CHNG II

CHNG II

GII THIU CNG TY C PHN CAO SU PHC HA

2.1 S LC V CNG TY

2.1.1 Gii thiu chung

Cng ty C phn Cao su Phc Hanim yt c phiu PHR ngy 04/08/2009 ti S Giao Dch Chng Tp.HCM (HOSE) v chnh thc giao dch ngy 18/08/2009.- Tn cng ty:CNG TY C PHN CAO SU PHC HA.- Tn ting Anh:PHUOC HOA RUBBER JOINT STOCK COMPANY.- Tn giao dch (tn vit tt) ca doanh nghip:PHURUCO.- M Chng khon:PHR-M s thu:3700147532- a ch tr s chnh: p 2 - X Phc Ha - Huyn Ph Gio - Tnh Bnh Dng.- in thoi: 0650 - 3657106 - Fax: 0650 - 3657110.- Email: phuochoarubber@phr.vn- Website: http://www.phuruco.vn ;http://www.phr.vn; http://caosuphuochoa.vn ; http://phuochoarubber.vn- Vn iu l: 813 t ng.

2.1.2 Nghnh ngh kinh doanh

Cng ty a dng ha trong cc ngnh ngh kinh doanh, nhng ch yu vn l khai thc v ch bin cc sn phm t cao su:

- Trng cy cao su.- Khai thc v ch bin m cao su.- Kinh doanh cao su- Thu mua m nguyn liu.

- Bn l xng du.- Mua bn g cao su.- Ch bin g cao su.- Thi cng xy dng v sa cha cu ng, cng trnh giao thng v khu dn c.- Xy dng cng trnh dn dng, cng nghip.- u t, xy dng, kinh doanh c s h tng k thut khu cng nghip.- Kinh doanh a c. Kinh doanh pht trin nh v cc cng trnh dch v khu cng nghip.- u t ti chnh.

2.1.3 Lch s hnh thnh v pht trin

Cng ty C Phn Cao Su Phc Hal mt trong cc n v c din tch ln trong ngnh cao su Vit Nam, nm trong vng chuyn canh cao su, v tr trung tm ca vng cao su ng Nam B, cch TP H Ch Minh 65km rt thun li v mt giao thng.

Cng ty c hot ng theo giy chng nhn ng k kinh doanh Cng ty C Phn s 4603000509 ngy 03/3/2008, do S K Hoch v u T Bnh Dng cp.

Qua nhiu nm hot ng, Cng ty t c nhiu thnh tu ng k:

- Danh hiu Anh Hng Lao ng thi k i mi - Nm 2006.

- Hun chng c Lp hng III - Nm 2005.

- Hun chng Lao ng hng II - ng b Cng ty - Nm 2013

- Hun chng Lao ng hng I, II, III - Nm 1998, 1994, 1986.

- Hun chng Lao ng hng III v cng tc Thng binh-Lit s - Nm 1997

- 8 ln nhn C thi ua ca Chnh Ph - Nm 1991, 1992, 1997, 1998, 2002, 2003, 2004, 2010.

- Gii vng Cht lng quc gia - Nm 2013

- Gii bc Cht lng quc gia nm 2009, 2010.

- B Cng thng Vit Nam bnh chn Doanh nghip xut khu uy tn nm 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010.

- Cp vng ISO Cha kha hi nhp, do B Khoa Hc Cng Ngh trao.

- 8 sn phm chnh t tiu chun "Hng nng lm sn VitNamcht lng cao v uy tn thng mi" nm 2007 do B Nng Nghip v Pht Trin Nng Thn trao gii.

- Gii thng Doanh nghip hi nhp v pht trin nm 2008.

- V nhiu danh hiu cao qu ca B, Ngnh, Tnh.

n thi im hin ti, tng din tch t cao su ca Cng ty l 15.277 ha, din tch khon cao su tiu in l 1.000ha v sn lng ch bin hng nm c th hin di bng sau:

VT: Tn

Nm 2011Nm 2012Nm 2013K hoch nm 2014K hoch2015 - 2016(tn/nm)

1. Vn cy cng ty20.80719.95319.21518.50020.000 - 22.000

2. Thu mua8.24110.81211.00210.0006.000

TNG:29.04830.76530.21728.50026.000 - 28.000

Cc mt hng ca Cng ty khng nhng c tiu dng rng ri th trng trong nc m cn c nc ngoi nh: + Chu : Japan, China, Taiwan, Korea, India... + Chu u: Germany, Turkey, Italy, France, Belgium, Spain, Greece, Czech Republic ... + Chu M: United State, Brazil, Canada, Argentina,Mexico... + Australia. p ng kp thi nhu cu tiu dng ca th trng, Cng ty xy dng 3 nh my ch bin m cao su, vi tng cng sut thit k: 27.000 tn/nm, bao gm:1. Nh my ch bin B L: 6.000 tn/nm. + 1 dy chuyn s ch m cm: 6.000 tn/nm.2. Nh my ch bin m ly tm: 3.000 tn/nm.3. Nh my ch bin Cua Paris: 18.000 tn/nm. + 2 dy chuyn s ch m cm: 12.000 tn/nm. + 1 dy chuyn s ch m tp: 6.000 tn/nm.Cng ty p dng h thng qun l cht lng TCVN ISO 9002 t thng 8/2000, n nay chuyn i thnh h thng qun l TCVN ISO 9001-2008.Ngy 03/12/2013 Cng ty t tiu chun ISO 14001:2004

2.2 C CU T CHC QUN L

Hnh 2.1 S c cu t chc v qun l ca cng ty

i hi ng c ng:

i hi ng c ng gm tt c cc c ng c quyn biu quyt, l c quan c thm quyn cao nht ca cng ty, quyt nh nhng vn c Lut php v iu l Cng ty quy nh. c bit, cc c ng s thng qua cc Bo co ti chnh hng nm ca Cng ty v Ngn hng ti chnh cho nm tip theo. Hi ng qun tr:

Do i hi ng c ng bu ra. C ton quyn nhn danh cng ty quyt nh mi vn c lin quan n quyn li ca Cng ty. Hi ng qun tr c trch nhim gim st Tng Gim c iu hnh v nhng ngi qun l khc. Hin ti Hi ng qun tr Cng ty c 5 thnh vin:

ng Nguyn Vn Tn - Ch tch HQT

ng L Phi Hng - Thnh vin HQT

ng Phm Vn Thnh - Thnh vin HQT

ng Trng Vn Quanh - Thnh vin HQT

ng Nguyn c Thng - Thnh vin HQT

Ban Kim sot:

Ban kim sot l c quan trc thuc i hi ng c ng, c Hi ng c ng bu ra. C nhim v kim tra tnh hp l, hp php trong iu hnh kinh doanh, bo co ti chnh ca Cng ty. Ban Kim sot hot ng c lp vi Hi ng qun tr v Ban gim c. Hin ti Ban kim sot c 3 thnh vin:

ng H Mng Vn - Trng ban

ng V Quc Anh - Thnh vin

ng V Thanh Tng - Thnh vin

Ban Tng gim c:

Ban gim c do Hi ng qun tr bu ra, c nhim v iu hnh v qun l Cng ty mi hot ng sn xut kinh doanh hng ngy ca Cng ty theo nhng chin lc, k hoch c Hi ng qun tr v i hi ng c ng thng qua. Bao gm cc thnh vin:

ng L Phi Hng - Tng gim c

ng Trng Vn Quanh - Ph Tng gim c thng trc

ng Nguyn Vn Ngc - Ph Tng gim c

ng Nguyn Vn Tc - Ph Tng gim c

2.3 CH K TON HIN HNH2.3.1 Ch k ton p dng

Cc Bo co ti chnh ca Cng ty c trnh ph hp vi Ch k ton doanh nghip p dng cho doanh nghip c qui nh ti Quyt nh 15/2006/Q-BTC ngy 20/03/2006 ca B trng B ti chnh v Thng t s 244/2009/TT-BTC ngy 31/12/2009 ca B ti chnh v vic Hng dn sa i b sung ch k ton doanh nghip.

n v tin t s dng trong ghi chp k ton l ng Vit Nam (VN);

Cng ty p dng hnh thc k ton chng t ghi s trn my vi tnh;

K k ton nm bt u t ngy 01/01 v kt thc vo ngy 31/12 hng nm;

2.3.2 Cc chnh sch k ton p dng

Nguyn tc ghi nhn tin v cc khon tng ng tin: C thi hn gc khng qu 3 thng k t ngy pht sinh, d dng chuyn i thnh mt lng tin xc nh khng c nhiu ri ro trong vic chuyn i.

Nguyn tc ghi nhn cc khon phi thu: c trnh by trn bo co ti chnh ring theo gi tr ghi s; lp d phng phi thu kh i cc khon phi thu khng c khch hng thanh ton vo ngy kt thc k k ton nm; tng gim d phng tnh vo chi ph qun l doanh nghip trong k.

Nguyn tc ghi nhn hng tn kho: c tnh theo gi gc (bao gm: chi ph mua, ch ph ch bin v cc chi ph lin quan trc tip khc); gi tr hng tn kho c xc dnh theo phng php bnh qun gia quyn v hch ton theo phng php k khai thng xuyn; d phng gim gi hng tn kho c ghi nhn khi gi gc ln hn gi tr thun c th thc hin c.

Nguyn tc ghi nhn TSC: c ghi nhn theo gi gc; trong qu trnh s dng TSC c ghi nhn theo nguyn gi, hao mn ly k v gi tr cn li; khu hao TSC theo phng php ng thng v theo Quyt nh s 203/2009/Q-BTC ngy 20/20/2009 v thi gian khu hao nh sau:

Loi TSCS nm

Nh ca, vt kin trc 05-50

My mc, thit b 05-10

Phng tin vn ti 06-10

Thit b vn phng 03-08

Khu hao TSC i vi vn cy cao su c thc hin theo Quyt nh s 221/Q- CSVN v vic Ban hnh iu chnh khu hao vn cy cao su theo chu k khai thc 20 nm nh sau:

Nm khai thcT l khu hao theo %

Nm th 012.50

Nm th 022.80

Nm th 033.50

Nm th 044.40

Nm th 054.80

Nm th 065.40

Nm th 075.40

Nm th 085.10

Nm th 095.10

Nm th 105.00

Nm th 117.00

Nm th 126.60

Nm th 136.20

Nm th 145.90

Nm th 155.50

Nm th 165.40

Nm th 175.00

Nm th 185.00

Nm th 195.20

Mc trch khu hao hng nm, c xc nh bng cch ly nguyn gi vn cy cao su nhn vi t l khu hao nm ; ring nm 20 bng gi tr cn li ca vn cao su.

Nguyn tc v phng php ghi nhn doanh thu: Doanh thu bn hng c ghi nhn khi ng thi tha mn cc iu kin sau: Phn ln ri ro v li ch gn lin vi quyn s hu sn phm hoc hng ha c chuyn giao cho ngi mua; Cng ty khng cn nm gi quyn qun l hng ha nh ngi s hu hng ha hoc quyn kim sot hng ha;

Doanh thu c xc nh tng i chc chn;

Xc nh c chi ph lin quan n giao dch bn hng;

Cng ty c hoc s thu c li ch kinh t t giao dch bn hng.

Doanh thu hot ng ti chnh v doanh thu khc c ghi nhn khi tha mn ng thi 2 iu kin sau:

C kh nng thu c li ch kinh t t giao dch ;

Doanh thu c xc nh tng i chc chn.2.3.3 S t chc k ton

Hnh 2.2 S b my k ton

K ton trng: Do Tng gim c bu ra v di quyn ca Gim c ti chnh. C nhim v l t chc iu hnh k ton. K ton trng c nhim v kim tra cc bo co ti chnh t k ton tng hp chuyn ln, thc hin thanh ton vi ngn sch nh nc.

K ton tng hp: C nhim v l kim tra i chiu s chi tit vi s liu tng hp. Tp hp chi ph pht sinh t cc k ton vin tng hp nn. Kt chuyn doanh thu, chi ph, li, l. Lp bo co ti chnh ri chuyn ln k ton trng kim tra v duyt. Tinh gia thanh, inh khoan cac but toan v gia thanh, x ly cac but toan kt chuyn thuc cac toan khoan t loai 4 n loai 9K ton tin: Ghi chp hng ngy c pht sinh, thu, chi, nhp, xut qu tin mt ti mi thi im. sa thanh k toan thanh toan: tip nhn b chng t thanh toan, lp hoa n, lp chng t thu chi cho cac khoan thanh toan cua cng ty. Phan anh vao s sach lin quan va i chiu vs s quy. Kim tra tin mt tn quy, tin gi NH hang ngay va cui thang. Theo doi tam ng.K ton chi ph: C nhim v tp hp cc chi ph pht sinh trong doanh nghip, phn tch gi thnh sn phm.

K ton cng n: C trch nhim l ghi chp, tng hp cc khon phi thu, phi tr ca n v. Theo doi cac khoan phai thu KH, phai tra NCC, NH sp xp lich thu chi tra ung han, ung hp ng, tranh thu cac khoan chit khu thanh toan.K ton kho: Ghi nhn cc nghip v lin quan n vic xut nhp hng ha, nguyn vt liu. Theo doi tinh hinh nhp xut tn nguyn liu, san phm. Cui thang, i chiu s lng vs thu kho va lp bang tng hp nhp xut tn nguyn liu, san phm. Kim tra vic bao quan va cht lng san phm.K ton bn hng: Ghi nhn cc nghip v pht sinh khi bn hng cung ng dch v.

K ton thu: C trch nhim tp hp cc khon u vo u ra pht sinh lin quan n thu, lp bng k khai np thu cho Nh nc.

K ton TSC: Ghi chp cc nghip v c lin quan n mua sm, thanh l TSC v tnh mc khu hao TSC.

Th qu: Theo di tnh hnh xut nhp tin, cn c vo phiu thu, phiu chi, giy bo n, giy bo c tin hnh ghi s k ton tin. Tin hnh tr lng cho cc b phn. Tm ng tin lng khi c giy tm ng. Bo co tnh hnh bin ng qu tin mt.

CHNG I

C S L LUN

1.3 KHON MC TI SN C NH

1.3.1 Tm hiu chung v TSC

TSC l mt khon mc c gi tr ln, thng chim t trng ng k trong tng ti sn trn Bng cn i k ton;

Tham gia vo nhiu chu k sn xut kinh doanh khc nhau nhng khng thay i hnh thi vt cht lc ban u cho n khi b h hng;

Gi tr TSC hao mn dn v chuyn dch tng phn vo chi ph sn xut kinh doanh trong k;

Vn u t ban u vo TSC thng ln, thi gian thu hi vn di.

Phn loi theo hnh thi biu hin: theo cch phn loi ny, ton b TSC trong doanh nghip c chia lm 2 loi:

- TSC hu hnh

- TSC v hnh1.3.2 Mt s vn bn php l c lin quan

- Chun mc k ton VAS 03 Tai san c inh hu hinh (Ban hnh theo Quyt nh 149/2001/Q-BTC ngy 31/12/2001 ca B ti chnh).

- Chun mc k ton VSA 04 Ti sn c nh v hnh (Ban hnh v cng b theo Quyt nh s 149/2001/Q-BTC ngy 31 thng 12 nm 2001 ca B trng B Ti chnh)

- Thng t s 45/2013/TT-BTC (Thng t 45) v hng dn Ch qun l, sdng v trch khu hao ti sn c nh (TSC) ban hnh ngy 25/04/2013 thay th cho Thng t 203/2009/TT-BTC ngy 20/10/2009 (Thng t 203).

1.3.3 Mt s ni dung chnh ca cc vn bn php lTheo Chun mc VSA 03 v Chun mc VSA 04 c cp:

Ti sn c nh hu hnh: L nhng ti sn c hnh thi vt cht do doanh nghip nm gi s dng cho hot ng sn xut, kinh doanh ph hp vi tiu chun ghi nhn TSC hu hnh.

Ti sn c nh v hnh: L ti sn khng c hnh thi vt cht nhng xc nh c gi tr v do doanh nghip nm gi, s dng trong sn xut, kinh doanh, cung cp dch v hoc cho cc i tng khc thu ph hp vi tiu chun ghi nhn TSC v hnh.

Nguyn gi: L ton b cc chi ph m doanh nghip phi b ra c c TSC hu hnh (v hnh) tnh n thi im a ti sn vo trng thi sn sng s dng.

Khu hao: L s phn b mt cch c h thng gi tr phi khu hao ca TSC hu hnh (v hnh) trong sut thi gian s dng hu ch ca ti sn .

Gi tr phi khu hao: L nguyn gi ca TSC hu hnh (v hnh) ghi trn bo co ti chnh, tr (-) gi tr thanh l c tnh ca ti sn .

Thi gian s dng hu ch: L thi gian m TSC hu hnh (v hnh) pht huy c tc dng cho sn xut, kinh doanh, c tnh bng:

(a) Thi gian m doanh nghip d tnh s dng TSC hu hnh (v hnh), hoc:

(b) S lng sn phm, hoc cc n v tnh tng t m doanh nghip d tnh thu c t vic s dng ti sn.

Gi tr thanh l: L gi tr c tnh thu c khi ht thi gian s dng hu ch ca ti sn, sau khi tr (-) chi ph thanh l c tnh.

Gi tr hp l: L gi tr ti sn c th c trao i gia cc bn c y hiu bit trong s trao i ngang gi.

Gi tr cn li: L nguyn gi ca TSC hu hnh (v hnh) sau khi tr (-) s khu hao lu k ca ti sn .

Gi tr c th thu hi: L gi tr c tnh thu c trong tng lai t vic s dng ti sn, bao gm c gi tr thanh l ca chng.

Tiu chun ghi nhn TSC:

Cc ti sn c ghi nhn l TSC hu hnh (v hnh) phi tha mn ng thi tt c bn (4) tiu chun ghi nhn sau:

(a) Chc chn thu c li ch kinh t trong tng lai t vic s dng ti sn ;

(b) Nguyn gi ti sn phi c xc nh mt cch ng tin cy;

(c) Thi gian s dng c tnh trn 1 nm;

(d) C tiu chun gi tr theo quy nh hin hnh.

C 3 phng php khu hao TSC hu hnh sau:

- Phng php khu hao ng thng;

- Phng php khu hao theo s d gim dn;

- Phng php khu hao theo s lng sn phm.1.3.3.1 Chun mc k ton VAS 03 Tai san c inh hu hinh

Mc ch ca chun mc ny l quy nh v hng dn cc nguyn tc v phng php k ton i vi ti sn c nh (TSC) hu hnh, gm: Tiu chun TSC hu hnh, thi im ghi nhn, xc nh gi tr ban u, chi ph pht sinh sau ghi nhn ban u, xc nh gi tr sau ghi nhn ban u, khu hao, thanh l TSC hu hnh v mt s quy nh khc lm c s ghi s k ton v lp bo co ti chnh.

1.3.3.1.1 Phn loi TSC hu hnh

Trong on 07 ca Chun mc c cp K ton TSC hu hnh c phn loi theo nhm ti sn c cng tnh cht v mc ch s dng trong hot ng sn xut, kinh doanh ca doanh nghip, gm:

(a) Nh ca, vt kin trc;

(b) My mc, thit b;

(c) Phng tin vn ti, thit b truyn dn;

(d) Thit b, dng c qun l;

(e) Vn cy lu nm, sc vt lm vic v cho sn phm;

(f) TSC hu hnh khc

1.3.3.1.2 Xc nh nguyn gi TSC hu hnh

a. TSC hu hnh mua sm

Nguyn gi TSC hu hnh mua sm bao gm gi mua (tr (-) cc khon c chit khu thng mi hoc gim gi), cc khon thu (khng bao gm cc khon thu c hon li) v cc chi ph lin quan trc tip n vic a ti sn vo trng thi sn sng s dng, nh: Chi ph chun b mt bng; Chi ph vn chuyn v bc xp ban u; Chi ph lp t, chy th (tr (-) cc khon thu hi v sn phm, ph liu do chy th); Chi ph chuyn gia v cc chi ph lin quan trc tip khc.

i vi TSC hu hnh hnh thnh do u t xy dng theo phng thc giao thu, nguyn gi l gi quyt ton cng trnh u t xy dng, cc chi ph lin quan trc tip khc v l ph trc b (nu c) (on 14)

Trng hp mua TSC hu hnh l nh ca, vt kin trc gn lin vi quyn s dng t th gi tr quyn s dng t phi c xc nh ring bit v ghi nhn l TSC v hnh (on 15)

Trng hp TSC hu hnh mua sm c thanh ton theo phng thc tr chm, nguyn gi TSC c phn nh theo gi mua tr ngay ti thi im mua. Khon chnh lch gia tng s tin phi thanh ton v gi mua tr ngay c hch ton vo chi ph theo k hn thanh ton, tr khi s chnh lch c tnh vo nguyn gi TSC hu hnh (vn ha) theo quy nh ca chun mc k ton Chi ph i vay (on 16)

Cc khon chi ph pht sinh, nh: Chi ph qun l hnh chnh, chi ph sn xut chung, chi ph chy th v cc chi ph khc... nu khng lin quan trc tip n vic mua sm v a TSC vo trng thi sn sng s dng th khng c tnh vo nguyn gi TSC hu hnh. Cc khon l ban u do my mc khng hot ng ng nh d tnh c hch ton vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k. (on 17)

b. TSC hu hnh t xy dng hoc t ch

on 18 ca chun mc c ni Nguyn gi TSC hu hnh t xy dng hoc t ch l gi thnh thc t ca TSC t xy dng, hoc t ch cng (+) chi ph lp t, chy th. Trng hp doanh nghip dng sn phm do mnh sn xut ra chuyn thnh TSC th nguyn gi l chi ph sn xut sn phm cng (+) cc chi ph trc tip lin quan n vic a TSC vo trng thi sn sng s dng. Trong cc trng hp trn, mi khon li ni b khng c tnh vo nguyn gi ca cc ti sn . Cc chi ph khng hp l, nh nguyn liu, vt liu lng ph, lao ng hoc cc khon chi ph khc s dng vt qu mc bnh thng trong qu trnh t xy dng hoc t ch khng c tnh vo nguyn gi TSC hu hnh.

c. TSC hu hnh thu ti chnh

Theo on 19 Trng hp i thu TSC hu hnh theo hnh thc thu ti chnh, nguyn gi TSC c xc nh theo quy nh ca chun mc k ton Thu ti sn.

d. TSC hu hnh mua di hnh thc trao i

Nguyn gi TSC hu hnh mua di hnh thc trao i vi mt TSC hu hnh khng tng t hoc ti sn khc c xc nh theo gi tr hp l ca TSC hu hnh nhn v, hoc gi tr hp l ca ti sn em trao i, sau khi iu chnh cc khon tin hoc tng ng tin tr thm hoc thu v. (on 20)

Nguyn gi TSC hu hnh mua di hnh thc trao i vi mt TSC hu hnh tng t, hoc c th hnh thnh do c bn i ly quyn s hu mt ti sn tng t (ti sn tng t l ti sn c cng dng tng t, trong cng lnh vc kinh doanh v c gi tr tng ng). Trong c hai trng hp khng c bt k khon li hay l no c ghi nhn trong qu trnh trao i. Nguyn gi TSC nhn v c tnh bng gi tr cn li ca TSC em trao i (on 21)

e. TSC hu hnh tng t cc ngun khc

on 22 c cp Nguyn gi TSC hu hnh c ti tr, c biu tng, c ghi nhn ban u theo gi tr hp l ban u. Trng hp khng ghi nhn theo gi tr hp l ban u th doanh nghip ghi nhn theo gi tr danh ngha cng (+) cc chi ph lin quan trc tip n vic a ti sn vo trng thi sn sng s dng.1.3.3.2 Chun mc k ton VSA 04 Ti sn c nh v hnh

Mc ch ca chun mc ny l quy nh v hng dn cc nguyn tc v phng php k ton ti sn c nh (TSC) v hnh, gm: Tiu chun TSC v hnh, thi im ghi nhn, xc nh gi tr ban u, chi ph pht sinh sau ghi nhn ban u, xc nh gi tr sau ghi nhn ban u, khu hao, thanh l TSC v hnh v mt s quy nh khc lm c s ghi s k ton v lp bo co ti chnh.

1.3.3.2.1 Cc yu t cn phi xem xt khi cho TSC l v hnh

a. Tnh c th xc nh c

TSC v hnh phi l ti sn c th xc nh c c th phn bit mt cch r rng ti sn vi li th thng mi. Li th thng mi pht sinh t vic sp nhp doanh nghip c tnh cht mua li c th hin bng mt khon thanh ton do bn i mua ti sn thc hin c th thu c li ch kinh t trong tng lai.

Mt TSC v hnh c th xc nh ring bit khi doanh nghip c th em TSC v hnh cho thu, bn, trao i hoc thu c li ch kinh t c th t ti sn trong tng lai. Nhng ti sn ch to ra li ch kinh t trong tng lai khi kt hp vi cc ti sn khc nhng vn c coi l ti sn c th xc nh ring bit nu doanh nghip xc nh c chc chn li ch kinh t trong tng lai do ti sn em li.

b. Kh nng kim sot

Doanh nghip nm quyn kim sot mt ti sn nu doanh nghip c quyn thu li ch kinh t trong tng lai m ti sn em li, ng thi cng c kh nng hn ch s tip cn ca cc i tng khc i vi li ch . Kh nng kim sot ca doanh nghip i vi li ch kinh t trong tng lai t TSC v hnh, thng thng c ngun gc t quyn php l.

Tri thc v th trng v hiu bit chuyn mn c th mang li li kinh t trong tng lai. Doanh nghip c th kim sot li ch khi c rng buc bng quyn php l, v d: Bn quyn, giy php khai thc thu sn.

Doanh nghip c i ng nhn vin lnh ngh v thng qua vic o to, doanh nghip c th xc nh c s nng cao kin thc ca nhn vin s mang li li ch kinh t trong tng lai, nhng doanh nghip khng kh nng kim sot li ch kinh t , v vy khng c ghi nhn l TSC v hnh. Ti nng lnh o v k thut chuyn mn cng khng c ghi nhn l TSC v hnh tr khi ti sn ny c bo m bng cc quyn php l s dng n v thu c li ch kinh t trong tng lai ng thi tho mn cc quy nh v nh ngha TSC v hnh v tiu chun ghi nhn TSC v hnh.

Doanh nghip c danh sch khch hng hoc th phn nhng do khng c quyn php l hoc bin php khc bo v hoc kim sot cc li ch kinh t t cc mi quan h vi khch hng v s trung thnh ca h, v vy khng c ghi nhn l TSC v hnh.

c. Li ch kinh t trong tng lai

Li ch kinh t trong tng lai m TSC v hnh em li cho doanh nghip c th bao gm: Tng doanh thu, tit kim chi ph, hoc li ch khc xut pht t vic s dng TSC v hnh.

1.3.3.2.2 Xc nh nguyn gi TSC v hnh

a. Mua TSC v hnh ring bit

"Nguyn gi TSC v hnh mua ring bit, bao gm gi mua (tr (-) cc khon c chit khu thng mi hoc gim gi), cc khon thu (khng bao gm cc khon thu c hon li) v cc chi ph lin quan trc tip n vic a ti sn vo s dng theo d tnh.

Trng hp quyn s dng t c mua cng vi mua nh ca, vt kin trc trn t th gi tr quyn s dng t phi c xc nh ring bit v ghi nhn l TSC v hnh.

Trng hp TSC v hnh mua sm c thanh ton theo phng thc tr chm, nguyn gi ca TSC v hnh c phn nh theo gi mua tr ngay ti thi im mua. Khon chnh lch gia tng s tin phi thanh ton v gi mua tr ngay c hch ton vo chi ph sn xut, kinh doanh theo k hn thanh ton, tr khi s chnh lch c tnh vo nguyn gi TSC v hnh (vn ha) theo quy nh ca chun mc k ton Chi ph i vay.

Nu TSC v hnh hnh thnh t vic trao i thanh ton bng chng t lin quan n quyn s hu vn ca n v, nguyn gi TSC v hnh l gi tr hp l ca cc chng t c pht hnh lin quan n quyn s hu vn." (on 19,20,21,22)

b. Mua TSC c hnh t vic st nhp doanh nghip

"Nguyn gi TSC v hnh hnh thnh trong qu trnh sp nhp doanh nghip c tnh cht mua li l gi tr hp l ca ti sn vo ngy mua (ngy sp nhp doanh nghip)." (on 23)

c. TSC v hnh l quyn s dng t c thi hn

"Nguyn gi TSC v hnh l quyn s dng t c thi hn khi c giao t hoc s tin tr khi nhn chuyn nhng quyn s dng t hp php t ngi khc, hoc gi tr quyn s dng t nhn gp vn lin doanh." (on 28)

"Trng hp quyn s dng t c chuyn nhng cng vi mua nh ca, vt kin trc trn t th gi tr ca nh ca, vt kin trc phi c xc nh ring bit v ghi nhn l TSC hu hnh." (on 29)

c. TSC v hnh c nh nc cp hoc c tng, biu

"Nguyn gi TSC v hnh c nh nc cp hoc c tng, biu, c xc nh theo gi tr hp l ban u cng (+) cc chi ph lin quan trc tip n vic a ti sn vo s dng theo d tnh." (on 30)

d. TSC v hnh mua di hnh thc trao i

"Nguyn gi TSC v hnh mua di hnh thc trao i vi mt TSC v hnh khng tng t hoc ti sn khc c xc nh theo gi tr hp l ca TSC v hnh nhn v hoc bng vi gi tr hp l ca ti sn em trao i, sau khi iu chnh cc khon tin hoc tng ng tin tr thm hoc thu v. " (on 31)

"Nguyn gi TSC v hnh mua di hnh thc trao i vi mt TSC v hnh tng t, hoc c th hnh thnh do c bn i ly quyn s hu mt ti sn tng t (ti sn tng t l ti sn c cng dng tng t, trong cng lnh vc kinh doanh v c gi tr tng ng). Trong c hai trng hp khng c bt k khon li hay l no c ghi nhn trong qu trnh trao i. Nguyn gi TSC v hnh nhn v c tnh bng gi tr cn li ca TSC v hnh em trao i." (on 32)

1.3.3.3 Thng t s 45/2013/TT-BTC v hng dn Ch qun l, s dng v trch khu hao ti sn c nh

y l Thng t mi nht ni v TSC vi mt s sa i, b sung cho cc Thng t trc y (Thng t 203)1.3.3.3.1 Tiu chun v nhn bit ti sn c nh:

C im mi so vi Thng t 203 l qui nh c th iu 3 nh sau:

i vi TSC hu hnh nguyn gi ti sn phi c xc nh mt cch tin cy v c gi tr t 30.000.000 ng (Ba mi triu ng) tr ln.

i vi sc vt lm vic v/hoc cho sn phm, th tng con sc vt tho mn ng thi ba tiu chun ca ti sn c nh c coi l mt TSC hu hnh.

i vi vn cy lu nm th tng mnh vn cy, hoc cy tho mn ng thi ba tiu chun ca TSC c coi l mt TSC hu hnh.1.3.3.3.2 Nguyn gi ca TSC thu ti chnh

Nguyn gi TSC thu ti chnh phn nh n v thu l gi tr ca ti sn thu ti thi im khi u thu ti sn cng (+) vi cc chi ph trc tip pht sinh ban u lin quan n hot ng thu ti chnh.

1.3.3.3.3 Qun l TSC (Khon 2, iu 5)

Mi TSC trong doanh nghip phi c b h s ring (gm bin bn giao nhn TSC, hp ng, ho n mua TSC v cc chng t, giy t khc c lin quan).

Mi TSC phi c qun l theo nguyn gi, s hao mn lu k v gi tr cn li trn s sch k ton:

1.3.3.3.4 Nguyn tc trch khu hao TSC

Theo iu 9 ca Thng t:

Tt c TSC hin c ca doanh nghip u phi trch khu hao, tr nhng TSC sau y:

- TSC khu hao ht gi tr nhng vn ang s dng vo hot ng sn xut kinh doanh.

- TSC khu hao cha ht b mt.

- TSC khc do doanh nghip qun l m khng thuc quyn s hu ca doanh nghip (tr TSC thu ti chnh).

- TSC khng c qun l, theo di, hch ton trong s sch k ton ca doanh nghip.

- TSC s dng trong cc hot ng phc li phc v ngi lao ng ca doanh nghip (tr cc TSC phc v cho ngi lao ng lm vic ti doanh nghip nh: nh ngh gia ca, nh n gia ca, nh thay qun o, nh v sinh, b cha nc sch, nh xe, phng hoc trm y t khm cha bnh, xe a n ngi lao ng, c s o to, dy ngh, nh cho ngi lao ng do doanh nghip u t xy dng).

- TSC t ngun vin tr khng hon li sau khi c c quan c thm quyn bn giao cho doanh nghip phc v cng tc nghin cu khoa hc.

- TSC v hnh l quyn s dng t lu di c thu tin s dng t hoc nhn chuyn nhng quyn s dng t lu di hp php.

1.3.3.3.5 Xc nh thi gian trch khu hao ca TSC hu hnh

i vi ti sn c nh cn mi (cha qua s dng), doanh nghip phi cn c vo khung thi gian trch khu hao ti sn c nh quy nh ti Ph lc 1 ban hnh km theo Thng t ny xc nh thi gian trch khu hao ca ti sn c nh.

i vi ti sn c nh qua s dng, thi gian trch khu hao ca ti sn c nh c xc nh nh sau:

Trong : Gi tr hp l ca TSC l gi mua hoc trao i thc t (trong trng hp mua bn, trao i), gi tr cn li ca TSC hoc gi tr theo nh gi ca t chc c chc nng thm nh gi (trong trng hp c cho, c biu, c tng, c cp, c iu chuyn n ) v cc trng hp khc.

1.3.3.3.6 Xc nh thi gian trch khu hao ca TSC v hnh

iu 11 ca Thng t:

"Doanh nghip t xc nh thi gian trch khu hao ca ti sn c nh v hnh nhng ti a khng qu 20 nm.

i vi TSC v hnh l gi tr quyn s dng t c thi hn, quyn s dng t thu, thi gian trch khu hao l thi gian c php s dng t ca doanh nghip.

i vi TSC v hnh l quyn tc gi, quyn s hu tr tu, quyn i vi ging cy trng, th thi gian trch khu hao l thi hn bo h c ghi trn vn bng bo h theo quy nh (khng c tnh thi hn bo h c gia hn thm)."

1.3.3.3.7 Phng php tnh khu hao

Ti chng III, iu 13 qui nh c 3 phng php tnh khu hao TSC:

Phng php khu hao theo ng thng : L phng php khu hao m t l khu hao v s khu hao hng nm khng thay i theo sut thi gian s dng hu ch ca ti sn.

Cng thc:

Mc khu hao nm ca TSC = Nguyn gi ca TSC/ S nm s dng

Mc khu hao thng = Mc khu hao nm/ 12 thng

C th xc nh mc khu hao nm ca TSC theo cng thc:

Mc khu hao nm TSC = Nguyn gi ca TSC x T l khu hao nm

Trong :

T l khu hao nm = 1/ S nm s dng

Phng php khu hao theo s d gim dn c iu chnh: L phng php khu hao m mc khu hao hng nm gim dn theo th t nhng nm s dng.

Cng thc:

Mc khu hao hng nm = Gi tr cn li ca TSC x T l khu hao nhanh

Trong :

T l khu hao nhanh = (1/ S nm s dng ) x H s iu chnh

Bng 1. Bng h s iu chnh xc nh theo thi gian s dng TSC

Thi gian s dng ca TSCH s diu chnh

n 4 nm (T