Upload
ilker-serdar
View
1.427
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Citation preview
KOMİTELER
HazırlayanM. Enis GÜVENÇ
Halil SAĞDIÇGökçer AKDOĞAN
Mehmet OKULNuri HORZUM
İÇİNDEKİLER
Tanım
Yetkileri bakımından komite türleri
Komitelerin kurulma nedenleri
Uygulamada en çok rastlanan komite türleri
Komitelerin yarar ve sakıncaları
Komitelerin etkin bir şekilde çalışabilmesi için alınacak önlemler
İdeal bir komite başkanının başlıca görevleri
Komite organizasyonu
Temel komite türleri
TANIM
Komiteler, yetkinin bireyden alınarak bir gruba verilmesidir.
Komiteler yalnız işletmelerde değil her cins kurumların
yönetiminde vardır. Devlet yönetim-organizasyonunda,
parlamentolarda, okullarda vb. komiteler uzun yıllardan
beri mevcut olduğu halde iyi bir şekilde
işleyememektedirler.
YETKİLER BAKIMINDANKOMİTE TÜRLERİ
Komiteler yetkileri bakımından 3’e ayrılır.
1. Mutlak komuta yetkisine sahip komiteler
2. Sınırlı veya kısmi komuta yetkisine sahip
komiteler
3. Danışma veya tavsiyeler sunma yetkisine sahip
komiteler
KOMİTELERİN KURULMA NEDENLERİ
İşletme içerisinde yapılan işlerin koordinasyonunu sağlamak ve faaliyetlerin etkinliğini arttırmak
Uygulama işlerini yapan kişilerin de karara katılmalarını ve işleri uygulama safhasında daha benimseyerek yapmalarını sağlamak
Komite yönetimi sayesinde ayrı ayrı ellerde toplanan yetkiler birleştirilerek yetki güçlendirmesini sağlamak
UYGULAMADA EN ÇOK RASTLANAN
KOMİTE TÜRLERİ
Uygulamada en çok rastlanan komite türleri 3
ana grupta toplanır.
1. Genel yönetim ve koordinasyon komiteleri
2. Fonksiyonel alanlarla ilgili komiteler
3. Daha alt teknik düzeylere ilişkin komiteler
KOMİTELERİNYARAR VE SAKINCALARI
YararlarıE
tkili bir haberleşme sistemine olanak sağlarİ
şletme amaçlarına artan bir bağlılık oluşmasını, etkin bir işletme politikası oluşturulup uygulanmasına olanak sağlar.
Farklı özelliklere sahip kişilerin alınacak kararlar sırasında farklı bakış açıları sayesinde; karar vermede objektiflik sağlanır, tek kişinin karar vermesindeki sübjektiflik ve sakıncalar giderilir, daha yoğun bir yaratıcılık (beyin fırtınası) sağlanmış olur.
KOMİTELERİNYARAR VE SAKINCALARI
SakıncalarK
omiteler masraflıdır.K
omite üyeleri toplantı sırasında faaliyet alanlarından uzaklaşırlar.K
omite üyeleri yeterli donanıma sahip olamayabilirler.G
örüş ayrılıkları ortaya çıkabilir.K
omitelerin sorumluluk sınırları tam anlamıyla belirlenmemiş olabilir.
KOMİTELERİN ETKİN ÇALIŞABİLMESİ İÇİN
ALINACAK ÖNLEMLER
Özellikle büyük işletmelerde komitelerin kuruluşunu, üyeliğini, yetkisini ve çalışma usullerini resmileştirmeli ve bu konuda bir yönetmelik veya el kitabı hazırlamalıdır
Toplantılarda görüşülecek konuları önceki bir tarihten üyelere bildirerek onlara konular üzerinde hazırlanma olanağı sağlanmalı
KOMİTELERİN ETKİN ÇALIŞABİLMESİ İÇİN
ALINACAK ÖNLEMLER
K
omite üyelerini bazı konuların ayrıntıları hakkında bilgilendirmek
için alt araştırma ve inceleme komisyonları kurulabilir.
K
omitelerin faaliyet sahası bütün komite üyelerinin ilgilendiği
sorunlardan oluşturulabilir.
K
omite üyelerinin konuşma ve hareketleri kontrol altında tutulmalı,
konu dışına taşmalara mani olunmalı, bu nedenle konuşma
zamanları sınırlandırılmalıdır.
KOMİTELERİN ETKİN ÇALIŞABİLMESİ İÇİN
ALINACAK ÖNLEMLER
K
omitenin toplantıları mümkün olduğu ölçüde programa
göre yapılmalı, başlama ve bitirme zamanları belirlenmeli
ve gündemdeki konular önem sırasına göre
düzenlenmelidir.
K
omitelerin faaliyet alanıyla ilgili uygun kişiliğe ve uzman
bilgilerine sahip kişiler seçilmelidir.
KOMİTELERİN ETKİN ÇALIŞABİLMESİ İÇİN
ALINACAK ÖNLEMLER
Ç
ok sayıda üyeden oluşan komitelerde karara varma
hem daha çok zaman alacak hem de konu dağılacağı
için üye sayısını ve komitelerin büyüklüğünü sınırlamak
yararlı olacaktır.• Üyeliği sayı itibariyle 5-9 kişi arasında sınırlayarak küçük
gruplardaki karar verme kolaylık ve dinamizmden yararlanmak yerinde olur
• Üyeliği sosyal statü itibariyle sınırlamak (örneğin müdürler veya şefler seviyesi) söz konusu olabilir. Ancak bu tür komiteler tek bir fonksiyonel alanda (muhasebe, imalat vb.) faaliyet gösterebilir.
İDEAL BİR KOMİTE BAŞKANININ
BAŞLICA GÖREVLERİ
Üyeleri cesaretlendirmek ve konu hakkında görüşlerini almak
Üyelerin farklı görüşlerini kullanarak ortak bir karar alınmasını sağlamak
Toplantı sırasında ortaya çıkabilecek gerginliklerin bertaraf edilmesini sağlamak
Belli bir görüşü savunmaktan ziyade arabuluculuk veya hakemlik rolü üstlenmek
KOMİTE ORGANİZASYONU
Grup veya komite yönetiminin mevcut sakıncalarının
giderilerek yaygınlaştırılmasını düşünen modern
yönetim görüşüne sahip olan düşünürler oldukça
çoğunluktadır.
BAŞLICA KOMİTE TÜRLERİ
İ
cra Komitesi
D
enetim Komitesi
D
anışma Komitesi
M
uhasebe ve Finansman Komitesi
İ
malat Komitesi
P
azarlama Komitesi
H
ukuk Komitesi
İ
lişkiler Komitesi
M
ühendislik ve Araştırma Komitesi
E
meklilik Kurulu
İCRA KOMİTESİ
İ
cra Komitesi bütün komiteler arasında tüm kurul adına karar verme
yetkisine sahip tek komitedir.
Acil bir durumda yönetim kurulu adına hareket etme bu komitenin
en yaygın sorumluluğudur.
Hızlı karar almayı gerektiren durumlarda ve Yönetim Kurulu’nun
toplanma olanağı bulunmadığında bu komite gerekli kararları
almaktadır.
DENETİM KOMİTESİ
Şirketin hazırladığı finansal tabloların doğruluğu ve
dürüstlüğünü, dış denetçilerin bağımsızlıklarını ve
yetkinliklerini, iç ve dış denetçilerin performanslarını,
şirketin yasal düzenlemelerine uyumunu iç kontrol
sistemlerinin etkinliğini gözetmektedir. Ayrıca şirketin dış
denetçilerini belirlemek, ücretlerini belirlemek,
performanslarını değerlendirmek ve gerekli hallerde işlerine
son vermek üzere teklifte bulunmak sorumluluğundadır.
DENETİM KOMİTESİ
Kamuya açıklanacak yıllık ara ve mali tabloları, ortakların izlediği
muhasebe ilkelerinin gerçeğe uygunluğu ve doğruluğuna ilişkin olarak
ortaklığın sorumlu yöneticileri ve bağımsız denetçilerin görüşlerini
alarak ve değerlendirerek Yönetim Kurulu’na yazılı olarak vermelidir.
Şirketin hizmet alacağı bağımsız denetim kuruluşlarının seçimi ve bu
kuruluşlardan alınacak hizmetler Denetim Komitesi’nin ön onayından
sonra Yönetim Kurulu’na sunulur. Üyelerden en az bir tanesi finansal
tabloları anlayacak düzeyde olmalı. Ayrıca komite en az 3’er aylık
dönemlerde toplanmalı.
YÖNETİM DANIŞMA KOMİTESİ
Temel Fonksiyonları
Y
önetim danışma komitesinin temel fonksiyonu, ana
işletme politikaları usulleri ve kontrollerine ilişkin
sorunlarda şirket tepe yöneticisine danışma olanağı
sağlamaktır.
FAALİYET SAHASI
Bu komitenin görev ve sorumlulukları işletmenin tüm
sorumluluklarını göz önünde tutarak yapılan
fonksiyonları yöneltme ve bütünleştirmeyi kapsar.
SORUMLULUKLARIK
omitenin herhangi bir üyesinin dikkatini işletmenin herhangi bir ana politikasını yapma veya koordine etmek. Komite, şu konulara dikkati çeker.
-
Ana kapital harcamaları
-
Ana araştırma projeleri
-
Genişleme (veya yayılma)
-
Kar amaçlarını saptama
-
Faaliyet bütçelerini belirleme
-
Şirketin temel varlıklarını düzenleme
-
Büyük organizasyon değişmeleri
-
Yeni temel amaçlar ve programlar
-
Yeni veya değiştirilmiş politikalar veya usuller, çalışma ve kontrol verilerini sağlama
KOMİTENİN ÜYELERİ
-
Başkan
-
Başkana doğrudan doğruya rapor veren tüm yöneticiler
-
Kurmay departmanlarının başkanları ve çalışma bölümlerinin
genel yöneticilerini rotasyon şeklinde veya aralarında seçim
yapmak suretiyle komiteye katmak.
KOMİTENİN YETKİLERİ
Bu komite politika ve çalışma konularında alınacak
kararlar için başkana bilgi verecek ve yardım
edecektir. Komitenin devamlı etkinliğini sağlamak
komite tavsiyelerinin sonuçları devamlı incelenerek
yapılır.
MUHASEBE VE FİNANS KOMİTESİ
Temel Fonksiyonları
Bu komitenin fonksiyonları mevcut muhasebe sistemini
sağlama , politika belirlemede bir rehber olarak, ana ekonomik
analizleri değerleme, çalışma sonuçlarını gözden geçirme,
sermaye temini konusunda incelemeler yapma ve çalışma
aşamaları politika ve usulleri geliştirme olarak ifade edilir.
FAALİYET ALANI
Muhasebe ve finansman komitesi kendi içinde
muhasebe ve finansman politikalarıyla işletmeyi bir
bütünleşmiş çalışma grupları ve bölümleri şeklinde
görme ve özellikle onları diğer yönetim
fonksiyonlarıyla pekiştirme göreviyle yükümlüdür
SORUMLULUKLARI
1
-İşletmenin ihtiyaçları ve hukuksal düzenlemelerdeki değişiklikleri
dikkate almak ve bir bütün olarak işletmenin ve onun çeşitli kısımlarının
maliyeti ve finansmanını daha etkili hale getirmek için ana muhasebe ve
kontrol süreçlerinin değişimini yüklenmek.
2
.Bir bütün olarak işletmenin ve onun çeşitli bölümlerinin, sanayinin, milli
ve dünya ekonomisinin kısa ve uzun döneme ilişkin sorunlarını ana
ekonomik incelemelerle yürütme. Politik kararların önerisi için ekonomik
tavsiyelerin geçerliliğini araştırmak..
3
.Başkana sistematik, çabuk kullanılabilir bir biçimde farklı
çalışma grupları ve çalışma bölümleri tarafından çalışma
masraflarını, sermaye harcamalarına ve bütçe durumuna dikkat
ederek elde edilmiş bulunan sonuçları aktarmak ve böylece
başkanın genel durum değerlemesini kolaylaştırmak.
4
.Ana finansal önerilerin ve işletmeye etki eden ekonomik
olayların değişimlerini başkana açıklamak
KOMİTENİN ÜYELERİ
P
ara ve bütçe işleri müdürü
H
esap işleri müdürü
İ
şletme ekonomisti veya ekonomi danışmanı
D
iğer departmanlarının ana muhasebe ve finansman ilgilileri
YETKİSİ
Komite, müzakerelerini sonuçlarını tavsiyelerle veya
tavsiyesiz olarak başkana rapor etmeli ve açıklamada
bulunmalıdır.
İMALAT KOMİTESİ
Temel Fonksiyonları
Ana imalat politikalarının, süreçlerinin ve tüm çalışma
gruplarının yöntemlerinin gözden geçirme, analiz etme
ve ahenkleştirme, çalışma bölümleri arasında mümkün
olduğu ölçüde bilgi alışverişini ve işbirliğini ilerletmek.
FAALİYET ALANI
Bu komitenin görevleri ve sorumlulukları tüm
çalışma grubu ve bölümlerinin üretim politikalarını
ve faaliyetlerini içerir.
SORUMLUKLARI
1
.İmalata, satın almaya , ambalajlama ve sevk etmeye ilişkin ana politikaları, süreçler ve
yönetsel teknikler geliştirmek.
2
.İşletmenin diğer departmanlarını politikası ve özellikle satış politikalarıyla imalat
politikasını bütünleştirmek.
3
.Sermaye teçhizatının, işletme yeteneklerinin, yönetsel kapasitenin ve işçi kapasitesinin
maksimum kullanımını hedef alan politikalar geliştirmek ve mekanik teçhizata geçişte iş
gücü tasarrufunu devamlı dikkate alıcı politikalar saptamak.
4
.Yeni ve üstün imalat usulleri geliştirmek, ayrıca kontrol kullanma ve yararlanma
teçhizatları için ürün maliyetini düşürücü usuller kurmak ve bunları devamlı olarak
gözden geçirmek.
KOMİTENİN ÜYELERİ
İ
malat ile görevli başkan yardımcısı
M
ühendislik işleriyle ilgili başkan yardımcısı
P
azarlama işleriyle ilgili başkan yardımcısı
Ç
alışma bölümlerinde en yetkili 6 yönetici
YETKİSİ
Bu komite, başkana bilgi veren ve danışmada
bulunan bir grup olarak hizmet etmelidir.Genel
politik konular veya ekstra bütçe harcamaları söz
konusu olduğunda, komite faaliyetiyle ulaşılan
sonuçlar, başkana bilgisini almak için sunulur
PAZARLAMA KOMİTESİ
Temel Fonksiyonları
Çeşitli ürünlerin pazarlama faaliyetlerini ve işletmenin satış
birimlerini gözden geçirme ve koordine etme ve onları diğer
yönetim fonksiyonlarıyla ve özellikle imalatta koordine
etmek.İşletmeye uzaktan yakından etki eden Pazar öngörülerini
daha etkili olarak analiz etmek için planlar geliştirmek.
FAALİYET ALANI
Bu komitenin görevleri ve sorumlulukları herhangi bir
çalışma bölümünün ürünlerinin satışıyla ilgili tüm
konularını kapsar.Komite sadece işletmenin herhangi bir
çalışma veya satış biriminin normal pazarlama
faaliyetleriyle ilgili olmayıp ayrıntılı bir işletme
politikasını dikkate almayı gerektiren bazı faaliyetlerle
de ilgilidir.
SORUMLULUKLARI
1
-Aşağıda belirtilen konularda kesin bir karara varmadan önce bu komitenin onayı alınmalıdır:
a
.Yeni ürün veya yeni bir iş geliştirmede projeleri sonuçlandırabilr.
b
.İncelenen projeler:
I
-Oluşturulan herhangi bir ürünü işletmenin ismi veya ticaret markası altında satışını yapmak için tedarik etmek.
I
I-Bir rakibin herhangi bir ürününü imalatçının ismi veya markası altında satışını yapmak için tedarik etmek .
c
.Herhangi bir ürün veya ürün hatları pazarlamak için işletme bilimleri arasındaki sorumluluk aktarması yapmak.
d
.Herhangi bir ürün veya ürün hatları için pazarlama işinden vazgeçmek.
e
.İşletmeyi simge ve monogram kullanmaya yetkin kılmak veya eski simge ve monogramları değiştirmek.
f
.Satış için yapılmış olan tahminlerde ve işlemlerde kullanılan depolama yöntemi veya temellerinde değişiklikler yapmak.
g
.Ürün niteliğinde ana değişimler teklif etmek imalat komitesince gözden geçirildikten sonra bu değişimler uyugunlanmaya geçilmeden önce
tavsiye için pazarlama komitesinin görüşünü almak.
2-Kuruluş pazarlama uygulamasında önemli ölçüde ayrılma veya işletmenin pazarlama
politikasının ayrıntılarına etki eden durumların dikkate alınması gerektiğinde herhangi bir
kesin karara varmadan önce bu komitenin görüşü alınmalıdır.Bu konulara örnek olarak
aşağıdaki durumlar sayılabilir.
a
.Bir ürün hattı içindeki parçaların tümünü veya büyük bir kısmını etkileyen ve halka veya
ticari kesime yapılmış olunan bir duyurunun satış fiyatı üzerindeki değişikliklerini saptamak.
b
.İç ticaret anlaşmaları için bu komite tarafından kurulmuş faaliyet sınırlarına etki eden
dağıtım faaliyetlerinin anlaşmalarında, tiplerinde veya yöntemlerinde değişiklikleri yapmak.
c
.Mevcut ve teklif edilmiş yeni ürün garantileri ve ruhsatlarından yararlanmak.
3-
Aşağıda gösterilen konularda komite ana planları, süreçleri ve politikaları belirlenmeli ve kontrol
edilmelidir.
-
Ürün fiyatlanma ilkeleri
-
Dağıtım maliyetlerini analiz etme yöntemleri
-
Envanter kontrolü
-
Satış geliştirme
-
Pazar araştırması
-
Pazarlama bütçeleri
4-Komite ana reklam politikası belirlemelidir.Bununla ilgili görevleri:
a
.Reklam kampanyalarını gözden geçirmek ve değerlemek reklam
bölümü ve reklam ajansıyla geliştirilmiş materyalleri ve bu konuda
yapılan tavsiyeleri gözden geçirmek ve değerlemek.
b
.Reklam politikasıyla ilgili başkana danışmanlık etmek
c
.Önerilmiş reklam bütçeleriyle ilgili incelemeler yapmak ve tavsiyeler
vermek.
KOMİTENİN ÜYELERİ
1.Pazarlama politikasıyla, halkla ilişkiler ve reklamla ilgili işleri
yürüten başkan yardımcısı
2.Araştırma laboratuarı müdürü ve başkan yardımcısı
3. İmalat politikasıyla görevli başkan yardımcısı
4.Fiyatlandırma, dağıtım maliyetleri, envanter politikası ve ticaret
markaları konusunda uzmanlar
YETKİSİ
Bu komite, başkana bilgi veren bir danışma grubu
olarak hizmet edecektir. Komite, faaliyetleri
sonucunda alınan kararlar, temel uygulamalar, bütçe
faaliyetleri ve değişimleri, başkana, onun görüşünü
almak için sunulacaktır.
KAYNAKÇA
Y
önetim ve Organizasyon
Prof. Dr. Zeyyat HATİBOĞLU
T
emel Yönetim ve Organizasyon
Prof. Dr. Erol EREN
w
ww.vesbe.vestelyatirimciiliskileri.com/management