1 Maart 2015

Used parts & motorcyclesin- en verkoop gebruikte motoren

en onderdelen

Joost WoesthoffHazenberg 166971 LC Brummen

Tel.: 0575 56 00 15Fax.: 0575 56 03 42

Mobiel: 06 53332181www.woesthoff.nl

Used parts & motorcyclesUsed parts & motorcycles

WOESTHOFF

COLOFONVoorzitterPeter van der Zonvoorzitter@kjmv.nl06 81501492

SecretarisVacature

Penningmeester/ledenadministratieWiebe Eenlingpenningmeester@kjmv.nl0594 612047/614320 of 06 21853400

ActiviteitenNoord: Wiebe EenlingMidden/Zuid: Klaas Poutsma

WebmasterIris van Geerensteinwebmaster@kjmv.nl06 38266304

Public RelationsKlaas Poutsmapr@kjmv.nl06 45065355

Redactie (tijdelijk)Peter van der Zonredactie@kjmv.nl06 81501492

RedactieledenPeter van der Zon, Hans Wijmer, Ernst Hagen,

LidmaatschapDe kosten van het KJMV-lidmaatschap bedragen: 30,00 per kalenderjaar met girokaart 27,00 per kalenderjaar bij automatische incassoInschrijfgeld: 3,00

BankrekeningRabobank nr.: NL83RABO0117062332 t.n.v. KJMV

Informatieinfo@kjmv.nl

www.kjmv.nl

KJMVKlassieke Japanse Motorfi etsen Vereniging

INHOUDKONTAKT maart 2015Voorblad: Evert Stuij met zijn Yamaha 1Colofon 2Beste mensen 3Column Ernst Hagen 5Agenda Algemene Leden Vergadering 530 jaar Suzuki GSX-R 750 treffen 6Motorshow Hippolystushoef 7Jeugdherinneringen van het band(e)lid... 8Honda RC163 laten leven... 9Een Honda CB350 kopen in Japan...(8) 11ADAC Sachsenring Classic 16 Drielanden-weekend 17Middenpagina: 30 jaar Suzuki GSX-R750 18Voorjaarsrit en BlackBomberrit 20Kabouterrit en Brabantrit 21Nico Bakker show 24Het opkalefateren van een Yamaha DT250 (1) 25Aktiviteitenkalender 2015 26Op bezoek bij Ferry Brouwer (1) 28Honda CBX restauratie-project (5) 30Achterblad: Suzuki T500 36

Kopij inleveren vr 15 juni 2015.

Het bestuur wenstalle nieuwe leden...

...veel plezier bij de club en hopen hen vaak te zien bij de activiteiten!

2

Beste mensen...Het nieuwe jaar is weer begonnen en de eerste beurs heb-ben we ook gehad. Het was weer prima vertoeven in het Autotron te Rosmalen. De bollen komen al uit de grond en ik denk dat we de winter ook wel hebben gehad. Menigeen met de klassieker staat al te popelen om te mogen rijden (vanaf maart mag dat weer) en de meeste werkzaamheden zijn weer verricht. Het bestuur is weer samen geweest en ik mag verheugd berichten dat we 2 nieuwe bestuurs kan-didaten hebben, waarvan n het secretariaat op zich gaat nemen als de ALV haar toestemming geeft.

De beide heren, Jan Meertens en Loek Touw waren bij de bestuurs-vergadering uitgenodigd en na enig ge-praat heeft Jan zich opgegeven als op-volger van Albert. Ik stipte al even ALV aan, die traditiegetrouw in maart wordt gehouden en deze keer is het zondag 29 maart. Op pagina 5 ziet u de rest van de gegevens van deze dag. Tijdens deze middag wil ik toch weer even de techni-sche vraagbaak aankaarten en ik hoop dat er uit de aanwe-zige mensen zijn die zich hier mee bezig willen gaan hou-den. Aanmelden om op de lijst van merken/typenspecialisten te komen mag natuurlijk ook eerder (zie site bij Merken-Techniek). We hopen dat u in grote getalen weer naar De Rijp gaat komen. De activiteiten-kalender ziet er goed uit en geeft een goed beeld waar alle KJMVers keuzes uit kunnen maken. Neef Kees Vergeer is deze keer niet de eerste met de Voorjaarsrit, Wessel Slagter bijt de spits af 25 april met de BlackBomber-rit vanuit het Drentse plaatsje Grolloo. Er zijn weer 2 weekenden gepland en er staat nog een rit op 7 juni in de planning om bij Cok van den Heuvel de tussenstop te gaan doen. Voor 2016 staat een groots Japans Klassieker-evenement gepland en Jappie van Veen en ik zullen hierover op de ALV e.e.a. uit de doeken doen. Wij hebben dan wel hulp van de leden nodig. Datum en plaats is reeds bekend: 22-24 juli 2016 op de Gasschoeve te Collendoorn.

Ferry Brouwer heeft het weer druk gehad met zijn bemoeie-nissen met het Classic race-evenement op de Sachsenring (hij heeft bewezen dat hij hier goed in is). Kijk maar op pagina 16 voor meer info. Helaas is dit weekend een druk weekend, want naast de Sachsenring is ook het Drielanden-weekend bij Jos Creusen in Kerkrade gepland. Kijk goed op de site, waar alles actueel wordt bij gehouden. Helaas moet ik voor alle activiteiten in dat weekend verstek laten gaan omdat mijn afscheid van school wordt gehouden vrijdags 19 juni en 20 juni. Ja mensen ik word 30 april 65 jaar en ga officieel stoppen per 1 augustus. Het zal vreemd zijn om de dagelijkse gang naar het Mediacollege Amsterdam niet meer te hoeven maken. Onze penningmeester heeft wederom een prachtig financi-eel verslag gemaakt en de kascontrole-commissie heeft hier niet veel werk aan. Luuk van Assema treedt af en er wordt een nieuw lid voor deze commissie gevraagd. Tijdens de be-stuursvergadering is besloten om de KJMV-aanhanger te ver-kopen (wie interesse heeft, kijk maar voor info op de site)om zo onze kas aan te kunnen vullen; stalling, onderhoud en verzekering is een kostenpost die wij liever kwijt zijn. En dat kan ook omdat de activiteiten nu door twee mensen be-heerd worden: Wiebe Eenling voor de noordelijke provin-cies en Klaas Poutsma voor de rest. Marieke Aalders had al eerder aangegeven om zich niet meer beschikbaar te willen stellen voor het bestuur en haar activiteiten werden al door bovenstaande heren over genomen. Bedankt voor alle inzet Marieke en we hopen je toch nog vaak op de activiteiten te mogen zien en spreken.Wij als club n een aantal leden zijn weer verschenen in di-verse artikelen in de bladen, zoals Motor Revue, MOTOR Ma-gazine, Het Motorrijwiel en het Noord-Hollands Dagblad. Gelukkig krijgen wij deze artikelen van de redacties om als pdf op onze site te plaatsen: Leden in de bladen. Bedankt redacties! Rest mij u veel motorplezier toe te wensen en tot ziens/spreeks/horens, waar ook in Nederland of daarbuiten.Met vriendelijke groet, Peter van der Zon

Oldtimerbeurs Rosmalen 2015

3

COLUMNMorrie luitjes,Van feesten begrijp ik niet veel Het is meestal leuk voor kinderen.., ja, dat wel. Naarmate je ouder wordt neemt de drang tot feesten doorgaans ook wel af. Daar moest ik ernstig over nadenken toen mijn vrouw weer eens vroeg of ik mijn verjaardag nu wel of niet bliefde te vieren. Een jaarlijks terugkerend ritueel, zowel die jaardag als dat vragen Nu word ik 65 en hoewel dat op zich ook zomaar een getal is lijkt dat toch in enig opzicht wel een mijlpaal. Je mag met pensioen compleet met AOW en zo Wel komt er voor mij alvast drie maanden overheidsbonus bij en dus verschoven naar eind mei. Maar dat is niet erg. Ik ben al blij dat ik het (bijna) gehaald heb. Alleen dat vieren Tja Ik stop ook nog niet met werken want dat kan qua fi nancin nog niet.. Iemand nog een pandje nodig? Afi jn, eerst die verjaardag maar; met familie kan ik het nog net bolwerken, zolang een en ander niet gepaard gaat met feeste-lijke(?) luidruchtigheden als stoelendans, zang en polonaise Op moment van schrijven staat juist het carnaval op t punt los te barsten. U voelt al aanko-men..: Daar heb ik nog altijd maar bar weinig echt van begrepen. Lollig en gek doen, zonder enige gerechtvaardigde aanleiding Het vond ook meestal plaats in het verre zuiden. Wat een ander heeft wil-len wij ook, moeten op zeker moment een aantal mensen gedacht hebben Zelfs in Groningen wordt er tegenwoordig gehost en geklost en dan die gas-boringen maar de schuld geven Ik vind het uiter-aard allemaal prima, zolang ik maar niet mee hoef te doen. Toch blijft het fenomeen feest me wel verba-zen Wat heeft dit alles met de club te maken..? Tot nu toe niets, eigenlijk. KJMV-leden zijn over t alge-meen en voor zover ik ze ken, vrij rustige en redelijk sobere en soms zelfs (te) serieuze lieden Zo zie ik bijvoorbeeld Frans Forrer of Klaas Poutsma nog niet direct met twintig biertjes op, verkleed als Argentijns generaal of Puerto Ricaanse banaan, lallend, zingend en onzin uitkramend op de tafel dansen Hoewel.., met Frans weet je het nooit helemaal Onze hardlo-pende fi etser en tevens snelste poetsdoek te Den Helder lust cht wel een biertje en ook enig wildplas-sen is hem niet vreemd Daar kan ik boeiende din-gen over vertellen Maar goed; de clubdagen van de KJMV zijn gelukkig braaf en rustig De hele ver-eniging is trouwens nogal kalm.., gaat het wel goed..? Ernst Hagen

4

Algemene Leden Vergadering 2015

De Algemene Ledenvergadering vindt plaats op zondag 29 maart a.s. vanaf 12.00 uur in de grote zaal van hotel De Rijper Eilanden te De Rijp. Dit adres is voor de Clubdag in november voor het eerst door onze club benut en ondanks dat het niet centraal gelegen is, wel erg geschikt. We hebben de datum direct vast gelegd voor de ALV en de Clubdag. We hopen natuurlijk wel dat vele leden ons kunnen vinden. Het adres van het hotel is: Zuiddijk 2-A, 1483 MA De Rijp.

Daarnaast is het van belang voor de catering dat we weten hoeveel mensen gaan komen.Wilt u zo vriendelijk zijn even een belletje/mailtje te plegen als u denkt te komen.

Dit kunt u doen naar Klaas Poutsma, Wiebe Eenling of Peter van der Zon (zie colofon).Goede reis en tot ziens!

Agenda 1. Opening

2. Mededelingen

3. Notulen ALV 2014

4. Financieel jaarverslag 2014 door de penningmeester

en de kascontrole-commissie (Luuk van Assema en Lars Holm)

Luuk is aftredend en moet vervangen worden.

5. Technische vraagbaak: merk/type-specialisten

6. Verkiezing:

secretaris (Albert Brouwer is aftredend en niet herkiesbaar)

nieuwe kascommissie

7. Activiteiten waaronder de Clubdag op 15 november 2015

8. Japans Klassiek Evenement 2016

10. Rondvraag

11. Sluiting vergadering

Voorafgaand aan de ALV worden de Notulen en Jaarverslagen uitgedeeld is.Het bestuur zal uw aanwezigheid bijzonder op prijs stellen.

Namens het bestuur, Albert Brouwer, secretaris

Hotel De Rijper EilandenHotel De Rijper EilandenHotel De Rijper Eilanden

5

30 jaar GSX-R 750...Voor diegene die mij nog niet kennen, zal ik mij even voor-stellen. Ik ben Jappie van Veen, 58 jaar, heb 4 kinderen en ben getrouwd met Marion. Ik ben sinds mijn 7e jaar al gek van alles wat wielen heeft en benzine nodig heeft. Mijn motorleven begon met mijn 14e jaar doordat ik de motoren poetste van mijn broer en zijn vrienden. Dat waren Suzuki waterbakken waar ik inmiddels ook een aantal van in mijn bezit heb.

Mijn 1e motor was een Honda CB350 Four, het was geen best exemplaar en deze werd ingeruild op een Suzuki GT500. Splinternieuw en prettig geprijsd voor Fl.4.300,-. Na een jaar hier met veel plezier op te hebben gereden kwam de Suzuki GS750 in beeld. Hier heb ik ook een jaar op ge-reden en weer ingeruild op een Suzuki GS1000. Na deze GS1000 werd het weer een Honda, een VFR 750 F uit 1986, mooi parelmoerwit van kleur en plezierig rijdend. De erva-ring voelde als of je van een olietanker naar een scherp jacht overging Na 5 jaar Honda te hebben gereden werd deze ingeruild op een auto en kocht ik in het voorjaar van 1991 een Suzuki GT750 A in topstaat. Daarnaast kwam er ook weer een GS1000. De verzameling werd echter het meest uitgebreid met de Suzuki GT750, er kwam een J-type, een K-type en zo ging het maar door. Ook de RG500 kwam aan de beurt om zich toe te voegen aan de verzameling. De Suzuki GSX-R uit 1985 kwam in beeld doordat mijn vrouw Marion hier graag op wilde rijden. Ach ja, daarna dan ook nog maar een GSX-R1100 uit 1987 erbij om het plaatje com-pleet te maken. Het vuurtje van de GSX-R serie werd hier-mee aangewakkerd.Toch kwam er ook weer een moment dat ik een aantal mo-toren weer verkocht om mijn andere droom te kunnen ver-wezenlijken, namelijk de aanschaf van een mooie italiaanse volbloed sportauto ja een echte Ferrari 365 gt4 2+2 uit 1973, een brullende 12 cilinder. Hier droomde ik al jaren van en na een opmerking van mijn vriend (straks lig je in je kistje en ben je niet verder gekomen dan de Ferrari trui) heb ik inderdaad maar de stoute schoenen aangetrokken en een aantal motoren en autos verkocht om zo uiteindelijk een Ferrari te kunnen kopen.

Ach, het bloed kruipt waar het niet gaan kan, ik begon opnieuw de Suzuki GSX-R750 te zoeken en vond een 750 met een 1100 blok er in. Deze heb ik gekocht en zo begon het virus van de GSX-R opnieuw. Dit werd later ook nog eens gevoed door mijn zoon die ook met het GSX-R virus besmet raakte. Na 40 jaar het jubileum van de Suzuki GT gevierd te hebben moest nu natuurlijk het 30 jarig GSX-R feestje worden ge-vierd en dacht ik, laat ik daar nou een mooie dag van maken bij mij thuis. Na een gesprek met Peter (voorzitter van de KJMV club) heeft dit vaste vorm gekregen en hebben we een datum geprikt voor dit feestje: zaterdag 16 mei 2015.Het is de bedoeling dat de GSX-R liefhebbers zich bij ons op de Huniadijk 15, 8771KK te Nijland verzamelen om 10.00 uur. Er staat dan koffie klaar. Om 12.00 uur gaan we dan een toertocht maken met alle aanwezige GSX-R-en. Tijdens de toertocht steken we nog ergens aan (verrassing). Uiteindelijk komen we dan rond 16.00 uur weer terug op de boerderij in Nijland. Lijkt het je leuk om dit 30 jarig GSX-R bestaan mee te vieren? Laat het dan even weten via jappiesuzuki@live.nl.Het zou geweldig zijn wanneer we met een grote groep GSX-R liefhebbers bij elkaar kunnen komen om onze geza-menlijke hobby te delen, toch?Vriendelijke groeten, Jappie van Veen

6

Classic Motorshow HippolytushoefHippolytushoef, 8 en 9 november 1014 - De show in de grote zaal de Harmonie te Hippolytushoef was een enorm succes. Vele mensen kwamen van heinde en verre kijken en praten over de prachtig opgestelde motoren.

De ex-racers van Middelburg, van Dulmen en Ankon waren aanwezig met als eigenaar de enthousiaste John Zeulevoet. De racers van Wil Hartog, Michel du Maine met diverse motoren, Cas Swart, Fup Bakker, Linze de Vries, ge-broeders Looijesteijn en vele anderen, eigenlijk te veel om op te noemen. Ook waren er vele wegmotoren van diverse pluimages aanwezig. Bennie Streuer was er met de eigen-bouw Stredor zijspancombinatie van vader Egbert en was het motorblok aan het inbouwen.Als verrassing kwam op zaterdagavond de huidige wereld-kampioen zijspanrace Tim Reeves uit Engeland op bezoek, hij rijdt met een Suzuki LCR. Een hele gewone vent die wars is van enige vorm van sterallures.We bleven met enkele personen van zaterdag op zondag in de slaapzak tussen de motoren op de grond slapen en ook dat was gezellig.Na de zaterdag kwamen er zondag ook weer veel bezoekers waaronder ook diverse oud-coureurs die onderling ook veel hadden bij te praten.Tevens kregen we toevallig een Japanse wereldreiziger op bezoek. Deze Takeshi Jamada had al 25.000 km achter de meter van zijn Triumph Tiger! Op mijn vraag waarom hij niet op een product van eigen bodem reed, waar ze toch fan-tastisch goede motorfietsen maken, vertelde hij dat hij zeer

goed gesponsord werd door de Japanse Triumph importeur. Het was een zeer vriendelijk en enthousiast persoon en ui-teraard moesten er ook nog stickers van zijn bezoek op de motor geplakt worden.

Al met al was het dus een grote happening en zeker weer voor herhaling vatbaar. Gerard Numeijer

7

Jeugdherinneringen van het band(e)lid...Ik (Meindert Leloux, oud-klasgenoot van Peter van der Zon) kocht in 1973 mijn eerste motor een nieuwe Suzuki 750 GT, de eerste Japanse serie motor met waterkoeling, toen nog 2-takt, bij Selling Motoren toen gehuisvest op de Amstel te Amsterdam. Ik meen dat er maar een paar zo niet slechts twee kleuren waren, brons en zwart, maar weet dat niet ze-ker meer. Selling had er toen maar 1 in de showroom staan, het brons/goud kleurige model, ik was meteen verliefd en kocht hem gelijk. Ik dacht toen voor plm Fl. 5400,00, met bagagerek. De toen nog niet veel voorkomende integraal helm van AGV kostte me daar boven op alln al Fl. 300,00, toen een enorm bedrag voor een helm. Ik heb er later zelf een racestuur opgezet.

Zomers naar Zandvoort in 20 minuten. Wheelies makend, vertrekkend van het stoplicht van Halfweg naar Amster-dam racend tegen andere motoren. Vaak 200 km/uur op de Haarlemmerweg. Daarnaast met 100 km/uur plat in de bocht met de laarzen schampend over het asfalt bij de afrit VU zie-kenhuis op de A10. De trip naar Spanje was heel avontuurlijk. Als 24 jarige met 16 jarige broer en bagagepack achterop, zonder tent, vertrokken we in de zomer van 1974 met reis-doel Zuid Spanje, Fuengirola gelegen tussen Mlaga en Mar-bella. Ik meed toen de autoroutes du Soleil en ging midden door Frankrijk richting Poitiers, onze eerste stop na 1.000km. Ik was doodmoe en nam het eerste hotel in de buurt van Poi-tiers. Bleek een duur hotel te zijn, maar ik had geen zin nog verder te zoeken. Heerlijk geslapen en gegeten. De rekening was Fl. 250,00, met als gevolg de volgende dag slapen onder de blote hemel in Spanje in de buurt van Vittoria. Dat was mijn idee om wat geld te besparen er van uitgaande dat het goed weer zou zijn. Een misrekening want het begon die nacht te onweren. Ketting liep droog door de hitte, want toen bestonden er, naar ik herinner, nog geen O-ring kettin-gen en ik moest deze om de dag met consistent vet smeren. Ik moest elke 200 km een tankstation vinden, niet altijd mak-kelijk op het Spaanse platteland, om te tanken en/of te eten en drinken. Het was bloedheet en vervloekte daarom mijn integraal helm. Achter smerige vrachtautos door de bergen heen kregen onze gezichten van de dieseluitstoot zwarte zonnebrillen net als wasberen.

Als we ergens een tortilla of zo gingen eten, schrokken de mensen zich dood als ze ons zagen binnenkomen. Over slechte wegen gereden, zelfs in de buurt van Jan over een zandweg. Wederom buiten gepit maar nu met mooi weer. Na Granada richting Mlaga en daar in de buurt op de bou-levardweg langs de zee heb ik een soort dja vu gehad. Ik zag een motorongeluk gebeuren van een Duitser met een zwarte BMW en keerde om iets verderop op een kruising wat plm 10 minuten duurde. Bij aankomst werd mij verteld dat dit ongeluk een half uur daarvoor was gebeurd en dat de berijder reeds naar het ziekenhuis was gebracht. Mijn broer pitte achterop en had niets gezien. Ik kon mijn oren niet geloven. Ik zag dit ongeluk voor mijn ogen gebeuren, hij gleed aan de overkant van de weg onderuit tegen de vang-rail aan. We kwamen om 3 uur s nachts aan in Fuengirola en kon mijn motor vanwege vermoeidheid niet meer op zijn standaard krijgen. We konden toen niemand meer op het appartementencomplex bereiken en van nood moesten we dit keer weer buiten pitten. Na 2 bijkomdagen leuke meiden ontmoet en we gingen met zijn vieren uit op mijn motor, ik voorop met mijn scrotum op de benzinetank, dan mijn vriendin, dan haar zus, en dan mijn broer achterop de baga-gedrager, wel voorzichtig rijden natuurlijk, maar wel zonder helm en in luchtige kleding! En geen bon gehad, gelukkig. Ik heb met deze motor maar 1 keer een bon gehad. Dat was in het Amsterdamse Bos op de gemeentegrens met Amstel-veen. Ik reed daar 100 m over de gemeentegrens met toen nog een proefrijbewijs en mocht niet buiten de gemeente Amsterdam rijden. Dat was een echte dienstklopper. Ik had al mijn andere rijbewijzen al. Leuke spannende en mooie tijd. Ik denk dat nu niemand zo idioot zal zijn om zon trip nu nog eens te maken op die manier. Ik wou dat ik hem nog had een klassieker nu, maar verkocht hem omdat ik verliefd werd op een Citroen DS Super en een Franaise, ha, ha...

Pas op mijn vijftigste verjaardag mezelf weer een motor cadeau gedaan een Yamaha XV 1600 Wildstar, origineel in two/tone rode kleur en later zelf gepimpt, met RVS spa-ken, Rizzoma gepolijste aluminium onderdelen. K&N open luchtfilter met lucht Filter, Dyna set met aangepaste sproei-ernaald en vergrote sproeier. Nu geen chokemeer nodig. Iri-dium bougies, solo- en passenger seat van echt leer. Uitlaten aangepast met iets meer DBs en White Wall banden etc. Ik rij nu nog regelmatig maar wel heel rustig en relaxed, whee-lies lukken er niet mee en ik zit er ook goed gekleed op met beschermende kleding en helm natuurlijk, zoals het heurt!!!Meindert Leloux

8

Honda RC163 laten leven...Veel motorliefhebbers die in de jaren 60 bewust het weg-racegebeuren hebben meegemaakt en gevolgd, spreken nog steeds over die Gouden Jaren. Het was niet alleen Hon-da die soms een paar maal per jaar een nieuwe racer uit-bracht, later kwamen daar ook de andere Japanse merken bij. De technische ontwikkeling is toen heel hard gegaan en er verschenen juweeltjes op het circuit waar nog steeds met ontzag over wordt gesproken. Toch wil ik mij beperken tot maar n merk en serie, de Honda 250 cc viercilinder racers RC160 164 . Deze motoren hebben voor nieuwe maatsta-ven in de viertacttechniek gezorgd waar we heden ten dage nog steeds de vruchten van plukken.

In de jaren 50 had Honda voor zijn tweecilinders al een horizontaal deelbaar carter toegepast. Ondanks dat deze constructie veel voordelen heeft, is het voordien weinig ge-bruikt. Als eerste firma na WO II past Honda voor zijn ra-cers (RC) en een aantal productieracers (CR) vanaf 1959 tot 1967 opnieuw de vierkleptechniek toe, zelfs voor de kleine tweecilinder 50 cc. De vierkleptechniek werd eerder wel toe-gepast, maar het gaf bij relatief lage toerentallen weinig voordelen. Daarom werd dit systeem tot eind jaren 50 ook voor racemotoren bijna niet meer toegepast. Toen Honda hiermee op de circuits verscheen, was de reactie van de ge-vestigde orde, wie gaat er nu racen met deze ouderwetse en achterhaalde techniek. Maar de motoren draaiden met on-gehoord hoge toerentallen en behaalde wel voordeel met deze techniek en boekte er in de jaren 60 grote successen mee. Hier is de basis gelegd voor toepassing van vierklep-techniek die nu al jaren wordt toegepast op bijna alle soor-ten viertactmotoren.

In 1959 werd de eerste viercilinder 250 cc Honda, de RC160, gebouwd en werd alleen in Japan gebruikt voor wedstrijden op gravelbanen, zoals de Asama races. Op afbeeldingen is te zien dat deze motoren met een soort crossbanden reden. Er is ongetwijfeld erg veel studie aan vooraf gegaan om de bes-te resultaten van vermogen en betrouwbaarheid te berei-ken. Dit leidde tot het ontwerp van de kenmerkende boring x slag van 44 x 41 mm, twee bovenliggende nokkenassen en een compressieverhouding van 10,5 : 1 voor alle RC 125 cc twins en 250 cc viercilinders die nog zouden volgen. Uit-gevoerd met vier kleppen per cilinder die door het geringe gewicht, snelle opening - en sluitingstijden mogelijk maken en veel vermogen leveren bij hoge toerentallen.

In 1960 nam Honda deel aan de 125 en 250 cc WK races en daar werd een geheel nieuwe viercilinder 250 cc voor ont-worpen, de RC161. De twee bovenliggende nokkenassen worden nu aangedreven door een tandwieltrein achter de 35 naar voren staande cilinders en zorgt voor een smal mo-torblok. De cilinders zijn nu uit n stuk gegoten met het bovenste carterdeel. Dit motorblok is de stamvader van de vele Honda racemotoren die nog zouden volgen. Het vermo-gen was 38 pk bij 14.000 omw / min en kortstondig mocht men tot 18.000 toeren doortrekken. Het eerste optreden van de RC161 was op het eiland Man en later op de Asser TT. Jan Huberts was de gelukkige om met deze motor te mogen starten en werd 7e, nog juist voor Jim Redman. Dat jaar twee maal een tweede plaats voor de RC161.

Voor 1961 was het nieuwe motorblok niet op tijd klaar en er werden de eerste wedstrijden gestart met het oude mo-torblok in een nieuw frame, het was het z.g. Hybride type. Toen het nieuwe motorblok met 45 pk gereed was, kwam in de loop van dat jaar de RC162 op de baan. Dat deze moto-ren snel en toch ook betrouwbaar waren blijkt uit het feit dat ze tien van de elf races winnen en ze de eerste vijf plaat-sen in het wereldkampioenschap innemen met Mike Hail-wood als wereldkampioen.

De opvolger voor 1962 was de RC163 met maar weinig zichtbare wijzigingen, de vergrote koelribben op de cilin-ders waren nodig om de 46 pks gezond te laten werken. Dat is zeker goed geslaagd, want in alle gestarte races, wist de RC163 ze allemaal te winnen en werd Jim Redman . we-reldkampioen.

In 1963 had Honda veel tijd gestoken in de nieuwe For-mule 1 racewagen. Dat ging wel ten koste van de ontwik-keling en ondersteuning van de motoren. Met de nagenoeg ongewijzigde RC163 werd Jim Redman op het nippertje opnieuw wereldkampioen, nog net voor Provini op een 1 ci-linder Morini. Voor 1964 kregen de motoren weer de brood-nodige aandacht en resulteerde in de RC164 en leverde max 49 pk bij 14.500 toeren, maar dat was niet genoeg om de Yamahas partij te geven. Halverwege het seizoen verscheen de 6 cilinder 250 cc met 54 pk bij 17.000 toeren en was su-perieur. Maar de 250 cc viercilinders hebben een geweldige bijdrage geleverd aan de naamsbekendheid van Honda en de hoge vermogens met sublieme betrouwbaarheid.

Wat gebeurde er met de ouderacers die hun sporen zo duidelijk hadden verdiend? Het merendeel ging terug naar Japan en ze werden verschroot!!! Ja, ongelofelijk.

9

Gelukkig zijn er toch wel een aantal aan dit gruwelijke lot ontsnapt en kunnen nog steeds worden bewonderd. Beter laat dan nooit zullen ze bij Honda hebben gedacht toen ze besloten om een museum op te zetten van o.a. de befaam-de racers uit de jaren zestig. Waarschijnlijk kwamen ze toen pijnlijk tot de conclusie dat er veel moois verloren is geraakt.Honda heeft een aantal motoren geschonken aan de cou-reurs die er wereldkampioen mee waren geworden. Zo heeft Mike Hailwood ooit een zescilinder gekregen, die jam-mer genoeg na zijn dood onvindbaar is. Jim Redman en Luigi Taveri kregen een 250 cc viercilinder en Taveri kreeg ook de RC149 125 cc vijfcilinder. In 2008 was deze unieke machine zelfs aanwezig op de Bikers Classics en werd door veel liefhebbers bekeken. In 2009 had hij zelfs de RC149 en de RC162 mee toen hij tijdens dit evenement werd gehul-digd met zijn 80 ste verjaardag.

Ook zijn er in 1961 een aantal hybride motoren via be-langrijke importeurs uitgeleend aan talentvolle coureurs uit die landen. Later verschenen er zelfs enkelen in Neder-land. Henk Viscaal uit Almelo had enige tijd een 250 cc vier-cilinder in zijn bezit en in 1968 tijdens de Pinkster races in Tubbergen stonden er zelfs twee stuks in het rennerskwar-tier. Op een gegeven moment lag er zo maar een los vierci-linder motorblok in het gras en helaas is de gemaakte foto wat onduidelijk. Jammer genoeg had ik toen niet het besef om veel meer en gedetailleerde fotos te maken. Een rolletje was toch al snel vol. Wel steeds meer een gevoel van een his-torisch gemiste kans. Ook Joep Kortekaas heeft een RC163 in zijn bezit gehad.

Enige tijd was er in ons land nog een zeldzame 250 cc viercilinder te bewonderen. In de prachtige Honda collectie van CMS, heeft een RC162 Hybride er een aantal jaren deel van uit gemaakt. Jammer genoeg is vorig jaar deze motor en een groot deel van de collectie verkocht.Maar verder zijn er niet veel originele fabrieksracers uit de jaren 60 in het openbaar te bewonderen. Een topper op dit gebied was wel tijdens de Centennial van 1998 in Assen toen er nog een behoorlijk aantal RC Hondas aanwezig waren, maar ook veel fabrieksmachines van andere merken.

Toen in 2010 nogmaals de Centennial in Assen werd ge-organiseerd, was er een prachtig gerestaureerde 250 cc vier-cilinder Honda RC163 aanwezig. Deze machine is een aantal jaren in het bezit geweest van de Honda kenner en liefheb-ber, Joep Kortekaas en in 1984 heeft hij hem verkocht aan de Duitse Harry Mieth. De motor was in een slechte staat en met veel versleten onderdelen leek restauratie bijna onmo-gelijk. Maar de liefde voor de Honda racers en de zeldzame

RC163 in het bijzonder, deed de instrumentmaker Harry besluiten om aan dit monsterproject te beginnen. De zoek-tocht naar onderdelen en zelfs het opnieuw (laten) maken van diverse delen heeft meerdere jaren geduurd. Nee, Hon-da stelde geen tekeningen of wat dan ook maar ter beschik-king om deze onderdelen opnieuw te kunnen laten maken. Daarom heeft Harry alle onderdelen zelf op tekening gezet die opnieuw gemaakt moesten worden, zoals krukas, drijf-stangen, zuigers en kleppen. Reken maar dat dit allemaal een vermogen heeft gekost. Maar in 1988 was de motor klaar en reed Harry zijn eerste ronden op de Nrburgring. Daarna heeft hij deelgenomen aan diverse Classic Parades van GP motoren in Europa.Deze motor ziet er onberispelijk uit en mooier als toen hij uit de race-afdeling kwam. Jim Redman heeft aan de hand van fotos bevestigd dat hij met deze motor heeft gereden. Waarschijnlijk als enige 250 viercilinder is op aanwijzen van Jim Redman het motorblok 3 cm lager in het frame ge-bouwd voor een lager zwaartepunt. Het Honda museum in Japan wil deze motor graag van Harry kopen en heeft er ook best veel geld voor over. Maar hij is nog steeds niet voor het aanbod bezweken. De viercilinder van Luigi Taveri, de RC162, is ook door Harry Mieth helemaal gerestaureerd en werd ook ingezet bij Classic Parades.

Deze motoren te zien en te horen is een groot genoegen, maar helaas is dat maar zelden mogelijk en in ons land bijna onmogelijk. Maar het is niet uitgesloten dat Harry Mieth toch nog een keer met zijn RC163 naar ons land komt. Ons KJMV lid, Johan Borneman, maakt deel uit van de organi-satie die de CRT races in Gramsbergen verzorgd. Dankzij de goede contacten tussen Johan en Harry Mieth zijn er ge-sprekken geweest over de eventuele komst van Harry met zijn RC163. Het is allemaal nog in een heel pril stadium en er staat nog niets vast over zijn komst. Er zijn nog een aantal onzekere factoren.

Maar het zou toch geweldig zijn als het slaagt om deze unieke motor zaterdag 20 juni op het circuit bij Gramsber-gen te hebben. Het zien en horen is alleen al een belevenis om mee te maken. Deze gelegenheid mag de echte Honda liefhebber natuurlijk niet missen, want de kans dat dit in de toekomst nog vaak zal gebeuren is nihil. Overigens is een bezoek aan dit mooie en goed georganiseerde evenement in het buitengebied bij Gramsbergen zeker een aanrader. Hier wordt nog gereden zoals jaren geleden bijna alle weg-races in ons land plaatsvonden.Klaas Poutsma

10

Het vertrek uit Taira YH verloopt niet onder een gunstig ge-sternte. Een ontbijt zit er niet in, dus ik vertrek meteen al om acht uur. Ik voel me flink belabberd op de motor zonder een (warm) ontbijt en in de neerstromende regen. Gelukkig is mijn einddoel niet zo ver weg, zon 200 km en ik hoop dan ook aan het begin van de middag bij mijn gastheer Ki-tahara-san aan te komen. Ondanks het slechte weer hou ik niet alleen de moed, maar ook de vaart erin. Met 40 50 in de bebouwde kom en 60 70 daarbuiten en soms 80 in kolonne bereik ik om twee uur enigszins verkleumd en met een knorrende maag mijn bestemming in Chiba, een stad gelegen aan de noordkant van de Baai van Tokyo. De lunch smaakt verrukkelijk. Mijn gastheer woont alleen in een ka-rakteristiek Japans huis: een vrijstaande woning, vlak aan de straat met een vloeroppervlak van ongeveer 40 m2 in het vierkant en aan weerszijden een brede groenstrook van zon twee meter, die achter het huis uitmondt in een tuintje van ongeveer drie meter diep.

Het is gezellig kouten, zittend op een zabuton (een gevoerd kussentje), aan een 30 35 cm hoge (lage?) rood gelakte vierkante tafel waarover een ruim afhangende deken is ge-legd, welke is afgedekt met een een plaat van gelakt hout ter grootte van het tafelblad, met de benen geschoven on-der de dekenrand. Onder de tafel is een kotatsu (oorspron-kelijk een kolenstoof, maar tegenwoordig is het een infra-roodlamp). We drinken o-cha (groene thee) en tegen de kou op de rug krijg ik een tanzen of dotera (een dik gewatteerd vest). De wat oudere Japanse woningen zijn namelijk niet voorzien van ruimteverwarming, zoals we dat in Nederland kennen. Soms maakt men gebruikt van een petroleumka-chel. Maar om het in de koude herfst- en winterperiode s avonds toch aangenaam te hebben, zorgt het door mij in-middels zo gewaardeerde ofuro (Japans bad) ervoor dat het lichaam wordt opgewarmd. Meestal gaat men kort daarna naar bed, of beter gezegd op en onder onder de futon gaat.

Een Honda CB350 kopen in Japan...(8)Het japanse bed bestaat namelijk uit een shikibuton (dikke ondermatras) en de kakabuton (een lichte gewatteerde de-ken gehuld in een overtrek met de kenmerkende opening) die in de zomertijd vervangen wordt door een soort van la-ken dat meer lijkt op super king-size badhanddoek. Na het ontbijt gaan we per trein naar Tokyo waar we een bezoek brengen aan het Nationaal Museum gelegen in het Ueno-park. In het museum laat Kitahara-san mij een 1 meter hoog houten beeld zien. Het is het 375 jaar oude hekbeeld van het galjoen Erasmus, de latere De Liefde, die in april 1600 strandde op de kust van Kyushu nabij Oita. Dit beeld is het enige overge-bleven voorwerp van De Liefde. Echt een bijzonder historisch stuk voor Japan. Tevens huist museum een interessante collec-tie over de legendarische zijder-oute vanuit keizerlijk China naar het middeleeuwse Europa.In de nabij gelegen uitgaans-wijk Asakusa en tevens bekend om de geishas, bezoeken we de bekende Senso tempel met de daar fraaie Kaminari-mon (mon=poort). s Avonds heeft mijn gastheer een verrassing voor mij: we gaan naar een sent een openbaar badhuis. Als we weer thuis zijn en weer aan tafel zitten, genie-ten we van bier en sake voor we naar bed gaan. De volgende dag rij ik door een aaneengesloten bebouwing van Chiba naar Tokyo op weg naar mijn favoriete Yoyogi YH in de wijk Shibuya. In de buurt doe ik boodschappen voor de avondmaaltijd en het ontbijt. Met hulp van een gaspenning maak ik mijn warme maaltijd klaar in de keuken. Het is er vol en de uitwisseling van ervaringen en informatie is dan ook volop aan de gang. Ook ik doe een flinke duit in het zakje.Na een westers ontbijt vertrek ik rond de klok van tien op weg naar Shizuoka, zon 170 km verderop. Hoera, het weer-beeld is opgeklaard: het regens niet meer, de lucht is helder blauw, motorrijden wordt weer extra leuk. Door het altijd drukke verkeer bereik ik drie kwartier later de oprit van de Tomei Expressway. Ik doe rustig aan, de heer Rokuro Tokuda verwacht mij niet voor vier uur. Halverwege neem ik bij het Ashigara wegrestaurant, vlak bij Gotemba, een uitgebrei-de koffiepauze en geniet dankzij het mooie weer van een prachtig uitzicht op Fuji-san.

Aangekomen in Shizuoka ontvang ik van hem een flinke stapel brieven die Shindo-san heeft opgestuurd vanuit Os-aka. Brieven van vrienden, oud-collegas bij het MEB te Oeg-stgeest en uiteraard van mijn ouders. De reactie van mijn ouders op mijn lange brief vanuit Shikotsu-ko over mijn on-geluk valt reuze mee. Op mijn vragen over de diverse Neder-landse sportprestaties krijg ik ruimschoots antwoord.

11

Zo lees ik dat Jan de Vries wereldkampioen op de 50cc is ge-worden en dat bij het WK wielrennen Leijn Loevestijn eerste is bij de sprint profs en dat Nederland tweede is bij de 100 km tijdrit amateurs en bij de stayers Gaby Minneboo. Ook bij de dames was er succes te melden bij de wegwedstrijd en achtervolging met Keetie Hage. Bij het voetbal is Feijen-oord kampioen zo lees ik. Nieuws uit Japan bereikt ook de Nederlandse tv, o.a met beelden van de rellen rond de aan-leg van het vliegveld Narita, de taifoens en de hierbij op-tredende aardverschuivingen. Gelukkig heb ik tijdens mijn reizen van dat laatste niets gemerkt. De luchtverontreining in het Rijnmondgebied is belabberd, zelfs Den Haag met de randgemeenten en Delft hebben er last van. Van een van de verkenners van mijn verkennersgroep krijg ik de vraag of ik als reactie op de bejegening van de Japanse keizer tijdens zijn (priv)bezoek aan Nederland de cabaretier Wim Kan schijnt flink uitgepakt te hebben nadeel heb ondervonden. Als voorzorg zou de Nederlandse ambassade in Tokyo onder toezicht staan ter voorkoming van repressailles. Gelukkig kan ik hem melden dat ik altijd vriendelijk ben bejegend. Over dat laatste raak ik in een gesprek met Tokuda-san. Hij is oud-journalist en radioverslaggever en zit politiek ge-zien in de linker hoek. Tot mijn verrassing zegt hij dat veel Japanners instemmen met de betogingen. Als reden geeft hij aan dat het voor de keizer een teken is dat hij ook maar een mens is. Volgens de Shinto, de officile staatsgodsdienst (tot 1946), was de keizer van goddelijke afkomst immers afstammeling van de zonnegodin Amaterasu. Dit werd door velen in Japan geloofd. Maar in zijn Nieuwjaarstoespraak van 1946 deed hij afstand van zijn goddelijkheid. Voorts zit het schuldbesef dan wel afkeer van de oorlog er diep in. Zelfs de kranten vonden de demonstraties (in Engeland en Nederland) heel begrijpelijk. Dat de keizer bij zijn toespra-ken geen enkel woord over had voor het gebeurde in de Tweede Wereldoorlog, zoals Willy Brand dat in 1970 in Polen had gedaan, keurden de commentaren in de kranten af. Ko-ningin Elisabeth van het Verenigd Koninkrijk heeft er in haar toespraak wel iets over gezegd, zo zei Tokuda-san, maar de keizer heeft in zijn antwoord hierop niet gereageerd. De premier Sato en de minister van Buitenlandse Zaken Fukuda hebben hierop kritiek gekregen. Dat alles hoor ik verbaasd aan. Uit het gesprek blijkt mijn gastheer een slechte ervaring te hebben gehad in het verleden. Zo is hij gearresteerd toen hij vanuit zijn overtuiging weigerde te buigen toen de keizer voorbij reed tijdens een parade in vooroorlogs Tokyo.

Het gesprek gaat alle kanten uit en plotseling vertelt hij dat zijn dochter Hoki een bekende zangeres en actrice in Japan in 1967 (als vijde echtgenote!) gehuwd is met de Ameri-kaanse schrijver Henry Miller. Ik heb een aantal boeken van hem gelezen dus ik ben een beetje verbaasd, want de schrij-ver is in 1891 geboren en dus ongeveer zo oud, zo niet ouder dan zijn schoonvader! Naast deze gesprekken vind ik gelukkig nog tijd om alle brie-ven te beantwoorden. Ik heb ondertussen bijna de spreek-woordelijke blaren op mijn vinger ervan gekregen. Een dag later ben ik op weg naar het nabij gelegen Hama-matsu, waar de goedlachse heer Toshio Kawaii mij hartelijk begroet en mij meedeelt dat Fusako Matsushita inmiddels op 18 oktober, en dat is morgen al, een afspraak heeft ge-maakt met Honda. Immers in deze stad staat nog een eerder gedane uitnodiging open: de (tweede) controlebeurt van mijn motor door Honda (zie deel 3). Ook deze keer over-nacht ik bij mijn eerdere gastheer Tanabe-san. Op het afgesproken tijdstip arriveer ik bij Honda om de uit-nodiging van juli gestand te doen. Ik geef mijn motor af in de vertrouwde handen van Oishi-san, de chef eindinspectie, en dood de tijd met het inkijken van brochures van de diverse Honda-producten en dat zijn er heel wat. Later die middag zie ik dat hij mijn voertuig voorrijdt tot aan de ingang van het hoofdgebouw. Hij vertelt mij dat de motor niet enkel is gecontroleerd en afgeregeld, maar dat er ook nieuwe uitla-ten zijn gemonteerd en dat de oude gedeukte blauw-witte benzinetank is vervangen door een nieuwe, maar kale dus zonder de naam Honda erop van het type K3, weliswaar in een andere kleurstelling, namelijk goudgeel-zwart. Het staat als een vlag op een modderschuit, maar dat kan de pret niet drukken.

De nieuwe onderdelen kosten mij geen yen en Ik voel mij dan ook net als die spreekwoordelijke vliegende kraai. Maar die nieuwe onderdelen, dat is wel tegen de regels in, zo ver-telt Oishi-san mij. Uitvoerig bedank ik hem voor deze wel heel bijzondere servicebeurt. We praten nog wat na en zo hoor ik van hem dat Honda volgend jaar in april een 350cc 4-cylinder uitbrengt. Het is niet te geloven! Om de kaalheid te compenseren plak ik mijn initialen op de tank.Samen met Kawaii-san en Tanabe-san dineren we uitvoerig in een Chinees restaurant en dat is toch wel even anders qua smaak dan in Nederland, zo constateer ik. Maar het is wel wel heel erg lekker. Zodanig dat ik mij zorgen maak over mijn gewicht. Want het eten bij al die gastfamilies is over-heerlijk en ik moet van alles proeven, weigeren valt mij moeilijk en is ook vaak onbeleefd en met weinig lichamelijke beweging, tja Dank zij de inspanningen van Kawaii-san breng ik de vol-gende dagen door in gezelschap van een wisselende reeks

12

jongedames, bij wie ik ook zal overnachten. Ik fungeer na-melijk, zoals eerder is gebeurd, als oefenmateriaal voor de beginnende Esperanto-sprekende Japanse jongedames. Niet dat ik geen beginner ben, maar ik gebruik deze taal vrij-wel dagelijks en dat is voor hen niet het geval. Want niets is vreemder dan met een landgenoot een andere taal te spre-ken. Maar voordat het zover is neem ik al afscheid van een van hen Reiko Yano. Zij vertrekt over enkele dagen naar Oos-tenrijk om daar in het huwelijk te treden met een mede-esperantist, die zij eerder tijdens een jaarkongres van de UEA (Universala Esperanto Asocio) heeft ontmoet en daar-aan een correspondentie heeft overgehouden met dit aan-staande huwelijk als gevolg. Ik heb met haar een interres-sant gesprek over het trouwen met een buitenlandse, in het bijzonder met een Japanse. Haar vragen beantwoord ik naar eer en geweten. Het is al laat in de avond als we bij de familie van Mitsu Itoh aankomen. Zij is 26 jaar maar zit eruit als 20 21. Leeftijd (juist) schatten is moeilijk bij deze frle dames. s Ochtends praten we wat over koetjes en kalfjes en luis-teren naar muziek. Ik merk dat ik dat mis. Zo komt het ge-sprek op Shocking Blue, de Haagse popgroep. Hun nummer Venus is razend populair in Japan en ik hoor het geregeld als ik weer eens met een groepje esperantisten in een caf zit of terloops bij mensen thuis. In de loop van de ochtend arriveert haar vriendin Kyoko Ooishi. Ik word door beide be-stookt met vragen als wat voor een vrouw mijn aanstaande echtgenoot moet zijn. Als vrijgezel heb ik het er maar moei-lijk mee. Die avond, na een Esperanto-cursus, verkas ik onder bege-leiding van Fusako Matsushita en Yoko Tanaka per trein naar het ongeveer 40 km oostelijk gelegen stadje Kikugawa (=chrysantenrivier), waar de familie Matsushita woont.

Ook hier een levendige belangstelling naar mijn familie en mijn verblijf in Japan. Het ongeluk komt ook ter sprake en de ontmoeting met de arts in Numakunai (zie deel 6). Dan laat de vader via zijn dochter weten dat hij voor zijn stu-die ook Duits heeft moeten leren hij is chemicus bij het bekende pharmaceutisch bedrijf Takeda. Maar toen ik hem voorzichting in het Duits toesprak, bleek er niet veel meer van die ooit geleerde kennis over te zijn. De familie woont in een nieuwe woning. In Japan worden de huizen nog steeds hoofdzakelijk van hout gebouwd, Na-dat het skelet is opgericht wordt zo snel mogelijk het dak er

opgezet. Daarna begint men met de afwerking en afbouw. Vanwege het gevaar van aardbevingen zijn de huizen licht gebouwd.

Voor de Japanse woningbouw geldt niet het metrieke stel-sel, maar het traditionele, gebaseerd op basis van de eenheid ken (ongeveer 1,82 m). Het is de hart-op-hart afstand tus-sen de kolommen (van het houtskelet van een traditioneel gebouwd) Japans huis. Afhankelijk van de kamergrootte een 3, 4, 4 (deze is vierkant bestemd voor cha-no-yu, de Japanse theeceremonie), 6 of 8 tatami en soms nog groter, maar altijd een even aantal variren de afmetingen van de hierin gebruikte tatami ten opzichte van de standaardafme-ting van 1,82 x 0,91m. De woning bestaat uit op straatniveau een ontvangsthal waar men het schoeisel uittrekt en vervolgens op de ver-hoogde vloer de keuken, het toilet, de badkamer en de ove-rige kamers, die van elkaar gescheiden zijn door fusuma (uit-neembare) schuifdeuren met een rasterbinnenwerk en aan beide zijden bekleed met speciaal papier.

Zo worden twee (of meer) naast elkaar gelegen kamers een hele grote. Aan een of twee zijden zijn diepe opbergkasten waarin o.a. het beddegoed wordt bewaard. Een binnenve-randa loopt langs een aantal kamers. Aan die zijde plaatst men shoji, ook een uitneembare schuifdeur maar beplakt met doorschijnend papier aan de verandakant. Aan de ander kant van de veranda die als buitenmuur fungeert zijn even-eens schuifdeuren met geheel of gedeeltelijk transparant of opaal glas. Het maakt de woning erg licht: een bijzondere vorm van een doorzonwoning. De kamer is multifunctioneel dank zij het spaarzame aanwezige meubilair. De zitkussens en de lage tafel (op zijn kant gezet) zijn gemakkelijk op te bergen in de kast. In een wip verandert een woon-/eetkamer in een slaapkamer en vice versa.

13

In de grootste of belangrijkste kamer bevindt zich de toko-noma (een alkoof) waarin of een bloemstuk (ikebana) of bonsai staat of een fraaie calligrafie hangt. Soms staat daar de butsudan (huistempel). Het is bewonderenswaardig hoe de Japanse bouwvakkers, eigenlijk zijn het schrijnwerkers, een huis in elkaar zetten. HET is net een bouwdoos. Geen spijker, draadnagel of schroef wordt gebruikt. Het zijn al-lemaal ingenieuze pen-en-gatverbindingen. Het zijn ware puzzelstukken.

s Avonds ben ik weer terug in Hamamatsu waar Ooishi-san en haar huisgenoten mij gastvrij onthalen. Haar twee zussen hebben zich voor mij in kimono gekleed, waarvoor ik hen bedank. Ik blijf het een mooi gezicht vinden. Van haar moe-der krijg ik een yukata (een katoenen zomerkimono) met obi (sjerp) aangeboden. Ik protesteer tegen dit vriendelijke aanbod, maar het mag niet baten. Ik zie de voldoening op haar gezicht als ik uiteindelijk onder veel dankzeggingen het geschenk aanneem. De familieleden overstelpen mij met vragen over Nederland, mijn ouders, broers (die ik niet heb) en zussen (maar een) en of ik verloofd ben of een vriendin heb Ooishi-san heeft het er maar druk mee en zij niet al-leen. In de middag komt Itoh-san langs en de twee dames nemen mij mee naar een bowlingcentrum. Daar bowl ik voor het het eerst van mijn leven. De score valt mee voor een be-ginneling.De dames zetten mij af bij het Esperanto clubgebouw waar Tanaka-san al op mij wacht. Met de trein gaan we naar haar ouderlijk huis in Iwata. Ook hier weer het inmiddels bekende ritueel van vragen over mijn familie. Na het ontbijt zijn Yoko en ik in een druk gesprek verwikkeld. De dames schijnen hechte vriendinnen te zijn want in de loop van de ochtend verschijnen Ooishi-san en Itoh-san op het toneel. Gedrien verrassen zij mij met een eenvoudige theeceremonie. Ik zie dat het een heel complex geheel is.Na de lunch bestaande uit sushi en andere lekkere hapjes neem ik afscheid van de familie. Namens de vier jongedames krijg ik als aandenken twee miniatuur geta (houten sanda-len) waarop geschreven staat: seru rapide edzino (zoek snel een echtgenote). Ik ben er beduusd van. Jawel, de da-mes weten van wanten. Tenslotte brengt Ooishi-san mij per auto terug naar Hamamatsu.

Het was zeer aangenaam om de afgelopen dagen tussen leeftijdgenoten te verkeren. Het weer heeft daarbij ook meegeholpen, want sinds mijn vertrek uit Tokyo is het weer nog steeds uitstekend. Via de Tomei Expressway ga ik op weg naar Osaka. Tegen half vijf arriveer ik bij mijn thuisadres. Daar wacht Shindosan al op mij met een flink pakket brieven. Ik werk mijn ad-ministratie bij, dat wil zeggen mijn reisjournaal en het be-antwoorden van alle post. Zoals mij in juli al was toegezegd lost Ishii-san zijn belofte in en nodigt mij uit om eind oktober met hem naar een Bun-raku voorstelling te gaan. Bunraku is het bekende Japanse poppenspel dat in Osaka tegen het eind van de 17e eeuw is ontstaan en gespeeld wordt in de Asahi-za in Dotombori, een wijk in Osaka. Bunraku wordt gespeeld door een of twee en soms drie spelers. Zij zijn alle zwartgekleed de meester-spelers met ontbloot hoofd, zijn assistenten gestoken in een soort bivakmuts en met zwarte handschoenen en manipu-leren de kleurige poppen op ongelooflijke wijze. Opzij van het toneel zit de verteller, die het verhaal gepassioneerd en met een veelheid aan gezichtsuitdrukkingen en stembuigin-gen voordraagt. Naast hem zit de samisenspeler, die er lustig op voort tokkelt. Het is even wennen, maar al gauw zie je de spelers niet meer en blijft alle aandacht gericht op de kleu-rige poppen. Het is een fascinerend schouwspel.

De herfst is inmiddels ingetreden en dat is goed te zien aan de bloemenshows met die karakteristieke Japanse herfst-bloem: de chrysant, de nationale bloem. Waar de Keuken-hof voornamelijk tulpen en narcissen vertoont, zijn het hier enkel chrysanten in allerlei soorten en variteiten, kleuren en vormen. Alleen de uitstalling verschilt.

In een van de Engelstalige kranten die ik met regelmaat koop, lees ik dat de Tokyo Motor Show inmiddels is begon-nen en nog tot 11 november open is. Het lijkt mij wel wat om dat festijn te bezoeken. Wordt vervolgd

14

Onderhoud, reparatie en verkoop van Japanse motoren

Witte Paal 332Q

1742 LE SchagenT 0224 29 20 08M 06 20975139

ernsthagenmotoren@zonnet.nl

Ernst Hagen MotorenHonda Classic Specialist

Verschijnt elke twee maanden. Losse nummers 5,90 (Belgi 6,45).Jaarabonnement (6 nrs.) 28,95 (buitenland v.a. 52,50), 2 jaarsabonnement (12 nrs.) 51,50 (buitenland v.a. 97,50) door overmaking op rekening NL23INGB 0000 0051 35, BIC INGBNL2A, t.n.v. Stichting Historische Motor Documentatie, Den Haag.

Of bel +31-(0)70-3650 860 en wij sturen een acceptgiro.

Het oudste, grootste n dikste blad in de Benelux over alles wat klassiek is op twee wielen: motoren, scooters, techniek, brommers, beurzen, shows en treffens. En natuurlijk nieuws over klassieke motorsport: race-demos, cross en trial.

Voor alles wat klassiek is op twee wielen!

Zoekt u iets of wilt u iets kwijt? In elk nummer vindt u

vele honderden particuliere advertenties. Als abonnee kunt u zon

advertentie GRATIS plaatsen!

Kijk ook op: WWW.MOTORRIJWIEL.NU

15

ADAC Sachsenring ClassicVan 19 tot 21 juni 2015 wordt een groots oldtimer spektakel gehouden op het voormalig Oost-Duitse circuit.Vanuit verschillende hoeken heb ik vragen gekregen over het evenement op Sachsenring 20-21 juni. Hierbij een korte uitleg wat het behelst. Door de ADAC Sachsen ben ik ge-vraagd om een mooie Motor Classic Parade samen te stellen voor het evenement wat op 20-21 juni op de Sachsenring zal gaan plaats vinden. Naast de Classic Parade zijn er nog diverse andere evenementen wat te denken van een Tra-bant wedstrijd, een Duitse Superbike race/parade zoals die zon 30 jaar geleden in een Duits kampioenschap werd ver-reden, en hele grote parade van bijna nog alle lopenden en tentoonstelbare MZ race motoren. Het gaat een leuk evene-ment worden. Vergeet ook niet dat niet zo ver daar vandaan bevind zich Schlosch Augustusburg waarin een heel mooi motormuseum is gehuisvest, zeer zeker een bezoek waard. Dus zeg het voort en ga er met vrienden heen.Aldus meldde Ferry Brouwer vorig jaar ons.

Wel, er is veel gebeurd sinds dien en door de vele contacten die Ferry in de loop der jaren heeft opgedaan en zijn be-moeienissen met de Classic evenementen, onder andere op het circuit van Assen, naast zijn Classic Yamaha Team, zijn er veel oud-coureurs die hun medewerking hebben toegezegd: 615 Stars hebben zich reeds gemeld.

Dertien motorklassen en vier autoklassen kunnen door de vele fans bewonderd gaan worden. Er zullen 110 voorma-lige wereldkampioenen van de GPs van de jaren 1950-1980 hun kunsten weer gaan vertonen. Uit Nieuw-Zeeland komt voor de eerste keer de viervoudig wereldkampioen Hugh Anderson met zijn 6-cilinder MV-Augusta (500cc), Eugenio Lazzarini, de drievoudig Italiaanse wereldkampioen brengt een 4-cilinder Benelli aan de start, de Australir Kel Carru-thers komt ook met een grote Benelli. De Amerikaan Steve Baker (1 keer wereldkampioen) rijdt de 500 Yamaha, en de tweevoudig wereldkampioen Dieter Braun gaat op de 350 cc Yamaha zitten, zo ook de drievoudig wereldkampioen Luigi Taveri op de 125 cc Yamaha. Men is nog in gesprek met Giacomo Agostini (15 wereldtitels), Phil Read (7 wereldtitels) en Jim Redmann (6 wereldtitels), maar dit gaat ongetwijfeld goed komen.Andere bekende namen uit de motorrace geschiedenis, zo-als de Italianen Gianfranco Bonera, Catoni en Castelli, de Brit Ron Chandler, en de Zwitser Bruno Kneubhler naast de 76 jarige Heinz Rosner die zich verheugd om met zijn oude kameraden nog een keer te schitteren op dit legendarisch circuit. Legendarisch zeker, want hier zegevierden diverse coureurs onder andere op de gillende MZs. Mooie tijden herleven weer.Het worden ongetwijfeld drie prachtige dagen met grootse coureurs, heftige races en snelle machines.Dit is de website. http://www.sachsenring-classic.de/

16

Drielanden-weekend 201519-21 JUNI KERKRADE

Jos en Tiny Creusen houden weer hun weekend van vrijdag 19 juni-zondag 21 juni.Info hierover:- aankomst vrijdag vanaf 14.00 uur aan de Bosweidenweg 4 - 6468 AL Kerkrade- vertrek toertocht zaterdag om 10.00 uurAanmelden uiterlijk woensdag 17 juni 2015. Gezien het aantal overnachtingsplaatsen is het aantal deelnemers gelimiteerd. Op dit moment hebben reeds 10 deelnemers (6 motoren) van buiten Limburg zich voor het weekend opgegeven.Voor de weekenddeelnemers regel ik een uitgebreide barbecue op de vrijdag en een chinees op de zaterdagavond. Op zaterdag- en zondagmorgen is voor een uitgebreid ontbijt gezorgd.De kosten worden gedeeld door de deelnemers en zullen, gezien het verleden, om en nabij de 20,00 tot 22,00 per persoon bedragenVoor info tel.nr: 045-5456680/ 06-51921200, of e-mail: jcreusen@gmail.com

17

18

19

BLACKBOMBER-RIT 2015ZATERDAG 25 APRILGROLLOO 11.00 UUR!

Wessel Slagter organiseert een toertocht door het mooie Drentse landschap.

Info hierover:

- verzamelen/ koffi e-thee 10.00 - 11.00 uur Hoofdstraat 11 9444 PA Grolloo

- vertrek toertocht 11.00 uur Caf restaurant Hofsteenge

Voor info tel.nr: 06 54956237, of e-mail: Wessel.Slagter@fudura.nl

De KJMV-Voorjaarsrit wordt gehoudenop zondag 26 april 2015.

Start en eindpunt is MC Donalds in Veenendaalaan de A12 afslag 23.

Nieuweweg Noord 266 3905 LX.Vertrektijd is 11:00 uur en de route gaat

door het Nationaal Park Veluwzoom en over de Posbank.Als iemand de route wilt op de GPS (Garmin of TomTom),

even een mailtje naar keesvergeer@hotmail.comVoor inlichtingen 06-17810371

We hopen op een grote opkomst!

VOORJAARS-RIT 2015ZONDAG 26 APRILVEENENDAAL 10.30 UUR!

20

Bert Alferink organiseert een toertocht door het Noord-Brabantse landschap.

Info hierover:

- verzamelen/ koffi e-thee 10.30 - 11.30 uur Raadhuisstraat/Driesprong Rosmalen

- vertrek toertocht 11.30 uur (totaal ca. 100 km)

- onderweg lunch en misschien een bezienswaardigheid (wordt aan gewerkt)

- terug in Rosmalen 16.00 uur

Voor info tel.nr: 06 42671234, of e-mail: alferinkvolker@home.nl

BRABANT-RIT 2015ZONDAG 14 JUNIROSMALEN 11.00 UUR!

Bert Alferink organiseert een toertocht door het Noord-Brabantse landschap.

Info hierover:

- verzamelen/ koffi e-thee 10.30 - 11.30 uur Raadhuisstraat/Driesprong Rosmalen

- vertrek toertocht 11.30 uur (totaal ca. 100 km)

- onderweg lunch en misschien een bezienswaardigheid (wordt aan gewerkt)

- terug in Rosmalen 16.00 uur

Voor info tel.nr: 06 42671234, of e-mail: alferinkvolker@home.nl

31 mei 2015Heeft u nog een Japanse motor ets met maximaal 200 cc

in de schuur staan?Dan is dit de kans om met gelijkgestemden

een mooi ritje van 70 km te maken.

We verzamelen om 11.00 uur bij restaurantReeuwijksehout aan de Reeuwijse Plassen.

vertrek om 12.00 uuraankomst om 14.30 uur

Reeuwijksehoutwal2811 NW Reeuwijk

Zwaardere motoren mogen mee maar op gepaste afstand.

Voor informatie: Rien Stouthart 06 53973465

KJMV.NLKlassieke Japanse Motorfi etsen Vereniging

21

22

uw oldtimer verzekerd

Bromfiets verzekeringen Motor verzekeringen Auto verzekeringen

Stelling 5, 7773 ND Hardenberg t (0523) 28 23 28 f (0523) 28 23 29 e info@vetera.nl i vetera.nl

TOT7 MOTOREN

UNIEK

VERZAMELPOLIS

Vetera is gespecialiseerd in het verzekeren van oldtimers. Niet alleen hebben wij door onze jarenlange ervaring veel verstand van verzekeren, ook hebben onze adviseurs een grote passie voor klassiekers.

Vetera biedt u voor uw klassieke motorfietsen van 20 jaar en ouder een oldtimerverzekering tegen het zeer scherpe tarief van 37,- per jaar*.Deze WA-verzekering kunt u eventueel uitbreiden met Brand/Diefstal of Volledig Casco.

Onze unieke verzamelpolis bieden wij u al vanaf 66,- per jaar*.

* inclusief assurantiebelasting

23

Heerhugowaard In de werk-plaats naast het huis van NicoBakker (68) aan de Donkereweg inHeerhuowaard lijkt de tijd te heb-ben stilgestaan.Metaalbewerkingmachines diedicht op elkaar staan, rekken metonderdelen, oude fotos en postersaan de muur, overal bakjes metbouten en moeren en halve motor-blokken. Hier wordt nog ambach-telijk gewerkt.

Jack MiddelburgNico Bakker heeft een grote naamopgebouwd als het gaat om hetbouwen van bloedsnelle racers.Beroemde motorcoureurs zoalsBoet van Dulmen, Wil Hartog, JackMiddelburg, Giacomo Agostini,Franco Uncini en Johnny Cecottohielp hij in de jaren zeventig entachtig aan de beste frames waar-mee zij hun zeges boekten. Bakkerracete zelf ook en wist daardoorprecies aan welke eisen de machi-nes moesten voldoen. Sterker nog,hij wist het beter dan de grotefabrikanten die bij hem het kunstje

kwamen afkijken. In die jarenwerkte Bakker met zon negenmonteurs continu aan de meestmoderne motorframes. ,,In detopjaren produceerde ik 300 fra-mes per jaar, zegt de naamgevervan het bedrijf. ,,De fabrikantenhebben het kunstje goed afgekekenbouwen nu zelf prima frames. Ikmaak nu met een paar medewer-kers nog maar zon tien tot twaalfmotorframes per jaar.Behalve de frames werden ookcomplete motorfietsen gebouwd.Meestal werd het motorblok ge-leend van een Suzuki, maar verderwas Bakker een volwaardige mo-torfietsenfabrikant. Het is nietbijgehouden, maar Nico Bakkerschat dat er in veertig jaar tijduiteindelijk zon 400 motorfietsenmet zijn handtekening op de wegzijn gezet. Die gingen naar liefheb-bers over de hele wereld. ,,Er rijdener daarvan nog zeker een paarhonderd. Alleen al in Nederlandhebben wij op basis van de kente-kens die ze bij de Rijksdienst voorhet Wegverkeer bijhouden 120originele Nico Bakker Motorfietsenmotoren teruggevonden. Helaaswil de overheid niet vertellen waardie motoren staan. Wij houden halfmaart een grote show om te laten

zien wat wij hebben gedaan en nunog steeds doen. Daarvoor zijn wijop zoek naar onze eigen motoren.

MinimuseumHet halletje van de werkplaats vanBakker is een minimuseum. Hierstaat onder meer de Bakker-motorvan Jumping Jack, zoals Middel-burg door zijn wat wilde rijstijl envele valpartijen werd genoemd. Hijverongelukte in 1984 toen hij methoge snelheid in de buurt vanGroningen op het stratencircuitvan Tolbert ten val kwam.In het halletje hangen verder talvan racefotos die herinneren aande succes die op de circuits zijngeboekt met de fietsen van Bakker.Maar die tijd is niet helemaal voor-

bij, zo benadrukt schoonzoon IwanEeken die stapje voor stapje hetbedrijf van Nico overneemt. WantBakker rijdt momenteel met eeneigen Moto3-team. Met deze lichteracers boekt het bedrijfje uit Heer-hugowaard aardige successen.,,Maar helaas niet meer in Neder-land want hier is deze klasse ge-stopt. We rijden nu alleen nogmaar in Engeland, zegt Eeken.Op de testbank in de werkplaatsstaat momenteel een van de Moto3-racers, compleet met de in eigenhuis ontwikkelde koeling die doorhet frame loopt. Een paar jaarterug nog een unicum, maar ookdat is inmiddels gekopieerd doorde grote merken. ,,Racen kost onsalleen maar geld, maar het zijn wel

de wortels van ons bedrijf, zegtIwan. ,,Twee werknemers van onsracen ook. Daarom willen wij dit erook bij blijven doen, geld verdie-nen wij nu met andere werkzaam-heden.

LoonwerkersDat blijkt ook als je door de werk-plaats loopt. Zo worden hier be-schadigde lichtmetalen autovelgenweer als nieuw gemaakt, wordenspeciale brandstoftanks gelast,komen klanten voor de restauratievan klassieke motoren en zijnverschillende autoracetams vasteklant. ,,Voor die teams maken wijbijvoorbeeld speciale uitlaat- enkoelsystemen, verbouwen wij decarrosserie om de wegligging teverbeteren n we hebben een Da-kar-auto aangepast. We hebbenklanten uit de hele wereld komenmet specifieke wensen. Maar daar-naast krijgen we ook loonwerkersen bedrijven uit de buurt die ietsspeciaals moeten hebben op hetgebied van metaal. Eigenlijk kanhet zo gek niet zijn of wij kunnenhet met de hand maken. Je moetwel verbreden, in beweging blij-ven. Want Bakker Framebouw kanvan de motorfietsen alleen nietmeer leven, stelt Iwan vast.

Nico Bakker met zijn schoonzoon Iwan Eeken bij een Moto3-racer in de werkplaats van de framebouwer. FOTO ERNA FAUST

Een Morbidelli 125cc met een frame van Bakker in 1975. Een BMW K1200RS is door Nico Bakker compleet verbouwd.

Racemotor voor echte liefhebber

BakkerFramebouwbeweegt om teoverleven

Michiel Snikm.snik@hollandmediacombinatie.nl

ShowBakker Framebouw heeft wereldwijd naam gemaakt met hetbouwen van frames voor bloedsnelle circuitracers. Die zijn op 14 en15 maart te zien op bij show in Zaal Concordia aan de Dorpsstraatin Noord-Scharwoude. Mensen die in het bezit zijn van een BakkerMotorfiets en deze hier willen laten zien kunnen bellen met 072-5714642 of mailen met info@bakker-framebouw.nl. Op de showstaan ook andere zaken die Bakker tegenwoordig produceert, zoalssportwagens. Meer info op www.bakker-framebouw.nl

DINSDAG 3 FEBRUARI 2015

Noord-Holland

24

Ons scheidende secretaris, Albert Brouwer, is in de pen ge-klommen om de restauratie van zijn Yamaha DT250 met ons te delen. Maar voordat hij deze motor in bezit kreeg reed hij op andere merken. Albert doet verslag hiervan en komt daarna vanzelf op het merk met de stemvorken...

In 1972 kocht ik mijn enige nieuwe motor, namelijk een Poolse WSK Fellow 175 bij de toenmalige motorzaak Tweewieler Trefpunt aan de Ceintuurbaan in Amsterdam. Dat ik deze nieuw kon kopen had alles te maken met de prijs die slechts fl.1.578,- bedroeg. Deze 1-cilinder tweetakt had maar liefst 16 pk, woog maar 109 kg en trok met mijn (toen) 63 kg in het zadel ongehoord snel op. Helaas was de kwali-teit van, met name de zuiger, niet best. Als ik langer dan 2 minuten 95 ging rijden kreeg ik zeker een klemmer. 85 90 km/u was daarom mijn snelwegtempo, in die tijd net aan-vaardbaar. Toch was ik wel gecharmeerd van dit machientje vanwege de (in mijn ogen) prettige rij-eigenschappen, het verbruik van 1:27 en de eenvoud. Ik heb deze motor na een jaar ingeruild op een Yamaha DS7.

In 2004 begon er iets in mij te borrelen. Visioenen van een sportieve middelgrote 1-cilinder tweetakt verschenen in mijn dromen. Het moest echter niet weer een WSK worden maar iets beters en sterkers, zeg maar minimaal 200cc en 20 pk. Eens kijken wat er in de vroege jaren 70 zoal op de markt was. Je had dan bijvoorbeeld een Jawa of MZ, maar die vielen meteen af want die zijn niet sportief en hebben maar een 4-bak. Na mijn ervaringen met de WSK had ik de conclusie getrokken dat een motor minimaal 5 versnellingen moest hebben. Vervolgens schoot mij de Bultaco Mercurio 200 te binnen of nog beter de Metralla 250. Na langdurig gezoek op internet heb ik daarvan helemaal niks kunnen vinden. Laatst zag ik in Woerden een Metralla staan en de eigenaar wist mij te vertellen dat er nog 8 exemplaren in Nederland waren die zwaar gekoesterd werden en dus niet te koop. Als tweede herinnerde ik mij een plaatje uit een Al-kenreeks-boekje van de Maico MD250, maar die heb ik nog nooit in het wild gezien en daarom ook verder niet gezocht. Bovendien vraag ik mij af of het voor mij verstandig is om een oldtimer te kopen van een merk dat niet meer bestaat.

Bij de Japanse merken bestaat de 1-cilinder tweetakt met meer dan 200 cc niet als gewone wegmotor. Je komt dan bij off-road modellen terecht en dat is nou net niet de bedoe-ling. De hoogte, het grote voorwiel en de hoge spatborden stuiten me tegen de borst. Toen bedacht ik mij dat dit soort machines begin jaren 70 wat minder extreem waren, d.w.z.: je had nog geen opstap nodig om er op te klimmen en soms zat het voorspatbord vast aan de onderpoten van de voor-vork. Misschien was het een idee om zon off road om te bouwen tot weg-motor. Vanwege mijn goede ervaringen met Yamaha liet ik mijn oog daarom vallen op een vroege DT250, dus met dubbele achterschok-brekers (voor de klas-sieke look) en lugs voor montage van een voorspatbord aan de onderpoten. Maar ik kwam er al snel achter dat ook die niet dik gezaaid zijn. Allemaal gesneuveld in het terrein na-tuurlijk. Uiteindelijk vond ik er in 2005 eentje in Brabant. Daar aangekomen bleek hij een behoorlijk zwaar leven te hebben gehad. Er zat een knots van een carburateur op met eigenbouw luchtfilter en gigantische witplastic spatborden. Maar de motor was compleet, de tank deukvrij en hij sloeg bijna aan. Althans dat dacht ik, maar later bleek het toch iets anders te zitten. Er zat wel wat valschade aan en som-mige onderdelen waren niet origineel. Tja, ik had op beter gehoopt maar veel keus is er niet en dat wist de eigenaar ook, dus meegenomen voor teveel geld. Beter duur dan niet te koop, zullen we maar zeggen.

Thuis de machine met enige opwinding eerst maar eens goed bekeken. Het is toch het begin van een droom die uit gaat komen. In gedachten ontstond een hele waslijst aan zaken die veranderd dan wel gerepareerd moesten worden. Het 21 voorwiel moest vervangen worden door een 19 exemplaar, de lelijke witte plastic spatborden moesten sneu-velen evenals de noppenbanden. Andere zaken waar ik wat mee moest, waren de koplamp waar het glas van gebroken was en vervangen door plexiglas, de lamporen van bandij-zer, een hoog crossstuur dat gelast was, de kabelversteller van de voorrem die vastgeroest zat in de ankerplaat en de veel te grote carburateur. Gelukkig had de vorige eigenaar nog wel de originele carburateur meegegeven samen met het luchtfilter. Verder ontdekte ik dat de knipperlichtauto-maat los onder de tank hing, dat de accu overleden en de oliepomp buiten gebruik was. De achter schokbrekers waren ook niet origineel want die hadden van die aparte olierese-voirtjes. Lelijk! Ik ontdekte ook waarom de motor niet wil-de starten: de vliegwielmagneet kon vrij ronddraaien op de kruktap, dus de spie was verpulverd. Kortom: genoeg werk aan de winkel!U zult misschien denken: waarom zijn er geen fotos bij dit verhaal? Welnu, toen ik deze motor kocht in 2005 had ik nog geen flauw idee dat ik in 2014 een verhaal hierover zou schrijven! De hier ter opfleuring afgebeelde fotos zijn ver-zorgd door de bekende heer Du Soleil.In het volgende nummer verder

Het opkalefateren van een Yamaha DT250 (1)

25

Onderhoud, reparatie en restauratievan klassieke motorfietsen.

Uitgebreide sortering onderdelen,nieuw en gebruikt

van klassieke Japanse motoren.

Geopend op:woensdag, donderdag,

vrijdag en zaterdag.

www.nubomotors.nl

Gerard NumeijerMolenveld 91777 HN HippolytushoefT 0227 59 36 90F 0227 59 34 72M 06 25448565e info@nubomotors.nl

14-15 maart Bakker Framebouw in beweging Noord Scharwoude bakker-framebouw.nl

21 en 22 maart Classic motor- en bromfi etsbeurs Leek KJMV.nl

28 maart Motormarkt Hardenberg www.motormarkthardenberg.nl

29 maart Algemene Leden Vergadering De Rijp KJMV.nl

5-6 april NH oldtimer Festival Venhuizen KJMV.nl

25 april BlackBomberrit 2015 Grolloo KJMV.nl

26 april Voorjaarsrit Veenendaal KJMV.nl

16 mei 30 jaar GSX-R Nijland (Fr) KJMV.nl

31 mei Kabouterrit Reeuwijk KJMV.nl

14 juni Brabantrit 2015 Rosmalen KJMV.nl

19-21 juni Drielanden-weekend Kerkrade KJMV.nl

27-28 juni Historisch Weekend Den Helder KJMV.nl

Activiteitenkalender 2015

Zijn er activiteiten die u ook gemeld wilt zien op de website en/of clubblad, geeft u dat dan spoedig door aan onze activiteitencommissie: Klaas Poutsma, activiteiten@kjmv.nl - 06 45065355.Hij zal er dan voor zorgen dat uw activiteit wordt geplaatst.

Kijk voor actuele info: www.kjmv.nl - Voor meer beurzen, kijk op: www.oldtimeragenda.com

OPROEP! OPROEP! OPROEP! OPROEP! BETAAL UW CONTRIBUTIE! OPROEP! OPROEP! OPROEP! OPROEP!

Graag willen wij ons e-mail bestand opschonen. Daarom vraag ik aan u allen om een blanco e-mail te sturen naar onze penningmeester Wiebe Eenling, die ook de ledenadministratie bijhoudt. U kunt dit het beste doen naar het e-mail adres: penningmeester@kjmv.nl. Zodra u uw e-mail adres wijzigt, graag ook even melden aan Wiebe Eenling.

KJMVKlassieke Japanse Motorfi etsen Vereniging

26

27

Op bezoek bij Ferry Brouwer (1)...Ferry Brouwer is gepensioneerd oprichter en directeur van Arai Helmets Europe, initiator van het Yamaha Classic Racing Team en organisator van twee Centennial Classic TTs. Het is slechts een kleine greep uit zijn vele activiteiten in de mo-torsportwereld. Afgelopen jaar, bij de Classic GP Parade in Tubbergen op tweede pinksterdag, liep ik hem tegen het lijf.

Hoewel ik natuurlijk wel weet wie Ferry Brouwer is, kende ik hem niet persoonlijk. Ik sprak hem aan en er ont-stond een spontaan en open gesprek. Reden genoeg om eens wat langer met hem te spreken. Daarom besloot ik hem in november op te zoeken, thuis in Nij-kerkerveen.

Al bellende ontvangt Ferry me in zijn goed geoutilleerde werkplaats. Ik zie dat hij een project onder handen heeft, de opbouw van weer een nieuwe trialmotor. Onder het genot van een lekkere bak koffi e praten we over zeer uiteenlo-pende onderwerpen. Van Obama tot Poetin, Libi tot Syri, fi losofi e tot boeddhisme en van Oekrane tot Zwarte Piet. De NMB en KNMV komen ook voorbij - net zo gemakkelijk. Ferry neemt geen blad voor de mond. Je moet weten dat de motorsport in Nederland er niet is dankzij de KNMV maar ondanks de KNMV, is n van de scherpe quotes die ik krijg te horen.

Naast wegrace en trial is Ferry ook liefhebber van de baan-sport. Dit is hem met de paplepel ingegoten. Hij bezocht vroeger met oom Henk, die in Engeland woonde, de races van Long Eaton. Ik bezoek elk jaar de grasbaanraces bij mij om de hoek in Vries, steevast de seizoensopening. Niet om-dat ik het zon mooie tak van sport vind, maar omdat het bij het dorp hoort. Folklore.

Ferry snapt precies wat ik bedoel. Na een aantal uren komen we tot de conclusie dat we de indruk hebben elkaar al veel langer te kennen.

We komen er ook achter dat we als mens veel overeenkom-sten hebben. Allebei het sterrenbeeld stier, wars van poeha en recht door zee, met een eigen mening. Allebei muziek-liefhebber ook.

Ferry vertelt me over zijn drumlessen en laat en passant even een roffeltje van The Beatles horen. Naast zijn drumstel staat een mini-drumstelletje, van zijn kleinzoon. Ook spreken we over de single De Arai Blues, die Bennie Jolinks band Nor-maal ooit heeft opgenomen samen met Rob Hoeke. Weer een gemeenschappelijke interesse.

Tussen de middag maakt Ferry noedelsoep, die we samen nog steeds in de werkplaats nuttigen. Daarna gaat het gesprek gewoon weer verder. Over de paardensport van zijn kleindochter en het hockeytalent van zijn kleinzoon. Als trotse opa laat hij me fotos van hen zien op zijn mobiele telefoon. Ferry geeft aan dat hij er wil zijn voor zijn kleinkin-deren. Hij is op maandag gewoon voorlees-opa op school. De eerste levensjaren van zijn dochter heeft Ferry groten-deels moeten missen door zijn werkzaamheden voor Arai. Dat zal hem met zijn kleinkinderen niet weer gebeuren!Al met al duurt ons gesprek ruim vierenhalf uur. Geen secon-de is het stil. Een bijzondere ontmoeting, met een bijzonde-re man. Omdat zon gesprek niet in n column valt samen te vatten, volgt er een tweede. Daarin meer over Ferry en de wegracesport, dat beloof ik.

Hans Koopman (50) kent de MotoGP op zijn duim-pje. Al ruim dertig jaar is hij bekend met de piloten en renstallen en op de hoogte van de laatste tech-nische snufjes. Zijn passie voor de motorsport droeg Hans jarenlang over op de gasten van Texaco en Pi-oneer Benelux, die hij tijdens grote evenementen op het TT Circuit rondleidde in het rennerskwartier. Bijvoorbeeld bij het WK Superbikes, de British Super-bikes en natuurlijk de Dutch TT.

In zijn column voor MotoPad-dock.nl geeft Hans zijn visie op de laatste ontwikkelingen bin-nen de internationale motor-sport en haalt hij herinneringen op aan vervlogen tijden.Tekst en Fotografi e: Hans Koopman

In zijn column voor MotoPad-dock.nl geeft Hans zijn visie op de laatste ontwikkelingen bin-nen de internationale motor-sport en haalt hij herinneringen

28

Verkoop, restauratie en onderhoud van klassieke motoren

Alfons en Hans SmitMarsweg 71791 LV Den Burg Texel06 38894304smitbros@hetnet.nl

SmitbrosKawasaki 3-cilinder Specialisten

Complete systems for Kawasaki

Z650 Z1000 double walled pipes

www.london-exhaust.com

Specialist for classic and

Vintage exhaust

systems

info@london-exhaust.com

29

Onze trouwe schrijver van technische artikelen, Fred Appelman gaat hier weer verder met zijn Honda CBX-restauratie. Zijn dagelijkse leven in de luchtvaart-industrie (BWK bij de KLM) vergt veel tijd en dat gaat wel eens ten koste van zijn hobby. Niet erg toch zegt u nu, het verhaal in het blad is nog lang niet ten einde, dus wij heb-ben er geen last van. Maar Fred wil dit monster toch wel eens gaan berijden. Als dat zo ver is krijgt u het hier wel te lezen.

Kleppen stellenKleppen stellen bij een CBX, dan ben je ook cht aan het kleppen stellen en wel vierentwintig klepjes. Als je een CBX eenmaal onder de knie hebt dan zijn alle andere motoren een peulenschilletje. Herinnert u zich nog dat alle kleppen opnieuw waren in-geslepen, dat betekent dan dat de speling wel wat kleiner zal zijn als wat het was. Dus met de bestaande kleppen stelplaatjes zou ik wel eens niet kunnen uitkomen, ze zitten zowiezo toch door elkaar dus meten maar.

Figuur 80 alles in de kop

Maar ik ben eerst maar eens naar de lokale Honda dealer gegaan, Visser tweewielers, misschien hadden die nog een set klepstel plaatjes liggen die ik mocht gebruiken. Het is toch oude meuk dus wie weet. Aangezien ik een lief en eerlijk gezicht heb mocht ik hun verzameling even vast houden; ze konden het bijna niet vinden, zo vaak zijn ze nodig. Dat zegt wel wat over de nieuwe Hondas of ze zijn niet zoveel meer in de weer met die oude Hondas; dat kan natuurlijk ook. Al met al had ik dus een ruilset: het kleppen stellen kon beginnen.

Figuur 81 klepstelplaatjes uitgesorteerd

Om het kleppen stellen te vergemakkelijken heeft Honda een schema gemaakt waar je de gemeten speling per klep kan noteren per positie en wat voor stelplaatje daar dan bij zit. Dat vergemakkelijkt de keuze voor een vervangend klepstelplaatje, afhankelijk van wat je gemeten hebt.Hoe dan te meten? Dat gaat in deze volgorde:

Open No. 2 Ex. Valves to maximum and Measure No. 2 In., No. 1 Ex., No. 3 Ex. clearance

Open No. 4 Ex. Valves to maximum and Measure No. 4 In., No. 5 Ex., No. 6 Ex. clearance

Open No. 2 In. Valves to maximum and Measure No. 1 In., No. 3 In., No. 5 In. clearance

Open No. 5 Ex. Valves to maximum and Measure No. 6 In., No. 2 Ex., No. 4 Ex. clearance

En de waarde voor de speling is: VALVE CLEARANCE:0.08 +0.05, -0.02mm

Figuur 82 even een klepje meten

Figuur 83 het kleppen speling invul diagram

Lekker klepjes meten, wel vierentwintig en de meesten hadden gn of een te kleine speling; niet zo gek als je bedenkt dat de kleppen opnieuw waren ingeslepen. Maar wat wel vreemd was dat als ik op de positie van Open No. 2 in kwam, de corresponderende kleppen volgens het hand-boek niet open gingen: merkwaardig.

Ja hoe kan dat nou, hier moest ik eens rustig over naden-ken: 2 opties. Optie 1: het boek heeft een fout, of optie 2: ik heb de nokkenassen er niet goed ingezet.

Onze trouwe schrijver van technische Om het kleppen stellen te vergemakkelijken heeft Honda

The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)The Fast Freddy CBX-files (5)

30

Nog maar eens de installatie van de nokkenassen nagele-zen en jawel hoor ik had een zinnetje overgeslagen, dat als de beide rechter nokkenassen er in zitten je dan de kruk 360 moet doordraaien alvorens je de linker nokkenassen er in zet, even corrigeren dus.Nadat ik de rechter nokkenassen correct op tijd gezet had kon ik weer opnieuw de speling meten en die was nog steeds niet goed.Dat wordt dus klepstelplaatjes wisselen.

Figuur 84 het stelplaatje kan er tussen uit gewipt worden

Om de stelplaatjes tussen de nok en de nokvolger te halen druk je eerst de klep een stukje in door de nokkenas te verdraaien. Dan steek je het blokkeerarmpje tussen de nok-volger en de nokkenas, draai de nokkenas weer terug en de stelplaatjes liggen vrij.Met een klein schroevendraaiertje wip je de stelplaatjes uit de nokvolger, daarna opmeten met een micrometer en een maatje kleiner selecteren. Deze kan er dan weer tussen en opnieuw meten en dit herhaal je dan net zo lang totdat de juiste speling zit tussen de nokkenas en het stelplaatje. Dat dus minimaal twee keer per paartje en dat maal twaalf.

Zo ben je dan wel een middagje zoet en helemaal als je halverwege er achter komt dat de voorraad stelplaatjes van visser tweewielers niet toereikend is en je er wat bij moet bestellen en dan nog een keer en dan nog een keer wat je wilt er natuurlijk niet teveel bestellen, want 8,-/stuk...Ik heb alle maten van de stelplaatjes ingevuld in het klep-pen stel-diagram, zodat ik de volgende keer, als ik klep-pen moet stellen, weet welke dikte op welke plaats zit en zo weer makkelijk een stelplaatje met de juiste dikte kan selecteren.

Zo kleppendeksel er op en klaar. Nee..., de cilinderkop olie-toevoerleiding was in deplorabele staat en daar moest dus nog wat aan gebeuren.

De Olie-leiding

Figuur 85 de olie-leiding

Eerst maar eens zoeken naar een hydraulische leidingboer. Deze was snel gevonden in het Amsterdamse haven gebied, maar die had de banjos niet. Dan de Alkmaarse remmen-service, die had wel banjos maar die zijn voor remleidingen en hebben een kleinere olie doorlaat. Bij deze leiding gaat het om het doorgevoerde volume en niet om de druk.Jammer weer niks, idee, oude banjos gebruiken met een nieuwe leiding? Dat durfden ze niet aan. Ze wisten niet zeker of ze een leiding op de oude banjo konden knijpen.Toen ik bij Borent in Beverwijk was om een steiger te huren voor buiten schilder-werkzaamheden, (ik kwam net terug uit Alkmaar), viel de oude slang uit mijn binnenzak. De me-dewerker van Borent vroeg waar dat slangetje voor was. Ik legde het verhaal uit en toen zei de goede man dat ik het eens bij Nomad moest proberen, die zat daar om de hoek.Dat heb ik gedaan en ze konden een nieuwe slang op mijn oude banjos knijpen en dat zo lekker dicht bij...

Figuur 86 de olie-leiding aan stukken

Eerst de oude banjos naar de verchromer om ze te laten glans vernikkelen. Met de opgefriste banjos weer terug naar Nomad. Daar konden ze niet een geschikte olie-leiding vinden. Ze hadden namelijk leidingen geschikt tot 80C en ik had gevraagd om een leiding van 120C, wat mijn inziens de maximale olie-temperatuur kan worden. Uiteindelijk heb ik die van 80C genomen; later even in de gaten houden. Nog even snel een klein bokje gemaakt om het blok op te zetten, dit naar het voorbeeld van die Bert Vonderman die hij heeft staan in zijn sixcenter.

Figuur 87 bokje in aanbouw

Figuur 88 de aanzuigrubbers in heet water

31

Voordat ik de aanzuigrubbers op de cilinderkop zet heb ik ze even aan de kook gemaakt in een pannetje water, zo zijn ze een stuk soepeler en schuiven ze makkelijk op de cilinderkop.

Klaarik vind het zelf ook wel geslaagd en misschien heeft u het blok wel gezien op het vijfentwintig jarig jubileum van de KJMV in november 2012

Het Brandstof systeemHet brandstof systeem bestaat uit de tank, kraantje en de carburateurs. Deze drie heb ik eigenlijk gelijktijdig behan-delt maar voor het verhaal begin ik met de tank.Nou die was verroest, van binnen wel te verstaan en met als bonus versteende benzine op de bodem. Kortom een echte uitdaging. Het leek mij het beste om de tank te laten trom-melen. Via Rob Broek kwam ik bij de werkplaats van Henk, die had een soort van trilbank.Maar een Japanse moderne motor (30 jaar oude CBX ) heeft een soort van vul pijp en is breed en plat, mede daardoor kon Henk geen goed werk garanderen en begon hij er niet aan. Nou wat, goed advies is kostbaar, heel veel aanwijzin-gen gehad om er fijn grind in te doen en dan schudden. Maar hoe krijg je dat grind er weer uit met zon vul pijp? Niet dus, ik had niet zon behoefte aan een verroeste tank met grind er in; volgende graag.Bouten en moeren er in, die zijn magnetisch en kan je er met een flexibele magneet wel uit vissen en als ik ze nou eens aan een stukje ketting doe, dan vis ik ze er helemaal makkelijk uit.

Figuur 88 boutjes aan de ketting

Maar nu nog iets om de tank mee te draaien, want om nu zelf een dag de samba te spelen met de tank werd me iets te gortig. Even iets in elkaar geknutseld met een fietswiel en standaard, waarop een boormachine het wiel kan aan-drijven.

Figuur 89 de tank trommel opstelling

Nu had ik drie van die kettinkjes gemaakt om lekker door de tank te slingeren en met de boormachine in de lang-zaamste stand ging het aardig, denkt u nou niet een uurtje draaien en klaar, helaas.

Er kwamen wel vreemde voorwerpen uit de tank...

32

Figuur 91 spaanplaat schroeven

Door het trommelen kwam er een handje spaanplaat schroeven uit. Ik vermoed dat iemand vr mij ook als eens een ontroest poging had gedaan, maar dat was niet echt succesvol. Dus na flink wat uurtjes gedraaid te hebben dacht ik dat de zooi er wel uit zou zijn. HG roest oplosser er in (ongeveer 1,5 ltr) en na een uurtje schudden, na een uur-tje schudden, na een uurtje schudden, nog een keer enz.Aftappen maar; h er komt maar 1 ltr uit, hoe kan dat nu. Nou die versteende benzine zat er nog in er was een klein stukje van af gebroken en dat zag zwart, die kleurstof kwam van de HG roest oplosser.

Figuur 92 versteende benzine met roestoplosser

De versteende benzine had dus 0,5 ltr HG roest oplosser geabsorbeerd. Krijg nou wat... het werd tijd om eens in de tank te kijken. Gelukkig kon ik bij een maat van me een endoscoop lenen om zo de tank van binnen eens goed te bekijken.

Figuur 93 een endoscoop

De roest was wel weg maar op de bodem van de tank zat nog een zwarte laag versteende benzine en die was niet los gekomen met trommelen. Hoe krijg je dat versteende spul er nu uit???

Met trommelen was het niet gelukt, chemisch misschien?Uiteindelijk stelde een collega van mij voor om caustic soda te gebruiken; als het het riool kan ontstoppen waar om de tank niet. Om maar voorzichtig te beginnen een half flesje van 0,5 liter korrels in de tank en dan een paar liter kokend water er op, eens zien wat dat doet.

Figuur 94 alles goed afdekken, anders word moeders boos

Dat half flesje van 0,5 ltr was niet sterk genoeg. Ik had de tank een nacht laten staan om de soda goed te laten inwer-ken, maar helaas die versteende benzine zat er nog in.Een sterker mengsel dan maar: een hele fles van 0,5 ltr kor-rels er in met kokend water. Zodra je het kokend water op de korrels giet geeft dat wel een heftige reactie.De tank een nachtje laten staan en jammer nog meer eens proberen, er was wel wat weg maar dat had geen naam.Ok dan een halve liter korrels in de linker wang van de tank en een halve liter korrels in de rechter wang van de tank en kokend water er op: wat een geweld. Nachtje laten staan en het begint te komen.Nog maar een keer een halve liter korrels in de linker wang van de tank en een halve liter korrels in de rechter wang van de tank, kokend water er op: wat een geweld. Nachtje laten staan en het begint wat te worden.Nog maar een keer een halve liter korrels in de linker wang van de tank en een halve liter korrels in de rechter wang van de tank, kokend water er op: wat een geweld. Nachtje laten staan en het is weg, maar de tank is lek...!

De lekkage zat net achter de tank dop, ja u leest het goed de boven kant van de tank, en op de lijn waar dat ver-steende spul had gezeten, in feit