60
  Łuck, 03.11.2011 r .  Projekt współfinansowany w ramach programu polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w 2011 r. Publikacja wyraża wyłącznie poglądy autora i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.  

Konferencja_03.11.2011_Analiza presji

  • Upload
    rdwbug

  • View
    152

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 1/60

 

 Łuck, 03.11.2011 r. 

Projekt współfinansowany w ramach programu polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w 2011 r.  

Publikacja wyraża wyłącznie poglądy autora i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP. 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 2/60

 

Dokumenty, opracowania i dane wykorzystane do realizacji pracy:- Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r.,ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej; - Ustawa Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (tj. Dz. U. z 2005 r., Nr 239, poz. 2019 ze zm.),

wraz z aktami wykonawczymi;

- dokumenty wynikające z projektu „Budowa polsko – białorusko – ukraińskiej politykiwodnej w zlewni Bug”; 

- Kodeks Wodny Ukrainy, Ustawy Ukrainy "Państwowy Program Rozwoju Wody",Koncepcja Gospodarki Wodnej;

- System ekologicznej klasyfikacji jakości wód powierzchniowych Ukrainy; - wytyczne KE w ramach wspólnej strategii wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej (CIS) ;

- wytyczne KE w zakresie identyfikacji znaczących oddziaływań antropogenicznych wraz zoceną wpływu tych oddziaływań na wody powierzchniowe i podziemne: Guidance No 03

- pressures and impacts – IMPRESS ;- „Opracowanie analizy presji i wpływów  zanieczyszczeń antropogenicznych w

szczegółowym  ujęciu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych dla

potrzeb opracowania programów działań i planów gospodarowania wodami”, Konsorcjum IMGW, PIG, IOŚ, Kraków 2007 r.

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 3/60

 

- warstwy tematyczne (zlewni, cieków, rowów melioracyjnych, jezior, zbiorników,

punktów monitoringu jakościowego, użytkowania wód, zagospodarowaniaobszaru);

- dane dotyczące zużycia nawozów mineralnych oraz liczebności zwierząthodowlanych (na poziomie obwodów);

- dane dotyczące ludności nieobsługiwanej przez oczyszczalnie ścieków (napoziomie obwodów);

- dane dotyczące liczby podłączeń ludności do systemów wodociągowych ikanalizacyjnych (na poziomie obwodów);

- dane hydrologiczne - wartości przepływów SSQ i SNQ z wielolecia 1981 – 2000 dla

sześciu wodowskazów w ukraińskiej zlewni Bugu (trzy wodowskazy na rz. Bug i trzyna dopływach);

- wyniki monitoringu jakości wód w zlewni Bugu (rzeki i jeziora);- informacje/ wyjaśnienia dot. przekazanych warstw tematycznych, uzyskane zZachodnio- Bużańskiego Zlewniowego Zarządu Zasobów Wodnych w Łucku(ZBZZZW w Łucku), m.in. kodyfikacja warstw tematycznych użytkowania wód(poborów wody i zrzutów ścieków). 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 4/60

 

AGREGACJA I ZESTAWIENIE INFORMACJI OPISUJĄCYCH NATURALNĄ WRAŻLIWOŚĆ WÓD Wskaźniki wrażliwości zostały opracowane dla: - jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP) – 199 obiektów,- jezior - 23 obiekty,- sztucznych zbiorników – 8 obiektów.Analiza dostępnych informacji pozwoliła na opracowanie następującychwskaźników wrażliwości: 

Wskaźniki dla jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP) 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 5/60

 

Wskaźniki dla jezior

Wskaźniki dla sztucznych zbiorników

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 6/60

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 7/60

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 8/60

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 9/60

AGREGACJA I ZESTAWIENIE INFORMACJI OPISUJĄCYCH PRESJE DLA JCWP RZECZNYCH 

I JEZIORNYCH 

DLA PRZEPROWADZENIA  ANALIZY PRZYJĘTO NASTĘPUJĄCE WYDZIELENIA GŁÓWNYCH GRUP PRESJI ANTROPOGENICZNYCH NA WODY POWIERZCHNIOWE (CIEKI) I GRUP WSKAŹNIKÓW:

Presje punktowe – zanieczyszczenia (5 wskaźników);  Presje obszarowe – zanieczyszczenia (9 wskaźników), w tym:o użytkowanie terenu, o rozproszone zanieczyszczenia komunalne,o presje rolnicze;

Grupa wskaźników potencjału ochronnego zlewni przed wpływempresji hydromorfologicznych (2 wskaźniki);  Pobory wód powierzchniowych (3 wskaźniki);  Inne presje (1 wskaźnik).

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 10/60

DLA JEZIOR  PRZYJĘTO NASTĘPUJĄCE WYDZIELENIA GŁÓWNYCH GRUP PRESJI ANTROPOGENICZNYCH I GRUP WSKAŹNIKÓW:

Presje obszarowe – zanieczyszczenia (4 wskaźniki), w tym:o użytkowanie terenu, o

presje rolnicze; Grupa wskaźników potencjału ochronnego zlewni przed wpływem presjihydromorfologicznych (1 wskaźnik). 

Obszary odniesienia wyznaczone dla przeprowadzenia analizy presji nawody:

zlewnie elementarne – wydzielono 108 zlewni JCWP jeziorne – wydzielono 23 jednostki

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 11/60

MAPY PRESJI – ZLEWNIE ELEMENTARNE

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 12/60

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 13/60

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 14/60

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 15/60

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 16/60

MAPY PRESJI – JCWP jeziorne

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 17/60

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 18/60

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 19/60 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 20/60

DLA ANALIZY PRESJI PRZYJĘTO NASTĘPUJĄCE WYDZIELENIA GŁÓWNYCH GRUP 

PRESJI ANTROPOGENICZNYCH NA WODY PODZIEMNE: Presje punktowe – zanieczyszczenia (1 wskaźnik);  Presje obszarowe – zanieczyszczenia (5 wskaźników), w tym:

o użytkowanie terenu, o rozproszone zanieczyszczenia komunalne,

o presje rolnicze; Pobory wód podziemnych (4 wskaźniki). 

Podstawowymi jednostkami odniesienia, przyjmowanymi wanalizach presji dla wód podziemnych, są jednostki wskazujące 

zasięg  występowania poszczególnych pięter  wodonośnych, umownie przyjęte jako jednolite części wód podziemnych(JCWPd), z uwagi na brak dotychczasowego wyznaczeniaJCWPd. W ukraińskiej zlewni Bugu w ramach tej pracywydzielono 12 takich jednostek.

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 21/60

MAPY PRESJI – JCWPd

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 22/60

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 23/60 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 24/60

Metoda Wielowymiarowej Analizy Porównawczej (WAP) – metoda

stosowana często w badaniach przestrzenno – ekonomicznych doporównania i porządkowania obiektów opisanych przez wiele cechdiagnostycznych.

Obiektami są jednostki badania (zlewnie elementarne, jednolite części wód), cechami właściwości jednostek badania (dane charakteryzujące 

presje) dobranymi pod kątem zjawiska będącego kryterium klasyfikacji(wpływ na środowisko wodne).

Zdecydowano się na wybór tej metody również z uwagi na jejzastosowanie z powodzeniem w analizach wpływu presji na stanzasobów wodnych w Polsce w 2007 r., w pracy „Opracowanie analizy

presji i wpływów  zanieczyszczeń antropogenicznych w szczegółowym ujęciu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych dlapotrzeb opracowania programów działań i planów gospodarowaniawodami”, zrealizowanej przez Konsorcjum IMGW, PIG, IOŚ.

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 25/60

ANALIZA WAP

Wykorzystując WAP przeprowadzono trzy odrębne analizy identyfikacjiznaczących  oddziaływań antropogenicznych i oceny ich wpływu dlazlewni elementarnych, jednolitych części wód jeziornych oraz części wód podziemnych położonych w ukraińskiej części zlewni rzeki Bug.

Procedura analizy w każdym przypadku była jednakowa i obejmowała:1. Ustalenie wskaźników  wejściowych (destymulant i stymulant) doanalizy taksonomicznej na podstawie badania, w oparciu o kryteriawyznaczone przez WAP, wartości diagnostycznych dostępnych wskaźników.

2. Obliczenie wskaźników i zestawienie w formie macierzy informacjiwskaźników zestandaryzowanych;

3. Ustalenie współrzędnych wzorca na poziomie minimalnej (dladestymulant) lub maksymalnej (dla stymulant) wartości macierzy przyuznaniu za wzorzec zestawu wartości cech charakteryzujących najmniejsze zagrożenie ze strony czynników presji;

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 26/60

4. Obliczenie odległości do wzorca (im wartość  bliższa 1, tym mniejsze

zagrożenie dla środowiska) i hierarchizacja jednostek przestrzennychpod względem stopnia zagrożenia (od najmniejszego do największego);

5. Pogrupowanie metodą k–średnich (minimalizacja zmienności wewnątrz grupy i maksymalizacja zmienności  między grupami)jednostek przestrzennych ze względu na stopień  zagrożenia ze strony

czynników presji do 4 klas (przeanalizowano statystycznie podział  narożną  liczbę klas i stwierdzono, że ta liczba klas najlepiej oddajepodobieństwo  pomiędzy jednostkami przestrzennymi) o różnym stopniu zagrożenia ze strony czynników presji: niska (1), średnia (2),wysoka (3), bardzo wysoka (4);

6. Obliczenie dla każdego  wskaźnika procentowego udziału wkwadracie odległości Euklidesowej (większy procent - większy udział wodległości do wzorca, większy poziom zagrożenia dla wód ze stronyanalizowanej presji).

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 27/60

KOD  Nazwa wskaźnika  Jednostka SC_N_OCZ  Zrzuty ścieków nieoczyszczonych i niedostatecznie

oczyszczonych  tys. m3/km2 SC_KOM  Zrzuty ścieków z przedsiębiorstw użyteczności publicznej  tys. m3/km2 SC_PRZ  Zrzuty ścieków z przedsiębiorstw przemysłowych  tys. m3/km2 

LUDN_N_OCZ  Ludność nieobsługiwana przez oczyszczalnie  osoby/ km2 LASY_PR  Użytkowanie terenu – lasy  % 

ZABUD_PR  Użytkowanie terenu – zabudowa  % STAWY_PR  Stawy rybne (jako wskaźnik presji jakościowej – zrzuty wód

hodowlanych, zasobnych w biogeny)  % MELIOR  Melioracje rolnicze nie uwzględniające drenowania  km/ km2 

MOKR_PR  Użytkowanie terenu –  mokradła (jako wskaźnik

minimalizacji presji jakościowej i hydrologicznej  % ZBIORNIKI_PR  Użytkowanie terenu –  zbiorniki wodne (jako wskaźnik

minimalizacji presji hydrologicznej  % WODA_OG  Pobór wody ogółem w roku  tys. m3/km2 

WODA_ROL  Pobór wody na potrzeby rolnictwa w roku  tys. m3/km2 GEST_ZALUD  Gęstość zaludnienia  osoby/ km2 

NAW_OG  Całkowity poziom nawożenia (nawozy naturalne i

mineralne)  kg N GL_PIASEK

 Udział gleb piaszczystych w powierzchni zlewni

 % 

Wskaźniki do analizy WAP – zlewnie elementarne

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 28/60

Dla powyższych  wskaźników przeprowadzono analizę WAP, w

wyniku której uzyskano wyniki dla każdej zlewni elementarnej wpostaci: Odległość do wzorca – ODL_W; Numeru w hierarchii (wartości od 1 do 108 począwszy od zlewni el.

najmniej zagrożonej) – HIER;

Klasy zagrożenia ze strony czynników presji: niska (1),średnia (2), wysoka (3), bardzo wysoka (4) – KLASA; Procentowy udział   wskaźnika w kwadracie odległości 

Euklidesowej jako poziom zagrożenia dla wód ze stronyanalizowanej presji – do kodu wskaźnika dopisane p.

WYNIKI:Trzy zlewnie elementarne będące pod największa  presją to: Bila owysokim zużyciu wody na cele rolnicze oraz Zahidnyj Bug vidSlotvyna do Jasenyz'kyj i Poltva_gorna o wysokich zrzutach ścieków nieoczyszczonych i komunalnych.

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 29/60

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 30/60 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 31/60

Wskazanie sektorów mających  największy  wpływ na klasyfikację zlewnielementarnych – na podstawie stwierdzenia co najmniej 10% udziału 

wskaźników zaklasyfikowanych do danego sektora w kwadracie odległości Euklidesowej

ZLEWNIE ELEMENTARNE

Sektor komunalny Sektor przemysłowy Sektor rolnictwa

SC_KOM SC_PRZ STAWY_PRLUDN_N_OCZ - MELIOR

GEST_ZALUD - WODA_ROL

- - NAW_OG

SEKTOR

LICZBA ZLEWNI

ELEMENTARNYCH PODWPŁYWEM SEKTORA 

komunalny 2

przemysłowy 2

rolnictwa 14

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 32/60 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 33/60

KOD  Nazwa wskaźnika  Jednostka LASY_PR

 Użytkowanie terenu – lasy

 % 

ROLN_PR  Użytkowanie terenu – obszary rolnicze  % ZABUD_PR  Użytkowanie terenu – zabudowa  % MELIOR_UR  Melioracje rolnicze nie uwzględniające drenowania  km/ km2 

MOKR_PR Użytkowanie terenu –  mokradła (jako wskaźnik minimalizacji presjijakościowej i hydrologicznej)  % 

Dla powyższych wskaźników przeprowadzono analizę WAP, w wyniku której uzyskanowyniki dla każdej JCWP jeziornej w postaci:- Odległość do wzorca – ODL_W;

- Numeru w hierarchii (wartości od 1 do 23 począwszy od JCWP jeziornej najmniejzagrożonej) – HIER;- Klasy zagrożenia ze strony czynników presji: niska (1), średnia (2), wysoka (3), bardzowysoka (4) – KLASA;- Procentowy udział   wskaźnika w kwadracie odległości Euklidesowej, jako poziomzagrożenia dla wód ze strony analizowanej presji – do kodu wskaźnika dopisane p.

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 34/60

Trzy JCWP jeziorne zdecydowanie odbiegają od pozostałych.

Najmniej zagrożona ze strony czynników presji jest JCWP Krymno o braku zabudowy

i wysokim stopniu pokrycia terenu przez mokradła. Najbardziej zagrożone to

Liubowel i Tysobol, intensywnie wykorzystywane rolniczo.

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 35/60

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 36/60

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 37/60 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 38/60

Sektor komunalny Sektor przemysłowy Sektor rolnictwa

ZABUD_PR - ROLN_PR

- - MELIOR_UR

SEKTORLICZBA JCWP JEZIORNYCH

POD WPŁYWEM SEKTORA 

komunalny 4

przemysłowy -

rolnictwa 20

Wskazanie sektorów mających  największy  wpływ na klasyfikację JCWPjeziornych – na podstawie stwierdzenia co najmniej 10% udziału  wskaźników zaklasyfikowanych do danego sektora w kwadracie odległości Euklidesowej

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 39/60 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 40/60

KOD  Nazwa wskaźnika  Jednostka SC_ZIEM  Zrzuty ścieków do ziemi (pola filtracyjne)  tys. m3/km2 LUDN_N_OCZ  Ludność nieobsługiwana przez oczyszczalnie  osoby/ km2 LASY_PR  Użytkowanie terenu – lasy  % ROLN_PR  Użytkowanie terenu – obszary rolnicze  % ZABUD_PR  Użytkowanie terenu – zabudowa  % WODA_OG  Pobór wody ogółem w roku  tys. m3/km2 WODA_ROL  Pobór wody na potrzeby rolnictwa w roku   tys. m3/km2 

Dla powyższych wskaźników przeprowadzono analizę WAP, w wyniku której uzyskanowyniki dla każdej JCWPd w postaci:- Odległość do wzorca – ODL_W;

- Numeru w hierarchii (wartości od 1 do 12 począwszy od JCWPd najmniej zagrożonej) – HIER;- Klasy zagrożenia ze strony czynników presji: niska (1), średnia (2), wysoka (3), bardzowysoka (4) – KLASA;- Procentowy udział wskaźnika w kwadracie odległości Euklidesowej, jako poziomzagrożenia dla wód ze strony analizowanej presji – do kodu wskaźnika dopisane p.

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 41/60

Trzy JCWPd zdecydowanie odbiegają od pozostałych.Najmniej zagrożona ze strony czynników presji jest JCWPd nr 2o wysokim stopniu zalesienia i słabym zaludnieniu. Najbardziejzagrożone to JCWPd nr 1 i 9 o intensywnej zabudowie oraz zrzutachścieków i poborach wody.

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 42/60

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 43/60

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 44/60

Sektor komunalny Sektor przemysłowy Sektor rolnictwa

LUDN_N_OCZ - ROLN_PR

- - WODA_ROL

JCWPD

SEKTORLICZBA JCWPd

POD WPŁYWEM SEKTORA 

komunalny 8

przemysłowy -

rolnictwa 8

Wskazanie sektorów mających  największy  wpływ na klasyfikację JCWPd – napodstawie stwierdzenia co najmniej 10% udziału wskaźników zaklasyfikowanychdo danego sektora w kwadracie odległości Euklidesowej

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 45/60

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 46/60

Wyniki analiz dla polskiej zlewni Bugu w, której wyznaczono 89 SCWPzestawiono w tabeli atrybutów do warstwy Bug_Polska.Objaśnienia kodów tabeli atrybutów:- ODL_WZ – odległość od wzorca,

- KLASA – klasa zagrożenia bardzo niska (1), niska (2), średnia (3),wysoka (4), bardzo wysoka (5),- CZ_SP – główny czynnik sprawczy (K – gospodarka komunalna, R – rolnictwo),- OC_RYZ – ocena ryzyka nieosiągnięcia celów RDW przez SCWP (Z-

zagrożona, NZ – niezagrożona). 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 47/60

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 48/60

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 49/60

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 50/60

- Bilans jakościowy wykonano w postaci statycznego bilansu jakościowego wód powierzchniowych. Podstawą bilansu  ładunków  były  stężenia 

wskaźników  zanieczyszczeń reprezentatywne (najbardziej niekorzystne zuwagi na brak możliwości zastosowania wartości percentyla 90) dlaposzczególnych przekrojów monitoringowych, w których prowadzonobadania jakości wód w roku 2010;

- Za dotychczasowymi metodykami bilansowania przyjęto,  iż  udział   źródeł  zanieczyszczeń obszarowych i rozproszonych w całkowitej pulizanieczyszczeń  trafiających do wód, będzie obrazowany jako różnica między poziomem  ładunku ustalonego w przekroju bilansowym, a

 ładunkiem wnoszonym w zidentyfikowanych miejscach punktowegoodprowadzania ścieków;

- Metodyka bilansu jakości wód powierzchniowych opierała  się na bilansie

 ładunków wybranych wskaźników zanieczyszczeń:

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 51/60

 Ciek

SSQ 

[m3/s]

SNQ 

[m3/s]

Qn

[m3/s]

Qgw90

[m3/s]

Qgw95

[m3/s]

A Bug 15,59 7,35 3,82 5,27 4,35

B Pełtew 11,62 5,42 4,17 3,93 3,24

C Bug 18,63 8,62 4,48 7,36 6,52

D Bug 19,75 9,14 4,57 7,80 6,91

E Rata 5,25 1,55 1,19 1,77 1,46

F Rata 7,96 2,35 1,22 2,69 2,22

G Bug 30,79 11,57 5,79 12,16 10,78

H Bug 31,59 11,87 5,94 12,48 11,06

I Ług 3,42 0,72 0,42 0,89 0,70J Ług 3,50 0,74 0,43 0,91 0,71

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 52/60

 Ciek

ZDZgw95

[m3/s]

ZDBgw95

[m3/s]

Odpływ

 jednostkowy

ZDZ l/s/km2 

Odpływ

 jednostkowy

ZDB l/s/km2 

A Bug 0,53 0,03 0,27 0,01

B Pełtew  -0,93 0,00 0,00 0,00

C Bug 2,04 0,10 0,85 0,04

D Bug 2,34 0,12 0,92 0,05

E Rata 0,27 0,01 0,23 0,01

F Rata 1,00 0,05 0,56 0,03

G Bug 4,99 0,25 0,82 0,04

H Bug 5,12 0,26 0,82 0,04

I Ług 0,28 0,01 0,21 0,01

J Ług 0,28 0,01 0,21 0,01

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 53/60

Nr

przekrojuCiek

BZT5

[mg

O2/dm3]

SO4

[mg/dm3]

Cl

[mg/dm3]

Zawiesina

[mg/dm3]

A Bug 20,75 197,05 201,36 28,56

B Pełtew  27,31 236,61 242,94 33,38C Bug 6,18 154,18 157,02 22,72

D Bug 6,31 150,46 152,49 22,25

E Rata 4,09 73,90 32,72 18,01

F Rata 4,19 74,30 33,20 18,29

G Bug 4,86 83,97 39,83 12,14

H Bug 4,77 84,52 39,13 11,92

I Ług 4,12 21,34 15,98 11,14

J Ług 4,12 22,29 16,73 9,44

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 54/60

Nr

przekrojuCiek

BZT5

[Mg

O2/rok]

SO4

[Mg/rok]

Cl

[Mg/rok]

Zawiesina

[Mg/rok]

A Bug -2451,82 8800,59 16394,8 3563,27

B Pełtew  -2639,52 1658,28 7066,93 2058,92

C Bug -42,68 22234,36 33179,64 6330,38D Bug -76,09 24483,13 36282,30 6824,62

E Rata 106,73 9848,3 14947,29 1788,98

F Rata 153,26 14906,07 22634,42 2689,88

G Bug 439,15 63679,36 99787,82 14522,76

H Bug 484,49 65111,2 102642,3 14981,13

I Ług 52,63 6396,13 7944,61 1086,95

J Ług 53,86 6511,42 8100,05 1159,89

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 55/60

„Identyfikacji presji i oddziaływań antropogenicznych na stan wód,czyli realizacja podstawowego zadania w gospodarowaniu wodami

w ukraińskiej  części zlewni rzeki Bug” - pierwszy etap prac wzakresie planowania gospodarowania wodami wg Dyrektywy2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23października 2000 r.

I.Rekomenduje się realizację dalszych etapów planowaniagospodarowania wodami dla ukraińskiej zlewni rzeki Bug wg

wskazówek RDW.

II. Realizację działań w procesie planowania gospodarowaniawodami w ukraińskiej zlewni Bugu, proponuje się oprzeć na

europejskich doświadczeniach, z uwzględnieniem pracprzeprowadzonych w Polsce w ramach pierwszego cyklu

planistycznego (2006 – 2009).

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 56/60

Zgodnie z przebiegiem procesu planistycznego w Polsce, w dalszejkolejności rekomenduje się  realizację  następujących elementów

planistycznych:1) Określenie celów cyklu planistycznego  – realne cele, w zależności oduwarunkowań lokalnych i naturalnych cech wód w zlewni, cele te mogą być odmienne dla różnych jednostek odniesienia.

2) Opracowanie wykazu zadań koniecznych do realizacji w procesieplanistycznym wraz z harmonogramem i wskazaniem instytucji

odpowiedzialnych i zaangażowanych w proces ich realizacji - konsultacjewykazu z instytucjami odpowiedzialnymi i zaangażowanymi w proces, zespołeczeństwem.

3) Realizacja charakterystyki obszaru objętego planowaniem, w tym:- przegląd wyznaczonych jednolitych części wód powierzchniowych – 

wyznaczone obecnie JCWP wydają się zbyt małe, możliwość agregacji;- wydzielenia JCWP jeziornych (zlewnie jezior) i JCWP zbiorników wodnych(zlewnie zbiorników zaporowych) - JCWP rzeczne i zbiorników na ciekachpowinny zostać opracowane w wersji liniowej i obszarowej;

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 57/60

- wyznaczenie jednolitych części wód podziemnych (JCWPd) - oparte oszczegółowe informacje hydrogeologiczne, dane nt. jakości wód orazwystępujących presjach (np. na podstawie niniejszego opracowania);

- wyznaczanie silnie zmienionych, bądź sztucznych części wód –  może  zostać oparte o zastosowanie szeregu wskaźników zmian hydromorfologicznych,jednak ich zastosowanie wymaga dostępu do informacji o zabudowiei hydrologii cieków;4) Opracowanie wykazów obszarów chronionych - RDW wskazuje nakonieczność opracowania tzw. wykazów wód, czyli wskazania JCWP, dla

których powinien zostać ustalony specjalny sposób użytkowania,  wręcz ochrony, z uwagi na ich znaczenie:- wykaz wód przeznaczonych do poboru wody w celu zaopatrzenia ludności wwodę przeznaczoną do spożycia;- wykaz wód przeznaczonych do ochrony gatunków wodnych o znaczeniugospodarczym,- wykaz wód przeznaczonych do celów rekreacyjnych, w tym kąpieliskowych, - wykaz wód wrażliwych na eutrofizację  wywołaną zanieczyszczeniamipochodzącymi ze źródeł komunalnych,- wykaz wód wrażliwych oraz obszarów szczególnie narażonych nazanieczyszczenia związkami azotu pochodzącymi ze źródeł rolniczych,- wykaz wód przeznaczonych do ochrony siedlisk lub gatunków, dla którychutrzymanie lub poprawa stanu wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie.

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 58/60

5) Opracowanie przeglądów istotnych problemów gospodarki wodnej  wzlewni Bugu - zidentyfikowane problemy, będą w dalszych etapach cyklu,zagadnieniami, które w pierwszej kolejności  należy  uwzględnić w

planowanych do podjęcia  działaniach,  mających na celu poprawę stanuzasobów wodnych, konieczność konsultacji listy IP;6) Ocena stanu wód oraz analiza presji antropogenicznych na wody – obecniezrealizowane zadanie, w przypadku zastosowania nowego podziału na JCWPi JCWPd oraz rozłożenia cyklu planistycznego w czasie, należałoby  dokonać 

aktualizacji zadania, z wykorzystaniem obecnych wyników.7) Ocena ryzyka nieosiągnięcia  założonych celów  – w zależności odharmonogramu realizacji oraz założonych celów, należy  dokonać oszacowania ryzyka nieosiągnięcia tych celów w perspektywie wytyczonejdaty, biorąc pod uwagę obecny stan i poziom presji oraz planowane i mogące 

wystąpić zmiany w zakresie występowania presji antropogenicznych, np. naskutek realizacji inwestycji i zjawisk mogących  pogorszyć stan wód lubplanowanych programów/ działań  zmierzających do ograniczeniawystępowania presji na wody.

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 59/60

8) Opracowanie programu wodno- środowiskowego zlewni Bugu wraz z

konsultacjami tego dokumentu - program powinien wskazywać konkretne

działania konieczne do podjęcia na obszarze zlewni;9) Opracowanie planu gospodarowania wodami w zlewni Bugu wraz zkonsultacjami tego dokumentu – Plan gospodarowania wodami jestpodstawą do podejmowania decyzji mających wpływ na stan zasobówwodnych, a ponadto określa zasady gospodarowania wodami w trakciecyklu planistycznego.

10) Opracowanie bilansów wodno- gospodarczych dla zlewni – zastosowaniebilansów dynamicznych, gwarantuje identyfikację konkretnychproblematycznych miejsc w zlewni, ze względu na stan zasobów wodnychoraz wskazanie przyczyn zmian ilościowych i jakościowych. 

Niektóre elementy rekomendowanych prac będą musiały być realizowanewedług zasad podyktowanych lokalnymi uwarunkowaniami panującymi wukraińskiej zlewni Bugu, m.in. dostępnością danych. 

 

5/12/2018 Konferencja_03.11.2011_Analiza presji - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/konferencja03112011analiza-presji 60/60

 Dziękuję za uwagę !