Embed Size (px)
Citation preview
UỶ BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
DỰ ÁN HỖ TRỢ CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC TỰ CHỦ (SAHEP)
KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG TÁI ĐỊNH CƯ (Dành cho cơ sở mới của Trường Đại Học Công Nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh
tại Phường Tân Chánh Hiệp, Quận 12)
Ngày 18 tháng 12 năm 2016
1
MỤC LỤC
MỤC LỤC .................................................................................................................................................... 1
ĐỊNH NGHĨA THUẬT NGỮ ...................................................................................................................... 4
TÓM TẮT ..................................................................................................................................................... 9
I. GIỚI THIỆU ........................................................................................................................................... 11
1.1 Giới thiệu Dự án ............................................................................................................................ 11
1.1.1 Mục tiêu Phát triển Dự án.......................................................................................................... 11
1.1.2 Đối tượng hưởng lợi dự án ........................................................................................................ 11
1.1.3 Mô tả Dự án ............................................................................................................................... 11
1.2 Tiểu dự án trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh........................................ 12
1.3 Mục tiêu của Kế Hoạch Hành Động Tái Định Cư (RAP) ......................................................... 13
II. PHẠM VI TÁC ĐỘNG CỦA DỰ ÁN VÀ BIỆN PHÁP GIẢM THIỂU ............................................. 14
2.1 Phạm Vi Tác Động của Dự Án .................................................................................................... 14
2.1.1 Hộ bị ảnh hưởng ........................................................................................................................ 14
2.1.2 Tác Động về đất ......................................................................................................................... 14
2.1.3 Ảnh hưởng về Nhà ở và Vật kiến trúc ........................................................................................ 15
2.1.4 Ảnh hưởng về Cây cối và Hoa màu: ........................................................................................... 16
2.1.5 Ảnh hưởng Kinh doanh .............................................................................................................. 16
2.1.6. Ảnh hưởng về Mồ mả ............................................................................................................... 16
2.1.7 Ảnh hưởng về Công trình Công cộng ......................................................................................... 16
2.1.8 Ảnh hưởng về Sinh kế ................................................................................................................ 16
2.1.9 Tác động tích lũy ........................................................................................................................ 17
2.1.10 Tác động tạm thời .................................................................................................................... 17
2.2 Biện pháp giảm thiểu .................................................................................................................... 17
III. THÔNG TIN KINH TẾ XÃ HỘI CỦA CỘNG ĐỒNG BỊ ẢNH HƯỞNG ....................................... 18
3.1 Mục đích của Khảo sát Kinh tế -Xã hội và Phương pháp khảo sát ....................................... 18
3.1.1 Mục đích..................................................................................................................................... 18
3.1.2 Phương pháp nghiên cứu ........................................................................................................... 18
3.2 Tình hình chung về Kinh tế - Xã hội của Khu vực Tiểu dự án ............................................... 19
3.3 Kết quả điều tra Kinh tế - Xã hội đối với hộ bị ảnh hưởng ...................................................... 21
3.3.1 Qui mô hộ................................................................................................................................... 21
2
3.3.2 Cấu trúc tuổi ............................................................................................................................... 21
3.3.3 Trình độ học vấn ........................................................................................................................ 21
3.3.4 Phân tích giới.............................................................................................................................. 22
3.3.5 Mức sống ................................................................................................................................... 24
3.3.6 Hộ dễ bị tổn thương ................................................................................................................... 27
3.3.7 Tác động đối với Sinh kế ............................................................................................................ 27
IV. PHỔ BIẾN THÔNG TIN, THAM VẤN VÀ THAM GIA ................................................................... 28
4.1 Mục tiêu phổ biến thông tin, tham vấn và tham gia .................................................................. 28
4.2 Các bên liên quan .......................................................................................................................... 28
4.3 Phương pháp phổ biến thông tin, tham vấn và tham gia ........................................................ 28
4.3.1 Phương pháp và Kỹ thuật........................................................................................................... 28
4.3.2 Phổ biến thông tin và tham vấn trong quá trình chuẩn bị dự án .............................................. 29
4.4. Cơ chế phổ biến thông tin, tham vấn và tham gia trong quá trình thực hiện RAP ............ 33
V. NGUYÊN TẮC VÀ CHÍNH SÁCH VỀ BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ VÀ PHỤC HỒI
SINH KẾ .................................................................................................................................................... 34
5.1 Nguyên tắc chung .......................................................................................................................... 34
5.1.1 Nguyên tắc bồi thường và hỗ trợ ............................................................................................... 34
5.1.2 Nguyên tắc Tái định cư .............................................................................................................. 34
5.2 Tiêu Chí Hợp Lệ Và Quyền Lợi ................................................................................................... 35
5.2.1 Tiêu Chí Hợp Lệ .......................................................................................................................... 35
5.2.2 Quyền lợi .................................................................................................................................... 36
5.3 Chính sách bồi thường và Hỗ trợ ............................................................................................... 36
5.3.1 Bồi thường các tác động vĩnh viễn ............................................................................................. 36
5.3.2 Chính sách bồi thường cho các tác động tạm thời (trong thời gian thi công) ........................... 42
5.3.3 Trợ cấp ....................................................................................................................................... 43
5.2.4 Chương trình phục hồi sinh kế ................................................................................................... 46
5.4 Ma trận Quyền lợi .......................................................................................................................... 47
VI. TỔ CHỨC THỰC HIỆN .................................................................................................................... 47
6.1 Trách nhiệm của các bên liên quan ............................................................................................ 47
6.2 Cập nhật RAP ................................................................................................................................ 51
6.2.1 Các vấn đề cần lưu ý khi cập nhật RAP ...................................................................................... 51
6.2.2 Phê duyệt RAP cập nhật ............................................................................................................. 51
6.3 Thực hiện RAP............................................................................................................................... 51
3
6.3.2 Bố trí Tái định cư ........................................................................................................................ 52
6.3.3 Hành động Giới .......................................................................................................................... 54
6.3.4 Chương trình Phục hồi Sinh kế .................................................................................................. 55
6.3.5 Kế hoạch thực hiện .................................................................................................................... 58
VII. CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI ................................................................................................. 59
7.1 Yêu cầu về cơ chế giải quyết khiếu nại ..................................................................................... 59
7.2 Quy trình giải quyết khiếu nại ...................................................................................................... 59
7.3 Quản lý khiếu nại & giám sát ....................................................................................................... 60
VIII. GIÁM SÁT VÀ ĐÁNH GIÁ .............................................................................................................. 61
8.1 Mục đích .......................................................................................................................................... 61
8.2 Giám sát nội bộ .............................................................................................................................. 61
8.2.1 Yêu cầu giám sát nội bộ ............................................................................................................. 61
8.2.2 Các chỉ số giám sát nội bộ chính ................................................................................................ 61
8.3 Giám sát độc lập ............................................................................................................................ 62
8.3.1 Mục tiêu ..................................................................................................................................... 62
8.3.2 Nhiệm vụ của tư vấn giám sát độc lập ....................................................................................... 62
8.3.3 Các chỉ số giám sát độc lập chính ............................................................................................... 63
8.3.4 Thời gian Giám sát Độc lập ........................................................................................................ 63
IX. CHI PHÍ VÀ NGÂN SÁCH ................................................................................................................. 63
PHỤ LỤC ................................................................................................................................................... 67
Phụ lục 1 – Ma trận quyền lợi ............................................................................................................ 68
Phụ lục 2 – Một vài ý kiến tham vấn của hộ bị ảnh hưởng (tổng hợp từ khảo sát Kinh tế xã
hội) .......................................................................................................................................................... 80
Phụ lục 3 – Các Chỉ số Giám sát và Đánh giá thực hiện RAP ..................................................... 81
Phụ lục 4 – Bản đồ vị trí dự án ........................................................................................................... 84
Phụ lục 5 – Phối cảnh khu vực xây dựng mà NHTG tài trợ ......................................................... 84
Phụ lục 6 – Bảng câu hỏi Khảo sát Kinh tế - Xã hội Hộ gia đình ................................................. 85
Phụ lục 7 – Một số hình ảnh hiện trường ...................................................................................... 100
Phụ lục 8 – Một số thông tin điển hình cần có trong Sổ thông tin dự án ................................... 101
4
ĐỊNH NGHĨA THUẬT NGỮ
Người bị ảnh hưởng
Là những người, do tác động trực tiếp của Dự án và không có sự
đồng ý hoặc quyền lựa chọn, bị (a) di dời hoặc mất nơi ở, (b) mất tài
sản hoặc tiếp cận tới tài sản, hoặc (c) mất nguồn thu nhập, hoặc
phương tiện sinh kế, dù họ có di dời tới nơi khác hay không.
Những người có đất nông nghiệp bị ảnh hưởng (vĩnh viễn
hoặc tạm thời) bởi Dự án;
Những người có đất ở/nhàbị ảnh hưởng một phần hoặc hoàn
toàn (vĩnh viễn hoặc tạm thời) bởi Dự án;
Những người có nhà thuê bị ảnh hưởng (vĩnh viễn hoặc tạm
thời) bởi Dự án;
Những người có kinh doanh, bao gôm nông nghiệp và phi
nông nghiệp, hoặc nơi làm việc bị ảnh hưởng (vĩnh viễn
hoặc tạm thời) bởi Dự án;
Những người có cây cối và hoa màu (hang năm và lâu năm)
bị ảnh hưởng bởi Dự án;
Những người có tài sản hoặc tiếp cận tài sản bị ảnh hưởng
hoặc hạn chế một phần hoặc hoàn toàn bởi Dự án;
Những người lấn chiếm khu vực an toàn công cộng (như
hành lang an toàn giao thông) thường là người nghèo và phụ
thuọc vào các hoạt động kinh doanh bán lẻ (tại khu vực hành
lang) cho các hoạt động tạo thu nhập.
Ngày khoá sổ
Là ngày cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành thông báo thu
hồi đất cho dự án liên quan (Khoản 1, điều 67 Luật Đất đai 2013)
và gửi tới tất cả các hộ bị ảnh hưởng được xác định. Đối với dự án
này, ngày khoá sổ là ngày 16/8/2016.
Với ngày khoá sổ thống kê này, người lấn chiếm khu vực dự án sau
ngày khoá sổ không có quyền nhận bồi thường, hoặc bất kỳ hình
thức hỗ trợ tái định cư nào.
Tiêu chuẩn hợp lệ
Là các tiêu chí được xây dựng phù hợp với Chính sách OP 4.12 của
Ngân hang Thế giới để xác định người bị ảnh hưởng dựa trên a) sở
hữu đất của người bị ảnh hưởng và b) mức độ tác động, bao gồm:
Những người có đất nông nghiệp bị ảnh hưởng (vĩnh viễn hoặc
tạm thời) bởi Dự án;
5
Những người có đất ở/nhàbị ảnh hưởng một phần hoặc hoàn
toàn (vĩnh viễn hoặc tạm thời) bởi Dự án;
Những người có nhà thuê bị ảnh hưởng (vĩnh viễn hoặc tạm
thời) bởi Dự án;
Những người có kinh doanh, bao gôm nông nghiệp và phi nông
nghiệp, hoặc nơi làm việc bị ảnh hưởng (vĩnh viễn hoặc tạm
thời) bởi Dự án;
Những người có cây cối và hoa màu (hang năm và lâu năm) bị
ảnh hưởng bởi Dự án;
Những người có tài sản hoặc tiếp cận tài sản bị ảnh hưởng hoặc
hạn chế một phần hoặc hoàn toàn bởi Dự án;
Những người lấn chiếm khu vực an toàn công cộng (như hành
lang an toàn giao thông) thường là người nghèo và phụ thuọc
vào các hoạt động kinh doanh bán lẻ (tại khu vực hành lang)
cho các hoạt động tạo thu nhập.
Những người thuê nhà ở.
Tái định cư
Bao gồm tất cả các thiệt hại trực tiếp về kinh tế và xã hội gây ra bởi
việc thu đất và hạn chế sự tiếp cận tài sản, cùng với các biện pháp
bồi thường và khắc phục hậu quả sau đó. Tái định cư không được
hạn chế ở sự di dời nhà ở. Tái định cư có thể, tùy từng trường hợp,
bao gồm (i) thu hồi đất và công trình trên đất, bao gồm cả các hoạt
động kinh doanh; (ii) di dời nhà cửa; và (iii) những biện pháp khôi
phục nhằm cải thiện (hoặc ít nhất là phục hồi) thu nhập và mức
sống của những người bị ảnh hưởng.
Chi phí Đầu tư vào đất
còn lại
Bao gồm các chi phí mà người sử dụng đất đã đầu tư vào đất (đối
với mục đích sử dụng đất) nhưng chưa phục hồi hết tại thời điểm
đất bị thu hồi. Chi phí này bao gồm các chi phí cho: a) đắp đất, b)
cải thiện độ phì của đất, chống xói mòn đất (cho mục đích nông
nghiệp), c) chuẩn bị nền (cho mục đích kinh doanh), d) đầu tư khác
cho phù hợp với mục đích sử dụng đất (theo quy định tại Điều 7 của
Quyết định số 23/2015/QĐ-UBND TP Hồ Chí Minh ban hành ngày
15 tháng năm 2015.
Chi phí thay thế
Mức bồi thường đủ thay thế tài sản đã mất và chi trả cho các chi phí
giao dịch, trong đó có thể bao gồm các loại thuế, phí, vận chuyển,
lao động v.v... liên quan đến đất đai và kiến trúc. "Chi phí thay thế"
6
được định nghĩa như sau: Đối với đất nông nghiệp, đó là giá trị thị
trường tại thời điểm trước dự án hoặc tại thời điểm thực hiện bồi
thường, tùy theo mức nào cao hơn của đất có tiềm năng sản xuất
tương đương hoặc có giá trị sử dụng tương đương nằm trong khu
vực gần diện tích đất bị ảnh hưởng, cộng thêm chi phí chuẩn bị đất
để đất có mức giá trị tương tự như mức của đất bị ảnh hưởng, cộng
thêm bất kỳ chi phí đăng ký hay thuế chuyển nhượng nào. Đối với
đất ở các khu vực đô thị, đó là giá trị thị trường của đất tại thời điểm
thực hiện bồi thường, có cùng diện tích và mục đích sử dụng, với
các công trình hạ tầng và dịch vụ tương đương hoặc tốt hơn, và nằm
gần mảnh đất bị ảnh hưởng, cộng thêm bất kỳ chi phí đăng ký hay
thuế chuyển nhượng nào. Đối với nhà ở và các công trình kiến trúc
khác, đó là giá thị trườngcủa nguyên vật liệu để xây nhà/công trình
thay thế với một diện tích và tiêu chuẩn kỹ thuật tương tự hay tốt
hơn nhà ở hay công trình bị ảnh hưởng, hoặc để sửa chữa một phần
của nhà/công trình bị ảnh hưởng, cộng thêm chi phí nhân công và
nhà thầu, cộng thêm chi phí đăng ký và thuế chuyển nhượng nếu có.
Quyền lợi Bao gồm gói bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được thiết kế cho
những người bị ảnh hưởng hợp lệ của dự án.
Chương trình phục hồi
sinh kế
Là các hoạt động được thực hiện nhằm hỗ trợ người bị ảnh hưởng
nặng do mất nguồn thu nhập hoặc phương tiện sinh kế nhằm phục
hồi thu nhập và mức sống bằng mức trước khi có dự án.
Các bên liên quan
Tất cả các cá nhân, nhóm, tổ chức và cơ quan có quan tâm và có
khả năng bị ảnh hưởng bởi dự án hoặc có khả năng tác động tới dự
án.
Hộ bị ảnh hưởng nặng Các hộ bị mất 20% (10% đối với hộ nghèo/cận nghèo/dễ bị tổn
thương) tổng diện tích đất và/hoặc phải tái định cư
Nhóm dễ bị tổn
thương
Những người bị ảnh hưởng do ảnh hưởng kinh tế và di dời bị ảnh
hưởng nặng nề hơn về tái định cư so với cộng đồng dân cư khác và
những người bị giới hạn do khả năng của họ yêu cầu được hỗ trợ để
phát triển lợi ích của họ từ dự án, bao gồm (i) hộ có phụ nữ làm chủ
hộ có người phụ thuộc; (ii) hộ gia đình chính sách; (iii) hộ
nghèo/cận nghèo được xác định bởi chuẩn nghèo quốc gia; (iv)
người không có đất; và (v) người già neo đơn.
7
8
9
TÓM TẮT
Kế hoạch Hành động Tái định cư này (sau đây gọi tắc là RAP) được chuẩn bị cho việc xây dựng
cơ sở mới của Đại Học Công Nghiệp TP Hồ Chí Minh (ĐHCN TP HCM). RAP gồm các thông
tin quan trọng về tác động của dự án; biện pháp giảm thiểu; phương án bồi thường; ma trận
quyền lợi; biện pháp phục hồi sinh kế cho các hộ bị ảnh hưởng nặng; tổ chức thực hiện; cơ chế
công bố thông tin, tư vấn và tham gia; cơ chế giải quyết khiếu nại; cơ chế giám sát và đánh giá;
và ước tính chi phí thực hiện RAP.
Qui mô tác động. Việc xây dựng các cơ sở mới của ĐHCN TP HCM tại phường Tân Chánh
Hiệp, Quận 12 thu hồi 267.019 m2 đất, trong đó diện tích đất nông nghiệp là 240.252m2, diện
tích đất ở là 19.399m2 và đất công là 7.367,7 m2. Việc thu hồi đất sẽ ảnh hưởng đến khoảng 331
hộ gia đình và một công ty (trong đó 263 hộ gia đình là chủ sở hữu đất, còn 68 hộ là hộ thuê nhà
ở trên gia đất người khác). Số hộ bị ảnh hưởng nặng là 230 (trong đó 182 hộ bị mất từ 10% diện
tích đất nông nghiệp trở lên và 82 hộ phải di dời). Số lượng hộ có kinh doanh bị ảnh hưởng là 38,
và số lượng hộ dễ bị tổn thương là 22 (có 2 người nghèo, 14 phụ nữ làm chủ hộ [có người phụ
thuộc], và 6 hộ thuộc diện gia đình chính sách). Bên cạnh đó, dự án cũng hoàn toàn và một phần
105 ngôi nhà, 27.751 m2 các loại cây trồng, 2.963 cây, và 31 ngôi mộ. Việc xây dựng trường
mới cũng có thể gây ra một số tác động tạm thời, làm ảnh hưởng môi trường, giao thông địa
phương, và các cơ sở kinh doanh lân cận. Các nỗ lực sẽ được thực hiện để tránh hoặc giảm thiểu
những tác động tạm thời bằng cách tìm các biện pháp xây dựng phù hợp.
Biện pháp giảm thiểu. Ngoài việc bồi thường về tài sản cho các hộ bị ảnh hưởng, ĐHCN TP
HCM còn nỗ lực thông qua các biện pháp khác, nhằm giảm thiểu những tác động bất lợi tiềm
tàng. Chẳng hạn, sẽ thông báo sớm cho những hộ bị ảnh hưởng về kế hoạch thu hồi đất (vd. 90
ngày đối với đất nông nghiệp và 180 ngày đối với đất ở) để hộ bị ảnh hưởng chủ động chuẩn bị.
Khu tái định cư sẽ được xây dựng gần nơi sinh sống hiện tại của hộ bị ảnh hưởng. Trong quá
trình tái định cư, hộ bị ảnh hưởng sẽ được tham vấn thường xuyên để thu thập ý kiến, làm cơ sở
tránh và giảm thiểu tác động tiêu cực. Hộ có kinh doanh ngay tại nhà sẽ được tạo điều kiện sinh
hoạt và kinh doanh cho đến khi nơi ở mới của họ đã hoàn chỉnh để chuyển đến. Nhà thầu thi
công cũng sẽ thực thi các biện pháp cần thiết để tránh tối đa các tác động tiêu cực trong suốt quá
trình thi công. Ban QLDA và cộng đồng cũng sẽ tích cực tham gia vào công tác giám sát để hạn
chế tối đa các tác động tiêu cực.
Khảo sát KT-XH - thu thập thông tin về a) dân số, b) nghề nghiệp, c) mức sống (gồm thu nhập,
chi tiêu, tín dụng, tình hình sức khỏe, vệ sinh môi trường, tình hình sủ dụng nước, quan hệ/tham
gia cộng đồng, d) tính dễ bị tỗn thương của hộ bị ảnh hưởng, e) tác động của dự án đối với tài
sản con người, kể cả tác động tích lũy của từng hộ, f) tham vấn với người dân về tác động của dự
10
án. Trên cơ sở Khảo sát KT-XH, các thông tin thu thập được phân tích để đánh giá tác động tiềm
tàng tổng thể của dự án để chuẩn bị các Ma Trận Quyền Lợi, và đề xuất định hướng thực hiện
chương trình phục hồi sinh kế. Chi tiết được trình bày ở Chương III.
Công bố thông tin, tham vấn cộng đồng và tham gia – hướng dẫn cách công bố thông tin,
tham vấn cộng đồng, và khuyến sự tham gia của người dân để đảm bảo thông tin trao đồi hiệu
quả giữa chủ dự án và các bên liên quan của dự án. Việc trao đổi thông tin hiệu quả cũng nhằm
đảm bảo người bị ảnh hưởng và nhóm không bị ảnh hưởng hiểu rõ mục đích tiểu dự án, tác động
tích cực cũng như tiêu cực của tiểu dự án, cũng như chính sách về tái định cư không tự nguyện.
Hướng dẫn này cũng nhằm đảm bảo người bị ảnh hưởng tham gia vào tất cả các giai đoạn của
quá trình thực hiện kế hoạch tái định cư và có thể tiếp cận tất cả các thông tin dự án và phản hồi
ý kiến của họ - hỗ trợ công tác thiết kế tiểu dự án và tìm các biện pháp giảm nhẹ tác động tiêu
cực của dự án.
Các nguyên tắc và Chính sách bồi thường, Hỗ trợ, Tái định cư và Phục hồi Sinh kế – thiết
lập nguyên tắc, chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và phục hồi sinh kế đối với hộ bị ảnh
hưởng. Phần này trình bày chi tiết thông tin về chính sách bồi thường, các biện pháp hỗ trợ và
phục hồi sinh kế.
Tổ chức thực hiện – trình bày trách nhiệm của các bên liên quan của dự án, bao gồm các bước
chuẩn bị, cập nhật và thực hiện RAP.
Cơ chế giải quyết khiếu nại – hướng dẫn cách giải quyết các khiếu nại có thể phát sinh trong
trình thực hiện RAP.
Giám sát và đánh giá – mô tả cách theo dõi và đánh giá quá trình thực hiện RAP. Phần này
cũng hướng dẫn ngắn gọn cách thực hiện công tác giám sát nội bộ và giám sát độc lập.
Chi phí và ngân sách – cung cấp dự toán chi phí và bố trí ngân sách cho việc thực hiện RAP.
11
I. GIỚI THIỆU
1.1 Giới thiệu Dự án
1.1.1 Mục tiêu Phát triển Dự án
Mục tiêu phát triển của dự án (PDO) là nâng cao chất lượng nghiên cứu, giảng dạy và quản lý tại
các trường đại học được lựa chọn và tăng cường quản lý hệ thống giáo dục đại học.
1.1.2 Đối tượng hưởng lợi dự án
Đối tượng hưởng lợi trực tiếp của Dự án gồm: (i) hơn 30.000 sinh viên của Học viện Nông
nghiệp Việt Nam (VNUA), Đại học Bách khoa (HUST) và Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ
Chí Minh (IUH); (ii) 3.000 giảng viên và nhà nghiên cứu từ VNUA, HUST, và IUH – sẽ hưởng
lợi các hỗ trợ và cơ sở nghiên cứu với chất lượng tốt hơn; (iii) 500.000 sinh viên và giảng viên từ
các trường đại học khác nhau được hưởng lợi từ việc tiếp cận thư viện kỹ thuật số được phát
triển trong khuôn khổ dự án; (iv) các Bộ và Ủy Ban Nhân Dân các Tỉnh có thể truy cập Hệ thống
Thông tin Quản lý Giáo dục Đại học (HEMIS) cập nhật và toàn diện; và (v) cán bộ thuộc Bộ
Giáo dục và Đào tạo.
Người hưởng lợi gián tiếp là những đơn vị sử dụng nguồn lực và hợp tác với các trường đại học
trên trong công tác nghiên cứu và giáo dục. Ngoài ra, một số nông dân cũng sẽ được hưởng lợi từ
công nghệ mới được chuyển giao bởi các nhà nghiên cứu thuộc Học viện Nông nghiệp Việt
Nam.
1.1.3 Mô tả Dự án
Tham gia hưởng lợi dự án gồm có bốn trường đại học: Học viện Nông nghiệp Việt Nam
(VNUA), Đại học Bách khoa (HUST), Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh (IUH) tọa
lạc tại Quận 12, thành phố Hồ Chí Minh. Dự án bao gồm ba hợp phần nhằm hỗ trợ thực hiện
chính sách tự chủ đại học của Chính phủ Việt Nam.
Hợp phần 1: Tăng cường các trường đại học tự chủ kiểu mẫu- US$153,6 triệu
Hợp phần này sẽ hỗ trợ các trường đại học tự chủ được lựa chọn bằng cách tăng cường sự liên
quan và chất lượng giáo dục và nghiên cứu. VNUA, HUST và IUH đã được xác định là đối
tượng hưởng lợi của dự án. Mỗi trường đại học sẽ thực hiện các hợp phần độc lập như sau.
Tiểu hợp phần 1: VNUA – viện nghiên cứu và giáo dục nông nghiệp hàng đầu tại Việt Nam.
Tiểu hợp phần 2: HUST – viện giáo dục và nghiên cứu khoa học và kỹ thuật hàng đầu Việt Nam.
Tiểu hợp phần 3: IUH –tổ chức giáo dục và nghiên cứu kiểu mẫu trong khoa học và công nghệ theo
định hướng thực tế tại Việt Nam
12
Hợp phần 2: Hỗ trợ toàn ngành về hệ thống thông tin quản lý (MIS) và thư viện đại học –
US$15,4 triệu
Hợp phần này sẽ hỗ trợ (i) phát triển thư viện điện tử cho các ngành khoa học xã hội để tất cả các
trường đại học với các ngành khoa học xã hội và kinh tế được hưởng lợi. Tiểu hợp phần này sẽ
được quản lý bởi Trường Đại học Kinh tế quốc dân; và (ii) phát triển một hệ thống thông tin
quản lý đối với các tổ chức giáo dục đại học (được quản lý bởi Cục CNTT Bộ GD-ĐT). Hệ
thống này là cần thiết để tương thích với các hệ thống quản lý hiện tại của các tổ chức giáo dục
đại học tại Việt Nam để tiết kiệm chi phí trong việc nhập dữ liệu và giám sát.
Hợp phần 3: Quản lý dự án, chia sẻ kiến thức và Giám sát & Đánh giá- US$1,5 triệu
Hợp phần này sẽ được quản lý bởi Bộ GD-ĐT để giám sát toàn bộ dự án và mở rộng ảnh hưởng
đến toàn ngành. Hợp phần này sẽ hỗ trợ cho việc xem xét và cập nhật các chính sách về giáo dục
đại học, cải thiện các trung tâm kiểm định chất lượng hiện tại và thông tin liên lạc của dự án và
chia sẻ kiến thức. Việc giám sát và đánh giá tổng thể của dự án và kiểm toán độc lập cũng sẽ
được tài trợ trong hợp phần này.
1.2 Tiểu dự án trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh
Thực hiện Quyết định số 11181/BCT-KH 20/11/2012 của Bộ trưởng Bộ Công Thương về việc
chủ trương lập dự án đầu tư xây dựng của Trường Đại học Công nghiệp Tp. Hồ Chí Minh tại
phường Tân Chánh Hiệp, quận 12, Trường Đại học Công nghiệp Tp. Hồ Chí Minh đã tiến hành
một số công việc triển khai thực hiện. Ủy ban Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đã ra Văn bản
số 4649/UBND-ĐTMT ngày 03/9/2013 chấp thuận địa điểm xây dựng Trường Đại học Công
nghiệp Tp. Hồ Chí Minh tại quận 12, ngày 02 tháng 7 năm 2014 UBND thành phố Hồ Chí Minh
ra quyết định số 3294/QĐ-UBND phê duyệt điều chỉnh cục bộ đồ án điều chỉnh quy hoạch chi
tiết xây dựng đô thị (Quy hoạch phân khu) tỷ lệ 1/2000 Khu dân phường Tân Chánh Hiệp (khu
1) Quận 12 (quy hoạch sử dụng đất – kiến trúc – Giao thông), trong đó đã xác định địa điểm và
một số chỉ tiêu sử dụng đất của khu đất xây dựng Trường.
Từ những phân tích thực trạng và nhu cầu trên cho thấy sự cần thiết và cấp thiết xây dựng cơ sở
vật chất nhằm cơ bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của một cơ sở học thuật chuyên nghiệp, đào tạo
bài bản nhân lực chất lượng cao cho ngành công thương nói riêng và toàn khu vực phía nam nói
chung.
Trước yêu cầu cấp thiết này, Trường Đại học Công nghiệp Tp. Hồ Chí Minh để xuất dự án với
mục tiêu chung là: “Nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học đáp ứng yêu cầu thị
trường trong nước và khu vực, phục vụ công cuộc công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước và
thực hiện thắng lợi chiến lược phát triển công nghiệp Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm
2035 của Chính phủ”. Tuy nhiên, do nguồn lực còn hạn chế, việc sử dụng nguồn vốn của WB,
làm cơ sở đầu tiên giúp Nhà trường nâng cao một bước đáng kể về các điều kiện đảm bảo chất
13
lượng đào tạo các ngành trọng điểm, làm nền tảng cho việc thực hiện thành công chiến lược phát
triển của trường, của ngành Công Thương.
Cơ sở mới ngoài việc xây dựng các tòa nhà các khoa và lắp đặt các thiết bị mới còn cần lắp đặt
và đồng bộ hóa một số thiết bị thí nghiệm, thực hành hiện có tại các khoa chuyên ngành của nhà
trường.
Trong 3 hợp phần, hợp phần 1 sẽ gây ra tác động thu hồi đất để phục vụ việc xây dựng cơ sở mới
của trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh (IUH) - tại phường Tân Chánh Hiệp,
quận 12.
1.3 Mục tiêu của Kế Hoạch Hành Động Tái Định Cư (RAP)
Theo yêu cầu của chính sách Tái định cư không Tự nguyện của NHTG (OP 4.12, do việc xây
dựng cơ sở mới của trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh (IUH) tại phường Tân
Chánh Hiệp, quận 12, cần thu hồi đất để phục vụ việc xây dựng công trình, nên Kế hoạch Hành
động Tái định cư này được chuẩn bị theo yêu cầu kỹ thuật của Khung chính sách Tái định cư của
dự án và theo chính sách Tái định cư không tự nguyện (OP 4.12) của NHTG.
Các nguyên tắc được vận dụng xuyên suốt đối với công tác tái định cư là:
1) Trong trường hợp có thể, cần tránh các tác động tiêu cực có thể xảy ra khiến người dân
phải di dời, ảnh hưởng đến các hoạt động kinh tế. Trong trường hợp không thể tránh
khỏi, cần đưa ra các biện pháp giảm thiểu sau phù hợp – như chọn một thiết kế dự án,
hoặc kỹ thuật, công nghệ, hoặc lựa chọn một địa điểm công trình phù hợp. Khi không thể
tránh khỏi, các tác động đó cần được giảm thiểu.
2) Nếu yêu cầu tái định cư là không thể tránh khỏi, các hoạt động tái định cư phải được hình
thành và thực hiện như một phần không thể tách rời của dự án, cung cấp đầy đủ các
nguồn lực đầu tư để người di dời bởi dự án được hưởng những lợi ích của dự án; và
3) Tất cả những người bị ảnh hưởng dự án sẽ được tham vấn đầy đủ và ý nghĩa, và có cơ hội
tham gia vào quá trình lập kế hoạch và thực hiện các chương trình tái định cư.
Kế hoạch Hành động Tái định cư cũng đặt mục tiêu:
i. Đảm bảo đời sống của người bị ảnh hưởng không bị suy giảm/nghèo hơn do tác đông của
việc thu hồi đất, thu hồi tài sản và tái định cư do thực hiện dự án.
ii. Tất cả những người bị ảnh hưởng đều biết và sử dụng được cơ chế giải quyết khiếu nại
của dự án khi họ cần.
iii. Đảm bảo quá trình tái định cư thực hiện thông qua cơ chế tham vấn rõ ràng, minh bạch
theo kế hoạch rõ ràng và có sự đồng thuận giữa người bị ảnh hưởng và Chủ đầu tư.
iv. Đảm bảo người bị ảnh hưởng nhận được hỗ trợ cần thiết như hỗ trợ về di chuyển, nhà
tạm cư, nhà, hỗ trộ tập huấn nâng cao năng lực.
14
II. PHẠM VI TÁC ĐỘNG CỦA DỰ ÁN VÀ BIỆN PHÁP GIẢM THIỂU
2.1 Phạm Vi Tác Động của Dự Án
2.1.1 Hộ bị ảnh hưởng
Dư án sẽ ảnh hưởng khoảng 331 hộ gia đình, trong đó 263 hộ là hộ đang sử dụng đất, 68 hộ thuê
nhà ở trên đất, và một công ty1. Tổng số hộ ảnh hưởng nặng dự kiến là 230 hộ, bao gồm hộ sẽ
mất đất nông nghiệp trên 10% và 82 hộ sẽ tái định cư. Tổng số hộ bị ảnh hưởng kinh doanh là 38
hộ. Số hộ bị dễ bị tổn thương là 22 hộ (2 hộ nghèo, 12 hộ có phụ nữ là chủ hộ gia đình có người
phụ thuộc, 6 hộ thuộc diện chính sách xã hội). Các hộ bị ảnh hưởng bởi dự án Trường ĐHCN TP
HCMC được tóm tắc trong bảng dưới đây:
Bảng 1– Phân loại Tác Động đối với hộ có đất
Số hộ ảnh hưởng nặng kinh
doanh
hộ bị
dễ bị
tổn
thương
Hộ bị
ảnh
hưởng
nhẹ
Hộ
thuê
nhà ở
trên
đất
Tổng
Mất đất
nông
nghiệp
từ 10-
70% (hộ
dễ bị
tổn
thương)
Mất đất
nông
nghiệp
20-70%
Mất
đất
nông
nghiệp
>70%
Tái
định
cư
Tổng Số hộ Số
người
4 11 167 82 230 38 22 2 68 231 1,451
2.1.2 Tác Động về đất
Đất bị ảnh hưởng:
Việc xây dựng cơ sở mới của trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh (IUH) tại
phường Tân Chánh Hiệp, quận 12 sẽ ảnh hưởng 267.019m2 đất, trong đó:
Đất ở: 19.399 m2
(108 hộ).
Đất nông nghiệp: 240.252m2 (178 hộ), trong đó:
o Đất trồng cây hàng năm: 129.487m2 (
153 hộ).
o Đất trồng cây lâu năm: 110.765 m2
(25 hộ).
1 Công ty này sở hữu 4,090.8m
2 đất nông nghiệp trong tình trạng đang bỏ không.
15
Đất công cộng: 7.367,7m2 là đất kênh mương và đất đang là đường giao thông (đường
Tân Chánh Hiệp 10). Toàn bộ diện tích đất công công này vẫn để nguyên (không thu
hồi).
Bảng 2 – Phân loại đất
Phường Đất ở
(m2)
Đất nông nghiệp (m2) Đất
công
cộng
(kênh
mương
+
đường
giao
thông)
Tổng
diện
tích
(m2)
Pháp lý đất
Đất
trồng
cây hàng
năm
Đất trồng
cây lâu
năm
Có
GCNQSDĐ
hoặc đủ
điều kiện
được cấp
Không có
GCNQSDĐ
Tân
Chánh
Hiệp
19.399 129.487 110.765 7.367,7 267.019 94.3%
(248 hộ)
5.7%
(15 hộ)
Tình trạng pháp lý đất
Có 94.3 % hộ bị ảnh hưởng (248 hộ) có Giấy Chứng Nhận Quyền Sự Dụng Đất, và ), hoặc đủ điều
kiện được cấp. Số còn lại (5.7%, 15 hộ) không có Giấy Chứng Nhận Quyền Sự Dụng Đất
2.1.3 Ảnh hưởng về Nhà ở và Vật kiến trúc
Nhà ở: Dự án dự kiến thu hồi 13.096m2 diện tích nhà ở. Hầu hết nhà ở bị ảnh hưởng là nhà cấp 4,
chiếm tỷ lệ 83.8% tổng số nhà bị ảnh hưởng. Qui mô ảnh hưởng nhà không đồng đều – tùy nhà.
Tình trạng pháp lý của nhà ở: Kết quả khảo sát cho thấy 81,53% tổng số hộ bị ảnh hưởng xây
nhà trên đất ở. Số còn lại cất nhà trên đất nông nghiệp (9 hộ) và đất thuê (2 hộ).
Mục đích sử dụng nhà: Hầu hết các hộ có nhà bị ảnh hưởng (71,4%, 75 hộ) đều đang sử
dụng nhà để ở. 11 hộ (10,5%) đang cho thuê nhà. 2 hộ vừa ở vừa kết hợp kinh doanh (1,9%). 4
(3,8%) hộ đang sử dụng nhà chỉ cho mục đích kinh doanh.
Vật kiến trúc đi cùng với nhà bị ảnh hưởng: Ngoài nhà, một số vật kiến trúc gắn liền với nhà
cũng bị ảnh hưởng, trong đó có nhà thờ họ Trần cũng có khả năng bị ảnh hưởng.
Bảng 3 – Tóm tắc diện tích nhà ở và vật kiên trúc bị ảnh hưởng
Diện tích Bếp Nhà vệ Nhà thờ Mồ mả Giến Đồng hồ Đồng Đường Hàng Bồn Sân
16
nhà bị
ảnh
hưởng
(m2)
(m2) sinh
(unit)
họ g điện hồ
nước
nước
(m2)
rào
(m)
chứa
nước
(m2)
13.096 271 10 1 31 44 31 11 526 426 28 1.029
2.1.4 Ảnh hưởng về Cây cối và Hoa màu:
Tổng diện tích hoa màu bị ảnh hưởng là 27.751m2, gồm diện tích trồng cỏ voi, mía đường, rau
muống, khổ qua….Khoảng 2.963 cây trồng cũng bị ảnh hưởng, gồm dừa, ổi, táo, xoài, chuối,
mãng cầu, mít, mận, sa kê.
2.1.5 Ảnh hưởng Kinh doanh
Có 38 hộ kinh doanh bị ảnh hưởng. Trong số này, chỉ có 9 hộ có giấy phép kinh doanh và có
đóng thuế. Số còn lại (29 hộ) không đóng thuế. Những hộ không đóng thuế là là hộ buôn bán
nhỏ, như tiệm may, tiệm hớt tóc, cho thuê phòng trọ, bán tạp hóa, bán cà phê, sửa xe. Trong 38
hộ bị ảnh hưởng, có 29 hộ bị ảnh hưởng vĩnh viễn do đất bị thu hồi và phải tái định cư nơi khác.
Số còn lại chỉ bị ảnh hưởng tạm thời
2.1.6. Ảnh hưởng về Mồ mả
31 ngôi mộ sẽ bị ảnh hưởng. Việc di dời mộ sẽ được tiến hành sau khi tham vấn đầy đủ với chủ
hộ để việc cải táng diễn ra theo phong tuc tập quán của địa phương, và của từng cá nhân hộ bị
ảnh hưởng. Các hộ có mộ bị ảnh hưởng sẽ được bồi thường tiền để a) mua đất cải táng, b) đào,
bốc, c) di chuyển, d) cải táng, e) xây lại mộ, và f) các chi phí hợp lý khác phù hợp với phong tuc
tập quán địa phương.
2.1.7 Ảnh hưởng về Công trình Công cộng
7.367,7m2 là đất kênh mương và đất đang là đường giao thông (đường Tân Chánh Hiệp 10) sẽ bị
ảnh hưởng. Toàn bộ diện tích đất công công này vẫn để nguyên (không thu hồi) và không bồi
thường theo thỏa thuận giữa chính quyền địa phương và trường ĐHCN TP HCM.
2.1.8 Ảnh hưởng về Sinh kế
Về đất nông nghiệp, mặc dù có 182 hộ được xem là ảnh hưởng nặng (do mất đất nông nghiệp
trên 20%, hay trên 10% đối với hộ nghèo/hộ dễ bị tổn thương), hầu hết những hộ này không bị
ảnh hưởng về thu nhập từ đất nông nghiệp do ho không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nữa. Chỉ
có 12 hộ là còn sử dụng đất trồng hoa màu tăng thu nhập. Những hộ còn lại đều trồng cây lâu
năm để giữ đất. Những hộ bị ảnh hưởng nặng mà đang sử dụng đất để canh tác sẽ được tham gia
Chương Trình Phục Hồi Thu Nhập.
17
Đối với 29 hộ bị hưởng về nhà ở và kinh doanh tại nhà, những hộ này sẽ được tham gia Chương
Trình Phục Hồi Thu Nhập do không những bị ảnh hưởng về nhà ở, phải tái định cư, mà còn bị
ảnh hưởng kinh doanh và cần thiết lập lại kinh doanh sau khi chuyển sang nơi ở mới.
Đối với hộ bị hưởng tích lũy – ví dụ như hộ vừa mất nhà, đất ở, vừa mất kinh doanh thì sẽ được
tham vấn bổ sung trong giai đoạn sau khi họ đã rõ tác động đối với gia đình họ và quyết định
chọn phương án tái định cư phù hợp.
2.1.9 Tác động tích lũy
Trong tổng số 331 hộ bị ảnh hưởng, có 75 hộ sẽ chịu tác động tích lũy và dự kiến những hộ này
sẽ gặp khó khăn trong quá trình tái định cư và phục hồi thu nhập.
o 5 hộ mất nhà ở + đất nông nghiệp + thu nhập từ trên đất nông nghiệp
o 29 hộ mất nhà ở + kinh doanh
o 10 hộ mất đất nông nghiệp + kinh doanh
o 27 hộ mất đất ở + kinh doanh
o 4 hộ tái định khi thuộc diện gia đình dễ bị tổn thương
Các hộ trên sẽ tham gia Chương trình phục hồi sinh kế.
2.1.10 Tác động tạm thời
Trong quá trình thi công, nếu công tác thi công phát sinh nhu cầu sử dụng đất tạm thời để phục
vụ lán trại, bãi tập kết vật liệu … thì những hộ có đất bị ảnh hưởng sẽ được bồi thường trong suốt
thời gian bi ảnh hưởng đó. Khi trao trả lại đất, nhà thầu sẽ khôi phục mặt bằng như trước cho hộ
bị ảnh hưởng.
Trong trường hợp công tác thi công công trình làm ảnh hưởng việc kinh doanh của những hộ ở
ngoài phạm vi dự án, làm ảnh hưởng đến thu nhập từ kinh doan của họ thì những hộ đó sẽ được
bồi thường thu nhập bị mất trong suốt thời gian kinh doanh của họ bị ảnh hưởng.
2.2 Biện pháp giảm thiểu
ĐHCN TP HCM đã nỗ lực nhằm giảm thiểu các tác động thu hồi đất và tái định cư. Đối với các
trường hợp thu hồi đất không thể tránh được, dự án sẽ bồi thường thiệt hại về tài sản cũng như về
thu nhập cho những hộ bị ảnh hưởng. Việc bồi thường sẽ thực hiện dựa trên các nguyên tắc đề ra
trong Khung Chính sách này (Xem phần III dưới đây). Ngoài việc bồi thường, các hộ bị ảnh
hưởng nặng sẽ được hỗ trợ tài chính để hỗ trợ quá trình tái định cư, xây lại nhà. Các hộ này cũng
có quyền tham gia Chương trình Phục hồi Sinh kế được thiết kế dựa trên nhu cầu của chính họ
để có thể phục hồi sinh kế nhanh chóng.
Ngoài bồi thường và hỗ trợ, đơn vị thực hiện giải phóng mặt bằng cũng sẽ thực hiện các biện
pháp khác nhằm giảm thiểu các tác động tiêu cực. Chẳng hạn, đối những các hộ bị ảnh hưởng, hộ
18
BAH sẽ được thông báo sớm về kế hoạch thu hồi đất (vd. báo trước 90 khi thu hồi đất nông
nghiệp, và 180 ngày khi thu hồi đất ở). Khu tái định cư sẽ được xây dựng gần nơi sinh sống hiện
tại của hộ bị ảnh hưởng. Trong quá trình tái định cư, hộ bị ảnh hưởng sẽ được tham vấn thường
xuyên để thu thập ý kiến, làm cơ sở tránh và giảm thiểu tác động tiêu cực. Hộ có kinh doanh
ngay tại nhà sẽ được tạo điều kiện sinh hoạt và kinh doanh cho đến khi nơi ở mới của họ đã hoàn
chỉnh để chuyển đến. Nhà thầu thi công cũng sẽ thực thi các biện pháp cần thiết để tránh tối đa
các tác động tiêu cực trong suốt quá trình thi công. Ban QLDA và cộng đồng cũng sẽ tích cực
tham gia vào công tác giám sát để hạn chế tối đa các tác động tiêu cực.
III. THÔNG TIN KINH TẾ XÃ HỘI CỦA CỘNG ĐỒNG BỊ ẢNH
HƯỞNG
3.1 Mục đích của Khảo sát Kinh tế -Xã hội và Phương pháp khảo sát
3.1.1 Mục đích
Mục đích của Khảo sát Kinh tế -Xã hội nhằm hiểu được bối cảnh chung của khu vực tiểu dự án
và tình hình Kinh tế -Xã hội (KT-XH) của những hộ bị ảnh hưởng. Thông tin thu thập từ cuộc
khảo sát này cũng giúp xây dựng Kế Hoạch Hành Đông tái định cư và thiết kế các biện pháp
phục hồi sinh kế sao cho phù hợp vối thực tế về KT-XH đối với những hộ bị ảnh hưởng nhằm
đảm bảo tính bền vững đới với các quyền lợi của những hộ bị ảnh hưởng.
Khảo sát KT-XH cũng thu thập thông tin về a) dân số, b) nghề nghiệp, c) mức sống (gồm thu
nhập, chi tiêu, tín dụng, tình hình sức khỏe, vệ sinh môi trường, tình hình sủ dụng nước, quan
hệ/tham gia cộng đồng, d) tính dễ bị tỗn thương của hộ bị ảnh hưởng, e) tác động của dự án đối
với tài sản con người, kể cả tác động tích lũy của từng hộ, f) phản hồi từ người dân về tác động
của dự án và biện pháp giảm thiểu, g) khả năng phục hồi sinh kế, h) mong muốn của hộ bị ảnh
hưởng về các phương án tái định cư, và i) ủng hộ của họ đối với dự án.
3.1.2 Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp hỗn hợp. Là phương pháp sử dụng kỹ thuật phân tích định tính và định lượng để
nâng cao giá trị và độ tin cậy của thông tin thu thập. Kỹ thuật phân tích định lượng được áp dụng
cho khảo sát KT-XH và Kỹ thuật phân tích phân tích định tính dùng trong các cuộc thảo luận
nhóm, phỏng vấn sâu các cá nhân, họp cộng đồng để thu thập được những thông tin mà khảo sát
KT-XH không thu thập được. Ngoài ra, quan sát hiện trường cũng được thực hiện trước khi tiến
hành khảo sát thực tế. Khảo sát thực tế đã tiến hành trong tuần thứ nhất tháng 9 năm 2916 (gồm
các công việc là quan sát hiện trường, chụp ảnh, hỏi chuyện người dân. Từ 28/9 đến 20/10/2016
tiến hành khảo sát KT-XH, thảo luận nhóm, phỏng vấn sâu cá nhân.
Cỡ mẫu và cách lấy mẫu.
19
Sample size and sampling. Cỡ mẫu dùng cho khảo sát KT-XH là 200 hộ, chiếm 60,4% tổng số
hộ bị ảnh hưởng dự kiến (331 hộ). Kỹ thuật lấy mẫu phân tầng được sử dụng nhằm nâng cáo tính
đại diện cho các nhóm thuộc các loại ảnh hưởng khác nhau. Mẫu tập trung vào nhóm bị ảnh
hưởng nặng do nhóm này chiềm đa số. Nhóm bị ảnh hưởng nặng gồm a) hộ bị mất đất nông
nghiệp từ hơn 20% trở lên, b) hộ mất nhà ở và c) hộ bị ảnh hưởng kinh doanh, d) hộ nghèo/dễ bị
tổn thương, và e) hộ bị ảnh hưởng tích lũy (vd. mất nhà ở, phải tái định cư, mất kinh doanh…)
Phân tích số liệu. Thông tin thu thập từ khảo sát KT-XH được phần tích bằng phần mêm SPSS.
Thông tin định tính thu thập từ các cuộc họp cộng đồng, thảo luận nhóm…) được phân tích theo
chủ đề. Tính xác thực của thông tin được kiểm định bằng hai hình thức: phương pháp phân tích,
và nguồn dữ liệu để nâng cao độ chính xác và độ tin cậy của kết quả nghiên cứu.
3.2 Tình hình chung về Kinh tế - Xã hội của Khu vực Tiểu dự án
Tiểu dự án cơ sở mới của trường ĐHCN TP HCM tọa lạc tại Phường Tân Chánh Hiệp, Quận 12,
Thành phố Hồ Chí Minh. Diện tích của toàn bộ khu vực Tiểu dự án là 267.019 m2.
Quận 12.
Quận 12 nằm phía Tây Bắc Thành phố Hồ Chí Minh với vị trí địa lý như sau: Phía Bắc giáp
huyện Hóc Môn; phía Đông giáp tỉnh Bình Dương, Quận Thủ Đức; phía Nam giáp quận Tân
Bình, Gò Vấp, Bình Thạnh; phía Tây giáp huyện Bình Tân; xã Bà Điểm. Quận có một phần
đường QL1 A đi qua. Phía đông có Sông Sài Gòn là một nhánh đường thủy quan trọng.
Quận 12 có diện tích tự nhiên là 5.274,89 héc ta, gồm 11 Phường: Thạnh Xuân, Hiệp Thành,
Thới An, Thạnh Lộc, Tân Chánh Hiệp, Tân Thới Hiệp, An Phú Đông, Trung Mỹ Tây, Tân Thới
Nhất, Đông Hưng Thuận, Tân Hưng Thuận. Quận có 395.790 nhân khẩu. Cơ cấu kinh tế của
Quận gồm bao cột chính: dịch vụ, công nghiệp, và nông nghiệp. Thu nhập chính của Quận chủ
yếu từ kinh doanh – dịch vụ. Khu vực kinh tế này chiếm 68,54% tổng thu nhập của Quận và có
tốc độ tăng trưởng hành năm là 20,44%. Tổng thu nhập của Quận năm 2015 là 4.700 tỷ đồng.
Với tốc độ đô thị hóa ngày cành nhanh của Quận, dự kiến thu nhập của Quận từ ngày kinh doanh
– dịch vụ và công nghiệp sẽ gia tăng đáng kể trong khi tỷ trọng thu nhập từ nông nghiệp theo qui
hoạch sẽ giảm từ 18% như hiện nay xuống còn 0.25% vào năm 2020.
Hiện có tổng cộng 8.926 doanh nghiệp đang hoạt động tại địa bàn Quận (16 trong số này là doan
nghiệp lớn với hơn 500 công nhân). Số lượng cơ sở kinh doanh tư nhân lớn (14.045 cơ sở). Hoạt
động hiệu quả từ các doanh nghiệp này đã mang lại cho Quận một nguồn thu nhập lớn – chủ yếu
từ dịch vụ và công nghiệp – góp phần giúp Quận làm tốt công tác giảm nghèo.
Phường Tân Chánh Hiệp
Điều kiện tự nhiên. Phường Tân Chánh Hiệp là phường đang trên đà đô thị hóa nằm ở hướng
Tây Bắc của thành phố Hồ Chí Minh, phía Tây giáp phường Trung Mỹ Tây và xã Trung Chánh,
20
phía Đông giáp phường Hiệp Thành, Tân Thới Hiệp, phía Nam giáp phường Đông Hưng Thuận
và phía Bắc giáp xã Thới Tam Thôn. Phường có diện tích tự nhiên là 421,37 ha. Trong đó, diện
tích đang sử dụng là 310 ha, gồm 144ha là đất thổ cư, 6,7ha là đất công cộng, 44,8ha là đất nông
nghiệp và cây xanh, 33,6 ha đất giao thông và 86ha là đất phục vụ công nghiệp và các mục đích
khác.
Dân số. Dân số của phường hiện nay hơn 50.000 nhân khẩu (tăng từ 43.415 năm 2006), trong đó
số nhân khẩu thường trú khoảng 25.000 nhân khẩu và khoảng hơn 50% dân số còn lại là nhân
dân ở các vùng trên cả nước và nước ngoài đến sinh sống và làm việc trên địa bàn phường.
Tình ngưỡng và Dân tộc. Về tính ngưỡng, có các tôn giáo như Phật giáo, Công giáo, Cao Đài,
Tin Lành và một số tôn giáo khác, nhìn chung hoạt động và sinh hoạt của các tôn giáo diễn ra
bình thường, đúng lễ nghi thuần túy về tôn giáo, đúng pháp luật.
Về Dân tộc đa số là dân tộc Kinh, kế đến là dân tộc Hoa và một số ít đồng bào thuộc các dân tộc
Khơmer. Trong suốt quá trình sinh sống và phát triển, những đồng bào các dân tộc này mang
theo mình ngôn ngữ, văn hóa, lối sống, tôn giáo cùng tồn tại dung hòa với nhau trong cộng đồng
người Kinh. Không có sự khác biệt đáng kễ giữa người Kinh và người Hoa theo theo Chính sách
OP 4.10 (Người Bản Địa) của NHTG.
Kinh tế. từ khi thành lập phường, đến nay, có 420 công ty, doanh nghiệp và 1.007 hộ cá thể,
trong đó có đơn vị công ty phần mềm Quang Trung là một trong 12 công trình trọng điểm của
thành phố Hồ Chí Minh. Có hai chợ truyền thống là chợ Tân Chánh Hiệp và chợ Ngã Ba Bầu là
hai khu chợ chính phục vụ nhu cầu kinh doanh mua bán của nhân dân trên địa bàn. Hai khu chợ
này cách khu tái định cư vài ki lô mét nên thuận lợi cho người dân.
Về thu nhập, 51% thu nhập của Phường là từ kinh doanh-dịch vụ. 29% từ công nghiệp và tiểu
thủ công nghiệp. 20 % còn lại là từ sản xuất nông nghiệp (nuôi bò sữa, hoa màu, cây cảnh). Khu
vực nông nghiệp lớn nhất Phường là khu vực mà ĐHCN TP HCM chuẩn bị xây dựng cơ sở mới
của Trường. Mặc dù là khu vực sản xuất nông nghiệp lớn nhất Phường, sản lượng nông nghiệp
từ khu vực này không hiệu quả trong 10-15 năm trở lại đây do thiếu nước tưới. Dẫn đến chỉ còn
một số hộ còn canh tác với khoảng một nữa diện tích là trồng hoa màu, cây lâu năm và chăn
nuôi. Với những hộ còn canh tác/sản xuất nông nghiệp, thu nhập từ nông nghiệp không phải là
nguồn thu nhập duy nhất.
Giao thông. Hệ thống giao thông của Phường đã hoàn chỉnh. Tuy nhiên, hệ thống thoát nước
vẫn chưa hoàn thiện tại nhiều nơi trên địa bàn Phường, gây tình trạng ngập úng khi mưa lớn.
Trường học và Cơ sỡ chăm sóc y tế. Trên địa bàn Phường có một trường trung học cấp 3, hai
trường tiểu học, một trường mẫu giao do nhà nước quản lý và 12 cơ sở mẫu giáo tư nhân.
Phường có Trạm Y Tế - chủ yếu thực hiện các chương trình quốc gia về chăm sóc sức khỏe cộng
đồng, tiêm chủng, phòng chống suy dinh dưỡng, tiêu chảy, nhiễm trùng hô hấp…Trạm có phòng
21
cho bệnh nhân nội trú. Chủ yếu phục vụ sinh sản, cấp cứu. Tỷ lệ đến khám và chữa bệnh tại trạm
thấp do người dân thường khám và chữa bệnh ở bệnh viện khu vực và bệnh viện thành phố vì
chất lượng khám và chữa bênh tốt hơn. Ngoài ra, trên địa bàn phường còn có một Trung tâm
giáo dục thường xuyên và năm trường đại học.
3.3 Kết quả điều tra Kinh tế - Xã hội đối với hộ bị ảnh hưởng
Cỡ mẫu dùng cho khảo sát KT-XH là 200 hộ, chiếm 60,4% tổng số hộ bị ảnh hưởng dự kiến
(331 hộ). 200 hộ lấy mẫu gồm 1.125 khẩu. Nam giới tham gia trả lời khảo sát chiếm 68% (136
người)
Các thông tin chung về hộ bị ảnh hưởng trong mẫu được trình bày dưới đây:
3.3.1 Qui mô hộ
Số khẩu trung bình/hộ là 5 khẩu2. Tỷ lệ nam và nữ trong toàn mẫu tương ứng là 49,8% và 50,2%.
3.3.2 Cấu trúc tuổi
Hầu hết chủ hộ (97,8%) tham tham gia khảo sát đều trên 30 tuổi. Có 71 chủ hộ có tuổi từ 46-60
và 58 chủ hộ có tuổi từ 60 trở lên, chiếm 71,6%. Nhóm chủ hộ có tuổi từ 31-45 chiếm 26,1%.
Theo kinh nghiệm, những chủ hộ có tuổi sẽ khó khăn trong vấn đề đào tạo chuyển đổi nghề
nghiệp. Vì thế, các lớp tập huấn/đào tạo nghề cần thiết kế phù hợp với lứa tuổi và căn cứ trên
nhu cầu của hộ.
Bảng 4 – Phân bố tuổi của các chủ hộ
Tổng
số
hộ
Tầm Tuổi Tầm tuổi của chủ hộ là
nam giới
Tầm tuổi của chủ hộ là
nữ giới
18-
30
31-
45
46-
60 >60
18-
30
31-
45
46-
60 >60
18-
30
31-
45
46-
60 >60
200 4 47 71 58 4 36 54 40 0 11 17 18
3.3.3 Trình độ học vấn
Trong tổng số 175 chủ hộ, có 26 chủ hộ có bằng đại học (22 nam, 4 nữ), chiếm tỷ lệ 14,8%; 9 hộ
tốt nghiệp cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp (4 nam, 5 nữ), chiếm tỷ lệ 5,1%; 42 chủ hộ học hết
phổ thông trung học, chiếm tỷ lệ 24%; 13,7 % chủ hộ học hết phổ thông cơ sở; 45 chủ hộ học hết
tiểu học, chiếm tỷ lệ 25,7%; chỉ có chủ hộ (2,9%) không đi học. Dữ liệu phân tích đã cho thấy tỷ
lệ nam giới cao hơn nữ giới ở các cấp học (tiểu học, phổ thông cơ sở, phổ thông trung học), hoặc
đại học. Trên cơ sở này, các lớp đào tạo nghề/hướng nghiệp cũng cần thiết kế phù hợp với trình
độ văn hóa của hộ bị ảnh hưởng.
2 Độ lệch chuẩn=2.147, min=1, max=11.
22
Bảng 5 – Phân bố về trình độ học vấn của các hộ (theo giới)
Total
Không đi học Tiểu học Phổ thông
cơ sở
Phổ thông
trung học
Cao
đẳng/Trung
học chuyện
nghiệp
Đại học
Nam Nữ Nam Nữ Nam Nữ Nam Nữ Nam Nữ Nam Nữ
175 2 3 30 15 40 8 32 10 4 5 22 4
3.3.4 Phân tích giới
Nghề nghiệp
Kết quả khảo sát cho thấy tỷ lệ nam giới nắm vai trò tạo thu nhập cho gia đình thường cao hơn
nữ giới. Chỉ có 22,4% nữ giới tham gia vai trò tạo thu nhập cho gia đình – thông qua buôn bán.
Phần lớn còn lại chủ yếu làm nội trợ. Khảo sát cho thấy phần lớn nam là thành viên chính trong
gia đình chịu trách nhiệm tạo thu nhập cho gia đình đều thường là chủ cơ sở, hoặc kinh doanh
bán lẽ, hoặc là cán bộ nhà nước. Chỉ có 3 người trong mẫu làm nông nghiệp.
Hình 1- Nghề nghiệp (theo giới)
Phân bố lao động
Theo truyền thống trong xã hội Việt Nam, nam giới đóng vai trò tham gia các hoạt động xã hội
và tạo thu nhập cho gia đình trong khi phụ nữ đảm nhiệm vai trò gia đình: chăm sóc con cái, nấu
ăn, nội trợ. Địa bàn dư án là khu vực có tốc độ đô thị hóa nhanh. Mặc dù dữ liệu cho thấy nam
giới và nữ giới có vai trò bình đẳng trong các công việc như tạo thu nhập, chăm sóc con cái,
8
2
11
1
7 3
11 9
4
29
0 0 3
0 2 1 1 2 1
9
0
5
10
15
20
25
30
35Nghề nghiệp (theo giới)
(n=104)
Male Female
23
tham gia các hoạt động xã hội, dữ liệu cũng cho thấy vai trò truyền thống rõ rệt trong các gia
đình tham gia khảo sát – đó là nữ giới vẫn còn tham gia làm việc nội trợ nhiều hơn nam giới.
Những việc như nấu ăn, dọn dẹp nhà, giặt giũ, chăm sóc con cái vẫn chủ yếu do nữ giới đảm
trách.
Hình 2- Phân công lao động trong gia đình (%thời gian)
Thu nhập
Trong hình trên, mặt dù vai trò làm việc tạo thu nhập cho gia đình có cao ở nữ giới, nam giới vẫn
đảm đượng vai trò chủ yếu là tham gia làm các công việc chân tay/việc nặng ngoài xã hội. Vì
vậy, nam giới vẫn là người chịu trách nhiệm mang lại thu nhập cho gia đình. Theo kết quả khảo
sát KT-XH, có 32% số người tham gia khảo sát (108 người) cho rằng nam giới đóng góp tạo ra
từ 80-100% thu nhập của gia đình, trong khi có 22% cho rằng nam giới chỉ mang lại từ 51-79%
thu nhập của gia đình. Tỷ lệ tạo thu nhập này cũng tương ứng với tỷ lệ thời gian mà nam giới
dành cho công việc tạo thu nhập của họ.
Quyết định chi tiêu trong gia đình
Mặc dù nam giới tạo ra phần lớn thu nhập, họ và nữ giới cùng tham gia bàn bạc và quyết định
việc chi tiêu cho gia đình, đặc biệt là những việc quan trọng như việc học hành của con cái, vay
tiền, xây nhà, thay đổi công việc. Tuy nhiên, về chi tiêu sinh hoạt hàng ngày, nữ giới lại là người
quyết định.
82.3 81.1
16.1
33.3
10.5 12.6
Cooking 3.9
House cleaning/laundry
4.4
Domestic repair 6.8
Child care 4.5
Income Generation Activities
21
Social activities 14.4
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Phân công lao động (% thời gian)
Women Men Both
24
Hình 3 - Quyết định chi tiêu trong gia đình (%)
3.3.5 Mức sống
Kinh tế gia đình
Khi được hỏi về hoàn cảnh kinh tế gia đình, có 19% số hộ tham gia khảo sát (26 hộ) cho rằng
mình thuộc hoàn cảnh kinh tế khó khăn (nghèo). 64% (87 hộ) cho biết họ có điều kiện kinh tế ở
mức trung bình, và 16% (21 hộ) cho biết mình có điều kiện kinh tế khá giả. Nhìn nhận về điều
kiện kinh tế trong 3 năm gần đây, 59% (82 hộ) cho rằng kinh tế gia đình ổn định, 16% (22 hộ)
cho biết kinh tế gia đình có cải thiện trong 3 năm qua. Còn lại 25% (34 hộ) cho rằng kinh tế của
họ suy giảm trong 3 năm vừa qua (vì công việc ngày càng cạnh tranh).
Thu nhập và Chi tiêu
Tùy theo công việc, thu nhập của các hộ tham gia khảo sát đều khác nhau. Đa phần (50%) số hộ
tham gia khảo sát đều có thu nhập chủ yếu từ công việc làm công ăn lương 34% có thu nhập từ
cơ sở kinh doan của mình, 13% có thu nhập từ chăn nuôi. Đây là 3 nhóm công việc mang lại
phần lớn thu nhập đối với các hộ tham gia khảo sát. Trong đó, nhóm chăn nuôi (bò sữa) có thu
nhập cao nhất. Kế đến là nhóm làm công ăn lương và nhóm có cơ sở kinh doanh gia đình. Dữ
liệu về thu nhập cũng cho thấy những hộ tham gia sản xuất nông nghiệp (trừ chăn nuôi) là nhóm
chiếm tỷ trọng nhỏ nhất (1%) trong cơ cấu thu nhập (theo nghề) của các hộ tham gia khảo sát.
Dữ liệu này cũng cho thấy số hộ sử dụng đất nông nghiệp để tạo thu nhập rất nhỏ, nên việc thu
hồi đất nông nghiệp sẽ ảnh hưởng đối với một số hộ còn trực tiếp sản xuất nông nghiệp. Kết quả
này khớp với kết qua thảo luận thực hiện bằng kỹ thuật thảo luận nhóm và kỹ thuật quan sát hiện
trường. Hầu hết những hộ tham gia khảo sát (76%, 105 hộ) cho biết thu nhập của họ hiên ở mức
ổn định. Số còn lại cho rằng thu nhập của họ không ổn định vì một số lý do. Số liệu khảo sát cho
thấy thu nhập trung bình hàng năm3 của hộ bị ảnh hưởng là 198.613.793 VND.
3 (min=30,000,000 VND, max=1,464,000,000)
Shopping 43.8
Child education 17.8 Job change
7.5
Money borrow 8.2
House building 7
Direct income earner 10.8
Money keeper 52.5
Shared asset title 13.7
Others 75
0
50
100Quyết định chi tiêu trong gia đình (%)
Men Both Women Poly. (Both)
25
Hình 4- Phân bố thu nhập ròng
Hình 5- Phân bố thu nhập trung bình hàng năm
Về chi tiêu, hầu hết các hộ đều dành phần lớn thu nhập cho thức ăn. Kế đến là cho học hành của
con cái và chăm sóc sức khỏe. Những gia đình có điều kiện kinh tế khá giả hơn có chi phí cho du
lịch hàng năm.
Figure 6 - Monthly Family Expenses
Tín dụng
Khảo sát cho thấy có 37 hộ tham gia khảo sát hiện đang vay vốn cho các mục đích khác nhau.
31,4% vay để chi tiêu gia đình, 31,4% vay kinh doanh, 14,3% vay xây nhà, và 8,6% vay đầu tư
sản xuất. Hầu hết những hộ đang vay (89,2%) đều vay từ ngân hàng và từ họ hàng.
Crops 1%
Animal husbandray
13%
Businesses 34%
Salary 50%
Remittance 1%
Others 1%
Distribution of net income (by sources)
(n=180)
Crops 4%
Animal husbandry [PERCENTA
GE]
Businesses 21%
Salary 20%
Remittance 4%
Others 5%
Distribution of Average Annual Income (by sources)
(n=180)
Food expenses 49%
Medical care 8%
Education 15%
Tourism 16%
Others 12%
Monthly Family Expenses (n=179)
26
Sức khỏe
50,5% (101 người) cho biết gia đình họ có người bệnh trong 3 tháng vừa qua. Tuy nhiên, hầu hết
đều là do cảm sốt thông thường (21,5%, 43 người), viêm đường hô hấp (7,5%, 15 người), và các
bệnh thông thường khác (21%, 42 người). Khi bệnh, đa số đều đến bệnh viện khu vực để khám,
(50%). 36% khám ở tuyến trên (bệnh viện thành phố), và 7,5% khám ở phòng mạch tư. Về bảo
hiểm y tế, 87,2% (157 người) cho biết họ có bảo hiểm y tế. Số còn lại (12,8) không có bảo hiểm.
Nước sạch và vệ sinh môi trường
Tất cả các hộ tham gia phỏng vấn đều có nước sạch để sử dụng. Trong đó, 28,5% (61 người)
dùng nước máy, 43% (94 người) dùng nước giếng khoan. 26,2% không có nước từ hai nguồn
trên nhưng vẫn có nước sạch sự dụng nhờ mua lại từ hàng xóm.
Về thoát nước, 35,5% (71 người) cho rằng nhìn chung điều kiện thoát nước tại khu vực họ là tốt
mặc dù thoát chậm khi có mưa nhỏ. 39% cho rằng khi mưa lớn, việc thoát nước trở nên kém do
không có hệ thống thoát nước hoàn chỉnh.
Về thu gom rác, 56% (88 người) hài lòng với dịch vụ này. Dịch vụ thu góm rác duy trì hai ngày
một lần.
Local Bank 46%
Kinship 43%
High-interest Money Lender
0%
Local mass organization
6%
Other source 5%
Lending Sources
27
Tham gia hội, đoàn thể tại địa phương
Mội nửa số hộ phỏng vấn (85 người) cho biết họ là thành viên của các tổ chức/đoàn thể tại địa
phương, ví dụ như Hội cựu chiến binh (54,4%), Hội phụ nữ (22,5%), Hội nông dân (13,2%),
Hợp tác xã nông nghiệp (4,7%), Đoàn thanh niên (2,3%). Hầu hết mọi người tham gia khảo sát
đều cho biết họ tham gia các tổ chức này để được tập huấn và học hỏi kinh nghiệm.
3.3.6 Hộ dễ bị tổn thương
Có 22 hộ thuộc diện dễ bị tổn thương, chiếm 11% số mẫu. Trong số 22 hộ này, có 14 hộ là hộ có
phụ nữ là chủ hộ gia đình có người phụ thuộc, 2 hộ có sổ hộ nghèo, và 6 hộ thuộc diện chính
sách xã hội.
3.3.7 Tác động đối với Sinh kế
Trong tổng số 331 hộ bị ảnh hưởng, có 75 hộ sẽ chịu tác động tích lũy và dự kiến những hộ này
sẽ gặp khó khăn trong quá trình tái định cư và phục hồi thu nhập.
o 5 hộ mất nhà ở + đất nông nghiệp + thu nhập từ trên đất nông nghiệp
o 29 hộ mất nhà ở + kinh doanh
o 10 hộ mất đất nông nghiệp + kinh doanh
o 27 hộ mất đất ở + kinh doanh
o 4 hộ tái định khi thuộc diện gia đình dễ bị tổn thương
Trong quá trình cập nhập RAP, Ban QLDA sẽ tiến hành tham vấn bổ sung đối với những hộ này
để biết rõ hơn khó khăn/thách thức mà họ dự kiến trong quá trình phục hồi sinh kế và xem họ có
cần thêm hỗ trợ đặc biệt từ dự án để hỗ trợ kịp thời.
Tap water, 61, 29%
Drilled well, 94, 44%
Bought from other source,
56, 26% Others, 3, 1%
Sources of Water
28
IV. PHỔ BIẾN THÔNG TIN, THAM VẤN VÀ THAM GIA
4.1 Mục tiêu phổ biến thông tin, tham vấn và tham gia
Phổ biến thông tin: Ngân hàng Thế giới yêu cầu Chủ đầu tư đảm bảo người bị ảnh hưởng phải
được cung cấp thông tin đầy đủ về các rủi ro cũng như tác động tiềm tàng của dự án. Thông tin
dự án cần phổ biến theo hình thức và ngôn ngữ dễ hiểu đối với người bị ảnh hưởng. Thông tin
phải dễ tiếp cận, và được cung cấp kịp thời để người bị ảnh hưởng có thể phản hồi ý kiến một
cách có ý nghĩa - làm cơ sở cho việc thiết kế dự án và xây dựng các biện pháp giảm thiểu tác
động của dự án.
Tham vấn và tham gia: Ngân Hàng Thế Giới yêu cầu Chủ đầu tư đảm bảo người bị ảnh hưởng
của dự án có cơ hội tham gia vào quá trình phổ biến thông tin, tham vấn, và góp ý kiến. Tuỳ vào
tính chất của dự án và qui mô ảnh hưởng của dự án, hoạt động tham vấn cần được tổ chức tương
xứng với các rủi ro và qui mô tác động của dự án đối với người bị ảnh hưởng. Trong trường hợp
người dân tộc thiểu số hiện diện trong khu vực dự án, Chủ đầu tư đảm bảo cần đảm bảo những
người dân tộc thiểu số bị ảnh hưởng bởi dự án được tham gia vào quá trình tham vấn tự do, được
báo trước, được cung đầy đủ cấp thông tin (FPIC). Phương pháp tham vấn cũng cần được thực
hiện phù hợp với phong tục tập quán của người dân tộc thiểu số bị ảnh hưởng.
4.2 Các bên liên quan
Trong khuôn khổ của dự án này, các bên liên quan sau đây được thông báo về tác động của dự
án:
Các hộ bị ảnh hưởng;
Các hộ không bị ảnh hưởng sống liền kề với khu vực dự án;
Đại diện UBND phường Tân Chánh Hiệp
Đại diện UBND Quận 12
Đại diện UBND thành phố Thành phố Hồ Chí Minh;
Đại diện trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh
Đại diện các tổ chức đoàn như Hội phụ nữ, Hội nông dân, v.v…;
Đại diện nhóm chuẩn bị dự án của Ngân Hàng Thế Giới;
4.3 Phương pháp phổ biến thông tin, tham vấn và tham gia
4.3.1 Phương pháp và Kỹ thuật
Có thể sử dụng các phương pháp và kỹ thuật khác nhau để phổ biến thông tin, tham vấn và tạo
điều kiện để hộ dân tham gia tham vấn, ví dụ như a) họp cộng đồng, b) khảo sát hộ gia đình, c)
thảo luận nhóm, phát tờ rơi, quan sát thực địa và phỏng vấn cá nhân. Việc sử dụng các kỹ thuật
khác nhau giúp nâng cao độ chính xác và độ tin cậy của thông tin phản hồi từ phía người được
29
tham vấn, đặc biệt là hộ bị ảnh hưởng. Sử dụng tốt các kỹ thuật tham vấn giúp i) hộ bị ảnh hưởng
nhận được đầy đủ thông tin về dự án, ii) tất cả những hộ bị ảnh hưởng được tham gia vào quá
trình tham vấn tự do, được báo trước, và được cung cấp đầy đủ thông tin trong quá trình chuẩn bị
và thực hiện dự án.
Những hộ bị ảnh hưởng nặng và hộ dễ bị tổn thương cần mời tham gia vào quá trình phổ biến
thông tin và được tham vấn. Những nhóm hộ này cần được tham vấn kỹ lưỡng trong suốt chu
trình dự án để các phản hồi của họ có thể đưa vào thiết kế dự án.
4.3.2 Phổ biến thông tin và tham vấn trong quá trình chuẩn bị dự án
The following information were shared with project stakeholders:
Mô tả dự án và mục tiêu
Sơ lược về các tác động xã hội tiềm tàng
Mục đích tham vấn và quá trình tham vấn
Kế hoạch tham vấn
Tóm tắt về Chính sách Hoạt động OP 4.12 về Tái định cư Không tự nguyện của Ngân
Hàng Thế Giới
Nguyên tắc về bồi thường, hỗ trợ, phương án và nguyên tắc thực hiện tái định cư
Các biện pháp giảm thiểu
Cơ chế giải quyết khiếu nại
Trong quá trình chuẩn bị Kế hoạch Hành Động Tái định cư cho Trường ĐHCN TP HCM, các
cuộc tham vấn sau đây đã được tổ chức để làm cơ sở xây dựng Kế hoạch Hành Động Tái định
cư.
CÁC BUỔI THAM VẦN
Thời gian
STT 9/2016 9/2016 10/2016 10/2016 10/2016 10/2016
1 Khảo sát KT-XH X
2 Họp cộng đồng X
3 Thảo luận nhóm X
4 Phỏng vấn cá nhân X
5 Họp cộng đồng X
6 Tham vấn với ĐD NHTG X
Ngoài các cuộc tham vấn do Tư vấn của Trường ĐHCN TP HCMC tổ chức, Ban Bồi thường và
Giải phóng mặt bằng Quận 12 còn tổ chức một cuộc họp cộng đồng để thông báo cho những hộ
30
bị ảnh hưởng về với mục đích dự án, ranh dự án, tác động dự án cũng như qui trình thu hồi giải
phóng mặt bằng theo qui định của Chính phủ. Cuộc họp này diễn ra trong tháng 8/2016.
Đến thời điểm này, phản hồi từ phía đại diện hộ bị ảnh hưởng và chính quyền địa phương có thể
tóm tắc như sau:
A. Phản hồi từ Thảo luận nhóm: (có bốn cuộc thảo luận nhóm tổ chức vào ngày 16/10/2016
với sự tham gai của 16 nam và 9 nữ là đại diện của các hộ bị ảnh hưởng)
1. Các ý kiến chung (về giá bồi thường, khu tái định cư):
Người dân cảm thấy chán nản vì sự thay đổi liên túc về quy hoạch đô thị trong khu vực
này. Tuy nhiên, họ thể hiện sự ủng hộ của mình đối với dự án và mong muốn tài sản bị
ảnh hưởng được bồi thường theo giá thị trường đối, đặc biệt là đất bị ảnh hưởng. Ngoài
ra, người dân cũng mong muốn dự án được triển khai và hoàn thành càng sớm càng tốt,
tránh quy hoạch treo.
Giá bồi thường, sau khi thống nhất, cần phổ biến công khai cho người dân được biết.
Một số hộ dân quan ngại về qui mô của dự án – qui mô lớn trong khi nhu cầu xây dựng
thì nhỏ.
Người dân ủng hộ dự án. Tuy nhiên, chính quyền cần tổ chức tham vấn cung cấp thông
tin đầy đủ để người dân hiểu rõ về mục đích dự án kế hoạch thu hồi đất và chính sách bồi
thường. Cần công khai thiết kế chi tiết của dự án, chứ không chỉ thông tin chung về qui
hoạch.
Người dân ủng cần trả lời câu hỏi bằng văn bản chứ không chỉ trả lời tại các buổi họp.
Một số hộ dân cần giải thích rõ hơn về phương pháp chuyển đổi mục đích sử dụng đất –
từ đất nông nghiệp sang đất thổ ở trong trường hợp diện tích đất còn lại đủ xây lại nhà.
Người dân cũng thắc mắc về việc mất lợi thế mặc tiền đường nếu họ chọn vào khu tái
định cư của dự án. Người dân thích độc lập chứ không muốn vào khu tái định cư do
trường quản lý. Họ muốn đường giao thông độc lập.
Những hộ tái định cư cần từ 6-12 tháng để xây lại nhà – cần hỗ trợ trong quá trình tái
định cư.
Người dân mong muốn khi hoàn tất, khu tái định cư phải có đường, điện và nước đầy đủ
trước khi họ chuyển vào.
2. Ý kiến của nhóm có nhà và kinh doanh bị ảnh hưởng:
Người dân cho biết qui hoạch treo cho khu vực họ đang sinh sống gây nhiều khó khăn
cho họ trong việc xây dựng/sửa chữa nhà do kẹt qui hoạch nên không được cấp phép
xây dựng. Việc vay vốn cũng gặp khó khăn do qui hoạch treo.
31
Những hộ hiện đang có nhà ở vị trí thuận lợi (mặt tiền đường) mong muốn được cấp
suất tái định cư có vị trí thuận lời tương tự để tiếp tục công việc kinh doanh như
trước.
Những hộ hiện đang có nhà ở đường Tân Chánh Hiệp 10 lo ngại họ sẽ không được
cấp lô đất trong khu tái định cư có vị trí thuận lợi cho công việc kinh doanh như hiện
nay.
Một số hộ kinh doanh quan ngại không chuyển đổi được nghề do tuổi cao. Vì vậy, ho
mong muốn được hỗ trợ tìm nơi ở mới phù hợp để tiếp tục nghề cũ.
Các hộ kinh doanh mong muốn được trợ cấp mất thu nhập trong quá trình chuyển
tiếp. Nhân viên của họ cũng cần được hỗ trợ tài chính trong thời gian chờ đợi tiếp tục
công việc kinh doanh ở nơi ở mới, hoặc trong thời gian tìm việc mới.
Họ cũng mong muốn được hỗ trợ để có thể khôi phục công việc kinh doanh như trước
cũng như thu nhập.
3. Ý kiến của nhóm mất đất nông nghiệp và ảnh hưởng chăn nuôi
Những hộ nuôi bò sữa rất quan ngại về việc họ có thể mất 50% thu nhập nếu không
còn đồng cỏ để nuôi bò (khiến họ phải mua cỏ bên ngoài). Họ cũng quan ngại về chi
phí di chuyển vật nuôi đến nơi ở mới và mong dự án hỗ trợ tất cả chi phí vận chuyển.
Họ cũng dự kiến sẽ tiếp tục việc nuôi bò khi di chuyển đến nơi ở mới.
Một số hộ dân cho biết việc trồng hoa màu của họ trong những năm gần đây không
được tốt do ruộng ngập úng. Một số nơi khác thì thiếu nước, gây khó khăn cho việc
trồng lúa. Những hộ làm nông nghiệp dự kiến sẽ duy trì nghề này sau khi di chuyển
đến nơi ở mới.
4. Nhóm phụ nữ là chủ hộ gia đình:
Nhóm này con cho rằng hiện không có sự bất bình đẳng về giới trong gia đình họ. Họ
cũng không có bất lợi nào khi sử dụng dịch vụ công. Không nhất thiết phải có sự hiện
diện của hai vợ chồng khi ký nhận tiền bồi thường. Những hộ này có người phụ thuộc
cần chăm sóc.
.
Phản hồi từ phía đại diện Trường ĐHCN TP HCM và Quận 12:
Về thiết kế chi tiêt: hiện thí kế chi tiết đang trong quá trình chuẩn bị. Trong giai đoạn
thiết kế, địa phương sẽ mời người dân đến tham vấn về thiết kế khu tái định cư và biện
pháp giảm thiểu tác động. Sau khi thiết kế được Sở Qui Hoạch Kiến Trúc Tp. Hồ Chí
Minh thẩm định và UBND Tp. Hồ Chí Minh phê duyệt, thiết kế của trường và khu tái
định cư sẽ được công khai để bà con tham khảo và đóng góp ý kiến. Thiết kế chi tiết sẽ
32
có qui đinh cụ thể về đường giao thông, vị trí khu ký túc xá sinh viên và các phòng chức
năng của Trường.
Các chính sách liên quan đến bồi thường – có chi tiết về tiêu chí hợp lệ, các phương án
tái định cư, phương thúc thanh toán và kế hoạch thu thực hiện sẽ được niêm yết công
khai để bà con góp ý kiến. Ban QLDA sẽ còn tổ chức các buổi tham vấn trong tương lai
để thảo luận chi tiết hơn về những vấn đề trên sau phương án sách bồi thường được
NHTG và UBND TP HCMC thông qua.
Về đề nghị tránh thu hồi đất Nhà thờ tổ họ Trần, đề nghị của hộ gia đình bị ảnh hưởng
đang được UBND Quận 12 xem xét. Kế hoạch Hành động Tái định cư này đề xuất tránh
ảnh hưởng Nhà thờ tổ họ Trần sau khi đi thực địa. Trường ĐHCN TP HCMC cũng đang
theo dõi quá trình xem xét của UBND Quận 12 về đề nghị của hộ bị ảnh hưởng.
B. Tham vấn cộng đồng (ngày 30/10/2016 và 13/11/2016):
Trong cuộc họp ngày 30/10/2016 có 27 người tham dự, trong đó có sự hiện diện của hai cán bộ
UBND Quận 12 và Phường Tân Chánh Hiệp và 4 cán bộ đại diện Trường ĐHCN TP HCMC.
Cuộc họp ngày 13/11/2016 có 38 người tham dự, trong đó có 34 người đại diện cho hộ bị ảnh
hưởng và 4 cán bộ đại diện cho UBND phường Tân Chánh Hiệp và Trường ĐHCN TP HCMC.
Cuộc họp được tiến hành theo tuần tự sau:
a) Giới thiệu mục đích cuộc họp;
b) Thành phần tham dự;
c) Trình bày về:
o Mục đích dự án,
o Ranh giới dự án và tác động dự án,
o Vị trí và một số yêu cầu kỹ thuật liên quan đến khu Tái định cư của dự án,
o Các nguyên tắc chính về bồi thường, hỗ trợ, và tái định cư theo chính sách Tái
định cư Không tự nguyện (OP 4.12) của NHTG.
d) Phản hồi của người tham dự.
e) Trả lời từ phía đại diện Trường ĐHCN TP HCMC và UBND Quận 12)
f) Kết thúc buổi họp và kế hoạch tiếp theo.
Ý kiến từ đại diện hộ bị ảnh hưởng:
Người dân quan tâm thiết kế chi tiết của trường, nhất là thiết kế chi tiết của khu Tái định
cư – đường giao thông trong Khu tái định cư có nối với khu vực khác trong phường. Sự
sẵn sàng về cơ sở hạ tầng của Khu tái định cư (điện, nước, chiều rông mặt đường).
33
Các hộ hiện đang có cơ sở kinh doanh trên đường Tân Chánh Hiệp 10 muốn biết vị trí cụ
thể họ sẽ được cấp trong Khu tái định cư để tính toán phương án kinh doanh của họ khi di
chuyển vào.
Người dân cũng mong muốn dự án được triển khai càng sớm càng tốt, không còn qui
hoạch treo nữa.
Người dân ủng hộ việc thực hiện dự án và tin tưởng dự án trường sẽ thay đổi môi trường
kinh doanh cho họ.
Mong được bồi thưởng theo giá thị trường và được hỗ trợ trong quá trình tái định cư và
phục hồi sinh kế/thu nhập.
Giá bồi thường cần công bằng và áp dụng nhất quá để tránh ý kiến phản đối của người bị
ảnh hưởng.
Đất ở cần được bồi thường theo diện tích thực tế - chứ không theo hạn mức của nhà nước
qui định cho đất ở.
Hộ gia đình đang quản lý Nhà thờ họ Trần cho biết gia đình đã có thư đề nghị UBND
Quận 12 và mong dự án có thể tránh việc thu hồi đất làm ảnh hưởng đến Nhà thờ họ của
họ.
Công khai RAP: When RAP preparation is completed, the draft RAP will be disclosed in
English at the World Bank’s Infoshop in Washington D.C and in Vietnamese at the office of
PMU and Tan Chanh Hiep Ward People’s Committee - prior to commencing project appraisal.
Sau khi hoàn tất, bản thảo RAP sẽ được công bố bằng tiếng Anh tại Trung tâm thông tin
Infoshop của NHTG tại Washington. Tại khu vực dự án, Ban QLDA sẽ công khai bản tiếng Việt
tại Văn phòng Ban QLDA và UBND phường Tân Chánh Hiệp – trước khi Ngân Hàng Thế Giới
tiến hành thẩm định dự án.
4.4. Cơ chế phổ biến thông tin, tham vấn và tham gia trong quá trình thực hiện RAP
Khi dự án bắt đầu thực hiện, kết quả khảo sát thay thế, gói bồi thường cập nhật, thiết kế chi tiết
khu tái định cư, và cập nhật kế hoạch RAP sẽ được phổ biến cho các hộ gia đình bị ảnh hưởng
tương tự cách phổ biến áp dụng trong quá trình chuẩn bị dự án. Đối với hộ gia đình bị ảnh hưởng
nặng, chẳng hạn những hộ cần phải di dời, hoặc thay đổi công việc, cần được mời tham vấn để
phản hồi ý kiến về chính sách bồi thường của dự án, phương án tái định cư và sinh kế. Việc tham
vấn sẽ giúp hộ bị ảnh hưởng lựa chọn được phương án bồi thường và tái định cư phù hợp với gia
đình họ. Công tham vấn cần quan tâm đến vấn đề giới. Tất cả các cuộc tham vấn với người bị
ảnh hưởng cần được ghi chép và lưu trữ tại văn phòng Ban QLDA để tham khảo.
34
V. NGUYÊN TẮC VÀ CHÍNH SÁCH VỀ BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI
ĐỊNH CƯ VÀ PHỤC HỒI SINH KẾ
5.1 Nguyên tắc chung
5.1.1 Nguyên tắc bồi thường và hỗ trợ
Hộ gia đình/cá nhân/tổ chức có tài sản là đất đai, nhà cửa, vật kiến trúc, cây trồng, vv và,
hoặc kinh doanh bị ảnh hưởng vì thu hồi đất sẽ được bồi thường và hỗ trợ. Hộ bị ảnh
hưởng nặng- theo định nghĩa của dự án, sẽ được hỗ trợ bằng tiền mặt (hoặc bằng hiện vật
trong trường hợp đất đổi đất - đối với đất nông nghiệp) để khôi phục sinh kế của họ bằng
mức trước khi có dự án. Hộ bị ảnh hưởng nặng cũng được tham gia vào Chương trình
phục hồi sinh kế (Xem thêm phần 5.2.4).
Đất bị ảnh hưởng sẽ được bồi thường bằng tiền mặt theo giá thay thế đối với đất no7ng
nông nghiệp. Đối với đất ở thì áp dụng “đất đổi đất” hoặc bồi thường bằng tiền mặt – tùy
chọn lựa của hộ bị ảnh hưởng. Những hộ tái định cư sẽ được cấp ít nhất một suất tái định
cư tối thiểu trong khu tái định cư của dự án. Trong trường hợp số tiền bồi thường thấp
hơn giá trị của một suất tái định cư, người bị ảnh hưởng sẽ được hỗ trợ phần chênh lệch.
Đơn giá bồi thường đất, nhà cửa, và vật kiến trúc bị ảnh hưởng sẽ được tính dựa trên kết
quả khảo sát giá thay thế do tư vấn thẩm định giá độc lập thực hiện. Tư vấn thẩm định giá
độc lập sẽ do Chủ đầu tư hoặc UBND Quận 12 thuê.
5.1.2 Nguyên tắc Tái định cư
Tất cả các hộ gia đình bị mất nhà (do ảnh hưởng hoàn toàn, hoặc một phần nhưng phần
còn lại không thể xây lại nhà thì được quyền mua ít nhất một lô đất chuẩn trong khu tái
định cư của dự án.
Những hộ xây dựng nhà trên đất phi nông nghiệp trước ngày khóa sổ - chỉ đủ điều kiện
được hỗ trợ về tài chính thì sẽ được hỗ trợ thêm về tài chính để có mua được một lô đất
trong khu tái định cư dự án nếu không còn nơi nào khác để chuyển đến.
Khu tái định cư phải được qui hoạch phù hợp và được thực hiện có sự tham vấn đầy đủ
với người bị ảnh hưởng. Tất cả cơ sở hạ tầng cơ bản, chẳng hạn như đường trải nhựa, vỉa
hè, hệ thống thoát nước, nước và đường điện cần hoàn thiện trước hộ bị ảnh hưởng
chuyển vào. Chi phí đầu tư cơ sở hạ tầng này sẽ do Chủ dự án chi trả.
Hộ gia đình người muốn nhận tiền bồi thường thay vì nhận đất sẽ được bồi thường bằng
tiền mặt theo giá thay thế đầy đủ.
Hộ bị ảnh hưởng sẽ được miễn tất cả các phí và thuế liên quan đến chuyển đổi mục đích
sủ dụng đất và cấp GCNQSDĐ hoặc chi phí này được tính trong gói bồi thường.
35
Hộ bị ảnh hưởng sẽ nhận bồi thường và trợ cấp ít nhất 30 ngày trước thu hồi đất (đối với
trường hợp không phải di dời) và 60 ngày (đối với trường hợp phải di dời). Cần xem xét
bồi thường sớm hơn cho nhóm dễ bị tổn thương do nhóm này có thể cần nhiều thời gian
hơn để tiến hành di dời.
Khi dự án kết thúc, nếu sinh kế của các hộ a đình bị ảnh hưởng chưa được phục hồi so
với mức trước khi có dự án thì Ban QLDA sẽ hỗ trợ bổ sung.
Do Kế hoạch Hành động Tái định cư là một trong những thành phần của dự án, dự án sẽ
không được coi là hoàn thành cho đến khi Kế hoạch Hành động Tái định cư được thực
hiện đầy đủ và đáp ứng mục tiêu chính sách OP 4.12.
5.2 Tiêu Chí Hợp Lệ Và Quyền Lợi
5.2.1 Tiêu Chí Hợp Lệ
Người bị ảnh hưởng được bồi thường/hỗ trợ dựa trên quyền sở hữu tài sản, gồm:
Người có quyền lợi hợp pháp đối với đất;
Người không có quyền lợi hợp pháp đối với đất tại thời điểm kiểm kê tài sản nhưng có đủ
điều kiện được hợp pháp đối với đất và có quyền hợp pháp đối với tài sản trên đất được
pháp luật công nhận, hoặc được công nhận qua quá trình chuẩn bị Kế Hoạch Hành Động
Tái Định Cư;
Người không có quyền hợp pháp, và cũng không đủ điều kiện được hợp pháp đối với đất
mà họ đang sử dụng.
Những người trong mục (i) và (ii) được bồi thường theo giá thay thế đối với đất và tài sản trên
đất, và nhận các hỗ trợ khác. Những người trong mục (iii), nếu sử dụng đất trước ngày khóa sổ
(ngày Thông báo thu hồi đất được ban hành) thì không được bồi thường về đất nhưng được hỗ
trợ tái định cư và các khoản hỗ trợ khác để đạt được mục tiêu đề ra trong Khung chính sách này.
Người lấn chiếm sau ngày khóa sổ sẽ không được bồi thường hay hỗ trợ bất kỳ hình thức nào.
Tất cả những người trong mục (i), (ii), hoặc (iii) đều được bồi thường thiệt hại về tài sản gắn liền
với đất, bao gồm kinh doanh trên đất BAH. Xem định nghĩa về Hộ bị ảnh hưởng và Hộ bị ảnh
hưởng nặng trong Phần Định nghĩa Thuật ngữ (ở trên).
Trường hợp phát sinh sau ngày khoá sổ
Trường hợp hộ gia đình có nhiều thế hệ cùng chung sống trong một nhà mà được phép tách
thành từng hộ gia đình riêng sau ngày khoá sổ của dự án theo quy định của Luật Cư Trú (ban
hành ngày 29/11/2006 và có hiệu lực từ ngày 1/7/2007) và phù hợp với quy định tại Điều 6 Nghị
định 47/2014/NĐ-CP và Luật Đất đai 2013 thì được UBND TP HCMC xem xét cấp suất tái định
cư.
36
5.2.2 Quyền lợi
Căn cứ theo từng nhóm hợp lệ, gói bồi thường/hỗ trợ tái định cư sẽ bao gồm các khoản gồm tiền
bồi thường tài sản, tiền hỗ trợ trong quá trình tái định cư, và những hình thức hỗ trợ khác như
Tiền thưởng và cơ hội tham gia chương trình phục hồi sinh kế (Xem thêm Phụ lục 1- Ma trận
quyền lợi).
5.3 Chính sách bồi thường và Hỗ trợ
Tất cả các hộ gia đình bị ảnh hưởng bởi dự án đều được bồi thường đối với tài sản bị ảnh hưởng
bởi và được hỗ trợ phục hồi sinh kế.
5.3.1 Bồi thường các tác động vĩnh viễn
a. Đất nông nghiệp
Đối với cá nhân/hộ gia đình có quyền sử dụng đất hợp pháp (có GCNQSDĐ hoặc đủ điều kiện
được cấp GCNQSDĐ):
Được bồi thường theo giá thay thế đầy đủ.
Những hộ có đất nông nghiệp bị thu hồi từ 20% diện tích trở lên, và từ 10% diện tích trở lên (đối
với hộ nghèo/cận nghèo/dễ bị tổn thương) thì được xem là hộ bị ảnh hưởng nặng và được hỗ trợ
ổn định đời sống và tham gia chương trình phục hồi thu nhập (Xem phần 3.2.3 về Hỗ Trợ và
3.2.4 về Hỗ Trợ Phục Hồi Sinh Kế).
Nếu phần diện tích còn lại (phần không bị ảnh hưởng) không còn giá trị kinh tế nữa thì phần còn
lại đó cũng sẽ được thu hồi và được bồi thường bằng tiền theo giá thay thế (Điều 77 Luật Đất đai
2013, Điều 4 Nghị định 47/2014/NĐ-CP).
Cụ thể,
Đối với đất trồng cây hàng năm:
Bồi thường bằng tiền theo giá thay thế đầy đủ đối với diện tịch bị ảnh hưởng nhưng
không vượt quá hạn mức 3ha. Diện tích vượt hạn mức, nếu có, chỉ được bồi thường chi
phí đầu tư còn lại trên đất4. Trường hợp đất thửa hưởng, Bồi thường bằng tiền theo giá
thay thế đầy đủ đối với toàn bộ diện tịch bị ảnh hưởng. Trường hợp đất có do chuyển
quyền sử dụng thì được bồi thường theo Điều 8, Quyết Định Số. 23/2015/QD-UBND Tp.
HCMC.
4 “Remaining Land Investment Costs”, as per Land Law 2013, are costs that the land user has invested in land but have not been
fully recovered by the time of land acquisition. These includes, for instance, costs of: a) landfill, b) soil fertility improvement,
soil erosion prevention (for farming purpose), c) foundation preparation (for business purpose), d) other investment as
appropriate to the land use purpose (Article 7, Decision 23/2015/QD-UBND of HCMC PC, Article 3, Decree 47/2014/ND-CP).
37
Đối với đất trồng cây lâu năm:
Bồi thường bằng tiền theo giá thay thế đầy đủ đối với diện tịch bị ảnh hưởng nhưng
không vượt quá hạn mức 10ha. Diện tích vượt hạn mức, nếu có, chỉ được bồi thường
chi phí đầu tư còn lại trên đất (theo Điều 8, Quyết Định Số. 23/2015/QD-UBND Tp.
HCMC).
[Điều 77, 129 – Luật Đất Đai 2013, Điều 4 – Nghị Định 47/2014-ND-CP, Điều 8 - Quyết Định 23/2015/QĐ-UBND
Tp. HCMC]
Đối với cá nhân/hộ gia đình không có GCNQSDĐ hoặc quyền theo tập quán đối với diện tích
đất bị ảnh hưởng
Sẽ không được bồi thường về đất nhưng được bồi thường về cây cối/hoa màu nếu tạo lập trước
ngày khoá sổ (ngày phát hành thông báo thu hồi đất) và được hỗ trợ bằng tiền mặt trên cơ sở
nguồn gốc đất, lịch sử sử dụng đất, nguyên nhân không hợp lệ, và thời gian đất được đưa vào sử
dụng.
[Điều 21, Quyết Định Số. 23/2015/QD-UBND Tp. HCMC]
Cụ thể,
Đối với hộ không có GCNQSDĐ, không vi phạm Luật Đất Đai trước ngày 1/7/2004,
nhưng không đủ điều kiện được cấp GCNQSDĐ
Đối với đất sử dụng ổn định thuộc nhóm đất nông nghiệp trước ngày 1/7/2004, như mô
tả tại Điểm a và b, Khoản 5, Điều 20, Nghị Định 43/2014/NĐ-CP thì được hỗ trợ về đất
bằng 100% giá đất nông nghiệp nhưng không vượt quá 10.000m2/hộ. Phần diện tích vượt
quá hạn mức chỉ được tính hỗ trợ chi phí đầu tư còn lại vào đất. [Điểm c, Khoản 1, Điều
21, Quyết Định 23/2015/QD-UBND Tp. HCMC].
Đối với hộ không đủ điều kiện cấp GCNQSDĐ, có vi phạm pháp luật đất đai (đất
công…) nhưng không có văn bản ngăn chặn của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thì
được hỗ trợ về tài chính như sau [Điều 21, Quyết Định Số. 23/2015/QD-UBND Tp.
HCMC]:
Trường hợp hộ gia đình sử dụng đất nông nghiệp do tự khai hoang theo quy định tại
Khoản 4, Điều 22, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP thì được hỗ trợ về đất bằng 100% giá
đất nông nghiệp nhưng không vượt quá 10.000m2/hộ. Phần diện tích vượt quá hạn mức
chỉ được tính hỗ trợ chi phí đầu tư còn lại vào đất.
Trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 và
trực tiếp sản xuất nông nghiệp thì được hỗ trợ về đất bằng 100% giá đất nông nghiệp để
tính bồi thường nhưng không vượt quá 10.000m2/hộ. Phần diện tích vượt quá hạn mức,
nếu có, không được hỗ trợ.
Trường hợp hộ gia đình sử dụng đất từ ngày 15 tháng 10 năm 1993 đến trước ngày 01
38
tháng 7 năm 2004 và trực tiếp sản xuất nông nghiệp thì được hỗ trợ về đất bằng 80% giá
đất nông nghiệp nhưng không vượt quá 10.000m2/hộ. Phần diện tích vượt quá hạn mức,
nếu có, không được hỗ trợ.
Trường hợp hộ gia đình sử dụng đất từ ngày 01 tháng 7 năm 2004 đến trước ngày 01
tháng 7 năm 2014 không được hỗ trợ.
Đối với cá nhân/hộ gia đình thuê đất
Trường hợp thuê đất do nhà nước quản lý
Đối với hộ gia đình/cá nhân đang thuê đất do nhà nước quản lý (có trả tiền thuê đất hàng
năm, hoặc một lần cho toàn bộ thời gian thuê) thì không được bồi thường về đất nhưng
được bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại - được tính trên cơ sở khảo sát (Điều 76
của Luật Đất đai 2013). Tài sản bị ảnh hưởng trên đất thuê bao gồm cây cối, hoa màu
và/hoặc vật kiến trúc sẽ được bồi thường theo giá thay thế nếu tạo lập trước ngày khoá
sổ.
Đối với cá nhân/hộ gia đình thuê đất tư nhân cho mục đích sản xuất nông nghiệp
Các hộ gia đình/cá nhân thuê đất tư nhân cho mục đích sản xuất nông nghiệp sẽ không
được bồi thường về đất, nhưng được bồi thường theo giá thay thế đối với cây trồng và vật
kiến trúc, nếu được tạo lập trước ngày khoá sổ. Hộ gia đình/cá nhân đang sỡ hữu hợp
pháp đất bị ảnh hưởng sẽ được bồi thường theo giá thay thế.
Đối với những hộ bị ảnh hưởng nặng, ngoài tiền bồi thường, các hộ sẽ được hỗ trợ ổn định đời
sống, tham gia chương trình phục hồi sinh kế, và được tiền thưởng nếu bàn giao đất đúng kế
hoạch.
b. Đất ở
Trường hợp bị thu hồi đất ở mà không có nhà/vật kiến trúc trên đất:
(i) Đối với người có quyền sử dụng hợp pháp (có GCNQSDĐ hoặc đủ điều kiện được cấp
GCNQSDĐ):
Được bồi thường bằng tiền mặt theo giá thay thế.
(ii) Đối với người không có quyền sử dụng đất hợp pháp (không hợp pháp hoặc không
được hợp pháp hoá):
Được hỗ trợ bằng tiền mặt cho diện tích đất bị ảnh hưởng căn cứ trên cơ sở lịch sử sử dụng
đất và căn cứ theo Luật Đất đai 2013.
Đất ở có công trình kiến trúc và phần đất còn lại (không thu hồi) đủ để xây lại nhà mới:
(i) Đối với người có quyền sử dụng đất hợp pháp (hợp pháp hoặc được hợp pháp hoá):
39
- Bồi thường bằng tiền mặt cho đất bị ảnh hưởng theo giá thay thế
- Bồi thường cho nhà ở/công trình bị ảnh hưởng, xem Phần c. dưới đây.
(ii) Đối với người không có quyền sử dụng đất hợp pháp
Bồi thường như sau:
Nếu người BAH sử dụng đất phi nông nghiệp5 có nhà trên đất trước ngày 1/7/2004,
và đất sử dụng có nguồn gốc lấn chiếm, người BAH sẽ được cấp một lô đất trong
khu tái định cư của dự án có thu tiền sử dụng đất hoặc được quyền mua nhà tái định
cư, nếu họ không còn chỗ ở nào khác trong các xã/phường dự án để di chuyển đến
[Điều 11, QĐ Số 23/2015/QD-UBND, UBND Tp HCMC, Điều 7, Nghị định
47/2014/NĐ-CP, và Điều 80, Luật Đất đai 2013].
Nếu người BAH không có đủ điều kiện cấp GCNQSDĐ (theo quy định tại Điều 22
của Nghị định 43/2014/NĐ-CP), đang sử dụng đất có nhà trên đất và có vi phạm
Luật Đất đai mà chính quyền địa phương không can thiệp thì tùy thuộc vào lịch sử
sử dụng đất, người BAH sẽ được xem xét hỗ trợ bằng tiền mặt, và được bồi thường
về nhà/công trình nếu tạo lập trước ngày khoá sổ theo các quy định của Ủy ban
nhân dân thành phố, như sau:
a. Trường hợp hộ gia đình sử dụng đất có nhà trên đất trước ngày 15 tháng 10
năm 1993, hộ bị ảnh hưởng sẽ được hỗ trợ bằng 40% giá đất ở nhưng không
vượt quá hạn mức qui định về đất ở. Diện tích vượt quá hạn mức được hỗ trợ
bằng 60% giá đất nông nghiệp nhưng không vượt quá 10,000m2/hộ.
b. Trường hợp hộ gia đình sử dụng đất có nhà trên đất từ ngày 15 tháng 10 năm
1993 đến trước ngày 1 tháng 7 năm 2004, hộ bị ảnh hưởng sẽ được hỗ trợ bằng
30% giá đất ở dựa trên diện tích ở thực tế nhưng không vượt quá hạn mức về
đất ở. Diện tích vượt quá hạn mức được hỗ trợ bằng 50% giá đất nông nghiệp
nhưng không vượt quá 10,000m2/hộ.
c. Hộ gia đình sử dụng đất từ ngày 1 tháng 7 năm 2004 đến trước ngày 1 tháng 7
năm 2014 không được hỗ trợ.
Những trường hợp khác sẽ được hỗ trợ tài chính theo Điều 21, QĐ Số 23/2015/QD-
UBND của UBND Tp HCM.
Mất đất có nhà trên đất và đất còn lại (không thu hồi) không đủ để xây lại nhà mới (hộ tái
định cư)
5 Đất phi nông nghiệp– theo quy định tại Điều 10 của Luật Đất đai 2013, bao gồm các loại đất như đất công, đất sông suối, đất
cho khu công nghiệp, v.v…
40
(i) Đối với người có quyền sử dụng hợp pháp:
Bồi thường bằng đất trong khu tái định cư, hoặc bằng tiền theo giá thay thế đầy đủ khi hộ
BAH yêu cầu. Nhà bị ảnh hưởng được bồi thường bằng tiền theo giá thay thế đầy đủ nếu
được tạo lập trước ngày khóa sổ.
Trong trường hợp số tiền bồi thường đối với đất ở thấp hơn giá trị của một suất tái định
cư, người bị ảnh hưởng sẽ được hỗ trợ phần chênh lệch để có thể mua được một suất tái
định cư. Nếu hộ bị ảnh hưởng muốn tái định cư ở nơi khác, phần hỗ trợ phần chênh lệch
sẽ được trả cho hộ bị ảnh hưởng. Giá của suất tái định cư sẽ do UBND TP HCMC qui
định. [Điều 86 - Luật Đất Đai 2013, Điều 27 - Nghị định 47/2014/ND-CP].
(ii) Đối với người không có quyền sử dụng hợp pháp:
Nhà bị ảnh hưởng được bồi thường bằng tiền theo giá thay thế đầy đủ nếu được tạo lập
trước ngày khóa sổ.
Bồi thường về đất như sau:
Trường hợp hộ gia đình đang sử dụng đất có nhà ở trước ngày 01 tháng 7 năm 2004
mà có nguồn gốc do lấn, chiếm, nếu không có chỗ ở nào khác thì được giao đất ở
mới hoặc được mua nhà ở khu tái định cư [Điều 11, QĐ Số 23/2015/QD-UBND,
Điều 7 – Nghị định 47/2014/ND-CP, Điều 80 – Luật Đất Đai 2013].
Các trường hợp khác bồi thường theo QĐ Số 23/2015/QD-UBND.
Hộ gia đình thuê nhà ở thì không được bồi thường về nhà và đất ở nhưng được hỗ trợ di chuyển
theo qui định của UBND TP HCMC tại thời điểm thanh toán (Xem Hỗ Trợ ở phần 5.3.3 bên dưới).
Các trường hợp khác hỗ trợ theo Điều 21, QĐ Số 23/2015/QD-UBND.
Trường hợp số tiền hỗ trợ cho hộ bị ảnh hưởng nhà không đủ mua một suất tái định cư tối thiểu mà
hộ bị ảnh hưởng không còn chổ nào khác để chuyển đến thì người bị ảnh hưởng được hỗ trợ thêm
để có thể mua một suất tái định cư tối thiểu. Nếu hộ bị ảnh hưởng muốn tái định cư ở nơi khác,
phần hỗ trợ phần chênh lệch sẽ được trả cho hộ bị ảnh hưởng.
c. Bồi thường cho nhà cửa và công trình
Đối với nhà ở và công trình bị ảnh hưởng hoàn toàn, bất kể tình trạng pháp lý của đất bị ảnh
hưởng, nếu nhà ở/công trình bị ảnh hưởng đã được xây dựng trước ngày khoá sổ, được bồi
thường theo giá thay thế cho nhà ở và công trình bị ảnh hưởng để xây dựng công trình mới
với các tiêu chuẩn kỹ thuật tương tự, không tính khấu hao và khấu trừ của vật liệu tái sử
dụng. Đối với công trình bị ảnh hưởng một phần, ngoài việc được bồi thường phần bị ảnh
hưởng theo giá thay thế, hộ/cá nhân BAH được bồi thường chi phí sửa chữa nhà theo đơn giá
thống nhất với hộ/cá nhân bị ảnh hưởng.
41
Đối với các thiết bị và/hoặc dây chuyền sản xuất, hộ kinh doanh có thiết bị hoặc dây chuyền
sản xuất được bồi thường về chi phí liên quan đến việc tháo dỡ, vận chuyển, lắp đặt lại các
thiết bị và/hoặc dây chuyền sản xuất bị ảnh hưởng.
Trong trường hợp không thể di dời hoặc bị hư hỏng trong quá trình vận chuyển, được bồi
thường các thiết bị và/hoặc dây chuyền sản xuất theo giá thay thế. Chủ Đầu sẽ thuê giám
định viên chuyên thẩm định thiết bị/dây chuyền sản xuất để lập dự toán chi phí. Dự toán sẽ
do UBND Quận xem xét và chấp thuận.
Đối với tài sản nhỏ cần kỹ thuật viên lắp đặt, gồm điện thoại cố định, đường nước, đường
điện, truyền hình cáp, mạng Internet, vv, tất cả các chi phí liên quan đến tháo dỡ và lắp đặt
lại ở khu nhà ở/kinh doanh mới sẽ được bồi thường theo giá thay thế.
d. Bồi thường cây cối, hoa màu, thuỷ sản, vật nuôi
Bồi thường bằng tiền mặt theo giá thay thế đối với cây lâu năm, hoa màu chưa thu hoạch, hoặc
thuỷ sản, bất kể tình trạng pháp lý của đất theo quy định của Điều 90 - Luật Đất đai 2013.
Cây trồng/vật nuôi có thể di chuyển sẽ không được bồi thường về cây/vật nuôi nhưng được bồi
thường về chi phí vận chuyển thực tế đến nơi ở mới. Nếu việc trồng lại cây ở nơi ở mới phát sinh
chi phí, hộ BAH sẽ được bồi thường đầy đủ chi phí đó.
Thủy sản đã đến thời gian thu hoạch tại thời điểm thu hồi đất sẽ không được bồi thường, nếu
không, sẽ được bồi thường theo giá thay thế.
e. Bồi thường cho các hộ bị ảnh hưởng kinh doanh
Đối với ảnh hưởng kinh tế do chấm dứt hợp đồng: Đối với các hộ gia đình/cá nhân thuê đất của
nhà nước hoặc tư nhân để kinh doanh phi nông nghiệp và tiền thuê đất được trả trên cơ sở hợp
đồng có thể gia hạn, nếu bị ảnh hưởng trong thời gian hợp đồng còn hiệu lực thì được bồi thường
theo thoả thuận trong hợp đồng thuê đất, nếu có.
Đối với ảnh hưởng về thu nhập, được bồi thường, hỗ trợ theo quy định của UBND TP/Tỉnh bất
kể tình trạng đăng ký. Trong trường hợp của ĐHCN TP.HCM, cơ chế bồi thường như sau:
Đối với các hộ kinh doanh có giấy phép, bồi thường bằng tiền mặt do mất thu nhập. Mức
bồi thường tương đương 50% thu nhập bình quân hàng năm của hộ - căn cứ vào báo cáo
thuế trong ba năm gần nhất (tương đương 100% thu nhập ròng trong 6 tháng).
Đối với các hộ kinh doanh không có giấy phép, nhưng được chính quyền địa phương xác
nhận có hoạt động thì được bồi thường bằng tiền mặt cho thu nhập bị mất trong thời gian
ít nhất là 3 tháng.
Đối với các hộ kinh doanh bán lẻ, không có giấy phép kinh doanh và không đóng thuế,
bao gồm cả những người lấn chiếm hành lang giao thông để kinh doanh nhỏ thì được hỗ
trợ với mức 3 triệu đồng/hộ.
42
Đối với người lao động bị mất thu nhập, người lao động bị mất thu nhập do cơ sở kinh doanh mà
họ đang làm bị thu hồi đất thì được nhận trợ cấp thất nghiệp theo mức lương cơ bản trong tối đa
là 6 tháng. Ngoài ra, người lao động BAH còn được hỗ trợ bằng tiền mặt đề tự học nghề mới.
Mức hỗ trợ đào tạo nghề mới do UBND Thành phố Hồ Chí Minh quy định.
Nếu người lao động chỉ bị ảnh hưởng tạm thời trong giai đoạn di chuyển cơ sở kinh doanh thì sẽ
được hỗ trợ một khoản trợ cấp theo quy định của UBND TP.
f. Bồi thường đối với mồ mả
Việc di dời mồ mả cần được thực hiện trên cơ sở tham vấn đầy đủ với các hộ bị ảnh hưởng để
đảm bảo việc di dời phù hợp với phong tục và tập quán của các hộ bị ảnh hưởng. Hộ bị ảnh
hưởng mồ mả sẽ được bồi thường các khoản chi phí sau: a) chi phí mua đất để chôn lại, b) Chi
phí đào, c) di dời, d) cải táng, e) xây mộ mới, và f) các chi phí liên quan cần thiết để đảm bảo
phù hợp với phong tục địa phương.
Đất cho việc di dời tất cả các mộ bị ảnh hưởng sẽ được cấp cho các hộ BAH- tại khu nghĩa trang
do UBND Quận qui định. Các hộ BAH sẽ được thông báo về địa điểm khu nghĩa trang để họ có
thể quyết định việc di dời mồ mả tới khu nghĩa trang đó hoặc đến một nơi khác phù hợp với
phong tục tập quán của họ. Nếu hộ BAH tự di dời mộ đến địa điểm nơi mới phù hợp, chi phí
mua đất sẽ được bồi thường.
Trong trường hợp không xác định được chủ của các ngôi mộ bị ảnh hưởng, thông tin cần được
công bố qua truyền thông đại chúng (ti vi, báo đài) để tìm chủ của các ngôi mộ bị ảnh hưởng.
Trong vòng một thời gian hợp lý, nếu chủ mộ không trình diện, việc di dời mộ sẽ được thực hiện
bởi một đơn vị chuyên môn có tham vấn với Phòng Y tế Quận. Vị trí địa lý và tình trạng của các
ngôi mộ (có ảnh chụp chi tiết), thủ tục di dời mồ mả, và vị trí mới của các ngôi mộ phải được ghi
chép và lưu trữ cẩn thận để sau này chủ mộ có thể tìm lại.
g. Bồi thường cho công trình công cộng và tài sản cộng đồng
Đối với các công trình công cộng như trường học, trạm y tế, thư viện hoặc các trung tâm văn hoá
khác, khu vui chơi, đường giao thông, hệ thống cấp nước và đường điện bị ảnh hưởng sẽ được
phục hồi và sửa chữa hoặc bồi thường để đảm bảo hoạt động bình thường mà người dân không
phải trả bất kỳ chi phí nào.
5.3.2 Chính sách bồi thường cho các tác động tạm thời (trong thời gian thi công)
Trong quá trình thi công, nếu các hộ dân ngoài khu vực dự án bị ảnh hưởng tạm thời do hoạt động
thi công gây ra, các tác động đó sẽ được đánh giá và đưa vào Kế hoạch Hành động Tái định cư cập
nhật. Tuỳ thuộc vào bản chất của tác động, bồi thường cho các tác động bất lợi đó như sau:
a. Tác động tạm thời đối với đất/kinh doanh:
43
Trong trường hợp đất ở không có nhà/công trình trên đất bị ảnh hưởng tạm thời trong giai
đoạn thi công, bồi thường cho diện tích đất bị ảnh hưởng tương đương tiền thuê đất đó tại địa
phương trong thời gian sử dụng tạm thời. Trước khi trả đất lại cho những người bị ảnh hưởng,
đất bị ảnh hưởng phải được khôi phục nguyên trạng như trước khi có dự án - như đã thỏa thuận
với các hộ gia đình bị ảnh hưởng.
Trong trường hợp việc thi công công trình làm ảnh hưởng đến thu nhập của các hộ kinh
doanh, hộ BAH sẽ được bồi thường thu nhập bị mất trong suốt thời gian bị ảnh hưởng. Mức bồi
thường sẽ được thoả thuận với các hộ bị ảnh hưởng.
Các nhà thầu sẽ được thông báo về Khung Chính sách Tái định cư/Kế hoạch Hành động
Tái định cư và cần nghiên cứu các phương án thi công thay thế để tránh các tác động tạm thời.
Nếu không thể tránh được, các nhà thầu sẽ bồi thường cho tác động tạm thời nêu trên theo quy
định của Khung Chính sách và Kế hoạch Hành động Tái định cư. Các tác động tạm thời sẽ được
giám sát nội bộ và giám sát độc lập (Xem Phần VIII về các yêu cầu giám sát và đánh giá).
b. Đối với thiệt hại về các công trình kiến trúc của tư nhân hoặc công cộng o nhà thầu
gây ra:
Tài sản bị hư hỏng do lỗi của nhà thầu sẽ được khôi phục ngay sau khi việc thi công công trình
được hoàn thành. Theo yêu cầu của hợp đồng, nhà thầu cần hết sức cẩn thận để tránh gây hư
hỏng đối vời tài sản của người dân khi thực hiện các hoạt động thi công. Trường hợp thiệt hại
xảy ra, nhà thầu phải sửa chữa thiệt hại hoặc bồi thường cho các gia đình, các nhóm, các cộng
đồng, hoặc các cơ quan bị ảnh hưởng theo mức bồi thường quy định trong Khung Chính sách
này.
c. Các thiệt hại khác có thể xác định trong quá trình thực hiện
Các tác động khác được xác định trong quá trình thực hiện dự án sẽ được bồi thường theo các
nguyên tắc và chính sách bồi thường của Khung chính sách TĐC này và theo chính sách OP 4.12
của Ngân Hàng Thế Giới.
5.3.3 Trợ cấp
Bên cạnh việc bồi thường trực tiếp cho những tài sản bị thiệt hại, các hộ BAH, đặc biệt là hộ bị
ảnh hưởng nặng và dễ bị tổn thương, còn được hỗ trợ trong giai đoạn chuyển tiếp nhằm phục hồi
hoặc cải thiện sinh kế và đời sống của họ. Các mức hỗ trợ sẽ được điều chỉnh và quyết định bởi
UBND Thành phố, có tính đến yếu tố lạm phát và tăng giá cho phù hợp với thời gian thực hiện
tái định cư.
Đối với ảnh hưởng đất ở/nhà ở (áp dụng cho trường hợp của ĐHCN TP HCM).
Hỗ trợ di chuyển:
44
Các hộ tái định cư đến nơi ở mới trong phạm vi thành phố được hỗ trợ 6.000.000
VNĐ/hộ. Nếu tái định cư ngoài phạm vi thành phố thì được hỗ trợ 10.000.000
VNĐ/hộ.
Các hộ thuê nhà/thuê phòng trọ sẽ hỗ trợ chi phí dọn nhà đi nơi khác nhưng
không vượt quá mức hỗ trợ nêu trên.
Hỗ trợ thuê nhà/tạm cư:
Hộ tái định cư sẽ được hỗ trợ tiền thuê nhà (tạm cư) trong thời gian 6 tháng trong khi xây
dựng nhà mới. Hộ bị ảnh hưởng nhà một phần, không tái định cư đi nơi khác (tái sắp xếp)
sẽ được hỗ trợ tiền thuê nhà trong thời gian 3 tháng trong thời gian sửa nhà. Con cái đã có
gia đình mà ở cùng nhà với cha mẹ thì cũng được hỗ trợ thuê nhà như một hộ bị ảnh
hưởng.
Kế hoạch tái định cư cần thảo luận kỹ lưỡng với những hộ bị ảnh hưởng nhằm giảm thiểu
tối đa thời gian tạm cư vì điều này có thể ảnh hưởng đến công ăn việc làm/thu nhập của các
hộ bị ảnh hưởng.
Hỗ trợ sửa nhà. Nhà cửa/công trình trên đất bị ảnh hưởng một phần mà phần cấu trúc còn
lại vẫn có thể sử dụng được thì hộ BAH được hỗ trợ tiền sửa chữa tương đương với chi
phí sửa chữa thực tế cho phần công trình BAH để khôi phục nhà ở như ban đầu hoặc tốt
hơn.
Giấy Chứng nhận Quyền sử dụng đất. ộ tái định cư sẽ được hỗ trợ tất cả các chi phí liên
quan đến việc cấp Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất cho đất/nhà mới trong khu tái định
cư của dự án, hoặc nơi khác nếu người BAH tự tái định cư. Chi phí hỗ trợ này sẽ được
tính vào khoản chi phí bồi thường cho các hộ TĐC tự do, hoặc được cấp cho những hộ tái
định cư trong khu tái định cư của dự án. Đối với hộ BAH một phần nhà và đất ở - không
cần tái định cư đi nơi khác thì được hỗ trợ chi phí cập nhật lại GCNQSDĐ.
Đối với đất nông nghiệp bị ảnh hưởng nặng:
Hỗ trợ ổn định đời sống (trong giai đoạn chuyển tiếp): (i) Người BAH mất từ 20% đến
70% diện tích đất nông nghiệp đang sử dụng (hoặc 10% đến 70% đối với hộ nghèo, cận
nghèo, và nhóm dễ bị tổn thương) thì được hỗ trợ 500.000 VNĐ/người/tháng trong thời
gian 6 tháng nếu không phải di chuyển chỗ ở và trong thời gian 12 tháng nếu phải di
chuyển chỗ ở; trường hợp phải di chuyển đến các địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó
khăn hoặc có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn thì thời gian hỗ trợ tối đa là 24
tháng; (ii) Đối với trường hợp thu hồi trên 70% diện tích đất nông nghiệp đang sử dụng thì
được hỗ trợ với mức nêu trên trong thời gian 12 tháng nếu không phải di chuyển chỗ ở và
trong thời gian 24 tháng nếu phải di chuyển chỗ ở; trường hợp phải di chuyển đến các địa
45
bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn hoặc có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó
khăn thì thời gian hỗ trợ tối đa là 36 tháng; (iii) Đối với trường hợp thu hồi dưới 20% diện
tích đất nông nghiệp đang sử dụng và diện tích còn lại không thể tiếp tục sử dụng thì được
hỗ trợ theo mức nêu trên trong thời gian 12 tháng.
Các hộ không có GCNQSDĐ và không đủ điều kiện được cấp GCNQSDĐ (được hợp
pháp hoá) sẽ được trợ một ở mức tương đương với 60% mức hỗ trợ nêu trên.
[Điều 19 Nghị định 47/2014/NĐ-CP]
Hỗ trợ sinh hoạt: Mức hộ trợ tương đương với giá thị trường của 30 kg gạo/người/tháng.
Hỗ trợ 3 tháng đối với hộ xây nhà trên đất còn lại. Hộ tái định cư được hỗ trợ 6 tháng.
Hỗ trợ đào tạo/chuyển đổi nghề/tìm kiếm việc làm:
Hộ BAH đang trực tiếp sản xuất nông nghiệp: được hỗ trợ đào tạo nghề/chuyển đổi
nghề/tìm kiếm việc làm bằng tiền không quá 05 lần giá đất nông nghiệp cùng loại [Điều
20 Nghị định 47/2014/NĐ-CP]. Đối với hộ BAH trong độ tuổi lao động có nhu cầu được
đào tạo về nghề cụ thể sẽ được nhận vào cơ sở đào tạo địa phương và được hỗ trợ tìm
việc mới và được vay vốn bắt đầu công việc mới.
Hộ BAH đang kinh oanh trên đất ở của mình có nguồn thu nhập chính từ hoạt
động kinh doanh: Hộ BAH trong độ tuổi lao động có nhu cầu được đào tạo nghề mới sẽ
được nhận vào học nghề tại cơ sở đào tạo địa phương và được hỗ trợ tìm việc và được
vay vốn vay vốn bắt đầu công việc mới.
Cụ thể,
Hộ BAH đủ điều kiện nhận hỗ trợ này được quyền tham gia vào một chương trình đào
tạo miễn phí cho họ trong khoảng thời gian 5 năm (kể từ ngày Quyết định thu hồi đất
được ban hành). Được tư vấn miễn phí về việc làm/hướng nghiệp tại Trung tâm Dịch vụ
Việc làm địa phương.
[Quyết định 63/2015/QĐ-TTg, Nghị định 47/2014/ND-CP]
Ghi chú: Trước khi xây dựng chương trình đào tạo/chuyển đổi nghề/tìm kiếm việc làm,
những hộ BAH sẽ được tham vấn để đánh giá nhu cầu của mình. [Điều 84, Luật Đất đai 2013].
Hỗ trợ cho các hộ dễ bị tổn thương (áp ụng cho trường hợp của ĐHCN TP HCMC)
Hộ do phụ nữ làm chủ hộ có người phụ thuộc và hoàn cảnh kinh tế khó khăn, hộ có người
tàn tật, người già không nơi nương tựa sẽ được hỗ trợ không dưới 3.000.000 VNĐ/hộ.
Các hộ TĐC có Bà mẹ Việt Nam anh hùng, anh hùng lực lượng vũ trang, anh hùng lao
động, cựu chiến binh, thương binh, liệt sỹ sẽ được hỗ trợ từ 3.000.000 đến 6.000.000
VNĐ/hộ.
46
Các hộ nghèo (có Sổ hộ nghèo), hoặc các hộ cận nghèo, sẽ được hỗ trợ 5.000.000
VNĐ/hộ (đối với hộ nghèo) và 3.000.000 VNĐ/hộ (đối với hộ cận nghèo).
Thưởng tiến độ:
Tất cả các hộ BAH bàn giao đất bị ảnh hưởng cho dự án đúng tiến độ sau khi nhận đầy
đủ bồi thường và hỗ trợ sẽ được nhận một khoản tiền thưởng tiến độ. Mức thưởng sẽ
được xác định tại thời điểm chi trả bồi thường.
5.2.4 Chương trình phục hồi sinh kế
Tất cả các hộ gia đình bị ảnh hưởng nặng và/hoặc dễ bị tổn thương có quyền tham gia
Chương trình Phục hồi Sinh kế (CTPHSK). Chương trình này bao gồm các tập huấn về
khuyến nông, đào tạo nghề, tiếp cận tín dụng và các hoạt động đào tạo khác phù hợp để
hỗ trợ quá trình phục hồi sinh kế - tối thiểu bằng mức trước khi có dự án. Chương trình
Phục hồi Sinh kế sẽ được xây dựng dựa trên kết quả tham vấn các hộ bị ảnh hưởng để xác
định biện pháp hỗ trợ phục hồi sinh kế phù hợp với nhu cầu của họ. Tất cả các thành viên
trong gia đình hộ BAH trong độ tuổi lao động đều được đào tạo nghề, nếu có nhu cầu.
Chương trình Phục hồi Sinh kế sẽ bao gồm các hoạt động sau:
o Tập huấn khuyến nông: căn cứ vào nhu cầu thực tế và số hộ bị ảnh hưởng, Ban QLDA sẽ
xây dựng chương trình tập huấn phù hợp cho các hộ tiếp tục sản xuất nông nghiệp. Trường
hợp số lượng đăng ký quá ít – không thể tổ chức tập huấn riêng biệt, hộ bị ảnh hưởng sẽ được
giới thiệu cho Trung tâm đào tạo nghề của thành phố.
o Tập huấn về kỹ năng phát triển doanh nghiệp: những hộ bị ảnh hưởng thu nhập, chẳng hạn
như hộ buôn bán lẽ, hộ nuôi bò, có thể đăng ký tham gia khóa học. Phòng Thương Mại và
Công Nghiệp Việt Nam là đơn vị tổ chức thành công các khóa tập huấn về Khởi sự và Tăng
cường Khả năng Kinh doanh nên có thể tham gia tổ chức các khóa học này. Các khóa học
kéo dài 3 ngày có thể sẽ hữu ích giúp các hộ kinh doan nhỏ biết cách khởi sự một nghề mới,
hoặc tăng cường khả năng phát triển đối với doanh nghiệp hiện hữu. Lớp tập huấn này có thể
tổ chức theo nhu cầu thực tế của hộ bị ảnh hưởng, nếu cần.
Tập huấn hướng nghiệp: tập huấn này sẽ được thiết kế giúp định hướng nghề nghiệp căn cứ
trên nhu cầu cụ thể của hộ bị ảnh hưởng.
o Tín dụng: hộ bị ảnh hưởng về thu nhập từ sản xuất nông nghiệp và ngành nghề phi nông
nghiệp có thể yêu cầu vay vốn qua Quỹ 156 – là Quỹ tín dụng do Nhân hàng chính sách
TP. HCM quản lý. Hộ bị ảnh hưởng sẽ được thông báo về Quỹ này đề tiếp cận nguồn vốn
khi cần. Hộ bị ảnh hưởng có thể kết hợp sau khi tham giá lớp tập huấn về Khởi sự và
Tăng cường Khả năng Kinh doanh thì lập kế hoạch vay vốn để phát triển doanh nghiệp
của mình sau khi ổn định chỗ ở.
Ban QLDA sẽ cập nhật Chương trình Phục hồi Sinh kế trên cơ sở tham vấn với những hộ bị ảnh
47
hưởng sau khi Kế hoạch Hành động Tái định cư đã được hoàn chỉnh và được công khai lấy ý
kiến của hộ bị ảnh hưởng. Trong phần tham vấn cuối cùng, Ban QLDA sẽ đánh giá nhu cầu cụ
thế về tấp huấn và tín dụng của những hộ bị ảnh hưởng để cập nhất Chương trình này trước khi
thực hiện. Chi phí thực hiện Chương trình do Chủ đầu tư chi trả.
5.4 Ma trận Quyền lợi
Căn cứ theo từng nhóm hợp lệ, gói bồi thường/hỗ trợ tái định cư sẽ bao gồm các khoản gồm tiền
bồi thường tài sản, tiền hỗ trợ trong quá trình tái định cư, và những hình thức hỗ trợ khác như
Tiền thưởng và cơ hội tham gia chương trình phục hồi sinh kế (Xem Phụ lục 1- Ma trận quyền
lợi).
VI. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
Việc thực hiện các hoạt động tái định cư quy định trong Kế hoạch Hành động Tái định cư này
đòi hỏi sự tham gia của các cơ quan nhà nước ở cấp trung ương, thành phố, quận và phường.
UBND TP HCMC sẽ chịu trách nhiêm chính trong việc thực hiện Kế hoạch Hành động Tái định
cư này. Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sẽ được thành lập ở cấp Quận theo Nghị Định
47/2014/CP. Các điều khoản qui định trong Kế hoạch Hành động Tái định cư này là cơ sở pháp
lý cho việc thực hiện kế hoạch tái định cư.
6.1 Trách nhiệm của các bên liên quan
Cấp Trung ương– Bộ GD&ĐT, Bộ Công thương và Ban Quản lý Dự án Trung ương:
Bộ Giáo ục & Đào tạo và Bộ Công thương- Bộ Giáo dục và Đào tạo và Bộ Công Thương,
thay mặt Chính phủ, là chủ đầu tư dự án ở cấp trung ương, có trách nhiệm tổng thể thực hiện dự
án. Bốn trường đại học tham gia dự án là bên hưởng lợi của dự án, bao gồm IUH, VNUA,
HUST, NEU có trách nhiệm đối với các quyết định đầu tư của các tiểu dự án trong phạm vi
trường của mình - theo quản lý của các Bộ chủ quản.
Ban Quản lý Dự án Trung ương (CPMU):
Ban Quản lý Dự án Trung ương sẽ được thành lập. Ban có trách nhiệm giám sát các hoạt động
đầu tư của tiểu dự án tại các Trường, và các hoạt động liên quan đến việc thu hồi đất, bồi thường,
hỗ trợ và tái định cư thuộc dự án. Ban Quản lý Dự án Trung ương đảm bảo tất cả các hoạt động
tái định cư sẽ được thực hiện theo qui định đã nêu trong Khung Chính sách Tái định cư của Dự
án. Cụ thể, Ban Quản lý Dự án Trung ương sẽ:
Phối hợp với UBND thành phố và các cơ quan có thẩm quyền địa phương có liên quan
tiến hành công tác bồi thường và tái định cư.
48
Tổ chức đào tạo và xây dựng năng lực cho Ban QLDA nơi có thu hồi đất.
Phối hợp với Ban QLDA của các Trường giám sát nội bộ các hoạt động bồi thường, tái
định cư;
Báo cáo định kỳ về tiến độ tái định cư cho Bộ GD&ĐT và Bộ Công Thương.
Cấp ự án:
Uỷ ban Nhân ân Thành phố Hồ Chí Minh (UBND TP HCM):
Xem xét và phê duyệt Khung Chính sách Tái định cư, và các Kế hoạch Hành động Tái
định cư;
Thẩm định và phê duyệt kết quả điều tra giá thay thế;
Các sở có liên quan trực tiếp và UBND Quận 12 thẩm định và phê duyệt RAP trong thẩm
quyền;
Giải quyết các khiếu nại, thắc mắc- nếu thích hợp.
Giám sát tổng thể công tác việc chuẩn bị và công tác thực hiện RAP, và hướng dẫn cho
các phòng ban có liên quan, Uỷ ban nhân dân quận để đảm bảo hợp tác và phối hợp hiệu
quả, kịp thời giữa các cơ quan trong việc chuẩn bị và thực hiện các RAP.
Đảm bảo RAP được lập theo các yêu cầu đặt ra trong Khung Chính sách này. Khi RAP
được Ngân hàng Thế giới chấp thuận (qua thư Không phản đối), UBND TP HCM sẽ phê
duyệt RAP cuối cùng, hoặc chỉ định một UBND quận liên quan phê duyệt RAP để triển
khai thực hiện RAP.
Đảm bảo hoạt động bồi thường, tái định cư và phục hồi sinh kế của các hộ bị ảnh hưởng
được thực hiện và giám sát yêu cầu giám sát đã đề ra trong Khung Chính sách này.
Ban Quản lý Dự án (BQLDA)
Ban QLDA (đã thành lập) sẽ đại diện cho trường Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh
(sau đây gọi là Chủ dự án) chịu trách nhiệm thực hiện công tác quản lý dự án - bao gồm công tác
chuẩn bị, thực hiện và giám sát và đánh giá RAP. Nhiệm vụ chính của Ban QLDA gồm:
Chỉ đạo trong việc tuyển dụng hai đơn vị tư vấn thực hiện khảo sát giá thay thế (như đã
nêu trong Phần 6.4) và thực hiện giám sát xã hội định kỳ đối với việc thực hiện RAP
(như nêu trong Phần 8.3).
Đảm bảo kinh phí cần thiết cho việc thực hiện RAP được sẵn sàng và phân bổ kịp thời để
thanh toán bồi thường/tái định cư- như trình bày trong RAP.
Cập nhật RAP và tiến hành giám sát nội bộ trong quá trình thực hiện RAP theo yêu cầu
đặt ra trong phần 9.2 của RPF này.
Bố trí cán bộ có kinh nghiệm về tái định cư và quen thuộc các chính sách của Ngân hàng
49
Thế giới (OP 4.12) để thay mặt Ban QLDA trong các công tác liên quan đến bồi thường,
hỗ trợ và tái định cư. Cán bộ Xã Hội này sẽ lảm việc và hỗ trợ thường xuyên cho UBND
Quận 12 trong việc thực hiện RAP.
Tuyển một tư vấn an toàn xã hội để hỗ trợ BQLDA và Ban bồi thường và giải phóng mặt
bằng Quận 12 trong việc thực hiện RAP. Điều khoản tham chiếu cho tư vấn này phải
được Ngân hàng Thế giới thông qua.
Lập báo cáo tiến độ hàng quý và trình cho Ngân Hàng Thế Giới.
Tiến hành các lớp tập huấn về yêu cầu của RPF và RAP; phối hợp chặt chẽ với UBND
Quận 12 và Ban bồi thường và giải phóng mặt bằng cấp quận để cập nhật RAP sau khi
hoàn thành công tác kiểm kê chi tiết, tham vấn và khảo sát giá thay thế.
Trình RAP cập nhật cho Ngân hàng Thế giới xem và đồng thuận trước khi thực hiện.
Ủy Ban Nhân Dân Quận 12:
Chuẩn bị kế hoạch sử dụng đất hàng năm trình cấp có thẩm quyền để xem xét và phê
duyệt điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất - theo quy định của pháp luật.
Ban hành Thông báo thu hồi đất và chỉ đạo Ban Bồi thường và giải phóng mặt bằng Quận
và Ủy ban nhân dân phường thực hiện RAP đã được phê duyệt.
Chỉ đạo việc thực hiện RAP;
Chỉ đạo Ban bồi thường quận và thu hồi đất và Ủy ban nhân dân phường/xã trong việc
phổ biến thông tin về chính sách bồi thường và tái định cư, tiến hành khảo sát, đo đạc,
kiểm kê và thực hiện RAP.
Chỉ đạo việc thẩm định bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, phương án bồi thường được phê
duyệt, hỗ trợ, tái định cư và ban hành quyết định thu hồi đất thuộc thẩm quyền;
Điều chỉnh hoặc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới cho đất bị thu hồi, và cho
các hộ di dời.
Giải quyết các khiếu nại liên quan đến việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
trong phạm vi Quận theo thẩm quyền.
Phê duyệt đánh giá bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được thực hiện bởi Ban Bồi thường
Quận.
Ban Bồi thường và Giải phóng Mặt bằng Quận 12:
Ban Bồi thường và Giải phóng Mặt bằng Quận 12có trách nhiệm:
Phối hợp với các Ban QLDA và Ủy ban nhân dân cấp phường để phổ biến thông tin và
chính sách của dự án về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho các hộ bị ảnh hưởng, và
tiến hành tham vấn cộng đồng, điều tra, khảo sát, kiểm kê chi tiết đối với tài sản bị ảnh
hưởng để xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; chịu trách nhiệm về tính
chính xác và đầy đủ của số liệu điều tra, khảo sát, và kiểm kê chi tiết;
50
Chuẩn bị các phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư và tiến hành tham vấn với các
hộ gia đình bị ảnh hưởng về phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư để UBND Quận
xem xét và phê duyệt bởi; công bố kế hoạch bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được phê
duyệt cho các hộ bị ảnh hưởng;
Tổ chức chi trả bồi thường và cung cấp hỗ trợ cho người bị ảnh hưởng;
Bố trí tái định cư cho các hộ di dời, thu hồi đất, bàn giao đất thu hồi cho các đơn vị thi
công;
Chủ trì, phối hợp với BQLDA và Ủy ban nhân dân phường để thực hiện Chương trình
phục hồi sinh kế;
Hỗ trợ Ủy ban nhân dân quận giải quyết khiếu nại liên quan đến thu hồi đất, bồi thường
và tái định cư.
Hỗ trợ UBND huyện cấp GCNQSDĐ cho nền đất tại các khu tái định cư.
Hỗ trợ tư vấn giám sát độc lập để tiến hành giám sát tái định cư độc lập theo yêu cầu của
RPF này.
Ủy Ban Nhân Dân phường Tân Chánh Hiệp:
Phối hợp với Ban Bồi thường và giải phóng mặt bằng Quận trong công tác chi trả bồi
thường, thực hiện tái định cư và hỗ trợ phục hồi sinh kế cho những người bị ảnh hưởng;
Cung cấp các tài liệu liên quan đến nguồn gốc sử dụng đất của hộ bị ảnh hưởng; xác nhận
tính hợp lệ của người bị ảnh hưởng và tài sản bị ảnh hưởng;
Hỗ trợ các cơ quan chức năng có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai, khiếu nại của
người dân bị ảnh hưởng.
Hỗ trợ UBND huyện, Ban Bồi thường trong việc tổ chức các cuộc họp, tham vấn cộng
đồng, khảo sát kinh tế xã hội trong quá trình chuẩn bị và thực hiện RAP;
Thành lập nhóm công tác thuộc cấp phường để hỗ trợ UBND huyện và Ban Bồi thường
trong việc tiến hành khảo sát đo đạc chi tiết, điều tra giá thay thế, khảo sát kinh tế xã hội,
và cung cấp các thông tin cần thiết để hỗ trợ việc chuẩn bị và thực hiện RAP;
Xác định đất thay thế cho các hộ bị ảnh hưởng có đủ điều kiện và đề xuất các chương
trình phục hồi sinh kế thích hợp với điều kiện của người dân và địa phương;
Giải quyết khiếu nại ở cấp phường/xã - theo quy định của pháp luật hiện hành;
Trách nhiệm của hộ/người bị ảnh hưởng:
Hợp tác với Ban Bồi thường và giải phóng mặt bằng Quận và UBND Phường/Xã trong
tất cả các hoạt động liên quan tới thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư;
Bàn giao đất bị ảnh hưởng cho dự án đúng tiến độ khi nhận đầy đủ gói bồi thường và hỗ
trợ;
51
Hỗ trợ hòa giải liên quan đến tranh chấp đất đai, và hỗ trợ các hộ bị ảnh hưởng trong quá
trình tái định cư và phục hồi sinh kế;
Cử người đại diện trong Ban bồi thường để tham gia giám sát việc thực hiện các phương
án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.
6.2 Cập nhật RAP
6.2.1 Các vấn đề cần lưu ý khi cập nhật RAP
Sau khảo sát kiểm đếm chi tiết, trong trường hợp có sự thay đổi lớn về qui mô tác động và giá
thay thế, Ban QLDA cần cập nhật RAP và trình NHTG thông qua trước khi thực hiện. Khi cập
nhật RAP, cần phản ánh kết quả của những công việc sau:
Khảo sát kiểm đếm chi tiết;
Khảo sát KT-XH bổ sung – trường hợp có sự thay đổi lớn về thiết kế dự án làm tăng/giảm
đáng kể số hộ bị ảnh hưởng;
Kết quả tham vấn bổ sung với hộ bị ảnh hưởng – nhất là kết quả tham vấn về các nội
dung như phương án tái định cư, kế hoạch phục hồi sinh kế;
Khảo sát giá thay thế;
Thiết kế chi tiết cho Khu tái định cư dự án;
Khảo sát đảnh giá nhu cầu của hộ bị ảnh hưởng đối với các hoạt động thuộc chương
trình phục hồi sinh kế.
6.2.2 Phê duyệt RAP cập nhật
Ban QLDA cần trình RAP cập nhật cho NHTG xem và thông qua trước khi thực hiện. Việc thực
hiện RAP chỉ có thể tiến hành when RAP cập nhật được NHTG thông qua – thông qua Thư
Không Phản Đối đối với RAP cập nhật đó.
6.3 Thực hiện RAP
(i) Tham vấn cộng đồng với hộ BAH: Trong quá trình thực hiện RAP, Ban QLDA sẽ phối hợp
với Ban Bồi Thường và Giải phóng Mặt bằng Quận tiếp tục tiến hành các cuộc họp tham vấn với
hộ bị ảnh hưởng về kết quả Khảo sát kiểm đếm chi tiết, kết quả Khảo sát giá thay thế, gói bồi
thường, và thiết kế chi tiết Khu tái định cư sau khi UBND TP HCMC phê duyệt thiết kế. Trong
năm 2017, nếu có sự thay đổi về chính sách bồi thường thì cũng họp thông báo cho hộ bị ảnh
hưởng về những thay đổi liên quan. Cần đưa phản hồi của hộ bị ảnh hưởng vào thiết kế dự án và
phương án giảm thiểu tác động.
(ii) Khảo sát kiểm đếm chi tiết (KSKĐCT)và Khảo sát giá thay thế: Đến thời điểm này, By this
52
time, Khảo sát kiểm đếm chi tiết đã tiến hành được một thời gian nhưng chưa hoàn tất. Kết quả
KSKĐCT sẽ được chia sẽ với hộ bị ảnh hưởng để xác nhận. Hộ bị ảnh hưởng cũng sẽ được mời
tham vấn về gói bồi thường sau khi có kết quả khảo sát giá thay thế trước khi thống nhất bồi
thường.
(iii) Chuẩn bị kế hoạch bồi thường, tái định cư, thẩm định và phê duyệt: Ban Quản Lý Dự án sẽ
trình RAP cập nhập cho NHTG xem và thông qua trước khi UBND Quận phê duyệt thực hiện.
(iv) Chi trả bồi thường và trợ cấp: Theo Điều 93 –Luật Đất Đai 2013, trong vòng 30 ngày kể từ
ngày ban hành Quyết định thu hồi đất, cơ quan phụ trách việc bồi thường cấp huyện phải tiến
hành chi trả tiền bồi thường và trợ cấp cho hộ bị ảnh hưởng. Trường hợp hộ bị ảnh hưởng từ chối
không nhận bồi thường, hay gia đình có tranh chấp nội bộ thì số tiền bồi thường và trợ cấp đó
phải gửi vào kho bạc nhà nước cho đến khi hộ bị ảnh hưởng muốn nhận.
(v) Bố trí tái định cư và thu hồi đất: Để quá trình tái định cư và thu hồi đất ít gây ảnh hưởng nhất
đối với sinh kết hộ bị ảnh hưởng, cần tham vấn kịp thời với hộ bị ảnh hưởng để thống nhất gói
bồi thường và phương án tái định cư cho từng hộ.
(vi) Thực hiện Chương trình phục hồi sinh kế (CTPHSK): trong quá trình thực hiện RAP, cần
cập nhật CTPHSK trên cơ sở tham vấn bổ sung với hộ bị ảnh hưởng để xác định nhu cầu đào tạo
cụ thể của từng hộ. Công tác tham vấn chỉ nên tiến hành sau khi hộ bị ảnh hưởng thống nhất
xong gói bồi thường dành cho họ và xác định được phương án tái định cư của mình. Đánh giá
nhu cầu của hộ bị ảnh hưởng cần áp dụng bảng câu hỏi cấu trúc để lương hóa được cụ thể nhu
cầu của từng hộ. Trên cơ sở đó, xây dựng kế hoạch, phương thức và phương pháp tập huấn phù
hợp.
(vii) Giải quyết khiếu nại: trong quá trình thực hiện RAP, cần thông báo cho các hộ nắm rõ cơ
chế giải quyết khiếu nại của dự án để đảm bảo các khiếu nại được giải quyết hiệu quả, tránh
chậm trễ gây ảnh hưởng đến tiến độ chi trả bồi thường, tái định cư và thu hồi đất.
(viii) Giám sát và Đánh giá. Ban QLDA sẽ phân công cán bộ chuyên trách giúp Ban QLDA theo
dõi quá trình chi trả bồi thường và tái định cư. Cán bộ chuyên trách có trách nhiệm làm việc
thường xuyên với Ban bồi thường và Giải phóng mặt bằng Quận cũng như các cơ quan liên quan
để hoàn thành kế hoạch hành động tái định cư và giám sát chặt chẽ quá trình thực hiện. Ban
QLDA sẽ tuyển một Đơn vị Tư vấn giám sát độc lập có chuyên môn giúp Ban theo dõi và đánh
giá và báo cáo tiến độ và kết quả quá trình thực hiện RAP.
6.3.2 Bố trí Tái định cư
Tiểu ự án Tái định cư
Tiểu dự án Tái định cư sẽ do Chủ đầu tư chuản bị - trình UBND Quận 12 phê duyệt theo qui
d9inh6 hiện hành. Trong khuôn khổ Dự án này, Tiểu dự án Tái định cư sẽ được xây dựng theo
53
nguyên tắc bồi thường đã nêu trong Phần 5.1.2 (ở trên). Tiểu dự án Tái định cư sẽ thực hiện lồng
ghép với Chương trình phục hồi sinh kế và thực hiện trên cơ sở tham vấn góp ý của hộ bị ảnh
hưởng để giảm thiểm tối đa tác động tiêu cực có thể xảy ra đối với người dân trong quá trình tái
định cư và phục hồi sinh kế.
Khu Tái định cư
Khu Tái định cư của dự án là một khu có tổng diện tích là 30.039,5m2 nằm trong phạm vi của
trường ĐHCN TP HCM – về phía sau khuôn viên trường. Khu Tái định cư cũng tọa lạc cạnh
Khu Ký túc xá dành cho khoảng 5.00 sinh viên của trường ĐHCN TP HCM (Xem khu vực đặt
tên “I” và “J” trên Bản đồ ở Phụ Lục 5. Dự kiến Khu tái định cư sẽ gồm các khu vực như khu
dân cư, công viên, và đường giao thông – với diện tích khác nhau (Xem bảng 6).
Bảng 6 – Kế hoạch sự dụng đất trong Khu tái định cư
Diện tích (m2) Khu "I" Khu "J" TỔNG
Khu dân cư
15.126,7
5.258,6
20.385,3
Công viên
349,1
607,0
956,1
Đường giao thông
6.812,3
1.885,8
8.698,1
TỔNG
22.288,1
7.751,4
30.039,5
The detailed engineering design for the resettlement site will be developed. Once approved, the
detailed design will be disclosed for consultation with the relocated households for their
feedback and consideration if they opt for the resettlement site.
Tái định cư
Công tác tái định cư cần được tiến hành cẩn thận trên cơ sở tham vấn ý kiến của hộ bị ảnh
hưởng. Ban QLDA cần phối hợp chặt chẻ với các hộ quyết định chuyển vào Khu tái định cư. Đối
với hộ hiện đang sống trên đường Tân Chánh Hiệp 10, cần phối họp chặt chẽ với nhóm hộ này
để tránh hoặc giảm thiểu tối đa các tác động tiêu cực có thể xảy về nhà ở cũng như công việc làm
ăn của họ, cho đến họ có thể di dời đi nơi khác.
Xây ựng Khu tái định cư
Chủ đầu tư sẽ xin chủ trương của UBND TP hCMC cho phép bồi thường cho những hộ dân
thuộc pham vi đất xây dựng khu tái định cư mới để sớm hoàn thiện khu vực này, phục vụ các hộ
có nhu cầu vào Khu tái định cư.
Cơ hội đối với các hộ chuyển vào Khu tái định cư
54
Khu tái định cư có vị trí cạnh Khu Ký túc xá Sinh viên (có chung đưởng giao thông) nên dự kiến
sẽ mang lại cơ hội kinh doanh về nhà trọ và hàng hóa cho khoảng 5.000 sinh viên của trường.
Trong quá trình cập nhật Chương trình phục hồi sinh kế, hộ bị ảnh hưởng sẽ được phân tích kỹ
về cơ hội kinh tế này để họ ra quyết định về chổ ở và kinh doanh phù hợp.
6.3.3 Hành động Giới
Theo yêu cầu của NHTG, trong quá trình chuẩn bị dự án, cần tiến hành 3 việc liên quan đến Giới
là: phân tích giới, lập kế hoạch lổng ghép giới và kế hoạch giám sát thực hiện kế hoạch lồng
ghép đó). Phân tính kinh tế xã hội đối với những hộ bị ảnh hưởng từ gốc độ giới đã được trình
bày trong phần 3.3.4 (ở trên).
Hành động lồng ghép giới:
o Sư tham gia. Trong quá trình thực hiện dự án, cần khuyến khích/mời nữ giới
tham gia vào các cuộc hợp tham vấn để họ có điều kiện phát biểu ý kiến, quan
tâm, và góp ý cho quá trình tái định cư và phục hồi sinh kế. Khi có thể, tạo điều
kiện để nữ giới tham giam vào các công viêc dư án phù hợp với họ.
Được thông báo đầy đủ về Tác đông dự án. Nữ giới trong các hộ bị ảnh hưởng
cần được thông báo về tác đông dự án để họ lường trước tác động đối với gia đình
và công ăn việc làm của họ, trên cơ sở đó đề xuất biện pháp giảm nhẻ hoặc tránh
tối đa tác động đó.
o Khoảng cách về giới trong gia đình: theo kết quả phân tích, nữ giới dành nhiều
thời gian hơn (so với nam giới) trong các công việc như nội trợ, chăm sóc con cái.
Vài trường hợp phụ nữ còn tham gia vào các công việc bên ngoài để kiếm thêm
thu nhập. Quá trình tái định cư sẽ ảnh hưởng ít nhiều những công việc này – về
thời gian cũng như công sức, và khả năng có thể ảnh hưởng đến thu nhập trong
công việc hiện tại của họ nếu họ là người làm thuê hoặc trực tiếp tham gia trồng
trọt, làm gia tăng gánh nặng cho họ.
o Thu nhập/Phục hồi sinh kế. Một số hộ sẽ phải thay đổi nghề nghiệp, chẳng hạn
như những hộ hiện đang tham gia trồng trọ và thu nhập phụ thuộc vào mùa vụ.
Những hộ này cần tư vấn và tập huấn nghề mới sao cho phù hợp với năng lực của
họ và phù hợp với từng giới thì họ mới áp dụng kiến thức mới và nâng cao khả
năng thành công trong công việc mới của mình.
o An toàn. Do nữ giới giữ vai trò chăm sóc con cái, trong quá trình tái định cư, cần
tập huấn các biện pháp an toàn để họ có thể chú ý vấn để an toàn cho các thành
viên trong gia đình trong quá trình tái định cư của họ. Trong trường hợp nam giới
và phụ nữ cùng tham gia trong quá trình di chuyển nhà, họ có biết những rui ro có
thể xảy ra để sắp xếp người chăm sóc con cái họ.
o Trong những cuộc tham vấn sắp tới, Ban QLDA và Ban Bồi Thường và Giải
55
phóng Mặt bằng Quận cần tiếp tục tìm hiểu – từ gốc độ giới, những khó khăn và
thách thức của những hộ bị ảnh hưởng nặng nhằm tìm biện pháp giúp họ tránh
được hoặc giảm thiểu tối đa các tác động tiêu cực của dự án.
Giám sát thực hiện kế hoạch lồng ghép giới. Trong quá trình giám sát thực hiện RAP, Tư vấn
giám sát độc có thể sử dụng các chỉ số (gạch dưới đây) để theo dõi và đánh giá vấn để lồng ghép
giới trong quá trình thực hiện RAP trong báo cáo giám sát của mình.
Tham gia tham vấn:
Đảm bảo nữ giới được mời tham dự các cuộc họp tham vấn và thảo luận nhóm trong quá trình
cập nhật và thực hiện RAP. Ít nhất 20% người tham dự các cuộc họp tham vấn là nữ giới.
Chi trả bồi thường.
Đảm bảo quá trình Chi trả bồi thường minh bạch và có sự hiện diện của hai vợ chồng khi nhận
tiền bồi thường. Khuyến khích sự hiện diện của hai vợ chồng khi nhận tiền bồi thường.
Ban Bồi Thường và Giải phóng Mặt bằng Quận hướng dẫn cho hộ bị ảnh hưởng cách chi trả nồi
thường – bằng tiền mặt hay chuyển khoản đề hộ bị ảnh hưởng có đủ thời gian chuẩn bị và nhận
tiền an toàn.
Phục hồi sinh kế
Đánh giá nhu cầu tập huấn của nữ giới để giúp họ có được kỹ năng phù hợp để phục hồi thu
nhập. 100% hộ bị ảnh hưởng nặng đã xác định được rõ nhu cầu tư vấn/tập huấn/việc làm sẽ dự
các buổi học/tham vấn với sự tham gia của nữ giới.
Khi có thể, tạo điều kiện để phụ nữ có thể tham gia vào các công việc phù hợp của dự án để cải
thiện thu nhập. Tất cả nhà thầu tham gia dự án sẽ thông báo cho Ban QLDA cơ hội nghể nghiệp
mà nữ giới có thể làm để Ban QLDA thông bóa cho các hộ bị ảnh hưởng.
Tìm cơ hội kết nối phụ nữ với các nhóm tự giúp đỡ và kết nối họ với các chương trình tín dụng.
Ban QLDA và Hội Phụ Nữ phường sẽ tìm hiểu và thông báo cơ hội vay vốn cho các hộ có nhu
cầu – ngoài Quỹ 156 như đề cập ở trên.
6.3.4 Chương trình Phục hồi Sinh kế
Mục tiêu
Chương trình Phục hồi Sinh kế đóng vai trò rất quan trọng giúp các hộ phục hồi sinh kế và giúp
việc thực hiện RAP đạt mục tiêu của Chính sách OP 4.12 của Ngân hàng Thế giới về Tái Định
Cư Không Tự Nguyện. Điều tra kinh tế xã hội của dự án cho thấy những hộ mất nhà và/hoặc
kinh doanh và phải di dời đều có khả năng đối mặt với những khó khăn trong quá trình phục hồi
thu nhập và vì thế cuộc sống có thể trở nên khó khăn hơn. Tương tự như vậy, đối với những hộ
56
làm nông - mất thu nhập từ cây trồng hoặc chăn nuôi, đều có thể gặp khó khăn khi tìm đất mới
để tiếp tục canh tác, nhất là trong bối cảnh các vùng lân cận đang trong quá trình đô thị hóa
nhanh chóng khiến cho diện tích đất nông nghiệp trong khu vực ngày càng giảm. Những người
nuôi bò sữa cũng sẽ gặp khó khăm khi tìm nới ở mới mà có thể xây chuồng trại và cũng có đồng
cỏ như nơi ở cũ.
Vì vậy, chương trình Phục hồi Sinh kế cần hết sát thực với nhu cầu của hộ gia đình bị ảnh hưởng
để các lớp tậphuấn thật sự giúp họ có được kỹ năng mới để phục vụ công việc mới - dù công việc
cũ làm ở nơi mới hay là công việc hoàn toàn mới.
Vì xây dựng kỹ năng làm việc là mộ việc phức tạp, nên chương trình Phục hồi Sinh kế cần dựa
trên nhu cầu đích thực của các hộ bị ảnh hưởng. Chỉ khi nào người dân đã rõ về phương án tái
định, họ mới có thể đưa ra nhu cầu đào tạo cụ thể cho các thành viên trong gia đình họ. Sau khi
chọn xong phương án tái định cư, người dân sẽ đưa ra chính xác hơn về nhu cầu tập huấn kỹ
năng cho chính họ.
Đối tượng tham gia chương trình
Là những hộ bị ảnh hưởng nặng, gồm:
o Hộ mất từ 20% đất nông nghiệp trở lên;
o Hộ/cận nghèo/dễ bị tổn thương mất từ 10% đất nông nghiệp trở lên;
o Hộ mất thu nhập – không kể họ có giấy phép đăng ký kinh doanh hay không;
o Hộ tái định cư;
o Hộ mất thu nhập từ đất đang thuê;
o Hộ bị tác động tích lũy – như đề cập ở phần 2.1.9 (ở trên).
Các hộ trên có thể cử hai người tham dự tập huấn mà mình đăng ký (1 nam 1 nữ). Người tham
dự nên là người ỡ trong độ tuổi lao động và cam kết sẽ tham dự đầy đủ khóa học. Chi phí khóa
học do Chủ đầu tư chi trả.
Những nội dung tập huấn quan trọng bao gồm:
o Tập huấn khuyến nông. Dành cho những hộ tiếp túc nghề nông. Nội dung tập huấn sẽ
sát với nhu cầu của họ.
o Phát triển doanh nghiệp. Dành cho những hộ làm kinh doanh. Hộ tham gia sẽ được đào
tạo về kỹ năng phát triển kinh doanh và có thể tham gia một lớp tập huấn về một nghề
nghiệp cụ thể.
o Tín dụng. Dành cho những hộ làm muốn vay vốn để phát triển doanh nghiệp mới. Ban
QLDA và Ban Bồi Thường Quận sẽ giúp các hộ nay tiếp cận với Quỹ 156.
Cập nhật Chương trình Phục hồi Sinh kế
Chương trình Phục hồi Sinh kế được cập nhật dựa trên nhu cầu của hộ bị ảnh hưởng. Chương
57
trình khuyến khích sự tham gia bình đẳng của nam giới và nữa giới trong gia định hộ bị ảnh
hưởng. Chương trình sẽ thực hiện lồng ghép và các chương trình phát triển của Quận. Chương
trình Phục hồi Sinh kế gồm các thành phần sau:
o Danh sách các hoạt động cụ thể và kinh phí dự kiến;
o Trách nhiệm của các bên liên quan (cho từng hoạt động);
o Phương pháp tập huấn cho từng hoạt động;
o Kế hoạch thực hiện;
o Giám sát và đánh giá.
Kinh phí
Kinh phí thực hiện Chương trình Chủ đầu tư chi trả. Người tham dự được miễn phí tiền học và
được hỗ trợ chi phí đi lại, tiền ăn, và ở cho số ngày thực tế tham gia khóa học.
Giám sát
Chương trình sẽ được Ban QLDA giám sát. Ngoài ra, Tư vấn giám sát độc lập cũng giám sát
chương trình một cách hệ thống để đánh gia hiệu quả.
58
6.3.5 Kế hoạch thực hiện
Họa động
Oct
-16
No
v-1
6
Dec
-16
Ja
n-1
7
Feb
-17
Ma
r-1
7
Ap
r-1
7
Ma
y-1
7
Ju
n-1
7
Ju
l-1
7
Au
g-1
7
Sep
-17
Oct
-17
No
v-1
7
Dec
-17
Ja
n-1
8
Feb
-1
8
Ma
r-1
8
Ap
r-1
8
Ma
y-1
8
Ju
n-1
8
1 Ban hành thông báo thu hồi đất (16/8/2016)
2 Khảo sát kiểm đếm chi tiết X X X X
3 Khảo sát giá thay thế X X
4 Hoàn tất phương án Tái định cư của Quận X X
5
Cập nhật RAP để phản ánh phương án bồi
thường của Ban Bồi Thường Quận
Y Y
6 Trình RAP cập nhật cho NHTG thông qua
Y
7 Công khai Phương án bồi thường của Quận X
8 Tuyển Tư vấn độc lập
Y
9 Hoàn tất Phương án Tái định cư X
10 Ban hành Quyêt định thu hồi đất X
11 Tiến hành chi trả X X X X
12 Tiến hành giải phóng mặt bằng
X X X X X X X
13 Ban giao mặt bằng
X X X
14 Xây dựng Khu tái định cư Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y
15 Giám sát nội bộ (Ban QLDA) Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y
16 Giám sát độc lập Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y
Chú thích:
X: Ban bồi thường và Giải phóng mặt bằng Quận 12
Y: Ban Quản Lý Dự Án
59
VII. CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI
7.1 Yêu cầu về cơ chế giải quyết khiếu nại
Chính sách Hoạt động OP 4.12 về Tái Định Cư Không Tự Nguyện của Ngân hàng Thế giới yêu
cầu các Kế hoạch Hành động Tái định cư được chuẩn bị cho các dự án do Ngân hàng tài trợ cần
thiết lập một cơ chế giải quyết khiếu nại để giải quyết các khiếu nại, thắc mắc từ các hộ bị ảnh
hưởng trong quá trình thực hiện RAP.
Một cơ chế sẽ được thiết lập để đảm bảo tất cả khiếu nại và quan tâm của người BAH được ghi
nhận và được giải quyết một cách công bằng, kịp thời và mang tính xây dựng. Người BAH sẽ
được thông báo về thủ tục khiếu nại, cũng như quyền lợi của họ cũng như trách nhiệm của các cơ
quan liên quan trong việc xử lý các khiếu nại cũng như yêu cầu thông tin của người bị ảnh
hưởng. Cơ chế giải quyết khiếu nại miễn phí đối với người BAH, ngay cả khi người BAH nộp
đơn ra Tòa. BQLDA sẽ hỗ trợ tất cả các chi phí liên quan đến việc xử lý và giải quyết các khiếu
nại; chi phí này đã được bao gồm trong ngân sách để thực hiện RAP.
7.2 Quy trình giải quyết khiếu nại
Người có khiếu nại có thể thực hiện các bước sau đây. Tuy nhiên, người khiếu nại có quyền
khiếu nại tới cấp tòa án bất cứ lúc nào.
Cấp thứ nhất– Uỷ Ban Nhân Dân phường Thành Mỹ Lợi:
Người bị ảnh hưởng có thể nộp đơn khiếu nại đến bộ phận Một Cửa của Uỷ Ban Nhân Dân
Phường, bằng văn bản hoặc trình bày bằng lời. Thành viên của UBND phường ở bộ phận Một
Cửa có trách nhiệm thông báo cho lãnh đạo UBND phường về đơn khiếu nại. Chủ tịch UBND
phường sẽ gặp riêng hộ gia đình bị ảnh hưởng thiệt hại để tìm hiểu vấn đề. UBND phường có 15
ngày, kể từ khi tiếp nhận đơn khiếu nại, để giải quyết vấn đề.
Cấp thứ hai- Uỷ Ban Nhân Dân Quận 12:
Sau 15 ngày, nếu hộ bị ảnh hưởng không nhận được tin tức gì từ Bộ phận Một cửa của UBND
phường, hoặc nếu các hộ bị ảnh hưởng không hài lòng với quyết định giải quyết đối với khiếu
nại của mình, hộ bị ảnh hưởng có thể trình sự việc, bằng văn bản hoặc trình bày bằng lời với
UBND Quận 12 tại bộ phận Tiếp dân. UBND Quận sẽ có 30 ngày để giải quyết khiếu nại tính từ
ngày nhận đơn khiếu nại. UBND Quận 12 chịu trách nhiệm lưu giữ đơn khiếu nại, xử lý và thông
báo kết quả giải quyết khiếu nại cho Hội đồng Bồi thường và Giải Phóng Mặt Bằng Quận 12.
Các hộ BAH có thể khiếu nại vấn đề của mình tại Tòa án, nếu muốn.
Cấp thứ ba- Uỷ Ban Nhân Dân Thành phố Hồ Chí Minh (UBND TP HCM):
Nếu sau 30 ngày, hộ khiếu nại không nhận được phản hồi từ UBND Quận, hoặc không thỏa mãn
với quyết định đưa ra đối với khiếu nại của mình, hộ bị ảnh hưởng có thể trình sự việc, hoặc
60
bằng văn bản hoặc trình bày trực tiếp, tới bất cứ cán bộ nào UBND TP HCM, hoặc khiếu nại
hành chính lên Toà án Nhân dân Quận để giải quyết. UBND TP HCM sẽ có 45 ngày để giải
quyết khiếu nại của các bên có liên quan. UBND TP HCM sẽ lưu hồ sơ tất cả các khiếu nại mà
UBND TP HCMC giải quyết. Các hộ BAH có thể khiếu nại vấn đề của mình tại Tòa án nếu
muốn.
Cấp cuối cùng- Toà án:
Nếu sau 45 ngày người dân bị ảnh hưởng có khiếu nại không nhận được phản hồi của UBND
Thành phố hoặc không thỏa mãn với quyết định đưa ra cho khiếu nại của mình, sự việc có thể
trình lên Tòa án để xem xét và đưa ra phán quyết. Quyết định của Tòa án sẽ là quyết định cuối
cùng.
Quyết định giải quyết khiếu nại sẽ được gửi cho người khiếu nại và các bên có liên quan và sẽ
niêm yết công khai tại trụ sở của UBND của cấp giải quyết khiếu nại. Sau 03 ngày kể từ ngày ra
quyết định, kết quả giải quyết khiếu nại sẽ được niêm yết tại cấp phường. Đối với cấp Quận là 07
ngày.
7.3 Quản lý khiếu nại & giám sát
Quản lý khiếu nại
UBND Quận và UBND Phường
Ủy Ban Nhân Dân Quận 12, Ủy Ban Nhân Dân Phường Tân Chánh Hiệp sẽ lưu trữ các khiếu
nại, thắc mắc, và đề xuất của người BAH. Mọi khiếu nại sẽ được đánh giá và giải quyết một cách
công bằng, kịp thời và mang tính xây dựng.
BQLDA
Ban QLDA sẽ bổ nhiệm một cán bộ theo dõi việc giải quyết các khiếu nại. Cán bộ này sẽ liên lạc
với Ban Bồi thường và Giải Phóng Mặt Bằng Quận và UBND phường) và thực hiện các nhiệm
vụ sau:
o Phối hợp chặt chẽ với Ban Bồi thường và Giải Phóng Mặt Bằng Quận và UBND phường
để trả lời các thắc mắc về thông tin của người BAH;
o Thay mặt BQLDA, theo dõi, quản lý quá trình khiếu nại;
o Lập nhật ký khiếu nại gồm các thông tin như a) Tên người khiếu nại, mô tả khiếu nại,
ngày nhận đơn khiếu nại, b) Theo dõi quá trình gồm những tồn tại/đã giải quyết, thỏa
thuận và cam kết thực hiện), và kết quả giải quyết khiếu nại.
Giám sát:
BQLDA sẽ thuê Đơn vị Tư vấn Giám sát Độc lập đánh giá hiệu quả của cơ chế giải quyết khiếu
nại. Đơn vị Tư vấn này sẽ xác định các khiếu nại phổ biến thường tái diễn và đề xuất điều chỉnh
61
để tránh khiếu nại tương tư. Đơn vị Tư vấn Giám sát Độc lập sẽ khuyến nghị các biện pháp thực
hiện để giải quyết các khiếu nại còn tồn tại, nếu có. Trong quá trình giám sát thủ tục giải quyết
khiếu nại, Tư vấn Giám sát Độc lập có thể phối hợp với Ủy Ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nếu
cần.
VIII. GIÁM SÁT VÀ ĐÁNH GIÁ
8.1 Mục đích
Để đảm bảo các hoạt động và cam kết trong RAP thực hiện đầy đủ và kịp thời, Chủ dự án cần sự
giám sát và đánh giá việc thực hiện RAP. Công tác giám sát nhằm mục đích thu thập thường
xuyên các thông tin về kết quả thực hiện RAP (Xem Phụ lục 4 về các Chỉ số). Công tác đánh giá
quá trình thực hiện RAP nhằm phân tích các thông tin thu thập được trong suốt quá trình giám
sát để đánh giá kết quả thực hiện RAP và để đảm bảo việc thực hiện RAP đáp ứng mục tiêu
Chính sách của Ngân Hàng Thế Giới về Tái Định Cư Không Tự Nguyện. Trong trường hợp có
những khác biệt (giữa kế hoạch hành động tái định cư và thực tế thực hiện), các biện pháp khắc
phục sẽ được đề xuất để Ban QLDA có các hành động kịp thời.
8.2 Giám sát nội bộ
8.2.1 Yêu cầu giám sát nội bộ
Ban QLDA có trách nhiệm giám sát việc thực hiện Kế hoạch hành động tái định cư. Ban QLDA
sẽ phân công cán bộ chịu trách nhiệm giám sát này. Cán bộ này sẽ thực hiện các nhiệm vụ sau:
Phối hợp với các cơ quan liên quan trong quá trình thực hiện RAP;
Thu thập dữ liệu cần thiết để phục vụ cho việc chuẩn bị báo cáo tiến độ thực hiện RAP;
Xác định vấn đề tồn tại/không tuân thủ trong quá trình thực hiện RAP;
Làm việc chặt chẽ với Tư vấn Giám sát độc lập để giám sát việc thực hiện RAP;
Tiếp nhận và báo cáo khiếu nại thắc mắc của người BAH để cấp có thẩm quyền giải
quyết.
Tuỳ theo tính chất và mức độ phức tạp của RAP, và tùy theo giai đoạn thực hiện RAP, giám sát
nội bộ sẽ tiến hành hàng tuần, hàng tháng, và hàng quý. Hàng quí, cán bộ này trình báo cáo tiến
độ cho Ban QLDA để theo dõi và giải quyết các vấn đề phát sinh.
8.2.2 Các chỉ số giám sát nội bộ chính
Ban QLDA có thể sử dụng các chỉ số sau đây cho công tác giám sát nội bộ của Ban:
Số lượng người bị ảnh hưởng theo loại tác động;
Tình trạng chi trả bồi thường, tái định cư và phục hồi thu nhập;
62
Danh sách các khiếu nại tồn đọng;
Kết quả cuối cùng về giải quyết khiếu nại và các vấn đề tồn tại đòi hỏi cơ quan quản lý
các cấp giải quyết;
Những vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện;
Tiến độ thực hiện RAP thực tế đã cập nhật.
Ban QLDA cần phối hợp chặt chẽ với tư vân giám sát độc lập sau khi tư vấn giám sát độc lập bắt
đầu dịch vụ tư vấn.
8.3 Giám sát độc lập
8.3.1 Mục tiêu
Ngoài giám sát nội bộ, Ban QLDA cần phải tuyển một Tư vấn Giám sát độc lập (EMC) để tiến
hành giám sát định kỳ độc lập về việc thực hiện RAP.
Mục đích của EMC là giám sát việc thực hiện RAP đã được phê duyệt để đảm bảo việc thực hiện
là phù hợp với các quy định và chính sách quy định trong RAP. EMC cũng sẽ tiến hành giám sát
và đánh giá cuối cùng việc thực hiện tái định cư khi tất cả các hoạt động tái định cư đã được
hoàn thành trong 6 tháng. Báo cáo định kỳ và cuối cùng sẽ bao gồm tất cả các kết quả giám sát
và đánh giá và kế hoạch hành động khắc phục (nếu cần) để trình Cơ quan chủ quản và Ngân
hàng Thế giới.
8.3.2 Nhiệm vụ của tư vấn giám sát độc lập
Tư vấn giám sát độc lập sẽ giám sát và đánh giá kết quả của việc thực hiện RAP liên quan đến ba
khía cạnh chủ yếu sau đây:
Hiệu suất (Quy trình, bao gồm việc tuân thủ),
Tác động (Kết quả); và
Tính bền vững (khi hoàn thành việc thực hiện RAP).
Trong khi hoạt động giám sát quá trình thực hiện RAP cần được duy trì hàng quý, hoặc thậm chí
hàng tháng, tùy theo tính chất và mức độ phức tạp của RAP, đánh giá cần được tiến hành tại hai
thời điểm quan trọng: 1) khi chi trả bồi thường xong cho hầu hết các hộ bị ảnh hưởng (để đánh
giá việc chi trả bồi thường), và 2) sáu tháng sau khi hoàn thành tái định cư (để đánh giá quá trình
phục hồi sinh kế). Báo cáo giám sát phải được nộp cho Ban QLDA cho mỗi đợt giám sát để báo
cáo cho BQLDA về các vấn đề phát sinh tại thời điểm giám sát. Cứ mỗi sáu tháng, Tư vấn giám
sát độc lập chuẩn bị báo cáo sáu tháng, bao gồm tất cả những phát hiện từ báo cáo quý và trình
cho Ban QLDA và Ngân hàng Thế giới. Tư vấn giám sát độc lập cũng sẽ gửi hai báo cáo đánh
giá cho hai thời điểm quan trọng - như đã đề cập ở trên. Các yêu cầu báo cáo sẽ được trình bày
63
chi tiết trong Điều khoản tham chiếu dành cho Tư vấn giám sát độc lập.
8.3.3 Các chỉ số giám sát độc lập chính
Các chỉ số chính của hoạt động giám sát độc lập bao gồm:
Chi trả bồi thường: a) chi trả đầy đủ được thực hiện cho tất cả những người bị ảnh hưởng
trước khi thu hồi đất; (b) đền bù thỏa đáng để những người bị ảnh hưởng thay thế được tài
sản bị ảnh hưởng.
Cung cấp hỗ trợ kỹ thuật để hộ bị ảnh hưởng xây dựng lại nhà ở trên diện tích đất còn
lại, hoặc tại nơi ở mới do dự án bố trí, hoặc trên thửa đất được cấp.
Hỗ trợ phục hồi sinh kế/thu nhập
Tham vấn cộng đồng và phổ biến thông tin về chính sách đền bù: (a) người bị ảnh hưởng
phải được thông báo đầy đủ và tham khảo ý kiến về việc thu hồi đất và các hoạt động tái
định cư; (b) các thủ tục tham vấn cộng đồng và làm thế nào để giải quyết những vấn đề
này; (c) nâng cao nhận thức của cộng đồng về chính sách bồi thường và quyền lợi sẽ
được đánh giá đối với những người bị ảnh hưởng; và (d) đánh giá nhận thức của người
BAH về các hình thức bồi thường tái định cư khác nhau cho người bị ảnh hưởng theo
quy định tại RAP.
Người bị ảnh hưởng phải được theo dõi về việc khôi phục hoạt động sản xuất.
Sự hài lòng của người BAH về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư sẽ được giám sát và ghi
lại. Hiệu quả của các cơ chế khiếu nại và tốc độ giải quyết khiếu nại cũng sẽ được giám
sát.
8.3.4 Thời gian Giám sát Độc lập
Dự kiến công tác giám sát độc lập sẽ bắt đầu từ tháng đầu tiên tiến hành chi trả tiền bồi thường
và duy trì cho đến tháng thứ 6 tính từ lúc các hoạt động tái định cư được chấm dứt.
IX. CHI PHÍ VÀ NGÂN SÁCH
Dựa trên đơn giá của UBND Quận 12 và tham vấn với các hộ dân trong khu vực dự án, bảng
tính chí phí dưới đây được lập với mục đích đưa ra ước tính ban đầu về chi phí bồi thường tài
sản bị ảnh hưởng bao gồm bồi thường về đất ở, đất nông nghiệp, nhà ở, vật kiến trúc, mồ mã,
cây cối, hoa màu, kinh doanh, và các khoản trợ cấp, chi phí giám sát độc lập theo qui định của
chính phủ Việt Nam và của NHTG.
Sau khi công tác kiểm đếm chi tiết và kết quả khảo sát giá thay thế được thông qua, kết quả của
hai cuộc khảo sát này sẽ được áp dụng để tính tổng giá trị bồi thường và hỗ trợ. Đơn giá bồi
thường có thể sẽ thay đổi sau khi tham vấn hộ gia đình bị ảnh hưởng. Sau khi công tác tham vấn
64
hoàn tất, bảng chi phí này sẽ được cập nhật hoàn chỉnh lần cuối.
65
Đơn vị Số lượng Đơn giá Thành tiền (VND)
I. Bồi thường
A. Đất (267.019m2)
680,252,500,000
1. Đất ở m2 19,399.0 18,400,000 356,941,600,000
2. Đất nông nghiệp m2 323,310,900,000
Đất trồng cây hàng năm m2
110,765.0
990,000
109,657,350,000
Đất trồng cây lâu năm m2
129,487.0
1,650,000
213,653,550,000
3. Đất công cộng (đường
giao thông +kênh mương) m2 7,367.7
Not
compensated as
agreed with
government 0
B. Nhà ở & Vật kiến trúc
83,824,729,000
1. Nhà ở m2 13,076
69,415,082,000
2. Vật kiến trúc
14,409,647,000
C. Cây cối & Hoa màu
1,788,848,712
Cây cối trees 2,963
1,644,474,712
Hoa màu m2
27,751.00
144,374,000
D. Trợ cấp
179,319,040,000
Di chuyển Hộ 82
6,000,000
492,000,000
Di chuyển cho hộ thuê nhà
trọ Hộ 68
2,000,000
136,000,000
Thuê nhà/tạm cư
Hộ trong 6
tháng months 492
5,000,000
2,460,000,000
Ổn định đời sống Người/tháng
500,000
2,523,000,000
Chuyển đổi nghế Hộ
170,407,370,000
Trợ cấp cho hộ dễ bị tổn
thương Hộ 22
3,000,000
66,000,000
Trợ cấp cho hộ kinh doanh Hộ 38
1,643,790,000
Tiền thưởng Hộ 263
5,000,000
1,315,000,000
Hỗ trở nhân viên mất thu
nhập (do mất việc làm/đổi
nghề)
Người/ 6
tháng 228
1,210,000
275,880,000
66
Đơn vị Số lượng Đơn giá Thành tiền (VND)
TỔNG (A+B+C+D) (a)
945,185,117,712
Chi phí thực hiện (2% of Sub-
Total) (b)
18,903,702,354.24
Phát sinh (10% of Tổng & Chi
phí thực hiện) (c)
96,408,882,007
Tổng cộng (a+b+c)
1,060,497,702,073
II. Chương trình phục hồi
sinh kế
368,140,000
III. Giám sát độc lập 4,696,807,500
IV. TỔNG (I+II+III) 1,065,562,649,572
Budget flow: All the costs (shown in the table above) will be provided by the UIH. The budget
will be allocated from and by the University of Industry of Ho Chi Minh City. The budget will
be transferred to the District 12 Board for Compensation and Land Acquisition for compensation
payment to the affected households.
67
PHỤ LỤC
68
Phụ lục 1 – Ma trận quyền lợi
Loại tác động Áp dụng Quyền lợi Quyền lợi
A. TÁC ĐỘNG VĨNH VIỂN
Người sử dụng đất có
QSDĐ hợp pháp.
Ảnh hưởng nhẹ (<20 %
tổng diện tích đất hoặc
<10% đối với nhóm dễ
bị tổn thương). Diện
tích đất còn lại của
thửa đất bị ảnh hưởng
vẫn đủ điều kiện sử
dụng hoặc đáp ứng khả
năng sinh lợi cho người
sử dụng.
Bồi thường theo giá thay thế đầy đủ.
Hộ bị ảnh hưởng phải được thông báo
trước ít nhất 90 ngày trước khi bị thu
hồi đất và nhận đủ tiền bồi thường và
hỗ trợ chậm nhất 01 tháng trước khi
giải phóng mặt bằng.
Chủ sử dụng đất sẽ bàn giao đất trong
vòng 20 ngày kể từ khi nhận đầy đủ
bồi thường và hỗ trợ.
Ảnh hưởng ≥20% hoặc
≥10% đối với nhóm
nghèo/cận nghèo/dễ bị
tổn thương
Bồi thường theo giá thay thế đầy đủ.
Đất trồng cây hàng năm:
Bồi thường bằng tiền theo giá thay thế đầy đủ đối với
diện tịch bị ảnh hưởng nhưng không vượt quá hạn mức
3ha. Diện tích vượt hạn mức, nếu có, chỉ được bồi
thường chi phí đầu tư còn lại trên đất6. Trường hợp đất
thửa hưởng, bồi thường bằng tiền theo giá thay thế đầy
đủ đối với toàn bộ diện tịch bị ảnh hưởng. Trường hợp
đất có do chuyển quyền sử dụng thì được bồi thường
theo Điều 8, Quyết Định Số. 23/2015/QD-UBND Tp.
PAP will be notified at least 90 days
prior to land acquisition and receive
compensation and allowances at the
latest one month before land
acquisition.
The owner of land will hand over the
land within 20 days since full
compensation and allowances have
been paid.
6 “Remaining Land Investment Costs”, as per Land Law 2013, are costs that the land user has invested in land but have not been fully recovered by the time of land acquisition.
These includes, for instance, costs of: a) landfill, b) soil fertility improvement, soil erosion prevention (for farming purpose), c) foundation preparation (for business purpose), d)
other investment as appropriate to the land use purpose (Article 7, Decision 23/2015/QD-UBND of HCMC PC, Article 3, Decree 47/2014/ND-CP).
69
Loại tác động Áp dụng Quyền lợi Quyền lợi
HCMC.
Đất trồng cây lâu năm:
Bồi thường bằng tiền theo giá thay thế đầy đủ đối với
diện tịch bị ảnh hưởng nhưng không vượt quá hạn mức
10ha. Diện tích vượt hạn mức, nếu có, chỉ được bồi
thường chi phí đầu tư còn lại trên đất (theo Điều 8,
Quyết Định Số. 23/2015/QD-UBND Tp. HCMC).
[Điều 77, 129 – Luật Đất Đai 2013, Điều 4 – Nghị Định
47/2014-ND-CP, Điều 8 - Quyết Định 23/2015/QĐ-UBND Tp.
HCMC]
ALLOWANCES: Severely affected households will be
provided with additional allowances for life stabilization and
participating in livelihoods restoration program (see Section 8
on ALLOWANCES below).
Đối với cá nhân/hộ gia
đình không có
GCNQSDĐ hoặc
quyền tập quán
Sẽ không được bồi thường về đất nhưng được bồi thường về
cây cối/hoa màu nếu tạo lập trước ngày khoá sổ (ngày phát
hành thông báo thu hồi đất) và được hỗ trợ bằng tiền mặt trên
cơ sở nguồn gốc đất, lịch sử sử dụng đất, nguyên nhân không
hợp lệ, và thời gian đất được đưa vào sử dụng.
[Điều 21, Quyết Định Số. 23/2015/QD-UBND Tp. HCMC]
UBND TP HCMC sẽ quyết định mức
hỗ trợ
70
Loại tác động Áp dụng Quyền lợi Quyền lợi
Thuê đất Thuê đất do nhà nước quản lý
Không bối thường về đất, nhưng được bồi thường chi phí
đầu tư vào đất còn lại.
Tài sản bị ảnh hưởng trên đất: cây cối, hoa màu và/hoặc vật
kiến trúc được bồi thường theo giá thay thế nếu tạo lập trước
ngày khoá sổ.
Thuê đất tư nhân cho mục đích sản xuất nông nghiệp
Bồi thường theo giá thay thế cho hộ gia đình/cá nhân đang
sở hữu hợp pháp đất bị ảnh hưởng.
Người thuê đất được bồi thường đối với a) cây trồng, vật
kiến trúc - theo giá thay thế, nếu được tạo lập trước ngày
khoá sổ và b) chi phí đầu tư vào đất còn lại.
Chi phí đầu tư vào đất còn lại được
tính dựa trên khảo sát (Điều 76 – Luật
Đất Đai 2013)
2. ĐẤT Ở Người sử dụng đất có
GCNQSD đất hoặc đủ
điều kiện được cấp
GCNQSD đất.
Bị thu hồi đất ở không có nhà/công trình kiến trúc trên đất:
Bồi thường đất bằng tiền mặt theo giá thay thế đầy đủ.
Hộ bị ảnh hưởng phải được thông
báo trước ít nhất 180 ngày trước khi
thu hồi đất
Đất ở có các công trình kiến trúc và phần đất còn lại (không
thu hồi) đủ để xây dựng lại (sắp xếp lại nhà ở cho người
BAH):
Bồi thường bằng tiền mặt cho đất bị ảnh hưởng theo giá thay thế.
Nhà ở bị ảnh hưởng được bồi thường như sau:
Đối với công trình bị ảnh hưởng một phần, bồi thường theo
giá thay thế đầy đủ cho diện tích bị ảnh hưởng và chi phí thực
tế để sửa chữa phần còn lại mà không tính khấu hao vật liệu
tái sử dụng.
Đối với công trình bị ảnh hưởng hoàn toàn: bồi thường theo
giá thay thế đầy đủ cho toàn bộ nhà bị ảnh hưởng.
Trong trường hợp phần đất còn lại không đủ để xây dựng
71
Loại tác động Áp dụng Quyền lợi Quyền lợi
nhà mới, các hộ gia đình bị ảnh hưởng có thể yêu cầu
chuyển đổi đất nông nghiệp liền kề với đất ở bị ảnh hưởng
thành đất ở nhưng không vượt quá hạn mức đất ở - theo quy
định của UBND thành phố.
Đất/Nhà tái định cư sẽ được bố trí
theo Điều 86 và Điều 87 của Luật Đất
đai, Nghị định 47/2014/NĐ-CP và
Điều 20, 22 Nghị định 43/2014/NĐ-
CP.
Các hộ tái định cư không có đất ở
hoặc nhà ở trong phạm vi xã/phường
dự án sẽ được mua nền đất/căn hộ trả
góp, hoặc thuê để ở.
Các hộ BAH nhận đủ tiền bồi
thường và hỗ trợ chậm nhất 01
tháng trước khi giải phóng mặt
bằng.
Đất ở có các công trình kiến trúc và phần đất còn lại (không
thu hồi) không đủ để xây lại nhà (hộ tái định cư):
Bồi thường về đất và nhà ở theo giá thay thế đầy đủ. Hộ gia đình
bị ảnh hưởng được mua một lô đất trong khu tái định cư của dự
án.
Trong trường hợp giá trị bồi thường đất ở bị ảnh hưởng ít hơn
giá của một lô đất tối thiểu trong khu tái định cư, hộ BAH sẽ
được hỗ trợ bằng tiền mặt tương đương với phần chênh lệch để
mua được lô đất trong khu tái định cư. Nếu hộ BAH mong muốn
tự di chuyển đi nơi khác, hộ BAH sẽ được hỗ trợ bằng tiền,
tương đương với phần chênh lệch giữa giá của thửa đất tối thiểu
trong khu vực tái định cư được chỉ định và tổng số tiền bồi
thường cho đất ở bị ảnh hưởng.
[Điều 86, Luật Đất đai 2013, Điều 27 Nghị định 47/2014/NĐ-
CP].
Không có quyền sử
dụng đất hợp pháp
Đất ở có các công trình kiến trúc và phần đất còn lại (không
thu hồi) đủ để xây dựng lại (tổ chức lại cuộc sống cho người
BAH):
Bồi thường cho đất như sau:
Nếu người BAH sử dụng đất phi nông nghiệp7 có nhà ở
trước ngày 1/7/2004 mà có nguồn gốc lấn chiếm thì khi thu
hồi đất nếu không có chổ ở nào khác thì được cấp một lô đất
mới trong khu tái định cư của dự án có thu tiền sử dụng đất
hoặc được quyền mua nhà tái định cư mới, [Điều 7, Nghị
định 47/2014/NĐ-CP, Điều 80, Luật Đất đai 2013].
Nếu người BAH không đủ điều kiện được cấp GCNQSDĐ
(theo quy định tại Điều 22 của Nghị định 43/2014/NĐ-CP)
7 Đất phi nông nghiệp– theo quy định tại Điều 10 của Luật Đất đai 2013, bao gồm các loại đất như đất công, đất sông suối, đất cho khu công nghiệp, v.v…
72
Loại tác động Áp dụng Quyền lợi Quyền lợi
và đang sử dụng đất có nhà trên đất và sự vi phạm Luật Đất
đai mà chính quyền địa phương không can thiệp, tùy thuộc
vào lịch sử sử dụng đất, người BAH sẽ được xem xét hỗ trợ
tiền mặt và bồi thường cho nhà/công trình nếu tạo lập trước
ngày khoá sổ theo các quy định của Ủy ban nhân dân thành
phố.
Bồi thường đối với nhà ở BAH được đề cập trong Mục 3
(nhà ở/công trình….) dưới đây.
Đất ở có các công trình kiến trúc và phần đất còn lại (không
thu hồi) không đủ để xây lại nhà (hộ di dời):
Bồi thường về nhà ở theo giá thay thế đầy đủ.
Hộ BAH có quyền mua một lô đất trong khu tái định cư của dự
án nếu hộ bị ảnh hưởng không có nhà ở hoặc đất trong khu vực
phường/xã dự án. Trường hợp hộ di dời là hộ nghèo/cận nghèo
và/hoặc dễ bị tổn thương, dự án sẽ hỗ trợ tài chính để có thể mua
một thửa đất (nếu hộ lựa chọn tự tái định cư) hoặc trả góp để
mua một lô đất tái định cư.
Ngoài tiền bồi thường đối với nhà ở/công trình, hộ BAH còn
được a) hỗ trợ di chuyển (xem phần Trợ cấp dưới đây), b) tham
gia Chương trình Phục hồi Sinh kế (xem phần 5.2.4) và thưởng
bằng tiền khi chấp hành bàn giao đúng thời hạn qui định (mức
thưởng do UBND TP HCM quy định tại thời điểm chi trả bồi
thường).
3. NHÀ Ở/CÔNG
TRÌNH/THIẾT BỊ/
DÂY CHUYỀN
SẢN XUẤT, V.V…
Đối với nhà và công trình không di chuyển được, bồi thường
theo giá thay thế đầy đủ cho nhà ở và công trình bị ảnh hưởng
bất kể tình trạng pháp lý của đất, nhà, và công trình bị ảnh
hưởng.
Đối với nhà và công trình có thể di chuyển, như nhà được thiết
kế để có thể tháo dỡ và lắp đặt, bồi thường tất cả chi phí tháo
dỡ, di chuyển, lắp đặt lại, và các chi phí khác có liên quan
trong quá trình di chuyển (Điều 91, Luật Đất đai 2013, Điều
Chi phí thay thế bao gồm a) giá thị
trường của vật liệu để xây một công
trình thay thế với diện tích và chất
lượng tương đương, hoặc tốt hơn
công trình bị ảnh hưởng, hoặc để sửa
chữa công trình bị ảnh hưởng một
phần, b) chi phí di chuyển vật liệu thi
công tới địa điểm thi công, c) chi phí
nhân công và nhà thầu, d) chi phí
73
Loại tác động Áp dụng Quyền lợi Quyền lợi
23, Nghị định 47/2014/NĐ-CP). Bồi thường tương đương 30%
tổng chi phí xây dựng mới công trình tương tự. Trong trường
hợp 30% đơn giá bồi thường không bằng giá thay thế đầy đủ,
UBND Quận sẽ tiến hành thẩm định giá, hoặc thuê tư vấn thẩm
định giá độc lập để đảm bảo hộ BAH được bồi thường theo giá
thay thế đầy đủ.
Đối với các thiết bị và/hoặc dây chuyền sản xuất, các hộ kinh
doanh có thiết bị hoặc dây chuyền sản xuất bị ảnh hưởng được
bồi thường chi phí liên quan đến tháo dỡ, vận chuyển, lắp đặt
các thiết bị và/hoặc dây chuyền sản xuất ở cơ sở kinh doanh
mới. Chủ đầu tư sẽ thuê công ty tư vấn có chuyên môn thẩm
định thiết bị/dây chuyền sản xuất và để xuất giá bồi thường
trình UBND TP HCM xem xét và chấp thuận. Chi phí liên
quan tới quá trình này sẽ được bồi thường theo giá thay thế đầy
đủ.
Đối với tài sản nhỏ đòi hỏi phải cài đặt chuyên biệt, bao gồm
điện thoại cố định, đường nước, đường điện, truyền hình cáp,
kết nối Internet, vv, tất cả các chi phí liên quan đến tháo dỡ và
cài đặt lại ở khu vực nhà ở/kinh doanh mới sẽ được bồi thường
theo giá thay thế đầy đủ.
đăng ký và thuế chuyển nhượng. Các
công trình sẽ được đánh giá về giá trị
theo từng trường hợp cụ thể.
4. CÂY CỐI, HOA
MÀU VÀ THUỶ
SẢN
GCNQSD, có đủ điều
kiện hoặc không đủ
điều kiện được cấp
GCNQSD
Đối với cây hàng năm và lâu năm, hoa màu chưa thu hoạch,
hoặc thuỷ sản, bồi thường bằng tiền mặt theo giá thay thế, bất
kể tình trạng pháp lý của đất theo quy định tại Điều 90, Luật
Đất đai 2013.
Cây cối có thể di chuyển như cây ăn quả sẽ không được bồi
thường về cây nhưng được bồi thường chi phí vận chuyển thực
tế đến vị trí mới. Nếu trồng lại cây ở vị trí mới phát sinh chi
phí, hộ BAH sẽ được bồi thường đầy đủ cho chi phí đó.
Tại thời điểm thu hồi đất, nếu thủy sản đã đến thời gian thu
hoạch thì không được bồi thường.
Tiền bồi thường đối với hoa màu
được tính theo năng xuất cao nhất của
một vụ thu hoạch trong 3 năm gần
nhất.
Bồi thường về cây dựa trên tuổi và
đường kính thân cây.
Người BAH có quyền tái sử dụng cây
cối bị ảnh hưởng.
5. KINH DOANH Đối với ảnh hưởng kinh tế do chấm dứt hợp đồng Người BAH sẽ được ưu tiên di dời
74
Loại tác động Áp dụng Quyền lợi Quyền lợi
Đối với các hộ gia đình/cá nhân thuê đất của nhà nước hoặc tư
nhân để kinh doanh phi nông nghiệp và tiền thuê đất được trả
trên cơ sở hợp đồng có thể gia hạn. Tại thời điểm thu hồi đất,
nếu hợp đồng thuê đất vẫn còn hiệu lực thì được bồi thường
theo thoả thuận trong hợp đồng thuê đất, nếu có.
Đối với các tài sản bị ảnh hưởng như nhà ở, công trình, thiết
bị, dây chuyền sản xuất, và các tài sản nhỏ khác Bồi thường theo nguyên tắc giá thay thế.
Đối với thu nhập bị ảnh hưởng đối với chủ kinh doanh
Cơ chế bồi thường được áp dụng theo Luật Đất đai 2013 và
quyết định của UBND TP. Đối với ĐHCN TP HCMC, cơ chế
bồi thường như sau:
Đối với hộ có giấy phép kinh doanh, bồi thường bằng
tiền mặt do mất thu nhập. Mức bồi thường tương
đương 50% thu nhập bình quân hàng năm của hộ - căn
cứ vào báo cáo thuế trong ba năm gần nhất (tương
đương 100% thu nhập ròng trong 6 tháng).
Đối với hộ kinh doanh không có giấy phép, nhưng
được chính quyền địa phương xác nhận có hoạt động
thì được bồi thường bằng tiền mặt cho thu nhập bị mất
trong thời gian ít nhất là 3 tháng.
Đối với hộ kinh doanh bán lẻ, không có giấy phép kinh
doanh và không đóng thuế, bao gồm cả những người
lấn chiếm hành lang giao thông để kinh doanh nhỏ thì
được hỗ trợ với mức 3 triệu đồng/hộ.
Đối với người lao động bị mất thu nhập
Người lao động bị mất thu nhập do cơ sở kinh doanh mà họ
đang làm bị thu hồi đất thì được nhận trợ cấp thất nghiệp theo
mức lương cơ bản trong tối đa là 6 tháng. Ngoài ra, người lao
động BAH còn được hỗ trợ bằng tiền mặt đề tự học nghề mới.
Mức hỗ trợ đào tạo nghề mới do UBND Thành phố Hồ Chí
hoạt động kinh doanh tới địa điểm
thuận tiện để tối đa lợi ích của họ từ
các cơ hội kinh doanh. Tại thời điểm
bồi thường, hỗ trợ sẽ được điều chỉnh
có tính đến lạm phát.
75
Loại tác động Áp dụng Quyền lợi Quyền lợi
Minh quy định.
Nếu người lao động chỉ bị ảnh hưởng tạm thời trong giai đoạn
di chuyển cơ sở kinh doanh thì sẽ được hỗ trợ một khoản trợ
cấp theo quy định của UBND TP.
6. MỒ MẢ Hộ bị ảnh hưởng mồ mả sẽ được bồi thường các khoản chi phí
sau: a) chi phí mua đất để chôn lại, b) Chi phí đào, c) di dời, d)
cải táng, e) xây mộ mới, và f) các chi phí liên quan cần thiết để
đảm bảo phù hợp với phong tục địa phương.
Đất cho việc di dời tất cả các mộ bị ảnh hưởng sẽ được cấp cho
các hộ BAH- tại khu nghĩa trang do UBND Quận qui định. Các
hộ BAH sẽ được thông báo về địa điểm khu nghĩa trang để họ
có thể quyết định việc di dời mồ mả tới khu nghĩa trang đó
hoặc đến một nơi khác phù hợp với phong tục tập quán của họ.
Nếu hộ BAH tự di dời mộ đến địa điểm nơi mới phù hợp, chi
phí mua đất sẽ được bồi thường.
Trong trường hợp không xác định được chủ của các ngôi mộ bị
ảnh hưởng, thông tin cần được công bố qua truyền thông đại
chúng (ti vi, báo đài) để tìm chủ của các ngôi mộ bị ảnh hưởng.
Trong vòng một thời gian hợp lý, nếu chủ mộ không trình diện,
việc di dời mộ sẽ được thực hiện bởi một đơn vị chuyên môn
có tham vấn với Phòng Y tế Quận. Vị trí địa lý và tình trạng
của các ngôi mộ (có ảnh chụp chi tiết), thủ tục di dời mồ mả,
và vị trí mới của các ngôi mộ phải được ghi chép và lưu trữ cẩn
thận để sau này chủ mộ có thể tìm lại.
Việc di dời mồ mả cần được thực
hiện trên cơ sở tham vấn đầy đủ với
các hộ bị ảnh hưởng để phù hợp với
phong tục và tập quán của các hộ bị
ảnh hưởng.
Các hộ BAH sẽ được thông báo về
địa điểm khu nghĩa trang để họ có thể
quyết định việc di dời mồ mả tới khu
nghĩa trang đó hoặc đến một nơi khác
phù hợp với phong tục tập quán của
họ.
7. VẬT KIẾN
TRÚC /TÀI SẢN
CÔNG CỘNG
Đối với các công trình công cộng như trường học, trạm y tế, thư
viện hoặc các trung tâm văn hoá khác, khu vui chơi, đường giao
thông, đường ống nước và đường điện bị ảnh hưởng bởi dự án
phải đảm bảo các công trình trên sẽ được phục hồi và sửa chữa
để đảm bảo hoạt động bình thường mà người dân không phải trả
bất kỳ chi phí nào.
8. TRỢ CẤP Đất ở/nhà bị ảnh
hưởng và di dời
Hỗ trợ di chuyển
Hộ tái định cư đến nơi ở mới được hỗ trợ 6.000.000 VNĐ/hộ
nếu tái định cư trong phạm vi thành phố; 10.000.000 nếu tái
Kế hoạch di dời cần được thảo luận rõ
với các hộ bị ảnh hưởng nhằm giảm
thiểu thời gian tạm cư vì điều này có
76
Loại tác động Áp dụng Quyền lợi Quyền lợi
định cư ngoài phạm vi thành phố
[Quyết định 23/2015/QĐ-UBND của UBND TP HCM]
Hỗ trợ thuê nhà/tạm cư Hộ tái định cư được hỗ trợ tiền thuê nhà. Tiền thuê nhà căn cứ
vào thời gian thực tế mà hộ BAH không có nơi ở do đã bàn giao
đất theo yêu cầu của dự án (trong khi chờ đợi nhà mới). Mức hỗ
trợ sẽ do chính quyền địa phương quyết định nhưng sẽ đủ để
trang trải chi phí thuê thực tế và hợp lý. Hộ tái định cư tại chỗ,
khi có nhu cầu, sẽ được hỗ trợ trong thời gian 3 tháng.
Hỗ trợ sinh hoạt
Mức hộ trợ tương đương với giá thị trường của 30 kg
gạo/người/tháng. Hỗ trợ 3 tháng đối với hộ xây nhà trên đất còn
lại. Hộ tái định cư được hỗ trợ 6 tháng.
Hỗ trợ sửa nhà Nhà cửa/công trình trên đất bị ảnh hưởng một phần mà phần cấu
trúc còn lại vẫn có thể sử dụng được thì hộ BAH được hỗ trợ tiền
sửa chữa tương đương với chi phí sửa chữa thực tế cho phần
công trình BAH để khôi phục nhà ở như ban đầu hoặc tốt hơn.
Giấy Chứng nhận Quyền sử dụng đất.
Hộ tái định cư sẽ được hỗ trợ tất cả các chi phí liên quan đến việc
cấp Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất cho đất/nhà mới trong
khu tái định cư của dự án, hoặc nơi khác nếu người BAH tự tái
định cư. Chi phí hỗ trợ này sẽ được tính vào khoản chi phí bồi
thường cho các hộ TĐC tự do, hoặc được cấp cho những hộ tái
định cư trong khu tái định cư của dự án. Đối với hộ BAH một
phần nhà và đất ở - không cần tái định cư đi nơi khác thì được hỗ
trợ chi phí cập nhật lại GCNQSDĐ.
thể ảnh hưởng tới các hoạt động tạo
thu nhập/sinh kế của các hộ bị ảnh
hưởng.
Đất nông nghiệp bị
ảnh hưởng nặng
Hỗ trợ ổn định đời sống (trong giai đoạn chuyển tiếp):
Người BAH mất từ 20% đến 70% diện tích đất nông nghiệp
đang sử dụng (hoặc 10% đến 70% đối với hộ nghèo, cận
nghèo, và nhóm dễ bị tổn thương) thì được hỗ trợ 500.000
77
Loại tác động Áp dụng Quyền lợi Quyền lợi
VNĐ/người/tháng trong thời gian 6 tháng nếu không phải
di chuyển chỗ ở và trong thời gian 12 tháng nếu phải di
chuyển chỗ ở; trường hợp phải di chuyển đến các địa bàn
có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn hoặc có điều kiện
kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn thì thời gian hỗ trợ tối đa
là 24 tháng;
Đối với trường hợp thu hồi trên 70% diện tích đất nông
nghiệp đang sử dụng thì được hỗ trợ với mức nêu trên trong
thời gian 12 tháng nếu không phải di chuyển chỗ ở và trong
thời gian 24 tháng nếu phải di chuyển chỗ ở; trường hợp
phải di chuyển đến các địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội
khó khăn hoặc có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó
khăn thì thời gian hỗ trợ tối đa là 36 tháng;
Đối với trường hợp thu hồi dưới 20% diện tích đất nông
nghiệp đang sử dụng và diện tích còn lại không thể tiếp tục
sử dụng thì được hỗ trợ với mức nêu trên trong thời gian 12
tháng.
Các hộ không có GCNQSDĐ và không được hợp pháp hoá sẽ
được nhận hỗ trợ tương đương 60% mức hỗ trợ nêu trên.
Hỗ trợ đào tạo/
chuyển đổi nghề/ tìm
kiếm việc làm
Hộ BAH đang trực tiếp sản xuất nông nghiệp: được hỗ
trợ đào tạo nghề/chuyển đổi nghề/tìm kiếm việc làm bằng
tiền không quá 05 lần giá đất nông nghiệp cùng loại [Điều
20 Nghị định 47/2014/NĐ-CP]. Đối với hộ BAH trong độ
tuổi lao động có nhu cầu được đào tạo về nghề cụ thể sẽ
được nhận vào cơ sở đào tạo địa phương và được hỗ trợ
tìm việc mới và được vay vốn bắt đầu công việc mới.
Hộ BAH đang kinh oanh trên đất ở của mình có
nguồn thu nhập chính từ hoạt động kinh doanh: Hộ
BAH trong độ tuổi lao động có nhu cầu được đào tạo nghề
mới sẽ được nhận vào học nghề tại cơ sở đào tạo địa
phương và được hỗ trợ tìm việc và được vay vốn vay vốn
Ban QLDA sẽ khảo sát như cầu tập
huấn cho các hộ bị ảnh hưởng. Kinh
phí khảo sát và tổ chức tập huấn do
Chủ đầu tư cung cấp.
Hộ có nhu cầu vay vốn vay sẽ được
UBND Quận và Phòng LĐTBXH
xem xét và giới thiệu các Quỹ phù
hợp.
Trước khi xây dựng chương trình đào
tạo/chuyển đổi nghề/tìm kiếm việc
làm, những hộ BAH sẽ được tham
vấn để đánh giá nhu cầu của mình.
[Điều 84, Luật Đất đai 2013].
78
Loại tác động Áp dụng Quyền lợi Quyền lợi
bắt đầu công việc mới.
[Quyết định 63/2015/QĐ-TTg, Nghị định 47/2014/ND-CP]
Được tư vấn về nghể nghiệp miễn phí tại Trung tâm giới thiệu
việc làm.
Hộ dễ bị tổn thương Các hộ do phụ nữ làm chủ hộ có người phụ thuộc và hoàn cảnh
kinh tế khó khăn, các hộ có người tàn tật, người già không nơi
nương tựa, hộ dân tộc thiểu số sẽ được nhận một khoản hỗ trợ
ít nhất là 3.000.000 VNĐ/hộ.
Các hộ di dời có Bà mẹ Việt Nam anh hùng, anh hùng lực
lượng vũ trang, anh hùng lao động, cựu chiến binh, thương
binh, liệt sỹ sẽ được nhận tiền hỗ trợ.
Các hộ nghèo có sổ hộ nghèo, hoặc các hộ cận nghèo, sẽ được
hỗ trợ bằng tiền từ 3.000.000 tới 5.000.000 VNĐ/hộ.
Thưởng tiến độ Hộ BAH bàn giao đất đúng thời hạn sẽ được thưởng bằng tiền.
Mức thưởng sẽ được xác định tại thời điểm chi trả bồi thường.
9. CHƯƠNG TRÌNH
PHỤC HỒI SINH
KẾ
Hộ gia đình bị ảnh hưởng nặng và/hoặc dễ bị tổn thương- theo
định nghĩa trong Phần 4.2- có quyền tham gia Chương trình
Phục hồi Sinh kế (LRP), bao gồm tập huấn về khuyến nông,
đào tạo nghề, vay vốn và các hoạt động đào tạo khác phù hợp
để hỗ trợ quá trình phục hồi sinh kế - tối thiểu bằng mức trước
khi có dự án. Chương trình Phục hồi Sinh kế sẽ được xây dựng
dựa trên kết quả tham vấn các hộ bị ảnh hưởng để xác định biện
pháp hỗ trợ phục hồi sinh kế phù hợp với nhu cầu của họ.
Chương trình Phục hồi Sinh kế sẽ được công bố đầy đủ tới các
hộ BAH để đảm bảo hộ BAH được tham vấn đầu đủ về biện
pháp cụ thể để hỗ trợ quá trình phục hồi sinh kế có ý nghĩa và
thực tế.
Các Chương trình Phục hồi Sinh kế sẽ
được thiết kế trên cơ sở đánh giá nhu
cầu của các hộ BAH. Chương trình
Phục hồi Sinh kế sẽ được tích hợp với
các chương trình phát triển địa
phương đang được thực hiện để hỗ trợ
các hộ BAH/nghèo phải di dời do kết
quả của dự án phát triển.
B. TÁC ĐỘNG TẠM THỜI
10. ẢNH HƯỞNG
ĐẤT/ KINH
DOANH TẠM
THỜI
Tác động đất tạm thời, bao gồm các tài sản gắn liền với
đất bị ảnh hưởng, sẽ được bồi thường- theo thoả thuận với chủ
sở hữu đất. Trước khi trả đất lại cho những người bị ảnh hưởng,
đất bị ảnh hưởng phải được khôi phục nguyên trạng như trước
Nhà thầu sẽ được thông báo về
Khung Chính sách Tái định cư và cần
nghiên cứu các phương án thi công
thay thế để tránh các tác động tạm
79
Loại tác động Áp dụng Quyền lợi Quyền lợi
khi có dự án - như đã thỏa thuận với các hộ gia đình bị ảnh
hưởng.
Trong trường hợp các hoạt động kinh doanh của các hộ
bị ảnh hưởng tạm thời trong quá trình thi công, dẫn tới mất thu
nhập từ hoạt động kinh doanh đó, việc mất thu nhập sẽ được
bồi thường trong toàn bộ thời gian bị ảnh hưởng- như đã thoả
thuận với các hộ bị ảnh hưởng.
thời. Nếu không thể tránh được, các
nhà thầu sẽ bồi thường cho tác động
tạm thời nêu trên theo quy định của
Khung Chính sách Tái định cư. Các
tác động tạm thời sẽ chịu sự giám sát
nội bộ và độc lập
11. THIỆT HẠI DO
NHÀ THẦU GÂY
RA
Tài sản bị hư hại sẽ được nhà thầu khôi phục ngay lập tức về
nguyên trạng sau khi hoàn thành các công trình xây lắp.
Nhà thầu cần hết sức cẩn thận tránh
làm hỏng tài sản khi thực hiện các
hoạt động thi công. Trường hợp thiệt
hại xảy ra, nhà thầu sẽ được yêu cầu
sửa chữa thiệt hại và có thể bị yêu cầu
bồi thường cho hộ BAH, các nhóm,
các cộng đồng, hoặc các cơ quan bị
ảnh hưởng theo mức bồi thường được
quy định trong Khung Chính sách
này.
C. TÁC ĐỘNG KHÔNG LƯỜNG TRƯỚC TRONG QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN
Các tác động khác được xác định trong quá trình thực hiện dự
án sẽ được bồi thường phù hợp với các nguyên tắc và chính
sách bồi thường của Khung chính sách TĐC này và chính sách
OP 4.12 của Ngân hàng Thế giới.
80
Phụ lục 2 – Một vài ý kiến tham vấn của hộ bị ảnh hưởng (tổng hợp từ
khảo sát Kinh tế xã hội)
Về mức độ hỗ trợ thực hiện dự án, 65% số người cho biết trả lời (103 hộ) họ ủng hộ dự án. 31%
(20 hộ) cho biết họ ủng hộ dự án với điều kiện dự án bồi thường và hỗ trợ thỏa đáng. 15% còn lại
(24 hộ) trả lời họ không biết.
Về tác động đối với thu nhập, 35% số người trả lời (47 hộ) cho biết nguồn thu nhập chính của họ
sẽ bị ảnh hưởng do việc thu hồi đất. 65% (88 hộ) cho biết nguồn thu nhập chính của họ sẽ không
bị ảnh hưởng vì họ không còn sử dụng nông nghiệp để có thu nhập (nguồn thu nhập chính của họ
là từ tiền lương và từ cơ sở kinh doanh.
Liên quan phương thức bồi thường, 39% bị ảnh hưởng đất ở cho biết họ muốn phương thức đất
đổi đất. 54% muốn bồi thường bằng tiền mặt. Đối với đất ở bị ảnh hưởng, 42% muốn phương
thức đất đổi đất trong khi 37% muốn bồi thường bằng tiền. Chỉ có 9% muốn vào khu tái định cư
của dự án. Điều này cho chưa nắm rõ vị trí, đặc tính kỹ thuật, cơ hội kinh tế của khu tái định cư.
Những câu hỏi này cũng được đặt ra trong các cuộc họp cộng đồng và trong các cuộc thảo luận
nhóm.
Về kế hoạch sử dụng tiền bồi thường, 32% trả lời họ sẽ sử dụng tiền bồi thường để xây nhà. 8%
sẽ sửa nhà. 20% mua đất mới, và 14% sử dụng tiền đền bù để đầu tư vào doanh nghiệp của họ.
Một phần nhỏ (5%) dự kiến sử dụng tiền bồi thường để trả nợ.
81
Phụ lục 3 – Các Chỉ số Giám sát và Đánh giá thực hiện RAP
Các hoạt động tái định
cư
Quy trình tái định cư Chỉ số Hình thức
xác minh
Tần suất giám
sát
ĐẦU VÀO Cam kết và tính sẵn sàng của
ngân sách
Bổ nhiệm chuyên gia xã hội của
BQLDA
Đào tạo chuyên gia xã hội của
BQLDA
Tính kịp thời của ngân sách cho chi trả bồi
thường
Việc bổ nhiệm được thực hiện sau khi hoàn tất
thẩm định dự án
Giám sát
nội bộ
(GSNB),
Giám sát
độc lập
(GSĐL)
HOẠT ĐỘNG/QUÁ
TRÌNH
Tham vấn bổ sung với người
BAH
Hoạt động tham vấn bổ sung với người BAH
được thực hiện trong quá trình cập nhật RAP?
Hoạt động tham vấn được thực hiện tới mức
độ nào, bao gồm các khía cạnh chính dưới
đây:
o Các chi phí thay thế đề xuất cho tài sản bị
ảnh hưởng;
o Hỗ trợ bằng tiền mặt đề xuất cho các tài
sản bị ảnh hưởng;
o Các hoạt động phục hồi thu nhập đề xuất
tham vấn với các hộ BAH.
GSNB,
GSĐL
Công bố bản RAP cập nhật cuối
cùng
Bản RAP cập nhật được công bố tại khu vực
dự án và tại trung tâm thông tin Infoshop của
NHTG sau khi có thư Không phản đối của
GSNB,
GSĐL
Sau khi hoàn
thành thẩm
82
Các hoạt động tái định
cư
Quy trình tái định cư Chỉ số Hình thức
xác minh
Tần suất giám
sát
Ngân hàng và UBND TP HCM chấp thuận.
Sổ tay thông tin dự án có được phát tới các hộ
BAH
định
ĐẦU RA Chi trả bồi thường
% hộ nhận đầy đủ gói bồi thường trong
khoảng thời gian quy định?
Tổng bồi thường và hỗ trợ chi trả so với tổng
số tiền cam kết
GSNB,
GSĐL
Hàng tháng
Hàng quý
Khiếu nại Số lượng khiếu nại nhận được (theo giám sát
của BQLDA) hàng tháng
Số lượng khiếu nại giải quyết hàng tháng
Số lượng khiếu nại tại cấp phường/BQLDA?
Số lượng khiếu nại tại cấp quận?
GSNB,
GSĐL
Hàng tháng
Hàng quý
Tái định cư Khu TĐC đã sẵn sang cho việc di dời của các
hộ theo RAP cập nhật được thông qua chưa?
GSNB,
GSĐL
Hàng tháng
Hàng quý
Phục hồi thu nhập Hoạt động phục hồi thu nhập có được thực
hiện theo RAP cập nhật được thông qua
không- về khía cạnh thời gian và số lượng
hoạt động?
GSNB,
GSĐL
Hàng tháng
Hàng quý
(sau khi hoàn
thành chi trả
bồi thường)
KẾT QUẢ Chương trình phục hồi thu nhập Chương trình phục hồi sinh kế có đạt được kết
quả đề ra như trong RAP cập nhật được thông
qua không?
GSNB,
GSĐL
Hàng tháng
Hàng quý
(giám sát bắt
83
Các hoạt động tái định
cư
Quy trình tái định cư Chỉ số Hình thức
xác minh
Tần suất giám
sát
% số hộ tham gia Chương trình Phục hồi Sinh
kế khẳng định việc phục hồi sinh kế hoàn toàn
(bằng mức trước dự án) sau 6 tháng.
đầu sau 6
tháng kể từ
khi hoàn
thành a) di
dời và b) tái
lập cơ sở kinh
doanh mới tại
địa điểm mới.
Tính bền vững của chương trình
phục hồi thu nhập
Khẳng định hiệu quả của Chương trình Phục
hồi sinh kế theo khía cạnh a) kết quả và b) tính
bền vững
GSNB,
GSĐL
Hàng tháng
Hàng quý
84
Phụ lục 4 – Bản đồ vị trí dự án
Phụ lục 5 – Phối cảnh khu vực xây dựng mà NHTG tài trợ
85
Phụ lục 6 – Bảng câu hỏi Khảo sát Kinh tế - Xã hội Hộ gia đình
PHẦN 1 - ĐIỀU TRA KINH TẾ - XÃ HỘI
Mã hộ ..................... Ngày điều tra: _ _ / _ _ / 2016
Địa chỉ: …………………......................................…………..…….……...............................
1. THÔNG TIN NGƯỜI TRẢ LỜI PHỎNG VẤN
1 Họ tên người được hỏi
2 Giới tính: 1-Nam 2- Nữ 3. Tuổi:
3 Dân tộc:
2. THÔNG TIN CHUNG VỀ HỘ GIA ĐÌNH
4 Họ tên chủ hộ
5 Tổng số người trong hộ: Nam: Nữ:
6 Số người có việc làm ổn định
7 Số người trong gia đình có khả năng lao động nhưng chưa có
việc làm
8 Đối tượng dễ bị tổn
thương
1. Phụ nữ đơn thân làm chủ hộ 4. Người khuyết tật
2. Hộ nghèo 5. Dân tộc thiểu số (ghi rõ)…
3. Hộ gia đình chính sách xã hội
86
3. THÔNG TIN VỀ CÁC THÀNH VIÊN TRONG GIA ĐÌNH
STT Họ và tên
Giới
tính
1=
Nam
2=
Nữ
Tuổi
Quan hệ với
chủ hộ
1=Chồng/ Vợ
2=Cha/ Mẹ
3=Con trai/ Con
gái
4=Con rể/ Con
dâu
5=Cháu
6=Anh chị em
7=Khác
Dân tộc
Nghề chính
1. Cán bộ công
chức
2. Công an/ bộ
đội.
3. Chủ doanh
nghiệp
4. Thợ thủ công
5. Công nhân
6. Nông dân
7. Buôn bán/
dịch vụ/
chế biến nông
lâm sản.
8. Cán bộ hưu
trí.
9. Làm thuê
10. Nội trợ
11. Khác (ghi
rõ): ………
Trình độ học vấn
0=Mù chữ
1=Cấp 1
2=Cấp 2
3=Cấp 3
4=Trung cấp và
Cao đẳng
5=Đại học và trên
ĐH
6=Khác(ghi rõ)
Thu
nhập
(tháng)
(Lưu ý:
Nếu chỉ
biết thu
nhập
năm thì
chia 12
rồi điền
vào
cuối
ngày
Thu
nhập
BAH
1=Không
2=Một
phần
3- Hoàn
toàn
Ghi chú
1
2
3
4
87
5
6
88
4. THU NHẬP VÀ CHI TIÊU TRONG GIA ĐÌNH
4.1. Nguồn thu nhập
Thu nhập trung bình hằng năm của hộ gia đình: ………………. ………… VND
Các nguồn thu nhập chính đóng góp cho thu nhập hàng năm của hộ gia đình:
1) Trồng trọt:
2) Chăn nuôi:
Số tiền___________________VND
Số tiền___________________VND
3) Buôn bán Số tiền___________________VND
3) Lương Số tiền___________________VND
4) Hỗ trợ từ người thân, họ hàng Số tiền___________________VND
5) Từ các nguồn khác (như kiều hối, …) Số tiền___________________VND
4.2. Các khoản chi
Chi tiêu trung bình hàng tháng của hộ gia đình
1) Ăn uống sinh hoạt hàng tháng Số tiền___________________VND
2) Chăm sóc sức khỏe gia đình Số tiền___________________VND
3) Chi cho giáo dục Số tiền___________________VND
4) Chi thăm quan, du lịch, nghỉ ngơi Số tiền___________________VND
5) Chi khác (ghi rõ)………………… Số tiền___________________VND
4.3. Các khoản vay của hộ gia đình:
Nguồn vay Tổng số tiền vay
Mục đích vay
1=Sản xuất nông nghiệp
2=Kinh doanh buôn bán
3=Chi tiêu gia đình
4=Xây, sửa chữa nhà
5=Khác (ghi rõ)
1) Ngân hàng
2) Họ hàng/Bạn bè
3) Vay nóng
4) Tổ chức/đoàn thể khác
5) Nguồn khác (nêu rõ)
4.4. Đánh giá nguồn thu nhập của gia đình
Ông/bà tự đánh giá mức thu nhập của gia đình mình như thế nào?
1. Ổn định 2. Không ổn định
So với bà con xung quanh, kinh tế gia đình ông/ bà được xếp vào loại nào?
89
1 . Nghèo 2 . Trung bình 3 . Khá 4 . Giàu
4.5. Điều kiện kinh tế của gia đình có thay đổi trong 3 năm gần đây không?
Không thay đổi [ ]; Lý do:
__________________________________________________________________
Tốt hơn [ ]; Lý do:
__________________________________________________________________
Kém hơn [ ]; Lý do:
__________________________________________________________________
5. TÀI SẢN CỦA HỘ GIA ĐÌNH:
Loại Số
lượng Loại
Số
lượng Loại
Số
lượng
1- Bàn ghế cao
cấp 7- Quạt điện 13- Tủ lạnh
2- Xe máy 8- Đài 14- Máy điều hòa
3- Ô tô 9- Tivi 15. Máy giặt
4- Xe tải 10- Đầu CD / DVD 16- Máy vi tính
5- Máy phát điện 11- Điện thoại cố định 17- Mạng Internet
6- Máy bơm nước 12 - ĐT di động 18- Khác
6. ĐIỀU KIỆN SỐNG CỦA HỘ GIA ĐÌNH
1 Nguồn nước uống / nấu ăn:
…………..
1- Từ hệ thống nước công cộng
2- Nước giếng khoan
3- Nước giếng khơi
4- Phải mua
5- Khác
2 Nguồn nước tắm / giặt:
…………..
3 Vệ sinh: …………
1-Toilet tự hoại trong nhà 4-Hố xí ngoài
2- Toilet hai ngăn
3- Toilet công cộng 5- Không
4 Nguồn năng lượng – thắp sáng:
…………..
1- Điện lưới quốc gia 6- Củi
2- Máy phát điện 7- Than
3- Ắc qui 8- Gas
4- Biogas 9- Không
5- Đèn dầu 10- Khác
5 Nguồn năng lượng – nấu ăn:
7. HIỆN TRẠNG THOÁT NƯỚC VÀ NGẬP LỤT
7.1. Thoát nước thải của hộ gia đình (Chọn nhiều phương án nếu có):
90
1 Thoát ra cống/rãnh chung của khu: 4 Khác (cụ thể): ............................
2 Nước thải tự thấm vào đất: 5 Không biết
3 Thoát trực tiếp ra sông/ao/hồ/kênh/rạch:
7.2. Ý kiến của ông bà về hệ thống thoát nước của xã/ phường/thành phố
1 . Thoát tốt trong mọi điều kiện
4 . Thoát kém khi trời không mưa
2 . Thoát kém khi mưa lớn
5 . Không biết
3 . Thoát kém khi mưa nhỏ
7.3. Những năm gần đây, khu vực gia đình sinh sống có bị ngập lụt không?
1. Có 2. Không
7.4 Nguyên nhân gây ra lũ lụt tại địa phương?
1. Mưa quá to
2. Nền nhà thấp hơn lòng đường
3. Hệ thống thoát nước chất lượng thấp
4. Không có hệ thống thoát nước.
5. Khác (ghi rõ)……………………………………………………..
8. VỆ SINH MÔI TRƯỜNG
Rác thải có được thu gom: 1 - Có
2 - Không
Nếu không thu gom, rác thải đổ vào đâu:
1 - Sông ngòi ao hồ
2 - Đào hố, chôn rác
3 - Đốt
4 - Đổ tùy tiện
5 - Đổ vào nơi quy định
6 – Khác (nêu rõ)
Tần suât thu gom rác:
1- Hàng ngày
2 - 3 lần/tuần
3 - 1 lần/tuần
4 - 1 tháng/lần
Đánh giá về dịch vụ thu gom rác:
9. GIÁO DỤC
9.1. Gia đình ông/bà có trẻ trong độ tuổi đi học không được đến trường?
1. Có 2. Không. Chuyển qua Câu số 10.
Nếu có, bao nhiêu trẻ: _______. Học cấp:________.
Nhà cách trường bao xa: _________km.
9.2. Nếu có trẻ ở độ tuổi đi học mà không được đến trường. Lý do:
1 . Trường quá xa
2 . Không đủ khả năng cho con đi học
3 . Cần trẻ phụ giúp gia đình
91
4 . Không thích đi học
5 . Khác (ghi rõ)...................................................
10. SỨC KHỎE
10.1. Gia đình Ông/bà có tham gia đóng bảo hiểm y tế.không ?
1 . Có 2 . Không
10.2. Trong 3 tháng vừa qua, trong gia đình có ai ốm không?
1 . Có 2 . Không
10.3. Nếu có là bệnh gì :
1 . Cảm, sốt 4 . Sốt xuất huyết
2 . Hô hấp 5 . Chấn thương
3 . Ngộ độc 6 . Bệnh khác (Nêu rõ)
10.4. Thời gian bệnh: Số ngày:
10.5. Khi gia đình ông /bà có người ốm, thường khám, chữa bệnh ở đâu?
1 . Bệnh viện thành phố
2 . Bệnh viện khu vực ự mua thuốc
3 . Trạm xá, phòng khám của phường
10.6. Nếu không đi khám, xin cho biết lý do:
1 . Xa cơ sở y tế 4 . Chất lượng khám chữa bệnh
2 . Không có thời gian 5 . Bệnh không nặng
3 . Không có tiền 6 . Khác (ghi rõ)...............................
11. THAM GIA XÃ HỘI
Ông bà có tham gia vào các tổ chức nào sau đây:
1. HTX sản xuất 4. Đoàn Thanh niên
2. Hội nông dân 5. Khác (ghi cụ thể)_______
3. Hội Phụ nữ.
Lý do vì sao tham gia.Vì sao không tham gia.
12. VẤN ĐÊ GIỚI
12.1. Phân công lao động - về thời gian, trong gia đình Ông/bà như thế nào?
92
STT Công việc Phụ nữ
nhiều hơn
Nam giới
nhiều hơn
Cả hai
đều
nhau
1. Nấu ăn
2. Quét dọn / giặt giũ
3. Sửa chữa nhỏ trong gia đình
4. Chăm sóc con cái
5. Đi làm (để tạo thu nhập cho gia đình)
6 Tham gia các công việc cộng đồng/xã hội
12.2 Theo ông/bà, trong gia đình mình, trực tiếp từ công việc:
Nam giới đóng góp bao nhiêu phần trăm tổng thu nhập của gia đình_______%
Nữ giới đóng góp bao nhiêu phần trăm tổng thu nhập của gia đình_______%
12.3. Tham gia các hoạt động cộng đồng
STT Hoạt động Nam giới
(% thời
gian tham
gia)
Nữ giới
(% thời gian
tham gia)
Cả hai
1. Nếu tham gia các cuộc họp cộng đồng
2. Nếu tham gia họ hàng/bạn bè
3. Khác (ghi rõ)………
12.4. Trong gia đình ai là người quyết định các vấn đề sau
STT Công việc Nam giới Nữ giới Cả hai
1.``` Mua sắm
2. Cho con cái đi học
3. Chuyển đổi nghề nghiệp
4. Vay vốn ngân hàng
93
STT Công việc Nam giới Nữ giới Cả hai
5. Xây nhà mới
6 Trực tiếp tạo thu nhập
7 Giữ tiền
8. Đứng tên quyền sở hữu tài sản
9. Khác (ghi rõ)…….
94
PHẦN 2 - ĐIỀU TRA THIỆT HẠI
1. Thông tin về lịch sử thu hồi đất của hộ gia đình
Gia đình ông/bà đã từng bị thu hồi đất chưa?
1. Có 2. Không
Nếu không (Chuyển sang Phần 2).
Nếu có, là loại đất gì: 1. Thổ cư. 2. Đất nông nghiệp.
Tổng diện tích bị thu hồi là bao nhiêu m2? ______________
Có tái định cư không? 1. Có 2. Không
2. Đất bị ảnh hưởng: Tình trạng sử dụng đất của hộ gia đình (đất BAH chỉ tính là đất nằm trong khu vực cần thu
hồi cho xây dựng dự án)
Loại đất Tổng
diện tích
có thửa
đất mà
hộ gia
đình sở
hữu
(m2)
Mức độ ảnh hưởng đối với
từng thửa đất
Hiện trạng sử
dụng Tình trạng pháp lý của lô đất
1= Đất ở
2=Đất trồng cây lâu năm
3=Đất trồng cây hàng
năm.
4=Đất nuôi trồng thủy sản.
5=Đất khác (nêu rõ)
Tổngdiện
tích bị ảnh
hưởng
(m2)
Tổngdiện
tích bị ảnh
hưởng còn
lại
(m2)
1= Chủ đất
2 = Thuê đất
(Nếu thuê, hỏi
địa chỉ liên lạc
với chủ đất)
1=Có GCNQSDĐ
2=Chưa có GCNQSDĐ nhưng có điều
kiện pháp nhân để làm giấy CN
3= Đất hành lang GT/Chiếm
Tổng
95
3. Nhà cửa bị ảnh hưởng
Loại nhà
Tổng diện tích
(m2 )
Hiện trạng sử dụng Mức độ ảnh hưởng
1. Biệt thự
2. Cấp 1
3. Cấp 2
4. Cấp 3
5. Cấp 4
6. Nhà tạm
7. Nhà chòi
8. Khác (mô tả)
1. Xây dựng trên đất
nông nghiệp
2. Xây dựng trên đất
thổ cư
3. Xây trên đất thuê
4. Xây dựng trên đất
công/hành lang an toàn
giao thông
1. Đang ở
2. Cho thuê
3. Đang ở và kết
hợp cho thuê
4. Đang ở và kết
hợp buôn bán
5. Đang kinh doanh
buôn bán
Diện tích
bị ảnh hưởng
(m2)
1 = Ảnh
hưởng
một phần;
2 = Ả/hưởng
hoàn toàn
Nếu nhà lầu thì
ghi lại số lầu
Gia đình có bị Tái định cư: 1. Có 2. Không.
Lưu ý: Một hộ có thể bị ảnh hưởng nhiều nhà, cần điền đầy đủ các thông tin của tất cả các căn nhà bị ảnh hưởng.
4. ẢNH HƯỞNG KINH DOANH (trong khu vực dự án)
Ảnh hưởng kinh doanh [ ] (1=Có; 2= Không, Nếu có hỏi tiếp các câu hỏi phụ bên dưới)
Hình thức kinh doanh [ ] (1=Công ty; 2=Cửa hàng; 3=Hộ gia đình)
Đăng kí kinh doanh [ ] (1= Có; 2=Không)
Loại hình kinh doanh: …………………………………………………………..
Số người làm việc: Thường xuyên:............................... Thời vụ:...............................
Thu nhập hàng tháng từ hoạt động kinh doanh (đã trừ thuế): _________________đồng (Chỉ hỏi những hộ ảnh
hưởng kinh doanh)
5. ẢNH HƯỞNG CÔNG TRÌNH, VẬT KIẾN TRÚC KHÁC
(Thống kê các công trình phụ độc lập ngoài nhà bị ảnh hưởng được liệt kê ở trên, và những tiện nghi sinh hoạt)
96
Các công trình/tiện nghi sinh hoạt Loại công trình xây dựng (tương
ứng theo các công trình phụ) Đơn vị Khối lượng
1. Nhà bếp độc lập ngoài nhà chính 1. Tạm
2. Tương đương nhà cấp 4 m
2
2. Chuồng lợn/bò/gà 1. Tạm
2. Tương đương nhà cấp 4 m
2
3. Đồng hồ điện Cái
4. Đồng hồ nước Cái
5. Uớc tính chiều dài đường ông nước m
6. Điện thoại cố định Cái
7. Hàng rào 1. Xây gạch
2. Thép gai hoặc gỗ m
2
8. Cổng
1. Xây tường
2. Sắt thép
3. Gỗ/Tre nứa
m2
9. Phòng vệ sinh, nhà tắm (biệt lập với nhà) 1. Xây gạch, bê tông
2. Tranh tre, nứa lá m
2
10. Mộ đất Cái
11. Mộ xây (bằng gạch, xi măng)
Cái
12. Giếng 1. Khoan
2. Đào m
13. Bể nước
Xây gạch/Bê tông
Inox
Nhựa
m3
14. Sân (chỉ tính sân xi măng hoặc lát gạch) m2
15. Ao nuôi cá (khối lượng đào) m3
16 trúc khác (nêu rõ)
6. ẢNH HƯỞNG CÂY CỐI, HOA MÀU
(Chỉ thống kê các loại cây lâu năm/ăn trái bị ảnh hưởng)
Các loại cây trồng hoặc nhóm
nông sản Quy cách Đơn vị
Khối
lượng
Ước tính thu
nhập/ năm
a) Cây ăn quả (Cây chính) Số năm trồng Cây
97
b) Hoa màu (Cây chính) m2
Lúa
Bắp
Khoai
Đậu các loại
Khác (nêu rõ)
c) Cây cảnh (Cây chính) (trồng trên đất)
d) Diện tích mặt nước nuôi trồng
thủy hải sản
m
2
98
7. THĂM DÒ DỰ ĐỊNH/ NGUYỆN VỌNG
7.1 Nếu bị thu hồi đất nông nghiệp, gia đình sẽ lựa chọn phương án bồi thường nào?
Muốn nhận đất-đổi-đất (nếu có đất thay thế tại phường) có cùng loại đất và diện tích/khả năng sinh lợi tương đương
[ ]
Nhận tiền mặt [ ]
Chưa quyết định [ ]
7.2 Nếu bị thu hồi đất thổ cư, phải xây lại nhà mới ở nơi khác, gia đình sẽ lựa chọn phương án bồi thường
nào?
Muốn nhận đất-đổi-đất (nếu có đất thay thế tại phường) có cùng loại đất và diện tích/khả năng sinh lợi tương đương
[ ]
Nhận tiền mặt [ ]
Tự di dời [đến mảnh đất khác đã có sẵn của GĐ] [ ]
Tự di dời [đến nơi khác mà gia đình chọn mua mới] [ ]
Di dời vào khu tái định cư của dự án [ ]
Chưa quyết định [ ]
7.3 Gia đình ự định sẽ sử dụng tiền bồi thường đất như thế nào?
Xây nhà mới [ ]
Sửa lại nhà cũ [ ]
Mua đất mới [ ]
Mua tài sản khác [ ] ; Tên tài sản________________
TRẢ NỢ [ ]
Đầu tư vào kinh doanh nhỏ [ ]
GỬI TIẾT KIỆM Ở NGÂN HÀNG [ ]
CHIA CHO CON CÁI [ ]
Lo việc học của con cái [ ]
Dự định khác [ ]; Mô tả____________________
7.4. Nguồn thu nhập chính của gia đình có bị ảnh hưởng bởi dự án không?
1. Có 2. Không
Nếu có, giảm bao nhiêu phần trăm (%). Kéo dài trong thời gian bao nhiêu tháng______.
7.5. Nếu di dời vào khu Tái Định Cư của Trường, ông bà dự kiến có những khó khăn gì trong việc xây dựng
nhà, và phục hồi thu nhập như trước?
______________________________________________________________________________________
____________________________________________________
99
7.6 Nhu cầu vay của hộ gia đình:
Nguồn vay Đánh ấu X
vào ô phù hợp
Dự kiến số tiền
1) Ngân hàng
2) Họ hàng/Bạn bè
3) Vay nóng
4) Tổ chức/đoàn thể khác
5) Nguồn khác (nêu rõ)
7.7 Ông/bà có ủng hộ việc triển khai thực hiện dự án này không?
Có [ ] Không [ ]
Nếu có, thì lý do ông bà ủng hộ:
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________
Nếu không, ông/bà băn khoăn và lo lắng về điều gì?
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________
___________________________________________________________________________
Xin chân thành cảm ơn Ông/bà đã trả lời câu hỏi của chúng tôi.
Số điện thoại của gia đình để đoàn khảo sát liên lạc bổ sung thông tin (nếu cần): _________________
Người khảo sát Chủ hộ hoặc đại diện gia đình
100
Phụ lục 7 – Một số hình ảnh hiện trường
Cuộc họp tham vấn cộng đồng ở P. Tân Chánh Hiệp Đại diện hộ bị ảnh hưởng hỏi về phương án
tái định cư
Phỏng vấn hộ nuôi bò sữa về thu nhập bị ảnh hưởng Thảo luận với hộ bị ảnh hưởng kinh doanh
Đại diện hộ bị ảnh hưởng phát biểu ý kiến Nhà thờ họ Trần có khả năng bị ảnh hưởng
101
Phụ lục 8 – Một số thông tin điển hình cần có trong Sổ thông tin dự án
Để đảm bảo đại diện hộ bị ảnh hưởng, các thành viên gia đình của họ, và chính quyền địa phương trong
khu vực bị ảnh hưởng nắm được những thông tin quan trọng về chính sách bồi thường/tái định cư, Ban
QLDA cần soạn Sổ thông tin dự án để chia sẽ cho hộ bị ảnh hưởng trong khu vực dự án. Ban QLDA có
thể tham vấn với Ngân hàng thế giới để được hỗ trợ hiệu chính về nội dung trước khi áp dụng.
Sổ thông tin dự án gồm những phần sau:
Mô tả tóm tắt dự án;
Tác động của dự án;
Kế hoạch thực hiện;
Các nguyên tắc bồi thường, chính sách, và quyền lợi của PAP;
Các phương áp tái định cư và Chương trình Phục hồi sinh kế;
Tổ chức thực hiện;
Thủ tục giải quyết khiếu nại;
Giám sát và đánh giá;
Điều gì-cần làm khi hộ bị ảnh hưởng cần truy vấn thông tin;
Địa chỉ liên của đại diện Ban QLDA - chịu trách về công tác tái định cư (tên, địa chỉ, số điện
thoại).
