Korrupsiyaya qarşı mübarizədə nailiyyətin 10 ili

İLHAM əLİYEVAzərbaycan Respublikasının Prezidenti

Son 10 il ölkəmiz üçün ictimai həyatın bütün sahələrində yüksəliş dövrü olmuşdur. Bu nailiyyətlər həmdə korrupsiyanın qarşısının alınması və səmərəli idarəçilik islahatlarının həyata keçirilməsi ilə bağlı mövcud qətiyyət və möhkəm siyasi iradə ilə bağlı olmuşdur. 2004-cü ildə Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Dövlət Proqramının qəbul edilməsi ilə bu sahədə yeni strateji baxış və tələblər müəyyən edilmişdir.

Ölkəmizdə korrupsiyaya qarşı səmərəli mübarizə aparılması üçün bütün mexanizmlər mövcuddur. Beynəlxalq tələblərə uyğun təkmil qanunvericilik, ixtisaslaşmış institusional qurumlar, informasiyanın əldə edilməsi imkanları, elektron hökumət infrastrukturu, vətəndaş cəmiyyəti ilə sıx əməkdaşlıq, ictimai iştirakçılıq prinsipləri və geniş maarifləndirmə tədbirləri antikorrupsiya siyasətimizin uğurlarıdır. Dövlət xidmətlərinin göstərilməsində tətbiq etdiyimiz Azərbaycan brendi olan “ASAN xidmət” modeli korrupsiyanın qarşısının alınması üzrə beynəlxalq səviyyədə ən yaxşı təcrübə kimi qəbul edilir.

əsas nailiyyətimiz isə dövlət idarəçiliyinin bütün sahələrində şə�aflığın təmin edilməsi və ictimaiyyət tərəfindən bu tədbirlərin müsbət qiymətləndirilməsidir.

ASAN xidmət

Elektron Hökumət Qanunvericilik islahatları

İxtisaslaşmışorqanlar

Beynəlxalq əməkdaşlıq

Maarifləndirmə

Vətəndaş cəmiyyətiinstitutları ilə əməkdaşlıq

Dövlət qulluğuislahatları

10 İL2005 - 2015

Korrupsiyaya qarşı mübarizədə son 10 il üç mərhələdə Birinci mərhələ / 2004-2006Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair Dövlət Proqramı

İkinci mərhələ / 2007-2011Şəffaflığın artırılması və Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Milli Strategiya

Üçüncü mərhələ / 2012-2015Açıq Hökumətin təşviqi üzrə Milli Fəaliyyət Planı

Qanunvericilik islahatları

İnstitusional islahatlar

Azərbaycan Respublikasının Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyası

Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsi

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiya

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi


Maarifləndirmə

06-33

08-13

14-25

26-33

34-39

40-55

42-43

44-49

50-51

52-55

56-69

70-79

01.

02.

03.

04.

05.

06.

6.1

6.2

6.3

6.4

07.

08.

Mündəricat

İlham Əliyev, ABŞ-ın New York Times, Bloomberq və Los Angeles qəzetləri ilə müsahibə, 18 oktyabr 2005-ci il

“Korrupsiya ilə güclü iqtisadi tədbirlər və mükəmməl qanunlar vasitəsilə mübarizə aparmaq mümkündür. Parlament tərəfindən korrupsiya ilə mübarizəyə dair qanun qəbul edilmişdir. Azərbaycan Respublikasının Baş Prokurorluğu tərkibində korrupsiya ilə mübarizə aparmaq üçün xüsusi idarə yaradılmışdır. Orta təbəqənin yaradılması, bürokratik aparatın ixtisar edilməsi və iqtisadiyyatın maksimal dərəcədə liberallaşdırılması korrupsiyanın səviyyəsinin əhəmiyyətli şəkildə aşağı salınmasını təmin edə bilər. Bu proses artıq başlamışdır və indi biz bu prosesi

sürətləndirməliyik”

İlham Əliyev, Nazirlər Kabinetinin 6 ay ərzində görülən işlərin yekunu zamanı, 31 iyul 2006-ci il

“Biz korrupsiya halları ilə ancaq inzibati üsullarla mübarizə aparsaq, bunun heç bir səmərəsi olmayacaq. Bunu dünya praktikası göstərir. İnzibati üsullar olmalıdır, ciddi nəzarət olmalıdır və mühafizə orqanları burada ciddi iş aparmalıdır. Eyni zamanda iqtisadi amillər də elə olmalıdır ki,

korrupsiyaya imkan yaradan amillər aradan qaldırılsın.”


Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair Dövlət Proqramı

2004-2006

Birinci mərhələ“

13 YANVAR2004

Korrupsiyaya qarşı mübarizə haqqındaQanun qəbul olunmuşdur

Beynəlxalq konvensiyalar və beynəlxalq təşkilatlarla

əməkdaşlıqBEYNəLXALQ SəNəDLəR

BEYNəLXALQ TəŞKİLATLAR

BMT-nin “Transmilli mütəşəkkil cinayətkarlığa qarşı” Konvensiyası13 may, 2003

Avropa Şurasının “Korrupsiya ilə əlaqədar cinayət məsuliyyəti haqqında” Konvensiyası30 dekabr 2003

Avropa Şurasının “Korrupsiya ilə əlaqədar mülki-hüquqi məsuliyyət haqqında” Konvensiyası30 dekabr 2003

BMT-nin Korrupsiya əleyhinəKonvensiyası, 30 sentyabr 2005

Avropa Şurası, Korrupsiyaya Qarşı Dövlətlər Qrupu (GRECO)

OECD, İstanbul Anti-korrupsiya şəbəkəsi (ACN)

Mədən Sənayesində Şə�aflıq Təşəbbüsü (EİTİ)

Beynəlxalq Şə�aflıq Təşkilatı (Tİ)

01.

02.

03.

04.

01.

02.

03.

04.


01.

02.

03.

04.

Korrupsiyanın anlayışı

Korrupsiya hüquqpozmaları və onların subyektləri

Korrupsiya hüquqpozmalarına görə məsuliyyət

Korrupsiyaya qarşı mübarizəni həyata keçirən orqanlar

Vəzifəli şəxslər tərəfindən öz gəlirləri barədə məlumat vermə öhdəliyi

Qanun aşağıdakı məsələləri müəyyən edir

05.

2004-2006

Birinci mərhələ

13 YANVAR2004

Korrupsiyaya qarşı mübarizə haqqındaQanun qəbul olunmuşdur

Beynəlxalq konvensiyalar və beynəlxalq təşkilatlarla

əməkdaşlıqBEYNəLXALQ SəNəDLəR


MəRHəLə

I1

BMT-nin “Transmilli mütəşəkkil cinayətkarlığa qarşı” Konvensiyası13 may, 2003

Avropa Şurasının “Korrupsiya ilə əlaqədar cinayət məsuliyyəti haqqında” Konvensiyası30 dekabr 2003

Avropa Şurasının “Korrupsiya ilə əlaqədar mülki-hüquqi məsuliyyət haqqında” Konvensiyası30 dekabr 2003

BMT-nin Korrupsiya əleyhinəKonvensiyası, 30 sentyabr 2005

Avropa Şurası, Korrupsiyaya Qarşı Dövlətlər Qrupu (GRECO)

OECD, İstanbul Anti-korrupsiya şəbəkəsi (ACN)

Mədən Sənayesində Şə�aflıq Təşəbbüsü (EİTİ)

Beynəlxalq Şə�aflıq Təşkilatı (Tİ)

01.

02.

03.

04.

01.

02.

03.

04.


01.

02.

03.

04.

Korrupsiyanın anlayışı

Korrupsiya hüquqpozmaları və onların subyektləri

Korrupsiya hüquqpozmalarına görə məsuliyyət

Korrupsiyaya qarşı mübarizəni həyata keçirən orqanlar

Vəzifəli şəxslər tərəfindən öz gəlirləri barədə məlumat vermə öhdəliyi

Qanun aşağıdakı məsələləri müəyyən edir

05.

2004-2006

Birinci mərhələ

03 SENTYABR2004

Korrupsiyaya qarşı mübarizəüzrə Dövlət Proqramı

01.

02.

03.

04.

01.

02.

Bütün dövlət orqanlarının internet səhifələri yaradılmış, ərizə və şikayətlərin elektron vasitələrlə qəbulu təmin edilmişdir.

“Korrupsiyaya qarşı mübarizə aparan qeyri hökumət təşkilatlarının Məlumat və əməkdaşlıq Şəbəkəsi” yaradılmışdır.

Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyanın tərkibində “qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi” və “analitik informasiya” işçi qrupları yaradılmış və fəaliyyətinə vətəndaş cəmiyyəti üzvləri cəlb edilmişdir.

Vətəndaşlar üçün hüquqi yardım mərkəzləri yaradılmışdır.

Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiya

Baş Prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsi


Məhkəmə-Hüquq Şurası

İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin yanında Antiinhisar Siyasəti və İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi Xidməti

01.

02.

03.

04.

05.

2005-2006-cı illərdə ümumi daxili məhsulun artımına görə Azərbaycan dünyada lider dövlət olmuşdur.

Azərbaycan Respublikasının Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunun fəaliyyəti təmin edilmişdir.

İNSTİTUSİONAL İSLAHATLAR

İQTİSADİ Və SOSİAL SAHə

MAARİFLəNDİRMə

01.

02.

03.

04.

Korrupsiyaya qarşı mübarizə haqqında Qanun

İnzibati icraat haqqında Qanun

İnformasiya əldə etmək haqqında Qanun

Korrupsiyaya qarşı mübarizə ilə əlaqədar cinayət qanunvericiliyinin təkmilləşdirilməsi

Vətəndaşların müraciətlərinə baxılması haqqında Qanun

QANUNVERİCİLİYİN TəKMİLLəŞDİRİLMəSİ

05.

03 SENTYABR2004

Korrupsiyaya qarşı mübarizəüzrə Dövlət Proqramı

01.

02.

03.

04.

01.

02.

Bütün dövlət orqanlarının internet səhifələri yaradılmış, ərizə və şikayətlərin elektron vasitələrlə qəbulu təmin edilmişdir.

“Korrupsiyaya qarşı mübarizə aparan qeyri hökumət təşkilatlarının Məlumat və əməkdaşlıq Şəbəkəsi” yaradılmışdır.

Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyanın tərkibində “qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi” və “analitik informasiya” işçi qrupları yaradılmış və fəaliyyətinə vətəndaş cəmiyyəti üzvləri cəlb edilmişdir.

Vətəndaşlar üçün hüquqi yardım mərkəzləri yaradılmışdır.


Baş Prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsi


Məhkəmə-Hüquq Şurası

İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin yanında Antiinhisar Siyasəti və İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi Xidməti

01.

02.

03.

04.

05.

2005-2006-cı illərdə ümumi daxili məhsulun artımına görə Azərbaycan dünyada lider dövlət olmuşdur.

Azərbaycan Respublikasının Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunun fəaliyyəti təmin edilmişdir.

İNSTİTUSİONAL İSLAHATLAR

İQTİSADİ Və SOSİAL SAHə

MAARİFLəNDİRMə

01.

02.

03.

04.

Korrupsiyaya qarşı mübarizə haqqında Qanun

İnzibati icraat haqqında Qanun

İnformasiya əldə etmək haqqında Qanun

Korrupsiyaya qarşı mübarizə ilə əlaqədar cinayət qanunvericiliyinin təkmilləşdirilməsi

Vətəndaşların müraciətlərinə baxılması haqqında Qanun

QANUNVERİCİLİYİN TəKMİLLəŞDİRİLMəSİ

05.

10

Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Dövlət Proqramı2004-2006

Azərbaycan Respublikasında korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində islahatlara yeni kompleks yanaşma 2004-cü ilin yanvarın 13-də “Korrupsiyaya qarşı mübarizə haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun qəbul olunması ilə başlamışdır. Bu müddətdən sonrakı dövr ərzində ölkəmizdə korrupsiyaya qarşı mübarizə siyasətində ardıcıllıq təmin edilmiş və həyata keçirilən islahatlar sistemli xarakter almışdır.

Bu Qanun korrupsiyanın anlayışını, korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmaları, bu hüquqpozmaların subyektlərini və onlara görə məsuliyyəti, korrupsiyaya qarşı mübarizəni həyata keçirən orqanları, vəzifəli şəxslər tərəfindən öz gəlirləri barədə məlumat vermə öhdəliyini və korrupsiyanın qarşının alınması üzrə digər münasibətləri müəyyən edir.

Bu proqram bu sahədə qəbul edilmiş ilk dövlət proqramı olmaqla korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində bütün dövlət orqanlarının fəaliyyətini əhatə edən tədbirləri nəzərdə tutmuşdur. Dövlət Proqramının məqsədi korrupsiyaya qarşı mübarizəni vahid strategiya çərçivəsində qurmaq və bu sahədə görülən tədbirləri səmərəli surətdə davam etdirmək olmuşdur. Proqramda korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində milli qanunverciliyin təkmilləşdirilməsi və beynəlxalq tələblərə uyğunlaşdırılması, dövlət orqanlarının fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi, korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində ixtisaslaşmış orqanların fəaliyyətinin gücləndirilməsi, onların zəruri resurslarla təmin edilməsi, səmərəli nəzarət mexanizmlərinin yaradılması, hüquq mühafizə və məhkəmə orqanlarının fəaliyyətinin müasir tələblərə uyğun olaraq qurulması əsas tədbirlər kimi müəyyən edilmişdir. Korrupsiyaya qarşı mübarizədə səmərəliliyin artırılması üçün maarifləndirmə, qeyri-hökumət və beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq tədbirləri nəzərdə tutulmuşdur.

Bu tədbirlər qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi, dövlət orqanlarının fəaliyyəti, hüquq mühafizə orqanlarının və məhkəmələrinin fəaliyyəti, iqtisadi və sosial sahə, maarifləndirmə və əməkdaşlıq olmaqla 5 əsas sahə üzrə həyata keçirilmişdir.

Korrupsiyanın aşkar edilməsinə və nəticələrinin aradan qaldırılmasına

Sosial ədalətin, insan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının müdafiə olunmasına

Korrupsiyaya qarşı mübarizə tədbirlərinin gücləndirilməsinə

İqtisadiyyatın inkişafı üçün əlverişli şəraitin yaradılmasına

Dövlət orqanlarının, vəzifəli şəxslərinin fəaliyyətinin qanuniliyinin, şə�aflığının və səmərəliliyinin təmin edilməsinə

Korrupsiyaya qarşı mübarizə haqqındaQanun aşağıdakı istiqamətlərə yönəlmişdir:

Birinci mərhələ

Bu mərhələdə həyata keçirilmiş ikinci mühüm yenilik Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 2004-cü il 3 sentyabr tarixli Sərəncamı ilə qəbul edilmiş “Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Dövlət Proqramı”dır.

01.

02.

03.

04.

05.

Dövlət Proqramı 2004-2006-cı illəri əhatə etmiş və dövlət orqanları qarşısında dəqiq icra müddətləri qeyd edilməklə 147 tədbir

müəyyən edilmişdir.

11

Bu müddətdə Azərbaycan Respublikası korrupsiyaya qarşı mübarizə ilə bağlı bütün beynəlxalq sənədlərə qoşulmuşdur. İqtisadi və sosial sahədə, əhalinin həyat səviyyəsinin yaxşılaşdırılması, əmək haqlarının artırılması və sosial rifahın gücləndirilməsi sahəsində əsaslı nailiyyətlər əldə edilmişdir. İqtisadiyyat yüksək sürətlə inkişaf etməkdə davam etmiş, 2005-2006-cı illərdə ümumi daxili məhsulun artımına görə Azərbaycan dünyada lider dövlət olmuşdur.

Dövlət Proqramının icrası müddətində bir sıra dövlət qurumları yenidən təşkil edilmiş və yeni qurumlar yaradılmışdır. Bu qurumların fəaliyyətində səmərəliliyin və korrupsiya şərait yaradan halların aradan qaldırılması üzrə tədbirlər həyata keçirilmişdir.

Dövlət orqanları tərəfindən onların fəaliyyətini və müvafiq qanunvericilik aktlarını əks etdirən internet səhifələri yaradılmış və təkmilləşdirilmiş, ərizə və şikayətlərin elektron vasitələrlə qəbul edilməsi təmin edilmişdir.

Dövlət orqanlarının daxili nəzarət qurumları yaradılmış və vətəndaşların bu qurumlara birbaşa müraciət imkanları təmin edilmişdir. Bu müddətdə korrupsiyanın qarşısının alınması üzrə ixtisaslaşmış orqanlar – Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiya (ətraflı 42-ci səhifədə) və Baş Prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsi (ətraflı 44-cü səhifədə) yaradılmış və onların fəaliyyəti təmin edilmişdir.

Dövlət qulluğu sahəsində aparılan islahatları sürətləndirmək məqsədi ilə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiya yaradılmış və onun fəaliyyəti təmin edilmişdir (ətraflı 50-ci səhifədə).

Maliyyə intizamının möhkəmlənməsi və aparılan iqtisadi islahatlar nəticəsində dövlət büdcəsi əsaslı surətdə artmışdır.

Qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi məsələləri prioritet müəyyən edilmiş həm beynəlxalq sənədlərə qoşulma həm də milli qanunvericiliyin beynəlxalq tələblərə uyğunlaşdırılması baxımından dinamik proses olmuşdur.

Dövlət qulluğuna qəbulun mərkəzləşdirilmiş qaydada həyata keçirilməsi və bu prosesdə şə�aflığın təmin edilməsi məqsədi ilə dövlət qulluğu məsələlərini tənzimləyən normativ hüquqi aktlara dəyişikliklər edilmişdir.

Dövlət Proqramı çərçivəsində əhəmiyyətli qanunlar qəbul edilmiş, korrupsiyaya qarsı mübarizə aparan ixtisaslaşmış qurumların fəaliyyəti təmin edilmiş, dövlət orqanlarında idarəçilik islahatları aparılmış, vətəndaş cəmiyyətinin üzvləri ilə səmərəli əməkdaşlıq

əlaqələri qurulmuşdur.

Azərbaycan Respublikasında 2005-ci ildə ümumi daxil məhsulun göstəricisi 35% olmuşdur. Bu dünya üzrə ən böyük göstərici olmuşdur.

Beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən mütəmadi dəyərləndirmələr aparılmış, bu sahədə həyata keçirilən tədbirlər və əldə edilmiş nəticələr müsbət qiymətləndirilmişdir. “

”

İqtisadi və sosial sahə üzrə yeni qurumlar

yaradılmış və bir neçə qurumun əsasnaməsi

təsdiq olunmuşdur. İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin

yanındа Antiinhisаr Dövlət Xidməti yaradılmış və

Azərbaycan Respublikasının Sahibkarlığa Kömək

Milli Fondunun fəaliyyəti təmin edilmişdir. Dövlət

mülkiyyətində olan torpaqların icarəyə

verilməsindən daxilolmalara nəzarəti gücləndirmək

məqsədi ilə torpаq sаhələrinin icаrəyə vеrilməsi və

alqı-sаtqısı bilаvаsitə və torpаq müsаbiqələri və

hərracları vаsitəsilə həyata kеçirilməsi təmin

edilmişdir.

«Azərbaycan Respublikasında vergi hesab

-fakturalarının mərkəzləşdirilmiş qaydada sifarişi,

satışı və uçotunun aparılması Qaydaları» təsdiq

edilmişdir.

Birinci mərhələ, Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair Dövlət Proqramı (2004-2006)

Dövlət Gömrük Komitəsi tərəfindən “Azərbaycan

Respublikası Gömrük orqanının vəzifəli şəxsinin

Şərəf Kodeksi”, Vergilər Nazirliyi tərəfindən “Vergi

işçisinin etik davranış kodeksi” təsdiq edilmişdir və

bu kodekslərin pozulmasına görə əməkdaşların

məsuliyyəti müəyyənləşdirilmişdir.

Vətəndaş cəmiyyəti üzvləri ilə əməkdaşlıq

genişləndirilmiş, korrupsiyaya qarşı mübarizədə

onların rolunun artması üçün tədbirlər həyata

keçirilmişdir.

Səylərin əlaqələndirilməsi üçün yeni əməkdaşlıq

platformaları yaradılmışdır. Korrupsiyaya qarşı

mübarizədə ixtisaslaşmış qeyri-hökumət təşkilatları

tərəfindən yaradılmış “Korrupsiyaya qarşı mübarizə

aparan qeyri-hökumət təşkilatlarının məlumat və

əməkdaşlıq Şəbəkəsi”-nə Korrupsiyaya qarşı

mübarizə üzrə Komissiya da üzv olmuşdur.

Bu şəbəkənin əsas məqsədi qeyri-hökumət

təşkilatları arasında informasiya və təcrübə

mübadiləsini təkmilləşdirmək, bu sahədə fəaliyyət

göstərən qeyri-hökumət təşkilatları, o cümlədən

qeyri-hökumət təşkilatları ilə dövlət orqanları

arasında əməkdaşlığı inkişaf etdirməkdir.

Şəbəkə çərçivəsində korrupsiyaya qarşı

mübarizədə əhəmiyyətli qanunların ictimai

müzakirəsi təşkil edilmiş, müxtəlif dövlət orqanları

ilə əməkdaşlıq memorandumları imzalanmış,

ictimaiyyətin maarifləndirilməsi təşkil edilmişdir.

2006-cı ilin 1 fevral tarixindən etibarən Vergilər

Nazirliyində “Avtomatlaşdırılmış Vergi İnformasiya

Sistemi (AVİS)” tətbiq edilməkdədir. AVİS-in

tətbiqinin əsas məqsədlərindən biri vergi sisteminin

şə�aflığının daha da artırılması və səmərəli vergi

nəzarətinin təşkilidir. Vergi ödəyiciləri tərəfindən

vergi bəyannamələri və hesabatların vergi orqanına

gəlmədən poçt vasitəsilə vergi orqanına təqdim

edilməsinə şərait yaradılmışdır.

Vergi orqanlarının vəzifəli şəxsləri və vergi

ödəyiciləri arasında birbaşa əlaqələrin minimuma

çatdırılması məqsədi ilə vergi orqanlarına

gəlmədən vergi bəyannamələrinin poçt vasitəsilə

təqdim edilməsi təşkil edilmişdir

POÇ

T

Vergi qanunvericiliyinin, həmçinin vergi nəzarətinin və vergi ödəmə

prosedurlarının təkmilləşdirilməsi, vergidən yаyınmа hаllаrınа qarşı

mübarizənin gücləndirilməsi məqsədi ilə Vergi Məcəlləsinə 2004-2006-cı illərdə 8 dəfə əlavə və dəyişikliklər

edilmişdir.

“

”

12

Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyanın tərkibində fəaliyyət göstərən qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi üzrə və analitik informasiya işçi qruplarının tərkibinə qeyri-hökumət təşkilatları, beynəlxalq təşkilatlar, İnsan hüquqları üzrə Müvəkkil (Ombudsman) və digər tərəfdaşların nümayəndələri cəlb edilmişdir.

Komissiyanın dəstəyi ilə korrupsiya ilə mübarizə sahəsində qəbul edilmiş qanunvericilik aktlarının ictimaiyyətə çatdırılmasını təşkil etmək məqsədi ilə mütəmadi olaraq respublikanın müxtəlif regionlarını əhatə edən müxtəlif seminarlar, konfranslar və dəyirmi masalar təşkil edilmişdir.

“Şə�aflıq Azərbaycan” qeyri hökumət təşkilatı “Hüquq məsləhət mərkəzi” adlı layihənin icrasına başlamışdır. Komissiya bu layihənin həyata keçirilməsini dəstəkləmiş və layihə çərçivəsində “Şə�aflıq Azərbaycan” təşkilatı ilə əməkdaşlıq etmişdir. Bu layihə çərçivəsində Azərbaycanın 5 müxtəlif rayonunda hüquqi məsləhət mərkəzləri yaradılmışdır.

Korrupsiya ilə mübarizə sahəsində beynəlxalq təşkilatlar və xarici dövlətlərin hüquq mühafizə orqanları ilə əməkdaşlıq daha da genişləndirilmişdir. İslam Konfransı Təşkilatının Antikorrupsiya və Dürüstlüyün bərqərar olunması Forumu, BMT-nin Korrupsiya əleyhinə Konvensiyasının üzv dövlətlərinin Konfransı, Korrupsiya qarşı mübarizə aparan qurumların Beynəlxalq Assosiasiyası (İAACA), Avropa Şurasının Korrupsiyaya qarşı Dövlətlər Qrupu (GRECO) çərçivəsində xarici ölkələrin korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində ixtisaslaşmış qurumları ilə əməkdaşlıq əlaqələri qurulmuşdur.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının “Korrupsiya əleyhinə Konvensiyası” 2005-ci il 30 sentyabr tarixində Azərbaycan Respublikası tərəfindən təsdiq edilmişdir.

2003-cü ildə ölkəmiz Avropa Şurasının Korrupsiyaya Qarşı Dövlətlər Qrupuna (GRECO) üzv olmuş, əməkdaşlıq əlaqələri möhkəmləndirilmişdir. İstanbul Antikorrupsiya Fəaliyyət Planı çərçivəsində İqtisadi əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı ilə əməkdaşlıq davam etdirilmişdir.

Azərbaycan Prezidentinin yanında Qeyri-hökumət təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurası prioritet istiqamətlərdən biri kimi korrupsiyaya qarşı mübarizə aparan təşkilatlara dəstək müəyyən edilmişdir. Bu çərçivədə dəstək göstərilən qeyri-hökumət təşkilatları tərəfindən müxtəlif istiqamətlərdə maarifləndirmə tədbirləri həyata keçirilmişdir. Bu layihələr Azərbaycanın regionlarını əhatə etmişdir.

13

İlham Əliyevin “Transparency İnternational” təşkilatının Avropa və Mərkəzi Asiya Ölkələri Üzrə Regional Görüşünün və “Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə və Keçid Dövrü Ölkələrində

İslahatlar” mövzusuna həsr olunmuş konfransın iştirakçılarına salamla nitqindən, 31 May 2007-ci il

“Azərbaycan dövləti siyasi iradə nümayiş etdirərək, korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində ardıcıl və məqsədyönlü tədbirlər görmüş və korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Dövlət Proqramı həyata keçirmişdir. Aparılan islahatlar nəticəsində dövlət idarəçiliyi təkmilləşdirilmiş, iqtisadi inkişafda mühüm nəticələr əldə edilmiş, sosial proqramlar reallaşdırılmışdır. əldə edilən nailiyyətlərin davam etdirilməsi və gələcək inkişaf istiqamətlərinin müəyyən olunması məqsədi ilə korrupsiyaya

qarşı mübarizə və şə�aflığın artırılması sahəsində yeni milli strategiya yekunlaşmaq üzrədir.”

İlham Əliyev, Beynəlxalq Antikorrupsiya Orqanları Assosiasiyası İcraiyyə Komitəsinin Bakıda keçirilən iclasının iştirakçılarını Prezident Sarayında qəbulu zamanı, 31 mart 2008-ci il

“Biz korrupsiyaya qarşı mübarizədə müxtəlif amillərdən istifadə edirik. İlk növbədə güclü qanunvericilik bazası yaradılmışdır, Milli Strategiya icra olunur, Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiya fəaliyyət göstərir və dövlət tərəfindən korrupsiyaya qarşı mübarizəyə çox böyük diqqət və dəstək var. Azərbaycan bu istiqamətdə aidiyyəti beynəlxalq təşkilatlarla birgə fəaliyyət göstərir. Bu fəaliyyət və habelə, ilk növbədə, Azərbaycanda bu sahədə görülən işlər nəticəsində

son illər ərzində ölkəmizdə korrupsiyanın səviyyəsi əhəmiyyətli dərəcədə aşağı düşmüşdür.”


İlham Əliyev, 28 May Respublika günü ilə bağlı keçirilən rəsmi qəbuldakı çıxış, 28 may 2011-ci il

“Ölkəmizdə xoşagəlməz hallara qarşı çox ciddi mübarizə aparılır. Bu mübarizə gözəl nəticələrini verməkdədir. Korrupsiya, rüşvətxorluğa qarşı mübarizə bəhrəsini verir. Addımlarımız xalq tərəfindən dəstəklənir. Korrupsiya, rüşvətxorluğa, xoşagəlməz hallara qarşı bundan sonra da ciddi mübarizə aparacağıq. Xüsusilə, görəndə ki, bu mübarizə nəticə verir, bu, bizim gücümüzü daha da

artırır və bizi daha da ruhlandırır.”

Şəffaflığın artırılması və Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Milli Strategiya

2007-2011

İkinci mərhələ“

2007-2011

İkinci mərhələ

Elektron xidmətlər

Məlumatlandırma

01.

02.

03.

04.

05.

06.

“Elektron hökumət” portalı yaradılmışdır.

Elektron xidmətlər göstərilməsi üçün dövlət orqanlarının rəsmi internet informasiya ehtiyatlarında xüsusi elektron xidmət bölmələri yaradılmışdır.

Nazirlər Kabineti dövlət orqanları tərəfindən konkret göstəriləcək xidmətlər barədə qaydaları qəbul edilmişdir.

Hüquqi Aktların Dövlət Reyestri yaradılmışdır. www.huquqiaktlar.gov.az

Yol hərəkəti qaydalarının pozulmasına görə cərimələrin yalnız bank və ya plastik kart vasitəsilə ödənilməsi təmin edilmişdir.

Dövlət orqanlarının internet səhifələrində tarif və rüsumlar barədə məlumatlar üçün xüsusi bölmələr yaradılmışdır.

Yoxlamalara dair məlumatların əldə olunmasını mümkün edən internet saytı yaradılmışdır. www.yoxlama.gov.az

Baş Prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsi tərəfindən korrupsiya cinayətləri ilə əlaqədar məlumatları qəbul etmək üçün xüsusi “161” nömrəli qaynar xətt təşkil edilmişdir.

Dövlət orqanları tərəfindən internet resurslarda və vətəndaşların rahat görə biləcəyi yerlərdə məlumatların yerləşdirilməsi təmin edilmişdir.

“Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair normativ hüquqi aktlar” adlı toplu nəşr edilmişdir.

01.

02.

07.

03.

2007-2011

İkinci mərhələ

Elektron xidmətlər

Məlumatlandırma

01.

02.

03.

04.

05.

06.

“Elektron hökumət” portalı yaradılmışdır.

Elektron xidmətlər göstərilməsi üçün dövlət orqanlarının rəsmi internet informasiya ehtiyatlarında xüsusi elektron xidmət bölmələri yaradılmışdır.

Nazirlər Kabineti dövlət orqanları tərəfindən konkret göstəriləcək xidmətlər barədə qaydaları qəbul edilmişdir.

Hüquqi Aktların Dövlət Reyestri yaradılmışdır. www.huquqiaktlar.gov.az

Yol hərəkəti qaydalarının pozulmasına görə cərimələrin yalnız bank və ya plastik kart vasitəsilə ödənilməsi təmin edilmişdir.

Dövlət orqanlarının internet səhifələrində tarif və rüsumlar barədə məlumatlar üçün xüsusi bölmələr yaradılmışdır.

Yoxlamalara dair məlumatların əldə olunmasını mümkün edən internet saytı yaradılmışdır. www.yoxlama.gov.az

Baş Prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsi tərəfindən korrupsiya cinayətləri ilə əlaqədar məlumatları qəbul etmək üçün xüsusi “161” nömrəli qaynar xətt təşkil edilmişdir.

Dövlət orqanları tərəfindən internet resurslarda və vətəndaşların rahat görə biləcəyi yerlərdə məlumatların yerləşdirilməsi təmin edilmişdir.

“Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair normativ hüquqi aktlar” adlı toplu nəşr edilmişdir.

01.

02.

07.

03.

Qanunvericilik

01.

02.

03.

04.

05.

“Qeyri-qanuni yolla əldə olunmuş pulların və ya digər əmlakın leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu

İnzibati Prosessual Məcəllə

“Dövlət və bələdiyyə əmlakının və vəsaitlərinin idarə olunması sahəsində korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmalara qarşı mübarizənin gücləndirilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin Fərmanı

“Sahibkarlıq sahəsində aparılan yoxlamaların vahid məlumat reyestrinin forması və aparılması qaydası haqqında əsasnamə”

“Dövlət orqanlarının elektron xidmətlər göstərməsinin təşkili sahəsində bəzi tədbirlər haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı

Qanunvericilik

01.

02.

03.

04.

05.

“Qeyri-qanuni yolla əldə olunmuş pulların və ya digər əmlakın leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu

İnzibati Prosessual Məcəllə

“Dövlət və bələdiyyə əmlakının və vəsaitlərinin idarə olunması sahəsində korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmalara qarşı mübarizənin gücləndirilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin Fərmanı

“Sahibkarlıq sahəsində aparılan yoxlamaların vahid məlumat reyestrinin forması və aparılması qaydası haqqında əsasnamə”

“Dövlət orqanlarının elektron xidmətlər göstərməsinin təşkili sahəsində bəzi tədbirlər haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı

2007-2011

İkinci mərhələ

Milli Strategiyanın məqsədi korrupsiyaya qarşı mübarizəni vahid strategiya çərçivəsində qurmaq, bu sahədə məqsəd və prinsipləri aydın müəyyən etmək, görülən tədbirləri səmərəli surətdə əlaqələndirmək və dövlət orqanlarının fəaliyyətində şə�aflığı təmin etməkdir. Milli Strategiyada şə�aflığın artırılması və korrupsiyaya şərait yaradan halların aradan qaldırılması korrupsiyaya qarşı mübarizənin əsas prinsipləri kimi təsbit edilmişdir. Qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi, dövlət və yerli özünüidarə orqanlarının, korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində ixtisaslaşmış qurumların, hüquq mühafizə orqanlarının və məhkəmələrin fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi əsas tədbirlər kimi göstərilmişdir. Bu sıraya həmçinin beynəlxalq əməkdaşlıq, maarifləndirmə və iqtisadi və sosial sahədə tədbirlərdə əlavə edilmişdir.

"Milli Strategiya"dan aydın görünür ki, həyata keçiriləcək mübarizə tədbirləri

iqtisadi inkişafa, sosial rifaha, hüququn aliliyinə, şəffaflığın təmin olunmasına,

səmərəliliyin artırılmasına yönəlib.

“

”

“Milli Strategiya” ölkəmizdə şəffaflığın təmin olunması və korrupsiyaya qarşı

mübarizə üzrə həyata keçirilən tədbirlərin ardıcıl xarakter daşımasını bir daha

təsdiqləyir və korrupsyianın qarşısının alınmasına yönəlik fəaliyyətin bu dövrdə

xüsusi prioritet olmasını göstərir.

“

”

İnfo

rmas

iya

azad

lığın

ın tə

min

edi

lməs

i

Düzgün idarəçilik Hesabatlılığın təmin edilm

əsi

Dövlət orqanlarının fəaliy

yətin

ə nəz

arət

Korrupsiyaya qarşı mübarizənin ikinci mərhələsinin başlanğıcı kimi Azərbaycan

Respublikası Prezidentinin 2007-ci il 28 iyul tarixli 2292 nömrəli sərəncamı ilə təsdiq edilmiş

"Şə�aflığın artırılması və korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Milli Strategiya"-nın qəbul edilməsi (bundan sonra Milli Strategiya)

hesab edilə bilər.

28 İYUL 2007 / 2292

Maarifləndirmə və Əməkdaşlıq

18

Həmçinin Azərbaycan Respublikasının Hüquqi Aktların Dövlət Reyestri yaradılmış, 2011-ci il ilin 1 noyabr tarixindən isə reyestrin elektron

forması www.huquqiaktlar.gov.az ünvanında fəaliyyətə başlamışdır.

2007-2011-ci illər ərzində reyestrə 958 sənəd daxil edilmişdir.“ ”

Şəffaflıq həmçinin iqtisadiyyatın inkişafı, əlverişli biznes mühitinin yaradılması, xarici

sərmayələrin cəlb edilməsi üçün əsas şərtlərdəndir.

Milli Strategiya korrupsiyaya qarşı mübarizənin əsas şərti kimi dövlət orqanlarının fəaliyyətində şə�aflığın artırılmasını təsbit etmişdir. Şə�aflığın təmin edilməsi öz-özlüyündə korrupsiyanın aradan qaldırılması məqsədi daşımır. O, korrupsiyaya qarşı mübarizənin əsas vasitəsi kimi müəyyən edilir.

Şə�aflıq təmin edildiyi təqdirdə ictimaiyyət dövlət orqanlarının qəbul edəcəyi qərarlar haqqında daha çox məlumata malik olur, ictimai diskussiyaya şərait yaranır, dövlət orqanlarına ictimai etimad güclənir və bu orqanların hesabatlılığı və məsuliyyəti daha da artır. Şə�aflıq dövlət orqanlarının fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsinə, dövlət orqanlarının fəaliyyətinin daha səmərəli surətdə təhlil edilməsinə və qiymətlən- dirilməsinə xidmət edir.

Milli Strategiyanın icrası müddətində də əhəmiyyətli qanunlar qəbul edilmiş, korrupsiyaya qarşı mübarizə aparan ixtisaslaşmış qurumların fəaliyyəti gücləndirilmiş, dövlət orqanlarında şə�aflıq təmin edilmiş və müxtəlif sahələri əhatə edən kompleks islahatlar aparılmış, geniş maarifləndirmə tədbirləri həyata keçirilmiş, vətəndaş cəmiyyətinin üzvləri ilə səmərəli əlaqələr qurulmuşdur. Korrupsiyaya qarşı mübarizə ilə bağlı Azərbaycanın qoşulduğu bütün konvensiyaların və beynəlxalq sənədlərin icrası üzrə tədbirlər həyata keçirilmiş, beynəlxalq təşəbbüslərdə aktiv iştirak edilmişdir. Bu strategiyanın icrası nəticəsində həmçinin iqtisadi və sosial sahədə, əhalinin həyat səviyyəsi yaxşılaşmış, əmək haqlarının artırılması, işsizliyin səviyyəsinin azaldılması və sosial rifahın gücləndirilməsi sahəsində əsaslı nailiyyətlər əldə edilmişdir. Beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən Milli Strategiya üzrə dəyərləndirmələr aparılmış, həyata keçirilən tədbirlər və əldə edilmiş nəticələr müsbət qiymətləndirilmişdir.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının və Avropa Şurasının korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində konvensiyalarının və bu sahədə Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı digər beynəlxalq müqavilələrin milli qanunvericiliyə implementasiyası üzrə bütün tədbirlər həyata keçirilmişdir, zəruri normativ hüquqi aktlar qəbul edilmişdir.

Hüquqi şəxslərin cinayət məsuliyyəti qanunla müəyyən edilmişdir. “Qeyri-qanuni yolla əldə olunmuş pulların və ya digər əmlakın leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyə- ləşdirilməsinə qarşı mübarizə haqqında” Qanun qəbul edilmiş və bu mexanizimin tam işə düşməsi üçün zəruri bütün normativ hüquqi baza təmin edilmişdir.

İnzibati Prosessual Məcəllə Milli Məclisdə qəbul edilmişdir.

2009-cu il 22 iyunda Azərbaycan Respublikası Prezidentinin “Dövlət və bələdiyyə əmlakının və vəsaitlərinin idarə olunması sahəsində korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmalara qarşı mübarizənin gücləndirilməsi haqqında” Fərmanı imzalanmışdır.

Dövlət orqanları tərəfindən vətəndaşların ərizə və müraciətlərinə baxılması işi təkmilləşdirilmiş, bu məqsədlə kompüter şəbəkələri və müvafiq proqram təminatları hazırlanmışdır.

19

İkinci mərhələ, Şə�aflığın artırılması və Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Milli Strategiya (2007-2011)

WWW.YOXLAMA.GOV.AZ WWW.HUQUQIAKTLAR.GOV.AZ

WWW.E-GOV.AZ

“Elektron hökumət” -in məqsədi dövlət orqanları tərəfindən xidmətlərin göstərilməsində dövlət orqanları və vətəndaşlar arasında olan “məsafəni” azaltmaq, bu

münasibətləri sadələşdirmək və şəffaflaşdırmaqdır. Dövlət orqanları tərəfindən elektron xidmətlərin geniş

tətbiqi, onların sayının və keyfiyyətin artırılması, vətəndaşların xidmətlərdən məmnunluğunun

yüksəldilməsi bu məqsədə çatmağın vasitələridir.

Elektron HökumətPortalı

20


WWW.YOXLAMA.GOV.AZ WWW.HUQUQIAKTLAR.GOV.AZ

WWW.E-GOV.AZ

“Elektron hökumət” -in məqsədi dövlət orqanları tərəfindən xidmətlərin göstərilməsində dövlət orqanları və vətəndaşlar arasında olan “məsafəni” azaltmaq, bu

münasibətləri sadələşdirmək və şəffaflaşdırmaqdır. Dövlət orqanları tərəfindən elektron xidmətlərin geniş

tətbiqi, onların sayının və keyfiyyətin artırılması, vətəndaşların xidmətlərdən məmnunluğunun

yüksəldilməsi bu məqsədə çatmağın vasitələridir.


20

Baş Prokurorluq tərəfindən korrupsiya cinayətləri ilə əlaqədar məlumatları qəbul etmək üçün xüsusi “161” nömrəli qaynar xətt təşkil edilmişdir. Bu

qaynar xətt istirahət və bayram günləri də daxil olmaqla daim vətəndaşlardan korrupsiya halları ilə əlaqədar məlumatları qəbul edir. Ümumən əksər mərkəzi icra

hakimiyyəti orqanlarında “Qaynar xətt” əlaqə mərkəzlərinin fəaliyyəti təmin edilmişdir.

Bütün mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının internet səhifələrində göstərilən xidmətlər üçün tətbiq edilən rüsum və tariflər, həmçinin qaynar xətlər barədə

məlumatlar yerləşdirilmişdir. Bundan əlavə vətəndaşlarla birbaşa təmasda olan dövlət qurumlarının yerli

bölmələrində dövlət xidmətləri üçün tətbiq edilən tarif və rüsumlar barədə məlumatların vətəndaşların

aydın görə biləcəyi yerlərdə asılması və yerləşdirilməsi təmin edilmişdir.

161

21

Baş Prokurorluq tərəfindən korrupsiya cinayətləri ilə əlaqədar məlumatları qəbul etmək üçün xüsusi “161” nömrəli qaynar xətt təşkil edilmişdir. Bu

qaynar xətt istirahət və bayram günləri də daxil olmaqla daim vətəndaşlardan korrupsiya halları ilə əlaqədar məlumatları qəbul edir. Ümumən əksər mərkəzi icra

hakimiyyəti orqanlarında “Qaynar xətt” əlaqə mərkəzlərinin fəaliyyəti təmin edilmişdir.

Bütün mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının internet səhifələrində göstərilən xidmətlər üçün tətbiq edilən rüsum və tariflər, həmçinin qaynar xətlər barədə

məlumatlar yerləşdirilmişdir. Bundan əlavə vətəndaşlarla birbaşa təmasda olan dövlət qurumlarının yerli

bölmələrində dövlət xidmətləri üçün tətbiq edilən tarif və rüsumlar barədə məlumatların vətəndaşların

aydın görə biləcəyi yerlərdə asılması və yerləşdirilməsi təmin edilmişdir.

161

21


ETİKDAVRANIŞ

WWW.DIN.GOV.AZ

WWW.CUSTOMS.GOV.AZ

Dövlət orqanlarının fəaliyyətində səmərəliliyin artırılması və dövlət orqanı əməkdaşlarının sosial müdafiəsini gücləndirmək məqsədi ilə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti həmçinin 2011-ci il fevral və mart aylarında xüsusi Fərmanlar imzalamışdır. Belə ki, 25 fevral 2011-ci ildə “Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin yol patrul xidməti əməkdaşlarının sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi və yol hərəkətinin tənzimlənməsi sahəsində bəzi tədbirlər haqqında” Fərman imzalanmışdır. Bu Fərmana əsasən yol hərəkəti qaydalarının pozulmasına görə ödənilən cərimələrdən daxil olan vəsaitin 25 faizi yol patrul xidmətini həyata keçirən və yol hərəkətinin tənzimlənməsinə cəlb olunan əməkdaşların aylıq vəzifə maaşlarına əlavənin verilməsi üçün istifadə olunur. Həmçinin yol hərəkəti qaydalarının pozulmasına görə cərimələrin yalnız bank və ya plastik kart vasitəsilə ödənilməsi təmin edilmişdir.

25 fevral 2011-ci ildə “Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsi əməkdaşlarının sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi, gömrük işi sahəsində prosedurların sadələşdirilməsi və şə�aflığın artırılması ilə əlaqədar bəzi tədbirlər haqqında Fərman imzalanmışdır. Fərmana əsasən gömrük sisteminin büdcədənkənar inkişaf fonduna daxil olan vəsaitin 25 faizi Dövlət Gömrük Komitəsinin əməkdaşlarının aylıq vəzifə maaşlarına əlavənin verilməsi üçün istifadə olunur.

Həmçinin Azərbaycan Respublikası Prezidentinin yanında Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiya tərəfindən dövlət qulluqçuları üçün etik davranış qaydaları mövzusunda silsilə təlimlər keçirilmişdir. Vətəndaşlara Etik Müvəkkillərə birbaşa müraciət etmək imkanı yaradılmışdır. Belə ki, Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiyanın internet səhifəsində yaradılmış “Etik davranış” bölməsində hər bir mərkəzi və yerli icra hakimiyyəti orqanları üzrə təyin edilmiş Etik Müvəkkillər haqqında əlaqə məlumatları yerləşdirilmişdir.

22

YOXLAMA.GOV.AZ

WWW.JUSTICE.GOV.AZ

WWW.DQMK.GOV.AZ

Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiya tərəfindən dövlət qulluğuna qəbul qaydaları təkmilləşdirilmiş və bu prosesin tam şə�af olması təmin edilmişdir. Dövlət qulluğunda vakant vəzifələrə namizədlərin razılığı ilə müsahibə mərhələsinin də videokamera vasitəsilə çəkilməsi və arxivləşdirilməsi təmin edilmişdir. Dövlət qulluğunda rotasiya sisteminin tətbiq edilməsi məqsədi ilə “Dövlət qulluğu haqqında” Qanuna dəyişikliklər qəbul edilmişdir. Dövlət qulluqçularının qiymətləndirilməsi mexanizminin tətbiqi üçün “Dövlət qulluqçularının fəaliyyətinin qiymətləndirilməsi Qaydaları” layihəsi hazırlanmışdır.

ədliyyə orqanları tərəfindən görülən tədbirlər nəticəsində ədliyyə orqanlarının işçiləri barəsində xidməti yoxlamaların təyin edilməsi və aparılması prosedurlarını müəyyən edən və bu sahədə məsələləri tənzimləyən “ədliyyə orqanlarında xidməti yoxlamaların aparılması Qaydaları” qəbul edilmişdir. Məhkəmə qərarlarının icrası işinin səmərəliliyinin artırılması üçün məhkəmə icraçıları xidmətinin ştat sayı artırılmışdır. Məhkəmə-Hüquq Şurası tərəfindən məhkəmə qərarlarının və məlumatların mütəmadi olaraq internet səhifələrində yerləşdirilməsi işi təşkil edilmişdir. Məhkəmə-Hüquq Şurasının Aparatında Korrupsiyaya qarşı mübarizə sektoru yaradılmışdır.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2011-ci il 15 fevral tarixli Fərmanı ilə “Sahibkarlıq sahəsində aparılan yoxlamaların vahid məlumat reyestrinin forması və aparılması qaydası haqqında əsasnamə” təsdiq edilmişdir. Bu əsasnamənin tələblərinə əsasən sahibkarlıq sahəsində aparılan bütün yoxlamalar barədə məlumatlar vahid mənbədə qeydiyyata alınır. 2011-ci ilin may ayından yoxlamalara dair məlumatların əldə olunmasını mümkün edən internet saytı (www.yoxlama.gov.az) yaradılmışdır.

23

“Cinayət yolu ilə əldə olunmuş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirlməsinə qarş mübarizə

haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu qəbul edilmişdir.


Dövlət Gömrük Komitəsinin internet səhifəsində gömrük qanunvericiliyi, o cümlədən gömrük rüsum və tariflərinin tətbiqinə dair qanunvericilik aktları yerləşdirilmişdir.

Gömrük ödənişlərinin ödəniş kartları vasitəsilə alınması üçün bütün gömrük idarələri ödəniş pos-terminalları ilə təmin edilmişdir.

Gömrük keçid məntəqələrində məlumat informasiya köşkləri yaradılmış vətəndaşların gömrük rüsumları ilə əlaqədar məlumatları asan əldə etməsi təmin edilmişdir.

Bu sahədə normativ hüquqi bazanın formalaşdırılması üçün bütün zəruri tədbirlər görülmüşdür. Həmçinin bu sahədə dövlət siyasətinin həyata keçirilməsi, aidiyyəti dövlət orqanlarının fəaliyyətinin

əlaqələndirilməsi və beynəlxalq əməkdaşlığın həyata keçirilməsi məqsədi ilə Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı yanında Maliyyə Monitorinq Xidməti yaradılmışdır.

10 FEVRAL, 2009

24

Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiya tərəfindən korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində hüquqi maarifləndirmənin artırılması məqsədi ilə

“Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair normativ hüquqi aktlar” adlı toplu nəşr edilmişdir və mərkəzi və yerli icra hakimiyyəti orqanlarına və qeyri-hökumət

təşkilatlarına paylanmışdır.

Təhsil nazirliyi tərəfindən müəllimlərin işə qəbulu ilə əlaqədar normativ hüquqi sənədlər və mexanizmlər təkmilləşdirilmişdir.

Səhiyyə nazirinin əmri ilə səhiyyə nazirliyinin tabeliyində olan və büdcədən maliyyələşən müalicə, tibbi profilaktika müəssisələrində 2008-ci il 1 fevral tarixindən pullu xidmət ləğv olunmuşdur. Rüsumların və digər ödənişlərin

yığılması üzrə nağd ödəmələr tamamilə ləğv olunmuşdur.

25

İlham Əliyevin Nazirlər Kabinetinin 2013-cü ilin birinci rübünün sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclasındakı çıxışından

“Ölkəmizdə korrupsiya və rüşvətxorluğa qarşı mübarizə çox sürətlə və hərtərəfli şəkildə aparılır. Biz inkişaf etmiş ölkələrin bu sahədə də təcrübəsini nəinki öyrənməliyik, eyni zamanda, tətbiq etməliyik. Ancaq institusional tədbirlərin genişlənməsi, tətbiqi, sistem xarakterli islahatların aparılması və davam etdirilməsi, hesab edirəm ki, korrupsiyaya, rüşvətxorluğa qarşı mübarizədə bizə daha da yaxşı imkan yaradacaqdır. Biz, əgər inkişaf etmiş ölkəyə çevrilmək istəyiriksə, korrupsiyaya, rüşvətxorluğa qarşı daha da ciddi mübarizə aparmalıyıq. əminəm ki, biz bu

mübarizədə qalib gələcəyik.”

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin andiçmə mərasimində nitqi, 19 oktyabr 2013-cü il

“Növbəti illərdə korrupsiya və rüşvətxorluğa qarşı daha da ciddi mübarizə aparılacaqdır. Bu mübarizənin gözəl nəticələri vardır və bu istiqamətdə dövlət siyasəti birmənalıdır. Çox güclü siyasi iradə var ki, bu xoşagəlməz hallar Azərbaycandan götürülsün. Burada həm inzibati tədbirlər, cəza tədbirləri və sistem xarakterli islahatlar əminəm ki, növbəti 5 il ərzində bu sahədə daha da böyük nailiyyətlərə gətirib çıxaracaqdır. Böyük ümidlərim əlbəttə ki, elektron xidmətlərədir. “Elektron hökumət” layihəsi icra edilir, elektron xidmətlərin sayı artmalıdır. “ASAN xidmət”in qısa müddət ərzində böyük rəğbət qazanması bu əminliyi daha da artırır. Korrupsiya

və rüşvətxorluğa qarşı mübarizə ümumxalq işi olmalıdır.”


Açıq Hökumətin təşviqi üzrə Milli Fəaliyyət Planı

2012-2015

Üçüncü mərhələ“

05 SENTYABR2012

Açıq Hökumətin təşviq edilməsinə dair 2012-2015-ci illər üzrə Milli Fəaliyyət Planı

BEYNəLXALQ TəŞəBBÜS

Azərbaycan 2011-ci ildə beynəlxalq səviyyədə başlanılan

Açıq Hökumət Tərəfdaşlığına qoşulan ilk dövlətlərdən biri olmuşdur.

Elektron hökumət portalı www.e-gov.az istifadəyə

verilmişdir.


ELEKTRON XİDMəT

2012-2015

Üçüncü mərhələ

05 SENTYABR2012

Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair2012-2015-ci illər üzrə

Milli Fəaliyyət Planı

ASAN xidmət9 dövlət qurumu, 30 hüquqi

xidmət, 220 funksional xidmət

13 İYUL 2012

2012-2015

Üçüncü mərhələ

Elektron hökumət portalı www.e-gov.az istifadəyə verilmişdir. Bu portal vasitəsilə vətəndaşlar bütün dövlət orqanları tərəfindən göstərilən xidmətlərə mərkəzləşdirilmiş qaydada çıxış imkanları əldə edirlər.

2012-ci ilin fevral ayından etibarən hüquqi şəxslərin elektron qaydada qeydiyyatına başlanılmışdır. Elektron xidmətlərin vətəndaşlar arasında təşviqi və maarifləndirmənin təşkili üzrə tədbirlər həyata keçirilmişdir.

Hazırda dövlət orqanları tərəfindən 400-dən artıq xidmətelektron formada göstərilməkdədir.

Korrupsiyaya qarşı mübarizənin 3-cü əhəmiyyətli dövrünun başlanğıcı kimi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham əliyevin 23 may 2011-ci ildə “Dövlət orqanlarının elektron xidmətlər göstərməsinin təşkili sahəsində bəzi tədbirlər haqqında” Fərmanı hesab edilə bilər.

Bu Fərmana əsasən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanları tərəfindən elektron xidmətlər göstərilməsi üçün rəsmi internet informasiya ehtiyatlarında xüsusi elektron xidmət bölmələri yaradılmışdır. 2011-ci il 24 noyabr tarixdə Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti qurumlar tərəfindən konkret göstəriləcək xidmətlər barədə qaydalar qəbul edilmişdir. Dövlət orqanlarının elektron xidmətlərinin “bir pəncərə” prinsipi əsasında təşkilinin və göstərilməsinin təmin edilməsi məqsədi ilə “Elektron hökumət” portalı yaradılmışdır.

“Dövlət orqanlarının elektron xidmətlər göstərməsinin təşkili sahəsində bəzi tədbirlər haqqında” Fərmanının imzalanmasından sonrakı dövr xüsusilə 2012-ci ildən başlayaraq sistemli şəkildə Azərbaycanda dövlət idarəçiliyində informasiya kommunikasiya texnologiyalarının tətbiqi, xüsusilə elektron xidmətlərin göstərilməsi genişlənmişdir. Elektron xidmətlər eyni zamanda korrupsiya hallarının qarşısının alınması və şə�aflığın təmin edilməsinin e�ektiv vasitələrindən biri kimi qiymətləndirilir.

“

Bu Fərman elektron hökumətin dərinləşməsi, korrupsiyaya qarşı mübarizənin gücləndirilməsi və elektron hökumətin inkişafı baxımından əhəmiyyətli olmuş və bu sahədə yeni islahatların tətbiqinə zəmin yaratmışdır. Qısa müddət ərzində dövlət orqanlarının internet səhifəsində xüsusi elektron xidmət bölmələrinin fəaliyyəti təmin edilmiş və bu bölmələrdə göstərilən xidmətin adı, bu xidmətin göstərilməsi üçün tələb edilən sənədlərin dəqiq siyahısı və müraciət edən şəxs tərəfindən doldurulmalı olan ərizə, blank və digər sənədlərin elektron forması yerləşdirilmişdir.

“

30

Dövlət Agentliyinin yaradılması 3-cü mərhələdə həyata keçirilən əhəmiyyətli tədbirlərdən biridir və bu qurumun fəaliyyətinin əsas istiqamətlərindən biri də elektron xidmətlərin qiymətləndirilməsinin təmin edilməsi və bu sahədə həyata keçirilən tədbirlərin keyfiyyətinin qaldırılmasıdır.

Elektron xidmətlərin əhatəsinin genişlənməsi və bu alətdən korrupsiyaya qarşı mübarizədə istifadə edilməsi Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin daim diqqətində olmuşdur. Belə ki, Nazirlər Kabinetinin 2012-ci ilin birinci yarısının sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclasında cənab İlham əliyev elektron sistemə keçidin qaçılmazlığını vurğulamış, elektron sistemə keçidi təmin etməklə, institusional islahatları həyata keçirməklə, şəffaflığı artırmaq, korrupsiyaya qarşı mübarizə istiqamətində daha böyük nəticələr əldə olunacağını qeyd etmişdir.

Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin təşəbbüsü ilə 13 iyul 2012-ci il tarixdə yaradılmış Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi bu ideyanın təcrübədə tətbiqini ehtiva etmişdir.

Dövlət Agentliyi ölkəmizdə 9 dövlət qurumu tərəfindən göstərilən hüquqi xidmətləri vahid məkandan vətəndaşlara təqdim edən və Azərbaycan brendi hesab edilən “ASAN Xidmət” mərkəzlərinin fəaliyyətini təmin edir.

31

2012-2015-ci illəri əhatə edəcək Fəaliyyət Planları Azərbaycan Respublikasında korrupsiyaya qarşı mübarizə və idarəçilik sahəsində həyata keçirilən tədbirlərin davamlılığının təmin edilməsi, dövlət orqanlarının fəaliyyətində şə�aflığın artırılması, idarəçiliyin müasir standartlara uyğun qurulması, açıq hökumət prinsiplərinin təşviq edilməsi məqsədini daşıyır.

Eyni zamanda Azərbaycan 2011-ci ildə beynəlxalq səviyyədə başlanılan Açıq Hökumət Tərəfdaşlığına qoşulan ilk dövlətlərdən biri olmuşdur. Beynəlxalq təşəbbüs kimi fəaliyyətə başlayan Açıq Hökumət Tərəfdaşlığının hədəfi dövlət idarəçiliyində şə�aflığın artırılması, hesabatlılığın təmin edilməsi, ictimaiyyətin iştirakının genişləndirilməsi, yeni texnologiyaların tətbiqini dəstəkləməkdir. Açıq Hökumət tərəfdaşlığının prinsiplərini rəhbər tutan Milli Fəaliyyət Planı dövlət orqanları tərəfindən öz fəaliyyətləri barədə məlumatların ictimaiyyətə daha geniş formada çatdırılması, qərarların qəbulu prosesində vətəndaş cəmiyyətinin rolunun artırılması, elektron xidmətlərin genişləndirilməsi və əhaliyə təqdim olunan xidmətlərin keyfiyyətinin artırılması üçün tədbirlər müəyyən edir.

Fəaliyyət Planlarının hazır lanmasında dövlət orqanları ilə yanaşı, ictimai dinləmələrdə fəal iştirak etmiş vətəndaş cəmiyyəti institutlarının və beynəlxalq təşkilatların rəy və təklifləri nəzərə alınmışdır.

Fəaliyyət Planlarında tədbirlər, onların icrası üçün məsul qurumlar və konkret müddətlər müəyyən edilmişdir.

Üçüncü mərhələ, Açıq Hökumət təşviq edilməsinə və Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair Milli Fəaliyyət Planları (2012-2015)

Bu dövrdə ölkəmizdə həyata keçirilən tədbirlərin strateji kursunu müəyyən edən və qarşıdakı illər üçün həyata keçiriləcək tədbirlərin ardıcıllığını və istiqamətini təyin edən əsas strateji sənədlər Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 2012-ci il 5 sentyabr tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş Açıq Hökumətin təşviq edilməsinə dair və Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Milli Fəaliyyət Planlarıdır.

Bu sənədlərdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham əliyev korrupsiya ilə mübarizədə siyasi iradəsini açıq şəkildə bəyan etmiş, Fəaliyyət Planlarının uğurlu icrası üçün zəruri resursları səfərbər etmişdir.

32

Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair Fəaliyyət Planı 28 istiqamət olmaqla 125 tədbirdən ibarətdir. Bu istiqamətlər Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə qanunvericilik bazasının təkmilləşdirilməsi, ərizə və şikayətlərə baxılması işinin təkmilləşdirilməsi, cinayət təqibi sahəsində qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi, korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində ixtisaslaşmış orqanların fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi, cinayət yolu ilə əldə edilmiş gəlirlərin leqallaşdırılmasının qarşısının alınması və bu sahədə institusional mexanizmlərin möhkəmləndirilməsi, dövlət qulluğuna dair qanunvericiliyin və institusional mexanizmlərin təkmilləşdirilməsi, dövlət qulluqçularının fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi və peşəkarlığının artırılması, etik davranış qaydalarının təkmilləşdirilməsi, bələdiyyələrin fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi və sair tədbirləri nəzərdə tutur.

Açıq Hökümətin təşviq edilməsinə dair fəaliyyət Planı 9 istiqamət olmaqla 45 tədbirdən ibarətdir. Fəaliyyət Planının icrası nəticəsində dövlət qurumlarında informasiya azadlığı üzrə məsul şəxslər müəyyən edilmiş, daxili icraat qaydaları qəbul edilmiş, dövlət qulluqçuları üçün ətraflı treninqlər keçirilmişdir. Həmçinin vətəndaşlarla müxtəlif formatlarda görüşlərin keçirilməsi, açıq qapı forumları, dövlət orqanlarının rəhbər şəxslərinin qəbulları mütəmadi təşkil edilmişdir. Dövlət xidmətlərinin göstərilməsi və bu prosesdə elektron vasitələrdən istifadənin genişləndirilməsi təmin edilmişdir. “Asan Xidmət” mərkəzlərinin coğrafiyası və göstərdiyi xidmətlər genişlənmiş, xidmətlərin göstərilməsində vətəndaş məmnunluğu təmin edilmişdir. İctimai əhəmiyyət kəsb edilən qanun layihələrinin hazırlanması vətəndaş cəmiyyəti üzvlərinin iştirakı ilə həyata keçirilmiş və müvafiq əməkdaşlıq şuraları yaradılmışdır. İctimai İştirakçılıq haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu qəbul edilmişdir.

Açıq Hökumətin təşviq edilməsi

Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair fəaliyyət planı

33

İlham Əliyev, “Korrupsiyaya qarşı mübarizə: beynəlxalq standartlar və milli təcrübələr” mövzusunda Beynəlxalq Konfransın iştirakçılarına

salamlama nitqi, 30 iyun 2014-cü il

“Azərbaycanda korrupsiyaya qarşı mübarizəni uğurla aparmaq üçün möhkəm siyasi iradə mövcuddur. Ölkəmiz korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində bütün beynəlxalq təşəbbüslərə qoşulmaqla qanunvericilik bazasını tam müasirləşdirmiş və institusional islahatlar

həyata keçirmişdir.”


2004-2014

Qanunvericilikislahatları

“

Normativ hüquqi aktların xronologiyası

Azərbaycanın korrupsiyaya qarşı mübarizə siyasətinin əsas istiqamətlərindən biri də qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsidir. Bu sahədə həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində Azərbaycanda mövcud antikorrupsiya qanunvericiliyi beynəlxalq sənədlərin tələblərinə tam uyğunlaşdırılmış və bu proses beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən müsbət qiymətləndirilmişdir. Korrupsiya cinayətlərinin qarşısının alınması məqsədi ilə cinayət törətmiş şəxslərin məsuliyyətə cəlb edilməsi, korrupsiya hüquqpozmalarını doğuran səbəb və şəraitin müəyyən edilməklə aradan qaldırılması sahəsində qanunvericilik islahatları aparılmışdır.


“Vəzifəli şəxslər tərəfindən maliyyə xarakterli məlumatların təqdim edilməsi qaydaları"-nın təsdiq edilməsi haqqında yeni Qanun qəbul edilmişdir. Bu Qanun maliyyə xarakterli məlumatların təqdim edilmə formasını, maliyyə xarakterli məlumatları təqdim edən vəzifəli şəxsləri, bu məlumatları qəbul edən orqanları və həmin məlumatların yoxlanılması qaydalarını müəyyən etmişdir.

Korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində cinayət qanunvericiliyinin təkmilləşdirilməsi məqsədilə Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsinə və Cinayət Prosessual Məcəlləsinə edilmiş əlavə və dəyişikliklər nəticəsində vəzifədən sui-istifadə, rüşvət alma və rüşvət vermə və yeni nüfuz alveri cinayətlərinin tərkibi müəyyən edilmiş, cinayət qanunvericiliyinə passiv və aktiv rüşvətxorluq anlayışları daxil edilmişdir. Bu cinayətlərə görə cinayət məsuliyyəti artırılmış, rüşvət alma cinayəti ağır cinayətlər kateqoriyasına daxil edilmişdir. Vəzifəli şəxslərin kateqoriyası genişləndirilmiş və korrupsiya ilə bağlı cinayətlərin istintaq aidiyyəti müəyyən edilmişdir. Həmçinin müsadirə cəzasının obyekti ola bilən əmlakın əhatəsi genişləndirilmiş, cinayət yolu ilə əldə edilmiş əmlak istifadə edildiyi, özgəninkiləşdirildiyi və ya başqa səbəblərdən dövlət nəfinə alına bilinmədiyi halda dəyərinə görə müsadirə təmin edilmişdir.

2005-ci il 24 iyun tarixdə “İnzibati İcraat haqqında” Qanun qəbul edilmişdir. Bu Qanunun məqsədi dövlət orqanları tərəfindən insan hüquq və azadlıqlarına əməl olunmasını təmin etmək və qanunun aliliyinə nail olmaqdan ibarətdir. Bu Qanun inzibati aktların qəbul edilməsi, icra olunması və ya ləğv edilməsi ilə bağlı inzibati orqanlar tərəfindən həyata keçirilən fəaliyyətin hüquqi əsaslarını, prinsiplərini və prosedur qaydalarını müəyyən edir.

Həmin ildə korrupsiyanın qarşısının alınması sahəsində qəbul edilmiş əhəmiyyətli sənədlərdən biri də “İnformasiya əldə etmək haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunudur. Qanunun məqsədi Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 50-ci maddəsi ilə təsbit olunmuş məlumat əldə etmək hüququnun sərbəst, maneəsiz və hamı üçün bərabər şərtlərlə, açıq cəmiyyətin və demokratik hüquqi dövlətin prinsipləri əsasında təmin edilməsinin hüquqi əsaslarını müəyyənləşdirməkdən, həmçinin, ictimai vəzifələrin yerinə yetirilməsinə vətəndaşlar tərəfindən nəzarət olunmasına şərait yaratmaqdan ibarətdir.

Qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi tədbirləri çərçivəsində “Vətəndaşların müraciətlərinə baxılması qaydası haqqında” Qanuna dəyişikliklər edilmişdir. Bu dəyişikliklərə əsasən dövlət orqanları tərəfindən korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmalarla bağlı müraciətlərə baxılması üçün daha qısa müddətlər müəyyən edilmiş və müraciətlərin qəbul edilməsi və cavablandırılması işinin elektron formada həyata keçirilməsi üçün imkan təmin edilmişdir.

Azərbaycanın bu sahədə ilk əsas qanunvericilik islahatı 2004-cü il 13 yanvar tarixdə qəbul

edilmiş Korrupsiyaya qarşı mübarizə haqqında Qanundur. Qanun korrupsiyanın anlayışı,

korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmaları, bu hüquqpozmaların subyektlərini və onlara görə

məsuliyyəti, vəzifəli şəxslər tərəfindən öz gəlirləri barədə məlumat vermə öhdəliyini

müəyyən edir.

“

”

36

Dövlət qulluğuna qəbul sahəsində aparılmış qanunuvericilik islahatları nəticəsində dövlət qulluğuna qəbulun mərkəzləşdirilmiş qaydada həyata keçirilməsi və bu sahədə şə�aflığın artırılması təmin edilmişdir.

Bundan başqa notariat fəaliyyətinə nəzarətin təkmilləşdirilməsi məqsədilə "Notariusların notariat fəaliyyətinin yoxlanılması Qaydaları" qəbul edilmişdir.

Məhkəmə sistemi sahəsində aparılan qanunvericlik tədbirləri çərçivəsində "Məhkəmələr və hakimlər haqqında” Qanuna əlavə və dəyişikliklər edilmiş və "Məhkəmə-Hüquq Şurası haqqında" Qanun qəbul olunmuşdur. Qanunlara əsasən Məhkəmə-Hüquq Şurasının fəaliyyəti təmin edilmiş, səlahiyyətləri genişləndirilmiş, hakimlərin toxunulmazlığına və səlahiyyət müddətlərinə yenidən baxılmış, hakim vəzifələrinə namizədlərin seçilməsi üçün yeni qurum Hakimlərin Seçki Komitəsi yaradılmış, hakimliyə namizədlərin beynəlxalq təcrübəyə uyğun xüsusi proqram üzrə uzunmüddətli təlim keçməsi müəyyən edilmişdir. Həmin qanunvericilik aktları ilə hakimlərin intizam məsuliyyətinə cəlb olunmasının əsasları yenidən müəyyən edilmiş, o cümlədən "Korrupsiyaya qarşı mübarizə haqqında" Qanunda nəzərdə tutulmuş tələblərə əməl olunmaması və korrupsiya hüquqpozmalarının törədilməsi hakimlərin intizam məsuliyyətinə cəlb edilməsinin əsasları kimi müəyyən olunmuşdur.

“İctimai İştirakçılıq haqqında” Qanunun qəbul edilməsi ölkəmizdə bu sahədə son dövrlər həyata keçirilən qanunvericilik islahatlarının ən əhəmiyyətlisi hesab edilə bilər. Bu qanunun məqsədi vətəndaşların dövlət orqanlarının fəaliyyətində iştiraka cəlb edilməsi, bu orqanların fəaliyyətinə ictimai nəzarətin həyata keçirilməsi, aşkarlıq və şə�aflığın təmin edilməsidir.

“Vəkillər və vəkillik fəaliyyəti haqqında" qanuna edilmiş əlavə və dəyişikliklərə uyğun olaraq, 2004-cü ilin noyabr ayında vəkillərin təsis yığıncağı keçirilmiş, yeni Vəkillər Kollegiyası yaradılmışdır.

“Notariat haqqında” Qanuna dəyişikliklər edilmiş notariat fəaliyyəti ilə məşğul olmaq üçün imtahanın, təcrübənin və müsahibələrin daha təkmil qaydalarla aparılması, notariat qaydasında təsdiq edilən əqdlər üzrə tərəflərin bir-birinə ödəyəcəyi vəsaitlərin notariusların bankda açılan depozit hesabları vasitəsi ilə həyata keçirilməsi, notariusların hüquq-mühafizə orqanları ilə əməkdaşlığının genişləndirilməsinə yönəlmiş müddəalar nəzərdə tutulmuş, xüsusi notariat institutunun tətbiqi ilə bağlı qanunvericilikdə mövcud problemlər aradan qaldırılmışdır.

Normativ hüquqi aktların xronologiyası

Növbəti səhifədə

37


13 Yanvar 2004“Korrupsiyaya qarşı mübarizə haqqında”

Azərbaycan Respublikasının Qanunu

Son on il ərzində Azərbaycanın korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair normativ hüquqi aktların xronologiyası təqdim edilir

28 dekabr 2004Məhkəmələr və hakimlər haqqında

Qanuna əlavə və dəyişikliklər

03 Sentyabr 2004Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Dövlət Proqramının (2004-2006-cı illər) təsdiq edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı

28 oktyabr 2004Azərbaycan Respublikasının Baş Prokuroru

yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsinin əsasnaməsi

28 dekabr 2004“Məhkəmə-Hüquq Şurası haqqında" Qanun

3 may 2005Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə üzrə Komissiyanın əsasnaməsi

24 iyun 2005“Vəzifəli şəxslər tərəfindən maliyyə

xarakterli məlumatların təqdim edilməsi qaydaları"nın təsdiq edilməsi haqqında”

Azərbaycan Respublikasının Qanunu 24 iyun 2005“İnzibati İcraat haqqında” Qanun

30 sentyabr 2005“İnformasiya əldə etmək haqqında” Qanun 7 aprel 2006

“Vətəndaşların müraciətlərinə baxılması qaydası haqqında” Qanuna əlavə dəyişikliklər

31 may 2007“Dövlət qulluqçularının etik davranış

qaydaları haqqında” Qanun25 oktyabr 2007“Sahibkarlıq fəaliyyəti subyektlərinin fəaliyyətinin «bir pəncərə» prinsipi üzrə təşkilinin təmin edilməsi tədbirləri haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı

38

28 iyul 2007Şə�aflığın artırılması və korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Milli Strategiyanın (2007-2011-ci illər) təsdiq edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı10 fevral 2009-cu il

“Cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın

leqallaşdırılmasına və terroçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə

haqqında” Qanun

18 mart, 2011-ci il“əməliyyat-axtarış fəaliyyəti haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişikliklər edilməsi barədə Qanun

22 iyun 2009-cu il“Dövlət və bələdiyyə əmlakının və vəsaitlərinin idarə olunması sahəsində korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmalara qarşı mübarizənin gücləndirilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı

16 iyul 2009-cu il“Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi

Bankı yanında Maliyyə Monitorinqi Xidməti haqqında əsasnamənin təsdiq

edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı

24 iyun, 2011-ci il“Azərbaycan Respublikasının Cinayət

Məcəlləsində dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının

Qanunu

22 noyabr 2013-cü il“İctimai İştirakçılıq haqqında” Qanun

5 sentyabr 2012-ci il“Açıq Hökumətin Təşviq edilməsi üzrə Milil Fəaliyyət Planının təsdiq ediıməsi barədə” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı

5 sentyabr 2012-ci il“Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Mili

Fəaliyyət Planının təsdiq ediıməsi barədə” Azərbaycan Respublikası

Prezidentinin Sərəncamı

39

İlham Əliyev, Azərbaycan Respublikasının Baş Prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşıMübarizə Baş İdarəsinin inzibati binasının açılışı zamanı, 30 sentyabr 2013-cü il

“Bu gün korrupsiyaya qarşı mübarizə prioritet məsələdir. Bu mübarizədə yaxşı nəticələr, uğurlar vardır. Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə İdarəsinin işi yüksək qiymətləndirilməlidir. əminəm ki,

gələcək illərdə bu sahədə daha da böyük uğurlar əldə ediləcəkdir.”

İlham Əliyev, Gəncə “ASAN xidmət” mərkəzinin fəaliyyəti ilə tanışlıq zamanı, 22 yanvar 2014-cü il

“İndi “ASAN xidmət” Bakı, Sumqayıt, Gəncə şəhərlərində vardır və vətəndaşlar böyük maraq göstərirlər. Bir il ərzində 1 milyona yaxın müraciət olmuşdur və hamı razıdır. Bu, yeni bir xidmətdir. Yeniləşən Azərbaycan üçün çox böyük fayda verən bir xidmətdir. Həm insanlara yüksək səviyyəli xidmət göstərilir, eyni zamanda, bütün xoşagəlməz halların qarşısının alınması üçün “ASAN xidmət”in böyük əhəmiyyəti vardır. əlbəttə, bizim bütün dövlət qurumları, vətəndaşlarla birbaşa ünsiyyətdə olan qurumlar getdikcə bu səviyyədə xidmət göstərməlidir ki, heç bir bürokratiyaya, rüşvətxorluğa, korrupsiyaya yol verilməsin. İnsanlara yüksək səviyyəli mədəni xidmət göstərilməlidir. Mən hesab edirəm ki, “ASAN xidmət”in yaradılması nəinki ictimai xidmətlər sahəsində, bütövlükdə ölkəmizin gələcək uğurlu, müasir inkişafı üçün öz rolunu oynayacaqdır. Bilirəm ki, artıq digər qurumlarda da “ASAN xidmət”də göstərilən xidmətlərin səviyyəsində iş qurulması prosesi gedir. Biz müasir, güclü dövlət qururuq. Azərbaycan dövlətində heç bir xoşagəlməz hala rast gəlinməməlidir və mövcud problemlər aradan qaldırılmalıdır. “ASAN xidmət”in fəaliyyəti bu istiqamətdə bizim işimizə böyük dayaqdır. Mən çox şadam ki, Azərbaycan vətəndaşları tərəfindən bu xidmətin fəaliyyətinə böyük dəstək, rəğbət

vardır və bu addım yüksək qiymətləndirilir.

Dəfələrlə dediyim kimi, “ASAN xidmət” Azərbaycan məhsuludur, Azərbaycanın ixtirasıdır və istisna olunmur ki, başqa ölkələr də bu nümunədən istifadə edəcəklər. Hər halda məndə olan

məlumata görə, başqa ölkələrdə də xidmətin fəaliyyətinə böyük maraq vardır.”


İnstitusionalislahatlar

“

Azərbaycan Respublikasının Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyası

Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsi


Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi

Azərbaycan Respublikasının Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyası 3 mart 2004-ci il tarixində yaradılmışdır və korrupsiyanın qarşısının alınması sahəsində ixtisaslaşmış orqan funksiyalarını həyata keçirir.

Komissiyanın səlahiyyətləri Azərbaycan Respublikasının 2005-ci il 3 may tarixli qanunu ilə təsdiq edilmiş əsasnamə ilə müəyyən olunur. Komissiya öz fəaliyyətində Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələri, Azərbaycan Respublikasının qanunlarını və digər normativ hüquqi aktları, habelə bu əsasnaməni rəhbər tutur.


Komissiya 15 nəfər üzvdən ibarət tərkibdə

təşkil edilir və fəaliyyət göstərir.

Komissiyanın 5 üzvü Azərbaycan

Respublikasının Prezidenti tərəfindən,

5 üzvü Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi tərəfindən, 5

üzvü isə Azərbaycan Respublikasının

Konstitusiya Məhkəməsi tərəfindən

təyin edilir.

Komissiya öz fəaliyyətini qanunvericilik, icra və məhkəmə hakimiyyətləri ilə qarşılıqlı əlaqədə qurur və korrupsiyaya qarşı mübarizənin vəziyyəti barədə Azərbaycan Respublikasının Prezidentini, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisini və Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsini mütəmadi olaraq məlumatlandırır.

Komissiyanın fəaliyyətinə rəhbərliyi və işinin təşkilini Komissiyanın sədri həyata keçirir. Komissiyanın səlahiyyətlərinə aid edilmiş məsələlərə onun iclaslarında baxılır. Komissiyanın iclasları mütəmadi olaraq, lakin üç ayda bir dəfədən az olmayaraq keçirilir.

Struktur

AR Prezidenti tərəfindəntəyin edilən 5 üzv

AR Milli Məclisi tərəfindəntəyin edilən 5 üzv

AR Konstitusiya Məhkəməsitərəfindən təyin

edilən 5 üzv

Komissiyanın üzvləri tərəfindən seçilən SƏDR

KORRUPSİYAYA QARŞIMÜBARİZƏ ÜZRƏ KOMİSSİYA

Katibliyin rəhbəri

Digər işçilərDövlət qurumları

Vətəndaş cəmiyyəti institutları

Beynəlxalq təşkilatlar

Müstəqil ekspertlər

Kütləvi informasiya vasitələri

İşçi qruplarKatiblik

20043 mart tarixində yaranmışdır

2005Səlahiyyətləri müəyyən

olunmuşdur

42

Dövlət siyasətinin formalaşdırılmasında iştirak edir

Ölkədə korrupsiyaya qarşı mübarizənin vəziyyətini və səmərəliliyini təhlil edir

Dövlət Proqramlarının icrasına nəzarət edir

Maliyyə xarakterli məlumatları qəbulunu və onların təqdim edilməsinə nəzarəti həyata keçirir

Korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmalarla bağlı məlumatları toplayır

Təhlil edir və ümumiləşdirərək müvafiq dövlət orqanlarına təkliflər verir

Korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində dövlət orqanları və digər qurumlarla əməkdaşlıq edir

Aşağıdakı fəaliyyətlər Komissiyanın əsasnaməsinə əsasən onun əsas vəzifələri kimi müəyyən edilmişdir:

Komissiyanın nəzdində daimi fəaliyyət göstərən Katiblik isə Komissiyanın iclaslarının keçirilməsi ilə bağlı təşkilati məsələləri həll edir, Komissiyanın müzakirəsinə çıxarılacaq məsələlər üzrə sənədləri hazırlayır, bu sahədə dövlət orqanlarının fəaliyyətini əlaqələndirərək digər işlərin aparılması üzrə fəaliyyəti həyata keçirir.

Komissiya həmçinin daxil olmuş materiallarda korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmalar haqqında müraciətləri ümumiləşdirir, habelə onun nəticələrinə əsasən fəaliyyətinə dair daha çox şikayətlərin daxil olduğu dövlət və ya bələdiyyə orqanlarının, habelə dövlət müəssisələrinin fəaliyyətinin yoxlanılmasını dövlət orqanlarına və ya auditor təşkilatlarına həvalə edir və cinayət əlaməti olan hüquqpozmalar aşkar edildikdə yoxlama materiallarını Azərbaycan Respublikasının Baş Prokurorluğuna göndərir.

Komissiya tərəfindən korrupsiyaya qarşı mübarizə haqqında qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı təkliflər hazırlanır. Bu məqsədlə Komissiyanın yanında qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi üzrə İşçi qrup fəaliyyət göstərir. İşçi qrupun tərkibinə dövlət qurumları, vətəndaş cəmiyyəti institutları, beynəlxalq təşkilatlar, müstəqil ekspertlər və kütləvi informasiya vasitələrinin nümayəndələri daxildir. İşçi qrup milli qanunvericiliyin təhlili əsasında korrupsiyanın qarşısının alınması və ona qarşı yönələn mübarizənin səmərəliliyinin təmin olunmasına yönəlmiş qanun layihələri hazırlayıb Komissiya təqdim edir.

Komissiya korrupsiyaya qarşı mübarizə haqqında qanunvericiliyin icra vəziyyətini öyrənir, ümumiləşdirir, bu barədə hüquq mühafizə və digər dövlət orqanlarının rəhbərlərinin məlumatlarını və hesabatlarını dinləyir, dövlət və yerli özünüidarə orqanlarından zəruri məlumatları və materialları alır.

Komissiya tərəfindən həmçinin korrupsiyaya qarşı mübarizənin səmərəliliyinin artırılması, korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində müəyyən edilmiş nöqsanların aradan qaldırılması üçün təklif və tövsiyələr hazırlanır, onların həyata keçirilməsi üçün tədbirlər görülür. Korrupsiya ilə bağlı ictimai rəyin öyrənilməsi və korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində maarifləndirmənin həyata keçirilməsi üçün tədbirlər görülür.

01.

02.

03.

04.

05.

06.

07.

Qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi

Dövlət qulluğuna qəbul

Məhkəmə sistemi

Hüquqi xidmətlərinin göstərilməsi

Səhiyyə

Təhsil

İnformasiyanın əldə olunması

Dövlət qurumların fəaliyyətində şə�aflığın təmin olunması

Komissiya aşağıdakı sahələr üzrə əhəmiyyətli islahatlar aparmışdır:

01.

02.

03.

04.

05.

06.

07.

08.

Komissiya qeyri-hökumət təşkilatları, kütləvi informasiya vasitələri və özəl

sektorun nümayəndələri, müstəqil ekspertlər ilə əməkdaşlıq edir və onları öz

fəaliyyətinə cəlb edir.

“

”

43

Azərbaycan Respublikasının Baş Prokuroru yanındaKorrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsi

İxtisaslaşmış qurumlar

Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsi Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2004-cü il 3 mart tarixli 114 nömrəli Sərəncamı ilə yaradılmışdır.

“Prokurorluq haqqında” və “Prokurorluq orqanlarında qulluq keçmə haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununlarında dəyişikliklər edilməsi haqqında 14 fevral 2014-cü il tarixli qanunlar və həmin qanunların tətbiq edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 17 mart 2014-cü il tarixli Fərman və Sərəncamları ilə Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsinin adı dəyişdirilərək Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsi adlanmış və Baş İdarə Prokurorluğun sisteminə daxil edilərək statusu artırılmaqla səlahiyyətləri daha da genişləndirilmişdir.

44

Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsi korrupsiya hüquqpozmaları ilə bağlı cinayətlər üzrə ibtidai istintaq aparır, əməliyyat-axtarış fəaliyyətini həyata keçirir, korrupsiyaya qarşı mübarizənin vəziyyətini təhlil edir, ümumiləşdirir və bu sahədə işin səmərəliliyinin artırılması üçün təklif və tövsiyələr hazırlayır. Bu fəaliyyəti həyata keçirərkən normativ hüquqi aktlarda və onların layihələrində korrupsiya hüquqpozmalarına şərait yaradan hallar müəyyən etdikdə, onların aradan qaldırılması üçün Baş prokuror qarşısında məsələ qaldırır, maarifləndirmə işlərini, profilaktik tədbirləri və digər səlahiyyətləri yerinə yetirir.

öz fəaliyyəti barədə Baş prokuror vasitəsilə Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə və Azərbaycan Respublikasının Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyasına məlumat verir

korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmalara dair daxil olmuş məlumatlara baxır və araşdırma aparır

korrupsiya ilə bağlı cinayətlərlə əlaqədar cinayət işi başlayır və ibtidai istintaq aparır

korrupsiya ilə bağlı cinayətlərin qarşısının alınması, aşkar edilməsi və açılması məqsədilə əməliyyat-axtarış fəaliyyətini həyata keçirir və korrupsiya ilə bağlı cinayətlər üzrə əməliyyat-axtarış tədbirlərini İdarənin yazılı tapşırığı əsasında əməliyyat-axtarış fəaliyyətinin digər subyektləri yerinə yetirdikdə bu sahədə qanunların icrasına nəzarəti həyata keçirir

korrupsiya ilə bağlı cinayətlərin törədilməsi nəticəsində vurulmuş maddi ziyanın ödənilməsi, habelə tətbiq oluna biləcək əmlak müsadirəsinin təmin edilməsi üçün qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş tədbirlər görür

korrupsiya ilə bağlı cinayətlərin ibtidai istintaqı, habelə həmin işlərin məhkəmə baxışı zamanı cinayət prosesində iştirak edən şahidlərin, zərər çəkmiş, təsdiqləndirilən və digər şəxslərin təhlükəsizliyi üçün tədbirlərin görülməsini təmin edir.

Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsi:

01.

02.

03.

04.

05.

06.

Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsi korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində beynəlxalq əməkdaşlığın önəmini və qarşılıqlı təcrübənin paylaşılmasının əhəmiyyətini nəzərə almaqla bu sahədə beynəlxalq təşkilatlar, digər dövlətlərin korrupsiyaya qarşı mübarizə aparan ixtisaslaşmış qurumları və ölkəmizdəki hüquq mühafizə orqanları ilə əməkdaşlıq edir.

45

Korrupsiya halları ilə üzləşmiş vətəndaşlara ixtisaslaşmış cinayət təqibi orqanı kimi Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsinə birbaşa və maneəsiz müraciət etmək imkanının yaradılması məqsədi ilə Azərbaycan Respublikası Baş prokurorunun müvafiq əmri əsasında idarənin nəzdində “161” saylı “Qaynar xətt” əlaqə mərkəzi yaradılmaqla 03 mart 2011-ci il tarixdən fəaliyyətə başlamış, istirahət və bayram günləri də daxil olmaqla, sutkanın 24 saatı ərzində vətəndaşlar tərəfindən mərkəzə ödənişsiz zəng etmək üçün bütün texniki imkanlar yaradılmışdır.

2011İdarəyə yeni əməliyyat

axtarış fəaliyyətinihəyata keçirmək

səlahiyyətləriverilmişdir.

Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsi fəaliyyəti və daxil olan müraciətlərin statistikası barədə ildə ən azı 2 dəfə ictimaiyyəti məlumatlandırır, korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində maarifləndirmə və qabaqlayıcı tədbirlər həyata keçirir.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 11 mart 2011-ci il tarixli Fərmanına əsasən, Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı mübarizə idarəsinin prokurorluq işçilərinin ümumi say tərkibi 60 ştat vahidi artırılaraq 100 nəfərə çatdırılmış, eyni zamanda texniki işçilərin sayında da əhəmiyyətli dəyişiklik edilmişdir.

18 mart 2011-ci il tarixdə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi tərəfindən “əməliyyat axtarış fəaliyyəti haqqında“ və “Prokurorluq haqqında” qanunlara dəyişikliklər edilərək Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı mübarizə idarəsinə əməliyyat-axtarış fəaliyyətini həyata keçirmək səlahiyyətləri verilmişdir.

Korrupsiyaya qarşı mübarizənin gücləndirilməsi istiqamətində qeyd olunan normativ-hüquqi aktlardan irəli gələn vəzifələrin həyata keçirilməsi üçün 12 may 2011-ci il tarixdə Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı mübarizə idarəsinin strukturunun təkmilləşdirilməsi, idarənin tərkibində olan struktur qurumların əsasnamələrinin təsdiq edilməsi haqqında Baş Prokurorluq üzrə müvafiq əmr imzalanmışdır. Həmin əmrə əsasən, idarədə yeni 4 şöbə yaradılmış, ləğv edilən iki şöbənin bazasında adları qarşıda duran vəzifələrin icrasına adekvat yeni şöbələr təsis edilmiş, beləliklə, idarənin tərkibində olan şöbələrin sayı 7-yə çatmışdır.

1612011-ci ildə

qaynar xətt əlaqə mərləzi yaradılmışdır

46

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 24 iyul 2014-cü il tarixli Fərmanı ilə Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsinin əsasnaməsinin və prokurorluq işçilərinin ümumi say tərkibinin təsdiq edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2004-cü il 28 oktyabr tarixli 138 nömrəli Fərmanında dəyişikliklər edilərək Baş İdarə əməkdaşların ştat vahidi 100-dən 140-a çatdırılmışdır. 09 yanvar 2015-ci il tarixdə Baş İdarənin yeni strukturu, İdarə və şöbələrin əsasnamələri təsdiq edilmiş və əməkdaşlar yeni strukura uyğun vəzifələrə təyin edilmişlər.

Azərbaycan RespublikasıBaş prokurorunun müavini - Baş idarə rəisi

Baş İdarə rəisinin müavini Baş İdarə rəisinin müavini

İstintaq İdarəsiPreventiv

Tədbirlər və Təhqiqat İdarəsi

Əməliyyat Təminatı şöbəsiƏməliyyat İdarəsi

Daxili təhlükəsizlik şöbəsi

Böyük prokurorlar

Mütəxəssis təhlilləri şöbəsi

Təşkilati və İnformasiya

təminatı İdarəsi

Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroru yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsinin strukturu

47

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham əliyevin Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə Baş İdarənin yeni inzibati binasının açılış zamanı

48

2013-cü ilin sentyabr ayının 30-da “Azərbaycan Respublikası Prokurorluğunun fəaliyyətinin müasirləşdirilməsinə dair Dövlət Proqramı”nın icrası qaydasında milli memarlıq üslubunda və müasir standartlar səviyyəsində inşa edilmiş Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsinin yeni inzibati binasının açılışı mərasimindəAzərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham əliyev iştirka etmiş və kollektivlə görüşərək tapşırıq və tövsiyələrini vermişdir.

49

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanındaDövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiya

Obye

ktiv

qiymətləndirmə Müsabiqə əsasında

Korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində həyata keçirilən mühüm institusional

tədbirlərdən biri də Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2005-ci il 03

iyun tarixli 247 nömrəli Fərmanı ilə yaradılmış Azərbaycan Respublikasının

Prezidenti yanında Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiyadır.

03 İYUN, 2005

Komissiyanın fəaliyyəti nəticəsində dövlət qulluğuna qəbulun mərkəzləşdirilmiş qaydada, şə�af, obyektiv qiymətləndirməyə əsaslanan müsabiqə əsasında keçirilməsi təmin edilmişdir. Komissiyanın fəaliyyəti müddətində dövlət qulluğunu tənzimləyən qanunvericilik bazası təkmilləşdirilmiş, dövlət qulluğuna qəbul prosesində korrupsiyaya şərait yaradan halların qarşısı alınmış, dövlət qulluqçularının fəaliyyətinin etik əsasları müəyyən edilmişdir.

Dövlət qulluqçuları mütəmadi olaraq korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində seminar-treninqlərə cəlb edilmiş, onların bilik və bacarıqlarının artırılması təmin edilmişdir. Korrupsiyaya qarşı mübarizə və dövlət qulluğunda etik məsələlərə dair təlim modulları hazırlanmışdır. Komissiya dövlət qulluğuna qəbul olunmaq istəyən vətəndaşlar üçün bərabər imkanlar yaratmaqla dövlət qulluğuna qəbul prosesində neqativ halların qarşısını almışdır. Sənədlərin onlayn qəbulu mexanizmi tətbiq olunmuşdur.

Mərkəzləşdiri

lmiş Şəffaf

50

Imtahan prosesinin Komissiyanın internet saytı (www.dqmk.gov.az) vasitəsi ilə onlayn izlənilməsi və müvafiq vəzifəyə iddia edən namizədlərin razılığı ilə müsahibələrin video çəkilişlərinin aparılması, test imtahanı və müsahibə proqramlarının əvvəlcədən saytda yerləşdirilməsi, müsahibə zamanı obyektivliyi təmin etmək üçün namizədlərin qiymətləndirilməsi prosesinə müstəqil mütəxəssislərin və vətəndaş cəmiyyəti üzvlərinin cəlb edilməsi, nəticədən narazı qalan namizədlərin apelyasiya şikayəti vermək hüququnun nəzərdə tutulması ilə dövlət qulluğuna qəbulda şə�aflıq tam təmin edilmişdir.

Dövlət qulluqçularının maddi və sosial təminatlarının yaxşılaşdırılması tədbirləri mütəmadi həyata keçirilmişdir. Dövlət qulluğunda rotasiya sisteminin tətbiq edilməsi məqsədi ilə “Rotasiya qaydaları” işlənib hazırlanmışdır. Dövlət qulluğu və dövlət qulluqçularının fəaliyyəti ilə bağlı məlumatları əks etdirən internet portalı yaradılmış, ərizə və şikayətlərin elektron vasitələrlə qəbul edilməsi təmin edilmişdir.

Dövlət qulluqçularının etik davranış məsələləri ilə bağlı maarifləndirilməsi mütəmadi həyata keçirilmiş və bu məqsədlə təşviqat materialları hazırlanaraq dövlət qulluqçuları və vətəndaşlar arasında paylanılmışdır. Dövlət orqanlarının internet saytlarında etik məsələlər üzrə xüsusi bölmələr yaradılmış və həmin bölmələrdə qeyri-etik davranış barədə elektron şikayət etmə mexanizmi, etik qaydalar, etik hesabatlar, etik müvəkkillərin əlaqə məlumatları yerləşdirilmişdir.

Komissiya tərəfindən dövlət qulluqçularının xidməti fəaliyyətinin qiymətləndirilməsi sistemi, onlayn dəstək xidmətinin və dövlət qulluqçularının məlumat bazasının (Dövlət Qulluqçuları Reyestri) yaradılması təmin edilmişdir. Məlumat bazası vasitəsilə dövlət qulluqçuları barədə məlumatların səmərəli idarəedilməsi və vakant vəzifələr üzrə müsabiqələrin elan edilməsi təmin olunmuşdur.

Avropa İttifaqının və İqtisadi əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatının birgə təşəbbüsü ilə yaradılmış SİGMA proqramı ekspertləri tərəfindən 2014-cü ildə hazırlanmış “Şərq Tərəfdaşlığı çərçivəsində dövlət qulluğu üzrə aparılmış müqayisəli təhlil”i əks etdirən hesabatda dövlət qulluğuna qəbul üzrə müsabiqə və müsahibələrin mərkəzləşdirilmiş qaydada şə�af və obyektiv həyata keçirildiyinə görə Şərq Tərəfdaşlığı ölkələri arasında Azərbaycan ən yüksək balla qiymətləndirilmişdir.

51

“ASAN xidmət” korrupsiya qarşı mübarizədə effektiv model kimi

Son illər ərzində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham əliyevin rəhbərliyi ilə ölkəmizdə həyata keçirilən hərtərəfli iqtisadi, idarəçilik və hüquqi islahatlar səmərəli dövlət idarəçiliyinin təmin edilməsi ilə şərtlənir. Dövlət institutlarının müasirləşdirilməsi və daha da yeniləşdirilməsi bu islahatların məramından irəli gəlir.

“ASAN xidmət” vahid məkandan vətəndaşlara dövlət və özəl xidmətlərin göstərilməsini təmin edir. Mərkəzlərdə 9 dövlət orqanı və bir sıra özəl şirkətlər tərəfindən ümumilikdə 220-dən çox xidmət göstərilir. Müvafiq xidmətlərin aidiyyatı qurumlar tərəfindən həyata keçirilməsi maraqların təkrarlanmasının və toqquşmasının qarşısını alır.

Şə�aflığın təmin edilməsi

Hüquqi xidmətlərin göstərilməsində vətəndaş məmnunluğuna nail olunması

Korrupsiya hallarının istisna edilməsi

Müasir texnologiyaların tətbiq edilməsi

Elektron sistemə keçidin sürətləndirilməsi

Dövlət qulluqçusu-vətəndaş münasibətlərində yeni düşüncə tərzinin formalaşdırılmasıdır.

Belə ki, bu mərkəzlərin yaradılmasında əsas məqsəd dövlət orqanları tərəfindənhüquqi xidmətlərinin göstərilməsində aşağıdakı vəzifələri həyata keçirməkdir:

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmətvə Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi

"ASAN xidmət" mərkəzlərinin fəaliyyəti dövlət xidmətlərinin göstərilməsi zamanı əsas insan hüquq və azadlıqlarının qorunması, şə�af mexanizmlərin tətbiqi baxımından e�ektiv bir modeldir.

Şə�aflıq “ASAN xidmət”-in ana prinsipini təşkil edir. Mərkəzlərdə şə�alığın təmin olunması məqsədi ilə proaktiv üsullardan istifadə olunur. Beləki, müvafiq xidmətləri və dövlət rüsumlarını əks etdirən monitorlar, tablolar, məlumatlandırıcı löhvələr yerləşdirilib. Xidmətlər üzrə ödənişlər mərkəzlərdə yerləşdirilmiş bank və ödəniş terminalları vasitəsi ilə həyata keçirilir.

9 dövlət qurumu220-dən çox xidmət

ASAN XİDMƏT

01.

02.

03.

04.

05.

06.

2012-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi və onun tabeliyində olan

“ASAN xidmət” mərkəzlərinin yaradılması səmərəli dövlət idarəçiliyinin təmin edilməsində

institusional xarakterli islahatların innovativ nümunəsidir.

N

ƏZA

KƏTL

İLİK

MƏSULİYYƏT RAHATLIQ

Mərkəzlərin fəaliyyəti operativlik, şəffaflıq, nəzakətlilik, məsuliyyət və rahatlıq prinsipləri

əsasında qurulur.

OPERATİV

LİK

ŞƏFFAFLIQ

52

“ASAN xidmət” mərkəzlərinin vahid şəkildə idarə edilməsini təmin edən Dövlət Agentliyinin e�ektiv nəzarət və qiymətləndirmə sisteminə malik olması mərkəzlərdə korrupsiya hallarını tam istisna edir.

“ASAN xidmət” mərkəzlərinin fəaliyətində “Vətəndaş hər zaman haqlıdır” prinsipi xüsusi yer tutur. “ASAN xidmət” - Xalqa xidmət deyimi bu fəaliyyət ilə tam səsləşir. Bu yanaşmanın həyata keçirilməsi istiqamətində mərkəzlərdə çalışan əməkdaşlar mütəmadi olaraq səmərəli xidmət və etik davranış mövzularında təlimlərə cəlb olunurlar.

Hazırda 8 “ASAN xidmət” mərkəzi fəaliyyət göstərir. Onlardan dördü paytaxt Bakı şəhərində, digər dördü isə Sumqayıt, Gəncə, Bərdə və Sabirabad şəhərlərindədir. Bakıda 4 saylı “ASAN xidmət” mərkəzi istifadəyə verildikdən sonra paytaxt üzrə qeydiyyat məhdudiyyəti aradan qaldırıldı və Bakı şəhərinin sakinləri onlara yaxın olan mərkəzə müraciət edib xidmətlərdən yararlana bilər.

1 saylı Bakı “ASAN xidmət” mərkəzi




Sumqayıt“ASAN xidmət” mərkəzi

Gəncə “ASAN xidmət” mərkəzi

Sabirabad “ASAN xidmət” mərkəzi

Bərdə“ASAN xidmət” mərkəzi

Prezident İlham əliyev 3 saylı Bakı ASAN xidmət mərkəzinin açılışı zamanı

53

Yeni regional mərkəzlər istifadəyə verildikdən sonra respublika sakinləri üçün qeydiyyat məhdudiyyəti aradan qaldırılacaq və vətəndaşlarımız qeydiyyat ünvanından asılı olmayaraq müvafiq xidmətlərdən yararlanmaq məqsədi ilə istənilən “ASAN xidmət” mərkəzinə müraciət edə biləcəklər.

“ASAN xidmət” mərkəzlərinin təsis edilmədiyi regionlardakı əhaliyə xidmətlərin çatdırılması və mərkəzlərə gəlmədən vətəndaşların xidmətlərdən yararlanmalarının təmin edilməsi üçün zəruri müasir texnoloji avadanlıqlarla təchiz edilmiş avtobuslar səyyar formada regionlarda əhaliyə xidmətlər göstərir. Bir sözlə dövlət öz xidmətlərini vətəndaşlarımızın qapısına gətirir.

54

Eyni zamanda 3 fevral 2014-cü il tarixindən Bakı şəhəri üzrə səyyar “ASAN xidmət” həyata keçirilməkdədir. Xidmət mərkəzlərinə gəlməyə vaxtı olmayan vətəndaşlar adıçəkilən xidmətdən istədikləri vaxt və istədikləri ünvanda asan və rahat şəkildə yararlana bilərlər.

Bu gün "ASAN xidmət" bir sıra beynəlxalq ekspertlər və təşkilatlar tərəfindən qabaqcıl təcrübə kimi qiymətləndirilir və artıq bir çox dövlətlər bu modelin öz ölkələrində tətbiqində maraqlıdırlar.

3 oktyabr 2014-cü il tarixində Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumunun iştirakçısı, BMT-nin İnkişaf Proqramının rəhbəri Helen Klark “ASAN xidmət” mərkəzi ilə tanışlığı zamanı "ASAN xidmət" təcrübəsinin müvafiq sahəni müasirləşdirməyə çalışan digər ölkələr üçün də maraqlı olacağını diqqətə çatdırıb.

Sosial həmrəyliyin təmin edilməsi məqsədi ilə Səyyar ASAN xidmət əlillər və sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar üçün əlavə xidmət haqqı ödənilmədən həyata keçirilir.

Beləliklə, sosial dəyərləri bərqərar edən bu aksiya hər kəsin dövlət xidmətlərinə bərabər çıxışını təmin etmiş olur, xüsusilə də kövrək qrupun nümayəndələrinə digərləri ilə bərabər imkanlar yaradır.

“ASAN xidmət” Birləşmiş Millətlər Təşkilatının 2015-ci il Dövlət Xidmətləri Mükafatına layiq görülüb (United Nations Public Service Award 2015).

Mükafat uğrunda seçim prosesi 2014-cü ilin oktyabr ayından 2015-ci ilin may ayına qədər davam edib. Bu prosesə dünyanın bütün ölkələrindən dövlət xidmətlərinin göstərilməsi sahəsində yüzlərlə təşəbbüs və layihələr qatılıb.

“ASAN xidmət” seçim prosesinin bütün mərhələlərindən uğurla keçib və 20-24 aprel 2015-ci il tarixində BMT-nin Dövlət İdarəçiliyi üzrə Ekspertlər Komitəsinin illik sessiyasında qalib seçilib. “ASAN xidmət” “Dövlət xidmətlərinin göstərilməsinin təkmilləşdirilməsi” kateqoriyasında ən yüksək 1-ci yerə layiq görülüb.

55

İlham Əliyevin “Beynəlxalq Antikorrupsiya Akademiyası”na üzv dövlətlərinAssambleyasının Üçüncü Sessiyasının iştirakçılarına salamlama nitqi,

19 noyabr 2014-cü il

“Azərbaycan sürətlə inkişaf edən müasir dövlətdir. Bu dinamikanın saxlanılması üçün tədbirlər ardıcıl şəkildə davam etdirilir. Ölkəmizdə şə�af ictimai münasibətlər sistemi formalaşdırılmış, demokratik institutların fəaliyyəti təmin edilmişdir. Fəaliyyətimiz beynəlxalq təşkilatlar və nüfuzlu

reytinq agentlikləri tərəfindən yüksək qiymətləndirilir.

Azərbaycan Respublikası Avropa Şurasının Nazirlər Komitəsinə sədrlik etdiyi dövrdə də korrupsiyaya qarşı mübarizəni prioritet elan etmiş və beynəlxalq səviyyədə bu problemlə ciddi məşğul olmaq əzmini göstərmişdir. Ölkəmiz bu sahədə bütün beynəlxalq təşəbbüslərin aktiv iştirakçısıdır. Azərbaycan BMT-nin Korrupsiya əleyhinə Konvensiyasına ilk

qoşulan dövlətlərdən biridir”.


2003-2015


“

Beynəlxalq sənədlər və təşkilatlar

Bundan əlavə Azərbaycan Respublikası 2003-cü il 13 may tarixdə BMT-nin “Transmilli mütəşəkkil cinayətkarlığa qarşı” Konvensiyasını və eləcədə 2003-cü ilin 30 dekabr tarixində Avropa Şurasının “Korrupsiya ilə əlaqədar mülki-hüquqi məsuliyyət haqqında” və “Korrupsiya ilə əlaqədar cinayət məsuliyyəti haqqında” Konvensiyalarını ratifikasiya etmişdir. Bununla da Azərbaycanda müvafiq beynəlxalq standartların tələblərinə cavab verən müasir qanunvericilik bazası formalaşmış və bir sıra mühüm institusional tədbirlər həyata keçirilmişdir. Bu isə korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində görülən işlərin, təşkilati və institusional tədbirlərin səmərələliyini artırmışdır. Xüsusilə qeyd etmək lazımdır ki, son 10 il ərzində Azərbaycan Respublikasının nümayəndə heyəti bu konvensiyalara üzv olmuş ölkələrin Konfransının sessiyalarında mütəmadi iştirak etmiş və beynəlxalq təşkilatların fəaliyyətinə cəlb edilmişdir.

Beynəlxalq sənədlər və konvensiyalar

Azərbaycan Respublikasının korrupsiyaya qarşı mübarizə siyasətinin vacib istiqamətlərindən biri də beynəlxalq əməkdaşlıqdır. Bu çərçivədə xarici ölkələrin təcrübəsinin öyrənilməsi, beynəlxalq sənədlərə qoşulma və onların icrası, ixtisaslaşmış təşkilatlar və xarici qurumlarla əməkdaşlıq əlaqələrin qurulması məsələləri daim diqqətdə saxlanılmış və əhəmiyyətli nailiyyətlər əldə olunmuşdur.

Ölkəmiz bu gün korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində bütün əhəmiyyətli beynəlxalq konvensiyalara qoşulmuş və onların icrasını təmin etmişdir. Bu konvensiyaların icra vəziyyətinin dəyərləndirilməsinə məsul beynəlxalq təşkilatlar ölkəmizdə həyata keçirilmiş tədbirləri müsbət qiymətləndirmişlər.


Azərbaycan korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində qlobal beynəlxalq sənəd hesab edilən və dünyanın əksər ölkələrinin qoşulduğu Birləşmiş Millətlər Təşkilatının “Korrupsiya əleyhinə Konvensiyası”na ilk qoşulan dövlətlərdən biri olmuş və 2005-ci ilin 30 sentyabr tarixdə ratifikasiya etmişdir.

Ölkəmiz həmçinin bu Konvensiyanın icra vəziyəti üzrə monitorinqi keçmiş ilk ölkələrdən biridir. Monitorinqin nəticələrinə əsasən ölkəmiz tərəfindən Konvensiyanın icra vəziyyəti müsbət qiymələndirilmişdir. Bu konvensiyaların icrası Azərbaycanda korrupsiyaya qarşı mübarizə mexanizminin təkmilləşdirilməsi və beynəlxalq tələblərin ölkəmizdə tətbiqini təmin etmişdir.

200313 MAY

BMT-nin “Transmilli mütəşəkkil

cinayətkarlığa qarşı” Konvensiyası ratifikasiya

edilmişdir

200313 DEKABR

200530 SENTYABR

Avropa Şurasının “Korrupsiya ilə əlaqədar mülki-hüquqi

məsuliyyət haqqında” konvensiyası ratifikasiya

edilmişdir

Avropa Şurasının “Korrupsiya ilə əlaqədar cinayət

məsuliyyəti haqqında” konvensiyası

ratifikasiya edilmişdir

BMT-nin “Korrupsiya əleyhinə Konvensiyası”

ratifikasiya edilmişdir

58

Azərbaycan Respublikası korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində aşağıdakı beynəlxalq təşəbbüslərdə iştirak edir“ ”

Azərbaycan Respublikasının MHŞT-yə qoşulması qərarını 2003-cü il 17 iyun tarixdə Londonda keçirilmiş MHŞT üzrə 1-ci Beynəlxalq Konfransda Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham əliyev bəyan etmiş və bu istiqamətdə beynəlxalq təşəbbüsləri dəstəklədiyini bildirmişdir. MHŞT qaz və mədən sənayesində şə�aflıq üzrə qəbul olunmuş qlobal standartdır.

Beynəlxalq təşəbbüslərdə iştirak

Azərbaycan Respublikasında MHŞT-nin tətbiqi məqsədi ilə 2004-cü il noyabrın 24-də əhəmiyyətli addım atılmışdır. MHŞT üzrə Komissiya ilə yerli və xarici şirkətlər və qeyri-hökumət təşkilatlarının nümayəndələrinin birləşdiyi Mədən Sənayesində Şə�aflığın Artırılması Koalisiyası arasında MHŞT-nin Azərbaycanda tətbiqi mexanizminin həyata keçirilməsinə dair Qarşılıqlı Anlaşma Memorandumu (QAM) imzalamışdır. Bu bu çərçivədə vətəndaş cəmiyyəti institutları ilə əməkdaşlıq əlaqələrinin dərinləşməsini və fəaliyyətin səmərəsinin artmasını təmin etmişdir.

Azərbaycanda MHŞT-nin tətbiqi dayanıqlı prosesdir. Azərbaycan hökuməti tərəfindən müntəzəm olaraq şirkətlərin hökumətə ödədiyi neft, qaz və mədən hasilatı üzrə bütün ödənişlər və eləcə də, hökumətin neft, qaz və mədən hasilatı ilə məşğul olan şirkətlərdən əldə etdiyi gəlirlər geniş ictimaiyyət üçün açıq, ətraflı və aydın şəkildə dərc edilir.

MHŞT-nin Azərbaycanda tətbiqi üzrə hesabat 2012-ci ildən başlayaraq dərc olunur. Bu hesabatlar MHŞT üzrə 2011-ci ildə Parisdə keçirilmiş V Qlobal Konfransda qəbul edilmiş MHŞT üzrə Qaydalara əsasən dərc edilir. Qeyd eləmək lazımdır ki, Azərbaycan bu təşəbbüsün öhdəlikləri ilə bağlı ciddi məşğul olur, onu fəaliyyətində çox fəal iştirak edir və bu istiqamətdə bir sıra uğurlar əldə edilmişdir.

NATURALRESOURCES

A national multi-stakeholder group (government, industry & civil society) decides how their EITI process should work.

1 Government revenues & company payments are disclosed together with contextual information in an EITI Report .

2 to create public awareness & debate about how the country should manage its resources better.

3

The EITI process:Seeing results from natural resources

Azərbaycan bu təşəbbüsə qoşulduqdan sonra MŞHT qarşısında götürdüyü öhdəliklərin həyata keçirilməsi üçün MHŞT üzrə Komissiya yaratmışdır. Komissiya dövlət orqanlarının, dövlət şirkətlərinin və dövlət mülkiyyətində olan digər qurumların əldə etdikləri gəlirlər, eləcədə xarici və yerli şirkətlərin ödənişləri hesabına əldə olunan gəlirlər barədə məlumatları toplayır və hökumətin hesabatını hazırlayır. Komissiya MHŞT-ni Azərbaycanda həyata keçirmək məqsədilə ölkənin mədən sənayesində fəaliyyət göstərən xarici və milli şirkətlərlə, habelə bu istiqamətdə fəallıq göstərən qeyri-hökumət təşkilatları ilə sıx əlaqələr qurub və yaxından əməkdaşlıq edir.

www.eiti.org

Bu təşəbbüsün əsas məqsədi təbii еhtiyаtlаrdаn əldə еdilən mаddi sərvətlərin səmərəli istifаdə edilməsi, hasilat sənayesi sahəsində hökumətlər və şirkətlər tərəfindən şəffаflığın təmin olunması, dövlət vəsaitlərinin idаrə оlunmаsı və hеsаbаtlılığın genişləndirilməsidir.

Mineral Ehtiyatların Hasilatı ilə Məşğul olan Sənaye Sahələrində Şəffaflıq Təşəbbüsü

59

Azərbaycan Respublikası Avropa Şurasının Korrupsiyaya ilə əlaqədar cinayət məsuliyyəti və mülki hüquqi məsuliyyət haqqında konvensiyalarını 2004-cü ildə ratifikasiya etmiş və həmin ilin iyununda Şuranın korrupsiyaya qarşı dövlətlər Qrupuna (GRECO) qoşulmuşdur. QREKO-nun məqsədi üzv dövlətlərin korrupsiya əleyhinə mübarizə standartlarına riayət etmələrinə nəzarət etmək, üzv dövlətlərin nümayəndələrindən ibarət olan ekspert qrupları tərəfindən dövlətlərin bu sahədə nailiyyətlərini dəyərləndirmək, müəyyən edilmiş sahələr üzrə ölkələrin potensialının artırmaq və ölkələrə milli antikorrupsiya strategiyalarının hazırlanmasında dəstək olmaqdır. QREKO ilə əməkdaşlıq çərçivəsində Azərbaycanla bağlı müxtəlif istiqamətlar üzrə dəyərləndirmələr həyata keçirilmişdir.


200619-23 IYUN

Birinci və ikinci raundlar üzrə birgə hesabatlar qəbul edilmişdir

201026-30 APREL

201414-18 APREL

Üçüncü dəyərləndirmə missiyası həyata keçirilmişdir.

Dördüncü dəyərləndirmə missiyası həyata keçirilmişdir

20086-10 OKTYABR

Birinci və ikinci raundlar üzrə Uyğunluq Hesabatı qənaətbəxş hesab edilmişdir

201217-21 OKTYABR

Üçüncü raund üzrə Uyğunluq Hesabatı qənaətbəxş hesab edilmişdir

Korrupsiyanın qarşısının alınması və onunla mübarizə üzrə milli qurumların müstəqilliyi, ixtisaslaşması və sərəncamlarında olan vasitələr

Toxunulmazlıqların (immunitet) əhatəsi və dərəcəsi

Korrupsiya yolu ilə əldə edilən gəlirlər

Dövlət idarəçiliyi və korrupsiya

Hüquqi şəxslər və korrupsiya

Korrupsiya cinayətlərinin kriminallaşdırılması

Siyasi partiyaların maliyyələşdirilməsi

Millət vəkillərinin, hakimlər və prokurorların fəaliyyətində korrupsiyanın qarşısının alınması

I raund dəyərləndirmə mövzuları

II raund dəyərləndirmə mövzuları

III raund dəyərləndirmə mövzusu

IV raund dəyərləndirmə mövzusu

QREKO tərəfindən Azərbaycanda aparılan antikorrupsiya islahatları və bu sahədə görülən işlər müsbət qiymətləndirilmişdir. Azərbaycan Respublikası QREKO təşkilatı ilə sıx əməkdaşlıq edir və Azərbaycanın aidiyyatı dövlət nümayəndələri də digər ölkələrin fəaliyyətinin dəyərləndirmə missiyalarında ekspert qismində və ümumilikdə təşkilatın fəaliyyətində aktiv iştirak edir.

www.coe.int/greco

20146-10 OKTYABR

Dördüncü raund üzrə uyğunluq hesabatı qəbul edilmişdir

Avropa Şurası / “Korrupsiyaya qarşı Dövlətlər Qrupu” (GRECO)

60

www.coe.int/azpac

Azərbaycan hökuməti və Avropa Şurasının birgə əməkdaşlıq şəraitində həyata keçiridiyi 2007-2009-ci illəri əhatə edən “Azərbaycanın Korrupsiyaya qarşı mübarizə Strategiyasına Dəstək” (AZPAC) layihəsi qeyd olunan qurumlar arasında sıx əməkdaşlığın nümunəsidir. Həyata keçirilən layihənin məqsədi Avropa Şurasının Korrupsiyaya qarşı Dövlətlər Qrupu (QREKO) və Pulların yuyulmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı tədbirlərin qiymətləndirilməsi üzrə Ekspertlər Komitəsinin (MONEYVAL) tövsiyələrinə uyğun olaraq korrupsiyanın qarşısının alınması məsələləri idi.

Layihənin ikinci hissəsində isə MONEYVAL-ın və FATF-ın bütün tövsiyələri nəzərə alınaraq “Cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə haqqında” qanun layihəsinin hazırlanmasında dəstək göstərilmişdir. AZPAC layihəsi 2009-cu ilin sonunda başa çatmışdır. Layihənin yekunlarına dair geniş konfrans keçirilmiş, nəticələr ictimaiyyətə açıqlanmışdır.

Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiya ilə Avropa Şurası arasında həyata keçirilən “Azərbaycanın Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Strategiyasına dəstək” (AZPAC) layihəsi çərçivəsində milli qanunvericiliyin BMT-nin Korrupsiya əleyhinə Konvensiyasına uyğunluğu üzrə araşdırma sənədləri hazırlanmış, vergilər, səhiyyə, təhsil sahələrini əhatə edən mikrosistem araşdırmalar həyata keçirilmiş, hakimlər və prokurorlar üçün təlim seminarlar təşkil edilmişdir. Eyni zamanda sahibkarlıq fəaliyyəti subyektlərinin dövlət qeydiyyatının "bir pəncərə" prinsipinə uyğun təşkili təmin edilmiş və Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiya tərəfindən qeyri hökumət təşkilatları üçün qrant proqramı elan edilmişdir.

AZPAC layihəsi

“Azərbaycanın Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə strategiyasına dəstək” layihəsinin təqdimat konfransı

61

Korrupsiyaya qarşı Parlament üzvlərinin Qlobal Təşkilatının (GOPAC) məqsədi korrupsiyaya qarşı mübarizədə dünya ölkələrinin parlament üzvlərinin səylərini birləşdirmək, bu sahədə parlament üzvlərinin bacarıqlarını artırmaq və onlar arasında məlumat mübadiləsini təşkil etmək və regional bölmələri ilə birgə əməkdaşlıq şəraitində səmərəli mübarizə tədbirlərini həyata keçirməkdir.

Korrupsiyaya qarşı Parlament üzvlərinin Qlobal Təşkilatı

Azərbaycanla GOPAC təşkilatı arasında sıx əməkdaşlıq əlaqələri mövcuddur. Azərbaycanın millət vəkilləri 2008-ci ilin noyabr ayında GOPAC-ın Küveytdə keçirilən III konfransında iştirak ediblər.

Həmin konfrans zamanı təşkilat rəhbərliyi ilə qurumun Cənubi Qafqazda regional şəbəkəsinin yaradılması məsələsi müzakirə olunub və təşkilatın Cənubi Qafqaz üzrə yerli bölməsi “CAUPAC” 2009-cu ildə Bakı şəhərində Azərbaycan Parlament üzvləri tərəfindən təsis edilmişdir.


Daha sonra təşkilatın və Cənubi Qafqaz regional şəbəkəsinin təşkilatçılığı ilə 2009-cu ilin 22 may tarixdə Bakıda "Korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində cəmiyyətin rolu" mövzusunda konfrans keçirilib. Konfrans zamanı GOPAC-ın nümayəndəsi Con Vilyems Azərbaycanlı millət vəkillərinin korrupsiyaya qarşı səmərəli mübarizə apardığını qeyd edib və onların təşkilatın fəaliyyətində aktiv fəaliyyətini təqdir edib.

www.gopac.org

2008Küveytdə keçirilən

lll konfransda iştirak edilib

2009Təşkilatın Cənubi Qafqaz

regional bölməsi təsisedilmişdir

2013GOPAC-ın Azərbaycan

bölməsi təsis edilmişdir

GOPAC-ın Azərbaycan bölməsi isə 2013-cü ilin 12 noyabr tarixdə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisin 20 deputatının iştirakı ilə təsis olunub.

62

İAACAİki tərəfli görüşlər

keçirilmişdir

Anti-korrupsiya qurumlarının Beynəlxalq Assosiasiyası (İAACA)

www.iaaca.org

Qurumun məqsədi BMT-nin Korrupsiya əleyhinə Konvensiyasının implementasiyasının dəstəklənməsi, qlobal səviyyədə korrupsiyaya qarşı mübarizədə üzv ölkələrin antikorrupsiya qurumlarına yardım edilməsi, cinayət mühakiməsindən digər ölkələrin ərazisində boyun qaçıran şəxslərin tapılmasında beynəlxalq əməkdaşlığın təmin edilməsidir. Təşkilat həmçinin özəl və dövlət sektorunda korrupsiyanın qarşısını alan tədbirlərin həyata keçirir, antikorrupsiya sahəsində ekspert biliklərinin və digər dəyərli məlumatların mübadiləsini təmin edir.

Xüsusi ilə qeyd etmək lazımdır ki, 2008-ci il 31 mart - 2 aprel tarixlərdə Bakı şəhərində (IAACA) İcraiyyə Komitəsinin iclası keçirilmişdir. Tədbir zamanı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham əliyev IAACA-nın İcraiyyə Komitəsinin iclasının iştirakçılarını Prezident Sarayında qəbul etmiş və təşkilatın gələcək fəaliyyətində uğurlar arzu etmişdir. Bu isə Azərbaycan Hökumətinin təşkilata verdiyi əhəmiyyətin mühüm göstəricisi idi.

İAACA-nın tədbirləri zamanı Azərbaycan Respublikasının aidiyyəti qurumları ilə digər ölkələrin antikorrupsiya qurumlarının rəhbərləri ilə ikitərəfli görüşlər keçirilərək qarşılıqlı əlaqələr qurulmuşdur.

2006Assosiasiyanın

yaranması

2008İcraiyyə iclasıkeçirilmişdir

Azərbaycan Respublikası Assosiasiyanın yarandığı gündən onun fəaliyyətində yaxından iştirak etmişdir. Belə ki, təşkilat 2006-cı ildə təsis olunduğu zaman Azərbaycan Respublikasının ədliyyə naziri, Məhkəmə-Hüquq Şurasının sədri Fikrət Məmmədov Assosiasiyanın vitse-prezidenti və İcraiyyə Komitəsinin üzvü seçilmişdir. Bununla da Azərbaycan təşkilatın keçirilən bütün ümumi yığıncaq və konfranslarında aktiv iştirak etmiş, keçirilmiş tədbirlərinin təşkilinə dəstək olmuşdur.

“

63


Təşkilatının yerli bölməsi 2001-ci ildən Azərbaycanda fəaliyyət göstərir. Azərbaycan hökuməti bu təşkilatla sıx əməkdaşlıq edir və bu əlaqələrin uzunmüddətli tarixi var. 2007-ci ildə “Transparency İnternational” təşkilatı ilə əməkdaşlığln uğurlu nümunəsi kimi təşkilatın regional konfransı Bakı şəhərində keçirilib. Görüş təşkilatın 90 ölkədən olan nümayəndələrinin iştirakı ilə baş tutmuşdur. Bu görüşdə Azərbaycanın korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində götürdüyü beynəlxalq öhdəliklər və bu sahədə gördüyü fəaliyyətlər təqdirəlayiq hesab edilib.

Təşkilatın yerli bölməsi dövlət qurumları ilə əməkdaşlıq edir, ölkəmizin regionlarında həyata keçirdiyi layihələri dəstəklənir. Yerli bölmə milli qanunvericilik bazasının təkmilləşdirilməsi prosesinə, korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində həyata keçirilən Dövlət Proqramlarının hazırlanması və icrası fəaliyyətində aktiv iştirak edir.

Həmçinin təşkilatın yerli bölməsinin Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində hüquqi yardım (ALAC layihəsi), qaynar xətt mərkəzləri fəaliyyət göstərmişdir. Həmin təcrübə “Transparency İnternational” təşkilatı tərəfindən digər ölkələr üçün də yaxşı təcrübə kimi tövsiyə edilmiş və başqa ölkələrdən olan nümayəndələr üçün hüquqi yardım mərkəzlərinin (ALAC layihəsi) təşkili, idarəedilməsi üzrə təlimlər məhz Azərbaycanda təşkil edilib.

Təşkilatın korrupsiya qarşı mübarizə sahəsində QHT-lərin əməkdaşlıq və Məlumat Şəbəkəsi çərçivəsində Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiya ilə əməkdaşlığı davam edir. “Şə�aflıq Azərbaycan” təşkilatının nümayəndəsi Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyanın yanında fəaliyyət göstərən işçi qrupunda təmsil olunur.

“Transparency İnternational”

“Transparency İnternational” korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində ixtisaslaşmış təşkilatdır.

2001

Şəffa

flıq

Hes

abat

lılıq

Bütö

vlük

Təşkilatının məqsədi cəmiyyətin bütün sektorları üzrə bütün səviyyələrdə korrupsiyaya qarşı mübarizə aparmaq və şəffaflıq,

hesabatlılığı və bütövlüyü təşviq etməkdir.

“”

64

Transparency İnternational təşkilatının “2013-cü il Qlobal Korrupsiya Barometri” sorğu Azərbaycanda korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində irəliləyişlərin olmasını göstərmişdir. Belə ki, sorğunun nəticələrinə əsasən Azərbaycanda respondentlərin 68%-i hesab edir ki, dövlət tərəfindən həyata keçirilən korrupsiyaya qarşı mübarizə tədbirləri səmərəlidir.

Təşkilatın 2014-ci ildə hazırladığı “Avrasiyada korrupsiya riskləri” hesabatında isə Azərbaycanda korrupsiyanın səviyyəsi azaldığı bildirilir və buna səbəb kimi hökumətin həyata keçirdiyi bir sıra əhəmiyyətli islahatlar, yerli və beynəlxalq proqramların icrası göstərilir.

Eyni zamanda təşkilat tərəfindən 2014-cü ildə hazırlanan “Milli Şə�aflıq Sistemi” hesabatında isə Azərbaycanın Milli Şə�aflıq Sistemi güclü icra hakimiyyəti, hüquq-mühafizə orqanları və antikorrupsiya orqanları ilə xarakterizə olunur.

20142015

www.transparency.org

“Transparency İnternational” təşkilatının regional konfransı / 2007

65


PARİSregional konfrans

Azərbaycan Respublikası İqtisadi əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatının (OECD) Şərqi Avropa və Mərkəzi Asiya üzrə Antikorrupsiya Şəbəkəsinə 1998-ci ildən, onun İstanbul Fəaliyyət Planına isə 2003-cü ildən qoşulub.

OECD-nin Antikorrupsiya Şəbəkəsinin məqsədi korrupsiyaya qarşı mübarizə və onun qarşısının alınması sahəsində üzv ölkələrin səylərini dəstəkləmək və onlar arasında yaxşı təcrübələrin və tədbirlərin mübadiləsini təmin etməkdir.

İqtisadi əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı (OECD)

Azərbaycan Respublikası İstanbul Fəaliyyət Planı çərçivəsində İqtisadi əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı ilə əməkdaşlıq əlaqələrini inkişaf etdirmişdir.

Təşkilatın ekspertləri tərəfindən tövsiyələrin icra vəziyyəti qənaətbəxş qiymətləndirilmişdir. Təşkilat tərəfindən İəİT-nin Paris şəhərində keçirilən regional konfranslarında Azərbaycanda aparılan antikorrupsiya islahatları müsbət qiymətləndirilmiş, bu sahədə milli qanunvericilik aktları geniş və əhatəli olaraq xarakterizə edilmiş və insititusional tədbirlər səmərəli və e�ektiv hesab edilmişdir. Bu nəticələr eyni zamanda həmin təşkilatlarla qurulmuş əməkdaşlıq əlaqələrinin göstəricisidir.

19982003

www.oecd.org

Azərbaycan Respublikası korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində həyata keçirilən tədbirlər üzrə Antikorrupsiya Şəbəkəsinin 1-ci, 2-ci və 3-cü raund dəyərləndirmələrini müvəffəqiyyətlə keçmiş və Azərbaycan üzrə tərtib edilmiş tövsiyələr uğurla icra olunmuşdur.

“

66

Beynəlxalq Anti-Korrupsiya Akademiyası

2012İACA təşkilatına

qoşulmuşdur

Azərbaycan Respublikasının “Beynəlxalq Antikorrupsiya Akademiyasının beynəlxalq

təşkilat qismində təsis edilməsi haqqında” Qanunu ilə 2012-ci ildə bu təşkilata

qoşulmuşdur. İACA korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində bilik və bacarıqların

təkmilləşdirilməsi istiqamətində qısa və uzun müddətli seminar və konfranslar, yay

məktəbləri təşkil edir. Belə ki, İACA dünyada ilk dəfə olaraq antikorrupsiya elmləri

haqqında magistr proqramı təqdim edir.

Azərbaycan Respublikası Beynəlxalq Antikorrupsiya Akademiyası təşəbbüsünə dəstək verən və bu təşkilata ilk qoşulan ölkələrdən biri olmuşdur.

“

www.iaca.int

67

İACA ilə Azərbaycan arasında sıx əməkdaşlıq əlaqələri mövcuddur. Belə ki, Azərbaycan nümayəndə heyəti təşkilatın inauqurasiya mərasimdə iştirak etmiş və təşkilatın 2013-cü ildə keçirilən Assambleyasının 2-ci sessiyasında Büro Üzvü seçilmişdir. Eyni zamanda İACA-nın icraçı direktoru və dekanı Martin Kreutnerin Bakıya səfəri zaman İACA ilə Azərbaycan Respublikasının Vergilər Nazirliyi arasında qarşılıqlı əlaqələrin inkişafı üçün əməkdaşlıq memorandumu imzalanmışdır.

Həmçinin Azərbaycan Respublikasının aidiyyəti orqanlarının nümayəndələri də təşkilat tərəfindən keçirilən tədris proqramlarında aktiv iştirak edir və təşkilatın fəaliyyətinə dəstək verir.

Bundan əlavə, 2014-ci ilin 19-21 noyabr tarixlərində təşkilatın ali qurumu olan Assambleyanın 3-cü Sessiyası Bakı şəhərində keçirilmiş və Assambleyanın sədri Azərbaycan Respublikasının Baş Prokuroru Zakir Qaralov seçilmişdir.

“

68

Beynəlxalq Anti-Korrupsiya Akademiyası

Beynəlxalq Antikorrupsiya Akademiyasının Assambleyasının 3-cü sessiyası

Beynəlxalq əməkdaşlıq - XülasəXüsusilə qeyd edilməlidir ki, son 10 il ərzində korrupsiya ilə mübarizə sahəsində beynəlxalq təşkilatlar və xarici dövlətlərin hüquq mühafizə orqanları ilə əməkdaşlıq daha da genişləndirilmişdir. Avropa Şurasının Korrupsiyaya qarşı Dövlətlər Qrupu (GRECO), İqtisadi İnkişaf və əməkdaşlıq Təşkilatı (OECD), Beynəlxalq Antikorrupsiya Akademiyası (İACA), Birləşmiş Millətlər Təşkilatının müvafiq strukturları, Korrupsiya qarşı mübarizə aparan qurumların Beynəlxalq Assosiasiyası və xarici ölkələrin korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində ixtisaslaşmış qurumları və beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq çərçivəsində səmərəli əlaqələr qurulmuşdur. Həmçinin xarici tərəfdaşlarla birgə layihələr icra edilmiş, təcrübə mübadiləsi həyata keçirilmişdir.

Azərbaycan Respublikasının Avropa Şurasının Nazirlər Komitəsinə sədrliyi çərçivəsində 30 iyun - 1 iyul tarixlərində Bakı şəhərində “Korrupsiyaya qarşı mübarizə: beynəlxalq standartlar və milli təcrübələr” mövzusunda Beynəlxalq Konfrans keçirilmişdir.

Tədbir Azərbaycan Hökuməti tərəfindən Avropa Şurasının Korrupsiyaya qarşı Dövlətlər Qrupu (GRECO) və Beynəlxalq Anti-korrupsiya Akademiyası (İACA) ilə birgə əməkdaşlıq şəraitində təşkil edilmişdir.

Tədbirdə 35 ölkədən və 13 nüfuzlu beynəlxalq təşkilatdan 230-dan çox dövlət və hökumət rəsmiləri, korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə ixtisaslaşmış orqanların, hüquq mühafizə orqanların rəhbər şəxsləri, Azərbaycan Respublikasının Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyasının üzvləri, dövlət orqanlarının rəhbər şəxsləri, vətəndaş cəmiyyəti üzvləri iştirak etmişdir.

Konfrans çərçivəsində korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində ixtisaslaşmış orqanlar- Komissiya və Baş Prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsi ilə xarici dövlətlərin aidiyyəti qurumları arasında əməkdaşlıq məsələləri müzakirə olunmuşdur.

Konfrans çərçivəsində Azərbaycan Respublikasında korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində həyata keçirilmiş tədbirlər yüksək qiymətləndirilmişdir.

Korrupsiyaya qarşı mübarizə beynəlxalq standartlar və milli təcrübələr

Korrupsiyaya qarşı mübarizə beynəlxalq standartlar və milli təcrübələr

69

İlham Əliyev, İctimai Televiziyada çıxışı zamanı, 2011-ci il

“Ölkədə ictimai nəzarət daha da güclü olmalıdır. Mən sizdən və Azərbaycanın bütün vətəndaşlarından xahiş edirəm ki, bütün xoşagəlməz hallar haqqında, bütün ədalətsizliklər haqqında Prezident Administrasiyasına və digər müvafiq qurumlara, yerli icra hakimiyyəti orqanlarına məlumat versinlər ki, biz bu nöqsanları, bu yaraları tezliklə

aradan qaldıraq”.


Maarifləndirmə“Vətəndaş cəmiyyəti ilə əməkdaşlıq

Maarifləndirici internet səhifələr

İctimai iştirakçılıq

Nəşr və təlimlər

Maarifləndirmə

Korrupsiyaya qarşı mübarizə siyasəti geniş maarifləndirmə tədbirləri ilə müşayiət edilmişdir. Bu sahədə maarifləndirmə tədbirlərinin həyata keçirilməsi prioritet istiqamət kimi diqqətdə saxlanımış və mütəmadi olaraq geniş tədbilər həyata keçirilmişdir. Maarifləndirmə tədbirləri çərçivəsində antikorrupsiya tədris proqramları hazırlanmış, dövlət orqanlarının nümayəndələri üçün təlim-seminarlar keçirilmiş, vətəndaş cəmiyyəti institutları ilə birgə layihələr həyata keçirilmiş, nəşrlər hazırlanaraq ictimaiyyət arasında paylanması təmin edilmişdir. Eyni zamanda korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində internet səhifələr hazırlanmış və elektron resurslardan istifadə edərək həyata keçirilən tədbirlər barədə ictimaiyyət məlumatlandırılmış və dövlət orqanları yanında ictimai şuraların yaradılması təmin edilmişdir. Korrupsiya ilə mübarizə sahəsində əl kitabçaları, qanunvericilik toplusu, təşviqat bukletləri və maarifləndirici vasitələr çap edilmişdir.

www.antikorrupsiya.gov.az

Vətəndaşları korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində görülmüş tədbirlər barədə məlumatlı saxlamaq üçün Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyanın Azərbaycan və ingilis dillərində internet səhifələri fəaliyyət göstərir www.antikorrupsiya.gov.az . Bu səhifələrdə korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində qanunvericilik tam yerləşdirilmiş, korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində ixtisaslaşmış orqanların fəaliyyəti barədə ictimaiyyət məlumatlandırılmış və həyata keçirilən yerli və beynəlxalq tədbirlər barədə məlumatlar göstərilmişdir. Komissiyanın sosial şəbəkələrdə, twitter və wikipediya elektron resurslarında səhifələri yaradılmışdır. Həmçinin vətəndaşların asan formada ərizə və müraciətlərini təqdim edə bilmələri üçün səhifədə elektron müraciət bölməsinin işi təkmilləşdirilmişdir. Korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində maarifləndirmə tədbirlərinin əhatəsinin genişlənməsi üçün vətəndaş cəmiyyəti institutları ilə əməkdaşlıq əlaqələri dərinləşmiş, birgə layihələr həyata keçirilmişdir.

72

Korrupsyiaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyanın yanında fəaliyyət göstərən qanunvericliyin təkmilləşdirilməsi üzrə işçi qrupun tərkibi yenilənmişdir. Komissiya tərkibində fəaliyyət göstərən işçi qruplarının tərkibinə qeyri-hökumət təşkilatları, beynəlxalq təşkilatlar, İnsan hüquqları üzrə Müvəkkil (Ombudsman) və digər tərəfdaşların nümayəndələri cəlb edilmişdir.

Şəbəkə çərçivəsində korrupsiyaya qarşı mübarizədə əhəmiyyətli qanunların ictimai müzakirəsi təşkil edilmiş, müxtəlif dövlət orqanları ilə əməkdaşlıq memorandumları imzalanmış, ictimaiyyətin maarifləndirilməsi təşkil edilmişdir. Baş Prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı mübarizə Baş İdarəsi bu şəbəkə ilə əməkdaşlıq haqqında memorandum imzalamışdır. Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyanın dəstəyi ilə Şəbəkəyə üzv olan qeyri-hökumət təşkilatları tərəfindən bu istiqamətdə bir sıra layihələr icra olunmuşdur.

Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiya Korrupsiyaya qarşı mübarizə aparan qeyri hökumət təşkilatlarının “Məlumat və İnformasiya Şəbəkəsi”nə üzv olmuşdur. Şəbəkənin əsas məqsədi qeyri-hökumət təşkilatları arasında informasiya və təcrübə mübadiləsini təkmilləşdirmək, bu sahədə fəaliyyət göstərən qeyri hökumət təşkilatları, o cümlədən qeyri hökumət təşkilatları ilə dövlət orqanları arasında əməkdaşlığı inkişaf etdirməkdir.

2011-ci ilin 15 aprel tarixdə Bakı şəhərində keçirilən “Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Forum” vətəndaş cəmiyyəti ilə dövlət orqanı ilə əməkdaşlığın uğurlu nümunəsidir.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin yanında Qeyri-hökumət təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurası tərəfindən korrupsiyaya qarşı mübarizə aparan QHT-lərə mütəmadi dəstək göstərilmiş və bu istiqamətdə bir sıra əhəmiyyətli layihələr icra edilmişdir.

73

Maarifləndirmə

Həmçinin vətəndaşlarının korrupsiyanın qarşısının alınması ilə bağlı biliklərinin artırılması və onların məlumatlandırılması məqsədilə Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiya ilə “İctimai” televiziyanın birgə əməkdaşlığı çərçivəsində 2011-ci ildə ayda iki dəfə olaraq “Korrupsiyaya yox” adlı xüsusi TV-layihə həyata keçirilmişdir.

Korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində vətəndaşları məlumatlı etmək məqsədi ilə görülmüş işlərin yekunlarına həsr olunmuş yarımillik və illik mətbuat konfransları mütəmadi olaraq təşkil edilmişdir.

Korrupsiya ilə mübarizə sahəsində qəbul edilmiş qanunvericilik aktlarının ictimaiyyətə çatdırılmasını təşkil etmək məqsədi ilə respublikanın müxtəlif regionlarını əhatə edən müxtəlif konfranslar təşkil edilmişdir. Eyni zamanda “Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə dair normativ hüquqi aktlar” adlı toplu nəşr azərbaycan və ingilis dillərində edilmiş və dövlət orqanlarına və qeyri-hökumət təşkilatlarına paylanmışdır.

KORRUPSIYAYA YOX

Azərbaycan Respublikasının Hüquqi Aktların Dövlət Reyestri yaradılmış, 2011-ci il ilin 1 noyabr tarixindən isə reyestrin elektron forması www.huquqiaktlar.gov.az ünvanında fəaliyyətə başlamışdır. İctimaiyyət üçün daim açıq olan və mütəmadi yenilərək, ödənişsiz əsaslarla fəaliyyət göstərən Hüquqi Aktların Dövlət Reyestrinin elektron variantına (www.huquqiaktlar.gov.az) ümumilikdə 20 minə yaxın sənəd daxil edilmişdir. Eyni zamanda hər iki portalın işlək vəziyyətdə saxlanılmasını təmin etmək məqsədi ilə onların texniki və proqram təminatı, o cümlədən qeydiyyat informasiya sistemi mütəmadi olaraq təkmilləşdirilmişdir.

74

Həmçinin Azərbaycan Respublikası Prezidentinin “ədliyyə orqanlarının inkişafı haqqında” Fərmanının tələbinə əsasən Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə (2004-2006-ci illər üzrə) Dövlət Proqramı çərçivəsində E-qanun.az portalı yaradılmışdır. E-qanun.az portalı normativ hüquqi aktların və normativ xarakterli aktların ilk internet informasiya mənbəyidir. Portal yarandığı gündən ödənişsiz əsaslarla ictimaiyyətin istifadəsindədir. Şə�aflığın artırılması və korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə (2007-2012-ci illər üzrə) Milli Strategiyanın icrası zamanı portalının fəaliyyəti daha da təkmilləşdirilmiş və bu günə qədər portala 30 minə yaxın sənəd əlavə edilmişdir.

75

www.rusum.az

2010Vebsaytın

yaradılması

Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyanın dəstəyi ilə 2010-cu ildə dövlət orqanları tərəfindən tətbiq edilən rusum və tariflər barədə www.rusum.az internet səhifəsi yaradılmış və 2014-ci ildə yenilənmiş versiyası vətəndaşların istifadəsinə təqdim edilmişdir. Qeyd edək ki, Rüsum.az portalı bütün rüsumlar və tariflər barədə ilk vahid informasiya mənbəyidir.

“

Marifləndirmə

76

Rüsum.az portalı dövlət qurumları tərəfindən göstərilən xidmətlərə görə ödənilən rüsumlar və tariflər barədə məlumatları vətəndaşlara təmin etmək məqsədi daşıyır.

Portalının yenilənmiş versiyasında vətəndaşlar tərəfindən ən çox istifadə edilən rüsumlara əl çatanlığın təmin edilməsini və asanlaşdırılması üçün xüsusi bölmə yaradılmışdır. Bununla yanaşı xidmətlərə görə tələb olunan ərizə və anket formaları da saytda yerləşdirilmişdir.

Rüsum.az portalı vətəndaşların dövlət orqanlarına müraciət etməsi üçün əlaqə ünvanlarını, telefonları və elektron poçt əlaqələrini də təqdim edir.

Rüsum.az həmçinin daha çox istifadə edilən sahələrdə müxtəlif kalkulyatorları da təqdim edir. Belə ki, vətəndaşlar səhifədəki pensiya, avtomobillər üçün texniki baxış, icbari sığorta və gömrük rəsmiləşdirməsi kalkulyatorlarından istifadə etməklə qanunla müəyyən edilmiş ödənişlərin məbləği barədə məlumat əldə edə bilərlər.

Rüsum.az portalında fəaliyyət göstərən İctimai Forum vasitəsi ilə vətəndaşlar dövlət qurumları tərəfindən göstərilən xidmətlər və ictimaiyyət üçün əhəmiyyət kəsb edən digər məsələlərin müzakirəsi həyata keçirə bilərlər. Qeyd edək ki, ictimai forum bölməsi “İctimai iştirakçılıq haqqında” Qanuna əsasən dövlət orqanları yanında yaradılmış ictimai şuraların fəaliyyətini onlyan formada həyata keçirilməsi üçün böyük əhəmiyyətə malikdir.

Rüsum.az portalı vasitəsi ilə “ASAN xidmət” mərkəzlərində onlayn növbənin vəziyyətini müəyyənləşdirə bilər və dövlət xidmətlərindən istifadə üçün onlayn olaraq növbə tuta bilərlər.

Rüsum.az portalı dövlət orqanları və digər qurumlara olan ödənişləri elektron formada həyata keçirmək imkanı təqdim edir. Belə ki, vətəndaşlar portaldan istifadə edərək kommunal, mobil, telefon, bank, sığorta və digər məsələrlə bağlı ödənişləri həyata keçirə bilərlər.

Rüsum.az portalı sahibkarlıq fəaliyyəti ilə bağlı lisenziyaların alınması prosedurları və rüsumları, həmçinin xarici səfərlər üçün vizaların alınması qaydaları və rüsumları barədə məlumatları təqdim edir.

Rusum.az portalı yarandığı gündən ictimaiyyət arasında böyük nüfuz qazanmış və korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində məlumatların əl çatanlığını təmin edilməsinə böyük tövhə vermişdir. Rusum.az portalı Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə üzrə Komissiyanın dəstəyi ilə korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində ixtsaslaşmış qeyri-hökumət təşkilatlarının birgə səyi nəticəsində hazırlanmışdır.

77

www.sukan.az

Maarifləndirmə tədbirləri çərçivəsində qeyri-hökumət təşkilatları ilə əməkdaşlıq şəraitində yaradılmış növbəti onlayn resurs isə Sukan.az portalıdır. Bu internet portalın məqsədi vətəndaşlar tərəfindən sürücülük vəsiqəsi alınması, yol hərəkəti qaydaları, yol hərəkəti təhlükəsizliyi və sürücülüklə bağlı qaydalar və qanunvericilik tələbləri barədə məlumatlı etmək və onları narahat edən məsələləri ictimailəşdirməkdir.

Sukan.az portalı eyni zamanda sürücü və piyada etikasının, sürücülər arasında və piyadalarla münasibətdə bir-birinə hörməti təşviq edir və məktəbliləri daha asan və yadda qalan üsullarla yol hərəkəti və təhlükəsizlik qaydaları haqqında maarifləndirir.

Marifləndirmə

78

Korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində maarifləndirmə tədbirləri davamlı olaraq

həyata keçirilir.

2013-cü ildə ölkəmizdə korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində də əhəmiyyətli sənəd hesab edilən vətəndaş cəmiyyəti institutları ilə dövlət orqanları arasında əməkdaşlığın yeni müstəviyə qaldırılmasını təmin edən “İctimai İştirakçılıq haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu qəbul edilmişdir.

Bu Qanun vətəndaş cəmiyyəti institutlarının dövlət idarəçiliyində aktiv iştirakının və dövlət qurumları tərəfindən proaktiv yanaşmanın olmasını təmin edir. Qanun həmçinin qeyri hökumət təşkilatlarının, media və həmkarlar ittifaqları nümayəndələrinin dövlət orqanları yanında fəaliyyət göstərən ictimai şuralarda birləşdirməklə dövlət orqanları üzərində ictimai nəzarət imkanlarının artmasını təmin edir.

Qanun ictimai şura, ictimai müzakirə, ictimai dinləmə formasında tədbirlərin keçirilməsi üçün yeni tələblər müəyyən edir və bu tədbirlərin keçirilməsi üçün hüquqi çərçivələri müəyyən edir.

“İctimai İştirakçılıq haqqında” Qanunun qəbul edilməsi və tətbiqi bir sıra beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən mütərəqqi təcrübə kimi qeyd edilir.

79

İstiqlaliyyət 19, AZ 1066 Bakı, Azərbaycan(994 12) 492 04 65 (994 12) 492 04 65

tinyurl.com/antikorrupsiya@anticorruptiona

www.antikorrupsiya.gov.azo�[email protected]

Azərbaycan RespublİkasıKorrupsiyaya Qarşı Mübarizə üzrə Komissiya

Qeydlər

Documents

Korrupsiyaya qarşı mübarizədə nailiyyətin 10 ili