Upload
salene
View
57
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Kontrola administracji. mgr Paweł Dąbrowski [email protected]. Tryb postępowania RPO. Etap wstępny Art. 11 ustawy o RPO. Rzecznik po zapoznaniu się z każdym skierowanym do niego wnioskiem może: 1) podjąć sprawę, - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Tryb postępowania RPO
Etap wstępny
Art. 11 ustawy o RPO. Rzecznik po zapoznaniu się z każdym skierowanym do niego wnioskiem może:
1) podjąć sprawę,
2) poprzestać na wskazaniu wnioskodawcy przysługujących mu środków działania,
3) przekazać sprawę według właściwości,
4) nie podjąć sprawy
Tryb postępowania RPO
Etap podjęcia sprawy
Art. 12 ustawy o RPO. Podejmując sprawę Rzecznik może:
1) samodzielnie prowadzić postępowanie wyjaśniające,
2) zwrócić się o zbadanie sprawy lub jej części do właściwych organów,
3) zwrócić się do Sejmu o zlecenie Najwyższej Izbie Kontroli przeprowadzenia kontroli dla zbadania określonej sprawy lub jej części.
Podjęcie sprawy - kompetencje
Art. 13 ustawy o RPO. 1. Prowadząc postępowanie, o którym mowa w art. 12 pkt 1, Rzecznik ma prawo:
1) zbadać, nawet bez uprzedzenia, każdą sprawę na miejscu,
2) żądać złożenia wyjaśnień, przedstawienia akt każdej sprawy,
3) żądać przedłożenia informacji o stanie sprawy prowadzonej przez sądy, a także prokuraturę i inne organy ścigania oraz żądać do wglądu w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich akt sądowych i prokuratorskich oraz akt innych organów ścigania po zakończeniu postępowania i zapadnięciu rozstrzygnięcia,
4) zlecać sporządzanie ekspertyz i opinii.
Tryb postępowania RPOEtap zasadniczy
Art. 14 ustawy o RPO. „Po zbadaniu sprawy Rzecznik może:
1) wyjaśnić wnioskodawcy, że nie stwierdził naruszenia wolności i praw człowieka i obywatela,
2) skierować wystąpienie do organu, organizacji lub instytucji, w których działalności stwierdził naruszenie wolności i praw człowieka i obywatela; wystąpienie takie nie może naruszać niezawisłości sędziowskiej,
Tryb postępowania RPO
3) zwrócić się do organu nadrzędnego nad jednostką, o której mowa w pkt 2, z wnioskiem o zastosowanie środków przewidzianych w przepisach prawa,
4) żądać wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych, jak również wziąć udział w każdym toczącym się już postępowaniu - na prawach przysługujących prokuratorowi,
Tryb postępowania RPO
5) żądać wszczęcia przez uprawnionego oskarżyciela postępowania przygotowawczego w sprawach o przestępstwa ścigane z urzędu,6) zwrócić się o wszczęcie postępowania administracyjnego, wnosić skargi do sądu administracyjnego, a także uczestniczyć w tych postępowaniach - na prawach przysługujących prokuratorowi,
Tryb postępowania RPO
7) wystąpić z wnioskiem o ukaranie, a także o uchylenie prawomocnego rozstrzygnięcia w postępowaniu w sprawach o wykroczenia, na zasadach i w trybie określonych w odrębnych przepisach,
8) wnieść kasację od prawomocnego orzeczenia, na zasadach i w trybie określonych w odrębnych przepisach.
Kompetencje „generalne” RPO
Art. 16 ustawy o RPO 1. W związku z rozpatrywanymi sprawami Rzecznik może przedstawiać właściwym organom, organizacjom i instytucjom oceny i wnioski zmierzające do zapewnienia skutecznej ochrony wolności i praw człowieka i obywatela i usprawnienia trybu załatwiania ich spraw.
2) występować do właściwych organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej bądź o wydanie lub zmianę innych aktów prawnych w sprawach dotyczących wolności i praw człowieka i obywatela,
Kompetencje „generalne” RPO cd.
3) występować do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskami w sprawach, o których mowa w art. 188 Konstytucji,
4) zgłosić udział w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawach skarg konstytucyjnych i brać udział w tym postępowaniu,
5) występować z wnioskami do Sądu Najwyższego o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie przepisów prawnych budzących wątpliwości w praktyce lub których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie.
Rzecznik Praw Dziecka- ustawa po nowelizacji
Art. 10. 1. Rzecznik może:
1) zbadać, nawet bez uprzedzenia, każdą sprawę na miejscu,
2) żądać od organów władzy publicznej, organizacji lub instytucji złożenia wyjaśnień lub udzielenia informacji, a także udostępnienia akt i dokumentów, w tym zawierających dane osobowe,
Rzecznik Praw Dziecka- ustawa po nowelizacji
5) zwrócić się o wszczęcie postępowania
administracyjnego, wnosić skargi do sądu administracyjnego, a także uczestniczyć w tych postępowaniach — na prawach przysługujących prokuratorowi,
Rzecznik Praw Dziecka- ustawa po nowelizacji
W przypadku gdy Rzecznik stwierdził w działalności organu, organizacji lub
instytucji, o których mowa w ust. 1, naruszenie praw lub dobra dziecka, może żądać wszczęcia postępowania dyscyplinarnego lub zastosowania sankcji służbowych.
Kontrola prokuratorska
• Art. 2 ustawy o prokuraturze: „Zadaniem prokuratury jest strzeżenie praworządności oraz czuwanie nad ściganiem przestępstw.”
Kontrola prokuratorska
Art. 3 ust. 1. Zadania określone w art. 2 Prokurator Generalny i podlegli mu prokuratorzy wykonują przez: (…)
3. podejmowanie środków przewidzianych prawem, zmierzających do prawidłowego i jednolitego stosowania prawa w postępowaniu sądowym, administracyjnym.
6. zaskarżanie do sądu niezgodnych z prawem decyzji administracyjnych oraz udział w postępowaniu sądowym w sprawach zgodności z prawem takich decyzji;
Kontrola prokuratorska
• Art. 5. Jeżeli uchwała organu samorządu terytorialnego albo rozporządzenie wojewody są niezgodne z prawem, prokurator zwraca się do organu, który je wydał, o ich zmianę lub uchylenie albo kieruje wniosek o ich uchylenie do właściwego organu nadzoru; w wypadku uchwały organu samorządu terytorialnego prokurator może także wystąpić o stwierdzenie jej nieważności do sądu administracyjnego.
Kontrola prokuratorska
Art. 43. 1. Jeżeli wymaga tego ochrona praworządności w sprawach, o których mowa w art. 42, prokurator może żądać nadesłania lub przedstawienia akt oraz dokumentów i pisemnych wyjaśnień, przesłuchać świadków i zasięgnąć opinii biegłych, a także przeprowadzić oględziny w celu wyjaśnienia sprawy.
2. Do czynności wymienionych w ust. 1 stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.
Prokurator w postępowaniu administracyjnym
• Art. 182 kpa. Prokuratorowi służy prawo zwrócenia się do właściwego organu administracji publicznej o wszczęcie postępowania w celu usunięcia stanu niezgodnego z prawem.
• Art. 183. § 1. Prokuratorowi służy prawo udziału w każdym stadium postępowania w celu zapewnienia, aby postępowanie i rozstrzygnięcie sprawy było zgodne z prawem.
Prokurator w postępowaniu administracyjnym
Art. 184. § 1. Prokuratorowi służy prawo wniesienia sprzeciwu od decyzji ostatecznej, jeżeli przepisy kodeksu lub przepisy szczególne przewidują wznowienie postępowania, stwierdzenie nieważności decyzji albo jej uchylenie lub zmianę.
§ 2. Prokurator wnosi sprzeciw do organu właściwego do wznowienia postępowania, stwierdzenia nieważności decyzji albo jej uchylenia lub zmiany.
§ 3. Sprzeciw od decyzji wydanej przez ministra wnosi Prokurator Generalny.
Prokurator w postępowaniu administracyjnym
• Art. 188 kpa. Prokuratorowi, który bierze udział w postępowaniu w przypadkach określonych w art. 182-184, służą prawa strony.
• Art. 189. Prokurator, który wniósł skargę na decyzję organu administracji publicznej do sądu administracyjnego, nie może z tych samych przyczyn wnieść sprzeciwu.
Kontrola Centralnego BiuraAntykorupcyjnego
• „służba specjalna do spraw zwalczania korupcji w życiu publicznym i gospodarczym, w szczególności w instytucjach państwowych i samorządowych, a także do zwalczania działalności godzącej w interesy ekonomiczne państwa.” (art. 1 ust. 1 ustawy o CBA).
Ustrój CBA
• Szef CBA – organ centralny;
• Nadzór Prezesa RM;
• Funkcja kadencyjna;
Podmioty kontrolowane
• Osoby pełniące funkcje publiczne;
• Jednostki sektora finansów publicznych;
• Jednostki niezaliczane do sektora finansów publicznych otrzymujące środki publiczne;
• Przedsiębiorcy.
Działania pokontrolne
• Wniosek o odwołanie ze stanowiska lub rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika;
• Wystąpienie do kontrolowanego lub nadzorującego;
• Przekazanie informacji NIK.
Kontrola operacyjna
• Kontrolowanie treści korespondencji;
• Kontrolowanie zawartości przesyłek;
• Stosowanie środków technicznych umożliwiających uzyskiwanie w sposób niejawny informacji i dowodów.
Kontrola Parlamentu
• Kontrola na forum plenarnym;
• Kontrola na szczeblu Komisji;– Komisje śledcze;
• Kontrola indywidualna posłów i senatorów.
Komisje śledcze
• Co mogą wyjaśniać ?
• Kogo mogą wzywać ?
• Jaki jest finał ich prac ?
Art. 146 ust. 3 i 4 Konstytucji
• Rada Ministrów kieruje administracją rządową;
• 4. W zakresie i na zasadach określonych w Konstytucji i ustawach Rada Ministrów w szczególności: (…)
3) koordynuje i kontroluje prace organów administracji rządowej,
Prezes Rady Ministrów- art. 148 Konstytucji
Prezes Rady Ministrów: (…)2) kieruje pracami Rady Ministrów, (…)5) koordynuje i kontroluje pracę członków
Rady Ministrów,6) sprawuje nadzór nad samorządem
terytorialnym w granicach i formach określonych w Konstytucji i ustawach,
7) jest zwierzchnikiem służbowym pracowników administracji rządowej.
Funkcja kontrolna Prezesa RMwobec ministra
• Prawo żądania informacji, dokumentów i sprawozdań okresowych lub dotyczącej poszczególnej sprawy albo rodzaju spraw, od ministra i od pracowników ministerstwa (po zawiadomieniu ministra);
• Rozstrzyganie o zakresie działania ministrów
Funkcja kontrolna Prezesa RMwobec wojewody
• Premier kieruje jego działalnością;
• Nadzór z punktu widzenia zgodności z polityką rządu;
• Obowiązek sprawozdawczy wojewody.
Art. 29 ustawy o RM
Do zadań, które z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów realizuje Kancelaria, należy w szczególności:
• kontrola realizacji zadań wskazanych przez Radę Ministrów i Prezesa Rady Ministrów oraz przedstawianie wniosków z przeprowadzonych kontroli i przedkładanie propozycji doskonalenia metod kontroli;
• koordynacja działalności kontrolnej Prezesa Rady Ministrów wobec organów administracji rządowej;
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów
• Różne funkcje, w tym funkcja kontrolna;
• Kontrola jest wykonywana z upoważnienia premiera;
• Tryb kontroli określony w rozporządzeniu do ustawy o RM;
• Kryteria: legalność, gospodarność, celowość, rzetelność.
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów
• Kontrola planowa lub pozaplanowa;
• Program kontroli;
• Protokół kontroli;
• Wystąpienie pokontrolne;
• Tryb uproszczony – sprawozdanie.
Rządowe Centrum Legislacji
• kontroluje wydawanie przez organy administracji rządowej przepisów wykonawczych do ustaw;
Struktura administracji terenowej
Kontrola prawotwórcza
• Akt prawa miejscowego – pojęcie;
• Akt prawa miejscowego wojewody – kontrola właściwego ministra – możliwość uchylenia przez premiera;
• Akty prawa miejscowego jednostek samorządu terytorialnego – wojewoda.
Kontrola przez wojewodę
• Kontrola wykonania zadań wynikających z ustaw i innych aktów prawnych, ustaleń Rady Ministrów oraz zarządzeń i poleceń Prezesa RM;
• Kontrola jako komponent funkcji koordynacji;• Możliwość wydawania poleceń wszystkim
organom rządowym;• Polecenia nie mogą dotyczyć rozstrzygnięć
spraw indywidualnych
Kontrola przez wojewodę
• Obowiązek sprawozdawczy organów administracji niezespolonej wobec wojewody;
• Prawo wglądu wojewody w tok każdej sprawy prowadzonej przez organy administracji rządowej.
Nadzór nad samorządem terytorialnym
Art. 171 Konstytucji1. Działalność samorządu terytorialnego podlega
nadzorowi z punktu widzenia legalności.2. Organami nadzoru nad działalnością jednostek
samorządu terytorialnego są Prezes Rady Ministrów i wojewodowie, a w zakresie spraw finansowych regionalne izby obrachunkowe.
3. Sejm, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, może rozwiązać organ stanowiący samorządu terytorialnego, jeżeli organ ten rażąco narusza Konstytucję lub ustawy.