· Keperluan Berkanun Mengikut seksyen 48 Akta Bank Negara Malaysia 1958, Bank Negara Malaysia dengan ini menerbitkan dan telah mengemukakan kepada Menteri Kewangan satu naskhah

Keperluan Berkanun

Mengikut seksyen 48 Akta Bank Negara Malaysia 1958, Bank Negara Malaysia dengan inimenerbitkan dan telah mengemukakan kepada Menteri Kewangan satu naskhah Laporan Tahunanini berserta dengan satu salinan Kira-kira Tahunannya bagi tahun berakhir 31 Disember 2004, yangtelah diperiksa dan disahkan oleh Ketua Audit Negara. Kira-kira Tahunan ini akan juga diterbitkan didalam Warta.

23 Mac 2005

Zeti Akhtar AzizPengerusi

Lembaga Pengarah

Lembaga Pengarah

Dr. Zeti Akhtar AzizD.K. (Johor), P.S.M., S.S.A.P., D.P.M.J.Gabenor dan Pengerusi

Dato’ Ooi Sang KuangD.M.P.N.Timbalan Gabenor

Datuk Zamani bin Abdul GhaniD.M.S.M., D.S.M., K.M.N.Timbalan Gabenor

Dato’ Izzuddin bin DaliD.S.P.N., K.M.N.

Datuk Oh Siew NamP.J.N.

Tan Sri Datuk Amar Haji Bujang bin Mohd. NorP.S.M., D.A., P.N.B.S., J.S.M., J.B.S., A.M.N., P.B.J. P.P.D.(Emas)

Tan Sri Dato’ Seri Dr. Mohd. Noordin bin Md. SopieeP.S.M., D.G.P.N., D.I.M.P., D.M.S.M.

Dato’ N. SadasivanD.P.M.P., J.S.M., K.M.N.

Tan Sri Dato Sri Mohd Hassan MaricanP.S.M., S.P.M.T., D.S.M.T., P.N.B.S., A.M.K.

Datuk Zamani bin Abdul Ghani telah dilantik sebagai Timbalan Gabenor berkuatkuasa 16 Mei 2004. Dato’ MohdSalleh bin Hj. Harun telah bersara pada 15 Mei 2004 setelah tamat tempoh perkhidmatan beliau sebagai TimbalanGabenor.

Dato’ Izzuddin bin Dali telah dilantik menjadi Ahli Lembaga Pengarah berkuatkuasa pada 1 Ogos 2004. Tan SriDato’ Seri Dr. Samsudin bin Hitam telah melepaskan jawatan dari Lembaga Pengarah pada 31 Julai 2004 setelahtamat tempoh perkhidmatan beliau sebagai Ketua Setiausaha Perbendaharaan.

Tan Sri Dato Sri Mohd Hassan Marican telah dilantik menjadi Ahli Lembaga Pengarah berkuatkuasa pada 1Februari 2005.

Gabenor Dr. Zeti Akhtar Aziz

Timbalan Gabenor Dato’ Ooi Sang KuangTimbalan Gabenor Dato’ Zamani bin Abdul Ghani

Penolong Gabenor Dato’ Mohamad Daud bin Hj. Dol MoinPenolong Gabenor Dato’ Mohd Razif bin Abd. KadirPenolong Gabenor Muhammad bin IbrahimPenolong Gabenor Nor Shamsiah binti Mohd Yunus

Setiausaha kepada Lembaga Pengarah Dato’ Mohd Nor bin Mashor

PengarahPejabat Gabenor Ng Chow SoonKomunikasi Korporat Abu Hassan Alshari bin YahayaAudit Dalam Hor Weng KengUndang-undang Gopala Krishnan SundaramPenyiasatan Khas Kamari Zaman bin JuhariPerisikan Kewangan Koid Swee Lian

EkonomiAnalisis dan Strategi Monetari Dr. Sukhdave SinghEkonomi V. VijayaledchumyAntarabangsa Ismail bin AlowiKewangan Abdul Aziz bin Abdul Manaf

PengawalanPengawalan Bank Dato’ Mohd Razif bin Abd. KadirPengawalan Insurans Donald Joshua JaganathanPerbankan Islam dan Takaful Bakarudin bin IshakPengawalan Institusi Kewangan Pembangunan Che Zakiah binti Che DinPengurusan Risiko Santhini a/p ChandrapalIndustri Kecil dan Sederhana Marianus Vong Shin Tzoi @ Joseph Vong

PenyeliaanPenyeliaan Perbankan I Azizan bin Haji Abd RahmanPenyeliaan Perbankan II Chung Chee LeongPenyeliaan Insurans Sani bin Ab. HamidPenyeliaan Sistem Maklumat Ramli bin SaadSistem Pembayaran Ahmad Hizzad bin Baharuddin

Pelaburan Dan OperasiOperasi Pelaburan dan Pasaran Kewangan Wan Hanisah binti Wan IbrahimPentadbiran Pertukaran Asing Mahdi bin Mohd. AriffinPerkhidmatan Statistik Chan Yan Kit

Pembangunan OrganisasiPerkhidmatan IT Hong Yang SingPengurusan Sumber Manusia Mior Mohd Zain bin Mior Mohd TahirPusat Pembangunan Sumber Manusia Lim Lai HongPengurusan Strategik Lim Foo ThaiPerkhidmatan Korporat Dato’ Mohd Nor bin MashorKeselamatan Ahmad bin MansurHarta dan Perkhidmatan Zulkifli bin Abd RahmanPengurusan dan Operasi Matawang Tengku Zaib Raja Ahmad

Ketua PerwakilanPejabat Perwakilan London Lillian Leong Bee LianPejabat Perwakilan New York Shamsuddin bin Mohd Mahayiddin

Pengurus CawanganPulau Pinang Raman a/l KrisnanJohor Bahru Ishak bin MusaKota Kinabalu Mohd Ramzi bin Mohd SharifKuching Nallathamby s/o NalliahKuala Terengganu Mokhtar bin Mohd NohShah Alam Mohd. Khir bin Hashim

Kandungan

Perutusan Gabenor

Ekonomi Malaysia pada Tahun 2004Tinjauan Keseluruhan ................................................................................................ 2

Rencana: Keluaran Potensi Ekonomi Malaysia ......................................................... 7Kajian Mengikut Sektor ........................................................................................... 12

Rencana: Laporan Mengenai Rangka Kerja Pembangunan Perusahaan Kecil dan Sederhana .................................... 30

Keadaan Permintaan Dalam Negeri .......................................................................... 35Harga dan Guna Tenaga .......................................................................................... 40Sektor Luar Negeri ................................................................................................... 45Aliran Dana ............................................................................................................. 62

Perkembangan Monetari dan FiskalDasar Monetari pada Tahun 2004 ............................................................................ 66

Rencana: Rangka Kerja Kadar Faedah Baru ........................................................... 67Perkembangan Monetari pada Tahun 2004 .............................................................. 71Perkembangan Kadar Pertukaran Mata Wang .......................................................... 77Dasar dan Operasi Fiskal .......................................................................................... 78

Prospek dan DasarPersekitaran Ekonomi Antarabangsa ........................................................................ 88Ekonomi Malaysia pada Tahun 2005 ........................................................................ 94Dasar Monetari pada Tahun 2005 .......................................................................... 101Dasar Fiskal pada Tahun 2005 ................................................................................ 102Dasar Sektor Kewangan pada Tahun 2005 ............................................................. 103

Rencana: Liberalisasi Peraturan Pentadbiran Pertukaran Asing ................................................................................. 106

Sistem KewanganSumber dan Kegunaan Dana Sistem Kewangan ..................................................... 112

Sistem PerbankanPengurusan Sistem Perbankan ............................................................................... 118

Rencana: ICLIF Mengorak Langkah untuk Merealisasikan Wawasannya ....................................................................................... 121Rencana: Langkah-langkah Perbankan pada Tahun 2004 .................................... 132Rencana: Pelan Induk Sektor Kewangan ............................................................. 138Rencana: Langkah-langkah Liberalisasi Perkhidmatan Kewangan

Semenjak Tahun 2000 ......................................................................... 148Penyeliaan Sistem Perbankan ................................................................................. 150

Rencana: Program Pencegahan Pengubahan Wang Haram dan Pencegahan Pembiayaan Keganasan (AML/CFT) di Malaysia ................. 154

Prestasi Sistem Perbankan ...................................................................................... 159

Sistem Kewangan IslamTinjauan Keseluruhan ............................................................................................ 176Hala Tuju Dasar Tahun 2004 ................................................................................... 178

Rencana: Rangka Kerja Tadbir Urus Syariah Bagi Institusi Kewangan Islam ..................................................................... 182Penyeliaan Sistem Perbankan Islam ........................................................................ 184Prestasi Sistem Perbankan Islam ............................................................................. 185

Institusi Kewangan PembangunanTinjauan Keseluruhan ............................................................................................ 196Dasar dan Perkembangan ...................................................................................... 196Prestasi Institusi Kewangan Pembangunan ............................................................. 199

Institusi-Institusi Kewangan yang LainSyarikat Diskaun .................................................................................................... 212Kumpulan Wang Simpanan dan Pencen ................................................................. 213Modal Usaha Niaga ............................................................................................... 214Industri Amanah Saham ......................................................................................... 216

Pasaran KewanganTinjauan ................................................................................................................ 220Pasaran Wang ........................................................................................................ 221Pasaran Pertukaran Mata Wang Asing ................................................................... 223Pasaran Ekuiti ........................................................................................................ 224Pasaran Bon ........................................................................................................... 227

Rencana: Langkah-langkah Utama Pasaran Modal pada Tahun 2004 ...................................................................... 228Pasaran Bursa Dagangan Derivatif .......................................................................... 234

Sistem Pembayaran dan PenyelesaianPengenalan ............................................................................................................ 238Meningkatkan Kecekapan ..................................................................................... 238Meningkatkan Keselamatan Sistem Pembayaran .................................................... 241Perpindahan Kepada Pembayaran Secara Elektronik ............................................... 244

Hubungan Luar NegaraPemantauan Ekonomi ............................................................................................ 248Arkitektur Kewangan Antarabangsa ...................................................................... 248Hubungan Luar Negara dengan IMF....................................................................... 250Perbankan Islam .................................................................................................... 250Pencegahan Pengubahan Wang Haram dan Pembiayaan Keganasan ..................... 250Rundingan Perkhidmatan Kewangan ..................................................................... 252Kerjasama Serantau ............................................................................................... 254Kerjasama Dua Hala ............................................................................................... 255Bantuan Teknikal dan Pertukaran Maklumat ........................................................... 256

Organisasi dan Sumber ManusiaPembangunan Organisasi ...................................................................................... 258Pengurusan Risiko di Bank Negara Malaysia ........................................................... 263Struktur Organisasi ................................................................................................ 266

Akaun TahunanKunci Kira-kira pada 31 Disember 2004 ................................................................. 272

Tambahan ............................................................................................................ 277

Malaysia mengekalkan pertumbuhan ekonomi yang teguh pada tahun 2004. Daya tahanekonomi turut meningkat, hasil daripada struktur ekonomi yang semakin pelbagai dan asasmakroekonomi yang terus kukuh. Ekonomi negara telah mendapat manfaat yang nyatadaripada permintaan dalam negeri yang lebih kukuh dan permintaan luar negeri yang pesatberkembang. Apa yang penting ialah pertumbuhan telah dipacu oleh aktiviti ekonomi sektorswasta bagi tahun kedua berturut-turut. Peningkatan keyakinan perniagaan dan penggunasepanjang tahun turut memperkukuh trend ini.

Dasar monetari terus memainkan peranan menyokong ekonomi sepanjang tahun 2004.Walaupun inflasi meningkat pada tahun 2004, ia terus kekal pada tahap yang boleh diterima.Kenaikan harga pada umumnya disebabkan oleh pelarasan harga satu kali pada tahun tersebut.Trend kenaikan harga ini telah juga dapat dibendung oleh pengembangan kapasiti berikutanpeningkatan pesat pelaburan swasta. Di samping itu, penyerapan sebahagian daripadapeningkatan harga oleh para pengeluar telah mengurangkan kenaikan harga. Justeru, tumpuandasar monetari adalah untuk menyokong pengembangan aktiviti pelaburan perniagaan bagimeningkatkan potensi pertumbuhan jangka panjang ekonomi Malaysia.

Pada tahun 2004, Bank Negara Malaysia telah melaksanakan rangka kerja kadar faedah barubagi meningkatkan kecekapan operasi dasar monetari. Setelah hampir setahun dilaksanakan,rangka kerja kadar faedah tersebut terus beroperasi dengan lancar, dengan kadar dasarsemalaman menjadi penunjuk kepada pasaran mengenai pendirian dasar monetari.Penyahkawalseliaan dalam penetapan harga di bawah rangka kerja kadar faedah tersebutturut menjadi pemangkin kepada penetapan harga yang lebih cekap dalam sistem kewangan.Berserta dengan Pernyataan Dasar Monetari yang diterbitkan pada setiap suku tahun, pasaransentiasa dibekalkan dengan maklumat mengenai keadaan monetari semasa dan yangdijangka. Pernyataan tersebut mencerminkan keputusan Jawatankuasa Dasar Monetari BankNegara Malaysia setelah mempertimbangkan pelbagai opsyen dasar monetari. Pada tahun2004, sebanyak lapan mesyuarat dasar monetari telah diadakan.

Hubung kait antara Malaysia dengan ekonomi dunia dan sistem kewangan antarabangsa terusmenjadi kukuh pada tahun 2004. Perdagangan dengan negara-negara lain di dunia, khususnyadi rantau Asia, terus memberangsangkan. Perdagangan meningkat 23.2% pada tahun tersebut,dengan rantau Asia mencakupi 60.2% daripada jumlah perdagangan. Sehingga kini, Malaysiatelah mencatat lebihan akaun semasa yang ketara selama tujuh tahun berturut-turut. Aliranmasuk pelaburan langsung asing yang mantap telah mengukuhkan lagi trend ini. Aliranpelaburan telah menjadi lebih pelbagai, mencerminkan peluang pelaburan baru dalam ekonomiyang lebih pelbagai. Kedudukan syarikat-syarikat Malaysia yang semakin kukuh juga telahmendorong mereka meningkatkan pelaburan ke luar negara. Walaupun aliran portfolio tidakmenentu pada tahun 2004, secara keseluruhan Malaysia mencatat aliran masuk bersih. Aliranmasuk kumulatif daripada perdagangan, pelaburan langsung asing dan aliran portfolio telahmenyumbang kepada peningkatan yang ketara dalam rizab antarabangsa negara.

Bagi memastikan pasaran kewangan yang stabil, Bank Negara Malaysia telah melaksanakanoperasi sterilisasi bagi menyerap aliran masuk untuk menghindar keadaan mudah tunai yangberlebihan dalam sistem kewangan dalam negeri. Bank Negara Malaysia terus berupayamelaksanakan operasi sterilisasi dengan menggunakan instrumen dasar monetari. Walaupun

Perutusan Gabenor

operasi ini melibatkan kos, pulangan daripada pengurusan rizab melebihi kos yangditanggung. Dalam hal ini, Bank Negara Malaysia terus mempunyai kapasiti untuk menyerapaliran masuk ini dan seterusnya mengekalkan kestabilan dalam pasaran kewangan dalamnegeri serta kestabilan sistem kewangan keseluruhannya.

Bank Negara Malaysia mengambil peluang daripada kedudukan yang semakin kukuh iniuntuk terus meliberalisasi peraturan pentadbiran pertukaran asing berkuat kuasa mulai April2005. Ini adalah sebahagian daripada usaha berterusan Bank Negara Malaysia untukmewujudkan persekitaran perniagaan yang menarik dan membantu kecekapan dalam urusniaga yang melibatkan tukaran asing, di samping membolehkan pengurusan risiko pelaburanyang lebih baik. Liberalisasi ini merupakan sebahagian daripada inisiatif berterusan untukmengurangkan kos menjalankan perniagaan dan mempertingkatkan kecekapan sistempenghantaran pengawalseliaan. Perubahan-perubahan ini membolehkan fleksibiliti yang lebihluas dalam aktiviti perlindungan nilai terhadap risiko mata wang dan dalam had ke ataspenyelenggaraan akaun mata wang asing, kemudahan kredit tempatan kepada syarikat yangdikuasai bukan pemastautin, dan pelaburan luar negeri.

Liberalisasi pada tahun 2004, yang membolehkan Bank Pembangunan Pelbagai Hala danInstitusi Kewangan Pelbagai Hala serta syarikat-syarikat memperoleh bon berdenominasiringgit, juga telah meningkatkan penyertaan pelabur asing dalam pasaran modal di Malaysia.Liberalisasi ini mendapat respons yang positif daripada pasaran. Dua agensi pembangunanpelbagai hala mengambil kesempatan daripada pelaksanaan liberalisasi ini pada tahun 2004.Bank Pembangunan Asia (Asian Development Bank) merupakan entiti asing pertamamenerbitkan bon berdenominasi ringgit pada bulan November dan diikuti oleh PerbadananKewangan Antarabangsa (International Finance Corporation), yang merupakan entiti asingpertama menerbitkan bon Islam berdenominasi ringgit.

Prestasi dan pembangunan sektor kewangan Malaysia juga amat memberangsangkan.Semua segmen dalam sektor kewangan menjadi bertambah kukuh dari segi permodalan,kualiti portfolio, keuntungan, keteguhan kedudukan kewangan dan keterdedahan padarisiko. Bidang tadbir urus korporat dan standard pengurusan risiko juga semakin mantap. Disamping itu, pelaburan yang besar telah dibuat untuk memperkukuh sistem dalaman sertaproses, meningkatkan saluran penghantaran dan mendapatkan kepakaran. Secarakeseluruhan, kesemua peningkatan ini telah menjadikan sistem kewangan lebih berdayasaing. Jurang prestasi antara institusi kewangan tempatan dengan institusi kewangan asingjuga bertambah kecil.

Bagi sistem perbankan, peluang telah diambil untuk menggalakkan pengembangan aktivitidalam ekonomi dalam negeri terutamanya dalam sektor pertumbuhan baru, dan bagiinstitusi yang mempunyai kapasiti, peluang telah diambil untuk menjalankan perniagaan diluar negara. Bagi ekonomi dalam negeri, terdapat peralihan yang nyata dalam aktivitipembiayaan kepada perniagaan kecil yang kini mencakupi 40% daripada pinjaman kepadasektor perniagaan. Pemberian pinjaman kepada sektor isi rumah juga meningkat. Produkyang lebih pelbagai, termasuk yang disampaikan melalui saluran elektronik, jugaditawarkan. Perhatian terus ditumpukan pada memelihara kestabilan kewangan termasukmemperkukuh pengawalseliaan berhemat dan pemantauan ke atas konglomerat kewanganserta operasi yang dijalankan di luar negara.

Tahun 2004 turut menyaksikan kemajuan dalam memperkemas infrastruktur perundangandan pengawalseliaan dalam kewangan Islam. Rangka kerja tadbir urus perundangan danSyariah yang lebih berstruktur serta persekitaran cukai yang lebih kondusif telahdiperkenalkan, yang membawa kepada layanan yang sama terhadap produk perbankan Islamdan konvensional. Perkembangan penting seterusnya ialah transformasi ‘Jendela Islam’ bankkonvensional menjadi subsidiari Islam. Peralihan ini membolehkan subsidiari ini menggunakaninfrastruktur kumpulan, termasuk rangkaian cawangan dan fungsi sokongan, bagi

memaksimumkan kecekapan kos dan memperoleh manfaat daripada sinergi kumpulan.Beberapa kumpulan perbankan tempatan sedang membuat persediaan untuk terlibat secarastrategik dalam proses transformasi ini. Tahun 2004 juga menyaksikan liberalisasi industriperbankan Islam dengan pemberian lesen perbankan Islam baru kepada tiga bank Islam milikasing untuk beroperasi di Malaysia. Langkah ini dijangka bukan sahaja dapat merangsangpembangunan kewangan Islam di Malaysia tetapi juga akan mempertingkatkan hubunganekonomi dan kewangan Malaysia dengan dunia luar. Hasilnya, semua perkembangan inidijangka bukan sahaja dapat meningkatkan lagi integrasi global sistem kewangan Islam dalamnegeri tetapi juga menambah potensi Malaysia sebagai pusat kewangan Islam antarabangsa.

Malaysia melangkah ke tahun 2005 dalam kedudukan yang kukuh. Prospek ekonomi tahun2005 dijangka terus menggalakkan. Asas-asas ekonomi dalam negeri terus kukuh berikutanpenggunaan swasta dan aktiviti pelaburan yang mantap. Walaupun terdapat tanda-tandayang membayangkan bahawa pertumbuhan global akan menjadi lebih perlahan, wujudketidakpastian mengenai sejauh mana perkembangan tertentu boleh menyederhanakanpertumbuhan. Khususnya, ini termasuk kesan daripada harga minyak yang lebih tinggi,setakat mana kadar faedah akan dinaikkan, serta sedalam dan selama mana penurunansektor elektronik. Walaupun terdapat trend sedemikian, pertumbuhan ekonomi Malaysiadijangka kekal mapan pada kadar 5 – 6%. Unjuran ini mengambil kira potensi ketidakpastianberkaitan perkembangan global. Sekiranya kesan perkembangan tersebut ke ataspertumbuhan global adalah kecil, permintaan luar negeri akan lebih menyokong prospekpertumbuhan ekonomi dalam negeri. Walaupun ketidakpastian wujud dalam persekitaran luarnegeri, unjuran permintaan dalam negeri yang teguh pada tahun 2005 meningkatkan potensiasas bagi prospek pertumbuhan yang menggalakkan pada tahun tersebut.

Walau bagaimanapun, persekitaran global yang menggalakkan pada tahun 2004 telahmenutupi risiko ketidakseimbangan struktur yang wujud terhadap pertumbuhan global.Prestasi pertumbuhan global yang lebih kukuh pada tahun 2004 tidak memberi desakan agarrisiko berkaitan ketidakseimbangan ini ditangani secara langsung dengan segera. Dalampersekitaran yang kurang menggalakkan, risiko untuk berlaku gangguan, pelarasan yangtidak teratur dan ketidakstabilan akan lebih terserlah. Walau bagaimanapun, pelarasan yangtidak teratur sedemikian juga boleh terjadi sekiranya terdapat pergantungan yang berlebihankepada pelarasan kadar pertukaran mata wang sebagai kaedah menanganiketidakseimbangan ini. Kadar pertukaran mungkin hanya sebahagian daripada penyelesaian.Dalam menangani isu daya saing, pelarasan dalam kadar pertukaran sahaja tidak mencukupi.Akhirnya, ketidakseimbangan struktur ini perlu ditangani oleh negara-negara yangmengalaminya. Kaedah penyelesaian jangka panjang adalah dengan menyeimbangkansemula permintaan seluruh dunia ke arah mengurangkan ketidakseimbangan semasa. Dengantahap pendapatan di benua Asia semakin meningkat, kaedah ini amat berpotensi untukdijadikan sebahagian daripada proses pelarasan.

Tumpuan yang berlebihan terhadap kadar pertukaran sebagai mekanisme pembetulanketidakseimbangan ini telah membawa kepada kemasukan modal spekulatif, terutamanya kedalam ekonomi Asia. Kefleksibelan kadar pertukaran sebagai tindak balas terhadap alirantersebut akan menyebabkan turun naik kadar pertukaran yang ketara. Pelarasan kadarpertukaran sedemikian tidak akan mencerminkan asas ekonomi yang sebenar. Dalam hal ini,Malaysia secara konsisten mengekalkan pendiriannya bahawa dalam persekitaran semasa,rejim kadar pertukaran sekarang adalah yang terbaik untuk memenuhi kepentingan negara.Perkembangan di rantau ini dan dalam persekitaran antarabangsa akan terus dipantaudengan teliti, dengan penilaian dibuat terhadap implikasi ke atas kecekapan fungsimekanisme yang sedia ada. Justeru, sebarang perubahan akan berdasarkan padapertimbangan struktur jangka panjang dan bukan kepada pergerakan aliran modal jangkapendek atau perubahan sementara dalam jangkaan kadar pertukaran.

Dengan asas prestasi kukuh sektor kewangan yang telah dicapai dalam fasa pertama PelanInduk Sektor Kewangan, kini sektor kewangan sudah bersiap sedia melangkah ke fasa yangkedua. Pada tahun 2005, perhatian akan tertumpu pada pembangunan dan pengukuhanrangka kerja yang komprehensif untuk meningkatkan akses kepada pembiayaan, khususnyabagi memenuhi keperluan baru semua segmen ekonomi; meningkatkan persaingan dan olehitu kecekapan; serta memperkukuh infrastruktur untuk perlindungan pengguna. Sementarasektor perbankan digalakkan menyediakan akses kepada sektor pertumbuhan baru, institusibukan bank termasuk institusi kewangan yang khusus dan koperasi akan dibangunkan untukmemainkan peranan yang semakin penting.

Pengumuman tentang penubuhan bank untuk Perusahaan Kecil dan Sederhana (PKS) telahdibuat bagi melengkapi peranan sektor perbankan dalam menyediakan perkhidmatanpembiayaan kepada PKS. Bank PKS juga akan menyediakan perkhidmatan bukan kewangankepada PKS termasuk membimbing PKS dan mewujudkan satu komuniti keusahawanan.Aktiviti-aktiviti lain yang akan dilaksanakan oleh bank PKS termasuk menjamin pinjaman yangdikeluarkan oleh institusi perbankan, memudahkan pensekuritian serta menyediakanpenarafan kredit dan laporan perniagaan PKS. Peranan sektor koperasi dalam menyediakanpembiayaan kepada perusahaan mikro juga diperkukuh untuk mempertingkatkan akseskepada pembiayaan untuk sektor ini. Suruhanjaya koperasi yang dicadangkan oleh BankNegara Malaysia akan ditubuhkan untuk menyokong objektif ini. Suruhanjaya koperasi akanbertanggungjawab untuk menyelia dan mengawasi sektor koperasi termasuk memainkanperanan membangunkan sektor tersebut.

Fasa kedua Pelan Induk akan melibatkan penyahkawalseliaan dan liberalisasi yang berterusandalam sistem kewangan amnya, dan sistem perbankan khasnya. Sebagai sebahagian daripadaproses ini, bank asing yang sedia ada akan diberi lebih kefleksibelan beroperasi supaya bolehmemenuhi keperluan ekonomi yang berkembang dengan lebih baik. Walau bagaimanapun,dengan langkah ini, bank asing perlu menjadi lebih bersepadu dengan ekonomi dalam negeri.Satu lagi perkembangan pada tahun 2005 ialah penubuhan syarikat insurans deposit sebagaisebahagian daripada langkah untuk memperkukuh rangka kerja perlindungan pengguna danmenggalakkan kestabilan kewangan.

Landskap kewangan Malaysia akan terus berubah dengan penubuhan bank pelaburan.Langkah penubuhan bank pelaburan ini pada dasarnya merupakan penggabungan antarabank saudagar, syarikat pembrokeran saham dan syarikat diskaun dalam kumpulan perbankanyang sama. Dengan langkah rasionalisasi ini, sistem kewangan dijangka menjadi lebih dinamikdengan kemampuan yang lebih tinggi untuk bersaing dengan berkesan dalam pasaran didalam dan luar negeri. Penggabungan entiti kewangan ini bukan sahaja akan menyumbangkepada peningkatan kecekapan dan keberkesanan, bahkan memperkukuh potensi masing-masing untuk mengambil peluang perniagaan yang berkembang. Bank pelaburan baru iniakan dikawal selia oleh Bank Negara Malaysia dan Suruhanjaya Sekuriti. Penyertaan ekuitiasing yang dibenarkan dalam bank pelaburan juga dinaikkan daripada 30% kepada 49%. Inimerupakan sebahagian daripada usaha untuk mengukuhkan lagi hubungan global danmempertingkatkan pemindahan kemahiran dan kepakaran yang khusus.

Cabaran ke arah meningkatkan tahap kecekapan dalam sistem kewangan adalah untukmeningkatkan penggunaan saluran penghantaran pembayaran secara elektronik sertainstrumen penyelesaian. Pada asasnya, dasar dan inisiatif Bank Negara Malaysia dalam sistempembayaran pada tahun 2004 bertujuan mewujudkan persekitaran yang kondusif bagimenggalakkan pemindahan daripada sistem yang berasaskan kertas kepada sistempembayaran secara elektronik. Kejayaan sistem ini dapat dilihat melalui nisbah mata wangdalam edaran kepada KDNK yang menurun daripada 7.5% kepada 7.2% dan nilai cek kepadaKDNK yang menurun daripada 329% kepada 303% pada tahun 2004 berbanding dengan

tahun sebelumnya. Sebagai sebahagian daripada langkah untuk mempertingkatkankecekapan dan keselamatan sistem pembayaran, industri perbankan di Malaysia telah menjadipeneraju untuk membanteras penipuan kad di rantau Asia Pasifik dengan membuat pelaburandalam infrastruktur berasaskan cip untuk kad pembayaran. Melangkah ke hadapan, tumpuanakan diberi pada usaha menggalakkan kecekapan dan mengurangkan risiko pembayarandalam negeri dan merentas sempadan, di samping mengharmonikan standard dan fungsisaluran pembayaran secara elektronik meliputi kesemua sektor, termasuk agensi Kerajaan.Penekanan juga diberikan untuk memajukan rangka kerja perlindungan pengguna dalamperkhidmatan berkaitan pembayaran bagi mewujudkan persekitaran yang kondusif untukpenggunaan meluas instrumen pembayaran secara elektronik oleh orang ramai.

Kerjasama ekonomi dan kewangan serantau adalah lebih kukuh pada tahun 2004, dengantumpuan pada peningkatan perdagangan dan pelaburan antara rantau. Beberapa inisiatiftelah diambil dalam bidang pengawasan ekonomi, pemantauan hubungan merentassempadan termasuk aliran modal, pembanterasan kegiatan pengubahan wang haram danpembiayaan aktiviti keganasan, serta memperkukuh lagi sistem kewangan dan pasaran dinegara-negara di rantau ini. Langkah-langkah telah dilaksanakan untuk meningkatkanpembiayaan serantau dan pengaturan swap. Sebagai tambahan kepada liberalisasi pasaranbon dalam negeri untuk membenarkan terbitan sekuriti berdenominasi mata wangtempatan oleh institusi pelbagai hala, yang merupakan sebahagian daripada Inisiatif PasaranBon Asia (Asian Bond Market Initiative), Dana Bon Asia (Asian Bond Fund) kedua juga telahdilancarkan. Sementara Dana pertama hanya dilaburkan dalam bon berdenominasi dolarAmerika Syarikat, Dana kedua pula dilaburkan dalam bon berdenominasi mata wangtempatan, yang diterbitkan oleh entiti berdaulat dan kuasi berdaulat dalam pasaranserantau. Inisiatif baru ini juga bertujuan menyokong usaha keseluruhan untukmembangunkan pasaran bon tempatan dalam ekonomi serantau.

Persekitaran dunia terus berubah dari segi ekonomi, kewangan dan geopolitik. Keadaan tidakmenentu yang ketara, kebergantungan yang bertambah, serta persaingan yang semakinsengit terus menguji keupayaan kita untuk menghadapi cabaran yang mendatang.Sesungguhnya, keupayaan kita untuk bertahan dan seterusnya berjaya dalam persekitaran inibanyak bergantung pada tahap toleransi, keupayaan untuk menyelaras, tahap kebolehanmengurus sumber-sumber dengan berkesan dan cekap, serta kefleksibelan dasar untukbertindak balas kepada keadaan yang berubah-ubah. Kesemua ini juga bergantung padakekuatan dan struktur ekonomi, tahap mobiliti sumber-sumber dan kecekapan sertaketeguhan sistem kewangan kita. Oleh itu, inisiatif dasar kita adalah untuk memenuhi objektiftersebut.

Zeti Akhtar AzizGabenor

23 Mac 2005

2-12 Tinjauan Keseluruhan7 Rencana: Keluaran Potensi Ekonomi Malaysia

12-29 Kajian Mengikut Sektor30 Rencana: Laporan Mengenai Rangka Kerja

Pembangunan Perusahaan Kecil dan Sederhana35-40 Keadaan Permintaan Dalam Negeri40-45 Harga dan Guna Tenaga45-62 Sektor Luar Negeri62-63 Aliran Dana

Ekonomi Malaysia pada Tahun 2004

2

Ekonomi Malaysia pada Tahun 2004

(KDNK) meningkat 7.1% pada tahun 2004(2003: 5.3%), pertumbuhan tertinggi sejak tahun2000. Ekonomi Malaysia mendapat manfaat daripadapertumbuhan yang pesat dalam perdagangan globalbagi barangan perkilangan dan harga komoditi utamayang lebih tinggi. Walaupun pertumbuhan global lebihsederhana sedikit pada separuh tahun kedua, ekonomi

Ekonomi Malaysia mengalami pertumbuhan paling pesat dalamtempoh empat tahun dengan mencatat pengembangan sebanyak7.1% pada tahun 2004 ekoran pertumbuhan perdagangan globaldan permintaan dalam negeri yang memberangsangkan.Pertumbuhan ini diterajui oleh sektor swasta, manakala pihakKerajaan meneruskan konsolidasi fiskal.

TINJAUAN KESELURUHAN

Dengan pertumbuhan perdagangan global danpermintaan dalam negeri yang lebih mantap,momentum pertumbuhan ekonomi Malaysia, yangbermula pada separuh kedua tahun 2003, bertambahpesat pada tahun 2004. Keluaran dalam negeri kasar

Penawaran barangan dan perkhidmatan (RM520.8 bilion)

Permintaan barangan dan perkhidmatan (RM520.8 bilion)

Perdagangan, dll. 25.0%

Kewangan, dll. 26.2%

Perkhidmatan Kerajaan 12.6%

Pengangkutan, dll. 15.2%

Utiliti 7.3%

Lain-lain 13.7%

Graf 1.1Ekonomi pada Tahun 2004 (pada harga malar 1987)

Eksport barangan 49.6%

Eksport perkhidmatan 6.6%

Penggunaan swasta 23.0%

Penggunaan awam 7.0%

Pelaburan swasta 5.9%

Pelaburan awam 7.9%

Import perkhidmatan 8.5%

Pertanian 4.1% Perlombongan

3.3%

Perkilangan 15.0%

Pembinaan 1.4%

Perkhidmatan 23.8%

Import barangan 43.9%

3

Ekonomi Malaysia Pada Tahun 2004

Malaysia kekal berdaya tahan dengan permintaandalam negeri yang lebih kukuh memberi dorongankepada pengembangan ekonomi yang mapan. Sektorswasta ialah pendorong utama pengembanganekonomi, manakala Kerajaan meneruskan konsolidasifiskal.

Kemajuan ekonomi dicerminkan oleh pertumbuhanpositif yang meliputi semua sektor kecuali pembinaan.Pemacu utama pertumbuhan ialah sektor perkilangan,perkhidmatan dan komoditi utama. Nilai ditambah bagisektor perkilangan berkembang dengan kukuh sebanyak9.8%, sementara pertumbuhan keluaran industriberorientasikan eksport dan pasaran dalam negerimencerminkan permintaan luar dan dalam negeri yanglebih kukuh terhadap barangan perkilangan. Bagi industriberorientasikan eksport, pengembangan keluaran palingketara dicatatkan oleh industri elektronik, yang mendapat

manfaat daripada kitaran separa konduktor global yangmenaik. Walau bagaimanapun, pengeluaran yang tinggipada awal tahun mengakibatkan sedikit pengumpulaninventori, yang menyebabkan pengembangan yang lebihsederhana pada separuh tahun kedua. Di sampingpertumbuhan yang mantap dalam industri elektronik,pertumbuhan diperkukuh oleh permintaan luar negeriyang mapan terhadap keluaran berasaskan sumberseperti keluaran kimia, getah dan kayu. Pertumbuhanindustri berorientasikan pasaran dalam negeri disokongoleh permintaan yang kukuh terhadap keluaran industrilogam yang direka dan perubahan yang positif dalamindustri kelengkapan pengangkutan. Prestasi sektorperkilangan yang menggalakkan juga dicerminkan olehpengembangan eksport perkilangan yang lebih kukuh(19.7%) dan tahap penggunaan kapasiti yang tinggidan mapan (79%), meskipun terdapat pelaburandalam kapasiti baru pada tahun tersebut.

Perubahan tahunan (%)

RM bilion

Graf 1.2 KDNK Benar dan Kadar Inflasi

0

2

4

6

8

10

2000 2001 2002 2003 20040

50

100

150

200

250

Nilai KDNK benar (skala kanan)

Pertumbuhan KDNK benar (skala kiri)

Indeks Harga Pengguna (skala kiri)

-5

0

5

10

15

20

-5

0

5

10

15

20

2000 2001 2002 2003 2004

KNK semasa per kapita (skala kanan)

Pertumbuhan KNK semasa (skala kiri)

Pertumbuhan KNK benar (skala kiri)

Perubahan tahunan (%) RM ('000)

Graf 1.3 Pertumbuhan KNK dan KNK Semasa per Kapita


Graf 1.4 KDNK Benar dan Permintaan Agregat Dalam Negeri

KDNK Benar Permintaan agregat dalam negeri

-25

-30

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

-10

-5

0

5

10

15

2000 2001 2002 2003 2004 -10

-5

0

5

10

15

Mata peratusan


Graf 1.5 Sumbangan kepada Pertumbuhan KDNK Benar

Permintaan dalam negeri (skala kiri)

Eksport bersih (skala kiri)

Perubahan dalam stok (skala kiri)

Pertumbuhan KDNK Benar (skala kanan)

4

Jadual 1.1: Malaysia – Penunjuk Ekonomi Utama

2002 2003 2004a 2005r

Penduduk (juta orang) 24.5 25.0 25.6 26.1Tenaga pekerja (juta orang) 9.9 10.2 10.6 10.9Guna tenaga (juta orang) 9.5 9.9 10.2 10.5Pengangguran (% daripada tenaga buruh) 3.5 3.6 3.5 3.5Pendapatan Per Kapita (RM) 13,722 14,838 16,538 16,987

(AS$) 3,611 3,905 4,352 4,470

KELUARAN NEGARA (% perubahan)

KDNK benar 4.1 5.3 7.1 5.0 ~ 6.0(RM bilion) 220.0 231.7 248.0 260.3

Pertanian, perhutanan dan perikanan 2.6 5.7 5.0 3.3Perlombongan dan kuari 4.0 5.9 4.1 5.0Perkilangan 4.1 8.3 9.8 4.5Pembinaan 2.3 1.9 -1.9 -1.0Perkhidmatan 6.4 4.4 6.7 5.7

KNK nominal 9.0 10.4 13.8 4.9(RM bilion) 336.6 371.7 423.1 443.9

KNK benar 4.7 6.8 7.2 4.6(RM bilion) 202.7 216.5 232.2 242.8

Permintaan agregat benar1 4.2 5.9 7.3 4.3

Perbelanjaan swasta1 0.3 5.5 11.1 8.7Penggunaan 4.4 6.6 10.1 8.5Pelaburan -15.1 0.4 15.8 9.6

Perbelanjaan awam1 11.5 6.6 1.0 -4.0Penggunaan 11.9 10.0 6.6 4.5Pelaburan 11.2 3.9 -3.5 -11.6

Tabungan negara kasar (% daripada KNK) 34.6 36.3 37.1 34.7

IMBANGAN PEMBAYARAN (RM bilion)

Barangan 72.1 97.7 104.5 114.8Eksport (f.o.b.) 358.5 399.0 481.2 514.9Import (f.o.b.) 286.4 301.3 376.8 400.1

Imbangan perkhidmatan -6.0 -15.0 -8.8 -8.0(% daripada KNK) -1.8 -4.0 -2.1 -1.8

Pendapatan -25.1 -22.5 -24.5 -26.4(% daripada KNK) -7.4 -6.1 -5.8 -5.9

Pindahan semasa, bersih -10.6 -9.3 -14.6 -14.1Imbangan akaun semasa 30.5 50.8 56.6 66.3

(% daripada KNK) 9.1 13.7 13.4 14.9Rizab antarabangsa Bank Negara Malaysia, bersih2 131.4 170.5 253.5 -

(dalam bilangan bulan import tertangguh) 5.4 6.6 8.0 -

HARGA (% perubahan)

IHPG (2000=100) 1.8 1.2 1.4 2.5IHPK (1989=100) 4.4 5.7 8.9 -

Upah benar bagi setiap pekerja di sektor perkilangan 3.2 2.8 1.8 -

Nota: Angka-angka tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan.1 Tidak termasuk stok.2 Semua harta dan tanggungan dalam mata wang asing dinilai semula kepada ringgit mengikut kadar pertukaran pada tarikh kunci kira-kira dan keuntungan/kerugian

penilaian tersebut telah diambilkira dalam akaun Bank.

a Awalan

r Ramalan

5


Jadual 1.2: Malaysia – Penunjuk Kewangan dan Monetari

2002 2003 2004aKEWANGAN KERAJAAN PERSEKUTUAN (RM bilion)Hasil 83.5 92.6 99.4Perbelanjaan mengurus 68.7 75.2 91.3Perbelanjaan pembangunan 35.1 38.3 27.5Imbangan keseluruhan -20.3 -20.9 -19.4Imbangan keseluruhan (% daripada KDNK) -5.6 -5.3 -4.3Jumlah pembelanjaan pembangunan bersih sektor awam 69.1 83.3 67.8Imbangan keseluruhan sektor awam (% daripada KDNK) -0.7 -1.2 -0.3

HUTANG LUAR NEGERIJumlah hutang (RM bilion) 185.7 186.6 197.3

Hutang jangka sederhana dan panjang 153.2 152.9 154.3Hutang jangka pendek1 32.4 33.7 43.0

Nisbah khidmat bayaran hutang (% daripada eksport barangan dan perkhidmatan)

Jumlah hutang 6.6 6.2 4.3Hutang jangka sederhana dan panjang 6.4 6.0 4.2

Perubahan 2002 Perubahan 2003 Perubahan 2004RM bilion % RM bilion % RM bilion %

WANG DAN PERBANKANBekalan wang M1 8.3 10.3 13.0 14.6 12.2 11.9

M2 21.0 5.8 42.5 11.1 108.1 25.4M3 31.6 6.7 48.5 9.7 68.0 12.4

Deposit sistem perbankan 25.3 5.3 49.5 9.8 70.1 12.7Pinjaman sistem perbankan2 19.8 4.6 21.6 4.8 40.2 8.5

Perkilangan -1.2 -2.0 -0.2 -0.3 2.0 3.2Sektor harta benda yang luas 10.8 6.6 14.6 8.4 19.8 10.5Perkhidmatan kewangan, insurans dan perniagaan -2.5 -7.7 -0.6 -2.1 1.7 5.7

Nisbah pinjaman-deposit pada (akhir tahun) 84.9% 80.9% 78.6%Nisbah pembiayaan-deposit3 95.1% 91.7% 87.7%

2002 2003 2004% % %

KADAR FAEDAH (PURATA PADA AKHIR TAHUN)Antara bank 3 bulan 3.13 2.87 2.80

Bank perdaganganDeposit tetap 3 bulan 3.20 3.00 3.00

12 bulan 4.00 3.70 3.70Deposit tabungan 2.12 1.86 1.58Kadar pemberian pinjaman asas (BLR) 6.39 6.00 5.98

Syarikat kewanganDeposit tetap 3 bulan 3.20 3.00 3.00

12 bulan 4.00 3.68 3.70Deposit tabungan 2.65 2.18 1.98Kadar pemberian pinjaman asas (BLR) 7.45 6.90 6.90

Bil Perbendaharaan (3 bulan) 2.82 2.77 1.96Sekuriti Kerajaan (1 tahun) 2.94 2.93 2.24Sekuriti Kerajaan (5 tahun) 3.15 4.28 3.64

2002 2003 2004% % %

KADAR PERTUKARAN MATA WANG ASINGPergerakan Ringgit (pada akhir tahun)

Perubahan berbanding SDR -7.3 -8.5 -4.3Perubahan berbanding AS$4 0.0 0.0 0.0

1 Tidak termasuk mata wang dan deposit yang dimiliki oleh bukan pemastautin dalam institusi perbankan pemastautin.2 Termasuk pinjaman yang dijual kepada Cagamas.3 Dilaraskan untuk merangkumi sekuriti hutang swasta.4 Ringgit telah ditetapkan pada kadar RM3.80=AS$1 pada 2 September 1998.

a Awalan

6

Sektor perkhidmatan mencatat pengembangan yanglebih kukuh sebanyak 6.7% pada tahun 2004.Pertumbuhan ini dipacu terutamanya oleh perbelanjaanpengguna yang lebih tinggi dalam suasana pendapatanboleh guna yang meningkat, ketibaan pelancong yanglebih tinggi dan peningkatan aktiviti berkaitanperdagangan yang dirangsang oleh prestasi eksportyang memberangsangkan. Pertumbuhan perkhidmatanakhir, khususnya subsektor perdagangan borong danruncit, hotel dan restoran, disebabkan oleh perbelanjaanpengguna yang lebih tinggi dan diperkukuh oleh aktivitipelancongan yang pesat. Bagi perkhidmatanperantaraan, subsektor pengangkutan, penyimpanandan komunikasi mencatat pertumbuhan yang lebihkukuh, terutamanya disebabkan oleh peningkatanaktiviti berkaitan perdagangan dan pelancongan sertapengembangan yang kukuh dalam industritelekomunikasi. Pertumbuhan subsektor kewangan,insurans, harta tanah dan perkhidmatan kewangandisokong oleh pemberian pinjaman bank yang lebihtinggi, prestasi industri insurans yang lebih kukuh,aktiviti pasaran harta tanah yang meningkat dan urusniaga pasaran modal yang lebih tinggi. Pengembanganpesat dalam sektor pertumbuhan baru, sepertiperkhidmatan pendidikan dan kesihatan swasta,perkhidmatan kewangan Islam serta industriperkhidmatan perkongsian, terus memberi sokongankepada sektor perkhidmatan.

Sektor pertanian terus berkembang sebanyak 5%,didorong terutamanya oleh pengeluaran minyak sawitmentah dan getah yang lebih kukuh dalam suasanaharga komoditi yang menguntungkan. Komoditipertanian lain, khususnya hasil tanaman berkaitanmakanan juga menunjukkan pertumbuhan yangkukuh, sejajar dengan usaha bersepadu Kerajaanuntuk memajukan semula sektor pertanian sebagaijentera pertumbuhan yang penting. Sektorperlombongan meningkat 4.1%, disebabkanterutamanya oleh peningkatan pengeluaran minyakmentah dan gas asli, yang mendapat manfaat daripadapermintaan dalam dan luar negeri yang lebih tinggi.

Sebaliknya, sektor pembinaan merosot sebanyak 1.9%disebabkan oleh aktiviti subsektor kejuruteraan awamyang lebih rendah, yang sebahagiannya diimbangi olehpengembangan dalam subsektor kediaman dan bukankediaman. Aktiviti kejuruteraan awam yang lebihrendah disebabkan terutamanya oleh penguranganperbelanjaan awam bagi projek infrastruktur padatahun 2004 akibat daripada penyiapan beberapaprojek infrastruktur yang besar pada tahun-tahunkebelakangan ini. Sebaliknya, subsektor kediamanterus berkembang disebabkan oleh permintaan yang

mapan terhadap harta kediaman, yang disokong olehpendapatan yang lebih tinggi serta pakej pembiayaanperumahan yang menarik. Pengembangan subsektorbukan kediaman disebabkan terutamanya oleh aktivitiperniagaan dan pelaburan yang bertambah baik,yang menyokong permintaan dalam segmen ruangpejabat dan perniagaan.

Oleh sebab orientasi dasar menyokong aktiviti sektorswasta dan keadaan ekonomi bertambah baik, sektorswasta menyumbang sebanyak 6.2 mata peratusankepada pertumbuhan ekonomi. Penggunaan swastaberkembang dengan kukuh sebanyak 10.1% padatahun 2004 memandangkan keyakinan penggunapulih berikutan peristiwa-peristiwa pada awal tahun2003, termasuk penularan penyakit SindromPernafasan Akut yang Teruk (SARS). Walaupun aktivitimenjadi sederhana pada akhir tahun 2004, sentimenkekal kukuh. Indeks Sentimen Pengguna danPerdagangan Runcit, yang dikumpul oleh InstitusiPenyelidikan Ekonomi Malaysia, kekal pada arasmelebihi 100 mata sepanjang tahun. Di samping itu,pelbagai rebat cukai bagi mengekalkan penggunaanyang diumumkan melalui Bajet 2004 dan sokongandaripada kadar faedah dan persekitaran kredit semasaturut menyokong perbelanjaan penggunaan.

Pertumbuhan penggunaan swasta yang lebih kukuhdidorong terutamanya oleh pendapatan boleh gunayang lebih tinggi bagi sektor isi rumah dan korporatekoran perolehan eksport yang lebih tinggi dankeadaan guna tenaga yang bertambah baik dalamekonomi dalam negeri. Hasil kaji selidik PersekutuanMajikan Malaysia atas Penggajian dan KemudahanSampingan bagi Pekerja Eksekutif dan Bukan Eksekutifpada tahun 2004 menunjukkan kebanyakan syarikat(86%) terus membayar bonus kepada pekerja mereka.Peratusan syarikat yang menaikkan gaji jugameningkat lebih tinggi pada tahun 2004 berbandingdengan tahun sebelumnya. Harga komoditi yang lebihtinggi, khususnya harga getah dan minyak sawit,mendorong pekerja di luar bandar meningkatkanpenggunaan mereka. Sementara itu, keuntungan danaliran tunai sektor korporat yang kekal tinggi terusdiperoleh melalui peningkatan produktiviti danperolehan eksport yang lebih tinggi. Sampel yangdiambil daripada kumpulan 350 syarikat bukankewangan yang disenaraikan, yang mewakili hampir75% daripada jumlah permodalan di Bursa Malaysia,menunjukkan kebanyakan sektor mencatatkeuntungan yang lebih tinggi pada tahun 2004.Pulangan ekuiti berasaskan kadar tahunanbagi syarikat dalam sampel tersebut meningkatkepada 9.1% pada tahun 2004 (2003: 8.2%).

7


Keluaran Potensi Ekonomi Malaysia

Keluaran potensi didefinisikan sebagai paras keluaran yang selaras dengan kapasiti produktif sesebuah ekonomi.Dari segi konsep, paras keluaran potensi ditentukan oleh kadar pertumbuhan paras trend modal fizikal dan tenagapekerja tanpa tekanan inflasi, serta tahap kemajuan teknologi. Jurang keluaran – iaitu perbezaan antara keluaranbenar dengan paras trend keluaran potensi – merupakan suatu ukuran sisihan kitaran berbanding dengan trendkeluaran tanpa tekanan inflasi. Pengetahuan tentang keluaran potensi dan jurang keluaran, bersama-samamaklumat lain yang relevan, dapat membantu pembuat dasar membuat penilaian mengenai kedudukan semasasesebuah ekonomi dalam kitaran ekonomi. Ia juga dapat menunjukkan pertumbuhan potensi sesebuah ekonomiuntuk jangka masa panjang.

Walau bagaimanapun, keluaran potensi dan jurang keluaran bukanlah merupakan konsep yang boleh dilihatsecara kasar. Namun begitu, dengan menggunakan pendekatan fungsi pengeluaran dan maklumat mengenaiparas modal dan paras guna tenaga yang sedia ada, anggaran keluaran potensi dan jurang keluaran bagi Malaysiadapat diperoleh. Perlu juga ditekankan bahawa anggaran tersebut sahaja tidak memberi perspektif yangmenyeluruh mengenai keadaan sesebuah ekonomi, seperti sejauh mana tahap tekanan inflasi yang dialami. Iniadalah benar terutamanya bagi sebuah ekonomi yang mempunyai struktur yang dinamik seperti Malaysia.

Anggaran terkini menunjukkan ekonomi Malaysia pada tahun 2004 beroperasi pada paras yang melebihi sedikitdaripada paras potensi, dalam suasana pertumbuhan ekonomi global yang kukuh. Jurang keluaran puladianggarkan sebanyak 1.1% daripada keluaran potensi. Trend yang sama dapat dilihat semasa ekonomi duniamengalami pertumbuhan yang pesat pada tahun 2000. Walau bagaimanapun, secara keseluruhan sisihan antarakeluaran benar dengan keluaran potensi sejak tahun 1998 adalah kecil, dengan pertumbuhan ekonomi Malaysiamasih selaras dengan pertumbuhan kapasiti potensinya, seperti yang ditunjukkan dalam Graf 1.

Sebelum tahun 1997, keluaran potensi Malaysia meningkat pada kadar yang pesat dengan pertumbuhan tahunanberpurata sebanyak 8% antara tahun 1994 hingga tahun 1997. Walau bagaimanapun, kemerosotan ekonomiyang ketara pada tahun 1998 serta penyesuaian semula struktur telah mengubah kapasiti produktif ekonominegara. Ini menyebabkan pertumbuhan potensi terjejas dan seterusnya pertumbuhan keluaran potensi menjadilembap sepanjang tempoh pemulihan berikutan penggunaan kapasiti lebihan dalam ekonomi. Namun begitu,pertumbuhan potensi mulai pulih sejak tahun 2000 dan pada tahun 2004, keluaran potensi meningkat padakadar tahunan 5%, iaitu hampir empat kali ganda lebih berbanding dengan tahun 1999, seperti yang ditunjukkandalam Jadual 1 dan Graf 1.

Dengan langkah-langkah yang telah diambil untuk meningkatkan sumbangan produktiviti kepada pertumbuhan,momentum semasa dalam pengembangan kapasiti produktif negara dijangka berterusan dan seterusnyameningkatkan lagi pertumbuhan keluaran potensi negara. Ini memberi petanda bahawa pertumbuhan potensiekonomi Malaysia dijangka terus bertambah baik dalam tempoh terdekat.

Graf 1 Keluaran Benar dan Potensi

-10

-5

0

5

10

15

20

25

0

10

20

30

40

50

60

70

93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03 04

Keluaran potensi

Jurang keluaran (skala kanan)

RM bilion % drpd keluaranpotensi

Keluaran benar(KDNK)

Jadual 1 KDNK Benar dan Keluaran Potensi

KDNK Benar

Keluaran Potensi Pelaburan Pekerja Jurang

Keluaran

Tempoh (% drpd Keluaran potensi)

(Perubahan tahunan %)

1994-1998 9.2 8.0 3.9 2.31998 -7.4 3.0 -43.0 -2.1 -6.3

1999 6.1 1.3 3.7 -2.02000 8.9 4.5 4.3 2.22001 0.3 3.8 1.3 -1.22002 4.1 3.5 1.9 -0.7

2003 5.3 5.5 3.6 -0.92004 7.1 5.0 3.4 1.1

14.1

-6.525.7-2.80.3

2.73.1

8

Pertumbuhan pelaburan swasta, yang bertukar arahpada separuh kedua tahun 2003, meningkat denganpesat kepada 15.8% pada tahun 2004 apabilakeyakinan perniagaan terus kukuh. Pertumbuhanyang lebih kukuh ini disebabkan terutamanya olehpenggunaan kapasiti yang meningkat berikutanpeningkatan permintaan luar negeri danpenggunaan dalam negeri yang lebih tinggi.Penggunaan kapasiti yang lebih tinggi ini, bersertapeningkatan keuntungan korporat dan keadaanpembiayaan yang lebih baik, telah menggalakkanaktiviti pelaburan. Perbelanjaan modal yang lebihtinggi jelas kelihatan dalam semua sektor ekonomi,dengan sektor perkilangan, perkhidmatan danperlombongan mencatat perbelanjaan pada tahapyang lebih ketara sepanjang tahun. Peningkatanpelaburan swasta juga disokong oleh pelaburanlangsung asing, khususnya dalam sektorperkhidmatan, perkilangan serta minyak dan gas.

Perbelanjaan sektor awam kurang menyumbangkepada pertumbuhan kerana Kerajaan Persekutuanmeneruskan dasar konsolidasi fiskal, mengakibatkandefisit fiskal menurun kepada 4.3% daripada KDNKpada tahun 2004 (2003: -5.3%). Usahamengurangkan defisit fiskal diimbangi oleh keperluanKerajaan untuk menyediakan perkhidmatan sokonganasas dan sosial serta perbelanjaan untukmeningkatkan produktiviti jangka panjang ekonominegara. Pada tahun 2004, perbelanjaan KerajaanPersekutuan ke atas bekalan dan perkhidmatan sertaemolumen adalah lebih tinggi. Hasilnya, penggunaanawam meningkat sebanyak 6.6% pada tahun 2004.Sebaliknya, pelaburan awam menurun sebanyak3.5% pada tahun 2004 akibat penguranganperbelanjaan pembangunan Kerajaan Persekutuan,yang sebahagiannya diimbangi oleh perbelanjaanmodal perusahaan awam bukan kewangan (PABK)yang tinggi dan mapan. Walaupun perbelanjaanpembangunan berkurang, perbelanjaan pada tahun2004 disalurkan terutamanya kepada projek berskalakecil dalam sektor ekonomi dan sosial yangmempunyai kesan pengganda ke atas ekonomi yangketara. Perbelanjaan modal PABK yang lebih tinggidisebabkan terutamanya oleh programpenambahbaikan dan pengembangan kapasiti.

Hasil daripada aktiviti sektor swasta yang bertambahkukuh, permintaan agregat dalam negeri benar (tidaktermasuk perubahan stok) terus berkembangsebanyak 7.3%. Walau bagaimanapun, pertumbuhanpermintaan dalam negeri yang lebih kukuh dicapaidalam konteks tekanan harga yang sedikitmemandangkan peningkatan kapasiti dalam sektor

yang mengalami pertumbuhan yang kukuh.Pengembangan dalam kapasiti baru ini memastikanpertumbuhan KDNK kekal, secara keseluruhan, sejajardengan kapasiti potensi ekonomi. Kestabilan keadaanpasaran pekerja, produktiviti pekerja yang tinggi danpeningkatan persaingan dalam ekonomi jugamembendung tekanan harga. Hasilnya, Indeks HargaPengguna (IHP) dan inflasi teras meningkat sedikitmasing-masing sebanyak 1.4% dan 1% tahun 2004(2003: masing-masing 1.2% dan 0.5%).

Pada tahun 2004, permintaan luar negeri terusmeningkat dan menjadi penyumbang pentingkepada pertumbuhan keseluruhan ekonomi.Perkembangan yang lebih kukuh bagi eksportbarangan perkilangan, terutamanya elektronik, danpertumbuhan yang mapan dalam perolehan eksportkomoditi menyumbang kepada lebihan perdaganganyang besar sebanyak RM81.1 bilion (2003: RM81.3bilion). Pertumbuhan eksport yang lebih kukuhsebanyak 20.8% (2003: 11.3%) mencerminkanpertumbuhan permintaan pengguna dan pelaburanyang pesat di negara-negara perindustrian utamadan serantau. Seiring dengan permintaan sektorswasta dan pengeluaran perkilangan yang lebihkukuh, import mencatat pertumbuhan yang lebihtinggi sebanyak 26.3% (2003: 4.4%). Lebihanperdagangan yang besar dan mapan, sertapengurangan defisit akaun perkhidmatan yangketara hasil daripada perolehan pelancongan yanglebih tinggi, telah lebih daripada mengimbangidefisit akaun pendapatan yang besar yang berpuncadaripada keuntungan terakru bagi pelabur langsungasing yang lebih besar. Oleh itu, lebihan akaunsemasa terus meningkat kepada RM56.6 bilion,bersamaan 13.4% daripada KNK (2003: RM50.8bilion atau 13.7% daripada KNK).

Akaun kewangan pula pulih dengan mencatat aliranmasuk bersih sebanyak RM15.4 bilion pada tahun2004 (2003: –RM12.1 bilion). Aliran masuk pelaburanlangsung asing dan pelaburan portfolio yang lebihtinggi telah lebih daripada mengimbangi aliran keluaryang lebih besar yang disebabkan oleh pelaburan keluar negeri oleh syarikat Malaysia dan pelaburan lainoleh sektor awam dan swasta. Bahagian yang besardaripada pelaburan langsung asing disalurkan kepadasektor perkilangan, khususnya industri elektronik,serta sektor perkhidmatan. Sementara itu, aliranmasuk ke sektor minyak dan gas ialah hasil daripadapenemuan baru, terutamanya di luar pesisir Sabahdan Sarawak. Dana untuk pelaburan portfolio jugameningkat dengan ketara selaras dengan keyakinanpelabur yang bertambah baik dalam suasana

9


penarafan berdaulat bagi Malaysia yang dinaik taraf,dan spekulasi bahawa beberapa mata wang serantau,termasuk ringgit, berpotensi untuk dinaikkan nilaipada tahun tersebut.

Hasil daripada lebihan akaun semasa yang lebihbesar, aliran masuk pelaburan yang lebih tinggi dankeuntungan daripada penilaian semula pertukaranasing, rizab antarabangsa bersih Bank NegaraMalaysia meningkat lagi ke tahap tertinggi yangpernah dicapai, iaitu sebanyak RM253.5 bilion ataubersamaan AS$66.7 bilion pada akhir tahun 2004.Pada 28 Februari 2005, tahap rizab terusmeningkat kepada RM272.9 bilion atau AS$71.8bilion, cukup untuk membiayai 8.6 bulan importtertangguh dan merupakan 6.1 kali pendek luarnegeri hutang jangka.

Hutang luar negeri Malaysia meningkat secarasederhana kepada RM197.3 bilion pada tahun 2004(2003: RM186.6 bilion). Ini mencerminkanterutamanya peningkatan hutang jangka pendeksektor perbankan, yang sebahagian besar disebabkanoleh aktiviti lindung nilai bagi urus niaga berkaitanperdagangan dan aktiviti perbendaharaan. Walaubagaimanapun, bahagian hutang jangka pendekkepada jumlah hutang keseluruhan kekal rendahdan mencakupi sebanyak 21.8% daripada jumlahhutang luar negeri. Dasar pengurusan hutangberhemat yang diamalkan telah menyebabkankedudukan hutang luar negeri Malaysia kekal mapan,dengan bahagian hutang luar negeri kepada KNK dannisbah khidmat bayaran hutang bertambah, masing-masing kepada 46.6% dan 4.3% (2003: masing-masing 50.2% dan 6.2%.).

Pengurusan MakroekonomiPrestasi ekonomi yang kukuh pada tahun 2004mencerminkan peningkatan ekonomi Malaysia yangmenyeluruh, dalam keadaan pertumbuhan pesatperdagangan global bagi barangan perkilangan danharga yang lebih tinggi bagi minyak dan kebanyakankomoditi bukan minyak. Pengukuhan permintaandalam negeri mendorong pertumbuhan yang mapansepanjang tahun 2004 walaupun pertumbuhanglobal sederhana sedikit pada separuh tahun kedua.

Dasar makroekonomi pada tahun 2004 tertumpu padamengekalkan kestabilan dan meningkatkan kapasiti penanggunganrisiko ekonomi. Pada masa hadapan, peningkatan dalamfleksibiliti, kecenderungan membuat inovasi dan produktivitiadalah komponen penting untuk mencapai pertumbuhan jangkapanjang yang mapan.

Wujud beberapa kejutan yang ketara dalamekonomi global pada tahun 2004, iaitu hargaminyak yang tinggi, tekanan inflasi yang munculsemula, kitaran monetari global yang mengekang,langkah pengetatan untuk mengurangkan kadarpertumbuhan yang terlalu tinggi di Republik RakyatChina (RR China), penularan selesema burung dibeberapa tempat dan kesan akibat tsunami padabulan Disember. Namun, ekonomi Malaysia kekalberdaya tahan. Sektor swasta memainkan perananutama sebagai pemacu pertumbuhan manakaladasar Kerajaan disasarkan untuk mengekalkankeadaan ekonomi yang stabil dan memastikansistem penghantaran sektor awam yang lebih cekap,yang menyokong perniagaan dan mesra penggunaagar dapat mencapai pertumbuhan pelaburanswasta yang mapan.

Teras dasar monetari pada tahun 2004 kekalmenyokong aktiviti ekonomi dalam negeri. Kadarinflasi dalam negeri adalah rendah pada 1.4%, tanpasebarang kesan sampingan yang nyata ekoran hargaimport yang lebih tinggi. Selain itu, aliran masuk dariluar negeri, yang terdiri terutamanya daripada aliranjangka panjang perdagangan dan pelaburan, dansedikit peningkatan dalam aliran dana portfolio.Dengan adanya mudah tunai yang berlebihan dalamsistem disebabkan oleh aliran masuk perdagangan danpelaburan yang mapan, operasi pasaran wang BankNegara Malaysia tertumpu pada penstabilan kadarfaedah pada tahap yang menyokong aktiviti ekonomi.Tambahan lagi, persaingan dalam sektor perbankanyang mapan turut membendung sebarang tekanan keatas kadar faedah apabila permintaan terhadap danaoleh sektor swasta meningkat.

Keadaan makroekonomi yang stabil membolehkanBank Negara Malaysia membuat perubahan yangketara dalam pengendalian dasar monetari pada tahun2004. Pada 23 April, Rangka Kerja Kadar Faedah Barudiumumkan. Rangka kerja baru ini dirangka bagimemperkukuh lagi mekanisme penghantaran dasarmonetari dan menggalakkan penentuan harga yanglebih cekap oleh sistem kewangan. Walaupun rangkakerja baru ini merupakan perubahan ke atasmekanisme pelaksanaan dasar monetari, ia tidak

10

mencerminkan sebarang perubahan pada teras dasarmonetari. Rangka kerja ini juga dirangka bagimeningkatkan keberkesanan dasar monetari denganmembantu penghantaran perubahan pada kadarfaedah dasar, iaitu Kadar Dasar Semalaman (OPR),kepada kadar faedah pasaran yang lain dan akhirnya,kepada objektif makroekonomi utama. OPR memainkandua peranan, iaitu sebagai alat penunjuk yangmenyampaikan teras dasar monetari dan sebagai kadarfaedah yang disasarkan dalam operasi mudah tunaiharian Bank Negara Malaysia. Pengenalan OPRmelengkapi beberapa perubahan yang dibuat bermuladengan penerbitan Pernyataan Dasar Monetari padatahun 2003. Perubahan-perubahan tersebut bertujuanuntuk memperbaiki komunikasi mengenai dasar, disamping menyampaikan penilaian Bank NegaraMalaysia mengenai keadaan ekonomi dan kewangankepada pasaran. Ini juga akan membantu menunjukarah kepada jangkaan pasaran, dan dengan itumeningkatkan keberkesanan dasar monetari.

Walaupun kadar faedah semasa yang rendah adalahsesuai dan konsisten dengan keperluan ekonomi padakeseluruhannya, didapati ada segmen masyarakat yangbergantung pada pendapatan daripada simpanandeposit, seperti golongan tua dan pertubuhankebajikan yang mungkin terjejas. Sehubungan denganitu, satu instrumen khas, iaitu Bon Simpanan Merdeka(BSM) dilancarkan bagi mengurangkan kesanpenurunan pendapatan faedah bagi kumpulan ini.BSM memberi pemegang bon pulangan sebanyak 5%,yang melebihi kadar faedah simpanan tetap, danditerbitkan secara berkala sepanjang tahun 2004dan 2005.

Dari segi kadar pertukaran, penetapan kadarpertukaran terus memberikan manfaat kepadaekonomi Malaysia dengan memberi jangkaan yangmenentu dan kestabilan secara relatif kepada aktivitiperdagangan dan pelaburan. Kelemahan nilai dolar ASdan spekulasi bahawa RR China sedangmempertimbangkan rejim mata wang yang lebihfleksibel pada tahun 2004, menguatkan jangkaanpasaran bahawa dasar kadar pertukaran Malaysia jugaakan dikaji semula. Bank Negara Malaysiamengekalkan pendirian bahawa rejim kadarpertukaran akan hanya dikaji semula sekiranya ringgitmengalami ketidakjajaran yang berterusan disebabkanoleh perubahan struktur yang besar dalam sistemkewangan antarabangsa dan serantau, atau sekiranyaasas ekonomi menunjukkan perlunya pertukaransistem tersebut. Oleh itu, sebarang perubahan kepadarejim kadar pertukaran tertakluk pada perubahanstruktur jangka panjang yang sedemikian

dan bukan bergantung pada pergerakan aliran modaljangka pendek dan perubahan sementara dalamjangkaan kadar pertukaran.

Asas ekonomi yang lebih kukuh membolehkan BankNegara Malaysia mengambil langkah untuk terusmeliberalisasikan peraturan pentadbiran pertukaranasing. Berkuat kuasa 1 April, beberapa perubahandilaksanakan. Ini termasuk mempermudah keperluanbagi pengeksport untuk membuat laporan supaya kospentadbiran dan proses perniagaan dapatdikurangkan; meningkatkan had semalaman bagiAkaun Mata Wang Asing pemastautin bagimeningkatkan pengurusan aliran wang tunai danmenyokong kenaikan dalam nilai ditambah diMalaysia; membenarkan pemberian pinjaman dalamdenominasi ringgit kepada bukan pemastautin untukmeningkatkan akses kepada dana dalam denominasiringgit bagi operasi di Malaysia; membenarkanpemastautin tertentu untuk melabur di luar negeribagi menambah fleksibiliti pengurusan dana; danmembenarkan pemastautin membuat kontraktukaran asing hadapan bagi meningkatkan kecekapanpengurusan risiko ekoran pendedahan pada matawang asing. Perubahan-perubahan ini ialahsebahagian daripada usaha Bank Negara Malaysiauntuk terus meningkatkan persekitaran perniagaandan mengukuhkan kecekapan sistem penghantaranpengawalseliaan. Kelonggaran peraturan inimemberikan fleksibiliti yang lebih kepadapemastautin untuk mengurus pelaburan merekadengan menggalakkan kepada pilihan-pilihanpengurusan risiko yang lebih meluas.

Sebagai sebahagian daripada langkah-langkah yangdiambil, Bank Negara Malaysia membenarkan BankPembangunan Pelbagai Hala (BPP) atau InstitusiKewangan Pelbagai Hala (IKP) dan Syarikat-syarikatMultinasional untuk menerbitkan bon berdenominasiringgit dalam pasaran modal di Malaysia. Di sampingitu, Suruhanjaya Sekuriti membenarkan pengecualiancukai diberikan ke atas pendapatan faedah yangdiperoleh syarikat bukan pemastautin daripada sekuritidan debentur Islam dalam denominasi ringgit, kecualistok pinjaman boleh ubah dan sekuriti terbitan KerajaanMalaysia. Kesan segera dapat dilihat daripada langkahyang diambil ini. Khususnya, langkah membenarkan BPPmenerbitkan bon ringgit diikuti dengan dua terbitanpenting dalam pasaran bon dalam negeri. BankPembangunan Asia (Asian Development Bank) adalahentiti asing pertama menerbitkan bon dalamdenominasi ringgit pada bulan November. Terbitan inidituruti dengan rapat oleh Perbadanan KewanganAntarabangsa (International Finance Corporation),

11


yang juga badan pelbagai hala pertama menerbitkanbon dalam denominasi ringgit yang mematuhi prinsipIslam.

Perkembangan monetari melengkapkan usahaKerajaan untuk meneruskan pelaksanaan dasarkonsolidasi fiskal secara berperingkat. Defisit KerajaanPersekutuan secara keseluruhan menurun daripada5.3% daripada KDNK pada tahun 2003 kepada 4.3%daripada KDNK pada tahun 2004. Kerajaanmengukuhkan kedudukan kewangannya denganmeningkatkan kecekapan dan keberkesanan dalamperbelanjaan serta mempertambah hasil, dan padamasa yang sama, mengoptimumkan penggunaansumber dan kapasiti yang sedia ada.

Selain memberi tumpuan pada pengukuhanpengurusan kewangan awam, dasar awam pada tahun2004 bertujuan memperbaiki sistem penghantaran bagimeningkatkan daya saing. Perbelanjaan pembangunandisasarkan pada perbelanjaan yang dapat memastikanpeningkatan produktiviti dan daya saing dalamekonomi. Fokus perbelanjaan pembangunan adalahuntuk pembangunan luar bandar dan projek-projekyang lebih kecil dalam sektor pertanian, memperbaikibekalan utiliti di kawasan luar bandar,mempertingkatkan jalan raya dan jalinanpengangkutan lain, serta program penjagaankesihatan dan program rumah kos rendah bagi rakyatjelata. Walaupun program ini kecil dari segi nilai,kesan penggandaan daripada program ini adalahketara, dengan itu memastikan matlamatsosioekonomi Kerajaan tercapai.

Kerajaan akan terus melaksanakan programkonsolidasi fiskal secara berperingkat. Pengurusankewangan berhemat kekal sebagai asas penting dasarfiskal bagi memperbaiki kedudukan kewanganKerajaan secara keseluruhan. Defisit yang lebih kecilmemberi pilihan yang lebih luas kepada Kerajaanuntuk menentukan dasar dan membolehkan dasarmakroekonomi mengurangkan potensi kejutan yangnegatif dengan lebih berkesan dalam ekonomi.

Bajet 2004 dan 2005 dirangka dengan objektif untukmenjana aktiviti pelaburan swasta dengan lebih kukuhdan menempatkan semula sektor swasta sebagai enjinpertumbuhan ekonomi utama. Khususnya, dasar awamterus memberi penekanan kepada keperluan syarikat-syarikat Malaysia mengenal pasti dan mengambilpeluang yang ada dalam sektor pertumbuhan baru.Pempelbagaian ekonomi akan mempertingkatkan lagidaya tahan ekonomi sementara menyediakan peluangkepada syarikat-syarikat untuk terus menambah nilai.

Antara sektor yang disasarkan termasuk pertanian,perkhidmatan dan aktiviti perkilangan yang mempunyainilai ditambah yang tinggi. Bagi terus merangsangsebahagian daripada aktiviti ini, Bajet memperuntukkandana tambahan bagi membangunkan lagi industri modalusaha niaga. Insentif lain yang diumumkan termasukmemberi taraf Koridor Raya Multimedia (MSC) kepadaKulim High-Technology Park dan Bayan Lepas,memperbaiki infrastruktur ICT termasuk kemudahan jalurlebar dan memperkenalkan portal kerajaan yangbersepadu sebagai laluan utama perkhidmatan awam,serta pelbagai insentif cukai kepada sektor tertentu.

Tumpuan khusus telah diberikan kepada meningkatkandaya saing dan menggalakkan pelaburan olehperusahaan kecil dan sederhana (PKS). Ini bukan sahajadisebabkan PKS memberi sumbangan yang ketarakepada ekonomi tetapi juga kerana PKS mempunyaipotensi pertumbuhan yang kukuh. Pada tahun 2004,Bank Negara Malaysia mengambil langkahmenubuhkan Majlis Pembangunan PKS Kebangsaan,yang dipengerusikan oleh Perdana Menteri. Majlis inimewakili badan penggubal dasar tertinggi dan akanmenentukan hala tuju dan strategi untukpembangunan PKS. Majlis ini bukan sahajabertanggungjawab merangka dasar dan strategi secaraumum bagi menyokong pembangunan PKS tetapi jugamemastikan pelaksanaan dasar dan pelan tindakanyang berkesan. Bank Negara Malaysia dilantik sebagaiSekretariat Majlis. Pada tahun 2004, Majlismenstandardkan takrif PKS bagi kesemua sektorekonomi dan mengambil inisiatif meningkatkanmaklumat berkenaan PKS sebagai langkah pertama kearah merangka dan melaksanakan dasar yang lebihberkesan. Majlis juga memulakan beberapa skim bagimemudahkan akses kepada pembiayaan, latihan dankhidmat nasihat untuk PKS.

Aktiviti syarikat yang dikuasai Kerajaan (GLC) dikajisemula pada tahun 2004 bagi menjadikan GLC sebagaisyarikat yang lebih cekap dan kompetitif di peringkatglobal. GLC telah melalui beberapa siri pembaharuanbagi menggalakkan budaya berprestasi tinggi, termasukantara lain, pertambahan nilai kepada pemegang sahamserta imbuhan berkaitan prestasi dan kontrak yangkompetitif untuk pihak pengurusan kanan di semuaGLC. Dengan pengaruh dan impak GLC ke atasekonomi, pembaharuan GLC juga akan mendatangkankesan yang positif kepada syarikat sektor swasta yangmenjadi pembekal dan pelanggan kepada GLC tersebut.Dalam penstrukturan semula GLC, penekanan yanglebih diberikan kepada strategi yang menjurus kepadaperniagaan supaya dapat mempertingkatkan daya saingsecara keseluruhan.

12

Dasar makroekonomi jangka pendek dan jangkapanjang di Malaysia dirangka untuk salingmemperkukuh bagi mencapai pembangunan ekonomiyang mapan. Dasar jangka pendek yang menjejaskestabilan asas ekonomi jangka panjang bukan sahajasukar mendapat kejayaan tetapi juga membawa kesanyang buruk ke atas keupayaan melaksanakan dasaryang bersesuaian pada masa hadapan. Oleh itu,penggubalan dan pelaksanaan dasar di Malaysiadiseimbang bagi memastikan interaksi antara dasarjangka pendek dan jangka panjang salingmemperkukuh dan saling menyokong. Dengan prestasipertumbuhan yang memberangsangkan, asas ekonomiyang kukuh serta pendirian dasar makroekonomi danpembangunan yang bersifat menyokong,membolehkan Malaysia mencapai pertumbuhanekonomi yang mapan. Tindak balas daripada sektorswasta terhadap dasar awam adalah menggalakkandan tindakan dan strategi yang diambil dijangkamenyumbang kepada pertumbuhan jangka panjangyang mapan dengan pembangunan sosioekonomiyang seimbang.

KAJIAN MENGIKUT SEKTOR

Sektor PerkilanganSektor perkilangan sekali lagi mencatat kadarpertumbuhan dua angka pada tahun 2004, denganpertumbuhan keluaran meningkat kukuh kepada

Prestasi sektor perkilangan yang memberangsangkan disokongoleh persekitaran luar negeri yang positif dan peningkatanpermintaan dalam negeri.

12.7% (2003: 10.5%). Prestasi pertumbuhan yangmemberangsangkan ini disokong oleh persekitaranluar negara yang positif berikutan pertumbuhanyang lebih kukuh di negara-negara perindustriandan serantau serta diperkukuh lagi oleh peningkatanpermintaan dalam negeri. Pertumbuhan padaseparuh tahun pertama adalah lebih ketara (16.1%;separuh tahun kedua: 9.6%), didorong olehpermintaan yang kukuh terhadap baranganelektronik sejajar dengan peningkatan momentumkitaran separa konduktor global. Pertumbuhan padatahun 2004 juga disokong oleh permintaan eksportyang kukuh bagi keluaran berasaskan sumbertermasuk keluaran getah, kimia dan kayu. Bagiindustri berorientasikan pasaran dalam negeri,pertumbuhan diterajui oleh pemulihan dalamindustri kelengkapan pengangkutan danpengembangan memberangsangkan dalam industrikeluaran logam yang direka, yang lebih daripadamengimbangi penyederhanaan dalam industri

barangan berkaitan pembinaan. Hasilnya,pertumbuhan industri berorientasikan eksport danberorientasikan pasaran dalam negeri bertambahkukuh, masing-masing kepada 14.2% dan 7.1%pada tahun 2004 (masing-masing 11.9% dan 6.1%pada tahun 2003).

Jadual 1.3Sektor Perkilangan: Nilai Ditambah danPengeluaran

2003 2004


Nilai ditambah(Pada harga malar 1987) 8.3 9.8

Pengeluaran keseluruhan 10.5 12.7

Industri berorientasikan eksport 11.9 14.2 antaranya:

Elektronik 15.1 25.0Barangan elektrik -7.0 -9.4Bahan kimia dan keluaran kimia 20.8 14.1Kayu dan keluaran kayu 0.9 12.7

Pemprosesan di luar estet 11.8 4.0Tekstil dan pakaian -2.2 -11.7

Keluaran getah 18.7 14.8

Industri berorientasikan pasarantempatan 6.1 7.1 antaranya:

Keluaran berkaitan pembinaan 10.2 -0.6 Keluaran logam yang direka 7.4 29.2 Keluaran makanan 8.8 3.0 Kelengkapan pengangkutan -5.5 8.6 Keluaran petroleum 2.3 1.3

Sumber: Jabatan Perangkaan Malaysia

Sejajar dengan peningkatan yang nyata dalampengeluaran, pertumbuhan nilai ditambah sektorperkilangan secara keseluruhan bertambah kukuhkepada 9.8% (2003: 8.3%). Sektor perkilangan kekalsebagai peneraju utama pertumbuhan ekonomidengan sumbangan kepada KDNK meningkat daripada30.8% pada tahun 2003 kepada 31.6% pada tahun2004. Meskipun pertumbuhan keluaran adalah kukuh,kadar penggunaan kapasiti sektor perkilangan secarakeseluruhan rendah sedikit pada 79% pada tahun2004 (2003: 80%), disebabkan oleh pengembangankapasiti dalam industri-industri tertentu. Kadarpenggunaan kapasiti industri berorientasikan eksportdan berorientasikan pasaran dalam negeri masing-masing berada pada 81% dan 75% (2003: masing-masing pada 82% dan 76%).

Pertumbuhan industri barangan elektronik dan elektrikberganda kepada 17.7% pada tahun 2004 (2003: 9.6%),dirangsang oleh pengembangan pesat segmen

13


elektronik. Prestasi industri elektronik adalah seiringdengan trend kitaran separa konduktor global. Pada awaltahun 2004, sektor elektronik disokong oleh momentumpertumbuhan industri separa konduktor global yangkukuh yang bermula pada separuh kedua tahun 2003.Kitaran ini memuncak pada pertengahan tahun 2004 dansetelah itu mengalami penyederhanaan apabila syarikat-syarikat menyelaraskan inventori mereka disebabkanpengeluaran yang berlebihan pada awal tahun 2004.

Kitaran menaik separa konduktor pada tahun2003 - 04 adalah menyeluruh dengan pengembangandalam semua kategori cip, dari komputer peribadi yangdidorong oleh kitaran penggantian, barangantelekomunikasi dan keluaran tanpa wayar sehingga kebarangan elektronik pengguna. Permintaan penggunayang kukuh dan pelaburan perniagaan yangmeningkat di negara-negara perindustrian pada tahun

2004 turut memperkukuh jualan separa konduktorglobal. Perkembangan yang positif ini diperkukuh lagioleh trend penggunaan cip yang lebih meluas dankandungan cip yang lebih tinggi, terutamanya dalamsegmen elektronik pengguna. Kemunculan peralatanelektronik baru seperti kamera digital, pembantudigital peribadi (PDA), televisyen panel leper dantelefon bimbit pelbagai fungsi menjadi pemacupertumbuhan dalam segmen elektronik pengguna.Jualan komputer peribadi global juga terusberkembang dengan pesat pada tahun 2004,dengan diterajui oleh permintaan yang kukuh darirantau Asia Pasifik.

Berbanding dengan kitaran separa konduktor sebelumini (1999-2000), yang disebabkan terutamanya olehperbelanjaan korporat yang berkaitan dengan Y2K,tidak terdapat pelaburan yang berlebihan dalam sektorteknologi pada kitaran terbaru ini. Kedua, kitaranmenurun pada kali ini disebabkan oleh situasipenawaran yang berlebihan, manakala kitaran sebelumini berpunca daripada faktor penawaran danpermintaan. Sungguhpun pertumbuhan duniamenurun hampir separuh dalam tempoh setahunkepada 2.4% pada tahun 2001 (2000: 4.7%), namunpenunjuk-penunjuk terkini memperlihatkanpermintaan terhadap elektronik masih bertahan.Prospek pertumbuhan dunia kekal positif pada tahun2005 (4%); tempahan baru oleh Amerika Syarikatterhadap elektronik terus mencatat pertumbuhansepanjang tahun 2004 dan nisbah book-to-bill AmerikaSyarikat bagi kelengkapan separa konduktor beradahampir dengan satu. Ketiga, pengumpulan inventoritidak terlalu besar dalam kitaran semasa. Nisbahinventori kepada penghantaran barangan elektronik di


Graf 1.6 Sektor Perkilangan: Jualan, Pengeluaran dan Eksport

Jualan Pengeluaran Eksport

2003 2004


0

5

10

15

20

25

30

S1 S2 S3 S4 S1 S2 S3 S4

% Perubahan tahunan (%)

Penggunaan kapasiti (skala kiri) Keluaran (skala kanan)

Graf 1.7Penggunaan Kapasiti dalam Sektor Perkilangan

a Awalan

Sumber: Jabatan Perangkaan Malaysia Bank Negara Malaysia

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004a60

65

70

75

80

85

-20

-10

0

10

20

30

Sumber: Jabatan Perangkaan Malaysia Pertubuhan Industri Separa konduktor (SIA)

-40

-20

0

20

40

J J D J J D

20042003

Graf 1.8 Pengeluaran dan Eksport Industri Elektronik


Pengeluaran elektronik di Malaysia

Eksport elektronik Malaysia

Jualan separa konduktor sedunia

14

Amerika Syarikat kekal rendah sebanyak 1.22 padaakhir Disember 2004 (September 2004: 1.26; Ogos2001: 1.93). Akhirnya, penyelarasan inventori secararelatif, adalah lebih cepat kerana syarikat multinasionalmula mengurangkan pengeluaran dan inventori sejaksuku keempat tahun 2004. Berdasarkan faktor-faktortersebut, kitaran menurun pada masa ini dijangkasederhana berbanding dengan kitaran menurun yangmendadak yang dialami pada tahun 2001.

Memandangkan terdapat banyak syarikatmultinasional di Malaysia, pengilang tempatan jugaturut menjalankan penyelarasan terhadap inventoriseperti yang dicerminkan oleh penyederhanaan dalamindeks pengeluaran perkilangan pada bulan-bulanterakhir tahun 2004. Para pengilang separa konduktordi Malaysia juga terus mempertingkatkan rantaian nilaidengan mengeluarkan barangan yang mempunyai nilaiditambah yang lebih tinggi serta meneroka aktivitiberkaitan sektor perkilangan termasuk menempatkanpusat serantau mereka di Malaysia pada tahun 2004.

Industri barangan elektrik terus mengalamikonsolidasi pada tahun 2004 memandangkan industritersebut masih melaksanakan penyelarasan strukturuntuk beralih kepada barangan yang mempunyai nilaiditambah yang lebih tinggi. Dengan peralihan kepadabarangan bernilai tinggi, jumlah unit yang dikeluarkanadalah lebih rendah, manakala jumlah nilai eksportbarangan elektrik meningkat pada tahun 2004disebabkan oleh harga jualan yang lebih tinggi.

Industri kimia dan keluaran kimia tumbuh padakadar dua angka, sebanyak 14.1%, bagi tahun keduaberturut-turut (2003: 20.8%). Pengembangan yangkukuh ini disebabkan terutamanya oleh pertumbuhanyang lebih tinggi dalam pengeluaran gasperindustrian yang mencakupi kira-kira 40% daripadajumlah keseluruhan industri kimia dan keluaran kimia.Pertumbuhan pesat gas perindustrian (19.5%; 2003:15.8%) adalah sejajar dengan pertumbuhan kukuhdalam pengeluaran gas asli berikutan penambahankepada kapasiti dan kenaikan penggunaan kapasitiloji MLNG, terutamanya loji MLNG Tiga yang baru.Sementara itu, pengeluaran barangan plastik terusberkembang disokong oleh permintaan dari dalamdan luar negeri yang lebih kukuh. Penggunaan bajadan racun serangga perosak yang lebih tinggi dalamsektor pertanian berikutan amalan pertanian yangbaik dalam suasana harga komoditi yangmenggalakkan, turut mendorong pertumbuhankukuh dalam subsektor baja dan racun seranggaperosak pada tahun 2004. Hanya pengeluaranindustri resin tiruan tumbuh dengan sederhana pada

tahun 2004. Ini disebabkan oleh kekurangan inputkimia dan pengurangan dalam pengeluaran paip PVCekoran aktiviti pembinaan yang lembap. Secarakeseluruhan, permintaan luar negeri bagi keluarankimia kekal kukuh, dengan RR China dan Jepun kekalsebagai pasaran eksport barangan kimia Malaysiayang terbesar.

Pertumbuhan pengeluaran barangan kayu meningkatsebanyak 12.7% (2003: 0.9%) dalam suasanapermintaan luaran yang kukuh dan harga yang tinggi.Pengeluaran kilang papan lapis dan papan serbukmeningkat dengan lebih nyata hasil daripadapermintaan yang meningkat dari Amerika Syarikat,United Kingdom dan Jepun. Langkah Indonesiamelarang eksport kayu siap digergaji juga memberimanfaat kepada sektor pengeluaran kayu Malaysia.Sementara itu, pertumbuhan industri perabot disokongoleh permintaan yang tinggi dari Amerika Syarikat,United Kingdom, Thailand, Taiwan dan Belanda.

Pengeluaran barangan getah terus kekal kukuh danberkembang sebanyak 14.8% pada tahun 2004 (2003:18.7%). Pertumbuhan dua angka ini disokongterutamanya oleh peningkatan permintaan luaran bagisarung tangan getah, memandangkan lebih 90% daripadapengeluaran tempatan adalah untuk pasaran eksport.Harga yang stabil dan bekalan susu getah yang mencukupimembolehkan pengeluar-pengeluar sarung tangantempatan bersaing dengan jayanya di pasaran dunia.Pengilang-pengilang mengekalkan daya saing denganmeningkatkan bahagian sumber getah asli dalampengeluaran disebabkan kos getah tiruan yang berasaskanminyak yang lebih tinggi. Amerika Syarikat kekal sebagaidestinasi eksport utama bagi barangan getah Malaysia,diikuti oleh Eropah, Jepun, Korea dan Australia.

Pengeluaran industri pemprosesan di luar estetberkembang walaupun pada kadar yang lebihsederhana selaras dengan pengeluaran minyak sawitmentah pada tahun 2004. Pengeluaran minyak sawitberkembang pada kadar yang lebih sederhana padatahun tersebut selepas mencatat pertumbuhan yangtinggi selama dua tahun berturut-turut.

Pengeluaran kelengkapan pengangkutan pulih padatahun 2004 untuk mencatat pertumbuhan positif,berikutan jumlah pemasangan kereta yang lebih tinggidan pengeluaran motosikal dan skuter yang meningkatdengan mendadak bagi pasaran eksport. Selepasmengalami penguncupan pada tahun 2003,pemasangan kenderaan bermotor pulih dengan nyatapada kadar pertumbuhan dua angka sebanyak 10.6%,didorong oleh permintaan terpendam bagi kereta

15


penumpang berikutan semakan semula struktur cukaipada awal tahun 2004. Paras pendapatan yang semakinmeningkat, penawaran pakej pinjaman yang menarik sertapengenalan pelbagai model kereta baru mampu milik padatahun 2004 turut menyokong industri kenderaanbermotor. Tahun 2004 juga menyaksikan peningkatandalam pengeluaran di segmen motosikal dan skuterekoran kapasiti baru yang disasarkan terutamanya untukeksport ke negara serantau seperti Indonesia danSingapura serta negara Eropah seperti Greece dan Turki.

Industri tekstil dan pakaian terus mengalami perubahanstruktur. Pengeluaran industri ini merosot lagi disebabkanoleh persaingan dari negara pengeluar kos lebih rendahseperti RR China, India dan Vietnam. Sebagai sebahagiandaripada strategi perniagaan mereka, beberapa pengilangtekstil tempatan turut mendirikan kilang di negaraserantau untuk mendapat manfaat daripada kos operasiyang lebih rendah dan mengambil peluang daripadaPerjanjian Tekstil dan Pakaian yang akan tamat pada awaltahun 2005. Dalam suasana persaingan yang sengit,pengilang-pengilang tekstil tempatan terusmempertingkatkan rantaian nilai dengan mengeluarkanbarangan yang mempunyai nilai ditambah yang lebihtinggi untuk pasaran luar negeri seperti yang dilihat dalampeningkatan eksport tekstil dan pakaian pada tahun 2004.

Pengeluaran barangan berkaitan pembinaan merosotbuat pertama kali selepas mencatat pertumbuhan selamalima tahun berturut-turut. Prestasi sektor tersebut telahdipengaruhi oleh aktiviti kejuruteraan awam yang lebih

rendah pada tahun 2004. Khususnya, pengeluaranbarangan galian bukan logam, iaitu simen dan baranganstruktur tanah liat, terjejas. Walau bagaimanapun,industri besi dan keluli terus mencatat pertumbuhankerana pengeluar besi beralih secara beransur-ansurdaripada pengeluaran keluaran besi jenis panjang yangdigunakan kebanyakannya dalam sektor pembinaan,kepada keluaran besi jenis leper yang mempunyaipenggunaan yang lebih meluas, meliputi perkakaselektronik sehingga ke perabot. Keluaran besi jenis leperjuga tidak tertakluk kepada kawalan harga tempatan danmendapat manfaat daripada permintaan eksport yangkukuh pada tahun 2004.

Pengeluaran barangan logam yang direkameningkat pada tahun 2004 (29.2%; 2003: 7.4%),disokong terutamanya oleh permintaan dari pasaraneksport. Khususnya, pengilang-pengilang yang

Sektor perkhidmatan kekal sebagai salah satu daripada terajupertumbuhan ekonomi dan disokong oleh penggunaan dalamnegeri, pelancongan dan aktiviti berkaitan perdagangan.

mengeluarkan bolt, nat, paip air dan paip gas sertastruktur besi bagi bangunan dan kontena,meningkatkan pengeluaran mereka pada tahun 2004,sebagai respons kepada permintaan luaran yang kukuhserta harga yang lebih tinggi.

Pertumbuhan dalam industri keluaran kertasmenjadi sederhana kepada 2.3% pada tahun 2004(2003: 8%), disebabkan oleh persaingan sengit darinegara-negara serantau dalam segmen pulpa dankertas. Walaupun segmen pulpa dan kertas merosot,segmen bekas dan kertas tebal terus mencatatperkembangan pada tahun 2004 berikutan aktivitiekonomi yang meningkat, yang menyokong industripembungkusan. Pengeluaran barangan petroleumterus meningkat walaupun pada kadar yang lebihsederhana disebabkan oleh loji penapisan minyak yangberoperasi hampir pada kapasiti penuh.

Industri keluaran makanan terus berkembangwalaupun pada kadar yang lebih sederhanadisebabkan sebahagiannya oleh penggantian import,manakala pengeluaran industri minuman dantembakau terjejas akibat kenaikan duti eksais sertaperaturan yang lebih ketat terhadap pengiklanan rokokdan keperluan pembungkusan.

Sektor perkhidmatanPada tahun 2004, pertumbuhan sektor perkhidmatanbertambah kukuh kepada 6.7%, disokong olehpenggunaan dalam negeri, pelancongan dan aktiviti

berkaitan perdagangan yang kukuh. Khususnya,segmen perkhidmatan akhir yang merangkumiperdagangan borong dan runcit, hotel dan restoran;utiliti; perkhidmatan Kerajaan; dan perkhidmatan yanglain nyata bertambah kukuh dengan pertumbuhanmeningkat daripada 3.7% pada tahun 2003 kepada6.3% pada tahun 2004. Ini mencerminkanterutamanya penggunaan yang lebih kukuh danpemulihan dalam aktiviti pelancongan pada tahun2004. Sejajar dengan aktiviti perdagangan, perniagaandan perjalanan yang lebih tinggi, pertumbuhansegmen perkhidmatan pengantara juga lebih tinggipada tahun 2004 pada 7.2% (2003: 5.5%).

Subsektor perdagangan borong dan runcit, hoteldan restoran pulih dengan nyata daripada kesanSindrom Pernafasan Akut yang Teruk (SARS) yangberlaku pada tahun 2003, untuk berkembang

16

sebanyak 7.1% pada tahun 2004 (2003: 1.5%).Pertumbuhan subsektor ini disokong oleh peningkatanaktiviti penggunaan sejajar dengan pendapatan bolehguna dan keyakinan pengguna yang lebih tinggi.Pertumbuhan diperkukuhkan lagi oleh aktivitipelancongan yang pesat. Perbelanjaan ke atasbarangan tahan lama, termasuk kereta penumpangjuga meningkat pada tahun 2004. Khususnya, jualankereta penumpang dan import barangan penggunamencatat pertumbuhan yang kukuh, masing-masingsebanyak 15.3% dan 24.1% pada tahun 2004.

Dalam tempoh pasca-SARS, ketibaan pelancong pulihdengan nyata, dengan bilangan pelancong ke negara inimencapai tahap tertinggi sebanyak 15.7 juta orang padatahun 2004 (2003: 10.6 juta orang). Pertambahan

pelancong dari pasaran yang berbelanja tinggi sepertinegara-negara Asia Barat dan Asia Utara turutmenyokong aktiviti di subsektor hotel, restoran dankedai runcit khas. Penganjuran Kejuaraan Formula OneGrand Prix pada bulan Mac 2004 dan Karnival JualanMega yang diadakan dua kali setahun (pada sukupertama dan suku ketiga) telah merangsang pelanconguntuk berbelanja. Kadar penginapan purata di hotelmeningkat dan melebihi 60% buat kali pertamasemenjak tahun 1996 (2003: 53.3%), dengankebanyakan hotel utama mencatat kadar penginapanyang hampir penuh pada musim puncak.

Subsektor pengangkutan, penyimpanan dankomunikasi mencatat pertumbuhan yang kukuhsebanyak 8.4% pada tahun 2004 (2003: 5.7%)seiring dengan pengembangan yang pesat dalamaktiviti perdagangan dan perjalanan. Pertumbuhansubsektor ini diperkukuh lagi oleh pengembanganpesat dalam industri telekomunikasi, didorongterutamanya oleh segmen telefon selular. Bilanganpelanggan yang bertambah, peningkatan dalamjumlah panggilan antarabangsa dan penggunaandata mudah alih yang semakin popular telahmenyokong pertumbuhan dalam segmen telefonselular. Sehingga akhir tahun 2004, bilanganpelanggan telefon selular bertambah kepada 14.5juta orang (akhir tahun 2003: 11.1 juta orang), iaitukadar penembusan sebanyak 55.9%. Persainganharga yang sengit di kalangan syarikat pengendalimembantu meningkatkan penggunaan SistemPesanan Ringkas (SMS) dan data mudah alih yang lainpada tahun 2004. Oleh itu, hasil daripada datamencakupi bahagian yang lebih besar, iaitu sebanyak16% daripada jumlah hasil pendapatan perkhidmatan

Table 1.4Pertumbuhan di Sektor Perkhidmatan pada Harga Malar 1987

2003 2004a 2003 2004a

Perubahan tahunan (%) % bahagian daripada KDNK

Perkhidmatan 4.4 6.7 57.6 57.4

Perkhidmatan perantaraan 5.5 7.2 23.8 23.8Pengangkutan, penyimpanan dan komunikasi 5.7 8.4 8.6 8.7Kewangan, insurans, harta tanah dan perkhidmatan

perniagaan 5.4 6.5 15.1 15.0

Perkhidmatan akhir 3.7 6.3 33.9 33.6Elektrik, gas dan air 5.7 8.1 4.1 4.2Perdagangan borong dan runcit, hotel dan restoran 1.5 7.1 14.3 14.3Perkhidmatan kerajaan 1 7.6 5.1 7.4 7.2Perkhidmatan-perkhidmatan lain 2 3.3 5.0 8.0 7.9

1 Termasuk perkhidmatan awam (pentadbiran awam, hal ehwal luar serta keamanan dan keselamatan awam), pertahanan, kesihatan, pendidikan dan lain-lain.2 Termasuk bayaran sewa ke atas kediaman yang didiami oleh pemilik; perkhidmatan kemasyarakatan, sosial dan persendirian; perkhidmatan pengeluar swasta yang

bukan berasaskan keuntungan kepada isi rumah dan perkhidmatan domestik bagi isi rumah.a Awalan


0

-60

-40

-20

0

20

40

60

80100

120

140

Penggunaan swasta (skala kiri)

Ketibaan pelancong (skala kanan)

Graf 1.9Trend Subsektor Perdagangan Borong dan Runcit, Hotel dan Restoran berbanding Penggunaan Swasta dan Ketibaan Pelancong

Nilai ditambah subsektor (skala kiri)


2003 2004


-8

-3

3

8

13

18

S1 S2 S3 S4 S1 S2 S3 S4

17


selular pada tahun 2004 berbanding dengan 12%pada tahun 2003. Sementara itu, trafik SMSmencapai 9.5 bilion (2003: 6.2 bilion).

Aktiviti perdagangan yang memberangsangkan telahmenyumbang kepada pertumbuhan dalam kargolaut dan udara. Jumlah TEU yang dikendalikan dipelabuhan-pelabuhan utama berkembang sebanyak10.7%, mencerminkan peningkatan dalamkendalian kargo tempatan serta aktivitipemunggahan. Dari segi kecekapan operasi,Pelabuhan Tanjung Pelepas (PTP) mencatat tahapproduktiviti tertinggi di antara pelabuhan-pelabuhantempatan iaitu sebanyak 32 pergerakan kasar bagisetiap kren setiap satu jam. Pelabuhan tersebut telahmenerima Anugerah Terminal Kontena Terbaik 2004di Anugerah Logistik Asia di Kuala Lumpur. Kargoudara yang dikendalikan di negara ini juga mencatatpertumbuhan yang lebih tinggi sebanyak 10.5%pada tahun 2004, disebabkan terutamanya olehpromosi agresif penerbangan udara nasional,termasuk promosi konsep I-port yang memudahkanpergerakan kargo antara lapangan terbang dengantiga pelabuhan utama di Malaysia, iaitu Northport,PTP dan Pelabuhan Kuantan.

Sementara itu, segmen penumpang industripengangkutan udara mencatat prestasi yang kukuh,iaitu pertumbuhan hampir 20%. Segmen tersebutmendapat manfaat bukan sahaja daripadapertumbuhan dalam ketibaan pelancong yangbertambah malah juga daripada lebih ramai rakyatMalaysia yang melancong dalam negeri dan ke luarnegara disebabkan oleh kemampuan yang lebihtinggi dengan wujudnya perkhidmatan perjalananudara tambang murah.

Subsektor kewangan, insurans, harta tanah danperkhidmatan perniagaan mencatat pertumbuhanyang lebih kukuh pada tahun 2004, didorongterutamanya oleh aktiviti perbankan dan insuransyang mencakupi sebahagian besar daripadasubsektor tersebut. Dalam industri perbankan,pertumbuhan dijana oleh pendapatan faedah danbukan faedah, iaitu pendapatan berasaskan fi.Walau bagaimanapun, spread faedah yang semakinmengecil dalam suasana mudah tunai yangberlebihan dan persaingan yang sengit terusmengehadkan pertumbuhan dalam pendapatanfaedah. Aktiviti perbankan Islam yang semakin pesatturut menyumbang kepada pertumbuhan padatahun 2004. Dari segi pemberian pinjaman,pembiayaan perbankan Islam meningkat sebanyak19% untuk mencakupi bahagian sebanyak 11.3%

daripada jumlah pemberian pinjaman bank padatahun 2004. Jumlah aset perbankan Islammeningkat dua kali ganda dalam tempoh empattahun kepada RM94.6 bilion pada akhir tahun 2004.Sementara itu, dalam industri insurans, premiuminsurans bersih yang dipungut meningkat denganketara disebabkan oleh permintaan pengguna yangkukuh terhadap produk insurans nyawa yangberkaitan dengan pelaburan dan endowmen.

Aktiviti dalam segmen harta tanah dan perkhidmatanperniagaan juga mengembang pada tahun 2004.Aktiviti harta tanah telah disokong oleh peningkatanyang nyata dalam jumlah urus niaga harta benda(20.5%), sementara urus niaga di Bursa Malaysiayang meningkat telah memberi manfaat kepadaindustri broker saham dalam segmen perkhidmatanperniagaan. Momentum dalam bidang pertumbuhanbaru yang lain, iaitu perkhidmatan ICT danperkhidmatan perkongsian meningkat untukmenyumbang kepada pertumbuhan segmenperkhidmatan perniagaan. Pada akhir tahun 2004,sebanyak 910 buah syarikat beroperasi dalam KoridorRaya Multimedia (MSC), dengan 67 syarikat tersebutbertaraf dunia. Antara aktiviti syarikat-syarikat initermasuk pembangunan perisian dan kandungan,di samping menyediakan perkhidmatan aplikasiberasaskan Internet dan penyelesaian e-perdagangan.

Jadual 1.5Penunjuk Terpilih bagi Sektor Perkhidmatan

2003 2004a


Indeks pengeluaran elektrik 5.7 8.3Pinjaman terkumpul sistem perbankan 4.8 8.5Premium insurans 14.0 16.3Urus niaga Bursa Malaysia (nilai) 57.2 18.3Bilangan penumpang Transit Aliran Ringan1 8.8 5.7Ketibaan pelancong -20.4 48.5Jumlah penumpang di lapangan terbang 2.0 18.9Kargo udara yang dikendalikan 7.0 10.5Truput kargo pukal di pelabuhan utama2 7.9 9.1Truput kontena di pelabuhan utama3 14.9 10.7

%

Kadar penginapan hotel 53.3 60.8Kadar penembusan perkhidmatan

telekomunikasi (akhir tahun)- Internet ‘dial-up’ 11.4 12.7- Jalur lebar 0.45 0.98- Telefon selular 43.9 55.9- Talian tetap 18.1 17.2

1 STARline dan PUTRAline.2 Terdiri daripada Pelabuhan Klang, Pelabuhan Johor, Pelabuhan Pulau Pinang,

pelabuhan-pelabuhan Sabah dan Pelabuhan Bintulu.3 Terdiri daripada Pelabuhan Klang, Pelabuhan Johor, Pelabuhan Tanjung Pelepas,

Pelabuhan Pulau Pinang, pelabuhan-pelabuhan Sabah dan Pelabuhan Bintulu.a Awalan

Sumber:Bursa Malaysia Berhad; Jabatan Perangkaan Malaysia; Malaysia Airports HoldingsBerhad; Senai Airport Terminal Services Sdn. Bhd.; Suruhanjaya Komunikasi danMultimedia Malaysia; Kementerian Kewangan; pengendali-pengendali pelabuhan;Syarikat Prasarana Negara Berhad; Lembaga Penggalakan Pelancongan Malaysiadan Bank Negara Malaysia.

18

Dalam industri perkhidmatan perkongsian danpenggunaan perkhidmatan sumber luar, LembagaKemajuan Perindustrian Malaysia (MIDA) telahmeluluskan insentif kepada 87 Ibu Pejabat Operasi,162 Pusat Pembekalan Antarabangsa dan tujuh PusatPengedaran Serantau sehingga akhir tahun 2004. Iniadalah kerana syarikat-syarikat mendapati Malaysiamerupakan negara yang sesuai untuk menempatkanpusat serantau mereka untuk aktiviti penggunaanperkhidmatan sumber dalaman dan perkhidmatansumber luar. Indeks Offshore Location AttractivenessA.T. Kearney bagi tahun 2004 telah meletakkanMalaysia sebagai negara ketiga paling menariksebagai lokasi luar pesisir untuk syarikatmenempatkan operasi perkhidmatan perkongsianluar negara.

Subsektor perkhidmatan lain tumbuh pada kadaryang lebih pesat sebanyak 5% (2003: 3.3%) denganpertumbuhan yang kukuh dalam segmen hiburan sertadisokong oleh bidang pertumbuhan baru, sepertipendidikan swasta dan perkhidmatan perubatankesihatan swasta. Dalam segmen pendidikan tinggiswasta, terdapat 27 buah universiti swasta, termasukenam cawangan kampus universiti asing, dan 532 buah

kolej swasta beroperasi pada akhir tahun 2004. Jumlahkemasukan penuntut di institusi-institusi tersebut adalahlebih kurang 232,200 orang, dengan 8.3% daripadamereka terdiri daripada penuntut asing (2003: 7.9%).Dalam industri perubatan kesihatan swasta, 35 buahhospital swasta yang sedia ada telah merawat lebihkurang 174,300 pesakit dari luar negara pada tahun2004. Kebanyakan pesakit tersebut datang ke Malaysiauntuk mendapatkan rawatan kardiologi, radiologi danpembedahan am. Terdapat juga pelancong yang datanguntuk mendapatkan perkhidmatan diagnostik danprogram kesihatan, termasuk perkhidmatan penapisankesihatan asas dan menyeluruh.

Subsektor perkhidmatan Kerajaan terusberkembang pada kadar 5.1% disebabkan olehperbelanjaan emolumen perkhidmatan awam,termasuk pembayaran bonus yang lebih tinggipada tahun 2004. Subsektor utiliti pulaberkembang dengan kukuh selaras denganprestasi ekonomi yang lebih teguh yangmenyebabkan permintaan elektrik dan air yanglebih tinggi oleh semua kategori pengguna,termasuk subsektor perindustrian, komersialdan isi rumah.

Sektor PertanianSektor pertanian, perhutanan dan perikanan(pertanian) sekali lagi mencatat pertumbuhan yangkukuh dan menyeluruh pada tahun 2004. Inimencerminkan kebangkitan semula sektor tersebutsebagai enjin pertumbuhan yang penting kepadaekonomi negara. Sektor ini menyumbang 0.4 mataperatusan kepada pertumbuhan KDNK keseluruhanpada tahun 2004 (2003: 0.5 mata peratusan; 1993-2002: purata 0.03 mata peratusan). Nilai ditambahsektor tersebut berkembang sebanyak 5% pada tahun2004 mencerminkan pengembangan yang menyeluruhdalam pelbagai komoditi, iaitu minyak sawit mentah,getah dan kayu balak serta aktiviti berkaitan denganpengeluaran makanan. Dari segi luaran, perolehanpertukaran asing daripada komoditi pertanianmeningkat 7.4%, disebabkan keseluruhannya olehpeningkatan yang ketara dalam harga eksport, iaituantara 5 – 47%. Eksport pertanian mencakupi 7.5%daripada eksport kasar pada tahun 2004.

Prestasi sektor pertanian yang kukuh ini adalahdisebabkan oleh pelbagai perkembangan positifsepanjang tahun 2004. Keadaan cuaca yangmenggalakkan, pertambahan kawasan tanaman

matang dan peningkatan produktiviti yang kukuhberikutan amalan pertanian yang baik oleh para petaniyang didorong oleh harga komoditi pertanian globalyang tinggi merupakan faktor-faktor utama yangmemacu pertumbuhan. Pengeluaran minyak sawitmentah dan getah, khususnya, mencecah parastertinggi pada tahun 2004. Pengeluaran minyak sawitdisokong oleh pertambahan yang besar dalamkawasan matang yang baru dan penggunaan inputpertanian yang lebih meluas, terutamanya baja,manakala pengeluaran getah pula adalah didorongoleh aktiviti penorehan secara intensif, terutamanya dikalangan pekebun kecil dan hasil yang lebih tinggidaripada penggunaan teknologi yang menjimatkanpenggunaan tenaga buruh.

Pertumbuhan yang menyeluruh dalam sektorpertanian ini juga disumbangkan oleh pengeluaranyang lebih tinggi dalam subsektor tanamanmakanan, iaitu satu komponen utama sektorpertanian di Malaysia (mencakupi 40% daripadanilai ditambah sektor pertanian). Usaha-usahaKerajaan untuk merubah dan memodenkan sektorpertanian pada tahun-tahun kebelakangan ini,dengan menggalakkan produktiviti yang lebih tinggi

Sektor pertanian mencatat pengembangan yang kukuh danmenyeluruh dalam keadaan harga komoditi yang menggalakkan.

19


dan mewujudkan rantaian yang lebih mendalamdengan industri hiliran asas tani, telah membantumempelbagaikan asas pertanian. Ini menyumbangkepada pendapatan yang lebih tinggi dan stabil, danmeningkatkan aktiviti penggunaan di kalanganpetani, nelayan dan pekebun kecil yang lain dikalangan masyarakat luar bandar di Malaysia.

Pengeluaran minyak sawit mentah (MSM) mencapaiparas tertinggi sebanyak 13.98 juta tan pada tahun2004, iaitu peningkatan sebanyak 4.7% berbandingdengan tahun lepas (2003: 13.35 juta tan; 12.1%).Pertumbuhan ini adalah didorong oleh dua faktorutama. Pertama, kawasan kelapa sawit yang matangmeningkat 4.5% kepada 3.45 juta hektar pada tahun2004 (2003: 3.6%), mencerminkan terutamanyapeningkatan di Malaysia Timur, dengan Sabah danSarawak masing-masing mencatat pertumbuhansebanyak 4.4% dan 17.7%, sementarapengembangan di Semenanjung Malaysia adalah lebihsederhana sebanyak 2.2%. Walau

0

2

4

6

8

10

12

14

16

0

500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000

3,500

4,000

Graf 1.10Kelapa Sawit: Kawasan, Pengeluaran dan Hasil

Pengeluaran dalam juta tan (skala kanan)

Kawasan matang dalam '000 hektar (skala kiri)

Hasil pengeluaran minyak sawit mentah dalam tan sehektar yang matang (skala kanan)

Hektar Tan

a Awalan

Sumber: Lembaga Minyak Sawit Malaysia (MPOB)

2000 2001 2002 2003 2004a

Jadual 1.6Sektor Pertanian: Nilai Ditambah, Pengeluaran dan Eksport

2003 2004a

Jumlah dan Nilai Perubahan tahunan Jumlah dan Nilai Perubahan tahunan(%) (%)

Nilai Ditambah (RM juta pada harga tahun 1987) 20,123 5.7 21,135 5.0

Pengeluaran1

antaranya:

Minyak sawit mentah 13,355 12.1 13,976 4.7Getah 986 10.8 1,186 20.4Kayu balak 21,532 4.3 21,576 0.2Biji koko 36 -24.0 33 -7.8Pendaratan ikan 1,480 1.1 1,576 6.5

Eksport (RM juta) 33,693 28.0 36,176 7.4antaranya:

Minyak sawit(‘000 tan) 12,487 15.0 11,788 -5.6(RM/tan) 1,617 18.3 1,706 5.5(RM juta) 20,192 36.1 20,107 -0.4

Getah(‘000 tan) 946 2.0 1,105 16.7(sen/kilogram) 379 41.0 470 24.3(RM juta) 3,583 43.8 5,198 45.1

Kayu balak(‘000 meter padu) 5,532 8.4 5,207 -5.9(RM/meter padu) 366 1.8 398 8.9(RM juta) 2,021 10.3 2,070 2.5

Kayu siap digergaji(‘000 meter padu) 2,789 1.3 3,166 13.5(RM/meter padu) 1,134 2.9 1,015 -10.4(RM juta) 3,162 4.2 3,214 1.7

1 Kesemua dalam ‘000 tan, kecuali kayu balak dalam ‘000 meter padu.a Awalan

Sumber: Jabatan Perangkaan MalaysiaLembaga Minyak Sawit MalaysiaJabatan Perhutanan (Semenanjung Malaysia, Sabah dan Sarawak)Lembaga Koko MalaysiaJabatan Perikanan Malaysia

20

bagaimanapun, Semenanjung Malaysia mencakupibahagian terbesar iaitu lebih kurang 58% daripadajumlah pengeluaran MSM.

Faktor kedua adalah peningkatan yang ketara dalamkadar perahan minyak (OER) yang merupakan salah satubarometer kritikal bagi mengukur hasil produktivitiminyak sawit. Kadar OER Malaysia berjaya melebihiparas ambang kritikal 20% bagi kali pertama dalamsejarah, kepada 20.03% (19.75% pada 2003). Iniadalah pencapaian yang memberangsangkan dalamindustri minyak sawit, kerana setiap 1% pertambahanOER mampu meningkatkan pengeluaran MSM lebihkurang 500,000 tan. Dengan perkembangan positif ini,Malaysia mengekalkan kedudukannya sebagaipengeluar dan pengeksport minyak sawit terbesardunia, mencakupi 47% daripada pengeluaran globaldan 54% daripada jumlah eksport dunia.

Minyak sawit Malaysia diniagakan pada harga yangkukuh di pasaran global, dengan harga hantarantempatan MSM berpurata RM1,664 setan pada tahun2004 atau 5.5% lebih tinggi daripada harga pada tahun2003 (RM1,577 setan). Harga bertambah kukuh denganketara pada separuh tahun pertama (RM1,848 setan)dalam suasana kekurangan bekalan minyak dan lelemakdunia yang bermula sejak separuh kedua tahun 2003.Tiga pengeluar terbesar minyak kacang soya (pesaingutama minyak sawit), iaitu Amerika Syarikat (AS), Brazildan Argentina, mencatat hasil tuaian yang tidakmenggalakkan pada awal tahun 2004 akibat kemaraudan serangan penyakit Asian rust. Namun demikian,harga MSM menurun tidak lama kemudiannya (separuhkedua tahun 2004: RM1,481 setan) berikutan hasiltuaian yang lebih baik di AS. Sentimen pasaran jugadipengaruhi oleh kemerosotan permintaan luaranterhadap minyak sawit serta pertambahan secaraberansur-ansur stok minyak sawit mentah tempatan

(akhir tahun 2004: 1.49 juta tan; akhir tahun 2003: 1.16juta tan). Ini menyebabkan harga diskaun MSMterhadap tiga pesaing minyak sayuran utama yang lain(kacang soya, sesawi dan bunga matahari) yangsememangnya besar, terus melebar pada tahun 2004.

Republik Rakyat China (RR China) terus merupakanpembeli utama minyak sawit Malaysia, mencakupi24% daripada jumlah eksport. Eksport ke RR Chinameningkat pada tahun 2004 akibat pertambahankuota import minyak sawit kepada 2.7 juta tan(2002: 2.3 juta tan) berikutan penyertaan negaratersebut dalam Pertubuhan Perdagangan Sedunia(WTO). Di samping itu, terdapat juga peningkatanyang ketara dalam permintaan dari AS (29.2%) kepada298,760 tan berikutan pengumuman Food and DrugAdministration (FDA) mengenai perubahan peraturanpelabelan produk makanan yang mengandungi asidtrans fatty. Mulai tahun 2006, pengilang makanan ASdisyaratkan untuk melabel kesemua produk yangmengandungi asid trans fatty. Kajian klinikal telahmengaitkan asid tersebut dengan penyakit yang serius.Minyak sawit yang bebas daripada asid trans fatty,memperoleh manfaat daripada peraturan tersebutkerana penggunaannya yang semakin meningkat dikalangan pengilang AS sebagai pengganti kepadaminyak boleh dimakan yang lain. Sementara itu,pembelian dari negara Asia yang lain, terutamanyaIndia dan Pakistan, merosot dengan ketara (masing-masing sebanyak -44% dan -24.2%), berikutanpeningkatan pengeluaran minyak sesawi tempatan.

Dari segi pembangunan, industri minyak sawitMalaysia terus mencapai kemajuan yang pesat.Malaysia berjaya menembusi empat pasaran barupada tahun 2004, iaitu Sao Tome dan Principe,Tuvalu, Costa Rica dan Guam. Dari segi penyelidikandan pembangunan (R&D), Lembaga Minyak SawitMalaysia (MPOB) memperkenalkan 43 teknologi danproduk baru untuk dikomersialkan dalam industriminyak sawit, di samping menjalankan 312 projekpenyelidikan pada tahun 2004. Sebahagian besardaripada penemuan baru ini adalah dalam aspekmembangunkan teknik pengisaran dan penapisanyang kos efektif, meningkatkan hasil,mengurangkan pembaziran dan menghasilkanproduk berasaskan sawit (produk makanan danbukan makanan) yang mempunyai nilai ditambahyang lebih tinggi serta biomass berasaskan sawit.Sejajar dengan dasar Kerajaan untuk menggunakansumber tenaga yang boleh diperbaharui, usaha-usaha dalam R&D berkaitan dengan tenaga biofueltelah dipertingkatkan berikutan kenaikan hargaminyak mentah yang ketara pada tahun 2004.

Harga hantaran tempatan minyak sawit mentah

Stok

S1 S1 S1 S1S2 S3 S4 S2 S3 S4 S2 S3 S4 S2 S3 S4

Sumber: Lembaga Minyak Sawit Malaysia (MPOB)

2001 2002 2003 2004

Graf 1.11 Harga Minyak Sawit dan Stok

Harga (RM/tan)

Stok('000 tan)

0

500

1,000

1,500

2,000

0

300

600

900

1,200

1,500

21


Pengeluaran getah asli terus meningkat dengankukuh untuk tahun kedua berturut-turut dan melebihiparas 1 juta tan buat pertama kalinya dalam tempohlapan tahun. Pengeluaran meningkat sebanyak 20.4%kepada 1.19 juta tan. Peningkatan yang ketara inidisumbangkan keseluruhannya oleh pekebun kecil,yang mencakupi hampir 95% daripada jumlahpengeluaran getah Malaysia. Pengeluaran pekebunkecil meningkat sebanyak 22.7% disebabkan hargagetah yang tinggi telah mendorong aktiviti penorehanyang lebih giat dan penggunaan teknik terbaru yangmeningkatkan produktiviti. Jumlah kawasan yangditoreh oleh pekebun kecil meningkat sebanyak 2.3%kepada 768,440 hektar pada tahun 2004. Kawasanyang ditoreh oleh estet pula merosot sebanyak 1.5%,disebabkan lebih banyak tanah getah tersebut ditanamsemula dengan tanaman lain ataupun ditukar kepadaaktiviti ekonomi yang lain sepanjang tahun. Malaysiaterus mengekalkan kedudukannya sebagai pengeluargetah ketiga terbesar (mencakupi 16% daripadapengeluaran dunia) selepas Thailand dan Indonesia.

Harga getah Malaysia yang ditandaaraskan pada getahgred SMR 20 (penandaarasan pada RSS 1diberhentikan mulai 1 Januari 2004) meningkatdengan ketara sebanyak 21% kepada purata 461 sensekilogram pada tahun 2004 (2003: 381 sen/kg).Harga getah meningkat dengan ketara padapermulaan tahun untuk mencapai paras harga niagaharian tertinggi, iaitu 502 sen pada 2 Mac dan hargabulanan tertinggi, iaitu 489 sen pada bulan Mac.Peningkatan harga tersebut disebabkan bekalan duniayang menurun akibat hujan lebat dan gangguanbekalan di beberapa tempat, sementara permintaanglobal kekal kukuh, terutamanya dari RR China.Memandangkan pengeluaran getah mulai meningkatdi negara pengeluar utama pada separuh tahun kedua,harga menunjukkan trend yang menurun kepada 425sen sebelum menamatkan tahun 2004 pada parasharga yang tinggi sedikit, iaitu 450 sen. Kenaikantersebut didorong oleh peningkatan harga getah tiruanberikutan kenaikan harga minyak mentah.

Perolehan eksport daripada getah meningkat denganketara sebanyak 45.1% kepada RM5.2 bilion padatahun 2004, untuk mencakupi 1.1% daripada jumlaheksport. RR China menambah pembeliannya dariMalaysia dan mencatat pertumbuhan yang nyata bagitahun ketiga berturut-turut (39.2%; 2003: 60.3%).Pertambahan belian yang kukuh ini didorong olehpermintaan daripada pengilang tayar bagi memenuhipeningkatan permintaan yang ketara terhadapkenderaan. Ini disokong pula oleh keputusan kerajaanRR China untuk menghapuskan kuota import getah

asli pada awal tahun 2004, sejajar dengan langkahliberalisasi perdagangan WTO. Hasilnya, RR Chinakekal sebagai pengimport getah Malaysia yangterbesar, mencakupi 26.1% daripada jumlah eksport(2003: 21.9%). Selain daripada RR China, pasaraneksport utama yang lain ialah Kesatuan Eropah, yangmencakupi 32% daripada jumlah eksport getah,terutamanya Jerman dan Perancis.

Getah kekal sebagai salah satu tanaman pentingMalaysia disebabkan rantaiannya yang kukuh denganpenduduk di luar bandar dan industri hiliran. Padatahun-tahun kebelakangan ini, harga getah yangkukuh telah membantu memulihkan industri getah,terutamanya di kalangan pekebun kecil. Selaindaripada meningkatkan aktiviti penorehan mereka,pekebun kecil juga menggunakan teknologi eksploitasiseperti sistem torehan berfrekuensi rendah dan amalanpertanian yang baik dengan menggunakanperangsang untuk meningkatkan hasil getah.

Kerajaan juga telah memperuntukkan geranpenanaman semula sebanyak RM330 juta sejak tahun2002 bagi menggalakkan pekebun kecil menanamsemula getah serta mempelbagaikan kegiatan ekonomimereka bagi menambah pendapatan. Pekebun getahdigalakkan menanam semula dengan menggunakanklon kayu susu getah yang menghasilkan susu getahyang lebih tinggi. Klon tersebut juga akan menjaminbekalan kayu getah yang mencukupi untuk industriperabot tempatan pada masa hadapan. Pada masasama, Kerajaan telah melaksanakan beberaparancangan seperti Sistem Penanaman G++ (perladangan

0

80

160

240

320

400

480

560

Pengeluaran dalam juta tan (skala kanan)

Harga eksport dalam sen sekilogram (skala kiri)

Hasil purata pengeluaran dalam kilogram sehektar yang ditoreh (skala kanan)

sen

a Awalan bagi hasil purata pengeluaran

Sumber: Lembaga Getah Malaysia (LGM)

'000 tan atau kg

Graf 1.12 Getah Asli: Pengeluaran, Harga dan Hasil

2000 2001 2002 2003 2004a0

200

400

600

800

1,000

1,200

1,400

1,600

22

bersepadu dalam kawasan tanaman getah) dan ProjekKampung Teknologi Getah (menggunakan teknologidalam penanaman getah). Inisiatif seperti ini telahmeningkatkan pendapatan pekebun kecil. Pekebun kecilgetah di bawah skim Lembaga Kemajuan TanahPersekutuan (FELDA) (mencakupi 10% daripadapengeluaran getah negara) berjaya meningkatkanpendapatan bulanan mereka kepada RM1,800 padatahun 2004 daripada RM980 pada tahun 2002.

Komoditi pertanian lain, yang terdiri daripadaperikanan, ternakan dan kegiatan pertanian lain(termasuk buah-buahan dan sayur-sayuran)menunjukkan prestasi yang menggalakkan pada tahun2004. Subsektor perikanan meningkat sebanyak6.5% pada tahun 2004 dengan hasil sebanyak 1.58juta tan (2003: 1.48 juta tan), didorong terutamanyaoleh penangkapan ikan laut dalam yang lebih giat danpeningkatan pengeluaran akuakultur yang mempunyainilai ditambah yang tinggi serta ikan hiasan. Selain itu,pengeluaran ternakan meningkat sebanyak 4.5%,disokong oleh pertambahan pengeluaran lembu danayam yang sebahagian besarnya hasil daripada teknikperladangan yang lebih baik seperti perladanganlembu bersepadu di ladang kelapa sawit dan getah,serta penternakan ayam dan itik melalui sistem rebantertutup. Peningkatan pengeluaran tersebut adalahuntuk memenuhi kenaikan permintaan dari luar negaradan industri pemprosesan makanan dalam negeri.Pertumbuhan yang kukuh dalam pengeluaran buah-buahan (7.1%) dan sayur-sayuran (25%) didorongterutamanya oleh perluasan kawasan penanamanseiring dengan permintaan tempatan yang kukuh.

Pada tahun 2004, Kementerian Pertanian dan IndustriAsas Tani (KPIAT) dan agensi berkaitan telahmemulakan Pelan Tindakan Imbangan PerdaganganMakanan. Pelan ini bertujuan untuk mengubahkedudukan defisit bersih dalam imbangan pembayaranbagi makanan kepada kedudukan lebihan menjelangtahun 2010, iaitu seperti yang dinyatakan dalam DasarPertanian Negara Ketiga (DPN3). Untuk merealisasikanmatlamat ini, tiga objekif utama ditekankan. Pertama,meningkatkan paras pengeluaran tanaman makanandengan menambah kawasan penanaman danpenangkapan melalui skim-skim tertentu seperti TamanKekal Pengeluaran Makanan, Zon Industri Akuakulturdan usaha perladangan komersial berskala besar yangditerajui sektor swasta. Kedua, mengukuhkan dayasaing industri tersebut dengan memperdalam rantaiandengan kegiatan pemprosesan hiliran yang mempunyainilai ditambah yang lebih tinggi, seperti industrimakanan asas tani. Ketiga, mewujudkan satu pelanpemasaran yang baik dan memastikan kualiti dan

tahap keselamatan produk makanan untuk pasaranluar negeri dengan menggunakan skim akreditasi danpelabelan yang ditanda aras pada piawai makananyang diiktiraf antarabangsa. Sebahagian daripadaskim-skim yang baru dilancarkan termasuk SkimAkreditasi Ladang Malaysia (SALM), Skim PersijilanLadang Akuakultur Malaysia (SPLAM), Skim AkreditasiLadang Ternakan (SALT) dan pelabelan “Malaysia’sBest” pada buah-buahan eksport.

Dalam sektor perhutanan, aktiviti pembalakan adalahsederhana pada tahun 2004 sejajar dengan usahapemuliharaan untuk melaksanakan amalanpengurusan hutan yang mapan. Pengeluaran kayubalak meningkat sedikit, iaitu sebanyak 0.2% kepada21,576 juta meter padu (2003: 21,532 juta meterpadu). Walau bagaimanapun, permintaan kayu balaksedunia kekal kukuh pada tahun 2004, terutamanyadari Jepun, RR China, AS dan negara-negara KesatuanEropah. Ini menyebabkan harga meningkat. Hargapurata kayu balak Malaysia mencatat paras tertinggipada RM396 semeter padu berikutan pengharaman diIndonesia terhadap eksport kayu balak dan kayu siapdigergaji. Dalam keadaan kenaikan harga eksport(8.9%) dan kemerosotan jumlah eksport sebanyak5.9%, perolehan eksport kayu balak meningkatsebanyak 2.5% kepada RM2.1 bilion.

Mengenai isu pemuliharaan alam sekitar, kayu hutantropika terus mengalami tekanan daripada pencintaalam sekitar, terutamanya dari Eropah, iaitu terhadapisu pembalakan haram dan perdagangan dalam spesiestropika yang terancam. Malaysia mewujudkan skimpersijilannya yang tersendiri untuk memberi keyakinandan jaminan terhadap pengimport dan penggunabahawa produk kayu hutan Malaysia dihasilkandaripada sumber yang sah dan mapan. Pada akhirtahun 2004, Majlis Persijilan Perkayuan Malaysia(MTCC) telah mengeluarkan Sijil Pengurusan Hutankepada lapan negeri di Semenanjung Malaysia, sertawilayah Ulu Baram Utara di Sarawak, meliputi 4.73 jutahektar kawasan hutan simpanan kekal. Kredibilitiusaha persijilan ini telah diperakui oleh pembeli utamaproduk kayu hutan Malaysia dan yang terbaru ialahUnited Kingdom dan Belanda. Di samping itu, untukmenangkis pelbagai tuduhan bahawa Malaysiamengimport kayu balak tropika haram dari Indonesiatermasuk spesies Ramin yang terancam, Kerajaan telahmengharamkan secara menyeluruh pengimportan kayubalak tersebut. Malaysia juga tegas dalammenguatkuasakan peraturan perdagangan Raminsejajar dengan peraturan yang ditetapkan di bawahKonvensyen Perdagangan Antarabangsa mengenaiSpesies Flora dan Fauna Liar yang Terancam (CITES).

23


Sebagai strategi jangka panjang untukmengurangkan pergantungan terhadap hutan semulajadi, Kerajaan telah melibatkan diri dalamperladangan hutan, di samping mengenal pastisumber-sumber alternatif yang lain seperti biomasskelapa sawit dan kenaf untuk membantumenyelesaikan masalah kekurangan bekalan bahanmentah. Sementara biomass telah dikenal pastikesesuaiannya bagi pembuatan produk panel, kenafdaripada spesies bunga raya adalah untukpengeluaran papan fiber. Pada akhir tahun 2004,Malaysia mempunyai perladangan hutan seluas316,196 hektar, dengan Sabah mencakupi hampir68% daripada jumlah kawasan tanaman. Hampir satupertiga daripada jumlah perladangan hutan dijangkaditanam dengan spesies getah yang menghasilkankayu getah. Pada tahun-tahun kebelakangan ini, kayugetah semakin banyak digunakan oleh industriperabot dan komponen bangunan tempatan keranakesesuaiannya. Di samping itu, produk kayu getahjuga dieksport dan menyumbang hampir RM5 bilionkepada hasil eksport pada tahun 2004. Penanamansemula pokok getah dengan klon kayu susu getahakan meningkatkan pengeluaran kayu getah padatahun-tahun akan datang.

Pengeluaran koko terus merosot sebanyak 7.8% kepada33,423 tan (2003: 36,236 tan) dalam suasanakemerosotan yang berterusan dalam kawasan tanamankepada 44,000 hektar (2003: 44,897 hektar; 1990:393,000 hektar). Pengurangan ini mencerminkanterutamanya penukaran secara aktif kawasan kokokepada tanaman lain. Di samping itu, produktiviti purataterutamanya di kalangan pekebun kecil, yang mencakupidua pertiga daripada jumlah kawasan tanaman koko diMalaysia juga merosot, disebabkan penguranganpenggunaan input pertanian. Namun demikian,permintaan terhadap koko daripada industri hilirantempatan terus meningkat, mengakibatkan pertambahanyang nyata dalam bil import. Sebagai sebahagiandaripada usaha untuk mengalakkan penanaman koko dikalangan pekebun kecil, Lembaga Koko Malaysia telahmelaksanakan Program Pembangunan Pekebun KecilKoko. Setakat ini, sebanyak 4,673 petani terlibat secaraaktif dalam program tersebut, dengan jumlah kawasan4,609 hektar. Di samping itu, Kerajaan jugamengumumkan geran penanaman semula sebanyak100% akan diberikan kepada pekebun kecil koko.

Pengeluaran minyak mentah dan gas asli meningkat ke parastertinggi. Permintaan luar negeri yang lebih tinggi dan harga yangkukuh menyumbang kepada peningkatan yang ketara dalamperolehan eksport mineral.

Sektor PerlombonganSektor perlombongan dan kuari (perlombongan)meningkat sebanyak 4.1% pada tahun 2004 berikutanpengeluaran minyak mentah dan gas asli yang lebihtinggi hasil daripada permintaan dari luar dan dalamnegeri yang kukuh. Pengeluaran timah padat pulaterus merosot memandangkan bilangan lombongtimah yang aktif di negara ini semakin berkurangan.Sebagai sebuah negara pengeksport minyak mentahbersih, Malaysia mendapat manfaat daripada kenaikanharga minyak mentah pada tahun 2004. Perolehaneksport mineral meningkat dengan ketara bagi tahunkedua berturut-turut, dengan kenaikan sebanyak38.2% kepada RM41.2 bilion. Hasilnya, bahagianeksport mineral kepada jumlah eksport meningkatkepada 8.6% (2003: 7.5%).

Pengeluaran minyak mentah Malaysia (termasukkondensat) meningkat ke paras tertinggi sebanyak762,318 tong sehari pada tahun 2004, iaitu peningkatansebanyak 3.6% (2003: 737,858 tong sehari).Pengeluaran minyak mentah, tidak termasuk kondensat,masih lagi dalam lingkungan sasaran pengeluaran yangditetapkan untuk tahun 2004 di bawah Dasar SusutanNegara. Pengeluaran yang lebih tinggi disokong oleh

peningkatan permintaan dari Australia, Thailand danKorea, serta permintaan dalam negeri yang lebih tinggi,iaitu daripada industri hiliran yang mengeluarkan produkpetroleum. Harga yang tinggi dan peningkatan dalamjumlah yang dieksport menyebabkan perolehan minyakmentah naik sebanyak 36.1% kepada RM21.3 bilion.Jumlah tersebut mencakupi 4.4% daripada jumlah hasileksport negara (2003: 3.9%).

Tahun 2004 menyaksikan harga minyak mentahMalaysia, iaitu Tapis Blend, dari jenis “light and sweet”kerana mempunyai kandungan sulfur yang rendah,diurusniagakan pada kadar premium berbandingdengan minyak North Sea Brent. Harga Tapis Blendmeningkat dengan nyata sebanyak 38% kepadaAS$41.12 setong pada tahun 2004 (2003: AS$29.79setong). Harga minyak tersebut meningkat secaraberansur-ansur sepanjang tahun sehingga mencapaiparas tertinggi, iaitu AS$55.10 setong pada 21Oktober. Peningkatan mendadak pada harga minyakmentah pada tahun 2004 didorong oleh faktor-faktorasas dan juga sentimen pasaran. Perbezaan yang

24

sangat kecil antara penawaran dengan permintaanglobal serta premium risiko yang lebih tinggi untukharga minyak mentah yang disebabkan oleh risikogeopolitik, telah diburukkan lagi oleh kegiatanspekulasi yang aktif di pasaran tenaga.

Berdasarkan unjuran yang dibuat oleh Agensi TenagaAntarabangsa (IEA), permintaan global terhadapminyak pada tahun 2004 mengalami peningkatantahunan yang paling tinggi dalam tempoh 21 tahun.Permintaan meningkat sebanyak 2.7 juta tong seharikepada 82.4 juta tong sehari, sementara penawaranglobal hanya meningkat sedikit kepada 83 juta tongsehari. Permintaan global yang kukuh ini disebabkanterutamanya permintaan dari Republik Rakyat China(RR China) dan Amerika Syarikat (AS). RR Chinamenyumbang kira-kira satu pertiga daripadapeningkatan permintaan global didorong oleh aktivitiekonomi yang memberangsangkan, sementarapermintaan yang kukuh dari AS mencerminkankeperluan untuk menaikkan semula paras stok.Sentimen pasaran turut dipengaruhi oleh risiko

geopolitik di Timur Tengah dan gangguan bekalan dikebanyakan negara-negara pengeluar seperti Rusia,Venezuela dan Nigeria. Oleh itu, premium risiko hargaminyak mentah meningkat dengan ketara danseterusnya menyebabkan peningkatan dalam aktiviti

Jadual 1.7Sektor Perlombongan: Nilai Ditambah, Pengeluaran dan Eksport

2003 2004a

Jumlah dan Nilai Perubahan tahunan Jumlah dan Nilai Perubahan tahunan(%) (%)

Nilai Ditambah (RM juta pada harga tahun 1987) 16,699 5.9 17,384 4.1

Pengeluaran

Minyak mentah dan kondensat(tong sehari) 737,858 5.6 762,318 3.6

antaranya:Minyak mentah (tong sehari) 621,902 4.3 623,957 0.6

Gas asli - bersih(juta kaki padu standard sehari) 5,013 7.2 5,196 4.0

Timah padat (tan) 3,358 -20.3 2,800 -16.6

Eksport (RM juta) 29,801 33.3 41,177 38.2antaranya:

Minyak mentah(‘000 tan) 17,913 10.6 18,090 1.0(AS$/tong) 30.27 22.0 40.81 34.8(RM juta) 15,659 35.0 21,318 36.1

Gas asli cecair(‘000 tan) 17,311 15.4 20,729 19.7(RM/tan) 772 17.1 824 6.8(RM juta) 13,358 35.1 17,079 27.9

Timah(tan) 15,244 -43.7 29,966 96.6(RM/tan) 18,730 19.2 31,585 68.6(RM juta) 286 -32.9 947 231.5

a Awalan

Sumber: PETRONASJabatan Perangkaan MalaysiaJabatan Mineral dan Geosains Malaysia

Paras tertinggi pada 21 Okt: Tapis AS$55.10 WTI AS$55.80

West Texas Intermediate (WTI)

Tapis Blend

AS$ setong

Graf 1.13 Harga Minyak Mentah (Niaga Hadapan 1 Bulan) pada tahun 2004

20

25

30

35

40

45

50

55

60

Jan Mac Mei Jul Sep Nov Dis

25


spekulasi. Kesannya, tanda aras global bagi hargaminyak, iaitu West Texas Intermediate dan North SeaBrent, berpurata lebih tinggi, masing-masing sebanyakAS$41.40 dan AS$38.34 setong (2003: masing-masingsebanyak AS$30.92 and AS$28.70 setong).

Harga minyak mentah juga dipengaruhi olehkeputusan yang dibuat oleh Pertubuhan Negara-negara Pengeksport Minyak (OPEC). Buat kali pertamadalam tempoh 23 tahun, OPEC, yang mencakupihampir 40% daripada jumlah penawaran minyakglobal mengalami kemerosotan yang ketara dalamkapasiti pengeluaran lebihan kepada kira-kira 1 jutatong sehari, iaitu lebih rendah daripada pencapaianpurata 4 - 5 juta tong sehari sebelum ini. Ini dianggapmeruncing memandangkan negara pengeluar bukanOPEC mempunyai kapasiti pengeluaran lebihan yangsangat rendah. Selepas mengurangkan kuotapengeluaran sebanyak 1 juta tong sehari kepada 23.5juta tong sehari pada bulan Mac, OPEC kemudiannyamenaikkan semula kuota pengeluaran berikutanpermintaan global yang tinggi. OPEC menaikkankuotanya sebanyak tiga kali, iaitu masing-masingsebanyak 2 juta, 0.5 juta dan 1 juta tong sehari, untukmengakhiri tahun 2004 dengan kuota pada paras 27juta tong sehari. Peningkatan pengeluaran oleh OPECmembantu menstabil dan menyederhanakan hargaminyak. Harga Tapis Blend ditutup pada parasAS$40.50 setong pada akhir tahun 2004.

Pengeluaran gas asli juga mencatat paras tertinggidalam sejarah pada tahun 2004, dengan peningkatansebanyak 4% kepada 5,196 juta kaki padu standardsehari (mmscfd) (2003: 5,013 mmscfd). Peningkatanpenggunaan kapasiti di loji MLNG dan LojiPemprosesan Gas (GPP) membolehkan industritersebut memenuhi permintaan yang lebih tinggi

daripada pembeli tradisi. Di samping itu, permintaandalam negeri terhadap gas asli meningkat pada tahun2004 disebabkan kadar penggunaan yang lebih tinggioleh subsektor jana kuasa tenaga dan jugapeningkatan daripada pengguna industri tempatan.

Tahun 2004 juga menyaksikan Malaysia kekal sebagaipengeksport gas asli cecair (LNG) yang ketiga terbesardi dunia selepas Indonesia dan Algeria. Malaysiamengeksport LNG pada paras tertinggi iaitu sebanyak20.7 juta tan, atau mencakupi lebih kurang 16%daripada jumlah eksport LNG dunia. Ini merupakansatu peningkatan yang ketara dalam jumlah eksport,iaitu sebanyak 19.7%. Pertambahan eksport ini adalahterutamanya dari pembeli tradisi, iaitu Korea dan ChinaTaipei, dengan masing-masing meningkatkanpengimportan LNG dengan ketara sebanyak 74.7%dan 24.4%. Walaupun kebanyakan eksport LNGMalaysia dilakukan secara kontrak jangka sederhanadan panjang, Malaysia juga memperoleh manfaatdaripada peningkatan trend dalam eksport LNG secaraspot dan kontrak jangka pendek (ditakrifkan sebagaikurang daripada 5 tahun). Pada tahun 2004, ASmembeli hampir 300,000 tan LNG Malaysia secara spotuntuk menangani kemerosotan import dari Kanada,iaitu pembekal tradisi gas asli ke negara tersebut.Sejajar dengan perkembangan pasaran tenaga, hargaeksport LNG meningkat sebanyak 6.8% kepadaRM824 setan. Hasilnya, perolehan eksport kasar LNGmeningkat sebanyak 27.9% kepada RM17.1 bilion.

Mencerminkan potensi yang meluas dalam industriminyak dan gas Malaysia, penemuan sumberminyak dan gas yang baru terus dicatatkan padatahun 2004. Enam medan minyak baru dijumpai di luarpesisir Sabah pada tahun 2004, termasuk penemuan didasar laut dalam di Gumusut, Malikai dan Senangin.

500,000

550,000

600,000

650,000

700,000

750,000

800,000

2000 2001 2002 2003 2004a3,800

4,200

4,600

5,000

5,400

Minyak mentah dan kondensat (Skala kiri) Gas asli (Skala kanan)

Tong sehari Juta kaki padustandard sehari

Graf 1.14 Pengeluaran Minyak Mentah dan Gas Asli

a Awalan

Sumber: PETRONAS

Jadual 1.8Malaysia: Rizab Minyak Mentah dan Gas Asli1

Pada akhir tahun

2003 2004a

Minyak mentah(termasuk kondensat)

Jumlah rizab (bilion tong) 4.84 4.81Rizab/Pengeluaran (tahun) 17.5 17.7

Gas asliJumlah rizab

(trilion kaki padu standard) 87.02 87.33Rizab/Pengeluaran (tahun) 36.7 35.1

1 Dasar Susutan Negara diperkenalkan pada 1980 untuk mengawal seliaeksploitasi rizab minyak negara dengan menangguhkan pembangunan danmenjalankan kawalan terhadap pengeluaran medan minyak utama (yangmempunyai rizab sebanyak 400 juta tong atau lebih).

a Awalan

Sumber: PETRONAS

26

Penemuan terbaru ini meningkatkan jumlahkeseluruhan penemuan kepada 12 buah sejak tahun2002. Di samping itu, 11 medan gas baru jugaditemui. Daripada 507,263 kilometer persegi kawasanpesisir dan luar pesisir Malaysia yang diluluskan untukpencarigalian minyak dan gas, sejumlah 227,520kilometer persegi telah ditawarkan di bawah 52kontrak pengeluaran bersama (PSCs), empatdaripadanya ditandatangani pada tahun 2004. Selaindaripada itu, 125 telaga pembangunan dan 36 telagacari gali telah digerudi. Pada tahun 2004, perbadananminyak nasional, Petroliam Nasional Berhad(PETRONAS) menjalankan kajian geologi dan geofizikyang meluas. Pemetaan data seismik 3D berjumlah546,311 kilometer bergaris diambil untuk tujuanpencarigalian dan pembangunan, iaitu lebih daripadasekali ganda pemetaan yang diambil dua tahun lalu(2002: 246,475 kilometer bergaris). Langkah-langkahturut diambil untuk meningkatkan pemulihan minyakmelalui kaedah penggalian bukan konvensional.

Dalam sektor pembinaan, aktiviti dalam segmen kediaman dan bukankediaman mengembang tetapi aktiviti keseluruhan adalah lemahdisebabkan terutamanya oleh aktiviti kejuruteraan yang lebih rendah.

Pengeluaran timah padat terus merosot sebanyak16.6% pada tahun 2004 disebabkan terutamanya olehpenurunan bilangan lombong timah aktif dalam negara,serta pengurangan rizab timah dalam lombong timahyang sedia ada. Perkembangan ini berlaku walaupunharga timah meningkat dengan ketara pada tahun 2004.Harga purata timah dalam Pasaran Timah Kuala Lumpurmeningkat dengan ketara sebanyak 73.8% kepadaAS$8,494 setan. Peningkatan harga timah didorong olehkemerosotan stok timah global (terutamanya di AmerikaSyarikat), di samping permintaan yang kukuh daripadaindustri elektronik berikutan garis panduan mesra alamyang dikeluarkan oleh Kesatuan Eropah untukmenggantikan plumbum dengan timah sebagai bahanutama dalam aktiviti pematerian.

Sektor PembinaanPada tahun 2004, sektor pembinaan menguncupsebanyak 1.9% disebabkan terutamanya oleh aktivitikejuruteraan awam yang lebih rendah. Prestasikejuruteraan awam yang lebih lemah adalahdisebabkan oleh bilangan projek infrastruktur yanglebih rendah berikutan penyempurnaan kebanyakanprojek penswastaan pada tahun-tahun kebelakanganini serta perbelanjaan Kerajaan yang lebih rendah bagiinfrastruktur besar yang baru. Walau bagaimanapun,aktiviti dalam segmen kediaman dan bukan kediamanmengembang pada tahun 2004. Permintaan untukharta tanah kediaman adalah disokong oleh

peningkatan pendapatan boleh guna dan pakejpembiayaan yang menarik, manakala segmen bukankediaman pulih sejajar dengan aktiviti ekonomi danperniagaan yang lebih kukuh pada tahun 2004.

Kemerosotan yang nyata dalam aktiviti kejuruteraanawam adalah disebabkan oleh penyempurnaanprojek-projek utama penswastaan dan perbelanjaanawam yang lebih rendah bagi projek infrastrukturbesar. Walau bagaimanapun, kemerosotan tersebutdiimbangi sebahagiannya oleh aktiviti pembinaan yanglebih tinggi dalam sektor minyak dan gas ekoranpenemuan beberapa medan minyak luar pesisir diSabah. Aktiviti pembinaan adalah tertumpu padapembinaan terminal dan kemudahan pengeluaran,seperti pemasangan pelantar minyak dan paip. Aktivitipembinaan yang masih dijalankan dalam subsektorkejuruteraan awam adalah kebanyakannya bagi lojipenjana kuasa, jalan raya, pelabuhan, air danpembentungan. Syarikat pembinaan Malaysia juga

berjaya memperoleh sebilangan kontrak luar negeriseperti di India, Timur Tengah dan Indochina bagimembantu mempelbagaikan punca perolehan mereka.

Aktiviti dalam segmen kediaman kekal kukuh,disokong oleh pemintaan yang kukuh bagi hartatanah kediaman, terutamanya rumah mampu milikdi lokasi pilihan yang mempunyai jalan perhubunganyang baik. Permintaan bagi harta tanah kediaman

Jadual 1.9Penunjuk Harta Kediaman

2003 2004

Unit

Urus niaga harta kediamanUnit 164,723 195,241Nilai (RM bilion) 23.0 29.3

Kelulusan1 203,372 174,671Lesen pemaju

Baru 1,062 1,071Pembaharuan 436 353

Permit jualan dan iklanBaru 1,103 1,038Pembaharuan 1,707 1,510

Pinjaman sistem perbankan- Nilai (RM bilion)

Terkumpul 116.6 132.9Diluluskan 30.0 35.7

1 Unit yang diluluskan untuk pembinaan oleh pemaju swasta.

Sumber: NAPIC, Jabatan Penilaian dan Perkhidmatan Harta, KementerianPerumahan dan Kerajaan Tempatan dan Bank Negara Malaysia

27


adalah didorong oleh kadar faedah yang rendah,pakej pinjaman perumahan yang menarik daninsentif yang disediakan di bawah Pakej Ekonomitahun 2003 yang berakhir pada akhir bulan Mei2004. Disokong oleh keadaan permintaan yangmenggalakkan, pembinaan rumah baru sepertiyang dicerminkan oleh jumlah rumah yang akanditawarkan dan baru memulakan pembinaan terusmengembang, masing-masing sebanyak 5.5% dan1% pada sembilan bulan pertama 2004. Padatahun-tahun kebelakangan ini, pembangunanharta tanah berkos tinggi semakin mendapatminat pembeli. Mencerminkan keadaan ini,pembinaan rumah berkos tinggi seperti yangditunjukan oleh rumah yang akan ditawarkanuntuk rumah berkembar dan sesebuah meningkatsebanyak 4.7% pada sembilan bulan pertama2004. Dengan permintaan yang semakin baik,harga rumah meningkat pada tahun 2004. Dataterbaru pada separuh pertama tahun 2004menunjukkan Indeks Harga Rumah Malaysiameningkat sebanyak 5.7% dengan peningkatandicatat pada kesemua jenis rumah.

Selaras dengan usaha Kerajaan untuk menyediakanrumah mampu milik bagi golongan berpendapatanrendah, peruntukan untuk melaksanakan ProjekPerumahan Rakyat (PPR) telah ditambah sebanyak RM1bilion pada tahun 2004. Pada Bajet tahun 2005,Kerajaan memperuntukkan sebanyak RM778 jutauntuk membina sebanyak 21,000 buah rumah kosrendah di bawah PPR.

Pada tahun 2004, garis panduan bagi pembelian hartatanah oleh rakyat asing dilonggarkan lagi. Bank NegaraMalaysia melonggarkan garis panduan pinjaman bagimembolehkan semua pemastautin (bank dan bukanbank) untuk memberi kemudahan kredit sehingga

maksimum tiga pinjaman harta tanah kepada bukanpemastautin untuk membiayai atau membiayai semulapembelian atau membina harta tanah di Malaysiadengan tiada had pada kemudahan kredit. Pada 1Ogos 2004, Jawatankuasa Pelaburan Asing (FIC) jugamelonggarkan garis panduannya untuk membenarkanrakyat asing membeli harta tanah bernilai lebihdaripada RM150,000 (sebelumnya: lebih daripadaRM250,000). Bagi keseluruhan tahun 2004, kelulusanFIC untuk pembelian harta tanah oleh rakyat asingmeningkat dengan nyata sebanyak 74.6% kepada2,824 unit atau RM1.5 bilion (2003: RM770.6 juta).Harga purata harta tanah yang dibeli oleh rakyat asingmeningkat sebanyak 10.2% (2003: 0.4%). Walaubagaimanapun, pembelian harta tanah perdaganganoleh rakyat asing merosot pada tahun 2004.

Pada tahun 2004, definisi harta tanah yang tidakterjual telah diklasifikasikan semula untuk meliputihanya harta tanah yang telah siap dengan sijilkelayakan menduduki (CFO) dikeluarkan tetapimasih tidak terjual untuk lebih daripada sembilanbulan selepas ia dilancarkan untuk dijual. Sebelumini, semua harta tanah yang telah dilancar dan masihtidak terjual selepas sembilan bulan, tidak kira samaada CFO dikeluarkan atau tidak adalah dianggapsebagai tidak terjual. Berdasarkan klasifikasi barutersebut, data yang dikumpul oleh Pusat MaklumatHarta Tanah Negara (NAPIC) menunjukkan hartatanah kediaman tidak terjual meningkat kepada15,162 unit sehingga akhir bulan September 2004(akhir tahun 2003: 9,300 unit) disebabkanpeningkatan penawaran. Jumlah nilai harta tanahtidak terjual adalah sebanyak RM1.8 bilion. Unityang tidak terjual adalah terletak di negeri Johor,Selangor dan Melaka. Kebanyakan harta tanahtidak terjual melibatkan rumah berhargadi bawah RM150,000.

Jadual 1.10Penawaran Akan Datang dan Penawaran Dirancang untuk Harta Tanah

Penawaran Penawaran Penawaran PenawaranAkan Datang1 Dirancang2 Akan Datang1 Dirancang2

Pada akhir tahun 2003 Pada akhir Sept 2004a

Unit/‘000 meter per.

Kediaman (unit) 595,248 539,655 608,140 575,325

Pejabat binaan khas (‘000 meter per.) 2,155 1,903 2,074 1,920

Kompleks membeli-belah (‘000 meter per.) 1,707 1,701 1,570 1,723

Kedai runcit (unit) 33,455 35,260 36,123 34,839

Harta perindustrian (unit) 8,443 22,077 8,333 21,658

1 Terdiri daripada harta tanah yang kerja pembinaannya sedang dijalankan, termasuk unit yang sijil layak menduduki/sijil layak menduduki sementara belum dikeluarkan.2 Diluluskan tetapi belum bermula.

a Awalan

Sumber: NAPIC, Jabatan Penilaian dan Perkhidmatan Harta

28

Aktiviti pembinaan dalam segmen bukan kediamanpulih pada tahun 2004, didorong terutamanya olehpermintaan yang lebih tinggi bagi ruang pejabat danperniagaan berikutan aktiviti perniagaan yangmemberangsangkan. Ruang pejabat dan perniagaanbaru yang disiapkan meningkat masing-masingsebanyak 222,000 meter persegi dan 265,000 meterpersegi pada sembilan bulan pertama 2004 (sembilanbulan pertama 2003: masing-masing sebanyak159,000 meter persegi dan 183,000 meter persegi).Dalam segmen pejabat dibina khas, permintaanadalah disokong oleh pertumbuhan perniagaanberkaitan perkhidmatan seperti kewangan, insurans,pendidikan dan kesihatan. Dalam segmen kompleksperniagaan, permintaan ruang perniagaan adalahdidorong terutamanya oleh perbelanjaan penggunayang kukuh. Kompleks perniagaan barukebanyakannya adalah terletak di kawasanperumahan dan pinggir kota yang popular untukmensasar penduduk sekitar yang semakin mewah.Meskipun dengan peningkatan penawaran baru,kadar pengisian keseluruhan bagi ruang pejabat danperniagaan meningkat masing-masing kepada 81.9%dan 79.6% pada sembilan bulan pertama tahun 2004(2003: masing-masing sebanyak 80.5% dan 78%).

Mencerminkan permintaan yang lebih kukuh, sewauntuk ruang pejabat dan perniagaan utama diLembah Klang mengukuh pada tahun 2004. Kadarpurata sewa bulanan bagi ruang perniagaan dikompleks perniagaan meningkat kepada RM242satu meter persegi (2003: RM226 satu meterpersegi), manakala ruang pejabat utama meningkat

sedikit kepada RM46 satu meter persegi(2003: RM45 satu meter persegi).

Dalam segmen perhotelan, sebanyak 235 buahhotel baru disiapkan pada tahun 2004 denganmenawarkan sebanyak 6,755 bilik. Selepas terjejasteruk oleh SARS pada tahun 2003, segmenperhotelan pulih dengan nyata dengan purata kadarpengisian meningkat melebihi 60% pada tahun2004 (2003: 53%). Prestasi yang lebih baik tersebutadalah disokong terutamanya oleh peningkatan

2,000

4,000

6,000

8,000

10,000

12,000

14,000

16,000

0 70

75

80

85

90

2001 2002 2003 S3 2004a

Graf 1.15 Penawaran dan Kadar Pengisian Ruang Pejabat Dibina Khas di Malaysia: 2001 - 2004

Bekalan Yang Ada

Kawasan sewaan bersih ('000 meter persegi)

Kadar pengisian (%)

Siap Dibina

Kadar Pengisian (%)

Ruang Yang Diisi

Penawaran Akan Datang

a Awalan

0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

7,000

8,000

2001 2002 2003 S3 2004a70

75

80

85

90

Graf 1.16 Penawaran dan Kadar Pengisian Ruang Perniagaan di Malaysia: 2001 - 2004

Bekalan Yang Ada

Kawasan sewaan bersih('000 meter persegi)

Kadar pengisian (%)

Siap Dibina

Kadar Pengisian (%)

Ruang Yang Diisi

Penawaran Akan Datang

a Awalan

38

40

42

44

46

48

50

Graf 1.17Sewa Bulanan Purata bagi Ruang Pejabat dan Perniagaan Utama di Lembah Klang1

RM/m.per RM/m.per

1998 1999 2000 2001 2002 2003 20040

50

100

150

200

250

300

Ruang Perniagaan Utama (skala kanan)

Ruang Pejabat Utama (skala kiri)

1 Merujuk kepada Kuala Lumpur dan Selangor. Sumber: CH Williams Talhar & Wong Sdn. Bhd.

29


yang nyata dalam ketibaan pelancong yangmeningkat hampir 50% kepada 15.7 juta orang(2003: 10.6 juta orang) dan aktiviti pelancongantempatan yang memberangsangkan.

Ketersediaan pembiayaan pada kadar yang mampudipinjam telah menyumbang dengan nyata kepadapeningkatan aktiviti pembinaan. Pada tahun 2004, BankNegara Malaysia melonggarkan sekatan ke atasperuntukan pembiayaan perantaraan untukpembangunan harta tanah. Meskipun sektor perbankankekal sebagai penyedia utama pembiayaan, sektorpembinaan terus meningkatkan pergantungannyakepada pasaran sekuriti hutang swasta (PDS) dan BankPembangunan dan Infrastruktur Malaysia Berhad (BankPembangunan) untuk memenuhi sebahagian daripadakeperluan pembiayaan mereka. Pada tahun 2004, danayang diraih melalui PDS untuk sektor pembinaanmeningkat kepada RM8.8 bilion, iaitu merupakan satupeningkatan yang nyata sebanyak 46.2% untukmencakupi bahagian yang lebih besar sebanyak 31.5%daripada jumlah PDS yang diterbitkan (2003: 14.1%).Pinjaman yang dikeluarkan oleh Bank Pembangunanjuga meningkat dengan kukuh sebanyak 15.3% kepadaRM9.9 bilion (2003: RM8.6 bilion). Mencerminkanpermintaan yang kukuh untuk rumah, pembiayaan akhirbagi harta tanah yang diluluskan oleh sistem perbankanmeningkat sebanyak 18.8% kepada RM35.7 bilion

Jadual 1.11Ruang Pejabat dan Perniagaan - Ruang Tidak Diisi, Penawaran Akan Datang dan Penawaran Dirancangmengikut Negeri (pada akhir September 2004)

Ruang Pejabat Ruang Perniagaan

Ruang Tidak Penawaran Penawaran Ruang Penawaran PenawaranDiisi Akan Datang1 Dirancang2 Tidak Diisi Akan Datang1 Dirancang2

(‘000 meter persegi)

WP Kuala Lumpur 1,158 1,078 1,061 322 566 653

Selangor 335 58 0 171 304 63

WP Putrajaya 0 419 177 44 0 0

Johor 273 118 495 299 232 809

Pulau Pinang 281 63 41 268 212 47

Negeri Sembilan 18 45 111 36 72 88

Perak 60 52 0 42 0 0

Melaka 34 0 0 66 0 0

Kedah 26 29 1 53 53 14

Pahang 16 23 15 51 4 6

Terengganu 9 0 0 6 7 0

Kelantan 7 4 20 0 63 0

Perlis 0 26 0 0 0 0

Sabah 118 134 0 30 56 44

WP Labuan 40 0 0 15 0 0

Sarawak 49 25 0 28 0 0

Jumlah3 2,423 2,074 1,920 1,431 1,570 1,723

1 Terdiri daripada harta tanah yang kerja pembinaannya sedang dijalankan termasuk unit yang sijil layak menduduki/sijil layak menduduki sementara belumdikeluarkan.

2 Diluluskan tetapi belum bermula.3 Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penghampiran angka.


(2003: 2.9% kepada RM30 bilion). Pinjaman yangdiluluskan oleh institusi kredit perumahan yang lainsebagai satu kumpulan juga meningkat pada tahun2004. Khususnya, pinjaman yang diluluskan oleh BankKerjasama Rakyat Malaysia Berhad, Malaysia BuildingSociety Berhad dan Bank Simpanan Nasional sebagaisatu kumpulan meningkat dengan nyata sebanyak195% kepada RM3.1 bilion (2003: RM1.1 billion).

Pada awal tahun 2004, aktiviti sektor pembinaanterjejas sedikit oleh kekurangan sementara bekalanbatang besi yang mengakibatkan kelewatan bagibeberapa projek, terutamanya dalam segmenkejuruteraan awam. Bagi menangani masalah ini,Kerajaan telah mengambil beberapa langkah, termasukmelonggarkan sekatan ke atas import batang besi danbilet dan kawalan yang lebih ketat ke atas eksportbatang besi. Kerajaan juga menaikkan hargamaksimum bagi batang besi dan bilet bagimencerminkan kenaikan harga bahan tersebut di pasaranglobal. Langkah-langkah tersebut berserta dengankestabilan harga besi global telah membantumengurangkan masalah kekurangan bekalan. Di sampingkeluaran besi, kos bahan pembinaan yang lain sepertipasir dan keluaran kayu juga meningkat pada tahun2004. Ini dicerminkan oleh Indeks Kos Bahan Binaan(BMCI) yang menunjukkan harga bahan pembinaan padaumumnya meningkat pada tahun 2004.

30

Laporan Mengenai Rangka Kerja Pembangunan Perusahaan Kecil dan Sederhana

Pembangunan perusahaan kecil dan sederhana (PKS) yang pelbagai dan berdaya saing amat pentingdalam agenda ekonomi negara bagi mewujudkan ekonomi yang berdaya tahan dalam menghadapilandskap ekonomi dan kewangan yang semakin mencabar. Bank Negara Malaysia telah secara aktifmenerajui inisiatif antara Kementerian untuk memperkukuh infrastruktur pembangunan dan promosi PKSmelalui penubuhan Jawatankuasa Pemandu PKS yang dipengerusikan oleh Gabenor.

Hasil daripada saranan Jawatankuasa Pemandu PKS, Majlis Pembangunan PKS Kebangsaan telahditubuhkan dan dipengerusikan oleh Y.A.B. Perdana Menteri. Penubuhan Majlis ini melambangkankomitmen Kerajaan di peringkat tertinggi untuk menggalakkan pembangunan PKS. Usaha untukmenggalakkan dan memperkukuh PKS memerlukan pendekatan yang menyeluruh, sepertimembangunkan infrastruktur yang menggalakkan pembangunan PKS, meningkatkan kapasiti dankemampuan PKS serta mempertingkatkan akses kepada pembiayaan. Struktur formal yang khusus untukpembangunan PKS akan dapat mengukuhkan sinergi dan menyelaraskan usaha pelbagai pihakberkepentingan yang terlibat dalam pembangunan PKS. Ia juga memastikan isu-isu pembangunan PKSdalam semua sektor dapat ditangani dengan sewajarnya.

Bank Negara Malaysia akan terus memainkan peranan dalam pembangunan PKS melalui Unit PKS yangfokus kepada usaha untuk meningkatkan lagi akses PKS kepada pembiayaan. Unit PKS juga bertindaksebagai Sekretariat kepada Majlis Pembangunan PKS Kebangsaan.

Ke arah Pembangunan PKS yang Fokus dan TerselarasPenubuhan Majlis Pembangunan PKS Kebangsaan menyediakan rangka kerja strategik yang perlu, agarusaha antara Kementerian dan Agensi dalam membangunkan PKS lebih fokus dan terselaras. Ini bagimemantau kecekapan penyelarasan serta memastikan pelaksanaan dasar dibuat secara berkesan danmeluas. Terma rujukan Majlis Pembangunan PKS Kebangsaan adalah seperti yang berikut:-• Merangka dasar dan strategi yang meluas bagi memudahkan pembangunan keseluruhan PKS di semua

sektor;• Meningkatkan tumpuan terhadap peranan dan tanggungjawab Agensi Kerajaan dan Kementerian

yang bertanggungjawab terhadap pembangunan PKS;• Mengukuhkan kerjasama dan penyelarasan antara Kementerian dan Agensi bagi memastikan

pelaksanaan dasar dan pelan tindakan pembangunan PKS yang berkesan;• Menggalakkan dan mengukuhkan peranan sektor swasta dalam menyokong pembangunan

keseluruhan PKS; dan• Memberi penekanan kepada pembangunan PKS Bumiputera dalam semua sektor ekonomi.

Kementerian-kementerian dan Agensi-agensi yang menjadi ahli Majlis, berdasarkan peranan dansumbangan mereka dalam pembangunan usahawan dan PKS, terdiri daripada:-1. Y.A.B. Perdana Menteri (Pengerusi)2. Menteri Perdagangan Antarabangsa dan Industri3. Menteri Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna4. Menteri Pembangunan Usahawan dan Koperasi5. Menteri Pertanian dan Industri Asas Tani6. Menteri Sumber Manusia7. Menteri Kewangan 28. Menteri Tenaga, Air dan Komunikasi9. Menteri Perusahaan Perladangan dan Komoditi10. Menteri Sains, Teknologi dan Inovasi11. Menteri Pelancongan12. Menteri Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah13. Menteri Pelajaran

31


14. Menteri Pengajian Tinggi15. Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan16. Menteri di Jabatan Perdana Menteri, Y.B. Dato’ Mustapa Mohamed17. Gabenor Bank Negara Malaysia18. Ketua Pengarah Unit Perancang Ekonomi19. Ketua Pegawai Eksekutif Multimedia Development Corporation

Majlis telah bermesyuarat sebanyak dua kali pada tahun 2004 dan melaksanakan beberapa inisiatifstrategik. Majlis juga telah meluluskan inisiatif-inisiatif berikut untuk mengukuhkan infrastrukturpembangunan PKS yang sedia ada.

Memperkukuh Infrastruktur Pembangunan PKSDefinisi PKS dalam Pelbagai Sektor untuk Pembangunan yang DisasarkanBagi membantu mengenal pasti PKS di semua sektor dan membuat sasaran PKS yang lebih efektif dalampenggubalan dasar pembangunan PKS, serta menyokong program dan peruntukan bantuan teknikal dankewangan, Majlis bersetuju mengguna pakai definisi PKS mengikut sektor perkilangan, perkhidmatanberkaitan perkilangan, pertanian asas dan perkhidmatan. Penggunaan penunjuk umum bagi PKS dalamkesemua sektor tersebut akan membantu dalam mengenal pasti isu dan prospek sektor terbabit bagimembolehkan tindakan dasar yang bersesuaian diambil. Ia juga akan membolehkan pemantauan yangteliti terhadap pencapaian serta sumbangan PKS kepada ekonomi.

Sebuah perusahaan dianggap sebagai PKS dalam sektor-sektor tertentu berdasarkan Jumlah JualanTahunan atau Jumlah Pekerja Sepenuh Masa seperti yang tertera pada rajah di bawah.

Jadual 1Definisi PKS yang Diluluskan berdasarkan Jumlah Jualan Tahunan

SaizPerkilangan (termasuk Asas Tani)

Pertanian AsasSektor Perkhidmatan

& Perkhidmatan Berkaitan Perkilangan (termasuk ICT)

Mikro Kurang daripada RM250,000 Kurang daripada RM200,000 Kurang daripada RM200,000

KecilAntara RM250,000 hingga kurang daripada Antara RM200,000 hingga Antara RM200,000 hingga kurang

RM10 juta kurang daripada RM1 juta daripada RM1 juta

Sederhana Antara RM10 juta hingga RM25 jutaAntara RM1 juta hingga

Antara RM1 juta hingga RM5 jutaRM5 juta

Jadual 2Definisi PKS yang Diluluskan berdasarkan Jumlah Pekerja Sepenuh Masa

SaizPerkilangan (termasuk Asas Tani)

Pertanian AsasSektor Perkhidmatan

& Perkhidmatan Berkaitan Perkilangan (termasuk ICT)

Mikro Kurang daripada 5 orang pekerjaKurang daripada 5 orang

Kurang daripada 5 orang pekerja pekerja

Kecil Antara 5 hingga 50 orang pekerjaAntara 5 hingga 19 orang

Antara 5 hingga 19 orang pekerjapekerja

Sederhana Antara 51 hingga 150 orang pekerjaAntara 20 hingga 50 orang

Antara 20 hingga 50 orang pekerjapekerja

Penubuhan Pangkalan Data PKS Kebangsaan yang MenyeluruhKetersediaan maklumat terkini dan relevan mengenai PKS, termasuk keadaan operasi, kedudukankewangan dan keperluan pembangunan adalah penting untuk memudahkan penggubalan dasar yanglebih baik bagi menggalakkan pembangunan PKS. Untuk mencapai matlamat ini, Jabatan PerangkaanMalaysia dilantik untuk mewujudkan dan menyelenggara Pangkalan Data PKS Kebangsaan yangmenyeluruh. Bagi memudahkan pengumpulan maklumat PKS yang relevan dan sebanding antara PKSpelbagai sektor, Jabatan Perangkaan Malaysia telah melancarkan satu Banci Baseline 2005 ke seluruh

32

negara yang meliputi semua pertubuhan dan perniagaan, dengan tumpuan pada sektor perkilangan,pertanian dan perkhidmatan. Ini akan membantu Majlis dalam menilai status semasa dan keperluan PKS,serta mengenal pasti isu-isu penting berhubung pencapaian dan pembangunan PKS. Maklumat daripadabanci tersebut akan membantu penggubalan dasar untuk mempromosikan PKS sebagai pemacupertumbuhan yang penting, di samping menggubal strategi untuk Rancangan Malaysia ke-9 yang akandatang.

Meningkatkan Pengurusan dan Penerbitan Statistik PKSPeranan Bank Negara Malaysia sebagai Sekretariat telah diperluas untuk merangkumi tugas penyeliaandan penyelarasan pemantauan, penilaian dan penerbitan perangkaan dan laporan PKS. Selain memenuhikeperluan maklumat para penggubal dasar PKS, Sekretariat juga bertanggungjawab mewujudkanpenunjuk utama prestasi bagi memantau dan menilai prestasi pembangunan PKS dan menyeliapengurusan Pangkalan Data PKS Kebangsaan. Sekretariat juga akan menerbitkan laporan tahunanpembangunan PKS untuk kegunaan para penggubal dasar dan PKS sendiri, dengan itu meningkatkanketersediaan maklumat PKS di pasaran.

Membina Kapasiti Menerusi Latihan yang Selaras dan Pembangunan Sumber Manusia PKSPembangunan Sumber Manusia Berhad (PSMB), sebuah agensi di bawah Kementerian Sumber Manusiatelah dilantik sebagai badan penyelaras untuk menyelia dan menyelaraskan latihan dan pembangunansumber manusia PKS secara menyeluruh. Dengan ini, peranan PSMB telah ditambah untuk merangkumipengenalpastian keperluan latihan PKS di semua sektor ekonomi, penyelarasan, pemantauan dan penilaianlatihan dan program pembangunan PKS yang dianjurkan oleh Kementerian dan Agensi, sertapembangunan sistem akreditasi latihan formal untuk PKS.

Mempertingkatkan Akses PKS Kepada PembiayaanPada tahun 2004, sistem perbankan meluluskan pinjaman baru sebanyak RM31.6 bilion kepada lebih92,000 akaun PKS, satu pertumbuhan yang memberangsangkan, sebanyak 21.9% berbanding tahun2003. Pengeluaran pinjaman pula berkembang dengan kukuh sebanyak 15.3% kepada RM100.4 bilion,manakala jumlah pinjaman terkumpul kepada PKS naik sebanyak 7.7% kepada RM88.3 bilion. Pinjamankepada PKS mencakupi 40.3% daripada jumlah pinjaman terkumpul kepada perusahaan perniagaanpada akhir tahun 2004, berbanding bahagian sebanyak 38% pada akhir tahun 2003. Dari segi pinjamanmengikut sektor, pinjaman kepada PKS merangkumi sektor yang pelbagai, dengan hampir dua pertigadaripada jumlah pinjaman disalurkan kepada sektor perdagangan edaran, perkilangan dan pembinaan,yang merupakan fokus perniagaan kebanyakan PKS. Jumlah pinjaman tidak berbayar (NPL) kasar PKSmenguncup pada kadar 11.4% kepada RM10.6 bilion (kadar NPL 12.0%), menggambarkan kedudukankewangan PKS yang bertambah baik.

Inisiatif dasar Bank Negara Malaysia untuk mempertingkatkan akses PKS kepada pembiayaan pada tahun2004 tertumpu pada:-• Mengadakan program bantuan nasihat dan kesedaran;• Mengukuhkan infrastruktur yang sedia ada bagi memastikan pengantaraan dana yang lebih efektif

kepada PKS; dan• Membantu dalam penyusunan semula hutang PKS yang berdaya maju tetapi mempunyai masalah kewangan.

Inisiatif Baru untuk Mempertingkatkan Akses PKS Kepada PembiayaanUntuk terus mempertingkatkan akses PKS kepada pembiayaan Majlis Pembangunan PKS Kebangsaan telahmeluluskan inisiatif-inisiatif berikut pada tahun 2004:-

• Penubuhan Bank PKSMajlis telah meluluskan konsep penubuhan sebuah institusi kewangan khas bagi memupuk PKS danmemenuhi keperluan unik PKS. Sistem perbankan, dengan sumber kewangan yang besar sertajaringan hubungan yang luas, akan terus berperanan sebagai penyedia dana yang utama kepada PKS.

33


Penubuhan Bank PKS yang khusus akan menjadi pelengkap kepada institusi perbankan, melaluiperkhidmatan kewangan dan bukan kewangan kepada PKS, termasuk perkhidmatan sampingan danmaklumat kredit. Di samping pembiayaan, Bank PKS akan memberikan tumpuan pada pemupukan PKSserta mewujudkan masyarakat keusahawanan.

Di samping aktiviti pemberian pinjaman secara langsung yang merangkumi pembiayaan penubuhanperniagaan serta modal kerja, Bank PKS juga boleh menjamin pinjaman yang diberi oleh institusiperbankan kepada PKS, serta memudahkan aktiviti pensekuritian pinjaman PKS. Bank PKS juga akanmenyediakan perkhidmatan tambahan yang bertujuan memupuk PKS melalui khidmat nasihat mengenaipengurusan kewangan dan perniagaan, pemasaran dan aspek perniagaan yang lain. Di samping itu,seperti yang dipraktikkan di Jepun dan Korea, Bank PKS akan menyediakan maklumat kredit PKS bagimemudahkan proses penarafan kredit dan menyediakan laporan perniagaan untuk setiap PKS.

• Subsidi FaedahPada masa ini, PKS yang berdaya maju dibantu melalui tabung-tabung khas yang diwujudkan olehKerajaan dengan pembiayaan diperoleh pada kos yang lebih rendah. Sebagai inisiatif strategik untukterus memberi akses kepada pembiayaan pada kadar yang berpatutan kepada lebih banyak PKS, disamping mengurangkan beban kewangan Kerajaan, Majlis telah bersetuju untuk memperkenalkanmekanisme pemberian subsidi faedah ke atas pinjaman yang disalurkan oleh institusi perbankankepada PKS yang terlibat dalam sektor-sektor keutamaan terpilih.

• Pensekuritian Pinjaman PKSUntuk memberi lebih kefleksibelan kepada institusi perbankan dalam mengurus portfolio pinjaman,seterusnya mempertingkatkan kapasiti kewangan untuk memberikan pinjaman kepada PKS, Majlistelah meluluskan satu rangka kerja untuk memudahkan institusi perbankan mensekuritikan pinjamankepada PKS. Secara tidak langsung, rangka kerja pensekuritian ini juga akan membolehkan PKSmendapatkan sumber pembiayaan daripada pasaran modal, dan dengan itu memperluas sumberpembiayaan kepada mereka.

• Peraturan Pembiayaan Perdagangan Baru untuk PKSDalam usaha menggalakkan PKS menyertai pasaran eksport, terutamanya dalam pasaran bukantradisional dan dengan ahli Pertubuhan Negara-Negara Islam (OIC), peraturan pembiayaan perdaganganbaru untuk PKS yang lebih mudah diakses dan pada kadar yang lebih rendah, akan diperkenalkan. Dibawah peraturan ini, PKS akan memperoleh pembiayaan daripada institusi perbankan, sebelum danselepas penghantaran barangan dengan risiko kredit ditanggung secara bersama antara institusiperbankan dengan Malaysia Export Credit Insurance Berhad.

Perluasan Peranan Unit PKS di Bank Negara MalaysiaBank Negara Malaysia menubuhkan Unit PKS pada bulan Mei 2003 bagi menyediakan maklumatmengenai pelbagai sumber pembiayaan, memudahkan proses permohonan pinjaman, membantu PKSyang berdaya maju mendapat akses kepada pembiayaan, dan menyediakan khidmat nasihat mengenaikeperluan kewangan. Untuk memastikan perancangan, pelaksanaan dan pencapaian program bantuankewangan yang lebih berkesan, Majlis telah bersetuju supaya peranan Unit PKS diperluas untuk meliputi:-i. Menyelaraskan, memantau dan menilai pembiayaan PKS secara menyeluruh dalam semua sektor

ekonomi;ii. Menyelaraskan pelaksanaan semua dasar dan strategi pembiayaan PKS supaya lebih berkesan;iii. Mengkaji dasar-dasar dan strategi-strategi untuk meningkatkan akses PKS kepada pembiayaan; daniv. Merumuskan kaedah pembiayaan alternatif kepada PKS.

Dengan perluasan peranannya, Unit ini bertanggungjawab untuk berhubung rapat dengan institusiperbankan, Kementerian dan Agensi yang berkenaan bagi memastikan infrastruktur kewangan yangmenyeluruh diwujudkan untuk terus menyokong pertumbuhan dan pembangunan PKS dalam semua sektor.

34

Pada tahun 2004, Unit ini telah melaksanakan pelbagai inisiatif untuk meningkatkan kesedaran dikalangan PKS mengenai keperluan kewangan dan prosedur bagi memohon pinjaman, serta sumber-sumber kewangan. Ini dilaksanakan melalui jerayawara (roadshows), pameran dan taklimat kepada PKS,serta penerbitan brosur mengenai tabung-tabung khas. Di samping itu, Unit ini juga mengadakan dialogsuku tahunan dengan pertubuhan perdagangan berkaitan PKS dan juga institusi perbankan. Pada tahun2004 juga, Unit ini telah menerima sebanyak 1,401 pertanyaan, permohonan untuk bantuan serta aduandaripada PKS, dengan 90% daripadanya ialah pertanyaan untuk mendapatkan maklumat serta sumber-sumber pembiayaan dan maklumat terperinci mengenai tabung-tabung khas. Aduan berkaitan akseskepada pembiayaan hanya merangkumi 10% daripada jumlah pertanyaan yang diterima.

Peruntukan yang Lebih Tinggi untuk Tabung KhasBagi memastikan akses kepada pembiayaan berterusan pada kadar yang berpatutan, Bank NegaraMalaysia telah menubuhkan beberapa tabung khas untuk PKS. Tabung-tabung ini disalurkan melaluiinstitusi yang terlibat, terdiri daripada institusi perbankan, institusi kewangan pembangunan dan ERF SdnBhd. Kadar faedah yang dikenakan ke atas pinjaman-pinjaman ini adalah dalam lingkungan antara 3.75%hingga 5.00%. Pada masa ini, terdapat lima tabung khas untuk PKS, iaitu:-• Tabung Industri Kecil dan Sederhana 2 (saiz dana: RM4.5 bilion);• Tabung Usahawan Baru 2 (saiz dana: RM2 bilion);• Tabung Untuk Makanan (saiz dana: RM1.3 bilion);• Tabung Pemulihan Perniagaan Kecil (saiz dana: RM800 juta); dan• Tabung Projek Usahawan Bumiputera (saiz dana: RM300 juta).

Ekoran daripada permintaan yang kukuh, peruntukan bagi Tabung Industri Kecil dan Sederhana 2 danTabung Usahawan Baru 2 telah ditambah pada tahun 2004, masing-masing sebanyak RM2.5 bilion danRM850 juta. Hasilnya, jumlah peruntukan di bawah lima tabung khas tersebut telah bertambah kepadaRM8.9 bilion pada akhir tahun 2004. Daripada jumlah ini, RM8.1 bilion atau 91% telah diluluskan kepadalebih 19,000 peminjam. Pada tahun 2004, pembiayaan berjumlah RM2.9 bilion telah diluluskan kepada4,570 peminjam baru, berbanding RM1.9 bilion kepada 3,741 peminjam pada tahun 2003.

Prestasi Skim Penyelesaian Pinjaman KecilSkim Penyelesaian Pinjaman Kecil telah dimulakan pada 1 November 2003 untuk membantu penyusunansemula pinjaman tidak berbayar (NPL) PKS yang masih beroperasi. Di bawah mekanisme ini, satuJawatankuasa Penyelesaian Pinjaman Kecil telah ditubuhkan untuk menjalankan penilaian bebas terhadapdaya maju perniagaan, dan penyusunan semula pinjaman dan keperluan kewangan PKS, dengan Unit IKSbertindak sebagai Sekretariat.

Pada akhir bulan Disember 2004, sebanyak 228 permohonan dengan NPL yang bernilai RM180.2 jutatelah diterima di bawah skim ini. Daripada jumlah tersebut, 116 permohonan (51%) yang melibatkan NPLberjumlah RM81.8 juta telah diluluskan untuk penyusunan semula, manakala RM10.5 juta telah diluluskandalam bentuk pembiayaan baru kepada peminjam yang layak di bawah Tabung Pemulihan PerniagaanKecil. Sebanyak 25 permohonan dengan NPL berjumlah RM26.5 juta, telah ditolak kerana perniagaantidak berdaya maju, manakala 87 permohonan yang melibatkan NPL berjumlah RM72 juta masih dalampertimbangan. Bagi kebanyakan permohonan yang masih dalam pertimbangan, proses penilaian olehinstitusi pelaksana dan Sekretariat telah tertangguh berikutan ketidakupayaan pemohon memberikanmaklumat penting yang diperlukan dalam proses penilaian permohonan mereka. Pencapaian skim inimenunjukkan bahawa penyusunan semula NPL adalah lebih penting daripada peruntukan pinjaman baruuntuk memastikan daya maju dan daya tahan PKS yang menghadapi masalah kewangan.

35


KEADAAN PERMINTAAN DALAM NEGERI

Keadaan permintaan dalam negeri terus bertambahkukuh dengan mencatat pertumbuhan sebanyak 7.3%pada tahun 2004 (2003: 5.9%). Pertumbuhanpermintaan dalam negeri agregat disokongterutamanya oleh perkembangan pesat sektor swasta.Keyakinan pengguna yang lebih kukuh disokong olehpendapatan boleh guna yang lebih tinggi, inflasi yangrendah dan keadaan pembiayaan yang menggalakkan.Perbelanjaan perniagaan juga meningkat kerana syarikatmenambah kapasiti ekoran permintaan yang kukuhserta penggantian jentera dan kelengkapan yang sudahusang. Walaupun sedang melalui konsolidasi, sektorawam terus menyokong pertumbuhan denganmenyediakan infrastruktur yang lebih baik danmeningkatkan penyampaian perkhidmatan yang perlu.

Penggunaan sektor awam semakin meningkatdengan pertumbuhan 6.6% pada tahun 2004,sebahagian besarnya disebabkan oleh perbelanjaanbekalan dan perkhidmatan serta emolumen yanglebih tinggi. Peningkatan perbelanjaan bekalan danperkhidmatan juga adalah untuk meningkatkanjentera pentadbiran dan sistem penyampaian sektor

awam. Mencerminkan penekanan pihak Kerajaanterhadap pembangunan sumber manusia bagimempertingkatkan produktiviti dan daya saingnegara, perbelanjaan emolumen meningkat lagi.

Pelaburan awam berkurang sebanyak 3.5% padatahun 2004 (2003: 3.9%) disebabkan olehpenurunan yang ketara dalam perbelanjaanpembangunan Kerajaan Persekutuan. Walaubagaimanapun, perbelanjaan modal Kerajaan terusmenyokong pertumbuhan, terutamanya dalam sektorekonomi dan sosial, dan meliputi lebih banyakbilangan projek bersaiz kecil. Dalam sektor ekonomi,perbelanjaan terutamanya untuk memodenkanpertanian bukan ladang, meningkatkan taraf hidup dikawasan pedalaman dan sistem pengangkutannegara. Sementara itu, perbelanjaan modal bagiprojek sosial tertumpu pada perkhidmatan utamayang disediakan oleh Kerajaan, seperti pendidikan,kesihatan dan perumahan. Perbelanjaan modalperusahaan awam bukan kewangan (PABK) kekaltinggi sepanjang tahun, disebabkan terutamanya

Permintaan agregat dalam negeri (tidak termasuk stok)

Penggunaan swasta

Penggunaan awam

Pelaburan swasta

Pelaburan awam

Graf 1.18 Permintaan Agregat Dalam Negeri Benar


-60

-40

-20

0

20

40

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

Keadaan permintaan dalam negeri terus mengukuh pada tahun2005, disokong terutamanya oleh perkembangan pesat aktivitisektor swasta. Walaupun lebih rendah, perbelanjaan sektor awamterus menyokong permintaan swasta.

program penambahbaikan dan peningkatan kapasititiga PABK terbesar, iaitu Petroliam Nasional Berhad(PETRONAS), Tenaga Nasional Berhad (TNB) dan

Telekom Malaysia Berhad (TMB). Sebahagian besardaripada perbelanjaan PETRONAS kekal tertumpupada projek minyak dan gas di Malaysia dan luarnegara, termasuk juga perdagangan berkaitanperkapalan. Sebahagian besar daripada perbelanjaanmodal TNB adalah untuk meningkatkan penjanaantenaga dan sistem penghantaran, manakalaperbelanjaan TMB pula untuk mengembangkaninfrastruktur rangkaian bagi memenuhi peningkatanpermintaan perkhidmatan mudah alih dan data sertaakses Internet jalur lebar.

Penggunaan swasta meningkat dengan kadar yanglebih pantas, iaitu sebanyak 10.1% pada tahun 2004(2003: 6.6%), berikutan peningkatan keyakinanpengguna. Indeks Sentimen Pengguna (CSI) MIER,yang mengukur persepsi pengguna mengenaikeadaan ekonomi dan kewangan persendirian,mencatat peningkatan sejak suku kedua tahun 2003dan mencapai tahap tertinggi pada suku pertamatahun 2004. Walaupun CSI bertambah sederhanapada separuh kedua tahun 2004, kecenderungan

36

pengguna berbelanja tidak terjejas. Meskipunkenaikan harga minyak yang berpanjangan telahsedikit sebanyak menjejaskan keyakinan pengguna,ini sebahagian besarnya diimbangi olehpendapatan boleh guna yang terus meningkat danpasaran guna tenaga yang kekal menggalakkan.Harga minyak yang lebih tinggi tidak menyebabkankos bahan api runcit yang lebih tinggi keranaMalaysia, sebagai pengeksport bersih minyakmentah, dapat mengimbangi kesan ke ataspengguna menerusi pemberian subsidi minyak. Disamping itu, pelbagai rebat cukai yang diumumkansemasa Bajet tahun 2004 bagi mengekalkanpeningkatan penggunaan dan pembayaran bonuskepada kakitangan Kerajaan, turut memperkukuhkemapanan penggunaan isi rumah.

Kadar faedah yang rendah memberi rangsangantambahan terhadap perbelanjaan isi rumah untukmembeli barangan pengguna tahan lama danrumah. Jualan kereta penumpang meningkat 15.3%pada tahun 2004 disebabkan pembeli kereta tertarikdengan model kereta baru yang dilancarkan sertapakej pembiayaan yang menarik. Kesanggupanuntuk menambah pinjaman oleh individudicerminkan oleh penurunan nisbah deposit kepadapinjaman yang berada di bawah paras 1.

Walau bagaimanapun, kesanggupan yang bertambahuntuk mendapatkan kredit bagi tujuan perbelanjaanpenggunaan tidak menjejaskan isi rumah. Bahkan,perkembangan baru ini didorong terutamanya olehpeningkatan pendapatan dan inovasi kewangan,ekoran pakej pinjaman baru yang diperkenalkankepada isi rumah oleh sektor perbankan yang semakinbersaing. Pengenalan Sistem Maklumat Kredit Berpusatmenyebabkan penurunan kos bagi menilai kedudukankewangan pelanggan baru, justeru membolehkanbank menyediakan syarat pinjaman yang lebih menarik

Jadual 1.12Penunjuk Penggunaan Swasta

20032004

S1 S2 S3 S4 Tahun

Jualan keretapenumpang (termasukpacuan empat roda)

‘000 unit 334.4 82.3 98.8 107.2 97.3 385.7Perubahan tahunan (%) -10.9 -3.3 18.8 19.6 27.3 15.3

Import baranganpenggunaan

RM bilion 18.7 5.1 5.8 6.1 6.3 23.2Perubahan tahunan (%) -1.2 14.8 28.0 38.8 16.5 24.1

Kutipan cukaiCukai jualan

(RM bilion) 8.0 1.2 1.8 1.6 2.2 6.8Cukai perkhidmatan

(RM bilion) 2.0 0.3 0.7 0.5 0.8 2.3

Wang secara kecil (M1)Perubahan tahunan (%) 14.6 19.6 15.9 14.9 11.9 11.9

Pinjaman yangdikeluarkan olehsistem perbankan

Kredit penggunaan(tidak termasukkenderaanpenumpang)

Perubahan tahunan (%) 10.2 21.4 17.5 16.7 12.5 16.8Perniagaan runcit

restoran dan hotelPerubahan tahunan (%) 8.4 13.2 14.0 25.5 24.3 19.5

Jualan runcit MRAPerubahan tahunan (%) 8.4 5.9 15.1 8.8 n.a. n.a.

Operasi kad kreditJumlah perbelanjaan(RM bilion) 30.9 8.5 8.7 9.6 10.0 36.8Perubahan tahunan (%) 15.5 17.6 22.3 20.0 16.7 19.1

Indeks SentimenPengguna MIER - 117.5 112.4 113.9 109.3 -

Indeks Komposit KL 793.9 901.9 819.9 850.0 907.4 907.4

Harga KomoditiMSM (RM/tan) 1,577 1,895 1,800 1,505 1,458 1,664Minyak mentah(AS$/tong) 30 35 38 46 47 41Getah (sen/kg) 381 476 475 435 459 461

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.1

1.0

1.2

1.3

1.4

1999 2000 2001 2002 2003 2004

Graf 1.19 Deposit/Pinjaman Persendirian dan Penggunaan

RM juta Nisbah

60,000

70,000

80,000

90,000

100,000

110,000

120,000

130,000

Deposit/Pinjaman

Penggunaan

1999 2000 2001 2002 2003 2004

Graf 1.20Pinjaman dan Deposit Persendirian

Pinjaman/Deposit RM bilion

Jurang sumber RM bilion

0

50

100

150

200

250

300

-10

10

30

50

70

90

Pinjaman

Deposit

Jurang sumber

37


kepada peminjam yang berpotensi. Nisbah pinjamantidak berbayar (NPL) untuk kredit penggunaanberkurang daripada 9.5% kepada 8% pada tahun2004, sementara nisbah NPL bagi kad kredit kekalstabil pada tahap 4.7%. Yang penting, dengan adanyacara menabung lain yang popular seperti amanahsaham, dana insurans dan dana pencen, ini dapatmemastikan tabungan isi rumah kekal tinggisungguhpun deposit tumbuh dengan sederhana.

Selain pembelian kereta penumpang, pembeliankelengkapan dan peralatan isi rumah meningkat selarasdengan pengukuhan jualan harta kediaman yang secararelatif kukuh pada tahun-tahun kebelakangan ini. Disamping itu, isi rumah yang terus menikmati kenaikannilai kediaman mereka digalakkan untuk terus berbelanja.Prestasi pasaran ekuiti yang menguntungkan jugamerangsang penggunaan isi rumah.

Pada tahun 2004, pelaburan swasta amatmemberangsangkan (15.8%; 2003: 0.4%) denganperusahaan perniagaan bertambah yakin dengankekukuhan ekonomi dan prospek pulangan modalpelaburan. Kapasiti pengeluaran ditingkatkan sebagairespons kepada permintaan yang tinggi, sementarapenggantian mesin yang usang dilakukan denganpantas kerana syarikat-syarikat lebih cenderung untukmelabur dalam ekonomi yang sedang mengembang.Pada masa yang sama, keadaan pembiayaan

Jadual 1.13Penunjuk Pelaburan Swasta

2004

S1 S2 S3 S4 Tahun

Jualan kenderaanperdagangan (termasukpacuan empat roda)

‘000 unit 70.6 19.4 23.7 24.3 28.0 95.5Perubahan tahunan (%) 18.5 30.2 46.4 25.3 39.5 35.2

Import barangan modalRM bilion 40.8 12.3 13.3 14.0 16.0 55.5Perubahan tahunan (%) -5.6 30.9 37.0 38.4 37.7 36.1

Permohonan kepadaMITI

Bilangan projek 925 286 285 260 248 1,079Pelaburan modal(RM bilion) 25.6 3.9 5.3 7.0 13.1 29.3

Asing 11.6 1.6 2.3 1.7 7.4 13.0Tempatan 14.0 2.3 3.0 5.3 5.7 16.3

Kelulusan oleh MITIBilangan projek 965 299 249 246 307 1,101Pelaburan Modal(RM bilion) 29.1 3.7 3.5 5.5 16.1 28.7

Asing 15.6 1.4 1.7 2.6 7.5 13.1Tempatan 13.5 2.3 1.8 2.9 8.6 15.6

Pinjaman yangdikeluarkan oleh sistemperbankan

Sektor perkilanganPerubahan tahunan (%) 4.8 -0.4 15.1 11.7 14.2 10.2Sektor pembinaanPerubahan tahunan (%) -8.6 11.3 10.4 3.0 17.2 10.4PerkhidmatanperniagaanPerubahan tahunan (%) 6.7 53.6 9.3 13.0 5.8 19.0

Sekuriti hutang swasta(kecuali Cagamas)

Jumlah dana yangdiperoleh(RM bilion) 42.8 2.8 6.5 9.3 9.5 28.1Aktiviti baru 2.8 1.1 3.6 4.5 3.8 13.0

Tawaran AwamPermulaan (BSKL)

Jumlah dana yangdiperoleh(RM bilion) 4.0 0.4 0.4 1.3 2.0 4.0

Tinjauan KeadaanPerniagaan MIER

Indeks KeadaanPerniagaan - 112.0 124.1 110.2 97.3 -Kadar PenggunaanKapasiti (%) - 80.2 81.1 82.5 82.2 -

Syarikat berstatus MSCBilangan syarikat 161 38 46 56 50 190Pelaburan yangdiluluskan (RM bilion) 1.6 0.2 0.5 0.8 0.5 2.0

2003

S1 S2 S3 S4 S1 S2 S3 S4 S1 S2 S3 S4 S1 S2 S3 S40

2

4

6

Graf 1.21 Pelaburan dan Keuntungan

% %

8

10

12

2001 2002 2003 2004

-40

-30

-20

-10

0

10

20

30

Pulangan ke atas ekuiti(skala kiri)

Pelaburan(skala kanan)

Perlombongan 15%

Perkilangan 34%

Pembinaan 21%

Perkhidmatan 20%

Pertanian 10%

Graf 1.22 Pelaburan Swasta mengikut Sektor (% bahagian)

2004

38

kewangan yang memuaskan telah menyokong aktivitipelaburan perniagaan. Pinjaman yang dikeluarkankepada perusahaan perniagaan terus meningkat10.5% (2003: 7.6%) pada tahun 2004. Kedudukankewangan syarikat yang bertambah kukuh dari segikeuntungan dan kapasiti khidmat pembayaran hutangjuga telah menggalakkan syarikat-syarikat untukmengembangkan kapasiti pengeluaran mereka.

Persekitaran pertumbuhan global yang kukuh seiringdengan langkah-langkah yang diambil oleh pihakKerajaan bagi meningkatkan suasana perniagaan,menyaksikan penunjuk-penunjuk pelaburan Malaysiameningkat pada tahun 2004. Sebagai contoh, IndeksKeyakinan Pelaburan Langsung Asing A.T. Kearney padatahun 2004 yang mengukur kebarangkalian pelaburandalam pasaran tertentu, menunjukkan Malaysiamendapat markah yang baik di kalangan pelabur asing.Malaysia mempamerkan kemajuan yang paling kukuhdari segi keyakinan pelabur di kalangan negara yangdikaji, dengan meningkat ke tangga 15 pada tahun2004 daripada tangga 23 pada tahun 2003.Peningkatan ketara ini menggambarkan keadaanpelaburan yang bertambah baik dan ini menggalakkanpeningkatan aktiviti pelaburan dalam negeri.

Perbelanjaan modal yang lebih tinggi jelas kelihatandalam kesemua sektor ekonomi, dengan sektorperkilangan, perkhidmatan dan perlombonganmencatat perbelanjaan yang besar sepanjang tahun2004. Pelaburan dalam sektor perkilangan yangmencatat pertumbuhan sebanyak 32.7% (2003: 4%)disokong terutamanya oleh pengembangan kapasitidan penggantian mesin dan kelengkapan lama.Walaupun kelulusan pelaburan oleh MITI menurunsebanyak 1.4% (2003: +63%), pelaksanaan projekyang telah diluluskan secara berperingkat, telahmenyumbang kepada perbelanjaan pelaburan padatahun 2004. Kelulusan untuk pelaburan baru terusmengatasi pelaburan semula menandakan bahawapekilang-pekilang terus berminat untuk melibatkan diridalam aktiviti perkilangan yang mempunyai nilaiditambah yang tinggi. Pelaburan ini tertumpu padaindustri barangan elektrik dan elektronik, kimia dankeluaran kimia dan kertas, cetakan dan penerbitan.Sentimen positif yang sama dilihat di kalangan pelaburtempatan dan pelabur asing dalam sektor perkilangan.Indeks Keyakinan Pelaburan Langsung A.T. Kearneymenunjukkan bahawa para pengilang dalam industriberat dan ringan berpendapat daya tarikan Malaysiasebagai destinasi pelaburan bertambah baik. Pengilangindustri berat kini meletakkan Malaysia di tempat ke-16 sebagai destinasi paling menarik bagi industrimereka, meningkat daripada tempat ke-18 pada tahun

RM bilion Bilangan projek

Permohonan pelaburan tempatan

Permohonan pelaburan asing

Kelulusan pelaburan tempatan

Kelulusan pelaburan asing

Graf 1.23Pelaburan Swasta dalam Sektor Perkilangan

Bilangan permohonan(skala kanan)

Bilangan kelulusan(skala kanan)

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

0

200

400

600

800

1,000

1,200

Sumber: Lembaga Kemajuan Perindustrian Malaysia (MIDA)


Graf 1.24Pelaburan Perkilangan yang Diluluskan mengikut Industri, 2004 (% bahagian)

Keluaran elektrik & elektronik

30%

Kimia & keluaran kimia

11%

Keluli asas 7%Kelengkapan

pengangkutan 5%

Keluaran petroleum

7%

Kertas, pencetakan & penerbitan

16%

Lain lain 24%

Graf 1.25 Bahagian Pelaburan Baru dan Pelaburan Semula yang Diluluskan dalam Sektor Perkilangan

Pelaburan baru Pelaburan semula


01990 1995 1999 2000 2001 2002 2003 2004

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

%

39


tanaman ladang kekal tinggi, khususnya tanamanladang kelapa sawit ekoran kenaikan dalampengeluaran minyak sawit mentah (MSM) danharga MSM yang menggalakkan pada tahun 2004.Sejumlah besar daripada perbelanjaan modaladalah untuk meningkatkan kapasiti danpenanaman baru. Selain itu, import alatkelengkapan pertanian yang lebih tinggi padatahun 2004 juga menunjukkan perbelanjaan modalsektor pertanian yang meningkat.

Pengembangan pendapatan negara kasar nominal yangnyata pada tahun 2004 bukan sahaja dicerminkan olehperbelanjaan penggunaan yang memberangsangkan,bahkan juga oleh peningkatan berterusan tabungannegara kasar. Pertumbuhan sebanyak 16.3%, secaraam, mencerminkan pengembangan berterusan dalamtabungan sektor swasta dengan keuntungan korporatlebih kukuh dan pendapatan boleh guna yangbertambah tinggi disebabkan oleh peningkatan aktiviti didalam dan di luar negeri. Oleh itu, sektor isi rumah dankorporat mempunyai aliran wang tunai yang lebih teguh,disokong terutamanya oleh harga komoditi yangmenggalakkan, perolehan eksport yang tinggi, kadarinflasi dan kadar faedah yang rendah serta keadaan gunatenaga yang stabil. Secara keseluruhan, tabungan sektorswasta meningkat sebanyak 53% pada tahun 2004.

Walau bagaimanapun, sektor awam mencatattabungan yang lebih kecil, disebabkan terutamanyaoleh lebihan semasa Kerajaan Persekutuan yang lebihrendah. Penyusutan dalam lebihan semasa KerajaanPersekutuan ini disebabkan terutamanya olehpeningkatan subsidi akibat kenaikan harga minyak,pembayaran emolumen yang lebih tinggi,peningkatan perbelanjaan untuk bekalan dan

2003, sementara pengilang industri ringan meletakkanMalaysia di tempat ke-9, meningkat dengan ketaradaripada tempat ke-21 pada tahun 2003.

Pelaburan sektor pembinaan meningkat dengansederhana sepanjang tahun 2004. Aktiviti pembinaandalam subsektor kediaman merupakan penyumbangutama kepada pelaburan dalam sektor ini berikutanpermintaan yang kukuh untuk harta kediaman,disokong oleh kadar faedah yang rendah dan pakejgadai janji perumahan yang menarik yang ditawarkanoleh institusi perbankan. Sementara itu, aktivitibeberapa projek yang diswastakan dan sedangberjalan, iaitu Lebuh Raya Koridor Guthrie, Lebuh RayaKajang-Seremban, Lebuh Raya Jelutong dan JalanLingkaran Luar Butterworth, turut menyokongpelaburan dalam sektor pembinaan.

Pelaburan dalam sektor perkhidmatan yang lebih tinggiditunjukkan oleh aktiviti perbelanjaan modal yang lebihkukuh dalam subsektor utiliti dan subsektor perniagaanruncit, borong dan perusahaan perniagaan. Perbelanjaanmodal dalam subsektor utiliti, termasuk untukpembangunan stesen jana kuasa Tanjung Bin dan projekbekalan air, iaitu Projek Skim Sungai Selangor Fasa 3(SSP3) dan Pengurusan Banjir dan Terowong (SMART).Berikutan proses konsolidasi industri telekomunikasi padatahun 2003, peserta industri mula menambah pelaburanuntuk mengukuhkan lagi perkhidmatan danmembangunkan sistem baru bagi meningkatkan dayasaing. Aktiviti perbelanjaan modal dalam subsektorpengangkutan disokong oleh pengembangan kapasitidan pembangunan Pelabuhan Tanjung Pelepas danPelabuhan Barat. Pada tahun 2004, institusi perbankanterus melabur dalam projek teknologi maklumat,terutamanya untuk menambahbaikkan danmengoptimumkan sistem perbankan runcit, menambahlagi kapasiti pemprosesan dan meningkatkan pengurusanproduk yang ditawarkan bagi meningkatkanperkhidmatan sokongan pelanggan. Aktiviti perbelanjaanmodal di sektor runcit jelas kelihatan dengan pembukaankedai baru oleh pengendali pasar besar dan peruncit dibandar-bandar utama.

Perbelanjaan modal dalam sektor perlombongansebahagian besarnya kekal didorong oleh segmenminyak dan gas. Perbelanjaan ini dirangsang olehpeningkatan aktiviti huluan dalam bidangpenerokaan dan pengeluaran, berikutan penemuanbeberapa kawasan minyak baru, permintaan yanglebih kukuh dan harga minyak mentah yang lebihtinggi. Pelaburan dalam sektor pertaniandisalurkan terutamanya kepada pembangunantanaman ladang. Perbelanjaan modal bagi aktiviti

Graf 1.26 Tabungan Negara Kasar dan Jurang Tabungan-Pelaburan

RM juta

20,000

40,000

60,000

80,000

100,000

120,000

140,000

160,000Tabungan

Negara Kasar

Pembentukan Modal Kasar

Tabungan Awam

Tabungan Swasta

02000 2001 2002 2003 2004

Jurang Tabungan-Pelaburan

40

perkhidmatan bagi meningkatkan kualiti dankeberkesanan perkhidmatan sektor awam, sertaperbelanjaan bayaran balik dan penghapus kiraanyang lebih besar. Namun begitu, imbangantabungan-pelaburan sektor awam menunjukkanlebihan disebabkan oleh pembentukan modal tetapawam kasar yang lebih rendah.

Secara keseluruhan, tabungan negara kasar terusmeningkat pada tahun 2004, mencakupi 37.1%daripada keluaran negara kasar (KNK) berbandingdengan 36.3% pada tahun 2003. Kadar tabungan yangtinggi membolehkan Malaysia membiayai pertumbuhanekonomi terutamanya daripada sumber-sumber dalamnegeri. Sungguhpun perbelanjaan pelaburan awammerosot, lebihan mudah tunai dan kos hutang yanglebih rendah telah menyumbang kepada peningkatanyang nyata dalam pelaburan kasar swasta, yangseterusnya membawa kepada peningkatan, keseluruhansebanyak 19.3% dalam jumlah pembentukan modaldalam negeri kasar (termasuk stok). Selaras dengantabungan yang bertambah, imbangan tabungan-pelaburan yang dicerminkan oleh akaun semasa dalamimbangan pembayaran kekal tinggi, iaitu pada 13.4%daripada KNK pada tahun 2004.

HARGA DAN GUNA TENAGA

Harga PenggunaKadar inflasi meningkat sedikit pada tahun 2004.Kadar inflasi keseluruhan, seperti yang diukur oleh

perubahan tahunan dalam Indeks Harga Pengguna(IHP), meningkat sedikit ke paras 1.4% (2003:1.2%).Inflasi teras, iaitu inflasi yang tidak termasuk baranganharga dikawal dan barangan yang harganya tidakmenentu, serta barangan yang tertakluk kepadapelarasan harga satu kali, juga meningkat ke paras 1%pada tahun 2004 (2003: 0.5%).

Walaupun permintaan dalam negeri berkembang denganlebih kukuh pada tahun 2004, gabungan beberapafaktor telah memastikan bahawa kesan tekanan hargadapat dibendung. Faktor-faktor yang menyumbangkepada kestabilan harga termasuk peningkatanproduktiviti yang berterusan, ketiadaan tekanan kosupah, pengembangan kapasiti yang mencukupi sertapersekitaran persaingan yang lebih sengit.

Kenaikan yang kecil dalam harga secara keseluruhanpada tahun 2004 disebabkan terutamanya olehpeningkatan yang lebih pesat bagi harga makananserta harga minuman dan tembakau. Namundemikian, kenaikan ini diimbangi oleh kenaikanharga yang lebih perlahan dalam sektorperhubungan. Kenaikan harga makanan merupakanpenyumbang utama kepada kenaikan harga padatahun 2004, terutamanya harga yang lebih tinggibagi makanan yang diambil di luar rumah, diikutioleh kenaikan dalam harga minuman dan tembakauberikutan peningkatan duti eksais seperti yangdiumumkan dalam Bajet 2005. Walaubagaimanapun, kesan peningkatan tersebut

-0.2 0.0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0 1.2 1.4 1.6

IHP Keseluruhan

Makanan

Minuman dan tembakau

Pakaian dan kasut

Sewa kasar, bahan api dan kuasa

Perabot, hiasan dalaman dan peralatan dan pengendalian rumah

Perbelanjaan rawatan perubatan dan kesihatan

Pengangkutan dan perhubungan

Perkhidmatan rekreasi, hiburan, pendidikan dan kebudayaan

Pelbagai barangan dan perkhidmatan

mata peratusan

2004 2003

Graf 1.27 Sumbangan kepada Perubahan Tahunan Indeks Harga Pengguna

41


diimbangi oleh kenaikan harga yang lebih perlahanbagi caj telefon dan telegraf. Kenaikan harga petrolpada bulan Mei dan Oktober mempunyai kesan yangminimum ke atas caj pengangkutan persendiriandan kadar inflasi keseluruhannya.

Harga PengeluarHarga pengeluar, yang diukur oleh Indeks HargaPengeluar (IHPR) meningkat pada kadar tahunan 8.9%pada tahun 2004 (2003: 5.7%), mencerminkansebahagian besarnya harga yang lebih tinggi bagibarangan yang berkaitan dengan komoditi, berikutankenaikan harga minyak mentah dan minyak sawitmentah. Tidak termasuk barangan yang berkaitandengan komoditi, harga pengeluar meningkat padakadar tahunan 2% (2003: 0.5%) disebabkanterutamanya oleh harga makanan dan binatang hidupyang lebih tinggi. Harga barangan yang dibayar olehpengimport meningkat sebanyak 2% (2003: 0.8%),mencerminkan terutamanya harga petroleum yang lebihtinggi serta penyusutan nilai mata wang dolar AmerikaSyarikat berbanding dengan mata wang utama dunia.

Perkembangan Pasaran PekerjaKeadaan pasaran pekerja dalam negeri bertambahbaik pada tahun 2004. Pertumbuhan produktivitipekerja membantu mempertingkatkan daya saing dansuasana pertumbuhan yang kukuh, yang seterusnyamewujudkan peluang pekerjaan. Mengikut anggaran

Jadual 1.14Penunjuk Harga

Wajaran 2003 2004

Indeks Harga Pengguna Perubahan tahunan(2000=100) (%)

100.0 1.2 1.4

antaranya:Makanan 33.8 1.3 2.2Minuman dan tembakau 3.1 1.6 7.8Pakaian dan kasut 3.4 -2.0 -1.8Sewa kasar, bahan api dan kuasa 22.4 0.9 1.0Perabot, hiasan dalaman dan

peralatan dan pengendalianrumah 5.3 -0.6 0.4

Perbelanjaan rawatan perubatandan kesihatan 1.8 1.7 1.4

Pengangkutan dan perhubungan 18.8 1.6 0.8Perkhidmatan rekreasi, hiburan,

pelajaran dan kebudayaan 5.9 0.6 -0.1Pelbagai barang dan perkhidmatan 5.5 1.3 1.8

Indeks Harga PenggunaBarang Tahan Lama 9.4 -1.1 0.2Barang Semi Tahan Lama 5.4 -1.4 -0.9Barang Tidak Tahan Lama 40.2 1.6 2.4Perkhidmatan 45.0 1.3 1.0

Indeks Harga Pengeluar(1989=100) 100.0 5.7 8.9antaranya:

Pengeluaran tempatan 79.3 6.8 10.3Import 20.7 0.8 2.0


2002

2002

J M M J S N J M M J S N J M M J S N


Ukuran Inflasi Harga Pengguna

Indeks Harga Pengeluar


Indeks Harga Pengguna


Graf 1.28 Inflasi: Kadar Perubahan Tahunan

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

2002 2003 2004

Inflasi Utama

Inflasi Teras

-2

0

2

4

6

8

10

12

14

J M M J S N J2003

M M J S N J2004

M M J S N

Pengangkutan & perhubungan

Minuman & tembakau

MakananKeseluruhan

Sewa kasar, bahan api & kuasa

-10

-5

0

5

10

15

20

25

30

35

J M M J S N J2003

M M J S N J2004

M M J S N

Berkaitan dengan komoditi

Keseluruhan

Tidak berkaitan dengan komoditi

terkini tahun 2004, guna tenaga meningkat padakadar yang lebih pantas, iaitu 3.6% kepada 10.2 jutapekerja berbanding dengan pertumbuhan tenagapekerja sebanyak 3.4% kepada 10.6 juta orang.Hasilnya, kadar pengangguran menurun kepada 3.5%(2003: 3.6%). Kadar penyertaan tenaga pekerja jugameningkat kepada 66%. Latihan untuk pekerja terusdigalakkan bagi mempertingkatkan kualiti pekerja,meningkatkan ketangkasan dan mengatasi masalahketidakpadanan kemahiran supaya selaras dengantransformasi ekonomi yang sedang berjalan.

Pada tahun 2004, keluk Beveridge yang menjejakicorak pengangguran dan kekosongan jawatandalam pasaran pekerja terus beralih ke bawah danke dalam. Ini menandakan bahawa pusingan gantidalam pasaran pekerja adalah lebih rendah danproses memadankan pekerja dengan jawatan adalah

42

lebih cekap. Hasil Kaji Selidik Gaji dan KemudahanSampingan oleh Persekutuan Majikan Malaysia (MEF)mengesahkan bahawa kadar purata pusingan gantibulanan keseluruhan adalah lebih rendah, iaitu pada1.51% pada tahun 2004 (2003: 1.76%). PenemuanKaji Selidik Gaji, Faedah dan Keadaan Guna Tenagadalam Sektor Perkilangan oleh Persekutuan Pekilang-Pekilang Malaysia (FMM) turut menunjukkanbahawa kadar purata pusingan ganti bulanankesuruhan kekal rendah pada 1.79% pada tahun2004 (2003:1.76%).

Kadar pusingan ganti yang rendah dalam pasaran pekerjajuga dicerminkan oleh data kekosongan jawatan danpemberhentian pekerja. Sementara itu, data yang lebihrendah bagi pencari kerja yang sudah ditempatkan danjumlah pencari kerja yang belum ditempatkanmencerminkan kecekapan dalam proses memadankanpekerja dengan jawatan. Jumlah jawatan kosong

dilaporkan, terutamanya dalam sektor perkhidmatan,perkilangan, pembinaan dan pertanian merosot kepada49,975 jawatan (2003: 96,918 jawatan). Inisebahagiannya mungkin disebabkan oleh dasar yanglebih terbuka terhadap pengambilan pekerja asing. Walaubagaimanapun, kekosongan yang dilaporkan untukjawatan kerani, pengurusan dan profesionalmenunjukkan peningkatan yang ketara (25,495 jawatan;2003: 12,611 jawatan). Pemberhentian pekerja yangberlaku kebanyakannya dalam sektor perkilangan dansektor berkaitan pengangkutan, merosot sebanyak 6%(19,956 orang; 2003: 21,206 orang). Faktor-faktor utamapemberhentian pekerja termasuk penguranganpermintaan terhadap barangan, penyusunan semulasyarikat, kos pengeluaran yang tinggi, projek telah siapdilaksanakan dan penggunaan khidmat luaran. Pencarikerja yang telah ditempatkan berbanding dengan

kekosongan jawatan kekal kukuh (12%, 2003: 17%),manakala bilangan pencari kerja berdaftar yang belumditempatkan adalah sebanyak 27,227 orang padaakhir tahun 2004, iaitu bilangan terendah dalamtempoh empat tahun. Ini menunjukkan prosesmemadankan pekerja dengan jawatan yang adaadalah bertambah baik.

Suasana pertumbuhan ekonomi yang kukuh tidakmenimbulkan tekanan yang berlebihan terhadap kadarupah pada tahun 2004. Penunjuk yang sedia adamemperlihatkan bahawa kenaikan kadar upah adalahlebih rendah pada tahun 2004:

• Data daripada Kaji Selidik Bulanan IndustriPerkilangan yang dijalankan oleh JabatanPerangkaan Malaysia menunjukkan bahawa upahbenar bagi setiap pekerja meningkat sebanyak1.8% pada tahun 2004 (2003: 2.8%).

Keadaan pasaran pekerja bertambah baik, disokong olehpertumbuhan produktiviti pekerja yang nyata lebih tinggi.

Graf 1.29 Keluk Beveridge untuk Malaysia (1998-2004)

Kadar Kekosongan (%)

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

1.2

1.4

1.6

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7

1998

1999

2000 2001

2002

2003

2004

Kadar Pengangguran (%)

Sumber: Unit Perancang Ekonomi Kementerian Sumber Manusia Bank Negara Malaysia

Jadual 1.15Penunjuk Pasaran Pekerja

2000 2001 2002 2003 2004a

Tenaga pekerja (‘000) 9,572.5 9,699.4 9,886.2 10,239.6 10,587.7(perubahan tahunan dalam %) 4.3 1.3 1.9 3.6 3.4

Guna tenaga (‘000) 9,271.2 9,348.1 9,542.1 9,866.7 10,221.0(perubahan tahunan dalam %) 4.5 0.8 2.1 3.4 3.6

Kadar pengangguran (% daripada tenaga pekerja) 3.1 3.6 3.5 3.6 3.5Produktiviti pekerja (KDNK/Guna tenaga)

(perubahan tahunan dalam %) 3.9 -0.5 2.3 1.9 3.4Upah benar bagi seorang pekerja dalam sektor perkilangan

(perubahan tahunan dalam %) 5.0 1.7 3.2 2.8 1.8

a Anggaran

Sumber: Unit Perancang EkonomiJabatan Perangkaan MalaysiaBank Negara Malaysia

43


• Kaji Selidik Gaji dan Kemudahan Tambahan olehMEF menunjukkan bahawa kenaikan gaji puratasektor swasta adalah rendah sedikit pada kadar5.6% pada tahun 2004 (2003: 5.8%). Analisismengikut sektor menunjukkan kenaikan gaji puratadalam sektor bukan perkilangan adalah lebih tinggi(6.1%; 2003: 6.1%) berbanding dengan sektorperkilangan (5%; 2003: 5.5%). Purata gaji bulananminimum yang ditawarkan kepada pemegang ijazaham tidak berubah pada RM1,666 (2003: RM1,669).

• Kaji Selidik Gaji, Faedah dan Keadaan Guna Tenagadalam Sektor Perkilangan oleh FMM menunjukkanbahawa kenaikan gaji purata keseluruhan yangdibayar kepada pekerja juga adalah sederhanasebanyak 5.6% pada tahun 2004 (2003: 5.5%).Purata gaji bulanan minimum yang ditawarkankepada graduan baru juga adalah lebih rendahsebanyak RM1,799 (2003:RM1,861)

Produktiviti pekerja, yang diukur oleh nisbah KDNKkepada jumlah guna tenaga, nyata bertambah baikdengan kadar pertumbuhan meningkat kepada 3.4%pada tahun 2004 (2003: 1.9%). Pertumbuhanproduktiviti dilihat di kebanyakan sektor ekonomiutama. Pertumbuhan produktiviti dalam sektorperkilangan nyata bertambah baik sebanyak 3.2%(2003: 1.1%). Ini disebabkan oleh peningkatanpenggunaan modal dan proses perniagaan yangbertambah baik. Pertumbuhan produktiviti dalam sektorpertanian dan perkhidmatan kekal tinggi, masing-masing pada 5% dan 2.7%. Produktiviti yang tinggidalam sektor pertanian mencerminkan sebahagianbesarnya hasil keluaran yang lebih tinggi disebabkanoleh cuaca yang baik, amalan pertanian yang lebih baik,penggunaan jentera dan automasi. Subsektorperdagangan borong dan runcit, hotel dan restoranturut mencatat pertumbuhan produktiviti yangmemberangsangkan sebanyak 2.3% (2003: 0%)disebabkan oleh pelaburan modal yang lebih tinggi.

Kerajaan terus membenarkan pengambilan pekerjaasing untuk mengatasi masalah kekurangan pekerja dankemahiran serta melahirkan sinergi untuk meningkatkanproduktiviti dan daya saing. Pada masa ini, terdapatsebanyak 34,358 pekerja profesional asing dan pekerjaasing yang mempunyai kemahiran yang tinggi bekerja dinegara ini dan kebanyakan daripada mereka bekerja disektor perkilangan dan perkhidmatan. Bagi pekerja asingseparuh mahir dan tidak mahir, jumlah pengambilanmerosot pada tahun 2004, walaupun pertumbuhanekonomi lebih kukuh. Ini disebabkan sebahagiannya olehprestasi sektor pembinaan yang lemah, iaitu sektor yangmempunyai ramai pekerja asing. Di samping itu, paramajikan telah meningkatkan penggunaan modal dalamperniagaan mereka dan seterusnya mengurangkanpergantungan kepada pekerja asing. Pada tahun 2004,sebanyak 507,732 warga asing (2003: 516,257 orang)yang kebanyakannya dari Indonesia, Nepal, India,Myanmar dan Vietnam, telah diambil untuk bekerja,terutamanya dalam sektor perkilangan, pertanian danpembantu rumah.

Pada akhir tahun 2004, bilangan pekerja asing di Malaysiameningkat sebanyak 18.6% kepada 1,470,090 orang(2003: 17.2% kepada 1,239,406) dan ini mencakupi lebihkurang 14.4% daripada jumlah guna tenaga negara.Sebahagian besar daripada mereka bekerja dalam sektorperkilangan, diikuti oleh sektor pertanian, perkhidmatan(termasuk pembantu rumah) dan pembinaan. Kira-kira69.7% daripada jumlah pekerja asing ialah warganegaraIndonesia, manakala pekerja dari Nepal dan India masing-masing merupakan kumpulan kedua dan ketiga terbesaratau sebanyak 10.2% dan 5.4%.

Graf 1.30 Keluaran dan Guna Tenaga


0

2

4

6

8

10

0

1

2

3

4

%

KDNK

Tenaga pekerja

Jumlah guna tenaga

Kadar pengangguran (skala kanan)

Sumber: Unit Perancang Ekonomi Jabatan Perangkaan Malaysia

2000 2001 2002 2003 2004

0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

Pertanian, perhutanan,

penternakan dan perikanan

Perkilangan Pembinaan Perkhidmatan

Graf 1.31 Guna Tenaga mengikut Sektor

Bilangan ('000 orang)

2001 2002 2003 2004

Sumber: Unit Perancang Ekonomi

44

Semasa tahun 2004, beberapa peraturan berkenaanpengajian pekerja asing separuh mahir dan tidak mahirtelah diubah, dengan tujuan mengurangkanpergantungan negara terhadap pekerja tersebut,khususnya, di sektor perkhidmatan. Sebagai tambahan,mulai bulan Ogos 2004, tempoh bekerja maximumpekerja asing dibenarkan adalah lapan tahun,berbanding sepuluh tahun sebelumnya.

Sementara itu, langkah-langkah pembangunan kearah meningkatkan keupayaan tenaga pekerja terusdilaksanakan. Pada akhir tahun 2004, sebanyak9,213 peserta telah mendapat manfaat daripadaSkim Latihan Graduan II. Skim tersebut dilancarkanpada bulan Ogos 2003 dan bertujuan membantugraduan yang masih menganggur untukmemperoleh kemahiran tambahan danmeningkatkan peluang mereka untuk mendapatpekerjaan. Disebabkan masih terdapat peruntukan dibawah skim khas yang dilancarkan pada tahun 2001untuk membantu graduan menganggur danpekerja yang diberhentikan, skim tersebut terusdilaksanakan pada tahun 2004. Pada akhir tahun2004, sebanyak 40,460 orang telah menyertaipelbagai skim sangkutan dan skim latihan amaliuntuk graduan menganggur, yang dikenali sebagaiSkim Latihan Graduan I, sementara sebanyak 12,783peserta telah mendapat manfaat daripada skimuntuk pekerja yang diberhentikan dan parapenganggur. Untuk memperkukuhkan usahaKerajaan, pelbagai persatuan institusi kewangan

telah memperkenalkan Skim Latihan IndustriPerbankan dan program latihan dan pembangunaninsurans yang sama untuk graduan menganggurpada awal tahun 2004. Seramai 148 graduan yangmenganggur telah ditaja oleh 55 buah institusikewangan untuk mengikuti latihan berstruktur dibawah program yang dirangka dan dilaksanakanoleh Institut Bank-Bank Malaysia (IBBM) dan InstitutInsurans Malaysia. Skim-skim tersebut bertujuanmeningkatkan kemahiran para pesertaberkomunikasi, dengan tumpuan pada BahasaInggeris, disamping memberi pendedahan yangberkaitan kepada para graduan dalam bidangperbankan, kewangan dan insurans. Sepuluhmajikan yang lain turut menawarkan latihansangkutan kepada graduan menganggur di bawahinsentif potongan cukai dua kali yang diumumkandalam Bajet 2004 bagi menyokong usaha Kerajaanuntuk meningkatkan peluang mendapatkanpekerjaan kepada golongan graduan.

Kumpulan Wang Pembangunan Sumber Manusia(KWPSM) masih menjadi saluran penting dalammenggalakkan para majikan mendaftarkan pekerjamereka bagi mengikuti kursus latihan yang bertujuanmeningkatkan kemahiran, pengetahuan, kepintaranmencari jalan penyelesaian dan kebolehan menyesuaikandiri dengan landskap perniagaan yang lebih liberal danberdaya saing. KWPSM ditubuhkan pada tahun 1993,dan diurus oleh sebuah badan korporat yang dikenalisebagai Pembangunan Sumber Manusia Berhad (PSMB).

2003

2004

0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

Graf 1.33 Sebab-sebab Pemberhentian Pekerja

1 2 3 4 5 6 7

1 Penggulungan syarikat/syarikat ditutup 2 Penjualan syarikat 3 Pemindahan syarikat ke negara asing4 Pemindahan syarikat dalam negara 5 Kos pengeluaran tinggi 6 Kemerosotan pasaran produk7 Penyusunan semula organisasi dan automasi 8 Lain-lain

8

Sumber : Kementerian Sumber Manusia

Bilangan pekerja

5,000

10,000

15,000

20,000

25,000

30,000

35,000

40,000

Jumlah pemberhentian pekerja

Pemberhentian di sektor perkilangan

Pemberhentian di sektor perkhidmatan

Pemberhentian di sektor pertanian

Pemberhentian di sektor pembinaan

Bilangan pekerja

Sumber: Kementerian Sumber Manusia

Graf 1.32 Pemberhentian di Sektor-sektor Tertentu

-2001 2002 2003 2004

45


Graf 1.34 KWPSM: Bilangan Tempat Latihan yang Diluluskan

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 20040

100,000

200,000

300,000

400,000

500,000

600,000

Bilangan tempat latihan

Sumber: Pembangunan Sumber Manusia Berhad

Pada tahun 2004, PSMB meluluskan sebanyak 460,651tempat latihan dengan bantuan kewangan bernilaimelebihi RM200 juta, menjadikan jumlah untuk tempoh1993-2004 sebanyak 4.4 juta tempat latihan denganperbelanjaan sebanyak RM1.6 bilion. Selaras denganperubahan baru dalam persekitaran perniagaan, programdan latihan baru telah dimasukkan di bawah KWPSMpada tahun 2004. Ini termasuk pengurusan strategik,

jenama produk kefasihan dalam Bahasa Inggeris,kebolehan membaca dan menulis untuk orang dewasa,khususnya untuk pekerja-pekerja di industri kecil dansederhana, dan skim perantis juruteknik industri.

Tabung Pembangunan Kemahiran (TPK)merupakan satu lagi inisiatif untuk membangun danmeningkatkan kemahiran tenaga kerja. TPK bertujuanmeningkatkan penyertaan sektor swasta sebagaipenyedia latihan serta meningkatkan aksesibiliti kepadapendidikan teknikal dan latihan vokasional denganmenyediakan bantuan kewangan kepada para pelatih.Golongan lepasan sekolah, pekerja yang diberhentikandan pekerja yang sedang menjalani latihan di institutlatihan swasta dan Kerajaan yang diiktiraf, layak untukmendapat bantuan di bawah TPK. Setelah beroperasiselama empat tahun, TPK sedang disusun semula.Perundangan untuk menubuhkan sebuah perbadananuntuk mengurus TPK telah diluluskan, manakalarancangan untuk mempelbagaikan jumlah bantuankewangan supaya keutamaan diberi kepada latihankemahiran yang lebih penting, sedang dilaksanakan.Pada tahun 2004, TPK meluluskan bantuankewangan kepada kira-kira 34,000 orang calon(2003: 46,421 calon).

Kedudukan luaran bertambah kukuh dengan ketara pada tahun2004 disokong oleh lebihan akaun semasa yang kekal besar sertaaliran masuk pelaburan langsung asing dan dana portfolio yanglebih tinggi. Hutang luar negeri kekal pada tahap yang berhemat.

SEKTOR LUAR NEGERI

Imbangan pembayaran keseluruhan bertambahkukuh pada tahun 2004. Ini mencerminkan permintaanluar negeri yang memberangsangkan, yang disokongoleh pertumbuhan global yang lebih kukuh, dansentimen pelabur asing terhadap Malaysia yang semakinbaik. Lebihan akaun semasa yang kekal besar ditambahpula oleh aliran masuk pelaburan langsung asing dandana portfolio yang lebih tinggi menyebabkan rizabantarabangsa Bank Negara Malaysia meningkat denganketara. Komponen kesilapan dan ketinggalan, termasukkeuntungan daripada penilaian semula pertukaran asingrizab antarabangsa yang disebabkan oleh tambah nilaimata wang asing utama berbanding dengan dolarAmerika Syarikat adalah sebanyak RM11.1 bilion.Selepas mengambil kira komponen kesilapan danketinggalan, imbangan pembayaran keseluruhanmencatat lebihan yang besar sebanyak RM83.1 bilionatau AS$21.9 bilion. Hasilnya, rizab antarabangsa bersihBank Negara Malaysia meningkat ke paras tertinggi,iaitu sebanyak RM253.5 bilion atau AS$66.7 bilion pada

akhir tahun 2004. Rizab terus meningkat ke parasRM272.9 bilion (AS$71.8 bilion) pada 28 Februari 2005.Paras rizab ini cukup untuk membiayai 8.6 bulan importtertangguh dan merupakan 6.1 kali hutang luar negerijangka pendek. Rizab Malaysia boleh digunakan denganserta-merta dan tidak dibebani sebarang obligasi.

a Anggaran

Import barangan

Imbangan akaun semasa (skala kanan)

RM bilion RM bilion

Eksport barangan

Imbangan perkhidmatan dan pendapatan

Graf 1.35a Akaun Semasa

2002 2003 2004a

0

10

20

30

40

50

60

-100

0

100

200

300

400

500

600

46

a Anggaran

Graf 1.35b Akaun Modal dan Kewangan

-30

-20

-10

0

10

20

30

40

2002 2003 2004a

RM bilion

Pelaburan langsung

Modal rasmi jangka panjang

Pelaburan portfolio

Pelaburan lain - sektor swasta

Imbangan akaun modal dan kewangan

-50

0

50

100

150

200

250

300

2002 2003 2004

Rizab antarabangsa bersih

Imbangan akaun semasa

Imbangan akaun modal dan kewangan

RM bilion

Graf 1.35c Rizab Antarabangsa Bersih

Jadual 1.16Imbangan Pembayaran

Butiran

2003 2004a

+ - Bersih + - Bersih

RM juta

Barangan 398,998 301,297 97,701 481,240 376,766 104,474Akaun perdagangan 397,884 316,538 81,347 480,722 399,648 81,073

Perkhidmatan 51,595 66,621 -15,026 63,716 72,497 -8,780

Imbangan barangan dan perkhidmatan 450,594 367,918 82,675 544,957 449,263 95,694

Pendapatan 13,103 35,630 -22,527 15,307 39,787 -24,480Pindahan semasa 1,929 11,229 -9,300 1,700 16,333 -14,633

Imbangan akaun semasa 465,626 414,777 50,848 561,964 505,384 56,580% daripada KNK 13.7 13.4

Akaun modal – –

Akaun kewangan -12,146 15,386Pelaburan langsung 4,194 10,823Pelaburan portfolio 4,168 33,112Pelaburan lain -20,508 -28,550

Imbangan akaun modal dan kewangan -12,146 15,386

Kesilapan dan ketinggalan 358 11,095antaranya:

Keuntungan (+) atau kerugian (-) daripada penilaiansemula pertukaran asing 11,927 7,997

Imbangan keseluruhan 39,059 83,061

Rizab antarabangsa BankNegara Malaysia, bersih 170,452 253,513

(AS$ juta) 44,856 66,714

Nota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan.

a Anggaran

Sumber: Jabatan Perangkaan Malaysia dan Bank Negara Malaysia

Akaun SemasaAkaun semasa mencatat lebihan yang lebih besarsebanyak RM56.6 bilion atau 13.4% daripada KNK,mencerminkan lebihan perdagangan yang kekal besardan defisit akaun perkhidmatan yang nyatabertambah baik. Pertumbuhan eksport yang kukuhdidorong oleh peningkatan permintaan global

terhadap elektronik dan pengembangan dalamkebanyakan eksport komoditi. Penurunan yang nyatadalam defisit akaun perkhidmatan mencerminkanpeningkatan yang ketara dalam perolehan daripadaperjalanan berikutan kedatangan pelancong yanglebih tinggi. Defisit akaun pendapatan meningkatdisebabkan oleh keuntungan dan dividen terakru bagi

47


pelabur-pelabur langsung asing yang bertambah.Akaun pindahan semasa mencatat aliran keluar yanglebih tinggi ekoran penghantaran balik pendapatansekali sahaja oleh pekerja-pekerja asing tanpa izin dibawah Program Pengampunan.

pada tahun 2004. Perolehan eksport yang lebih tinggipada tahun 2004 mencerminkan peningkatan dalamjumlah (16.1%) dan harga eksport (3.6%). Peningkatandalam harga didorong oleh kenaikan harga kebanyakankomoditi dan industri berasaskan sumber.

Lebihan perdagangan yang besar adalah disebabkan olehpertumbuhan eksport barangan perkilangan yang lebih kukuh danpertumbuhan perolehan komoditi yang kekal tinggi.Pengembangan yang kukuh dalam import mencerminkanpertumbuhan pengeluaran dan eksport barangan perkilangan sertaperbelanjaan pengguna dan pelaburan dalam negeri yang mantap.

Jadual 1.17Eksport Kasar

2004a

RM juta Perubahan tahunan (%) % bahagian

Barangan Perkilangan 390,449 19.7 81.2antaranya:

Elektronik, jentera dan peralatan elektrik 257,051 15.3 53.5Elektronik 188,605 12.7 39.2

Separa konduktor 89,298 4.9 18.6Kelengkapan dan komponen elektronik 99,307 20.8 20.7

Jentera dan peralatan elektrik 68,446 23.4 14.2 Barangan elektrik pengguna 22,170 12.5 4.6 Barangan elektrik perindustrian dan komersial 25,769 27.0 5.4 Perkakas dan jentera elektrik perindustrian 17,783 30.8 3.7 Peralatan elektrik rumah 2,724 45.3 0.6

Kimia dan keluaran kimia 27,767 31.0 5.8Keluaran logam 16,140 43.6 3.4Kelengkapan optik dan saintifik 11,568 26.3 2.4Tekstil, pakaian dan kasut 10,328 17.9 2.1Keluaran kayu 8,677 29.5 1.8Makanan 7,776 22.7 2.0Keluaran getah 6,036 19.3 1.3Kelengkapan pengangkutan 5,324 65.0 1.1

Komoditi pertanian 36,176 7.4 7.5antaranya:

Minyak sawit 20,107 -0.4 4.2Getah 5,198 45.1 1.1Kayu siap digergaji 3,214 1.7 0.7Kayu balak 2,070 2.5 0.4

Mineral 41,177 38.2 8.6antaranya:

Minyak mentah 21,318 36.1 4.4Gas asli cecair 17,079 27.9 3.6Timah 947 231.5 0.2

Eksport-eksport lain 12,920 60.1 2.7

Jumlah 480,722 20.8 100.0

a Awalan


Dalam suasana pertumbuhan global yang kukuh,eksport kasar meningkat dengan nyata sebanyak20.8% pada tahun 2004 (2003: 11.3%). Pertumbuhandisokong oleh pengembangan yang ketara dalameksport barangan perkilangan dan mineral.Pertumbuhan dalam eksport pertanian menyederhana

Eksport barangan perkilangan mencatatpertumbuhan yang kukuh sebanyak 19.7% pada tahun2004 (2003: 8%), didorong oleh jumlah dan harga yanglebih tinggi, masing-masing sebanyak 18.3% dan 1.2%.Eksport bagi keluaran elektrik dan elektronik,khususnya, berkembang dengan pesat, terutamanya

48

pada separuh tahun pertama yang didorong sebahagianbesarnya oleh kitaran menaik separa konduktor global.Keluaran berasaskan sumber seperti keluaranpetroleum, bahan kimia, kayu dan getah juga mendapatmanfaat daripada harga dan jumlah eksport yang lebihtinggi. Peningkatan yang pesat dalam aktiviti pembinaandi RR China menyokong permintaan yangmemberangsangkan terhadap keluaran besi dariMalaysia. Eksport keluaran getah, khususnya, sarungtangan getah kekal kukuh pada tahun 2004 disebabkanoleh permintaan yang dirangsang oleh tercetusnyawabak selesema burung di negara serantau. Dalamsubsektor kelengkapan pengangkutan, peningkatanpelaburan dalam aktiviti penerokaan minyak dan gassedunia mendorong permintaan yang kukuh terhadappelantar penggerudian terapung dan tenggelam untukaktiviti penerokaan. Sementara itu, pertumbuhan dalameksport keluaran kayu disokong oleh permintaan yangmapan dari Jepun dan Amerika Syarikat.

Komoditi utama terus memberi sumbangan yangnyata kepada eksport kasar pada tahun 2004, denganbahagiannya meningkat kepada 16.1% (2002: 13.6%).Eksport komoditi meningkat sebanyak 21.8%,mencerminkan terutamanya peningkatan yang kukuhdalam eksport petroleum, manakala pertumbuhaneksport pertanian adalah sederhana.

Eksport mineral mencatat pengembangan yang kukuhuntuk setahun lagi, dengan meningkat sebanyak 38.2%kepada RM41.2 bilion. Perolehan eksport daripadaminyak mentah meningkat sebanyak 36.1% kepadaRM21.3 bilion, disokong oleh peningkatan harga yangnyata sebanyak 34.8% kepada purata AS$40.81 setongpada tahun 2004. Eksport LNG juga meningkat dengan

-10

-5

0

5

10

15

20

25

30

Nilai Eksport

1 Kuantiti dan harga adalah anggaran berasaskan kajian syarikat terpilih Bank Negara Malaysia.

Sumber: Jabatan Perangkaan Malaysia Bank Negara Malaysia

Kuantiti Eksport1 Harga Eksport1

Graf 1.36 Prestasi Eksport Sektor Perkilangan


2003 2004

S1 S2 S3 S4 S1 S2 S3 S4

2004

2000

Graf 1.38Eksport Barangan Perkilangan mengikut Destinasi

0 5


10 15 20 25

Amerika Syarikat

Singapura

Jepun

Republik Rakyat China, Hong Kong China,

Korea & China Taipei

ASEAN tidak termasukSingapura

Kesatuan Eropah

Lain-lain

% bahagian

0

10

20

30

40

S1 S2 S3 S4 S1 S2 S3 S4

2003 2004

Eksport Perkilangan


Elektronik Bukan elektronik

Graf 1.37 Prestasi Eksport Industri Elektronik dan Industri Bukan Elektronik Perubahan tahunan (%)

Jadual 1.18Perdagangan Luar Negeri

2003 2004a 2003 2004a

RM bilion AS$ bilion

Eksport kasar (f.o.b) 397.9 480.7 104.7 126.5

Perubahan tahunan (%) 11.3 20.8 11.3 20.8


Kuantiti1 5.9 16.1 5.9 16.1Harga1 1.1 3.6 1.1 3.6

Import kasar (c.i.f) 316.5 399.6 83.3 105.2

Perubahan tahunan (%) 4.4 26.3 4.4 26.3


Kuantiti1 -1.0 23.0 -1.0 23.0Harga1 2.2 3.1 2.2 3.1

Imbangan Perdagangan 81.3 81.1 21.4 21.3

1 Kuantiti dan harga untuk 2004 merupakan anggaran.

a Awalan


49


kukuh sebanyak 27.9% kepada RM17.1 bilion,disebabkan oleh jumlah yang lebih tinggi (19.7%)berikutan peningkatan permintaan daripada pembelitradisi LNG, serta harga yang lebih tinggi (6.8%).

Hasil eksport pertanian berjumlah RM36.2 bilionpada tahun 2004, dengan minyak sawit mencakupibahagian terbesar sebanyak 56% atau RM20.1 bilion.Walaupun harga eksport minyak sawit adalah lebihtinggi, perolehan eksport minyak sawit merosotsebanyak 0.4% pada tahun 2004 disebabkan olehjumlah eksport yang lebih rendah (-5.6%).Permintaan terjejas akibat pengurangan import yangketara oleh India (-44%) dan Pakistan (-24.2%)disebabkan oleh pengeluaran minyak bijirin dinegara-negara tersebut yang lebih tinggi. Walaubagaimanapun, pembelian negara pengimport utamayang lain, iaitu RR China dan Kesatuan Eropah, yangmencakupi hampir 40% daripada eksport minyak

sawit meningkat, masing-masing sebanyak 13% dan12.6%. Eksport getah menunjukkan prestasi yangkukuh untuk tahun kedua berturut-turut denganmencatat pertumbuhan sebanyak 45.1% (2003:43.8%). Ini disebabkan oleh kenaikan harga (24.3%)dan jumlah eksport (16.7%) berikutan peningkatanimport yang nyata oleh RR China dan KesatuanEropah (masing-masing sebanyak 39.2% dan 15.6%).

Pertumbuhan import kasar sebanyak 26.3%mencerminkan pengeluaran dan eksport baranganperkilangan yang lebih tinggi, serta perbelanjaanpengguna dan pelaburan dalam negeri yang lebihkukuh. Import barangan pengantara dan modalmeningkat dengan lebih tinggi. Kenaikan dalamimport barangan pengantara adalah terutamanyauntuk menyokong pengeluaran perkilangan yanglebih tinggi, manakala peningkatan importbarangan modal pula mencerminkan aktiviti

Jadual 1.19Import Kasar mengikut Penggunaan Akhir

2004a

RM Perubahan juta tahunan (%)

% bahagian

Barangan modal 55,545 36.1 13.9Barangan modal (kecuali alat kelengkapan pengangkutan) 49,094 28.4 12.3

Alat jentera dan perkakas perindustrian 13,219 36.2 3.3Alat kelengkapan pejabat 9,139 78.0 2.3Alat kelengkapan telekomunikasi 6,957 37.8 1.7

Alat kelengkapan pengangkutan 6,451 151.0 1.6

Barangan pengantara 287,223 22.0 71.9Makanan dan minuman, terutama untuk perindustrian 8,842 52.9 2.2Bekalan perindustrian, t.s.t.l. 91,138 38.9 22.8

Logam dan barangan logam 27,568 50.1 6.9Bahan kimia 10,648 44.1 2.7

Bahan api dan pelincir 19,322 41.8 4.8Alat ganti dan aksesori barangan modal (kecualialat kelengkapan pengangkutan) 158,848 10.5 39.7Elektronik 102,949 8.0 25.8Alat ganti dan aksesori alat kelengkapan telekomunikasi 7,434 8.2 1.9

Alat ganti dan aksesori alat kelengkapan pengangkutan 9,073 35.0 2.3

Barangan penggunaan 23,234 24.1 5.8Makanan dan minuman, terutama untuk penggunaan isi rumah 8,926 31.3 2.2Alat kelengkapan pengangkutan, bukan perindustrian 334 -6.7 0.1Barangan pengguna, t.s.t.l. 13,974 20.8 3.5

Barangan pengguna tahan lama 3,119 20.8 0.8Barangan pengguna separa tahan lama 4,671 18.2 1.2Barangan pengguna tidak tahan lama 6,184 22.9 1.5

Barangan dwiguna 9,310 39.8 2.3Minyak motor 4,743 59.1 1.2Kereta penumpang 4,567 24.1 1.1

Lain-lain 7,110 10.8 1.8

Eksport semula 17,226 102.9 4.3

Import Kasar 399,648 26.3 100.0

Nota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan.t.s.t.l. Tidak disenarai di tempat lain.a Awalan


50

pelaburan yang lebih tinggi dalam sektorperkhidmatan dan perkilangan. Pendapatan bolehguna yang lebih tinggi dan keyakinan penggunayang bertambah baik mendorong pertumbuhandalam import barangan penggunaan.

Import barangan pengantara berkembang dengankukuh sebanyak 22%. Komponen seperti alat gantidan aksesori industri elektronik berkembang dengankukuh, dengan trend ke arah pengimportan darinegara pengeluar berkos lebih rendah, khususnyaThailand, Indonesia dan RR China. Sejajar denganpermintaan negara serantau yang lebih tinggi terhadapbarangan logam dan barangan berasaskan sumber,peningkatan ketara dicatat dalam bekalanperindustrian, iaitu bahan-bahan binaan, logam danbahan kimia. Import barangan pengantara yangberkaitan dengan barangan perkilangan untuk pasarandalam negeri, turut mencatat pertumbuhan.Pertumbuhan dalam industri pemasangan kenderaan,ekoran daripada permintaan kukuh terhadap keretapenumpang, telah menyebabkan import alat-alat gantidan aksesori meningkat. Sejajar dengan perbelanjaanpengguna yang mapan terhadap makanan danminuman, import bahan mentah dan yang diproses,yang digunakan dalam industri makanan dan minumanmencatat pertumbuhan kukuh.

Import barangan modal meningkat dengan ketarasebanyak 36.1% berikutan peningkatan yang kukuhdalam pelaburan. Pertumbuhan ini adalah hasildaripada pengembangan kapasiti dan peningkatanteknologi dalam sektor perkilangan, perkhidmatan,perkapalan dan penerbangan. Pelaburan dalam jenteradan alat kelengkapan dalam sektor perkilangan,khususnya dalam bidang pertumbuhan baru sepertibahan kimia, logam yang direka dan keluaran elektrikdan elektronik bertahap lebih tinggi bertambah kukuh.Pengembangan infrastruktur rangkaian sertapengenalan produk dan teknologi baru oleh syarikattelekomunikasi turut menyebabkan import alatkelengkapan telekomunikasi mencatat pertumbuhanyang kukuh. Import alat kelengkapan pejabat kekalkukuh disebabkan syarikat dalam industriperkhidmatan mempertingkatkan perkhidmatanpenghantaran mereka dengan meningkatkan tahapinfrastruktur dalam teknologi maklumat.Pengembangan kapasiti dalam sektor penjanaan kuasamenyebabkan pertumbuhan import yang kukuh bagipenjana, turbin dan motor elektrik. Permintaan luarnegeri yang kukuh terhadap eksport komoditi sertapenambahan bilangan kapal dan pesawat udara untukmemenuhi permintaan pasaran baru menyebabkanpeningkatan pembelian kapal dan pesawat udara.

Sejajar dengan penggunaan swasta yang lebihtinggi, import barangan penggunaan meningkat24.1%. Pertumbuhan import makanan danminuman, barangan elektrik, perabot, pakaian dankasut, barangan keperluan isi rumah, dan ubatadalah tinggi. Walau bagaimanapun, bahagianimport barangan penggunaan kepada jumlahimport kekal rendah, mencakupi hanya 5.8%daripada jumlah import.

Satu perkembangan yang ketara ialah pertumbuhanyang amat nyata sebanyak 102.9% dalam importbarangan untuk dieksport semula, hasil daripadaaktiviti pembungkusan dan pemasangan di zonkomersial bebas. Import tersebut, terutamanyabarangan elektrik dan elektronik, alat kelengkapantelekomunikasi serta keluaran besi dan keluli,dieksport semula terutamanya ke Singapura,Thailand dan Hong Kong China.

Perdagangan Malaysia dengan negara serantauyang lain di Asia Timur (tidak termasuk Jepun) telahmeningkat sejak beberapa tahun yang lepas dankini perdagangan dengan rantau ini mencakupi45.4% daripada jumlah perdagangan Malaysia(1995: 35.9%). Usaha untuk mempelbagaikanperdagangan dengan pasaran bukan tradisi sepertiAsia Barat, Eropah Timur dan Asia Selatan telahmenampakkan kemajuan. Indeks kepelbagaianpasaran yang diukur dengan indeks Herfindahl-Hirschmann yang dinormalkan bertambah baikpada tahun 2004. Indeks bagi eksport dan importmenurun daripada 0.15 pada tahun 2003 kepada0.14 pada tahun 2004, dengan itu menunjukkankepelbagaian yang kian meningkat.

1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 20040.10

0.12

0.14

0.16

0.18

0.20

0.22

Graf 1.39 Indeks Kepelbagaian Eksport

Indeks kepelbagaian eksport ialah indeks Herfindahl-Hirschmann yang telahdiubahsuai. Ia telah dinormalkan untuk mendapatkan indeks dalam lingkungan 0 hingga 1. Indeks yang lebih rendah menunjukkan tahap kepelbagaian yang lebih tinggi.

51


AS kekal sebagai rakan dagangan Malaysia yangterbesar dengan bahagian pasaran sebanyak 16.8%(2003: 17.7%) dan menyumbang kepada lebihanperdagangan yang lebih besar sebanyak RM32.4bilion. Lebihan tersebut disumbang oleh eksportkeluaran elektrik dan eletronik yang lebih tinggi,khususnya, litar bersepadu, alat-alat ganti mesinmemproses data dan komponen komputer, getah,peralatan optik dan saintifik, perabot dan keluaranpetroleum. AS merupakan sumber import yang keduaterbesar untuk Malaysia, dengan import terdiriterutamanya daripada input pengantaraan sepertisepara konduktor dan alat ganti mesin pejabat yangdigunakan dalam industri elektrik dan elektronik,peralatan optik dan perubatan, dan pesawat udara.

Walaupun bahagian pasaran perdagangan menurunkepada 13.2% (2003: 13.9%), Singapuramengekalkan kedudukan sebagai rakan daganganMalaysia yang kedua terbesar. Eksport baranganelektrik dan elektronik kekal sebagai sumbereksport terbesar dengan perolehan sebanyakRM40.9 bilion atau 56.6% daripada jumlah eksportke Singapura. Eksport lain yang mencatat

Jadual 1.20Haluan Perdagangan Luar Negeri

2004a

Eksport ImportImbangan

Perdagangan

RM juta % bahagian RM juta % bahagian RM juta

Negara-negara ASEAN 120,601 25.1 95,729 24.0 24,872Singapura 72,176 15.0 44,437 11.1 27,740Thailand 22,954 4.8 21,992 5.5 962Indonesia 11,677 2.4 15,936 4.0 -4,259Filipina 7,362 1.5 10,667 2.7 -3,305Negara ASEAN lain 6,431 1.3 2,697 0.7 3,735

Negara-negara Timur Laut Asia Terpilih 93,430 19.4 91,603 22.9 1,828Republik Rakyat China 32,143 6.7 39,279 9.8 -7,135Hong Kong China 28,686 6.0 10,850 2.7 17,835China Taipei 15,763 3.3 21,630 5.4 -5,867Korea 16,839 3.5 19,843 5.0 -3,005

Kesatuan Eropah (EU)1 60,374 12.6 47,930 12.0 12,444United Kingdom 10,556 2.2 6,640 1.7 3,916Jerman 10,485 2.2 17,798 4.5 -7,313Belanda 15,752 3.3 3,434 0.9 12,318Negara EU lain 23,581 4.9 20,058 5.0 3,523

Amerika Syarikat 90,181 18.8 57,752 14.5 32,429Jepun 48,552 10.1 63,693 15.9 -15,141India 11,410 2.4 4,897 1.2 6,513Australia 15,783 3.3 6,793 1.7 8,990Negara lain di dunia 40,389 8.4 31,252 7.8 9,137

Jumlah 480,722 100.0 399,648 100.0 81,073

Nota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan.1 Termasuk 10 negara anggota baru.a Awalan


pertumbuhan kukuh termasuk keluaran petroleumyang ditapis, keluaran logam, bahan kimia dan alatkelengkapan pengangkutan, khususnya, pelantarpenggerudian terapung dan tenggelam untukaktiviti penerokaan minyak dan gas. Dari segiimport, Singapura merupakan sumber importketiga terbesar bagi Malaysia. Import dariSingapura kebanyakannya ialah alat ganti mesinpejabat, komputer dan komponen, bahan kimiadan peralatan optik dan saintifik.

Jepun mengekalkan kedudukannya sebagai rakandagangan Malaysia yang ketiga terbesar walaupunbahagian pasaran daripada jumlah perdaganganmenurun kepada 12.7%. Pertumbuhan eksportsebanyak 14.2% disokong oleh eksport jenteraelektrik, keluaran kayu, bahan kimia, peralatanoptik dan saintifik, keluaran logam dan baranganplastik. Meskipun nilai yen naik, importberkembang sebanyak 17.9%, mencerminkanpermintaan tidak anjal terhadap jentera, jenteraelektrik dan alat kelengkapan pengangkutan.Kesannya, defisit perdagangan meningkat kepadaRM15.1 bilion (2003: -RM11.5 bilion).

52

Jumlah perdagangan dengan Kesatuan Eropah yangtelah diperkembangkan meningkat 23.6% untukmencakup bahagian sebanyak 12.3% daripadajumlah perdagangan Malaysia. Ini mencerminkanprestasi ekonomi Kesatuan Eropah yang bertambahbaik. Peningkatan yang kukuh dalam perdagangandengan Belanda, Sepanyol, Itali, Hungary dan Swedenmerupakan pendorong kepada pertumbuhanperdagangan. Peningkatan dalam lebihanperdagangan sebanyak RM12.4 bilion (2003: RM12.2bilion) dengan kumpulan tersebut dicatatterutamanya daripada lebihan perdagangan denganBelanda (RM12.3 bilion) dan United Kingdom (RM3.9bilion), manakala perdagangan dengan Jerman danSweden masing-masing mencatat defisit sebanyakRM7.3 bilion dan RM2.2 bilion.

Pertumbuhan ekonomi yang mantap menyokongpengembangan perdagangan intrarantau dengannegara-negara Asia Timur dan ASEAN. Faktor yangmenyokong pertumbuhan ini ialah rangkaianpengeluaran yang semakin menyeluruh dan rantaian dirantau ini, hasil daripada penempatan syarikat-syarikatke RR China dan negara-negara ASEAN sertapeningkatan aktiviti penggunaan perkhidmatansumber luar. Perdagangan dengan rantau Timur LautAsia (tidak termasuk Jepun) berkembang sebanyak26.3% hasil daripada peningkatan pemerolehan inputyang lebih murah, yang menyebabkan pertumbuhanimport dari negara-negara tersebut melebihipertumbuhan eksport. Perdagangan dengan RR Chinameningkat sebanyak 33.7% dan eksport terdiri

Graf 1.40 Destinasi Eksport (% bahagian): 1995 Destinasi Eksport (% bahagian): 2004

Singapura 20.3%

Jepun 12.7%

Republik Rakyat China 2.7%

Amerika Syarikat 20.7%

Kesatuan Eropah 14.2%

Negara-negara lain 11.2%

Timur Laut Asia 2

11.3%

ASEAN 1

6.9%

Singapura 15.0%

Jepun 10.1%

Republik Rakyat China 6.7%

Amerika Syarikat 18.8%

Kesatuan Eropah 3 12.6%

Negara-negara lain 14.0%

Timur Laut Asia 2

12.7%

ASEAN 1

10.1%

1 ASEAN tidak termasuk Singapura 2 Hong Kong China, Korea dan China Taipei

1 ASEAN tidak termasuk Singapura 2 Hong Kong China, Korea dan China Taipei 3 Termasuk 10 negara anggota baru

terutamanya daripada litar bersepadu, alat ganti mesinpejabat, bahan kimia dan minyak sawit. Walaubagaimanapun, pertumbuhan import yang lebih tinggidari RR China mengakibatkan defisit perdaganganmeningkat kepada RM7.1 bilion (2003: -RM1.8 bilion).Malaysia merupakan rakan dagangan RR China yangkelapan terbesar dan merupakan rakan dagangannyayang terbesar di ASEAN. Eksport ke Korea meningkatsebanyak 45.7% disokong oleh permintaan terhadapkeluaran berasaskan sumber iaitu bahan kimia,keluaran petroleum, keluaran getah dan gas asli cecair.Corak perdagangan bagi negara-negara ASEAN (tidaktermasuk Singapura) adalah serupa, denganperdagangan berkembang sebanyak 31.9%.Memandangkan pengimport terus memperoleh inputdari pengeluar berkos rendah, Malaysia terusmengalami defisit perdagangan dengan Indonesia danFilipina, sementara lebihan perdagangan denganThailand bertambah kecil. Eksport ke negara-negaraASEAN disokong terutamanya oleh eksport keluaranelektrik dan elektronik, dan keluaran berasaskansumber. Pertumbuhan import yang kukuh dariThailand dan Indonesia didorong oleh keluaranelektronik, bahan kimia, logam yang diproses, dankeluaran besi dan keluli.

Pada tahun 2004, defisit akaun perkhidmatanmengecil kepada RM8.8 bilion atau –2.1% daripadaKNK (2003: -RM15 bilion atau -4% daripada KNK).Dasar penggalakan eksport perkhidmatan sertapelaburan dalam infrastruktur industri perkhidmatantelah menjana sumber baru perolehan pertukaran asing,

53


khususnya daripada pelancongan dan perkhidmatan lainterutamanya perkhidmatan maklumat dan komputer. Initelah menyumbang kepada defisit akaun perkhidmatanyang bertambah baik.

Perjalanan terus menjadi penyumbang terbesar kepadaperolehan perkhidmatan, mencakupi sebanyak 48.9%daripada jumlah perolehan perkhidmatan kasar padatahun 2004. Perolehan akaun perjalanan meningkatsebanyak 38.9% kepada RM31.2 bilion. Prestasi kukuhakaun perjalanan mencerminkan peningkatan ketaradalam bilangan ketibaan pelancong kepada 15.7 juta

orang (2003: 10.6 juta orang). Prestasi ekonomi yangkukuh di negara serantau dan hubunganperkhidmatan udara yang lebih baik melaluipertambahan bilangan penerbangan, termasukpenerbangan sewa khas dan tambang pada hargapromosi yang ditawarkan oleh syarikat penerbangantambang murah, menyebabkan bilangan pelawatmeningkat. Pelancong dari Singapura, Thailand,Indonesia dan RR China merupakan sumber pelancongutama dan mencakupi sebanyak 78.8% daripadajumlah ketibaan pelancong. Kempen pemasaranagresif yang disasarkan terutamanya bagi perjalanancuti musim panas di kalangan pelancong dari AsiaBarat, menyebabkan peningkatan sebanyak 57.1%dalam bilangan pelancong tersebut. Pelancong dari

Perolehan pelancongan yang lebih tinggi serta perolehanperkhidmatan komputer dan maklumat yang bertambah baiktelah menyumbang kepada defisit perkhidmatan yang lebihrendah. Keuntungan dan dividen yang terakru bagi syarikat-syarikat Malaysia di luar negeri juga terus meningkat.

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004a0

5,000

10,000

15,000

20,000

25,000

30,000

35,000

a AwalanSumber: Lembaga Penggalakan Pelancongan Malaysia

Ketibaan pelancong Perolehan pelancongan

Graf 1.41 Ketibaan Pelancong dan Perolehan Pelancongan

Ketibaan pelancong dalam juta

Perolehan dalamRM juta

Jadual 1.21Akaun Perkhidmatan dan Pendapatan

2003 2004a

RM bilion

Bersih + – Bersih

Akaun Perkhidmatan

Pengangkutan -13.3 12.0 29.8 -17.8Perjalanan 11.6 31.2 11.8 19.4Perkhidmatan lain -13.0 20.1 29.8 -9.7Perkhidmatan Kerajaan -0.3 0.4 1.1 -0.7

RM bilion -15.0 63.7 72.5 -8.8AS$ bilion -4.0 16.8 19.1 -2.3% daripada KNK -4.0 -2.1

Akaun Pendapatan

Pampasan pekerja -1.0 2.6 3.8 -1.1Pendapatan pelaburan -21.6 12.7 36.0 -23.3

RM bilion -22.5 15.3 39.8 -24.5AS$ bilion -5.9 4.0 10.5 -6.4% daripada KNK -6.1 -5.8

Nota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan.a Anggaran


pasaran baru muncul Asia seperti Korea dan ChinaTaipei meningkat dengan mendadak, masing-masingsebanyak 97.4% dan 38.3%.

Perolehan pertukaran asing yang lebih tinggi daripadapendidikan dan perkhidmatan penjagaan kesihatanjuga menyumbang kepada perolehan perjalanan yanglebih tinggi. Perolehan pendidikan daripada penuntutasing di semua peringkat pendidikan (terdiri daripadapendidikan tinggi, menengah dan rendah) meningkatsebanyak 40.5%. Penuntut dari RR China mencakupilebih kurang 40% daripada jumlah penuntut di institusi

pendidikan tinggi swasta, dan selebihnya adalahterutamanya dari negara jiran, khususnya Indonesia danIndia. Sementara itu, perolehan perkhidmatanpenjagaan kesihatan bertambah baik disebabkanterutamanya oleh peningkatan bilangan pesakit asingkepada 174,289 pada tahun 2004 (2003: 102,946pesakit asing). Sebahagian besar daripada pesakit asingadalah dari negara ASEAN, yang mencakupi sebanyak81.8% daripada jumlah pesakit asing.

Dari segi pembayaran, perbelanjaan perjalanan ke luarnegeri adalah lebih tinggi dengan meningkat sebanyak

54

8.7% kepada RM11.8 bilion, disebabkan olehpendapatan yang lebih tinggi, peningkatan aktivitiperniagaan di luar negeri dan prospek ekonomi yangbertambah baik. Pembayaran untuk perjalanan kebandar-bandar di sempadan negara meningkat denganmendadak sebanyak 108.6% kepada RM2.4 bilion.Aliran keluar untuk pendidikan meningkat sebanyak16.7% disebabkan terutamanya oleh perbelanjaanyuran tuisyen dan perbelanjaan harian yang lebih tinggiakibat peningkatan nilai dolar Australia, sterling paundan dolar Singapura berbanding dengan ringgit.

Faktor lain yang menyumbang kepada pengurangandalam defisit akaun perkhidmatan ialah aliran keluar bersihakaun perkhidmatan lain yang lebih rendah sebanyakRM9.7 bilion, disebabkan terutamanya oleh perolehanperkhidmatan maklumat dan komputer yang lebih tinggi.Penubuhan pusat serantau bagi pembangunan produk ICT,menyediakan perkhidmatan sokongan rangkaiankumpulan serantau serta penggunaan perkhidmatansumber luar bagi proses perniagaan dan perkhidmatanperkongsian, telah mendorong pertumbuhan eksportperkhidmatan maklumat dan komputer. Sebaliknya,pembayaran royalti dan yuran lesen adalah lebih besarmencerminkan penggunaan harta intelek dalam bidangberkaitan multimedia, komunikasi dan perniagaan runcit.Sejumlah besar daripada pembayaran royalti dan yuranlesen dibayar kepada Amerika Syarikat dan Jepun.Pembayaran yang lebih tinggi juga dicatat untuk importperkhidmatan pembinaan bagi projek-projek jana kuasaserta penerokaan minyak dan gas. Pembayaran kepadapembekal perkhidmatan asing dalam bidang yangberkaitan dengan perkhidmatan komunikasidan multimedia juga meningkat seiring denganpermintaan yang kukuh.

Pengembangan dalam perdagangan luaran yangkukuh serta caj pengangkutan yang lebih tinggi olehsyarikat perkapalan antarabangsa yang disebabkanoleh kapasiti yang agak ketat telah menyebabkanakaun pengangkutan mencatat aliran keluar bersihyang lebih besar, iaitu sebanyak RM17.8 bilion(2003: -RM13.3 bilion). Pembayaran kasar yang lebihtinggi diimbangi sebahagiannya oleh perolehan yanglebih baik daripada perkhidmatan kargo danpenumpang yang disediakan oleh syarikat perkapalandan penerbangan tempatan yang utama.Pengembangan kapasiti oleh syarikat perkapalan danpenerbangan serta jumlah pemunggahan kargoantara kapal yang meningkat turut menyumbangkepada perolehan yang lebih tinggi.

Defisit akaun pendapatan meningkat kepadaRM24.5 bilion atau -5.8% daripada KNK pada tahun2004, terutamanya akibat keuntungan dan dividenterakru yang lebih tinggi bagi pelabur langsung asing.Pendapatan terakru yang lebih tinggi bagi pelaburlangsung asing disebabkan terutamanya oleh prestasieksport yang lebih baik bagi industri elektrik danelektronik serta sektor minyak dan gas yang disokongoleh peningkatan harga minyak. Walaubagaimanapun, aliran keluar sebenar adalah lebihrendah memandangkan sebahagian besar daripadakeuntungan kekal dalam negara untuk dilaburkansemula. Sementara itu, pendapatan terakru pelabur-pelabur portfolio mencatat aliran keluar yang lebihbesar sejajar dengan pembayaran dividen yang lebihtinggi oleh syarikat-syarikat Malaysia.

Keuntungan dan dividen terakru bagi syarikat-syarikatMalaysia daripada pelaburan mereka di luar negeri

Pengangkutan 18.9%

Graf 1.42 2004: Komponen Perolehan Kasar Akaun Perkhidmatan (% bahagian)

Perjalanan48.9%

Perkhidmatan Kerajaan

0.7%

Perkhidmatan lain 31.5%

Graf 1.43 2004: Komponen Pembayaran Kasar Akaun Perkhidmatan (% bahagian)

PerkhidmatanKerajaan

1.6%

Pengangkutan 41.1%

Perkhidmatan lain 41.1%

Perjalanan 16.2%

55


terus meningkat kepada RM3.6 bilion (2003: RM2bilion). Perolehan ini adalah terutamanya daripadasektor minyak dan gas serta sektor perkhidmatan.Buat dua tahun berturut-turut, pendapatan daripadapelaburan lain mencatat aliran masuk bersih sebanyakRM2.6 bilion, mencerminkan hasil rizab luaran yanglebih besar manakala pembayaran faedah hutang luarnegeri terus menurun.

Aliran keluar bersih akaun pindahan semasameningkat dengan ketara kepada RM14.6 bilion(2003: -RM9.3 bilion). Peningkatan dalam pembayaranpindahan semasa kepada RM16.3 bilion mencerminkanterutamanya penghantaran pulang wang sekali gusuntuk satu kali sahaja oleh 309,248 pekerja asing tanpaizin yang pulang ke negara asal mereka di bawahProgram Pengampunan dari bulan Oktober 2004 hinggaakhir bulan Disember 2004. Pengiriman wang yangberkala oleh bilangan pekerja asing berdaftar yang lebihbesar, yang bekerja terutamanya dalam sektorperkilangan dan pertanian, turut menyumbang kepadaaliran keluar bersih yang lebih besar.

Akaun KewanganAkaun kewangan bertukar arah pada tahun 2004,dengan mencatat aliran masuk bersih sebanyakRM15.4 bilion (2003: -RM12.1 bilion). Perubahan yangketara ini disebabkan terutamanya oleh aliran masukpelaburan langsung asing dan dana portfolio yanglebih tinggi ekoran pertumbuhan ekonomi yang lebihkukuh dan perolehan korporat yang bertambah baik.Pelaburan lain mencatat aliran keluar yang lebih besardisebabkan oleh pembayaran balik pinjaman luarnegeri bersih oleh sektor awam bagi dua tahunberturut-turut dan aliran keluar pelaburan sektorswasta lain yang lebih tinggi.

Berasaskan aliran masuk kasar, pelaburan langsungasing (FDI) di Malaysia meningkat kepada RM24.8bilion (2003: RM19.9 bilion) atau 5.9% daripadaKNK, mencerminkan aliran yang menyeluruh kekesemua sektor utama, iaitu sektor perkhidmatan,perkilangan serta minyak dan gas. Sebahagian besardaripada FDI kekal dalam bentuk perolehan tertahan.Aliran masuk ekuiti baru juga adalah lebih tinggi.Setelah mengambil kira likuidasi syarikat danpembayaran balik pinjaman kepada syarikat induk diluar negeri, FDI bersih meningkat kepada RM17.9bilion (2003: RM9.4 bilion).

Sektor perkhidmatan terus menjadi penerima utamaaliran FDI baru, khususnya dalam bidang pertumbuhanbaru seperti perniagaan sokongan dan perkhidmatanperkongsian, selaras dengan dasar Kerajaan yang

cenderung ke arah liberalisasi dan penyahkawalseliaan.Subsektor perkhidmatan kewangan, insurans, hartatanah dan perniagaan serta perdagangan borong danruncit, hotel dan restoran mencatat aliran masuk yangketara. Dalam subsektor perkhidmatan kewangan,insurans, harta tanah dan perniagaan, terdapatpelaburan baru dalam sektor perbankan berikutanpemberian lesen perbankan Islam kepada tiga bankasing. Dengan insentif fiskal yang menarik daninfrastruktur yang baik, subsektor tersebut turutmemperlihatkan kemunculan aktiviti perkhidmatanperkongsian dan penggunaan perkhidmatan sumberluar. Aktiviti-aktiviti tersebut telah mempercepatpembangunan rantaian tambah nilai untukmenyokong operasi syarikat multinasional (MNC) diMalaysia dan rantau Asia. Pada tahun 2004, beberapaMNC menubuhkan atau memperkembangkan pusatoperasi serantau atau global mereka untuk aktivitiperkhidmatan perkongsian dan penggunaanperkhidmatan sumber luar di Malaysia. Sementara itu,operasi sokongan dan pusat panggilan berkaitanteknologi maklumat yang ditubuhkan oleh beberapabank asing terus berkembang, dengan membentukrantaian yang merentasi segmen yang berlainan dalamsektor perkhidmatan. Kelebihan daya saing Malaysiadalam aktiviti perkhidmatan perkongsian dicerminkanoleh Indeks A.T. Kearney 2004 Offshore LocationAttractiveness yang meletakkan Malaysia sebagaidestinasi pelaburan yang ketiga paling menarik bagiperkhidmatan perkongsian dan perkhidmatan sumberluar. Ini disahkan oleh peningkatan bilangankemudahan antarabangsa dan serantau di Malaysiapada tahun 2004. Pada tahun tersebut, terdapat

Jadual 1.22Imbangan Pembayaran: Akaun Kewangan

2003 2004a 2003 2004a


Akaun Kewangan -12.1 15.4 -3.2 4.0

Pelaburan Langsung 4.2 10.8 1.1 2.8Di Malaysia 9.4 17.9 2.5 4.7Di luar negeri -5.2 -7.1 -1.4 -1.9

Pelaburan Portfolio 4.2 33.1 1.1 8.7

Pelaburan Lain -20.5 -28.6 -5.4 -7.5Sektor awam -11.2 -1.1 -2.9 -0.3antaranya:

Kerajaan Persekutuan (bersih) -3.7 0.1 -1.0 …Pinjaman kasar 3.1 1.1 0.8 0.3Pembayaran balik -6.9 -1.0 -1.8 -0.3

PABK (bersih) -7.3 -1.3 -1.9 -0.3Pinjaman kasar 5.1 11.4 1.4 3.0Pembayaran balik -12.4 -12.7 -3.3 -3.3

Sektor swasta -9.3 -27.4 -2.4 -7.2

Nota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan.… Terlalu kecila Anggaran


56

peningkatan sebanyak 6% bagi kemudahanantarabangsa dan serantau yang diluluskan di Malaysia,iaitu berjumlah 233, dengan 16 merupakan operasi ibupejabat (OHQ), 193 pejabat perwakilan dan serantau,21 pusat pemerolehan antarabangsa (IPC) dan tigapusat pengagihan serantau (RDC). Bagi subsektorperdagangan borong dan runcit, hotel dan restoran,sebahagian besar daripada pelaburan asing digunakanuntuk penubuhan dan pengembangan pasar raya besardan juga hotel baru, sebagai tindak balas terhadapkemewahan rakyat Malaysia yang semakin meningkatdan pertumbuhan pesat industri pelancongan.

Memandangkan kehadiran MNC dalam sektorperkilangan yang sudah sekian lama dan meluas,pelaburan sektor ini terus dibiayai terutamanya olehperolehan tertahan, khususnya dalam industri elektrikdan elektronik, industri berkaitan petroleum dan kimia,dan industri peralatan mesin. Pelaburan asing dalam

sedia ada di luar negeri. Kebanyakan daripadapelaburan ini dilaksanakan melalui pengambilalihandan jalinan usaha sama dengan beberapapelaburan baru (‘greenfield’). Pelaburan luar negeriditerajui oleh beberapa syarikat Malaysia yangbesar dan sudah lama bertapak dalam sektorminyak dan gas dan perkhidmatan, diikuti olehsyarikat-syarikat dalam sektor perkilangan,pertanian dan pembinaan. Dari segi lokasi,pelaburan luar negeri oleh syarikat Malaysia adalahmeluas, dengan pelaburan disalurkan ke merata-rata bahagian dunia termasuk Afrika, ASEAN, AsiaSelatan, Eropah dan Amerika Syarikat.

Pelaburan ke luar negeri dalam sektor minyak dangas kekal besar, terutamanya bagi aktiviti huluan,iaitu penerokaan dan cari gali minyak berikutanpenemuan medan minyak yang baru serta kejayaansyarikat minyak negara menjalinkan perkongsian

Akaun kewangan bertukar arah dengan mencatat aliran masukbersih pada tahun 2004. Ini adalah disebabkan terutamanya olehaliran masuk pelaburan langsung asing dan dana portfolio yanglebih tinggi ekoran pertumbuhan ekonomi yang lebih kukuh danperolehan korporat yang bertambah baik.

sektor perkilangan adalah terutamanya untukpenambahbaikan peralatan dan teknologi sertamembentuk rangkaian produk dan kapasiti baru.Sementara itu, dalam sektor minyak dan gas,pelaburan dalam aktiviti huluan terusmemberangsangkan berikutan penemuan barumedan minyak di luar pesisir Malaysia Timur baru-baru ini. Syarikat minyak negara serta rakan-rakankongsi asing juga terlibat secara aktif dalampenerokaan minyak laut dalam. Pelaburan sektor inijuga didorong oleh permintaan global dan hargaminyak yang lebih tinggi sepanjang tahun. Denganpengembangan sektor perkhidmatan, perkilanganserta minyak dan gas, peluasan dan pendalamanaliran FDI mempertingkatkan lagi kapasiti, teknologidan asas kemahiran bagi membolehkan negara iniuntuk terus meningkat dalam rantaian tambah nilai.

Pelaburan langsung di luar negeri oleh syarikatMalaysia meningkat kepada RM7.1 bilion padatahun 2004 (2003: -RM5.2 bilion). Peningkatanpelaburan luar negeri dalam jumlah yang besar inimencerminkan strategi syarikat-syarikat untukmengembangkan operasi mereka secara global. Inibertujuan untuk mempertingkatkan keupayaansinergi dalam operasi teras syarikat tersebut diMalaysia serta merebut peluang perniagaan yang

usaha sama dengan beberapa syarikat minyaknegara asing bagi aktiviti penerokaan minyak dangas. Sebahagian besar pelaburan ini tertumpu padamedan minyak besar yang belum diterokai di Afrikadan negara-negara ASEAN. Pelaburan luar negeridalam sektor perkhidmatan juga menyeluruh,dengan sebahagian besar pelaburan disalurkankepada subsektor utiliti dan perkhidmatankewangan, insurans, harta tanah dan perniagaan.Syarikat tempatan dalam sektor perkilangan turutmelabur di luar negeri, mencontohi corak operasiMNC dengan menubuhkan anak syarikat ataumenjalinkan usaha sama dengan syarikat rakankongsi mereka dari negara-negara baru munculsupaya dapat memindahkan operasi yang berintensifburuh ke luar negeri atau untuk mendekati parapembekal dan pelanggan. Sebahagian besarpelaburan ini adalah untuk pembuatan keluaranlogam direka, mesin dan peralatan (termasukbarangan elektrik dan elektronik), minyak sawit,kayu serta keluaran kayu termasuk perabot.

Pelaburan luar negeri yang berasaskan pertaniandisalurkan terutamanya ke ladang kelapa sawit diIndonesia dan Afrika Selatan. Pelaburan luar negeri olehsyarikat pembinaan juga meningkat pada tahun 2004.Beberapa syarikat pembinaan dan kejuruteraan yang

57


besar dan maju telah menggunakan kepakaran danpengalaman mereka dalam kejuruteraan awam danpembangunan harta tanah untuk mendapatkan banyakkontrak pembinaan di India, RR China, Sri Lanka, Afrikadan Asia Barat. Sebagai mencerminkan kejayaan syarikat-syarikat Malaysia dalam pelaburan di luar negeri, jumlahkeuntungan dan dividen terakru bersih bagi syarikat-syarikat yang melabur di luar negeri meningkat lagi kepadaRM3.6 bilion pada tahun 2004 (2003: RM2 bilion).

Pelaburan portfolio mencatat peningkatan aliranmasuk bersih yang ketara sebanyak RM33.1 bilion padatahun 2004 (2003: RM4.2 bilion), mencerminkan aliranmasuk ke pasaran ekuiti dan juga pasaran hutang yanglebih tinggi. Aliran dana portfolio meningkat secarastabil dengan pengurus dana institusi antarabangsameningkatkan penglibatan strategik jangka sederhanadan jangka panjang mereka di Malaysia, sejajar denganpeningkatan penarafan berdaulat, prospek ekonomi

yang positif, prospek pendapatan syarikat Malaysia yangbertambah baik dan jangkaan kemungkinan penjajaransemula pertukaran mata wang di rantau Asia.

Pelaburan lain mencatat aliran keluar bersih yanglebih tinggi sebanyak RM28.6 bilion (2003: -RM20.5bilion), mencerminkan pembayaran balik bersihpinjaman luar negeri oleh sektor awam serta alirankeluar jangka pendek sektor swasta yang lebih tinggi.Sektor awam mencatat pembayaran balik bersihpinjaman hutang luar negeri bagi dua tahun berturut-turut dengan jumlah sebanyak RM1.1 bilion padatahun 2004 (2003: -RM11.2 bilion). Ini mencerminkanterutamanya konsolidasi fiskal Kerajaan Persekutuandan pembayaran balik bersih yang mapan olehPerusahaan Awam Bukan Kewangan (PABK).

Pelaburan lain sektor swasta, yang terdiri terutamanyadaripada peminjaman dan pemberian pinjaman sertapenempatan dan pengeluaran deposit oleh sektorperbankan serta urus niaga sektor swasta bukan bankdengan rakan niaga yang tidak ada hubungan dengansyarikat berkenaan, mencatat aliran keluar bersih yanglebih tinggi sebanyak RM27.4 bilion (2003: -RM9.3 bilion).Ini disebabkan terutamanya oleh kedudukan sektor

Hutang luar negeri kekal pada paras berhemat dengan profilhutang cenderung kepada struktur tempoh matang yang lebihpanjang. Sektor awam terus mencatat pembayaran balik bersih.Pengambilan pinjaman yang lebih rendah dalam suasanapembayaran balik yang lebih tinggi telah menghasilkanpeminjaman bersih yang kecil oleh sektor swasta.

perbankan yang bertukar arah pada tahun 2004, berikutanpenempatan aset di luar negeri yang lebih tinggi. Alirankeluar bersih bagi sektor swasta bukan bank meningkatsedikit, mencerminkan pemberian kredit perdaganganyang kekal besar oleh pengeksport Malaysia, sejajardengan prestasi perdagangan yang lebih kukuh.

Hutang Luar NegeriMalaysia terus mengekalkan strategi pengurusanhutang luar negeri yang berhemat. Rangka kerja bagipengurusan hutang luar negeri berpandukan kepadadasar berhemat dan sistem pemantauan hutang yangcekap. Kelulusan untuk pinjaman luar negeri olehsyarikat-syarikat adalah berdasarkan kriteria yang telus,mengehendaki dana luar digunakan untuk membiayaipelaburan yang produktif dan untuk aktiviti pelaburanyang dapat menjana perolehan pertukaran asing yangmencukupi bagi menjelaskan hutang tersebut.Perlindungan berhemat termasuk usaha

meminimumkan pendedahan risiko terhadap kejutankadar faedah global, pergerakan kadar pertukaranyang merugikan dan perubahan sentimen pelabur.Sementara itu, sistem pemantauan hutangmembolehkan pihak berkuasa memantau paras hutangkeseluruhan, struktur hutang serta obligasimenjelaskan bayaran hutang oleh sektor awam danswasta. Garis panduan ini berkesan bagi memastikanhutang luar negeri berada pada paras berhematdengan profil hutang cenderung kepada strukturtempoh matang yang lebih panjang. Secarakeseluruhan, pendekatan pengurusan hutang luarnegeri yang berhemat telah membantu negaramengukuhkan asas ekonomi dan mengurangkankedudukan mudah terjejas akibat kejutan luar.

Pada tahun 2004, jumlah hutang luar negeri terkumpulmeningkat 5.7% kepada RM197.3 bilion (AS$51.9bilion). Meskipun jumlah hutang luar negeri adalahlebih tinggi, nisbah hutang luar negeri kepada KNKdan export barangan dan perkhidmatan terusbertambah baik, masing-masing pada 46.6% dan35.2% (2003: masing-masing 50.2% dan 40.3%).Peningkatan dalam hutang luar negeri mencerminkanterutamanya pengumpulan hutang luar negeri jangka

58

pendek oleh sektor perbankan, hasil aktivitiperlindungan nilai bagi urus niaga yang berkaitanperdagangan serta operasi pasaran wang yangmelibatkan aktiviti perbendaharaan. Namun demikian,bahagian hutang jangka pendek daripada jumlahhutang luar negeri kekal rendah, mencakupi 21.8%daripada jumlah hutang luar negeri. Di samping itu,nisbah hutang jangka pendek kepada rizab

antarabangsa terus bertambah baik untuk mencakupihanya 17% daripada rizab antarabangsa (2003:19.8%). Nisbah khidmat bayaran hutang secarakeseluruhan (tidak termasuk prabayaran) menurunkepada 4.3% pada tahun 2004 (2003: 6.2%).

Hutang luar negeri jangka sederhana dan panjangmeningkat sebanyak 0.9% kepada RM154.3 bilion(AS$40.6 bilion) pada akhir tahun 2004. Peningkatan inidisebabkan terutamanya oleh kerugian penilaian semulapertukaran asing sebanyak RM1.3 bilion berikutanpeningkatan nilai mata wang utama berbanding dengandolar AS. Pada tahun 2004, sektor awam yang terdiridaripada Kerajaan Persekutuan dan perusahaan awambukan kewangan (PABK) mencatat pembayaran balikpinjaman bersih yang lebih rendah iaitu sebanyak RM1.2bilion (2003: -RM11 bilion). Sebaliknya, peminjamankasar sektor swasta adalah lebih rendah pada tahun2004, sementara pembayaran balik hutang luar negerimeningkat. Ini mengakibatkan peminjaman bersih yanglebih rendah sebanyak RM1.6 bilion (2003: RM3.9 bilion).

Sebahagian besar hutang luar negeri jangkasederhana dan panjang kekal dalam sebutan dolarAS, iaitu mencakupi 77% daripada jumlahkeseluruhan hutang luar negeri jangka sederhana danpanjang pada akhir tahun 2004. Sementara itu,bahagian hutang dalam sebutan yen menurun sedikitkepada 12.5% (2003: 13%) disebabkansebahagiannya oleh penyelesaian satu bon dalamsebutan yen oleh sebuah PABK. Sementara bahagianhutang dalam sebutan euro stabil pada 5.2%, baki5.3% daripada hutang luar negeri adalah disebut

Jadual 1.23Hutang Luar Negeri Terkumpul

2003 2004a 2003 2004a

RM RM AS$ AS$juta juta juta juta

Jumlah hutang 186,640 197,321 49,116 51,927Jangka sederhana

dan panjang 152,950 154,298 40,250 40,605Jangka pendek1 33,690 43,023 8,866 11,322

% daripada jumlahhutang 18.1 21.8 18.1 21.8

% daripada rizabantarabangsa bersih 19.8 17.0 19.8 17.0

% daripada KNKJumlah hutang 50.2 46.6 50.2 46.6Hutang jangka sederhana

dan panjang 41.2 36.5 41.2 36.5

% daripada eksportbarangan danperkhidmatanJumlah hutang 40.3 35.2 40.3 35.2Hutang jangka sederhana

dan panjang 33.0 27.5 33.0 27.5

Nisbah khidmat bayaranhutang (%) 6.2 4.3 6.2 4.3

1 Tidak termasuk mata wang dan deposit yang dimiliki oleh bukan pemastautindalam institusi perbankan pemastautin.

a Awalan

Sumber: Kementerian Kewangan Malaysia dan Bank Negara Malaysia

1 Tidak termasuk mata wang dan deposit yang dimiliki oleh bukan pemastautin dalam institusi perbankan pemastautin.

a Awalan

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

220

1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004a0

10

20

30

40

50

60

70

Jangka pendek1

PABKKerajaan Persekutuan

Sektor Swasta

Hutang/KNK (Skala kanan)

Graf 1.44a Hutang Luar Negeri Terkumpul

RM bilion %

1991 199219931994199519961997199819992000 2001200220032004a

5

0

10

15

20

25

30

35

0

1

2

3

4

5

6

7

8

RM bilion %

Pembayaran balik

Bayaran faedah

Nisbah khidmat bayaran hutang (Skala kanan)

Graf 1.44b Khidmat Bayaran Hutang

a Awalan

59


dalam mata wang antarabangsa lain, termasuk paunsterling, franc Switzerland dan dolar Singapura.

Hutang luar negeri terkumpul sektor awamberkurang sedikit kepada RM96.7 bilion (AS$25.4bilion) pada akhir tahun 2004 (2003: RM96.8 bilion),disebabkan pembayaran balik bersih hutang luarnegeri yang lebih daripada mengimbangi kerugianpenilaian semula pertukaran asing akibat peningkatannilai mata wang utama berbanding dolar AS. Oleh itu,bahagian hutang luar negeri sektor awam daripadajumlah hutang luar negeri berkurang kepada 49%(2003: 51.9%). Sementara PABK meningkatkanpeminjaman luar negerinya pada tahun 2004,Kerajaan Persekutuan meneruskan amalan berhematdalam peminjaman luar negeri dan bergantungterutamanya kepada sumber-sumber dalam negeriyang tidak mendorong kepada inflasi bagi membiayairancangan-rancangan pembangunan.

Hutang luar negeri Kerajaan Persekutuan berkurangkepada RM34.7 bilion (AS$9.1 bilion) pada akhir tahun2004. Ini disebabkan terutamanya oleh pengambilalihandua hutang luar negeri oleh PABK, yang sebelum inidiambil alih oleh Kerajaan daripada perusahaan awamdan perusahaan yang diswastakan. Mencerminkanstrategi pengurusan hutang luar negeri Kerajaan yangberhemat, tiada hutang pasaran baru diperoleh.Pengambilan pinjaman luar negeri oleh Kerajaan adalahlebih rendah pada RM1.1 bilion (2003: RM3.1 bilion).Pengambilan ini diperoleh terutamanya daripadapinjaman yang telah dijanjikan terdahulu di bawahInisiatif Miyazawa serta pinjaman projek daripadasumber pelbagai hala, seperti Bank Dunia, BankPembangunan Islam dan Bank Pembangunan Asia.Sementara itu, pembayaran balik pinjaman hutang luarnegeri oleh Kerajaan adalah lebih rendah dengan ketaraiaitu berjumlah RM1 bilion (2003: -RM6.9 bilion),mencerminkan terutamanya pembayaran balik pinjamanpokok beberapa pinjaman projek yang terjadual.

Asas ekonomi Malaysia yang kukuh dan bertambah baiktelah menyebabkan beberapa peningkatan penarafanberdaulat pada tahun 2004, dan tebaran kadar faedah keatas sekuriti tanda aras Malaysia semakin mengecil disepanjang tahun. Tebaran ke atas Bon Global Malaysiayang matang pada tahun 2011 berbanding dengan BilPerbendaharaan AS terus mengecil secara konsistenkepada 29 mata asas pada akhir tahun 2004 (akhir tahun2003: 84 mata asas). Begitu juga, tebaran ke atas BonGlobal yang matang pada tahun 2009 berkurang kepada48 mata asas pada akhir tahun 2004 (akhir tahun 2003:76 mata asas). Pada tahun 2004, penarafan berdaulatMalaysia telah ditingkatkan lagi oleh beberapa agensi

penarafan kredit. Pada 30 Januari 2004, Rating andInvestment Information Inc. meningkatkan penarafanjangka panjang mata wang asing Malaysia kepada A-,daripada BBB+ dengan memberikan prospek yang stabil.Pada 11 Mei 2004, Standard & Poor’s telah mengesahkanpenarafan jangka panjang kredit mata wang asingMalaysia pada A-. Fitch International memberi prospekpositif kepada penarafan Malaysia pada 6 April 2004 danmeningkatkan penarafan jangka panjang mata wang asingkepada A- daripada BBB+, dan memberikan prospek yangstabil pada 8 November 2004. Selepas menetapkanprospek bagi penarafan mata wang asing berdaulatMalaysia kepada positif daripada prospek yang stabil pada6 Februari 2004, Moody’s Investor Services meningkatkanpenarafan tersebut kepada A3 daripada Baa1 pada 16Disember 2004.

Pada tahun 2004, PABK mencatat pembayaran balikbersih yang lebih kecil, iaitu sebanyak RM1.3 bilion (2003:-RM7.3 bilion) kerana peminjaman kasar nyata lebih tinggi(RM11.4 bilion; 2003: RM5.1 bilion). Pembayaran balikpinjaman, termasuk kematangan beberapa bon, adalahdibuat terutamanya oleh PABK dalam sektor minyak dangas, telekomunikasi dan utiliti. Peminjaman dari luar negeriyang lebih besar adalah terutamanya untuk membiayaipelaburan modal dan pembayaran balik serta prabayaranpinjaman luar negeri. Walau bagaimanapun, setelahmengambil kira pengambilalihan dua hutang luar negeridaripada Kerajaan Persekutuan dan sedikit kerugian akibatpenilaian semula pertukaran asing, jumlah hutang luarnegeri terkumpul PABK meningkat sebanyak RM2.5 bilionkepada RM62.1 bilion (AS$16.3 bilion) pada tahun 2004(2003: RM59.5 bilion atau AS$15.7 bilion).

0

50

100

150

200

250

300

350

Bon Global (2009)

Bon Global (2011)

Bon Petronas (2006)

Graf 1.45 Tebaran Kadar Faedah Bon Global Kerajaan dan Bon Terpilih PABK berbanding dengan Pulangan Bil Perbendaharaan AS

F A J O O D F A J O O D F A J O O D F A J O O D F A J O O D

2000

Tebaran Kadar Faedah

2001 2002 2003 2004

60

Hutang luar negeri sektor swasta (termasuk hutangjangka pendek) berjumlah RM100.6 bilion (AS$26.5bilion) pada akhir tahun 2004 (2003: RM89.8 bilion)dan terus mencakupi lebih kurang setengah daripadajumlah hutang luar negeri Malaysia. Jumlah hutangluar negeri jangka sederhana dan panjang mencatatpeminjaman bersih yang lebih rendah sebanyak RM1.6bilion (2003: RM3.9 bilion), mencerminkanpengambilan yang lebih rendah (-9.5%) manakalapembayaran balik pinjaman adalah lebih tinggi(+9.9%) pada tahun tersebut. Pengambilan pinjamanluar negeri bertujuan terutamanya untuk membiayaiperbelanjaan modal dan pembayaran balik pinjamanluar negeri, khususnya oleh sektor perkilangan.Sementara itu, sebahagian besar daripada pembayaranbalik pinjaman luar negeri adalah dibuat oleh syarikat-syarikat dari sektor perkilangan dan perladangan. Profilkeseluruhan risiko hutang luar negeri jangka sederhanadan panjang sektor swasta kekal rendah keranasebahagian besar pinjaman tersebut mempunyai

perlindungan nilai semulajadi. Kebanyakan pinjamantersebut digunakan untuk membiayai aktivitiberorientasikan eksport dan pelaburan luar negeri yangmempunyai hasil dan pendapatan pertukaran asing.Di samping itu, sebahagian besar daripada pinjamantersebut diperoleh daripada pemegang saham dansyarikat-syarikat induk atau sekutu di luar negeridengan terma yang lebih fleksibel dan kadar faedahkonsesi. Selepas mengambil kira sedikit kerugianpenilaian semula pertukaran asing, hutang luar negeriterkumpul sektor swasta meningkat sedikit, iaitusebanyak 2.6% kepada RM57.6 bilion (AS$15.2 bilion)pada akhir tahun 2004 (2003: RM56.1 bilion).

Hutang luar negeri terkumpul jangka pendek(tempoh matang setahun atau kurang) meningkatsebanyak RM9.3 bilion (AS$2.5 bilion) kepada RM43bilion (AS$11.3 bilion) pada tahun 2004. Inimencerminkan peningkatan dalam peminjaman luarnegeri jangka pendek oleh sektor perbankan,terutamanya untuk aktiviti perlindungan nilai bagiurus niaga yang berkaitan dengan perdagangan danaktiviti perbendaharaan. Sementara itu, peminjamanjangka pendek oleh sektor swasta bukan bank, yangterdiri terutamanya daripada kredit pusingan,kemudahan overdraf dan pinjaman bertempoh terus

Rizab antarabangsa bersih bertambah kukuh dengan mencatat parastertinggi sebanyak AS$66.7 bilion pada 31 Disember 2004.Ini mencerminkan keteguhan asas ekonomi negara secara keseluruhan,terutamanya prestasi eksport yang lebih teguh serta aliran masukpelaburan langsung asing dan dana portfolio yang lebih tinggi.

berkurang kepada RM8.1 bilion pada 2004 (2003:RM10.4 bilion). Pengurangan tersebut mencerminkanterutamanya pembayaran balik kemudahan pinjamantersebut oleh beberapa syarikat besar, khususnyadaripada sektor perkilangan.

Rizab AntarabangsaRizab antarabangsa Bank Negara Malaysia terdiridaripada pegangan pertukaran asing dan emas,kedudukan rizab dengan IMF dan milikan HakPengeluaran Khas (SDR). Sepanjang tahun 2004,rizab antarabangsa bersih bertambah kukuhdengan peningkatan sebanyak RM83.1 bilion atauAS$21.9 bilion ke paras tertinggi dalam rekod iaituRM253.5 bilion atau AS$66.7 bilion pada 31Disember 2004. Paras rizab terus meningkatkepada RM272.9 bilion (AS$71.8 bilion) pada28 Februari 2005. Paras rizab ini memadai untukmembiayai 8.6 bulan import tertangguh danmenampung 6.1 kali hutang luar negeri jangka

Jadual 1.24Rizab Antarabangsa Bersih

Pada akhir tahun Perubahan

2002 2003 2004 2004

RM juta

Milikan SDR 585.0 685.0 765.3 80.3Kedudukan rizab dengan

IMF 3,315.5 3,652.0 3,068.4 -583.6Emas dan pertukaran

wang asing 127,515.1 166,139.3 249,704.1 83,564.8

Rizab AntarabangsaKasar 131,415.6 170,476.3 253,537.8 83,061.5

Tolak Tanggungan luarnegeri Bank NegaraMalaysia 21.9 23.8 24.5 0.7

Rizab AntarabangsaBersih 131,393.7 170,452.5 253,513.3 83,060.8

Nilai dalam AS$ juta 34,577.3 44,855.9 66,714.0 21,858.1Bulan import tertangguh 5.4 6.6 8.0Rizab/Hutang luar negeri

jangka pendek (kali) 4.1 5.1 5.9

pendek. Paras rizab yang tinggi ini juga telahmeningkatkan ketahanan luaran negara terhadapkemungkinan kejutan ekonomi pada masa akan datang.

Peningkatan bersih dalam rizab mencerminkanketeguhan keseluruhan asas ekonomi negara.Kenaikan dalam pegangan pertukaran asing

61


adalah disebabkan oleh prestasi eksport yang lebihteguh serta aliran masuk pelaburan langsung asingdan dana portfolio yang lebih tinggi. Yang palingketara, peningkatan rizab berlaku ketika alirankeluar yang lebih besar sepanjang tahun 2004.Pembayaran import barangan dan perkhidmatanyang lebih tinggi, serta penghantaran balikkeuntungan dan dividen yang lebih besarmencerminkan pertumbuhan yang kukuh aktivitiekonomi dalam negeri. Pelaburan luar negeri olehsyarikat-syarikat Malaysia juga lebih tinggi,mencerminkan minat yang semakin meningkat dikalangan syarikat Malaysia untuk mempelbagaikanaktiviti di luar negeri. Sementara itu, pembayaranbalik hutang luar negeri oleh sektor awam terusmengatasi pengambilan pinjaman luar negeri.

Komposisi mata wang yang pelbagai dalam rizabmenghasilkan keuntungan penilaian semulapertukaran asing bersih berjumlah AS$2.1 bilion(2003: AS$3.1 bilion), berikutan pelarasan sukutahunan terhadap rizab. Keuntungan penilaiansemula pada suku ketiga dan keempat disebabkanterutamanya oleh tambah nilai mata wang utamaberbanding dolar AS adalah lebih daripadamengimbangi kerugian penilaian semula yangdialami pada suku pertama dan kedua apabila nilaimata wang utama susut nilai berbanding dolar AS.

Dalam pengurusan rizab, Bank Negara Malaysiamengguna pakai satu pendekatan berhemat untukmencapai objektif bagi memastikan pemuliharaanmodal dan kecairan rizab di sampingmengoptimumkan pulangan. Rizab dipegang dalambentuk deposit mata wang asing atau dalam bentukkertas berdaulat dan kuasi-berdaulat yangmempunyai gred pelaburan yang tinggi.

Mencerminkan kedudukan imbangan pembayaranMalaysia yang kukuh, Malaysia telah dimasukkan kedalam Bajet Operasi IMF dengan menyediakan sumberkepada negara-negara ahli yang berhadapan denganmasalah imbangan pembayaran jangka pendek.Namun begitu, kedudukan rizab dengan IMFmenurun sebanyak RM583.6 juta pada tahun 2004,disebabkan terutamanya oleh pembelian semula bersihsebanyak SDR86.4 juta (RM485.5 juta) berikutanpembayaran balik ke akaun ringgit oleh beberapanegara ahli IMF di bawah pengaturan Bajet Operasidan kematangan pelaburan dengan EnhancedStructural Adjustment Facility Trust (ESAF) berjumlahSDR40 juta (RM224.1 juta). Sementara itu, peganganrizab Malaysia dalam bentuk milikan SDR meningkatsebanyak RM80.3 juta, mencerminkan perolehanbersih imbuhan yang diterima daripada IMF hasildaripada kedudukan Malaysia sebagai pemiutangbersih dengan IMF dan sedikit keuntungan daripadapenilaian semula pertukaran atas milikan SDR.

Rizab antarabangsa yang dipegang oleh BankNegara Malaysia kekal boleh digunakan sepenuhnyadan tidak dibebani oleh apa-apa obligasi. Rizabtersebut tidak mengandungi pinjaman dalam matawang asing yang melibatkan opsyen terkandung,dan tidak terdapat saluran kredit tanpa syarat yangbelum digunakan, yang diberikan oleh atau kepadabank-bank pusat lain, organisasi antarabangsa,bank-bank dan institusi kewangan lain. Bank NegaraMalaysia juga tidak terlibat dengan opsyen dalammata wang asing berbanding ringgit.

Bank Negara Malaysia menyiarkan maklumatkedudukan rizab antarabangsa serta penyata aset danliabiliti sekali bagi setiap dua minggu, dengan lat satu

Graf 1.46 Rizab Antarabangsa Bersih (akhir bulan)

RM bilion Bulan/Kali

D J F M A M J J O S O N D0

2

4

6

8

10

160

180

200

220

240

260

2003 2004

Rizab antarabangsa bersih, RM bilion (skala kiri)

Tampungan import tertangguh (skala kanan)

Rizab berbanding hutang luar negeri jangka pendek (skala kanan)

Jadual 1.25Rizab Antarabangsa bagi Negara-negara SerantauTerpilih

Rizab pada Rizab Rizab sebagaiRizab sebagai

akhir tahun dalam litupan hutang

litupan jumlahNegara

2004 bulan luar negerikeseluruhan

(AS$ bilion) import jangka pendek1 hutangluar negeri1

China Taipei 241.7 17.3 3.7 2.9Hong Kong

China 123.6 5.5 0.4 0.3Indonesia 36.3 9.4 5.4 0.3Korea 199.1 10.6 3.8 1.2Malaysia 66.7 8.0 5.9 1.3Filipina 16.0 4.6 2.8 0.3RR China 609.9 13.0 5.8 2.7Singapura 112.8 8.3 0.8 0.6Thailand 49.8 6.3 5.2 1.0

1 Data hutang luar negeri merujuk kepada baki pada akhir bulan September2004, kecuali China Taipei (akhir bulan Jun 2004), RR China dan Malaysia(akhir tahun 2004).

Sumber: Pihak Berkuasa Negara; Bank Pembangunan Asia; SDDS, TabungKewangan Antarabangsa

62

minggu. Bank Negara Malaysia juga memenuhikeperluan Piawai Penyebaran Data Khas (SDDS) IMFuntuk menyiarkan maklumat terperinci rizabantarabangsa dan mudah tunai mata wang asing padapenghujung setiap bulan dengan lat satu bulan.Rangka data rizab turut meliputi maklumat jangkaanhadapan tentang saiz, komposisi dan kebolehgunaanrizab rasmi dan aset mata wang asing lain, serta alirankeluar masuk pertukaran asing Kerajaan Persekutuandan Bank Negara Malaysia pada masa hadapan danpotensinya (luar jangka) untuk 12 bulan akan datang.

Aliran DanaEkonomi mencatat lebihan sumber yang lebih besarsebanyak RM56.6 bilion atau 13.4% daripada KNKpada tahun 2004 (2003: RM50.8 bilion atau 13.7%daripada KNK). Dari segi imbangan pembayaran,lebihan sumber yang lebih besar ini mencerminkaneksport yang lebih tinggi sebanyak RM545 bilionberbanding dengan import sebanyak RM449.3bilion. Dari perspektif jurang simpanan-pelaburannegara, lebihan sumber yang lebih besar inimencerminkan kedudukan simpanan bersih sektorswasta yang lebih tinggi. Aliran dana antarapelbagai sektor ekonomi pada tahun 2003 dan 2004ditunjukkan dalam Jadual 1.26 dan 1.27.

Lebihan sumber bagi sektor awam adalah lebihrendah, iaitu RM8 bilion pada tahun 2004 (2003:RM17.3 bilion). Lebihan sumber tersebutkeseluruhannya mencerminkan lebihan sumberdaripada PABK sebanyak RM25.3 bilion, yangmembantu mengimbangi jurang sumber sektorkerajaan sebanyak RM17.3 bilion. Lebihan sumbersektor awam yang lebih rendah ini disebabkan olehpendapatan boleh guna sektor awam yang lebihrendah serta perbelanjaan mengurus yang lebihtinggi. Pendapatan boleh guna sektor awam menurunsebanyak 4.4% kepada RM123.8 bilion pada tahun2004, sebahagian besarnya disebabkan olehpembayaran subsidi oleh Kerajaan Persekutuan yanglebih tinggi bagi mengekalkan kestabilan harga runcit

keluaran petroleum berikutan kenaikan harga minyakmentah dunia. Walaupun pelaburan awam menurunekoran konsolidasi kedudukan fiskal Kerajaan secaraberansur-ansur, penggunaan awam meningkatmencerminkan terutamanya perbelanjaan untukbekalan dan perkhidmatan serta pembayaranemolumen yang lebih tinggi. Lebihan sumber sektorawam bersama peminjaman daripada sistemperbankan (RM9.8 bilion) dan sektor swasta (RM8.4bilion), disimpan sebagai deposit (RM25 bilion) dandigunakan untuk pembayaran balik bersihpeminjaman asing (RM1.1 bilion).

Lebihan sumber sektor swasta meningkat kepadaRM48.6 bilion atau 11.5% daripada KNK padatahun 2004 berbanding dengan RM33.5 bilion atau9% daripada KNK pada tahun 2003. Denganpengukuhan aktiviti dalam negeri yang berterusandan keadaan sektor luar negeri yang bertambahbaik, pendapatan boleh guna sektor swastameningkat dengan ketara kepada RM284.6 bilion(2003: RM232.9 bilion). Ini membolehkan sektorswasta meningkatkan perbelanjaan penggunaansebanyak 11.4%. Pelaburan sektor swasta juga lebihtinggi, meningkat 18.4% berbanding dengan tahunsebelumnya. Lebihan sumber sektor swasta bersamaaliran masuk bersih pelaburan langsung asing(RM10.8 bilion), peminjaman asing bersih (RM12.9bilion) dan peminjaman daripada sistem perbankan(RM29.1 bilion), mendorong peningkatan yang lebihbesar sumber yang boleh digunakan oleh sektorswasta sebanyak RM101.4 bilion pada tahun 2004(2003: RM88.5 bilion). Sejumlah besar daripadasumber ini disimpan sebagai deposit dalam sistemperbankan (RM63.4 bilion).

Bagi sektor luar negeri, lebihan akaun semasa yangbesar dan aliran masuk modal yang besarmenyumbang kepada peningkatan sebanyak RM75.1bilion (tidak termasuk keuntungan/kerugian penilaiansemula pertukaran asing) dalam rizab antarabangsabersih Bank Negara Malaysia.

63


Jadual 1.26Aliran Dana: 2003

Ekonomi Dalam Negeri

Sektor Sektor SistemAwam Swasta Perbankan

RM bilion

Pendapatan Boleh Guna -362.4 129.5 232.9 0Penggunaan 227.3 -54.9 -172.4 0Pelaburan 87.1 -57.2 -29.9 0Perubahan dalam Stok -2.8 2.8 0

Eksport Barangan dan Perkhidmatan Bukan Faktor 450.6 -450.6 0Import Barangan dan Perkhidmatan Bukan Faktor -367.9 367.9 0Bayaran Faktor Luar Negeri Bersih -22.5 22.5 0Pindahan Bersih -9.3 9.3 0

Imbangan Bukan Kewangan 0.0 17.3 33.5 0.0 -50.8 0

Pembiayaan AsingPelaburan Langsung 4.2 -4.2 0Peminjaman Asing Bersih -11.2 -11.5 22.7 0Perubahan Aset Asing Bersih

Bank Negara Malaysia -27.1 27.1 0Sistem Perbankan 6.4 -6.4 0

Pembiayaan Dalam NegeriPerubahan dalam Kredit 9.6 25.6 -35.2 0Perubahan dalam Deposit1 9.4 -48.9 39.5 0Peminjaman Bersih daripada Sektor Bukan Bank -25.2 25.2 0

Lain-lain -28.0 16.5 11.6 0

Jumlah 0 0 0 0

1 Termasuk mata wang dalam edaran

AkaunNegara

Jumlah

Negara-Negara Lain

di Dunia

Jadual 1.27Aliran Dana: 2004

Ekonomi Dalam Negeri

Sektor Sektor SistemAwam Swasta Perbankan

RM bilion

Pendapatan Boleh Guna -408.4 123.8 284.6 0Penggunaan 251.4 -59.4 -192.0 0Pelaburan 91.8 -56.5 -35.4 0Perubahan dalam Stok 8.7 -8.7 0

Eksport Barangan dan Perkhidmatan Bukan Faktor 545.0 -545.0 0Import Barangan dan Perkhidmatan Bukan Faktor -449.3 449.3 0Bayaran Faktor Luar Negeri Bersih -24.5 24.5 0Pindahan Bersih -14.6 14.6 0

Imbangan Bukan Kewangan 0.0 8.0 48.6 0.0 -56.6 0

Pembiayaan AsingPelaburan Langsung 10.8 -10.8 0Peminjaman Asing Bersih -1.1 12.9 -11.7 0Perubahan Aset Asing Bersih

Bank Negara Malaysia -75.1 75.1 0Sistem Perbankan -7.2 7.2 0

Pembiayaan Dalam NegeriPerubahan dalam Kredit 9.8 29.1 -38.9 0Perubahan dalam Deposit1 -25.0 -63.4 88.5 0Peminjaman Bersih daripada Sektor Bukan Bank 8.4 -8.4 0

Lain-lain -29.6 32.7 -3.1 0

Jumlah 0 0 0 0

1 Termasuk mata wang dalam edaran

AkaunNegara

JumlahNegara-

Negara Laindi Dunia

64

PerkembanganMonetari dan Fiskal

66-71 Dasar Monetari pada Tahun 200467 Rencana: Rangka Kerja Kadar Faedah Baru

71-77 Perkembangan Monetari pada Tahun 200477-78 Perkembangan Kadar Pertukaran Mata Wang78-85 Dasar dan Operasi Fiskal

66

Perkembangan Monetari dan Fiskal

Dasar monetari kekal akomodatif untuk menyokong momentumpertumbuhan dalam persekitaran tekanan inflasi yang rendah

DASAR MONETARI PADA TAHUN 2004

Berikutan penurunan kadar faedah pada bulan Mei2003, Bank Negara Malaysia telah mengekalkan dasarmonetari yang akomodatif untuk menyokongmomentum pertumbuhan pada tahun 2004.Khususnya, dasar monetari terus menyokong aktivitisektor swasta sementara Kerajaan mula mengukuhkankedudukan kewangannya secara beransur-ansur. Padamasa yang sama, Bank Negara Malaysia terusberwaspada terhadap tekanan inflasi. Penilaian yangdibuat pada beberapa ketika pada sepanjang tahun2004 menunjukkan kadar inflasi seperti yang diukuroleh Indeks Harga Pengguna (IHP) akan kekal di bawahkadar purata 1.5% bagi keseluruhan tahun 2004.

Dasar Monetari (MPS) Bank Negara Malaysia yangpertama bagi tahun 2004, iaitu pada bulan Februari,Bank Negara Malaysia telah menerangkan bahawapengekalan persekitaran kadar faedah yang rendahadalah perlu untuk memperkukuh pengembanganyang diterajui sektor swasta, terutamamemandangkan pemulihan dalam kitaran pelaburanmasih di peringkat awal dan adalah perlu kepadadasar yang akomodatif ketika dalam prosesmengukuhkan kedudukan fiskal Kerajaan.

Pada bulan-bulan berikutnya, perkembangan dalamekonomi negara-negara perindustrian utama dannegara serantau mengesahkan ekonomi globalsemakin kukuh pada suku pertama tahun 2004.

Asas makroekonomi yang menyediakan landasan bagipertumbuhan aktiviti ekonomi pada tahun 2003bertambah kukuh dan menyokong pengembanganekonomi yang lebih pesat pada tahun 2004.Khususnya, kedudukan kewangan sektor korporat,sektor isi rumah dan sektor perbankan yang mantapmenjadi pendorong dalam memastikan keberkesanandasar monetari yang akomodatif. Secara keseluruhan,berdasarkan perkembangan ekonomi di dalam dan diluar negara, Bank Negara Malaysia mengambilkeputusan untuk tidak mengubah kadar faedah padatahun 2004 dengan objektif dasar tertumpu padapencapaian pertumbuhan jangka panjang yang mapanseiring dengan kestabilan harga.

Pada awal tahun 2004, prospek ekonomi Malaysiabertambah baik dengan nyata. Pemulihan yangketara dalam ekonomi global yang telah bermulasemenjak pertengahan tahun 2003 memberi kesanpositif terhadap ekonomi Malaysia. Dari segipermintaan dalam negeri, penunjuk penggunaandan pelaburan mempamerkan trend yangmeningkat, disokong oleh sentimen pengguna danperniagaan yang bertambah baik. Peniaga-peniagamendapat manfaat daripada langkah-langkah yangtelah dilaksanakan di bawah Pakej Ekonomi tahun2003. Di samping itu, pelbagai usaha oleh BankNegara Malaysia untuk memperkukuh infrastrukturpembiayaan PKS telah menghasilkan saluran yangpenting bagi peningkatan dalam pembiayaankepada sektor tersebut. Pada siaran Pernyataan

Walau bagaimanapun, faktor-faktor yang mungkinmenyebabkan penyederhanaan dalam pertumbuhanglobal juga telah muncul. Peningkatan harga minyakmentah berpotensi melemahkan pertumbuhannegara-negara rakan dagangan utama Malaysia.Pada masa yang sama, pertumbuhan RR Chinaberpotensi menjadi lebih perlahan, berikutanlangkah-langkah yang diambil oleh pihak berkuasadi negara itu untuk menghalang ekonomi daripadatumbuh melebihi paras potensi keluaran. Terdapatjuga jangkaan yang lebih tinggi, terutamanya padabulan Mei, bahawa kadar faedah di AS pasti akanmeningkat. Dengan kemunculan ancaman deflasi diAS pada tahun 2003, Federal Reserve telahmenurunkan kadar faedah dengan ketara.Sementara itu, kadar faedah dalam negeri yangtidak berubah menyebabkan kebezaan kadar faedahyang positif berpihak kepada Malaysia. Kebezaankadar faedah yang positif ini serta asas ekonomiyang kukuh memberi fleksibiliti dalam menentukankadar faedah dalam negeri berdasarkan suasanadalam negeri dan pada ketika yang sama, konsistendengan dasar kadar pertukaran.

Keadaan yang semakin stabil dan asas ekonomi yangsemakin kukuh pada permulaan tahun 2004membolehkan Bank Negara Malaysia mengambilpeluang untuk memperkenalkan rangka kerja kadarfaedah yang baru pada bulan April. Di bawah rangkakerja baru ini, Kadar Dasar Semalaman (OPR)menggantikan kadar campur tangan 3 bulan sebagai

67


Rangka Kerja Kadar Faedah Baru

Satu perkembangan penting pada tahun 2004 ialah pelaksanaan rangka kerja kadar faedah barupada 26 April 2004. Rangka kerja baru ini memperkenalkan kadar dasar yang baru dan pembaikanterhadap pengendalian operasi monetari serta menghapuskan kadar bumbung bagi kadarpemberian pinjaman asas (BLR) dan spread pemberian pinjaman yang ditetapkan. Kini, institusiperbankan boleh menetapkan BLR masing-masing berdasarkan struktur kos dan strategi perniagaanmereka. Perubahan yang diperkenalkan bertujuan meningkatkan keberkesanan dasar monetaridengan memudahkan penghantaran pergerakan dalam kadar dasar kepada kadar pasaran yang laindan akhirnya, kepada penunjuk makroekonomi utama. Rangka kerja baru ini juga berfungsi sebagaipemangkin untuk penetapan harga produk kewangan dan perkhidmatan yang cekap oleh institusiperbankan. Penyahkawalseliaan penetapan harga merupakan inisiatif utama dalam Pelan IndukSektor Kewangan (FSMP) bagi memastikan tahap kecekapan yang lebih tinggi dalam peruntukandan pengagihan sumber dalam sektor kewangan.

Peralihan kepada rangka kerja kadar faedah baru adalah tepat pada masanya berikutan asasmakroekonomi yang menggalakkan dan infrastruktur kewangan yang lebih maju, yang disokongoleh sistem perbankan yang kukuh serta rangka kerja pengawalan dan penyeliaan yang mantap.Faktor-faktor ini diperteguh oleh rangka kerja perlindungan pengguna yang terus dipertingkatkan.

Perubahan Pelaksanaan dan Komunikasi Dasar MonetariBagi memberi isyarat yang lebih berkesan dan meningkatkan kecekapan mekanisme penghantaranmonetari, Bank Negara Malaysia memilih kadar dasar yang berhubung rapat dengan kadar faedahlain. Bank juga membuat penambahbaikan kepada prosedur operasi monetari. Di bawah rangkakerja kadar faedah baru, Kadar Dasar Semalaman (OPR) telah menggantikan kadar campurtangan 3 bulan sebagai penunjuk kepada teras dasar monetari. Pada asasnya, OPR merupakansasaran bagi kadar antara bank semalaman purata (AOIR). Di samping itu, AOIR berfungsi sebagaisasaran utama dalam operasi mudah tunai harian Bank Negara Malaysia. Kadar antara banksemalaman dipilih sebagai kadar dasar kerana kandungan jangkaan yang sedikit dan amatmudah dikawal.

Operasi mudah tunai pada tempoh matang selain daripada tempoh matang semalamandilaksanakan tanpa mensasarkan kepada sebarang paras kadar faedah tertentu. Oleh itu, kadarfaedah antara bank bagi tempoh matang yang lain ditentukan oleh pasaran. Bagi mencerminkanteras dasar monetari yang tidak berubah ketika pelaksanaan rangka kerja baru, OPR telahditetapkan pada paras semasa AOIR, iaitu 2.70%. Pada tempoh 26 April – 31 Disember 2004, AOIRbergerak dalam julat yang kecil antara 2.65 –2.74%, dengan purata keseluruhan pada 2.70%.

Bagi mengelakkan volatiliti AOIR yang berlebihan, Bank Negara Malaysia telah menetapkan koridorkadar faedah dan memperkenalkan kemudahan tersedia. Pada asasnya, kadar pasaran dibenarkanbergerak dalam koridor ± 25 mata asas melingkungi OPR. Kadar bumbung dan kadar lantai koridormerupakan kadar yang pihak Bank Negara Malaysia bersedia untuk memberikan pinjaman kepadaatau meminjam daripada pasaran bagi mengawal keadaan apabila terdapat baki kekurangan ataulebihan mudah tunai semalaman.

Dalam mengurus mudah tunai, Bank mula menggunakan operasi pasaran terbuka secara repo disamping pinjaman langsung dalam mengendalikan urus niaga dalam pasaran wang. Sebelum inioperasi pasaran terbuka tidak dapat dilaksanakan berikutan kekurangan sekuriti yang sesuai.Keadaan ini dapat diatasi sebahagiannya dengan memperkenalkan Program Penjagaan Sekuritiuntuk Pelabur-pelabur Institusi (ISCAP) pada penghujung tahun 2004. Melalui ISCAP, Bank NegaraMalaysia akan meminjam sekuriti, terutamanya Sekuriti Kerajaan Malaysia (MGS) daripada pelaburinstitusi utama seperti dana pencen dan syarikat insurans untuk melaksanakan operasi repo.

68

Satu aspek penting bagi meningkatkan mekanisme penghantaran monetari di bawah rangka kerjakadar faedah baru ini ialah komunikasi mengenai dasar monetari. Teras dasar Bank Negara Malaysiamenjadi lebih telus dengan adanya kadar sasaran dasar dan kadar sasaran operasi yang jelas sertapengumuman keputusan dasar monetari melalui Pernyataan Dasar Monetari (MPS). Pengumumankeputusan dasar monetari secara berstruktur dan telus mengurangkan ketidakpastian mengenaiteras dan haluan dasar monetari di kalangan peserta pasaran. Sebarang perubahan berhubung OPRakan diumumkan melalui MPS. MPS diterbitkan mengikut jadual yang telah ditetapkan pada setiapsuku tahunan dan diumumkan serentak dengan pengumuman prestasi KDNK. Jika terdapatperubahan dalam teras dasar monetari antara dua tarikh yang ditetapkan itu, MPS tambahan akanditerbitkan.

Kesan Rangka Kerja Kadar Faedah BaruPengenalan rangka kerja kadar faedah baru melibatkan perubahan terhadap sistem pelaksanaandasar monetari. Walau bagaimanapun, teras dasar monetari tidak berubah. Pengenalan rangkakerja baru ini tidak akan menyebabkan perubahan ke atas kos dana institusi perbankan.Dengan itu, secara amnya, tiada perubahan yang ketara dijangka berlaku ke atas paraskadar faedah.

Kadar Pemberian Pinjaman dan PembiayaanDi bawah rangka kerja baru, kadar pinjaman maksimum yang ditawarkan oleh institusi perbankantidak tertakluk kepada formula BLR. Spread pemberian pinjaman maksimum BLR sebanyak 2.5 mataperatusan juga dihapuskan. Sebaliknya, BLR setiap institusi perbankan ditentukan berdasarkanstruktur kos dan strategi pinjamannya serta tahap persaingan dalam industri.

Pada akhir tahun 2004, purata BLR bank perdagangan secara relatifnya stabil pada paras 5.98%(6.00% pada akhir tahun 2003) dengan penurunan BLR dibuat oleh sebuah institusi perbankan.Purata BLR syarikat kewangan kekal tidak berubah pada paras 6.90% setahun. Memandangkanteras dasar monetari tidak berubah, kebanyakan institusi perbankan dijangka tidak mengubah BLRuntuk jangka pendek dan sederhana.

Dengan penghapusan kadar bumbung pemberian pinjaman, kadar pinjaman lebih berdasarkan padaprofil risiko peminjam atau projek. Fleksibiliti yang dimiliki institusi perbankan bagi menentukanspread telah meningkatkan akses pembiayaan kepada peminjam yang sebelum ini menghadapimasalah mendapatkan dana. Pada masa ini, telah ada institusi perbankan yang memperkenalkanpakej pinjaman yang khusus untuk individu dan perusahaan perniagaan kecil.

Graf 1Purata Wajaran Harian Kadar Antara Bank Semalaman 26 April - 31 Disember 2004

2.40

Ap

r

Mei

Jun

Jul

Og

os

Sep

Okt

No

v

Dis

2.452.502.552.602.652.702.752.802.852.902.953.00

OPR =

Kadar Maksimum =

Kadar Minimum =

OPR + 25 ma

OPR - 25 ma

Purata Wajaran Harian Kadar Antara Bank Semalaman

Kemudahan Deposit

Kemudahan Pemberian Pinjaman

69


PKS terus menikmati akses kepada pembiayaan di bawah rangka kerja kadar faedah baru,dengan meningkatnya permintaan untuk dana seperti yang dicerminkan oleh permohonanpinjaman yang lebih tinggi pada separuh tahun kedua. Pada tempoh yang sama, kelulusandan pengeluaran pinjaman juga meningkat. Pada masa yang sama, kadar pemberianpinjaman untuk pembiayaan kepada sektor PKS secara purata kekal kompetitif. Padaseparuh tahun kedua, kadar pemberian pinjaman purata bagi pinjaman baru yangdiluluskan kepada PKS oleh bank perdagangan ialah 6.37% setahun berbanding dengan6.42% pada enam bulan pertama. Bagi sektor perusahaan perniagaan secara keseluruhan,kadar pemberian pinjaman purata bagi pinjaman baru yang diluluskan pada separuh tahunkedua ialah 5.79% setahun berbanding dengan 5.89% pada enam bulan pertama tahun2004. Bagi sektor yang berkaitan pengguna, kadar pemberian pinjaman purata bagipinjaman baru yang diluluskan untuk pembelian harta kediaman dan kereta penumpangoleh syarikat kewangan, masing-masing pada kadar 3.27% dan 6.74% pada separuh tahunkedua berbanding dengan 3.58% dan 6.82% pada enam bulan pertama.

Bank Negara Malaysia akan terus memantau kadar pemberian pinjaman yang dikenakanoleh institusi perbankan. Bagi memastikan penentuan kadar yang adil dan saksama,pelbagai langkah baru telah dilaksanakan untuk memelihara kepentingan pengguna.Langkah-langkah ini bertujuan meningkatkan ketelusan dan penzahiran produk,mengukuhkan infrastruktur pembelaan ke atas pengguna, di samping meningkatkan tahapcelik kewangan di kalangan orang ramai (untuk penjelasan lanjut, sila rujuk PengurusanSistem Perbankan dalam Bab 5).

Kadar pemberian pinjaman yang ditetapkan untuk pembiayaan yang diperuntukkan melaluidana khas PKS yang ditadbir oleh Bank Negara Malaysia kekal tidak berubah. Hadmaksimum yang dikenakan ke atas kadar pemberian pinjaman perumahan yang disalurkanpada golongan yang berpendapatan rendah dan sederhana di bawah Garis PanduanPinjaman kepada Sektor Keutamaan juga dikekalkan. Di samping itu, kadar pemberianpinjaman bagi pinjaman sewa beli masih tertakluk di bawah Akta Sewa Beli 1967sementara kadar pemberian pinjaman bagi kad kredit tertakluk kepada kadar faedahmaksimum sebanyak 18% setahun seperti yang ditetapkan dalam Garis Panduan Kad Kredityang disediakan oleh Bank Negara Malaysia.

Kadar DepositDalam urutan liberalisasi kadar faedah, perbezaan telah dibuat antara urus niaga borongdengan runcit serta antara urus niaga pinjaman dengan deposit. Pendekatan yangdiambil secara beransur-ansur ini bertujuan memastikan supaya peralihan berjalan lancardan pada masa yang sama, mengambil kira tahap kemajuan kewangan yang berbezadi kalangan peserta pasaran iaitu institusi kewangan, perusahaan perniagaan danorang ramai.

Pendekatan yang diambil secara beransur-ansur bertujuan memastikan peralihan yanglancar di bawah rangka kerja kadar faedah baru supaya proses pengantaraan tidak terjejas.Satu lagi aspek penting ialah sebahagian besar penduduk terutamanya golonganberpendapatan rendah dan sederhana bergantung kepada simpanan dalam bentuk depositbank. Oleh itu, kadar minimum ditetapkan bagi deposit kurang daripada RM1 juta bagitempoh matang antara 1 hingga 12 bulan. Walaupun kadar deposit ditetapkan, BankNegara Malaysia telah menyediakan persekitaran yang membolehkan institusi perbankanmempelbagaikan produk bagi memenuhi keperluan di kalangan penabung yangmempunyai profil risiko pulangan yang berbeza. Di samping itu, Bank Negara Malaysiatelah berusaha meningkatkan tahap celik kewangan di kalangan orang ramai.

70

kadar dasar, sementara kadar antara bank semalamandijadikan kadar sasaran dasar monetari. Bagimencerminkan pendirian dasar monetari yang tidakberubah, OPR ditetapkan pada kadar antara banksemalaman pada masa itu sebanyak 2.70%. Rasionaldan infrastruktur operasi rangka kerja kadar faedahyang baru ini terkandung dalam rencana RangkaKerja Kadar Faedah Baru.

Pada bulan Mei, ekonomi dalam negeri bertambahkukuh dengan ketara. Ekonomi Malaysia berkembangsebanyak 7.8% pada suku pertama tahun 2004,berikutan pertumbuhan yang berterusan dalampelaburan dan penggunaan swasta serta pertumbuhaneksport yang sangat memberangsangkan. Sektor luarnegeri beroleh manfaat daripada kitaran elektronikglobal yang menaik, harga komoditi yang tinggi danketibaan pelancong yang meningkat. Walaubagaimanapun, pertumbuhan yang lebih pesat inidicapai dalam suasana inflasi yang rendah, denganpurata IHP meningkat sebanyak 1% pada empat bulanpertama. Kenaikan harga minyak mentah dianggarmemberi kesan yang kecil ke atas inflasi kerana hargaruncit produk petroleum dikawal melalui mekanismeharga automatik. Dari segi kapasiti pengeluaran,purata wajaran penggunaaan kapasiti dalam sektorperkilangan secara relatifnya kekal stabil pada tahap82% pada suku pertama. Pengembangan kapasitidapat dilihat dalam sektor yang mengalamipertumbuhan yang kukuh. Di samping itu, produktivitipekerja seperti yang diukur oleh nilai jualan benar

produk bagi setiap pekerja dalam sektor perkilanganmeningkat 9%, melebihi peningkatan sebanyak 2.7%dalam upah benar bagi setiap pekerja. Berdasarkanperkembangan ini, kadar faedah dijangka kekal padaparas yang rendah bagi menyokong momentumpertumbuhan dalam persekitaran jurang output yangpositif, yang masih wujud dalam ekonomi. Oleh itu,OPR kekal tidak berubah pada paras 2.70%.

Pada masa pengumuman prestasi KDNK suku keduadan MPS yang ketiga pada bulan Ogos, pertumbuhanglobal pada separuh tahun pertama telah melebihijangkaan. Pada ketika itu, kitaran monetari globaladalah dalam fasa pengetatan didorong oleh kitaranpemulihan yang lebih kukuh daripada jangkaan danharga komoditi yang lebih tinggi. Walaubagaimanapun, penunjuk-penunjuk memperlihatkantanda-tanda penyederhanaan dalam pertumbuhanglobal pada separuh tahun kedua, tetapi kebanyakanpendapat menyatakan bahawa kesan daripada hargaminyak mentah yang tinggi dan kadar faedah yangmeningkat adalah sederhana. Di Malaysia, KDNK pulamengembang sebanyak 8.2% pada suku kedua,dengan penggunaan isi rumah dan aktiviti pelaburanswasta bertambah kukuh, sementara sektor awammeneruskan konsolidasi fiskal. Pertumbuhan padatahun 2004 kini dijangka melebihi unjuran yang dibuatsebelum ini, disokong oleh prestasi ekonomi yangkukuh pada separuh tahun pertama. Inflasi kekalrendah pada paras 1.2% pada suku kedua tahun2004. Yang penting, inflasi teras, yang mencerminkanpeningkatan harga disebabkan tekanan permintaan,juga berpurata kurang daripada 1% pada tempohtersebut. Bagi tempoh Januari hingga Jun, kelulusanuntuk pelaburan modal berjumlah RM7.2 bilion dan inimenyumbang kepada pengembangan kapasiti sektorelektronik dan barangan elektrik dan sektor-sektoryang lain seperti kimia dan keluaran kimia, dankelengkapan pengangkutan, yang mempunyai kapasitilebihan yang menurun ke tahap yang rendah. Yangpenting, produktiviti buruh dalam sektor perkilanganterus melebihi pertumbuhan upah benar. Denganprospek pertumbuhan dan inflasi kekal menggalakkan,pendirian dasar monetari kekal tidak berubah.

Pada penghujung tahun, penunjuk-penunjukmemperlihatkan aktiviti ekonomi global yang kekalmantap pada suku ketiga. Walau bagaimanapun,pengembangan ekonomi AS dijangka menjadisederhana sedikit pada suku keempat. Di samping itu,prospek ekonomi AS yang positif terjejas sedikitdisebabkan kebimbangan mengenai defisit akaunsemasa AS dan penyederhanaan dalam aliran masukdana modal ke negara itu. Kebimbangan ini telah

Jadual 2.1Pernyataan Dasar Monetari pada tahun 2004

Pernyataan Dasar Monetari (MPS) yang telah diperkenalkan padabulan Ogos 2003, diterbitkan sebanyak empat kali pada tahun 2004serentak dengan pengumuman prestasi KDNK suku tahunan padabulan Februari, Mei, Ogos dan November. Setiap MPS yangditerbitkan menyatakan keputusan untuk tidak mengubah kadardasar.

1/ Rangka kerja kadar faedah baru telah berkuat kuasa pada 26April 2004. OPR telah mengambil alih peranan kadar campurtangan 3 bulan sebagai penunjuk kepada teras dasar monetari.Bagi mencerminkan teras dasar monetari yang tidak berubah,OPR ditetapkan pada kadar purata semalaman antara banksemasa, iaitu 2.70%. Untuk keterangan lanjut, sila rujuk kepadarencana Rangka Kerja Kadar Faedah Baru.

Kadar Dasar

Kadar CampurTangan 3 bulan

Kadar DasarSemalaman (OPR)1

25 Februari 4.50%

26 Mei 2.70%

25 Ogos 2.70%

30 November 2.70%

Tarikh

71


menyebabkan susut nilai yang ketara dalam dolar AS.Di kalangan negara-negara serantau, pengembanganekonomi yang lebih sederhana adalah jelas. Iniberikutan pertumbuhan eksport yang sederhanadisebabkan terutamanya oleh kemerosotan secaraberansur-ansur dalam kitaran elektronik global. Inflasimenunjukkan trend yang meningkat di kebanyakannegara serantau disebabkan terutamanya oleh hargaminyak mentah yang tinggi. Sesetengah negara pula,telah meningkatkan kadar faedah untuk membendungtekanan inflasi.

Di dalam negeri, kadar pertumbuhan adalah mapanwalaupun agak perlahan pada suku ketiga. Sejajardengan trend yang lembap dalam kitaran elektronikglobal, pertumbuhan dalam sektor perkilanganmenjadi sederhana sedikit. Walaupun terdapat tanda-tanda pertumbuhan global yang semakin sederhana,prospek jangka pendek Malaysia masih menggalakkan.Kesan langsung daripada harga minyak mentah yanglebih tinggi adalah positif bagi ekonomi Malaysiadalam jangka pendek dan menyumbang kepadalebihan dagangan serta hasil Kerajaan.

persendirian yang lebih tinggi berikutan kenaikan kalikedua harga runcit minyak pada bulan Oktober selepaskenaikan pertama pada bulan Mei. Walaubagaimanapun, kadar inflasi ini secara relatifnya masihrendah dalam sejarah. Inflasi teras kekal pada paraskurang daripada 1.5% pada bulan Oktober danberpurata kurang daripada 1% bagi sepuluh bulansehingga Oktober. Di samping itu, tidak terdapattanda-tanda yang jelas tentang kesan susulan daripadaharga minyak mentah yang lebih tinggi.

MPS yang keempat untuk tahun 2004 telah diterbitkanpada bulan November. Penilaian yang dibuatmenunjukkan hanya terdapat sedikit tanda bahawatekanan inflasi yang didorong oleh permintaan akannaik mendadak pada jangka sederhana, terutamanyaberikutan jangkaan kadar pertumbuhan yangsederhana bagi tahun 2005. Tekanan inflasi jugadijangka terkawal berikutan kapasiti yang mencukupidan dijangka meningkat pada tahun depan denganaktiviti pelaburan swasta yang mapan. Risiko tekananinflasi dalam sektor harta tanah juga terbendungdengan penawaran rumah kediaman yang mencukupi

Keadaan monetari terus menyokong aktiviti sektor swasta

Pada bulan-bulan terakhir tahun 2004, jangkaanbahawa mata wang di rantau Asia akan menghadapipenyelarasan bertambah, berikutan spekulasi penilaiansemula mata wang RR China, iaitu yuan, dan susutnilai dolar AS yang berterusan. Peningkatan dalamaliran masuk dana portfolio bersih dicatat dari bulanSeptember tetapi kemasukan dana ini terkawal dantidak menyebabkan ketidakseimbangan dalam hargaaset ataupun herotan dalam pengagihan sumberdalam sektor benar dan sektor kewangan. Tidakterdapat tekanan asas yang memerlukan kajian semuladibuat ke atas dasar kadar pertukaran (Sila lihatPerkembangan Kadar Pertukaran Mata Wanguntuk penerangan terperinci tentang kadar pertukaranringgit). Bagi keseluruhan tahun 2004, rizabantarabangsa Bank Negara Malaysia meningkatdisebabkan terutamanya oleh hasil dagangan dansebahagiannya oleh aliran masuk modal bersih.Operasi monetari Bank Negara Malaysia, termasuksterilisasi aliran masuk dana ini, bertujuan untukmengekalkan tahap kadar faedah yang konsistendengan keadaan dalam negeri. Kos operasi dasarmonetari kekal terkawal pada tahun 2004.

Selepas mencatat purata 1.5% pada suku ketiga,inflasi meningkat kepada 2.1% pada bulan Oktober,mencerminkan kenaikan harga makanan dan cukai keatas rokok dan tembakau, serta caj pengangkutan

di samping harga purata dan sewa yang meningkatdengan perlahan. Sementara itu, pertumbuhan dalambekalan wang secara luas, M3, kekal stabil secararelatifnya pada paras 10% bagi sebahagian besartahun 2004 dan adalah konsisten denganpertumbuhan pendapatan nominal. Unjuran awalmenunjukkan IHP tidak akan melebihi 3% pada tahun2005. Dasar monetari terus mempunyai fleksibilitiuntuk menyokong pertumbuhan pada tahun 2005.

PERKEMBANGAN MONETARI PADA TAHUN 2004

Perkembangan monetari pada tahun 2004mencerminkan dasar yang menyokong aktivitiekonomi dalam negeri. Walaupun pertumbuhanekonomi menjadi sederhana pada separuh tahunkedua, keadaan monetari terus menyokong aktivitisektor swasta.

Semenjak peralihan ke Rangka Kerja Kadar FaedahBaru, kadar dasar semalaman (OPR) telah ditetapkanpada 2.70%. Dalam pasaran wang antara bank, kadarsemalaman berpurata 2.70%, yang selaras dengantahap OPR dan bergerak dalam julat yang kecil antara2.65 – 2.74%.

Dengan kadar faedah dalam negeri kekal tidakberubah, perbezaan kadar faedah antara Malaysia

72

dengan Amerika Syarikat mengecil, berikutan kenaikankadar Fed Fund AS yang stabil sepanjang tahun 2004.Walaupun perbezaan kadar faedah mengecil, sektorluaran terus menyuntik mudah tunai ke dalam sistem

perbankan. Aliran masuk ini mencerminkanterutamanya aliran jangka panjang, termasukpembawaan pulang perolehan eksport berikutanprestasi perdagangan luar yang mantap. Aliran masukdana portfolio juga lebih tinggi, sejajar denganpeningkatan dalam pelaburan pengurus danaantarabangsa di Malaysia berikutan pengukuhanpenarafan yang berterusan serta prospek ekonomi danperolehan yang bertambah baik. Namun begitu, aliranmasuk modal yang lebih besar ini tidak menggugatkestabilan sistem kewangan dalam negeri. BankNegara Malaysia terus mengurus lebihan mudah tunaiuntuk memastikan kadar faedah berada pada tahapyang dikehendaki.

Kadar berian pinjaman asas (BLR) institusi perbankantidak banyak berubah memandangkan struktur kosdana secara relatif adalah stabil. BLR bankperdagangan menjadi sederhana sedikit kepada5.98%, manakala BLR syarikat kewangan kekal tidak

Jadual 2.2Kadar Faedah dan Mudah Tunai

2001 2002 2003 2004

Pada akhir tempoh (%)

Kadar Campur Tangan 3 bulan 5.0 5.0 4.5 -Kadar Dasar Semalaman (OPR) 1 - - - 2.70

Kadar faedah antara bankSemalaman 2.76 2.71 2.72 2.691 bulan 2.97 2.99 2.99 2.77

Kadar pemberian pinjaman asas (BLR)Bank perdagangan 6.39 6.39 6.00 5.98Syarikat kewangan 7.45 7.45 6.90 6.90

Kadar purata pemberian pinjaman (ALR)Bank perdagangan 6.67 6.51 6.11 5.98Syarikat kewangan 10.24 9.75 9.11 8.78

Kadar deposit tetapBank perdagangan

3 bulan 3.21 3.20 3.00 3.0012 bulan 4.00 4.00 3.70 3.70

Syarikat kewangan3 bulan 3.22 3.20 3.00 3.0012 bulan 4.01 4.00 3.68 3.70

Kadar deposit tabunganBank perdagangan 2.28 2.12 1.86 1.58Syarikat kewangan 2.94 2.65 2.18 1.98

Purata pada tempoh (%)

Perbezaan kadar faedah nominalMalaysia – Amerika Syarikat -0.49 1.31 1.66 1.16Malaysia – Singapura 1.31 2.23 2.27 1.93

Pada akhir tempoh (RM bilion)

Lebihan (+) / jurang (-) sumber 67.4 76.2 106.0 133.4Lebihan (+) / jurang (-) sumber terlaras2 28.6 33.3 57.7 86.9

Pada akhir tempoh (%)

Nisbah pinjaman deposit 85.9 84.9 80.9 78.6Nisbah pembiayaan deposit2 95.7 95.1 91.7 87.7

1 OPR menggantikan kadar campur tangan 3 bulan sebagai kadar dasar BNM bermula 26 April 2004.2 Diselaraskan untuk merangkumi pemegangan Sekuriti Hutang Swasta.

ALR-SK ALR-BP BLR-BPBLR-SK

5

6

7

8

9

10

11

12

MJ M J S N J M M J S N J M M J S N J M M J S N J M M J S N

%

Graf 2.1 Kadar Faedah Pemberian Pinjaman: Bank Perdagangan dan Syarikat Kewangan

2000 2001 2002 2003 2004

5.98

5.98

6.90

8.78

73


berubah pada 6.90%. Sepanjang tahun 2004, limapenggabungan antara bank perdagangan dengansyarikat kewangan milik mereka telah dilaksanakan,menyebabkan pelarasan teknikal pada kadar berianpinjaman purata (ALR). Dengan kadar faedah yanglebih rendah ditawarkan bagi pinjaman baru, ALR bankperdagangan dan syarikat kewangan menjadisederhana, masing-masing kepada 5.98% dan 8.78%pada akhir tahun 2004, daripada 6.11% dan 9.11%pada akhir tahun 2003.

Walaupun kadar deposit secara am kekal tidakberubah daripada paras yang dicatat pada akhirtahun 2003, pendeposit terus memperoleh pulanganbenar positif atas deposit mereka dalam persekitaraninflasi yang rendah. Pada tahun 2004, Bank NegaraMalaysia menerbitkan instrumen pelaburan yangbaru, iaitu Bon Simpanan Merdeka yang bertujuanmenyediakan instrumen simpanan tambahan, yangmenawarkan pulangan yang lebih tinggi, kepada para

pesara. Bon Simpanan Merdeka yang berlandaskanprinsip Islam Bai’ Al-Inah, menawarkan marginkeuntungan sebanyak 5% setahun, iaitu kadarpulangan yang lebih tinggi berbanding dengan kadarfaedah bagi deposit tetap 12-bulan yang ditawarkanoleh bank perdagangan. Bon ini akan terusditerbitkan pada tahun 2005 dengan jumlah terbitandirancang sebanyak RM1.31 bilion berbandingdengan RM1.94 bilion yang diterbitkan padatahun 2004.

Keadaan monetari yang akomodatif sepanjang tahun2004 telah memudahkan pembiayaan aktiviti sektorswasta. Jumlah pembiayaan kasar yang diberikan olehsistem perbankan dan diperoleh daripada pasaranmodal meningkat 6.2% pada tahun 2004 (2003: 9%).Pada asas bersih, pinjaman sistem perbankan danpegangan PDS terkumpul meningkat pada kadartahunan 9% pada akhir tahun 2004 (akhir tahun2003: 10.3%).

Jadual 2.3Sistem Perbankan1: Penunjuk Pinjaman

Pada tahun (RM bilion) Perubahan tahunan (%)

2001 2002 2003 2004 2001 2002 2003 2004

JumlahPermohonan pinjaman 190.6 217.2 227.6 273.3 -8.7 14.0 4.8 20.1

Kelulusan pinjaman 125.6 137.6 152.8 173.6 -6.8 9.5 11.1 13.6Pengeluaran pinjaman 373.5 411.6 441.6 488.2 3.5 10.2 7.3 10.6Pembayaran balik pinjaman 365.4 402.7 430.4 461.6 5.3 10.2 6.9 7.2Perubahan pinjaman terkumpul2 16.1 19.8 21.6 40.2 3.9 4.6 4.8 8.5

Perusahaan perniagaanPermohonan pinjaman t.d. 135.3 124.9 149.9 t.d. t.d. -7.7 20.0Kelulusan pinjaman 63.5 68.5 77.3 84.9 -19.7 7.9 12.8 9.8Pengeluaran pinjaman 270.4 282.0 303.4 335.3 0.1 4.3 7.6 10.5Pembayaran balik pinjaman 276.8 275.8 299.5 319.8 2.8 -0.4 8.6 6.8Perubahan pinjaman terkumpul2 -5.6 -3.1 -5.2 5.6 -2.5 -1.4 -2.4 2.6

PKSPermohonan pinjaman t.d. 48.7 44.5 54.1 t.d. t.d. -8.6 21.6Kelulusan pinjaman t.d. 30.7 25.9 31.6 t.d. t.d. -15.5 21.9Pengeluaran pinjaman t.d. 49.5 87.1 100.4 t.d. t.d. 76.0 15.3

Perubahan pinjaman terkumpul2 4.0 … 7.4 6.3 5.7 … 10.0 7.7

Perusahaan perniagaan lainPermohonan pinjaman t.d. 86.6 80.4 95.7 t.d. t.d. -7.2 19.1Kelulusan pinjaman t.d. 37.8 51.4 53.3 t.d. t.d. 35.8 3.8

Pengeluaran pinjaman t.d. 232.5 216.3 234.9 t.d. t.d. -7.0 8.6Perubahan pinjaman terkumpul2 -9.6 -3.1 -12.7 -0.7 -6.1 -2.1 -8.8 -0.5

Isi rumahPermohonan pinjaman t.d. 81.9 98.4 120.2 t.d. t.d. 20.2 22.1Kelulusan pinjaman 59.2 66.9 72.0 86.8 11.5 13.0 7.6 20.5

Pengeluaran pinjaman 87.0 105.1 114.4 130.3 14.5 20.8 8.9 13.8Pembayaran balik pinjaman 71.5 83.7 94.1 107.0 9.9 17.0 12.4 13.7Perubahan pinjaman terkumpul2 23.1 26.2 26.2 33.3 14.8 14.7 12.8 14.4

1 Termasuk bank-bank Islam.2 Pertumbuhan tahunan adalah untuk pinjaman terkumpul pada akhir tempoh.… Terlalu kecil

t.d. Tidak Diperoleh

74

Aktiviti pemberian pinjaman bank memberangsangkanpada tahun 2004, dicerminkan oleh pertumbuhanyang pesat dalam jumlah pinjaman terkumpulsebanyak 8.5% pada akhir tahun 2004 (akhir tahun2003: 4.8%). Permintaan dana yang lebih tinggi jugadiperlihatkan oleh peningkatan ketara dalampermohonan pinjaman sebanyak 20.1% berbandingdengan 4.8% pada tahun 2003. Kelulusan pinjamanjuga lebih tinggi, berjumlah RM173.6 bilion ataupeningkatan sebanyak 13.6%.

Sejajar dengan pemulihan dalam pelaburan swasta,pinjaman bank sektor perusahaan perniagaanmeningkat pada tahun 2004, setelah pinjamanterkumpul menurun selama tiga tahun. Pada tahun2004, pinjaman terkumpul kepada perusahaanperniagaan meningkat pada kadar tahunan 2.6%(akhir tahun 2003: -2.4%). Pertumbuhan dalampermintaan pinjaman bank dicatat oleh hampirkesemua subsektor perusahaan perniagaan denganjumlah permohonan pinjaman oleh perusahaanperniagaan meningkat pada kadar tahunan 20%(2003: -7.7%).

Pertumbuhan tahunan pengeluaran pinjaman kepadaperusahaan perniagaan turut meningkat sebanyak10.5%. Data pinjaman mengikut sektor menunjukkanpemberian pinjaman kepada sektor perdaganganborong, runcit, restoran dan hotel, terutamanyakepada perusahaan kecil dan sederhana (PKS)mencakupi 25% daripada jumlah pengeluaranpinjaman perusahaan perniagaan pada tahun 2004,berbanding dengan 23.1% yang dicatat padatahun 2003.

Gabungan beberapa faktor, iaitu seperti kedudukankewangan korporat yang lebih kukuh, peningkatandalam keuntungan dan sentimen perniagaan yang

positif membolehkan syarikat-syarikat besar untukmenceburi aktiviti pelaburan baru. Dalam persekitaranini, permintaan terhadap pinjaman bank oleh syarikat-syarikat besar meningkat sepanjang tahun denganpermohonan pinjaman bertambah sebanyak 19.1%.Jumlah pengeluaran pinjaman kepada syarikat-syarikatbesar turut berkembang pada kadar tahunan 8.6%pada tahun 2004.

Sejajar dengan peningkatan pelaburan sektor swasta,hampir separuh daripada jumlah dana yang diperolehdalam pasaran PDS adalah untuk membiayai projek-projek baru. Bahagian dana PDS yang diperoleh untukmembiayai projek-projek baru meningkat dengan ketarakepada 46.5% berbanding dengan 6.6% pada tahun2003. Ini terutamanya untuk penjanaan kuasa danperkhidmatan pembekalan air dalam sektor utilitiserta penyediaan infrastruktur lebuh raya dalam sektorpembinaan. Ini turut mencerminkan pertambahan minatsyarikat-syarikat yang besar untuk memperoleh danajangka panjang daripada pasaran PDS.

RM bilion Pertumbuhan tahunan

Graf 2.2Pembiayaan Kasar Sektor Swasta melalui Sistem Perbankan dan Pasaran Modal

5.8%11.9%

9.8%

9.0%6.2%

200

250

300

350

400

450

500

550

2000 2001 2002 2003 2004

Pengeluaran pinjaman Terbitan PDS kasar Ekuiti

Jadual 2.4Sistem Perbankan1: Pinjaman Terkumpul

Perubahan tahunan % bahagiandaripada

2003 2004 jumlah

RM bilionpada akhir

Pinjaman sistem perbankan

tahun 2004

kepada:Perusahaan perniagaan -5.2 5.6 42.6Isi rumah 26.2 33.3 51.4

Mengikut sektor:Pertanian, kegiatan memburu,

perhutanan dan perikanan -1.1 0.4 2.1Perlombongan dan kuari 0.1 -0.1 0.2Perkilangan -0.2 2.0 12.3Bekalan elektrik, gas dan air -1.7 0.1 1.0Perdagangan borong dan runcit,

restoran dan hotel 2.1 4.3 8.5Sektor harta benda luas 14.6 19.8 40.6

Pembinaan -2.7 1.3 6.0Pembelian rumah kediaman 16.2 16.4 25.9Pembelian rumah bukan

kediaman 1.1 2.3 6.1Harta tanah ... -0.2 2.7

Pengangkutan, penyimpanan danperhubungan 1.0 -0.8 1.9

Perkhidmatan kewangan, insuransdan perniagaan -0.6 1.7 6.0

Kredit penggunaan 8.9 14.6 20.2antaranya:

Kad kredit 1.6 2.0 2.8Pembelian kereta penumpang 6.5 10.6 14.0

Pembelian sekuriti -1.8 -0.4 3.8Pembelian kenderaan pengangkutan 0.3 -0.8 0.5Perkhidmatan masyarakat, sosial

dan persendirian -0.7 0.1 1.0Lain-lain 0.9 -0.7 2.0

Jumlah pinjaman terkumpul2 21.6 40.2 100.0

1 Termasuk bank-bank Islam.2 Termasuk pinjaman yang dijual kepada Cagamas.Nota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan.

75


Keadaan makroekonomi yang lebih memberangsangkansepanjang tahun 2004 telah meningkatkan permintaanPKS terhadap pembiayaan. Institusi perbankan telahmengambil pendekatan yang lebih fokus untukmemberi pinjaman kepada PKS, dengan menubuhkanunit pinjaman khas PKS. Unit tersebut berfungsi untukmempromosikan pakej pinjaman kepada sektor PKS.Permintaan dana yang meningkat oleh PKS, seperti yangdicerminkan oleh pertumbuhan tahunan permohonanpinjaman sebanyak 21.6%, turut diikuti oleh kelulusanpinjaman yang meningkat pada kadar tahunansebanyak 21.9%. Jumlah pinjaman terkumpul PKSmeningkat pada kadar tahunan 7.7% (2003: 10%)untuk mencakupi 40.3% daripada jumlah pinjamanterkumpul sektor perniagaan (2003: 38.4%).Permintaan untuk pembiayaan daripada PKS dijangkaakan terus meningkat, selaras dengan peranan sektor inisebagai pemacu pertumbuhan ekonomi yang semakinpenting.

Kecenderungan sektor isi rumah untuk berbelanjameningkat pada tahun 2004, dalam keadaankeyakinan pengguna yang semakin meningkatdengan pendapatan boleh guna yang semakinbertambah dan persekitaran monetari yang positif.Dengan sentimen dan prospek yang positif, pinjamanterkumpul sektor isi rumah terus berkembang dengankukuh sebanyak 14.4% pada tahun 2004 (akhirtahun 2003: 12.8%). Pada akhir tahun 2004,bahagian bagi pinjaman terkumpul sektor isi rumahdalam jumlah pinjaman terkumpul meningkat kepada51.4% daripada 48.8% pada tahun 2003.Peningkatan dalam pemberian pinjaman turut dipacuoleh faktor-faktor dari sudut penawaran, terutamanyapersaingan yang aktif antara institusi perbankanuntuk mengembangkan bahagian pasaran masing-

masing dalam kegiatan pemberian pinjaman runcit.Permohonan dan kelulusan pinjaman isi rumah turutmeningkat pada tahun 2004.

Dari segi pertumbuhan pinjaman sektor isi rumah,pemberian pinjaman untuk pembelian harta kediamanterus merupakan pemacu utama pinjaman isi rumah,dengan pinjaman terkumpul untuk tujuan tersebutmencakupi 49.3% daripada jumlah pinjaman terkumpulsektor isi rumah pada akhir tahun 2004. Pinjaman yangtinggi untuk pembelian harta kediaman meningkatdengan ketara terutamanya pada separuh tahunpertama, disokong oleh minat belian yang mapanterhadap harta kediaman bertanah semenjak separuhkedua tahun 2003, dan oleh insentif berkaitan sektorharta tanah, yang diumumkan dalam Pakej Ekonomipada bulan Mei 2003, yang akan tamat tempoh.

Perdagangan borong & runcit,

restoran dan hotel (RM70 b; 16%)

Pembinaan (RM27 b; 6%)

Perkhidmatan kewangan,

insurans dan perniagaan (RM37 b; 8%)

Rumah kediaman (RM36 b; 8%)

Kereta penumpang (RM25 b; 6%)

Kad kredit (RM31 b; 7%)

Lain-lain (RM106 b; 24%)

Perkilangan (RM110 b; 25%)

Perdagangan borong & runcit,

restoran dan hotel (RM84 b; 17%)

Pembinaan (RM30 b; 6%)

Perkhidmatan kewangan,

insurans dan perniagaan

(RM37 b; 7%)

Rumah kediaman (RM39 b; 8%)

Kereta penumpang (RM29 b; 6%)

Kad kredit (RM36 b; 7%)

Lain-lain(RM112 b; 23%)

Perkilangan (RM122 b; 25%)

2003 2004

Graf 2.3 Pengeluaran Pinjaman mengikut Sektor: Nilai dan Bahagian

0

50

100

150

200

250

300

2000 2001 2002 2003 20040

2

4

6

8

10

Jumlah pinjaman isi rumah

Bahagian NPL isi rumah kepada jumlah pinjaman (skala kanan)

Bahagian NPL isi rumah kepada jumlah pinjaman isi rumah (skala kanan)

RM bilion %

Graf 2.4 Sistem Perbankan: Pinjaman kepada Isi Rumah (pada akhir tempoh)

76

Pada tahun 2004, pertumbuhan permintaan pinjamanuntuk pembelian kereta penumpang meningkatdengan nyata. Pengumuman Kementerian Kewanganmengenai rangka kerja levi import dan duti eksais,selaras dengan komitmen Malaysia dalam PerjanjianPerdagangan Bebas ASEAN (AFTA), telahmenghapuskan keraguan tentang harga di kalanganpengguna, yang telah menangguhkan pembeliankereta penumpang pada tahun 2003 dan pada sukupertama tahun 2004. Di samping itu, pelancaranmodel baru oleh pengeluar kereta tempatan danasing menambah lagi minat pembeli. Kesannya,permintaan untuk pinjaman pembelian keretapenumpang menunjukkan trend yang kukuh danmeningkat sejak suku kedua tahun 2004. Kadarpertumbuhan tahunan pinjaman yang dikeluarkanuntuk pembelian kereta penumpang meningkatdengan mantap kepada 18.8% pada tahun 2004.(2003: -4.9%)

Sejajar dengan prestasi ekonomi yang bertambahbaik dan pertumbuhan dalam penggunaan sektorswasta, perbelanjaan menggunakan kad kreditmeningkat pada tahun 2004. Jumlah kad kredit dannilai perbelanjaan oleh pemegang kad kreditMalaysia meningkat, masing-masing sebanyak12.3% dan 18.8% (15.5% dan 16% pada tahun2003). Dengan sejumlah besar daripadaperbelanjaan adalah untuk pembelian barangan danperkhidmatan, peratus bahagian pendahuluan tunaidaripada jumlah perbelanjaan kad kredit terusmenurun ke 7.5% (2003: 8.2%). Pada akhir tahun2004, pinjaman tidak berbayar (NPL) bagi pinjamankad kredit kekal rendah pada 4.7%, sementarapinjaman terkumpul kad kredit mencakupi 2.8%daripada jumlah pinjaman terkumpul sistemperbankan.

Kedudukan kewangan sektor isi rumah kekal kukuh.Pada tahun 2004, penunjuk-penunjuk keadaankewangan sektor isi rumah memperlihatkan bahawasektor tersebut mampu mengurus hutang mereka.Nisbah NPL kasar sektor isi rumah adalah lebih rendahpada 7.2% pada tahun 2004 (2003: 7.9%). NisbahNPL kasar untuk pinjaman pembelian harta kediamanjuga lebih rendah pada 8.5% pada akhir tahun 2004(2003: 8.7%). Di samping itu, bilangan pesalah cek taklaku menurun sebanyak 6.5% berbanding setahunyang lalu.

Berikutan aktiviti ekonomi yang pesat, bekalan wangmeningkat pada tahun 2004. Wang secara luas, M3,meningkat pada kadar tahunan 12.4%, didorongterutamanya oleh aliran masuk bersih yang lebihtinggi, iaitu RM82.2 bilion, yang sejumlah besar adalahdalam bentuk pelaburan langsung asing, pembawaanbalik perolehan eksport dan aliran masuk dana

RM bilion %

Graf 2.5 Nilai Agregat Urus Niaga Kad Kredit

5

10

15

20

25

30

35

40

2000 2001 2002 2003 2004-

2

4

6

8

10

12

14

Pendahuluan Tunai Pembelian

% pendahuluan tunai kepada jumlah urus niaga (skala kanan)

Dis

01

Mac

02

Jun

02

Sep

02

Dis

02

Mac

03

Jun

03

Sep

03

Dis

03

Mac

04

Jun

04

Sep

04

Dis

04

Pertumbuhan tahunan (%)

Graf 2.6 Agregat Monetari

11.9 (M1)12.4 (M3)

0

5

10

15

20

25

M1

M3

Jadual 2.5Wang Secara Luas, M3

Perubahan (RM bilion)

2003 2004

M3 48.5 68.0

Mata wang 2.2 2.6Deposit permintaan 11.2 10.1Separuh wang secara luas 35.1 55.3

Deposit tetap 17.1 24.7Deposit tabungan 5.6 6.1NID 2.0 8.2Repo 8.0 13.3Deposit mata wang asing 2.4 3.0

Faktor Penentu M3Tuntutan bersih ke atas Kerajaan 12.9 -11.8Tuntutan ke atas sektor swasta 31.3 30.3

Pinjaman 21.5 39.8Sekuriti 9.8 -9.5

Operasi luar bersih 20.7 82.2Bank Negara Malaysia 27.1 75.0Sistem perbankan -6.4 7.2

Pengaruh lain -16.5 -32.7

77


portfolio. Tambahan lagi, aktiviti pembiayaan sektorswasta yang lebih tinggi turut menyumbang kepadakenaikan bekalan wang pada tahun 2004, iaitusebanyak RM30.3 bilion. Sebaliknya, konsolidasi fiskalKerajaan memberi kesan penguncupan ke atas bekalanwang (-RM11.8 bilion).

M1, penunjuk untuk aktiviti urus niaga meningkatsebanyak 11.9% pada tahun 2004 (2003: 14.6%). Iniberikutan permintaan terhadap baki urus niaga olehsektor isi rumah dan perusahaan perniagaan, termasukwang tunai dan deposit permintaan, yang meningkatlagi sejajar dengan perbelanjaan isi rumah dan aktivitiruncit yang lebih tinggi. Pertumbuhan M1 nyata lebihtinggi pada separuh tahun pertama, tetapi meningkatdengan sederhana pada separuh tahun kedua, seiringdengan trend pertumbuhan ekonomi.

PERKEMBANGAN KADAR PERTUKARAN MATAWANG

Rejim kadar pertukaran tetap ringgit pada kadar AS$1kepada RM3.80 telah dikekalkan sejak 2 September1998. Pariti tetap ringgit terus memberi manfaat yangbesar kepada ekonomi Malaysia dengan menyediakansuasana yang dapat dijangka dan stabil untuk aktivitiperdagangan dan pelaburan.

Pada tahun 2004, perkembangan ringgit didorongterutamanya oleh penyusutan nilai dolar AS danpenjajaran semula mata wang utama dan serantauberbanding dengan mata wang AS. Berikutankelemahan dolar, euro, paun sterling dan yen masing-masing meningkat nilai sebanyak 8.3%, 8.1% dan4.2%. Dolar mencecah nilai yang terendah iaitu

Jadual 2.6Pergerakan Ringgit

RM berbanding dengan satu unit mata wang asing1 Perubahan tahunan (%) Perubahan (%)

1997 1998 2003 20042003 2004

Akhir Jun ’97- 2 Sep. ’98 -

Akhir Jun2 Sep. 23 Akhir Dis.Akhir Dis. 2004 Akhir Dis. 2004

SDR 3.5030 5.1177 5.6264 5.8818 -8.5 -4.3 -40.4 -13.0AS$ 2.5235 3.8000 3.8000 3.8000 0.0 0.0 -33.6 0.0S$ 1.7647 2.1998 2.2342 2.3258 -2.0 -3.9 -24.1 -5.4100 yen 2.2088 2.7742 3.5546 3.7026 -9.9 -4.0 -40.3 -25.1Paun sterling 4.1989 6.3708 6.7678 7.3169 -10.0 -7.5 -42.6 -12.9Franc Swiss 1.7368 2.6450 3.0632 3.3517 -10.6 -8.6 -48.2 -21.1Euro4 – – 4.7783 5.1729 -16.7 -7.6 – –100 baht Thai 9.7470 9.3713 9.5947 9.7636 -8.2 -1.7 -0.2 -4.0100 rupiah Indonesia 0.1038 0.0354 0.0449 0.0408 -5.3 9.8 154.1 -13.3100 won Korea 0.2842 0.2827 0.3180 0.3671 0.6 -13.4 -22.6 -23.0100 peso Filipina 9.5878 8.8302 6.8431 6.7706 4.4 1.1 41.6 30.4

1 Kadar AS$ ialah kadar purata belian dan jualan pada pukul 12.00 tengah hari dalam Pasaran Pertukaran Mata Wang Asing Antara Bank Kuala Lumpur.Kadar bagi mata wang asing selain daripada AS$ adalah kadar silang yang diperoleh daripada kadar mata wang asing tersebut berbanding AS$ dan kadar RM/AS$.

2 Akhir Jun 1997 merupakan tahap sebelum Krisis Kewangan Asia.3 Ringgit ditetapkan pada AS$1=RM3.8000 pada 2 September 1998.4 Euro mula diperdagangkan pada 4 Januari 1999 (EUR 1= RM4.5050).

M J S D M J S D M J S D M J S D M J S D M J S D M J S D

3

2

4

5

6

7

8

2

3

4

5

6

7

8(Purata mingguan) RM/mata wang asing RM/mata wang asing

STG

EuroUS$

100 Yen

Ringgit ditetapkan pada AS$1=RM3.80

Graf 2.7 Kadar Pertukaran Ringgit Malaysia berbanding Mata Wang Utama

1999 2000 2001 2002 2003 20041998

AS$1.3619 berbanding dengan euro pada 30Disember 2004, AS$1.9455 berbanding dengan paunsterling pada 21 Disember 2004, iaitu paras terendahdalam tempoh 14 tahun, dan 102.105 berbandingdengan yen pada 6 Disember 2004, iaitu paras yangterendah dalam tempoh 5 tahun.

Bagi tahun 2004 keseluruhannya, dolar menyusutnilai terutamanya berikutan kebimbangan mengenaidefisit akaun semasa dan belanjawan AS yangsemakin besar. Antara mata wang utama,penyelarasan terutamanya berlaku dalam euro ekoranpembelian aset dalam sebutan euro yang bertambaholeh pelabur. Berbanding dengan paun Britain,peningkatan kadar faedah UK yang berterusan padasepanjang tahun meluaskan kebezaan jurang kadar

78

faedah dengan memihak kepada UK dan ini telahmemberi sokongan yang kukuh terhadap mata wangnegara tersebut. Pada masa yang sama, yenbertambah kukuh ekoran tanda-tanda bahawaterdapat pemulihan dalam ekonomi Jepun.

Namun begitu, kelemahan dolar diselangi olehpeningkatan nilai dolar yang ketara pada suku keduadan ketiga tahun 2004. Peningkatan nilai dolar inisebahagiannya dibantu oleh kenaikan sebanyak limakali dalam Kadar Federal Fund pada separuh keduatahun tersebut, yang mengubah jurang kadar hasiluntuk lebih memihak kepada AS, manakala prestasiJerman dan Perancis yang lebih lembap sedikitsebanyak menjejaskan euro. Sementara itu,pengukuhan yen telah dibatasi oleh kebimbanganterhadap campur tangan bank pusat. Walaubagaimanapun, sejak bulan September, dolar mulamenyusut nilai dengan ketara ekoran tanggapanpasaran pertukaran asing bahawa AS mengamalkandasar dolar yang lemah bagi menanganiketidakseimbangan luaran negara tersebut.

Di bawah rejim kadar pertukaran tetap, ringgitmenyusut nilai seiring dengan dolar AS berbandingdengan euro sebanyak 7.6%, berbanding denganpaun sterling sebanyak 7.5% dan berbanding denganyen sebanyak 4%. Ringgit menyusut nilai dalam julat1.7% hingga 13.4% berbanding dengan kebanyakanmata wang serantau. Namun, ringgit menambah nilaiberbanding dengan peso Filipina dan rupiah Indonesia,masing-masing sebanyak 1.1% dan 9.8%. Naik nilaikadar pertukaran serantau dipengaruhi terutamanyaoleh kelemahan dolar, pertumbuhan eksport yangkukuh dan aliran masuk ekuiti asing. Ini mengimbangikebimbangan terhadap harga minyak yang lebih tinggi

dan kemungkinan pengetatan dasar oleh RR Chinayang akan memberi kesan ke atas ekonomi negaratersebut secara lebih ketara daripada jangkaan.

Kelemahan dolar AS menguatkan sesetengah jangkaanpasaran bahawa dasar kadar pertukaran tetap ringgitakan dikaji semula, terutamanya berikutan banyakspekulasi bahawa RR China sedangmempertimbangkan peralihan kepada rejim kadarpertukaran yang lebih fleksibel. Spekulasi mengenaimasa dan sifat penyelarasan terhadap kadarpertukaran tetap ringgit berubah-ubah selaras denganintensiti perdebatan mengenai yuan China danpergerakan dolar AS berbanding dengan mata wangutama yang lain, terutamanya yen dan euro. Sungguhpun terdapat spekulasi yang berleluasa ini, kadarpertukaran tetap ringgit dijangka terus berfungsidengan berkesan. Bank Negara Malaysia dengankonsisten telah menegaskan bahawa dasar mengenairinggit tidak akan dikaji semula kecuali ringgitdijangka mengalami ketidakjajaran yang amat ketaradan untuk satu tempoh masa yang panjang, atau punsekiranya rejim sekarang tidak lagi konsisten denganasas-asas makroekonomi negara berikutan perubahanstruktur yang besar dalam sistem kewanganantarabangsa atau serantau.

DASAR DAN OPERASI FISKAL

Matlamat dasar fiskal pada tahun 2004 adalah untukmengukuhkan kedudukan kewangan Kerajaan, disamping membantu mempertingkatkan peranan sektorswasta sebagai penggerak utama pertumbuhan.Matlamat ini selaras dengan strategi makroekonomikeseluruhan untuk merangsang dan mempercepatkanpertumbuhan berasaskan sumber dalam negeri.Memandangkan perlunya satu dasar yang fleksibeldalam keadaan yang tidak menentu, komitmenKerajaan yang mantap terhadap pelaksanaan dasarkonsolidasi fiskal terbukti dengan pengurangan defisitfiskal kepada 4.3% daripada KDNK pada tahun 2004,berbanding dengan 5.3% pada tahun 2003 dan parasyang tinggi sebanyak 5.7% pada tahun 2000.Pengurangan defisit fiskal yang stabil dan secaraberansur-ansur adalah perlu bagi meminimumkansebarang kesan negatif terhadap pertumbuhanekonomi negara. Konsolidasi fiskal dicapai melaluipertambahan hasil dan perbelanjaan yang lebihcekap dan berkesan. Antara langkah-langkah yangdiambil untuk menambahkan hasil termasukmeningkatkan usaha-usaha melalui penguatkuasaanyang tegas, audit cukai dan langkah-langkahmencegah penyeludupan bagi meminimumkankehilangan hasil dan pengelakan cukai.

80

90

100

110

120

130

80

90

100

110

120

130

Peso

S$

Rupiah

Won

Baht

D F A J A O D F A J A O D F A J A O D F A J A O D

Indeks (Dis. 2000=100) Indeks(Akhir bulan)

Graf 2.8 Kadar Pertukaran Ringgit Malaysia berbanding Mata Wang Serantau Terpilih

Nota: Peningkatan indeks menunjukkan peningkatan nilai mata wang tersebut berbanding ringgit.

2001 2002 2003 2004

79


Dari segi pentadbiran perbelanjaan, usaha-usahabersepadu diambil bagi mengurangkan pembaziran,menggunakan sumber sedia ada dengan optimum danmeningkatkan nilai ekonomi bagi aset fizikal melaluipenggunaan dan penyelenggaraan yang produktif.Walaupun perbelanjaan pembangunan menurun,keutamaan diberikan pada perbelanjaan yang dapatmenjamin produktiviti dan daya saing ekonomi jangkapanjang. Perhatian khusus juga diberikan pada projek-projek kecil dalam sektor pertanian dan pembangunanluar bandar bagi memperluas faedah pertumbuhandan mengimbangi pembangunan ekonomi.

Bagi memastikan projek-projek sosial danpembangunan luar bandar terus diberi keutamaan,Kerajaan telah meningkatkan peruntukan tahapmaksimum perbelanjaan pembangunan dalamRancangan Malaysia Kelapan (2001-05) sebanyakRM10 bilion kepada RM170 bilion. Tindakan ini perlukerana sebahagian besar daripada peruntukan asaltelah digunakan pada tahun 2001-03, berikutanstrategi propertumbuhan dan langkah-langkah

memacu pertumbuhan ekonomi. Antara langkah-langkah yang diambil termasuk menaikkan parasambang bagi pendapatan bercukai untuk PerusahaanKecil dan Sederhana (PKS) yang dikenakan cukaipendapatan 20% kepada RM500,000 (daripadaRM100,000). Langkah-langkah lain ialah mewujudkanagensi setempat untuk menggalakkan sektorperkhidmatan, memberi insentif cukai bagi syarikat-syarikat yang membekalkan rangkaian kemudahanbilik sejuk serta perkhidmatan untuk hasil pertanianyang mudah rosak, memberi galakan tambahaninsentif cukai bagi hotel dan projek pelancongan,meningkatkan saiz Skim Kredit Mikro sebanyak RM1bilion, membenarkan potongan bagi perbelanjaankeraian ke atas promosi jualan, mengurangkan ataumenghapuskan duti import bagi barangan terpilihseperti bateri komputer, barangan kayu dan plastik danjuga mengurangkan dan menghapuskan duti eksportterhadap beberapa keluaran dan komoditi pertanian.Strategi-strategi ini menyumbang kepada persekitaranyang meningkatkan momentum kegiatan sektorswasta dalam menyumbang ke arah pertumbuhan

Konsolidasi fiskal kekal seperti yang dirancang. Operasi bajet terustertumpu pada usaha menyediakan keadaan persekitaran yangmendorong aktiviti sektor swasta dan merangsang potensipertumbuhan ekonomi jangka panjang.penstabilan yang diambil untuk meringankan tekanankemerosotan. Pada tempoh tersebut, pelaksanaanprojek-projek sosial dan ekonomi, terutamanya dalamsektor pendidikan dan kesihatan telah dilaksanakanlebih awal dan dipercepatkan. Hasilnya, peruntukanyang lebih tinggi ini telah mengurangkan kesankejatuhan mendadak perbelanjaan pembangunan keatas ekonomi dan seterusnya memastikan momentumpertumbuhan tidak terjejas.

Pada masa yang sama, dasar telah menjurus ke arahmemastikan sektor awam yang lebih cekap. Antarakemajuan yang telah dicapai dalam sistempenghantaran sektor awam termasuk memudahkanperaturan dan pengawalan sedia ada serta proses kerja.Seterusnya, kajian semula pengurusan dan penyusunansemula syarikat berkaitan Kerajaan telah dilaksanakanuntuk menerapkan budaya berasaskan prestasi danmeningkatkan nilai syer pemegang saham. Langkah inimembantu meningkatkan keyakinan para pelabur danmenghasilkan persekitaran perniagaan yang lebihmemberangsangkan kepada ekonomi negara.

Kerajaan juga menawarkan tambahan pelepasan cukai,insentif dan kemudahan pembiayaan bagi sektorswasta untuk meningkatkan peranan mereka dalam

ekonomi yang lebih tinggi. Sumbangan sektor swastaterhadap pertumbuhan ekonomi negara meningkatkepada 6.2 mata peratusan pada tahun 2004 (2003:3.1% dan 2002: 0.2%).

Dengan keadaan mudah tunai yang berlebihan dalamekonomi, sebahagian besar daripada keperluanpembiayaan Kerajaan diperoleh daripada sumber dalamnegeri tanpa menjejaskan peluang sektor swasta untukmendapatkan pinjaman. Terbitan baru sekuriti kerajaanyang mempunyai tempoh matang antara 3, 5 dan 7 tahunditerbitkan pada kadar purata hasil antara 3.14 – 4.55%dan bagi sekuriti yang mempunyai tempoh matang 10 dan15 tahun, kadar purata hasil adalah antara 5.09 - 5.73%.Kerajaan terus mengamalkan sikap berhemat dalam halpeminjaman luar negeri bagi mengurangkan pendedahankepada risiko luar. Pada tahun 2004, perolehan pinjamanluar negeri dihadkan kepada pengeluaran pinjaman projekyang telah diluluskan sebelum ini.

Mencerminkan komitmen yang kukuh terhadap dasarkonsolidasi fiskal, Kerajaan dapat mengekalkanhutangnya pada paras yang terurus. Pada akhir tahun2004, paras hutang berada pada tahap 48.4%daripada KDNK, dengan hutang luar negeri mencakupi16% daripada jumlah hutang.

80

Sektor Awam Yang DisatukanKedudukan kewangan sektor awam yang disatukanbertambah baik pada tahun 2004. Walaupun hasil kekalmemberangsangkan, perbelanjaan mengurus yang lebihtinggi mengakibatkan lebihan semasa sektor awammenurun kepada 14.8% daripada KDNK. Walaubagaimanapun, perbelanjaan pembangunan sektorkerajaan dan perusahaan awam bukan kewangan(PABK) yang lebih rendah menyumbang kepada defisitkeseluruhan sektor awam yang lebih kecil sebanyakRM1.5 bilion atau 0.3% daripada KDNK.

Kewangan Kerajaan PersekutuanMencerminkan dasar konsolidasi fiskal, KerajaanPersekutuan mencatat defisit fiskal yang lebih rendahsebanyak RM19.4 bilion atau 4.3% daripada KDNKpada tahun 2004 (2003: -5.3% daripada KDNK).Kedudukan fiskal yang bertambah baik disebabkanoleh pungutan hasil yang lebih baik dan perbelanjaanpembangunan yang lebih rendah.

Hasil Kerajaan Persekutuan meningkat sebanyak 7.3%kepada RM99.4 bilion atau 22.2% daripada KDNKpada tahun 2004. Prestasi hasil yang lebih baikdisebabkan oleh pungutan yang lebih tinggi daripadacukai langsung dan tidak langsung. Penerimaan hasilbukan cukai kekal menggalakkan.

Pungutan hasil cukai yang lebih tinggi mencerminkanprestasi ekonomi yang bertambah baik serta harga

Jadual 2.7Kewangan Sektor Awam Disatukan

2003 2004a 2005r

RM juta

Hasil1 107,055 116,663 115,760Perbelanjaan mengurus 84,163 102,727 100,091Lebihan semasa PABK2 55,651 52,295 52,892

Imbangan semasa 78,543 66,231 68,560% daripada KDNK 19.9 14.8 14.6

Perbelanjaan pembangunanbersih3 83,315 67,772 63,523Sektor kerajaan4 43,155 33,638 33,175PABK 40,160 34,135 30,348

Imbangan keseluruhan -4,772 -1,541 5,037% daripada KDNK -1.2 -0.3 1.1

1 Tidak termasuk bayaran pindahan antara sektor kerajaan.2 Merujuk kepada 34 PABK pada tahun 2003 dan 2004; 36 PABK pada tahun

2002.3 Mengambil kira bayaran pindahan dan pinjaman bersih antara sektor awam.4 Terdiri daripada Kerajaan Persekutuan, kerajaan-kerajaan negeri,

badan berkanun dan kerajaan tempatan.a Anggaranr RamalanNota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan.

Sumber: Kementerian Kewangan, kerajaan negeri dan perusahaan awam bukankewangan (PABK)

Jadual 2.8Kewangan Kerajaan Persekutuan

2003 2004aBajet2005

RM juta

Hasil 92,608 99,397 99,1021

Perbelanjaan mengurus 75,224 91,298 89,141

Akaun semasa 17,384 8,099 9,961% daripada KDNK 4.4 1.8 2.1

Perbelanjaan pembangunanbersih 38,312 27,518 27,589Perbelanjaan pembangunan

kasar 39,353 28,864 28,304Tolak: Terimaan balik

pinjaman 1,041 1,346 715

Imbangan keseluruhan -20,928 -19,419 -17,628% daripada KDNK -5.3 -4.3 -3.8

Sumber pembiayaan:

Peminjaman dalamnegeri bersih 23,250 25,650 –Peminjaman kasar 41,850 45,850 –Tolak: Pembayaran balik 18,600 20,200 –

Peminjaman luar negeri bersih -3,709 120 –Peminjaman kasar 3,144 1,136 –Tolak: Pembayaran balik 6,853 1,015 –

Penerimaan khas 0 516 –

Harta boleh jual2 danpelarasan +1,387 -6,867

Jumlah 20,928 19,419 –

1 Termasuk terimaan hasil bersih.2 Termasuk perubahan dalam baki Tabung Amanah Kerajaan.

Tanda campur (+) menunjukkan pengeluaran harta boleh jual terkumpul.a Awalan

Sumber: Kementerian Kewangan

minyak yang tinggi pada tahun sebelumnya. Pungutanyang lebih tinggi juga disebabkan oleh beberapalangkah yang dilaksanakan bagi meningkatkanpungutan cukai dan mengurangkan kehilangan hasildan pengelakan cukai. Langkah-langkah ini termasukmerasionalkan struktur cukai, memperhebat usahamemungut cukai melalui penguatkuasaan yang lebihtegas, audit cukai dan langkah-langkah mencegahpenyeludupan. Perolehan cukai pendapatan meningkatdengan ketara, mencakupi bahagian yang lebih besardaripada jumlah hasil (46%). Yang penting, perolehandaripada cukai pendapatan petroleum mencatatpertumbuhan ketara sebanyak 35.6% berikutan hargaminyak yang lebih tinggi dengan harga purataAS$30.30 setong pada tahun 2003 (asas cukai untuktahun 2004) serta peningkatan dalam pengeluaranminyak mentah. Pendapatan perseorangan danperolehan perusahaan perniagaan yang lebih tinggimenyumbang kepada peningkatan cukai pendapatanperseorangan dan korporat, meskipun konsesi cukaitelah dilaksanakan dalam Bajet 2004 bagimengurangkan bebanan cukai ke atas individu dan

81


PKS. Konsesi cukai ini termasuk kenaikan pelepasancukai untuk anak daripada RM800 kepada RM1,000untuk anak di bawah 18 tahun dan daripada RM3,200kepada RM4,000 untuk anak berumur 18 tahun keatas yang sedang belajar di institusi pengajian tinggitempatan dan paras ambang bagi pendapatanbercukai yang layak dikenakan cukai pendapatankorporat yang lebih rendah iaitu 20% bagi PKSdinaikkan daripada RM100,000 kepada RM500,000.

Keadaan permintaan dalam negeri yang kukuh pada tahun2004 menghasilkan pungutan yang lebih tinggi bagikebanyakan sumber utama cukai tidak langsung.Khususnya, permintaan terhadap kenderaan bermotoryang terus meningkat berserta langkah-langkah yangdiumumkan dalam Bajet 2004 menyumbang kepadapungutan duti eksais yang lebih tinggi. Antara langkahbaru ialah kenaikan duti eksais bagi rokok dan keluarantembakau dan langkah-langkah membendung aktivitipenyeludupan melalui penggunaan pelekat khas ataubanderol serta dakwat keselamatan. Pada tahun 2004,terdapat perasionalan bagi struktur tarif ke atas kenderaanbermotor sejajar dengan komitmen Malaysia kepadaperjanjian Kawasan Perdagangan Bebas ASEAN (AFTA).Berkuat kuasa mulai 1 Januari 2004, di bawah struktur tarifbaru duti import untuk pemasangan tempatan (CKD)kereta penumpang ASEAN telah diturunkan kepada 25%

(daripada 42-80%), manakala eksais duti yang lebih tinggisebanyak 60-100% dikenakan (daripada 25-65%). Walaubagaimanapun, pungutan duti import tidak banyakberubah. Pungutan cukai jualan juga lebih rendahdisebabkan oleh pengecualian cukai yang lebih tinggidiberikan kepada keluaran petroleum. Di bawahMekanisme Harga Automatik, pengecualian cukai yanglebih tinggi akan diberikan kepada syarikat minyak bagimengurangkan kesan kenaikan harga minyak yang lebihtinggi ke atas harga runcit keluaran petroleum.

Selaras dengan dasar konsolidasi fiskal KerajaanPersekutuan, pertumbuhan dalam jumlah perbelanjaanKerajaan Persekutuan adalah lebih rendah sebanyak 4.9%pada tahun 2004 (2003: 9.5%). Teras perbelanjaanKerajaan secara keseluruhan adalah untuk terusmenyediakan persekitaran yang menyokong sektor swastadan meningkat kapasiti daya keluaran serta kualiti hiduprakyat Malaysia. Subsidi ke atas keluaran petroleum yangsangat tinggi merupakan penyebab utama perbelanjaanmengurus meningkat sebanyak 21.4% pada tahun 2004.Peningkatan harga minyak yang sangat tinggimengakibatkan subsidi meningkat dengan ketara,terutamanya untuk keluaran petroleum. Di bawahMekanisme Harga Automatik, Kerajaan dikehendakimembayar subsidi kepada syarikat minyak jikapengecualian duti yang diberikan tidak cukup untukmenampung hasil yang hilang akibat daripadapeningkatan harga minyak. Ini bertujuan untukmengekalkan kestabilan harga runcit keluaran petroleum.Bagi mengurangkan sebahagian daripada kesan

Graf 2.9

a awalan

RM bilion

Hutang% daripada KDNK

Hutang dalam negeri

Hutang luar negeri

Imbangan keseluruhan (skala kanan)

Imbangan keseluruhan% daripada KDNK

Hasil

Hutang Kerajaan Persekutuan

Kewangan Kerajaan Persekutuan

0

20

40

60

80

100

1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004a

-4.3%

-80

-60

-40

-20

0

20

40

60

80

1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004a

-8

-6

-4

-2

0

2

4

6

8

Akaun semasaPerbelanjaan mengurus

Perbelanjaan pembangunan kasar

Jadual 2.9Hasil Kerajaan Persekutuan

2003 2004a 2003 2004a

RM jutaPerubahan

tahunan (%)

Hasil cukai 64,891 72,050 -2.9 11.0% daripada KDNK 16.5 16.1

Cukai langsung 43,016 48,703 -3.0 13.2Syarikat 23,990 24,388 -2.6 1.7Petroleum 8,466 11,479 10.9 35.6Individu 7,984 8,977 -19.3 12.4Duti setem 2,008 2,381 15.9 18.6Lain-lain 568 1,478 26.0 160.0

Cukai tidak langsung 21,875 23,348 -2.8 6.7Duti eksport 1,156 1,600 43.9 38.3Duti import 3,919 3,874 6.9 -1.1Duti eksais 5,031 6,427 6.0 27.7Cukai jualan 7,965 6,816 -13.8 -14.4Cukai perkhidmatan 2,038 2,349 -7.9 15.3Lain-lain 1,766 2,281 -3.8 29.2

Hasil bukan cukai 27,717 27,347 66.4 -1.3

Jumlah hasil 92,608 99,397 10.9 7.3% daripada KDNK 23.5 22.2

a Awalan


82

peningkatan harga minyak yang berterusan ke atasbayaran subsidi, Kerajaan menaikkan harga runcit keluaranpetroleum sebanyak dua sen berkuat kuasa mulai 1 Meidan sebanyak lima sen berkuat kuasa mulai 1 Oktober2004. Perbelanjaan yang lebih tinggi ke atas bekalan danperkhidmatan adalah terutamanya untuk penyelenggaraandan pembaikan, sewa dan bayaran perkhidmatanprofesional bagi menaikkan taraf kualiti dan kecekapanperkhidmatan Kerajaan.

Bayaran yang lebih tinggi telah diberikan dalam bentukpemberian dan pindahan kepada agensi-agensi kerajaan,badan berkanun dan kerajaan negeri untuk tujuanpembangunan dan penyelenggaraan. Peningkatan yangketara dicatatkan dalam bayaran balik lebihan cukai yang

dipungut sebelum tahun 2004. Jumlah pembayaran gaji,yang merupakan komponen terbesar perbelanjaanmengurus (26%), meningkat sebanyak 9.5%. Sepanjangtahun 2004, Kerajaan telah meningkatkan lagi insentifdalam bidang perguruan dengan kenaikan gaji sebanyak20% untuk guru yang mempunyai prestasi cemerlangdan juga peningkatan gaji untuk anggota tentera.Bayaran khidmat hutang adalah lebih tinggi sedikit,mencerminkan tahap pembiayaan yang lebih tinggidiambil untuk membiayai defisit Kerajaan Persekutuan.Walau bagaimanapun, bahagian perbelanjaan khidmathutang daripada perbelanjaan mengurus menurunkepada 12% (2003: 14%).

Perbelanjaan pembangunan kasar menurun denganketara sebanyak 26.7% kepada RM28.9 bilion pada tahun2004 (2003: RM39.4 bilion). Dengan memberi lebihpenekanan ke atas pertanian dan pembangunan luarbandar serta projek kemudahan awam, perbelanjaan yangtinggi telah dicatatkan dalam sektor-sektor tersebut.

Dari segi pengagihan mengikut sektor, sektorperkhidmatan ekonomi merupakan komponen terbesardaripada jumlah perbelanjaan pembangunan denganbahagian sektor tersebut meningkat kepada 41%.Perbelanjaan yang lebih bagi pertanian dan pembangunanluar bandar serta kemudahan awam seperti jalan raya,program bekalan air dan elektrik, mencerminkan usaha-usaha Kerajaan untuk terus memodenkan sektor pertaniandan menaikkan taraf kehidupan di kawasan luar bandar.Perbelanjaan untuk subsektor pengangkutan kekalmemberangsangkan, selaras dengan objektif Kerajaanuntuk menggalakkan rangkaian pengangkutan bersepaduyang lebih cekap dan berkesan. Perbelanjaan telahdisalurkan terutamanya untuk pembinaan dan menaik

Syarikat 24.5%

Petroleum 11.5%

Cukai perkhidmatan 2.4% Lain-lain

2.2%Duti eksport

1.6%

Cukai jualan 6.9%

Duti eksais 6.5%

Duti import 3.9%

Individu 9.0%

Lain-lain 4.0%

Hasil bukan cukai 27.5%

Cukai tidak langsung

23.5%

Jumlah Hasil: RM99.4 bilion

Graf 2.10Komposisi Hasil Kerajaan Persekutuan, 2004 (% bahagian)

Cukai langsung 49.0%

Jadual 2.10Perbelanjaan Mengurus Kerajaan Persekutuanmengikut Objek

2003 2004a 2003 2004a

RM juta % bahagian

Emolumen 21,721 23,779 28.9 26.0Bekalan dan perkhidmatan 13,968 16,633 18.6 18.2Pembelian harta 1,409 1,764 1.9 1.9Bayaran khidmat hutang 10,546 10,920 14.0 12.0Pencen dan ganjaran 5,870 6,060 7.8 6.6Subsidi 2,679 5,796 3.6 6.3Lain-lain pemberian dan

pindahan1 16,323 21,264 21.7 23.3Lain-lain perbelanjaan2 2,706 5,083 3.6 5.6

Jumlah 75,224 91,298 100.0 100.0% daripada KDNK 19.1 20.4

1 Termasuk pemberian dan pindahan kepada kerajaan negeri serta agensiperusahaan awam.

2 Termasuk bayaran balik, pemberian kepada organisasi antarabangsa, tuntutaninsurans dan ganjaran dan lain-lain.

a AwalanNota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan.


83


taraf jalan raya, jambatan, serta memperbaiki danmeningkatkan kapasiti sistem keretapi, pelabuhan danlapangan terbang. Perbelanjaan di bawah subsektorperdagangan dan industri tertumpu pada penyelidikanindustri dan pembangunan teknologi, penggalakan PKSdan projek pembangunan pelancongan.

Dalam sektor perkhidmatan sosial, keutamaan terusdiberikan kepada subsektor pendidikan. Walaubagaimanapun, perbelanjaan untuk subsektor pendidikanadalah ketara lebih rendah disebabkan sebahagian besardaripada projek dalam sektor ini di bawah RancanganMalaysia Kelapan telah siap. Sebagai sebahagian daripadaprogram rangsangan fiskal yang lepas, pelaksanaansekolah satu sesi dan pembinaan makmal komputer,politeknik dan universiti telah dipercepat pada tahun2001-03. Perbelanjaan untuk tujuan kesihatan juga kekaltinggi bagi menyediakan perkhidmatan penjagaankesihatan dan perubatan yang lebih baik. Sebahagianbesar perbelanjaan ini adalah untuk pembinaan danmenaik taraf hospital dan penyediaan perkhidmatankesihatan luar bandar. Kerajaan juga terus melaksanakanprojek perumahan untuk kakitangan sektor awam dankumpulan berpendapatan rendah. Perbelanjaan untukpertahanan dan bagi tujuan keselamatan dalam negeriterutamanya adalah untuk program memodenkanangkatan tentera dan polis. Perbelanjaan pentadbiran amyang lebih tinggi adalah terutamanya bagi pembangunanTeknologi Komunikasi dan Maklumat (ICT) serta pembeliankelengkapan bangunan baru Kerajaan.

Jadual 2.11Perbelanjaan Pembangunan KerajaanPersekutuan mengikut Sektor

2003 2004a 2003 2004a

RM juta % bahagian

Pertahanan dankeselamatan 6,029 4,133 15.3 14.3

Perkhidmatan ekonomi 13,793 11,851 35.0 41.1Pertanian dan

pembangunanluar bandar 1,620 2,881 4.1 10.0

Perdagangan dan industri 3,456 1,201 8.8 4.2Pengangkutan 7,354 6,630 18.7 23.0Kemudahan awam 920 945 2.3 3.3Lain-lain 443 193 1.1 0.6

Perkhidmatan sosial 17,707 10,260 45.0 35.5Pendidikan 10,193 4,316 25.9 15.0Kesihatan 2,681 2,352 6.8 8.1Perumahan 1,928 1,593 4.9 5.5Lain-lain 2,905 1,999 7.4 6.9

Pentadbiran am 1,824 2,620 4.7 9.1

Jumlah 39,353 28,864 100.0 100.0% daripada KDNK 10.0 6.4

a AwalanNota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan.


Jumlah pinjaman kasar Kerajaan Persekutuanpada tahun 2004 adalah sebanyak RM47 bilion(RM45 bilion pada tahun 2003). Hampirkeseluruhan keperluan pembiayaan (98% daripadajumlah) diperoleh daripada sumber dalam negerikerana terdapat lebihan mudah tunai dalam sistemperbankan. Terbitan sekuriti kerajaan yang kerapterus membantu membangun pasaran bon ringgitdengan memastikan keluk hasil tanda aras yanglebih reflektif.

Sepanjang tahun 2004, empat belas terbitan SekuritiKerajaan Malaysia (MGS) berjumlah RM41.8 biliontelah diterbitkan secara tender terbuka dan tawaranpersendirian. Daripada jumlah ini, Kerajaan membukasemula sembilan terbitan MGS bagi menambah saizterbitan masing-masing, yang dapat membantumeningkatkan mudah tunai dalam pasaran bon.Kerajaan juga mengeluarkan tiga Terbitan PelaburanKerajaan (GII) berjumlah RM4.1 bilion. Dari segipegangan, kumpulan wang simpanan dan pencenserta syarikat insurans terus merupakan pemegangutama MGS. Institusi perbankan menambahpegangan MGS kepada 15% daripada jumlah MGSterkumpul pada akhir tahun 2004. Pemegangutama GII ialah institusi perbankan (74% daripadajumlah terkumpul).

Selaras dengan dasar pengurusan hutang berhemat,Kerajaan telah mengehadkan pinjaman dari luar negerikepada hanya pengeluaran pinjaman projek yang sediaada. Sebanyak RM1.1 bilion telah dikeluarkan daripadasumber dua hala dan pelbagai hala. Pada tahun 2004,Kerajaan telah memindahkan dua pinjamannya kepadaagensi-agensi kerajaan. Oleh itu, tahap pinjaman luarnegeri Kerajaan Persekutuan adalah lebih rendah pada

Jadual 2.12Hutang Kerajaan Persekutuan

Perubahan tahunan Pada akhir

2003 2004a2004a

Nilai nominal dalam RM juta

Hutang dalam negeri 22,803 30,487 181,970Bil Perbendaharaan 0 0 4,320Terbitan Pelaburan Kerajaan 2,000 2,100 9,100Sekuriti Kerajaan Malaysia 21,250 23,550 154,350Tabung Pinjaman

Perumahan Perbendaharaan 2,628 4,837 14,200Pinjaman pasaran -3,075 0 0

Hutang luar negeri 1,001 -2,631 34,654Pinjaman pasaran -485 -3,259 24,930Pinjaman projek 1,486 629 9,724

Jumlah 23,804 27,856 216,624% daripada KDNK 48.4

a Awalan


84

7.7% daripada KDNK pada akhir tahun 2004,berbanding dengan 9.5% pada akhir tahun 2003.

Jumlah hutang terkumpul Kerajaan Persekutuanmeningkat kepada RM216.6 bilion disebabkanterutamanya oleh hutang dalam negeri yang lebihtinggi. Dari segi nisbah hutang terkumpul KerajaanPersekutuan kepada KDNK, ia meningkat sedikit, iaitupada 48.4% pada akhir tahun 2004 (47.9% padaakhir tahun 2003). Walaupun paras hutang lebihtinggi, kapasiti Kerajaan untuk membayar khidmathutang terus kekal pada tahap berhemat dan terurus.Bayaran khidmat hutang sebagai peratusanperbelanjaan mengurus dan hasil, kekal rendah,

masing-masing pada 12% dan 11% pada tahun2004. Nisbah khidmat hutang luar negeri KerajaanPersekutuan juga rendah pada 0.5% pada tahun2004, berikutan pendedahan kepada hutang luarnegeri yang rendah, iaitu sebanyak 16% daripadajumlah hutang terkumpul pada tahun 2004 (19.8%pada tahun 2003). Pengurusan hutang yang aktifjuga mengurangkan pembayaran balik serentakkebanyakan hutang, dengan kira-kira 60% daripadahutang luar negeri pada akhir tahun 2004mempunyai tempoh matang melebihi tiga tahun.Sejumlah besar daripada pinjaman (kira-kira 95%)diperoleh pada kadar faedah tetap, seterusnyamengurangkan pendedahan terhadap sebarang turunnaik pada kadar faedah.

Kerajaan NegeriBerdasarkan anggaran awal, kedudukan kewangankerajaan negeri yang disatukan telah mencatat defisitkeseluruhan sebanyak 0.3% daripada KDNK.Kemerosotan kecil ini disebabkan oleh perbelanjaanmengurus dan pembangunan yang lebih tinggiwalaupun prestasi hasil adalah lebih kukuh. Defisitkeseluruhan telah dibiayai oleh pengeluaran asetkewangan terkumpul kerajaan negeri dan pinjamandaripada Kerajaan Persekutuan.

Hutang dalamnegeri

Terbitan Pelaburan Kerajaan4.2%

Bil Perbendaharaan 2.0%

Hutang luarnegeri hanya

mencakupi16.0% daripadahutang Kerajaan

Persekutuan

Tabung PinjamanPerumahan

6.6%

Graf 2.11Hutang Kerajaan Persekutuan pada akhir tahun 2004a (% bahagian)

a Awalan

SekuritiKerajaanMalaysia71.2%

RM216.6 bilionRM182.0 bilionRM34.6 bilion

Jumlah hutang : Dalam negeri : Luar negeri :

Jadual 2.13Milikan Hutang Dalam NegeriKerajaan Persekutuan

2003 2004a 2003 2004a

Nilai nominal% bahagian

dalam RM juta

Bil Perbendaharaan 4,320 4,320 100.0 100.0Syarikat insurans 67 17 1.6 0.4Institusi perbankan 3,266 481 75.6 11.1Lain-lain 986 3,822 22.8 88.5

Terbitan Pelaburan Kerajaan 7,000 9,100 100.0 100.0Syarikat insurans 390 597 5.6 6.6Institusi perbankan 6,611 6,755 94.4 74.2Lain-lain 0 1,748 0.0 19.2

Sekuriti Kerajaan Malaysia 130,800 154,350 100.0 100.0Institusi keselamatan sosial

dan insurans 99,162 109,362 75.8 70.9antaranya:Kumpulan Wang

Simpanan Pekerja 84,678 91,402 64.7 59.2Syarikat insurans 11,598 14,700 8.9 9.5

Institusi perbankan 19,008 23,427 14.5 15.2Lain-lain 12,630 21,560 9.7 14.0

a Awalan

Nota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan.

Jadual 2.14Kewangan Kerajaan Negeri Yang Disatukan

2003 2004aBajet2005

RM juta

Hasil 8,541 10,085 10,183Sumber negeri 7,217 8,277 7,448Pemberian dan pindahan

Persekutuan 1,324 1,808 2,735

Perbelanjaan mengurus 5,307 6,796 6,787

Lebihan semasa 3,234 3,289 3,396% daripada KDNK 0.8 0.7 0.7

Perbelanjaan pembangunanbersih 3,817 4,739 4,852

Perbelanjaan pembangunankasar 4,362 4,856 4,969

Tolak: Bayaran balikpinjaman 545 117 117

Imbangan keseluruhan -583 -1,451 -1,456% daripada KDNK -0.1 -0.3 -0.3

Sumber-sumber pembiayaan:

Pinjaman bersih Persekutuan 1,033 440 385Harta boleh jual1 -450 +1,011 +1,071

Jumlah 583 1,451 1,456

1 Tanda campur (+) menunjukkan pengeluaran harta boleh jual terkumpul.a AnggaranNota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan.

Sumber: Kerajaan negeri

85


Pada tahun 2004, hasil yang lebih tinggi telah diperolehdaripada sumber-sumber kerajaan negeri danPersekutuan. Hasil daripada sumber kerajaan negeridiperkukuh terutamanya oleh perolehan yang lebihtinggi daripada petroluem dan gas, serta pulanganpelaburan yang lebih baik. Seperti pada tahun-tahunsebelumnya, perolehan daripada sumber KerajaanPersekutuan disalur untuk membantu kerajaan negerimenyediakan infrastruktur dan kemudahan penting bagimempertingkatkan kualiti hidup rakyat.

Peningkatan dalam perbelanjaan mengurus danpembangunan kerajaan negeri mencerminkan usahayang dilakukan untuk meningkatkan kemudahan danperkhidmatan awam. Perbelanjaan mengurus yanglebih tinggi disebabkan terutamanya oleh emolumendan pembayaran bagi bekalan dan perkhidmatanyang meningkat. Sebahagian besar peningkatandalam perbelanjaan pembangunan disalur untukpertanian dan pembangunan luar bandar,pengembangan dan peningkatan utiliti awam danpembangunan perumahan.

Perusahaan Awam Bukan Kewangan (PABK)Berdasarkan anggaran awal, kedudukan kewanganyang disatukan bagi 34 buah PABK terus mencatatlebihan keseluruhan. Hasil PABK yang disatukanmeningkat sebanyak 4.2% kepada RM162.3 bilion,berikutan perolehan yang lebih tinggi daripada sektoryang berkaitan dengan minyak dan gas,telekomunikasi dan utiliti, sektor perkilangan danperkhidmatan. Prestasi hasil yang lebih baikdisebabkan oleh aktiviti ekonomi yang lebih tinggi dankenaikan harga minyak mentah dan gas. Di sampingitu, keuntungan luar biasa daripada penjualan asetturut menyumbang kepada peningkatan dalam hasil.

Namun begitu, akaun semasa mencatat lebihan yangkecil sedikit, iaitu sebanyak 11.7% daripada KDNK. Inidisebabkan oleh perbelanjaan semasa yang lebih tinggiberikutan pengembangan perniagaan dan hargabahan mentah dan input yang meningkat,terutamanya minyak mentah.

Perbelanjaan pembangunan dikekalkan pada tahapyang tinggi. Perbelanjaan modal disalurkan untukpengembangan kapasiti di dalam dan luar negeri.Sebahagian besar projek pembangunan telahdilaksanakan oleh PABK yang lebih besar sepertiPetroliam Nasional Berhad (PETRONAS), TenagaNasional Berhad (TNB) dan Telekom Malaysia Berhad(TMB). Pada tahun 2004, PETRONAS meneruskanpelaburan di dalam dan di luar negeri untuk aktiviti-aktiviti huluan dan hiliran. Pembelian ekuiti sahamdalam projek gas asli cecair (LNG) di Mesir danDragon Terminal di Milford Haven, United Kingdommerupakan langkah penting dan bermakna bagiPETRONAS untuk menembusi pasaran LNG diKawasan Atlantik. Tahun 2004 juga menyaksikanikatan rasmi Pars LNG, satu usaha sama PETRONASdengan National Iranian Oil Company dan TOTAL S.A.Dalam usaha sama tersebut, PETRONAS memegangekuiti sebanyak 20%. Usaha sama ini membolehkanPETRONAS memperkukuh kedudukannya sebagaipembekal di Timur Tengah. Projek-projek lain yangdilaksanakan termasuk penerusan pembinaan kapaltangki gas asli cecair dan petroleum, dan pembinaanbangunan dan kuarters kakitangan kerajaan yangselebihnya, serta pembinaan bangunan komersial dankerja-kerja infrastruktur. Sementara itu, projek-projekantarabangsa yang dilaksanakan oleh PETRONASmerangkumi projek cari gali dan pengeluaran minyakdi Mesir, Vietnam, Sudan, Iran dan Indonesia.

Bahagian yang besar daripada perbelanjaan modal TNBditumpukan pada pembangunan dan peningkatankeupayaan penjanaan, penghantaran dan pengedaranbekalan elektrik. Ini diperlukan bagi memastikanbekalan elektrik yang mencukupi dan berterusan bagimemenuhi permintaan yang kian meningkat daripadapengguna dalam sektor komersial dan perindustrianserta pengguna di rumah kediaman. Projek-projek yangdilaksanakan termasuk Pembaikan Semula StesenJanakuasa Tuanku Jaafar Fasa I dan II di Port Dickson,Stesen Janakuasa Yan, Projek Sistem Kitar Padu Gelugordan Sistem Pemantauan Kualiti Tenaga. TMB terusmeningkatkan dan mengembangkan infrastrukturtelekomunikasi dan perkhidmatannya, termasukrangkaian kabel dasar laut yang menghubungkanrantau Asia Pasifik, sewaan talian bagi protokol Internetdan Virtual Private Network untuk Kerajaan.

Jadual 2.15Kewangan PABK yang Disatukan1

2002 2003 2004a

RM juta

Hasil 126,562 155,867 162,337Perbelanjaan semasa 80,951 99,429 109,980

Imbangan semasa 45,611 56,438 52,358% daripada KDNK 12.6 14.3 11.7

Perbelanjaan pembangunan2 32,297 40,160 34,135

Imbangan keseluruhan 13,314 16,278 18,223% daripada KDNK 3.7 4.1 4.1

1 Merujuk kepada 34 PABK pada tahun 2003 dan 2004; 36 PABK pada tahun2002.

2 Termasuk pemberian daripada Kerajaan Persekutuan.a Anggaran

Nota: Jumlah tidak semestikan tepat disebabkan oleh penggenapan.

Sumber: Kementerian Kewangan dan perusahaan awam bukan kewangan (PABK)

86

88-94 Persekitaran Ekonomi Antarabangsa94-101 Ekonomi Malaysia pada Tahun 2005

101-102 Dasar Monetari pada Tahun 2005102-103 Dasar Fiskal pada Tahun 2005103-105 Dasar Sektor Kewangan pada Tahun 2005

106 Rencana: Liberalisasi Peraturan Pentadbiran Pertukaran Asing

Prospek dan Dasar

88

PERSEKITARAN EKONOMI ANTARABANGSA

Perkembangan pada tahun 2004Pada tahun 2004, ekonomi dunia berkembang4.8%, yakni kadar pertumbuhan terpantas semenjaktahun 1984. Pertumbuhan diterajui oleh AmerikaSyarikat (AS) serta diperkukuh oleh pertumbuhan dirantau Asia dan pemulihan semula dalampertumbuhan di Jepun dan Eropah. Pada separuhtahun pertama, pertumbuhan yang dicapai telahmengatasi trend. Ini mencerminkan pemulihan yangnyata daripada pertumbuhan yang lebih rendahpada tahun 2003 akibat ketidaktentuan ekonomiekoran perang di Iraq dan wabak SindromPernafasan Akut yang Teruk (SARS) di Asia.Sungguhpun terdapat kesan kelembapan akibatkenaikan harga minyak yang mendadak dan trendkadar faedah yang bertukar arah pada separuhtahun kedua, momentum pertumbuhan terusbertahan disebabkan kemapanan perbelanjaanpengguna yang mantap dan pelaburan yangmeningkat semula. Secara keseluruhan, ekonomidunia mempamerkan daya ketahanan yang lebihteguh terhadap kejutan dalam sektor tenaga.

Pertumbuhan global yang kukuh dicerminkan olehpertumbuhan yang ketara dalam perdaganganantarabangsa dan aliran kewangan. Perdagangandunia berkembang 8.8% pada tahun 2004, disokongoleh kitaran menaik sektor elektronik global, hargakomoditi yang lebih tinggi dan permintaan importyang meningkat, terutamanya dari AS dan RepublikRakyat China (RR China). Di rantau Asia,perkembangan tersebut yang sejajar denganpermintaan dalam negeri yang lebih kukuh, telahmenyumbang kepada peningkatan yang berterusandalam perdagangan intrarantau. Dalam pasarankewangan, indeks ekuiti pasaran utama meningkatdengan nyata, dirangsang oleh sentimen pelabur yangoptimistik dalam keadaan pendapatan korporat yanglebih tinggi. Dalam pasaran pertukaran asing,kebimbangan yang kian memuncak terhadapketidakseimbangan akaun semasa AS yang besar dansemakin melebar, serta kemapanan aliran masukmodal untuk membiayai defisit, telah menyebabkandolar AS menyusut nilai berbanding dengan matawang utama yang lain.

Di kalangan negara perindustrian utama, AS mencatatpertumbuhan yang mengatasi trend pada tahun 2004.

Prospek dan Dasar

Sumber pertumbuhan adalah menyeluruh, merangkumipengembangan yang mapan dalam penggunaan,perbelanjaan pelaburan yang kukuh, serta pembinaansemula inventori. Perbelanjaan isi rumah juga kekal teguhsepanjang tahun 2004. Walaupun potongan cukaisemakin berkurangan, peningkatan kekayaan sektor isirumah yang didorong oleh peningkatan harga rumahdan kadar gadai janji yang paling rendah dalam sejarah,terus memberi rangsangan yang ketara kepadaperbelanjaan penggunaan. Keadaan pasaran buruh yanglebih baik terutamanya pada separuh tahun kedua telahmenjana pendapatan isi rumah dan keyakinan penggunayang lebih tinggi. Di samping itu, perbelanjaan pelaburanyang kukuh telah disokong oleh kedudukan kewangankorporat yang baik dan permintaan yang semakinmeningkat, serta diperkukuhkan lagi oleh insentif cukaipelaburan. Selepas mengalami paras inventori yangrendah pada tahun 2003, peningkatan permintaan yangmendadak yang melebihi jangkaan pada tahun 2004,telah membawa kepada pembinaan semula inventoriyang nyata. Ini telah menyumbang kepada pertumbuhan.Namun begitu, permintaan yang kukuh dalam suasanaharga minyak yang lebih tinggi telah mengakibatkandefisit akaun semasa bertambah besar.

Pemulihan ekonomi di Jepun pada separuh tahunpertama adalah lebih baik daripada jangkaan disebabkanoleh pertumbuhan eksport dan pemulihan penggunaanswasta yang sederhana. Pertumbuhan di kawasan eurojuga bertambah baik disokong terutamanya olehpermintaan eksport yang lebih kukuh. Namun,pertumbuhan ini masih lagi di bawah trend. Di UnitedKingdom (UK), perbelanjaan penggunaan dan pelaburanyang kukuh terus memapankan pertumbuhan.

Di rantau Asia (tidak termasuk Jepun), kadarpertumbuhan pada tahun 2004 melonjak kepada 7.5%,kadar tertinggi sejak tahun 2001. RR China menerajuipertumbuhan, dengan peningkatan yang kukuh dalampelaburan tetap, penggunaan yang mantap sertapertumbuhan eksport. Secara keseluruhan, pertumbuhanyang mantap di rantau Asia didorong oleh peningkatanyang pesat dalam eksport serta pengukuhan yangberterusan dalam penggunaan dalam negeri. Dikebanyakan negara di rantau ini, kenaikan dalampenggunaan dalam negeri ialah hasil daripadapeningkatan dalam aktiviti pelaburan swasta danperbelanjaan pengguna. Pertumbuhan eksport naikdengan nyata kepada 26.2% (2003: 19.7%), walaupuneksport lembap sedikit menjelang separuh tahun kedua.

89

Prospek dan Dasar

Perdagangan intrarantau seperti yang diukur olehperatusan eksport ke negara-negara di rantau inidaripada jumlah eksport serantau, terus meningkatmelebihi 40% (2000: 36%).

Pertumbuhan dalam penggunaan telah disokong olehkadar faedah yang rendah, peningkatan berterusandalam pembiayaan kepada pengguna dan pendapatanyang lebih tinggi berikutan keadaan pasaran pekerjaanyang lebih kukuh. Walau bagaimanapun, perbelanjaanpengguna di Korea terus menguncup sejak suku keduatahun 2003, dengan isi rumah mengalami konsolidasiselepas pertumbuhan yang mendadak dalam sektorkad kredit pada tahun 2002. Sementara itu, pelaburantetap di kebanyakan negara serantau tumbuh padakadar dua angka yang rendah, hasil peningkatansemula dalam permintaan terhadap keluaranteknologi, kemajuan dalam penstrukturan semulakorporat, keuntungan korporat yang bertambah baikdan mudah tunai yang mencukupi dalam sistemkewangan.

Kedudukan pembayaran luaran yang lebih kukuh telahdisokong oleh lebihan akaun semasa yang mapan danaliran masuk modal swasta yang besar, justeru

Jadual 3.1Ekonomi Dunia: Penunjuk Ekonomi Utama

Pertumbuhan KDNK benar (%) Inflasi (%)

2003 2004a 2005r 2003 2004a 2005r

Pertumbuhan Dunia 3.9 4.8 4.0 – – –Perdagangan Sedunia 5.1 8.8 5.8 – – –

Negara-negara Perindustrian Utama 2.0 3.4 2.6 1.8 2.0 2.1

Amerika Syarikat 3.0 4.4 3.5 2.3 2.7 3.0

Jepun 1.4 2.6 1.3 -0.3 0.0 -0.1

Kawasan euro 0.5 2.0 1.5 2.1 2.2 1.9

United Kingdom1 2.2 3.1 2.1 1.4 1.3 1.9

Asia Timur 6.4 7.5 6.3 ~ 6.5 1.8 3.4 2.9 ~ 3.2

NIE Asia 3.0 5.8 4.1 ~ 4.2 1.2 2.3 2.3 ~ 2.4Korea 3.1 4.7 4.0 3.6 3.6 3.0

China Taipei 3.3 5.7 4.2 -0.3 1.6 1.9

Singapura 1.4 8.4 3.0 ~ 5.0 0.5 1.7 1.0 ~ 2.0

Hong Kong China2 3.2 7.5 4.5 -2.6 -0.4 1.5

Republik Rakyat China 9.3 9.5 8.5 1.2 3.9 3.0

ASEAN3 4.8 6.3 5.0 ~ 5.9 3.8 4.5 3.9 ~ 5.1Malaysia 5.3 7.1 5.0 ~ 6.0 1.2 1.4 2.5

Thailand 6.9 6.1 5.3 ~ 6.3 1.8 2.8 2.5 ~ 3.5

Indonesia 4.9 5.1 5.0 ~ 6.0 6.6 6.1 5.0 ~ 7.0

Filipina 4.7 6.1 5.3 ~ 6.3 3.1 5.9 5.0 ~ 6.0

1 Inflasi merujuk kepada Indeks Harga Runcit, tidak termasuk kadar faedah gadai janji.2 Inflasi merujuk kepada harga komposit.3 Termasuk Singapura.a Anggaranr Ramalan

Sumber: Tabung Kewangan Antarabangsa, Datastream, OECD Economic Outlook, Sumber daripada pihak berkuasa negara

menyebabkan pengukuhan yang berterusan pada rizabantarabangsa. Asas-asas makroekonomi yang bertambahbaik dan sektor perbankan yang lebih teguhmenyebabkan penarafan berdaulat bagi beberapa buahnegara serantau meningkat.

Prospek Tahun 2005Melangkah ke hadapan, prospek bagi tahun 2005 kekalmenggalakkan. Keluaran dan perdagangan dunia diramalberkembang pada kadar yang mantap, masing-masingpada 4% dan 5.8% pada tahun 2005. Kadar penurunandalam pertumbuhan di AS dan RR China dijangkasederhana, berdasarkan penyelarasan secara beransur-ansur terhadap ketidakseimbangan di negara-negaratersebut. Senario tersebut mengandaikan kelemahandolar AS berlaku secara teratur dan defisit fiskal ASbertambah kecil, walaupun pada kadar yang sederhana.Selain itu, ekoran harga minyak yang menurun daripadapuncaknya pada bulan Oktober 2004, tekanan inflasidijangka kekal terurus, dengan itu memberikan fleksibilitipada kadar faedah AS untuk dinaikkan secara beransur-ansur sehingga ke tahap neutral. Oleh itu, dasar monetaridijangka terus menyokong pertumbuhan. RR China puladijangka berupaya mengurus kadar pertumbuhanekonominya yang lebih sederhana.

90

Negara-negara PerindustrianPada tahun 2005, pertumbuhan ekonomi ASdijangka hampir pada tahap potensi, dengan KDNKbenar meningkat sebanyak 3.5%. Manakalarangsangan daripada kesan kekayaan ekoran hargarumah yang lebih tinggi dan pembiayaan semulagadai janji yang berkurangan, pendapatan yanglebih tinggi hasil daripada pewujudan peluangpekerjaan yang berterusan serta kadarpengangguran yang lebih rendah, akan menyokong

Kesatuan Eropah mencakupi 40% daripada jumlaheksport. Walau bagaimanapun, perbelanjaanpelaburan dijangka meningkat sedikit hasil daripadakesan penstrukturan semula kedudukan kewangankorporat yang berterusan, sungguhpun ia agakketinggalan di belakang AS dan Jepun.

Di UK, pertumbuhan KDNK benar pada tahun 2005dijangka berkembang dengan sederhana sebanyak2.1%. Ini berikutan penggunaan isi rumah tumbuh

2005r2004a

Graf 3.1Negara-negara Perindustrian Utama: Pertumbuhan KDNK Benar (2004-2005)

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

4.0

4.5

5.0


a Anggaran r Ramalan

4.4

2.6

2.0

3.1

3.5

1.31.5

2.1

AS Jepun Kawasan euro UK

Pertumbuhan global akan kekal mapan pada kadar yang stabil padatahun 2005. Kadar penurunan dalam pertumbuhan di AmerikaSyarikat dan Republik Rakyat China dijangka sederhana, denganpenyelarasan terhadap ketidakseimbangan akaun semasadilaksanakan secara beransur-ansur. Dasar monetari dijangka terusmenyokong pertumbuhan.

perbelanjaan penggunaan. Di sektor korporat,pertumbuhan dalam perbelanjaan pelaburandijangka berterusan, walaupun meningkat padakadar yang lebih sederhana. Ini hasil daripadalebihan kapasiti yang semakin kecil, kedudukankewangan korporat yang baik, dan insentif yangdiberikan di bawah perundangan baru untukmenggalakkan pembawaan pulang keuntunganuntuk tujuan pelaburan dalam negara. Sementaraitu, defisit fiskal AS dijangka mengecil sedikit.Permintaan dalam negeri yang sederhana dijangkamengurangkan defisit akaun semasa dalam suasanadolar AS yang lebih lemah.

Di Jepun, jangkaan pertumbuhan yang lebih rendahpada tahun 2005, sebahagian besarnyamencerminkan kelembapan permintaan luar negeri.Perbelanjaan modal dijangka terjejas akibatpermintaan eksport terhadap barangan modal yanglebih rendah, terutamanya apabila langkah-langkahdiambil untuk menyederhanakan kepesatanpelaburan di RR China, mula menampakkan kesan.

Di kawasan euro, pemulihan adalah tidak seimbang.Permintaan akhir dalam negeri dijangka tumbuhdengan lebih mantap di Perancis dan Sepanyol, tetapilebih lemah di Jerman dan Itali. Di Jerman,pertumbuhan dijangka lembap berikutan pertumbuhanpendapatan isi rumah yang perlahan dalam suasanapenyelarasan pasaran pekerja dan beberapapeningkatan dalam tabungan isi rumah hasil daripadareformasi sistem keselamatan sosial. Naik nilai euroyang kukuh juga akan menjejaskan negara-negarapengeksport yang lebih besar seperti Jerman danPerancis, dengan eksport ke negara-negara bukan

pada kadar yang lebih mapan ekoran kenaikandalam kadar faedah sebelum ini, serta kesankekayaan yang disebabkan oleh pasaran perumahanyang kurang menggalakkan. Walau bagaimanapun,pasaran pekerjaan hampir pada tahap guna tenagapenuh kerana pengambilan pekerja yang berterusanoleh sektor swasta. Perbelanjaan pelaburan akanterus berkembang pada kadar yang lebih sederhana,disebabkan oleh penurunan dalam lebihan kapasiti.Walaupun pasaran perumahan telah menjadisemakin perlahan sehingga kini, pembetulan hargarumah yang mendadak akan tetapmembimbangkan.

91

Prospek dan Dasar

Walaupun pertumbuhan global pada tahun 2005dijangka kekal pada kadar yang stabil, wujud beberaparisiko yang boleh memberi kesan buruk kepadaprospek pertumbuhan tersebut. Inflasi boleh

pertumbuhan secara keseluruhan adalah kukuh, disamping kemajuan dalam penstrukturan semulaekonomi. Kenaikan dalam pendapatan boleh gunadan peningkatan dalam guna tenaga akan

meningkat ke paras yang lebih tinggi daripadajangkaan, yang akan mengakibatkan kadar faedahglobal yang lebih tinggi. Dalam pasaran kewangan,jajaran semula mata wang utama yang tidak teraturboleh menjejaskan perdagangan dan pelaburan.Sebagai enjin pertumbuhan global yang bersifatmenyokong, kadar pertumbuhan RR China yangmenurun dengan ketara boleh merendahkan prospekpertumbuhan di Asia.

Ekonomi Asia TimurDengan persekitaran luar negeri dan permintaandalam negeri yang dijangka kekal menggalakkan,pertumbuhan di rantau Asia Timur diramalberkembang antara 6.3% – 6.5%. Kesan bencanatsunami ke atas ekonomi dianggarkan kecil, dengankesan bencana tersebut kepada sektor pelancongandan industri perikanan di negara-negara yangterbabit adalah untuk jangka pendek sahaja.Di kalangan negara serantau, RR China akan teruskekal sebagai peneraju pertumbuhan serantau. Dinegara Asia yang lain, kadar pertumbuhan dijangkaberbeza-beza antara satu negara dengan negarayang lain, bergantung pada pendedahan negara-negara tersebut kepada penurunan dalam kitaranelektronik global.

Dalam sektor luar negeri, industri elektronik globalsedang mengukuhkan kedudukannya setelahmencapai puncak kitaran pada pertengahan tahun2004. Tidak seperti kitaran yang lepas, denganpermintaan dan penawaran mengalami penguncupanserentak (pada tahun 2001), kitaran menurun masakini bercirikan pengumpulan inventori yang disebabkanpengeluaran yang berlebihan pada separuh pertamatahun 2004. Oleh itu, kitaran menurun yang dialamisekarang dijangka sederhana memandangkanpermintaan dunia terus kukuh dan tahap inventorisecara relatif masih rendah.

Di sektor dalam negeri di rantau Asia Timur, asasekonomi yang menggalakkan akan terus menyokongpertumbuhan perbelanjaan dalam negeri ketika

Pada tahun 2005, pertumbuhan ekonomi AS dijangka hampir padatahap potensi. Pengembangan ekonomi akan disokong olehsuasana pasaran pekerja yang bertambah baik dan kedudukankewangan sektor korporat yang kukuh.

mendorong penggunaan yang mapan. Satu lagifaktor penyumbang utama ialah peningkatan tenagapekerja di kalangan kumpulan umur muda dalampersekitaran pembandaran yang pesat, yangcenderung berbelanja dengan lebih tinggi.Permintaan swasta juga mendapat manfaat daripadapendirian monetari yang akomodatif. Walaupunkadar faedah meningkat di sesetengah negara,kenaikan tersebut adalah beransur-ansur dandaripada paras paling rendah dalam sejarah.Permintaan dalam negeri juga dijangka kekal berdayatahan memandangkan peningkatan daripadasumbangan perdagangan intrarantau yangsebahagian besar adalah untuk penggunaan akhir dirantau Asia. Sementara itu, kemajuan dalampenstrukturan semula korporat, keuntungan korporatyang lebih baik, serta mudah tunai yang besar,dijangka membantu meningkatkan pelaburan.Pendirian mengenai konsolidasi fiskal kekal seiringdengan langkah-langkah baru untuk meningkatkanhasil cukai, menyusun semula perusahaan awam danmengurangkan subsidi minyak.

Penggalakan sektor pertumbuhan baru di beberapa buahnegara juga berjaya dalam mempelbagaikan sumberpertumbuhan dan mempertingkatkan daya tahan.Peluasan asas ekonomi supaya meliputi penggalakan PKS,perniagaan asas tani dan industri perkhidmatan, telahmenyumbang kepada peningkatan dalam pertumbuhan.

Sebagai satu kumpulan, Ekonomi Perindustrian Baru(NIE Asia) dijangka berkembang antara 4.1 – 4.2%,didorong oleh perdagangan intrarantau danpermintaan dalam negeri.

RR China dijangka terus menerajui pertumbuhanserantau dengan mencatat pertumbuhan KDNK benarsebanyak 8.5% pada tahun 2005, lebih tinggi daripadasasaran awal sebanyak 7%. Kadar pertumbuhanpelaburan dan kredit yang masih tinggi pada tahun2004, telah menambah kebimbangan tentangpertumbuhan yang melebihi tahap keluaran potensidan kemapanan pertumbuhan untuk jangka masa

92

panjang. Walau bagaimanapun, pelaksanaan langkah-langkah dasar pada tahun 2004 untuk menanganikebimbangan tersebut telah menghasilkan jajaransemula pertumbuhan dalam pelaburan tetap danpengembangan kredit.

Kong China dengan RR China serta jangkaan penilaiansemula Renminbi telah menggalakkan aliran masuk danayang berterusan. Aliran masuk dana yang kukuh danmudah tunai yang besar telah membolehkan kadarpemberian pinjaman komersial kekal rendah, walaupunterdapat kenaikan dalam kadar diskaun semalamanHong Kong Monetary Authority (HKMA) yang mengekoridengan rapat trend kadar faedah AS. PertumbuhanChina Taipei pula dijangka menjadi sederhana kepada4.2%, berikutan eksport yang lebih perlahan selepaspengembangan yang kukuh pada tahun 2004.

Di Singapura, pertumbuhan ekonomi diramal beradadalam lingkungan 3 – 5%, bergantung pada prestasisektor elektronik. Walau bagaimanapun, peningkatandalam kepelbagaian industri termasuk bio-perubatan danperkhidmatan kewangan dan pendidikan akanmengurangkan kesan kitaran elektronik. Tambahan pula,keadaan pengangguran yang bertambah baik dan hargaaset yang lebih tinggi akan memberi sokongan kepadapenggunaan dalam negeri.

Pada tahun 2005, ekonomi ASEAN sebagai satukumpulan dijangka berkembang antara 5 – 5.9%. DiThailand, pertumbuhan KDNK benar dijangka beradasekitar 5.3 – 6.3%. Pilihan raya dan perbelanjaan

RR China


Korea

Hong Kong China

China Taipei

Singapura

a Anggaran r Ramalan

Thailand

Filipina

Indonesia

Malaysia

2005r2004

Graf 3.2Negara-negara Serantau: Pertumbuhan KDNK Benar

9.5

4.0

4.5

4.25.7

7.5a

4.7a

8.4

6.1

5.1

7.1

6.1

3.0~5.0

5.0~6.0

5.0~6.0

5.3~6.3

5.3~6.3

8.5

0.0 2.0 4.0 6.0 8.0 10.0

Pertumbuhan di rantau Asia Timur dijangka berkembang padakadar yang agak tinggi. Kitaran menurun yang sedang dialamioleh sektor elektronik dijangka sederhana memandangkanpermintaan dunia terus kukuh dan tahap inventori secararelatifnya masih rendah berbanding dengan tahun 2001. Di sektordalam negeri, asas ekonomi yang menggalakkan dan kemajuandalam usaha penstrukturan semula ekonomi dijangka menyokongpertumbuhan permintaan dalam negeri.

Di Korea, KDNK benar diunjurkan meningkat pada kadar4% pada tahun 2005. Penggunaan swasta dijangka pulihselepas mengalami kemerosotan selama dua tahunberturut-turut, berikutan usaha Kerajaanmemperkenalkan pakej rangsangan fiskal bernilai 10trilion won (AS$10 bilion) yang bertujuan menyokongpertumbuhan pada tahun 2005 dan mewujudkan400,000 pekerjaan. Pelaburan dalam sektor pembinaandiramal perlahan. Walau bagaimanapun, prestasi eksportdijangka terjejas oleh penurunan dalam pertumbuhanindustri elektronik global.

Dengan disokong oleh hubungan ekonomi yang kukuhdengan RR China, pertumbuhan ekonomi Hong KongChina dijangka berkembang pada kadar 4.5% padatahun 2005. Hubungan ekonomi yang rapat antara Hong

infrastruktur pada tahun tersebut akan memberisokongan tambahan kepada permintaan dalam negeri.Pertumbuhan KDNK benar di Filipina diunjurkanmeningkat di antara 5.3 – 6.3%. Jurang fiskal dijangkaterus mengecil pada tahun 2005, berikutan pengenalanlangkah-langkah reformasi cukai. Di Indonesia,pertumbuhan KDNK dijangka antara 5 – 6%,pertumbuhan tertinggi dalam tempoh sembilan tahun,dengan penggunaan swasta menjadi sumber utamapertumbuhan. Prospek pelaburan juga bertambah baik,dengan pemulihan yang nyata pada separuh keduatahun 2004 dan dijangka bertambah kukuh.

Berhubung dengan inflasi global, kenaikan hargadiramal meningkat secara beransur-ansur, terutamanyaakibat kesan susulan harga komoditi yang tinggi dan

93

Prospek dan Dasar

pengecilan jurang keluaran di beberapa negara. Kesansusulan inflasi di beberapa negara mungkin meningkatdengan cepat kerana indeks harga pengeluar meningkatlebih pantas daripada indeks harga pengguna untukbeberapa lama, manakala margin keuntungan korporatyang menurun telah menghakis keupayaan untukmenyerap kos pengeluaran yang lebih tinggi. Walaubagaimanapun, kadar inflasi dijangka meningkat secaraberansur-ansur kerana produktiviti pekerja terusmengatasi pertumbuhan upah benar.

Pada tahun 2005, tekanan inflasi di negara serantaudijangka bertambah, kecuali di Korea. Di Hong KongChina, tekanan deflasi telah mula menurun, manakaladi Indonesia, tekanan ke atas harga dijangka meningkatekoran cadangan Kerajaan untuk melupuskan subsidiminyak. Walau bagaimanapun, di Korea, kadar inflasidijangka meningkat dengan sederhana, mencerminkanharga minyak dan pertumbuhan upah dalam negeriyang stabil serta permintaan dalam negeri yang masihlemah dan pengukuhan won yang berterusan.

Kadar Faedah dan Kadar Pertukaran Mata WangPada tahun 2004, dasar monetari negara perindustrianutama kekal akomodatif. Memandangkan pertumbuhanekonomi yang teguh dengan kenaikan kadar inflasiyang kecil, beberapa bank pusat mula menaikkan kadarfaedah daripada tahap yang rendah kepada kedudukanyang lebih neutral.

Di AS, setelah mengekalkan kadar faedah rasmi yangstabil pada separuh pertama tahun 2004, permintaandalam negeri yang kukuh serta pengaruh faktor-faktorpenawaran yang lain (harga tenaga yang lebih tinggi)telah mendorong Federal Reserve Board (Fed) ASmenaikkan kadar faedah pada bulan Jun 2004. Inimerupakan peningkatan yang pertama dalam tempohempat tahun. Langkah ini menandakan hasrat FederalReserve untuk kembali ke dasar monetari yang lebihneutral secara beransur-ansur. Kadar faedah telahdinaikkan sebanyak 25 mata asas pada setiap enammesyuarat Federal Reserve. Ini meningkatkan kadarFederal funds ke tahap 2.50% di awal tahun 2005.Sementara itu, di UK, Bank of England (BOE)menaikkan kadar pemberian pinjaman asas sebanyakdua kali pada tahun 2004, iaitu 25 mata asas bagi setiapkenaikan pada bulan Februari dan Ogos, ke tahap4.75%. Tindakan ini diambil kerana kekukuhan yangberterusan di pasaran perumahan serta peminjamanpengguna yang pesat.

Di kawasan euro, walaupun terdapat peningkatandalam kadar inflasi yang disebabkan terutamanya olehharga minyak yang lebih tinggi pada tahun 2004,

European Central Bank (ECB) mengekalkan kadarrepo yang (ditandaaraskan) pada tahap 2% disepanjang tahun untuk menyokong permintaan dalamnegeri dan prospek pertumbuhan yang lemah dikawasan euro. Sepanjang tahun 2004, dengan kadarfaedah jangka pendek rasmi (kadar panggilansemalaman tanpa cagaran) sebanyak kosong peratus diJepun, Bank of Japan (BOJ) terus menggunakanlangkah-langkah kelegaan kuantitatif, yangdiperkenalkan empat tahun yang lalu, untukmenambah mudah tunai dalam sistem perbankan bagimembendung tekanan deflasi. Pada akhir tahun 2004,sasaran langkah kelegaan kuantitatif untuk baki akaunsemasa bank perdagangan dan institusi kewangan diBOJ, adalah antara 30 hingga 35 trilion yen.

Pada separuh tahun kedua, beberapa negara serantauseperti Thailand, China Taipei dan RR China menaikkankadar faedah masing-masing untuk membendungtekanan inflasi yang semakin meningkat ekoran hargaminyak dunia yang lebih tinggi dan harga makananyang semakin meningkat. Sebaliknya, Koreamenurunkan kadar faedah sebanyak dua kali untukmenyokong permintaan dalam negeri.

Pada tahun 2005, pengaturan masa dan magnitudtindakan dasar monetari adalah bergantung kepadafaktor-faktor yang khusus bagi sesebuah negara,termasuk kekuatan pertumbuhan ekonomi, jangkaaninflasi, pergerakan dalam kadar pertukaran asing danprestasi pasaran kewangan.

Dalam pasaran pertukaran asing, nilai dolar AS terusmenyusut berbanding dengan kesemua mata wangutama pada tahun 2004, iaitu penyusutan yang

United Kingdom (Kadar pemberian pinjaman asas)

Kawasan euro(Kadar repo)

Amerika Syarikat (Kadar Fed Fund)

Jepun (Kadar semalaman)

2.00

4.75

2.50

0.0

Graf 3.3 Negara-negara Perindustrian Utama: Kadar

Faedah Rasmi

Kadar, %

0

1

2

3

4

5

6

7

200120001999 2002 2003 2004 2005

94

bermula sejak awal tahun 2002. Jika diukur darisudut wajaran perdagangan1, nilai dolar telahmenurun kira-kira 17% daripada puncaknya padabulan Mac 2002 sehingga akhir bulan Disember2004. Walaupun penyusutan nilai kumulatif palingketara apabila dibandingkan dengan mata wangutama seperti euro (36%), sterling (24%) dan yen(23%), yang penting ialah dolar telah mula menyusutnilai berbanding dengan beberapa mata wang Asiapada suku terakhir tahun 2004. Pada asas kumulatif,dolar telah menyusut nilai sebanyak 21% berbandingdengan won Korea dan kira-kira 10% berbandingdengan dolar Singapura dan dolar Taiwan sejak bulan

1 Indeks nominal secara luas Federal Reserve AS

0.80

1.00

1.20

1.40

1.60

1.80

2.00

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005100

105

110

115

120

125

130

135

140

AS$/£

AS$/euro

¥/AS$

euro, sterling yen

Graf 3.4Pergerakan Dolar AS Berbanding Mata Wang Utama

Mac 2002. Dalam persekitaran dolar yang lebihlemah, euro menambah nilai pada tahun 2004 danmengakhiri tahun tersebut dengan catatan tertinggiE1=AS$1.3538, sementara beberapa mata wang Asiajuga menambah nilai berbanding dengan dolar ASpada akhir tahun 2004.

Gabungan beberapa faktor telah menyebabkanpenyusutan nilai dolar. Faktor utama trend penurunanialah tekanan daripada masalah struktur di AS, iaitudefisit akaun semasa yang semakin melebar dan besar.Selain itu, defisit fiskal juga merupakan faktorpenyumbang yang agak penting. Corak susutan nilaidolar yang secara relatif agak tersusun, adalah berkaitan

KDNK benar dijangka meningkat sebanyak 5 - 6% pada tahun2005. Sektor swasta akan menjadi pemangkin pertumbuhanmanakala Kerajaan kekal komited untuk mengoptimumkanperbelanjaan. Dasar monetari kekal menyokong peningkatanseterusnya dalam aktiviti sektor swasta.

dengan trend dalam pembiayaan defisit akaun semasa.Sejak tahun 2002, aliran masuk rasmi yang besar darirantau Asia menjadi sumber penting pembiayaan defisitakaun semasa, berbeza dengan tahun 2000 apabilaaliran pelaburan langsung asing lebih pentingdisebabkan oleh pertumbuhan pesat berkaitanteknologi di AS. Secara keseluruhan, keadaan yang akanmengakibatkan penyusutan nilai dolar seterusnya, masihlagi wujud. Walau bagaimanapun, dolar dijangkamendapat sokongan jangka panjang, memandangkankedudukan dolar sebagai mata wang utamaperdagangan dan urus niaga kewangan antarabangsa.

Pada tahun 2005, pergerakan dolar berbandingdengan mata wang utama yang lain dijangkadipengaruhi oleh beberapa faktor. Faktor-faktor initermasuk pembahagian semula aset global antaramata wang utama, corak penyelarasan dalamketidakseimbangan global, tanggapan pelabur tentangpertumbuhan ekonomi dan perbezaan kadar faedahdan prestasi pasaran ekuiti dan bon. Seterusnya, isu-isukhusus bagi sesebuah negara yang berkaitan trendinflasi dan premium risiko geopolitik juga bolehmempengaruhi sentimen terhadap mata wang utama.

EKONOMI MALAYSIA PADA TAHUN 2005

Prospek ekonomi Malaysia pada tahun 2005 kekalmemberangsangkan. KDNK benar dijangka meningkatsebanyak 5 - 6%. Pertumbuhan global yang mapan,

kelembapan yang sederhana dalam industri separakonduktor global dan harga komoditi utama yangsecara relatif menggalakkan dijangka menyokongpertumbuhan eksport. Walaupun perkembanganindustri elektronik global menurun sedikit setelahmencapai tahap tertinggi pada pertengahan tahun2004, kitaran menurun tersebut dijangka sederhanamemandangkan permintaan daripada negara Asiayang kukuh, penyelarasan inventori yang pesat dantahap inventori yang secara relatifnya rendah.Penunjuk semasa memberikan tanda-tanda bahawakitaran elektronik global dijangka meningkat padaseparuh kedua tahun 2005. Bagi ekonomi dalamnegeri, sektor swasta akan terus menjadi penerajupertumbuhan yang utama, manakala Kerajaan kekalkomited untuk mengoptimumkan perbelanjaan bagi

95

Prospek dan Dasar

mengukuhkan kedudukan fiskal. Dengan inflasiteras dijangka terus rendah pada tahun 2005(1.8%), dasar monetari dapat terus menyokongpeningkatan aktiviti sektor swasta.

Permintaan Dalam NegeriSemua komponen permintaan, kecuali pelaburanawam, dijangka mencatat pertumbuhan positif padatahun 2005. Khususnya, perbelanjaan sektor swastadiunjur mengekalkan pertumbuhan yang kukuhsebanyak 8.7% (11.1% pada tahun 2004).Penggunaan isi rumah dan perbelanjaan perniagaandiunjur mengekalkan daya tahan masing-masing,seterusnya mengimbangi sebahagian daripada kesanperbelanjaan pelaburan awam yang lebih rendahhasil daripada program konsolidasi fiskal KerajaanPersekutuan secara beransur-ansur. Penggunaanawam dijangka meningkat dengan sederhanadisebabkan perbelanjaan bekalan dan perkhidmatanyang lebih tinggi.

Penggunaan swasta dijangka meningkatsebanyak 8.5%. Keadaan pasaran pekerja yangstabil, persekitaran kredit yang menyokong danharga komoditi yang tinggi akan terus menyokongperbelanjaan penggunaan. Oleh itu, dengan

Aktiviti sektor swasta akan terus memacu permintaan dalamnegeri pada tahun 2005, manakala Kerajaan meneruskan dasarkonsolidasi fiskal secara beransur-ansur. Penggunaan swasta akandisokong oleh pertumbuhan pendapatan yang mapan sertapersekitaran kredit yang akomodatif, sementara perbelanjaanpelaburan swasta akan menambah kapasiti dalam keadaanpermintaan yang kukuh.

prospek pertumbuhan pendapatan yang secararelatifnya kukuh, perbelanjaan penggunaan swasta akankekal sebagai sumber rangsangan penting kepadapertumbuhan KDNK pada tahun 2005. Di sampingkeadaan ekonomi semasa yang menggalakkan, faktorjangka panjang juga adalah positif bagi pertumbuhanpenggunaan yang mapan. Pada masa ini, nisbahpenggunaan swasta kepada KDNK (45.4%) di Malaysiamerupakan antara yang terendah di dunia serta tahapkeberhutangan isi rumah yang rendah mengikut tarafantarabangsa. Hasilnya, skop bagi pertumbuhanpenggunaan swasta yang mapan masih tinggi.

Perbelanjaan pelaburan swasta juga dijangka terusberdaya tahan dan diramal meningkat 9.6%. Iniberdasarkan penilaian terhadap perbelanjaan modalyang dijangka lebih tinggi dalam kesemua sektorkecuali sektor pembinaan. Penunjuk masa hadapanberdasarkan permintaan dan pertumbuhan industribaru menunjukkan trend menaik yang berterusandalam aktiviti sektor swasta. Kerajaan telahmenyediakan persekitaran yang menggalakkan

untuk sektor swasta melabur dalam sektorpertumbuhan baru dengan menyediakaninfrastruktur yang diperlukan dan memberikaninsentif fiskal dan bukan fiskal serta kemudahanpembiayaan. Sistem penghantaran sektor awamyang lebih baik dan kos modal yang lebih rendahakan terus menyumbang kepada memperbaiki iklimpelaburan, seterusnya menggalakkan pelaburanlangsung asing baru dan pelaburan semula bagimenyokong pelaburan dalam negeri.

Sektor perkilangan, yang mencakupi lebih kurang satupertiga daripada jumlah pelaburan sektor swasta,dijangka mencatat pertumbuhan positif yang kukuh bagitahun ketiga berturut-turut. Perbelanjaan modal untukprojek yang telah diberi komitmen akan diteruskan padatahun 2005. Dalam tempoh ketika keadaan operasiperniagaan menggalakkan, pekilang-pekilang dijangkameneruskan usaha menggantikan peralatan dan jenterayang usang bagi meningkatkan kecekapan dan fleksibilitibagi memenuhi permintaan yang berubah-ubah.

Jadual 3.2KDNK Benar mengikut Perbelanjaan (1987=100)

2004a 2005r

Perubahantahunan (%)

Permintaan dalam negeri1 7.3 4.3Perbelanjaan sektor swasta 11.1 8.7

Penggunaan 10.1 8.5Pelaburan 15.8 9.6

Perbelanjaan sektor awam 1.0 -4.0Penggunaan 6.6 4.5Pelaburan -3.5 -11.6

Eksport bersih barangan dan perkhidmatan -22.3 43.1Eksport 15.6 8.1Import 19.8 5.6

Keluaran Dalam Negeri Kasar 7.1 5.0 ~ 6.01 Tidak termasuk stok.a Awalanr Ramalan


96

Pertumbuhan perbelanjaan modal yang palingkukuh dijangka daripada sektor perkhidmatan,terutamanya subsektor utiliti dan telekomunikasi.Perbelanjaan modal dalam subsektor utiliti dijangkasebahagian besarnya tertumpu pada pembangunanyang berterusan stesen jana kuasa berasaskanarang batu dan projek air. Dalam subsektortelekomunikasi, perbelanjaan modal dijangkadisalurkan untuk integrasi, peningkatan danpembaikan kecekapan dan kapasiti rangkaianselular. Penambahbaikan infrastruktur yang sediaada akan membolehkan syarikat selular berpindah

ke teknologi yang lebih maju, terutamanya penyiarangenerasi ketiga (3G). Usaha penting yang sedangdilaksanakan bukan sahaja untuk membangunkanaplikasi baru mengikut piawai tetapi juga untukmemastikan aplikasi berasaskan protokol tanpawayar (WAP) yang lama dan perkhidmatan mesejmulti media diintegrasikan dengan teknologi yanglebih baik. Di samping perbelanjaan sektortelekomunikasi yang lebih tinggi, perbelanjaanteknologi maklumat (IT) juga dijangka meningkathasil daripada usaha institusi kewangan danperusahaan perniagaan meningkatkan kecekapanoperasi melalui penggunaan aplikasi perniagaanyang lebih pantas dan canggih.

Jadual 3.3Sumbangan Komponen Permintaan kepadaPertumbuhan KDNK Benar

2004a 2005r

% matasumbangan

Permintaan dalam negeri1 6.6 3.9Perbelanjaan sektor swasta 6.2 5.1

Penggunaan 4.7 4.1Pelaburan 1.5 1.0

Perbelanjaan sektor awam 0.3 -1.3Penggunaan 1.0 0.7Pelaburan -0.6 -1.9

Perubahan dalam stok 2.9 -2.3

Eksport bersih barangan dan perkhidmatan -2.4 3.4Eksport 17.0 9.6Import 19.5 6.1

Keluaran Dalam Negeri Kasar 7.1 5.0 ~ 6.0

Nota: Angka-angka tidak semestinya terjumlah disebabkan oleh penggenapan.1 Tidak termasuk stok.a Awalanr Ramalan


Pertumbuhan akan disokong oleh pengembangan dalam sektorperkilangan, perkhidmatan dan komoditi. Asas sektor perkilanganyang pelbagai dijangka membantu menyederhanakan kesankonsolidasi yang sedang berlaku dalam industri elektronik.

Dengan penemuan medan minyak baru pada tahun 2003dan 2004, perbelanjaan modal sektor minyak dan gasdijangka lebih tinggi, didorong oleh aktiviti penerokaandan pembangunan.

Sementara itu, penjenteraan dan automasi yangberterusan dalam kaedah pengeluaran makanan akanterus menyokong perbelanjaan dalam sektor pertanian.Dalam sektor pembinaan, perbelanjaan modal dalamsegmen rumah kediaman dijangka kekal mapan.

Pada tahun 2005, perbelanjaan sektor awam dijangkamenurun sebanyak 4% disebabkan program konsolidasifiskal Kerajaan Persekutuan. Pelaburan awamdianggarkan mencatat penurunan sebanyak 11.6%.Walaupun perbelanjaan pembangunan KerajaanPersekutuan akan menjadi lebih rendah, keutamaanperbelanjaan akan tertumpu pada projek bersaiz lebih kecildengan kos yang lebih rendah, termasuk projek bagimenggiatkan lagi sektor pertanian dan peningkatanperbelanjaan pendidikan dan latihan, kesihatan danperumahan. Ini akan memberi manfaat kepada sebahagianbesar penduduk, terutamanya kumpulan berpendapatanlebih rendah, dengan itu memastikan pengagihan manfaatpembangunan yang lebih seimbang antara segmenmasyarakat yang berbeza. Penggunaan awam dijangkameningkat walaupun pada kadar sederhana sebanyak4.5%, sebahagian besarnya disebabkan oleh perbelanjaanbekalan dan perkhidmatan yang lebih tinggi.

Prospek SektoralDari segi penawaran, pertumbuhan akan disokong olehpengembangan dalam semua sektor, kecuali sektor

pembinaan. Berikutan pengembangan pengeluaran yangkukuh pada tahun 2004, sektor perkilangan dijangkameningkat pada kadar yang sederhana sebanyak4.5% pada tahun 2005 sejajar denganperkembangan dalam industri separa konduktorglobal. Sektor perkhidmatan dijangka kekal kukuhdisokong oleh aktiviti penggunaan dan pelanconganserta pengembangan yang kukuh dalam aktivititelekomunikasi, kewangan dan perkhidmatanperniagaan. Sektor komoditi utama dijangka terusmendapat manfaat daripada pengeluaran minyaksawit mentah, getah, gas asli dan minyak mentahyang lebih tinggi serta peningkatan sumbangandaripada aktiviti pertanian lain, terutamanya aktiviti

97

Prospek dan Dasar

berkaitan makanan. Sementara itu, sektor pembinaandijangka kekal lemah disebabkan oleh kemerosotanaktiviti dalam segmen kejuruteraan awam.

Dalam sektor perkilangan, permintaan luar negeriyang kukuh terhadap keluaran kimia dan getah sertapertumbuhan yang mapan dalam pengeluaranindustri yang berorientasikan pasaran dalam negeri,yang diterajui oleh industri kelengkapanpengangkutan dan logam yang direka, dijangkamenyokong pertumbuhan sektor ini. Asas yangpelbagai akan menyederhanakan kesan konsolidasiyang sedang berlaku dalam industri elektronik.

Dalam industri elektronik, penilaian terkinimenunjukkan bahawa kitaran menurun separakonduktor global dijangka sederhana, dengan kesandirasai terutamanya pada separuh pertama tahun2005. Penunjuk ke hadapan di AS termasuk tempahanbaru, tempahan yang belum dipenuhi dan nisbahinventori kepada penghantaran bagi elektronikmenyokong pandangan tentang kemerosotan yangsederhana. Menyedari akan peningkatan inventorielektronik disebabkan oleh pengeluaran yangberlebihan pada separuh pertama tahun 2004,pengilang-pengilang mengambil tindakan awalmerasionalisasikan dan mengurangkan inventorimereka. Walau bagaimanapun, kepantasanpenyelarasan inventori berbeza-beza mengikutsegmen. Segmen yang berkaitan dengan komputerperibadi dijangka tumbuh semula lebih awal daripadasegmen lain kerana pengeluar komputer peribadidunia utama berjaya mengurangkan inventori merekadengan ketara sejak suku keempat tahun 2004.

Sementara itu, permintaan global terhadap elektronikdijangka kekal menggalakkan pada tahun 2005disokong oleh pertumbuhan global yang secararelatifnya kukuh. Segmen komputer peribadi jugadijangka terus mendapat manfaat daripada permintaan

yang kukuh di rantau Asia Pasifik. Pertumbuhan dalamsektor elektronik dijangka terus diperkukuh oleh trendke arah penggunaan cip dalam perkakas penggunayang semakin meningkat disebabkan oleh peningkatanpenggabungan pengkomputeran, media digital danteknologi tanpa wayar. Oleh itu, Malaysia dijangkamendapat manfaat daripada faktor-faktor positif inimemandangkan kepelbagaian keluaran elektronik danelektrik yang diperbuat di negara ini. Yang lebihpenting, syarikat multinasional utama telahmemindahkan operasi pengeluaran mereka bagisesetengah produk dengan nilai ditambah yang tinggike Malaysia untuk mendapat manfaat daripadakecekapan kos pengeluaran.

Pertumbuhan dalam sektor perkhidmatan dijangkakekal mapan sebanyak 5.7%, mencerminkanpengembangan dalam semua subsektor. Daya tahanyang meningkat adalah hasil daripada kepelbagaiansektor perkhidmatan yang semakin meningkat padatahun-tahun kebelakangan ini. Sektor ini telahberubah daripada sektor yang bergantung kepadabidang aktiviti yang kecil berkaitan denganperdagangan dan perkilangan kepada bidang yanglebih meluas, yang disokong oleh penggunaan dalamnegeri dan pertumbuhan dalam aktiviti perkhidmatanbaru yang berkaitan dengan pelancongan danperkhidmatan sokongan perniagaan.

Subsektor perdagangan borong dan runcit, hotel danrestoran dijangka kekal kukuh, sejajar dengan aktivitipenggunaan yang secara relatifnya kukuh sertaketibaan pelancong yang lebih tinggi. Aktivitiperjalanan yang lebih tinggi dan pertumbuhan yangpesat dalam industri telekomunikasi dijangkamendorong pertumbuhan subsektor pengangkutan,penyimpanan dan komunikasi. Pertumbuhan juga akanterus disokong oleh aktiviti yang berkaitan denganpelabuhan, termasuk pemunggahan, selaras denganpeningkatan perdagangan yang sederhana. Bagiindustri telekomunikasi, pertumbuhan akan didorongoleh bilangan pelanggan yang terus meningkat danpengenalan produk dan perkhidmatan baru dalamsegmen telefon selular. Industri ini juga akan mendapatmanfaat daripada pengembangan liputanperkhidmatan telefon selular ke seluruh negara olehsyarikat pembekal selular utama dan penggabunganteknologi yang berterusan antara perkhidmatan selulardan perkhidmatan Internet dan ICT yang lain.Subsektor kewangan, insurans, harta tanah danperkhidmatan perniagaan dijangka berkembangdengan kukuh untuk setahun lagi, diterajuiterutamanya oleh pemberian pinjaman bank yangmeningkat, pendapatan berasaskan fi yang terus

Jadual 3.4KDNK Benar Mengikut Sektor (1987=100)

2004a 2005r


Pertanian 5.0 3.3

Perlombongan 4.1 5.0

Perkilangan 9.8 4.5

Pembinaan -1.9 -1.0

Perkhidmatan 6.7 5.7

KDNK Benar 7.1 5.0 ~ 6.0

a Awalanr Ramalan

Sumber: Jabatan Perangkaan MalaysiaBank Negara Malaysia

98

bertambah dan aktiviti insurans yangmemberangsangkan. Peningkatan momentum dalamperkhidmatan yang berkaitan dengan ICT danperkhidmatan perkongsian seperti aktiviti penggunaansumber luaran dan penggunaan sumber dalaman bagiproses perniagaan dijangka meningkatkanpertumbuhan segmen perkhidmatan perniagaan.

Sektor pertanian dijangka terus berkembang sebanyak3.3% pada tahun 2005 berikutan pertumbuhan yangkukuh selama dua tahun berturut-turut. Pertumbuhanakan terus disokong oleh pengeluaran minyak sawitmentah dan getah yang lebih tinggi serta keluaranpertanian lain. Peningkatan pengeluaran minyak sawitmentah dijangka didorong oleh hasil yang lebih tinggidan perluasan kawasan matang, terutamanya diMalaysia Timur. Petani juga dijangka meneruskanamalan pertanian yang baik, mencerminkanpenggunaan input pertanian untuk meningkatkanproduktiviti yang didorong oleh harga yangmenggalakkan. Berikutan pertumbuhan pengeluaranyang paling kukuh bagi tempoh lebih daripada 30 tahunkepada 1.19 juta tan pada tahun 2004, pengeluarangetah asli dijangka meningkat sedikit kepada 1.2 jutatan pada tahun 2005. Pekebun kecil terus mencakupisebahagian besar daripada pengeluaran dalamkeadaan harga yang kukuh. Pertumbuhan sektorpertanian juga dijangka dijana oleh bidang galakanbaru, seperti tanaman makanan dan aktiviti berkaitanmakanan, terutamanya perikanan, penternakan, buah-buahan dan sayur-sayuran.

Sementara itu, pertumbuhan dalam sektorperlombongan dijangka bertambah kukuh kepada5% pada tahun 2005, disokong terutamanya olehpengeluaran gas asli yang lebih tinggi disebabkan olehjangkaan kenaikan dalam penggunaan kapasiti lojiMNLG di Sarawak bagi memenuhi permintaan globalyang meningkat. Meskipun mencapai paraspengeluaran yang secara relatifnya tinggi pada tahun2004, pengeluaran minyak mentah (termasukkondensat) akan terus meningkat sebanyak 1.5%untuk mencapai 776,250 tong sehari pada tahun 2005(2004: 762,300 tong sehari) pada masa permintaanglobal yang kukuh dan unjuran harga minyak mentahyang secara relatifnya tinggi bagi tahun tersebut.

Sektor pembinaan dijangka kekal lemah (-1%)disebabkan oleh aktiviti kejuruteraan awam yanglebih rendah berikutan siapnya beberapa projekpenswastaan serta perbelanjaan awam yang lebihrendah bagi projek infrastruktur. Walaubagaimanapun, aktiviti segmen kediaman dan bukankediaman dijangka kekal kukuh. Pertumbuhan segmen

kediaman dijangka terus didorong oleh permintaanmapan bagi rumah, disokong terutamanya olehkeadaan ekonomi yang terus menggalakkan. Bagisegmen bukan kediaman, pertumbuhan akan disokongoleh peningkatan permintaan bagi ruang pejabat danperniagaan dalam keadaan aktiviti perniagaanberkaitan perkhidmatan berkembang kukuh.

Harga dan Guna TenagaInflasi diunjur meningkat pada kadar purata 2.5%pada tahun 2005. Inflasi dijangka meningkat padaseparuh pertama tahun ini, mencerminkan kesan sekalisahaja pelarasan harga keluaran runcit petroleum sertakenaikan cukai rokok dan tembakau yang dilaksanakanpada tahun 2004. Terdapat juga kemungkinan kesansampingan daripada kenaikan harga komoditi danperkembangan lain dalam sektor luar negeri. Walaubagaimanapun, kesan faktor-faktor ini terhadap inflasidijangka sementara dan apabila kesan tersebut luput,inflasi akan menjadi sederhana pada separuh keduatahun 2005. Peningkatan produktiviti yang berterusandan pengembangan kapasiti yang berlaku dijangkamembendung sebarang kenaikan tekanan inflasi.Memandangkan tekanan permintaan tidak begituketara, inflasi teras diramal meningkat kepada 1.8%.

Keadaan pertumbuhan ekonomi yang menggalakkanakan menambah lagi peluang pekerjaan dikebanyakan sektor ekonomi utama pada tahun 2005.Oleh itu, kadar pengangguran dijangka kekal padaparas yang rendah, iaitu 3.5%. Sementara itu, usahaterus diambil bagi membangunkan sumber manusiasebagai pemangkin pertumbuhan produktiviti. Peluanglatihan yang ditawarkan terus menekankan kepentinganmeningkatkan kemahiran dan mempertingkatkansumbangan nilai ditambah oleh tenaga kerja.

Graf 3.5 Harga Pengguna


2001 2002 2003 2004 2005r

2.5

1.8

Inflasi IHP

Inflasi teras

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

r Ramalan

99

Prospek dan Dasar

Imbangan PembayaranBagi sektor luar negeri, lebihan akaun semasadijangka kekal besar pada 14.9% daripada KNK, hasildaripada lebihan akaun perdagangan yang masih besardan defisit akaun perkhidmatan yang lebih kecil.Lebihan perdagangan dijangka kekal besarmemandangkan pertumbuhan eksport yangsederhana (7%) akan diimbangi oleh pertumbuhanimport (6.3%) yang lebih rendah. Perolehan akaunperkhidmatan dijangka meningkat, berikutan jumlahketibaan pelancong yang dijangka bertambah lagi.Dalam akaun kewangan, aliran masuk modal jangkapanjang yang mapan, khususnya pelaburanlangsung asing (FDI), akan terus mengukuhkankeseluruhan imbangan pembayaran.

Sejajar dengan konsolidasi sektor separa konduktorglobal, pertumbuhan dalam eksport perkilangandijangka berkembang pada kadar yang lebihsederhana sebanyak 8.6% (2004: 19.7%). Eksportelektronik diunjurkan berkembang sebanyak 4.5%

Lebihan dalam akaun semasa imbangan pembayaran dijangka kekalbesar disebabkan oleh lebihan perdagangan yang besar serta defisitperkhidmatan yang lebih kecil. Aliran masuk pelaburan langsungasing dijangka terdiri terutamanya daripada perolehan yangdilabur semula oleh syarikat multinasional dan disalurkan kepadaaktiviti nilai ditambah yang lebih tinggi di Malaysia.

pada tahun 2005 (2004: 12.7%) dengan beberapasegmen berkembang pada kadar yang lebih pesat,terutamanya sektor komputer peribadi, yangseterusnya akan menyokong prestasi keseluruhansektor ini. Eksport barangan bukan elektronikdijangka terus mencatat pertumbuhan teguh(12.5%; 2004: 27%), hasil daripada permintaanyang berterusan dari RR China, terutamanya bagikeluaran berasaskan sumber, khususnya keluaranpetroleum, kimia dan getah serta keluaran besi.

Eksport mineral dijangka mencatat pertumbuhanpositif sebanyak 2.2% memandangkan perolehandaripada eksport gas asli cecair (LNG) dan minyakmentah dijangka meningkat kerana jumlah eksport

yang lebih tinggi akan mengimbangi kesankemerosotan harga. Harga eksport minyak mentahMalaysia dijangka stabil pada AS$40 setong(2004: AS$40.81). Harga minyak mentah Malaysiaakan dipengaruhi terutamanya oleh trend dalampasaran minyak global pada tahun 2005,memandangkan permintaan dan penawaran minyakglobal kekal diimbangi dengan baik. Harga jugadisokong oleh keadaan sentimen yang meningkatdisebabkan kebimbangan geopolitik. Jumlah eksportLNG dijangka bertambah dengan loji MNLG Tiga terusmeningkatkan penggunaan kapasiti berikutanpermintaan belian yang lebih tinggi oleh pembeliutama pada tahun 2005.

Berikutan prestasi kukuh untuk dua tahun berturut-turut, eksport keluaran pertanian dijangkamerosot sebanyak 15.2% disebabkan oleh hargayang lebih rendah, yang akan lebih daripadamengimbangi peningkatan dalam jumlah eksport.Harga eksport komoditi pertanian utama dijangkamenjadi sederhana selaras dengan perkembanganglobal selepas mencatat prestasi yang kukuh selamadua tahun. Khususnya, harga eksport minyak sawitdiramal lebih rendah pada paras RM1,200 setan(2004: RM1,706 setan) disebabkan oleh jangkaanpeningkatan hasil tuaian tanaman bijirin pesaing,terutamanya minyak kacang soya, serta stok minyaksawit dalam negeri yang lebih tinggi yang dibawa kedepan dari tahun 2004. Walaupun harga getah juga

Jadual 3.5Imbangan Pembayaran

2004a 2005r 2004a 2005r


Barangan 104.5 114.8 27.5 30.2Akaun Perdagangan 81.1 89.5 21.3 23.6

Eksport(% perubahan tahunan) 20.8 7.0 20.8 7.0Import(% perubahan tahunan) 26.3 6.3 26.3 6.3

Perkhidmatan -8.8 -8.0 -2.3 -2.1

Imbangan barangan danperkhidmatan 95.7 106.8 25.2 28.1

Pendapatan -24.5 -26.4 -6.4 -6.9Pindahan semasa -14.6 -14.1 -3.9 -3.7

Imbangan akaun semasa 56.6 66.3 14.9 17.4(% daripada KNK) 13.4 14.9 13.4 14.9

Akaun kewangan 15.4 4.0

Kesilapan dan ketinggalan 11.1 2.9antaranya:

Keuntungan penilaian semulatukaran asing 8.0 2.1

Imbangan keseluruhan 83.1 21.9

Nota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan.a Anggaranr Ramalan


100

dijangka menyederhana kepada 440 sen sekilogrampada tahun 2005, namun paras harga ini secara relatifmasih lagi lumayan bagi pengeluar getah dan adalahselaras dengan jangkaan pertumbuhan permintaanyang berterusan dalam pasaran antarabangsa. Eksportminyak sawit dan getah mencakupi bahagian yangbesar daripada eksport pertanian (63% daripadajumlah eksport pertanian).

Pertumbuhan import sebanyak 6.3% dijangka terusdisokong oleh pertumbuhan berterusan importbarangan pengantara dan modal. Pertumbuhanimport barangan pengantara disokong olehpermintaan yang berterusan terhadap komponen-komponen yang diimport untuk pengembanganpengeluaran perkilangan, sebagai tindak balasterhadap pertumbuhan dalam permintaan luar negeri.Pertumbuhan import barangan modal dijangkadisokong oleh aktiviti pelaburan yang sedang berjalandan ini berpunca daripada penambahbaikan peralatanuntuk teknologi baru dan pengembangan kapasitidalam sektor perkilangan dan perkhidmatan. Importbarangan modal industri perkhidmatan yangmeningkat dijangka disokong oleh pengembangankapasiti penjanaan kuasa dan peningkatan kapasitiserta kualiti rangkaian oleh syarikat telekomunikasi.Aktiviti penerokaan dalam industri minyak dan gas

yang lebih giat berikutan penemuan medan minyakbaru akan turut menyumbang kepada pertumbuhanimport barangan modal.

Defisit akaun perkhidmatan dijangka bertambahbaik kepada 1.8% daripada KNK. Kempen promosiyang menarik yang disasarkan kepada pelancongjarak sederhana dan jarak jauh dijangkameningkatkan perolehan pelancongan. Penambahankapasiti oleh syarikat-syarikat penerbangan dijangkamenyumbang kepada perolehan eksport yang lebihtinggi daripada perkhidmatan kargo danpenumpang. Perkembangan industri perkongsianperkhidmatan dan produk baru dalam sektor ICTdijangka terus mendorong pertumbuhan eksportperkhidmatan komputer dan maklumat sertaperkhidmatan kewangan. Sementara itu,pembayaran pengangkutan dijangka lebih tinggisejajar dengan jumlah perdagangan yang lebihtinggi dan kenaikan kadar tambang. Aliran keluarroyalti dan yuran lesen dijangka meningkat,mencerminkan pemerolehan teknologi baru olehsyarikat yang mengeluarkan keluaran nilai ditambahyang lebih tinggi.

Defisit akaun pendapatan dijangka kekal pada 5.9%daripada KNK. Ini mencerminkan keuntungan dandividen terakru yang lebih besar bagi syarikatmultinasional (MNC). Keuntungan dan dividen terakrubagi syarikat Malaysia yang beroperasi di luar negerijuga dijangka meningkat. Pendapatan yang lebih tinggidijangka disumbangkan terutamanya oleh syarikatMalaysia dalam sektor minyak dan gas, perladangandan infrastruktur.

Akaun kewangan dijangka kekal menggalakkan,disokong oleh aliran masuk modal jangka panjang,khususnya FDI. Berdasarkan pengumuman mengenaipelaburan yang bakal dibuat oleh MNC, FDI dijangkadisalurkan kepada aktiviti nilai ditambah yang lebihtinggi dalam sektor perkilangan. Sejumlah besar FDIterus kekal dalam bentuk pelaburan semula olehMNC. Aliran masuk ke sektor perkhidmatan, sepertisektor perdagangan borong dan runcit, serta sektorperkhidmatan perniagaan dan sokongan, dijangkakekal tinggi memandangkan Malaysia mempunyaikelebihan dari segi infrastruktur yang amat baik,sumber manusia yang berpendidikan danberkemahiran, serta insentif fiskal yang khusus. Bagisektor minyak dan gas, penemuan baru medanminyak baru-baru ini berkemungkinanmenggalakkan pelaburan yang lebih besar dalamaktiviti penerokaan dan cari gali serta pelaburandalam aktiviti hiliran.

Jadual 3.6Eksport dan Import

2004a 2005r

RM bilion

Eksport kasar 480.7 514.4(% perubahan tahunan) 20.8 7.0

Barangan perkilangan 390.4 424.2(% perubahan tahunan) 19.7 8.6antaranya:

Elektronik 188.6 197.2(% perubahan tahunan) 12.7 4.5Barangan elektrik 68.4 73.3(% perubahan tahunan) 23.4 7.1Kimia dan keluaran kimia 27.8 32.9(% perubahan tahunan) 31.0 18.6

Mineral 41.2 42.1(% perubahan tahunan) 38.2 2.2

Pertanian 36.2 30.7(% perubahan tahunan) 7.4 -15.2

Import kasar 399.6 424.9(% perubahan tahunan) 26.3 6.3

Barangan modal 55.5 57.3(% perubahan tahunan) 36.1 3.1

Barangan pengantara 287.2 305.0(% perubahan tahunan) 22.0 6.2

Barangan penggunaan 23.2 25.4(% perubahan tahunan) 24.1 9.4

a Awalanr Ramalan


101

Prospek dan Dasar

Pelaburan luar negeri oleh syarikat Malaysia dijangkakekal besar, dengan keputusan pelaburan terusdidorong oleh keinginan syarikat untuk mendapatakses kepada pasaran baru dan sumber semula jadi,bagi mempelbagaikan sumber perolehan mereka danmenyokong aktiviti dalam negeri melalui integrasimenegak. Pada tahun 2005, pelaburan luar negeridijangka kekal bersifat menyeluruh, melibatkanpelaburan dalam bidang baru dan pemerolehankepentingan asing, khususnya dalam sektor minyakdan gas, perkhidmatan dan perkilangan. Pelaburanluar negeri oleh syarikat pembinaan dijangkameningkat berikutan pemberian beberapa kontrakprojek infrastruktur berskala besar serta projekperumahan dan komersial khusus kepada syarikatMalaysia, terutamanya di India, Afrika dan Asia Barat.

DASAR MONETARI PADA TAHUN 2005

Teras dasar monetari yang akomodatif, dalam keadaaninflasi yang rendah dan stabil, terus membantumeningkatkan aktiviti ekonomi dalam negeri.Kestabilan kadar pertukaran mata wang, selarasdengan pelaksanaan rejim kadar pertukaran tetapturut memastikan prestasi yang lebih kukuh di sektorluar negeri, di samping memperkukuh prestasiekonomi dalam negeri. Berdasarkan prospekpertumbuhan permintaan dalam negeri yang mapanserta prospek luar negeri yang positif, keadaanmonetari dalam negeri terus menyokong peningkatanpermintaan isi rumah dan mendorong aktivitiperniagaan serta pengembangan kapasiti. Dari segiinflasi, harga pengguna dijangka meningkat pada awaltahun 2005 disebabkan oleh kesan sekali sahajadaripada perubahan dalam harga yang ditadbir, cukaibarangan tembakau dan alkohol, serta kemungkinankesan sampingan dari sektor luar negeri. Walaubagaimanapun, kesan daripada faktor-faktor inidijangka hanya sementara dan kadar inflasi dijangkamenjadi sederhana semula sehingga ke akhir tahun.Yang penting, peningkatan produktiviti yangberterusan, pengembangan kapasiti, serta tekananpermintaan yang tidak begitu ketara akanmengurangkan sebarang tekanan ke atas inflasi.

Teras dasar monetari pada tahun 2005 akan terusmengambil kira faktor perkembangan global dandalam negeri. Di sektor luar negeri, pertumbuhanglobal yang mapan akan memastikan sektor luarnegeri terus menyumbang secara positif terhadappertumbuhan dalam negeri. Walaupun kadarpertumbuhan global dijangka menjadi sederhana,kadar pertumbuhan tersebut dijangka terus kukuh.Penunjuk aktiviti ekonomi negara-negara utama dan

serantau kekal positif dan menjurus ke arahpengembangan aktiviti ekonomi global. Yang penting,kesan negatif daripada harga minyak mentah yangtinggi terhadap pertumbuhan dan inflasi global selamaini adalah sederhana dan tidak menggugat prospekpertumbuhan global yang berterusan. Walaupunbeberapa negara utama dan serantau telahmelaksanakan dasar monetari yang ketat sebagailangkah awalan, kenaikan kadar faedah adalahsederhana dan secara keseluruhan keadaan monetariterus menyokong pertumbuhan. Inflasi di kebanyakannegara tersebut dijangka menjadi lebih stabil dansebarang kenaikan susulan dalam kadar faedahdijangka beransur-ansur dan sederhana.

Di dalam negeri, asas ekonomi adalah semakin kukuhdan permintaan dalam negeri juga lebih berdayatahan. Perbelanjaan pengguna kekal teguh denganpendapatan boleh guna isi rumah terus meningkat,keadaan guna tenaga yang stabil dan kos pinjamanyang rendah. Walaupun faktor-faktor ini menyumbangkepada kenaikan paras hutang isi rumah, kemampuansektor isi rumah membayar balik hutang masih kukuh.Pinjaman tidak berbayar sektor isi rumah terusmencatat trend menurun. Oleh itu, perbelanjaan isirumah dijangka terus meningkat dan menyumbang kearah aktiviti ekonomi dalam negeri yang mapan.

Sementara itu, pengembangan kapasiti pengeluaranyang sedang dijalankan oleh perusahaan perniagaandijangka berterusan. Walaupun pengembangankapasiti dan aktiviti perniagaan yang baru oleh sektorkorporat sebahagian besarnya dibiayai oleh sumberdana dalaman, terdapat tanda-tanda permintaanterhadap pembiayaan dari sumber luar juga semakinmeningkat. Khususnya, permintaan terhadappembiayaan bank untuk jangka panjang olehperusahaan kecil dan sederhana terus meningkat padakadar yang kukuh sejak beberapa bulan kebelakanganini. Walaupun terdapat tanda-tanda yang kukuhbahawa syarikat-syarikat besar akan terus memperolehdana yang banyak daripada pasaran sekuriti hutangswasta (PDS) dan ekuiti, pembiayaan jangka panjangmelalui institusi perbankan juga dijangka terus kekalsebagai sumber dana yang penting. Dengankedudukan kewangan sektor korporat yang semakinkukuh, institusi perbankan terus memenuhi keperluankewangan sektor perniagaan. Perkembangan yangpositif ini dijangka terus membantu meningkatkanaktiviti pelaburan perniagaan, di samping memberifleksibiliti agar konsolidasi fiskal dapat dilaksanakantanpa menjejaskan prestasi aktiviti ekonomi.Pengembangan yang berterusan dalam kapasitipengeluaran dan peningkatan produktiviti dapat

102

membantu perniagaan memenuhi permintaan yangsemakin meningkat, serta mengurangkan tekanankenaikan upah dan harga.

Satu perkembangan yang penting dalam pasarankewangan antarabangsa ialah penyusutan yangberterusan dan beransur-ansur pada nilai dolar ASberbanding dengan mata wang negara utama danserantau, yang disebabkan oleh defisit akaun semasadan fiskal Amerika Syarikat yang semakin membesar.Walaupun nilai ringgit juga menurun bersama-samadolar AS, keseluruhan penyusutan ringgit secara relatifadalah kecil, setelah mengambil kira prestasi matawang rakan perdagangan Malaysia yang utama.Dengan itu, kesan sampingan terhadap harga dalamnegeri berikutan penyusutan nilai ringgitberkemungkinan sederhana sahaja. Oleh sebab nilairinggit tidak mengalami ketidakjajaran yang ketaraakibat perubahan asas ekonomi di dalam atau di luarnegeri, rejim kadar pertukaran tetap terus memberifaedah yang besar kepada ekonomi Malaysia, denganmenyediakan persekitaran yang stabil untukmenyokong perdagangan dan pelaburan.

Bagi memastikan kestabilan harga dan pertumbuhanyang mapan, dasar monetari akan kekal fleksibel danresponsif terhadap trend yang muncul dalam keadaanmakroekonomi. Walaupun keadaan semasa terusmenyokong teras dasar monetari yang akomodatif,langkah-langkah awal akan diambil sekiranyaperkembangan menunjukkan perubahan ketara dalamprospek pertumbuhan dan inflasi. Objektif dasarmonetari akan terus memastikan paras kadar faedahdan mudah tunai pasaran adalah sesuai dan terusmenyokong aktiviti sektor swasta.

DASAR FISKAL PADA TAHUN 2005

Berikutan peranan sektor swasta sebagai peneraju utamapertumbuhan ekonomi, konsolidasi fiskal akan terusmengukuhkan kedudukan kewangan Kerajaan padatahun 2005. Teras dasar fiskal pada tahun 2005 akantertumpu ke arah mengurangkan defisit fiskal secaraberansur-ansur melalui pengurusan kewangan berhemat,sementara usaha-usaha menyokong inisiatif sektorswasta akan tertumpu pada menyediakan keadaanpersekitaran yang menggalakkan bagi menyokongpeningkatan produktiviti dan pengurangan kos dalammenjalankan perniagaan. Seperti yang diumumkandalam Bajet Tahun 2005, matlamat strategi adalah untukmembangunkan sumber manusia, meningkatkanproduktiviti, meningkatkan keupayaan penyelidikan danpembangunan (R&D), menyokong sumber pertumbuhanbaru dan meningkatkan kualiti hidup rakyat Malaysia.

Kerajaan akan memberi penekanan pada kecekapandalam sistem penghantaran dan keberkesanan dalampengurusan kewangan. Konsolidasi fiskal pada tahun2005 akan diteruskan melalui peningkatan hasil danpengurangan perbelanjaan.

Dari segi peningkatan hasil, tumpuan akan diberikanpada penyelarasan langkah-langkah percukaian,mempertingkatkan pentadbiran cukai danpenguatkuasaan. Satu cukai penggunaan baru akandiperkenalkan pada tahun 2007, dengan peralihandaripada cukai jualan dan perkhidmatan semasa, yangmempunyai asas yang sempit kepada cukai barangandan perkhidmatan yang lebih komprehensif,berdasarkan konsep nilai ditambah. Cukai baru inidijangka akan lebih cekap, telus dan meluas.

Jumlah perbelanjaan Kerajaan Persekutuan (tidaktermasuk simpanan luar jangka) diperuntukkan lebihrendah, iaitu sebanyak RM117.4 bilion. Ini merupakanpenurunan sebanyak 4.2% daripada anggaranperbelanjaan pada tahun 2004, dengan perbelanjaanpembangunan berkurang sebanyak 9.1% kepadaRM28.3 bilion. Keseluruhan perbelanjaan Kerajaanakan dikurangkan secara berhemat tanpamengakibatkan implikasi buruk terhadap ekonomi.Perbelanjaan yang cekap akan dilaksanakan secara kosefektif dan memberi keutamaan kepada projek yangmemberi manfaat kepada sebahagian besar rakyatterutamanya kumpulan berpendapatan lebih rendahdan penduduk luar bandar. Oleh yang demikian, projekyang tertumpu pada pengurangan jurangsosioekonomi antara penduduk luar bandar denganbandar dan menggiatkan semula sektor pertanian,akan diberi keutamaan. Perhatian khusus juga akandiberikan untuk membangunkan infrastruktur luarbandar dan menggalakkan pembangunan PerusahaanKecil dan Sederhana (PKS).

Kerajaan Persekutuan dijangka mencatat defisit fiskalyang lebih kecil sebanyak RM17.7 bilion atau 3.8%daripada KDNK pada tahun 2005. Ini mencerminkanpendirian konsolidasi fiskal dan berhemat Kerajaan.Di samping itu, sesudah mengambil kira potensikeuntungan hasil bersih sebanyak RM72 juta berikutanlangkah-langkah percukaian dalam Bajet Tahun 2005,keseluruhan defisit fiskal akan menurun sedikit kepadaRM17.6 bilion. Sebahagian besar pembiayaan akandiperoleh daripada pasaran dalam negeri kerana terdapatmudah tunai yang berlebihan dalam sistem kewangan.

Strategi utama Bajet Tahun 2005 ditumpukan ke arahmenyokong aktiviti sektor swasta, meningkatkanpotensi pengeluaran dan memperluas asas eksport

103

Prospek dan Dasar

bagi menyokong pertumbuhan ekonomi jangkapanjang yang mapan. Bagi mencapai matlamat ini,beberapa insentif cukai dan bukan cukai telahdiperkenalkan bagi mempercepat peralihan kepadapertumbuhan nilai ditambah dalam sektor utama,dengan memberi lebih penekanan kepada pertaniansebagai penjana pertumbuhan ekonomi yang ketiga,meningkatkan sektor perkhidmatan (terutamanyaTeknologi Komunikasi dan Maklumat (ICT), perbankandan kewangan Islam serta pelancongan) danmengukuhkan sektor perkilangan. Dalam sektorpertanian dan sektor berasaskan pertanian, langkah-langkah dan insentif-insentif cukai telah diperkenalkanuntuk memodenkan lagi dan mengkomersialkan sektorini. Langkah-langkah bagi sektor perkilangan pulatermasuk insentif untuk melaksanakan penggunaanperkhidmatan pihak ketiga bagi aktiviti perkilangan,penempatan semula pelaburan ke kawasan yangdigalakkan, terutamanya Koridor Pantai TimurSemenanjung Malaysia, Sabah dan Sarawak sertamembangunkan dan mempromosikan barangan halal.Selain itu, insentif-insentif disediakan untukmembangunkan PKS sebagai pemangkin pertumbuhanekonomi yang penting. Dua tabung utama di bawahpengurusan Bank Negara Malaysia telah ditingkatkan,sementara tabung-tabung baru telah ditubuhkan bagimeningkatkan kemampuan teknologi, perluasanpasaran, dan latihan untuk mempertingkatkanpengurusan PKS.

Langkah-langkah juga terus ditumpukan padapeningkatan kecekapan dan produktiviti negara dan dayasaing secara keseluruhan bagi membolehkan syarikat-syarikat Malaysia bersaing di peringkat antarabangsa.Tumpuan insentif-insentif ini adalah untukmengurangkan kos menjalankan perniagaan,meningkatkan pembangunan sumber manusia denganmemberi penekanan kepada peningkatan tenaga kerjamahir dan mewujudkan usahawan yang berkemampuandan dinamik. Insentif-insentif juga ditumpukan untukmeningkatkan inovasi melalui tumpuan yang lebih padaR&D dan menerajui pengkomersialan R&D tempatan.Beberapa langkah telah diperkenalkan untukmengukuhkan lagi pasaran modal.

DASAR SEKTOR KEWANGAN PADA TAHUN 2005

Dalam persekitaran operasi yang semakin kompetitif dandinamik, teras dasar sektor kewangan pada tahun 2005akan terus tertumpu pada peningkatan daya saing sektorkewangan serta penggalakan sistem kewangan yangkukuh dan teguh, yang mampu menyokongpertumbuhan dan pembangunan ekonomi. Penekananjuga akan terus diberikan pada pengukuhan rangka kerja

pendidikan dan perlindungan pengguna. Usaha untukmemastikan semua segmen ekonomi mendapat aksespembiayaan yang berterusan juga merupakan usahayang penting pada tahun 2005. Penyahkawalseliaan danliberalisasi dalam sistem kewangan akan diteruskandengan penerapan elemen persaingan secaraberperingkat ke dalam sektor kewangan supaya tidakmenjejaskan sistem kewangan dan objektif dasar secarakeseluruhan.

Bagi sektor perbankan, langkah-langkah dasar akan terustertumpu pada usaha meningkatkan kapasiti dankeupayaan institusi perbankan domestik untukmempersiap sektor tersebut menghadapi liberalisasi danpersaingan yang lebih mencabar seperti yang digariskandalam fasa kedua Pelan Induk Sektor Kewangan.Langkah-langkah pembinaan kapasiti yang telahdilaksanakan beberapa tahun yang lalu telahmendatangkan hasil yang positif dan usaha ini akanditeruskan pada tahun 2005 bagi memastikan prestasiinstitusi perbankan domestik terus meningkat. Initermasuk inisiatif penandaarasan, yang dimulakan padatahun 2000 dan telah memberi institusi perbankankemampuan untuk menilai prestasi institusi tersebutberbanding dengan institusi yang setaraf sertamengenal pasti peluang-peluang yang wujud untukmempertingkatkan prestasi masing-masing. Langkah-langkah dasar juga akan tertumpu pada peningkatantahap persaingan dalam sistem perbankan berikutanjurang prestasi yang semakin mengecil antara institusiperbankan domestik dan asing. Bank-bank asing yangdiperbadankan di Malaysia akan diberikan lebih fleksibilitidari segi operasi bagi membolehkan bank-bank asingtersebut menyumbang dengan lebih berkesan kepadapembangunan sektor kewangan dan ekonomisecara keseluruhan.

Tahun 2005 akan menyaksikan rasionalisasi seterusnyadalam sektor kewangan dengan lebih banyakpenggabungan antara entiti bank perdagangan dengansyarikat kewangan dalam sesuatu kumpulan perbankandomestik. Rangka kerja modal, pengawalseliaan danperundangan bagi bank pelaburan akan disiapkan.Dengan pewujudan bank pelaburan, aktiviti-aktivitiserupa yang dijalankan oleh pelbagai entiti yang terlibatdalam aktiviti pasaran modal akan disepadukan di bawahsatu bumbung. Ini akan menghasilkan sinergi danekonomi bidangan dan pengguna akan dapat menikmatiperkhidmatan kewangan yang lebih meluas di satu pusatsehenti. Industri perbankan pelaburan yang dinamik danberdaya saing akan menjadi pemangkin kepadapembangunan pasaran modal yang memberangsangkandan cekap yang dapat menyumbang ke arahpertumbuhan dan transformasi ekonomi.

104

Pemeliharaan kestabilan sektor kewangan akan terusdiberi keutamaan. Sepanjang tahun 2005, beberapadasar utama akan dilaksanakan bagi mengukuhkan lagirangka kerja peraturan berhemat di samping memeliharaketeguhan institusi perbankan. Kertas kerja konsep keduamengenai rangka kerja penyeliaan gabungan bagikonglomerat kewangan akan dikeluarkan. Objektifrangka kerja ini adalah untuk menyediakan pendekatanyang holistik kepada pengawalselia dalam menilaikedudukan kewangan sesebuah konglomerat. Ini jugaakan membolehkan pemantauan ke atas aktivitikonglomerat kewangan dengan memastikan institusi-institusi bukan penerima deposit dalam kumpulan tidakmembawa risiko yang berlebihan, khususnya kepadainstitusi-institusi penerima deposit dan sistem kewangansecara amnya. Perbincangan yang terperinci akandiadakan dengan industri mengenai pelaksanaanPersetujuan Modal Basel Baru pada tahun 2008, danadalah amat penting untuk memastikan kemahiran dankepakaran yang perlu dan infrastruktur sistem disediakanbagi memastikan peralihan kepada Persetujuan ModalBasel Baru berjalan lancar. Pengurusan risiko institusiperbankan akan ditingkatkan lagi dengan penerapanrisiko pasaran ke dalam rangka kerja Nisbah ModalBerwajaran Risiko yang perlu dipatuhi sepenuhnya olehinstitusi-institusi perbankan mulai bulan April 2005.

Sebagai respons terhadap perubahan landskapkewangan dan bagi mewujudkan persekitaran operasiyang lebih fleksibel, dasar mengenai pemberian kreditkepada pelanggan individu dan pihak berkait olehinstitusi-institusi perbankan serta garis panduanmengenai pinjaman tidak berbayar sedang dikaji semula.Dasar pemegangan saham juga akan dikemas kini bagimenggalakkan pemegangan saham oleh pelaburkorporat dan merangsang penglibatan aktif pemegangsaham. Pemegang-pemegang saham dikehendakimenjadi lebih proaktif dan memainkan peranan yanglebih teliti dalam memantau prestasi institusi-institusiperbankan dan keberkesanan Lembaga Pengarah sertapihak pengurusan. Garis panduan aktiviti pengubahanwang haram dan dasar `Kenali Pelanggan Anda’ jugaakan dikaji semula dengan memperkenalkan langkah-langkah mengenai pembiayaan antikeganasan. Inipenting untuk memastikan integriti sistem perbankan,sebagai pengantara dana, kekal utuh denganmenentukan dana yang disalurkan menerusi sistemperbankan adalah dari sumber yang sah dan digunakanuntuk tujuan yang sah. Di samping itu, amalan tadbirurus korporat yang berkesan adalah kritikal bagimemastikan institusi perbankan diurus dengan betul.Dalam hal ini, Bank Negara Malaysia akan mengeluarkansatu garis panduan yang komprehensif mengenai tadbirurus korporat bagi menggantikan Garis Panduan

Mengenai Keahlian Pengarah di dalam InstitusiPerbankan yang sedia ada (BNM/GP1), yang antara lain,merangkumi prinsip asas tadbir urus korporat dan piawaiminimum serta keperluan khusus ke atas peranan danstruktur Lembaga Pengarah dan pihak pengurusan sertamemastikan wujudnya semakan dan imbangan.Tumpuan juga akan diberikan ke arah usahamembangunkan kaedah dan alat tambahan bagimempertingkatkan rangka kerja pengawasan sistemperbankan. Ini akan membantu mengenal pastikelemahan dan tahap daya tahan di peringkat sistem dansetiap institusi.

Satu lagi teras utama bagi tahun 2005 adalah untukterus mempertingkatkan akses kepada pembiayaanbagi semua segmen ekonomi. Institusi-institusiperbankan akan terus menjadi penyedia utamasumber pembiayaan dalam ekonomi menerusiperkembangan berterusan dalam aktiviti pemberianpinjaman dan kekal sebagai penyumbang utamakepada pertumbuhan dan pembangunan ekonomi.Usaha juga akan diteruskan bagi menggalakkaninstitusi-institusi perbankan menyalurkan danakepada perusahaan kecil dan sederhana (PKS), sertameningkatkan pembiayaan kepada industri pertaniandan industri berasaskan pertanian serta perusahaanmikro, yang merupakan sektor-sektor yangmempunyai potensi untuk berkembang.

Langkah-langkah untuk mempertingkatkan danmengukuhkan lagi rangka kerja pendidikan dankesedaran pengguna serta infrastruktur perlindunganpengguna akan terus diberi keutamaan dalam usahamembangunkan sektor kewangan yang cekap, dinamikdan berdaya saing. Di bawah program pendidikanpengguna, risalah serta lembaran fakta tambahan akanditerbitkan dan program ini akan mengambil pendekatanyang lebih fokus dengan menyediakan maklumat yangkhusus mengikut kumpulan-kumpulan sasaran. Disamping itu juga, berkuat kuasa mulai 1 Februari 2005,institusi perbankan dikehendaki mematuhi rangka kerjamengenai perkhidmatan perbankan asas. Satu lagilangkah penting yang telah dilaksanakan pada bulanJanuari 2005 ialah pelancaran Biro PengantaraanKewangan sebagai sebuah pusat sehenti bagimenyelesaikan pelbagai aduan daripada pengguna runcitterhadap institusi-institusi kewangan yang dikawal seliaoleh Bank Negara Malaysia. Pengguna juga perlumenyedari akan peranan dan tanggungjawab merekayang semakin penting dalam membuat keputusankewangan mereka sendiri. Institusi perbankan harusmemudahkan proses ini dengan membekalkanmaklumat yang tepat mengenai produk danperkhidmatan yang ditawarkan kepada pengguna supaya

105

Prospek dan Dasar

pengguna dapat membuat keputusan yang lebihbermaklumat. Sehubungan dengan itu, garis panduanyang menghendaki ketelusan produk dan institusi sertapendedahan sepenuhnya akan dikeluarkan. Penekananjuga akan diberikan kepada pembentukan rangka kerjayang berstruktur dan komprehensif mengenai amalanpasaran yang saksama yang akan menggalakkanpersaingan yang lebih meluas dan amalan pasaran yangadil antara institusi-institusi perbankan. Di samping itu,sistem insurans deposit akan ditubuhkan sebagaisebahagian daripada usaha bagi mengukuhkaninfrastruktur perlindungan pengguna. Rangka kerjasistem insurans deposit telah disiapkan dan Bil InsuransDeposit akan dibentangkan di Parlimen pada tahun ini.

Fokus sistem pembayaran pada tahun 2005 adalah untukmeningkatkan lagi akses kepada sistem pembayaranelektronik, mempertingkatkan kecekapan danmengukuhkan langkah-langkah keselamatan bagimenggalakkan pemindahan kepada pembayaran secaraelektronik. Berikutan kejayaan besar yang dicapai olehinstitusi kewangan pada tahun 2004, usaha akanditeruskan pada tahun ini untuk mempertingkatkan akseskepada sistem pembayaran elektronik denganmenggunakan saluran penghantaran yang mudah sepertiperbankan internet dan ATM, serta menerusi penyediaanalat pembaca kad yang lebih meluas. Bank NegaraMalaysia akan membantu dalam kerjasama sesamaindustri secara meluas bagi meningkatkan lagi langkah-langkah keselamatan urus niaga perbankan internet,mempertingkatkan mekanisme pembayaran merentassempadan, mempromosikan piawai berkaitanpembayaran bagi memudahkan rujukan pembayaran danmeningkatkan kecekapan dan perkhidmatan sistem giroantara bank bagi menambahkan penggunaannya.Rangka kerja perlindungan pengguna dalamperkhidmatan berkaitan dengan pembayaran juga akandipertingkatkan, seperti langkah-langkah menggalakkanpemberian pinjaman kad kredit yang bertanggungjawabdan membendung hutang yang berlebihan.

Bagi sektor perbankan Islam, teras dasar utama padatahun 2005 akan tertumpu pada pengukuhan seterusnyadalam sistem perbankan Islam sebagai satu komponenpenting sistem kewangan Malaysia. Teras dasar ini akandijuruskan pada usaha mempertingkatkan strukturkeinstitusian, struktur pengawalseliaan dan peraturanberhemat, rangka kerja perundangan dan Syariah,pembangunan produk dan pasaran, dan pembangunansumber manusia serta pendidikan pengguna. Dari segistruktur keinstitusian, pasaran perbankan Islam dijangkamenjadi lebih dinamik berikutan pemberian lesenperbankan Islam kepada institusi-institusi kewanganasing serta penubuhan subsidiari perbankan Islam oleh

kumpulan perbankan domestik. Langkah ini dijangkadapat merangsang persaingan dan inovasi produk dalampasaran. Bagi memenuhi keperluan tenaga manusia yangsemakin meningkat, Bank Negara Malaysia juga sedangmengambil inisiatif bagi mempertingkatkan modal intelekdan kepakaran dengan objektif menghasilkan lebih ramaipakar dan profesional yang berkaliber tinggi dalambidang perbankan dan kewangan Islam.

Bagi mempertingkatkan keberkesanan strukturpengawalseliaan dan peraturan berhemat, usahapenggubalan dasar akan memberi tumpuan padapengukuhan rangka kerja peruntukan dan mudah tunaibagi memenuhi keperluan khusus operasi perbankanIslam. Usaha pembentukan kadar rujukan Islam yangakan menjadi tanda aras bagi penentuan harga produkperbankan Islam akan diteruskan. Bagi menggalakkanpembangunan infrastruktur perundangan, kajian semulaAkta Perbankan Islam 1983 akan digiatkan secarakomprehensif dan mendalam supaya selaras denganperkembangan pasaran perbankan Islam. Ketelusanamalan perbankan yang merupakan sebahagian daripadausaha meningkatkan kesedaran dan kepuasan penggunaakan menjadi fokus penting pada tahun ini.

Teras dasar bagi sektor institusi kewanganpembangunan (IKP) pada tahun 2005 akan terustertumpu pada usaha mempertingkatkan lagi kapasitidan keupayaan IKP dalam memberi sokongankewangan dan bukan kewangan kepada sektorsasaran dalam ekonomi. Khususnya, usaha sedangdijalankan untuk menggabungkan Export-Import Bankof Malaysia Berhad dan Malaysia Export CreditInsurance Berhad serta rasionalisasi aktiviti pemberianpinjaman Bank Industri & Teknologi Malaysia Berhaddan Bank Pembangunan dan Infrastruktur MalaysiaBerhad. Usaha rasionalisasi ini bertujuan membolehkaninstitusi ini beroperasi secara lebih fokus, sertamembantu institusi ini berubah menjadi pakar dalammembekalkan sokongan kewangan dan khidmatnasihat kepada sektor sasaran yang berkenaan. Projekuntuk mempertingkatkan keupayaan beberapa IKPterpilih dalam memberi khidmat nasihat kepada PKSdijangka selesai pada akhir tahun 2005. Peningkatankeupayaan IKP dalam menyediakan perkhidmatanbukan kewangan yang bermutu akan meningkatkankeberkesanan IKP tersebut dalam memenuhi keperluanPKS. Bagi melengkapkan strategi pembinaan kapasiti,usaha akan diteruskan sepanjang tahun 2005 untukmengukuhkan lagi keteguhan kewangan dan operasi,amalan tadbir urus korporat dan pengurusan risiko,agar dapat membangunkan kumpulan IKP yang kukuh,dinamik dan cekap, yang dapat menyokong objektifpembangunan Kerajaan dengan kos yang minimum.

106

Liberalisasi Peraturan Pentadbiran Pertukaran Asing

Peraturan pentadbiran pertukaran asing bertujuan untuk menyediakan satu rangka kerja yang sesuaiyang dapat mempengaruhi aliran dana modal serta memudahkan pengurusan risiko mata wang bagimenggalakkan kestabilan kewangan dan ekonomi negara. Peraturan tersebut melengkapkan dasarmakroekonomi secara keseluruhan dan sentiasa disemak semula sejajar dengan persekitaran yangberubah-ubah.

Pada 1 April 2004, sempena penerbitan Laporan Tahunan Bank Negara Malaysia 2003, beberapadasar pentadbiran pertukaran asing yang utama telah diliberalisasikan bagi menggalakkankecekapan operasi perniagaan di Malaysia serta pengurusan risiko pelaburan yang lebih baik.

Berkuat kuasa 1 April 2005, Bank telah mengumumkan kelonggaran tambahan kepada peraturanpentadbiran pertukaran asing yang merupakan sebahagian daripada inisiatif berterusan ke arahmengurangkan kos pengendalian perniagaan, memperbaiki sistem penghantaran pengawalseliaanserta menggalakkan aktiviti pengurusan risiko yang lebih baik oleh pemastautin dan bukanpemastautin, di samping menggalakkan pembangunan pasaran pertukaran asing dalam negeri. Inibagi menggalakkan kestabilan dalam sistem kewangan dan ekonomi negara. Liberalisasi tersebutmeliputi perkara-perkara yang berikut:

(i) Kontrak Tukaran Asing Hadapan oleh Pemastautin dan Bukan Pemastautin

Bagi membolehkan perusahaan perniagaan dan individu mengurus risiko mereka dengan berkesan,pemastautin dan bukan pemastautin boleh mengikat kontrak tukaran asing hadapan dengan bankperdagangan dan bank Islam berlesen tempatan (bank berlesen tempatan) dan bank saudagar yangdiluluskan tanpa perlu mendapat kebenaran terlebih dahulu daripada Pengawal Pertukaran WangAsing (Pengawal) untuk membeli atau menjual mata wang asing untuk ringgit atau mata wang asingyang lain seperti yang berikut:

• Pemastautin kini dibenarkan untuk mengikat kontrak tukaran asing hadapan bagi melindunginilai perkara-perkara yang berikut-(a) Pendedahan dalam mata wang asing bagi pelaburan luar negeri yang dibenarkan;(b) Pembayaran untuk pelaburan luar negeri yang dibenarkan;(c) Pembayaran balik prinsipal dan pembayaran faedah untuk kemudahan kredit mata wang

asing (dalam negeri atau luar pesisir) yang akan dibayar dalam tempoh 24 bulan; dan(d) Perolehan eksport yang dijangka serta pembayaran import yang dijangka bagi barangan

dan perkhidmatan, berdasarkan nilai jumlah perolehan eksport dan pembayaran importbagi 12 bulan sebelumnya.

Dengan fleksibiliti tersebut, pemastautin kini boleh melindungi nilai semua aliran masuk danaliran keluar yang terikat dan yang dijangka bagi urus niaga akaun semasa (iaitu pembayaranuntuk eksport dan import barangan dan perkhidmatan, dan pendapatan) serta aliran masukdan aliran keluar yang terikat bagi urus niaga akaun modal (contohnya pembayaran bagipelaburan luar negeri dan pemberian kemudahan kredit kepada bukan pemastautin ataubayaran balik kemudahan kredit daripada bukan pemastautin) serta melindungi nilai pelaburanluar negeri mereka.

• Selain itu, bukan pemastautin kini turut dibenarkan untuk mengikat kontrak tukaran asinghadapan bagi aliran dana yang terikat seperti yang berikut:(a) Penghantaran balik perolehan pelaburan dari Malaysia; dan(b) Pembelian aset dalam denominasi ringgit di Malaysia.

107

Prospek dan Dasar

(ii) Penyelenggaraan Akaun Mata Wang Asing oleh Pemastautin dan Penukaran Ringgitkepada Mata Wang Asing untuk Dikreditkan ke dalam Akaun Mata Wang Asing

Peraturan berkaitan penyelenggaraan akaun mata wang asing oleh pemastautin juga turutdiliberalisasikan lagi bagi memudahkan pengurusan aliran wang tunai yang lebih berkesan sertauntuk meningkatkan kecekapan perniagaan.

• Pemastautin kini bebas untuk membuka akaun mata wang asing dengan bank berlesenluar pesisir di Labuan dan bank luar negeri untuk sebarang tujuan, kecuali untukmenyimpan perolehan eksport. Dengan fleksibiliti tersebut, pemastautin boleh menyimpanperolehan mata wang asing yang diterima (selain perolehan eksport) dalam akaun matawang asing yang diselenggara dengan bank berlesen tempatan, bank berlesen luar pesisirdi Labuan dan bank luar negeri, tanpa had semalaman ke atas akaun tersebut.

• Syarikat pemastautin yang menyelenggarakan akaun mata wang asing dengan bank berlesenluar pesisir di Labuan dan bank luar negeri dikehendaki mengemukakan penyata bulanan AkaunLuar Negeri (Statement OA) kepada Pengawal.

• Pemastautin juga boleh menukar ringgit kepada mata wang asing untuk dikreditkan ke dalamakaun mata wang asing yang diselenggara dengan bank berlesen tempatan, bank berlesen luarpesisir di Labuan dan bank luar negeri seperti yang berikut :(a) Sebarang jumlah oleh pemastautin (syarikat atau individu) yang tidak mempunyai sebarang

kemudahan kredit dalam negeri;(b) Sehingga RM10 juta bagi setiap tahun kalendar berdasarkan kumpulan korporat oleh

syarikat pemastautin yang mempunyai kemudahan kredit dalam negeri; dan(c) Sehingga RM100,000 bagi setiap tahun kalendar oleh individu pemastautin yang

mempunyai kemudahan kredit dalam negeri.

• Pemastautin juga kini bebas untuk menyimpan sebarang jumlah perolehan eksport dalam akaunmata wang asing yang diselenggara dengan bank berlesen tempatan. Had yang kini dikenakanke atas akaun mata wang asing eksport, dimansuhkan.

Dengan pemansuhan had ini, secara efektif semua akaun mata wang asing yang diselenggaradengan bank berlesen tempatan (kecuali akaun mata wang asing untuk tujuan pendidikan danpekerjaan di luar negeri oleh pemastautin yang mempunyai kemudahan kredit dalam negeri) adalahbebas daripada had semalaman.

• Had agregat semalaman yang dikenakan ke atas akaun mata wang asing untuk pendidikan danpekerjaan di luar negeri yang diselenggara oleh pemastautin yang mempunyai kemudahan kreditdalam negeri kekal seperti yang berikut-(a) AS$150,000 masing-masing untuk akaun mata wang asing yang diselenggara dengan bank

berlesen tempatan atau bank berlesen luar pesisir di Labuan; dan(b) AS$50,000 untuk akaun mata wang asing yang diselenggara dengan bank luar negeri.

(iii) Kemudahan Kredit Dalam Negeri kepada Syarikat Dikuasai oleh Bukan Pemastautin (NRCC)

Had RM50 juta bagi jumlah kemudahan kredit yang boleh diberi oleh pemastautin kepadasesebuah NRCC serta keperluan nisbah penggearan 3 : 1 yang dikenakan ke atas NRCC bagipeminjaman dalam negerinya yang melebihi RM50 juta, dimansuhkan. Dengan pemansuhanini, pemastautin kini bebas untuk memberi kemudahan kredit dalam denominasi ringgit tanpahad kepada NRCC.

108

(iv) Pelaburan Luar Negeri

Sebagai sebahagian daripada usaha untuk meningkatkan lagi pengurusan dana dan memberipeluang perniagaan yang pelbagai, peraturan ke atas pelaburan luar negeri oleh pemastautin jugatelah diliberalisasikan.

• Pemastautin yang tidak mempunyai kemudahan kredit dalam negeri kini bebas untuk membuatsebarang jumlah pelaburan ke luar negeri. Pelaburan tersebut boleh dibuat melalui penukaranringgit atau daripada dana mata wang asing yang disimpan di dalam atau di luar negeri.Pelaburan luar negeri yang dibiayai oleh pinjaman dalam mata wang asing dihadkan kepadajumlah yang bersamaan RM10 juta sahaja pada satu-satu masa.

• Pemastautin yang mempunyai kemudahan kredit dalam negeri juga bebas untuk melabur ke luarnegeri menggunakan dana mata wang asing yang disimpan di dalam atau di luar negeri. Selainitu, mereka juga dibenarkan untuk menukar ringgit kepada mata wang asing untuk pelaburanluar negeri sehingga had-had yang berikut:-(a) Sehingga RM10 juta bagi setiap tahun kalendar oleh syarikat berdasarkan kumpulan

korporat; dan(b) Sehingga RM100,000 bagi setiap tahun kalendar oleh individu pemastautin.

Bagi syarikat yang menukar ringgit untuk pelaburan luar negeri, ia mesti mempunyai danapemegang saham minimum sebanyak RM100,000 dan mestilah telah beroperasi selamasekurang-kurangnya satu tahun.

Selain itu, mereka juga dibenarkan untuk membiayai pelaburan luar negeri dengan pinjamandalam mata wang asing sehingga jumlah agregat bersamaan RM10 juta pada satu-satu masa.

• Had yang dibenarkan untuk pelaburan luar negeri oleh syarikat amanah saham dinaikkan ke30% dari 10% daripada jumlah Nilai Aset Bersih (NAV) yang dilanggan oleh pemastautin.Pengurus dana/aset kini boleh membuat sebarang jumlah pelaburan luar negeri bagi pelangganpemastautin yang tidak mempunyai kemudahan kredit dalam negeri dan sehingga 30%pelaburan pelanggan pemastautin yang mempunyai kemudahan kredit dalam negeri. Dana-danatersebut boleh digabungkan untuk pelaburan luar negeri. Pelaburan-pelaburan sedemikian perlusejajar dengan garis panduan berhemat Suruhanjaya Sekuriti.

• Syarikat insurans dan pengendali takaful pemastautin juga dibenarkan untuk membuatpelaburan luar negeri sehingga 30%, dinaikkan dari 10% daripada jumlah NAV dana berkaitanpelaburan yang mereka pasarkan. Pelaburan-pelaburan ini juga tertakluk kepada pematuhanperaturan berhemat insurans dan takaful yang dikeluarkan oleh Bank Negara Malaysia.

• Kesemua fleksibiliti di atas adalah tertakluk kepada pendaftaran dengan Pengawal terlebihdahulu bagi sebarang pelaburan luar negeri yang melebihi nilai yang bersamaan RM50,000.

(v) Kemudahan Kredit dalam Mata Wang Asing

Untuk menambah kecekapan pengurusan perniagaan di Malaysia, had bagi pemastautin memperolehkemudahan kredit dalam mata wang asing daripada bukan pemastautin, bank berlesen tempatan danbank saudagar berlesen di Malaysia, telah dinaikkan daripada had semasa yang bersamaan RM5 juta.

• Syarikat pemastautin, berdasarkan kumpulan korporat, kini dibenarkan memperoleh kemudahankredit dalam mata wang asing sehingga jumlah agregat bersamaan RM50 juta.

109

Prospek dan Dasar

• Pemastautin individu dibenarkan memperoleh kemudahan kredit dalam mata wang asingsehingga jumlah agregat bersamaan RM10 juta.

• Fleksibiliti di atas adalah tertakluk kepada pendaftaran dengan Pengawal terlebih dahulu, bagisebarang kemudahan kredit dalam mata wang asing yang melebihi RM1 juta.

• Pemastautin boleh membuat prabayaran ke atas kemudahan kredit mata wang asing merekatertakluk kepada prabayaran tersebut didaftarkan dengan Pengawal sebelum sebarangpembayaran dibuat.

• Pemastautin juga boleh menggunakan jumlah sehingga agregat bersamaan RM10 jutakemudahan kredit mata wang asing mereka untuk membiayai aktiviti pelaburan luar negeri.

(vi) Aktiviti Ibu Pejabat Operasi (OHQ) yang Diluluskan

Sejajar dengan kelonggaran yang diberikan kepada pemastautin untuk menyimpan perolehaneksport dan pelaburan luar negeri serta kebebasan untuk memperoleh kemudahan kredit dalamnegeri oleh NRCC, OHQ juga kini dibenarkan:

• Menyimpan sebarang jumlah perolehan eksport dalam akaun mata wang asing mereka denganbank berlesen tempatan;

• Memperoleh kemudahan kredit dalam denominasi ringgit tanpa had dari sumber-sumber dalamnegeri; dan

• Membiayai aktiviti pelaburan luar negeri mereka, termasuk pemberian kemudahan kredit kepadabukan pemastautin dengan menukar sehingga RM10 juta kepada mata wang asing dalam satutahun kalendar sekiranya mereka mempunyai kemudahan kredit dalam negeri.

Sistem Kewangan

112-115 Sumber dan Kegunaan Dana Sistem Kewangan

112

SUMBER DAN KEGUNAAN DANA SISTEMKEWANGAN

Sejajar dengan peningkatan aktiviti ekonomi secarakeseluruhan, jumlah aset sistem kewangan meningkatdengan ketara sebanyak 12.8% kepada RM1,762.6 bilionpada tahun 2004 (2003: 12% kepada RM1,563.1 bilion).Pada akhir tahun tersebut, jumlah aset sistemkewangan adalah bersamaan dengan 394% daripadaKDNK (akhir tahun 2003: 397%).

Aset sistem perbankan dan institusi pengantaraankewangan bukan bank (NBFI) meningkat pada kadaryang lebih tinggi pada tahun 2004 berbanding dengantahun 2003. Aset sistem perbankan meningkat 13.6%(2003: 13.2%), manakala aset NBFI meningkat 11%(2003: 9.7%).

Hasil daripada aktiviti penggabungan antara tiga bankperdagangan dengan tiga syarikat kewangan yang selesaipada suku ketiga tahun 2004, bahagian bankperdagangan daripada jumlah aset sistem kewanganmeningkat kepada 41.8% (2003: 39%), manakalabahagian syarikat kewangan menurun kepada 3.9%(2003: 9.1%). Sementara itu, bahagian bank-bank Islamdaripada jumlah aset sistem kewangan bertambah kepada1.4% (2003: 1.3%), mencerminkan pengembanganberterusan industri perbankan Islam pada tahun 2004.

Semua segmen utama institusi pengantaraankewangan bukan bank terus berkembang dengan

Sistem Kewangan

Bank Negara Malaysia 16.1%

Bank perdagangan 41.8%

Kumpulan wang insurans hayat

4.2%Kumpulan wang simpanan, pencen dan insurans

21.7%

Kumpulan wang simpanan dan pencen lain

2.9%

Syarikat diskaun 1.8%

Institusi kewangan pembangunan

5.1%

Bank-bank Islam 1.4%Bank saudagar

2.4%

Syarikat kewangan 3.9%

Kumpulan wang insurans am

1.0%

Kumpulan Wang Simpanan Pekerja 13.6%

Institusi kewangan lain 5.7%

Jumlah Aset: RM 1,762.6 bilion

a Awalan

Graf 4.1 Aset Sistem Kewangan pada akhir tahun 2004a (% bahagian)

Jadual 4.1Aset Sistem Kewangan

Perubahan Pada akhirtahunan tahun

2003 2004a2004a

RM bilion

Sistem perbankan 122.4 142.9 1,189.9Bank Negara Malaysia 38.6 84.0 284.9Bank perdagangan 66.3 128.1 737.1Syarikat kewangan 11.2 -73.5 68.4Bank Saudagar 2.8 -1.3 42.8Bank-bank Islam 0.8 3.9 24.9Syarikat diskaun 2.8 1.7 31.9

Pengantara kewanganbukan bank 45.5 56.6 572.7Kumpulan wang simpanan, pencen

dan insurans 30.6 35.4 383.2Kumpulan Wang SimpananPekerja 18.0 20.0 240.2Kumpulan wang simpanan danpencen lain 1.6 4.7 51.1Kumpulan wang insuransnyawa 9.8 10.1 74.1Kumpulan wang insurans am 1.2 0.6 17.8

Institusi kewangan pembangunan1 6.6 11.2 90.3Institusi kewangan lain2 8.3 10.0 99.2

Jumlah 168.0 199.5 1,762.6

1 Termasuk Bank Simpanan Nasional, Bank Kerjasama Rakyat Malaysia Berhad,Bank Pertanian Malaysia, Malaysian Industrial Development Finance Berhad(MIDF), Perbadanan Kemajuan Borneo, Bank Pembangunan SabahBerhad, Perbadanan Kredit Sabah, Eksport-Import Bank Malaysia Berhad, BankPembangunan dan Infrastruktur Malaysia Berhad, Bank Industri dan TeknologiMalaysia Berhad, Malaysia Export Credit Insurance Berhad, Credit GuaranteeCorporation Malaysia Berhad (CGC), dan Lembaga Tabung Haji.

2 Termasuk amanah saham yang diuruskan oleh Amanah Saham Nasional Berhad(ASNB) dan amanah saham Mara Berhad, pertubuhan-pertubuhan koperasi,syarikat pemajakan, syarikat pemfaktoran dan institusi kredit perumahan(termasuk Cagamas Berhad, Borneo Housing Mortgage Finance Berhad, danMalaysia Building Society Berhad).

a Awalan

113

Sektor Kewangan

kukuh pada tahun 2004. Aset kumpulan wangsimpanan dan pencen yang merangkumi 16.5%daripada jumlah aset sistem kewangan pada akhir

tahun 2004, meningkat sebanyak 9.3% pada tahuntersebut. Pulangan yang lebih tinggi daripadapelaburan dalam sekuriti hutang swasta dan ekuiti,serta daripada aktiviti pinjaman menyumbangdengan ketara kepada pertumbuhan portfolioaset kumpulan wang simpanan dan pencen padatahun 2004.

Aset sektor insurans yang merangkumi 5.2% daripadajumlah aset sistem kewangan pada akhir tahun 2004,meningkat sebanyak 13.1% pada tahun tersebut(2003: 15.7%). Pertumbuhan sektor insurans didorongterutamanya oleh segmen insurans nyawa, yangmencatat pertumbuhan sebanyak 15.7% pada tahun2004 (2003: 18%), manakala segmen insurans am

Jadual 4.2Sumber dan Kegunaan Dana Sistem Kewangan


2003 2004a 2004a

RM bilion

Sumber:Modal dan rizab 14.1 15.0 164.0Mata wang 2.3 2.9 32.4Deposit 74.7 126.2 835.6Peminjaman 3.8 2.5 51.2Dana dari institusi kewangan lain 1 16.7 -15.5 72.0Kumpulan wang insurans, simpanan

dan pencen 31.3 33.6 339.2Tanggungan lain 25.0 34.9 268.2

Jumlah 168.0 199.5 1,762.6

Kegunaan:Mata wang -1.8 0.5 6.1Deposit dengan institusi kewangan

lain 38.4 21.3 247.6Pinjaman dan pendahuluan 2 38.8 56.3 655.6Sekuriti 48.4 20.3 429.8

Bil Perbendaharaan -2.1 -3.1 0.4Bil Perdagangan 0.1 -5.1 8.4Sekuriti Kerajaan Malaysia (MGS) 20.8 14.6 139.8Korporat 3 27.5 14.0 268.2

Sekuriti Hutang Swasta (PDS) t.d. 7.0 129.2Ekuiti t.d. 7.0 139.0

Asing 0.2 1.2 4.6Lain-lain 1.8 -1.3 8.4

Emas dan rizab pertukaran wang 38.6 83.6 249.7Aset lain 5.5 17.6 173.9

1 Termasuk rizab berkanun institusi perbankan.2 Tidak termasuk pinjaman yang telah dijual kepada Danaharta.3 Pecahan Sekuriti Korporat kepada Sekuriti Hutang Swasta dan Ekuiti mula

diperoleh sejak tahun 2003.t.d. Tidak diperoleh

a Awalan

Mata wang

Deposit dengan institusi kewangan lain

Pinjaman dan pendahuluan

Sekuriti

Emas dan rizab pertukaran wang

Aset lain

a Awalan

Graf 4.2 Sumber dan Kegunaan Dana Sistem Kewangan pada akhir tahun 2004a (% bahagian)

9.8%

14.2%

24.4%

37.2%

14.1%

0.3%

15.2%

19.2%

4.1%

2.9%

47.4%

1.8%

9.3% Modal dan rizab

Mata wang

Deposit

Peminjaman

Dana dari institusi kewangan lain

Kumpulan wang pencen, simpanan dan insurans

Liabiliti lain

KEGUNAAN

SUMBER

Jumlah: RM1,762.6 bilion

a Awalan

Graf 4.3Pinjaman dan Pendahuluan mengikut Institusi (% bahagian)

2000Pinjaman dan Pendahuluan: RM512.4 bilion

2004aPinjaman dan Pendahuluan: RM655.6 bilion


4.1%

Kumpulan wang simpanan, pencen dan insurans

5.7%

Institusi kredit perumahan

5.5%

Lain-lain3.5%

Institusi perbankan81.2%


5.8%

Kumpulan wang simpanan, pencen dan insurans

8.6%

Institusi kredit perumahan

5.1%

Lain-lain2.5%

Institusi perbankan78.1%

114

berkembang pada kadar yang lebih rendah, iaitusebanyak 3.4% (2003: 7.8%).

Dari segi komposisi aset, pinjaman dan pendahuluanmasih merupakan kategori aset terbesar yang dimilikioleh sistem kewangan pada tahun 2004 yangmerangkumi 37.2% daripada jumlah aset (2003:38.3%). Walaupun institusi perbankan (terdiri daripadabank perdagangan, syarikat kewangan, bank saudagar,bank-bank Islam dan syarikat diskaun) terusmerupakan pemberi pinjaman dan pendahuluan yangterbesar, mencakupi 78.1% daripada jumlah pinjamandan pendahuluan pada tahun 2004, institusi

Jadual 4.3Haluan Kredit1 kepada Sektor Swasta BukanKewangan


2003 2004a 2004a

RM bilion

Pinjaman dan pendahuluan 35.6 54.3 611.9Pertanian -0.8 0.7 14.0Perlombongan dan kuari 0.1 -0.1 1.0Perkilangan 1.2 2.5 58.5Pembinaan dan harta tanah -0.6 3.9 79.7Pembelian harta kediaman 19.0 19.1 169.2Perdagangan runcit dan borong,

hotel dan restoran -0.5 3.2 24.0Pengangkutan, penyimpanan dan

perhubungan 1.3 0.0 15.4Perkhidmatan perniagaan 0.6 1.6 22.1Elektrik, gas dan bekalan air -1.1 0.7 6.2Kredit penggunaan 9.9 15.0 111.2Pembelian saham -1.8 -0.4 18.8Lain-lain 8.3 8.0 91.8

Pelaburan dalam sekuriti korporat 26.0 14.2 266.4

Jumlah 61.6 68.5 878.3

1 Tidak termasuk kredit kepada perusahaan awam bukan kewangan.

a Awalan

kewangan pembangunan (IKP) dan kumpulan wangsimpanan, pencen dan insurans pula telahmenambahkan bahagian mereka dalam aktivitipemberian pinjaman sejak beberapa tahunkebelakangan ini.

Pada tahun 2004, pinjaman dan pendahuluanbertambah sebanyak RM56.3 bilion atau 9.4% (2003:6.9%). Sektor isi rumah terus menjadi pemacu utamapermintaan pinjaman, dengan pinjaman pembelianharta kediaman dan kredit penggunaan mencakupibahagian yang besar (62.9%) dalam peningkatanjumlah pinjaman dan pendahuluan yang disalurkan.Dalam sektor perniagaan, pinjaman kepada perusahaankecil dan sederhana terus berkembang dengan kukuhdan mencatat pertumbuhan sebanyak 7.7% pada tahun2004 (2003: 10%).

Pelaburan dalam sekuriti oleh sistem kewanganberkembang sebanyak 5% pada tahun 2004(2003: 13.4%). Pertumbuhan yang lebih rendah inidisebabkan terutamanya oleh pengurangan dalampemegangan bil Perbendaharaan dan bil perdaganganoleh sistem kewangan, serta peningkatan yang sedikitdalam pemegangan Sekuriti Kerajaan Malaysia dansekuriti korporat (merangkumi sekuriti hutang swastadan ekuiti). Institusi perbankan mengurangkanpemegangan sekuriti mereka sebanyak 11.6% atauRM12.2 bilion pada tahun 2004, mencerminkanperalihan sumber yang lebih banyak ke arah aktivitipemberian pinjaman langsung. Walau bagaimanapun,pemegangan sekuriti yang lebih rendah oleh institusiperbankan telah diimbangi oleh peningkatan dalampelaburan sekuriti sebanyak RM23.6 bilion ataupertumbuhan sebanyak 9.7% oleh kumpulan wangsimpanan, pencen dan insurans.

Pembelian harta kediaman 19.3%

Pembinaan dan harta tanah 9.1%

Perkilangan 6.7%

Pertanian, perlombongan dan kuari 1.7%

Perdagangan runcit dan borong, hotel dan restoran 2.7%

Pengangkutan, penyimpanan dan perhubungan 1.8%

Kredit penggunaan 12.7%

Elektrik, gas dan bekalan air 0.7%

Pembelian sekuriti 2.1%

Perkhidmatan perniagaan 2.5%

Lain-lain 10.5%

Pelaburan dalam sekuriti korporat

30.3%

Jumlah Kredit: RM878.3 bilion

a Awalan

Graf 4.4 Haluan Kredit dalam Sektor Swasta Bukan Kewangan pada akhir tahun 2004a (% bahagian)

Pinjaman dan pendahuluan

69.7%

115

Sektor Kewangan

Sementara itu, pemegangan emas dan rizabpertukaran asing kasar mencatat kenaikan yang ketarasebanyak RM83.6 bilion atau 50.3% pada tahun 2004(2003: RM38.6 bilion atau 30.3%). Peningkatan inimencerminkan prestasi eksport yang lebih kukuh sertaaliran masuk pelaburan langsung asing dan aliranportfolio yang lebih besar selaras dengan keyakinanpelabur yang bertambah baik.

Deposit masih merupakan sumber pembiayaanterbesar bagi sistem kewangan pada tahun 2004.Deposit yang diperoleh oleh sistem kewanganmeningkat sebanyak RM126.2 bilion atau 17.8% padatahun 2004 (2003: 11.8%). Daripada jumlah ini, 59%disumbangkan oleh institusi perbankan. Deposit yangdisimpan di institusi perbankan mencakupi 78%daripada jumlah deposit sistem kewangan pada akhirtahun 2004 (2003: 81.4%).

Dari segi pemegang deposit, sektor swasta bukankewangan (yang terdiri daripada individu danperusahaan perniagaan) terus mencakupi bahagianyang besar (71.8%) daripada jumlah deposit yangdisimpan dalam sistem perbankan dan IKP. Deposityang disimpan oleh individu dalam sistem perbankandan IKP meningkat sebanyak 9.3% pada tahun 2004(2003: 9%), sementara deposit yang disimpan olehperusahaan perniagaan meningkat sebanyak 17.2%(2003: 13.8%). Pertumbuhan deposit yang kukuhmencerminkan pendapatan boleh guna dan kekayaankewangan yang lebih tinggi di kalangan isi rumah danperusahaan perniagaan, sejajar dengan ekonomi yangbertambah kukuh.

Selain deposit, sumber dana utama yang lain bagisistem kewangan turut meningkat pada tahun 2004.

a Awalan

Graf 4.5 Deposit Sektor Swasta Bukan Kewangan dengan Sistem Kewangan pada akhir tahun 2004a (% bahagian)

Syarikat kewangan 5.2%

Bank saudagar 2.7%

Bank-bank Islam 2.1%

Syarikat diskaun 2.3%

Bank Simpanan Nasional 1.8% Lain-lain

6.6%

Bank perdagangan 79.3%

Mengikut Institusi Jumlah Deposit: RM547.4 bilion

Deposit permintaan 16.1%

Deposit tabungan 13.5%

NID 1.4%

Repo 6.4% Sehingga 1 tahun

57.5%

Lebih daripada 1 tahun 5.1%

Deposit tetap 62.6%

Mengikut Jenis Deposit Jumlah Deposit: RM547.4 bilion

Jadual 4.4Deposit Sektor Swasta Bukan Kewangan1 denganSistem Kewangan2

Perubahan Padatahunan akhir tahun

2003 2004a 2004a

RM bilionDeposit3 dengan:

Bank perdagangan 36.0 87.9 433.9Syarikat kewangan 0.2 -35.4 28.7Bank saudagar 2.4 0.8 14.7Bank-bank Islam 1.3 2.1 11.4Syarikat diskaun 2.3 1.8 12.6Bank Simpanan Nasional 0.2 1.6 9.9Lain-lain4 7.8 5.3 36.3

Jumlah 50.2 64.2 547.4

Deposit permintaan 13.5 10.3 87.9Deposit tabungan 4.5 5.5 74.1Deposit tetap 25.8 34.8 342.8antaranya:

Sehingga 1 tahun 37.3 33.7 314.9Lebih dari 1 tahun -11.5 1.1 28.0

NIDs5 0.3 5.2 7.9Repo6 6.1 8.3 34.8

1 Merujuk kepada deposit yang disimpan oleh perusahaan perniagaan (tidaktermasuk PABK) dan individu.

2 Tidak termasuk kumpulan wang simpanan dan pencen, insurans, dan amanahsaham.

3 Merujuk kepada deposit permintaan, tabungan dan tetap, instrumen depositboleh niaga dan repo.

4 Termasuk institusi kewangan pembangunan, pertubuhan-pertubuhan koperasidan institusi kredit perumahan.

5 Merujuk kepada instrumen deposit boleh niaga.6 Merujuk kepada perjanjian belian balik.

a Awalan

Dana kumpulan wang simpanan, pencen daninsurans meningkat sebanyak 11% (2003: 11.4%),manakala modal dan rizab meningkat sebanyak10.1% (2003: 10.5%). Peningkatan modal dan rizabmencerminkan prestasi kewangan institusi perbankandan IKP yang bertambah baik, serta dividen belumagih dana amanah saham yang lebih tinggi.

118-132 Pengurusan Sistem Perbankan121 Rencana: ICLIF Mengorak Langkah untuk Merealisasikan

Wawasannya 132 Rencana: Langkah-langkah Perbankan pada Tahun 2004138 Rencana: Pelan Induk Sektor Kewangan 148 Rencana: Langkah-langkah Liberalisasi Perkhidmatan Kewangan

Semenjak Tahun 2000150-153 Penyeliaan Sistem Perbankan

154 Rencana: Program Pencegahan Pengubahan Wang Haram dan Pencegahan Pembiayaan Keganasan (AML/CFT) di Malaysia

159-173 Prestasi Sistem Perbankan

Sistem Perbankan

118

PENGURUSAN SISTEM PERBANKAN

Kemajuan pesat telah dicapai dalam usahameningkatkan kapasiti dan keupayaan institusiperbankan domestik pada tahun 2004. Berikutanpenyempurnaan program penstrukturan semula sektorkewangan dan wujudnya asas yang kukuh bagipembentukan sistem perbankan yang cekap, berkesandan berdaya tahan, institusi perbankan domestik kiniberada pada kedudukan yang baik untuk beroperasidalam persekitaran yang lebih dinyahkawal selia danliberal, seperti yang dijadualkan di bawah fasa keduaPelan Induk Sektor Kewangan (PISK). Selainpeningkatan kapasiti, dasar perbankan pada tahun2004 juga ditumpukan pada peningkatan aksespembiayaan oleh sektor-sektor ekonomi utama,pengukuhan rangka kerja perlindungan pengguna danpemeliharaan daya tahan sistem perbankankeseluruhannya.

Sektor perbankan menunjukkan prestasi yang kukuhpada tahun 2004. Nisbah modal berwajaran risiko kekalpada tahap melebihi 13% sepanjang tahun 2004,manakala nisbah pinjaman tidak berbayar (NPL) bersihmenurun kepada 5.9% pada akhir tahun, iaitu tahappaling rendah sejak krisis kewangan Asia. Kedudukankewangan institusi perbankan yang lebih kukuh telahmembolehkan sistem perbankan untuk terus memenuhikeperluan ekonomi negara. Jumlah kelulusan danpengeluaran pinjaman baru meningkat, masing-masingsebanyak 13.6% dan 10.6%, dan menyumbang kepadapeningkatan jumlah pinjaman terkumpul sebanyak8.5% pada tahun 2004.

Perkembangan DanahartaDaripada tiga agensi yang ditubuhkan bagi menerajuiusaha penstrukturan semula sektor kewangan ekoran krisiskewangan Asia, hanya Danaharta yang masih beroperasipada tahun 2004. Sepanjang beroperasi, Danaharta telahmemperoleh hak pinjaman terlaras berjumlahRM52.4 bilion, dengan kadar pemulihan jangkaankeseluruhan sebanyak 59%. Pada 31 Disember 2004,sebanyak RM29 bilion atau 94% daripada jangkaanjumlah pemulihan yang bernilai RM30.8 bilion, telahditerima oleh Danaharta. Daripada jumlah tersebut,RM23.6 bilion telah diterima dalam bentuk tunai,manakala bakinya dalam bentuk pinjaman yang disusunsemula, sekuriti, harta tanah dan aset bukan tunai yanglain. Secara kumulatif, Danaharta telah mengagihkan hasilpemulihan berjumlah RM16.4 bilion dalam bentuk wang

Sistem Perbankan

Jadual 5.1Danaharta: Pemulihan Pinjaman pada31 Disember 2004

Hak pinjaman Kadar

diambil alih terlaras1 pemulihan

(RM bilion) dijangka (%)

NPL yang NPL NPL yang NPLdiambil yang diambil yang

alih diuruskan alih diuruskan

Penstrukturan pinjaman biasa 1.4 4.1 91 97Penyelesaian hutang 3.4 8.0 82 75Skim penyusunan 2.6 7.5 72 76Skim di bawah

Pentadbir Khas 2.3 2.7 46 27Perampasan dan penjualan 9.8 4.4 28 49Lain-lain 1.9 3.2 49 47Tindakan undang-undang 0.2 1.0 9 4

Jumlah 21.6 30.8 50 65

Jumlah keseluruhan 52.4 59

1 Merangkumi jumlah hak pinjaman yang diambil alih sebanyak RM47.7 biliondan faedah tertunggak sebanyak RM4.7 bilion.

Nota: Angka-angka tidak semestinya terjumlah disebabkan oleh penggenapan.

Sumber: Pengurusan Danaharta Nasional Berhad

tunai dan 66,472,341 unit sekuriti kepada Kerajaan daninstitusi kewangan terbabit, selaras dengan perjanjianperkongsian lebihan hasil daripada usaha pemulihan, padanisbah 80:20 bagi institusi kewangan dan Danaharta.

Sehingga kini, Danaharta telah berjaya menebus12 ‘tranche’ bon tanpa kupon dengan jumlah nilaimuka sebanyak RM10.3 bilion. Dengan baki tunai dantunai setara sebanyak RM1 bilion pada 31 Disember2004, Danaharta mempunyai keupayaan yang cukupuntuk menebus baki tiga ‘tranche’ bon dengan jumlahnilai muka sebanyak RM0.8 bilion, yang akan matangpada bulan Mac 2005. Berdasarkan pencapaiantersebut, Danaharta berada pada kedudukan yang baikuntuk menamatkan operasi pada tahun 2005 dandengan itu, menyempurnakan usaha penstrukturansemula sektor kewangan.

Tumpuan Dasar pada tahun 2004Tumpuan utama dasar perbankan pada tahun 2004 adalahkepada usaha mempertingkatkan prestasi dan daya sainginstitusi perbankan domestik di samping usahamemastikan institusi tersebut bersedia untuk menghadapipersekitaran operasi yang lebih liberal. Khususnya, usahaditujukan kepada mempertingkatkan kecekapan operasidan fleksibiliti institusi perbankan domestik. Inisiatif inidilaksanakan bersama-sama dengan pengenalan peraturanberhemat bagi memelihara kestabilan kewangan danmengekalkan keyakinan awam.

119

Sistem Perbankan

Dasar perbankan pada tahun 2004 ditumpukan pada pewujudanpersekitaran yang menggalakkan peningkatan kecekapan danakses pembiayaan, dan pada masa yang sama, memeliharakestabilian kewangan secara keseluruhan.

Di samping itu, teras dasar utama pada tahun 2004termasuk usaha meningkatkan akses kepadapembiayaan oleh sektor ekonomi utama, serta usahaberterusan untuk memperkukuh pendidikan danperlindungan pengguna. Sejajar dengan produkkewangan yang semakin kompleks, tumpuan adalahuntuk memastikan pengguna mempunyai akseskepada maklumat yang perlu bagi membuatkeputusan yang bijak, di samping memperkenalkanlangkah-langkah mengukuhkan mekanismeperlindungan dan pembelaan pengguna.

Meningkatkan Kapasiti Dalam NegeriLanjutan daripada inisiatif peningkatan kapasiti yangterdahulu, dasar terus ditumpukan pada peningkatankecekapan struktur dan operasi institusi perbankandomestik. Ini bagi membolehkan institusi perbankandomestik mengekalkan daya saing dan berupayamemenuhi keperluan pelanggan yang sentiasaberubah, secara berkesan dan cekap. Sehubungan itu,pada tahun 2004, program penandaarasan telah

diperkemaskan dengan menambah liputanpenunjuk-penunjuk prestasi kewangan dan mutuperkhidmatan yang dipantau, dianalisis dan dikongsidengan institusi perbankan, khususnya analisis ke atasdata, nisbah dan trend yang berkaitan dengan tahapkeuntungan, produktiviti dan kualiti aset sesebuahinstitusi perbankan, berbanding dengan institusiperbankan yang setaraf dengannya.

Bank Negara Malaysia juga telah menyempurnakansatu kajian untuk menilai keperluan dan tahapkepuasan pelanggan terhadap mutu produk danperkhidmatan yang disediakan oleh institusiperbankan. Di bawah kajian tersebut, satu kaji selidiktelah dijalankan ke seluruh negara, melibatkan lebihdaripada 3,000 pelanggan individu, perusahaan kecildan sederhana (PKS) dan pelanggan korporat institusiperbankan. Bagi melengkapi kajian tersebut, satusemakan telah dijalankan untuk menilai sejauh manainstitusi perbankan mementingkan keperluanpelanggan dalam proses perniagaan masing-masing,kebolehan pengumpulan maklumat berkaitan prestasiperkhidmatan dan tahap kepuasan pelanggan, sertapenggunaan maklumat tersebut dalam usahameningkatkan mutu perkhidmatan. Hasil kajian yangterperinci telah dikongsi dengan institusi perbankan

untuk membolehkan mereka mengukur prestasimereka berbanding dengan prestasi industri danmerumus langkah-langkah untuk meningkatkan tahapkepuasan dan kesetiaan pelanggan.

Hasil kajian tersebut secara amnya menunjukkanbahawa pelanggan berpuas hati dengan produk danperkhidmatan yang disediakan. Namun, tahap mobilitiyang tinggi di kalangan pelanggan individumenekankan betapa pentingnya bagi institusiperbankan mengenal pasti dan mengambil langkahperlu untuk memenuhi keperluan pelanggan bagimengukuhkan perhubungan dengan pelanggan.Antara keperluan utama yang disenaraikan olehpelanggan individu adalah interaksi yang lebihbermutu dengan pegawai bank, pengendalian aduanyang lebih baik dan saluran penghantaran,pemprosesan permohonan dan kelulusan pinjamanyang lebih cekap. Keperluan lain bagi pelangganindividu termasuklah tahap inovasi dan fleksibilitiproduk yang lebih tinggi, maklumat terperinci yang

disediakan serta tahap ketelusan yang lebih mengenaiterma dan syarat produk dan perkhidmatankewangan yang disediakan. Hasil kajian jugamenunjukkan tahap mobiliti adalah lebih ketara dikalangan pelanggan PKS dan korporat. Pelanggan-pelanggan tersebut menekankan perlunya bagipengurus perhubungan pelanggan lebih proaktifdalam memperkenalkan pakej produk perkhidmatanyang bersesuaian dengan keperluan perniagaanmereka. Pengurusan aduan, akses kepada talianaduan yang lebih baik, proses permohonan dankelulusan pinjaman yang cekap dan telus, khususnyayang berkaitan dengan alasan permohonan pinjamanditolak, merupakan perkara penting yangdisenaraikan oleh pelanggan PKS dan korporat.

Secara keseluruhan, keputusan kajian ke ataspelanggan dan semakan proses perniagaan tersebutmenekankan pentingnya bagi institusi perbankanmengenal pasti dan mengambil langkah untukmemenuhi keperluan pelanggan dalam usaha untukmengekalkan kesetiaan pelanggan dan daya saingmereka. Ini dapat dicapai melalui peningkatan dalampelaburan bagi latihan pekerja dan menggalakkanbudaya mengutamakan pelanggan bagi menyokongpenjajaran struktur organisasi dan model perniagaan

120

untuk memenuhi keperluan dan kehendak pelanggan.Komitmen daripada pihak pengurusan terhadappembentukan institusi perbankan yang mengutamakanpelanggan adalah penting dalam usahamempertingkatkan mutu perkhidmatan bagi menjaminprestasi kewangan yang berkekalan.

Dengan tercapainya matlamat meningkatkan saizkumpulan perbankan domestik ke tahap yang wajar danmeraih manfaat daripada ekonomi bidangan melaluiprogram penggabungan, usaha terus ditumpukan kearah pewujudan persekitaran yang sesuai bagimenggalakkan kumpulan perbankan domestikmemperkemas dan meningkatkan kecekapan operasi, disamping memenuhi kehendak pelanggan yang

penggabungan. Penjimatan kos dan kecekapan operasiyang lebih tinggi dijangka akan diperoleh pada jangkamasa terdekat, setelah pelarasan semula danrasionalisasi sumber entiti Bafin tersebutdisempurnakan.

Modal intelektual manusia memainkan perananpenting dalam mendorong prestasi dan daya sainginstitusi perbankan. Pusat Kepimpinan KewanganAntarabangsa (ICLIF) dan Institut Bank-Bank Malaysia(IBBM) menyediakan saluran pembelajaran berterusandan menyumbang kepada peningkatan kemahirankakitangan di pelbagai peringkat. Pada tahun 2004,ICLIF telah menganjurkan dua sesi programterulungnya, iaitu Program Pembangunan Kepimpinan

Pewujudan infrastruktur perundangan bagi rangka kerja Bafinmembolehkan institusi perbankan memperkemas operasi runcit,meningkatkan kecekapan dan memenuhi permintaan pelangganbagi pakej produk yang komprehensif dan saluran penghantaranyang bersepadu.memerlukan rangkaian produk yang komprehensif dansaluran penghantaran yang bersepadu. Usaha ke arahini membawa kepada pembentukan rangka kerja bagibank perdagangan dan syarikat kewangan yangbersepadu atau Bafin. Infrastruktur perundangan bagirangka kerja Bafin sepertimana yang dimaktubkan kedalam Akta Bank dan Institusi-institusi Kewangan(Pindaan) 2003, mula berkuat kuasa pada 15 Januari2004. Pindaan tersebut memberi pilihan kepadakumpulan perbankan domestik untuk menjalankanperniagaan bank perdagangan dan syarikat kewangandi bawah sebuah entiti pembiayaan bersepadu yangmemegang kedua-dua lesen perniagaan. Bagimembantu penggabungan Bafin, Menteri Kewangantelah memberi pengecualian duti setem dancukai untung harta tanah kepada entiti Bafin yangselesai melaksanakan penggabungan sebelum15 Januari 2006.

Pada tahun 2004, lima daripada sepuluh buah syarikatkewangan, yang merangkumi 55% jumlah asetsyarikat kewangan, telah bergabung dengan bankperdagangan dalam kumpulan masing-masing.Entiti-entiti Bafin baru yang diwujudkan ialah AllianceBank Berhad, EON Bank Berhad, Hong Leong BankBerhad, Malayan Banking Berhad dan Public BankBerhad. Entiti-entiti Bafin tersebut kini sedang melaluiproses rasionalisasi modal, penyusunan semula pekerja,penempatan semula cawangan dan perasionalansaluran penghantaran untuk mencapai ekonomi ikutbidangan dan ekonomi ikut skop setelah

Global, satu sesi Forum Pengarah dan seminarperancangan senario untuk pihak pengurusan kananinstitusi perbankan. Alumni ICLIF juga telah ditubuhkansebagai platform untuk menjalin rangkaianperhubungan profesional.

Pada tahun 2004, usaha menyusun semula IBBM bagimeningkatkan keberkesanannya sebagai penyediadan perunding khidmat latihan industri perbankandipergiatkan dengan pembentukan pelanpembangunan strategik, yang mengenal pastibidang-bidang yang boleh dipertingkatkan secaraberperingkat untuk mengukuhkan infrastruktur IBBM.Satu inisiatif utama yang diambil ialah pengukuhanportfolio pendidikan dan kelayakan IBBM. Inimerangkumi usaha mempertingkatkan rangka kerjakompetensi industri dan penstrukturan semulaProgram Pembangunan Profesional Berterusan yangsedia ada. Langkah-langkah ini membolehkan IBBMmerangka dan menawarkan latihan pengurusan danteknikal yang khusus serta bersesuaian dengankeperluan semasa dan masa hadapan industriperbankan. Hubungan strategik yang lebih eratdengan pihak-pihak berkenaan telah dikenal pastisebagai salah satu kaedah untuk mempertingkatkankapasiti dan keupayaan IBBM. Sehubungan itu, satuusaha sama antara IBBM dengan sebuah universitiawam tempatan telah dibentuk bagi melahirkangraduan perbankan dan kewangan yang mempunyaipengetahuan dan pendedahan yang relevan bagiindustri perbankan.

121

Sistem Perbankan

ICLIF Mengorak Langkah untuk Merealisasikan Wawasannya

Pusat Kepimpinan Kewangan Antarabangsa (ICLIF) telah ditubuhkan oleh Bank Negara Malaysia denganmatlamat untuk melaksanakan pendekatan yang berfokus dan terselaras ke arah melahirkan pemimpin-pemimpin bertaraf dunia dalam bidang kewangan. Ini adalah untuk menampung keperluan di rantau Asiayang terus mengalami perubahan pesat. ICLIF yang dilancarkan dengan rasminya pada 28 Oktober 2003telah diamanatkan dengan peranan untuk mewujudkan pemimpin-pemimpin yang cemerlang,berpandangan jauh dan mendalam mengenai perkembangan serantau dan antarabangsa. ICLIF akanmenunaikan tanggungjawab ini dengan menyediakan peluang-peluang dan pengalaman-pengalamanpembelajaran yang canggih dan berkesan melalui program-program pembangunan kepimpinannya.

Pembangunan Model Kompetensi Kepimpinan ICLIF

Salah satu inisiatif utama yang diusahakan ICLIF adalah untuk merangka Model Kompetensi Kepimpinan(MKK) sebagai asas untuk menyokong usaha-usaha ICLIF dalam memperjelas tentang kemahiran danpembawaan yang perlu ada pada para pemimpin bagi membolehkan mereka berjaya menerajui danmenghadapi cabaran-cabaran dalam persekitaran serantau dan global yang pesat berubah.

MKK ini telah dirangka melalui proses yang melibatkan temu duga dengan para pemimpin industri yangmemberi pandangan yang strategik serta mendalam. Pandangan mereka kemudiannya ditanda arasdengan amalan-amalan terbaik yang diguna pakai oleh syarikat-syarikat terkemuka serantau dan global.MKK pada awalnya telah melalui proses pengesahan oleh panel pakar global dan seterusnyadiperkemaskan dalam satu Seminar Pengesahan yang dihadiri oleh 42 orang tokoh sektor awam danswasta Malaysia.

Program Pembangunan Kepimpinan Yang Dikendalikan pada tahun 2004

Pada tahun 2004, ICLIF mula mengendalikan Program Pembangunan Kepimpinannya yang dibahagikansecara kasarnya kepada tiga kategori seperti yang berikut:

• Program Kepimpinan Lanjutan Tersusun merupakan program teras ICLIF bagi PembangunanKepimpinan yang merangkumi Program Pembangunan Kepimpinan Global (PPKG). Program inibertujuan membina dan mengasah bakat dalam industri kewangan dan sektor korporat denganmemberi penekanan yang padu terhadap kepimpinan dan pembangunan kepimpinan.

PPKG telah dirangka berasaskan Model Kepimpinan Berimpak Tinggi yang dicipta bersama oleh LinkageInc. berasaskan pemikiran dan pakar kepimpinan terkemuka, Profesor Warren Bennis dari MarshallSchool of Business – University of Southern California. Fokus program ini adalah kepada bidang-bidangKompetensi, Kemahiran dan Tanggungjawab Kepimpinan. Di samping itu, isu-isu kepimpinan yang lebihmeluas, seperti globalisasi, isu-isu pemasaran global dan trend makroekonomi turut dirangkumi. Programini juga memberi peluang kepada para peserta untuk mengukuhkan hubungan, berkongsi pengalamanpembelajaran dan berbincang dengan para pemimpin organisasi-organisasi lain.

Sehingga kini, ICLIF telah berjaya mengendalikan sesi PPKG musim panas dan luruh pada tahun 2004.Sebanyak 42 orang peserta menghadiri kedua-dua sesi tersebut, iaitu 31 orang dari industri kewanganMalaysia, Asia dan Afrika, serta 11 orang dari sektor korporat. Tenaga fakulti bagi program ini adalahdari institusi-institusi pengajian terkemuka, termasuk Peter F. Drucker Graduate School of Management– Claremont Graduate University, Marshall School of Business - University of Southern California,Harvard Business School dan Stanford Graduate School of Business.

122

Memastikan Akses kepada Pembiayaan yangBerterusanKedudukan kewangan yang kukuh membolehkansistem perbankan terus menyokong pertumbuhanekonomi melalui pengembangan aktiviti pemberianpinjaman. Pada tahun 2004, sektor isi rumah danperniagaan, terutamanya PKS, telah memperoleh aksesyang lebih tinggi kepada pembiayaan. Jumlah pinjaman

• Program Pembelajaran Khusus dirangka untuk pembelajaran isu-isu spesifik dan teknikal yangdihadapi oleh para pemimpin dalam usaha untuk meningkatkan kecemerlangan dalam organisasimereka. Program-program yang ditawarkan dalam kategori ini ialah:

(i) Program Perancangan Senario yang bertujuan melengkapkan para pemimpin dengan keupayaanmembuat penilaian mengenai perkembangan semasa dalam persekitaran perniagaan mereka,merumuskan implikasi daripada perkembangan tersebut dan bertindak secara strategik untuk terusberada di hadapan. Secara khusus, para peserta akan mengkaji perubahan teknologi semasa danmenerokai impak jangka sederhana dan jangka panjang daripada perubahan tersebut ke atasindustri, syarikat dan perniagaan mereka sendiri.

(ii) Forum Pengarah dikendali dengan kerjasama INSEAD. Program ini dirangka untuk melangkauiliputan biasa keperluan pematuhan dan keperluan undang-undang. Para peserta diberi kefahamanyang mendalam tentang amalan-amalan terbaik untuk mempertingkatkan keberkesanan LembagaPengarah, hubungan antara Lembaga Pengarah dengan pihak pengurusan, pemegang sahamdengan pihak pengawalselia dan peranan Lembaga Pengarah dalam strategi, prestasi dan nilai-nilaisesebuah organisasi. Turut dibincangkan ialah hak dan tanggungjawab para pemegang sahamdengan tumpuan pada pemegang saham minoriti serta faktor-faktor yang memudahkan ataumenghalang keberkesanan sesebuah Lembaga Pengarah.

• Seminar dan Bengkel ICLIF, khususnya Siri Seminar “Hari Sabtu” dirangka untuk menyediakan platformkepada pemimpin korporat, pihak pengawalselia dan ahli-ahli akademik bertemu dan bertukar-tukarpandangan mengenai isu-isu semasa dan baru. Siri ini juga menyediakan peluang kepada para pesertabertukar-tukar pendapat dengan pakar terkemuka dan tokoh-tokoh industri. Pada tahun 2004, satuSeminar Sumber Manusia telah diadakan untuk berbincang tentang peranan pembangunan kepimpinandalam pembangunan negara dengan tumpuan khusus pada Visi dan Misi ICLIF serta kaitannya denganPelan Induk Sektor Kewangan dan Wawasan 2020. Satu Seminar Perbankan mengenai “InsuransDeposit” juga telah dianjurkan dengan kerjasama Bank Negara Malaysia.

Pelancaran Rasmi Persatuan Alumni ICLIF

Pada bulan November 2004 Persatuan Alumni ICLIF telah dilancarkan dengan rasminya. PenubuhanPersatuan Alumni merupakan satu komitmen penting ICLIF dalam menyediakan wadah untuk para ahlimengekalkan rangkaian silaturahim yang aktif serta hubungan kerjasama yang produktif sesama mereka.Langkah ini juga selaras dengan falsafah bahawa pembangunan kepimpinan itu adalah satu perjalananyang berterusan.

Dengan perubahan pesat yang sedang berlaku dalam sektor kewangan dan korporat dalam negara sertaintegrasi yang lebih luas di rantau ini dan di peringkat dunia, rangkaian hubungan antara para pemimpindan tokoh-tokoh industri amat besar nilainya untuk menyumbang ke arah persefahaman yang mendalamdan meningkatkan potensi kerjasama demi kepentingan bersama.

terkumpul meningkat sebanyak 8.5% pada tahun 2004,manakala pinjaman kepada isi rumah dan PKS,masing-masing meningkat sebanyak 14.4% dan 7.7%.Selaras dengan peranan sistem perbankan sebagaisumber dana yang penting, usaha telah ditumpukanbagi memastikan aktiviti pembiayaan terus menyokongaktiviti ekonomi sektor swasta, dan memastikan semuasektor ekonomi mempunyai akses kepada pembiayaan.

123

Sistem Perbankan

memelihara kepentingan pengguna, tumpuan jugadiberikan ke arah pembentukan satu rangka kerjaperlindungan pengguna yang komprehensif.

Sejak rangka kerja baru tersebut diperkenalkan, tidakterdapat sebarang perubahan dalam kadar BLR yangdisebut oleh institusi perbankan (kecuali sebuahinstitusi perbankan). Ini mencerminkan tahap BLRinstitusi perbankan adalah kompetitif ketika rangkakerja tersebut diperkenalkan. Kadar faedah untukpinjaman baru yang diluluskan sejak bulan April 2004juga tidak menunjukkan sebarang trend menaik,manakala kadar faedah purata untuk pinjaman barukepada beberapa segmen pelanggan terus menurun.Selepas pengenalan rangka kerja baru tersebut,sebilangan institusi perbankan mula memperkenalkanproduk berasaskan faedah yang baru dan berinovatif,

Usaha tersebut turut dilengkapi oleh langkah-langkahkeselamatan untuk memelihara kestabilan kewanganmelalui amalan pemberian pinjaman berhemat danpengurusan risiko yang berkesan.

Tumpuan yang berterusan terhadap pembiayaankepada sektor isi rumah telah meningkatkan peratusanpinjaman kepada sektor tersebut, iaitu kepada 51.4%daripada jumlah pinjaman pada akhir tahun 2004(48.8% pada akhir tahun 2003). Jumlah pinjamanyang tinggi kepada sektor ini sejajar denganpendapatan isi rumah yang meningkat dan pasaranpekerjaan yang stabil yang meningkatkan kapasiti isirumah untuk terus mengumpul aset kewangan bersih.Kedudukan kewangan isi rumah kekal kukuh manakalapendedahan sistem perbankan kepada sektor tersebutmasih berada pada tahap yang berhemat.

Rangka Kerja Kadar Faedah Baru membenarkan amalan strategipenentuan harga terbeza yang lebih luas, menggalakkan inovasidan pemadanan risiko-harga yang cekap, serta meningkatkanakses kepada pembiayaan bagi segmen pelanggan tertentu.

Pengenalan Rangka Kerja Kadar Faedah Baru padabulan April 2004 merupakan satu inisiatif dasar yangutama untuk meningkatkan akses pembiayaan. Disamping mempertingkatkan keberkesanan penyalurandasar monetari melalui pengenalan Kadar DasarSemalaman (OPR) sebagai kadar yang mencerminkanpendirian dasar monetari, rangka kerja baru tersebutjuga bertujuan untuk menggalakkan penentuan hargayang lebih cekap bagi produk berasaskan kadar faedaholeh institusi perbankan. Untuk mencapai matlamattersebut, Bank Negara Malaysia telah memansuhkandasar penetapan Kadar Pemberian Pinjaman Asas (BLR)maksimum. Sebaliknya, institusi perbankan bebasuntuk menentukan BLR berasaskan struktur kos danadan kos lain serta strategi perniagaan masing-masing.Selain itu, had tebaran maksimum di atas BLRsebanyak 2.5 mata peratusan turut dimansuhkan.Pemansuhan had tersebut memberi kelonggarankepada institusi perbankan untuk menentukan kadarfaedah bagi produk kewangan seterusnyamembolehkan institusi perbankan mengamalkanstrategi penentuan harga terbeza bagi memadankanharga atau kadar faedah produk kewangan denganprofil risiko pelanggan dan segmen pasaran yangberbeza-beza. Selain itu, fleksibiliti untuk menentukanharga produk juga penting dalam memastikan dayainovasi yang berterusan di kalangan institusi perbankanuntuk memenuhi permintaan terhadap produk-produkkewangan yang lebih khusus dan kompleks. Untukmemastikan penetapan harga yang saksama dan

contohnya pinjaman persendirian tidak bercagarkepada individu dan PKS.

Usaha untuk meningkatkan akses kepada pembiayaanoleh PKS sejak beberapa tahun kebelakangan ini telahmenjana hasil yang positif. Pada tahun 2004, kelulusanpinjaman berjumlah RM31.6 bilion diberi kepada lebih92,000 akaun PKS, manakala pengeluaran pinjamankepada PKS meningkat sebanyak 15.3%. Jumlahpinjaman kepada PKS mencakupi lebih kurang 40%daripada jumlah pinjaman terkumpul kepada sektorperniagaan (27% pada tahun 1998). Pada masa yangsama, Unit Khas PKS di Bank Negara Malaysiamenerima bilangan pertanyaan dan aduan yang lebihrendah daripada PKS mengenai pembiayaan danpenyusunan semula pinjaman pada tahun 2004.

Pada tahun 2004, usaha ditumpukan untukmengukuhkan keseluruhan infrastruktur bagimenggalakkan pembangunan PKS di sampingmeningkatkan akses pembiayaan kepada PKS. Satupencapaian penting ke arah ini ialah penubuhan MajlisPembangunan PKS Kebangsaan pada bulan Ogos 2004.Ini merupakan kejayaan bagi Bank Negara Malaysia hasilusaha dan kerjasamanya selama dua tahun denganagensi-agensi kerajaan lain untuk mendorongpembangunan PKS secara berkesan. Peranan, strukturdan pencapaian Majlis Pembangunan PKS Kebangsaanditerangkan secara terperinci dalam Rencana bertajukLaporan Rangka Kerja Pembangunan PKS.

124

Jawatankuasa Penyelesaian Hutang Kecil telahdiwujudkan oleh Bank Negara Malaysia pada tahun2003 untuk membantu PKS yang berdaya maju tetapidibelenggu oleh masalah NPL. Skim PenyelesaianHutang Kecil telah menerima 228 permohonan yangmelibatkan NPL berjumlah RM180.2 juta. Daripadajumlah ini, 116 kes telah berjaya diselesaikan.Pembiayaan tambahan sebanyak RM10.5 juta jugatelah diberikan kepada peminjam yang berkelayakansebagai sebahagian daripada pakej penyelesaian NPL.Ini bertujuan untuk membantu PKS yang berdaya majuuntuk menangani masalah aliran tunai jangka pendekdan membolehkan mereka meneruskan perniagaanmasing-masing. Sebagai sebahagian daripada usahauntuk meningkatkan akses pembiayaan, peruntukankepada Tabung Industri Kecil dan Sederhana 2 (TIKS2)dan Tabung Usahawan Baru 2 (TUB2) telah ditambah,masing-masing sebanyak RM2.5 bilion dan RM850 jutapada tahun 2004, bagi memenuhi permintaanpembiayaan yang lebih tinggi di bawah tabung-tabungkhas tersebut. Sehubungan itu, jumlah peruntukanuntuk TIKS2 dan TUB2 masing-masing meningkatkepada RM4.5 bilion dan RM2 bilion. Pada akhir tahun2004, sejumlah RM6.1 bilion atau 93.2% daripadakedua-dua tabung tersebut telah diluluskan kepadalebih 9,000 akaun PKS. Sebagai sebahagian daripadausaha untuk menggalakkan pemberian pinjamankepada PKS, institusi perbankan mengemukakankepada Bank Negara Malaysia sasaran pinjamanmereka kepada sektor tersebut. Bagi kes di mana BankNegara Malaysia berpendapat bahawa sasaran yangditetapkan tidak mencukupi, institusi perbankandigalakkan mengkaji semula sasaran tersebut. Bagitempoh daripada bulan Julai 2003 sehingga bulanDisember 2004, sistem perbankan secara keseluruhanmeluluskan pinjaman kepada PKS berjumlahRM44.8 bilion, iaitu 67.4% lebih tinggi daripadasasaran kolektif yang berjumlah RM26.7 bilion.

Bank Negara Malaysia juga telah menarik balik sekatanke atas pemberian pembiayaan penyambung untukpembangunan harta tanah pada bulan September2004. Sekatan ini, yang merangkumi larangansepenuhnya ke atas pemberian pembiayaanpenyambung untuk pembinaan bangunan pejabat,rumah kedai dan kompleks membeli-belah, telahdikuatkuasakan pada tahun 1999 untuk menanganimasalah bekalan harta tanah yang berlebihan danpendedahan sistem perbankan yang tinggi terhadapsektor harta tanah. Sekatan tersebut dimansuhkanberikutan prospek sektor harta tanah yang kini lebihstabil dan positif. Di bawah Garis Panduan yang baru,Lembaga Pengarah setiap institusi perbankanbertanggungjawab untuk memastikan cadangan projek

pembangunan yang dibiayai tidak menambahkan lagimasalah kepada situasi harta tanah tidak terjual. Iniselaras dengan langkah-langkah untuk memberikantanggungjawab dan kebertanggungjawaban yang lebihbesar kepada Lembaga Pengarah dalam merumuskeseluruhan strategi perniagaan institusi berkenaan.

Pada tahun 2004, usaha meningkatkan aksespembiayaan oleh industri pertanian dan industriberasaskan pertanian telah dimulakan. Sektor pertaniantelah dikenal pasti sebagai jentera pertumbuhan yangketiga dan satu set dasar menyeluruh telah digariskan dibawah Dasar Pertanian Negara Ketiga (NAP3) untukmembangun dan menggalakkan sektor tersebut. NAP3menganggarkan sejumlah RM32 bilion pelaburandiperlukan oleh sektor pertanian sepanjang tempoh2000-2010. Daripada jumlah tersebut, RM21 bilionakan melibatkan pelaburan sektor swasta. Oleh yangdemikian, pembiayaan adalah penting bagimerealisasikan hasrat Kerajaan untuk merangsangsektor tersebut. Memandangkan sistem perbankanadalah sumber pembiayaan utama bagi sektorpertanian, pembiayaan tambahan kepada sektor iniakan melibatkan penggunaan dana sistem perbankanyang lebih baik. Dasar Kerajaan yang sedang dirancangmeliputi peningkatan daya maju sektor pertanian danindustri berasaskan pertanian, termasuk melaluiusaha-usaha mengurangkan risiko seperti skim jaminandan insurans. Tumpuan juga akan diberikan kepadausaha-usaha meningkatkan akses pembiayaan olehsyarikat baru dan usaha niaga baru dalam sektorpertumbuhan baru seperti bioteknologi dan akuakultur.

Menggalakkan Konsumerisme yang AktifBank Negara Malaysia terus memberi keutamaanuntuk memastikan pengguna lebih berupaya untukmembuat keputusan yang bijak serta dapat berurusjanji secara saksama dalam pengaturan kewanganmereka. Bagi mencapai matlamat ini, usaha-usahatelah disasarkan ke arah meningkatkan tahap celikkewangan di kalangan pengguna perkhidmatanperbankan serta mengukuhkan infrastrukturpengawalseliaan. Usaha-usaha untuk meningkatkantahap celik kewangan terus tertumpu ke arahpeningkatan keupayaan pengguna untuk membuatkeputusan kewangan mereka dengan yakin, dankhususnya memberi kuasa kepada pengguna untukmembuat keputusan yang bijak mengenai simpananatau pelaburan mereka. Program Pendidikan Penggunayang dikenali sebagai InfoPerbankan, yang kini sudahmemasuki tahun ketiga pelaksanaannya, terusmenyediakan maklumat yang relevan bagimemudahkan pengguna membuat keputusan denganbijaksana. Buku-buku kecil turut diterjemahkan ke

125

Sistem Perbankan

dalam bahasa Mandarin dan Tamil supaya segmenpenduduk yang lebih besar dapat mengaksesmaklumat-maklumat kewangan yang penting.InfoPerbankan turut menggunakan pelbagai rangkaianpengagihan, iaitu menerusi cawangan-cawanganinstitusi perbankan yang sedia ada, biro aduan danbiro pengguna, laman-laman web rasmi serta melaluipenglibatan langsung dalam seminar dan persidanganyang dianjurkan oleh pelbagai organisasi sepanjangtahun 2004 bagi memperluas jangkauan programtersebut. Sehingga kini, laman web InfoPerbankantelah mendapat sambutan yang menggalakkan denganjumlah pelawat melebihi 17 juta dan 3 juta naskhahbuku kecil telah diambil oleh orang ramai (6.4 jutapelawat laman web dan 1.2 juta naskhah buku kecildiambil setakat akhir tahun 2003).

Keberkesanan sesuatu inisiatif celik kewangan hanyaakan dapat dilihat dalam jangka masa sederhana danpanjang. Oleh yang demikian, generasi akan datang

Memandangkan penggunaan khidmat kewangansemakin meluas dan para pengguna tidakmempunyai akses kepada maklumat secara setaraatau kefahaman asas dan kuasa rundingan, makaadalah penting supaya pengguna diberikan akseskepada maklumat secara jelas dan telus sertadiberikan layanan saksama semasa berurusandengan institusi kewangan. Bagi tujuan ini, BankNegara Malaysia telah melaksanakan satu rangkakerja perlindungan pengguna yang terdiri daripadaempat bidang utama iaitu, menyediakan maklumatyang secukupnya kepada pengguna; memastikanpengguna mendapat akses kepada produk danperkhidmatan kewangan asas; pengawalseliaan yangkukuh bagi memastikan amalan yang saksama olehinstitusi kewangan; dan menubuhkan mekanismepembelaan yang berkesan.

Akses kepada maklumat yang tepat, relevan danbersesuaian merupakan satu syarat yang kritikal dalam

Bank Negara Malaysia telah melancarkan rangka kerjaperlindungan pengguna yang menyeluruh dalam aspek tahappendedahan, akses kepada perkhidmatan kewangan asas,pengawalseliaan serta mekanisme pembelaan pengguna.

merupakan sasaran penting bagi pendidikankewangan peribadi supaya manfaatnya dapatdirealisasikan pada masa hadapan. Sehubungan ini,sejak tahun 1996, Bank Negara Malaysia danKementerian Pendidikan telah memulakan ProgramSekolah Angkat bertujuan menyemai tabiatpengurusan kewangan yang bijak di kalangan pelajarsekolah dengan menyediakan pendidikan yang mudahdan praktikal berhubung pengurusan wang asas.Melalui program ini, lebih kurang 7,000 buah sekolahtelah diambil sebagai sekolah angkat oleh institusiperbankan yang memainkan peranan utama dalammendidik pelajar sekolah mengenai pengetahuankewangan asas melalui kelab kewangan pelajardengan menggunakan Buku Wang Saku pelajarsebagai alat bantu mengajar. Pada bulan Oktober2004, versi dalam talian Buku Wang Saku berkenaantelah dilancarkan untuk memperluas jangkauan agihanbuku saku tersebut. Program memupuk tabiatpengurusan kewangan yang bijak turut diperluasmencakupi audiens sasaran yang lebih besartermasuklah golongan wanita, guru-guru dankumpulan pekerja melalui penggunaan BukuPerancangan dan Penyata Kewangan Keluarga bagimembantu keluarga dalam menguruskan pendapatanisi rumah, simpanan dan pelaburan.

membuat keputusan yang bijak. Oleh itu, tumpuantelah diberikan untuk meningkatkan tahappendedahan dan ketelusan dalam sistem kewangan.Satu kertas kerja konsep mengenai cadangan ‘GarisPanduan Ketelusan dan Pendedahan Produk bagiInstitusi Perbankan’ telah dikeluarkan kepada industriperbankan pada tahun 2004. Garis Panduan yangdicadangkan itu menetapkan piawaian minimum bagisektor perbankan dengan memberi tumpuan kepadakeperluan pendedahan am dan spesifik pada peringkatutama pengaturan kewangan serta keperluanpendedahan yang berkaitan pengiklanan. Berkuatkuasa mulai 1 Februari 2005, institusi perbankandikehendaki mematuhi keperluan-keperluan berikut:-• Institusi perbankan perlu menyediakan butiran fi dan

caj yang dikenakan ke atas produk dan perkhidmatanruncit untuk individu dan PKS di semua cawangandan laman web masing-masing; dan

• Sebarang perubahan kepada terma-terma dansyarat-syarat bagi produk dan perkhidmatan,termasuk fi dan caj, perlu dimaklumkan kepadapelanggan yang terlibat sekurang-kurangnya 21hari sebelum sesuatu perubahan berkuat kuasabagi membolehkan pelanggan membuat pelarasanyang difikirkan sesuai ke atas pengaturanperbankan mereka.

126

Bagi mengurangkan kos mencari maklumat olehpengguna, pada tahun 2004, Bank Negara Malaysia telahmenyiapkan jadual-jadual perbandingan bagikadar-kadar utama, iaitu Kadar Pemberian Pinjaman Asas,kadar faedah deposit tetap bagi baki deposit sehinggaRM1 juta dan melebihi RM1 juta, kadar faedah deposittetap jangka panjang dan kadar faedah depositinstrumen boleh niaga. Jadual-jadual tersebut dipaparkandi laman web InfoPerbankan dengan memberikanmaklumat terkini kepada pengguna mengenaikadar-kadar yang ditawarkan oleh pelbagai institusiperbankan dan seterusnya membolehkan merekamembuat perbandingan. Pasa masa yang terdekat,jadual-jadual perbandingan bagi produk deposit dankredit yang biasa ditawarkan akan turut disediakan.

Usaha memastikan warganegara Malaysia mendapatakses kepada perkhidmatan perbankan asas merupakanisu utama untuk memperkukuh infrastrukturperlindungan pengguna. Pada bulan Disember 2004,Bank Negara Malaysia telah mengumumkan rangkakerja perkhidmatan perbankan asas bertujuan untukmemastikan pengguna mendapat akses kepadaperkhidmatan perbankan asas pada kos yang minimum.Berkuat kuasa 1 Februari 2005, bank perdagangan dansyarikat kewangan dikehendaki menawarkan satuakaun simpanan asas (BSA) dan satu akaun semasa asas(BCA) tanpa kemudahan overdraf kepada semuawarganegara Malaysia termasuk pemastautin tetap. BSA

Ringkasan Ciri-ciri BSA dan BCA

dan BCA memberikan akses kepada perkhidmatan-perkhidmatan seperti deposit cek dan tunai, pertanyaanakaun, pengeluaran wang, pemindahan dana dalaminstitusi perbankan yang sama, kemudahan pembayaranbil dan GIRO Antara Bank. Pemegang akaun layakmendapat akses kepada sekurang-kurangnya 16 urusniaga sebulan bagi setiap akaun yang terdiri daripada 14urus niaga percuma dan 2 (iaitu urus niaga GIRO AntaraBank) urus niaga yang akan dikenakan fi minimum tidakmelebihi RM0.50 setiap urus niaga. Butiran lanjutmengenai BSA dan BCA terdapat dalam jadual dibawah. Bagi institusi perbankan yang tidak mempunyaikemudahan ATM dan/ataupun kemudahan-kemudahanGIRO, pengguna akan dapat melakukan urus niaga dikaunter perbankan tertakluk kepada had keseluruhan.

Di samping itu, Bank Negara Malaysia turutmemperkenalkan rangka kerja berhubung pengenaanfi dan caj ke atas produk dan perkhidmatan perbankanruncit. Di bawah rangka kerja ini, institusi perbankanperlu terlebih dahulu mendapatkan kebenaran BankNegara Malaysia sebelum menaikkan fi dan caj sediaada atau mengenakan fi dan caj baru ke atas individudan/atau PKS. Bagi fi dan caj sedia ada, institusiperbankan perlu mengemukakan rasional danjustifikasi berhubung pengenaan fi dan caj tersebut.Dalam hal ini, Bank Negara Malaysia akan memastikanfi yang dikenakan adalah bersesuaian, munasabahserta mencerminkan kos dan penjimatan kos.

No. Parameter

1 Kelayakan

2 Ciri-ciri

• Warganegara Malaysia atau pemastautin tetap. Bagi BCA, syarat supayapemohon mestilah berumur sekurang-kurangnya 18 tahun dan dikehendakimengemukakan seorang pencadang dikekalkan.

• Layak untuk 1 BSA dan 1 BCA bagi setiap individu untuk setiap institusiperbankan.

Akaun Semasa Asas (BCA)

• Had deposit permulaan untukmembuka BCA tidak melebihiRM500.

• Tiada caj yang dikenakan bagipengeluaran buku cek kecuali dutisetem.

• Caj perkhidmatan sebanyak RM10bagi setiap setengah tahundikenakan ke atas akaun yangmempunyai baki kurang daripadaRM1,000 seperti yangdiperuntukkan di bawah peraturanABM yang sedia ada.

• Penyata bulanan percuma.

Akaun Simpanan Asas (BSA)

• Had deposit permulaan yangditetapkan untuk membuka BSAtidak melebihi RM20.

• Faedah akan dibayar tanpamengira baki akaun.

• Tiada caj perkhidmatan ataupenyelenggaraan.

• Had baki minimum yang ditetapkantidak boleh melebihi RM20.

• Penyata mini percuma.

127

Sistem Perbankan

Akses kepada mekanisme yang bersesuaian untukpengguna mendapat pembelaan adalah penting bagimengekalkan keyakinan para pengguna. Ini adalahkritikal bagi membolehkan pengguna menyelesaikanpertikaian melalui satu proses yang saksama. DiMalaysia, Biro Pengantaraan Perbankan dan BiroPengantaraan Insurans telah lama wujud sebagaisaluran kepada pengguna untuk menyelesaikanpertikaian tanpa perlu melalui sistem perundanganyang memakan masa dan mahal. Mekanisme ini telahdipertingkatkan lagi bagi penubuhan BiroPengantaraan Kewangan yang memperluaskan skoppenimbangtaraan, meningkatkan akses penggunaserta menaikkan tahap kecekapan. Biro PengantaraanKewangan yang dilancarkan pada 20 Januari 2005merupakan satu pusat sehenti bagi penyelesaianpertikaian yang melibatkan skop aduan runcitpengguna yang lebih luas terhadap institusi perbankanyang dikawal selia oleh Bank Negara Malaysia. SkopBiro Pengantaraan Kewangan telah diperluasmerangkumi bank-bank Islam, pengendali takaful,institusi kewangan pembangunan, pengendali sistempembayaran tertentu serta pengeluar kad kredit dankad caj bukan bank. Ini meningkatkan lagi akseskepada Biro sebagai saluran pembelaan untukspektrum yang lebih luas. Bagi memastikan akses keseluruh negara, Biro Pengantaraan Kewanganmerancang untuk menubuhkan lima buah cawangansecara berperingkat dalam masa yang terdekat.

Biro Pengantaraan Kewangan ditadbir oleh LembagaPengarah dan dipengerusikan oleh seorang pengerusibebas. Lima daripada sembilan orang pengarahmerupakan ahli bebas yang mewakili kepentinganorang ramai, manakala selebihnya mewakili industriperbankan dan insurans. Biro Pengantaraan Kewangandikendalikan oleh pengantara bebas yangberpengalaman dalam bidang kehakiman. Rangkakerja dan struktur tadbir urus ini bertujuan untukmemastikan pengguna mendapat akses kepada prosespenyelesaian yang adil dan saksama.

Mengekalkan Kestabilan KewanganPemeliharaan kestabilan sistem kewangan merupakanmatlamat dasar utama Bank Negara Malaysia. Dayatahan institusi perbankan serta kestabilan sistemperbankan secara keseluruhan adalah penting bagimemelihara kepentingan pendeposit dan memastikanproses perantaraan kewangan yang berterusan, yangmerupakan sesuatu yang penting dalam memastikankestabilan makroekonomi. Bank Negara Malaysiamengamalkan kaedah menyeluruh dalam memeliharakestabilan kewangan yang merangkumi pengawasanpada peringkat institusi dan sistem keseluruhan;peraturan-peraturan untuk memastikan amalanperbankan berhemat; dan aktiviti-aktiviti penyeliaan.Ini dilengkapi oleh disiplin pasaran sebagai sekatan danimbangan terhadap pihak pengurusan institusiperbankan. Di samping itu, usaha-usaha juga

No. Parameter

3 BilanganUrus NiagaBulanan Minimum

4 KemudahanPerbankanInternet

5 Lain-lain Fi dan Caj

Pemegang akaun layak melakukan sekurang-kurangnya 16 urus niaga sebulanbagi setiap akaun, terdiri daripada perkara-perkara yang berikut:

a) Enam kunjungan percuma ke kaunter bagi pertanyaan akaun, pengeluaranwang, pemindahan dana dalam institusi perbankan yang sama sertapembayaran bil. Kunjungan ke kaunter adalah ditakrifkan sebagai satukunjungan tanpa mengambil kira bilangan urus niaga yang dilakukan;

b) Lapan urus niaga pengeluaran wang percuma melalui ATM. Tiada had bagitransaksi ATM yang tidak melibatkan pengeluaran wang (contohnya,pertanyaan baki atau pemindahan dana dalam institusi perbankan yangsama); dan

c) Dua urus niaga GIRO Antara bank yang boleh dikenakan fi maksimumsebanyak RM0.50 bagi setiap urus niaga.

Nota: Bagi institusi perbankan yang tidak mempunyai kemudahan ATM dan/atau GIRO, pemegang akaun boleh melakukan urus niaga ini di kaunter.

Pemegang akaun BSA dan BCA bagi sesebuah institusi perbankan yangmempunyai perkhidmatan perbankan internet layak melakukan pertanyaanakaun dalam talian tanpa had, pemindahan dana dalam institusi perbankanyang sama dan pembayaran bil, tanpa dikenakan sebarang caj.

a) Penggantian kad ATM/kad bank (tidak melebihi RM12).

b) Penutupan BSA dan BCA dalam masa tiga bulan selepas akaun dibuka (tidakmelebihi RM20).

128

ditumpukan untuk mewujudkan jaringan keselamatankewangan bagi memantapkan lagi keyakinan orangramai terhadap sistem kewangan.

Pada tahun 2004, usaha-usaha turut tertumpu kearah mempertingkatkan lagi keberkesanan rangkapengawasan sistem perbankan. Matlamat usaha-usaha tersebut adalah untuk membangunkan rangkakerja pengawasan yang komprehensif dan berkesan,yang mampu mengesan ancaman-ancaman sertakelemahan yang boleh menggugat kestabilankewangan dan juga mampu menilai daya tahansistem perbankan terhadap sebarang kejutan. Kerja-kerja awal tertumpu pada merangka kaedah-kaedahbaru untuk mempertingkatkan lagi keberkesananrangka kerja pengawasan serta analisis daya tahansistem perbankan yang sedia ada. Ini termasukkaedah-kaedah pengawasan masa hadapan diperingkat institusi dan sistem keseluruhan bagimengesan, mengukur, menilai serta meramalancaman-ancaman yang mungkin timbul. Seterusnya,tumpuan juga diberikan pada usahamempertingkatkan metodologi ujian tekanan yangsedia ada bagi memastikan rangka kerja tersebutberkesan dan relevan.

Dalam bidang pengawalseliaan berhemat, usaha-usahapada tahun 2004 ditumpukan pada beberapakegiatan termasuk pengukuhan rangka kerja modalyang sedia ada dan peningkatan tadbir urus korporat.Usaha-usaha ini dilengkapi dengan kemajuandalam keperluan pendedahan dan pembangunansistem insurans deposit. Tahun 2004 menyaksikanusaha-usaha di peringkat global semakin rancakdengan pengawal selia serta institusi perbankanmasing-masing membuat persediaan bagimelaksanakan rangka kerja modal pengawalseliaanbaru, Basel II. Rangka kerja yang telah dimuktamadkanoleh Bank for International Settlements (BIS) padabulan Jun 2004, akan diguna pakai oleh negara-negaraKumpulan Sepuluh (G-10) mulai akhir tahun 2006,kecuali pendekatan-pendekatan yang maju akandilaksanakan mulai akhir tahun 2007. Rangka kerjayang muktamad ini memperkenalkan beberapaperubahan besar berbanding dengan KertasPerbincangan ketiga yang diterbitkan pada bulan April2003 berhubung cara pengendalian kerugiandijangka dan kerugian tidak dijangka, pengolahanpendedahan pensekuritian, pengurangan risikokredit dan pengolahan pendedahan runcitpusingan layak.

Di Malaysia, penilaian awal yang dijalankan oleh BankNegara Malaysia terhadap kesediaan institusi

perbankan untuk melaksanakan Basel II telah dijadikanasas bagi pelaksanaan rangka kerja baru tersebut.Empat prinsip utama diguna pakai oleh Bank NegaraMalaysia bagi menentukan strategi pelaksanaan BaselII, iaitu:• Memastikan piawaian pengurusan risiko bagi

semua institusi perbankan diperkukuh secaraberterusan;

• Mengamalkan rangka masa yang lebih fleksibelbagi membolehkan pelaksanaan langkah-langkahpembinaan kapasiti. Ini berdasarkan kesedaranbahawa institusi-institusi tempatan berada padatahap kemajuan yang berbeza-beza, lantasinstitusi-institusi yang ingin menggunakanpendekatan yang lebih maju perlu diberikan lebihmasa;

• Pelaksanaan tidak seharusnya berdasarkan mandatpengawalseliaan. Penggunaan pendekatan yangmaju perlu disokong dengan justifikasi perniagaanyang mantap;

• Memastikan proses penyeliaan yang lebih berkesandalam pelaksanaan pendekatan-pendekatan yanglebih maju. Ini hanya dicapai melalui penggunaankaedah penyeliaan yang telah diperkukuh bagimenilai model dalaman dan sistem pengurusanrisiko yang maju.

Pelaksanaan Basel II di Malaysia adalah selaras dengankeseluruhan agenda dasar yang menggalakkanpeningkatan piawaian pengurusan risiko di kalanganinstitusi-institusi perbankan Malaysia ketika sektorperbankan maju dalam suasana persaingan danliberalisasi yang lebih mencabar. Walaupun potensipenjimatan modal merupakan satu daripada tarikanutama Basel II, faedah sebenar yang bakal dikecapiadalah dalam bentuk integrasi amalan pengurusanrisiko sesebuah institusi perbankan. Di bawah rangkakerja baru ini, keputusan penting seperti penetapanharga produk, pengurusan portfolio danpembangunan perniagaan baru perlu dibuatberdasarkan pertimbangan ke atas pulangan terlarasrisiko dan modal. Penyelarasan amalan pengurusanrisiko dengan operasi perbankan harian juga akanlama-kelamaan membantu memupuk budayapengurusan risiko yang lebih mantap dalam industriperbankan. Dalam jangka masa panjang, objektifrangka kerja ini adalah untuk menggalakkanpenyelarasan antara modal pengawalseliaandengan modal ekonomi yang diguna pakai olehinstitusi-institusi perbankan.

Walaupun kedua-dua pilihan risiko kredit, iaitu KaedahStandard (Standardised Approach) dan kaedahBerdasarkan Penarafan Dalaman (Internal Ratings

129

Sistem Perbankan

Based (IRB) Approach), akan dibenarkan di Malaysia,institusi perbankan perlu menentukan kaedah yangpaling sesuai berdasarkan analisis kos dan faedahserta kemampuan bagi memenuhi kesemuakeperluan penyeliaan yang minimum, yangditetapkan oleh Bank for International Settlementsdan Bank Negara Malaysia. Institusi perbankan yangmemilih mengguna pakai Kaedah Standard bagi risikokredit diperlukan untuk mematuhi rangka kerja baruini mulai bulan Januari 2008. Pada masa yang sama,institusi perbankan ini juga dikehendaki mematuhiKaedah Indikator Asas (Basic Indicator Approach) bagirisiko operasi. Sekiranya mendapat kelulusan daripadaBank Negara Malaysia, institusi perbankan berkenaanboleh mengguna pakai pendekatan Kaedah Standardbagi risiko operasi. Di bawah kaedah ini, keperluanmodal ditentukan berdasarkan faktor risiko khususyang dikaitkan kepada lapan jaluran perniagaan yangtelah ditetapkan terlebih dahulu. Walaupunkebanyakan institusi perbankan mungkin menimbanguntuk mengguna pakai Kaedah Standard bagi risikokredit sebagai strategi interim yang lebih sesuaisebelum mengguna pakai kaedah yang lebih maju,

menjalankan pengiraan kecukupan modal secaraselari menggunakan kaedah baru selama setahunsebelum beralih ke Basel II.

Rangka masa yang fleksibel bagi pelaksanaankaedah maju untuk risiko kredit dan operasimengambil kira keperluan untuk meminimumkansebarang gangguan ke atas usaha pembinaankapasiti yang sedang dijalankan olehinstitusi-institusi perbankan. Pendekatan progresifini mengambil kira cabaran yang lebih hebat bagimemenuhi keperluan minimum yang ketat bagikaedah maju. Salah satu cabaran dalam pelaksanaankaedah IRB Maju (Advanced IRB Approach) ialahkeperluan untuk institusi-institusi perbankanmenyediakan anggaran kerugian yang mantapselaras dengan pengalaman pasaran dalam negeri.Rangka masa lebih panjang ini memberi masa yangmencukupi bagi institusi perbankan memperkukuhinfrastruktur pengurusan data, mengumpulkanmaklumat yang perlu untuk menganggarkanparameter risiko dan meningkatkan kemahirananalisis. Dari segi pengumpulan data, jangka masa

Faedah sebenar yang bakal dikecapi daripada Basel II adalahdalam bentuk integrasi amalan pengurusan risiko dalam sesebuahinstitusi perbankan dengan keputusan penting perlu dibuatberdasarkan pertimbangan pulangan terlaras risiko dan modal.penekanan adalah ke arah pembangunan sistempenarafan dalaman yang mantap dan berfungsidengan baik, yang memastikan perkembangan yangbersifat semula jadi ke arah kaedah lebih maju padamasa hadapan.

Tarikh pematuhan bagi institusi perbankan yangbercadang mengguna pakai kaedah IRB adalah padabulan Januari tahun 2010. Institusi perbankan iniakan diberi kelonggaran untuk beralih terusdaripada persetujuan modal yang sedia ada kepadakaedah yang lebih maju dengan syarat institusiperbankan tersebut dapat membuktikan kepadaBank Negara Malaysia kemampuan untuk memenuhidan mematuhi kesemua keperluan dan kehendakpengawalseliaan bagi pelaksanaan kaedah yanglebih maju. Institusi perbankan yang mematuhikaedah IRB bagi risiko kredit mulai bulan Januari2010, juga perlu memperuntukkan modal untukrisiko operasi berdasarkan satu daripada tigakaedah, iaitu Kaedah Indikator Asas, KaedahStandard ataupun Kaedah Pengukuran Maju(Advanced Measurement Approach), tertakluk padakelulusan daripada Bank Negara Malaysia terlebihdahulu. Semua institusi perbankan perlu

yang lebih fleksibel ini membolehkan institusiperbankan mengumpul data kerugian dalamanpinjaman tidak berbayar bagi portfolio runcit danPKS yang layak, yang diperlukan malahan di bawahkaedah IRB Asas (Foundation IRB Approach).

Dengan implikasi Basel II yang meluas terhadapperniagaan yang dijalankan oleh institusi-institusiperbankan, strategi yang lebih terselaras danpendekatan yang disusun rapi bagi pelaksanaanBasel II adalah amat penting dalam menentukankelancaran pelaksanaan oleh sesebuah institusiperbankan. Oleh itu, faktor kejayaan yang pentingbagi institusi perbankan adalah denganmewujudkan struktur tadbir urus yang sesuai danpasukan petugas pelaksanaan untuk memimpininisiatif Basel II bagi memastikan usaha-usaha tidakdijalankan secara berasingan. Kesemua pihakberkepentingan dan unit-unit perniagaan yangberkenaan dalam institusi perbankan perlumengetahui implikasi rangka kerja modal baru inidan sama-sama terlibat dalam proses pelaksanaan.Peranan Lembaga Pengarah dan pengurusan kananyang jelas dan penglibatan proaktif mereka dalamproses keseluruhan adalah sangat kritikal.

130

Pemantauan oleh Lembaga Pengarah denganberkesan, dan komitmen serta sokongan yangberterusan daripada pengurusan kanan adalah pentingbagi memastikan inisiatif yang berkaitan dengan BaselII selaras dengan agenda pengurusan risiko jangkapanjang institusi perbankan berkenaan.

Bagi memastikan institusi perbankan mengambil sikapyang proaktif dalam menangani pelbagai cabaran yangmuncul daripada Basel II, Bank Negara Malaysia telahmengeluarkan senarai keperluan asas untuk industriperbankan pada bulan September 2004. Inimemaparkan beberapa kehendak pengawalseliaanyang penting ke atas institusi perbankan dan keperluanbagi bank-bank menyediakan rangka kerja tadbir urusyang formal, menjalankan analisis jurang dan terlibatdalam perbincangan dengan Bank Negara Malaysiaberkaitan inisiatif Basel II masing-masing.

Selaras dengan objektif utama Bank Negara Malaysiauntuk terus mengukuhkan kestabilan kewangan sistemperbankan menerusi galakan amalan pengurusan risikoyang mantap, Rangka Kerja Kecukupan Modal RisikoPasaran telah dilaksanakan supaya keperluan modalpengawalseliaan yang sedia ada lebih peka terhadaprisiko dengan menyediakan peruntukan bagi potensikerugian akibat risiko pasaran. Rangka kerja inimematuhi piawai pengawalseliaan antarabangsa, danmenerima pakai saranan BIS mengenai “Amendmentto the Capital Accord to Incorporate Market Risk,January 1996”. Pelaksanaan rangka kerja ini adalahtepat pada masa memandangkan institusi perbankantelah melepasi krisis kewangan Asia, dan penglibatankian meningkat dalam aktiviti perbendaharaan danpasaran modal, terutamanya dalam produk kewanganyang inovatif dan kompleks, yang sensitif kepadaperubahan kadar faedah pasaran. Dengan pelaksanaanrangka kerja ini, semua institusi perbankan dan syarikatdiskaun dikehendaki mengambil kira keperluan modalrisiko pasaran dalam rangka kerja kecukupan modalberwajaran risiko dan tertakluk pada keseluruhankeperluan nisbah modal berwajaran risiko minimumsebanyak 8%.

Berikutan usaha-usaha untuk memperkukuh tadbirurus korporat institusi perbankan berserta permintaanyang meningkat daripada para pelabur untukmempertingkatkan tahap pendedahan serta ketelusanlaporan kewangan, Garis Panduan LaporanKewangan untuk Institusi Berlesen (GP8) dikemas kinipada bulan Oktober 2004. Selain menetapkankeperluan pendedahan minimum, institusi berlesenjuga digalakkan untuk mendedahkan maklumattambahan dalam penyata kewangan bagi

memastikan kesemua aktiviti penting dilaporkan sertadifahami oleh pengguna-pengguna penyatakewangan. Antara perubahan utama dalam GarisPanduan yang telah dipinda ini ialah penggunaanamalan perakaunan berdasarkan nilai saksama,keperluan untuk menyediakan laporan kewanganinterim secara suku tahunan dan peluasan liputanGaris Panduan tersebut kepada syarikat diskaun,pembrokeran wang dan syarikat kewangan induk.Perubahan yang dibuat ini akan meningkatkanketelusan, kebolehbandingan, relevan dan ketepatanmasa maklumat mengenai operasi dan kedudukankewangan institusi berlesen. Kesemua ini merupakanelemen kritikal dalam memastikan keberkesanandisiplin pasaran. Dengan penyelarasan keperluanpendedahan kepada piawai antarabangsa, GP8 yangtelah dipinda ini juga dapat mempertingkatkankebolehbandingan penyata kewangan. Inimembolehkan pihak berkepentingan menanda arasprestasi dan kedudukan kewangan institusi berlesenberbanding institusi antarabangsa yang setaraf, danseterusnya meningkatkan lagi disiplin pasaran ke atasinstitusi kewangan domestik.

Sebagai sebahagian daripada usaha terancang yangdigariskan di bawah PISK untuk memperkukuhkanlagi rangka perlindungan pendeposit yang sedia ada,usaha mewujudkan sistem insurans deposit diMalaysia diteruskan pada tahun 2004. Matlamatutama sistem tersebut adalah untuk menyediakantahap perlindungan nyata yang wajar kepadapendeposit bagi melindungi deposit mereka di bankperdagangan, bank-bank Islam dan syarikatkewangan. Kertas konsep yang dikeluarkan kepadaindustri pada bulan November 2004 mencadangkanpenubuhan sebuah badan berkanun yangbertanggungjawab untuk mentadbir sistem insuransdeposit, serta melaksanakan resolusi terhadapinstitusi perbankan yang dikenal pasti tidak berdayamaju oleh Bank Negara Malaysia. Pada masa yangsama, badan berkanun tersebut juga akan diberimandat untuk meningkatkan insentif bagipengurusan risiko yang kukuh dalam sistemperbankan bagi menjamin kestabilan sistemkewangan.

Sistem insurans deposit tersebut akan memberiperlindungan insurans berasingan kepada sistemperbankan Islam dan konvensional. Untukmengelakkan risiko berkaitan pilihan sakal (adverseselection) yang boleh menggugat daya maju sisteminsurans deposit tersebut, keahlian adalah diwajibkanbagi kesemua bank perdagangan dan syarikatkewangan yang dilesenkan di bawah Akta Bank dan

131

Sistem Perbankan

Institusi-institusi Kewangan 1989 (ABIK), serta bank-bank Islam yang dilesenkan di bawah Akta Bank Islam1983 (ABI). Rasional bagi perlindungan insuransdeposit berasingan bagi sistem perbankan Islambertujuan memastikan tahap perlindungan yangsetara dengan sistem perbankan konvensional, danpada masa yang sama memastikan bahawapentadbiran sistem insurans deposit tersebutmematuhi prinsip-prinsip Syariah. Perlindunganinsurans deposit bagi kedua-dua sistem akanmerangkumi semua pendeposit, sama ada korporatmahupun individu, sehingga mencapai hadperlindungan yang ditetapkan. Salah satu prinsip asasdalam menentukan had perlindungan sistem insuransdeposit adalah tahap perlindungan tersebut mestimencukupi bagi meningkatkan keyakinan majoritipendeposit, khususnya mereka yang tidak berupayauntuk menilai dan mengawal kedudukan kewanganinstitusi perbankan dengan berkesan. Perkaitan antarahad perlindungan dan risiko bahaya moral turut jugadiambil kira memandangkan keperluan untukmengekalkan insentif yang mencukupi untukpendeposit besar bagi melaksanakan disiplin pasaranyang berkesan ke atas institusi ahli.

Sistem insurans deposit akan dibiayai oleh premiumtahunan yang diterima daripada institusi ahli, yangmana kadar premium seragam dikenakan bagi duatahun pertama pelaksanaan sistem tersebut.Seterusnya, rangka kerja premium kebezaan risikoakan dilaksanakan, selaras dengan mandatpenanggung deposit untuk mengukuhkan insentif bagipengurusan risiko yang mantap dalam institusi-institusiahli. Rangka kerja ini dibentuk bagi menggalakkaninstitusi ahli untuk memperkukuh sistem pengurusanrisiko dan amalan perniagaan masing-masing bagimelayakkan mereka menikmati kadar premium yanglebih rendah selepas dua tahun pertama pelaksanaansistem insurans deposit tersebut. Rangka kerja insuransdeposit kini berada pada peringkat akhir, dan dijangkaberoperasi pada tahun 2005.

Dalam usaha untuk mempertingkatkan tahappengurusan Keselamatan Maklumat (KM) di kalanganinstitusi perbankan, Bank Negara Malaysia telahmengeluarkan Garis Panduan Pengurusan PersekitaranInformasi Teknologi (GPIS 1) pada bulan Mei 2004.Garis panduan tersebut menggariskan tanggungjawabdan keperluan minimum untuk perancangan danpengurusan persekitaran KM dalam institusiperbankan, serta pelaksanaan langkah-langkahpencegahan untuk mengurangkan risiko berkaitanpersekitaran tersebut. Garis Panduan tersebut jugatermasuk keperluan dan amalan terbaik dalam bidang

pemantauan lembaga pengarah dan pengurusan,sistem keselamatan, sistem pembangunan, operasi,rangkaian komunikasi serta rancangan luar jangka danpenyambungan semula perniagaan. Pelaksanaankeperluan minimum dan amalan terbaik tersebut olehinstitusi perbankan akan mengurangkan risikoberkaitan gangguan perkhidmatan, akses kepadamaklumat pelanggan tanpa kebenaran, penipuan dankehilangan keyakinan pelanggan.

Pada bulan Julai 2004, Bank Negara Malaysia telahmenjalankan satu kaji selidik mengenai keupayaanpemulihan bencana bagi setiap bank perdagangandan bank Islam bagi menilai tahap kesediaan institusitersebut untuk terus menyediakan perkhidmatanperbankan apabila dilanda bencana. Hasil kajiantersebut menunjukkan semua institusi perbankansudah bersedia dengan rancangan penyambunganperniagaan dan rancangan luar jangka untukmeneruskan fungsi perniagaan yang kritikal,walaupun masih terdapat ruang untukpenambahbaikan dalam sesetengah institusi tersebut.Seterusnya, institusi perbankan juga turut mendapatmanfaat daripada penilaian tersebut menerusipenanda aras yang disediakan bagi membolehkanperbandingan prestasi dengan institusi-institusiperbankan lain. Sehubungan ini, institusi perbankandijangka dapat meningkatkan lagi kesediaanpemulihan bencana dan seterusnya memastikanperkhidmatan perbankan yang kritikal dapat terusdijalankan tanpa gangguan yang ketara kepada orangramai ketika dilanda bencana.

Pencegahan kes-kes penipuan juga kritikal dalamusaha mengekalkan kestabilan serta keyakinan orangramai terhadap sistem perbankan dan sistempembayaran. Pada tahun 2004, beberapa langkahtelah diambil untuk mempertingkatkan lagi mekanismepencegahan penipuan. Pada bulan Julai 2004, BankNegara Malaysia telah mengeluarkan Garis PanduanPiawai Keselamatan Minimum bagi Cek, yangmemperuntukkan, antara lain, spesifikasi piawaiminimum bagi ciri-ciri keselamatan cek, kemudahanpengesanan pemalsuan cek dan pengurusankeselamatan dalam pencetakan cek. Berikutankejayaan pemindahan kad ATM kepada kadberasaskan cip dalam mencegah pemalsuan kad ATM,inisiatif yang sama kini sedang diambil oleh industrikad kredit, dengan menukar kad berjalur magnetikkepada cip berasaskan piawai Europay-Mastercard-Visa(EMV) pada tahun tersebut. Pemindahan sepenuhnyakepada persekitaran EMV, yang merangkumipenukaran kesemua terminal kad kredit kepadaterminal EMV, dijangka siap pada akhir tahun 2005.

132

Menuju ke hadapanPersaingan dalam sektor kewangan dijangka terusmeningkat selaras dengan evolusi persekitarankewangan domestik, khususnya di bawah fasa keduaPISK, dengan fleksibiliti operasi yang lebih luas diberikankepada institusi perbankan asing sedia ada. Dalampersekitaran yang lebih liberal ini, institusi perbankandomestik perlu terus meningkatkan kecekapan operasiserta inovasi produk dan perkhidmatan demimengekalkan daya saing masing-masing. Dari segi fokusperniagaan, institusi perbankan dijangka memberi lebihtumpuan terhadap usaha-usaha meningkatkankeupayaan dalam bidang-bidang khidmat nasihatkewangan peribadi, pengurusan kekayaan, perbankan

pengguna serta pembiayaan PKS, sejajar dengantransformasi ekonomi serta peningkatan kemewahanpengguna. Kumpulan-kumpulan perbankan domestikjuga dijangka memperluaskan rangkaian serantau bagimempelbagaikan sumber pendapatan sertamempertingkatkan prestasi masing-masing. Dasarperbankan dalam persekitaran ini akan terustertumpu pada peningkatan kecekapan,keberkesanan dan daya tahan sektor perbankan,dengan keseimbangan yang wajar antarapembentukan sistem perbankan yang cekap dengansistem berorientasikan pasaran, dan dengan objektifbagi memastikan kestabilan kewangan sertaperlindungan pengguna.

Langkah-langkah Perbankan pada Tahun 2004

Pada tahun 2004, pelbagai inisiatif telah dilaksanakan untuk meningkatkan keteguhan dankekukuhan serta menggalakkan persaingan dan kecekapan dalam industri perbankan. Disamping itu, langkah-langkah sistem kewangan turut dilaksanakan untuk memastikan aksespembiayaan yang berterusan serta meningkatkan perlindungan dan keyakinan pengguna dalamsektor perbankan.

Langkah-langkah Meningkatkan Keteguhan dan KekukuhanPerangkuman Risiko Pasaran ke dalam Rangka Kerja Nisbah Modal Berwajaran Risiko(RWCR)Rangka kerja kecukupan modal risiko pasaran telah dikeluarkan untuk dilaksanakan pada bulanSeptember 2004. Semua bank perdagangan, bank saudagar, syarikat kewangan dan syarikatdiskaun, yang juga dikenali sebagai institusi berlesen, dikehendaki merangkumkan kedudukan risikopasaran masing-masing ke dalam nisbah modal berwajaran risiko (RWCR) dan mematuhi keperluanminimum RWCR menjelang suku kedua tahun 2005. Sungguhpun terdapat perangkuman risikopasaran, keperluan minimum RWCR kekal pada 8%.

Di bawah rangka kerja ini, hanya risiko kadar faedah dan risiko ekuiti dalam buku perdagangandimasukkan, manakala bagi risiko kadar pertukaran asing, kedua-dua kedudukan bukuperdagangan dan perbankan dirangkumkan. Namun demikian, institusi berlesen dikehendakimengambil langkah-langkah secukupnya untuk mengurus risiko kadar faedah dan risiko ekuitimasing-masing dalam buku perbankan. Selaras dengan usaha Bank Negara Malaysia untukmeningkatkan tadbir urus korporat institusi berlesen, Lembaga Pengarah dipertanggungjawabkandengan tugas meluluskan dasar dan strategi berhubung pengurusan risiko pasaran sertamemastikan terdapat langkah-langkah yang cukup untuk memantau dan mengawalrisiko-risiko berkenaan.

Olahan Modal ke atas Pemegangan Instrumen Institusi Berlesen yang LainRangka kerja modal yang dikeluarkan pada tahun 1989 menghendaki pemegangan instrumenmodal institusi berlesen yang lain ditolak daripada modal asas. Selaras dengan pembangunanpasaran modal dalam negeri dan amalan pengawalseliaan antarabangsa, Bank Negara Malaysiatelah meminda olahan modal bagi memudahkan aktiviti dagangan dan penggerakan pasaran(market making) bagi instrumen modal yang diterbitkan oleh institusi berlesen. Pindaan olahanmodal yang dikeluarkan pada bulan Julai 2004 menetapkan pemegangan instrumen modal

133

Sistem Perbankan

institusi berlesen akan dikecualikan daripada penolakan modal jika ia tidak melebihi 10% daripadamodal asas institusi berlesen berkenaan. Walau bagaimanapun, olahan modal bagi pemeganganinstrumen modal yang dikeluarkan oleh syarikat berkaitan atau syarikat daripada kumpulanperbankan yang sama, kekal tidak berubah.

Olahan Pengawalseliaan untuk Sekuriti yang Disokong Gadai Janji KediamanOlahan pengawalseliaan yang dikeluarkan pada 17 September 2004 memperuntukkan 20%wajaran risiko di bawah rangka kerja RWCR bagi bahagian pertama terbitan sekuriti yang disokonggadai janji kediaman yang diterbitkan oleh Cagamas MBS Berhad, iaitu sebuah anak syarikat milikpenuh Cagamas Berhad. Di samping itu, pemegangan sekuriti subordinat yang disokong gadaijanji kediaman mesti ditolak daripada modal asas. Pemegangan sekuriti disokong gadai janjikediaman yang diterbitkan oleh Cagamas MBS Berhad, serta kemudahan kredit lain yangdiberikan kepada Cagamas MBS Berhad tertakluk kepada had kredit seorang pelanggan institusiberlesen berkenaan.

Olahan Pengawalseliaan Bon dalam Denominasi Ringgit yang Diterbitkan oleh InstitusiPelbagai HalaPada bulan Oktober 2004, olahan pengawalseliaan bagi bon dalam denominasi ringgit yangditerbitkan oleh Bank Pembangunan Pelbagai Hala dan Institusi Kewangan Pelbagai Halamemperuntukkan 0% wajaran risiko di bawah rangka kerja RWCR. Bon tersebut diklasifikasikansebagai aset mudah tunai di bawah Rangka Kerja Mudah Tunai yang baru.

Pelaksanaan Basel II

Pada bulan April 2004, Bank Negara Malaysia mengumumkan pelaksanaan pendekatan dan

rangka masa bagi Basel II. Basel II akan dilaksanakan melalui dua fasa. Khususnya, institusi

perbankan dikehendaki sekurang-kurangnya melaksanakan Kaedah Standard (Standardised

Approach) bagi risiko kredit dan Kaedah Indikator Asas (Basic Indicator) bagi risiko operasi

di bawah Basel II pada tahun 2008. Walau bagaimanapun, institusi perbankan yang memenuhi

keperluan yang ditetapkan oleh Bank Negara Malaysia akan dibenarkan untuk menerima pakai

Kaedah Penarafan Dalaman (Internal Ratings Based Approach) pada bulan Januari 2010 tanpa

perlu mematuhi Kaedah Standard bagi risiko kredit pada tahun 2008. Keputusan sama ada untuk

beralih terus kepada Kaedah Penarafan Dalaman pada tahun 2010 tertakluk kepada Lembaga

Pengarah, yang membuat keputusan berdasarkan analisis jurang dan analisis impak institusi

perbankan termasuk pertimbangan ke atas faktor-faktor kos dan faedah. Pada bulan September

2004, keperluan minimum bagi struktur tadbir urus, analisis jurang dan pelan pelaksanaan

berhubung Basel II telah dikeluarkan kepada institusi perbankan.

Garis Panduan Piawai Keselamatan Minimum bagi Cek

Sebagai salah satu daripada usaha berterusan Bank Negara Malaysia untuk menangani

peningkatan kes penipuan cek dan mengekalkan keyakinan pengguna dalam penggunaan cek,

pelbagai langkah telah diambil untuk menghalang pemalsuan dan penipuan pemindaan cek serta

memudahkan pengesanan aktiviti seumpama itu. Pada bulan Julai 2004, Bank Negara Malaysia

mengeluarkan Garis Panduan Piawai Keselamatan Minimum bagi Cek, yang menggariskan

keperluan minimum berhubung peranan institusi perbankan dalam pembayaran dan pungutan

cek yang dikeluarkan atau dibayar oleh pelanggan. Selain itu, garis panduan tersebut turut

menggariskan piawai minimum bagi ciri-ciri keselamatan cek, kemudahan pengesanan

pemalsuan cek dan pengurusan keselamatan dalam pencetakan cek. Institusi perbankan

juga dikehendaki mendidik para pengguna berhubung risiko penggunaan cek dan langkah

pencegahan yang perlu diambil.

134

Garis Panduan dalam Pengurusan Persekitaran Teknologi Maklumat (GPIS 1)Bagi mengukuhkan serta meningkatkan tahap pengurusan teknologi maklumat (IT) institusiperbankan, Bank Negara Malaysia telah mengeluarkan GPIS 1 pada bulan Mei 2004. Garis Panduantersebut meletakkan tanggungjawab melaksanakan tadbir urus IT serta amalan pengurusan risikoyang baik kepada Lembaga Pengarah dan pengurusan kanan. Garis Panduan tersebut turutmenggariskan keperluan minimum berhubung sistem keselamatan, sistem pembangunan danoperasi dalam persekitaran IT, bagi memastikan terdapat kawalan yang bersesuaian untukmelindungi sistem, data dan maklumat institusi berkenaan. Bagi memastikan operasi IT yang kritikaldapat disambung semula dengan segera sekiranya berlaku sebarang bencana, institusi perbankandikehendaki mewujudkan rancangan luar jangkaan dan penyambungan semula perniagaan yangsewajarnya. Pelaksanaan keperluan tersebut dan amalan-amalan terbaik akan membolehkaninstitusi mengurangkan risiko berkaitan gangguan perkhidmatan, akses kepada maklumatpelanggan tanpa kebenaran, penipuan dan kehilangan keyakinan pelanggan.

Keupayaan Pemulihan Daripada Bencana oleh Institusi PerbankanPada bulan Julai 2004, Bank Negara Malaysia telah menjalankan satu kaji selidik ke atas 25 buahinstitusi untuk menilai tahap kesediaan institusi perbankan dalam pemulihan daripada bencana danuntuk mengumpul maklumat berhubung strategi pemulihan. Hasil kajian tersebut dikongsi bersamadengan industri untuk terus mempertingkatkan pengaturan bagi memulih sistem IT selepasbencana. Bank Negara Malaysia akan terus mengkaji semula rancangan luar jangkaan perniagaanindustri perbankan semasa menjalankan audit IT di premis dan memantau ujian pelan pemulihanselepas bencana melalui laporan yang dikemukakan oleh institusi perbankan.

Langkah-langkah Meningkatkan Daya Saing dan Kecekapan Industri PerbankanRangka Kerja Kadar Faedah BaruBagi mempertingkatkan kecekapan proses penghantaran dasar monetari dan keberkesananoperasi pasaran kewangan, Bank Negara Malaysia memperkenalkan rangka kerja kadar faedahbaru pada bulan April 2004. Rangka kerja tersebut juga bertujuan memudahkan penentuanharga produk kewangan yang lebih cekap. Berkuat kuasa pada 26 April 2004, kadar bumbungKadar Pemberian Pinjaman Asas (BLR) dan had tebaran maksimum sebanyak 2.5 mata peratusandi atas BLR atau kos dana dimansuhkan. Institusi perbankan diberi kelonggaran untukmenentukan BLR masing-masing berdasarkan struktur kos dan strategi pemberian pinjamanmereka. Kelonggaran ini dijangka memudahkan perkembangan inovasi dan pengubahsuaianproduk dalam industri perbankan bagi memenuhi pelbagai keperluan dalam ekonomi yangsedang berkembang.

Pindaan Olahan Pengawalseliaan untuk Sekuriti Hutang Cagamas BaruSebagai satu langkah untuk terus mempertingkatkan kecekapan pasaran bon dalam negeri, BankNegara Malaysia telah meminda olahan pengawalseliaan untuk terbitan sekuriti hutang Cagamasbaru yang diterbitkan selepas 4 September 2004. Risiko berwajaran untuk pemegangan sekuritihutang Cagamas baru telah dinaikkan daripada 10% kepada 20% di bawah rangka kerja RWCR. Disamping itu, pemegangan sekuriti hutang Cagamas baru serta kemudahan kredit lain yangdiberikan kepada Cagamas Berhad tertakluk kepada had kredit seorang pelanggan institusiberlesen berkenaan.

Had Kredit Seorang Pelanggan – Syarikat DiskaunBerkuat kuasa pada 1 Oktober 2004, keperluan Had Kredit Seorang Pelanggan (SCCL) turutdilaksanakan ke atas syarikat diskaun bagi memastikan pendedahan dalam pegangan sekuritihutang swasta (PDS) kepada penerbit sekuriti tunggal tidak berlebihan. SCCL yang dikenakan keatas penerbit tunggal ditetapkan pada paras 35% daripada dana modal yang dibenarkan bagisyarikat diskaun untuk semua pelaburan baru dalam PDS.

135

Sistem Perbankan

Penolakan Sekuriti Hutang Ringgit daripada Liabiliti LayakPada bulan Oktober 2004, bank perdagangan dan bank saudagar dibenarkan menolak pemegangansekuriti hutang dalam denominasi ringgit daripada liabiliti layak dalam buku perdagangan bagi pengiraanKeperluan Rizab Berkanun (SRR). Sekuriti hutang tersebut adalah seperti yang berikut:• Sekuriti RENTAS khusus yang dikeluarkan melalui rangkaian Peniaga Utama;• Kesemua sekuriti hutang korporat termasuk sekuriti Cagamas; dan• Sekuriti dalam denominasi ringgit yang dikeluarkan oleh Bank Pembangunan Pelbagai Hala

dan Institusi Kewangan Pelbagai Hala.Dengan penolakan ini, bank perdagangan dan bank saudagar akan dapat mengurangkan kospemegangan sekuriti tersebut. Ini bertujuan untuk menggalakkan urus niaga sekunder sekuriti berkenaandalam pasaran bon dan mewujudkan persaingan yang saksama antara bank perdagangan dan banksaudagar dengan peserta-peserta lain dalam pasaran bon.

Instrumen Modal Kumpulan 1 yang InovatifBerkuat kuasa pada bulan Disember 2004, institusi berlesen dibenarkan mengeluarkaninstrumen modal Kumpulan 1 yang inovatif untuk diambil kira sebagai modal Kumpulan 1 dibawah rangka kerja RWCR. Walau bagaimanapun, pengeluaran instrumen tersebut perluterlebih dahulu mendapat kebenaran daripada Bank Negara Malaysia dan memenuhi keperluanminimum yang digariskan di bawah Garis Panduan.

Langkah-langkah Meningkatkan Perlindungan PenggunaInovasi kewangan serta pembangunan teknologi yang inovatif telah meningkatkan kepelbagaiandan kecanggihan produk dan perkhidmatan yang ditawarkan oleh pelbagai penyedia perkhidmatan.Ini seterusnya membolehkan pengguna mempunyai lebih banyak pilihan dalam menguruskankewangan peribadi masing-masing. Bagi memastikan pengguna berupaya untuk membuatkeputusan kewangan yang memenuhi keperluan mereka dan diberikan urus niaga yang saksamaoleh institusi kewangan, Bank Negara Malaysia telah mewujudkan satu rangka kerja berhubungpendidikan dan perlindungan pengguna yang terancang bagi jangka masa panjang.

Rangka Kerja Perkhidmatan Perbankan AsasBagi memastikan pengguna mendapat akses kepada perkhidmatan perbankan asas pada kosminimum, Bank Negara Malaysia telah melaksanakan rangka kerja perkhidmatan perbankan asasberkuat kuasa pada bulan Februari 2005. Di bawah rangka kerja tersebut, kesemua institusiperbankan dikehendaki menawarkan sekurang-kurangnya satu akaun simpanan asas (BSA) dan satuakaun semasa asas (BCA) kepada semua warganegara Malaysia, termasuk pemastautin tetap.Rangka kerja ini melayakkan pemegang akaun akses kepada sekurang-kurangnya 14 urus niagasebulan secara percuma, termasuk lapan pengeluaran tunai melalui ATM. Di samping itu, pemegangBSA dan BCA juga boleh melakukan sekurang-kurangnya dua urus niaga GIRO Antara Bank sebulandengan dikenakan fi tidak melebihi RM0.50 bagi setiap urus niaga. Bagi pemegang akaun yangmelanggan perkhidmatan perbankan Internet, mereka juga layak menikmati perkhidmatanpertanyaan akaun dalam talian tanpa had, pemindahan dana di bawah institusi perbankan yangsama dan pembayaran bil secara percuma. Faedah ke atas simpanan dalam akaun simpanan asasakan dibayar tanpa mengira baki akaun.

Pengenaan Fi dan Caj ke atas Produk dan Perkhidmatan PerbankanSebagai satu usaha memastikan individu dan perusahaan kecil dan sederhana (PKS) mendapat akseskepada produk dan perkhidmatan kewangan selain daripada BSA dan BCA pada kos yangbersesuaian, Bank Negara Malaysia telah mengeluarkan satu Garis Panduan pada bulan Disember2004 yang bertujuan untuk mengawal selia pengenaan fi dan caj oleh institusi perbankan. Institusiperbankan perlu terlebih dahulu mendapatkan kebenaran Bank Negara Malaysia sebelummenaikkan fi dan caj yang sedia ada atau mengenakan fi dan caj baru ke atas produk dan

136

perkhidmatan yang ditawarkan kepada individu dan PKS. Dalam hal ini, institusi perbankan perlumengemukakan justifikasi berhubung pengenaan atau kenaikan fi dan caj termasuk syarat-syaratbagi pengenaan fi tersebut.

Bagi meningkatkan tahap ketelusan pasaran, Garis Panduan tersebut juga menghendaki institusiperbankan memastikan butiran fi dan caj ke atas produk dan perkhidmatan yang ditawarkankepada individu dan PKS disediakan di kesemua cawangan dan laman web masing-masing. Institusiperbankan juga dikehendaki memberi notis kepada pelanggan sekurang-kurangnya 21 hari sebelummeminda sebarang terma dan syarat bagi produk dan perkhidmatan termasuk fi dan caj.

Biro Pengantaraan KewanganKeperluan kepada satu saluran yang murah dan berkesan adalah penting kepada pengguna untukmendapat pembelaan apabila terdapat pertikaian yang melibatkan produk dan perkhidmatan yangditawarkan oleh institusi kewangan. Dalam hal ini, Bank Negara Malaysia telah menerajui usahauntuk meningkatkan mekanisme penyelesaian pertikaian bagi membolehkan penggunamenyelesaikan konflik melalui proses yang adil dan saksama.

Pada 20 Januari 2005, Biro Pengantaraan Kewangan (BPK), telah dilancarkan hasil gabungan antara BiroPengantaraan Perbankan dan Biro Pengantaraan Insurans. Sehubungan dengan ini, BPK bertindak sebagaiagensi bersepadu untuk menyelesaikan pertikaian yang melibatkan institusi kewangan di bawahpenyeliaan Bank Negara Malaysia. Skop BPK diperluas bagi meliputi pertikaian terhadap bank-bank Islam,pengendali takaful, institusi kewangan pembangunan di samping pengendali sistem pembayaran tertentuserta pengeluar-pengeluar kad kredit dan kad caj bukan bank. Ini bagi memastikan pengguna penyediaperkhidmatan kewangan tersebut mempunyai akses kepada mekanisme penyelesaian pertikaian. Skop BPKjuga diperluas untuk merangkumi liputan produk, jenis aduan serta had award. BPK menyediakan satusaluran yang cepat dan cekap kepada pengguna untuk mengemukakan aduan sebagai alternatif kepadapenyelesaian melalui mahkamah. Di samping itu, pengguna turut mendapat manfaat dengan kewujudansebuah biro serta proses dan prosedur yang konsisten.

Insurans DepositDalam meneruskan usaha untuk mengukuhkan rangka kerja perlindungan pengguna danmempertingkatkan jaringan keselamatan kewangan sistem perbankan, Bank Negara Malaysia telahmengeluarkan kertas kerja konsep berhubung Sistem Insurans Deposit di Malaysia kepada industriperbankan pada bulan November 2004. Objektif utama sistem insurans deposit tersebut adalahuntuk menyediakan tahap perlindungan yang wajar kepada pendeposit bagi deposit mereka diinstitusi perbankan. Kertas kerja konsep tersebut memperincikan aspek-aspek yangdipertimbangkan dalam sistem insurans deposit tersebut.

Jadual PerbandinganBagi membantu pengguna membuat perbandingan serta mengurangkan kos mencari maklumat,Bank Negara Malaysia telah memaparkan maklumat perbandingan mengenai kadar-kadar utama,iaitu, kadar berian pinjaman asas, kadar simpanan tetap dan kadar deposit instrumen boleh niagadalam laman web BankingInfo. Pada masa hadapan, jadual-jadual perbandingan produk deposit dankredit yang lazimnya ditawarkan kepada pengguna akan disediakan.

Kertas Kerja Konsep mengenai Ketelusan dan Pendedahan ProdukSebagai salah satu usaha berterusan Bank Negara Malaysia untuk menggalakkan pasaran yang lebih telus,kertas kerja konsep berhubung ketelusan dan pendedahan produk oleh institusi perbankan telahdikeluarkan pada bulan Mac 2004. Maklumat berhubung risiko dan kos produk sering kali tidakdidedahkan dalam bahan promosi. Di samping itu, terma dan syarat utama juga tidak dinyatakan denganjelas. Bagi memastikan pengguna memahami jenis dan tahap risiko yang terlibat, kertas kerja konsep

137

Sistem Perbankan

tersebut memerlukan semua maklumat dinyatakan dan disampaikan secara jelas, tepat dan berkesan.Maklumat khusus merangkumi faktor risiko, hasil, penentuan harga, fi dan caj, dan terma-terma danmaklumat yang tepat pada masa hendaklah didedahkan kepada pengguna dengan menggunakan definisidan terminologi standard. Keperluan pendedahan turut dikenakan ke atas pengiklanan bagi memastikanbahan pemasaran dan promosi tidak mengelirukan para pengguna.

Pengendalian AduanPengendalian aduan dengan berkesan adalah penting bagi memastikan aduan pengguna ditangani dandiselesaikan dengan segera. Aduan yang direkod dengan baik dan dianalisis bagi mengenal pasti puncamasalah turut membolehkan institusi perbankan menangani kepincangan dalam operasi mereka.Mulai bulan Jun 2004, institusi perbankan dikehendaki mengemukakan laporan setengah tahunberhubung jumlah dan jenis aduan yang diterima. Bank Negara Malaysia akan terus memainkanperanan dalam pengendalian aduan pengguna terhadap institusi perbankan bagi memastikan semuaaduan tersebut dilayan dengan segera dan cekap agar pengguna menerima layanan adil daripadainstitusi perbankan.

Pindaan Garis Panduan Laporan Kewangan untuk Institusi Berlesen (BNM/GP8)Lanjutan daripada penerbitan dua kertas kerja konsep kepada industri perbankan, pindaan garis panduanlaporan kewangan untuk institusi berlesen telah dikeluarkan untuk dilaksanakan pada bulan Oktober2004. Objektif utama pindaan Garis Panduan tersebut adalah untuk memastikan pematuhan standardperakaunan antarabangsa dan pendedahan yang konsisten bagi semua butiran penting dan terkecuali dikalangan institusi kewangan. Ini bagi memudahkan penilaian serta perbandingan kedudukan kewangandan pencapaian institusi berkenaan. Pindaan Garis Panduan tersebut menggariskan keperluan pendedahanminimum dan institusi berlesen digalakkan supaya mendedahkan maklumat tambahan di dalam penyatakewangan masing-masing. Pindaan utama yang dibuat terhadap Garis Panduan tersebut adalah sepertiberikut:• Institusi berlesen dikehendaki menyediakan laporan kewangan interim bagi setiap suku tahun;• Laporan kewangan interim bagi setiap suku tahun dan separuh tahun tidak perlu disiarkan di dalam

akhbar. Sebaliknya, institusi berlesen dikehendaki menyediakan laporan kewangan interim di lamanweb masing-masing;

• Institusi berlesen dikehendaki membahagikan portfolio sekuriti kepada kategori ‘dipegang untukperdagangan’, ‘dipegang sehingga matang’ dan ‘sedia untuk dijual’;

• Institusi berlesen diberi dua pilihan untuk mengambil kira urus niaga derivatif mereka; dan• Faedah terakru dan diakui sebagai pendapatan sebelum tarikh pinjaman diklasifikasikan sebagai tidak

berbayar hendaklah dikecualikan daripada pendapatan. Seterusnya, faedah yang diperoleh daripadapinjaman tidak berbayar hendaklah diakui sebagai pendapatan berasaskan tunai.

Set pertama penyata kewangan yang disediakan di bawah pindaan BNM/GP8 tersebut adalah bagi tahunkewangan berakhir 31 Disember 2005.

Langkah Peningkatan Akses kepada PembiayaanPenarikan Balik Sekatan ke atas Peruntukan untuk Pembiayaan Titian bagi PembangunanHarta TanahSekatan ke atas peruntukan kemudahan pembiayaan titian bagi pembangunan harta tanah yang diperkenalkanpada tahun 1999 bagi menangani masalah harta tanah tidak terjual telah ditarik balik pada bulan September2004. Bagi memastikan penarikan tersebut tidak menyebabkan lebihan penawaran dalam pasaran harta tanah,institusi perbankan dikehendaki mempertimbangkan impak sesebuah projek yang hendak dibiayai ke ataspasaran harta tanah dalam kawasan sekeliling selain membuat penilaian standard ke atas daya maju projekberkenaan. Institusi perbankan juga dikehendaki menyediakan maklumat yang secukupnya kepada LembagaPengarah masing-masing untuk menilai sesebuah projek, memandangkan persetujuan Lembaga Pengarahdiperlukan bagi meluluskan sebarang kemudahan pembiayaan titian tersebut.

138

Pelan Induk Sektor Kewangan

Pelaksanaan Pelan Induk Sektor Kewangan (PISK) berjalan lancar dan mengikut jadual yangditetapkan. Sebanyak 14 saranan lagi selesai dilaksanakan sepanjang tahun 2004, menjadikanjumlah keseluruhan saranan yang selesai dilaksanakan kepada 45, yang merangkumi hampirseparuh daripada saranan berperingkat kemajuan. Sebanyak 28 saranan lagi dilaksanakan secaraberterusan, dengan inisiatif berterusan diambil bagi mencapai hasil yang dikehendaki. Maklumatyang terperinci mengenai saranan yang selesai dilaksanakan adalah seperti yang disenaraikan dijadual yang disertakan.

Saranan yang Selesai Dilaksanakan

Sektor Perbankan

S3.4 Melonggarkan sekatan gaji dan mobiliti pekerja dalam industri perbankan bagimembolehkan industri menarik bakat terbaik dan memberikan mereka ganjaranyang setimpal

S3.5 Menarik balik sekatan ke atas penggajian ekspatriat untuk menarik bakat antarabangsaterbaik bagi memenuhi keperluan kepakaran dalam bidang-bidang perbankan yangspesifik

S3.6 Menubuhkan jawatankuasa-jawatankuasa lembaga, iaitu Jawatankuasa Pencalonan,Jawatankuasa Ganjaran dan Jawatankuasa Pengurusan Risiko bagi mempertingkatkan lagitahap tadbir urus korporat

S3.7 Membenarkan rasionalisasi kumpulan melalui jualan silang produk dan pelarasan prosesdalaman serta membenarkan penggabungan bank perdagangan dan syarikat kewanganbagi mempertingkatkan lagi tahap kecekapan dan daya saing

S3.9 Menyelaraskan pengawalseliaan ke atas syarikat diskaun dan bank saudagar untukmeningkatkan dan membenarkan persaingan saksama antara peserta pasaran

S3.12 Menggalakkan penggunaan perkhidmatan pihak ketiga untuk fungsi bukan teras bagimeningkatkan tumpuan strategik dan kecekapan

S3.14 Menggalakkan penawaran saluran penghantaran baru untuk menambah akses kepadarangkaian produk dan perkhidmatan perbankan bagi meningkatkan daya saing

S3.15.1 Memudahkan proses notifikasi produk sebagai insentif bagi pembangunan produk baru dandan inovatif serta menyediakan garis panduan yang jelas mengenai kriteria notifikasi produk danS3.15.2 keperluan kelulusan bagi produk tertentuS3.16a Memperkenalkan Rangka Kerja Kadar Faedah Baru bagi memberi lebih fleksibiliti kepada

institusi perbankan, seterusnya menggalakkan penentuan harga produk yang lebihberkesan

S3.18 Menggalakkan penglibatan institusi perbankan dalam bidang-bidang yang kini ditampungoleh institusi pinggiran bagi menggalakkan persaingan yang saksama dan memeliharaperlindungan pengguna dan kepentingan pelabur

S3.21 Melaksanakan penyeliaan berasaskan risiko dengan fokus penyeliaan terhadap bidangyang berisiko tinggi dan tumpuan yang lebih terhadap institusi-institusi yang lemah

S3.22a Mengambil kira risiko pasaran dalam rangka kerja kecukupan modal bagimempertingkatkan kepekaan kepada lebih risiko dalam keperluan modal pengawalseliaanyang sedia ada

S3.23 Membentuk rangka kerja tindakan penguatkuasaan secara formal dan tidak formal bagimemastikan institusi perbankan mengambil tindakan pemulihan ke ataskelemahan-kelemahan yang dibangkitkan

S 3 . 2 7 Meningkatkan keberkesanan dan daya saing dalam sistem pembayaran bagimenyokong keperluan ekonomi di samping mengekalkan ciri-ciri keselamatan danintegrit i

S3.28 Membenarkan kuasa pasaran membentuk pembangunan sistem pembayaran bagimeningkatkan persaingan dan inovasi sistem pembayaran

139

Sistem Perbankan

S3.33 Membenarkan institusi perbankan merasionalisasikan rangkaian cawangan bagimemperbaiki penempatan cawangan dalam negara

S3.37 Memperluas peranan Biro Pengantaraan Perbankan dengan penubuhkan Biro PengantaraanKewangan bagi memperkukuh rangka kerja perlindungan pengguna dan memperkembangkansaluran untuk pengguna mendapatkan pembelaan

Sektor Insurans

S4.1 Menghapuskan sekatan ke atas penggunaan perkhidmatan pihak ketiga bagi membolehkanpenanggung insurans meningkatkan lagi kompetensi teras mereka dan mengatur strategiperniagaan yang berkesan

S4.2 Membenarkan penanggung insurans yang layak untuk menggunakan internet sebagai saluranpenghantaran bagi meningkatkan daya saing dan kecekapan industri insurans

S4.3 Menggalakkan pertumbuhan bankasurans sebagai saluran penghantaran alternatif berkos efektifmelalui pelaksanaan rangka kerja pengawalseliaan yang lebih fleksibel dalam struktur ganjaranberkaitan urusan bankasurans

S4.6 Melonggarkan sekatan ke atas penggajian ekspatriat bagi mempercepatkan pembangunankemahiran dan kepakaran dalam industri

S4.16 Menaikkan modal berbayar berkanun minimum bagi penanggung insurans untuk meningkatkandaya tahan kedudukan kewangan dan keupayaan untuk bersaing secara berkesan dalam pasaranyang lebih dinyahkawal selia dan liberal

S4.17 Mengukuhkan peraturan ‘layak dan sesuai’ bagi ahli lembaga pengarah dan pengurusan kananpenanggung insurans, termasuk standard kelayakan minimum dan keperluan latihan bagipengarah untuk menggalakkan tadbir urus korporat yang kukuh

S4.18 Menubuhkan jawatankuasa lembaga dengan tanggungjawab spesifik dan mempertingkatkanstandard pendedahan tentang pampasan kepada pengarah dan pihak pengurusan kanan bagimemperkukuh struktur dan proses tadbir urus serta menggalakkan ketelusan

S4.19 Meningkatkan syarat pengambilan ejen untuk memastikan tahap profesionalisme dan kecekapanyang tinggi di kalangan pengantara insurans

S4.20 Memperkenalkan peperiksaan wajib tambahan sebagai sebahagian daripada programpembelajaran yang berterusan bagi ejen mempertingkatkan pengetahuan dan kemahiran mereka

S4.21 Mengukuhkan lagi penyeliaan berasaskan prestasi bagi mengekalkan kestabilan dalam keadaanpasaran yang lebih dinyahkawal selia dan kompetitif

S4.22 Membentuk rangka kerja tindakan penguatkuasaan bagi memastikan proses campur tanganpenyeliaan yang menepati waktu dan konsisten untuk menangani risiko keinstitusian

S4.25 Menubuhkan Biro Pengantaraan Kewangan untuk memperkukuh rangka kerja perlindunganpengguna dan memperkembangkan saluran untuk pengguna mendapatkan pembelaan

S4.26 Memperkenalkan peraturan ‘nasihat terbaik’ bagi meningkatkan perlindungan pengguna danprofesionalisme dalam penjualan produk insurans hayat oleh pengantara insurans

S4.27 Mengukuhkan peraturan mengenai amalan perniagaan yang tidak adil bagi memastikan amalanperniagaan dan perilaku yang adil terhadap pengguna

S4.29 Membenarkan institusi kewangan dan bukan kewangan memperoleh kepentingan dalampenanggung insurans langsung bagi mewujudkan sinergi perniagaan

Perbankan Islam dan Takaful

S5.3 Mewujudkan pengurusan yang mantap melalui penubuhan jawatankuasa lembaga, program

penanda aras dan penggajian kakitangan yang berpengalaman dan berkelayakan

S5.5 Menambah bilangan bank-bank Islam bagi merangsang persaingan yang lebih sengit dan

mempercepat integrasi di peringkat antarabangsa melalui pemberian lesen perbankan Islam

kepada institusi perbankan domestik dan asing yang layak

S5.6 Menambah bilangan pengendali takaful bagi mempercepat perkembangan industri takaful

S5.10 Mewujudkan infrastruktur perundangan yang komprehensif bagi pengguna mendapatkan

penyelesaian perundangan bagi urus niaga kewangan Islam

140

Institusi Kewangan Pembangunan

S6.4 Memperkenalkan rangka kerja yang sistematik untuk memperoleh sumber dana bagi

memastikan pembiayaan yang wajar dan mencukupi untuk operasi institusi kewangan

pembangunan (IKP)

S6.7 Mewujudkan rangka kerja perundangan untuk mengawal dan menyelia IKP bagi memastikan

dasar dan objektif IKP konsisten dengan objektif dasar negara

S6.8 Mewujudkan badan berkuasa pengawalseliaan tunggal untuk memperkukuh penyeliaan IKP

Kaedah Pembiayaan Alternatif

S7.2 Menubuhkan dana modal usaha niaga berjumlah RM500 juta bagi meningkatkan pembiayaan

modal usaha niaga yang sedia ada dan merangsang usaha niaga baru

S7.3 Pengenalan insentif cukai selanjutnya untuk industri modal usaha niaga, bagi menggalakkan

pertumbuhan syarikat modal usaha niaga

S7.4 Pelonggaran syarat penyenaraian MESDAQ bagi memudahkan laluan keluar kepada syarikat

modal usaha niaga daripada pelaburan mereka

S7.5 Menubuhkan dua Dana Modal Usaha Niaga Islam dengan saiz dana permulaan aggregat

berjumlah RM22.1 juta

Pusat Kewangan Luar Pesisir Antarabangsa Labuan

S8.3 Menerima pakai pendekatan yang berasaskan perundingan dan berorientasikan pasaran untukmewujudkan persekitaran percukaian dan perniagaan yang kondusif bagi meningkatkan dayasaing dan daya tarikan Labuan

S8.6 Memperkukuh perbankan dan kewangan Islam serta takaful bagi membangunkan Labuandengan fokus strategik kepada produk dan perkhidmatan yang berlandaskan prinsip Syariah

S8.7 Mempertingkatkan Bursa Kewangan Antarabangsa Labuan (LFX) sebagai bursa kewangansehenti untuk pemastautin dan syarikat antarabangsa

Pada fasa permulaan pelaksanaan PISK, usaha ditumpukan ke arah mempertingkatkan kapasiti dankeupayaan institusi kewangan domestik. Usaha-usaha ini diteruskan sepanjang tahun 2004 dengan inisiatiflanjutan dalam pembangunan keinstitusian serta langkah-langkah bagi memperkukuh rangka kerjapengawalseliaan, di samping mempertingkatkan rangka kerja pendidikan dan perlindungan pengguna.

PencapaianLangkah-langkah yang dilaksanakan sejak pelancaran PISK empat tahun yang lalu telah membuahkan hasilyang positif dan berjaya memperkukuh setiap blok pembangunan sektor kewangan. Ini telahmenyumbang ke arah meningkatkan kapasiti dan keupayaan institusi kewangan domestik, menggalakkanpeningkatan infrastruktur sistem pembayaran yang lebih cekap dan stabil, menyediakan infrastruktur yangteguh bagi memastikan kestabilan sektor kewangan keseluruhannya serta mewujudkan rangka kerjaperlindungan pengguna yang komprehensif.

Dalam sektor perbankan, institusi perbankan domestik telah mengekalkan bahagian pasaran, meskipundalam persekitaran perniagaan yang lebih kompetitif. Pada akhir tahun 2004, institusi perbankan domestikmenguasai 78% daripada bahagian pinjaman kasar dan 77% daripada jumlah deposit(pada akhir tahun 2003: 78.3% daripada pinjaman kasar dan 77.9% daripada jumlah deposit). Institusiperbankan domestik juga mengekalkan kedudukan sebagai pembiaya utama bagi perusahaan perniagaandengan bahagian pasaran sebanyak 78.7% (akhir tahun 2003: 79%) dan memperkukuh lagi kedudukansebagai pembiaya utama kepada perusahaan kecil dan sederhana (PKS) dengan bahagian pasaransebanyak 84.8% (akhir tahun 2003: 82.7%), terutamanya kepada sektor perkilangan, dengan bahagianpasaran meningkat daripada 76.3% pada tahun 2003 kepada 82% pada tahun 2004.

141

Sistem Perbankan

Prestasi kewangan institusi perbankan domestik terus kukuh. Pulangan ke atas purata aset dan ekuiti(tidak termasuk dividen yang diterima daripada subsidiari perbankan) masing-masing berada pada 1.04%dan 11.9% (akhir tahun 2003: 1.02% dan 11.3%). Inisiatif yang diambil untuk meningkatkan tahapkecekapan operasi terus menunjukkan hasil yang positif. Nisbah kos kepada pendapatan menurun sedikitdaripada 52.6% pada tahun 2003 kepada 51.9% pada tahun 2004. Tahap produktiviti yang lebih baiktelah dicatat, seperti yang ditunjukkan oleh peningkatan dalam keuntungan sebelum cukai bagi setiapRM kos pekerja daripada RM1.49 pada tahun 2003 kepada RM1.55 pada tahun 2004. Tahap kecekapanperkhidmatan pelanggan turut menunjukkan peningkatan terutamanya dalam jangka masa pemprosesanpermohonan pinjaman dan kad kredit.

Selain itu, inisiatif yang diambil sebelum ini bagi mempertingkatkan keupayaan pengurusan risiko telahmenempatkan institusi perbankan domestik pada kedudukan yang lebih kukuh untuk bersaing denganbank asing secara lebih berkesan. Dengan kemampuan pengurusan risiko yang lebih baik, institusiperbankan domestik berkeupayaan untuk menetapkan harga produk dan perkhidmatan yang ditawarkansecara lebih kompetitif di samping memastikan pendedahan kepada risiko berada pada tahap yangberpatutan. Pengetahuan mendalam mengenai tahap pendedahan dan kemampuan pengurusan jugamendorong institusi perbankan domestik menjadi lebih inovatif dalam pembangunan produk dan strategiperniagaan. Tambahan lagi, penggabungan antara bank perdagangan dengan syarikat kewanganmembolehkan institusi perbankan domestik memanfaatkan kesan sinergi dan ekonomi bidangan untukterus meningkatkan lagi tahap kecekapan kos.

Bagi sistem perbankan secara keseluruhan, pelaksanaan Rangka Kerja Kadar Faedah Baru, yang bertujuanuntuk menggalakkan kecekapan dalam mekanisme penetapan harga bagi produk yang berasaskan kadarfaedah, telah memberi lebih fleksibiliti kepada institusi perbankan dalam penetapan harga produk danperkhidmatan yang ditawarkan. Fleksibiliti ini juga dijangka akan lebih menggalakkan inovasiproduk oleh institusi perbankan bagi memenuhi permintaan yang kian meningkat olehpengguna yang menghargai kepelbagaian pilihan serta produk kewangan yang memenuhi citarasa individu.

Sektor insurans juga mencatat peningkatan prestasi di kalangan penanggung insurans domestik.Penanggung insurans domestik mengekalkan kedudukan pasaran yang kukuh dalam sektor insurans amdengan bahagian pasaran sebanyak 72.7% (akhir tahun 2003: 73.3%). Dalam sektor insurans hayatpula, penanggung insurans domestik berjaya menggunakan kelebihan komparatif mereka untukmeningkatkan bahagian pasaran keseluruhan kepada 35.8% daripada jumlah premium insurans hayat(akhir tahun 2003: 31.8%) berikutan peningkatan perkembangan perniagaan baru yang lebih tinggi yangdicatat oleh penanggung insurans domestik berbanding dengan penanggung insurans asing.

Pembangunan bankasurans sebagai saluran penghantaran utama telah menyumbang dengan ketaraterhadap pertumbuhan penanggung insurans hayat domestik. Penanggung insurans hayat domestikmenguasai 82.9% (akhir tahun 2003: 79.2%) daripada jumlah premium yang dihasilkan melaluibankasurans pada tahun 2004. Dengan memanfaatkan strategi bankasurans yang berkesan, penanggunginsurans domestik juga berupaya meningkatkan bahagian pasaran dalam pasaran produk insuransberkaitan pelaburan yang pesat berkembang, berikutan permintaan yang tinggi daripada pelanggan sejakbeberapa tahun kebelakangan ini. Penanggung insurans domestik mencakupi 44.8% daripada jumlahpremium berkaitan pelaburan baru yang dijana pada tahun 2004, iaitu peningkatan daripada 33.6% padatahun 2003.

Pelaksanaan dasar yang lebih fleksibel ke atas struktur ganjaran berkaitan pengaturan bankasurans padabulan Disember 2004 dijangka memberi insentif yang sesuai bagi pembangunan jangka panjangbankasurans sebagai saluran penghantaran yang kos efektif.

142

Selaras dengan usaha untuk memperkukuh kedudukan Malaysia sebagai pusat perkhidmatan kewanganIslam dan peningkatan populariti perkhidmatan kewangan Islam di seluruh dunia, perbankan Islam telahberkembang dengan mantap sebagai saluran pengantaraan kewangan yang cekap dan berkesan sertamenjadi komponen penting dalam sistem kewangan Malaysia keseluruhannya. Sektor perbankan Islamterus mempamerkan pertumbuhan yang mapan, berikutan peningkatan aset kepada RM94.6 bilion padaakhir tahun 2004 yang mencakupi 10.5% daripada jumlah aset sistem perbankan (akhir tahun 2003: 9.7%atau RM82.2 bilion). Deposit dan pembiayaan Islam meningkat, masing-masing kepada RM72.9 biliondan RM57.9 bilion dan mencakupi 11.2% dan 11.3% daripada jumlah deposit dan pembiayaan sistemperbankan (akhir tahun 2003: 10.4% dan 10.3%). Sektor takaful terus stabil dengan aset mencakupi5.6% (RM5 bilion) daripada jumlah aset industri insurans dan takaful, serta mencakupi 5.1% daripadajumlah premium dan caruman industri tersebut.

Kemajuan yang ketara dicapai dalam rangka kerja pengawalseliaan perbankan Islam dan takaful bagimemantapkan lagi keupayaan keinstitusian dan daya tahan para peserta. Rangka Kerja Kadar Pulangan yangtelah disemak semula dijangka akan dapat meningkatkan tahap keupayaan dan kecekapan institusi perbankanIslam dalam mengendalikan operasi perbankan Islam. Menyedari bahawa tadbir urus korporat yang baik akanmemperkukuh lagi pengawalan dan penyeliaan di samping menyumbang ke arah mengekalkan keyakinanpasaran, garis panduan baru mengenai jawatan ahli lembaga pengarah bank-bank Islam dan pengendalitakaful dijangka terus memperkukuhkan lagi tahap ketelusan dan kebertanggungjawaban.

Langkah-langkah tambahan untuk mengukuhkan infrastruktur Syariah dan perundangan turutdilaksanakan. Bagi mempertingkatkan lagi daya saing, institusi kewangan Islam kini dikecualikan daripadaduti setem dan bayaran cukai ke atas instrumen dan urus niaga tambahan yang diperlukan bagi tujuanpematuhan Syariah. Ini bagi membolehkan keseimbangan cukai antara kewangan Islam dan konvensional.Pusat Penimbang Tara Serantau Kuala Lumpur dipilih untuk mengendalikan kes pertikaian yang melibatkanisu Syariah dalam perbankan Islam dan takaful. Ini akan melengkapkan peranan Mahkamah Tinggi khususyang telah ditugaskan untuk memutuskan kes-kes berkaitan perbankan dan kewangan Islam. Berikutanpindaan terhadap Akta Bank Negara Malaysia 1958, kedudukan Majlis Penasihat Syariah (MPS) telahdinaikkan taraf sebagai pihak berkuasa tunggal dalam hal-hal Syariah yang berkaitan dengan perbankandan kewangan Islam yang berada di bawah pengawalseliaan Bank Negara Malaysia. MPS boleh menjadibadan rujukan oleh mahkamah dan penimbang tara dalam menyelesaikan pertikaian yang melibatkan isu-isu Syariah berhubung dengan kes-kes perbankan dan kewangan Islam. Garis Panduan Tadbir UrusKorporat Ahli Jawatankuasa Syariah bagi institusi kewangan Islam juga dikeluarkan dengan objektif, antaralain, untuk menetapkan struktur baru, peranan dan fungsi jawatankuasa Syariah di bank-bank Islam, bankkonvensional yang mengambil bahagian dalam skim perbankan Islam dan pengendali takaful, serta syarat-syarat pelantikan ahli jawatankuasa Syariah.

Sejajar dengan aspirasi Malaysia untuk menjadi pusat kewangan Islam utama, Lembaga PerkhidmatanKewangan Luar Pesisir Labuan (LOFSA) terus berusaha untuk membangunkan Pusat Kewangan Luar PesisirAntarabangsa Labuan (Labuan IOFC). Pada masa ini, terdapat dua bank Islam, tiga bank pelaburan Islamdan satu pengendali takaful/takaful semula yang beroperasi di Labuan IOFC. Bagi memantapkan lagiperkhidmatan kewangan Islam di Labuan IOFC, LOFSA telah menubuhkan beberapa kumpulan kerja yangterdiri daripada pakar pasaran bagi membantu merumus strategi untuk membangunkan danmenggalakkan pasaran modal Islam, amanah Islam antarabangsa dan wakaf, pengurusan dana Islam,insurans Islam atau takaful serta pembiayaan perdagangan Islam. Selain itu, kini wujud kerjasama danusaha sama yang lebih padu di kalangan agensi pengawalselia dalam bidang pasaran kewangan dantakaful untuk memenuhi keperluan institusi perbankan dan kewangan Islam. Di samping itu, reputasiLabuan IOFC sebagai pusat kewangan Islam luar pesisir terus dipertingkatkan berikutan penyenaraiansekunder dua sukuk dari Timur Tengah, yang disenaraikan di Bursa Kewangan Antarabangsa Labuan (LFX).Bagi membuka jalan terhadap pembangunan pasaran modal Islam dengan jangkauan global yang lebihmeluas, LFX telah menandatangani Memorandum Persefahaman dengan Pasaran Kewangan IslamAntarabangsa (IIFM) yang beribu pejabat di Bahrain pada tahun 2004 untuk membangunkan rangka kerja

143

Sistem Perbankan

bagi kerjasama yang lebih erat antara LFX dan IIFM. Ini adalah untuk mengambil peluangmemperkembangkan asas pelabur bagi pelaburan dana dari negara-negara OIC.

Bagi melengkapkan peranan sektor perbankan dan insurans dalam menyokong objektifpembangunan ekonomi negara, institusi kewangan pembangunan (IKP) terus memainkanperanan pengantara sebagai pembiaya dan penyedia perkhidmatan khusus kepada sektor yangdisasarkan. Selaras dengan saranan PISK, inisiatif terus ditumpukan kepada peningkatankecekapan dan keberkesanan industri menerusi usaha meningkatkan kapasiti dan keupayaan, bagimemastikan IKP terus berupaya menyediakan sokongan kewangan dan khidmat nasihat kepadasektor yang disasarkan.

Sebagai sebahagian daripada usaha untuk memastikan IKP kekal fokus dalam memainkan perananmasing-masing, Bank Negara Malaysia telah menjalankan kajian semula ke atas peranan IKP yangdimandatkan dan aktiviti mereka. Berikutan saranan Bank Negara Malaysia, Kerajaan telahmengumumkan penggabungan antara Export-Import Bank of Malaysia Berhad dengan MalaysiaExport Credit Insurance Berhad, serta perasionalan peranan dan fungsi Bank Pembangunan danInfrastruktur Malaysia Berhad dan Bank Industri & Teknologi Malaysia Berhad. Ini akan membolehkanIKP tersebut lebih fokus dan seterusnya lebih berkesan dalam memenuhi keperluan sektor yangdisasarkan.

Usaha juga dijalankan untuk meningkatkan kapasiti dan keupayaan IKP dalam menyediakan khidmatbukan kewangan kepada pelanggan yang disasarkan. Satu projek bersama antara Bank NegaraMalaysia dengan Japan International Cooperation Agency telah bermula pada bulan Oktober 2004untuk mempertingkatkan keupayaan khidmat nasihat IKP utama yang terpilih kepada PKS. Khidmatnasihat yang diberikan dijangka mampu dimanfaatkan sebagai pelengkap kepada bantuan kewanganyang sedia ada untuk PKS serta meningkatkan keberkesanan IKP dalam membangun danmembimbing PKS. Bagi membolehkan Bank Negara Malaysia memantau prestasi IKP dengan berkesan,sistem pelaporan berkomputer secara dalam talian yang dikenali sebagai Sistem Statistik InstitusiKewangan Pembangunan (DFISS) telah diperkenalkan. Sistem ini membolehkan IKP mengemukakanlaporan statistik kepada Bank Negara Malaysia secara elektronik. Sistem ini membolehkan BankNegara Malaysia memperoleh maklumat yang tepat dalam masa yang ditetapkan dan membantupemantauan prestasi IKP. Bagi mengendalikan ciri-ciri unik setiap IKP, DFISS mengumpul maklumat amdan maklumat khusus yang berkaitan dengan perniagaan.

Inisiatif yang diambil setakat ini telah berjaya melahirkan sektor kewangan yang lebih kukuh, lebihberdaya tahan dan berada pada kedudukan yang lebih baik untuk menangani tekanan daya saingyang semakin sengit. Keupayaan institusi perbankan domestik dan syarikat insurans domestik untukterus mencatat prestasi kewangan yang kukuh, walaupun berdepan dengan persekitaran operasiyang semakin kompetitif, membuktikan bahawa mereka telah berkembang maju dari segikekukuhan dan keupayaan. Di samping itu, rangka kerja pengawalseliaan juga telahdipertingkatkan bagi menghadapi cabaran pasaran kewangan yang lebih kompleks. Institusikewangan telah menerapkan amalan pengurusan risiko yang lebih baik dalam operasi perniagaanmereka. Institusi kewangan turut meningkatkan kemampuan dan fleksibiliti mereka dalammemenuhi permintaan dan jangkaan pelanggan yang semakin meningkat. Pencapaian danpengecilan jurang prestasi antara institusi kewangan domestik dan asing telah menyediakan asasuntuk usaha pelaksanaan liberalisasi dan penyahkawalseliaan seperti yang diharapkan dalam Fasa 2pelaksanaan PISK.

Teras Polisi Fasa 2Seperti yang digariskan dalam PISK, persekitaran operasi akan dinyahkawal selia dan diliberalisasikan secaraberansur-ansur untuk membangunkan sektor kewangan yang lebih cekap, dinamik dan mampu menampungkeperluan permintaan ekonomi yang berubah-ubah dengan berkesan dan melalui cara yang paling cekap.

144

Tekanan daya saing akan diserap secara berperingkat-peringkat ke dalam industri perbankan dan insuransbagi mempertingkatkan penyaluran perkhidmatan dan prestasi keseluruhan sektor kewangan.

Walau bagaimanapun, langkah-langkah untuk meningkatkan kapasiti dan keupayaan institusidomestik akan diteruskan bagi memastikan mereka kekal berdaya saing dalam persekitaran yang lebihliberal. Sejajar dengan usaha untuk meningkatkan kecekapan dan daya saing, penekanan juga akandiberikan terhadap usaha untuk meningkatkan lagi ketahanan dan kestabilan sistem kewangan, yangakan menyumbang ke arah pertumbuhan ekonomi dan pembangunan secara keseluruhan. Rangkakerja pengawalseliaan akan sentiasa dikaji semula untuk memastikan agar rangka kerja tersebut kekalrelevan dan responsif terhadap persekitaran kewangan yang sentiasa berubah dan selaras denganperkembangan di peringkat antarabangsa. Inisiatif pendidikan pengguna akan diteruskan untukmenggalakkan pengguna agar menjadi lebih berpengetahuan dan aktif, justeru memainkan perananyang penting ke arah mewujudkan sistem kewangan bertaraf dunia di Malaysia.

Melalui hubungkaitan yang teguh antara sektor kewangan dan pembangunan ekonomi secarakeseluruhan, inisiatif dasar akan terus tertumpu pada usaha mempertingkatkan akses kepada pembiayaanuntuk menyokong perkembangan ekonomi selanjutnya. Ini termasuk tumpuan khusus ke arahmemantapkan infrastruktur dan akses kepada pembiayaan bagi PKS dan sektor pertumbuhan baru, sepertisektor pertanian dan sektor asas tani.

(i) Sektor PerbankanFasa 2 pelaksanaan PISK akan menyaksikan lebih banyak usaha ke arah mempertingkatkan daya saingdalam sektor perbankan. Ini akan dilaksanakan secara berperingkat melalui persaingan yang saksamaantara institusi perbankan domestik dan institusi perbankan asing yang sedia ada. Dalam prosespelaksanaan tersebut, kualiti perkhidmatan perbankan akan dipertingkatkan di samping memberipeluang kepada pelanggan untuk membuat pilihan daripada rangkaian produk dan perkhidmatanyang lebih berbagai. Bagi memastikan wujudnya sekumpulan institusi perbankan domestik teras yangterus kukuh dan mampu bersaing secara berkesan dalam persekitaran operasi yang lebih liberal,inisiatif untuk meningkatkan kapasiti dan keupayaan akan terus dilaksanakan. Pada masa yang sama,inisiatif akan terus diambil untuk memantapkan lagi rangka kerja pengawalseliaan bagi menyediakanplatform yang lebih kondusif agar pasaran dapat berfungsi dengan berkesan dan cekap sertamengekalkan daya tahan dan kestabilan sektor kewangan. Menyedari peranan yang boleh dimainkanoleh pelanggan dalam meningkatkan disiplin pasaran, program pendidikan pengguna akanditeruskan. Di bawah suasana operasi yang lebih berorientasikan pasaran, infrastruktur tertentu untukperlindungan pengguna wajib diwujudkan, termasuk mekanisme yang berkesan bagi memantau danmengelakkan perilaku yang mengandungi unsur-unsur kesepakatan di kalangan institusi perbankan.Oleh yang demikian, peraturan antipakat untuk sektor perbankan akan diwujudkan pada satu tempohakan datang. Peraturan ini akan menggariskan panduan pendekatan untuk menangani tabiatantipersaingan dan amalan yang tidak adil oleh institusi perbankan serta cara menangani tabiatyang sedemikian.

Sebagai peserta dalam sistem kewangan global, sistem perbankan Malaysia perlu beroperasi setarafdengan piawaian antarabangsa. Perakuan oleh pihak ketiga yang bebas akan menambah kredibilitiinstitusi berkenaan dan proses tersebut seterusnya dapat membentuk disiplin menerusi kuasa pasaran.Walau bagaimanapun, untuk mencapai objektif ini, tahap kesedaran pengguna dan pemahamanmengenai maklumat kewangan perlu dipertingkatkan. Satu lagi prasyarat ialah ketelusan dankebertanggungjawaban agensi penarafan yang menjalankan penilaian untuk memastikan penarafan yangdiberi adalah berlandaskan metodologi yang menyeluruh dan konsisten.

Dengan keadaan pasaran kewangan yang semakin kompleks, keperluan sistem pengurusan risiko yanglebih komprehensif dan responsif adalah kritikal untuk memastikan kekukuhan setiap institusi perbankandan ketahanan sektor perbankan secara keseluruhan. Sehubungan dengan ini, kaedah yang lebih

145

Sistem Perbankan

sofistikated dan diperbezakan bagi setiap kategori risiko akan dibentuk untuk mengambil kira profil risikopendedahan pinjaman kepada sektor ekonomi yang berbeza, sebagai tambahan kepada langkahmengambil kira risiko pasaran dalam rangka kerja keperluan modal. Langkah ini bertujuan untukmemastikan agar modal setiap institusi mencukupi bagi jenis risiko yang ditanggung. Rangka kerjakecukupan modal yang lebih terperinci dan mapan akan membolehkan institusi perbankan menguruskanpendedahan risiko dan jumlah modal yang dipegang dengan cara yang lebih berkesan. Langkah-langkahtersebut akan diambil sebagai sebahagian daripada pelaksanaan Basel II.

Persekitaran operasi yang bertambah kompleks memberi cabaran yang lebih kepada pengawalselia untukmemainkan peranan mereka secara berkesan. Dengan perubahan dinamik ciri-ciri risiko, hubung kait antarapendedahan risiko dan pembangunan produk yang khusus, kaedah-kaedah pelaksanaan fungsi pengawasanoleh pengawalselia akan terus dikemaskinikan. Penggunaan teknologi juga akan terus diterapkan ke dalamfungsi pengawalseliaan untuk memberikan Bank Negara Malaysia maklumat bersepadu yang berasaskanmasa nyata. Model pengawasan yang mantap akan memberikan pemahaman yang lebih baik mengenaikesan pergerakan tertentu dalam pasaran terhadap kestabilan sektor kewangan dan ekonomi. Melalui sistemamaran awal, Bank Negara Malaysia akan lebih berupaya untuk mengambil langkah-langkah pembetulanpada peringkat awal dan seterusnya mengelakkan kesan negatif yang meluas ke atas sektor kewangan.Maklumat terperinci sedemikian juga dapat membantu proses menganalisis dan merumus dasar denganmenyediakan penilaian terhadap kesan yang mungkin menjejaskan kestabilan keseluruhan sektor perbankansekiranya berlaku sebarang perubahan tertentu dalam faktor risiko.

Satu komponen utama dalam usaha memastikan kestabilan kewangan ialah pembangunan insuransdeposit. Sebagai sebahagian daripada jaringan keselamatan kewangan, satu Skim Insurans Deposit akandiperkenalkan untuk melindungi pendeposit sekiranya berlaku kegagalan sesebuah bank. Sistem insuransdeposit akan merangkumi kedua-dua institusi perbankan konvensional dan Islam.

(ii) Sektor InsuransPelaksanaan Fasa 2 dalam sektor insurans akan ditumpukan ke arah menyatukan inisiatif peningkatankapasiti bagi mencapai hasil yang diingini, iaitu sekumpulan peneraju pasaran domestik yang kukuh,dengan kedudukan yang baik untuk bersaing secara berkesan dalam persekitaran yang semakin liberal.Ini akan dilaksanakan menerusi strategi-strategi yang menyediakan insentif yang sewajarnya untukpencapaian prestasi yang lebih baik dan juga rangka kerja sokongan yang kukuh untuk kestabilankewangan dan pasaran.

Berikutan langkah-langkah peningkatan kapasiti yang dilaksanakan dalam Fasa 1, persaingan yang saksamaakan dilaksanakan secara berperingkat antara penanggung insurans domestik dengan penanggung insuransasing dalam Fasa 2. Ini meliputi kedua-dua aspek pemansuhan secara beransur-ansur ke atas baki sekatanoperasi yang dikenakan ke atas penanggung insurans asing dan penyahkawalseliaan secara menyeluruhdalam bidang-bidang utama bagi meningkatkan fleksibiliti penanggung insurans untuk merangkastrategi perniagaan yang inovatif secara individu. Langkah-langkah penyahkawalseliaan tersebutdijangka meningkatkan daya saing dalam pasaran dan seterusnya mempercepatkan peningkatanprestasi di kalangan penanggung insurans domestik.

Yang lebih penting ialah pembangunan infrastruktur sokongan yang diperlukan serta pindaan kepadarangka kerja pengawalseliaan berhemat akan dilaksanakan secara serentak untuk memastikanpenanggung insurans terus menerapkan amalan kewangan dan perniagaan yang kukuh dalampersekitaran yang lebih dinyahkawalselia, seperti yang dijangkakan di bawah Fasa 2 dan 3 pelaksanaanPISK. Ini merangkumi pengukuhan keperluan peruntukan rizab dan rangka kerja pengurusan risiko yangmengawal aktiviti utama penanggung insurans, penubuhan rangka kerja keinstitusian bagi menyokongdasar penetapan harga yang baik berikutan penyahkawalseliaan yang progresif terhadap tarif hargauntuk perniagaan insurans motor dan kebakaran, dan penguatkuasaan piawaian yang lebih tinggi bagipendedahan dan amalan saksama dalam penjualan produk insurans.

146

Bagi mencapai tahap penggunaan modal yang lebih cekap, satu Rangka Kerja Modal berasaskan Risikosedang dilaksanakan untuk menyelaraskan rejim kesolvenan agar lebih sejajar dengan profil risiko setiappenanggung insurans. Pelaksanaan rangka kerja ini akan memberi penanggung insurans lebih fleksibilitiuntuk melaksanakan strategi pelaburan yang sesuai, agar dapat meningkatkan prestasi dan pada masayang sama, mencapai pemadanan aset-liabiliti yang lebih baik bagi dana insurans untuk menyokong dayatahan jangka panjang penanggung insurans hayat.

Rangka kerja sokongan untuk penyeliaan berlandaskan prestasi yang lebih berkesan juga akan terusdiperkukuh dalam Fasa 2. Ini termasuk pelaksanaan rangka kerja penyeliaan yang lebih ketat dan fokuskepada risiko, mulai tahun 2004. Keupayaan pengawasan Bank Negara Malaysia berkaitan dengan risikoutama dan hala tuju industri akan terus diperkukuh dengan penambahan kepada keperluan laporan danintegrasi perkembangan global yang lebih berkesan ke dalam analisis dan unjuran pasaran dalam negeriuntuk mengenal pasti trend yang boleh memberi kesan ke atas kestabilan pasaran dalam negeri.

(iii) Sektor Perbankan Islam dan TakafulFokus perbankan Islam dan takaful di bawah Fasa 2 adalah untuk meningkatkan prestasi danmengukuhkan infrastruktur industri perbankan Islam dan takaful. Pengukuhan komponen-komponen iniakan menyediakan asas untuk kemajuan yang berterusan dalam pembangunan sistem pengantaraan yangmapan, berdaya tahan dan kompetitif pada masa hadapan. Bank Negara Malaysia akan terusmenumpukan perhatian pada tiga inisiatif strategik di mana usaha akan ditumpukan ke arah menjadikanMalaysia sebagai pusat kecemerlangan pendidikan dalam perbankan dan kewangan Islam, meletakkanMalaysia sebagai peneraju utama dalam khidmat nasihat perbankan Islam dan takaful, serta menempatkaninstitusi kewangan Malaysia sebagai peserta kewangan Islam global.

Berdasarkan struktur perbankan Islam yang sedia ada, reka bentuk rangka kerja pengawalseliaan bagiperbankan Islam memberi penekanan pada pendedahan kewangan sepenuhnya, pengurusan risikoberhemat dan pematuhan kepada prinsip Syariah. Ia juga akan berperanan sebagai benteng untukmengelakkan perpindahan risiko daripada deposit pelaburan kepada deposit permintaan, justerumeningkatkan ketelusan, perlindungan pengguna dan kestabilan sistemik.

Adalah semakin jelas bahawa pada jangka masa panjang, piawaian khas perlu dirumus untuk pembangunaninstrumen pelaburan Islam dan pasaran modal Islam yang mapan. Islamic Financial Services Board akanmengeluarkan piawaian pengawalseliaan berhemat sebagai panduan bagi operasi perbankan Islam,menggalakkan prinsip berasaskan pendedahan, meningkatkan ketelusan dan membantu memupukpembangunan pasaran modal Islam. Sebagai tambahan, Malaysian Accounting Standards Board akanmenetapkan piawai-piawai perakaunan baru untuk urus niaga kewangan Islam.

(iv) Sektor Institusi Kewangan PembangunanIKP akan terus memainkan peranan penting dalam menyokong strategi pembangunan negara denganmelengkapi sektor perbankan dalam memenuhi keperluan pembiayaan ekonomi yang berubah-ubah. Olehyang demikian, perlu bagi IKP menjadi efektif, cekap dan dinamik dalam memenuhi permintaan sektorpertumbuhan sasaran yang dikenal pasti. Usaha-usaha yang diambil dalam Fasa 1 untuk meningkatkankapasiti dan keupayaan IKP akan diteruskan dalam Fasa 2. Tumpuan yang lebih akan diberikan ke arahmemperkukuh kedudukan kewangan dan operasi IKP di samping meningkatkan tadbir urus korporat,amalan pengurusan risiko dan pembangunan sumber manusia IKP. Kesemua ini bertujuan untukmemastikan agar proses pengantaraan kewangan melalui IKP akan beroperasi secara berkesan dan cekapuntuk menyokong transformasi ekonomi Malaysia.

(v) Pusat Kewangan Luar Pesisir Antarabangsa Labuan (Labuan IOFC)Labuan IOFC telah mempamerkan prestasi yang positif dan memberangsangkan dalam setiap sektor urusniaga luar pesisir, yang meliputi perbankan luar pesisir, insurans dan aktiviti berkaitan insurans, aktivitipemajakan dan pasaran modal. Di samping itu, Labuan IOFC juga sedang menempatkan kedudukannya

147

Sistem Perbankan

sebagai pusat perniagaan luar pesisir bersepadu yang utama. Melangkah ke hadapan, LOFSA akan terusmenggalak dan mempelbagaikan peserta dan aktiviti kewangan di Labuan IOFC. Program pembangunanperniagaan akan dilaksanakan untuk memperluas peluang perkhidmatan kewangan luar pesisir dariwilayah lain. LOFSA akan terus mempromosi dan meningkatkan kesedaran global terhadap kedudukanLabuan IOFC sebagai pusat perniagaan luar pesisir yang menarik dan kos efektif. Yang paling penting,LOFSA akan terus menggalakkan perkembangan perbankan Islam dan perniagaan takaful semula untukmemenuhi permintaan terhadap produk kewangan Islam yang semakin meningkat. Pembangunanseterusnya adalah untuk membina pusat kewangan Islam yang berdaya tahan, progresif dan cekap untukmemperteguh potensi Malaysia sebagai pusat kewangan Islam yang utama. Di samping itu, LOFSA akanmeneruskan usaha untuk membangunkan pasaran modal, e-dagang dan khidmat sampingan.Pembangunan pasaran sekunder yang aktif adalah juga penting bagi instrumen kewangan konvensionaldan Islam yang disenaraikan di LFX.

(vi) Kaedah Pembiayaan Alternatif – Modal Usaha Niaga dan Penambahbaikan KreditPembangunan pembiayaan modal usaha niaga (VC) akan terus digalakkan memandangkan kepentingan modalsebegini dalam memupuk bidang pertumbuhan yang baru, di samping bertindak sebagai sumber pembiayaanalternatif dalam ekonomi. Usaha berterusan akan ditujukan ke arah meningkatkan pembangunan kapasiti darisegi peningkatan kemahiran dan akses kepada pembiayaan sektor swasta. Untuk mempercepat pembangunanindustri VC, rangkaian ‘business angels’, sumber dana yang pelbagai dan sekumpulan pekerja yangberpengetahuan dan berkemahiran tinggi diperlukan. Di samping itu, kekurangan inovasi akan diberi perhatianmelalui usaha meningkatkan aliran urus niaga melalui pembentukan lebih banyak syarikat penerima modalusaha niaga yang berpotensi tinggi untuk berkembang. Dalam usaha membantu menyemaikan budayakeusahawanan yang lebih baik, usaha bersama akan ditumpukan ke arah menyediakan persekitaranperniagaan dan pengawalseliaan yang perlu, memastikan akses kepada pembiayaan di peringkat permulaaninovasi dan mengkaji semula dasar-dasar berkaitan pengkomersilan ide yang sedia ada.

Satu lagi bidang yang diberi tumpuan ialah inisiatif penambahbaikan kredit untuk membantu pemberianpinjaman, terutamanya dalam sektor pertanian. Pelbagai inisiatif sedang diambil untuk meningkatkan aktivitipembiayaan termasuk memberi jaminan ke atas pinjaman berkaitan pertanian yang disalurkan oleh institusiperbankan kepada usaha niaga yang berisiko tinggi tetapi berdaya maju, di samping meningkatkankepelbagaian perkhidmatan sokongan yang perlu untuk pembangunan sektor pertanian yang kukuh. Selainitu, insurans pertanian juga boleh memainkan peranan yang penting bagi membangunkan sektor pertanianmenjadi sektor komersil yang moden dan dinamik. Ketersediaan dan kepelbagaian produk insurans sedangdipertingkatkan oleh industri insurans dengan tujuan untuk menyediakan pelbagai manfaat kepada petanitermasuk peningkatan akses kepada pinjaman, kestabilan pendapatan petani serta peningkatan amalanpengurusan risiko dan teknologi perladangan.

Melangkah ke HadapanPenekanan utama PISK adalah untuk menuju ke arah sistem kewangan yang lebih pelbagai dan seimbangdengan rangka kerja keinstitusian yang kukuh, infrastruktur pasaran yang komprehensif, amalan terbaikbertaraf dunia dan persekitaran pengawalseliaan yang kondusif. Dengan peralihan sistem kewangan keFasa 2 PISK, teras inisiatif pada tahun 2005 akan berdasarkan kepada dua hala tuju - untuk meneruskanusaha bagi mengukuhkan pembangunan keinstitusian institusi kewangan domestik agar berada padakedudukan yang kukuh dalam persekitaran yang lebih liberal dan dinyahkawal selia; dan untuk mengkajisemula dasar dan rangka kerja pengawalseliaan semasa bagi membolehkan persaingan yang saksama dikalangan pelbagai peserta pasaran. Keupayaan institusi kewangan untuk menyesuai, melaras danbertindak balas terhadap keadaan ekonomi yang berubah-ubah, terutamanya untuk menyokong sektorpertumbuhan baru turut merupakan faktor yang tidak kurang pentingnya. Kewujudan institusi kewanganyang mantap yang mampu bertahan semasa menghadapi sebarang potensi kejutan dan mempunyaiketangkasan serta keupayaan daya menyesuaikan diri dalam menghadapi cabaran masa hadapan, adalahpenting bagi memastikan ketahanan jangka panjang dalam persekitaran yang lebih kompetitif sertamemelihara kestabilan kewangan.

148

Tahun

Sektor Perbankan

2000 • Jumlah maksimum bagi kemudahan kredit yang boleh diperoleh oleh syarikat yang dikuasaioleh bukan pemastautin (NRCCs) daripada institusi perbankan milik asing di Malaysia telahdinaikkan daripada 40% kepada 50% pada bulan Disember 2000.

• Bank-bank Luar Pesisir berlesen di Pusat Kewangan Luar Pesisir Antarabangsa Labuan(Bank Berlesen Luar Pesisir di Labuan) dibenarkan melabur dalam aset/instrumen ringgit diMalaysia untuk mereka sendiri, tetapi bukannya untuk kepentingan pelanggan mereka.

• Bank-bank perdagangan berlesen (termasuk bank milik asing) dan Bank Islam Malaysia Berhad diMalaysia dibenarkan (bank berlesen) memberi kemudahan overdraf secara “intra-day” tidakmelebihi jumlah agregat RM200 juta dan had semalaman tidak melebihi jumlah agregat RM10juta kepada syarikat broker saham bukan pemastautin dan bank kustodian global bukanpemastautin untuk membiayai jurang pendanaan disebabkan oleh kelewatan yang tidakdisengajakan berhubung penyelesaian perdagangan di BSKL. Tambahan lagi, mereka juga bolehmengadakan swap mata wang jangka pendek dan/atau kontrak hadapan sehala bagi meliputipembelian saham di BSKL.

Sektor Kewangan Bukan Perbankan (tidak termasuk insurans)• Jumlah maksimum had ekuiti asing syarikat broker saham dan syarikat pemajakan dinaikkan

kepada 49% daripada 30% berkuat kuasa 1 Julai 2000.

Sektor Perbankan2001 • Institusi perbankan milik asing dibenarkan untuk membangunkan laman web komunikasi

berkuat kuasa mulai 1 Januari 2001.

• Institusi perbankan (termasuk bank milik asing) di Malaysia dibenarkan memberi kemudahan kreditdalam ringgit untuk membiayai pembelian dan/atau pembinaan satu harta tidak alih bagi bukanpemastautin yang menyertai Program Silver Hair yang dilaksanakan oleh Jabatan Imigresen Malaysia.

• Institusi kewangan (termasuk bank milik asing) dibenarkan memberi sehingga tiga kemudahankredit dalam ringgit kepada bukan pemastautin untuk membiayai pembelian atau pembinaansebarang harta benda di Malaysia (tidak termasuk pembelian tanah sahaja), tertakluk kepadagaris panduan dalaman mengenai penaksiran kredit.

• Institusi perbankan (termasuk bank milik asing) di Malaysia dibenarkan melakukan pemindahanmelibatkan Akaun Luar dan Akaun Luar lain dan/atau Akaun Pemastautin pemegang akaunyang berlainan melalui :

(a) Pemindahan Mesin Teler Automatik (ATM) sehingga jumlah RM5,000 bagi setiap individu/syarikat, setiap hari, setiap bank untuk sebarang tujuan;

(b) Pemindahan bank melalui Internet sehingga jumlah RM5,000 bagi setiap individu/syarikat, setiap hari, dan bagi setiap bank untuk sebarang tujuan; dan/atau

(c) Pengeluaran cek sehingga RM5,000 untuk sebarang tujuan.

Sektor Insurans• Semua penanggung insurans yang memenuhi keperluan minimum sistem pengurusan risiko dan

sekuriti dibenarkan untuk menawarkan kesemua jenis produk insurans hayat dan am menerusiinternet berkuat kuasa mulai bulan April 2001.

Sektor Perbankan2002 • Institusi perbankan milik asing dibenarkan untuk menawarkan urus niaga perbankan melalui

internet berkuat kuasa mulai 1 Januari 2002.

Langkah-langkah Liberalisasi Perkhidmatan Kewangan Semenjak Tahun 2000

149

Sistem Perbankan

• Kemudahan kredit dalaman digunakan hanya untuk memudahkan pengeluaran dengan cektidak jelas, yang diberi oleh bank berlesen (termasuk bank milik asing) kepada NRCCs, adalahdikecualikan daripada pengiraan jumlah keseluruhan kemudahan kredit tempatan NRCCs. Bankberlesen juga layak untuk membenarkan NRCCs untuk membuat pengeluaran akaun semasamereka melebihi daripada baki sehingga RM500,000 bagi setiap akaun untuk jangka masa tidakmelebihi 2 hari bekerja.

• Institusi perbankan (termasuk bank milik asing) di Malaysia dibenarkan untuk memberitambahan kemudahan kredit dalam ringgit kepada bukan pemastautin sehingga jumlah agregatRM5 juta bagi setiap bukan pemastautin untuk membiayai projek yang dilaksanakan diMalaysia. Sebelum ini, kemudahan kredit dalam ringgit kepada bukan pemastautin hanyadibenarkan sehingga jumlah agregat RM200,000 bagi tujuan selain daripada pembelian tigaharta benda tidak alih atau kenderaan.

Sektor Insurans• Penanggung insurans boleh menyediakan pekerjaan kepada pegawai dagang dalam bidang-

bidang yang telah diperluaskan sebagai tambahan kepada pengunderitan khusus, teknologimaklumat dan aktuari, termasuk bidang-bidang lain yang melibatkan penyelidikan danpembangunan produk, pengurusan risiko dan pelaburan.

Sektor Perbankan2003 • Bank berlesen (termasuk bank milik asing) di Malaysia dibenarkan memberi kemudahan overdraf

dalam ringgit tidak melebihi RM500,000 secara agregat kepada pelanggan bukan pemastautin,dengan syarat pemberian kemudahan overdraf ini disandarkan kepada deposit tetap yang disimpanoleh pelanggan bukan pemastautin di bank berlesen di Malaysia. Kemudahan overdraf ini adalahtambahan kepada kemudahan kredit dalam ringgit yang dibenarkan untuk diberi secara bebas olehinstitusi perbankan semenjak 21 November 2002.

• Had 50% ke atas jumlah keseluruhan kemudahan kredit yang boleh diperolehi oleh syarikatyang dimiliki oleh NRCCs daripada institusi perbankan milik asing di Malaysia telah dimansuhkanpada 1 April 2003.

• Had semalaman bagi akaun mata wang asing (FCA) untuk menyimpan penerimaan hasildaripada eksport barangan (penerimaan eksport) bagi Ibu Pejabat Operasi yang Diluluskan(OHQ) telah dinaikkan kepada AS$70 juta. Had maksimum semalaman bagi eksport FCA lain-lain pengeksport pemastatutin juga telah dinaikkan kepada AS$70 juta.

• Pemastautin boleh melabur dalam produk pelaburan yang berkaitan dengan derivatif mata wangberdenominasi asing yang ditawarkan oleh bank berlesen (termasuk bank milik asing) di Malaysia.Dana mata wang asing yang digunakan untuk pelaburan yang diperolehi daripada FCApemastautin akan dikenal pasti dan dikira sebagai sebahagian daripada agregat baki semalamanFCA pemastautin.

• Membenarkan tiga lesen baru perbankan Islam kepada peserta asing yang layak.

Sektor Insurans• Berkuat kuasa 17 April 2003, penanggung insurans milik asing dengan pemegang saham asing

tidak melebili 51% dibenarkan untuk membuka tidak lebih daripada dua pejabat cawangandalam tempoh satu tahun.

Sektor Perbankan2004 • Bagi meningkatkan keupayaan pengurusan aliran tunai bagi menyokong perkembangan nilai

berangkai di Malaysia, bank berlesen (termasuk bank milik asing) boleh mengekalkan nilai yanglebih tinggi bagi dana mata wang asing kepada pemastautin dalam FCA:- Sehingga tahap maksimum AS$100 juta (sebelum ini bernilai AS$70 juta) bagi penerimaan

eksport.

150

- Sebarang nilai bagi penerimaan bukan eksport bagi pemastautin dengan pinjaman domestik(sebelum ini memerlukan kebenaran).

- Sehingga AS$150,000 bagi tujuan pendidikan/pekerjaan (sebelum ini sebanyak AS$100,000).

• Bank Berlesen Luar Pesisir di Labuan dibenarkan untuk mengekalkan FCA bagi pemastautin:- Sehingga AS$0.5 juta bagi penerimaan bukan eksport bagi pemastautin tanpa pinjaman

domestik (sebelum ini memerlukan kebenaran)- Sehingga AS$150,000 bagi tujuan pendidikan/pekerjaan (sebelum ini bernilai AS$100,000)- Sebarang nilai dana mata wang asing bagi individu pemastautin.

• Bagi memudahkan perolehan ringgit untuk keperluan perniagaan di Malaysia, semua hadpinjaman ringgit yang dibenarkan untuk sebarang tujuan oleh institusi perbankan kepada bukanpemastautin (tidak termasuk syarikat broker saham, bank kustodian dan koresponden) telahdigabungkan kepada satu had agregat tunggal bernilai RM10 juta.

• Pemberian pinjaman harta benda dalam ringgit oleh pemastautin, termasuk bank berlesen,kepada bukan pemastautin pada masa ini termasuk pembelian tanah (sebelum ini tidakdibenarkan).

• Bank berlesen dibenarkan untuk melanjutkan kemudahan overdraf agregat semalamansebanyak RM200 juta (dinaikkan daripada RM10 juta) kepada syarikat broker saham atau bankkustodian bukan pemastautin untuk memudahkan penyelesaian pembelian saham-saham yangdisenaraikan di Bursa Saham Kuala Lumpur.

• Individu pemastautin yang bekerja atau tinggal di luar negara dan mempunyai sumber danamata wang asing dibenarkan melabur dalam sebarang aset mata wang asing, termasuk yangditawarkan oleh bank berlesen, bank saudagar berlesen yang diluluskan dan Bank Berlesen LuarPesisir di Labuan.

• Bank Pembangunan Multilateral dan syarikat multinasional asing yang menerbitkan bonberdenominasi ringgit di Malaysia boleh memasuki kontrak pertukaran asing ke hadapandengan bank berlesen tempatan untuk melindung nilai risiko mata wang berikutan penerbitanbon berdenominasi ringgit. Pelabur bukan pemastautin yang memohon isu-isu tersebut jugaboleh melindung nilai risiko mata wang asing.

PENYELIAAN SISTEM PERBANKAN

Aktiviti penyeliaan sepanjang tahun 2004 terusdilaksanakan ke arah menggalakkan sistem kewanganyang utuh dan kukuh sebagai sebahagian daripadapemeliharaan kestabilan kewangan. Matlamat inidicapai menerusi pengagihan sumber penyeliaankepada pemeriksaan di premis ke atas bidang yangberisiko tinggi, pemantauan berterusan ke atas institusiperbankan, pengambilan langkah-langkah pencegahanawal dan penguatkuasaan dasar pengawalanberhemat. Pada beberapa tahun kebelakangan ini,tanggungjawab penyelia perbankan juga telahbertambah di mana beberapa institusi kewanganpembangunan dan operator sistem pembayaran telahdiletakkan bawah penyeliaan Bank Negara Malaysia.Bank Negara Malaysia juga terlibat dalam memberibantuan teknikal kepada agensi-agensi penyeliaantempatan yang lain serta badan-badan antarabangsa.

Aktiviti-aktiviti penyeliaan tersebut, yang merangkumipemeriksaan di premis dan pengawasan luar premisadalah berlandaskan rangka kerja penyeliaan terlarasrisiko yang rapi dan pemantauan yang berterusanterhadap kedudukan kewangan dan kekukuhanoperasi institusi perbankan. Rangka kerja inimemberikan pendekatan yang tersusun danmemandang ke hadapan dalam menilai profil dansistem pengurusan risiko institusi perbankan. Denganmethodologi yang memandang ke hadapan ini,sumber penyeliaan dapat diagihkan secara optimumdalam menyelia institusi, dengan memberi fokus padabidang yang berisiko.

Kedudukan kewangan dan operasi institusi perbankandinilai dengan ukuran rangka kerja ‘CAMELS’. Setiapinstitusi perbankan diberikan penarafan komposit,bermula daripada taraf kukuh (penarafan tertinggi)sehingga taraf sangat tidak memuaskan (penarafan

151

Sistem Perbankan

terendah). Penarafan ini disokong oleh enamkomponen di bawah rangka kerja ‘CAMELS’, iaitukecukupan modal, kualiti aset, keupayaan pengurusan,prestasi perolehan, kedudukan kecairan dan sensitivititerhadap risiko pasaran. Penarafan ini merangkumiaspek kuantitatif dan kualitatif kedudukan kewangandan operasi institusi perbankan dan secara tidaklangsung turut meliputi kecukupan sistem pengurusanrisiko institusi perbankan dan amalannya berbandingdengan profil risikonya. Pada tahun 2004, prestasikewangan dan keupayaan pengurusan risikokebanyakan institusi perbankan telah meningkatseperti yang dibuktikan melalui peningkatandalam penarafannya.

Pemeriksaan di premis turut dilengkapkan denganpengawasan luar premis yang rapi. Pengawasan luarpremis institusi perbankan dilakukan melaluipenyemakan laporan berkala serta maklumat

perbankan. Dalam hal ini, lembaga pengarah danpengurusan kanan institusi perbankan didapati lebihresponsif terhadap isu-isu pengurusan risiko dan inimemberi kesan yang bermakna dalam pembentukanbudaya berlandaskan risiko yang kukuh dalam industriperbankan. Penglibatan pengarah dan pengurusankanan institusi perbankan juga telah meningkat,terutama di kalangan pengarah bebas, yang manamereka lebih peka kepada tanggungjawab dan aktifdalam memberi panduan kepada institusi.Kemampuan mereka menyumbangkan pandanganalternatif dan menentu hala tuju institusi perbankanberkaitan tahap pendedahan risiko dan kesesuaianstrategi merupakan petanda baik kepada industriperbankan. Dalam pada itu, Bank Negara Malaysiaterus menekankan pentingnya membentuk budayaurus tadbir korporat yang kukuh dalam semuaaspek operasi institusi perbankan. Sejajar denganmatlamat Plan Induk Sektor Kewangan, peranan dan

Matlamat penyeliaan dicapai menerusi pengagihan sumber kepadabidang yang berisiko tinggi, pemantauan berterusan ke atasinstitusi perbankan, pengambilan langkah-langkah pencegahanawal dan penguatkuasaan dasar pengawalan berhemat.

kewangan yang dihantar oleh institusi perbankan.Mekanisme ini membolehkan pengesanan awalterhadap sebarang kemunculan masalah supayalangkah-langkah pencegahan dan pembetulan segeradapat diambil dengan lebih awal. Sistem pengawasanpenipuan juga telah diwujudkan untuk memantau kes-kes penipuan dalam sistem perbankan. Inimembolehkan modus operandi baru penipuan dapat dikenal pasti dan di sebarkan kepada institusi perbankanbagi mengelakkan kejadian yang sama serta kerugiandalam sistem perbankan. Setiap institusi perbankanjuga tertakluk kepada pemantauan berterusanterhadap ketahanan institusi masing-masing akibatdaripada kejutan ekonomi dalam kedudukan tertekan.Sehubungan ini, institusi perbankan diwajibkanmenghantar keputusan penilaian sendiri bagi ujiantekanan pada setiap suku tahun kepada Bank NegaraMalaysia. Ujian tekanan tersebut merangkumiparameter minimum yang ditetapkan oleh BankNegara Malaysia, namun kelonggaran diberikankepada institusi perbankan untuk menggunakanandaian sendiri bagi parameter tertentu.

Sebagai sebahagian daripada aktiviti penyeliaan dansejajar dengan penumpuan perhatian terhadap amalanurus tadbir korporat, Bank Negara Malaysia turutmenilai prestasi pengarah dan pelbagai jawatankuasalembaga pengarah yang ditubuhkan oleh institusi

fungsi ahli lembaga pengarah sama ada secara individuatau kolektif dalam meningkatkan keupayaanorganisasi, kebolehan dan daya saing akan dinilaisecara berterusan.

Penekanan ke atas pengurusan risiko institusiperbankan sejak kebelakangan ini telah menjanapembangunan sektor perbankan yang lebih dinamikdan bertenaga. Dengan kemampuan pengurusanrisiko yang baik, institusi perbankan berupaya untukmenawarkan produk dan perkhidmatan baru yanglebih kompleks dan bernilai tambah bagi segmenpasaran yang lebih meluas dan seterusnyamenambahkan kemampuan untuk meningkatkanproduktiviti. Pertumbuhan penggunaan instrumenkewangan yang kompleks dan eksotik sebagai alatpengurusan risiko atau alat pertumbuhankeuntungan memerlukan perhatian penyeliaan yanglebih besar terhadap pengurusan risiko, terutamanyadalam mengenal pasti dan mengukur risiko. Sejumlahbesar institusi perbankan telah melabur dalam sistempengurusan risiko dan dagangan yang sofistikatedtermasuk mengukuhkan ‘middle-office’ dan fungsipematuhan. Pada masa yang sama, kebolehanpenyelia dalam menilai model institusi perbankantelah ditingkatkan, di mana penyelia mengesahkanmodel risiko pasaran institusi perbankan bagimemastikan amalan yang diguna pakai seiring

152

dengan amalan terbaik. Berkuat kuasa September2004, institusi perbankan telah dikehendakimelaksanakan, bagi tempoh percubaan, Rangka KerjaKecukupan Modal Risiko Pasaran (MRCF). Bagimemastikan kelancaran pelaksanaan MRCF padatarikh pematuhan sepenuhnya bermula suku keduatahun 2005, Bank Negara Malaysia juga menilaipenyata polisi buku dagangan institusi perbankan danlaporan bulanan MRCF.

Sebagai sebahagian daripada usaha Bank NegaraMalaysia untuk memastikan sistem perbankan tidakdigunakan sebagai saluran aktiviti pengubahan wangharam, sumber penyeliaan juga disalurkan ke arahmenilai kecukupan langkah-langkah pencegahanpengubahan wang haram dan pencegahanpembiayaan pengganas yang diamalkan oleh institusiperbankan. Sejak beberapa tahun ini, tahapkesedaran di kalangan institusi perbankan telahmeningkat mengenai pentingnya mewujudkanrangka kerja institusi yang kukuh bagi membasmipengubahan wang haram dan pembiayaanpengganas. Secara kolektif, Bank Negara Malaysiabersama institusi perbankan telah memperkenalkanlangkah-langkah untuk menghalang dan mengesanaktiviti pengubahan wang haram yang tidak diingini,yang boleh menjejaskan integriti sistem perbankankeseluruhannya.

Sejajar dengan piawaian Prinsip Utama JawatankuasaBasel bagi penyeliaan perbankan yang berkesan,pusingan normal pemeriksaan di premis setiapinstitusi perbankan termasuk bank-bank Islam daninstitusi pembangunan kewangan adalah sekali dalamtempoh 18 bulan. Walau bagaimanapun,pemeriksaan yang lebih kerap dijalankan terhadapinstitusi yang memerlukan penyeliaan rapi. Ianyamerangkumi pemeriksaan ke atas cawangan dalamdan luar negara, syarikat induk dan syarikat yangberkaitan dengan institusi perbankan. Pemeriksaan keatas syarikat induk dan syarikat yang berkaitandengan institusi perbankan adalah perlu dalam prosespenyeliaan bersepadu yang dilaksanakan oleh BankNegara Malaysia. Pemeriksaan ini membolehkanpenyelia perbankan menilai kemampuan syarikatinduk yang bertindak sebagai sumber sokongankewangan kepada institusi perbankan dalamkumpulan perbankan tersebut. Ia juga perlu bagimenilai aktiviti berisiko dalam kumpulan perbankanyang boleh mendatangkan risiko ‘contagion’ kepadainstitusi perbankan. Perancangan dan pemantauanprestasi pemeriksaan di premis oleh Bank NegaraMalaysia telah diperakui di bawah MS ISO 9001:2000Sistem Pengurusan Kualiti.

Selaras dengan kepentingan peranan lembagapengarah dalam tadbir urus korporat sesebuahinstitusi perbankan, penyelia perbankan mengadakaninteraksi yang lebih kerap dengan ahli lembagapengarah dan pihak pengurusan kanan institusi. Inimembantu penyelia perbankan memperolehmaklumat terkini tentang isu-isu yang dihadapi olehinstitusi perbankan, strategi perniagaan, profil risikodan keupayaan pengurusan risiko, dan pada masayang sama, memaklumkan kepada pihak pengurusankanan institusi perbankan tersebut tentangkelemahan-kelemahan yang telah dikenal pasti.Komunikasi dua hala dengan pihak pengurusankanan institusi sangat berguna kepada penyeliaperbankan dalam memperoleh kefahaman yangmendalam tentang institusi perbankan tersebut sertamengenal pasti risiko yang timbul dengan lebihefisien dan efektif bagi memastikan tindakanpembetulan diambil dengan segera.

Isu-isu penyeliaan hasil daripada pemeriksaan dipremis yang telah dijalankan serta saranan-saranantindakan pembetulan akan dimaklumkan kepadalembaga pengarah dan pihak pengurusan kananinstitusi perbankan. Institusi perbankan dikehendakimemberi maklum balas terhadap saranan-sarananyang diberikan dan status terkini pelaksanaannya.Dalam kes di mana isu-isu penyeliaan dianggappenting dan memerlukan tindakan pembetulansegera, institusi-institusi perbankan adalah tertaklukkepada Rangka Kerja Tindakan Penguatkuasaan TakFormal (IEAF). Dengan pelaksanaan IEAF sejakSeptember 2002, isu-isu penyeliaan yang pentingdipantau dengan rapi oleh penyelia perbankan dankomitmen yang lebih tinggi daripada lembagapengarah dan pihak pengurusan kanan diperolehiterhadap resolusi mereka dengan cepat sertabersistematik.

Pada beberapa tahun kebelakangan ini,pembangunan teknologi dalam persekitaranperbankan begitu pesat dan pelbagai,mengakibatkan institusi perbankan perlu lebihefektif dalam mengurus risiko sistem maklumatbagi mempertingkatkan keselamatan dankemantapan persekitaran sistem maklumatinstitusi-institusi tersebut. Bank Negara Malaysiatelah mengambil beberapa langkah untukmempertingkatkan tadbir urus sistem maklumatsecara keseluruhannya serta menggalakkanamalan-amalan terbaik dalam pengurusan sistemmaklumat. Ini termasuk pemeriksaan di premis,pengawasan luar premis, penerbitan garis panduanberkenaan pengurusan sistem maklumat dan

153

Sistem Perbankan

mempertingkatkan piawaian penyeliaan sistemmaklumat dengan menanda aras kepada piawaianaudit sistem maklumat lain yang telah terbuktikeberkesanannya.

Selain pemeriksaan sistem maklumat di premisinstitusi perbankan, Bank Negara Malaysia jugamenjalankan pemeriksaan di premis terhadapoperator-operator sistem pembayaran di bawahAkta Sistem Pembayaran 2003. Proses pemeriksaanini merangkumi penilaian terhadap keupayaaninstitusi tersebut dalam mengurus risiko sistemmaklumat, di mana berkaitan, risiko sistempembayaran serta keseluruhan pengurusanoperator sistem pembayaran, dan seterusnyamerumuskan perkara-perkara yang harus diberiperhatian berkaitan dengan inisiatif sistemmaklumat, keselamatan dan kawalan, dan prestasisistem. Semenjak beberapa tahun ini, rangka kerjapengurusan risiko sistem maklumat keseluruhannyadi kebanyakan institusi perbankan telah bertambahbaik dengan ketara, berikutan daripada kesedaranyang meningkat dan komitmen yang ditunjukkanoleh pihak pengurusan institusi.

Bagi penilaian yang lebih baik ke atas persekitaransistem maklumat dalam sistem perbankan danmemastikan kemantapan operasi sistem maklumattersebut, Bank Negara Malaysia telahmempertingkatkan kualiti penyeliaan sistemmaklumat dengan melaksanakan metodologi barupemeriksaan di premis iaitu, PRISM (InformationSystems Risk Assesement). Metodologi ini memberipenilaian yang lebih seimbang ke atas persekitaransistem maklumat institusi perbankan denganmenghubungkan amalan-amalan sistem maklumatdan risiko kepada keperluan perniagaan dan proses-proses yang berkaitan. Bank Negara Malaysia jugasedang membangunkan sebuah sistem untukmemperbaiki fungsi pengawasan luar premis denganmelaksanakan sebuah pangkalan data maklumatberkenaan dengan perkembangan dan penggunaanteknologi oleh institusi-institusi perbankan. Sistemtersebut akan dapat memberikan mekanisme amaranawal mengenai kemungkinan risiko sistemik sertasebagai penanda aras ke atas proses-proses teras bagikeseluruhan industri perbankan dan seterusnyamempromosikan amalan terbaik bagi pengurusanrisiko sistem maklumat.

Salah satu bidang yang turut diberi keutamaanpenyeliaan ialah penggunaan khidmat luaran olehinstitusi-institusi perbankan. Ini disebabkan olehaliran yang meningkat dalam penggunaan khidmat

luaran bagi sebahagian proses “back-office”institusi perbankan, seperti pemprosesanpembayaran, pusat panggilan dan perkhidmataninfrastruktur sistem maklumat kepada pihak ketiga.Bank Negara Malaysia mengkaji semula persetujuanpenggunaa khidmat luaran di antara institusi-institusi perbankan dengan pihak ketiga yang jugatertakluk kepada pemeriksaan oleh penyeliaperbankan untuk memastikan semua aspekpengunaan khidmat luaran diurus secara efektif.Yang paling utama, kepentingan pelanggan-pelanggan institusi perbankan mesti dilindungiselain dari mendapat faedah daripadaperkhidmatan yang lebih efisien yang disediakanoleh institusi perbankan.

Untuk kekal efektif dalam pasaran kewangan kiniyang pesat berkembang, penyelia bank perlumembina kemahiran dengan pantas untuk memberinilai tambah terhadap institusi-institusi perbankanyang dikawal selia. Untuk tujuan ini, beberapakumpulan khusus telah diwujudkan untuk memberifokus kepada bidang-bidang penting dalampelaksanaan fungsi penyeliaan perbankan. Dalammemenuhi tanggung jawab penyeliaan, khususnya dibawah ‘Pillar 2’, ‘ New Basel Capital Accord’, pelbagaiinisiatif bina upaya telah diambil bagi melengkapkanpenyelia perbankan dengan pengetahuan dankemahiran yang diperlukan. Selain penimbaan ilmu,proses-proses penyeliaan telah dikaji semula dandiperbaiki untuk membantu penilaian ke atas prosesdan pengurusan modal bank.

Globalisasi dan pasaran bebas di bawah PelanInduk Sektor Kewangan akan mengakibatkankemunculan institusi-institusi perbankan yang barudan lebih siknifikan dalam industri. Pembentukanentiti perbankan yang lebih besar hasil daripadapenggabungan bank-bank perdagangan dansyarikat-syarikat kewangan di bawah satukumpulan perbankan, kemunculan bank-bank Islambaru, operasi yang lebih kompleks hasil daripadakehadiran serantau dan penjualan bersilang antaraentiti-entiti dalam satu kumpulan perbankan yangsama dan penggunaan khidmat luaran operasi olehinstitusi perbankan, memerlukan Bank NegaraMalaysia secara berterusan menetapkan tanda arasbaru bagi pendekatan dan aktiviti-aktivitipenyeliaan. Usaha-usaha akan terus diambil untukmemastikan penyelia perbankan dilengkapidengan kemahiran dan keupayaan untukmenangani cabaran-cabaran ini dan membantuindustri dalam memenuhi kehendak pelangganyang semakin canggih.

154

Program Pencegahan Pengubahan Wang Haramdan Pencegahan Pembiayaan Keganasan (AML/CFT) di Malaysia

TinjauanMalaysia meneruskan usahanya untuk membangunkan dan meningkatkan usaha AML/CFT kebangsaandengan memperkukuh rangka kerja perundangannya, serta mempertingkatkan kerjasama dalam negeridan antarabangsa, di samping meningkatkan kapasiti kakitangan penguat kuasa undang-undang dalambidang-bidang yang penting ini. Sebagai agensi peneraju dalam Jawatankuasa Penyelaras Kebangsaan bagiPencegahan Pengubahan Wang Haram (JPK) yang menyelaras pelaksanaan dan penguatkuasaan AktaPencegahan Pengubahan Wang Haram dan Pencegahan Pembiayaan Keganasan 2001 (AMLA) danlangkah-langkah AML/CFT, Bank Negara Malaysia komited untuk memastikan sistem kewangan di Malaysiaadalah kukuh, teguh dan bebas daripada penyalahgunaan.

Sepanjang tahun ini, Bank Negara Malaysia telah memperluas jaringan pengawalseliaan AMLA untukmerangkumi institusi pelapor yang baru dan mengguna pakai obligasi pelaporan di bawah Bahagian IVAMLA kepada institusi pelapor yang sedia ada. Yang lebih penting, taklimat, latihan dan programkesedaran AML/CFT telah dijalankan di seluruh negara secara meluas kepada kakitangan penguat kuasa,pihak berkuasa pengawalseliaan yang berkenaan dalam sektor awam serta pelbagai kategori institusipelapor baru dalam sektor swasta.

Mempertingkatkan Peranan JPKJPK meneruskan usahanya untuk memastikan bahawa usaha AML/CFT kebangsaan sentiasa dikemas kinidan relevan terhadap ancaman pengubahan wang haram dan pembiayaan keganasan yang kianberkembang. Kerjasama di dalam negeri terus diperkukuh dengan mesyuarat tetap di kalangan ahli-ahli JPKdiadakan sepanjang tahun 2004. Mesyuarat ini bertujuan, antara lainnya, untuk membentuk dasarmengenai AML/CFT dan menyelaraskan pelaksanaan langkah-langkah AML/CFT yang berkesanberpandukan piawaian yang diterima pakai di peringkat antarabangsa seperti yang terkandung dalamEmpat Puluh Cadangan Pengubahan Wang Haram dan Sembilan Cadangan Khas mengenai PembiayaanKeganasan Pasukan Petugas Tindakan Kewangan mengenai Pengubahan Wang Haram (FATF) . Sebagaisebuah badan antara kerajaan yang ditubuhkan melalui Sidang Kemuncak G-7 di Paris pada tahun 1989,FATF membangunkan dan menggalakkan dasar untuk membanteras pengubahan wang haram danpembiayaan keganasan. Sepanjang tahun ini, JPK terus memastikan pembangunan usaha AML/CFTkebangsaan adalah konsisten dengan Cadangan-cadangan FATF.

Peranan JPK dalam usaha AML/CFT kebangsaan terus bertambah mantap apabila komposisinya berubah.JPK kini terdiri daripada pegawai-pegawai kanan yang mewakili pelbagai agensi penguatkuasaan. BahagianPenguatkuasaan Kementerian Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna, yangbertanggungjawab dalam penguatkuasaan Akta Cakera Optik 2000 dan Akta Hak Cipta 1987, merupakanahli terbaru di dalam JPK. Pada tahun ini, Agensi Dadah Kebangsaan tidak lagi menganggotai JPK keranahal-hal yang berkaitan dengan penguatkuasaan Akta Dadah Berbahaya 1952 adalah di bawah bidangkuasa Polis DiRaja Malaysia, yang merupakan ahli pengasas JPK.

Mempertingkatkan Rangka Kerja Perundangan AML/CFTMalaysia bertindak meminda lima jenis akta iaitu AMLA, Kanun Keseksaan, Akta Mahkamah Rendah 1948,Akta Mahkamah Kehakiman 1964 dan Kanun Tatacara Jenayah bagi membolehkan Malaysia menyertai duakonvensyen antarabangsa mengenai keganasan seperti yang berikut:• Konvensyen Antarabangsa untuk Menyekat Pembiayaan Keganasan yang diterima pakai oleh

Perhimpunan Agung Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu pada 9 Disember 1999 dan mematuhi ResolusiMajlis Keselamatan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu mengenai langkah-langkah pencegahankeganasan, terutamanya Resolusi 1373 (2001) Majlis Keselamatan pada 28 September 2001; dan

• Konvensyen Antarabangsa yang menentang Pengambilan Orang sebagai Tebusan yang diterima pakaioleh Perhimpunan Agung Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu.

155

Sistem Perbankan

Akta Pencegahan Pengubahan Wang Haram (Pindaan) 2003 dan Akta Kanun Keseksaan (Pindaan) 2003telah diwartakan sebagai undang-undang pada 25 Disember 2003. Akta Kanun Keseksaan (Pindaan)2003, antara lain, meluaskan penggunaan Kanun Keseksaan bagi merangkumi kesalahan luar kawasandi bawah Bahagian VIA yang baru. Ini bertujuan untuk menyekat pembiayaan kegiatan pengganas danmenambah perkara-perkara tambahan untuk memperoleh bantuan daripada pihak berkuasa luar bagijenayah luar kawasan. Akta Mahkamah Rendah (Pindaan) 2004 dan Akta Mahkamah Kehakiman(Pindaan) 2004 telah diwartakan sebagai undang-undang pada 23 Disember 2004. Pindaan ini yangantara lain telah meluaskan bidang kuasa Mahkamah Tinggi berhubung jenayah luar kawasan meliputikesalahan di bawah Bahagian VIA baru Kanun Keseksaan. Pindaan lanjutan ke atas Kanun TatacaraJenayah mengenai kuasa polis bagi kesalahan yang berhubung dengan keganasan akan dibentangkan diParlimen selepas dipertimbangkan oleh Jawatankuasa Pilihan Khas Dewan Rakyat.

Akta Pencegahan Pengubahan Wang Haram (Pindaan) 2003, antara lain, telah meluaskan skopmelapor transaksi yang mencurigakan meliputi pelaporan mengenai kegiatan pembiayaan keganasanyang disyaki kepada Bank Negara Malaysia. Undang-undang baru ini juga meluaskan mekanismeAMLA bagi mengesan, membeku, menyita, melucuthakkan dan merampas harta benda untukmeliputi harta benda yang digunakan untuk membiayai kegiatan keganasan. Bahagian VIA AMLAyang baru memberi kuasa kepada Menteri Keselamatan Dalam Negeri untuk menganggap mana-mana entiti sebagai pengganas. Harta benda entiti berkenaan kemudiannya boleh dirampas dandilucuthakkan kepada Kerajaan Persekutuan.

Jaringan Pengawalseliaan AMLAPerluasan kepada Institusi Pelapor BaruAMLA mewajibkan sesebuah institusi pelapor untuk membuat laporan kepada Bank Negara Malaysiamana-mana transaksi yang membabitkan identiti individu berkenaan, transaksi itu sendiri, atau mana-mana keadaan lain yang melibatkan transaksi tersebut yang boleh menyebabkan institusi pelaporuntuk mengesyaki bahawa transaksi tersebut terlibat dengan hasil-hasil kegiatan yang menyalahiundang-undang. Keperluan perundangan untuk melapor transaksi yang mencurigakan telah digunapakai oleh entiti kewangan konvensional, Islam dan luar pesisir secara berperingkat semenjakpenguatkuasaan AMLA pada 15 Januari 2002. Sepanjang tahun 2004, jaringan pengawalseliaanAMLA telah diperluas untuk merangkumi broker saham dan broker pasaran hadapan berkuat kuasa31 Mac 2004, dan peguam, akauntan dan setiausaha syarikat berkuat kuasa 30 September 2004.Peguam dan akauntan dikehendaki untuk membuat laporan kepada Bank Negara Malaysia mengenaimana-mana transaksi yang dikenal pasti sebagai mencurigakan semasa menjalankan aktivitiperniagaan berikut bagi klien mereka:

(i) membeli dan menjual harta tak alih;(ii) menguruskan wang klien, sekuriti atau harta lain;(iii) menguruskan akaun termasuk akaun simpanan dan sekuriti;(iv) mengelola sumbangan bagi penubuhan, pengendalian atau pengurusan syarikat-syarikat; atau(v) mewujudkan, mengendalikan atau menguruskan entiti undang-undang atau perkiraan, dan

membeli dan menjual entiti perniagaan.

Setiausaha syarikat pula dikehendaki untuk melaporkan kepada Bank Negara Malaysia mana-manatransaksi yang dikenal pasti sebagai mencurigakan semasa menjalankan aktiviti perniagaan berikut bagiklien mereka:

(i) bertindak sebagai ejen yang menubuhkan entiti undang-undang;(ii) bertindak sebagai (atau mengatur bagi orang lain untuk bertindak sebagai) pengarah atau

setiausaha sesuatu syarikat, seorang pekongsi sesuatu perkongsian, atau suatu kedudukan yangseumpamanya berhubung dengan entiti undang-undang yang lain;

(iii) mengadakan suatu pejabat berdaftar, alamat perniagaan atau penginapan, alamat surat-menyurat atau pentadbiran bagi sesuatu syarikat, perkongsian atau apa-apa entiti undang-undang atau perkiraan lain;

156

(iv) bertindak sebagai (atau mengatur bagi pihak orang lain untuk bertindak sebagai) pemegangamanah sesuatu amanah nyata; atau

(v) bertindak sebagai (atau mengatur bagi orang lain untuk bertindak sebagai) pemegang syernomini bagi seorang yang lain.

Perluasan jaringan pengawalseliaan AMLA untuk meliputi peguam, akauntan dan setiausaha syarikatmerupakan pencapaian penting dalam usaha AML/CFT kebangsaan. Skim pengubahan wang haram telahmenjadi semakin kompleks seiring dengan usaha negara-negara untuk melaksanakan langkah-langkahAML/CFT yang menyeluruh dalam sektor kewangan bagi mengesan dan menghalang pengubahan wangharam, pembiayaan keganasan dan jenayah transnasional yang lain. Ini telah memaksa penjenayahmenggunakan khidmat para profesional berkenaan untuk membantu mereka menembusi sistemkewangan. Penggunaan obligasi pelaporan AMLA ke atas para profesional tersebut pada tahun 2004adalah tepat pada masanya dan akan dapat menghalang penjenayah daripada memasuki sistemkewangan secara tidak langsung melalui para "gatekeepers" yang profesional ini yang boleh merangkatransaksi kewangan yang rumit dengan tujuan untuk menyembunyikan hasil pendapatan haram.

Meningkatkan Obligasi PelaporanObligasi pelaporan AMLA diguna pakai secara berperingkat-peringkat ke atas institusi pelapor bagimemberikan masa yang secukupnya kepada mereka untuk melaksanakan obligasi pelaporan di bawahAMLA. Keperluan perundangan bagi melapor transaksi yang mencurigakan kepada Bank Negara Malaysiapada mulanya telah diguna pakai ke atas Lembaga Tabung Haji, Bank Kerjasama Rakyat Malaysia Berhaddan Bank Simpanan Nasional mulai 15 Januari 2003. Bagi memudahkan pelaporan sedemikian kepadaBank Negara Malaysia, sebarang obligasi seperti kerahsiaan atau mana-mana sekatan ke atas penzahiranmaklumat yang dikenakan oleh undang-undang bertulis atau tidak bertulis ke atas institusi berkenaantelah dapat diatasi dan pegawai yang melaporkan transaksi-transaksi yang mencurigakan dengan sucihati kepada Bank Negara Malaysia diberikan perlindungan daripada tindakan sivil, jenayah dan disiplin.Pada tahun 2004, obligasi pelaporan yang selebihnya, yang bersesuaian di bawah Bahagian IV AMLA,telah diguna pakai ke atas Lembaga Tabung Haji, Bank Kerjasama Rakyat Malaysia Berhad dan BankSimpanan Nasional berkuat kuasa mulai 31 Mac 2004. Obligasi pelaporan ini termasuk penyimpananrekod bagi tempoh enam tahun, mengendalikan pengenalan pelanggan, serta mewujudkan programpelaporan dalaman dan program pematuhan yang dirangka untuk mencegah institusi berkenaandaripada disalahgunakan oleh penjenayah.

Penambahan Kesalahan-kesalahan PredikatPada tahun 2004, bilangan kesalahan predikat pengubahan wang haram dalam Jadual Kedua AMLAtelah ditambah daripada 150 kepada 168 jenayah berat daripada 24 jenis perundangan. Penambahanbilangan kesalahan predikat pengubahan wang haram yang baru ke dalam AMLA akan membolehkanBank Negara Malaysia mengesan jejak kewangan yang terhasil daripada kesalahan-kesalahan ini danberkongsi maklumat perisikan kewangan dengan agensi penguatkuasaan yang berkenaan.

Mempertingkatkan Pematuhan AML/CFTPada tahun 2004, Bank Negara Malaysia telah melancarkan Buku Panduan Pematuhan AML/CFT yangkomprehensif sebagai bahan rujukan bagi membantu institusi pelapor dalam menjalankan obligasimereka di bawah AMLA. Buku Panduan ini mengandungi pelbagai dokumen dan bahan bacaanmengenai inisiatif-inisiatif AML/CFT kebangsaan berkaitan dengan industri-industri tertentu, termasukgaris panduan pengawalseliaan dan pematuhan yang mengikut industri, piawaian antarabangsa dancadangan-cadangan serta surat pekeliling dan piawaian pematuhan teras. Salinan Buku Panduan dalambentuk CD-ROM telah diedarkan kepada institusi-institusi pelapor konvensional, Islam dan luar pesisirserta pelbagai persatuan yang berkaitan. Institusi pelapor boleh merujuk kepada Buku Panduanberkenaan untuk membantu dalam merangka, antara lain, mekanisme pelaporan transaksi yangmencurigakan, penyimpanan rekod, pengenalan pelanggan, pematuhan dan latihan secara berterusankepada kakitangan.

157

Sistem Perbankan

Kerjasama Dalam NegeriProgram KesedaranProgram kesedaran mengenai AML/CFT telah diadakan di seluruh negara melalui beberapa siri taklimatkepada pelbagai kategori institusi pelapor yang baru serta pihak berkuasa pengawalseliaan yang berkaitan.Objektif sesi taklimat tersebut adalah untuk menjelaskan kepada institusi pelapor mengenai obligasi dantanggungjawab mereka di bawah AMLA serta membantu mereka menjalin hubungan kerja dengan UnitPerisikan Kewangan (UPW) di Bank Negara Malaysia. Selain taklimat tersebut, Bank Negara Malaysia jugamenganjurkan kursus latihan dan bengkel untuk mempertingkatkan pengetahuan dan kemahirankakitangan penguat kuasa undang-undang yang terlibat dalam usaha membanteras pengubahan wangharam dan pembiayaan keganasan. Sesi latihan yang telah dijalankan sepanjang tahun 2004 adalahseperti yang berikut:• Taklimat mengenai langkah-langkah AML/CFT kepada ahli Majlis Peguam Malaysia pada bulan Januari

2004;• Taklimat mengenai penggunaan AMLA dan obligasi pelaporan kepada pengantara pasaran modal pada

bulan Mac 2004;• Taklimat mengenai AMLA kepada Ketua dan Pegawai Kanan Jabatan Penguatkuasaan, Kementerian

Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna pada bulan April 2004;• Seminar mengenai langkah-langkah AML/CFT kepada Persatuan Undang-Undang Sabah pada bulan

Mei 2004;• Taklimat mengenai penggunaan AMLA dan obligasi pelaporan yang dikendalikan di 18 buah lokasi

untuk peguam, akauntan dan setiausaha syarikat dari Julai – September 2004; dan• Taklimat mengenai AMLA kepada pegawai-pegawai kanan Suruhanjaya Syarikat Malaysia pada

5 November 2004 berkenaan penggunaan obligasi pelaporan AMLA ke atas setiausaha syarikat.

Pembanterasan jenayah pengubahan wang haram serta pembiayaan keganasan adalah penting bagi menjaminintegriti sistem kewangan negara. Sesi latihan merupakan landasan yang berkesan bagi meningkatkankesedaran dan pertukaran idea berhubung kaedah terbaik dan pelaksanaan yang paling praktikal bagi programAML/CFT. Sesi-sesi latihan tersebut telah dapat meningkatkan tahap pematuhan institusi pelapor kepadapiawaian antarabangsa. Dengan peningkatan ini, usaha AML/CFT kebangsaan kini disokong dengan lebih baikmelalui sumbangan institusi pelapor kewangan dan bukan kewangan yang mempunyai maklumat yang kritikalmengenai transaksi yang mungkin menyembunyikan kegiatan jenayah.

Panduan Penyiasatan AMLASebagai sebahagian daripada usaha untuk mendokumentasikan proses penyiasatan AMLA, satu KumpulanKerja mengenai Panduan Penyiasatan AMLA yang ahli-ahlinya mewakili agensi-agensi tertentu dalam JPK,telah mendrafkan satu set tugasan untuk membantu para penyiasat menjalankan penyiasatan ke ataskesalahan mengenai perkara-perkara yang berkaitan dengan pengubahan wang haram dan pembiayaankeganasan di bawah AMLA. Kejayaan merumuskan Panduan Penyiasatan AMLA merupakan hasil usahadan kerjasama kakitangan penguatkuasaan undang-undang tempatan yang berpengalaman. Kakitanganpenguatkuasaan ini sudi berkongsi pengetahuan dan kemahiran mereka dalam mengendalikanpenyiasatan jenayah kewangan. Selepas JPK menerima pakai Panduan Penyiasatan AMLA pada tahunhadapan, panduan ini akan diedar kepada agensi-agensi penguat kuasa yang berkaitan bagi memudahkanpenyiasatan terhadap mana-mana pelanggaran peruntukan di bawah AMLA.

Jawatankuasa Kecil mengenai Perkongsian MaklumatPada tahun ini, JPK telah menubuhkan satu Jawatankuasa Kecil mengenai Perkongsian Maklumat bagimempertingkatkan lagi mutu analisis dan perkongsian maklumat yang dikumpul melalui laporan transaksiyang mencurigakan (STR) dan supaya maklumat perisikan kewangan dapat dilakukan dengan lebihberkesan. Jawatankuasa Kecil ini menyediakan mekanisme formal dengan perisikan yang dihasilkan olehBank Negara Malaysia berdasarkan maklumat yang diterima daripada STR boleh membantu memulakanpenyiasatan terhadap kesalahan pengubahan wang haram, pembiayaan keganasan dan jenayah-jenayahberat lain yang disyaki.

158

Kerjasama AntarabangsaSebagai ahli Kumpulan Asia/Pasifik (APG) mengenai Kumpulan Pemberi dan Penerima Bantuan TeknikalPengubahan Wang Haram, Bank Negara Malaysia telah menyediakan bantuan teknikal kepada NationalBank of Cambodia dalam merangka Garis Panduan AML/CFT yang bersesuaian untuk institusi perbankandi Kemboja. Bank Negara Malaysia juga akan terus mengambil bahagian dalam latihan-latihan penilaianbersama AML/CFT yang dijalankan oleh pelbagai pihak berkuasa, yang juga merupakan ahli-ahli APG.Usaha-usaha kerjasama juga dipertingkatkan dengan menandatangani Memorandum Persefahaman untukperkongsian maklumat kewangan dengan pelbagai pihak berkuasa yang lain.

Pembinaan KapasitiInisiatif-inisiatif LatihanPembinaan kapasiti terus menjadi fokus Bank Negara Malaysia dengan penekanan diberikan terhadapteknik penyiasatan kewangan bagi tujuan meningkatkan kepakaran kakitangan penguat kuasa undang-undang. Pakar-pakar daripada agensi penguatkuasaan undang-undang dari luar dan dalam negeri telahberkongsi pengetahuan dan kepakaran mereka dalam pelbagai bengkel latihan sepanjang tahun ini.Agensi-agensi yang terlibat termasuk Lembaga Hasil Dalam Negeri, Pejabat Peguam Negara Malaysia,Perkhidmatan Perisikan Jenayah Kebangsaan dan Unit Penyiasatan Kewangan Pengganas Kebangsaan diUnited Kingdom, Bahagian Penguatkuasaan Imigresen dan Kastam Jabatan Keselamatan Dalam NegeriAmerika Syarikat, dan Pejabat Bangsa-Bangsa Bersatu mengenai Dadah dan Jenayah. Pada tahun ini, BankNegara Malaysia telah menganjurkan dan mengambil bahagian dalam latihan-latihan berikut:

(i) Seminar Mengenai Pengubahan Wang Haram dan Pembiayaan Keganasan, Kuala Lumpur, Mac 2004;(ii) Bengkel Penguatkuasaan AMLA, Kuala Lumpur, September 2004;(iii) Bengkel Pengenalan Forensik Komputer, Kuala Lumpur, November 2004; dan(iv) Bengkel Analisis Nilai Bersih AMLA, Kuala Lumpur, November-Disember 2004.

Inisiatif-inisiatif Pemboleh DalamanFasa I Sistem Perisikan Kewangan (FINS)Sebagai pihak berkuasa yang berwibawa di bawah AMLA, Bank Negara Malaysia terus menerima STR yangtelah meningkat dari segi kualiti dan kuantiti pada tahun ini. Bagi tujuan memudahkan pelaporan transaksiyang mencurigakan dibuat oleh institusi-institusi kewangan, Bank Negara Malaysia telah membangunkanFINS bagi membantu institusi kewangan menghantar STR secara dalam talian. FINS mula beroperasi padabulan Mei 2004 dan ini membolehkan institusi kewangan menghantar STR dengan pantas menerusi lamanweb yang mempunyai ciri keselamatan yang tinggi. Ini boleh dilakukan dengan mudah dari ruang tempatbekerja pegawai pematuhan yang terlibat. Alat analisis yang asas dalam FINS menganalisis STR yang diterimasecara automatik dan ini membolehkan penganalisis kewangan Bank Negara Malaysia mempercepat prosespengenalpastian dan mengkaji hubungan kewangan antara transaksi-transaksi yang mencurigakan.

Penambahan Bilangan Kakitangan dalam Unit Perisikan Kewangan (UPW)Seiring dengan perluasan jaringan pengawalseliaan AMLA dan tanggungjawab tambahan bagi mengesanpembiayaan keganasan, Bank Negara Malaysia telah meningkatkan jumlah kakitangan UPW daripada 18kepada 24 orang dengan mewujudkan lebih banyak jawatan pada peringkat tinggi dalam jabatan ini.Sebagai usaha untuk memudahkan pelaksanaan dan penguatkuasaan AMLA dengan berkesan, duaseksyen baru iaitu Seksyen Pematuhan dan Seksyen Sokongan Penyiasatan diwujudkan pada tahun ini.Fungsi utama Seksyen Pematuhan adalah untuk menyelia pematuhan institusi pelapor kewangan danbukan kewangan terhadap obligasi AMLA. Seksyen Sokongan Penyiasatan pula membantu agensi-agensipenguatkuasaan yang berkaitan dari segi maklumat perisikan kewangan bagi penyiasatan yang berkaitandengan AMLA.

Cabaran Masa HadapanBank Negara Malaysia akan terus memperluas jaringan pengawalseliaan AMLA untuk merangkumi kelasinstitusi pelapor yang lain seperti syarikat amanah, pengendali nombor-nombor ramalan dan syarikatperjudian yang lain, syarikat pengurusan aset dan dana, syarikat unit amanah, ejen harta tanah, penjual

159

Sistem Perbankan

barang kemas, peniaga logam dan batu permata berharga, serta peniaga barangan antik. Trend dan tipologipengubahan wang haram serta tahap piawaian AML/CFT antarabangsa akan menentukan masa yang sesuaiuntuk penggunaan obligasi AMLA ke atas mana-mana entiti bukan kewangan tersebut. Obligasi AMLA jugaakan hanya diguna pakai setelah perundingan dan sesi penerangan yang perlu diadakan dengan industriyang berkaitan serta masa yang mencukupi diberikan kepada institusi-institusi pelapor yang berkenaan untukmemahami dan bersedia memenuhi obligasi perundangan di bawah AMLA.

Mekanisme lain yang penting bagi memastikan pelaksanaan AMLA dengan berkesan ialah cadanganpenubuhan satu rangka kerja penguatkuasaan AMLA yang tidak formal. Rangka kerja ini perlu diwujudkanbagi melakukan tindakan pengawalseliaan yang pantas terhadap mana-mana institusi pelapor yang gagalmematuhi obligasi pelaporan AMLA. Rangka kerja penguatkuasaan AMLA secara tidak formal ini akansecara sistematik dapat menghitung tindakan pembetulan dan terdahulu ke atas mana-mana institusipelapor yang menyeleweng sebelum tahap ketidakpematuhannya merosot sehingga menjadi rangkaianyang paling lemah dalam usaha AML/CFT kebangsaan serta disalahgunakan oleh penjenayah untukmembersihkan dana haram mereka.

PRESTASI SISTEM PERBANKAN

TinjauanSistem perbankan kekal berdaya tahan sepanjang tahun2004, dengan kesemua penunjuk kewangan utamamencatat perkembangan yang kukuh. Berikutanpinjaman tidak berbayar (NPL) yang terus menurun dantahap keuntungan semakin baik, nisbah modal kekalpada paras yang tinggi sepanjang tahun 2004.Berdasarkan kedudukan ini, sistem perbankanmempunyai rizab yang mencukupi untuk menghadapisebarang kejutan yang di luar jangkaan. Kedudukankewangan institusi perbankan yang mantap bersertaprestasi kukuh ekonomi yang berterusan, suasana kadarfaedah yang rendah dan sentimen sektor isi rumah danperniagaan yang menggalakkan, merupakan pendorongutama kepada perkembangan kukuh aktivitipembiayaan. Ringkasan prestasi bagi penunjuk utamasistem perbankan adalah seperti yang berikut:

• Nisbah kecukupan modal yang tinggi sungguhpunterdapat beberapa usaha rasionalisasi modal sertaperkembangan kukuh aset berwajaran risiko;

• Keuntungan yang lebih tinggi dengan pulangan keatas purata aset dan ekuiti yang bertambah baik;

• Margin kadar faedah bersih kekal kecil disebabkanpersaingan terus memberi tekanan di pasaranpinjaman;

• NPL terus menurun ke paras terendah sejak krisiskewangan Asia, didorong terutamanya olehkutipan balik dan pengelasan semula yangberterusan, serta NPL baru yang lebih rendah;

• Aktiviti pemberian pinjaman institusi perbankankekal memberangsangkan bagi memenuhipermintaan sektor isi rumah dan perusahaanperniagaan yang meningkat; dan

• Pendedahan pada risiko pasaran terus kekal padaparas berhemat.

KeuntunganDengan disokong oleh keadaan ekonomi dan pasarankewangan yang menggalakkan, sistem perbankanmencatat keuntungan awalan sebelum cukai yangbelum diaudit sebanyak RM11.8 bilion pada tahun2004, iaitu 16.1% lebih tinggi daripada tahun lalu.Prestasi ini dicapai hasil daripada kenaikan dalamkeuntungan operasi kasar, peningkatan keuntunganbersih daripada dagangan sekuriti dan aktivitipelaburan serta pendapatan dividen yang lebih tinggidaripada entiti bukan bank. Prestasi kewangan yangkukuh ini menyumbang kepada peningkatan lebihtinggi dalam pulangan ke atas purata aset dan ekuiti,masing-masing sebanyak 1.4% dan 16.6%.Keuntungan sebelum cukai bagi setiap pekerjameningkat kepada RM127,827 pada tahun 2004daripada RM110,526 pada tahun sebelumnya.

Sistem perbankan mencatat keuntungan operasi kasarsebanyak RM12.6 bilion bagi tahun 2004, iaitupeningkatan 3.3% berbanding dengan tahun 2003.Prestasi yang lebih baik ini didorong terutamanya olehpendapatan daripada aktiviti berasaskan faedah dan fiyang lebih tinggi, yang telah mengimbangi kenaikankos kakitangan dan overhed. Mencerminkanpersaingan yang sengit dalam pasaran pinjaman,pendapatan daripada aktiviti pemberian pinjaman danpembiayaan mencatat kenaikan kecil sebanyakRM0.3 bilion atau 1.1%. Peningkatan dalampendapatan bersih daripada aktiviti berasaskan faedahdidorong terutamanya oleh kenaikan kukuh dalampendapatan faedah bersih daripada aktiviti pinjamanantara bank (+RM0.8 bilion atau 96.6%), yang

160

sejumlah besar disebabkan oleh operasi mudah tunaiBank Negara Malaysia bagi menyerap lebihan mudahtunai, berserta sekuriti pelaburan (+RM0.6 bilion atau23.9%). Analisis mengikut jenis institusi menunjukkanpendapatan faedah bersih bank perdaganganmeningkat sebanyak 13.8%, manakala bagi syarikatkewangan turun 14.6%. Ini disebabkan sebahagiannyaoleh pelarasan teknikal berikutan penggabungan limasyarikat kewangan dengan bank perdagangan.Sementara itu, bank saudagar mencatat penurunandalam pendapatan faedah bersih sebanyak 3.7% bagitahun 2004, berikutan tumpuan yang berterusankepada aktiviti berasaskan fi.

Dengan kadar faedah pinjaman yang rendah akibatpersaingan, bank perdagangan terus mempelbagaikanaktiviti, merangkumi aktiviti bukan pinjamanberasaskan fi yang lebih luas bagi memenuhi kehendakpengguna yang lebih mewah. Pendapatan berasaskanfi bank perdagangan dan syarikat kewangan sebagaisatu kumpulan meningkat 18.1% kepada RM4 bilionpada tahun 2004. Ini disumbangkan terutamanya olehpendapatan yang diperoleh daripada aktiviti perbankanpersendirian, termasuk jualan silang produk amanahsaham dan bankasurans, serta aktiviti berkaitanpembayaran seperti pengiriman wang. Nisbahpendapatan berasaskan fi kepada pendapatan operasibank perdagangan dan syarikat kewangan sebagaisatu kumpulan adalah 17.2% pada tahun 2004berbanding dengan 15.6% pada tahun sebelumnya.

Pendapatan berasaskan fi bank saudagar mencatatkenaikan yang kukuh sebanyak 7% kepadaRM350 juta, disebabkan terutamanya oleh pendapatanyang lebih tinggi daripada aktiviti pengurusanportfolio, penempatan saham dan pinjamanbersindiket. Fi daripada aktiviti pengurusan portfoliomencatat peningkatan yang ketara sebanyak 124.7%kepada RM37.8 juta. Walaupun hanya mencakupi10.8% daripada jumlah pendapatan berasaskan fibank saudagar, pertumbuhan yang besar inimencerminkan peningkatan tahap kesedaran danpenerimaan terhadap produk pengurusan kekayaanbagi menjana pulangan yang lebih baik dalampersekitaran kadar faedah pinjaman yang rendah.Peningkatan pendapatan berasaskan fi yang lainsebanyak 76.3% kepada RM54 juta didorongterutamanya oleh beberapa penempatan sahamkorporat yang besar pada tahun 2004.

Nisbah kos kepada pendapatan meningkat sedikit kepada48.8% berikutan kenaikan dalam kos kakitangan danoverhed. Peningkatan dalam perbelanjaan kakitanganmencerminkan tawaran pakej imbuhan yang lebih baik

untuk mengekalkan kepakaran akibat persaingan dalampasaran dan bilangan kakitangan yang lebih ramai.Dengan penekanan yang lebih terhadap aktivitipemasaran dan promosi, sebanyak 17.2% daripada kosoverhed yang dibelanjakan adalah untuk perbelanjaanpemasaran berbanding dengan 14.3% pada tahun 2003.

Walaupun kualiti aset bertambah baik, jumlahperuntukan hutang lapuk dan ragu meningkat sebanyak5.4% berikutan peruntukan am dan khas yang lebihtinggi. Peruntukan am bertambah sebanyak RM0.4 bilionberikutan peningkatan dalam jumlah pinjaman, danperuntukan khas meningkat sebanyak RM0.1 bilionkerana sebilangan institusi perbankan mengamalkandasar peruntukan dan pengelasan pinjaman tidakberbayar yang lebih ketat untuk memperkukuh

Jadual 5.2Sistem Perbankan1: Pendapatan dan Perbelanjaan

Untuk tahun kalendar

2003 2004a Perubahan tahunan

RM juta %

Pendapatan faedahselepas ditolak faedahtergantung 38,123 40,612 2,489 6.5

(Faedah tergantung) 4,793 3,812 -981 -20.5

Tolak: Perbelanjaanfaedah 18,943 20,385 1,442 7.6

Pendapatan faedahbersih 19,180 20,227 1,047 5.5

Campur: Pendapatanberasaskan fi 3,741 4,377 636 17.0

Tolak: Kos kakitangan 5,095 5,683 588 11.5Kos overhed 5,625 6,316 691 12.3

Keuntungan operasikasar 12,201 12,605 404 3.3

Tolak: Peruntukanhutang lapukdan ragu, danlain-lain 4,155 4,493 338 8.1

Keuntungan operasikasar selepasperuntukan 8,046 8,112 66 0.8

Campur: Pendapatan lain 2,131 3,699 1,568 73.6

Untung sebelum cukai 10,177 11,811 1,634 16.1

antaranya:Bank perdagangan 6,728 8,094 1,366 20.3Syarikat kewangan 2,644 2,739 95 3.6Bank saudagar 685 866 181 26.4Bank-bank Islam 120 111 -9 -7.5

Pulangan ke atasaset (%) 1.3 1.4

Pulangan ke atasekuiti (%) 15.3 16.6

Kos ke ataspendapatan2 (%) 46.8 48.8

1 Termasuk bank-bank Islam.2 Hanya mengambil kira kos kakitangan, kos overhed, pendapatan faedah

bersih dan pendapatan berasaskan fi.a AwalanNota: Angka-angka tidak semestinya terjumlah disebabkan oleh penggenapan.

161

Sistem Perbankan

kedudukan kewangan mereka. Peruntukan yang lebihtinggi ini sebahagiannya diimbangi oleh peningkatansebanyak RM0.2 bilion dalam kutipan balik.

Margin Kadar FaedahMargin kadar faedah terus mengecil sepanjang tahun2004 berikutan persaingan dalam pasaran pinjamanyang terus memberi tekanan ke atas kadar pemberianpinjaman, terutamanya pinjaman kepada sektor isirumah dan perusahaan kecil dan sederhana (PKS).Akibatnya, margin kadar faedah menurun sebanyak21 mata asas kepada 0.38 mata peratusan setelahmengambil kira perbelanjaan dan peruntukan hutanglapuk dan ragu bagi tahun 2004.

Margin kadar faedah kasar (perbezaan antarapendapatan faedah dan perbelanjaan faedahdinyatakan sebagai peratusan daripada jumlah asetberasaskan faedah) bank perdagangan dan syarikatkewangan sebagai satu kumpulan menurun sebanyak13 mata asas kepada 2.66 mata peratusan disebabkanperbelanjaan faedah yang tinggi. Meskipun kadarpemberian pinjaman pada amnya adalah lebih rendah,pendapatan faedah kekal hampir tidak berubah padatahap 4.78% disebabkan pertumbuhan dalam jumlahpinjaman. Penurunan kadar pemberian pinjaman yangpaling ketara adalah dalam sektor perumahan, dengankadar pemberian pinjaman purata untuk tahunpertama menurun sehingga 93 mata asas kepada3.08% setahun pada bulan Disember 2004, denganpenurunan yang lebih kecil bagi baki tempoh hinggatarikh matang. Di samping itu, kadar pemberianpinjaman purata untuk pinjaman perniagaan yangbaru juga kekal kompetitif pada paras 5.64% setahun,manakala bagi PKS ialah 6.20% setahun. Denganmudah tunai kekal berlebihan, kadar deposit kekalpada tahap yang rendah. Walau bagaimanapun,perbelanjaan faedah sebagai peratusan daripadajumlah aset berasaskan faedah meningkat sebanyak

13 mata asas kepada 2.12% kerana peningkatan yangketara dalam jumlah deposit sistem perbankansebanyak 13%.

Bank perdagangan dan syarikat kewangan sebagaisatu kumpulan turut mengalami perbelanjaan ke ataskakitangan dan overhed yang lebih tinggi, sebahagianbesarnya disebabkan oleh pakej saraan yang lebihmenarik dan kos pemasaran yang lebih tinggi. Koskakitangan dan overhed sebagai peratusan daripadajumlah aset berasaskan faedah adalah berjumlah1.54%. Sementara itu, peruntukan hutang lapuk danragu, sebagai peratusan daripada jumlah asetberasaskan faedah, meningkat sedikit pada tahun2004 kepada 0.74% berbanding 0.67% pada tahunsebelumnya. Ini mencerminkan penggunaan strategiyang lebih berhemat dalam mengendalikan pinjamantidak berbayar yang tidak dapat dikutip.

Aktiviti Pemberian PinjamanAktiviti pemberian pinjaman oleh institusi perbankanterus memberangsangkan pada tahun 2004. Sentimenpositif dalam sektor isi rumah dan perniagaan disamping persekitaran kadar faedah yang kondusifmemberi rangsangan kepada permintaan pinjamanyang lebih kukuh daripada sektor swasta sepanjangtahun. Sebagai penggerak utama dana dalam ekonomi,kedudukan sektor perbankan yang bertambah kukuhmembolehkan sektor tersebut menyokong keperluanpinjaman yang semakin meningkat, berikutanpertumbuhan penggunaan isi rumah dan peningkatanaktiviti perniagaan. Rangka Kerja Kadar Faedah Baruyang diperkenalkan pada tahun 2004 turutmeningkatkan kefleksibelan institusi perbankan untukmenetapkan kadar produk kewangan dengan lebihcekap dan berkesan, seterusnya mempertingkatkankeupayaan institusi perbankan untuk menstruktur danmengubah suai produk perbankan bagi memenuhikehendak pelanggan.

Permintaan terhadap pinjaman yang kukuh dapatdilihat daripada peningkatan permohonan pinjamanyang tinggi pada tahun 2004. Sepanjang tahun2004, sistem perbankan menerima permohonanpinjaman berjumlah RM273.3 bilion, iaitupeningkatan sebanyak 20.1% berbanding dengantahun sebelumnya. Kadar kelulusan pinjaman puratakekal kukuh pada 63.5%, dengan pinjaman baruyang diluluskan meningkat sebanyak 13.6% kepadaRM173.6 bilion pada tahun 2004. Oleh itu, puratabulanan bagi pinjaman baru yang diluluskan padatahun 2004 sebanyak RM14.5 bilion adalah lebihtinggi berbanding dengan purata bulanan pinjamanbaru sebanyak RM12.7 bilion yang diluluskan pada

Jadual 5.3Kadar Pemberian Pinjaman Purata Berwajaran untukPinjaman Baru yang Diluluskan Sepanjang Bulan

Bank perdagangan Syarikat kewangan

Purata bagi Disember (% setahun)

2003 2004 2003 2004

Pinjaman perniagaan 5.72 5.64 7.18 8.06antaranya: PKS 6.30 6.20 7.17 8.04

Pinjaman isi rumah1 4.32 4.34 6.49 6.32antaranya:

Pembelian harta kediaman 4.01 3.08 4.09 3.13Pembelian kereta penumpang t.b. 6.53 6.59 6.37

1 Tidak termasuk pinjaman kad kredit.t.b. Tidak berkenaan.

162

terkumpul bagi sektor isi rumah berkembang sebanyak14.4% kepada RM264.4 bilion pada akhir tahun 2004.Permohonan pinjaman yang diterima daripada sektor isirumah meningkat 22.1% kepada RM120.2 bilion padatahun 2004. Daripada jumlah ini, 72.2% telahdiluluskan di sepanjang tahun. Jumlah kelulusanpinjaman bagi sektor ini meningkat 20.5% kepadaRM86.8 bilion, manakala pengeluaran pinjamanmencatat peningkatan sebanyak 13.8% kepadaRM130.3 bilion pada tahun 2004. Meskipunpengeluaran pinjaman adalah tinggi, pinjaman yangbelum digunakan turut meningkat 14.7% kepadaRM67.8 bilion pada akhir tahun 2004. Sepertitahun-tahun yang lepas, aktiviti pemberian pinjamandalam sektor isi rumah tertumpu pada pembiayaangadai janji rumah, pembiayaan untuk pembeliankenderaan penumpang dan kad kredit. Pertumbuhanpinjaman yang kukuh kepada sektor ini disokongterutamanya oleh pakej pembiayaan yang kompetitifyang ditawarkan oleh institusi perbankan dan kempenpromosi yang dijalankan oleh sektor swasta bagimerangsang permintaan.

Kedudukan sektor perbankan yang bertambah kukuhmembolehkan sektor tersebut menyokong keperluan pinjamanyang semakin meningkat, berikutan pertumbuhan penggunaan isirumah dan peningkatan aktiviti perniagaan.

tahun sebelumnya. Pengeluaran pinjaman jugameningkat sebanyak 10.6% kepada RM488.2 bilionpada tahun tersebut, mencerminkan keperluanpinjaman yang lebih tinggi daripada sektor swastauntuk membiayai aktiviti yang dijalankan oleh sektortersebut. Dengan jumlah pengeluaran pinjamanmengatasi jumlah pembayaran balik, jumlahpinjaman terkumpul meningkat dengan kukuh padakadar 8.5% pada tahun 2004. Jumlah pegangansekuriti hutang swasta oleh institusi perbankanmenurun sebanyak 2.7% pada tahun 2004.Hasilnya, jumlah pembiayaan oleh sistem perbankanbagi menyokong aktiviti ekonomi meningkatsebanyak 7.7% pada akhir tahun 2004.

Pinjaman kepada isi rumahSistem perbankan terus menyalurkan sebahagian besardaripada pembiayaan kepada sektor isi rumah padatahun 2004, berikutan kadar pertumbuhan penggunaanswasta yang meningkat yang mencerminkanpendapatan isi rumah dan sentimen pengguna yangbertambah baik. Pada akhir tahun 2004, pinjamankepada sektor isi rumah merupakan bahagian terbesar,mencakupi 51.4% daripada jumlah pinjaman sektorperbankan. Secara keseluruhan, jumlah pinjaman

Jadual 5.4Sistem Perbankan1: Aktiviti Pembiayaan

Bagi tahun

2003 2004

Pertumbuhantahunan

(%)

RM bilion

Kelulusan pinjaman 152.8 173.6 13.6

Pengeluaran pinjaman 441.6 488.2 10.6

Pembayaran balik pinjaman 430.4 461.6 7.2

Pada akhir tahun

2003 2004Pertumbuhan

tahunan(%)

RM bilion

Jumlah pinjaman terkumpul 473.8 514.0 8.5

Jumlah pembiayaan oleh sistemperbankan2 508.0 547.2 7.7

Jumlah pembiayaan untukekonomi3 618.4 674.0 9.0

1 Termasuk bank-bank Islam.2 Jumlah pinjaman terkumpul sistem perbankan dicampur sekuriti hutang swasta

yang dipegang oleh sistem perbankan.3 Jumlah pinjaman terkumpul sistem perbankan dicampur sekuriti hutang

swasta.

Dalam portfolio pinjaman kepada sektor isi rumah,bahagian pinjaman terbesar disalurkan kepadapembelian harta kediaman, berjumlahRM130.3 bilion atau 49.3% daripada jumlah pinjamanisi rumah. Selaras dengan usaha Kerajaan untukmenggalakkan pemilikan rumah, permintaan pinjamanperumahan terus kekal memberangsangkan bagimembiayai bekalan harta kediaman kos sederhanayang tinggi yang dilancarkan di sepanjang tahun. Padatahun 2004, sistem perbankan menerima permohonanpinjaman untuk membeli harta kediaman berjumlahRM52.4 bilion, iaitu peningkatan 11.7% berbandingdengan tahun sebelumnya. Kelulusan pinjaman untukmembeli harta kediaman meningkat 18.8% kepadaRM35.7 bilion pada tahun 2004, sementarapengeluaran pinjaman meningkat 9.1% kepadaRM38.8 bilion. Peminjam menikmati kadar pemberianpinjaman purata yang lebih rendah untuk pinjamantersebut, iaitu dalam julat 3.08% hingga 3.73%setahun bagi bank perdagangan dan 3.07% hingga5.08% setahun bagi syarikat kewangan. Hasilnya,jumlah pinjaman terkumpul untuk pembelian hartakediaman meningkat pada kadar antara 14.2% hingga16.2% sepanjang tahun 2004. Walaupun tahappendedahan institusi perbankan terhadap sektor

163

Sistem Perbankan

kediaman meningkat lebih daripada dua kali gandasejak tahun 1998, institusi perbankan lebihberkeupayaan mengurus risiko yang timbul daripadaaktiviti pemberian pinjaman ini berikutan peningkatandalam standard pengurusan risiko mereka. Institusiperbankan juga menggunakan kemudahan SistemMaklumat Rujukan Kredit Pusat untuk menentukanprofil kredit peminjam, seterusnya mempermudahproses penilaian kredit.

Pinjaman untuk pembelian kereta penumpangmencakupi bahagian kedua terbesar pinjaman untuksektor isi rumah. Pada akhir tahun 2004, pinjamanuntuk sektor ini merupakan 27.2% daripada jumlahpinjaman isi rumah, iaitu mencatat peningkatansebanyak 17.2% daripada RM61.3 bilion pada akhirtahun 2003 kepada RM71.9 bilion pada akhir tahun2004. Permintaan pinjaman yang kukuh terhadapkenderaan bermotor adalah disebabkan terutamanyaoleh peningkatan semula permintaan berikutansemakan duti kereta penumpang yang berkuat kuasamulai 1 Januari 2004. Ini disokong oleh beberapapelancaran baru kereta penumpang dalam kategorisederhana dan aktiviti promosi yang dijalankan olehsyarikat-syarikat kenderaan untuk mempertingkatkanjualan mereka. Permohonan pinjaman untukpembelian kereta penumpang meningkat 27.4%kepada RM40.6 bilion daripada RM31.8 bilion padatahun 2003. Kelulusan pinjaman sektor ini meningkat17.2% kepada RM30.4 bilion pada tahun 2004,sementara pengeluaran pinjaman kekal tinggi padatahap RM29.1 bilion pada tahun tersebut berbandingdengan RM24.5 bilion pada tahun 2003.

Jumlah pinjaman kad kredit juga mencatat peningkatan16.3% pada tahun 2004, mencerminkan permintaanyang kukuh terhadap pinjaman penggunaan. Jumlahkelulusan pinjaman untuk kad kredit melonjak 26.6%kepada RM11.7 bilion pada tahun 2004, sementarapenggunaan kemudahan kredit bagi kad kredit jugatinggi, mencakupi 32.4% daripada jumlah kemudahankredit yang diberikan kepada pemegang-pemegang kad.Peningkatan dalam penggunaan ini adalah sejajar denganjumlah edaran kad dalam pasaran yang lebih tinggi, yangmeningkat sebanyak 28.6% kepada lebih daripada6.6 juta kad pada akhir tahun 2004. Pengeluaranpinjaman kepada sektor ini juga meningkat sebanyak19.1% kepada RM36.3 bilion pada tahun 2004berbanding dengan RM30.5 bilion dalam tahun 2003.Usaha institusi perbankan mempromosikan kad kreditsebagai kaedah pembayaran telah disokong olehstandard pengurusan risiko yang mantap bagimemastikan risiko yang timbul daripada pemberianpinjaman yang lebih agresif dalam sektor ini boleh diurus.

Pinjaman kepada perusahaan perniagaanKeuntungan korporat yang bertambah baik, keadaanpembiayaan yang menggalakkan serta prestasi sektorluaran yang bertambah baik pada tahun 2004merupakan pemacu utama yang menggalakkanpelaburan swasta yang lebih besar dalam projek-projekbaru dan pengembangan korporat. Mencerminkanperkembangan ini, permintaan untuk pembiayaan baruoleh perusahaan perniagaan adalah lebih tinggi padatahun 2004. Permohonan pinjaman daripadaperusahaan perniagaan meningkat sebanyak 20%pada tahun 2004, iaitu pemulihan daripadakemerosotan sebanyak 7.7% pada tahun 2003.Kenaikan ini didorong oleh permohonan pinjamanyang lebih tinggi diterima daripada sektor perkilangan,pembinaan, dan perdagangan borong dan runcit,berjumlah RM76.2 bilion pada tahun 2004.

Selaras dengan permohonan pinjaman yang lebih tinggi,jumlah kelulusan pinjaman baru kepada perusahaanperniagaan meningkat sebanyak 9.8% kepadaRM84.9 bilion, mencakupi 48.9% daripada jumlahpinjaman baru yang diluluskan oleh sistem perbankan.Hampir 51% atau RM43.2 bilion daripada jumlahkelulusan pinjaman baru perusahaan perniagaan telahdisalurkan kepada sektor pembinaan, perkilangan, danperdagangan borong dan runcit. Dari segi pengeluaranpinjaman, 68.7% daripada jumlah pengeluaranpinjaman sistem perbankan disalurkan kepada sektorperniagaan. Pengeluaran pinjaman kepada perusahaanperniagaan meningkat sebanyak 10.5% kepadaRM335.3 bilion pada tahun 2004, dengan 60.8%daripada pengeluaran tersebut telah disalurkan kepadasektor perkilangan dan perdagangan borong dan runcit.Dengan jumlah pengeluaran yang lebih tinggiberbanding dengan pembayaran balik berjumlahRM319.8 bilion, jumlah pinjaman terkumpul sektorperniagaan berkembang sebanyak 2.6% kepadaRM219.2 bilion pada akhir tahun 2004.

Perusahaan kecil dan sederhana (PKS) terus mendapatsokongan yang padu daripada sektor perbankan.Pinjaman kepada PKS merangkumi 40.3% daripadajumlah pinjaman terkumpul kepada perusahaanperniagaan. Kelulusan pinjaman pula adalah tinggi,mencakupi 58.4% daripada jumlah permohonanyang diterima, manakala pinjaman yang ditolakkekal rendah, merangkumi 19.1% daripada jumlahpermohonan pinjaman. Pada tahun 2004, jumlahkelulusan pinjaman baru meningkat sebanyak 21.9%kepada RM31.6 bilion kepada lebih daripada92,000 akaun pinjaman PKS. Berdasarkan puratabulanan, tahap kelulusan pinjaman berjumlahRM2.6 bilion sebulan pada tahun 2004 adalah lebih

164

tinggi berbanding dengan tahap yang dicapai pada tahun2003 yang berjumlah RM2.2 bilion sebulan. Pada masayang sama, jumlah pinjaman yang dikeluarkan kepadaPKS juga meningkat dengan kukuh sebanyak 15.3%kepada RM100.4 bilion. Hasilnya, jumlah pinjamanterkumpul kepada PKS meningkat sebanyak 7.7%pada tahun 2004.

Dari segi pinjaman PKS mengikut sektor, kira-kira 59.3%daripada jumlah pinjaman terkumpul kepada PKSdisalurkan kepada sektor perkilangan, pembinaan, danperdagangan borong dan runcit. Sejajar dengan seruanKerajaan untuk menggalakkan perusahaan perniagaanyang terlibat dalam bidang proses perniagaan sumberluar dan teknologi maklumat, jumlah pinjaman terkumpulPKS yang terlibat dalam sektor perkhidmatan perniagaanmeningkat 27.8% berasaskan purata bulanan padatahun 2004. Pinjaman PKS kepada sektor pertanian,perhutanan dan perikanan juga mencatat pertumbuhankukuh sebanyak 24.2% kepada RM4 bilion pada akhirtahun 2004. Dengan penubuhan Majlis PembangunanPKS Kebangsaan pada bulan Ogos 2004 dan pelbagaiinisiatif yang sedang dijalankan bagi memperkukuhkapasiti dan daya saing PKS, akses kepada pembiayaanuntuk PKS akan terus diperluas.

Berdasarkan respons yang positif terhadap tabungkhas, Bank Negara Malaysia telah menambah lagiperuntukan dana kepada Tabung Industri Kecil danSederhana 2 dan Tabung Usahawan Baru 2,masing-masing sebanyak RM2.5 bilion dan RM850 jutapada tahun 2004. Dengan ini, sebanyak RM8.9 biliontelah disalurkan kepada lima tabung khas yang diurusoleh Bank Negara Malaysia untuk membiayai sektorkeutamaan. Pada akhir tahun 2004, jumlah pinjaman

sekuriti hutang oleh beberapa syarikat besar sepanjangtahun 2004. Pada tahun 2004, dana berjumlahRM28 bilion telah diperoleh daripada pasaran bon,terutamanya oleh sektor utiliti dan pembinaan.Hasilnya, jumlah sekuriti hutang swasta dalam pasaranmeningkat sebanyak 10.7% kepada RM160.1 bilionpada akhir tahun 2004. Jumlah pembiayaan yangdisalurkan kepada ekonomi, yang merangkumipinjaman yang dikeluarkan oleh institusi perbankanmeningkat sebanyak 9% kepada RM674 bilion padaakhir tahun 2004.

Kualiti AsetMencerminkan prestasi ekonomi yang kukuh didorongoleh aktiviti perniagaan yang memberangsangkan danpenggunaan yang mantap, paras pinjaman tidak

NPL bersih (6 bulan) NPL bersih (3 bulan)

Nisbah NPL bersih (6 bulan) Nisbah NPL bersih (3 bulan)

0

2

4

6

8

10

12

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

J F M A M J J O S O N D J F M A M J J O S O N D

2003 2004

RM bilion %

Graf 5.1Sistem Perbankan1: Pinjaman Tidak Berbayar Bersih

1 Termasuk bank-bank Islam.

Nisbah NPL bersih pada akhir tahun 2004 merupakan tahapterendah sejak krisis kewangan Asia pada tahun 1998.

terkumpul di bawah tabung-tabung khas tersebutberjumlah RM5.1 bilion. Di samping itu, KemudahanJaminan Khas yang dilancarkan pada bulan Mei 2003untuk membantu perniagaan yang terjejas oleh wabakSARS telah ditamatkan pada bulan Julai 2004, ekorankejayaan membendung wabak tersebut dalam jangkamasa yang singkat serta pemulihan perniagaanyang terjejas.

Pembiayaan melalui pasaran bonPasaran bon terus menjadi saluran penting kepadasyarikat-syarikat untuk mendapat dana bagi memenuhikeperluan pembiayaan mereka. Seiring dengan prestasiekonomi yang kukuh, penerbitan sekuriti hutangswasta kekal pada paras tinggi berikutan penerbitan

berbayar (NPL) sistem perbankan terus berkurang padatahun 2004. Nisbah NPL bersih pada akhir tahun 2004merupakan tahap terendah sejak krisis kewangan Asiapada tahun 1998. Penurunan paras NPL yang besar iniadalah disebabkan oleh kutipan balik dan pengelasansemula NPL kepada pinjaman berbayar, serta disokongoleh NPL baru yang lebih rendah.

NPL bersih berdasarkan klasifikasi 3 bulan menurunsebanyak 6.3% kepada RM37.5 bilion pada akhir tahun2004. Ini bersama dengan pertumbuhan jumlahpinjaman sebanyak 8.5% menyebabkan nisbah NPLbersih sistem perbankan menurun sebanyak 1.3 mataperatusan kepada 7.6% pada akhir tahun 2004 (akhirtahun 2003: 8.9%). Paras NPL bersih berdasarkan

165

Sistem Perbankan

klasifikasi 6 bulan juga menurun sebanyak 5.8% kepadaRM29 bilion, iaitu 5.9% daripada jumlah pinjaman bersihpada akhir 2004. Nisbah perlindungan kerugian pinjamanbagi klasifikasi 3 bulan dan 6 bulan semakin kukuh,masing-masing pada tahap 53.9% dan 59% pada akhirtahun 2004. Sekiranya nilai cagaran diambil kira, nisbahperlindungan terus meningkat masing-masing ke paras165.3% dan 171.8%.

Persekitaran ekonomi yang menggalakkan telahmeningkatkan keupayaan peminjam untuk membayarbalik pinjaman mereka. Kemampuan membayar balikpinjaman yang lebih baik ini menyumbang kepadapengelasan pinjaman sebagai NPL baru yang lebihrendah. Pada tahun 2004, NPL baru berjumlahRM23.9 bilion. Ini merupakan penurunan sebanyak5% atau RM1.3 bilion. Walaupun kutipan balik danpengelasan semula NPL kepada pinjaman berbayar

lebih rendah sebanyak 2.2%, jumlahnya kekal kukuhpada tahap RM22.4 bilion pada tahun 2004. Beberapainstitusi perbankan menghapus kira pinjaman yangtelah lama tertunggak dan dianggap tidak dapatdikutip berikutan prestasi yang kukuh. Jumlahpenghapuskiraan pinjaman sepanjang tahun 2004adalah tinggi, iaitu sebanyak RM8.7 bilion.

Pada akhir tahun 2004, tiga kes JawatankuasaPenyusunan Semula Hutang Korporat (CDRC) masihbelum dilaksanakan, dengan jumlah hutang bernilaiRM2.4 bilion. 45 kes penyusunan semula denganjumlah hutang sebanyak RM50.1 bilion telah berjayadilaksanakan dalam keadaan pasaran yangmenggalakkan. Pelaksanaan proses penyusunansemula hutang telah mengukuhkan syarikat-syarikatberkenaan dan meletakkan mereka pada kedudukanyang lebih baik untuk memacu aktiviti ekonomi.

Jadual 5.5Sistem Perbankan: Pinjaman Tidak Berbayar dan Peruntukan Hutang Ragu dan Lapuk

Pada akhir tahun

2003 2004

Klasifikasi

3-bulan 6-bulan 3-bulan 6-bulan

RM juta

Sistem perbankanPinjaman tidak berbayar 65,773.8 54,797.5 60,431.2 50,301.7Faedah tergantung 9,344.7 8,961.6 8,480.5 8,101.8Peruntukan khas 16,416.4 15,070.2 14,473.0 13,222.3Peruntukan am 9,216.7 8,166.2 9,643.9 8,347.2

Nisbah pinjaman tidak berbayar bersih (%)1 8.9 6.8 7.6 5.9Jumlah peruntukan/Pinjaman tidak berbayar (%) 53.2 58.8 53.9 59.0

Bank perdaganganPinjaman tidak berbayar 44,541.6 37,562.2 46,214.2 38,869.3Faedah tergantung 6,201.2 6,027.5 6,373.1 6,093.9Peruntukan khas 11,763.1 10,870.5 11,460.3 10,373.8Peruntukan am 6,895.7 5,844.6 8,414.7 7,117.9


Syarikat kewanganPinjaman tidak berbayar 16,025.5 12,841.2 9,495.5 7,423.7Faedah tergantung 2,504.0 2,313.6 1,491.2 1,412.5Peruntukan khas 3,616.5 3,205.7 2,058.8 1,927.2Peruntukan am 1,905.6 1,906.1 829.5 829.5


Bank saudagarPinjaman tidak berbayar 3,204.5 2,818.6 2,568.8 2,340.0Faedah tergantung 452.6 442.3 400.8 391.3Peruntukan khas 603.2 588.5 496.3 497.3Peruntukan am 240.7 240.9 235.8 235.9


Bank-bank IslamPinjaman tidak berbayar 2,002.3 1,575.6 2,152.7 1,668.7Faedah tergantung 186.9 178.2 215.3 204.1Peruntukan khas 433.7 405.5 457.7 424.0Peruntukan am 174.7 174.7 163.9 163.9


1 Nisbah pinjaman tidak berbayar bersih = (Pinjaman tidak berbayar selepas ditolak faedah tergantung selepas ditolak peruntukan khas) / (Jumlah pinjaman selepas ditolak

faedah tergantung selepas ditolak peruntukan khas) x 100%.


166

Jumlah pinjaman tertunggak yang melebihi satu bulanmenurun sebanyak 6.5% atau RM3.2 bilion padatahun 2004. Sebagai peratusan daripada jumlahpinjaman tertunggak yang terkumpul, bahagianpinjaman tertunggak yang melebihi satu bulan telahberkurang daripada paras 61.1% pada akhir tahun2003 kepada paras 54.7% pada akhir tahun 2004.Dengan itu, jumlah pinjaman tertunggak yang melebihisatu bulan mencakupi 8.9% daripada jumlah pinjamanpada akhir tahun 2004 (akhir tahun 2003:10.3%).

Penurunan jumlah NPL bagi sektor perniagaan dicatatdalam hampir semua sektor ekonomi pada tahun2004. Kedudukan keuntungan sektor korporat yangbertambah baik, yang didorong terutamanya olehpenggunaan sektor swasta dan prestasi sektor luaranyang bertambah kukuh, telah meningkatkanpembayaran balik serta penurunan NPL sektorperniagaan sepanjang tahun 2004. NPL bagi sektorperniagaan menurun sebanyak 12.9% atauRM5.1 bilion, untuk mencakupi 13.6% daripadajumlah pinjaman perniagaan pada akhir tahun 2004(akhir tahun 2003:16.3%). Penurunan NPL yangterbesar dicatat oleh sektor perkilangan, denganpenurunan sebanyak 13.9% atau RM1.4 bilion padaakhir tahun 2004. Walaupun bahagian NPL bagi sektorperkilangan kekal paling tinggi di kalangan semuasektor perniagaan, iaitu pada tahap 24.9% daripadajumlah NPL perniagaan, ia dijangka terus berkurangdengan pertumbuhan sektor perkilangan yangberterusan. Jumlah NPL bagi sektor pembinaan jugamenurun sebanyak RM0.9 bilion kepada RM7.2 bilionpada tahun 2004, disebabkan terutamanya olehpenghapuskiraan akaun pinjaman yang besar padaakhir tahun 2004.

Sejajar dengan NPL sektor perniagaan yang bertambahbaik, NPL bagi perusahaan kecil dan sederhana (PKS) dihampir kesemua sektor ekonomi mencatatpengurangan pada tahun 2004. Jumlah NPL bagi PKSmenurun sebanyak 11.4% kepada RM10.6 bilion padaakhir tahun 2004 dan mencakupi 12% daripadajumlah pinjaman PKS. Bahagian jumlah NPL bagi PKSkepada keseluruhan NPL sektor perniagaan adalahsebanyak 30.6%. Pada peringkat sektor, jumlah NPLbagi PKS adalah tertinggi di sektor perkilangan,pembinaan serta perdagangan borong dan runcit,mencakupi 58.7% daripada jumlah NPL bagi PKS.Mencerminkan prestasi sektor perkilangan yang kukuh,jumlah NPL sektor tersebut mencatat penurunanterbesar sebanyak RM0.4 bilion kepada RM2.7 bilionpada akhir tahun 2004. Jumlah NPL bagi sektorpengangkutan, penyimpanan dan komunikasi jugamenurun sebanyak 43.9% atau RM0.2 biliondisebabkan terutamanya oleh penghapuskiraan akaun.Jumlah NPL bagi sektor harta tanah menurun sebanyak21.2% kepada RM0.7 bilion, manakala jumlah NPLbagi sektor pembinaan menurun sebanyak 7.6%kepada RM1.9 bilion pada akhir tahun 2004.

Jumlah NPL kasar bagi sektor isi rumah menurun kepada7.2% daripada jumlah pinjaman isi rumah pada bulanDisember 2004 (akhir tahun 2003: 7.9%). Walaupunjumlah NPL bagi sektor isi rumah meningkat sebanyak3.8% kepada RM18 bilion pada akhir tahun 2004,magnitudnya kekal kecil berbanding denganpeningkatan dalam jumlah pinjaman sektor isi rumahyang lebih tinggi sebanyak 14.4% sepanjang tahun2004. Dalam sektor isi rumah, jumlah NPL tertinggiadalah bagi pembelian harta kediaman, mencakupi62.6% daripada jumlah NPL sektor isi rumah pada akhirtahun 2004. Jumlah NPL bagi harta kediamanmeningkat sebanyak 11.6% atau RM1.2 bilionsepanjang tahun 2004. Walau bagaimanapun, nisbahNPL sektor tersebut kekal di tahap yang terurus padaparas 8.5% pada akhir tahun 2004. Ini disebabkan olehkadar peningkatan yang lebih tinggi dalam jumlahpinjaman bagi pembelian harta kediaman, iaitu antara14.2% hingga 16.2% pada tahun 2004. Jumlah NPLbagi kad kredit masih rendah pada 4.7% daripadajumlah pinjaman kad kredit, manakala nisbah NPL bagipembelian kenderaan pengangkutan menurun kepada3.7% pada akhir tahun 2004 (akhir tahun 2003: 4.2%).Berikutan prestasi pasaran saham yang bertambah baik,NPL bagi pembelian sekuriti mencatat penurunan yangbesar sebanyak 22.8% atau RM0.9 bilion pada akhirtahun 2004, dan merupakan 14.9% daripada jumlahpinjaman kepada sektor ini. Walaupun terdapatkebimbangan terhadap risiko keberhutangan yangberlebihan sektor isi rumah, risiko tersebut dapat

RM bilion

0

20

40

60

80

100

120

1-<3 bulan 9-<12 bulan

3-<6 bulan 12 bulan dan ke atas

6-<9 bulan

Graf 5.2 Sistem Perbankan1: Profil Pinjaman Tertunggak


J F M A M J J O S O N D J F M A M J J O S O N D

2003 2004

167

Sistem Perbankan

Jadual 5.6Sistem Perbankan1: Pinjaman Tidak Berbayar mengikut Sektor

Pada akhir tahun

Pinjaman tidak Sebagai peratusberbayar mengikut daripada jumlah

sektor Perubahan pinjaman kepadasektor

2003 2004 2003/2004 2003 2004

RM juta %

Perusahaan perniagaan 39,699.2 34,597.4 -12.9 16.3 13.6 antaranya pinjaman kepada Perusahaan Kecil dan Sederhana (PKS) 11,923.3 10,569.7 -11.4 14.5 12.0Isi rumah 17,388.1 18,041.5 3.8 7.9 7.2Lain-lain 1,184.2 1,086.9 -8.2 11.0 10.8

Jumlah 58,271.5 53,725.7 -7.8 12.3 10.5

Pertanian, kegiatan memburu, perhutanan dan perikanan 781.2 678.6 -13.1 7.4 6.2Perlombongan dan kuari 147.9 89.4 -39.5 13.5 9.0Perkilangan 10,001.4 8,615.8 -13.9 16.4 13.7Bekalan elektrik, gas dan air 1,444.4 1,299.5 -10.0 28.5 25.0Perdagangan borong dan runcit, restoran dan hotel 4,633.6 4,340.4 -6.3 11.8 10.0

Perdagangan borong 1,758.2 1,623.2 -7.7 8.0 6.4Perdagangan runcit 1,428.1 1,250.5 -12.4 11.7 9.5Restoran dan hotel 1,447.3 1,466.6 1.3 28.9 30.4

Sektor harta benda yang luas 26,641.0 26,029.4 -2.3 14.1 12.5Pembinaan 8,178.4 7,246.7 -11.4 27.7 23.6Pembelian harta kediaman 10,122.4 11,292.5 11.6 8.7 8.5Pembelian harta bukan kediaman 4,803.9 4,347.4 -9.5 16.7 14.0Harta tanah 3,536.3 3,142.9 -11.1 25.5 22.9

Pengangkutan, penyimpanan dan perhubungan 1,188.0 722.2 -39.2 11.1 7.2Perkhidmatan kewangan, insurans dan perniagaan 2,356.2 1,876.4 -20.4 8.1 6.1Kredit penggunaan 2,641.4 2,549.5 -3.5 9.5 8.0

Kegunaan persendirian 2,014.3 1,848.9 -8.2 13.3 10.7Kad kredit 578.6 663.9 14.7 4.7 4.7Pembelian barangan pengguna 48.5 36.8 -24.2 13.0 11.7

Pembelian sekuriti 3,750.0 2,894.3 -22.8 18.9 14.9Pembelian kenderaan pengangkutan2 2,749.2 2,752.4 0.1 4.2 3.7Perkhidmatan kemasyarakatan, sosial dan persendirian 752.7 791.0 5.1 15.2 15.5

1 Termasuk bank-bank Islam.2 Termasuk pembelian kereta penumpang.


dikurangkan dengan adanya sumber maklumat kreditpeminjam yang komprehensif bagi institusi perbankanmelalui Sistem Maklumat Rujukan Kredit Pusat sertapelbagai infrastruktur pengurusan risiko bagimengukuhkan lagi standard pengurusan risiko kreditdalam institusi perbankan.

Dengan prestasi ekonomi dijangka terus mapan padatahun 2005, NPL sistem perbankan juga dijangkabertambah baik. Prestasi sektor korporat yang kukuh,disokong oleh permintaan teguh yang berterusan dalampenggunaan sektor swasta, akan mengukuhkan kutipanbalik NPL dan kemungkinan mengurangkan NPL yangbaru. Berlatarbelakangkan perkembangan ini, institusiperbankan dijangka mengambil langkah-langkah yanglebih agresif bagi menangani NPL yang sudah lamatertunggak, terutamanya bagi kes yang prospek untukmengutip balik hutang adalah terhad walaupun setelahmengambil kira kebolehan mendapat perolehandaripada cagaran. Selaras dengan usaha-usaha ini,institusi perbankan juga dijangka mengukuhkaninfrastruktur pengurusan risiko mereka sebagai

persediaan untuk melaksanakan keperluan Basel II.Dengan adanya infrastruktur pengurusan risiko yanglebih kukuh dan mantap serta kualiti portfolio aset yanglebih baik, institusi perbankan akan terus berada padakedudukan yang kukuh bagi menyokong keperluanpinjaman oleh ekonomi yang semakin berkembang.

Pengurusan Mudah TunaiLebihan akaun semasa dalam imbangan pembayaranyang kekal besar pada tahun 2004 telah menyumbangkepada peningkatan dalam rizab antarabangsa daripadaRM170.5 bilion pada akhir tahun 2003 kepadaRM253.5 bilion pada akhir tahun 2004. Berikutan itu,lebihan tersebut telah menyumbang kepada mudahtunai sistem perbankan yang tinggi sepanjang tahun2004. Mudah tunai berlebihan dalam sistem perbankantelah diserap oleh Bank Negara Malaysia melalui operasimudah tunainya bagi mengekalkan kadar faedah wangsemalaman antara bank dalam lingkungan 25 mata asassekitar kadar dasar semalaman pada 2.7%. Hasilnya,campur tangan pasaran dalam bentuk pinjaman antarabank dan terbitan Bil Bank Negara dan Nota Boleh

168

Niaga kekal tinggi sepanjang tahun 2004, denganpenyerapan tambahan mudah tunai melalui aktiviti repoyang dijalankan pada suku terakhir tahun 2004.Menjelang akhir tahun 2004, Bank Negara Malaysiamenyerap sebanyak RM142.6 bilion lebihan mudahtunai sistem perbankan, berbanding dengan serapansebanyak RM95.4 bilion pada akhir tahun 2003.Pengurusan mudah tunai oleh Bank Negara Malaysiapada tahun 2004 telah dapat memastikan kadar faedahterus stabil sepanjang tahun. Purata berwajaran kadarfaedah wang semalaman antara bank adalah antara2.69% hingga 2.72% setahun, sementara purataberwajaran kadar faedah satu minggu antara bankadalah antara 2.71% hingga 2.80% setahun.

Berhubung dengan pengurusan mudah tunai olehinstitusi perbankan, sistem perbankan secara keseluruhanmempunyai jumlah mudah tunai yang mencukupi bagimemenuhi sebarang pengeluaran tunai di luar jangkauntuk tempoh sehingga satu bulan. Unjuran lebihanmudah tunai kumulatif sistem perbankan pada akhirbulan Disember 2004 adalah sebanyak RM79.7 bilion,

RM bilion % setahun

Jumlah campur tangan Bank Negara Malaysia

Purata berwajaran kadar faedah wang semalaman antara bank (skala kanan)

Purata berwajaran kadar faedah 1 minggu antara bank (skala kanan)

Graf 5.3 Mudah Tunai Sistem Perbankan1 pada tahun 2004


0

20

40

60

80

100

120

140

160

2.62

2.64

2.66

2.68

2.70

2.72

2.74

2.76

2.78

2.80

2.82

Jan Feb Mac Apr Mei Jun Jul Ogs Sept Oct Nov Dis

Jadual 5.7Sistem Perbankan: Unjuran Mudah Tunai pada31 Disember 2004

Ketakpadanan Penimbal sebagaikumulatif % jumlah(RM bilion) deposit

1 minggu 1 bulan 1 minggu 1 bulan

Bank perdagangan 64.9 99.9 14.5 22.4

Syarikat kewangan 4.2 4.7 10.7 12.0

Bank saudagar 6.7 9.4 39.7 56.0

Bank-bank Islam 4.0 5.7 20.4 28.9

Sistem perbankan 79.7 119.7 15.3 22.9

cukup untuk memenuhi permintaan sehingga satuminggu, dan RM119.7 bilion untuk memenuhipermintaan sehingga satu bulan. Bank perdagangan,syarikat kewangan, bank saudagar dan bank-bank Islamtelah mencatat unjuran lebihan mudah tunai untuktempoh sebulan, masing-masing sebanyak 22.4%,12%, 56% dan 28.9% daripada jumlah deposit mereka.

Risiko Kadar FaedahPendedahan sistem perbankan kepada risiko kadarfaedah (termasuk risiko harga untuk pendedahan yangbercirikan Islam) ditaksir menggunakan pendekatankedudukan bersih berwajaran durasi. Pada tahun 2004,pendekatan tersebut diperhalus lagi agar lebihmencerminkan perubahan nilai ekonomi bagikedudukan yang sensitif kepada kadar faedah, denganmengambil kira struktur pembayaran aliran tunai.Dengan menggunakan pendekatan yang lebih tepat ini,tahap risiko kadar faedah sistem perbankan pada tahun2004 kekal terkawal. Kedudukan bersih berwajarandurasi sistem perbankan, sebagai peratusan modal asasmeningkat sedikit kepada 5% pada akhir tahun 2004.

Sebahagian besar daripada risiko kadar faedah sistemperbankan tertumpu pada baki tempoh matangmelebihi tiga tahun. Ini disebabkan terutamanya olehpeningkatan sebanyak 22% dalam pinjaman berkadartetap dengan baki tempoh matang melebihi tigatahun. Kenaikan tersebut mencerminkan terutamanyapinjaman sewa beli dan pembiayaan secara Islam yangmeningkat, masing-masing sebanyak RM5 bilion danRM7 bilion pada tahun 2004.

Satu langkah utama yang diperkenalkan bagimenangani risiko kadar faedah sistem perbankanyang berkaitan dengan pinjaman berkadar tetap ialahpindaan kepada Akta Sewa Beli 1967, yang diluluskan

Jadual 5.8Sistem Perbankan1: Kesan Kenaikan KadarFaedah Sebanyak 1% ke atas Kekukuhan Modal

Kedudukan bersih berwajaran durasi

Sebagai Impak terhadapperatusan nisbah modaldaripada berwajaran risiko

modal asas (mata peratusan)

Pada akhir tahun

20032 2004 2003 2004 2003 2004

Bank perdagangan dan Syarikat kewangan -2,898 -3,398 -4.4 -4.7 -1.0 -1.0

Bank saudagar -475 -397 -10.2 -8.2 -3.8 -4.1

Sistem perbankan1 -3,373 -3,795 -4.8 -5.0 -1.1 -1.1

1 Tidak termasuk bank-bank Islam tetapi termasuk risiko harga untuk pen-dedahan yang bercirikan Islam.

2 Angka-angka berdasarkan pendekatan kedudukan bersih berwajaran durasiyang diperhalusi.Nota: Angka-angka tidak semestinya terjumlah disebabkan oleh penggenapan.

RM juta

169

Sistem Perbankan

oleh Parlimen pada tahun 2004. Pindaan inimembolehkan institusi perbankan menentukan hargapinjaman sewa beli berasaskan kadar boleh ubah.Tambahan pula, peningkatan dalam penggunaanproduk pembiayaan Islam berasaskan kadar bolehubah di bawah konsep bai’ bithaman ajil (jualanbayaran tertunda), yang diperkenalkan pada tahun2003, telah membolehkan institusi perbankanmengurangkan pendedahan kepada produk berkadartetap yang merupakan kelaziman bagi pembiayaansecara Islam. Satu lagi langkah penting bagimeningkatkan pengurusan risiko kadar faedah yang

Bank perdagangan dan Syarikat kewangan

Bank saudagar

0

5

10

15

20

25

Bilangan institusi perbankan

Graf 5.4Sistem Perbankan1: Taburan mengikut Kedudukan Bersih Berwajaran Durasi sebagai Peratusan daripada Modal Asas pada 31 Disember 2004

1 Tidak termasuk bank-bank Islam tetapi termasuk risiko harga untuk pendedahan yang bercirikan Islam.

Kedudukan bersih berwajaran durasi sebagai % daripada modal asas

Sehingga 5 > 5 - 10 > 10 - 15 > 15 - 20 > 20

Bank perdagangan dan Syarikat kewangan

Bank saudagar

Sistem perbankan

1 Tidak termasuk bank-bank Islam tetapi termasuk risiko harga untuk pendedahan yang bercirikan Islam.

Lingkungan tempoh

Ketakpadanan (RM bilion)

Graf 5.5 Sistem Perbankan1: Ketakpadanan Kedudukan Kadar Faedah Bersih pada 31 Disember 2004

-40

-60

-20

0

20

40

60

> 1 - 3 bln

> 3 - 6 bln

> 6 - 12 bln

> 1 - 2 thn

> 2 - 3 thn

> 3 - 5 thn

> 5 - 10 thn

> 10 - 15 thn

> 15 thn

≤ 1 bln

berkaitan dengan struktur pendanaan danpembiayaan syarikat kewangan yang beroperasisecara bersendirian ialah pindaan kepada Akta Bankdan Institusi-institusi Kewangan 1989. Ini bagimembolehkan penggabungan antara bankperdagangan dengan syarikat kewangan dalamkumpulan perbankan yang sama. Walaubagaimanapun, manfaat penuh daripadapenggabungan tersebut, iaitu dari segi potensipenurunan risiko kadar faedah dalam sistemperbankan, belum dapat dinikmati sepenuhnyamemandangkan proses penggabungan barusahaja dilaksanakan.

Dengan penggabungan antara bank perdagangandengan syarikat kewangan, yang sebahagiannyadilaksanakan pada tahun 2004, analisis risiko kadarfaedah bank perdagangan dan syarikat kewanganadalah berdasarkan kepada data yang disatukan.Dengan mengambil kira bank perdagangan dansyarikat kewangan sebagai satu kumpulan, kedudukanbersih berwajaran durasi kumpulan tersebut mencatatpeningkatan sebanyak 17% kepada RM3.4 bilion padaakhir tahun 2004. Peningkatan dalam kedudukanbersih berwajaran durasi kumpulan institusi tersebutadalah disebabkan oleh peningkatan ketara dalampinjaman kadar tetap dengan baki tempoh matangmelebihi tiga tahun. Walau bagaimanapun, kedudukanbersih berwajaran durasi bank saudagar mencatatpenurunan sebanyak 16% pada tahun 2004,berikutan penyusutan dalam pegangan sekuriti hutangjangka panjang dengan baki tempoh matang melebihitiga tahun.

Pada bulan September 2004, selaras dengan saranan‘Basel Committee on Banking Supervision (BCBS)’,Bank Negara Malaysia menerbitkan Rangka KerjaKecukupan Modal Risiko Pasaran untuk dilaksanakan.Rangka kerja ini memerlukan risiko pasaran diambilkira dalam rangka kerja kecukupan modal. Bagi sistem

Jadual 5.9Sistem Perbankan1: Kesan Risiko Kadar FaedahAkaun Dagangan ke atas Kekukuhan Modal pada31 Disember 2004

RM juta Jumlah risiko kadar

Risiko kadar faedahfaedah/Modal asas

(%)

2003 2004 2003 2004

Bank perdagangan danSyarikat kewangan 1,007 994 1.6 1.3

Bank saudagar 644 504 14.3 10.5

Sistem perbankan1 1,651 1,498 2.4 1.9

1 Tidak termasuk bank-bank Islam tetapi termasuk risiko harga untukpendedahan yang bercirikan Islam.


170

perbankan, risiko kadar faedah merupakan sumberutama risiko pasaran dalam akaun dagangan. Padatahun 2004, risiko kadar faedah menurun sebanyak9% kepada RM1.5 bilion atau 1.9% daripada modalasas. Penurunan risiko kadar faedah ini disebabkanoleh institusi perbankan yang mengambil kesempatandaripada keadaan pasaran bon yang lebih baik padatahun 2004 dengan mengurangkan pegangan bonmereka.

Risiko EkuitiSecara keseluruhan, pendedahan sistem perbankankepada risiko ekuiti adalah masih kecil denganpegangan ekuiti hanya mencakupi 0.4% daripadajumlah aset sistem perbankan pada akhir tahun 2004.Pelaburan ekuiti institusi perbankan merosot sebanyak9.9% daripada RM3.4 bilion pada akhir tahun 2003kepada RM3.1 bilion pada akhir tahun 2004. Institusiperbankan mengambil peluang ke atas peningkatanprestasi pasaran saham pada suku tahunan pertamadan keempat tahun 2004 untuk melupuskan sahamyang diperoleh daripada aktiviti penyusunan semulahutang pada tahun-tahun sebelumnya.

Pada tahun 2004, pelaburan sistem perbankan dalamsaham tersenarai merosot sebanyak 8.1% kepadaRM1.8 bilion pada akhir tahun tersebut daripadaRM1.9 bilion pada akhir tahun 2003. Daripadakejatuhan keseluruhan pelaburan dalam sahamtersenarai, pegangan saham tersenarai hasil daripadapenukaran pinjaman kepada ekuiti menurun sebanyakRM153.7 juta atau 12.7%, manakala saham belianterus daripada pasaran menurun sebanyak RM1.9 juta

Saham tidak tersenarai

43.2%

Saham tersenarai

56.8%

Belian pasaran 32.8%

Taja jamin 0.5%

Penjelasan hutang 3.9%

Penukaranpinjaman 62.7%


Pada 31 Disember 2003

Belian pasaran 35.6%

Saham tersenarai

57.9%

Taja jamin 2.3%

Pada 31 Disember 2004

Saham tidak tersenarai

42.1%

Penukaran pinjaman 59.6%

Penjelasan hutang 2.4%

Graf 5.6 Sistem Perbankan1: Komposisi PelaburanEkuiti

atau 0.3% pada tahun tersebut. Aktiviti penyusunansemula pada tahun tersebut, yang melibatkanpenukaran sejumlah besar saham tak tersenarai kepadabon juga menyebabkan penurunan pelaburan dalamsaham tak tersenarai sistem perbankan sebanyak 12.3%kepada RM1.3 bilion pada akhir tahun 2004 daripadaRM1.5 bilion pada akhir tahun 2003.

Dalam sistem perbankan, pegangan ekuiti oleh kesemuakategori institusi perbankan menunjukkan penurunanpada tahun 2004. Bank saudagar sebagai satu kumpulan,mencatat peratusan penurunan tertinggi sebanyak17.4% meskipun terdapat peningkatan pegangan sahamhasil daripada aktiviti taja jamin. Ini diikuti oleh syarikatkewangan dengan peratus penurunan sebanyak 15.4%,manakala bank perdagangan dan bank-bank Islammasing-masing mencatat penurunan sebanyak 6.5% dan4.9%. Meskipun bank saudagar dan syarikat kewanganmencatat peratusan penurunan yang besar dalampegangan ekuiti pada tahun 2004, sebagai satukumpulan, nisbah pegangan saham tersenarai kepadamodal asas secara relatif lebih tinggi, iaitu 6.7%.Pegangan saham tersenarai bank perdagangan danbank-bank Islam berbanding dengan modal asasmasing-masing hanya sebanyak 1.6% dan 1.8%. Darisegi institusi perbankan secara individu, kebanyakaninstitusi perbankan mempunyai pendedahan kepadarisiko ekuiti yang kurang daripada 2% jumlah modal asas.

Berdasarkan kadar ketidaktentuan selama 10 hari bagiIndeks Komposit Kuala Lumpur pada tahun 2004,potensi kerugian maksimum nilai ekuiti bagi sistemperbankan secara keseluruhan menurun sedikit kepada

0

2

4

6

8

10

12

14

16

0-<2 2-<4 4-<8 8-<13 13-<20 ≥20

Ekuiti sebagai % daripada modal asas

Graf 5.7Sistem Perbankan: Taburan mengikut Ekuiti sebagai Peratusan daripada Modal Asas pada 31 Disember 2004


Bank perdagangan

Syarikat kewangan

Bank saudagar

Bank-bank Islam

171

Sistem Perbankan

7.7% pada akhir tahun 2004 berbanding dengan7.9% pada akhir tahun 2003. Potensi kerugian inihanya merupakan 0.2% daripada jumlah modal asassistem perbankan.

Risiko Tukaran AsingPeningkatan yang ketara dalam aset mata wang asingsistem perbankan pada tahun 2004 adalah disebabkanoleh penghantaran balik perolehan eksport dan aliranmasuk dana asing bagi tujuan pelaburan portfolio danpelaburan langsung. Walau bagaimanapun, risiko matawang asing yang diambil oleh sistem perbankan kekalpada tahap berhemat, memandangkan kedudukanterbuka bersih sistem perbankan sebagai peratusandaripada modal asas mencatat penurunan daripada4.5% pada akhir tahun 2003 kepada 4.2% pada akhirtahun 2004.

Dalam usaha mengurus kedudukan panjang mata wangasing masing-masing, institusi perbankan menempatkandana mereka dalam pasaran mata wang asing antarabank. Ini mengakibatkan peningkatan dalam jumlahpenempatan mata wang asing antara bank daripadaRM17 bilion pada akhir tahun 2003 kepada RM34 bilionpada akhir tahun 2004. Peningkatan ini dilengkapidengan kenaikan sebanyak RM4.4 bilion atau 41%dalam pinjaman mata wang asing yang diberikan padatahun 2004. Liabiliti mata wang asing turutmenunjukkan trend menaik disebabkan urusan swapmata wang oleh institusi perbankan bagi melindungnilai belian hadapan mata wang asing mereka.

Meskipun premium hadapan dalam pasaran hadapanmata wang asing mengecil dengan nyata daripada55 mata asas kepada 12 mata asas, terdapat permintaanyang kukuh terhadap jualan kontrak hadapan mata wangasing daripada pengeksport pada tahun 2004. Lantaranitu, pembelian kontrak hadapan mata wang asing olehinstitusi perbankan daripada entiti bukan bank dalamnegeri meningkat daripada RM17 bilion pada akhir tahun

Jadual 5.10Sistem Perbankan: Pendedahan kepada Ekuiti

Pegangan Ekuiti1/Potensi

ekuiti1 Modal asas kerugian ekuiti1/

(RM juta) (%)Modal asas

(%)

Pada akhir tahun

2003 2004 2003 2004 2003 2004

Bank perdagangan 1,071.6 1,067.0 2.0 1.6 0.1 0.1

Syarikat kewangan 427.8 357.2 3.7 6.7 0.3 0.5

Bank saudagar 402.3 320.8 8.6 6.7 0.7 0.5

Bank-bank Islam 35.2 34.8 2.2 1.8 0.2 0.1

Sistem perbankan 1,936.9 1,779.7 2.7 2.3 0.2 0.2

1 Jumlah pelaburan dalam saham tersenarai.

Jadual 5.11Sistem Perbankan: Pendedahan kepada MataWang Asing

Kedudukan mataKedudukan mata

wang asingwang asing

terbuka bersih

terbuka bersih/

(RM juta)Modal asas

(%)

Pada akhir tahun

2003 2004 2003 2004

Bank perdagangan 2,622 2,928 4.9 4.5

Bank saudagar 50 48 1.1 1.0

Bank-bank Islam 35 34 2.1 1.7

Sistem perbankan 2,707 3,010 4.5 4.2

RM bilion % setahun

2004

Kedudukan mata wang asing terbuka bersih

Belian swap mata wang asing bersih

Aset mata wang asing bersih (termasuk belian nilai spot dan esok)

Belian hadapan tukaran mata wang asing bersih

Kadar bil perbendaharaan Amerika Syarikat di pasaran sekunder (skala kanan)

Purata KLIBOR 3 bulan (skala kanan)

Graf 5.8 Sistem Perbankan1: Komponen Pendedahan kepada Mata Wang Asing


-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

J F M A M J J O S O N D

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

172

2003 kepada RM34 bilion pada akhir tahun 2004.Permintaan yang kukuh daripada pengeksport untukmenjual kontrak hadapan mata wang asing mungkindisebabkan keperluan pengeksport untuk melindung nilaipendedahan mata wang asing mereka dalampersekitaran eksport yang semakin meningkat, iaitusebanyak 24% pada tahun 2004 dan peningkatanspekulasi dalam pasaran bahawa ringgit akan dinaikkannilai berbanding dengan dolar Amerika Syarikat. Inimenyumbang kepada peningkatan secara keseluruhandalam pembelian kontrak hadapan mata wang asing olehinstitusi perbankan daripada RM21 bilion pada akhirtahun 2003 kepada RM38 bilion pada akhir tahun 2004.Hasil daripada pengurusan ke atas pembelian kontrakhadapan mata wang asing yang bertambah dengannyata, swap mata wang asing berbayar meningkatsebanyak RM27 bilion kepada RM51.8 bilion.

Sistem perbankan dijangka kekal sebagai pembelihadapan mata wang asing bersih dalam persekitaranperbezaan kadar faedah yang kekal positif antara dolarAmerika Syarikat dengan ringgit.

Kekukuhan ModalTahap permodalan sistem perbankan kekal kukuhdengan nisbah modal berwajaran risiko (RWCR) dannisbah modal teras, masing-masing terus berada padaparas melebihi 13% dan 10% pada sepanjang tahun2004. Modal asas meningkat sebanyak RM6.6 bilionkepada RM78.1 bilion pada akhir tahun 2004. Modalasas yang lebih tinggi ini adalah terutamanya hasildaripada aktiviti terbitan modal oleh beberapa institusiperbankan berjumlah RM4.2 bilion. Daripada jumlah ini,sejumlah RM3.3 bilion diperoleh melalui penerbitan

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

<-10 -10-<-2 -2-<2 2-<5 5-<10 ≥10

Bank perdagangan

Bank saudagar

Bank-bank Islam


Graf 5.9Sistem Perbankan: Taburan Kedudukan Mata Wang Asing Terbuka Bersih pada 31 Disember 2004

Kedudukan mata wang asing terbuka bersih sebagai % daripada modal asas

sekuriti hutang subordinat dalam denominasi dolarAmerika Syarikat. Sebanyak RM1 bilion lagi disumbangoleh keuntungan yang telah diaudit. Sementara itu, asetberwajaran risiko sistem perbankan bertambahsebanyak RM47.6 bilion atau 9.2% kepadaRM566.6 bilion pada akhir tahun 2004 disebabkan olehaktiviti pembiayaan yang lebih memberangsangkan.Secara keseluruhan, RWCR sistem perbankan kekalpada tahap 13.8% pada akhir tahun 2004.

Modal Kumpulan-1 sistem perbankan menurun sedikitdisebabkan oleh rasionalisasi modal berikutanpenggabungan antara bank perdagangan dengansyarikat kewangan (penggabungan Bafin). Bersertadengan peningkatan aset berwajaran risiko yang lebihtinggi, penggabungan ini telah mengakibatkan nisbahmodal teras menurun kepada 10.8% pada akhir tahun2004 (akhir tahun 2003: 11.1%). Sementara itu,modal Kumpulan-2 meningkat dengan ketaradisebabkan aktiviti terbitan modal oleh beberapainstitusi perbankan. Hasilnya, jumlah modal meningkat4% dan berserta pengurangan modal bagi pelaburandalam anak syarikat yang lebih rendah berikutan

Jadual 5.12Sistem Perbankan: Komponen Modal

Pada akhir tahun Perubahan

2003 2004 tahunan

RM juta RM juta (%)

Modal Kumpulan-1 62,727.3 61,669.1 -1,058.2 -1.7Modal Kumpulan-2 19,410.6 23,734.1 4,323.5 22.3

Jumlah modal 82,137.9 85,403.2 3,265.3 4.0

Tolak:Pelaburan dalam

anak-anak syarikatdan pegangan modalinstitusi perbankanlain 10,604.9 7,296.3 -3,308.6 -31.2

Modal asas 71,533.0 78,106.9 6,573.9 9.2

Aset berisiko:0% 177,443.2 210,372.2 32,929.0 18.610% 17,256.3 14,669.8 -2,586.5 -15.020% 120,995.7 121,059.9 64.2 0.150% 120,545.1 136,405.0 15,859.9 13.2100% 432,769.7 472,700.3 39,930.6 9.2

Jumlah aset berwajaranrisiko 518,967.0 566,581.8 47,614.8 9.2

Nisbah modalberwajaran risiko (%)

Sistem perbankan 13.8 13.8 0.0

Bank perdagangan 14.1 13.9 -0.2Syarikat kewangan 11.6 10.2 -1.4Bank saudagar 19.2 21.9 2.7Bank-bank Islam 11.7 12.5 0.8


173

Sistem Perbankan

penyempurnaan penggabungan Bafin, jumlah modalmeningkat sebanyak 9.2%.

RWCR bank perdagangan menurun sedikit kepada13.9% pada akhir tahun 2004, kerana kenaikan asetberwajaran risiko yang melebihi pertambahan modalasas berikutan penolakan modal bagi pelaburan dalamanak syarikat yang lebih rendah serta penerbitansekuriti hutang subordinat. RWCR syarikat kewanganmenurun kepada 10.2% disebabkan pengeluaranmodal asas bagi lima syarikat kewangan yang telahbergabung dengan bank perdagangan. RWCR banksaudagar meningkat kepada 21.9% disebabkanterutamanya oleh pengurangan aset berwajaran risikoakibat penurunan jumlah pinjaman bank saudagarberikutan penumpuan terhadap aktiviti perbankanpelaburan dan berasaskan fi.

Jumlah aset berwajaran risiko sistem perbankanmeningkat 9.2% kepada RM566.6 bilion pada akhirtahun 2004, selaras dengan pertumbuhan pinjamanyang lebih tinggi pada tahun tersebut. Peningkatandalam kategori 0% disebabkan terutamanya olehoperasi mudah tunai Bank Negara Malaysia, manakalapeningkatan pembiayaan perumahan dan pemberianpinjaman kepada sektor swasta yang berterusan,masing-masing menyumbang kepada peningkatan asetdalam kategori risiko 50% dan 100%.

Dengan tahap permodalan yang kukuh, sistemperbankan berada pada kedudukan yang teguhuntuk memenuhi permintaan pembiayaan bagimenyokong pertumbuhan ekonomi danmenghadapi sebarang kejutan di luar jangkaanpada tahun 2005.

Sistem Kewangan Islam

176-178 Tinjauan Keseluruhan178-184 Hala Tuju Dasar Tahun 2004

182 Rencana: Rangka Kerja Tadbir Urus Syariah Bagi Institusi Kewangan Islam

184-185 Penyeliaan Sistem Perbankan Islam185-193 Prestasi Sistem Perbankan Islam

176


Tahun 2004 mencatat peristiwa penting sekali lagi dalamperkembangan selama dua dekad perbankan dankewangan Islam dalam sistem perbankan Malaysia.Liberalisasi kewangan sektor perbankan Islam telahdipercepat dari tahun 2007 ke tahun 2004 denganpengeluaran tiga lesen perbankan Islam baru di bawahAkta Bank Islam 1983 (ABI) kepada institusi-institusikewangan Islam dari Timur Tengah.


Graf 6.1 Bahagian Pasaran Deposit dan Pembiayaan pada akhir 2004

Deposit

Perbankan Islam

11.2%

Perbankankonvensional

88.8%

Pembiayaan

Perbankan Islam

11.3%

Perbankankonvensional

88.7%

Langkah mempercepat program liberalisasi tersebutberikutan perkembangan pesat dan prestasi mantapindustri perbankan Islam sejak beberapa tahun yang lepas.Semenjak tahun 2000, aset industri perbankan Islamberkembang pada kadar purata 19% setahun. Pada akhirtahun 2004, jumlah aset sektor perbankan Islammeningkat kepada RM94.6 bilion, iaitu 10.5% daripadajumlah aset sistem perbankan. Bahagian pasaran bagideposit dan pembiayaan secara Islam juga mencatatpeningkatan dengan masing-masing merangkumi 11.2%dan 11.3% daripada jumlah deposit dan pembiayaansektor perbankan.

Kemasukan institusi perbankan Islam asing baru adalahselaras dengan syor Pelan Induk Sektor Kewangan(PISK) dalam usaha menjadikan Malaysia pusatkewangan Islam antarabangsa. Peserta-peserta baruyang mempunyai kemampuan dan kekuatan tersendiriberpeluang menyertai industri perbankan Islam yang

kian berkembang serta menerokai pasaran baru diMalaysia dan serantau, di samping merangsangpersaingan sihat yang diperlukan bagi meningkatkanindustri ke tahap dinamisme baru.

Kehadiran peserta-peserta asing ini juga akanmempercepat integrasi global bagi sistem perbankanIslam tempatan. Pertukaran pengetahuan dankepakaran akan menjalinkan hubungan ekonomi dankewangan yang lebih erat di antara Malaysia dengan

Langkah mempercepat program liberalisasi tersebut berikutanperkembangan pesat dan prestasi mantap industri perbankanIslam sejak beberapa tahun yang lepas.

rantau Timur Tengah, di samping mempertingkatkan tahappenyeragaman dalam aspek pentafsiran dan pemahamanSyariah. Selain itu, ia juga akan merangsang perdaganganantarabangsa dan aliran pelaburan yang lebih tinggi.

Pada tahun 2004, Bank Negara Malaysia terus memberitumpuan ke arah mengukuhkan pembangunaninfrastruktur sistem perbankan Islam, termasukmempertingkatkan struktur keinstitusian danpembangunan sumber manusia.

• Seiring dengan perkembangan industri perbankanIslam yang memasuki peringkat yang lebih matang,struktur keinstitusian ‘jendela’ dikaji semula bagimemperkukuh dan mempertingkatkan pembangunanindustri perbankan Islam tempatan menerusi satustruktur keinstitusian baru. Kumpulan perbankandomestik dan bank-bank asing yang menyertaiSkim Perbankan Islam (SPI) digalakkan untuk

177


menubuhkan subsidiari Islam (SI) yang seterusnya akandilesenkan sebagai bank-bank Islam di bawah ABI.Prinsip utama yang mendokong penubuhan SI adalahuntuk memperkukuh struktur keinstitusian operasiperniagaan perbankan Islam bagi memberi fokus yanglebih strategik di samping memanfaatkan sepenuhnyasinergi infrastruktur operasi perbankan konvensional,termasuk penawaran kepelbagaian produk danperkhidmatan perbankan Islam di cawangan-cawangan bank perdagangan konvensional sedia ada.Untuk tujuan ini, Bank Negara Malaysia telahmeluluskan permohonan lima kumpulan perbankandomestik iaitu empat kumpulan perbankan SPI dansebuah bank bukan SPI untuk menubuhkan SI di

bawah ABI untuk menjalankan perniagaan perbankanIslam. Setakat ini, satu kumpulan perbankan telahmelancarkan subsidiari Islamnya.

• Dari segi struktur pengawalseliaan dan kehematan,usaha ditumpukan ke arah mengukuhkan tadbir uruskorporat bank-bank Islam melalui penerbitan garispanduan bagi meningkatkan keberkesanan lembagapengarah. Keperluan penzahiran kewangandipertingkatkan sejajar dengan piawai perakaunanantarabangsa bagi mematuhi tahap ketelusan yanglebih tinggi. Rangka kerja kadar pulangan diperkukuhuntuk memberikan fleksibiliti kepada pihak bank dalammenguruskan portfolio mereka supaya lebih berdayasaing di samping menyelaraskan operasi perniagaanmereka sejajar dengan trend dan prospek pasaran.

• Seiring dengan perkembangan sistemperbankan konvensional, institusi perbankanIslam juga dikehendaki membuat persediaanmengguna pakai pendekatan pelaksanaan BaselII. Dalam menerima pakai sama ada KaedahTerpiawai (Standardised Approach) bagi risikokredit atau Kaedah Berasaskan PenarafanDalaman (Internal Ratings Based Approach) dibawah persetujuan modal baru, rangka kerjapengurusan dan amalan risiko yang mapan dankukuh akan sentiasa dipertingkatkanbersandarkan amalan industri terbaik. Ini akanmemberi peluang kepada institusi perbankanIslam untuk mengoptimumkan modal ekonomidan pengawalseliaan.

Landskap sistem kewangan Islam di Malaysia bersedia untuk memacuperkembangan seterusnya yang dilihat amat berpotensi danmempunyai prospek yang luas bagi pertumbuhan masa hadapan,terutamanya untuk menjadikan Malaysia pusat kewangan Islam yangulung di kalangan komuniti kewangan antarabangsa.

• Tadbir urus Syariah dalam sistem perbankanIslam turut diperkukuh berikutan perluasan skopperanan dan fungsi Majlis Penasihat SyariahBank Negara Malaysia. Peranan badanpenasihat Syariah utama di Bank NegaraMalaysia terus diperkemas menerusi rangkakerja jawatankuasa Syariah bagi industriperbankan Islam yang baru diperkenalkan,dengan fungsi dan tugas jawatankuasa Syariahdiperjelas dan diselaraskan.

• Pindaan kepada undang-undang percukaianuntuk memberi layanan cukai yang sama ratakepada produk dan perkhidmatan perbankan

Islam dan konvensional akan mewujudkan rejimcukai yang lebih kondusif bagi industriperbankan Islam.

• Inovasi produk terus dimajukan dalam lingkunganrangka kerja Syariah. Rangkaian produk yang lebihpelbagai termasuk mekanisme kadar boleh ubahdan mekanisme berasaskan ekuiti semakin banyakditawarkan. Bagi mengurangkan risiko mudahtunai ekoran ketaktentuan pasaran, institusiperbankan Islam mula memperkenalkanpembiayaan kadar boleh ubah bagi tempoh jangkapanjang. Melalui penggunaan mekanisme rebatberkala, kadar keuntungan efektif pembiayaanboleh disemak semula supaya dapat menyamaikadar tanda aras semasa pasaran dan seterusnyamengurangkan sebarang ketakpadananpendanaan. Bagi mengukuhkan rangka kerjapengurusan risiko, satu mekanisme swap kadarkeuntungan berlandaskan prinsip Islam akandiperkenalkan bagi membolehkan komitmenkontrak pembiayaan berkadar tetap ditukarkandengan komitmen kontrak pembiayaan lain yangberkadar boleh ubah, dan sebaliknya.

• Dalam aspek pembangunan sumber manusia dankesedaran pengguna, usaha berterusan dijalankansepanjang tahun melalui pelbagai seminar,bengkel, pameran dan aktiviti-aktiviti promosi yanglain. Sejajar dengan perkembangan industriperbankan Islam dan bagi memenuhi permintaantenaga manusia yang kian meningkat berikutan

178

pembangunan keinstitusian yang pesat, programpembangunan sumber manusia sedang disusunsecara kolektif oleh sektor awam dan swasta bagimelahirkan lebih ramai pakar dan profesionaldalam bidang perbankan dan kewangan Islam.

Berasaskan perkembangan pesat ini, landskap sistemkewangan Islam di Malaysia bersedia untuk memacuperkembangan seterusnya yang dilihat amatberpotensi dan mempunyai prospek yang luas bagipertumbuhan masa hadapan, terutamanya untukmenjadikan Malaysia pusat kewangan Islam yangulung di kalangan komuniti kewangan antarabangsa.

HALA TUJU DASAR TAHUN 2004

Fokus utama dasar bagi sektor kewangan Islam padatahun 2004 adalah untuk terus memperkukuh sistemkewangan Islam sebagai satu komponen penting dalamsistem kewangan Malaysia. Teras kepada dasar iniditumpukan pada pengukuhan struktur keinstitusian,rangka kerja pengawalseliaan dan kehematan,infrastruktur Syariah dan perundangan, pembangunanproduk dan pasaran serta pembangunan sumbermanusia dan pendidikan pengguna.

Teras kepada dasar ini ditumpukan pada pengukuhan strukturkeinstitusian, rangka kerja pengawalseliaan dan kehematan,infrastruktur Syariah dan perundangan, pembangunan produkdan pasaran serta pembangunan sumber manusia danpendidikan pengguna.

Memperkukuh Infrastruktur KewanganKeinstitusianPembangunan KeinstitusianPengukuhan infrastruktur kewangan adalah prasyaratpenting dalam pembangunan satu sistem perbankanIslam yang dinamik dan progresif. Beberapa inisiatifpenting telah dilaksanakan pada tahun 2004 bertujuanmemajukan infrastruktur kewangan keinstitusiansistem perbankan Islam.

• Bank Negara Malaysia meluluskan pengeluaranlesen perbankan Islam di bawah Akta Bank Islam1983 (ABI) kepada tiga institusi kewangan Islamasing yang ulung dari Timur Tengah, iaitu KuwaitFinance House, Al-Rajhi Banking & InvestmentCorporation dan satu konsortium institusikewangan Islam yang terdiri daripada Qatar IslamicBank, RUSD Investment Bank Inc. dan GlobalInvestment House. Pengeluaran lesen perbankanIslam kepada peserta asing adalah sebahagiandaripada strategi bagi meningkatkan kepelbagaian

peserta dalam landskap kewangan Islam. Kehadiranbank Islam asing di Malaysia dijangka meningkatkanpotensi bagi penerokaan peluang-peluangpertumbuhan baru serta meningkatkan prestasi danpembangunan keseluruhan sistem kewangan Islam.

• Satu langkah strategik yang dilaksanakan padatahun 2004 ialah inisiatif beberapa kumpulanperbankan konvensional yang menyertai SkimPerbankan Islam (SPI) untuk mentransformasikanstruktur keinstitusian perbankan Islam sedia adadaripada struktur jendela kepada struktur ‘subsidiariIslam’ (SI) dalam kumpulan perbankan masing-masing. Langkah strategik ini adalah selaras dengansyor Pelan Induk Sektor Kewangan (PISK) bagimemperkukuh struktur keinstitusian institusiperbankan yang menyertai SPI. Dari segiperundangan, langkah ini akan menjadikanperniagaan perbankan Islam kumpulan perbankankonvensional dilesenkan di bawah undang-undangperbankan Islam. Dalam hubungan ini, Bank NegaraMalaysia telah meluluskan permohonan limakumpulan perbankan tempatan bagi menubuhkanSI di bawah entiti bank perdagangan masing-masingbagi menjalankan perniagaan perbankan Islam di

bawah ABI. Penubuhan SI oleh kumpulan perbankantempatan melibatkan pengasingan dan pemindahanportfolio perbankan Islam sedia ada di institusiperbankan konvensional kepada SI. SI tersebut akanditubuhkan sebagai subsidiari milik penuh bankperdagangan. Walau bagaimanapun, sebarangpemindahan pegangan saham dalam SI kepadapelabur-pelabur tempatan atau asing tertakluk kepadasyarat SI kekal sebagai subsidiari bank perdagangandengan pegangan ekuiti minimum sebanyak 51%.

Penubuhan SI mewujudkan struktur keinstitusianyang lebih responsif kepada perkembanganinfrastruktur pengawalseliaan kewangan Islam padamasa hadapan dan seterusnya memperkukuh rejimkehematan dan penyeliaan sistem perbankan Islam.Struktur baru ini berkemampuan untuk memeliharaintegriti sistem dan operasi perbankan Islam selarasdengan kehendak Syariah. Antara perkembanganberkaitan termasuk penggubalanpiawai pengawalseliaan berhemat bagi operasi

179


perbankan Islam yang bakal dikeluarkan olehLembaga Perkhidmatan Kewangan Islam (LPKI), siripiawaian perakaunan bagi perniagaan kewanganIslam oleh Lembaga Piawaian Perakaunan Malaysiadan Skim Insurans Deposit. Menerusi penubuhan SI,institusi perbankan Islam akan dapat memberikankomitmen dan fokus strategik yang lebih terarahberbanding pengurusan jendela bagi memajukansatu sistem perbankan Islam yang cekap.

Antara ciri-ciri SI termasuk:o Dana modal minimum sebanyak RM50 juta atau

jumlah dana modal perbankan Islam institusiperbankan konvensional yang mematuhikeperluan nisbah modal berwajaran risikominimum sebanyak 8%, yang mana lebih tinggi;

o Ahli lembaga pengarah yang bebas dan ketuapegawai eksekutif dan pasukan pengurusanyang tersendiri; dan

o Fleksibiliti untuk mengguna pakai sepenuhnyainfrastruktur institusi perbankan konvensionalsedia ada dalam kumpulan perbankan, termasukrangkaian cawangan dan perkhidmatan

sokongan. Ini mampu memperkukuh strukturkeinstitusian perniagaan perbankan Islam disamping mengekalkan sinergi dalam kumpulanperbankan, sejajar dengan matlamat bagimeningkatkan daya saing institusi perbankanIslam dengan memaksimumkan sinergikumpulan dan kecekapan kos.

Pengurusan RisikoInstitusi perbankan Islam terus memberi penekanan padarangka kerja pengurusan risiko, iaitu satu prasyaratpenting dalam pembangunan infrastruktur keinstitusiankewangan yang teguh.

• Pada bulan November 2004, satu semakan semuladijalankan ke atas mekanisme pembiayaan kadarboleh ubah berasaskan konsep bai’ bithaman ajil(jualan dengan harga tertangguh) bertujuan untukmempertingkatkan kecekapan penentuan hargabagi pembiayaan ini. Dengan semakan semula ini,spread keuntungan maksimum pembiayaan

Penubuhan SI mewujudkan struktur keinstitusian yang lebihresponsif kepada perkembangan infrastrukturpengawalseliaan kewangan Islam pada masa hadapan danseterusnya memperkukuh rejim kehematan dan penyeliaansistem perbankan Islam.

sebanyak 2.5 mata peratusan melebihi kadarpinjaman asas (BLR), yang menjadi sandaran bagimenentukan kadar keuntungan efektifdimansuhkan. Selain itu, institusi perbankan Islamtidak perlu lagi mendapatkan kelulusan Bank NegaraMalaysia sekiranya institusi perbankan Islamberhasrat menaikkan kadar keuntungan silingmelebihi empat mata peratusan di atas BLR.Sehubungan ini, institusi perbankan Islamdibenarkan untuk menentukan kadar keuntungansiling yang munasabah dengan mengambil kirakeupayaan institusi tersebut dalam pengurusanrisiko dan juga situasi pasaran. Walaubagaimanapun, institusi perbankan Islam perlumenyertakan maklumat mengenai mekanisme dantanda aras yang diguna pakai bagi memperolehkadar keuntungan efektif dalam dokumen perjanjianpembiayaan dan surat tawaran.

Memperkukuh Rangka Kerja Pengawalseliaan,Kehematan dan OperasiBagi memastikan sistem perbankan Islam berfungsidengan berkesan, pelbagai usaha dijalankan bagimemantapkan rangka kerja pengawalseliaan,kehematan dan operasi.

Pengawalseliaan• Bagi mempertingkatkan tadbir urus korporat bank-

bank Islam, Garis Panduan Jawatan Pengarah bagiBank-bank Islam atau GP1-i (Garis Panduan)dikeluarkan pada bulan Mac 2004. Garis panduan inibertujuan memperkukuh keberkesanan lembagapengarah yang bertanggungjawab sepenuhnyadalam pengurusan sesebuah bank Islam. Garispanduan ini menggariskan tugas dan tanggungjawablembaga pengarah, pelantikan dan pelantikan semulapengarah dan ketua eksekutif, jawatan pengarahdalam perbadanan lain dan komposisi lembagapengarah. Selain itu, bank-bank Islam jugadikehendaki menubuhkan Jawatankuasa Audit danjawatankuasa lembaga lain yang terdiri daripadaJawatankuasa Penamaan, Jawatankuasa Ganjarandan Jawatankuasa Pengurusan Risiko.

• Garis Panduan Laporan Kewangan bagi InstitusiBerlesen atau BNM/GP8 yang dikeluarkan padabulan Oktober 2004 kepada institusi kewangan

180

turut memperkenalkan beberapa keperluan baru

bagi laporan kewangan operasi perbankan Islam

institusi SPI. Antaranya ialah institusi SPI perlu

menzahirkan penyata arah aliran tunai dan penyata

perubahan ekuiti selain penyata imbangan dan

penyata pendapatan. Garis panduan ini juga

menggariskan keperluan bagi memaklumkan

peranan dan tugas jawatankuasa penasihat Syariah,

kewajipan membayar zakat, dasar rizab penyamaan

keuntungan dan klasifikasi deposit kepada dua

kategori, iaitu deposit mudharabah dan deposit

bukan mudharabah. Keperluan-keperluan di atas

diperkenalkan bagi mencerminkan keadaan dan

risiko yang berkaitan dengan operasi perbankan

Islam. Keperluan penzahiran minimum di atas perlu

dipatuhi bermula tahun kewangan Januari 2005.

Kehematan• Rangka Kerja Kadar Pulangan yang disemak semula

dikeluarkan kepada industri perbankan Islam pada

bulan Ogos 2004 bagi memberi fleksibiliti yang

lebih meluas kepada institusi perbankan Islam

dalam pengurusan kadar pulangan dan

meningkatkan kecekapan dan kapasiti operasi

portfolio perniagaan mereka. Dalam semakan

semula ini, institusi perbankan Islam boleh

menawarkan kepelbagaian dalam nisbah

perkongsian untung, kewajipan mengasingkan

deposit mudharabah dan bukan mudharabah,

kewajipan mengklasifikasikan dana kepada dana

terhad atau dana tidak terhad dan kelonggaran

dalam menetapkan wajaran bagi setiap jenis

deposit. Institusi perbankan Islam juga dikehendaki

mempamerkan nisbah perkongsian untung dan

kadar pulangan bagi setiap jenis deposit dan juga

tempoh efektif kadar pulangan itu. Rangka kerja

ini berkuat kuasa mulai 1 Oktober 2004.

• Selaras dengan pelaksanaan Rangka Kerja

Kecukupan Modal Risiko Pasaran oleh institusi

perbankan konvensional, rangka kerja yang serupa

bagi bank-bank Islam dikeluarkan pada bulan

September 2004. Rangka kerja ini menggariskan

pendekatan yang ditetapkan oleh Bank Negara

Malaysia dalam menentukan paras modal yang

diperlukan oleh bank-bank Islam bagi menampung

risiko pasaran. Risiko pasaran ditakrifkan sebagai

risiko kerugian dalam dan luar penyata imbangan

berikutan pergerakan dalam harga pasaran. Bank-

bank Islam dikehendaki melaksanakan rangka kerja

ini sebagai langkah percubaan mulai bulan

September 2004 dengan pematuhan sepenuhnya

mulai 1 April 2005.

• Berikutan pendekatan dua fasa dalam pelaksanaanBasel II bagi bank konvensional, Bank NegaraMalaysia turut mengeluarkan satu pekelilingberkenaan pendekatan yang sama pada bulanSeptember 2004 kepada bank-bank Islam. Bank-bank Islam diberi pilihan sama ada mematuhiKaedah Terpiawai (Standardised Approach) bagirisiko kredit pada tahun 2008 atau terus berpindahkepada Kaedah Berasaskan Penarafan Dalaman(Internal Ratings Based Approach) pada tahun2010. Bank-bank Islam juga dikehendaki mengkajijurang perbezaan, kesan dan analisis kos danfaedah, rancangan pelaksanaan, jadual masa danbajet, kajian dan kerja-kerja analisis, sertamenggariskan peranan dan tanggungjawablembaga pengarah dan pihak pengurusan dalampelaksanaan Basel II. Keperluan-keperluan ini akanmembantu Bank Negara Malaysia memantaukemajuan yang dicapai oleh bank-bank Islamdalam mematuhi keperluan Basel II dan seterusnyadapat dijadikan landasan bagi bank-bank Islammematuhi piawai kecukupan modal bagi institusiperbankan Islam yang bakal dikeluarkan oleh LPKIpada tahun 2005.

Operasi• Berkuat kuasa 12 Oktober 2004, deposit pelaburan

bertempoh matang kurang daripada sebulan hanyaboleh ditawarkan oleh bank-bank Islam dansyarikat diskaun. Sehubungan ini, institusiperbankan yang terlibat dalam Skim PerbankanIslam (bank perdagangan, syarikat kewangan danbank saudagar) tidak lagi dibenarkan menawarkandeposit pelaburan itu kecuali menerusi perjanjianjual dan beli balik.

• Sejajar dengan usaha memantapkan operasiperbankan lslam dan menyeragamkan amalanindustri perbankan, Bank Negara Malaysiamemperkenalkan dasar berhubung perlindungantakaful bagi pembiayaan-i (pembiayaan Islam) padabulan Oktober 2004. Semua institusi perbankanIslam dikehendaki menawarkan pelan takafulsebagai pilihan pertama kepada pelanggan bagipembiayaan secara Islam yang memerlukanperlindungan. Walau bagaimanapun, sekiranyakos perlindungan, iaitu caruman atau premium,dimasukkan dalam pakej pembiayaan, institusiperbankan Islam wajib menawarkan pelan takafulsahaja.

• Bagi meningkatkan kecekapan dalammengemukakan permohonan kelulusan produkbaru dan penyelenggaraan pangkalan data bagi

181


semua produk perbankan Islam yang ditawarkanoleh institusi perbankan Islam, Bank NegaraMalaysia sedang membangunkan sistem dalamtalian, iaitu ‘Product Approval and RepositorySystem’ (PARS). Pelaksanaan PARS mampumempercepat pemprosesan permohonan kelulusanproduk baru kerana PARS menyediakan kemudahanpermohonan dan penyerahan dokumen secaradalam talian. Sistem ini juga memberi kemudahanpemantauan aliran kerja bagi pemprosesanpermohonan, dan berkeupayaan memberimaklumat produk terkini yang disimpan dalamsistem. Projek ini dijangka selesai pada tahun 2005.

Memperkukuh Infrastruktur Syariah dan Undang-undangRangka kerja Syariah yang berkesan dan kondusif yangdijalin dengan sistem perundangan yang mantapmerupakan elemen penting bagi kemajuan sebuahsistem perbankan Islam yang komprehensif. BankNegara Malaysia terus mempertingkatkan danmemperkemas rangka kerja Syariah dan sistemperundangan supaya selari dengan perkembangansemasa industri perbankan Islam.

• Bank Negara Malaysia telah mengeluarkan GarisPanduan Tadbir Urus Jawatankuasa Syariah BagiInstitusi Kewangan Islam pada bulan Disember2004 bagi menyelaraskan fungsi dan perananjawatankuasa Syariah di institusi kewangan Islam.

• Berikutan penubuhan Majlis Penasihat Syariah(MPS) Bank Negara Malaysia di bawah Akta BankNegara Malaysia 1958, Badan Kehakiman Malaysiadan Pusat Penimbang Tara Serantau Kuala Lumpurkini boleh merujuk kepada MPS sebarang kespertikaian yang melibatkan isu Syariah dalamperbankan dan kewangan Islam. Sebagai badanrujukan dan penasihat kepada Bank NegaraMalaysia mengenai isu Syariah, MPS jugabertanggungjawab mengesahkan produkperbankan Islam dan takaful bagi memastikan iamematuhi prinsip Syariah.

• Sepanjang tahun 2004, MPS telah bermesyuaratsebanyak enam kali. Antara keputusan pentingyang dibuat oleh MPS adalah seperti berikut: -

o Meluluskan mekanisme bon secara Islamberdasarkan bai’ bithaman ajil untuk digunakanoleh perbadanan cagaran nasional bagi membeliaset pembiayaan daripada institusi kewanganIslam. Instrumen baru ini adalah instrumenpelaburan alternatif yang ditawarkan kepada

pelabur dan peserta pasaran yangmengutamakan pulangan tetap bagi pelaburanmereka. MPS juga telah meluluskan kaedahpembidaan bagi instrumen ini sama adaberdasarkan harga atau kadar pulangan. Kaedahbagi menentukan kadar pulangan kepadapelabur yang berjaya juga boleh ditentukanberdasarkan sama ada pada harga bidaan ataukadar keuntungan yang dibida atau purataberwajaran bagi kadar keuntungan yang dibida.

o Pembiayaan secara Islam yang memasukkan kosperlindungan sebagai sebahagian daripada pakejpembiayaan perlu dilindungi oleh takaful. Inibertujuan mengelakkan penglibatan institusikewangan Islam dalam sebarang urus niaga yangtidak mematuhi prinsip Syariah. Walaubagaimanapun, MPS berpendapat bahawasekiranya kos perlindungan tidak dimasukkansebagai sebahagian daripada pakej pembiayaan,institusi kewangan Islam perlu menawarkan takafulsebagai pilihan pertama kepada pelanggan.

o Kelulusan secara prinsip mengenai urus niagaswap kadar keuntungan berdasarkan peraturanjual dan beli balik diberikan kepada sebuah banksaudagar SPI. Swap kadar keuntungan yangdicadangkan ini ialah pengaturan yangmelibatkan satu pihak menukar obligasi kadarkeuntungan tetap bagi asetnya dengan obligasikadar keuntungan boleh ubah bagi aset pihakrakan niaga, atau sebaliknya. Salah satu daripadarasional mekanisme ini adalah untukmembolehkan institusi kewangan Islammemadankan pelaburan atau pembiayaan kadartetap jangka panjang dengan kadar pendanaanboleh ubah jangka pendek bagi mengurangkanpendedahan pada risiko pasaran.

• Pada tahun 2004, Jawatankuasa Kajian SemulaUndang-undang yang ditubuhkan oleh Bank NegaraMalaysia pada bulan Jun 2003 mengkaji semulaundang-undang percukaian dan duti setem yangkini diguna pakai bagi urus niaga perbankan dankewangan Islam, dan mengemukakan beberapacadangan kepada pihak Kerajaan. Selaras dengancadangan ini, Kerajaan mengumumkan dasarpercukaian sama rata bagi perbankan dankewangan Islam dalam Bajet 2005 bagi memastikanlayanan cukai yang sama rata ke atas urus niagaperbankan dan kewangan Islam berbanding urusniaga perbankan konvensional. Di bawah rangkakerja cukai yang sama rata ini, Lembaga Hasil DalamNegeri (LHDN) mengecualikan duti setem

182

Rangka Kerja Tadbir Urus Syariah Bagi Institusi Kewangan Islam

Pelan Induk Sektor Kewangan bagi perbankan Islam dan takaful memberi penekanan kepada peripentingnya satu rangka kerja Syariah yang berkesan dalam pembangunan perbankan Islam dan takaful.Rangka kerja Syariah ini dapat memastikan keselarasan dan keseragaman pentafsiran Syariah yang akanmemperkukuh pengawalseliaan dan tadbir urus industri kewangan Islam. Menyedari hakikat ini, BankNegara Malaysia mengeluarkan Garis Panduan Tadbir Urus Jawatankuasa Syariah Bagi Institusi KewanganIslam pada bulan Disember 2004, bertujuan untuk mewujudkan kesepakatan dalam keputusan-keputusanSyariah, di samping memperbanyak bilangan ahli Syariah yang berkebolehan dalam perbankan Islam dantakaful.

Sebelum garis panduan ini dikeluarkan, terdapat pelbagai badan Syariah ditubuhkan di bawah beberaparangka kerja perundangan yang berbeza. Misalnya, di bawah Akta Bank Islam 1983, sesebuah bank Islamdikehendaki menubuhkan badan penasihat Syariah, manakala pengendali takaful dikehendakimenubuhkan Majlis Pengawasan Syariah di bawah Akta Takaful 1984. Institusi kewangan di bawah AktaBank dan Institusi-institusi Kewangan 1989 yang menyertai Skim Perbankan Islam (SPI) dikehendakimelantik sekurang-kurangnya seorang penasihat Syariah, manakala institusi kewangan di bawah AktaInstitusi Kewangan Pembangunan 2002 melantik badan Syariah atas inisiatif mereka sendiri. Badan-badanSyariah ini tidak dikawal selia dengan sepenuhnya dan beroperasi secara berasingan serta bebas daripadaMajlis Penasihat Syariah (MPS) yang ditubuhkan oleh Bank Negara Malaysia. Badan-badan Syariah ini perludikawal selia untuk mengelakkan percanggahan dalam pentafsiran Syariah bagi perkara yang sama danmenghapuskan kekeliruan di kalangan masyarakat. Amalan semasa yang membenarkan individu yangsama menganggotai badan-badan Syariah di institusi kewangan Islam perlu dinilai semula dari segi tadbirurus korporat, terutamanya dari segi peruntukan kerahsiaan.

Bagi menangani isu ini, Bank Negara Malaysia telah meminda Akta Bank Negara Malaysia 1958 padatahun 2003 bagi mempertingkatkan peranan dan fungsi MPS Bank Negara Malaysia. MPS telah diberipengiktirafan sebagai badan berkuasa tunggal berhubung isu-isu Syariah dalam perbankan Islam, takafuldan kewangan Islam. Kuasa MPS merangkumi kesemua institusi kewangan di bawah pengawalseliaanBank Negara Malaysia. Satu lagi aspek penting berhubung dengan perkara ini ialah persetujuan BadanKehakiman Malaysia untuk merujuk kepada MPS berhubung kes-kes pertikaian yang melibatkan isu-isuSyariah dalam perbankan dan kewangan Islam. Oleh itu, bagi memelihara kewibawaannya, ahli MPS BankNegara Malaysia tidak dibenarkan menganggotai sebarang jawatankuasa Syariah institusi-institusikewangan.

Berikutan penubuhan MPS Bank Negara Malaysia, garis panduan bagi mengukuhkan jawatankuasaSyariah di institusi kewangan Islam dikeluarkan pada bulan Disember 2004. Garis panduan ini yang akanberkuat kuasa pada 1 April 2005 menggariskan peraturan, pengawalan dan tatacara penubuhanjawatankuasa Syariah, peranan, skop tugas dan tanggungjawab jawatankuasa itu serta hubungan danaturan kerja antara jawatankuasa berkenaan dengan MPS Bank Negara Malaysia. Semua bank Islam,institusi perbankan yang menyertai SPI, pengendali takaful dan institusi kewangan pembangunan yangmenawarkan kemudahan perbankan Islam diwajibkan menubuhkan jawatankuasa Syariah. Bank SPIdibenarkan untuk menubuhkan jawatankuasa Syariah dalam kumpulan perbankan masing-masing,manakala pengendali takaful dikehendaki menubuhkan jawatankuasa Syariahnya sendiri seperti yangditetapkan oleh undang-undang.

Antara tugas dan tanggungjawab jawatankuasa tersebut adalah untuk menasihati lembaga pengarahmengenai hal-hal Syariah dan memastikan operasi perniagaan bank berkenaan mematuhi prinsip Syariahpada setiap masa, mengesahkan Manual Pematuhan Syariah dan meluluskan serta mengesahkandokumentasi berkaitan. Jawatankuasa itu juga dikehendaki memberikan ulasan atau keputusan Syariahsecara bertulis bagi tujuan rekod dan rujukan.

183


Bagi memastikan tugas jawatankuasa Syariah ini berjalan lancar, setiap institusi kewangan Islambertanggungjawab membantu jawatankuasa ini dalam pelaksanaan tugasnya. Institusi kewanganIslam dikehendaki merujuk semua isu Syariah kepada jawatankuasa ini bagi mendapatkan nasihat danseterusnya mengguna pakai nasihat yang berkaitan. Institusi kewangan Islam juga dikehendakimemastikan dokumentasi produk yang mengandungi isu Syariah dilulus dan disahkan olehjawatankuasa Syariah, membenarkan jawatankuasa meneliti semua rekod yang berkaitan, urus niaga,buku panduan atau maklumat lain yang berkaitan supaya ahli jawatankuasa Syariah dapatmenjalankan tugas mereka dengan berkesan. Di samping itu, institusi kewangan Islam juga perlumenyediakan sumber yang mencukupi, khidmat rundingan pakar bebas, bahan rujukan dan latihan.

Seseorang individu hanya dibenarkan menjadi ahli bagi satu jawatankuasa Syariah bagi setiap industri.Sekiranya beliau menjadi ahli jawatankuasa Syariah bagi sebuah institusi perbankan Islam, beliau tidakdibenarkan menganggotai jawatankuasa Syariah institusi lain dalam industri yang sama, tetapidibenarkan menganggotai jawatankuasa Syariah syarikat takaful. Sesebuah syarikat atau institusitidak dibenarkan lagi menjadi ahli jawatankuasa Syariah kerana garis panduan ini menghadkankeahlian kepada individu sahaja. Ahli jawatankuasa Syariah mestilah sekurang-kurangnyaberkelayakan dalam bidang perundangan Islam (Usul Fiqh) atau urus niaga Islam/undang-undangkomersial (Fiqh Mu’amalat) atau memiliki pengetahuan yang diperlukan serta kepakaran ataupengalaman dalam bidang yang berkaitan.

Bilangan minimum ahli jawatankuasa Syariah ialah tiga orang. Di samping itu, institusi kewangan Islamperlu melantik sekurang-kurangnya seorang pegawai, sebaik-baiknya yang mempunyai pengetahuandalam bidang Syariah, untuk menjadi sekretariat kepada jawatankuasa ini. Jawatankuasa ini akanmelapor kepada lembaga pengarah institusi kewangan Islam. Struktur pelaporan ini menggambarkanstatus jawatankuasa ini sebagai sebuah badan bebas dalam institusi kewangan Islam.

Garis Panduan ini dijangka dapat mempertingkat dan memperkukuhkan tadbir urus Syariah institusikewangan dan menyumbang ke arah pembentukan satu kumpulan penasihat Syariah yang bukansahaja lebih besar bilangannya bahkan juga lebih berkelayakan, mahir dan berpengalaman.

dan bayaran cukai ke atas instrumen dan urusniaga tambahan yang diperlukan bagi tujuanpematuhan Syariah. Seterusnya, pindaan jugadibuat ke atas Akta Cukai Pendapatan 1967, AktaCukai Keuntungan Harta Tanah 1976 dan AktaSetem 1949 bagi tujuan pelaksanaan rangka kerjaini. Sehubungan dengan pindaan-pindaantersebut, Bank Negara Malaysia diberi kuasauntuk mengesyorkan kepada LHDN instrumen danurus niaga tambahan yang perlu diberipengecualian duti setem.

Mempertingkatkan Pembangunan SumberManusia dan Pendidikan PenggunaSepanjang tahun 2004, usaha terus ditumpukan kearah membangunkan sumber manusia dankemahiran bagi meningkatkan kecekapan dan dayasaing perbankan Islam. Ia bertujuanmempertingkatkan pembangunan sumberintelektual dan seterusnya melahirkan lebih ramaipakar dan profesional yang berkaliber tinggi dalambidang perbankan dan kewangan Islam.

• Bagi mencapai objektif ini, Institut Perbankandan Kewangan Islam Malaysia (IBFIM)menganjurkan beberapa kursus perbankan dankewangan Islam, meliputi aspek pengurusan,operasi, Syariah dan perundangan. IBFIMmenjalankan usaha sama dengan institusikewangan Islam dan institusi lain di dalam dan diluar negeri bagi membangunkan produk danperkhidmatan kewangan Islam yangkomprehensif dan lengkap. IBFIM turutmembantu institusi kewangan merangkaprogram latihan bagi memenuhi keperluankhusus mereka. Di samping itu, IBFIM turutmenyediakan khidmat nasihat dan pakar rundingkepada institusi tempatan dan asing.

• Dua bengkel iaitu Bengkel Pengurusan Risiko danKecukupan Modal, dan Bengkel PelaksanaanPasaran Wang Secara Islam bagi perbankan dankewangan Islam dianjurkan oleh Bank NegaraMalaysia pada 23 September 2004. BengkelPengurusan Risiko dan Kecukupan Modal

184

memberi pemahaman mengenai prosespenetapan piawai dan cabaran yang dihadapioleh institusi kewangan Islam dalammelaksanakan pengurusan risiko dan memenuhikehendak piawai kecukupan modal LPKI. BengkelPelaksanaan Pasaran Wang Secara Islammenumpukan pada pembangunan dankepentingan pasaran wang secara Islam sebagaikomponen yang penting dalam sistem kewanganIslam yang komprehensif.

• Bagi menambah kesedaran dan pendidikanpengguna, satu kaji selidik dijalankan untukmengetahui keperluan pelanggan dan sejauhmana produk dan perkhidmatan yang disediakanoleh industri perbankan Islam memenuhikeperluan tersebut. Hasil kaji selidik tersebutmenunjukkan pentingnya meningkatkanhubungan dengan pelanggan kerana pelanggansemakin mementingkan kualiti hubungandengan institusi perbankan. Oleh itu,pengukuhan sumber manusia adalah penting.Para pelanggan kini semakin bijak menilai danmenuntut pembezaan produk yang lebih meluasdan perkhidmatan nilai tambah bagi memenuhikeperluan kewangan mereka.

• Bank Negara Malaysia turut menyertai PameranHalal Antarabangsa Malaysia yang julung kalidianjurkan oleh Yayasan Dakwah IslamiahMalaysia dari 14 hingga 18 Ogos 2004, danEkspo Perbankan Islam dan Takaful yangdianjurkan oleh Persatuan Institusi PerbankanIslam Malaysia dari 8 hingga 10 Oktober 2004.

• Bank Negara Malaysia melancarkan laman webpasaran wang secara Islam pada bulan Oktober2004, sebagai sebahagian daripada inisiatifuntuk menyebarkan maklumat instrumenkewangan Islam tempatan dengan cekap danberkesan. Menerusi laman web, ketelusan dalamoperasi pasaran wang secara Islamdipertingkatkan dan seterusnya memudahkankeputusan pelaburan dibuat serta meningkatkankeyakinan orang ramai mengenai pelaburanmereka. Laman web ini juga menyediakankemudahan analisis bagi mencarta data sejarah,di samping maklumat berhubung peraturanberurus niaga dalam pasaran wang secara Islam.Laman web ini, http://iimm.bnm.gov.my, akandihubungrangkaikan dengan laman web dipasaran lain sebagai landasan bagi pertukaranmaklumat dan pengetahuan melangkauisempadan Malaysia.

• Dalam usaha menjadikan Malaysia pusat pendidikandan latihan perbankan dan kewangan Islam yangcemerlang, inisiatif sedang diambil bagimenubuhkan sebuah institut pendidikan dan latihankewangan bagi memenuhi keperluan tenagamanusia yang kian meningkat ekoran pembangunankeinstitusian masa kini. Menerusi rangka kerjasumber manusia yang berkesan seperti ini, iamampu membekalkan sumber manusia yang dapatmemenuhi keperluan tenaga pakar dan pekerjamahir bagi industri perbankan Islam.

PENYELIAAN SISTEM PERBANKAN ISLAM

Komponen utama dalam perkembangan sistemperbankan Islam yang mapan dan berdaya maju adalahpembentukan rangka kerja penyeliaan yang kukuh,yang mempunyai keupayaan khusus bagi menanganiciri-ciri unik aktiviti perbankan Islam. Memandangkanperbankan dan kewangan Islam telah menjadikomponen bersepadu dalam sistem perbankan,sebarang tekanan yang dialami oleh sistem perbankanIslam berkemungkinan boleh menjejaskan sistemkewangan keseluruhannya.

Bank-bank Islam diselia berdasarkan rangka kerjapenyeliaan berasaskan risiko yang sama seperti sistemperbankan konvensional. Situasi kewangan dan operasiperbankan Islam dinilai menggunakan penarafanrangka kerja CAMELS-i. Rangka kerja ini menilai tahapkecukupan modal, kualiti aset, kualiti pengurusan,prestasi perolehan, kedudukan mudah tunai dankepekaan kepada risiko pasaran. Walaubagaimanapun, kriteria penarafan ini telah diubah suaibagi memenuhi keperluan ciri-ciri khusus operasiperbankan Islam. Penarafan CAMELS-i jugamerangkumi penilaian ke atas kesempurnaan sistempengurusan risiko institusi tersebut. Aspek pentingdalam penyeliaan operasi perbankan Islam ialah untukmemeriksa kepatuhan institusi perbankan Islam kepadaprinsip-prinsip Syariah. Bagi tujuan ini, ‘senaraisemakan kepatuhan Syariah’ telah dikeluarkan sebagaipanduan kepada penyelia bank untuk menjalankanfungsi penyeliaan mereka.

Pada tahun 2004, selaras dengan PISK, institusiperbankan Islam telah membuat pelaburan yang lebihbesar bagi mempertingkatkan keupayaan sistempengurusan risiko mereka untuk membina ketahanansupaya dapat beroperasi dengan efisien dalampersekitaran persaingan yang semakin sengit.Pembangunan produk serta inovasi juga dipertingkatkanbagi menghasilkan pelbagai produk kewangan yangmampu memenuhi keperluan pengguna. Institusi

185


perbankan Islam juga memaju dan mempertingkatkanproses operasi mereka dalam usaha meningkatkankecekapan dan keberkesanan untuk beroperasi dalampersekitaran yang lebih dinamik dan berdaya saing.Ujian ketahanan ke atas institusi perbankan Islammenunjukkan bahawa modal yang ada kinimencukupi sebagai benteng bagi menghadapikejutan ekonomi dan memenuhi perkembanganpelan perniagaan mereka.

Pada tahun 2004, Bank Negara Malaysia telahmenjalankan pemeriksaan di premis bank-bank Islam,termasuk ibu pejabat dan cawangan, sertapemeriksaan ke atas institusi kewangan konvensional(bank perdagangan, syarikat kewangan, banksaudagar dan syarikat diskaun) yang menawarkanproduk dan perkhidmatan perbankan Islam di bawahSPI. Pemeriksaan yang dijalankan ini merupakansebahagian daripada pemeriksaan menyeluruhterhadap institusi kewangan konvensional. Bagi tujuanmenilai keseluruhan kedudukan kewangan dan operasi

perbankan SPI dalam institusi kewangan konvensional,perhatian khusus ialah untuk memastikan tatacara dankawalan dalaman yang ketat telah diwujudkan bagimengelak percampuran dana perbankan Islam dengandana konvensional. Pemeriksaan di premis inidilengkapi dengan pengawasan di luar premis bagimemastikan pemantauan yang berterusan ke atasinstitusi perbankan ini. Pendekatan penyeliaanserampang dua mata ini membolehkan Bank NegaraMalaysia mengesan masalah dengan lebih awal danseterusnya mengambil tindakan sewajarnya pada masayang tepat.

Kemasukan institusi kewangan Islam asing yang barudan penubuhan subsidiari Islam oleh institusiperbankan tempatan dijangka akan menggalakkanpembangunan produk dan perkhidmatan kewanganIslam yang lebih inovatif dalam pasaran. Meskipunperkembangan ini akan membantu memperluas danmemperdalam lagi pasaran kewangan Islam, penyeliabank perlu memastikan bahawa institusi kewanganini mempunyai sistem pengurusan risiko yangmencukupi bagi mengenal pasti, mengukur,memantau dan mengawal semua risiko yangberkaitan serta mempunyai modal yang mencukupibagi menangani risiko berkenaan.

Komponen utama dalam perkembangan sistem perbankan Islamyang mapan dan berdaya maju adalah pembentukan rangka kerjapenyeliaan yang kukuh, yang mempunyai keupayaan khusus bagimenangani ciri-ciri unik dalam aktiviti perbankan Islam.

Proses dan tatacara penyeliaan yang sedia ada akanterus dikembangkan sejajar dengan piawai terbaikantarabangsa. Piawai pengawalseliaan yang dapatmenangani secara khusus ciri-ciri unik operasi iniadalah penting bagi memastikan daya tahan dan dayasaing sektor perbankan Islam. Dalam hal ini, perananLPKI, iaitu badan yang ditubuhkan bagi mengeluarkanpiawai penyeliaan yang berhemat untuk industrikewangan dan perbankan Islam, bertindak sebagaipemangkin kepada pembangunan rangka kerjapenyeliaan yang lebih teguh di Malaysia. Seiringdengan perkembangan ini, satu kumpulan penyeliayang khusus telah dikenal pasti sebagai kumpulanrujukan kepada penyelia perbankan lain. Kumpulanpenyelia khusus ini akan sentiasa mengikutiperkembangan terkini dalam bidang perbankan Islam.

Penyelia bank akan menghadapi cabaran yang lebihrumit dan mencabar pada masa hadapanmemandangkan sistem akan menjadi semakinkompleks dan liberal. Bagi memenuhi keperluan

penyeliaan yang semakin meningkat dalamperubahan persekitaran yang pesat, sumber-sumberakan terus dilaburkan bagi memperkukuh keupayaanpenyeliaan Bank Negara Malaysia.

PRESTASI SISTEM PERBANKAN ISLAM

Industri perbankan Islam terus menunjukkanperkembangan yang kukuh sejajar denganperkembangan ekonomi negara pada tahun 2004. Iniberikutan peningkatan bahagian pasaran industriperbankan Islam dari segi aset, pembiayaan dan depositdaripada jumlah keseluruhan sistem perbankan. Industriperbankan Islam berjaya mengekalkan prestasi danmengukuhkan paras permodalan mereka ekoranpeningkatan modal dan keuntungan serta peningkatandalam aktiviti pembiayaan. Selain itu, kualiti asetbertambah baik dengan trend nisbah pembiayaan tidakberbayar bersih yang menurun dan peruntukankerugian pembiayaan yang tinggi.

Kekukuhan ModalSektor perbankan Islam terus mengekalkan kekukuhanmodal. Nisbah modal berwajaran risiko dan nisbah modalteras kekal masing-masing melebihi paras 12% dan 10%pada sepanjang tahun. Modal asas institusi perbankan

186

Islam bertambah daripada RM6.8 bilion pada akhir tahun2003 kepada RM7.8 bilion pada akhir tahun 2004.Peningkatan modal asas ini disumbangkan terutamanyaoleh suntikan modal baru dan keuntungan yang telahdiaudit. Jumlah aset berwajaran risiko bagi sistemperbankan Islam meningkat sebanyak 20.4% atauRM10.6 bilion kepada RM62.5 bilion sepanjang 12 bulanyang lepas. Kesemua kategori aset berisiko mencatatpertumbuhan kecuali bagi kategori aset berisiko 20%yang menunjukkan pengurangan dalam peganganInstrumen Penerimaan Islam dan simpanan dalam institusiperbankan tempatan. Pertambahan yang besardicatatkan dalam kategori aset berisiko 100% dan 0%(masing-masing sebanyak RM10 bilion dan RM8 bilion)berikutan peningkatan dalam pembiayaan lain dansimpanan di Bank Negara Malaysia. Pada akhir tahun2004, sistem perbankan Islam mencatat nisbah modalberwajaran risiko yang kukuh pada paras 12.5% dannisbah modal teras pada paras 10.4%.

Nisbah modal berwajaran risiko bank-bank Islam danbank perdagangan SPI masing-masing berada padaparas 12.5% dan 12.7%. Nisbah modal berwajaranrisiko bagi bank saudagar SPI meningkat daripada13.5% kepada 14.5% terutamanya disebabkan olehpeningkatan yang lebih tinggi dalam modal asasberbanding dengan peningkatan dalam jumlah asetberwajaran risiko. Nisbah modal berwajaran risiko bagisyarikat kewangan SPI berada pada paras 10.8%

Industri perbankan Islam terus menunjukkan perkembanganyang kukuh sejajar dengan perkembangan ekonomi negarapada tahun 2004.

dengan penurunan yang ketara dalam modal asassebanyak 58.4% atau RM1,170 juta kepada RM832juta pada akhir tahun 2004, terutamanya disebabkanoleh penggabungan operasi empat buah syarikatkewangan SPI dengan bank perdagangan SPI dalamkumpulan yang sama. Seterusnya, ini mendorongkepada kejatuhan dalam jumlah aset berwajaran risikosebanyak 49% atau RM7.4 bilion.

AsetPada akhir tahun 2004, jumlah aset sektorperbankan Islam bertambah RM12.3 bilion atau15% kepada RM94.6 bilion. Sebahagian besarpertambahan dalam jumlah aset disumbangkanoleh pertumbuhan yang tinggi dalam jumlahpembiayaan. Pada akhir tahun 2004, jumlahpembiayaan adalah sebanyak RM57.9 bilion atau61.2% daripada jumlah keseluruhan asetperbankan Islam. Sementara itu, pelaburan dalamsekuriti berkurang 15.6% (RM3.5 bilion) padatahun 2004 kepada RM19 bilion atau 20.1%daripada jumlah aset. Dari segi bahagian pasaran,sebahagian besar aset perbankan Islam masihdikuasai oleh bank perdagangan SPI denganbahagian pasaran sebanyak 57%, diikuti oleh bank-bank Islam (26.3%) dan syarikat kewangan SPI(8.2%). Dari segi pertumbuhan aset, bank saudagarSPI mencatat pertumbuhan tertinggi sebanyak47.1%, diikuti bank perdagangan SPI (46.5%) danbank-bank Islam (18.4%).

Jadual 6.1Sistem Perbankan Islam:Sumber dan Kegunaan Dana

Perubahan tahunan

2003 2004a

RM juta

SumberModal dan rizab 2,081 725 7,509Deposit 6,906 12,647 72,859Dana daripada institusi

kewangan lain 2,541 -2,958 4,027Liabiliti lain 2,598 1,925 10,185

Jumlah 14,126 12,339 94,580

KegunaanWang tunai 15 16 271Rizab dengan

Bank Negara Malaysia 321 -159 1,358Deposit dengan institusi

kewangan lain 1,247 9,670 18,652Pembiayaan 11,897 9,223 57,883Sekuriti 3,277 -3,510 19,044Aset lain -2,631 -2,901 -2,628

1 Menunjukkan baki tertunggak antara cawangan.a Awalan

Pada akhirtahun2004a

1

Graf 6.2Sistem Perbankan Islam: Kecukupan Modal pada tahun 2004

% RM bilion

J F M A M J J O S O N DBulan

Modal asas

Nisbah modal teras (%)

Nisbah modal berwajaran risiko (%)

0

2

4

6

8

10

12

14

16

0

1

2

3

4

5

6

7

8

187


Aktiviti PembiayaanAktiviti pembiayaan sistem perbankan Islam terus

berkembang pada tahun 2004. Permintaan yang

tinggi terhadap pembiayaan pada tahun 2004

menyebabkan peningkatan dalam bilangan

permohonan pembiayaan yang diterima oleh institusi

perbankan Islam. Ini dibuktikan oleh kelulusan

pembiayaan yang meningkat sebanyak 0.6% dan

pengeluaran pembiayaan yang juga meningkat

sebanyak 14%. Di samping itu, pembayaran balik

pembiayaan meningkat 28.6% berikutan ramai

pelanggan membayar balik pembiayaan dan

membuat pembiayaan semula bagi mengambil

peluang persekitaran kos dana yang rendah.

Pada tahun 2004, jumlah pembiayaan berkembang

19% atau RM9.2 bilion (2003: 32.4% atau RM11.9

bilion). Pembiayaan pengguna meningkat

sebanyak 19.7% disokong oleh perbelanjaan

pengguna yang kukuh. Begitu juga pembiayaan

untuk pembelian kenderaan pengangkutan

(terutamanya untuk pembelian kereta penumpang)

mencatat pertumbuhan 15.2%, manakala

pembiayaan untuk pembelian harta kediaman

bertambah 7.3%. Permintaan pengguna yang lebih

tinggi terus berkembang berikutan pakej-pakej

pembiayaan yang menarik dan kompetitif yang

ditawarkan oleh institusi perbankan Islam. Pada tahun

2004, pembiayaan yang diberi kepada sektor

perkilangan terus kukuh untuk mencakupi 10.6%

daripada jumlah pembiayaan pada akhir tahun 2004

(akhir 2003: 9%). Pembiayaan berkonsepkan bai’

bithaman ajil menguasai 49.9% daripada jumlah

pembiayaan, sementara pembiayaan berkonsepkan

ijarah (pemajakan) menguasai 24%.

Sektor perbankan Islam terus memberi tumpuan

kepada pemberian pembiayaan kepada perusahaan

Jadual 6.3Sistem Perbankan Islam: Haluan Pembiayaan

Perubahan tahunan Pada akhir

tahun2004a

2003 2004a

RM juta

Pertanian, kegiatan memburu,perhutanan dan perikanan 267.6 467.0 2,328.6

Perlombongan dan kuari -11.0 13.1 76.6Perkilangan 505.6 1,725.8 6,112.6Bekalan elektrik, gas dan air -284.8 470.3 719.2Perkhidmatan kemasyarakatan,

sosial dan persendirian 89.4 115.2 418.5

Sektor harta benda yang luas 4,747.0 1,923.6 22,451.0Harta tanah 142.6 94.5 906.4Pembinaan 655.3 597.4 3,530.9Pembelian harta kediaman 3,581.4 1,044.4 15,433.3Pembelian harta

bukan kediaman 367.7 187.3 2,580.4

Perdagangan borong danruncit, restoran dan hotel 410.6 1,273.9 3,070.9

Pengangkutan, penyimpanandan perhubungan 199.5 152.2 1,176.5

Perkhidmatan kewangan,insurans dan perniagaan 661.6 156.8 2,090.1

Pembelian sekuriti -14.1 -42.7 878.1

Kredit penggunaan 5,584.9 2,931.2 17,803.4Kad kredit 95.7 155.8 312.0Kegunaan persendirian 575.5 812.2 2,449.3Pembelian barangan

pengguna -9.2 -10.5 43.6Pembelian kenderaan

pengangkutan 4,922.9 1,973.7 14,998.5

Lain-lain -258.7 36.1 757.0

Jumlah 11,897.6 9,222.5 57,882.5

a Awalan

Murabahah 7.0%

Konsep-konsep Islam lain

17.4%

Bai' Bithaman Ajil 49.9%

Mudharabah & Musyarakah

0.5%

Istisna' 1.2%

Ijarah 24.0%

Graf 6.3 Sistem Perbankan Islam: Konsep Pembiayaan Utama

kecil dan sederhana (PKS). Pembiayaan terkumpul

yang dikeluarkan oleh institusi perbankan Islamkepada PKS bertambah 29.6%, iaitu daripadaRM6.2 bilion pada akhir tahun 2003 kepada RM8

Jadual 6.2Sistem Perbankan Islam: Aktiviti Pembiayaan

Bagi tahunPerubahan

2003 2004a tahunan

RM juta(%)

Kelulusan pembiayaan 16,168 16,260 0.6Pengeluaran pembiayaan 36,049 41,089 14.0Pembayaran balik pembiayaan 26,157 33,639 28.6

Pada akhir tahunPerubahan

2003 2004a tahunan

RM juta(%)

Pembiayaan terkumpul 48,660 57,883 19.0

a Awalan

188

bilion pada akhir tahun 2004. Pembiayaan secaraIslam menyumbang sebanyak 13.8% daripada jumlah pembiayaan yang dikeluarkan olehsistem perbankan kepada PKS pada akhir 2004berbanding dengan 7.5% pada akhir tahun 2003.

Kualiti AsetKualiti aset industri perbankan Islam terusbertambah baik sepanjang tahun 2004. Pada akhirtahun 2004, nisbah pembiayaan tidak berbayar(NPF) kasar dan bersih berdasarkan klasifikasi 6

bulan masing-masing berada pada paras 8.1% (2003:8.5%) dan 5.3% (2003: 5.5%). Nisbah NPF bersihbagi institusi perbankan Islam kekal dalam lingkungan4.8% hingga 5.7% sepanjang tahun 2004. Nisbahperlindungan kerugian pembiayaan kekal tinggi padaparas 60.5% daripada jumlah NPF pada akhir 2004.Dari segi amaun sebenar, perlindungan kerugianpembiayaan bertambah kepada RM3 bilion daripadaRM2.4 bilion pada tahun 2003. Pendapatantergantung, peruntukan am dan peruntukan khasyang diperuntukkan oleh institusi perbankan Islam

Jadual 6.4Sistem Perbankan Islam: Pembiayaan Tidak Berbayar dan Peruntukan Kerugian

Pada akhir tahun

2003 2004a

Klasifikasi Klasifikasi

3 bulan 6 bulan 3 bulan 6 bulan

RM juta

Bank-bank IslamJumlah pembiayaan 9,809.2 11,463.3Peruntukan am 174.7 174.7 174.7 163.9 163.9 163.9Pendapatan tergantung 178.2 186.9 178.2 204.1 215.3 204.1Peruntukan khas 405.5 433.7 405.5 424.0 457.7 424.0Pembiayaan tidak berbayar 1,575.6 2,002.3 1,575.6 1,668.7 2,152.7 1,668.7

Nisbah pembiayaan tidak berbayar bersih (%)3 10.8 15.0 10.8 9.6 13.7 9.6Jumlah peruntukan/Pembiayaan tidak berbayar (%) 48.1 39.7 48.1 47.5 38.9 47.5

Bank perdagangan2

Jumlah pembiayaan 22,323.8 38,803.0Peruntukan am 400.9 379.7 300.8 923.2 922.9 545.5Pendapatan tergantung 213.3 130.1 207.1 341.5 343.6 334.8Peruntukan khas 280.3 284.4 309.3 544.8 552.5 532.3Pembiayaan tidak berbayar 1,991.7 2,274.4 1,653.7 2,798.6 3,411.7 2,542.4


Syarikat kewangan2

Jumlah pembiayaan 15,746.0 6,823.5Peruntukan am 316.7 316.6 318.7 130.0 130.0 130.0Pendapatan tergantung 150.8 155.8 149.8 100.5 107.9 100.5Peruntukan khas 274.9 296.7 274.5 136.4 151.4 136.4Pembiayaan tidak berbayar 832.3 1,058.7 805.1 389.5 639.2 389.5


Bank saudagar2

Jumlah pembiayaan 781.0 792.7Peruntukan am 12.1 12.1 12.1 12.9 12.9 12.9Pendapatan tergantung 20.6 20.7 20.6 7.6 7.6 7.6Peruntukan khas 5.4 5.4 5.4 14.9 14.9 14.9Pembiayaan tidak berbayar 125.6 128.3 125.6 109.8 109.8 109.8


Sistem perbankan IslamJumlah pembiayaan 48,660.0 57,882.5Peruntukan am 904.4 883.2 806.2 1,230.0 1,229.7 852.3Pendapatan tergantung 562.9 493.5 555.6 653.7 674.4 647.0Peruntukan khas 966.0 1,020.2 994.6 1,120.1 1,176.5 1,107.6Pembiayaan tidak berbayar 4,525.2 5,463.7 4,160.0 4,966.7 6,313.4 4,710.5


1 Pembiayaan yang diklasifikasikan sebagai pembiayaan tidak berbayar mengikut dasar pengelasan institusi perbankan masing-masing iaitu 3 bulan atau 6 bulan.2 Merujuk kepada portfolio perbankan Islam bagi institusi perbankan konvensional yang menyertai Skim Perbankan Islam dan merupakan subset kepada jumlah

yang dilaporkan untuk keseluruhan sistem perbankan bagi bank perdagangan, syarikat kewangan dan bank saudagar.3 Nisbah pembiayaan tidak berbayar bersih = (Pembiayaan tidak berbayar selepas ditolak pendapatan tergantung selepas ditolak peruntukan khas) / (Jumlah pembiayaan

selepas ditolak pendapatan tergantung selepas ditolak peruntukan khas) x 100%.

a Awalan

Sebenar1 Sebenar1

189


masing-masing meningkat 16.1%, 36.6% dan 15.8%pada tahun 2004. Peratusan peruntukan amdaripada jumlah pembiayaan industri perbankan Islammeningkat kepada 2.1% pada tahun 2004 daripada1.8% pada akhir tahun 2003, mencerminkan langkahberhemat yang diambil oleh institusi perbankan Islamdalam membuat peruntukan yang tinggi untukpembiayaan.

Sektor harta benda yang luas terus mencatatbahagian terbesar sebanyak 66.7% daripada

Graf 6.4 Sistem Perbankan Islam: Nisbah Pembiayaan Tidak Berbayar Bersih1

%

18

16

14

12

10

8

6

4

2

02000 2001 2002 2003 2004

Sistem perbankan Islam Bank-bank Islam


Bank saudagar

1 Berdasarkan klasifikasi sebenar.

jumlah NPF (2003: 62.4%). NPF yang tinggi dalamsektor harta benda yang luas dicatatkan dalamsektor harta kediaman dan pembinaan denganmasing-masing bertambah sebanyak RM345.9 juta(24%) dan RM176.9 juta (29.8%). Paras NPF untukharta kediaman kepada jumlah pembiayaan untuksektor ini bertambah daripada 10% pada akhirtahun 2003 kepada 11.6% pada akhir tahun 2004.Selain daripada sektor harta benda yang luas,terdapat juga pertambahan NPF untuk pembelianbagi subsektor kenderaan pengangkutan,terutamanya bagi pembelian kenderaanpenumpang yang mencatat jumlah NPF sebanyakRM116.1 juta.

Kadar PulanganSepanjang tahun 2004, kadar pulangan kepadapendeposit pelaburan am menunjukkan arahaliran yang menurun untuk semua tempoh matang.Deposit pelaburan am bertempoh matang 1 bulandan 3 bulan masing-masing mencatat kadarpulangan dalam julat antara 2.63% hingga 2.87%dan 2.73% hingga 2.93%. Trend yang menurundalam kadar pulangan disebabkan oleh kenaikanyang lebih tinggi dalam jumlah deposit pelaburanam berbanding kenaikan dalam pendapatan bolehagih bersih. Deposit pelaburan am mencatatpertumbuhan bulanan purata sebanyak 1.5%,sementara pendapatan boleh agih bersih mencatatpeningkatan bulanan purata sebanyak 1.3%.

KeuntunganPada tahun 2004, sektor perbankan Islammencatat peningkatan sebanyak 14.1% bagipendapatan bersih (daripada aktiviti pembiayaandan sekuriti) sebanyak RM306.6 juta padaperingkat operasi. Pendapatan lain pula mencatatpertumbuhan sebanyak RM87.5 juta atau 11.8%.Sektor perbankan Islam mencatat keuntungansebelum peruntukan berjumlah RM2.6 bilion (2003:RM2.3 bilion) dan selepas mengambil kiraperuntukan kerugian pembiayaan, sektorperbankan Islam mencatat keuntungan sebelumcukai bagi tahun kalendar 2004 berjumlahRM986.3 juta (2003: RM960.4 juta). Meskipunterdapat peruntukan kerugian pembiayaan yangtinggi sebanyak RM1.6 bilion, sektor perbankanIslam mencatat keuntungan sebelum cukai yanglebih tinggi berikutan peningkatan dalampendapatan melebihi peningkatan dalam jumlahperuntukan. Pertambahan yang lebih tinggi dalamperuntukan kerugian pembiayaan dan peruntukanlain oleh institusi perbankan Islam adalahsebahagiannya disebabkan oleh peningkatan dalam

J

4.00

3.50

3.00

2.50

2.00F M

2004

A M J J O S O N D

Graf 6.5 Sistem Perbankan Islam: Kadar Pulangan Purata kepada Pendeposit Pelaburan Am

%

12-bulan

9-bulan

6-bulan

3-bulan

1-bulan

190

NPF dan rizab penyamaan keuntungan. Walaubagaimanapun, pulangan atas aset dan pulanganatas ekuiti masing-masing menurun kepada 1%dan 13.1% sejajar dengan peningkatan dalam saizaset dan dana modal.

Mudah TunaiSistem perbankan Islam mempunyai mudah tunai

yang mencukupi sepanjang tahun 2004. Jumlah

deposit mencatat pertumbuhan yang sederhana, iaitu

21% atau RM12.7 bilion bagi mencapai RM72.9

bilion pada akhir tahun 2004. Bank perdagangan SPI

dan bank-bank Islam menguasai sebahagian besar

jumlah deposit dalam sektor perbankan Islam

sebanyak 83.1% (2003: 73.3%). Di kalangan

peserta-peserta perbankan Islam, bank saudagar SPI

mencatat kadar pertumbuhan deposit tertinggi, iaitu

sebanyak 79.2%, diikuti oleh bank perdagangan SPI

yang mencatat pertumbuhan 50%.

Deposit pelaburan (am dan khas) kekal sebagaipenyumbang utama deposit perbankan Islam,merangkumi 57.6% daripada jumlah keseluruhandeposit perbankan Islam. Sepanjang tahun 2004,deposit tabungan dan deposit permintaan mencatatpeningkatan masing-masing sebanyak 22.8% dan17.6%, terutamanya disebabkan oleh peningkatanbilangan pelanggan runcit dalam perbankan Islam.Dari segi profil kematangan deposit pelaburan am,96.2% daripada jumlah deposit pelaburan am terustertumpu pada tempoh matang jangka pendek,terutamanya antara tempoh matang satu hingga tigabulan, ekoran peningkatan yang kecil dalam kadarpulangan pelaburan jangka panjang berbandingdengan kadar pelaburan jangka pendek. Kadarpulangan purata bagi deposit pelaburan kekal stabilpada tahun 2004.

Dari segi pengurusan mudah tunai jangka pendek bagitempoh sehingga satu bulan, bank-bank Islammempunyai mudah tunai yang mencukupi bagimenyerap sebarang kesan pengeluaran tunai luar jangka.Lebihan mudah tunai yang dicatatkan melebihi keperluanminimum 3% yang ditetapkan untuk tempoh lingkungansatu minggu dan 5% untuk tempoh lingkungan satuminggu hingga satu bulan. Nisbah pembiayaan kepadadeposit menurun daripada 80.8% pada akhir tahun 2003kepada 79.4% pada akhir tahun 2004 disebabkan olehkenaikan peratusan yang lebih tinggi dalam penerimaandeposit berbanding dengan jumlah pembiayaan yangdikeluarkan pada tempoh tersebut.

Jadual 6.5Sistem Perbankan Islam:Pendapatan dan Perbelanjaan

Untuk tahunkalendar

2003 2004a

RM juta %

Pendapatan1 selepas ditolakpendapatan tergantung 3,864 4,296 432 11.2

(Pendapatan tergantung) 307 310 3 1.0

Tolak: Perbelanjaan1 1,689 1,814 125 7.4

Pendapatan bersih 2,175 2,482 307 14.1

Campur: Pendapatan lain 748 836 88 11.8

Tolak: Kos kakitangan 232 267 35 15.1Kos overhed 384 422 38 9.9

Keuntungan sebelum peruntukan 2,307 2,629 322 14.0

Tolak: Peruntukan kerugian pembiayaan dan peruntukan lain 1,347 1,643 296 22.0

Keuntungan sebelum cukai 960 986 26 2.7

Pulangan atas aset (%) 1.2 1.0Pulangan atas ekuiti (%) 14.2 13.1

1 Daripada aktiviti pembiayaan dan sekuriti.a Awalan

Perubahantahunan

Mengikut InstitusiJumlah deposit: RM72.9 bilion

Bank-bankIslam

28.5%

Syarikatkewangan

8.2%

Bank saudagar

2.1%

Syarikat diskaun 6.6% Bank

perdagangan 54.6%

Mengikut Jenis Jumlah deposit: RM72.9 bilion

Lebih daripada 1 tahun 1.8%

Lain-lain 0.8%

Sehingga 1 tahun 45.6%

Depositpelaburan

am 47.4%

Deposit pelaburan khas

10.2%

Depositpermintaan

17.7%

NID 12.3%

Deposittabungan

11.6%

Graf 6.6 Sistem Perbankan Islam: Deposit mengikut Institusi dan Jenis

191


Pasaran Antara Bank Secara IslamDalam persekitaran lebihan mudah tunai, jumlahdagangan dalam pasaran antara bank secara Islammencatat pertumbuhan yang ketara sebanyak 64.8%pada tahun 2004. Urus niaga pelaburan mudharabahantara bank terus menguasai lebih 70% bahagianpasaran daripada jumlah keseluruhan dagangan dalampasaran antara bank secara Islam. Kadar pulanganpelaburan mudharabah antara bank yang stabil danpertambahan jumlah penerbitan sekuriti Islam olehKerajaan dan Bank Negara Malaysia turutmenyumbang dalam memperkukuh kedudukanpasaran antara bank secara Islam bagi memenuhipermintaan pasaran terhadap pelaburan jangkapendek yang semakin meningkat.

Pasaran antara bank secara Islam mengekalkan lebihanmudah tunai sepanjang tahun 2004. Walaubagaimanapun, lebihan mudah tunai dalam pasarandikekalkan pada paras yang munasabah menerusioperasi mudah tunai yang dijalankan oleh Bank NegaraMalaysia. Dalam operasi ini, lebihan mudah tunaidiserap daripada pasaran melalui urus niaga depositwadiah antara bank dan penerbitan sekuriti Islam olehKerajaan dan Bank Negara Malaysia. Pada tahun 2004,Kerajaan Malaysia menerbitkan satu sekuriti baru iaituBil Perbendaharaan Islam (BPI) berjumlah RM1 bilionyang berasaskan konsep perjanjian jual dan beli balik.Sekuriti Kerajaan ini mempunyai tempoh matang selamasetahun dan telah diterbitkan dalam lapan siri.Penerbitan BPI menarik penyertaan yang meluas dikalangan para pelabur dengan kadar lebihan langgananmencecah 3.6 kali daripada jumlah terbitan. Selain BPI,Kerajaan turut meningkatkan penerbitan instrumen

Terbitan Pelaburan Kerajaan (TPK) berjumlah RM2.1bilion. Daripada jumlah ini, RM1 bilion diterbitkanuntuk tempoh matang 7 tahun, yang merupakansebahagian daripada usaha untuk memanjangkantempoh keluk hasil tanda aras sekuriti Islam. BankNegara Malaysia juga menambah jumlah penerbitanNota Boleh Niaga Bank Negara (BNNN) sebanyak RM2bilion. Berikutan pertambahan jumlah penerbitan tigasekuriti Islam yang diterbitkan oleh Kerajaan dan BankNegara Malaysia, terbitan bersih sekuriti Islam yangdikeluarkan oleh Kerajaan meningkat sebanyak 51%atau RM5.1 bilion.

Lebihan mudah tunai sistem perbankan Islam yangberterusan juga diserap menerusi urus niagadeposit wadiah antara bank dengan jumlah purataharian yang diserap oleh Bank Negara Malaysia dibawah mekanisme ini meningkat daripada RM2.4bilion pada tahun 2003 kepada RM6.8 bilion padatahun 2004. Sebahagian besar daripada urus niagawadiah tertumpu kepada deposit yang bertempohmatang semalaman. Berikutan operasi mudah tunaiyang dilaksanakan oleh Bank Negara Malaysia,kadar semalaman bagi pelaburan mudharabahantara bank yang digunakan oleh Bank NegaraMalaysia sebagai penunjuk bagi operasi mudahtunai harian kekal stabil pada kadar purata 2.70%sepanjang tahun 2004.

Jumlah dagangan pelaburan mudharabah antara bankterus mencatat pertumbuhan yang menggalakkansebanyak 71.1% atau pada urus niaga bulanan purataberjumlah RM40 bilion. Seperti mana urus niagadeposit wadiah antara bank, lebih daripada 70% urus

Jadual 6.6Pasaran Wang Antara Bank secara Islam -Jumlah Urus Niaga

2003 2004a Perubahan tahunan

RM bilion %

Jumlah 341.4 562.4 221.1 64.8

Pelaburan MudharabahAntara Bank1 283.8 485.7 201.9 71.1

Instrumen Kewangan 57.6 76.8 19.2 33.3Bil Penerimaan

Islam1 10.0 10.3 0.3 3.5Sijil Hutang Boleh Niaga

Islam1 4.2 8.2 4.0 94.0Nota Boleh Niaga Bank

Negara 8.9 21.2 12.3 137.6Bil Perbendaharaan

Islam2 – 1.2 1.2 –Terbitan Pelaburan

Kerajaan 34.5 35.9 1.4 4.0

1 Jumlah urus niaga melalui broker2 Terbitan baru.a Awalan

Jan-

03Fe

b-03

Mac

-03

Apr

-03

Mei

-03

Jun-

03Ju

l-03

Ogo

-03

Sep-

03O

Kt-

03N

ov-0

3D

is-0

3

Jan-

04Fe

b-04

Mac

-04

Apr

-04

Mei

-04

Jun-

04Ju

l-04

Ogo

-04

Sep-

04O

kt-0

4N

ov-0

4D

is-0

4

RM bilion

Graf 6.7Pelaburan Mudharabah Antara Bank - Jumlah Urus Niaga

0

10

20

30

40

50

60

192

niaga pelaburan mudharabah antara bank tertumpupada pelaburan bertempoh matang semalaman ekoranpenawaran instrumen pelaburan secara Islam jangkapendek yang terhad dalam pasaran. Kadar pulanganyang stabil pada kadar purata 2.70% bagi pelaburanbertempoh matang semalaman menarik minat pesertapasaran untuk berurus niaga dalam pelaburanmudharabah antara bank berbanding dengan pasaransekuriti Islam Kerajaan yang secara relatifnyamenawarkan kadar pulangan yang lebih rendah.

Permintaan terhadap aset mudah tunai jangka pendek,kecuali Bil Penerimaan Islam (AB-i), terus meningkatberikutan kedudukan lebihan mudah tunai dalampasaran. Ekoran bekalan instrumen yang terhad dalampasaran sekunder, sebahagian besar pengeluar AB-icenderung untuk memegang instrumen jangka pendekini sehingga tarikh matang. Tambahan pula, instrumenAB-i menawarkan pulangan yang lebih baik keranaharga tersebut ditetapkan pada kadar yang lebih tinggidaripada kadar pulangan pelaburan mudharabah antarabank. Walau bagaimanapun, peningkatan sederhanadalam AB-i telah diimbangi dengan peningkatanpenerbitan Sijil Hutang Boleh Niaga Islam (SHBN-i) yanglebih tinggi. Kedudukan lebihan mudah tunai dalamsistem perbankan mewujudkan persekitaran yang sesuaikepada institusi perbankan Islam untuk meningkatkanpenerbitan SHBN-i bagi menggembleng deposit jangkasederhana dan panjang. Penerbitan SHBN-i dalampasaran sekunder bertambah baik hasil daripadapeningkatan dalam aktiviti penerbitan dalam pasaranprimer. Sehingga akhir tahun 2004, jumlah SHBN-iterkumpul meningkat kepada RM8.8 bilion berbanding

RM5.7 bilion pada akhir tahun 2003, iaitu peningkatansebanyak 54%. Dari segi tempoh matang, 62% atauRM5.7 bilion daripada jumlah SHBN-i terkumpul adalahdalam lingkungan tempoh matang sembilan bulanhingga lima tahun.

Pertambahan terbitan BNNN dan penerbitan baru BPImenyumbang kepada peningkatan yang ketara dalamaktiviti dagangan kedua-dua instrumen tersebut dalampasaran sekunder. Sepanjang tahun 2004, jumlah urusniaga BNNN meningkat 137.6% atau RM12.3 bilion.Aktiviti dagangan BPI juga menunjukkan pertumbuhanyang memberangsangkan dengan nisbah pusing gantisebanyak 1.2 kali dalam jumlah dagangan berbandingdengan jumlah sekuriti terkumpul. Jumlah daganganTPK pada tahun 2004 mencatat peningkatan yangkecil, iaitu sebanyak 4% atau RM1.4 bilion berbandingdengan tahun 2003 berikutan kadar hasil purata yangrendah bagi instrumen tersebut.

Pasaran bon Islam mencatat pertumbuhan yangpositif sebanyak 13.4% atau RM11.6 bilion padatahun 2004. Jumlah sekuriti Islam terkumpulsebanyak RM97.8 bilion mencakupi 25.7%bahagian pasaran daripada jumlah keseluruhansekuriti hutang terkumpul dalam pasaran modal.Dalam pasaran sekuriti hutang swasta, sekuritiIslam terkumpul pada akhir tahun 2004 berjumlahRM82.7 bilion dan merangkumi 42% daripadajumlah keseluruhan sekuriti hutang swasta

1 minggu 1-3 bulan6 bulan,12 bulan & lain-lain

0

20

40

60

80

100

2003 2004

Hujung Minggu

69.174.8

19.517.9

4.2

0.6

1.7

7.1 3.1

2.0

Semalaman

Graf 6.8Pelaburan Mudharabah Antara Bank - Bahagian Jumlah Urus Niaga

% bahagian

Bil Perbendaharaan Islam

Nota Boleh Niaga Bank Negara

Terbitan Pelaburan Kerajaan

0

1

2

3

4

5

6

Jan Feb Mac Apr Mei Jun Jul Ogo Sep Okt Nov Dis

2004

RM bilion

Graf 6.9 Sekuriti Islam: Jumlah Urus Niaga

193


2.0

2.5

3.0

3.5

4.0

4.5

5.0

Jan Feb Mac Apr Mei Jun Jul Ogo Sep Okt Nov Dis

Kadar Hasil (%)

Kadar Purata 5-tahun - 4.049 3-tahun - 3.227 1-tahun - 2.660

1-tahun

3-tahun

5-tahun

2004

Graf 6.10Terbitan Pelaburan Kerajaan - Kadar Hasil Purata

terkumpul dalam pasaran atau kenaikan sebanyak8.5% dari tahun 2003. Persekitaran kadar faedahyang terus rendah serta lebihan mudah tunaimempengaruhi syarikat-syarikat untuk memasukipasaran bagi memperoleh dana menerusipenerbitan sekuriti hutang swasta jangka panjang.

Satu perkembangan penting dalam pasaran bonIslam domestik ialah penerbitan sekuriti hutang Islamdalam ringgit oleh institusi kewangan pelbagai halaberdasarkan konsep bai’ bithaman ajil (BBA).Penerbitan tersebut adalah berikutan liberalisasiperaturan pentadbiran pertukaran asing bagimemudahkan bank pembangunan pelbagai hala,institusi kewangan pelbagai hala dan syarikatmultinasional untuk menerbitkan bon dalam ringgitdalam pasaran modal Malaysia.

Jadual 6.7Jumlah Sekuriti Islam Terkumpul

2003 2004aPerubahantahunan

RM bilion %

Jumlah 86.2 97.8 11.6 13.4

Sekuriti Kerajaan 10.0 15.1 5.1 51.0Terbitan Pelaburan Kerajaan 7.0 9.1 2.1 30.0Bil Perbendaharaan Islam 0.0 1.0 1.0 –Nota Boleh Niaga Bank Negara 3.0 5.0 2.0 66.7

Sekuriti Hutang Swasta 76.2 82.7 6.5 8.5Bon Khazanah 10.0 9.0 -1.0 -10.0Bon korporat 52.5 57.0 4.5 8.5Kertas komersil 6.2 3.6 -2.6 -41.7Nota jangka pertengahan 5.4 10.0 4.5 83.6Bon Cagamas 1.1 2.5 1.5 135.6Sekuriti bersandarkan aset 1.0 0.6 -0.4 -39.4

a Awalan

Dalam segmen sekuriti gadai janji, Cagamas Berhad(Cagamas) menerbitkan sekuriti gadai janji Islam yangbaru berdasarkan konsep BBA sebagai alternatif kepadabon mudharabah Cagamas. Dalam konsep ini, Cagamasdan peserta pasaran menjalankan urus niaga perjanjianjual dan beli balik bagi tujuan menggembleng danadaripada pasaran modal. Cagamas menggunakan danayang diraih daripada penerbitan sekuriti tersebut untukmembeli pembiayaan perumahan dan kemudahan sewadan beli daripada institusi perbankan Islam. Pada tahun2004, Cagamas menerbitkan sekuriti BBA Cagamasberjumlah RM1.6 bilion dengan tempoh matang dari duahingga lima tahun. Pertambahan bekalan sekuritiCagamas dalam pasaran telah menggalakkan aktivitidagangan yang aktif dalam pasaran sekunder yangmencatat pertumbuhan 84% atau RM2.1 bilion dari seginilai pusing ganti.

196 Tinjauan Keseluruhan 196-199 Dasar dan Perkembangan199-210 Prestasi Institusi Kewangan Pembangunan

Institusi KewanganPembangunan

196


Teras utama dasar pengawalan dan penyeliaan institusikewangan pembangunan (IKP) pada tahun 2004 terusmenjurus ke arah meningkatkan keupayaan dankemampuan IKP. Seperti tahun-tahun yang lalu,meskipun penekanan terus diberikan kepadapengukuhan asas yang membolehkan IKP beroperasidengan cekap dan berkesan, usaha pembangunandasar telah mengambil perspektif yang lebihmenyeluruh, dengan tumpuan pada penjajaran semulaaktiviti dan struktur keinstitusian IKP. Ini bertujuanmemastikan aktiviti IKP terus tertumpu padamenyediakan kemudahan bantuan kewangan danbukan kewangan kepada sektor ekonomi strategikyang dikenal pasti. Seiring dengan usaha tersebut,penyeliaan dan pemantauan terhadap IKP terusdijalankan melalui pengawasan di luar premis danpemeriksaan di premis secara berkala.


Meskipun penekanan terus diberikan kepada pengukuhan asasyang membolehkan IKP beroperasi dengan cekap dan berkesan,usaha pembangunan dasar telah mengambil perspektif yang lebihmenyeluruh, dengan tumpuan pada penjajaran semula aktiviti danstruktur keinstitusian IKP.

Sejajar dengan pertumbuhan keseluruhan ekonomi,aktiviti pembiayaan IKP meningkat pada tahun 2004,dengan IKP terus menyediakan kemudahan bantuanpembiayaan kepada sektor ekonomi yang dikenalpasti penting dan strategik. Tabungan yangdigembleng oleh IKP pengambil deposit jugamencatat pertumbuhan kukuh pada tahun 2004.Kecekapan IKP menyediakan produk danperkhidmatan berkualiti kepada sektor yang disasardijangka bertambah baik memandangkan IKPsentiasa mengkaji semula operasi dalaman sertamenanda aras dengan institusi-institusi lain dalamindustri yang sama di pasaran. Ini perlu dipadankandengan peningkatan dalam kemampuan kakitangandan pengurusan bagi menyokong IKP untukmemenuhi piawaian pencapaian yang disasarkan.

DASAR DAN PERKEMBANGAN

Perkembangan utama dan kemajuan besar yang dicapaidalam merealisasikan strategi untuk meningkatkankapasiti dan keupayaan serta menyokongpembangunan IKP adalah seperti yang berikut:

• Penjajaran Semula Peranan dan Fungsi IKPSebahagian daripada strategi untuk meningkatkankeberkesanan dan kecekapan IKP ialah pentakrifandengan lebih jelas tumpuan strategik dan perananbagi setiap IKP. Bank Negara Malaysia telahmembuat kajian semula ke atas peranan IKP yangtelah dimandatkan dan aktiviti IKP di bawah AktaInstitusi Kewangan Pembangunan 2002 (AIKP).Kajian tersebut, yang bertujuan untuk menilai tahaptumpuan strategik IKP dalam memainkanperanannya, telah mengenal pasti isu-isu berkaitandengan struktur keinstitusian dan tumpuan aktivitiperniagaan yang mempengaruhi pencapaian dankeberkesanan IKP dalam membangun danmempromosi sektor-sektor strategik yang telahdikenal pasti. Ekoran kajian tersebut, Bank NegaraMalaysia mencadangkan kepada Kerajaan untukmenyusun semula struktur keinstitusian dan fungsiBank Pembangunan dan Infrastruktur Malaysia

Berhad (Bank Pembangunan), Bank Industri &Teknologi Malaysia Berhad (Bank Industri), MalaysiaExport Credit Insurance Berhad (MECIB) dan Export-Import Bank of Malaysia Berhad (Bank EXIM).Penyusunan semula tersebut bertujuan untukmeningkatkan tumpuan perniagaan dan aktiviti-aktiviti IKP kepada sektor yang dimandatkan.Cadangan dasar secara umum telah dimaklumkanoleh Menteri Kewangan dalam Bajet tahun 2005.

• Meningkatkan Keupayaan IKP MenyediaKhidmat Nasihat kepada Perusahaan Kecil danSederhanaSebagai sebahagian daripada usaha untukmenyokong aktiviti perusahaan kecil dansederhana (PKS), Bank Negara Malaysia telahmemulakan satu projek untuk meningkatkankeupayaan IKP dalam memberi khidmat nasihatkepada PKS di Malaysia pada bulan Oktober 2004.Khidmat nasihat tersebut dijangka melengkapkanperkhidmatan kewangan yang disediakan oleh IKP,dan seterusnya meningkatkan keberkesanan IKPdalam membangun dan membimbing PKS. Lima

197


buah IKP, iaitu Bank Pembangunan, Bank Industri,Bank EXIM, MECIB dan Bank Pertanian Malaysia(BPM) mengambil bahagian dalam projek tersebut,memandangkan IKP ini terlibat dalam pembiayaankepada PKS.

Dengan mengambil kira fungsi khusus yang telahdimandatkan dan ciri-ciri unik setiap IKP terbabit,pelan tindakan khusus yang mengandungi strategiuntuk meningkatkan keupayaan khidmat nasihatakan dirangka berdasarkan keperluan setiap IKP.Pelan ini antara lain akan mengenal pasti khidmatnasihat yang bersesuaian untuk memenuhipermintaan PKS daripada pelbagai sektor ekonomi,pembangunan sumber manusia dan keperluanlatihan, serta penubuhan sesuatu strukturkeinstitusian bagi IKP.

• Pembangunan Sistem Pelaporan StatistikBerkomputerPada 1 Disember 2004, Bank Negara Malaysiamelaksanakan sistem pelaporan berkomputersecara dalam talian bagi mengumpul danmenghasilkan data statistik IKP. Sistem tersebutdikenali sebagai Sistem Statistik Institusi KewanganPembangunan (DFISS). DFISS mengumpulmaklumat generik dan khusus yang berkaitandengan perniagaan IKP, mengambil kira keunikansetiap IKP. Sistem ini membolehkan Bank NegaraMalaysia mendapat maklumat penting tepat padamasanya dan ini memudahkan Bank NegaraMalaysia memantau prestasi IKP dan merumusdasar yang berkesan.

• Pemantauan dan Penyeliaan IKPTeras utama aktiviti penyeliaan Bank NegaraMalaysia pada tahun 2004 ialah untuk terusmengukuhkan kapasiti keinstitusian daninfrastruktur operasi setiap IKP. Bersandarkankepada rangka kerja penyeliaan berasaskan risiko,aktiviti di luar premis dan di premis tertumpu kearah memastikan IKP memainkan peranan yangdimandatkan secara berkesan di sampingmempunyai kedudukan kewangan yang utuh.Tumpuan dan sumber penyeliaan menjurus ke arahmengenal pasti bidang-bidang yang berisiko tinggidan memerlukan perhatian penyeliaan bagimemperbaiki serta membuat cadangan untukmenangani kelemahan dengan cepat danberkesan. Setelah selesai dua tahun pertamapenyeliaan ke atas IKP, Bank Negara Malaysia terusmemastikan bahawa langkah-langkah pembetulanatau pemulihan diambil oleh institusi tersebutuntuk menangani kelemahan yang telah dikenal

pasti. Hasilnya, IKP telah menunjukkan banyakkemajuan dalam menerima pakai amalan terbaikdalam pengurusan dan pencapaian objektiforganisasi, yang meliputi peranan sosioekonomimasing-masing. Secara keseluruhan, operasi IKPterus maju terutamanya di bidang tadbir uruskorporat, pengurusan risiko dan audit dalam.

Sepanjang tahun 2004, pemeriksaan di premisterus memberi penekanan kepada kecukupan,keberkesanan dan kecekapan infrastruktur operasiIKP, proses-proses dalaman serta keupayaankakitangan dan pihak pengurusan dalammenyokong pencapaian peranan yangdimandatkan. IKP menumpukan perhatian dalammenyediakan infrastruktur yang sesuai dan sumbermanusia yang berkemampuan bagi membolehkanIKP mengenal pasti pasaran khusus untukmemenuhi keperluan pelanggan yang bersesuaiandengan peranan yang dimandatkan. Ini termasukmenilai keperluan pasaran tersebut danmemastikan kecekapan operasi dalaman sertasistem penyampaian yang dapat membantumemenuhi keperluan pembiayaan dan khidmatnasihat perniagaan pasaran tersebut. Beberapabuah IKP juga telah membangunkan penunjukprestasi utama masing-masing bagi tujuanmengukur dan memantau kecekapan operasi sertapencapaian mereka dalam memenuhi perananyang dimandatkan. Penilaian berkala berdasarkanpenunjuk prestasi utama akan dilakukan untukmendisiplinkan IKP bagi menangani jurang dalammatlamat yang disasarkan.

Terdapat juga kemajuan dalam tadbir uruskorporat di IKP. Memandangkan perananLembaga Pengarah penting dalam memantaukeseluruhan kecekapan dan keberkesananinstitusi, dialog sering diadakan antara penyeliadengan ahli-ahli Lembaga Pengarah dan pihakpengurusan. Ini membolehkan Bank NegaraMalaysia membuat penilaian dengan lebih baik keatas kualiti infrastruktur operasi dari segipengawasan oleh Lembaga Pengarah dan pihakpengurusan. Sesi ini dapat membantumemberikan kefahaman yang lebih baik kepadaahli-ahli Lembaga Pengarah mengenai perananyang perlu dimainkan, secara individu dankolektif, dalam memberi panduan mengenai halatuju strategik institusi. Sesi dengan ahli-ahliLembaga Pengarah ini juga memberi peluangkepada penyelia untuk berkongsi isu-isupenyeliaan mengenai institusi yang perlu diberiperhatian. Ini memudahkan langkah-langkah

198

pembetulan yang cepat dan berkesan diambiluntuk menangani isu-isu yang menjejaskankedudukan operasi dan kewangan institusi.

Terdapat juga peningkatan yang ketara dalaminisiatif pengurusan risiko IKP kerana institusi-institusi ini terus mengambil langkahmelaksanakan amalan terbaik dalam pengurusanrisiko. Lembaga Pengarah dan pihak pengurusanIKP menyedari keperluan untuk memastikaninfrastruktur pengurusan risiko seperti kakitangan,sistem dan proses-proses dalaman termasuk dasar-dasar yang berkaitan tersedia dan berkesan.Mekanisme pengurusan risiko sentiasa dinilai olehBank Negara Malaysia bagi memastikankeberkesanan dalam membantu LembagaPengarah dan pihak pengurusan IKPmelaksanakan fungsi pengawasannya ke atasoperasi IKP. Peranan yang dimandatkan kepadaIKP dalam sektor-sektor sasaran menyebabkanpegangan portfolio yang secara relatifnya berisikotinggi. Oleh itu, IKP memerlukan sistempengurusan risiko yang mencukupi dan mantap,sejajar dengan magnitud dan kerumitan risikoyang ditanggung. IKP juga dikehendakimengukuhkan fungsi audit dalam meliputi auditpengurusan yang dapat membantu LembagaPengarah dan pihak pengurusan kanan dalammengurus risiko dan kecekapan organisasi secarakeseluruhan, proses dalaman dan inisiatif.Kecekapan kakitangan audit perlu sentiasadipertingkatkan melalui latihan yang sesuai sertapendedahan operasi. Operasi audit secarakeseluruhan bertambah baik dengan penggunaanmetodologi audit berasaskan risiko dalammenangani pelbagai risiko yang terdapat dalamoperasi IKP, dengan sumber-sumber ditumpukanpada bidang-bidang yang berisiko tinggi.

Aktiviti pengawasan luar premis menyediakanpemantauan berterusan ke atas IKP bagi mengesanmasalah potensi dengan lebih awal dan mengambillangkah-langkah terdahulu. Aktiviti ini, yangmeliputi pemantauan terperinci ke atas trend dandata kewangan dalam bidang yang berisiko, jugamembantu dalam memantau keberkesananpelaksanaan langkah-langkah pembetulan yangdiambil oleh IKP. Peranan pengawasan luar premisdan pemeriksaan di premis yang saling melengkapimembolehkan Bank Negara Malaysia mengambilpendekatan penyeliaan berasaskan risiko yangselaras dengan perubahan dalam profil risiko sertaisu yang perlu diberi perhatian oleh IKP tersebut.

• Pengubahsuaian Akta Institusi KewanganPembangunan 2002AIKP mengandungi peruntukan yangmembolehkan pengubahsuaian dibuat ke atas Aktaini bagi memenuhi ciri-ciri unik dan peranan khusussesebuah IKP. Peruntukan yang fleksibel ini pentinguntuk memenuhi keperluan dan keadaan yangberbeza bagi IKP baru yang mungkin diletakkan dibawah AIKP pada masa hadapan. Sebarangpengubahsuaian akan dilaksanakan melaluiperintah yang dikeluarkan oleh Menteri Kewangandan disiarkan dalam Warta Kerajaan. Bagi tujuanini, pengubahsuaian berikut dibuat ke atas AIKPagar tidak mengekang operasi dan aktiviti IKPdalam memenuhi keperluan pembiayaan sektoryang dimandatkan.

Pengubahsuaian berhubung laranganpemberian kemudahan pinjaman kepadasyarikat berkaitanPada dasarnya, AIKP melarang IKP daripadamemberi kemudahan pinjaman kepada pemegangsaham, pengarah atau pegawai dan pihakberkaitan bagi menghindari timbulnya situasipercanggahan kepentingan. Peruntukan di dalamAIKP berhubung dengan larangan ini telah diubahsuai bagi membolehkan dua buah IKP, iaitu BankPembangunan dan Bank Industri memberikemudahan pinjaman kepada syarikat modalteroka atau anak-anak syarikat, yang penubuhantersebut sejajar dengan peranan yang dimandatkankepada IKP. Rasional di sebalik pengubahsuaian iniadalah bagi menghapuskan sekatan supaya IKPboleh menyediakan bantuan pembiayaan yanglebih meluas kepada sektor sasaran.Pengubahsuaian ini telah dikuat kuasa secararetrospektif pada 15 Februari 2002.

Pengubahsuaian dalam keperluan menyiarkanakaun tahunan selepas mesyuarat agungtahunanAIKP mengehendaki IKP menyiarkan akauntahunan mereka dalam masa empat belas hariselepas pembentangan akaun pada mesyuaratagung tahunan. Memandangkan sebilangan IKPmerupakan badan berkanun dan tidakmenjalankan mesyuarat agung tahunan sepertimana syarikat-syarikat, peruntukan AIKP yangmerujuk kepada mesyuarat agung tahunan telahdiubah suai dan diwartakan pada 1 Mei 2004.Pengubahsuaian tersebut memperjelas keperluanuntuk menyiarkan akaun tahunan IKP yangmerupakan badan berkanun.

199


• Peletakan Bank Pertanian Malaysia di bawahAIKPBPM diwartakan sebagai institusi yang ditetapkan dibawah AIKP berkuat kuasa mulai 11 Jun 2004, yangdemikian meletakkan BPM di bawah kawal seliaBank Negara Malaysia. Seperti institusi lain yangditetapkan, peletakan BPM di bawah AIKP bertujuanmemperkukuh operasi dan kewangan sertamemastikan aktiviti dan operasi BPM selari denganobjektif yang dimandatkan. Sebagai institusi yangkhusus untuk membiayai sektor pertanian,pembaikan yang berterusan dan pengukuhankedudukan kewangan dan operasi BPM melaluikeperluan pengawalseliaan adalah penting untukmemastikan BPM terus memainkan peranan yangdimandatkan dengan berkesan dan cekap. Iniadalah penting dalam menyokong strategi Kerajaanuntuk membangunkan sektor pertanian seperti yangdigariskan dalam Dasar Pertanian Negara Ketiga.

PRESTASI INSTITUSI KEWANGAN PEMBANGUNAN

Sejajar dengan pertumbuhan ekonomi secarakeseluruhan, aktiviti pembiayaan IKP turut meningkatpada tahun 2004. Pada tahun itu, IKP menyediakanbantuan pembiayaan kepada sektor-sektor ekonomi

Sejajar dengan pertumbuhan keseluruhan ekonomi, aktivitipembiayaan IKP bagi menyokong pertumbuhan sektor ekonomi yangdikenal pasti penting dan strategik meningkat pada tahun 2004.

yang dikenal pasti penting dan strategik iaitupertanian, industri berintensif modal dan berteknologitinggi, perkapalan, infrastruktur, perkilangan, eksport,usahawan Bumiputera, koperasi dan juga pemilikanrumah kediaman serta pembangunan harta tanah diperingkat negeri iaitu di Sabah dan Sarawak.Sementara itu, tabungan yang digembleng oleh IKPpengambil deposit mencatat pertumbuhan yang kukuhbagi tahun 2004.

Aktiviti PembiayaanJumlah pinjaman terkumpul 14 buah IKP, yangdikenal pasti dalam Pelan Induk Sektor Kewangansebagai satu kumpulan, mencatat pertumbuhan yangkukuh sebanyak 16.5% atau RM5.4 bilion (2003:9.9% atau RM2.9 bilion) kepada RM37.7 bilion padaakhir tahun 2004. Peningkatan ini disebabkanterutamanya oleh kredit penggunaan yang diberi olehBank Kerjasama Rakyat Malaysia Berhad (BankRakyat) dan pembiayaan infrastruktur yang disediakanBank Pembangunan.

Kredit penggunaan meningkat sebanyak 18.6%,mencakupi 24.5% daripada jumlah pinjamanterkumpul IKP. Pembiayaan kepada sektor pembinaan,utiliti serta pengangkutan, penyimpanan danperhubungan sebagai satu kumpulan, yangmerupakan 28.3% daripada jumlah pinjaman, jugamencatat peningkatan sebanyak 14.4%. Peningkatanini ialah hasil daripada pembiayaan infrastruktur olehBank Pembangunan. Sektor pertanian danperkilangan juga mencatat pertumbuhan positif,masing-masing sebanyak 13.5% dan 5.9%, danbersama-sama menyumbang sebanyak 19.8% kepadajumlah pinjaman terkumpul IKP. Sementara itu,jumlah perlindungan insurans dan jaminan yangdisediakan oleh IKP yang berkaitan meningkatsebanyak 12.5% kepada RM4.3 bilion pada akhirtahun 2004, disebabkan sebahagian besarnya olehpeningkatan dalam perlindungan jaminan yangdisediakan oleh Credit Guarantee CorporationMalaysia Berhad (CGC).

Aktiviti pembiayaan tujuh buah IKP yang berada dibawah AIKP mencatat pertumbuhan jumlah pinjamanterkumpul sebanyak 19.1%. Pembiayaan runcit yangdisediakan oleh Bank Rakyat kepada ahli-ahlinyameningkat dengan kukuh sebanyak 25.3%,

sementara pembiayaan kepada sektor infrastrukturdan PKS Bumiputera yang dikeluarkan oleh BankPembangunan, masing-masing meningkat sebanyak15.3% dan 10.5%. Pinjaman terkumpul BankSimpanan Nasional (BSN) juga mencatatpertumbuhan yang kukuh sebanyak 30.4%,disebabkan pemberian pinjaman persendirian,sementara BPM mencatat pertumbuhan pinjamansebanyak 14.8%. Bank EXIM juga mencatatpertumbuhan positif dalam aktiviti pemberianpinjaman sebanyak 15.7%. Sementara itu, BankIndustri dan MECIB mencatat pertumbuhan positif,masing-masing sebanyak 12% dan 36.6% dalamaktiviti pemberian pinjaman/pengunderaitan padatahun 2004 berbanding dengan penurunan padatahun sebelumnya. Tabungan yang digembleng olehBSN daripada individu meningkat sebanyak 8.5%sementara jumlah yang digembleng oleh Bank Rakyatmeningkat dengan kukuh sebanyak 30.6%,sebahagiannya disebabkan oleh pulangan menarikyang ditawarkan oleh Bank Rakyat.

200

Jadual 7.1Institusi Kewangan Pembangunan1: Sumber danKegunaan Dana

Perubahan Tahunan Pada akhir

2003 2004 tahun 2004

RM juta

Sumber:Dana pemegang saham 1,519 1,386 10,810

Modal berbayar 1,180 670 7,862 Rizab 83 364 1,964 Keuntungan tertahan 256 352 984

Deposit diterima 2,605 7,475 49,878

Peminjaman 2,600 993 17,569Kerajaan 2,855 1,260 12,990Agensi pelbagai hala /

antarabangsa -275 -1,426 1,732Lain-lain 20 1,159 2,847

Lain-lain -80 1,366 12,053

Jumlah 6,644 11,220 90,310

Kegunaan:

Penempatan deposit 3,799 2,662 18,906

Pelaburan 1,961 2,809 24,038antaranya:

Sekuriti kerajaan 999 -322 2,629Saham 351 56 6,834

Disenaraikan -124 312 5,513Tidak disenaraikan 475 -256 1,321

Pinjaman danpendahuluan 2,913 5,354 37,709

Aset tetap 100 156 3,864

Lain-lain -2,129 239 5,793

Jumlah 6,644 11,220 90,310

Kontingensi:

Jaminan 502 287 3,949

Insurans kredit eksport -29 186 309

Jumlah 473 473 4,258

1 Merujuk kepada Bank Pembangunan dan Infrastruktur Malaysia Berhad, BankIndustri & Teknologi Malaysia Berhad, Bank Kerjasama Rakyat Malaysia Berhad,Bank Simpanan Nasional, Export-Import Bank of Malaysia Berhad, Malaysia ExportCredit Insurance Berhad, Bank Pertanian Malaysia, Malaysian IndustrialDevelopment Finance Berhad, Sabah Development Bank Berhad, BorneoDevelopment Corporation (Sabah) Sendirian Berhad, Borneo DevelopmentCorporation (Sarawak) Sendirian Berhad, Credit Guarantee Corporation MalaysiaBerhad, Sabah Credit Corporation dan Lembaga Tabung Haji.

Dari segi kualiti aset, paras pinjaman tidak berbayar (NPL)IKP sebagai satu kumpulan meningkat sebanyakRM499.7 juta kepada RM5.2 bilion pada akhir tahun2004. Walau bagaimanapun, berikutan peningkatanketara dalam jumlah pinjaman, nisbah NPL kasarbertambah baik dengan penurunan kepada 14.6%berbanding dengan 15.6% pada tahun lalu. Namunbegitu, paras NPL kasar IKP kekal tinggi di sekitar 7.9%hingga 40.3% daripada jumlah pinjaman terkumpul.Kebanyakan IKP mengklasifikasikan pinjaman ataupembiayaan yang tertunggak selama enam bulan ataulebih sebagai tidak berbayar. Setelah mengambil kiraperuntukan yang dibuat bagi menampung kerugianpotensi pinjaman, jumlah dan nisbah NPL bersih IKP

berada di paras RM1.8 bilion atau 5.5% pada akhir tahun2004 (akhir tahun 2003: RM1.5 bilion atau 5.6%).

Sumber DanaJumlah deposit yang digembleng oleh IKP pengambildeposit meningkat sebanyak 17.6% kepada RM49.9bilion pada akhir tahun 2004. Tabungan yangdigembleng daripada individu mencatat pertumbuhansebanyak 10.2% kepada RM24.5 bilion, mencakupi49.1% jumlah deposit yang digembleng. LembagaTabung Haji (LTH) dan BSN kekal dominan dalampenggemblengan tabungan daripada individu.Sementara itu, deposit daripada perusahaanperniagaan dan Kerajaan serta agensi Kerajaan,masing-masing mencakupi 28.4% dan 13% daripadajumlah deposit. Selain dana pemegang saham yangberjumlah RM10.8 bilion atau 12% daripada jumlahsumber, operasi IKP juga dibiayai menerusipeminjaman daripada Kerajaan berjumlah RM13 bilionpada akhir tahun 2004. Jumlah ini merupakan 14.4%daripada jumlah sumber dan digunakan terutamanyabagi meningkatkan akses kepada pembiayaan.

Jadual 7.2Institusi Kewangan Pembangunan1 : HaluanPinjaman

Perubahan TahunanPada akhir

tahun2003 2004 2004

RM juta

Pertanian, perhutanandan perikanan -90 387 3,261

Perlombongan dan kuari -15 -8 67Perkilangan 595 234 4,186Bekalan elektrik, gas

dan air 163 612 1,229Import dan eksport,

perdagangan borongdan runcit, restoran

dan hotel 10 180 430Sektor harta benda yang

luas 537 1,645 10,022Pembinaan 219 126 4,136Pembelian harta

kediaman 143 1,138 4,066Pembelian harta bukan

kediaman 48 23 464Harta tanah 127 358 1,356

Pengangkutan,penyimpanan

dan perhubungan 351 602 5,315Perkhidmatan kewangan,

insurans dan perniagaan -86 -388 1,307Kredit penggunaan 1,071 1,452 9,239Lain-lain 377 638 2,653

Jumlah 2,913 5,354 37,7091 Merujuk kepada Bank Pembangunan dan Infrastruktur Malaysia Berhad, BankIndustri & Teknologi Malaysia Berhad, Bank Kerjasama Rakyat Malaysia Berhad,Bank Simpanan Nasional, Export-Import Bank of Malaysia Berhad, Bank PertanianMalaysia, Malaysian Industrial Development Finance Berhad, Sabah DevelopmentBank Berhad, Borneo Development Corporation (Sabah) Sendirian Berhad, BorneoDevelopment Corporation (Sarawak) Sendirian Berhad, Credit GuaranteeCorporation Malaysia Berhad, Sabah Credit Corporation dan Lembaga Tabung Haji.

201


Bank Pembangunan dan Infrastruktur MalaysiaBerhadPemberian pinjaman oleh Bank Pembangunan kepadasektor sasaran iaitu sektor PKS Bumiputera daninfrastruktur, mencatat pertumbuhan sebanyak 13.9%pada tahun 2004. Jumlah pinjaman terkumpulmeningkat kepada RM11.6 bilion pada akhir tahun2004 (akhir tahun 2003: RM10.2 bilion) didorong olehkenaikan dalam pembiayaan projek infrastruktursebanyak 15.3% kepada RM9.9 bilion pada akhirtahun tersebut. Projek yang dikenal pasti Kerajaan danprojek sektor swasta, masing-masing mencatatpertumbuhan yang ketara sebanyak 13.7% dan19.7%, dengan 72.7% daripada jumlah pinjamanterkumpul bagi sektor infrastruktur adalah untukmembiayai projek infrastruktur yang dikenal pastiKerajaan. Penerima utama pinjaman infrastruktur yangmeningkat ini ialah sektor utiliti (RM611.8 juta),pengangkutan dan perhubungan (RM238.7 juta) danpembinaan (RM125.2 juta).

Sementara itu, jumlah pinjaman terkumpul PKSmeningkat sebanyak 6.1% kepada RM1.7 bilion.Pembiayaan kepada PKS Bumiputera, yangmencakupi 83.1% daripada jumlah pinjaman

Jadual 7.3Institusi Kewangan Pembangunan1 : PinjamanTidak Berbayar dan Peruntukan Hutang Ragu danLapuk

Pada akhir tahun

2003 2004

RM juta

Peruntukan am 673 747

Faedah tergantung 1,226 1,363

Peruntukan khas 1,990 2,074

Pinjaman tidak berbayar 4,732 5,232

Peratusan (%)

Nisbah pinjaman tidakberbayar kasar2 15.6 14.6

Nisbah pinjaman tidakberbayar bersih3 5.6 5.5

Jumlah peruntukan/Pinjaman tidak berbayar 82.2 79.9

1 Merujuk kepada Bank Pembangunan dan Infrastruktur Malaysia Berhad, BankIndustri & Teknologi Malaysia Berhad, Bank Kerjasama Rakyat Malaysia Berhad,Bank Simpanan Nasional, Export-Import Bank of Malaysia Berhad, Bank PertanianMalaysia, Malaysian Industrial Development Finance Berhad, Sabah DevelopmentBank Berhad, Borneo Development Corporation (Sabah) Sendirian Berhad,Borneo Development Corporation (Sarawak) Sendirian Berhad dan Sabah CreditCorporation.

2 Nisbah pinjaman tidak berbayar kasar = (Pinjaman tidak berbayar / Pinjamankasar*) x 100%.

* Tidak termasuk pinjaman oleh Credit Guarantee Corporation MalaysiaBerhad dan pinjaman di bawah skim ECR.

3 Nisbah pinjaman tidak berbayar bersih = (Pinjaman tidak berbayar selepas ditolakfaedah tergantung selepas ditolak peruntukan khas) / (Pinjaman kasar* selepasditolak faedah tergantung selepas ditolak peruntukan khas) x 100%.

* Tidak termasuk pinjaman oleh Credit Guarantee Corporation MalaysiaBerhad dan pinjaman di bawah skim ECR.

terkumpul PKS, meningkat sebanyak 10.5%(2003: 4.6%) kepada RM1.4 bilion. Selainkemudahan pembiayaan, Bank Pembangunan turutmenawarkan khidmat nasihat (termasuklah nasihatkewangan, korporat dan teknikal), latihankeusahawanan, khidmat jururunding projek danpelbagai perkhidmatan lain sebagai sebahagiandaripada usaha berterusan bagi menggalakkanpembangunan Masyarakat Perdagangan danPerindustrian Bumiputera yang berdaya majudan berdaya tahan. Pada tahun 2004, BankPembangunan melancarkan tujuh program yang baru,iaitu Program Usahawan Sangkut, Program MentorMentee, Program Vendor, Program TeknokratKorporat, Program Usahawan Wanita, ProgramUsahawan Batik dan Program Usahawan Kraf.

Pada tahun 2004, jumlah kelulusan pinjamanmeningkat dengan ketara sebanyak 54.3% kepadaRM9 bilion (2003: RM5.8 bilion) yang sebahagianbesarnya disebabkan peningkatan kelulusan pinjamanbagi membiayai projek infrastruktur. Sementara itu,jumlah pinjaman yang dikeluarkan meningkat kepadaRM2.6 bilion pada tahun 2004 (2003: RM2.2 bilion),juga disebabkan oleh peningkatan pengeluaranpinjaman bagi membiayai projek infrastruktur.

Bank Pembangunan mengurus 23 dana Kerajaanpada tahun 2004. Kelulusan dan pengeluaranpinjaman di bawah dana-dana tersebut, masing-masing meningkat sebanyak 60.7% kepadaRM801.3 juta dan 34.1% kepada RM442.6 juta.Tabung Infrastruktur Pelancongan dan TabungUsahawan Baru 2 merupakan penerima utamadengan kelulusan pinjaman masing-masing berjumlahRM205 juta dan RM193.3 juta.

Graf 7.1 Bank Pembangunan dan Infrastruktur Malaysia Berhad: Haluan Pinjaman pada 31 Disember 2004

Lain-lain 12.5%

Perkilangan 7.9%

Utiliti 10.6%

Pembinaan 30.2%

Pengangkutan & perhubungan

38.8%

202

NPL kasar meningkat sebanyak RM5.1 juta kepadaRM917.7 juta pada akhir tahun 2004. Walaubagaimanapun, berikutan jumlah pinjaman yanglebih besar, nisbah NPL kasar menurun kepada 7.9%pada akhir tahun 2004 (akhir tahun 2003: 9%).Sementara itu, nisbah NPL bersih berada pada paras2.8% (2003: 3.4%).

Portfolio pelaburan Bank Pembangunan mencatatpertumbuhan yang ketara sebanyak 35.4% kepadaRM1.3 bilion (7.9% daripada jumlah aset) pada akhirtahun 2004. Sebahagian besar peningkatan tersebutdisumbangkan oleh kenaikan dalam pegangan sekuritihutang swasta yang berjumlah RM1.1 bilion.Penempatan deposit dengan institusi kewangan pulaberjumlah RM3.3 bilion dan mencakupi 19.5%daripada jumlah aset.

Bank Pembangunan memperoleh sebahagian besarsumber pendanaan melalui peminjaman daripadaKerajaan (RM5.5 bilion), penerimaan depositdaripada agensi Kerajaan dan perusahaan awam(RM4.1 bilion), peminjaman daripada agensipelbagai hala dan antarabangsa (RM1.2 bilion),terbitan sekuriti hutang (RM1 bilion) serta geran dansubsidi Kerajaan (RM700.5 juta). Ini mencakupi73.3% (2003: 73.5%) daripada jumlah sumber banktersebut. Pada tahun 2004, dana pemegang sahamBank Pembangunan meningkat sebanyak RM362.9juta kepada RM2.9 bilion pada akhir tahun 2004,didorong oleh kenaikan dalam perolehan tertahandan keuntungan operasi.

Bank Industri & Teknologi Malaysia BerhadAktiviti pinjaman Bank Industri mencatat pertumbuhanpositif pada tahun 2004 berbanding denganpenurunan pada tahun sebelumnya. Jumlah pinjamanmeningkat sebanyak 12% kepada RM937.5 juta padaakhir tahun 2004. Pinjaman kepada sektor perkilanganmeningkat sebanyak 12.3% atau RM44.6 juta,manakala pembiayaan bagi sektor maritimmenunjukkan sedikit peningkatan sebanyak 0.3% atauRM1.3 juta. Sebahagian besar pinjaman diberi kepadadua sektor utama iaitu sektor maritim yang terdiridaripada industri perkapalan, limbungan dan industriberkaitan laut (50.6%) dan sektor perkilangan(43.5%), sementara bakinya diberi kepada sektorberkaitan alam sekitar (5.9%). Pada akhir tahun 2004,jumlah pinjaman mencakupi 23.1% daripada jumlahaset bank sebanyak RM4.1 bilion.

Jumlah pinjaman yang diluluskan pada tahun 2004meningkat hampir tiga kali ganda (RM745.5 juta)berbanding dengan jumlah kelulusan pada tahun 2003

(RM253.4 juta). Peningkatan ini disumbangkan olehkenaikan yang ketara bagi kelulusan pinjaman kepadasektor maritim (395.5% atau RM301.8 juta)terutamanya yang melibatkan pembelian danpembinaan kapal dagang. Peningkatan yang ketaraturut dicatat dalam pengeluaran pinjaman kepadaRM358.1 juta (2003: RM143.2 juta).

Bank Industri mengurus 13 dana Kerajaan pada tahun2004, mencakupi 32% daripada jumlah pinjamanterkumpul bank. Jumlah kelulusan dan pengeluaranpinjaman di bawah dana-dana tersebut meningkatdengan ketara, masing-masing sebanyak 256.1%(RM86.3 juta) dan 68.6% (RM30.1 juta). Peningkatanbagi kelulusan pinjaman, sebahagian besarnyadisumbangkan oleh Kemudahan PembiayaanPerkapalan Baru (RM30.8 juta) dan Tabung TeknologiTinggi (RM24.6 juta).

NPL kasar berkurang sebanyak RM70.2 juta kepadaRM253.4 juta, merupakan 27% daripada jumlahpinjaman terkumpul pada akhir tahun 2004 (akhirtahun 2003: RM323.6 juta atau 38.7%). Penurunan inisebahagiannya disebabkan oleh penukaran hutangpinjaman perkapalan yang tidak berbayar kepadaekuiti. Ini mengakibatkan penurunan ketara dalamnisbah NPL bersih kepada 8.1% (2003: 18.4%).

Sejumlah besar daripada aset bank (46.2% pada akhirtahun 2004) merupakan pelaburan dalam anaksyarikat (RM1 bilion) serta pinjaman dan pendahuluankepada anak syarikat (RM846.5 juta). Pelaburan danpinjaman ini kebanyakannya diberikan kepada empatbuah anak syarikatnya, iaitu MECIB, Bank EXIM,Global Maritime Ventures Berhad dan BI Credit andLeasing Berhad.

Graf 7.2 Bank Industri & Teknologi Malaysia Berhad: Haluan Pinjaman pada 31 Disember 2004

Limbungan 12.0%

Industri berkaitan laut

5.6%

Perkapalan 33.0%

Lain-lain 5.9%

Perkilangan 43.5%

203


Aktiviti bank dibiayai terutamanya oleh peminjamanyang berjumlah RM2 bilion, atau hampir 50%daripada jumlah sumber pada akhir tahun 2004,sebahagian besarnya merupakan peminjamandaripada Kerajaan (RM1.1 bilion) dan daripada agensipelbagai hala dan antarabangsa (RM924 juta).Penempatan deposit oleh Kerajaan dan agensiKerajaan sebanyak RM741.7 juta juga merupakansumber pendanaan utama bagi Bank Industri.Manakala jumlah peminjaman mencatat penurunansebanyak 10.2%, penempatan deposit oleh Kerajaandan agensi Kerajaan pula meningkat sebanyak 24%.Dana pemegang saham bank meningkat sebanyak38.5% (RM101.5 juta) kepada RM365 juta pada akhirtahun 2004 (akhir tahun 2003: RM263.5 juta),sebahagian besarnya disumbangkan oleh keuntunganoperasi berjumlah RM81.5 juta dan suntikan ekuitisebanyak RM20 juta oleh Kerajaan.

Export-Import Bank of Malaysia BerhadAktiviti pembiayaan Bank EXIM pada tahun 2004meningkat 15.7% kepada RM2.3 bilion. Aktiviti utamaBank EXIM adalah untuk menyediakan pembiayaan dibawah Skim Pembiayaan Semula Kredit Eksport (ECR).Skim ECR yang dibiayai Kerajaan dan diurus oleh BankEXIM menawarkan kadar faedah yang kompetitifkepada institusi perbankan yang mengambil bahagiandalam skim tersebut untuk dipinjamkan semula kepadapara pengeksport. Pinjaman terkumpul skim ECRmerupakan 52.5% daripada jumlah pinjamanterkumpul, dengan kebanyakannya diberi kepadaindustri-industri keluaran minyak sawit, keluaran getahdan keluaran kimia. Pinjaman terkumpul skim inimeningkat sebanyak 5.4% kepada RM1.2 bilion padaakhir tahun 2004. Pengeluaran pinjaman pulamencatat peningkatan sebanyak 2.4% pada tahun

2004 kepada RM6.8 bilion (2003: RM6.6 bilion), sejajardengan pertumbuhan eksport Malaysia.

Pembiayaan eksport (8.3% daripada jumlah pinjamanterkumpul pada akhir tahun 2004) dan pembiayaanprojek luar negara (39.2% daripada jumlah pinjamanpada akhir tahun 2004) merupakan aktiviti utama lainBank EXIM yang masing-masing mencatatpertumbuhan positif sebanyak 123.7% dan 19.2%pada tahun 2004. Hampir separuh daripada jumlahpembiayaan projek luar negara disalurkan ke projek-projek di Asia Tenggara dan 30.7% lagi di benuaAfrika. Lebih kurang 64.9% daripada jumlahpembiayaan projek luar negara dan 27% pembiayaaneksport disalurkan ke pasaran bukan tradisional.

NPL kasar Bank EXIM, tidak termasuk pinjaman dibawah skim ECR, menurun kepada RM306.6 jutapada akhir tahun 2004, iaitu mencakupi 28.4%daripada jumlah pinjaman terkumpul (akhir tahun2003: 39.2%). Pembiayaan projek luar negaramerupakan komponen terbesar NPL (93.3%). NisbahNPL bersih ialah 1.3%.

Portfolio pinjaman merupakan aset utama BankEXIM dengan mencakupi sebanyak 62.9% daripadajumlah aset, manakala simpanan deposit pulamencakupi 35.5%.

Pada tahun 2004, dana pemegang saham meningkat29.8% (RM74.9 juta) kepada RM326.6 juta pada akhirtahun 2004. Peminjaman daripada Kerajaan menurunsedikit, iaitu 0.6% kepada RM2 bilion, manakalapeminjaman daripada agensi antarabangsa meningkatsebanyak 67.7% kepada RM500.1 juta danpeminjaman daripada syarikat induk, iaitu BankIndustri, menurun sebanyak 19.1% kepada RM302.4juta. Peminjaman daripada Kerajaan digunakansepenuhnya untuk skim ECR.

Malaysia Export Credit Insurance BerhadMECIB, yang menyediakan kemudahan perlindunganinsurans dan jaminan bagi memudahkan eksportMalaysia dan pelaburan luar negeri, mencatatpertumbuhan yang ketara dalam aktivitinya pada tahun2004, seiring dengan pertumbuhan eksport Malaysia.Jumlah pendedahan meningkat sebanyak 36.6%kepada RM675.2 juta pada akhir tahun 2004disebabkan sebahagian besarnya oleh peningkatansebanyak 150.2% dalam kemudahan insurans krediteksport jangka pendek. Walau bagaimanapun, jaminanyang dikeluarkan menurun sedikit, iaitu sebanyak 1.2%.Lebih kurang 45.7% jumlah pendedahan MECIBmerupakan perlindungan insurans kredit eksport dan

Graf 7.3 Export-Import Bank of Malaysia Berhad: Kemudahan Kredit pada 31 Disember 2004

Skim ECR 52.5%

Pembiayaan projek luar negara

39.2%

Pembiayaan eksport 8.3%

204

selebihnya merupakan jaminan. Saiz dana pemegangsaham yang kecil mengekang keupayaan MECIB untukmenyediakan perlindungan kepada perusahaanperniagaan besar, untuk jangka sederhana dan panjang.

Sebagai mencerminkan usaha MECIB menggalakkankepelbagaian pasaran eksport Malaysia, 67.2%daripada jumlah jaminan dan perlindungan insuransyang disediakan adalah untuk membantu eksport kenegara-negara yang dikategorikan sebagai pasaranbukan tradisional. Dari segi agihan mengikut kawasan,42.3% daripada jumlah pendedahan MECIB disalurkanke negara-negara di Asia Timur, Afrika (11%), EropahBarat (10.2%) dan Timur Tengah (9.8%).

Simpanan deposit di institusi kewangan, yangmerupakan bahagian aset terbesar MECIB (47.1%),meningkat sebanyak 27.4% kepada RM98.1 juta padatahun 2004. Sementara itu, pelaburan dalam sekuritimenurun sebanyak 19% kepada RM69.9 juta. Bagimenunaikan tanggungjawabnya, MECIB terusbergantung pada dana pemegang saham, yangmenurun sedikit kepada RM75.2 juta pada akhir tahun2004. Peratus kerugian, yang menunjukkan nisbahbayaran tuntutan berbanding dengan premium yangditerima, merosot kepada 38.8% pada akhir tahun2004 (akhir tahun 2003: 29.3%).

Bank Kerjasama Rakyat Malaysia BerhadAktiviti pembiayaan dan penggemblengan depositBank Rakyat mencatat peningkatan yang kukuh padatahun 2004. Jumlah aset Bank Rakyat meningkatdengan ketara sebanyak 29.9% kepada RM22.3bilion pada tahun 2004 dengan aktiviti pembiayaanmencakupi 55.3% daripada jumlah aset. Jumlah

Graf 7.4 Malaysia Export Credit Insurance Berhad: Liabiliti Kontingensi pada 31 Disember 2004

Jaminan jangka sederhana dan

panjang 47.9%

Jaminan jangka pendek 6.4%

Insurans jangka sederhana dan

panjang 0.1%

Insurans jangka pendek

45.6%

pembiayaan terkumpul meningkat sebanyak 24.1%kepada RM12.4 bilion pada akhir tahun 2004, dengansebahagian besarnya disumbangkan oleh sektor hartatanah (61.7% kepada RM3.1 bilion). Ini sejajar denganpertumbuhan yang menggalakkan dalam sektorperumahan. Kredit penggunaan juga mencatatpeningkatan sebanyak 12.2% kepada RM7.7 bilionberikutan pemulihan yang menggalakkan dalamperbelanjaan pengguna pada tahun tersebut. Dari segiagihan mengikut sektor, 62.2% daripada jumlahpembiayaan terkumpul adalah kredit penggunaan,24.9% diberi kepada sektor harta tanah, diikuti sektorpengangkutan dan komunikasi (5.3%) dan sektorperdagangan am (3.6%). Pemberian pinjaman kepadaahli mencakupi 78.2% daripada jumlah pembiayaanterkumpul. Pada tahun 2004, pembiayaan baru yangdiluluskan dan dikeluarkan, masing-masing berjumlahRM4,815.2 juta dan RM4,842.8 juta (2003: masing-masing RM3,727.8 juta dan RM3,666.4 juta).

Jumlah pembiayaan tidak berbayar (NPF) kasarmeningkat sedikit kepada RM1,088.1 juta pada akhirtahun 2004 (akhir tahun 2003: RM1,066.1 juta).Walau bagaimanapun, nisbah NPF kasar bertambahbaik kepada 8.8% daripada 10.7%, berikutanpengembangan dalam jumlah pinjaman. Nisbah NPFbersih juga bertambah baik dengan penurunandaripada 5.2% kepada 4.4%.

Aktiviti pembiayaan Bank Rakyat dibiayai sebahagianbesarnya oleh deposit yang berjumlah RM17.1 bilionpada akhir tahun 2004. Ini mencakupi 76.7% daripadajumlah dana bank. Deposit yang digembleng mencatatpeningkatan yang kukuh sebanyak 30.6% (RM4 bilion)pada tahun 2004, disebabkan terutamanya oleh kadar

Graf 7.5 Bank Kerjasama Rakyat Malaysia Berhad: Haluan Pembiayaan pada 31 Disember 2004

Lain-lain 2.0%

Kredit penggunaan 62.2%

Pembelian kenderaanbermotor

5.3%

Perkilangan 0.8%

Harta tanah 24.9%

Pembiayaan saham 0.7%

Perdagangan am 3.6%

Pertanian 0.5%

205


pulangan menarik yang ditawarkan oleh Bank Rakyat.Simpanan deposit daripada perusahaan perniagaanmeningkat dengan ketara sebanyak 31.9% kepadaRM11.5 bilion, dengan perusahaan swasta mencakupi63.4% dan selebihnya daripada perusahaan awam.Deposit yang digembleng daripada individu mencatatpertumbuhan yang kukuh pada tahun 2004 denganpeningkatan sebanyak 34.1% kepada RM2.2 bilionpada akhir tahun.

Dana pemegang saham bank meningkat kepadaRM3.5 bilion pada akhir tahun 2004 (akhir tahun2003: RM2.5 bilion) berikutan pertumbuhan yangbesar dalam saham ahli dan dana langganan ahlisebanyak 47.1% (RM623.6 juta) kepada RM1.9 bilionpada akhir tahun 2004. Pada tahun tersebut, keahlianindividu Bank Rakyat meningkat seramai 84,836kepada 714,743, sementara keahlian koperasi pulameningkat sebanyak 105 kepada 1,172. Jumlahkeahlian yang bertambah ini disebabkan olehkeupayaan Bank Rakyat membayar kadar dividen yanglebih menarik serta menawarkan kadar pinjaman yangistimewa kepada ahli. Prestasi bank yang lebih baik(keuntungan sebelum cukai dan zakat meningkatdaripada RM401 juta pada tahun 2003 kepada RM460juta pada tahun 2004) juga menyumbang kepadapeningkatan dana pemegang saham.

Bank Simpanan NasionalDeposit yang digembleng oleh BSN serta pinjamanruncit kepada peminjam kecil dan kredit mikro yangdiberikan oleh BSN mencatat peningkatan yang kukuhpada tahun 2004. Pada akhir tahun 2004, BSNberoperasi melalui 393 buah cawangan dan 599 mesinATM yang meliputi kawasan bandar dan luar bandar.

Deposit terkumpul meningkat sebanyak 16.4% atauRM1.6 bilion kepada RM11 bilion pada akhir tahun2004. Tabungan individu, yang merupakan komponenterbesar (71.7%) daripada jumlah deposit, mencatatpertumbuhan sebanyak 8.5% (RM619.7 juta) kepadaRM7.9 bilion, sebahagiannya mencerminkan syaratyang dikenakan oleh BSN ke atas peminjam kreditmikro supaya membuka akaun di bank tersebut.Sementara itu, deposit yang diterima daripadaperusahaan perniagaan meningkat sebanyak 65.6%(RM635.8 juta). Ini disumbangkan oleh peningkatandeposit tetap daripada perusahaan perniagaan yangdikuasai Kerajaan. Deposit simpanan mencakupi47.6% daripada jumlah deposit, sementara deposittetap mencakupi 42.4% dan selebihnya merupakandeposit pelaburan am. Jumlah pemegang akaunmeningkat daripada 10.3 juta pada akhir tahun 2003

kepada 11.4 juta pada akhir tahun 2004. Kira-kiraseparuh daripada deposit yang diterima, yangberjumlah RM5.6 bilion, dilaburkan dalam sekuritipada akhir tahun 2004, dengan RM3.3 bilionmerupakan pelaburan dalam bentuk sekuriti Kerajaan.Sejumlah besar baki deposit digunakan untukpembiayaan operasi pemberian pinjaman.

Jumlah pinjaman terkumpul mencatat pertumbuhanyang kukuh sebanyak 30.4% pada tahun 2004,daripada RM2.4 bilion kepada RM3.2 bilion pada akhirtahun tersebut. Ini disebabkan terutamanya olehpertumbuhan yang ketara dalam pinjamanpersendirian daripada RM126.5 juta kepada RM738.8juta hasil daripada promosi besar-besaran skimpinjaman persendirian yang dipakej semula, yang telahmenarik lebih ramai peminjam. Selain pinjamanpersendirian, sejumlah besar daripada pinjamanterkumpul pada akhir tahun 2004 ialah pinjamanperumahan (RM1,135.9 juta), kredit mikro (RM610.7juta) dan pembelian kenderaan bermotor (RM446.8juta). Pada tahun 2004, skim kredit mikro mencatatpeningkatan sebanyak RM195.1 juta atau 46.9%.Sejak skim kredit mikro dilancarkan pada bulan Jun2003, sebanyak RM723 juta dikeluarkan kepada82,657 pemohon, sebahagian besarnya terlibat dalamperniagaan gerai makanan, aktiviti perdagangan runcitdan perkhidmatan perniagaan.

NPL kasar bertambah sebanyak RM151.2 juta kepadaRM449.9 juta pada akhir tahun 2004, disebabkanpeningkatan NPL kredit mikro dan pinjamanperumahan. Pada akhir tahun 2004, nisbah NPL kasarmeningkat kepada 14.1% (akhir tahun 2003: 12.2%),manakala nisbah NPL bersih pula meningkat kepada7.7% (akhir tahun 2003: 6.7%).

Graf 7.6 Bank Simpanan Nasional: Jumlah Deposit Diterima pada 31 Disember 2004

Orang perseorangan 71.7%

Lain-lain 4.2%

Institusi kewangan 0.9%

Perusahaan perniagaan dikuasai Kerajaan

13.4%

Perusahaan perniagaan dikuasai swasta

1.2%

Agensi Kerajaan 8.6%

206

Bank Pertanian MalaysiaAktiviti pembiayaan BPM mencatat pertumbuhan yangmenggalakkan pada tahun 2004. Selaras denganperanannya untuk menyediakan pembiayaan bagimenggalakkan pembangunan sektor pertanian yangmantap di negara ini, BPM menyediakan pembiayaanuntuk pelbagai aktiviti pertanian, iaitu pengeluaran,pemprosesan dan pemasaran hasil pertanian. Jumlahpinjaman terkumpul meningkat 14.8% kepada RM3.1bilion pada akhir tahun 2004 (2003: RM2.7 bilion),disumbangkan terutamanya oleh peningkatan yangkukuh (318.8%) dalam pinjaman bagi industripemprosesan asas tani dan perkhidmatan sokongan.Walaupun BPM terus menyediakan pembiayaan untukmembantu sektor pertanian yang lebih mantap sepertikelapa sawit, terdapat tumpuan yang lebih terhadappembiayaan baru dalam industri pemprosesan asas tanidan perkhidmatan sokongan pada tahun 2004. Padatahun tersebut, jumlah pinjaman terkumpul kepadaindustri kelapa sawit menurun kepada RM661.2 juta,mencakupi 21.5% daripada jumlah pinjamanterkumpul (2003: RM696.2 juta atau 26% daripadajumlah pinjaman terkumpul).

Pekebun kecil kekal sebagai penerima utama pinjamanBPM dengan mencakupi 98.4% daripada jumlahpeminjam. Pada tahun 2004, BPM meluluskanpinjaman berjumlah RM1.1 bilion kepada 46,843peminjam. Kelulusan pinjaman, tidak termasuk dibawah skim kredit mikro, meningkat sebanyak 62.5%kepada RM1,091.5 juta pada tahun 2004 (2003:RM671.6 juta), sementara pengeluaran pinjamanmeningkat sebanyak 65.7% kepada RM918.5 juta(2003: RM554.4 juta). Pada tahun 2004, BPMmenguruskan 12 dana Kerajaan bagi tujuanmenggalakkan pertumbuhan sektor pertanian. Sejakpelancaran skim kredit mikro pada bulan Jun 2003,BPM meluluskan 17,729 permohonan bernilai RM202juta pada akhir tahun 2004. Sejumlah RM199.3 jutadikeluarkan kepada peminjam yang sebahagianbesarnya terlibat dalam projek asas tani, pemasaran,tanaman kontan dan ternakan. Pada tahun 2004,pinjaman terkumpul bagi skim kredit mikro merosotsebanyak 31% atau RM52.5 juta kerana peruntukansebanyak RM200 juta digunakan sepenuhnya.

NPL kasar meningkat kepada RM1.2 bilion pada akhirtahun 2004. Ini mencakupi 40.3% daripada jumlahpinjaman terkumpul (akhir tahun 2003: RM887.6 jutaatau 33.1%). Peningkatan ini sebahagian besarnyadisebabkan oleh perubahan dalam dasar klasifikasi NPLdaripada berasaskan 12 bulan kepada 6 bulan. NisbahNPL bersih meningkat kepada 22.8% pada akhir tahun2004 (akhir tahun 2003: 15.3%).

Pinjaman kekal sebagai komponen aset terbesar yangmencakupi 47.3% daripada jumlah aset sebanyakRM6.5 bilion, diikuti oleh pelaburan yang mencakupi26.3% (RM1.7 bilion) daripada jumlah aset.Sebahagian besar daripada pelaburan adalah dalambentuk sekuriti hutang swasta (38.3%), amanahsaham (32.5%) dan nota janji hutang/suratperdagangan (18.3%).

Sumber utama dana BPM ialah deposit yangdigembleng melalui rangkaian 181 buah cawangandan 5,135 unit bergerak di seluruh negara. Pada tahun2004, deposit yang dikumpul meningkat sebanyak8.7% kepada RM4.1 bilion (2003: RM3.8 bilion), iaitumencakupi 63.3% daripada jumlah sumber.Peminjaman daripada Kerajaan yang sebahagianbesarnya digunakan bagi membiayai pelbagai skimpinjaman Kerajaan, meningkat sebanyak 4.5% kepadaRM1.6 bilion pada akhir tahun 2004 (akhir tahun2003: RM1.5 bilion).

Malaysian Industrial Development Finance BerhadAktiviti pembiayaan Malaysian Industrial DevelopmentFinance Berhad (MIDF), yang bertujuan menggalakkanpembangunan sektor perkilangan, mencatat sedikitpeningkatan pada tahun 2004. Sebagai salah sebuahinstitusi pelaksana yang mengurus dan mengeluarkandana Kerajaan, MIDF telah dilantik sebagai saluranpengagihan bagi skim pinjaman baru, iaitu SkimPinjaman Mudah untuk Teknologi Komunikasi danMaklumat pada tahun 2004. Tujuan utama skim iniadalah untuk meningkatkan daya saing dan kecekapanPKS melalui penggunaan teknologi komunikasi danmaklumat. MIDF juga memperkenalkan TabungPelaburan Merentas Sempadan untuk Perkilanganpada bulan Jun 2004. Tabung ini bertujuan membantu

Graf 7.7 Bank Pertanian Malaysia: Haluan Pinjaman pada 31 Disember 2004

Perikanan 9.9%

Perhutanan 3.2%

Tembakau 2.2%

Getah 1.4%

Lain-lain 36.3%

Kelapa sawit 21.5%

Ternakan 12.9%

Tanaman makanan 12.6%

207


syarikat-syarikat Malaysia bertapak ataumengembangkan operasi mereka di luar pesisir, bagimengambil manfaat daripada kos buruh yang rendah,terutamanya di negara-negara di rantau ASEAN.

Jumlah pinjaman terkumpul meningkat sedikit, iaitusebanyak 0.9% atau RM9.8 juta kepada RM1.1 bilionpada akhir tahun 2004, berikutan terdapat pakej-pakejpembiayaan yang lebih kompetitif yang ditawarkan olehinstitusi perbankan. Pinjaman terkumpul kepada sektorperkilangan menurun daripada RM932.7 juta kepadaRM918.7 juta pada akhir tahun 2004, mencakupi 80.6%daripada jumlah pinjaman (akhir tahun 2003: 82.5%).Penerima utama pinjaman dalam sektor perkilanganterdiri daripada industri keluaran logam yang direka danjentera (18.7%), industri keluaran kayu (16.6%) danindustri keluaran berasaskan besi dan keluli dan keluaranbukan ferus (11%). Sementara itu, pinjaman terkumpulkepada PKS dalam bidang perkilangan mencakupi 48.8%daripada jumlah pinjaman terkumpul.

Pada tahun 2004, jumlah kelulusan pinjaman berkurangsebanyak 5.6% kepada RM466.1 juta (2003: RM493.7juta). Penurunan yang ketara dalam sektor perkilangandicatat oleh industri-industri kelengkapan pengangkutan(82.9% atau RM41.4 juta), keluaran besi asas dan keluli,keluaran bukan ferus (49.9% atau RM18.9 juta) danmakanan, minuman dan tembakau (26% atau RM17.7juta). Ini mengakibatkan pinjaman yang dikeluarkankepada sektor perkilangan merosot sebanyak 10.3%kepada RM241.9 juta (2003: RM269.7 juta).

Berdasarkan NPL 3 bulan, jumlah NPL kasar meningkatkepada RM362 juta, mencakupi 31.7% daripada jumlahpinjaman terkumpul (akhir tahun 2003: RM337.9 juta

Graf 7.8 Malaysian Industrial Development Finance Berhad: Haluan Pinjaman pada 31 Disember 2004

Perkilangan 80.6%

Keluaran galian bukan logam 7.6%

Keluaran besi & keluli dan bukan ferus

11.0%Keluaran plastik

7.9%

Keluaran kayu 16.6%

Makanan, minuman & tembakau

7.7%

Bukan perkilangan 19.4%

Keluaran elektrik & elektronik

7.1%

Keluaran logam yang direka & jentera

18.7%

Lain-lain 23.4%

atau 29.9%). Nisbah NPL bersih meningkat kepada10.4% daripada 3.3% pada tahun 2003.

Dana pemegang saham dan peminjaman kekal sebagaisumber dana utama bagi MIDF. Dana pemegang sahamyang meningkat kepada RM1.4 bilion pada akhir tahun2004 (akhir tahun 2003: RM1.3 bilion) disumbangkanterutamanya oleh pendapatan dividen daripada anaksyarikat dan keuntungan hasil penjualan anak syarikatberikutan aktiviti penstrukturan semula Kumpulan.Sementara itu, peminjaman yang berjumlah RM1.1bilion mencatat penurunan daripada RM1.2 bilion padaakhir tahun 2003. Peminjaman ini termasuk RM689.9juta yang diperoleh secara langsung atau tidak langsungdaripada Kerajaan untuk dipinjamkan bagi tujuansosioekonomi. MIDF juga bergantung pada danadaripada pasaran modal untuk membiayai aktivitipemberian pinjaman. Pada akhir tahun 2004, dana yangdiperoleh daripada pasaran modal berjumlah RM400.3juta (akhir tahun 2003: RM528.8 juta).

Credit Guarantee Corporation Malaysia BerhadCGC terus menyumbang secara positif ke arahmemastikan PKS mendapat akses pembiayaan yangberterusan melalui pemberian pelbagai skim jaminandan khidmat tambahan untuk mempermudahpembiayaan oleh institusi perbankan kepada PKS. Bagimelengkapkan bantuan kewangan melalui jaminanyang diberikan, CGC melancarkan Pusat KhidmatPelanggan pada bulan Ogos 2004, khusus untukmengendalikan pertanyaan berkaitan maklumatmengenai skim jaminan yang ditawarkan dan prosedurpermohonan bagi peminjam yang berpotensi,termasuk pertanyaan daripada institusi kewanganmengenai status permohonan dan tuntutan.

208

Jumlah jaminan terkumpul meningkat sebanyak 9.9%(2003: 18.3%) kepada RM3.3 bilion pada akhir tahun2004, dengan skim-skim jaminan utama seperti SkimJaminan Laluan Terus (SJLT), Skim Jaminan Utama Baru(SJUB) dan Skim Jaminan Perbankan Islam (SJPI) yangdikaji semula, terus mencatatkan pertumbuhan yangkukuh. Kesemua skim ini mencatat pertumbuhansebanyak 144.1% (2003: 158.3%). Pertumbuhan yangkukuh ini sebahagiannya disebabkan oleh SJUB danSJPI yang dikaji semula, yang membolehkan PKSdaripada semua sektor ekonomi mendapatpembiayaan maksimum yang lebih tinggi sebanyakRM10 juta daripada institusi kewangan (jumlahmaksimum sebelumnya: antara RM5 juta hinggaRM7.5 juta untuk PKS di semua sektor, kecuali sektorperkilangan). Kecenderungan perusahaan PKSmenggunakan pembiayaan secara Islam turutmenyumbang kepada prestasi SJPI yangmenggalakkan.

Mencerminkan sokongan berterusan yang diberikepada PKS yang bersaiz lebih kecil, pinjaman bersaizkurang daripada RM250,000 terus merupakankomponen terbesar yang mendapat manfaat daripadaskim jaminan CGC, mencakupi 81.7% (2003: 88.2%)daripada bilangan pinjaman yang dijamin. Dari seginilai jaminan, pinjaman bersaiz antara RM500,000 danRM1 juta mencakupi 32% daripada jumlah jaminan,diikuti oleh pinjaman bersaiz antara RM250,000 danRM500,000 (27%) dan pinjaman yang kurangdaripada RM250,000 (24.3%). Jaminan untukpinjaman yang melebihi RM1 juta masih lagimencakupi bahagian terendah pada 16.7% daripadajumlah jaminan. Dari segi jaminan mengikut sektor,PKS sektor perniagaan am kekal sebagai sektor yangpaling banyak mendapat manfaat daripada jaminan

CGC. Jaminan yang disalur kepada sektor inimencakupi tiga suku daripada jumlah jaminan, diikutioleh sektor perkilangan (24%) dan pertanian (1.3%).

Jumlah peruntukan tuntutan meningkat sebanyak8.3% kepada RM469.6 juta pada akhir tahun 2004(akhir tahun 2003: RM433.6 juta), mencerminkanpeningkatan pinjaman dijamin tidak berbayar.Jumlah tuntutan yang dibayar kepada institusiperbankan juga meningkat sebanyak 33.6% padatahun 2004, kepada RM123.7 juta pada tahun 2004(2003: RM92.5 juta).

Jumlah pinjaman terkumpul di bawah pelbagai skimpinjaman khas yang diurus oleh CGC menurunsebanyak 35.2% kepada RM593.2 juta pada akhirtahun 2004 (akhir tahun 2003: RM915.8 juta). Inidisebabkan oleh penurunan pinjaman terkumpuldaripada tabung-tabung Bank Negara Malaysia,berikutan perubahan dalam cara pengaturanpendanaan bagi tabung-tabung tersebut sejak bulanNovember 2002. Bank Negara Malaysia kini menyalurdana skim-skim pinjaman khas terus kepada institusiperbankan untuk dipinjamkan kepada PKS.

CGC terus bergantung pada dana pemegang saham(RM2.1 bilion) dan peminjaman daripada Kerajaan(RM1.8 bilion), dengan kedua-dua sumber inimencakupi 85.9% daripada jumlah dana, bagimenyokong jaminan yang dikeluarkan dan membiayaioperasi pinjaman. Kebanyakan daripada dana iniditempatkan di institusi perbankan (RM3.8 bilion).

Lembaga Tabung HajiLTH mencatat peningkatan dalam aktivitipenggemblengan deposit pada tahun 2004. Jumlahdeposit terkumpul meningkat sebanyak 7.1% atau

Graf 7.9 Credit Guarantee Corporation Malaysia Berhad: Jaminan mengikut Sektor pada 31 Disember 2004

Perniagaan am74.7%

Pertanian 1.3%

Perkilangan 24.0%

Graf 7.10 Lembaga Tabung Haji: Pelaburan pada 31 Disember 2004

Saham 45.8%

Sekuriti hutang swasta 12.9%

Pelaburan dalamanak syarikat dan syarikat

bersekutu 16.7%

Penempatan deposit 22.4%

Lain-lain 2.2%

209


RM798.8 juta kepada RM12.1 bilion, sementarabilangan pendeposit bertambah kepada 4.9 juta padaakhir tahun 2004 daripada 4.7 juta pada akhir tahun2003. Sebagai sebahagian daripada usaha untukmeningkatkan tahap perkhidmatan kepadapendeposit, LTH telah menambah bilangan ejenpemungutan daripada enam kepada sembilan.Bilangan cawangan LTH bertambah kepada 119 buahdengan pembukaan sebuah lagi cawangan baru. Padabulan Oktober 2004, LTH dianugerahi sijil MS ISO9001: 2000 Kualiti Sistem Pengurusan bagiperkhidmatan kaunter.

Jumlah pelaburan LTH meningkat sebanyak 8.6%kepada RM8.7 bilion, mencakupi 65.8% daripadajumlah aset pada akhir tahun 2004. Penempatandeposit di institusi kewangan meningkat sebanyak34.3% kepada RM1.9 bilion, manakala pelaburandalam anak syarikat dan syarikat bersekutu meningkatsebanyak 12.1% kepada RM1.4 bilion. Pelaburandalam saham terus menjadi komponen terbesar,mencakupi 45.8% atau RM4 bilion daripada jumlahpelaburan (2003: 47.6% atau RM3.8 bilion), diikutioleh deposit di institusi kewangan yang mencakupi22.4% daripada jumlah pelaburan. LTH jugamemberikan pinjaman kepada anak syarikat danperusahaan perniagaan yang lain, kesemuanyaberjumlah RM1.9 bilion pada akhir tahun 2004(akhir tahun 2003: RM1.7 bilion).

Sabah Development Bank BerhadAktiviti pemberian pinjaman Sabah Development BankBerhad (SDB) kembali pulih pada tahun 2004. Jumlahpinjaman terkumpul meningkat sebanyak 17.1% kepadaRM1.5 bilion pada akhir tahun 2004 (akhir tahun 2003:RM1.2 bilion), disebabkan terutamanya oleh peningkatanketara dalam pinjaman kepada sektor perkilangan,perdagangan borong dan runcit, harta tanah danpembinaan. Pinjaman terus mencakupi bahagian terbesar(75.2%) daripada jumlah aset SDB. Pada akhir tahun2004, 45.1% daripada jumlah pinjaman terkumpuladalah untuk pembiayaan harta tanah, sementara 10.8%disalur kepada sektor pembinaan dan 8.7% kepadasektor perkhidmatan perniagaan. Pada tahun 2004,jumlah pinjaman yang diluluskan dan dikeluarkanmasing-masing meningkat dengan ketara kepadaRM381.5 juta dan RM314.3 juta (2003: masing-masingRM250.6 juta dan RM184.3 juta).

NPL kasar meningkat kepada RM517.5 juta (2003:RM492 juta), manakala nisbah NPL kasar pula turunsedikit kepada 35.7% (2003: 39.7%) ekoran jumlahpinjaman yang lebih besar. Sebahagian besar (68.7%)daripada NPL ialah pinjaman kepada sektor harta tanah

dan perkhidmatan perniagaan. Nisbah NPL bersihadalah lebih rendah pada 1.4% (2003: 4.6%).

SDB terus bergantung kepada peminjaman daripadainstitusi kewangan dan deposit daripada Kerajaan danperusahaan perniagaan milik Kerajaan, dengan kedua-dua sumber tersebut menyumbang sebanyak RM1.1bilion atau 57.5% kepada jumlah sumber (2003:RM890.6 juta atau 54%). Dana pemegang sahambank ini yang meningkat kepada RM257.3 juta padatahun 2004 (2003: RM228.9 juta) juga digunakanuntuk menyokong operasi SDB.

Sabah Credit CorporationAktiviti pemberian pinjaman Sabah Credit Corporation(SCC) berkembang secara lebih sederhana pada tahun2004, dengan jumlah pinjaman terkumpul meningkatsebanyak 9.1% kepada RM690.3 juta pada akhirtahun 2004 (akhir tahun 2003: 18.9% kepada

Graf 7.11 Sabah Development Bank Berhad: Haluan Pinjaman pada 31 Disember 2004

Lain-lain 20.5%

Pertanian, perhutanan & perikanan

7.1% Harta tanah

45.1%

Pembinaan 10.8%

Perkhidmatan perniagaan 8.7%

Perkilangan 7.8%

Graf 7.12 Sabah Credit Corporation: Haluan Pinjaman pada 31 Disember 2004

Lain-lain 2.7%

Pembangunan industri 9.6%

Sewa beli 13.1%

Pinjaman eksekutif 34.0%

Perumahan 39.5%

Pertanian 1.1%

210

RM632.8 juta). Pinjaman kekal sebagai komponen aset

terbesar, mencakupi 93% daripada jumlah aset yang

berjumlah RM742.1 juta pada akhir tahun 2004.

Pengembangan ini disebabkan terutamanya oleh

pinjaman kredit penggunaan yang meningkat

sebanyak 28.3%. Berikutan permintaan pengguna

yang terus kukuh, pinjaman kredit penggunaan telah

mengatasi aktiviti pembiayaan perumahan yang

semakin kurang, menjadikan komponen pinjaman

terbesar SCC pada tahun 2004. Sebahagian besar

daripada pinjaman kredit penggunaan adalah untuk

pinjaman eksekutif (72.1%) dan selebihnya untuk

pembiayaan sewa beli. Jumlah pinjaman yang

diluluskan dan dikeluarkan merosot sedikit, masing-

masing kepada RM209.7 juta dan RM209.2 juta (2003:

masing-masing RM236.5 juta dan RM223.8 juta).

NPL kasar meningkat kepada RM92.6 juta (2003:

RM86.2 juta), disebabkan terutamanya oleh pinjaman

kredit penggunaan tidak berbayar yang lebih tinggi.

Walau bagaimanapun, nisbah NPL kasar menurun

sedikit kepada 13.4% (2003: 13.6%),

secara relatif disebabkan oleh peningkatan dalam

jumlah pinjaman. Pada kadar bersih, nisbah NPL ialah

5.4% (2003: 5%).

Peminjaman daripada Kerajaan Negeri (RM328.8 juta)

dan institusi perbankan (RM219 juta) kekal sebagai

sumber utama dana SCC, kedua-duanya mencakupi

73.8% daripada jumlah sumber.

Borneo Development Corporation (Sabah)Sendirian BerhadAktiviti pembangunan harta tanah Borneo

Development Corporation (Sabah) Sendirian Berhad

(BDC Sabah) menjadi perlahan pada tahun 2004.

Perbelanjaan pembangunan harta tanah dan bil

bayaran berperingkat BDC Sabah yang merupakan

66.8% daripada jumlah aset, berkurang sebanyak

3.1% kepada RM93.1 juta pada akhir tahun 2004

(akhir tahun 2003: RM96.1 juta).

Berikutan kadar pemberian pinjaman yang lebih

kompetitif yang ditawarkan oleh institusi perbankan,

jumlah pinjaman terkumpul terus berkurang kepada

RM8.9 juta dan tiada pinjaman baru diberikan pada

tahun tersebut. Jumlah pinjaman yang dikeluarkan

kepada individu mencakupi 69.9% daripada jumlah

pinjaman, manakala bakinya dikeluarkan kepadaperusahaan perniagaan.

NPL kasar meningkat kepada RM2.7 juta, merupakan30.7% daripada jumlah pinjaman pada akhir tahun2004 (akhir tahun 2003: RM2.4 juta atau 25.4%). Inidisebabkan oleh peningkatan dalam jumlah NPL bagipinjaman untuk pembelian harta tanah bukankediaman yang mencakupi 94.5% daripada jumlahNPL kasar.

Pinjaman daripada institusi kewangan kekal sebagaisumber dana utama BDC Sabah, yang berjumlahRM86.7 juta atau 62.3% daripada jumlah sumber.

Borneo Development Corporation (Sarawak)Sendirian BerhadPembangunan harta tanah dan aktiviti pembinaanmasih menjadi kegiatan utama Borneo DevelopmentCorporation (Sarawak) Sendirian Berhad (BDCSarawak) pada tahun 2004. Jumlah stok dankerja yang sedang berjalan terus mencatatpeningkatan sebanyak 28% (2003: 63.6%) kepadaRM70.3 juta pada akhir tahun 2004. Jumlah inimencakupi bahagian terbesar daripada aset BDCSarawak (68.1%).

Dengan persaingan yang sengit daripada institusiperbankan, kemudahan pembiayaan akhir untukpembelian rumah kekal lembap untuk dua tahunberturut-turut. Justeru itu, jumlah pinjaman terkumpulyang sebahagian besarnya terdiri daripada pinjamankepada kakitangan (97.9%) bagi tujuan pembelianharta kediaman, terus berkurang kepada RM0.9 jutapada akhir tahun 2004 (akhir tahun 2003: RM1 juta).Sementara itu, jumlah pelaburan dalam anak syarikatdan syarikat bersekutu yang berjumlah RM9.6 jutaatau 9.3% daripada jumlah aset turun sedikit padatahun 2004 (-2.7%).

BDC Sarawak mendapat sumber dana, terutamanyadaripada dana pemegang saham (RM37.2 juta) danpeminjaman daripada institusi kewangan (RM11 juta).Kesemua ini mencakupi 46.7% daripada jumlahsumber (2003: 62.3%). Deposit pembeli rumahyang berjumlah RM45.2 juta, juga menjadi sumberdana yang semakin penting bagi BDC Sarawak,mencakupi 43.8% daripada jumlah sumber(2003: 25.6% atau RM24.5 juta).

212-213 Syarikat Diskaun 213-214 Kumpulan Wang Simpanan dan Pencen214-216 Modal Usaha Niaga 216-217 Industri Amanah Saham

Institusi-InstitusiKewangan yang Lain

212

Syarikat DiskaunOperasi syarikat diskaun terus mengembang pada tahun2004 walaupun pada kadar yang lebih perlahan. Jumlahsumber syarikat diskaun meningkat sebanyak RM1.7bilion atau 5.6% (RM2.8 bilion atau 10.3% pada tahun2003). Peningkatan ini disebabkan terutamanya olehpeningkatan pertumbuhan jumlah deposit sebanyak18.3% pada tahun tersebut. Deposit tetap mencatatpeningkatan besar sebanyak RM3.9 bilion atau 23.4%(RM2.4 bilion atau 16.5% pada tahun 2003) dengansejumlah besar daripada peningkatan tersebutdisebabkan oleh kenaikan deposit untuk tempohmatang antara satu hingga sembilan bulan. Sementaraitu, deposit panggilan meningkat pada kadar yang lebihsederhana iaitu sebanyak 15.2% pada tahun 2004(34.2% pada tahun 2003). Dengan sumber dana yangbesar daripada deposit, pergantungan pada pasaranwang antara bank sebagai sumber dana berkurangpada tahun tersebut. Ini dicerminkan oleh penurunansebanyak RM2.9 bilion dalam peminjaman antara bank.

Terdapat perubahan yang ketara dalam kegunaan danasepanjang tahun 2004. Pelaburan dalam sekuritimenurun sebanyak RM4.1 bilion disebabkanterutamanya oleh penurunan dalam pegangan sekuritihutang swasta dan sekuriti hutang Cagamas.Perubahan ini mencerminkan kecenderungan syarikatdiskaun untuk membuat simpanan deposit jangkapendek dalam pasaran wang antara bank berikutanjangkaan kadar faedah yang lebih tinggi pada masahadapan. Penurunan dalam pemegangan sekuritihutang swasta (PDS) sebahagiannya juga timbulberikutan aktiviti pengambilan untung apabila trendkadar hasil menurun pada separuh tahun kedua. Olehitu, simpanan deposit antara bank oleh syarikatdiskaun mengembang lebih dua kali ganda untukmencakupi 37.8% daripada jumlah aset syarikatdiskaun yang disatukan (19.2% pada tahun 2003).

Sebagai sebahagian daripada langkah untukmenyediakan rangka kerja pengawalseliaan bagi institusikewangan yang lebih komprehensif, dua keperluanberhemat utama telah dikenakan ke atas syarikat diskaunberlesen pada tahun 2004 bagi memelihara keteguhankewangan mereka dalam suasana persaingan dalamsektor kewangan yang lebih sengit. Pertama, sejak bulanSeptember 2004, syarikat diskaun perlu mengambil kirakedudukan risiko pasaran dalam pengiraan nisbahkeperluan kecukupan modal dan mematuhi keperluanminimum nisbah modal berwajaran risiko (RWCR)

Institusi-Institusi Kewangan yang Lain

sebanyak 8% di bawah rangka kerja RWCR yang dipindaserta di bawah rangka kerja Kecukupan Modal RisikoPasaran. Apabila berkuat kuasa sepenuhnya pada sukukedua 2005, rangka kerja RWCR yang dipinda akanmenyelaraskan wajaran risiko rakan niaga di bawahrangka kerja RWCR syarikat diskaun yang sedia adadengan rangka kerja RWCR institusi perbankan yang lain.Ini akan menghasilkan persaingan yang saksama dalamisu peruntukan modal di bawah rangka kerja RWCR.Kedua, berkuat kuasa mulai 1 Oktober 2004, syarikatdiskaun tertakluk pada Had Kredit Seseorang Pelanggandi bawah Seksyen 61 Akta Bank dan Institusi-institusiKewangan 1989 (BAFIA) dalam semua urusan pelaburanPDS. Ini akan memastikan syarikat diskaun tidak terlaluterdedah kepada seseorang pelanggan dalampemegangan PDS.

Pada tahun ini, aktiviti berasaskan fi syarikat diskaunmenjadi sederhana seiring dengan nilai terbitan PDSdalam pasaran modal yang lebih rendah. Syarikat diskaunmengatur, menjadi pengurus utama dan pengurusbersama terbitan sekuriti hutang swasta yang bernilaiRM5.9 bilion (RM9.8 bilion pada tahun 2003). Sementaraitu, jumlah yang ditanggung jamin oleh syarikat diskaun

Jadual 8.1Syarikat Diskaun: Sumber dan Kegunaan Dana


2003 2004 2004

RM juta

Sumber:Dana modal yang diluluskan 84 238 2,611Deposit 3,847 4,344 28,094Pinjaman antara bank -1,169 -2,944 615Lain-lain 46 57 564

Jumlah 2,807 1,695 31,885

Kegunaan:Pelaburan dalam sekuriti: 9 -4,146 19,109

Sekuriti hutang kerajaan -571 475 1,804Sekuriti Kerajaan Malaysia -262 572 1,407

Bon Khazanah 123 -173 324Bil BNM 16 -365 0Sekuriti hutang swasta 2,397 -3,033 10,897Penerimaan jurubank -2,752 822 4,059Deposit instrumen boleh niaga 752 -289 559Sekuriti hutang Cagamas 610 -1,093 1,076Lain-lain1 -567 -491 391

Penyimpanan antara bank 1,921 6,230 12,039Lain-lain 877 -389 738

2002 2003 2004

Bilangan syarikat diskaun 7 7 7

1 Termasuk bon Danaharta dan Danamodal.Nota: Angka-angka tidak semestinya terjumlah disebabkan penggenapan.

213


adalah sebanyak RM1.4 bilion (RM2.6 bilion pada tahun2003) bagi 42 terbitan PDS (31 terbitan pada tahun 2003).

Kumpulan Wang Simpanan dan PencenJumlah sumber kewangan kumpulan wang simpanan danpencen yang dikaji selidik oleh Bank Negara Malaysia terusberkembang sebanyak 9.3% kepada RM291.3 bilion padatahun 2004. Sebagai kumpulan wang terbesar, KumpulanWang Simpanan Pekerja (KWSP) mencakupi 82.5%daripada jumlah dana kumpulan wang simpanan danpencen. Pada akhir tahun 2004, caruman terkumpul yangmencakupi 90.1% daripada jumlah sumber kewangankumpulan wang simpanan dan pencen meningkatsebanyak 9.3% (2003: 9.2%). Pertumbuhan kukuh dalamcaruman terkumpul disokong terutamanya oleh kenaikanketara dalam dividen yang dikreditkan sebanyak 22.2%pada tahun 2004 (2003: 15.7%). Sementara itu, carumanbaru bersih kepada kumpulan wang simpanan dan pencenterus meningkat, meskipun pada kadar yang lebih rendahsebanyak 3.2% (2003: 16.2%). Pertumbuhan yang lebihrendah ini disebabkan oleh pengeluaran yang lebih banyakpada tahun tersebut.

Caruman kasar kumpulan wang simpanan dan pencenyang dikaji selidik meningkat sebanyak 8.2% pada tahun2004 (2003: 1%), sejajar dengan pertumbuhan bilanganpencarum. Pengeluaran meningkat sebanyak 13.1%pada tahun tersebut (2003: -10.5%), disebabkansebahagian besar oleh pengeluaran daripada KWSP bagitujuan pelaburan, yang meningkat sebanyak 47.9%(2003: 8.7%). Kenaikan ini selaras dengan jualan danaamanah saham yang lebih tinggi sepanjang tahun 2004.Pengeluaran bagi tujuan perumahan juga berkembangdengan pesat sebanyak 10.9% (2003: 2.1%),mencerminkan permintaan yang memberangsangkanterhadap harta kediaman. Sementara itu, pertumbuhanpengeluaran KWSP oleh pekerja berpencen, yangmencakupi bahagian terbesar (36.8%) dari jumlahpengeluaran kumpulan wang tersebut, merosot kepada12.3% pada tahun 2004 (2003: 19.1%).

Pendapatan pelaburan yang lebih besar membolehkankumpulan wang simpanan dan pencen untukmengagihkan dividen yang lebih tinggi kepadapencarum. Pada tahun 2004, KWSP mengisytiharkankadar dividen sebanyak 4.75% (2003: 4.5%),berikutan peningkatan pendapatan pelaburankumpulan wang simpanan tersebut sebanyak 7.1%kepada RM11.8 bilion. Ini hasil daripada pulanganyang lebih tinggi daripada pelaburan dalam sekuritihutang swasta dan daripada aktiviti pemberianpinjaman. Pendapatan daripada pelaburan ekuiti jugalebih tinggi disebabkan prestasi pasaran sahamMalaysia yang lebih mantap. Secara keseluruhan,

pelaburan dalam instrumen hutang dan ekuitimenyumbang sebanyak 52.2% daripada jumlahpendapatan pelaburan KWSP pada tahun 2004.

Dari segi komposisi aset kumpulan wang simpanandan pencen, terdapat penurunan sedikit dalampemegangan deposit dan instrumen pasaran wang,berikutan persekitaran kadar faedah yang rendah.Peruntukan lebih besar diberikan kepada pelaburanyang menawarkan pulangan yang lebih tinggi. Olehitu, bahagian sekuriti hutang swasta dan pinjamanmasing-masing meningkat kepada 13.6% dan 16.3%,manakala bahagian deposit dan instrumen pasaranwang merosot kepada 10.3% pada akhir tahun 2004.

Jadual 8.2Kumpulan Wang Simpanan dan Pencen: PenunjukTerpilih

2003 2004a

RM jutaPada akhir tahunBilangan pencarum (’000) 20,698 21,152

antaranya : KWSP 10,490 10,706: PERKESO 9,997 10,239

Caruman terkumpul 240,334 262,584Aset 266,538 291,331

antaranya: Pelaburan dalamSekuriti Kerajaan Malaysia 91,596 100,317

Sepanjang tahunCaruman baru bersih 12,014 12,400

Caruman kasar 24,247 26,238Pengeluaran 12,234 13,839

Dividen yang dikreditkan 9,324 11,391Pendapatan pelaburan 12,893 13,447

a Awalan

Sumber: Kumpulan Wang Simpanan Pekerja, Kumpulan Wang Amanah Pencen,Pertubuhan Keselamatan Sosial, Tabung Angkatan Tentera, KumpulanWang Simpanan Kakitangan Estet Malaysia, Kumpulan Wang SimpananGuru-guru dan tiga buah kumpulan wang simpanan dan pencen yang lain.

Graf 8.1 Kumpulan Wang Simpanan dan Pencen: Komposisi Aset Utama

% daripada jumlah aset RM bilion

MGS

Ekuiti

Jumlah Aset (skala kanan)

Pinjaman

Deposit &Pasaran Wang

Sekuriti Hutang Swasta

Lain-lain

30.3 31.9 31.3 34.4 34.4

11.7 10.7 12.214.8 16.3

8.9 11.4 11.512.5 13.6

24.525.4 26.2

25.2 22.9

20.4 18.0 16.0 10.7 10.3

0

20

40

60

80

100

2000 2001 2002 2003 2004

50

0

100

150

200

250

300

350

214

Seperti yang diumumkan dalam Bajet 2005, KWSPtelah mengambil langkah untuk memperuntukkanRM800 juta kepada pengurus dana luar. SebanyakRM1.75 bilion lagi akan disalurkan setiap tahunkepada syarikat pengurusan dana tempatan selamatiga tahun yang berikutnya. Oleh sebab itu, danayang disalurkan kepada pengurus dana tempatanakan meningkat kepada RM12 bilion. Inisiatif inidijangka dapat mempertingkatkan pulanganpelaburan, serta menggalakkan pembangunansekumpulan yang lebih besar ahli profesional dalampengurusan pelaburan yang mahir, bagimempertingkatkan persaingan dalam industripengurusan dana Malaysia, seperti yang terkandungdalam Pelan Induk Pasaran Modal.

Modal Usaha NiagaPada tahun 2004, industri modal usaha niaga diMalaysia terus berkembang sebagai satu sumberpembiayaan baru bagi ekonomi. Industri tersebutterus mencatat pengembangan dari segi jumlah saizdana, jumlah pelaburan daripada sumber dalam negeridan luar negeri, bilangan syarikat pengurusan danamodal usaha niaga dan bilangan syarikat penerimamodal usaha niaga pada tahun tersebut. Jumlah danauntuk pelaburan modal usaha niaga bertambahsebanyak 7% kepada RM2.3 bilion. Pelaburandaripada sumber dalam negeri mencatat peningkatansebanyak 15.4% manakala pelaburan daripada sumberluar negeri mencatat pertumbuhan nyata sebanyak55.4%. Pada akhir tahun 2004, bilangan syarikatpenerima modal usaha niaga bertambah kepada 332dengan pelaburan sebanyak RM1.1 bilion.

Kerajaan terus memberi sokongan kepada pembangunanindustri modal usaha niaga. Dalam Bajet tahun 2005,Kerajaan telah mengumumkan bahawa peserta modalusaha niaga asing kini dibenarkan memiliki 100%pemilikan ekuiti dalam syarikat modal usaha niaga dansyarikat pengurusan modal usaha niaga di Malaysia.Langkah ini antara lain dijangka dapat menggalakkanlebih banyak aliran masuk dana dan tenaga kerja mahir,serta menggalakkan pemindahan teknologi.

Cradle Investment Program (CIP) yang ditadbirkan dandiurus oleh Malaysia Venture Capital ManagementBerhad (MAVCAP), terus menyediakan pembiayaanmodal pra-benih dan sokongan keusahawanan kepadausahawan yang mempunyai komitmen untukmembangunkan dan mengkomersialkan idea mereka.Pada akhir bulan Februari 2005, geran berjumlah RM7juta telah diserahkan kepada 141 penerima. PelaburanCIP mengikut sektor kebanyakannya tertumpu padaperisian (26.95%), produk pengguna/perniagaan(12.77%) dan e-perkhidmatan (7.1%). Selain itu, CIPjuga telah bekerjasama dengan beberapa badanpenting Kerajaan untuk memajukan para usahawandan inovator negara yang sedia ada. CIP kinimempunyai 16 "Rakan Komuniti", termasuk beberapaKementerian dan agensi Kerajaan, serta organisasisektor swasta. "Rakan Komuniti" ini dijangka dapatmenyokong objektif CIP melalui inisiatif dan aktivitisecara usaha sama, seperti program pembangunanusahawan, perkongsian mentor dan pengkomersialan.

MAVCAP terus menawarkan pembiayaan kepadasyarikat teknologi maklumat dan komunikasi tempatanyang berpotensi pertumbuhan tinggi sepanjang tahun2004. Pada akhir bulan Februari 2005, MAVCAP telahmelabur RM300 juta dan memupuk 60 buah syarikat.

Jadual 8.3Statistik Utama Industri Modal Usaha Niaga

Pada akhir Pada akhirtahun 2003 tahun 2004

Dana modal usaha niaga (RM juta) 2,118.1 2,266.0Jumlah pelaburan (RM juta)1 878.7 1,058.0

Sumber tempatan (RM juta) 769.0 887.0Sumber asing (RM juta) 109.6 170.3

Bilangan syarikat/dana modalurus niaga 432 38

Bilangan syarikat pengurus danamodal usaha niaga 312 34

Bilangan syarikat penerimamodal usaha niaga 298 332

Sepanjang Sepanjangtahun 2003 tahun 2004

Jumlah pelaburan (RM juta) 227.2 289.3Sumber tempatan (RM juta) 192.5 248.4Sumber asing (RM juta) 34.8 40.9

Bilangan syarikat penerima modalusaha niaga 115 139

1 Termasuk aktiviti peluputan2 Berdasarkan definisi Bank Negara Malaysia

Sumber: Suruhanjaya Sekuriti

Graf 8.2 Sumber Modal Usaha Niaga (% bahagian, pada akhir tahun 2004)


Individu swasta 10.5%

Entiti asing 1.0%

Kumpulan wang simpanan dan pencen

0.1%

Syarikat insurans 1.2%

Entiti sektor swasta yang lain

31.8%

Bank 12.9%

Kerajaan 42.5%

Jumlah: RM2,266 juta

215


Walaupun dana daripada sumber Kerajaan kekaltinggi, sumbangan dana untuk pelaburan modal usahaniaga daripada entiti-entiti sektor swasta dalam negerimencatat peningkatan yang ketara sebanyak 35.1%pada tahun 2004. Dana daripada syarikat insurans jugabertambah dengan ketara kepada RM27 juta padatahun 2004, daripada RM2.4 juta pada tahun 2003.Dana daripada sumber asing meningkat dengan kukuhkepada RM170.3 juta. Dana daripada sumber Kerajaanmencakupi bahagian yang lebih rendah sebanyak42.5% pada tahun 2004 (54.2% pada tahun 2003).

Dari segi peringkat, kebanyakan daripada pelaburanmodal usaha niaga sepanjang tahun ini tertumpu padaperingkat pengembangan/pertumbuhan,pengantaraan/mezanin/pra-IPO dan peringkat awal.Pelaburan ini merupakan 76.7% daripada keseluruhanpelaburan modal usaha niaga pada tahun 2004.Pelaburan di peringkat yang lebih berisiko, termasukperingkat modal benih dan modal permulaan, merosotdaripada 29.8% pada tahun 2003 kepada 12.3% padatahun 2004. Pelaburan di peringkat lain juga merosot.

Dari segi pelaburan terkumpul mengikut peringkat,peringkat pengembangan/pertumbuhan,pengantaraan/mezanin/pra-IPO dan pembiayaanpermulaan menerima pembiayaan modal usaha niagayang terbesar sejak tahun 2002.

Dari segi pelaburan mengikut sektor, sektor teknologikomunikasi dan maklumat (ICT), sains kehidupan danperkilangan terus menerima pembiayaan terbanyak.Secara keseluruhan, jumlah pelaburan modal usahaniaga dalam tiga sektor ini mencakupi 77.3% daripada

jumlah pelaburan yang dibuat pada tahun 2004. Darisegi saiz pendanaan terkumpul sehingga akhir tahun2004, sektor yang menerima jumlah pelaburan modalusaha niaga terbesar ialah sektor ICT (42.2% daripadajumlah), sektor perkilangan (25.4%) dan sektor sainskehidupan (18.4%). Ketiga-tiga sektor ini mencakupiRM910.1 juta atau 86% daripada jumlah dana yangdilaburkan. Sepanjang tahun 2004, dana modal usahaniaga tempatan tertumpu pada sektor ICT (48.7%),pendidikan (13.8%), dan perkilangan (12.9%),manakala syarikat modal usaha niaga asing melaburterutamanya dalam sektor sains kehidupan (49.9%),ICT (39.8%) dan perkilangan (10.2%). Berbandingdengan tahun 2003, terdapat anjakan yang ketaradalam pemilihan sektor pelaburan, apabila kebanyakanpelaburan modal usaha niaga daripada sumbertempatan lebih tertumpu pada sektor ICT, iaitu anjakan

Lain-lain

Penunaian keluar (pembelian sekunder)

Pembiayaan pemulihan

Pembelian keluar pengurusan

Pembelian masuk pengurusan

Penyambungan, mezanin, pra-IPO

Pengembangan, pertumbuhan

Pembiayaan peringkat awal

Pembiayaan permulaan

Modal benih

0 5 10 15 20 25 30 35 40

Graf 8.3 Pelaburan Terkumpul mengikut Peringkat (% bahagian)


Pada akhir tahun 2002



Jadual 8.4Pelaburan mengikut Peringkat sepanjang tahun 2004

Bilangan Syarikat PenerimaPelaburan

139

Peringkat Perniagaan RM juta % bahagian

Modal benih 16.1 5.6Pembiayaan permulaan 19.3 6.7Pembiayaan peringkat awal 48.9 16.9Pembiayaan pengembangan,

pertumbuhan 105.8 36.6Pembiayaan penyambungan,

mezanin, pra-IPO 67.2 23.2Pembelian keluar pengurusan 19.2 6.6Pembelian masuk pengurusan … …Penuaian keluar (pembelian

sekunder) 0.6 0.2Jenis pelaburan yang lain 12.1 4.2

Jumlah 289.4 100.0


216

tumpuan daripada sektor perkilangan sebelumnya,manakala syarikat modal usaha niaga asingberanjak daripada pelaburan dalam sektor ICTkepada sektor sains kehidupan.

Pembangunan pembiayaan modal usaha niaga akanterus digalakkan berdasarkan kepentingannya dalammemupuk sektor pertumbuhan baru serta memainkanperanan sebagai sumber pembiayaan alternatif kepadaekonomi secara keseluruhan. Usaha-usaha yangberterusan akan ditumpukan pada pembinaan kapasitiyang lebih besar dari segi peningkatan kemahiran danakses kepada pembiayaan sektor swasta. Untukmempercepat pembangunan industri modal usahaniaga, rangkaian business angels yang utuh,kepelbagaian sumber dana dan peningkatan bilangan

Graf 8.4Pelaburan pada tahun 2004 (% bahagian daripada jumlah)


Lain-lain 9.4%

Perniagaan borong, runcit, restoran dan hotel

0.1%

Elektrik, jana kuasa, gas dan air

1.4%

Pendidikan 11.9%

Perkilangan 12.6%Sains kehidupan

17.2%

Jumlah Pelaburan: RM289.4 juta Bilangan Syarikat Penerima Modal Usaha Niaga: 139

Teknologi komunikasi dan maklumat

47.5%

pekerja mahir yang berpengetahuan tinggi, sedangdibangunkan. Kekangan dalam bekalan inovasi akandiberi perhatian dengan usaha memperbaiki aliran urusniaga melalui pembangunan jumlah bilangan syarikatpenerima modal usaha niaga yang besar dan berpotensiuntuk berkembang. Dalam usaha membantu menyemaibudaya keusahawanan yang lebih baik, usaha-usahasedang ditumpukan ke arah menyediakan persekitaranperniagaan dan pengawalseliaan yang diperlukan,memastikan akses kepada pembiayaan di peringkatpermulaan inovasi dan mengkaji semula dasar-dasarsedia ada yang berkaitan dengan pengkomersialan idea.

Industri Amanah SahamIndustri amanah saham mengalami pertumbuhan yangmenggalakkan pada tahun 2004, mencerminkanpeningkatan dalam tahap penerimaan terhadap amanahsaham sebagai satu instrumen pelaburan yang pentingbagi masyarakat umum. Sepanjang tahun 2004, sejumlah62 dana amanah saham baru telah dilancarkan (44 padatahun 2003), menambahkan bilangan dana kepada 281pada akhir 2004 (219 pada akhir 2003). Tahap jualan kasaryang kekal tinggi sepanjang tahun, menyebabkan jumlahjualan kasar bertambah sebanyak 33.4% (2003: 37.5%).Walaupun pembelian balik juga secara amnya adalah lebihtinggi berbanding dengan tahun-tahun yang lepas, industriamanah saham tetap mencatat tahap jualan bersihtahunan tertinggi sebanyak RM12.6 bilion (81.9% lebihbanyak daripada tahun 2003).

Salah satu faktor penyumbang ke arah peningkatanpermintaan ialah wujudnya lebih banyak pilihan danaamanah saham, yang dapat memenuhi keperluan risiko

Jadual 8.5Pelaburan Terkumpul Modal Usaha Niagamengikut Sektor

Pada akhir tahun2004

RM juta%

bahagian

Teknologi komunikasi dan maklumat 446.2 42.2Perkilangan 269.2 25.4Sains kehidupan 194.7 18.4Pendidikan 38.4 3.6Elektrik, jana kuasa, gas dan air 17.4 1.6Perniagaan borong, runcit, restoran dan hotel 10.3 1.0Perkhidmatan pembiayaan, insurans, hartanah

dan perniagaan 6.8 0.6Pembinaan 0.1 0.0Pengangkutan, penyimpanan dan perhubungan 0.0 0.0Lain-lain 74.9 7.1

Jumlah 1,058.1 100.0


1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

Graf 8.5 Industri Amanah Saham - Nilai Aset Bersih, Unit dalam Edaran dan Bilangan Dana

Nilai Aset Bersih, (RM bilion) Bilangan Unit dalam Edaran (bilion)

Bilangan Dana

0

20

40

60

80

100

120

140

0

50

100

150

200

250

300

Nilai Aset Bersih

Bilangan Unit dalam Edaran

Bilangan Dana

217


dan pulangan terpelbagai bagi pelabur yang berlainan.Dana-dana yang diluluskan oleh Suruhanjaya Sekuriti (SC)pada tahun 2004 merangkumi dana daripada jenis ekuitiam dan bon, sehingga dana yang banyak membuatpelaburan dalam sekuriti/instrumen yang lebih berisiko.Seterusnya, terdapat juga dana yang direka khas untukpelabur institusi, yang memerlukan jumlah pelaburanpermulaan minimum yang lebih banyak. Dana amanahsaham baru lain yang diperkenalkan termasuk dana-danayang dibezakan mengikut strategi pelaburan, peruntukanaset, tahap risiko dan dasar pengagihan.

Industri amanah saham Islam terus meningkat padakadar yang pesat, mencerminkan permintaan pelaburyang lebih tinggi terhadap produk kewangan Islam.Pada tahun 2004, sejumlah 15 dana Islam barudilancarkan (14 pada tahun 2003), menjadikan jumlahbilangan dana Islam kepada 65. Nilai aset bersih danaIslam, yang meningkat sebanyak 42.3% pada tahun2004, merangkumi 7.7% jumlah nilai aset bersihindustri amanah saham pada akhir tahun 2004 (6.8%pada akhir 2003).

Dana pelaburan harta tanah (REIT) (dahulu dikenalisebagai dana amanah harta), ditubuhkan dandilancarkan buat kali pertama di Malaysia pada tahun1988. Dengan menyedari potensi REIT sebagaiinstrumen pelaburan alternatif untuk memudahkanperancangan kewangan oleh pelabur Malaysia, sertapotensi REIT untuk meningkatkan mudah tunai dalampasaran harta tanah tempatan, Kerajaan telahmengambil langkah-langkah untuk mendorongperkembangan REIT pada tahun 2004. Langkah-langkah tersebut termasuk peruntukan cukai yangmemuaskan seperti yang diumumkan dalam Bajet

2005, serta pengenalan Garis Panduan mengenai DanaPelaburan Harta Tanah oleh pihak SC untuk menarikminat peserta baru serta meningkatkan kesedaranpeserta industri tempatan dan pemaju/pemilik hartatanah tentang manfaat penubuhan REIT.

Potensi industri amanah saham di Malaysia untuk terusberkembang masih besar, meskipun industri ini telahmencatat pertumbuhan yang kukuh sejak beberapatahun kebelakangan ini. Tahap penembusan, yangdiukur oleh nisbah nilai aset bersih industri amanahsaham kepada modal pasaran ekuiti, masih rendah diMalaysia berbanding dengan negara-negara yangmempunyai sistem kewangan yang lebih matang sepertiAmerika Syarikat dan United Kingdom. Kesedaran danpengetahuan pengguna yang lebih baik tentangperancangan kewangan dan produk kewangan yangsedia ada adalah mustahak untuk membolehkanperkembangan yang lebih pesat dalam industri amanahsaham. Bagi mencapai matlamat ini, pihak berkuasadengan kerjasama peserta dan pertubuhan industri,telah melaksanakan program pendidikan secaraberterusan seperti seminar, bengkel kerja danjerayawara mengenai perancangan kewangan,khususnya tentang pelaburan dalam amanah saham.

Di samping itu, usaha untuk memperluas lagi saluranagihan, seperti pengenalan Garis Panduan untuk UrusNiaga Dalam Talian dan Aktiviti Dalam TalianBerkaitan dengan Amanah Saham bagimembolehkan penggunaan internet dan mediaelektronik yang lain untuk mempromosikan,mengagih dan membekalkan maklumat kepadapelabur, juga akan membantu mendorongperkembangan industri amanah saham di Malaysia.

Graf 8.7 Industri Amanah Saham Islam - Nilai Aset Bersih, Unit dalam Edaran dan Bilangan Dana

Nilai Aset Bersih, (RM bilion) Bilangan Unit dalam Edaran (bilion)

0

2

4

6

8

10

12

14

2000 2001 2002 2003 20040

10

20

30

40

50

60

70

Bilangan Dana

Nilai Aset Bersih Bilangan Unit dalam Edaran

Bilangan Dana

Graf 8.6 Industri Amanah Saham - Jualan Kasar, Pembelian dan Jualan Bersih

RM juta

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

Jualan Kasar

2001 2002 2003 2004

S1 S2 S3 S4 S1 S2 S3 S4 S1 S2 S3 S4 S1 S2 S3 S4

Pembelian Balik Jualan Bersih

218

220-221 Tinjauan 221-223 Pasaran Wang223-224 Pasaran Pertukaran Mata Wang Asing224-227 Pasaran Ekuiti227-233 Pasaran Bon

228 Rencana: Langkah-langkah Utama Pasaran Modal pada Tahun 2004

234-235 Pasaran Bursa Dagangan Derivatif

Pasaran Kewangan

220

TinjauanPada tahun 2004, pasaran kewangan terus berfungsidengan cekap dalam menggembleng dan menyalurkandana untuk memenuhi keperluan para pelabur dankorporat bagi memudahkan pembiayaan kompetitif yangberasaskan pasaran untuk para peniaga Malaysia dansektor awam. Jumlah dana yang diperoleh daripadapasaran modal pada tahun 2004 masih besar. Setelahmengambil kira penebusan, dana bersih yang diperolehdaripada pasaran modal kekal tinggi pada RM42.7 bilion

Pasaran Kewangan

Pasaran kewangan terus memainkan peranan yang utama sebagaisumber pembiayaan ekonomi yang penting. Usaha-usaha telahdilaksanakan untuk membangunkan lagi pasaran kewangansebagai penyalur dan penggembleng dana pelaburan yang cekap.

(2003: RM50.4 bilion). Kerajaan Persekutuan terusmemperoleh dana daripada pasaran dalam negeri untukmembiayai aktiviti pembangunan berikutan keadaanmudah tunai yang berlebihan. Sektor awam memperolehjumlah dana bersih yang lebih tinggi sebanyak RM26.7bilion (2003: RM24.7 bilion), mencakupi 62.5% daripadajumlah dana yang diperoleh daripada pasaran modal.Sementara itu, dana bersih yang diperoleh sektor swastamelalui pasaran ekuiti dan bon menurun sebanyak37.6% kepada RM16 bilion, disebabkan terutamanyaoleh terbitan sekuriti hutang swasta (PDS) yang lebihrendah. Penurunan ini disebabkan terutamanya olehpenyelesaian kebanyakan aktiviti penstrukturan semulakorporat, dan sebahagian besar dana yang diperolehadalah untuk membiayai aktiviti baru. Secarakeseluruhan, pembiayaan ekonomi melalui terbitan PDS

kekal ketara, mencakupi 23.7% daripada jumlahpembiayaan sektor swasta melalui PDS dan pinjaman.

Dalam pasaran ekuiti, aktiviti untuk memperolehdana telah disokong oleh prestasi pasaran yangpositif dan asas ekonomi yang bertambah baik.Indeks Komposit Kuala Lumpur (KLCI) meningkatsebanyak 14.3% untuk mencapai 907.43 mata padaakhir tahun 2004, paras akhir tahun yang tertinggisejak Krisis pada tahun 1997. Jumlah dana yang

diperoleh daripada pasaran ekuiti berjumlah RM6.5bilion, hasil daripada penyenaraian 72 syarikat diBursa Malaysia, bilangan yang paling tinggi sejaktahun 1998. Bilangan penyenaraian yang lebihtinggi, terutamanya oleh syarikat bermodal kecil dan

0

10

20

30

40

50

60

2000 2001 2002 2003 2004

Sektor Awam Sektor Swasta

Graf 9.1 Dana Bersih yang Diperoleh daripada Pasaran Modal oleh Sektor Awam dan Swasta

RM bilion

Jadual 9.1Dana yang Diperoleh daripada Pasaran Modal

2003 2004a

RM juta

Oleh Sektor AwamSekuriti Kerajaan (kasar) 41,262 43,173

Tolak Penebusan 18,600 18,200Tolak Milikan Kerajaan 0 0

Bersamaan Penerimaan bersih Persekutuan 22,662 24,973

Bon Khazanah (bersih) 346 -1,198Terbitan Pelaburan Kerajaan (bersih) 1,729 1,423Bon Simpanan Malaysia/Bon Simpanan

Merdeka (bersih) -9 1,474

Dana Bersih yang Diperoleh SektorAwam 24,729 26,671

Oleh Sektor SwastaSaham 7,772 6,475

Sekuriti Hutang SwastaTerbitan kasar 50,975 36,340

Tolak Penebusan 33,123 26,814

Bersamaan Terbitan bersih 17,853 9,526

Dana Bersih yang Diperoleh Sektor Swasta 25,624 16,001

Dana Bersih yang Diperoleh daripadaPasaran Modal 50,353 42,672

Terbitan bersih sekuriti jangka pendek1 3,753 -3,208

Jumlah 54,106 39,465

1 Merujuk kepada Kertas Perdagangan dan Nota Cagamas. Untuk tahun 2003,termasuk Nota Jangka Pertengahan.

a Awalan

221

Pasaran Kewangan

sederhana, mencerminkan aktiviti pelaburan dalamnegeri yang lebih baik, terutamanya dalam sektorpertumbuhan baru ekonomi.

Dalam pasaran PDS, persekitaran inflasi dan kadarfaedah yang rendah serta pengukuhan asas ekonomimerupakan faktor utama yang menyumbang kepadabekalan PDS baru yang berterusan, dengan jumlahterbitan sebanyak RM36.4 bilion. Pasaran PDS kekalsebagai pilihan sumber perolehan pembiayaan olehsyarikat yang terlibat dalam sektor utiliti danpembinaan, mencakupi 59.5% daripada jumlah danayang diperoleh sektor swasta (tidak termasuk CagamasBerhad). Dari segi penggunaan dana bon, 46.5%daripada jumlah terbitan adalah untuk pembiayaanaktiviti baru, yakni bahagian pembiayaan yang palingtinggi sejak Krisis. Perkembangan yang menggalakkanini terus membuktikan aktiviti pelaburan swasta yanglebih baik dalam ekonomi Malaysia. Perkembanganyang penting dalam pasaran bon dalam negeri ialahpengenalan aset kelas baru. Pada tahun 2004,beberapa instrumen baru, termasuk sekuritiBersandarkan Gadai Janji Kediaman dan bon ringgitbank pembangunan pelbagai hala telah diterbitkan.

Dari segi urus niaga pasaran dan aktiviti dagangan, kedua-dua pasaran pertukaran asing antara bank Kuala Lumpurdan pasaran bursa dagangan derivatif mencatat aktivitiyang memberangsangkan, dengan jumlah urus niagamasing-masing meningkat sebanyak 44% dan 32%.Jumlah urus niaga bagi pasaran ekuiti, bon dan pasaranwang menurun sedikit pada tahun ini. Urus niaga pasaranwang sepanjang tahun ini dipengaruhi sebahagianbesarnya oleh pertukaran jangkaan pasaran terhadapprospek pertumbuhan ekonomi dan arah kadar faedah.

Peningkatan urus niaga dalam pasaran pertukaran asingadalah disebabkan oleh peningkatan aktivitiperdagangan dan pelaburan, serta volatiliti yang lebihtinggi dalam mata wang utama. Volatiliti yangmeningkat dalam pasaran pertukaran asingmenggalakkan pedagang mata wang mempelbagai danmelindung nilai portfolio serta berurus niaga denganmengambil peluang daripada kesempatan yangberpunca daripada pergerakan kadar pertukaran.

Dalam Bursa Malaysia Derivatives, aktiviti urus niagatertumpu pada kontrak niaga hadapan Minyak SawitMentah (CPO) dan KLCI, kedua-duanya mencakupisebanyak 93.7% daripada jumlah urus niaga.Perkembangan yang ketara ditunjukkan oleh kadarpertumbuhan tahunan yang tinggi sebanyak 229% yangdicatat dalam kontrak niaga hadapan KLCI, disebabkanterutamanya oleh prestasi baik pasaran asas ekuiti serta

langkah-langkah yang telah diambil oleh Bursa MalaysiaDerivatives untuk menurunkan syarat margin dan kos urusniaga pada akhir tahun 2003. Untuk mengukuhkan lagikaedah pengurusan risiko bagi pedagang minyak sawit,kontrak niaga hadapan Minyak Isi Rong Sawit dilancarkan.Ini membolehkan peserta-peserta pasaran menguruspendedahan harga minyak sawit dengan lebih baik.

Dari segi pembangunan, Kerajaan dan pihak berkuasaberkenaan terus menyokong pembangunan danpengukuhan pasaran kewangan dalam negeri bagimencapai paras kecekapan yang lebih tinggi, berdayatahan dan berdaya saing. Perkembangan yang pentingialah pengenalan beberapa langkah liberalisasi untukmembenarkan broker saham asing, broker hadapanasing dan pengurus dana asing beroperasi di Malaysia.Di samping itu, syarikat bukan pemastautin dikecualikandaripada cukai pegangan ke atas pendapatan faedahyang diperoleh daripada pegangan sekuriti hutangberdenominasi ringgit yang diterbitkan oleh Kerajaanserta sekuriti hutang yang diluluskan oleh SuruhanjayaSekuriti. Perkembangan ini terus mengukuhkan profilpelabur dalam pasaran modal dalam negeri. Keteranganlanjut terdapat dalam rencana Langkah-langkahUtama Pasaran Modal pada tahun 2004.

Pasaran WangAktiviti dalam pasaran wang lebih perlahan sedikitpada tahun 2004, sebagaimana dicerminkan olehpenurunan dalam jumlah urus niaga bagi depositantara bank dan instrumen pasaran wang.

Dalam persekitaran kadar faedah antara bank yangstabil dan mudah tunai yang berlebihan sepanjangtahun, jumlah urus niaga dalam pasaran deposit antarabank merosot sebanyak 2.5% pada tahun 2004berikutan kurangnya insentif di kalangan pesertapasaran untuk memperoleh dana daripada pasaranantara bank. Berbanding dengan tahun 2003, puratawajaran harian bagi kadar antara bank semalamanbergerak dalam julat yang lebih kecil antara 2.65 –2.74%, dengan purata keseluruhan pada 2.70%.

Pada tahun 2004, sebahagian besar daripada urus niagainstrumen pasaran wang dipengaruhi oleh perubahandalam jangkaan pasaran mengenai prospek pertumbuhanekonomi dan arah kadar faedah. Pada suku pertama,kadar inflasi yang rendah dan jaminan bahawa dasarmonetari tidak akan berubah telah menggalakkan urusniaga MGS. Ini disebabkan peningkatan pemeganganinstrumen berpendapatan tetap oleh pelabur dari dalamdan luar negeri. Justeru, jumlah urus niaga MGSmeningkat dengan ketara kepada RM13.8 bilion padabulan Mac 2004 daripada RM1.7 bilion pada bulan

222

Disember 2003 dengan tumpuan minat lebih kepadainstrumen berpendapatan tetap jangka panjang.Permintaan yang lebih kukuh ini menurunkan kadarhasil bagi MGS 3 tahun dan 5 tahun, masing-masingsebanyak 51 mata asas dan 20 mata asas kepada3.25% dan 4.08%. Urus niaga dalam bilperbendaharaan juga berada pada tahap yang tinggidengan pertumbuhan tahunan sebanyak 173.7%pada suku pertama tahun 2004, sementara kadarhasil bil perbendaharaan 3 bulan merosot sebanyak23 mata asas berbanding dengan kadar hasil padaakhir bulan Disember 2003.

Pada suku kedua tahun 2004, trend kadar hasil bonmulai meningkat. Pengumuman KDNK suku pertamayang kukuh serta peningkatan kadar hasil bilPerbendaharaan AS tatkala jangkaan bahawapertumbuhan yang kukuh di AS akan mendorong

Federal Reserve untuk menaikkan kadar faedah, telahmengubah jangkaan pasaran mengenai arah kadarfaedah di Malaysia. Ini menyebabkan tekanan jualan dipasaran MGS dan seterusnya menyebabkan kadar hasilMGS 3 tahun dan 5 tahun masing-masing meningkatkepada 3.72% dan 4.41% pada akhir bulan Jun.Kadar tersebut merupakan kadar hasil tertinggi yangdicatat pada tahun 2004.

Walau bagaimanapun, pada separuh kedua tahun2004, trend kadar hasil bon bertukar arah danmenurun semula, dipengaruhi terutamanya olehkenaikan harga minyak mentah serta kesan negatifnyaterhadap prospek pertumbuhan ekonomi dunia.Permintaan terhadap sekuriti berpendapatan tetapdalam nilai ringgit turut meningkat berikutankeyakinan pelabur bahawa inflasi di Malaysia dijangkakekal pada paras yang rendah serta jangkaan jajaransemula mata wang di Asia berbanding dengan dolar

Jadual 9.2Pasaran Wang1

2003 2004

Jumlah Perubahan Jumlah Perubahan(RM tahunan (RM tahunan

bilion) (%) bilion) (%)

Jumlah urus niagapasaran wang 1,541.0 5.2 1,487.0 -3.5

Deposit antara bank 1,084.7 7.2 1,057.5 -2.5

Instrumen pasaran 456.3 0.6 429.5 -5.9wang

PenerimaanJurubank (BA) 37.3 -27.4 48.0 28.7

Instrumen DepositBoleh Niaga (NID) 43.0 17.3 36.3 -15.7

Sekuriti KerajaanMalaysia (MGS) 231.4 -5.2 193.3 -16.5

Bon Khazanah 18.7 20.7 17.8 -5.1Bil Perbendaharaan 9.9 17.7 17.1 73.1Bil Bank Negara 74.5 36.9 74.1 -0.4Bon Cagamas 25.6 -12.4 38.6 51.0Nota Cagamas 16.0 16.2 4.4 -72.7

1 Semua data diperoleh daripada Sistem Penyebaran Maklumat Bon kecuali BAdan NID yang sumbernya adalah daripada broker pasaran wang.

Graf 9.2 Kadar Hasil Instrumen Pasaran Wang

Kadar Hasil %

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

4.0

4.5

TB 3 bulan MGS 3 tahun

MGS 1 tahun MGS 5 tahun

Jan-

03Fe

b-03

Mac

-03

Apr

-03

Mei

-03

Jun-

03

Jul-0

3

Ogo

s-03

Sep-

03O

kt-0

3

Nov

-03

Dis

-03

Jan-

04

Feb-

04M

ac-0

4A

pr-0

4

Mei

-04

Jun-

04Ju

l-04

Ogo

s-04

Sep-

04O

kt-0

4N

ov-0

4D

is-0

4

Graf 9.3 Urus Niaga MGS

(RM bilion)

0

5

10

15

20

25

30

35

Jan-

03Fe

b-03

Mac

-03

Apr

-03

Mei

-03

Jun-

03

Jul-0

3

Ogo

s-03

Sep-

03O

kt-0

3

Nov

-03

Dis

-03

Jan-

04

Feb-

04M

ac-0

4A

pr-0

4

Mei

-04

Jun-

04Ju

l-04

Ogo

s-04

Sep-

04O

kt-0

4N

ov-0

4D

is-0

4

Semalaman

Hujung minggu

1 minggu

1- 3 bulan

6 bulan, 12 bulan dan lain-lain

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Graf 9.4Deposit Antara Bank

% Bahagian Jumlah Urus Niaga

67.5 69.1

18.4 18.9

4.7 4.38.6 0.4

0.9

7.2

2003 2004

223

Pasaran Kewangan

AS. Ini diperkukuh oleh penurunan kadar hasil bilPerbendaharaan AS berikutan Jawatankuasa PasaranTerbuka Persekutuan (FOMC) membayangkan bahawakadar faedah di AS akan meningkat pada kadar yangsederhana, di samping pengecualian cukai pegangan ataspendapatan faedah melalui pemegangan sekuriti dalamnilai ringgit yang diterbitkan oleh Kerajaan serta sekuritiyang diluluskan oleh Suruhanjaya Sekuriti. Minat yangtinggi terhadap aset dalam nilai ringgit menyebabkanpenurunan yang ketara dalam kadar hasil, terutamanyabagi instrumen jangka pendek. Antara akhir bulan Oktoberhingga akhir bulan November, kadar hasil MGS 1 tahunjatuh sebanyak 76 mata asas, sementara kadar hasil bagibil perbendaharaan 3 bulan jatuh sebanyak 51 mata asas.

Perkembangan yang ketara pada tahun 2004 ialahpergerakan yang besar dalam urus niaga sekuriti hutangCagamas. Urus niaga nota Cagamas merosot sebanyak73%, disebabkan terutamanya oleh jumlah terbitan yanglebih rendah, iaitu hanya sebanyak RM1 bilion pada tahun2004 berbanding dengan hampir RM10 bilion pada tahun2003. Sementara itu, urus niaga bon Cagamas meningkatdengan ketara berikutan penghapusan insentifpengawalseliaan bagi sekuriti hutang Cagamas pada bulanSeptember 2004 yang menyebabkan kadar hasil bonCagamas meningkat sedikit.

Pasaran Pertukaran Mata Wang AsingDalam pasaran pertukaran mata wang asing antarabank Kuala Lumpur, jumlah purata harian bagi urusniaga pertukaran mata wang asing antara bank (spot

MGS

2003

2.2

2004

Cagamas

NID

Bil perbendaharaan

BNB

BA

Khazanah

Graf 9.5 Instrumen Pasaran Wang

% Bahagian Jumlah Urus Niaga

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

1004.1

9.5

9.2

8.2

15.8

51.0

4.0

4.1

8.4

10.0

11.2

17.3

45.0

dan swap) meningkat sebanyak 44% berbandingdengan tahun 2003. Urus niaga spot meningkat lebihtinggi sebanyak 57% berbanding dengan urus niagaswap sebanyak 36%. Secara umum, perubahan dalamjumlah dan komposisi dalam pasaran pertukaran matawang asing berkemungkinan disebabkan olehpeningkatan dalam aktiviti perdagangan danpelaburan serta keadaan mata wang utama yangsemakin tidak menentu sepanjang tahun 2004. Ekoranketidaktentuan yang meningkat antara mata wangutama, pedagang mata wang berurus niaga bagimempelbagaikan, menyelaras dan melindung nilaiportfolio mereka, di samping mengambil peluangmendapatkan keuntungan hasil daripada perubahankadar pertukaran mata wang.

Peningkatan dalam aktiviti perdagangan dan pelaburanmemberi kesan positif secara langsung ke atas jumlah

0

1,400

1,200

1,000

800

600

400

200

RM bilion RM bilion

Graf 9.6 Jumlah Urus Niaga Antara Bank dalam Pasaran Pertukaran Mata Wang Asing Kuala Lumpur

0

1,400

1,200

1,000

800

600

400

200

1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

Spot Swap Jumlah

Nota: Data dari tahun 2002 dan seterusnya adalah berdasarkan Sistem Pemantauan Operasi Ringgit (ROMS) yang baru,manakala data bagi tahun-tahun sebelumnya adalah berdasarkan urus niaga lapan Peniaga yang Dibenarkan.

Graf 9.7 Urusniaga dalam Pasaran Pertukaran Mata Wang Asing Kuala Lumpur mengikut Mata Wang

2004 (RM464.7 bilion)

78.5%

0.03%

6.3%

4.2%

8.4%

2.6%

AS$/RM

2003 (RM323.6 bilion)

81.7%2.6%

4.2%

8.7%

2.9%

AS$/SGD

AS$/YEN

AS$/EURO

AS$/GBP

Lain-lain

224

urus niaga spot dan swap. Pada tahun 2004, jumlaheksport dan import Malaysia masing-masingmeningkat sebanyak 20.8% dan 26.3%, berbandingdengan 11.3% dan 4.4% pada tahun 2003. Aktivitipasaran pertukaran mata wang asing Kuala Lumpurjuga lebih tinggi berikutan peningkatan yang ketaradalam aliran masuk dana portfolio. Keadaan tidakmenentu yang meningkat dalam pasaran pertukaranmata wang asing, ekoran penyusutan nilai dolar ASdan seterusnya penyelarasan mata wang sedunia, turutmendorong peningkatan dalam aktiviti melindung nilaioleh peserta-peserta pasaran bagi menguruspendedahan mereka terhadap risiko mata wang.

Dari segi komposisi, urus niaga dalam pasaranpertukaran mata wang asing Kuala Lumpur melibatkanterutamanya ringgit, yen, euro, dolar Singapura danpaun sterling berbanding dengan dolar AS. Dolar ASdigunakan secara meluas dalam penyelesaian urusniaga perdagangan, perkhidmatan dan akaun modal.Oleh itu, urus niaga dalam pasaran pertukaran matawang asing Kuala Lumpur masih dikuasai oleh dolar ASberbanding dengan ringgit. Walau bagaimanapun,bahagian urus niaga dolar AS daripada jumlah urusniaga keseluruhan dalam pasaran pertukaran matawang asing menurun daripada 81.7% pada tahun2003 kepada 78.5% pada tahun 2004. Bahagian urusniaga yang melibatkan yen dan dolar Singapuraberbanding dengan dolar AS turut menurun masing-masing sebanyak 3% dan 10%. Sebaliknya, terdapatpeningkatan yang ketara dalam urus niaga yangmelibatkan paun sterling berbanding dengan dolar AS.Ini menjadikan paun sterling dan dolar AS pasanganmata wang dagangan yang ketiga terbesar pada tahun2004. Urus niaga euro berbanding dengan dolar ASjuga meningkat kepada 4.2% daripada jumlah urusniaga keseluruhan pada tahun 2004, berbandingdengan 2.6% pada tahun 2003. Peralihan inisebahagiannya boleh dijelaskan oleh pempelbagaiansecara lebih aktif daripada mata wang yang menjanapulangan yang rendah seperti dolar dan yen kepadamata wang yang menjana pulangan yang tinggi sepertipaun sterling dan euro.

Pasaran EkuitiPada tahun 2004, pasaran ekuiti di Malaysiamenunjukkan prestasi yang baik dengan kebanyakanindeks pasaran utama berada pada tahap yang lebihtinggi pada akhir tahun. Indeks Komposit KualaLumpur (KLCI) mengakhiri tahun 2004 pada paras907.43 mata atau kenaikan sebanyak 14.3%berbanding dengan paras pada akhir tahun 2003.Jumlah permodalan pasaran meningkat kepadaRM722.04 bilion, iaitu peningkatan sebanyak 12.8%

berbanding dengan paras pada akhir tahun 2003.Aktiviti pasaran kekal ketara dengan urus niagapasaran tahunan berjumlah 108 bilion unit bernilaiRM216.7 bilion. Dalam pasaran serantau, KLCIadalah antara indeks yang mencapai prestasi yangterbaik di rantau Asia.

Jan-

03Fe

b-03

Mac

-03

Apr

-03

Mei

-03

Jun-

03Ju

l-03

Ogo

s-03

Sep-

03O

kt-0

3N

ov-0

3D

is-0

3Ja

n-04

Feb-

04M

ac-0

4A

pr-0

4M

ei-0

4Ju

n-04

Jul-0

4O

gos-

04Se

p-04

Okt

-04

Nov

-04

Dis

-04

Graf 9.8 Indeks Komposit Kuala Lumpur (KLCI), Indeks Papan Kedua, Indeks Komposit Pasaran MESDAQ (MCI) dan Jumlah Urus Niaga Bursa Malaysia

Indeks (Jan 2003=100)Jumlah Urus Niaga

(bilion unit)

KLCI Indeks Papan Kedua

MCI Jumlah Urus Niaga

40

60

80

100

120

140

160

180

200

220

5

0

10

15

20

25

30

35

40

Sumber: Bursa Malaysia

Jadual 9.3Bursa Malaysia: Penunjuk Terpilih

2003 2004

Indeks Harga:Komposit 793.94 907.43EMAS 195.57 214.26Papan Kedua 140.64 110.87MESDAQ 152.25 122.84

Jumlah Urus Niaga:Jumlah (bilion unit) 112.2 108.0Nilai (RM bilion) 183.9 216.7

Urus Niaga Harian Purata :Jumlah (juta unit) 456.0 435.5Nilai (RM juta) 747.5 873.7

Permodalan Pasaran (RM bilion) 640.5 722.0Permodalan Pasaran / KDNK (%) 162.4 161.3

Jumlah Syarikat yang Disenaraikan: 906 963Papan Utama 598 622Papan Kedua 276 278MESDAQ 32 63

Mudah Tunai Pasaran:Nilai Urus Niaga / Permodalan Pasaran Purata (%) 33.4 31.9Jumlah Urus Niaga / Bilangan Sekuriti

yang Disenaraikan (%) 43.2 36.4

Penumpuan Pasaran:*10 Saham dengan Nilai Permodalan Tertinggi/ Permodalan Pasaran (%) 31.6 34.4

Modal Berbayar PurataSyarikat Broker Saham (RM juta) 170.9 167.0

* Mengikut urus niaga pasaran sahaja.Sumber: Bursa Malaysia

225

Pasaran Kewangan

Mudah tunai pasaran merosot sedikit pada tahun 2004dengan urus niaga purata harian menurun kepada 435.5juta unit, daripada 456 juta unit pada tahun 2003. Secarakeseluruhan, sentimen pasaran dipengaruhi oleh faktor-faktor luaran yang tidak menggalakkan, seperti hargaminyak yang tinggi serta peningkatan kadar faedah di AS.

Jadual 9.4Bursa Malaysia: Prestasi Indeks-Indeks Sektor

2003 2004


Indeks Komposit Kuala Lumpur 22.8 14.3EMAS 24.4 9.6Papan Kedua 43.2 -21.2Indeks Komposit MESDAQ 82.9 -19.3

Kewangan 33.2 15.3Perdagangan / Perkhidmatan 18.3 14.3Perindustrian 31.3 10.9Perladangan 19.3 9.4Syariah 23.2 8.9Barangan Pengguna 28.8 7.3Perlombongan 74.8 6.7Barangan Perindustrian 23.4 4.6Harta Benda 38.8 -4.5Pembinaan 24.6 -8.9Teknologi 33.9 -28.5

Sumber:Bursa Malaysia

Prestasi pasaran yang lebih memberangsangkan dan minatpelabur yang meluas mendorong penyenaraian 72 tawaran awamawal, iaitu jumlah terbanyak sejak tahun 1998. Perkembangan inimembuktikan lagi pasaran saham semakin penting sebagai sumbermodal ekuiti untuk membiayai perkembangan ekonomi.

Walau bagaimanapun, pertumbuhan ekonomi yang lebihteguh dan peningkatan perolehan syarikat menggalakkanminat para pelabur dalam pasaran ekuiti di Malaysia.Orientasi semula syarikat berkaitan kerajaan (GLCs) kearah mewujudkan nilai pemegang saham yang lebih baikserta inisiatif yang diambil oleh Kerajaan untukmemperbaiki sistem penghantaran sektor awam supayadapat memastikan kecekapan dan daya saing ekonomiyang lebih baik, telah menarik dana asing untukmeningkatkan wajaran terhadap Malaysia.

Minat para pelabur terus disokong dengan pengumumanlangkah-langkah liberalisasi baru yang membenarkansyarikat broker asing, pengurus dana asing dan pemodalusaha niaga asing untuk beroperasi di Malaysia. Langkah-langkah ini dijangka meningkatkan mudah tunai pasaran,menggalakkan daya saing dan mengukuhkan pasaranmodal di Malaysia.

Prestasi pasaran ekuiti disokong oleh pertumbuhanyang kukuh dalam perolehan korporat dan keutuhankedudukan kewangan sektor korporat. Daripada

sampel sebanyak 351 syarikat bukan kewangan yangtersenarai (mewakili hampir 75% daripada jumlahmodal pasaran Bursa Malaysia), perolehan bagi tahun2004 berkembang sebanyak 19%. Pulangan ekuitipada asas tahunan bagi sampel ini meningkat kepada9.1% pada suku keempat tahun 2004 (S4 2003:8.2%). Pertumbuhan perolehan adalah kukuhterutamanya dalam sektor telekomunikasi,pengangkutan dan pembalakan, serta dalam subsektorperkilangan terpilih (keluaran keluli, getah danelektronik). Keuntungan yang bertambah baik jugadisebabkan beberapa syarikat berjaya pulih semulasetelah menyempurnakan usaha penyusunan semulabeberapa tahun lalu.

Seiring dengan perolehan yang lebih baik, aliran tunaidaripada operasi sektor korporat meningkat pada tahun2004. Aliran tunai yang lebih kukuh membolehkanfirma-firma membiayai sebahagian besar perbelanjaanmodal daripada dana dalaman. Oleh itu,keberhutangan korporat kekal stabil. Aliran tunai yanglebih kukuh, berserta tahap keberhutangan yang stabildan kadar faedah yang rendah menyebabkan kapasitibayaran khidmat hutang sektor korporat lebih mantap.

Aliran tunai yang lebih kukuh juga membolehkanbeberapa syarikat besar meningkatkan pembayarandividen kepada pemegang saham.

Pasaran ekuiti kekal sebagai sumber pembiayaan yangpenting bagi sektor swasta pada tahun 2004. Prestasipasaran yang positif serta asas-asas ekonomi yang kukuhmenggalakkan lebih banyak syarikat bermodal kecil dansederhana untuk memperoleh dana di pasaran ekuiti.Lebih banyak syarikat disenaraikan di Pasaran MESDAQdan Papan Kedua sepanjang tahun 2004, dengan jumlahkeseluruhan penyenaraian baru meningkat kepada 72syarikat, iaitu jumlah yang tertinggi sejak tahun 1998.Daripada jumlah keseluruhan yang disenaraikan, 31syarikat disenaraikan di Pasaran MESDAQ, 26 di PapanKedua dan 15 lagi di Papan Utama. Kebanyakan syarikatyang tersenarai adalah dari sektor teknologi dan jugasektor pertumbuhan tinggi, serta dari sektor baranganpengguna dan perindustrian. Dua buah syarikat besaryang disenaraikan pada tahun 2004 telah meningkatkanpermodalan pasaran sebanyak 0.8%. Peningkatanbilangan syarikat yang tersenarai di Bursa Malaysia pada

226

tahun 2004 terus membuktikan peningkatan dalamaktiviti pelaburan swasta, terutama di sektorpertumbuhan baru ekonomi. Jumlah keseluruhansyarikat yang tersenarai di Bursa Malaysia adalahsebanyak 963 pada akhir tahun 2004. Dari segi bilangansyarikat yang tersenarai, Bursa Malaysia adalah yangkedua terbesar selepas Hong Kong di rantau Asia Timur(tidak termasuk Jepun).

Walau bagaimanapun, jumlah dana yang diperoleh melaluipasaran ekuiti turun sedikit kepada RM6.5 bilion,

Graf 9.9 Prestasi Indeks Komposit Kuala Lumpur pada tahun 2004

650

670

690

710

730

750

770

790

810

830

850

870

890

910

930

950KLCI

Jangkaan positif mengenai prestasi Bursa Malaysia oleh institusi penyelidikan tempatan dan asing

7 Jan Perlantikan Timbalan Perdana Menteri yang baru dan penyusunan semula kabinet

25 Feb Pengumuman pertumbuhan KDNK sebanyak 5.3% pada tahun 2003 dan 6.3% pada suku ke-4 2003

22 Mac BN menempa kejayaan yang besar dalam Pilihanraya Umum Malaysia

Minat belian berikutan kemasukan semula Malaysia ke dalam senarai pasaran pelaburan CALPERS

23 Apr BNM mengumumkan rangka kerja baru kadar faedah

26 Mei Pengumuman pertumbuhan KDNK suku pertama sebanyak 7.6%

Kemunculan semula kes SARS di China * Kebimbangan mengenai

kenaikan kadar faedah AS * Peningkatan harga minyak mentah dunia yang mungkin menjejaskan eksport Malaysia

17 Mei Paras tahunan terendah bagi KLCI pada 781.05

10 Ogos AS menaikkan kadar faedah sebanyak 25 mata asas kepada 1.5%

21 Sep AS menaikkan kadar faedah sebanyak 25 mata asas kepada 1.75%

10 Sep Bajet 2005 - Langkah-langkah liberalisasi diumumkan

* Kebimbangan mengenai kenaikan harga minyak dunia * Kebimbangan tentang peningkatan kadar faedah AS * Ekonomi negara China yang perlahan

Kebimbangan mengenai kenaikan harga minyak mentah dunia dan kesannya kepada pertumbuhan ekonomi global

Kejatuhan harga minyak

30 Nov Pengumuman pertumbuhan KDNK suku ke-3 sebanyak 6.8%

14 Dis AS menaikkan kadar faedah sebanyak 25 mata asas kepada 2.25%

2 Dis KLCI mencatat paras tertinggi, mencecah 919.97

Kejatuhan harga minyak dan spekulasi mengenai penilaian semula tambatan ringgit

AS menaikkan kadar faedah sebanyak 25 mata asas kepada 1.25%

AS menaikkan kadar faedah sebanyak 25 mata asas kepada 2%

17 Dis Moody's menaikkan penarafan mata wang asing Malaysia

8 Nov Fitch menaikkan penarafan berdaulatMalaysia kepada A- daripada BBB+

11 Mei Standard & Poor's

menaikkan taraf matawang dan kredit

berdaulat Malaysia

JAN FEB MAC APR MEI JUN JUL OGOS SEP OKT NOV DIS

berbanding dengan RM7.8 bilion pada tahun 2003.Sebahagian besar daripada dana ini diperoleh melaluitawaran awam awal (IPO) dan terbitan hak, masing-masing berjumlah RM4 bilion dan RM1.5 bilion. Dana yangdiperoleh adalah lebih rendah berikutan saiz IPO yang lebihkecil. Walau bagaimanapun, kebanyakan IPO telah terlebihlangganan, mencerminkan minat pelabur yang tinggiterhadap penyenaraian baru. Dana yang diperoleh dipasaran ekuiti mencakupi lebih kurang 40% daripadajumlah keseluruhan dana yang diperoleh di pasaran modaloleh sektor swasta pada tahun 2004.

12 6

2216 15

26

14

2222 26

7 20

31

0

10

20

30

40

50

60

70

80

2000 2001 2002 2003 2004

Jumlah:38

Jumlah:20

Jumlah:51Jumlah:58

Jumlah:72

Papan Utama

Graf 9.10 Bursa Malaysia: Jumlah Penyenaraian Baru

Jumlah Syarikat

Papan Kedua Pasaran MESDAQ

0

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

70,000

2000 2001 2002 2003 2004

Pasaran Bon

RM juta

Graf 9.11 Dana yang Diperoleh oleh Sektor Swasta daripada Pasaran Modal

Pasaran Ekuiti

227

Pasaran Kewangan

Menyedari kepentingan pasaran ekuiti sebagai satusumber pembiayaan yang utama kepada ekonomi,Kerajaan dan pihak-pihak berkuasa berkenaan telahmemperkenalkan beberapa langkah bagi mengukuhkanpasaran ekuiti. Langkah-langkah liberalisasi baru inibertujuan untuk meningkatkan daya saing global,menggalakkan inovasi dan memperluas liputan pasaran.Langkah-langkah lain yang diperkenalkan pada tahun2004 disasarkan untuk memudahkan prosespenyenaraian, meningkatkan penzahiran oleh syarikattersenarai, meningkatkan daya tahan syarikat brokersaham serta meningkatkan pelindungan pelabur.Maklumat lanjut mengenai langkah-langkah initerkandung dalam rencana Langkah-langkah UtamaPasaran Modal pada Tahun 2004.

Pasaran BonPasaran bon kekal sebagai satu sumber pembiayaanekonomi yang penting pada tahun 2004. Jumlahpembiayaan kasar bernilai RM85.8 bilion. Setelahmengambil kira penebusan pada tahun 2004, jumlahdana bersih yang diperoleh daripada pasaran bonberjumlah RM36.2 bilion. Oleh itu, jumlah terkumpul bonringgit meningkat sebanyak 10.7% kepada RM363 bilionatau bersamaan dengan 81% daripada KDNK. Keadaanpasaran secara umum adalah menggalakkan untuk aktivitipenerbitan dan urus niaga bon, memandangkanpersekitaran inflasi dan kadar faedah yang rendah danasas ekonomi yang semakin kukuh. Satu perkembanganpenting bagi pasaran bon ialah pengenalan aset kelas baruyang telah memajukan lagi pasaran bon. Pada tahun 2004,dua Bank Pembangunan Pelbagai Hala (MDB) telahmenerbitkan bon ringgit, sementara Cagamas MBS Berhadtelah menerbitkan Sekuriti Bersandarkan GadaijanjiKediaman (RMBS). Terbitan sulung bon Putra AsianDevelopment Bank (ADB) (RM400 juta) dan bon IslamWawasan Perbadanan Kewangan Antarabangsa (IFC)(RM500 juta), mencerminkan keyakinan institusi

DJIA AS

TWSE Taiwan

Nasdaq AS

KOSPI Korea

HSI Hong Kong

KLCI Malaysia

STI Singapura

JCI Indonesia

Graf 9.12 Prestasi Indeks Pasaran Saham Terpilih (% perubahan dari akhir tahun 2003 ke akhir tahun 2004)

SET Thailand-13.5

3.1

4.2

8.6

10.5

13.2

44.6

14.3

17.1

-20 -10 0 10 20 30 40 50 (%)

Sumber: Bursa Malaysia

antarabangsa terhadap pasaran modal Malaysia sebagaisumber perolehan dana yang kompetitif. Terbitan bon ADBdan IFC mendapat langganan yang berlebihan, masing-masing sebanyak 6.5 kali dan 4.3 kali.

Dalam pasaran utama, sektor awam memperoleh danabersih sebanyak RM26.7 bilion. Kerajaan Persekutuanmenerbitkan dan membuka semula 14 terbitan SekuritiKerajaan Malaysia (SKM) dan tiga Terbitan PelaburanKerajaan (GII). Dana yang diperoleh Kerajaaandigunakan untuk membiayai aktiviti pembangunan.Dalam usaha memanjangkan keluk hasil tanda aras,Kerajaan menerbitkan SKM bertempoh matang 15tahun melalui tender terbuka. Ini memberi sektorswasta tanda aras yang baru bagi terbitan instrumenyang mempunyai tempoh matang jangka panjang.Memandangkan pembangunan pasaran bon Islamadalah selari dengan pembangunan pasaran konvensional,

Jadual 9.5Dana yang Diperoleh Daripada Pasaran Bon

2003 2004a

RM juta

Oleh Sektor AwamSekuriti Kerajaan (kasar) 41,262 43,173

Tolak Penebusan 18,600 18,200Tolak Milikan Kerajaan 0 0

Bersamaan Penerimaan BersihPersekutuan 22,662 24,973

Terbitan Pelaburan Kerajaan (bersih) 1,729 1,423Bon Khazanah (bersih) 346 -1,198Bon Simpanan Malaysia/Bon Simpanan

Merdeka (bersih) -9 1,474

Dana Bersih yang Diperoleh 24,729 26,671

Oleh Sektor SwastaSekuriti Hutang Swasta (kasar) 50,975 36,340

Bon Biasa 27,983 4,313Bon dengan Waran 0 60Bon Boleh Tukar 3,177 4,301Bon berasaskan Prinsip Islam 8,143 9,104Bon yang Disokong Aset 3,487 2,958Nota Jangka Pertengahan1 0 7,315Bon Cagamas 8,185 8,290

Tolak Penebusan 33,123 26,814Sekuriti Hutang Swasta 27,971 19,648Bon Cagamas 5,152 7,166

Dana Bersih yang Diperoleh 17,853 9,526

Dana Bersih yang Diperoleh daripadaPasaran Bon 42,582 36,197

Sekuriti Hutang Swasta, tidak termasukCagamas (kasar) 42,790 28,050

Dana Bersih yang Diperoleh daripadaPasaran Bon, tidak termasuk Cagamas 14,820 8,402

Terbitan Bersih Sekuriti Jangka Pendek,Kertas Perdagangan2 3,753 -3,208

Jumlah 46,335 32,990

1 Pengumpulan Nota Jangka Pertengahan bermula pada tahun 2004.2 Merujuk kepada Nota Cagamas dan Kertas Perdagangan. Untuk tahun

2003, termasuk Nota Jangka Pertengahan.a Awalan

228

Langkah-langkah Utama Pasaran Modal pada Tahun 2004

Langkah-langkah pasaran modal yang diperkenalkan pada tahun 2004 bertujuan untuk memperkukuh lagipasaran modal, meningkatkan proses pengantaraan dan melindungi para pelabur. Langkah-langkah utamapasaran modal yang diperkenalkan pada tahun 2004 adalah seperti yang berikut:

Memperkukuh Pasaran Bon• Berkuat kuasa 1 April, Bank Negara Malaysia telah meliberalisasikan peraturan-peraturan

pentadbiran pertukaran asing untuk membenarkan Bank Pembangunan Pelbagai Hala (MDB) atauInstitusi Kewangan Pelbagai Hala (MFI) dan Syarikat Multinasional menerbitkan bon berdenominasiringgit di pasaran modal Malaysia, sejajar dengan usaha berterusan negara untuk mempertingkatkanpembangunan pasaran bon dalam negeri. Bagi memudahkan MDB dan MFI menerbitkan bonberdenominasi ringgit, pelbagai fleksibiliti telah diberikan. Antaranya, Bank Negara Malaysiamengklasifikasikan bon berdenominasi ringgit yang diterbitkan oleh MDB dan MFI sebagai aset mudahcair di bawah rangka kerja mudah tunai institusi perbankan yang baru, memberi wajaran risiko sebanyak0% di bawah rangka kerja nisbah modal berwajaran risiko dan membenarkan potongan daripada liabilitiyang layak untuk pengiraan keperluan rizab berkanun. Tambahan lagi, bagi syarikat insuranspemastautin, bon berdenominasi ringgit yang diterbitkan oleh MDB dan MFI layak dikenali sebagai asetberisiko rendah untuk menyokong margin kesolvenan. Suruhanjaya Sekuriti juga memperuntukkanbeberapa fleksibiliti, termasuk menerima penarafan kredit antarabangsa dan mengecualikan MDB atauMFI daripada beberapa keperluan dalam Garis Panduan Sekuriti Hutang Swasta (PDS).

• Pada 26 Julai, Garis Panduan Tawaran Sekuriti berasaskan Prinsip Islam (Garis Panduan IS)diperkenalkan oleh Suruhanjaya Sekuriti untuk memudahkan lagi terbitan sekuriti Islam di Malaysia. Denganpengeluaran Garis Panduan IS, Garis Panduan PDS tidak lagi diguna pakai untuk terbitan sekuriti Islam.

• Pada 3 September, Bank Negara Malaysia menyemak semula peraturan pengawalseliaansekuriti hutang Cagamas yang baru yang diterbitkan selepas 4 September. Semakan semula inibertujuan menetapkan harga yang lebih berasaskan pada pasaran di samping meningkatkan minatpelabur terhadap sekuriti hutang Cagamas yang baru. Peraturan pengawalseliaan yang dipinda bagisemua sekuriti hutang Cagamas yang baru adalah seperti yang berikut:i. Pemegangan oleh institusi perbankan layak menerima wajaran risiko sebanyak 20% bagi tujuan

kecukupan modal dan status Kelas 2 bagi aset mudah cair di bawah rangka kerja mudah tunai.Selaras dengan ini, paras ambang bagi aset mudah cair Kelas 2 diterima di bawah rangka kerjamudah tunai dinaikkan kepada 50%.

ii. Sekuriti hutang Cagamas juga tertakluk kepada Had Kredit bagi Seorang Pelanggan sebanyak 35%daripada jumlah modal institusi perbankan.

iii. Pemegangan oleh syarikat insurans diklasifikasikan sebagai ‘kemudahan kredit’ dan akan terusdiberi status aset yang diizinkan.

iv. Terbitan utama sekuriti hutang Cagamas akan berdasarkan pasaran.

• Berkuat kuasa 11 September, pengecualian cukai dibenarkan kepada pendapatan faedah yangdiperoleh syarikat bukan pemastautin daripada sekuriti Islam dan debentur yang berdenominasiringgit, selain daripada stok pinjaman boleh tukar, yang diluluskan oleh Suruhanjaya Sekuriti dansekuriti yang diterbitkan oleh Kerajaan Malaysia.

Memperluas Liputan Pasaran untuk Pasaran Ekuiti dan Derivatif• Seperti yang diumumkan dalam Bajet Tahun 2005 pada 10 September, Kerajaan mengumumkan beberapa

langkah liberalisasi untuk memperkukuh pasaran ekuiti dan derivatif dengan meningkatkan dayasaing di pasaran global, menggalakkan inovasi dan memperluas liputan pasaran, seperti yang berikut:i. membenarkan lima firma broker saham asing yang utama untuk beroperasi di Malaysia;ii. membenarkan lima firma pengurusan dana antarabangsa terkemuka untuk menyertai

segmen pelabur institusi dalam industri pengurusan dana di Malaysia;iii. membenarkan 100 peratus pemilikan asing dalam syarikat-syarikat broker niaga hadapan;iv. membenarkan syarikat broker tempatan yang bergabung dengan sekurang-kurangnya satu syarikat

229

Pasaran Kewangan

broker lain untuk menubuhkan empat cawangan tambahan atau Aktiviti KemudahanLaluan Elektronik Dibenarkan; dan

v. memansuhkan had bilangan maksimum wakil peniaga asing.

Memudahkan Proses Penyenaraian• Pada 9 Februari, Suruhanjaya Sekuriti mengumumkan beberapa pindaan kepada Jadual 1, Akta

Suruhanjaya Sekuriti 1993, yang membenarkan syarikat awam untuk menerbitkan terbitanbonus, melaksanakan skim saham pekerja dan skim opsyen saham pekerja tanpamemerlukan kebenaran awal dari Suruhanjaya Sekuriti.

Meningkatkan Penzahiran oleh Syarikat Tersenarai• Bermula 1 April 2004, syarikat tersenarai yang lewat menyerahkan penyata kewangan syarikat

tersebut bagi tempoh lebih daripada tiga bulan akan dikenakan penggantungan urus niaga.

• Pada 19 Mei, Suruhanjaya Sekuriti mengeluarkan "Garis Panduan Prospektus – Garis PanduanTambahan 1 bagi Penyenaraian Syarikat yang Diperbadankan di Luar Negara" untuk meningkatkansyarat-syarat penzahiran bagi syarikat asing yang ingin disenaraikan di Bursa Malaysia.

• Pada 30 November, Bursa Malaysia Securities Berhad membuat pindaan kepada Syarat-syaratPenyenaraian yang berkaitan dengan syarikat-syarikat tersenarai yang mempunyai kedudukankewangan dan tahap operasi yang tidak memuaskan. Antara lain, pindaan tersebut mengehendakisyarikat tersenarai menyerahkan pelan penstrukturan semula kewangan dalam tempoh lapan bulansebagai ganti kepada penggantungan urus niaga dan pengeluaran daripada senarai di Bursa Malaysia.

Meningkatkan Daya Ketahanan Syarikat Broker Saham• Pada 28 Oktober, Suruhanjaya Sekuriti mengumumkan semakan rangka kerja keperluan modal

bagi syarikat broker saham untuk memberi lebih fleksibiliti kepada industri broker saham dalammengurus keperluan modal serta meningkatkan daya saing keseluruhan. Antara lain, rangka kerjakeperluan modal yang baru ini menetapkan modal berbayar minimum untuk Broker Universal (UB)pada RM100 juta, berbanding dengan RM250 juta sebelumnya. Di samping itu, UB dikehendakimempunyai paras minimum bagi dana pemegang saham, yang tidak dijejaskan oleh kerugian, iaitusebanyak RM20 juta untuk bukan UB dan RM100 juta untuk UB.

Meningkatkan Perlindungan Pelabur• Pada 25 Februari, Suruhanjaya Sekuriti mengumumkan beberapa pindaan ke atas undang-undang

sekuriti untuk memelihara kepentingan pelabur dan meningkatkan lagi tadbir urus korporat.Undang-undang sekuriti tersebut termasuk Akta Perindustrian Sekuriti (Pindaan) 2003 (SIA), AktaSuruhanjaya Sekuriti (Pindaan) 2003, Akta Perindustrian Niaga Hadapan (Pindaan) 2003 dan AktaPerindustrian Sekuriti (Depositori Pusat) (Pindaan) 2003. Pindaan tersebut bertujuan:i. mempertingkatkan perlindungan aset pelanggan;ii. memperkenalkan peruntukan pemberian maklumat (whistle blowing);iii. memperkukuh rangka kerja mengenai nasihat pelaburan;iv. mempertingkatkan kuasa tindakan sivil dan pentadbiran; danv. memperkukuh urusan penjelasan dan penyelesaian.

Mempromosikan Industri Pengurusan Dana• Pada 28 April, Suruhanjaya Sekuriti menerbitkan nota panduan kepada garis panduan amanah saham

bagi membenarkan lebih banyak bank berlesen dan bank saudagar berlesen yang ditubuhkandi Malaysia menjadi penjamin kepada dana terjamin. Nota panduan yang bertujuanmenggalakkan pertumbuhan industri amanah saham di Malaysia, mengehendaki penjamin mempunyaipenarafan minimum jangka panjang yang menunjukkan kemampuan yang mencukupi bagi memenuhiobligasi kewangan pada masa yang ditetapkan serta mempunyai profil kredit yang dianggapmencukupi oleh agensi penarafan antarabangsa atau agensi tempatan.

• Pada 24 November, Suruhanjaya Sekuriti menerbitkan satu garis panduan bagi membantu syarikatpengurusan amanah saham melaksanakan urus niaga amanah saham dalam talian.

230

Kerajaan juga meningkatkan saiz nominal terbitan GIIkepada RM4.1 bilion pada tahun 2004, daripada RM2bilion pada tahun 2003. Selain itu, tempoh matang GIIjuga dilanjutkan dari 5 tahun ke 7 tahun dengan objektifuntuk membangunkan keluk hasil tanda aras secara Islam.Pada tahun 2004, Bank Negara Malaysia melancarkan BonSimpanan Merdeka (MSB), yang merupakan instrumenpelaburan untuk warga emas dan anggota tenteraMalaysia yang telah bersara. Selanjutnya, MSB jugaditawarkan untuk warga Malaysia yang bersara atassebab-sebab kesihatan. Sejak pelancarannya, empat siriMSB telah diterbitkan pada tahun 2004 dengan perolehandana sebanyak RM1.9 bilion. Pada akhir tahun 2004,jumlah terkumpul bon sektor awam bernilai RM175.4bilion yang bersamaan dengan 39% daripada KDNK.

2000 2001 2002 2003 200420

30

40

50

60

70

80

90

0

50

100

150

200

250

300

350

400

103 117 125 149 175

142161 153

179188

81

38353530

39

71

83 8377

% daripada KDNK

Sektor Awam

Sektor Swasta

Sektor Awam kepada KDNK

Sektor Swasta kepada KDNK

Jumlah Keseluruhan Bon kepada KDNK

Graf 9.13 Jumlah Bon Terkumpul

RM bilion

4145

4248 42

Perkembangan dalam pasaran bon adalah positif dan telahmenyokong peningkatan dalam aktiviti pelaburan swasta dalamnegeri pada tahun 2004.

Keadaan pasaran yang menggalakkan, persekitaraninflasi dan kadar faedah yang rendah, serta pengukuhankeadaan ekonomi pada tahun 2004 merupakan faktor-faktor utama yang menyumbang kepada terbitan PDSbaru yang berterusan. Jumlah dana kasar yang diperolehsektor swasta kekal ketara, iaitu sebanyak RM36.3 bilion.Sebanyak 89 buah syarikat mendapat pembiayaandaripada pasaran PDS dan memperoleh sebanyak RM28bilion, sementara Cagamas Berhad memperoleh bakisebanyak RM8.3 bilion. Berbanding dengan jumlahterbitan baru sebanyak RM51 bilion pada tahun 2003,terbitan baru PDS pada tahun 2004 menurun sedikit.Antara tahun 1999 dan 2003, kebanyakan terbitan baruPDS (70% daripada jumlah, tidak termasuk bonCagamas) adalah untuk tujuan penstrukturan semula danpembiayaan semula. Sehingga tahun 2004, sektor

korporat telah berjaya melaksanakan kebanyakandaripada usaha penstrukturan semula dan oleh itu,keperluan menggunakan pasaran bon bagi membiayaiaktiviti penstrukturan semula, telah berkurang. Sektorkorporat terus mencatat perolehan yang tinggi dan telahmengukuhkan kedudukan kewangannya semenjak Krisis.Kedudukan aliran tunai yang lebih kukuh telahmembolehkan syarikat memulakan aktiviti pelaburanbaru, seperti yang ditunjukkan oleh peningkatan dalamperbelanjaan modal. Sebagai mencerminkanperkembangan ini serta peningkatan aktiviti pelaburanswasta dalam negeri yang berterusan, terbitan PDS untukmembiayai aktiviti perniagaan baru meningkat denganketara pada tahun 2004, mencakupi bahagian sebanyak46.5% daripada jumlah terbitan. Syarikat dalam sektorinfrastruktur dan utiliti merupakan penerbit utama untuktujuan tersebut. Sementara itu, terbitan PDS untuk tujuanpembiayaan semula mencakupi sebanyak 32.1%daripada jumlah terbitan, dengan 20% daripadanyamerupakan terbitan sekuriti bersandarkan aset.

Setelah mengambil kira penebusan pada tahun 2004,dana bersih yang diperoleh sektor swasta berjumlahRM9.5 bilion. Pada akhir tahun 2004, jumlah nilaiterkumpul bon sektor swasta meningkat kepadaRM187.6 bilion, bersamaan dengan 42% daripadaKDNK atau 51.7% daripada jumlah nilai terkumpulpasaran bon. Peratusan bahagian pembiayaan PDS(tidak termasuk Cagamas) kepada sektor swasta masihtinggi, iaitu 23.7% daripada jumlah pembiayaan PDSdan pinjaman kepada sektor swasta.

Syarikat daripada sektor pembinaan dan utilitimerupakan penerbit utama PDS, masing-masing

0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0 35.0 40.0 45.0 50.0

44.3

22.7

13.3

13.1

6.6

32.1

11.3

7.0

3.2

46.5

Pembiayaan semula

Pengstrukturansemula

Penyatuan danpengambilalihan

Lain-lain

Aktiviti baru

% daripada jumlah

2003 2004

1 Tidak termasuk Cagamas

Graf 9.14 Penggunaan Dana yang Diperoleh1

231

Pasaran Kewangan

memperoleh sebanyak 31.5% dan 28% daripadajumlah dana. Penerbit utama dalam kedua-dua sektortersebut ialah pemaju projek infrastruktur, projek airdan penjana kuasa bebas yang memerlukanpembiayaan jangka panjang dan fleksibel.

Sepanjang tahun 2004, terbitan PDS baru bertempohmatang antara satu dan sepuluh tahun mencakupi 88.5%daripada jumlah nilai terbitan, mencerminkan minatpelabur terhadap sekuriti jangka pendek dan sederhana.Perkembangan yang menggalakkan pada tahun 2004adalah pemanjangan profil tempoh matang PDS. PDS yangditerbit dengan tempoh matang antara 20-28 tahunmewakili 3% daripada jumlah nilai terbitan pada tahun2004, berbanding dengan 0.9% pada tahun sebelumnya.

Dari segi jenis instrumen, PDS Islam (termasuk NotaJangka Sederhana Islam) merupakan cara pemerolehandana yang paling digemari, mencakupi 49.4%daripada jumlah terbitan. Semenjak beberapa tahunyang lalu, permintaan yang lebih tinggi daripadapelabur institusi konvensional dan Islam terhadap PDS

Islam telah menyebabkan pembidaan yang lebihkompetitif terhadap bon ini dan menghasilkan kosterbitan yang lebih rendah kepada penerbit bon. Satulagi penyebab kepada perkembangan ini ialahpelaksanaan insentif cukai bagi produk Islam, sepertiyang diumumkan dalam Bajet Tahun 2004, yang telahmenghasilkan beberapa struktur produk PDS Islambaru. Suruhanjaya Sekuriti juga memperkenalkan garispanduan baru bagi sekuriti Islam pada tahun 2004,yang telah menyokong perkembangan pasaran modalIslam yang lebih inovatif dan sofistikated.

Pada tahun 2004, Cagamas Berhad mengekalkankedudukannya sebagai penerbit yang aktif dalam pasaranPDS, mencakupi 22.8% daripada terbitan PDS. Cagamasmembuat 18 terbitan sekuriti hutang yang berjumlahRM9.3 bilion (termasuk dua terbitan nota Cagamasjangka pendek berjumlah RM1 bilion). Dari segi jenisinstrumen, bon kadar tetap mencatat bahagian yanglebih tinggi sebanyak 71.8% daripada jumlah terbitan,sementara selebihnya dalam bentuk Sanadat Cagamasdan nota diskaun Cagamas jangka pendek.

Jadual 9.6Terbitan Baru Sekuriti Hutang Swasta mengikut Sektor1

Sektor2003 2004a

RM juta % bahagian RM juta % bahagian

Pertanian, perhutanan dan perikanan 993.1 2.3 0.0 0.0Perlombongan dan kuari 0.0 0.0 0.0 0.0Perkilangan 9,072.4 21.2 3,264.5 11.6Pembinaan 6,049.7 14.1 8,844.9 31.5Elektrik, gas dan bekalan air 3,410.5 8.0 7,480.2 28.0Pengangkutan, penyimpanan dan perhubungan 8,603.8 20.1 796.0 2.8Perkhidmatan kewangan, insurans, harta tanah dan perniagaan 8,372.8 19.6 4,767.8 17.0Kerajaan dan lain-lain 6,288.1 14.7 1,315.4 4.7Perdagangan borong dan runcit, restoran dan hotel 0.0 0.0 1,221.1 4.4

Jumlah 42,790.4 100.0 28,049.9 100.0

a awalan1Tidak termasuk Cagamas

1 Tidak termasuk Cagamas.

Graf 9.15 Terbitan PDS mengikut Tempoh Matang1

5.1 - 10 tahun 42.9%

10.1 - 15 tahun 8.5%

20.1 - 28 tahun 3.0%

1 - 5 tahun 45.6%

Graf 9.16

Terbitan PDS mengikut Jenis Instrumen

(tidak termasuk Cagamas)

Bon berasaskan Prinsip Islam

32.5%

Bon Boleh Ubah 15.3%

Bon dengan Waran 0.2%

Bon Biasa 15.4%

Nota Jangka Pertengahan yang disokong Aset

0.1%

Nota Jangka Pertengahan Islam

16.9%

Bon yang disokong Aset 10.5%

Nota Jangka Pertengahan Konvensional

9.0%

232

Bank Negara Malaysia mengkaji semula garis panduanpengawalseliaan bagi sekuriti Cagamas untukmenggalakkan pasaran modal yang lebih berdaya saing.Cagamas berjaya menerbitkan Sanadat Cagamas buatpertama kali melalui proses book building pada bulanOktober. Sanadat Cagamas, iaitu instrumen Islamberasaskan Bai-Bithaman Ajil diterbitkan untuk membelihutang perumahan secara Islam dan hutang sewa beliberjumlah RM1.6 bilion. Ini merupakan nilai hutang secaraIslam yang paling tinggi yang pernah dibeli oleh Cagamas.Cagamas Berhad melalui anak syarikat milik penuhnya,Cagamas MBS Berhad (CMBS) telah berjaya membuatterbitan pertama bagi Sekuriti Bersandarkan GadaijanjiKediaman (RMBS) yang disokong oleh pinjamanperumahan kakitangan Kerajaan pada bulan Oktober.Terbitan RMBS merupakan perkembangan yang baik bagipembangunan pasaran pensekuritian di Malaysia. RMBSdijangka menghasilkan kelok hasil bagi sekuriti yangbersandarkan gadai janji dan menjadi tanda aras bagiterbitan sekuriti lain yang disokong oleh aset (ABS).

Pada masa yang sama, dalam pasaran pensekuritian,empat ABS baru berjumlah RM3 bilion telah diterbitkanpada tahun 2004, disokong oleh bayaran belum terimakad kredit, pinjaman serta bayaran belum terima hartabenda dan gadai janji. Keseluruhannya, terdapat lima belasABS (termasuk satu ABS nota perdagangan) terkumpulyang berjumlah RM8.7 bilion.

Pada tahun 2004, Rating Agency Malaysia (RAM) danMalaysia Rating Corporation Berhad (MARC) membuatpenarafan ke atas 139 terbitan PDS baru, bernilai RM38.7bilion. Terbitan jangka panjang mewakili 68.2% daripadajumlah nilai kasar yang diberi taraf. Dari segi profilpenarafan, terbitan telah diagihkan mengikut kategoriAAA, AA dan A. Walaupun penarafan PDS satu Amencatat jumlah terbitan yang paling banyak, penarafanPDS AAA mencakupi bahagian yang terbesar dari segi nilai.Pilihan pelabur bagi syarikat yang mempunyai kualiti kredit

2001 2002 2003 2004-

1,000

2,000

3,000

4,0005,0006,000

7,000

8,000

9,000

10,000

Graf 9.17

Nilai Sekuriti yang disokong Aset Terkumpul

(2001-2004)

RM juta

yang bagus dan profil kredit yang kukuh menyebabkansyarikat yang mendapat penarafan yang tinggimemperoleh dana daripada pasaran PDS pada harga yangkompetitif. Pada tahun 2004, RAM dan MARCmengendalikan 244 semakan penarafan atas sekuritihutang jangka panjang yang sedia ada. Sejumlah 213terbitan telah dikekalkan taraf, 17 dinaikkan taraf dantujuh diturunkan taraf.

Dalam pasaran sekunder, bagi tiga suku pertama,pergerakan kadar hasil bon MGS dan sentimen pasarandipengaruhi terutamanya oleh jangkaan para pelaburterhadap arah kadar faedah. Dalam persekitaran inflasiyang rendah, pelabur berkeyakinan bahawa kadar faedahdalam negeri akan kekal rendah. Walau bagaimanapun,kadar hasil berubah kepada trend menaik pada sukukedua disebabkan prospek ekonomi yang menggalakkanberikutan beberapa penunjuk ekonomi yang positif, yangmenunjukkan pertumbuhan yang lebih kukuh.Peningkatan kadar hasil sekuriti Perbendaharaan ASberikutan jangkaan bahawa kadar faedah akan dinaikkanjuga mempengaruhi kadar hasil bon dalam negeri.

Walau bagaimanapun, pada separuh kedua tahun 2004,trend kadar hasil bon menurun semula, dipengaruhiterutamanya oleh harga minyak mentah yang semakinmeningkat tinggi serta kesan negatif kenaikan harga initerhadap prospek pertumbuhan global. Permintaan bagisekuriti pendapatan tetap meningkat ekoran daripadasentimen pelabur bahawa prospek inflasi di Malaysia kekalrendah dan jangkaan bahawa berlaku penjajaran semulamata wang di Asia berbanding dolar AS. Ini diperkukuhlagi oleh kadar hasil sekuriti Perbendaharaan AS yangmenurun berikutan pengumuman oleh JawatankuasaPasaran Terbuka Persekutuan (Federal Open Market

Graf 9.18Pengagihan Penarafan Sekuriti Hutang Swasta Terkumpul (Pada akhir tahun 2004)

%

5

0

10

15

20

25

30

35

40

45

AAA AA A BBB BB B C D

% daripada jumlah nilai

% daripada jumlah terbitan

Sumber: RAM dan MARC

233

Pasaran Kewangan

Committee) bahawa kenaikan kadar faedah di AS akandilakukan secara perlahan-lahan. Di samping itu,pengecualian cukai pegangan ke atas pendapatan faedahdaripada pemilikan sekuriti hutang dalam denominasiringgit yang diterbitkan oleh Kerajaan serta sekuriti yangdiluluskan oleh Suruhanjaya Sekuriti menarik permintaanyang lebih tinggi bagi sekuriti berpendapatan tetap. Minatyang tinggi terhadap aset dalam denominasi ringgitmenyebabkan kadar hasil menurun dengan mendadak.

Urus niaga dalam pasaran bon ringgit berjumlah RM355.9bilion (RM436.8 bilion pada tahun 2003) dengan aktivititertumpu pada tempoh matang jangka pendek dansederhana. Aktiviti urus niaga yang tertinggi dicatat padabulan Julai berikutan terbitan kertas Kerajaan yang lebihbanyak pada bulan Jun. Pada bulan September, aktivitiurus niaga meningkat berikutan pengecualian cukaipegangan ke atas pulangan faedah, yang menarikpenglibatan pelabur asing yang lebih tinggi dalam pasaranbon. Kertas yang paling aktif diniagakan ialah MGS,mencakupi 54.3% daripada jumlah dagangan. Jumlahurus niaga bon korporat mencakupi 18.1% daripadajumlah dagangan, terutamanya dalam sekuriti gredpelaburan yang tinggi. Mudah tunai, seperti yang diukur

oleh nisbah jumlah urus niaga berbanding jumlah bonterkumpul, adalah paling tinggi bagi bon GII danKhazanah, masing-masing 3.94 kali dan 1.78 kali. Walaubagaimanapun, mudah tunai bagi bon korporat adalahpaling rendah, iaitu 0.4 kali jumlah terkumpul.

Di peringkat antarabangsa, tebaran bagi bon berdaulatmata wang asing Malaysia dan bon korporat mengecilpada tahun 2004. Standard & Poor’s mengekalkanpenarafan mata wang Malaysia dan kredit berdaulatpada bulan Mei, Fitch International menaikkan penarafankredit berdaulat Malaysia daripada BBB kepada A- padabulan November dan Moody’s Investors Servicesmenaikkan penarafan mata wang asing Malaysia padabulan Disember. Ini mencerminkan asas ekonomi negarayang semakin kukuh.

Beberapa langkah telah diperkenalkan pada tahun2004 untuk mengukuhkan pasaran bon. Langkah-langkah pasaran bon yang terperinci boleh dilihatdalam rencana Langkah-langkah Utama PasaranModal pada tahun 2004.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Graf 9.19 Kadar Hasil MGS

%

2.5

2.0

3.0

3.5

4.0

4.5

5.0

Tahun hingga Matang

Dis-04Mac-04 Jun-04 Sep-04

-69.4 mata asas

-76.5 mata asasDis 04 3-tahun: 3.0230 5-tahun: 3.6430 10-tahun: 4.7400

Jun 043-tahun: 3.7170 5-tahun: 4.4080 10-tahun: 5.1920

-45.2 mata asas

Jan-

04

Feb-

04

Mac

-04

Apr

-04

Jun-

04

Jul-0

4

Ogo

s-04

Sep-

04

Okt

-04

Nov

-04

Dis

-04

Mei

-04

0

5,000

10,000

15,000

20,00025,00030,000

35,000

40,000

45,000

50,000

Graf 9.20 Nilai Urus Niaga BulananRM juta

Graf 9.21Urus Niaga Sekuriti Hutang Terpilih (Jan-Dis 2004)

Bon Khazanah 5.0%

Terbitan Pelaburan Kerajaan

10.1%

Sekuriti yang disokong aset

1.4%

Sekuriti hutang swasta yang tidak tersenarai

16.5%

Bon Cagamas 11.4%

Sekuriti hutang swasta tersenarai

0.2%

Danaharta 1.1%

Jumlah: RM355.9 bilion

Malaysian Government

Securities 54.3%

Jadual 9.7Tebaran Utama Berdaulat Berbanding Tanda ArasPerbendaharaan AS

Dis-03 Mac-04 Jun-04 Sep-04 Dis-04

MALAYSIA 09 80 86 97 62 48

MALAYSIA 11 131 151 156 108 90

CHINA 11 123 123 119 116 98

INDONESIA 06 288 243 312 134 43

KOREA 08 38 54 48 18 1

PHILIPPINES 10 494 556 470 444 377

THAILAND 07 126 110 125 110 53

PETRONAS 06 104 92 100 63 48

Sumber: Bloomberg

234

Pasaran Bursa Dagangan DerivatifPasaran derivatif Malaysia terus mencatatpertumbuhan yang menggalakkan pada tahun 2004.Perkembangan positif ini disebabkan oleh minat urusniaga yang tinggi dan berterusan dalam kontrakniaga hadapan Minyak Sawit Mentah (CPO),kontrak niaga hadapan Indeks Komposit KualaLumpur (KLCI) dan kontrak niaga hadapan SekuritiKerajaan Malaysia (MGS) 3 tahun. Jumlahkeseluruhan kontrak yang didagangkan di BursaMalaysia Derivatives meningkat sebanyak 32%berbanding dengan tahun sebelumnya, berikutankesedaran dan pengetahuan yang lebih meluasmengenai penggunaan derivatif serta aktiviti yangbertambah dalam pasaran produk asas. Jumlah urusniaga tahunan mencecah rekod baru sebanyak 2.6juta kontrak berbanding dengan rekod sebelumnya,iaitu sebanyak 2 juta kontrak pada tahun 2003.

Prestasi pasaran niaga hadapan komoditi yangmemberangsangkan, berserta pertumbuhan pesatyang berterusan dalam industri minyak sawit, telahmendorong Bursa Malaysia Derivatives untukmelancarkan kontrak niaga hadapan Minyak IsirongSawit (CPKO) pada 20 Februari 2004. Pelancaranproduk baru ini membolehkan peserta pasaranmemantau, mengurus dan mengawal harga produkminyak sawit dengan lebih berkesan. Berikutanpelancaran produk baru ini, sebanyak lapan produkdidagangkan di Bursa Malaysia Derivatives. Bagimeningkatkan produk dan perkhidmatan pasaranmodal, had milikan ekuiti asing dalam syarikat brokerniaga hadapan dihapuskan dan dengan itu peganganasing 100 peratus dibenarkan.

Seperti pada tahun 2003, kontrak niaga hadapan CPOkekal sebagai produk yang paling aktif diniagakan diBursa Malaysia Derivatives pada tahun 2004 danmerangkumi sebanyak 52.3% daripada jumlahdagangan. Julat harga bagi kontrak tanda aras CPO3 bulan adalah antara RM1,372 dan RM1,993 setanpada tahun 2004, iaitu perbezaan sebanyak RM621(2003: RM622). Walau bagaimanapun, prestasikontrak niaga hadapan CPKO yang baru dilancarkantidak memuaskan disebabkan oleh kurangnyasambutan daripada peserta pasaran.

Harga kontrak niaga hadapan CPO 3 bulan adalah di parasyang kukuh pada permulaan tahun 2004, iaitu RM1,766setan. Harga kemudian menokok lagi pada suku tahunpertama untuk mencatat harga dagangan harian tertinggi,iaitu RM1,993 setan pada 4 Mac. Selepas itu, trendkenaikan harga bertukar arah dan harga seterusnyamerosot kepada RM1,550 pada 30 Jun disebabkan olehkurangnya aktiviti pembelian oleh pelabur luar negara(yang mencakupi hampir 44% daripada jumlahdagangan), di samping peningkatan pengeluaran CPO dinegara-negara pengeluar utama. Pada separuh keduatahun 2004, stok minyak sawit Malaysia yang meningkatdan tuaian kacang soya di Amerika Syarikat yang melebihijangkaan turut mempengaruhi trend harga yang menurun.Akibatnya, harga menurun dalam julat antaraRM1,400 – 1,500 setan pada suku ketiga. Hargamenurun lagi pada suku keempat dengan hargadagangan harian pada paras terendah sebanyakRM1,372 setan pada 18 Oktober. Kontrak niagahadapan CPO 3 bulan mencatat paras harga RM1,387setan pada akhir tahun 2004, iaitu 21.5% lebih rendahdaripada paras harga pada permulaan tahun.

Graf 9.22 Bursa Malaysia Derivatives: Jumlah Dagangan Bulanan dan Kedudukan Terbuka pada Akhir Bulan

Kontrak Kontrak

-

100,000

200,000

300,000

400,000

500,000

600,000

40,000

50,000

60,000

70,000

80,000

Jumlah urus niaga bulanan (skala kiri)

Kedudukan terbuka (skala kanan)

Sumber: Bursa Malaysia Derivatives

2003 2004

Jan-

03Fe

b-03

Mac

-03

Apr

-03

Mei

-03

Jun-

03Ju

l-03

Ogo

s-03

Sep-

03O

kt-0

3N

ov-0

3D

is-0

3Ja

n-04

Feb-

04M

ac-0

4A

pr-0

4M

ei-0

4Ju

n-04

Jul-0

4

Ogo

s-04

Sep-

04

Okt

-04

Nov

-04

Dis

-04

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

-100

200

500

800

1,100

1,400

1,700

2,000

Jumlah lot

2003 2004

Sumber : Bursa Malaysia Derivatives

Graf 9.23 Niaga Hadapan Minyak Sawit Mentah

Lot ('000) Harga (RM/tan)

Kedudukan terbuka

Harga purata 3 bulan hadapan (skala kanan)

Jan-

03Fe

b-03

Mac

-03

Apr

-03

Mei

-03

Jun-

03Ju

l-03

Ogo

s-03

Sep-

03O

kt-0

3N

ov-0

3D

is-0

3Ja

n-04

Feb-

04M

ac-0

4A

pr-0

4M

ei-0

4Ju

n-04

Jul-0

4

Ogo

s-04

Sep-

04

Okt

-04

Nov

-04

Dis

-04

235

Pasaran Kewangan

Kontrak niaga hadapan KLCI merupakan produkderivatif yang menunjukkan prestasi terbaik di BursaMalaysia Derivatives pada tahun 2004. Aktivitidagangan kontrak niaga hadapan KLCI mencatatpertumbuhan yang lebih tinggi dengan nyatasebanyak 229%. Nisbah mudah tunai derivatif, yangmerupakan nisbah antara nilai urus niaga kontrakhadapan berbanding nilai urus niaga komponen asassaham KLCI meningkat kepada 46.9% pada tahun2004 (2003: 40.3%). Peningkatan urus niaga inidisebabkan oleh prestasi yang lebih baik dalampasaran ekuiti pada tahun tersebut. Di samping itu,pengubahsuaian saiz kontrak dan peningkatan saiztik sejak bulan September 2003 menggalakkan lebihbanyak penyertaan pelabur dalam negeri danpelabur asing. Langkah-langkah ini berkesan bagimenurunkan syarat-syarat margin dan kosdagangan. Dari segi peserta pasaran, pelabur runcitdalam negeri dan pelabur institusi asingmerangkumi sebanyak 80% daripada jumlahkeseluruhan dagangan.

Jadual 9.8Prestasi Produk Bursa Malaysia Derivatives

Bahagian daripada Urus Niagajumlah urus niaga

2003 2004Bursa Malaysia

Produk Derivatives (%)

BilanganPerubahan Purata

BilanganPerubahan Purata

lottahunan urus niaga

lottahunan urus niaga 2003 2004

(%) harian (%) harian

Kontrak Niaga Hadapan 1,429,959 57.3 5,813 1,378,334 -3.6 5,603 71.5 52.4Minyak Sawit Mentah

Kedudukan terbuka(pada akhir tahun) 21,149 28,314

Kontrak Niaga Hadapan 449 t.d. 2 t.d. …Minyak Isirong Sawit

Kontrak Niaga Hadapan KLCI 331,218 41.6 1,346 1,088,419 228.6 4,424 16.6 41.3Kedudukan terbuka,

(pada akhir tahun) 8,993 10,092

Opsyen KLCI - - - - - - - -

Kontrak Niaga Hadapan 119,659 86.1 486 141,969 18.6 577 6.0 5.4KLIBOR 3 bulan

Kedudukan terbuka(pada akhir tahun) 18,977 27,418

Kontrak Niaga Hadapan MGS 781 t.d. 3 4,327 454 18 … 0.23 tahun 1/

Kontrak Niaga Hadapan MGS 118,635 47.5 482 19,494 -83.6 79 5.9 0.75 tahun

Kedudukan terbuka(pada akhir tahun) 127 -

Kontrak Niaga Hadapan MGS10 tahun 1/ 11 t.d. … - - - … …

1/ Diperkenalkan pada September 2003t.d. Tidak Diperoleh… Terlalu kecilSumber: Bursa Malaysia Derivatives

Aktiviti dalam pasaran niaga hadapan kewanganbercampur-campur pada tahun 2004 dan terusmencerminkan perkembangan dalam pasarankewangan yang dipengaruhi jangkaan yangberubah-ubah mengenai prospek pertumbuhanekonomi dan haluan kadar faedah. Penyertaandalam pasaran kontrak hadapan kewangan terusdipelopori oleh pelabur institusi dalam negeri, yangmencakupi lebih daripada 93% daripada jumlahdagangan. Kontrak niaga hadapan Kadar TawaranAntara Bank Kuala Lumpur (KLIBOR) 3 bulan terusmencatat pertumbuhan positif sebanyak 18.6%dari segi jumlah dagangan bagi tahun 2004. Walaubagaimanapun, jumlah keseluruhan kontrak niagahadapan MGS mencatat penurunan sebanyak 80%berikutan aktiviti dagangan yang lebih rendahdalam pasaran produk asas. Dengan aktivitidagangan dalam pasaran sekuriti tertumputerutamanya pada sekuriti tempoh matang jangkapendek, jumlah urus niaga kontrak niaga hadapanMGS 3 tahun meningkat dengan ketara.

Sistem Pembayaran danPenyelesaian

238 Pengenalan 238-241 Meningkatkan Kecekapan241-244 Meningkatkan Keselamatan Sistem Pembayaran244-245 Perpindahan Kepada Pembayaran Secara Elektronik

238

PENGENALAN

Sistem pembayaran yang cekap, yang bolehdipercayai dan yang berfungsi dengan lancar dapatmenyumbang kepada pertumbuhan ekonomi,keutuhan sistem kewangan dan melicinkan operasipasaran kewangan. Memandangkan sistempembayaran amat penting kepada masyarakatumum, perhatian harus diberikan supaya sistempembayaran sentiasa beroperasi dalam keadaanyang efektif, selamat dan cekap.

Bank Negara Malaysia memainkan tiga peranan dalamsistem pembayaran di Malaysia. Selain daripadaberperanan sebagai pengendali dan penyelia sistempembayaran, Bank Negara Malaysia juga bertindaksebagai fasilitator bagi memajukan perkhidmatansistem pembayaran. Dalam hal ini, teras dasar daninisiatif Bank Negara Malaysia bertujuan untukmeningkatkan tahap kecekapan dan keselamatandalam sistem pembayaran. Ini meliputi usaha untuk

Sistem Pembayaran dan Penyelesaian

Dasar dan inisiatif Bank Negara Malaysia dalam sistempembayaran adalah bertujuan untuk meningkatkan kecekapandan keselamatan sistem pembayaran, serta menggalakkanpembayaran secara elektronik

menggalakkan penggunaan pembayaran secaraelektronik, meningkatkan kecekapan sistempembayaran serta meningkatkan tahap kesedaranterhadap isu sistem pembayaran dan perlindungan keatas kepentingan pengguna.

MENINGKATKAN KECEKAPAN

Sistem pembayaran yang cekap dapat dinilai melaluiharga perkhidmatan yang kompetetif, kepelbagaianmod pembayaran kepada pengguna dan tempoh masapenyelesaian yang diambil dalam sesuatu sistempembayaran atau antara sistem-sistem pembayaran.Tahap kecekapan sesebuah sistem pembayarandipengaruhi oleh kebolehsampaian sistempembayaran tersebut kepada para penyediaperkhidmatan, peserta pasaran dan pengguna. Denganakses yang lebih meluas kepada penyediaperkhidmatan, peserta pasaran dan pengguna, sistempembayaran akan memberi lebih manfaat kepadasemua peserta secara keseluruhan. Pada tahun 2004,kecekapan sistem pembayaran di Malaysia dipertingkat

lagi menerusi akses yang lebih luas danpenambahbaikan yang dibuat terhadap sistem tersebut.

Untuk mencapai tahap kecekapan yang lebih tinggidalam sistem pembayaran, akses kepada pembayaransecara elektronik ditangani melalui beberapa cara padatahun 2004. Teras dasar adalah untuk menggalakkanakses yang adil dan terbuka kepada sistempembayaran yang penting di Malaysia dan untukmengurangkan pendedahan risiko dalam industri. Satuperkembangan penting di bidang ini ialah pindaanterhadap dasar akses bagi sistem RENTAS, iaitu sistempenyelesaian kasar masa nyata untuk Malaysia, danpenyertaan ahli-ahli tambahan dalam sistem GiroAntara Bank (IBG) dan rangkaian perkongsian mesinteler automatik (ATM) yang dikendalikan olehMalaysian Electronic Payment System (1997) Sdn. Bhd.(MEPS). Di samping itu, peluang bagi perusahaanperniagaan dan pengguna untuk membuatpembayaran melalui Internet telah dipertingkat denganpelaksanaan Sistem Bursa Pemprosesan Kewangan.

(i) RENTASRENTAS merupakan sistem pembayaran bernilaitinggi yang utama di Malaysia bagipenyelesaian dana dan sekuriti tanpa skripantara institusi-institusi yang menyertai RENTASdalam masa nyata. Pada akhir tahun 2004,terdapat 51 peserta dalam RENTAS yang terdiridaripada Bank Negara Malaysia, bank-bankperdagangan, bank-bank Islam, bank-banksaudagar, syarikat-syarikat diskaun, syarikat-syarikat kewangan, broker-broker universal danCagamas Berhad, sebuah syarikat gadai janjinasional.

Pada tahun 2004, Bank Negara Malaysia telahmeminda dasar akses kepada sistem RENTAS.Matlamat pindaan ini adalah bertujuan untukmeningkatkan kecekapan operasi danmengurangkan risiko penyelesaian dalamsistem kewangan dengan membenarkan

peserta pasaran kewangan utama mempunyai

akses terus kepada sistem penyelesaian masa

239


nyata kendalian Bank Negara Malaysia. Peserta

baru RENTAS akan mempunyai keupayaan yang

sama untuk menjelaskan obligasi kewangan dan

menerima dana menerusi penggunaan wang

pusat, iaitu akaun penyelesaian di Bank Negara

Malaysia. Kriteria kelayakan untuk menyertai

RENTAS telah dipinda seperti berikut:

i. Institusi-institusi kewangan yang dikawal selia

oleh Bank Negara Malaysia dan broker-broker

universal yang dikawal selia oleh Suruhanjaya

Sekuriti;

ii. Rumah-rumah penjelasan utama yang

membuat penjelasan untuk pasaran wang dan

pasaran modal; dan

iii. Institusi-institusi yang aktif dalam pasaran

wang atau pasaran modal serta mempunyai

nilai penyelesaian purata dengan konsisten

melebihi 0.1% daripada nilai urus niaga

RENTAS.

Pada tahun 2004, sistem RENTAS telah

menyelesaikan sebanyak 1.9 juta urus niaga

bernilai RM17.9 trilion, iaitu peningkatan

sebanyak 4.1% dari segi jumlah dan 29.8% dari

segi nilai, jika dibandingkan dengan tahun 2003.

Peningkatan ini menunjukkan bahawa sistem

RENTAS terus penting sebagai sistem pembayaran

utama bagi penyelesaian kewangan. Sistem

Pemindahan Dana Antara Bank (IFTS) meningkat

sebanyak 4% dari segi jumlah dan 30.4% dari

segi nilai berbanding dengan tahun 2003 dan

urus niaga Sistem Sekuriti Tanpa Skrip (SSTS) pula

meningkat masing-masing sebanyak 5.8% dan

23.1%.

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

2000 2001 2002 2003 20040.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

1.2

1.4

1.6

1.8

2.0

Graf 10.1 RENTAS - Urus Niaga IFTS

Jumlah (juta)

Jumlah IFTS

Nilai IFTS

Nilai (RM trilion)

Bagi meningkatkan kecekapan dan keutuhan

sistem RENTAS, Bank Negara Malaysia telah

menukar perkakasan sistem tersebut kepada sistem

Tandem S Series yang terkini. Perkakasan baru ini

menawarkan tambahan kapasiti sebanyak 2.3 kali

ganda dan seterusnya menyingkatkan masa

pemprosesan urus niaga RENTAS sebanyak 20%

serta membolehkan kitaran masa pemprosesan

kelompok akhir hari dipendekkan selama 2 jam.

(ii) Sistem Penjelasan Imej Cek Kebangsaan (SPICK)Selain daripada memberi lebih fleksibiliti dalam

akses kepada sistem RENTAS, Bank Negara

Malaysia juga telah mempertingkatkan

kecekapan sistem SPICK dengan melaksanakan

satu sistem pelaporan berasaskan web bagi

cek-cek yang tidak dijelaskan pada bulan

2000 2001 2002 2003

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

1.2

1.4

0

20

40

60

80

100

120

140

0.02004

Graf 10.2 RENTAS - Urus Niaga SSTS

Jumlah ('000)

Jumlah SSTS

Nilai SSTS

Nilai (RM trilion)

Jumlah (juta) Nilai (RM trilion)

Jumlah

Nilai

Graf 10.3 Bilangan dan Nilai Cek yang Diproses di Malaysia

188

190

192

194

196

198

200

202

1.10

1.15

1.20

1.25

1.30

1.35

1.40

2001 2002 2003 2004

240

Disember 2004. Pelaksanaan sistem pelaporanbaru ini membolehkan semua bankperdagangan yang menyertai SPICK memprosescek-cek yang dikembalikan semula kepadabank penerima dengan segera.

Sistem pelaporan baru ini dilaksanakan di SPICKKuala Lumpur dan Pulau Pinang manakalapelaksanaannya di SPICK Johor Bahru akandilakukan pada bulan Mac 2005. Di SPICK PulauPinang dan Johor Bahru, sistem baru inimembolehkan penghantaran fail dilakukan secaradalam talian dimana dahulunya dihantar melaluidisket oleh bank perdagangan. Denganpembaharuan ini, masa penyerahan maklumatdapat disingkatkan dan seterusnya meningkatkankecekapan masa pemprosesan cek.

Jumlah cek yang diproses di Malaysia, tidaktermasuk cek yang dikeluarkan dan didepositkandi cawangan yang sama meningkat sebanyak2.6% kepada 202.2 juta pada tahun 2004,sementara dari segi nilai pula jumlah cek yangdiproses meningkat sebanyak 7.5% kepada RM1.4trilion. Walaupun pelbagai langkah telah diambilbagi menggalakkan penggunaan kaedahpembayaran secara elektronik, Bank NegaraMalaysia mengakui bahawa cek akan terusmenjadi instrumen pembayaran yang penting.Oleh itu, pada tahun 2005, Bank Negara Malaysiaakan mengambil beberapa inisiatif untukmeningkatkan kecekapan cek sebagai instrumenpembayaran dengan tujuan untuk mengurangkanlagi masa pemprosesan cek.

(iii) Sistem Giro Antara Bank (IBG)Dalam arena pembayaran runcit, sistem GiroAntara Bank (IBG) yang dikendalikan oleh MEPSmembolehkan pemindahan kredit berjumlah besarantara bank dibuat secara elektronik berdasarkanT+0 atau T+1. Sistem IBG, yang boleh digunakansecara meluas melalui bank-bank perdagangan,berpotensi untuk menjadi sistem pembayaranruncit yang penting, dan selanjutnya bolehmengurangkan penggunaan cek disebabkanpenggunaan IBG yang menggalakkan di kalanganmasyarakat peniaga dan pengguna.

Menyedari akan kelebihan penggunaan IBG secarameluas, Bank Negara Malaysia mengamalkan dasarakses terbuka bagi sistem IBG denganmenggalakkan pemansuhan dasar tertutupkemasukan institusi-institusi selain daripada institusiperbankan tempatan. Pada bulan Disember 2004,sebuah bank asing yang diperbadankan di Malaysia

telah mengumumkan penyertaannya dalam sistemIBG. Dengan kemasukan ahli baru ini, bilanganbank yang menjadi ahli sistem IBG bertambahkepada 13 buah bank. Pada tahun 2004, jumlahdan nilai urus niaga IBG masing-masing meningkatsebanyak 187.6% dan 88.8% berbanding dengantahun 2003.

Dalam usaha untuk meningkatkan lagipenggunaan IBG di Malaysia, satu Pasukan KajianSemula IBG yang ahli-ahlinya terdiri daripada wakilBank Negara Malaysia, MEPS, institusi-institusiperbankan dan beberapa agensi Kerajaan yangberkenaan telah ditubuhkan pada bulanNovember 2004. Pasukan ini akan merangkarancangan lima tahun bagi menangani isu-isuutama dan merumuskan strategi bagimenggalakkan pengguna-pengguna cek bertukarkepada pembayaran melalui saluran elektronik.

(iv) Rangkaian Perkongsian ATMPada akhir tahun 2004, jumlah mesin ATM diMalaysia ialah sebanyak 5,565 buah. Institusiperbankan tempatan memiliki 4,098 buah mesinATM, manakala 280 buah mesin dimiliki olehbank-bank Islam dan 327 buah mesin dimiliki olehbank asing yang diperbadankan di Malaysia. Selainitu, institusi kewangan pembangunan (IKP)memiliki sejumlah 860 buah mesin ATM.Rangkaian perkongsian ATM MEPS membolehkaninstitusi yang menjadi ahli rangkaian ini menggunamesin ATM yang dimiliki oleh institusi ahli yanglain. Ini telah menjimatkan kos penyediaanprasarana oleh bank-bank di samping meluaskanlagi penggunaan mesin ATM kepada parapelanggan masing-masing. Dalam usaha untukmempertingkatkan kecekapan dalam sistem

0

2

4

6

8

10

12

14

16

2001 2002 2003 20040.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

4.0

Graf 10.4 Urus Niaga Giro Antara Bank

Jumlah (juta)

Jumlah

Nilai

Nilai (RM bilion)

241


kewangan serta meningkatkan perkhidmatanyang tidak terbatas antara institusi kewanganyang berlainan, sebuah IKP telah menyertairangkaian perkongsian ATM MEPS pada Jun2004. Ini telah memudahkan pelanggan bank-bank yang terlibat mendapat akses kepadaperkhidmatan rangkaian perkongsian ATM MEPSyang lebih luas iaitu sebanyak 4,416 buah mesin.

(v) Bursa Pemprosesan Kewangan (FPX)FPX diperkenalkan oleh MEPS pada bulan Oktober2004 sebagai sistem pembayaran berasaskan Internetyang membenarkan peserta-peserta seperti syarikat-syarikat untuk membuat pembayaran secaraelektronik. FPX menggunakan perkhidmatanperbankan Internet institusi-institusi perbankan bagimenyediakan sistem pembayaran dalam talian dengandisertai rujukan pembayaran untuk tujuanpemadanan.

Bank Negara Malaysia menyokong pembangunansistem tersebut sebagai sebahagian daripada usahameningkatkan kemudahan e-dagang selaras denganpelbagai inisiatif e-dagang yang dilaksanakan olehKerajaan dan sektor swasta. Penggunaan platformpembayaran di peringkat industri seperti FPXmelibatkan ramai pengguna. Semua institusiperbankan digalakkan untuk menyertai FPX bagimembolehkan mereka menyediakan perkhidmatanpembayaran yang cekap kepada pelanggan korporatdan runcit, dan pada masa yang sama meningkatkankerjasama dalam membina infrastruktur yangmembawa manfaat kepada negara. Pada masa ini,terdapat empat buah institusi perbankan dan limapeniaga yang menyertai FPX. Pada akhir tahun2004, FPX memproses sebanyak 87 urus niagabernilai RM2.6 juta.

MENINGKATKAN KESELAMATAN SISTEMPEMBAYARAN

Keselamatan dan kecekapan sistem pembayaranadalah penting bagi memastikan keyakinan pengguna

Jadual 10.1Mesin ATM

2000 2001 2002 2003 2004

Bilangan mesin ATM1 3,944 4,161 4,213 5,241 5,565

Jumlah tunai yang dikeluarkan (juta)2 146.1 174.9 193.5 215.6 264.3Nilai tunai yang dikeluarkan (RM bilion)2 62.0 71.8 77.6 86.3 110.8

1 Angka daripada tahun 2000-2002 merangkumi bank-bank perdagangan domestik, bank-bank asing yang diperbadankan, bank-bank Islam dansyarikat-syarikat kewangan. Angka daripada tahun 2003-2004 juga merangkumi institusi-institusi kewangan pembangunan.

2 Angka daripada tahun 2000-2003 merangkumi bank-bank perdagangan domestik, bank-bank asing yang diperbadankan dan syarikat-syarikatkewangan. Angka tahun 2004 juga merangkumi bank-bank Islam.

terhadap sistem pembayaran. Dalam melindungikepentingan pengguna, Bank Negara Malaysiamenggunakan kuasa sebagai penguat kuasa danpenyelia di bawah Akta Sistem Pembayaran 2003.Kesemua pengendali sistem pembayaran dikehendakimendapatkan pemberitahuan bertulis daripada BankNegara Malaysia sebelum mengendalikan sesebuahsistem pembayaran, manakala kesemua pengeluarinstrumen pembayaran yang ditetapkan dikehendakimendapatkan kelulusan bertulis daripada BankNegara Malaysia sebelum instrumen pembayaranberkenaan dikeluarkan. Bank Negara Malaysiamengawal selia para pengendali sistem pembayarandan pengeluar instrumen pembayaran yangditetapkan melalui pemeriksaan di premis sertapemantauan luar premis melalui penelitiankedudukan kewangan mereka. Pada tahun 2004,sejumlah 14 pengendali sistem pembayaran telahdiberi pemberitahuan bertulis bagi mengendalikansistem pembayaran, manakala kelulusan bertulis telahdiberikan kepada tiga pengeluar instrumenpembayaran. Bank Negara Malaysia juga telahmelaksanakan pemeriksaan terhadap dua buahpengendali sistem pembayaran.

Bagi meningkatkan keselamatan sistem pembayaran,langkah-langkah telah diambil bagi menangani risikopenipuan dan mengurangkan risiko operasi akibatkelemahan sistem. Dalam hal ini, Bank NegaraMalaysia dan peserta yang terbabit dalam industrisistem pembayaran telah bekerjasama dalambeberapa bidang bagi memastikan kemudahanpembayaran borong dan runcit adalah terjamin danselamat. Perkembangan utama pada tahun 2004ialah permindahan kepada penggunaan teknologi cipuntuk kad ATM dan kad kredit bagi tujuanmengurangkan pemalsuan kad secara pencurianmaklumat dan pengklonan. Langkah-langkah untukmenangani penipuan dalam bidang perbankanInternet secara phishing, garis panduankeselamatan cek dan mekanisme perancangankesinambungan operasi juga diperkenalkanpada tahun 2004.

242

(i) Kad ATMPada bulan Julai 2004, kesemua bank asing yangdiperbadankan di Malaysia dan dua buah IKPtelah selesai menaik taraf mesin ATM dan kadATM yang sedia ada kepada teknologi yangberasaskan cip. Usaha tersebut ialah lanjutandaripada kejayaan pelaksanaan infrastruktur cipoleh pihak Kerajaan untuk kad pengenalankebangsaan, MyKad, yang mengandungi aplikasiATM, pengeluaran Bankcard dan penaiktarafansemua mesin ATM oleh institusi perbankantempatan yang telah selesai pada tahun 2003.Sehingga kini, penggunaan infrastruktur ATMberasaskan cip telah berjaya menghapuskaninsiden penipuan secara pemalsuan kad ATM.Setakat akhir tahun 2004, sebanyak 11.7 jutakad ATM bercip telah dikeluarkan manakala4,966 mesin ATM telah dinaiktaraf untukmenerima kad ATM bercip.

(ii) Kad KreditPara pengeluar dan pemeroleh kad kreditdalam industri perbankan, di bawah pimpinanBank Negara Malaysia dan Persatuan Bank-Bank Dalam Malaysia, telah melaksanakanpengeluaran kad kredit berpiawaian EMV(Europay-MasterCard-Visa) pada akhir tahun2004 dan pelaksanaan penukaran alatpenerima kad dijangka selesai pada akhir tahun2005. Penukaran sebanyak 6.2 juta kad kreditpada akhir tahun 2004 kepada kad bercip yangberasaskan piawaian EMV memberi isyaratyang tegas bahawa Malaysia komited untukmenangani masalah penipuan kad kredit.Institusi perbankan telah memberikankeutamaan untuk menaik taraf alat-alatpembaca kad kepada alat yang berpiawaianEMV di lokasi-lokasi peniaga yang berisikotinggi dalam jangka masa yang lebih awaldaripada tarikh akhir penukaran alat pembacakad, yakni akhir tahun 2005. Pada akhir tahun2004, sebanyak 80% daripada 60,000 unit alatpembaca kad di kedai-kedai peniaga telah punberasaskan piawaian EMV.

Malaysia ialah salah sebuah negara di rantauini yang termaju mengguna pakai kad kreditberpiawaian EMV, bertujuan untukmeningkatkan keyakinan pengguna, pelawatasing dan peniaga dalam menggunakan danmenerima kad kredit di kedai-kedai mereka.Usaha ini adalah perlu memandangkan jumlahkad kredit yang dikeluarkan adalah tinggi iaitusebanyak 6.6 juta kad dengan nilai urus niaga

sebanyak RM34.9 bilion pada tahun 2004.Walau bagaimanapun, operasi kad caj diMalaysia adalah kecil dengan hanya 0.3 jutakad caj telah dikeluarkan dengan nilai urusniaga sebanyak RM2 bilion pada tahun 2004.

Bagi menangani kadar penipuan kad kredityang tinggi di stesen minyak, yang merupakanhampir 22% daripada jumlah nilai penipuankad kredit pada tahun 2004, syarikat-syarikatminyak telah mengambil suatu langkah yangpositif untuk menggantikan alat pembaca kadyang dipasang di pam-pam minyak kepada alatyang mematuhi piawaian EMV. Syarikat-syarikatini juga telah menyokong dasar untukmenghentikan penerimaan kad kredit yangberasaskan jalur magnetik di pam-pam minyaklayan diri bermula pada 31 Disember 2004.

Selain mencuri maklumat kad daripada jalurmagnetik, maklumat kad juga boleh diperolehmelalui kaedah wire-tapping. Sehubungandengan ini, Bank Negara Malaysia telahmengarahkan industri perbankan untukmengambil beberapa langkah bagimembanteras gejala ini, termasuk pelaksanaan

sistem line encryption. Dengan ini, industri

perbankan di Malaysia merupakan antara

peneraju utama di rantau Asia Pasifik

yang mengambil langkah tegas dengan

membuat pelaburan untuk membangunkan

infrastruktur yang sesuai bagi menangani

penipuan kad kredit.

2000 2001 2002 2003 20040

1

2

3

4

5

6

7

0

5

15

10

20

25

30

35

40

Bilangan Kad Kredit

Bilangan Kad Caj

Nilai Transaksi Kad Kredit

Nilai Transaksi Kad Caj

Bilangan kad (juta) Nilai (RM bilion)

Graf 10.5 Operasi Kad Kredit dan Kad Caj di Malaysia

243


(iii) Perbankan InternetSelaras dengan pertumbuhan yang ketara dalamperbankan Internet di Malaysia, usaha-usaha telahdilakukan bagi mengekalkan keyakinan penggunaterhadap penggunaan Internet untuk mengaksesperkhidmatan perbankan. Pada tahun 2004, PasukanPetugas Perbankan Internet telah ditubuhkan olehBank Negara Malaysia untuk melaksanakan amalanterbaik di peringkat industri dan bekerjasama denganagensi yang berkenaan untuk menangani insidenyang dapat menggugat keselamatan. Dalam hal ini,penekanan khusus diberikan dalam pencegahanphishing dan lain-lain bentuk penipuan kecurianidentiti, seperti mendapatkan maklumat peribadipemegang akaun secara tidak sah untuk memperolehkeuntungan kewangan. Pada tahun ini, sebuah banktelah memperkenalkan kata laluan keselamatantambahan kepada pelanggan perbankan Internetmereka menerusi kata laluan yang boleh digunakanhanya sekali sahaja dalam jangka masa terhad.Langkah ini telah terbukti berkesan dalam menanganipenipuan perbankan Internet.

Setakat ini terdapat 14 institusi perbankan yangmenyediakan perkhidmatan perbankan Internetkepada dua juta pelanggan. Bilangan pelanggan telahmeningkat sebanyak 15.4% berbanding dengantahun lepas. Ini menunjukkan penerimaan perbankanInternet dengan meluas sebagai satu saluran yangbukan sahaja mudah tetapi selamat untuk mengaksesperkhidmatan perbankan.

Penggunaan Internet sebagai saluranpenghantaran seharusnya digunakan secaralebih meluas pada masa hadapan, setelah lebihbanyak lagi sistem berasaskan Internet dangerbang pembayaran diperkenalkan. Di sampinggerbang pembayaran MEPS, sebuah bank telahmenubuhkan gerbang pembayarannya sendiripada tahun 2004 dan tiga buah bank lagisedang dalam usaha untuk melancarkangerbang pembayaran mereka bagimeningkatkan mutu perkhidmatan kepadapelanggan. Bilangan urus niaga yang diprosesoleh gerbang pembayaran MEPS menunjukkanpeningkatan sebanyak 650% kepada 1.5 jutapada tahun 2004, daripada hanya 0.2 juta padatahun 2003. Nilai urus niaga juga meningkat1,219% kepada RM663.6 juta. Peningkatanyang amat ketara dalam penggunaan gerbangpembayaran MEPS disebabkan oleh penyertaanbeberapa peniaga utama yang aktif dalampenawaran dalam talian.

(iv) Langkah Keselamatan Minimum bagi CekPada bulan Julai 2004, Bank Negara Malaysia telahmengeluarkan ‘Garis Panduan Langkah-LangkahKeselamatan Minimum bagi Cek’ untukmengurangkan kejadian penipuan cek danmeningkatkan pengesanan penipuan cek. Garispanduan ini menggariskan keperluan-keperluanminimum bagi bank dalam peranan mereka sebagaibank penerima cek atau bank pembayar cek. Garispanduan ini merangkumi keperluan khususberkaitan tadbir urus korporat, ciri-ciri keselamatancek, kemudahan pengesanan penipuan cek,pengurusan keselamatan semasa mencetak cek sertamemelihara kepentingan pengguna.

(v) Perancangan Kesinambungan OperasiBank Negara Malaysia memberi keutamaan yangtinggi terhadap Perancangan KesinambunganOperasi untuk memastikan operasi sistempembayaran tidak terjejas, dengan mengadakanprosedur-prosedur kontingensi di pusatpemulihannya untuk sistem RENTAS dan SPICK.Selain daripada menjalankan ujian bulanan secaralangsung untuk kedua-dua sistem tersebut, satukajian semula ke atas Perancangan KesinambunganOperasi institusi-institusi kewangan telah diadakanpada tahun 2004, bagi mengenal pasti kekuatan dankelemahan perancangan-perancangan tersebutsekiranya berlaku sebarang krisis. Institusi-institusikewangan telah dinasihatkan supaya sentiasamenjalankan ujian berkala ke atas PerancanganKesinambungan Operasi mereka dan mengambilbeberapa langkah berjaga-jaga yang perlu untuk

4.2%7.0% 7.9%

57.4%58.8%

39.3%

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

4.0

2002 2003 20040

10

20

30

40

50

60

70

Bilangan pelanggan perbankan Internet

Bilangan pelanggan Internet

Kadar penembusan pelanggan perbankan Internet dengan bilangan penduduk

Kadar penembusan pelanggan perbankan Internet dengan pelanggan Internet

Graph 10.6Perbankan Internet: Pertumbuhan dan Penembusan

Bilangan pelanggan (juta) %

Sumber: Bank Negara Malaysia dan Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia

244

mengukuhkan lagi strategi pemulihan dan

mengurangkan sebarang gangguan yang boleh

menjejaskan operasi sistem pembayaran.

PERPINDAHAN KEPADA PEMBAYARAN SECARA

ELEKTRONIK

Walaupun perpindahan kepada pembayaran secara

elektronik memerlukan pelaburan pembangunan

prasarana yang tinggi, ia akan membawa kepada

penjimatan kos dengan infrastruktur baru yang berkos

efektif dan berkebolehan memenuhi keperluan

pembayaran pengguna melalui kemudahan dan produk

yang inovatif. Penyelesaian pembayaran secara

elektronik yang lebih pantas berbanding dengan sistem

berasaskan kertas juga akan meningkatkan lagi

kecekapan sistem kewangan dan ekonomi.

Secara keseluruhan, peningkatan terhadap penggunaan

kemudahan pembayaran secara elektronik pada tahun

2004 adalah menggalakkan. Penggunaan pindahan

kredit seperti IBG dan dompet elektronik untuk

pembayaran tol, sebagai peratusan keseluruhan jumlah

instrumen pembayaran (tidak termasuk wang tunai)

telah meningkat pada tahun 2004, berbanding dengan

tahun 2003. Kad-kad pembayaran, khususnya kad

kredit, semakin menjadi alternatif mudah kepada wang

tunai dan cek memandangkan kemudahan autodebit

bagi membayar kemudahan utiliti asas dan pembayaran

melalui Internet biasanya menggunakan kad kredit. Cek

sebagai satu instrumen pembayaran pula menunjukkan

penurunan dari segi bilangan serta nilai apabila

instrumen pembayaran yang lain digunakan secara lebih

meluas. Walau bagaimanapun, memandangkan

jangkauan penggunaannya yang meluas, cek masih lagi

popular, dengan nilai cek mencakupi 95.7% daripada

jumah keseluruhan instrumen pembayaran bukan tunai

pada tahun 2004.

Jadual 10.2

Pembayaran Bukan Tunai di Malaysia

2003 2004

Nilai (%) Bilangan (%) Nilai (%) Bilangan (%)

Cek 96.67 34.04 95.65 28.75

Kad kredit 2.48 27.68 3.03 25.74

Pemindahan kredit (IBG) 0.63 0.24 1.10 0.57

Kad caj 0.16 1.42 0.16 1.03

Dompet elektronik - Pembayaran tol 0.05 36.40 0.06 43.69

Dompet elektronik - Runcit ... ... ... 0.01

Kad debit 0.01 0.22 … 0.21

... Terlalu kecil.

Oleh yang demikian, institusi kewangan digalakkan untukmenyokong usaha perpindahan kepada pembayaransecara elektronik dengan mempertingkatkan usahapembangunan dan penggunaan pelbagaimekanisme pembayaran elektronik, di sampingmenangani halangan yang membendungpenggunaannya. Ini termasuk mempromosi saluranperbankan mudah alih dan instrumen pembayaranseperti kad debit dan dompet elektronik.

(i) Perbankan Mudah AlihPerkhidmatan perbankan mudah alih menyediakansatu cara inovatif dan mudah untuk mendapat akseskepada kemudahan dan perkhidmatan perbankan.Perkhidmatan yang ditawarkan kini termasukpertanyaan baki, pindahan dana, pembayarankewangan dan bil, tambah nilai, perkhidmatantelefon prabayar, serta permintaan untuk penyatadan buku cek. Liputan perkhidmatan perbankanmudah alih boleh dikembangkan denganpertambahan bilangan pengguna telefon bimbitsejak kebelakangan ini. Pada akhir tahun 2004,kadar pengguna telefon bimbit di Malaysiaberbanding dengan jumlah penduduk ialah 55.9%.Walau bagaimanapun, perbankan mudah alih masihlagi pada tahap awal dan pada masa ini hanya enambuah bank yang menawarkan perkhidmatantersebut dengan bilangan pengguna yangdianggarkan sebanyak 25,000. Namun begitu,industri perbankan yakin pengguna telefon bimbitakan tertarik dengan perbankan mudah alih denganadanya perkhidmatan dan kemudahan baru yangakan disediakan sebagai tambahan kepadakemudahan yang sedia ada sekarang.

(ii) Kad DebitWalaupun kad debit mempunyai potensi untukmenjadi alternatif kepada pembayaran secaratunai, tahap penggunaannya masih lagi rendah.

245


Kad debit memberi manfaat terutamanya kepadapengguna yang tidak selesa membayar secarakredit atau pun pengguna yang tidak layak untukmendapatkan kemudahan kad kredit,umpamanya para pelajar. Dengan kad debit,akaun pengguna akan terus didebitkan apabilapembelian dibuat. Dengan ini, pemegang kadtidak perlu membawa wang tunai yangberlebihan dan seterusnya menikmati kecekapandan keselamatan yang ditawarkan melaluipembayaran menggunakan kad debit. Peniaga-peniaga juga dapat menikmati manfaat daripadakad debit kerana fi yang dibayar adalah lebihrendah jika dibandingkan dengan fi untukpenerimaan pembayaran kad kredit. Denganadanya 10.8 juta Bankcard dalam edaran,penggunaan kad debit berpotensi untukbertambah apabila para pengguna memahamisepenuhnya kelebihan kad debit tersebut.

(iii) Wang Tunai ElektronikWang tunai elektronik MEPS Cash merupakan satukaedah pembayaran elektronik alternatif kepadawang tunai untuk pembelian runcit. Aplikasi MEPSCash terdapat dalam kad Bankcard dan Mykad.Pada akhir tahun 2004, lebih 16,000 buah alatpembaca kad telah dinaik taraf oleh institusiperbankan dan pihak ketiga yang dilantik olehMEPS untuk mengguna pakai MEPS Cash.Bilangan urus niaga MEPS Cash meningkatdaripada 0.02 juta urus niaga pada tahun 2003kepada 0.09 juta urus niaga pada tahun 2004,manakala nilai urus niaga meningkat daripadaRM0.1 juta kepada RM0.3 juta pada tempoh yangsama. Walaupun penggunaan MEPS Cash adalahrendah berbanding dengan kaedah pembayaranelektronik yang lain, usaha-usaha berterusandijalankan oleh pelbagai pihak untuk mempromosipenggunaan MEPS Cash. Sejak awal tahun 2004,pembayaran menggunakan MEPS Cash diterimapakai di beberapa komuniti tertutup seperti BankNegara Malaysia, Universiti Utara Malaysia,Cyberjaya dan Putrajaya.

Selain daripada MEPS Cash, penggunaan wangtunai elektronik dalam sektor pengangkutan, iaitukad Touch ‘n Go dapat mengurangkanpenggunaan wang tunai dan syiling di sektortersebut. Berikutan keputusan Kerajaan untukhanya menerima kad Touch ‘n Go sebagaipembayaran elektronik di plaza tol, jumlah dannilai urus niaga Touch ‘n Go meningkat, masing-masing sebanyak 45.2% dan 29.6% pada tahun2004, berbanding dengan tahun lepas.

Majlis Penasihat Pembayaran Kebangsaan (MPPK)

Sebagai sebahagian daripada usaha untukmempromosi sistem kewangan yang dinamik danstruktur sistem pembayaran yang kukuh, BankNegara Malaysia telah mengadakan dua mesyuaratMajlis Penasihat Pembayaran Kebangsan (MPPK)pada tahun 2004, bagi membincangkan isu-isuutama berkaitan sistem pembayaran. Mesyuaratpertama diadakan pada 20 Julai 2004, dan isuberhubung perpindahan kepada pembayaransecara elektronik serta cadangan mengenai langkahuntuk membina prasarana pembayaran elektronikyang cekap, telah dibincangkan. Hasil keputusanmesyuarat tersebut, Pasukan Kajian Semula IBGtelah diwujudkan bagi menentukan hala tuju untukmempromosi penggunaan IBG di negara ini.Mesyuarat juga membincangkan langkah-langkahuntuk mempromosi konsep pinjaman berhemahdalam penggunaan kad kredit dan langkah-langkahuntuk mempertingkatkan keyakinan penggunaterhadap pengunaan kad kredit sebagai instrumenpembayaran bukan tunai.

Mesyuarat kedua diadakan pada 8 Disember 2004,dengan MPPK mempertimbangkan pendekatanpenguatkuasaan yang sesuai bagi menangani isusistem pengiriman wang alternatif dan langkah-langkah bagi mempromosi penggunaan saluran rasmibagi pengiriman wang. MPPK bersetuju supaya bankmewujudkan perkhidmatan pengiriman wang yangmudah dan murah untuk pekerja asing bagimenggalakkan perpindahan kepada penggunaansistem pengiriman wang yang formal. MPPK jugamembincangkan cadangan mengenai langkah-langkahpengurusan serta pengurangan risiko berkaitanpenyelesaian pertukaran asing di Malaysia danmeningkatkan kemudahan kepada para pelaburantarabangsa untuk menyelesaikan perdagangankertas sekuriti hutang Malaysia.

Melangkah ke hadapan, Bank Negara Malaysiaakan bekerjasama dengan institusi kewangan untukmenawarkan urus niaga pembayaran yang cekapdan selamat pada kos yang lebih rendah untukmembolehkan penggunaan saluran pembayaranelektronik yang lebih meluas. Bank Negara Malaysiabersama-sama dengan industri perbankan sertasokongan daripada Kerajaan akan terusmempromosi saluran penghantaran danpembayaran elektronik yang cekap dan berkesanselaras dengan usaha untuk membolehkan sistempembayaran membantu aktiviti ekonomi danmenyumbang kepada kestabilan kewangan.

246

Hubungan Luar Negara

248 Pemantauan Ekonomi248-250 Arkitektur Kewangan Antarabangsa

250 Hubungan Luar Negara dengan IMF250 Perbankan Islam

250-252 Pencegahan Pengubahan Wang Haram dan Pembiayaan Keganasan

252-254 Rundingan Perkhidmatan Kewangan 254-255 Kerjasama Serantau255-256 Kerjasama Dua Hala

256 Bantuan Teknikal dan Pertukaran Maklumat

248

Malaysia terus terlibat secara aktif di forum antarabangsadan serantau yang utama sepanjang tahun 2004. Diperingkat antarabangsa, perbincangan tertumpu padaketidakseimbangan ekonomi global, harga minyak yangsemakin meningkat dan pelaksanaan dasar monetari olehekonomi-ekonomi utama dunia. Di peringkat serantau,persekitaran ekonomi dan kewangan yangmemberangsangkan telah menjadi pemangkin kepadapengukuhan kerjasama ekonomi dan kewangan, denganpenekanan diberikan terhadap usaha menggalakkansistem kewangan dan pasaran kewangan yang lebihkukuh di kalangan negara serantau.

Pemantauan EkonomiPemantauan ekonomi terus menjadi terasperbincangan di persidangan serantau, termasuk diMesyuarat Eksekutif Bank-bank Pusat Asia Timur danPasifik (EMEAP), Bank-bank Pusat Asia Tenggara


Pemantauan ekonomi terus menjadi teras perbincangan dipersidangan serantau, dengan penumpuan padaketidakseimbangan global, kestabilan pertukaran mata wangasing, pembinaan kapasiti dan perkembangan integrasiserantau dan liberalisasi kewangan.

(SEACEN), Pertubuhan Negara-negara Asia Tenggara(ASEAN) dan ASEAN bersama Republik Rakyat China,Jepun dan Korea (ASEAN+3). Mesyuarat-mesyuarattersebut menumpukan perbincangan pada isu-isuketidakseimbangan global dengan memberipenekanan pada perubahan trend kadar faedah, kesanharga komoditi yang tinggi dan kemungkinan kejutanharga minyak serta perkembangan mengenai integrasiserantau dan liberalisasi kewangan. Isu-isupemantauan turut dibincangkan secara mendalam dimesyuarat-mesyuarat Tabung Kewangan Antarabangsa(IMF)/Bank Dunia (WB) pada tahun 2004.

Perkembangan dalam pasaran kewangan dan pandanganmengenai kesan kadar faedah global ke atas pasarankewangan serantau dibincangkan dalam mesyuarat paraGabenor EMEAP yang ke-9 (merangkumi 11 buah bankpusat dan pihak berkuasa kewangan rantau Asia Timurdan Pasifik). Mesyuarat bersepakat bahawa kesan daripadaperalihan kepada persekitaran kadar faedah yang lebihtinggi terhadap pasaran kewangan sedunia dan Asiaadalah kecil. Namun, usaha yang lebih giat akanditumpukan pada isu-isu pemantauan secara makro dibawah inisiatif pemantauan serantau EMEAP. Untuk

mencapai tujuan itu, Kumpulan Kerja EMEAP mengenaiPenyeliaan Perbankan sedang menyiapkan templatkerangka kestabilan kewangan bagi memantau hubunganmerentasi sempadan yang penting dan punca-puncakelemahan yang mungkin wujud dalam sistem kewangan.

Memandangkan pemulihan ekonomi yang mapanpenting kepada rantau ini khususnya, dan ekonomiglobal amnya, isu pemantauan ekonomi terus menjadifokus Persidangan Gabenor SEACEN ke-39 sertaMesyuarat Timbalan Bank Pusat ASEAN dan MesyuaratMenteri Kewangan ASEAN dan ASEAN+3. Mesyuarattersebut menekankan perlunya usaha terancang olehnegara-negara perindustrian utama bagi menanganimasalah ketidakseimbangan global, yang sebahagianbesarnya berpunca daripada kelemahan struktur yangmasih wujud dalam ekonomi mereka. Pada masa yangsama, ekonomi-ekonomi pasaran yang sedang muncul

perlu memberi tumpuan yang sewajarnya kepada dasar-dasar yang boleh mewujudkan persekitaran yang kondusifkepada pertumbuhan yang diterajui oleh permintaandalam negeri, sungguhpun beberapa negara sudahmelaksanakan proses penyesuaian dengan pelaksanaandasar pengembangan untuk merangsang permintaandalam negeri. Persekitaran makroekonomi yang bersifatmenyokong, termasuk kadar pertukaran asing yang stabildan pengantaraan kewangan yang cekap seharusnyadilengkapi dengan sistem penyampaian yang cekap dalamekonomi. Pembinaan kapasiti tidak kurang pentingnyadalam perusahaan dan institusi kewangan dalam negeribagi meningkatkan keberkesanan dalam persekitaranderegulasi dan liberalisasi.

Arkitektur Kewangan AntarabangsaMomentum penyusunan semula arkitektur kewanganantarabangsa (IFA) menjadi perlahan pada tahun-tahunkebelakangan ini meskipun terdapat beberapakemajuan dalam bidang pencegahan dan penyelesaiankrisis pada tahun 2004. Walau bagaimanapun,kemajuan dalam isu yang lebih asas, yang berkaitandengan urus tadbir institusi kewangan antarabangsamasih terbatas. Sehubungan dengan itu, Malaysia terus

249


memberikan penekanan pada keperluan untukmeningkatkan urus tadbir institusi kewanganantarabangsa terutamanya Institusi-institusi BrettonWoods. Malaysia telah menyatakan kekesalannyamengenai kurangnya kemajuan yang dicapai berhubungisu-isu struktur dan institusi termasuk kuota, kuasamengundi dan bilangan perwakilan negara-negaramembangun yang tidak mencukupi di Institusi-institusiBretton Woods. Bank Negara Malaysia juga menyuarakankebimbangannya mengenai isu urus tadbir dan menggesaagar penilaian semula dibuat terhadap fungsi dan struktur,dasar dan operasi Institusi-institusi Bretton Woods untukmenghadapi cabaran global yang berubah-ubah, dansupaya setiap keputusan yang dibuat oleh Institusi-institusiBretton Woods adalah lebih menyeluruh, komprehensifdan bertanggungjawab terhadap ahli-ahlinya.

Satu perkembangan yang berkaitan dengan urus tadbirdan tahap perwakilan di institusi kewangan antarabangsaialah termeterainya Memorandum Persefahaman (MoU)para Gabenor Kumpulan Undian Asia Tenggara di IMFpada tahun 2004. MoU ini telah menggariskan skim

Beberapa kemajuan dalam isu-isu Arkitektur KewanganAntarabangsa (IFA) berkaitan pencegahan dan penyelesaian krisis...tetapi masih perlahan dalam isu urus tadbir institusi kewanganantarabangsa (IFI).

penggiliran baru untuk Pejabat Kumpulan Asia Tenggarabagi tempoh yang bermula dari bulan November 2004sehingga bulan April 2017, serta mendefinisi semula tugasdan tanggungjawab setiap jawatan di Pejabat KumpulanAsia Tenggara di IMF. Rangka kerja itu juga merangkumigaris panduan untuk meningkatkan keberkesanan dankecekapan Pejabat Kumpulan Asia Tenggara supaya dapatmemberikan perkhidmatan yang lebih baik kepada ahli-ahlinya. Pejabat Kumpulan Asia Tenggara di Bank Duniaturut mengkaji semula skim penggiliran mereka danmenandatangani MoU semasa mesyuarat tahunan IMF/WBpada bulan Oktober 2004.

Dalam isu ketelusan, Bank Negara Malaysia terusmenyokong inisiatif Piawaian Penyebaran Data Khas(SDDS) IMF sebagai penyataan sokongan Malaysia atasusaha IMF untuk menghasilkan sistem kewangan globalyang lebih telus. SDDS diperkenalkan oleh IMF sebagaipanduan kepada ahli-ahli yang telah ataupun inginmendapat laluan memasuki pasaran modal antarabangsamelalui penyebaran data ekonomi dan kewangan merekakepada umum. Malaysia adalah antara negara terawal dikalangan 42 buah negara yang menyertai inisiatiftersebut sejak penubuhannya pada tahun 1996. Padabulan Jun 2004, Bank Negara Malaysia dan IMF telah

menganjurkan seminar mengenai SDDS secara bersamauntuk peserta semasa dan bakal peserta inisiatif tersebutdari kalangan negara di rantau Asia dan Pasifik. Seminartersebut membincangkan perkembangan terkini isu-isuoperasi dan pematuhan kepada SDDS, di sampingmenyediakan peluang perbincangan terbuka antarapenyelaras SDDS dengan pihak IMF mengenai isu-isuberkaitan dengan SDDS.

Sebagai langkah selanjutnya, dan bagi mencerminkansokongan Malaysia terhadap usaha-usaha institusikewangan antarabangsa untuk mengukuhkan sektorkewangan, Bank Negara Malaysia telah mengambilbahagian dalam inisiatif IMF untuk mewujudkan garispanduan mengenai pengumpulan penunjuk kekukuhankewangan bermula pada bulan Ogos 2004. Penunjuk iniboleh diguna pakai bersama-sama penunjuk-penunjukekonomi dan kewangan lain bagi menilai kekuatan dankelemahan sistem kewangan sesebuah negara.

Sementara itu, terdapat perkembangan yangmenggalakkan dalam bidang penyelesaian krisis,

dengan adanya kemajuan dalam penggunaan KlausaTindakan Bersama (KTB) dalam bon berdaulatantarabangsa. Momentum penggunaan KTBmeningkat dengan pesat pada tahun 2004, denganhampir kesemua bon kerajaan yang diterbitkan diNew York pada sembilan bulan pertamamengandungi KTB, berbanding hanya 47% padatahun 2003. Memandangkan pasaran terbesar untukbon kerajaan terletak di Amerika Syarikat, peningkatanpenggunaan KTB di pasaran New York menandakanpenumpuan yang semakin meluas ke arah satupiawaian pasaran. Secara keseluruhan, kemajuan yangdicapai ini akan meningkatkan daya ramalan bahawapenyelesaian berhubung dengan masalah hutangnegara boleh dicapai. Malaysia telah menerbitkan bonyang mengandungi KTB semenjak tahun 2000.

Kumpulan Pakar SEACEN (KPS) mengenai Aliran Modalterus memantau perkembangan aliran modal di rantauAsia dengan cara pertukaran data aliran modal melaluisatu set templat yang seragam, serta mengadakantelepersidangan untuk membincangkan perkembangandan prospek aliran modal. Sebagai sebahagian daripadausaha untuk membina kapasiti di kalangan negaraanggota SEACEN, Bank Negara Malaysia menjadi tuan

250

rumah kepada Bengkel SEACEN mengenai PenilaianKeadaan Mudah Terjejas Sektor Luaran di Kuala Lumpurpada bulan Disember 2004. Perbincangan dalambengkel tersebut tertumpu pada konsep, rangka kerjadan kaedah untuk menilai keadaan mudah terjejassektor luaran. Bengkel ini juga bertujuanmempertingkatkan penggunaan data aliran modal yangditukar-tukar antara anggota KPS, termasukpenggunaan data tersebut dalam rangka kerja yangsesuai bagi mengesan risiko yang sedang muncul.

Hubungan Luar Negara dengan IMFMalaysia terlibat secara aktif dalam rundingan tahunanArtikel IV IMF. Pihak IMF telah membuat penilaian yangmemuaskan terhadap ekonomi Malaysia, danmenekankan pemulihan ekonomi Malaysia adalah kukuhdengan kedudukan luar negara yang menggalakkan.Pihak IMF juga memuji pendekatan Malaysia menguruskredit dalam negeri dengan berhemat dan selaras denganpengekalan penetapan kadar pertukaran, serta usahayang berterusan untuk meningkatkan lagi sistemkewangan yang teguh dan cekap.

Bank Negara Malaysia dan IMF secara bersamamenganjurkan persidangan peringkat tertinggi mengenaiisu-isu sektor kewangan di negara-negara yang sedangmuncul di Asia. Fokus utama persidangan tersebut adalahuntuk mengenal pasti peranan IMF dalam menyokongpembangunan sistem kewangan dan kestabilankewangan di rantau ini. Perbincangan tertumpu pada isu-isu pemantauan sektor kewangan, rundingan Artikel IVIMF, Program Penilaian Sektor Kewangan dan Laporanmengenai Pematuhan Piawaian dan Kod. Bank NegaraMalaysia berkongsi pengalamannya dengan para pesertaAsia yang lain mengenai isu-isu tersebut danmencadangkan beberapa langkah untuk meningkatkankeberkesanan IMF di rantau ini, terutamanya dari segipemantauan dan pembinaan kapasiti.

Malaysia terus membantu negara-negaraberpendapatan rendah dan negara miskin yangbanyak berhutang melalui sumbangannya kepadaKemudahan Pertumbuhan dan PenguranganKemiskinan (PRGF) dan pelepasan hutang di bawahInisiatif Negara-negara Miskin Yang BanyakBerhutang (HIPC). Dalam mesyuarat tahunan IMF/WBpada tahun 2004, Malaysia menggesa Institusi-institusi Bretton Woods supaya terus menyokongrangka kerja pengurusan hutang negara-negaraberpendapatan rendah dan membantu negara-negaratersebut menangani kejutan luar kawalan.

Malaysia mengekalkan statusnya sebagai pemiutangbersih di IMF pada tahun 2004. Bagi tempoh Mac-

November 2004, Malaysia telah diminta menyalurkansebanyak SDR12 juta. Penyaluran sumbangan inidibuat melalui Pelan Transaksi Kewangan (PTK) IMF,iaitu satu bentuk mekanisme yang membolehkan IMFmembiayai operasi pemberian pinjaman danpembayaran semula. Di bawah PTK, negara-negaraanggota IMF terpilih yang mempunyai kedudukanimbangan pembayaran serta kedudukan rizabantarabangsa yang kukuh boleh diminta untukmenyumbangkan sumber tukaran asing bagimenyokong operasi kewangan IMF.

Perbankan IslamBank Negara Malaysia terus memainkan peranan yangaktif dalam Lembaga Perkhidmatan Kewangan Islam(IFSB), melalui Jawatankuasa Teknikal dan Majlis IFSB.Pada bulan Mei 2004, IFSB memulakan penyediaanpiawaian ketiga mengenai urus tadbir korporat bagiinstitusi kewangan Islam, di samping piawaianmengenai kecukupan modal dan pengurusan risikoyang hampir selesai. Draf pendedahan mengenaipiawaian kecukupan modal dan pengurusan risikodijangka dapat diedarkan untuk ulasan selewat-lewatnya pada suku pertama 2005. Pada bulanDisember 2004, Bank Pembangunan Islam (IDB) danBank Pembangunan Asia (ADB) menandatangani satuPerjanjian Bantuan Teknikal dengan IFSB untukmemudahkan pembangunan piawaian berhematsecara Islam dalam tiga bahagian, iaitu ketelusan dandisiplin pasaran, pembentukan pangkalan datakewangan yang berkaitan dengan isu pengawalseliaandan penghematan dalam industri kewangan Islam, danpenyediaan draf model undang-undang amanah untukpasaran sukuk Islam.

Pada tahun 2004, IFSB menerima masuk Bank PusatArab Emiriyah Bersatu dan Bank Bangladesh sebagaiahli penuh; dan People’s Bank of China dan DubaiInternational Financial Centre Financial ServicesAuthority sebagai ahli bersekutu. Sehingga akhir tahun2004, jumlah ahli IFSB meningkat daripada 36 kepada65 ahli (15 ahli penuh, enam ahli bersekutu dan 44pemerhati) pada akhir tahun 2003.

Pencegahan Pengubahan Wang Haram danPembiayaan KeganasanPengubahan wang haram dan pembiayaan keganasanterus menjadi cabaran yang perlu ditangani olehmasyarakat antarabangsa. Meskipun banyak usahatelah dilakukan untuk mencegah pengubahan wangharam dan pembiayaan keganasan, kedua-dua aktivitiini terus mendapat perhatian dan kerjasamaantarabangsa. Pada tahun ini, Malaysia telahmengambil bahagian secara aktif dalam

251


meningkatkan kerjasama dengan rangkaianpencegahan pengubahan wang haram globalterutamanya dengan Pasukan Petugas TindakanKewangan (FATF), Kumpulan Asia/Pasifik MengenaiPengubahan Wang Haram (APG) dan Unit PerisikanKewangan Kumpulan Egmont (Kumpulan Egmont).Malaysia terus menyokong inisiatif serantau danantarabangsa dalam mencegah aktiviti pengubahanwang haram dan pembiayaan keganasan (AML/CFT),termasuk inisiatif seperti penilaian bersama danbantuan teknikal.

Latihan penilaian bersama dikendalikan bagi menilaitahap pematuhan setiap negara dengan piawaianantarabangsa mengenai pengubahan wang haramdan pembiayaan keganasan. Proses penilaian tersebutdirangka untuk memberi pengiktirafan apabila tandaaras piawaian telah dicapai dan untuk mengenal pastikelemahan yang terdapat dalam program AML/CFT diperingkat kebangsaan bagi negara yang sedangdinilai. Sekiranya kelemahan dapat dikenal pasti

Bank Negara Malaysia komited untuk bekerjasama dengan pihakberkuasa yang lain dan badan-badan antarabangsa dalammemerangi pengubahan wang haram dan pembiayaan keganasanmelalui perkongsian perisikan kewangan, penglibatan aktif dalaminisiatif AML/CFT, termasuk bantuan teknikal.

dalam program AML/CFT, cadangan yang bersesuaiandisarankan bagi tujuan pembetulan dan pembaikan.Bank Negara Malaysia telah mengambil bahagiandalam latihan penilaian bersama APG untuk Filipina,Pakistan dan Brunei. Hasil penilaian pematuhan padatahun ini akan dilaporkan dalam Mesyuarat TahunanAPG yang dijadual berlangsung pada bulan Julai 2005.

Malaysia juga menyertai Kumpulan Penderma danPemberi (KPP) Bantuan Teknikal APG untukmenyediakan latihan bantuan teknikal dan latihanAML/CFT kepada Kemboja, Laos, Myanmar danVietnam. Ini bertujuan membantu mempercepat prosespelaksanaan piawaian AML/CFT global bagi negara-negara berkenaan. Bantuan yang disediakan di bawahprogram KPP pada umumnya berkaitan denganpenubuhan Unit Perisikan Kewangan (UPW) sertamerumuskan dan melaksanakan program AML/CFTyang komprehensif di peringkat kebangsaan.

Pada tahun ini, Malaysia berjaya mewujudkanperaturan dua hala dan pelbagai hala mengenaipertukaran maklumat perisikan kewangan yangmerentasi sempadan dan bantuan bersama dalamhal-hal yang berkaitan dengan jenayah. Ini bertujuan

untuk memastikan usaha berkesan digembleng bagimemerangi pengubahan wang haram, pembiayaankeganasan dan jenayah transnasional yang lain. Disamping MoU berkenaan perkongsian maklumatperisikan kewangan yang ditandatangani denganUPW Australia dan Indonesia, Bank Negara Malaysiaturut menandatangani MoU dengan MajlisPencegahan Pengubahan Wang Haram di Filipinapada 4 Ogos 2004. Bank Negara Malaysia masih dipelbagai peringkat rundingan dengan beberapaUPW asing bagi melaksanakan MoU yang serupa.Peristiwa penting lain dalam kerjasamaantarabangsa ialah penandatanganan Perjanjianmengenai Bantuan Bersama dalam Perkara Jenayaholeh lapan negara di rantau ini iaitu Malaysia,Brunei, Kemboja, Indonesia, Laos, Filipina, Singapuradan Vietnam pada 29 November 2004. Antara lain,perjanjian ini akan memudahkan kerjasamamerentasi sempadan dalam penyiasatan kesjenayah dan pengumpulan keterangan bagiprosiding mahkamah.

Bank Negara Malaysia mendapat manfaat daripadakeahliannya dalam Kumpulan Egmont, satuorganisasi tidak rasmi (kumpulan ini diberi namasempena nama tempat mesyuarat yang kalipertama diadakan di Egmont-Arenberg Palace diBrussels) untuk UPW meningkatkan sokonganterhadap program AML/CFT di peringkatkebangsaan di negara masing-masing. Sokonganini termasuk menjadikan pertukaran maklumatperisikan kewangan meluas dan lebih sistematik dikalangan 94 negara ahlinya, serta meningkatkankepakaran dan keupayaan kakitangan perisikan.Laman web Kumpulan Egmont yang mempunyaitahap keselamatan yang tinggi membolehkankomunikasi di kalangan UPW dijalankan denganlebih baik melalui penggunaan teknologi baru disamping menyediakan pertukaran maklumat yangpantas di kalangan UPW yang terlibat. Bagi BankNegara Malaysia dan UPW yang lain, forum inimempercepat pertukaran maklumat kritikalmengenai keterangan kegiatan jenayah yangdilakukan di luar negara. Ini memudahkan akseskepada maklumat berkenaan jenayah transnasionalkepada penyiasat dan pendakwa raya tempatanpada masa yang tepat dan bersesuaian.

252

Dari segi pembinaan kapasiti melalui pertukaranpengetahuan dan pengalaman, Bank NegaraMalaysia mengambil bahagian secara aktif dalambeberapa forum di peringkat serantau danantarabangsa. Malaysia menghadiri mesyuarattahunan Kumpulan Egmont dan APG, menyertaiSeminar FATF Mengenai Pembiayaan Keganasan,Bengkel Kaedah dan Tipologi Pengubahan WangHaram APG dan Bengkel Pelaksanaan mengenaiSistem Kiriman Wang Alternatif APG. Bank NegaraMalaysia juga menyertai Mesyuarat Tahunan Ke-4Pegawai-Pegawai Kanan ASEAN mengenai JenayahTransnasional (SOMTC) di Brunei Darussalamdengan Malaysia diberi peranan mengetuai usahamencegah pengubahan wang haram dan kegiatanlanun. Melalui mesyuarat itu, SOMTC telahmenyatakan komitmen untuk terus memperkukuhsumber, prosedur dalaman dan peruntukanperundangan bagi meningkatkan keberkesananpenguatkuasaan undang-undang dalam memerangijenayah transnasional. Kerjasama serantautambahan dengan RR China, Jepun dan Korea(SOMTC/ASEAN+3) dan negara-negara lain dalamhal pertukaran maklumat dan kepakaran bagimencegah jenayah transnasional telah membantumenyatukan usaha bagi memastikan ketenteramandan keselamatan rantau ini.

Malaysia juga mengambil bahagian dalam aktivitilatihan yang diusahakan di bawah fasa kedua ProjekPencegahan Pengubahan Wang Haram MesyuaratAsia-Eropah (ASEM). Projek Pencegahan PengubahanWang Haram ASEM akan turut menyediakan seminarlatihan kepada pendakwa raya, pegawaiperundangan dan pegawai yang menyediakanbantuan perundangan bersama kepada negara asing.Malaysia terus menyokong Projek PencegahanPengubahan Wang Haram ASEM denganmenyumbangkan kes-kes yang telah disanitasikankepada projek Pertukaran Data Pengubahan WangHaram Asia-Eropah Secara Bersama (JAEME) yangtelah diwujudkan di Pejabat Pencegahan PengubahanWang Haram di Thailand. JAEME akan mengumpuldan menyusun data mengenai kes pengubahan wangharam yang telah disanitasikan dan mengenal pastitrend pengubahan wang haram yang wujud di Asiadan Eropah.

Pada tahun ini, Bank Negara Malaysia membantuPejabat Bangsa-Bangsa Bersatu mengenai Dadah danJenayah (UNODC) mengadaptasi perisian latihan AML/CFT CD-ROM e-pembelajaran kepada rangka kerjaperundangan tempatan dan menerbitkan versi BahasaMalaysia untuk pelaksanaan pada awal tahun 2005.

Perisian latihan AML/CFT CD-ROM e-pembelajaran akandisediakan bagi melatih pegawai penguat kuasaundang-undang serta pegawai pelapor AML/CFT darisektor swasta. Seterusnya, Bank Negara Malaysia jugamenjadi tuan rumah kepada peserta-peserta yangterlibat dalam lawatan sambil belajar atau programpenempatan dari Hong Kong China, Indonesia, Jepun,Fiji dan Republik Nepal bagi memahami operasi UPW diBank Negara Malaysia dan mengkaji program AML/CFTMalaysia.

Bank Negara Malaysia komited untuk membantupihak berkuasa yang lain dalam memerangipengubahan wang haram dan pembiayaankeganasan seperti yang diperuntukkan dalam AktaPencegahan Pengubahan Wang Haram danPencegahan Pembiayaan Keganasan 2001 dan akanterus terlibat secara aktif dalam inisiatif AML/CFTserantau dan antarabangsa.

Rundingan Perkhidmatan KewanganPada tahun 2004, Bank Negara Malaysia menyertairundingan mengenai perdagangan perkhidmatankewangan di forum pelbagai hala PertubuhanPerdagangan Sedunia (WTO), forum serantau ASEANdan forum dua hala melalui perjanjian perdaganganbebas (FTA) yang masih dalam perundingan. Rundinganini merupakan sebahagian daripada keseluruhanrundingan mengenai perdagangan perkhidmatan dipelbagai forum tersebut. Objektif rundingan ini adalahuntuk meliberalisasikan secara beransur-ansur rejimperkhidmatan negara-negara yang terlibat ke arahmenggalakkan peningkatan perdagangan perkhidmatandan aliran pelaburan dalam sektor perkhidmatan dikalangan negara-negara tersebut.

Pertubuhan Perdagangan Sedunia (WTO)Rundingan sektor perkhidmatan di WTO, termasukperkhidmatan kewangan, terus tertumpu pada fasa"permohonan dan tawaran" pada tahun 2004. Proses inisecara amnya melibatkan perbincangan dua hala antaranegara anggota WTO berdasarkan permohonanpembukaan pasaran. Pihak Bank terlibat secara aktifdalam rundingan sektor perkhidmatan, khususnya dalamperbincangan berkaitan dengan meliberalisasikan lagisektor perkhidmatan kewangan.

Bank Negara Malaysia terus komited kepada prosesmeliberalisasi sektor perkhidmatan kewangan secaraberansur-ansur. Ini merupakan sebahagian daripadalangkah untuk membangunkan lagi sektor kewangandalam negeri. Dalam mengendalikan proses liberalisasi ini,pihak Bank akan terus menjadikan fasa pembangunanseperti yang termaktub di bawah Pelan Induk Sektor

253


Kewangan dan Pelan Induk Pasaran Modal sebagaipanduan, sejajar dengan komitmen Bank NegaraMalaysia ke arah meningkatkan lagi orientasi pasaran danintegrasi antarabangsa. Dalam hal ini, penyertaan asingdalam sektor kewangan Malaysia sentiasa pada tahapyang tinggi, dari segi ekuiti mahupun bahagian pasaran.

Perkembangan yang paling penting di WTO pada tahun2004 ialah penerimaan pakai pakej rangka kerja olehnegara anggota untuk memajukan AgendaPembangunan Doha (DDA) dalam pelbagai isu.Antaranya ialah isu mengenai pertanian, barangan,perkhidmatan (termasuk perkhidmatan kewangan), isupelaksanaan dan "isu baru" pemudahan perdagangan.Dengan penerimaan pakai rangka kerja tersebut, tempohkesemua rundingan di bawah DDA juga dilanjutkanselama satu tahun, sebagai persiapan kepadaPersidangan Menteri WTO yang akan berlangsung padabulan Disember 2005 di Hong Kong China.

Pakej rangka kerja tersebut telah menggariskanlangkah yang bakal diambil ke arah memuktamadkanrundingan dengan jayanya di bawah DDA. Pendirian

Graf 11.1 Penyertaan Asing dalam Sektor Perbankan Perdagangan di Malaysia

Bilangan bank perdagangan %

Jumlah bilangan bank (termasuk dua bank Islam)

Bilangan bank milik penuh asing

Bilangan bank milik tempatan yang mempunyai penyertaan asing

Purata penguasaan ekuiti asing (%) di kalangan bank milik tempatan yang mempunyai penyertaan asing

Penguasaan asing (%) daripada jumlah aset bank perdagangan (terdiri daripada penguasaan bank milik penuh asing dan rakyat asing yang lain melalui penyertaan ekuiti mereka dalam bank milik tempatan)

0

5

10

15

20

25

30

35

2000 2001 2002 2003 2004

Tahun

0

5

10

15

20

25

30

35

40

keseluruhan Malaysia adalah untuk mencapaikedudukan yang seimbang merentasi kesemua sektoryang akan juga mencerminkan kepentingan negara-negara membangun. Sehubungan dengan ini, bagirundingan untuk meliberalisasikan lagi perdaganganperkhidmatan, Malaysia menyokong seruan pakejrangka kerja tersebut agar tawaran pembukaanpasaran dibuat khususnya dalam sektor perkhidmatandan mod pembekalan yang mempunyai kepentinganeksport kepada negara membangun.

Perjanjian Rangka Kerja ASEAN mengenaiPerkhidmatan dan Perjanjian Perdagangan BebasRundingan pusingan ketiga perkhidmatankewangan di bawah Perjanjian Rangka KerjaASEAN mengenai Perkhidmatan (AFAS) diteruskanpada tahun 2004 antara negara anggota, termasukMalaysia, yang berunding untuk mendapatkankomitmen pada peringkat yang lebih tinggiberbanding dengan komitmen di WTO. SelainAFAS, perkhidmatan kewangan juga merupakansebahagian daripada skop keseluruhan rundingansektor perkhidmatan yang sedang dalam

Penerimaan pakai pakej rangka kerja di WTO... mewujudkanlangkah-langkah ke arah penyelesaian rundingan yang berjaya dibawah Agenda Pembangunan Doha.

Jumlah bilangan penanggung insurans

Bilangan penanggung insurans milik asing

Agregat penguasaan pasaran asing (%) daripada premium insurans am

Agregat penguasaan pasaran asing (%) daripada premium insurans hayat

Graf 11.2 Penyertaan Asing dalam Industri Insurans di Malaysia

Bilangan penanggung insurans %

0

10

20

30

40

50

60

70

2000 2001 2002 2003 2004

Tahun

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

254

perbincangan di bawah FTA Malaysia-Jepun danFTA ASEAN-China pada tahun 2004.

Kerjasama SerantauDalam memperkukuh kerjasama kewangan serantau,kemajuan penting dicapai menerusi usaha bersamanegara-negara serantau untuk mengetengahkanobjektif inisiatif utama di pelbagai forum serantau padatahun 2004. Ini termasuk usaha yang diambil untukmempertingkatkan keberkesanan peraturanpembiayaan serantau di bawah Inisiatif Chiang Mai(CMI), kemajuan dalam membangunkan Inisiatif PasaranBon Asia (ABMI) di bawah forum ASEAN+3 danperluasan Tabung Bon Asia (ABF) di bawah prosesEMEAP. Perkembangan positif ini memberi petanda baikke arah memperluas dan memperdalam pasaran bonserantau bagi memudahkan pelaburan yang produktifdan penyaluran modal yang cekap di rantau ini.

Pada bulan Mei 2004, Menteri-menteri KewanganASEAN+3 telah melancarkan satu Kumpulan Kerja bagi

1 Ini berdasarkan peruntukan keseluruhan di bawah BSA tersebut, iaitu jumlahmaksimum penggunaan di bawah peraturan swap dua hala digandakan dua kaliuntuk menggambarkan jumlah swap yang tersedia kepada kedua-dua pihak dibawah perjanjian berkenaan.

2 Enam kumpulan kerja tersebut adalah mengenai “Instrumen Hutang BersekuritiBaru”, “Mekanisme Jaminan Kredit dan Pelaburan”, “Isu-isu Berkaitan UrusNiaga Pertukaran Asing dan Penyelesaian Pembayaran”, “Penerbitan BonBerdenominasi Mata Wang Tempatan oleh Bank Pembangunan Pelbagai Hala,Agensi Kerajaan Asing dan Syarikat Multinasional Asia”, “Sistem Penarafan danPenyebaran Maklumat mengenai Pasaran Bon Asia”, dan “PenyelarasanBantuan Teknikal”.

3 www. asianbondonline.org

Kerjasama serantau bertambah kukuh... usaha diambil untukmempertingkatkan keberkesanan peraturan pembiayaan serantaudi bawah Inisiatif Chiang Mai, kemajuan yang nyata dilaksanakandi bawah Inisiatif Pasaran Bon Asia, sementara Dana Bon Asiadiperkembangkan untuk membangunkan pasaran bon serantau.

mengkaji langkah-langkah untuk mempertingkatkankeberkesanan CMI. Sehubungan dengan ini, KumpulanKerja tersebut mengadakan tiga mesyuarat dan isu-isuutama dalam kajian semula berkaitan denganpenyelarasan, syarat-syarat dan kaedah pengaktifan dibawah CMI. Untuk tujuan itu, Bank Negara Malaysiamenjadi anggota yang aktif menerajui penglibatanMalaysia dalam Kumpulan Kerja tersebut untuk terusmembangunkan CMI sebagai satu elemen pentingdalam kerjasama kewangan di rantau ini.

Pada bulan Oktober 2004, Bank Negara Malaysia telahmemperbaharui perjanjian peraturan swap dua hala(BSA) di bawah CMI berjumlah AS$1 bilion danperjanjian BSA di bawah Inisiatif Miyazawa Baruberjumlah AS$2.5 bilion antara Malaysia dengan Jepununtuk tempoh tiga tahun lagi. Secara keseluruhan, nilaiterkumpul bagi 15 perjanjian BSA pada masa iniberjumlah AS$33.5 bilion.1

Sejak penubuhannya pada bulan Disember 2002 danpengiktirafan rasmi oleh Menteri-menteri KewanganASEAN+3 pada bulan Ogos 2003, ABMI menunjukkankemajuan yang ketara dalam menyediakanpersekitaran yang kondusif bagi menggalakkan

pelaburan di rantau ini serta program pembangunankapasiti untuk membangunkan pasaran bon serantau.Kerjasama yang erat antara negara ASEAN+3diteruskan dengan mesyuarat tetap enam kumpulankerja2, dan sesi dialog serta perbincangan yangmelibatkan penyertaan sektor swasta. Kumpulan Kerjamengenai Isu-isu Urus Niaga Pertukaran Asing danPenyelesaian Pembayaran yang dipengerusikan olehBank Negara Malaysia terus meneliti dan mengkaji hal-hal yang melibatkan sistem penjelasan danpenyelesaian pembayaran negara-negara anggotaASEAN+3 dalam membantu memudahkan urus niagamerentasi sempadan dan halangan-halangan ke ataspenerbitan dan pelaburan merentasi sempadan.Perbincangan dalam bidang-bidang ini membantupembuat dasar dalam merangka strategi untuk terusmembangunkan pasaran.

Pada bulan Mei 2004, Laman Web Bon Asia DalamTalian3 dilancarkan sebagai sebahagian daripada inisiatifdi bawah ABMI. Laman web ini bertindak sebagai

rumah penjelasan maklumat sehenti yang menyediakanmaklumat mengenai pasaran bon korporat danberdaulat yang sedang berkembang pesat di rantau ini.Laman web ini juga membantu penyebaran maklumatdi kalangan penerbit dan pelabur. Objektif laman webini adalah untuk menyediakan maklumat mengenaipasaran bon di rantau ini kepada pasaran di sampingmaklumat terkini mengenai kemajuan yang telahdicapai oleh setiap kumpulan kerja di bawah ABMI.

Pencapaian penting oleh negara-negara anggotaASEAN+3 secara individu telah menyumbang ke arahmengetengahkan objektif ABMI, termasuk penerbitanbon berdenominasi ringgit berjumlah RM400 juta olehADB dan bon Islam berdenominasi ringgit berjumlahRM500 juta oleh Perbadanan Kewangan Antarabangsa diMalaysia. Pencapaian lain termasuk kebenaran yang

255


diberi kepada bank pembangunan pelbagai hala bagimenerbitkan bon berdenominasi mata wang tempatan diThailand; pewujudan satu skim baru berkenaan obligasibon cagaran utama (CBO) antara negara oleh Jepun danKorea; dan peruntukan jaminan kredit oleh Japan Bankfor International Co-operation dan Nippon Export andInvestment Insurance bagi bon yang diterbitkan olehsyarikat multinasional Asia.

Bagi melengkapi ABMI, Kumpulan EMEAP berjayamelancarkan Tabung Bon Asia 2 (ABF2) pada bulanDisember 2004. ABF2 yang baru dilancarkan akanmelabur dalam bon mata wang tempatan yangditerbitkan oleh penerbit berdaulat dan separa berdaulatdalam pasaran EMEAP (selain pasaran Jepun, Australiadan New Zealand, yang dianggap telah maju). PelaburanABF2 adalah lebih luas daripada peringkat pertama ABF,yang hanya melabur dalam bon berdenominasi dolarAmerika Syarikat. Anggota Kumpulan EMEAP termasukBank Negara Malaysia akan menyertai ABF2, danberkeyakinan bahawa ABF2 akan bertindak sebagaipemangkin dalam menyumbang ke arah pengantaraankewangan yang lebih cekap di Asia dalam jangka masayang lebih panjang serta menyokong usaha negaraserantau secara keseluruhan untuk membangunkanpasaran modal tempatan mereka.

Bank Negara Malaysia terus memberi sokongan kepadaPusat Penyelidikan dan Latihan SEACEN dalammengendalikan program latihan perbankan pusat. Padatahun 2004, Pusat SEACEN memberi fokus pada topik

Malaysia Indonesia Filipina Republik RakyatChina

KoreaSingapura Thailand

Korea

Jepun

RepublikRakyatChina

Perjanjian Peraturan Swap Dua Hala di bawah Inisiatif Chiang Mai

Tarikh merujuk kepada tarikh setiap perjanjian ditandatangani dan angka dalam kurungan menunjukkan jumlah maksimum penggunaan bagi setiap perjanjian.

1 Peraturan swap sehala adalah peraturan yang membolehkan negara pemohon swap memohon negara pembekal swap supaya berurusan dengannya dalam transaksi swap. 2 Peraturan swap dua hala adalah peraturan yang membolehkan mana-mana satu pihak memohon satu pihak yang lain untuk saling berurusan dalam transaksi swap.

Perjanjian yang telah ditandatangani antara negara-negara "Plus Three" (Republik Rakyat China, Jepun dan Korea) dan negara-negara ASEAN

Perjanjian yang telah ditandatangani di kalangan negara-negara "Plus Three"

5 Oktober 20011

(AS$1 bilion) Diperbaharui pada5 Oktober 2004

26 Julai 20022

(AS$1 bilion)

9 Oktober 20021

(AS$1.5 bilion)

9 Ogos 20022

(AS$1 bilion)

27 Ogos 20011

(AS$3 bilion) Diperbaharui pada 27 Ogos 2004

30 Julai 20011

(AS$3 bilion) Sedang dalam rundingan untuk diperbaharui

11 Jun 20022

(AS$1 bilion)

6 Disember 20011

(AS$2 bilion)

28 Mac 20022

(AS$3 bilion)

24 Jun 20022

(AS$2 bilion)

4 Julai 20011

(AS$2 bilion) 17 Februari 20031

(AS$3 bilion)

29 Ogos 20031

(AS$1 bilion)

24 Disember 20032

(AS$1 bilion)

30 Disember 20031

(AS$1 bilion)

10 November 20031

(AS$1 bilion)

yang berkait rapat dengan fungsi teras bank pusat,terutamanya dalam bidang penyeliaan perbankan,pembaharuan kewangan dan dasar monetari. Selainmemberi latihan kepada para anggotanya yang telahbertambah kepada 13, ekoran kemasukan Bank Rizab Fijipada bulan April, Pusat SEACEN turut menawarkanlatihan kepada 16 bukan ahlinya. Pusat SEACENbekerjasama dengan bank-bank pusat negara majuseperti Federal Reserve System Amerika Syarikat, ReserveBank of Australia dan Bank of Japan dalam menjalankanaktiviti latihannya. Di samping itu, kerjasama jugadijalankan dengan beberapa pertubuhan pelbagai halatermasuk IMF, Bank Dunia, Bank for InternationalSettlements (BIS), Jawatankuasa Basel mengenaiPenyeliaan Perbankan, Insititut Kestabilan Kewangan,ADB dan Pusat Toronto. Kerjasama ini membantumeningkatkan kualiti program latihan dankeberkesanannya dalam meningkatkan kemahiranpeserta dari bank-bank pusat di rantau ini sebagaipenasihat dan pengawalselia dalam persekitaran globalyang dinamik.

Kerjasama Dua HalaPada 30 Jun 2004, Malaysia menandatangani MoUdengan IDB untuk membangunkan rangka kerjakerjasama di kalangan negara-negara anggotaPertubuhan Persidangan Negara-negara Islam (OIC)dalam aktiviti ekonomi utama. Ini merupakansebahagian daripada inisiatif Malaysia sebagai pengerusiOIC. Gabenor telah menandatangani MoU tersebut bagipihak Kerajaan Malaysia.

256

MoU ini yang bertujuan untuk meningkatkan peluangpertumbuhan ekonomi di kalangan negara-negaraanggota OIC berusaha untuk mengukuhkan peraturanpembiayaan bagi menggalakkan perdagangan, memberifokus baru terhadap perkhidmatan pembiayaan untukperdagangan dan pelaburan di samping menyokongpenggunaan Teknologi Komunikasi dan Maklumat (ICT)bagi memperluas aktiviti ekonomi intra-OIC. MoU inijuga menggalakkan pembangunan pasaran kewanganIslam, dengan memberi fokus kepada usahamenggalakkan rantaian perniagaan danpenggemblengan dana bagi pelaburan merentasisempadan di kalangan pusat kewangan di negara-negara anggota OIC. Dalam bidang kewangan Islam,MoU ini bertujuan untuk mengembangkan lagiperniagaan Takaful dan Takaful Semula di kalangannegara-negara anggota OIC. MoU ini juga turutmengandungi peruntukan untuk menggalakkanpenggunaan instrumen insurans bagi peluasanperdagangan dan pelaburan serta menggalakkannegara-negara anggota OIC untuk menerima pakai FTA.

Malaysia menandatangani Memorandum Persefahaman (MoU)dengan Bank Pembangunan Islam (IDB) untuk membangunkanrangka kerja kerjasama yang bertujuan meningkatkan peluangpertumbuhan ekonomi di kalangan negara-negara anggota OIC.

Bagi merealisasikan bidang kerjasama yang termaktubdalam MoU tersebut, sehingga kini, dua MesyuaratPeringkat Tinggi antara Malaysia dan IDB telahdiadakan. Mesyuarat Peringkat Tinggi Pertama telahdiadakan di Kuala Lumpur pada 30 September - 1Oktober 2004, manakala Mesyuarat Peringkat TinggiKedua telah diadakan di Jeddah pada 20-21 Februari2005. Kedua-dua Mesyuarat Peringkat Tinggi yangdiakhiri dengan upacara menandatangani MinitPersetujuan Bersama, membincangkan denganmendalam bidang kerjasama MoU tersebut untukmenentukan dan menggubal strategi pelan tindakandan sasaran hasil kerja. Perbincangan dan rundinganberkenaan pelaksanaan MoU ini akan dipergiatkan lagipada tahun 2005 untuk mencapai objektif yang telahdirangkakan dalam MoU tersebut.

Pada tahun 2004, pihak Bank terus mencapaikemajuan dalam mempromosikan PeraturanPembayaran Dua Hala (BPA) dan PeraturanPembayaran Perdagangan berasaskan Emas (GTPA).Pada 18 Jun 2004, Bank Negara Malaysiamenandatangani perjanjian BPA dengan BankMandiri, Indonesia dan telah memulakan beberapa

rundingan dua hala dengan negara-negara yangberminat dengan mekanisme GTPA sepanjang tahun2004. Melangkah ke hadapan, sebagai sebahagianusaha berterusan Bank untuk mempromosikanperdagangan dengan pasaran bukan tradisional, BankNegara Malaysia juga bercadang untuk melaksanakanperaturan pembiayaan perdagangan yang dijalankansecara komersil, yang akan disasarkan kepadapasaran bukan tradisional secara amnya dan pasaranOIC secara khususnya.

Bantuan Teknikal dan Pertukaran MaklumatBank Negara Malaysia terus menyediakan programpembinaan kapasiti kepada pihak yang berminat. Dibawah Program Kerjasama Teknikal Malaysia (MTCP),pihak Bank telah menawarkan tempat kepada pesertaasing dalam dua program tahunannya, iaitu KursusPerbankan Pusat (semenjak tahun 1984) dan KursusAsas Penyeliaan (semenjak tahun 2002). Pada tahun2004, pihak Bank telah menerima 22 pegawai dari 13buah bank pusat untuk menyertai program yang

disediakan oleh pihak Bank. Bank Negara Malaysiatelah menerima seramai 234 orang peserta asingsemenjak ditubuhkan.

Di bawah forum Kumpulan D-8, Bank Negara Malaysiaterus menggalakkan pembangunan perbankan Islamdan takaful melalui penglibatannya untukmeningkatkan mutu penyeliaan dan pengawalanindustri insurans dan industri takaful. Di samping itu, diPersidangan Perbankan dan Kewangan Asia yangjulung-julung kali diadakan, Bank Negara Malaysia telahmenganjurkan dua bengkel yang menyentuh tentangisu kewangan Islam, khususnya mengenai pengurusanrisiko dan kecukupan modal dalam memenuhikeperluan IFSB dan pembangunan pasaran wang Islam.Pada tahun ini, pihak Bank juga telah memberi taklimatkepada bank pusat dan institusi perbankan yangberminat dari Bahrain, Bangladesh, Sudan, Lebanon,Singapura dan Indonesia mengenai perbankan Islamdan takaful. Di samping itu, Malaysia menganjurkan sesidialog untuk bertukar-tukar pengalaman mengenaiInsurans Deposit dan Penzahiran Kewangan di kalanganekonomi Kerjasama Ekonomi Asia Pasifik (APEC) padabulan Februari 2004.

Organisasi danSumber Manusia

258-263 Pembangunan Organisasi263-265 Pengurusan Risiko di Bank Negara Malaysia

266 Struktur Organisasi

258

teknologi. Intranet korporat Bank Negara Malaysia kinimenyediakan rangkaian perhubungan dalam talian keseluruh organisasi. Ini meningkatkan tahap integrasiproses dan organisasi, menambah produktivitiperseorangan dan semangat bekerjasama. Pencapaianbaru yang penting pada tahun 2004 ialah transformasiperpustakaan Bank kepada Pusat PengurusanPengetahuan. Pusat ini dengan nyata telahmempertingkatkan proses pengurusan pengetahuanyang sedia ada dan menyediakan saluran yang dapatdipercayai dan lebih berkesan bagi pihak Bankmenguruskan aset pengetahuan yang dimiliki. Sesiapasahaja yang ingin mendapatkan pengetahuan baruboleh menggunakan perkhidmatan Pusat PengurusanPengetahuan, bagi mempercepat pengenalpastian,pencarian dan penggunaan pengetahuan denganpantas. Tambahan lagi, pengetahuan yang sedia adaboleh ditukar dengan mudah kepada asetpengetahuan yang boleh diguna semula. Kesemua inidikendalikan oleh kakitangan Pusat PengurusanPengetahuan. Oleh itu, memori korporat Bank lebihmudah diperolehi oleh semua kakitangan.

Organisasi berfokuskan strategi ialah tema utama yangditerima pakai bagi pembangunan kapasiti dankeupayaan organisasi pada tahun 2004. Strategi ini telahmerintis jalan ke arah pertimbangan yang lebih mengenaipengurusan modal intelek bagi tahun 2005 dengan fokuspada bidang yang berkaitan dengan objektif teras BankNegara Malaysia. Gabungan tema organisasi yangberfokuskan strategi dan pengurusan pengetahuan akandiberi keutamaan dalam program pembangunanorganisasi Bank Negara Malaysia pada tahun 2005.

Pengurusan Sumber ManusiaPada tahun 2004, Bank Negara Malaysia mengadakanprogram Pusat Pembangunan Kepimpinan bagimengenal pasti, membangunkan dan mengekalkanbakat kepimpinan dalam Bank. Dalam usaha untukmeningkatkan penyelarasan pembangunan sumbermanusia dengan strategi yang berkaitan denganurusan Bank Negara Malaysia, perubahan telahdiperkenalkan pada rangka kerja pengurusankompetensi serta sistem pengurusan kerjaya di Bank.

Pada akhir tahun 2004, jumlah kakitangan BankNegara Malaysia ialah sebanyak 2,335 orang. Ini

PEMBANGUNAN ORGANISASI

Tinjauan KeseluruhanProgram pengurusan perubahan Bank Negara Malaysiapada tahun 2004 merupakan usaha mencari kaedahbaru dalam meningkatkan kapasiti dan keupayaan Bankuntuk menghadapi cabaran-cabaran yang munculdaripada persekitaran luar yang dinamik dan tidakmenentu. Khususnya, inisiatif Organisasi BerasaskanPengetahuan yang dilancarkan pada tahun 2001 telahditeruskan bagi mempertingkatkan keupayaan Bankuntuk memperoleh, mencipta, mengguna danmenyimpan pengetahuan. Bank Negara Malaysia terusmenggalakkan amalan perkongsian pengetahuan dankerjasama secara meluas dalam persekitaran yangselamat dan saling mempercayai. Ini dilaksanakandengan pengambilan dan pelaksanaan rumusan dasardan prosedur keselamatan maklumat yang baru. Bagimeningkatkan prestasi, inisiatif yang diambil pada tahun2004 memberi fokus pada program memodenkanamalan pengurusan bakat, mempertingkatkanpembelajaran dan latihan, membaiki proses,penambahbaikan infrastruktur berkaitan teknologi, danmembaiki suasana tempat bekerja.

Antara instrumen yang digunakan oleh Bank padatahun 2004 ialah “Balanced Scorecard”1 (BSC) yangbertujuan mempertingkatkan proses pengurusanprestasi. Pendekatan BSC menekankan keperluanmelihat prestasi organisasi dari pelbagai dimensi,dengan penekanan pada hubung kait antaraperancang strategi, pembuat keputusan dan pelaksanastrategi. Fungsi sesebuah bank pusat yang meluas danmenyeluruh dalam ekonomi pasaran yang semakinmeningkat memberikan cabaran yang unik untukmengekalkan fokus kepada objektif strategik jangkapanjang sambil memberi perhatian kepadaisu-isu taktikal dengan berkesan. Penjajaran usahauntuk membangunkan kapasiti dan keupayaandalaman bagi matlamat strategik dan operasi BankNegara Malaysia telah menjadi lebih penting. Inimemerlukan tahap fleksibiliti dan inovasi yang lebihtinggi dalam cara pihak Bank mengurus sumbertenaga kerja, pengetahuan dan teknologi.

Sejak program organisasi berasaskan pengetahuandilancarkan pada tahun 2001, Bank menyediakanprogram dan inisiatif bagi memperkaya sumberpengetahuan dalaman melalui pelbagai inisiatif yangmeluas dari segi sumber manusia, pengetahuan dan

Organisasi dan Sumber Manusia

1 Kaedah “Balanced Scorecard” dihasilkan oleh Profesor Robert S. Kaplandaripada Harvard Business School dan David P. Norton daripada BalancedScorecard Collaborative Inc.

259


mewakili kenaikan sebanyak 1.61% berbandingdengan bilangan pada akhir tahun 2003. Kadarpeletakan jawatan kekal pada kadar kurang daripada2% pada tahun 2004. Kebanyakan daripadapengambilan kakitangan baru terdiri daripadapemegang ijazah, mencerminkan fokus Bank untukmengambil pekerja berpengetahuan tinggi serta bakatbaru bagi mempertingkatkan produktiviti dan prestasi.Antara tahun 1998 hingga 2003, bilangan pemegangijazah meningkat kepada 1,233 orang daripada 798orang, iaitu peningkatan daripada 42% kepada 54%daripada jumlah keseluruhan kakitangan.

Keselamatan dan kesihatan pekerja merupakan satulagi fokus pihak Bank sepanjang tahun 2004. PihakBank memberi penekanan khusus pada kesihatan dankebajikan individu melalui penilaian persekitaran dankesihatan, dengan bantuan Institusi Keselamatan danKesihatan Pekerja Kebangsaan. Kakitangan yangterlibat dalam jawatankuasa Kesihatan, Keselamatandan Persekitaran (SHE) menganjurkan beberapa siriprogram Bantuan Kecemasan bertauliah, serta seminarmengenai keselamatan dan kesihatan. Pihak Bank jugamemperkenalkan kemudahan bilik laktasi kepada ibu-ibu yang baru melahirkan anak, dan kini sedangmeninjau beberapa pilihan bagi menyediakanperkhidmatan penjagaan kanak-kanak untukkakitangan. Inisiatif-inisiatif ini menyumbang kepadapersekitaran sumber manusia yang lebih produktiftanpa tekanan yang berlebihan.

Pengurusan Latihan dan PembelajaranPelbagai usaha telah dilakukan untukmengintegrasikan pengurusan latihan danpembelajaran dengan pengurusan prestasikakitangan. Program latihan dan pembelajaran yangrelevan bagi kakitangan menambah pengetahuan dankemahiran baru dilaksanakan selaras dengan usahapengurusan sumber manusia dalam penyusunantenaga kerja berdasarkan keperluan strategik Bank.Khususnya, usaha mempertingkatkan pembelajaransecara kendiri atau self directed learning dibuatdengan merangka kandungan program latihan danpenyampaian yang khas berdasarkan keperluanindividu dan jabatan. Ini telah membantu menjajarkanaset pengetahuan dan tenaga kerja untuk menyahutcabaran-cabaran baru Bank.

Dalam usaha melahirkan pemimpin di kalangankakitangan dalaman, Bank berjaya menganjurkanProgram Pembangunan Kepimpinan yang pertamayang dirangka khusus mengikut keperluan kakitangan.Bank telah menggunakan khidmat pakar luar, iaitu dariPusat Kepimpinan Toronto dalam bidang yang

berkaitan dengan kepimpinan penyeliaan. Bank terusmenggunakan sumber dalaman bagi menjayakanprogram-program latihannya. Seramai 290 kakitanganBank telah diberikan pengiktirafan atas sumbanganmereka dalam penciptaan dan perkongsianpengetahuan.

Pada tahun 2004, Bank Negara Malaysia telah melabursejumlah RM8.9 juta untuk program latihankakitangan bagi mempertingkatkan pengetahuan dankemahiran kakitangan. Ini merupakan peningkatansebanyak 11% berbanding dengan jumlah tahun2003. Program latihan ini termasuk program yangdirangka khas bagi memenuhi keperluan jabatanmasing-masing. Hari latihan purata seorang kakitanganpada tahun 2004 ialah 12 hari, sementara pelaburanpurata untuk program latihan bagi setiap kakitanganberjumlah RM3,800, iaitu peningkatan sebanyak 9%berbanding dengan tahun 2003.

Pengurusan Teknologi Komunikasi dan MaklumatTeras Teknologi Komunikasi dan Maklumat (ICT) padatahun 2004 adalah pada inisiatif yang menggalakkanpenggunaan ICT bagi memudahkan analisis danproses membuat keputusan, mempertingkatkecekapan, serta menjadikan maklumat lebih mudahdiakses dan jelas. Pihak Bank memulakan inisiatifmenyeluruh untuk mewujudkan persekitaran tempatkerja yang lebih bersatu dan saling bekerjasamamelalui penggunaan teknologi.

Satu program eksekutif khas ICT juga diadakan untukmenggalakkan adaptasi penyelesaian teknologi yanglebih versatil bagi menjana transformasi proses yangberkaitan dengan urusan Bank. Bank mengakuibahawa pelaksanaan penyelesaian teknologi barumestilah berpadanan dengan peningkatan kapasitipihak pengguna dan pihak pembuat keputusan dalammenyesuaikan kerja dengan teknologi.

Portal Korporat yang diperkenalkan pada tahun 2003terbukti sebagai saluran komunikasi yang berkesanbagi Bank Negara Malaysia, bertindak sebagaipenghubung utama untuk kakitangan mendapat akseskepada maklumat korporat dan sistem aplikasi dalamBank. Pada tahun 2004, portal ini diperluas ke seluruhcawangan Bank, pejabat perwakilan dan penggunabergerak. Pihak Bank juga melaksanakan infrastrukturrangkaian tanpa wayar dalam persekitaran Bank bagimembantu mobiliti kakitangan.

Bank Negara Malaysia terus memantapkankeselamatan, kebolehpercayaan dan daya tahaninfrastruktur ICT. Reka bentuk Pusat Data baru yang

260

canggih yang berada di luar ibu pejabat sedangdibangunkan, dengan matlamat utama untukmenyediakan kemudahan yang selamat dan berdayatahan bagi menyokong operasi Bank.

Pengurusan Keselamatan MaklumatBank Negara Malaysia mencatatkan satu lagi pencapaianpenting dalam Pengurusan Keselamatan Maklumat padatahun 2004, apabila berjaya menterjemahkan Dasar danPiawai Keselamatan Maklumat kepada prosedur yangmembolehkan klasifikasi dan kawalan akses terhadapmaklumat beroperasi di dalam Bank.

Apabila tugas mengklasifikasi dianggap penting bagimengenal pasti maklumat yang sensitif dan kritikal,prosedur ini dijangka dapat mewujudkan disiplin yangmenggalakkan pertukaran dan perkongsian maklumat dikalangan kakitangan Bank Negara Malaysia. Usaha inipenting, terutama sekali dengan adanya inisiatifpengurusan pengetahuan strategik lain yang dijalankanoleh pihak Bank.

Hasil projek Keselamatan Maklumat termasukpembangunan prosedur yang disemak semula mengenaipengendalian maklumat korporat secara betul, sertamemberi akses kepada maklumat berdasarkan prinsip“perlu tahu”. Garis panduan ini juga menetapkan amalanterbaik dari aspek keselamatan di pelbagai peringkat dalamedaran pengurusan maklumat biasa.

Pengurusan PengetahuanFokus inisiatif pengurusan pengetahuan Bank NegaraMalaysia pada tahun 2004 beralih daripada pembangunaninfrastruktur kepada tugas yang lebih mencabar iaitu

penerapan proses pengetahuan dalam operasi harianBank. Beberapa inisiatif dilancarkan bagi menjadikanpengurusan pengetahuan sebagai amalan biasa dalamaktiviti harian kakitangan. Inisiatif pertama ialahpenggunaan piawai dan amalan taksonomi korporat BankNegara Malaysia bagi mempertingkatkan tadbir urus asetpengetahuan Bank. Taksonomi memudahkan pencarianpengetahuan yang sedia ada di dalam Bank melaluipembangunan klasifikasi maklumat yang betul untukpencarian yang lebih berkesan. Ini juga dapatmeningkatkan kapasiti bagi mengenal pasti kepakarandalam Bank, dengan pengarang kertas-kertas kerja danpenyampaian dalam Bank lebih mudah diketahui.

Inisiatif kedua ialah mereka bentuk satu Strategi PortalSyarikat yang berkesan dalam mengumpul kesemuasumber maklumat dan saluran yang berbeza di dalamBank melalui satu platform penyampaian pengetahuanyang sama. Portal Syarikat juga memudahkan kakitanganbekerjasama antara jabatan dan antara projek, malahandengan organisasi yang lain. Portal ini juga menambahkapasiti Bank untuk berhubung dengan pelanggantertentu dalam memberi perkhidmatan maklumat. Portalini juga memudahkan pengubahsuaian proses yangberkaitan dengan urusan Bank dengan menggunakanteknologi maklumat dan dengan itu mempertingkatkankecekapan dalam Bank.

Inisiatif ketiga ialah penubuhan Pusat PengurusanPengetahuan yang memberi lebih fokus dan sumberkhusus ke arah pengurusan aset pengetahuan dan prosesdi Bank Negara Malaysia. Proses utama Pusat PengurusanPengetahuan (Carta 1) difokuskan pada akses kepadapengetahuan yang berkesan, dengan memaksimumkan

PenciptaanPengetahuan

untuk KeperluanPerniagaan

Kemudahanuntuk

PembelajaranBerterusan

MemaksimumkanPenggunaan

Semula Pengetahuan

Akses kepadaPengetahuan

yang Berkesan

PersekitaranKerjasama

• Rangka Kerja• Dasar• Ruang Pengetahuan• Peningkatan Proses• Sistem dan Alat

Pengurusan Pengetahuan• Pengukuran

• Audit Pengetahuan• Membuat Profil dan

Analisis Keperluan Pihakyang Berkepentingan

• Membuat Profil danAnalisis Sumber Maklumat

• Membuat Profil Kepakaran• Pembangunan

Kandungan Strategik• Managing Communities

of Practice

• Pengimbasan Persekitaran• Perolehan dan Pemprosesan Maklumat• Penyelidikan Subjek

yang Mendalam• Pengumpulan Maklumat dan Pengetahuan

daripada Peristiwa• Pengurusan Arkib

• Pengurusan Kandungan• Tempat Menyimpan Maklumat• Perkhidmatan Rujukan• Isu Industri dan Membuat

Profil Peserta• Hubungan Maklumat

dengan Pengetahuan• Analisis Maklumat dan Pakej Semula

• Pembangunan dan Penyelenggaraan

Taksonomi Korporat• Penyebaran Maklumat

dan Kandungan• Perkhidmatan Kesedaran Semasa• Teknik dan Alat

Perkongsian Ilmu

Pengurusan Pengetahuan

Mengenal Pasti/Mencipta

Peroleh/Kumpul Analisis, Pakej Semula,Urus

Sebar, Gunadan Guna Semula

Pusat Pengurusan Pengetahuan

261


penggunaan semula pengetahuan, pembelajaranberterusan, penciptaan pengetahuan perniagaan baru danmengekal persekitaran kerjasama berasaskan sistempengetahuan.

Pada dasarnya, Pusat Pengurusan Pengetahuanmewujudkan proses dan struktur yang komprehensif bagimengurus pengetahuan eksplisit dalam Bank secarasistematik. Bank Negara Malaysia secara keseluruhan bolehmenggunakan kemahiran mengurus maklumat yang telahdibangunkan secara meluas dalam Pusat PengurusanMaklumat dan seterusnya menjadikan proses sepertipenciptaan, pengenalpastian, perolehan, penggunaansemula dan penyusunan semula pengetahuan jauh lebihcekap dan berkesan.

Pengurusan Ruang PejabatSejak tahun 2003, Bank Negara Malaysia telah mengkajipengurusan ruang sebagai langkah bagi meningkatkankecekapan dan keberkesanan kerja serta menyediakanpersekitaran kerja yang lebih baik untuk kakitangan.Pengurusan ruang pejabat semakin penting bagimembolehkan kakitangan berkongsi pengetahuantersirat, lebih mudah bergerak dan menggunakanteknologi dalam Bank. Pada tahun 2004, Bankmelaksanakan susun atur pejabat baru yang lebihberkesan dengan sepenuhnya bagi memenuhikeperluan Bank dan kakitangan supaya dapat berfungsisebagai organisasi yang berasaskan pengetahuan.

Pada tahun 2004, Bank Negara Malaysiamemperbaharui dan menaik taraf kafeteria.Kakitangan digalakkan untuk mengguna ruangkafeteria sebagai tempat untuk berbincang danbermesyuarat secara tidak formal, seterusnyamenambah ruang bagi berkongsi maklumat danbertukar-tukar buah fikiran. Kompleks LatihanSerbaguna baru yang dilengkapi dengan kemudahanlatihan seperti dewan kuliah, bilik perbincangan, biliksekretariat dan kemudahan perkhidmatan kateringjuga dibina di Pulau Langkawi bagi menambah ruangpembelajaran dan latihan. Ruang rekreasi jugadisediakan bagi menyokong inisiatif Bank untukmenyeimbangkan pekerjaan dengan kehidupan.

Bank Negara Malaysia juga memulakan kerja-kerjapembinaan Pusat Sumber Perkhidmatan KewanganSerantau (FSRC) bertujuan memenuhi keperluan latihanprofesional dalam Bank dan rantau ini khususnya dalambidang Perbankan Pusat, Perbankan Islam dan Kewangan.Ruang dikenal pasti menyokong keperluan pembelajarandan pendidikan dewasa yang mengiktiraf kerjasamaberkumpulan, pembelajaran melalui perbuatan danpelbagai cara lain untuk berinteraksi.

Tadbir Urus KorporatFungsi dan kuasa Bank Negara Malaysia termaktubdalam Akta Bank Negara Malaysia 1958. Beberapaperundangan lain memperuntukkan pihak Bankdengan fungsi tambahan yang khusus. Secarakeseluruhan, perundangan ini menetapkan struktur,pengaturan dan prosedur asas bagi tadbir urus danperlakuan urusan Bank Negara Malaysia. Misi, aspirasidan nilai-nilai bersama Bank juga bertindak sebagaiprinsip panduan utama dalam tadbir urus.

Berdasarkan rangka kerja tadbir urus ini, 12 MesyuaratLembaga Pengarah diadakan sepanjang tahun.Tambahan lagi, beberapa mesyuarat pegawai-pegawaikanan turut diadakan seperti yang berikut - empatMesyuarat Jawatankuasa Lembaga Audit, 48 MesyuaratJawatankuasa Pengurusan, empat MesyuaratJawatankuasa Pengurusan Rizab, empat MesyuaratJawatankuasa Pengurusan Risiko, lapan MesyuaratJawatankuasa Dasar Monetari, empat MesyuaratJawatankuasa Dasar Kestabilan Kewangan, dan duaMesyuarat Kumpulan Kerja Dasar Sistem Pembayaran.Pada tahun 2004, Bank Negara Malaysia jugamengadakan dua taklimat kepada Perdana Menteri danMenteri Kewangan bagi membentangkan penilaianBank Negara Malaysia berkenaan sektor ekonomi dankewangan, isu kewangan dan ekonomi yang penting,cabaran-cabaran yang dihadapi oleh Malaysia, dancadangan dasar yang boleh diterima pakai.

PenganugerahanLembaga Pengarah berbesar hati merakamkanucapan tahniah kepada Dr. Phang Hooi Eng, Ismailbin Alowi dan Cheong Kwok Yew, ataspenganugerahan Johan Setia Mahkota (J.S.M),sempena sambutan hari keputeraan Duli Yang MahaMulia Seri Paduka Baginda Yang di Pertuan Agongpada 5 Jun 2004.

Lembaga Pengarah juga merakamkan ucapan tahniahkepada Dato’ Latifah Merican Cheong ataspenganugerahan Darjah Setia Pangkuan Negara (D.S.P.N)sempena sambutan hari ulang tahun Yang TerutamaYang di Pertua Negeri Pulau Pinang pada 10 Julai 2004.

Lembaga Pengarah juga mengucapkan tahniah kepadaWong Puay Chen dan Rosli bin Sulong, masing-masingmenerima anugerah Darjah Sri Melaka dan PingatKhidmat Lama, sempena sambutan hari ulang tahunYang di Pertuan Negeri Melaka pada 9 Oktober 2004.

Lembaga Pengarah juga merakamkan ucapan tahniahkepada Dato’ Mohd Nor Mashor atas penganugerahanDarjah Indera Mahkota Pahang (D.I.M.P) sempena

262

sambutan hari keputeraan Sultan Pahang DarulMakmur pada 24 Oktober 2004.

Sebagai sebahagian daripada program pengiktirafan,Bank Negara Malaysia menganugerahi 22 orangkakitangan atas kecermerlangan prestasi dansumbangan yang diberikan melalui tujuh jenis kategorianugerah iaitu: Prestasi Cemerlang; Sukan;Perkhidmatan Berkualiti; Sosial; Pembangunan

Profesional dan Pencapaian Akademik. Sebagaitambahan, dua pasukan telah menerima AnugerahPrestasi Pasukan Cemerlang. Kesemua anugerah itudisampaikan semasa Majlis Makan Malam TahunanBank pada 4 September 2004.

PersaraanLembaga Pengarah ingin merakam penghargaan danterima kasih kepada 35 pesara yang setia dan berdedikasi

Jadual 12.1Senarai Pesara

No Nama Jabatan/Cawangan

1 Datuk Zamani Bin Abdul Ghani Pejabat Gabenor

2 Dato’ Latifah Merican Cheong Pejabat Gabenor

3 Cheong Kwok Yew Pusat Penyelidikan dan Latihan SEACEN

4 Chong Lily Teh Komunikasi Korporat

5 Christopher Fernandez Sistem Pembayaran

6 John Thomas a/l S Ebenezar Biro Pengantaraan Kewangan

7 Looi Woon Leng Ekonomi

8 Teo Kee Tian Pengurusan Risiko

9 Woo Seok Hooi Pengawalan Insurans

10 A. Rahman Bin Abdul Samad Pengurusan Strategik

11 Chan Hon Wai Perkhidmatan IT

12 Philip Aloysious Baptist Perkhidmatan IT

13 Lim Pek Sim Antarabangsa

14 Rohana Binti Yusoff Pusat Kepimpinan Kewangan Antarabangsa

15 Sia Geok Hee Harta dan Perkhidmatan

16 Yip Lai Yok Pembangunan Sumber Manusia

17 Hasnah Binti Aziz Pentadbiran Pertukaran Asing

18 Zainal Bin Kasa ERF Sdn. Bhd.

19 Tan Chwee Hock Penyeliaan Sistem Maklumat

20 Abdul Ghani Bin Mohd Yusoff Pengurusan dan Operasi Matawang

21 Henry Arunkumar a/l Ponniah Pengawalan Insurans

22 Hu Faik Seng Penyeliaan Perbankan II

23 Rosna Binti Osman Bank Negara Malaysia Kuala Terengganu

24 Abot Bin Abong Bank Negara Malaysia Kuching

25 Arbaiah Binti Ahmad Pejabat Gabenor

26 Ismail Bin Muhd. Nor Perkhidmatan Korporat

27 Lim Chwee Neo Perkhidmatan IT

28 Ismail Bin Che Teh Keselamatan

29 Aziah Binti Maulud Pengawalan Bank

30 Abdul Kadir Bin Aziz Keselamatan

31 Hassan Bin Serah Bank Negara Malaysia Kuching

32 Juanis Bin Edong Bank Negara Malaysia Kota Kinabalu

33 Mohd Hilmey Mohd Said @ Jangkim Bin Tawayon Bank Negara Malaysia Kota Kinabalu

34 Goh Hooi Choo Bank Negara Malaysia Pulau Pinang

35 Khor Ah Eng Bank Negara Malaysia Pulau Pinang

263


semasa berkhidmat dengan Bank Negara Malaysia.Jadual 12.1 ialah senarai nama pesara pada tahun 2004.

Lembaga Pengarah juga ingin merakamkan ucapantahniah kepada Datuk Zamani bin Abdul Ghani atasperlantikan semula beliau sebagai Penolong Gabenorselepas persaraannya pada 19 Januari 2004 danperlantikan beliau sebagai Timbalan Gabenor pada16 Mei 2004.

PENGURUSAN RISIKO DI BANK NEGARAMALAYSIA

Sejajar dengan evolusi dalam amalan pengurusanrisiko, pada tahun 2004, perhatian tertumpu padakeperluan untuk menilai semula dan mengukuhkanrangka kerja pengurusan risiko. Penilaian semula inidibuat berpandukan kepada inisiatif yang telahdiambil berasaskan rangka kerja yang menyediakanpengawasan bebas di peringkat penyeliaan danoperasi serta penetapan dasar dan proses yangselaras dengan amalan terbaik. Beberapapembaikan telah diperkenalkan pada tahun 2004dan akan dilaksanakan pada tahun 2005. Secarakeseluruhan, Unit Pengurusan Risiko serta jabatan-jabatan terus memperkukuh kerjasama dengantujuan untuk memastikan agar budaya pengurusanrisiko sentiasa diterapkan dalam semua aspekusaha-usaha operasi dan usaha-usaha strategik.

Struktur Pengurusan RisikoJawatankuasa Pengurusan Risiko, badan tertinggidalam struktur tadbir urus pengurusan risiko BankNegara Malaysia merupakan forum utama bagiperbincangan terperinci dan berkala mengenai isu-isurisiko, dan memainkan peranan sebagai penggerakutama pengurusan risiko di Bank. Keperluan membuatlaporan oleh jabatan-jabatan dan Unit PengurusanRisiko kepada Jawatankuasa Pengurusan Risikodikekalkan bagi membolehkan pihak Jawatankuasaterus memberi hala tuju untuk menangani sertamenguruskan risiko yang mungkin wujud dalam Bank.

Amalan Pengurusan RisikoDalam melaksanakan pengawasan ke atas pengurusanrisiko, Jawatankuasa Pengurusan Risiko menentukan danmembentuk piawai dan keperluan bagi memastikanlangkah-langkah pengurusan risiko operasi dan strategikyang sesuai diterapkan dalam kesemua program, projekdan penggubalan dasar. Pada tahun 2004, Jawatankuasatersebut meneruskan penilaian ke atas risiko-risiko,kawalan-kawalan dan isu-isu risiko di jabatan-jabatan. Inibertujuan untuk memastikan Jawatankuasa PengurusanRisiko sentiasa waspada dan bersedia dalam mengawasi

profil risiko keseluruhan Bank serta isu-isu risikoberbangkit. Jawatankuasa Pengurusan Risiko juga turutberbincang dengan jabatan-jabatan mengenai fokusdasar dan strategik masing-masing serta mencaripendekatan terbaik bagi menangani risiko sedia ada danrisiko yang bakal wujud. Di peringkat operasi, Ketua-ketua Jabatan diberi tanggungjawab terus untukmemastikan amalan pengurusan risiko diterapkan dalamoperasi harian. Jabatan-jabatan terus membuat deklarasitahunan kepada pihak Pengurusan tentang kajian semulaprofil risiko operasi mereka, dan menilai sama adapengurusan risiko jabatan-jabatan tersebut adalahcukup memuaskan. Unit Pengurusan Risiko juga terusmenyalurkan sokongan teknikal dan memainkanperanan penyelarasan dan pengawasan denganmembantu jabatan-jabatan dalam menyediakanlaporan kepada pihak Pengurusan.

Walau bagaimanapun, bersesuaian dengankematangan fungsi pengurusan risiko di Bank NegaraMalaysia, peranan Unit Pengurusan Risiko telah dikajisemula dan diperkembangkan dalam tahun 2004dengan memasukkan dua fungsi tambahan. Kini, UnitPengurusan Risiko telah mula membuat penilaianbebas ke atas risiko-risiko di setiap jabatan sebagaipelengkap kepada pendekatan penilaian dalaman yangtelah dibuat oleh jabatan-jabatan. Kedua, UnitPengurusan Risiko juga akan menilai risiko organisasiyang boleh menjejaskan pencapaian sasaran danobjektif strategik Bank Negara Malaysia seperti yangterkandung dalam Peta Strategik Korporat. Menerusipenilaian ke atas pelaksanaan fungsi dantanggungjawab kritikal yang dijalankan oleh pihakBank serta perbincangan dengan jabatan-jabatanberkaitan, isu-isu risiko organisasi akan dikenal pastidan dinilai untuk pembentangan kepada pihakJawatankuasa Pengurusan Risiko. Gabungan ketiga-tiga penilaian tersebut dijangka dapat melahirkanpandangan berkaitan risiko yang menyeluruh danberasaskan muafakat di Bank Negara Malaysia.Pendekatan ini dijangka dapat memperbaiki penjajaranorganisasi serta memperkukuh kesalinghubungansecara keseluruhan di dalam Bank Negara Malaysia.

Risiko DasarMekanisme penggubalan dasar di Bank NegaraMalaysia dirangka dengan objektif untuk mencapaimatlamat yang dikehendaki daripada dasar tersebut.Untuk tujuan ini, rangka kerja yang berstruktur sudahsedia ada bagi menguruskan risiko dasar di Bank.Rangka kerja ini merangkumi proses untukperbincangan dan pertimbangan berkenaan segala isuberkaitan dasar, dari tahap pembentukan konsep,hingga ke tahap pembangunan dan pelaksanaan

264

dasar. Jawatankuasa di peringkat tinggi yangmenerajui penggubalan dasar ialah JawatankuasaDasar Monetari, Jawatankuasa Kestabilan Kewangandan Jawatankuasa Pengurusan. Objektif bersamajawatankuasa-jawatankuasa yang dipengerusikan olehGabenor ini adalah untuk membolehkan danmenyediakan platform bagi perbincangan danperundingan di peringkat tinggi yang melibatkanberbagai-bagai jabatan tertentu bagi memastikanketeguhan dan keberkesanan dasar. Kumpulan KerjaDasar yang dianggotai oleh Penolong-PenolongGabenor dan pengarah-pengarah jabatan yangberkenaan merupakan komponen penting lain dalamrangka kerja dasar. Kumpulan ini mewakiliperbincangan di peringkat kerja mengenai isu-isuberkaitan dasar.

Peraturan bagi mengurus operasi Kumpulan KerjaDasar telah diperketat pada tahun 2004, dengantumpuan diberikan pada penggunaan sumbertambahan bagi menjalankan analisis impak ke ataspihak berkepentingan, perspektif alternatif dankomunikasi awam. Ini dijangka dapat membaikipenyeliaan proses pembentukan dasar, lantasmembolehkan Bank Negara Malaysia memastikanproses yang lebih menyeluruh, yang mengambil kirasemua implikasi dan akibat terhadap pihakberkepentingan berhubung dengan pelaksanaan dasar.

Risiko KewanganPihak Middle Office bertanggungjawab secaralangsung dalam mengurus risiko kewangan BankNegara Malaysia yang timbul daripada pengurusanrizab antarabangsa. Untuk memastikan pengurusandan penilaian risiko yang konsisten di seluruh Bank,Middle Office bekerjasama rapat dengan Jabatan AuditDalam dan Unit Pengurusan Risiko untuk memantaukepatuhan pada garis panduan pelaburan sertaprosedur kredit dan operasi. Rangka kerja pengurusanrisiko bagi aktiviti perbendaharaan terus berkembangselaras dengan perkembangan dalam aktivitipengurusan rizab. Dengan peningkatan rizab yangberterusan, pengembangan pelaburan yang meluas,dan kemajuan dalam amalan pelaburan, pemantapanpengurusan risiko secara menyeluruh merupakanproses yang berterusan. Antara bidang yang menjadifokus utama ialah peningkatan dalam pengkhususan,metodologi yang bertambah baik serta peningkatandalam penilaian risiko, proses pemantauan daninfrastruktur sistem. Pendedahan dan latihan mengenaikerumitan pelbagai produk dan instrumen merupakanpendedahan dan latihan tetap kepada kakitanganFront Office, Middle Office dan Back Office. Oleh itu,pengurusan risiko kewangan bagi pengurusan rizab

secara berhemat akan terus dijalankan dalam usahamencari peluang pelaburan yang optimum.

Risiko OperasiSecara tradisi, pendekatan pengurusan risiko operasipihak Bank memerlukan pertanggungjawabanterhadap risiko, penilaian sendiri, kajian semula yangberterusan, laporan isu-isu risiko yang penting dankebertanggungjawaban untuk meningkatkan kawalandan penyelesaian isu yang dihadapi. Pada tahun 2004,rangka kerja ini terus dipertingkatkan. Menyedarikeperluan untuk meningkatkan usaha dalam inisiatifnilai tambah, langkah-langkah telah diambil untukmempertingkatkan pembabitan Unit Pengurusan Risikodalam pengurusan risiko di jabatan-jabatan yangberkenaan. Oleh itu, Unit tersebut kini memainkanperanan yang lebih proaktif dan bertindak secarausaha sama dengan jabatan-jabatan, berbeza denganfokus terdahulu yang hanya memainkan perananpenyelarasan dan pengawasan secara keseluruhan.Keselarasan usaha ini bertujuan untuk memastikansupaya risiko operasi tidak diberikan penekanan secaraterlalu berlebihan agar tumpuan yang lebih dapatdiberikan pada risiko strategik jangka panjangperingkat tinggi. Kerjasama rapat yang dijalin melaluipengaturan ini dijangka menghasilkan pengenalpastiandan penilaian risiko yang lebih tepat dan cekapseterusnya melahirkan pengurusan yang lebih baik. Iadijangka dapat meliputi risiko-risiko yang menurutpandangan jabatan-jabatan berkemungkinan tidakakan wujud disebabkan kebiasaan dengan operasi.

Dengan ini, usaha sedang dijalankan untukmemperhalus peralatan risiko yang akan membantumenambah fokus yang sedia ada dan menaikkan tarafamalan pengurusan risiko ke tahap yang baru.Walaupun liputan keseluruhan akan bertambah, tujuanutama pengurusan risiko masih sama, iaitu untukmemastikan pemantauan berkala bagi membolehkanlangkah-langkah pembetulan yang tepat dan lebihawal dalam semua bidang risiko dapat dilaksanakan.

Pengurusan Kesinambungan PerniagaanRangka kerja Pengurusan Kesinambungan Perniagaandi Bank Negara Malaysia yang dirangka bagimerancang, menyediakan, bertindak dan menguruskansesuatu krisis bertujuan untuk membendung sebarangkemungkinan berlakunya gangguan kepada kestabilanmonetari dan sistem kewangan, sama ada dalambentuk fizikal (kerosakan sistem) atau bukan fizikal(krisis kewangan). Dua komponen peringkat tinggibagi rangka kerja ini ialah Jawatankuasa PengurusanKrisis dan Kumpulan Pengurusan Krisis, yangdipertanggungjawabkan secara bersama untuk

265


memastikan amalan Pengurusan KesinambunganPerniagaan sentiasa dipatuhi dan dilaksanakan dalamBank. Jawatankuasa Pengurusan Krisis yangbertanggungjawab kepada Gabenor diterajui olehseorang Timbalan Gabenor dan ini melambangkanpengiktirafan peringkat tertinggi yang diberikankepada Program Kesinambungan Perniagaan yangdijalankan dalam Bank. Kumpulan Pengurusan Krisisdianggotai oleh semua Pengarah daripada jabatanyang dikenal pasti sebagai penting serta kumpulansokongan. Ia bermesyuarat dua kali setahun untukmemaklumkan kepada ahli-ahli mengenaiperkembangan terkini berkaitan pengaturanKesinambungan Perniagaan Bank, amalan-amalanserta membincangkan isu-isu Kesinambungan

Perniagaan yang berbangkit. Forum ini dapatmembantu menyelaraskan rancangan pemulihan danmembolehkan kerjasama awal di kalangan semuajabatan yang penting untuk mewujudkan satupengaturan Pengurusan Kesinambungan Perniagaanyang bersepadu dan terselaras ke seluruh Bank.

Pada tahun 2004, selain daripada amalanmengendalikan ujian-ujian secara langsung yang lazim,Bank Negara Malaysia juga mengendalikan ujian secaralangsung untuk satu tempoh masa yang lebih panjang.Ini bertujuan untuk melengkapi pihak Bank danmembolehkan penilaian berjadual dibuat ke ataskeadaan ketersediaan pihak Bank dalam memastikankemampuannya untuk bertindak apabila berlaku krisis.

266

Setia

usah

a ke

pada

Lem

baga

Pen

gara

hD

ato'

Moh

d N

or b

in M

asho

r

Peja

bat

Gab

enor

Ng

Cho

w S

oon

Kom

unik

asi K

orpo

rat

Abu

Has

san

Als

hari

bin

Yaha

ya

Peny

iasa

tan

Kha

sK

amar

i Zam

an b

in J

uhar

i

Peng

awal

an B

ank

Dat

o' M

ohd

Razi

f bi

n A

bd. K

adir

Peng

awal

an In

sura

nsD

onal

d Jo

shua

Jag

anat

han

Perb

anka

n Is

lam

dan

Tak

aful

Baka

rudi

n bi

n Is

hak

Peng

awala

n In

stitu

si Ke

wan

gan

Pem

bang

unan

Che

Zak

iah

bint

i Che

Din

Peng

urus

an R

isik

oSa

nthi

ni a

/p C

hand

rapa

l

PEN

OLO

NG

GA

BEN

OR

Dat

o' M

ohd

Razi

f bi

n A

bd. K

adir

PEN

GA

WA

LAN

TIM

BA

LAN

GA

BEN

OR

Dat

uk Z

aman

i bin

Abd

ul G

hani

Peny

elia

an P

erba

nkan

IA

ziza

n bi

n H

aji A

bd R

ahm

an

Peny

elia

an P

erba

nkan

IIC

hung

Che

e Le

ong

Peny

elia

an In

sura

nsSa

ni b

in A

b. H

amid

Peny

elia

an S

iste

m M

aklu

mat

Ram

li bi

n Sa

ad

Sist

em P

emba

yara

nA

hmad

Hiz

zad

bin

Baha

rudd

inA

hmad

Hiz

zad

bin

Baha

rudd

in

PEN

OLO

NG

GA

BEN

OR

Nor

Sha

msi

ah b

inti

Moh

d Yu

nus

PEN

YEL

IAA

N

LEM

BA

GA

PEN

GA

RA

H

GA

BEN

OR

Dr.

Zeti

Akh

tar

Azi

z

Perk

hidm

atan

ITH

ong

Yang

Sin

g

Peng

urus

an S

umbe

r M

anus

iaM

ior

Moh

d Za

in b

in M

ior

Moh

d Ta

hir

Pusa

t Pe

mba

ngun

an S

umbe

r M

anus

iaLi

m L

ai H

ong

Peng

urus

an S

trat

egik

Lim

Foo

Tha

i

Perk

hidm

atan

Kor

pora

tD

ato'

Moh

d N

or b

in M

asho

r

Kes

elam

atan

Ahm

ad b

in M

ansu

r

Peng

urus

an d

an O

pera

si M

ataw

ang

Teng

ku Z

aib

bin

Raja

Ahm

ad

Caw

anga

n (6

)

Pej.

Perw

akila

n Lo

ndon

Pej.

Perw

akila

n N

ew Y

ork

PEN

OLO

NG

GA

BEN

OR

Dat

o' M

oham

ad D

aud

bin

Hj.

Dol

Moi

nPE

MBA

NG

UN

AN

ORG

AN

ISA

SI

TIM

BA

LAN

GA

BEN

OR

Dat

o' O

oi S

ang

Kua

ng

PEN

OLO

NG

GA

BEN

OR

Muh

amm

ad b

in Ib

rahi

mPE

LABU

RAN

DA

N O

PERA

SI

Ope

rasi

Pel

abur

an d

an P

asar

an K

ewan

gan

Wan

Han

isah

bin

ti W

an Ib

rahi

m

Pent

adbi

ran

Pert

ukar

an A

sing

Mah

di b

in M

ohd.

Arif

fin

PEN

OLO

NG

GA

BEN

OR

Kos

ong

EKO

NO

MI

Ana

lisis

dan

Str

ateg

i Mon

etar

iD

r. Su

khda

ve S

ingh

Und

ang-

unda

ngG

opal

a K

rishn

an S

unda

ram

Ekon

omi

V. V

ijaya

ledc

hum

y

Ant

arab

angs

aIs

mai

l bin

Alo

wi

Kew

anga

nA

bdul

Azi

z bi

n A

bdul

Man

af

BA

NK

NEG

AR

A M

ALA

YSI

AB

AN

K N

EGA

RA

MA

LAY

SIA

Stru

ktu

r O

rgan

isas

i

Perk

hidm

atan

Sta

tistik

C

han

Yan

Kit

Har

ta d

an P

erkh

idm

atan

Zulk

ifli b

in A

bd R

ahm

an

Aud

it D

alam

Hor

Wen

g K

eng

Peris

ikan

Kew

anga

nK

oid

Swee

Lia

n

Indu

stri

Kec

il da

n Se

derh

ana

Mar

ianu

s Vo

ng S

hin

Tzoi

@ Jo

seph

Von

g

Kunci Kira-kira pada 31 Disember 2004

Akaun Tahunan

SIJIL KETUA AUDIT NEGARA MENGENAIPENYATA KEWANGAN BANK NEGARA MALAYSIA

BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2004

Saya telah mengaudit penyata kewangan Bank Negara Malaysia bagi tahun berakhir 31 Disember 2004. Pihakpengurusan bertanggungjawab terhadap penyata kewangan ini. Tanggungjawab saya adalah mengaudit danmemberi pendapat terhadap penyata kewangan tersebut.

2. Pengauditan telah dilaksanakan mengikut Akta Audit 1957 dan berpandukan piawaian pengauditan yangdiluluskan. Piawaian tersebut menghendaki pengauditan dirancang dan dilaksanakan untuk mendapat kepastianyang munasabah sama ada penyata kewangan adalah bebas daripada kesilapan atau ketinggalan yang ketara.Pengauditan itu termasuk memeriksa rekod secara semak uji, menyemak bukti yang menyokong angka danmemastikan pendedahan yang mencukupi dalam penyata kewangan. Penilaian juga dibuat terhadap prinsipperakaunan yang digunakan dan penyampaian penyata kewangan secara keseluruhan.

3. Pada pendapat saya, penyata kewangan ini memberi gambaran yang benar dan saksama terhadapkedudukan kewangan Bank Negara Malaysia pada 31 Disember 2004 dan hasil operasi untuk tahun tersebutberdasarkan piawaian perakaunan yang diluluskan.

KETUA AUDIT NEGARAMALAYSIA

PUTRAJAYA8 MAC 2005

PENYATA PENGERUSI DANSEORANG AHLI LEMBAGA PENGARAH

Kami, Zeti Akhtar Aziz dan Oh Siew Nam, yang merupakan Pengerusi dan salah seorang Ahli Lembaga PengarahBank Negara Malaysia, dengan ini menyatakan bahawa, pada pendapat Lembaga Pengarah, penyata kewanganadalah disediakan untuk menunjukkan gambaran yang benar dan saksama berkenaan kedudukan Bank NegaraMalaysia pada 31 Disember 2004 dan hasil kendaliannya bagi tahun yang berakhir pada tarikh tersebut.

Bagi pihak Lembaga, Bagi pihak Lembaga,

ZETI AKHTAR AZIZ OH SIEW NAM

PENGERUSI PENGARAH

2 MAC 2005 2 MAC 2005KUALA LUMPUR KUALA LUMPUR

PENGAKUAN OLEH PEGAWAI UTAMAYANG BERTANGGUNGJAWAB KE ATAS PENGURUSAN KEWANGAN

BANK NEGARA MALAYSIA

Saya, Abdul Aziz Abdul Manaf, pegawai utama yang bertanggungjawab ke atas pengurusan kewangan BankNegara Malaysia dengan ikhlasnya mengakui bahawa penyata kewangan, mengikut sebaik-baik pengetahuan dankepercayaan saya, adalah betul dan saya membuat ikrar ini dengan sebenarnya mempercayai bahawa ianya ituadalah benar dan atas kehendak Akta Akuan Berkanun, 1960.

Sebenarnya dan sesungguhnya diakui oleh )penama di atas di Kuala Lumpur )pada 2 Mac 2005. )

Di hadapan saya,

Bank Negara MalaysiaKunci Kira-kira pada 31 Disember 2004

2004 2003

RM RMASET NotaEmas dan Pertukaran Asing 3 249,704,108,859 166,139,324,237Kedudukan Rizab Tabung Kewangan Antarabangsa 3,068,374,430 3,652,006,672Milikan Hak Pengeluaran Khas 765,326,109 684,961,188Kertas Kerajaan Malaysia 4 221,100,747 98,521,225Deposit dengan Institusi Kewangan 2,887,524,750 2,893,714,989Pinjaman dan Pendahuluan 5 10,637,048,634 8,946,108,379Aset-aset Lain 6 17,570,435,602 18,418,020,354

Jumlah Aset 284,853,919,131 200,832,657,044

LIABILITI DAN MODALMata Wang dalam Edaran 32,353,945,724 29,445,445,674Deposit: Bank Perdagangan, Syarikat Kewangan

dan Bank Saudagar 124,709,136,071 98,498,572,386Kerajaan Persekutuan 25,704,665,762 4,905,179,432Deposit-deposit Lain 7 4,884,385,498 6,312,202,946

Kertas Bank Negara 16,877,443,819 13,385,045,306Peruntukan Hak Pengeluaran Khas 8 820,579,258 785,160,395Liabiliti-liabiliti Lain 9 27,843,305,494 5,093,884,077

Jumlah Liabiliti 233,193,461,626 158,425,490,216

Modal Dibenar RM200,000,000Modal Dibayar 10 100,000,000 100,000,000Kumpulan Wang Rizab Am 11 6,742,117,315 5,864,876,290Rizab-rizab Lain 12 44,818,340,190 36,442,290,538

Jumlah Modal 51,660,457,505 42,407,166,828

Jumlah Liabiliti dan Modal 284,853,919,131 200,832,657,044

Akaun Pengagihan Untung Rugi bagi Tahun Berakhir 31 Disember 2004

2004 2003RM RM

Keuntungan Bersih 2,077,241,025 1,465,912,449

Pindahan kepada Kumpulan Wang Rizab Am 877,241,025 465,912,449Amaun akan dibayar kepada Kerajaan Persekutuan 1,200,000,000 1,000,000,000

2,077,241,025 1,465,912,449

Nota-nota pada muka surat yang berikut merupakan sebahagian daripada penyata kewangan ini.

Akaun Tahunan

Nota-nota Kepada Penyata Kewangan - 31 Disember 2004

1. Aktiviti Utama BankPeranan dan tanggungjawab utama Bank adalah seperti berikut:(a) mencapai kestabilan monetari;(b) menggalakkan sebuah sistem kewangan yang stabil;(c) memastikan sebuah sistem pembayaran yang efisien;(d) mengeluarkan mata wang di dalam Malaysia; dan(e) bertindak sebagai juru bank dan penasihat kewangan kepada Kerajaan Persekutuan.

2. Dasar Perakaunan(a) Emas, Sekuriti dan Pelaburan

Emas, sekuriti dan pelaburan dinyatakan pada kos dan peruntukan telah dibuat untuk penyusutan nilaipada 31 Disember 2004.

(b) Pertukaran Mata Wang AsingAset dan liabiliti dalam mata wang asing telah dinilai semula kepada ringgit mengikut kadar pertukaranpada tarikh kunci kira-kira. Urus niaga dalam mata wang asing di sepanjang tahun telah ditukarkankepada ringgit mengikut kadar pertukaran pada tarikh nilai.

Rizab Antarabangsa yang terdiri daripada Emas dan Pertukaran Asing, Kedudukan Rizab TabungKewangan Antarabangsa dan Milikan Hak Pengeluaran Khas pada 31 Disember 2004 adalah sejumlahRM253,537.8 juta bersamaan dengan AS$66,720.5 juta.

(c) Perjanjian Repo dan Repo BerbalikAmaun yang dipinjam di bawah perjanjian repo dilaporkan di bawah 'Liabiliti-liabiliti Lain'. Amaun yangdipinjamkan di bawah perjanjian repo berbalik dilaporkan di bawah 'Aset-aset Lain'. Perbezaan di antaraamaun diterima dan dibayar di bawah perjanjian repo dan repo berbalik, masing-masing diiktiraf sebagaiperbelanjaan dan pendapatan faedah mengikut kaedah garis lurus.

3. Emas dan Pertukaran Asing

2004 2003RM RM

Sekuriti Asing 172,451,464,614 131,488,613,346Deposit Asing 55,869,780,871 20,113,541,612Baki di Bank Pusat Asing, Bank for

International Settlements (BIS) danTabung Kewangan Antarabangsa (IMF) 6,307,319,881 2,510,527,105

Lain-lain 15,075,543,493 12,026,642,174

249,704,108,859 166,139,324,237

4. Kertas Kerajaan Malaysia

2004 2003RM RM

Sekuriti Kerajaan Malaysia 221,100,747 98,521,225

5. Pinjaman dan PendahuluanSebahagian besar daripada pinjaman dan pendahuluan ini terdiri daripada amaun yang didahulukan olehBank kepada institusi pelaksana di bawah seksyen 30(1) Akta Bank Negara Malaysia 1958.

6. Aset-aset LainAset-aset lain termasuk pelaburan di dalam saham dan bon sejumlah RM17,458,726,486 yang dibeli dibawah seksyen 30(1)(j) dan seksyen 30(1)(oo)(i) Akta Bank Negara Malaysia 1958.

7. Deposit-deposit LainSebahagian besar daripada deposit ini adalah deposit dari Badan Berkanun Persekutuan.

8. Peruntukan Hak Pengeluaran KhasNegara-negara ahli IMF diperuntukkan Hak Pengeluaran Khas (SDR) berasaskan kepada yuran merekakepada IMF. Peruntukan ini merupakan satu liabiliti Bank yang tidak aktif terhadap IMF, di mana asetditerima dalam bentuk SDR dari IMF. Jumlah bersih terkumpul peruntukan ini adalah sejumlahRM820,579,258 bersamaan dengan SDR139,048,000.

9. Liabiliti-liabiliti LainSebahagian besar liabiliti-liabiliti lain terdiri daripada amaun yang dipinjam daripada institusi perbankanberlesen di bawah perjanjian repo dan akaun belum bayar.

10. Modal DibayarKesemua modal yang dikeluarkan dan dibayar penuh sejumlah RM100 juta dimiliki oleh Kerajaan Malaysia.

11. Kumpulan Wang Rizab Am

2004 2003RM RM

Pada 1 Januari 5,864,876,290 5,398,963,841Pindahan daripada Keuntungan Bersih 877,241,025 465,912,449

Pada 31 Disember 6,742,117,315 5,864,876,290

12. Rizab-rizab LainRizab-rizab lain terdiri daripada Rizab Turun Naik Kadar Pertukaran dan Rizab Luar Jangka.

13. Liabiliti Luar JangkaJumlah liabiliti luar jangka pada 31 Disember 2004 adalah RM5,841,794,611. Ia terdiri daripada:(a) amaun RM5,775,403,749 yang merupakan kewajipan Bank untuk membayar dengan sepenuhnya

jumlah kuota Malaysia dalam IMF di bawah Artikel Persetujuan dalam SDR atau mata wang lain yangbolehditukarkan; dan

(b) amaun RM66,390,862 yang merupakan kewajipan Bank untuk membayar bahagian yang belumdipanggil terhadap 3,000 unit saham yang dipegang di dalam BIS. Jumlah tersebut adalah berdasarkanpada nilai nominal (SDR5,000) bahagian yang belum dipanggil tersebut dan kadar pertukaran SDRseperti pada tarikh kunci kira-kira.

14. Cukai PendapatanBank dikecualikan daripada pembayaran cukai pendapatan dan cukai pendapatan tambahan seperti yangdihuraikan di dalam Cukai Pendapatan (Pengecualian) (No. 7) Perintah 1989.

Tambahan

Kandungan

1. Dasar Pentadbiran Pertukaran Asing2. Tabung-tabung Yang Ditadbirkan/Dibiayai Oleh Bank Negara Malaysia: Pengagihan Dana3. Institusi Perbankan Berlesen (pada 31 Disember 2004)4. Institusi Kewangan yang menawarkan Perkhidmatan Perbankan Islam (pada 31 Disember 2004)5. Ahli Majlis Penasihat Syariah untuk Perbankan Islam dan Takaful Sesi 2004-2006

Statistik Ekonomi dan Kewangan Utama

Bab 1:Ekonomi Malaysia pada Tahun 2004A.1 Keluaran Dalam Negeri Kasar Mengikut Jenis Aktiviti Ekonomi pada Harga Malar 1987A.2 Pertumbuhan dalam Pengeluaran Perkilangan (1993=100)A.3 Pengeluaran Komoditi UtamaA.4 KNK Mengikut Agregat PermintaanA.5 Jurang Tabungan-PelaburanA.6 Imbangan PembayaranA.7 Pasaran Utama Eksport Barangan PerkilanganA.8 Pasaran Utama Eksport ElektronikA.9 Pasaran Utama Eksport Barangan ElektrikA.10 Pasaran Utama Eksport Bahan Kimia dan Keluaran KimiaA.11 Pasaran Utama Eksport Keluaran LogamA.12 Pasaran Utama Eksport Peralatan Optikal dan SaintifikA.13 Pasaran Utama Eksport Keluaran PetroleumA.14 Harga Eksport Komoditi UtamaA.15 Pasaran Eksport Utama Minyak SawitA.16 Pasaran Eksport Utama GetahA.17 Pasaran Eksport Utama Kayu BalakA.18 Pasaran Eksport Utama Kayu Siap DigergajiA.19 Pasaran Eksport Utama Minyak MentahA.20 Pasaran Eksport Utama Gas Asli CecairA.21 Hutang Luar Negeri dan Khidmat Bayaran HutangA.22 Pelaburan Luar Negeri Kasar mengikut NegaraA.23 Sub-Kumpulan Indeks Harga Pengguna (2000=100) bagi MakananA.24 Indeks Harga Pengeluar (1989=100)A.25 Bekalan Baru Ruang Pejabat Dibina Khas dan Ruang Perniagaan di MalaysiaA.26 Purata Sewa Bulanan Ruang Pejabat dan Perniagaan Utama di Lembah Klang

Bab 2: Perkembangan Kewangan dan FiskalA.27 Wang Secara Luas (M3)A.28 Bekalan Wang: Perubahan Tahunan dan Kadar Pertumbuhan TahunanA.29 Kadar Faedah (%)A.30 Kewangan Sektor Awam Disatukan

Bab 3: Prospek dan DasarA.31 Negara-negara Perindustrian Utama: Penunjuk Ekonomi UtamaA.32 Asia Timur: Penunjuk Ekonomi Utama

Bab 4: Sistem KewanganA.33 Sumber dan Kegunaan Dana Sistem Kewangan

Bab 5: Sistem Perbankan

Tambahan

A.34 Bank Perdagangan: Komitmen dan KontingensiA.35 Syarikat Kewangan: Komitmen dan KontingensiA.36 Bank Saudagar: Komitmen dan KontingensiA.37 Bank Perdagangan: Pendapatan dan PerbelanjaanA.38 Syarikat Kewangan: Pendapatan dan PerbelanjaanA.39 Bank Saudagar: Pendapatan dan PerbelanjaanA.40 Bank Perdagangan dan Syarikat Kewangan: Garis Panduan Pemberian Pinjaman Kepada

Sektor KeutamaanA.41 Bank Perdagangan: Haluan PinjamanA.42 Syarikat Kewangan: Haluan PinjamanA.43 Bank Saudagar: Haluan PinjamanA.44 Bank Perdagangan: Pinjaman Tidak Berbayar Mengikut SektorA.45 Syarikat Kewangan: Pinjaman Tidak Berbayar Mengikut SektorA.46 Bank Saudagar: Pinjaman Tidak Berbayar Mengikut SektorA.47 Sistem Perbankan: Penunjuk TerpilihA.48 Sistem Perbankan: Data UtamaA.49 Institusi Kredit PerumahanA.50 Kredit Perumahan yang Belum DijelaskanA.51 Pinjaman Perumahan yang Diluluskan

Bab 6: Sistem Kewangan IslamA.52 Institusi Kewangan Islam: Cawangan/KaunterA.53 Sistem Perbankan Islam: Sumber dan Kegunaan DanaA.54 Sistem Perbankan Islam: Komitmen dan KontingensiA.55 Sistem Perbankan Islam: Pendapatan dan PerbelanjaanA.56 Sistem Perbankan Islam: Aktiviti PembiayaanA.57 Sistem Perbankan Islam: Pembiayaan Industri Kecil dan SederhanaA.58 Sistem Perbankan Islam: Haluan PembiayaanA.59 Sistem Perbankan Islam : Pembiayaan Tidak Berbayar mengikut SektorA.60 Sistem Perbankan Islam: Deposit mengikut Jenis dan Institusi

Bab 7: Institusi Kewangan PembangunanA.61 Institusi Kewangan Pembangunan: Sumber dan Kegunaan DanaA.62 Institusi Kewangan Pembangunan di bawah AIKP: Sumber dan Kegunaan DanaA.63 Institusi Kewangan Pembangunan: Haluan PinjamanA.64 Institusi Kewangan Pembangunan di bawah AIKP: Haluan PinjamanA.65 Bank Industri & Teknologi Malaysia BerhadA.66 Export-Import Bank of Malaysia BerhadA.67 Malaysia Export Credit Insurance BerhadA.68 Bank Simpanan NasionalA.69 Bank Kerjasama Rakyat Malaysia BerhadA.70 Bank Pembangunan dan Infrastruktur Malaysia BerhadA.71 Bank Pertanian MalaysiaA.72 Institusi Kewangan Pembangunan Lain: Aktiviti UtamaA.73 Institusi Kewangan Pembangunan: Data TerpilihA.74 Institusi Kewangan Pembangunan: Dana Khas KerajaanA.75 Institusi Kewangan Pembangunan: Dana Bank Negara MalaysiaA.76 Institusi Kewangan Pembangunan: Dana daripada Agensi Pelbagai Hala dan Antarabangsa

Bab 8: Institusi-institusi Kewangan yang LainA.77 Syarikat Pemajakan: Sumber dan Kegunaan DanaA.78 Syarikat Pemajakan: Pendapatan dan PerbelanjaanA.79 Syarikat Pemajakan: Pembiayaan Mengikut SektorA.80 Syarikat Pemfaktoran: Sumber dan Kegunaan Dana

A.81 Syarikat Pemfaktoran: Pendapatan dan PerbelanjaanA.82 Syarikat Pemfaktoran: Pembiayaan Mengikut SektorA.83 Koperasi Kredit Bandar

Bab 9: Pasaran KewanganA.84 Sekuriti Hutang Pasaran Modal: Jumlah Terkumpul

Tambahan

MS1

Dasar Pentadbiran Pertukaran Asing

Peraturan-peraturan pentadbiran pertukaran asing telah diliberalisasikan dan dipermudahkan lagi pada bulan April2004 (sila rujuk kepada Rencana: “Liberalisasi dan Pemudahan Peraturan Pentadbiran Pertukaran Asing” dalamBab 3). Semua peraturan terus dilaksanakan secara seragam untuk urus niaga dengan semua negara kecualiIsrael, Serbia dan Montenegro di mana sekatan khas dikenakan. Peraturan pentadbiran pertukaran asing jugadilaksanakan berdasarkan keperluan untuk mencegah pengubahan wang haram serta pembiayaan kewanganoleh pengganas melalui sistem perbankan Malaysia. Dengan perubahan-perubahan yang terbaru, berikut adalahperaturan-peraturan yang berkaitan dengan urus niaga pertukaran asing:

I Urus Niaga Akaun Semasa

(a) Pembayaran untuk Import Barangan dan Perkhidmatan

• Tidak ada sekatan dikenakan ke atas pembayaran kepada bukan pemastautin untuk pengimportanbarangan dan perkhidmatan. Pembayaran sedemikian mestilah dibuat dalam mata wang asing kecualimata wang Israel, Serbia dan Montenegro.

• Tidak ada sekatan dikenakan ke atas pemastautin untuk mengikat kontrak tukaran hadapan denganbank berlesen tempatan atau bank saudagar yang diluluskan untuk membeli mata wang asing denganringgit untuk membuat pembayaran import daripada bukan pemastautin.

(b) Perolehan daripada Eksport Barangan (Perolehan Eksport)

• Semua perolehan eksport mestilah dihantar balik ke Malaysia mengikut jadual pembayaran seperti yangtercatat dalam kontrak jualan, di mana ia tidak boleh melebihi enam bulan dari tarikh eksport.

• Perolehan eksport mestilah diterima dalam mata wang asing dan ditukar kepada ringgit atau disimpandalam akaun mata wang asing eksport dengan bank berlesen tempatan. Had jumlah keseluruhansemalaman adalah di antara AS$30 juta dan AS$100 juta berdasarkan jumlah purata bulanan perolehaneksport. Had yang lebih tinggi boleh dibenarkan berdasarkan kes-kes tertentu.

• Pemastautin dibenarkan mengikat kontrak tukaran hadapan dengan bank berlesen tempatan untukmenjual mata wang asing dari perolehan eksport untuk ringgit atau mata wang asing yang lain,tertakluk kepada tempoh matang kontrak hadapan tersebut tidak melebihi enam bulan selepas tarikheksport.

• Hanya pengeksport pemastautin dengan jumlah kasar eksport melebihi bersamaan RM50 juta setahunperlu mengemukakan laporan suku tahunan kepada Pengawal Pertukaran Wang Asing (Pengawal).

(c) Import dan Eksport Mata Wang oleh Pengembara

• Pengimportan dan pengeksportan mata wang ringgit sehingga RM1,000, termasuk mata wang ringgitRM1,000 dan RM500 yang telah dinyahnilaikan, dan pengeksportan mata wang asing sehingga nilaibersamaan RM10,000 oleh pemastautin adalah dibenarkan. Pengembara pemastautin perlumemperolehi kebenaran daripada Pengawal dan mengisytiharkan dalam Borang PerisytiharanPengembara (TDF) apabila:

- Membawa ke dalam atau ke luar negeri, mata wang ringgit melebihi RM1,000.

- Membawa ke luar negeri, mata wang asing termasuk cek kembara, melebihi nilai bersamaanRM10,000.

Kebenaran boleh diberi dalam tempoh satu hari dari tarikh permohonan.

MS2

• Tidak ada sekatan dikenakan ke atas bukan pemastautin untuk membawa masuk ke dalam negarasebarang amaun mata wang asing dan/atau cek kembara. Pengisytiharan dalam Kad Keluar/Masuk(IMM.26) yang dikeluarkan oleh Jabatan Imigresen hanya diperlukan untuk amaun melebihi bersamaanAS$2,500.

• Bukan pemastautin perlu memperolehi kebenaran daripada Pengawal sekiranya jumlah mata wang asingyang dibawa ke luar negeri melebihi jumlah yang dibawa masuk ke dalam Malaysia, tertakluk kepadajumlah yang dibawa ke luar negeri melebihi jumlah bersamaan AS$2,500.

• Bukan pemastautin dikehendaki memperolehi kebenaran daripada Pengawal dan mengisytiharkan matawang ringgit melebihi RM1,000 yang dibawa ke dalam atau ke luar Malaysia.

II Urus Niaga Akaun Modal

(a) Pelaburan Langsung Asing

• Pelabur langsung asing adalah bebas untuk menghantar balik pelaburan mereka, termasuk modal,keuntungan, dividen, faedah dan pendapatan sewa.

(b) Pelaburan Luar Negeri oleh Pemastautin

• Bank berlesen tempatan dan bank saudagar yang diluluskan dibenarkan melabur ke luar negeri selagimereka mematuhi Akta Bank dan Institusi-Institusi Kewangan 1989 atau Akta Bank Islam 1983 serta hadkedudukan terbuka bersih mata wang asing yang diluluskan masing-masing. Pengiriman untukpelaburan ke luar negeri mesti dibuat dalam mata wang asing.

• Pemastautin, selain daripada bank berlesen tempatan dan bank saudagar yang diluluskan, dikehendakimemperolehi kebenaran terlebih dahulu daripada Pengawal untuk menghantar dana yang melebihi nilaibersamaan RM10,000 bagi tujuan pelaburan di luar negeri. Pertimbangan ke atas permohonan akandiberi berdasarkan kriteria yang telus.

• Bagaimanapun, individu pemastautin dibenarkan melabur dalam mata wang asing sebarang jumlahdalam sekuriti di bawah Skim Opsyen Saham Pekerja yang ditawarkan oleh syarikat induk majikannyaatau syarikat berkaitan di luar negeri.

• Individu pemastautin yang bekerja atau tinggal di luar negeri dan mempunyai dana mata wang asingyang disumberkan dari luar negeri dibenarkan melabur dalam sebarang aset mata wang asing, termasukyang ditawarkan oleh bank berlesen tempatan dan bank berlesen luar pesisir di Labuan.

• Syarikat pengurusan amanah saham tempatan boleh melabur ke luar negeri sehingga keseluruhanjumlah Nilai Aset Bersih (NAV) bagi setiap dana yang dilanggani oleh bukan pemastautin dan sehingga10% daripada NAV bagi setiap dana yang dilanggani oleh pemastautin. Dana-dana yang berlainandaripada syarikat pengurusan yang sama atau daripada syarikat yang berlainan ini boleh jugadigabungkan bagi mendapat manfaat ekonomi ikut bidangan apabila melabur ke luar negeri. Pelaburantersebut perlu sejajar dengan garis panduan berhemat Suruhanjaya Sekuriti.

• Syarikat insurans dan pengendali takaful pemastautin boleh melabur ke luar negeri masing-masingsehingga 5% daripada Margin Kesolvenan (MOS) dan sehingga 5% daripada jumlah keseluruhan asetmereka.

• Selain itu, syarikat insurans dan pengendali takaful juga dibenarkan membuat pelaburan ke luar negerisehingga 10% daripada NAV dana yang berkaitan pelaburan yang dipasarkan oleh mereka. Pelaburanini perlu memenuhi peraturan berhemat insurans dan takaful yang dikeluarkan oleh Bank NegaraMalaysia.

• Pengurus dana/aset boleh membuat pelaburan ke luar negeri sehingga keseluruhan jumlah danapelaburan pelanggan bukan pemastautin dan sehingga 10% daripada dana pelaburan pelangganpemastautin. Dana-dana daripada syarikat yang berlainan boleh digabungkan bagi mendapat manfaatekonomi ikut bidangan apabila melabur ke luar negeri. Pelaburan yang dibuat tersebut hendaklahberdasarkan mandat pelanggan mereka serta mematuhi panduan berhemat Suruhanjaya Sekuriti.

Tambahan

MS3

(c) Kemudahan Kredit dalam Mata Wang Asing oleh Pemastautin

• Pemastautin dibenarkan memperolehi kemudahan kredit dalam mata wang asing sehingga jumlahagregat bersamaan RM5 juta daripada bank berlesen tempatan, bank saudagar berlesen tempatan danbukan pemastautin. Sebarang pinjaman yang melebihi had tersebut perlu mendapat kebenaran terlebihdahulu daripada Pengawal. Sekiranya jumlah agregat melebihi bersamaan RM1 juta, pemastautin perlumemberi maklumat mengenai kemudahan kredit berkenaan kepada Pengawal.

• Pemastautin juga boleh memperolehi sebarang amaun kemudahan kredit perdagangan dalam matawang asing daripada bank berlesen tempatan dan bank saudagar berlesen tempatan tertakluk kepadasyarat tempoh kemudahan kredit tersebut tidak melebihi 12 bulan.

• Tidak ada sekatan dikenakan ke atas pembayaran balik kemudahan kredit yang diperolehi daripadabukan pemastautin selagi kemudahan kredit tersebut diperolehi selaras dengan peraturan pentadbiranpertukaran asing yang berkaitan.

(d) Kemudahan Kredit kepada Bukan PemastautinKemudahan Kredit dalam Mata Wang Asing

• Bank berlesen tempatan boleh memberi kemudahan kredit dalam mata wang asing kepada bukanpemastautin untuk sebarang tujuan. Bagaimanapun, kemudahan kredit untuk membiayai pembelianatau pembinaan harta tanah di Malaysia adalah tertakluk kepada syarat-syarat yang sama untukkemudahan kredit dalam ringgit seperti tersebut di bawah.

Kemudahan Kredit dalam Ringgit

• Pemastautin bukan bank dibenarkan untuk memberi kemudahan kredit dalam ringgit kepada bukanpemastautin tidak melebihi jumlah agregat RM10,000.

• Syarikat broker saham pemastautin dibenarkan untuk memberi kemudahan pembiayaan margin kepadapelanggan bukan pemastautin untuk pembelian saham yang disenaraikan di Malaysia SecuritiesExchange Berhad (MSEB), dengan syarat mereka mematuhi peraturan-peraturan yang ditetapkan olehMSEB.

• Bank berlesen tempatan dibenarkan memberi kemudahan pembiayaan overdraf semalaman tidakmelebihi jumlah agregat RM200 juta kepada syarikat broker saham bukan pemastautin atau bankkustodian bukan pemastautin. Kemudahan ini adalah hanya untuk membiayai jurang masa pendanaanuntuk penyelesaian pembelian sekuriti di MSEB yang disebabkan oleh kesilapan teknikal atau yang tidakdijangkakan/dielakkan, atau kelewatan kerana zon masa yang berlainan.

• Pemastautin, bank atau bukan bank, dibenarkan memberi kemudahan kredit dalam ringgit sehinggatiga pinjaman harta tanah kepada bukan pemastautin untuk pembiayaan/pembiayaan semula pembelianatau pembinaan harta tanah di Malaysia, tidak termasuk pembelian tanah sahaja, tertakluk kepadapanduan penilaian kredit dalaman masing-masing. Semua pembelian harta tanah adalah tertaklukkepada garis panduan yang ditetapkan oleh Jawatankuasa Pelaburan Asing (FIC). Maklumat lanjutmengenai garis panduan tersebut boleh diperolehi di http://www.epu.jpm.my/.

• Selain itu, institusi perbankan boleh memberi kemudahan kredit dalam mata wang ringgit sehingga hadagregat RM10 juta kepada bukan pemastautin (tidak termasuk syarikat broker saham, bank kustodiandan bank koresponden) bagi sebarang tujuan untuk kegunaan di Malaysia, selain daripada untukmembiayai pembelian atau pembinaan harta tanah.

Kebenaran Pengawal perlu diperolehi bagi pemberian kemudahan kredit yang melebihi had agregatyang dibenarkan.

MS4

Swap/Kontrak Tukaran Hadapan

• Bank berlesen tempatan adalah dibenarkan untuk–

(i) Mengikat kontrak swap mata wang jangka pendek dengan broker saham bukan pemastautin danbank kustodian bukan pemastautin untuk memudahkan pembayaran bagi pembelian saham diMSEB; dan

(ii) Mengikat kontrak tukaran hadapan sehala untuk menjual ringgit dengan bukan pemastautin untuktujuan yang sama.

Kebenaran di atas adalah tertakluk kepada syarat bahawa kontrak tersebut mestilah berdasarkankomitmen yang sah dan bukan berdasarkan pembelian yang dijangkakan. Tempoh kontrak yangdibenarkan adalah sehingga tiga hari perniagaan tanpa pilihan untuk memanjangkan jangka masakontrak.

• Bank berlesen tempatan dan bank saudagar yang diluluskan juga dibenarkan untuk mengikat kontraktukaran hadapan mata wang asing dengan pemastautin untuk membeli sebarang penerimaan matawang asing terhadap ringgit sehingga tempoh sah urus niaga asas, tertakluk kepada syarat urus niagatersebut berdasarkan komitmen yang sah untuk menerima mata wang asing tersebut.

• Bank berlesen tempatan dan bank saudagar yang diluluskan juga boleh mengikat kontrak tukaranhadapan dengan pemastautin untuk membeli mata wang asing yang belum diterima oleh pemastautintersebut untuk mata wang asing yang lain sehingga tempoh sah urus niaga asas, tertakluk kepada syaraturus niaga tersebut disokong oleh komitmen yang sah.

• Untuk pembelian hadapan perolehan eksport, tarikh matang kontrak tukaran hadapan mata wang asingmestilah tidak melebihi enam bulan selepas tarikh eksport.

• Untuk kontrak tukaran hadapan mata wang asing yang melibatkan dua mata wang asing, penggunaanatau penyimpanan mata wang asing yang dibeli mestilah mematuhi peraturan pentadbiran pertukaranasing semasa.

• Bank berlesen tempatan, bank saudagar yang diluluskan dan bank berlesen luar pesisir di Labuandibenarkan mengikat swap kadar faedah dengan pemastautin, tertakluk kepada syarat urus niagatersebut disokong oleh komitmen yang sah.

• Syarikat pemastautin yang telah menjual hadapan mata wang asing belum diterima untuk ringgit,dibenarkan menyimpan untuk sementara waktu penerimaan mata wang asing yang diterima sebelumtarikh matang kontrak tukaran hadapan, dalam akaun mata wang asing dengan bank berlesentempatan sehingga tempoh kontrak tukaran hadapan mata wang asing tersebut matang.

• Bank Pembangunan Pelbagai Hala (MDB) yang Malaysia adalah ahlinya, dan syarikat multinasional asing(MNC) yang ingin mengikat kontrak hadapan mata wang asing dengan bank berlesen tempatan bagilindung nilai risiko mata wang asing berikutan penerbitan bon dalam mata wang ringgit akandipertimbangkan berdasarkan merit setiap kes.

• Bank berlesen tempatan dibenarkan mengikat kontrak tukaran hadapan dengan bukan pemastautinyang melabur dalam bon mata wang ringgit yang diterbitkan oleh MDB dan MNC untuk lindung nilairisiko mata wang mereka berikutan pelaburan dalam bon tersebut.

(e) Pelaburan Portfolio

• Tidak ada sekatan dikenakan ke atas pelabur portfolio bukan pemastautin untuk menghantar ke luarnegeri modal dan keuntungan pelaburan mereka pada bila-bila masa.

Tambahan

MS5

III Kemudahan Kredit dalam Ringgit kepada Syarikat yang dikuasai olehBukan Pemastautin

• Tidak ada sekatan dikenakan ke atas pemastautin, termasuk institusi perbankan di Malaysia yang dimilikioleh bukan pemastautin, untuk memberi kemudahan kredit dalam ringgit kepada Syarikat yang Dikuasaioleh Bukan Pemastautin (NRCC) yang beroperasi di Malaysia sehingga had agregat RM50 juta bagisetiap kumpulan syarikat atau entiti berasingan dan sebarang jumlah kemudahan kredit pembiayaanperdagangan jangka pendek yang tidak melebihi 12 bulan. Pemastautin perlu mendapat kebenarandaripada Pengawal untuk memberi kemudahan kredit ringgit kepada NRCC melebihi jumlah agregatRM50 juta. NRCC perlu mematuhi nisbah penggearan 3:1 di antara kelayakan dana modal syarikat danjumlah pinjaman hanya untuk amaun yang melebihi RM50 juta. Penggearan yang lebih tinggi bolehdipertimbangkan berdasarkan merit setiap kes.

IV Terbitan Sekuriti Hutang Swasta dalam Ringgit

• Pemastautin dibenarkan untuk memperolehi kredit tempatan melalui terbitan Sekuriti Hutang Swastadalam ringgit tanpa mengira jumlah, tertakluk kepada perolehan tersebut tidak digunakan untukmembiayai pelaburan luar negeri dan/atau membiayai semula pinjaman luar negeri. Terbitan SekuritiHutang Swasta mestilah mematuhi Garis Panduan Kawalan Pertukaran Asing bagi Sekuriti HutangSwasta. Amaun yang diterbitkan akan dikira sebagai sebahagian daripada jumlah keseluruhankemudahan kredit tempatan NRCC tersebut dan peraturan nisbah penggearan 3:1 dipatuhi.

• Permohonan untuk penerbitan bon di dalam mata wang ringgit di Malaysia oleh MDB yang Malaysiaadalah ahlinya, dan MNC akan dipertimbangkan berdasarkan merit setiap kes.

V Akaun Mata Wang Asing Pemastautin

• Pengeksport pemastautin dibenarkan membuka akaun mata wang asing dengan bank berlesentempatan untuk menyimpan perolehan eksport dalam mata wang asing di antara AS$30 juta danAS$100 juta, berdasarkan jumlah purata bulanan perolehan eksport mereka.

• Had agregat semalaman yang dibenarkan adalah seperti berikut –

Purata Bulanan Perolehan Eksport Had Agregat Semalaman (AS$ juta)

Melebihi RM100 juta 100

Melebihi RM50 juta sehingga RM100 juta 60

Sehingga RM50 juta atau untuk pengeksport baru 30

• Selain itu, pengeksport pemastautin diberi pilihan untuk menggabungkan akaun mata wang asingeksport dan bukan eksport sejajar dengan had semalaman yang dikenakan ke atas akaun mata wangasing eksport.

• Syarikat pemastautin yang mempunyai atau tidak mempunyai kemudahan kredit tempatan dibenarkanmembuka akaun mata wang asing dengan bank berlesen tempatan bagi menyimpan penerimaan matawang asing, selain daripada perolehan daripada eksport barangan, tanpa sebarang had semalaman.

• Syarikat pemastautin yang mempunyai atau tidak mempunyai kemudahan kredit tempatan dibenarkanmembuka akaun mata wang asing untuk menyimpan penerimaan dalam mata wang asing, selaindaripada perolehan eksport barangan, sehingga had agregat semalaman sebanyak AS$500,000 denganbank berlesen luar pesisir di Labuan.

• Syarikat pemastautin juga dibenarkan menyimpan untuk sementara waktu, dalam akaun mata wangasingnya, perolehan mata wang asing yang telah dijual ke hadapan bagi mendapatkan ringgit yangditerima sebelum tarikh matang kontrak tukaran hadapan tersebut.

MS6

• Individu pemastautin juga dibenarkan membuka akaun mata wang asing semata-mata untuk tujuanpelajaran dan bekerja di luar negeri sehingga had agregat semalaman berikut –

(i) AS$150,000 dengan bank berlesen tempatan;(ii) AS$150,000 dengan bank berlesen luar pesisir di Labuan; dan(iii) AS$50,000 dengan bank di luar negeri.

• Individu pemastautin yang mempunyai dana mata wang asing di luar negeri dibenarkan untukmenyelenggara akaun mata wang asing dalam atau luar negeri tanpa had semalaman dikenakan ke atasbaki dalam akaun tersebut.

• Individu pemastautin di Malaysia yang mempunyai dana mata wang asing bebas melabur dalamsebarang produk mata wang asing yang ditawarkan oleh bank berlesen tempatan.

VI Akaun Mata Wang Asing Bukan Pemastautin

• Bank berlesen tempatan dan bank saudagar tempatan dibenarkan untuk membuka akaun mata wangasing untuk bukan pemastautin.

• Tidak ada had dikenakan ke atas akaun mata wang asing yang diselenggarakan oleh bukan pemastautindan tidak ada sekatan juga dikenakan atas kemasukan dan pengeluaran dana melalui akaun mata wangasing milik bukan pemastautin.

VII Akaun Luaran Bukan Pemastautin

• Institusi kewangan dibenarkan membuka akaun dalam ringgit yang dikenali sebagai Akaun Luaranuntuk bukan pemastautin. Tidak ada had semalaman dikenakan ke atas Akaun Luaran. Bukanpemastautin boleh mengeluarkan sebarang jumlah mata wang ringgit secara tunai daripada AkaunLuaran.

• Bukan pemastautin dibenarkan menggunakan dana ringgit di dalam Akaun Luaran untuk tujuan berikut–

- Membeli mata wang asing kecuali mata wang Israel, Serbia dan Montenegro;

- Membeli aset ringgit di Malaysia;

- Bayaran untuk pembelian barang-barang dan perkhidmatan yang digunakan di Malaysia untukkegunaan sendiri;

- Bayaran untuk perbelanjaan pentadbiran dan berkanun di Malaysia;

- Bayaran untuk jaminan bukan kewangan (di mana pemegang Akaun Luaran membuat bayaran keatas jaminan bukan kewangan yang dipanggil);

- Pemberian pinjaman atau pendahuluan dalam ringgit kepada pekerja di Malaysia, mengikut terma-terma dan syarat-syarat perkhidmatan mereka;

- Bayaran balik kemudahan kredit dalam ringgit yang telah dibenarkan oleh Pengawal atau mengikutterma-terma dan syarat-syarat perkhidmatan mereka;

- Bayaran kepada penerima pemastautin bagi sebarang tujuan kecuali yang berikut –

: Bayaran untuk import barangan dan perkhidmatan;

: Pemberian kemudahan kredit dalam ringgit kepada pemastautin selain daripada kemudahan kredityang dibenarkan oleh Pengawal;

: Bayaran penyelesaian jaminan kewangan; dan

: Bayaran bagi pihak ketiga.

Tambahan

MS7

• Sumber dana bagi Akaun Luaran ringgit tersebut boleh diperolehi daripada –

- Penjualan mata wang asing kecuali mata wang Israel, Serbia dan Montenegro;

- Penjualan aset ringgit;

- Semua pendapatan di Malaysia termasuk gaji, upah, royalti, komisen, yuran, sewa, faedah,keuntungan atau dividen;

- Dana dari kemudahan kredit dalam ringgit yang dibenarkan oleh Pengawal atau mengikut terma-terma dan syarat-syarat perkhidmatan mereka;

- Dana dari pembayaran balik kemudahan kredit dalam ringgit yang dibenarkan oleh Pengawal ataumengikut terma-terma dan syarat-syarat perkhidmatan mereka;

- Pemindahan dana daripada:

: Akaun Luaran lain kepunyaan pemegang akaun yang sama tanpa had;

: Akaun Luaran lain dan/atau Akaun Pemastautin pemegang akaun yang berlainan melalui –

o Pemindahan Mesin Teler Otomatik (ATM) sehingga jumlah RM5,000 bagi setiap individu/syarikat, setiap hari dan bagi setiap bank untuk sebarang tujuan.

o Pemindahan bank melalui internet sehingga jumlah RM5,000 bagi setiap individu/syarikat,setiap hari dan bagi setiap bank untuk sebarang tujuan.

- Deposit tunai ringgit yang tidak melebihi jumlah agregat RM10,000 sehari; dan

- Deposit cek di mana nilai setiap cek tidak melebihi RM5,000 untuk sebarang tujuan.

• Dana ringgit dalam Akaun Luaran boleh ditukar kepada mata wang asing dan dihantar balik ataudigunakan di Malaysia untuk tujuan yang dibenarkan.

• Tidak ada sekatan dikenakan ke atas operasi Akaun Luaran bukan pemastautin yang bekerja atau belajardi Malaysia (termasuk pasangan, anak dan/atau ibu bapa yang tinggal di Malaysia), bank-bank pusat,kedutaan, konsulat, suruhanjaya tinggi dan organisasi-organisasi supranasional atau antarabangsa yangdiperakui oleh Kerajaan Malaysia. Individu atau organisasi yang tersebut di atas boleh menggunakanAkaun Luaran untuk sebarang tujuan termasuk tujuan yang dibenarkan seperti di atas.

VIII Taraf Istimewa Yang Diberikan kepada Syarikat-Syarikat Terpilih

(a) Entiti-entiti Luar Pesisir di Pusat Kewangan Luar Pesisir AntarabangsaLabuan

• Entiti yang diperbadankan atau didaftarkan di bawah Akta Syarikat Luar Pesisir 1990 di Pusat KewanganLuar Pesisir Antarabangsa Labuan adalah diisytiharkan sebagai bukan pemastautin bagi tujuanpentadbiran pertukaran asing.

• Entiti luar pesisir adalah bebas untuk menjalankan urus niaga dengan bukan pemastautin dalam matawang asing selain daripada mata wang Israel, Serbia dan Montenegro.

• Semua entiti luar pesisir adalah bebas untuk menyelenggarakan Akaun Luaran dengan bankpemastautin bagi memudahkan pembayaran perbelanjaan pentadbiran dan berkanun di Malaysia.

Entiti insurans luar pesisir di Labuan juga dibenarkan menggunakan Akaun Luaran mereka untukpenerimaan premium insurans dan pembayaran tuntutan dari perniagaan insurans dan penginsuranssemula perniagaan insurans tempatan.

• Bank berlesen luar pesisir di Labuan dibenarkan menerima pembayaran dalam ringgit dari pemastautinyang merupakan hasil daripada yuran, komisen, dividen atau faedah daripada dana simpanan.

MS8

• Bank berlesen luar pesisir di Labuan dibenarkan melabur dalam aset/instrumen ringgit di Malaysia untukakaun mereka sendiri, tertakluk kepada syarat pelaburan tersebut mestilah dilakukan secara langsungdengan institusi perbankan atau broker pemastautin. Pelaburan tersebut tidak boleh dibiayai denganpinjaman ringgit.

(b) Syarikat Koridor Raya Multimedia

• Syarikat yang beroperasi di Koridor Raya Multimedia (MSC) dan diperbadankan sebagai entiti sah secaraberasingan, adalah dikecualikan daripada peraturan pentadbiran pertukaran asing apabila mereka diberitaraf MSC oleh Perbadanan Pembangunan Multimedia. Pengecualian ini hanya untuk urus niaga yangdilakukan bagi urusan syarikat MSC itu sendiri. Bagaimanapun, kebenaran terlebih dahulu perludiperolehi sebelum syarikat ini berurusan dengan Orang Terhad atau Mata Wang Negara Terhad iaituIsrael, Serbia dan Montenegro. Di samping itu, syarikat MSC juga dikehendaki mengemukakan borang/laporan/penyata statistik bagi tujuan pemantauan.

(c) Ibu Pejabat Operasi yang diluluskan

• Ibu Pejabat Operasi (OHQ) yang diluluskan dibenarkan –

(i) Membuka akaun mata wang asing dengan bank berlesen tempatan bagi menyimpan perolehaneksport sehingga had agregat semalaman AS$100 juta, tanpa mengambil kira jumlah perolehaneksport mereka.

(ii) Membuka akaun mata wang asing dengan bank berlesen tempatan, bank berlesen luar pesisir diLabuan atau bank di luar negeri untuk tujuan menyimpan penerimaan dalam mata wang asing,selain daripada perolehan eksport, tanpa sebarang had ke atas baki semalaman.

(iii) Memperolehi kemudahan kredit dalam ringgit tidak melebihi RM50 juta, tertakluk kepada syaratbahawa dana ringgit tersebut digunakan di Malaysia.

(iv) Memperolehi sebarang jumlah kemudahan kredit dalam mata wang asing daripada bank berlesendan bank saudagar berlesen di Malaysia, dan daripada mana-mana bukan pemastautin dengansyarat OHQ tidak meminjamkan kepada, atau memperolehi dana itu bagi pihak pemastautin.Kemudahan kredit dalam mata wang asing ini boleh dipinjamkan kepada syarikat yang berkaitandengan mereka di luar negeri atau dilaburkan di luar negeri tertakluk kepada syarat jumlah agregatkemudahan kredit tempatan dalam ringgit mereka tidak melebihi RM50 juta.

(d) Pusat Pemerolehan Antarabangsa yang Diluluskan

• Pusat Pemerolehan Antarabangsa yang diluluskan (IPC) dibenarkan –

(i) Menyimpan sebarang jumlah perolehan eksport dalam akaun mata wang asing yang diurus denganbank berlesen tempatan bagi aktiviti IPC yang diluluskan.

(ii) Mengikat kontrak tukaran hadapan dengan bank berlesen tempatan untuk lindung nilai risikopertukaran asing, berdasarkan jangkaan jumlah eksport mereka.

(e) Pusat Pengagihan Serantau yang Diluluskan

• Pusat Pengagihan Serantau (RDC) yang diluluskan dibenarkan –

(i) Menyimpan sebarang jumlah perolehan eksport dalam akaun mata wang asing dengan bankberlesen tempatan untuk aktiviti RDC yang diluluskan sahaja.

(ii) Mengikat kontrak tukaran hadapan dengan bank berlesen tempatan untuk lindung nilai risikopertukaran asing, berdasarkan jangkaan jumlah import dan eksport mereka.

Tambahan

MS9

Tabu

ng

Tabu

ng-T

abun

g ya

ng D

itam

atka

n

Kem

udah

an P

embi

ayaa

n Pe

rkap

alan

Tabu

ng u

ntuk

Mak

anan

Tabu

ng P

roje

k Us

ahaw

an B

umip

uter

a Ta

bung

Indu

stri

Kecil

dan

Sed

erha

na 2

Tabu

ng U

saha

wan

Bar

u 2

Ta

bung

Pem

ulih

an P

erni

agaa

n Ke

cil

30-O

kt-9

260

01,

3003

3003

4,50

01,3

2,00

02,3

800

04-Ja

n-93

10-F

eb-0

015

-Apr

-00

15-Ju

l-01

01-N

ov-0

3

06-F

eb-8

818

-Jun-

90

29-O

kt-9

310

-Mac

-90

05-F

eb-9

1

01-M

ei-9

804

-Jan-

9302

-Jan-

9812

-Dis-

89

23-N

ov-9

8

03-Ju

l-01

01-Ja

n-91

29-F

eb-9

2

31-O

kt-9

531

-Dis-

9704

-Ogo

s-99

04-O

gos-

9903

-Apr

-00

03-A

pr-0

015

-Jul-0

1

01-N

ov-0

3

01-N

ov-0

3

388,

176

893

3,52

71,

952 0

388,

829

1,07

96,

239

2,94

8 23

065

318

62,

712

996 23

577

1,41

143

82,

285

1,07

7 0

577

1,52

849

94,

172

1,88

6 11

011

7 611,

887

809 11

543

1,41

841

23,

312

1,54

2 5

282

702 68

2,86

01,

422 5

Tabu

ng P

emul

ihan

Usa

haw

an

Tabu

ng P

roje

k Pe

rum

ahan

Ter

beng

kala

i Ta

bung

unt

uk M

enye

gera

kan

Pem

bina

an

R

umah

Kos

Ren

dah

Tabu

ng K

has P

elan

cong

an

Tabu

ng P

enyu

suna

n Se

mul

a In

dust

riSk

im K

has P

erum

ahan

K

os R

enda

h da

n Se

derh

ana

Tabu

ng In

dust

ri Bu

mip

uter

aTa

bung

Indu

stri

Kecil

dan

Sed

erha

naTa

bung

Usa

haw

an B

aru

Tabu

ng P

emul

ihan

Indu

stri

Kecil

dan

Sed

erha

naTa

bung

Pem

ulih

an d

an P

emba

ngun

an

U

saha

wan

Kem

udah

an Ja

min

an K

has8

500

3

200

3

1,8

503

1,2

503

330

3,4

104

600

500

100

100

1,0

00

1,0

00

1 Pe

runt

ukan

dita

mba

h da

ripad

a RM

2,00

0 ju

ta k

epad

a RM

4,50

0 ju

ta p

ada

tahu

n 20

04

2 Pe

runt

ukan

dita

mba

h da

ripad

a RM

1,15

0 ju

ta k

epad

a RM

2,00

0 ju

ta p

ada

tahu

n 20

04

3 Ta

bung

pus

inga

n 4

Peru

ntuk

an y

ang

tidak

dig

unak

an d

ipin

dahk

an k

epad

a Ta

bung

Pem

ulih

an P

erni

agaa

n Ke

cil

5 Ke

lulu

san

dita

rik b

alik

ole

h ba

nk/p

emin

jam

dan

/ata

u ju

mla

h pi

njam

an y

ang

dipe

rluka

n di

kura

ngka

n ol

eh b

ank/

pem

inja

m

6 Da

na ta

mba

han

dipe

rluka

n 7

Baki

pin

jam

an te

rkum

pul y

ang

belu

m d

ibay

ar o

leh

pem

inja

m k

epad

a in

stitu

si pe

mbe

ri pi

njam

an

8 Sk

im ja

min

an m

elal

ui C

redi

t Gua

rant

ee C

orpo

ratio

n M

alay

sia B

erha

d ya

ng d

ibia

yai o

leh

Bank

Neg

ara

Mal

aysia

unt

uk m

emba

ntu

peru

saha

an p

erni

agaa

n ya

ng te

rjeja

s aki

bat w

abak

Sin

drom

Per

nafa

san

Akut

Yan

g Te

ruk

(SAR

S)

Tabu

ng-T

abun

g Ya

ng D

iuru

skan

/Dib

iaya

i Ole

h Ba

nk N

egar

a M

alay

sia:

Pen

ggun

aan

Dan

a

Tarik

h di

tubu

hkan

Peru

ntuk

an

dana

(R

M ju

ta)

Bila

ngan

per

moh

onan

dilu

lusk

an

Bila

ngan

per

moh

onan

dilu

lusk

an

Jum

lah

dilu

lusk

an (R

M ju

ta)

Jum

lah

peng

elua

ran

seta

kat a

khir

tahu

n 20

04(R

M ju

ta)

Baki

seta

kat

akhi

r tah

un

2004

7

(RM

juta

)

Jum

lah

peng

elua

ran

seta

kat a

khir

tahu

n 20

04

(RM

juta

)

Baki

seta

kat

akhi

r tah

un

2004

7

(RM

juta

)

Peru

baha

n ta

huna

n

Peru

baha

n ta

huna

n

Jum

lah

seta

kat a

khir

tahu

nPe

ruba

han

tahu

nan

Tarik

h di

tubu

hkan

Tarik

h di

tam

atka

n

2003

2004

2003

2004

2003

2004

Jum

lah

dilu

lusk

an (R

M ju

ta)

Jum

lah

seta

kat a

khir

tahu

nPe

ruba

han

tahu

nan

2003

2004

Jum

lah

seta

kat a

khir

tahu

n

Jum

lah

seta

kat a

khir

tahu

n

764

896

7433

1

5429

719

4 2520

3 95

9660

4 9599

5,42

03,

776

3,12

6

322 33

764 74 54 194 25 96 99

5,42

03,

126

317 33

0 0 0 0 0 0 0 0 -55 00

1,42

1

352 3

896

331

297

203 95 609 95

3,77

41,

420

344 3

00 0 0 0 55,6

0 -25

-15

-85 0

850

346

297

203 95 583 91

3,72

61,

398

328 2

100 12 0 35 10 12 35

1,74

635

0

227

0.9

21-M

ei-0

310

-Jul-0

473

8512

4049

90

0

Peru

ntuk

an

dana

(R

M ju

ta)

MS10

Institusi Perbankan Berlesen (pada 31 Disember 2004)

Bank Perdagangan

1. ABN AMRO Bank Berhad2. Affin Bank Berhad3. Alliance Bank Malaysia Berhad1

4. AmBank Berhad5. Bangkok Bank Berhad6. Bank of America Malaysia Berhad

7. Bank of China (Malaysia) Berhad8. Bank of Tokyo-Mitsubishi (Malaysia) Berhad9.

10.Bumiputra-Commerce Bank Berhad

11.Citibank Berhad

12.Deutsche Bank (Malaysia) Berhad

13.EON Bank Berhad2

14.Hong Leong Bank Berhad3

15.HSBC Bank Malaysia Berhad

16.J.P. Morgan Chase Bank Berhad

17.Malayan Banking Berhad4

18.OCBC Bank (Malaysia) Berhad

19.Public Bank Berhad5

20.RHB Bank Berhad

21.Southern Bank Berhad

22.Standard Chartered Bank Malaysia Berhad

23.The Bank of Nova Scotia BerhadUnited Overseas Bank (Malaysia) Berhad

Bank-bank Islam

1. Bank Islam Malaysia Berhad

2. Bank Muamalat Malaysia Berhad

1 Bergabung dengan Alliance Finance Berhad berkuat kuasa 1 Ogos 20042 Bergabung dengan EON Finance Berhad berkuat kuasa 1 November 20043 Bergabung dengan Hong Leong Finance Berhad berkuat kuasa 1 Ogos 20044 Bergabung dengan Mayban Finance Berhad berkuat kuasa 1 Oktober 20045 Bergabung dengan Public Finance Berhad berkuat kuasa 4 September 2004

Tambahan

MS11

Syarikat Kewangan

1. AFFIN-ACF Finance Berhad2. AmFinance Berhad

3. Bumiputra-Commerce Finance Berhad4. Kewangan Bersatu Berhad5. RHB Delta Finance Berhad

6. Southern Finance Berhad

Bank Saudagar

1. Affin Merchant Bank Berhad

2. Alliance Merchant Bank Berhad3. AmMerchant Bank Berhad

4. Aseambankers Malaysia Berhad

5. Commerce International Merchant Bankers Berhad6. Malaysian International Merchant Bankers Berhad7. Public Merchant Bank Berhad

8. RHB Sakura Merchant Bankers Berhad9. Southern Investment Bank Berhad

10. Utama Merchant Bank Berhad

MS12

Institusi Kewangan yang Menawarkan PerkhidmatanPerbankan Islam

Bank-bank Islam

1. Bank Islam Malaysia Berhad2. Bank Muamalat Malaysia Berhad 3. RHB Islamic Bank Berhad1

Bank-bank yang Menyertai Skim Perbankan Islam

Bank Perdagangan

1. Affin Bank Berhad2. Alliance Bank Malaysia Berhad3. AmBank Berhad

4. Citibank Berhad5. EON Bank Berhad6. Hong Leong Bank Berhad

7. HSBC Bank Malaysia Berhad8. Malayan Banking Berhad9. OCBC Bank (Malaysia) Berhad

10. Public Bank Berhad11. Southern Bank Berhad

12. Standard Chartered Bank Malaysia Berhad

Syarikat Kewangan

1. Affin-ACF Finance Berhad

2. AmFinance Berhad3. Southern Finance Berhad

Bank Saudagar

1. Affin Merchant Bank Berhad2. Alliance Merchant Bank Berhad3. AmMerchant Bank Berhad4. Commerce International Merchant Bankers Berhad

Dilancarkan pada 1 Mac 20051

Tambahan

MS13

Syarikat Diskaun

1. Abrar Discounts Berhad2. Affin Discount Berhad3. Amanah Short Deposits Berhad

4. CIMB Discount House Berhad5. KAF Discounts Berhad6. Malaysia Discount Berhad7. Mayban Discount Berhad

Institusi Kewangan Pembangunan yang MenawarkanPerkhidmatan Perbankan Islam

1. Bank Kerjasama Rakyat Malaysia Berhad2. Bank Simpanan Nasional3. Bank Pembangunan dan Infrastruktur Malaysia Berhad4. Bank Industri & Teknologi Malaysia Berhad5. Bank Pertanian Malaysia

MS14

Ahli Majlis Penasihat Syariahuntuk Perbankan Islam dan TakafulSesi 2004-2006

Y.A.A. Datuk Sheikh Ghazali Abdul Rahman

Pengerusi:

Dr. Mohd Daud Bakar

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

Datuk Haji Md. Hashim Haji Yahaya

Timbalan Pengerusi:

S.S. Dato’ Haji Hassan Haji Ahmad

Ahli:

Datuk Dr. Abdul Monir Yaacob

Dato’ Dr. Abdul Halim Haji Ismail

Y.A. Dato' Abdul Hamid Haji Mohamad

Prof. Madya Dr. Abdul Halim Muhammad

Dr. Mohd Ali Haji Baharum

Dr. Mohd Parid Sheikh Ahmad

Tambahan

Statistik Ekonomi danKewangan Utama

Tambahan

MS17

Jadual A.1Keluaran Dalam Negeri Kasar mengikut Jenis Aktiviti Ekonomi pada Harga Malar 1987

PertanianPerlombongan dan kuariPerkilanganPembinaanPerkhidmatan

Tolak: Bayaran perkhidmatan bank tertaksirCampur: Duti import

Tolak: Bayaran perkhidmatan bank tertaksirCampur: Duti import

KDNK pada harga pembeli1

PertanianPerlombongan dan kuariPerkilanganPembinaanPerkhidmatan

KDNK pada harga pembeli

1 Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapana Awalanr Ramalan


2000 2001 2002

RM juta

18,662 18,551 19,03615,385 15,160 15,77467,250 63,299 65,872

6,964 7,108 7,275113,408 120,194 127,872

15,832 17,678 21,2254,721 4,594 5,384

210,557 211,227 219,988


6.1 -0.6 2.60.3 -1.5 4.0

18.3 -5.9 4.10.6 2.1 2.36.7 6.0 6.4

6.3 11.7 20.1-11.2 -2.7 17.2

8.9 0.3 4.1

2003 2004a 2005r

20,123 21,13516,699 17,38471,312 78,3237,417 7,276

133,531 142,433

22,593 23,3315,184 4,820

231,674 248,040

21,83618,25081,8827,205

150,593

24,4024,958

260,323

5.7 5.05.9 4.18.3 9.81.9 -1.94.4 6.7

6.4 3.3-3.7 -7.0

5.3 7.1

3.35.04.5

-1.05.7

4.62.9

5.0 ~ 6.0

MS18

Jadual A.2Pertumbuhan dalam Pengeluaran Perkilangan (1993=100)

2001 2002 2003 2002 2003

Indeks Perubahan tahunan (%)

Industri berorientasikan eksportJentera elektrik, perkakas, alat-alat

dan bekalanElektronikBarangan elektrik

Radio dan peti televisyen

Kabel dan dawaiMesin pejabat, pengiraan,

dan perakaunan

Jentera penyejuk, ekzos,pembersih udara danpenyaman udara

Tekstil dan pakaian

Kayu dan keluaran kayuBahan kimia dan keluaran kimia

Keluaran getah

Pemprosesan di luar estet

Lain-lain

Industri berorientasikanpasaran dalam negeri

Barangan berkaitan pembinaanKeluaran galian bukan logamKeluaran asas besi dan keluli

dan logam bukan ferus

Kelengkapan pengangkutanKeluaran makanan

Minuman

Keluaran petroleumKeluaran kertas

Keluaran logam yang direka

Keluaran tembakau

Jumlah


200.1 210.2 235.3 5.0 11.9

247.8229.2 271.7 9.68.1305.2269.1 351.3 15.113.4158.2166.6 147.1 -7.0-5.1157.4170.6 134.4 -14.6-7.8

145.8180.6 128.8 -11.7-19.2

176.1227.1 156.6

161.8132.3 180.6 11.622.2

111.4118.8 109.0 -2.2-6.2

98.6104.9 99.5 0.9-6.0235.0228.7 283.8 20.82.7

183.5180.0 217.9 18.72.0

215.1200.9 240.5 11.87.1

115.1106.2 120.9 5.18.3

204.7195.8 226.1 10.54.5

-11.1-22.5

2004 2004

268.7

319.8439.0133.3114.5

117.1

144.5

177.3

96.2

112.2323.8

250.1

250.2

142.8

254.7

14.2

17.725.0-9.4

-14.8

-9.1

-7.7

-1.8

-11.7

12.714.1

14.8

4.0

18.1

12.7

190.4184.1 202.0 6.13.4182.9176.1 201.6 10.23.8180.0171.3 197.5 9.75.1

216.4200.3187.8

7.1-0.6-4.9

182.3 186.6 206.7 2.4 10.8

237.1 251.9 238.0 6.2 -5.5154.7 168.2 183.0 8.7 8.8

138.5 121.9 147.3 -11.9 20.8164.4 148.0 153.8 -10.0 3.9

198.3 190.2 194.7 -4.1 2.3

200.0 201.7 216.5 0.8 7.4

165.0 186.2 201.2 12.8 8.0

215.9

258.5188.5

144.5157.7

197.3

279.8

205.8

4.4

8.63.0

-1.92.6

1.3

29.2

2.3

Tambahan

MS19

Sumber: Lembaga Minyak Sawit Malaysia

a Awalan

Jabatan Perangkaan MalaysiaJabatan Perhutanan (Semenanjung Malaysia, Sabah & Sarawak)Lembaga Koko MalaysiaPETRONASJabatan Mineral dan Geosains Malaysia

Jadual A.3Pengeluaran Komoditi Utama

2000 2001 2002 2003 2004a 2001 2002 2003 2004a

Jumlah Perubahan tahunan (%)

Minyak sawit mentah(‘000 tan) 10,842 11,804 11,909 13,355 8.9 0.9 12.1

Getah1

(‘000 tan) 928 882 890 986Kayu balak

(‘000 meter padu) 23,074 18,923 20,649 21,532 -18.0 9.1 4.3Koko

(‘000 tan) 70 58 48 36Minyak mentah

(‘000 tong sehari)(termasuk kondensat)

681 666 698 738 -2.4 4.9 5.6Gas asli

(juta kaki padu sehari) 4,367 4,542 4,676 5,013 3.7 3.0 7.2Timah padat

(‘000 tan) 6.3 5.0 4.2 3.4 2.8

13,976

21,576

33

762

5,196

4.7

0.2

-7.8

3.6

4.0

-4.9 0.9 10.8 20.4

-17.9 -17.4 -24.0

-21.2 -15.2 -20.3 -16.6

1,186

1 Dikemas kini mulai tahun 2000 berdasarkan kaedah pengumpulan data yang baru

MS20

Jadual A.4KNK mengikut Agregat Permintaan

2000 2001 2002 2003 2004a 2005r

pada Harga Semasa(RM juta)

PenggunaanPenggunaan swastaPenggunaan awam

PelaburanPelaburan swastaPelaburan awam

Perubahan dalam stok1

Eksport barangan dan perkhidmatan

Import barangan dan perkhidmatan

KDNK pada nilai pembeli

Pembayaran faktor luar negeri bersih

KNK pada nilai pembeli

pada Harga Malar 1987(RM juta)

PenggunaanPenggunaan swastaPenggunaan awam

PelaburanPelaburan swastaPelaburan awam

Perubahan dalam stok1

Eksport barangan dan perkhidmatan

Import barangan dan perkhidmatan

KDNK pada nilai pembeli

Pembayaran faktor luar negeri bersih

KNK pada nilai pembeli

a Awalanr Ramalan

1 Termasuk perbezaan statistik


181,031145,35535,676

87,72944,10243,627

5,982

427,004

358,530

343,215

-28,909

314,306

119,23895,37023,868

64,84032,59632,244

3,384

246,158

223,062

210,557

-19,271

191,287

192,909150,64442,265

83,34534,52848,817

-3,339

389,255

327,767

334,404

-25,623

308,781

209,521159,50650,015

83,76429,37654,388

2,217

415,040

348,919

361,624

-25,061

336,563

227,279172,36654,913

87,08929,85657,233

-2,842

450,593

367,918

394,200

-22,527

371,673

251,373191,97059,403

91,81835,35456,464

8,664

544,956

449,262

447,548

-24,480

423,068

275,869213,49562,374

89,16238,96950,193

-1,580

583,654

476,850

470,255

-26,387

443,868

125,63797,63028,007

63,05026,12036,930

-1,279

227,685

203,866

211,227

-17,642

193,585

133,282101,94631,336

63,24922,18141,068

2,356

237,904

216,802

219,988

-17,251

202,737

143,198108,72234,476

64,96022,27042,690

-1,913

253,006

227,578

231,674

-15,196

216,477

156,427119,68136,746

66,99625,79041,206

4,863

292,475

272,720

248,040

-15,888

232,152

168,246129,85438,392

64,67528,26536,411

-874

316,216

287,941

260,323

-17,524

242,799

Tambahan

MS21

Jadual A.5Jurang Tabungan-Pelaburan

2000 2001 2002 2003 2004a 2005r

RM juta

Pembentukan modal dalam negeri kasar awam

Tabungan awam

Defisit/lebihan

Pembentukan modal dalam negeri kasar swasta

Tabungan swasta

Defisit/lebihan

Pembentukan modal dalam negeri kasar(% daripada KNK)

Tabungan negara kasar(% daripada KNK)

Imbangan akaun semasa(% daripada KNK)

T ermasuk perubahan dalam stok. Sebelum ini, perubahan dalam stok diagihkan antara pembentukan modal dalam negeri kasar awam dan swasta

a Awalanr Ramalan


1

1

43,627 48,817 54,388 57,233 56,464

55,391 53,534 63,347 74,564 64,429

11,764 4,717 8,959 17,331 7,964

50,084 31,189 31,593 27,014 44,018

70,573 54,159 53,129 60,530 92,633

20,489 22,970 21,538 33,516 48,616

93,711 80,006 85,981 84,247 100,48229.8 25.9 25.5 22.7 23.8

125,964 107,693 116,476 135,094 157,06240.1 34.9 34.6 36.3 37.1

32,253 27,687 30,495 50,847 56,58010.3 9.0 9.1 13.7 13.4

50,193

66,191

15,998

37,389

87,683

50,294

87,58219.7

153,87434.7

66,29214.9

MS22

Jadual A.6Imbangan Pembayaran

Butiran

RM juta

Barangan1

Akaun perdagangan

PerkhidmatanPengangkutanPerjalananPerkhidmatan lainPerkhidmatan Kerajaan3

Imbangan barangan danperkhidmatan

PendapatanPampasan pekerjaPendapatan pelaburan2

Pindahan semasa

Imbangan akaun semasa% daripada KNK

Akaun modal

Akaun kewanganPelaburan langsung

Di luar negeriDi Malaysia

Pelaburan portfolioPelaburan lain

Sektor awamSektor swasta

Imbangan akaun modaldan kewangan

Kesilapan dan ketinggalanantaranya:Keuntungan (+) / kerugian (-)

penilaian semulatukaran asing

Imbangan keseluruhan(lebihan + / defisit -)

Rizab antarabangsaBank Negara Malaysia,bersih4

RM jutaAS$ jutaRizab sebagai bilangan bulan

import tertangguh1 Dipinda untuk penilaian dan liputan bagi asas imbangan pembayaran. Import termasuk barangan ketenteraan yang tidak dimasukkan dalam data perdagangan2 Termasuk perolehan yang tidak diagihkan oleh syarikat-syarikat pelaburan langsung asing. Perolehan yang tidak diagihkan ini diambil kira sebagai perolehan yang dilaburkan semula di bawah "Pelaburan Langsung" dalam Akaun Kewangan3 Termasuk urus niaga tentera asing dan pertubuhan-pertubuhan diplomatik4 Semua harta dan tanggungan dalam mata wang asing dinilai semula dalam ringgit mengikut kadar pertukaran pada tarikh kunci kira-kira dan keuntungan/kerugian penilaian tersebut telah diambil kira dalam akaun Banka Anggaranr RamalanNota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan


+ - Bersih

–

2001

334,326 264,472 69,854334,284 280,229 54,055

54,929 63,295 -8,36610,443 21,795 -11,35226,081 9,933 16,14817,932 31,119 -13,187

473 448 25

389,255 327,767 61,488

7,018 32,641 -25,623 1,395 2,409 -1,0145,623 30,232 -24,6092,040 10,218 -8,178

398,313 370,626 27,6879.0

-14,7911,091

-1,0142,105

-2,466-13,416

7,114-20,530

-14,791

-9,234

-4,060

3,662

117,20330,843

5.1

+ - Bersih

-11,941

2002

358,504 286,387 72,117357,430 303,090 54,340

56,536 62,532 -5,99610,847 22,419 -11,572

27,049 9,947 17,102 18,166 29,408 -11,242

474 758 -284

415,040 348,919 66,121

8,129 33,190 -25,061 1,653 2,832 -1,179 6,476 30,358 -23,882 2,513 13,079 -10,566

425,682 395,188 30,4949.1

–

-11,941 4,935-7,238

12,173-6,506

-10,370 4,720

-15,090

-4,362

6,627

14,191

131,39434,577

5.4

Tambahan

MS23

2003 2004a 2005r

RM juta

481,240 376,766 104,474398,998 301,297 97,701480,722 399,648 81,073397,884 316,538 81,347

63,716 72,497 -8,78051,595 66,621 -15,02612,018 29,801 -17,78310,514 23,787 -13,274 31,152 11,754 19,398 22,423 10,816 11,607 20,120 29,794 -9,67418,206 31,225 -13,019

426 1,147 -721452 793 -341

544,957 449,263 95,694450,594 367,918 82,675

15,307 39,787 -24,48013,103 35,630 -22,527 2,618 3,760 -1,1422,170 3,120 -950

12,689 36,027 -23,33910,933 32,510 -21,577 1,700 16,333 -14,633 1,929 11,229 -9,300

561,964 505,384 56,580465,626 414,777 50,84813.413.7

––

15,386-12,146 10,823-7,111

17,93433,112

-28,550 -1,140

-27,410

11,095

7,997

83,061

253,51366,714

8.0

4,194-5,2049,3984,168

-20,508-11,201-9,307

358

514,880 400,060 114,820514,366 424,872 89,494

68,774 76,790 -8,01612,639 31,953 -19,314

35,120 13,645 21,47520,613 29,975 -9,362

402 1,217 -815

583,654 476,850 106,804

18,099 44,486 -26,3873,179 4,588 -1,409

14,920 39,898 -24,978 1,607 15,732 -14,125

603,360 537,068 66,29214.9

11,927

39,059

170,45244,856

6.6

+ - Bersih + - Bersih + - Bersih

-12,146 15,386

MS24

Jadual A.7Pasaran Utama Eksport Barangan Perkilangan

2000 2001 2002 2004a2003

Negara

ASEANSingapuraThailandIndonesiaFilipinaBrunei Darussalam

Kesatuan Eropah1

United KingdomJermanLain-lain

Amerika Syarikat

Jepun

Hong Kong China

China Taipei

Korea

RepublikRakyat China

Australia

Kanada

Timur Tengah2

Negara-negaraAmerika Latin

Negara-negara lain

Jumlah

RMjuta

%bahagian

RMjuta

%bahagian

RMjuta

%bahagian

RMjuta

%bahagian

RMjuta

%bahagian

Belanda


1 Termasuk 10 negara anggota baru pada tahun 20042 Bermula tahun 2004, Cyprus dikeluarkan dari Timur Tengah dan dimasukkan ke dalam Kesatuan Eropaha Awalan

85,210

46,057

675

12,465

11,067

5,5375,064

10,16663,768

8,682

14,315

4,169

5,717

2,900

7,054

7,979

7,363

11,421

15,795

35,763

74,165

317,908

26.8

3.220.1

1.61.70.2

14.5

3.52.73.9

23.3

5.0

3.6

2.3

2.5

2.2

0.9

1.8

1.3

11.2

4.6

100.0

72,140

40,894

52,4839,8164,9834,113

745

7,17611,754

8,355

65,830

32,413

14,327

9,767

6,692

11,266

5,862

1,977

6,885

3,436

13,827

285,316

25.3

18.43.41.81.40.3

14.3

2.92.5

23.1

4.1

11.4

5.0

3.4

2.3

3.9

2.1

0.7

2.4

1.2

4.9

100.0

26.2

18.54.11.91.40.3

12.7

2.62.34.1

23.9

9.4

6.3

3.7

2.6

4.6

2.0

0.7

2.0

1.0

4.9

100.0

82,481

57,36713,5536,2914,346

925

41,077

8,1318,053

14,580

74,918

28,683

24,717

11,610

7,123

17,376

7,116

2,132

7,485

2,939

18,665

326,322

25.3

17.64.21.91.30.3

12.6

2.52.54.4

23.0

8.8

7.6

3.6

2.2

5.3

2.2

0.7

2.3

0.9

5.5

100.0

78,981

869

38,505

302,021

12,31955,917

7,8367,071

13,843 4.4 13,609 4.8 3.7 10,313 3.2

99,180

65,80017,5008,9445,994

942

51,523

9,6789,248

20,138

85,484

33,341

27,482

11,766

9,178

22,134

9,531

2,754

10,461

4,154

23,461

390,449

12,459

25.4

16.94.52.31.50.2

13.2

2.52.45.1

21.9

8.5

7.0

3.0

2.4

5.7

2.4

0.7

2.7

1.1

6.0

100.0

3.211,085

12,513

14,041

5,951

1,992

72,116

28,271

19,147

11,216

7,797

5,992

3,031

14,981

5,6274,249

Tambahan

MS25

Jadual A.8Pasaran Utama Eksport Elektronik

20022000 2001 2003 2004a

Negara

Amerika SyarikatSingapura

China Taipei

Jepun

Hong Kong China

Lain-lain

Jumlah

Republik

Rakyat China

RM juta

% bahagian

RM juta

% bahagian

RM juta

% bahagian

RM juta

% bahagian

RM juta

% bahagian


a Awalan

41,969 26.742,378 25.4 34,793 24.9 45,285 27.133,000 21.0 41,048 24.6 30,335 21.7 32,042 19.1

7,670 4.97,289 4.4 6,520 4.7 8,056 4.8

11,226 7.115,970 9.6 13,502 9.7 10,465 6.3

12,641 8.08,017 4.8 7,470 5.3 18,005 10.8

21,271 13.521,429 12.7 19,736 14.2 22,395 13.3

157,401 100.0166,791 100.0 139,632 100.0 167,381 100.0

7,838 5.03,494 2.1 6,012 4.3 9,002 5.4

51,912 27.533,466 17.7

6,873 3.6

11,213 5.9 19,606 10.4

28,704 15.4

188,605 100.0

10,802 5.7

Thailand 6,921 4.45,641 3.4 4,802 3.4 7,147 4.3 8,297 4.4

Belanda 7,746 4.910,490 6.3 9,199 6.6 7,056 4.2 8,079 4.3

Jerman 3,804 2.44,767 2.9 3,453 2.5 4,535 2.7 5,176 2.7United Kingdom 3,315 2.16,268 3.8 3,810 2.7 3,393 2.0 4,477 2.4

Jadual A.9Pasaran Utama Eksport Barangan Elektrik

20032000 2001 2002 2004a

Negara

Amerika SyarikatSingapura

Indonesia

Jepun

Hong Kong China

Lain-lain

Jumlah

JermanThailand

Republik

Rakyat China

RM juta

% bahagian

RM juta

% bahagian

RM juta

% bahagian

RM juta

% bahagian

RM juta

% bahagian


a Awalan

55,470 100.063,638 100.0 60,675 100.0 54,897 100.0 68,446 100.0

16,354 29.517,358 27.3 17,324 28.6 17,430 31.78,340 15.0 8,665 13.6 8,120 13.4 7,443 13.6

1,242 2.21,032 1.6 1,113 1.8 1,201 2.2

6,758 12.29,337 14.7 9,207 15.2 7,584 13.8

2,398 4.32,992 4.7 2,534 4.2 2,483 4.5

15,211 27.419,552 30.8 17,176 28.2 14,208 25.9

1,430 2.61,794 2.8 1,865 3.1 1,410 2.61,643 3.01,480 2.3 1,566 2.6 1,558 2.8

2,094 3.8

18,134 26.510,552 15.4

1,634 2.4

7,602 11.1

2,534 3.7

20,956 30.6

1,820 2.72,271 3.3

2,943 4.31,428 2.2 1,770 2.9 1,580 2.9

MS26

Jadual A.10Pasaran Utama Eksport Bahan Kimia dan Keluaran Kimia

20032000 2001 2002 2004a

Singapura

Hong Kong China

Jepun

KoreaChina Taipei

ThailandIndonesia


Lain-lain

Jumlah

Negara RM juta

% bahagian

RM juta

% bahagian

RM juta

% bahagian

RM juta

% bahagian

RM juta

% bahagian


a Awalan

1,900 12.7 1,646 11.1 1,736 10.1

1,373 9.1 1,176 7.9 1,239 7.2

1,586 10.6 1,566 10.5 1,750 10.2

671 4.5 620 4.2 882 5.1

976 6.5 1,164 7.8 1,387 8.01,153 7.7 999 6.7 1,302 7.6

1,054 7.0 1,533 10.3 2,294 13.3 2,930 13.8

2,158 10.2

2,105 9.9

1,771 8.4

1,549 7.3

1,531 7.2

960 4.5

21,220 100.0

4,019 14.5

2,581 9.3

2,983 10.7

2,339 8.4

1,847 6.7

2,232 8.0

1,337 4.8

27,767 100.015,011 100.0 14,879 100.0 17,228 100.0

469 3.1 511 3.4 546 3.2 766 3.6 1,174 4.2

5,533 26.1 7,184 26.04,181 27.8 4,070 27.4 4,552 26.3

India 222 1.5 376 2.5 498 2.9 858 4.0 1,089 3.9Amerika Syarikat 1,426 9.5 1,218 8.2 1,042 6.1 1,059 5.0 982 3.5

Jadual A.11Pasaran Utama Eksport Keluaran Logam

20032000 2001 2002 2004aNegara RM

juta%

bahagianRM juta

%bahagian

RM juta

%bahagian

RM juta

%bahagian

RM juta

%bahagian

Singapura

Amerika Syarikat

Jepun

Republik Rakyat China

Thailand

IndonesiaKorea

Australia

Lain-lain

Jumlah


a Awalan

2,270 24.3

687

755

445 5.2

495

476

23.2 2,134 20.12,255

9.01,015

7.4833

4.95506.3706

3.9442

7.4 486

8.5 594

5.5 665

5.8 504

4.1 398

3.4 249

39.3 3,549

8.0 644

8.8 736

26.3 2,0205.7 501

4.3 360

2.8 295

35.6 3,420

374

242

3,062

5.5

6.8

7.6

5.7

4.53.8430

3.3366

41.34,645

100.011,242

18.93,057

5.7918

6.61,070

8.31,3407.91,269

3.75903.6581

5.8929

39.56,386

100.016,140

2.8 2173.3 240288 2.5

2.8

40.3

8,618 8,692 8,796100.0 100.0 100.0

Tambahan

MS27

Jadual A.13Pasaran Utama Eksport Keluaran Petroleum

20032001 2002

Negara RM juta

% bahagian

RM juta

% bahagian

RM juta

% bahagian

RM juta

% bahagian

2004a

RM juta

% bahagian

Singapura

Amerika Syarikat

Jepun


Australia

Korea

Hong Kong China

Lain-lain

Jumlah


2000

a Awalan

2,457 39.9

239

1,371

746 9.2

119

921

34.6 3,043 38.23,605

5.6525

19.51,836

2.9275

4.3407

2.9274

270

3.3 188

11.8 1,001

11.0 412

2.4 188

1.3 257

257

31.2 2,2742.9 276

16.9 99130.2 2,906

1.5 201

2.8 110

36.0 2,637

231

2,9272.5

13.1

5.4

2.5

3.4

2.9

23.72,243

100.09,435

40.25,392

4.8642

14.21,905

7.3977

3.4459

4.1551

663 4.9

21.12,832

100.013,421

4.40.5 36641 3.4

29.8

8,131 8,408 7,620100.0 100.0 100.0

20032000 2001 2002 2004aNegara RM

juta%

bahagianRMjuta

%bahagian

RMjuta

%bahagian

RMjuta

%bahagian

RMjuta

%bahagian

Amerika SyarikatSingapuraJepunBelandaRepublik

Hong Kong ChinaJermanLain-lain

Jumlah

Rakyat China

Jadual A.12Pasaran Utama Eksport Peralatan Optikal dan Saintifik


a Awalan

1,999859

1,004

291

173

342584

1,573

6,825

29.312.6

14.7

4.3

2.5

5.08.6

23.0

100.0

2,1321,110

1,163

415

232

408437

1,905

7,802

27.314.2

14.9

5.3

3.0

5.25.6

24.5

100.0

1,8741,573

1,186

511

199

430408

1,971

8,152

23.019.3

14.5

6.3

2.4

5.35.0

24.2

100.0

1,9831,752

1,380

642

451

438404

2,106

9,156

21.719.1

15.1

7.0

4.9

4.84.4

23.0

100.0

2,4282,203

2,106

877

567

452397

2,538

11,568

21.019.0

18.2

7.6

4.9

3.93.4

22.0

100.0

MS28

Jadual A.15Pasaran Utama Eksport Minyak Sawit

2004a2000 2001 2002 2003 20032000 2001 2002 2004a

('000 tan) % bahagian


India

Kesatuan Eropah1

BelandaJerman

ItaliSweden

Lain-lainTimur Tengah

Pakistan

Amerika Syarikat

Jepun

Bangladesh

KoreaChina Taipei

AustraliaLain-lain

Jumlah


a Awalan

Negara

1 Termasuk 10 negara anggota baru pada tahun 2004

8,863 10,466 10,857 12,487 11,788 100.0 100.0100.0 100.0 100.0

1,023 1,364 1,940 11.5 13.0 17.9

2,029 2,066 1,670 22.9 19.7 15.4

984 1,610 1,478 11.1 15.4 13.6528 1,028 847 6.0 9.8 7.887 116 225 1.0 1.1 2.1

76 100 102 0.9 1.0 0.9

174 211 177 1.9 2.0 1.61,168 1,236 1,449 13.2 11.8 13.3

1,075 1,143 1,059 12.1 10.9 9.8

105 101 120 1.2 1.0 1.1

178 208 270 2.0 2.0 2.5

353 379 434 4.0 3.6 4.098 178 230 1.1 1.7 2.1

198 241 218 2.2 2.3 2.076 82 80 0.9 0.8 0.7

1,576 1,858 1,909 17.8 17.8 17.6

2,502

1,650

1,648975185

106

2841,749

1,105

97

231

430272

211103

2,489

2,827

925

1,8551,130

149

114

3431,716

838

96

299

458353

228120

2,073

20.0

13.2

13.27.81.5

0.8

2.314.0

8.9

0.8

1.9

3.42.2

1.70.8

19.9

24.0

7.8

15.79.61.3

119 155 127 1.3 1.5 1.298 119 0.8 1.01.0

2.814.6

7.1

0.8

2.5

3.93.0

1.91.0

17.7

Jadual A.14Harga Eksport Komoditi Utama

2004a2000 2001 2002 2003 2004a2001 2002 2003


Minyak sawit (RM/tan)

Getah (sen/kg)

Kayu balak (RM/meter padu)

Kayu siap digergaji(RM/meter padu)

Minyak mentah (AS$/tong)

Gas asli cecair (RM/tan)


a Awalan

1,122 944 1,367 -15.9 44.8

263 230 269 -12.7 17.0

384 315 359 -17.9 13.9

1,050 943 1,102 -10.2 16.9

29.58 25.53 24.81

1,617

379

366

1,134

30.27 -13.7 -2.9

18.3

41.0

1.8

2.9

22.0

740 721 659 772

1,706

470

398

1,015

40.81

824 -2.6 -8.6 17.1

5.5

24.3

8.9

-10.4

34.8

6.8

Tambahan

MS29

('000 tan) % bahagian

Kesatuan Eropah1

JermanPerancisItaliUnited Kingdom

BelandaLain-lain


Amerika SyarikatKoreaBrazil

SingapuraKanada

Lain-lain

Jumlah

20012001 20002000 20032003 2004a 20022002 2004a

306350 318 309 32.335.8 38.7 33.3129107 119 119 13.610.9 14.4 12.8

4040 31 41 4.24.1 3.8 4.42933 30 28 3.03.3 3.7 3.12235 25 24 2.43.5 3.0 2.5

1217 12 15 1.31.7 1.4 1.757101 87 65 6.010.6 10.7 6.9

20794 85 129 21.99.6 10.4 13.9

76101 66 81 8.010.3 8.0 8.76973 58 59 7.37.5 7.0 6.4

914 5 9 0.91.4 0.6 1.01427 16 28 1.52.8 1.9 3.0

152197 154 191 16.120.1 18.9 20.6

946978 822 928 100.0100.0 100.0 100.0

29

354147

532924

2057

289

7464

2219

156

1,105

37

32.013.3

4.82.6

Timur TengahIranTurkiLain-lain

8488 95 81 8.99.0 11.5 8.74843 60 45 5.14.4 7.3 4.82530 24 24 2.63.1 2.9 2.61115 11 12 1.21.5 1.3 1.3

90552411

8.14.92.21.0

2.2Sepanyol 1717 14 17 1.7 1.7 1.9 1.824 2.2

1.85.1

26.1

6.75.8

2.01.7

14.3

100.0

3.334 25 41 3.13.5 3.0 4.4

Jadual A.16Pasaran Utama Eksport Getah


a Awalan

Negara

1 Termasuk 10 negara anggota baru pada tahun 2004

Jadual A.17Pasaran Utama Eksport Kayu Balak

20032000 2001 2002 2004a 20032000 2001 2002 2004a

('000 meter padu) % bahagian

Jepun

Republik Rakyat ChinaIndia

China Taipei

Hong Kong China

KoreaThailand

Lain-lain

Jumlah


Negara

2,184 1,375 1,641 24.533.7 28.4 32.2

1,405 1,071 1,106 24.221.7 22.2 21.7873 985 998 24.713.5 20.4 19.5

898 669 651 12.513.8 13.8 12.7

541 417 188 1.98.3 8.6 3.7

301 175 159 2.54.6 3.6 3.1102 29 39 1.11.6 0.6 0.8

180 113 322 8.62.8 2.4 6.3

6,484 4,834 5,104

1,356

1,3361,369

694

103

14060

474

5,532

1,268

1,1851,230

754

43

13184

512

5,207 100.0

24.4

22.823.6

14.5

0.8

2.51.6

9.8

100.0100.0 100.0 100.0

a Awalan

MS30

20032000 2001 2002 2004a 20032000 2001 2002 2004a

(‘000 meter padu) % bahagian

ThailandChina TaipeiBelandaRepublik Rakyat ChinaJepun

Hong Kong China

Singapura

KoreaRepublik Yaman

BelgiumEmiriyah Arab Bersatu

United Kingdom

Australia

Lain-lain

Jumlah

a Awalan

Negara

565 534 589 23.722.2 21.4226 170 187 7.57.9 7.0 6.8

137 151 159 6.94.8 6.3 5.8

132 135 149 3.84.6 5.6 5.4129 120 98 3.14.5 5.0 3.6114 83 68 2.83.9 3.4 2.5

82 66 64 2.02.9 2.7 2.3

56 52 53 1.81.9 2.2 1.9

33 20 40 1.41.1 0.8 1.5

581 434 710 23.020.2 17.9 25.7

2,876 2,411 2,753

660 19.7209

193

1078578

55

51

40

641

2,789 100.0100.0 100.0 100.0

270 197 186 7.3 9.4 8.2 6.8204

239 187 194 6.08.3 7.8 7.1167220 185 155 5.97.6 7.7 5.6165

69 52 64 2.6

19.27.2

6.7

2.62.73.3

2.3

1.5

2.0

30.1

100.0

6.9

5.85.7

2.22.4 2.2 2.372

608227

213

8186

105

74

47

63Itali 23 25 37 2.20.8 1.0 1.362 1.856

954

3,166

220

184179

69

Jadual A.18Pasaran Utama Eksport Kayu Siap Digergaji


Tambahan

MS31

Jadual A.19Pasaran Utama Eksport Minyak Mentah

2000 2001 2002 2003 2004a 2000 2001 2002 2003 2004a

(‘000 tan) % bahagian

Jumlah


a Awalan

Negara

16,672 15,077 16,192 17,913 100.0 100.0 100.018,090 100.0 100.0

IndiaThailand

Republik Rakyat ChinaJepun

Korea

Australia

Indonesia

New Zealand

FilipinaSri Lanka

Amerika Syarikat

Singapura

Lain-lain

2,162 1,690 2,462 13.0 11.2 15.22,890 2,797 2,358 17.3 18.6 14.6

1,298 1,457 2,131 7.8 9.7 13.2

2,295 2,190 1,838 13.8 14.5 11.41,061 753 956 6.4 5.0 5.9

565 487 604 3.4 3.2 3.7

527 362 511 3.2 2.4 3.2

415 400 485 2.5 2.7 3.0

1,311 1,332 822 7.7 8.7 5.0

3,3963,097

1,440

1,2711,290

412

610

425

306

19.017.3

8.0

7.1

705 838 1,723 4.2 5.6 10.62,013 11.2

1,761 1,852 1,687 10.6 12.3 10.42,248 12.5

7.2

2.3

3.4

2.4

1,056 704 412 6.3 4.7 2.5937 5.2626 215 203 3.8 1.4 1.3468

2,5812,863

1,016

1,3161,548

205

676

420

479

1,284

4,145

682875 2.6

1.8

14.315.8

5.6

7.3

7.1

22.9

8.6

1.1

3.7

2.3

3.84.8

2.7


Jadual A.20Pasaran Utama Eksport Gas Asli Cecair

2000 2001 2002 2003 2004a 2000 2001 2002 2003 2004a

(‘000 tan) % bahagian

Jepun

Korea

China Taipei

Lain-lain

Jumlah

a Awalan

Negara

15,430 15,423 15,007 100.0 100.0 100.0 100.0 100.017,311 20,729

Amerika Syarikat

11,076 11,308 10,782 71.8 73.3 71.8

2,497 2,256 2,303 16.2 14.6 15.4

1,803 1,860 1,857 11.7 12.1 12.4

0.3 – 0.4

72.1

15.4

12.2

–

61.4

22.4

12.7

2.154 – –65

12,491

2,658

2,108

12,724

4,643

2,623

440

– – – – – – 0.3 1.454 299

MS32

Jadual A.21Hutang Luar Negeri dan Khidmat Bayaran Hutang1

20032000 2001 2002 2004a

RM juta

Hutang jangka sederhana dan panjang:Pinjaman kasar

Kerajaan PersekutuanPABKSektor swasta

Bayaran balik dan prabayaranKerajaan PersekutuanPABKSektor swasta

Pinjaman bersihKerajaan PersekutuanPABKSektor swasta

Hutang terkumpulKerajaan PersekutuanPABKSektor swasta

Komposisi mata wang (% bahagian)Dolar ASYen JepunLain-lain

Hutang jangka pendek:Hutang terkumpul

Sektor perbankan2

Sektor swasta bukan bank

Jumlah hutang luar negeri:Jumlah hutang luar negeri (AS$ juta)

% KNKPerubahan tahunan (%)

Jumlah khidmat bayaran hutang(termasuk pembayaran faedahhutang jangka pendek)

antaranya:Hutang jangka sederhana dan panjang

Bayaran balik (tidak termasukprabayaran)Kerajaan PersekutuanPABKSektor swasta

Bayaran faedahKerajaan PersekutuanPABKSektor swasta

Nisbah khidmat bayaran hutang(% eksport barangan danperkhidmatan)

Jumlah hutangHutang jangka sederhana dan panjang

Kerajaan PersekutuanPABKSektor swasta

1 Data bagi MAS terkandung di bawah sektor swasta sehingga tahun 2000 dan di bawah PABK mulai tahun 2001 2 Tidak termasuk mata wang dan deposit yang dimiliki oleh bukan pemastautin dalam institusi-institusi perbankan pemastautin a AwalanNota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan

Sumber: Kementerian Kewangan dan Bank Negara Malaysia

23,390 31,550 23,8534,767 7,030 10,4657,719 11,311 3,655

10,903 13,209 9,732

17,941 22,323 23,1043,903 735 2,4453,836 10,447 6,942

10,203 11,141 13,717

5,448 9,227 749864 6,295 8,020

3,883 865 -3,287701 2,068 -3,985

143,465 149,346 153,22518,821 24,328 36,28359,566 67,415 64,33065,077 57,604 52,612

17,600 24,072 32,4359,271 11,926 21,8948,329 12,147 10,541

161,065 173,419 185,66042,385 45,636 48,858

51.2 56.2 55.2-0.7 7.7 7.1

25,043 26,954 27,832

16,370 19,612 20,7803,903 735 2,4452,506 7,886 6,9429,962 10,991 11,393

7,117 6,346 6,2971,187 1,150 1,6923,408 3,574 3,4302,522 1,621 1,174

5.8 6.8 6.65.4 6.6 6.41.2 0.5 1.01.4 2.9 2.52.9 3.2 3.0

22,1803,1445,140

13,896

29,3096,854

12,43710,019

-7,129-3,710-7,2973,877

152,95037,28459,54056,125

33,69023,32110,369

186,64049,116

50.20.5

28,627

21,8543,861

10,0177,976

6,1501,8833,287

979

6.26.01.22.91.9

25,1011,136

11,38812,578

24,7011,015

12,67311,013

400120

-1,2861,565

154,29834,65462,05457,590

43,02334,972

8,051

197,32151,927

46.65.7

24,368

18,2271,015

10,7426,469

5,4131,7582,664

991

4.34.20.52.41.3

100.0 100.0 100.0

17.6 14.5 14.38.47.57.3

75.1 78.0 77.3100.0

13.010.4

76.6100.0

12.510.5

77.0

Tambahan

MS33

Jadual A.22Pelaburan Luar Negeri Kasar mengikut Negara1

2000 2001 2002 2003 2004Negara

RM juta

Labuan2

MauritiusBritish Virgin IslandsKepulauan CaymanIsle of Man

Amerika Syarikat

Australia

United Kingdom

Indonesia

Sudan

Kanada

Chad

IndiaMesirAfrika SelatanBelgiumJermanBahrainJepunBangladeshFinlandQatarLain-lain antaranya:

Jumlah1 Merujuk kepada pelaburan ekuiti langsung, pembelian harta tanah dan pemberian pinjaman kepada bukan pemastautin di luar negeri. Termasuk modal yang dilaburkan atau pinjaman yang diberikan oleh syarikat milik asing dalam/kepada syarikat induk di luar negeri. Untuk tujuan pengumpulan statistik imbangan pembayaran, modal yang dilaburkan dalam atau pinjaman yang diberikan kepada syarikat induk di luar negeri mestilah ditolak dengan modal yang dilaburkan di Malaysia atau pinjaman yang diberikan oleh syarikat induk di luar negeri. Buat masa ini, Sistem Laporan Imbangan Pembayaran Berasaskan Tunai tidak dapat mengasingkan urus niaga seperti ini2 Pusat Kewangan Luar Pesisir Antarabangsa Labuan dianggap sebagai bukan pemastautin untuk tujuan pentadbiran pertukaran asing

Sumber: Sistem Laporan Imbangan Pembayaran Berasaskan Tunai, Bank Negara Malaysia

Hong Kong ChinaSingapura

ThailandRepublik Rakyat China

Belanda

Vietnam

1,099

2,972 1,130 1,600 933

5,7084,0073,924

532 270 822

994

172

901536

73

493

1677643

… 28

181

1,683

304

125… 600 24915

138

30

356

3

21557

…28

… 0 0 64,958 3,317 4,656 5,254

… 0 4621

2

54

137

100

120

13,805 13,102 16,872 10,642

34

90 25

83

16

…29…

0

9 6

30

12

… 4

142

0

22

28

58

0 0 … 175

19,10559 82 420 386 22079 53 4 10 102

349 37 906 1,664 87

772

145

410 158 520100 1,126

87

1,074 8452,0822,920 2,529

956

89

45134292 226 686313 310153 243 407

389

687385

59

3019,929

46

2 531 87934 249

39

3738

44

50 88 78 86 170

28,302

41

… Terlalu kecilNota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan

MS34

Jadual A.23Indeks Harga Pengguna (2000=100) Subkumpulan bagi Makanan

Wajaran(%)

2002 2003


Makanan 33.8 0.7

antaranya:Makanan di rumah 24.1 0.2

Beras, roti dan bijirin lain 5.5 0.1Daging 3.4 -1.3Ikan 4.9 1.0Susu dan telur 2.1 1.0Minyak dan lemak 0.8 1.8Buah-buahan dan sayur-sayuran 5.0 0.2Gula 0.5 -1.9Kopi dan teh 0.8 0.4Makanan lain 1.1 0.3

Makanan di luar rumah 9.7 2.0

1.3

1.60.42.41.32.24.42.50.21.60.50.7

2004

2.2

2.30.74.33.32.62.31.50.22.11.32.1


5.7

-0.20.9

7.5

11.4

15.71.4

1.80.10.90.5

6.8

0.8

Jadual A.24Indeks Harga Pengeluar (1989=100)

Wajaran (%)

20042000 2001 2002 2003


Ekonomi Tempatan 100.0 8.93.1 -5.0 4.4

antaranya:Makanan dan binatang hidup yang

boleh dimakan 14.9 3.60.4 0.4 0.4Minuman dan tembakau 2.1 1.60.4 1.8 3.9Bahan mentah tak boleh dimakan kecuali bahan api 18.0 6.61.3 -5.9 7.0Minyak galian, pelincir dan bahan yang berkaitan 18.8 22.333.9 -10.6 0.0Minyak dan lemak binatang dan sayur-sayuran 8.5 13.2-31.9 -17.6 46.5Kimia dan keluaran kimia T.T.T.L. 4.4 4.31.0 -1.1 -0.7Barang perkilangan dijeniskan mengikut bahan 10.8 2.50.9 -0.5 -0.2Alat jentera dan kelengkapan pengangkutan 18.4 0.1-0.1 -0.1 -0.3Pelbagai barang keluaran kilang 3.6 0.60.9 -0.6 -0.3Pelbagai perniagaan dan urus niaga lain 0.6 0.20.4 10.3 2.6

Pengeluaran Tempatan 79.3 10.33.6 -6.1 5.7

Import 20.7 2.01.1 -0.3 -0.7


Tambahan

MS35

Tahun

19951996

460,618 94.7 395,006 74.6

1997378,186 93.9 331,747 69.2

19981,378,989 92.7 1,658,174 77.7

19991,606,986 82.0 499,085 67.4

2000768,633 82.1 97,960 75.7

20012,921,324 78.3 737,828 73.9

2002

2004a (Jan-Sep)

547,864 77.8 257,743 75.6

2003374,750 77.9 210,657 77.7

80.0 77.9

81.9

169,548

221,532 79.6

507,637

265,324

Jadual A.25Bekalan Baru Ruang Pejabat Dibina Khas dan Ruang Perniagaan di Malaysia

Ruang Pejabat Ruang Perniagaan

Meter persegi

Kadarpenghunian1 (%)

Kadarpenghunian1 (%)

Meter persegi

1 Merujuk kepada akhir tempoh


a Awalan

Tahun

Jadual A.26Sewa Purata Bulanan Ruang Pejabat dan Perniagaan Utama di Lembah Klang1

Ruang Pejabat Utama Ruang Perniagaan Utama

RM/meter persegi Perubahantahunan (%)


RM/meter persegi

2004 46 2.2 242 7.1

1999 42 -8.7 175 8.02000 48 14.3 194 10.92001 48 0.9 215 11.020022003

45 -6.7 226 5.045 0.0 226 0.0

1 Merujuk kepada Kuala Lumpur dan Selangor

Sumber: CH Williams Talhar & Wong Sdn. Bhd.

MS36

Jadual A.27Wang Secara Luas (M3)

Perubahan tahunan Pada akhir 200420042000 2001 2002 2003

RM juta

Wang secara luas (M3)1 617,65421,906 13,022 31,607

Mata wang2 28,552-1,949 -92 1,751Deposit permintaan 87,4667,623 2,882 6,718Separuh wang secara luas 501,63616,232 10,232 23,138

Deposit tetap 351,9768,207 -358 12,648Deposit tabungan 68,5876,380 4,454 5,590NID 19,156-932 600 3,575Repo 46,513-314 4,186 2,507Deposit mata wang asing 15,4032,890 1,350 -1,182

Faktor Penentu M3

Tuntutan bersih ke atas Kerajaan -3,2424,388 -1,542 11,538Tuntutan ke atas Kerajaan 41,5563,326 4,165 -867Tolak: Deposit Kerajaan 44,798-1,062 5,707 -12,405

Tuntutan ke atas sektor swasta 596,60625,968 20,335 27,737Pinjaman 515,16521,566 17,081 19,288Sekuriti 81,4414,402 3,255 8,449

Operasi luar bersih 219,7867,336 6,741 1,237Bank Negara Malaysia3 213,1691,633 7,722 7,564Sistem perbankan 6,6175,703 -980 -6,327

Pengaruh lain -195,496-15,786 -12,513 -8,905

48,524

2,23311,21035,08217,065

5,6021,9658,0162,434

12,9493,960

-8,989

31,28721,468

9,819

20,74827,131-6,383

-16,460

68,004

2,60810,08655,31124,668

6,1298,179

13,3372,998

-11,8078,649

20,457

30,26139,815-9,554

82,23375,072

7,161

-32,6831 Tidak termasuk simpanan deposit antara institusi perbankan 2 Tidak termasuk pemegangan oleh sistem perbankan 3 Termasuk penilaian semula kerugian/keuntungan kadar pertukaran mata wang asing

Jadual A.28Bekalan Wang: Perubahan Tahunan dan Kadar Pertumbuhan Tahunan

M35

M23

M11

Deposit di institusi perbankan yang lain4

Deposit permintaan

Separuh wang secara kecil2Jumlah Jumlah Jumlah Mata wang

RM j RM jRM jRM jRM jRM jRM j% %%%%%%

2004 68,004 12.4 108,116 25.4 12,179 11.9 2,530 9.7 9,649 12.7 95,937 29.6 -40,112 -32.5

2000 21,906 5.0 17,564 5.2 4,769 6.5 -2,517 -10.2 7,287 15.0 12,795 4.9 4,342 4.52001 13,022 2.9 7,810 2.2 2,512 3.2 -115 -0.5 2,627 4.7 5,298 1.9 5,213 5.12002

2003

31,607 6.7 21,030 5.8 8,344 10.3 1,749 7.9 6,595 11.3 12,686 4.5 10,576 9.9

48,524 9.7 42,519 11.1 13,032 14.6 2,205 9.2 10,827 16.6 29,487 10.0 6,005 5.1

1 Mata wang dalam edaran dan deposit permintaan sektor swasta2 Terdiri daripada deposit tabungan dan tetap, instrumen deposit boleh niaga (NID), repo dan deposit mata wang asing sektor swasta yang disimpan di bank perdagangan dan bank-bank Islam 3 M1 campur separuh wang secara kecil 4 Terdiri daripada deposit tetap dan repo sektor swasta yang disimpan di syarikat kewangan, bank saudagar dan syarikat diskaun. Juga termasuk deposit tabungan yang disimpan di syarikat kewangan, instrumen deposit boleh niaga (NID) yang disimpan di syarikat kewangan dan bank saudagar, deposit mata wang asing yang disimpan di bank saudagar dan deposit panggilan di syarikat diskaun. Tidak termasuk simpanan deposit antara institusi perbankan 5 M2 campur deposit yang disimpan di institusi perbankan yang lain

Tambahan

MS37

Jad

ual

A.2

9K

adar

Fae

dah

(%

)

Kad

ar p

urat

a pa

da a

khir

bula

n 20

04K

adar

pur

ata

pada

akh

ir ta

hun

2000

2001

2002

Jan.

Feb.

Mac

Mei

Apr

.Ju

nJu

l.O

gos

Sep.

Okt

.N

ov.

Dis

.

Ant

ara

bank

3 b

ulan

Bank

per

daga

ngan

:D

epos

it te

tap:

3 bu

lan

12 b

ulan

Dep

osit

tabu

ngan

Kad

ar p

embe

rian

pinj

aman

asas

(BLR

)

Syar

ikat

kew

anga

n:D

epos

it te

tap:

3 bu

lan

12 b

ulan

Dep

osit

tabu

ngan

Kad

ar p

embe

rian

pinj

aman

asas

(BLR

)

Bil P

erbe

ndah

araa

n(9

1 ha

ri)Se

kurit

i Ker

ajaa

n(1

tah

un)

Seku

riti K

eraj

aan

(5 t

ahun

)

3.25

3.48

4.24

2.72

6.78

3.52

4.27

3.44

7.95

2.98

3.36

4.80

3.27

3.21

4.00

2.28

6.39

3.22

4.01

2.94

7.45

2.73

2.93

3.18

3.13

2.89

2.85

3.20

3.00

3.00

4.00

3.70

3.70

2.12

1.83

1.83

6.39

6.00

6.00

3.20

3.00

3.00

4.00

3.66

3.70

2.65

2.20

2.19

7.45

6.90

6.90

2.82

2.68

2.38

2.94

2.76

2.67

3.15

2003

2.87

3.00

3.70

1.86

6.00

3.00

3.68

2.18

6.90

2.77

2.93

4.28

3.92

4.30

2.85

3.00

3.70

1.77

6.00

3.00

3.70

2.14

6.90

2.54

2.73

4.08

2.85

3.00

3.70

1.77

6.00

3.00

3.70

2.14

6.90

2.49

2.74

4.16

2.91

3.00

3.70

1.74

5.98

3.00

3.70

2.11

6.90

2.58

2.78

4.35

2.83

2.80

3.00

3.00

3.70

3.70

1.73

1.69

5.98

5.98

3.00

3.00

3.70

3.70

1.99

1.79

6.90

6.90

2.57

2.51

2.75

2.76

4.41

2.83

3.00

3.70

1.72

5.98

3.00

3.70

1.93

6.90

2.34

2.74

4.28

4.27

2.83

3.00

3.70

1.65

5.98

3.00

3.70

1.93

6.90

2.52

2.74

4.09

2.82

3.00

3.70

1.64

5.98

3.00

3.70

1.99

6.90

2.35

2.53

3.95

2.80

3.00

3.70

1.59

5.98

3.00

3.70

2.04

6.90

1.84

1.77

3.60

2.80

3.00

3.70

1.58

5.98

3.00

3.70

1.98

6.90

1.96

2.24

3.64

Tambahan

MS38

Jadual A.30Kewangan Sektor Awam Disatukan

2000 2001 2002 2003 2004a

RM juta

Hasil1

% pertumbuhan

Perbelanjaan mengurus% pertumbuhan

Lebihan semasa PABK2

Imbangan semasa% daripada KDNK

Perbelanjaan pembangunan bersih3

% pertumbuhan

Sektor kerajaan4

PABK

Imbangan keseluruhan% daripada KDNK

Sumber: Kementerian Kewangan, kerajaan negeri dan perusahaan awam bukan kewangan (PABK)

2 Merujuk kepada 34 PABK pada tahun 2003 dan 2004; 36 PABK pada tahun 2002

4 Meliputi Kerajaan Persekutuan, kerajaan-kerajaan negeri, badan-badan berkanun dan kerajaan tempatan

3 Diselaras untuk bayaran pindahan dan pemberian pinjaman bersih dalam sektor awam

1 Tidak termasuk bayaran pindahan dalam sektor kerajaan

a Anggaran

116,66376,002 91,633 96,7639.07.2 20.6 5.6

102,72764,445 72,299 75,45022.118.7 12.2 4.4

52,29541,204 39,484 45,324

66,23152,761 58,818 66,63714.815.4 17.6 18.5

67,77250,439 59,724 69,125

-18.78.7 18.4 15.7

33,63827,079 35,692 36,82834,13523,360 24,032 32,297

-1,5412,322 -906 -2,488-0.30.7 -0.3 -0.7

107,05510.6

84,16311.5

55,651

78,54319.9

83,315

20.5

43,15540,160

-4,772-1.2

Nota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan

Tambahan

MS39

Jadual A.31Negara-negara Perindustrian Utama: Penunjuk Ekonomi Utama

20032000 2001 2002 2004a 2005r


KDNK BENARNegara-negara Perindustrian Utama

Amerika SyarikatJepunKawasan euro

JermanUnited Kingdom

INFLASINegara-negara Perindustrian Utama


JermanUnited Kingdom1

% daripada tenaga buruh

PENGANGGURANNegara-negara Perindustrian Utama



% daripada KDNK

IMBANGAN AKAUN SEMASANegara-negara Perindustrian Utama



IMBANGAN FISKALNegara-negara Perindustrian Utama

Amerika SyarikatJepunJermanUnited Kingdom

1 Merujuk kepada Indeks Harga Runcit, tidak termasuk kadar faedah gadai janjia Anggaranr Ramalan

Sumber: IMF World Economic Outlook, September 2004OECD Economic Outlook, December 2004

2.03.8 1.2 1.6 3.43.03.7 0.8 1.9 4.41.42.4 0.2 -0.3 2.60.53.5 1.6 0.9 2.0

-0.12.9 0.8 0.1 1.62.23.9 2.3 1.8 3.1

1.82.2 2.1 1.5 2.02.33.4 2.8 1.6 2.7

-0.3-0.7 -0.7 -0.9 0.02.12.1 2.4 2.3 2.21.01.4 1.9 1.3 1.81.40.8 1.2 1.3 1.3

6.04.0 4.8 5.8 5.55.34.7 5.0 5.4 4.78.98.5 8.0 8.5 8.99.67.8 7.9 8.7 9.85.05.5 5.1 5.2 4.8

-4.8-4.2 -3.8 -4.5 -5.53.22.5 2.1 2.8 3.70.3-0.5 0.2 0.8 0.52.2-1.4 0.1 2.2 3.7

-1.7-2.5 -2.3 -1.7 -2.4

-3.32.0 0.5 -2.4 -3.3-6.6-6.9 -6.3 -6.9 -6.8-1.91.4 -1.4 -1.7 -1.7-3.63.9 0.8 -1.7 -3.2

2.63.51.31.51.02.1

2.13.0

-0.11.91.31.9

5.44.58.79.54.8

-5.13.20.94.8

-1.9

-3.3-6.3-1.7-3.0

Tambahan

MS40

Jadual A.32Asia Timur: Penunjuk Ekonomi Utama

20032000 2001 2002 2004a 2005r

KDNK BENAR Perubahan tahunan (%)

Negara SerantauRepublik Rakyat ChinaKoreaChina TaipeiSingapuraHong Kong ChinaMalaysiaThailandIndonesiaFilipina

HARGA PENGGUNA Perubahan tahunan (%)

Negara SerantauRepublik Rakyat ChinaKoreaChina TaipeiSingapuraHong Kong China1

MalaysiaThailandIndonesiaFilipina

IMBANGAN AKAUN SEMASA % daripada KDNK

Negara Serantau

KoreaChina TaipeiSingapuraHong Kong ChinaMalaysiaThailandIndonesiaFilipina

IMBANGAN FISKAL2 % daripada KDNK

Negara Serantau

China TaipeiSingapuraHong Kong ChinaMalaysiaThailandIndonesiaFilipina

1 Merujuk kepada harga komposit2 Merujuk kepada imbangan kerajaan pusata Anggaranr Ramalant.d. Tidak diperoleh

Sumber: Sumber Negara IMF World Economic Outlook, September 2004

6.47.7 4.3 6.4 7.59.38.0 7.5 8.3 9.53.18.5 3.8 7.0 4.73.35.8 -2.2 3.9 5.71.49.7 -1.9 2.2 8.43.210.2 0.5 1.9 7.55.38.9 0.3 4.1 7.16.94.8 2.2 5.3 6.14.94.9 3.8 4.3 5.14.76.0 1.8 4.3 6.1

1.81.2 2.4 1.3 3.41.20.4 0.7 -0.8 3.93.62.2 4.1 2.7 3.6

-0.31.3 0.0 -0.2 1.60.51.3 1.0 -0.4 1.7

-2.6-3.8 -1.6 -3.0 -0.41.21.6 1.4 1.8 1.41.81.6 1.6 0.7 2.86.63.8 11.5 11.9 6.13.1 5.9 5.0 ~ 6.04.4 6.1 3.1

3.55.3 4.8 4.5 2.94.98.4 1.9 5.8 2.8

-2.5-3.2 -6.6 -3.0 t.d.-1.22.5 -1.8 0.1 -0.8-3.3-0.6 -5.0 -4.9 t.d.-5.3-5.7 -5.5 -5.6 -4.30.4-2.2 -2.4 -1.4 t.d.

-1.9-5.1 -2.3 -1.7 -1.2-4.6-4.0 -4.0 -5.3 -3.8

6.3 ~ 6.5 8.54.04.2

3.0 ~ 5.04.5

5.0 ~ 6.05.3 ~ 6.35.0 ~ 6.05.3 ~ 6.3

2.9 ~ 3.2 3.03.01.9

1.0 ~ 2.01.52.5

2.5 ~ 3.55.0 ~ 7.0

Republik Rakyat China 3.21.9 1.5 2.8 2.4 2.82.02.4 1.7 1.0 3.1 3.3

10.22.9 6.5 9.1 6.9 6.030.914.3 18.7 21.4 25.7 23.910.74.3 6.1 7.9 10.0 9.612.99.4 8.3 8.4 12.6 14.1

5.67.6 5.4 5.5 3.8 2.01.91.8

Republik Rakyat China -2.8 -3.6 -3.1 -3.3 -2.2 -2.0Korea 1.81.1 1.6 3.9 t.d. t.d.

t.d.t.d.t.d.t.d.t.d.t.d.

-3.4

Tambahan

MS41

Jadual A.33Sumber dan Kegunaan Dana Sistem Kewangan

2000 2001 2002 2003

RM jutaSumber Dana:

Modal, rizab dan keuntungan 120,990.7 123,863.2 134,871.7

Mata wang 26,708.9 25,385.4 27,137.4

Deposit permintaan 83,205.3 92,129.0 87,539.5

503,079.1 508,836.0 547,135.345,385.0 44,971.3 44,767.7

110,791.5 102,161.7 122,405.2339,770.3 354,996.6 372,884.1

Deposit lain1 (antaranya):Sektor awamInstitusi kewangan lainSektor swastaAsing 7,132.3 6,706.4 7,078.4

Peminjaman 34,820.5 37,380.8 44,948.0

67,603.3 68,552.4 70,836.851,355.6 53,448.2 46,973.0

Dana dari institusi kewangan lainTempatan2

Asing 16,247.7 15,104.2 23,863.8

Kumpulan wang insurans, simpanan dan pencen 236,640.1 251,409.8 274,384.5

Tanggungan lain 190,138.3 193,163.0 208,266.6

Jumlah Tanggungan 1,263,186.3 1,300,719.6 1,395,119.8

Kegunaan Dana:

Mata wang 8,834.4 5,336.7 7,369.8

183,470.2 177,102.0 187,883.0162,274.1 156,662.9 166,670.3

Deposit dengan institusi kewangan lainTempatanAsing 21,196.1 20,439.1 21,212.7

512,428.5 528,348.3 560,459.45,529.4 5,188.8 10,191.0

26,450.3 25,984.9 23,746.4477,954.0 494,977.2 524,393.4

Pinjaman dan pendahuluanSektor awamInstitusi kewangan lainSektor swastaAsing 2,494.8 2,197.4 2,128.5

298,033.1 336,379.3 361,113.3

88,197.3 103,714.8 104,354.9

1,233.9 2,720.3 3,189.7

186,728.5 207,130.1 226,671.9

Sekuriti

Sekuriti Kerajaan Malaysia (MGS)

Asing

Korporat3

Lain-lain 5,301.1 6,528.0 7,894.9

Emas dan rizab pertukaran asing 109,835.5 113,542.3 127,515.1

Harta lain 150,584.5 140,011.1 150,779.3

Jumlah Harta 1,263,186.3 1,300,719.6 1,395,119.8

2004a

4,260.4 4,063.5 5,680.0Bil Perbendaharaan 440.412,312.0 12,222.5 13,321.8Bil Perdagangan

Sekuriti Hutang Swasta (PDS)Ekuiti

1 Bersamaan tabungan, deposit tetap dan lain-lain (NIF, LPHT, dll.) NID + repo2 Termasuk rizab berkanun institusi perbankan3 Pecahan Sekuriti Korporat antara Sekuriti Hutang Swasta (PDS) dan Ekuiti mula diperoleh sejak tahun 2003a Awalan

148,997.5

29,445.4

92,117.8

617,286.640,563.0

161,311.5406,049.3

9,362.8

48,715.3

87,571.561,837.825,733.6

305,657.0

233,289.0

1,563,080.0

5,573.8

226,303.7211,075.615,228.0

599,285.54,670.1

24,295.3567,980.1

2,340.0

409,488.6

125,165.0

3,429.0

254,197.9

9,688.7

166,139.3

156,289.1

1,563,080.0

164,006.2

32,353.9

124,333.4

711,241.939,175.5

197,022.6461,718.413,325.4

51,231.4

72,028.734,434.937,593.7

339,216.1

268,177.1

1,762,588.8

6,066.8

247,594.0214,010.033,584.0

655,557.85,007.7

24,385.1623,497.6

2,667.4

429,771.6

139,757.6

3,539.413,468.4 8,403.7

268,163.7122,237.8 129,210.1131,960.1 138,953.6

4,584.38,421.9

249,704.1

173,894.4

1,762,588.8

t.d.t.d.

t.d.t.d.

t.d.t.d.

t.d. Tidak diperoleh

Tambahan

MS42

Jad

ual

A.3

4B

ank

Perd

agan

gan

1 : K

om

itm

en d

an K

on

tin

gen

si

Pada

akh

ir ta

hun

2004

RM juta

%ba

hagi

an

2000

RM juta

%ba

hagi

an

2001

RM juta

%ba

hagi

an

2002

RM juta

%ba

hagi

an

2003

RM juta

%ba

hagi

an

Penj

uala

n as

et d

enga

n re

kurs

a da

n ko

mitm

en

peng

guna

an p

inja

man

Kom

itmen

pem

beria

n pi

njam

an

Gan

tian

kred

it la

ngsu

ng

Kon

trak

ber

kaita

n pe

rtuk

aran

wan

g as

ing

Kon

trak

ber

kaita

n ka

dar

faed

ah

Kon

tinge

nsi b

erka

itan

perd

agan

gan

Kon

tinge

nsi b

erka

itan

urus

nia

ga

Obl

igas

i pen

ajaj

amin

an

Lain

-lain

Jum

lah

624,

259.

010

0.0

4.0

44.4 4.8

27.3 5.2

4.8

6.0

0.5

3.1

100.

0

11,2

82.3

159,

824.

0

13,8

94.6

81,4

45.1

32,6

67.8

13,4

65.3

19,0

25.6

1,76

8.1

11,2

93.9

344,

666.

6

3.3

46.4 4.0

23.6 9.5

3.9

5.5

0.5

3.3

100.

0

2.7

39.9 3.0

20.4

21.6 4.2

4.9

0.5

2.8

100.

0

2.9

35.8 3.0

21.4

25.7 4.1

4.3

0.4

2.4

100.

0

13,8

17.4

169,

490.

0

14,1

56.4

101,

288.

1

121,

567.

6

19,4

04.3

20,4

48.1

1,80

8.4

11,6

00.3

473,

580.

6

11,4

40.7

167,

530.

0

12,7

05.8

85,3

61.0

90,5

28.5

17,4

38.5

20,6

39.0

1,95

2.0

11,8

38.6

419,

434.

0

12,2

49.3

137,

597.

3

14,9

99.8

84,5

06.6

15,9

87.1

14,7

85.5

18,4

85.7

1,66

4.4

9,51

8.3

309,

794.

0

1 Ti

dak

term

asuk

ban

k-ba

nk Is

lam

Not

a: J

umla

h tid

ak s

emes

tinya

tep

at d

iseb

abka

n ol

eh p

engg

enap

an

2.8

31.7 2.3

28.2

25.6 3.6

3.2

0.2

2.3

17,3

52.4

198,

002.

5

14,2

32.5

176,

020.

7

159,

931.

1

22,4

09.2

20,2

50.6

1,46

6.9

14,5

93.0

Tambahan

MS43

Jad

ual

A.3

5Sy

arik

at K

ewan

gan

: Ko

mit

men

dan

Ko

nti

ng

ensi

Pada

akh

ir ta

hun

2004

RM

juta

%ba

hagi

an

2000

RM

juta

%ba

hagi

an

2001

RM

juta

%ba

hagi

an

2002

RM

juta

%ba

hagi

an

2003

RM

juta

%ba

hagi

an

Penj

uala

n as

et d

enga

n re

kurs

a da

n ko

mitm

en

peng

guna

an p

inja

man

7,96

3.5

4,71

8.1

52.0 0.0

3,16

0.0

0.0

12.9 0.0

0.0

Kom

itmen

pem

beria

n pi

njam

an

Gan

tian

kred

it la

ngsu

ng

Kon

trak

ber

kaita

n pe

rtuk

aran

wan

g as

ing

Kon

trak

ber

kaita

n ka

dar

faed

ah

Kon

tinge

nsi b

erka

itan

perd

agan

gan

Kon

tinge

nsi b

erka

itan

urus

nia

ga

Obl

igas

i pen

ajaj

amin

an

Lain

-lain

Jum

lah

15,9

06.5

50.1

29.7 0.3

0.0

19.9 0.0

0.1

0.0

0.0

100.

0

41.8

49.2 3.1

0.0

5.1

0.0

0.2

0.0

0.5

100.

0

9,99

0.7

8,77

9.9

198.

3

0.0

1,38

9.0

0.0

40.7 0.0

32.6

20,4

31.3

48.9

43.0 1.0

0.0

6.8

0.0

0.2

0.0

0.2

100.

0

53.0

34.6 0.5

0.0

11.8

0.0

0.1

0.0

0.0

0.0

100.

0

51.4

36.5 0.5

0.0

11.6 0.0

0.1

0.0

0.0

100.

0

13,0

10.2

9,24

1.1

136.

3

0.0

2,92

9.0

0.0

15.9 0.0

25,3

32.6

13,9

83.8

9,13

6.1

141.

6

0.0

3,10

9.0

0.0

29.1 0.0

0.0

26,3

99.5

8,18

6.1

9,64

0.4

611.

0

0.0

1,00

7.0

0.0

41.6 0.0

105.

4

19,5

91.7

Not

a: J

umla

h tid

ak s

emes

tinya

tep

at d

iseb

abka

n ol

eh p

engg

enap

an

Tambahan

MS44

Jad

ual

A.3

6B

ank

Sau

dag

ar: K

om

itm

en d

an K

on

tin

gen

si

Pada

akh

ir ta

hun

2004

RM

juta

%ba

hagi

an

2000

RM

juta

%ba

hagi

an

2001

RM

juta

%ba

hagi

an

2002

RM

juta

%ba

hagi

an

2003

RM

juta

%ba

hagi

an

Penj

uala

n as

et d

enga

n re

kurs

a da

n ko

mitm

en

peng

guna

an p

inja

man

2,49

3.7

2,33

7.6

1,12

6.2

2,87

7.6

169,

300.

3

0.0

676.

6

1,02

9.6

44.6

Kom

itmen

pem

beria

n pi

njam

an

Gan

tian

kred

it la

ngsu

ng

Kon

trak

ber

kaita

n pe

rtuk

aran

wan

g as

ing

Kon

trak

ber

kaita

n ka

dar

faed

ah

Kon

tinge

nsi b

erka

itan

perd

agan

gan

Kon

tinge

nsi b

erka

itan

urus

nia

ga

Obl

igas

i pen

ajaj

amin

an

Lain

-lain

Jum

lah

179,

886.

2

1.4

1.3

0.6

1.6

94.1

0.0

0.4

0.6

0.0

100.

0

0.6

16.0 8.2

3.8

61.0

0.0

3.4

6.4

0.5

100.

0

1,42

5.5

2,63

9.7

1,32

5.1

1,32

0.1

39,6

58.8

0.1

790.

4

1,61

7.5

80.0

48,8

57.2

2.9

5.4

2.7

2.7

81.2

0.0

1.6

3.3

0.2

100.

0

2.2

2.7

1.3

1.9

89.7

0.0

1.0

1.2

0.1

55.4

100.

0

1.3

2.1

1.0

1.2

92.9

0.0

0.7

0.9

0.0

100.

0

1,59

5.2

2,54

5.9

1,22

6.8

1,45

9.9

115,

332.

1

0.0

818.

2

1,13

9.0

124,

172.

6

1,73

6.0

2,08

9.1

1,03

9.3

1,50

6.6

70,7

01.1

0.0

749.

0

937.

5

44.1

78,8

02.7

161.

0

4,11

4.8

2,11

1.4

964.

7

15,6

86.3

1.2

886.

0

1,65

3.5

118.

3

25,6

97.1

Not

a: J

umla

h tid

ak s

emes

tinya

tep

at d

iseb

abka

n ol

eh p

engg

enap

an

Tambahan

MS45

Jadual A.37Bank Perdagangan1: Pendapatan dan Perbelanjaan

Untuk tahun kewangan Untuk tahun kalendar

20032001 2002 2002 2003 2004a

RM jutaPendapatan faedah selepas ditolak

faedah tergantung(Faedah tergantung)Tolak: Perbelanjaan faedah

Pendapatan faedah bersihCampur: Pendapatan berasaskan fi

Campur: Pendapatan lain

Keuntungan operasi kasar

Keuntungan operasi kasar selepas peruntukan

Tolak: Peruntukan hutang lapuk dan ragu, dan lain-lain

Tolak: Kos kakitanganKos overhed

Untung sebelum cukai1 Tidak termasuk bank-bank Islama AwalanNota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan

24,969.7 25,055.5 26,383.73,488.2 3,759.7 3,149.6

12,961.4 12,808.6 13,400.2

12,008.4 12,247.0 12,983.52,429.6 2,871.8 3,267.3

7,171.9 7,255.3 8,043.4

1,168.7 3,447.9 5,174.1

3,475.6 2,909.4 1,553.8

6,003.2 3,807.4 2,869.3

3,624.3 3,688.1 3,879.33,641.8 4,175.3 4,328.2

4,644.3

25,157.73,959.0

12,876.2

12,281.52,827.1

7,357.1

3,372.8

2,986.8

3,984.2

3,635.14,116.4

6,359.7 6,357.3

25,832.43,296.1

13,105.7

12,726.73,083.7

7,719.4

5,072.8

1,699.5

2,646.6

3,776.14,314.9

6,772.3 6,727.9

30,120.22,562.2

15,346.6

14,773.63,889.2

9,108.3

5,202.5

2,891.8

3,905.7

4,512.15,042.4

8,094.3

Jadual A.38Syarikat Kewangan: Pendapatan dan Perbelanjaan


20032001 2002 2002 2003 2004a


faedah tergantung 8,956.87,637.4 7,892.9 8,824.1(Faedah tergantung) 1,339.41,161.5 968.51,521.6Tolak: Perbelanjaan faedah 3,955.13,375.8 3,455.13,884.2

Pendapatan faedah bersih 5,001.84,261.6 4,437.84,939.8Campur: Pendapatan berasaskan fi


88.1224.8 88.1104.2

Keuntungan operasi kasar 3,370.63,036.6 2,943.43,242.6

Keuntungan operasi kasar selepas peruntukan 2,398.71,664.9 2,574.91,871.7

176.8369.2 164.5507.7

Tolak: Peruntukan hutang lapuk dan ragu, dan lain-lain 971.81,371.6 368.61,370.9

Tolak: Kos kakitangan Kos overhed

785.2663.0 687.3783.0934.0786.8 895.11,018.5

Untung sebelum cukai 2,575.52,034.1

9,299.71,452.44,094.5

5,205.1103.0

3,412.2

1,887.8

524.2

1,524.4

802.11,093.9

2,412.0 2,739.42,379.4

9,202.41,327.74,005.6

5,196.8100.9

3,525.6

2,502.9

140.8

1,022.7

812.7959.4

2,643.7a AwalanNota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan

Tambahan

MS46

Jadual A.39Bank Saudagar: Pendapatan dan Perbelanjaan


20032001 2002 2002 2003 2004a


faedah tergantung 1,624.31,783.7 1,645.8 1,601.0(Faedah tergantung) 258.1313.8 173.0296.8Tolak: Perbelanjaan faedah 1,081.71,176.9 1,173.41,070.1

Pendapatan faedah bersih 542.6606.8 472.5530.9Campur: Pendapatan berasaskan fi


332.6296.3 350.4338.2

Keuntungan operasi kasar 481.4580.1 371.1521.2

Keuntungan operasi kasar selepas peruntukan 175.3-314.6 314.9203.1

519.6624.6 550.7388.3

Tolak: Peruntukan hutang lapuk dan ragu, dan lain-lain 306.0894.7 56.3318.2

Tolak: Kos kakitangan Kos overhed

263.1204.9 297.2226.5130.8118.1 154.6121.3

Untung sebelum cukai 695.0310.0

1,714.3328.1

1,138.7

575.5306.2

549.9

178.3

488.3

371.6

214.8117.0

666.6 865.5591.3

1,636.5220.9

1,145.7

490.8327.6

424.3

287.0

398.2

137.4

260.6133.4

685.2a AwalanNota: Jumlah tidak semestinya tepat disebabkan oleh penggenapan

Tambahan

MS47

Jadual A.40Bank Perdagangan1 dan Syarikat Kewangan: Garis Panduan Pemberian Pinjaman Kepada SektorKeutamaan

Komitmen Pinjaman PerumahanJumlah bilangan rumah (unit)

Ketidakpatuhan (bilangan institusi) – 8

– 6Ketidakpatuhan (bilangan institusi)

Tarikh Pematuhan 31 Disember 2004

PencapaianSasaran

100,000 160,272

Pinjaman kepada Perusahaan Kecil dan SederhanaJumlah pinjaman diluluskan (RM bilion)

1 Termasuk prestasi bank-bank Islam

28.1 44.7

Garis Panduan Pemberian Pinjaman 2003/2004

Tambahan

MS48

% b

ahag

ian

2004

2000

Pada

akh

ir ta

hun

2001

2003

2002

183,

337.

0

1,15

1.5

9,27

7.9

56,4

89.0

6,83

8.2

17,7

71.9

117,

502.

725

,342

.759

,094

.7

11,8

93.2

21,1

39.8

256.

7

19,6

79.6

94,4

59.7

31,2

18.9

9,16

9.1

4,27

7.8

21,1

72.1

8,71

2.1

28,3

31.1

6,93

4.6

12,0

35.0

5,98

7.6

180,

310.

0

996.

69,

935.

6

55,9

49.5

4,38

3.2

18,1

83.7

129,

269.

924

,286

.371

,052

.3

12,6

46.3

21,5

45.4

533.

5

21,0

78.9

107,

402.

9

31,5

65.9

9,42

4.6

3,95

7.7

21,2

85.0

7,54

6.6

29,6

28.1

7,54

9.2

12,2

77.2

7,29

0.2

179,

580.

1

805.

710

,010

.8

55,0

90.8

5,59

5.1

19,0

47.5

139,

615.

322

,871

.883

,747

.2

11,3

05.0

19,7

15.1

587.

9

22,9

42.4

122,

806.

1

32,5

00.5

9,78

8.0

3,66

4.9

21,6

91.3

7,50

8.1

27,2

56.4

6,95

3.4

13,1

31.9

8,96

2.4

177,

547.

5

927.

19,

090.

2

55,1

22.2

4,58

7.6

20,1

83.3

154,

985.

521

,113

.898

,762

.4

11,7

33.1

19,8

24.2

191.

6

24,8

68.0

140,

998.

2

34,4

65.4

10,3

43.6

3,93

8.4

23,3

76.2

8,08

0.3

26,9

82.4

6,96

6.6

13,6

26.3

10,4

87.3

194,

323.

8

868.

29,

708.

6

58,1

33.3

4,74

4.8

24,5

53.2

187,

382.

624

,629

.912

2,18

9.1

12,2

12.8

20,5

14.6

124.

3

66,6

86.8

213,

386.

9

40,7

10.2

12,1

70.6

3,98

6.4

28,3

50.7

8,16

7.9

29,4

60.7

8,82

1.8

15,5

55.2

12,7

11.2

691.

596

5.5

433.

41,

078.

132

3.8

524.

331

1.2

443.

227

1.1

38,1

49.3

15,2

35.8

131.

714

,166

.512

1.9

15,4

60.0

58.9

14,2

48.9

54.4

16,9

39.7

890.

14,

689.

69,

098.

44,

584.

28,

173.

74,

511.

17,

679.

33,

744.

18,

874.

04,

427.

28,

785.

0

30,5

59.8

Jum

lah

230

8,35

6.6

29,6

87.8

317,

400.

7

26,6

48.1

329,

034.

3

27,4

84.4

346,

030.

0

29,1

94.4

436,

905.

1

2000

59.5 0.4

3.0

18.3 2.2

5.8

38.1 8.2

19.2 3.9

6.9

0.1

6.4

30.6

10.1 3.0

1.4

6.9

2.8

9.2

2.2

3.9

1.9

0.2

0.3

4.9

0.0

1.5

3.0

9.9

2001

56.8 0.3

3.1

17.6 1.4

5.7

40.7 7.7

22.4 4.0

6.8

0.2

6.6

33.8 9.9

3.0

1.2

6.7

2.4

9.3

2.4

3.9

2.3

0.1

0.3

4.5

0.0

1.4

2.6

9.4

2002

54.6 0.2

3.0

16.7 1.7

5.8

42.4 7.0

25.5 3.4

6.0

0.2

7.0

37.3 9.9

3.0

1.1

6.6

2.3

8.3

2.1

4.0

2.7

0.1

0.2

4.7

0.0

1.4

2.3

8.1

2003

51.3 0.3

2.6

15.9 1.3

5.8

44.8 6.1

28.5 3.4

5.7

0.1

7.2

40.7

10.0 3.0

1.1

6.8

2.3

7.8

2.0

3.9

3.0

0.1

0.1

4.1

0.0

1.1

2.6

7.9

2004

44.5 0.2

2.2

13.3 1.1

5.6

42.9 5.6

28.0 2.8

4.7

0.0

15.3

48.8 9.3

2.8

0.9

6.5

1.9

6.7

2.0

3.6

2.9

0.1

8.7

3.9

0.2

1.0

2.0

6.7

Jad

ual

A.4

1B

ank

Perd

agan

gan

1 : H

alu

an P

emb

eria

n P

inja

man

Peru

sah

aan

per

nia

gaa

n

Isi r

um

ah

Lain

-lai

n

Pinj

aman

men

giku

t Se

ktor

(RM

juta

)

Pert

ania

n, k

egia

tan

mem

buru

, per

huta

nan

dan

perik

anan

Perk

ilang

anPe

rlom

bong

an d

an k

uari

Beka

lan

elek

trik

, gas

dan

air

Perd

agan

gan

boro

ng d

an r

unci

t, r

esto

ran

dan

hote

lPe

rdag

anga

n bo

rong

Perd

agan

gan

runc

itRe

stor

an d

an h

otel

Sekt

or h

arta

ben

da y

ang

luas

Pem

bina

anPe

mbe

lian

hart

a ke

diam

anPe

mbe

lian

hart

a bu

kan

kedi

aman

Har

ta t

anah

Peng

angk

utan

, pen

yim

pana

n da

n pe

rhub

unga

nPe

rkhi

dmat

an k

ewan

gan,

insu

rans

dan

per

niag

aan

Perk

hidm

atan

kew

anga

nIn

sura

nsPe

rkhi

dmat

an p

erni

agaa

nK

redi

t pe

nggu

naan

Keg

unaa

n pe

rsen

diria

nK

ad k

redi

tPe

mbe

lian

bara

ngan

pen

ggun

aPe

mbe

lian

kere

ta p

enum

pang

Pem

belia

n se

kurit

iPe

mbe

lian

kend

eraa

n pe

ngan

gkut

anPe

rkhi

dmat

an k

emas

yara

kata

n, s

osia

l dan

per

send

irian

Lain

-lain

1 Tid

ak t

erm

asuk

ban

k-ba

nk Is

lam

2 Ter

mas

uk p

inja

man

yan

g di

jual

kep

ada

Cag

amas

Not

a: J

umla

h tid

ak s

emes

tinya

tep

at d

iseb

abka

n ol

eh p

engg

enap

an

Tambahan

MS49

200

420

0020

0120

0320

0220

0020

0120

0220

03

25,1

06.7

187.

073

2.5

2,89

1.0

59.1

1,12

2.5

25,4

00.2

6,13

7.6

12,4

17.2

1,52

6.8

616.

420

.0

38,7

43.4

2004

57,9

81.4

3,28

3.4

1,61

8.9

542.

0

5,31

8.6

2,07

7.4

1,96

8.1

1,33

1.7

802.

11,

372.

0

469.

7

1,04

8.2

84,1

36.3

24,1

85.4

175.

964

1.0

3,00

4.3

46.9

1,34

0.8

26,0

21.8

6,01

5.7

13,0

35.6

1,54

3.0

373.

916

.3

46,7

94.0

67,7

77.0

3,35

0.7

1,50

4.6

505.

3

5,42

7.5

1,86

3.8

1,45

8.2

1,06

8.0

904.

61,

521.

9

391.

2

716.

2

92,6

78.6

21,9

51.0

113.

056

2.9

2,51

3.9

50.1

1,36

1.7

25,8

80.9

5,50

4.1

14,0

42.2

1,43

8.7

271.

516

.5

56,8

80.5

77,9

08.9

3,46

6.0

1,57

6.1

528.

1

4,89

5.8

1,78

5.2

1,41

9.2

1,13

1.2

789.

51,

601.

2

317.

6

611.

9

100,

471.

7

21,5

68.3

106.

356

9.4

2,76

3.2

50.8

1,42

8.4

25,5

19.5

5,33

2.2

14,6

45.5

1,13

3.8

237.

214

.4

63,5

92.9

84,7

04.9

3,63

5.2

1,62

3.5

583.

3

4,40

8.0

1,64

9.5

1,38

0.3

1,12

8.6

953.

31,

658.

8

366.

0

621.

2

106,

894.

4

11,6

44.9

59.3

483.

2

1,90

4.5

28.6

561.

1

12,2

26.5

2,70

8.1

7,00

9.2

683.

3

153.

32.

9

34,9

60.4

44,1

38.4

1,59

3.9

684.

934

8.0

1,82

5.9

1,29

5.9

688.

6

532.

4

804.

71,

396.

8

79.7

307.

0

56,0

90.3

29.8 0.2

0.9

3.4

0.1

1.3

30.2 7.3

14.8 1.8

0.7

0.0

46.0

68.9 3.9

1.9

0.6

6.3

2.5

2.3

1.6

1.0

1.6

0.6

1.2

26.1 0.2

0.7

3.2

0.1

1.4

28.1 6.5

14.1 1.7

0.4

0.0

50.5

73.1 3.6

1.6

0.5

5.9

2.0

1.6

1.2

1.0

1.6

0.4

0.8

21.8 0.1

0.6

2.5

0.0

1.4

25.8 5.5

14.0 1.4

0.3

0.0

56.6

77.5 3.4

1.6

0.5

4.9

1.8

1.4

1.1

0.8

1.6

0.3

0.6

20.2 0.1

0.5

2.6

0.0

1.3

23.9 5.0

13.7 1.1

0.2

0.0

59.5

79.2 3.4

1.5

0.5

4.1

1.5

1.3

1.1

0.9

1.6

0.3

0.6

20.8 0.1

0.9

3.4

0.1

1.0

21.8 4.8

12.5 1.2

0.3

0.0

62.3

78.7 2.8

1.2

0.6

3.3

2.3

1.2

0.9

1.4

2.5

104.

739

.538

.921

.310

.70.

10.

00.

00.

00.

0

0.1

919.

795

2.0

962.

01,

062.

451

5.4

1.1

1.0

1.0

1.0

0.9

1,50

9.1

3,19

0.7

2,57

0.1

2,57

7.4

1,53

0.7

1.8

3.4

2.6

2.4

2.7

5,89

5.7

4,78

8.1

3,95

0.5

3,62

1.6

723.

57.

05.

23.

93.

41.

336

,464

.644

,328

.054

,450

.960

,959

.532

,748

.343

.347

.854

.257

.058

.40.5

Pada

akh

ir ta

hun

Jad

ual

A.4

2Sy

arik

at K

ewan

gan

: Hal

uan

Pem

ber

ian

Pin

jam

an

Pinj

aman

men

giku

t Se

ktor

(RM

juta

)%

bah

agia

n

Peru

sah

aan

per

nia

gaa

nIs

i ru

mah

La

in-l

ain

Jum

lah

1

Pert

ania

n, k

egia

tan

mem

buru

, per

huta

nan

dan

perik

anan

Perk

ilang

anPe

rlom

bong

an d

an k

uari

Beka

lan

elek

trik

, gas

dan

air

Perd

agan

gan

boro

ng d

an r

unci

t, r

esto

ran

dan

hote

lPe

rdag

anga

n bo

rong

Perd

agan

gan

runc

itRe

stor

an d

an h

otel

Sekt

or h

arta

ben

da y

ang

luas

Pem

bina

anPe

mbe

lian

hart

a ke

diam

anPe

mbe

lian

hart

a bu

kan

kedi

aman

Har

ta t

anah

Peng

angk

utan

, pen

yim

pana

n da

n pe

rhub

unga

n Pe

rkhi

dmat

an k

ewan

gan,

insu

rans

dan

per

niag

aan

Perk

hidm

atan

kew

anga

nIn

sura

nsPe

rkhi

dmat

an p

erni

agaa

nK

redi

t pe

nggu

naan

Keg

unaa

n pe

rsen

diria

nK

ad k

redi

tPe

mbe

lian

bara

ngan

pen

ggun

aPe

mbe

lian

kere

ta p

enum

pang

Pem

belia

n se

kurit

iPe

mbe

lian

kend

eraa

n pe

ngan

gkut

anPe

rkhi

dmat

an k

emas

yara

kata

n, s

osia

l dan

per

send

irian

Lain

-lain

1 Te

rmas

uk p

inja

man

yan

g di

jual

kep

ada

Cag

amas

Not

a: J

umla

h tid

ak s

emes

tinya

tep

at d

iseb

abka

n ol

eh p

engg

enap

an

Tambahan

MS50

% b

ahag

ian

2004

2000

2001

2003

2002

2000

2001

2002

2003

15,7

33.0

1,01

9.7

88.4

2,22

2.6

278.

1

453.

84,

798.

23,

084.

5

225.

8

971.

61,

230.

7

13,3

04.0

12,2

82.6

864.

480

7.4

87.5

69.2

2,20

5.0

2,01

2.1

172.

815

6.5

443.

340

0.4

4,38

3.3

3,85

9.9

2,80

0.4

2,49

5.3

247.

320

9.0

594.

736

3.0

1,02

6.7

938.

3

9,89

7.8

8,35

5.7

652.

344

5.5

47.7

47.4

1,66

7.9

1,33

0.1

97.4

129.

3

465.

147

5.6

2,85

8.8

2,87

4.5

1,70

8.0

1,94

9.5

150.

011

1.9

845.

332

0.5

633.

156

4.5

2004

90.6 5.9

0.5

12.8 1.6

2.6

27.6

17.8 1.3

5.6

7.1

91.1 5.9

0.6

15.1 1.2

3.0

30.0

19.2 1.7

4.1

7.0

91.1

89.6

6.0

5.9

0.5

0.4

14.9

15.1

1.2

0.9

3.0

4.2

28.6

25.9

18.5

15.5

1.6

1.4

2.7

7.7

7.0

5.7

87.7

464.

733

7.3

317.

138

3.1

560.

12.

72.

32.

43.

55.

9

4.7

0.5

14.0

704.

745

5.3

779.

838

4.7

413.

74.

13.

15.

83.

54.

3

1.4

5.0

30.2

945.

4

213.

5

806.

870

5.2

190.

714

8.3

655.

373

5.3

92.8

130.

4

5.4

1.2

5.5

1.3

5.2

5.9

1.1

0.8

7.7

1.4

20.5 1.2

75.0

73.5

77.1

78.2

80.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

3.4

1,41

2.9

1,26

2.1

1,07

8.4

922.

673

2.7

8.1

8.6

8.0

8.4

7.7

5.9

1,16

5.4

965.

588

1.4

Jum

lah

117

,363

.114

,606

.813

,481

.0

762.

161

0.6

6.7

11,0

42.9

9,52

6.4

6.6

6.5

6.9

6.4

860.

521

.3

45.3

348.

8

36.5 0.0

1,67

6.8

710.

85.

5

44.7

310.

4

32.5 0.0

1,57

0.8

768.

20.

0

40.3

170.

2

21.1 0.0

1,72

0.0

535.

20.

0

57.0

97.9

35.5 0.0

1,43

2.6

520.

70.

0

139.

143

.8

118.

10.

0

1,11

7.9

5.0

0.1

0.3

2.0

0.2

0.0

9.7

4.9

0.0

0.3

2.1

0.2

0.0

10.8

5.7

0.0

0.3

1.3

0.2

0.0

12.8

4.8

0.0

0.5

0.9

0.3

0.0

13.0

5.5

0.0

1.5

0.5

1.2

0.0

0.1

0.1

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

11.7

381.

336

7.4

203.

998

.469

.12.

22.

51.

50.

90.

70.

20.

80.

30.

50.

50.

00.

00.

00.

00.

03,

278.

22,

199.

61,

981.

61,

709.

41,

468.

418

.915

.114

.715

.515

.48.

812

.119

.121

.520

.90.

10.

10.

10.

20.

2

1 Te

rmas

uk p

inja

man

yan

g di

jual

kep

ada

Cag

amas

Pada

akh

ir ta

hun

Jad

ual

A.4

3B

ank

Sau

dag

ar: H

alu

an P

emb

eria

n P

inja

man

Pinj

aman

men

giku

t Se

ktor

(RM

juta

)

Peru

sah

aan

per

nia

gaa

nIs

i ru

mah

La

in-l

ain

Pert

ania

n, k

egia

tan

mem

buru

, per

huta

nan

dan

perik

anan

Perlo

mbo

ngan

dan

kua

riPe

rkila

ngan

Beka

lan

elek

trik

, gas

dan

air

Perd

agan

gan

boro

ng d

an r

unci

t, r

esto

ran

dan

hote

lPe

rdag

anga

n bo

rong

Perd

agan

gan

runc

itRe

stor

an d

an h

otel

Sekt

or h

arta

ben

da y

ang

luas

Pem

bina

anPe

mbe

lian

hart

a ke

diam

anPe

mbe

lian

hart

a bu

kan

kedi

aman

Har

ta t

anah

Peng

angk

utan

, pen

yim

pana

n da

n pe

rhub

unga

nPe

rkhi

dmat

an k

ewan

gan,

insu

rans

dan

per

niag

aan

Perk

hidm

atan

kew

anga

nIn

sura

nsPe

rkhi

dmat

an p

erni

agaa

nK

redi

t pe

nggu

naan

Keg

unaa

n pe

rsen

diria

nK

ad k

redi

tPe

mbe

lian

bara

ngan

pen

ggun

aPe

mbe

lian

kere

ta p

enum

pang

Pem

belia

n se

kurit

iPe

mbe

lian

kend

eraa

n pe

ngan

gkut

anPe

rkhi

dmat

an k

emas

yara

kata

n, s

osia

l dan

per

send

irian

Lain

-lain

Not

a: J

umla

h tid

ak s

emes

tinya

tep

at d

iseb

abka

n ol

eh p

engg

enap

an

Tambahan

MS51

2004

2000

Pada

akh

ir ta

hun

2001

2003

2002

2000

2001

2002

2003

2004

1 Ti

dak

term

asuk

ban

k-ba

nk Is

lam

2 T

erm

asuk

pem

belia

n ke

reta

pen

umpa

ng

37,0

22.8

150.

455

6.3

7,71

4.6

179.

5

1,86

9.6

13,8

18.5

5,39

5.4

3,34

2.8

2,53

9.9

2,01

6.7

1,66

1.6

64.5

8,61

6.2

4,02

1.8

1,05

7.6

1,09

4.6

2,54

0.4

1,09

0.8

2,38

7.7

290.

6

409.

82,

192.

1

491.

7

32,9

00.4

173.

873

7.6

10,6

62.9

208.

7

1,92

4.1

18,9

51.2

7,36

6.9

4,93

9.3

3,80

6.0

1,98

6.3

1,62

1.2

52.5

9,88

2.3

4,21

9.0

1,12

7.9

1,16

6.9

2,83

9.0

796.

13,

856.

6

312.

6

226.

72,

927.

7

892.

3

28,9

21.0

109.

282

5.7

10,8

57.5

196.

3

1,63

0.5

18,6

35.3

6,50

8.3

6,42

5.2

2,91

6.7

2,08

2.7

1,67

5.4

43.1

10,9

82.2

3,52

4.6

1,00

7.9

886.

2

2,78

5.1

751.

52,

361.

8

364.

1

179.

72,

389.

6

868.

8

27,3

74.9

101.

367

2.1

8,62

0.1

1,31

6.8

1,56

5.9

17,7

01.7

5,05

4.4

7,52

3.5

2,53

8.9

2,19

8.4

1,68

1.5

39.2

14,0

26.6

3,81

6.5

1,24

5.4

1,00

5.2

2,58

4.9

776.

71,

805.

91,

276.

62,

439.

71,

239.

181

1.5

164.

541

.131

.817

.094

6.6

1,37

5.8

1,09

0.9

977.

4

477.

7

135.

12,

250.

4

508.

4

56.6

580.

8

7,49

1.4

1,21

0.4

1,49

7.8

20,0

29.8

5,07

2.3

9,61

3.6

2,29

9.9

2,21

4.9

1,63

1.2

31.3

3,77

0.8

1,11

5.3

1,15

7.7

3,04

4.0

519.

71,

605.

262

5.1

3.3

976.

8

552.

4

1,13

3.0

2,13

0.1

658.

9

13.2 7.9

17.6

13.16.0

13.7 2.6

10.5

11.8

21.3 5.7

21.4

10.8

13.8 9.3

8.7

12.9

11.5

25.6

12.0

12.5 8.4

4.9

37.4

14.4

10.5

15.9

17.47.4

19.1 4.8

10.6

14.7

30.3 7.0

30.1 9.9

13.2

12.1

8.6

13.4

12.0

29.5

13.3

10.5

13.0 4.3

18.9

20.7

19.5

14.0

13.68.2

19.7 3.5

8.6

13.3

28.5 7.7

25.8 9.3

12.8

13.3

8.4

10.8

10.3

24.2

12.8

10.0 8.7

4.1

30.8

15.5

19.3

11.9

10.97.4

15.6

28.7 7.8

11.4

23.9 7.6

21.6 9.0

12.3

12.6

7.1

11.1

12.0

25.5

11.1 9.6

6.7

6.0

11.3

6.3

4.1

64.1

7.7

5.4

8.9

13.7

18.2

15.7

14.0 4.6

27.1

15.8

13.6

6.5

6.0

12.9

25.5 6.1

10.7

20.6 7.9

18.8 7.8

10.5

11.69.3

9.2

29.0

10.7 6.4

5.4

3.0

2.7

11.1 4.3

2.9

12.6

14.9

1,27

3.1

46,9

12.1

28,1

64.7

6,86

5.3

630.

6

35,6

60.6

1,15

0.0

43,9

32.7

866.

9

40,7

70.1

891.

8

42,2

93.3

6.9

15.6

15.0

9.8

10.2

Jad

ual

A.4

4B

ank

Perd

agan

gan

1 : P

inja

man

Tid

ak B

erb

ayar

men

gik

ut

Sekt

or

Pinj

aman

tid

ak b

erba

yar

men

giku

t se

ktor

(RM

juta

)Se

baga

i per

atus

dar

ipad

a ju

mla

hpi

njam

an k

epad

a se

ktor

(%)

Peru

sah

aan

per

nia

gaa

n

Isi r

um

ah

Lain

-lai

n

Jum

lah

Pert

ania

n, k

egia

tan

mem

buru

, per

huta

nan

dan

perik

anan

Perk

ilang

anPe

rlom

bong

an d

an k

uari

Beka

lan

elek

trik

, gas

dan

air

Perd

agan

gan

boro

ng d

an r

unci

t, r

esto

ran

dan

hote

lPe

rdag

anga

n bo

rong

Perd

agan

gan

runc

itRe

stor

an d

an h

otel

Sekt

or h

arta

ben

da y

ang

luas

Pem

bina

anPe

mbe

lian

hart

a ke

diam

anPe

mbe

lian

hart

a bu

kan

kedi

aman

Har

ta t

anah

Peng

angk

utan

, pen

yim

pana

n da

n pe

rhub

unga

nPe

rkhi

dmat

an k

ewan

gan,

insu

rans

dan

per

niag

aan

Kre

dit

peng

guna

anK

egun

aan

pers

endi

rian

Kad

kre

dit

Pem

belia

n ba

rang

an p

engg

una

Pem

belia

n se

kurit

i

Perk

hidm

atan

kem

asya

raka

tan,

sos

ial d

an p

erse

ndiri

an

Perk

hidm

atan

kew

anga

n In

sura

nsPe

rnia

gaan

Pem

belia

n ke

nder

aan

peng

angk

utan

2

Not

a: J

umla

h tid

ak s

emes

tinya

tep

at d

iseb

abka

n ol

eh p

engg

enap

an

Tambahan

MS52

2004

2000

Pada

akh

ir ta

hun

2001

2003

2002

2000

2001

2002

2003

2004

Pinj

aman

tid

ak b

erba

yar

men

giku

t se

ktor

(RM

juta

)Se

baga

i per

atus

dar

ipad

a ju

mla

hpi

njam

an k

epad

a se

ktor

(%)

Peru

sah

aan

per

nia

gaa

n

Isi r

um

ah

Lain

-lai

n

Jum

lah

Pert

ania

n, k

egia

tan

mem

buru

, per

huta

nan

dan

perik

anan

Perk

ilang

anPe

rlom

bong

an d

an k

uari

Beka

lan

elek

trik

, gas

dan

air

Perd

agan

gan

boro

ng d

an r

unci

t, r

esto

ran

dan

hote

lPe

rdag

anga

n bo

rong

Perd

agan

gan

runc

itRe

stor

an d

an h

otel

Sekt

or h

arta

ben

da y

ang

luas

Pem

bina

anPe

mbe

lian

hart

a ke

diam

anPe

mbe

lian

hart

a bu

kan

kedi

aman

Har

ta t

anah

Peng

angk

utan

, pen

yim

pana

n da

n pe

rhub

unga

nPe

rkhi

dmat

an k

ewan

gan,

insu

rans

dan

per

niag

aan

Kre

dit

peng

guna

anK

egun

aan

pers

endi

rian

Kad

kre

dit

Pem

belia

n ba

rang

an p

engg

una

Pem

belia

n se

kurit

i

Perk

hidm

atan

kem

asya

raka

tan,

sos

ial d

an p

erse

ndiri

an

Perk

hidm

atan

kew

anga

n In

sura

nsPe

rnia

gaan

Pem

belia

n ke

nder

aan

peng

angk

utan

1

Jad

ual

A.4

5Sy

arik

at K

ewan

gan

: Pin

jam

an T

idak

Ber

bay

ar m

eng

iku

t Se

kto

r

1 T

erm

asuk

pem

belia

n ke

reta

pen

umpa

ngN

ota:

Jum

lah

tidak

sem

estin

ya t

epat

dis

ebab

kan

oleh

pen

ggen

apan

7,90

4.3

37.5

55.2

641.

05.

6

148.

1

7,06

9.4

2,23

3.0

2,28

1.2

590.

0

281.

418

0.4

5.0

6,20

5.9

533.

2

149.

823

5.3

1,96

5.2

337.

143

3.2

96.1

2,53

7.2

187.

4

145.

2

14,2

55.4

9,02

6.6

59.4

120.

3

768.

115

.9

153.

9

5,91

0.6

2,06

0.3

1,71

2.2

587.

0

313.

721

0.8

15.8

6,04

6.7

511.

8

210.

014

7.9

1,55

1.1

750.

255

4.7

87.2

3,50

7.6

253.

2

220.

7

15,2

94.0

8,47

4.9

70.3

100.

0

870.

816

.7

158.

0

6,91

9.0

2,32

8.8

1,80

1.9

789.

8

354.

723

9.4

18.5

5,74

7.9

568.

2

203.

420

6.7

1,99

8.5

735.

363

7.0

96.8

3,20

3.0

224.

2

135.

6

14,3

58.4

7,46

6.2

45.6

59.9

859.

117

.8

191.

5

6,90

0.2

2,13

9.7

2,05

8.7

756.

6

264.

618

0.0

14.5

5,54

7.8

610.

7

189.

123

0.1

1,94

5.2

616.

760

4.0

70.1

2,84

3.7

238.

8

93.2

13,1

07.2

4,14

7.3

23.3

35.0

358.

31.

6

63.0

4,04

6.7

1,24

2.0

1,30

4.5

456.

1

188.

781

.1 3.0

3,24

6.6

297.

3

99.4

134.

9

1,04

4.1

166.

124

5.3

104.

6

1,55

4.9

79.7

29.9

7,42

3.8

28.2

39.37.2

18.8 5.7

11.2

33.1

45.9

18.6

66.7 8.5

10.1

28.1

11.2

18.7

14.5

38.8

57.2

12.8

35.6 7.5

4.5

15.5

30.9

33.6

31.8

16.4

26.6

26.9

13.7

23.3

33.6

13.8

38.4

13.8

26.3

15.1

9.2

15.6

13.0

27.3

29.2

36.1

28.2 6.4

9.2

27.5

56.4

34.3

40.0

15.6

29.0

35.5

11.8

26.6

38.7

13.8

51.2

14.4

26.5

46.8

7.6

17.0

13.5

40.9

36.8

39.5

43.7 6.4

6.7

23.5

42.7

31.2

40.4

10.6

34.2

35.6

14.1

26.7

38.9

14.7

52.6

10.9

22.8

37.2

6.7

17.6

12.0

43.6

39.7

34.5

42.6 4.4

5.0

24.8

25.5

34.1

35.39.7

23.2

11.0

10.4

27.7

41.9

15.6

52.0

10.7

18.9

23.3

7.4

14.7 9.2

40.3

44.6

20.4

31.4 5.8

4.0

895.

81,

344.

71,

374.

21,

161.

739

6.8

54.9

22.8

28.7

29.4

24.7

17.6

37.7

146.

50.

398

.5

210.

71.

022

1.4

257.

44.

229

3.1

344.

31.

229

1.6

243.

21.

035

9.9

95.5

12.0

18.5

41.7

21.0

22.0

92.1 7.3

27.3

89.6 5.9

31.8

88.8 6.8

19.6

Tambahan

MS53

2004

2000

Pada

akh

ir ta

hun

2001

2003

2002

2000

2001

2002

2003

2004

1 Te

rmas

uk p

embe

lian

kere

ta p

enum

pang

Pinj

aman

tid

ak b

erba

yar

men

giku

t se

ktor

(RM

juta

)Se

baga

i per

atus

dar

ipad

a ju

mla

hpi

njam

an k

epad

a se

ktor

(%)

Peru

sah

aan

per

nia

gaa

n

Isi r

um

ah

Lain

-lai

n

Jum

lah

Pert

ania

n, k

egia

tan

mem

buru

, per

huta

nan

dan

perik

anan

Perk

ilang

anPe

rlom

bong

an d

an k

uari

Beka

lan

elek

trik

, gas

dan

air

Perd

agan

gan

boro

ng d

an r

unci

t, r

esto

ran

dan

hote

lPe

rdag

anga

n bo

rong

Perd

agan

gan

runc

itRe

stor

an d

an h

otel

Sekt

or h

arta

ben

da y

ang

luas

Pem

bina

anPe

mbe

lian

hart

a ke

diam

anPe

mbe

lian

hart

a bu

kan

kedi

aman

Har

ta t

anah

Peng

angk

utan

, pen

yim

pana

n da

n pe

rhub

unga

nPe

rkhi

dmat

an k

ewan

gan,

insu

rans

dan

per

niag

aan

Kre

dit

peng

guna

anK

egun

aan

pers

endi

rian

Kad

kre

dit

Pem

belia

n ba

rang

an p

engg

una

Pem

belia

n se

kurit

i

Perk

hidm

atan

kem

asya

raka

tan,

sos

ial d

an p

erse

ndiri

an

Perk

hidm

atan

kew

anga

nIn

sura

nsPe

rnia

gaan

Pem

belia

n ke

nder

aan

peng

angk

utan

1

Not

a: J

umla

h tid

ak s

emes

tinya

tep

at d

iseb

abka

n ol

eh p

engg

enap

an

Jad

ual

A.4

6B

ank

Sau

dag

ar: P

inja

man

Tid

ak B

erb

ayar

men

gik

ut

Sekt

or

2,46

4.6

24.4 4.5

570.

6

179.

4

165.

096

0.9

525.

2

49.3 0.0

8.3

11.8

3,59

7.7

3,22

2.7

25.9

86.5

0.4

0.5

383.

189

1.5

195.

919

7.4

127.

911

8.8

1,14

4.9

1,47

7.3

565.

580

7.5

68.2

91.3

79.6

63.6

87.9

187.

2

12.9

13.2

2,31

4.5

2,01

4.9

47.3

22.0

4.1

4.4

792.

553

8.1

181.

421

7.6

146.

120

1.3

1,28

2.0

1,00

4.6

756.

653

1.2

70.9

65.9

38.4

22.9

139.

485

.6

12.2

11.5

17.7

5.5

9.4

42.9

24.4

34.7

33.4

26.9

44.0 0.0

1.5

10.0

30.4

2.5

0.5

17.2

20.7

28.2

23.9

18.3

30.2 8.2

7.1

35.3

30.3

26.8

10.0

5.9

0.5

5.9

40.4

39.4

24.5

25.7

26.8

36.5

33.7

33.2

28.8

30.3

36.9

33.9

10.7

10.6

18.2

14.9

40.5

57.5

27.0

464.

145

3.4

423.

228

3.9

163.

226

.437

.238

.228

.717

.1

3.4

9.1

32.3

85.4

57.5

133.

420

8.4

118.

020

.68.

229

.326

.730

.733

.2

43.3

35.1

7.8

6.6

35.2

45.4

32.8

33.1

29.8

9.8

5.6

6.5

6.0

5.1

12.6

15.4

26.3

19.0

17.4

3.7

10.0 7.0

31.1

43.9

0.4

0.4

0.7

0.2

0.1

0.6

0.5

0.9

0.3

0.2

2.7

386.

051

0.8

577.

845

4.3

407.

352

.736

.145

.842

.144

.1

11.8

12.9

13.2

12.2

11.5

10.0

35.2

40.4

57.4

32.4

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.1

0.1

0.1

0.1

0.3

1.2

0.6

0.4

301.

990

1.8

878.

982

1.5

544.

420

.627

.540

.041

.531

.8

30.9

38.9

121.

611

8.7

29.2

44.6

10.2

33.1

58.2

29.7

13.5

32.5

155.

533

3.3

343.

0

3,08

4.2

4,38

4.4

3,98

9.0

220.

216

1.9

9.3

2,81

8.6

2,34

0.0

21.2

19.9

15.4

14.5

71.8 0.0

13.7

101.

30.

038

.1

2.9

0.0

5.5

45.7 0.0

42.2

134.

60.

052

.6

13.4 0.0

14.0

0.6

0.0

12.5

5.3

0.0

12.1

18.9 0.0

16.9

13.2 0.0

22.4

Tambahan

MS54

Untung sebelum cukai / Aset purata (%)

Untung sebelum cukai / Dana pemegang saham purata (%)

Untung sebelum cukai / Pekerja purata (RM'000)

Kos3 dibelanjakan bagi setiap ringgit pendapatan4 (sen)

Kos3 dibelanjakan bagi setiap ringgit pendapatan faedah bersih4 (sen)

Nisbah kos overhed kepada kos kakitangan (%)

Kos kakitangan bagi setiap pekerja (RM'000)

Nisbah pinjaman deposit5 (%)

Pinjaman bagi setiap pejabat (RM juta)

Deposit bagi setiap pejabat5 (RM juta)


2004 20042000 2001 2002 2003 2000 2001 2002 2003

Jadual A.47Sistem Perbankan1,2: Penunjuk Terpilih

1.2

14.4

112.0

44.3

64.7

62.5

82.4

222.9

270.5

111.8

1.4

18.2

94.5

39.0

54.7

49.8

87.7

175.4

200.1

98.4

0.9

10.5

65.5

41.7

63.1

54.8

103.0

89.6

190.7

213.0

113.2

1.2

13.9

95.4

43.6

64.2

55.4

88.4

201.7

228.1

111.6

1.2

13.5

101.7

46.1

63.2

58.6

83.3

205.4

246.5

130.2

2.6

34.7

196.9

33.7

35.7

49.4

124.3

177.5

142.8

123.5

1.7

42.4

91.6

31.2

35.7

36.7

100.4

90.2

89.8

131.7

1.8

27.4

102.9

32.1

36.4

37.5

108.0

106.0

98.2

130.1

1.9

26.9

119.2

32.4

36.5

39.2

111.1

133.1

119.8

118.0

1.9

26.0

138.9

32.6

34.1

42.7

115.8

146.6

126.6

1 Termasuk bank-bank Islam

2 Berdasarkan operasi di Malaysia sahaja

3 Kos = Kos kakitangan dan kos overhed (tidak termasuk peruntukan hutang lapuk dan ragu)

4 Pendapatan = Pendapatan faedah bersih + pendapatan berasaskan fi + pendapatan lain

5 Termasuk NID dan repo

Tambahan

MS55

Pada akhir tahun kalendar

Bank saudagar Bank-bank Islam

2004 2004 20042000 2001 2002 2003 2000 2001 2002 2003

Sistem perbankan1

2000 2001 2002 2003

52.0

2.0

16.4

338.2

32.9

95.6

116.1

33.1

560.4

1,691.1

70.0

1.5

17.3

248.6

19.6

43.6

70.0

70.1

789.1

1,125.5

58.1

0.8

7.1

124.8

20.7

55.5

86.4

57.6

768.8

1,334.6

53.6

1.4

12.9

244.5

27.7

65.5

93.6

51.3

729.9

1,547.1

51.2

1.6

13.7

280.8

32.4

80.3

106.8

37.6

649.6

1,725.4

120.1

0.5

6.8

30.3

59.9

75.5

50.6

55.2

84.3

152.6

84.9

0.5

5.0

22.6

58.2

64.8

38.7

57.0

52.8

92.6

96.7

0.4

5.3

23.9

62.5

67.9

46.1

53.4

62.9

117.8

108.3

0.7

9.3

41.6

54.7

61.5

45.2

56.1

71.9

128.1

142.7

0.6

8.4

37.4

58.5

68.0

44.3

55.8

74.3

133.2

111.1

1.4

16.6

127.8

42.4

59.3

61.5

82.3

211.6

257.2

101.6

1.4

19.5

92.7

38.4

50.7

46.9

89.0

151.1

169.7

104.0

1.0

12.2

72.4

40.2

55.3

51.6

91.2

166.1

182.1

112.9

1.3

15.3

100.2

42.5

56.6

51.8

90.6

184.3

203.4

110.4

1.3

15.3

112.0

42.8

55.9

56.1

85.4

184.9

216.4

Tambahan

MS56

Jadual A.48Sistem Perbankan: Data Utama

Pada akhir tahun

20042000 2001 2002 2003

Bilangan institusi kewangan 64 49 47 46- Bank perdagangan 31 25 24 23- Syarikat kewangan 619 12 11

- Bank saudagar 1012 10 10

Nisbah modal berwajaran risiko (%) 13.812.5 13.0 13.2- Bank perdagangan 13.912.2 12.8 13.2

- Syarikat kewangan 10.211.5 12.1 12.0 - Bank saudagar 21.917.1 19.6 19.0

Rangkaian pejabat 2,4292,835 2,675 2,531- Bank perdagangan 1,9601,758 1,660 1,631

- Syarikat kewangan 316933 874 755 - Bank saudagar 1722 19 17

Rangkaian ATM 4,6513,694

3 8

4,169 4,213- Bank perdagangan 4,0983,004 3,386 3,477

- Syarikat kewangan 273560 605 551

Bilangan institusi kewangan yang menawarkan perkhidmatan perbankan internet 1312- Bank perdagangan 12

Bilangan orang yang diberi perkhidmatan setiap pejabat- Bank perdagangan 13,05113,256 13,959 15,040

- Syarikat kewangan 80,94924,920 26,474 32,490

Jumlah pekerja 93,94896,159 93,329 90,864- Bank perdagangan 78,03270,226 67,398 65,866

- Syarikat kewangan 9,19020,725 20,488 19,430 - Bank saudagar 2,6902,339 2,402 2,451

4123

1110

- Bank-bank Islam 22 2 2 2

- Bank-bank Islam 136122 122 128 132

- Bank-bank Islam 280130 178 185 212

- Bank-bank Islam 188,088– – 191,641 189,773

- Bank-bank Islam 4,0362,869 3,041 3,117 3,323

- Bank-bank Islam 12.517.1 14.4 12.6 11.7

13.814.111.619.2

2,5631,685

72917

4,3963,707

477

1212

14,86634,362

90,84466,45818,634

2,429

133 8

Tambahan

MS57

Jadual A.49Institusi Kredit Perumahan

Kadar pemberianpinjaman untuk

pinjaman perumahan baru (%)

2003 2004 2003 2004

Bank perdagangan –

Syarikat kewangan –

Bahagian Pinjaman 1970 Menyediakan pinjamanperumahan kepada kakitanganKerajaan

Perumahan Perbendaharaan

Malaysia Building 1950 Untuk menjadi pembiayatunggal harta benda terbesarnegara dan menyumbang secara berterusan kepada pertumbuhan negara

Society Berhad

Borneo Housing 1958 Menyediakan pinjamanperumahan khususnya untukkakitangan Kerajaan diSabah dan Sarawak

Mortgage Finance Berhad

Perbadanan Kredit Sabah 1955 Meningkatkan pembangunansosioekonomi Sabahmelalui pemberian pinjamanterutamanya kepada sektorharta benda, pertanian danperniagaan

Bank Kerjasama Rakyat 1954 Koperasi yang menerimadeposit dan memberikemudahan perbankanmengikut prinsip Syariah

Malaysia Berhad

Bank Simpanan Nasional 1974 Untuk meningkatkan danmenggembleng tabungan khususnya daripada penabungkecil di samping memupuk tabiatberjimat-cermat dan menabung

1 Purata

Sumber: Bank Negara Malaysia dan pelbagai institusi kredit perumahan

Tahunpenubuhan

ObjektifBilangan

cawangan

4.01 1,700

4.11 672

4.0

2.0 ~ 8.5 22

–

3.0 ~ 8.5 2

3.0 ~ 10.5 11

7.41 7.31 100

6.51

3.11

3.11

4.0

2.0 ~ 8.5

3.0 ~ 8.5

3.0 ~ 10.5

4.81 398

1,960

316

22

–

2

11

103

393

Tambahan

MS58

Jadual A.50Pinjaman Perumahan Terkumpul

2003 2003 20032004a 2004a 2004a


RM juta % bahagian

Bank perdagangan

Bahagian Pinjaman PerumahanPerbendaharaan

Syarikat kewangan

Bank Kerjasama Rakyat Malaysia Berhad

Borneo Housing Mortgage Finance Berhad

Perbadanan Kredit Sabah

Jumlah

a Awalan… Terlalu kecil


Bank Simpanan Nasional

Malaysia Building Society Berhad

101,829 18.1 70

24,754 11.6 17

14,645 4.3 10

1,371 23.7

1,206 1,753 -2.4 45.4 1 1

1,058 -6.6

680 4.7

252 -14.2

145,795

125,825

25,930

7,009

2,508

1,059

705

238

165,027 14.9

23.6

4.8

-52.1

83.0

…

3.7

-5.5

13.2 100

1

1

...

...

76

16

4

100

2

1

...

...

% bahagian

Jadual A.51Pinjaman Perumahan yang Diluluskan

2003 2003 20032004a 2004a2004a

Perubahan tahunan (%) RM juta

Bank perdagangan

Bahagian Pinjaman PerumahanPerbendaharaan

Syarikat kewangan

Bank Kerjasama Rakyat Malaysia Berhad

Malaysia Building Society Berhad

Borneo Housing Mortgage Finance Berhad

Bank Simpanan Nasional

Perbadanan Kredit Sabah

Jumlah

a Awalan… Terlalu kecil


27,942 4.3 78

4,738 -6.2 13

2,090 -12.3

591 46.8

87 3.4

118 51.1 …

20 -34.5 …

35,931

34,140

4,086

1,553

1,040

89

249

6

42,983 2.8

22.2

-13.8

-25.7

75.9

1.8

111.1

-70.3

19.6 100

...

6

2

79

10

1

…

100

…

4

2

345 205.81,820 426.8 1 4

Tambahan

MS59

Bilangan institusi kewangan1

Bank-bank IslamBank perdagangan

Jadual A.52Institusi Kewangan Islam: Cawangan/Kaunter

Pada akhir tahun

2003 2004

Syarikat kewanganBank saudagarSyarikat diskaun

332

13747

292

13347

Bilangan cawangan2

Bank-bank IslamBank perdaganganSyarikat kewangan

143132101

153136161

Bilangan kaunter3

Bank perdaganganSyarikat kewanganBank saudagar

2,0241,410

6059

1,8861,661

2169

1 Tidak termasuk lesen/kelulusan baru kepada bank asing dan subsidiari perbankan Islam2 Cawangan perbankan Islam sepenuhnya3 Cawangan yang menawarkan produk perbankan Islam dan konvensional

Jadual A.53Sistem Perbankan Islam: Sumber dan Kegunaan Dana

SumberModal dan rizabDepositDana dari institusi

kewangan lainLiabiliti lain

Jumlah

KegunaanWang tunaiRizab dengan

Bank Negara MalaysiaDeposit dengan institusi

kewangan lainPembiayaanSekuritiAset lain

Jumlah1 Menunjukkan baki tertunggak antara cawangana Awalan

Pada akhir tahun

2003 2004a

Bank-bankIslam Jumlah

RM juta

Bank-bankSPI

Bank-bankIslam Jumlah

Bank-bankSPI

RM juta

1,795 5,714 7,50920,756 52,103 72,859

436 3,591 4,0271,882 8,303 10,185

24,869 69,711 94,580

260 11 271

542 816 1,358

6,119 12,533 18,65211,463 46,419 57,883

5,216 13,828 19,0441,269 -3,8961 -2,6281

24,869 69,711 94,580

1,523 5,261 6,78417,584 42,628 60,212

113 6,872 6,9851,779 6,481 8,260

20,999 61,242 82,241

231 24 255

587 930 1,517

3,239 5,743 8,9829,809 38,851 48,6605,764 16,790 22,5541,369 -1,0961 273

20,999 61,242 82,241

Tambahan

MS60

Jadual A.54Sistem Perbankan Islam: Komitmen dan Kontingensi

Penjualan aset denganrekursa dan komitmenpenggunaan pembiayaan 140 3,887 14.7

Komitmen pemberiankredit 1,573 9,144 10,717 40.6

Gantian kredit langsung 429 478 907 3.4Kontrak berkaitan

pertukaran wang asing 374 – 374 1.4Kontingensi berkaitan

perdagangan 1,442 7,303 27.7Kontingensi berkaitan

urus niaga 1,422 864 2,286 8.7Obligasi penajajaminan 56 621 677 2.6Lain-lain 44 187 231 0.9

Jumlah 5,480 20,902 26,382 100.0

a Awalan

Pada akhir tahun

2003 2004a

Bank-bankIslam

Jumlah

RM juta

Bank-bankSPI

Bank-bankIslam

Bank-bankSPI%

bahagian%

bahagian

Jumlah

RM juta

3,747

5,861

45 1,995 8.6

1,418 8,287 9,705 42.0503 357 860 3.7

189 – 189 0.8

1,103 7,532 32.6

1,157 634 1,791 7.860 510 570 2.564 392 456 2.0

4,539 18,559 23,098 100.0

1,950

6,429

Tambahan

MS61

Jad

ual

A.5

5Si

stem

Per

ban

kan

Isla

m: P

end

apat

an d

an P

erb

elan

jaan

Pend

apat

an1

sele

pas

dito

lak

pend

apat

an t

erga

ntun

g(P

enda

pata

n te

rgan

tung

)

Tola

k:

Per

bela

njaa

n1

Pend

apat

an b

ersi

h

Cam

pur:

Pen

dapa

tan

lain

Tola

k:

Pe

runt

ukan

ker

ugia

n

pe

mbi

ayaa

n da

n

pe

runt

ukan

lain

K

os k

akita

ngan

K

os o

verh

ed

Keu

ntu

ng

an s

ebel

um

cu

kai

1 D

arip

ada

aktiv

iti p

embi

ayaa

n da

n se

kurit

ia

Aw

alan

Unt

uk t

ahun

kew

anga

nU

ntuk

tah

un k

alen

dar

2003

2004

a

Jum

lah

596.

92,

266.

514

1.9

966.

5

1,30

0.0

1,63

1.5

1,23

1.9

193.

52,

863.

495

3.5

108.

2

410.

2

543.

3

246.

858

9.2

836.

0

2,48

2.0

1,93

8.7

1,40

3.7

1,81

3.9

201.

330

9.5

4,29

5.9

3,34

2.4

51.6

265.

4

331.

5

356.

9

759.

273

.517

8.2

144.

027

5.3

884.

826

8.7

186.

322

3.7

421.

519

7.8

80.6

266.

91,

374.

61,

643.

3

439.

482

.5

125.

610

4.7

131.

3

52.4

680.

273

2.6

638.

32,

604.

716

9.5

1,10

0.2

1,50

4.5

1,85

3.8

1,38

9.2

225.

63,

243.

056

.1

289.

0

349.

3

450.

6

993.

269

.520

1.1

136.

628

9.5

1,13

4.8

582.

313

1.7

141.

613

1.6

152.

9

54.9

755.

881

0.7

111.

487

4.9

986.

3

2003

2004

a

Bank

-ban

kIs

lam

Bank

-ban

kSP

IBa

nk-b

ank

SPI

Bank

-ban

kSP

IBa

nk-b

ank

SPI

Bank

-ban

kIs

lam

Bank

-ban

kIs

lam

Bank

-ban

kIs

lam

Jum

lah

RM ju

ta

Jum

lah

Jum

lah

924.

595

.0

403.

4

521.

1

124.

062

4.5

748.

5

2,17

4.8

1,65

3.7

1,28

5.5

1,68

8.9

211.

630

6.6

3,86

3.7

2,93

9.2

179.

214

8.8

197.

438

4.3

186.

982

.923

1.7

1,16

7.7

1,34

6.9

119.

784

0.7

960.

4

Tambahan

MS62

Jadual A.56Sistem Perbankan Islam: Aktiviti Pembiayaan

Kelulusan pembiayaan

Pengeluaran pembiayaan

Pembayaran balik pembiayaan

a Awalan

Bagi tahun

2004a2003

Bank-bankIslam

Bank-bankSPI

Bank-bankIslam

Bank-bankSPI

Jumlah Jumlah

RM juta

2004a2003

Bank-bankIslam

Bank-bankSPI

Jumlah Bank-bankIslam

Bank-bankSPI

Jumlah

RM juta

Pada akhir tahun

Pembiayaan terkumpul

2,291.9 13,968.5 16,260.41,428.1 14,740.0 16,168.1

8,771.6 32,317.0 41,088.68,001.9 28,046.6 36,048.5

7,679.2 25,960.2 33,639.47,596.5 18,560.6 26,157.1

11,463.3 46,419.2 57,882.59,809.2 38,850.8 48,660.0

Kelulusan pembiayaan

Pengeluaran pembiayaan

Jumlah pembiayaan tidak berbayar

404.8

a Awalan

2004a2003

Bank-bankIslam

Bank-bankSPI


Bank-bankSPI

Jumlah

RM juta

2,064.0 2,468.8 363.1 2,319.2 2,682.3

933.0 2,436.8 3,369.8 1,856.5 4,702.8 6,559.3

Jadual A.57Sistem Perbankan Islam: Pembiayaan kepada Perusahaan Kecil dan Sederhana

Bagi tahun

Pada akhir tahun

Pembiayaan terkumpul

1,759.0

2004a2003

Bank-bankIslam

Bank-bankSPI


Bank-bankSPI

Jumlah

RM juta

4,407.2 6,166.2 1,860.9 6,133.1 7,994.0

323.0 289.1 612.1 375.9 211.6 587.5

Tambahan

MS63

Jadual A.58Sistem Perbankan Islam: Haluan Pembiayaan

Pada akhir tahun

2003 2004a

Bank-bankIslam

Bank-bankSPI

Jumlah

RM juta

Pertanian, kegiatanmemburu, perhutanandan perikanan 241.6 2,328.6 4.0

Perlombongan dan kuari 15.1 61.5 76.6 0.1Perkilangan 1,687.7 4,424.9 6,112.6 10.6Bekalan elektrik, gas dan air 11.8 707.4 719.2 1.3Perkhidmatan

kemasyarakatan, sosial dan persendirian 94.2 324.3 418.5 0.7

Sektor harta benda yangluas 6,024.8 16,426.2 22,451.0 38.8

Harta tanah 86.3 820.1 906.4 1.6Pembinaan 1,452.3 2,078.6 3,530.9 6.1Pembelian harta

kediaman 3,635.9 11,797.4 15,433.3 26.7Pembelian harta bukan

kediaman 850.3 1,730.1 2,580.4 4.4Perdagangan borong dan

runcit, restoran dan hotel 447.2 2,623.7 3,070.9 5.3Pengangkutan,

dan perhubungan 181.3 995.2 1,176.5 2.0Perkhidmatan kewangan,

insurans dan perniagaan 225.6 1,864.5 2,090.1 3.6Pembelian sekuriti 256.2 621.9 878.1 1.5Kredit penggunaan 2,207.8 15,595.6 17,803.4 30.8

Kad kredit 127.1 184.9 312.0 0.6Kegunaan persendirian 811.4 1,637.9 2,449.3 4.2Pembelian barangan

pengguna tahan lama 33.0 10.6 43.6 0.1Pembelian kenderaan

pengangkutan 1,236.3 13,762.2 14,998.5 25.9Lain-lain 70.0 687.0 757.0 1.3

Jumlah 11,463.3 46,419.2 57,882.5 100.0

a Awalan

%bahagian

2,087.0

Bank-bankIslam

Bank-bankSPI

Jumlah

RM juta

202.2 1,861.6 3.915.0 48.5 63.5 0.1

1,529.7 2,857.1 4,386.8 9.043.0 205.9 248.9 0.5

63.7 239.6 303.3 0.6

5,349.9 15,177.5 20,527.4 42.190.6 721.3 811.9 1.7

1,328.5 1,605.0 2,933.5 6.0

3,066.9 11,322.0 14,388.9 29.5

863.9 1,529.2 2,393.1 4.9

405.9 1,391.1 1,797.0 3.7

152.8 871.5 1,024.3 2.1

261.6 1,671.7 1,933.3 4.0226.6 694.2 920.8 1.9

1,431.5 13,440.7 14,872.2 30.690.3 65.9 156.2 0.3

562.0 1,075.1 1,637.1 3.4

40.3 13.8 54.1 0.1

738.9 12,285.9 13,024.8 26.8127.3 593.6 720.9 1.5

9,809.2 38,850.8 48,660.0 100.0

%bahagian

1,659.4

penyimpanan

Tambahan

MS64

Jad

ual

A.5

9Si

stem

Per

ban

kan

Isla

m: P

emb

iaya

an T

idak

Ber

bay

ar m

eng

iku

t Se

kto

r1

Pada

akh

ir ta

hun

Pem

biay

aan

tidak

ber

baya

r m

engi

kut

sekt

or

2003

2004

a20

0320

04a

Bank

-ban

kBa

nk-b

ank

Isla

mSP

IJu

mla

h%

RM ju

taBank

-ban

kBa

nk-b

ank

Isla

mSP

IJu

mla

h

Pert

ania

n, k

egia

tan

mem

buru

, per

huta

nan

dan

perik

anan

38.4

7.4

45.8

-40.

1 2

.0Pe

rlom

bong

an d

an k

uari

5.1

1.1

6.2

24.0

8.1

Perk

ilang

an19

5.4

68.3

263.

7-2

8.0

4.3

Beka

lan

elek

trik

, gas

dan

air

2.1

0.1

2.2

-46.

30.

3Pe

rkhi

dmat

an k

emas

yara

kata

n, s

osia

l dan

per

send

irian

21.6

30.8

52.4

16.4

12.5

Sekt

or h

arta

ben

da y

ang

luas

992.

02,

320.

03,

312.

017

.614

.8H

arta

tan

ah0.

930

2.2

303

.16.

233

.4Pe

mbi

naan

407.

236

4.1

771

.329

.821

.8Pe

mbe

lian

hart

a ke

diam

an37

3.9

1,41

5.9

1,78

9.8

24.0

11.

6Pe

mbe

lian

hart

a bu

kan

kedi

aman

210.

023

7.8

447

.8-9

.117

.4Pe

rdag

anga

n bo

rong

dan

run

cit,

res

tora

n da

n ho

tel

92.9

138.

8 2

31.7

12.3

7.5

Peng

angk

utan

, pen

yim

pana

n da

n pe

rhub

unga

n36

.492

.9 1

29.3

-40.

911

.0Pe

rkhi

dmat

an k

ewan

gan,

insu

rans

dan

per

niag

aan

17.6

8.6

26.2

-36.

1 1

.3Pe

mbe

lian

seku

riti

65.4

94.1

159.

513

.218

.2K

redi

t pe

nggu

naan

198.

544

8.5

647.

025

.03.

6K

ad k

redi

t6.

910

.417

.311

9.0

5.5

Keg

unaa

n pe

rsen

diria

n12

4.8

75.2

200.

02.

88.

2Pe

mbe

lian

bara

ngan

pen

ggun

a ta

han

lam

a2.

40.

42.

8-3

7.8

6.4

Pem

belia

n ke

nder

aan

peng

angk

utan

64.4

362.

542

6.9

37.4

2.8

Lain

-lain

3.3

87.4

90.7

4.0

12.0

4.1 7.9

8.4

1.6

14.8

13.7

35.2

20.3

10.

020

.611

.521

.4 2

.115

.3 3.5

5.1

11.9 8.3

2.4

12.1

Jum

lah

1,66

8.7

3,29

8.0

4,96

6.7

32.0

44.4

76.4

4.8

0.2

5.0

202.

216

3.9

366.

14.

1...

4.1

27.8

17.2

45.0

865.

31,

951.

42,

816.

70.

128

5.4

285.

535

9.8

234.

6 5

94.4

317.

61,

126.

31,

443.

918

7.8

305.

149

2.9

66.3

140.

0 2

06.3

51.3

167.

4 2

18.7

31.6

9.4

41.0

59.5

81.4

140.

922

6.8

291.

051

7.8

4.8

3.1

7.9

140.

953

.719

4.6

4.3

0.2

4.5

76.8

234.

031

0.8

3.9

83.3

87.2

1,57

5.6

2,94

9.6

4,52

5.2

9.8

1 B

erda

sark

an k

lasi

fikas

i seb

enar

a A

wal

an

Peru

baha

n

Seba

gai p

erat

us d

arip

ada

jum

lah

pem

biay

aan

kepa

da s

ekto

r

Tambahan

MS65

Deposit permintaan 1,796Bank-bank Islam 693Bank perdagangan 1,103

Jadual A.60Sistem Perbankan Islam: Deposit mengikut Jenis dan Institusi

Pada akhirtahun2004a

Perubahan tahunan

2003 2004a

17.610.522.0

12,9174,5788,339

Deposit tabungan 1,442Bank-bank Islam 190Bank perdagangan 1,145Syarikat kewangan 107

22.817.938.2

-51.41

8,4322,3025,771

359

Deposit pelaburan -741Bank-bank Islam 93Bank perdagangan -2,351Syarikat kewangan 614Bank saudagar 213Syarikat diskaun 690

19.215.587.2

-57.21

121.013.2

41,99612,91919,1503,8601,3044,763

Deposit lain 4,410Bank-bank Islam 187Bank perdagangan 3,148Syarikat kewangan 1,150Bank saudagar -46Syarikat diskaun -29

19.620.119.2

26.610.837.816.9

-2.10.8

-18.77.3

56.519.6

161.6157.1147.6

2,017.5-15.0-25.7

1,937435

1,502

1,566350

1,596-3801

6,7691,7368,923

-5,1591

714555

2,375651

1,234526-38

2

33.3212.723.443.6

-14.62.4

9,514957

6,5151,733

22386

Jumlah deposit 6,906Bank-bank Islam 1,163Bank perdagangan 3,043Syarikat kewangan 1,871Bank saudagar 168Syarikat diskaun 661

13.07.1

13.020.624.618.2

12,6473,172

13,255-5,0131

676557

21.018.050.0

-45.71

79.313.0

72,85920,75639,7755,9521,5274,849

RM juta % RM juta RM juta%

1 Hasil penggabungan syarikat kewangan dengan bank perdagangana Awalan

Tambahan

MS66

Jadual A.61Institusi Kewangan Pembangunan1: Sumber dan Kegunaan Dana

Pada akhir tahun

20042000 2001 2002 2003

RM juta

Sumber:

Dana pemegang saham 10,809.86,314.3 6,906.7Modal berbayar 7,862.35,258.5 5,416.9Rizab 1,963.81,216.6 1,196.2Keuntungan tertahan 983.7-160.8 293.6

Deposit diterima 49,878.034,752.2 39,305.7

Peminjaman 17,569.311,825.5 13,024.9Kerajaan 12,990.56,238.3 6,625.8Agensi pelbagai hala/ antarabangsa 1,731.73,034.8 3,321.7Lain-lain 2,847.12,552.4 3,077.4

Lain-lain 12,052.78,470.2 8,828.5

Jumlah 90,309.861,362.2 68,065.8

Kegunaan:

Penempatan deposit 18,906.211,493.2 12,265.2

Pelaburan 24,038.417,506.6 21,968.0antaranya:

Sekuriti Kerajaan 2,629.32,497.1 3,715.0Saham 6,833.94,759.8 5,099.4

Disenaraikan 5,513.34,203.5 4,478.5Tidak disenaraikan 1,320.6556.3 620.9

Pinjaman dan pendahuluan 37,709.221,998.0 24,486.3

Aset tetap 3,863.62,090.2 3,011.6

Lain-lain 5,792.48,274.2 6,334.7

Jumlah 90,309.861,362.2 68,065.8

Kontingensi:

Jaminan 3,949.04,211.5 3,341.5

Insurans kredit eksport 308.6205.0 148.0

Jumlah 4,257.64,416.5 3,489.5

1 Merujuk kepada Bank Pembangunan dan Infrastruktur Malaysia Berhad, Bank Industri & Teknologi Malaysia Berhad, Bank Kerjasama Rakyat Malaysia Berhad, Bank Simpanan Nasional, Export-Import Bank of Malaysia Berhad, Malaysia Export Credit Insurance Berhad, Bank Pertanian Malaysia, Malaysian Industrial Development Finance Berhad, Sabah Development Bank Berhad, Borneo Development Corporation (Sabah) Sendirian Berhad, Borneo Development Corporation (Sarawak) Sendirian Berhad, Credit Guarantee Corporation Malaysia Berhad, Sabah Credit Corporation dan Lembaga Tabung Haji

7,905.46,012.41,517.0

376.0

39,797.6

13,977.08,875.4

3,434.31,667.3

10,766.4

72,446.4

12,446.2

19,268.1

1,952.36,427.45,325.61,101.8

29,442.4

3,606.7

7,683.0

72,446.4

3,160.1

151.4

3,311.5

9,424.17,192.31,599.6

632.2

42,403.3

16,576.811,730.2

3,158.51,688.1

10,686.2

79,090.4

16,244.7

21,229.5

2,950.86,778.15,200.91,577.2

32,354.8

3,707.5

5,553.9

79,090.4

3,661.6

123.3

3,784.9

Tambahan

MS67

Jadual A.62Institusi Kewangan Pembangunan1 di bawah AIKP2 : Sumber dan Kegunaan Dana

Pada akhir tahun

20042000 2001 2002 2003

RM juta

Sumber:

Dana pemegang saham 6,541.82,963.4 3,495.0 4,087.6Modal berbayar 4,811.12,594.5 2,718.0 3,288.5Rizab 1,288.4360.9 389.1 877.7Keuntungan tertahan 442.38.0 387.9 -78.6

Deposit diterima 37,278.525,140.9 28,663.3 29,373.9

Peminjaman 13,397.79,086.6 9,668.2 9,851.7Kerajaan 4,416.7 4,659.0 6,248.0Agensi pelbagai hala/ antarabangsa 1,533.72,721.2 3,037.8 3,135.1Lain-lain 1,535.41,948.7 1,971.4 468.6

Lain-lain 9,449.35,361.7 6,088.6 8,358.2

Jumlah 66,667.342,552.6 47,915.1 51,671.4

Kegunaan:

Penempatan deposit 12,949.58,139.7 8,771.4 8,212.5

Pelaburan 15,866.78,931.4 12,579.6 11,637.0antaranya:

Sekuriti Kerajaan 2,549.81,935.1 3,355.0 1,952.3Saham 1,730.41,592.9 2,364.4 6,427.4

Disenaraikan 1,618.91,435.6 2,205.4 5,325.6Tidak disenaraikan 111.5157.3 159.0 1,101.8

Pinjaman dan pendahuluan 33,431.918,929.5 21,135.9 25,191.1

Aset tetap 1,623.1974.7 947.2 1,496.0

Lain-lain 2,796.15,577.3 4,481.0 5,134.8

Jumlah 66,667.342,552.6 47,915.1 51,671.4

Kontingensi:

Jaminan 533.3806.5 672.5 575.4

Insurans kredit eksport 308.6205.0 148.0 151.5

Jumlah 841.91,011.5 820.5 726.9

5,359.44,167.5

964.1227.8

30,762.7

12,347.79,039.8

2,933.9374.0

8,403.7

56,873.5

11,383.5

12,970.7

2,736.51,778.51,664.7

113.8

28,072.3

1,550.3

2,896.7

56,873.5

549.1

123.3

672.4

1 Merujuk kepada Bank Pembangunan dan Infrastruktur Malaysia Berhad, Bank Industri & Teknologi Malaysia Berhad, Bank Kerjasama Rakyat Malaysia Berhad, Bank Simpanan Nasional, Export-Import Bank of Malaysia Berhad, Malaysia Export Credit Insurance Berhad dan Bank Pertanian Malaysia2 Akta Institusi Kewangan Pembangunan 2002

10,328.6

MS82

Jadual A.82Syarikat Pemfaktoran1: Pembiayaan mengikut Sektor

Pada tahun

20042000 2001 2002 2003

RM jutaSektor

Pertanian 0Perlombongan dan kuari 0Perkilangan 5876 66 57Elektrik 2Perdagangan am 94127 140 179Sektor harta benda 28245 270 103

Pembinaan 26195 222 76Harta tanah 050 48 27Harta kediaman 0

Pengangkutan dan penyimpananPerkhidmatan perniagaan, insurans

dan lain-lainKredit penggunaan 022 20 20Lain-lain 3725 541 513

Jumlah 264584 1,096 927

1 Statistik ditunjukkan adalah untuk syarikat pemfaktoran tulen sahaja… Terlalu kecil

1…0300

0

18 5 3

34

200

4177 5051

1

46

1204336

16

37

18

286

0

1

3

17

Documents

· Keperluan Berkanun Mengikut seksyen 48 Akta Bank Negara Malaysia 1958, Bank Negara Malaysia dengan ini menerbitkan dan telah mengemukakan kepada Menteri Kewangan satu naskhah