibi, bir şeyin iki tarafa da geçmesini en­geller. Nagual onun gömülü kalarak iyileşebileceğini biliyor­du. Nitekim öyle de oldu."

"Öyle gömülü kalmak nasıl bir duyguydu, Gorda?" diye sordum.

"Çıldırmak üzereydim," dedi. "Ama kendi düşen ağla­maz. Nagual beni gömmeseydi ölebilirdim. Taşta bulunan erk benim için çok fazlaydı anlaşıl an; asıl sahibi iriyarı bir adammış. Eli benimkinin en az iki katı olsa gerek. Bu taşı tatlı canını korumak için taşıyormuş, ama sonunda biri öl­dürmüş onu. Duyduğu korku beni dehşete düşürdü . B an a doğru, etimi yemek üzere b i r şeyin geldiğini hissettim. B u , adamın korkusuydu. Erk sahibi bir adammış, ama ondan da­ha erkli biri onu yenmiş.

"Nagual ' ın anlattığına göre, insan bir kez böyle bir nes­neye sahip olunca felaketler peşini bırakmazmış, çünkü sa­hip olduğu erk aynı türden başkalarıyla ç atışır ve erkin sahi­bi ya avcı olurmuş ya da kurban. Nagual savaşın bu tür şey­lerin doğasında var olduğunu söyler, çünkü dikkatimizin erk kazandırmak üzere onların üzerinde yoğunlaşan bölümü, çok tehlikeli, saldırgan bir bölümmüş."

"La Gorda çok açgözlü," dedi Pablito. "Eğer bir erk nes-

İKİNCİ DİKKATİN SAB İTLEŞTİRİLMESİ 19

nes i bulabil irse, bugünlerde kimse erke meydan okumak is­temediği için, karlı ç ıkacağını sanıyordu."

La Gorda söylenenleri onaylar b iç imde başını salladı. " Kiş iye nesnelerde bulunan erkin yanı sıra başka şeyle­

rin de bulaşabi leceğini bilmiyordum," dedi. "Parmağımı de­l ikten içeri sokup taş parçasını tuttuğum an elim ateşler için­de kaldı ve koluma bir titreşim yayıldı. Kendimi gerçekten güçlü ve ipiri h issediyordum. S ins ice hareket ettiğimden, taşı elime aldığımı hiç kimse anl amadı. Ama asıl felaket birkaç gün sonra başladı . B irinin taş ın sahibinin peşinde olduğunu duyumsuyordum. Taş ın sahibinin korkusunu ben de yaşıyor­dum. Kuşkusuz, çok erkli bir büyücüymüş ve peş indeki de onu öldürmekle kalmayıp, onu diri d iri yemek is t iyormuş . Bu da benim ödümü koparıyordu . Taşı o an fırlat ıp atmal ıy­dım ama bana verdiği duygu benim için öylesine farklıydı k i onu del icesine, s ık ı sıkıya kavramışt ım. Sonunda onu attı­ğımdaysa artık iş işten geçmişti . İ çime bir şeyler saplanmı şt ı . Tuhaf giysiler iç inde b irtakım adamların ü zerime doğru gel­diği bir görsüydü bu. Beni ısırdıkları nı , küçük keskin bıçak­larla ve dişleriyle bacaklarımdan etler koparttıklarını hissedi­yordum. Dehşete düşmüştüm!"

"Bu görsüleri don Juan nası l açıklıyordu?" diye sordum. "Savunma gücünü tümüyle yi t inni ş olduğunu söyled i ,"

dedi Nestor. "Bu yüzden de adamın kaya parçasına yönelttiği sabitlenmeyi , onun ikinci d ikkatini kapmış . Adam öldürülür­ken yoğunlaşab i lmek için kaya parçasına tutunmuş. Nagual, adamın erkinin bedeninden taşa geçtiğ ini söylemişti; erkin in onu parçalayıp y iyecek olan düşmanlarına geçmesini i steme­diği için böyle yapmış . Nagual , onu öldürenlerin de bunun farkında olduklarını , bu nedenle de erkinden geride kalanları elde edebilmek için onu diri d iri yediklerin i söyledi . Kayayı da beladan kurtu lmak iç in gömmüş o lmal ı lar. Ve l a Gor­da' yla ben , iki budala, taşı bu lduk ve gömülü olduğu yerden ç ıkarttık. "

L a Gorda başını onaylarcasına ü ç dört kez sal ladı . Yü-

20 ÖTEKİ BENLİK

zünde çok c iddi bir ifade vardı. " Nagual bana ikinci dikkatin var olan en ş iddetli erk ol­

duğunu söylem işti , " dedi . "Hele nesneler üzerinde yoğunlaş­m asından daha korkunç bir şey olamazmış".

"Asıl korkuncu, yapışıp kalmamız," dedi Nestor. 'Taşın sahibi de yaşamına ve gücüne sımsıkı sarı lmış; bu yüzden et in in dir i d ir i yenmes i onu dehşete düşürmüş. N agual ' ın söylediğine göre , canına böylesine düşkün olmasaydı, kendi­ni ölüme teslim etseydi , ne olursa olsun, içinde herhangi bir korku kalmazmış ."

Konuşma sona erdi . Öbürlerine dönüp, söyleyecek bir şeylerin in olup olmadığını sordum. Kız kardeş ler yüzüme baktılar. Benigno kıkırdadı ve yüzünü şapkası yla örttü .

"Pabl ito ' yla birl ikte Tula p iramitlerine gitmiştik," dedi sonunda. Meksika ' daki tüm piramitleri gezdik biz. "

" Neden gittiniz bütün piramitlere?" diye sordum. "Neden gittiğimizi bilmiyoru m aslında. Belki de Nagual

Juan M atus gitmememizi söylediği içindir. " "Ya sen , Pabl ito?" "Ben öğrenmek için gittim," dedi sinirli bir biçimde ve

güldü. "Tula şehrinde yaşard ım. O piramitleri avucumun içi gibi b i l irdim . N agual bana kendisinin de bir zamanl ar orada yaşamış olduğunu söyledi . Piramitler hakkında her şeyi bil i­yordu. O da bir Toltec 'd i ."

O anda Tula ' daki arkeolojik bölgeye gitmemin merakın ötesinde bir nedeni olduğunu anladım. Arkadaş ı m ın davetini kabul etmemin asıl nedeni , la Gorda ve diğerlerinin ilk ziya­retimde bana, don Juan ' ın daha önce hiç sözünü etmediği bir gerçeği , kendis ini Tolteclerin kül türel mirasçıs ı olarak gör­düğünü söylemeleriydi .

"Atlant is l i leri n geceleri bölgede dolaşmaları hakkında ne düşünüyorsun?" diye sordum.

''Elbette dolaşıyorlar," dedi . "Asırlardır oradaydılar. Pi­rami tleri kimin yaptığı bi l inm iyor. B izzat Nagual Juan Ma-

İKİNCİ DİKKATİN SABİTLEŞTİRİLMESİ 2 1

tus bana oral arı i lk kq fedenlerin İ spanyol lar o lmadığın ı , oralarda onlardan önce de biri lerinin bul unduğunu söy lüyor­du ."

"O dört taş figür sence neyi simge l iyor?" d iye sordum. "Kadın l arı , " d iye yanıt verd i . "O piramit, düzenin ve ka­

lıcılığın merkezidir. Figürler de piramidin dört köşesini ; dört rüzgarı ve dört yönü simgelerler. Onlar p iram idin temel i , ze­minidir. Kesinl ikle kadın onlar, erkeksi kadın l ar da denebi l ir. B ildiğin gibi , biz erkekler o denli ateş l i değiliz. İy i birer bir­leştiric i , nesneleri bir arada tutmaya yarayan bir zamk gibi­yiz, ama hepsi bu. Nagual Juan Matus, piramidin gizeminin yapıs ından kaynaklandığını söyledi . Piramidin kendis i , dört köşes inden tepeye doğru yükselmiş dişi savaşç ı lar tarafı ndan desteklenen bir erkektir, kendis in i destekleyenleri yücelten bir erkek. Anlıyor musun?"

Yüzümde şaşkın b i r ifade bel irm iş o l m a l ı k i , Pabl ito güldü. K ibar bir gülüştü bu.

"Hayır, anlamıyorum Pablito," ded im. "Çünkü don Juan bana bu konuda hiçbir şey söylemedi . Bu konu bana tümüyle yabancı. Lütfen bana bütün bildiklerin anlat".

"Atlantisl i ler nagualdır; riiya göriiciilerdir. İkinci dikkat düzeninin temsilcis id irler. İşte bu yüzden böylesine korkunç ve gizeınl idirler. Onlar savaşçı yaratıklardır; ama yok edici deği l .

"Öteki sütun s ırası, dikdörtgen olanlar b ir inci d ikkat i , ıonalz temsil eder. Onlar, iz sürücüdür, bu yüzden Üzerlerin­de yazıtlar vardır. İ lk sıradakilerin aksine, çok barı şçı ve bil­gedirler."

Pabl ito konuşmasını kesti, bana arsızca baktı ve s ı rıttı . Açıklamalarını sürdüreceğini düşünüyordum, ama o yorum­lamamı beklercesine sustu.

Çok etkilendiğimi söyled im ve anlatmaya devam etmesi iç in ısrar ett im. K ararsız gibiydi , bir an yüzüme baktı ve de­rin bir soluk a ldı . Tam konuşmaya başlam ıştı ki ötekilerden, lafını ağzına tıkan bir gürül tü yükseldi .

22 ÖTEKİ BENLİK

" Nagual bunu hepimize açıklamıştı zaten," dedi la Gor­da s inirli b i r biçimde. "Ona tüm bunları y ineletmenin ne an­l amı var?"

O nlara Pabl i to'nun anl attıkları hakkında h içbir bi lgim olmadığını anlatmaya çalıştım . Onu tam açıklamalarını sür­dürmesi iç in razı etmiştim ki bir gürültü daha koptu. B ana bakışlarından, küçük kız kardeşlerin öfkelenmeye başladık­larını fark ecliyorclum , özell ikle ele Lydia' nın .

"O kadın lar hakkında konuşmaktan hoşlanmıyoruz," de­di la Gorda ortal ığı yatıştırmaya çalışır bir tonda. "Piramitte­ki kadınlar düşüncesi bi le bizi s inirlendiriyor. "

" Neyiniz var sizin?" diye sordum. "Neden böyle davra­nıyorsunuz?"

"Bilmiyoruz," diye yanıt verdi la Gorda. "Bu , hepimizde var olan çok rahatsız edici bir duygu. B iraz önceye elek, sen bu kadınlar üzerine sorular sorana kadar, hepimizin keyfi ye­rindeydi . "

La Gorda 'n ın sözleri yakl aşan tehlikenin habercis i g i ­b iydi . Heps i ayağa kalktı ve b ağıra çağıra üzerime yürüdüler.

Onları yatıştırmak ve yerlerine oturtmak oldukça zama­nımı aldı . Küçük kız kardeşler çok sıkıntılı görünüyorlardı ve onların bu durumu la Gorda'y ı da rahatsız etmişt i . Erkek­ler daha sakindi ler. Ne stor ' a döndüm ve açık açık ondan ka­dınların huzursuzluğunun nedenini söylemesini istedim. Far­kında olmadan onları s inirlendirecek bir şey yapmış olmal ı y­dım.

"Gerçekten bilm iyorum ne olduğunu," ded i . "Eminim buradakilerin hiçbiri de, çok üzgün ve s inirli o lduğumuz ha­riç, bize ne olduğunu bi lmiyor"

"Piramit ler h akkında konuştuğumuz için ol abi l i r mi'I" diye sordum.

"Öyle o lmal ı , " dedi karamsar b ir tonda. "O figürlerin kadın olduğunu ben de b i lmi yordum."

"Elbette bi liyordun, seni aptal ," d iye atıldı Lydia.

İKİNCİ DİKKATİN SABİTLEŞTİRİLMESİ 23

Nestor onun bu çıkışından ürkmüş görünüyordu. S indi ve utangaç utangaç bana gülümsedi .

"Belki de bil iyordum," dedi. "Yaşamlarımızın çok tuhaf bir dönemine girdik. Artık h içbirim iz ne bildiğim izden emin değiliz. Sen yaşamlarımıza girdiğinden beri kendi kendimizi tanıyamaz olduk. "

Çok ağır bir hava çökmüştü birdenbire. Bu havayı dağıt­manın tek yolunun, piramitleri n üzerindeki o gizemli sütun­lar hakkında konuşmak olduğunu söyledim ısrarla.

Kadınlar buna ş iddetle karşı çıktı . Erkekler sessiz kaldı . Sanırım kadınl arı karşı larına almak istemiyorlard ı , ama içten içe, tıpkı benim gibi, bu konuyu tartı şmak ist iyorlardı .

"Don Juan piramitler konusunda sana başka bir şey söy­ledi mi Pabl ito?" diye sordum.

Amacım, konuşmayı özell ikle Atlantisl ilerden başka bir yöne çekiyor görünüp bel l i etmeden aynı konu hakkında ko­nuşmaktı .

"Tula'daki p iramitler arasında özell ikle birin in yol gös­terici olduğunu söylemişt i ," diye yanıt verdi Pablito, konuş­maya hevesl i bir sesle.

Ses tonundan konuşmaya can att ığ ı sonucuna vardım. Öteki çömezlerin de aramızdaki konuşmaya kulak kabarttık­larını görünce, tümünün de bu konuda görüş al ış verişinde bulunmak istediklerinden emin oldum.

"Nagual onun bir zamanlar ikinci d ikkat için bir yol gös­terici olduğunu söylemişti , " diye sürdürdü konuşmasını Pab­l ito, "ama daha sonra yağmalanmış ve her şey yok edilm iş . Nagual bana piramitlerin bazılarının devasa yapmama/ar ol­duklarını söyledi. Buraları yaşam alanları deği l , savaşçıların rüya görmelerini gerçekleştirdikleri ve ikinci dikkat lerini uy­guladık ları yerlermiş . Yaptıkları her şey, duvarlarda yer alan çizimler ve figürlerde kaydedilmiş .

"Daha sonra piramitlerdeki büyücülerin ' ikinci dikkatle­riyle yaptıklarından hoşlanmayan, bu yüzden p i ramit lere

24 ÖTEKİ B ENLİK

içindekilerle b irlikte zarar veren başka savaşçılar gelmiş ol­malı.

"Nagual, yeni savaşçıların da kendisi gibi üçüncü dikka­tin savaşçıları olduğuna inanıyordu; ikinci dikkatin sabitleş­mesinin kargışından dehşete düşen savaşçılar. Piramitlerdeki büyücüler, sab itleştirme üzerine kendilerinden geçecek ölçü­de yoğunlaşmışlar. Ne olduğunu anladıklarındaysa artık iş işten geçmiş."

Pabl i to ' nun çev resinde bir dinleyici grubu oluşmuştu. Odada bulunan herkes, ben de dahil olmak üzere, anlattıkla­rını ağızları açık dinliyorlardı . Aktardığı fikirleri anlamakta güçlük çekmiyordum, çünkü don Juan bunları bana daha ön­ce açıklamıştı.

Don Juan, bir bütün olarak varoluşumuzun algıl anabilen iki bölümden oluştuğunu söylemişti . Bunların b irincis i , hepi­mizin algılayabildiği cisman i beden; ikincisi ise, ya lnızca görücülerin algılayabildiği, bizl ere devasa saydam yumurta­lar görünümünü veren bir koza olan saydam bedenmiş. Don Juan ' ın söylediğine göre, büyücülüğün en önemli amaçl arın­dan biri de bu saydam kozaya ulaşabilmekmiş; bu amaç , rii­

ya görmenin incelikl i bir biçimde kullanımı ve onun yapma­ma adını verdiği, oldukça titizl ik gerektiren dizgesel bir uy­gulamayla gerçekleşirmiş . Don Juan yapmamayı tüm varolu­şumuzu, saydam kısmının farkına varmaya yönelten al ış ı l ­madık bir eylem olarak tanımlamıştı .

Bu kavramları açıklamak üzere don Juan bi l incimizi ge­l i şigüzel üç bölüme ayırmıştı . B u bölümlerin en küçüğüne

· birinci dikkat adını veriyordu. Bunun her normal insan tara­fından gündelik yaş amla başa çıkabilmek üzere geliştirilen bilinç olduğunu ve cismani bedenin farkındalığını kapsadığı­nı bel irtmişti . Daha geniş olan ve ikinci dikkat adını verdiği bölümü, saydam kozamızı algılayabilmemiz ve saydam var­lıklar olarak davranabilmemiz için gerek duyduğumuz far­kındalık şeklinde tanımlamıştı . Söylediğine göre saydam be­denin farkındalığını kapsayan ikinci dikkat, özenli bir eğitim

İKİNCİ DİKKATİN SAB İTLEŞTİ RİLMES İ 25

süreciyle ya da ani b ir sars ınt ı sonucu ortaya çı kmadığı süre­ce yaşamımız boyunca geri planda kal ı rırn ş . B i l incim izin en büyük parçasın ı oluşturan son bölümeyse üçüncü dikkat adı­nı veriyordu; bu, c ismani ve saydam bedenlerimizin fark ın­dal ığının, tanıml anamaz öze l l i klerini kayna�tıran s ın ı rs ız bi­l inçın iş .

Don Juan ' a , kendisinin üçüncü b i l ince i l işkin herhangi b ir deneyimi olup olmadığını sormuştum. B ana, bu bi l incin s ınır larında dolaştığını , eğer bu boyuta g i rmiş olsaydı , bunun o anda farkına varmış olabileceğ imi , çünkü böyle bir durum­da tüm v arlığın ın gerçek özüne, yani b ir enerj i patl amasın a dönüşeceğini söylem işt i . Savaşç ı larını n döv üştükleri alanl ar, üçüncü dikkate u laşabi lmek için bir tür eğitim ni tel iği taşı­yan ikinci dikkatmiş . U laş ı lması o ldukça güç, ama bir kez u laşı ldıktan sonra son derece verim l i olan bir duruımmış bu.

' 'Piramit ler zararl ıdır, " d iye sürdürdü konuşmas ını Pabl i­to. "Öze l l ik le bizim gibi korunmasız büyücüler için . La Gor­da gibi b iç imsiz savaşç ı l ar iç inse çok daha beter. N agu<ı i , ikinci dikkatin şeytanca sabit lqmes inden daha teh l ikel i bir şey olmadığı n ı söylemhti . S avaşç ı l ar ik inci d ikkat in zayıf yanı ü zer inde odak l anmayı öğre nd ikten sonra , karş ı la rı na h içbir güç ç ıkamazm ı ş . B i rer insan avcı s ı , b i rer gu l yabani olup çıkar larmış böylece. Yaş ıyor o lm asa lar bi le , ş imdi ve burda bulunuyormuşçasına, av ları na u l aş ı rl arm ış . Piramitle­rin iç ine g irecek o lursak biz de onların kurbanları o l urımı­şuz. N agual bunlara ikinci dikkatin tuzakl arı derdi ."

"Nagual tam olarak ne o lacağın ı söyledi?" d i ye sordu la Gorda.

"Nagual , p i ramit leri bir kez görmeye belki dayanabi le­ceğimizi söylem iş t i ," dedi Pabl i to . " İk inci keredeyse tuhaf b ir hüzün kaplarmış benl iğimizi . B iz i , rüzgar yemiş gibi ha l­s iz ve bezgin h i r hale sokarm ı ş . Bu bezg in l ik k ısa sürede de yerin i art arda gelen uğursuzluk lara bırakırmış . Lanetlenmiş olduğumuzdan baş ımıza gelmeyen kalmazmış . A s l ı nda, N a­gual bu uğursuzluğun onun öğütlerine ku lak asmadan ka l ın-

26 ÖTEKİ BENLİK

tıları gezmeye heveslenmemizden kaynaklandığını söylemiş­ti .

"Örneğin Eligio, asla Nagual ' ı n sözünden çıkmadı . Bu nedenle de kalıntılarda ne onun ne de bu Naugal ' ın ölüsüne rastlayamayacaksınız; onlar hep şanslıydı, oysa biz uğursuz­luklardan yakamızı kurtaramadık, özel l ikle de la Gorda ve ben. Aynı köpek tarafından mı ı sırılmadık ! Mutfağın tava­nındaki kalaslar çürüyüp ikimizin üzerine birden mi düşme­di ! "

"Nagual bunları bana h iç anlatmamıştı ," dedi l a Gorda. "Elbette anlattı ," diye diretti Pablito. "Ne kadar uğursuz olduğunu bilseydim, o allahın belası

yerlere adımımı atar mıydım hiç?" diye çıkıştı la Gorda. "Nagual her b irimize aynı şeyleri söylemişti ," dedi Nes­

tor. "Sorun, hepimizin onu aynı dikkatle dinlemiyor olmasın ­da, daha doğrusu herkesin kendi iş ine geldiği gib i dinleyip, duymak istediklerini duymasında.

"Nagual, ikinci dikkatin yoğunlaş tırı lmasının iki yüzü­nün olduğunu söylemişti . B irinci ve en basiti kargışlı ol anıy­mış . Bu, rüya görücülerin kendi rüyalarını para, insanlar üzerinde erk edinme gibi dünyevi işler üzerinde yoğunlaştır­dıklarında ortaya ç ıkarmış. Öteki yüzün elde edilmesi daha zormuş; rüya görücülerin ikinci dikkatlerini, b i l inmeyene yolculuk gibi, bu dünyadan olmayan işlerde yoğunlaştırdık­larında ortaya çıkarmış . Savaşçıların bu yüze ulaşabilmeleri için sonsuz bir kusursuzluğa sahip olmaları gerekirmiş."

Onlara don Juan ' ın hepimize farklı farkl ı şeyler anlattı­ğından emin olduğumu söyledim. Örneğin, don Juan ' ın bana ikinc i dikkatin kargış l ı yüzü hakkında b i lg i verdiğini hiç anımsam ıyordum. B unun üzerine oradakilere , don J uan ' ın genel anl amda dikkatin yoğunlaştırılması konusunda bana anlattıklarını aktardım.

Don Juan bana, Meksika ' daki tüm arkeoloj ik kalıntıların özellikle de piramitlerin, modern insan için zararlı olduğunu vurgulamış , p iramitleri, düşünce ve eylemin farklı dışavu-

İKİNCİ DİKKATİN SABİTLEŞTİRİLMESİ 27

rumları olarak bet imlemişt i . S öylediğine göre iç ler indeki her unsur ve desen, b iz ler için tümüyle yabancı bir d ikkat in çe­ş i t l i yönler in i kaydetmeye yönel i k tasarlanmış çabalarmış . Don Juan ' a göre, bunlar yalnızca geçmiş kültür ler in kal ın tı­l ar ı olmakla kalmı yor, aynı zam anda iç ler i nde tehl i ke l i bir unsuru da barındı rıyorl ardı ; saplantı yaratan her i l g i nesnesi zararlı b i r potans iyel içermekteydi .

B i r keres i nde bu konuyu ayrınt ı l ı b i r b iç imde tart ışmış­t ık . Tartışmamız, tuttuğum notları em i n b ir şek i lde nası l sak­layabi leceğim konusunda b ir türlü k arar veremediğ imi söy­lediğimde bana gösterd iğ i tepkiden kayn aklanmıştı . Notlar ı ­ma son derece düşkündüm ve on ları güvenl i b i r biç imde sak­l amak benim iç in bir saplantı hal i n i a l ınıştı .

"Ne yapmalıy ım'?" diye sormuştum ona. "Genaro s ana bi zamanlar çözüm yolunu gösterm iş t i , "

d iye yanıt verm işt i . "Her zaman o lduğu g ib i , şaka yapıyor sandın . Oysa, o h iç şaka yapmaz. Kalem yerine, parm ağının ucuyla yazman gerekt iğ in i söylem iş t i . Onun söyledikler ine hiç ku lak asmadın , çünkü bunun not almanın yapmaması ol­duğunu düşünemedin . "

Öner is in in ç o k k om i k o lduğunu söylemişt im ona. Ken­d im i b i r sosyal b i l imc i o larak görüyordum ve v ardığım so­nuçları kanı tlayabi lmek iç in tüm söylenenleri ve yapı lanları kaydetmem gerekiyordu. Don Juan iç i nse bunların birb irle­r iyle h içb ir i l i ş k i s i yoktu. İy i bir öğrenci olmak iç in örneğin , not a lmak gerek m iyordu . Ben, kendi adıma, konuyl a i l g i l i bir çözüm göremem iş t im ; don Genaro ' nun öneris i de bana olası b i r şey değ i l , b i r e .�pri gibi görümnüştü .

Don Juan S <tv ı nı daha da i l e r i götü rınüştü . Ona göre yaz­mak, b ir inc i dikkati a111msam a nı n h izmetine sokınakrnış ve ben söylenenleri , yapı lanları anımsamak i ç in not al ıyorm u­şum. Don Genaro ' nun öneris iyse şaka değ i lm i ş , çünkü not almanın yapmaması olarak b ir kağıt üzerine parmağ ımla ya­zı yazmam, ik inc i d ikkat i m i n anımsam a ü zer inde odaklan­masını sağl ayacakmış ve böy le l ik le onca k ağı t parças ını b i -

28 ÖTEKİ BENLİK

riktirmek zorunda kalmayacakmışım. Don Juan böylece, not almaktan daha kesin ve daha güçlü bir sonuç elde edeceğime inanıyordu. Bu yöntemin, bildiği kadarıyla, daha önce de­nenmediğini ama i lke olarak oldukça sağlam olduğunu söy­lemişti .

Bu konuda bir süre diretmişt i . Rahatsız olmuştum. Not almak benim için yalnızca belleksel bir araç değildi ; sakin­leşmeme de yardımcı oluyordu. Beni rahatlatıyordu yazmak.

"Notlarını ne yapacağın konusunda kaygılanmaya ba�la­yarak benliğinin çok tehlikeli bi bölümünü onların üzerinde odaklıyorsun," diye açıklammıştı don Juan. "Hepimizde var­dır o tehlikeli bölüm, o sabit fikir. B iz ne denli güçlenirsek, o bölüm de o denli ölümcülleşir. Savaşçılara verilebilecek en önemli öğüt, erklerin i üzerinde yoğunlaştıracakları nesneler­den kaç ınmaları , tüm erklerini gereksiz siperler yerine, tin üzerinde, bi l inmeyene doğru yapacakları zorlu yolculuk üze­rinde yoğunlaştırmalarıdır. Senin siperin de notların. Huzur bulmanı engelliyorlar. "

Notlarımdan hayatta ayrı l am ayacağıma inanıyordum. Bunun üzerine don Juan benim için yapmama yerine başka bir görev düşünmüştü. Böylesine güçlü bir mülkiyet duygum olduğuna göre, kendimi notlarımdan kurtarmamın en uygun yolu, onları ortaya çıkarmak, bir kitap yazmakmış. O günler­de, bunu parmağımla yazı yazmaktan daha komik bir şaka olarak düşünmüştüm.

"Bu sahiplenme tutkusu salt sana özgü değil ," demişti . "Sav aşçının, büyücünün yolunu iz lemek isteyen herkesin kendisini bu saplantıdan kurtarması gerekir.

"Velinimetim bana, bi zamanlar savaşçıların da tutkula­rını yönelttikleri nesnelerin bulunduğunu söylemişti . Bu sap­lantı, kimin nesnesinin daha erkl i olduğu sorusunu ortaya çı­karmış . Bu nesnelerin kalıntı ları bugün de yeryüzünde erk savaşının anıları olarak duruyor. Al lah bil ir hangi sabitlen­melerle yüklüler. Senden çok daha erkli adamlar kendi dik­katlerinin tüm yönlerini bu nesneler üzerinde toplamışlar.

İ K İNCİ DİKKATİN SABİTLEŞTİRİLMESİ 20

Sense, o c ı l ız kaygı lar ın ı notl arın ın üzer inde heni.iz toplama­ya ba� ladm . Öteki d i kk at düzeyler ine daha u la�amadın bile. Bu yolun sonunda kendin i s ır t ında tomar tomar notlar ta� ı ­yan b i savaşç ı olarak bulursan ne kadar korkunç olur clüşi.in ­sene . O an geld iğ inde, not lar da ayaklanacaktı r, özel l ikle de parmağınla yazmayı öğrendiysen ; k i o ha lde bi le kağ ı t to­marları n ı y ığman gerekecek . B öyle b i r durumda, b i ri s i dol a­ş ı rken ortal ıkta sen in not y ığın l arı n ı bulac <ık o l ursa zerre ka­dar şaşmam . "

· 'Nagual Juan Matus ' un mal mi.i l k sahibi olmamızı i s te­memesin in neden in i an lamak zor değ i l , " dedi Nes ıor, ben konuşmamı b i t i rd ikten sonra. " B izler riiyo göriicüleri:. Rii ra giiren heden/erim i:in i k i nc i d ik ka t i n z ay ı f yüzü üzer inde odaklanmasın ı i stem iyordu .

" 'O za ırnınlar hu zek ice manevra l arı n alt ı nda yatan ne­den leri kavrayaın aırn ş t ı nı . B e n i sah ip o lduğum şey l e rden ayırmaya zorlad ığ ı iç i n ona k ızgındım. Adi l davranmad ığ ın ı düşün üyordum . Pabl i to ve Beni to'nu n h içb i r şey i olmad ığı i ç i n ben i k ı skan ına larm ı ön lemeye ç al ı �ı ı ğ ı n ı s an ı yordum. Onlara oran la daha varsı ldım çünkü . O zaman l ar onun , rüya

giiren hedenimi korumaya çal ı ş t ığ ı n ı n fark ında deği ldim . " Don Juan rıiya giimıeyi çq it l i b iç i ın lercle taıı ımlanı ı ştı

hana. Bunlar aras ında anlaş ı lnı ası e n güç olan ı , bugün bana hu kavranı ın en iyi tanım ı g ib i görü n li yor. Rii\'U giinı ıe uyku­nun yapnıama.rn/ır. B u durumda rıi_ \.•o giimıc, uygulay ıc ı ları n ya�amlar ı ıı ı n b i r böl ü ın ü n i.i uyku ha l i nde geçirmeler inden l l lu�ur. Öyle k i , riivo giiriicii/n art ı k uyumuyor g i b id i rl e r. Y ine ele , uykusuzluk on larda herhangi b i r soru n yaratm az . /foya gi)ımenin etkis i , sözüm ona ayrı b i r bede ıı i ıı , riiya gii­

J"ı'll hcdenin k u l l an ımı sonucu , uyan ık ya�anan zamanı n bir uzant ı s ı g ib i görünür.

Don Juan bana, rüya gr)reıı k i � i n i n kusursuz b i r s uret i o lduğu i ç i n riiya gören hedeııe zanı an zaman " "ç i ft" y a da " " i i teki" dend iğ i n i söy lenı i� t i . Özünde bu, saydam varl ı ğ ı n eııerj is iymiş , beyazıms ı , b i r hayalete benzeyen bu yay ı l ı m ,

30 ÖTEKİ BENLİK

ikinci dikkatin bedenin üç boyutlu imgesi üzerinde sabitleşti­rilmesi sonucu yansıltılırmış . Don Juan, rüya gören bedenin bir hayalet olmadığını , bu dünyada karş ılaştığımız öteki var­l ıklar kadar gerçek olduğunu anlatmıştı . Söylediğine göre, ikinci dikkat, b ir enerj i alanı oluşturan tüm varoluşumuz üzerinde kaçınılmaz biçimde yoğunlaşıyor ve bu enerjiyi uy­gun gördüğü herhangi bir varl ığa dönüştürebi liyordu. En ko­lay dönüşüm ise, elbette ki, gündelik yaşamımızdan ve birin­ci dikkatimizi kull anmamız sonucunda iyice tanıyabildiği­miz cismani bedenimize ait imgeydi. Varlığımızın bütün er­kesini, akla gelebilecek herhangi bir varlığa dönüştürebilmek üzere yönlendiren özelliğe ise istenç adı veriliyordu. Don Ju­an bu sınırl arın neler olduğunu belirtmemişti , ama saydam varlıklar düzleminde bu alan öylesine genişmiş ki, herhangi bir sınır ç izmeye çal ışmak anlamsız olurmuş-bu nedenle, saydam bir varl ığ ın sahip olduğu enerj i , istenç yoluyla her şeye dönüştürülebilirmiş.

"Nagual , rüya gören bedenin her şeye karıştığını ve her şeye yapışıp kaldığını söylemişti , " dedi Benigno. "Herhangi bir duyumdan yoksunmuş . Nagual bana erkeklerin kadınlar­dan daha erksiz olduklarını , çünkü bir erkeğin rüya gören bedeninin daha mülkiyetçi olduğunu belirtmişt i ."

Küçük kız kardeşler onaylarcası na aynı anda başlarını sal ladılar. La Gorda bana bakarak gülümsedi.

"Nagual bana senin mülkiyetçil iğin kralı olduğunu söy­lemişti , " dedi . "Genaro 'nun anlattığına göre sen s ifonu çek­meden önce bokunla bile vedalaşırmışsın."

Küçük kız k ardeşler gülmekten yerlere yuvarlandı lar. Genarolar kendilerini zor tutuyorlardı . Yanımda oturan Nes­tor, dizime hafifçe vurdu.

"Nagual ve Genaro senin hakkında enfes öyküler anla­tırlardı," dedi . "Tanıdıkları tuhaf bir adamla ilgili öyküleriyle b izi yıl larca eğlendirdiler. Ş imdi o tuhaf adamın sen olduğu­nu bil iyoruz".

Birdenbire çok utanmıştım. S anki, don Juan ve don Ge-

İKİNCİ DİKKATİN SABİTLEŞTİRİLMESİ 3 1

naro, çömezlerin önünde benimle alay etmekle, ihanet etmiş­lerdi bana. Kendime acıma duygusu kapladı benliğimi. Söy­lenmeye başladım. B ağıra çağıra, tümünün de beni aptal ye­rine koyduklarını ve bana karşı cephe almış olduklarını söy­ledim.

"Bu doğru değil , " dedi Benigno. "B izimle b irlikte ol­mandan hoşnutuz ."

"Öyle miyiz?" diye atıldı Lydia. Orada bulunan herkes ateşl i bir tartışmaya girişt i . Ka­

dınlar ve erkekler gruplaşmış lardı . La Gorda 'ysa tarafs ı z kalmaya çabalıyordu. O, yanımda oturuyor, diğerleri ayakta bağrışıyorlardı .

"Zor günler geçiriyoruz , " dedi la Gorda kıs ık ses le . "Çok rüya gördük, ama bu bizim gereksinmemizi karş ı lama­ya yetmiyor. "

"Nedir gereksinme duyduğunuz'? " diye sordum. "B ilmiyoruz," dedi . ' 'Bunu senin bize söylemeni umu­

yorduk." Küçük kız kardeşler ve Genarolar, la Gorda ' nın bana

söylediklerini dinlemek üzere yeniden oturdular. "Bir l idere gereks inmemiz var, " diye sürdürdü konuş­

masını. "Sen Nagual 'sın, ama bir l ider değilsin." " Kusursuz bir Nagual olabilmek zaman alır ," dedi Pabli­

to. "Nagual Juan Matus bana kendisinin de gençl iğinde beş para etmez biri olduğunu söylerdi . Ta ki bir olay onu sarsıp · vurdumduymazl ığından çekip çıkarana dek. "

"İnanmıyorum," diye bağırdı Lyd ia . "Bana asla böyle bir şey söylememişti . "

"Uyuzun teki olduğunu söylemişti ," dedi l a Gorda fısıl­dayarak.

"Nagual bana gençliğinde, tıpkı benim gibi meymenet­siz biri olduğunu söylemişti , " dedi Pablito. "Ona da, velini­meti piramitlere adım atmaması gerektiğini söylemiş ve s ı rf bu yüzden zamanının neredeyse tümünü o piramitlerde_geÇi-

32 ÖTEKİ BENLİK

rir olmuş, ta ki bir hayaletler ordusu tarafından oradan kovu­luncaya kadar. "

Anlaşılan, bu öyküyü onun dış ındakiler duymamışt ı . Bir kıpırdanma oldu .

"Bu olayı tümüyle unutmuşum," diye açıkladı Pablito. "Anca şimdi anımsayabildim. B aşına gelenler tıpkı la Gar­da 'nın yaşadıkları gibi olmuş. Nagual 'ın biçimsiz bir savaşçı oluşundan sonraki günlerin birinde, p iramitlerde rüya gör­meleri ve d iğer yapmama/an gerçekleştiren savaşçı ların kar­gışlı saplantıları peşini bırakmaz olmuşlar. Onu, tarlada çalı­şırken bulmuşlar. Söylediğine göre yeni açı lmış bir tırmık izinin olduğu yerde toprağın içinden ç ıkan bir elin paçasına yapışmak üzere ona uzandığın ı görmüş. Önce bunu kazara toprağa gömülen ırgatlardan birinin eli sanmış , onu ç ıkart­mak için toprağı kazmaya başlamış . Ama sonra bir de bak­mış ki toprağın iç inde çamurdan bir tabut var. Meğer orada b ir adam gömülüymüş. Nagual adamın çok zayıf ve esmer olduğunu ve baş ında hiç saç bulunmadığını söylemişti . Na­gual çı lgınlar gibi tabutun üzerini toprakla örtmeye çal ışmış . Tarlada çal ı şan d iğer ı rgatların bunu görmesini istemediği gibi , adamı kendi arzusunun dışında topraktan çıkartarak ona bir zarar vermeyi de istemiyormuş. Kend ini bu işe öylesine kaptırmış k i , diğer ırgatların çevres inde biriktiklerini fark et­memiş b i le . Tam o anda çamurdan tabut parçalanm ış ve adam öylece toprağın üzerine yayıl ıvermiş ; ç ıplakmış . Nagu­al adamı kaldırmaya çal ışmış ve oradakilerden kendis ine yardım etmelerini i s temi ş . Adamlar ona gülmüşler. Onun sarhoş olduğunu, kafayı yediğini sanmışlar. Zira tarl ada ne adam varmış , ne çamurdan tabut, ne de buna benzer b ir şey.

"Nagual , bu olayın onu oldukça sarst ığın ı söyleıniş t i , ama vel inimetine konu hakkında hiçbir şey anlatmaya cesa­ret edememiş. Zaten söylemesine de fırsat kalmamış, bir ha­yaletler sürüsü daha o gece peşine takı lmış bile. Birinin ka­pısını çaldığını duymuş , gidip kapıyı açar açmaz parlak sarı gözlü bir ç ıplak adam güruhu dalmış içeri. Onu yere yıkıp

İ KİNCİ DİKKATİN SABİTLEŞTİRİLMESİ 33

üzerine çul lanmı ş lar. Hayalet ler in ge ldiğ i n i ghrrn vel in ime t i h ız la içeri g i rip onu e l ler i nden k u rtarınasaymış , bütün ke­m ikler in i k ı racaklarmış . Vel in imet i daha sonra onu emin bir yere, ev in in arkas ında daima haz ı r tuttuğu çukura götürmi.i ş .

"Nagual ' ın söyled iğ ine göre , o gece olanlar onu öy les i ­ne korkutm uş ki hort laklar kaybolduktan sonra b i l e uzun sü­re her gece kendi i s teğiyle gid ip çamur tabutun i ç i nde uyu­ınayı yeğlem iş . "

Pabl i t o konuşmas ın ı b i t i rd i . Herkes g i tmeye hazı r lanı r g ibiydi . Oturmaktan s ık ı l d ı k l arı nı göst ermek i s ter g i b i hu­zursuzca k ı m ı ldand ı lar ve oturma biç imler in i değ i ş t i rd i le r.

Onlara arkadaşımın Tul a p i ram i t lerinde geceler i dolaşan A tlant i s l i l erle i l g i l i an la t t ık ları n ı d i n led iğ imde iç imde son derece rahats ız edici b ir tepkin in oluş tuğunu söyled im . Don .Juan ve don Genaro 'nun bana anlat t ık ları n ı böylesine beniın ­sedi ğ im i n o güne kadar farkına varmamı� t ım . B u devasa t a� figürler in y i.irüyebi l melerine pek olas ı l ı k vennemenıe kar� ı ı ı , y ine de önceki yarg ı larımdan kes i nl ik le uzakLı�m ı ş t ım . Gös­terdiğim tepk i , ben im için tam bir sürpriz olmuş tu .

On l a ra A t l a nt i s l i l e r in gece ler i o ra l arda y ü rümekrin in ikinci dikkatin yoğun laşt ır ı lmas ın i n aç ık b i r örneğ i o lduğunu uzun uzun anla t l ını . Bu sonuca, aşağıda be l i rt t iğ im varsa­yımlardan yola çıkarak u laşmış t ım: B irinc i s i , b izler sal t gün­delik sağduyumuzun bizi olduğumuza inanmamız ı gerektir­diği varl ık lar değ i l iz . B izler saydam varl ı k larız ve saydaın l ı ­ğ ımız ın fark ına varabi lme yeteneğine sah ibiz : b iz ler kendi l "arkı ııda l ığ ımız ın , ya da don .Juan ' ı n ded iğ i gibi , d ikka t imi ­ı. in fark l ı yönleri n i aç ığa ç ıkarma yeteneğine sah ib iz. Üçl in­ci.i ol arak, bu aç·ığa ç ıkarı� , kend i kend imize göstereceğim iz b i l inç l i çabalarla ya da geç i reb i leceğ imiz bedensel b i r sars ı n ­t ı sonucu, kazara ortaya ç ıkab i l i r. Dördi.inci.i ol arak . bi.i yi.i cü­lerin kendi d ikkat leri n i n fark l ı yönler in i kas ı t l ı b i r b iç imde 1 1 1addeler üzerinde yoğunla� t ı rd ık ları zaman lar o l ınu�tu r. Be­�inci olarak , ya�adık l arı ü rküntü ve ric i mekanlar göz önüne ; ı l ındığında , At lan t i s l i ler in , fark l ı zamanlarda ya�aın ı � büyi.i -

34 ÖTEKİ BENLİK

etiler için sabitlenme nesneleri oldukları sonucu ortaya çıkar. Arkadaşıma bu bilgileri veren bekçinin, kendi dikkatinin

b ir diğer yönünü ortaya çıkamış olduğunu söyledim; belki de hiç farkında olmadan bir an için, büyücülerin ikinci d ikkatle­r inin yansımalarının al ıcıs ı durumuna gelmiş t i . O zaman , adamın o büyücülerin saplanmalarını yansıtan bir görsüyle karşılaşmış olması bana pek uzak bir olasılık gibi görünmü­yordu.

Eğer o büyücüler, don Juan ' la don Genaro 'nun geleneği­nin üyeleri idiyseler, onların kusursuz uygulayıcı lar olmaları gerekiyordu ki , bu durumda, ikinci dikkatlerini sabitlqtirme yoluyla elde edebilecekleri başarıların da sınırı o lmaması ge­rekird i . Eğer Atlantisli lerin geceleri yürümeleri gerektiğini kafalarına koydularsa, Atlantisli leri yürütürlerdi .

Konuşmam boyunca, küçük kız kardeşler bana karşı ol­dukça öfkeli davrandıl ar; söylediklerimden rahatsız olmuş görünüyorlardı. Sözlerimi bitirdiğimde, Lydia beni l af kala­balığından başka hiçbir şey yapmamakla suçladı . Ardından da kalktılar ve veda bile etmeden çekip gittiler. Adamlar da küçük kız kardeşlerin peşinden gitti, ama kapıda durup be­n imle el sıkıştılar. La Gorda ve ben kaldık odada.

"Bu kadınların bir derdi mi var?" dedim. " Yo hayır, yalnızca konuşmaktan s ık ı ldı l ar," dedi l a

Gorda. " H arekete geçmeni bekl iyorlar. " "Nasıl oluyor da Genarol ar konuşmaktan sıkılmıyor?" "Onlar kadınlardan daha aptal , " dedi kuru bir sesle. "Ya sen Gorda?" diye sordum. "Sen de konuşmaktan sı­

kılıyor musun?" "Ben ne olduğumu b ilmiyorum," dedi c iddi bir sesle. "Se­

ninle birlikte olduğumda sıkılmıyorum, ama küçük kız kardeş­lerle birlikte olduğumda, onlar gibi sıkıntıdan patlıyorum. "

O günü izleyen günler durgun geçti . Onlarla birl ikte ol­duğum bu süre içinde küçük kız kardeşlerin bana düşmanca duygular besledikleri gün gibi ortadaydı . Genarolar bana ol-

İ KİNCİ DİKKATİN SABİTLEŞTİ RİLMESİ 3 5

dukça k ayıtsız davranıyorlardı. Yalnızca Gorda benimle an­la�ıyor görünüyordu. Nedenini merak cdiyorcl u ııı. Los /\ n gc­les ' a gitmek üzere oradan ayrı l m adan önce bunu ona sor­dum.

"Nasıl olduğunu bilmiyorum ama s ana alı�t ı m , " diye ya­nıt verdi. "Sanki sen ve ben bir l i kteyiz , ama küçük kız kar­deşlerle Genarolar bizden farklı bir dünyada ya�ıyorl ar. "

BİRLİKTE GÖRMEK

L os Angeles ' a dönüşümü izleyen b i rkaç hafta boyunca yorgunluktur ya da ani bir nefes darl ığıdır diyerek geç i ş­

t irdiğim bir rahatsızlık h issettim. Bu duygu , bir gece kan ter içinde uyanıp kendimi nefes alamaz bir durumda bulduğum­da artık dayanılmaz kerteye gelmişti . G ittiğim doktor, soru­numun gerginlikten kaynaklanan nefes darlığı olab ileceğini söyledi . Sakinleştirici yazdı ve tekrarlanması durumunda bir kesekağıdının iç ine nefes alıp vermemi salık verdi .

Meksika 'ya geri dönüp la Gorda 'nın önerilerine başvur­maya karar verdim. Ona doktorun teşhisini anlattığımda beni sakin bir sesle yatıştırarak hasta fil an olmadığımı , en sonun­da kalkanımı yitirmeye başladığımı , yaşadığım deneyimin "insan biçimimin yitimi" ve insani i l i şk ilerden uzaklaşma sürecinin yeni bir aşamasına giriş olduğunu anlattı .

"Ona karşı koyma," dedi . "Doğal tepkimiz bu duyguyla ı ı ıüeadelc etmektir. Böyle yaparsak onu kendim izden uzak­la�tırırız. Korkuyu bir kenara bırak ve insan biçim inin yiti-

38 ÖTEKİ BENLİK

mini adım adım izle ." Kendi deneyiminde, biçiminin çözülüşünün i lk kez rah­

minde derin bir acıyla başlayan ve yavaş yavaş bacaklarına ve boğazına doğru iki yönde ilerleyen dayanı lmaz bir baskı şeklinde ortaya ç ıktığını anlattı . Bu etkilerin anında hissedi l­diğini de ekledi .

Bu yeni aşamaya geçiş imin her ayrıntısını kaydetmek is­tiyordum. Kendimi olan bitenleri ayrıntıl ı bir biç imde yaz­maya hazırlamıştım ama hiçbir gelişme olmaması bende tam bir düş kırıklığına yol açt ı . Sonuçsuz geçen b irkaç günlük bekleyişten sonra, la Gorda ' nın açıklamalarına güvenim kal­madı ve doktorun teşhisinin doğru olduğuna karar verdim. Anlaşılabi l ir bir durumdu bu. Dayanılmaz bir geri l ime yol açan bir sorumluluk taşıyordum. Çömezlerin bana yakıştır­dıkları l iderl iği kabul etmiştim, ama nasıl l ider olunacağı ko­nusunda hiçbir fikrim yoktu .

Üzerimdeki baskının daha ciddi sonuçları da ortaya çık­mış t ı . A l ışk ın olduğum enerj i düzeyi giderek düşüyordu. Don Juan olsa , kiş isel erkimi y itirmekte olduğumu ve sonun­da yaşamımı da yitireceğimi söylerdi . Kendisi beni , yalnızca ki şisel erkle yaşamak üzere yönlendirmişti . Anladığım kada­rıyla bu, özneyle evren arasında, öznenin ölümüyle sona er­medikçe, b itmeyen bir i l i şk i biçimiydi . Beni bu durumdan kurtaracak bir çare bulamadığıma göre ecelimin geldiğine karar verdim . Kapıldığım sonumun geldiği duygusu, diğer çömezleri ç ileden çıkartıyordu . Hem rahatlamak hem de on­l arı daha fazla s ıkmamak iç in b irkaç günlüğüne onlardan uzaklaşmaya karar verdim.

Geri döndüğümde onları , küçük kız kardeşlerin kapısı­nın önünde beni beklermişces ine dikilirken buldum. Nestor arabaya doğru koştu ve motoru durdurmamı bi le beklemeden Pablito 'nun kaçtığını söyledi. Dediğine göre ölmek için Tula şehrine, atalarının yurduna gitm iş . Akl ım başımdan git ti . Kendimi suçlu hissediyordum.

BİRLİKTE GÖRMEK 39

La Gorda benim kadar üzülmemişt i anlaşılan. Gülücük­ler saçıyor, duyduğu hoşnutluğu gizlemi yordu.

"Gebers in pezevenk," dedi . "Bundan böyle hep birl ikte, uyum içinde yaşayacağız, olması gerekt iğ i g ib i . N agual bize senin yaşantımıza deği ş ikl ik getireceğini söylemişt i , get i rdin de. Pabl i to artık biz i rahatsız etmiyor. Kurtuldun ondan. On­suz her şey daha iy i . B ak, nasıl da mutluyuz. "

Onun bu duygusuzluğu ben i çok kızdırmışt ı . Olabi ldi­ğ ince sert bir dil le, don Juan ' ın hepimize bir savaşçın ın ya­şam biçim inin nasıl olmas ı gerektiğini büyük bir özenle ta­nımladığını söyled im. Pabl i to ' yu bu şek ilde ölüme terk et­menin savaşçı kusursuzluğuna uygun düşmeyeceğin i vurgu­ladım.

"Ne yapabil i rs in ki?" diye sordu la Gorda. "Aranızdan bir ini onunla birl ikte yaşaması içın goture­

ceğim," dedim, "ta ki Pabl i to da dahil olmak üzere, hepiniz buradan taşınabi l inceye dek."

B ana güldüler, Pabl ito 'ya daha yak ı n oldukl arını sandı­ğım Nestor ve Benigno bi le . En çok gü len la Gorda oldu, sanki bana meydan okuyordu.

Dönüp, ben i desteklemelerini umduğum Nestor ve Be­nigno 'ya baktım, onlar da bana s ırt çev irdiler.

La Gorda'dan sağduyulu olmasını is ted im. Ona yalvar­dım. Aklıma gelen her şeyi sıraladım. Aşağı layarak bakıyor­du bana.

"Haydi g idel im," c.iedi öteki lere. B ana anlamsızca gülümsed i . Omuzl arını s i lkt i ve dudak­

larını bel l i bel irsiz bir biç imde büzdü . "B iz imle geleb il irsin ," ded i sonra, "Soru sormayacağ ına ve o aşağı l ı k pezevenk hakkında konuşmayacağına söz verirsen ."

"Sen b iç ims iz b ir savaşçı s ın la Gorda," ded im . ' 'Bunu kendin söylemi ştin bana. Öyleyse neden Pabl ito ' yu acıma­s ızca eleştiriyorsun?"

La Gorda yanıt vermedi . Ancak, sözlerim onu etk i lemiş-

40 ÖTEKİ BENLİ K

t i . Kaşlarını çattı v e gözlerini kaçırdı. "La Gorda b izimle birlikte ! " diye bağırdı Joscfina yük­

sek perdeden bir sesle. Küçük kız kardeşler la Gorda'nın çevresini sardı lar ve

onu eve doğru sürüklediler. Peşlerinden gi ttim. Nestor ve Ben igno da içeri girdiler.

"Ne yapacaksın, bizi zorla mı götüreceksin oraya?" diye sordu la Gorda.

Pablito ' ya yardım etmeyi bir görev olarak gördüğümü ve aynı şeyi herhangi biri için de yapabileceğimi söyledim.

"Gerçekten bu işi başaracağını sanıyor musun?" diye sordu la Gorda. Gözleri öfkeyle parlıyordu .

Esk iden olduğu g ibi öfkeyle bağır ıp ç ağ ı rmak geldi içimden. Ancak bu kez koşullar farkl ıydı . Bunu yapama;:­dıın .

"Josefina'yı götüreceğim," dedim. "Nagual benim. ' ' La Gorda küyi.ik k ız kardeşleri etrafında topladı v e göv ­

desini onlara s iper ett i . El ele tutuşmak üzereydiler. İçimden bir ses, el ele tutuşacak olurlarsa, aralarında oluşacak güçbir­l iğinin çok büyük olacağını ve Josefina 'yı yanımda götürme çabamın sonuçsuz kalacağını söylüyordu. Tek şansım, onlara bir araya gelme fırsatını vermeden darbeyi indirmekti . Avu­cumun içiyleJosefina'yı ittim, odanın ortas ına doğru sende­ledi . Yen iden bir araya gelmelerine fırsat vem1eden, Lydia ve Rosa ' ya vurdum. Acıyla kıvranmaya başladılar. La Gorda, o güne kadar görmediğim b ir öfke iç inde üzerime yürüdü . Vahş i b ir hayvanın saldırısına uğramı ş gibiydim . Tüm dikka­ti , bedeninin tek bir hamlesi üzerinde yoğunlaşırnş gibiydi. O anda bana vursaydı , ölürdüm. Yumruğu bedenimi bir kaç santim arayla ı skaladı . Arkasından sarılarak onu kavradım, birlikte yere yıkı ldık . İyice nefessiz kal ı ncaya kadar yerde defalarca yuvarlandık . Bedeni gevşedi, midesin in üzerinde sıkı sıkıya kenetlenmiş bulunan ellerimin arkas ın ı okşamaya başladı .

BiRLiKTE GÖRMEK 4 1

O anda Nestor ve B en igno ' nun kapının önünde durduk­l ar ın ı gördüm. Her ik i s i de handıysa düşüp bay ı lacakmış g ib i görünüyorl ard ı .

La Gorda utangaç b i r şeki lde g ü l ümsed i ve ku l ağ ıma onu a l t ettiğime memnun olduğunu fıs ı l dadı .

Josefina ' y ı Pabl i to 'nun yanma götürdüm. Onun, tüm çö­mezler aras ında, b ir i s in in i lg is ine gerçekten gereks in im du­yan tek k i ş i olduğunu ve Pabl ito ' nun da en az içerlediğ i k im­senin o olduğunu h issediyordum. İç i ndeki şövalye l ik duygu­sunun Pab l i to ' yu ona yak laşmaya zorlayacağın ı , çünkü Jose­fina 'n ı n onun yard ımına gerçekten gereks in im duyacağın ı düşünüyordum.

Bir ay sonra, Meks ika ' ya geri döndüm. Pabl ito ve Josc­fina dönmüş lerd i . B ir l ikte don Genaro ' nun ev inde oturuyor­l ar, ev i B e n i gno ve Rosa ' y l a pa_\r l a ş ı y or l a rd ı . Nes to r ' l a Lydia, Soledad ' ın evine yerleşm iş lerd i , l a Gorda ' ysa, küçük kız kardeşler in ev inde tek baş ına o turu yordu.

" 'Yen i yaşam düzen imiz seni ş aş ı rttı m ı '?" d iye sordu l a Gorda.

Şaşkın l ığ ımı g iz leyemedi m . Bu yen i düzenlemenin ne anlama geld iğ in i tüm ayrın t ı ları y la öğrenmek i st iyordum.

La Gorda, kuru b i r ses le , b i ld iğ i kadarıy la bunun her­hangi bir anlamı o lmadığın ı söy led i . Ç i ft ler hal inde yaşıyor­lar ama karı-koca g ib i davranmıyorlardı . Ayrıca, tahm in imin aks ine , kusursuz birer savaşçı o ldukların ı da ekledi .

Bu yeni biçim bana oldukça sevim l i ge ld i . Herkes a la­b i ld iğ ine rahat görünüyordu . A ralar ında b i r dalaşma ya da çekişme yoktu . K ız ı lder i l i l e r in yere l g iys i leri i ç indeyd i l er. Kad ın ların neredeyse yerleri süpüren bol etekleri vardı . Ko­yu renk şal lara bürünmüş lerd i ve sürekl i şapka g i yen Josefi­na d ış ında hepsi saçların ı örmüştü . Adamlar ince beyaz ku­maştan p ijamayı andıra n pantolon lar, gömlekler ve l ıas ır şap­kalar g iymi ş l e rd i . Heps in in ayağ ında el yap ımı s andal l ar vard ı .

42 ÖTEKİ BENLİK

r La Gorda 'ya bu yeni giyim tarzının nedenini sordum. Bana gitmeye hazırlandıklarını söyledi . Ya benim yardımım­la, ya da kendi kendilerine, eninde sonunda bu vadiyi terk edip, yeni bir dünyaya, yeni bir yaşama doğru yol alacaklar­mış . Bunu gerçekleştirebildiklerinde, değişimi kabul etmiş; Kızılderili giysileriyle de, kentli giysileri içindeki yaşamla­rından daha belirgin biçimde uzaklaşmış olacaklarmış. Ken­dilerine içinde bulundukları durum ne olursa olsun akışkan ve rahat olmal arı gerektiğinin öğretildiğini ve bana öğreti­lenlerin de bunların aynısı olduğunu söyledi . Benden bekle­nen, ne yaparlarsa yapsınlar, onlarla il işkilerimde rahat o ı -· mammış. Buna karşılık onlardan beklenen de vadilerini terk etmeleri ve savaşçılar gibi akışkan olup olamayacaklarını an­lamak için de bir başka bölgeye yerleşmeleriymiş . -�

La Gorda'dan başarma şansımız konusundaki görüşünü dosdoğru açıklamasını istedim. Hepimizin alnında başarısız­lık yazılı olduğunu söyledi.

Sonra b irdenbire konuyu değiştirdi ve rüyasında kendini devasa iki dağın arasında uzanan dar bir geçitte gördüğünü söyledi; bu dağların ona oldukça tanıdık göründüğünü düşü­nüyordu ve benden kendisini yakındaki bir kente götürmemi istiyordu . Nedenini bilmemekle birlikte, o iki dağın orada bulunduğuna ve rüyadan aldığı mesajın, birl ikte oraya git­memizi gerektirdiğine inanıyordu.

Ş afakla b irlikte yola çıktık. O kentten daha önce de geç­miştim. Oldukça küçük b ir yerdi ve çevresinde la Gorda'nın görsüsüne uzaktan yakından benzeyen bir şey fark etmemiş­tim. Çevrede sadece kel tepeler bulunuyordu. Öyle görünü­yordu ki, sözünü ettiği o iki tepe orada değildi, orada olsalar bile onları bulamayacaktık.

Bununla birlikte, şehirde geçirdiğimiz iki saat süresince ikimiz de tanımlayamadığımız bir duyguya kapıldık; kimi zaman iyice belirg in leşen ama daha sonra yeniden karanlık­lara gömülen, zihnimizde yalnızca büyük sıkıntı ve düş kı-

BiRLİKTE GÖRMEK 43

r ık l ığ ı yaratan bir bi l inmezl ik duygusu . O kente gitmek b iz i gizemli b ir b iç imde huzursuz etmişt i ; daha doğru s u , b i leme­diğimiz nedenl erden dolay ı , yoğun bir tedirginl iğe kapılm ı ş­t ık . Hayatta akl ıma gelmeyecek, saçmasapan bir çe l i şk iye düşmüştüm. B ugüne dek o kentte durduğumu bi le anım sam ı­yordum, ş imdiyse, yalnızca orada bulunduğuma deği l , aynı zamanda bir süre yaşamış olduğuma da yemin edebi l irdim. S i l i k bir anı y d ı ; şehr in sokak l ar ın ı ya ela evlerini anımsaın ı ­yorclum . Duyumsadı ğ ım, z ihn imde b i r şeyler in aç ı k seç ik canlanacağına i l i şk in bel l i be l i rs i z , ama güç lü b ir sez iycli . Bunun ne olduğundan emin deği ld im, bir arıı olabil irdi . Bu sezi , giderek yoğunlaşt ı , özel l ik le bir evi gördüğüm an. Evin önünde d urdum. La Gorda ' y la bir l ikte evi arabanın i ç inden bel k i bir saat izledik, y ine de, arabadan d ı şarı ç ık ıp eve g ir­mek konusunda ik im izden de herhangi bir öneri gelmed i .

İkimiz ele son derece huzursuzduk. La Gorda ' nı n o iki dağla i lgi l i görsüsü üzerine konuş ıııaya başladık; k ı sa süre iç inde ele konuşmamı z tartı şmaya dönüştü . Benim rii_m.1 1 1 1 1 c iddiye almad ığ ımı clüşi.ini.i yorcl u . Sonunda te pem iz at t ı ve b irbirimize bağır ıp çağırm aya baş ladık ; k ızg ın l ık tan deği ld i bu , s inirlerimiz bozulmuştu . Ben kend ime hakim olup bağır­mayı kest i m .

Dönüşte arabayı toprak yolun kenarında clurclurclum. Ba­caklarımızın aç ı lmas ı için ufak bir yürü yüşe ç ıkt ık . B i r süre yürüdük; hava oldukça rüzgarl ı yd ı . La Gorcla hala tedirgin gorünüyordu . Arabaya geri döndük ve içercle oturduk.

" B i lg i lerin i toparlayab i l sen ," dedi la Gorcla yalvaran b i r sesle . "Anlayacaksın insan b i ç i m i n i n y i t iminin . . . "

Cümlenin ortas ında su stu ; kaşlar ımın çat ı ld ığı n ı görünce kısa kesmesi gerektiğini düşünmüş olmal ıyd ı . Yaşadığım çe­l işk in in farkındaydı . Zihnimde bi l inç ! i o larak toparlayabi le­ceğim b i lg i l e r b u lunsayd ı , bunu o ana k adar baş arab i l m i ş olurdum zaten .

"Ancak b izler saydam v ar l ık ları z , " dedi aynı ya lvaran ses le . "Görünürde sahip oldukl arımı zdan çok daha fazlas ına

44 ÖTEKİ BENLİK

sahibiz. Sen Nagual 'sın. Sen daha da fazlasına sahips in . " "Sence n e yapmam gerekiyor?"

L "Nesnelere sımsıkı sarılma arzundan kurtulmal ısın," de­di . "Bende de aynı şeyler olmuştu. Örneğin, sevdiğim yiye­ceklere, yaşadığım yerdeki dağlara, konuşmaktan zevk aldı­ğım insanlara sıkı sıkıya sarı lmıştım. En çok da beğenilme arzusuna. ')

Ona bu öğütlerinin benim için anlam taşımadığını , çün­kü bi ldiğim kadarıyla hiçbir şeye sıkı sıkıya sarı lmadığımı söyledim. Israrla, insan biçimimi yitirmemek için bir şekilde araya engel ler koyduğumu bildiğimi söyledi.

"Dikkatimiz, sabırlı bir biçimde yoğunlaşmak üzere eği­tilmiştir," diye sürdürdü konuşmasını . "Dünyada varlığımızı sürdürebi lmemizin yolu budur. B irinci dikkatine, bana ol­dukça yabancı gelen, ama senin çok iyi bildiğin bir şey üze­rinde yoğunlaşmak öğretilmiş .

Ona z ihnimin soyutlamalar yol uyla i ş lediğ in i söyle­dim-bunlar, matematiksel soyutlamalar deği l , daha çok us­sal önermeler biçimindeydi .

L "Şimdi, kendini tüm bunlardan kurtarmanın zamanı ," dedi . "İnsan biçimini yitirebilmek için tüm bunlardan kurtul­man gerekiyor. Öylesine güçlü bir direnç oluşturuyorsun ki sonunda halin kalmıyor. " J

Onunla tartışabilecek durumda değildim. Onun insan bi­çimini y itirmek adını verdiği süreç, şu an için kafamın alma­yacağı kadar belirsizdi . Kafam, o kentte yaşadıklarımıza ta­kılmıştı. La Gorda'ysa bu konuda konuşmak istemiyordu. '

"Öneml i olan senin bilgi lerini toparlayabilmendir," dedi. "Gerçekten yapmak zorunda olsan bunu becerebi l irsin. Ör­neğin Pablito'nun kaçtığı ve seninle yumruk yumruğa geldi­ğimiz o gün olduğu gib i . "

La Gorda o gün olanların "kişinin bilgisini toparlama­sı"nın bir örneği olduğunu belirtti . Tam olarak farkında olma­dan görme gerektiren kannaşık bazı manevralar yapmıştım.

BiRLiKTE GÖRMEK 45

"O gün bize saldırmakla kalmadın ," dedi . "Giirdiin de."

Doğruyu söylemek gereki rse , hak l ıyd ı . O gün olup bi­tenlerde b i r gar ip l ik vard ı . Olayı en ince ayrı n t ı s ına kadar düşünmüştüm, neler olduğunu kendime bir türlü aç ık layama­mıştım. Yaşanan anın duygusal yükünün ben i i nanı lmaz b i r b iç imde e tk i lemiş o lmas ı d ı ş ı nda , o lay la i lg i l i yeter l i b i r açık lama bulamıyordum.

Evlerinden içer i gir ip dört kadın la karş ı karş ıya geldiğim an, olağan alg ı l ama biçimimi değişt irebi ld iğ imi fark etmi ş­t im. Önümde koyu kehribar renk l i , b iç imsiz dört baloncuk görmüştüm. Bun lardan bir inin reng i daha açık t ı ve daha cana yakın görünüyordu. Diğer üçü i se h asmane, kesk in , beya­zımsı kehribar renkl i k ız ı l l ık lardı . Tatl ı renkl i k ız ı l l ı k la Gor­da 'yd ı . Üç hasmanc k ızı l l ı k da, tehdi t ed ic i b iç imde onun çevresinde dolaşıyordu .

En yakınımda bulunan beyazımsı saydaml ık , k i hu Jose­fin a ' yd ı , b i raz denges in i y i t i rm iş du ru mdaydı . Öne doğru eği lmiş t i , onu ş iddetle i tmiş t im. D iğer ik i s in in içer i doğru eğ i lmiş bu lunan sağ yanlarına b i r tekme atmış t ım . Onları n bu k ıs ımlarını tekmelemek konusunda b i l inç l i b i r düşünceye sahip deği ld im. Yaln ızca bu gir int iy i u ygun bir nokta o larak görmüştüm-bir şek i lde sank i ayağ ım ı o raya ycrlqt i rnıcın i ç in ben i davet ediyor gibiydi le r. Somıç tam isabett i . Lyd i a ve Rosa o a n bay ı ld ı lar. Her ik is in i d e sağ uylukl arından tek­ınelemişt im. B u , kemiklerin i k ı rabi lecek türde bir darhe de­ğ i ldi , yalnızca önümdeki ı ş ık baloncukları n ı ayağım la i tmiş­t im. Yine de i nd irdiğ im darbe, sanki bedenler in in en kolay incinen bölümlerine ş iddetl i b i r tekme atm ış ım gib i b i r etk i yaratm ıştı .

La Gorda hakl ıydı , fark ında olmadığım bazı b i lg i leri to­parlayab i lmişt im . Eğer görmek buysa, ussa l yönden vard ı ­ğım somıç şuydu k i , görmek bedensel b i r b i lg id ir. Zih ıı inı iz­de görsel duyuımın başat l ık kazanmas ı , bu bedensel b i lg iy i etkiler ve onun göze i l i şk in bir duyum olarak ortaya ç ıkm as ı ­na neden o lur. Ben im deney imled i ğ im, sa l t görsel değ i l d i .

46 ÖTEKİ BENLİK

Işık baloncukların ı , gözlerimin yanı s ıra bir diğer duyumla daha görm üştüm , çünkü onlarla uğraştığım tüm süre boyun­ca dört kadını da görüyordum. Işık baloncukları bedenleriyle yan yana da durmuyordu . B irbirlerinden ayrıktı lar. Benim için konuyu daha da karmaşık kı lan , olayın zaman boyutuy­du. Tüm olan bitenler, birkaç saniye iç inde gerçekleşmişti . Eğer olduysa, bir anl ık görüntüden diğerine sıçrayış ım yok sayılacak bir hızla olmuş olmalıydı. Bu nedenle, ancak eşza­manl ı iki farklı görüntüyü algıladığımı anımsıyordum.

İk i ı ş ık baloncuğunu tekmeledikten sonra tatl ı renkl i ı şık-la Gorda-bana doğru yaklaşmışt ı . Üzerime gelme­mişti, sol yanıma doğru i lerlemişt i ; amacının bana vurmak olmadığı anlaşı l ı yordu. Bu nedenle, parı ltı yanımdan geçer geçmez onu yakalamıştım. B irlikte yerlerde yuvarlandıkça, onun içinde eridiğimi h issetmiştim. Zaman duygusunu ger­çek anlamda y itirdiğim tek an da, o an olmuştu. La Gorda el­lerimin arkasına sarı ld ığında yeniden kendime gel iyordum .

"Rüyamızda, küçük kız kardeşlerle el ele tutuşmayı öğ­rendik," dedi la Gorda. "El ele bir hat oluşturmayı bi l iyoruz . O günkü sorunumuz, o hattı odamızın dışında hiçbir yerde oluşturmamış olmamızdan kaynaklanıyordu . B u yüzden beni içeri sürüklediler. Senin bedenin, el ele tutuşmamızın bizler için ne anlama geldiğini b i liyordu . Eğer bunu başarsaydık, onların denetimine girecektim. Onlar benden daha vahşidir­ler. Bedenleri sıkı sıkıya kenetlenmiştir; cinsell ik onları i lgi­lendirmez. Oysa beni i lgilendiriyor. Bu da beni daha güçsüz kı l ıyor. Eminim, senin de bilgini toparlayabilmeni bu denli güç kılan şey, cinselliğe duyduğun i lgi ."

Cinsell iğ in insanı güçten düşürücü etkilerini anlatmayı sürdürdü . R ahatsız olmuştum. Konuyu değiştirmeye çal ış­tım, ama tedirginliğime aldırmadan bu konuya geri dönmeye kararlı görünüyordu .

"Haydi b i rl ikte Mexico City ' e g idel im," dedim umut­suzca.

Onu şaşırtacağımı sanm ıştım. Yanıt vermedi . Dudakları-

BİRLiKTE GÖRMEK 47

nı büzdü , gözlerini k ıst ı . Çenesindek i adaleleri sıktı , dudak­ların ı burnunun altında toplayacak biç imde büzdü . Yüzünü öyles ine çarpıttı ki, hayrete düşüim . Şa�kı nl ığım karş ı s ı nda ifadesini değiştirdi yüzündek i adaleleri gevşet t i .

"Haydi , Gorda," dedim. "Mexico C i ty ' e gidel im . " "Elbette , neden olmas ın'? " ded i . " N e alımım gerekiyor

yanıma?" Ondan bu tepkiy i beklemiyordum, Ş <q ırma s ı rası bana

gelm işt i . "H içbir şey," dedim. "Olduğumuz gib i g ideceğ iz ." Tek bir söz daha etmeden arkasına yaslandı ve Mexico

City 'e doğru yola koyulduk. Vaki t hata erkend i , henüz öğlen bi le olmamı ştı . Ona benimle birlikte Los A ngcles ' e gelmeye cesaretinin olup olmadığ ın ı sordum. 8 i r an için daldı .

"Bu soruyu saydam bedenime sordum," dedi . "Ne dedi?" "Ancak erk izin verirse gidebil i rm i ş im ." Ses inde öylesine bir duygu yoğunluğlı vardı k i , arabayı

durdurdum ve ona sarı ld ım. O an ona duyduğum sevgi öyle­sine derind i ki , beni ürkütüyordu . Bunun c insel l ik le ya da ruhsal desteğe duyulan gereksinimle bir i lg is i yoktu; bu duy­gu, bi ldiğim her şeyin ötes indeydi .

La Gorda 'ya sarılmak daha önce de hissettiğim duyguyu tekrar uyandırdı içimde, susturduğum, b i l inçalt ımın derin l ik­lerine ittiğim birtakım şeylerin gün ış ığrna çıkmasın a ramak kalmıştı . B unun ne olduğunu anlamak üzereydim, ama tekrar yitt i .

La Gorda ' yle birl ikte Oaxaca kent i ne vardığımızda he­nüz akşam olmuştu. Arabamı ara sokaklardan birine park et­tim ve birl ikte kent merkezindek i meydana doğru yürüdük. Don Juan ' la don Genaro'nun oturdukları bankı bulduk. B oş­tu . Saygı l ı b ir sessizl ik iç inde orada oturduk . Sess i z l i ğ i bo­zan la Gorda, buraya birçok kez don Juan ve kim olduğunu

48 ÖTEKİ BENLİK

anımsayamadığı bir başkasıyla geldiğini söyledi. Bunun yal­nızca rüyasında gördüğü bir şey olup olmadığından emin de­ğildi .

"Don Juan ' la birl ikte bu bankta ne yaptınız?" diye sor­dum.

"Hiçbir şey. Oturduk ve otobüsü ya da b izi alıp dağların tepesine götürecek olan kereste kamyonunu bekledik," dedi .

Ona, don Juan ' la bu bankta oturduğumuzda saaatler sü­ren konuşmalara daldığımızı söyledim.

Don Juan ' ın şi ire duyduğu büyük sevgiden ve boş oldu­ğumuz zamanlarda ona nasıl şiir okuduğumdan söz ettim . Şi­irleri en fazla ikinci bölümüne kadar, o da beğenirse, dinler­d i ; kalan bölümleriyse şairin esrikl iğ i olarak yorumlard ı . Ona okumuş olduğum yüzlerce ş iirden ancak b irkaçını ba­ş ından sonuna değin dinlemişti. Başlarda ona kendi hoşlan­dıklarımı okuyordum; tercihim soyut, kapal ı , düşünsel şi ir­lerdi . Daha sonraları, kendi beğendiği ş iirleri bana defalarca okuttu . Onun düşüncesine göre ş i ir kısa ve öz olmalıydı . Ulu bir yalınlığın kesin , dokunaklı imgelerinden oluşmalıydı.

Akşamüstü , Oaxaca 'daki o banka oturduğumuzda don Juan 'da her zaman özel bir tutkuyu canlandıran Cesar Val le­jo 'nun bir şiirini ezbere la Gorda'ya okudum; bunu onun için deği l , kendim için yapmıştım.

Ne yapıyor bu saatte acaba And dağlarından sevdiceğim Rita

kamışların ve vahşi kiraz ağaçlarının güzeli. Boğuyor bu yorgunluk beni artık ve kanım uyuşuyor içimdeki

miskin içki gibi.

Ne yapıyor acaba o güzelim elleriyle pişmanlık içinde, bem beyaz kolalı çamaşırların üzerinde gezinirdi ütüsü,

öğleden sonraları . Yağan bu yağmur içimden sözlerimi sürdünne arzusunu alıyor.

BİRÜKTE GÖRMEK 49

Ne oldu acaba dante l l i eteğine; i ş ine gücüne; yürüyüşüne;

p ınarından yaydığı şekerkamış ı kokusuna.

Kap ıdadır şimdi ,

bakıyordur h ızla i lerleyen bir buluta K i remit damın üzerinde vahşi bir kuş ötecektir;

ve o, i ç i t i treyerek fısı ldayacaktır sonunda, 'Tanrım ne kadar soğuk ' '

Don Juan ' ı n anıs ı inanı lmayacak kadar can l ı yd ı . B i r dü­şünce ya da bir h i s değ i ld i bu. B u , ne olduğu b i l inmez an ı , ağlattı beni . Gözlerimden yaş lar boşanıyor, b i r tür lü dindire­m iyordum.

İ k indini n son saati don Juan iç in her zaman büyük önem taşırd ı . Onun bu saate duyduğu saygıy ı ve eğer bana öneml i b ir şey olacaksa , bunun günün o zamanında o lacağına duy­duğu inancı ben de benimsemiş t im .

La Garda, baş ın ı omzuma yaslad ı . Ben de başımı onun başına. B ir süre öylece kaldık. Rahat lam ış t ım; duyduğum te­d i rg in l ik geçmi ş t i . Yaln ızca baş ım ı la Gorda 'n ın başına yas­lamamın bana böy le s ine huzu r veriyor olması şaş ı rt ıc ıyd ı . Ona , şaka olsun d iye , başlarımızı b irbir ine bağl amamız ge­rek t iğ in i söyleyecektim ama bu söyled iğ in1 İ c idd iye alacağı­n ı anladım. Tüm beden im gülmekten sars ı ld ı ve uykuda ol ­duğumu ayrımsad ım, ama gözlerim aç ıkt ı ; eğer gerçekten is­teseyd i m , ayağa ka lkab i l i rd im . K ı m ı ldamak i s temediğ i m iç in orada öylece durdum; tam anlamıy la u yanıkt ım, aynı za­manda da uykuda. Çevrede yürüyen ve b ize bakan insanları gördüm , Genelde benimle i lg i l en i lmes inden hoşlanmadığım halde, onlara zerre kadar a ld ırm ıyordum . Sonra insanlar bir anda beyaz ı ş ık tan kocaman köpüklere dönüştüler. Yaşamım­da i lk kez saydam yumurtalarla gerçek anlamda ve doğrudan karş ı l aşmış t ım ! Don Juan i nsanların görücülere saydam yu­ımı rtalar b iç iminde göründükler in i söylem iş t i . B u algıy ı , b i r

50 ÖTEKİ BENLİK

an iç in yanıp sönen ış ı l t ı lar o larak deneyimlemiştim ama hiçbir zaman bakışlarımı , o gün yaptığım gibi, onlar üzerin­de odaklayamamıştım.

Işık kabarcıklar ı önceleri oldukça şekilsizdi . Gözlerim bunların üzerinde yeterince odaklanamamış gibiydi . Fakat daha sonra, bir anda görüş gücümü en sonunda doğru biçim­de ayarlamayı başarabildim ve beyaz ı şık kabarcıkları uzun­ca saydam yumurtalar şeklini aldılar. Büyüktüler, aslında de­vasa sayı l ırlard ı , iki metreden uzun, bir buçuk metreden ge­niş olmalıydılar, belki de daha fazla.

Bir an yumurtaların artık h areket etmediklerini fark et­t im. Önümde saydam, yoğun bir kütle gördüm. Yumurtalar beni izliyorlar; tehditkar biçimde karşıma diziliyorlardı . Ağır ağır doğrularak d ik oturdum. La Gorda omzuma yaslanrrı ış , derin bir uykuya dalmıştı . Çevremizde bir grup genç vardı . Sarhoş olduğumuzu sanmışlardı herhalde. B izi takli t ediyor­lardı . İçlerinde en cüretkar olanı , la Gorda'nın göğüslerine dokunmaya başlamıştı . Onu sarsarak uyandırdım. Telaşla ye­rimizden kalktık ve orayı terk ettik . Gençler peşimize takıl­dı lar, bizimle dalga geçiyorlar, bağırarak açık saçık şeyler söylüyorlardı . Köşede beliren polis i görünce bizi rahatsız et­mekten vazgeçtiler. Tam bir sessizl ik içinde kent merkezin­den arabayı bıraktığım yere doğru yürüdük. Akşam olmak üzereydi . B irdenbi re la Gorda koluma yapışt ı . Gözlerinde vahşi bir ifade vardı , ağzı açıktı. Eliyle işaret etti .

"Bak ! Bak ! " diye bağırd ı . Nagual ve Genaro, oradalar ! " Önümüzdeki uzun bloğun köşesinden iki adamın döndü­

ğünü gördüm. La Gorda hızla o yöne doğru koşmaya başla­dı. Peşinden koşarken gördüklerinden emin olup olmadığını sordum. Kendinde değild i . Kafasını kaldırıp baktığında, don Juan ve Genaro ' yu onu seyrederken gördüğünü söyledi . Göz göze geldikleri an, yürüyerek uzaklaşmış lardı.

Köşeye ulaştığımızda, iki adam bizden yine aynı uzak­l ıkta duruyorlardı . Y üz hatlarını ayırt edemiyordum. Orada yaşayan Meksikalı l ar gibi giyinmiş lerdi . B aşlarında hasır

BİRLİKTE GÖRMt'K 5 1

şapka vard ı . B ir i , don Juan g ib i i r i yarı , d i ğer i ele Genaro gi­b i zay ıf yap ı l ıydı . İk i adam bir başka köşeyi döndü ler, b iz de bağıra çağıra peşlerinden seğ i rtt i k . G i rd i kler i sokak ı s s ı zd ı , hafifçe sola doğru k ı v rı l ıyor ve şehr in kenar mahal le ler ine çık ıyordu . İki adam tam yolu n k ı v r ı ld ığ ı noktadaydı l ar. İ şte o anda öyle bir şey oldu ki o adamları n gerçekten don J u an i l e Genaro olabi lecek ler i düşünces i ne kapı l d ı m . Adam l ardan daha k ı sa boylusunun bir h areket iyd i bunu düşündüren . Pro­fil in in dörtte üçünü göreb i leceğ i m iz biç imde b ize doğru dön­dü ve onları izlemem izi i s t iyorımışcas ın a ha fifçe baş m ı eğd i . Don Genaro ' nu n ormanda dolaşt ı ğ ı m ı z gün lerde bana s ı k s ı k yaptığı b ir h arekett i b u . Her za ınan benim önümde yü rür, ba­na cesaret vermek, ona yet i şebi lmem konusunda beni i k n a etmek isterces ine dönüp baş ı y l a b u hareket i yapard ı .

La Gorc\a avazı ç ık t ığ ı kadar bağırmaya baş lad ı . "Nagu­al ! Genaro ! B ekleyin 1 "

La Gorda önümden koşuyordu . Adam l ar i ler ide, a l aca­karanl ı kta k ı smen görü lebi len baraka l ara doğru çok h ı z l ı b i r biçimde yürüyorlard ı . Ya bu baraka larcLın b i r ine g i rı ı ı i ş ya ela c ivarda çok sayıda bu lunan pat ika lardan b i rine yöne l m i ş o l ­mal ı l ard ı ; b irdeb i re gözden kaybo ldu l ar.

La Gorda orada d u rdu ve h i ç çeki nmeden . i n l e re-e s i ne adları n ı hayk ı rd ı . Çevredeki ler k imin bağırd ı ğ ı nı göreb i lmek i�' i n d ı şarı fı r ladı l ar. Sak in lqinceye dek .�arı l d ı m ona .

"Tam önüııı deyd i ler," dedi ağlayarak . "Otuz metre b i le yoktu aranı ızda. Dikkat in i onl ara çekeb i lmek iç i n sana ses­lendiğ imde b i r b lok ötemizde b i r an iç in durdu lar. "

O n u yat ı ş t ı rm aya ça l ı şt ı m . Çok gerg i n d i . Titreyerek ba­na sarı ld ı . N ede n i n i b i lm iyordum ama, o iki adamın don J u­an ve don Geııaro o lmadık lar ından kes i n l ik le e m i n d i m ; b u yüzden d e l a Gorda ' nı n heyecanın ı paylaşanı ıyorcl u nı . Eve geri dönmemi z gerektiğ in i , e rk i n ona benimle bir l ikte deği l Los Angele s ' a , Mex ico City ' ye b i l e g i tmes ine iz in vermedi­ğ in i söyledi . Heni.iz böyle b ir yolcu luğun zamanı ge lmem iş . Onl arı görmenin de b i r yora o lduğuna i nan ı yordu . Ona , ev le-

52 ÖTEKİ BENLİK

rinin bulunduğu yönü, doğuyu göstererek gözden kaybol­muşlardı .

O anda e n başa dönmeye herhangi b i r itirazım yoktu. O gün içinde yaşadığımız tüm olaylardan sonra yorgunluktan bitmiş olmam gerekirdi . Oysa, benliğimi alabildiğine yoğun bir enerji dalgası kaplamıştı . Tıpkı don Juan ' la birl ikte oldu­ğumuz, içimden omuzlarımla duvarlara bindirip onları yık­mak geldiği günlerdeki gibi.

Arabaya doğru yürüdüğümüz s ırada l a Gorda 'ya karşı içimi bir kez daha tutkulu bir sevgi kapladı. Bana olan yar­dımları için ona ne denli teşekkür etsem azdı . O gün saydam yumurtaları görmemi sağlamak için yaptığı her şeyde başarı­lı olduğunu düşünüyordum. O s ırada oturmakla son derece cesur davranmış, gülünç duruma düşmeyi, hatta bedensel in­cinmeleri bi le göze almıştı . Ona m innettarlığımı ifade ctlinı . Çıldırmışım gibi bana baktı ve bir kahkaka patlatt ı .

"Ben de aynı şeyleri sen in için düşünmüştüm," dedi . Tüm bunları yalnızca benim için yaptığını sanmıştım. Say­dam yumurtaları ben de gördüm . Bu, benim için de ilk kez olan bir şeydi . B irlikte gördük! N agual ve Genaro ' nun yaptı­ğı gibi . "

L a Gorda' nın binmesi için arabanın kapısını açtığımda o gün yaşadığımız deneyim tüm gücüyle etkisini gösterdi . O ana kadar tümüyle duyarsızdım, içime bir ağırlık çökmüştü. Şimdiyse, duyduğum coşku, la Gorda 'nın biraz önceki heye­canı kadar yoğundu. Sokaklarda koşmak ve bağırmak ist i­yordum. Yatıştı rma sırası la Gorda'ya gelmişti . Yere çömeldi ve baldırlarım ı okşadı . Çok garip , hemen sakinleşmişt im. Konuşmakta güçlük çektiğ imi ayrımsadım. Düşüncelerim , söze dökemeyeceğim bir h ızla akıyordu zihnimde. Evinin bulunduğu kente hemen dönmek istemiyordum. Yapacak da­ha çok şey varmı ş gibi geliyordu . Yine de, ne istediğimi tam olarak açıklayamıyordum. Oldukça isteksiz olan la Gorda' yı kent merkezine doğru sürükleyerek götürdüm, ama o saatte oralarda boş bank yoktu. Çok acıkmış olduğumdan, onu bir

BİRLİKTE GÖRMEK 5 3

restorana doğru çekt im . B i r şey y iyemeyeceği n i sanıyordu ama garson y iyecekleri geti rd iğ inde benim kadar acıkmış ol­duğunu anladı . Yemek biz i tümüyle rahat latmışt ı .

O gece daha geç bir saatte g id ip bankta oturduk. Oraya oturabilene dek bize olanlar konusunda ona herhangi b i r şey söylemekten kaç ındım. La Gorda ba�larda konuşmak istemi­yordu . Benl i ğ im a l ı ş ı lmad ık bir coşku iç indeydi . Don Ju ­an ' la b i rl ik te o lduğum zamanlarda da buna benzer anlar ya­şamıştım, ama bunlar gene l l ik le sanrı landırıc ı b itk i lerin etk i ­s iy le ortaya çıkardı .

Sözlerime gördüklerimi l a Gord a ' ya anlatmakla başla­dım. O saydam yumurtaların beni en fazla etkileyen yanı de­v in imleriyd i . Yürümüyorlard ı . yerde olduklar ı halele yüzer­ces i ne cleviniyorlarclı . Devin im leri hoş görünmüyordu . S ı rık­l a yürürmüşçesine, kazık g ib i ve s i lk inerek i lerl iyorlard ı . De­v in im hal indeyken yumurta biçim leri ufa l ıyor, yuvarlak laş ı­yordu; s ıçrarcas ın a , s i lk in i rces ine , h ız la bir a�ağı b i r yukarı sal l an ıyorlard ı . Sonuçta yarattık ları etk i , son derece rahatsız edici s in irsel bir ü rpermeycl i . Tel ev izyonclaki h ızlandın lmış görüntülere benziyorlardı en çok.

Kafamı karışt ıran bir başka şey de bacakların ı n olmama­sıydı . B i r zamanl ar dansçı l arın buz üzerinde askerler in hare­ketlerini takl i t et t ikleri bir bale gösteri s i iz lem iş t im; askerle­re benzeyebi lmek için yerlere kadar inen bol tün ik ler g i y­m işlerd i . Ayakların ı görebi lmek olanaksızdı , bu neden le de buz üzerinde akıp g icl iyorımış g ib i b i r e tk i yarat ıyor lard ı . Önümden geçen saydam yumurtalar d a kaba yüzeyl i b i r ze­m in üzer inde kayı yorm u ş g ib i b i r i z len im b ı rak ıyor lard ı . Sayclaml ık ları , bel l i bel i rs iz b i r aşağı b i r yukarı dev in i yordu , ama bu b i le ben i rahats ız etmeye yet i yordu. Yumurtalar ın dev in imleri yavaşladığında, b iç imleri de uzuyordu. Bazı ları o denl i uzun ve katı görünüyorl ardı ki, insanın akl ına tahta ikonaları getiriyorlard ı .

Saydam yumurta ları n daha da rahats ız ed ic i b i r d iğer öze l l iğ i de , h içbir i nde göz bulunmamasıydı . Can l ı l ar ı n göz-

54 ÖTEKİ BENLİK

lerininin bizler i böylesine çektiğinin o zamana dek ayırdına varmamıştım. Saydam yumurtalar tümüyle canlıydılar ve be­ni büyük bir merakla gözlüyorlardı . İne çıka s ilkindiklerini , yaklaşıp eğilerek beni seyrett iklerini görüyordum, ama göz­leri yoktu .

Bu saydam yumurtaların çoğunun üzerinde, tam orta bö­lümlerinin altında s iyah noktalar bulunuyordu. Bazı larınday­sa yoktu bu büyük noktalar. La Gorda bana, üreme faal iyeti­nin erkeklerin ve kadınların bedenlerin i etki lediğini ve bu­nun sonucunda m idenin hemen alt kısmında bir deliğin orta­ya çıktığını söylemişti . Ancak bu saydam yumurtaların üze­rindek i noktalar bana tam olarak birer delik gibi görünme­mişti . Bu bölgeler saydam deği ldi ama derin de deği ldi . Üze­rinde s iyah noktalar bulunan yumurtalar daha yaş l ı , daha yorgun görünüyorlard ı ; yumurta biç imlerinin üst kısımları aşınmış gibiydi , gövdelerinin d iğer bölümlerindeki parl ak­l ı kl a karşı laştırıldıklarında mat görünüyorlardı . Öte yandan , üzerinde s iyah noktalar bulunmayan yumurtalar, göz kama�­tırıcı parlakl ıktaydı lar. Bunların tehl ikel i oldukları dü�ünce­s ine kapıldım . Canlı ve güçlüydüler, enerj i ve beyazlık yük­lüydüler.

La Gorda bana, başımı onunkine yasl ad ığ ım an rüya görmeyi andıran b ir ruh durumuna girdiğini söyledi . Uyanık­mış ama yerinden kıpırdayam ıyormuş. İnsanların çevremiz­de dönüp durduklarının farkındaymış . Daha sonra bunların saydam baloncukl ara, en sonunda da yumurta biç iml i yara­tıklara dönüştüğünü görmüş. Benim de görüvor olduğumu bi lmiyormuş . İlk başta onu kolladığımı sanıyormu�, ama, ba­şımın yarattığı basınç çok artınca benim de görüyor olmam gerektiğine kanaat get irmiş . Zihninde olup bitenler hakkında ancak, toparlanıp, uyuyor görünmesinden yararlanarak onu okşamaya çalışan adamı yakaladığım zaman bir fikir sahibi o labilmiştim.

Görsü lerim izin b irbir inden fark ı , onun ''kökler" adını verdiği , as lan kuyruğunu andıran ince telc ikler aracı l ığıy la

BiRLiKTE GÖRMEK 55

erkeklerle kadınları b irbirinden ayı rabi lmesiyd i ; bunlar, c in­sel organ l ar ın bu lunduklar ı böl geden içeriye doğru uzuyor­lardı . Bu kökler in yaşamın kaynağı olduğunu söyledi . Cen in , büyümesin i gerçekleşt irebi lmek amacıy la kendis in i bu besle­yici kökçüklerden birine bağlı yarak onu iyice emiyor, geride yalnızca bir delik bırakıyormuş . Öte yandan, erkekler in k ısa, incecik telcikleri varmış ; bunlar can l ı l arırnş ve bedenler inin saydam kütles inden bağımsız bir biç imde yüzi.i yorlarmış .

Ona, bunları b i rl ik te görmemizin neden inin ne olabi lece­ğ in i sordum. Herhangi bir yorumda bu l u nmaktan kaç ın d ı , ama tah m in ler imi sü rdürmem konusunda beni tqvik e t t i . Ak l ıma i l k geleni aç ıkça bel i rt t im : B u iş te duygul arı n ro lü o lab i l irdi .

Ayn ı gün akşamüstü , la Gorda ' y l a b i rl ikte don Juan ' ın en sevdiği bankta oturup , onun sevd iğ i ş i i r i okudum. Çok duygu l anmışt ım. Duygularım , böyle bir yoğunluğa bedenimi hazır lamış olmal ıydı . Rii_va gr)rmeyle birl ikte tam b ir sess iz­lik durumuna geçmeyi ele öğrenmiştim . Zihnimdeki d inmek bi lmez konuşmaları susturarak, tıpkı bir kozan ın içi nden giz­l ice dışarıy ı seyrediyormuş g ib i ka lab i l iyordum . Böyle b i r durumda ya b i l inc im ü zer inde az da o l sa sah ip o lduğum kontro lü tümüyle b ı rakıyor ve b i r riiyaya da l ı yor y a da o kontrolü s i.irdüyor, edilgen, düşüncelerden arınmış , arzul ar­dan s ıyrı lmış b i r duruma geçiyordum. Bununla b ir l ikte , bun­ların öneml i b i rer etken olduğunu sanmıyordum. B ence bu süreçte katal izör i ş lev in i la Gorda görüyordu . Giirnıek iç in gerek l i koşu l l arı n gerçek leşmes ine yol açan unsurun , ona olan duygu larımdan kaynaklandığına inanıyordum.

Düşüncelerim i ona söylediğimde, la Garda mahcup bir biç imde güldü .

"Sana kat ı lmıyorum," eled i . " Bence, bedenin anımsama­ya başlad ı . "

' 'Bununla n e demek is t iyorsun Gorda?" d iye sordum.

Uzun b i r sess izl ik o ldu . Ya söylemek i s temediğ i bir �eyi söyleyebi lmek iç in keneli kendis iy le mücadele ed iyordu , ya

56 ÖTEKİ BENLİK

da umutsuzca doğru sözcükleri bulmak için uğraşıyordu . "Bi ldiğim birçok şey var," dedi; "yine de neyi bi ldiğimi

bilemiyorum. O kadar çok şeyi anımsıyorum ki , sonuçta bir bakıyorum, belleğimde h içbir şey yok. Sanırım sen de aynı açmazların içindesin ."

Ona böyle bir şeyin farkında olmadığımdan emin olması gerektiğini söyledim ama bana inanmak istemiyordu.

"B azen senin gerçekten bir şey b i lmediğine inanıyo­rum," dedi. "Bazen de bizlerle dalga geçtiğini düşünüyorum . Nagual bana kendisinin de bilmediğini söylerdi. Senin hak­kında söylemiş olduğu b irçok şeyi ş imdi anımsamaya başlı­yorum. "

"Bedenimin anımsamaya baş l ıyor olması ne demek?" diye sordum ısrarla.

"Bunu bana sorma," dedi gülümseyerek. "Neyi anıınsa­man gerektiğini ya da bu anımsamanın nasıl olduğunu bile­mem. Ben şahsen böyle bir şeyi hiç yaşamadım. Bu kadarını bil iyorum."

"Çömezler arasında bana bunu söyleyebilecek herhangi biri var mı?"

"Hiç kimse yok," dedi . "Sanırım ben bir haberciyim, sa­na şu an ancak mesajın yarısını i letebilen bir haberc i . "

Ayağa kalktı ve onu evine götürmemi rica etti. O anda bulunduğumuz yerden ayrılamayacak denli heyecanlıydım . Önerim üzerine kent merkezinde gezindik. Sonunda başka bir banka oturduk.

"Bu kadar rahatl ık la birlikle görebilmemiz sana garip gelmiyor mu?" diye sordu.

Zihninden neler geçtiğin i anlayamıyordum. Yanıl ver­meden önce tereddüt ettim .

"Sana daha önce de birlikle gi)rdüğümüzü sandığımı söylersem yanıtın ne olurdu?" diye sordu bu defa, sözcükle­rini büyük bir özenle seçiyordu.

Ne demek istediğini kavrayamadım. Aynı soruyu bir kez

BİRLİKTE GÖRMFK 57

daha sordu . Yine anlayamamı ş t ı m . " N e z a m a n hirlikte görmüş olab i l i r i z '! " d i ye sord u m .

"Sorun h içbir anl am i fade etmiyor. " " İ�te mesele de bu ," d iye yan ıt verel i . " B i ln ı iyonı m , ama

yine de iç imde senin le hirli/.:.ıe giiıdii,�iimii:c da i r b i r h is var. An iden ü rperd i m ve ayağa ka lkt ı m . B i r kez daha o kent­

te kap ı ld ığ ım duyg u l arı anımsad ı m . Lı Gorda bir şeyler siiy­lcmck ü zere ağz ı n ı aç t ı , ama c ü m l e n i n y;ır ı s ı n; ı ge l meden sustu. Şas ı rm ı s bir seki lde bana bak t ı , e l i n i dudak ları m a vas-_., � .) J !adı , daha sonra ben i arabaya doğru s ü rük l eyerek götti rd ü .

Gece boyunca araba k u l l and ım . Konuşmak , o lan l a rı de­ğerlend irmek i s t i yordu m , ama o, sank i o las ı bir tart ı �mayı önlemek i s terce s i ne uykuya dal d ı . E l bet te hak l ı yd ı . İ k i m i z aras ın da, b i r ruh d urumunu gereğinden faz l a clcğerlcnd i rerek dağ ı tman ın yol açacağı teh l i ken in fark ı n d a o lan oyd u .

Eve vardığ ı m ı zda arabadan inerken , Oaxaca ' d a baş ımı­za ge lenler konusunda h içb ir şey söy lemememiz gerek t iğ in i bel i rtt i .

" ' O d a neden , Gorda?" d iye sord u m . "Gücümüzü harcam amız ı i s tem iyoru m , ' " d i y e yanı t v er­

el i . "Büyücünün yöntemid i r bu : kazand ık l arı ıı ı a s la harcama­yacak s ı n . "

"Ancak bunun hakk ı nda h iç konuşmazsak, b ize gerçekte neler olduğunu h içb i r zaman b i lemeyiz k i ." diye kar� ı �· ık­t ı ın .

"En az dokuz gün ses s iz o lmam ı z gerekiyor." ded i . ' 'Yalnızca kenel i aram ızda b i le konuşamaz m ı y ız ' !" d i ye

sordum. "Öze l l ik le b u n u yapmama l ı y ı z . " ded i . Savunmas ız du­

rumday ı z . Kend i m i z i zaman ın iy i lqt i ri c i g ü c ü ne bırakma­mız gerekiyor. , .

ÖTEKİ BENLİÔİN S ANKİ A !\ ILARI

Aynı gece hepim iz yeni den toplandığımızda, "Neler o l ­duğunu söyler m i s in i z b ize?" d i ye sordu Neslor. "S i z

ik in iz neredeydiniz dün?"

La Gorda ' nın olup bitenler h akkında h iç k imseye bir şey siiy lemememiz gerekt iğ i konusundak i uyarı s ı akl ımdan uçup g i tmişt i . Onlara yakınlardaki kente g i tt i ğ imiz i ve orada son dncce g izeml i b i r ev gördüğümüzü anlatt ım .

Orada bu lunan herkes b i r anda irkildi. B ir da lgalanma ı ı ld ı ı , birbir lerine bakt ı lar, daha sonra da, b ir aç ık lama yap­ı ı ıa .� ın ı istermişçes ine, bak ış ların ı l a Gorda ' ya çevi rd i ler.

"Nası l b i r evdi bu?" d iye sordu Nestor.

La Gorcla ağzımı açmama fı sat vermeden atı ldı . Telaşl ı , 1 1 1 · 1\·dcyse tutars ız b i r b iç imde konuşmaya baş lad ı . Ak l ın a ı · s ı i gi gib i konuştuğu düpedüz ortadaydı . Hattta konuşurken ; 1 1 ; ı y ; ı Mazatec d i l inde sözcükler ve deyiş ler b i le katıyordu. l l ; ı ı ıa fı rlatt ığ ı kaçamak bak ı ş larında artı k d i l im i tutmam• ge-1 1 · k 1 igini belirten sessiz bir yalvarma okunuyordu sank i .

60 ÖTEKİ BENLİ K

" Ya gördüğün rüya, Nagual?" diye sordu bana, e n so­nunda bir yolunu bulup kurtulan birinin rahatlayışı içinde . " Yaptığın her şeyi bi lmek isteriz. B unu bize anlatmanın bi­zim için son derece öneml i olduğunu düşünüyorum."

Elinden geldiğince kayıtsız davranmaya çalışarak kula­ğıma eğildi ve Oaxaca ' da yaşadıklarımızdan sonra, onlara gördüğüm rüyayla i lgil i her şeyi anlatmam gerektiğini söyle­di .

"Bu sizin iç in neden bu kadar önemli '/ " diye sordum yüksek sesle.

"Sanırım sona çok yaklaştık," dedi la Gorda c iddi bir ses tonuyla. "B ize söyleyeceğin ya da yapacağın her şey art ı k bizim için son derece önem taşı yor. "

Onlara gerçek rüyam olduğuna inandığım olayları anlat­maya başladım. Don Juan bana deneyimlerin üzerinde ge­rekt iğ inden fazl a durmanın h içbir yarar sağlamayacağın ı söylemişti . Bana pratik b ir yol öğretmişti ; söylediğine göre, aynı görsünün üç kez tekrarlanması hal inde çok dikkatli ol­mam gerekiyormuş; yoksa, bunun ikinc i dikkati kurma yo­lunda acemice bir girişimcinin i lk basamağı atlamasından öte bir anlamı o lmazmış .

Bir kez rüyamda sıçrayarak uyandığımı ve yataktan düş­tüğümü görmüştüm, ama bir de bakmıştım ki bedenimin hilla yatakta uyuyor. Kendimi uyurken izledim, rüyada olduğumu anlayacak ölçüde özdenetime sahiptim. Don Juan ' ın ani sar­sıntı lara ve şaşkınl ığa uğramamam için verdiği öğütlerine uyarak ihtiyatlı davrandım. Don Juan, rüya görücünün serin­kanlı olması gerektiğini söylerdi . Rüya görücü, uyuyan be­deniyle uğraşmayı bırakıp, odadan dışarı çıkmal ıymış. N as ı l olduğunu anlayamadan b irdenbire kendimi odanın dış ında bulmuştum. Kendimi orada bulmamın b ir anda gerçekl eşti­ğinden eminim. Dışarda, oda kapısının önünde ayakta durdu­ğumda fark ettiğim ilk şey, holün ve yukarı çıkan merdive­nin devasa boyutlarda olduklarıydı. Gerçek yaşamda son de­rece sıradan olan bu yapıların bana böylesine büyük görün-

ÖTEKİ BENLİÔİN SANKİ ANILARI 6 1

meleri beni gerçekten ü rkütmüştü o gece: hol , b i r k il ometre­den daha uzun görünüyordu ve merdivenin on altı basamağı vardı .

Algıl adığım b u devasa uzak l ık lar iç inde nas ı l yol a laca­ğımı bilemiyordum. Ne yapacağım ı b ilemez bir halde kala­kalmışt ım, dah a sonra b i r şeyler beni h arekete geç i rm i ş t i . Ancak yürümüyordum. Adımlarımı h issetmiyordum. B irden­b i re kend im i merd iven in parm ak l ı k l ar ına tutunurken bu l ­muştum. El lerimi ve kol larımın dirseklerime kadar olan bö­lümünü görebi l iyordum , ama onl ar ı h issederniyorcluın. Anla­dığırn kadarıy l a kendi kas s is tern i rnden tümüyle farkl ı b ir güçle tutunuyordum parmakl ık lara. Merdivenlerden aşağı in­meye çal ışt ığımda ela aynı şey ol ınu�tu. Nas ı l yürüyebi lece­ğ imi b iln ı iyorcl um. Tek bir adım bi le atamı yordum . Sanki bacakl arım birbirine yapışmış g ibiydi . Eğild iğimde bacakla­rıım görebi l iyordum, ama onları ne i leriye ne yana ne de yu­karı doğru oynatab i l iyordum . En üst basamakta kaskatı ke­s i lmiş g ibi duruyordum. Kendimi hacıyatmaz gibi h issedi­yordum.

Yürüyebi lmek için o lağanüstü bir çaba harcadım ve han­tal bir top gibi basamak lardan aşağı doğru zıpladım. Zemin kata inebilene k adar canım çıktı , ha l imi başka türlü arı l ata­ı ı ıam, görsümü sürdürebi lmek, onun o lağan bir rüyanın kay­pak imgeleri iç inde çözülüp gitmesin i enge l leyebilmek iç in i izel bir özen göstermem gerekiyordu.

Dış kapıya u laşabildiğ imde, kapıyı açamadım. B ütün ça­balarım boşunaydı ; o anda oclamclan , kapı açıkmı ş g ib i kaya­r; ık süzüldüğümü an ımsadım. Yapımım gereken tek şey o kayma duyumunu yeniden anımsarnaktı , bunu yaptığım gibi kendimi sokakta bu ldum. Sokak karan l ı k görünüyordu� kurşuni, göz gözü görmez bir karanl ık��İ lk anda d ikkatim i ,_-eken şey, tam önümde, göz h izamda uzanan devasa bir ış ık l ıavuzu oldu. B unun bir sokak l ambası o labi leceği sonucuna vardım; bu sonuca algı yolu i le değ i l , fik i r yürüterek varmış­ı ı ı ı ı , çünkü tam köşede, altı metre yükseklikte bir sokak lam-

62 ÖTEKİ BENLİK

basının bulunduğunu bi l iyordum . O anda, herhangi bir nes­nenin yukarıda mı aşağıda m ı , sağda mı solda mı olduğunu kesti rebilecek ha lde olmadı ğımı anladım . Çevremdeki her şey burnumun d ib indeymi ş gibi görünüyordu. Alg ı larım ı , gündelik yaşamdaki gibi düzenleyebi lecek herhangi bir dü­zenekten yoksundum. Her şey orada, tam önümde uzanıyor­du, ve ben görüntüleri zihnimde normal hal iyle algılayabil­me becer i s inden yoksundum.

Ş aşkın l ık iç inde sokakta öylece durdum; ta k i havada yükseld iğ imi h i ssed inceye kadar. Elektrik d ireğine tutun­dum. Esen ş iddetli b i r rüzgar beni yukarı kaldırıyordu. Direk üzerinde sokağı n adını i yice görebilene kadar yükseld im: Ashton.

Aylar sonra, kendimi bir kez daha rüyada, uyuyan bede­nime bakarken bulduğumda, artık neler yapmam gerektiğ in i b i l iyordum. Olağan rüya s ıras ında, bu süreç iç inde gerekl i olan tek unsurun i s tenç olduğunu öğrenmiştim artık; bedenin c ismani l iğ in in herhangi bir önemi yoktu. Bu, rüya görenin dev imini ağırlaştıran b i r anıydı yaln ızca. H iç vakit kaybet­meden kayarak odadan d ışarı ç ıkt ım , çünkü hareket etmek için kap ıy ı açmak ya da yürümek gibi eylemlerde bulunmam gerekmiyordu. Hol ve merdiven bu kez, i lk görüşümde o ldu­ğu gibi devasa deği ld i ler. Kolayl ıkla, kayarak dışar ı ç ıktım ve i stencimle üç blok öteye ilerledim. Iş ıkl arın son derece rahatsız edici görüntüler oluşturmaya devam ettiklerinin far­kına vard ım . G özler imi onlara d ikt iğ imde, ölçülemeyecek boyutl arda ı şık h avuzları oluşturuyorlard ı . Rüyanın d iğer un­surlar ıysa kolayca deneti m altına alınabi liyordu . B inalar ola­ğanüstü ölçüde ,bü yüktüler, ama garipsemiyordurn. Ne yapa­cağımı düşünmeye koyuldum. Daha sonra, oldukça rastlantı­sal bir b iç imde, nesnelerin üzerine gözlerimi d ikmeden, her zamanki g ib i onlara yalnızca göz ucuyla bakacak o lursam, algılarımı düzene sokabilceeğimi ayrımsadım. D iğer bir de­y i şle, don Juan ' ın öğütlerini harfiyen yerine getirecek ve rü­yamı olduğu gibi kabullenecek olursam, gündelik yaşamımın

ÖTEKİ BENLİÔİN SANKİ ANILARI 63

tanıdık algı larından yararlanabi lecektim. Kısa b i r süre sonra görünüm, tam o larak tanıdık olmasa b i le , denetim alt ına a l ı ­nabi l i r bir n itel ik kazandı .

Benzer bir rüyayı bir sonraki görüşümde sokağın köşe­s inde yer alan, en sevdiğim kafeye gi tt im. Bu yeri seçmemin nedeni, sabahın çok erken saatlerinde oraya gitmeyi a l ı şkan­lık haline getirmiş o lmamdı . O saatte orada, gece vardiyas ın­da ça l ı ş an garson k ı z lar ı gördüm; tezgfth ı n kenar ında b i r grup insan yemek yiyordu ve sağda, tezgfthın en ucunda tiı­haf bir t ip vardı , her gün Los Angeles Ünivers i te s i 'n in çevre­s inde turlarken gördüğüm bir adam. B ana gerçekten bakan tek kişi bu adam oldu. İçeriye girdiğim an varl ığ ımı h isset­miş gibiydi . Döndü ve gözünü bana dikt i .

Aynı adamı birkaç gün sonr a, sabah erkenden , uyanık o lduğum bir saatte b ir kez daha gördüm. Yüzüme baktı ve sanki beni tanıd ı . Onunla konuşmama fırsat vermeden, deh­şete düşmüş gibi koşarak uzaklaşt ı .

Aynı kafcye bir kez daha geldim, ama bu kez rüyonurı seyri değişmişt i . Caddenin karşı tarafından res toranı izleme­ye koyulmuştum ki, görüntü değ iş t i . Artık tan ıd ık b ina l arı görmüyordum. B unun yerine eski çağlardan bir manzarayla karşı karş ıyaydı m . Gece de deği ld i . Güneş p ı rı l pırı l parl ı ­yordu ve önümde uzanan gür yeş i l l iğin bürüdüğü b i r vad iye bakıyordum . B atak l ık gibi bir yerdi burası ve her yanı koyu yeşi l renk l i , kamışa benzer bitk i ler kaplamıştı . Yanımda, ik i buçuk üç metre yüksekl iğinde düz bir kaya parças ı vard ı . Üzerinde kocaman, k ı l ıç gibi s ivri diş l i bir kaplan oturuyor­du. Taş kesi lmişt im. Uzun bir süre gözlerimizi d ikip birbiri­mize bakt ık . H ayvan olağanüstü büyüktü, ama görünümü ür­kütücü değ i ld i . Muhteşem bir baş ı , koyu bal rengi gözleri , kocaman pençeleri , devasa b i r göğüs kafes i vard ı . B eni en çok etkileyen , kürkünün rengi oldu . Tüm bedeni koyu kahve, neredeyse çikolata rengindeydi. Kürkünün rengi bana kav­rulmuş kahve çekirdeklerini anımsatt ı , ama daha parl akt ı ; şa­ş ı rt ıc ı derecede uzun, kir l i ya da kar ış ık olmayan , tüyleri var-

64 ÖTEKİ BENLİK

dı. Bir pumanın, bir kurdun ya da bir kutup ayısının postuna benzemiyordu. Daha önce hiç görmediğim bir şeydi.

O günden sonra, düzenl i bir biç imde aynı kaplanı görür oldum. Ortam kimi zaman bulutlu ve serindi. Vadiye yağmur yağdığını görüyordum; yoğun, bereketli yağmurlar. Kimi za­man da vadi ış ığa boğulmuş oluyordu. Kıl ıç gibi keskin dişli başka kaplanlar da görüyordum sık sık. Onların kendilerine özgü gümbürdeyen kükremelerini i ş i tiyordum-bu sesler içimi fena halde bulandırıyordu .

Kaplan bana h iç dokunmadı . Üç beş metre uzakl ıktan bakışıyorduk. Ne yapmaya çalışt ığını anlıyordum. Bana özel bir nefes alma biçimi gösteriyordu. Sonunda rüyamda bell i bir noktaya ulaşt ım; nefesimi kaplanınkine benzetmede o denli başarılı oldum ki bir kaplana dönüşmeye başl adığımı hissettim. Çömezlere, rüya görmemin somut b ir sonucu ola­rak bedenimin daha güçlü kaslara kavuştuğunu söyledim .

Öykümü dinledikten sonra Ncstor, şaşkınlık içinde, on­l arın rüyalarının ben imkinden son derece farklı olduğunu belirtti . Hepsinin ayrı ayrı görevleri olu yordu rıi yalarr nda . Nestor 'un görevi insan bedenine musal lat olan hastalıklar için sağaltım yöntemleri bulmakt ı ; Benigno 'nun görevi insa­n ı ilgilendiren her konuda ç ıkarımlar, öngörüler, çözümler geliştirmekti ; Pablito ' nunkiysc inşa etmenin yollarını araştır­maktı . Nestor, t ıbbi bitkilerle uğraşmasının bu görev !erden kaynaklandığını söyledi . Benigno 'nun kehanet gücü, Pabli­to ' nun da marangozluk becerisi vardı . Nestor, o güne değin rüyalarını ancak yüzeysel olarak algılayabildiklerini ve bu konuda aktarabi lecekleri somut hiçbir şeyin bulunmadığını söyledi .

"B izim çok i lerlemiş olduğumuzu sanıyor olabilirs in ," diye devam ett i , "oysa değiliz. B izim ve kadınların yerine her şeyi yapan Genaro ile Nagual ' dı . B iz kendi başımıza bir şey yapabilmiş değiliz henüz ."

"Anladığım kadarıyla N agual seni farklı biçimde yet i � ­tinniş ," dedi Benigno ağır ağır ve dikkatle. "Sen bir kaplan-

ÖTEKİ BENLİÔİN S ANKi ANILAR! 65

d ı ı ı v e y ine bir kaplana dönüşeceks in . N agual ' a da böyle ol­d ı ı . O bir kargaydı ve y ine bir k argaya dönü ştü . ' '

" Mesele, artık böyle b i r kapl anın olmaması," dedi Nes­l ı ı r. " Böyle b i r durumda ne olacağ ı n ı h içb ir imi z bilın i yonıL . "

Başını çev irerek orada bulunan lıcrkcs i kast ettiğini be­l ı ı l ı i .

" B en ne olacağını bil iyorum," dedi la Gorda . . . Nagual doı ı J uan Matus bu duruma huya/er riiyas ı derd i . Hiddetli ve vok edici olmadığımız iç in h içbir i m i z i n hayalet riiwısı gör­

ı ı ınl iğimizi söylem işti . B unu ken d i s i de h iç deney imlemed i . Siiy lediğine göre; her k i m k i böyle rü ya lar görür. hayalet le-1 1 1 1 yard ı mını ve dostluğunu almay a ela yazg ıl ıd ır .

" Bu ne anlama geli yor, Ciorcl < ı ' 1 " d iye sordum . "Senin bi zler gibi olmadığın anl<ı ı ı ıııı < ı gel i yor," ded i sı­

k ıııl ıl ı bir sesle.

La Gorda çok huzur suz görünüyordu. Ayağa kalktı ve ı ıdaııın içi nde üç dört vol ta attıktan sonra tekrar o turdu.

Ortalığı bir sess i z l i k kaplad ı . .J osefi na anlaşılınaz bir ·,.qler m ı rı ldand ı . O da çok gerg i n görü n ü y ord u . L a Gorda 1 1 11a s arı ldı ve el i y le s ırt ını okşayarak y a t ı � t ırmaya ç al ı ştı .

"Josefina sana Eligio hakk1 11da bir şeyler söylemek isti­vor. " dedi bana.

Herkes tek bir söz söylemeden , meraklı gözlerle Joscfi­

ı ı : ı ' ya bakt ı . La Gorda sözleri n i sürdürdü, " E l i g io dünyas1111 clcği şt ir­

ı ı ıl'sine karşın h ftlfı içimizden b i ri . Josel'ina da sürekli konu­·1 ı ıyor onunla. "

D iğerleri birdenbire kulak kesildiler. Önce b i rb irlerine, "nı ıra bana bak t ı l ar.

"Rüyada buluşuyorlard ı , " dedi la G orda duygusal bir ses 1 t ı ı ı u y l a .

.Josefina iç ini çekti . S i nır kri z i geç ir i yor g i bi y d i. Tüm i ıl 'dc n i ni bir t i treme kaplam ıştı . Pablito yerele onun üzeri ne ı ı ı ; ı ı ı d ı ve d i y a fram ı ndan der i n der i n nefes alırken onu da

66 ÖTEKİ BENLİK

kendisiyle birl ikte nefes almaya zorladı. "Ne yapıyor?" diye sordum la Gorda' ya. "Ne mi yapıyor ! Görmüyor musun?" d iye yanıt verdi

sert bir sesle. F ı s ı ldayarak onun Josefina ' yı rahatlatmak istediğinin

farkında olduğumu, ama bu yöntemi daha önce görmediğimi söyledim. La Gorda, Josefina ' ya enerj i vermek üzere Pabli­to' nun, erkeklerin enerj i lerinin yoğunlaştığı bedeninin orta bölümünü, Josefina'nın rahminin, yani kadınların enerj i de­poladıkları bölgenin üzerine yerleştirdiğini anlattı .

Josefina doğrul arak bana gülümsedi . Tümüyle rahatla­mış görünüyordu.

"Eligio 'yl a sürekli buluşuyorum," dedi . " Her gün bek l i ­yor beni ."

"Nasıl olur da bunu bize söylemezsin?" d iye çıkıştı Pab­l ito.

"Bana söyledi," d iye araya girdi la Gorda ve Eligio 'nun aramızda bulunmasının hepimiz için ne anlama geldiği ko­nusunda uzun bir nutuk çekti. El ig io 'nun sözlerini aç ık lamak için benden bir işaret beklediğini sözlerine ekledi .

"Lafı dolandırıp durma, kadın ! " d iye bağırdı Pab l ito . "Bize onun ne söylediğini anlat ."

"Sana söylenmedi k i ! " diye bağırdı la Gorda. "Kime peki?" diye sordu Pabl ito. "Nagual ' a," diye bağırdı la Gorda, parmağıyla beni gös­

tererek. La Gorda, sesini yükselttiği i ç in özür di ledi . El ig io 'nun

söylediklerinin son derece karmaşık ve gizeml i olduğunu, kendisinin bu söylenenleri bir türlü toparlayamadığını belirt­t i .

"Sadece dinledim onu. Yapabildiğim tek şey bu oldu : onu dinlemek," diye devam ett i .

"Yani sen de mi buluşuyorsun E l igio ' yla?" diye sordu Pablito. Sesinde, öfke ve merak b irbirine karışıyordu.

ÖTEKİ BEN LİÔ İN SANKİ A NILARI 67

"Evet , öyle ," diye yanı t verel i l a Gorda fıs ı ldar g ib i . "Bu konuda konuşamazdım çünkü onu beklerncm gerek iyordu . "

Ben i gösterdi ve sonra da her i k i el iy le i t t i ben i . B i r an i\· in dengemi y it i rdim ve yana doğru sendeledim .

"Ne o luyor? Ne yaptığ ın ı sanıyorsun?" d iye sordu Pabl i­l ı ı öfke içinde. K ızı lder il i ler aşklarını böyle mi gösteri rler?"

La Gord a ' ya döndüm. Susmam i ç i n dudakl arı y l a bana l > i r i şaret verel i .

"Eli gio , senin Nagual olduğunu . ama bize göre olmadı­) '. ı n ı söylüyor," eled i Josefina .

Odaya b i r ölüm sessizl i ğ i çöktü. Josefina 'n ın söylediği ­ı ı l' bir anlam verem iyordum. B i ri ler i n i n bunu aç ık laması ge­ıL· k i yordu .

"Rahatladın mı ş imdi?" d iyerek dürttü ben i la Gorda.

Onlara öyle ya da böyle herhangi bir fi krimin olmadığı­ı ı ı söyl edim. Tıpkı parmağı ağzında k a lan çocukl ara benzi­yorl ardı . La Gorda, utancından yerin d ibine geçmiş g ib iyd i .

Nestor ayağa kalktı ve la Gorda' ya döndü. Ona Mazatec d i l i nde b i r şey ler söyled i . Ses inde buyurgan, azarl ayıc ı b i r i l l i ! vard ı .

İ spanyolca olarak , "B ize b i ld iğ in her �ey i anlat , Gorcla." ı l ıye sürdürdü konuşmas ın ı . "Böyles ine öneml i b ir �eyi kcn­ı l ı ı ıe saklamaya, bizimle eğlenmeye hakkın yok. "

La Gorda h iddetle kaqı ç ıkt ı söylenenlere. B i l d i k lerin i k rnd i s i ne saklad ığ ın ı , çünkü El ig i o ' nun kendi s inden böyle ı �, t l·d iğ in i belirtt i . Josefina onaylarcas ına baş ını sa l ladı .

"El ig io bunları sana mı yoksa Josefi na 'ya mı söyled i ? " ı l ı Vl' sordu Pablito.

" İk imiz birl ikteydik ," dedi la Gorda fıs ı l t ıy la .

" Yani sen ve .Josefi na birlikte riiyo gijriiyordunuz ! " d i ye l ı ; ı yk ı rdı Pabl i to, afal l ayarak.

Ses indek i büyük şaşkın l ık , ötekiler aras ında yay ı lan şok · L ı l gas ıy la uyum iç i ndeyd i .

" El igio ik in ize tam olarak ne söyled i ?" d iye sordu Pab l i-

68 ÖTEKİ BENLİK

to, kendisine gelir gibi olduğunda. "Nagual ' a sol yanını anımsayabilmesinde yardımcı ol­

mam gerektiğini söyledi ," dedi la Garda. "Sen neden söz ettiğini anlıyor musun?" diye sordu hana

Nestor. Anlamama olanak yoktu. Onlara, bunu ancak kendileri­

nin bilebileceğini söyledim. Ancak kimseden çıt çıkmıyordu . "Eligio Josefina 'ya şu anda anımsayamadığı başka şey­

ler de söylemişti ," dedi la Garda. "Yani gerçekten kötü du­rumdayız. Eligio senin kesinlikle Nagual olduğunu ve bize yardım etmen gerektiğini , ama bize göre olmadığını söyledi . B izi g itmemiz gereken yere ancak sol yanını anımsadıktan sonra götürebilecekmişsin."

Nestor babacan bir tavırla Josefina 'ya döndü ve El i ­g io 'nun söylediklerini anımsatmaya çalıştı ona. Bu sözlerin ne anlama geldiğini anımsamam konusunda beni zorl ama­mıştı, çünkü hiçbir şey anlamamıştım .

Josefina, üzerinde büyük bir baskı varmış gibi yüzünü buruşturdu ve kaşlarını çattı . O anda buruşmuş bir bez bebe­ğe benziyordu . Büyülenmişcesine onu izledim.

"Yapamıyorum," dedi sonunda. "Benimle konuşurken neden söz ettiğ ini anl ıyordum, ama şu anda bunları söyleye­bilecek durumda değil im. B ir türlü anımsayamıyorum."

"Hiçbir şey mi hatırlamıyorsun?" diye sordu Nestor. 'Tek bir sözcük bile mi?"

Dil ini dışarı çıkarttı , başını iki yana doğru salladı ve o anda bir çığlık attı.

"Hayır, yapamıyorum," dedi , kısa bir süre sonra. "Ne tür rüyalar görüyorsun, Josefina?" diye sordum. "Bildiğim tek tür rüyayı," diye yanıt verdi ters ters. " Kend i rüyamı nas ı l gördü ğ ü m ü anlattım , " ded i m .

"Şimdi de sen anlat . " "Gözlerim i kapattığımda o duvarı görüyorum," ded i .

"Sisten bir duvar sanki . Eligio beni orada bekliyor. Beni du-

ÖTEKİ B ENLİÔİN SAN Kİ ANILARI 69

varın ötesine geç iriyor ve sanırım bana b ir şey ler gösteriyor. Ne olduğunu b i lm iyorum, ama birl ikte b irtakım şeyler yapı­yoruz. Daha sonra beni duvarın önüne geri getiriyor ve bıra­kıyor. Döndüğüm gibi de gördüklerim i unutuyoru m . "

" L a Gorda ' yla b i r l ik te gitmeyi nası l başardınız?" diye sordum .

"Eligio bana onu da getirmemi söyled i , " ded i . "İk imiz birl ikte l a Gorda ' yı bekledik ve o kendi rüyasına girdiğinde onu kapt ık , o duvarın arka tarafına çekt ik . İki kez yaptık bu­ıı U . "

"Nasıl kaptınız onu?" d iye sordum. "Bi lmiyorum � " d iye yanı t verdi Josefina. "Ama seni de

bekleyeceğim ve rüya gördüğünde seni ele kapıp götürece­�im, bunu o zaman öğreneceks in ."

"Herhangi b ir in i kap ıp götürebi l i r mis in?" "Elbette , " ded i gülümseyerek . "Ancak bunu yapmam,

ı; li nkü erk imi boşa harcamış o lurum. La Gorda ' y ı , E l i g io onun benden daha mantık l ı olduğunu, bu nedenle ele söyle­yeceklerini ona anl atmak i stediğin i söylediği için kapıp gö­ı i i rmüştüm."

"O halele E l ig io sana ela aynı şeyler i söyl eı11 İş o lma l ı , < lorda" dedi Nestor, a l ış ık olmadığım bir sertl ikte.

La Gorda olağandışı bir tavırla başını eğdi , ağzının ik i k ı y ısı açıldı , omuzlarını s i lkti ve e l ler ini baş ının üzerine doğ­iLI kaldırdı.

"Josefina biraz önce sana olanl arı an l at t ı ," ded i . Benim ; ı ı ı ımsayabi lmem olanaksız. El ig io fark l ı b i r h ızda konuşu­yor. O konuşuyor, ama benim beden im onun söylediklerin i a ı ı l ayamıyor. Hayır, hayır. B edenim anımsayamıyor maale­-;d. Nagual ' ın anımsayacağın ı ve bizler i gi tmemiz gereken vne götüreceğin i söylediğin i b i l iyorum. B ana başka bir şey 'i iyleyemedi , çünkü anlatacak çok şey v ardı , oysa zamanı-1 1 1 1 1. çok dardı . K im o lduğunu an ımsayamadığ ım b i ri n i n ı ı 1.dl ikle beni beklediğ in i söyled i . "

70 ÖTEKİ BENLİK

"Tüm söyledikleri bunlar mıydı?" diye diretti Nestor. "Onu ikinci kez gördüğümde, bana eğer gitmemiz gere­

ken yere varmak ist iyorsak , hepimizin eninde sonunda sol yanımız ı anımsam ak zorunda olduğumuzu söyledi . Ancak ilk önce onun anımsaması gerekiyor. "

Parmağı i le beni gösterdi ve daha önce de yapt ığı gibi beni itti . Darbenin ş iddetinden bir top gibi öne yuvarlandım.

"Neden yapıyorsun bunu, Gorda?" diye sordum, biraz sinirlenmiştim.

"Anımsaman için sana yardımcı olmaya çal ış ıyorum ," dedi. " Nagual Juan M atus bana, arada bir seni sarsmak için böyle itmek gerektiğini söylemişti . "

La Gorda, h iç beklemediğim b i r anda bana sarı ld ı . "Yardım et bize, Nagual," d iye yalvardı . "E�er yardım

etmezsen mahvoluruz ." "Gözlerimden yaşlar boşanmak üzereydi. B ulundukları

açmazdan dolayı değildi bu; içimde bir şeylerin kıpırdadığını hissediyordum . Onunla b irlikte o kente gittiğimizden bu ya­na içimdeki bu kıpırtı dışarı çıkmak istercesine sürekli büyü­yordu.

La Gorda 'nın yalvarmaları kalbimi parçalıyordu. O anda yüksek tansiyondan kaynaklandığını tahmin ettiğim bir krize daha yakalandım. Tüm bedenimi soğuk bir ter kapladı ve da­ha sonra m idemde kasılmalar başladı . La Gorda büyük bir şefkatle baktı bana.

B ir bulguyu açıklamadan önce beklenmesi gerektiği ko­nusundak i i lkesine sıkı s ıkıya bağlı olan la Gorda, Oaxa­ca' daki birlikte görmemiz üzerine konuşmaya hiç yanaşma­d ı . Günler boyu uzak durdu ve tamamen i lg is iz davrandı . Hastalığım konusunda bile tek bir söz etmedi. Diğer kadınlar da. Don Juan, iç imizdekileri dışa vurmak için en uygun za­manı beklemek gerektiğini vurgulardı hep. La Gorda 'nın ne­den böyle davrandığını anlayabi liyordum, ama beklemek ko-

ÖTEKİ BENLİÔİN SANKİ AN ILARI 7 1

ı ıusundaki ı srarını rahats ız ed ic i bu luyordum ve beklent i leri­ın ize ters düştüğünü düşünü yord u m . O n l ar la çok uzun b i r s [i re b i rl ikte ka lamayacaktım , b u nedenle hepim i z in b i r ara­ya gel ip bütün b i ld ik ler im iz i paylaşmam ı z gerekt iğin i söyle­d i m . Kararından vazgeçmeye n i yet i yoktu .

' 'Bek l ememiz gerek iyor," ded i . B i r çözüm bu lhbi l ıneler i iç in bedenler imize bir �ans tanıma l ıy ız . Görev i m iz a111msa­ı ı ı akt ır, z ih in ler imiz le değ i l , beden ler im i zle anımsamak. Bu­ı ıu herkes b i l i r. "

Mera k l ı gözlerle bana bak t ı . Sank i , ben i m d e görev i an­l ad ığ ı ma da i r b i r i ş aret arıyord u . On lar ın arasına d ışar ı dan ka t ı ld ığ ı mı , şaşk ın bir h a lde b u l u n d u ğ u m u h i sse tt i m . B e n yalnızdı m , oysa onlar b i rb i rler ine destek o l ab i l i yorlard ı .

" B u , savaşç ı l arın sess iz l i ğ i , " dedi gülerek ve gönül a l ı c ı l ı i r tonla ekled i , ' 'Bu sess iz l ik başka konularda d a koııuşaına­y ız anlamına gel mi yor. "

"Belk i de i nsan b iç im in in y i t i r i lmes i konusundaki tart ı ş­ı ı ı alanmıza geri dönebi l i r iz ," ded i m .

Gözlerinde rah ats ız olduğunu bel i i eden b i r i fa d e be l i rd i . ( >na, beni m iç in her zaman , öze l l i k l e kavramlar söz konusu ı ı lduğunda, anlam ın aç ı k l ığa kavuşturu lmasının önem l i olclu­gunu anl attım uzun uzun.

' 'B i lmek i sted i ğin tam o larak ned i r?" d iye sordu . "B ana söylemek is teyebi leceğin her şey," ded i m . " N agua l b a n a , insan b i ç i m i n i n y i t i ri lmesin in özg ü rl ü k

get irdiğ in i söyle m i �t i , " eled i . " B u n a i n an ıyoru m . A n c a k b u i i1.gi.irlüğü duyums�tyabi lmi� değ i l im , yan i ş imd i l ik . "

B ir an l ı k sessizl ik oldu . Kuşkusuz söyled ik ler i ne tepk i ­ı ı ı i ölçüyordu .

"Ne tür b ir özgürlük b u Gorda'?" d iye sordum. "Kend in i anı ın sayabi l me özgürlüğü ," ded i . "Nagual , i n­

sa ı ı biçimin in y i t i r i lmes i n i n b i r yaya b�nzed i ğ i n i söy lemişt i . 1\. i � iye anım s ayabi lme özgürlüğü ver ir ve bu da kiş iy i daha ı iı.gür k ı lar."

7 2 ÖTEKİ BENLİK

"Sen neden hissedemedin bu özgürlüğü?" diye sordum. Ağzında dilini şaklatt ı , omuz s i lkti . Ya aklı karı şmıştı ,

ya da daha fazla konuşmak istemiyordu . "Sana bağlanmış durumdayım ," dedi . "Anımsayabilmek

için insan b iç imini yit inn edikçe, benim özgürlüğün ne oldu­ğunu b ilebilmem olanaksız. Fakat belki de sen anımsayama­dan insan biç imini yitiremeyeceksin. Kaldı ki, b izim bu ko­nu üzerinde konuşmamamız gerekiyor. Neden Genarolar ' ın yanına gitmiyorsun?"

Çocuğuna dışarı ç ıkıp oynamasını söyleyen bir anne edasıyla söylemişti bunları . Ancak, bu tavrına hiç kırılma­dım. Oysa, bunları söyleyen bir başkası olsaydı tavrını ko­l aylıkla küstahlık ya da küçümseme diye yorumlayabil irdim. Onunla birlikte olmaktan zevk alıyordum, fark da buydu.

Pablito, Nestor ve Benigno ' yu Genaro 'nun evinde tuhaf bir oyun oynarken buldum. Pabl ito, yerden bir buçuk metre yükseklikte, koltuk altlarından uzanarak göğsünü kavrayan deri kayı şa benzer bir şey içinde, havada ası l ı duruyordu. Bedenini kavrayan kayış , kal ın deri bir yeleğe benziyordu . Daha dikkatli baktığımda, Pabli to ' nun aslında kayışın üze­rinden tıpkı üzengi gibi i lmikler hal inde aşağı doğru inen ka­lın şeritlerin üzerinde, ayakta durduğunu fark ett im. Çapraz­lam asına durarak çatıya destek sağlayan, kalın yuvarlak bir sütunun üzerine geçirilmiş iki halatla odanın ortasından aşa­ğı doğru asıl ıydı . H alat ların her b iri Pablito 'nun omuzları üzerinden , metal birer halkayla kayışa bağlanmıştı.

Nestor i le B enigno b irer halata asılmışlardı. Yüz yüze dikiliyor, kavramış oldukları halatları yukarı doğru çekerek Pabl i to ' nun havada as ı l ı ka lmasını sağl ıyorl ardı . Pablito, yerden yukarı doğru yükselen, rahatça tutabi leceği aral ıklar­la konmuş, ince uzun iki d ireğ i sıkı sıkı tutuyordu . Nestor Pablito 'nun solunda, Benigno'ysa sağındaydı.

Oyun ş iddet l i bir rekabet içeriyordu-halatı çekenlerle havada asılı duran kişi arasında süren acımasız bir savaş.

Odaya girdiğ imde duyabi ld iğ im tek ses, Nestor ' la Be-

ÖTEKİ BENLİGİN SANKİ AN ILARI 73

ı ı igno 'nun derin der in solumaları oldu. Kol ve boyun kaslar ı l ı arcadık ları yoğun güçten dolayı ş i şm i şt i .

Pab l i to, her i k i s i n i d e iz l i yor, b i r b i r ine b i r d iğerine çevi­ı ı yordu gözlerin i . Üçü de kend i ler in i oynadık la rı oyuna öy­k .s i ne kapt ırın ı ş l ardı k i , ben im varl ığ ımı fark eth1ed i ler bi le ; va da fark etm i ş olsalar b i le , ben i selaml amak iç in konsant­rasyonların ı bozacak halde deği l lerd i .

Nestor ' l a Benigno, tam b i r sess iz l ik i ç i nde on on beş da­k i ka kadar b i rb i rl er ine bakt ı lar. Daha sonra Ne stor, i p i bı ra­k ı yorm u ş g ib i yapt ı . Ben igno yu tmad ı bu numaray ı , a m a l 'abl i to kandı . S o l e l i d i reğ i daha s ı k ı kavradı ve daha s ı k ı tu­t ı ı ıımak iç in d i reğ in üzerinde duran ayakları n ı daha sağlam lıast ı . Benigno, hamle yapmak iç in Pabl i to ' nun e l i n i gevşet­t ığ i ana kadar bekledi ve tam o anda ha latı tüm gücüyle çek­ı ı .

Benigno ' nun çek i ş i , Pab l i to ' y l a Nestor ' u gafi l av laınış t ı . l kn igno ti.im ağırl ığ ıy la ha la ta as ı ld ı . Nestor e tk is iz duru m a ı •.dd i . Pabl i to denges i n i yen i den sağlayabi lmek i ç i n t ü m gü­l · i iy le uğraşt ı ama nafi le . Ben igno oyunu kazanmış t ı .

Pabl ito kayış l ardan ç ıkt ı ve yan ıma geld i . Ona oynadık­L ı rı bu olağandış ı oyun üzerine soru l ar sordum. Her nedense k o ı ıuşmak istemedi . Alet ler i kaldırdıktan sonra Nestor ' l a Be­ı ı ı gııo da yanım ıza geld i ler. Nestor, oyunun Pabl i to tara fın­ı l a ı ı tasarlandığın ı söyled i . Be l i rl l iğ ine göre Pabl i to, riiym 1 111

vap ı s ın ı bulduktan sonra bunu b i r oyun b iç im inde tasar la­ı ı ı ı ş t ı . Önceler i i k i k i ş i n i n b i rden , ayn ı zamanda kas l a rı n ı ı • ı iç lendirmesi i ç in kul lanı lan b i r araçmış . A ncak, daha sonra l knigno ' nu n rüyası onlara oyuna nas ı l g i r i leceği n i göste r­ı ı ı i ş . Buna göre , oyuna kat ı lan her üç k i ş i önce kas ları nı gcr­ı · ı ı ı l eş t i r iyor ardından, k i m i zaman saatler sü ren b i r h az ır l ık \ t i rccine g i rerek, görse l yet i l er in i kesk i n lqt i ri yordu.

"Ben igno bu sürec in bedenler im iz in anı m samasına yar­ı l ı ı ı ı c ı o lduğunu düşünü yor. " d i ye s ü rd ü rdü kon u ş m a s ı n ı NL'. s tor. ' 'Örneğin Gorda, oyunu gerçekten çok tuhaf b i r b i ­\ ı ı ı ıdc oynuyor. H an g i konumda olur s a olsun sonunda kaza-

74 ÖTEKİ BENLİK

nan mutlaka o oluyor. Benigno, onun bedeninin anımsayabil­diği için kazandığını düşünüyor. "

Aralarında b ir sessizlik yasasının bulunup bulunmadığı­n ı sordum . Güldü ler. Pab l i to , Gorda ' nın N agual Matus ' a özendiğini söyledi . E n anlamsız ayrıntılara kadar büyük bir özenle taklit ediyormuş onu.

"Yani, geçen gece olanlar üzerine konuşabilir miy iz')" diye sordum. Gerçekten şaşırmıştım, çünkü la Gorda şiddetle buna karşı çıkıyordu .

' 'Bizim için fark etmez," dedi Pablito. "Nagual sensin � " "Benigno burada tuhaf, gerçekten çok tuhaf b ir şey

anımsadı," dedi Nestor, bana bakmadan. "Ben kendimce bunun karmakarışık bir rüya olduğuna

inanıyorum," dedi Benigno. "Ancak Nestor böyle olmadığını düşünüyor."

Sabırsızlık içinde bekledim. B ir baş işaretiyle devam et­melerini belirttim.

"Geçen gün senin ona, yumuşak toprakta iz sürmeyi öğ­rettiğini anımsadı ," dedi Nestor.

Söyledikleri o kadar saçma geliyordu ki gülmek istedim, ama üçü de yalvaran gözlerle baktılar bana.

"Saçma bu," dedim. "Her neyse, benim de böyle bir anımın olduğunu anlat­

mam gerekiyor sana," dedi Nestor. "Beni kayalık bir yere götürdün ve nasıl gizlenileceğini gösterdin. Benimki karma­karışık bir rüya değildi . Uyanıktım . B ir gün Benigno 'yla bir­l ikte yürüyor, bitki arıyorduk. B irdenbire senin bana öğret­tiklerini anımsadım ve tıpkı öğrettiğin biçimde gizlendim, Benigno ' nu n ödü koptu, aklını başından aldım."

"Ben mi sana öğretmişim? Nasıl? Ne zaman?" diye sor­dum.

S inirlenmeye b aşlamıştım ama şaka yapıyor gibi bir hal­leri yoktu.

"Ne zaman? İşte sorun da bu," dedi Nestor. ' 'Ne zaman

ÖTEKİ BENLİGİN SANKİ ANILARI 75

olduğunu ç ıkartam ıyoruz . Ancak Ben igno ve ben, öğreten in .�en olduğunu b i l i yoruz . "

B ir ağırl ı ğı n al t ında ezi ld iğ imi h issed iyordum . Nefes al­makta zorlandım. Yine hastalanmaktan korktum. O anda. l a Gorda ' y l a birlikte gôrdüklcri m i z i on l ara an1\

'ı tm aya k arar

verdim . Bu konuda konu�mak, beni rahatl at t ı . Öykümü bi t ir­d iğ imde yeniden kendime hakim o lab i lm i� t im .

" N agual Juan Matus b i zler i n , az da o l sa , aç ı l m amız ı sağladı ," ded i N estor. "Hepimiz b i raz giirehiliyonız. Çocuk sahib i olanların beden lerindek i de l ik leri gijrehi!iyorıc, ayrı­ca k i m i zaman insan ları çevreleyen bel l i bel i rs iz ı � ı l t ı y ı da fark edeb il iyoruz . Sen h iç göremed(�ine göre, öyle anla� ı l ı ­yor k i , Nagual sen i , kendi kendi n i açab i lmen i ç i n , tümüyle kapa l ı b ırakını� . La Gorda 'ya yard ım ett iğ ine göre o, ya iç­ten gelen b ir b iç imde giiriiyor ya da ya ln ızca senin s ı rt ından geçın ıyor.

Onlara Oaxac a ' da olup b i ten in rast lant ısa l olabi leceğ in i anlatt ım . Pab l i to , hep b ir l ikte Genaro ' nun en sevd iğ i kaya­l ık lara g iderek orada kafa kafaya verip oturmamız gerekt i ğ i ­n i söyled i . Öteki l er de bu f ikr i epey par lak buldular. Bence sakıncası yoktu . Orada uzunca ka ld ık , ama h içb i r �ey o lma­d ı . Yine de oldukça rahatlamı� t ık .

K ayaların üzerinde oturduğumuz s ı rada onlara, l a Gor­da 'nı n don Juan ' la Genaro olduğunu sandığ ı adamlardan söz ett im . Oturdukları yerden kayarak ind i ler ve ben i çeki� t i re­rek la Gorda ' n ın evine götürdü ler. İç ler inde en heyecan l ı s ı Nestor 'du . Tu tars ı z davran ıyordu. Davranı� l arı ııdan t ek an la­yab i ld iğ im, benden bu tür b i r i � aret gel mes i n i bekl iyor ol­duklar ıydı .

La Gorda bizi kapıda bek l iyordu . Onlara ne ler an lattı ğ ı ­mı b i l i yordu.

Ona herhangi b ir �ey söylemem ize f ırsat b ı rakmadan "Yalnızca bedenime zaman tanımak isten1 İ� t im ," ded i . " Ke­s in l ik le em in olmam gerek iyordu ve � i md i bundan emin im . Onlar, Nagua l ' la Genaro 'ydu ."

76 ÖTEKİ BENLİK

"O barakalarda ne vardı?" diye sordu Nestor. "Barakalara girmemişlerd i , " dedi l a Garda. ' 'Tarlalara

doğru, doğuya yürümüşlerdi . Bu kente doğru ." Onları sak inleşt irmek is t i yormuş gibi davranıyordu .

Kalmalarını söyledi; i stemedi ler. Çeşitli gerekçeler bel irterek gittiler. La Gorda'dan tavrından rahats ız oldukları anlaşıl ı­yordu. La Garda çok öfkelenmiş görünüyordu. Onun bu öf­kesinden neredeyse haz alıyordum ve bu tür bir ruh hali bana oldukça yabancıydı . Huzursuz bir insanın varlığı beni her za­man sinirlendirirdi, la Gorda 'nın gizemli ayrıcalığı dışında.

Öğleden sonra la Gorda' nın odasında toplanmıştık. Şaş­kın görünüyorlardı . Gözlerini yere dikmiş , sessizce oturu­yorlardı . La Garda, konuşmayı denedi. Boş durmadığını , her şeyi ölçüp biçtiğini ve birtakım sonuçlara vardığını söyledi .

"Sorun iki artı ikiyi bir araya getirmek değil ," dedi Nes­tor. "Burada bedenle anımsayabilme görevinden söz ediyo­ruz."

Nestor 'un söylediklerini onaylar gibi başl arını salladılar. Öyle görünüyordu ki , konuyu önceden aralarında görüşmüş­ler, la Gorda 'yla beni dışlamışlardı.

"Lydia da bir şeyler anımsıyor," diye sürdürdü konuş­masırıı Nestor. "Önceleri kendi budalalığının eseri sanıyor­du , ama benim anımsadıklarımı duyduğunda, b ize bu Nagu­al 'ın onu gözlerinin sağaltımı için bir sağaltıcı ya götürdüğü­nü ve onu orada bıraktığını söyledi . "

La Gorda'yla ben, Lydia 'ya döndük. Utanmışçasına ba­şını eğdi. Sanki bu anı , ona çok acı veriyordu. Nagual onu bulduğunda, gözlerinin bulaşıcı bir hastalığa yakalanmış ol­duğunu ve göremediğini anlatt ı . B iri onu arabayla çok uzak­ta bulunan bir sağaltıcıya götürmüş , sağaltıcı gözlerin i iyi­leştirmiş . Hep bunu yapanın don Juan olduğunu sanmış, ama sesimi duyar duymaz bunun ben olduğumu anlamış . B öyle bir anının tutarsızlığı onu, beni ilk gördüğü andan başlayarak derin bir acıya sürüklemiş .

ÖTEKİ BENLİGİN SANKİ AN ILARI 77

"Kulaklar ım bana yalan söylemez, " dedi uzu n bir sessiz­l i kten sonra Lydia . "Beni oraya götüren sendin ."

"Bu olanaksız ! " d iye bağırdım. Beden imi denet leyemediğ im bir t itreme sarın ış t ı . İ k ir­

c i kli bir duyguya kapı lm ı ş t ı m . Belki de, ben l iğ imin diğer bö­l ümünü denetim alt ında tutmakta başarıs ız olan akl ım, geri ,·eki lerek izleyici olmayı yeğlemişt i . Benl iğ imin bir bölümü ı i t remeler içindeyken öbür bölümü b i r kenara çek i lm i ş , onu ız l iyordu.

S EVECEN LİGİN SINIRLARINI AŞMAK

"N

e oluyor b ize Garda?" d i ye sordum, d iğerleri ev leri­! ne gitt ikten sonra.

"Bedenle rim iz an ıms ıyor. Ancak ney i anlmsadık l ar ı n ı b i r t i i rlü çıkaramıyorum," dedi .

"Lydia , N estor ve Benigno ' mı n an ı l ar ına i nanı yor m u-

' 'Elbet te . On l ar çok c idd i insan l ard ı r. Laf o lsun d i ye hiiyle şeyler söylemezler. "

"Ama söyledikleri olanaksız. B ana inanıyorsun , deği l m i < ;orda?"

"Senin anımsamadığına inanıyorum, ama . . . "

Sözünü b i t i rmed i . Yanıma geldi ve ku lağ ıma eği le rek , l ıs ı ldayarak konuşmaya başlad ı . N agual J uan M atus ' a zama­ı ı ı gel inceye dek k imseye anlatmayac ağına da i r söz verd iğ i l ı i r �ey olduğunu söyledi . B u , ancak başka ç ık ış yolu olm adı­g ı ı ıda kul lanıl ac ak b i r kozmu�. Heyecan dolu b i r sesle , be­ı ı i ı ı ı Josefi na ' y ı Pabl i to ' y l a bir l ikte y aşamak üzere Tu l a ' y a

80 ÖTEKİ BENLİK

götürmem sonucu oluşan yeni yaşam düzenlerini Nagual ' ın öngörmüş olduğunu fısıldadı . Bu örgütlenmenin doğal düze­nini sürdürebilirsek, bir grup olarak başarabilme konusunda az da olsa bir şansımiz varmış . La Gorda'nın açıklamasına göre, ç iftlere bölünerek canlı b ir organizma oluşturmuşuz. B iz bir yılan, bir çıngıraklı yılanmışız. Yılan dört bölümden oluşuyormuş, erkek ve dişi olarak da uzunlamasına ikiye bö­lünmüş. Söylediğine göre onunla ben, yı lanın ilk kısmını , başını oluşturuyormuşuz. Bu , yılanın soğuk, hesapçı , zehirli bölümüymüş. Nestor 'la Lydia'nın oluşturduğu ikinci kısım , yı lanın metin ve erdemli kalbiymiş . Üçüncüsü Pab l ito ' yla Josefina'nın oluşturduğu karın bölgesiymiş : değişken, tutar­sız, güvenilmez bölüm. Dördüncü bölümü, ç ıngırağın yer al­dığı kuyruğu ise, anadilleri Tzotzil dil inde saatlerce çıngırda­yan Benigno' yla Rosa oluşturuyormuş.

Kulağıma fısıldamak için eğilen la Garda bedenini dik­leştirdi ve sırtıma hafifçe vurdu.

"Eligio, aklıma nihayet gelen bir söz söylemişt i ," diye sürdürdü konuşmasın ı : "Josefina, onun ' patika ' sözcüğünü defalarca söylemiş olduğu konusunda benimle aynı kanıda. Bu patikayı arayacağız !"

Ardından, herhangi b i r soru sorm ama fırsat vermeden, bir süre uyuyacağını ve daha sonra b i r yolculuğa çıkmak üzere herkesi toplayacağını söyledi .

Gece yarısından önce yola ç ıktık ve parlak ay ışığı altın­da yürüdük. Öbürleri , başta böyle bir yolculuğa ç ıkma konu­sunda isteksiz davrandı lar, ama la Garda, oldukça başarıl ı bir b iç imde, onlara don Juan ' ın sözünü ettiği yılan betimlemesi­n i kısaca anlattı . Yola çıkmadan önce Lydia, yolculuğun uza­yabileceğin i söyleyerek yanımıza erzak almamızı önerdi . La Garda, yolculuğun mah iyetine i l işkin hiçb ir fikrimizin bu­lunmadığını söyleyerek, Lydia 'nn öneris in i geçiştird i . Nagu­al Juan M atus 'un ona bir zamanlar bir patikanın ağzını gös­termiş olduğunu, ilk fırsatta bu noktaya u laşıp yolun erkinin

SEVECENLİGİN S IN IRLARINI AŞMAK 8 1

bize kendis in i göstermesin i beklemenin en doğrusu o lacağını bel irtti . La Gorda, bu patikanın s ıradan bir yol olmadığ ın ı , toprak üzerinde uzanan doğal b i r hat olduğunu ve Nagual ' ın dediğine göre onu takip edip onun la bütünleşebi l i rsek, bu yolun bize güç ve bi lgi vereceğin i ekledi .

İk i k iş in in ortak laşa idares inde yola koyulduk. La Gorda bizi motive ediyor, Nestor bölgen in coğrafi öze l l ikleri n i tanı­yordu. La Gorda bizi dağlarda bir yere getird i . Nestor idareyi ele aldı ve ardından bir patikayı işaret ett i . Diz i l i ş imiz gayet açıkt ı ; baştaki önderl i k ediyor, öteki ler bir y ı lan ın yapıs ına uygun biç imde onu izl iyordu : kalp , bağırsaklar ve kuyruk . Erkekler kadın ların sağındayd ı . Her ç ift, kenel i önündeki ç if­tin b ir buçuk metre ardından gel iyordu .

O lab i ld iğ i nce sess iz ve h ız l ı b ir b iç imde yürüyorduk . Zaman zaman köpek hav lamaları duyuluyordu; dağ yolların­da yükseklere t ı rmandıkça , ya lnızca ağustosböcekler in in ses­leri duyulur oldu. Uzunca bir süre yürüdük. La Gorda aniden durdu ve koluma yap ı ş t ı . E l iy le önümüzdeki b ir yeri işaret etti . Yak laş ık yirmi otuz metre uzakta, yolun tam ortasında boyu iki buçuk metreye yak laşan kocaman bir adam karalt ıs ı vardı . B i rb i rimize sokul arak s ık ı s ık ıya kenetlendik . Gözleri­miz o karanl ık şekilde, donup kaldık . Karaltı yerinden kıpır­damadı . B ir süre sonra Nestor tek başına ona doğru b i rkaç adım attı . K araltı ancak o zaman hareket etti. B ize doğru gel­eli . Devasa beden ine karşın oldukça çevikti .

Nestor koşarak geri geldi . Nestor yanım ıza ge ld iğ i an , adam da durdu . Bu defa, l a Gorda korkusuzca ilerledi . Adam da bize doğru bir adım attı . Yürümeyi sürdürdüğümüz tak­dirde, kuşkusuz, dev adamla çarpışacaktık . Bu yarat ık her ne ise, b izden kat kat güçlüydü. Bunu kanıtl amasına fırsat ver­meden in is iyatifi e le aldım, herkes i gerisi ngeri ve h ız la ora­dan uzak laştırd ım.

La Gorda ' nı n ev ine tam b i r s e s s i z l i k i ç i nde döndük . Oraya v armam ız saat ler s ü rdü . Son derece yoru l muş tuk . Odaya oturup rahat b i r nefes alm ışt ık k i , l a Gorda konuşma-

82 ÖTEKİ BENLİK

ya başladı . "Lanetlendik biz," dedi bana. "İlerlememizi istemedin .

Yolda gö�düğümüz şey dostlarından b iriydi. Öyle değil mi? Onları çağırdığında gizlendikleri yerden dışarı çıkıyorlar. "

Yanıt vermedim . Karşı çıkmamın anlamı yoktu . Geçmiş­te don Juan ' la don Genaro 'nun birl ikte bana birtakım dolap­lar çevirdiklerine inandığım sayısız durum hatırladım. Don Juan karanlıkta benimle konuşurken don Genaro 'nun beni korkutmak için kılık değiştirdiğini düşünürdüm ve don J uan beni korkutanın bir dost olduğunu ısrarla söylerdi . Farkında olmadığımız birtakım dostların ya da varlıkların serbestçe dolaşıyor olmaları , benim için inanması güç bir düşünceydi . Ancak daha sonra, don Juan ' ın anlattığı dostların gerçekten var olduklarını yaşayarak keşfetm iştim ; söyledikleri g ib i bunlar, dünyada serbestçe dolaşan varlıklardı.

Pek sık hissetmediğim buyurganca bir patlamayl<l :ıyağ;ı fırladım ve la Gorda 'yla ötekilere bir önerim bulunduğunu , bunu onaylama ya da reddetme konusunda özgür olacakları ­nı söyledim. Eğer kendilerini buradan ayrılmaya hazır hisse­diyorlarsa, ben de onları götürme sorumluluğunu üstlenmeye hazır olduğumu belirttim . Ancak, hazır değillerse, onlar için başka herhangi b i r sorumluluk üstlenmeyecektim.

Hepsinde bir iyimserlik ve güven duygusunun uyandığı­nı hissettim. Hiç kimse bir şey söylemedi. Önerimi kendi kendilerine ölçüp biçiyormuş gibi sessizce bana baktılar.

"Eşyalarınızı toplamanız ne kadar sürer?" diye sordum. "Eşyamız yok," dedi la Gorda. "Olduğumuz gibi gidece­

ğiz. Hatta gerekiyorsa şu an bile yola ç ıkabiliriz. Ancak, üç gün daha bekleyebil irsek, bizim için daha uygun olacaktır. "

"Evleriniz ne olacak?" diye sordum. "Soledad ilgilenir," dedi . Onu son gördüğümden bu yana dona Soledad ' ın adından

ilk kez söz edil iyordu. O kadar meraklanmı ştım ki, o anın heyecanını unutuverdim . Oturdum. La Gorda , dona Sole-

SEVECENLİGİN SINIRLARIN I AŞMAK 83

dad ' l a i lg i l i soru l ar ıma yan ı t ve rmekte te reddüt ed iyord u . Sözü Nestor aldı v e doıla S olcdad ' ı ı ı bu c i varda o lduğunu , ama hiçbir in in onun ne ler yap t ığ ı konusunda fikr i o lmadığ ı ı ı ı

söy led i . B irb i r ler i n i n ev ler ine göz ku lak o lma konusunda ara l ar ında an la�mı şlar ve doıla Soledad on lara haber verme­

den gelip g id iyormuş . Doıla So ledad on l arı n e n inde sonunda oradan ayrı l acak l a rı n ı b i l i yormuş ve m ü lk le ri n i n gerekt iğ i

b iç imde e lden ç ı kart ı lmas ıy la i lg i l i sorumlu luk la rı o üs t lene­cekmi ş

" "Nas ı l h aber vereceks in iz ona')" d iye sordum.

' 'Bu , l a Gorda 'n ı n i ş i , " dedi Nesıor. " R i z onun nerede olduğunu b i lm iyoruz ."

"Doıi a So lcdad nerede, Gorda'?" d i ye .�ordum.

' "Ben nereden b i ley im '! " d iye a t ı l d ı la Gorda.

"Ama onu ç ağıran sens in , " dedi Nestor.

La Gorda bana bakt ı . Kay ı t s ız b i r bakı ş t ı bu , ama ben i ürpert t i . Bu bak ı ş ı tan ı yordum ama nereden? Beden im in de­

r in lik ler inde b i r k ıp ı r t ı h issett im ; karnım daha önce l ı iç l ı i s ­setmec\ iğ im b ir b i ç imde sert lqın i ş t i . D iyafraın ı m y u k a rı doğru b i r basmç yapıyordu s ank i . Uzansam m ı uzanrnasarn

mı d i ye düşünmeye başlaın ı ş t ım k i b irdenb i re ayakta bu ldum kend im i .

" L a Gorda b i l m i yor ," ded i m . O n u n nerede o l duğunu yalnızca ben b i l iyorum ."

Herkes büyük b i r şaşk ın l ığa <.hi �müşt i.i-bel k i ele herkes­ten faz la ben--, ama böyle b i r şey söy lemiş t im: onun n erede olduğunu b i ldiğimden h iç şüphem yok tu . B u , b i l i nc imi yar ıp geçen b i r anl ık parlama gibiyd i . K ı ra\ , son derece el ik z irve­leri olan dağ l ı k bir a l an gördüm; engebe l i , ı s s ız ve soğuk b i r

bö lge . Kend ime ge ld iğimde, bu manzaray ı b i r fi lmde gör­müş olab i leceği m i , ve bu insan l arl a b i rl i k te o lman ın yara t t ı ğ ı bask ını n k afamı k anşt ı rdığ ı ıı ı clüşü ı ıdüın .

Böylesine münasebets iz , ama kas ı t l ı o lmayan b i r tavırl a onlar ı şaşırt tı ğ ı m iç i n özür d i led im. Yen i den oturdum.

84 ÖTEKİ BENLİK

"Yani , bunu neden söylediğini bilmediğini mi iddia edi­yorsun?" diye sordu Nestor.

Sözlerini özenle seçmişti . B u durumda söylenmesi gere­ken, en azından benim söyleyeceğim söz: "Yani , onun nere­de olduğunu bi lmiyorsun aslında," olurdu . Anlayamadığım bir duyguya kapılmış olduğumu söyledim. Onlara gördüğüm manzarayı anl attım ve dona Soledad ' ın orada bulunduğuna neredeyse kesin gözüyle baktığımı söyledim.

"Bu bize sık sık olur," dedi Nestor. La Gorda 'ya döndüm, o da başını salladı. Ondan bunu

açıklamasın ı i stedim. "Böyle çılgınca, karmakarışık şeyler bizim de aklımıza

gelir," dedi. "Lydia ' ya, Rosa'ya ya da Josefina'ya sorabi l ir­s in ."

Yeni yaşam düzenlerine geçtiklerinden bu yana, Lydia, Rosa ve Josefina benimle fazla konuşmamışlardı . Genellikle söyledikleri havadan sudan şeylerdi .

Lydia bakışlarını kaçırdı . Zaman zaman başka şeyleri de anımsadığına i l işkin birşeyler mırıldandı.

"Bazen senden gerçekten nefret ediyorum," dedi bana. "Bize budala numarası yaptığını düşünüyorum. Sonra, senin b izim yüzümüzden çok kötü hastalandığını anımsıyorum. O sen değil m iydin yoksa?"

"Elbette oydu," dedi Rosa. "Ben de bazı şeyler anımsı­yorum. B ana çok nazik davranan bir kadını anımsıyorum. B edenimi nası l temiz tutacağımı öğretmişt i , sonra i lk kez saçlarımı bu Nagual kesti . O, saçımı keserken kadın beni tu­tuyordu, korkmuştum çünkü. O kadın beni severdi , her za­man kucaklardı . Çok uzun boyluydu. B eni kucakladığında başımı göğsüne yaslardım. B ana şefkat gösteren tek insandı o. Onun için seve seve ölüme gidebi l irdim. "

"Kimdi o kadın, Rosa?" diye sordu la Gorda, soluğu ke­si lircesine .

Rosa, çenesinin üzüntü ve küçümseme yüklü bir devini-

SEVECENLİ Ô İN S INIRLARINI AŞMAK 85

miyle beni imledi .

"O b i l iyor," dedi .

Heps i , b i r yanı t beklerces ine gözleri n i bana d ik t i ler. Öf­ke iç inde Rosa 'ya bağırd ım ve c iddi b i r suç lama anlam ın a gelen bu tür ifadeler kul lanmaya h iç hakkı olmadığın ı söyle­dim. Onlara hiç yalan söylememişt im .

Rosa, öfkelenmeme şaş ı rınadı . Sakin bir ses le , kadın ın , hasta l ığ ım geçt ikten sonra geri geleceği m i söylediğ i n i açık­ladı . Rosa, kadın ı n bana bakt ığın ı , sağalt ım ını i ç i n bana yar­dımcı olduğunu anlamış : işte bu yüzden ele, art ık i y i leşmiş göründüğüme göre , onun kim ve nerede olduğunu b i lmem gerekiyormuş .

"Nas ı l bir hasta l ığa yakal anın ı ş t ım , Rosa?" diye sordum.

' 'Hastalanmışt ın , çünkü dünyana sah ip ç ı kamıyordun , " dedi kenclindcn em i n . "Sanırı m ç o k uzun b i r süre önce bir is i bana senin b ize göre b iri o lmad ığ ını söylemişt i , t ıpkı riiyada

Eligio ' nun la Gorcla ' ya söyled iğ i gib i . B u yüzden b iz i terk ettin ve Lydia seni h iç affetmedi ; senden ölene dek nefret edecek . "

Lydia karşı ç ıkarak , ben imle i l g i l i duyguları n ın Ros a ' n ın anlattık l arıyla h içbir i l g i s i n in bulunmadığ ın ı söyled i . Yalnı z­ca, çabuk s i n i rlenen bir yapı s ı varı1 1 1 ş ve ben im budala l ık la-rıma kolayca öfkelcn iyormuş .

·

Josefi na ' ya onun da ben i an ımsay ıp a11 1 m s amad ığ ın ı sordum.

"Elbette anımsıyorum," dedi gülümseyerek. "Ancak be­ni bi l irs in , akl ım havadadır b i raz. B ana güven i lmez. Sağım solum h iç bel l i olmaz."

La Gorda, Josefina 'dan anımsadıkların ı anl atmas ın ı i ste­d i . Josefina, herhang i bir şey söylememek konusunda karar­l ıydı , b i rb irler iyle i ler i geri atı ş t ı lar ; en sonunda Josefina ha­na döndü .

"An ımsam aya i l i ş k i n bu kadar ko ıı u ş ına 11 1n ne yara rı var? B u nların hepsi l af," dedi . "Hiçb i r in in değeri yok . "

86 ÖTEKİ BENLİK

Josefina 'nın bu sözlerine hepimiz katılmıştık. Artık söy­lenecek bir şey kalmamıştı . B irkaç dakika süren bir sessiz­l ikten sonra hepsi kalkarak gitmeye hazırlandı lar.

"Bana güzel giysiler aldığını anımsıyorum," dedi Josefi­na birden . B ir dükkanda merd ivenlerden yuvarlanmışt ım, anımsamıyor musun? Neredeyse b acağımı kırıyordum ve sen beni kucağında taşımıştın."

Herkes yeniden oturdu ve pür dikkat Josefina 'ya baktı-!ar.

"Bir de çılgın bir kadın anımsıyorum," diye sürdürdü. "Beni dövmek istemişti ve sen öfkelenip araya girinceye ka­dar beni kovalayıp durmuştu . "

Sabrım taşmak üzereydi . Odada bulunan herkes dikkatle Josefina 'yı dinlemeye koyulmuştu ki, bize kendisini c iddiye almamamız gerektiğini , çünkü aklı havada bir insan olduğu­mı söyledi . H akl ıydı da. Anımsadıklar ı , bana abuk sabuk şeyler gibi geliyordu.

"Senin neden hastalandığını da bil iyorum," diye devam ett i . "Oradaydım. Ancak neresi olduğunu anımsamıyorum . Seni bu aptal Gorda'yı bulman için o s isten duvarın ötesine götürdüler. Sanırım kaybolmuştu . Geri dönememiştin. Seni geri getirdiklerinde ölmek üzereydin ."

B ize anlattığı düşleri , boğucu bir sessizlik izledi . Her­hangi bir soru sormaya cesaretim yoktu.

"Onun neden oraya gitmiş olabileceğini ya da onu kimin geri getirdiğini anımsayamıyorum," d iye devam etti Josefi­na. "Hastalandığını ve artık beni tanıyamadığını anımsıyo­rum . Bu aptal Garda, birkaç ay önce eve ilk geldiğinde seni daha önce h iç göımemiş olduğuna yemin etti. Oysa ben seni hemen tanıdım. Senin hastalanan N agual olduğunu aııımsa­dım. Sana bir şey söyleyeyim mi? Sanırım bu kadınlar ken­dilerini zorlamak i stemiyorlar. Adamlar da, özellikle bu aptal Pablito. Oysa, orada olduklarına göre, onların da anımsama­ları gerekiyor. "

"Nerede olduğumuzu anımsıyor musun?" diye sordum.

SEVECENLİGİN S I NIRLARINI AŞMAK 87

" H ay ı r, anımsayamıyoru m , " dedi Josefi na. "Ama beni oraya götürürsen an ımsayab i l i r im . Hep imiz sendel i yorduk orada, bize sarhoş d i yorlardı . En az sersem lem i ş durumda olan bendim de bu yüzden çok iy i an ıms ıyorum" .

"B ize k im sarhoş dedi?" d iye sordum.

' 'Sana değ i l , yal n ızca b ize ," d iye yan ı t verdi Josefina . " K i m o lduğunu b i l m i yo ru m . S a n ır ı m N ag u a l J u a n M a­tus ' tu ."

Onlara baktı m, herkes gözleri n i benden kaç ı rdı .

" B i r sona doğru yaklaşı yoruz , " d iye m ı rı ldandı Ncstor kendi kendine konuşurcas ına. " Kend i sonuımızla yüz yüze­y iz . "

Gözlerinden yaş lar boşanmak üzereyd i .

"Sonumuz geldiği i ç i n mutlu ve gurur lu o lmam gerek i r, " d iye sürdürdü. "Yine de hüzün duyuyorum. Bunu açıklayabi ­l i r m i s in , N aguaJ 'i "

B i rdenbi re herkes hüzünlend i . D ik baş l ı Lyd i a b i l e hü­zünlü görünüyordu .

"Ne oluyor s i ze böyle?" d iye sordum nqcl i b i r ses le . " Hangi sondan söz ediyorsunuz?

"San ı r ım herkes hang i sondan söz ett i ğ im i z i b i l i yo r, " ded i Nes tor. "Son günlerde t uhaf duygu l ar kapl ıyor i ç im i . B i z i b i r şeyler çağı rıyor ve b i z , yapmamız gerekt iğ i g ib i , her şeyi olunma bırakmıyoruz . Sıkı s ık ıya sarı l ı yoruz ."

Pabl ito y iğ itçe b i r jest le iç ler inde herhangi b i r şeye yapı­ş ıp kalmayan tek k i ş in in la Gorda olduğunu söyledi . D iğerle­rinin umutsuz derecede benc i l k iş i ler olduklar ını dü şünüyor­du.

" N agua l J uan M atus g i tme za'man ım ı z ge ld i ğ i nde b i r

işaret a lacağımızı söylem iş t i , " dedi Nestor. "Gerçekten sev­diğimiz bir şey gelecek ve b iz i a lacakmış . "

' 'Bunun büyük bir şey olması gerekmiyormuş , " d i ye ek­ledi Benigno . "Sevd i ğ i m i z herhang i bir şey o l ab i l eceğ i n i söylem iş t i . "

88 ÖTEKİ BENLİK

"Benim için bu işaret, asla sahip olamadığım kurşun as­kerler biçiminde olacak," dedi Nestor bana. "Bir bölük süva­ri atlarıyla gelip beni alacak. Senin için ne olab i l i r bu?"

Don Juan ' ın bana b i r zamanlar ölümün akla gelebilecek herhangi bir şeyin arkasında gizlenebileceğini, hatta bunun, not aldığım defterin üzerindeki bir mürekkep lekesi bile ola­bileceğini söylediğini anımsadım. Ona, bir gün Los Ange­lcs ' dc Hollywood Bu lvarı 'nda yürürken, bir trompetin eski, budala bir ezgiyi çaldığını anımsadığımı söylemiştim. Mü­zik, yolun karşısındaki bir plakçı dükkanından gel iyordu . Daha önce h iç bu kadar güzel bir ses duymamıştım . Ezgi tüm benliğimi kaplamıştı . Kaldırımın kenarına oturmuştum. Trompetin akıcı sesi doğrudan beynime akıyordu. Onu tam sağ şakağımın üzerinde duyabiliyordum. Müziğin ses i beni gevşeterek esrikleşt i rm işti . B i ttiğinde, yaşadığım o deneyimi bir kez daha yaşayamayacığımı h issett im; hemen dükkana koşarak o plağı ve onu çalabileceğim stereo bir müzik setini satın almayı düşündüysem de bundan vazgeçtim.

Don Juan, bunun insanların yazgılarını denetleyen güç­ler tarafından b ana verilmiş bir i şaret olduğunu söylemişti . Bu dünyayı-herhangi bir b iç imde-terk etmenin zamanı geldiğinde, o trampetten gelen aynı ses i , aynı budalaca ezgi­yi ve aynı eşsiz trompetçiyi duyacakmışım.

Ertesi gün, onlar için koşuşturmayla geçen bir gündü. Yapacak bir sürü işleri vardı. La Gorda, tüm yaptıklarının ki­ş isel işler olduğunu ve kimseden yardım almadan kendileri tarafından yapılmaları gerektiğ i n i söyledi . Tek başıma kal­maya itirazım olmadı. Benim de yapmam gereken bir sürü şey vardı. Zihnimi son derece rahatsız eden yakınlardaki o kente gittim. Doğruca la Gorda'yı ve beni büyüleyen o eve yöneldim; kapıyı çaldım. B i r bayan açtı . Ona çocukluğumda o evde yaşamış olduğuma ilişkin bir masal uydurdum ve evi görmek istediğim i beli rttim . K adın çok cana yakın davrandı ve beni içeri aldı . Ortal ığın dağınıklığı için özür d i led i , oysa

SEVECENLİGİN S IN IRLARI N I AŞMAK 89

her taraf derli topluydu .

Evin içinde yığ ın l a anı g iz l iydi . Oradaydıl ar, onları h is­sediyordum, ama h içbi r şey anımsayamı yordum .

Ertes i gün, la Gorda şafak sökerken ayrı ld ı ; bütün gün dışarıda olacağın ı tahmin ediyordum, ancak öğle üzeri geri döndü . Çok s in ir l i görünüyordu .

"Soledad geri döndü ve sen in le görüşmek ist iyor, " dedi duygusuz bir sesle .

Herhangi b ir açıklamada bu lunmadan beni dona Sole­dad ' ın evine götürdü. Dona Solcdad, kapın ın önünde kaqı la­dı ben i . Onu son gördüğümden daha genç ve güç lü görünü­yordu . Yı l lar önce tan ımış olduğum kadın a benzerl i ğ i pek azdı.

·

La Gorda ağlamamak iç i n kendin i zor tutuyor g ib iydi . Yaşadığımız gerg in l ikler, ruh duru m unda tümüyle an l ayabi­leceğim bir değ i � ik l ik yaratın ı ş t ı . B i r �ey söylemeden gi tt i .

Dona Soledad bana konuşmak i ç i n çok az vakti n i n o ldu­ğunu ve bunun her dak ikasını kul l anmak isted iğ in i söyledi . Tuhaf bir b iç imde sayg ı l ı davran ıyordu. Söylediğ i her sözde bir nezaket vardı .

Ona bir soru soıınak için sözünü kesmek i sted im. Onun nerede olduğunu merak ediyordum. Son derece zar if b ir bi­ç imde bu i steğimi önledi . Sözleri n i büyük bir özenle seçt iğ i­n i ve zamanı çok k ıs ı t l ı olduğu için ancak söy lenmes i gere­kenleri söyleyebileceğini belirtt i .

B ana gereğinden fazla uzun gibi gelen bir süre gözleri­min içine bakt ı . Ayn ı zaman süres i iç inde ben imle konuşabi­l i r, bazı soru l arıma yanıt verebi l i rd i . Dalıa �oma, sess iz l iğ in i bozdu ve bana tümüyle anlamsız ge len b i rtakım sözler söy­ledi . Parale l ç izgi leri aştığ ımız i l k gün , kendis inden bunu is­temiş olduğum için bana saldırdığ ın ı , bu sa ld ır ı s ın ın e tk i l i ve amacına uygun olduğunu umduğunu söyled i . İ ç i mden ona bağırmak, ondan böyle bir şey i as la is tememiş o lduğumu

90 ÖTEKİ BENLİK

söylemek geliyordu. Paralel ç izgilerin ne olduğunu bilmiyor­dum, anlattık ları bana tümüyle anlamsız gel iyordu . El iyle dudaklarımı bastırdı . Gayri ihtiyari geri çekildim. Üzülmüş görünüyordu. B irbirimizle konuşabi lmemizin olanaksız ol­duğunu , çünkü o an iki paralel çizgi üzerinde bulunduğumu­zu ve bu ç izgiyi aşabilmeye ikimizin de gücünün yetmeyece­ğini söyledi; o anki ruh durumunu ancak gözleriyle an latabi­lccckmiş .

Herhangi b i r neden olmamasına rağmen, gevşediğimi hissettim, içim rahat etmişti . Yanaklarımdan aşağı gözyaşları dökülüyordu. Daha sonra, bir an için olağanüstü bir duygu benliğimi ele geçirdi ; kısa bir andı bu, ama yine de, bilinci­m i , ya da kiş i l iğ im i , ben olduğuna inandığ ım, hi ssettiğim varl ığımı, temel inden sarsmaya yetecek denli uzun sürdü. O kısa zaman süresi içinde, gerek amaç, gerekse mizaç yönün­den b irbirimize çok yaklaştığımızı fark ettim . Durumlarımız b irbirine benziyordu . Bunun çetin b ir savaş ım olduğunu, ama bu savaş ımın henüz bitmediğini bi lmesini ist iyordum. Savaşım asla bitmeyecekti . O ise, bana veda ediyordu; çün­kü, kusursuz bir savaşçı ol arak yollarımızın bir daha karş ı­laşmayacağını bi l iyordu. Yolun sonuna varmıştık. Yitiri lmiş bir bağlı l ık, bir kan bağı duygusu, benliğimin derinlerinden, karanlık bir köşesinden dalga dalga yayıldı . Bu ani ışık, be­denimden yükselen bir elektrik enerj i s i gibiydi. Onu kucak­ladım ; dudaklarım hareket ediyor, benim için anlam taşıma­yan sözler söylüyordu. Gözleri parladı. O da anlayamadığım bir şeyler mırı ldanıyordu . Kesin olarak hissedebildiğim tek duygu, paralel ç izgileri aşmış olmamın somut bir anlam taşı­madığıydı . İç imde, derinlerden yukarıya doğru yükselen bir acı vard ı . Açıklayamadığım bir güç, benliğimi ikiye bölü yor­du . Nefes alamadığımı hiss�ttim ve her şey karardı .

B irinin beni hareket ettirdiğini , hafifçe sarstığını hisset­tim. La Gorda' nın yüzü belirginleşti . Dona Soledad' ın yatağı­na uzanmıştım ve la Garda başucumda oturuyordu. Yal nı zdık.

SEVECEt\LİGİN S I N I RLAR I N I AŞ MAK 9 1

"Nerede o ''" d iye sordum.

" 'Gi t t i , " d iye yanı t verdi l a Gorda.

La Gorda 'ya her �eyi anlatmak i sted im . Ben i sus turdu . Kap ıy ı açt ı . Tüm çömezler d ı şarıda, ben i bek l i yor lard ı . En parlak g iys i ler in i g iymiş lerd i . La Gorda. sah ip o lduk ları lıer şeyi parça lay ıp att ık l ar ın ı söy led i . Vak it ak�aıııü s tüydü . Saat­l erd i r uyu ııı u� tu ııı . H iç konuşmadan . arnbaııı ı önünde park et t iğ im l a Gorda ' ıı ın ev ine doğru yürüdük . Pazar gez i nt i s i ne ç ıkan çocuklar g ib i , arabanın iç ine do luş tu l ar.

Arabaya b inmeden önce , ayakta vadiye uzun uzun bak­t ım . Bedenim yavaşça döndü ve kendi i s tenc i . amacı doğru l ­tusunda tam b i r da i re ç izd i . Bu lunduğumuz yeri n ruhunu ya­kalad ığ ımı h i ssett im . Bu duyguyu i ç imde tu tmak i s t iyordum, çünkü haya t ını boyunca bur�ı l arı b i r daha göremeyeceğ im­den emind im.

Öteki ler bu deney im i daha önceden ya�am ı � o lmal ı yd ı ­lar. Hüzünlü değ i ld i ler, b irb ir ler iy le konu�uyor, şakalaş ı yor­lardı .

A rabayı çal ı şt ı rd ı m ve yola koyu l d u k . Yo l üzer indek i son dönemece u laş t ığ ı ırnzcla, güne� bat ıyordu . La Gorda dur­mam iç in bana ses lend i . A ra badan ind i ve yol kenar ında uza­nan küçük bir t epeye doğru koş t u . Ko l l a rı n ı tepeye doğru uzatarak derin b i r soluk a ld ı .

Dağlardan aşağ ı yolcu luk tuhaf b i r b iç imde k ı sa ve tü­müyle o l ays ız geçt i . Herkes sess izd i . La Gorda 'y ı konuş tur­maya ça l ı ş t ım ama konuşmamakta kararl ıyd ı . Dağ l arı n ta­hakkiiııı edic i o lduğunu , kendi l e r i n i sah i p lend iğ i n i , enerj i l e­r in i harcayacak o l ur larsa, dağları n onları as la b ı rakmayaca­ğını söyled i .

Dağları a� ıp düzl ük lere u l aş t ığ ım ızda can la n d ı l ar, öze l ­l i k le ele l a Gorcla . Tüm ben l iğ i n i b i r enerj i kapl am ı ş t ı . Ondan herhangi b ir i s tekte bu lunmamama rağmen, b i l g i ve rmek ko­nusunda gönü l l ü b i l e davrand ı . Aç ık l anı a la rı nclan b i rine gö­re , k i bunu So leded da onay l ı yordu , N agual J uan M atus ona,

92 ÖTEKİ BENLİK

benliğimizin bir başka yüzünün daha olduğunu söylemişt i . Bu sözleri duyar duymaz, diğerleri de sorularıyla ve yorum­larıyla lafa karıştılar. Mantıksal yönden gerçek olması ola­naksız birtakım olaylara il i şkin karmakarışık anılarından söz ettiler. B azıları beni ancak birkaç ay önce tanımış oldukları­na göre, geçmişin derinliklerinde olup biten olaylarla i lgili anılarında beni anımsıyor olmaları , onların kavrama sınırla­rının ötesinde bir olguydu .

Onlara, bunun üzerine, dofia Soledad' l a karş ı laşmamı anlattım . Onu yıl lardan beri çok yakından tanıyor olduğum duygusuna nasıl kapıldığımı ve paralel ç izgiler adını verdiği s ın ırları aşt ığ ımdan neredeyse emin olduğumu söyledim. Açıklamalarıma tepkileri karışık oldu; anlaşılan bu terimi daha önce duymuşlardı , ama ne anlama geldiğini kavrayabil­diklerini sanmıyordum. Benim için terim, yalnızca bir me­cazdı . Ancak, onlar için de aynı anlama geldiğinden emin değildim .

Oaxaca şehrine yaklaştığımızda, la Gorda 'nın don Ju­an ' la don Genaro ' nun kaybolduklarını söylediği yeri görmek istediler. Arabayı hemen o bölgeye doğru sürdüm. Geldiği­mizde, arabadan fırladılar ve etrafı araştırmaya koyuldular; büyük bir dikkatle ipucu arıyorlardı . La Gorda, don J uan ' la don Genaro ' nun gittiklerine inandığı yönü onlara gösterdi .

"Korkunç bir hata yaptın, Gorda," diye bağırdı Nestor. "Orası doğu değil, kuzey. "

La Gorda karşı çıktı ve düşüncesini savundu . Kadınlar ona arka çıktılar, Pabli to da onlara katıldı . Benigno, tarafsız görünüyordu ; yanıtı benden beklermiş gibi ısrarla yüzüme baktı, ben de beklediği yanıtı verdim. Arabada bulunan Oa­xaca şehir haritasını alarak onlara gösterdim. La Gorda ' nın gösterdiği yön, gerçekten de kuzeydi .

Nestor yorumda bulunarak en baştan beri , yaşadıkları şehirden ayrı lmalarının vaktinden önce ya da zoraki gerçek­leştiği kanısında olmadığını söyledi ; zamanlama doğruydu. Diğerleriyse böyle hissetmiyorlardı ve bu kararsızlıklarının

SEVECENLIÔ İN S IN IRLAR I N I AŞ MAK 93

a l t ı n d a l a Gorda ' n ı n h a ta l ı değerl e n d i rm e s i y a t ı y o rd u . L a Gorda g i b i onlar d a N agual ' ı n yaşad ı k ları ken t i gösterd i ğ i ne ; y a n i bulunduklar ı yerde kalmalar ın ı söy l e d i ğ i ne i n a n m ı ş l ar­d ı . O l a n l ar ı k ısaca d ü ş ü ndü kten sonra o n l a ra . s o n t ah l i lde h ata n ı n bende olduğunu söyled i m . S uç l a n m a s ı gereken b i r i varsa o d a ben d i m , ç ü n k ü h ar i ta b e n d e o l m as ı na rağ men, za­ın anında onu kul lanmayı ak ı l edeıneın i � t i ın .

Daha sonra onl ara, adam l a rdan b i r i n i n , y a n i b i r a n don G e n aro o l d u ğ u n u s a n d ı ğ ı m k i ş i n i n , b i ze baş ı y l a b i r i ş ar e t yaptığın ı söyleme y i u n u t t u ğ u m u a n l a t t ı m . La Gorda ' ıı ı n göz­leri gerçek bir şaşk ı n l ı k , hatta te l a � i ç i nde iri iri aç ı l d ı . Ken­d i s i n i n böy l e b i r i ş aret in ayrı m ın a v armadığ ı n ı söyl e d i . İ şa­ret yalnızca banaydı .

' Tamam i ş te ! " d i ye bağ ı rd ı N e s to r. " ' Yaz g ı l a rı ın ı z mü­l ı ür lcncli ! "

K o n u ş m ak i ç i n d i ğe r l e r i n e dö n d ü . H e rkes b i r ağ ı z d a n konu ş u yo rd u . O n l ar ı s ak i n l e ş t i rmek i ç i n e l l e r i y l e b i rt a k ı m hareketler yapt ı .

"Um arı m yola ç ı kmadan önce h e p i n i z de h i ç ger i dön­ınc yceekm i ş gibi yapmanız gere ke n her ş e y i yapın ı � ı nı zd ı r, " ded i . "Zira as l a g e r i dönmeyeceğ i z . "

" B ize doğru yu söyl ü yorsun değ i l m i ' ) " d i ye sordu bana Lyd i a , öfkel i b i r b ak ı ş l a . D i ğerleri de y a n ı t bc k l i yorımışcas ı ­ı ıa gözlerin i bana d i k t i l er.

B öy l e b i r şey i u y d u rm am i ç i n b i r nede n i m o l m ad ı ğ ı nı siiy ledim. O adam ı n bana başıy l a i ş aret vermes i be n i m i ç i n i ineml i değ i l d i . K aldı k i , o i k i adamın d o n J u a n ' l a d o n G e n a­rn olduk l arı n a i k n a olmu ş b i l e cleğ i l cl i m .

"Çok k u rn a z s ı n , " d e d i Lyd i a . " T ü m b u n l arı k u z u g i b i pqi nden g i tmem i z i sağlamak i ç i n s ö y l ü yor d a o l a b i l irs i n . "

" D ur b i r d a k i k a , " eled i l a Gord a . " B u N a g u a l , ded i ğ i n ,L' i h i , kurnaz o l ab i l i r ama böyle b i r şey i a s l a yapm az."

Yen iden hep bir a ğ ı zdan k o n u ş m a y a b aş l a d ı l a r. A r a y a ; • i ı ı ı ıek v e gördi.i ği.im �ey i n ben i m iç i n fark etmed i ğ i n i h a y -

94 ÖTEKİ BENLİK

kırmaya çalıştım . Ncstor çok kibar bir biçimde, Genaro ' nun vadiden ayrı l ­

manın zamanı geldiğinde bunu bir şekilde onlara başının bir devinimiyle belirteceğini söylemiş olduğunu açıkladı . Sözü alıp, eğer bu olaydan dolayı yazgıları mühürlendiyse, benim yazgımın da onlarınkiyle birlikte m ühürlendiğini söyledi­ğimde sakinleşti ler; hep birl ikte kuzeye gidecektik .

Daha sonra Nestor bizi kalab ileceğimiz bir yere, şehirde iş i olduğu zamanlar kalmış olduğu bir pans iyona, götürdü . Keyifleri yerine gelmişti , öyle ki , rahatımı kaçıracak ölçüde neşeliydi ler. ydia bile bana sarılarak beni böylesine zor du­rumlarda bıraktığı için özür diledi. La Gorda ' ya inandığın ı , bu nedenle de bağları n ı etk in b ir b iç imde kopartmadığın ı söyledi. Josefina ' yla Rosa'nın iç i içine sığmıyordu ve defa­larca s ırtımı okşadı lar. La Gorda 'yla konuşmak, onunla neler yapmamız gerektiğini tart ışmak is tiyordum. Ancak o gece onunla yalnız kalabilmcmizc olanak yoktu.

Nestor, Pabl ito ve Bcnigno sabah erkenden işlerini yap­mak üzere ayrı ldı lar. Lydia, Rosa ve Josefina da al ışverişe ç ıktılar. La Gorda, yeni giysiler alacağını , ona yardımcı ol­mamı istediğini söyledi . Kendisini akışkan bir savaşçı gibi hissedebilmesi için ona tam bir özgüven sağlayabi lecek bir giysi arıyordu ve giysi lerini benim seçmemi isti yordu. Ona yalnızca elbise bulmakla kalmadım , ayakkabılar, naylon ço­raplar ve iç çamaşırları ela dahil olmak üzere, tüm kıyafetle­rini baştan aşağı yeniledim.

B irl ikte yürüyüşe çıkt ık. İk i turist gibi şehir merkezi nde dolandık, yerel giys ileri içindeki Kızı lderil i leri seyrettik. B i ­çimsiz b i r sav aşçı olarak, zarif giysileri içinde son derece ra­hat görünüyordu. Çok alımlıydı . Sanki hep bu şekilde giy ini ­yormuş gibiydi . Ama ben onu bu halde görmeye alışamamış­tım.

La Gorda 'ya sormak istediğim tüm soruların zihnimden dökülüp boşalması gerekiyordu , oysa bu soruları sözlere dö-

SEVECENLİÔİN S INIRLARINI AŞMAK 95

ıı üştürmek o anda bana ol anaks ız gibi ge l iyordu . Ne soraca­ğımı bilemiyordum . Son derece c idd i bir sesle yeni göri.inü­ınünün hoşuma g i t t iğ in i söy led im . Tam bir ağırbaş l ı l ı k l a , bende bu sevecence duyguyu uyandıranın , s ı n ı rları aşırnşl ık olduğunu söyledi .

"Dün gece bazı s ın ır ları aşt ık ," ded i . "Soledad bana ne beklemem gerektiğini söylem işt i , bu nedenle ben hazırl ık l ıy­dım. Oysa sen değ i ld in ."

Yavaş ve yumuşak b ir ses le bir gece önce sevecenl iğ in s ın ı rl arı nı aştığ ımızı anlatt ı . B ir çocukla , ya da b i r yabancı y­la komışuyorınuşças ına , heceler in li s t line basa basa konuşu­yordu. Ancak, kend im i an lattık larına verem iyordum. Kaldı­ğ ımız pans i yona ger i döndük. D i n lenmek i s t iyordum ama yeniden dışarı ç ıkmak zorunda kald ım . B i r şey bul amayan Lydia, Rosa ve Josefina benden la Gorda ' nın g iys i ler ine ben­zer b i r şeyler bulmamı ist iyorl ard ı .

Öğleden sonra pansi yona geri dönm üş , k i.i ç lik k ız kar­deşleri hayran hayran seyred iyordum . Rosa, topuklu ayakka­b ı lar ıy la yürümekte zorlanıyordu. Ayakları yl a i l g i l i şakalar yapıyorduk ki , yavaşça kapı açı ld ı ve Neslor içeri g i rd i , ola­ğanüs tü görünüyordu . Ü zer inde lac i vert b i r tak ı m e lb i s e , aç ık pembe b i r gömlek, mav i b i r k ravat vardı . Saçl arı özen le t aranrnış t ı ve fön lenmi ş gibi hafi f kabarık t ı . Kadın lara baktı , kadınlar da ona. A rdından Pabl ito girdi ve onu Benigno iz le­di . İk i si de müth iş ş ık t ı lar. Ayakkabı l arı p ırı l p ı rı l d ı , t ak ım el­biseleri onlar iç in ı smarlama diki lm i ş gibiydi .

Herkes i n şehir l i giys i ler ine bu denl i çabuk a l ı şmaları na �·ok şaşırırnşt ım. B ana don Juan ' ı hat ır lat ı yorlard ı . Genaro l a­rı şehirli giys i ler i iç inde gördüğümde don Juan ' ı tak ım e lb i ­seyle i l k gördüğüm anda duyduğum şaşkınl ığ ın aynı s ın ı duy­ı ı ıuş turn , ama değ i ş im le r i n i heme n ben i ın se ye b i l cl i ın . Ö te yandan, kadın lar ın değ i ş imine şaş ı rmamış t ım, ama bir ne­denle buna a l ışamamış t ım da.

Genaro lar ın kendi lerine böyles i ne uyan g iys i le r bulabi l ­ıne lerinde b ir büyücü şansının on l ara yardım et t iğ in i düşünü-

96 ÖTEKİ BENLİK

yordum. Ş anslarının yaver gitmes i konusunda düşündükleri­mi duyunca güldüler. Nestor, bir terzinin bu giysileri onlar için aylar öncesinden hazırlamış olduğunu söyledi.

"Hepimizin birer takım elbisesi var," dedi bana. ' 'Deri valizlerimiz bile var. Dağlardaki günlerimizin sona erdiğini bil iyorduk. Gitmeye hazırız ş imdi ! Elbette, önce bize nereye gideceğimizi söylemen gerekiyor. B ir de burada ne kadar ka­lacağımızı . "

İşiyle i lgil i olarak kapatması gereken bazı hesaplarının bulunduğunu, bunun için zamana gereksinimi olduğunu söy­ledi . La Gorda araya girerek tam bir buyurganlık ve kesinl ik­le, o gece oradan ayrı lacağımızı , erkin bize izin vereceği ka­dar uzaklara gideceğ imiz i söyledi ; sonuç ol arak, akşam oluncaya kadar i ş lerini halletmeleri gerekiyordu. Nestor ' l a Pablito tereddüt içinde kapının önünde durdular. Onayımı al­mak istiyormuş gibi bana baktılar. En azından onlara karşı dürüst davranmam gerektiğini düşünüyordum; ama tam , ke­sin olarak ne yapmamız gerektiğinden emin olmadığımı on­lara söylemek üzereydim ki, la Gorda sözümü kesti .

"Gün batım ında N agual ' ın her zaman oturduğu bankta buluşacacağız ," ded i . "Yola oradan ç ıkacağız. Yaşamımız boyunca asla buraya dönmeyeceğimizi bi lerek, burada yap­mamız gereken ya da yapmak istediğimiz her şeyi o zamana kadar bitirmiş olmamız gerekiyor. "

Herkes gittikten sonra la Gorda ' yla yalnız kalmıştık. Ani ve beceriksiz bir hareketle, kucağıma oturdu. O kadar hafifti ki , kalça adalelerim i kastığımda ince bedenini sal layabil iyor­dum. Saçlarına tuhaf bir parfüm kokusu sinmişt i . Şaka yol lu, parfümünün kokusunun dayanılmaz olduğunu söyledim. Gü­lüyor ve kucağımda s al lanıyordu ki, nereden geldiğini bi l ­mediğim bir duygu, bir anı zihnime yerleşiverdi . Birdenbire kucağımda bir başka Gorda 'nın oturuyordu, benim tanıdığım Gorda 'nın iki katı iri l ikte, ş işman bir Gorda. Yüzü yuvarlak­tı ve saç ındaki parfüm kokusuyla i lgi l i olarak ona takılı yor­dum. Ona göz kulak oluyormuşum gibi bir şey h issettim .

SEVECENLİÔİN S IN IRLARINI AŞMAK 97

Bu yapay anının etk is iy le ayağa kalkt ım. La Garda gü­rü l tü yle yere dü�tü . Ona neyi ' anımsadığı m ı ' an la t t ım. Onu ş i�ırnm hal iy le yalnı zca bir kez gördüğümü ve bunun çok kı­sa bir süre iç inde gerçekleşt iğ i n i , yüz hatları n ın nasıl o lduğu hakkında hiçbir fikr imin olmadığ ın ı , yine de bu konuda bir görsümün bulunduğunu söyled im.

Herhangi b i r yorumda bulunmadı . G i ys i ler in i ç ıkartt ı ve yeniden esk i gi ysi lerini g iydi .

"Bunun iç in hazır değ i l im ," ded i , yeni g iys i leri göstere­rek . ' 'Özgür olabi lmemizden önce yapmamız gereken bir şey daha bulunuyor. N agual Juan M atus\ı n t a l imat l a rına göre , hepimizin toplanarak onun seçmiş o lduğu b i r erk noktas ında oturm amız gerek iyor. "

"Nerede bu nokta?"

"Civardak i dağl arın b i rinde. K apıya benzer b i r yer. Na­gual, o noktada doğal b ir çat lağın bu lunduğunu söy lemiş t i . Dünya üzerinde birtak ım erk nokta ları nı n bulunduğunu söy­l erd i ; eğer b iç imsizsen, del iklerin iç inden geçerek b i l i nme­yene , başka bir dünyaya geçe b i l i rm i ş s i n . O dünyay l a bu iç inde y aşad ığ ım ız dünya , iki para le l ç i zg i o luş turu rmuş . Olas ı l ık la hepim iz şu ya da bu za 111aııda o ik i ç izg in in ötesi­ne geç ir i lm iş izd ir, ama b izler bunu an ımsamayız . El ig io o öteki dünyada yaş ı yor. K imi zaman rli vu gijn1 1e yoluy la o dünyaya u l aşabi l i yoruz. Josefina, e lbette iç imizde en iy i rii­yu görücü. O çizgi leri her gün geçiyor o, ama akl ı havada ol­ması onu i lg i s iz , hatta budala bir duruma get ir i yor. E l ig io, ben i m ondan daha ak ı l l ı olduğumu düşünerek , o ç izg i l e r i aşabi lmeme yardımcı olmaya ça l ı şt ı ama benim de onun ka­dar buda l a olduğum anlaş ı ld ı . E l ig io biz l erden sol yan ımız ı anımsamamızı i s t iyor. Soledad bana so l yaıı ın şu anda içi nde yaşadığ ımız dünyaya paralel olduğunu söyle111 iş t i . Bu neden­le, madem El igio biz im anımsamamızı i s t iyor, demek ki b iz­ler daha önce orada bu lunmuşuz. Üs te l ik riiyuda da değ i l . Bundan dolay ı , zaman zaman tuhaf şeyler an ıms ıyoruz.

Varsay !mlar ı göz önüne a l ı nd ığ ı nda , vard ığ ı sonuçl ar

98 ÖTEKİ BENLİK

· mantıklı görünüyordu . Neden söz ettiğini anlıyordum; bu za­man zaman istenmeden gelen anılar, gündelik yaşamın ger­çekliğini altüst ediyordu, oysa bizler bu düşlerin gerçekleş­tikleri zamanı , yaşamlarımızın hangi döneminde gerçekleş­miş olabileceğini bulamıyorduk.

La Gorda yatağa uzandı . Gözlerinde kaygı l ı bir ifade vardı .

"Beni rahatsız eden, o erk noktasını bulmak için ne yap­mak zorunda olduğumuzu bilmememiz," dedi. "Orayı bul­madan yolculuğa ç ıkmamız söz konusu olamaz".

"Beni endişelendiren de, s izleri nereye götürmem gerek­tiğini ve sizlerle ne yapacağımı bilmemem," dedim.

"Soledad bana s ınıra varıncaya kadar kuzeye g ideceği­mizi söylemişti ," dedi l a Gorda. "Bazılarımız daha ela kuze­ye gidecek belki de. Ancak sen bizimle birl ikte tüm o yolu gelmeyeceksin . Senin yazgın farkl ı . "

La Gorda b ir a n daldı . Düşüncelerini toparlamak için ça­ba harcıyormuş gibi kaşlarını çatmıştı .

"Soledad yazgımı yerine getirmem için benimle gelece­ğin i söylemişti ," ded i . "İçimizde senden sorumlu olan tek ki­ş i benim."

Telaşım olduğu gibi yüzüme yayılmış olmal ı , la Gorda gülümsedi .

"Soledacl ayrıca, bana senin tıkandığını söylemişti , " diye devam etti . "Zaman zaman , Nagual olduğunda, clüzeliyorsun ama. Soledad senin d iğer zamanlarda, b irkaç saniye akl ı ba­ş ına geldikten sonra eski ç ılgınlığına geri dönen kaçığın teki olduğunu söylemişti . "

Dona Soledad uygun bir benzetme yapmıştı , anlayabi le­ceğim türde bir benzetmeydi bu. Paralel ç izgileri geçtiğime i nandığım an, olasılıkla ona göre akl ımın başımda olduğu bir andı . Oysa benim ölçülerime göre aynı an, kendimden en fazla uzaklaştığım andı. Dona Soledad ' la ben, hiç şüphe yok 1ti .farklı iki düşünce ç izgisinde bulunuyorduk.

SEVECENLİGİN SIN IRLARINI AŞMAK 99

"Başka neler söyledi?" diye sordum. "Anımsamak iç in kendimi zorlamam gerektiğini söyle­

di," dedi la Gorda. "Anılarımı bi l inç düzeyi ne çıkartmak iç in çok uğraştı; bu nedenle sana ayıracak zamanı yoktu ."

La Gorda ayağa kalktı; gitmeye haztrdı . B irl ikte şehirde bir yürüyüşe çıktık .(_Çok mutlu görünüyordu. Bir yerden di­ğerine gidiyor, önüne ç ıkan her şeyi seyre dalıyor, gözleriyle dünyanın tadını çıkarıyordu. Bu benzetmeyi bana don Juan söylemişti . Dediğine göre b ir savaşçı ne beklediğini bi l ir ve beklerken gözleriyle dünyanın tadını çıkarır. Ona göre bir sa­vaşçının nihai başarısı sevinçti . O gün Oaxaca'da, la Gorda, don Juan ' ı n öğreti lerini harfi harfine yerine getiriyord�

Öğleden sonra geç bir saatte, gün batımından önce, don Juan' m bankına oturduk. İlk gelenler Benigno, Pabl ito ve Jo­sefina oldu. B irkaç dakika sonra, d iğerleri de b ize katı ldı . Pablito, Josefina'yla Lydia ' nın arasrna oturdu ve kollarıyla onlara sarı ldı . Eski giysi lerini giymi şlerdi. La Gorda ayağa kalkarak onlara erk noktasından söz etti .

Nestor ona güldü ve diğerleı:i de onunla birl ikte güldü-ter.

"Bir daha asla bize patroniçelik taslamana izin vermeye­ceğiz," dedi Nestor. "Sana bağlı deği l iz artık. Dün gece sı­nırları aşt ık "

La Gorda istifini bozmadı ama diğerleri öfkelenmiş lerdi. Araya girmek zorunda kaldım. Yüksek sesle, bir gece önce geçmiş olduğumuz sınırlar hakkı nda daha çok şey bi lmek is ­tediğimi söyledim. Nestor bunun yalnızca onları i lgi lendirdi­ğini söyled i . La Gorda i t i raz etti. Anlaşı lan kavga ç ıkmak üzereydi . Nestor 'u bir köşeye çektim ve s ınırlar hakk ında bilgi vermes i için onu zorladım.

"Duygularımız her şeyin çevresinde sınırlar yaratır," de­di. "Bir şeyi ne denli çok seversek, s ınırlar da o denl i güçlü olur. Ş imdilerde evimizi seviyorduk; oradan ayrılmadan ön­ce duyguları mızı yukarı doğru çekmemiz gerekiyordu . Evi-

1 00 ÖTEKİ BENLİK

mize duyduğumuz duygular vadimizden batıya, dağların te­pesine doğru yükseldi. Sınır burasıydı, daha sonra o dağların tepes ini aştığımızda, asla geri dönmeyeceğim izi bildiğimiz için, sınırları koparttık."

"Ama ben de geri dönmeyeceğimi bil iyordum," dedim. "Sen o dağları b izim sevdiğim iz gibi sevmiyordun," di­

ye yanıt verdi Nestor. "Bunu göreceğiz," dedi la Gorda gizemli bir şekilde. Pabl i to ayağa k alktı ve el iyle la Gorda ' yı göstererek,

"Bizler onun etkis i altındaydık," dedi. "Bizi gırtlağımızdan yakalamıştı . Ş imdi anlıyorum ona uymakla ne büyük budala­lık ettiğimizi. Dökülmüş süt için ağlamaya değmez, ama bir daha dökülmesine asla izin vermeyeceğiz."

Lydia ' yla Josefina Nestor ve Pablito 'ya katıldılar. Be­nigno 'yla Rosa ' ysa, bu tartışma onları artık h iç i lgi lendirmi­yormuş gibi baktılar.

Tam o anda yeniden kesin ve otoriter bir tavır takındım. B i linçli herhangi bir istence bağlı olmayan bir hareketle aya­ğa kalktım, bundan böyle grubun tüm sorumluluğunu yükle­neceğimi , la Gorda 'yı da yorumlarda bulunmak ya da kendi fikirlerini tek çözüm olarak sunmak yükümlülüğünden kur­taracağımı söyledim. Konuşmam b ittiğinde, gösterdiğim ce­sarete şaşırmıştım . La Gorda da dahi l olmak üzere herkes çok memnun görünüyordu.

Gösterdiğim patlamanın ardındaki güç , önce burnumda­ki solunum yollarının açılmaya başladığına il işkin bedensel bir duyum oldu ve bunun ardından, don Juan ' ın ne demek is­tediğini, özgür olmadan önce ziyaret etmemiz gereken yerin nerede olduğunu kesinlikle bildiğimi hissettim. Burnumdaki solunum yolları açılınca, kafama takılan bir ev görsüledim.

Nereye g itmemiz gerektiğini onlara söyledim. Talimatla­rımı herhangi bir tartışmada, hatta yorumda bulunmadan ka­bul ettiler. Pansiyonu boşalttık ve akşam yemeği için dı�arı çıktık. Daha sonra, s aat on b ire kadar şehir meydanında ge­zindik. Arabayı bulunduğumuz yere getirdim, güıiil tüyle içe-

SEVECENLİÔİN S I N IRLARI N I AŞMAK 1 0 1

ri doldul ar ve yola koyu lduk . L a G orda bana ql ik e tmek üzere uyanık ka ld ı , d iğerler i uyudu lar. Dalı a sonra Ncstor d i­reks iyona geç t i ve la Gorda ' y l a ben uykuya dald ık .

ÖFKELİ BİR B Ü YÜCÜ ORDUSU

Ş afakla birlikte kente vardık. Orada direksiyona ben geç­tim ve arabayı eve doğru sürdüm. Eve varmamıza birkaç

b ok kalmıştı k i , la Gorda durmamızı istedi. Arabadan indi ve kaldırımda yürümeye başladı . Diğerleri de birer birer ara­badan indi ler. La Gorda 'nın ardından gitti ler. Pablito yanıma gelerek arabayı bir blok ötedeki meydanda park etmem ge­rektiğini s'öyledi . Söylediğini yapt ım.

La Gorda 'yı köşeyi dönerken gördüğüm an, kendisini iyi hissetmediğini anladım. Yüzü ol ağanüstü solgundu. B ana yaklaşarak k i l i sedeki sabah ayinine katı lacağ ın ı söy led i . Lydia da onunla birlikte gitmek istiyordu. İkisi birl ikte mey­danı geçtiler ve kiliseye gittiler.

Pabl ito, Nestor ve Benigno daha önce görmediğim ölçü­de c iddiydiler. Rosa ürkmüştü, ağzı aç ı l ım� , gözlerini kırp­madan sabit bir bir bakış la eve doğru bakıyordu . Yal nızca Josefina gülümsüyordu. S ırtıma dostça vurdu.

"Başardın işte seni hergele ! " diye bağırdı. ' 'O namussuz-

1 04 ÖTEKİ BENLİK

!arın canına okudun." Katıla katıla güldü. "Doğru yerde m iyiz, Josefina?" diye sordum . "Elbette ,'·' dedi . "La Gorda hep kiliseye g iderdi . O za-

manlar hiç aksatmazdı . "Şuradaki evi anımsıyor musun?" diye sordum . "Orası Si lvio Manuel ' in evi ," diye yanıt verdi . O adı duyar duymaz hepimiz yerimizden sıçradık . Tüy­

lerimin diken diken olduğunu hissett im. Bu adı daha önce kesinlikle duymamıştım, ama iş itir iş itmez irki ldim. Si lvio Manuel son derece az rastlanan bir is imdi; tınısı da çok akı­cıydı .

Genarolar ' la Rosa da benim kadar sarsılmışlardı . Hisset­tiklerimi düşününce, benim de yüzüm onlarınki kadar sarar­mış olmalıydı.

"Silvio Manuel kim?" diye sorabildim en sonunda Jose­fina 'ya .

"Şimdi yakaladın beni işte," dedi . "bilmiyorum kim ol­duğunu. "

Aklı bir karış havada birisi olduğunu ve söylediklerinin ciddiye alınmaması gerektiğini yineledi . Nestor, anımsadığı her şeyi bizlere anlatması iç in ona yalvardı .

Josefina düşünmeye ç alıştı, ama o baskı altında kendin­den istenenleri yapabilecek b iri değildi . Ondan böyle bir şey i stenmemiş olsaydı, bunda daha başarıl ı olabi leceğini b i l i ­yordum. B ir fırın, ya da yemek yiyebileceğimiz bir yer bul­mayı önerdim.

"O evde fazla bir şey yapmama izin vermemişlerdi , anımsadığım tek şey bu," dedi Josefina birden.

B ir şey arıyormuş ya da alışmaya çalışıyormuş gibi dön-dü.

"Burada bir şey eksik ! " diye bağırdı. "Burası tam olarak böyle değ ildi. "

Ona yardımcı olacağını düşündüğüm, örneğin bazı evle-

ÖFKELİ BİR B Ü YÜCÜ ORDUSU 1 05

rin eksik , ya da boyanmış mı o lduğu, yeni baz ı ev ler in m i in­şa edi ld iğ i g ib i bazı soru lar sordum. Ancak Josefi na, değ i ş ik­l iğ in nereden kaynak landığın ı an ımsıyanı ıyordu .

Fır ına doğru yürüdük ve tat l ı çörek ler sat ı n a ld ık . La Gorda 'y la Lydia ' y ı beklemek üzere meydana ger i dönüyor­duk k i , Josefina akl ın a b i r şey ge lmiş g ib i el iy le a ln ına vu r­du .

"Neyin eks ik olduğunu b i l i yorum 1 " d iye bağırdı . O ser­sem s is ten duvar ! O zaman buradayd ı . Ş imdi g i tm i ş . "

Hep b i r ağızdan, ona duvar hakk ında soru l a r sorduk , ama Josefina , sank i b iz orada yokmuşuz g ib i konuşmas ını .\ürdürdü .

"Ta yukarı lara, gökyüzüne kadar uzanan s i sten b i r du­vard ı , " ded i . "Tam buradayd ı . Ne zaman baş ımı çev i rsem, onu görüyordum. Ben i de l i rtm iş t i . Evet öyle , al lalı ı n belas ı ! O duvar ben i del inmeden önce ben böyle tere le l l i değ i ld im . ( iözler im açıkken de kapal ıyken de görüyordum onu . Duva­rın peşimden geld iğ in i san ıyordum . "

Josefi na b i r a n durgun laşt ı . Gözlerinde umutsuz b i r ba­k ı ş bel i rd i . Bu bak ı ş ı bunal ımdaki insan ların yüzler i nde de giiımüştüm. Telaş la ona çöreğin i yemes in i söy led im . Hemen sakin leşt i v e çöre ğ i n i yemeye baş lad ı .

"Tüm bu o lan lar hakkında n e düşünüyorsun , Nestor?" d iye sordum

"Korkuyorum ," dedi sess izce

" Herhangi bir şey anıms ıyor musun?" d iye sordum.

O l umusuz an lamda baş ını s a l l ad ı . Ayn ı soru y u Pab l i -t o ' yl a Benigno ' ya ela yöne l t t im . On lar da h a y ı r derces i ne l ıaş larını sa l ladı lar.

"Ya sen, Rosa?" d iye sordum.

Rosa, ona ses lend iğ im i duyunca yer inden s ıç rad ı . D i l i ı ı ı ı u lmuş g i b i yd i . Gözler i n i e l i nde t u ttuğu çöreğe d i k m i ş , ı ı ı ı unla n e yapacağın ı b i lm iyormuş g i b i bakı yordu .

"E lbette a n ı m s ı yor, " ded i Josefi na gü lerek, "ama ödü

1 06 ÖTEKİ BENLİK

koptu. Görmuyor musun, ödü bokuna karışacak neredeyse" Kendi sözleri Josefina ' ya çok komik gelmiş olmalı k i ,

gülmekten yerlere yattı, bu arada da çöreğini yere düşürdü . Eğilip aldı , üzerindeki tozları s ilkeledikten sonra yedi.

"Deliler her şeyi yer," dedi ve s ırtıma vurdu. Nestor ' l a B enigno, Josefina ' nın soytarılıklarından rahat­

s ız olmuş görünüyorlard ı . Pabl ito ' nunsa hoşuna gitmişti . . Hayran hayran bakıyordu Josefina 'ya.

"Haydi eve gidelim," d iye ısrar etti Josefina. "Orada s iz­lere anlatacağım bir sürü şey olacak ."

La Gorda ' yla Lyd ia 'y ı beklememiz gerektiğini söyle­dim; ayrıca, orada oturan o sev imli bayanı rahatsız etmek için de çok erken bir saatti . Pablito, marangozluk yaptığı dö­nemlerde bu kente gelip gittiğin i , yolculara y iyecek veren bir ailenin yaşadığı bir ev bildiğini söyled i . Josefina beklemek istemiyordu . Ona göre, ya eve gitmeliydik, ya da yemek ye­meye. Ben kahvaltı etmeyi önerdim ve Rosa 'ya kil iseye gi­derek la Gorda 'yla Lydia ' yı almasını söyledim, ama B enig­no centilmelik ederek onları beklemeye gönüllü olduğunu , onlarla birlikte kahvaltı edilen yere geleceklerini söyledi . Anlaşılan evin yerini o da bi l iyordu.

Pablito bizi doğrudan doğruya o eve götürmedi. Bunun yerine, önerim üzerine kentte uzun bir tur attık. Kentin öteki ucunda incelemek i s tediğim eski bir köprü vardı . La Gor­da ' yla birl ikte buraya geldiğimiz gün köprüyü arabadan gör­müştüm. Sömürge döneminden kalmışa benziyordu. Köprü­ye gittik ve b irdenbire yolun tam ortasında durdum. Orada dikilen bir adama köprünün tarihi olup olmadığını sordum . B ana el l i yaşında olduğunu, tüm yaşamı boyunca o köprü­nün orada bulunduğunu söyledi. Köpıünün yalnızca beni bü­yülemiş olduğunu sanıyordum, ama diğerlerine baktığımda, onların da etkilen.d iklerini fark ettim. Heyecandan Nestor ve Rosa 'n ın kalbi güm güm atıyordu . Pablito Josefina ' ya tutu­nuyordu, Josefina da bana.

"Hiçbir şey anımsıyor musun Rosa?" diye sordum .

ÖFKELİ BİR BÜYÜCÜ ORDUSU 1 07

"O iblis, S ilvio Manuel bu köprünün d iğer yakasında," dedi ve aşağı yukarı on metre ötedeki köprünün diğer ucunu gösterdi .

Rosa ' nın gözlerinin içine baktım. Olumlarcas ına başını sal ladı ve fıs ıldayarak bir zamanlar büyük bir korku içinde bu köprüyü geçt iğini , köprünün d iğer yakasında bir şeyin onu parçalamak üzere beklediğini söyledi .

İki adamdan hayır yoktu . Şaşkın şaşkın yüzüme baktı lar. Her ikisi de, nedensiz bir korkuya kapıldıklarını söylediler. Doğrusu ben de onlar gibi hissediyordum . Dünyanın tüm pa­raların ı bana verecek olsalar bi le , köprüyü geçmeye cesaret edemezdim. Neden böyle korktuğumu da bilm iyordum.

"Başka ne anımsıyorsun, Josefina?" diye sordum. "Şu anda bedenim çok korkmuş durumda," dedi . "Başka

bir şey anımsamı yorum. O ibl is S i lv io Manuel her zaman karanl ığın içindedir. Rosa'ya sor istersen . "

B i r baş hareketiyle Rosa 'dan konuşmasını i stedim. Başı­nı olumlar gibi üç dört kez salladı ama sesi ç ıkmıyordu. Ya­şadığım gerginlik hiç istemediğim bir duyguydu , ama o öl­çüde de gerçekti. Hepimiz köprünün ortasında duruyor, Jose­fina 'nın işaret ettiği yöne doğru bir adım bile atamıyorduk. En sonunda Josefina insiyatifi ele aldı ve geri döndü . Kent merkezine döndük . Daha sonra Pabl ito bizi büyük bir eve götürdü. La Gorda, Lydia ve Benigno bizden önce gelmişler, yemeğe başlamış lar, bizim için yemek bile ı smarlam ış lardı . Ben aç değildim. Pablito, Nestor ve Rosa afal lamışlardı ; Jo­sefina büyük bir i ş tahla yedi yemeğini . Masada s ık ıc ı bir sessizlik hakimdi. Sohbet etmeye çal ışt ığ ımda m asadaki ler bakışlarını benden kaçırdı lar.

Kahvaltıdan sonra eve doğru yürüdük. Kimsenin ağzını bıçak açmıyordu . Kapıyı çaldım ve kapıyı açan bayana arka­daşlarıma evi göstermek istediğimi anlattım. B ir an duraksa­dı. La Gorda onu rahatsız ettiğimiz için özür diledi ve biraz para verdi .

Josefina bizi doğruca evin arka tarafına götürdü . Daha

1 08 ÖTEKİ BENLİK

önce geldiğimde evin bu bölümünü görmemişt im. Odalarla çevrelenmiş parke taşlı bir avlu vardı . Büyük tarım araçları , üzeri örtülü koridorlarda depolanmış lard ı . Ortal ığın böyle dağınık olmadığı zamanlarda bu avluyu görmüşüm gibi bir duygu vardı içimde. Her bir yanda ikişer oda olmak üzere av lunun çevresinde toplam sekiz oda bulunuyordu . Nestor, Pablito ve Benigno oracıkta düşüp bayılacaklarmış gibi gö­rünüyorlardı . La Gorda terden sır ı ls ıklam olmuştu. Josefi ­na 'yla birlikte duvarların birindeki bir oyuğa oturdu, b u sıra­da Lydia ' yla Rosa, odaların birine girdiler. Birdenbire Nestor sanki bir şey bulmak istermiş gibi başka bir odaya dald ı . Ar­dından da Pabl ito ' y la Benigno.

B ayanl a yaln ız kalmışt ık . Onunla konuşmak, soru l a r sormak, Si lvio M anucl ' i tanıyıp tanımadığın ı öğrenmek i sk­dim, ama kendimde konuşabi lecek gücü bulamıyorduııı . Mi­dem düğümlenmişti . El lerimden ter boşanıyordu. İç imi da­raltan, gizli bir hüzün duygusu , orada bulunmaya n , sözl e re dökülemeyen bir şeye duyduğum özlcmdendi.

Artık dayanamıyordum. Tam bayana veda ederek çekip gidecektim ki, la Gorda içeri girdi ve yanı ma geleli. Avlunun dışında bir hole açılan gen iş bir odada toplanmamız gerekti­ğini fı s ı ldadı . Oda, bulunduğumuz yerden görülebil iyordu. Odaya doğru yürüdük ve içeri girdik . Çok geniş , boş bir odaydı , yüksek kir iş l i bir tavanı vardı , içerisi karanlıktı ama havadardı .

La Gorda herkesi odaya çağırdı . Kadın odaya girmedi , bize bakmakla yet indi . Herkes tam olarak nereye oturacağını biliyordu. Gcnarolar, kapının sağ tarafına, odanın bir yanına, küçük kız kardeşler de sol tarafa, odanın diğer yanına otur­dular. Duvara yakın oturmuşlardı . Bense, la Gorcla ' nın yanı­na oturmak is tememe rağmen , odanın ortas ında b ir yere oturdum. Burası benim için ayrılınış gibiydi. Neden ini bilmi­yordum ama, sanki gizli bir güç oturacağımız yerleri bizim için önceden belirlemiş gibiydi.

Orada oturduğum sırada tuhaf duygular dalga dalga ben-

ÖFKELİ B İR B ÜYÜCÜ ORDUSU 1 09

l iğ imi kaplad ı . Edi lg in ve gevşem iş b i r haldeydim. Kend im i , yabancı hüzün ve özlem duyguları n ı n yansı t ı ld ığ ı b i r s inema perdes i gibi h i ssett im. Ancak , kes in b ir anı olarak ayrım ın a varabi ld iğ im h içb ir şey yoktu . B i r saat i aşkın b ir süre odada oturduk. Sonuna doğru , ben i denetleyeıned iğ im gözyaşl arı na boğan o doğaüstü hüznün kaynağ ın ı gün ış ığın a ç ı ka rtmak üzereyd im . Ancak o anda , t ıpk ı i lk oturduğumuzda olduğu gibi i s tençdı ş ı bir hareketle ayağa ka lk t ık ve evden ayrı ldık. Bayana teşekkür etmeyi ya da veda etmey i bi le akı l etme­nüştik.

Meydanda toplandık . La Gorda sözü al arak b iç ims iz ol­duğu iç in grubun sorumlu luğunun hfı l fı onda olduğunu , bu kanıya S i l v io Manuel · in ev inde ui<ı� t ığı soı ıuçl ardan vardığı­n ı söyled i . La Gorda biz im yorumları ın ızı bek l i yordu . D iğer­lerin in sess iz l iğ i ne talıammii l edemiyordum . En sonunda bir şeyler söyleme gereği n i h i ssett im .

' 'Evde vard ığ ın sonuçlar ne lerd i la Gorda'? ' ' d i ye sor­dum.

"Sanırım bu sonuçl arın neler olduğunu hep imiz b i l i yo­ruz ," dedi tepeden bakan bir ses tonuyla.

" B iz b i lmiyoruz , " ded im . "heni.iz h iç kimse bir �ey söy­lemed i .

' 'Konuşın<uı ı ız �art deği l , b i l iyoruz ," eled i la Gurda.

Böylesine öneml i bir konuyu bu �ck il de geç iş t i reıncye­ceği m i söyledim. Neler h i sseıı iğ im iz hakkında konu�marnız gerek iyordu . Ti.im bu yaşananl ardan bana kabın , beni iğ i m i y iy ip b i t i ren b ir hüzün ve derin b i r acı olmuştu .

"Nagual Juan Matus hakl ıydı ," dedi l a Gorda. "Özgür nlabi lmek o erk noktasında oturmamız gerekiyordu . Ben ar­l ık özgürüm . Nas ı l olduğunu b i lmiyorum ama, oraya oturdu­ğum an, üzerimden bir yük kalkt ı . "

Üç kad ın ona ka t ı ld ık ları n ı be l i rt t i ler. Üç adamsa onu onaylamadı lar. �estor, b irtakım gerçek yüzleri anımsamanı n q iğ i ne ge l d i ğ i n i , ama , görüsünü net lqt i reb i lmek i ç i n ne den l i uğraş ırsa uğraşs ın , b i r şeylerin onu enge l lediğ in i söyle-

1 1 0 ÖTEKİ B ENLİK

di. Deneyimlediği tek duyum, kendini hala bu dünyada yaşı­yor olarak bulmanın yarattığı derin hüzün ve özlem duygu­suydu. Pablito 'yla Benigno da aşağı yukarı aynı şeyleri söy­lediler.

"Ne demek istediğimi anladın mı, Gorda?" diye sordum. Canı sıkılmış gibi göründü; daha önce hiç görmediğim

kadar kibirliydi . Yoksa daha önce de, bir yerlerde onun bu şekilde davrandığını görmüş müydüm? Gruba bağıra çağıra bir şeyler anlatmaya koyuldu. Ne söylediğine dikkat edemi­yordum. Netlik kazanmayan ama ç ıkartmama ramak kalan bir anıya dalmıştım. Bu anının sürebilmesi için sanki la Gor­da'dan sürekli b ir akım sağlamam gerekiyordu. es inin tınısı , öfkesi üzerinde sab itleşmiştim. Sakinleştiğ irıi hissettiğ im an, ona bağırarak kaba olduğunu söyledim. Gerçekten sinirlendi. B ir süre onu seyrettim. Başka bir zamanda, başka bir Gor­da'yı anımsıyordum; göğsümü yumruklayan, öfkeli, ş işman bir Gorda. Onun öfkeli hal ine güldüğümü, bir çocuk gibi onunla eğlendiğimi anımsıyordum. Bu anı, la Gorda sesini kestiğinde sona erdi. Ne yaptığımın farkına varmış gibiydi .

Hepsine birden seslenerek tehlikeli bir durumda olduğu­muzu söyledim-bil inmeyen bir gücün tehdifi altındaydık.

"O güç bizi tehdit etmiyor," dedi la Gorda kuru bir sesle. "Bize çarptı bile. Ve bence onun ne olduğunu bil iyorsun . "

"B ilmiyorum ve sanırım bunu diğer erkekler adına da söyleyebilirim," dedim.

Genarolar başlarını sallayarak beni onayladılar. "Bu evde sol yanımızı yaşadığımız sırada oturuyorduk,"

diye açıkladı la Gorda. "Duvardaki oyuğun içinde oturur ağ­lardım. Zira ne yapmam gerekiğine karar veremezdim bir türlü. S anırım bu gün o odada biraz daha kalsaydım, hepsini anımsayabilecektim. Ancak, bir güç beni odadan dışarı itti . < >dada başka insanl ar ın bulunduğu zamanlarda da orada ı ı l ıırdı ığumu anımsıyorum. Ancak yüzlerini anımsamıyorum. Y i ı ıt· de, bugün orada oturduğumda birtakım gerçekler zih-1 1 1 1 1 1 1 k ı ıc ı l q t i . Ben biçimsizim. İyi ya da kötü, her şey beni

ÖFKELİ BİR BÜY ÜCÜ OR DUSU 1 ı 1

buluyor. Örneğin ben , eski küstah l ığ ımı ve düşünce lere dal ıp g i tme i s teğ im i yen i den kazand ı m . A m a , başka şeyler de edindim, iyi şeyler."

"Ben de öyle ," dedi Lyd ia ince b i r ses le .

"İy i şeyler nedi r'?" d iye sordum.

"Sanır ım senden nefret etmekte haks ız ım," ded i Lyd ia . "Nefret im rahat lamamı enge l l iyormuş . B unu hana o odada söyledi ler, oradaki k ad ın l ar ve adam lar. "

"Hangi kad ın l ar ve adamlar') " d i ye sordu Nestor korku dolu bir ses le .

"Onlar oradayken ben de orac\aydı ın , tek b i l d iğ im bu," dedi Lyd ia . "Sen de oradaydın . Hep imiz oradaydık . "

"Kimdi o adamlar ve kad ın lar, Lycl i a '?" d iye sordum.

"Onlar oradayken ben de oradayd ı m , t c:k b i ld iğ im bu ," d iye tekrar ett i Lyd ia .

' 'Ya sen , Gorda '?" d i ye sordum.

"Sana söylemişt im, herhangi b ir yüz ya da özel b ir şey anımsamıyorum, ' ' eled i "Ancak bir şeyi b i l d iğim kes in . O ev­de ne yaptıysak, hep sol yanım ızda yaşı yorken yaptık. Para­lel çizgiler i aşt ık, ya da b iri aşımımızı sağ lad ı . Sah ip olduğu­muz tuhaf anı l ar o zamandan, o dünyadan ge l i yor. "

Konuşmaks ı z ı n , hep b i r l i k t e , meydandan ayrı l d ı k ve köprüye yöneld ik . La Gorda 'y l a Lyd i a önden koşuyorl ard ı . Köprüye vard ığ ımızda , onl arı daha önce durduğumuz yerde bulduk.

"S il v io M anuel karanl ı ğın ta kend i s i , " d iye fı s ı ldad ı la < iorda, gözleri n i köprünün d iğer yakasından ayırmadan.

Lyd ia t i t ri yordu. O da ben imle konuşmaya ça l ı ş ıyordu ama ağzınd a geveled ik ler in i duyamıyordum.

Herkesi köprüden uzak laşt ırd ım . O köprü hakk ında b i l ­d iklerimizi b i r araya geti reb i l i rsek, iç inde bulunduğumuz aç­ı ı ıazı belk i anlayab i l i ri z d iye düşünüyordum .

Köprüden b irkaç metre ötede yere oturduk. Çevrede çok sayıda insan dolaşıyordu , ama k imsen in b ize a ld ı rd ığ ı yoktu .

1 1 2 ÖTEKİ BENLİK

"Silvio Manuel kim, Gorda?" diye sordum. "Bu adı bugüne kadar hiç duymamıştım," dedi . "Bu ada­

mı tanımıyorum, ama onu b i l iyorum. Adını duyduğumda dalga dalga bir şeyler vuruyor .bi lincime. Josefina evde oldu­ğumuz sırada onun adını söyledi bana. O andan itibaren, tıp­kı Josefina gibi benim de zihnime, dil imin ucuna sözler ta­kılmaya başladı . Günün birinde Josefina ' ya benzeyeceğim hiç akl ıma gelmezdi. "

"Neden Si lv io M anuel ' in karanl ığın kendisi olduğunu söyledin?" diye sordum.

"Hiçbir fikrim yok," dedi . "Yine de burada bulunan her­kes bunun doğru olduğunu bil iyor."

La Gorda kadınları konuşmaya zorladı . Hiçbiri tek bir söz söylemediler. Ben Rosa ' ya döndüm. Üç dört kez bir �ey söylemek ister gibi davranmışt ı . Onu bizleri bekletip dur­makla suçl adım. Ufak tefek bedeni kası ldı .

"Köprüyü geçtik ve S i lvio Manuel bizi köprünün diğer yakasında bekliyordu , " dedi zor iş it i l ir bir sesle. "Ben en ar­kadaydım . Diğerlerini parç al ad ığ ında onların ç ığ l ık ları nı duydum. Kaçmak istedim ama iblis S ilvio Manuel köprünün iki ucunu da tutmuştu. Kaçacak yer yoktu."

L a Garda, Lydia ve Josefina, Rosa ' n ın anlatt ık larını onayladı lar. Onlara bunun yalnızca kapıldıkları bir duygu mu, yoksa gerçekten yaşadıkları bir olayın anbean anımsanı­şı mı olduğunu sordum. La Garda kendi aç ısından olayın tıp­kı Rosa 'nın açıkladığı gibi, anbean bir anımsayış b içiminde gerçekleştiğini söyled i . D iğer iki kadın da onunla hemfikir­di ler.

Yüksek sesle, köpr!lnün çevresinde yaşayan insanlara neler olabileceğini düşündüm. Eğer kadınlar Rosa'nın bel irt­tiği gibi bağırdılarsa, çevreden gel ip geçenlerin mutlaka on­l arı duymuş o lmal arı gerekirdi ; ç ığ l ık lar ortal ığı b irbirine katmış olurdu . B ir an için, tüm kentin gizl i bir komplo iç inde bulunduğunu hissettim. Tüm bedenim ürperdi . Nestor ' a dön­düm ve korkumu tüm boyutlarıyla açık açık anlattım ona.

ÖFKELİ B İ R B Ü Y Ü CÜ O R D U S LJ 1 1 3

N es tor, N agu al J u an M at u s ' la Genaro · nun gerçekten üs­! l in b irer sava�çı o lduk la rı n ı ve bundan dolay ı da m ü nzev i b i r ya�am sürdürdük ler in i söyled i . İnsan l a rl a b i re b i r i l i � k i kuruyorlardı . T ü m kent i n , lıatta köprünün c ivarı nda yaşayan i nsan ları n on lar la g iz l i bir rn1 l a � ın a i ç i nde b u l u nmaları o la­naks ızd ı . Nestor ' u n söyled i ğ ine göre böyle b i r şey in o l ab i l ­mesi i ç in , tüm bu i nsanla rı n b i rer savaşç ı o lm alar ı gerek iyor­du k i , bu da çok u fak b i r o las ı l ı k t ı .

Josefina çevremde dolaşmaya, küçümser b i r bakı ş l a ben i tepeden tırnağa süzmeye başlad ı .

"Gerçekten çok küstah l ı k ed iyors un . · · ded i . " B i zzat ken­din burada olmana rağmen h i çb i r şey b i l ı ı1 i yorın uş g ib i dav­ran ı yorsun . B iz i sen get i rd i n bur<ı ya ! B i z i zorl a bu kiiprüye sen s ürük led in ! "

Kadın lar ın bak ı s l a rı nda tehd i t k fı r b i r i fade be l i rd i . Y ı r-, dım ister g i b i Nestor ' a bakt ı m .

" H iç b i r şey an ımsamıyonı m . " ded i . " B urası bana ü rkün­t l i veri yor, tek b i l d i ğ im bu ."

Nestoı" a dönmek, ben i m oldukça i ş i me ge lm i ş t i . Kadın­lar bu kez ona yük lend i ler.

"Elbette a n ım s ı yorsun" d iye bağ ı rd ı J osefina . "Hep im iz madayd ı k . N e sa l <ık şeys i n sen ! "

Soru lar ım i ç i n rahat b i r ortam gerek iyordu . On ları köp­ı i iden uzak l aş t ı rd ı m . H areket etıney i terc i h eden k i ş i le rd i , bu l \ L'den le de on l ar ı n da ben i m g i b i soru n l arı oturmak yer i ne .t'.L'Z i nerek tart ı şmay ı clalı a d i n lend i r i c i b u l acak la r1 11 1 d ü ş ün­ı l i iın .

Yürü meye baş l ad ı ğ ı m ı zda kad ı n l a rı n öfke ler i baş lad ığ ı ı • ib i çabucak kaybo ldu . Lyd ia ' y l <ı Jose l ina daha da konuşkan 1 1 ldul ar. Defalarca, S i l v io M anuel ' i n i nsanda korku uyandı r­d ı ğ 1 11 1 be l i rt t i l er. B un u n l a b i r l i k te h iç b i r i bedense l b i r ac ı ı l ı ı y ınuş ol duk lar ı n ı anımsamı yorlard ı : tek an ımsad ı k l ar ı kor­k ı ı dan d i z le r i n i n bağ ı n ı ıı çözü l d i.i ğ i.i yd i.i . Ros <ı t e k b i r söz · . ı ı y lcmiyor, ama jest ler iy le d iğerle r in in söyled ik l e r in i onay­l ı v ordu . O n lara , köprüyü gece mi geçmeye ç a l ı ş t ı k l ar ı n ı s or-

1 1 4 ÖTEKİ BENLİK

dum. Lydi a ' yla Josefina gündüz olduğunu söylediler. Rosa boğazını temizledi ve gece olduğunu fısı ldadı. La Gorda ola­yın alacakaranl ıkta, güneş doğarken ya da doğmasına yakın bir zamanda yaşandığını bel irterek bu tutarsızl ığı aç ıklığa kavuşturdu.

Kısa bir sokağın sonuna ulaştık ve gayri ihtiyari köprü yönüne doğru geri döndük.

"Bu yal ınl ığın ta kendi s i , " dedi b i rdenbire La Gorda, sanki o anda aklına gelmiş gibi. "Paralel çizgileri aşıyorduk, ya da daha doğrusu, S ilvio Manuel bizim paralel ç izgileri aş­mamızı sağl ıyordu. O köprü bir erk noktası , bu dünya üze­rinde bir del ik , diğerine açılan bir kapıydı . Ve biz bunu geç i ­yorduk . B u noktayı geçmek bizlere acı vermiş olmalı , çünkü bedenim korkuyor. S ilvio Manuel bizleri köprünün diğer ya­kasında bekl iyordu . Yüzünü h içbirimiz anımsayamaz, çünkü Si lvio Manuel karanl ığın kendisidir ve yüzünü asla göster­mez. Yalnızca onun gözlerin i görebi l iriz ."

"Tek bir göz," dedi Rosa sess izce ve uzaklara bakt ı . "Burada bulunan herkes, sen de dahil olmak üzere ," de­

di La Gorda bana bakarak, "Si lv io Manuel ' in yüzünün ka­ranlıkta olduğunu bi l iyor. Kişi ancak onun ses i n i işitebil ir, yumuşak, öksürük gibi bir ses ."

La Gorda konuşmasını kesti ve beni dikkatle incelemeye baş ladı . Bakışları rahatsız etti beni . Gözlerinde ihtiyatlı b ir i fade vardı . B ildiği bir şeyi gizlediği duygusuna kapı ldım. Ona bunu sordum. Beni yalanladı , ama nedens iz birtakım duygulara kapıldığını kabul etti . Israr ettim ve kadmlardan köprünün öte yakasında olup bitenleri anımsamalarını iste­dim. Kadınların tek anımsadıkları , diğerlerin in çığl ıkl arını duyduklarıydı .

Genarolar tartışmalara katılmadılar. Nestor 'a olup biten­ler hakkında herhangi bir bilgisin in bulunup bulunmadığını sordum. Ciddi b i r sesle tüm bu olanların onun kavrayı� yete­neğin i n ötesinde olduğunu söyled i .

Onları köprüye ger i g i tmeye ve toplu halde köprüyü

ÖFKELİ BİR BÜYÜCÜ ORDUSU 1 1 5

gL·çıneye zorlad ı m . A d am l a r bu öneri y i h c ıııen k a b u l e t t i ler, ; ı ına k ad ın l ar kar� ı ç ı k t ı l ar. A k l ı m a gelen i li m gerekçeler i sa­yıp döktükten sonra, en son u n d a Lycl i a , Rosa ve Josc l"i ı ı a ' y ı İ l e kaka yürümeye razı e t t i m . La Garda i s teks izdi a m a köp­rüyü geçme d li� i.i nce s i yine de onu cez bed i yord u . Kad ı n l ar l a l ı i rl i k te , b a n a h e rh a n g i b i r yard ı m d a bu l u ıı ı ı ı adan yli rli ı ı ıeye lıa � l ad ı , Genaro l ar d a o n u n l a b i r l i kl e : k li ç ü k k ı z k a rdq l e r i ıurl a y li rü tm c ç a b a l a r ı m a s i n i r l i s i n i rl i g ü l üyorl a rd ı . a ı n a ba­ı ı a yard ı m c ı o l m a k i ç i n parm a k l a rı n ı d a h i k ı p ı rdatmad ı l a r. Daha önce d u r d u ğ u m u z ye re k ad a r y ü rü d ü k . B i rde n b i re ken­dimi üç k a d ı n ı b i r a ra d a t u ı amayacak kadar güçsüz h i sset t i m . Yard ı m e t me s i i ç i n l a G o rcl a ' ya s e s l e n d i m . İ s t ek s i z b i r b i ­': i m de Lyd i a ' y ı t u t m ay a ç a l ı � ı ı ğ ı s ı r; ı d a g ru p d a ğ ı l d ı v e l a < lorda d ı � ı ıı d a hepsi oradan uzakl a�a ı«tk koca a d ı m l a r l a , ne­l cs nefese k e n d i l e r i n i sokağa at t ı l a r. La Gorda v e ben, köprü­VL' y a p ı � ın ı � g i b i k ı p ı rdamadan o l d u ğ u m u z yerde k a l a k a l d ı k . ı l er iye g i de m i yor, g e r i çek i l ı ı ıck zoru n d a k a l d ı ğ ı m ı z i ç i n d e kendi ken d i m i ze ö1k e l e n i yord u k .

L a Go rcla k u l a ğ ı m a e ğ i l e re k k o r k m a m a m g e re k t i ğ i n i , 1,_· l i n k ü gerçe kte köprünün d iğer yak a s ı n d a o n l a rı bek leyen i n l ıen o l d u ğ u m u fı s ı l d a d ı . Ben im S i l v i o M an ue l ' i n yard ı m c ı s ı ı ı l d u ğ u m u b i l d i ğ i n i , a m a b u n u o n l a r a a ç ı k Lt rn a y a c e s a re t L· deıned i ğ i m i ele e k l e d i .

O anda b i r ö fke d a l g a s ı beden i m i s a rs t ı . L a Gorda ' n ı n l ıu t ü r yoru m l arda b u l u n m a y a . b ö y l e d u y g u l ara k ap ı l m aya l ı i ç hakk1 11 ı n o l m a d ı ğ ın ı d li � ü n d ü m . O n u saçl a rı ndan y a ka l a­ı l ı rn ve beden i n i b ü k l ü m . Ö fkeden ç ı l d ı rm a k üzereyken ken­ı l i ıne gelebi l d i m ve d u rd u m . Özür d i l ey1:Te k onu k u c a k l ad ı m . S : ı k i n o l m a m gere k t i ğ i n i d li � ü ı ı d ü m . O n a , l i der konu m u nd a l ı u lu n ın am ı n s i n i rl e ri m i bozmaya b a � l ad ı ğ ı n ı .� öy l e d i m : i le r­kdi kçe gerg i n l i ğ i m g i de rek d a h a da y o ğ u n l a � ı yord u . B an a k : ı ı ı l m a d ı ğ ı nı söy l e d i . I s rar l a , S i l v i o M an u e l ' l c ben i m b i rb i ­ı ı ı ı ı ize s o n derece yakm o l d u ğ u m uzu . v e efe n d i m bana h a l ı r­l ; ı l ı l ı n c a , b u n a öfk e l i b i r ıepki gö,qerd i ğ i m i be l i ri l i . B e ıı i rn ı • ı ı1.e t i m i 11 1 a l t ı n a ve r i l m i � o l d u ğ u i ç i n � a ıı s l ı o l d u ğ u n u : yok-

l 1 6 ÖTEKİ BENLİK

s a, onu köprüden aşağı atabi leceği m i söyled i . Geri döndük. D iğerleri sağ sa l im köprüden uzakl aşnı ı ş .

korkulu gözlerle b ize bakıyorlard ı . Zamanın durduğunu h is­settim . Ortal ıkta h i ç k imse görünmüyordu . Köprü üzerinde neredeyse beş dakikaya yakın bir süre durmam ıza rağmen ne köprüden geçen ne ele orta l ıkta gezinen tek b i r k i ş i b i le gö­rünmemi�ti . S onra b i rdenbire günün yoğun bir saatinde her­hangi b i r i şlek yolda karş ı laşabi leceğ imiz biç imde çevremizi insanlar sard ı .

Tek b i r k e l i me konuşmadan, şeh i r meydanına döndük. Tehl ike l i b i ç imde zayı ftık . Kentte biraz daha kal mak konıı ­sunda hafif b i r istek duyuyordum, a m a arabay la doğuya, A t ­l ant ik k ıy ıs ın a doğru y o l a l d ı k . Nesto r ' l a ben s ı rayla d i reks i­yona geçiyorduk . Vcracru z ' a kadar yolda yalnızca yemek ye­mek ve benzin almak için durduk . Veracruz, b iz ler için taraf­s ız bölgeyd i . L a Gorda böy le b i l med ik ler i b i r şehr in esk i giys i lerinden kurtulmak iç in u ygun b i r yer o lduğunu söyled i . B i r otele yerleşt ik ve orada eski gi ys i ler in i ç ıbrtarak parça­ladı l ar. Yen i bir şeh i rde bu lunmanı n verd iğ i heyecan, moral­leri ve kendi lerin i iy i h issetmeleri açısın dan çok yararl ı oldu .

B i r sonraki durağımız Mex ico C ity oldu . B i r zaman lar don Juan ' l a b i rl ikte ka ld ığ ımız A laıneda Parkı yak ınl arı nda b i r ote le yer leşt ik . İ k i gün boyunca tam b i rer tur is t g ib i yaş<ı­d ık . Olab i ld iğ ince çok sayıda tur is t ik yer gezdi k . Kadınlar tek kel imeyle ba�döndürücü görünüyorl ard ı . Benigno b i r re­h i n dükkanından fotoğraf m ak inesi sat ın ald ı . Mak ineye fi lm koymadan dört yüz y irmi beş fotoğra f çek t i . B ir yerde du­varlardaki mozaik leri hayran l ık la seyrederken, yanıma gelen bir güvenl ik görev l i s i bana bu harika görünüşlü yabanc ı ba­yanların hangi ü lkeden geldikler in i sordu. Beni tur is t rehberi s anm ı şt ı . Sri Lanka' dan geldiklerin i söyledim. Söylediğime inandı ve Meksika l ı l ara bu kadar benzemeleri ne hayret e t t i .

Ertesi gün saat onda, don Juan ' ın ben i b i r zamanlar içer i i tt iği h av ayolu bürosuna g i t t ik . Beni i t i � iy le havayolu büro-

Öf'KELi B İR B Ü Y Ü C Ü O R D U S U 1 1 7

.\ t t n u n b i r k a p ı s ı n d an g i rm i � cl iğe r i ı ı d e n ç ı k ı n ı � t ı ın . Ancak d ı ­şarı ç ı kt ı ğ ı m d a kend i m i , o l ın ; ı ın g e re k e n yerde, a rk a sokakta deği l , e n az ik i k i l om e tre ötede b i r pazar meyd a n ı n da b u l ­ı ı ı u � , çevrem dek i i ns a n l ar ı seyre d a l ı n ı ş t ı m .

L a Gor cl a , lrnvayo l u b ü ros u n u n el a , k ö p rü g i b i , b i r e rk ı ı okt a s ı , b i r para l e l ç iz g i den d iğer ine geç i l e n b i r k a p ı o l d u ğ u­ı ıu d ü ş ü n d ü ğ ü n ü s ö y l e d i . Yo ru m u n a g ö re N a g u a l b e n i o ; ıç ı k l ı ktan içeri i t m i ş t i a m a ben i k i d ü n y;ı a ra s ı n cLı . i k i para­kl ç i z g i a r a s ı n da s ı k ı ş ı p k a l m ı şt ı m : b u n e de n l e ele p a z a r ı ı ıeycl a n ı n claki h areket l i l i ğ i , o n u n b i r parç a s ı o l ı ı ı ;ı d a n se yret­ı ı ıeye koy u l m u ş t u m . N agual ' ı n ben i i tere k öte y a ka y a geçir­ı ı ıeyi a m aç l ad ı ğ ı nı , ama be n i m i s tenc i m i n o n u n bu g i r i ş i m i n i enge l l e d i ğ i ni v e sonuçta be n i m d e ge l d i ğ i ı ı ı \'. i zg i d e , b u ct li ı ı ­y a d a kal d ı ğ ı m ı söyled i .

Hava y o l u b üros u n d a n pazar y e r i n e . o radan d; ı d o n J u ­; ı n ' l a benim büro d a k i geç i rd i ğ i m cleney i m clen s o ıır ; ı b i r l i k t e l l turduğuımız A l ameda Park ı ' n a y ü rü d ü k . D o n .J ı ı a ı ı ' l a b i r l i k ­i L' b i rçok kez o parka g i t m i ş t i k . '\J e l cr y; ı p m a m ı z g e re k t i ğ i n i L ı rt ı � a b i l mem i z i ç i ı ı e ı ı u y g u ıı yerin oras ı o l d u ğ u n a i n a n ı yor­d u m .

B u l u n d u ğ u m u z yerin e rk i n i n b u ı ı cl a ı ı sonr a k i acl ı m ı n ı ız ı n ı ı c o l m a s ı g e rek t i ğ i k o n u s u n d a b i r k a r; ır v e re b i l m e s i i ç i n vapt ık l an m ı z ı g ö z d e n ge�· i rı n e y i a m a ç l ı yo rd u m . K ö p r ü y ü ) '.eçmek kon u s u ndak i y o ğ u n çabamızdan s o n r a , yol a rLı d a ş ­l a rı ın ı b ir g r u p h a l i nde b i r arada t u t a b i l ı n e n i ıı b i r y o l u n u cl ü ­� L inrneye ç a l ı ş m ı ş , a m a b u n d a başarı l ı o l a m a m aırn � t ı ı n . Ö n li ­ı ı ıüze ç ı k a n t a ş b a s a m a k l ar ın üze r i n e ot u rd u k ve k o n u ş ırnıın a iıL'n iın iç i n b i l g i l e r i n sözcü ler le a y rı l m az b i r b Li t ü n l ü k o l u � ı ı ı rd u ğ u n a d u y d u ğ u m i n anc ı d i le get i rm e k l e b a � l acl ı ı ı ı . O n l a­ı ; ı , b i r o l ay ya da d e n e y i m i n b i r k a v ram b i �' i ın i n de sözlere ı l i i n ü � t ürü l rned ikçe, s i l in ip y i tmeye m a h k u m o l d u ğ u n u aç ık­Lı d ı m ; b u nede n l e de d u nı ımıımız h a k k ı nd a tek tek b i r değ c r­k ı ı d i rmede b u l u n m a l a rı n ı i s i yord u ın .

İ l k söz a l an Pabl i to o l d u . B u nu o l d u k ç a t u h a f b u l d u m , 1.. ı i ı ı k ü ş u a n a d e ğ i n o l ağan ü s t ü ses s i z k a l m ı şt ı . Özür d i l eye-

1 1 8 ÖTEKİ BENLİK

rek söyleyeceklerinin, herhangi bir anımsamadan ya da bir duygudan kaynaklanmadığını , yalnızca bil diklerinden çıkar­dığı bir sonuçtan ibaret olduğumu belirtti. Kadınların köprü­de olup bitenler hakkında söylediklerinin kendisi için anla­ş ı lmaz bir yanı yokmuş. Pablito ' ya göre bu, köprünün sağ yakası olan tona/dan, sol yakası olan naguala doğru olan çe­kimle ilgiliymiş. Burada herkesi korkutan, bir başkasının de­netimi ele geçirmes i ve bu geçiş için onları zorlamasıymış . O sırada S ilv io Manuel 'e yardım edenin ben olduğunu ka­bullenmesi de zor değilmiş . Benim daha iki gün önce aynı şeyi yaptığımı , köprüde herkesi i teklcdiğimi gördüğünü de bunun kanıtı olarak belirtti . Ancak o gün, bana yardım edebi­lecek hiç kimse, onlar ı köprünün öte yakasına çekmek üzere bir Si lvio Manuel yokmuş.

Konuyu değiştirmeye çal ış t ım ve onlara, bizim dene­yimlediğimi türdeki unutma vakalarına amnezi adı veri ldiği­ni anlatmaya koyuldum. Amnezi üzerine bilgilerim, durumu­muzu aydııılatacak ölçüde değildi , ama beni sanki bir emir veril mişçesine bir şeyi unutabilmenin olanakl ı olmadığına inandırabilecek ölçüde sağlamdı . Onlara birinin, olas ı l ık la don Juan ' ın , bizlerin şu anda anımsama gücümüzle u laşama­dığımız bir şeyler yapmış olması gerektiğini söyledim. Bu ­mm ne olduğunu tam olarak ortaya çıkartmaya çalış ıyordum.

Pablito benim, Sivio Manuel ' le gizli bir anlaşma içinde bulunan kişinin ben olup olmadığımı çıkartabilmemin çok öneml i o lduğu konusunda ı s rar ed iyordu . B u noktada , Lydia 'yl a Josefina ' nın paralel ç izgileri geçmek konusunda onları zorlayarak üstlendiğim rolden kendisine söz ettiklerini belirtti . Bu konuyu tartışmak beni oldukça rahatsız ett i . Do­na Soledad ' l a konuştuğum güne değin paralel çizgileri hiç duymadığımı söyledim; ama, bu düşünceyi derhal benimse­mek konusunda da herhangi bir tedirginlik hissetmemiştim. Onlara, bir anda zihnimde bir ış ığ ın çaktığını ve birden onun neden söz ettiğini kavrayıverdiğimi söyledim. Onu anımsa­dığım an, bu paralel çizgileri kendimin de geçtiğim düşünce-

ÖFKELİ B İ R B Ü YÜCÜ ORDU S U 1 l l)

s i ne b i l e inand ım. L a Gorda d ı � ında hep s i , para l e l ç i zg i leri i l k kez ben onl ara söz ett i ğ imde duymuş lard ı . La Gorda ' ysa para l e l ç izg i ler i , b enden çok k ısa b i r s ü re önce doiia S ole­dad ' dan öğrenmiş .

Pab l i to , S i l v io Manucl ' l e aramdak i i l i ş k iden söz etmeyi dened i . Onu enge l l ed i m . Hep i m iz i n köprüde d i ğer yakaya geçmek üzere u ğraşt ı ğ ı m ız s ı rada kend i m i n-ve o las ı l ı k l a d a hep imiz i n-olağan o lmayan b i r gerçek l ik d u rumuna g i r­d iğ im iz in ayrı m ın a o anda varamadı ğ ı m ı söyled im . B u deği­ş i m i n ayrı m ın a ama köprüde b izden başka k i m sen in bu lun­mad ığ ın ı fark ed ince v arab i l m iş t i m . Orada ya ln ı zca b iz , se­k i z i m iz bu l u nu yord u k . Günq l i b i r gündü , ama b i rdenb i re gökyüzü bu l u tlanm ı � , sabah ın o rtas ında par layan gün ı ş ı ğ ı a lacakaran l ı ğa dönüşmüştü . B e n kendi korku larım v e k i ş ise l yorum l arı m a öy les ine göm ü l m ü ş o lm;ı l ı y ı m k i , bu ürküntü ver ic i değ i ş i m i başta fark edemem i ş t i m . Ger iye döı ıdüğü­rni.i zde, d i ğer insan ların etra fta do laş t ı k l a r ın ı gördüm. Pek i , b i z köprüyü geçmeye ça l ı ş ı rken neredeyd i b u iman l ar?

La Gorda ve ötek i ler h içb i r şey fark etmem i ş lerd i-ger­çekte on lara an latmam dan önce herhang i b i r değ i � i k l i ğ i n ay­r ı m ı n a varın aırn ş lard ı . Heps i b i rden huzursuz luk ve korku karı ş ı m ı bir i fadeye y üzüme bak t ı l ar. Pab l i to y i ne at ı l d ı ve be n i yapmak i s temed i k l eri b i r şey i �· i ı ı o n l a r ı zor l am ak l a suç l ad ı . B u n u n n e o lduğunu söy l e m i yord u , ama sözleri n i n a l t ında yatan i ma d iğerler in in de onu desteklemeler i i ç i n ye­terl i o ldu . B irdenb i re önümde öfke l i bir biiyücü grubu o lu ş­muştu . On lara , köprüde yaşad ı ğ ı m ı z ve b iz i i ç ine a lan böyle­sine tuhaf b i r dene y i m i her aç ıdan i nce lemek zorunda o ldu­ğumu açı k layab i lmek hay l i zam anı m ı a ld ı . En sonunda sa­k in l eşeb i l d i ler, ama bunun neden i , ;ın latt ı k l arı ma i nanma la­rından çok, duygusal aç ıdan yoru l ırnı� o l ın a l arı yd ı . La Gorda da dah i l olmak üzere tümü de, � idet le Pabl i to ' dan yanayd ı ­l ar.

Nestor fark l ı b ir aç ıdan yak l a�t ı . Ben i m , o l as ı l ı k l a kendi eylemleri n i n kapsamı n ı n tam olara k ayrı m ı n da o l mayan gö-

1 20 ÖTEKİ BENLİK

nülsüz bir temsilci olduğumu öne sürdü . Diğerleri g ibi be­nim onları yanlış yola sürüklemek üzere görevlendir i lmiş ol­duğuma inanam ıyormuş. Onları bilerek yıkıma doğru sürük­lediğimin farkında olmadığımı h issed iyorımış , ama yaptı­ğım, tam olarak buymuş. Ona göre paralel ç izg ileri aşmanın iki yolu varmış , bu yollardan bir i , k i ş inin bu ç izg i ler i b ir başkasının, d iğeriyse, kendi erk iyle aşab i lmes iymiş . S i lv i o M anuel , p aralel ç izgileri geçmelerin i sağlamak i ç i n onları öylesine korkutmuş k i , bazıları bunu yaptıklarını bi le anım­samıyorlarmış. Onlara düşen görev, kendi güçleriyle köprü­yü aşabilmekmiş; benim görevimse, onlara engel olmak.

Daha sonra sözü B en igno alarak, don J uan ' ın erkek çö­mezlerine yaptığı son şeyin, kendimiz i bir uçuruma atmamı­zı sağlayarak paralel ç izgileri geçmemize yardımcı olmak ol­duğunu söyledi. Benigno, köprüyü geçme konusunda daha ş imdiden bir hayl i bilgiye sah ip olduğumuzu, ama bunu b ir kez daha başarmak iç in doğru zamanm henüz gelmediğine inanıyordu. Köprüde ileri doğru b ir adım daha atamamışlar­dı , çünkü henüz bunun zamanı gelmemiş . Bu nedenle de, karşıya geçirmeye zorlamakla onları yok etmeye çal ı şt ığ ımı düşünmekte haklı larmış . Düşüncesine göre, kes in bir b i l inç durumunda ç izg i ler i aşmak, atacakları son adım anlam ına gelecekmiş ve böyle bir adım ancak yeryüzünden yok olma­ya hazır olduklarında gerçekleşebilecekmiş .

Daha sonra Lydia geldi karşıma. Herhangi bir değerlen­dirmede bulunmadı ama, efelenerek , onu ilk kez köprüye na­sıl sürüklediğimi anımsamamı istedi . Kaba bir b içimde be­nim N agual Juan M atus 'un deği l , Silvio Manucl ' i n çömezi olduğumu; S i lvio M anucl ' le benim b irbirimizin bedenler imi­ze girdiğimizi söyledi .

La Gorda 'y l a köprü de yaşadığıma benzeyen bir öfke krizine daha kapıldım. Kendime tam zamanında hakim ol­dum. Sakin olmalıydım. Kendi kendime defalarca beni ana­l izlerin i lg ilendirdiğini söyledim.

Lydia 'ya , bana bu şekilde sataşmanın yararsız olduğunu

ÖFKELİ B İ R B Ü Y Ü C Ü O R D U S U 1 2 1

bel i rt t i m . S u s m ak b i l m iyord u . S i l v i o :vLı nue l ' i n ben i nı d en­d i m o lduğunu , bu neden le de ben i ıı ı o n l a r ı n b i r parças ı o l a­mayacağ ı m ı söy l e d i bağ ırarak. Rosa ona k at ı l arak , o lduğum her şeyi bana S i l v io Manu l.' l ' i n verd i ğ i n i söy led i .

R os a ' ya doğru sözc ük ler i k u l l a n d ı ğ ı ı ıdan e nı i n o l u p o l ­m ad ı ğ ı nı sordum . On:ı . sah i p o ld ı ığu ı ı ı h e r � e y i S i l v i o M a ı ı u­e l ' in verdiğ i n i söylem i ş o l nıas ı gerek t i ğ i ı ı i söy l ed i ı ı ı . K u l l an­dığı sözcü k ler in doğru o lduğunu öne s ü rd ü . B ;ı ı ıa o l d u ğ u m h e r ş e y i S i l v i o M aı ıue l verıı ı i ş . La Go r da b i l e ona des te k l e ­yerek c iddi b i ç i m d e h ;ı s t a la ııcl ı ğ ı ııı , t ü ıı ı gücümti ı ı t ükend i ğ i . i ç i m d e k i her şe y i n e r i y i p g i t t i ğ i b i r z a m a n ı a n ı m s ad ı ğ ı n ı söy led i ; i ştt o zaman. S i l v io M anue l d ur u m a ı ı ı t id;ıha le e t n ı i ş ve beden ime yen i b i r yaş: ı ı ı ı poıı ı p a l a ı ıı ı ş . L ı Corda ' y a gi ire , sonuçlar la uğraşacağ ıma .gerçek köken l er im i b i l n ıem i n daha yerinde o l u rm u ş . O n a göre , bugüne değ i n bana yard ı m eden k i ş i n i n Nagual J ua n M atus olduğu v arsay ı m ı ndan yarar l an ­ın ı ş ı m . Nagua l ü zer inde .sab i t lq nı e m i n nede n i ı ı i n o n u n söz­cük l ere duvdufru d ü s k ü n l ü k m ü s . Öte va ll(bıı S i l v i o \ıJanue l , .r ..__ s .':ı _,· sess i z karan l ı k m ı ş . O n u n i 1. i ndcn g i tmek i ç i n para l e l ç i zg i le -r i a ş m a m gere k i yorm u ş . Oysa N agua l J ua n \1 <ı t u s ' u ı ı i 1. i n ­den g i clcbi lme ı ı ı i ç i n yapmanı gerekrn tek ş e y o n u ı ı hakk ı n ­da konu � nı aknı ı ş .

S i iz ler i ben im i ç i ı ı saçı ı ıa l ı k lan iite l ı i\· b i r a n l a ı ı ı i LıdL' e t ­m iyord u . Konu y a denk d ü ş t ü ğ ü n e ı n a nd ı ğ ı nı b i r y o ru ıı ı d a b u l u n nıay a haz ı rl a n ı yord um k i . b i rdenb i re ka Lı ı ı ı karı ı ı aka rı ­ş ı k o ldu . B e l i rtmek i s ted iğ im kon unun ı ıe o lduğunu ç ı kart a­m ı y ordunı , oysa i k i s a n i ye önce t ü m a ç ı k l ı ğ ı y l a z i h n i nı d c duru yord u . B u n u n yerine , t u h af b i r an ı z i hn i m e m u s a l l a t o l ­du . B u , herhang i b i r k o n u y a i l i ş k i n b i r d u yg u değ i l . geı\ek­tcn yaşannı ı ş bir o l ay l a i l g i l i yoğu n bir a ı ı ıyd ı . B i r zam an l ar don Juan ve y ü z ü n ü ş u an <,; ı ka rt a nı ad ı ğ ı m b i r ad; ını l a b i rl i k ­te o lduğumu a n ı ııı s ı yord u m . Ü ç ü m ü z b i r l i k t e . s ;ı ıı ı r ı m haya ta i l i ş k i n b i r konu ü zer ı ıı de konuşuyord u k . S ağcl<ı . üç dört ı ı ıc l ­r e i lerde a k ı l a l ınaz b i r b i ç i l l ldc . sarı ı ı ı. <; ı b i r s i s duv arı uzaıı ı ­yor, a n l ayab il di ğ i m k ad a rı y l a . dünyay ı ı k ı ye böl üyordu . Yer-

1 22 ÖTEKİ BENLİK

den baş l ıyarak gökyüzüne, sonsuzluğa doğru yükseliyordu. N i rengi noktaların ın yardımıyla yönümü bel irled iğimi ve s is ten duvarın ekseninin doğudan batıya doğru uzandığını fark ettiğimi anımsadım. O ç izginin kuzeyine doğru uzanan her şey, bi ld iğim dünyaya aitt i . Don Juan 'a çizginin giine­y indeki dünyada ne olduğunu sordum. Don Juan ben i birkaç derece döndürdü ve başımı çevirdikçe s isten duvarın da be­nimle b irl ikte hareket ettiğini gördüm. Dünya, benim zihni­m in kavrayamayacağı bir düzeyde ikiye bölünmüştü . Bölün­me gerçek görünüyordu, ama sın ır, somut bir düzlemde yer almıyordu; demek ki s ınır içimdeyd i . Ya da öyle miydi ger­çekten?

Bu anının bir boyutu daha bulunuyordu. Öteki adam , dünyayı ikiye bölmenin büyük bir ba�arı olduğunu söylemiş­t i , ama bir savaşçının bu duvarın dönüşünü durdurabilecek zihin berrakl ığ ı ve denetim gücüne sahip olması daha da bü­yük bir başarıymış . Duvarın içimizde olmadığını söylemiş t i ; hiç şüphesiz bu ayrım dış dünyadaymış , dünyay ı ik iye bölü­yormuş ve başımızı hareket ettirdiğimizde, sağ şakağımıza yapışmış gibi bizimle birl ikte dönüyormuş . Duvarın dönme­sini önleyebi lmek büyük bir başarıymı ş ve böyle bir başarıyı e lde etmek savaşçı ya is tediğ i an duvarı <qabi lme gücünü sağlıyormuş .

Çömezlere biraz önce anımsadığım olayı anlatt ığ ımda, kadınlar öteki adamın Si lv io Manuel olduğundan kesinlikle emin olduklarını söylediler. Sisten duvar konusunda bir uz­man olan Josefina, El igio 'nun diğerlerine karşı üs tünlüğünün duvarı hareket etmeden durmasını sağlayabilme, böylelikle istediği an duvarın içinde geçebilme yeteneği olduğunu söy­ledi . R üya s ıras ında s i sten duvarı delip geçmenin daha kolay olduğunu , çünkü böyle bir durumda duvarın hareket etmedi­ğini ele ekledi .

La Gorc\a, belki de kendis ine acı veren bir dizi anıdan etki lenmiş gibi görünüyordu. Düşündüklerini söze c\ökebile­ne kadar kıvrandı durdu . Sonra da benim S ilvio Manuel ' in

ÖFKELİ B İR BÜYÜCÜ O R D U S U 1 23

yard ımc ıs ı o lduğumdan art ı k h iç şüphe s i n i n o l mad ığ ın ı be­l i rt t i . B izzat N agua l , d i kkat l i o lmad ığ ı takd i rde o ı ıu esir a la­cağım konusunda uyarın ı � . So ledad bi le onu uyarm ı � . bana d i kkat etmes i n i , çünkü ruhumun insan la rı e s i r a ld ığ ım ı ve on l arı emri mde u�ak o l arak ku l l ;ı n d ığ ım ı söy le ın i �-k i bu , ancak S i lv i o Manue l ' i n yapabi leceği b i r �ey m i � . S i l v io Ma­nuel ben i es i r a l ırn � ve buna kar�ı l ık ben ele . yak ın ıma gelen herkes i esir a l ı yorınuşurn . Kend i s i n i n de, S i l v i o M anucl ' in ev i ndeki o odada oturduğu ana değ i n büyümün etk i s i a l t ı nda yapdığ ın ı , ama o an , b i rdenbire om uzları üzeri nden b i r yü­k ü n ka lkt ığ ın ı h i ssett i ğ i n i söyled i .

L a Gorda ' n ın sözleri n i n etk is iy le ayağa ka lk t ım ve sen­deled im . M i demde bir bir bo�l u k h i ssed i yordum. Hangi d u­rumda olur sa o l sun , bana destek o lacağı konusu nda ona gü­veneb i leceğimden e m i n d i m . İ hanete uğrad ı ğ ı m ı h i sse t t im . Onlara gerçekte ne h i ssett i kleri m i an latma11 1 n uygun o l acağı­nı dü�ündüın , ama b i rdenb i re kend ime ge l d i m . R u nun yer ine onlara, b i r sava�çı o l arak tam b i r tarafs ı z l ı k i ç inde b i r sonuca vardığım ı , don Juan ' ı ı ı ya�aın ı m ın a k ı � ın ı değ i � t i rml'.s i n i n a l ­t ında yatan nedcn i ı ı , bana daha iy i b i r ya�am sağlayab i l ınl'.k olduğunu söy led im . B ana y<ıpt ı k l arı n ı (kfo larrn değnlend i r­m i � t im ve heps i nde vard ığ ım somıç ayn ıyd ı . O . bana özgür­l i.i ği.imi.i sağlamı� t ı . en im de b i l d i ğ i m tek �l'.y, yak ı 11 1 ındak i le­re sağlayab i leceğim tek �ey, ancak özgür ! Li k o lab i l i rd i .

Nestor, ben i destek led iğ i n i be l i rten b i r hareket yaptı v e bana kar� ı duydukları dü� ın a n l ı ğ<ı b i r s o n verıne lcr i i ç i n k a­d ın l arı uyard ı . B ana bakt ığ ında gözler inde , an lamaya ça l ı �an ama an layamayan b i ri n i n i fades i okunuyordu . Bana , on l ara a i t , gerçekten gar ip b i r ku�a benzed i ğ i m i söykd i . Sevece n l i­ğ in ve tekdüze l i ğ i n s ı ıı ı rl arı n ı aşab i lml'.k i ç i n b i r an ben im var l ığ ıma gereks i n im duyın u� l ard ı . Ş imd iyse özgürdü ler ve on lara enge l o lacak h içb i r �ey yoktu . Ben im le b ir l i k te ka l ­m al arı h iç �i.i phe yok k i hoşm u� , ama bu , on la r i c; i n ö lümcü l o lacakını � ·

Çok duygu lanmı �a benz iyordu . Yanı m a ge l d i v e e l i n i

1 24 ÖTE K İ B ENLİK

omuzuma koydu . B u dünya üzerinde b i r daha h iç kar� ı l a�­m ayacağ ımız ı h i s sett i ğ in i ; küçük i nsanlar gibi tart ı �arak , � i ­k ayet edere k , b i rb i ri m i z i suç l a ra k ay r ı l m am ı zdan üzün tü duyduğunu söyledi . Ben imle , kendi ad t 11 a değ i l , d iğerler inin adına konuştuğunu be l i rten Ncstor, a ra lar ından ayrı lmam ge­rekt iğ in i , çünkü art ı k bir arada bulunmamız ın olanak cl ı � ı ol­duğunu düşünüyordu . La Gorcla ' nı n b i rl ik te oluşturduğumuz yı lan bet imlemes in i e n ba�ta kendis ine gülünç ge lm i ş . Ş im­diyse fikr in i değiş t i rm i ş , bu düşünce art ık ona gül ünç gelmi­yormuş. Bir gru p o larak başarı l ı o labi lmem iz iç in son �an s ı ­ın ızmış bu .

L_Pon Juan bana yazgım ı a lçak gönü l l ü lük i ç i nde kabı ı l etmeyi öğretmiş t i .

"B i savaşç ını n yazgıs ın ın ak ı ş ı değ i şmez," elem iş t i ban;i bir seferinde. "Çet in o lan , onun bu katı s ın ır lar iç inde ııcreyt varab i leceği , kusursuz luğunu ne ölçüde koruyab i l eceğid i r. Eğer yolunun üzerinde engel lerle karş ı laş ı rsa, savaşçı kendi kusursuzluğu iç inde bu engel leri yenmek üzere onl <ırl a sava­ş ı r. Eğer yolunun üzerine dayanı lmaz güçlül dcr ve ac ı l ar ç ı ­karsa, yazgı s ın ı n ç izd iğ i yolu saçın ı n b i r te l i kadar bile de­ğ iş t i remez. _j

Atacağımız b i r sonr ak i adım ın b ize bu lunduğumuz yerin erk i n in i şaret etmesine i l işk in olarak en ba�ta verm i ş oldu­ğum kararın doğru olduğunu dü�ündüm. Ayağa kalk t ım . Öte­k i l er baş lar ın ı çev i rd i ler. La Gorcla yan ıma geld i ve hiçb i r �ey olmamı� g ib i oradan ayrı lmanı gerekt iğ in i , kend i s in in de daha sonra bana yet i�cceğini ve eş l i k. edeceğ in i söyled i . Ö l'­kclenmi�t im. B ana k <ı t ı lmas ı iç in h içb i r neden bulunmad ığ ın ı söylemek i sted im . O da d iğerler ine kat ı lmay ı seçrn i� t i . İha ­nete uğrad ığ ım ı h issett im . Ne ler h i ssett i ğ im i anlamış g ib iy­d i . Sak in b i r ses le bana, k.tiçi.ik i nsanlar ol arak değ i l , b ire r sa­va�çı o larak yazg ı l ar ı ın ı z1 1 1 emir ler in i b i rl i k te yerine get i r­memi z gerekt iğ i n i söy led i .

Bölünı İk i

Rüva Gi)rme S an at ı

İNSAN B İÇİ MİN İN YİTİR İ LMESİ

Bi rkaç ay sonra, grubun d iğer üyeleri n i n Meks ika 'nı n çe­ş i tl i bölge leri ne yerlqmelcr inc yardım etme s i n i n ardın­

dan, l a Gorda Arizona ' ya taş 1 11d ı . B öylece, çömez l ik deney i ­mimiz in en tuhaf ve en sürük ley ic i k ı s m ı n 1 11 b i l i nmezl ik ler i ­n i çözmeğe ba� ladık . Ba� ;l angıçta i l i � k ikr im iz hay l i gerg ind i . A lameda Park ı ' nda b irb ir imizden ay rı l ı rken ona kar� ı b i sset­t iğim duygul ardan kend im i kurtarab i l mek ben im için olduk­ça zordu . Diğerler indense biç haberim yok l u . Nerede o lduk­ları n ı bi lmesine rağmen , l a Gorda bana h içb i r �ey söylemed i . O n l arın ne l e r yapt ı k l ar ın ı öğrenmem i n gere k s i z o l duğunu düşünüyordu .

Görünürde La Gorda ' y l a aramızda h içb i r soru n yokmu� gib i görünüyordu . Yine ele, bana karş ı öte k i ler in tarafm ı tu t­muş olmas ın ı kendime b ir türlü yediremiyordum . Bu duygu­yu as la be l l i etmemişt im, y i ne de h issed iyordum . H içb i r şey olmamı� gibi ona yard ımcı o luyor ve e l imden ge len i yap ı ­yordum. fakat kusursuz luk bunu gerekt i rd iğ i i ç i n böyle dav-

1 28 RÜYA GÖRME S ANATI

ranıyordum. Bu benim görevimdi; yerine getirmek için seve seve ölüme gidebilirdim. Kendimi, modern kent yaşamın ın karmaşası iç inde ona yol göstermeye, onu eğitmeye adad ım; İngil izce öğrenmeye bile başlamıştı . İnanılmaz bir i lerleme gösteri yordu.

Üç ay hızla geçti. Ancak, Los Angeles ' da bulunduğum bir gün, sabahın erken saatlerinde başımda dayanılmaz bir basınçla uyandım . B u b ir baş ağrısı değildi ; daha ziyade ku­laklarımda çok yoğun bir ağırlık hissediyordum . Aynı ;ığırl ı ­ğı gözkapaklarımda ve damağımda ela hissediyordum. J\tqi ­min yükseldiğ in in fark ett im, ama ateş ya ln ızca k a ramın içindeydi . Takatsız bir biçimde yerimden doğru lmaya çalış­t ıın . Bir kriz geçiriyor olduğumu sandım. Akl ıma ilk gelen, yardım istemek oldu, ama her nas ı lsa kendime geleb i ldim ve sakinleşmeye çalıştım. Bir süre sonra , başımdaki basınç ha­fiflemeye başladı, ama bu kez boğazımın üzerinde düğüm­lenmişt i . Nefes alamadığımı h issediyordum, bir süre tıkanır g ib i oldum ve öksürdüm; daha sonra basınç yavaş yavaş göğsüme, kasıklarıma, bacaklarıma cloğnı ilerled i , sonunda beden imi terk ett i .

Bana olanlar her ne ise, yaklaşık iki saat sürnıüştü. Bu ik i işkence saati boyunca sanki bir şey bedenimin iç inde aşa­ğılara doğru ilerl i yor, d ışarı çıkmaya çalış ıyordu . Bu şeyin i çimde bir halı gibi yuvarlandığını hissediyordum. O s ırada bunu bedenimin boşluğu iç inde hareket eden b ir kabarcığa da benzetmi ştim . Ancak bu imgenin yerine bir incis in i yeğle­d im, çünkü k atl anarak büyüdüğünU h i ssediyordum . T ıpkı kıvrı lan bir ha l ı g ibi giderek ağırl aşıyor, aşağılara doğru in­dikçe daha acı veric i oluyordu. Acını n dayanı lmaz hale gel­diği iki bölge, dizlerim ve ayaklarım, özell ikle sağ ayağım oldu. Acı ve basınç bütünüyle kaybolduktan sonra bile otuz be� dak ika boyunca sağ ayağım sıcaklığını korudu.

La Gorda, anlattıklarımı dinledikten sonra, insan biçimi­mi bu kez kes inl ik le yitirdiğimi , kalkanlarımın tümünü , hiç

iNSAN B iÇİ MİN İN Y iTİ R İLMESİ 1 29

deği l se büyük bir bölümünü ind ird iğ imi söyledi . Hak l ı ydı da. Nası l olduğunu b i lmeden , hat ta neler olup bi t t iğ in in far­k ına varmadan , bana son derece yabancı gelen b i r konumda bu l ımı ştum kend i m i . Yaban c ı l aş m ı ş , i l g i s i z le ş m i ş t i m . La Gorda ' n ın bana yapmış olduk ları art ık umurumda değ i l d i . Bana yapt ığ ı sayg ıs ızl ığ ı affett iğim i ç i n değ i l ; sanki herhangi b i r ihanet h iç o lmamış g ib i yd i . İç imde la Gorda ' ya ya da herhangi b i r ine yöne l i k , açık ya da g i z l i , k i n ka lmamış t ı . H i ssett i ğ im , i stenç l i b i r i l g i s i z l i k ya da uyuşukluk değ i ld i ; b i r yabanc ı l aşma. hatta b i r yalnı z l ı k is teği b i le deği l d i . Daha çok , garip bir uzaklaşma duygusu, yaşadığım anın der in l ik le­rine dalab i lme ve bunun d ış ında h içbir şey düşünmeme yete­neğiydi bu. İ nsanl arın yapt ık ları ben i etk i lem iyordu. çünkü art ık h içb ir bek l ent im kalmam ış t ı . Tuhaf bir huzur duygusu, yaşamımın başat gücü hal ine gelm i ş t i . � B i r savaşçın ı n yaşa­m ın d a k i kavraml ardan b i ri n i -yans ı z l ı ğ ı-uygu l ad ığ ı m ı h i ssedi yordum . L a Gorda , kav ram ı ya ln ızca uygu l aman ın ötes ine geçt iğ imi söylüyordu; ona göre bu kavram ı yaşı yor­dum.

Don Juan · la böyle b i r şey i tam olarak gerçekleşt i reb i lme olası l ığım üzeri ne uzun uzun tart ı şmış t ık . B ana yans ızl ı ğ ıı r b i lgel ik anlamın a gelmediğin i söylem i ş t i , ama yine d e yan­sızl ık bir avantajm ı ş . çünkü savaşçıya bel l i durunı l a rı yeni­den değerlendi reb i lmes i , konumları yen iden gözden geç i re­b i lmesi için b ir an l ı k da o l sa bir duraklama fı rsatı veriyor­muş. B unun la b i r l i kte , be l i rt t iğ ine göre . bir savaşç ın ı n bu fazl adan anı amacına uygun ve doğru b iç imde ku l l anabi lme­s i iç in t üm yaşamı boyunca h içb ir şeye boyun eğmeden mü­cadele etnıes i gerek iyormuş . 1

Böyle b i r duyguyu deney im leyeceğim konusunda umu­dum yoktu. An lad ığ ım kadarı y l a, kend i l i ğ i nden ge l i şen b ir duygu değ i l d i bu . Bunun sağl ayacağı yararlar üzerine düşün­mek, ya da nası l ortaya ç ıkabi leceği ne i l i şk in o las ı l ı k la r üze­rine akı l yürütmek de b i r somıç vermeyecekt i . Don Juan ' ı ta­nıdığım y ı l l ar boyunca, dünyayl a a ramdaki bağlarda sürekl i

1 30 RÜYA GÖRME SANATI

b ir azalma h issetm iştim, ama bu süreç entelektüel düzlemde gerçekleşmişti ; gündel ik yaşamımdaysa, insan biçimimi yi­tirdiğim ana değin herhangi bir değişim yaşamamıştım .

La Gorda 'yla, insan biçiminin yitirilmesi kavramının , bir çömezin eğit im sürecinde bel irli bir eş iğe u laştığında, onu kuşatan bedensel bir duruma bağlı olduğu görüşü üze­rinde tartıştık. Böyle de olsa, tuhaftır, la Gorda ' yla benim için insan biçiminin yitirilmesinin nihai sonucu, yalnızca pe­ş inden koşulan ve kutsanan yansızl ık duyumunun elde edil­mes i deği l , aynı zamanda o kolay kolay yakal anamayan anımsamanın da gerçekleştirilmesi olmuştu. Ve bu durumda aklın payı çok küçüktü .

Bir gece, l a Gorda 'y la bir film üzerine konuşuyorduk. Açık saçık bir film izlemişti ve film hakkında ne düşündüğü­nü merak ediyordum . Filmi hiç beğenmemişti . Bu tür şeyle­rin kiş iy i zayıflattığın ı , bir savaşçı olmanın, Nagual Juan Matus gibi tam bir c insel perhiz içinde disiplinl i b ir yaşam sürdürmeyi gerektirdiğini söyledi.

Ona don Juan ' ın kadınlardan hoşlandığını , bakir olmadı­ğını bildiğimi, bunun da güzel bir şey olduğunu söyledim.

"Delisin sen ! " d iye bağırdı , ses inden eğlendiği anlaşı l ı ­yordu. "Nagual kusursuz bir savaşçıydı . O, şehvetin ağlarına hiçbir zaman yakalanmadı ."

Neden don Juan ' ın bakir olmadığını düşündüğümü me­rak ett i . Ona, çömezl iğimin başlarında Arizona 'da yaşadığı­mız bir olaydan söz ettim. B ir gün, oldukça yorucu bir yürü­yüşten sonra don Juan ' ın evinde dinleniyordum. Don Juan tuhaf bir biçimde s inirli görünüyordu. S ık sık kapıdan dışarı bakmak üzere yerinden kalkıyordu . B irisini bekliyor gibiyd i . Daha sonra aniden bana b i r arabanın yoldaki dönemece ulaş­tığını ve eve doğru geldiğini söyledi . Gelen kişi , bir kız, bir arkadaşıymış ve ona battaniye getirmiş . Don Juan ' ın utandı­ğını o güne değin hiç görmemiştim ve onun ne yapacağını bilemez derecede rahatsız görünce son derece üzüldüm . Kızı görmemi istemediğ in i düşündü m . Ona g izleneb i l eceğ imi

İNS AN B İÇİMİNİN YİTİR İLMESİ 1 3 1

söyledim, am a odada gi zlenebileceğ im bir yer yoktu. Bunun üzerine, yere uzanmamı söyled i ve üzerime b i r has ı r serd i . Dışarıda b i r arabanın durduğunu duydum, hasırın del ik lerin­den, kapının önünde ayakta duran b ir k ız görünüyordu . İnce, uzun boylu , çok genç bir k ı z . Çok güzel olduğunu dü�ün­düm. Don Juan, a lçak, sevecen b ir ses le ona b i r �ey söylü­yordu . Daha sonra dönerek e l iy le beni gösterd i .

' 'Carlos hasırın alt ında gizleniyor," derni�t i yüksek ses le . "Ona se lam ver. "

K ı z son derece dostça b ir ifade i le bana e l sa l laım ş, mer­haba demişt i . Kendimi budala g ibi h i s setmi ş, ben i böyles ine u tandırıcı b i r duruma soktuğu iç i n don Juan ' a öfkelenmiş­t im. Açıkça, böyle davranarak kendi gerginl iğ in i hafifletme­ye ça l ı şıyor, ya da daha da kötüsü , benim önümde kıza hava atıyordu.

Kız g id ince öfke iç inde ondan b i r açıklama is ted im. İç­tenlikle , k endini engel l eyemediğ in i , çünkü ayakl arı m ın gör­düğünü v e ne yapacağını b i lemediğini söyledi . Bunu duydu­ğumda, çevirdiği dolabın ne olduğunu tam ol arak anl amış­tıın ; genç arkadaşıy la bana hava at ıyordu . Ayakları m ın gö­rünmesi o lanaksızd ı , çünkü dizleri m i kalçamın al t ında doğru çekmiş t im . B i l i yormuş gibi gülümsedim ve don J uan bana kadınlardan , öze l l ik le de o kızdan hoşlandığın ı i t i raf etmek zorunda kald ı .

O olay h iç aklımdan çıkmamış t ı . Don Juan 'sa bu konu­dan bir daha hiç söz etmedi . Ne zaman konuyu açsam, beni hep susturuyordu . O kızı c.l üşünmek benim iç in neredeyse b i r saplantı hal in i a lmış t ı . B i r gün , k i tap larım ı ok uduktan sonra beni arayacağını umuyordum .

L a Gorda çok tedi rg i n o ldu . Ben konu ş u rken oda 11 1 n iç inde apğı yukarı yürüyordu . Ağlamak üzereydi . Teh l i ke l i olabi leceğini clüşünclüğüm çeş i t çe? i t dolambaç l ı i l i şk i ağları geldi ak l ıma. La Gorcla 'n ın benci l olduğunu ve başka b i r ka-· d ın tarafından tehd i t ed ilen bir kadın gibi davrand ığ ın ı di.i­�ündüm .

1 32 RÜYA GÖRME SANATI

"Kıskandın mı , Gorda?" d iye sordum. "Aptallaşma," dedi öfkeyle. "Ben biçimsiz bir savaşçı­

yım. Kıskançlık ya da sahiplenme duyguları kalmadı bende ." Genaroların bana ' la Gorda Nagual ' ın kadınıdır ' dedik­

lerini söyledim. Güçlükle duyulan bir sesle konuşmaya baş­l adı.

"Sanırım öyleydim ," dedi ve yüzünde anlaşı lmaz bir ifa­deyle yatağının üzerine oturdu . "Öyle olduğumu sanıyor­dum. A ncak nasıl olduğunu bilmiyorum. Nagual Juan Ma­tus 'un senin için anlamı neyse, benim için de öyleydi . O, bir erkek değildi. O N agualdı . Cinsell ikle i lgilenmezdi ."

Ona don Juan ' ın o kızdan hoşlandığını anlatt ığından emin olması gerektiğini söyledim.

"Onunla yattığını söyledi mi?" diye sordu l a Gorda. "Hayır, söylemed i , ama anlattıklarından böyle olduğu

rahatça anlaşı l ıyordu," dedim. "Nagual ' ın senin gibi olmasını isterdin, değil mi?" d iye

sordu küçümser bir ifadeyle. "Nagual kusursuz bir savaşçıy­d ı . "

Hakl ı olduğumu ve düşüncemi sorgulamaya gerek olma­dığını düşünüyordum. Sal t la Gord a ' yı eğlendirmek iç in , genç kadının don Juan ' ın metresi değil de , çömezi olabi lece­ğini söyledim.

Uzun bir sessizlik oldu. Söylediklerim beni de rahatsız etmişti . O ana değ in bu hiç aklıma gelmemişti . Kafamı bir önyargıya takmıştım ve başka bir olasılığı aklıma bi le getir­memiştim.

La Gorda genç kadını betimlememi istedi . Bunu yapa­madım. Yüzüne dikkatle bakmamıştım. Yüz hatlarına dikkat edemeyecek ölçüde öfkeliydim ve utanmıştım. O da bu uy­gıııısuz durumdan rahatsız olmuş , aceleyle evden çıkmıştı .

l . ; ı ( iorda , nedense genç kadın ın Nagual ' ın yaşamında \ ı ık nı ırnı t aş ıyan bir insan olduğunu düşündüğünü söyledi. l l ı ı ı ı ı ı ı ı 1 1 1 ı · ı im- . don Juan ' ın tanıdığımız dostları üzerine ko-

İNSAN B İÇİMİN İ N Y İTİRİLMESİ 1 33

mışmaya baş lad ık . Ona don Juan ' ı n zaın an zaman beni de götürdüğü peyote törenlerin i , orada gördüğüm herkesi ayrı n­t ı l ı ol arak bet imledim. H içbirini tanı m ı yordu. O zaınaıı , don Juan ' l a i l i şk is i bulunan tanı d ığ ım insanları n say ıs ı n ın onun tan ıd ık larından daha çok olabi leceğ inin fark ına vardım. An­cak söylemiş olduğum bir şey onun, genç bir kadın ın Nagu­al ' la Genaro ' nun da bulunduğu küçük beyaz b i r arabayı ku l ­lanırken gördüğü bir an ı s ı nı c a n l and ı rd ı . Genç kadın . iki adamı la Gorda ' nı n evine b ı rakmış . g i tmeden önce la Gor­da 'n ın yüzüne bakırnş . La Gorda genç kadının Nagual ' l a Ge­naro ' yo arabas ı na alan herhangi b iri olduğunu düşünmüş. La Gorda ' n ı n anlat t ık l arın ı dinl erken. don J u an ' ı n evinde g iz­l end iğ im h a s ı rı n a l t ın cl< ın ka lk t ı ğ ı m da d ı ş ar ıda be yaz bir volkswagen ' in gözden kaybo lduğunu gördügüın ü anımsa­dım.

Ona, don Juan ' ın görmüş olduğum bir diğer dostundan daha söz et t im. Bu, kuzey Meks ika 'da bir kasaban ın pazar yerinde bana peyote veren bir adamdı . Bu adanı ela y ı l larca z ihn imden ç ıkmamış t ı . Ad ı Vicente ' yd i . Bu ad ı du yar duy­maz la Gorda ' nın beden i sanki bir s in irine dokunımışuın gibi irk i ld i . Sesi t iz lqti . Benden adamın ad ın ı bir kez daha söyle­memi ve onu betirn leıneın i is tedi . B i r kez daha. herhangi bir betimlemede bulunamı yordum. Adamı on y ı l ı aşk1 11 b i r süre önce yaln ızca bir kez, birkaç dakika l ığ ına görebi lmiş t im.

La Gorda ' yl a birl ikte gerg in b i r dönem geç ir iyorduk. Birbirimize değ i l , bizi tutsak eden şey ne ise, ona kız ıyor­duk.

E k s i k s i z b iç i m d e an ı m s a m a l a r ı m ı z ı h ı z l a n d ı ran son olay, ü�üti.ip ateşlendiğ im bir gün ortaya ç ık t ı . Yatağ ı mda ya­t ı yor, arada s ı rada uykuya da l ıyor. yeniden u yanı yorclu ın . /.i hııimde çe� i t l i amaçs ız dü�üncclcr geziniyordu . B ü tün gün kafama eski bir Meks ika sark ı s ın ın ez!.!isi tak ı l ııı ı s t ı . B i r an , ; � ; dü�ümde birinin bu şark ıy ı g itar la ses lendird iğ in i gördüm. l ·:Zginin tekdüze l iğinden � ikayet e t t im ve protesto ett iğim in-

1 34 RÜYA GÖRME-SANATI

san, gitarı karnıma doğru fırlattı . Gitarın bana çarpmasın ı önlemek için geriye doğru sıçradım, kafam duvara çarptı ve uyandım. Gördüğüm düşü anımsamıyordum ama ezgi akl ım­dan çıkmıyordu . Gitarın sesini unu tamıyordum; beynimin içinde çalıp duruyordu. Yarı uyanık, ezgiyi dinlemeye koyul­dum. B ir rüyaya giriyor gibiydim. Gözlerimin önünde eks ik­siz ve ayrıntılı b ir rüya görüntüsü belirdi . Bu görüntüde ya­nıma genç bir kadın oturmuştu. Yüz hatlarını tüm ayrıntıla­rıyla seçebi l iyordum. Kim olduğunu bilmiyordum, ama onu görmek beni çok şaşırtmıştı. B ir anda tamamen uyanmışt ım_ O yüzün bende yarattığı tedirgi'nlik öyles ine yoğun olmuştu ki, yerimden kalktım ve odanın iç inde bir aşağı bir yukarı yürümeye koyuldum. Bedenimden ter boşanıyordu, odadan dışarı ç ıkmaya korkuyordum. La Gorda 'dan da yardım iste­yemezdim çünkü Josefina 'yı görmek üzere birkaç günlüğüne Meksika'ya gitmişti . Karın bölgemi güçlendirmek üzere be­l ime bir çarşaf bağladım. Çarşaf, dalgalar halinde bedenimin içinde akıp giden sinirli enerj iy i dindirmeme yardımcı olu­yordu.

Odanın içinde aşağı yukarı gezindikçe, zihnimdeki gö­rüntü dağılmaya başladı . Ancak benim arzu ettiğim gibi hu­zurlu bir unutuşa deği l , karmaşık, eksiksiz b ir anımsayışa dönüştü. B ir zamanlar, bir tahıl ambarında üst üste yığı lmış arpa, buğday çuvallarının üzerinde oturduğumu anımsıyor­dum. Genç bir kadın, aklıma takılan o Meksika şarkısını söy­lüyor ve gitar çalıyordu. Gitar çal ışıyla dalga geçince gitarın sapıyla kaburgalarımı dürtmüştü. Orada benimle birl ikte otu­ran başkaları da vardı , l a Gorda ve iki adam daha. Adamları iy i tanıyordum, ama genç kadını çıkartamamıştım . Anı msa­

maya çalıştım, ama durum umutsuz görünüyordu. Her yanımı soğuk ter kaplamış halde yeniden yatağıma

uzandım. S ı rı ls ıklam olmuş pijamalarımı çıkartmadan önce kısa bir süre dinlenmek istemiştim. B aşımı yüksek bir yastı­ğın üzerine koyduğumda, zihnim b iraz daha açıldı ve gitarı ç alanın k im olduğunu anımsadım . O, Nagual kadınd ı ; l a

İNSAN BİÇ İMİNİN YİTİ RİLMESİ 1 35

Gorda ve benim i ç in yeryüzündeki en öneml i insan. O, Na­gual adamın d i ş i benzer iydi ; onun e ş i ya da kadını deği l , kar­ş ı l ığ ıydı . Gerçek b i r l iderin berrak l ığ ına ve yetkesine sah ip t i . B i r kad ın o larak , b izler i bes l iyordu .

Bel leği m i daha fazla zorl amaya cesaret edemedim. Tam anlamıy la anımsamaya dayanamayacağımı seziyordum. An­laşı lmaz duygulara kapı ld ım. Onun en saf, en yansız ve en der i n sevecen l i ğ i n k i ş i l e şmi ş b i ç i m i olduğunu b i l iyordum. La Gorda 'n ın ve benim Nagual kadın ı hayat tak i her şeyden daha çok sevd iğ imiz i söylemek yal an o lmazdı . B ize ne ol­muştu da onu böyle unutab i lm i ş t ik'1

O gece yatağımda yatarken öyles ine huzursuz l aş ın ı ş t ım k i yaşamımdan kayg ı l anmaya baş lamış t ım . B i r şarkı m ı rı l­dandım ve bu şarkı ben im iç in yönlendir i b ir güç oldu . An­cak b i raz olsun sak inleşebi ld iğ imde kendi kendime defal arca tekrar et t iğ im sözcükleri n de o gece z ihn imde bel i ren bir anı oldukları n ı anı msad ım; bu sözler b i r formü l , b iraz önce de­ney imlemiş olduğum gib i b i r z ihin kargaşas ından beni çekip ç ıkartan büyülü sözlerd i ler.

Yazgımı yöneten güce tes l im oldum. H içbir şeye yapış ıp kalmayacağım , böylece, savunacağım

h içb i r şey o lmayacak. Zihn imde h içbir düşünce olmayacak, böylece, göreb i lece­

ğ im . H iç korkum olmayac ak , böy lece kendi kend i m i an ımsayaca­

ğ ım .

Formülün , o zaman ne anlama ge ld iğ in i ç ıkaramadığım hir d izes i daha vard ı .

Yans ız v e rahat, B ir ok g ib i fır lay ıp Kartal ' ı aşacağım özgür o lmak i ç in .

Hasta ve ateş ler i ç inde olmam , b i r tampon h lev in i gör-

1 36 RÜYA GÖRME SANATI

müş; yapmış olduğum şeyin, ya da hiçbir şey yapmamış ol­duğuma göre, bana olan şeyin ana etkisini saptırını ş olabi l ir­di .

La Gorda ' yla i lg i l i bulanık anı larım, ya da orta Meksi­ka 'daki o evde yaşamış olduğuma il işkin önsezi bir anlamda hayatımın gidişatını ciddi biç imde değiştirm işti , ama Nagual kadını anımsamanın yanında bunlar hiçbir şey sayı lmazdı . H içbir şey ! Bunun nedeni , anıl arı n geri get irdiği duygular deği l , daha çok onu unutmuş olmamdı ; ve bu, kiş inin bir adı ya da bir ezgiyi unutmak gibi deği ldi . O açığa çıkma anından önce z ihnimde onunla i lgi l i hiçbir anı bulunmuyordu. Daha sonra, bana bir şey oldu, ya da üzerimden bir şey kalktı ve kendimi, yaşamıma o ana kadar giren en öneml i , ama daha önce hiç karşı laşmadığım insanı anıms ıyor buldum.

La Gorda 'ya anımsayışı ın ı anlatabilmek için, iki gün da­ha geri dönmesini beklemek zorunda kaldım . Nagual kadını anlatır anlatmaz la Gorda da onu anımsadı; farkındalığı bir şekilde bana bağlıydı .

"Beyaz arabada gördüğüm kız Nagual kadın d ı ! " diye bağırdı la Garda. "Bana geri dönmüştü ve ben onu a nı ın s a ­yamamıştım. "

S özler in i duyuyor, ne anlama geld iğ in i kavrı yordum ama dikkatimi onun sözlerine vermem bir hayli zamanımı a ldı . D ikkat im dağı lmıştı ; sanki gözlerimin önüne bir ı ş ık yerleştiri lmiş, daha sonra da giderek kıs ı lmışt ı . Bu ışığın kı­s ı lmasını engelleyemezsem öleceğ imi düşünüyordum . B ir­denbire bir kası lma hissettim ve benliğimin birbirinden ayrı­lan iki bölümünü bir araya getirdiğimi anladım ; don Juan ' ı n evinde gördüğüm genç kadının Nagual kadııı olduğunun ay­rımına varmışt ım.

O anda yaşadığım duygusal çalkantılardan kurtulmama la Garda yardım edemezdi . Çalkantı l ı bir ruh hali iç indeydi . Hıçkıra hıç kıra ağl ıyordu . Nagual kadını anımsamanın yarat ­tığı duygusal şok onu gerçekten sarsmıştı .

"Onu nası l unutabildim'7 " diyerek içini çekti .

İNSAN B İÇİMİNİN Y i Tj R İL \1ES İ 1 37

Yüzünü bana döndüğünde gözleri nde b i r şüphe parı l t ı s ı sezdim .

"Onun varl ığ ı hakkında h içb i r fikr in yoktu , değ i l mi?" d iye sordu .

Başka b i r durumda, bana sorduğu sorunun küstahça, ha­karet yüklü b i r soru olduğunu düşüncbi l ircl inı . ama ben ele aynı şeyleri onun iç in düşünüyordum . An latt ık larından fazla­sını b i ld iğ in i düşünüyordum.

"Hay ı r, yoktu , " eled i m . "Ya sen in? Sen in haber in var mıyd ı ondan?"

Yüzüme öyle masum ve şaş ırnı ı ş b i r i fade i le bakt ı k i , şüphelerim b i r anda s i l ind i .

"Hayır , " d iye yanı t verd i . "B ugüne eleğin b i lmiyordum. O ve N agual Juan Matus ' la Oaxaca ' daki meydanda. bankta oturduğumuzu ş imdi aıı ıms ıyonım . Bunu yapt ığ ımı da oıı un yüzünü ele anını s ıyorclum, ama tüm bunları n b i r düş olduğu­mı sanıyordum hep. Her şeyi hem b i l i yor, hem de b i lm iyor­dum. Peki neden bunun b ir düş olduğunu düşündüm>

B i r an paniğe kapı lmış t ım . Daha sonra kusursuz b ir b i ­ç imde ayrı mına varmaya baş lad ım k i , o komı ş tukça b i l in­c imde bir yerde b i r kanal aç ı l ı yordu . B i rdenb ire, ben im de don Juan ve Nagual kadın la b i rl ikte o bankta oturmuş oldu­ğumu an ladım . O anda onlarla her b i rl ikte o luşumda dene­yimlediğ im bir duyguyu anımsad ım . B u , hayal b i le edi leme­yen bir bedensel hoşnutluk, mut lu luk . eks iz l ik l ik duyumuy­du. Don Juan ve Nagual kadın ın kusursuz b i rer var l ık olduk­larını ve onlarla b i r l ikte olman ı n benim için gerçekten büyük bir şans olduğunu düşündüm. O bankta dünyanın en mi.ikeın­ınel varl ıklarıyla yan yana oturmakla , belki de i nsani duygu­larımın özüne varmı ş t ım . B i r keres inde don Juan 'a, yaşadı­ğım bu duyguyu saf, bozulmamış , kes in t i s i z saklayabi lmek için ölmeye hazır olduğumu t i.im kalb imle söylemi ş t im .

La Gorda ' ya bu anım ı anlat t ım. B ana ne demek is ted iğ i ­ı ı ı i an ladığ ın ı söyled i . B i r an i ç in sess iz ka ld ık ve daha son­ra, anıın sayı� ımızın yarattığı duygusal yogunluk bizi tehl ike-

1 3 8 RÜYA GÖRME SANATI

l i bir hüzün, hatta umarsızlığa itti . Ağlamamak iç in duygula­rımı güçlükle denetleyebildim . La Gorda, yüzünü koluyla örtmüş, hıçkıra hıçkıra ağlıyordu.

B ir süre sonra sakinleştik. La Gorda gözlerimin içine ba­kıyordu . Ne düşündüğünü bil iyordum. Gözlerinden sorunu­nu okuyabiliyordum. Bunlar, günlerdir benim de zihnime ta­kılan sorulardı . Nagual kadın kimdi? Onunl a nerede karşılaş­mıştık? Nereden geliyordu? Diğerleri de onu tanıyorlar mıy­dı?

Tam bunları sormak üzereydim ki, la Gorda bana engel oldu.

"Gerçekten bi lmiyorum," dedi ve bu soruyu bana yö­neltti. "Bunun yanıtını senden bekliyordum. Nedenini bilmi­yorum, ama neyin ne olduğunu senin anlatabileceğini düşü­nüyorum."

O yanıtı benden bekliyordu, bense ondan. Durumumu­zun tersl iğine güldük. Ondan Nagual kadın hakkında tüm bildiklerini anlatmasını istedim. La Gorda iki üç kez birşey­ler söyleme girişiminde bulundu, ama düşüncelerini bir türlü toparlayamıyordu.

"Nereden başlayacağımı gerçekten bilm iyorum, " ded i . "Tek bildiğim şey, onu sevmiş olduğum."

Ona, benim de aynı duyguları paylaştığımı söyledim. Nagual kadını her anımsadığımda, i lahi bir hüzün beni pen­çesine alıyordu. Konuşurken, bedenim sarsılmaya başlamış­tı .

"Sen ve ben onu seviyorduk," dedi la Gorda. "Bunu ne­den söylediğimi bi lm iyorum, ama onun bize sahip olduğunu bi l iyorum."

Bu sözlerini bana açıklaması için onu zorladım. Bunu neden söylediğini bilemiyordu. S inirli bir tonda konuşuyor. duygularını değerlendiriyordu. Karın boşluğumda bir çarpı ı ı t ı hissett im. La Gorda 'y ı konuşması , söyleyeceği b i r şey yoksa daha önce söylediklerini tekrar etmesi, susmaması iı; i ı ı zorladım. O konuştukça sesi , farklı b ir zaman boyutuna gc

İNSAN BİÇİMİNİN YİTİRİL MESİ 1 39

çebilmem için b ir kanal iş levini görüyordu . S anki kanım da­marlarımda o lağanüs tü bir bas ı nç l a , sü ra t l e ak ıyordu . Her yanım karı ncalanmaya başlamışt ı ve o anda çok net b i r an ı canlandı . Bedenimde, Nagua l k adın ın, Nagual ' ı tamamlayan varlı k olduğunu h issett im. O, N agu al ' a huzur, mükemmell ik , güven, kurtuluş duygusu sağ l ıyordu.

La Gorda 'ya Nagual kadının don Juan ' ın ortağı olduğu­ı ı u sezdiğimi söyledim . L a Gorda şaşkın l ı kla yüzüme bakt ı . l l ay ı r der g ibi yavaşça baş ın ı sa l lad ı .

"Onun Nagual Matus ' l a h içbir i lg is i yoktu, seni şaşk ın ," dedi sert bir ifadeyle . ' 'O senin iç indi . B u yüzden sen ve ben ı ına aitt ik ."

La Gorda ' yla bakış t ık . Kendis ine de mantıks ız gelen clü­� i inceleri i stemeden di le get ird iğinden emind im .

"O senin iç indi de ne elemek l a Gorda'? " diye sordum ı ı ı.un bir sessizl ikten sonra.

"O, senin ortağınd ı , " dedi. "S iz ik in iz bir ekipt iniz . Ben 1 1 ı ı tın himayesi alt ındaydım. Ve o , bir gün geri vermem koşu­l ı ı y 1 a seni bana emanet etti . "

L a Gorda ' ya tüm bi ldik lerini bana anlatması için ya lvar­d ı ı ı ı , ama başka hiçbir şey bi lm iyordu sanırım . Gücümün tü­k rndiğini h issett im.

"Nereye gitmiş olabi l ir?" eledi l a Gorda birdenbire . "Bu­ı ı ı ı tahmin edemiyorum. Nagual ' l a değ i l , sen inle birl ikteydi . ) ı ı anda burada, aramızda olab i l i r. "

B ir kez daha bir şüphe v e korku krizine g ird i . Beni , Na­ı · ı ı ; ıl kadını Los A ngelcs 'da gizl iyor olmakla suçladı . Korku-1 . ı ı ı ı ı ı biraz olsun hafifletmeğe ça l ı ş t ım . Şaşkın l ı k l a, l a Gor­. ı . ı · y ı a karşımda bir çocuk v armı ş gibi konuşmaya baş ladığ ı ­ı ı ı ı lark et t im. Beni dikkatle dinl i yor gibi görünüyordu; oysa l ı ı ı ı lmş bakıyordu ve bana aldırmıyordu . S an ı rım la Gorda, l l( ' ı ı i ı ıı gibi sesimi bir kanal ol arak ku l l anı yordu . Bunun far-1. ı ı ı da o lduğunu da b i l iyordum . Konumuzun s ı nı rl arı iç inde . ı ı v kyebileccklerim tüken inceye kadar konuştum. Bu arada l ı . ı·� k ; ı bir şey oldu ve kendimi , yarı yarı ya kendi anlatt ıkl ar ı-

1 40 RÜYA GÖRME SANATI

mı dinler buldum. La Gorda'yla istencimin dışında konuşu­yordum. İç imde o ana değin biriken sözcükler, şimdi özgür­lüklerine kavuşmuşlar, anlaşılamaz derecede saçmalaşmış­lardı . Bir şey beni durduruncaya değin konuştum, konuştum. Don Juan ' ın , Oaxaca'daki o bankta Nagual kadına ve bana, varlığı onun için, bir insanın dostluğundan umut edeceği ya da bekleyebileceği her şeyin topl andığı özel bir insandan söz ettiğini anımsadım. Bu kiş i , bir kadındı ve Nagual kadın be­nim için ne anlama gel iyorsa, onun için de bu kiş i aynı anla­ma geliyordu . Nasıl Nagual kadın beni terk ettiyse, o da don Juan ' ı aynı şekilde terk etmişt i . Don Juan ' ın kadına olan duyguları değişmemişti ve bazı ş i i rlerin onda uyandırdığı hüzün, bu duyguları içimde yeniden alevlendiriyordu .

Bana şi ir k i taplarını getiren k iş inin de Nagual kadın ol­duğunu anımsadım . Arabasının bagaj ında cilt ler dol usu ş i i r kitabı bulunurdu. Don Juan ' a ş i i r okumam için beni teşvik eden o olmuştu . B irdenbire , Nagual kadın la birlikte o bankta oturuşumuza il işkin anı öylesine yoğunlaştı k i , gayri ihtiyari derin bir soluk aldım, göğsüm şişti. Ş imdiye değin duymuş olduğum duygulardan daha güçlü, boğucu bir y itiriş duygusu benliğimi kapladı. Sağ omuzumun üzerinde duyduğum ş id­detl i bir acının etkisiyle öne doğru eğildim. B ildiğimi h isset­tiğim, benl iğimin bir bölümünün serbest bırakmak istemedi ­ği bir anı daha vardı .

Zihnimi rahatlatmanın tek yolu olarak mantıksal kalka­nımdan geride kalanlarla i lgi lenmeye başladım. Kendi ken­dime defalarca, la Gorda 'y la benim birbirinden kesinlikle farklı iki ayrı düzlemde yol aldığımızı söyledim . Anı msadık­ları, benim anımsadıklarımdan çok daha fazlaydı , ama araş­tırma yetisinden yoksundu. Diğerleri, ya ela kendisi hakkında araştırmalarda bulunacak b iç imde eğitilmemişti . Ancak, as­lında benim de ondan daha iy i olmadığım düşüncesi kafama takı ldı . Ben de halil, don Juan ' ın b ir zamanlar olduğumu söylediği kadar beceriksizdim. Don Juan ' a şi ir okuduğumu hiç unutmamıştım ama İspanyol ş iiriyle i lgi l i bir k itabımın

İNSAN B İÇİMİNİN YİTİRİLMESİ 1 4 1

olmadığı , ya da böyle b i r k itabı h içb i r zaman arabamda bu­l undurmadığım gerçeğin i inceleme y i akı l edememiş t im.

Dald ığ ım düşüncel erden ben i la G orda çek i p ç ıkart t ı . Kendinden geçmek üzereydi . B ağırarak, N agual kadın ı n çok yakınımızda bir yerlerde bulunduğunu h issett iğ in i söylüyor­du. B irbir imiz i bulmak üzere b iz nas ı l terk edi ld iysek, N agu­al kadın da bizi bu lmak üzere terk ed i lmiş . Uslamlamasının gücü karş ı s ında neredeyse ikna olmuştum. Ne var k_i , i ç imde bir ses , hunun böyle olmadığ ın ı söylüyordu . B u ses , b i l inç düzlemine ç ıkartmaya cesaret edemediğ im, iç imde yatan o anıydı .

La Gorda ' yla tartı şmak i s tedi m ama bunun iç i n bir ne­den yoktu, mantıksal kalkanım ve ku l l anacağım sözcük ler, N agual kadın ı anımsayı ş ımın etk i s in i azaltmakta yeters iz ka­lacaklard ı . Bu anın ın bende yarattı ğ ı etk i , ölüm korkusundan bile daha sarsıcı olmuştu .

"Nagual kadının gemi s i b ir yerlerde batt ı , " dedi l a Gor­da zayıf b ir sesle . "San ı rım ıss ız b ir yerde yapayaln ız b ir hal­de ve ona yardım etmek için h içb ir şey yapınıyoruz .

"Hay ı r ! Hayır ! " d iye bağırdım. "O artı k burada değ i l . "

Bunu neden söylediğ imi tam o larak b i lm iyordum. ama, doğru olduğunu b i l i yordum. B i r an, ak ı l al ımız b i r hüznün der in li kler ine gömü ldük. İlk kez, benl iğ im in tanıd ığ ım bölü­münde var olan anı l ar ı i çinde gerçek, s ını rs ız b i r üzünç, ür­küntü verici b i r eks ik l ik hissett im. İç imde b ir yerlerde kabuk bağlayan bir yara yeniden açı l mı ş t ı . Geçmiş te olduğu g ib i bi lmenin ve gizemi n oluşturduğu b i r örtünün arkas ına sığı­namazd ım . B i lmemek, ben im i ç i n b i r m u t l u l u kt u . B i r a n iç in , teh l ikel i b i r b iç imde umutsuzluğa doğru sürük lendi ğ im i hisset t im. La Gorda engel led i bunu.

·

"Savaşçı , özgürl üğü arayan insandır, " d i ye fıs ı ldadı ku­lağıma. "Hüzün özgürlük değ i l di r. B u ndan kendim iz i kurtar­mal ıyız . "

Yansız l ık duygusuna sahip o lmak, don Juan ' ı n ela bel i rt­t i ğ i g ib i , yaşan ı lan durumlar ı yeniden değer lend i reb i lmek

1 42 RDYA GÖRME SANATI

için bir anlığına ara vermeyi içerir. Üzüntümün derinl il ikle­rinde onun ne demek istediğini anlamışt ım. Yansızlığa sahip­tim; bu zamanı doğru biçimde kullanabilmek için uğraş ver­mek bana kalmıştı .

İstencimin bunda herhangi bir rol oynayıp oynamadığın­dan emin değildim, ama birdenbire duyduğum o derin üzün­tü dağı l ıverdi . Ruh durumumun böylesine süratli ve kes in bir biçimde değiş imi beni telaşlandırmışt ı .

"İşte şimdi benim bulunduğum yere geldin ! " diye atıldı l a Gorda ona olanları anlattığımda. "Aradan geçen tüm bu yı l lara rağmen, biçimsizliği nas ı l kullanacağımı hala öğrene­medim. Bir anda bir duygudan diğerine umutsuzca sürükle­nip durdum. Biçimsiz olduğumdan için, küçük kız kardqlere yardım edebiliyordum, - ama aynı zamanda da, onların insafı ­na kalmıştım . Onlar, beni bir aşırılıktan diğerine sürükleye­bilecek güce sahipti ler.

"Sorun benin insan biçimimi senden önce yitirmemden kaynaklanıyor. Sen ve ben biçimlerimizi aynı anda yit irmiş olsaydık, birbirimize yardımcı olabi l ird ik ; böyle olduğu için ruh durumum, anımsayabildiğimden daha sürat l i bir biçimde inişler çıkışlar yaşıyordu . "

Biçimsiz olması konusunda öne sürdüğü sav ların bana hep düzmece göründüğünü itiraf etmek zorundayım. Benim anlayış ıma göre insan biçim inin yi t ir i lmesi zorunlu ol arak qsüremli bir süreci , kişi l ikte bir tutarl ı l ığı da kapsaması ge­rekirdi , oysa bu manik depresif duygusal yapısının ışığında, onun böyle bir konuma u laşabilmesi olanak dışı görünüyor­du. Bu açıdan, ona oldukça kaba davranmış ve haksızl ık et­miştim. İnsan biçimini yitirmiş birisi olarak bulunduğum ko­numda biçimsiz olmanın en azından ı lımlı ve dengeli bir ki­ş il ik yapısına zarar verdiğini düşünüyordum. Burada otoma­t ik duygusal bir güç sözkonusu değildi . Yansızlığın b i r özel­l iği olan kişinin kendi uğraşının içine gömülebilme kapasi te­si, doğal olarak, onun yaptığı her şeyi kapsar. Biç imsiz ol­manın sağladığı yarar, verilen kısa bir aradır, ama bunun için

İNSAN B iÇİ M İ N İ N YİTİRİLMESİ 1 43

gerek l i olan özd is ip l ine ve cesarete sahip o lunması koşuluy­la.

En sonunda la Gorda ' nı n geçm işteki davranış l a rı bana anlaşı l ı r görünmeye başlamış t ı . O, y ı l l ardır b iç ims izd i ama gerek l i özd is ip l ine sahip olamamış t ı . Bu yüzden de ruh duru­mundaki ani değiş ik l ik ler in ve eylem l er iyle amaçları nrasın­da var olan inanı lmaz derecedeki tutars ız l ık ların es i ri o luyor­du .

Nagual kadını i l k anımsayış ı ın ızdan sonra la Gorda ' y la ben , tüm gücümüzü topladık ve daha fazla anımsayab i lmek i ç i n günlerce uğraşt ık , ama anı lar tükenmiş g ib iyd i . Şahsen ben, anımsamaya baş lamadan öncek i du rumuma geri dön­müştüm. İç imde yığınla anın ın daha gömülü olduğunu sez­mekteydim, ama bunlara u laşamıyordum. Zihn im bomboştu ve diğer herhangi bir anıya i l işk in en ufak bir çağrı ş ıma b i le u laşamıyordum .

L a Gorda ' yl a b i rl ikte karış ık l ık v e şüphelerle dolu kor­kLınç b i r döneme g irm iş t ik . B iz im durumumuzda b iç ims iz­l ik , akla gelebi lecek en kötü güvens iz l i k duygu ları tarafın­dan kemir i lmek anlamın a gel iyordu . Kendimiz i don Juan ' ın e l lerinde birer kobay g ib i h issediyorduk . B izim iç in o, taıı ı ­mıdığımızı sandımız , oysa gerçekte hakkında h içb ir şey bi l­mediğ imiz bir i nsandı . Şüphelerimiz ve korkularım ız l a birbi­r imizi dolduru yorduk . E lbette , tart ışmalarımız 1 11 baş l ıca ko­nusunu N agual kadın oluşturuyordu. D ikkat im iz i onun üze­rinde odaklad ığ ımızda, an ı larım ız öyles ine kesk i n lq iyordu ki, nası l olup da onu unutmuş olduğumuzu bir türlü aç ık la­yamıyorduk . B u duru m da , don Juan ' ın gerçekte b i ze ne yapmış o lab ileceği konusunda sonu gelmeyen kurgul amalara yol açıyordu . B u varsayımlar sonuçta ku l lan ı lmış o lduğumuz duygusuna kolayca kapı lmamıza neden o luyordu .

Don Juan ' ın b iz i kend i amaçları i ç in ku l l anmış olduğu­mı . b i z le ri umutsuz, kendi kend imiz i tanıyamaz b i r hale ge­t i rd iğ in i düşündükçe büyük b ir öfkeye kapı l ıyorduk .

1 44 RÜYA GÖRME SANATI

Öfkemiz dindiğinde, üzerimize bir korku sindi-çünkü don Juan ' m b ize daha da kötü şeyler yapmış olabileceği dü­

şüncesinin yarattığı dehşet duygusuyla yüzyüze gelmiştik.

BİRLİKTE R ÜYA GÖRMEK

B ir gün , l a Gorda ' ya, s ıkınt ı larnnızı az da o lsa d indi rebi l ­mek üzere, b irl ikte bir rüvaya dalmayı önerd im . B u öne­

r iy i d i l e getird iğ im an, günlerdi r ben i rahat bırakmayan iç s ı ­k ı nt ıs ından değ i ş imi arzu lama yoluyla büyük ölçüde kurtu l a­b i leceğ imin b i l incine varmışt ım. Net b i r şeki lde anlamışt ım ki , l a Gorda i le aramızdaki soru n, fark ında o lmadan, sanki başka seçenek yokmuşçasına korku ve güvens iz l ik duygu ları üzerinde odak l anmamızdan kaynaklanıyordu ; oysa tüm de­neyimler imiz boyunca dikkat imiz i tam aksi yönde, yaşadık­l arımızın gizemi , o lağanüstülüğü üzerinde yoğunlaşt ırmamız seçeneği , b iz fark ında olmasak da, her zaman var o lmuştu .

La Gorda 'ya kavradık larımdan söz et t im. H iç karşı ç ık­madan ben im le aynı fik i rde o lduğunu söyled i . B irdenb i re canlanmış, s ıkınt ıs ı bir anda s i l in ip gitm iş t i .

"Ne tür bir riiya görmel iy iz sence?" d iye sordu.

"Kaç tür rüya vard ı r? d iye sordum.

" Birlikte rüya göreb i l i r iz ," d i ye yanı t verd i . " 'Bedenim

1 46 RÜYA GÖRME SANATI

bizim bunu daha önce önce yapmış o lduğumuzu söylüyor. Topluca rüyaya dalmıştık. B u bizim iç in çocuk oyuncağı olacak, tıpkı birlikte görmek gibi ."

"Ancak birlikte rüya görme için gerekli yöntemin ne ol­duğunu bi lmiyoruz daha," dedim.

"Birlikte görmenin de nasıl olduğunu bilmiyorduk, ama y ine de gördük. diye yanıt verdi . "Eğer denersek başaracağı­mızdan eminim, çünkü bir savaşçı aşama aşama ilerlemez. Önemli olan kişisel erktir sadece. Ve şu anda biz buna sahi­biz.

"İki farkl ı yerden başlamalıyız rüyalarımıza, bu iki yer birbirinden olabildiğince uzakta olmal ı . Rüyaya ilk giren di­ğerini bekleyecek. B irbirimizi bulduğumuz an, kol kola gire­ceğiz ve birlikte derinliklere dalacağız."

Rüyaya önce ben girecek olursam onu nasıl bekleyeceği­mi b ilmediğimi söyledim. B urada neyin olup bittiğin i o da tam olarak açıklayamıyordu, ama söylediğine göre, diğer rü­ya göreni beklemeye Josefina 'kapmak ' adını veriyordu. La Gorda, Josefina tarafından iki kez 'kapılmıştı ' .

"Josefina bu eyleme ' kapmak ' adını veriyordu, çünkü burada birimizin, diğerini kolundan yakalaması gerekiyor," dedi la Gorda.

Daha sonra bana bu kapmanın nasıl yapı ldığını göster­mek üzere, sağ önkolunu benimkiyle kenetledi, öyle ki, her ikimiz de birbirimizin dirseklerinin altındaki bölümü sıkı sı­kıya kavramıştık.

Bunu rüya sırasında nasıl yapabileceğiz?" diye sordum . Bence, rüya, akla gelebilecek en özel durumdu . "Nasıl olacağını bilmiyorum, ama seni kapacağım ," dedi

la Gorda. "San ırım bedeni m bunun nasıl olacağını b i l iyor. B ununla birl ikte, konuştukça daha da zorlaşır bu iş ."

Rüya görmeye, birbirinden uzak iki yerde başladık. Rü­yaya giriş önceden düzenlenmesi olanaksız bir süreç olduğu için, sadece yatıp uzanma zamanı üzerinde bir karara var-

BIRLIKTE RÜYA GÖRMEK 1 47

mıştık. Benim la Gorda ' y ı beklemek zorunda kalabileceğim olas ı l ığ ı bende büyük bir kaygı uyand ırı yor, a l ışkın olduğum biçimde kolayca riiyaya girmemi engel l i yordu . Huzursuzluk iç inde geçen on on bq daki kadan sonra , ding in 1 1yu11 ık/ ık

adın ı verd iğ im b i r duruma ulaşab i ld im . Y ı l l ar önce, riiya g örme konusunda bel l i b i r de neyim

kazandığımda, don Juan ' a rüyu gijrnıenin ortak b i rtakım aşa­maların bulunup bulunmadığını sorm uştum. Bana, son tah l i l ­de her rüya gôre1 1 i1 1 farkl ı o lduğunu söy lemi ş t i . Anc ak l a Gorda' y la konuştukça , k i ş i lerin riiyu gijm ıe sürec inde birta­k ım benzerl i k l e r in bu lu nduğunu kqfet m i ş t i m ve bunl ara bağl ı olarak riiya görmenin fark l ı aşamal a rı üzerine s ın ıfl an­dırıcı bir d izge gel i şt i rmeye ça l ı şmışt ım.

D in g in 11yu11 ı k/ık i lk aşamay d ı . Bu , k i ş i n i n a lg ı l arı n ı n uyku durumuna geçt iğ i , ama kend i s in in henüz b i l inç l i oldu­ğu aşamaydı . K i ş isel deneyim lerimde bu aşamaya her g i ri ­ş imde, t ıpk ı gözkapakları s ık ı s ık ıya kapal ı b i rin in güneşe baktığında gördüğü g ib i , akışkan kı rm ı z ımsı b i r ı ş ık a lg ı l ı ­yordum.

Rii.r·u giirmen irı i k inci aşamasına dinunı i/..: 1 1 vw11Uık ad ı nı veriyordum . Bu durumda, k ı rm ızı ı ş ı k , t ı pk ı b i r s i s bulutu­mın dağı ld ığ ı gibi cLığı l ı yor ve k i ş i , durağan bir görünüme, değ i ş ik unsur l ardan olu ş<ın bir tabloya bak ı yordu. Bu durum­da kiş i , üç boyutlu b i r res im , donuk b ir görüntü - bir manza­ra, bir yol , bir ev, bir k i ş i , herhangi bir şey görüyordu .

Üçüncü aşamaya ben , edilgen tan ı /,:/ı /..: ad ı ver i yordum. Bu aşamada riiycı g(>riicii artık dünyanın donuk b i r görünti.i ­süni.i değ i l , o layları gözleml iyor, t an ı k l ık ed iyordu. Burada, görsel ve i ş i tsel duyumları n başat l ığ ı , riiyu gijnnenin bu a�a­masını önce l ik le gözlerin ve kulak lar ın yaşadığı bir olgu du­rumuna get ir iyordu .

Dördüncü aşama, olayların iç ine sürüklen i len aşamayd ı . Bu aşamada riiya gôriicii, etkin olmaya, g i ri ş imlerde bul un­maya, zamanını i y i ku l l anmaya zorlanı yordu . Bu duruma di­

ııami/..: insiyatif' adını veriyordum.

1 48 R ÜYA GÖRME SANATI

La Gorda'nın beni bekleme konusundaki önerisi birlikte rüya görmemizin ikinci ve üçüncü aşamalarıyla i lgil iydi . Di­

namik uyanıklık adını verdiğim ikinci aşamaya girdiğimde, don Juan ve aralarında şişman Gorda'nın da bulunduğu çe­ş itli kiş ilerin yer aldığı bir rüya sahnesiyle karşı laştım. Ne olduğunu anlamaya fırsat kalmadan b irinin kuvvetle kolumu çektiğini hissettim ve 'gerçek ' Gorda ' nın yanımda olduğunu anladım . Sol tarafımdaydı ve sağ önkolumu sol eliyle sıkı sı­kıya kavramıştı . Elimi önkoluna doğru kaldırdığını rahatlıkla hissediyordum, böylece birbirimizi önkol larını kavramıştık. Daha sonra, kendimi rüyanın üçüncü aşaması olan edilgen tanıklık durumunda buldum. Don Juan bana, la Gorda ' yla bakmamı ve onu özümden b ir parça gibi-gözüm gibi-ko­rumam gerektiğini söylüyordu.

Onun sözcüklerle böyle oynaması bana büyük keyif ver­di . Orada onunla ve diğerleriyle birl ikte bulunmak bani ola-· ğanüstü mutlu ediyordu. Don Juan açıklamalarını sürdüre­rek, benci l l iğimi kullanabilmemin ve yararlı bir duruma ge­tinnenin ol anak dışı olmadığını söyledi.

Orada toplanan insanlar arasında genel bir samimiyet hakimdi. Don Juan ' ın bana söyle diklerine gülüyorlar, ama dalga geçmiyorlardı . Don Juan, bencil l iği , en rahat, gündel ik yaşamımızda yaptıklarımızla yararlı bir duruma getirebilece­ğimizi ; benim yaptığım her işte başarılı olduğumu, çünkü kimsenin beni mahvetmek gibi bir arzusunun olmadığını ve tek başıma bir ok gibi süzülmenin benim için çok zor bir iş olmayacağını söyledi. Bununla birlikte, la Gorda ' nın gözeti­mi bana verilecek olursa, bağımsız etkinliğim parçalara bö­lünecek ve hayatta kalab ilmek için kendime duyduğum ben­c i l i lgiyi , la Gorda 'yı da kapsayacak biçimde, genişletmem gerekecekmiş . Don J uan üzerine basa basa, ancak la Gor­da ' ya y ardım ederek esas görevimin yerine getiri lmesine i l işkin ipuçlarını bulabileceğimi söylüyordu .

La Gorda şişman kollarıyla boynuma sarıldı . Don Juan susmak zorunda kald ı . O kadar gülüyordu ki, sözlerini ta-

BİRLİKTE R 0 YA GÖRMEK 1 49

rnamlayamadı . Herkes kahkaha larla gü lüyordu .

Hem l a Gorda ' dan rahats ız o lmuş hem de utanmı� t ım . Kend imi kurtarmaya ça l ı ş t ım, ama kol l a rı nı s ık ı s ık ı boynu­ma sarmış t ı . Don Juan durmamı be l i rten b i r el hareket i yaptı . Şu anki utancıın 1 11 , iç imdek i utanc1 11 yan ında b i r h iç olduğu­mı söyled i .

Kahkaha ses ler i ku lak lar ı sağ ı r edecek ölçüde yüksel­m i şt i . Kendi m i çok mutlu h i s sed iyordum ama nas ı l davran­m am gerek t i ğ i n i b i lmed ig im iç in , La Gorda ' y l a uğraşmak zorunda kalmak beni rahatsız ediyordu .

O anda rüyamda bakış aç ım b irdenbi re değ iş iverd i-da­ha doğrusu, bir şey ben i bu sahneden çekip çıkartt ı ve kend i­mi e trafı seyrederken buldum. Kuzey Meks ika ' da b i r evdey­d ik ; d ik i ld iğ im yerden çev rem i kısmen göreb i ld iğ im iç in ne­rede olduğumu an layab i lm i ş t im . Uzaktan dağl a rı göreb i l i ­yordum. Arka tarafta , üs tü örtü lü b i r av ludaydık . İ nsanl ardan bazı ları b i rtakım i r i i skem l elere oturmuş lard ı : bunun la b i r­l ik te çoğu, ya ayakta dur u yorlard ı , ya da yere otunnuşlard ı . Orada bu lunan herkes i tan ıyordum. On a l t ı k i ş i y d i le r. L a Gorda benim yanımda ayakta duruyor, don J u an ' a bakıyor­du.

Aynı anda ik i fark l ı duyguyu b i rden yaşayab i l cceği m in ay rı m ı n a vard ı m . Ya riiyo g ijnne s ahnes i ne ger i dönerek uzun sü redi r y i t i rd iğ im b i r duyguya yen iden kavuştuğumu h issedecekt im, ya da şu andaki ruh hal im in yarat t ığı sahnele­re tarnk l ı k edecekt inı . R iiya sahnes ine ger i döndüğümde , kend imi güvende ve korunakl ı h i s sed iyordum; içi nde bulun­duğum ruh durumuy l a tan ık l ığ ımı sürdürctüğümdeyse kendi­mi y i t ik , emniyets iz , acı i ç inde h issediyordum. İç inde bu lun­duğum ruh durumundan hoşlanmadım, bu nedenle de riiya

sahnes ine geri döndüm .

Ş i şman Gorda, s e s i t ü m kahkahalara rağmen duyulacak b i r b iç imde, onun kocası olup olmayacağımı soruyordu . B ir anl ık sess izl ik oldu . Don Juan, ona ne söyleyeceğ i n i hesapl ı ­yor g ib i görünüyordu . Daha sonra el iy le ba�mı okşadı ve be-

1 50 R ÜYA GÖRME SANATI

nim adıma konuşabi leceğini , kocası olmaktan büyük mutlu­luk duyacağımı söyledi . H erkes b ağıra ç ağıra gülüyordu . Ben de onlarla birlikte güldüm. Bedenim gerçek bir haz duy­gusuyla kasıldı ama benim la Gorda 'yı aşağılamak gibi bir niyetim yoktu. Onun bir soytarı , ya da bir budala olduğunu düşünmüyordum. O bir çocuktu . Don Juan bana dönerek, ba­na ne yaparsa yapsın, la Gorda ' ya değer vermem gerektiğin i , onunla i l işkilerim sayesinde bedenimi eğiterek, e n zorlayıcı durumlarla karşılaştırdığımda bile rahat davranabilme yetisi­ni kazanmam gerektiğini söyledi. Ardından tüm topluluğa seslenerek, l a Gorda ' y la i l i şki kurmak türünden en yoğun gerginl ik koşu l ları altında başarı l ı o lduktan sonra, normal koşullar altında kusursuz olmanın çok daha kolay olduğunu belirtti . Konuşmasını sürdüren don Juan, benim durumlar ne olursa olsun la Gorda ' ya öfkeleneıneyeceğimi, çünkü onun gerçek velinimetim olduğunu; ancak onun aracı l ığıyla ben­cill iğimi yararlı bir duruma getirebileceğimi söyledi .

Gördüğüm rüya.va öylesine dalmıştım ki , bir riiya gi5rii­

cü olduğunu bi le unutmuştum. Rüyada olduğumu kolumun üzerinde hissettiğim ani bir baskı hatırlattı. Yanımda la Gor­da' nın v arl ığ ın ı h issediyor, ama onu görmüyordum. Orada yalnızca kolumun üzerinde bir dokunuş, tensel bir temas ola­rak vardı . Dikkatimi bu duyum üzerinde odakladım; tenimin üzerinde sıkı bir kavrayış gibiydi . Daha sonra la Gorda ta­mamen somutlaşt ı ; üst üste bindiri lmiş fi lm kareleri gibiy­di-bir filmdeki görüntü hileleri gibi . R üya sahnesi dağı ldı . Artık , l a Gorda ve ben, önkollarımız birbirine kenet lenmi ş , birbirimize bakıyorduk.

B irl ikte, bir kez daha şahit olduğumuz riiya sahnesine baktık . O anda, ikimizin de aynı şeyleri gördüğümüzden en ufak bir şüphem kalmam ıştı . Ş imdi , don Juan la Gorda 'ya b ir şeyler söylüyordu , ama onu duyamıyordum. Dikkatim riiya görmenin üçüncü aşaması olan edilgen ta11 1klıkla, ikinci apması olan dinamik uyamklık arasında gidip gel iyordu . Bir a ıı iç i ıı don Juan , şişman la Gorda ve diğer on altı kiş iyle bir-

BİRLİKTE RÜYA GÖRMEK 1 5 1

l ikte oluyordum, bir an sonra ise , şu anki Gorda i l e donuk bir sahneyi izliyor oluyordum .

Daha sonra bedenimde hissett iğim yoğun v e a n i b i r sar­s ıntı beni fark l ı bir d ikkat boyutuna geti rd i : Kuru b i r odun parças ı n ı n çat ırt ı s ına benzeyen b i r ses duydum. Küçük b ir patlama sesiydi bu, ama bana eklem lerin o lağanüstü yüksek sesle çatırdaması gibi gelmişt i . Kend imi riiymı ın b i rinci a�a­ması olan dingin 1tya111klık durumu nda buldum. Uyuyordum ama tümüyle b i l inç l iydim. Bu sak in l i k veren durumda o la­b i ld iğince uzun süre kalm aya ça l ış t ım, ama b i r diğer sars ınt ı beni o a n uyandırdı . B i rdenbire , l a Garda 'y la hirlikte riiya gôrdü.�iimiiziin ayrımın a vard ım.

Onunla konuşmak konusunda çok i stekl iyd im. O da aynı şeyi i stiyordu. B i rbirimize doğru koştuk ve konuşmaya dal­dık . Sakinleşt i ğ imde ondan, hirlikte giirdii,�iimıh; n)).•o s ı ra­s ında neler yaşadığ ın ı tüm ayrınt ı lar ıyla bana anlatmas ı n ı is­tedim.

"Sen i uzun süre bek led im," d i ye baş l ad ı . " Be n l i ğ i m i n b ir bölümü, seni yi t ird iğ imi h issed iyordu , a m a d iğer bölü­müm s in irlerinin bozuk olduğunu , sorunlarının bulunduğunu söylüyordu , bu nedenle de, bekledim ."

"Nerede bekledin, Gorda?" d iye sordum. "B i lmiyoru m , " d iye yanı t verd i . "() k ı rm ı z ıms ı ı ş ık tan

uzak laşmışt ım ama hiçbir şey göremiyordum. H içbir şey gö­remiyor, el yordamıy la i lerl iyordum. Be lk i de hfıl<l o k ı rm ı ­zımsı ı şığ ın iç indeydim, am a ı ş ık kırmızı değ i ld i . B u l undu­ğum yer şefta l i rengi hafif bir ış ığa bürünmüştü . Daha sonra gözl er imi açt ığ ımda karş ımdaydın . G i tmeye haz ı r görünü­yordun, bu nedenle sen i kolundan tuttum. Daha sonra etrafı ­ma bakınınca Nagual Juan Matus ' u , seni , kendimi ve d iğer­lerini gördüm . Vicente 'n in ev indeydik . S en olduğundan daha gençtin v e ben ş işmandım ."

Vicente ' nin ev inden söz etmesi bende birdenb ire b i r anı­y ı canlandırdı ve bu anım ı l a Gorda ' y a anlatmaya başlad ım . B i r gün kuzey Mcks ika 'da Zacatccas şehrinden geçerken,

1 52 R ÜYA GÖRME SANATI

içimden don Juan ' ın eski dostl arından b iri olan Vicente ' ye uğramak gelmişti . Bunu yaparken, farkında olmadan dünya­nın dışında bir bölgeye girdiğimi anlamamıştım, çünkü don Juan beni hiçbir zaman onunla tanıştırmamıştı . N agu al kaclııı gibi, Vicente de başka bir alana, farklı bir dünyaya aitt i . Ona bu ziyaretten söz edince, la Gorcla sarsıldı , ki bu boşuna de­ğildi ; onu çok iy i tanıyorduk; ona don Juan kadar, belki daha da fazla yakındık. Ne var ki , Nagual kadın gibi , onu da unut­muştuk.

Bu noktada, la Gorda 'yla büyük bir fik i r ayrı l ığ ına düş­tük. Vicente, Genaro ve S ilvio Manuel ' in don Juan ' ı n dost la­rı , onun yandaşları olduklarını birl ikte anımsıyorduk. B i rbir­lerine bağ lanmışlardı . La Gorcla' nın ve benim anımsayama­dığımız, onları neyin bir araya getirdiğiydi . Vicentc Kızı lde­rili deği ldi , gençl iğinde eczacıl ık yapmıştı. Grubun bilginiy­di ve hepsini sağlıklı tutan bir sağaltıcıydı. B itkibil i ıne tut­kuyla bağl ıydı . Onun bitkiler hakkında hayattak i en bi l g i l i insan olduğundan hiç şüphem yoktu. La Garda ve ben, don Juan ela dahil o lmak üzere herkese t ıbbi bitkiler hakkında bi ldikleri her şeyi Vicente ' nin öğrettiğini b i l iyorduk. Nes­tor ' l a özel bir olarak ilgileniyordu ve hepim iz Nestor 'un bir gün onun gibi olacağını düşünüyorduk.

"Vicente 'y i anımsamak beni kendi hakkımda düşünme­ye zorluyor," dedi la Garda. "Ne kadar tahammül edilmez bir kadın o lduğum gel iyor akl ıma. Bir kadının başına gelebi­lecek en kötü şey, çocuk sahibi olduğu, bedeninde del ikler bulunduğu halde küçük bir kız gibi davranmasıdır. Ben im sorumum da buydu . Ş irin olmak ist iyordum, ama boştum. Keneli kendimi rezi l etmeme izin verdiler, gerçek bir ahmak olmam için beni teşvik ettil er. "

"Kim onlar, Gorcla?" diye sordum. "Nagual, Vicente ve sana böylesine ahmakça davrandı­

ı • ı ı ı ı s ı rada Vicente 'nin evinde bulunan herkes ," l . : ı < ionla ' y l a birlikte bir şeyin farkına varmıştık. Onun

L ı l ı : ı ı ı ı ı ı ı ı i l n l i l ı ı l l' z tavırl ar ıy la uğraşmak iç in beni kurban

BiRLiKTE R Ü YA GÖRMEK 1 53

seçm i� Jerdi . O, herkese bu la� ınaya u ğra�m ı� t ı ama h iç k imse onun saçnıal ı k l arına kat lana ım� t ı .

" Yicente bana tahaınrn ü l ederd i . " ded i l a Gorda . "Be­n imle oynard ı . Hat ta ona amca derel i m . S i l v io Manucl ise b i r seferinde ona amca ded iğ imde o pençeye benzer e l ler iy le be­ni öyle b i r tu tmu�tu k i , neredeyse kol l an ın kopacak t ı . "

Dik kat i m i z i S i l v i o M anue l üzer i nde yoğ u n l a� t ı rı ıı aya ça l ı � t ı k , ama neye benzed iğ i n i aıı ı nı sayanıacl ık . Yarl ığ ı ı ı ı an ı ­l a rı m ı ıda h i ssed i yo rduk ama o b i r k i � i değ i l , y a l n ı ı.ca b i r duyguydu .

Riiwı sahnes i söz konusu o lduğu sürece, bunun gcçnı i� te bel l i b ir zaman ve bel l i b ir ınekan iç inde gerçekten ya�anı ı ı ı � b i r o lay ı ıı as l ın ;ı sadı k b i r sure t i o lduğunu an ımsayab i l i yor­duk ; ama bunun ne zaman o lduğunu aıı ı ıı ısayabi l ı ı ıck b i zler iç in henüz o lanabızd ı . Bununla b i rl ik te . ben i nsan larl a i l i � ­k i ler imdeki güç lük lere ka r � ı kend i m i eği teb i l mek üzere l a Gorcla ' y l a i l g i lend iğ im i aıı ı ın s ı yord u m . Güç top l umsa l ko­�u l l arda kend i m i rahat h i sset t iğ im bir ruh duru ımınu i ç sc l lq­t i rmek ben im iç in b i r zoru n l u l uk tu ve h i ç k i ı ı ısc bu konuda la Gorda 'dan daha iy i b ir eği tmen ol amazd ı . Ş i �man G or­d a ' y l a i l g i l i be l l i be l i r s i z a n ı l a r ımm neden i buydu , �· ünkü don Juan ' ı n emir ler in i harfi harfi ne yer ine get i rm i � t i m .

La Gorda, riira g örme sahnes i n dek i ruh cl u nımunda ıı hoşnut o lmad ığ ın ı be l i r tt i . O, ya ln ı zc a i zlemey i terc i h ed i ­yord i , ama ben, onu t iks ind iren eski duygul arı n ı an ımsaya­b ilmes i i ç in onu zorl ad ım. Rahats ız l ı ğ ı öy les ine artm ı � t ı k i , ona böyles ine i t ic i gelen bu duru mdan kurt u l m ak i ı; i n e l ime s ık ıca yap ı � t ı .

Ertes i gün tekrar hirllkre rıiyu giimıcvi brarl a�t ı rd ı k . O , yatak odası ı ıdaydı , ben ça l ı �ma odamdayd ı ın , ama h içb i r �ey olmad ı . Yal n ı zca rİİ \'(/Vll g i reb i lmek i ç i n harcad ı ğ ı m ız güç b i le b iz i b i tk i n bırakmaya yetm i � t i . İ l k denemem i zde e lde et­t iğ im iz ba�ar ıy ı y ine lemek üzere hafta la rca uğra�t ı k , ama na­ri leyd i . Uğrad ığ ım ız her ba�arı s ı z l ı k b i z i daha ö1ke l i ve daha h ı rsl ı yapıyordu .

1 54 R ÜYA GÖRME SANATI

İç ine düştüğümüz açmaz karşısında, birlikte rüya görme' girişimlerimizi bir süre için ertelemeye, rüya görme sürecini , bu sürecin kavramlarını, yöntemlerini daha yakından incele­meye karar verdim. La Gorda başta bu kararıma karş ı ç ıktı . Ona göre, rüya görme üzerine bildiklerimizi gözden geçir­mek üzüntülerimize ve hırslarımıza teslim olmanın bir başka yoluydu . B<ışarılı olmasak bile, girişimlerimizi sürdürmemizi yeğliyordu . Israr ettim ve sonuçta tesl im olarak benim görü­şümü kabul etti.

Bir gece birl ikte oturduk ve sakin sakin rüya görme ko­nusunda bildiklerimizi tartışmaya başladık. Kısa sürede, don Juan ' ın özel l ikle vurguladığı birtakım anahtar kavraml arın bulunduğu açıkça ortaya çıktı .

Birincisi , eylemin kendisiydi. Kişinin uykuya daldığın­da, düşlerinin unsurları , özellikleri ya da üzerinde henüz sa­hip bulunduğu bil inç tortusu üzerinde odaklanmayla varı lan benzersiz bir farkındalık durumu olarak başlıyor gibi görü­nüyordu.

L,!?on Juan ' ın ikinci dikkat adını verdiği b i l inç tortusu , yapmama uygulamalarıyla harekete geçiril iyor ve durdurulu­yordu . Rüya görmr'nin ortaya çıkmasında başlıca yardımın zihinsel dinginl iğin sağlanması olduğunu kabul ettik; don Ju­an bu duruma ' içsel söyleşinin sona erdirilmesi ' ya da kendi kendine konuşmanın yapmaması adını veriyordu. Bu durum üzerinde ustalık kazabilmem için don Juan bana, gözlerim ufuk çizgisinin tam üzerinde, mi l lerce yol yürütmüştü . Yön­temi iki yönden etki l iydi. Yıl larca süren denemelerden sonra içsel söyleşilerimi sona erdirmeme yardımcı olmuş, dikkati­m i eğitmişti . Don Juan beni uzun süre çevresel görüm üze­rinde yoğunlaşma konusunda zorlayarak, dikkatimi tek bir etkinlik üzerinde yoğunlaştırab ilme yeteneğimi geliştirmişti.

Daha sonra, dikkatimi denetim altında tutmayı başarıp bel irli bir iş üzerinde yoğunlaşarak saatlerce çalışmayı başar­dığımda-bunu daha önce asla becerememiştim--bana rü­

yaya girmenin en iyi yolunun dikkati göğüs kafesinin ucun-

BiRLiKTE R 0 VA GÖRMEK 1 55

da, m iden i n ü s t bölgesi üzer inde yoğ u n l a� t ı rm a k o l d u ğ u n u söy l em i ş t i . Be l i rt t iğ ine göre riivu g!irmck iç i n gere k l i o l a n d ikkat beden i n bu bölgesinden kaynak lan ıyorımış . R ii vuyu

doğru i lerleme ve aray ı ş i ç in gerek l i o l an ener j i , göbek del i ­ğin in dört beş sant im üzer i nde yer a l a n bö l geden yay ı l ı yor­muş . O, b u ene ıj i ye i s tenç ya da seç ıne , b i r < ı raya get i rme gücü adını veri yordu . Kadında ise , riiyu g!irnıc i ç i 11 gereken d ikkat de ener j i de rah imdeym i ş .

"B i r kad ı n ı n rii yulom1111 rahminden g e l d i ğ i nden hiç şüp­he yok, çünkü kadın beden i n i n merkez i rah i m d i r, " ded i l a Gorda . ' 'Benim durumumda, b i r rii vm·u baş l a m a k y a d a onu sona erd i rmek iç in yapmam gereke n tek şey d ik ka t i m i rah­min üzerinde odak lamaktır. Bunu rahm imin i ç i nde h i ssetıne­y i öğrend im. B i r an k ı rm ı z ı ms ı b i r parı l t ı görüyorum ve da­l ıp g id iyorum ."

"O k ı rm ı z ı ms ı parı l t ıy ı görmen ne kadar s ü rüyor ? " d iye sordum.

" B ir kaç saniye . D ikka t i m i rah i m üzeri nde oclak lamamla rüyaya da l ıp gitmem bir oluyor," d iye devam et t i . " K ad ın la rı h iç uğraşt ırmaz bu. B ir kadın i ç i n en zor olan , n a s ı l baş lana­cağ ını öğrenmektir ; içsel söyleş i m i susturup d ikkat i m i rah­min üzerinde yoğunlaş t ı rabi l mek b i rk aç y ı l ı m ı a l d ı . Be lk i de bir kadı nı n her zaman kend i s i n i k ı ş k ı rtacak b i ri ne gereks i­n im duymasının neden i bu.

"Nagual , beden im in o bölges in i h issedeb i l ıncm için gö­beğ i m in üzer ine soğuk, ıs lak çak ı l taş l ar ı ya d a bir ağ ı r l ı k yerleş t i r i rd i ; bana b i r k urşun pan; a s ı b u l m u ş t u b u i ş i ç i n . Gözler imi kapatmamı , d ik k at im i o nok ta üzerinde odak l am a­m ı söy lerd i . H e r se l 'c r i nde uykuy;ı da l a rd ı m . Ancak bu onu rahatsız e tmezdi . D ikLıt i r<ı h m i n üzer inde ucLı k l aş t ığ ı s ü rece k i ş in in ne yapt ı ğ ı öncı ı ı l i değ i lmi ş . E n .\oırnnda, üzerine h iç­bir şey ycrlq t i ri l rnccl e ıı de o ı ıokLt Li zer i ııde y oğu ıı l a� ınay ı iiğrencl i m ve b i r gli ıı tek baş ı ııı a riiya ı'o d a l m a y ı ba�ard ı r� Göbeğimde, >Jagual ' ın b i rçok kez a ğ ı rl ığ ı yer le ş t i rm i ş o ldu­ğu noktayı h issediyordum, .\oma b i rdenb ire her zaırnın oldu-

1 56 R ÜYA GÖRME SANATI

ğu gibi uykuya daldım ama bir şey tam rahmime doğru beni çekiyordu. Kırmızımsı parıltıyı gördüm ve daha sonra göre­bileceğin en güzel rüyaya daldım. Ancak , gördüklerimi don Juan ' a anlatmaya çalıştığımda bunun sıradan bir rüya olma­dığını anladım. Ona rüyamın ne olduğunu anlatabilmem ola­naklı değildi; kendimi mutlu ve güçlü hissediyordum. Bunun üzerine, bana tüm bunların bir rüya olduğunu söyledi.

"O günden sonra bir daha hiç üzerime ağırlık koymadı. Herhangi bir müdahale olmadan rüya görebil iyordum. Za­man zaman bana gördüklerimi kendisine anlattırır, sonra da talimatlar verirdi . R üya görmeyle yönlendirme bu olmalı .

\.1a Gorda'nın dediğine göre don Juan kendisine, dikkati sabit durumda kalmaya zorladığı sürece her şeyin rüya gör­meye yardımcı olan bir yapmama olabileceğini söylemişti . Örneğin don Juan , kendisiyle birlikte diğer çömezler yaprak­l ara ve kayalara bakmalarını söylemiş, Pabl ito ' yu kendi yap­mama yöntemini geliştirmesi iç in teşvik etmişti. Pabl ito işe, geri geri yürüme yapmamasıyla başlamıştı. Yönünü bel irle­yebilmek, b ir şeye çarpmamak için arada bir sağına soluna göz atıyordu. Ona dikiz aynası kullanmasını önerdim. O da bu fikrimden yola ç ıkarak, kendine üzerinde yüzünden on iki santim uzaklıkta, göz hizasının beş santim altında iki aynayı tutan b ir bölümün eklendiği tahta bir m iğfer yaptı. İki ayna, onun önünü görmesini engellemiyorlardı ve bir yan açı oluş­turacak biçimde konumlandırı ldıkları için de, arkasını tam olarak görebilmesini sağlıyorlardı. Pablito, 360 derecelik bir bakış açısına sahip olmakla övünüyordu. Bu buluşun yardı­mıyla Pablito, canı istediği zaman herhangi bir mesafeyi geri geri kat edebil iyordu.

K iş inin rüya görmek için kendis i için belirlemiş olduğu konum da ço� önemli b ir konuydu.

"Bunu Nagual bana daha önce neden söylemedi bilmi­yorum," dedi la Gorda, "ama bir kadın için başlangıçta en uygun konum dikkati rüya görme üzerinde odaklandıktan sonra bedeninin yere düşmesini sağlayacak biçimde bağdaş

BİRLİKTt· RÜYA GÖRMEK 1 57

kurmasıdır. Nagual bana bunu baş ladıktan neredeyse b i r y ı l sonra söylemiş t i . Ş imdi , o poz isyonda b i r an kal ıyorum , rah­mimi h issed i yorum ve hemen riiyo giinncye baş l ıyorum.

B aş l angıçta, l a Gorda g ib i ben de , yere uzanarak riiya

giiriiyordunı. Ancak b i r gün don Juan bana , en iy i sonuç ları elde edebi lmek i ç in ayak taban ları m ı b i t i ş t i rerek , kalçalarım yere değecek b iç imde yumuşak, i nce bir hasır örtünün üzeri­ne oturmam gerekt iğ in i söyled i . K alça eklemlerim in esnek oldukları n i ç i n , bundan o l ab i ld iğ ince y<ı rar l anab i leceği ın i , kalçalarımı has ır örtü üzerinde t am anlamıyla düzle� t i reb i le­ceğirni bel irt t i . Bu konumda riiyoyo g i recek olursam, beden i ­min yana doğru kaymasın ı ya da düşmes in i önleyebi leceği­mi, buna karş ı l ı k da gövdemin öne doğru eğ i leceği n i ve a ln ı ­m ın ayaklarıma değebi leceğin i ek led i .

B ü yük önem ta� ıyan b ir d iğer konu da rii wı giimıerıin

zaman lamasıydı . Don Juan b i ze , riiva giirme i ç in en uygun zamanın gecen in geç saat ler i ya da sabahın erken saat leri ol­duğunu bel i rtm i ş t i . Bu saat ler i terc ih etmes i n i büyücünün b i l g i ler in in k ı lg ısal uygulanması adın ı verd iğ i süreçle aç ı.k l ı ­yordu . Söyled iğ ine göre, sosyal b i r ortamda riiyo gören k i� i­n in, tek başına ve her türlü müdahaleden uzak ka lab i leceği koşu l l arı sağlaması gerek iyormuş . M üdahale derken be l i rt­mek istediğ i , d iğer i nsanların varl ık ları değ i l , onlar ın d ikkat­l e r iy le i l g i l i ym i � . Don Juan ' a göre, dünyadan kaçmak ve g iz lenmek an lamsızdı . Ona göre k i ş i terk ed i lm i ş , ıssız b i r yerde b i l e o lsa, d iğer riiyo görücülerin d ikkatler i b i ze müda­halede bu lunmayı sürdürürmüş , çünkü b i ri nc i d ikkat ler in in sab it l e ş t i r i lmes i enge l lenemezm i ş . İ nsan bu l unduğu yerde ancak, b i rl ik t e o lduğu k iş i l er in büyük b i r bö lümü uykuya daldığında b ir inci dikkat in sab it lcş t i r i lmesi nden k ı sa b i r süre iç in kend in i kurtarabi l i rm i ş . B u saatler çevremizdeki insan­ların b i r inc i d ikkatler in in uykuya daldığı zamanm ış .

B u sözlerinden sonra don Juan , i k i nc i d ikkat i tan ım la­maya g ir i � t i . Don Juan ' ın aç ık lamas ına göre, k i ş i n i n rii yası -

1 1 1 11 ba�ında gerek duyduğu dikkat i , rli wı /)()yunca bel i rl i b i r

1 5 8 R ÜYA GÖRME SANATI

nesne üzerinde durması gereki yormuş . Ancak dikkat im iz i harekets iz duruma getirerek olağan b i r düşü gerçek b ir rüya­ya dönüştürebi l irmiş iz.

Don Juan ayrıca, rüya s ırasında gündel ik yaşamımızda ku l landığımız dikkat mekanizmalarını aynen kul lanmamız gerektiğini, birinci dikkatimize, algıların şekilsiz ve karma­karışık ortamını farkındalığın düzenl i dünyasına dönüştüre­b i lmek üzere büyük b i r güç ku l lanarak, dünya üzerindek i nesneler üzerinde odaklanmanın öğretildiğini açıkladı .

Don Juan bizlere, ikinc i d ikkatin şans getiric i iş levinin bulunduğunu da açıkladı . Ne denl i çok uygulanırsa, arzu edi­len sonucu elde etme olası l ığı da o denl i yüksek olurmuş . Ancak, bu da genelde dikkatin b i r i ş lev iymi ş ve gündel ik ya­şam ımızda öylesine kanıksanmış k i , bunu fark edemiyorınu­şuz b i le; bir olayla karşı karşıya geldiğimizde, bunu bir kaza ya da tesadüf eseri olarak görürüz ve bu olayın bizim onun öyle olmasını istediğimiz için ortaya çıktığını aklımıza geti r­mczmışı�

İk inci dikkat üzerine konuşmalarımız, d iğer bir önemli konuyu, rüya gören bedeni gündeme getirdi . Don Juan, la Gorda ' yı bu konuya yönlend irebi lmek iç in ik inci d ikkatini mümkün olduğu ö lçüde sabit b ir biçimde rüya sırasında uçu yor olma duygusunun unsurları üzerinde odaklama görevin i verm işti .

"Rüya sırasında uçmasını nasıl öğrendin?" diye sordunı la Gorda'ya . "Bunu sana öğreten oldu mu?"

"Bu dünyada bunu bana Nagual Juan Matus öğretti," el i ye yanıt verd i . "Rüyadaysa, yüzünü asla göremediğim b i r i bana yol gösterd i . Bu, yalnızca bana ne yapımım gerektiği ıı ı söyleyen bir sesti. Nagual bana rüya sırasında uçmayı öğren me görevin i vennişti , ses ise bana bunun nasıl yapılacağın ı öğretti . Olağan bedenimden, yan i elinle tutab ileceğin bede nimden rüya göre n heden irne geçebi lmeyi kendi kencl iı l ll· öğrenebilmek yı l larımı aldı . "

"Bunu bana anlatmalısın, Gorda," dedim.

. . . . . . BiRLiKTE RUYA GORMEK 1 59

"Sen rüyanda bedeninden uzak l aşt ığ ın ı gördüğünde rü­

wı gi5ren hedenine geçmey i öğreni yordun , " d iyerek devanı ett i . "Ancak, bana sorarsan N agual sana özel l ik le herhangi bir görev vermedi , bu nedenle de sen b i ld iği n yolda devam ett in. Oysa bana, rüya gören /Jeden imi kul l anma görevi veri l ­ın i şt i . Küçük k ız kardeşlerin de görev leri buydu. Bana gel in­ce, bir kez düşümde b ir uçurtma g ib i uçtuğumu görm üştüm .

Nagual ' a bunu anlatt ım, çünkü havada süzülüyor olma duy­µusundan çok hoşlanm ı ştım . Sözlerimi çok ciddiye a ld ı ve hunu benim iç in b ir görev durumuna geti rd i . Rüya görmeye

haşladığı an , k i ş i n in an ımsadık l ar ın ın a rt ık b ir düş deği l , rü­\'(t olduğunu söyled i .

" B öylece rüyada uçman ı n yol l arı n ı bu lmaya ç a l ı ş t ı m . Ancak , gerekl i koştı l l arı sağ layamıyordum. R iivanı ı etk i le ­ı ı ıeye çal ı ş t ım , ama bu i ş leri daha da zor laşt ı rd ı . En sonunda N agu a l benden , kend i m i zorl amaya son verı ıı e ın i , bunun kendi kendine ort aya ç ıkması n ı beklememi i s ted i . Yavaş y a­vaş , rüyamda uçmaya baş lad ım . Bu , hep b ir kad 1 11 ses i oldu­gunu düşündüğüm bir sesin bana ne y apmam gerek t i ğ i n i si iy lemeye baş lamasından sonra gerçekleşt i .

" Kusursuz biç imde uçmaya baş ladıktan sonra , Nagua l l ıana rüyamda uçtuğum s ırada yaptı ğ ım her şey i uyan ık ken dL· yapmam gerekt iğ in i söyledi . K ı l ıç d i ş l i kaplan sana nefes ; ı l ı nayı gösterd iğ inde seni n de böyle b ir fı rsatın o lmuş tu . An­\ ak sen rüyanda as la b ir kapl ana dönüşmedin , bu nedenle de ı ı yanıkken bunu gerekt iği biç imde gerçekleşt i reb i lmeyi başa­ı ; ı ı ı ıadın . Oysa ben , rüyamda uçmasın ı öğrend im . Dikkat imi ı ı i ı·a gören hcden im üzer inde odak l a yarak , uyan ı k ken b i r ı ı ,: urtrn a g ib i uçab i l i yordum . Sana b i r s e terinde gösterıı ı i ş­

ı ı ı ı ı , zira rüya gi5rcrı hedenimi kul lanmayı öğrend iğ imi gör-1 1 1 \' l l i i s t iyordum ama sen olan b itenin fark ında değ i ld in . "

Havada gerçek b i r uçurtma g ib i aşağı yukarı sa l l anarak l ırn i korkut tuğu gü n den bahsedi yord u . B u olay bana çok . . ı ,: ı ı ıa gel m i ş , akla mantığa s ığd ıramaın ı � t ı ın . B u Li.ir o lay lar-1 . ı k ar�ı kar� ıya geld iğ imde bunla rı gene l l i kle a� ı rı s tres ko-

1 60 R ÜYA GÖRME SANATI

şu l ları alt ında oluşan algılar olarak değerlendirir im. Yoğun stres anlarında, algı l arın duyu organları tarafından büyük öl­çüde çarpıtı labilieceğine inanırım. Bu açıklamam hiçbir şey i açıklığa kavuşturmuyordu, y ine de mantığımı rahatl atmama yardımcı oluyordu.

La Gorda 'ya rüya gören hedene dönüş adını verdiği sü­reçte, salt uçmanın yinelenmesinin ötes inde başka b irtakım gerçeklerin de bulunması gerekt iğini söyledim.

Yanıt vermeden önce bir süre düşündü . "Nagual sana da söylemi ş olmal ı , " dedi , " "bu dönüşün

gerçekleşmesinde ası l öneml i olan, tüm ağırlığın ik inci dik­kat üzerinde yoğunlaşmasıdır. Nagual , dünyayı oluşturan şe­yin dikkat olduğunu söylemi şti; elbette k i haklıydı . O, d ikka­tin üstadıydı. Sanırım, riiya gören bedenime dönüş için ge­reks in im duyacağım tek şey i n d i kkat i m i uçma üzer i mk odaklamam olduğunu keşfetme iş in i bana b ırakt ı . B urada önemli olan dikkati riiyaya yöneltmek, uçma sı rasında yaptı­ğım her şeyi gözlemlemekt i . İk inc i dikkat imi bu yol la eğ ite­bild im . Bir kez somutlaştıktan sonra, dikkat i hafifçe de olsa ayrıntılar ve uçma duygusu üzerinde odaklamak daha yoğun biçimde uçuş riiyas1111 ortaya çıkartıyordu ve riiya giirme ar­tık beni m için sıradan bir iş oluncaya değin havada süzülü­yordum.

"Böylece , uçma konusunda ikinci dikkatim keskinlqti . Nagual bana riiya gören bedenime dönüş görevi n i verd iğ in­de , uyanık durumda ikinci dikkatimi harekete geç irmem ge­rektiğini kastediyordu bence. B irinci dikkat , yani , dünyayı oluşturan dikkat, tam olarak aşı lamaz; ama, eğer i kinci dik­kat yeterince yoğunlaştırı lm ışsa, bir sürel iğine yerini ik inci d ikkate bırakabi l ir. Doğal ol arak rüya g(·İrmck ikinci dikkatin bir tür yoğunlaştırı lmasıdır. Yani , diyebilirim ki, rüya giirc11

hcdene döneb i lmek için uyanık durumda, bıkana dek riivo

görme çal ı şması yapımın gerekir. " "İstedi ğin an riiya gören hcdcninc dönebi l i r mis in? d iye

sordum.

BiRLiKTE R lJYA GÖR!v!EK 1 6 1

" Hayır , bu o kadar kol ay değ i l , " dedi l a Gorda . " U yanık­ken uçmayla i lg i l i dev in im leri ve duyumları y inelemey i öğ­rendim, ama her i stediğimde uçamıyorum. Daima riİ\'O gii­ren heden inıe bir engel ortaya ç ık ı yor. K im i zamanlar bu en­gel in zayı fl adığ ını h issediyoru m : böyle zamanl arda bcdcıı i ıı ı özgür ka l ı yor ve t ıpk ı riiyodo olduğu g i b i uçabi 1 i yorum.

La Gorda ' ya kendi deney im imden söz e t t im ve don J u­an ' ın ik inc i d ikkat im i eğitmek üzere lı<1 1 1a üç görev verd iğ in i anlat t ım. Bu görevlerin b ir inc i s i , rii_wı s ı ras ında el leri m i bu­labi lmekt i . Daha sonra benden , b i r bölge bulmamı , d i kkat i m i h u bölge üzerinde yoğun l a� t ı rmamı ve daha sonra da gün iç inde rii_\ 'U gijrerck bu bölgeye ula� ıp u l a�amay: ıcağı ııı ı sap­tamamı istem iş t i . Bana o a lana t an ıd ığ ım b i r i n i , terc ihen bir kadını ye rlqt i rınem i önerd i . B u k i � i n i ıı ik i görevi bu l unu­yordu : bir inc i s i , rüya göreli.iği.im s ı rada gen,;ektrn urada bu­l unduğumu kanı t layabi lecek kolayca ayrım ına v:ırı l aııı ayan deği�imlcri bel i rlemek, ik inc i s iyse, tam ol arak i k inci d ikkat i ­ı ı ı in baş l ayacağı ufak ayrı nt ı l arı seçmek.

Riiya göriiciin iin bu konuda karş ı l aşacağı en ci ddi sorun , gündel ik yaşamın d ikkat i i ç inde kes in l ik le ayrım ına varı lma­yan ayrın t ı lar üzerinde ikinci d ikkat in kes in t i s i z bir biç imde sabi tle�mes i , böy le l ik le bunları n geçerl i l ik ler in in önünde ne­redeyse a� ı l amaz b i r enge l in o luşturu l mas ı ycl ı . K i � in in riiva­ı lo görmeyi i s ted iğ i �ey, onun günde l i k ya�amda üzerinde dikkat in i sabi t le�t i rmek i s tediğ i �ey değ i l d i r.

Don Juan, k iş in in ik inc i d ikkat in i dev in ims izlqt i rmeye yaln ızca öğrenme dönem inde ça l ı ş t ığ ın ı be l i rt t i . B undan son­r a , ki� in in ikinci d i�katin karşı kon u lması ncrcclcysc o lanak­' '' çek imine kar�ı mücadele etmesi ve çevres indek i her şeye v : ı l nızca öyles ine bakması gerek iyordu . Riiwı s ı ras ında k i ş i ­ı ı i ı ı her şey i o labi ld iğ ince k ısa süre iç inde gözlemesi gereki­vordu. Herhangi b i r şey üzer inde odakl anı l cl ığ ında, k iş i de­ı ı l·t i ın in i y i t i ri yordu .

Don Juan ' ın bana verd iğ i en son genci görev, bcde ı ı im­' i l 'n uzak la şmakt ı . B u n u ancak kısmen başarab i lm i � t i ın _ve

1 62 R ÜYA GÖRME SANATI

tüm uğraşlarım içinde rüya görme konusunda elde ettiğim tek gerçek başarının bu olduğuna inanıyordum. Don Juan, gündelik yaşamın ait olduğu dünyayı rüya sırasında deneti­mim altında tutabilecek ölçüde rüya görme duygusunu ku­sursuzlaştırmamdan önce beni terk etti. Tam rüya gördii,�üm zamanla gündelik yaşamımın yer aldığı dünyanın kaçını lmaz bir b iç imde kesişeceklerini düşünüyordum ki , onun ayrılma­sı , bunu engelledi.

İkinci dikkatin denetimini açıklayabi lmek için, don Juan istenç kavramını gel i ştirm işti . Söylediğine göre istenç', b i r enerj i alanı olarak bedenin saydamlığı üzerinde çok büyük bir denetim oluşturulması; bir yetkinlik düzlemi veya bir sa­vaşçının yaşamına belirl i bir dönemi nde birdenbire ortaya çı ­kan bir varoluş durumu olarak tanımlanabilirmiş . Mutlak bir sessizlik anının ardından bedenin ortasından yayı lan güç, b i r anlık yoğun dehşet ya da derin üzüntü biçiminde cleneyiınle­niyormuş ; ama her durumda kişinin hissett iğ i , bir mut l u luk anı deği lmiş , çünkü mutluluk anının, savaşçının, beden in saydamlığından yararlanarak sess iz l iğe dönüştürebi lmes i iç in gerek duyduğu yoğunlaşma üzerinde zayıflatıcı bir etki­si bulunuyormuş .

"Nagual bana, bir insan için üzüntünün dehşet duygusu kadar güçlü olduğunu söylemişti ," dedi la Gorda. "Üzüntü, bir savaşçının kanl ı gözyaşları dökmesine neden olur. Her ik is i de bir sessizlik anı getirirler. Ya da, sessizlik kendil iğin­den çıkar ortaya , çünkü savaşçı sessizl iği elde edeb i lmek için yaşamı boyunca uğraşmıştır. "

"Senin böyle b ir sessizl ik anınını hissettiğin oldu mu hiç?" diye sordum .

"Elbette oldu, ama nasıl bir şey olduğunu anımsayamı ­yorum," dedi. "Bunu sen de ben de yaşadık ama ikimiz dL· hiçbir şey anımsamıyoruz. Nagual bunun bir karanlık an , iç­sel söyleşinin sustuğu andan bile daha sess iz bir an olduğun ı ı söylemişti . Bu karanlık, bu sessizlik, ikinci dikkati yönlen dirme, emir verebi lme, harekete geçirme amacın ın ortay; ı

BiRLiKTE RÜYA GÖRMEK 1 63

çıkmasına neden olur. B u y üzden buna istenç <rdı nı veriyo­rum . Amaç ve etkisi istenci oluştururl ar; Nagual bu ik is in in birb i rl erine bağl ı olduğunu söylemişt i . Tüm bunları bana rü­

yada uçmayı öğrenmeye çal ı şı rken anl atmışt ı . Uçma amacı uçma duygusuy la sonuçl arn r. "

Ona b i r gün istenci deney im leme olas ı l ığ ın dan umudu­mu kestiğ imi söyledim.

' 'Deneyiml eyeceksin ," dedi l a Gorda. "Sorun , ne s'enin ne de benim b ize ne olduğunu fark edebi l ecek ö lçüde güçl ü b i r kavrayışa sah ip olmamamız. B iz kendi istenç-/erinı i:.i h is­sedem iyoruz, çünkü onun, örneğ in öfkelenmek gibi , her za­man yapt ığ ımız ya da hissett iğ imiz b i r şey olması gerekt iğ i ­ne inanı yoruz . Oysa isten�· çok sessizdir, fark edi lemez. İs­tenç öteki benl iğe a i tt i r. "

" Hang i öteki ben l ik , Gorda'i" d i ye sordum. "Neden söz ett iğ imi b i l i yorsun," d iye yanı t verdi k ı saca .

l?iiya giirdü,�ümıh:de öteki benl iğ imi zde yaşarı z . Bugüne de­ğin say ıs ız kez ötek i benl iğim ize gird i k, ama eksiks iz değ i l i z henüz . "

U zun b i r sess i z l ik o ldu . Henüz eks iks iz o lmad ığ ımız ı söylemek l e hak l ı olduğunu kabu l lendim. S onsuz anlaml arı olan bir sanatın ycn iyetme çömezler i olduğumuzu h i ssed i ­yordum. Ancak daha sonra bel k i d e la Gorda ' nı n başka bir şeyden söz ed i yor o lab i l eceği d üşünces i ak l ıma ge ld i . Bu mantık l ı b i r değerl endirme değ i ld i . Karın boşluğunda kar ın­calanmaya benzer bir duygu h issett im ve onun belk i de fark­lı bir şeyden söz ett iğ in i clüşündüm. Hemen sonra, bu soru­ı ıuıı yan ı t ın ı hissett im. Zihn imde b i r y ığ ın farkl ı farkl ı dü­şünce be l ird i . Her şey i n orada olduğunu b i l i yordum , önce göğüs kafes im in ucunda ve daha sonra zihnimde. S orunum , b i ldikleri m i sözcüklere dönüştürecek den l i sürat l i b i r b i ç im­de çözüın leyememekt i .

La Gorda b i r yorum ya d a davran ış la düşünce sürecime ı ı ıüdahale etmedi . Ağz ın ı b i le açmadan bek l iyordu. B ana öy­ksine i çten bağlanmışt ı k i , herhang i bir şey söylemesine ge-

1 64 RÜYA GÖRME SANATI

rek kalmam ıştı . Uzunca bir süre daha daha bu birl iktelik duygusunu ya­

şadık ve bu duygu ikimizi de sardı. La Gorda ve ben yavaş yavaş sakinleşt ik. En sonunda konuşmaya başladım. İk im i ­z in de ortak olarak bildiği şeyleri yinelemem gerekmiyordu ama aramızdaki fik ir al ış veri ş i n i yeniden canlandırabi lmek için, ona hangi yönlerden eksik olduğumuzu b i ld iğ imi söyle­dim, ne var ki b ildiklerimi d i le getiremiyordum.

"B ildiğimiz bir çok şey var," dedi . "Ancak y ine de, bun­ları kendi amaçlarımız için kull anamıyoruz. Çünkü b i ldikle­rimizi nasıl ortaya ç ıkartabileceğimiz i b i lmiyorum. Sen bu baskıyı yeni yeni h issetmeye başladın . Bense y ı l lardır yaş ı ­yorum bunu . B i l i yorum , ama b i l emiyorum. Çoğu zamaıı kendi içimde yolculuklara çıkıyorum ve bildikleri mi anlat­maya çalqtığımda tıpkı bir budala gibi davranıyorum ."

Ne demek i stediğini anl ıyordum ve bunu yaşıyordum. istenç ve onun öteki benlik adını verdiği kavram üzerine t l i ­müylc kı lgısal , apaçık şeyler b i l iyordum, ama ne b i ld iğ im konusunda tek bir söz söyleyem iyordum; bunun nedeni ko­nuşmaktan sıkılıyor ya da çekin i yor olmam değ i ld i . Yalnız· ca, nereden başlayacağımı , bildiklerimi nasıl düzenleyeceğ i ­m i bi lmiyordum.

"istenç ikinci dikkat üzerinde öyle bir denetim oluştur u ı k i , ona ötek i beni i k adını veririz ," dedi la Garda uzun b i r sessizl ikten sonra. "Bütün uğraşmalarımıza rağmen, ö t d i benl iğin ancak çok küçük bir parçasını b i lebi l i yoruz. NaguaL b i lgimizi tamamlamayı bize bıraktı . Bu , bizim anımsama gii

. . ' ' revımız. Aklına bir şey gelmiş gibi avuç içiyle alnına vurdu. "Aman Tanrım ! Öteki benl iğ i anımsıyoruz ! d iye bağı rd ı

avazı çıktığı kadar, ç ı ldırmış gibiydi . Daha sonra sakin lc:1t ı ve kıs ık bir sesle konuşmasını sürdürdü. "Şurası açık ki b i ı orada bu lunduk ve bunu anımsamanın tek yolu da ş imdi yap t ığımız gibi rüya gören heden/erimizi, hirlikre riiya gördii,� ı i

müz sırada fırlatmamız.

BİRLİK11:' R Ü YA GÖRMFK 1 65

"N.iiyo gi!rcn hcden leriıni:i C ı r l a t m ; ı k ı ıc demek'?

"Gen; ıro ' rn1 1 1 kend i rii_ı·u g iiını hcdcı1 1 1 1 i n as ı l fı rl a t t ı ğ ı n ı göz l e r i n l e görclii n , " ded i . " Ya v a � b i r k u r� u n g i b i yer i n d e n fırl am ı � t ı ; g ii rü l tü l ii b i r ç aL Lı y ı � l ;ı b i r l i k t e cll i n y e v i b e d e n e k e n d i n i b i r y a p ı � ı y o r b i r ç ö z ü yo rd u . N a g u a l b a n a G e n a­ro ' n u n rii_ı·a giircn hcdcn inin n or m a l y;ı� a m ı m ızda y;ıpabi ld i ­ğimiz her � e y i yapab i l d i ğ i n i söy l e nı i � t i ; s e n i s a r s m a k i ç i n

;ıy n ı �ck i l de sess izce a rkandan sana b i r \; ok k e z yak J ; ı� ııı ı � t ı . Nagua l ' l a Cienaro ' n u n n e y i n pe� imk o l d u k l a rı n ı � i ıı ıd i a n l ı ­

yoru m . Sen i n a n ı nı s anı an ı i s t i yo rl a rd ı v c b u n u gc rçe k lc � t i r­

ınek i ç i n gözler i n i n önii nde Genaro k e n d i n i rn giirc 11 hcdc ­

ı ı i n i fı r l atara k i n aıı ı l nı ;ız beceri l e r serg i l i yordu . A n c a k b i r s o ­nuç alamadı l a r. "

" ' Oı ı u n rii_\'ll giircn hcdc11i 1 1 i1 1 i \· ı rnk o l d u ğ u n u a s l a a n l a­yam ad ı m , " d e d i m .

" ' B u n u a s l a a ı ı Lı y a nı ad ı ı ı t,,: ii n k ii i z l e m i y o rd u ıı , " d e d i . "Geııarn, örneğ i n yemek yeme k . i ç me k g i b i rii_rn giircn hc­dcn in y a p a m a y a c a ğ ı � e y l e r y a p m ;ı y a \· ;ı l ı � ; ı rak h u n u s a n a göstermeye ç a l ı � l ı . N ag u a l b;ı ı ı a . G e n a ru ' n u n s ı ç a rak d a ğ l a rı t i t reteceğ i n i siiy l c yere k se n i n l e e ğ l e n d i ğ i n i s iiy !e ı ı ı i � t i .

" N ed e n rii ı·u giiren heden buıı l a rı y apa m ;ız! " d i ye sor­dum.

' 'Riiyu gi5rcn heden ye ı ı ıe y a da içme n i ye t i n i de net l cye­ı ı ıez de on d an , " d iye yaı ı ı t verd i .

' ' B u n u n l a n e elemek i s t i yors u n , Gorda!" d i ye sord u m .

" 'Genaro ' n uıı en b ü y ü k b a� arı s ı , riiyu s ı ra s ı n d a bede n i n ı ı i ı·eıini öğ ren m i� o l m a s ı y d ı , " d i ye aç ı k l ad ı . "O, se n i n ba� l a­ı ı ı ı� o l d u ğ u n i � i b i t i rm i � t i . Tii m beden i n i o l ab i l d iğ i nce k u sur­· . ı ı ı. bir b i ç i mde riivm·u dö n ü � t ü reb i l i yord u . J\ ı ı c a k . rii wı gi>­ı ı ·n hede11i1 1 niı·eıi fizikse l bede n i n 1 1 i ı·cıi1 1dc1 1 o l d u kç a fark l ı ­d ı r. Örne ğ i n , rii_ı·u gi>rcn heden b i r d u v a rı a � a b i l i r, \' Ü n k ü ı ı ,_- ı ı p g i tmen i n n İ \'ctinı b i l i r. F i z i k s e l bede n , yl'. ı ı ıek YL' ı n e ıı i n 1 1 1 1 · l ' fi1 1i b i l i r. aın ;ı o rt<ıda k a v bu l ın aıı ı n ı ı ı ı·c ı i 1 1dc1 1 h a bers i z -. ' d ı r Gcıı aru ' ıı u ıı fi z i ks e l bccle ıı ı i -; i ı ı b i r d u v ar ı ı ı i <,· i ı ıc.il'.ıı geç­ı ı w s i , riiyu giirc11 hcdcn i11in yem e k yl'.ml'. s i k ad a r o l a n ak s ı z-

166 RÜYA GÖRME SANATI

dır. " La Gorda, söylediklerini tartıyormuş gibi bir süre için

sustu. Ona herhangi bir soru sormadan önce biraz beklemek istiyordum.

"Genaro yalnızca rüya gören bedenin niyeti üzerinde us­talaşmıştı," dedi yumuşak bir sesle. "Öte yandan Si lvio Ma­nuel , niyetin en büyük üstadıydı . Yüzünü bir türlü çıkartama­mamızın nedenini şimdi anlıyorum. Çünkü o, hiç kimseye benzemiyordu. "

"Bunu ncrden çıkartıyorsun Gorda?" diye sordum. Ne demek istediğini bana anlatmaya çalıştı. Ama sözle­

rinde tutarl ı l ık yoktu . B irdenbire gülümsedi. Gözleri parladı . "Buldum! " diye bağırdı. Nagual bana Silvio Manuel ' in

niyetin üstadı olduğunu, çünkü onun daima öteki benliğinde yaşadığını söylemişti. O gerçek bir şefti . Nagual ' ın yaptığı her şeyin ötesine geçebilmişti . Asl ında, Nagual 'ın senin so­rumluluğunu üstlenmesini sağlayan da oydu ."

La Gorda'nın söylediklerini duyduğumda büyük b i r ra­hatsızlık hissettim. Midem bulandı ve bunu ondan giz leye­bilmek için büyük bir çaba harcadım. Ona arkamı döndüm ve elimle ağzımı tıkadım. B ir an için sustu ve daha sonra içinde bulunduğum durumu görmezlikten gelmeye karar ver­miş gibi bana doğru ilerledi . Konuşmasını sürdüreceği yerde bana bağırmaya başladı. Artık bizi mutsuz eden şeyleri açığa ç ıkartmanın zamanının geldiğini söyledi . Mex ico Ci ty 'de olanlardan sonra göstermiş olduğum öfkenin hesabını sordu. Ona olan hıncımın, diğer çömezlerle bana karşı birlik olma­sından deği l , maskemi düşürmek üzere onlara katılmas ından kaynaklandığını öne sürdü. Ona içimde artık bu tür duygula­rın bulunmadığını söyledim. Ancak o bu konuda oldukça ka­tıydı. Onlarla yüzleşmediğim sürece bu duyguların bir şekil ­de ortaya çıkacaklarını öne sürdü. S ilvio Manuel ' le aramda­ki bağların meselenin en can alıcı noktasını oluşturduğu ko­nusunda ı srarlıydı .

Bu sav ı duyduktan sonra ruh durumumda ortaya çıkan

BİRUKTF; R ÜYA GÖRMEK 1 67

değiş ikl ik lere inanılmazdı . İk i farkl ı k i ş i olmuştum -biri öf­keden kudurmuş , ağzı ndan köpükler saçan bir de l i , diğeriyse sakin, gözlemci b ir k i ş i l ik . M idemde müthiş acı veren bir ka­s ı l m a h i s se t t im ve has ta land ı m . A ncak kas ı lmaya neden o lan , bulant ı deği l , kat lan ı lmas ı o lanak dış ı bir öfkeydi.

En son unda sakinleş tiğimde, davranış larımdan u tandım ve i leride benzeri olayların pat lak vermesi olası l ığı beni kay­gıl andırdı.

"Gerçek doğanı kabul lendiğin zaman bu öfkeden kurtu­l acaksın ," dedi la Garda kayıtsız bir ses le .

Onunl a tartışmak istedim , ama bunun yarars ız ol duğunu b i l iyordum. Kaldı ki , kapıldığım öfke krizi tüm eneıj im i tü­ketmi şt i . Eğer la Gorda haklıysa, ne yapacağımı b i lmez b ir hale ge lme düşüncesi beni gü ldürdü. Daha sonra, eğer Nagu­al kadını unutabi l i rsem, her şeyin mümkün olabi leceğin i dü­şündüm. Acı bir şey yemişim gibi boğazımda bir yanma h i s­settim. Tıpkı arkamda bana sess izce yaklaşan birin i görmüş gibi bedenim ani bir tel aş la sars ı ld ı ve o anda daha önce h iç fark ına varmadığ ım b i r şey h isset t im . La Gorda hak l ı yd ı . S i l v io M anuel benl iğimi el ine geçirm işti .

La Garda bunu ona söylediğimde y üksek ses le gü ldü . Kendi s in in de S i l v io Manuel ' le i l g i l i b ir şey hat ırl ad ığ ın ı söyledi .

"Onu bir insan olarak, Nagual kadını anımsadığım gibi anımsamıyorum," diye devam e t t i , "ama Nagual ' ın onun hakkında bana söylediklerini anımsıyoru m . "

"Sana n e söylemişt i?" diye sordum . "S i lv io M anue l ' in yeryüzündeyken El ig io g i b i o lduğunu

söylem işt i . B ir gün tek b i r iz b ı rakmadan ortadan kaybolmuş ve öteki dünyaya gitmiş . Y ı l l arca nerede olduğunu k imseler bilememiş ; daha sonra bir gün geri dönmüş . Nagual , S il v io Manue l ' i n nerede olduğunu ya da neler yaptığını anı msama­dığını söyledi , ama bedeni değ i şmiş . Dünyaya öteki ben l i ­ğinde dönmüş ."

"Nagual başka neler söyledi , Gorda?" d iye sordum.

1 68 . . .. RUYA GORME SANATI

"Daha fazla bir şey anımsamıyorum," diye yanı t verel i . "Sanki b i r s i s tabakasının iç inden bakıyordum."

Zihinlerimizi yeterince zorlayabi lsek, S i l vio Mamıcl ' in kim olduğunu ortaya çıkarabileceğimizi hissediyordum. B u­mı ona söyledim. L "Nagual niyetin her yerde varolduğunu söylemişti ," eledi

la Garda birdenbire. "Bu ne anlama geliyor?" diye sordum. " B ilmiyorum," dedi. "Yalnızca akl ıma ge len şeyleri söy­

l üyorum. Nagual ayrıca, dünyayı oluşturan şeyin nivct oldu­ğunu söy !emişt i ."

Bu sözleri daha önce ele duyduğumu bi l iyordum. Don Juan ' ın da bana aynı şeyi söylediğini , ama benim bunu unut­muş olduğumu düşündüm.

"Don Juan sana bunu ne zaman söyledi?" diye sordum . "Ne zaman söy lediğini anımsamıyorum," dedi. " "Ancak

bana insanların , bu bağlamda tüm canlı varl ıkların niveı in esiri olduklarını söylemişti . Onun pençeleri arasındayız. Bi ­ze istediği her şeyi yaptırabil iyor. B izi harekete geç iren güç o. H atta bizi ö ldüren de o.

"Bununla bir l ikte, b i r savaşçı olduğumuzda niyetin bi­zimle dost olacağını söylemişti . B izi bir sürel iğine özgür bı­rakır ; kimi zaman, sanki bir süredir bizi bekl iyormuş gibi ge­l ir bizi bulurmuş . Don Juan bana kendis inin niyetin yalnı zca bir dostu olduğunu söylemişti-oysa Si lv io Manuel niyetin

ustasıydı ." İç imde dolup taşan, dı şarı ç ıkmaya çal ış <ın gizli an ı lar

vardı. Yüzeye u laşmak üzereydiler. B ir an için yoğun bir düş kırıklığı yaşadım, daha sonra pes ettim. S ilvio Manuel ' le i l ­g i l i b i lgi leri ortaya çıkartmak artık beni i lgi lendirmiyordu .

La Gorda ruh durumumda o luşan bu deği ş imi , S i l vio Manuel ' le i lgi l i anıları m ızla yüzleşmeye henüz hazır olma­dığımızın bir bel irt is i olarak yorumladı .

"Nagual kendi n iyetiyle neler yapabi leceğini hepimize

!J/RLIKTE R UYA GORMEK 1 69

gösterd i , ' ' dedi b irdenbire . " 'N i vc ı i çağ ı ra rak b i rt ak ı ı ı ı şeyle­r in görii n ınes i n i .sağla yab i l i yordu . "

Bana, eğer w;ınak i s t iyor.sam, z i h n i ın i u<,· ına 1 1 /ycıi üze­r i nde toplamaın gerekt i ğ i n i söy le ın i ş t i . B an a kendi z i h n i n i LI\' llla üzeri nde nas ı l toplad ı ğ ı 11 1 gösterdi v e havada .s H; raya­rak. dev b i r uçurtma g ib i b i r da i re ç i zd i . Ya da el inde b i rta­k ı ın �eylerin bel i rmes i n i sağ layab i l i yordu . B i r çok �eyin n i ­yet i n i hi/di.�ini v e n i ve ı ederek bu �ey ler i çağ ı rab i lceeğ i n i söyleın iş ı i . Onun la S i l v io M anuel aras ı ndak i fark , 1 1 ircıi 1 1 us­t ;ı s ı o larak S i l v io M anuel ' i n , her �ey i n 1 1 i vcıi 1 1 i b i l i ı ı ıe s i ycl i .

Ona bu an l a t t ı k l ar ı rnn daha faz l a aç ık l aına gerekt i rd i ğ i n i söy led i ın . Z ihn i ndek i düş ünce ler i aktarab i l ınek i ç i n uygun sözcükler bu l maya ça l ı � ı yordu .

· · B e n , riiyo /orı 1 1 1d1 1ki uç· u ş ıı ırnl a deney i m l c d i ğ i ın tüm duyguları y i ne kıne yo luy la uç ına 1 1 /rc/ 1 1 1 1 öğre n d i ın . " ded i . B u , yal n ı zca b ir iyd i . N agual kendi yaşaııı 1 11 chı yü1. lerce şey i n 1 1 ivcıi1 1 i i iğren ın i � t i . Ancak S i l v io :VJ ; ımıe l , kaynağ ı n kend is i ­ne g i t t i . Oradan 1 1 i \·cıi 1 1 öt.ünü ald ı . Herhang i b i r şey i n n ı ycıi­

ni öğren ınek 1.orunda değ i l d i . Kend i .s i 1 1 i ı ·cıli b i r o l ı ıı u ş ı u . B u defa ela h içb i r arzusu ka l ın aını �t ı . ç· ünkü 1 1 i rcıi1 1 ke nd ine a i t b i r arzusu yoktur. Bu yüzden i.ı tc1 1 < , koıı u .su ı ıda N agual ' a ba­ğ ı ın l ı o l ın a k zo ru ndayd ı . D i ğer bir dey i ş l e , S i l v i o M amıe L Nagual ' ı n i s ted iğ i her �eyi yapab i l iymdu . S i l v i o Maı ı LIL' l ' i n niyetini Nagual yön lend i r iyordu . Ancak , 0Jagual ' ı n d a h içb i r arzusu ka l ınad ıi!. ı i c i n , coi!.un l uk l a h i <· b i r s e " "aırn1ad ı l a r. "ı •. , , • " \ J J _,,)

SAG VE SOL YAN B İLİNCİ

La Gorda ' yla rüya görme üzerine sürdürdüğümüz konuş­mal ar, yalnızca birlikte rüya görme konusundaki açmaz­

l arımız ı çözdüğü için değil, aynı zamanda bu kavra mları en­telektüel bir düzleme oturtabi ld iğ imiz için de son derece ya­rarlı oldu. B u komı üzerinde konuşmak bizleri meşgul edi­yor; huzursuzluğumuzdan b i r an iç in de o lsa s ıyrı lmamız ı sa�l ı yordu.

Dışarıda iş imin olduğu bir gece la Gorda' y ı b i r te lefon kulübesinden aradı m . Bana bir mağazaya gitt iğini ve orada benim, v itr indeki manken ler in ard ına sakl anı yor ol duğum duygusuna kapı ld ığ ın ı söyledi . Onunla eğlendiğ im i düşün­müş ve bana müthiş öfkelenmiş . B eni yakalamak amac ıy la mağazan ın iç inde koşuşturmuş . Daha sonra da , gerçekte, be­nim yanımda sık s ık yaptığı bir şeyi huysuzluk nöbet ine ka­pıldığını anı msıyor olduğunun farkına varırnş .

Daha sonra , aynı anda b i r kez daha /Jirlikte riiya gi5rme­

n in zamanının geldiği sonucuna v ardık. Konuştukça, iç in:ıiz-

172 RÜYA GÖRME SANATI

deki iy imserl iğ in yeniden canlanıyordu . Eve acele iç inde gi t­t im.

B ir inci aşamaya , dingin ııyanık l ık duru muna kolayca u laşt ım . K arın boşluğumdan da lga dalga ateşlerin yükseld i ­ğ i , g irişimim izden çok başarıl ı sonuçlar e lde edeceğimiz dü­şüncesine dönüşen bedensel b i r haz duydum . fakat , ard ın­dan, bu düşüncenin yerin i s in ir l i b ir bekleyiş a ld ı . Düş ünce­ler imin göğsümün m erkezinde h i sset t iğ im s ı zıdan kaynak ­landığını b i l iyordum. Dikkatimi burada odak l ad ığ ım an, s ız ı kayboldu. Tıpkı açıp kapatab i leceğim bir elektrik ak ımı g i ­b iyd i .

S ızı bir kez daha, b u kez önceki lerden çok daha ş iddeti i b i r b iç imde baş lad ı ğ ında , kendimi la Gorcla ' y la yüz yüze buldum; b ir köşeyi döner dönmez onunla çarp ı �mı� ıın g ib i . Onu izlemeye dald ım. Öylesine gerçek ve öyles ine oydu k i uzanıp ona dokunmak istedim. O an içimde, o n a cluyabilccc­ğ im en saf, en t insel sevecenl ik duygu ları kabard ı . D indire­mediğim hıçkır ık lara boğu l dum.

La Gorda bu ani düşkünlüğümü bastırabi lmek için ace­ley le kol lar ımızı b irbirine kenetlemeye ça l ı � t ı ama k ımı lda­yamıyordu . Çevre mize b ak ı ndı k . Göreb ilecek bir manzara fil an yoktu. B irdenbire b i r gerçeğin fark ına vard ı m , ve la Gorda ' ya birbirimizi izlemeye daldığımız iç in riiyu sahnesi­ni kaç ı rm ış o lduğumuzu söyledim. Onunla konuşurken, yen i b i r durumun içinde bulunduğumuzu hisssett im. Kendi sesim beni ürkütmüştü. Tuhaf, sert , it ic i bir sest i bu . İ rk i ld im.

L a Gorda h içb i r şey kaçırmad ı ğ ı m ız ı , farkl ı b i r şeyin ik inci d ikkat imizi y ak al ad ığın ı söyledi . Gül ümseyerek, ç ı ­k ardığı sese şaşırd ığ ın ı bel i rten, dudaklarını şaklatır g i b i b ir hareket yaptı .

Rüyada konuşmak benim için yeni ve etk ileyici bir �ey­di , çünkü konuştuğumuzu diiş/emiyor, gerçekten kon u�uyor­duk. B u da, rı"iyamda merdivenden aşağı i lk inme çaba larıma benzeyen büyük bir çaba gerekt iriyordu.

Ona s e s i m i komik bu lup bu lmadığ ın ı sordum. Ba� ın ı

S AG V E SOL YAN B İLİ N Cİ 1 73

s a l l ad ı ve yüksek ses le g ü l d ü . Ci ü lc rkeıı ç ı kart t ı ğ ı ses bana �a�k ı ıı l ı k veriyordu . Don Genaro da son derece t uh a f ve kor­k u tucu sesler ç ı ka rt ı rd ı ; Lı Gorda " n ı n g ü l ü � ü de bu t ü rdend i . B i r süre sonra . l a Gorda " y l a b i rl ik te niyu giiren hcdc1 1 /cn11 1 i­�e kendi l iğ i m izden g i rd i ğ i m i z i n ayrı ı ıı 1 11a vard ı m .

E l i n i tu tmak i s ted im . Dene d i m . a m a kol u m u yer i nden k ı p ı rdatam ı yord u m . Böyle b ir d u ru m d a hareket etme konu­sunda bel l i b ir dene y i rn i ın olduğu i �· i ıı . l ;ı Gorda ' n ı n y a n ı n a g i tmeyi i s ted im . Amac ım onu k u c a k l a m a k t ı , a m a onun öyle­s i ne yak la� t ım ki , beden leri m i z b ir le�t i . B i r b i rey o larak ken­d i m i n fark ı n dayd ı m a m a ay1 1 1 z a m a n d a , k e nd i m i la G or­d a ' nı n b i r parças ı g ib i h i ssedi yordu m . B u duygudan son de­rece ho�·l and ı m .

B ir �ey d u ru mu m uzu bozuncaya kada r, b i rb i r im ize ke­net lenm i ş bir biç i mde ka ld ı k . Etrafı i ncelemem gerek t iğ i h i s­s i ne k ap ı l d ı m . B ak ın d ı ğ ı m da, bu bölge y i dal ıa önce de ke­s i n l i k le görmüş o lduğum duygusuna kap ı l d ı m . K u m tepec ik­leri n i andı ran küçük , yuvarl ak tümsek ler ara s ı ndayd ı k . Göre­b i l d i ğ i m i z k adarı y l a her y an ı m ı z bu t üm se k l'er lc d o l u y d u . Aç ık sar ı renk l i , k u ınta� ından, y a da pü türl ü k ü k ü rt kabart ı ­l arından yap ı l m ı � g i b i görü n üyorlard ı . Gökyüzü d e a y n ı rek­teydi ve son derece boğuc u görün üyordu . Hav acfo sarı ms ı b i r s i s t abakas ı y a d a gökyüzünde be l l i n o k t a l a rd a n a ş a ğ ı l a ra doğru i ne n sarı renk l i b i r t ü r buhar

_vard ı . L a Gorda ' n ın v e ben i m normal b i ç i m de nefes a l d ı ğ ı m ı z ı

fark ett i m . Göğsüme dokunamıyordum ama s o l u k a l d ı ğ ı m da göğsü m ü n gen iş led i ğ i n i h i ssediyord u m . A n la ş ı l a n , s a rı buhar tabakası b iz im iç in zararl ı değ i l d i .

B ir l ik te h areke t etmeye b a� l a d ı k . Yava�ça . d i k k at l i b i r b iç imde , y ü rü r g i b i i le r l i yord u k . K ı sa b i r s ü re i le r led i k ten sonra b i tk in düş tüğümü h i sset t i m , l a Gorda da ben i m l e ay 1 1 1 duru m daydı . Yüzey i n hemen üzer i nde, k ayar g ib i i ler l i yor­duk ve öyle an la� ı l ı yordu k i , bu �ek i lde i ler lemek, i k i nc i d i k ­kat i m i zi son derece yoru yord u; o lağanü .� t i.i düzeyde b i r yo­ğun la�ma gere k t i r iyordu çünkü . Norm alde o lduğu g i b i yü rü-

1 74 RÜYA GÖRME SANATI

meye çalışmıyorduk, ama sonuç aynı o luyordu . Hareket et­mek, aralıklarla enerji patlamaları gerektiriyordu. Amaçsız­ca, öylesine yürüyorduk, bu nedenle de sonunda durmak zo­runda kaldık.

La Gorda bana bir şeyler söyled i . Sesi o den l i kısıktı ki , zar zor duyulabi l iyordu . G iderek ağırlaşan bölgelere doğru b i linçsiz bir halde i lerlediğimizi , o yöne doğru i lerlemeye devam edecek olursak basıncın giderek artacağını , somıçta bizi öldüreceğini söylüyordu .

Hemen geri döndük ve geldiğimiz yöne doğru i lerledik, ama bitkinlik peşimizi bırakmadı. Her ikimiz de öylesine yo­rulmuştuk ki, artık ayakta duramıyorduk. Yere yıkıldığımız anda rüya konumuna geri döndük.

O anda ben çalışma odamda u yandım, la Gorda yatak odasında.

Uyandıktan sonra ona söylediğim ilk şey bulunduğumuz o boş, ıssız bölgeyi daha önce birkaç kez gördüğüm oldu . B u

manzaranın en azından iki farklı yönünü görmüştüm; biri tü­müyle düz bir alan, diğeriyse kum tepeciklerine benzeyen çı­kıntı ların kapladığı diğer bölge. Konuşmamı sürdürürken, aynı görsüyü yaşayıp yaşamıdığımızı sonnayı bi le gereksiz bulduğumu fark ettim. Durdum ve ona duyduğum coşkuya kapılarak kendimi kaybettiğimi söyledim: sanki bir tatil yol­culuğuna çıkmıştım ve bu yolculukla ilgili notlarımı onun notları i le karş ı laştırmak istiyor gibi davranmıştım.

"Böyle bir konuşma için hayl i geç oldu ," dedi içini çe­kerek, "ama eğer seni mutlu edecekse , neler gördüğümüzü anl atırım ."

Büyük bir sabırl a , gördüğümüz, söylediğimiz, yaptığı­mız her şeyi anlattı . Kendisinin de daha önce o ıssız bölgede bulunduğunu, oranın tümüyle ıssız bir yer olduğunu, bildiği­miz dünyayla diğer dünya arasında bir yer olduğunu bildiği­ni söyledi .

"Burası , p aralel ç izgiler arasındaki dünyadır, " diye de­v am etti . "Buraya rüyada u l aşabil iriz . Ancak, bu dünyayı

SAÔ VE SOL YAN B İLİNCİ 1 75

terk ederek d iğer dünyaya, paralel ç izg i ler in ötes indek i dün­yaya u l aşabi lmek i ç in , bu alanı tüm beden imiz le aşmam ız gerekir."

O ıssız bölgeye tüm bedenler imizle g irme düşünces i ak­l ıma gel ince tüm bedenim irki l d i .

" 'Sen ve ben oraya t üm beden leri m izle g i rd ik , " d iye de­vam ett i la Gorda . Bunu anımsamıyor musun?"

Don Juan ' ın gözetim i a l t ında o bölgeyi ik i kez görınüş olmamın dış ında b i r şey anımsamı yordum. İk i seferinde de o deneyi m i z ihn imden s i l i p a tmış t ım, çünkü bu m anzarayı san­r ı l andırıcı bi tki ler in etk is i a l t ındayken görınüş tüm . Zihnimde değer lendirerek, bu göri.i ngüyü duygu lar ımın e tk i l e ş im iy le o luşan deneyimler, k iş i se l görsülcr o l arak nitelcnd i rııı i ş t im . Aynı sahneyi fark l ı koşu l l ar a l t ında gördüğümü anımsamı­yordum.

' 'Sen ve ben bedenlerimiz le ne zaman g i t t ik oraya'? " d i ­ye sordum.

"B i lmiyorum ," ded i . · 'Orada daha önce de bulunduğunu bana söy lediğ i nde orayl a i l g i l i be l l i be l i rs iz b i r an ı uyandı zihnimde. Sanı rım ş imd i , an ım s am aya başladığ ım o lay la rı tamaml am ak üzere bana yardım etme s ı ras ı sende. Henüz düşüncelerim i toparlayamıyorum , ama S i l v io M anuc l ' i n Na­gual kadın ı , seni ve beni yan ına al arak o terk ed i lm i ş bölge­ye götürdüğünü anıms ıyonı m . Ne var k i , b i z i neden oraya götürdüğünü b i lm iyorum. Riiv({(Jo ela değ i ld ik hem."

Anlat t ık ları nın bundan sonras ını duyamadım. Zihnim, şu ana değin aç ık l ığa kavuşamamış b i r şeylere yönelm iş t i . Ka­famın i ç inde amaçsızca dolaşan düşüncelerim i

. düzene soka­

bi lmek iç in uğraş ıyordum. B ir an için y ı l lar önces ine , içsel söyleş im i henüz s u s tu ramadı ğ ı m y ı l l ara geri döndüğümü h issett im . Daha sonra s i s kaybolmaya baş ladı . Düşüncele­r im, ben im b i l i n ç l i yönlendi rmem o lmak s ı z ın , b i r düzene g i rmeyi başard ı lar ve bunun sonucunda, b ir zamanlar dene­y imlediğim karmakarış ık anımsayış parı l t ı l a rı s ı ras ında kıs­men de olsa anımsayab i ld iğ im bir o lay la i l g i l i b ir anı tüm

1 76 R ÜYA GÖRME SANATI

boyutlarıy la ortaya çıktı. La Gorda haklıydı , bir zamanlar don Juan bizi , olasılıkla dinsel inaklardan esinlenerek "araf" adın ı verdiği b i r bölgeye götürmüştü. Aynca la Gorda ' nın bu sırada rüyada olmadığımızı söylemekte hakl ı olduğunu da bi l i yordum.

Don Juan o gün, Si lvio Manuel ' in önerisi üzerine , Na­gual kadın , la Gorda ve beni bir araya getirmişt i . Don Juan bana, orada toplanmamızdaki amacın , kendi kendime, ama nası l olduğunu bilmeksizin, en yoğun d ikkat biçimin in yer aldığı, b i l i nc in eri şi lmesi zor, özel bir bölümüne ulaşmış ol­mamdan kaynaklandığını söyledi. Don Juan ' ın sol sol taraf adını verdiği o bölgeye daha önce u laşmıştım, ama bu çok kısa sürmüştü ve onun gözetimi altında gerçekleşmişt i . Bu deneyimin bel l i başlı öze l l iklerinden bir i , don Juan ' l a i l i şk i s i bulunan b izler iç in taşıdığı en büyük değer, don Juan ' ın kimi zaman ' si s duvarı ' adını verdiği sarımsı bir buhardan oluşan, devasa bir duvarın v arlığını algılayışımız olmuştu. Bu s isten duvar her zaman sağ tarafımda yer alıyor, ufuk ç izgis inden sonsuzluğa doğru uzamyordu. Sis ten duvar, başımı çevirdik­çe ya sağa ya da sola doğru dönüyor, hiçbir zaman yüzümü ona çeviremi yordum.

O gün, gerek don Juan, gerekse Si lv io Manuel bana s is duvarından söz etmişlerd i . S i lv io Manuel ' in , konuşmasını bit irdikten sonra, tıpkı bir kedi yavrusuymuş gibi la Gorda 'yı ensesinden yakalayarak onunla bir l ikte s is kümesin in ötes ine geçtiğini anımsıyorum. Gözden y itişlerin i b i r anlığına da o l ­

sa görebilmiştim, çünkü don Juan bu arada bir yolunu bulup beni duvarın karşısına getirmişti . Beni ensemden kavrama­mış, s ise doğru itmişt i ; bir an içinde kendimi o bomboş man­zaraya bakarken bulmuştum. Don Juan, S ilvio Manuel, Na­gual kadın ve la Gorda da oradaydılar. Ne yaptıkları beni hiç i lg ilendirmiyordu . Son derece tats ız ve bunaltıcı bir baskı­bir tür bitkinl ik hissediyor, nefes almakta zorlanıyor, çıldıra­cak gibi oluyordum . B oğucu , sarı renkl i , alçak tavanl ı bir mağaranın iç inde olduğumu ayrımsadım . B asıncın bedenim-

SAÖ V E SOL YA N B l l l i\ C I 1 7 7

de ya rattığı etki öyle s ine yoğuıı l aş ıııı�tı ki . artı k ııe ks a la­

maz ha le ge lıni�t i ııı . Saııki t üm hedeıısel i�levleriııı durnıu�­t u: bedeniııı iıı hiç bir biil ü ııı iinü l ı i s s edeıııiyorduııı. Yiııc de.

hareket ede bil iyor. yürüyebiliyor. ko l Lırııııı uzatab i l iyor. ha­şııııı döııdüre hi l iyorduııı . Elleriııı i b l ç :ılarııııııı ti1.eriııe koy­m uştuııı. Kalçalar ı ı ııda . hatt:ı avuç Lırııııda h i ç b ir şey lıissct­

ıııiyorduııı. Bacak l arıııı ve kol larım yerli yerıı ıdeydiler aıııa dok uııulabilir bir varlı k l arı yuktu.

K orbıyl: ı N agul kadıııııı kol uııa yapış tım ve deııge s iııi bozduııı. ı\ııcık. oııu \'.l' keıı beııiın ka .slarııııııı güc iiııı değildi . Kas lar ı ı mLı ya da i s k e l et yapııııc la nr o l :ııı bi r g ü ç değ i ld i b u . bedeııiııı i n taııı ıııerke1. iııdcıı kayıı:ı k Lııııyordu.

Bu glidi bir ke z daha deııcıııek üz.ere. Lı G orda 'yı yaka­ladım. O lıııLı l lıtuııuııc: ı . . seııcl e l edi . Dalıa so ıır:ı. on l ar ı sar­

san eııcıjiıı iıı. oıı lar:ı vaııt uz gibi yapı�aıı s opamsı b ir \·ı kıııtı­daıı kayııaklaııdığıııı ayrıın s:ıdıııı . Çıkııı tı . bedeıı iıııiıı ort:ısı­na yerl qtirilııı i � t i .

Tüııı buııLır b ir aıı i \· iııdc o lup bitııı i�t i . H rnıL'ıı ardımbıı. keııdiıııi te krar acı ve korku i ç i mle ba�ladığıııı ııoktada bul­

dum. S e ssizce. yardıııı i ster gibi S ilv iu VI :ınue l · e baktım. Ba­k ı ş larııııa k arşılık vni ş b i ç iııı inde ıı k a v bo l cluğuıııu :ııılaclıın . Ci ö1.leri soğuk ve i Lıde s i zdi. Doıı Ju :ııı baııa ark : ısıııı döııdii

ve kavr:ıyabi lıııcıı iıı öte.s i nde bedeıı sL' l bir cle lı ş L' t duygusu içinde deriıılcrdcıı g e l en b ir t i trrnıeyl c sarsıldıııı . D : ım:ı rl a­rııııdaki kaııııı k:ıyıı:ıdığıııı l ı i ssediyorcluııı. buııuıı ııeclcıı i l ı i s ­settiğiııı : ı�ın sıcak dl' ğ i 1 . i \· iıııdeıı ge kıı v e patl:ıııı:ı n oktas ı ­n a ulaşaıı b ir h:ıs 1 11 \· duygu s uydu.

LDoıı Ju :ın ralıatlaııwıııı ve keııdiın i i i l Liıııüıııe terk etıııc­ıni buyurdu. Öliiııceyc k:ıdar orada k :ılıııaın gne kti ğiııi, ola­ğan ü stü bir 1.;·aba göstererek k or k uıııu ka bullenec ek o lur sam lıuz.m i \· i mlc ölc b i kceğiıııi . ııılicade l eye girişece k o l ur.sanı can �·e k i şerL' k öleceğimi söyl e d i .

O güııe değiıı beııiııı l c \' l lk : ı z koııu�aıı ·Si l vio M aıı uc l , b u kez koııuşınay:ı ba�ladı ve kapıldığıııı clclı�ct duygusunu ka­bul l enebilın cııı i \·in gere k l i olan enerjıııi ıı bcdcn iıııiıı ortasın-

1 78 RÜYA GÖRME SANATI

da yer a ld ığ ını, b aşarı l ı a l ımının tek yolunun tart ışmadan ka­bullenmekte , ümidi kesmeden tesl i m o lmakta yat t ığ ın ı bel ir t­t i .

Nagual kadın ve l a Garda son derece sakindi ler. Orada ölmekte olan tek k i ş i bendi m . S i lv io M amıe l , enerj i m i bu şe­k i lde harcarsam, sonumum çok daha ç abuk geleceği n i , ken­dimi ş imdiden ölü k abul etmem gerekt iğ in i söyled i . Don Ju ­an, kendis i n i iz lemeler i iç i n N agual kadına ve l a Gorda ' y<ı i şaret etti . B an a arka ları n ı döndüler. Ne yaptıklarını göreme­dim. Tüm bedeni mde güç lü b i r t i trq im h issediyordum. Bun­l ar ölüm h ır ı l t ı la rıyd ı ; mücadelem sona erın iş t i . A rt ık önem­sem iyordum. Ben i öldürmekte o lan aş ı l amaz dehşet duygu­suna tes l i m oldum. Beden im, beden in olarak gördüğüm bi­çim, kendi n i ölümüne tes l im etm işt i . Dehşet duygusunu ka­bu l len irken, bel k i de def ederken, ince bir bulı;ırın-kükürı sarıs ı çevren in i ç i nden yükselen beyazımsı b ir sa lg ının-be­den im i terk ett iğ in i ayrımsadım.

Don Juan geri dönerek yan ıma geldi ve merakla beni in­celedi . S il v io M anuel uzaklaşarak la Gorda ' y ı b ir kez dah<ı ensesinden y ak al ad ı . Onu gözler imin önünde dev bir bez be­bek g ib i s i s duvarının iç ine doğru savurdu . Daha sonra ken­d i s i de s i s in i ç inde gözden k ayboldu.

N agua l k ad ın ben i s i s in iç i ne çağıran bir i ş aret yapt ı Ona doğru i ler led im , ama ona ulaşmamdan önce , don J uaıı beni ş iddetle i t t i ve yoğun sis tabakas ın ın d ış ına doğru sü­rük l en d i m . Sende leme m i ş t i m , a m a s i s duvarı ndan d ı ş ar ı doğru kaydım ve gündel i k dünyaya doğru baş aşağ ı yuvar l and ım.

Bunu ona an l a t t ı ğ ı md a , la Gord a o l anl a r ı taın a rn ı y k an ımsadı . Daha sonra kendis i de b i rtakım ayrınt ı lar ekled i .

"Nagual k ad ın v e ben senin yaşamın la i lg i l i herhangi b i ı korku duymam ı şt ık , ' ' dedi . N agual b ize, sah ip olduklarmdaı ı kurtulman için zorl anman gerekt iğ in i söylemiş t i , ama bu ye n i b i r şey değ i l . B ütün erkek savaşç ın ın korkutul arak bu şc k i lde zorlanması gerek i r:_J

S AÔ V E SOL YA N B İ L İ N C İ 1 79

. . S i l v i o M a n u e l bcıı i o güne clcğ i ı ı ü ç kez d u v a r ı n ötes i n e

geç i rnı i ş t i ve böy l e l i k l e n as ı l r a h a t davra n a b i lece ğ i m i öğren­

m i ş t i m . B e n im ra l ıa t d a v ran d ı ğ ı ı n ı giirdü ğ ü nde, bundan etk i ­

leneceğ i n i s ö y l e m i ş t i , ö y l e de o l d u . D i re n m e y i b ı ra k t ı n v e

rah a tlad ı n . "

. . R ah a t l am ayı öğrenmek sen i n i ç i n de zor o l d u m u ') "

" H a y ı r, b u b i r k a d ı n İ\· i n \· oc u k oyuncağı g i b i d i r. ' ' ekel i . "

B iz i m avanta j ı m ı z b u . A ncak tek s o ru ı ı . s i s d u va rı n ı n ötes i ne

taş 1 11111 a m ı z gere k m e s i B u n u t e k b ;ı ş ı ı ı ı ı z a yapam ı y o ru z . "

" Ne d e n , G orcl a '?" d i ye sor d u ı ı ı .

" Du v a rı ; ı şab i l m c k i ç i n k i :j i n i ıı \' Ok a ğ ı r o l m a s ı ge n.:k i ­

yor, oysa k ad ı n la r h ;ı l"i rt i r, " el e d i . " H e ı ı ı d e ç o k l ı a fi l. "

· · ya N a g u a l k a d ı n '! Onu k i m se t a ş ı ı nı yorc! u , " ded i m .

" >.l a g u a l k a d ı n iize l d i . " d i ye y a n ı t ve rel i l a G orda . . . O her

şey i t e k b a ş ı n a y a pa b i l i y ord u . B e n i o r a y a g ö t ü re b i l i yo rd u ,

sen i d e . H atta o ı. s .s ı z bö l gey i t e k b a ş ı n a ; ış; ı b i l i y o rd u . N a g u a l

b u n u n , b i l i nmeyen i ç i n de yo l c u l u k y; ı p; ın t üm gcz g i ı ı l e r i ç i n

b i r zoru n l u l u k o l d u ğ u n u söy l e ıı ı i ş t i . "

" N a g u a l k a d ı n neden ben i m l e oraya g i t t i ' ! " d i ye sord u m .

" S i l v i o M a n u a l s a n a des tek o l m a m ı z i ç i n b i z i yan ı n a a l ­

d ı ," ded i . S e n i destek lemek i ç i n i k i k a d ı n v e i k i e rk eğ i n k o ­

ruın a s 1 11 a gere k d u yd u ğ u n u d ü ş ü n ü yo rd u . O r a d a d o l aşan v e

p u s u y a y a t a n yara t ı k l a rdan k o nı n m aı ı g e re k i yorı ı ı u ş . O ı s s ı z

böl gede k a rş ı m ı za d os t l ar ç ı k a r k i m i z a m a n . Dalı; ı ac ı m a s ı z

yarat ık lar el a . · ·

"Seni de koru d u la r m ı ' 1 " d i ye surd u m .

' ' B e n i m koru n m ay;ı gere k s i n i m i m yok , " d ed i . " B e n b i r

kac\ 1 11 ı m . B u n l a rd a n e t k i l e n m e m . A n c a k l ı e p i ı ı ı i z sen i n d e h ­

şet l i b i r a ç m a z a g i rd i ğ i n i d ü ş ü nd ü k . S e n N ag u a l ' cl ı ıı . üs te l i k

son derece b u d a l a b i r Nagu a l . B u a c ı m a s ı z d o s t l ard a n - i fr i t ­

ler de d i ye b i l i r i z- b ir i n i n sen i ii l cl l i rdJ i l cceğ i n i , ya d a par­

\· a l ay a b i kceğ i ı ı ı chi ş ü n d ü k . S i l v i o M an u e l b i zt' böy l e söyle­

ı ı ı i ş t i . S e n i dört y a n ı n d a n destek l e m e k ıç i ı ı b i zi y a n ı n a a l d ı .

Ancak, i ş i n e n k om i k t arafı . n e N ag u ;ı l . n e de S i l v i o M a n u e l

1 80 RÜYA GÖRME SANATI

bize gerek duymadığını bi lmiyorlardı . Uzun bir süre, enerj ini y i tirinceye kadar yürümen planlanmıştı . Daha sonra Si lvio Manuel , sana dostları gösterecek ve peşinden gitmelerini işa­ret ederek seni korkutacakt ı . O ve Nagual sana azar azar yar­dım etmeyi planl ıyorlardı . Kural böyledir. Ancak işler aksa­dı. Oraya girdiğin gibi akl ını yitirdin. Daha bir adım bile at­madan ölmeye başl adın . Ölümüne korkuyordun, oysa daha dostları görmemiştin bile.

Si lvio M anuel bana, ne yapacağını bi lemediğini söyledi . bu nedenle kulağına eğildi ve söylemesi gereken en son şey i olanları kabul lenmeni, ümidi kesmeden tes lim olmanı fıs ı l ­dadı . H i ç kimsenin yardımına gerek duymaksızın kendi ken­dine sakin leş t in ve p l an lamış olduk l arı şeylerin hi çbirini yapmak zorunda kalmadılar. Nagual ve Si lv io Manuel ' in bi­z i oradan ç ıkartmak dış ında yapacakları hiçbir şey blma­mıştı . "

L a Gorda'ya dünyaya geri döndüğümde yanımda birinin o lduğunu ve ayağa ka lkmama yard ım e t t iğini söy ledim . Anımsayabi ldiğim tek olay buydu .

"Si lvio Manue l ' in evindeydik," dedi . "Ş imdi o ev hak ­k ında birçok ayrınıyı anımsayabiliyorum . K im olduğunu b i l ­mediğim biri bana, S i lv io Manue l ' i n bu ev i bulduğunu ve bir erk noktası üzerinde inşa edilmiş olduğun için evi satın aldı­ğını söylemişti. Ancak bir başkas ı , Si lvio Manuel ' in ev i bul­duğunu, ev hoşuna gittiği için onu sat ın aldığını ve erk nok­tasını daha sonra eve getirdiğini söyledi. Ben de eve erk nok­tasını getirenin S il v io Manuel olduğunu düşünüyorum. Ben­ce kendisi ve arkadaşları orada yaşadıkları sürece o evde erk noktasını bulunduran, onun kusursuzluğuydu.

"Onların o evden ayrılma zamanı geldiğinde, o noktanı ı ı sahip olduğu erk de onlarla bir l ikte kayboldu ve ev S i l v ı ı ı Manucl ' in onu bulmadan önceki durumuna; s ıradan hal i ıw geri döndü . "

L a Garda konuşmasını sürdürdükçe, zihnim giderek a y dınlanıyordu, ama y ine de, o evde beni böyles ine üzen ol�ı

SAÔ VE SOL YAN B İ L İ NCİ 1 8 1

yın ne olab ileceğ i n i ortaya ç ı kart ınış değ i ld i ııı . Neden i n i b i l ­rneın e ıne rağmen, b u n u n N agua l kad ı n l a b i r i l i � k i s i n i n bu­lunduğundan emind im . Neredeyd i N agua l kadın ' !

L a Gorda ' ya bu soru m u yöne l t t i ğ i mde . ban:ı b ir yan ı t vermed i . Uzu n b i r sess i z l i k o l du . K:ıhv a l t ı haz ı r l a ı ııak i ç i n i z i n i steyerek yan ımdan ayrı l d ı : hen i.iz .saba h ın erken saat le­r iyd i . Ben i acı do l u , s ı k ı n t ı l ı kal b i m l e ba� ba�a b ı rak t ı . Geri gelmesi iç i n ona ses lend i m . Öfkelend i ve ımı t t"ak tak i tabak çanağı yere fı r latt ı . N eden böyl e yapt ığ ın ı b i l i yordum.

B i r d iğer hirlikrc n"i_ı.•o g(jnnc seans ı ını zda i k inc i d i k ka­t in do l ambaç� l ar ı i ç i nde dah:ı da der i n l e re d a l d ı k . Bu o l ay, birkaç gün sonr a o l d u . La G ord a ve be n . d u rup d u ru rken , kendim izi b i rl i kte ayakta d u ru rken bu lduk . Yarars ı zca . üç ya da dört kez ko l l a rı m ız ı b i rb ir ine kene t l emeye ç a l ı ş t ı . Ben i m­l e konu� tu , ama ne s ö y l ed i ğ i n i a n Lıyanı ı yord u nı . B u n u n l a b iri i k t e , yen i den riiyo gı>rc 1 1 h ede 1 1 I c n m i:e dönel i.ig i.inı i.i z i.i anlatmaya ça l ı ş t ığ ın ı b i l iyordum. Ti.i ııı dcv i n i m l e r i m i z i n be­denlerim iz in orta s ı ndan kaynak lanmas ı gere k t i g i konusunda ben i uyarıyordu .

S o n g i r iş i m im i zde, i nce lemek üzere herhangi b i r riiyo sahnes iy le kar� ı l a�mamış t ı k , ama, yak l a ş ı k b i r y ı l ı a�an b i r süredir neredeyse h e r g ü n riivo/an111du kar� ı l a�t ığ ım b i r bö l ­geyi ayrı m sadı m : buras ı , k ı l ı ç d i � l i kap l an ın vad i s i yd i .

B i rkaç metre yürüdük ; bu kez dev i n i m ler im iz s ars akça ya da gürü l t ü l ü değ i l d i . C:i e rçekten . yi.i ri.i y i.i ş (i m üzi.i göbeğ i ­mizden k a y n ak l anan güç yön lend i r iyordu ve h e rh a n g i b i r kas gücü söz k onusu değ i l d i . Ya l n ı zca deney i ın s i z l iğ im yi.i ­ı.i.inden zorl a11 1 yorcl u ın ; ya�a ın ı nda i l k kez b i s i k l e te b inen b i ­ri g ib i h issediyordum kend i m i . K ı sa b i r s ü re i ç i nde yoru l arak tempomu y i t i rd i m , teredd(i t iç i ıı d eycl i ın ve kencl i ın clcıı e m i n değ i ld i m . Durd u k , La G orda ' n ı ı ı tc ı ı ıposu da d i.i � ın i.i � t ü .

Çevremiz i i nce lemeye koy u l d u k . Her �ey. � Li p lıeye yer l ı ı ra k rn a y a n b i r b i ç i mde gerçek görli ı ı i.i yorcl u , h i ç değ i l se giizlerim i ze . Tuh af b i t k i lerl e kap l ı engebe l i bir araz i c!eycl i k .

1 82 R0YA GÖRME S ANATI

Gözüme çarpan acayip b i tk ileri tanıyamıyordum. B ir buçuk iki metre uzuğunlunda bodur ağaçlara benzi yorlard ı . Ü zerle­rinde kalın ve düz, sarımsı açık yeşil renkte b i rkaç yaprak ve çok büyük, son derece güzel görünümlü , uçl arı altın renkl i b i r tabakayla çevri l i koyu kahverengi ç içekler bulunuyordu. B itkinin gövdesi odunumsu deği ld i , hafif ve esnekt i , kamışa benziyordu; yüzeyleri uzun, korkunç görünümlü iğnemsi di­kenlerle kaplıydı . Yerlerdeki b irtakım kurumuş bitki ler bana gövdelerin boş oldukları izlenim in i uyandırdı.

Yer çok karanlıktı ve ı s lak görünüyordu. Eği lerek yere dokunmak istedim, ama hareket edemedim. La Gorda bana bedenimin ortasın ı ku l lanmamı işaret ett i . B unu yapt ığımda, yere değebi lme k i ç i n eğ i lmeme gerek kalmamıştı ; iç imde duyarga g ib i h issedebilen bir şey vardı . A ncak ne h issett iğ i ­m i söyleyebi lmem olanaksız. B aşka şeylerden ayı rab i l ece­ğim e l le tutu lur bir özel l iğ i yoktu. Yere dokunduğumda bu­mm toprak olduğunu h i ssett im; bunu dokunma duyumla de­ğil , içsel bir görüşle kavramıştım. Daha sonra entelektüel bir açmaza düştüm . Nasıl oluyordu da rüya gôrme görsel yet i le ­r imin b i r ürünü olarak ortaya çıkıyordu? B unun nedeni , gün­del ik yaşamımda görsel l iğ in başat bir rol oynaması olab i l i r miydi? B u sorul ar ç o k gereks izd i . Çünkü yanıt bulabilecek durumda değ i ld im, bu sorgulam alarımın yarattığ ı tek etk i i kinci dikkat imin zayıfl aması oldu.

La Gorda, da ldığım deri n d ü ş ü nce lerden ç ıkab i lmem iç in bana ş iddetle vurdu. B edenime b i r darben in indiğini his­sett im; iç im de ş iddet l i b i r sars ıntı duydum. El iy le önümüzü gösterd i . Kılıç d i ş l i kaplan, onu her zaman gördüğüm yerde. o kaya parçasının ü zerinde oturuyordu . Kaya p arç as ına , ara­mızda on metre kalıncaya k adar yaklaştık, kap lanı göreb i l ­mek iç in başımızı kaldırmamız gerekiyordu . Durduk. Kaplan ayağa k alktı . B üyüklüğü , özel l ikle i r i l iğ i i nsana şaşkınlık ve­riyordu .

La Gord a ' nın sessi zce k aplanın arkasına geçerek tepenin d i 2:er vakasına 1eecmemizi i stedi Q:ini b i l i vordum. Ona bunuı ı

SAÔ V E SOL YAN B İ L İ N C İ

teh l i k e l i o l ab i lece ğ i n i an la tmak i st e d i m , < ıma fi kri m i ona na­s ı l ak t arac a ğ ı m ı b i l e m i yord u m . K a p l a n öfl: e l e ıı m i � görünü­yord u , h a re k e t l cırnı i � t i . Ü z e r i m ize a t l ay ac a k ı ı ı ı � ç a s ı n a arka ayakları n ı n üzerinde doğru l d u . Deh � e l i ç i nde ka l ııı ı � t ı nı .

L a Gorcla bana dönerek g ü l ü m sed i . Paniğe ka p ı l m ama­m ı , kapl anın ya l n ı zc a ruh a n i bir imge o l d u ğ u n u söyle m eye ç a l ı� t ı ğ ı n ı a n l ad ı m . B ir ba� h a re ke t i y l e y o l a d e v a m etmem iç in ben i y ü re k l e n d i rd i . A n c a k , k a p l a n ı n , a k l ı n a l m ay ac a ğ ı b i r düzlemde, v a r o l d u ğ u n u o l d u ğ u n u b i l iyorclu ııı . b u b e l k i günde l i k ya) aııı ı m ı z ı n görüngü .sel d ü z l e m inde y e r a l m ı yordu aıııa kap l an yine de gerçe k t i . La Gorcl a ' y l a hir/ikıe rii w{(/o

o l d u ğ u m u z i ç i n , dünyanı n gerçek l i ğ i n i y ı t i rı ı ı i ? t i k . O anda, b iz de kaplanla a y n ı d i i z l eıııdeycl i k : b i z i m v a ro l u � u ıı ı u z d a ru h a n i b i r v aro l u � b i ç i m i y d i .

L a G o r d a ' n ı n b i t i p t ü k e ıı ııı e y e ı ı ı s r a r l a r ı ü ze r i n e b i r adı nı daha a t t ı k . K a p l a n . üzerinde d u rd u ğ u kaya parças ı ııd�lll a t l ad ı . Dev gövde s i n i ıı h av ada h ı z l a sav nı ! arak bana doğru gel d i ğ i n i görd ü m . A rt ı k ni rndu o l d u ğ u m d u y u m u n u y i t i r­m i�t i m-bana göre k ap l an gerç e k t i ve be n i p a rç a l ay acak t ı . ! � ı k l a r, görün t ü l e r ve o güne de ğ i n görd ü ğ ü m e n yoğun renk­lerin ol u � t u rd u ğ u bir i m ge ler s ağanağı çevremde d ö n ü p d u r­maya ba� l ad ı . Çal ı � ırnı odamda uyan d ı m .

Birlikte riiyu giirn ıek k n n u s u n d a t a ın b i r yet k i n l i ğe k a­vu�tu ktan sonra, tanı b i r yans ı z l ı ğa ka v u �t u ğ u ımızdan ve ar­t ı k tel a ) l an m anı ay ı ba�ard ı ğ ı m ı zdan e ı ı ı i ıı o l d u m . B u , a m aç l ı l ı i r çaba.n ı n sonucu değ i l d i . B i z ler i k a r� ı l ı k u ın ııı adaıı , k u s ur ­s u z b i r b i ç imde h areket ede b i l m e m i z k o n u s u n d a g ü d ü l e ıı d i ­reıı g i z l i b i r dürtü v ard ı . Sonr a k i s e a n s l a rı m ı z d a h ı z ı m ı z v e lıu kez riiya giinnenin i k inci a � a m a s ı ı ı a , di11u11 1 ik ı ı ı·anıklı,�a

ko layca g i reb i l rn e m i z i n d ı � ı n d a , b i r i n c i s i ne benz i yord u . Birlikte rii ı·a giimıc k o n u s u n d a ö y l e s i n e b i r ye t k i n l iğe

ı ı l ; ı �ını � t ı k ki , bunu her gece ba�arı y l a y i ne l e b i l iyord u k . B öy ­k b i r amac ı m ız o l m aına s 111 a rağmen, hirliktc rii_vu gr)rme s e ­; ı ı ı s l a rı ın ı z k e n d i l i ğ i n d e n Ü�' a l a n ü z e r i nde od a k l a n ı y o rd u :

1 84 R Ü Y!\ GÖRML SANATI

kum tepec i k le r i , k ı l ıç d i ş l i kapl a nı n yaşadığı bölge n i n doğal yapısı ve e n önem l i s i , geçıni � i n u nutulan olayları .

La Gorda ' n ı n ve beni m önem l i ro l l er oynaclı ğ ı ınız ola y­larla i l g i l i sahnelerle k arş ı l a ş t ı ğ ı mızda, la G orda k o l l a rı n ı be­n im k i ler le k e n e t le m ekle herh a n g i bir güç l ü k l e k a rş ı l a � m ı ­yordu. B u eylem b a n a usdışı b i r gü v c n I i k duygusu v e r i yor­du . La Gorda bu eylem i n , i k i n c i d i k ka t i n yara t t ı ğ ı yoğun yal ­nız l ık duygu s u n u n uzaklaşt ı rı l m a s ı n a duyduğumuz gereks i ­n im i karş ı l ad ı ğını bel ir t t i . Kol l ar ımızı kenet lemek, b i r nes­nel l i k duyumu y aratı yor, böy lel i k l e de, tek t e k lıer s;ı lıncde gerçekleşenleri gözlem leye b i l iyormu�uz . K i m i zaman oLıy­l ar ı n b i r parç a s ı o l m aya zorl a n ı yord u k . K i m i zamansa , t ü ­müyle nesnel b i rer gözlemci konum u ndayd ı k ve o l u p b i tt ıı ­l e r i b i r s i nema perde s i n de n i zlerm i ş g i b i izl iyord u k .

K u m tepeci kleri n i ya ela k a p l an ı n yaşad ı ğ ı cloğ;ı l orLı rn ı z iyaret ett i ğ i m i zde, k o l l ar ımız ı b i rbi r i ne kenetlcyeı ı ı i yorduk B öyle anl ard a , h iç b i r olay d i ğeri n i n aynı değ i l d i . De v i n i m le ­r imiz i h i ç b i r zarn a n önceden tasarl ayamıyorduk , aına i l k kez karş ı laşt ığımız d urum l ara karşı k e nd i l iğ i n den b i rtakım t c p l\ i ­ler ge l i ş t i r iyord u k .

La Gorda ' ya göre, hir/ikıe giirdii_�ii111ii: riiralomı b i i y ü l\ b i r böl ümü ü�: k ategoride top l a n ı yord u . B i r inc i s i ve bugünL· değin en önem l i bölümü oluştu ra n grup, b irl i k te ya�aın ı � ol ­d u ğ u m u z o l a y l a r ı n ye n i de n c a n l an m a s ı n d a n o l u ş u y ordu İ k i nc i s i , ben i m tek başı ırnı · yaşadığını ' o lay l a rı n b i rl i kte göz­den geç i r i l m es i ydi -k ı l ı ç d h l i kapl a n ı n ülkesi bu k atcgori y l· dah i l d i . Ü ç üncü s ü y se, z i y are t i m i z s ı ras ında gördüğü ııı (iz h ı ­ç iın i y l e , var o l a n b i r böl geye yapt ı ğ ı m ı z gerçek yolcu l u k l a r­dan o l uş uyord u . La Gorda o sarı tepec i k l e r i n var o ldul\ l ;ırı n ı . bu a l a n a yolculuk eden sav aşç ı lara her zaman böyk gürliıı ­dükler i n i öne sürdü.

B i r konuyu o n u n l a tart ı ş m ak i s te d i m . H e m o , l ıe ı ı ı ek ben, unutmuş o l duğumuz, ama y i ne de gerçekte tan ıd ı� ı ııı ı ı b i rt ak ı m k i ş i ler le , ş u a ı ı k av rayam ad ı ğ ı m ı z nedeıı l c r l c , g i · zern l i i l i şk i l e re g irmiş t i k . Öte yanda n , k ı l ı ç d i ş l i kaplan bl·

S A(I V E SOL YA N B I U \' C İ ı �s

ı ı i ı ı ı ke ıı d i ri.i y aı ı ı ı ı ı eser i yd i . B u i k i s i ı ı i ı ı ; ıy ı ı ı k at eg o r i i ç i ı ıde yer :ı l ı ıı a Lı rı ı ı ı a ı ı L ı y a ııı ı y ord u ı ı ı .

La G urcl a y a ıı ı ı ı n ı d a lı a d i.i � Li ı ı c e k r i ı ı ı i s ö y l cı ı ıeckıı verd i . S a ı ı k i gen; e k ı e ıı :r i h n i ıı ı i n i \· i ne g i rııı i � . h i r nı e ı ı ı i o k ur g i b i di.i ş i. i ı ıcck r i ın i u k u y ; ıb i l ı ı ı i ş ı i .

"On l a r ;ı y ı ı ı s ı n ı Lı d a h i l . " ' el e d i ve s i n i rl i b i r h i <,· i ı ı ıde ):'. l i l ­d i.i . " N e d e n u n u l l u ğ u ıı ı u z u . y a d a ı ı a s ı l o l u y u r cLı b u n l a rı ş i m d i aıı ı ııı s a d ı ğ ı ı ıı ı z ı aç ı k l a y; ı ın ı yonıı . H i t,· h i r Ş L' Y i ; ı <ç· ı k la ya­ı n ı yoru z . K ı l ı <,· d i � l i k a p l a n ora l : ı rd a b i r y e rde. Nerede o l d u­ğ u n u a s l :ı b i l c ı ı ıeyeee ğ i ı . A ı ı cı k . k e ıı d i ı i l ı ı ı i ıı ı i ıde y a ra t t ı ğ ı ­m ı z ı u ı ;ırs ı z l ı k l a r l ; ı ı ıcdeıı u ğ ra ş a l ı ı ı ı · 1 H i r i ı ı i ı ı ge ı\ e k . d i iier i ­ıı i n r i.i ya o l d u ğ u n u siiy kı ı ı c k öt e k i he ı ı l i k i\· i ıı l ı i <,· b i r a ı ı l a ı ı ı i fa de eı ı ı ıeı . . ,

La G o rd a ' y Lı heıı . hiı!ık ıc rıi\ 1 1 '..!,in ıı ıc \ ' I g i ı l i a ı ı ı l a r ı ıı d Li ş l c ne ım·ycı ı d i.i ı ı y a s ı ı ı a u Lı ş ı ı ı ; ı k i (; i ı ı k u l l a ı ı ı yurd u k . l3 i ı i ı ı ı i <,· i ı ı hir!ikıc rii nı giim ıck. ):'. t i ı ıde l i l\. y a � a ı ı ı ı ı ı ı ı z d a k i a ı ı ı l a r ı ­rıı ı ıda ı ı ç ı l\. ; ı rsaya ı ı ı a d ı ğ ı ı ı ı ı ı u l ;ı y Lı rı ; ı ı ı ı ı ı ı s a ı ıı a ı ı ı ı ı ı ç i ı ı b i r yold u . B u o l a y l a rı u y ; ı ı ı ı l\. o l d u ğ u ı ı ı ı ı ı s a a t i n i \· i ı ıde gii!d cı ı ge<ç· i re rek d a l ıa a y r ı ı ı l ı l ı b i rL ı k ı ı ı ı : ı ıı ı l a ra d a u Lı� ; ı h i l i yord u k . B u yli ı ı te ıı ı l c . i <; i ı ı ı i ıde d n i ı ı k rck gii ı ı ı i.i l i.i k a l ı ıı ı ş lı i y ı ğ ı ı ı r Li ­y a y ı b i l i ı ı c i ı ı ı ş ı ğ ı ı ıa <ç· ı ka rı ı ı ı ı � t ı l\. . Ci L'(; ı ı ı i � IL' y : ı ş a d ı k Lırııı ı ı z ı b i r ı ıdJıe u b u ıı a ı ı l a y a b i l ı ı ı L' K l \' i ı ı ı l\. i y ı l lm y u ııc; ı o l ağa ı ı li s! li ç a ba ve yoğuı ı d i k k a t lı a rcaı ı ı ı � l ı k .

D o ıı J ıı;ı ı ı b i ı L' i ıı s a ıı l ; ı r ı n i k i y e ; ı y r ı l d ı ğ ı ı ı ı s ü y l c ı ı ı i ş ı i . Sağ ya ıı b u n a 1 0 1 1 1 1 / a d ı ı ı ı v e r i yo rd u . u s ı a rafı ı ıd : ı ı ı l\. a v ra ıı a ­b i l e ı ı l ıer ş e y i k e ı ı d i s ı ı ı ı r l ;ı rı ı ı a ; ı l ı r ı ı ı ı� . Ö t L' y a ı ı d : ı ı ı ı ı ug110/

ad ı ı ı ı v e rd i ğ i d i ğer ya ı ı be ı i ı ı ı k ı ırnıc; i ize l l i k k r i ı ı yer a l d ı ğ ı b i r bü l µeyııı i ş w b u bii l µe siizci.i k l c r i n k; ıp .s a ı ı ı ı i <,· i ı ıde he ! i r­leyenı e11 ı ı i ş i ı . S o l y a n . k a v ray ı ş a d ı ı ı ı v e rd ı ğ i ı ı ı i z s i.i re<,; be­den i n t i. imli i <,· i ıı d e o l u ş u rs a be l k i k a vr ; ı ı ı a b i l i rn ı i ) : hu hii l ):'.e ­ıı i n Lıv r:uı ı s a l Lı ş ı ı rı ı ı a y a o l a n d i re ı ı c i d e b u r: ı d a ıı l\. : ı y ı ı a k Lı­ı ı ı rı ı ı ı � .

Duıı J u a ı ı b i ze ayrı cı e ı ı ya l ı ı ı ı ı ıda ı ı e ı ı k a rı ı ı a ş ı k v e ş a ­ş ı rt ı L· ı o l a ı ı ı ı ıa k a d a r. bi. iyüc ü l i. iğc ı l ı � k i ı ı 1 Li ı ı ı yl'l i l c r i ı ı . o Lı s ı ­l ı k l ar ı ı ı ve soıı ı u t b a� a r ı l a rıı ı . i ı ı s a ı ı bcdc ı ı i ı ı ı ı ı K L· ı ı d i s ı ı ı de yat-

1 86 R ÜYA GÖRME S A N ATI

tığını açıklamıştı . La Gorda, benl iğ imiz i iki bölümden oluştuğu ve her �e­

yin bedenimizde olup b itt iği kavramlar ından yola çıkarak, anı l arımızla i lg i l i bir açıklama gel iş t irdi . Nagual Juan Ma­tus ' l a i l i şk ide bulunduğumuz i k i yıl süres ince zamanımızın, s ağ yanımızda ıonal dediğimiz o lağan b i l inç düzlemin in bu­lunduğu bir inci dikkatle, sol yanım ızda yüksek b i l inç düzle­m inin yer aldığı nagua/, ya da ikinci dikkat aras ında bölün­düğüne inanıyordu .

La Garda, Nagual Juan Matus ' un rüya aracı l ığıyla ik inci d ikkat üzerinde özdenetimin sağlamamıza ve bu yol la öteki benl iğimize u laşmamıza çabaladığını düşünüyordu. O , doğ­rudan ik inc i d i kk at i m i z le bağ lan t ı kurmamızı sağl amıştı , ama bunu bedenlerimiz i ku llanarak gerçeklqtiriyorduk. La Garda, sırtından iterek ya da m asaj yaparak onu b i l inc in b i r yönünden ötek ine geçmeye zorladığın ı anı ms ıyordu. K i m i zaman d a , sağ omuzuna üzerine y a d a çevresine sert b i r dar­be ind i rd iğ in i söyledi . Bu darbe , La Gorda' nın ol ağanüstü berrak bir zihin durumuna g irmesini sağl ı yorm uş. La Gor­da 'ya göre böyle b i r durumda her şey b ir ivme kazanı yor­muş, ama dünya üzerinde h içbir şey cleğiş iyormu� .

Benzer b i r durumu benim ele yaşadığımı anımsadığım­da, l a Gorda'n ın bana bu olayı anl atması ndan bu yana hafta­l ar geç m işti . Duru p dururken don Juan sırtıma bir yu mruk i nd irird i . Bu darbeyi hep, iki omuzumun b i rl eş t iğ i noktada, omurgamın üzerinde h is sederd im . Bunu ol ağanüstü b i r z ih in berrak l ığı i zlerdi . Dünya aynı olurdu, ama görüntü netlq irdi. Her şey, tek başına dururdu . Be lk i de don Juan ' ın darbesiyle uslamlama yeti ler im uyuşuyor, böylel ikle algı lanma müda­hale edemiyorlardı .

Daha sonra , ya tam ol arak bel irleyemediğ im bir süre bu durumda ka l ırdım , ya ela don Juan sırtımda aynı noktaya bir darbe daha indirerek beni normal b i l inç düzeyime geri geti­rirdi . Beni ne i ter, ne de s ırtıma masaj yapardı . Her zaman doğrudan, sert b i r darbe ind ir i rdi-bu , bir yumruk darbes i

SAÖ V E SOL YAN B i L İ N C i 1 87

g i b i değ i l , b u n u n yeri ne . b i r an iç i n nefe s i m i ke .sen y u ı ı ı u � a k b i r ş a p l a k b i ç i ııı i nde o l u r d u . Yeıı i den o l ağan şek i ld e ı ıefe s

a l a b i l ı ı ıek i ç i n y u t k u n ııı a m , deri n d e r i n s o l u k l a ıı ı ı ı a ı ıı gere­k i rd i .

L a G orda ela aynı ş e y l e r i ya�ad ı ğ ı n ı be l i rt t i : N ag u a l ' ın darbe s i y l e c i ğe r l e r i n d e k i t ü ın h a v a boş a l ı yo rı n u ş ve t e k rar s o l u k l a n ab i l ı ı ıek i ç i n çok der i n b i r b i \· i ı ııde n e fes a lmas ı ge­rek i yorımış . La G orcla , nefe .s a l ı ı ı a n ı n e n öneı ı ı l i u ı ı s u r o l du­

ğ u na inamyorcl u . G örti şü ı ıe göre . b i l i n c i nde t ü ın o değ i ş i k l iğ i y aratan u n s u r, d a rbe y i yed i k ten s o n r a c iğ e r l e r i n d e n i çer i doğru sol u k l ad ı ğ ı l ıavay ııı ı ş . a m a nefes a l ın a n m a l g ı l a y ı ş b i ­

ç i ın i ı ı i ve b i l i nc i n i ne şek i lde değ iş t i rd i ğ i n i a\· ı k l ayaı ı ı ı yordu . Ayrı ca, n orı ııa l b i l i n c i n e geri dönmek üzere l ı i \· b i r za ı ı ıan s ı r­t ı n a darbe v u ru l ın a ın ı ş : u l ıep bu d i i n i i ş i i ın i i k e n d i k e n d i n e yaşa m ı ş , anı a b u n u n nede n i n i de a(,; ı k l aya ı ı ı ı y md u .

A n l a t t ı k l ar ı ban:ı l ı i \; d e y abanc ı ge l ın e ı ı ı i ş t i . Çoc u k l u­ğumda, lıa t t a yet i ş k i n b i r adanı uLıra k . arada s ı rad: ı L' seı ı rüz­garın heni Yl' re dev i rd i ğ i o l ı ı ı u şı u . A ncı k . don Ju aıı ' ı n d a rbe­

s i n i n e tk i s i , nc fe s i ıı ı i k c s ı ı ı e k l e b i r l i k l l' . lı i <ç· böy le değ i l d i . Herlı a n g ı b i r ac ı sözkonu değ i l d i : bumı ı ı yer i ne darbe, t a r i f

e d i lenı e z b i r d u ru m a y arat ı yor d u . R u d u y u m u a n l a t a b i l ıne­n i n tek y o l u . i ç i m i k ur u t t u ğ u n u bel i rt m e k o l a b i l i r. S ı rt ı m a i n e n darbe ler s a n k i c i ğe rleri ı ı ı i k u r u t u yo r v e çevre ı ı ıd e k i l ıcr şey i n b i r s is t abakas ı nı n ard ı nda g i z le ıı ıı ıe .s i ne neden o l u yor­

du. Daha sonra, la Gorda ' n ı n d a aç ı k la d ı ğ ı g i b i . N a g u a l ' m

darbes i y l e b u l a ı ı ı k l aşan l ıer şey, ben ncles a l d ı k ç a k ri s ta l ize bir berrak l ı ğa bürünüyord u : ı ıcles :ı l ı ş mı b i r kata l i zör. b u z i ­h i n aç ı k l ı ğ ı nı n e n i ineı ı ı l i uns u ru g i b i yd i .

Aynı şey ler. g ü n de l i k yaşa m ı n b i l i nc i ne ger i d ö n ü ş süre­

c i i ç i nde e le y i ne l e n i yord u . ! lava c i ğer ler i ı ı ıden d ı şar ı fı ş k ı rı ­yor, seyrett i ğ i m dünya yen iden b i r s i s perdes i ne bu l aı ı ı yor, daha sonra. c i gcr ler i ın i hav a y l a d o l du rduğu ı ı ıda , \·e v re ı ı ıdeki her şey yen i den be rrak l : ı ş ı yorcl u .

B u y ü k se k b i l i nç d u nı rn l :ı r ı n ı ı ı b i r d iğer özel l i ğ i d e , k i � i ­

s e l c t k i l e � i ın i n k ı y a s la n a m a z ö l ç üde zeıı g i n l q ı ı ı e s i y d i . B u

1 8 8 R ÜYA GÖRME SANATI

zengin leşmeyi beden lerim iz , b i r ivme duyumu şekl inde kav­r ıyorl a rd ı . ağ ve so l yan la rı m ı z a ra s ın dak i g i d i ş - ge l i ş l e r, günde l ik yaşam ımızdaki eylemler ve etk i lqimler süreci i ç in ­de sağ yanımızda gereğinden fazla enerj i tükett iğ imiz in far­k ı na v arm amızı sağ l ı yordu . Öte yandan, sol yanım ız ın , tu­tuınlu luğa ve i vmeye gereks in imi v ardı .

L a Garda b u ivmenin gerçekte ne olduğunu açıklayamı­yordu ve ben de aynı durumdayd ı m . Yapab i l d i ğ i m cı ı i y i aç ık lama , sol yanımla olayl arın anl amını kesin v e dolaysız bir b iç imde kavrayabi ld iğ imi bel irtmek oluyordu . Yapt ık ları­mız her yönüyle nedensiz v e hazırl ıks ızdı . Önce hareket edi­yor, sonra d i nleniyordum: h iç di.işi.in ıneden i lerl i yor ve geri dönüyordum. La Gorda ve ben im ivmeden anladığımız bu y­du.

La Gorda ve ben b i r zaman sonra, so l yanımı zdaki a lg ı zengin l iğ in in ed im sonras ı fark ına v arma sonucu olduğunu fark ett ik . Etk i lqirn iın iz, onu anımsayabi lme kapas item iz in ı ş ığ ında zengin leş iyordu . İşte o anda, o yüksek bi l inç duru m­larında her şeyi tek b i r y ığ ın , ayrış t ı rı lmas ı olanak dış ı ayrın­t ı lardan meydana gelen hac iml i tek b i r kütle biçiminde algı­lad ığ ımız ın fark ına vard ık . B u her şeyi b i r anda a lg ı layab i l ­me yet is ine yo,� 111 1 /ıık ad ın ı verd ik . Y ı l lar boyu, bu deneyim y ığın l ar ın ı o luşturan ayrı parçac ık ları ince leyebi lmenin ola­nak dış ı o lduğunu di.işi.in i.iyorduk ; bu parçacı kların us yönün­den herhangi b i r anlam oluşturacak b i r sürekl i l ik iç inde bir sentez ini o luşturmaya çal ışmışt ık . Bu tür sentezler oluştura­m adığ ımız i ç in , an ımsayamı yorduk . An ı msama ycti s i ııdc ıı yoksun o luşumuz , gerçekte algı l arımıza yöne l ik anı larımıi'. ı b i r temele otur tamamızdan k aynaklanı yordu . Deyim yerin­deyse, an ı larım ız ı herh angi b ir temele oturtamı yor, onları bir düzene sokamıyorduk . Deneyimlerim iz bizim için oradaydı­l ar, ama onlara u laşabi lmemiz olanaks ı zdı , çünkü bir wı,�1 1 1 1

l ı ık duvarı tarafından engel lenm i� lerd i . B u durumda anımsama görev i , benl iğ imiz in s o l yanıyL ı

sağ yan ın ı b i rle�tirmek, bu birbir inden kes in l ik le ayrı al g ı l a -

S AÔ V E SOL YAN B İ L l \'Cİ

rna b iç im in i tek b i r bü tün l ı :ı l i n l' gt> t i rım·kten ba.) ka b i r �ey değ i l d i .

Ya�ac\ ı ğ ı m ı z �ey l e ri n , c,;ok uzun s ti rnıcd i ğ i ı ı i l ı i s sc l l i k . Yo,�unluk ter imler iy le a l g ı l ama yt>l i m i z yüzünden . uzun süre­l i zaman geç i � leri n i y a l n ı zca b i l i nç cl ı � ı m ı zda a l g ı l a ırn � o la­b i l i rd i k . La Gorda, eğer yo,�1 1 1 1 /u,�u doğru b i r �ek i l de yen iden düzenleyeb i l i r.sek , b in y ı l d ı r y a � ı yor o lduğuımıza iç ıe n l i k lc inanab i leceğ im iz i lı i ssed iyemi u .

An ı msa ına görcv i ı n i zdc b i ze y ard ı ıı ı e tmek üzere doı ı Jua ıı ' ı n b ize yard ı m ı . yüksek b i l i n\' cl li zkın inde bu l unduğu­muz s ı rada bazı i ns; ın l arl a i l i � k i kurnı:ı m ı z ı .sağ lamak o lm u�­tu . O l ağan b i l i nç düz lemi nde bu k i � i ler le l ı ic,; ka r� ı L ı �maı n ı � o l nı aın ıza ç o k d i kkat eı ın i � ı i . Bu �ck i ldc , an ı ı ı ısa ı ı ı ;ı i ı.; i ı ı ge­rek l i o lan uygun ko�u l l a rı sağ la ın ı � l ı .

A n ı msama sü rec i ıa ı ı ıa ın l a nd ı k t <ı ı ı su ıır:ı . l a Gorda v e ben ç o k gar ip b i r z i l ı i ıı duru ı ı ı u n a g i rı ı ı i � t i k . D o ı ı Jua ı ı v e onun dost l a rı y l a pay l a � ın ı � o lduğu ı ı ıuz �ey ler üznine ayr ın­t ı l ı b i l g im i z vard ı . B u t ü r ; ın ı l a r, örneğ i n \·oc ı ı k l uk y ı l l a r ıma i l i � k i n b i r o l ay ı n a ı ı ımsan ı � ı ndan fa rk l ı yd ı l a r: o LıyLı rı n anbe­an can l ı bir b i ç imde a n ı ın sanı � ı ı ı ı n ötes inde b i rt a k ı m öz.e l l i k ­l eri vard ı . B i rt a k ım konu�ma lar ı , o n la rı d i n l i yorı ı ı u� g i b i ku ­l ak ları rn ı zda yrnidcn olu� tu rı n u �ı u k . Her i k i ı ı ı i z de ya�ad ı k ­ları m ı l ı akk ı nd <ı l ıerlıa ı ıg i b i r varsay ımda bu l un ın a y ı gerek s i z bu luyorduk . Deneysel ben l i k lcr i ın i z i ı ı b;ı k ı � ac,; ı s ı ml an a ı ı ı ın­sanan l ar, � u a ı ıda gen;ekte ı ı o l u p b i ı i yurd u . A n ı ı n sa ın an ı n mahiyet i böy leyd i .

B i zi böy les ine zorl ayan sonı l ;ı ra en sonunda y ;ı n ı l bu l ;ı ­b i l i yorduk . Nagua l k a d ı ıı ı n k i ın o lduğunu , ara ı ı ı ı zdak i yer i ­n i n , ro l ü n ü n ne o l duğunu a n ı ın sa ın ı � l ı k . Doı ı .J u an ve don Geııaro ' yl a o lağan b i l ine,; düz lem inde . don .J uan ve d i ğer ar­kad a� l arı y l a yüksek b i l iç düz lcnı i ı ıde e � i ı s ü re lerk b i r l i k le o lduğumuzu , ay r ımsam a n ı ıı ö tes i nd e . ç ı k a r s ayab i l d i k . B u i l i � k i ler in b i r ro,�u11/ ı ık örtü sü a l t ı nda g i z. lc ı ıc ı ı l ti ın ayr ı ı ı ı ı l a­r ın ı anLıyab i l ı ıı i �t ik .

E lde e t ı i ğ im iz bu lgu l ar üzer ine sürd i.i rdüğü ın üz d i kk �ı t l i

1 90 R0YA GÖRME S ANATI

bir inceleme sonucunda, basit bir yöntemle kiş i l ik lerim izin iki yanı arasında bir köprü olu� turabilcccğimizi an ladık . Da­ha sonra, başka konulara, eski soru ların yerini a larak önce l i k kazanan diğer sorul ara yöneldik. Tüm merakımızı özetleyen üç konu, üç soru vardı . Don Juan kimdi ve arkada� l arı k i m ­lerdi? Bize gerçekten ne yapmışlardı? Ve hepsi birden nereye gitnü�lerdi?

Bölüın Üc;

Kartal ' ın Arn1ağanı <...

NAGUAL' IN KURALI

�') ı+ , I ' .f, '

', . " . - ··, .. · ,ı ' •. 'öt ' • '•\

' ı�ı,,,,. . ... � .. :.. .. ' -" .. · ·. ;

' 'fı' l) •>r"";

/· . . . . ' ···. '

� ' .

1

; ' . '

•,• ...

. ,

Don Juan, kendi geçmiş i ve k i ş ise l yaşamı üzerine b izl ere b i lg i verme konusunda son derece c imri davrandı . B u

suskunluğu, özünde, öğret ic i b i r yöntemdi ; kend i s i iç in za­man , b i r sava�çı ol duğunda başlam ış ; bundan önce olup bi­tenler, onun için önem taşı ırnyordu.

La Gorda 'yla ben im onun yaşam ı nı n daha öncek i y ı l ları hakkında tüm b i ldiklerimiz, Arizona' da doğduğu ve cbevey­lerinin Yaqui ve Yuma Kızı lderi l i leri nden oldukları yd ı . He­nüz bir bebekken. ebeveyn leri onu da yanları na alarak , Ku­zey Meks ika 'dak i Yaqu i Kız ı lderi l i le rin in yanına yerleşmiş­ler. On yaşına gel diğinde, Yaq u i sav a� ları patlak verıniş . B u dönemde anası ölmüş, babası i s e Meksika ordusu tarafı ndan e s ir a l ınmış . Don J uan ve babas ı , ü l kenin en güney ucunda bulunan Yucatan eyaletinde bir yeniden yerleş im merkezine gönderi lm i ş le r. Don Juan, orada büyümüş.

Don J uan bu dönemde yaşadık ları hakkında b ize b i lg i vermemiş t i . B u konu h akkında bizlere herhang i b ir aç ı kla-

1 94 KARTAL' IN ARMAGANI

mada bulunmanın gereksiz olduğuna inanıyordu. Bense tam aksini düşünüyordum. Yaşamının bu bölümüne önem verme­min nedeni , kiş i l iğinin ayırıcı özell iklerinin ve l iderlik üze­rinde böylesine durmasının, onun yaşamının bu döneminden kaynaklandığını düşünmemdi.

Ama, onun bizlerin ve diğer arkadaşlarının gözünde ta­şıdığı önemin gerçek nedeni , öneml i de olsa, onun yaşam ı nın bu bölümü değildi . Onun büyüklüğü, "kural "la olan ra s t ­lantısal i l i şkisinden dolayıydı .

Kuralla ilişkili olmak, bir efsaneyi yaşıyor olmak şekl in ­de tanımlanabilir. Don Juan, b ir efsaneyi yaşıyordu; onu el i ne geçiren ve Nagual durumuna getiren bir efsaneyi .

Don Juan ' ın dediğine göre kural onu eline geçirdiğinck kendisi , o yıl larda aynı durumdaki binlerce kuzey Meksika ' l ı Yaqui Kızı lderi lisi g ibi sürgünde yaşayan, öfkel i , kural tan ı mayan b ir adammış. Bir gün işten sonra, diğer işçilerden h ı riyle para yüzünden ölümüne b i r kavgaya tutuşmuş ve göğ sünden tabancayla vurulmuş . Kendine geldiğinde, yaşlı b ı ı Kızılderili ' y i üzerine eğilmiş, göğsündeki ufak yarayı pa ı maklarıyla yokluyorken bulmuş . Kurşun, göğüs boşluğum saplanmamış , ama kaburgalarından birinin yanında bir ad; ı leye g irmiş . Don Juan, şoktan, kan kaybından ve söylediği ı l l göre, ölüm korkusundan, iki ya da üç kez bayılmış. Yaşlı K ı zılderil i kurşunu çıkartmış v e kalacak bir yeri olmayan drn ı Juan ' ı kendi evine götürerek bir aydan fazla bir süre bakıı ı ı ı nı üstlenmiş .

Yaşlı Kızılderil i kibar, ama haşin bir adammış . Don .J ı ı an ' ın oldukça güçlendiği v e neredeyse tümüyle iyileştiği l ı ı ı gün, yaşlı adam sırtına güçlü b i r darbe indirerek onu yüksd bi l inçlil ik durumuna getirmiş . Daha sonra, bir hazırlık a� ; ı masına bile gerek duymadan, don Juan ' a kuralın N agu a l ı '

onun rolüne i l işkin bölümünü göstermiş . Don Juan da, bana ve l a Gorda ' ya tam olarak aynı �n ı

yaptı; bizlerin farklı bi l inç düzlemlerine geçmemizi sağ l : ı ı l ı v e N agu al ' ı n kuralını ş u şekilde açıkladı :

NAG U AL' IN KURALI 195

Tli m cı n l ı v ; ı r l ı k l ;ı rı n ycızg ı s ı n ı yöneten g(i c e K a rt a l ad ı ver i ­l i r ; b u n u n neden i , bu g (ic li n b ir l\:arıa l o l m a s ı . y a ci<ı k a rt a la bc111.e ­mcsi deği l , görlic (i n ü n gözüne ölçli leıneyecek derecede b liy ü k . ka­ra bir kart a l o la ra k görü n mesi nde n . s o n s u ı.;ı doğru y ü k se l e n b i r kart a l g i b i d imd i k d u r m as ı d ı r.

Görüc ü , K arı a l o l a n kara n l ığa bak t ı ğ ı n d a . dört ı � ı k par ı l t ı s ı Kart a l · ın n e y e be 111.e d i ğ i n i o r ı a y ;ı ç· ı ka rl ı r. B i r � i ın � e k ç a k ı � ı n a hcıızeyen i l k pmı l t ı . görüc ü n ü n Karı a l ' ı n hedcıı i n ı n a n a h a t l a r ı n ı ; ıyrı ınsayabil ınesine yard ımc ı o l ur. 13 u ı � ı kt a . b i r k arta l ı n t üyler ine

ve pe nçeler ine benzeyen hey;ıı. k ü m e l e r yer ;ı l ı r. İ k i n c i � i ınşek ı � ı l ­t ı s ı , k a n a l (,; ı rp ı � l ar ı n ı , h ı r k a rı a l ı n ka ı ı ;ı t l ar ı n;ı b e n z e y e n r ü ı.gfır o lu�ıuran s i y; ı lı l ığ ı görü n Lır k ı l ar. C! ç Li ıı c Li � i nı �e k p ı r ı l t ı s ı y l a . görii­

cli , y ı r t ı c ı , i n s a n a öı.gü o l nı <ıy a n bir gi i1. ayr ını s<ır. Dörd ü n c ü ve son ı ş ı l ı ıysa, Karı a l ' ın ııe yapt ı ğ ı nı göster i r.

K<ırl a l , yeryliı.ünde y a�aııı ı � ve ö l ımi � . t ı p k ı on la ra ya�;uı ıa la­rı n ı sağla y;ın s a h i p l er i y l e h u l u� ıııa k üı.ere , h iç d u rm a k s ı z ı n a teş i n t,·evrcsi nclc d ö n ü p d u ran .s i n e k l e r g ı h i , gagas ı n a doğru a k a n l li ın yara t ı k l ar ı n b i l i nc i n i parça l a y ı p y u t a r. Kart a l . bu k üç ü k a l e v le r i parça l ara ay ı r ır , o n l a r ı d e r i parças ı n ı t ;ıb<ı k l a y a n b i r s e p i c i g i b i dliındüı. eder ve dah;ı so nr;ı y u tar; ç ü n k ii b i l i nç Karta l ' ı n g ıdas ı d ı r.

Kart a l , t ü m yaşayan var l ı k l arı n y aı.g ı l arı n ı yönelen g ü ç , q i ı l ı ı ç iındc v e a y n ı and<ı t ü m bu cııı l ı varl ı k l arı y a n s ı ıııas ı d ı r. B u n e ­denle, b i r insa n ın Karı a l ' a yaka rmas ı . ond <ın i y i l i k d i lemes i . ıncr­

l ıamcl beklemesi söı konusu o l aın;v. Karı a l ' ı n i n san o l < ın h i i l ü ın ii l ıü tünü yerinden oynal;ıın ayacak d e n l i önenı s i 1.d ir.

Görii c ü , Kart a l ' ı n is te k le r i n i , o n u n yapt ı k l ar ı n a bakarak ; ı n l a ­\'; ıh i l i r. K art a l . lıer ne k a d a r h içbir c a n l ı n ı ıı ko� u l la rı ııdaıı eık i len­

ı ı ı L'se ele, h e r b i r i n e h i r armağan hcı lı�cı ı ı ı i ş t i r. K a rt ;ı l ' ı ıı İ s le d i ğ i v e ı ı ı ;ı ııdı ğ ı k i ) İ , b i l i nç· 'ıl e ? İ n i e l i nde lı u l u n d u nna g lidi n ü . (i l ii ı ı ıL� w

ı ı ık ol maya kar�ı d u rı n ;ı g [i c Li ıı li e d i n i r. B ü t ü n can l ı lara hah�ed i l ­ı ı ı i .� t i r h u gii ç , eğer i s t erse , ö1.g i i r l Li ğ Li n k a p ı Lırı n ı açs ı n v e İ �' İ n c " ır s i ıı diye. Öıgii r l li k k ap ı la r ı n ı göre n görii c ii l e r v e hu k a p ı cbıı

ıı .. ni g i ren ler h i l i r ler k i K art ;ı l hu armağ a n ı b i l i n c i ö l ii ın s li ı l c� t ir­

ı ı ıvk iç i n ve rm i �t ir.

Can l ı var l ı k la rı h u n a doğru yön lendirmek üzere K a rt a l . Nagu-

1 96 KARTAL' I N ARMAGANI

al ' ı yaratmıştır. Nagual, kendisine kuralın açıklandığı ç i ft bir var­l ıktır. İnsan, hayvan, bitki, ne biçimde olursa olsun, ikiliğ i n in gü­cüyle Nagual, o g iz l i geç iş yolunu bulmak üzere i lerler.

Nagual, erkek ve dişi olarak çift ler halinde oluşur. Çift bir er­

kek ve çift bir dişi , ancak kural tek tek her birine aç ıkland ıktan . her biri kuralı tam olarak kavrayıp kabul lendikten sonra Nagual olabilirler.

Nagual adam ya da Nagual kadın görücü lere, dört bölmeden oluşan saydam bir yumurta olarak görünür. Sol ve sağ olmak üzere yalnızca iki yanı bulunan s ıradan insandan farklı o larak, Nagu­al ' ın , iki uzun parçaya bölünmüş bir sol yanı ve eş i t biç imde ikiye bölünmüş bir sağ yanı vardır.

Kartal , Nagual adamı ve Nagual kadını önce görücü olarak yaratmış ve bunları görmek üzere hemen dünyaya gönderm işt i r. Daha sonra bunların yanına, iz sürücü dört kadın savaşçı , üç erkek savaşçıyla, beslemeleri, geliştirmeleri ve özgürlüğe doğru yönlen­dirmeleri iç in bir de erkek haberci göndermiştir.

Kadın savaşçılara dört ana yön adı veril ir; bunlar, b ir karenin dört köşesi , dört ana ruh hal i , insan soyunda var olan dört kadın kiş i l iğ ini gösterirler.

Birincisi, doğudur. Ona düzen adı veril ir. İyimser, iyi huylu. yumuşak, sürekli esen bir rüzgar gibi kalıcıdır.

İkincisi, kuzeydi;. Ona güç adı veril ir. Becerikl i , dürüst, aç ık sözlü, sert esen bir rüzgar g ibi azim lidir.

Üçüncüsü, batıdır. Ona duygu adı veril ir. Sarr1an altından s u

yürüten, vicdansız, kurnaz ve soğuk esen bir rüzgar gibi sins idir. Dördüncüsü , güneydir. Ona gelişme adı veri lir. Besleyip bü­

yüten , dürüst, çekingen , sıcak esen bir rüzgar gibi ıl ıktır. Üç erkek savaşçı ve haberci , dört ana erkek faaliyetini ve m i ­

zacını temsil ederler. B irinci t ip, b i lg i adam ı , araştırıcı erkeğ i temsi l eder; soyl u .

güveni l ir ve ciddidir, koşul lar n e olursa olsun, kendin i görevini ye­rine getirmeye adamıştır.

İkinci tip, eylem adamıdır; son derece hareketl idir. giiç l ii lı ı ı

NAGUAL' IN K URALI 1 97

m izah anlayışı vard ı r, uçarı ve arkadaş c a n l ı s ıd ır.

Üçüncü t i p . o l a y ların gerisindeki örg ü t l e y i c i , g i ı.em l i . b i l i ne­meyen adamdır. O n u n hakkında komışlı laın a z , çünkü kendis i hak­kı nda en u fak bir bir ipucu bile vcrıııekıcn hoşlanmaz.

Dördüncü ı ip. haberc idir. O yard ımc ıdır. az konuşan , k�ıram­sar bir adamdır ve doğru b iç imde yönlendir i ld iğ i nde çok başarı l ı o labi l ir, a m a t e k baş ına ayakta durmayı beceremez.

Kolay l ı k sağlasın diye, Karta l , Nagual adama ve Nagual kadı­na, adam ve kadın t i p l er i n i n her b ir in in saydam bede n ine özgü b ir­takım özel l i k l c r i n i göstermişt i r.

B i lgi adam ın ı n üzerinde küçük bir tür g i r i n t i . karın boşluğu­n u n üzerinde parlak bir çukur luk b u l u n u r. K i m i adam l arda bu bö­l ü m , yoğun bir saydam l ı k , k i m i zaman da clliı. ve yansımasız bir ayna gibi parlak b i r b iç imde görü n ü r.

Eylem adamı nda, istencin yer aldığı bö l ü mde i p l i ks i uza n t ı l ar b u l u n u r. İ p l i ks i uza n t ı ların sayıs ı b irle bq arası nda deği ş ir, boyla­rıysa bir i p l i k görü n ümünden , iki buçuk metreye kadar u z u n l ukta kal ı n , kamç ıya benzer doku naç lara kadar çeşit l i l i k gösterir. K i m i­lerindt.:, bu i p l i kimsi uzant ı ların i.içü dokunaç şt.: k l i n i a l acak biç im­de gel işir ler.

Olayları n ger is i ndeki ada m ı bel ir leyen tek bir n i t e l i k b u l u n ­m a z ; b u n a karş ı n , genelde istcnçdı ş ı bir b iç imde ortaya ç ı kan b i r yarat ıc ı l ı k yeteneği , d iğer görücü lerin di k kat leri n i e t k i n bir b i ç i m ­d e enge l leyen. b i r g ü ç pat laması , bu t i p i n baş l ıca ay ı rı c ı öze l l ik ler i ­dir. B u t i p b i r adam la bir l i kte olduk larında görüc ü ler, görme edi­minden çok, d ı ştan gelen ayrı nt ı ları n i ç i nde boğ u l ur l ar.

Yard ı m c ı n ın bel irg i n bir şek l i y o k t u r. Görüc ü l ere, k u s urs u z b i r saydam koza iç inde parı ldayan berrak b i r ışı l t ı g i h i görü n ü r.

Öte yandan , d i ş i lerin d ü nyası nda, doğ u , krndi saydam l ığ ı içinde, solımı� küçük alan l ara hcııı.ey e n . neredeyse gözle göri.i lc­meı. leke lerden t a n ı n ır.

Kuze y i n tüm beden inden bir ı � ı k yayı l ı r : a t q i and ır�ın k ı rırn­zınısı bir parı l t ı saçar.

B at ı n ı n bede n i n i ç o k i nc e . saycLı m b ı r tab�ıb b i r zarf � i b i

1 98 KARTAL' I N ARMAGANI

kaplam ış t ı r, bu tabaka nedeniy le bat ı , diğerler inden daha koyu renk l i görünür.

Güneyin yanar döner bir ı ş ı l t ı s ı vardır; bir an yanar ve sonra matlaş ır, daha sonra y ine yanar.

Nagual adamla Nagual kad ın ın saydam beden lerinde iki fark l ı dev inim bulunur. Sağ yan ları dalgalanırken sol yanları dönen ir.

Kişi l i k yönünden , Nagual adam destekleyic idir, kararl ıd ır ve sabitt ir. Nagual kadınsa mücadelec idir ama rahatt ır, her zaman te­t iktedir ama gergin deği ldir. Her ikisi ele kendi konumları ıı ı dört ana tavır olarak temsi l etmektedirler.

Karta l ın N agual adam ve Nagual kadına verdiği ilk em ir, ken­di başlarına, iz sürücü lerin kopyaları olan, ama rüya görücü ler ara­s ından seçecekleri dört dişi savaşç ı , dört yön bulmak olmuştur.

Rüya görücü ler, görücü lere, saça benzeyen telcik lerle örtü lü o larak görünürler. İz sürücü ler de bu örtülere sahiptir ama, tc lc ik­ler yerine, sayısız küçük yumru lardan oluşur onların örtüsü .

Sekiz d i ş i savaşç ı , sağ ve so l gezegenler olarak adlandır ı lan iki takıma ayrı l ı rlar. Sağ gezegen dört iz sürücüden, sol gezegense dört rüya görücüden o luşur. İki gezegen in bü tün savaşç ı l a r ı n a Kartal t arafı ndan keneli öze l görevler i öğret i l i r : İz süriiciifcre i: sürmek, rüya görücülere rüya görmek.

Her iki gezegenden birer dişi savaşçı birl ikte yaşarlar. B irbir­lerine o kadar benzerler ki diğerleri için b irer ayna gibidirler, ama sadece kusursuzluk sayesinde aynadan yansıyan çağrı l arı ve istek­leri anlayab il irler.

Dört iz siirücü ya da dört savaşç ı sadece zor görevleri gerçek­leş t irmek için bir araya gel irler : ve sadece çok özel koşu l larda el

ele t u tuşmaları gerekir, çünkü birbi rlerine dokundukları an bir bü­

tün oluştururlar k i bu , ya hayati bir gereksinim karş ısında ya da bu dünyadan ayrı lma zaman ı geldiğinde kul lanı lmal ıdı r.

Ayn ı yönün ik i diş i savaşçısı b irden erkeklerden b i rine bağ­

lanmıştır. Böy lece, gerekt iği kadar savaşçı içeren dört aile oJu�lu­rulur.

Erkek savaşçılar ve ulak, bağımsız b ireyler olarak görev ya-

NAGUAL' I N K U RA L I 1 99

pab i lcceklcr i g i b i , gerck l iğ imk: b i r bt i l l in ele o l u 0 ıurab i l i rl e r.

Daha sonra. N agua l ve ı ak ım ı üç u lak daha bu l ınak la yüküm­l ü ı u ı u l ur. B u n la rı n erkek ya da kacl ı ıı o l ab i l i rl e r. aın:ı. e ı-Ke k u l ak ­lar ın clörclüncli l i p ıen , yarcl ı ınc ı erkek l e rden . kad ı n l ar ın güneyden o lmaları gerek i r.

Nagual adamın ıak ı rn ı nı öı.gür l tiğe doğrn götüre b i l nıes i ı ı i yar­dım etmesi yoldan ç ıkmas ın ı engel lemes i ve tak ı ma yol gösterme­s i i ç i n . Karı a l . Nagual k ad ı n ı ö ıek i düny:ıy:ı göl li rlı r.

Daha sonra . N :ıgua l ve sav a0ç ı la r ı n a u n u t m a l arı emred i l i r. Karan l ı ğa da lar lar ve yen i görev ler a l ı r lm: ke nd i le r i n i w Karıa l ' ı an ımsama görev i .

Unutma emri öy les ine güç lüdür k i , herkes b irb ir inden ayrı l ı r. K im o lduk la rı n ı a n ı msamaılar. Kanal . kend i l e r i n i yen iden an ım­samayı lxışaracak o l u r la rsa, kenel i bül ü n l li k l c r i n ı an ı ııısayacak l: ır ı­ıı ı düşünür. Ancak böy l e l i k l e en son yo l c u l u k ları n a ç ı k< ı h i l ıııe lcri i ç i n gereken güce ve dayan ık l ı l ı ğa sah ip o lah i lecek lenl i r.

Kendi lı iil ti n l ük lc r i n i yen iden k:mınd ı kl : ın sonra kend i ler ine veri lecek ol :ın en son görev, ç i rı v ;ır l ı k l:ırd:ın o l u�an yen i b i r 1;· i rı bu l m;ık ve k ur a l ı aç ı k l amak yo luy l cı on lar ı yen i Nagı ıa l ad:ım ve yeni N:ıgua l kad ı ı ıa dön ü�l lirmc k l ı r. Ve hiiy leu: en :ıı. kal ı l ı ın l :ı i l k Nagual adam v e Nagua l kadın meydana geı ı r i ld i kıeıı sonra, hu ye­ni N;ıgu ; ı l ç i rt c . i ı. sürücü dörı kad ı n sava�(,· ı . li<; erkek sava�ç ı ve b i r u lak sağl :ıııır.

İ l k N ;ıgu :ı l ve grubu geç id i a.� ııı ak üzere hazır o lduk brı ncb. i lk Nagua l kad ın yol göstermek üzere on l cır ı bek l iyor o l u r. Daha .�o nra on l:ırn, Nagual kad ı n l a b i r l ikle d iğer dü ny:ıya geçıııe lcr i i ç i n e m i r ver i l ir ; Nagua l kad ı n gru buna ı � ığ ıyLı yol gös ıerece k . Nagua l adamsa bu i :) le ın i y i n e l e mek üı.ere yery(i zü ı ıde ka lacak ı ı r.

B u :ırada ycryüı.li nde, Nagua l ' ın l ider l i ğ i a l ı ı nd: ı en :11. on a l l ı kişi olur : sekiz ka d ı n savaşçı , N :ıgııa l da dah i l o lmak üzere dört er­kek savaşçı ve dön u lak . Dünyayı ı e ı·k e ı ıne an ı nda . yc ı ı i N agua l kad ı n d : ı o n l ara kat ı l ı r ve sayı on yedi o l ur. Kend i k i � i se l gücü , gru b a daha faz la sava�ç ı e klenmesine i ı. i ıı ver iyors:ı . dörder k i � i ­den o lu�•ın s•ıva�ç ı lar ın gruba ek lc ı ı ın e l eri gerek i r.

200 KARTAL'I N ARMAÔANl

Don Juan ' a kural ın insanlar tarafından nasıl bil indiğini sorduğumda bana kuralın sonsuz olduğunu ve bir savaşçının davranış larının her yönünü kapsadığını söyledi . Kuralın yo­rumlanışı ve birikimi, çağlar boyunca tek görevleri Kartal ' ı görmek, onun sonsuz akışkanlığını gözlemlemek olan görü­cülerin sorumluluğuymuş . Yaptıkları gözlemler sonucu görü­cüler, kişinin insanlığını içeren saydam kozanın kırılması ko­şuluyla, Kartal ' da insanın bel l i belirsiz bir yansımasını bula­bil irlermiş . B öyle bir durumda, Kartal ' ın ödün vermez yargı­ları görücüler tarafından kavranabil ir, doğru biçimde yonım­lanabilir ve düzenli bir kural olarak bir araya getirilebi l i rmiş .

Don Juan, kuralın b i r masal olmadığını, özgürlüğe geç­menin sonsuzluk kavramından genelde anlaşı ldığı gibi­sonsuza değin yaşamak anlamında-sonsuz yaşam olmadığı ­nı bel irtt i . Kural, kiş inin ölüm anında normal koşullarda terk ettiği bi l inci muhafaza edebileceğini söylüyormuş. Don Ju ­an, bu bilincin korumasının ne anlama geldiğini açıklayamı­yordu, ya da belki de böyle bir bi l inç onun kavrama yetene­ğinin ötesindeydi . Vel inimeti kendisine, geçiş anında kişinin üçüncü dikkate ulaştığını ve kendi bütün lüğü içinde bedeni­nin, bilg iyle canlandığını açıklc:ımış . Bedende var olan tüm hücreler tek tek, aynı anda hem kendinin, hem de beden in bütünlüğünün bi lincine varıyormuş.

Vel inimeti ayrıca don Juan ' a bu tür bir bil incin bölmele­re ayrılmış zihinlerimize anlamsız görüneceğini de belirtmiş Bu nedenle, b i r savaşçının mücadelesinin en can alıcı nokta­sı, kuralda bel irtildiği anlamda geçişin, üçüncü dikkate geç iş sürecinin savaşçı tarafından ayrımsanması deği l , böyle bir bil incin en baştan var olduğunun kavranması olurmuş.

Don Juan, kuralın başlangıçta kendisi için, salt sözcükler dünyasın da v ar olduğunu belirtt i . Kuralın gerçek dünyaya nasıl uyarlanacağına aklı ermiyormuş. Bununla birlikte, vel i nimetinin etkin kılavuzluğu altında ve yoğun çalışmalarını ı ı sonucunda, kuralın özünü kavramayabi l ıneyi başarmış , onu bir efsane olarak değil , yararlı yönlendirmelerden oluşan b i ı

NAGUAL' IN KURALI 20 1

dizge olarak benimsemiş . O andan it ibaren, üçüncü dikkatin gerçekl iği i le baş edebi lmek konusunda bir sorunla karş ı laş­mamış . Kendi yönteminde tek enge l , kura l ın dünya üzerinde gerçekten var o lan bir açık l ığı , bir geçit yolunu bul masını sağlayabilecek bir yol gösterici olduğu düşüncesine duyduğu neredeyse kesin i nançmış. Bir şekilde, savaşçııı ın gel iş im i­n in birinci aşamasına gereksizce saplanıp kalmış.

Sonuçta, bir l ider ve bir öğretmen o larak Don Juan ' ın görevi , çömezlere, özel l ikle de bana, kendi hatas ını yinele­memek üzere yol göstermek olmuştu . Onun en büyük başarı­sı bizlere, bir savaşçının gel iş iminde var olan üç gel iş im aşa­masını hiçbirine takı l ıp kalmadan gösterebi lmesiydi . Önce bizleri , kuralı bir yol gösterici olarak algılamamız için yön­lendirmişt i ; daha sonra , kiş in in en üstün bi l ince ulaşabilece­ğini , çünkü böyle bir bil incin var olduğunu anlamamızı sağ­lamıştı ; daha sonra da, bi l incin diğer yüzüne, giz l i dünyasıııa açılan geçit yoluna ulaşabilmemiz için bize yol gösterm işti .

Don Juan bize, birinci aşama olan, kura l ın bir yol göste­ric i o larak kabul edi lmesi düzlemine doğru yol göstermek üzere, Nagual ve onun rolüne i l işkin bölümü ele a lmış , bu­mın apaçık bazı gerçeklere karşı l ık geldiğini göstermişt i . Bu­nu göstermek üzere , yüksek bil inç düzleminde bulunduğu­muz sırada, kural tarafından betimlenen sekiz insan tipinin örneklerini oluşturan kendi grubunun üyeleriyle s ınırsız etki­leş imlere girmemizi sağladı. Bu i l i şki ler sürdükçe, kuralın daha karmaşık ve kapsamlı yönlerinin de ayrımına varıyor­duk; ta ki ilk başta bir efsane şekl inde kavramsal laştırdığı­mız, ama özünde bir yol gösteric i o lan bir dizgen in ağına ya­kalandığımızı anlayıncaya kadar.

Don Juan, buraya kadar geçirdiğimiz deneyimlerin ken­di durumuyla özdeş olduğunu söyledi . Vel inimeti de, birinc i aşamayı geçmesine yardımcı o lmak üzere , kend i s ine aynı şeyleri sunmuş. Bunu sağlamak için vel in imeti , don Juan ' ı n da bize yaptığı gibi , bi l incinin sol ve sağ yönleri arasında gi­dip gelmesini sağlamış . Bi l incinin sol yanında onu, sekiz ka-

202 KARTAL' IN ARMAGANI

dm, üç erkek savaşçı , dört haberciden oluşan ve öngörü ldü­ğü biçimde, kural tarafından betimlenen tiplerin en belirgin örneklerinden oluşan kendi grubunun üyeleriyle tanıştırmış. Bu kişi leri tanımak ve onlarla etkileşime girmek don Juan ' ı şaşkına çevirmiş . Yalnızca kuralı tam b ir yol gösterici kabul etmekle kalmamış, aynı zamanda bi l inmeyen olanaklarımı­zın boyutlarını kavramayı da başarmış .

Söylediğine göre, kendi grubunun tüm üyeleri toplanın­caya kadar geçen süre içinde, kendisini savaşçının yöntemi­ne öylesine vermiş ki, gruptaki lerin hiçbiri açıkça bir çaba göstermeksizin, vel in imetinin grubundaki savaşçı ların eksik­siz b irer kopyaları olacağını sorgulamadan kabul lenmiş . Don Juan ' ı n söylediğine göre, kişisel beğenilerinin, hoşnutsuz­lukl arının , i l işki lerinin ve diğer çoğu özel liklerinin benzerli­ği , bir öykünme sonucu deği l ; kuralın da bel irttiği gibi aynı özel l ikleri ve becerilere sahip bel irli i nsan gruplarına ait ol­malarından kaynaklanıyordu. Aynı gruba ait bireyler arasın­daki hemen hiç fark yokmuş.

Kendi ve l in imetinin savaşçı l arıy la yaşadığı i l i şki lerin sonuçların ı bana açıklamaya çalışırken don Juan, kuralı yo­rumlayış biçimleri ve kuralı bir yol gösterici olarak kabul et­meleri için d iğer savaşçı ları nasıl yönlendirdikleri, onları ne şekilde eğittikleri konularında vel inimetiyle kendisi arasında var olan öneml i farkl ıl ık lara değindi . Söylediğine göre-ev­rensel ve bireysel olmak üzere-iki tür yorum varmış . Ev­rensel yorum lar, Kartal ' ın insanların eylemlerine aldırmadı­ğını, bununl a birlikte, insana özgürlüğüne ulaşabilmek üzere bir geçit yolu sağladığını öne sürermiş.

Öte yandan bireysel yorum, görücülerin evrensel yorum­l ardan öncül olarak yararlandıkları ve bu yöntemle vardıkları geçerli sonuçlardan oluşurmuş. Bu tür yoruma örnek olarak; Kartal ' ın i lgisizliği yüzünden, özgürlüğe ulaşabilme şansımı , belki de kendi kararlı l ığımla, yükseltmem gerekiyor diyebi­l irmiş iz.

Don Juan ' a göre, çömezlerini yönlendirme konusunda

NAGUAL' IN KURALI 203

kendisinin ve vel in imetinin u yguladık ları yöntemler b i rbirin­den oldukça fark l ı yd ı . Don Juan, ve l in imet inin- tarz ın ı n cid­diyet olduğunu belirtt i ; her şeyi baskıcı yöntemlerle yöneti­yormuş ve Kartal konusunda karş ı l ık s ı z yardım ın söz konusu olamayacağına inandığı için, h iç k imseye doğru dan bir şey yapmamış . Bunun yerine, k i ş i l er in kendi i ş lerini k endi leri göreb i lme ler in i sağ lamaya uğraşm ı ş . K a rtal ' ın arm ağanı olan özgürlüğü bir bağış olarak deği l , fırsat e lde e tmek iç in bir fı rsat olarak görüyormuş .

Velin imetinin yönteminin olumlu yön lerini takdir etme­sine rağmen, don Juan ondan farkl ı düşi.ini.iyordu. Daha son­ra kendi başına kaldığında, bu yöntemin boşuna zam an kaybı olduğunu bizzat gijrmiiş. Ona göre, herkes i h azır bir durumla karşıl aş t ı rmak ve onları bu durumu kabul lenmeye zorl amak, çömezler in durumu kendi baş l a rı n a k abu l le n m e y e h az ı r oluncaya kadar beklemekten daha kest irme b i r yol muş . Bana ve diğer çömezlere uyguladığı yöntem de bu oldu.

Liderl ik yöntemindeki bu farkın don Juan ü zerindeki en büyük e tk is i , ve l in im et in in s av aşç ı l arı y l a kurduğu zorunlu etki leşim s ırasında kendini h isset t irm iş. Kura l ın buyruğuna göre vel inimetinin don Juan ' a önce bir N agual kadın , sonra da savaşç ı grubunu oluşturmak üzere dört kadın ve dört er­kek bulmas ı gerek iyormuş . Ve l i n imet iyse , don J u an ' ın b i r N agual kadı n ı n sorumlu lu ğunu ü s t lenebi lecek k i ş i se l erke sahip o lmadığ ın ı gı)rmiiş ve bu yüzden, s ı ra lamayı tersine çevirerek kendi gru bundaki k ad ın l ara, don Juan iç in önce dört kadın, sonra da dört erkek bulmaları nı söylemiş .

Don Juan, s ı ra lamanın btı şekilde tersine çevri lmes in in onu etki lediğini i t iraf e t t i . B u kad ın ların ku l lan ımına sunul­duğunu anlamış ve bu durumu zihni nde cinsel kul lanım şek­l i nde canlandırmış . Fakat bu beklent i ler ini vel i nimet ine aç­mas ı pek hayırl ı o lmamış onun iç in . Vel in imet i derhal don Juan ' ı keneli grubundaki kadın lar la ve erkeklerle b i r araya getirmiş ve onlarla i l i şk i kurması i ç in don Juan ' ı orada b ı ­rakmış .

204 KARTAL'I N ARMAGANI

Don Juan için bu savaşçı larla karşılaşmak, yalnızca ona kasıtlı bir biçimde güçlükler yarattıkları iç in değ i l , aynı za­manda bu karşılaşmanın özünde son derece önemli bir bulu­şu ortaya çıkartmak üzere tasarlanmış olduğu için, gerçekten güç bir sınav olmuş.

Don Juan, tüm katılanlar aynı bilinç düzleminde bulun­madıkça, sol yan bi lincinde i l işki kurulamayacağını bel irt­mişti . B izlerin, onun savaşçılarıyla il işkilerimizi sürdürme­miz dışında, sol yan bilincine girmemize izin vermemesin in nedeni buydu . Vel inimetinin kendisi ü zerinde uyguladığı yöntem de böyleymiş.

Don Juan, vel in imetinin grubundaki üyelerle ilk kez kar­şı laşmasında olup bitenler hakkında bana kısaca bi lgi verdi. Onun deneyimini, ne beklemem gerektiği konusunda bir ör­nek olabileceğimi düşünüyordu . Vel in imetinin dünyasın ın olağanüstü düzenliymiş . Grubundaki üyeler, Meks ika ' nın her bölgesinden gelen Kızılderil i savaşçılardan oluşuyormuş. Onunla karşılaştık larında, güney Meksika ' nın ücra, dağl ık bir bölgesinde yaşıyorlarmış.

Evlerine varır v armaz, don Juan birbirine tıpatıp benze­yen iki kadınla karşılaşmış . O güne değin gördüğü en iri Kı­zılderil i kadınlarmış bunlar. Asık suratlı ve sert tavırlıymış­lar, ama yüz hatları çok sevimliymiş . Aralarında yürümeye çalıştığında onu kocaman göbekler inin arasında yakalayıp kollarını sıkı sıkı kavradıktan sonra onu dövmeye başlamış­lar. Daha sonra onu yere atıp üzerine oturmuşlar ve neredey­se kaburgalarını kıracaklarmış . On iki saati aşkın bir süre k i ­mıldamasına iz in vermemişler, bu arada velinimetiyle ora­cıkta sohbete dalmışlar; ve l inimeti tüm gece boyunca hiç durmadan konuşmak zorunda kalmış ve en sonunda sabahın i lerleyen saatlerinde kadınlar don Juan ' ın ayağa kalkmasına izin vermişler. Söylediğine göre onu en çok korkutan şey, kadınların gözlerindeki kararlı l ık ifadesiymiş . İşinin bittiği ­n i , kadınların sözlerini tutup, o ölünceye kadar üzerinden kalkmayacaklarına inanmaya başlamış .

NAGUAL' IN KURALI 205

Normalde, bir sonraki savaşçı grubuyla buluşmadan ön­ce arada bir haftal ık bir bekleme süres i bulunurmuş. ama ve­linimeti onu savaşçıların ın arasına bırakı p gitmeyi planladığı için, don Juan vakit geçi rmeksizin diğerleriyle buluşturul­muş. B ir gün i ç inde tüm savaşç ıl arla tanışmış ve tümü de ona pis l ikmiş gibi davranmışlar. Onun bu i ş için uygun adam olmadığın ı , çok kaba ve fazl as ıyla ahmak olduğunu , hem çok genç, hem de şimdiden bunamaya başladığını söylemiş­ler. Vel in imeti , onu zekice savunmuş, bu koşul ları değiştire­b ileceklerin i ve böylesine çetin bir uğraşın gerek kendileri, gerekse don Juan için büyük bir zevk sayılması gerektiğini öne sürmüş.

Don Juan, i lk izleniminde hakl ı ç ıkt ığını belirtmişt i . O

günden sonra onu bekleyen, yalnızca ağır i ş ve güçlükler ol­muş. Kadınlar, don Juan ' ı n ele avuca sığmayan biri olduğu­nu ve kendis ine dört kadını yönetmek gibi karmaşık ve has­sas bir görevi yerine getirmek konusunda güveni lemeyeceği­ni görmüşler. Aynı zamanda birer görücü oldukları için, ku­ralı kendilerince yorumlayarak, don Juan ' ın önce erkek sa­vaşçı larla , daha sonra dört k adın la bir l ikte olmasın ın daha yerinde olacağı kararına varmış lar. Don Juan, kadınları n gö­

rüşünün doğru olduğunu söylemi şti , çünkü, kadın savaşçı lar­la baş edebi lmesi için bir N agual ' ın gücünün doruğunda ol­ması gerekirmiş ; böyle bir erk durumuysa, yüksek bir din­ginl ik ve insani duyguların en az yer aldığı bir denetim gücü gerekti rirmiş ki , o aşamada onun için böyle bir durumu dü­şünmek bile söz konusu deği lmiş .

L Vel in imeti , don Juan ' ı tüm grup içinde en acı masız ve ödün vermez savaşçı l ar o lan ik i batı l ı kad ın ın gözet imine vermiş . Don Juan, kural gereği bat ı l ı kadınların gözü dön­müş ç ılgınlar olduğunu, bunlara dikkat edilmesi gerekt iğini söylem işt i . B u kadınlar, rüya giirme ve iz sürme sonucu, sağ yanlarını , yani akıl larını yitirirlerın i ş . B i l inçlerin in sol yanı olağanüstü keskinleştiği iç in mantıkları kolayca uçup gider­miş . B i r kez ussal yanlarını yit irdikten sonra, qsiz b i rer rüya

206 KARTAL' IN ARMAGANI

görücü ve iz sürücü olab i lirlermiş , çünkü artık onları alıko­yabilecek herhangi bir ussal safra kalmazmış .

Don J uan bu kadınların onu kösnül duygularından kur­tardıklarını anlattı . Zihni ödül ve kiş ise l doyum düşüncele­rinden tümüyle arınıncaya değin , a l t ı ay boyunca, zamanın büyük bir bölümünü, tütsülenen bir et parçası gibi , mutfağı n tavanından sarkan deri b i r kayış la havada ası larak geçirmiş .

Don Juan, deri kayış ın bedensel olmayan bazı hastal ık­l arın sağalt ımı için olağanüstü yararlı bir düzenek olduğunu belirtmişt i . B urada düşünülen, kiş inin havada asıldığı nokta yerden ne den l i yüksekteyse ve kiş i yere değmeden ne den l i uzun süre havada asıl ı kal ırsa, gerçek anlamda arıtıcı b i r et­kinin gerçekleşme olas ı l ığın ı da o den l i yüksek olacağıymış .

B at ı l ı savaşçılar tarafından arındırıldığı s ırada, d iğer ka ­dınlar grubu i ç i n erkek v e kadın savaşçı arayış ındaymış lar. B unu başarmak y ı l l ar sürmüş . Bu arada don Juan, vel inime­tinin tüm savaşçı larıyla tek başına etk ileş ime girmek zorun da bırakı lmış . B u savaşçıların varl ıkl arı ve don Juan ' ın 011 l arla temasları , öyles ine ezici bir etki yarat ıyormuş ki doı ı Juan onlardan hiçbir zaman kurtulamayacağın ı düşünüyor muş . B u süreç onun kuralın varlığına toptan ve harfi harfi ıll" bağlanmasıyla sonuçlanmı ş . Don Juan, öteki dünyaya ulaşa ı ı h akiki bir geçit yolunun varl ığ ı ü zerinde düşünerek çok za man harcadığını beli rtmişti . O, böyle b i r uğraşı , her duruımLı önlenmesi gereken bir tuzak olarak görüyordu . Bu tuzağ: ı düşmemi önlemek ü zere, kendi grubunun üyeleriyle gerek l ı i lişkileri sürdürdüğüm s ırada beni , l a Gorda y a d a diğer çii m ezlerden birinin koruması altında tutuyordu .

Benim durumumda, don Juan ' ın savaşç ı l arı y l a buluş mak , uzun bir süreci n nihai sonucuydu. Don Juan ' la aramı; daki gündelik konuşmalarda bu konudan asla söz edil ınezd ı Onların varlı ğın ı yalnızca bana zaman zaman bölümler ha l i nde açıkladığı kuraldan yapmış olduğum ç ıkarsamalarda ı ı anlayabi l i yordum. Daha sonra bana , onların gerçekten v ;ı ı oldukların ı , en sonun la onlarla karş ı laşacağ ımı söylem i ş t ı

NAGUAL' IN K URALI 207

B irtakım genel yönergeler ve önerilerde bulunarak beni bu karşı l aşmaya hazırlamışt ı .

Beni ortak olarak yapılan b ir hata , sol yan bi l inc inin ge­reğinden fazla abartı lması , onun berrakl ığ ı ve gücü karşı sın­da gözlerin körelmesi konusunda uyardı . Söylediğine göre, b ireyin sol yan b i l inc inde olm ası , onun hemen o anda tüm budalal ıklarından arı ndığı anlamına gelmiyordu-sol b i l inç­te olmak, yalnızca daha güçlü bir algılayabilme yet is i , daha çabuk bir biç imde k avrama ve öğrenme ve her şeyin ötesin­de, daha geniş bir unutma yeteneğine sahip olma anlamına gel iyordu.

Don Juan ' ın kendi savaşçılarıyla buluşma zamanı m yak­l aş t ığ ında , b i r yol gösteric i ol arak ku l lanmamı sağ lamak üzere, bana kendi vel in imetinin grubu hakk ında biraz bi lg i verd i . D ı şar ıdan bakan b ir ine , k imi zaman ve l in imet in in dünyasının sanki dört ayrı ai leden oluşuyormuş g ib i görüne­bil im1 iş . Birinci aile, güneyl i kadınlar ve N agual ' ın haberc isi tarafından; ikinc i ev, doğulu kadınl ar, araşt ırmac ı ve bir er­kek haberc i ; üçüncü ev, kuzeyli kadın lar, eylem adamı ve bir diğer erkek haberc i; dördüncü evse, bat ı l ı kadınlar, olayları n gerisindeki adam ve üçüncü erkek h aberci tarafından kuru l ­muş.

B aşka zamanlarda aynı dünya, grupl ardan oluşmuş gibi görünebil irmiş . Bir grup, birbirlerine kes inl ikle benzemeyen dört yaşça daha büyük adamdan oluşuyordu ve bunlar, don Juan ' ın velin imetiy le onun üç erkek sav aşçıymış . B i r ikinci grup, h abercilerden oluşuyormuş ve bu dört adam birbirleri­ne çok benziyorl armış . Üçüncü gru p , b irbirinin görü nürde eşi , çift ikiz kadınlardan oluşuyormuş, bunlar güneyli ve do­ğulu kadınlarmış . Dördüncü grup ise görün ürde kız kardeş iki çiftten oluşuyormuş ve bunlar kuzeyl i ve batı l ı kadın lar­ını ş .

B u kad ın lar ın h içb i r in in a ra l ar ında akraba l ık i l i ş k i s i yokmuş. B irbirlerine benzemelerinin nedeni , don Juan ' ın ve­l in imetinin sahip olduğu olağanüstü güçmüş. Don Juan bu

208 KARTAL'I N ARMAGANI

kadınları iki mamuta benzetiyormuş, görünüşleri ürkütücüy­müş, ama kendileri son derece dost canlısı ve sevecenmişler. Doğulu kadınlar çok güzel, genç ve espriliymişler, onl arı iz­lemek göze ve kulağa son derece hoş gelirmuş . Kuzeyti ka­dınlar, son derece kadınsıymış , kibirli ve oynakmışlar, yaş­l anmaktan korkuyorlarmı ş ama aynı zamanda son derece açık sözlü ve sabırsızmışlar. B atı l ı kadınlarsa kimi zaman çılgın, kimi zamansa ciddiyetin ve çal ışkanl ığın doruğunday­mışlar. Don Juan ' ı en çok rahatsız edenler bunlarmış, çünkü, son derece ciddi, k ibar ve yardımsever olmalarına karşın, her an kendilerini kaybedip gözü dönmüş birer ç ı lgın gibi hare­ket edebilecekleri gerçeğini don Juan b ir türlü anlayamıyor­muş.

Öte yandan, erkekleri adlarını anmaya bile değir bulmu­yordu don Juan. B unlar hakkında kayda değer hiçbir özellik bulamadığını söylemişti. Kişi likleri, kadınların sahip olduk­l arı kararlı l ığın şaşkınlık verici etkis i ve velinimetinin ezici gücü tarafından tümüyle ele geçirilmiş gibiymiş .

L Kendi uyanışından söz ederken don Juan, velinimetinin dünyasına fırlat ı ldıktan sonra, çekinmeden yaşamanın ne denli kolay ve rahat olduğunun farkına varmış. Kendi hatası­nın, amaçlarını yaşamındaki sahip olabileceği tek değerl i şey olarak görmek olduğunu anl amış. Tüm yaşamı boyunca bir serseri olarak yaşamış; bu nedenle hayattaki en büyük tutku­su, maddi zenginlikler elde etmek, adam olabilmekmiş . Bu konudak i hırsına ve başarısızlık karşısında yaşadığı derin üzüntüye kendini o den l i kaptırmış k i , çevresindeki hiçbir şeyi incelemeye v akit bulamamış . Velinimetinin yanında yer almayı seve seve kabul lenmiş, çünkü kendisine en sonunda adam olmasını sağlayabileceği bir fırsat sunulduğunun ayrı­mına v armış. En azından bir büyücü olmayı öğrenebileceğini düşünüyormuş. Velinimetinin dünyası içinde soğurulmanın, onun üzerinde İspanyol Fetihçi lcrinin Kızılderi l i kültürü üzerinde yaptığı etkiye benzer bir etki yaratacağını hissedi­yormuş . Bu , her şeyi yok edecekmiş , ama güçlü bir kendi

NAGUAL' I N KURALI 209

kendini inceleme sürecini zorla da olsa ortaya çıkartacakmış. *

Tuhaftır, don Juan ' ın savaşçı grubuy la karş ı laşmaya ha-zırlanırken gösterdiğim tepki , hayranlık ya da korku değil , daha ziyade iki konuya karşı duyduğum önemsiz bir düşün­sel meraktı . Bunlardan birinc is i , dünya üzerinde dört tip ka­dın ve dört t ip erkek bulunduğu yolundaki önermeydi . B u konuda don Juan ' l a tart ıştık ve insanlar aras ındaki bireysel farklı l ıkların sahip olduğu kapsamın böylesine basit bir şe­maya sığmayacak den l i geniş olduğunu bel irtm işt im. Benim­le aynı düşünceyi p ayl aşmıyordu . K ural ın n ihai olduğun u , herkes i kapsayam.ayacağını öne sürmüştü.

İk inci konuysa don Juan ' ın b i lgi ler inin kültürel bağl a­mıydı. B unu kendisi de bi lmiyordu . Bunu , bir tür "Pan-Indi­anizm " düşünces i n i n ürünü o larak görüyord u . Kökenleri üzerine geliştirdiği kurgulama şöyleyd i : Bir zamanlar, İspan­yol l arın Fet ih lerinden önce Kız ı lder i l i dünyas ında , ik inc i dikkatin i ş leniş b iç imi gücünü yit irmiş . Belki de yüzyı l ları aşan bir süre boyunca gücünü y i tirmeye başladığı noktaya ulaş ıncaya değin herhangi bir engellemeyle karşılaşmaksızın gel i ş imini sürdürmüş . Bu dönemde uygulamac ı ların deneti­me gereksin imleri yokmuş büyük o las ı l ık la , bu nedenle de, bir s ın ırlamanın bulunmadığı bir ortamda, giderek daha do­lambaçlı bir nitelik kazanan ikinci d ikkat, güç leneceği yerde zayıflamaya başlamı ş . Daha sonra İspanyol akın c ı lar gel ip üstün teknoloj ileriyle Kızılderil i dünyas ın ı yerle b i r etmişler.

NAGUAL' I N SAVAŞÇI TOPLULUÔ U

Don Juan , bun l arı n e l i nden y a l n ı zca b i r avuç sava?ç ı ıı ı n

kurt u l ah i l d iğ i nden v e b i lg i l e r i n i topar layarak yo l l arı n ı

yen iden be l i rled ik leri nden emind i . Don Juan ' l <ı vel i n imet i ­

n in ik inc i d ikkat üzerine b i l d ikler i her �ey, yeniden yap ı l an­

d ı rı lm ı ? b i r yoruma, en sert ko�u l l ard;ı ve yoğun b;ı sk ı a l t ı n ­

da ?Ck i l lencn , bu nedenle de içten b i rt ak ım s ı n ı r lamal a rı bu­

l unan yeni b i r yoruma dayan ı yordu .

Don Juan , sava�ç ı l a rı y l a i l k kar� ı l a� ın am i ç i n zaman ın

uygun o lduğuna karar verd ikten soı ıra . fark l ı b i r b i l inç düz­

lem ine geçmemi sağl amı� , daha sonra, sava�ç ı la rı n ben im le

kar� ı l a� t ık l arında yapacakl ar ı n ı n onu i lg i kncl irmecl iğ i n i be­

l i rtmi� t i . Sava?ç ı lar ın beni dövse b i le onl ara karı �mayacak­

mı?, beni öl dürmenin d ı ? ında bana is tedikler i her �eyi yapa­

b i l i rle rmi � . Top lu l uğundak i sava�ç ı l ar, ve l in imet in in top lu lu­

ğunun kusursuz kopya lar ıymı� . Tek b i r fa rk la ; kad ı n lar ın da­

ha da öfkel i , e rkek ler inse benzers iz ve son derece güç l ü y­

ıni.i � . Bu neden le , on lar la i l k kar� ı l a?mam, göğüs göğüse bir

2 1 2 . KARTAL'IN ARMAGANI

çarpışmaya benzeyebilecekti . Bir yandan kendimi gergin hissediyor ve korkuyor, öte

yandan da merak ediyordum. Zihnimde sonu gelmeyen tah­minler hızla dolaşıyordu, bunların çoğu da savaşçıların neye benzeyebi leceği konusundaydı .

Don Juan bana, kendi deneyiminde olduğu gibi ayrıntı l ı bir tören söylemini ezberlemem konusunda beni hazırlamak. ya da karşılaşmayı olabildiğince rastlantısal bir biçimde dü­zenlemek gibi iki seçeneğinin bulunduğunu belirtmişti . Han­gi seçeneği benimseyeceği konusunda bir yora bekliyordu. Velinimeti de benzer bir şey yapmış, ancak o, don Juan 'a yo­ra kendisini göstermeden önce tören söylemini ezberlemes i için ısrar etmiş . Don Juan dört kadınla yatmakla ilgil i cinsel fantazilerini ona açıkladığında, velinimeti bu açıklamayı yo­ra kabul etmiş, tören söylemini boş vermiş .

Benim durumumdaysa, don Juan bana tören söylemini öğretmeden önce b ir yora beklemişti . Bu yora, don Juan ' Ia benim Arizona'da bir sınır kasabasından arabayla geçerken bir pol isin beni durdurduğunda gelmişt i . Polis beni ü lkeye yasadışı yolla g iren bir yabancı sanmıştı . Ancak ona sahte olduğundan şüphe ettiği pasaportumu ve diğer belgelerimi gösterdikten sonra yoluma devam etmeme izin vermişi . Tüm bu olay boyunca don Juan arabanın ön koltuğunda, yanımda oturuyordu ancak pol is ona dönüp bakmamıştı b i le . Tüm dikkatini benim üzerimde toplamıştı . Don Juan, bu olayın beklediği yora olduğunu düşünüyordu. Yorumuna göre dik­kati kendi üzerimde toplamak benim için çok tehlikeli olur­muş ve vardığı sonuca göre, benim dünyamın tümüyle yalın­lık ve dürüst lükten oluşması gerekiyormuş-ayrıntılı tören­ler ve gösteriş benim kişi liğime hiç uymuyormuş. Bununla b irl ikte, onun savaşçılarıyla tanıştığımda törensel davranış biçimleriyle i lgil i az da olsa bazı bi lgileri verdi bana . Onlara güneyden yaklaşmakla işe başlamalıymışım, zira erkin son­suz bir akış içinde izlediği yön güneymiş. Yaşam gücü bize güneyden akar ve bunun etkisiyle bizler de kendi akışımızı

NAGUAL' IN SAVAŞÇI TOPLULUG U 2 1 3

kuzeye doğru yönlendirirmişiz . S öylediğine göre bir Nagu­al ' ın dünyasına açı lan tek kapıya güneyden ulaşı l ıyormuş ve bu kapıyı iki kadın savaşçı oluşturu yonnuş ; bu kadrn lar beni karşı l arlar, eğer uygun görürlerse, içeri g irmeme izin verir­lermiş .

Don Juan beni Meksika' n ın ortalarında bir şehrin etekle­rinde bir eve götürdü. Eve güneyden yürüyerek yaklaşt ığ ı ­mızda, birbiri nden bir buçuk metre uzakl ıkta yüz yüze ayak­ta duran iki kocaman Kızı lderi l i kad ın gördüm . Ev in ana ka­pıs ından sek iz on metre ötede , sert toprak zem in üzerinde duruyorlardı . Kadınlar olağanüstü adaleli ve sert görünüyor­lardı . Her ikis inin de kapkara, uzun saçları vardı ve s:ıçları nı kal ın birer örgüyle arkadan toplamı şlard ı . Kardeş g ib i görü­nüyorlard ı . Aşağ ı yukarı aynı boyda ve aynı ağı rlı ktaydı ­lar-yaklaşık bir altmış boyunda ve yetm iş ki lo ağı rlığı nda oldukları nı tahmin etti m. B iri çok esmerdi , neredeyse zenci ­ye benziyord u , d iğeri i se çok daha aç ık ten l i y d i . Meksi­ka'n ın orta bölgelerinde yaşayan t ip ik Kızı lderi l i kad ınlar gi­bi uzun, geniş etekl i elbiseler giymişlerdi , ayaklarında e l ya­pımı sandallar vardı .

Don Juan kadınların on metre önünde durmam ı söyledi . Solumuzda duran kadına döndü ve yüzümü ona doğru dön­dürdü . Adının Ceci l ia olduğunu ve bir rüya giiriicii olduğunu söyledi . Daha sonra bir şey söylememe fı rsat vermeden bir­denbire döndü ve sağımızda duran diğer kadına dönmem i is­tedi. Bu kadın ın adı Del ia 'ydı ve bir iz siiriiciiydii . Kadın l ar başlarıyla beni selamladı lar. Bana ne gül ümsemediler, ne el sıkıştılar, ne de memnun olduklarını belirten başka bir hare­ket yaptılar.

Don Juan, bir kapının iki yanında duran ik i sütun gib i onların aralarından geçt i . B irkaç adım attı ve kadın lar ın beni içeri davet etmelerini bekl iyormuş gibi döndü . Kadınlar kısa hir süre hareketsiz bir biçimle beni süzdüler. Daha sonra Ce­L· il ia, gerçek bir kapın ın eşiğ inde duruyorm uşum gibi bana içeri gelmemi söyledi .

2 14 KARTAL'IN ARMAGANI

Don Juan bana yolu göstem1ek üzere i lerledi . Ön kapıda bir adamla k arşılaştık. Ufak tefek bir adamdı . İl k bakışta ba­na çok genç göründü, ancak daha dikkatl i b akt ığımda el l i yaşlarında olduğunu anladım. B ende yaşlı bir çocuk izleni­m i ni u yandırdı . Ufak yapıl ı , oldukça zay ıftı ancak kaslar ı güçlüydü ve insanın i çine i şl eyen koyu gözleri vardı. Küçük b i r cine, bir gölgeye benziyordu . Don J uan adamı benimle tanıştırarak adının Emil i to olduğunu, kendisini habercis i ve yardımcısı olduğunu , kendis i adına beni ağırlamakla görev­lend i ri ld iğini söyledi.

Emil i to bana olabilecek en iyi ev sahibi gibi görünmüş­tü. S ıcak bir gülüşü vardı ; küçük beyaz d iş leri kusursuz bi­ç imde düzgündü. B enimle e l sıkışt ı , daha doğrusu, koll arı nı bana doğru uzatarak ik i e l imi s ıkı sıkı kavrad ı . Tüm davra­n ı şl ar ından b i r hoşnutluk süzülüyordu; beni k arş ı l amanı n ona büyük b ir haz verdiğine yemin edebi li rdim. Sesi son de­rece yumuşaktı ve gözleri parlıyordu.

Geniş b i r odaya girdik. İçerde bir kadın daha vardı . Don Juan, k adının adınının Teresa olduğunu söyledi . Ceci l ia ve Del ia ' nın h aberc is iyd i . Çok az konuşuyordu, ancak sami­m iydi . Don Juan ' ın peşinden evin arkasına, üzeri örtülü b i r avluya geçtik . I l ık b i r gündü. Avluda b ir masanın çevresine oturduk ve sade b i r akşam yemeğinden sonra, gece yarıs ın ı geçinceye k adar konuşmaya daldık .

Emil i to b iz i ağırlıyordu. Anlatt ığı egzotik öykülerle he­pimizi etki ledi ve son derece eğlendirdi . Kadınlar g iderek açı ldı lar. Emilito ' yu büyük bir zevkle dinlediler. Kadı nların k ahkahalarını i ş i tmek son derece zevkl iydi . Olağanüstü ölçü de adele l i , açı k sözlü ve i r i yapı lıydı lar. Konuşmanın bir ye­rinde Emi l ito, Cec i l ia 'y la Del ia ' nın onun için birer anne, Te­resa'nın da bir kız evlat g ib i olduklarını söylediğinde, kadııı ! ar onu yakaladılar ve bir çocuk gibi havaya savurdular.

İk i kadından Del ia , daha m antıkl ı , daha gerçekçi g ib i görünüyordu. Cec i l ia i se be lk i b iraz daha soğuktu ama rulı sal yönden daha güçlü izlenimi uyandırıyordu . B ende dalı : ı

NAGUAL' IN SAVAŞÇI TOPLULUGU 2 1 5

hoşgörüsüz, daha sabırsız izlenimin i uyandırdı ; Emilito ' nun bazı öykülerinden s ık ı lmış gibi davrand ı . Bununla b irl ikte , Emili to "Sonsuzluk Öyküleri" adı n ı verdiği öykülerin i anlat­t ığı s ırada kesinlikle can kulağıyla d in l iyordu . Emilito, her öyküsünde n önce , "Sev g i l i dos t l ar, b u nu b i l i yor m u s u ­n u z . . . ?" sözleri yle b i r sunuş yapıyordu . Anlattı kları aras ında beni en fazla etk i leyeni , evrende var olduk larını öne sürdü­ğü, insan olmayan ama i nsana en yakın canlı yaratıkl ara il iş­kin öykü oldu. Bu yaratıkların devin im konusunda bir takın­t ı ları bulunuyormuş ve kendi içlerinde ya da çevrelerindeki en hafif dalgalanmayı bile saptayabil iyorlarm ış . Bu yaratık­lar harekete karşı öylesine duyarl ıymış lar k i , onlara bir küfür gibi gel iyormuş . Dev inim onlara büyük bir ac ı veriyormuş ve en büyük arzuları tam bir d inginl iğe kavuşmakmış .

Emil ito sonsuzlukla i lg i l i öyküleri nin aras ına akla haya­le gelmeyecek, yakası açı lmadık espriler serp iştiriyordu. B ir öykü anlat ıc ıs ı olarak sahip olduğu i nanı lmaz yeteneğinden dolayı , anlattığı öykülerden her birin in , biz lere bir şeyler öğ­retmek için yararlandığı birer eğretileme, b irer alegori oldu­ğunu anlamaya başlamıştım.

Don Juan, Emil i to 'nun yalnızca sonsuzluğa yaptığı yol­culuklarda tan ı k olduğu olayları aktardığın ı söyled i . B ir ha­bercin in rolü , t ıpkı askeri operasyondaki bir keşif kolu g ib i , Nagual ' ı n önünden i lerleyerek ona yol göstermekmiş . Emil i­to, ikinci dikkatin s ın ırlarına ulaşıyor ve tanık olduğu her ay­rıntıyı d iğerlerine aktarıyordu.

Don Juan ' ı n savaşç ı larıyla ikinci karş ı laşmam da tıpkı birincisi gibi ustaca tasarlanmış bir biçimde gerçeklqti . B ir gün don Juan farklı b i l inç düzlemlerine geçmemi sağladı ve bana savaşçı larıyla ik inci kez buluşacağımı söyledi . Arabay­la Kuzey Meksika' daki Zacatecas kentine doğru yola koyul­duk. Sabahın erken saatlerin de kente vardık . Don J uan yal­nızca burada mola vereceğimizi ve doğulu kadın larla toplu­l uğundaki araştırmacı savaşçı yla yapacağım ikinci resmi bu-

2 1 6 KARTAL'IN ARMAGANI

luşmamın gerçekleşeceği ertesi güne kadar burada dinlenebi­leceğimizi söyledi. Daha sonra buluşma yerlerinin nasıl se­ç ildiğini ayrıntısıyla anlattı . Güneyli kadınlar ve haberc iyle tam öğleden sonra buluştuğumuzu, zira kuralla ilgili kiş isel bir yorumda bulunarak geceyi temsil etmek üzere tam o saati seçmiş olduğunu söyledi . Gerçekte güney geceydi-ılık , dostça, rahatlatıcı bir gece ve buna uygun olarak da, iki gü­neyli kadınla gece yansında buluşmamız gerekiyordu. Bu­nunla birlikte, bu bana uğursuzluk getirebilirdi, zira benim yönlenmem genelde ışığa, iyimserliğe doğruydu ve bu iyim­serlik karanlığın gizemine doğru uyum içinde ilerl iyordu . O gün yaptığımız şeyin de tam olarak bu olduğunu söyledi; bir­birimizin dostluğundan zevk almış ve ortalık zifiri karanlık oluncaya değin konuşmuştuk. Gerçekten de ortalık karardı­ğında neden fenerlerini yakmadıklarını merak etmiştim.

Don Juan, öte yandan , doğunun sabah, ışık olduğunu söyledi ve doğulu kadınlarla ertesi gün sabah saatlerinde bu­luşacağımızı söyledi.

Kahvaltıdan önce şehir meydanına gittik ve bir banka oturduk. Don Juan, o işlerini hallederken benim orada oturup onu beklememi istedi. Yanımdan ayrıldı ve kısa bir si.ire son­ra, bir kadın gelerek bankın diğer ucuna oturdu. Kadına faz la dikkat etmedim ve bir gazete okumaya başladım. Kısa bir süre sonra s ı raya b ir kadın daha oturdu . Kalkıp b ir başka banka oturmak istedim, ancak o an, don Juan ' ın özel l ikle o

bankta oturmam gerektiğini söylediğini anımsadım. K adınla­ra arkamı döndüm, son derece sessiz oldukları için orda ol ­duklarını unutmak üzereydim ki , bir adam yaklaşarak onları selamladı ve yüzü bana dönük olarak ayakta durdu. Araların­daki konuşmalardan kadınların onu beklemekte oldukların ı ayrımsadım. Adam , geç kaldığı iç in özür diledi . Oturmak i s tedi . Yana doğru kayarak ona yer açtım. Hararetli b ir biçim­de bana teşekkür etti ve rahatsız ettiği için özür diledi. Köy den geldikle ri n i , şehirde k aybolduklar ın ı , bir sefer i rHk Mexico City 'e g ittiklerinde de trafik yüzünden az daha ya

NAGUAL' IN S AVAŞÇI TOPLULUÔU 2 1 7

şamlarından olacakları n ı anlatt ı . Bana Zacatecas ' da yaşayıp yaşamadığ ımı sordu . Ona hayır, dedi m . Daha fazla konuş­maya n iyet im yoktu ama gü lümsemesi hoşuma gitt i . Yaş l ı b i r adamdı ve yaşına uygun b i r görünümü vard ı . Kızı lderi l i deği ld i . K üçük k ı rsa l bir kasabadan gelen k ibar görünüm lü bir çiftç iye benziyordu . Üzerinde takım e lb ise , ba� ı ı1da b i r has ı r şapka v ardı . Yüz hatl arı son derece narin, c i ldi nere­deyse saydamdı . Kemerl i bir burnu , ufak bir ağzı ve kusur ­suz derecede bak ıml ı beyaz b i r sakal ı v ard ı . Son derece sağ­l ı k l ı görünüyordu ancak hay l i s ı skayd ı . O rta boy luydu ve sağlam bir yap ı s ı vard ı , ancak bitkin görünüyordu .

Ayağa kalkarak kendi s in i tan ı tt ı . Ad ın ın Vicente M ed ra­no olduğunu, i ş için yal nızca bir günlüğüne kente geldiğini söyledi . Daha sonra ik i kadın ı göstererek k ız kardq i olduk­larını söyledi . Kadınl ar ayağa kalkarak bize doğru döndü ler. İkisi de çok zayıft ı ve erkek kardeşlerinden daha esmerdiler. Ayn ı zamanda ondan çok daha genç görünüyorl ard ı . Tenleri­nin adamın teni gibi olmadı ğını fark ettim. Kadın l arın ik isi de oldukça a l ıml ıydı . Yüz hatları adamınki gibi ince, gözleri parlak, bak ı ş l ar ı dostaneydi . Boyları yaklaş ık bir altm ış c iva­rındaydı . G iys i leri çok ş ık t ı , ancak giym i ş o ldukları şa l l ar, alçak ökçeli ayakkabı l ar ve kal ı n pamuklu çoraplar. onl ara hal i vakti yerinde ç iftç i kadınları görünümü veriyordu . K a­d ın lardan daha büyük olanı e l l i yaş ları nda, daha genç o lanıy­sa k ı rk yaş larında görünüyordu .

Adam beni onlar la tanı ş t ı rd ı . Kadın lardan büyüğünün adı Carmela, daha genç olanın ad ı i se Hermel inda 'yd ı . Aya­ğa kalktım ve onlarla el s ık ı ş t ım. Çocuk l arı n ın olup ol madı­ğını sordum. Bu soru benim için genel l ik le bir sohbet i baş la­tan soru olmuştur. K ad ınlar güldüler ve bir l ikte e l ler ini ka­rın lar ı üzerinde gezdirerek ne den l i ince yap ı l ı o lduk lar ı nı gösterdi ler. Adam sakin b i r sesle kız kardeş leri nin yaş l ı birer ka l ık o lduklar ın ı , kendis inin de ih t iyar bir bekar olduğunu belirtt i . Yarı şak acı b ir tonla , ne yazık k i k ız kardqlerinin bi­raz fazl a erkeksi oldukları n ı , bir kadın ı çek ic i k ı l an d i � i l ik ten

2 1 8 KARTAL'I N ARMAÖANI

yoksun olduklarını , bu nedenle de koca bulamadıklarını it i­raf etti .

Kadınlar ın toplumumuzdaki i k in c i l konumlar ın ı göz önüne aldığımızda, evelenmemekl e daha iyi ettiklerini söyle­dim. Kadınlar bu söylediklerime karşı ç ıkt ı lar; onların efen­dis i olmayı arzulayacak bir erkek bulmuş olsalardı, bu erke­ğin h izm etç is i olmayı seve seve kabullenebileceklerini söy­lediler. Daha genç olanı, gerçek sorunun babal arının ona ka­dın gibi davranmayı öğretmemesi o lduğunu söyledi . B unun üzerine, adam içini çekerek babalarının son derece buyurgan olduğunu, ona maço b ir erkek o lmayı öğretmediğini , bu ne­denle kendi s in in de evleneb i lmes in i engellediğini söyledi . Üçü b irden iç çektiler ve düşüncelere dald ı lar. Gül memek için kendimi zor tuttum.

Uzun süren bir sessizl ikten sonra adam , b iraz daha otu­rursam babalarıyla ela tanışma şansımın olacağını , babaları­nın i lerleyen yaşına rağmen son derece hareketl i biri olduğu­nu söyledi . Utangaç bir tavırla, babaların ın onları kahvalt ı etmeye götüreceğini , zira kendi lerinin hiçbir zaman yanla­rında para taşımadıklarını söyledi. Para kesesi her zaman ba­b ada olurmuş .

Hayretler iç inde kalmıştım. B öyles ine güçlü görünen bu insanlar gerçekte zayıf, bağıml ı çocuklar gibiydiler. Onlara veda ederek oradan ayrılmak üzere yerimden kalktım. Adam ve k ız k ardeşleri k almam için ısrar ettiler. B ana, kahvaltıd<ı kendilerine eş l ik edecek olursam, babalarının da çok hoşuna gideceğini söylediler. B abalarıyla tanışmayı i stemiyordum , ancak bir yandan da merak ediyordum. Benim de birini bek­l iyor olduğumu söyledim. O anda kadınlar k ık ı rdadı ve yük­sek sesle k ahkaha atmaya başladı lar. Adam da kendisini tuta­m ayak gülmeye baş ladı . Kendimi budala g ib i h issediyor­dum. Oradan bir an önce kaçıp g itmek istedim. O anda don Juan göründü ve bana yaptıkları numaranın farkına vardım. Hiç de komik deği ldi .

Hep b ir likte yer imizden kalkt ık . Don J uan ' ın bana bu

NAGUAL' IN SAVAŞÇI TOPLULUGU 2 1 9

kadın ların doğul u kad ınlar, Carmel a ' nı ıı i= siiriicü, Herme­l inda ' nı n rüya görücü, Vicente 'n inse savaşç ı , araşt ırmacı ve kendis in in en esk i dostu olduğunu anla t t ığ ında , ha la gü lü ­yorlardı .

Tam şeh i r meydanın dan a y rı l ı yord u k k i , aramıza b i r adam daha katı ldı , uzun boylu , k ırk ya:;darında esmer bir Kı ­zı lder i l i ' yeli bu . Lev i 's marka ko t pantolon g iymiş t i ve başın­da bir kovboy şapkası vard ı . Son derece güçlü ve ağırbaş l ı bir görünümü vard ı . Don Juan adamı bana, Juan Tu rna, Vi­cente ' n in haberc i s i ve araşt ırma asis tanı olarak tanışt ı rd ı .

B irkaç blok ötede bulunan b i r restorana doğru yürüdük. Kadınlar ben i ara larına almış lardı . Cannel i ta , yapt ık ları şa­kadan gücenmed iğ irni umduğunu, kendi lerini doğrudan doğ­ruya tanı tmak ya da benimle dalga geçmek g ib i ik i seçenek­lerinin bulunduğunu, son derece züppe bir tav ı rl a onlara ar­kamı dönüp başka b ir banka g id ip oturmayı arzu l adığ ımı gö­rünce, benimle dalga geçmeye karar verd ik leri n i aç ı k ladı .

LHermel i ta, k i ş i n in her zaman alçak gönül lü davranması ve kendi k iş i l iğ i bi le olsa, s avunacak h içb ir şeye sahip olmama­sı gerekt iğ in i ekledi ; k i ş i , kendini savunmamal ı , koru malıy­mış . Onları küçümseyerek ben kend imi korumam ı ş , ya ln ızc a savunmuştum.

Onlarla tartı şmak istedi m . B ana oynadık lar ı oyun k arşı­sında gerçekten ş aşkına dönmüştüm. Tartqmaya baş ladım, ancak bel irtmek isted iğ im noktayı henüz açıkl amama fırsat vermeden don Juan yanıma geld i . İ k i kadına benim bu kav­gacı hal ime aldırmamaları gerek t iğ in i , saydam varlı k ların bu dünyada edindik leri gereksiz saçmal ık lardan arı nab i lnıclcri­nin çok uzun sürdüğünü söyled�J

G itt iği m iz res toranın sahib i Vicente ' y i tanıyordu ve biz­ler için mükell ef bir kahvaltı sofras ı hazı rl amış t ı . Orada bu­lunan herkes çok neşe l i yd i , ancak ben z ihn imi kaplayan dü­�üncelerden kendim i kurtaramı yordum. Daha sonra, don Ju­an ' ın arzusu üzerine Juan Turna yolcu lukl arından söz etmeğe başl adı . Gerçeklerden söz eden bir adamdı . Akl ımın a lmaya-

220 KARTAL'IN ARMAÖANI

cağı olayları böylesine yalın biçimde anlatabilme yet is i kar­ş ıs ında büyülenmiştim. Anlattıklar ı arasında bana en i lginç ge len i , dünyayı çaprazlama kes t iğ i v ar s ay ı l an ı ş ın ya da enerji dalgalarıy la i l g i l i bet imlemeler olmuştu. Anlattığına göre bu dalgalar, evrende var olan d iğer şeyler gibi düzensiz bir akış izlemiyor, belirl i b i r düzen içinde sabit duruyorlar­mış . B u düzen, saydam bedende yer alan yüzlerce noktayla çakış ıyormuş. H ermelinda'nın anlayışına göre, tüm bu nok­talar dünyevi bedenimizde yer almıyorlardı, ancak Juan Tu­rna, saydam bedenin hayli büyük olduğunu düşünecek olur­s ak, bazı noktaların dünyevi bedenimizden yaklaşık b i r met­re ötede yer aldığını belirtt i . B i r anlamda bu noktalar bedeni­m izin dışındalarmış, ancak yine de değillermiş; saydam var­l ığımızın etrafında yer alıyorlar, ancak toplam bedenimizin b i r bölümünü oluştu ruyorlarmış. Bu noktaların en öneml i s i , k arın bölgesinden yaklaşık 30 santimetre ötes inde, düz bi­ç imde i leriye doğru uzandığı varsayı lan sanal bir hattın sa­ğında yer alı yormuş . Juan Turna b izlere bunun, ikinci d ikka­tin topl andığı merkez olduğunu, avuçlarımızla hafifçe hava­ya vurarak bu noktayı yönlendirebi leceğimiz i anlattı . Juan Tuma'y ı dinleyemeye daldığımda öfkemi unuttum.

Don Juan ' ın dünyasıyla bir sonraki karşı laşmam batıda oldu. B atıyla i lk temasımın son derece önemli b i r o lay oldu­ğu, bu karş ı laşmanın bir şekilde daha sonra neler yapacağım konusunda alacağım karar ları etki leyeceği konusunda don Juan beni uyardı . Ayrıca bu olayın, bu denli katı davrandı­ğ ım ve kendime böyles ine önem verdiğ im iç in öze l l ikle önem l i b i r s ınav olacağını da belirtt i . Doğal olarak batıya ak­şam alacakaranlığında yaklaşıldığını ; günün bu saatinin zor b i r saat olduğunu, b atıdaki savaşçılarının çok güçlü, cesur ve büsbütün çı lgın olduklarını söyled i . Ayrıca, onun bir diğer savaşçısını, perde arkasındaki adamı tanıyacaktım. Don Juaıı son derece temkin l i ve sabırl ı davranmam gerekt iğ i konu­sunda beni uyard ı ; kadınlar yalnızca vahş i b irer ç ı lgın o l

NAGUAL'IN SAVAŞÇI TOPLU LUÔU 22 1

makla kalmıyorlar; aynı zamanda hem onl ar, hem de adam­lar onun tanıd ığı en güçlü sava�ç ı lar gru bunu oluşturuyorlar­mış . İnancına göre bunlar, i k i nc i d ikkatin en usta insanları y­d ı lar.

B i r gün, b irdenbire , bat ı l ı kadın ları z iyaret etme zamanı­nın ge ld iğ in i söyled i . Kuzey Meks ika ' ela b ir kente doğru yol aldık. Tam gün batımında, don Juan bana kentin eteklerinde büyük, ı ş ı ks ız b ir ev in önünde durına ın ı söyled i . Arabadan indik ve ana kapıya doğru yürüdük . Don Juan kapıya b irkaç kez vurdu. Yanı t yoktu. Oraya yan l ı� bir zamanda gelmiş o l ­duğumuzu düşündüm. Ev boş görünüyordu .

Don Juan yoru luncaya değ i n kapıy ı ça lmayı sürdürdü . Daha sonra bana kapıya vurmam iç in i�aret verd i . H i <,; dur­madan kap ıya vurmaya devam etmem i , z i ra i çerdek i ler in ağ ı r iş i tt iklerin i söyled i . Daha sonra ya da ertes i gün tekrar uğramanın daha i y i olup o lmayacağırn sordum. Bana kapıya sertçe vurmayı sürdürmemi söyled i .

Sonsuz g i b i gelen b i r bekleyiş ten sonr a , kapı yavaşça açı l d ı . Tuh af görünüş lü b i r kad ın kapıdan baş ını d ı şarı ç ı ­karttı ve kap ıy ı k ı rmak ya da komşu l arı ve onları n köpekleri­ni öfkelendirmek gibi b ir niyet im m i olduğunu sordu.

Don Juan bir şey söylemek üzere öne doğru bir ad ı nı at­tı. Kadın d ı şar ı çıktı ve ş iddetle onu yana doğru i t t i . Parma­ğ ın ı bana doğru sa l l ayarak bağınn aya baş l ad ı ve dünyanın sah i b i y m i ş i m g i b i , dü nyada kend imde n başka h i ç k i m s e yokmuş g ib i g i b i davrandığ ımı söy led i . Söyledikleri ne karşı çıkt ım ve yaln ızca don Juan ' ın bana söyled ik ler in i yerine ge­t i rd iğ imi bel irt t im. Kadın don Juan ' ın bana kapıy ı k ırm am ı d a söyleyip söylenmediğ in i sordu . Don Juan araya g irmeye ça l ı şt ı , ancak kadın onu bir kez daha i t t i .

Kadın yataktan yeni kalkm ı ş g ib i görünüyordu . Ü stü ba­ş ı darmadağınd ı . Büyük olas ı l ı k l a kapın ın ses ine uyanmış t ı , üzerindeki g iys iy i de k ir l i sepet inden a l ırn� olmal ıyd ı . Ayak­ları ç ıplakt ı , beyazlanmaya yLiz tu tan sa\ları korkun\ derece­de bak ıms ızdı . Boı ıcuk g i b i , k ı rm ız ı 12özkri v ard ı . Ev kadı ı ı ı

222 KARTAL'TN ARMAGANI

g i b i görünüyordu , ancak kendine has b i r çek ic i l iğ i vardı : uzun boylu sayı l ırdı , yaklaşık bir yetmiş boyundaydı , esmer­d i ve olağan üstü adalel iydi ; ç ıpl ak kol lar ın ın ü zerinde bo­ğum boğum adeleler görün üyordu. Kalçaları güzel ve çeki­ciydi .

Tepeden bakan bir ifadeyle beni baştan aşağı süzdü ve b ağırarak henüz ondan özür d ilememiş olduğumu söyled i . Don Juan, yüksek sesle ve açık bir biç imde özür di lemem gerektiğini fıs ıldadı .

Don Juan ' ın söylediğini yaptığımda, kadın gülümsedi ve don Juan ' a dönerek onu b ir çocukmuş gibi kucakladı . Söyle­nerek kapıyı benim çalmama izin vermemiş olması gerekti­ğ in i zira el imin kapıya dokunuşunun çıkardığ ı sesin çok ra­hatsız edici olduğunu mırıldandı. Don Juan ' ı elinden tuttu ve eşikten geçmesine yardım ederek evden içeri a ld ı . Ona "sev­gili küçük iht iyar" d iyordu . Don Juan güldü. O korkunç karı­nın saçmalıklarından zevk al ıyormuş gibi davranması beni dehşete soktu. "Sevgili küçük ihtiyar"ını içeri aldıktan sonra b an a b aktı ve b i r köpeği kovuyormuş gib i eliyle uzaklaşma­m ı i şaret etti . Ş aşkınlığımı görünce güldü; dişleri kocaman, çarpık çurpuk ve çok pist i . Daha sonra fikrin i değiştireli ve içeri g irmemi söyled i .

Don Juan k aranlık bir holün ucunda zorlukla ayrımsaya­bildiğim b ir kapıya doğru i lerledi . Kadın nereye gittiğini bil­mediğini söyleyerek onu azarladı . B iz i başka bir karanl ık ho­le götürdü. Ev çok büyük görünüyordu ve içerde tek bir ış ık yoktu. Kadın, çok geniş bir odanın kapıs ın ı açtı . Oda nere­deyse bomboştu . Yalnızca ortasında ik i eski koltuk vardı ve tavandan, o güne eleğin gördüğüm en sönük ampul sallam­yordu. Eski moda, uzun bir ampuldü bu .

Koltuklardan b irinde başka bir kadın oturuyordu. B irinci kadın yerde bu lunan ufak b ir hasırın üzerine oturdu ve başını diğer koltuğa yasladı . Daha sonra dizlerini göğsüne yaslaya­rak tüm vücudunu sergiledi . Külodu yoktu . Aptallaşmış bir şekilde bakakaldım.

NAGUAL' IN SAVAŞÇI TOPLULUGU 223

Kadın ç irki n , sert b i r ses tonuy la bana neden vaj i nasına baktı ğ ımı sordu . Onu ya lan lamaktan başka söyl eyecek b i r şey bulamadım. B ana vuracakmı ş g i b i ayağa kalkt ı . B enden, ona aval aval baktı ğı m ı , z i ra o güne eleğin yaşamı mda h iç va j ina görmediğ im i söyl ememi i s ted i . Son derece utanmış , aynı zamanda ela böyle b i r duru mda yakaland ığ ım i ç in s in i r­lenmişt im.

Kadın don Juan ' a dönerek, avazı ç ıkt ığı kadar bağı rarak , defalarca o güne eleğin b i r vaj ina görmediysem nas ı l Nagual o labi ld iğ imi sordu . Odanın d iğer tarafına koştu ve öteki ka­dının oturduğu koltuğun yanında durdu. K adıı ı ı omuzların ­dan sarsarak ben i göstereli ve tüm yaşamında h iç vaj ina gör­memiş bir adam olduğunu söyled i . Yüksek sesle gülerek be­n imle a lay et t i .

Utançtan yerin d ib ine g ird im . Ben i düştüğüm bu küçül­tücü clunımclan kurtarması i ç in don Juan ' m b i rşeyler yapımt­s ı gerekt i ğ i n i h i ssediyordum. B ana bu kadın l a rı n o ldukça ç ı lg ın o lduklar ını söylediğ i n i an ıms ıyordum. B u aç ık lama yeters iz kal ıyordu ; bu kadın gerçekten t ımarhane l ik t i . Destek ve tavs iye bekler g ib i don Juan ' a baktım. Bak ı ş l arı n ı benden kaç ırdı . Sanır ım, o ela benim g ib i ne yapacağın ı b ilemez hal­cleycl i , ancak sanki b ir an yüzünde h ınz ırc a b ir gü lümseme yakal adığ ımı h isset t im, ancak süratle baş ın ı çev i rerek bunu giz led i .

Kadın sırtüstü uzandı , eteğ in i yukarı çekti ve bana g i z l i g i z l i bakacağıma can ımm is ted iğ i g ib i onu seyretmemi em­ret t i . Yüzümün k ı pk ı rm ız ı o lduğunu h i ssett i m , ba ş ıma ve boynuma ateş basmı şt ı . Öyles ine s i n irlenm iş t im ki neredeyse clenet i m i m i y i t ir i yordum . Kad ın ı k afa s ın ı yaka l ay ıp yere vunnak geld i iç imden.

Kol tukta oturan kad ın yer inden kalkt ı ve öte k i kad ın ı saç lar ından yakalayarak sanki h içb i r gayret sarfctmcden tek bir hareketle ayağa kaldırd ı . Yarı kapal ı gözlerle bana baka­rak yüzünü aramızda beş alt ı santim kal ıncaya kadar yaklaş­tı rdı . Ş aş ırt ıc ı b i ç imde ferahl at ıc ı b i r kokusu vard ı .

224 KARTAL'IN ARMAGANI

Yüksek sesle, i şe başlama zamanın ı n geldiğini söyledi . H er ik i kadın da ampulün ışığının altında bana doğru yaklaş­t ılar. B irbi rlerine benzemiyorlardı . İkinci kadın daha yaşlıy­dı, ya da daha yaşlı görünüyordu ve yüzünü kaplayan kal ın pudra tabakası ona bir soytarı görünümü veriyordu . Saçlarını düzgün bir biç imde arkasında topuz yapmışt ı . Oldukça sakin görünüyordu, ancak al t dudağı ve çenesi sürekli t itremektey­di .

Kadınların her ik is i de uzun boylu ve güçlü görünüm­lüydüler; tehdit edici bir biçimde tepemde durdular ve uzun b i r süre beni süzdüler. Don Juan kadınların sabitleşen dikkat­lerini bozacak h erhangi bir harekette bulunmaktan kaçınd ı . Daha yaş l ı olan kadın başını salladı, bunun üzerine don Juan bana onun adının Zuleica olduğunu söyledi ; o , rüya gijrii ­cüynıüş. B ize kapıyı açan kadının adı Zoi la 'ymış ve o i: sü­rücüym üş.

Zuleica bana döndü ve papağanı andıran bir sesle daha önce hiç vaj ina görmediğimin doğru olup olmadığını sordu . Don Juan artık kendine hakim olamıyordu, gülmeye başlad ı . Ona işaret ederek ne söylemem gerektiğini bilmediğimi be­l i rttim. Kulağıma eğildi ve hiç vaj ina görmediğimi söyleme­min daha hayırlı olacağını fıs ıldadı; yoksa benden bir vaj ina­yı betimlememi i stermiş , Zuleica ' nın benden bir sonraki is­teği bu olacakmış .

Zuleica, böyle b i r yan ı t verdiğimde, benim adıma üzül­düğünü bel irtt i . Daha sonra da Zoi la ' ya dönerek vaj inasını bana göstermes in i söyledi . Zoi la amp u l ün altına u zanarak bacaklarını açt ı .

Don Juan , b i r yandan kahkahalarla gülüyor, bir yandan da öksürüyordu . Beni bu tımarhaneden kurtarması için ona yalvardım. Yen iden kulağıma eğilerek d ikkatli ve i lgi l i oldu­ğumu gösterecek şeki lde vaj inayı iyice incelemem i , yoksa alimallah dünyanın sonuna kadar orada kalab ileceğimi fıs ı l ­dadı.

D ikkatl i ve ayrıntıl ı incelemelerimden sonra Zuleica ba-

NJ\GUAL' I N S AVAŞÇI TOPLULUÔU 225

na, bundan böyl e vaj i na uzmanı ol arak hava atab i leceğ i m i ve eğer günün bir inde külot g iymemh b i r k a d ı n la kar� ı l a�acak o lursam, art ı k bir v a_ı i na gördüğüme göre. fal t a � ı g i b i ;11; ı l m ı � gözlerle kaba v e müstehcen bak ı � l arLı bakmaın ; ıy ı öğrendi­ğ i m i söyled i .

Zulcica ç ı t ç ı ka rmadan b iz i i <,; a v l u ya giitii rdii . Orada b i ­r i n i n b e n i bek l emekte o l d u ğ u n u söyled i . İ ç· a v l u z i fi r i karan­l ık t ı . Diğer i nsan l ar ın s i lüe t ler in i zorl u k l a an ımsayab i l i yor­dum. Daha sonra. b i rkaç metre ötede ayakta d u ran b i r ada­mın koyu ren k gölge s i n i fark e t t i m . B edenim gayri i h t i yari sars ı l d ı .

Don J u a n adam l a ç o k a l ç «tk b i r .�e s l e k o n u � arak be n i kendi s i yl e t a n ı � t ı rm ak i ç i n get i rd i ğ i n i söyled i . A d aıı ı ; ı beıı i ın a d ı m ı s öy l e d i . B i r a n l ı k ses s i z l i k ten sonra d on J u a n bana adamın adı ı ı ıı ı S i l v i o Man uel o l d u ğ u n u . kendi s i n i n kara n l ı ­ğm s a v a � ç ı s ı , t i.i m s a v a�ç ı t o p ! u 1 u ğ u ıı u ıı 1 i d e r i o 1 d u ğ u ı ı u aç! k l a d ı . Daha sonra S i l v io Manuc l beı ı i ı ı ı le konuştu . Konuş­ma bozukluğu çek t i ğ i n i cli.i �ü n d ü ı ı ı-sc s i zor i � i t i l iyord u ve sözcük ler ağz ı n d an öksürük g i b i ç ı k ı yord u .

Daha yak ına gelmeı ı ı i emrett i . O n a yak laşmaya ç a l ı ş t ı ­ğ ımda, sank i havada si.izül i.i yorı n u ? g i b i geri çek i l d i . H iç ses ç ı k artmadan geriye doğru y ü rüyorı ı ı u � g i b i beni bir sa lo ı ıu ıı daha ela k aran l ı k köşelerine doğru ç -c k t i . A n l ayamad ı ğ ı m b ir şeyler mı rı ldan d ı . K o n u ş m a y a n i y e t l e n d i m ama boğazı m ı n ka� ınd ı ğ ı nı ve k a v ru l duğunu h i s s e t t i m . İ k i ü ç kez bana b i r şeyler söyled i ; e n sonunda soyunnı aı ı ı ı emret t i ğ i q i a n l ayab i l ­d im. Ses inde v e o n u çevre leyen karan l ı kta beni e l ine geç iren hir güç v a rd ı . Em rine karşı ge l e m i yord u m . Ü ze r i m dek i leri 1,; ıkartarak kork u ve soğuğun et k i s i y l"e t i t re ye rek karş ı s ın da ı; ı rı l ç ı p l ak durd u m .

Etraf öyles ine k ara l ı kt ı k i , d o n J uan ve i k i k ad ı nı n y a k ı ­ı ı ı mızda olup o l m ad ık l ar ın ı göre m i yordum . Yak ı n ı md a , b i r­k aç metre ötede a l çak ses l i kes i n t i s iz b i r l ı ı � ı rt ı d u y u yord u m ; d a h a sonra serin b i r rüzgarın e s t i ğ i n i h i sset tim . S i l v io M a n u ­L·l ' in s o l u ğ u n u t ü m bedenimde duyuyord u m .

226 KARTAL' IN ARMAGANI

Daha sonra bana giysilerimin üzerine oturmamı ve ka ranlığın içinde kolayca ayrımına vardığım aydınl ık bir nok ­taya bakmamı söyledi . B ana saatler gibi gelen bir süre bo­yunca ışığa baktım, ta ki aydınlık noktanın Si lv io Manuel ' i ı ı sol gözü olduğunu fark edinceye kadar, O anda, onun tüıı ı yüzünün ve bedeninin hatlarını ayrımsayabildim. Salon i l k göründüğü kadar karanlık değildi. S i lv io Manucl bana yak !aştı ve ayağa kalkmama yardım etti. Karanlığın içinde böy lesine net bir biç imde görebilmek beni coşkulandırdı . İk i ka dının beni seyrettiklerini gördüğüm halde çıplak olmamda ı ı rahatsızlık duymadım. Anlaşılan kadınlar da karanl ıkta göre biliyorlardı; beni izlemeye koyulmuşlardı. Donumu giymek istedim, ancak Zuleica benden erken davranarak donumı ı elimden çekip aldı.

İk i kadın ve Si lv io Manuel uzun süre beni seyrett i lc ı Daha sonra don Juan k aranlığın içinden gelerek bana ayak kabı larımı verdi . Ardından, Zoila ağaçların çevrelediği aç ı k bir avluya doğru bize yol gösterdi. Avlunun ortasında ayakL ı duran bir kadının s ilüetini ayrımsadım. Don Juan onunla ku nuştu ve k adın ona bir şeyler m ırı ldandı . Don Juan ba ı ı ; ı onun güneyden geldiğini , adının M arta olduğunu ve bat ı l ı kadınların habercis i olduğunu söyledi . Marta, beni m da l ı : ı önce ç ıp lak olarak hiçbir kadınla tanıştırı lmadığıma baJı s , g irebileceğini; usul en, kiş inin önce tanışıp , daha sonra s ı > yunmasının gerektiğini belirtti . Yüksek sesle güldü . Gül li � ı ı öylesine hoş, öyles ine canlı ve gençl ik doluydu k i , karanl ı r ı v e sessizl iği içinde tüm evin iç inde yankılandı durdu. Ba ı ı ; ı destek olması i ç in gözlerim don Juan ' ı aradı . Ancak S i lv i ı ı Manuel ' le birl ikte ortadan kaybolmuşlardı . Üç kadınla b i ı l ikte yalnız kalmıştım. B irdenbire gerg inleştim v e Marta ' v : ı don Juan ' ın nereye gittiğini bi l ip bilmediğini sordum. Taı ı ı " anda b iri beni koltuk alt larımdan yakaladı. Acı içinde l ı ı ı çığlık attım. B u kişinin S ilvio Manuel olduğunu anlarnı� t ı ı ı ı Hiç ağırlığım yokmuş gibi beni havaya kaldırdı ve s i lkelcv\ · rek ayağımda ayakkabılarımı düşürdü. Daha sonra beni d ı ı

NAGUAL' IN SAVAŞÇI TOPLULUGU 227

!erime kadar buz gibi su dolu bir fıç ı n ın içine ayakta duracak biçimde yerleştird i .

Fıç ı nm içinde uzun bir süre durdum, bu arada herkes dikkatle beni iz l iyordu . Daha sonra S i l v io Manuel beni bir kez daha yerimden kaldırarak bir in in dikkatle fıç ı n ın kenarı­na yerleşt irdiği ayakkabı larım ın yarnna taş ıd ı .

Don Juan b i r kez daha karanl ığ ın iç inden geld i ve bana g iys i lerimi uzatt ı . G iy inmem i ve nezaketen bir süre orada kalmamı fı s ı l dadı . M arta kuru l anınaın iç in bana b ir hav l u verd i . Gözlerim iki kadını v e S i lv io M anucl ' i aradı ama gö­rünürde kimseler yoktu .

M arta, Don J uan ve ben, uzun b i r süre karan l ıkta d ik i l ­dik ve konuştuk . M arta görünürde don Juan ' a b i r şeyler an­latıyordu, ancak bana öyle geliyordu ki asl ında bana sesleni­yordu . Ayrılmak için don Juan ' dan bir işaret bekled im, ancak o, M arta ' nı n ateş l i konuşmasını din lcmeğe dalıp g i tmiş g ib i görünüyordu . M arta don J uan ' a Zoi la ' y la Zu leica ' n ın o gün ç ı l gı n l ı k ları n ın doruğunda o lduk ları r n an l a t ıyordu . Daha sonra beni ayd ın latmak iç in onların çoğun luk la son derece mant ık l ı davrandıklarını ekledi .

B ir s ırrı aç ıklar gibi , Marta ' n ı n saç ırnn böylesine clağı­ı ı ık durmasın ın esas nedeninin, saç l arın en azmdan üçte biri­nin Zu le ic a ' n ı n saçı o lm ası ndan kaynak l and ı ğ ı n ı söy led i . Olay şöyle olmuş : İ k i kadın birbi rlerinin saçların ı tarıyorl ar­ı ı ı ı ş . Zuleica, daha ·önce yüzlerce kez yapt ığ ı gibi Zuleica 'nm saç ın ı örmüş , ancak bu kez, kontro l ü nü y it i rmiş v e kend i saç larının bir bölümünü de Zoi l a ' n ın saçlarıy la b i rl i kte ör­ı ı ıüş . M arta 'n ın söylediğine göre ayağa kalkıp kol tuk larına doğru yürümek istedik lerinde k ıyamet kopmuş . Onlara y ar­d ı ma koşmuş. O s ı rada, Zuleica Zoi l a ' n ın saçları n ı n kendi .,aç l ar ı arasında örü l müş o lan bölümünü makas l a kesmeye karar v ermiş . Ancak bunu iz leyen i t işmeler arasmda yanl ı ş­l ı k la kendi saçını kesmiş .

Don Juan, duyduğu en komik şeymiş g ib i kah kahalarl a ı · ı i l üyordu . Avlunun uzak köşesinden yumuşak, öksürüğü an-

228 KARTAL' lN ARMAÔANI

dıran kahkahalar duydum. Marta, Zuleica ' nı n yeniden uzayıncaya kadar saç larını

arkada topuz yapmak zorunda kaldığını ekledi . Don Juan ' la bir l ikte ben de güldüm. Marta ' y ı sevmiş­

t im. Diğer iki kadındansa nefret etmişt im. Beni tiksindiriyor­lardı . Oysa Marta, dingin ve sess iz amaçl ı l ığın kusursuz bir örneği g ib iyd i . Yüz hatlarını ayrımsayanı ıyordunı , ancak onun son derece güzel olduğunu düşlüyordum. Ses in in b(i ­yüleyici bir t ınıs ı vardı .

Çok kibar bir biçimde don Juan 'a b i r şeyler yemek istl'­y ip istemed iğ im i sordu . Don Juan benim Zu le ica ve Zo­i la ' nın yanında kendimi pek rahat h issetmediğimi, ın ideın i ı ı bulanmış olabi leceğini söyledi. Marta, iki kadın ın artık orad:ı olmadıkları konusunda bana güvence verdi ve bizi karanl ık bir holden geçirerek çok iyi aydınlatı lmış bir mutfağa getir­d i . B u zıt l ık gözlerim iç in çok fazlayd ı . Kapın ın qiğ indl' durdum ve gözlerimin ış ığa al ışmasını bekledim.

Mutfağın çok yüksek bir tavanı vardı ve oldukça mo dern, donan ımlı görünüyordu. Mutfağın bir tür yemek odas ı ­na benzeyen bölümünde oturduk. Marta, genç ve çok gü�· ­lüydii ; vücut hatları dolgun v e çekic iyd i , yuvarlak bir yi.iz t i . küçük bir ağzı ve burnu vardı . S imsiyah saçlarını örrni.iş w

başının etrafına dolamıştı . Sanırım, ben onu nasıl büyük bir merakla izli yorsam, ı ı

da beni aynı i lg iy le iz lemekteydi . Oturup yemek yedik \il'

konuştuk. Beni gerçekten büyülemişti . Eği t iml i değildi , a ı ı cak konuşmalarıy la beni tam anlamıyla etkisi a l t ına aldı . Zu i la 'y la Zuleica 'n ın çı lgınlık anlarında yaptıkları akla hayak s ığmaz şeyleri anlattı.

Oradan ayrı l ıp yola koyulduğumuzda don Juan, M;ıı ta 'ya duyduğu hayranlıktan söz ederek, Marta 'n ın kararl ı l ı ğ ın b i r insanı nas ı l etki led iğ in in belki de en iy i örneğ i ı ı ı oluşturduğunu bel irtti . M arta, ödün vermez bir amaçl ı l ı� ı ı ı dış ında hiçbir deneyiminin y a d a hazırl ığın ın bulunmamas ı na karşın, Zoi l a, Zulcica ve S ilvio Manuel ' in hakırnmı üsı

NAGUAL' I N SAVAŞÇI TOPLULUG U 229

lenmek g ib i akl a gelebil ecek en çetin görev i başarıy la üst le­neb i lmiş .

Don Juan ' a S i lv io M anuel ' in neden kend i s in i ı ş ıkta gör­meme iz in vermediğ in i sordum . B ana karan l ığın S i lv io Ma­nuel ' in esas unsuru olduğu , i l eride onu görmek için sayıs ız fırsat ımın bulunacağı yanı t ın ı verd i . Bununla b ir l ikte i lk kar­ş ı l aşmamızda, kend i s in i erk i n i n , yan i gecen in karan l ığ ın ın sını rları iç inde muhafaza etmes in i n zorun lu olduğunu vurgu­l adı . S i lv io Manuel ' le ik i kadın b i rl ikte oturuyorlard ı , z i ra b i rl ikte müthiş b i r büyücü ekibi o luşturuyorlardı .

Don Juan bana bat ı l ı kad ın lar hakkındaki hükümlerimde acelec i davranmamam gerekt iğ in i söyled i . Onlarla , kontro l­den çıkt ıkl arı b ir anda karş ı laşmış t ım, ancak bu denet ims iz­l ik , yaln ızca görünüşteymiş . A s l ın da, iç ler inde hiç değişme­yen bir öz v armış ; bu neden le, en ç ı l g ın anları nda b i le , bu ç ı lg ın l ık lar b ir başkası tarafı ndan sahnelenen bir performans­mış g ib i . kendi sapk ın l ıkları na güleb i l i yorlarnı ı ş .

S i l v io M anue l ' in duru muysa fark l ı ym ı ş . O , kes i n l ik le del i değ i lm i ş ; bu i k i kadın la böylesine başarı l ı b iç imde baş edeb i lmes in in en büyük nedeni , onun sah ip olduğu derin b i ­l i nç l i l ikmiş , o ve diğer ik i kadın ik i z ı t kutbu tems i l etmek­teymiş . Don Juan, S i l v i o Manuel ' i n yap ı s ın ın doğuştan böy­le olduğunu ve çevres inde bulunan herkes in onun bu ayrı ca­l ığ ın ı n fark ında olduğunu be l i rt t i . D iğerler ine karşı son dere­ce katı ve hoşgörüsüz davranan ve l in imet i b i le , S i l v io Manu­e l 'e büyük i l g i gösteri rmi ş . Bu te rc ih in gerçek neden in i an l a­yabi lmek don Juan ' ı n y ı l l arı nı a lm ı ş . Doğas ında var o l an açık lanamaz b i r öze l l iğ i yüzünden, S i l v io Manuel b i r kez sol yanının b i l inc i ne daldığında bir daha bu duru mdan ç ıkmıyor­muş . Yüksek b i l i nç duru munda kalmaya duyduğu güç l ü eğ i ­l im le , ve l in imet in in üstün l i derl ik n ite l ik ler iy le b i rleşmes i , onun yaln ızca kural ın b i r y o l göste r ic i o lduğu ve gerçekte farkl ı b i r b i l inç düzlemin in daha bulunduğu sonucunu değ i l , aynı zamanda b i l inc in d iğer dünyasma varan gerçek geç id i de herkesten önce kavrayabi lmes i n i sağl amış . Don Juan S i l -

230 KARTAL' IN ARMAGANI

vio M anuel ' in en kusursuz bir biç imde elde ettiğ i büyük ba­şarıları ortak amaçlarının hizmetine sunarak dengeleyebildi­ğini söyledi. S ilv io M anue l , don Juan ' ın arkasın daki g izli güç olmuş.

Don Juan ' ın savaşçılarıyla son karşılaşmam kuzeyde ol ­du. Don Juan bu topl antıyı gerçekleştirmek üzere beni Gu­adalajara şehrine götürdü. Buluşmamızın şehir merkezine ol­dukça yakın bir yerde, öğle vakti olacağını söyledi, zira ku­zey, gün ortasıydı . Otelden saat 1 1 civarı ayrıldık ve şehir merkezine doğru kısa bir yürüyüş yaptık.

Nereye gittiğime dikkat etmeden yürümeye koyuldum. Buluşma konusunda kara kara düşünerek yürüyordum ki , bir mağazadan aceleyle çıkan bir kadınla çarpıştım . El inde taşı ­dığı paketler yere düştü ve dağıldı. Özür dileyerek paketleri toplamasına yardım ettim . Don Juan, geç kalacağımızı söyle­yerek acele etmem konusunda beni uyardı . Kadın çok şaşır­mış görünüyordu . Kolundan tuttum. Yaklaşık altmış yaşla­rında, çok ince yapıl ı , uzun boylu bir kadındı ve çok şık gi­yinmişti . Oldukça ş ık bir görünüşü vardı. Son derece kibar davrandı ve suçun kendisinde olduğunu, uşağını aradığın ı , bu nedenle dikkatinin dağıldığını söyledi. Kalabalığın içinde uşağını bulab ilmek için kendisine yardım edip etmeyeceğimi sordu. Don Juan ' a döndüm ; kadını az daha öldüreceğimi, bu nedenle en azından ona yardım etmem gerektiğini söyledi .

Elinden paketleri aldım ve mağazaya geri döndük. B ira1. ötemizde, oralı olmadığı aşikar, kaybolmuş bakışlarla çevre­:;ine bakan bir Kızılderi l i gördüm . Bayan onu çağırdığımb kJybohnuş bir köpek yavrusu gibi yanına geldi. Ellerini ya layacakmış gibi görünüyordu.

Don Juan dışarda bizi bekl iyordu. Bayana acele etme ­miz gerektiğini belirtti ve daha sonra da ona adımı söyled i . Kadın k ibar bir b iç imde güldü v e el imi sıktı . Gençl iğ irnk herhalde b i r afetti diye düşündüm; zira hala çok güzel V l' alımlıydı.

NAGUAL' IN SAVAŞÇI TOPLULUÔU 23 1

Don Juan birdenbire bana döndü ve adın ın Nelida oldu­ğunu, kuzeyden geldiğini , ve bir rüya gijrücü olduğunu söy­ledi . Daha sonra beni kadın ın uşağı ile tantştırd t ; adı Genaro Flores 'di , kendisi eylem adamı , top lu luğun eylemlerinin ge­risi ndeki savaşç ı yd ı . İ yice afal lamışt ım. Üçü birden kas ı la kas ı la gülmeye başladı lar; şaşkınl ığ tm arttıkça daha çok eğ­leniyor görünüyorlardı.

Don Genaro biraz ötede bulunan bir grup çocuğun yanı­na giderek paketleri onlara verdi ve onlara, biraz önce konu­şurken gördükleri bayanın kendisinin patronu olduğunu, bu p aketleri onlara hediye olarak aldı ğ ın ı , z ira bugün c anını n bir iy il ik yapmak istediğini söyledi . Daha sonra konuşmadan yarım blok kadar yürüdük. Di l im tutu lmuştu. B i rdenbire Ne­l inda el iyle mağazayı gösterdi ve bizden çok kısa bir süre onu beklememizi , kendisi için ayırdık ları bir kutu naylon ço­rabı alması gerektiğini söyledi . B i r an gü lerek bana baktı , gözleri parl ıyordu; bana, şaka bir yana, büyücü olsa da olma­sa da, her zaman naylon çora p ve dantel külot giydiğini söy­ledi . Don Juan ve Genaro, ik i budal a gibi kahakalar attı lar. Nel incla ' y a bakakald ım, zira e l imden başka b ir şey gelmi­yordu. Onda, aynı anda hem son derece dünyev i , hem ele bu dünyaya ait olmayan bir şeyler vardı sanki .

Ş akac ı b i r tonl a don Juan ' a bana göz kulak olmasın ı , z i ­ra düşüp bay ı lmak üzere olduğumu söyledi . Daha sonra na­zik bir tav ırla don Genaro 'ya dönerek içeri girip tezgahtar­dan sipariş ini alması nı rica ett i . Don Genaro tanı içeri g iri­yordu ki, Nelinda fikrini değiştirnı i� g ib i onu geri çağırd t ; ancak, don Gcnaro onu duymadı v e içeri g i rerek gözden kayboldu. Nel inda, izin isteyerek, don Genaro ' mın peş inden dükkana daldı .

Don Juan e l iyle sı rtıma bast ırarak beni düştüğüm s ıkın t ı­dan kurtard ı . Bana, adı Florinda olan diğer kuzeyl i kad ın la başka bir zaman , tek başına tanı şacağımı , zira onun fark l ı bir ruh durumuyla bağlantımı sağlayacağını bel irtt i . Söylediğine göre, Florinda 'yla Nel inda b irbirlerinin birer kopya sıydı lar.

232 KARTAL' IN ARMAGANI

Nelinda öylesine ince zevkli , öylesine zarif görünüyord ı ı k i , onu bir moda dergisinin sayfaları arasında düşleyebiliyor dum. Bu denl i güzel ve zarif olması- Fransız ya da Kuzey İtalya kökenli olabil irdi-beni şaşkına çevirmişti . Gerç i Vi cente de Kızılderil i ası l l ı değildi , ancak kırsal kökenli olu� ı ı onu daha sıradan b i r konuma yerleştiriyordu . Don Juan · : ı

dünyasında Kızı lderi l i kökenli olmayan kişi lerin neden h u l unduğunu sordum. Bir N agual ' ın topluluğunda yer alan s : ı vaşçı ları seçen unsurun erk olduğunu, erkin neler tasarlad ığı nı bilebilmenin olanak dışı olduğunu bel irtt i .

Mağazanın önünde yaklaşık yarım saat bekledik. Doı ı Juan sabırsızlanıyormuş gibi davrandı ve benden içeri g i rL· rek onlara acele etmelerini söylememi isted i . Mağazad �ı ı ı içeri girdim. İçerisi fazla geniş değildi ve arka kapı yokt ı ı . ancak görünürlerde hiç kimse yoktu. Tezgahtarlara onla ıı sordum, ancak kimsen in haberi yoktu.

Don Juan ' la yüz yüze geldim, neler olduğunu sorduıı ı Bana onların ya yer yarı lıp içine girdiklerini, ya da tam sı rt ı m ı kütürdet t iği s ırada oradan gizl ice s ıvışmq oldukl arı ı ı ı söyledi.

Öfke iç inde ona tüm adamlarının hi lekar o l clukları ı ı ı söyledim. Gözlerinden yaşlar boşanı ncaya kadar güldü. Bl' nim tam bi r enayi olduğumu söyledi . Kendime böyles i ı ı c · önemsiyor olmam , beni tam bir maskara durumuna düşürii yordu. Öfkeli halime öylesine gülüyordu ki, duvara yaslaı ı mak zorunda kaldı.

La Gorda bana don Juan ' ın topluluğunun üyeleriyle i l k kez karşılaşmasını anlatmıştı . Onun anlattıkları d a biçim o l : ı rak aynıydı , yalnız içerik farklıydı . Savaşç ı lar ona karşı be l k ı biraz daha sert davranmış lar, ancak la Gorda, onların bu t a \ rının nedenini, uykusundan uyandırmak için kendisini sa ı ' ma girişimi ve aynı zamanda da, kendisinin ki� i l iğinin çirl-; i ı ı yüzü olarak tanımladığı bölümüne kaqı doğal bir tepki bi \. ı minde yorumlamış .

NAGUAL' IN S AVAŞÇI TOPL U L U Ô U 233

D o n J uan ' ın dünyası nı inceled i ğ i m i zde, b u n u n gerçekte v e l i n im e t i n i n dü nyasın ı n bir suret i o l d u ğ u n u n ayrı m ı na v ar­d ı k . Çq i t l i g ru p l ardan ya da e v le rden o l u� tuğu söylenebi l i r­d i . B i rb i ri nden bağı m s ı z görü n ü rde k ı z k arclq dört ç ift i n o lu�turduğu b ir gru p b u l u n u yordu : b u ç i ft ler b i r l i kte çal ı ş ı­yorl ar, b i rl ik te ya� ıyorl ard ı : d iğer grupta üç adam vard ı : bun­l ar yaşça don J u a n ' 1 11 akran ıydı lar ve ona o ld u kça y a k ı n d ı lar: on l ardan b i raz daha genç i k i adam ı n , Eın i l i to v e J u an Tu­m a ' n ın o l u �turduğu b i r gru p daha vardı ve son u l a rak da, gö­rünürde birbir iy le akraba daha gen�· i k i güney l i kad ı n , Marta i l e Teresa ' nı ıı o l u � t urduğu bir e k i p b u l un u yord u . Ra�ka b i r açıdan bakı ld ığ ında bu topl u l u ğ u n . M e k s i ka ' n ı n b i rb iri nden oldukça uzak fark l ı bölgelerinde yer a la n dört evden o lu � t u­ğ u söyleneb i l i rd i . B un l ar ın b i r i nc i s i , i k i bat ı l ı k ad ı n Zule ica i le Zoi l a, S i l v io M anuel ve haberc i M arta ' dan o l u� uyord u . İk inc i s i , g ü ney l i kad ın lar Ccc i l ia ve Dc l i a , d o n J u an ' ı n h a­berc i s i E m i l i t o ' y l a h aberc i Tere s a ' da ıı o l u� uyord u . B i r d iğer ev, doğul u kad ı n l ar Carıne l a ' y l a H c rme l inda , Vicentc ve ha­berc i Juan Tu m a ' dan o l u�uyord u : son o l arak da, k u ze y l i k a­dın l ar, Nel i nda i l e Flor i n d a ve don Genaro b u l u nuyordu.

Don J uan ' a göre, kendi dünyas ı , vel i n i m et i n i n dünyası­n ın sah i p o lduğu uyum ve huzurdan yoksundu. B i rb i ri n i ger­çek an l amda dengeleye n , ve b i rb i r i n i n t ı pa t ıp q i o l a n i k i ka­d ı n , y a l n ı z c a k uzey l i s a v a�ç ı lar, N c l i n d a ' y l a F lor i n d a ' y d ı . Günde l i k koı ıu�mal arı nı ız ın b i rinde Nel i ı ıda, b i rb i rler ine ay­nı kan gru buna s ah i p ol acak ölçüde benzed i k leri n i bel i rtm i�­t i .

Bana göre. e tk i l q i m ler i m i z i n neden o lduğu sürpriz ler in aras ında en ho�uma g i d e n i , i lk kar� ı l a � t ı ğ ı nı d a bana son de­rece i t i c i görünen Z u l e ica ' yl a Zoi l a ' n ı ı ı dön ü � ü m ü o l ımı� t u . Don J u a n ' ı n bel i rt t i ğ i g i b i . en c id d i ve ç a l ı � ka n s a v a �ç ı l a r ha l ine ge l m i � l e rd i . O n l arı b i r dahak i görü � ü nı dc g öz l er ime i n anama d ı m . Ç ı l g ın l ı k k ri zl e ri geç m i � t i ve � imdi kar� ı nı d a i y i g i y im l i , uzun boyl u , sağ lam yapı l ı , parlak s i y a h ta� l ara benzeyen gözle r i y l e i k i Meks i k a l ı bayan duruyord u . G ü l e -

234 KARTAL' IN ARMAGANI

rek, sanki başka insanlarmış ve hiçbir i lgileri yokmuş gibi o gece olup bitenlerden söz ettiler. Don Juan ' ın kendi velini­metinin topluluğunda bulunan batılı kadınlarla karşılaştığın­da yaşamış olduğu sıkıntıyı şimdi anlayabi liyordum. Zule­ica ' yla Zoi la 'nın onlarla ilk kez karşı laştığımda gördüğüm sevimsiz, tiksinti verici yaratıklara dönüşebileceklerini ka­bullenebilmem, bana olanaksız gibi geliyordu. B ir çok kez geçirdikleri dönüşüme tanık oldum, ancak bir daha hiçbir za­man onları i lk kez karşılaştığımda yargıladığım biçimde yar­gılamadım. Her şeyden fazla beni üzen, onların öfke krizleri olmuştu .

Ancak, bana e n büyük sürprizi yapan S ilvio Manuel ol­du. Karanlığın içinde onunla ilk tanışmamızda, bana buyur­gan bir adam, insanı ezip geçen bir dev gibi görünmüştü. Oysa, ufak tefekti, ancak zayıf, çelimsiz biri değildi . Bedeni , b ir binicinin bedenine benziyordu-kısa boylu , ancak kusur­suz derecede biçimli. Bana bir sporcu gibi göründü. Bedeni üzerinde öylesine usta bir denetimi vardı ki ki, kaslarını sı­karak bedenini, b ir kurbağa gibi, olduğunun iki katı şişirebi­l iyordu. Hiç acı duymadan bedenindeki tüm eklemleri yerin­den oynatıp, yeniden yerleştirebi liyordu. S ilv io M anuel ' e baktığımda her zaman derin ve bana yabancı gelen bir kor­kuya kapıldığımı hissetmiş imdir. B ana farklı bir zamandan günümüze gelen bir ziyaretçi gibi görünmüştü. Solgun, ama esmer, bronz bir heykele benzeyen bir yapısı vardı . Keskin yüz hatları , kartal gagasına benzeyen kemerli burnu, dolgun dudakları ve birbirinden uzak, çekik gözleri, ona bir Maya freski üzerinde yer alan bir desen görünümü kazandırıyordu. Gündüz boyunca tavırları sıcak ve dostçaydı, ancak hava ka­rarır kararmaz akıl sır ermez bir değişime uğruyordu . Sesi değişiyor, karanl ık bir köşeye çekilerek, karanlığın içinde kayboluyordu. B öyle anlarda yalnızca sol gözünü görebili­yordum; sol gözü açık kalırdı ve kedigillerden vahşi bir hay­vanın gözü gibi tuhaf b ir parıltıyla parlardı .

Don Juan ' ın savaşçılarıyla aramdaki ilişki sürecinde or-

NAGUAL'IN SAVAŞÇI TOPLULUGU 235

taya çıkan bir diğer husus da kon tro//ii ( ı lg ı n lık konusuydu . Don Juan bana bir zamanl ar, tüm savaşçı kadın ların zorun lu olarak bölündükleri ik i kategoriden , riiya giiriiciiler ve i z sü­

rücülerden söz ederken bu konuyu kısaca açık laın ı ş t ı . Söyle­diğine göre toplu luğundaki tüm ü ye ler, günde l ik yaşant ı ları­n ın bir bölümü olarak rüya görme ve iz siirnıe edimlerinde bulunurlard ı ; ancak, riiya gôrücüler gezegeniy le iz siiriiciiler

gezegen in i o luşturan kadın lar kendi etk in l iklerinde özel l ikle ustal aşmı şlard ı .

İz sürücü ler günde l ik yaşamın esas yükünün taş ı y ıc ı la­rıydı lar. Onlar idarec i , toplu luğun insanlarla i l i şki l erini sür­düren insanlardı lar. Gündel ik yaşam dünyasına i l i şk in şeyle­ri onlar denet l iyordu. iz siiriiciilcr. kontrollii � · ı lgınlı.�111 uy­gulayıcı l arıydı lar; rüwı giiriiciilcrin, rii_vo giirnıeni11 uygula­yıc ı ları olmaları g ib i . D iğer b i r deyiş le , kontro l lü ç ı lg ın l ık , iz sürmenin temel ini oluşturuyordu , tıpkı düş lerin rüya görme­nin temel in i oluşturduğu g ib i . Don Juan ' ın söylediğine göre, en genel anlamda, bir savaşçın ın ik inci d ikkatte e lde ett iği en büyük başarı riiva gôrme, birinc i d ikkat içinde e lde ett iği en büyük başarıysa iz sürmeydi.

İ lk buluşmamızda don Juan ' ın savaşç ı l a rın ın bana olan davranış l arın ı yanl ış anlam ı şt ım . Eylem lerin i . çeş i t l i düzen­bazl ı k lar ol arak yoru m laırnş t ım-eğer kontm llii � ·ı lgınlı .� 1 11

ne olduğunu öğrenmemi ş o lsaydım, bugün b i l e iz len imim aynı olurdu . Don Juan , savaşçı l arı n bana o lan davran ı ş ları n ın iz sürme konusunda verilen ustaca ders ler olduğunu bel irt t i . Söylediğine göre ve l in imeti ona her şeyden önce i z siirnıe

sanatın ı öğretmiş . Vel in imet in in diğer savaşç ı l arı n ı n aras ında hayatta kalabi lmek için bu sanat ı hemen öğrenmesi gerek i­yormuş . Ben im durumumdaysa, be l i rt t iğine göre, kendi başı­ma herhangi b ir savaşım vermeyeceğime göre, i lk önce riiyu

görmeyi öğrenmem gerekiyormuş . Zaman uygun olduğunda, Florinda yanıma gelerek iz siirmrnin karmaş ık süreçleri iç in­de bana yardımcı o lacakmış . B u konu üzerine ben imle başka hiç k imse konuşamayacakmış ; bana ancak, i lk buluşmamız-

236 KARTAL'IN ARMAÔANI

da da yaptık ları g ib i yeteneklerini serg ileyebil irlermiş . Don Juan b ana Florinda ' nın i z sürmenin en önde gelen

uygulayıcılarından b ir i olduğunu ayrınt ı l ı bir biç imde açıkla­dı ; kendis i , velinimeti ve onun her biri birer iz siiriicii olan dört kadın savaşçıs ı tarafından en ince ayrıntılarına k adar iz sürme sanatı üzerine eğiti lmişler. Florinda, don Juan ' ın dün­yasına g iren ilk kadın savaşçıymış, bu yüzden de, yalnızca iz sürme sanatında deği l , aynı zamanda, eğer o noktaya ulaşa­b i li rsem, üçüncü d ikkatin g izemleri konusunda da benim k ı ­l avuzum olacakmış . Don Juan bu konu üzerinde ayrıntı l ara g i rişmedi. Bu konunun , benim önce iz siirme_vi daha sonra da üçüncü dikkate g i rmeyi öğrenebilmeme kadar beklemesi ge­rektiğini bel irtt i .

Don Juan , vel in imetinin i z sürme sanatmda ustalaşmaya i l i şkin her konuda gerek kendisine, gerekse diğer savaşçılara fazlas ıyla zaman ve dikkat ayırdığın ı açıkladı . Vel inimeti , kuralm öğretileriyle , gündel ik yaşam içinde diğer insanlarla baş edebilmeleri için karmaşık düzenekler gel iştirmh. Kih ir­l i l iğin olmadığı b i r durumda sosyal ortamda ayakta kalabil­menin tek yolunun kontrollü çılgınlık olduğuna onl arı inan­dırab ilmeni n tek yolunun bu olduğuna inanıyormuş.

Hazırladığı düzenekleri u ygulamak üzere velinimet i , ki­ş ilerin eylemleriyle savaşçı ların eylemlerini , kural ı n buyruk­larının k arşısına yerleştirerek geri çekil ip, doğal sonucu bek­lermiş . Sürecin doğal bir gel iş imi ol arak başlangıçta insanla­rın ç ılgınlığı bir süre için başat l ık kazanır, savaşçı ları da pe­şinden sürüklermiş , ancak sonuçta kural ın daha kapsamlı ta­sarıları karşısında yeni lg iye uğrarınış .

Don Juan b ize , vel inimetinin oyuncular üzerinde bu şe­k ilde bir baskı kurm as ından başlangıçta hoşnutsuzluk duy­duğunu söyledi . B unu vel inimetinin yüzüne de söylemiş . Ve­l inimeti buna şaşırmamış. Sahip olduğu denetimin yal nızca Kartal ' ın yarattığ ı b i r yanılsamadan ibaret olduğunu bel irt ­miş . O , yalnızca kusursuz b ir savaşçıyınış , ve eylemleri Kar­tal ' a yansıtab ilmeye yönel ik alçak gönüllü girişimlerrni� .

NAG UAL' IN SAVAŞÇI TOPLU LUÔU 237

Don Juan , ve l in imeti n in kendi tasarım lar ını uygu lay ı� ın ­da sah ip olduğu gücün , Kartal ' ın gerçek ve n iha i o lduğu, in ­san ların yaptık lar ını n da ç ı l g ın l ı k tan ba�ka b i r anlama ge l ­mediğ i gerçeği n i b i lmesinden kaynak landığ 1 1 1 1 be l i ri l i . Bun­l a rı n ik is i birlq t i k lerinde /.:011 ımllii rı lg ı 11/ ı/.: ortaya ç ı k ıyor­mu� k i don Juan ' ı n vel in imet i /.:onımllii vlgı11/ı,�ı s ıradan in­sanların ç ı lgı n l ığı i le Kartal ' ı n öğret i ler in in kes in l iğ i arasın­dak i tek köprü olarak t an ıml ıyordu .

NAGUAL KADIN

Don Juan, arındırılmak üzere, hem bat ı l ı kadınların , hem de Florinda ' ya benzeyen ve en iyi i: siiriicii olarak ken­

disine bu sanatın inceliklerini öğreten kuzeyli kadının göze­timine verilmiş . Kuzeyli kadın ve vel inimeti ona, kendi s a­vaşçı topluluğunu oluşturacak olan üç erkek savaşç ı , b ir ha­berci ve dört kadın iz sürücüyü bulabilmesi iç in gerekli ola­nakları sağlamışl ar.

Vel inimetinin topluluğundaki sekiz kadın görücü, say­dam üyelerin aray ış ına girmiş ler ve don Juan ' ın topluluğu için uygun erkek ve kadın savaşçı l ar ı bulmakta zorlanma­mışlar. B ununla birl ikte velinimeti, buldukları savaşç ı ları b ir araya getirmek konusunda görücü lerin çaba harcamasına iz in vermemiş . İz sürme i lkelerini uygulamak ve bu k iş i leri birer savaşçı haline getirebilme görevi don Juan 'a veri lmiş .

Ortaya çıkan i lk savaşçı Vicente olmuş . Don Juan iz sür­

me sanatında onu yetişt irecek kadar becerik! i deği lmiş . O yüzden, velinimeti ve kuzeyl i iz sürücü bu görev in büyük b ir

240 KARTAL' IN ARMAGANI

bölümünü üstlenmiş . Daha sonra s ıras ıy la, S i lv io M anueL don Gcnaro ve son o larak da haberci Emilito gelmiş.

Florinda, i lk kadın savaşçı olmuş. Onu Zoila, Delia ve daha sonra da Carmel a izlemiş . Don Juan, vel inimetinin sa­vaşçıların dünyayla i l i şki lerini yalnızca kontrollü çılg ınlık koşul larında sürdürmelerini sıkı sıkıya tembihlemiş . B unun sonucunda en karmaşık planlar ı düşünüp uygulama becerisi­ne sahip, akıl l ara durgunluk veren bir uygulamacı lar ekibi oluşmuş.

İz sürme sanatı üzerinde bell i ölçüde yetkinl ik kazandık­tan sonra vel in imetleri , onlar iç in b i r Nagual kadın bulma zamanının geldiğini anlamış. Herkesin kendi iş ini kendi gör­mes i gerektiği i lkesine sıkı sıkıya bağlı olan velinimeti, Na­gual kadını onların dünyalarına getirmek için yaln ızca toplu­lukta bulunan herkesin uzman iz siirüciiler olmaların ı değ i l , aynı zam anda don Juan ' ın görmeyi öğrenmesini de bekle­miş. Don Juan, bekleyişle harcanan zamana son derece üzül­müş olmakla bir l ikte, Nagual kadının bulunmas ı için harca­nan ortak çabanın topluluktaki savaşçılar aras ında daha güç­lü bir bağın oluşmasını sağl adığını da kabul ediyordu . Bu bağ, özgürlük arayışına olan bağlılıkları na yeni bir canlı l ık kazandı rmış .

Vel in imetleri stratej is in i uygulamaya koyulmuş ve önce N agual kadını çekebilmek için aniden sofu bir Katol ik o l ­muş . B ilg i lerinin m i rasçısı olarak don Juan ' elan, gerçek bir evlat gibi davranmasını ve onunla b irl ikte k i l iseye gitmesini i stemiş . Onu her gün yanına katıp ayine sürüklüyormuş . Don Juan ' ın bel irtt iğ ine göre, son derece cana yakın olan ve gü­zel konuşmasını b i len velinimet i , kil i sede rastladığı herkese onu, kırık çıkıkçılık yapan oğlu olarak tanıştırıyormuş .

Anlattığına göre, o güne değ in yabani b i r pagan ola rı don Juan, kendis in i , konuşmak ve kendisi hakkında bilgiler vermek zorunda kaldığı bu tür sosyal ortaml arla karş ı kar� ı ­ya kalmaktan ölümüne korkmuş . Ancak daha sonra, velini­metinin yaptığı her eylemin altında mutlaka bir neden bulu-

NAGUAL K A D I N 24 1

nacağını düşüne rek kend i n i rah a t l at m ı ş . Onu gözlemleye rek bu nede nlerin neler olabi leceği n i çı k arsamaya çal ı ş m ı ş . Ve l i ­n imet i n i n yaptıklar ı tutarl ı ve içten görünüyorm u ş . Örnek b i r K a to l ik o l ar a k , i ns an l ar a ra s ı n d a g ü v e n u y a n d ı rı yo r m u ş . Öze l l ik l e de , ona hayl i saygı d u y a n , b i r d o s t ve s ı rdaş ol arak gören bölge papaz ı n ı n gözünde. Don J u an ne yapacağ ı nı b i ­l e m e z d u r u mdaym ı ş . ıYe l i n i ın e t i n i n y a gerçekten i n a n arak Katol ikl i ğ i seçm i ş olabi leceğ i n i . y a da tümüyle ç ı l dı rm ı ş ol­duğunu düşünüyorırnı ş . O s ı ra l ar, b i r savaşçının a k l ı n ı h iç b i r durumda y i t i rmeyeceği n i he ni.iz k a v rayam a m ı ş .

D o n Juan ' ın k i l iseye g itme konus undak i kayg ı l a rı , v e l i ­n imet i n i n kend i s i n i tanıd ı ğ ı k i ş i lerin k ı z l a rı y l a tan ı ş t ı rdığın­d a ortadan kaybo l m u ş . D o ğ ru s u bu h o ş u ı ıa g i t m i ş , ancak kendin i rahatsız h i ssetm iyor d a değ i l m i ş . Don .l uan, v e l i n i­met in in onun konuşma yetene k leri n i ge l i ş t i rm e k üzere ona yardımcı olmaya ç a l ı ş t ı ğ ın ı d ü ş ü n ın ü ş . O , ne konuşkan. ne de s e v i m l i b i r i y t n i '.j . oysa ve l ın i mı: t i b ir Nagual ' ı n zoru n l u ol arak her i k i öze l l iğe d e s a h i p o l m;ı s ı gerek t i ğ i n i s i iylcrın i ş .

B i r yı l boyunca hemen h e r gün k i l i seye g i t t i k t e n sonra, bir pazar ayini s ı rasında, don Juan k i l iseye g i d iş leri n i n a l t ı n ­da yatan nedeni keşfetm i ş . Ve l i n i met i n i n tanı d ı k l arı n ı n b i r i ­nin kızı o l an Ol inda adl ı b i r k ı z ı n yanında çöme l m i ş . Ayl a r boyunca h e r g ü n görüşüyor o lmanın verdiği a l ı şkanl ı k l a , dö­nüp ona bakm ı ş . Gözleri b u l u ş m u ş v e b i rde n b i re don J u a n o n u saydam b i r v arl ı k b iç im inde giimıiiş. Ol inda, ç i ft b i r ka­dı ıı m ı ş . Ve l i n i me t i onu en baştan ber i t a n ı yorm u ş v ı: don J u ­an ' ın onunla i l i şk i kurab i l m e s i i ç i n m ü m k ü n o l an en z o r yo­lu seç m i ş . Don J u an, bizle re yaşadığı o a n ı n tüm yaşam ı n ı n e n önem l i anl a rı ndan b i ri olduğunu söylem i ş t i .

Ye l i n i m e t i , d o n J u a n ' ı n giirdli,� iin ii b i l iyorm u ş . O n u n göre v i , ç ift v a r l ı k l arı b i r a ra y a geti rme k m i ş v e b u n u k us ur ­s u z b i r b i ç i mde başarm ı ş . Ay ağa kalkırn ş , k i l isen i n dört b i r yanına göz gezdirm i ş , dah a s o nra d a k a l k ı p arka.� ı n a bakma­dan oradan ayrı l m ı ş . A rt ı k orada onun i ç i n yapacak faz l a bir �ey kalmamı� .

242 KARTAL' IN ARMAGANI

Don Juan ' ın dediğine göre, velinimeti ayinin ortasında kalkıp gidince, tüm gözler ona çevrilmiş . Don Juan onun pe­şinden g itmek istemiş, ancak Olinda atik davranarak onun elini kavramış ve alıkoymuş . O anda, don Juan, görmenin salt kendis ine özgü bir güç olmadığını anlamış. Aralarından sanki bir akım geçmiş ve oldukları yerde mıhlanıp kalmışlar. Don Juan birdenbire, ayinin bittiğini, üstelik kilisenin dışına kadar geldiklerini fark etmiş. Vel inimeti, ikisinin beklenme­dik ve patavatsız bir tavırla b irbirlerine sevgi gösterileri yap­malarından öfke ve utanç duyan Olinda'nın annes ini teskin ediyormuş.

Don Juan bundan sonra ne yapacağını bilemez haldey­miş. B i r plan yapmanın onun görevi olduğunu bil iyormuş . Bunun için gerekli olanaklara sahipmiş, ancak yaşadığı ola­yın önemi, kendi yeteneklerine duyduğu güveni yitirmesine neden olmuş. B ir iz sürücü olarak aldığı eğitimi bir yana bı­rakmış, ve Olinda'ya karşı kontrollü çılgınlık yöntemini kul­l anıp kul lanıp kullanmamaya bir türlü karar verememiş.

Vel i nimeti ona yardım edemeyeceğini söylemiş. Onun görevi , ikisini bir araya getirmekmiş ve sorumluluğu da bu noktada sona eriyormuş. Onu elde etmek konusunda gerekli adımları atmak don Juan 'a kalmış . Vel inimeti, eğer gerek du­y arsa, don Juan ' a onunla evlenmeyi bile düşünmesini öner­miş . Vel inimeti, bir Nagual olarak, ancak kendi isteğiyle ge­l irse kıza doğrudan b ir müdahalede bulunabilirmiş .

Don Juan önce kızın ailesinin de onayını alarak flört et­meyi denemiş ama ebeveynleri bunu hoş karşılamamış. Kız­ları için farkl ı bir sosyal sınıfa ait bir talip, söz konusu bile o lamazmış . O l inda, Kız ı lderi l i deği lmiş ; a i les i orta s ınır kentsoylu tabakadan geliyormuş ve ufak çapta ticaretle uğra­şıyorlarmış. B abasının kızı için başka niyetleri varmış. Don Juan evlenme konusunda üsteleyecek olursa, kızı uzaklara göndermekle tehdit ediyormuş.

Don Juan, ikil i varlıkların, özelikle kadınların son dere­ce tutucu , hatta çekingen olduklarını söylerd i . Ol inda da

N AGUAL KADIN 243

bun lardan biriymiş. Ki li sede yaşadıkları i l k coşku dolu an­lardan sonra davranış larına tedbir, hatta korku hakim olmuş. Kendi tepkileri onu korkutuyorımış .

Stratej ik bir manevra o larak , vel in imeti don Juan ' ı geri çeki lmeye, kız ının bu davranış ını onaylamayan babas ına hak veriyoımuş gibi görünmeye zorlamış-ki l isedeki olayı gören herkesin görüşü buymuş . Ağızdan ağıza dolaşan söylenti lere göre, ikis inin k i l i sedeki sevgi gösterileri kızı n babas ı nı öyle­s ine rahatsız etmiş k i , koyu bir Katol ik olmasın a rağmen ki­l i seye bir daha hiç ge lmemiş.

Vel in imeti don J uan ' a , bir savaşçının asla kuşat ı lamaya­cağını söylemiş . Kuşatı lmak , k iş in in tehdit edi lecek şahsi bir servet in in b u lunduğu an lam ın a ge l i r. Oysa bir savaşçın ın kendi kusursuzluğu dışında sahip o lduğu h içbir şey yoktur ve kusursuzluk tehdit edi lemez. Her durumda , kend i yaşamı için verdiği bir savaşımda-ki don Juan ' ı n Nagual kadın ı e l ­de etmek iç in verdiği savaş ım böy le bir savaşımmı ş-bir sa­vaşçı n ın mevcut tüm olanakl arı stratej ik olarak ku l l anması gerekirmiş .

B u nedenle don Juarı, kızı elde edebi lmek için .. b ir i: sü­rücü olarak sahip olduğu bi lgi leri ku l lanmaya karar vermiş . B u amaç la , daha o zamanlar h i l e us tası o lduğu büyücülük sanatın ı ku l l anarak k ızı kaçırması için S i lv io M anuel ' i gö­revlendirmiş . S i lv io Manucl ' le son derece gözü pek bir adam olan Genaro, çamaş ırcı kadın k ı l ığ ında giz l ice kı z ın evine girmiş ler. Öğle üzeriymiş ve evdek iler,akşam yemeğine da­vetli büyük bir ahbap ve akraba grubu iç in harıl harıl yemek hazır l ıyorlarmış . Ol inda ' yı yolcu etmek üzere aile arasında bir parti düzenlemiş ler. S i l vio M anue l , tam o saatte e l lerinde çamaşırlarla eve giren iki çamaş ı rc ı kad ının Ol inda ' nın p arti­s iy le pek i l i şk i s i o l am ayacağ ı n ı düşü nerek kend i ler inden şüphelenmeler i o las ı l ı ğ ı üzerinde duru yormuş . Don Juan , S i lv io Manue l ' l e Genaro 'ya ev halk ın ı n günde l ik a l ı şkanl ı k­l arı üzerine gerekl i olan tüm b i lg i leri önceden vermiş . Çama­şırc ı k adın ların gene l l ik le yıkanmış temiz çamaşırları eve ge-

244 KARTAL' IN ARMAGANI

t i rerek ütü lenmek üzere bir depoda yığdıklarını bel irtmiş . S i lv io Manuel ' le Genaro, e l lerinde büyi.ik birer çamaşır yığı­nı, doğruca o odaya girmişler; Ol inda ' nın da orada olacağını bil iyorlarmış.

Don Juan ' ın anlattığına göre, Si lv io Manuel , Olinda'ya yak laşmış ve hipnoz gücünü kullanarak onu bayı ltmış. Kızı bir çamaşır torbasının içine koymuşlar, torbayı yatak çarşaf­l arıyla sarmalamışlar ve içeri getirdikleri çamaşır yığınını bı­rakarak evden ayrılmış lar. Kapıda kızın babasıyla çarpışmış­lar. Ama adam onlara bakmamış bi le .

Don Juan ' ın vel im eti bu manevra karş ıs ında ki.iple n.: binmiş. Don Juan ' a hemen kızı evine geri götürmes ini em­retmiş . Çift kadının vel inimetin ev ine kendi isteğiyle gelme­si gerektğini söylüyormuş, belki onlara katılmayı düşünmü­yor olabil irmiş ancak en azından onlara duyduğu ilgiden do­layı eve gelmel iymiş .

Don Juan her şeyin bi ttiğini <.iüşi.inmi.iş-kızı kimse fark etmeden eve geri götürebilmeleri olasılığı çok azm ış-ancak Silvio Manuel bu işe de bir çözüm bu lmuş. Don Juan 'ın top­luluğundaki dört kadının kızı alıp terk edilmiş bir yola bırak­masını, don Juan ' ın da tam o anda oraya gelip kızı kurtarma­sını önermiş .

Silvio Manuel , kadınların onu kaçırıyormuş gibi davran­masını istemiş . Yol ortasında bir yerde biri onları görerek peşlerine düşecek, daha sonra onlara yetişerek ıni.icadelcyc girişecekmiş . Kadınlar da ona karşı lık vermek üzere, ellerin­deki çuvalı inandırıcı görünmek için biraz sertçe yere bıraka­caklarmış . Bu kovalayan kişi elbette don Juan olacakmış ve mucizevi bir biçimde, doğru anda, doğru yerde karşılarına ç ıkıp kızı onların e l inden kurtaracakmış .

S i lv io Manuel k adınlardan doğal davranmalarını i s te­miş . Kadınlardan kızın ağzını tıkaçla kapatmalarını istemi� Kız elbette o zamana kadar uyanmış olacakmış ve çuval ı ı ı iç inde bağırmaya başlayacakmış . Daha sonra kadınların çu val la b irlikte birkaç kilometre uzaklaşmaları gerekecekm i � .

N A G U AL K A D I N 245

Pq lerine düşen adamdan g i z lenecek l e rı ı ı i � . En soı ıunda. ger­çekten çet in b i r mücadeleden sonr a e l l e rindeki ç u v al ı b ı raka­c a k l arn1 1 � , k ı z ç u v a l ı n i ç i ncle ı ı ç ı k ı p don J u a n ' l a d ö rt kad ı n aras ı nd a nüi t h i � b i r k avgaya t a n ı k o lacakı ıı ı � . S i l v i o M anuel k a d ı n l a r a , bu k a v g a n ı n g e rç e k ç i g ö r ü n m e s i g e re k t i ğ i n i söyleyere k , e l l er i ne sopa l ar t u t u � t u r m u ş v e oradan uzak l a � ­madan ö n c e inandı rıc ı b i r b i ç i mde don J u an ' a s o p a l a r l a v ur ­m a l a rı nı te m b i h l e m i � .

Kad ı n l a rı n a ra s ı n da e n ç a b u k c e l a l lenen Zo i l a ' y m ı � : don J u an ' ı h ırpal amaya ba� l ad ı k l a rı nd a ro l ü ne kendi s i n i öyl e s i ne kapt ı r m ı � k i , t ü y ler i d i k e n d i k e n eden b i r pe rform ans serg i l e­m i ş ve don J u an ' ı n s ı rt ın da n ve oııı u ıJ arı ndan deri l e r s ı y rı ­J ı ncaya k adar ona v u rn ı u ş . B i r a n k ad ı n l ar k a v g a y ı k a zaı ıa­cakmı� g i b i görünnı ü � . S i l v io M a n u e l s a k l a n d ı ğ ı ye rde ı ı ç ı k­mak zoru nda k a l m ı ) ve oradaıı geçen herhangi b i r i y m i ş g i b i y a n l a r ı n a gelere k . b u n u n y a l n ı zc a b i r senaryo o l d u ğ u n u , a r­t a k kaçarak oradan uzak l a şmalar ı gere k t i ğ i n i lıat ı r l a t m ı � .

Böylece d o n J u a n , O l i n cLı ' n ı n kurta rı c ı s ı ve koru y u c u s u o l m u ş . Ona, kend i s i n i n de yaraland ı ğ ı ı ı ı . o n u ev i ne t e k ba� ı ­na götüremeyec eği n i söy l e m i � . K e n d i babas ı n ı n y a n ı n a g i t ­m e l er i n i , onu e v i ne d i n i b ü t ü n b a b as ı nı n b ı rakmas ı nı öncr­m ı ş .

Vel i n i m et i n i n e v i ne v arı ncaya k adar O l i n d a , d o n J u a n ' a y ü rümesi i ç i n y a rd ı m e t m i � . Don J u ;ı ı ı ' ı n bel i rt t i ğ i n e göre yara lannı ı � n u m arası yapm a s ı ıı a h i ç gere k k a l m am ı � : h e r ya­nı k an la r i ç i n de y m i � v e k a p ı y a güç l ü k l e v a ra b i l m i � . O l i n d a , v e l i n imet i ne o l u p b iten leri a n lat t ı ğ ı n d a v e l i n i nıct i g ü l memek iç in ken d i n i zor tutmu�, a ğ l ı yor gibi d a v ra ı ı ı ı ı a k zonı ı ıda ka l ­m ı ş .

Don J u an ' ın yaral a rı s arı l m ı ş ve yat a ğ ı n a u z an ı ıı ı � . O l i n ­d a o n a b a ba s ı n ı n k e n d i s i ı ı i neden i s temed i ğ i n i a n l a t m ay a b as l a m ı s ke n s öz l e r i n i b i t i remeıı ı i s . Don J u an ' ın v e l i n i m e t i > > , içeri g i rm i ş ve k ıza , y ü ri.i y ü � i.inden, k a�· ı ra n l a rı n o n u n da s ı r-t ı n ı inc i t t i k le ri n i n bel l i o l d u ğ u n u s ö yl e m i � . D a h a da c id d i l q­meden s ı rt ı nı tedav i e t m e y i ö n e rm i ş .

246 KARTAL'IN ARMAGANI

Olinda tereddüt edince, don Juan 'ın velinimeti ona kaçı­ranların oyun oynamadıklarını hatırlatmış, kaldı ki, oğlunu neredeyse ö ldürüyorlarmı ş . Vel i nimetin bu aç ık lamaları Olinda için tatmin edici olmuş; velinimetin yanına gelmiş ve onun tam kürek kemiğinin üzerine sert bir darbe indirmesine i z in vermiş . Kütürtülü bir ses duyulmuş ve Olinda yüksek bilinç durumuna girmiş . Vel inimeti, kuralı ona açıklamış ve tıpkı don Juan gibi o da, kuralı bütünüyle kabul lenmiş . Hiç­bir şüphe, hiçbir tereddüt yokmuş .

Nagual kadın ve don Juan, birbirleriyle bütünleşmişler. B irbirlerine karşı duydukları bu duygunun sevecenlik ya da gereksinimle herhangi bir i lgisinin yokmuş; daha çok, ara la­rında v ar olan uğursuz bir engelin ortadan kalkması sayesin­de ikis inin tek ve aynı varlığa dönüşmelerinin getirdiği bir duyummuş bu.

Kuralın öngördüğü gibi, don Juan ve Nagual kadın, y ı l ­l arca uğraşmışlar ve dört kadın rüya görücüyü, yani Nelinda. Zuleica Cecil ia ve H ermelinda'yla üç haberciyi , yani Juaı ı Turna, Teresa ve M arta 'yı yetiştirmişler. Bunları bulmak da . kuralın pragmatik niteliğinin don Juan ' a açıkça belirt i ldiğ i farkl ı b ir zaman içinde gerçekleşmiş : Bu kişi lerin tümü de tam olarak kural ın olmalarını gerektirdiğ i gibiymişler. Orta ya çıkışları, don Juan ' ın velinimeti ve onun topluluğu da da ­h i l olmak ü zere, herkes iç in yeni bir çember oluşturmu� Don Juan ' l a onun savaşçı l arı için bu , rüya görme çembcrı anlamına geliyormuş; velinimetiyle onun topluluğu içinse, o

güne değin eşine raslanmayan bir kusursuzluk dönemini ba� l atıyormuu

Velin imeti don Juan ' a , kendi gençl iğ inde, özgürlüğl· ulaşma düşüncesi olarak kural la ilk kez tanıştırı ldığın da b i i yük bir coşkuya kapı ldığını, duyduğu sevinçten dolayı b i r ; 1 1 1

donup kaldığını söylemişti . Ona göre özgürlük, hemen önii ı ı de, köşenin ardında uzanan bir gerçeklikmiş. Kuralın bir yl ı l gösterici o larak mahiyetini kavrayabildiğinde, iyimserliği V l

umutları iki kat artmış . D aha sonraysa, gerçekçi lik yaşanı ı ı ı

NAGUAL KADIN 247

da daha ağı r basmaya baş lamış ; yaşlandıkça, gerek kend i s i­n in , gerekse top lu luğunun başarı şansın ın g iderek daha az ol­duğunu düşünmeye başl amış . En sonundaysa, ne yaparlarsa yapsınlar, zayıf, insani b i l inç lerinden tam anlamıy la kurtu la­b i lmeler in in olanaksız olduğuna inanı r ol ıııuş . Kend i s iy le ve yazgı s ıyla barı şmı ş ve başarıs ızl ığ111 ı kabu l lenmiş . İç indeki benl iğ inden Kartal için b i l i nc in i zengin leş t i rmekten mut lu­luk duyduğunu bel i rtmiş . Kartal her zaman onun iç inde o la­cakmış .

Don Juan bizlere , top luluğu tüm üyelerin in ayn ı ruh du­rumunu paylaşt ık lar ını söylem işt i . K ural ın önerd iğ i özgürlü­ğün, e lde edi lmes i olanak dış ı b i r öze l l i k olduğunu düşünü­yorl armış . Karta l ' ın tems i l e t t iğ i yok edic i gücü an l ık ela o lsa görebi lmiş ler ve buna karşı koyabi lmek konusunda en ufak bir şans lar ın ın b i le bu lunmadığ ın ı düşünüyorla rmış . Bunun la b i r l i kte heps i de , bundan böy le yaşam ları n ı , sa l t kusursuz olabi lmek iç in , kusursuz b iç imde yaşamaya kara r verm iş ler.

Don Juan , ve l i n i me t in in ve topl u l uğunun , kend i l e r i n i yetersi z h issetmelerine karş ın , y a da b i rl i kte böyle h issett ik­l e r i i ç i n , özgür l ü k l e r i n i b u l m a y ı baprcl ı k l ar ı n ı s ö y l e d i . Üçüncü d ikkate g ircbi lm i ş lerdi-ancak bu , toplu hal i nde de­ğ i l , teker teker o lmuş . Geç i t yolunu bul ımış olmaları , kura lda yer a lan gerçek l iğ in n iha i bağ lamda doğru lanması anlamına gel i yormuş . Günde l i k yaşamı n b i l i nc in i en son terk eden, don Juan ' ın ve l i n imet i o lmuş . K u ra la uyarak , don J uan ' ın Nagual kadın ın ı yanına a lmış . İk i s i bir l ikte top lam b i l i nc i n iç inde er id ikçe, don Juan ' la savaşç ı ları içten içe yanmaya b ı ­rakı lmış lar-vel inimet ler in in dünyasında tanık olduk ları her şeyi unutmaya zorlanmanın uyandırd ığ ı duyguyu betimleye­b i lmek i ç in başka bir anl at ım bulamıyordu .

Olan l arı unutmayan tek k i ş i , S i l v io Manue l ' m i ş . Don Juan ' a her b ir bir yere dağı lmış top lu luğun üyeler in i b ir ara­ya get irmek g ib i zor bir görev i veren k iş i de S i l v io M anuel olmuş . Daha sonra onları kendi bütünlüklerini bu lma görev i ­n in i ç ine sürüklemiş . B u i k i görevi yerine get irmek , toplulu-

248 KARTAL' IN ARMAÔANI

ğun yı llarını almış . Don Juan unutma konusunu enine boyuna tart ışmış an­

cak bu tartışmalar yalnızca, vel inimetlerin in yokluğunda ye­n iden bir araya gelme ve her şeye en baştan başlama gibi b i r durumun yarattığ ı büyük güçlüklerle i l i şk i l i ol arak gerçek­leşmiş. Unutmanın, ya da k iş inin kendi bütünlüğünü kazan­masının tam olarak ne anlama geld iğ in i bize hiçbir zaman açıklamamışt ı . Bu yönüyle , ancak b iz im kenel i kendimize becerebi lmemize yardım ederek, kendi vel inimetinin öğret i­lerine bağlı kal ı yordu .

B u amaca u laşabilmek iç in , l a Gorda 'y la beni hirlikre

görme konusunda eğitmişti ve bize insanlann bir görücü nün gözüne saydam yumurtalar gibi görünmes ine karş tn, yuımır­taya benzeyen bu şekl in asl ında bir d ış koza, mum alevi ren­g inde, sarımsı ı şı ltı ların meydana getirdiği iç içe halkalardan oluşan, son derece etk i le y ic i , bü yüleyic i , insanı hayretler içinde bırakan bir çekirdeği çevreleyen parı l t ı l ı bir kabuk ol­duğunu göstereb i lm i ş t i . Son bulu şmamızda, bir k i l i senin çevresinde dol anıp duran insanl a rı görmemizi sağlam ı şt ı . Vakit akşamüstüydü ve hava kararmak üzereydi , ancak kat ı , saydam kozalarının iç inde yarat ıklar, çevrelerindeki her şe­yin cam g ibi parlak ve net biç imde görülebi lmesini sağlaya­c ak p arlak ış ınlar saç ıyorlard ı . H arikul ade bir görünti.iydü .

LPon Juan , b iz lere böyles i n e p arlak görünen yu ın u rt :ı şekl indek i k abukları n as l ında m at olduklarını söylem i ş t i S aydaml ık göz kamaştırıcı b iç imde parı l dayan çekirdekteı ı yayıl ı yorm uş ; kabuksa gerçekte , onun saydaml ığ ın ı azal t ­maktaymı ş . O v arl ığ ı özgür k ı lmak iç in kabuğun kır ı lması gereki rmiş . Kabuğun, can l ı ların yumurtadan çıkmak üzere kabuklarını k ırmal arı gibi , doğru zamanda ve içeriden k ı rı l ­ması gerekiyormuş . B u yapılmayacak olursa, içeride boğu­lup ölürlermiş . Yumur tadan çıkan canlı larda olduğu gibi , b i r savaşçı için d e , zamanı gelinceye kadar saydamlığını çevre­leyen kabuğu kırabilmek olanakl ı değilmiş .

Don Juan bizlere, bu kabuğu kırmanın, o g izem dolu pa -

NAGUAL KADIN 249

r ı l t ı l ı çek irdeğ i , K arta l ' ın g ıdas ı o l an o b i l inç çek i rde ğ in i kurtarman ın tek yolunun , insan b i ç im in i n y i t i r i lmes i olcluğu­mı açık lamı� t ı . B u kabuğu k ı rab i lmek , ötek i ben l iğ i anı msa­mak ve k i ş in in kendi bütünlüğününe u l a�ması oluyorımış .

Don Juan ve savaşç ı la rı kendi bütün lük lerine u l aşmış lar ve daha sonr<J , i k i l i varl ı k l ardan yen i b i r \· i ft o lwjturmak üze­re yeni görev lerine baş l aınışlar. Don Juan bunun kolay bir iş ol acağın ı düşündükler in i söylemiş t i-diğer i � l e r de on lara görecel i o larak kolay görünmüş . S avaşçı lar ol arak sağladık­ları başarı ları görünürde h içbir çaba harcamadan gerçek le�t i ­reb i lmeleri n i n , vel in imetler in i n ustal ı ğ ı n ı n ve k i � isel erk i n i n sonucu olduğundan habers i zlerı ı ı i ş .

Ç i ft varl ı k l ardan oluş �ın yen i b i r ç i ft arayış l arı h içb ir so­nuç get i rıııern i ş . Tüııı aray ı ş ları na rağmen ç i ft b ir kadın bula­mamış lar. B i rkaç ç i ft erkek le karş ı l aşırn ş l ar, ancak bun lar, başarı l ı konumlarda, i ş i gücü o lan k i ş i l erm i ş ve kend i ya­şam l arı ndan öylesine hoşnut larm ı ş k i , bun l ara yak laşmayı b i le gereks iz bu lmuş lar. Bu i nsanları n yaşamlar ına b i r amaç bulmaya gereks in imleri yokımış. Bu amac ı zaten bul ımış ol­dukl arını düşünüyorlarmı ş .

Don Juan , b i r gün kend i s i n i n ve t up l u l uğundak i lc r i n yaş landık ları n ı ve bu görev in yeri ne get iri leb i lme umut ları ­n ın kalmadığ ın ı fark etm i ş . Derin üz i in tüı ıün v e yeters i z l i k duygusunun ac ı VLTen etk i s i n i i l k kez o an hi ssetm iş ler.

S i l v io Manue l , art ı k b ir kenara �·ek i lmeler i ve özgürlüğü bu lma umudunu bir yana b ı ra karak ku sur suz b i rer yaşam sürdürmeler i gerekt iğ in i öncriyorımış . B u s;ı v ın be lk i de her şeyin anahtarı olduğu düşünces i , don J uan 'a makul ge lm i ş . B u bağlamda, vel i n imet in in iz in inden g id iyormuş . B ir savaş­ç ıy ı , yolunun üzerinde bel irl i bir noktada, aş ı lması o lanak dı­ş ı bir umutsuzluğun e l i ne geçird iğ i n i kabul etmek zorunda kal ımş . B i r yeni lg i duygusu , ya da belk i de daha aç ı k b i r ta­n ımla bir aşağı l ı k duygusu , k i ş i y i habersizce yaka l ı yor, onu k ıskac ına a l ı yorınu� . Don Juan, daha öncel eri ve l i n imet i n i n kuşku ların a güldüğünü , onun c idd i b iç imde kaygı land ığı na

250 KARTAL'IN ARMAGANI

bir türlü inanamadığını söylemişti . S ilv io Manuel ' in karş ı çıkmalarına ve uyarılarına rağmen don Juan, bunun onlara bir şey öğretmek üzere tasarlanmış dev bir oyun olduğunu düşünüyormuş.

Velinimetinin kuşkularının gerçek olduğuna inanmadığı için velinimetinin özgürlük umudu olmaksızın kusursuz b i r yaşam sürdürme konusundaki kararının da gerçek olduğuna inanmıyormuş. En sonunda vel in imetinin başarısızlığı kabul­lenerek tam bir ciddiyet içinde köşesine çekildiğinin ayrımı ­n a v ardığında ve grubuyla b ir l ikte karşı l arında yer al aıı olumsuzlukların ne denli fazla olduğunu fark ettiklerinde, b i r savaşçının her şeye rağmen kusursuz bir yaşam sürdürme konusundaki kararına başarı sağlamayı amaçlayan bir stratej i şeklinde yaklaşılamayacağını, bu gerçeğin kendileri için de geçerli olduğunu görmüşler. Don Juan böyle anlarda, tüm b i r yaşam boyu süren bir eğitim sürecinin başladığını , savaşçıla­rın görülmemiş ölçüde mütevazı koşul lar altında yaşadıkları­nı bel irtmişti ; bir insan olarak sahip olduğu becerilerin yok­sunluğu gizlenemez duruma geldiğinde savaşçının bir adım geri çekilerek başını eğmekten öte yapabileceği bir şey kal­mazmış.

Don Juan, ayrımına varılan bu gerçekliğ in topluluğunda­ki kadın savaşçıları etkilemediğini gözlemlemiş; bu kargaşa onları hiç şaşırtmamış . B ize aynı duruma velinimetinin top­luluğunda da tanık olduğunu söylemişti : kadın savaşçıl ar, kendi yazgıları konusunda hiçbir zaman erkek savaşçılar ka­dar kaygılı ve mutsuz olmamışlar. Don Juan ' ın vel inimetinin yargılarına boyun eğmekle yetinmişler ve duygusal yönden bir bezginlik ya da yorgunluk bel irt i s i göstermeden, onun izimden gitmiş ler. Zaman zaman keyifleri kaçsa da, kadınlar bunun fazla önemsememişler. Onlar için öneml i olan tek şey, bir iş yapıyor olmalarıymış. Özgürlük arayışında olan ve bu arayışın karşısına ç ıkan engellerden etkilenenlerin, yalnızca erkekler olduğu anlaşı lıyormuş.

Kendi grubu iç inde de don Juan, aynı karşıtl ığı gözlem-

NAGUAL KADIN 25 1

l i yormuş . Beceri ler in in yetersiz olduğunu söyled iğ inde ka­d ın la r onun la aynı fik irde olduk l a rı nı be l i rtm i ş l e r hemen. Kadın ları n , h iç sözünü etmem i ş o lsa lar da , en baş tan beri onun herhangi b ir beceriye sahip olduğuna inanmadıkları so­nucuna v armaktan başka bir aç ık l ama bulam amı ş . Sonuç o larak , kadınlar güçsüz olduklarını anladık larında düş kırı k­l ığı ya da umutsuzluk duymuyorlarm ış . Zira , bunu en baştan beri b i l iyorl armış.

Don Juan, K artal ' ın erkek savaşçı l arın ik i katı sayıda ka­d ın savaşçı i stemes in i , kadın ların erkeklerden daha sağduyu­lu olmalarıyl a açık l ıyordu . Zor durumlarda kendilerini kapıp koyuverenler ve her şeyi y it i rd iklerin i sandıklar ında in tihar edenler erkeklermiş . B ir kad ın , yönünü ya da amac ın ı y i t i r­diğinde kendin i öldürebil ir, ancak a i t olduğu bir s istemin ba­şarız olduğunda bunu yapmazmış .

Don Juan ve savaşçı toplu luğu umudu kest ikten-ya da don Juan ' ın deyişiy le , kendi s i ve erkek savaşç ı l ar d ib i boyl a­dıktan ve kadmlar onları eğlend irecek uygun yöntemler bul­duktan-sonra , don Juan yaklaşabi leceği ç i ft b ir adama rast­lamış . Bu çift adam benmiş im. Söyled iğ ine göre , akl ı başın­da h iç k imse özgürlük için savaşım gibi gül ünç ve an lamsız bir uğraşa girmeyeceğine göre, ve l in imet in in öğre t i le ri n i iz­leyecek ve gerçek b ir iz sürücüye yaraş ır b iç imde, toplul uğu­nun diğer üyelerine yaptığı gibi beni de içeri a lac akmış . Be­n imle , beden ime basınç uygulayabi leceğ i b ir yerde ya ln ı z kalması gerekiyormuş ve ben buluşma yerine kendi is teğim­le gelmel i ymi ş i ın . K ol ayca onun ev ine gelmemi sağl adı­be! i rt t iğ i g ib i , ç i ft adamı kendi ne bağlamak asla büyük b i r soru n yaratmamış . Esas güç lük , böy le b i ri s i n i bu l ab i lrnek­teyın i ş .

Don Juan ' ın evine i lk z iyaret im, gündel ik b il i nc im açı­s ından, s ı radan b i r görü şme olmuştu. Don Juan son derece sev iml i ve şakacı davran ıyordu. Lafı, uzun süre araba ku l l a­nan b ir k i ş i n i n beden inde duyduğu yorgunl uğa ge t i rd i : b i r antropoloj i öğrenc i s i o larak bu komı ben i h iç i l g i lend irm i-

252 KARTAL' IN ARMAGANI

yordu . Daha sonra , sırtımın dik durmadığını söyledi ve ba�­ka hiçbir söz söylemeden el ini göğsüme yasladı, beden im i dik duruma getirdi ve sırtıma sert b i r biç imde vurdu . Ben i öylesine h azırlıksız yakalamıştı k i , kendimden geçtim. Göz­lerimi açtığımda bel kemiğim kırı lmış g ib i geldi bana, ancak kendimi farklı h issediyordum. B aşka b iri s i olmuştum ve ar­t ık bi ldiğim ben deği ldim. O günden sonra, onu her görü­ş ümde bi l incimin sağ yanından sol yanın a geçiyordum; der­ken bana kuralı aktardı .

Beni buldu ktan hemen sonra, don Juan ç ift kadınla kar­ş ı laşmış . Vel inimetinin ona yaptığından farkl ı olarak, beni kadınla tanışt ırm ak ü zere bir plan yapmamış; bunun yerine , tıpkı vel inimetinin tasarladıkları g ib i etk i l i ve ayrıntı l ı bir düzen hazırlamış , bu düzenle ç ift kadını hem ayartmış , hem de elde etmiş . Böyle bir görevi üstlenmiş , zira inancına göre velinimetin görevi , ç ift varlıklar ı bu lur bulmaz onları kendi­ne bağlamak ve daha sonra bu ikis ini inanılmaz bir serüvene ortak etmektir.

B ana anlattığına göre, Arizona' da yaşadığı y ı l larda bir gün, bir i ş iç in devlet daires ine gitmiş . Görevl ilerden bir ba­yan, kendisine başvurusunu yandak i bölümde bulunan diğer bir memura sunması gerektiğini söyleyerek, kafasını k aldır­m adan el iyle sol tarafı göstermiş . Don Juan, bayan memurun koluyla i şaret ett iğ i yöne baktığında, tam karşısında masa­sında oturan bir iki l i kadın görmüş. B aşvurusunu ona götür­düğünde onun genç b ir kız olduğunun ayrımsamış . Kız ken­disi ne , başvurularla i lg is inin olmadığını söylemiş ancak yok­sul ve yaşlı b i r Kızı lderi liye yakınlık duymuş ve başvuruyu işleme sokmak ü zere ona zaman ayırmış .

B irtakım resmi belgeler gerekiyormuş. Asl ında bu bel­geler don Juan ' ı n cebindeymiş ; ancak o hiçbir şey bilmiyor­muş , gerçek anlamda umutsuzmuş gibi davranmış, bürokra­t ik mekanizmanın ona tam bir muamma gibi göründüğünü bel l i etmiş . Tam bir kafasız gibi görünmek onun için hiç de zor olmamış ; söylediğine göre, tüm yapması gereken, bir za-

NAG UAL KADIN 253

manlar normal b i l i nç düzlemi olara k kabul ett iğ i z i h i n d u ru ­m u n a g e r i d ö n m e k o l ıırn ş . K ı z l a i l i � k i s i n i n i o l a b i l d i ğ i n c e uzatmayı amaç l a m ı ş . Ç i ft k ad ı n lar ın s o n derece ender b u l un­dukları n ı akı l hocas ı ken d i s i ne b e l i rt m i ş ve o da daha sonra­ki de neyimleri nde akıl lıocası ıı ın doğru söyled i ğ i n i a n l a m ı � . Akı l hocası ayrıca d o n Juan ' ı u y a rarak, ç i ft kadın l a rı n sah i p oldukl arı içsel özel l ik l e r i n onl arı o l d ukça uçarı yaptığrnı be­l irtm i ş . Don J u an , koz l a rı nı doğru b i ç i mde oynayamamak­tan, k ı zı n gi tmesinden korku yorm u ş . Vak i t kazanmak üzere, k ı z ın sempat i s i n i kazanmaya ç a l ış ıyormuş. Resm i be lgeler in kaybolduk l ar ı n ı söyleyerek i ş l e m i daha da gec i kt i rm i ş . He­men her gü n , kıza fark l ı b i r belge get i r i y ornrn ş . K ı z önce belgey i okuyor, sonra üzüntü i ç i n de get i rdiği belge n i n doğ ru belge olmadığını söylüyorm u ş . Don J u an ' ııı i ç l e r ac ı s ı hal in­den öyles ine etk i l en m i ş k i ona, kend i s i iç in belge l e ri n yerine yem in l i beyan h az ı rlaması i ç i n bir avukat tutmayı bi le öner­m ı ş .

B u olaydan üç a y sonra, d o n J ua n belge l e r i te s l i m etme zam an ı n ı ıi geld iğ ine k arar verı n i ş . O zamana k adar kız ona a l ı şmış ve art ık her gün onu görm eyi u ımıyorm u ş . Don J u an son b i r kez daha , ona teşekkür etmeye ve veda etmeye gel­m i ş . K ıza , onu n iç in yapt ı k l arı n a karş ı l ı k o l arak bir armağan vermek i stediğin i , ancak y a n ı nd a yemek y iyecek p a ra s ı n ın b i l e o l m adığın ı söylemi ş . K ı z , o n u n açı k söz l ü l üğü nden etk i­l enerek onu öğle yemeği ne götürm ü ş . Yemek s ı ras ında don J u an, düş ünce l i b i r ses le , b i r armağan ı n m u t l a k a parayla sa­t ın al ınan bir nesne o l m as ı gerekmedi ğ i n i , armağ a n ın , s ah i p olmaktan ç o k , armağanı vere n i an ımsata n b i r şey olabil ece­ğ i n i söy l em i ş .

K ı z , d o n J u an ' ın sözleri nden etk i le n m i ş . D o n J u an o n a Kızı l deri l i le re ve onları n iç inde b u l u n d u k l arı yoks u l l u ğ a k a r­şı şefkat duyduğunu arıı nı satrn ı � . Don J u aı ı Kız ı l dcr i l i lcri­yok s u l z av a l ı l a r o l a ra k değ i l , s a n a tç ı l a r o l a ra k-fa rk l ı b i r ı ş ı k t a görmeyi is tey i p i s temed i ğ i n i s o rm u ş . E r k d a n s ç ı l ar ı geleneğ i n i n son üyesi o lan yaş lı b i r adam tanı d ı ğ ı n ı , eğer is-

254 KARTAL'IN ARMAGANI

terse adamın onun için dans edebil eceğini belirtmiş; kızı, ya­şamı boyunca böyle bir şey göremeyeceğini, bunun yalnızca Kızılderililerin tanık olduğu bir olay olduğuna inandırmış .

Kız bu teklifi memnuniyetle kabul etmiş. İşten çıktıktan sonra arabasıy la don Juan ' ı almış ve don Juan ' ın Kızılderi l i ­n in yaşadığını söylediği yere doğru yol lanmışlar. Don Juan kızı kendi evine götürmüş. Evden o ldukça uzak bir mesafe­de, kıza arabayı durdurmasını söylemiş ve yolun kalan bölü­münü yürümüşler. Eve varmadan önce don Juan durup tozlu, kurumuş çamur zemin üzerinde ayağıyla bir çizgi çizmiş . Kıza bu çizginin bir sınır olduğunu belirtmiş ve onu bu sınırı geçmesı için zorlamış.

Nagual kadın bana, o ana kadar gerçek bir Kızılderil i dansçısıyla karşılaşmak düşüncesinin ona son derece çekici geldiğini, ancak yaşlı Kızılderil i toprak üzerinde bir ç izgi ç i ­zerek bunun bir sınır olduğunu söylediğinde, tereddiitc ka­pıldığını açıklamıştı. Daha sonra don Juan kendisine bu sını­rın yalnızca onun için ç izilmiş olduğunu, b ir kez bu çizgiyi aştıktan sonra geri dönülemeyeceğini bel irttiğinde iyice pa­niğe kapılmış.

Kızılderil i onun şaşkınlığı fark etmiş ve kendisini rahat­l amaya çalışmış. Kibar bir tavırla kolunu okşayarak kendis i oradayken ona hiçbir zarar gelmeyeceği konusunda güvence vermiş . Ona sınırın dansçı için s imgesel bir ödeme yolu ol­duğunu, zira Kızılderi l i ' nin para istemediğini açıkl amış . Ri­tüel paranın yerine geçiyormuş ve ritüel , onun kendi isteğiy­le sınırı geçmesini gerektiriyormuş.

Yaşlı Kızılderi l i sınırı aşmış ve ona tüm bunların kendi­sine göre saçmalıktan başka bir şey o lmadığını , ancak Kızı l ­derili dansçının kendilerini içeriden gözlediğini ve eğer dan­sını görmek istiyorsa, onun istediği şeki lde davranılması ge­rektiğini söylemiş.

Nagual kadın , söylediğine göre, birdenbire öyle bir kor­kuya kapı lmış ki , çizgiyi bir türlü aşamamış. Yaşl ı Kızı lderi­li onu razı etmeye çal ışarak, sınırı aşmanın tüm beden iç in

NAGUAL KADIN 255

yarar l ı olduğunu söylemiş . Ç izg iy i aşmak ya lnı zca kend i s in i daha genç h i ssetmesine yard ımc ı o lmak la ka lmam ı ş , aynı zamanda onu gerçekten daha genç kılmış , s ın ı rı n böyle bir erk i varm ış . Söyledikler in in gerçekl i ğ i n i kanı t lamak iç in sı­nırı bir kez daha geçmiş ve geçer geçmez, omuzları düşmüş , ağzının kenarl arı aşağı doğru inmiş , gözleri parlakl ığ ın ı y i ­t i rm i ş . N agual kad ın , s ını rı geçmenin neden olduğu fark l ı l aş ­maları yadsıyamamq.

Don Juan ç izgiyi üçüncü kez aşm ı ş . Kısa ve kesin dev i ­n im lerle derin b i r nefes a lm ı ş ve göğsünü germi ş . Nagual kad ın , b i r an onun sarkınt ı l ı k edeceği düşünces in in z ihn in­den geçt iğ in i söylemiş t i . Arabas ı , koşarak tı laş;ımayacağı ka­dar uzaktaymış . Yapabileceği tek şey, kendi kendine bu iht i ­yar Kız ı lder i l iden korkmanın budalaca olduğunu söylemek olmuş.

Daha sonra yaş l ı adam onun mant ığ ına ve m izah anlay ı ­ş ı na seslenmiş . Sank i i stemeden b ir s ı rrı aç ık l ı yormuş , ken­d in i ele veriyormuş g ib i b i r sesle, dansç ı y ı hoşnut etmek için genç bir iymiş g ib i davranmaya çal ı şt ığ ın ı , s ın ı rı geçmek ko­nusunda kend is i ne yardımcı olmadığı t akdirde, kamburu n u çıkartmadan yürümenin yol açt ığ ı gerg in l ik yüzünden her an düşüp bay ı l ab i leceğ in i söylemi ş . Serg i led iğ i göster in in ne­den olduğu yoğun gergin l iğ i göstermek üzere, ç i zg i boyunca bir i leri bir geri yürümüş .

Nagual kadın , kend i s i ne ya l vara n b ir i fadey le bakan gözlerden , genç b i r insana öykünmen i n bu yaş l ı bedende uyandırd ığ ı ac ı l arın okunab i ld iğ i n i söylem i ş t i . Ona yardım etmek ve bu i şe b i r son vermek üzere ç izgiy i aşırn ş ; art ık eve gi tmek i st iyormuş .

Ç izg iy i aş t ığ ı an , don Juan o lağanüs tü b i r çev i kl ikle s ıç­ramış ve kayar gib i büyük b i r rahat l ık la ev in çat ı s ın a t ı rman­mış . N agual kadın , don Juan ' ın dev b i r bumerang g ib i hava­da süzü ldüğünü söy lemi ş t i . S ı çrayarak yan ın a gel d iğ i nde Nagual kadın s ı rtüstü yere devri l m iş . O güne eleğin h i ç bu kadar korkmamış , böyles ine o lağanüstü b i r ş ey i i l k kez gör-

256 KARTAL'I N ARMAÔANI

düğü için de aynı ölçüde heyecanlanmış . Yaşlı adama, böyle­sine muhteşem b i r gösteriyi nasıl başardığııı ı b ile sorama­mış . Tek istediği bir an önce arabasıııa b inip evine g itmek­mış .

Yaş l ı adam, ayağa kalkması iç in ona yard ım etmiş ve kendisini kandırdığı için ondan özür dilemiş. Dansç ın ın as­l ında kendis i olduğunu ve evin üzerinden s ıçrayı ş ı n ı n da onun dan sı olduğunu söylem iş . Ona, uçuş yönüne d i k ka t edip etmediğini sormuş. Nagual kadın el ini saatin ters yönü­ne doğru daire biçiminde çevirmiş . Yaşl ı adam onun baş ı 11 1 babacan b i r tav ırla okşamış v e onun böyles ine dikkatli olu­şunun iyiye alamet olduğunu söylemiş . Daha sonra da, düş­tüğünde s ırtın ı inc itmiş olabi leceğini , iy i olduğundan kesin­likle emin olmadan gitmesine izin vermeyeceğini belirtmiş . Atak bir hareketle, omuzl arını düzleştirmiş, çenesini ve haş ı ­n ının arka kısmını , belkemiğini d ik leştirmek ister gibi yuka rı doğru kaldırmış . Daha sonra da, kürek kemiğinin üzeri ne sert bir darbe indirerek, c iğerlerindeki tüm havayı boşal tmış. N agual kadın bir an nefes alamadığını h issetmiş ve bayıl ır nş .

Kendine geldiğinde don J uan' ın evindeymiş . Burnu ka­n ıyor, kulakları uğulduyormuş , nefesi h ızlanmı ş ve gözlerini bir nokta üzerinde odaklayamıyoımuş. Don Juan kıza deri n nefes almasını ve sekize kadar saymasını söylem iş. Nefes al­dıkça, etrafı ııdaki her şey berraklaşıyormuş. Bana söylediği­ne göre , öyle b i r an gelmiş ki , tüm oda bir akkor halini al­mış ; her şey kehribar renk l i bir ı ş ı ğı n alt ında par l ıyormuş . Kendini kaybeder gibi olmuş ve artık derin nefes alamıyor­muş. Artık kehribar renkli ış ık öylesine yoğunlaşmış k i , b i r s is i andırmaya başlamış . Daha sonra s i s , kehribar renkl i ip­liklerden oluşan bir ağa dönüşmüş. Görüntü sonunda kaybol­muş, ancak dünya bir süre daha tekdüze bir biçimde kehribar rengine bürünmüş olarak kalmı ş .

D o n Juan daha sonra onunla konuşmaya başlamış . Onu evin dışına çık artmış ve ona dünyanın iki yarıya bölündüğü­nü göstermiş . Sol yan berrakmış, ancak sağ yan amber renk l i

NAGUAL KADIN 257

b i r örtüye bürü n m ü ş . Don J u an k ı za . d ün y a n ın k avranab i l i r, b iz ler in an laş ı l a b i l i r o lduğunu sanman ı n büyük b i r hata ol­duğunu bel irtmiş. A l gı ladı k l ar ın ın bir m u a m m a , ancak ki� i ­n i n a lçak gönül l ü l ük ve hayran l ı k iç inde k a b u l edeb i leceği b ir g izem olduğunu söylem i ş .

Daha sonra o n a kura l ı a ç ı k l am ı ş . K ı z ı n z i h n i ö y l e s i ne aç ı k m ı � k i , a n l a t t ı ğ ı her şey i rah atç· a k a v rayabi l m i ş . K ur a l ona u y g u n ve yeterince aç ı k görünüyorımış .

Don Juan ona, i nsan ın birb ir i nden t ü m ü y k ayrı i k i yan ı ­n ın bu l u nduğunu ve k i ş i n i n bu mührü k ı r;ı rak b i r y a n ı ndan d i ğe r yanı na geç·eb i l mes i n i n büyük bir d i s i p l i n v e k ararl ı l ı k gere k t i rd i ğ i n i aç ı k l aını ş . Ç i ft b i r v a rl ı k b u aç ı dan önem l i b i r avanta j a sah i p m i ş : Ç i ft o l m a d ur u m u . sağ y a n d a yer a lan bölmeler ara s ı n d a d o laşma konusunda görece l i b i r k o l a y l ı k s a ğ ! ı yorın u ş . Ç i ft v a rl ı k l arı n en b ü y ü k e l e za v ant a j 1 a rı y s a , ben l i k l eri i k i fark l ı böl meye sah i p o lduk l arı i ç i n , es ı ıe k l i kten yok s u n , tu tucu, değ i ş i m den korkan b i r k i ş i l i k y a p ı s ı n a sah i p o lmaları y m ı ş .

D o n J u a n , amac ı n ı n onu be n l i ğ i n i n a ş ı rı s a ğ uçtaki bö l ü ­münden, daha a y d ı n l ı k , d a h a zeki ve d u y arl ı o l an sol yan ına geçmes i n i sağlamak o lduğunu b e l i rt m i ş . A ncak, bek lenme­d i k b ir rast lant ı sonucu , bede n i n e i n d i rd iğ i darbe onun Ç'. i ft ben l i ğ i n i n ötes ine geçmes ine neden o l ımış ve �agua l k a d ı n . ben l iğ i n i n gündel i k yaşam ına a i t bö l ü müıüi n yer a l d ı ğ ı a ş ı rı sağ yanından , a ş ı rı sol yan ı n a geç· ın i ş . Dört kez onu nor m a l b i l i nç düzlem i ne geri get i rmeyi denem i ş . ancak b i r sonuç e l ­d e edemem i ş . B u nu n l a b i rl ikte . bed e n i ne i n d i r d i ğ i da rbe ler s is duvarı y l a i l g i l i a l g ı l a rı rn i stençl i b i r b i<,: i ın clc aç ı p k apat­mayı sağ l am a s ı konusunda ona yard ı mc ı o l m u ş . A m ac ı bu o l m am as ı n a rağmen, don J u aıı ç izg i n i n onun i ç i n tek yön l ü b i r s ı n ı r o l uş turduğunu be l i rtt i ğ i nde doğru y u s öy l e m i ş . B i r kez ç i z g i y i aş t ık t an sonra o da , t ı p k ı S i l v io Manuel g i b i , a s l a geri dönmem i � .

D o n .Ju a n , Nagual k a d ı ı ı l a ben i t a n ı � t ı rd ı ğ ı nda . b i rb i r i ­m ı z ın varl ı ğ ı n d an dah i haberdar ol m a m a m ı za rağ m e n . ara-

258 KARTAL' IN ARMAGANI

mızda bir yakınlaşma oluşmuştu. Don Juan kendi deneyim l erinden, çift varl ıkların birl ikte olduklarında birbirlerimk buldukları avuntunun tüm tanıml arın ötesinde, ancak çok k ı sa süreli olduğunu bi l iyormuş. Mantığımız tarafından kavra namayan birtakım güçlerin bizi bir araya getirdiğini , sah ip olmadığımız tek şeyin zaman olduğunu söyledi. Geçen lll' ı dakika son dakika olabi lirmiş; bu nedenle de her dakikan ı ı ı hissedilerek yaşanması gerekiyormuş .

Don Juan bizi bir araya getirdikten sonra, kendisi ve s;ı

vaşçıları için yapmaları gereken bir tek şey kalıyordu : topl u luğumuzu tamamlamak üzere dört kadın iz sürücü , üç erkek savaşçı ve bir erkek habercinin bulunması. Bu amaçla , duı ı Juan Lydia, Josefina, la Gorda, Rosa, Benigno, Nestor, Pa h l ilü ve haberci El igio 'yu buldu . Bunların her biri kabaca, doı ı Juan ' ın kendi topluluğunun üyelerinin birer kopyasıydılar.

SILVIO MANUEL' İ N YAPMAMALARI

Don Juan ve savaşçıları , N agual kad ın la benim kural ın gereklerini-yani, sekiz özgürl ük savaşç ıs ını beslemek,

gel iştirmek ve yönlendirmek görevlerini yerine getirmemizi beklemek üzere köşelerine çeki ldi ler. Her şey m ükemmel görünüyordu , ancak yolunda gitmeyen bir şey vard ı . Don Ju­an ' ın bulduğu i lk kadın savaşç ı lar i: siiriicii olmaları gerekir­ken, rüya gôriicüydiilcrler. Don Juan bu anormall iği nas ı l açıklayacağını b i lemiyordu . Çıkarabi ld iğ i tek sonuç, erk in bu kadınları kendis inin reddedemeyeceğ i bir biçimde yolu­nun üzerine ç ıkarmış olduğuydu.

Don Juan ' ın zihnini daha da karıştın111 bir garip l ik daha vard ı ; don Juan ' ın yoğun çabalar ı n a rağmen, k ad ı n ları n üçüyle, ü ç erkek savaşçı yüksek bi l inç düzlem ine b i r türlü geçemiyorlardı . Sersemlemiş, d ikkatsizleşmişlerdi ve mühü­rü , benliklerinin iki yanını b irbirinden ayı ran zarı koparam ı­yorlardı. Kasları aras ında bir uyum sağlamayı beceremeyip, yalpayarak yürüdükleri için kendilerine ' 'sarhoşl ar" lakabı

260 KARTAL'IN ARMAGANI

takı lmıştı . Yalnızca haberci Eligio 'yla la Gorda olağanüstü derecede bilinçli davrananıyorlardı. Özell ikle Eligio, don Ju­an ' ın kendi savaşçılarıyla aynı düzeydeydi.

Üç kız bir araya geldiler ve ayrı lmaz bir birlik oluştur­dular. Üç adam da aynı şekilde gruplaştı . Kural dört sayı s ın ı emrettiği halde üçlü gruplar oluşturulması uğursuzdu. Üç sa­yısı , enerjiyi , değişimi, devinimi, ve her şeyden önce de, ye­niden doğuşu simgeliyordu

Kural art ık bir yol gösterici olarak işlevini yitirmiş! i . Bununla birlikte, b i r hatanın söz konusu olabileceğini akılla­rından geçirmiyorlardı . Don Juan ve savaşçı ları, erkin as l a hata yapmayacağını öne sürüyorlardı . Bu sorunun yanıtını rüyalarında ve görmelerinde araştırdılar. Belki de çok acele ettiklerin i , bu üç kadınla üç adamın yetersiz olduklarının ayırdına varamadıklarını düşündüler.

Don Juan kafasına iki şeyin takıldığını belirtti belirtt i . Bunların birincis i , onların arasında katılmamızın n e deni i doğru olduğuydu. İkinci soruysa kural ın geçerl iliğiyle ilgi ­l iydi . Velinimetleri onlara kural ın bir savaşçıyı ilgilendirebi­lecek her şeyi kapsadığını kesin bir gerçek olarak öğretmi�. onları kural ın uygulanamayacağı kimi durumların bulunabi ­leceği olasıhğına karşı hazırlamamıştı .

La Gorda, don Juan ' ın topluluğundaki kadınların benim­le sorunlarının bulunmadığını belirtti; erkeklerse ne yapaca­ğını b ilemez haldeydi . Erkekler için benim durumumun ku rala uymaması anlaşılamaz ve kabul edilemez bir olaydı. Bu na karşın kadınlar, benim orada oluşumun nedeninin enimk sonunda açıklığa kavuşacağından emin görünüyorlardı . K a dınların, sonuçlara karşı tümüyle ilgisiz davranarak kendik rini duygusal çalkantılardan uzak tutmayı nasıl ba�ardıkları m anlamıştım. Şüpheye yer vermeksizin, benim durumumu ı ı da b i r şekilde kurala dahil olması gerektiğini bil iyormuş g. i l ı ı görünüyorlard ı . B ir kere , rolümü kabullenerek, kes i n l i l-- l l onlara yardımcı olmuştum. Don Juan ve topluluğu, Nag t ı ; ı l kadın ve benim sayemizde, kendi çevrimlerini tamamlanı ı s

S ILVIO MANUEL' İ N YAPMAMALARI 26 1

)ardı ve özgürlükleri ne kavuşmak üzereyd i ler.

A radıkları yanı t en sonunda S i l v i o Manuel ' dcn ge ld i . Onun görmes i , küçük k ız kardqlerle Gcnaroları n yeters iz olmadıkların ı ortaya ç ıkardı ; ben onLır i ç in uygun b ir Nagual cleğ ilcl i ın . Onlara l iderl ik edeb i lecek yeteneğe sahip değ i l ­d im , zira k ural ın öngördüğü p l ana uymayan, b i r görüci.i ola­rak don Juan ' ın d ikkat inden kaçan, b i r şekle sah ipt im. Dört bölümden oluşuyorımış g ib i görünen saydam bcclcn i ın as l ın ­da yalnızca üç bölü mden o luşuyord u . " 'Üç Çatal l ı Nagual" adın ı verdikleri bir d iğer k ural daha vard ı . Ben bu d iğer ku­rala uyuyordum. S il v io M anuel benim , fark l ı türlerden kuş­lar ın bakım ı ve s ıcakl ığı a l t ında kuluçkadan ç ıkan b ir kuşa benzed iğ imi söylüyordu . Yine de, topl u l uktaki herkes in bana yardım etmesi , buna karş ı l ık ben im ele , onl ara ait olmadığım halele, onlar iç in e l imden gelen i yapmam gerek iyordu .

Don Juan , beni onl arın ara la rı na kend i s i get i rd iğ i i ç i n benim sorumlul uğumu üst len iyordu , ancak ben im araları nda bulunmam tümünü de olanca güçler iyle iki konuya aç ık l ık getirmeye zorlu yordu : onların aras ında ne arı yordum sorusu­na b ir aç ık lama ve bu durumun yol açt ığ ı soru na b i r çözüm .

S i lv io M anuel çok k ısa b i r süre iç inde onların arasından ayrı lmamı sağlayacak bir yol bu ldu . Projey i yön lendirme gö­rev in i kendis i üstlenel i , ancak benimle k i ş i se l olarak uğraşa­cak sabıra ya da enerj i ye sahip o lmadığı iç in , bu iş i yerine getirmek üze re don J u an ' ı görev lend ird i . S i l v io Manue l ' i n amac ı üç çatall ı Nagual ' a i l işk in kurala uyan kadın ya ela er­kek bir haberc i karş ıma ç ıkana dek ben i hazırlamak t ı . K u ra ­l ı n bu bölümünü bana aç ık lamanın onun görev i olmadığını söyledi . D iğerleri g ib i ben de uygun zamanı beklemek zo­rundaydım.

Ortal ığ ı i y ice karışt ı ran c iddi bir sorun daha ortaya ç ık t ı . B u sorun , la Gorda 'y la i l g i l i yd i ve dolayı s ıy l a beni de i l g i ­lendiriyordu . La Gorc\a , topl u luğuma b i r güneyl i kadın o la­rak kat ı lmış t ı . Don J uan ve diğer görücüler bundan em ind i ­ler. Görünürde, Cec i l ia , Dcl ia ve ik i kadın haberc i y le <ıyn ı

262 KARTAL' IN ARMAGANI

gruptandı. Aralarında yadsınamaz benzerlikler vardı. Daha sonra, la Garda gereksiz tüm kilolarını verdi ve yarı yarıya inceldi. Keskin bir değişim geçirmiş , tümüyle farklı bir k iş i olmuştu.

Benimle uğraşmaktan onunla ilgilenmeye vakit bulama­yan diğer savaşçılar ondaki bu değişimi uzun süre fark etme­diler. La Garda' daki büyük değişiklik en nihayetinde dikkat­lerini çektiğinde kendisinin bir güneyl i kadına hiç benzeme­diğini gördüler. İri bedeni, daha önceki görüşlerinde onları yanıltmıştı . La Gorda'nın, aralarına i lk katıldığı andan itiba­ren, Cecil ia, Delia ve diğer güneyl i kadınlarla gerçekte h iç de iyi geçinmediğini anımsadıl ar. Öte yandan, Nelinda 'y l a Florinda 'dan çok hoşlanmıştı ve onlarla oldukça iyi geçin i ­yordu, çünkü aslında o hep onlar gibi olmuştu. Bu ela, roplu­luğumda iki kuzeyl i rüya görücünün bulunduğu anl am ın a geliyordu , l a Garda ve Rosa; b u durum kurala uymuyordu.

Don Juan ve savaşçıları iyice şaşırmışlardı . Olup biten her şeyi bir yora, olayların önceden kestirilemez bir biçimde sapması yolunda bir işaret olarak yorumladılar. Kuralı boza­nın, bir insan hatası olab ileceğini kabul edemedikleri için, tam olarak ayırdına v aramadıkları bir nedenle, üstün bir gü­cün onlara verdiği buyruk sonucu hata işlemiş olabilecekleri­ni varsaydılar.

Bundan sonra ne yapı labileceğini uzun uzun düşündüler. Henüz bir çözüm yolu bulamamışken aralarına, hiçbirinin reddedemeyeceği bir güce sahip, gerçek bir güneyli kadın olan Doiia Soledad katıldı . Doiia Soledad kurala tam olarak uyuyordu. O bir iz sürücüydü.

Doiia Soledad ' ın v arlığı bir süre için bizi rahatsız ett i . B ir ara, boşa kürek salladığımız hissine kapıldık. Ama sonra­l arı v arlığı topluluğu büyük bir canlılık getirdi. Florinda, i:: sürme sanatını öğretmek üzere onu kanatlarının altına ald ı . Ancak ne denli yararlı olursa olsun, enerj imin tuhaf bir bi ç imde giderek azalmasını önleyemiyordu, içimdeki gevşek lik ve güçsüzlük giderek artıyordu.

S ILVIO MANUEL' İN YAPMAMALARI 263

Daha sonra bir gün S i lv io M an uel rüyosında ustaca bir plan keşfett iğ in i söyled i . Son derece heyecan lanmışt ı ve pla­n ı n ayrı n t ı l ar ı n ı don Juan ve diğer savaşç ı lar la görüşmek üzere bir kenara çeki ldi . Görüşmelerine N agual kadın da ka­t ı l ı yordu , ancak ben çağrı lmamışt ım. Bu durum bende, S i l ­v io Manue l ' i n hakkımda kqfett iğ i şey in , benim tarafımdan öğreni lmesin i i stemedikleri şüphes i n i doğurdu .

Gruptak i lere şüphelerimden söz ett im. N agual kad ın ha­riç heps i güldü bana, bir tek o şüphelenmekte hakl ı olduğu­mu söyled i . S i l v io Manuel ' i n rüyası on ların aras ında ne ara­dığımı ortaya ç ıkartmış t ı , ancak yazg ıma boyun eğmem ge­rekiyordu ve gerçek ten hazır olmadan görev imin ne olduğu­mı öğrenemeyecekt im .

Öy les ine kes in b i r tonda konuşmuştu k i , söyled i ğ i her şeyi kabul lenmekten başka seçeneğ im ka l mamı ş t ı . Ay ı ı ı şey i don Juan ya da S i lv io Maııue l söylem i ş o lsayd ı , sanı rım böy­les ine kolay razı olmazdım. Nagual kadın , ayrıca, don Juan ve d i ğe rl er i y l e ayn ı fik irde o lma d ı ğ ın ı söy l ed i . A m a , en azından gereks iz sürtüşmeleri ve i taats iz l ik ler i ön lemek iç in , eylem lerin in genci amaçl arını b i lmemel i ymi ş im .

S i lv io Manuel beni doğrudan doğru ya ik inc i d ikkat düz­lemine aktararak görevime hazırl amayı amaç l ı yordu . B i l i n­c imi canlandırmak üzere bir d iz i ey lem planlaırnşt ı .

S i lv io M anuel , d iğerleri n i ne benim k ı lavuzluğumu üst­lendiğ in i , ben i kendi erk bölges ine, geceye yönlendireceği n i söyledi . B ana, b i rtakım yapmama/arın riiyalannda kendis i­ne göründüğünü açık lamasını yaptı . B u nl ar, uygulayıcı o la­rak ben ve l a Gorda, gözlemc i o larak da N agual k ad ından oluşan bir grup iç in tasarlanmışt ı .

S i lv io Manuel , Nagual kadından çok etk i lenmiş t i ; onun hakk ında ağzından ya lnızca hayranl ık do lu sözler dökü l ü­yordu . Sürekl i onun çok özel b i ri olduğunu belirt i rd i . Kendi­siyle ya da toplu luğundaki savaşç ı ları n herhangi b ir iy le e ş it koşu l lar alt ında görev yapab i l ird i ona göre. Gerç i deneyimi yoktu , ancak dikkat in i istediğ i b i ç imde ku l lanab i l iyordu . Sa-

264 KARTAL' IN ARMAÔANI

h ip olduğu müthiş ustal ığın, kendisi için, benim onların ar;ı sında bulunu yor olmam kadar büyük bir gizem olduğuırn . benim, amaçlarına bağlı ve kararlı bu insana uygun biri ola mayacağımı söyledi . Bu amaçla, Nagual kadının etkis ine d;ı yanabilmem için l a Gorda' dan bana destek olmasın ı istedi .

Si lvio M anucl ilk yapmamamız iç in , la Gorda'yla ancı sırt sırta, dizlerimiz yukarda oturduğunuzda sığabileceğ im i ı b i r tahta sandık yaptı . Sandığın, içeri hava girmesini sagla yan kafesl i bir kapağı vardı . La Gorda ' yla ben sandığın i�· i ıw girip, zifiri karanlıkta tam bir sess iz l ik içinde, uyuınacLı ı ı oturuyorduk. Sandığın içinde baş langıçta kısa sürelerle ka l ı yorduk; kal ı ş süremiz, bu sürece al ı şmamızdan sonra giderd arttı ve sonunda hareket etmeden, gözümüzü kırpmadan bi ı ti.in gece kalabi lmeyi başardık.

Nagual kadın , yorgunluktan ötürü farklı bil inç düzlcırn ne geçmemizi engellemek üzere yan ımızda kal ı yordu. S i l v i ı ı M anuel , gergin l ikten kaynaklanan olağand ı ş ı koşul l arcLı yüksek bil inç düzleminden normal b i l inç düzlemine ya d ; ı ters yöne kolaylıkla geçileceğini belirtmişti .

Yapmama/ar, her uygulayış ımızda bizde eşine rastlarn;ı dığımız bir dinlenmişlik sağlıyordu. Bu beni oldukça şaşırt ı yordu, zira gece boyu uyanık kalıyor, gözümüzü kırprn ı ym duk. B u dinlenmişl ik duygusunu yüksek bilinç duru ımı ııd: ı bulunmamıza bağl ı yordum, ancak Si lv io Manuel bana h ı ı ikisinin arasında h içbir bağ bulunmadığını , dinlenme duyµu sunun dizlerimizi yukarı kırarak oturınamızdan kaynaklandı ğını bel irtti .

İkinci yapmamada bize, kıvrı l ıp yatan köpekler gibi , a ı ı : ı rahmindeki bebeklerin yatışını andıran bir konumda, sol y;ı nımız üzerinde, al ınlarımız kıvrılmış kol larımıza değecek h ı

ç imde, yere uzanmamız söylenmişti . S i lvio Manuel, gözlcr ı m izi olabildiğince uzun süre kapalı tutmamızı , ancak b i1< · konumumuzu değişt irerek sağ yanımız üzerinde yatırnııı ı ı ı ı söylediğinde açmamızı bel irtm işt i . B u vapmama11 1 1 1 amac ı nın , iş itme duyumumuzun görme duyumumuzdan ayrı lmas ı

S ILVIO MANUEL' İN YAPMAMALARI 265

nı sağlam ak oldu ğ u n u aç ı k l am ı ştı . Daha önce olduğu g i bi , S i l v io Manue l , bu konumda uzan ımı s ü rem i z i , tüm geceyi uyanık geç i mıeyi başarıncaya k adar yavaş yavaş u zatırnşt ı .

B u s ü reç te n sonra, S i lv i o M an u c l ' i n b izleri farkl ı b i r et­k in l ik alanına aktarm a s ı n a hazırd ık . Toprağa uzan d ı ğ ı m ız i l k i ki yapmanwdo bel l i b i r algısal enge l i engel i aşmı� olduğu­muzu açı kladı . İnsanlar ı ağaç l ara benzet irdi . Söyled i ğ i ne gö­re , b i zler h areket l i ağaç l a r g i b i y d i k . K ö k l e r i m i z taş ı n a b i l i ­yordu , ancak b u , topraktan k u rt u l d u ğ u m u z anlamına gelmi­yord u . B i r d e n ge k u ra b i l m e k ü ze re , h a v ada a s ı l ı k a l a ra k üçüncü yapmama edimi n i uygulayacağım ızı söyle d i . S i l v i o Manue l ' i n el i.iş i.inces ine göre , i l k i k i )'O/J/nonw s ı rası nda d i k ­katleri m i z i toplamayı başarm ı �t ı k v e üçüncü yopmoma e d i ­m i n i k u s u rsuz b i r b iç i m de başarab i l ecek d u ru m a ge l m i ş t i k .

B ir gece , S il v i o Manuel l a Ci orda ' y la b e n i i s kemlelere benzeyen deriden i k i ayrı koşum takı mına bağl aya rak bütün gece havada ası l ı t u tt u . Bu kayış tak ı m ı n a oturduk ve S i l v i o Manuel b i z i b i r palangay l a büyük b i r ağac ı n e n tepes i ne k a­dar yi.ikse l tt i . B i zlerden ağac ı n b i l i nc i n e d ikkat etme m i z i i s ­ted i ; söylediğine göre onun kon u k l arıydık v e b ize işare t l e r verecekt i . S i l v i o Manu e l , N agual k ad ı ndan da orada durma­s ı n ı ve zaman zam an b i ze seslenmes i n i i s t ed i .

Ağaçta ası l ı h alde b u yapnwmoyı h e r y i ııe l e y i ş i m i zde, bedenler im izde, e lektrik akımları n ı n o l u � t urduğu h afif i t k i le ­ri andıra n , o l ağanüstü b i r akış deney i m l e d i k . İ l k üç dört de­ney i m i m izde, ağaç sank i b iz davets iz m i s a firlerden s ı k ı l ıyor g i b i y d i ; daha sonra b u i t ki ler, barış ı n ve h uz u ru n i ş aret ler ine dönüşt ü . Sil v i o Manuel b ize, b i r ağacın b i l i nc i n i n toprağın derinl iklerinden beslendiğ i n i , oysa hareket eden v a rl ı k l ar ı n b i l i n ç leri n i n y üzeyden bes lendi k l e r i n i aç ı k l adı . B i r ağaçta h ı rç ı nl ı k b u l u nmazdı , oysa h areket eden v a rl ı k l ar tepeden t ırnağa bu duyguyla kapl ıydı l ar.

S i l v i o \!l anu e l ' in savın a göre, k a ra nl ı k t a m u t l ak b i r d in ­g i n l i k l e d u rduğum uzda, a l g ı l arı m ı z d e r i n b i r s ars ınt ı geç i r­mekteyd i . B öyle durum l arda i ş i tme duyuımıımız baş at l ı k ka-

266 KARTAL'IN ARMAGANI

zanır, çevremizde bulunan, yaşayan ve var olan tüm yaratık­ların verdikleri sinyaller bizim tarafımızdan ayrımsanu-�bu ayrımsama salt i şitme duyumuyla deği l , iş itsel ve görsel du­yumların bir b irleşimi tarafından gerçekleşirmiş. Söylediğine göre karanlıkta, özell ikle kişi havadan asılı olduğunda, göz­ler kulaklara bağlı , ikincil bir işlev kazanıyordu.

La Gorda'y la benim de farkına vardığımız g ib i , S ilvio M anuel bu konuda tamamen haklıydı. Yapmama alıştırmala­rıyla S ilv io M anuel, dışımızdaki dünyayı algılayış biçimimi­ze yeni bir boyut kazandırdı .

Daha sonra la Gorda ve bana, bundan sonra gerçekleşti­receğimiz yapmama edimlerimin, özünde, diğerlerinden da­ha farkl ı ve daha karmaşık olacağını belirtt i . Bunlar, öteki dünyayla i l işkileri öğrenmeye yönelikti . Bu işlemi gece ya da güneş doğmadan önce; tan vakti gerçekleştirerek, yarata­cağı etkiyi en üst düzeye çıkartmak gerekiyordu. B ize, ikinci grubun birinci yapmamasının iki aşamadan oluştuğunu söy­ledi . B ir inci a şamada ,yüksek b i l inc in en üs t noktas ında odaklanarak sis duvarını ayrımsamamız gerekiyordu. Bir kez bunu gerçekleştirebildikten sonra, ikinci aşama, paralel ç iz­giler arasındaki dünyaya gireb ilmeyi göze almak üzere , bu sis duvarının dönüşünün durdurulmasını sağlamaktan ibaret­t i .

Si lvio M anuel biz i uyararak, esas amacının bizleri , her­hangi bir zihinsel hazırlıkta bulunmaksızın, doğrudan ikinci dikkatin içine yerleştirmek olduğunu söyledi . İkinci dikkati n derin l iklerinde yapı lanları fikir yürütmeden, doğrudan öğ­renmemizi ist iyordu.Savına göre ikinci dikkat, bil inçsiz, bü­yülü bir geyiğin ya da büyülü bir çakalın el inde bulunuyor­du. Sis duvarının ötesine yolculuk edebilmek üzere gücümü­zü zorladığımızda, eninde sonunda tüm varlığımızda sürekli bir başkalaşımı deneyimleyecektik; bu başkalaşım bizim pa­ralel ç izgi ler arası ndaki dünyanın gerçek olduğunu, nas ı l s aydam bedenimiz toplam varlığımızın bir bölümünü oluştu­ruyorsa, onun da gerçek dünyanın bir bölümünü oluşturdu-

SILVIO MANUEL' İN YAPMAMALARI 267

ğunu an lamamızı ve kabul etmemiz i sağl ayacak t ı .

S i l v io Manucl ayrıca ben i ve la Gorda 'y ı , günün biri nde, d iğer çömezlere öteki dünyanın yol unu gösterebi lmemiz o la­s ı l ığ ın ın bu lunup bulunmadığını denemek iç in ku l l andığın ı da aç ık lad ı ; böyle bir durumda, bu çömezler Nagual Juan M atu s ' l a savaşç ı larına en son yolculuklarında eş l ik edecek­lerdi . Nagual kadın da N agual Juan M atus ve savaşç ı l arıy la birl ikte bu dünyadan ayrı l acağına göre , çömezlar de onun ar­dından g itmek zorundaydı lar, z ira Nagual adam1 11 yokluğun­da onların tek l iderleri Nagual kadın ol acakt ı . Nagual kadı­nın bu konuda b ize güvend iğin i , bu nedenle çal ı şmalarımızı onun gözeti m inde yaptığ ımız ı bel irtt i .

S il v io M anuel la Gorda 'y l a ben i al arak ev in in arkasın­daki bahçeye götürdü ve yapmama edimler imizi uygulamak üzere b i zi yere oturttu. En yüksek b i l inç noktamıza ul aşabi l ­mek iç in don Juan ' ın yardımına gereks in im imiz yok tu . S is duvarı nı k ısa sürede görmeyi başard ım. La Gorda ela ; ama ne yaparsak yapal ım, s is duvarı n ın dönüşünü cl urdurarnıyorduk. B aşımı her çev ir i ş imde duvar da başımla b i rl ikte dönüyordu .

Nagual kad 1 11 duvarı durdurmayı ve onu tek başına aş­mayı başarı yordu. Ancak tüm çaba lar ına karş ı n b i z i n1 de kendi s i i le b i rl ikte duvarı aşmamız ı o da sağlayamadı . En so­nunda don Juan ve S i l v io M anuel b iz im için duvarı durdur­mak zorunda kaldı lar ve bizi i terek duvarı aşmamızı sağladı­l a r. O s is duvarına g ird iğ im gibi tüm beden im in b i r halat ın örgüleri misal i büküldüğünü h issett im.

Duvarın ö te yakas 1 11da yuvarlak kum tepec ik ler in in bu­lunduğu ürküntü veri c i , ı s s ız b i r düz lük uzanıyordu . Çevre­mizde çok alçak san bulut lar vardı ancak ne gökyüzü ne de ufuk düzlemi görünüyordu ; solgun sarıms ı buhar k ümeleri görebi lmeyi engel l iyordu. Yürüyebi lmek oldukça zordu . Ba­sınç, beden imin a l ı ş ık o lduğu düzey in çok üzeri ndeydi . La Gorda 'y l a amaçsızca yürüyor, nereye g i t t iğ imiz i b i l m i yor­duk, Nagual kad1 11 sa gi t t iği yeri b i l i yor görünüyordu . Duvar­dan uzakl aştıkça orta l ık daha ela karan l ık laş ıyor, hareket et-

268 KARTAL'IN ARMAGANI

mek daha da zorlaşıyordu. La Gorda' nın da, benim de ayak­ta duracak halimiz kalmamıştı . S ürünmek zorunda kaldık . Gücümü yitirmek üzereydim, l a Gorda da benimle aynı du­rumdaydı; Nagual kadın bizleri sürükleyerek duvarın olduğu yere geri getirdi ve dışarı çıkarttı .

Aynı yolculuğu defalarca yineledik. Önceleri don Ju an ' la S ilvio M anuel bize yardım ediyor ve duvarı durduru­yorlardı ancak daha sonra la Gorda' yla ben, neredeyse Na­gual kadın kadar beceri edinmeyi başardık. Duvarın dönüşü­nü durdurabilmeyi öğrendik. Kendi kendine oldu bu iş . Be­nim açımdan, bu deney s ırasında anahtarın niyet daha doğru­su niyetin özel bir durumu olduğunun, zira bunun bildiğim anlamda istencimden kaynaklanmadığının ayırdına vardım . B u , bedenimin orta bölmesinde odaklanan yoğun b ir arzuy­du. Tuhaf bir gerginlik önce beni titretiyor, daha bir güce dö­nüşüyordu; bu güç gerçekte duvarı durdurmamakta ama be­denimin bir bölümünün istencimin dışında sağa doğru dok­san derecelik bir açıyla dönmesini sağl ıyordu. Somıçta , b i r anlığı na iki farkl ı b akış açıs ına sahip oluyordum. Hem s i s

duvarının ikiye ayırdığı dünyaya bakıyor, hem de gözlcrirn i ı ı önünde bel iren, doğrudan doğruya sarımsı buhardan oluşan. bir küme görüyordum. Daha sonra bu ikinci görünüm başat­lık kazandı ve bir güç beni sisin ötesine doğru itti.

Öğrendiğ imiz b i r diğer konu da bulunduğumuz yer in gerçek olarak kabullenilmesi oldu; yolculuklarımızın dağlar;ı yapılan bir keşif gezis i ya da bir yelkenliyle yapılan deniz yolculuğu kadar gerçek olduğunu düşünüyorduk. Kum tepe­ciklerini andıran tümsekler bize dünyanın herhangi bir böl ­gesi denl i gerçek görünmeye başlamıştı .

La Gorda' yla ben, üçümüzün paralel çizgiler arasındak i dünyada sonsuzluğu deneyimlediğimizi düşünüyorduk, an­cak orada nelerle karşılaştığımızı tam olarak anımsayam ı ­yorduk. Anımsayab ildiğimiz tek şey, gündelik yaşam dünya­sına geri dönmek üzere oradan ayrılırken yaşadığımız korku dolu anlardı . Bu anlar her zaman yoğun bir keder ve güven-

SILV IO MAN U EL' İN YAPM!ıMALAl<I 269

s iz l ik duygular ıy la yüklüydü.

Don Juan ve savaşçı l arı çabalarım ızı büyük b i r merak iç inde izl iyorlardı , ancak tuhaft ı r, E l ig io k ı l ı nı k ıp ı rdatma­mışt ı . Kendis i don Juan ' ı n kendi toplu luğundak i savaşç ı larla boy ölçüşebi lecek derecede eşsiz b ir s avaşç ı olmasına kar­şın, ne uğraşl arımıza katı ld ı , ne de biz lere yardım ett i .

La Gorda, E l ig io ' nun kend i s in i Emi l i to 'ya , böylece de doğrudan Nagual Juan M atu s ' a bağlamayı başarmış olduğu­nu bel irtt i . Kendis i hiçbir zaman bizim yaşadığımız sorun ları yaşamamıştı , göz aç ı p kapayıncaya kadar ik inc i dikkati iç in­de yoğun laşabil i yordu. İk inc i d ikkat in s ı n ı r l amalar ı i ç inde yolculuk etmek onun iç in parmakla rı nı ş ık l atmak den l i ko­l aydı .

La Gorda bana, El igio 'nun olağanüstü yeteneklerini kul­lanarak , diğerler in in gerçek h akkın da en ufak bir ku�kuya kapılmadıkladı s ırada b i le , ben im onlar iç in uygun bir i olma­dığımı keşfettiğ in i anımsatt ı .

Kuzey Meks ika ' da Vicente ' n i n ev in in arka bahçesinde oturduğum bir gün , b irdenb i re Enı i l i t o ' y l a El ig io bel irmiş­le rd i . Herkes, uzun süre orta l ıktan yok olan Emi l i to ' nu ıı b i r yolculuktan geri dönmüş olduğunu düşünüyordu . K imse ona tek bir soru sormadı . B ulgularını önce don Juan ' a, daha son­ra isteyen herkese anlat ırd ı .

O gün, Emi l i to 'y la El i g io eve arka kapıdan g i rmiş lerd i . Emil ito h e r zaman olduğu g i b i coşkuluydu. El ig io i s e her za­manki sessiz, ciddi tavrı n ı benimsemi şt i . Bu i k i s i n i ne za­man b i r arada görsem , Em i l i to ' nun bu göster i ş l i k i ş i l i ğ in in El ig io ' yu gölgede b ı raktığını , bu durumun El i g i o ' yu daha da içe kapanık hale düşünürdüm.

Eın i l i to don Juaıı ' a bakmak için içeri g ird i ği nde El ig io da benimle l aflamaya baş l amış t ı . Gü lerek yanıma ge lmiş t i . Kol ların ı omuzuma yaslayıp dudaklarını kulağ ıma yaklaşt ı ­rarak bana parale l ç i zg iler in mühürünü en sonunda çözeb i l ­d iğ in i , Emi l i to 'nun ' 'zafer" admı verd iğ i noktaya u laşabi le­ceğin i fı s ı ldamışt ı .

270 KARTAL' IN ARMAGANI

Açıklamalarını sürdürerek "zafer" hakkında anlayama­dığım bazı şeyler söylemişti . A nlattıklarının ancak anahatla­rını kavrayabil iyordum. Konuyu açıklad ıktan sonra, Eligio elimden tutarak avlunun ortasına getirmiş, çenemi biraz yu­karı kaldırarak gökyüzüne bakmamı ve ayakta durmamı söy­lemişti. O da sağ yanımda, benimle aynı konumda dikiliyor­du . Kendimi rahat b ırakmamı , başımın üst kısmının ağırlığı­nın çekimiyle geriye doğru düşmemi i stemişti . B ir güç beni arkamdan kavramış ve yere doğru çekmişt i . Arkamda b i r uçurum belirdiğini hatırlıyorum. Yuv arlanmı ş , daha sonra b irdenbire kendimi kum tepeciklerini andıran tümsekleri n bulunduğu o boş alanda bulmuştum .

El igio kendis in i izlemem için beni zorluyor, bana, zafe­rin yamacının tepelerin üzerinde olduğunu söylüyordu. Adım atamayacak hale gelinceye kadar onu izlemiştim. Sanki ha­vadan yapılmış gibi , hiç güç harcamadan önümde yürüyor­du. Geniş bir tepeciğin üzerinde dunnuş, i leriy i göstermişti . Geri dönerek, koşarak yanıma gelip , bana zaferin yamacı ol­duğunu söylediği o tepeyi sürünerek de olsa tırmanmam için yalvarmıştı . Tepe, belki de otuz kırk metre ötemdeydi ancak benim bir adım atacak halim kalmamıştı .

Beni sürükleyerek tepeyi aşmama yardım etmeye çal ış­mıştı ; ancak beni yerimden bile kımıldatamıyordu. Ağırl ığım neredeyse yüz kat artmıştı . En sonunda El igio, don J uan ' ı ve topluluğunu çağırmak zorunda kalmışt ı . Cecilia beni omuzu­na alarak dışarıya taşımıştı .

La Gorda bana, Eligio 'ya bu görevi Emilito ' nun verdiği­ni bel irtt i . Emil ito kurala göre h areket ediyormuş . Zafere yolculuğunu gerçekleştirmiş olan habercimin bunu bana gös­termesi gerekiyordu .

El ig io 'nun zafere u laşmak iç in son bir gayrette bulun­mamam için beni zorladığı an coşkusunu ve yüzündeki he­vesli ifadeyi ; girişimimin başarıs ızla sonuçlanması karş ıs ın­da duyduğu üzüntüyü ve düş k ır ıkl ı ğını anımsıyorum. O günden sonra benimle bir daha konuşmadı.

SlLVIO MANUEL' İ N YAPMAMALARI 27 1

La Gorda 'y l a ben, s is duvarı nın ötes ine olan yolcu luğu­muza kend imizi öyles ine kapt ı rm ı �t ık k i , S i lv io Manuel ' l e b i r sonraki J'll/Jnıoma ed im inde ne ler i ya�ayacağ ım ız ı t ü ­müyle unutınu�tuk. S i lv io Manuel bize bu clcncy i ın i n son de­rece heyecan verici olacağın ı , küçük kız kardq lcr ve Gena­rolarla b irl ik le para lel ç izgi ler i a�arak doğrudan doğru ya top­l am bi l inç dünyasına geçeceğ imiz i bel i rtm i � t i . Dofia Sole­dad ' ı aramıza a lmamı�t ı z ira, yapımıma deneyim leri yalnızca rüya görücüler iç indi , oysa o bir i: siiriiciiydii .

S i lv io Manuel ayrı ca, defalarca K arıal ' ın ayaklarına ka­panarak, kendim izi üçüncü d ikkate a l ı � t ı rmaın ızı isted iğ in i söylemi�t i . B izleri bunun iç in hazır lad ı ; b i r sava�çın ın o ı ss ız a lana yaptığı yolculuk ları n gerçek s ın ı rl a rı n a�ı l ınası iç in ha­zırlayıcı bir a�ama o lduğunu açıkladı . Ki� in in yüksek b i l i nç durumunda, ya da riiya s ırasında s i s duvarın ı a�maya çal ı�­ması , ancak toplam b i l inc in in küçük b i r bö lümünü ça l ı � t ı r­masıyla gerçekleş ir; oysa, bedensel ol arak diğer dünyaya ge­çebi lmek iç in tüm var l ığ ımızın katı l ımı gerek i r.

S ilv io M anuel , köprüyü, gerçek bir geç i� in s imgesi ola­rak ku l lan ıyordu. Ona göre, köprü bir erk noktasına kom�uy­du; ve erk noktaları , d i ğer dünyaya u l a�an ça t lak lar, gcçh yol larıydı . Dü�ünces ine göre la Gorda 'y l a ben , Kartal ' ı göre­b i lmeye dayanacak güce, az da o lsa , u la�mı�t ık .

Üç kadını ve üç adamı toparlayarak onları en yüksek bi­l inç durumuna get irmenin ben im k i� i se l görev im olduğunu söyled i . Onlar iç in en azından bunu yapmak zoru ndayd ım, z ira özgürl üğe kavuşabi lme fırsat ın ın y i t i r i lmes inde ben im ele rolüm bu lunuyordu .

Hareket saat im iz i gi.in ağarmadan önce ya da şafak vakti olarak bel i rlem iş t i . Üzerime düşen göreve sadık kalarak , t ıp­k ı don Juan ' ın bana yapt ığı g ib i , grubun en yüksek b i l inç düzlemine geçmes in i sağlamaya ça l ı�tım . Bedenleri n i ne �e­k i lde yönlendi receğ imi , as l ında on larl a ne yapacağı m ı b i l­mediğim iç in s ı rt ları na vurmakla yet indim. Yorucu birkaç g i­r i ş imden sonra, don Juan müdaha l e etmek zorunda ka ld ı .

272 KARTAL' IN ARMAGANI

Gruptakileri olabilecekleri en hazırlıklı duruma getirdi ve bir hayvan sürüsü gibi köprünün başında bana tes l im ett i . Göre­vim onları tek tek köprüden geçirmekti . Erk noktası güney yönündeydi; son derece tekinsiz yora. Plana göre, ilk önce S ilvio Manuel köprüyü geçecek, grubu ona tes l im etmem i bekleyecek ve daha sonra da, bilinmeyenin iç inde grubumu­za yol gösterecekti .

S ilvio M anuel köprüyü geçti , peşinden de Eligio; dönüp bir an olsun bana bakmamıştı. Köprünün kuzey yanında bir­birine sıkı sıkıya yaklaşmış altı çömezden oluşan grup bana kalmıştı. Hepsinin de ödü kopmuştu; denetimimden çıktılar ve çil yavrusu gibi dağıldılar. Üç kadını tek tek yakaladım ve onları Si lvio M anuel ' e teslim etmeyi başardım. S ilvio Manu­el kadınları iki dünya arasında uzanan çatlağın girişinde tut­tu. Üç adam yetişemeyeceğim kadar hızlı koşuyorlardı . On­ları kovalayamayacak derecede yorulmuştum.

Bana akı l vennesi iç in köprünün diğer yakasında duran don Juan ' a baktım . Topluluğunun diğer bölümü ve Nagua l kadınla birl ikte beni seyrediyordu; kadınların ya da adamla­rın peşinden koşmam için bana işaret ediyorlar ve beceriks iz girişimlerimle eğleniyorlardı. Don Juan , üç adamı boş verip la Gorda ' yla b irl ikte köprüyü geçmemi , S i lv io Manuel ' i n yanına gitmemi işaret etti .

Köprüyü geçtik. Silvio M anuel ve Eligio, bir adam bo­yunda yatay bir yarığın kenarlarını tutuyorlardı. Kadınlar ko­şarak la Gorda'nın arkasına gizlendiler. S ilvio Manuel hepi ­m ize yarığın içine doğru yürümemizi buyurdu. Söylediğini yaptım. Kadınlar ona uymadılar. Giriş in ötesinde hiçbir şey yoktu . Ağzına kadar hiçbir şeyle doluydu. Gözlerim açık, ti.im duyularım uyarılmış durumdaydı. Önümü görebilmek için kendimi zorladım . Ancak önümde hiçbir şey yoktu . Ya da, eğer önümde bir şey varsa, onu göremeyecek durumday­dım. Duyu organlarım , tanıdığım, anlamlandırdığını bir şey seçemiyordu . Daha önce h iç deneyimlemed i ğ im biçimde hiçl iği algı l ıyordum. Bedenimin parçalandığını h i ssediyor-

S ILV IO MAN UEL' İ N YAPMAMALARI 273

dum. İç imden yükselen b i r güç , cl ı �arı ç ıkmaya uğra�ıyordu. Ke l imenin gerçek anlamıy la, pat lamak üzereyd im. tam çö­zülmek üzereydim k i , b i r e l i n beni kavrayarak oradan dı �arı çekt iğini h i ssett im .

Nagual kadın orayı a� ıp ben i kurtarmı� t ı . El ig io , yerin­den k ıpırdayamıyordu , z ira yarığ ı tu tmaktaydı ; S i l v io Manu­e l 'se her e l i nde ik i kadın olmak üzere dört kadını saç l<ırı ndan yakalamı� , onları içeri doğru savurmaya hazır bir halde bek­l i yordu.

Sanırım tüm olay yakla� ık on bq dakika iç inde o lup bi t ­t i : ancak o s ı rada, köprünün çevres indek i insanlara ne oldu­ğunu merak etmek akl ım ın ucundan geçmemi� t i . Adeta za­manın ak ı� ı durınu�tu . Meks iko C i ty ' ye yolcu l uğumuz s ıra­s ın da köprüye geri döndüğümüzde de o lduğu g ib i .

S i l v io Manuel , g iri� irn in , ba�ansız g ib i görünse de, tam b i r ba�arı y l a sonuç land ığ ını söy led i . Dört kad ın yarı ğı ve onun ötes inde uzanan d iğer dünyayı görmüşlerd i : ben im ora­da deney imlediğimse. gerçek anlamda bir ö lüm duygusuydu .

" 'Ö l ümün görke m l i ya da huzur ver ic i h iç b i r öze l l i ğ i yoktur," ded i . "Zira gerçek deh�ct ö lüm anında başlar. Orada h isset t iğ in sı nırsız güçle , Kartal seni öyle b i r s ı kacak k i , i ç in­de bulunan, sah ip olduğun cıı u fak b i l inç ı � ı l t ı s ı b i le s i l i n i p gidecek ."

S i l v io Manuel , la Gorda ' y l a beı ı i yen i b i r g i ri � im iç in hazırl adı . B ize. erk noktaları n ı n dünyayı b iç imin i y i t i rmek­ten koruyan bir tür kubben in üzerinde yer alan gerçek de l ik­ler olduğunu aç ık ladı . İk inci di kkat i iç inde yeterince güç to­parlanab i ld iğ i sürece , b i r erk noktas ı ndan yararl anabi lmek olanak l ıydı . Kartal ' ın varl ığın a dayanab i lmenin anahtarı n ın , k i � in in 11 iyeti11i11 kudre tinde yatt ığını söyled i . Nivet olmadan, hiçbir �ey olamazdı . Ötek i dünyaya ad ım atan tek k i ş i ben olduğuma göre, az kal s 1 11 beni ö ldürecek olan neden in , kenel i amacımı değ iş t i rmedeki yeters iz l iğ im olduğunu söyled i . B u­nunla b irl i kte, çok ça l ışarak tümümüzün de kendi 11 ireti111 i:i

sürdürebi leceğim izden emindi . Bunun la b irl i kte b ize n i vetin

274 KARTAL'IN ARMAGANI

ne olduğunu açıklamadı. Şaka yol l u , bunu ancak Nagual Ju ­

an M atus 'un açıklayabileceğini belirtti-ancak o da bizimle birlikte değildi.

Ne yazık k i bir sonraki giriş imiz gerçekleşmedi , z i ra enerj im i yitirmiştim. Yaşama gücüm bedenimden süratle ve yok edici bir b iç imde akıp gitti. B irdenbire kendimi öylesine güçsüz hissetmiştim ki , S ilvio Manuel ' in evinde kendimden geçtim.

La Gorda ' ya bundan sonra nelerin olup bittiğini bi l ip bilmediğini sordum. Şahsen benim bu konuda en ufak bir fikrim yoktu. La Gorda, Silvio Manuel ' in herkese Kartal ' ı n ben i gruptan ayırdığını , en sonunda, yazgımı uygulam ak üzere beni hazırlamaları için uygun bir duruma geldiğim i söylediğini anlatt ı . Planı, bi l inçs iz bir anımda beni p:ı rakl ç izgi ler arasındaki dünyaya geçirmek ve bu dünyanın, bede­nimde artakalan tüm gereksiz enerjiyi çekip almasını sağla­maktı . Bu düşüncesi tüm yoldaşları arasında kabul görmüştü, zira kural kişinin oraya ancak bilinçli durumda girebileceğini söylüyordu. B ilinçsiz bir durumda oraya girmek ölüm geti­rirdi, zira bilinç olmadığında yaşam gücü o dünyanın basınc ı altında tükenip giderdi .

La Gorda onu yanlarına almadıklarını söyledi . Ancak Nagual Juan M atus ona bir zamanlar benim dirimsel eneıj i ­den yoksun olduğumu, bir ölüden farksız olduğumu, hepsi­nin sırayl a bedenime taze enerj i üflediklerini söylemişti . O dünyada, yaşam gücüne sahip herkes bunu üfleyerek diğerle­rine aktarabil irmiş . Nefeslerini , üzerinde bir depolama nok­tası bulunan tüm deliklere gönderebi l irlermiş . İ lk üfleyen S ilvio Manuel olmuş, onu Nagual kadın izlemiş . Enerj imin kalan bölümünü Nagual Juan Matus 'un topluluğunun diğer üyeleri oluşturmuş .

Enerj i lerini içime üfledikten sonra, Nagual kadın beni sisten ç ıkartarak, S i lv io M anuel ' in evine taşımış. Başım gü­ney doğu yönüne gelecek biç imde beni yere yat ırınışlar. La Gorda, ölü gibi yattığımı söyledi. Onunla birlikte Genarolar

S ILY IO MANUEL' İN YA PMAMALAR! 275

ve küçük k ı z k ardqler de oradalarm ı � . N agual kadın o n l ara benim hasta o l du ğumu , ancak bir gün geri dönerek ken d i l er i ­ne özgürlli k leri ne kavu� ınakta yard ı m c ı o l ac ağ ı n ı , z i ra bunu ba�armadan benim de özgür o la ınayacağoını a n l at m ı �t ı . S i l­v io Manuel bana nefe s i n i verı n i � ve y a�ama döndürınü� . B u yüzde n , l a Gorda v e k ü ç ü k k ı z k arde� ler S i l v i o Manuel ' i n benim e fendim o lduğumu a n ı m s ı yo rl ardı . H iç b i r �ey olma­m ı � g i b i beni y a t a ğ ı m a g ö t ü r m ü � ve u y u ma y a b ı ra k ı nı � . Uyandıktan sonra oradan ayrı l ım � v e geri dönmenı i � t i m . Da­h a sonra tüm o l u p b i t e n i u n u t m u � , z i ra bir daha hiç k im se onu sol yan ına i tmem i � . Geri dönüp, o n u d iğerl e r i n i n aras ı n ­da b u l d u ğ u m , o kasabaya yerlqm i � . N agual J u a n Matus v e Genaro i k i ayrı ev k u rm u � l ar. Gen aro e rkek ler in bak ı m ı nı , Nagual J u an Matus 'sa kadı ıı l arı n bakı m ın ı üs t lenm i � .

U y k u y a da ld ığ ımda kend i m i bunal m ı � ve güçsüz h isse­d i yord u m . U y a n d ı ğ ımdaysa tamamen kendimdey d i m ; i ç i m i ç i m e s ı ğm ı yordu ve olağanüstü , o g ü n e değ i n tan ı m a d ı ğ ı m b ir cneıj i tüm bede n i m i kapl aııı ı � t ı . Ancak d u y d u ğ u m bu he­yecan, don Juan ' ı ıı bana la Gord a ' dan ayrı l acağım ı , ona yar­d ı m etmek ü zere geri dönmeye haz ı r ol acağ ı m g ü n e k adar tek ba� ı m a k a l ı p , k usursuzla� t ı rırnıy ı öğrenmem gere k t i ğ i n i söylediği nde kaybol du. D o n J u a n kaygı l an ın am aııı ı ve cesa­ret im i y i t irmememi is ted i , z i ra k ur a l ın t a � ı y ı c ı s ı , ge rı,;ek gö­rev i m i bana göstermek üzere b ir gün m u tlaka kend i s i n i bana tanı tacaktı .

O günden sonra, o ldukça uzun b ir süre don J uan ' ı gör­med i m . Ger i döndüğümde s ü rek l i o l a rak b i l i n c i m i n sağ ya­n ı ndan sol yanı ıı a geçmemi sağlad ı ; bunu yaparken i k i am ac ı b u l u n u yord u . B i rinc i s i , sava�çı top l u l uğ u v e N agual k ad ı n l a aram d a k i i l i � k i ler i s ürdü rm e m i s a ğ l a m a k , i k i n c is i y s e ben i , kend i s iy l e i l i �k i l e ri m i n ka l an y ı l l ar ı nda s ü re k l i i l i � k idc b u l u ­nacağ ı m Z u l c ic a ' nı n dolays ız gözet i m i a l t ı nda tutmakt ı .

Zu l e ica ' nı n göze t i m i ne tes l i m e d i l m em i n nede n i n i don Juan �öyle açı k l ı yord u : S i l v i o Manue l ' i n esas p lan ı ı ıa göre,

276 KARTAL' IN ARMAGANI

biri sağ yanım, d iğeri sol yanım için olmak üzere bana öğre­tilmesi gereken ik i tür yönerge bulunmalıydı . Sağ yana ait yönerge, normal bi l i nç düzlem ine a it t i ve beni insanların iç inde gizil durumda farkl ı b i r bil incin var olduğuna duydu­ğum mantıksal bir inanca yönlendir iyordu. Bu yönergeden don Juan sorumluydu . Sol yana ait yönergelerin bana öğretil­mesi göreviyse Zuleica'ya verilmişti ; bu yönerge yüksek bi­l inç durumunu ve yalnızca ikinc i d ikkatin kul lanımın ı i lgi­lendiriyordu . B u nedenle, Meksika'ya her gidişimde , zama­nımın yarısını Zuleica, diğer yarısını don Juan ' la geçiriyor­dum.

RÜYA GÖRMENİN İNCELİKLERİ

Don Juan , artık ik inc i d ikkate g i rme konusunda oldukça deney iml i olduğumu be l i rterek , heni i k inc i d ikkate ak­

tarına görevine başladı . S i l v io Manuel beni ik inc i d ikkat in eş iğ ine kadar geti rm i ş t i . B u durumlarda eks ik l iğ im , bana ye­terl i ve uygun temel ler in veri lm iş o lmamas ıyd ı . B i l i nmeyene güven iç inde g i rebi lmeyi göze a lmas ı i �· i n , kad 1 11 savaşç ı l ar­dan farkl ı o larak , erkek savaşçıl ara c idd i b i rtakım gerekçele­ri n gösteri lmes i gerek i r. K adın savaşç ı larsa kend i ler ine yol gösteren l i dere tam bir güven duyma ları koş u l u y l a on lar, h içb ir tereddüte kapı lmadan ik inc i d ikkate g ireb i l ir ler.

Don Juan önce rüya g!irmc11i1 1 karıı ıaş ık yönler in i öğre­nerek i şe baş lamam gerekt iğ in i söyleyerek beni Zu lc ica ' n ın gözet imine verd i . K usursuz o lmal ı , öğrend iğ im her şeyi bü­yük bir t i t iz l ik le u ygulam al ı , her şeyden önce de, yaşam gü­cümü gereks iz yere harcamamak i ç i n d ikkat l i ve mant ık l ı davranma l ıym ışım. D i kkat in üç aşamasına g i reb i lmek ıç ı ı ı k i ş in in yaşam gücüne sah i p o lmas ın ın b i r önkoşu l ınuş , z i ra

278 KARTAL' IN ARMAGANI

yaşam gücünden yoksun savaşçının g idecek yönü ya da amacı olamazmış . Ölüm sırasında bilincimizin üçüncü dik­kate g irermiş; ancak ölüm durumuna geçiş , Kartal yaşam gü­cümüzü parçalayıp yutmadan önce yalnızca bir an sürermiş.

La Gorda, Nagual Juan Matus ' un tüm çömezlerine tek tek rüya görmeyi öğrettiğini söyledi . Çömezlere bu görevi benimle aynı zamanda verdiğini düşünüyordu. Onların yö­nergeleri de sağ ve sol olarak ikiye ayrılmış . Normal bil inç düzlemine il işkin yönergeler çömezlere N agual ve Genaro tarafından veri lmiş . Çömezlerin hazır olduklarına karar ver­d ikten sonra, Nagual onların yüksek bir bil inç düzeyine geç­melerini sağlayarak, onları muhatap olacakları kiş ilerle baş başa b ırakmış. Vicente Nestor 'u , S i lvio Manuel Benigno 'yu , Genaro ise Pablito ' yu eğitmiş . Hermelinda Lydia' ya, Nelin­da ise Rosa ' ya yön göstermiş . La Gorda ' ysa, Josefina ' y la birl ikte , bir gün yardımıma gelebilmeleri iç in, rüya g(jrme­nin daha incelikli yönlerini öğrenmek üzere Zuleica' nın gö­zetimine verilmiş .

Bunun yanı sıra, La Gorda, erkeklerin ayrıca, i z siirmeyl öğrenmek üzere, Florinda 'ya da götürüldükleri sonucuna varmış . Davranış larında ortaya ç ıkan büyük değişim bunu kanıtl ı yormuş . Savına göre, daha herhangi bir şey anımsa­madan kendisine iz sürmenin i lkeleri öğretilmiş , ancak bu son derece yüzeysel bir biçimde yapılmış ; kendisine öğren­d iklerini uygulama fırsatı verilmemiş, oysa erkeklere hem pratik bilgi hem de görevler verilmiş. Davranışlarındaki de­ğişimler de bunun kanıtıymış . Kaygısız, neşel i birer insan ol­muşlar. Yaşamdan haz al ıyorlarmış; öte yandan kend isi ve öteki kadınlar, gördükleri rüyalardan dolayı g iderek daha ka­ramsar ve daha c iddi bir ruh haline girmiş ler.

La Gorda, gruptaki adamlardan iz sürme konusunda bil­d iklerini bana açıklamalarını i s tediğimde, kendilerine verilen yönergeleri anımsayamamalarının uygulamada bulunmaları­na rağmen as l ında ne yaptıklarını bilmediklerinden kaynak­landığını tahmin ediyordu. B ununla b irlikte, eğitimleri, öbür

R ÜYA GÖRMENİN İNCELİKLERİ 279

insanlarla olan i l i şkilerinde kendini be l l i ed iyordu . Kiş i leri kendi arzuları doğrultusunda yönlendirme konusunda kusur­suz birer sanatç ıydılar. İz siimıe uygulamaları sayesinde er­kekler kontrollii ç - ı lgınlı,�ı bile öğrenmişlerd i . Örneğin Sole­dad Pabl ito 'nun annesiymiş gibi davranıyorlardı . Dışarıdan bakan biri, onların didişen birer ana oğul olduk larını sanabi­lirdi, oysa gerçekte onlar birer oyuncuydular. Herkesi kendi­lerine inandı rmışlardı . Kimi zaman Pabl ito öyle bir perfor­mans sergil iyordu k i , kend isi bi le inanı yordu .

La Gorda gruptaki herkesin davranı şları mdan dolayı iyi­ce afal ladıkları nı it iraf ett i . Benim bir kaçık mı yoksa kont­rollü ç·ı/g111/ı,�1 11 bir üstadı mı olduğuma karar veremiyorlar­mış . Sergiledikleri oyunlara inandığ ım ortadaydı . Soledad, onlara ben im davran ış larıma aldanmamaların ı , z i ra ben im gerçek bir del i olduğumu söylemiş . Kontrollüymüş gibi dav­ran ıyordum , ancak onların gözünde öyles ine anormaldim ki bir Nagual gibi davranmayı beceremeyeceğimi düşünüyor­lardı . Kadınların her birini bana öldürücü bir darbe indirme­leri için görevlendirm iş. Onl ara bunu, aklını başımda olduğu bir sırada benim kendis ine söylemiş olduğumu beli rtmiş .

La Gorda, Zuleica ' nın gözet imi a l t ında riiya giirmeyi öğrenmesinin birkaç yıl sürdüğünü anlatt ı . Nagual Juan M a­tus yeterince beceri kazandığından emin olduğunda onu , ger­çek m uhatabı olan Nel inda ' ya götürm üş . La Gord a ' y a bu dünyada nasıl davranması gerektiğ in i öğreten Nel inda o l ­muş . Ona yalnızca batılı giysi leri içinde rahat hareket etme­sini öğretmekle kalmamış, aynı zamanda ince zevkler edin­mesini de sağlamış . Böylece, Oaxaca 'da bana şaşırtıcı ve çe­kici gelen şeh irl i giysi leri iç indek i rahat davranışlarını daha önceden deneyimlemiş bulunuyormuş .

İkinci d ikkate geçişimde Zuleica kı lavuzum ol arak son derece başarı l ıydı . Görüşmelerimizin yalnızca gece vakti ve zifiri karanlıkta gereçekleşrnesi konusunda ısrar etmişt i . B u yüzden, benim i ç i n Zuleica yalnızca karan lıkta b i r ses , dik­katimi başka h içbir şey üzerinde değil , yalnızca sözleri üze-

280 KARTAL'IN ARMAGANI

rinde odaklamamı söyleyerek aramızdaki teması baş latan bir sesti . Sesi, la Gorda 'n ın rüyada duyduğunu sandığı kadın1 11 sesiydi.

Zuleica bana, eğer rüya kapalı bir yerde gerçekleşecek ­se, bunun en i y i yolunun tam bir k aranlık içinde dar bir yata­ğa uzanarak, üzerinde oturarak, daha iyis i , tabuta benzer bir sandığın iç inde oturarak yapılması olduğunu söyledi . Dışarı­daysa rüya görmenin bir mağaranın korunaklı l ığında, su çu ­kurlarının kumluk yam açlarında y a da dağlık bölgelerde bir kayan ı n üzerine oturarak yapılabileceğini ; ancak asla b ir va­d ide düz bir zemin üzerinde, ırmakların , göllerin ya da deni ­z i n kenarında y ap ı l m aması gerekt iğ in i düşünüyordu; z ir'ı düz alan lar ve su kenarları, ikinci dikkatin tam karşıtıyımş­lar.

Onunla yaptığımız her seans gizeml i işaretlerle yüklüy­dü. İkinci dikkat üzerinde tam b ir başarı sağlamanın en emin yolunun, ayinsel devinimler, monoton ezgi ler, karmaşık ha­reketlermiş çünkü.

Öğretileri rüya görmenin temel i lkeleriyle i lg i l i deği ldi . bunları don Juan bana daha önce öğretmişti . Kendisine gelen k işiler nasıl rüya görülece,�ini zaten b i ldiklerini söylüyordu. Bu nedenle o yalnızca bilincin sol yan ın ın daha özel yanla­rıyla uğraşmaktaydı .

Zuleica' nın yönergeleri , b ir gün don Juan beni onun evi­ne götürmesiyle başladı . Evine vardığımızda akşamüstü ol­muştu. Ev bomboş görünüyordu, ancak biz oraya yaklaştığı­mızda kapı açı ldı . Zoila ya da Marta ' n ın ortaya ç ıkacağın ı sanıyordum, ancak giri şte hiç k imse yoktu . Anlaşılan kapıyı b ize açan her k imse, alelacele ortalıktan kaybolmuştu. Doı ı Juan beni içerideki avluya götürdü ve üzerine m inder yerle�­t irilerek k anepeye dönüştürülen bir sandığa oturttu. Sandığı ı ı üzerindeki otuıma yeri yamru yumru, sert bir zemindi ve soıı derece rahatsızdı . E l imi ince minderin altında gezdirdim ve s ivri uçlu kaya p arçalar ı buldum. Don Juan benim durumu mun hayli olağandış ı olduğunu, zira rüya görmenin incel ik-

RLİYA GÖRMENİN İNCELİKLER İ 28 1

! eri n i h ız l a öğrenmem gerekeceğ i n i söyled i . Sert b i r zemin üzerinde oturmak, beden imin olağan bir o turma kon umuna kend in i a l ı ş t ı rm as ı nı ön l emeye yard ı m c ı o l an b i r a raçm ı ş . Eve g irmeden k ı s a süre önce d o n Juan fark l ı b i r b i l inç düzle­m ine g irmemi sağl am ı ş t ı . Gerek duyduğum sürate u l aşab i l ­mem iç in Zu le i ca ' 11 1 n yönerge ler i n i n bana bu b i l in ç düz le­ın i ncle v e r i l m e s i gerek iyorınu � . K e nd i m i t amamen b ı rak ­mam . iç ten b i r b iç imde Zule ica ' y a t am b i r güven duymam gerek t iğ i konusunda ben i uyararak , bana d ikka t imi tüm gü­cümle bakış lar ımda yoğunl a�t ı rına ın ı ve görüş a l iı n ım iç i nde bu lunduğumuz av l uyu en ince ayrı n t ı l a rı n a kadar be l leğ ime kaz ı ınamı emrett i . Tüm ayrı n t ı l ar la b i r l i kte , orada ot urduğu s ı rada h i ssett i k ler inı i ele eks iks iz b i�� i ı ı ıclc an ımsamam gere­k i rm i ş . Ard1 1 1dan, tam ola rak an l ad ığ ımdan emin o lmak i ç in yönerge ler in i b i r kez daha tekrar e t t i ve daha sonra oradan ayrı ld ı .

K ı s a b i r sü re sonra orta l ı k i y ice karard ı . orada öy lece o t u ru p d u rmak tan .s i n i rl e r im boz u l maya ba ş l am ı ş t ı . D a h a dikkat im i a v l u n u n ayr ınt ı l ar ı üzer inde yoğunLt ) t ı rııı adan ar­

kamda bir h ı ş ı rt ı duydum ve daha sonra Zu le ica ' n ı ıı ses iy le i rk i l d im . Sert b i r ses le yer imden ka lkarak onu iz lemem i fı s ı l ­clacl ı . Otomat ik b i r hareket le söyled i ğ i n i yapt ım. Yüzünü gö­rem iyordum: önümde, ik i adım ötemde yürüyen kara n l ı k b i r şeki l d i ya ln ızca . Ben i , ev in e n k aran l ı k s a l onun duvarı ndak i oyuğa get i rd i . Gözlerim karan l ığa ;t i ı şm ı ş o lmas ına rağmen h içb i r şey görem iyordum. J\yağıııı b i r şeye t ak ı l d ı ve o anda bana oradak i dar bir sand ığ ın iç ine oturmamı , s ı rt ım ı n be l i ­

m e doğru o l a n bölümünü sert b i r yas t ık o lduğu ı ıu tah ı ı ı i ı ı e t ­t iğ im bir şeye yas lanı anı ı emrett i .

Daha sonra onun arkama doğru b i rkaç ad ı m att ığ ı n ı h is ­sett im . Bu beni iy ice �a� ı rt ııı ı � t ı , z i ra s ı r t ım la duvar arns 1 11cla­ki mesafen i n ya l 11 1 zca bq on sant im o lduğunu san ıyordum. Yumu�ak b i r ses le , d ikkat i m i söz le r i üzeri nde odak lamamı ve söz leri n i n ben i yön l end i rmes ine i z in vermemi e m re tt i . Göz le r im i aç ı k t u t m a l ı ve t a nı ö ıüi nı cl c . göz h i za m d a b i r

282 KARTAL'IN ARMAGANI

nokta üzerinde sabitleştirmeliymişim; bu nokta, aydınlık ve hoş turuncu-kırmızı bir ış ığa dönüşecekmiş zamanla.

Zuleica çok yumuşak, duru bir ses tonuyla konuşuyordu . Söylediği her sözcüğü duyabi l iyordum. Bulunduğum yeri çevreleyen karanlık, dikkatimi dağıtabilecek tüm dışsal uya­rılardan ayırıyordu beni . Zuleica 'nın söylediklerini bir boşlu­ğun içinde duyuyordum. Daha sonra salondaki sessizl iğin , içimdeki sessizlikle uyumlu olduğunu ayrımsadım.

Zuleica, bir rüya görücünün i lk aşamada küçük bir ışık­tan yola çıkması gerektiğini açıkladı; yoğun ışık ya da zifiri karanlık, ilk hamlede bir rüya görücü için yararsızmış . Buna karşın, mor, açık yeşil ya da koyu sarı gibi renkler, kusursuz başlama noktalarıymış . Bununla birlikte kendis i , turuncu­kırmızıyı tercih ediyormuş, zira deneyimleri ona, en kusur­suz rahatlama duygusunu bu rengin sağladığını göstermiş . Bir kez turuncu-kırmızı renge g irebilmeyi başarabilirsem, sı­rasını kaçırmamak kaydıyla, ikinci dikkatimi sürekl i biçimde toparlayabilirmişim.

Zuleica'nın sesinin benden ne yapmamı istediğinin be­denimle ayırdına v arabilmem, onun sesiyle yaptığımız bir­kaç seanstan sonra oldu. Yüksek bi l inç düzleminde bulun­manın yararı, uyanıklık aşamas ından rüya gi5rmc aşamas ına geçişi tam olarak izleyebilmemi sağlamasıydı. Olağan koşu l ­lar altında bu deneyim oldukça bulanıktır, ancak koşullar sa­yesinde tek bir seans sonunda ikinci dikkatim denet imi ele geçirdi. B irinci aşama, nefes alabilmede olağanüstü bir zor­lanma içinde geçt i . Nefes almak ya da vermekte zorlanın ı ­yordum; soluğum kesilmemişti- soluklanma ritmim birden­bire değişivermişti . Karın zarım kasılmaya ve bu kasılma so­nucu bedenimin orta bölümü daha sürat l i bir biçimde inip kalkmaya başladı. B unun sonucu, o güne değin yaşadığım en kısa süreli ve en hızlı soluma oldu . Akciğerlerimin alt k ıs ım­larına doğru nefes alıyordum ve bağırsaklarım üzerinde bü­yük bir basınç hissediyordum. B aşarısız bir girişimle karı ı ı zarımdaki kasılmaları durdurmaya çalıştım. Her deneyişim-

R ÜYA GÖRMENİN İ N CELİKLERİ 283

de daha çok acı duyuyordum. Zuleica, bedenime gerekeni yapması iç in fı rsat vermemi

ve onu yönlendirmeye, kontrol etmeye kalkı şmarnamı istedi . Dediği gibi davranmak istiyordum , ancak bunu nas ı l yapaca­ğımı bilemiyordum. On on beş dakika süren bu kas ı lrnalar ortaya çıktıkl arı gibi b irdenbire kayboldular ve kas ı lmaların yerini tuhaf, şaşırtıc ı , farkl ı bir duyum aldı . B unu önce son derece garip b ir kaşıntı, ne rahatlatıcı ne de rahats ızl ık verici bedensel bir duyum şekl inde ayrımsadı m; s inirsel bir ürperti gibiydi. Giderek öyle yoğunlaştı k i , bedenimin neresinde ce­reyan ettiğin i anlamak üzere dikkatim i onun üzerinde odak­l amaya zorladım. Duyumun beden imin herhangi bir bölge­s inde deği l , beden imin dışında cereyan ett iğini , ancak bunu yine de hissett iğimi anlayınca şaşk ına döndürn.

Zuleic a ' nın tam göz hizamda oluşan renk kümesine gir­memi emreden sesine kulak vermedim ve dikkatimi tümüyle bedenimin dışında oluşan bu tuhaf duyumun ne olabi leceği­nin keşfi üzerinde odakladım. Zuleica nasıl bir zihin duru­munda bulunduğumu görmüş olmalıydı; birdenbire bana bi­rinci dikkatin dünyevi bedene ait olması gibi , ikinci dikkatin de saydam bedene ai t olduğunu söyledi. Bel irtt iğine göre , ikinci dikkatin kendisini topladığı nokta tam olarak J uan Tu­ma' nın ilk kez buluştuğumuzda betimlediği noktaydı-bede­nin orta bölümünden yaklaşık otuz otuz beş santim yukarıda, mideyle göbek deliği arasında ve on santim sağda.

Zuleica bu bölgeye masaj yapmam ı , bir arp ç al ıyormuş gibi iki e l imin parm ak larıyl a tam o noktaya dokunm am ı em­retti . Bu sayede g iderek parm aklarımın su gibi katı bir yere temas edecek, en sonunda kendi saydarn kabuğumu hissede­cekmişim.

Parmakl arım ı kıpırdattıkça hava giderek katılaştı ve so­nunda bir kütlenin ayırdıııa vardım . Tanımlanması o lanaksız bir haz ti.im bedenimi kapl adı . Bedenimde yer alan bir s inire dokunduğumu sandım ve bunun saçrna bir şey olduğunu dü­şünerek kendimi bir budala gibi hissett im . Parmaklarım ı ha-

2 84 KARTAL' IN ARMAGANI

reket ettirmekten vazgeçtim . Zuleica, eğer parm aklarımı hareket ettirmezsem baş ıma

vuracağını söyled i . Parm aklarımla bedenimi sarstıkça, kaş ın­t ının olduğu yere yaklaştığımı h issediyordum. En sonunda beden imin on on ik i santim ötes ine k adar yaklaştı . Sanki içimde bir şeyler büzülüyordu. Ciddi ciddi bir oyuk hissedi­yordum neredeyse. Daha sonra başka bir acayip duygu ay­rımsadım. Uykuya dalıyordum, ancak kendimdeydim. Ku­l ak larımda, bana buldozer sesini anımsatan bir uğultu vardı : daha sonra ise b i r gücün ben i uyandırm adan sol yanıma çe­virdiğini duyumsadım. B i r s igaranın sarı l ı ş ı gibi s ıkıca oldu­ğum yerde döndürüldüm ve uyarılma çöküntüsüne geri dön­düm. B il incim orada dondu ; uyanamı yordum, ancak bil in­cim kendi içinde öylesine sıkı sarılmıştı ki , uykuya da dala­mıyordum.

Zuleica ' n ı n bana etrafıma bakınmamı söyleyen ses in i duydum. Gözlerimi açamıyordum, ancak dokunma duyum bana s ırtüstü bir çukurun içinde uzanmış olduğumu söyüyor­du . Kendimi rahat ve emin hissettim. Öyles ine dalmıştım ki bu işe, k alkmayı i stemiyordum. Zuleica ' nın ses i bana kalk­mamı ve gözlerimi açmamı emretti . Yapamıyordum . H are­ketlerim i istençlememi, ayağa k alkabilmemin artı k adeleleri­mi k asmakla b ir i lg is inin olmadığını söyledi.

Yavaş hareket ettiğim iç in bana kızdığını sandım. Ancak daha sonra aslında tümüyle kendimde olduğumu , belki de tüm yaşamımda olduğumdan daha bi l inçl i bir durumda bu­lunduğumu ayrımsadım. Mantıkl ı düşünebi l iyordum ancak sanki derin bir uykuda gibiydim. Zuleica ' nı n beni bir h ipno­za sokmuş o labileceği akl ıma geldi . Bu düşünce beni bir an rahatsız ettiyse de u mursam adım . Kendimi havada ası l ı , ser­bestçe yüzüyormuşum duygusuna bıraktım .

S öy lediklerinin gerisini duymadım. Ya susmuştu ya da artık kulaklarımı onun söylediklerine tıkamıştım . B u cennet­ten ayrılmayı istemiyordum. H içbir zaman kendimi böyles i ­ne huzurlu , böylesine eks iksiz h issetmemiştim. Nefes alış ı -

R ÜYA GÖRMENiN İNCELİ KLERİ 285

mın temposunu duyabi l iyordum. B i rdenbire uyandım. Onunla bir sonraki seansımcla, Zulcica , bana kendi say­

damlığım içinde tek başıırnı b ir oyuk olu şturmayı başardığ ı ­mı , böyle bir oyuk oluşturmanın, saydam kozamcla k i uzak bir noktanın bedenime yaklaştığ ı , böylece ele denet ime yak­laştığım anlamına geldiğini söyledi . B ana birkaç kez, bede­nin bu oyuğu oluşturmayı öğrenmesinden sonra rii_wya gir­

rnek çok daha kolay o luyordu . Garip b i r dürtü, beden imin dolaysızca çoğalmayı öğrenmiş olduğuna i l i şkin bir duyum edinmişt im. Bu, kendini rahat ve emin hissetme, uykuda ol­ma, dokunma duyumundan soyutlanmış bir b iç imde havada as ı l ı durma, aynı zamanda da tam olarak uyanık bulunma ve her şeyin farkında olmanın karı ş ımı bir duyguydu.

La Gorda, Nagual Juan Matus 'un kendis inde, küçük kız kardqlerde ve Genarolarda bu oyuğu oluşturabilmek, böyle­l ikle onlara ikinci d ikkat üzerinde sürek! i odaklanabi lme ye­t is in i kazantlırmak için y ı l larca uğraşt ığını söyledi. Juan M a­tus 'un ona açıkladığın a göre, normal olarak oyuk, gerek du­yulduğunda rüya görücü tarafından bir anda yaratı lı yor, daha sonra saydam yumurta i lk şek l ine geri dönüyormuş. Anc ak çömezlerin duru mu nda, başlarında bir Nagual l ider bulun­madığı için, oyuk dışarıdan içeri doğru oluşmuş ve saydam bedenleri üzerinde sürekli bir özel l ik olarak kalmış ; k imi za­man bu durumun büyük yararlar sağladıgı o luyormuş, ancak aynı zamanda da önemli b i r engel oluşturu yormuş . Tümünü ele dış uyarılara karşı korunaksız ve değişken tabiatl ı yapmış .

B i r kerc s i ncla Lyd i a ' y l a R os a ' n ı n s aydam kozalar ın ı gördı(qiimü ve tekme att ığımı anımsad ım . Oyuğun onl arın sağ uyluklarının dış bölümünün üst kısmında yukarı l arda bir yerde bulunduğunu ya da tam o larak kalça kemiklerin in en üst kısmında bulunduğunu düşünmüştüm. La Gorda ' nı n söy­lediğ ine göre tam ikinci d ikkatlerinin girintisine tekme atmı­şım ve neredeyse onları öldürecekm işim .

La Gorda , kendis in in ve Josefina ' n ı n birkaç ay Zule­ica ' nı n ev i nde yaşadıklarını söyledi . Nagual Juan Matus b i r

286 KARTAL' IN ARMAGANI

gün onları farklı b il inç düzlemine geçirdikten sonra Zule­ica 'ya teslim etmiş . Onları, ne yapacaklarını ve neleri bekle­meleri gerektiğini söyleden, Zuleica 'nın evinin ortasında tek başlarına b ırakmış ve tek bir söz söylemeden çekip gitmiş . Hava kararıncaya kadar orada oturmuşlar. Daha sonra Zule­ica onların yanına gelmiş . Yüzünü asla görmemişler, yalnız­ca sesini duymuşlar. Zuleica onlarla sanki duvarın üzerinde bir noktadan konuşuyormuş.

Zuleica idareyi ele alır almaz son derece buyurganlaş­mış . Onlardan derhal soyunmalarını istemiş ve yerde duran yumuşak tüylü, pançoya benzeyen giysi lerin iç ine g irerek sürünmelerini emretmiş . Giysiler bedenlerini tepeden tırnağa kaplamış. Zuleica daha sonra onlara, duvarın içindeki , benim de girip oturduğum oyuğa girerek sırt sırta oturmalarını em­retmi ş . La Garda kend ilerine verilen görevin , gözlerinin önünde renkler bel iri nceye değin sürekl i ol arak karan l ı ğa bakmak olduğunu bel i rt iyordu . B ir çok seansın ardından , gerçekten de karanlığın içinde renkler görmeye başlamışlar, bundan sonra Zuleica onları yan yana oturtmuş ve bakış ları­nı aynı nokta üzerinde odaklamalarını söylemiş .

La Garda Josefina'nın çok çabuk öğrendiğini ve bir ge­ce hışırtı l ı bir sesle pançonun içinden s ıyrı l ıp turuncu-kırmı­zı renk kümesinin içine dalıverdiğini söyledi . La Gorda' nın tahminine göre ya Josefina o renk lekesine doğru uzanmış, yahut da o renk lekesi gelip onu bulmuş. Sonuç olarak, Jose­fina bir an içinde pançonun içinden çıkıp gitmiş . O günden sonra Josefina onların yanından ayrılmış ve la Gorda öğreni­mini tek başına, yavaş yavaş sürdürmüş .

La Gorda ' nın öyküsünü dinlerken Zuleica'nın beni de tüylü bir giysinin içinde süründürdüğünü anımsadım. Ger­çekten, bana giysinin içinde sürünmemi emrederken vermiş olduğu komutlar, bu emrin altında yatan nedeni de anlamamı sağlıyordu. Zuleica bana kumaşın yumuşakl ığını çıplak te­nimle, özellikle de baldırl arımın deri siyle hissetmemi iste­miş, defalarca, insanların baldırlarının dış bölümünde otağa-

RÜYA GÖRMENİN İ NCELİKLERİ 287

nüstü bir algı merkezin in bu lunduğunu , beden in in bu bölü­mündek i der in in gevşediği ya ela yumuşad ı ğı c\urunı l arcla , duyumsayabi lme yet imiz in akl ın a lamayacağı ö lçüde gel i şe­b i leceğini söylemiş t i . Yumuşak, s ıcak b ir g iys iydi ve bacak­l arımda olağanüstü bir haz duyumu uyandır ıyordu . Ba l c\ ı r la­rımclaki s in i r merkezleri son derece uyarı l m ış t ı .

La Gorc\a ela aynı bedensel hazzı duyumsam ı ş . Hatta , daha ela i leri giderek , turu ncu-kı rmız ı re ıı k kümesine u l aş­masmda onu yönlendiren şeyin o paııçoııun erk i o lduğunu düşünmeye başl amış . B u g i ys i le relen öyles i ne etki lenm iş k i kendi s i i ç in b ir tane d ikmiş . G iys in in aynı s ın ı yapmış : yarat­tığı etk in in aynı olmamasına rağmen d ikt iğ i g iys i onda b i r avunç ve d ing in l ik yara tmış . Söylecliğ i ı ıe göre , o ve Josefina en sonunda tüm boş zamanları n ı la Gorda ' nı n her i k i s i iç in d ikmiş olduğu pançoların iç i nde geç i ırneğe baş l aırnşlar.

Lyd ia ve Rosa da g irm iş ler o e lb i se lerin iç ine ama onlar pek hoşla nmamış . Benim g ib i .

La Gorda, Josefina 'nı n ve kendis i n in g iys i l ere o lan bağ­l ı l ığın ı g iys i ler in iç inde oldukları s ı rada riiwı re1 1/..:lcrini bul­maya yönlendi ri lmiş o lmalarına bağl ı yordu . Ben im bu giys i ­lere olan i l g i s iz l iğ im inse, bu renk l i bölgen in iç ine g i rıney i ­ş imclendi ona göre-renk kümesi bana gelm i ş t i . Hak l ıyd ı ela. B enim durumumda Zuleica ' nı n ses i n in d ı ş ın d a hazırl ık aşa­masın ı yönlendiren b i r şey daha vardı . H iç şüphesiz , Zuleica beni yönlendi r irken , la Gorc\a ' y 1 a Josefi n a ' y ı yön lendi rcl i ­ğ inde uygulamış olduğu aşamaları ayneıı uygulaııı ı ş t ı . B i rbi­r in i izleyen b i rçok seans s ı rasında gözler imi karan l ığa odak­lamış ve renk lenmeyi görmeye hazırlanmıştım. Gerçekte, z i ­fir i karan l ıktan, hatları t am b ir kes i n l ik iç inde bel i ren renk lekelerine doğru dönüşüme başından sonuna eleğin tanık o la­b i lm i şt im , daha sonraysa bedenim d ikkat im i çeken b i r kaş ın ­t ı tarafından dalgal anmış ve dingin 1 1wırı ıklık aşamas ına g ir­ıiı i ş t im . Turuncu-kırmızı rengin iç i ne i lk kez o an c\alab i lm i ş ­t i ın .

Uykuyla uyanık l ık arasında kalmayı öğrennıemc\cn son-

288 KARTAL' IN ARMAGANI

ra, Zuleica temposunu yavaşlattı . Beni bu duru mdan ç ıkart­mak iç in acele etmediğine b i le inanm aya başlamışt ım. H i�· karışmadan bu durumda kalmama izin veriyor, bana herhan­gi bir soru sonn uyordu; belki ele ağzını soru sormak için de­ği l , yalnızca emir vermek için açıyordu . Onunla gerçek an­lamda hiçbir zaman konuşmamıştık, en azından don Juan ' la konuştuğum biç imde.

D i n g i n u yanık l ı k aşam asında bulunduğum s ırada b i r kez, bu konumda kalmanın benim için yararlı olmayacağın ı . zira ne den l i haz v erici olursa olsun , bel irgin b irtakım s ın ır­l am al ar ın ın bu lunduğunun ayırd ına v ard ım. O anda bede­nimde bir titreme hissettim ve gözlerimi açtım, daha doğru­su , gözlerim kendi l iklerinden açı lı verdiler. Zuleica bana ba­kıyordu . B i r an akl ım karışt ı . Uyandığımı sandı m; karş ımcLı Zule ica ' y ı bu şek i lde görmey i doğru s u bek lemiyordu m . Onun yalnızca sesini duymaya alışırnşt ım. Artık gece o lma­d ığ ını ayrımsamak da beni şaşırtm ıştı . Çevreme bakın dım. Zuleica 'n ın evinde değildik . Daha sonra, rü vada olduğunı u ı ı farkına v ardım v e uyandım.

Zul e ica daha sonra yönerge lerinin yeni b i r aşamas ın ı baş l attı . yönerge ler ine , b il inc imi beden imin orta bö lü n1 li üzerinde oclaklamamı emrederek başladı . Benim durumumd : ı bedenin orta bölümü, göbek del iğim in alt ucunun aşağıs ın ­daydı . B enden , bedenimin bu bölümüyle yeri süpürmem i, göbeğimin üzerine bir süpürge bağlıymış da, onunla yeri sü­pürüyormuşum gibi yerde salınmamı istedi . Sayısız seansl a r boyunca, Zuleica ' n ın sesinin benden yapımımı istediğ i şey ı başarmaya çal ış t ım. Benim dingin 11ya111klık aşamasına gir­meme iz in v ermiyordu . Amac ı , uyan ık duru mda kalmayı sürdürerek, beden imin orta bölümüyle yeri süpürüyor olnı ; ı duyumunu ayrımsam amda bana yol göstermekti. Bel i ıtt iği nL· göre sol yan bi l incinde olmam bu alqtırmayı başarıyla ger çekleştirmem için bana yeterli avantaj ı sağlayacaktı .

B ir gün, durup dururken , midem in bulunduğu bölge(k hafif bir duygu h issetmeyi başardım. Bu, tanımlanabi l i r h ı ı

RÜYA GÖRMENİN İ NCELİKLERİ 289

duygu değ i ld i; d i k k at i m i bu d u y g u n u n üzerinde oclakl a d ı ­ğ ı m d a , k ar ı n boş l u ğ u m da , t am m i d e m i n i ç i n d e d e ğ i l ele , onun tam üzeri nde b i r k arı ncalanma duygusu olduğunu ay­r ımsadım. İnceleme m i clerin lqt i rcl i kçe ayrı n t ı l ar ı da duyum­s ad ı m . Baş larda h i sset t i ğ i m bel i rs iz l i k yeri n i g i de rek ke s i n l i ­ğ e b ı raktı . Karın boşl uğumla s ağ bald ı rı m ara s ı ndaki bölge­de gerilıneyle karı ncalanma karı ş ı m ı tuhaf bir duyumun ayır­cl ına vard ı m .

D u y u m keskin leş i nce , i s tençclış ı b i r h areketle s a ğ u y l u ­ğurnu göğs ü me yak l aş t ı rd ı m . Böy lece, bu i k i nokta bede n i ­m i n el verd i ğ i ölçüde b i rbir ine yaklaşm ı ş t ı . S i n i rlerim o l ağa­nüstü uyarı l m ı ş t ı , b i r an ürperd i m ve o anda bede n i m i n orta bölümüyle yeri s ü pürüyor olduğ u m u n a y ı rd ı n a v a rd ı m ; b u , oturma konumunda beden i m i h e r sal lay ı ş ı m da deneyim leyc­bi ld iğim dokunsal bir duyumdu.

Bir sonraki seansta , Zu leica dingin 1 1 va111k/ık cl u nı m u n a geçmeme i z i n verel i . A ncak bu kez d u y u ın s acl ı k l a rı ın daha önce dcney i m l cd i k l e r i ın e benzem i y o rd u . S a n k i i ç i m de bu d u ru m u n daha önce verd i ğ i h azzı özgürce deney i m l c m e m i engel leyen b i r t ü r denet i m mekan i z m a s ı o l uşmu ş tu-bu du­ru m a geç i n c e y e el e ğ i n g e ç i rd i ğ i m a ş a m a l a r ü z e r i n d e d e odak l amarnı sağlayan b i r denet imdi bu . Önceleri i k i n c i d ik­kat in yer a ldığı n oktadak i kaşın t ıyı bu defa s ayda m kozamın iç i nde duyumsad ı m . Parm ak larım ı arp çal ı yorm u ş gibi k ı p ı r­datarak bu nokta ü zerinde m a s a j yapt ı m ve nokta m i dem i n olduğu bölgeye doğru içeri göçt ü . O n u neredeyse c i l d i m i n lizerin clc h i s sedeb i l i yord u m . S a ğ bal d ı rı m ı n d ı ş ın d a b i r ka­rı ncal anma deneyi m l e d i m . H azla a c ı n ı n karı ş ı m ı bir duyum­du bu . Duyum önce tüm bacağı m a , daha s o nra ela s ı rt ı m ın a l t k ı sını ııa doğru y ay ı l d ı . Kalçal arı m ı n t i tredi ğ i n i duyum sadı m . T ü m bede n i m i s i n i rl i b i r t i treme s a rm ı ş t ı . Beden i m i n baş aşağı bir ağa yakal andığın ı s a nd ı m . A l n ı m ve ayak parm ak ­l ar ı m ağa do k u n u yordu s a n k i . D a h a s o n ra k e nd i m i , i k i y e kat lanarak b i r ç arş afa s a rı l ı yorm u � g i h i h i ssett i m . Çar� afı be­n i mle b ir l ikte , merkezde kenel i ıç i nde s armalayan güç , s i n ir-

290 KARTAL' IN ARMAGANl

sel kasılmalarımdı. Sarmalama sona erdiğinde, artık kend i bedenimi ayrımsayamıyordum. B iç ims iz bir b i l inç , kend i içinde sarmalanmış sinirsel bir kasılmadan başka bir şey de­ğildim. Bu bilinç, bir çukurun içinde, kendi girintisi içinde dinginleşti.

O zaman, rüya sırasında olup bitenleri anlatabilmenin olanaksızlığını kavradım. Zuleica, sağ ve sol bi lincin birbir­leriyle iç içe geçtiklerini belirtmişti . Her ikisi de, ikinci dik ­katin girintili merkezini oluşturan bir oyuğun içinde tek b i r küme halinde devinimlerin i sona erdiriyorlardı . Rüyaya gire­bilmesi için k işinin hem saydam bedenini hem de normal be­denini kullanması gerekiyordu. Önce, ikinci dikkatin merke ­zine bir başkası tarafından dışardan itilerek ya da rüya görii­cü tarafından içeriden emilmek suretiyle ulaşı lması gerek i ­yordu. İkinci olarak, birinci dikkatı ayırmak üzere, bedeni ı ı orta bölgesinde konumlanan cisman i beden ve baldırların . özellikle de sağ baldırın uyarı lması ve temas edecekleri nok­taya ulaş ıncaya değin birbirlerine yaklaştırı lmaları gereki ­yordu . O anda kişi kendini bohçalanmış gibi hissediyor, ikin­c i dikkat otomatik olarak benliği eline geçiriyordu.

Zulcica 'nın emirler yoluyla yaptığı aç ıklamalar, olanları anlatabilmenin en inandırıcı yoluydu, zira rüya görme s ı ra ­s ında yaşanan duyumsal deneyimler beynimizde depoladığı ­mız normal deneyi mlere benzemiyordu. B unların tümü ek beni şaşkına çeviriyordu. B ir kaşıntı duyumu , bedenimin d ı ­şında cereyan eden bir karıncalanma, belirli bir alanda odak !aşıyordu ve böylece, duyumu hissettiği an bedenim in duy­duğu kargaşa en al t düzeye iniyordu . Öte yandan , kend ı içi mde sarmalanmam, o güne değin yaşadığı m en rahats ı; edic i duyguydu benim için. Bedenimi bir şok durumuna so­kan çeşitli duyumlar içeriyordu. Bir noktada, ayak parmakla­rımın alnıma değdiğ inden emindim ama böyle b ir konrnm asla gelemezdim. Armut biçiminde tepeden aşağı doğru sar kan bir ağın içinde bulunduğumdan da hiç şüphem yoktu . Normaldeyse, yerde oturuyordum v e uyluklar ımı göğsürnL·

RÜYA GÖR/v!ENiN İ NCELİKLERİ 29 1

yasla ırn � t ı ın . Zu le ica ayrı ca , b i r s i ga ra g i b i sar ı lara k i k i nc i d i k k a t i n

ç u ku ru nu n i ç inde yerleşti r i l m i ş o l m a d u yg u s u n u n , .�o l ve sağ b i l i nc i n b ir leşerek başat l ı k düzen i n i n değişmesi ve ü s t ü n l ü­ğün sol bi l ince aktarı l ması sonucu o l u ş t u ğ u n u bel i rt t i . Ben i , i k i d i kkat düzl em i n i n yeni den normal k onum l arı na geri dön­dükler i v e sağ b i l in c i n d i z g i n l e ri e l ine geç i rd i ğ i ters i ne dö­nüş süre c i ne d ik k a t etmem konusunda d a uyard ı .

B u s ü reç s ı ra s ın d a o luşan du ygular ı a s l a ayrı msayam ı ­yordum ancak u yarı s ı bende öyle b i r s a p l a n t ı o l u şt u rı n u ş t u k i , o l u p b i ten h e r ş e y i inceleyeb i l me çabal ar ım i ç i nde ö l d ü ­r ü c ü b i r boc a laman ı n i ç i nde tu tsak k a l d ı m . Zu l e ica b a n a t i ­t izlenıneleri ınc b i r s o n verm e m i . yapacak başka i ş l er i m i n de b u lunduğunu emrederek uyarı s ın ı ger i a lmak zoru nda k a ld ı .

Zule iea , lıcr şeyden önce i stenç l i h areket l e r ü zer indeki denet imimi kusursuzlaş t ı rm a m gerek t i ğ i n i be l i rtt i . Yönerge­ler ine, dingin ııyanık/ık d u ru mundayken zaman zaman gözle­r i m i açmam konusunda bana yol göstererek b a ş l a d ı . B u n u gerçek l q t ireb i lmem b ü y ü k b i r ç abayı gere k t i r iyordu. B i r ke­res i nde gözler im b i rden b i re aç ı l d ı ve Z u e i c a ' y ı , k a r ş ı m d a tehd it e d i c i b i r t a v ı r la üzerime doğru eğ i l i rken görd ü m . Yer­de u z a n m ı ş t ı m a n c a k n e rede o l d u ğ u m u an l ay a m am ı ş t ı m . I ş ı k , g ü ç l ü b i r e l ek t r i k ampu l ü n ü n a l t ı ndaym ı ş ı m g i b i son derece p arl ak t ı ancak bu p:ırla k l ı k gözler im i ka ın a ş t ı r ınıyor­d u . Zule ica ' y ı rahatça görebi l i yord u m .

Hareket i m i i s tenç leyerek ayağa k a l k m a m ı e m re tt i . B e ­den i m i n oruı bölü m ü n ü k u l l anarak kend i m i yuk arı doğru i t ­ıneııı gerek t i ğ i n i , t ü nı beden i m i yuk a rı doğru ka l d ı rınak iç i n b i rer kol luk ckğneği g i b i ku l lana b i l eceğim ü�· ka l ı n doku na­c ı m ı ıı bu l unduğumı söy l e d i .

K a l ka b i l mek i ç i n a k l a geleb i lecek her y o l u dene d i m , a n ­c a k başaramadı m . Çocuk ken yaşad ı ğ ı m v e b i r t ü r l ü u yana­mayı başarama d ı ğ ı nı , oysa tam a n l a m ı y l a k e n d imde o l d u ­ğ u m v e u m u t s uzca r; ı ğ l ı k a tmaya � a l ı ş t ı ğ ı m k a rabas a n l a rı anı msatan b i r um;ı r.s ı zl ı k ve bedensel b i r ac ı d u yd u m .

292 KARTAL'IN ARMAGANI

En sonunda Zuleica benimle konuştu. Bell i bir düzeni izlemem gerektiğini, gündelik yaşamdaki gibi kendimi yor­manın ve sinirlenmenin gücümü boşuna harcamaktan öte bir sonuç vermeyeceğini ve bütün bütüne budalal ıktan başka bir şey olmadığını söyledi . İnsanın kendi kendini yorması ancak birinci dikkat durumuna göreymiş ; oysa, ikinci dikkat din­ginliğin ta kendisiymiş. Benden, bedenimin orta bölümüyle yerleri süpürdüğüm sırada deneyimlediğim duyumu y inele­memi istedi. Bunu y ineleyebilmem için oturuyor olmam ge­rektiğini düşündüm. Üzerinde fazla kafa yormadan dik bir biçimde yere oturdum ve bedenimin ilk kez bu duyumu ay­rımsadığı konuma girdim. İç imde b ir şeyler sallandı ve bir­denbire kendimi ayakta buldum. H areket etmek için ne yap­mış olabileceğimi tahmin edemiyordum. Her şeyi en başın­dan itibaren yineleyecek olursam bu düzeni yakalayabilece­ğimi düşündüm. Bu düşünce zihnimden geçtiği an kendimi yeniden yerde uzanır buldum. B ir kez daha ayağa kalktığım­da, aslında herhangi bir yöntemin bulunmadığını , hareket edebilmem için, hareket etmeyi içten amaçlamam gerektiğini anladım. Diğer bir deyişle, hareket etmeyi istediğime kesin­l ikle inamış olmam gerekiyordu, daha doğrusu, hareket et­mem gerektiğine kendimi inandırmış olmam gerekiyordu.

Bir kez bu ilkeyi kavradıktan sonra, Zuleica iradeye da­yalı hareketlerin akla gelebilecek her yönüyle i lgil i haraket­leri uygulamamı sağladı . Uygulamalarını arttıkça, rüya gör­

menin aslında ussal bir durum olduğu gerçeği benim için gi­derek açıklık kazanıyordu. Zuleica bunu bana açıkladı. Söy­lediğine göre rüya sırasında sağ yan, ussal bilinç, rüya görü­cüye b ir kendindelik ve ussallık duyumu kazandırmak üzere sol yan bi l incinin iç ine girer; ancak ussallığın etkisinin en alt düzeyde kalması ve yalnızca rüya görücüyü aşırıl ıklardan ve tuhaf girişimlerden korumak üzere denetleyici bir mekaniz­ma işlcv ı i ı ' görmesi gerekmektedir.

Bıuı · 1 , n sonraki aşama, rüya gören bedenime yönlendir­meyı c . . . rn le i lgi l iydi . Zuleic a ' yk i lk karş ı l aşmamda

RÜYA GÖRMENİN İNCELİ KLERİ 293

don Juan , beni bir sandığın üzerine oturtmuş ve avluyu dik­kat l i bir biç imde incelerni söylem işt i . Dinsel bir görevi yeri­ne getirirces ine, k imi zaman saatlerce avluyu seyretm işt im. Zuleica 'n ın evinde her zaman tek başımaydım. Öyle görünü­yordu k i , oraya gitt iğim günler, herkes ya g itmiş oluyordu ya da gizleniyorlardı . Sessizlik içinde ve tek başıma olmak bana iyi gel iyordu , o avluyla ilgil i ti.im ayrınt ı ları ezberlemey i ba­şarabildim.

B öylece Zuleica bana, dingin uyanıklık durumunda göz­lerim i açabilme görevin i göstermiş o ldu . B unu başarabilmek için bir çok kereler uğraşt ım. Önceleri gözlerimi açt ığı mda karşımda onu görüyordum ve o , bedeninin bir sarsıntısı i le beni tıpkı bir top gibi dingin uyanık l ık aşam asına doğru geri­s ingeriye yuvarl ıyordu . Bu yuvarlanm al arı n b irinde yoğun bir sarsıntı hissettim; ayaklarımın alt ı nda yer alan bir şey yu­karı lara, göğsüme doğru tırmandı ve öksürerek onu dışarı ç ı ­kardım; gece vakti avl unun görüntüsü birdenb ire bedenim­den dışarı doğru fır ladı . Ç ıkan ses , b ir hayvaıı ın kükremesine benziyordu.

Hafif bir mırı l tı halinde Zulcica ' n ın sesini cluycluın. Ne söylediğin i duyam ı yordum. S andığın üzerinde oturduğumu hayal meyal hissett im. Ayağa kalkmak istedim ancak somut bir bedenimin olmadığını ayrımsadım . S anki bir rüzgar beni uzak lara doğru uçuruyordu. Daha sonra, bana hareket etme­mem i söyleyen Zuleica ' nı n sesini duydum. Devinimsiz b i r şekilde orada durmaya çalıştım ancak bir güç beni kendine doğru çekti ve salondaki oyuğun iç inde kendime gelelim . S il­v io Manuel bana bak ıyordu .

Zuleica 'n ın ev indeki her rüya görme seansından sonra don Juan ' ı z ifiri karanl ık salonda beni bekl iyor b u l urdum. Beni evden d ışarı ç ıkarır ve farkl ı b i l inç düzlemine geçmemi sağlard ı . B u kez orada Silvio Manuel duruyordu . Tek bir söz söylemeden beni deri kasnakların iç ine oturttu ve çatı k i rh­lerinin üzerine doğru havalandırd ı . Ertesi gün öğlen olunca­ya kadar orada asılı kald ım . Daha sonra don Juan gelere k be-

294 KARTAL'IN ARMAGANI

ni aşağı indirdi. B ana, yere dokunmadan belirli bir süre ha­vada as ı l ı kalmanın beden in çevresine uyum sağlamasına yardımcı olduğunu, özellikle de benim başlamak üzere oldu ­ğum türde tehlikeli bir yolculuğa çıkmadan önce bu süreciı ı son derece gerekl i olduğunu söyledi.

En sonunda gözlerimi açıp Zuleica 'yı ya da karanlık av­luyu görmeyi öğrenebilmem için birçok rüya görme seans ı daha geçirmem gerekti . Ancak bunlardan sonra Zuleica ' n ı ıı da en b aştan beri rüyada olduğunu anl ayabi ldim . Zuleica. salondaki o oyukta benimle hiçbir zaman birl ikte olmamıştı . İl k gece sırtım ın duvara dayalı olduğunu sandığımda asl ında yanılmıyordum . Zuleica yalnızca rüyadan gelen bir sesti .

Rüya seansl arının birinde, amaçlı olarak Zuleica 'yı gör­mek üzere gözlerimi açtığımda, onunla birl ikte la Gorda ' yla Josefina'nın da eğilerek bana baktıklarını gördüğümde deh­şete düşmüştüm. O gün yönergelerinin en son aşaması başliı m ıştı. Zuleica üçümüze kendisiyle birlikte yolculuk etmeyi öğretti . B irinci dikkatimizin kökenlerinin bu dünyaya bağ! ı olduğunu, buna karşın ikinci dikkatimizin kökenlerinin evre­ne bağlı olduğunu söylemişti . Bununla belirtmek istediğ i , t a ­

nım gereği bir rüya görücünün gündel ik yaşamın kaygıları ­nın dışında bulunduğuydu. B u durumda, rüya iç inde bir yol ­cu olarak Zuleica 'nın l a Garda, Josefina ve bana kaqı soıı görevi, bilinmeyene doğru yolculuklarında onu i zlemek üze­re ikinci dikkatlerimizi yönlendirmekti.

B irbirini izleyen seanslarda Zuİeica'nın sesi bana kenel i "sap lantısının" b ir buluşmaya doğru bana yol göstereceğin i , ikinci dikkatin söz konusu olduğu durumlarda riiya göriicii ­n iin sap lant ıs ı n ın b i r k ı lavuz i ş levini gördüğünü ve onuı ı saplantıs ın ın bu dünyanın ötesinde gerçek bir yer üzerinde odaklandığını söylü yordu . Oradan beni çağ ı racaktı ve ben onun sesini o yöne doğru gitmek için bir hat olarak kul lana­caktım.

İk i seans h içbir şey olmadı ; Zuleica ' nm sesi giderek za­yıflıyordu ve onu artık izlemeye beceremediğimi düşünerek

RÜYA GÖRMENİN İNCELİ KLERİ 295

endişelenmeye başlamışt ım. Bana ne yapm anı gerekt iğ in i söylememiş t i . Üs te l ik üzerime olağanüstü b i r ağ ır l ık çök­müştü. Beni dingin 11ya11 ıklık durumunun dış ın a ç ıkmaktan al ıkoyan bağl ayıcı bir güç vardı ve onu bir türlü kopartamı­yordum.

Üçüncü seansta, gözlerim kendi kendine açı l ıverdi . Zu­leica, la Gorda ve Josefi na bana bakıyorlard ı . Onlarla birl ik­te ayakta duruyordum. Daha önce hiç görmediğ im bir yerde olduğumuzun ayırdına vardım hemen . Bu yerin en bel irg in özell iğ i , son derece parlak, dolaysız bir ı ş ığ ın varlığıydı . Et­raf , neonu a n d ı ran beyaz , g ü ç l ü b i r q ı ğ a b o ğ u l m u ş t u . Zuleica, b i z i etrafa bakınmaya çağır ı r g ib i gülümsüyordu . La Gorda'yla Josefina da, t ıpkı benim gibi iht iyat l ı davranıyor­lar, bana ve Zuleica 'ya ürkek gözlerle bakıyorlardı . Zuleica, hareket etmemiz iç in b ize i şaret ett i . Aç ık havadaydık ve parlak bir dairenin ortas ında ayakta d ur uyordu k . Zem in , kaya g ib i sert görünüyordu, yukarıdan gelen kör ed ic i beyaz ışı ğın büyük bir bölümünü yansıt ıyordu . Tuhaf olan, ı ş ığın gözlerim iç in çok yoğun olduğunu b ilmeme rağmen, yukarı bakıp ış ığın kaynağını keşfett iğimde gözlerim h iç de yan­mamıştı . Güneş ış ığıydı . Doğrudan doğru y a güneşe bakı yor­dum ancak, rüyada olduğum için olsa gerek, bana yoğun bir beyazlık gibi görünüyordu.

L a G o rd a ' y l a J o s c f i n a da g ü n e ş e b a k ı y o r l a rd ı v e görünürde onların da gözleri yanmamışt ı . B irden bire kork­maya baş ladım. Işık bana yabancıydı . Acımasız bir ışıktı bu ; b ize saldırıyormu ş g ib i görünüyor, b i r rüzgar yaratı yordu. B u n u n l a b ir l ikte , herhangi bir s ı c a k l ı k h i s se tmiyord u m . I ş ı ğ ı n k ö t ü n i ye t l i o l d u ğ u n a i n a n ı y o rd u m . L a G o rd a , Josefina ve ben b ir l ikte , ürk mü ş çocuklar g ib i Zuleica ' nın çevresinde toplandık. B ize sarıldı , daha sonra o beyaz, par­lak ış ık g iderek sönmeye baş ladı ve tümüyle kayboldu. Onun yerin i yumuşak, son derece dinlendirici sarımsı bir ış ık aldı .

O an bizlerin bu dünyada olmadığımızın ay trdına var­dım. Zemin ıslak, p işmiş toprak rengindeydi . Görünürde hiç

296 KARTAL'IN ARMAGANI

dağ yoktu, ancak bulunduğumuz bölge tam olarak düzlük de sayı lmazdı . Toprak kavrulmuş , yer yer ç at lamışt ı . P işmiş toprak kat ı , engebel i b ir denize benz iyordu . Çevremde nereye baksam , b i r okyanusun ortasındaymışım gib i , aynı görüntüyle karşılaşıyordum. Yukarı baktım; gökyüzü, çı ldır­tıcı parlakl ığ ın ı y itirmişti . K ararmışt ı , ancak mavi değild i . Ufukta, yakınlarda parlak b i r yıldız görünüyordu. İşte o an, i k i güneşe, i k i y ı ld ıza sahip b i r dünyada bu lunduğumuz düşüncesi uyandı zihnimde. Güneşlerden bir i çok büyüktü ve ufuk çizgis in i aşmıştı , diğeriyse daha ufaktı ve olas ı l ıkLı da daha uzaktaydı .

S orul ar sormak çevreyi dolaşmak ve araş t ı rm alar yap­m ak istiyordum . Zuleica bize rahatlamamızı ve sabırla bek­lememizi i şaret ett i . A ncak, sanki bir şeyler biz i çekiyor g ibiydi . B irdenbire la Garda v e Josefina gözden kayboldular. v e uyandım.

O günden sonra bir daha hiç Zu le ic a ' n ın e v ine g i t ­medim. Don Juan ya kendi evinde ya d a nerede bulunuyor­s ak orada farkl ı bi l inç düzlemine geçmemi sağlıyor, böylece rüyaya g ir iyordum. Zuleica, la Gorda ve Josefin a ' y ı hep beni bekler buluyordum. Aynı dünya ötesi manzaraya, a rt ı k orayı iyice tanıyıncaya kadar defalarca geri döndük . Müm­kün oldukça, ışığın parlak olduğu zamanı , gündüz vaktini e s geçiyor ve oraya geceleyin, ufukta devasa gök cisminin yü1'­sel i ş in i izleyeceb i leceğimiz b i r zamanda u laş ıyorduk : öy­les ine görkemliydi k i , ufkun pürüzlü ç izg i s i ü zerinde pat ­l adığında, önümüzde uzanan yüz seksen derecelik açın ın e ı ı azından yarıs ını kaplıyordu . Bu cis im öylesine güzel , ufukt;ı y ük sel i ş iy se öyles ine nefes kesiciydi k i , salt o görüntüyi i seyredebilmek için orada sonsuza değin kalabil irdim.

G ö k t e k i o c i s i m , t a m t e p e y e u l a ş t ı ğ ı nd a ayd ı n l ı � ı neredeyse tüm gökkubbeyi kaplıyordu. Onu seyredebilmd için her zaman yere uzanırdık . Bell i birtakım bölümleri varr l ı ve Zuleica b ize bunları tanımayı öğretmişti . Onun bir y ı ld ı ı

o lmadığın ı fark etmişt im. Iş ığı b ir yansımaydı; küt les i n i ı ı

R ÜYA GÖRMENİN İ NCELİKLERİ 297

s a y d a m o l m a d ı ğ ı n ı d ü � ü n ü y o rd u m . z i ra y a n s ı t t ı ğ ı ı � ı k , dev asa boy u t l a rı n a oranl.a , h a y l i y u nrn � a k t ı . Ç i ğdem s arı s ı yüzeyi ü zeri nde h i ç deği �ıneyen i r i , kahvere n g i noktalar v ar­dı .

Z u l c i c a b i zi d ü ze n l i o l arak sözc ü k l e r l e bet i m l e n m e s i o l a n a k s ı z yo l c u l u k l ara ç ı k ard ı . La CJ orda ' n ı n s ö y l e d i ğ i n e göre , Zu le ica Josefi n a ' yı b i l i nmeye n i n daha el a uzak v e derin bölgelerine götü rüyordu; z i ra Josefi n a d a Zulcica gibi olduk­ç a ç ı l g ı n d ı ; i k i s i nde de b i r rii va gi5riicii v c k e n d i nde o l m a n i t e l i ğ i n i s a ğ l a y a n u s s a l l ı ğ ın z e rre s i b u l u n m u y ordu-bu nedenle de, herh angi b i r �ey i ç i n ussa l nedenler ya d a açık­lamalar aram ak gibi bir dert leri de yoktu.

Z u l e i c a ' n ı n y o l c u l u k l a r h a k k ı n d a b a n a a n l a t t ı k l a rı a r a s ı n d a b i r a ç ı k 1 a m a y a b e n z e y e n t e k k o n u , rii v o

gi5rii c ii/erin e rk l e r i n i i k i n c i d i k k a t l e r i ü z e r i n ck o d a k l a n ­mal arı n ı n , o n l arı can l ı b irer sapana dön ü�türdüğüydü. Rii.vo

görücüler g ü ç l e n d ikçe ve k u s urs u z l a � t ı k ç a , i k i n c i d i k kat­ler in i b i l i nmeyen i ç inde daha uzaklara doğru fı r latabi l iyorl ar ve rüyal arını uzatab i l i yorlarını � .

D o n J u a n b a n a , Z u l e i c a ' y l a y a p t ı ğ ı m y o l c u l u k l a rı n y a nı l s a m a o l m ad ı ğ ı n ı , y a pt ı ğ ı m h e r � e y i n i k i n c i d i kk a t i n denet i m i yönü nde i l e r i y e doğru a t ı l a n b i r a d ı nı o l d u ğ u n u s ö y l e d i ; d i ğ e r b i r d e y i � l e , Z u l e i c a b a n a ö t e k i fı l c m i ö ğ ­ret iyord u . B u n u n l a b irl i kte b a n a b u yo l c u l u kları n m a h i yet i n i aç ıklayama d ı . Ya d a be l k i de, b u konuyu henüz aç ı k l am ak i s tem i y o rd u . B an a , i k i n c i d i k k a t i n y a p ı s ın ı , b i r i n c i d i kk at terimleriyle aç ıkl amaya ç a l ı�acak o l ur s a , sözcükler in i ç i nde u m arsızca t u t s a k o l acağı n ı s ö y l e d i . B e n d e n k e n d i s o n u ç ­l ar ım ı k e n d i m ç ı k artm a l ı y m ı � ı m ; b e n s e bu k o n u ü z e r i n d e d a h a der in dü�ündükçe, onun is teks i z l i ğ i n i n i � levsel neden­l erden kaynak landığından daha d a e m i n oldum.

İ k i n c i d i k k a t ü z e r i n d e k i y ö n e r g e l e r s ı r a s ı n d a , Zu l e i ca ' n ı n k ı l av uzl uğu nda, mantı ğ ı m ı n ötes inde, ancak h i ç �üphesiz , b i r b ü t ü n olara k b i l i n c i m i n kaps aını i ç i n de y e r a l a n g izemlere doğru gerçek yol c u l u k l ar yapt ı m . K avranamayan

298 KARTAL' IN ARMAGANI

bir şeye doğru yolculuk yapmasını öğrendim ve sonuçt;ı , Emilito ve Juan Turna gibi, kendi sonsuzluk öykülerime var dım

FLORINDA

Z uleica ' nın bize rüya görmenin karmaşık yönlerini öğret­mesiyle, kuralın bir yol gösterici ol arak yadsınamaz ger­

çekl iğini kabu l lenmiş; içim izde gizl i b i r b i l inç bulunduğu , bu bi l ince u laşabilmenin olanaklı olduğu üzerinde de tam b i r fikir birliğine varmıştık. Don Juan , kuralın gerektirdiklerini yerine getirmişti .

Kuralın buyruklarına göre, don Juan beni şimdi savaşçı topluluğunun o güne değin karşılaşmadığım tek üyesi olan Flor inda ' y l a tanış t ı rac akt ı . Don J u a n bana , Florin d a ' n ı n evine tek baş ıma g itmem gerektiğ in i , Florinda ' y l a aramda geçenler in di ğerler i n i h iç i l g i l end i rmeyece ğ i n i s ö y l ed i . Florinda, bana b i r N agualmışım gibi kılavuzluk edecekmiş. Don Juan ' ı n kendis i de, vel in imetinin Florinda ' y a b i rçok yönden benzeyen savaşçı üyesiyle bu tür b i r etk i l eş i mde bulunmuş.

Don Juan bir gün beni Nel inda ' n ın ev in in k apıs ı n ı n önünde bırakarak, içeri g irmemi , Florinda ' nı n ben i o rada

300 KARTAL' TN ARMAGANI

beklediğini söyledi. "Sizinle tanışmak benim için bir şeref," dedim beni evin

girişinde karşılayan kadına. "Adım Florinda," dedi. Sessizlik i çinde birbirimize baktık. Sanki dilim tutu l

muştu . B il inc im her zamankinden açık ve keskindi . B un:ı benzer bir duyumu daha önce h iç yaşamamıştım.

"Ne güzel bir isim," diyebildim ancak gerçekte bundan daha fazlasını kastetmek i stemiştim .

İspanyolcanın yumuşak ve vurgulu telaffuzu bu adı dah;ı akıcı ve daha dolgun yapıyordu; özel l ikle r ' yi izleyen i har­fini . Adı, az rastlanan bir ad değildi ; ancak o güne değin o i s imde h iç k imseyle tanı şmamışt ım ve gizemi de burad;ı yatıyordu. Önümde duran kadın o ada öylesine yakışıyordu ki , sanki ad onun için yaratı lmıştı , ya da belki de, b izzat o

kendisini bu ada yakıştırmıştı . Görünüşü Nel inda'ya benziyordu, ancak daha özgüveıı ­

l i , daha güçlü görünüyordu. Daha ince ve daha uzundu. Ak­denizlilere özgü zeytin rengi esmer bir teni vardı . İ spanyol ya da belki Fransız asıl l ı olabil irdi . Yaşl ıydı ama diri ve gern,· görünüyordu. B edeni esnek ve çevikti. Bacakları uzun, yüzii inceydi, küçük bir ağzı , son derece güzel , kalkık bir burnu. koyu renk gözleri, örgülü beyaz saçları vardı . Yüzünde V L' boynunda ne bir sarkık ne bir kırışık vardı . Sanki makyaj l a yaşlandırı lmıştı.

Geçmişe bakıp onunla ilk karşılaşmamızı anımsadığım­da , tümüyle i l g i s i z , ancak s ı ras ı ge lmişken an l atmadaı ı edemeyece ğ i m bir başka anı c an l an ıyor z ihn imde . B i r zamanlar, haftal ık bir gazetede, y irmi yaşlarındayken ya�l ı b ir kadın rolünü oynamak üzere makyaj la yirm i yaş dah; ı yaşl ı görünümü verilen bir kadın oyuncunun fotoğrafı yayın­lanmıştı . Fotoğrafın yanında, gazete aynı oyuncunun zorluk !arla geçen yirmi yıldan sonra gerçekten yaşlanmış yüziiıı i i gösteren bir görüntüsünü daha yayınlamıştı . Kanımca Florin da, o oyuncunun i lk fotoğrafına, yaşlandırılmış haline ben

FLORfNDA 30 1

ziyordu. "Bak hele kim gelmiş?" d iyerek beni ç imdikledi . ' "Pek

bir şeye benzemiyorsun . Eciş bücüşsün. Hiç şüphesiz ken­dini düşkün! üklerine kapı ı rnı ı şsın".

Dobra l ı ğ ı bana don J u an ' ı a n ı m s a t m ı ş t ı ; göz l e r i n i n derinliklerinde sezinled iğ im ifade de. D o n Juan · ı a birl ikte geç ird iğ im y ı l l ara geri dönüp bak t ığ ımda , gözler inde her zaman huzurlu bir ifadenin yer a ldığuıı an ımsayıverdim. As­la onun gözleri nde huzursuz-luğu okuyamazdınız . Bundan, don J u an ' ın gözler i n i güze l b u l d u ğ u m a n l a m ı ç ı kart ı l ­mamal ı . Harikulade gözler d e görınüştüm, ancak b u gözler, herhangi bir ifadeden yoksundu. Oysa Florin da ' ııı n gözleri , don Juan ' ın gözleri gibi , bana tanık o lunması gereken her şeye tanık oldukları duygusunu veriyordu ; sakindiler, ancak uysal değildi ler. Heyecan, ancak içsel yaşam olarak bet im­leyebileceğim bir duyuma yönlenm iş t i .

Florinda bana yol gösterd i ve o turm a odas ı n ı geçerek üzer i ç at ı y l a k a p l ı b i r a v l u y a g e ç t i k . S e d i re b e n z e y e n yumuşak koltuklara oturduk . Gözleriyle sanki yüzümde bir şeyler arıyor gi biydi .

"Benim kim olduğuııı u ve senin için ne yapmam isten­diğini b i l iyor musun?" diye sordu .

Kendisi ve benimle olan i l işkisi hakkında bi ldik lerim in don Juan ' ın yaptığı kısa açıkl amalardan ibaret o lduğunu söy­ledim. Durum umu an latırken ona doi'ıa Florinda d iyordum.

' "Bana dona Florinda diye hi tap etme." dedi , rahatsız ol­duğunu ve utandığını bel l i eden çocuksu bir tavırla . "Ne o kadar yaşlandım , ne de saygın laştıın . "

Kendisine nasıl h itap etmemi istediğini sordum. l_Ya l nı zca Flor inda de , ye ter" , d e d i . " K i m o l d u ğ u m

sorusuna gel ince , sana ş u kadarı n ı söyleyeb i l i r im, ben, iz sürme s an atı n ı b i len b i r kadın savaşç ı y ı m . Sen in i ç in ne yapabi leceğim sorus u n a ge l i nce , şunu söy leye b i l i r im k i , sana iz sürme sanatının ilk yedi kural ını , i z sürücülerin i lk üç kuralını ve iz sürmenin i lk üç manevrasın ı öğreteceğ im.�

302 KARTAL' IN ARMAGAN I

Normal koşul l ar altında her savaşçın ın sol yanında ol u p b itenleri unuttuğun u , kendisinin öğretecekleri n i tam olar;ı k anımsayabilmemin yı llar süreceğini söyledi. Yönergeleriıı i ı ı yalnızca bir b aşlangıç olduğunu, günün b irinde, farklı ko� u l ! ar altında, öğretilerin i tam am layab i leceğini de ekledi.

Kendis ine soru l ar sormamın bir sakıncası n ı n bu lunup bulunmadığını öğrenmek istedim.

"İstediğini yapmakta serbests in ," dedi. "Senden tek i .� ­tediğim, uygulamalara bağlı kalmandır. Kaldı ki , b ir şek i lde . tartışacağımız konular hakkında bi lg in de var. Eksik yanı n . kendine güvenmemen ve bi lgini erk olarak sahiplenememeıı . Nagual , b i r erkek olarak seni büyüledi . Kendi başına hareket edemiyorsun . Ancak bir kadın kurtarabi l ir seni bundan.

"Sana yaşam öykümü anlatarak başlayacağım ve bunu yaparken, her şey zihninde berrakl aşacak. Yaşamımı sana bölümler hal inde anlatacağım, bu nedenle de buraya sık s ı k gelmen gerekecek."

B ana yaşamını anlatmak konusundaki istekl il iği , öbür­lerinin isteksizliklerini ve bu zıtlığı düşününce beni oldukça şaşırttı . Öbürleriyle birl ikte geçirdiğim yıl lar boyunca on­ların kural l arını öylesine sorgusuz sualsiz bir b iç imde kabu l ­lenmiştim k i , Flori n d a ' nın bana k işisel yaşamını anlatma k konusundaki istekl i l iğ i bana oldukça tuhaf göründü . İ rk i l ­dim.

"Anlam adım," eledim. " Bana özel yaşamını anlatacağın ı mı söyledin?"

" Neden olmasın?" diye sordu. Ona uzun uzun don Juan ' ın bana kiş isel geçmişin engel ­

leyici gücü , b i r savaşçının kendi kiş isel geçmişini s i lmcs i gerektiği üzerine söy ledik ler in i an lat t ım. Don Juan özel yaşamım üzerine başkalarına herhangi bir şey söylemem i yasaklamıştı .

Tiz ve yüksek sesle güldü. Neşelenmiş gibi görünüyor-du.

FLORiN DA 303

"Bu yalnızca erkekleri bağlar, " dedi . "K iş isel yaşamının yapmaması sonsuz öyküler anlatmaktır, ancak bunların h iç­bir i gerçek kişi l iğine a i t olmamalı . B ir erkek olman, arkanda somut bir geçmiş in b u l unduğu an lam ı n a ge l i r. B i r a i len , dostların , tanış lar ın o lur ve bunların her birinin senin hakkın­da kes in düşünceler i bu lunur. Yan i erkekler soru m l u l u k sahibidir. Kolayca ortadan k aybolamazs ın . Kendini unut­turabilmen iç in , çok uğraşman gerekir.

"Benim durumumsa farkl ı . Ben bir kadın ım ve bu bana har ika b i r avantaj sağ l ı yor. B e n hesap vermek zoru n d a değilim. K adınların hesap vermek zorunda olmadıklarını bil­miyor musun?"

"Hesap vermek zoru nda olmakla neyi kastett iğini b i l ­miyorum," dedim.

" Demek isted i ğ i m , bir kad ın ko lay ac a o rt adan kay­bol abil ir," diye yanıt verdi . "Bir kadın hiçbir şey yapamazsa evlenir. K ocasına ait olur. Çok çocuklu bir a ilede kız çocuk­l ar ko layca gözden ç ı kart ı lab i l ir. Onları hiç k i mse adam yerine koymaz ve bazı ları geride hiçbir iz bırakmadan rahat­l ıkla kaybolabil irler. Kim se de aldırmaz.

"Oysa bir erkek çocuk, güven duyulan birid ir. B ir erkek çocuk için sessizce s ıvış ıp ortadan kaybolmak kolay iş değil­dir. Kaybolsa bile, geride izler b ırakacaktı r. Çek ip gittiği için suçluluk duyar. Oysa k ı zlar duymaz.

"Nagual özel yaşantın konusunda ağzını kapalı tutmanı öğretilediğinde, sana şu ya da bu şekilde güvenen ailene ve dostlarına karşı hata işlemiş olduğun duygusunu yenebilmen için sana yardımcı olmaya çal ış ıyordu.

"Yaşam boyu süren bir savaşımdan sonra erkek savaşçı , elbette k i kendi kendini silmeyi başarı r. Ama bunun bedelini ödemel idir. Ağzı nı bıçak açmaz bir is i o lur ç ı kar ve sonsuza değin içini dökmemeyi bir görev beller. Kadınların bu tür güçl ü k lerle u ğraşmak g ib i b i r zoru n l u l u k l arı yoktur . B ir kadın, buharlaşıp uçmaya hazırl ıkl ıd ır. Asl ında kendis inden beklenen de budur .

304 KARTAL' IN ARMAGANI

"Bir kadın olarak, sır tutmak konusunda hiçbir zorun­l u l uğum yok ben i m . Ka ld ı k i , buna zerre kadar a ld ı r ­mıyorum. Gizlilik, siz erkeklerin toplum gözünde önemli ol­manın karşılığında ödemek zorunda olduğunuz bir bedeld i r. Savaşım yalnızca erkekler için geçerl idir, zira erkekler ken­dilerini silmiş olmanın sıkıntısını h issederler ve bir yerlerde , bir şekilde ortaya çıkarlar. Sen örneğin; dolaşıp, her gittiğ in yerde konferanslar veriyorsun.

Florinda çok garip b ir b iç imde s inirlerimi bozmuş tu . Varlığı beni nedense rahatsız etmişti . Doğrusu don Juan ve S ilv io Manucl de bende bir gerginlik ve korku uyandırırlar­d ı . A s l ı nda on l ard an ürküyordu m , öze l l ik l e de S i l v i o Manuel 'den. Beni korkutuyordu ancak duyduğum dehşetle birlikte yaşamasını öğrenmiştim. Öte yandan, Florinda ben i korkutmuyordu . Gerginl iğim, onun becerisinin ben i tehdi t ettiğini hissetmemden kaynaklanıyordu.

Bana don Juan, ya da S i lvio M anuel ' in baktığı gibi gibi bakmıyordu. Onlar, gözlerini yüzüme dikerler ve tes lim olup başımı öte yana çevirinceye değin öylece bakarlardı . Florin­da ' y sa arada bir göz atıyordu yüzüme. Gözlerini sürekl i oradan oraya gezdiriyor, yalnızca gözlerimi incelemekle kal­mıyor, yüzümün ve bedenimin her santimini de incel iyordu. Konuşmasını sürdürdükçe gözlerini yüzümde, el lerimde, kendi ayaklarında, tavanda gezdiriyordu .

"Seni huzursuz ediyorum, değil mi?" diye sordu. Sorusu beni hazırlıksız yakalamıştı . Güldüm. Ses i nde

hiç de tehdit eder bir ifade yoktu. "Evet," dedim. "Gayet makul birşey bu ," diye devam etti. "Sen bir er­

kek olmaya alışıksın. Sana göre bir kadın kullanı lmak iç in yaratılmış bir v arlıktır. Kadın sence budalanın tekidir. B i r er­kek, hem de bir Nagual olman, durumu daha da güçleş­tiriyor."

Kendimi savumaya zorunlu hissettim . Son derece önyar­gı l ı b i r kadın olduğunu düşünüyordum ve bunu ona söy-

FLOR INDA 305

!emek is tedi m. Görkemli bir gir iş yapt ım, ancak gi.i l üşünü duyduğum an h ız ım kes i ldi . Neşel i , gençl ik dol u bir gülüştü. Don Juan ' la don Genaro bana her zaman gülerlerdi ve on­l ar ı n g ü l ü ş l er i de genç l i k dol u yd u , ancak F lor ind a ' n ın gülüşünün fark l ı bir t ın ıs ı vard ı . Ne bir telaş, ne de baskı var­dı onun gülüşünde.

" İçeri girsek iyi olur,"dedi . " 'dikkatimizin dağılmaması gerekir. N agual Juan Matus zaten seni dolaştırmış ve dün­yayı sana göstermişt i ; sana anlattıkları için gerekliydi bunlar. Benim sana anlatacak larımsa farklı bir ortam gerektiriyor. "

K ü ç ü k b i r o d a d a , d e r i b i r k o l t uğa o t u rd u k . K a p a l ı mekanlarda kendimi daha rahat h issediyordum. Hemen bana yaşamını anlatmaya koyuldu .

B üyükçe b i r Meks ika kent inde, ha l i vakt i yerinde b ir a i lenin çocuğu ol arak dünyaya ge lmiş . Tek çocuk o lduğu iç in a i les i daha doğduğu günden i t ibare n onu ş ı martm ı ş . Kendini sahte alçakgönüllüğe kaptırmamı ş ve güzel l iğinden hiç şüphe duymamış . Ona göre güzel l ik , hayran olunduğun­da serpil ip gelişen b ir ifritın iş . Aşı lması en zor olan ifritin bu olduğundan en ufak şüphes i bulunmad ığ ını , eğer çevremdeki güzel insan l ara d i kkat edecek o l ur s a m , bun l arı n zaval l ı yaratıklar oldukla rın ı d a görebi leceğimi söyledi .

O n u n l a t a r t ı şmak i s te m i yo rd u m , a n c a k o n a dü şün­celerin in önyargı l ı o lduğunu söylemeden edemeyecekt im. Aklımdan geçenleri okumuş olmalı k i , bana göz k ı rptı .

"Onların hepsi zaval l ı , inan bana," d iye devam ett i . " B ir elene. Onların güzel oldukları iç in önemli oldukları düşün­cesini aklından s i l . Ne demek istediğim i anlayacaksın . "

Güzel l iğ i yüzünden kapı ldığı k i birin tüm suçunun sal t ebeveynlerine ya ela kendis ine yüklenemeyeceğ in i bel i rt t i . Bebekl iğinden i t ibaren çevres indeki herkes onun kendis ini önemli ve benzers iz h issetmesi iç in elbirl iğiyle çal ışmış lar.

"On beş yaşıma geldiğimde," diye devam ett i , " Kendimi dünyaya gelm i ş en o lağanüstü yaratık gibi h issediyordum. Herkes böyle söylüyordu, özell ikle ele erkekler. "

306 KARTAL' IN ARMAGANI

İlk gençlik yıllarında hayranlarının i lgis ine ve pohpoh­lamalarına kendini iyice kaptırmış . On sekiz yaşına geldiğin­de, çevresinde kendisiyle evlenmeye niyetli on bir tal ibinin arasından ona göre en kusursuz o lan kocayı seçmiş . Ken­disinden on beş yaş büyük, oldukça varlıklı bir adam olan Celestino ' yla evlenmiş .

Florinda evli l ik yaşamını , gerçek bir yeryüzü cenneti olarak betiml iyordu . Son derece geniş olan arkadaş grubuna Celestino 'nun arkadaşları da eklenmiş . H ayat, sürek l i b i r şenl ik gibiymiş .

Bununla b irlikte bu mutluluk, topu topu altı ay sürrrüiş ve bu süre göz açıp kapayıncaya kadar geçmiş. Bil inmeyen bir hastalığa yakalanmasıyla birlikte bu güzel günler birden­b ire ve acımasızca sona ermiş . Florinda 'nın sol ayağı, ayak bileği ve baldırı ş işmeye başlamış . Güzelim bacağının hatları mahvolmuş; şişkinlik bacağının üzerinde öylesine yayı lmış ki, ci l t üzerindeki dokular çatlamaya ve kabuk bağlamaya baş lamış . B acağının d izden aşağı bölümü üzerinde yaralar oluşmuş ve yaralardan irin akmaya başlamış . F i l hastal ığı teşhis i konmuş . Doktorların onu iyi leşt irme ç abaları son derece yetersiz ve acı verici oluyormuş; sonuçta, tedavinin ancak ge l i şmiş tıp merkezler inin b u l u nduğu Avrupa ' da yapılabileceğine karar vermişler.

Üç a y i ç i nde Flor inda ' nı n yeryüzü cennet i tam bir cehenneme dön ü ş m ü ş . Umutsuz luğa ve acıya öy les ine gömülmüş ki , yaşamını sürdürmektense ölümü yeğlemeye baş lamış . Çekt iğ i ı st ırapların yaratt ığı iç ler acıs ı duruma daha fazla dayanamayan b ir hizmetçi kız ona, Celest ino ' nun esk i sevg i l i s i n in , Flor ind a ' n ı n yemeğine b ir karı ş ım­büyücüler tarafı ndan hazırlanmış bir zehir-koyması için kendisine rüşvet verdiğini itiraf etmiş . Yaptığından büyük bir pişmanlık duyan kız, Florinda' ya kendis in i bir sağaltıcıya, bu tür bir zehire karşı tek panzehirin ne olduğunu bi len bir kadına götürmeye söz vermiş

Florinda, yaşadığı ikilemi anımsayınca kıkırdadı. Bağ-

FLORINDA 307

naz bir Kato l ik o larak yeti ş t i ri lm i ş . B üyücülüğe ya da Kız ı l ­deri l i yöntemlerine i nanmıyormuş . Ancak duyduğu ac ı öy­l e s i ne yoğu n , durumu ise o den l i c i d d i y m i ş k i , her ş e y i denemeye hazırın ı ş . Celes t ino 'ysa ş iddet le karşı ç ık ı yorımış buna. H i zmetç i k ız ı yetk i l i lere ş i kayet etmek n iyet indeymiş . F lor i ncla ara y a g i rm i ş . B u nun nede n i k ıza ac ımas ı değ i l , s ağal t ıc ıy ı keneli başma bu lamamasmclan duyduğu korkuy­muş .

Flori nde b i rdenbi re ayağa ka lkt ı ve g i tmem gerekt i ğ i n i be l i rt t i . Ko luma g i rerek , en esk i . en değerl i dostuyımı şum gib i ben i kapı ya kadar geç i rd i . Yorgun o lduğumu, z i ra sol yan b i l inc in in i ht iyat la ku l lanı lmas ı gereken öze l ve kırı lgan b i r b i l i nç düz l em i o l duğunu be l i rt t i . Erk s i z b ı rakan b i r du rumdu b u ke s i n l i k l e . S i l v i o Manue l ' i n i k i nc i d i kkat i rn i lop l ayab i l mem i ç i n beni sertçe h u d ü zleme g i rmeye zor­l amaya çal ı ş t ığ ında ö lümle yüz yüze gelmem ele bunun b i r kan ı t ıyd ı . İnsan ın h ız l a b i l g i lcnnıes i ıı i ıı ıııünküı ı değ i l m i ş . B u , ağı r i ş leyen b i r süreçmiş ; beden doğru zamanda, doğru ve kusur suz koş u l l arda , i s tekten bağ ıms ız b i r b i ç imde b i l ­g iler in i topl amaya başlarm ı ş .

D ı ş kapmm önünde b i r süre dur arak ayaküstü vedalaş­t ık . B irdenbire bana, Nagual Juan Matus ' un o giin beni ken­dis ine get i rmes in in nedeni n in , dünyadaki vades i n i n dolmak üzere olduğunu b i lmes i olduğunu söy led i . S i l v i o Manuel ' in p lan ına göre a lm ı ş o lduğum i l k i k i yönerge tamam lanmış o l uyordu . Ş i m d i tamam l anmas ı gereken tek bö lüm, onun bana söyleyecek leri yd i . Ancak onun öğret i leri gen;ek anlam­da bir yönerge deği l , daha çok onunla olan b�ığ ı ın m kuru l ­ması i l e i l g i l iymiş .

Don J u an ben i F lor inda ' ya b i r sonrak i gö t li rü � ünde , kapının önünde tam ayrı lmadan önce, Florincla ' n ın bana söy­ledik ler in i y ineleyerek , kend i s in in ve top lu l uğunun üçüncü d ikkate g i rme zamanları n ı n yakl aş t ığ ın ı söyled i . S onra da herhang i b i r soru sormama fırsat vermeden beni ev in iç i ne

308 KARTAL'IN ARMAGANI

doğru itiverdi . İtişi beni yalnızca evin içine değil, en keskin b i linç düzlemime de sokmuştu. Sis duvarını gördüm.

Florinda, don Juan ' ın beni içeri itmesini bekliyormuş gibi, holde duruyordu. Koluma girdi ve sessizce beni otunna odasına götürdü . Oturduk. Sohbet etmek i sted im, ancak konuşamadım. Nagual Juan Matus gibi kusursuz bir savaşçı tarafından yapılan bir itişin kişiyi farkl ı bir bil inç düzlemine aktarabileceğini söyledi. En baştan beri benim hatam, yön­temin önemine duyduğum inançmış . Oysa, b i r savaşçıyı farkl ı bir bilinç düzlemine doğru itiş tarzı, ancak iki katılım­cı, özelikle itişi yapan kişi, kusursuzsa ve kişisel erkle doluy­sa yararl ı olabilirmiş.

Sis duvarını görmek, beni olağanüstü derecede s inirl i yapmıştı . Bedenim, kontrolümün dışında titriyordu. Florin­da, bedenimin t itremesini kişinin bu bi l inç düzeyinde bulun­duğu sırada aktif olmayı arzulamayı öğrenmiş olmasıyla iliş­k i lend iriyor, beden imin en kesk in d ikkat in i yapı lan lar ü zerinde değ i l , söylenenler üzer inde odakl am as ın ı öğ­renebileceğini söylüyordu.

Daha sonra bana, sol yan b il incinde bulunmanın oldukça işe yaradığ ın ı bel irt t i . Nagual Juan Matus , yüksek bi l inç konumuna geçebilmem için beni zorlayarak, ve savaş\�ılarıy­la etk ileşime girmeme yalnızca bu durumdayken izin vererek beni korumuş oluyordu. Florinda, onun taktiğinin öteki ben­l iğ in küçük bir bölümünü kasıtlı olarak i l işki anı larıyla dol­durarak, işleyip yontmak olduğunu söyledi . Anı lar günün birinde öteki benliğin ölçülemez zenginliğine doğru bir yol­culuğa çıkmadan önce ussal bir ç ıkış noktası işlevini görmek üzere yeniden bi l incin düzeyine çıkıncaya kadar unutulur­muş.

Çok gergindim, bana yaşam öyküsünü kalan bölümünü anlatmayı sürdürerek sak inleştirmeyi önerdi . Bunun gerçek­te, dünyada bir kadın olarak kendi yaşamının öyküsü deği l , değersiz b i r kadına b i r savaşçı olması için nasıl yardım edi l ­diğinin öyküsü olduğunu vurguladı .

FLORINDA 309

Anlatt ığına göre bir kez sağal t ıc ıyı görmeye karar ver­d ikten sonra, onu durdurabi lmek mümkün olmamı ş . H izmet­ç i k ı z ve dört adamın t a ş ıd ığ ı b i r sedyen in üzer inde tüm yaşam ı n ı değ i ş t i ren ik i gün l ük b i r yo lcu l uğa ç ı k m ı ş . Yo l yokmuş . Dağ l ı k b i r a landa, zaman zaman adaml ;ı rı n s ı rt­l ar ında i ler l iyorlarmı ş .

Sağalt ıc ın ın evine gece geç saat lerde varını ş l ar. Ev i y ice aydın latılmış ve içerde b ir sürü insan varm ı ş . Yaş l ı , k ibar bir adam kend is ine sağalt ıcı nı n b i r hastayı z iyaret etmek üzere o ra d an ay rı l d ı ğ ı nı , o gün ge r i dönmeyeceğ i n i söy lem i ş . Adam, sağa l t ı c ı nı n ç a l ı ş m al ar ı konusunda o l d u kça b i l g i s a h i b i g ö r ü n ü y o r m u ş v e F l o r i n d a o n u n l a r a h a t r a h a t konuşab i l eceğ i n i dü şünmüş . A dam o ldukça y a rd ı m se ver davranıyormuş ve ona a�· ı la rak kend i s i n i n de b i r hasta o l ­duğunu bel i rtm i ş . Hastal ığ ın ın kend i s i n i onulmaz b i r duru m a get i rd iğ in i , b u yüzden dünyaya i l g i s in i y i t i rd iğ in i söylem i ş . Geç saatlere kadar hoşbeş etmi şler. Yaş l ı adam öyles ine yar­dımseverm iş k i , sağal t ıc ı geri dönünceye kadar d i n leneb i l ­mes i i ç in Florinda ' ya kend i yatağın ı verm i ş .

Sabah ley in Flori nda bacağında büyük b i r ac ıy la uyan­mış an iden . B i r kadın bacağın ı oynat ıyo r, par lak bir tahta parçasını deris i n i n üzerine bastırıyorınuş .

' "Sağalt ıcı çok güzel b i r kadındı ," d iye sürdürdü Flori n­da konuşması n ı . " B acağ ıma b i r göz attı ve baş ın ı sa l l ad ı . "Bunu sana k imin yapt ığını b i l iyorum," ded i . Bunu yapması i ç in ya ona çok para vermi ş ler, yahu t da sen in yararsız bir in­san olduğuna kanaat geti rmiş . Sence bunl ardan hang i s i doğ­ru?"

Florinda gü lmüş . Sağalt ıcın ı n ya ç ı lg ın , ya da kaba b ir i olduğunu düşünmüş . Dünyada herhangi b i r in in onun yarar­sız b ir i ol arak düşünebi leceğ ine i h timal verm iyorınuş . D uy­duğu dayanı lmaz acıya rağmen, kadına kend i s i n in zengin ve değerl i b i r insan olduğunu, k imsenin oyununa gelmeyeceğ i n i anl atmış .

F lor inda, sağal t ıcmın o anda ona kar� ın ı tavrı n ı n değiş-

3 1 0 KARTAL' IN ARMAGANl

t iğ in i anımsadı . Ürkmüş görünüyormuş . Ona sayg ı l ı b ir tav ı r la " K üçük han ım" diye h i t ap etmeye baş lamış ve odadak ileri d ışarı ç ıkarmış . Yalnız kaldık l arında sağalt ıcı F lorinda 'n ın göğsünün üzerine oturmuş ve başını geriye, yatağın ucuna doğru i tm i ş . İ t i ş ip kakışmaya başlamı ş l ar. Kadının onu öldüreceğini sanmış . B ağırmaya, h izmetçileri çağırmaya yeltenmiş , ancak sağaltıcı aceleyle başını bir bat­taniyeyle örterek burnunu tıkamış . Florinda' nın soluğu kes i l ­miş ve nefes alabilmek iç in ağzını açmış . Sağaltıcı Florin­da' nın göğsüne bastırdıkça ve burnunu tıkadıkça, Florinda ağzını daha da açıyormuş . Sağaltıcının ona ne yaptığını an­l ayıncaya k adar, s ağa l t ı c ın ın ağz ına dayadığı kocaman ş işenin içindeki tatsız sıvıyı içmiş bi le . Florinda, sağaltıcının bu hareketi çok becerikli bir biç imde yaptığını , başı yatağın kenarından aşağı doğru sarkmas ına rağmen içt iğ i s ı v ın ın boğazını tıkamadığını belirtti .

"O sıvıdan o kadar çok içmiştim k i kusacağımı sandım," diye devam ett i Florinda. "Beni yatağın üstünde oturttu ve h iç kırpmadan gözlerini gözlerime dikti . Parmağımı gırt­l ağıma sokup içtiklerimi çıkartmak istiyordum. Dudaklarımı kanatıncaya kadar beni tokatladı. Bir Kızı lderi l i beni tokat­las ın ! Dudaklarımı kanatsın ! Ne annem ne de babam bana bir fiske bile vurmamışlardı . Şaşkınlığım o denl i büyüktü k i , midemde hissettiğim rahatsızlığı unutmuştum.

"Adamlarımı çağırıp beni eve götürmelerini söyledi . Daha sonra bana doğru eğilerek dudaklarını kulağıma yak­l aştırdı ve kimsenin duymayacağı biçimde bana fıs ı ldadı . "Dokuz gün içinde geri dönmezsen seni kıçı kırık karı, bir kurbağa gibi şişers in ve Tanrı ' ya canını alması için dua eder­s in ."

Florinda sıvının boğazını ve ses tellerini tahriş ett iğini söyledi. Ama bu öteki sorunların yanında hiç önemli değil­miş. Eve geri döndüğünde Celestino 'yu , ç ı lgın gibi, öfke i ç inde onu bekler bu lmuş . Konuşamadığı i ç in Florinda , susup onu izliyormuş yalnızca. Celestino ' nun öfkesinin, sağ-

FLORINDA 3 1 1

l ığ ına duyduğu i lg iden kaynaklanm adığ ın ın ayırdın a varmış ; onun derdi , servet ve sosyal statü sahibi b i r adam olarak ken­di kiş isel konumuymuş . Nüfuzlu dostları n ın gözünde, Kızı l ­deri l i büyücülerden çare arayan biri durumuna düşmek, onu ç i l eden ç ı k artı yorm u ş . Öfke iç i n de bağ ı rı yor ç a ğ ı r ı yor, s a ğ a l t ı c ı k a d ı n ı a s k e r i k a r a r g a h a ş i k a y et e d e c e ğ i n i , yakalatacağını , şehre getirtip adamakı l l ı benzettikten sonra hapse tıktıracağını söylüyormuş . Bun lar kuru s ık ı tehditler değilmış; gerçekten de , askeri komutana kadını yakalamaları için bir devriye göndermeleri konus unda baskı yapmış . As­kerler b irkaç gün sonra geri dönüp k ad ın ın kaçtığ ın ı söy­lem işler.

H izmetçi kız , geri dönmeyi arzuluyorsa, sağaltıc ın ın onu bek l i yor o l ac a ğ ı n ı s ö y l e y e rek F l o r i n d a ' yı rah a t l a t m ı ş . Boğazındak i yanman ı n devam etmes i n e , katı h i ç b i r şey y iyemeyecek durumda olmasın a , ancak s ı vı g ıdalarl a bes­lenebilmesine rağmen, Florinda sağaltıc ıy ı göreceği günü ip­le çekiyormuş. İ laç, bacağı ndaki acıy ı hafifletm iş .

Celestino ' y a niyetinden söz ettiğinde, adam öyles ine öf­kelenmiş ki , bu saçmalığa bir son vermek üzere yardım top­lamış . En güvendiği üç adamıyla birl ikte at s ırtında Florin­da ' dan önce yola ç ıkmış .

F l o r i n d a , s a ğ a l t ı c ı n ı n e v i n e v a rd ı ğ ı n d a , ö l ü s ü n ü bulabileceğini düşünüyormuş . Ancak içeride Celest ino ' yu tek baş ına oturur b u l m u ş . Adam l ar ına sağal t ı c ı y ı b u l u p , icabında zor kullanarak, getirmelerin i söyleyerek on ları üç ayrı yöne göndermiş . Florinda evde daha önceki ziyaretinde t a n ı d ı ğ ı adamı görmü ş ; adam , kocas ı n ı s a k i n l eş t i rmeğe çal ı ş ıyor, adaml arından birinin kısa sürede k adın l a b irl ikte geri döneceği konusunda ona güvence veriyormuş .

Florincla ön verandadaki küçük kulübeye yerleştiri ldik­ten hemen sonra , sağal t ıc ı ev i n önü nde b e l i rm i ş . Celcs­tino ' ya hakaretler, yakası aç ı lmadık küfürler ediyorm uş. En sonunda Celes t ino ö y le s i ne öfke lenm iş k i , dövmek iç in kadının ü zerine yürümüş. Adam onu tutmuş ve v urmaması

3 1 2 KARTAL' IN ARMAGANI

iç in yalvarmış . D izlerinin üzerine çökmüş, onun yalnızca yaşlı bir kadın olduğunu söylüyormuş. Adamın bu davranışı da Celestino ' yu yumuşatmamış . Yaşına başına bakmadan onu kamç ılay acağını söylüyormuş . Onu yakalamak üzere ileri doğru atılmış, ancak bir anda donup kalmış. Dev gibi al­t ı adam, ellerinde palalarıyla, otların ardından çıkarak yak­laşmışlar. Bu görüntü karşısında Celestino korkudan don­muş, beti benzi atmış. Sağaltıcı yanına yaklaşarak, ya ken­disinin kıçını kamçılayacağını ya da yardımcılarının onu par­ça parça edeceğini söylemiş. Onca azametine, gururuna rağ­men Celestino uysal bir tavırla kamçılanmak üzere eği lmiş . S ağ a l t ı c ı b i rk a ç s a n i ye i ç i n de onu ç are s i z b i r adam durumuna getirmiş . Yüzüne bakmış ve gülmüş . Onu kıskıv­rak yakaladığını b i l iyormuş ve yorgunluktan yere y ığ ı l ­masına göz yummuş. Kendi değeri üzerine şişirilmiş düşün­celeriyle kendinden geçen bu ahmağı tuzağına düşürmüş.

Florinda bana baktı ve güldü . B ir süre sessiz kaldı . L"İz sürme sanat ının b ir inc i i lkes i savaşç ı l arın kendi

savaş alanlarını seçmeleridir," ded i . "B ir savaşçı , çevrenin nasıl olduğunu b i lmeden asla savaşa g irmez. Kadın sağaltıcı , Ce les t ino ' yl a m ü c ade les inde b an a i z sürm e n i n b i r i nc i kuralını gösterdi .

"Sağaltıcı daha sonra uzandığım yere geldi . Ağlıyor­dum. Yap ab i ld iğ im tek şey buydu . B en imle i l g i len iyor görünüyordu. B attaniyemi omuzlarıma sarmaladı ve gülerek bana göz kırptı.

"Seninle i ş im iz b i tmedi 1<.ıç ı k ı rık karı ' ' , ded i . "Eğer yaşamak istiyorsan en kısa zamanda geri gel . Ancak, efen­d ini yanına alma, seni k üçük orospu . Yalnızca çok gerekl i in­sanlarla birlikte gel . "

Florinda 'nın bakışları b i r an bana takıldı kaldı . Suskun­luğunu, benden düşüncemi bel irtmemi i s t iyor b iç im inde yorumladım.

"Gereks iz o l an her şey i gözden ç ıkartmak i z sürme sanat ının ik inc i kural ı dır ," d iye devam ett i , bir şey söy-

FLORI N DA 3 1 3

lcmeme fırsat vermeden.

An lat t ık l arı na kendim i öyles ine kapt ı rm ı şt ım k i . s i sten duvarın kaybolduğunu-ya da ne zaman kaybolduğunu- ay­rımsayamamış t ım. Yalnızca artık onun orada olmadığın ı fark edeb i ld im . Flor incla yerinden ka lk t ı ve beni kap ıya kadar geç i rel i . İ l k bu lu şmamızda olduğu gibi kap ını n önünde b i r süre konuştuk.

Florinda bana , Celestino ' nun öfkesin in sağal t ıc ıya , onun akl ına olmasa bi le , bedenine i: siiriicli lerin i lk üç k ura l ın ı açık l amasın ı da sağ lad ığ ın ı bel i r t t i . Z i h n i t ümüy l e kend i üzerinde odaklanmasına rağmen-zi ra kendi s i iç in duyduğu bedensel ac ı ve güze l l i ğ i n i y i t i rmenin neden o lduğu büyük üzüntünün d ı ş ın da h içb i r şey yokmu�-bede n i , o lup b i ten her şeyi anlamı ş ve o layl arı düzeltmes i i ç in ba.� i t b i r uyarı yeteri i olacakm ı ş .

"Savaşç ı lar kendi lerine destek o lacak dünyadan yoksun­durl ar, " d iye devam ett i . "Bu nedenle kurala sahip olmaları gerek i r. Yine de, /: siiriicii!erin kura l ı herkes iç in geçerl id i r.

"Celest ino ' nun küstah l ığ ı , onun yapmamas ı , eğ i t im imin ve özgür lüğümün baş langıç noktası o ldu . Ken d i n e verd iğ i önem-k i bu beni m i ç in ele geçerl iyd i , her ik imiz i de herkes­ten üstün o lduğumuz duygusuna yönlend i rm i ş t i . Sağal t ı c ı b iz i gerçekte olduğumuz noktaya h iç l iğe ind irged i .

" 'K ural ın b i r inc i i lkesine göre b izler i çevre le yen lıer şey, an laş ı lmaz b i r g izem d i r. K u ra l ın i k i n c i i l ke s i ne göre . bu g izemi çözebi lmek iç i ıı uğraş vermem iz gerekir ancak bunu başarabi lme um uduna kapı lmama! ı yı z.

' ' Üçüncü kura la göreyse , kend i s i n i çev re l eyen an laş ı l ­maz gizemin ve görev in in bunu çözmek olduğunun fark ında olan savaşç ı , g izemler aras ında a i t olduğu yeri a l ı r, kendi s in i de gizemi n b i r parçası olarak görür. Sonuçta . b i r savaşçı iç i n varl ığ ın g izem in in sonu yoktur; bu varl ık i ster b i r çak ı l taş ı , ister b i r ka rı nca , i s t e r k i s in in kend i s i o l sun . İste b i r savas-, , , çının alçak gönül lü lü ğü burada yatar. Her �ey qi tt i r. "

Uzun b i r sess iz l ik o ldu . Florinda gülümsedi ve saç ı nı n

3 1 4 KARTAL' IN ARMAGANI

örgüsüyle oynadı. Yeterince yorulduğumu söyledi .

Florinda'y ı üçüncü ziyaretimde, don Juan kapıda yanım­dan ayrılmadı ve benimle birlikte içeri girdi . Topluluğunun tüm üyeleri evde toplanmışlardı , sanki uzun bir yolculuktan geri dönmüşüm gibi beni selamladılar. Bu çok hoş bir olay­dı; Florinda ilk kez benim yanımda onlara katılıyordu .

Florinda'nın evine bir sonraki gidişimde, don Juan, daha önce de yaptığı gibi beni birdenbire içeri doğru itiverdi . Şaş­kınlığım çok büyük oldu . Florinda holde beni bekliyordu. B ir anda sisten duvarın görünür olduğu duruma girmiştim.

Salondak i koltuğa oturur oturmaz "iz sürme sanatının il­kelerinin bana nasıl gösteri ldiğini sana anlatmıştım ," d iye başladı konuşmasına. "Şimdi, aynı şeyi senden bekliyorum. Nagual Juan M atus bu i lkeleri sana nasıl gösterdi?"

Bunları hemen anımsayamayacağımı söyledim . Düşün­mem gerekiyordu, oysa düşünemiyordum. Bedenim ürkmüş­tü.

"Olayları karmaş ıkl aşt ırma," dedi emreden bir ses le . "Yal ın olmaya ça l ı ş . Düşünmen gereken bir savaşa girip g iremeyeceğindir, z ira tüm savaşlar b irinin yaşamına mal olur. Bu, iz sürme sanatının üçüncü kuralıdır. Bir savaşçı, en son hamlesin i burada ve ş imdi yapacağını bi lmel i , buna hazır olmalıdır. Ancak bu, aceleyle, gelişigüzel yapılacak bir şey değildir.

Düşüncelerimi bir türlü toparlayamıyordum. Ayaklarımı uzattım ve koltuğa uzandım. Düğümlendiği hiss ine kapıl­dığım bedenimin orta bölgesini rahatlatabilmek üzere derin derin nefes aldım.

L"İyi ," dedi Florinda. Görüyorum ki iz sürme sanatın ın dördüncü ilkesini uyguluyorsun. Rahatla, kendini bırak, h iç ­bir şeyden korkma. B izi yönlendiren güçler ancak bu şekilde yolumuzu açarlar ve bize yardımcı olurlar. Ancak bu şekil-

FLORINDA 3 1 5

de. "

Don Juan ' ın bana iz sümıe sanat ın ın i lkeler ini nası l gös­terd i ğ i n i a n ı m samaya ç a l ı ş t ı m . N i ye y se z i h n i m g eç m i ş deneyimler üzerinde odaklanmayı redded iyordu . Don Juan , son derece s i l ik b i r anı o larak ka lm ı ş t ı . Ayağa ka lkt ım ve çevreme bakındım.

B u l u n d u ğ u m u z oda . son derece zev k l i b i r b i \· i mde döşenm iş t i . Zem in, gen i ş , devetüyü renk l i seramiklerle kap­l ıydı ; yerleşt iri l i ş tarz ında ince bir zevk sezi l iyordu . Mobi l ­yaları incelemek n iyet indeydim. Koyu kahvereng i çok güzel b ir masaya doğru i ler led im . F lor inda yerinden s ı ç ra y arak yanıma geldi ve ş iddetle ben i sarst ı .

İz sürme sanat ın ın beş inc i k u ra l ın ı doğru b iç imde uy­guladın , " dedi . "Dikkat in i n dağı lmasına iz in verme. " .

"Beş inc i i l ke nedi r" )" d iye sordum.

" B aş edemeyecek l e r i d u ru m l a r l a k a q ı l a ş t ı k l a rı ncla savaşç ı l ar b ir an i ç in geri çek i l i r ler," ded i . "Zi h i nleri n i rahat­l a t ı rl ar. Zaman la rı n ı başka bir şey le u ğraşa rak geç i r i rl e r. Herhangi b ir uğraş olabi l i r bu .

"Sen de tam o l arak bunu yapt ın . Ancak, bunu başar­dığın a göre, a l t ınc ı i lkey i uygulaman gerek iyor: Savaşç ı lar zaman ı i y i değerl en d i r i r l e r ; b i r a n ı n b i l e değer i v ard ı r. Yaşam ı n i ç i n verd i ğ i n savaş t a , b i r s an i ye s o n s u z l u k t u r. Savaşç ı lar amaç ladık l ar ı başarıdır ve bu yüzden zamanlarını i y i k u l l anmak zoru ndad ı r la r. S ava şç ı l a r bir anı b i l e har­camazlar.

B i rdenbire b i l i nc ime a nı l ar üşüşmeye baş lad ı . Heyecan i ç inde , P l or inda ' ya don J u an ' ııı be n i bu i l ke l e r l e i l k kc ;, tanışt ırd ığ ı zamanı an ımsacl ığ ı ın ı söy lcd i ııı . r ! ur i ııda , sess i z o lmamı i s t i yorm u ş g ib i parmakl a rı nı dudak lar ı na götürdü . Ben i yalnızca i lke lerle yüzyüze get irmek i s ted iğ i n i , ancak bu deneyimleri ona anlatmamı istemediğ in i söy led i .

Florinda öyküsünü sürdürdü . Sağal t ıc ın ın yanma, ken­d is ine Celest i no ' yu almadan ge lmes i n i söyled iğ i i ç i n , ya lnı z gelmi� . Sağalt ıc ı ona, acı s ın ı � ıp d iye kesen b ir karı� ırn iç i r-

3 1 6 KARTAL' IN ARMAGANI

miş, kulağına kendisinin, yani Florinda 'nın tek başına büyük bir karar almasının gerekeceğini, bu arada başka bir işle uğ­raşarak zihnini dinlendirebileceğini , ancak, kararını bir kez verdikten sonra bir anını bile boşa geçirmemesi gerekeceğini söylemiş.

Florinda eve vardığında, geri dönmek istediğini bel irt­miş . Bu konuda o denl i kararlı görünüyormuş ki , Celestino ona itiraz etmenin hiçbir yararı olmayacağını anlamış .

"Hiç v akit kaybetmeden sağalt ıcıyı görmeye gitt im," diye devam etti Florinda . "Bu kez at sırtında gidiyorduk . Yanıma en güvendiğim hizmetkflrlarımı , bana zehiri veren kızı ve atlarla uğraşmak üzere bir erkek hizmetçi almıştım. Dağları a şarken o ldukça zorlandık ; at lar ayağımın k ötü kokusundan huysuzlandılar; ancak y ine de dağları aşmay ı başardık. Farkında o lmadan, iz sürme sanatının üçüncü i l ­kesinden yararlanmıştım . Yaşamımı, ya da yaşamımdan ar­takalanları , o yola koymuştum. Ölüme hazırdım ve istekliy­d im . Bu ben im i ç in çok zor bir karar olmamış t ı . Zaten ölüyordum. Benim durumumda olduğu gibi, kişi büyük bir acı değil , ancak büyük bir rahatsızlık içinde ve yarı ölü bir durumdaysa, genelde öylesine tembel leşir ve kendini öy­lesine zayıf hisseder ki, parmağını kımıldatması bile olanak­sızlaşır.

"Sağaltıcının evinde altı gün kaldım. Daha ikinci günde kendimi daha iy i hissetmeye başlamıştım. Ş işkinlik inmiş , akıntı durmuştu. A rtık acı duymuyordum. Yalnızca biraz güçsüzdüm ve yürürken dizlerim titriyordu.

"Altıncı gün, sağaltıcı beni odasına götürdü . Bana son derece kibar davranıyor ve büyük i lgi gösteriyordu . Beni yatağın ü zerine oturttu ve kahve ikram etti . Yerde, ayak­l arımın dibinde oturdu, yüzüme baktı . Tam olarak neler söy­lediğini anımsamıyorum.

"Çok hastasın ve seni ancak ben sağaltabil iriın ," diyor­du. "Eğer bunu yapmazsam, ölümün korkunç olacak . Sen i n gibi bir enayiye yakışacak türden acı son. As l ında , istesen

FLORINDA

seni bir günde iyi leştirebil ir im, ancak bunu yapmayacağım. Sana ne anlatmak istediğ imi anlayıncaya kadar buraya gel­m e ye devam edecek s i n . A nc a k o zaman tam an l a m ı y l a iyi leşebil irs in; aksi takdirde, b u geri zekalı halinle buraya bir daha hiç geri dönmeyeceksin . "

Florinda, sağaltıc ını n ona yardı m etmek iç in y apacak­larını en ufak ayrınt ıs ına kadar anlattığ ını söyledi . Flori nda, o n u n a n l a t t ı k l ar ı n d a n tek b i r s ö z a n l a m a m ı ş t ı . A ç ı k ­lamaları dan , sağalt ıc ın ın b i raz çatlak olduğuna iy ice inan­maya başlamı ştı .

Anlattık lar ını Florinda ' n ın anlamadığ ın ı gördüği.inde , sağaltıcı daha d a sertleşmiş v e sanki Flori ncla b ir çocukmuş gibi kend is inden , o o lmadan yaşam ın ın sona ereceğ in i , is­tediği an uyguladığı sağalt ımı sona erdirerek onu umutsuzca ölüme terk edebileceğini defalarca tekrar etmesini istemişti . En sonunda, Florinda yalvararak kendisinden sağal t ıma son verip onu ev ine ve a i les ine geri göndermesin i istediğ inde kadın ın sabrı taşmış ; i laç şişesini tuttuğu gibi yere fırlatmış ve Florind a ' y a art ık ona tahammüli.ini.in kalmadı ğın ı söy­lemiş .

F l o r i n d a , b u n u n ü z e r i n d e a ğ l a m a y a b a ş l a m ı ş ­yaşamını n i lk ve tek gerçek gözyaş larıymış bu nlar. Sağal­t ıc ıya, tek isteğ inin iy i leşmek olduğunu ve bunun bede l i n i ödemeye çoktan hazır o lduğunu söylemiş . Kadın , parasal ödeme için art ık çok geç olduğunu , Florinda ' dan , parasın ı değ i l , dikkatini istediğ in i bel i rtmiş .

Florinda bana, yaşamı boyunca arzu ett iği her şeyi elde e t m e s i n i ö ğ re n m i ş o l d u ğ u n u i t i ra f e t t i . N a s ı l i n a t ç ı ol un acağı n ı b i l i yorm u ş . K adın a, t ıpk ı onun g i b i yar ı ölü d u rumda sağa l t ı m i ç i n g e l e n b i n l e rc e hastas ı n ın o l m a s ı gerekt iğini v e h iç şüphesiz sağaltıc ın ın onların paralarını al­dığını söylemi�-öyl eyse nası l oluyordu da ona diğerlerin­den fark l ı dav ranı yordu? Her ne kadar Flor inda i ç i n pek aç ı k l a y ı c ı o l m a s a da sağ a l t ı c ı n ı n y an ı t ı � ö y l e y m i ş : b i r görücü o l arak, F l or incla ' n ı n saydam beden in i görm üş v e

3 1 8 KARTAL' IN ARMAGANI

sağal t ıc ıy la Florinda b irbirlerine t ıpat ıp benziyorlarm ı ş . Florinda, kadının aralarındaki büyük farkı görememesi için de l i o lmas ı gerek t iğ in i düşün m ü ş . S ağal t ıc ı , kaba saba , eğitimsiz ve i lkel b ir Kızı lderi l i , Florinda ' ysa zengin, güzel , üstelik beyaz.

Florinda kadına , kendis ine ne yapmayı düşündüğün ü sormuş . S ağalt ıcı , o n u i yi lqtirmek ve daha sonra d a son derece öneml i bir şeyi öğretmek üzere görev lendiri ld iğ in i bel irtmiş . Florinda, ona bu görevi verenin kim olduğunu öğ­renmek istemiş . K adı n , bunun Kartal olduğunu açıklamış . B u yanıt üzerine Florinda, kadının kaçık olduğundan iyice emin olmuş. Yine de Florinda, kadının isteklerine boyun eğ­mekten başka bir seçeneğinin bulunmadığına inanıyormuş . Ona, her şeyi yapmaya hazır olduğunu söylemiş .

Kadın b irdenb i re h ırçın tavr ını değ i ş t i rın i ş . Yan ın da götürmesi için ona bir i laç vem1iş ve en kısa zamanda geri gelmesini istemiş .

"Senin de bi ldiğin gibi," diye sürdürdü Florinda konuş­masıru, "bir öğretmen çömezine çeş itli oyunlar oynamalıdır. O da bu oyunları sağaltımını aracıl ığıyla oynuyordu. Haklıy­dı . Öylesine budala biriydim ki , beni hemen sağaltmış olsay­dı, h içbir şey olmamış gibi o budala yaşamıma geri döner­dim. Hepimiz böyle yapmaz mıyız?"

Florinda, ertes i hafta geri dönmüş . Oraya vardığında, onu daha önce tanıştığı yaş l ı adam karş ı lamış . Adam ken­dis iyle son derece dostane bir tavırla konuşuyormuş . Ona sağaltıcının birkaç gündür orada olmadığın ı ve daha b irkaç gün geri dönmeyeceğ in i , kendisine, eğer gel i rse riorinda \<t veri lmek üzere bir i laç bıraktıgın ı söylemiş . Adam dostça, ancak buyurgan bir tavırla Florinda ' ya sağaltıcının orada o l ­mamas ın ın kendis ini iki seçenekle karşı karşıya bırat ığı n ı aç ıkl amış : y a eve dönecekmiş k i , geç irdiği zorlu yolculuktan sonra eve dönüşü onu olası l ıkla şu anda olduğundan daha kötü bir durumda bırakacakmış ; ya da, sağaltıcının dikkatle bel irlemiş olduğu yönergeleri izleyecekmiş . Adam, Florin-

FLORI NDA 3 1 9

da 'n ın orada kal arak sağal t ım ını n derhal baş l amasın a karar vermesi durumunda, üç dört ay l ı k b i r süre i ç inde turp g ib i o lacağını söylüyormuş . Tek b ir koşu l varmış : ka lmaya karar v e recek o l u r s a , s e k i z g ü n b o y u n c a s ağa l t ı c ı n ı n e v i nde k al ac ak m ı ş ve zoru n l u o l a ra k , h i zmetkarl ar ı n ı ger i gön ­derecekmiş .

Florinda , karar verecek duru mda olmadığ ın ı söyledi­orada kalmaktan başka şans ı yokmuş . Yaş l ı adam ona hemen s ağal t ıc ın ı n kend i s i i ç in b ı rakmış o lduğu karı ş ımı verm i ş . Adam, gece geç saatlere k adar Florincl a ' n ın yan ında ka lmış . Oldukça gü ven i l i r b i r i n san i z l en i m i u y and ı r ı yormuş ve rahat konuşmaları Florinda ' n ın neşes in i yerine get ir i yormuş .

İk i h i zmetkar, ertesi sabah kahval t tdan sonra oradan ay­rı l ınışlar. Florinda en ufak b ir korku b i l e duymuyorınuş . Yaş­l ı adama karşı iç ten b i r güven bes l iyormuş . J\dan1 ona, sağal­t ıc ın ın yönergeleri uyarı nca sağal t ım t iç in bir kutu yapmak zorunda o lduğunu söy l em i ş . F lor ind a ' y ı k u ru , da i re v i bir a l anın ortas ı ıı a yerl e ş t i rd iğ i a lçak bir i skem leye o turtmuş . Florinda oturduktan sonra . yaş l ı adam onu , yardmı c l ları o l ­duğunu söy led iğ i , üç gern_: ada m l a t an ı ş t ırnl l ş . Adaml arı n i k i s i Kızı lderi l i , üçüncüsü ise beyazırnş .

Dört adaırn n Florinda ' nın oturduğu i skemlenin çevres in­de b ir kutu inşa etmeleri b ir saat b i l e sürınemiş . İ ş leri b i t ­t i ğ i nde F l or i nda , rahat edeb i l eceğ i , t epes i nde k afes l i b i r havalandırma del iğ i bu lunan b i r sami tğ ın iç i nde kapa l ı kal ­m ı ş . K ap ı i ş l ev i n i görmes i i ç in k u t u n u n bir kenan men­teşe lenmiş .

Yaş l ı adam kap ıy ı açarak Florinda · n ın sandıktan d t ş a rı ç ıkmasına yard ım etmiş . Onu eve götü rıni.iş ve sağa l t t c ı geri döndüğünde haz ı r o lmas ı i ç in i l ac trn haz ı r larnasmda ken­d i s ine yard ımc ı o lmas ım is temiş .

Florinda, yaş l t adamın ça l ı şma yöntemine hayran o lmuş . Adam, kesk i n koku lu b i rtak ım b i tk i le rden b i r i k s ir yapmış ve iç i s ıcak b i r s tv ı do lu b ir kova lıaz trl am ı ş . Rahat etmesi iç in ayağın ı kovanın i ç ine cla ld ırab i l eceğin i , ya da e tk i s i n i

320 KARTAL' IN ARMAGANI

yitirmeden onun için hazırl amış o lduğu iks iri içebileceğini söylemiş. Florinda, hiç soru sormadan onun söylediklerini yapmış. Duyduğu rahatlık olağanüstüymüş.

Yaş l ı adam daha sonra ona bir oda vermiş ve gen�· adamlardan sandığı odaya götüm1elerini istemiş. Florinda 'ya sağaltıcın geri dönmesinin günler sürebi leceğini ; bu arada kendisinin onun içi bırakı lan tüm yönergeleri büyük bir titiz­l ik içinde uygulaması gerekeceğini belirtmiş . Florinda söy­lenenleri kabul ettiğini bildirmiş; bunun üzerine yaş l ı adam F l o ri n d a ' ya ye r ine ge t i rm e s i gereken b i r d i z i görev sıralamış . B u görevler arasında, iksirleri için gerekli olan tıb­bi b itki lerin topl anması için dışarıda yapılacak yürüyüşler, bu iksirlerin yapımında yaşlı adama yardımcı olması da yer alıyormuş .

Florinda, bastıran sağanak yağmurlar yüzünden orada sekiz gün yerine on iki gün geçirdiği söyledi. Florinda'n ın kadının as lında oradan hiç ayrılmadığını , gerçek sağaltıcının yaşlı adam olduğunu anlaması onuncu günde gerçekleşmiş .

Florinda, o anda yaşadığı şoku anımsadığında gülüm­sedi . Yaşl ı adam ona bir oyun oynayarak kendi sağalt ımına onun da etkin b ir b iç imde kat ı lmas ın ı sağ lam ı ş . Ayrıca , sağaltıcının isteklerine uymak bahanesiyle ' 'özetleme" adı verilen özel bir görevi yerine getirmek üzere, onu her gün en az altı saat, sandığın içinde tutmuş.

Öyküsünün bu bölümünde, Florinda beni dikkatle in­celedi ve bu kadarının yeterli olduğunu, artık gitme vaktimin geldiğini söyledi.

Florinda, bir sonraki toplantımızda bana, o günden sonra yaş l ı adamın onun v e l i n imet i o lduğunu ve kend i s i n i n , velinimetinin topluluğundaki kadınların Nagual Juan Matus i ç in bu ldukl arı i l k iz sürücü olduğunu an la tt ı . Ancak o zamanlar kendis i bundan tümüyle habers izmiş . Velin imetinin onu farklı b ir bil inç düzlemine aktarıp, gerçeği ona açt ığında b i l e bu h içb i r işe yaramamış . O, güzel o lduğu inancıy la

FLORINDA 32 1

yet i şm i ş ve bu i nanç onun etrafı nda öy les ine aş ı l amaz b i r kalkan oluşturmuş k i , değiş imler onu h iç etk i l emiyormuş .

Vel i n i met i , onun zamana gereks in im i o lduğu sonucuna vanrnş. Celest i no 'yu Florinda ' n ı n savaş al anına doğru çek­mek üzere bir plan tasarlamış . Ccles t ino ' nun k i ş i l iğ i hakkın­da kendi s i n i n de doğru olduğunu b i l d i ğ i , ancak kabu l len­meye ces aret edemed i ğ i baz ı gerç e k l e r i ona gös te rm i ş . Celest ino , e l inde bu lunan her şey üzer inde büyük b ir mül ­k i ye t duygusuna sah ipmi ş ; k i ş i se l serve t i v e F lor inda da , sah i p olduğu va rl ı k l ar a ra s ın da en değcri le ri ym h . Sağa l ­tıc ının karşısında küçük duruma düştüğünde razı olduğunda Florinda ' n ın hastalağı değ i lm i ş ona bunu yaptıran. O s ı rada o, öcünü alab ilmek i ç in uygun anı kol laınaktaymış .

Florinda ' n ın bel i rt t iğ ine göre v e l i n i met i ona esas teh­l iken in , s ağal t ı m ı nı n çok k ı sa sürmesi ve ev i n tek hak i m i olan Celes t ino ' nun , Flori nda ' nı n sağal t ıc ıy ı z iyaret etmes ine gerek kalmadığına karar veı111es i olacağ ın ı söylem i ş .

Daha sonra ve l in imet i ona d iğer bacağına sürmesi i ç in b i r karı şım verm i ş . Merhem son derece yakıc ıymış ve c i ld in i has ta l ı ğ ı n y a y ı l m a s ı n ı andı ran b i r b i ç i m de tahr i ş e tm i ş . Vel i n imet i ona, sağal tıma gereks in im duynıad�ğı zamanlarda b i le kend is in i göı111ek is tediği nde bu merhemden sürmes i n i tavs iye e tm i ş .

Flor inda, sağa l t ım ın b i r y ı l sürdüğünü bel i rt t i . B u süre boyunca, ve l in imet i onu kura l l a tanışt ırmış ve t ıpkı b i r asker g ib i , iz sürme konusunda eği tm i ş . İz slirme i l ke leri n i , gün­deli k yaşamındaki edimler i ; en başta bas i t edim lerm i ş ; daha sonra g i de rek yaşamı n ı n be l l i baş l ı konu l a rı üze r ine uy ­gulamasını i s temi ş .

Ayn ı y ı l i ç i nde, ve l i n ime t i o n u Nagual Juan Matus ' l a tanış t ı rmış . Florinda onu, çok zeki v e düşüncel i , ancak y ine de , o güne deği n t an ım ı ş olduğu en ele avuca s ığmaz, e n ür­kütücü genç adam şekl i nde tan ım l ı yordu . Söyled i ği ne göre C e l es t i n o ' dan k u r t u l m a s ın da k e n d i s i ne y a rd ı m c ı o l a n , N agual Juan M a tu s 'muş . O v e N agua l J uan Matus Flor in-

322 KARTAL' IN ARMAGANI

d a ' yı p o l i s t en ve y o l l arda bar ika t kuran a s k er lerden kaçırarak gizlice şehir dışına çıkartmışlar. Celestino, Florin­da 'nın kaçması üzerine polise haber vermiş ve nüfuzlu b i r adam olarak, Florinda' nın kendisini terk etmemesi için tüm olanakları seferber etmiş .

Vel in imeti bu yüzden M eksika ' nın başka bir bölges iıll' kaçmış, kendisi de yıl larca onun evinde gizlenmek zorunda kalmış ; aslında böyle bir durum Florinda için oldukça uy­gunmuş, zira özetleme görevini yerine getirmes i gerekiyor­muş ve bunun için de mutlak yalnızlığa ve sessizliğe gerek­sinimi v armış.

Florinda bana, rüya gören beden nasıl rüya giirücü/eri11 hüneriyse, özetlemenin de iz süriicii/erin hüneri olduğunu söyledi. Özetleme kiş inin kendi yaşamını en önemli ayrın ­t ı l arına değ in an ımsayı ş ından o lu şu yormuş . Bu amaçla velinimeti ona bir simge olarak b i r sandık bırakmış. Sandık . onun d ikkatini yoğunlaştırmasına yardımcı olacakmış; zira tüm yaşamı gözlerinden akıp gidinceye değin ' y ı l larca o taburenin üzerinde oturması gerekecekmiş . Ayrıca sand ık , k i ş i l iğ imiz in dar sınırlarının b i r s imges iymiş . Vel in imet i Florinda ' ya , özetleme görevini yerine getirir getirmez, artık kendi kişi l iğinin dar sınırlamalarına katlanmak zorumla ol­madığını s imgeleştirmek üzere sandığı kırmasını söylem i� .

Anlattığına göre i z sürücüler yaşamlarının her anın ı sal t anımsamanın ötesinde yeniden yaşayabilmek için kasalar y;ı da topraktan yapılmış tabutlar kul lanırl armış . İz sürücii/eri 1 1 yaşamlarını böyles ine ayrıntılı bir b iç imde özetlemek zorun ­da olmalarının nedeni şuymuş : K artal ' ın insana armağaıı ı . onun gerçek b i r bilinç yerine, gerçeğin kusursuz b i r kopyası olması koşuluyla ikame bir b i linci de kabul etmek konusun­daki istekl i l iğ in i de kapsarmış . B il inç Kartal ' ın gıdası ol­duğuna göre, K artal ' ı , gerçek bil incin yerine kusursuz b i r

özetleme de hoşnut edebi l irmiş . Florinda daha sonra bana özetlemenin temel i lkelerin

anl at t ı . B irinc i aşama, yaşamımızdaki tüm olayların, in

FLOR ! N D A

c e l e m e y e a ç ı k b i r b i ç i m de k ı s a c a s e r i nı l e n nı e s i n cl e n oluşuyordu.

İ k i n c i a ş a m a d a , d a h a a y r ı n t ı l ı b i r a n ı m s a y q s ö z konusuydu; b u aşama, d izgesel o larak i : siiriiciirıiin kasaıı ı n i ç i n e g i r i p o t u r m a s ın d a n b i r ö n c e k i a n d a n i t i b a r e n başayab i l i r, kuramsal olarak doğuş an ı na eleğ in ineb i l irmi ş .

Kusursuz b i r özet leme, b i r savaşç ıy ı riiwı gijren hedenin üzerindek i kontro lü kadar-en az-değiş t i reb i l i r. B u açıdan, rüya giirmc ve i: siirme aynı somıca, üçüncü d ikkate g irişe varı r. Bununla b i rl ikte , bir savaşç ın ın her iki s i n i ele hem b i l ­mes i , hem de uygu lamas ı gerek i r. F lor inda kad ın lar i ç i n , saydam beden i ç inde bun lardan b ir in in d iğeri üzerinde başat­l ı k kazanmasın ı n farkl ı b i l inç düzenlemeleri gerekt i rd i ğ i n i s ö y l ed i . Ö te yandan e rk e kl er h e r i k i s i n i d e k o l a y l ı k l a yapabi lmelerine karş ın , kadın ların bu sanat larda Lı laşabi ld ik­leri beceri düzey ine u lamaları oldukça güçtür.

Özetlemede anahtar unsur, Flori nda 'ya göre , nefes a l ­maktı . Nefes a lmak önun i ç in büyülü b i r şeyd i ; çünkü yaşam kaynağıydı . Söylediğine göre, k i ş i beden inde uyarı l an a lan­ları azaltabi l irse, anımsama daha kolay b ir b iç imde gerçek­leşeb i l i rm i ş . S and ığ ın k u l l an ı lma amacı da buymuş ; böy­l e l i k l e , n e fe s a l ı p ve rme y o l u y l a k i ş i a n ı l a rı n ı n i ç i n d e g i derek der i n l i k l e re u l a ş a b i l i rm i ş . K u ra m s a l o l arak i : sürücü/er yaşamlarında deney imlem i ş o ldukl arı her duyguyu anımsamak zoru ndalarm ış ve bu süreç a ld ık l arı i lk nefes le baş l ı yormuş . B u noktada ben i uyararak, anlat t ık l arı n ı n yal­n ızca b ir gir iş olduğunu , daha sonra, fark l ı b ir uzamcla bana i: siirnıc1 1 i11 karış ık yönlcri ı ı i anlatacağ ı ı ı ı bel i rt t i .

F lor incla , v e l i n i m e t i n i n kend i s i ne yen iden yaşanmas ı gereken olgul arı b irer b irer yazmasın ı öğütlediğ i n i söylemiş­t i . Vel in imet in in bel irt t iğ ine göre yöntem, i lk a l ı nan nefesle b irl ikte baş l armış . iz siirücii ler bu sürece, çeneleri sağ omuz­l arı n ın üzerinde başlarlar ve başları n ı yüz seksen clerecel ik b ir kav is yapacak b iç imde çevir irken , yavaşça nefes a l ı r lar. Nefes a lma, so l omuza varı ld ığ ında sona erer. So luk a lma

3 24 KARTAL' IN ARMAGANI

edimi sona erdiğinde, baş gevşek bir konuma getirilir. Dalı;ı sonra bakışları i leriye dönük olarak nefes verirler.

Daha sonra, iz sürücüler, l istesinin en başında yer alan olayı ele alırlar ve bu olay içinde h issedi len duyguların türnt i anımsanıncaya değin, o olayla birlikte olurlar. İz sürücüler. anımsadıkları olay her ne ise, ayırdına vardıkları duyguyu anımsadıklarında, yavaşça nefes alarak, başlarını sağ omuz­l arından sol omuzlarına doğru çev irirler. Bu soluklanma edimi, enerjinin yeniden kazanı lması amacını taşır. Florin­da ' nın savına göre, saydam beden sürekl i biçimde örümcek ağına benzeyen iplikçikler üretir ve her türlü duygu tarafı ıı ­dan sevk edilen b u iplikçikler parıltılı kütleden dışarı yansır. B öylelikle, her etkileşim ya da duyguların devreye girdiği her durum, b ir gizi lgüç i le saydam bedenin iç ine akar. İz sürücüler, sağdan sola doğru nefes al arak ve aynı anda bir duyguyu anımsay arak, nefes a lmanın büyüsüyle , geride bırakmış oldukları ip likçikleri toplarlar. Sonra soldan sağa doğru soluk verilir. B öylelikle iz sürücüler anımsanan olayda var olan diğer parıltı l ı bedenler tarafı ndan bırakılan ipl ikçik­leri dışarı fırlatırlar.

Florinda'nın buraya değin anlattıkları iz sürme sanatının zorunlu önedimlerimiş ve toplu luğunun tüm bireyleri bu sanatın daha zorlu uygulamalarına bir giriş olarak bu edim­ler i deneyi m le rm i ş . İz sürücüler , özel l ik le başkalar ın ın bıraktıkları iplikçikleri dışarı atmak üzere, dünyada bırakmış o lduklar ı ip l ikç ik ler i yen iden e le geç i reb i lmek iç in bu önedimleri uygulamadıkça, kontrollü çılgınlıkla baş edebi l ­meleri olanaksızdır, zira bu yabancı iplikçikler kişinin, ken ­dine verdiği önem konundaki sınırsız kapasitenin ele temelini oluşturur. Kontrollü çtlgınlık başkalarını kandırmanın, on ları cezalandırmanın , veya onlar karş ıs ında üstünlük elde e t ­menin b i r yolu olmadığına göre, onu uygulayabilmek i ç in kişinin kendi kendine gülebilmesi gerekir. Florinda, ayrıntı l ı b i r öze t l eme ed imin in sağladığ ı sonu ç l ardan b i r in in de . kişinin i n s ; ı ri l a rl a il i şk i lerin özünde yer alan kendi kend ine

FLORINDA 325

hayranlığın bunaltıc ı tekrarı karşısında gülebilme olduğunu söyledi .

Kural iz sürme ve rüya görmeyi birer sanat olarak tanım­lıyormuş; bu nedenle bunlar uygulamalı edimlermiş . Nefes in h ayat veren mah i y e t i , ayn ı z a m a n d a k i ş i ye t e m i z l e m e kapas i te s in i d e kazandı rırm ış . Özetlemeyi u ygulamal ı b i r komı durumuna getiren de, b u kapasiteymiş .

Bir sonraki buluşmamızda Florinda, son dakika yöner­geleri adını verdiği öğretilerini özetledi . Nagual Juan Matus ve savaşçı toplu l u ğ u , artı k g ü ndel i k yaşamla uğraş m ak zorunda kalmadığım yolunda bir ortak yargıya vardıklarına göre, bana öğret i lenin iz sürme s anatı değ i l , rüya görme sanatıymış . Bu yargının kökten bir değiş ime uğradığını ve kendilerini kötü b i r duruma düşürdüğünü bel irt t i ; bana iz sürme sanatını öğretmeye vak itleri kalmamış t ı . Oysa ken­dis inin daha sonra, hazır o,lduğumda görevini yerine getir­m e k ü z e re , ü ç ü n c ü d i kk at ı n d ı ş ç e v re s i n d e k a l m a s ı gerekiyordu . Öte yandan, onlarl a bir l ikte bu dünyadan ay­rılacak olursam , bu sorumluluktan k urtul acaktı .

Florinda, ve l in imet in in b ir savaşç ın ın e n başta gelen görevleri olarak iz sürmenin üç temel tekniği ü zerinde dur­duğunu söyledi . Bunlar, sırasıy la sandık , özetlenecek olay­ların l istesi ve iz sürücünün nefes id ir. Vel inimeti , derin l ik l i b ir özetlemenin , insan b iç imin in y i t ir lmesi iç in en uygun yöntem olduğunu düşünüyormuş . Bu nedenle yaş am l ar ın ı özetledikten sonra, örneğin k iş isel geçmişin s i l inmesi , kendi kendine verilen önemin yit iri lmesi , rut in al ışkanl ıkların kırıl­ması g i bi ed iml erden yararlanmak iz sürücü/a i ç i n daha kolay olurmuş.

Florinda ve l in imet inin , önce öncülleri anlatarak, daha sonra da savaşç ı ların eylemlerinin alt ında yatan gerekçeleri bel irterek ne elemek istediğini aç ıklamak üzere tüm çömez­kr ine ö rn e k l e r v e r d i ğ i n i s ö y l e d i . Ve l i n i m e t i , i2 s ürme sanat ını n b i r üs tad ı olduğu iç in , Florinda 'nın hastal ığından

326 KARTAL' IN ARMAGANI

ve sağaltımından bir manevra olarak yararlanmış ; bu uy ­gulama, yalnızca bir savaşçının yöntemine uyum sağlamakl a kalmıyor, aynı zamanda i z sürme sanat ın ın yedi temel i l ­kesine de ustaca bir giriş olu şturuyormuş. Önce Florinda ' y ı kendi savaş alanına çekmiş , Florinda burada onun el indey­miş ve çares izm i ş ; ondan gerekl i olmayan şeyleri el inden çıkartmasını istemiş; ona vereceği bir kararla yaşamını bel l i b i r amaca g öre y ö n l e n d i rmes i n i öğre tm i ş ; n a s ı l ge v ­şeneceğini öğretmiş ; kendi becer i lerini yeniden düzen leme konusunda ona yardımcı olabilmek üzere ona farkl ı ve o güne değ in deneyimlememiş olduğu b i r iy imserl i k v e öz­güven duyumu kazandırmış ; ona zamanı özetlemeyi öğret­miş ; ve son olarak da ona, b ir iz sürücünün h içbir zaman kendisini ön plana çıkarmadığını göstermiş .

Florinda' yı özellikle bu son i lke etkilemiş . Ona göre bu i lke, son dakika yönergeleri i le bana anlatmak istediği her şeyi özetliyormuş .

"Velin imetim l iderdi ," dedi Florinda. "Ancak, ona bak­tığında hiç kimse onun bir l ider olabi leceğine inanamazdı . Her zaman kadın savaşçılardan bir ini ön plana çıkarır, bu arada kendi s i , onlardan b i r iymiş gibi hastal arın aras ına k arı ş ı r ya da kend i s in i e l inde b ir ça l ı süpürges i , sürek l i olarak yerdeki kuru yaprakları süpüren yaşlı bir bunak gibi gösterirdi ."

Florinda, kişinin iz sürme sanatının yedinci i lkesini uy­gulayab ilmesi için, d iğer altı i lkeyi de uygulaması gerek­tiğini belirtt i . Bu nedenle velinimeti her zaman, perde ar­kas ından on ları i z l e rm i ş . B u sayede çat ı şmaları engel leyebiliyor ya da geçiştirebi l iyormuş . Ona saldıran olmaz. tepkiler hep diğerlerine yönclirmiş .

"Umarım artık ayrımına varmı şındır," diye devam ett i , "ancak üstad b ir i z sürücü, kontrollü çı lgınlık konusunda us­talaşabilir. Kontrollü çılgrn/ık insanları kandırmak deği ldir. Vel inimetimin de açıkladığı gibi kontrollü çılgınlık savaş­çı ların iz sürme sanatının yedi temel i lkesin i , en küçük ve

FLORi N DA 327

önems i z ey lemle rden ö l üm k a l ı m d u ru m ları na kadar her yapt ık lar ına u ygul amaları anlam ına gelmekted ir.

"Bu i l kelerin u ygulanış ı üç sonuç ort aya ç ıkarı r. B irin­c i s i , iz siiriicü/er kendi lerin i h içb i r zaman c iddiye almamayı öğrenmi şlerd ir ; kendi kendi ler i i le dalga geçeb i l i rler. K i ş i ancak kendis iy le dalga geçmekten çekinmi yorsa başkalarıyla da dalga geçeb i l i r. İ k i nc i s i , iz siiriicii ler sonsuz bir s abıra sahip olmasını öğrenmiş lerd i r. İz siiriiciiler as la acele etmez­ler; asla s in i rlenmezler. Üçüncüsü de , iz süriiciilcrin doğaç­lama konusunda sonsuz bir yetenekleri bulunmaktadır. "

Flori nda ayağa kalktı . Her zaman olduğu g ib i onun otur­ma odas ındaydık . Yönergelerin sona erd iğ in i söyleyeceğ in i sand ım. Ayrı lmadan bana bel i rtmek i sted i ği son b i r konunun daha bulunduğunu söy led i . Beni ev in i ç inde yer alan başka av luya götürd ü . Ev i n i n bu bö lümünü daha önce h i ç gör­memi ş t im . Al çak ses le b i r i s ine ses lendi ve b i r odadan b ir kad ın ç ık ıp yanımıza geld i . Onu önce tanıyamadım. Kadın bana adımla seslenince, onun dofi a Soledad olduğunu ayrım­sad ım. Şaşır ıc ı bir b iç imde değ i şm iş t i . Daha genç ve daha güçlü görü nü yordu.

Florinda Soledad ' ın beş yı l boyunca b ir sandığın iç i nde özet leme görev i n i yer i ne ge t i rd i ğ i n i ve K arta l ' ı n , özet ­lemes in i gerçek b i l i nc in in ikames i olarak kabul ederek onu serbes t bıraktığını söyled i . Dofia Soledad söylenen leri onay­lar b iç imde başını sal l ad ı . Florinda b i rdenbire lafımız ı kest i ve bana g itmem gerekt iğ in i , z i ra art ık enerj im in tükend iğ in i söyled i .

O günden sonra b irçok kez Flor inda ' n ı n ev ine g i t t im . Her g id iş imde onu görüyordum, ancak bu çok k ı s a sü re ler iç ind i . B ana art ık öğret i ler in i an latmamaya karar verd iğ in i , bundan böyle ya ln ı zca dofia Soledad i l e b ir l ik te o lmam ın ben im i ç i n daha yarar l ı o lacağını söyled i .

Dona Soledad i le b irkaç kez buluştuk, ancak bu buluş­malarımızda olup b i tenleri h içbir zaman anlayamadım. B ir-

328 KARTAL' IN ARMAGANI

l ikte olduğumuz her buluşmamızda beni odasının doğuya bakan kapısının önüne oturtuyordu. Kendisi de sağ yanıma oturarak bana dokunuyordu; daha sonra sisten duvarın dön­mesini durduruyorduk ve her ikimiz de yüzlerimiz güneye, odasına doğru yönelmiş biçimde duruyorduk.

Duvarın dönüşünün nasıl durduru lacağını la Gorda ' yla birlikte öğrenmiştim; öyle görünüyordu ki dona Soledad, bu algısal yeteneğin farkl ı bir yönünün ayırdına varab i lmem için bana yardımcı olmaya çalışıyordu. La Gorda ' yla birlik­te, doğru bir biç imde ancak bir bölümümüzün duvarı dur­durabi ldiğini ayrımsamıştım. Bu bende sanki , b irdenbire ikiye bölünmüşüm gibi bir duygu yaratıyordu . Toplam ben­l iğimin bir bölümü doğrudan doğruya öne doğru bakıyor, s ağ yanıma doğru hareketsiz bir duvar görüyordu , öte yan­dan, toplam benliğimin daha büyük diğer bölümü sağa doğru doksan derece dönüyordu ve duvara bakıyordu.

Dofia Soledad ' la birl ikte duvarı her durduruşumuzda ona bakmakla yetiniyorduk. H içbir zaman Nagual kadın, la Gorda ve benim daha önce bir çok kez yapmış olduğumuz g i b i p ara le l ç iz g i l e r ara s ındak i a l a n a g i rmed i k . Dona Soledad her seferinde b ana gözlerimi , s anki yansıtıcı b i r cammış gibi s i s üzerinde sabitleştirmemi söylüyordu. Daha sonra o güne değin k arş ı l aştığ ım en ayrınt ı l ı çözülmeyi deneyimliyordum. S anki akıllara durgunluk veren bir sürat yarışındaydım. Sis tabakasının içinde gözümün Önünde man­zara parçaları oluşuyordu ve birdenbire farklı bir gerçekliğin içine giriyordum; bu, engebeli ve insan yaşamına uygun ol­mayan sarp, dağ l ık bir alandı. Dofia Soledad, yanında bana kahkahalarla gülen güzel bir kadınl a birl ikte hep oradaydı.

O noktadan sonra olanlar konusunda anı msayabi ld ik­leri�, N agual kadın, la Gorda ve benim paralel çizgilerin arasındaki alanda yaptıklarımız hakkında anımsayabildik­lerimden bile daha azdı. Öyle görülüyordu ki , dona Soledad ile birlikte, benim b i lmediğim bir başka b il inç düzlemine geçmiştik. Olabildiğince keskin bir bilinç düzlemindeydirn ,

FLORINDA 329

a n c a k b u n d a n d a h a d a k e s k i n b i r b a ş k a d ü z l e m d a h a bu lunuyordu . D o fi a S o ledad ' ı n b a n a a ç ı k ç a göstermeğe çal ışt ığ ı ik inci dikkat in bu bölümü , o ana değin deneyim­lemiş olduğum her şeyden daha karmaşık ve daha ulaşılmaz­d ı . Tek anımsayabi ldiğim, oldukça fazla hareket etmiş ol­manın üzerinde b ı raktığı yorgunluk duyumuydu, mi l lerce yol yürümenin, ya da engebeli dağ yol larında dolaşmanın k iş ide yarattığı yorgunluğa benzeyen bir duyguydu bu. Ay­rıca, nedenini anlayamasam da, dofia S oledad ' ı n , o kadının ve benim birbirimizle konuştuğumuzdan, duygularımızı ve düşüncelerimizi anlatt ığ ımızdan emindim; ancak bunları n ayırdına varam ıyordum.

Dofia Soledad i le her buluşmamızdan kısa bir süre son­ra, Florinda beni hemen dışarı ç ıkarıyordu. Dofia So lcdad bana çok az şey açıkl ı yordu . Öyle hissed iyordum ki, böy­lesine yüksek bir bi linç düzlem inde bul unmak onu yoruyor, bu nedenle de konuşma gücünü y itiriyordu. O dağlık böl­gede , g ü z e l k ad ı n ı n yan ı s ı r a n e fe s im izi k e s e n b i r ş e y görüyord u k , y a da b i r şey y a p ı yorduk . D o n a S o l e d a d , denemesine rağmen hiçbir şey anımsayamıyordu.

Florind a ' dan , dofia S ol ed ad ' l a b i rl ikte yapt ığ ım yol­culukların mahiyetini öğrenmek istedim. Son dakika yöner­gelerinin bir bölümünü, benim iz sürücülerin yaptığı biçim­de ikinci dikkate g irmem in sağlanmasını n o luşturduğunu, iz

sürücünün boyutuna geçiş imde dofia Soledad ' ı n benim için ondan daha iyi bir k ılavuz olduğunu söyledi .

Son buluşmamız olduğuna inandığımız karşı laşmamızda Florinda, yönergelerinin başlangıcında olduğu gibi , beni hol­de bekliyordu . El imden tuttu ve beni oturma odas ı na get i rel i . B irl ikte oturduk. Dofia Soledad ' la yapt ığımız yolculukların altın?a herhang i bir an lam aramamam konusunda beni uyar­d ı . iz s ü r ü c ü ler in , d ü n y a y a b a k q l a r ı y ü z ü n d e n rüya görücü/erden fark l ı oldukların ı , dofia Soledad ' ı n görev inin başımı çevirmek konusunda bana yardım etmek olduğunu söyledi .

330 KARTAL' IN ARMAGANI

Don Juan farklı bir yöne bakmak üzere bir savaşç ının başını çevirmesi kavramından söz ettiğinde, onun davranı şta bir değ i ş ik l iğ i betimleyen b ir eğretilemede bu lunduğunu sanmıştım . Florinda, betimlemen in doğru olduğunu, ancak bunun bir eğretileme olmadığını söyledi. İz sürücülerin baş­larını çevirdikleri doğruymuş ; ancak onlar yeni bir yöne bak­mak için değil , zamana farkl ı bir b iç imde bakmak için baş­larını çeviriyorlarmış. İz sürücüler yaklaşmakta olan zamanı göreb i l iyorlarmı ş . Normal olarak b i z ler zamanla ancak zaman bizden u zaklaş t ığ ı s ırada göreb i l ird ik . Ancak i:

sürücüle r b u n u d e ğ i ş t i re re k g e l mekte o l an zaman ı görebi l iyorlarmış .

Florinda, başı çevirmenin kiş inin geleceği görmesi an­lamına gelmediğini, kişinin böylelikle zamanı somut, olarak göreb i ld ik ler in i ancak kavrayam adıkl arını söyled i . B u nedenle, dofia Soledad ile birl ikte neler yaptığımız üzerinde düşünmemin gereksiz bir iş olduğunu söyledi . Tüm bunlar ancak kendi bütünlüğümü algı layabi ld iğ imde bir anlam kazanacaktı ve ancak o zaman bu gizemi çözebilmem için gerekl i enerj iye kavuşacaktım.

Florinda bana fazladan b i lg i veriyormuş gibi bir tavırla, dona Soledad ' ın üstün bir iz sürücü olduğunu söyledi; ona göre o, bu alanın en iyisiydi . Söylediğine göre dofia Soledad istediği her an paralel çizgileri aşabilirmiş . Ayrıca, don Juan Matu s ' un topluluğundak i savaşçı ların hiçbiri onun yapabil­diklerini yapamamışlardı . Kusursuz iz sürme teknikleri i le dofia Soledad, paralel varlığını bulmuştu .

Florinda, Nagual Juan M atus, Si lvio Manuel , Gcnaro ya da Zuleica ' yla b irlikte deneyimlediklerimin, ikinci dikkatin ancak çok küçük bölümlerini o luşturduğunu söylüyordu ; dona Soledad ' ın bana tanıkl ık etmeme yardımcı olmaya çal ıştığı bölümse ikinci dikkatin y ine çok küçük, ancak fark­lı bir bölümüymüş.

Dofia Soledad yalnızca yaklaşmakta olan zamanı gör­memi sağlamakla kalmamış , aynı zamanda beni paralel var-

FLORi N DA 3 3 1

l ı ğı n a el a götürmü ş t ü . Flor inda paralel v arl ığ ı , aç ı k la n am az b i r enerj iy l e dolu s aydam v arl ı k l ar o l arak, tüm c a n l ı v arl ı k­l arda b u l u nan k a q ı denge o l arak aç ı k l ı yord u . B i r k i ş i n i n para l e l v ar l ığ ı , onunla aynı c in s ten başka b i r insanmış v e o l ­d u kça yakın , çözülmez b i r b i ç i m de b i r i n c i s i ne bağ l a nı rmı ş . D ü n y a ü zer inde a y n ı zamanda b i r l i k te v ar o l ur l arm ı ş . İ k i parale l v arl ı k , a y n ı kutbun i k i ayrı u c u g i b i y m i ş .

Savaşçı l ar i ç i n kendi para le l varl ı k l arı n ı b u lmak o l anak d ı ş ı ym ı ş . Z i ra , b ir s a v aş ç ı n ı n y a ş am ı nd a o n u b; ışka yöne çeken çok sayıda u n sur, önce l i k l i başka i l g i a lan l a rı b u l unur­muş. A ncak böy l e s i ne usta l ık gere k t i ren bir e d i m i başaran b i r k i ş i , para l e l v arl ı ğında t ı pk ı doila Solcdad ' ı n yapt ı ğ ı g i b i , sonsuz b i r genç l i k ve ener j i kaynağ ı n a k a v u şabi l i rııı i ş .

Florinda aniden yerinden ka l k t ı ve ben i doııa S o l edad ' ın odas ı n a götürdü . B e l k i de bunun son görüşm e m i z o l d u ğ u n u b i l d i ğ i m i ç i n , t u h a f b i r k a y g ı y a k ap ı l m ı şt ı m . Flor i n da ' nı n bana b iraz önce söyledikleri n i kendis i ne an lat t ı ğ ı mda, doı1a Soledad bana g ü l d ü . Gerçek bir savaşç ın ııı a lçak gön ü l l üğü o l d u ğ u n a inandığ ım b i r tav ı rl a bana , kend i s i n i n h iç b i r şey ö ğ r e tm e d i ğ i n i , y a p m a y ı a rz u l a d ı ğ ı tek i ş i n b a n a k e n d i para l e l v ar l ı ğ ı n ı göstereb i lmek olduğ u n u , z i ra N a g u a l Juan Matus ve savaşçı l ar ı bu dünyadan ayrı ld ı k l a rı nda s ı ğı n m a s ı gereken yerin ora s ı o lduğunu bel irt t i . B un u n l a b i r l ik te , ken­dis i n i n de anl ayamadığı b i r şey daha o l m uş t u . Flor i nda ' n ı n o n a aç ı k l ad ı ğ ı na göre , b i rb i ri m i z i n enerj i s i n i y ü kse l t m i ş t i k ve bu durum d a b i z ler i y a k l aş makta o l an zaman l a , F l o r i n ­d a ' n ı n arzu e t t i ğ i b i ç i m de küç:ük dozlarda değ i l , ben i m k ur a l t a n ı m a y a n doğam ı n a rzu l a d ı ğ ı g i b i k a v ra n m a s ı o l a n a k s ı z büyük p arçalar h a l inde görnıe m i ze y o l açın ı ş .

S o n b u l u ş m a m ı z ın sonu ç l a rı o ldukça şaş ı rt ı c ı o l m u ş t u . Doııa Soledad, para le l v ar l ı ğ ı ve ben, b a n a o l ağanüstü u z u n ge l e n b i r s ü re b o y u n c a b i rl i k te o l d u k . P a r a l e l v a r l ı ğ ın yüzünü tüm h at l arı y l a görebi l d i m . B ana k i m o l d u ğ u n u an l at­maya ç al ı � t ı ğ ı n ı h issediyordum . B un u n son bul u � m a ın ı z ol­d u ğ u n u da b i l i y o r g i b i yd i . G ö z l e r i nde i n s a n ı b i r anda et-

332 KARTAL'IN ARMAGANI

kisine alan bir kırılganlık duygusu okunuyordu. Daha sonra rüzgara benzeyen bir güç b izi oradan alıp başka b ir yere sürükledi . Bundan sonra olanlar, benim iç in hiçbir anlam taşımıyordu.

Florinda ani bir tavırla ayağa kalkmama yardım ett i . Kolumdan tuttu v e beni kapıya doğru geçirdi . Dona Soledad da bize eşlik ediyordu. Florinda, o gün cereyan eden olayları anımsamakta oldukça zorlanacağımı; her şeyi mantığa vur­mak gibi b ir düşkünlüğümün bulunduğunu, oysa böyle bir eğilimin durumu daha da kötüleştireceğini , zira bu dünyadan ayrılmak üzere olduklarını, dah a sonraysa farklı bir bilin�' düzlemine geçmemde bana yardımcı olabilecek hiç kimseyi bulamayacağımı söyledi . Bir gün dona Soledad ' l a benim gündel ik yaşam dünyasında yeniden karşılacağımı da ekledi .

O anda dona Solcdad ' a döndüm ve kendis ine düşkü n ­l ü ğümden b e n i k u rtarma s ı i ç i n y a l v ard ım ; eğer b u n u başarazsa beni öldürmesini is tedim. U ssall ığımın s ın ırları içinde yaşamak istemiyordum .

"Böyle düşünmemelis in ," dedi Florinda. "B izler birer sav aşçıyız ve savaşçıların zihinlerinde yalnızca bir tek şey vardır-özgürlükleri . Ölmek ve K artal ' a yem olmak b i r mücadele değ i ldi r. Oysa sess i zce K artal ' ın çevre s inde dolaşarak özgürlü ğe kavuşmak, en büyük cesarettir.

SORGUÇLU YILAN

Ku ra l ın be l i rt t i ğ i amaç l ar ın h e p s i n i b i rer b i rer yer ine getiren don Juan ve savaşçı topluluğu, en son görevleri

olan gündel ik yaşam dünyas ın ı terk etme görev in i yerine getirmeye hazırdılar. La Garda, öbür çömezler ve benden beklenen de, buna tanıkl ık etmekt i . Çözüm bekleyen bir tek sorun kalmışt ı yalnızca : Çömezler ne olacakt ı? Don Juan, normal olarak onların da kendi grubuyla bütünle�erek ken­dis iyle b ir l ikte bu dünyadan ayrı l m aları gerek t iğ in i söy­lüyordu; ancak, çömezler buna hazır deği ld ier. Köprüyü geç­me giriş imimiz s ırasında gösterdikleri tepkiler, çömezlerin zayıf noktalarının neler olduğunu bize göstenn işt i .

Don J uan, ve l in imet in in kendis i için bir s avaşç ı top­lul uğunu bir araya getirmeden önce y ı l larca beklemeyi seç­miş olmasınııı , bi lgece bir karar olduğunu ve olumlu sonuç­lar doğurduğunu hissediyordu; öte yandan, don Juan ' ın beni Nagual kadın ve kendi grubumla bir araya get irmekte aceleci davranması , bizler için çok zararlı ol muştu .

3 34 KARTAL' IN ARMAGANI

Don Juan ' ın bu düşünce ler in i b i r p i şman l ı k i fade s i olarak dile getirmediğin i anlıyordum; b u daha çok, sava� ­çının kendi seç imini yapmakta ve bunu kabullenmede özgiir olduğunun göstergesiyd i . Ayrıca, kendi velinimet i nin i zim­den gitmeyi uzun uzun düşündüğünü, eğer bu örneği seçmi� o l s ayd ı , çok k ı s a bir süre i ç inde benim kend i s i g ib i b i r Nagual olmadığımın ayırdına varmış olacağını ve bu nok­tadan sonra, ben im dışımda h i ç k imsenin topluluğa dah i l edilemeyeceğ i n i bel irt iyordu . Her durumda, Lyd ia , Rosa , Benigno, Nestor ve Pabl ito ' nun y ığ ın la yeters izl ik leri vardı ; l a Gorda ve Josefina ' nı n kend i kend i ler in i kusur suzl a ş ­t ı rabi lmeleri i ç i n zamana gerek iyord u ; sağ l am duru ın d;ı olanlar yalnızca Solcdad ' l a E l igio ' ydu, zira onlar belk i de . kendi grubundaki savaşçıl ardan bi le daha becerik l i ve ustay­dılar. Don Juan , iç inde bulundukları koşulları , o lumlu ya da olumsuz, olduğu gibi kabul lenerek ve herhangi bir p işmanlık ya da üzüntü duymadan, kendi kendi lerin in s ırt larını pışpış­l amadan kendi ilençlerini ya da inayetlerini reddetmeni n bu dokuz k işinin kendi seçimlerine kaldığı nı bel i rtiyordu .

Don Juan , büsbütün de çuval l am adığ ımızı bel i rt t i­onun savaşçılarının arasında oynamış olduğumuz rol küçük de olsa, benim d ı ş ımda toplu luğumdaki tüm bireylere uy­duğuna göre , gerçek anlamda bir b;qarıyla sonuçl anırnşt ı . Onunla bu konuda tamamen hemfik irdim. Her şeyden önce, N agual kadın , kural ın öngördüğü tüm n i te l ik lere sah ip t i . S ağduyuluydu ve kontrollüydü; hem mücadelec iydi hem son derece rahatt ı . Görünürde herhang i b i r ön h az ı rl ık y ap­madan, ondan iki kat daha yaşlı da olsalar, don Juan ' ın top­lu luğu ndaki tüm yetenek l i s avaşç ı larla rahat l ıkla i le t i ş im kurabi l iyor, onları yönetebi l iyordu .Toplu luktak i erkek ve kad ı n savaşç ı l arın heps i , onun kend i tan ıd ık l ar ı Nagua l kadına çok benzediğ in i düşünüyorlard ı .Tüm kadın savaş ­çı larla tek tek i lgi leniyordu, sonuçta don Juan ' ın benim top­luluğum için bulduğu beş kadın l a da kusursuz bir b iç imde i l ­gilendi, zira onlar da kendi lerinden daha yaşlı savaşçı kadın -

SORGUÇLU YILAN 335

!arı n benzcrlcr iydi ler. Lyd ia H erıne l i nda g ib iyd i , Josefi na Zu le i ca g ib iyd i ,Rosa ve l a Gord a , N e l i n d a g i b i y d i le r ve Soledad da De l i a gibiydi .

Adam l ar da don Juan ' ı n savaşçı l arı n ın b i rer benzer iy­d i ler; Nestor Vicente ' n in , Pab l i to Genaro 'nun , Benigno S il ­vio M anuel ' in , E l igio ise , Juan Tum a ' n ın kopyas ıydı . Kural gerç ekten , bu insan l arı türdeş bir bü tün o l arak bir ka l ı b a döken , heps i n i n üzer inde b i r gücün s e s i g i b i yd i . On la rı n öteki b i l ince ul aşan yolu bu l acak bir l iderden yoksun, umar­sız bir durumda kendi başl arı na ka lmaları , gerçekten kaderin bir c i lves iydi

Don Juan, top lu luğumdaki tüm savaşçı ları n öteki b i l ince kenel i çabalarıy l a g ireceklerin i , bu işi başarab i lme olas ı l ık­l arı n ı n ne o lduğunu b i l m e d iğ i n i , z i ra bu o l a s ı l ı ğ ı n ken­di lerine bağl ı olduğunu bel irt t i . Heps ine kusursuz bir biçim­de y ard ı m e t m i ş t i ; bu neden le t i n i tüm enc l i şe l e rden ve sorunlardan arınmış t ı ve zihninde onl arla i lg i l i herhangi b i r kuşku yoktu. Yapması gereken tek şey, b iz lere k i ş in in kendi bütün lüğü iç inde para le l çizgi leri aşmas ın ın ne anlama gel­diğin i gerçekçi bir b iç imde göstermekt i .

Don Juan, benim en fazl a çömezlerden b i rine yardımcı olabi leceğimi söyleyerek , becer ik l i o lduğu ve onu daha ön­ceden tan ıd ığ ım iç in l a Gorcl a ' y ı seçt i . Diğerleri i\'. i n har­cayacak enerj im yoktu zira yerine getiri lmesi gereken başka görev leri m , beni bek leyen başka i ş l e r b u l unuyord u . Don Juan bana kenel i savaşç ı l arı n ı n heps in in bu görev i b i l d ik­lerin i , ancak bunu bana açmadık ların ı , z i ra önce ben im on­l ara bu görev için yaraş ık l ı b iri olduğumu kanı t l amam gerek­t iğini söyled i . Kendi yol ları nı n sonuna varmı ş o lma ları ve benim veri len yönerge lere büyük bir bağ l ı l ı k iç inde uymam, bu görev in ancak bir böl ü m ü nün aç ı k l a n m as ı ıı ı zoru n l u k ı l ı yordu.

Don Juan ayr ı lma zaman ın ın ge l d i ğ i n i norm a l b i l i nç d ü z l e m i n d e b u l u n d u ğ u m b i r a n d a h <ı be r v e rel i . O an durumun c idd iyet i n i an l ayamam ı ş t ı m . Don J uaı ı son a ı ıa

336 KARTAL' IN ARMAGANI

kadar bana yaşadığım iki farkl ı b i linç düzlemini birleşt ir­mem gerektiğini anlatmaya çalıştı . Bu birleştirmeyi gerçek­leştirebilecek yeteneğe sahip olsaydım her şey son derece basit olacaktı. Ne var ki bu yetenekten yoksundum ve bu nedenle de yaptığı açıklamalar beni ancak ussal düzlemde etki leyebi ld i . Don Juan , o lay ı daha kapsamlı terimlerle değerlendirebilmem için beni farklı bir bilinç düzlemine ak­tardı .

Beni sürekl i o larak, sol yan b i l incinin ancak olayları kavrayabilme yetimizin bir ivme kazanması açısından yararlı o lduğu konusunda u yarıyordu . Öte yandan, d ikkatimiz i inanılmaz bir berraklık içinde ancak tek bir olgu üzerinde odaklayabi lmek g ib i bir dezavantaj ı varmış , bu da biz i bağımlı ve savunmasız, saldırılara açık bir konuma getiriyor­m u ş . S o l y a n b i l in c inde o l d u ğ u m u z d a tek b a ş ı m ı z a kalamıyormuşuz v e kendi bütünlüklerini kazanmış, böyle bir durumda kendi kendilerini idare etmesini bilen savaşçı ların desteğine gerek duyuyormuşuz.

La Gorda bir gün N agu al Juan M at u s ' la Genaro ' nun tüm savaşçıları onun evinde topladığını anlattı. Nagual on­l ar ı son y a n b i l i nc ine aktarmı ş , o n l ar a yeryüzündek i zamanının sona erdiğini söylemiş.

La Gorda önce ona inanmamış . Savaşçılar gibi davran­maları için onları şaşırtmaya çalıştığını sanmış. Ancak daha sonra gözlerinde daha önce hiç görmediği bir alevin bulun­duğunun ayırdına varmıştıqq.

Onları farklı bir bilinç düzlemine geçirdikten sonra, tek tek hepsiyle konuşmuş , öğrett iği tüm kavramları ve uy­gulamaları zihinlerinde canlandırmak üzere b ir toparlama sürecinden geçmelerini sağlamış . Aynı işlemi bana da yaptı . Bu iş için görevlendirilmem, onu en son gördüğüm günden bir gün önce cereyan etti. Benim durumumda, bu toparlama süreci bi lincimin her iki düzleminde birden gerçekleşti . Zih­nimin her iki b i l inç düzlem inde de tümüyle doygun b i r duruma gelmesinden emin olmak istiyormuş gibi , birkaç kez

SORGUÇLU YILAN 337

ik i b i linç düzlemi arasında gidip gelmem i sağladı . Bu toparlama sürecinden sonra nelerin olup b ittiğ in i ön­

celeri anımsayamamıştım. En sonunda la Gorda bir gün, bel­leğimin engeller in i aşmamı sağladı . B ana, akl ımdan geçen­ler i , z ihn imin i ç i ne g irm i ş g i b i , o k u y a b i l d i ğ i n i söy led i . Yorumuna göre, belleğimin b u şekilde k i l itlenmesin in altın­da yatan neden , duymuş o lduğum ac ı y ı anı nı samaya kor­k Lıyor o lmam d ı . Ayr ı lmalar ından önce S i l v i o M an ue l ' in ev inde o l an lar la, duyduğum korku , b irb i r ine k a rı şm ı ş t ı . Korkmuş olduğumu açık seç ik ayrımsadığın ı , ancak neden korktuğumu b i lmed i ğ i n i söy led i . O evde ve öze l l i k l e de oturduğumuz odada nelerin olup bitt iğini anımsayamıyordu .

La Gorcla konuşmasını sürdürdü kçe. b i r uçurumundan başaşağı yuvarlandığımı h issedi yordu m . İç imde bir ses in bana, farkl ı ik i b i l inç düzleminde tanık o lduğum iki farkl ı olayı i l işkilendirmemi söylediğini ayrımsadım. Sol b i l incim­de, yeryüzündek i son günlerinde don Juan ve sav aşç ı top­lul uğuyl a i lgi l i anılar k i tlenip kalınışt ı ; sağ bi l incimdeyse o gün uçurumdan aşağı atlayış ımın anıs ı yer al ıyordu. B il in­c im in ik i yanını bir leştirmeye uğraştığımda bedenimde b i r halsizli k duyumsadım. Dizlerimin bağı çözü ldü ve yere düş­tüm.

Deneyimimi ve onunla i lg i l i yorumumu an lattığımda, la Gorda sağ b i l inc imde olup bitenin , konuştuğum sırada onun zihn inde canlanan anıyla hiç şüphesiz özdq olduğunu bel irt­t i . N agual J u an M atus ve topluluğuyla b irl ikte paralel ç iz­gi leri aşmak üzere b ir giri ş imde daha bulunduğumuzu anım­sıyordu . İkimizin, d iğer çömezlerle b irl ikte köprüyü geçmeyi bir kez daha denemiş olduğumuzu söylüyordu.

Bu anıyı zihnimde tam olarak çıkartamadım. Onunla i l ­g i l i duygularımı ve düşünceler imi b ir araya getireb i lmemi engelleyen bir güç vardı sank i . La Gorda, S i lv io M anue l ' in Nagual Juan Matu s ' dan köprüyü geçmek üzere beni ve diğer çömezleri haz ı rl amasını i s ted iğ i n i bel irtt i . B en i dün yada b ı rakmak i s t e m i yorm u ş , z ira g ö re v i m i yer ine ge t i rmek

338 KARTAL'I N ARMAÔANI

konusunda hiçbir şansımın bulunmadığını düşünüyormuş . Nagual onunla aynı kanıda deği lmiş , ancak, bu duygusuna rağmen, yine de gerekli hazırlıkları yapmış.

La Gorda, onu ve d iğer çömezleri S i lv io M anuel ' i n evine götürmek üzere arabayla onun ev ine geldiğimi anım­sıyordu. K öprüyü geçmek için hazırlanmak üzere Nagual Juan Matus ' l a Genaro ' nun yanına geri döndüğüm sırada on­l ar, la Gorda 'nın evinde kalmışlardı .

Bu olayı hiç anımsamıyordum. Israrla, birbirimize çok yak ı n o lduğumuzu , bu nedenle b ir rehber o larak ondan yararlanabileceğimi, zihnini okuyabi leceğimi ve orada bel­leğimi tümüyle uyandırabilecek bir ipucu bulab ileceğimi söylüyordu.

Zihnim karmakarışık olmuştu. Benliğimi bir endi:je kap­lamıştı ve la Gorda ' nı n ne söylediğine bile dikkat edem iyor­dum . O , konuşmas ına devam ediyor, k öprüyü gcı,,' ın c y c yönelik ikinci giri ş imimizden anımsadıklarını anlat ıyord u . S öylediğine göre S i lv io Manuel onlara bağı rıp çağı rm ı � . Köprüyü geçmeyi bir kez daha deneyebilmeleri için gerekl i eğitimi almış olduklarını , öteki benliğe geçmeleri iç in gerek­li olan tek edimin , birinci d ikkatlerinin n iyetini terk etmek olduğunu söylemiş. B ir kez öteki ben liğin bi lincine girmeyi becerdiklerinde, Nagual Juan M atus ve topluluğunun erkinin onları yakalayıp kolayca üçüncü dikkate taşıyabileceğini an­l atmı ş-bu , normal b i l inç düzlemlerinde çömezlerin as la yapamayacakları b ir şeymiş .

B ir süre sonra, artık la Gorda ' nın söylediklerini din­lemiyordum. Ses in in tonu , benim için gerçekten bir araç gibiydi . Anımsamanın gücüyle sendelemişt im. La Gorda konuşmasını kesti ve ona anımı aktardığımda o da her şeyi anımsayıverdi . B il incimizin iki düzleminde yer alan en son parçaları bir araya getirmeyi başarmıştık .

Don Juan ' l a don Genaro 'nun köprüyü geçirmek üzere beni hazırl adıklarında normal b i l inç düzleminde olduğumu anımsıyorum. İ ç imden, beni bir uçuruma atlamaya haz ır-

SORGUÇLU YILAN

ladık ları n ı düşünüyordum.

La G orda, on la rı köprüyü geçmeye haz ı r l amak üzere S i l v i o Manuel ' i n on l a rı deri kay ı ş l ara o turtarak çat ı k i r i ş ­lerin i n üzerine doğru haval and ırd ığ ını an ıms ıyordu . Bu deri kayış l ardan ev in in bütün odal arı nda vardı . Çömezler kayış­lar ın i ç i nde neredeyse bütün gün as ı l ı kal m ı ş l ar.

La Gorda, i nsanın ev inde deri b i r kay ış bu l undurnıas ın ın idea l b i r yöntem o lduğunu be l i rt t i . Genaro l ar, gerçekte ne yapıyor olduklar ı ıı ı b i lmeden , ası l ı o lduk l arı kay ış l arın san­k i-anı l arı n ı yakalam ı ş lar ve kendi oyunl a rı n ı o luşt urmu� l ar­d ı . B u , yer le temas ın kes i lmes i n i n i y i lq t i r i c i ve ar ınd ı rı c ı n i te l i k l e r i n i b i r l e ş t i ren , o l as ı l ı k l a s ağ b i l i rn,:t en s o l b i l i nce geç i şte k i ş i n i n gerek duyduğu yoğu n laşman ın devreye g i r­d iğ i b i r oyundu. Oynadıkları oyun , a s l ı nda, an ı ınsa ın aları na yardımc ı o lan b i r araç t ı .

La Gorda ' n ın a n l a t t ı ğ ı n a göre , o ve d i ğe r ç ö m e z l e r bütün g ü n havada as ı l ı kaldı ktan sonra, S i l v i o Manuel gece yarı s ı nda on l ar ı aşağ ı i nd i rmht i . DjJ ıa sonra l ı ep b i rl i k t e onun l a köprüye g i tm i � lcr, N agual J u a n M at u s , Genaro ve ben oraya ge l i nceye kadar bek lem iş ler. Nagual .J uan Matus , ben i haz ı rl ama l arı n ı n t ahm i n i nden uzun sü rdüğ ü n ü be l i rt­m i ş t i .

Don Juaıı ve savaşç ı l arı n ın b i zden önce köprüyü geçt ik­ler in i an ıms ıyoru m . Dona Solcdacl ' l a E l ig io da kend i l i k l er in­den onları i zlem i ş l erd i . En son Nagual kadın g i tm i ş t i . Köp­rünün öbür yakas ı ndan S i lv io M aııue l b ize yürümeye baş­l amamız ı i � aret e t m i ş t i . Köprü n ü n ortas ın a v ard ı ğ ı m ı zda , Lyd i a , Rosa ve Pab l i to , daha faz l a i l e r l eyemeyecek g i b i görü nüyorlard ı . B e n i gno ' y l a N estor . neredeyse köprü n ü n ucuna kadar yürüdüler, orada durdu l ar. Yalnı z c a l a Gorda , J osefina ve ben , Don Juan ve d iğerleri n i n bulunduk l arı nok­taya u laşab i lm i şt ik .

Daha sonra olanl ar, i l k kez köprüyü aşma g i ri � i ı ıı i m izde olanlara çok benziyordu. S i l v io M anuel ve E l ig io , orada ger­çek bir yarık olduğuna inandığ ım b i r �ey açt ı lar. D ikkat i m i

340 KARTAL' IN ARMAGANI

bu yarık üzerinde odaklayabilecek kadar enerjim vardı. Bu, ne köprün ü n ucunda yükse len b i r a ç ı k l ık t ı , ne de s i s duvarının iç inde b i r yarıktı ; bununla birlikte yarığın çev­resinde s ise benzeyen bir buhar tabakasını ayrımsayabi l iyor­dum. Her şeyden ayrı , tek başına uzanan karanlık, gizemli bir açıklıktı. Don Genaro, şaka yol lu ona "kozmik vaj ina" adını yakıştırdı. Bu yorumu diğer savaşçı ları kahkahaya boğ­du.

La Gorda ve Josefina bana tutundular ve aşağı indik. B i rdenbi re kend imi ez i l iyormuş g ib i h i sse t t im . İ lk

girişimimizde neredeyse havaya uçmamı sağlayan o sınırsız güç beni yeniden el ine geçirmişti . La Gorda 'yla Josefina 'nın benimle b ir leş t iğ in i h i s sediyordum . O güç ben i ik is in in arasında dümdüz ediyordu.

Kendime geldiğimde, üzerimde l a Gorda ile Josefina, yerde uzanmış yatıyordum. S ilvio M anuel kalkmamıza yar­dım ett i . Şu anda onlara yolculuklarında eşlik etmemizin söz konusu olmayacağ ın ı , ancak belki daha sonra, kendimizi kusursuz kılmayı başardığımızda, Kartal ' ın geçmemize izin verebi leceğini söyledi.

Geri dönüp Silv io M anuel ' in evine doğru yol aldığımız sırada S ilvio Manuel kulağıma eğilerek fısıltıyı andıran bir sesle o gece yollarımızın birbirinden ayrılacağını belirtt i . B ir daha hiç karşılaşmayacağımızı ve tek başıma kalacakmışım. Bu yüzden hesaplı davranmalı ve enerj imi boş yere har­camamalyımışım . Bütünlüğümü sağlayabil irsem, görevimi yerine getirecek enerj iye sahip olabilirmiş im. İnsan biçimimi yi t i rmeden kendi kendimi aşırı zorl ayacak ' o lursam, i ş im bitikmiş

Zor l anmayı önlemenin b i r yolunun bu lunup bu lun­madığını sordum. B aşını salladı , b i r yol olduğunu ama bana uygun olmadığını söyledi . B aşarıp başaramamam benim is­tencime bağlı değilmiş . Daha sonra, bana görevimi açıkladı ama bunu nasıl uygulamam gerektiğini anlatmadı . Kartal ' ın yolumun üzerine bunun nasıl yapılacağını açıklayacak birini

SORGUÇLU YILAN 34 1

bırakacağını söyled i . B aşaracağım güne değ in özgürlüğüme kavuşamaınayacaktırn .

Eve vard ığ ımızda , büyük sa londa hep im iz top l and ık . Don Juan , s a lonun ortas ı nda oturuyordu ve yüzü güney­doğuya dönüktü. Çevresini sek iz kadın savaşçı a lmış t ı . Ç i f­ler hal inde dört ana yönde oturmuşlardı ve onların da yüzleri güneydoğuya yönel ikt i . Üç erkek sava�ç ı , dairenin d ı ş ında b i r üçgen o luşturuyorlard ı ; üçgenin güneydoğuyu gösteren tepe noktasında S il v io M anuel yer a l ıyordu . Yan ları nda ik i kad ı n h aberc i o t u ru yord u ve S i l v io M a n ue l ' i n ö n ü n d e , neredeyse duva ra y a s l a n m ı ş b iç i mde i k i e rkek h a berc i o turu yordu .

N agua l k a d ı n erkek çömez ler i doğu d u v ar ı na k a rş ı , kad ın çömezler i i se batı duvarı na karş ı oturtmuş tu . Daha sonra heni don Juan ' ın tam arkasında b i r yere götürdü . B i r­i ikte orada oturduk.

Bana yalnızca bir an gibi gelen bir sü re oturmu� durum­da bekledik, ancak bedenimde ancak bedenimde o lağanüstü bir enerj in in yükseldiğini h issediyordum. Oturduğumuz gib i tekrar kalktı ğımızı sandım. N agual kadına neden böylesine ç ab u k ayağa ka l k t ı ğ ım ıza sorduğumda , s aa t l e rd i r o ra da oturuyor o lduğumuzu, b ir gün üçüncü d ikkate g i rmeden ön­ce, tüm bunların b i r an ı o larak bana geri geleceğini söyledi .

L a Gorda , y a l n ı zca o s a l o n d a h i r a n o t u rd u k l ar ı n ı duyumsamakta kalmadığın ı , aynı zamanda, h iç k imsenin ona gerçeğin böyle olmadığın ı söylemed iğini anlat tı . Söylediğine göre N agual Juan M atus daha sonra ona kendi s i n i n diğer çömezlere , öze ll ik le ele Josefina ' ya yard ımcı o lmak l a görev­lendir i ld iğ in i , günün bir inde ben i m öteki ben l iğe geçeb i l ­mesi i ç in gerek duyduğu e n son i t i ş i o n a vermek üzere geri döneceğimi söylediğini açık ladı . Zuleica ' n ı n gözet imi a l t ın­da birlikte rüya görme seanslar ımızda parı l t ı l ar ımızı yoğun b iç imde b i rb i r imize geç i rmiş t ik . Bu neden l e b i r l i k te ol ­duğumuzda, beden im ize giren öteki benl iğ in yaratığı basınca karşı koyabilecekt ik . Don Juan ayrı ca, l a Gorda 'ya köpri.iyü

342 KARTAL' IN ARMAGANI

bu kez böylesine kolayca geçmelerini sağlayan gücün top­luluğundaki savaşçı lardan geldiğini , köprüyü tek baş ına geç­mesi gerektiğini buna rüyasuıda hazırlanması gerekeceğini söyledi.

Aya ğ a k a l k t ı ğ ı m ı z s ı ra d a F lo r i nda y a n ı m a g e l d i . Koluma girdi v e salonun iç inde gezindik. B u arada don Juan ve savaşçıları çömezlerle konuşuyorlardı .

O gece köprüde olanların zihnimi karı ş t ırmasına izin vermemem gerekt iğini söyledi. B ir zamanlar N agual Juan Matus 'un inandığı gibi , öteki benliğe ulaşan gerçek ve somut bir geçi t yolunun bulunduğuna inanmamam gerekiyormuş . Görmüş olduğum yarık ya ln ızca onların n iy e tler i n in bi r ürünüymüş ; Nagual Juan Matus 'un geçit yollarıyla i lgil i sap­lant ı s ın ın ve S i l v io Manuel ' i n acayip mizah anlay ı ş ı n ı n bileşimiymiş; b u ikisinin karı ş ımı "kozmik vaj ina"yı yarat­mış . B ildiği kadarıy la , bir benl ikten diğer benliğe geç işin h iç b i r dünyev i gerçek l i ğ i y ok m u ş . Kozmik v aj i na , i k i adamı n "zamanın çark ları "nı hareket ett irme konusunda sahip oldukları gücün dünyevi b ir ifadesiymiş.

Florinda ' nın açıklamasına göre, o ya ela topluluğundaki diğer savaşçı lar zamandan söz ettiklerinde, bir saatin tiktak­larıyla ölçübilen bir süreçten bahsetmiyorlardı . Zaman , dik­katin özüydü; zamanı K artal ' ı n buyrukları olu şuyordu; ve gerçekte, bir insan öteki benl iğinin herhangi bir aşamasııı a girdiğinde, zamanla tanışmaya başlıyordu.

Florinda ' n ın bel irttiğine göre, o gece düzen içinde otur­duğumuzda, benim ve çömezlerin zaman çarkıyla karş ı kar­şıya gelmemize yardımcı olamaları için son bir şansları kal­mışt ı . Nasıl sol bi linç gündel ik yaşamın bir bölümünü oluş­turuyorsa, zaman çarkı ela öteki benliğin bir bölümünü oluş­turan bir yüksek bi l inç durumunu ancl ı rıyorclu ve fi ziksel olarak, sonsuz genişlik ve uzunlukta, üzerinde yansıt ıcı oluk­lar bulunan bir tünel şekl inde betimlenebil ircl i . Oluklardan her biri sonsuzluğa uzuyordu ve tünel in üzerinde sonsuz sayıda oluk bu lunuyordu. Yaşayan v ar l ık lar, yaşam gücü

SORGUÇLU Y ILAN

tarafı ndan, zoru n l u o larak o luk l ara sab i t bak ı � l arı y l a bakmak zoru ndaydı lar. Sab i t bak ı � l ar la o l uk la ra bakıyor o lmak, onun i ç i nde tu t sak o lmak , o oyuğun i ç i nde ya�amak a n l a m ı n a gel iyordu .

Florinda ' n ın sav ına göre , sava �ç ı l ar ı n isrc 1 1 ç · adın ı ver­

d i k l e r i kavram zaman çark ı na a i t t i . B u , sarnı a � ı k sü rgün­lerine, ya da hepim izde bu lunan gözle görü l meyen dokunaç­

lara benziyordu. Florin cla ' n ı n ded iğ ine göre b i r sava�ç ı n ı n

n ih a i a m ac ı , k e n d i i s t e n c i n i d ö n m e s i n i s a ğ l a m ak ü ze re zaman çemberi n in üzeri nde odak layab i l ıııekt i . Zaman çem­beri n i döndürıneği ba�aran savawı lar, sabi t bak ı � ları n ı o l uk­

l ardan herhang i b i ri n i n üzerinde oda k l ayabi l i rler ve onun la ,

örneği n kozm ik v aj i na g ib i , i s ted ik ler i her �ek l i o lu� turab i l i r­lerd i . K i � i , zoru n l u o l arak böyle b i r zaıııan o luğunun iç i nde

tu tsak o l duğunda, o l uğun iç inde ak ıp g iden imgeler i ancak

kendis inden uzak l a� t ığ ında göreb i l iyordu . K i � i n i n . bu o luk­l arın insan ı kendine bağ l ayan büyü lü gücü nden kend in i kur­

tarabi l ıı ıcs i , onun akıp geçen imgeleri i k i yönden de görebi l ­

mes in i sağ l ıyordu .

Florinda sustu ve beni kucak lad ı . Ku lağ ıma glinli ı ı bir in­

de , kend i b ii t ii n l li ğ ii m ii kazand ığ ımda . ger i dönüp yöner­gelerin i tamamlayacağını fı s ı ldad ı .

Don Juan herkes i ben im etrafımda top lanmaya çağırd ı . Etrafımda top l and ı l a r. Kend i s i d e yaıı ı ın a gelerek . çı kacak­

l arı yolcu l uğa onlar la b i rl i kte gelemeyeceğ imi , z i ra görev im i b ı rakmamın söz konusu o l amayacağını söy l ed i . B u ko�u l l ar

a l t ında be n im iç i n yapabi lecekler i tek �ey bana i y i �ans l ar d i lemekt i . S av a�çı l arı n ı n özel ya�aml ar ın ı n b u l u nmadı ğ ı n ı

da e k l e d i . B i l inc i n mahiye t i n i b i r kez kavrayab i l d i k le r i an b irey o lma öze l l i k ler in i y i t i r iyorl ard ı ve insa n l ı k duru m u , ar­t ı k on l a rı i l g i l en d i rm i yordu . B i r sava�ç ı o l a ra k ben i m b i r

görev i m b u l u n u yordu v e b unun d ı � ı ndak i �ey le r i n önem i yoktu , z i ra son derece zor lu b i r görev i yerine get i rmek ü11.ere

beni tek ba�ı ırnt b ı rakacak l ardı. Ya�am ımdan çoktan fcrag<ıt ett iğ ime göre , bana en i y i d i lek ler in i d i lemen i n ötes i nde söy-

344 KARTAL'IN ARMAGANI

leyecekleri bir şeyleri kalmamıştı . Benim de, yazgımı an­ladığımı ve onu kabullendiğimi beli rtmenin ötesinde onlara söyleyebileceğim b ir şey yoktu .

Daha sonra yanıma Vicente geldi . Benimle son derece yumuşak bir sesle konuştu. B ir savaşçının en çetin görevinin olumlu ve o lumsuz güçler arasında son derece incelikli b ir denge oluşturabi lmek olduğunu söyledi . Bu çetin görev, savaşçının çevresindeki her şeyi kontrol altına almak üzere bir sav aşım vermesi gerektiği değil , onun, beklenen ya da beklenmeyen, akla gelebilecek her durumla aynı u stalıkla uğraşması gerektiği , anlamına geliyordu. Kusursuz koşullar­da kusursuz olabilmek, düşsel b ir savaşçı olmak demekti . Benim çetin görev im, geride kalmak; onlarınkiyse i ler i , b i linmeyene doğru atılmakt ı . Her ik i görev de son derece güçtü. Savaşçılar için bu dünyada kalmanın yaratığı coşku, yolculuğun uyandırdığı coşkuya eşitt i . Her iki görev de eşit ölçüde anlamlıydı, z ira her ikisi de, kutsal bir sorumluğun yerine getirilmesini kapsıyordu .

Yan ı m a daha sonra S i l v io M anue l ge ld i ; yapmam gerekenler konusunda beni bilgi lendirmek istiyordu. Bana bir formül, görevim sah ip olduğum güçten daha büyük ol­duğunda söyleyeceğim efsunlu birtakım sözler verdi; bunla, Nagual kadını i lk anımsayışımda zihnimde bel iren efsunlu sözlerdi.

Yazgımı yöneten güce kendimi teslim ettim. Hiçbir şeyi sahiplenmeyeceğim, böylece, savunacağım h içbir şey olmayacak. Zi�nimde h içbir düşünce yok, böylece görebi leceğim. H iç korkum yok, böylece kendi kendimi anımsafacağım. Yansız ve rahat, B ir ok gibi fırlayıp K artal 'ı aşacağım özgür olmak iç in.

Ya me di al puder que a mi destino rige

No me agarro yu de nada, para asi na fener nada qıı'e

SORGUÇLU Y I LAN

de/ender.

No ıcngo pcnswnicnros, /)(fU/ asi podcr \ 'C /'. N o temo y a a nado , para a s i ı>oda acordomc d e nıi . Sereno v desprendido ,

me dejarci el ôgu i/a pasa a la /i/Jertad

345

B ana, i k i nc i d i kka t in prat i k b i r m anevras ın ı öğreteceğ i n i söyled i ve o an saydam b ir yumurtaya döni.i � ti.i . Daha sonra normal görü nü müne geri döndü ve aynı dönü�ümi.i üç dört kez daha y ineled i . N e yaptığın ı gayet i y i anlam ı � t ım . Bunu bana aç ık laması gerekmi yordu , ancak b i l d i k ler imi sözcük­lere aktaramıyordum.

S i lv io M anuel derd im i an l ı yorm uş g ib i gü ldü . G ündel ik yaşamııı n iyetin i bırakıvermenin o lağanüstü bir gü�· geret i r­d i ğ i n i söy led i . B i raz önce bana aç t ı ğ ı g i zem . b u n i ye t i b ırakıvermeye nası l b i r ivme kazandır ı lacağın ı gösteriyordu . Onun yapmı ş o lduğunu yapab i lmek iç in , k i ş i n i n d ikkat in i saydam koza üzerinde odaklaması gerek iyordu .

G ö z ü m ü n ö n ü n d e b i r kez d a h a s ay d a m y u m u rt a y a dönüştü ve anda, t a e n baştan beri b i ld iğ im b i r gerçek zih­n imde bel i rg in leşt i . S i l v io Manuel ' i n gözler i bir an ik inc i d ikkat noktası üzerinde odakland ı . Baş ı . önüne bakıyormuş g ib i d imdikt i , ancak gözleri yana doğru kaymış t ı . B ir savaş­ç ın ın niyl'ti uyandırabi lmesi gerekt iğ in i söyled i . Bunun s ı rrı bakıştaydı . Niyeti çağıran , gözlerd i .

O noktada der in b i r mut lu luk duydum. U zun y ı l lardan sonra, en sonunda gerçekten b i lmed iğ im b i r şey üzer inde düşünebi lmeyi başarmış t ım . G iirmc n in görsel b i r deney im olmasın ın neden i , n i_ve t üzeri nde odaklamak iç in gözler im ize gereks i n i m duymamızd ı . Don J u a n ve s avaşç ı t o p l u l uğu n iyetin farkl ı b i r yönünü yakalamak üzere gözler in i ku l l an ­masını b i l i yorlardı ve bu edime giirme adını verm i şlerd i . S i l­v io M anue l ' i n bana gösterd iğ i şey n iyet yakalayıc ı l a rı olarak gözleri n gerçek iş lev iydi .

Daha sonra ben de n i v c ı i yaka lamak üzere göz ler i m i

346 KARTAL' IN ARMAGANI

kullanmaya çal ışt ım. Onları ikinci d ikkat noktası üzerinde odakladım. B irdenbire, don Juan, savaşçıları , dona Soledad ve Eligio saydam yumurtalara dönüşmüşler, ancak la Gorda, küçük kız kardeşler ve Genarolarda bu dönüşüm gerçekleş­memişti. Gözlerimi ışık kababarcıkları ve insanlar arasında i leri geri h areket ettirdim, sonunda boynumun altında bir çatırtı duydum ve odanın içindeki herkes saydam yumurtaya dönüştü . B i r an için onları birbirlerinden ayıramadığımı his­settim , ancak daha sonra gözlerim bu görüntüye a l ı ş tı ve niyetin iki yönünü, iki farklı imgeyi aynı anda ayrımsayabil­d i m . O n l a r ı n h e m b e d e n l e r in i , h e m ele par ı l t ı l a r ı n ı g ö re b i l i yordu m . İk i g ö r ü n t ü ö r tü ş m ü y or, ayr ı a y rı görünüyorlardı , ancak bunun nedenini bi lmiyordum. Kesin­l ik le birbir inden ayrı i k i görüm bu lunu yordu ve görme edimini tümüyle gözlerimle algıl ıyordum, ancak yine de on­lardan ayrıyd ım. Gözlerimi kapatt ığımda onların saydam kozaların ı görebi l iyordum ama bedenleri görümümden kay­boluyorlardı .

B i r a n , d i k k a t i m i n as ı l k e n d i s aycl am l ı ğ ı m a çevirebileceğimi artık bildiğimi ayrımsadım. Ayrıca, dünyevi düzleme nasıl geri dönüleceğini ele öğrenmiştim. Yapm anı gereken tek şey, gözlerimi bedenim üzerinde odaklamaktı .

L.Paha sonra yanıma don Genaro geldi ve bana ayrılık ar­mağanı olarak Nagual Juan Matus 'un bir görev, Vicente ' n in cesaret, S ilvio Manuel ' i n büyü sunduklarını , kendisinin de mizah gücü s unacağ ı n ı söyledi . B ana şöyle b ir baktı ve ben im, yaş am ı n da gördüğü en g aml ı Nagual o lduğumu belirtt i . Çömezleri şöyle b ir inceledikten sonra, iyimser ol­manın ve olaylara hep olumlu yönünden bakmanın ötesinde yapılabilecek hiçbir şey kalmadığını söyledi. Bize bir şehir züppesi tarafı ndan baştan ç ıkartı l ıp terk edilen bir köylü k ı z ı n ı n ö y k ü s ü n ü a n l at t ı . Tam d ü ğ ü n g ü n ü ken d i s i n e damadın kentten ayrıldığı söylendiğinde kız akl ı nı başına toplamış ve yine de her şeyi yitirmemiş olduğunu düşünmüş­tü. Gerçi bekaretini y i tirmişti ancak düğün ziyafeti için yav-

SORGlJÇLU Y ILAN 347

ru domuzu henüz kesmem iş lerd i .

Don Genaro , terk e d i l en köy l ü k ı zı n ı n i ç ine düş tüğü duruma benzeyen b u dur u m d a n k ur t u l a b i l m e ın i z i n t e k yo lunun , heni.iz elinıizcle bu lunan yav ru cloııı uz la r ı rı ı ı za­bunlar her ne i se- sık ı s ık ı sarı lnıak ve aptal l ığ ım ıza gül­mek olduğunu söyledi . Ancak gü lerek iç inde bulunduğumuz durumu değişti rebil irdik.

Elleri ve baş ıy la yaptığı şakacı hareketlerle b i zden içten bir şeki lde gü lmemizi istedi . G ü lmeye ça l ı şan çömezlerin görüntüsü ele , t ıpkı benim kendi g iri� iınlcrinı gibi , gü lünçtü . B irdenbire kendimi don Juan ve savaşç ı ları y l a b irlikte kah­kahal arla gülüyor buldum.

Her zaman bir şair o lduğumu söyleyip bana takı lan don Gen<üo, onlara bir şi ir okumamı isted i . Kendi duygula rı m ve ö ğ ü t le r i n i , y a ş amı , ö lü m ü ve g ü l m e y i k u t l ay a n oza n ın dizeleriyle özetl emek istiyordu . Jose Gorostiza ' nı n · ·sonsüz Ölüm" başl ık l ı ş iirinin bir bölümünü ima etmi�t !.J

NaguaJ Kadın k i tabı bana uzat t ı , ben de o şi irin don Juan ve don Genaro ' nun her zaman dinlemekten büyük zevk a l ­dıkları dizeler in i yüksek sesle okudum.

Alı, nası l kopkoyu bir tutku Nası l b ir açl ık bu , Tüketmek soluduğumuz havay ı , ağzı , gözü , e l i . Nas ı l yak ıc ı b ir arzu kendimizi tümden h arcamak tek bir kahkahanın iç i nde. Ah bu küstah , aşağ ı l ay ıc ı ö lünı b izleri ta uzaklardan katleden . ölmekten ald ı ğ ımız haz ın üzerinde b i r fincan çay iç in . . . narin b i r kucaklama içi n .

Ş i i r hepimizi derinden etk i lemiş t i . Ürperdiğimi h isset-

348 KARTAL'IN ARMAGANI

tim. Emilito 'yla haberci Juan Turna yanıma geldiler. H içbir söz söylemediler. Gözleri s iyah mermerler gibi parl ıyordu . Sanki tüm duygulan gözlerinde yoğunlaşmıştı . Haberci Juan Turna yumuşacık bir sesle, bir zamanlar evinde beni Mes­cal ito ' nu n g izemleriyle tanıştırd ığ ını , zaman çarkı iç inde farkl ı b i r konumda bunun ben i en son g izemle tan ı ş t ı r­masının bir ön habercisi olduğunu belirtt i .

Emilito, sanki haberci Juan Tuma 'yı yankılıyormuş gib i , her ikisinin de görevimi yerine getireceğimden emin olduk­l ar ını söy led i . B en i bekleyeceklerdi , z ira b i r gün onlara katılacağımı bi l iyorlardı . Juan Turna, K artal ' ın beni, kurtar­tıcılarım olarak Nagual Juan M atus ' un topluluğuyla b irlqtir­diğini söyledi. B i r kez daha bana sarıldı lar ve bir ağızdan, kendime güvenmem gerektiğini vurguladılar.

Haberci leri, kadın savaşçılar izledi . Tek tek heps i beni kucakladılar ve birer birer kulağıma bir dilekte bulundular, bereket ve başarı di lek leri .

En son Nagual kadın geldi. Yanıma oturdu ve bir çocuk­muşum gibi beni kucağına aldı . Sevecenlik ve saflık doluy­du . Soluksuz kalmışt ım. Ayağa kalktık ve odanın iç inde gezindik. Yazgımız üzerine konuştuk ve fikirlerimizi bel irt­tik. Kestirilmesi olanaksız birtakım güçler b izlerin bu bitiş anına u laşmamızı sağlamıştı . Duyduğum korku ölçüsüzdü. Üzüntü de.

Daha sonra, üç çatall ı N agual i ç in geçerl i kural ın bir bölümünü bana açıkladı. Büyük acı çekiyordu, ancak yine ele sak indi . Zihni kusursuz çalışıyordu ancak açıklamalara giriş­miyordu. Yeryüzünde son gününü yaşıyor olması onu çok et­ki lemiş t i . Hüznü bana da bulaşt ı . O ana kadar gerçekten sonuna geldiğimizi anlayamamıştım. ol bil inçte bulunmam, dolaysız olanın diğer her şeyin önünde bulunmas ı gerektiği kuralını da kapsıyordu ve bu durum, yaşadığım an ın ötes in i görebilmemi olanaks ız kı l ıyordu. Bununla birlikte, Nagual kadının ruh durumunun bende yarattığ ı etki , sağ yan b i l in­c imde neler hissedebileceğimi düşünmemi de engel liyordu .

SORG UÇLU YILAN 349

Onu bir daha göre ıneyec e ğ i ın i n fa rk ı n da y d ı m v e b u n a dayanamıyordum !

Don Juan bana sol yanda gözyaşı na yer olmadığın ı , bir savaşç ını n ağlayamayacağım , ı s t ı rabın tek dışav urumunun evrenin ta derin l iklerinden gelen b ir ürperti ol duğunu söy­lemişti . Bu, Kartal ' ın öğretilerinden b irinin de ıs t ıra p olduğu anlamına gel iyordu. Savaşçının i.i rpert is i b i tmezdi . N agual kadın benimle konuştuğunda ve bana sarı ldığında da aynı ür­pertiyi duydum.

Kollarını boynuma doladı ve başını başıma yaslad ı . Beni bir bez parçası g ib i büktüği.i n ü h i sse t t im . B eden imden bir şey lerin yükseld iğ in i , onun beden inden b i r şeyler in iç ime gird iğ in i ayrım sadım. Duyduğum ıst ırap öylesine yoğundu ve ben i öyles ine iç ine a lmışt ı k i , i y ice ç ı lg ına döndüğümü h i ssettim. Hfüa bana sarılmış durumda olan N agual kadınla b irlikte yere yuvarlandım. Bir rüdaymış gibi , düşmeden önce a l n ı nda b i r yara aç t ı ğ ı m ı ayr ı m s a d ı m . K a n , g ö z l e r i n i n üzerinde b i rikmişti .

Don Juan ' l a don Genaro alel acele beni yerden kaldı r­d ı l ar. B en i tu t tu lar. Kr iz geç i riyor g i b i tüm bede n i m s ar­s ı l ıyordu . Kadın savaşçı lar N agual kadın ın çevres in i aldı lar; daha sonra odanın ortasında b ir s ıra hal inde durdular. Erkek­ler de onlara katı ld ı lar. B i r anda aralarında yoğun bir e lektrik akımı geçti . S ıra hal inde duran savaşç ı l ar dalgalandı l ar ve önümde durdular. Her bir i , � ı rayla gel ip, b ir süre önümde dur d u . Önce erkek haberc i l er, ard ından k ad ın haberc i l er, daha sonra erkek savaşçı lar ardından rüya görücüler, sonra iz sürücüler ve son olarak da, Nagual kadın önümden geçt i . Yanıma geldi ler, b irkaç saniye, veda etmek iç in yeterli b ir süre, karş ımda durdular ve daha sonra karanl ığ ın , b irdenbire odanı n i ç inde bel iri veren g izeml i yarığ ın iç ine g i rerek or­tadan kayboldular.

Don Juan e l iyle s ı rt ıma bastırarak dayaıı ı lmaz ıst ırabımı kısmen de o l sa ralı ;ı t lattı . Acımı anladığ ın ı . Nagual kadın la N agual adam a ra s ı n d ak i bağın kolayca anlaş ı l ab i lecek bır

350 KARTAL' IN ARMAGANI

�ey olmadığın ı söyled i . Bu bağ, Kartal ' ın öğretilerinin bir sonucu olarak var oluyordu; Bu iki insan bir araya geldikten sonra ayrıl ı rlarsa eğer, aralarında oluşan boşluğu doldurabil­men in olanağı yoktu; zira bu boşluk sosyal bir boşluk deği l , bu öğreti lerin bir sonucuydu.

Don Juan beni aş ırı sağ yönüme çev ireceğin i söyled i . Bunun yararlı , ancak geçici bir manevra olduğunu ; ş imdilik unutmama yard ımc ı o lacağ ı n ı , ancak a nı msamaya baş ­ladığımda duyacağım acımı dindiremeyeceğini belirt t i .

Don J uan ayrıc a bana anın ı sama ed imin in bütünüyle kavranamaz olduğunu söylemişt i . Gerçekte kavranamayan , savaşç ı lar ın s o l y a n bil inçlerinde uygulad ıkl arı etk i lqiıni hatırladığında durmayan, doğum anından başlayarak saydam bedenin beilcğc depoladığ ı her anıyı hatırlamayı sürdüren, kiş inin kend i kendini anımsaması edimidir.

Savaşçıların yüksek bil inç düzlemlerinde deneyimledik­leri dizgesel i l işkiler yalnızca ötek i benl iğin anı lar arac ı l ığıy­la kendini açmasını sağlamak için yapılan bir oyundu. Anım­sama sanatı, yalnızca savaşçı larla i lg i l i gibi görünse de , as­l ında her ins anın alem inde var olan b i r süreçt ir ; hepim iz dolaysız b içimde saydamlığ ımızın an ı larına girebi l iriz, an­cak bunun sonucunun ne olabileceği önceden kestirilemez.

Don J u an daha sonra bana, gün batımında oradan ay­rılacaklarını ve gitmeden önce benim için yapabilecekleri en son şeyin, zamanımın sürek l il iğ i iç inde bir açıklık, bir kesin­ti yaratmak olacağını söyledi . Bende sürekli l ik iç inde b ir bütün olduğum duygusunu uyandıran Karta l ' L ll yaydığ ı son­suz akıp bir müdaha lede bulunmak üzere beni derin b i r uçu ru m a fı r l a t acaklardı . B oş luğa a t l ay ı ş , norma l b i l i ı ı ı; düzeyinde bulunduğum bir anda başlayacaktı ve söylenene göre düşüş anında ik inc i d ikkat i m d izg inleri ele a lacak t ı ; uçurumun dibine vardığıındaysı\ ölmeyecek, tamamen ötek i ben l iğimin içine girmiş olacakt ı rn . Don Juan enerj im tüken­d iğ inde ötek i ben l ik ten ç ıkacağ ım ı , anc a k kend i m i , a t­ladığım uçurumun kenarında bulmayacağım ı belirtt i . Tah-

SORG UÇLU Y I L A N 3 5 1

ın ı n ı ne g ö re k e n d i m i e n s e v d i ğ i m yer n e re s i y s e , o r a d a b u l ac ak t ı m . B u , b e n d e k i z a m a n d u y g u s u n u n ak ı � ı n a b i r müdahale olacakt ı .

D a h a sonra a n i den ben i i terek tü m üy l e so l yan b i l i n c i m ­den ç ıkard ı . O an ı s d ı rab ı ı n ı , a m ac ı m ı , göre v im i u n u t t u m .

Ak�anı ü s tü gün bat ı m ın d a , Pa b l i t o , Ncstoı ve ben sarp b i r yamaç tan a�ağ ı a t l ad ı k . l\ agu a l ' ı n darbe.s i öy le .s i ne kes­k i n ve öyles i ne a c ı s ı z o l m u � t u k i . veda ed i� o lgusuna a i t h iç ­

b i r an ı , ö l ü m e ve ö lü ın o l m ayana doğru s ı çray ı ş ı n an l ık o l ­g u s u n u n s ı nı r l a rı n ı n ö te s i n e a � m a cl ı . U ç u ru m a a t Lı y ı ş t i r ­k ü t ü c ü y cl ü , an cak ö b ü r fı l e ın d e o l a n la r ı n y a n ı nd a s i l i k kal ı yordu .

Don J u aıı b e n i t a nı o larak kend i .s i n i n ve s a v a şç ı l a rı n ı n b i l i n ç l e r i n i t u t u � t ur d u k l a r ı <l ll uçuruma fı r l a t m ı � t ı . Rüyay ı and ı ran b i r görüm i�'. İnde , ö n ü mde s ı ra s ı ra i n s a n la r ı n hana

b a k t ı k l a r ı ıı ı gördü m . Ancak daha s o n r a bunun b oş l u ğ a at ­J ;ını : ık t i zer i nc cle ı ıey i m lccl i ğ i m çok s a y ı da k i görü ı ıı ya da sarın d i z i ler inden b i ri o lduğunu d ü� ü ml li m . Bu, yaşanan tüm olayın ü rkünç lüğü kar� ı s ında b ü y ü l e nen sağ b i l i nc i m i n üret­t iği gü�·süz bir yoru m d u y a l n ı zc a .

Bunun l a b i rl i k t e , sol yanımda, ö te k i b e n l i ğe g i rd iğ i m i lı i s secli yordunı . B u geç i� i n u s u m l a h i ç b i r i l i �k i s i y o k t u . Don

Jua ıı ' ın top lu l uğundaki sava�ç ı l ar, mu t lak ı ş ığ ın iç i nde kay­bol nıaclan, Karta l on l arı sa l ıverm ede n önce . be n i son s uz ! uğa

el e ğ i n s ü re n b i r an i ç i n yak a l anı ı ş Lı rcl ı . O n la r ı n , K<ı rt a l ' ı n

yayd ığ ı son s u z a k ı ş ı n i ç i nde b i r y c r l c rclc o l d u k l a rı n ı v e buraya u l aşamayacağ ı m ı b i l i yo rd u m . Don J uan ' l a don

Gen aro ' yu be k l i yor l a rd ı . Don . J u aıı ' ı n g rn b u ı ı b;ı � ı n a geç­t i ğ i n i görd ü m . Ondan sonra görd ü ğ ü m tek şey. giiky ü zü n e doğru y ükse len son derece yu ımı�ak b i r l ) l k ç izg is i o ld u . B i r

e s i n t i ı � ık kümes i n i n daralm as ına ve k ı v rı l ı ı ı a s 1 11 a y o l aç t ı . ! § ı k ç i zg i c: i n i ıı b i r ucunda , don J uan ' ı n b u l u n d u ğ u n o k tada güç lü b ! r p a rı l t ı vard ı . Tol tec el'sanes i n clek i s mg u ç l u y ı l a n ı düşündüm. Daha sonra ı ş ık l ar gözden kaybol du .