Kt227

Lêi më ®ÇuTrong c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ cña çc doanh nghiÖp th×

chi phÝ cho s¶n xuÊt vµ tÝnh gÝa thµnh s¶n phÈm lµ nh÷ng

c«ng t¸c quan träng lu«n ®îc çc doanh nghiÖp quan t©m v×

chóng g¾n liÒn víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh

nghiÖp. §Æc biÖt trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng çc doanh

nghiÖp ®øng tríc sù c¹nh tranh gay g¾t víi nhau, kh«ng chØ

çc doanh nghiÖp t¨ng cêng ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cao

n¨ng suÊt lao ®éng mµ cßn ph¶i quan t©m tíi c«ng t¸c qu¶n lý

chi phÝ s¶n xuÊt. Qu¶n lý kinh tÕ ®¶m b¶o thóc ®Èy qu¸

tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ngµy cµng ph¸t triÓn vµ ®iÒu quan

träng lµ ph¶i tù bï ®¾p ®îc toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt vµ s¶n

xuÊt ph¶i cã l·i. Muèn vËy, doanh nghiÖp ph¶i t×m mäi biÖn

ph¸p ®Ó qu¶n lý tèt chi phÝ s¶n xuÊt h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.

§Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã, çc nhµ qu¶n lý ph¶i thêng xuyªn

n¾m b¾t mét lîng th«ng tin kinh tÕ cÇn thiÕt. Çc th«ng tin

vÒ thÞ trêng vµ çc th«ng tin trong néi bé doanh nghiÖp. V×

vËy, mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ quan träng nhÊt

cña doanh nghiÖp lµ c«ng t¸c kÕ to¸n. C«ng t¸c kÕ to¸n cã

nhiÖm vô cung cÊp th«ng tin mét çch kÞp thêi chÝnh x¸c ®Çy

®ñ sè liÖu cho çc nhµ qu¶n lý. Tõ ®ã çc nhµ qu¶n lý sÏ ®a

ra çc quyÕt ®Þnh phï hîp víi sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh

doanh vµ yªu cÇu qu¶n trÞ trong doanh nghiÖp.

C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng lu«n t×m mäi çch ®Ó ®Çu t

chiÒu s©u, lÊy chÊt lîng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµm

ph¬ng ch©m hµnh ®éng cña m×nh. S¶n phÈm cña c«ng ty

®· ®îc kh¸ch hµng biÕt ®Õn vµ tÝn nhiÖm trong thÞ trêng c¶

níc. §ãng gãp mét phÇn trong sù thµnh c«ng nµy cña c«ng ty

lµ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n chi phÝ vµ gi¸ thµnh

nãi riªng. Trong nhiÒu n¨m qua c«ng ty ®· kh«ng ngõng cè

KÕ to¸n 39B: Khoa kÕ to¸n 1

g¾ng trong viÖc c¶i tiÕn ph¬ng ph¸p kÕ to¸n phï hîp víi c¬

chÕ qu¶n lý hiÖn nay, phï hîp víi viÖc ®æi míi chÕ ®é kÕ to¸n

nãi chung vµ kÕ to¸n chi phÝ gi¸ thµnh nãi riªng trë thµnh

c«ng cô ®¾c lùc h¬n th× c«ng t¸c nµy cßn cã mÆt cñng cè

vµ hoµn thiÖn.

Trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu vÒ mÆt lý luËn vµ thùc tiÔn t¹i

c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng, nhËn thøc ®îc viÖc lµm quan träng

cña viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n

phÈm. Em ®· ®i s©u t×m hiÓuvÒ lÜnh vùc nµy vµ em ®·

chän tªn cho luËn v¨n tèt nghiÖp "Hoµn thiÖn h¹ch to¸n chi

phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty xi

m¨ng H¶i Phßng".

LuËn v¨n chia lµm 3 phÇn chÝnh:

PhÇn I: C¬ së lý luËn cña h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ

tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt

kinh doanh.

PhÇn II: Thùc tr¹ng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh

gi¸ thµnh cña s¶n phÈm t¹i c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng.

PhÇn III: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ

to¸n ë c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng.

V× thêi gian vµ nhËn thøc cßn h¹n chÕ nªn bµi viÕt cña

em cßn nhiÒu thiÕu xãt. Em rÊt mong ®îc sù ®ãng gãp phª

b×nh cña thÇy c« gi¸o vµ çc c« chó trong phßng kÕ to¸n tµi

chÝnh cña c«ng ty ®Ó bµi viÕt cña em ®îc hoµn thiÖn h¬n.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù chØ b¶o nhiÖt t×nh cña c« gi¸o

NguyÔn Thanh Quý, çc thÇy c« trong khoa kÕ to¸n, çc c« chó

trong phßng kÕ to¸n tµi chÝnh cña c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng

®· gióp ®ì em hoµn thiÖn h¬n trong bµi viÕt nµy.


PhÇn I

C¬ së lý luËn cña h¹ch to¸n chi phÝ s¶n

xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong çc

doanh nghiÖp s¶n xuÊt.

I. ý nghÜa, vÞ trÝ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm.

1.ý nghÜa cña chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n

phÈm

1.1. Chi phÝ s¶n xuÊt:

Sù ph¸t sinh vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi g¾n liÒn víi

qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - nÒn s¶n xuÊt x· héi cña bÊt kú ph¬ng

thøc s¶n xuÊt nµo còng g¾n liÒn víi sù vËn ®éng vµ tiªu hao

çc yÕu tè c¬ b¶n t¹o nªn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nh vËy, ®Ó

tiÕn hµnh s¶n xuÊt hµng ho¸, ngêi s¶n xuÊt ph¶i bá chi phÝ vÒ

thï lao lao ®éng vÒ t liÖu lao ®éng vµ ®èi tîng lao ®éng. V×

thÕ sù h×nh thµnh nªn çc chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra gi¸ trÞ

s¶n phÈm s¶n xuÊt lµ tÊt yÕu kh¸ch quan, kh«ng phô thuéc

vµo ý chÝ chñ quan cña ngêi s¶n xuÊt.

Gi¸ trÞ s¶n phÈm dÞch vô bao gåm 3 bé phËn lµ: c,v,m

C: Lµ toµn bé gi¸ trÞ t liÖu s¶n xuÊt ®· tiªu hao trong qu¸

tr×nh t¹o ra s¶n phÈm nh: KhÊu hao TSC§, chi phÝ nguyªn vËt

liÖu, c«ng cô dông cô, n¨ng lîng, nhiªn liÖu. Bé phËn nµy cßn

®îc gäi lµ hao phÝ lao ®éng qu¸ khø (vËt ho¸)

V: Lµ chi phÝ tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao

®éng tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµm ra s¶n phÈm, dÞch

vô, bé phËn nµy ®îc gäi lµ hao phÝ lao ®éng sèng.

M: Lµ gi¸ trÞ do lao ®éng sèng t¹o ra trong qu¸ tr×nh t¹o

ra gi¸ trÞ s¶n phÈm dÞch vô.


ë gãc ®é doanh nghiÖp ®Ó t¹o ra s¶n phÈm doanh

nghiÖp ph¶i bá ra hai bé phËn chi phÝ C vµ V. Nh vËy chi phÝ

s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé çc kho¶n hao

phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp

bá ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong mét kú kinh

doanh nhÊt ®Þnh (th¸ng , quý, n¨m)

Chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ph¸t sinh thêng xuyªn

vµ g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, nhng ®Ó phôc

vô cho qu¶n lý vµ h¹ch to¸n kinh doanh, chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i

®îc tÝnh to¸n vµ tËp hîp theo tõng thêi kú: hµng th¸ng, quÝ,

n¨m phï hîp víi kú b¸o ço. ChØ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt mµ

doanh nghiÖp ph¶i bá ra trong kú míi ®îc tÝnh vµo phÝ s¶n

xuÊt trong kú. Thùc chÊt chi phÝ s¶n xuÊt ë çc doanh nghiÖp

lµ qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch vèn cña doanh nghiÖp vµo ®èi tîng

tÝnh gi¸ nhÊt ®Þnh, nã lµ vèn cña doanh nghiÖp vµo qu¸

tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.

1.2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm:

Trong s¶n xuÊt, chi phÝ s¶n xuÊt chØ lµ mét mÆt thÓ

hiÖn sù chi phÝ. §Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng kinh doanh cña çc tæ

chøc kinh tÕ, chi phÝ s¶n xuÊt chi ra ph¶i ®îc xem xÐt trong

mèi quan hÖ víi mÆt thø 2 còng lµ mÆt c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh

s¶n xuÊt kinh doanh lµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt thu ®îc.Quan hÖ so

s¸nh ®ã ®· h×nh thµnh nªn chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm.

Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé

çc kho¶n hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cã

liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n phÈm dÞch vô, lao vô hoµn thµnh

trong kú...

Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc x¸c ®Þnh cho tõng lo¹i s¶n

phÈm, lao vô cô thÓ vµ chØ tÝnh to¸n x¸c ®Þnh víi sè lîng s¶n

phÈm, lao vô ®· hoµn thµnh, kÕt thóc toµn bé qu¸ tr×nh s¶n


A

xuÊt (thµnh phÈm) hay h×nh thµnh mét giai ®o¹n c«ng nghÖ

s¶n xuÊt (b¸n thµnh phÈm).

Trong gi¸ thµnh s¶n phÈm chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ

tham gia trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, tiªu

thô ph¶i ®îc båi hoµn ®Ó t¸i s¶n xuÊt ë doanh nghiÖp mµ

kh«ng bao gåm nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong kú kinh doanh

cña doanh nghiÖp. Nh÷ng chi phÝ ®a vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm

ph¶i ph¶n ¸nh ®îc gi¸ trÞ thùc cña çc t liÖu s¶n xuÊt tiªu dïng

cho s¶n xuÊt, tiªu thô vµ çc kho¶n chØ tiªu kh¸c cã liªn quan

tíi viÖc bï ®¾p gi¶n ®¬n hao phÝ lao ®éng ®êi sèng. Mäi

çch tÝnh chñ quan kh«ng ph¶n ¸nh ®óng çc yÕu tè gi¸ trÞ

trong gi¸ thµnh ®Òu cã thÓ dÉn ®Õn viÖc ph¸ vì çc quan hÖ

hµng ho¸ - tiÒn tÖ, kh«ng x¸c ®Þnh ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh

vµ kh«ng thùc hiÖn ®îc t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n vµ t¸i s¶n xuÊt

më réng.

1.3. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh

s¶n phÈm

VÒ thùc chÊt, chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh lµ 2 mÆt

kh¸c nhau cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt . Chi phÝ s¶n xuÊt ph¶n ¸nh

mÆt hao phÝ s¶n xuÊt , cßn gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶n ¸nh

mÆt kÕt qu¶ s¶n xuÊt. TÊt c¶ nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¸t sinh

(ph¸t sinh trong kú, kú tríc chuyÓn sang ) vµ çc chi phÝ tÝnh

tríc cã liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n phÈm. Nãi çch kh¸c, gi¸

thµnh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn çc kho¶n chi phÝ mµ doanh

nghiÖp bá ra bÊt kú ë kú nµo nhng cã liªn quan ®Õn khèi lîng

c«ng viÖc, s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú .

s¬ ®å mèi quan hÖ gi÷a Cpsx vµ gi¸ thµnh sp

CPSX dë dang ®Çu kú

B CPSX ph¸t sinh trong kú D


Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm

C

CPSX dë dang cuèi kú

Qua s¬ ®å ta thÊy : ac = ab + bd -cd

Tæng gi¸ thµnh s¶n

phÈm=

chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú

+

Tæng chi phÝ s¶n xuÊt

ph¸t sinh trong kú

-chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú

Khi gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang (chi phÝ s¶n xuÊt dë dang)

®Çu kú vµ cuèi kú b»ng nhau hoÆc çc ngµnh s¶n xuÊt kh«ng

cã s¶n phÈm dë dang th× tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm b»ng

tæng chi phÝ ph¸t sinh trong kú.

2. Sù cÇn thiÕt cña viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n

xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®èi víi c«ng t¸c qñan

lý cña doanh nghiÖp

C«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n

phÈm chñ yÕu cung cÊp th«ng tin phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n

lý cho nªn nã ®ãng vai trß quan träng trong c«ng t¸c qu¶n trÞ

doanh nghiÖp. Ngµy nay, çc doanh nghiÖp lµ chñ thÓ ®éc

lËp tù h¹ch to¸n kinh doanh, ®îc quyÒn chñ ®éng lùa chän ph-

¬ng ¸n s¶n xuÊt phï hîp, chÞu tr¸ch nhiÖm bï ®¾p chi phÝ bá

ra, t¹o lîi nhuËn cao cho doanh nghiÖp. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy,

çc doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt

®Çy ®ñ hîp lý tÝnh to¸n chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm. Thêng

xuyªn kiÓm tra tÝnh hîp ph¸p, hîp lÖ cña tõng lo¹i chi phÝ ph¸t

sinh sÏ gãp phÇn qu¶n lý tµi s¶n vËt t tiÒn vèn, lao ®éng cã

hiÖu qu¶ h¬n vµ cã biÖn ph¸p phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh, n©ng

cao chÊt lîng s¶n phÈm. §ã lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó doanh

nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. §ång

thêi cßn lµ tiÒn ®Ò ®Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÕt qu¶ ho¹t

®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.


3. NhiÖm vô h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸

thµnh s¶n phÈm:

KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh lµ mét kh©u

quan träng trong c«ng t¸c kinh tÕ, ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn

nÒn kinh tÕ thÞ trêng th× viÖc x¸c ®Þnh ®óng néi dung,

ph¹m vi chi phÝ cÊu thµnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, gi¸ trÞ çc yÕu

tè chi phÝ ®· chuyÓn dÞch vµo s¶n phÈm (c«ng viÖc, lao vô)

®· hoµn thµnh cã ý nghÜa quan träng vµ lµ mét yªu cÇu cÊp

b¸ch. §Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu qu¶n lý, chi phÝ s¶n xuÊt vµ

tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kÕ to¸n cã nhiÖmvô sau:

+ C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt,

®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt s¶n phÈm cña doanh nghiÖp mµ

x¸c ®Þnh ®èi tîng vµ ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt,

x¸c ®Þnh ®èi tîng vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh phï hîp.

+ Tæ chøc hîp lý vµ ph©n bæ tõng lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt

kinh doanh theo ®óng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ ®· x¸c ®Þnh

b»ng ph¬ng ph¸p thÝch hîp ®èi víi tõng lo¹i chi phÝ.

+ Thêng xuyªn ®èi chiÕu kiÓm tra vµ ®Þnh kú ph©n

tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn çc ®Þnh møc chi phÝ ®èi víi chi

phÝ trùc tiÕp vµ çc dù to¸n chi phÝ ®èi víi chi phÝ s¶n xuÊt,

chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, ®Ò xuÊt çc

biÖn ph¸p t¨ng cêng qu¶n lý tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt kinh

doanh phôc vô yªu cÇu h¹ch to¸n kinh tÕ.

+ §Þnh kú b¸o ço chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo

®óng chÕ ®é thêi h¹n.

+ Tæ chøc kiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú

vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lao vô, dÞch vô


II. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh:

1. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt:

Do ®Æc ®iÓm cña chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¸t sinh hµng

ngµy g¾n liÒn víi viÖc s¶n xuÊt tõng s¶n phÈm vµ tõng lo¹i

ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, viÖc tæng hîp tÝnh to¸n chi

phÝ s¶n xuÊt cÇn ®îc tiÕn hµnh trong tõng kho¶ng thêi gian

nhÊt ®Þnh. §Ó qu¶n lý vµ kiÓm tra chÆt chÏ viÖc thùc hiÖn

çc ®Þnh møc chi phÝ, tÝnh to¸n ®îc kÕt qu¶ tiÕt kiÖm chi

phÝ ë tõng bé phËn s¶n xuÊt vµ toµn doanh nghiÖp cÇn ph¶i

tiÕn hµnh ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. ViÖc ph©n lo¹i chi phÝ

s¶n xuÊt cã t¸c dông kiÓm tra ph©n tÝch qu¸ tr×nh ph¸t sinh

chi phÝ vµ h×nh thµnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, nh»m nhËn biÕt

vµ ®éng viªn mäi kh¶ n¨ng tiÒm tµng h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm,

n©ng cao hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp.

C¨n cø vµo çc tiªu thøc kh¸c nhau, chi phÝ cña doanh

nghiÖp chia lµm nhiÒu lo¹i kh¸c nhau.

1.1. Ph©n lo¹i theo yÕu tè chi phÝ:

§Ó phôc vô cho viÖc tËp hîp, qu¶n lý chi phÝ theo néi

dung kinh tÕ ban ®Çu ®ång nhÊt cña nã mµ kh«ng xÐt ®Õn

c«ng dông cô thÓ, ®Þa ®iÓm ph¸t sinh, chi phÝ ®îc ph©n

theo yÕu tè.Çch ph©n lo¹i nµy gióp cho viÖc x¸c ®Þnh vµ

ph¸t triÓn ®Þnh møc vèn lu ®éng còng nh viÖc lËp, kiÓm tra

vµ ph©n tÝch dù to¸n chi phÝ.Theo qui ®Þnh hiÖn hµnh ë ViÖt

Nam. Toµn bé chi phÝ ®îc chia lµm 7 yÕu tè sau:

- YÕu tè nguyªn vËt liÖu: Bao gåm toµn bé gi¸ trÞ nguyªn

vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, phô tïng thay thÕ, c«ng cô, dông

cô.... Sö dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh (lo¹i trõ gi¸ trÞ dïng

kh«ng hÕt nhËp l¹i kho vµ phÕ liÖu thu håi, cïng víi nhiªn liÖu,

®éng lùc)


- YÕu tè nhiªn liÖu ®éng lùc sö dông vµo qu¸ tr×nh s¶n

xuÊt kinh doanh trong kú (trõ sè lîng dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i

kho vµ phÕ liÖu thu håi.)

- YÕu tè tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n phô cÊp l¬ng: Ph¶n ¸nh

tæng sè tiÒn l¬ng vµ phô cÊp mang tÝnh chÊt l¬ng ph¶i tr¶

c«ng nh©n viªn chøc.

- YÕu tè BHXH, BHYT, KPC§ trÝch theo tû lÖ qui ®Þnh trªn

tæng sè tiÒn l¬ng vµ phô cÊp l¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n

viªn chøc.

-YÕu tè khÊu hao TSC§: Ph¶n ¸nh tæng sè khÊu hao tµi

s¶n cè ®Þnh ph¶i trÝch trong kú cña tÊt c¶ TSC§ sö dông trong

s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.

- YÕu tè chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Ph¶n ¸nh toµn bé chi

phÝ dÞch vô mua ngoµi dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh.

- YÕu tè chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn : Ph¶n ¸nh toµn bé chi

phÝ kh¸c b»ng tiÒn cha ph¶n ¸nh vµo çc yÕu tè dïng vµo ho¹t

®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.

1.2. Ph©n lo¹i theo kho¶n môc chi phÝ trong gi¸

thµnh s¶n phÈm:

C¨n cø vµo ý nghÜa cña chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n

phÈm vµ ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc tÝnh toµn bé chi phÝ ®îc

theo kho¶n môc. Çch ph©n lo¹i nµy dùa vµo c«ng dông cña

chi phÝ vµ møc ph©n bæ chi phÝ cho tõng ®èi tîng. Theo qui

®Þnh hiÖn hµnh. Gi¸ thµnh s¶n phÈm ë ViÖt Nam gåm 3

kho¶n môc:

- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp

- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.

- Chi phÝ s¶n xuÊt chung


Ngoµi ra, khi tÝnh chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm toµn bé

th× chØ tiªu gi¸ thµnh cßn bao gåm kho¶n môc chi phÝ qu¶n

lý doanh nghiÖp vµ chi phÝ b¸n hµng.

1.3.Ph©n lo¹i theo çch thøc kÕt chuyÓn chi phÝ:

Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®îc chia thµnh chi

phÝ s¶n phÈm vµ chi phÝ thêi kú. Chi phÝ s¶n phÈm lµ nh÷ng

chi phÝ g¾n liÒn víi çc s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt ra hoÆc ®îc

mua. Cßn chi phÝ thêi kú lµ chi phÝ lµm gi¶m lîi tøc trong mét

kú nµo ®ã, nã kh«ng ph¶i lµ mét phÇn gi¸ trÞ s¶n phÈm ®îc

s¶n xuÊt ra hoÆc ®îc mua nªn ®îc xem lµçc phÝ tæn, cÇn ®-

îc khÊu trõ ra tõ lîi tøc cña thêi kú chóng ph¸t sinh.

1.4. Ph©n lo¹i theo quan hÖ cña chi phÝ víi khèi lîng

c«ng viÖc, s¶n phÈm hoµn thµnh.

§Ó thuËn lîi cho viÖc lËp kÕ ho¹ch vµ kiÓm tra chi phÝ,

®ång thêi lµm c¨n cø ®Ó ®Ò ra çc quyÕt ®Þnh kinh doanh

toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh l¹i ®îc ph©n theo quan

hÖ víi khèi lîngc«ng viÖc hoµn thµnh. Theo çch nµy chi phÝ

®îc chia thµnh nh÷ng biÕn phÝ vµ ®Þnh phÝ.

BiÕn phÝ lµ nh÷ng thay ®æi vÒ tæng sè, vÒ tû lÖ so víi

khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh, ch¼ng h¹n chi phÝ vÒ nguyªn

liÖu, nh©n c«ng trùc tiÕp...CÇn lu ý r»ng çc chi phÝ biÕn ®æi

nÕu tÝnh trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm th× l¹i cã tÝnh cè ®Þnh.

§Þnh phÝ lµ nh÷ng chi phÝ kh«ng ®æi vÒ tæng sè so víi khèi l-

îng c«ng viÖc hoµn thµnh, ch¼ng h¹n vÒ chi phÝ khÊu

haoTSC§, chi phÝ thuª mÆt b»ng, ph¬ng tiÖn kinh doanh... Çc

phÝ nµy nÕu tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm th× l¹i biÕn ®æi

nÕu s¶n lîng s¶n phÈm thay ®æi.


2. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh:

§Ó ®¸p øng çc yªu cÇu qu¶n lý, h¹ch to¸n vµ kÕ ho¹ch

ho¸ gi¸ thµnh còng nh yªu cÇu x¸c ®Þnh gi¸ c¶ hµng ho¸, gi¸

thµnh ®îc xem xÐt díi nhiÒu gãc ®é nhiÒu ph¹m vi tÝnh to¸n

kh¸c nhau. VÒ lý luËn còng nh trªn thùc tÕ, ngoµi çc kh¸i

niÖm gi¸ thµnh x· héi vµ gi¸ thµnh ç biÖt, cßn cã çc gi¸ thµnh

c«ng xëng, gi¸ thµnh toµn bé.

2.1. Ph©n lo¹i theo thêi ®iÓm tÝnh vµ nguån sè liÖu

®Ó tÝnh gi¸ thµnh.

- Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: §îc x¸c ®Þnh khi bíc vµo kinh doanh

trªn c¬ së gi¸ thµnh thùc tÕ kú tríc vµ çc ®Þnh møc, çc dù

to¸n chi phÝ cña kú kÕ ho¹ch.

- Gi¸ thµnh ®Þnh møc: Còng nh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch, gi¸

thµnh ®Þnh møc còng ®îc x¸c ®Þnh tríc khi b¾t ®Çu s¶n

xuÊt s¶n phÈm. Tuy nhiªn, kh¸c víi gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®îc x©y

dùng trªn c¬ së çc ®Þnh møc b×nh qu©n tiªn tiÕn vµ kh«ng

biÕn ®æi trong suèt c¶ kú kÕ ho¹ch, gi¸ thµnh ®Þnh møc ®îc

x¸c ®Þnh trªn c¬ së çc ®Þnh møc vÒ chi phÝ hiÖn hµnh t¹i

tõng thêi ®iÓm trong kú kÕ ho¹ch (thêng lµ ngµy ®Çu th¸ng )

nªn gi¸ thµnh ®Þnh møc lu«n thay ®æi phï hîp víi sù thay ®æi

cña çc ®Þnh møc chi phÝ ®¹t ®îc trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn

kÕ ho¹ch gi¸ thµnh.

- Gi¸ thµnh thùc tÕ: Lµ chØ tiªu x¸c ®Þnh sau khi kÕt

thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm dùa trªn c¬ së çc chi phÝ

thùc tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm.

Çch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông trong viÖc qu¶n lý vµ

gi¸m s¸t chi phÝ, x¸c ®Þnh ®îc çc nguyªn nh©n vît (hôt)

®Þnh møc chi phÝ trong kú h¹ch to¸n. Tõ ®ã ®iÒu chØnh kÕ

ho¹ch hoÆc ®Þnh møc chi phÝ cho phï hîp.


2.2. Ph©n lo¹i theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ:

Theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ, chØ tiªu gi¸ thµnh ®îc

chia thµnh:

- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt (cßn gäi lµ gi¸ thµnh c«ng xëng): lµ

chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt c¶ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh liªn quan

®Õn viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm trong ph¹m vi ph©n x-

ëng s¶n xuÊt.

- Gi¸ thµnh tiªu thô (cßn gäi lµ gi¸ thµnh toµn bé vµ gi¸

thµnh ®Çy ®ñ): lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh toµn bé çc kho¶n chi

phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm.

Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm

= Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n

phÈm

+ Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp

+ Chi phÝ b¸n

hµng

Çch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông gióp cho nhµ qu¶n lý

biÕt ®îc kÕt qu¶ kinh doanh l·i hoÆc lç cña tõng mÆt hµng,

tõng lo¹i dÞch vô mµ doanh nghiÖp kinh doanh. Tuy nhiªn do

nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh khi lùa chän tiªu thøc ph©n bæ chi

phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý cho tõng mÆt hµng, tõng lo¹i

dÞch vô nªn çch ph©n lo¹i nµy chØ cßn mang ý nghÜa häc

thuËt nghiªn cøu.

III. §èi t îng, ph ¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm :

1.§èi tîng, ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt:

1.1. §èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt:

X¸c ®Þnh ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ c«ng

viÖc ®Çu tiªn vµ quan träng cña tæ chøc h¹ch to¸n qu¸ tr×nh

s¶n xuÊt. Tæ chøc h¹ch to¸n qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bao gåm 2

giai ®o¹n kÕ tiÕp nhau vµ cã quan hÖ mËt thiÕt v¬Ý nhau. §ã

lµ giai ®o¹n h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ ph¸t sinh theo tõng s¶n

phÈm nhãm s¶n phÈm, ®¬n ®Æt hµng, giai ®o¹n c«ng nghÖ,


ph©n xëng... vµ giai ®o¹n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, chi tiÕt

s¶n phÈm theo ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh qui ®Þnh. ViÖc ph©n

chia nµy ®îc xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu qu¶n lý, kiÓm tra vµ ph©n

tÝch chi phÝ , yªu cÇu h¹ch to¸n kinh doanh néi bé vµ theo

®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng

nghÖ cña tõng doanh nghiÖp vµ yªu cÇu tÝnh gi¸ thµnh s¶n

phÈm theo ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh qui ®Þnh. Nh vËy, x¸c

®Þnh ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh lµ viÖc x¸c

®Þnh giíi h¹n tËp hîp chi phÝ mµ thùc chÊt lµ x¸c ®Þnh n¬i

ph¸t sinh chi phÝ vµ chÞu chi phÝ. KÕ to¸n c¨n cø vµo ®Æc

®iÓm, t×nh h×nh cô thÓ cña doanh nghiÖp ®Ó x¸c ®Þnh ®èi

tîng tËp hîp chi phÝ dùa trªn c¨n cø sau:

- §Æc ®iÓm tæ chøc kinh doanh cña doanh nghiÖp.

- §Æc ®iÓm ph¸t sinh, môc ®Ých c«ng dông cña chi phÝ.

- Yªu cÇu th«ng tin cña c«ng t¸c qu¶n lý, tr×nh ®é qu¶n

lý cña doanh nghiÖp.

- Qui tr×nh c«ng nghÖ, kü thuËt s¶n xuÊt s¶n phÈm.

1.2. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt:

Trªn c¬ së ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ, kÕ to¸n lùa chän

ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ thÝch øng. Ph¬ng ph¸p h¹ch

to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ mét ph¬ng ph¸p hay hÖ thèng çc ph-

¬ng ph¸p ®îc sö dông ®Ó tËp hîp vµ ph©n lo¹i çc chi phÝ s¶n

xuÊt trong ph¹m vi giíi h¹n cña ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ. VÒ

c¬ b¶n, ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm çc

ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ theo s¶n phÈm, theo ®¬n ®Æt

hµng, theogiai ®o¹n c«ng nghÖ, theo ph©n xëng, theo nhãm

s¶n phÈm,v.v...Néi dung chñ yÕu cña ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n

chi phÝ s¶n xuÊt kÕ to¸n më thÎ (hoÆc sæ) chi tiÕt h¹ch to¸n

theo tõng ®èi tîng ®· x¸c ®Þnh, ph¶n ¸nh çc chi phÝ cã liªn

quan ®Õn ®èi tîng, hµng th¸ng tæng hîp chi phÝ theo tõng


®èi tîng. Mçi ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chØ thÝch øng víi mét lo¹i

®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ nªn tªn gäi cña çc ph¬ng ph¸p nµy

lµ biÓu hiÖn ®èi tîng mµ nã cÇn tËp hîp vµ ph©n lo¹i chi phÝ.

2. §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm:

2.1. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh:

ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh

lµ viÖc x¸c ®Þnh s¶n phÈm, b¸n thµnh s¶n phÈm,c«ng viÖc

lao vô nhÊt ®Þnh ®ßi hái ph¶i tÝnh gi¸ thµnh mét ®¬n vÞ. §èi

tîng ®ã cã thÓ lµ s¶n phÈm cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt

hay trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt tuú theo yªu cÇu cña h¹ch to¸n

kinh tÕ néi bé vµ tiªu thô s¶n phÈm.

Khi tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm tríc hÕt ph¶i x¸c ®Þnh ®èi

tîng tÝnh gi¸ thµnh.Muèn vËy ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm ho¹t

®éng s¶n xuÊt kinh doanh, qui tr×nh s¶n xuÊt c«ng nghÖ cña

doanh nghiÖp. §ång thêi ph¶i x¸c ®Þnh ®¬n vÞ tÝnh cña s¶n

phÈm dÞch vô ®· ®îc x· héi thõa nhËn, phï hîp trong kÕ ho¹ch

s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ. Dùa vµo c¨n cø trªn, ®èi t-

îng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ:

- Tõng s¶n phÈm, c«ng viÖc ®· hoµn thµnh

- Tõng bé phËn chi tiÕt s¶n phÈm

- S¶n phÈm hoµn thµnh ë cuèi qui tr×nh c«ng nghÖ hay

b¸n thµnh phÈm

- Tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh.

X¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ®óng, phï hîp víi ®iÒu

kiÖn, ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp gióp cho kÕ to¸n tæ chøc

më sæ kÕ to¸n vµ kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸

thµnh s¶n phÈm cã hiÖu qu¶, ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý néi bé

doanh nghiÖp.


2.2 Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm:

Trªn c¬ së sè liÖu chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®îc vµ kÕt

qu¶ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú, kÕ to¸n tiÕn hµnh

tÝnh gi¸ thµnh cho çc ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh, phï hîp víi kú

t×nh gi¸ thµnh vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp.

Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét ph¬ng ph¸p

hoÆc mét hÖ thèng ph¬ng ph¸p ®îc sö dông ®Ó tÝnh gi¸

thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm. Nã mang tÝnh thuÇn tuý kü thuËt

tÝnh to¸n chi phÝ cho tõng ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. ViÖc lùa

chon ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh chñ yÕu phô thuéc vµo ®Æc

®iÓm vÒ ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, ®èi tîng tÝnh

gi¸ thµnh s¶n phÈm. Mét sè ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh thêng

®îc sö dông lµ:

2.2.1. Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp:

Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông ë çc doanh nghiÖp thuéc

lo¹i h×nh s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, sè lîng mÆt hµng Ýt, s¶n xuÊt

khèi lîng lín, chu k× s¶n xuÊt ng¾n nh: çc nhµ m¸y ®iÖn níc,

çc doanh nghiÖp khai th¸c (quÆng, than, gç...).Gi¸ thµnh s¶n

phÈm theo ph¬ng ph¸p nµy ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau:

Tæng gi¸ thµnh s¶n

phÈm hoµn thµnh

=

Gi¸ tri s¶n phÈm dë

dang ®Çu kú

+

Tæng chi phÝ s¶n xuÊt


-Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi

kú

2.2.2. Ph¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ:

¸p dông víi çc doanh nghiÖp mµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc

thùc hiÖn ë nhiÒu bé phËn s¶n xuÊt, nhiÒu giai ®o¹n c«ng


Gi¸ thµnh ®¬n vÞ SP

Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh

Sè l îng s¶n phÈm hoµn thµnh

=

nghÖ, ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ çc bé phËn chi tiÕt

s¶n phÈm hoÆc giai ®o¹n c«ng nghÖ hay bé phËn s¶n xuÊt.

Gi¸ thµnh s¶n xuÊt ®îc x¸c ®Þnh b»ng çch céng chi phÝ s¶n

xuÊt cña çc bé phËn, chi tiÕt s¶n phÈm hay tæng chi phÝ s¶n

xuÊt cña çc giai ®o¹n, bé phËn s¶n xuÊt t¹o nªn thµnh phÈm:

gi¸ thµnh s¶n

phÈm

= Z

1

+ Z

2

+ ..

.

+ Zn

Ph¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ ®îc ¸p dông phæ biÕn trong

çc doanh nghiÖp khai th¸c, dÖt nhuém, c¬ khÝ, chÕ t¹o ...

2.2.3. Ph¬ng ph¸p hÖ sè:

Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong çc doanh nghiÖp mµ

trong cïng mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cïng sö dông mét thø

nguyªn liÖu vµ mét lîng lao ®éng nhng thu ®îc ®ång thêi

nhiÒu s¶n phÈm kh¸c nhau vµ chi phÝ kh«ng tËp hîp riªng cho

tõng lo¹i s¶n phÈm ®îc mµ ph¶i tËp hîp chung cho c¶ qu¸

tr×nh s¶n xuÊt. Theo ph¬ng ph¸p nµy, tríc hÕt, kÕ to¸n c¨n cø

vµo hÖ sè qui ®æi ®Ó qui ®æi çc lo¹i s¶n phÈm vÒ s¶n

phÈm gèc (c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm kinh tÕ hoÆc tÝnh chÊt cña

s¶n phÈm ®Ó qui ®Þnh lo¹i s¶n phÈm cã ®Æc trng tiªu biÓu

hÖ sè1) råi tõ ®ã dùa vµo tæng chi phÝ liªn quan ®Õn gi¸

thµnh çc lo¹i s¶n phÈm ®· tËp hîp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n

phÈm gèc vµ gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm.

Gi¸ thµnh cña tÊt c¶ çc lo¹i s¶n phÈmGi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm gèc =

Tæng sè s¶n phÈm gèc (kÓ c¶ qui ®æi)

Gi¸ thµnh

®¬n vÞ

s¶n phÈm

=

Gi¸ thµnh

®¬n vÞ

s¶n phÈm

x

hÖ sè qui

®æi s¶n

phÈm


tõng lo¹i gèc tõng lo¹i

Trong ®ã: - Qo: tæng sè s¶n phÈm gèc ®·

qui ®æi

- Qi: Sè lîng s¶n phÈm i (i = 1, n).

- Hi: HÖ sè qui ®æi s¶n phÈmi (i =1,

n).

Tæng gi¸

thµnh s¶n

xuÊt çc lo¹i

s¶n phÈm

=

Gi¸ trÞ

s¶n phÈm

dë dang

®Çu kú

+

Tæng chi

phÝ s¶n xuÊt

ph¸t sinh

trong kú

-

Gi¸ trÞ s¶n

phÈm dë

dang cuèi

kú

2.2.4. Ph¬ng ph¸p tû lÖ:

Trong çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n

phÈm cã quy çch phÈm chÊt kh¸c nh may mÆc, dÖt

kim, ®ãng giÇy, c¬ khÝ chÕ t¹o v.v... ®Ó gi¶m bít khèi

lîng h¹ch to¸n, kÕ to¸n tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ s¶n

xuÊt theo nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i. C¨n cø vµo tû lÖ chi

phÝ gi÷a chi phÝ thùc tÕ víi chi phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch

(hoÆc ®Þnh møc), kÕ to¸n sÏ tÝnh ra gi¸ thµnh ®¬n vÞ

vµ tæng gi¸ thµnh tõng lo¹i

Gi¸ thµnhthùc tÕ ®¬n

vÞ SP tõng lo¹i

=Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch (hoÆc

®Þnh møc) ®¬n vÞ s¶n phÈm

tõng lo¹i

xTû lÖ chi phÝ

Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ cña çc lo¹i s¶n phÈmTû lÖ chi phÝ = x 100%


Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch (hoÆc ®Þnh møc) cña çc lo¹i SP

2.2.5. Ph¬ng ph¸p lo¹i trõ gi¸ trÞ s¶n phÈm phô:

§èi víi çc doanh nghiÖp mµ trong cïng mét qu¸ tr×nh, bªn

c¹nh nh÷ng s¶n phÈm chÝnh thu ®îc nh÷ng s¶n phÈm phô

(çc doanh nghiÖp chÕ biÕn ®êng, rîi, bia,...), ®Ó tÝnh gi¸ trÞ

s¶n phÈm chÝnh kÕ ph¶i lo¹i trõ gi¸ trÞ s¶n phÈm phô ra khái

tæng chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm. Gi¸ trÞ s¶n phÈm phô cã thÓ

x¸c ®Þnh ®îc theo nhiÒu ph¬ng ph¸p nh gi¸ íc tÝnh, gi¸ kÕ

ho¹ch, gi¸ nguyªn liÖu ban ®Çu...

Tæng

gÝa

thµnh

s¶n

phÈm

chÝnh

=

Gi¸ trÞ

SP chÝnh

dë dang

®Çu kú

+

Tæng chi

phÝ s¶n

xuÊt

ph¸t sinh

trong kú

-

gi¸ trÞ

SP phô

thu håi -

íc tÝnh

-

gi¸ trÞ

SP

chÝnh

dë dang

cuèi kú

2.2.6. Ph¬ng ph¸p tÝnh liªn hîp:

¸p dông trong çc doanh nghiÖp cã tæ chøc s¶n xuÊt,

tÝnh chÊt quy tr×nh c«ng nghÖ vµ tÝnh chÊt s¶n phÈm lµm ra

®ßi hái viÖc tÝnh gi¸ thµnh ph¶i kÕt hîp nhiÒu ph¬ng ph¸p

kh¸c nhau nh çc doanh nghiÖp ho¸ chÊt, dÖt kim, ®ãng

giÇy...Trªn thùc tÕ kÕ to¸n cã thÓ kÕt hîp tæng céng chi phÝ

víi ph¬ng ph¸p tû lÖ, hÖ sè víi lo¹i trõ gi¸ trÞ s¶n phÈm phô...

3. Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸

thµnh ë mét sè lo¹i h×nh doanh nghiÖp:

3.1. Doanh nghiÖp s¶n xuÊt gi¶n ®¬n:

Thêng lµ nh÷ng doanh nghiÖp chØ s¶n xuÊt mét hoÆc

mét Ýt mÆt hµng víi khèi lîng lín, chu kú s¶n xuÊt ng¾n, s¶n


phÈm dë dang kh«ng cã hoÆc cã kh«ng ®¸ng kÓ nh çc doanh

nghiÖp khai th¸c than, s¶n xuÊt ®iÖn níc, chÕ biÕn l¬ng thùc,

thùc phÈm... Do mÆt hµng Ýt nªn ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ

s¶n xuÊt ®îc tiÕn hµnh theo s¶n phÈm, mçi mÆt hµng s¶n

xuÊt ®îc më mét sæ (thÎ ) h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. C«ng

viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc tiÕn hµnh vµo cuèi th¸ng

theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc ph¬ng ph¸p liªn hîp.

3.2 Doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng:

§èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng cña

kh¸ch hµng, kÕ to¸n tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo

tõng ®¬n. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ s¶n phÈm cña

tõng ®¬n ®Æt hµng. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh tuú theo

tÝnh chÊt vµ sè lîng s¶n phÈm cña tõng ®¬n sÏ ¸p dông ph¬ng

ph¸p thÝch hîp nh: ph¬ng ph¸p trùc tiÕp, ph¬ng ph¸p hÖ sè,

tû lÖ hoÆc liªn hîp... §Æc ®iÓm cña viÖc tËp hîp chi phÝ trong

çc doanh nghiÖp nµy lµ toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh

®Òu ®îc tËp hîp theo tõng ®¬n ®Æt hµng. §èi víi chi phÝ trùc

tiÕp liªn quan ®Õn ®¬n ®Æt hµng nµo sÏ tËp hîp trùc tiÕp

vµo thÎ tÝnh gi¸ thµnh cña ®¬n ®Æt hµng ®ã, cßn chi phÝ

gi¸n tiÕp liªn quan nhiÒu ®Õn ®¬n ®Æt hµng th× ®îc tËp hîp

chung cuèi mçi kú h¹ch to¸n, kÕ to¸n sö dông mét tiªu thøc

ph©n bæ thÝch hîp ®Ó ph©n bæ lo¹i chi phÝ nµy cho tõng

®¬n vµ ghi vµo çc thÎ tÝnh gi¸ thµnh t¬ng øng.

ViÖc tÝnh gi¸ thµnh ë lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy chØ

tiÕn hµnh khi ®¬n ®Æt hµng ®· hoµn thµnh nªn kú tÝnh gi¸

thµnh thêng kh«ng khíp víi kú b¸o ço. §èi víi nh÷ng ®¬n ®Æt

hµng mµ cuèi kú b¸o ço cha hoµn thµnh th× toµn bé chi phÝ

trªn thÎ tÝnh gi¸ thµnh t¬ng øng ®Òu ®îc coi lµ s¶n phÈm dë

dang cuèi kú. Tuy nhiªn trong mét sè trêng hîp cÇn thiÕt theo

yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý, mÆc dï cuèi kú ®¬n ®Æt hµng


cha h×nh thµnh nhng cÇn x¸c ®Þnh khèi lîng c«ng viÖc ®·

thùc hiÖn trong kú, kÕ to¸n ph¶i sö dông gi¸ thµnh kÕ ho¹ch

hay gi¸ thµnh ®Þnh møc ®Ó x¸c ®Þnh bé phËn c«ng viÖc ®·

hoµn thµnh tõ ®ã tÝnh ra gÝa trÞ cña khèi lîng c«ng viÖc dë

dang.

3.3. Doanh nghiÖp ¸p dông hÖ thèng h¹ch to¸n

®Þnh møc:

Trªn c¬ së hÖ thèng ®Þnh møc tiªu hao lao ®éng,vËt t

hiÖn hµnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sÏ x¸c ®Þnh gi¸

thµnh ®Þnh møc cña tõng lo¹i s¶n phÈm. §ång thêi, h¹ch to¸n

riªng çc thay ®æi, çc chªnh lÖch so víi ®Þnh møc trong qu¸

tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ ph©n tÝch toµn bé chi phÝ thùc

tÕ ph¸t sinh trong kú thµnh ba lo¹i: Theo ®Þnh møc, chªnh

lÖch do thay ®æi ®Þnh møc vµ chªnh lÖch so víi ®Þnh møc.

Tõ ®ã, tiÕn hµnh x¸c ®Þnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm

b»ng çch:

Gi¸ thµnh

thùc tÕ s¶n

phÈm

=gi¸ thµnh

®Þnh møc s¶n

phÈm

± chªnh lÖch do

thay ®æi ®Þnh møc

± chªnh lÖch so

víi ®Þnh møc

ViÖc tÝnh to¸n gi¸ thµnh ®Þnh møc ®îc tiÕn hµnh trªn c¬

së ®Þnh møc tiªn tiÕn hiÖn hµnh ngµy ®Çu kú (thêng lµ ®Çu

th¸ng ). Tuú theo tÝnh chÊt quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n

phÈm vµ ®Æc ®iÓm s¶n phÈm mµ ¸p dông çc ph¬ng ph¸p

tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc kh¸c nhau ( theo s¶n phÈm hoµn

thµnh, theo chi tiÕt, bé phËn s¶n phÈm råi tæng hîp l¹i ...).

ViÖc thay ®æi ®Þnh møc ®îc thùc hiÖn vµo ngµy ®Çu th¸ng

®Ó thuËn lîi cho viÖc thùc hiÖn ®Þnh møc còng nh kiÓm tra

viÖc thi hµnh ®Þnh møc. Trêng hîp thay ®æi ®Þnh møc diÔn

ra vµo ngµy gi÷a th¸ng th× ®Çu th¸ng sau ph¶i ®iÒu chØnh


gi¸ thµnh ®Þnh møc. Nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¸t sinh ngoµi

®Þnh møc vµ dù to¸n quy ®Þnh ®îc gäi lµ chªnh lÖch so víi

®Þnh møc hay tho¸t ly ®Þnh møc.

3.4. Doanh nghiÖp cã qui tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p

theo kiÓu chÕ biÕn liªn tôc:

Doanh nghiÖp s¶n xuÊt phøc t¹p theo kiÓu chÕ biÕn liªn

tôc lµ doanh nghiÖp cã quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o nhiÒu

s¶n phÈm bao gåm nhiÒu bíc (giai ®o¹n) nèi tiÕp nhau theo

mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh, mçi bíc t¹o ra mét lo¹i b¸n thµnh

phÈm vµ b¸n thµnh phÈm cña bíc tríc lµ ®èi tîng (hay nguyªn

liÖu) chÕ biÕn cña bíc sau. Trong nh÷ng doanh nghiÖp nµy,

ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ thÝch hîp nhÊt lµ h¹ch to¸n theo

bíc chÕ biÕn (giai ®o¹n c«ng nghÖ).Theo ph¬ng ph¸p nµy, chi

phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh thuéc giai ®o¹n nµo sÏ ®îc tËp hîp cho

giai ®o¹n ®ã. Riªng víi chi phÝ s¶n xuÊt chung sau khi ®îc tËp

hîp theo ph©n xëng sÏ ®îc ph©n bæ cho çc bíc theo nh÷ng

tiªu thøc phï hîp.

Tuú theo tÝnh chÊt cña hµng ho¸ s¶n phÈm vµ yªu cÇu

c«ng t¸c qu¶n lý, chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ ®îc tËp hîp theo ph-

¬ng ¸n cã b¸n thµnh phÈm vµ ph¬ng ¸n kh«ng cã b¸n thµnh

phÈm. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh thêng lµ ph¬ng ph¸p trùc

tiÕp kÕt hîp víi ph¬ng ph¸p tæng céng hay tû lÖ (hoÆc hÖ sè)

TÝnh gi¸ thµnh ph©n bíc theo ph¬ng ¸n cã tÝnh gi¸

thµnh b¸n thµnh phÈm:

Ph¬ng ph¸p nµy thêng ¸p dông ë çc doanh nghiÖp cã yªu cÇu

h¹ch to¸n kinh tÕ néi bé cao hoÆc b¸n thµnh phÈm b¸n ra

ngoµi. §Æc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n nµy lµ khi tËp hîp

chi phÝ s¶n xuÊt cña çc giai ®o¹n c«ng nghÖ, gi¸ trÞ b¸n

thµnh phÈm cña çc bíc tríc chuyÓn sang bíc sau ®îc tÝnh

theo gi¸ thµnh thùc tÕ vµ ®îc ph¶n ¸nh theo tõng kho¶n môc


chi phÝ. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh ph¶i tiÕn hµnh lÇn lît tõ bíc 1

sang bíc 2...cho ®Õn bíc cuèi cïng tÝnh ra gi¸ thµnh s¶n phÈm

nªn cßn gäi lµ kÕt chuyÓn tuÇn tù

Qui tr×nh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm

theo ph¬ng ¸n nµy nh s¬ ®å sau:

s¬ ®å 1: tr×nh tù h¹ch to¸n cpsx vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ph-

¬ng ¸n ph©n bíc cã tÝnh gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm

Gi¸ thµnh

b¸n thµnh

phÈm bíc

1

=

Chi phÝ

nguyªn vËt

liÖu chÝnh

+

c h i

phÝ

chÕ

biÕn

bíc 1

-

gi¸ trÞ s¶n

phÈm dë

dang cuèi

kú bíc 1.

Gi¸ thµnh

b¸n thµnh

phÈm bíc

2

=

Gi¸ thµnh

b¸n thµnh

phÈm bíc

1

+

Chi

phÝ

chÕ

biÕn

bíc 2

-

Gi¸ trÞ s¶n

phÈm dë

dang cuèi

kú bíc 2

Tæng gi¸

thµnh

thµnh

phÈm

=

Gi¸ thµnh

b¸n thµnh

phÈm bíc

(n-1)

+

chi phÝ

chÕ

biÕn bíc

n

-

Gi¸ trÞ s¶n

phÈm dë

dang cuèi kú

bíc n

TÝnh gi¸ thµnh ph©n bíc theo ph¬ng ¸n kh«ng cã

b¸n thµnh phÈm:

Trong nh÷ng doanh nghiÖp mµ yªu cÇu h¹ch to¸n kinh tÕ

néi bé kh«ng cao hoÆc b¸n thµnh phÈm chÕ biÕn ë tõng bíc


kh«ng b¸n ra ngoµi th× chi phÝ chÕ biÕn ph¸t sinh trong çc

giai ®o¹n c«ng nghÖ ®îc tÝnh nhËp vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm

mét çch ®ång thêi, song song nªn cßn gäi lµ kÕt chuyÓn

song song. Theo ph¬ng ¸n nµy, kÕ to¸n kh«ng cÇn tÝnh gi¸

thµnh b¸n thµnh phÈm hoµn thµnh trong tõng giai ®o¹n mµ

chØ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh b»ng çch tæng hîp

chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh vµ çc chi phÝ chÕ biÕn kh¸c

trong çc giai ®o¹n c«ng nghÖ.

s¬ ®å 2: tr×nh tù h¹ch to¸n cpsx vµ tÝnh gi¸ thµnh theo ph¬ng ¸n

ph©n bíc kh«ng tÝnh gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm


Chi phÝ VLC ph©n bæ cho thµnh phÈm

Chi phÝ chÕ biÕn b íc 1 tÝnh cho thµnh phÈm

Chi phÝ chÕ biÕn b íc 2 tÝnh cho thµnh phÈm

Chi phÝ chÕ biÕn b íc n tÝnh cho thµnh phÈm

Tæng gi¸

thµnh thµnh phÈm

Chi phÝ chÕ biÕn b íc ... tÝnh cho thµnh phÈm

IV . H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm:

1. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kª

khai thêng xuyªn:

1.1. H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp:

1.1.1. Kh¸i niÖm vµ çch thøc tËp hîp, ph©n bæ :

Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp bao gåm gi¸ trÞ nguyªn

vËt liÖu,nhiªn liÖu,vËt liÖu phô ... xuÊt dïng trùc tiÕp cho viÖc

chÕ t¹o s¶n phÈm. §èi víi nh÷ng vËt liÖu khi xuÊt dïng cã liªn

quan trùc tiÕp ®Õn tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ riªng biÖt

( ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt hoÆc s¶n phÈm, lo¹i s¶n

phÈm, lao vô, dÞch vô...) th× h¹ch to¸n trùc tiÕp cho ®èi tîng

®ã. Trêng hîp vËt liÖu xuÊt dïng cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi

tîng tËp hîp chi phÝ, kh«ng thÓ tæ chøc riªng biÖt th× ph¶i ¸p

dông ph¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp ®Ó ph©n bæ chi phÝ

cho çc ®èi tîng cã liªn quan. Tiªu thøc ph©n bæ thêng ®îc sö

dông lµ ph©n bæ theo ®Þnh møc tiªu hao, theo hÖ sè, theo

träng lîng, sè lîng s¶n phÈm .... c«ng thøc ph©n bæ nh sau:

Chi phÝ vËt liÖu

ph©n bæ cho tõng

®èi tîng

=Tæng chi phÝ

vËt liÖu cÇn

ph©n bæ

xtû lÖ (hay hÖ

sè) ph©n bæ

Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tõng ®èi tîngTrong ®ã: Tû lÖ hÖ sè ph©n bæ =

Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tõng ®èi tîng

1.1.2. Tµi kho¶n sö dông:

§Ó theo dâi çc kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ,

kÕ to¸n sö dông TK 621 - chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc

tiÕp. Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo tõng ®èi tîng tËp hîp


chi phÝ nhá h¬n ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt, nhãm s¶n

phÈm...)

KÕt cÊu TK 621 nh sau:

Bªn nî: Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng trùc tiÕp

cho chÕ t¹o s¶n phÈm hay thùc hiÖn lao vô ,dÞch vô

Bªn cã: - Gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt dïng kh«ng hÕt.

- KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu

trùc tiÕp.

Tµi kho¶n nµy kh«ng cã sè d cuèi kú.

1.1.3. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n:

Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®îc h¹ch to¸n theo s¬

®å sau:

s¬ ®å 3: h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp

1.2. H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp:

1.2.1. Kh¸i niÖm:

ChÝ phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ kho¶n thï lao lao ®éng

ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, trùc

tiÕp thùc hiÖn çc lao vô, dÞch vô nh tiÒn l¬ng chÝnh, l¬ng

phô vµ çc kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l¬ng (phô cÊp khu vùc,

®¾t ®á, ®éc h¹i, phô cÊp lµm ®ªm thªm giê...). Ngoµi ra, chi

phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cßn bao gåm çc kho¶n ®ãng gãp


VËt liÖu dïng trùc tiÕp chÕ t¹o s¶n phÈm tiÕn hµnh lao

vô dÞch vô

VËt liÖu dïng kh«ng hÕt nhËp kho, phÕ liÖu thu håi

Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ

NVLTT

TK154

TK152TK621TK

152.TK151.331

cho çc quü BHXH, BHYT, KPC§ do chñ sö dông lao ®éng chÞu

vµ tÝnh vµo chi phÝ theo mét tû lÖ nhÊt ®Þnh víi sè tiÒn l¬ng

ph¸t sinh cña c«ng nh©n trùc tiÕp.

Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®îc tËp hîp nh chi phÝ

nguyªn vËt liÖu chÝnh. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp thêng ®-

îc tÝnh vµo tõng ®èi tîng chÞu chi phÝ. Trêng hîp chi phÝ

nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng

s¶n xuÊt mµ kh«ng h¹ch to¸n trùc tiÕp tiÒn l¬ng phô, çc

kho¶n phô hoÆc tiÒn l¬ng chÝnh tr¶ theo mµ ngêi lao ®éng

thùc hiÖn nhiÒu c«ng t¸c kh¸c nhau trong ngµy... th× ta cã

thÓ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp theo çc tiªu thøc

ph©n bæ thÝch hîp nh: theo ®Þnh møc hoÆc theo giê c«ng

lao ®éng, khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt tuú theo ®iÒu kiÖn cô

thÓ.

1.2.2. Tµi kho¶n sö dông

§Ó theo dâi chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, kÕ to¸n sö dông

TK 622- chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Tµi kho¶n nµy ®îc

më chi tiÕt theo tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ nh TK 621, kÕt

cÊu TK621 nh sau:

Bªn nî: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ph¸t sinh.

Bªn cã: KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc

tiÕp.


1.2.3.Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n:

H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®îc thÓ hiÖn qua

s¬ ®å sau:

s¬ ®å 4: H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp


TK 334 TK 622 TK

154

TK 338

1.3. Chi phÝ s¶n xuÊt chung:

1.3.1. Kh¸i niÖm, çch thøc tËp hîp vµ çch ph©n bæ chi

phÝ s¶n xuÊt chung:

Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt cßn l¹i

®Ó s¶n xuÊt s¶n ph¶m sau chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp

vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.§©y lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t

sinh trong ph¹m vi çc ph©n xëng, çc bé phËn tæ, ®éi s¶n

xuÊt (nh chi phÝ vÒ tiÒn c«ng vµ çc chi phÝ kh¸c ph¶i tr¶ cho

c«ng nh©n qu¶n lý ph©n xëng, chi phÝ khÊu hao TSC§ dïng

cho ph©n xëng...)

Çc chi phÝ s¶n xuÊt chung thêng ®îc h¹ch to¸n chi tiÕt

riªng cho tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ, sau ®ã míi tiÕn

hµnh ph©n bæ cho çc ®èi tîng cã liªn quan. Cã nhiÒu tiªu

thøc ®Ó ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung nh: ph©n bæ theo


TiÒn l ¬ng vµ phô cÊp l ¬ng ph¶i tr¶ cho

CNTTSX

KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng

trùc tiÕp

Çc kho¶n ®ãng gãp theo tû lÖ víi tiÒn l ¬ng cña CNTTSX

thùc tÕ ph¸t sinh

TK335

TrÝch tr íc l ¬ng nghØ phÐp cho CNTTSX

chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, theo ®Þnh møc chi phÝ s¶n

xuÊt chung, theo chi phÝ tiÒn c«ng trùc tiÕp...

Møc chi phÝ s¶n xuÊt chung ph©n bæ cho tõng ®èi t-îng

=

Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tõng ®èi tîng x

Tæng chi phÝ s¶n

xuÊt chung cÇn ph©n bæ

Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tÊt c¶ çc ®èi

tîng

1.3.2. Tµi kho¶n sö dông:

§Ó theo dâi çc kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö

dông TK 627 - Chi phÝ s¶n xuÊt chung, më chi tiÕt theo

tõng ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt dÞch vô. KÕt cÊu cña TK

627 nh sau:

Bªn nî: Chi phÝ chung trùc tiÕp ph¸t sinh trong kú.

Bªn cã: - Çc kho¶n gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung.

- KÕt chuyÓn (hay ph©n bæ) chi phÝ s¶n xuÊt

chung vµo chi phÝ s¶n phÈm hay lao vô dÞch vô.



1.3.3. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n:

H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung ®îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å

sau:

s¬ ®å 5: h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung

TK 334,338 TK 627

TK 152, 153

TK1421, 335 TK

154

TK 331, 111, 112

1.4.H¹ch to¸n çc kho¶n thiÖt h¹i trong s¶n xuÊt:

1.4.1.H¹ch to¸n thiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm háng:

S¶n phÈm lµ s¶n phÈm kh«ng tho¶ m·n nh÷ng tiªu

chuÈn chÊt lîng vµ ®Æc ®iÓm kü thuËt cña s¶n xuÊt vÒ mµu

s¾c, kÝch cì, träng lîng, çch thøc l¾p r¸p ... Tuú theo møc

®é h háng mµ s¶n phÈm ®îc chia lµm 2 lo¹i:


Chi phÝ NVL,c«ng cô dông cô

Çc chi phÝ s¶n xuÊt chung kh¸c

Chi phÝ nh©n viªn

Chi phÝ theo dù to¸n

Çc kho¶n gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chungcuèi kú

Ph©n bæ hoÆc kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt

chung

TK 111, 112, 152

- S¶n phÈm háng cã thÓ söa ch÷a ®îc: Lµ nh÷ng s¶n

phÈm háng mµ vÒ mÆt kü thuËt cã thÓ söa ch÷a ®îc vµ viÖc

söa ch÷a ®ã cã lîi vÒ mÆt kinh tÕ.

- S¶n phÈm háng kh«ng thÓ söa ch÷a ®îc : Lµ nh÷ng

s¶n phÈm mµ vÒ mÆt kü thuËt kh«ng thÓ söa ch÷a ®îc

hoÆc cã thÓ söa ch÷a ®îc nhng kh«ng cã lîi vÒ mÆt kinh tÕ.

Trong quan hÖ víi c«ng t¸c kÕ ho¹ch, c¶ hai lo¹i s¶n

phÈm nãi trªn l¹i ®îc chi tiÕt thµnh s¶n phÈm háng trong

®Þnh møc vµ s¶n phÈm ngoµi ®Þnh møc. Nh÷ng s¶n phÈm

háng mµ doanh nghiÖp dù kiÕn sÏ x¶y ra trong qu¸ tr×nh s¶n

xuÊt ®îc coi lµ s¶n phÈm háng trong ®Þnh møc. §©y lµ

nh÷ng s¶n háng ®îc xem lµ kh«ng tr¸nh khái trong qu¸ tr×nh

s¶n xuÊt nªn phÇn chi phÝ cho nh÷ng s¶n phÈm nµy (gi¸ trÞ

s¶n phÈm háng kh«ng söa ch÷a ®îc vµ chi phÝ s¶n phÈm

háng cã thÓ söa ch÷a ®îc ) ®îc coi lµ chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh

phÈm. Së dÜ phÇn lín doanh nghiÖp chÊp nhËn mét tû lÖ s¶n

phÈm háng v× hä kh«ng muèn tèn thªm chi phÝ ®Ó h¹n chÕ

hoµn toµn s¶n phÈm háng do viÖc bá thªm chi phÝ nµy tèn

kÐm nhiÒu h¬n viÖc chÊp nhËn mét tû lÖ tèi thiÓu vÒ s¶n

phÈm háng.

Kh¸c víi s¶n phÈm háng trong ®Þnh møc, s¶n phÈm

ngoµi ®Þnh møc lµ s¶n phÈm n»m ngoµi dù kiÕn cña nhµ s¶n

xuÊt do çc nguyªn nh©n bÊt thêng nh m¸y háng, ho¶ ho¹n

bÊt thêng...Do x¶y ra bÊt thêng, kh«ng ®îc chÊp nhËn nªn chi

phÝ cña chóng kh«ng ®îc céng vµo chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh

phÈm mµ thêng ®îc xem lµ kho¶n phÝ tæn thêi kú, ph¶i trõ

vµo thu nhËp.

ThiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm trong ®Þnh møc bao gåm gi¸ trÞ

s¶n phÈm háng kh«ng söa ch÷a ®îc vµ phÇn chi phÝ söa

ch÷a s¶n phÈm t¸i chÕ trõ ®i gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi (nÕu


cã). Toµn bé phÇn thiÖt h¹i nµy tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt s¶n

phÈm. §èi víi gi¸ trÞ thiÖt h¹i cña nh÷ng s¶n phÈm ngoµi

®Þnh møc, kÕ to¸n ph¶i theo dâi riªng. §ång thêi xem xÐt

nguyªn nh©n g©y ra s¶n phÈm háng ®Ó cã biÖn ph¸p sö lý.

Toµn bé gi¸ trÞ thiÖt h¹i cã thÓ theo dâi riªng trªn mét trong

çc tµi kho¶n nh TK 1381, 154, 627, 1421 (chi tiÕt s¶n phÈm

háng ngoµi ®Þnh møc), sau khi trõ ®i sè phÕ liÖu thu håi vµ

båi thêng (nÕu cã ), thiÖt h¹i thùc vÒ s¶n phÈm sÏ tÝnh vµo

chi phÝ bÊt thêng.

s¬ ®å 5: H¹ch to¸n thiÖt h¹i s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc.

1.4.2.ThiÖt h¹i vÒ ngõng s¶n xuÊt

Trong thêi gian ngõng s¶n xuÊt v× nh÷ng nguyªn nh©n

chñ quan hoÆc kh¸ch quan( thiªn tai, ®Þch ho¹ , thiÕu


TK 152, 153, 334, 338, 241... TK 1381.SPHN§M TK 821, 415

TK 1381,152TK 154, 155, 157, 632

Chi phÝ söa ch÷a s¶n phÈm háng

Gi¸ trÞ thiÖt h¹i thùc vÒ s¶n phÈm háng

Gi¸ trÞ s¶n phÈm háng kh«ng söa

ch÷a ® îc

Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi vµ çc kho¶n båi

th êng

nguyªn vËt liÖu...), çc doanh nghiÖp vÉn ph¶i bá ra mét sè

kho¶n chi phÝ ®Ó duy tr× ho¹t ®éng nh tiÒn c«ng lao ®éng,

khÊu hao TSC§, chi phÝ b¶o dìng...Nh÷ng kho¶n chi phÝ trong

kho¶ng thêi gian nµy ®îc coi lµ thiÖt h¹i vÒ ngõng s¶n xuÊt.

Víi nh÷ng kho¶n chi phÝ vÒ ngõng s¶n xuÊt theo kÕ ho¹ch dù

kiÕn, kÕ to¸n ®· theo dâi ë TK 335 - chi phÝ ph¶i tr¶.Trêng

hîp ngõng s¶n xuÊt bÊt thêng, çc chi phÝ bá ra trong thêi

gian nµy do kh«ng ®îc chÊp nhËn nªn ph¶i theo dâi riªng trªn

mét trong çc tµi kho¶n t¬ng tù nh h¹ch to¸n thiÖt h¹i vÒ s¶n

phÈm háng ngoµi ®Þnh møc ( tµi kho¶n

154,627,1421,1381...chi tiÕt thiÖt h¹i ngõng s¶n xuÊt ). Cuèi

kú, saukhi trõ phÇn thu håi ( nÕu cã, do båi thêng ), gi¸ trÞ

thiÖt h¹i thùc tÕ sÏ trõ vµo thu nhËp nh kho¶n chi phÝ thêi kú.

Çch h¹ch to¸n cã thÓ ®îc ph¶n ¸nh qua s¬ ®å sau:

s¬ ®å 6: H¹ch to¸n tæng hîp thiÖt h¹i ngõng s¶n xuÊt ngoµi kÕ

ho¹ch


TK 152, 334, 338, 214...

TK 1421.THNSX TK 821, 415

TK 1381,111TËp hîp chi phÝ chi ra trong thêi gian ngõng

s¶n xuÊt

ThiÖt h¹i thùc

Gi¸ trÞ båi th êng

1.5. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt, kiÓm kª vµ ®¸nh

gi¸ s¶n phÈm dë dang:

1.5.1. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt:

§Ó tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸

thµnh s¶n phÈm theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn kÕ to¸n

sö dông TK 154 - chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. Tµi

kho¶n nµy më chi tiÕt cho tõng nghµnh s¶n xu¸t tõng n¬i ph¸t

sinh chi phÝ hay tõng nhãm s¶n phÈm, tõng lo¹i s¶n

phÈm...cña çc bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh, s¶n xuÊt

kinh doanh phô (kÓ c¶ vËt t, s¶n phÈm, hµng ho¸ thuª ngoµi

gia c«ng chÕ biÕn).

Néi dung kÕt cÊu TK 154 nh sau:

Bªn nî: Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t sinh

trong kú.

Bªn cã: - çc kho¶n gi¶m chi phÝ

- Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm cña s¶n phÈm, lao vô,

dÞch vô, ®· hoµn thµnh

D nî: Chi phÝ thùc tÕ cña s¶n phÈm,lao vô, dÞch vô, dë

dang cha hoµn thµnh.

- Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n:

+ KÕt chuyÓn chi phÝ ph¸t sinh trong kú

Nî TK 154: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh

Cã TK 621: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu

trùc tiÕp

Cã TK 622 : chi phÝ nh©n c«ng trùc

tiÕp

Cã TK 627 :chi phÝ s¶n xuÊt chung.


+ Ph¶n ¸nh çc kho¶n ph¸t sinh ®îc ghi gi¶m chi phÝ s¶n

xuÊt nh

tiÒn båi th¬ng ph¶i thu håi,tiÒn båi thêngvë nh÷ng ngêi lµm

ra s¶n phÈm háng hoÆc g©y ra ngõng s¶n xuÊt.

Nî TK 152: PhÕ liÖu thu håi nhËp kho

Nî TK 138: ph¶i thu tiÒn båi thêng.

Cã TK 154: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh

dë dang.

+ Khi x¸c ®Þnh ®îc tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm trong kú

Nî TK 155: Gi¸ thµnh s¶n phÈm thùc tÕ nhËp

kho

Nî TK 157: Gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm göi

b¸n

Nî TK 632: Gi¸ thµnh thùc tÕ b¸n trùc tiÕp cña

s¶n phÈm kh«ng qua kho.

Cã TK 154 : gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm

s¶n xuÊt trong kú

Gi¸ trÞ s¶n phÈm

Dë dang ®Çu kú

=Gi¸ thµnh

s¶nPhÈm hoµn

thµnh

+Chi phÝ thùc tÕ


-gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi

kúH¹ch to¸n chi phÝ s¶n phÈm ®îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau:


s¬ ®å 7: h¹ch to¸n chi phÝ s¶n phÈm

TK 621 TK 154

TK 622 TK 155,

152

TK 157

TK 627

TK

632

1.5.2. KiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang:

S¶n phÈm dë dang lµ khèi lîng s¶n phÈm, c«ng viÖc cßn

®ang trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ biÕn,cßn ®ang n»m trong

d©y chuyÒn c«ng nghÖ hoÆc ®· hoµn thµnh mét vµi qui

tr×nh chÕ biÕn, nhng cßn ph¶i gia c«ng chÕ biÕn tiÕp míi trë


KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT

KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp

KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung

Çc kho¶n ghi gi¶mchi phÝ s¶n phÈm

NhËp kho vËt t s¶n phÈm

Göi b¸n

Tiªu thô th¼ng

Tæng

gi¸ thµnh

thùc tÕ

s¶n

phÈm lao

vô hoµn

thµnh

DCK: x x x

D§K:xxx

TK 152, 111

thµnh s¶n phÈm trong trêng hîp nµy chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp

trung trong kú kh«ng chØ liªn quan ®Õn s¶n phÈm c«ng viÖc

®· hoµn thµnh mµ cßn liªn quan ®Õn nh÷ng s¶n phÈm dë

dang . TÝnh gi¸ s¶n phÈm dë dang lµ tÝnh to¸n x¸c ®Þnh phÇn

chi phÝ s¶n xuÊt mµ s¶n phÈm dë dang cuèi kú ph¶i chÞu viÖc

tÝnh gi¸ s¶n phÈm dë dang hîp lý lµ mét trong nh÷ng yÕu tè

quyÕt ®Þnh ®Õn tÝnh trung thùc hîp lý cña gi¸ thµnh s¶n

phÈm hoµn thµnh trong kú. Tuy nhiªn viÖc tÝnh to¸n s¶n phÈm

dë dang lµ mét c«ng viÖc phøc t¹p khã cã thÓ chÝnh x¸c tuyÖt

®èi. KÕ to¸n ph¶i phô thuéc vµo t×nh h×nh ®Æc ®iÓm cô

thÓ vÒ tæ chøc s¶n xuÊt, qui tr×nh c«ng nghÖ, tæ chøc cÊu

thµnh cña chi phÝ, yªu cÇu tr×nh ®é qu¶n lý cña tõng doanh

nghiÖp ®Ó vËn dông mét trong nh÷ng ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸

s¶n phÈm dë dang sau.

X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo s¶n lîng

íc tÝnh t¬ng ®¬ng.

Dùa theo møc ®é hoµn thµnh vµ sè lîng s¶n phÈm dë

dang ®Ó qui ra s¶n phÈm dë dang thµnh s¶n phÈm hoµn

thµnh. Tiªu chuÈn qui ®æi thêng dùa vµo giê c«ng hoÆc tiÒn

l¬ng ®Þnh møc. §Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc ®¸nh

gi¸, ph¬ng ph¸p nµy chØ nªn ¸p dông ®Ó tÝnh çc chi phÝ

biÕn, cßn çc chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh ph¶i x¸c ®Þnh

theo sè theo sè thùc tÕ dïng.

Gi¸ trÞ VLC n»m trong s¶n phÈm dë

dang

=

sè lîng s¶n phÈm dë dang cuèi kú (kh«ng qui ®æi) x

Toµn bé gi¸ trÞ

VLC xuÊt dïng

Sè lîng thµnh phÈm

+ Sè lîng SP dë dang kh«ngqui

®æi

Sè lîng SP dë dangquy ®æi thµnh thµnh phÈm


Chi phÝ chÕ biÕn trong SP dë dang (theo tõng lo¹i)

= xTæng chi phÝ chÕ biÕn tõng lo¹i


+Sè lîng SP dë dang quy ®æi ra thµnh phÈm

Khi ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy th× kÕt qu¶ tÝnh to¸n cã

møc ®é chÝnh x¸c cao, nhng khèi lîng tÝnh to¸n lín mÊt nhiÒu

thêi gian v× khi kiÓm kª s¶n phÈm dë dang cÇn ph¶i x¸c ®Þnh

møc ®é hoµn thµnh cña s¶n phÈm dë dang. Ph¬ng ph¸p nµy

chØ thÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp mµ s¶n phÈm cña

doanh nghiÖp cã tû träng chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp

trong tæng chi phÝ s¶n phÈm kh«ng lín l¾m, khèi lîng s¶n

phÈm dë dang cuèi kú nhiÒu biÕn ®éng lín so víi ®Çu kú.

§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn

vËt liÖu chÝnh

Theo ph¬ng ph¸p nµy, toµn bé chi phÝ biÕn ®îc tÝnh hÕt

cho thµnh phÈm. Do vËy trong s¶n phÈm dë dang chØ bao

gåm gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chÝnh mµ th«i.

Gi¸ trÞ vËt liÖu chÝnh n»m trong

s¶n phÈm dë dang

=

Sè lîng s¶n phÈm dë dang cuèi kú x

Toµn bé gi¸ trÞ vËt liÖu chÝnh vµ gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú


+Sè lîng SP dë dang

Ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm lµ çch tÝnh to¸n rÊt ®¬n

gi¶n. Khèi lîng c«ng viÖc tÝnh to¸n Ýt nhng víi ph¬ng ph¸p nµy

cã ®é chÝnh x¸c kh«ng cao v× ph¬ng ph¸p nµy chØ tÝnh theo

chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.

X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo 50% chi

phÝ chÕ biÕn

§Ó ®¬n gi¶n viÖc tÝnh to¸n, ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm mµ

chi phÝ chÕ biÕn chiÕm tû lÖ kh«ng thÊp trong tæng chi phÝ,


kÕ to¸n thêng sö dông ph¬ng ph¸p nµy. Thùc chÊt lµ mét d¹ng

cña ph¬ng ph¸p íc tÝnh theo s¶n lîng t¬ng ®¬ng, trong ®ã

giai ®o¹n s¶n phÈm dë dang ®· hoµn thµnh ë møc ®é 50% so

víi thµnh phÈm.

Gi¸ trÞ SP dë dang cha hoµn thµnh

= Gi¸ trÞ NVL chÝnh n»m trong s¶n phÈm

dë dang

+ 50% chi phÝ chÕ biÕn

X¸c ®Þnh gÝa trÞ s¶n phÈm dë dang theo chi

phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc chi phÝ trùc tiÕp.

Theo s¶n phÈm nµy trong gÝa trÞ s¶n phÈm dë dang

chØ bao gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc chi phÝ

trùc tiÕp mµ kh«ng tÝnh ®Õn çc chi phÝ kh¸c.

X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ

s¶n xuÊt ®Þnh møc

C¨n cø vµo ®Þnh møc tiªu hao (hoÆc chi phÝ kÕ ho¹ch )

cho çc kh©u, çc bíc, çc c«ng viÖc trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o

s¶n phÈm ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang.

Ph¬ng ph¸p nµy chØ ¸p dông thÝch hîp víi s¶n phÈm ®·

x©y dùng ®îc ®Þnh møc chi phÝ hîp lý hoÆc ®· thùc hiÖn ph-

¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc.

2- Doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p KiÓm kª ®Þnh

kú:

Do ®Æc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú nªn chi phÝ

vËt liÖu xuÊt dïng rÊt khã ph©n ®Þnh ®îc lµ xuÊt cho môc

®Þch s¶n xuÊt, qu¶n lý hay tiªu thô s¶n phÈm. V× vËy, ®Ó

phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lao vô, dÞch vô, kÕ

to¸n cÇn theo dâi chi tiÕt çc chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn

tõng ®èi tîng ( ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt, lao vô, dÞch


vô ...) hoÆc dùa vµo môc ®Ých sö dông hoÆc tû lÖ ®Þnh møc

®Ó ph©n bè vËt liÖu xuÊt dïng cho tõng môc ®Ých.

§Ó tËp hîp chi phÝ vËt liÖu ®· xuÊt dïng cho s¶n xuÊt s¶n

phÈm kÕ to¸n sö dông TK 621 - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu

trùc tiÕp, çc chi phÝ ®îc ph¶n ¸nh trªn TK 621 kh«ng ghi

theo chøng tõ xuÊt dïng nguyªn vËt liÖu mµ ®îc ghi mét lÇn

vµo cuèi kú h¹ch to¸n, sau khi tiÕn hµnh kiÓm kª vµ x¸c ®Þnh

®îc gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu tån kho vµ ®ang ®i ®êng cuèi kú.

Néi dung ph¶n ¸nh cña tµi kho¶n 621 nh sau

Bªn Nî: Gi¸ trÞ vËt liÖu ®· xuÊt dïng cho çc ho¹t ®éng

s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.

Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ vËt liÖu vµo gi¸ thµnh thµnh

phÈm, dÞch vô, lao vô...

TK 621 cuèi kú kh«ng cã sè d vµ ®îc më theo tõng ®èi t-

îng h¹ch to¸n chi phÝ ( ph©n xëng, bé ph¹n s¶n xuÊt, s¶n

phÈm...

Ph¬ng ph¸p nµy tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi

phÝ s¶n xuÊt chung vµo TK 622 vµ TK 627 gièng ph¬ng ph¸p

kiÓm kª thêng xuyªn. §Ó phôc vô cho viÖc tæng hîp chi phÝ

s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¬ng ph¸p nµy dïng TK

631 - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt. Tµi kho¶n nµy ®îc h¹ch to¸n chi


tiÕt theo ®Æc ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ (ph©n xëng, bé

phËn...). Néi dung ph¶n ¸nh cña TK 631:

Bªn Nî: Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú vµ çc

chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú liªn quan tíi chÕ t¹o s¶n

phÈm, lao vô ...

Bªn cã: - KÕt chuyÓn gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú

-Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô hoµn

thµnh.

- Gi¸ trÞ thu håi b»ng tiÒn hoÆc ph¶i thu ghi gi¶m

chi phÝ tõ s¶n xuÊt.

Tµi kho¶n 631 kh«ng cã sè d cuèi kú.

KiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang t¬ng tù nh ph-

¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn.

H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª

®Þnh kú theo s¬ ®å sau:

s¬ ®å 7: H¹ch to¸n CPSX theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú


V . Tæ chøc sæ s¸ch kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n

xuÊt tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm

Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n trong doanh nghiÖp lµ mét vai

trß rÊt quan träng, viÖc ghi chÐp, ph©n lo¹i tæng hîp çc

nhiÖm vô kinh tÕ ph¸t sinh theo nh÷ng néi dung c«ng t¸c kÕ

to¸n b»ng ph¬ng ph¸p khoa häc phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña

doanh nghiÖp vµ tu©n thñ quy ®Þnh cña Nhµ níc. Tæ chøc

vËn dông h×nh thøc kÕ to¸n phï hîp lµ mét trong çc néi dung

c¬ b¶n cña c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n. H×nh thøc kÕ to¸n lµ

mét hÖ thèng sæ kÕ to¸n sö dông ®Ó ghi chÐp, hÖ thèng ho¸


TK 331,111,112

TK 154

GI¸ vËt liÖu t¨ng

trong thêi kú kh«ng

cã VAT

GI¸ trÞ NVL dïng

chÕ t¹o sp hay

dÞch vô

KÐt chuyÓn CFÝ NVL

TT

Gi¸ trÞ sp dÞch vô

dë dang cuèi kú

TK 611 TK 621 TK 631

TK 151,152

GI¸ trÞ vËt liÖu

ch a dïng hÕt

K/c GI¸ trÞ vËt liÖuch a dïng

®Çu kú

TK 622

TK 627

K/c chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp

K/c chi phÝ

s¶n xuÊt

chung

Tæng gi¸ thµnh

sx cña sp dÞch vô

hoµn thµnh nhËp

kho göi b¸n hoÆc

tiªu thô trùc tiÕp

K/cgi¸ trÞ vl ®Çu kú

vµ tæng hîp sè liÖu tõ çc chøng tõ kÕ to¸n theo mét tr×nh tù,

ph¬ng ph¸p ghi chÐp nhÊt ®Þnh. Quy m« nÒn s¶n xuÊt x· héi

ngµy mét ph¸t triÓn khiÕn cho h×nh thøc kÕ to¸n còng kh«ng

ngõng hoµn thiÖn. C¨n cø vµo çc quyÕt ®Þnh cña nhµ níc,

tuú theo t×nh h×nh cöa tõng ®¬n vÞ mµ doanh nghiÖp cã

thÓ ¸p dông mét trong çc h×nh thøc sau.

H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký sæ çi.

H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký chung.

H×nh thøc sæ kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ.

H×nh thøc nhËt ký chøng tõ

Tuú ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt vµ ®iÒu kiÖn cña mçi doanh

nghiÖp mµ doanh nghiÖp sö dông h×nh thøc kÕ to¸n thÝch

hîp, mçi mét h×nh thøc kÕ to¸n l¹i cã mét hÖ thèng sæ kh¸c

nhau. Trong môc nµy em chØ ®Ó cËp ®Õn hÖ thèng sæ kÕ

to¸n chi phÝ theo h×nh thøc nhËt ký chung ®Ó phï hîp víi

h×nh thøc kÕ to¸n mµ c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng ®ang ¸p

dông. ¸p dông h×nh thøc nµy qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ s¶n

xuÊt ®îc ghi chÐp theo tr×nh tù nh sau: Tõ nh÷ng chøng tõ

ban ®Çu nh phiÕu xuÊt vËt t, phiÕu chi tiÒn... KÕ to¸n vµo ®îc

sæ chi tiÕt chi phÝ, phiÕu ®Þnh kho¶n. Sau ®ã lËp ®îc çc

b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng, b¶ng ph©n bæ tiÒn ®iÖn, khÊu hao

TSC§ ... tõ ®ã lËp ®îc sè çi çc tµi kho¶n chi phÝ ,çc lo¹i

b¶ng biÓu tËp hîp vµ tÝnh gi¸ thµnh.

PhÇn II.


Thùc tr¹ng KÕ To¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i

c«ng ty xi m¨ng h¶i phßngI. ®Æc ®iÓm chung cña c«ng ty xi m¨ng h¶i phßng.

1- Qu¸ tr×nh thµnh lËp vµ ph¸t triÓn cña C«ng

ty xi m¨ng H¶i phßng.

Ngµy 25/12/1999 trªn vïng ®Êt ng· 3 s«ng CÊm vµ kªnh

®µo H¹ Lý H¶i Phßng, Nhµ m¸y Xi m¨ng lín ®Çu tiªn t¹i §«ng D-

¬ng ®îc ngêi Ph¸p khëi x©y dùng.

Cho ®Õn nay C«ng ty tr¶i qua h¬n mét tr¨m n¨m

x©y dùng vµ trëng thµnh th× nöa thêi gian tõ 1899 ®Õn

n¨m 1955 c«ng ty n»m trong tay bän t b¶n thùc d©n x©m

lîc. Trong thêi kú nµy, nhµ m¸y Xi m¨ng H¶i phßng lµ mét

nhµ m¸y lín nhÊt Ch©u ¸ vµ s¶n phÈm cña bã ®îc xuÊt

khÈu ra nhiÒu níc nh Lµo, Th¸i L©n, Hång K«ng...

Ngµy 12/5/1955 nhµ m¸y thuéc vÒ tay giai cÊp c«ng

nh©n. Th¸ng 8 n¨m 1955 ChÝnh phñ ra quyÕt ®Þnh kh«i

phôc nhµ m¸y. Víi ý chÝ ®æi ®êi, víi sù nhiÖt t×nh çch

m¹ng vµ tµi n¨ng s¸ng t¹o cña çn bé, §¶ng viªn, C«ng

nh©n viªn céng víi sù gióp ®ì cña chuyªn gia Liªn x«, ngµy

17/11/1955 ®óng ngµy kû niÖm çch m¹ng th¸ng 10 Nga

th× Nhµ m¸y xi m¨ng H¶i Phßng ®· nh¶ khãi çc lß nung

vµ m¸y mãc ®îc phôc håi. Nhµ m¸y ®· x©y dùng vµ l¾p

®Æt thªm 2 lß míi ®a s¶n xuÊt hµng n¨m ®Òu vît møc kÕ

ho¹ch. N¨m 1964 ®¹t xÊp xØ 60 v¹n tÊn (gÇn gÊp ®«i s¶n

lîng xi m¨ng 1939, n¨m cao nhÊt thêi Ph¸p cai trÞ). Nhµ

m¸y s¶n xuÊt ®îc tÊt c¶ çc chñng lo¹i xi m¨ng tõ thÊp

®Õn cao, ®· xuÊt khÈu sang thÞ trêng çc níc trong khu


vùc §«ng Nam ¸ vµ gãp phÇn quan träng vµo c«ng cuéc

x©y dùng miÒn B¾c, gi¶i phãng miÒn Nam b¶o vÖ Tæ

quèc.

Th¸ng 4/1967, ®Þch ®¸nh thµnh phè ®¸nh ph¸ nhµ

m¸y, nhµ m¸y n»m trong vïng tam quèc löa, ph¶i chÞu

hµng ngµn tÊn bom ®Þch tµn ph¸ huû diÖt, vît lªn ®au th-

¬ng tang tãc, vît lªn ®¹n bom ngµy ®ªm ngêi c«ng nh©n

vÉn b¸m m¸y söa ch÷a kh«i phôc s¶n xuÊt. Võa s¶n xuÊt

võa chiÕn ®Êu. Thµnh lËp çc ®éi kÝch vÖ göi vµo chiÕn

trêng miÒn Nam ®¸nh Mü. Khi ®Þch buéc ph¶i tuyªn bè

ngõng nÐm bom miÒn b¾c nhµ m¸y ®· nhanh chãng söa

ch÷a phôc håi s¶n xuÊt, kÞp thêi cung cÊp xi m¨ng cho

kh«i phôc kinh tÕ x©y dùng CNXH.

N¨m 1969 díi sù gióp ®ì cña níc ban Rumani nhµ m¸y

söa ch÷a vµ x©y dùng míi ®îc 3 lß nung. Thêi kú nµy s¶n

lîng cña nhµ m¸y lµ 67 v¹n tÊn.

MiÒn Nam hoµn toµn gi¶i phãng, ®Êt níc thèng nhÊt,

lóc ®ã miÒn B¾c cã duy nhÊt 1 nhµ m¸y xi m¨ng, nªn

ph¶i gång m×nh lª vît qua thö th¸ch víi khÈu hiÖu “H·y

s¶n xuÊt nhiÒu xi m¨ng cho Tæ quèc” ®Ó mau chãng

hµn g¾n vÕt th¬ng chiÕn tranh. ChÝnh nh÷ng n¨m gian

khæ ®ã nhµ m¸y ®· s¶n xuÊt xi m¨ng PC 400, PC500,

PC600 vµ nhiÒu chñng lo¹i xi m¨ng ®Ó x©y dùng l¨ng B¸c

Hå, nhµ b¶o tµng Hå ChÝ Minh... gãp phÇn quan träng vµo

c«ng cuéc x©y dùng CNXH trong c¶ níc.

Ngµy 9/8/1993 theo quyÕt ®Þnh sè 353 Bé x©y dùng

– TCL§ cña Bé trëng Bé x©y dùng s¸t nhËp nhµ m¸y xi

m¨ng H¶i Phßng, C«ng ty kinh doanh xi m¨ng vµ C«ng ty


vËn t¶i thµnh c«ng ty Xi m¨ng H¶i Phßng giÊy phÐp kinh

doanh sè 108194 ngµy 15/9/1993. C«ng ty XM H¶i Phßng

lµ 1 doanh nghiÖp Nhµ níc trùc thuéc Tæng C«ng ty Xi

m¨ng ViÖt Nam díi sù ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý trong Bé x©y

dùng.

§Þa ®iÓm cña C«ng ty : Sè 01 ®êng Hµ Néi – Phêng H¹ Lý – QuËn Hång Bµng – Thµnh phè H¶i Phßng.

§¨ng ký nép thuÕ t¹i Kho b¹c Nhµ níc.Tµi kho¶n 710A- 00328 Ng©n hµng C«ng th¬ng Hång

Bµng – HP.§iÖn tho¹i : 031 525 044 Fax 031.525012Víi tæng sè vèn lµ 79 tû ®ång ®Õn nay tæng sè vèn

kinh doanh t¨ng lªn ®Õn314 tû ®ång.

Tríc ®©y nhµ m¸y chuyªn lµm nhiÖm vô s¶n xuÊt

thËt nhiÒu xi m¨ng cho c«ng cuéc xi m¨ng vµ phôc håi

®Êt níc sau chiÕn tranh. Nhng tõ khi s¸t nhËp thµnh c«ng

ty xi m¨ng H¶i Phßng th× ngoµi nhiÖm vô cung øng vµ tiªu

thô s¶n phÈm cña m×nh. C«ng ty cßn nhËp thªm xi m¨ng

vµ b¸n thµnh phÈm clinker ®Ó gãp phÇn thiÕu hôt xi

m¨ng trªn thÞ trêng nh»m cung øng xi m¨ng ®Õn tËn tay

ngêi tiªu dïng hiÖn nay ngoµi 40 cöa hµng b¸n lÎ vµ 160

®¹i lý trªn ®Þa bµn H¶i phßng. C«ng ty cßn më thªm chi

nh¸nh t¹i Th¸i B×nh. C«ng ty lµ n¬i s¶n xuÊt vµ cung øng

xi m¨ng chÊt lîng cao vµ s¶n lîng lín. Ngoµi s¶n phÈm

truyÒn thèng lµ s¶n phÈm xi m¨ng ®en PC30, xi m¨ng

tr¾ng ®¸p øng nhu cÇu ngêi tiªu dïng. C«ng ty cßn s¶n

xuÊt xi m¨ng PC40 vµ xi m¨ng bÒn sunf¸t dïng ë n¬i níc

mÆn nÕu cã ®¬n ®Æt hµng.

Tõ ngµy phôc håi nhµ mÿ ®Õn nay toµn c«ng ty cã 8

lÇn ®îc th¬ng huy ch¬ng lao ®éng, 72 ç nh©n, tËp thÓ

®îc tÆng thëng Hu©n ch¬ng lao ®éng. Mét vinh dù lín,

ngµy 29/1/1996 Nhµ níc phong tÆng çc çn bé chiÕn sÜ


c«ng nh©n viªn chøc c«ng ty xi m¨ng danh hiÖu cao quý

anh hïng lùc lîng vò trang nh©n d©n.

Thùc hiÖn chñ tr¬ng CNH, HDH ®Êt níc cña ®¶ng.

Thùc hiÖn chñ tr¬ng chuyÓn ®æi s¶n xuÊt Thñ tíng

ChÝnh phñ nh»m ®¶m b¶o m«i trêng trong khu vùc theo

luËt ®Þnh nh»m ®æi míi vµ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, ®¸p

øng yªu cÇu c¬ chÕ thÞ trêng. HiÖn nay c«ng ty ®ang

triÓn khai x©y dùng 1 nhµ m¸y xi m¨ng H¶i Phßng míi, cã

c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, s¶n lîng võa, tõng bíc x©y dùng

thµnh mét khu c«ng nghiÖp s¹ch. Ba dù ¸n: XÝ nghiÖp s¶n

xuÊt bao b×, xÝ nghiÖp vËn t¶i söa ch÷a thuû, trêng ®µo

t¹o c«ng nh©n kü thuËt cho nghµnh xi m¨ng ®· ®i vµo

ho¹t ®éng trong n¨m 1999. Çc dù ¸n tiÕp theo ®ang ®îc

t×m kiÕm.

HiÖn nµy c«ng ty võa s¶n xuÊt võa chuyÓn ®æi,

trong ®iÒu kiÖn sè lao ®éng cßn qu¸ ®«ng (trªn 3000 ng-

êi) thiÕt bÞ tuæi thä qu¸ cao lai ph¶i b¶o ®¶m viÖc lµm

vµ gi÷ b×nh æn ®êi sèng cho ngêi lao ®éng, ®ßi hái

c«ng ty ph¶i kh¾c phôc rÊt nhiÒu khã kh¨n vµ thÕ lµ c«ng

ty ®· vît qua tÊt c¶.

2- §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt :


S¬ ®å c«ng nghÖ s¶n xuÊt.


Than ®Êt sÐt

§¸ v«iQuÆn

g s¾t

M¸y sÊy M¸y bõa M¸y bõa

M¸y nghiÒn

BÓ chøa KÐt chøa

M¸y nghiÒn

SiL« chøa xi m¨ng

bét

Than mÞn

BÓ dù tr÷ bïn Pate

ñ Clinker Clinker

M¸y nghiÒn xi

m¨ng

M¸y hÊp th¹ch cao

Th¹ch cao nhá

Th¹ch cao to

M¸y ®ãng bao

Kho chøa xi m¨ng

bao

GiÕng ®iÒu chÕ

Lß nung Clinker

C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng s¶n xuÊt trªn 1 d©y

chuyÒn c«ng nghÖ cã quy m« lín vµ phøc t¹p. §Æc ®iÓm

c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña c«ng ty lµ :

§¸ v«i kÝch thíc 250 – 300mm ®îc khai th¸c ë XÝ

nghiÖp má ®¸ Trµng Kªnh ®îc ®a vµo hÖ thèng bóa m¸y

®Ëp nhá 25mm. Sau ®ã ®a vµo kÐt chøa. Bïn khai th¸c ë

s«ng CÊm ®îc ®a vµo hÖ thèng m¸y bïn nhuyÔn råi

chuyÓn sang bÓ chøa. Sau ®ã trén lÉn bïn vµ ®¸ r¨m

chuyÓn sang hÖ thèng m¸y nghiÒn bïn. Khi nghiÒn xong

®îc 1 hçn hîp bïn pate, råi ®a vµo giÕng ®iÒu chÕ. Than

®a vµo sÊy vµ nghiÒn cho mÞn.

Nhê hÖ thèng b¬m khÝ nÐn, hÖ thèng dÉn chuyÒn

vµ n¹p liÖu, ®a than mÞn vµ bïn pate vµo lß nung, ë nhiÖt

®é 1450oC x¶y ra ph¶n øng clinker ho¸, t¹o ra clinker viªn.

Qua hÖ thèng lµm nguéi clinker ®îc ®a vµo kÐt ñ. Sau ®ã

®îc ®a sang hÖ thèng m¸y nghiÒn cïng víi mét tû lÖ th¹ch

cao nhÊt ®Þnh ®Ó t¹o ra xi m¨ng.

Xi m¨ng bét ®îc ®a vÒ hÖ thèng sil« chøa ®ùng sau

7 ngµy råi ®îc chuyÓn sang hÖ thèng ®ãng bao kÕt thóc

qu¸ tr×nh s¶n xuÊt xi m¨ng.

D©y chuyÒn c«ng nghÖ cña C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng ®· tr¶i qua h¬n 100 n¨m ho¹t ®éng, thiÕt bÞ cò l¹c hËu, cò tiÕng ån vµ khãi bôi kh¸ lín, tiªu hao kh¸ nhiÒu nguyªn liÖu. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ngnµy C«ng ty kh«ng ngõng n©ng cÊp, söa ch÷a hÖ thèng m¸y mãc thiÕt bÞ vµ ®Æc biÖt hiÖn nay c«ng ty ®ang tiÕn hµnh x©y dùng dù ¸n nhµ m¸y míi ë thÞ trÊn Minh §øc - Thñy Nguyªn – H¶i Phßng. C«ng ty söa ch÷a c¶i t¹o l¹i hÖ thèng läc bôi cò mµ l¾p ®Æt b»ng hÖ thèng läc bôi tÜnh ®iÖn cho çc lß nung clinker, dïng m¸y ph©n ly cho çc m¸y nghiÒn xi m¨ng nghiÒn xÊy than liªn hîp theo chu tr×nh kÝn cã läc


bôi. Tõ ®ã n¨ng suÊt lß nung cã thÓ ®¹t 400.000 tÊn clinker/ 1 n¨m vµ n¨ng suÊt cÇn ph¶i n©ng cÊp 1 sè c«ng tr×nh nh :C¶i t¹o n©ng cÊp 1 sè kho xi m¨ng.X©y dùng míi kho chøa phô gia.X©y dùng c¶ng nhËp than vµ xuÊt clinker b»ng hÖ b¨ng t¶i vËn chuyÓn tõ bÕn vµ kho chøa.Cñng cè vµ më réng 1 sè tuyÕn ®êng giao th«ng chÝnh trong C«ng ty ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vËn chuyÓn.3. §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý cña c«ng ty :

S¬ ®å tæ chøc cña c«ng ty xi m¨ng h¶i

phßng


Gi¸m ®èc c«ng ty

Pg®cn-ddlddcl

Pg®c®

P.ktc®

P.®iÒu ®é sx

P. atbhmt

Ban sö lý vt

P/x c¬ khÝ

P/x ®éng lùc

P/x l¾p r¸p

P/x scct

P/x vtsct

Phßng ktsx

Phßng tn-kcs

Kho s¶n phÈm

P/x m¸y ®¸

P/x than

P/x lß nung

P/x n®b

Xn bao b× xm

Vf, yt, bv, nk, ntr

P. kÕ ho¹ch

P. kttc

P. tcl®

p. vËt t

P. xdcb

Ban ttpc

P.kinh doanh

Cn. Th¸i b×nh

Tæng kho

Pg®/g®xn®¸

Xn ®¸ trµng kªnn

: Mèi quan hÖ hµnh chÝnh

: Mèi quan hÖ chÊt lîng.

C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng tæ chøc bé m¸y theo m«

h×nh trùc tuyÕn tõ ban gi¸m ®èc xuèng çc phßng ban

ph©n xëng. §øng ®Çu lµ Gi¸m ®èc c«ng ty ngêi cã quyÒn

®iÒu hµnh cao nhÊt, chÞu tr¸ch nhiÖm tríc c¬ quan chñ

qu¶n, tríc nhµ níc tríc tËp thÓ c«ng nh©n.

Gióp viÖc cho gi¸m ®èc lµ trî lý gi¸m ®èc vµ phã

gi¸m ®èc chuyªn ngµnh.

C«ng ty cã 38 phßng ban trong ®ã cã 4 ph©n xëng

chÝnh lµ ph©n xëng M¸y ®¸, Lß Nung, Than mÞn, NghiÒn

®ãng bao.

Ngoµi ra C«ng ty cßn cãn çc ph©n xëng, phßng ban

hç trî , 7 ph©n xëng phï trî, 3 ®¬n vÞ phô tr¸ch ®Çu vµo,

7 ®¬n vÞ phô tr¸ch tiªu thô, 8 phßng ban bé m¸y qu¶n lý

cña c«ng ty vµ 3 xÝ nghiÖp phô thuéc : xÝ nghiÖp má ®¸

Trµng Kªnh vµ XÝ nghiÖp söa ch÷a thñy, xÝ nghiÖp bao

b×.

Mçi phßng ban ®Òu cã trëng phßng vµ çc phã

phßng, trëng phßng gióp viÖc cho gi¸m ®èc phô tr¸ch

ng¹ch chuyªn m«n cña m×nh.

Çc ph©n xëng kh«ng h¹ch to¸n ®éc lËp. Mçi ph©n x-

ëng ®Òu bè trÝ 1 kÕ to¸n hµng th¸ng lËp b¸o ço theo

mÉu biÓu göi lªn phßng kÕ to¸n tµi chÝnh cña c«ng ty lµm

c¬ së h¹ch to¸n.

Trong çc phßng ban, ph©n xëng cã mèi quan hÖ

chØ ®¹o nghiÖp vô, çc phßng ban kh«ng ®îc ra lÖnh cho

çc ph©n xëng mµ chØ ®îc gãp ý tham mu cho Gi¸m ®èc,


gióp gi¸m ®èc ®a ra nh÷ng mÖnh lÖnh, nh÷ng quyÕt

®Þnh cã hiÖu lùc cao nhÊt. Çc ph©n xëng phßng ban cã

chøc vô, quyÒn h¹n t¬ng ®¬ng nhau vµ cã mèi quan hÖ

b×nh ®¼ng víi nhau nhng ph¶i chÞu sù híng dÉn vÒ

nghiÖp vô.

Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña çc phßng ban ®îc tãm

t¾t nh sau:

Phßng tæ chøc : Cã nhiÖm vô bè trÝ s¾p xÕp, qu¶n lý

çn bé c«ng nh©n viªn, phæ biÕn híng dÉn vµ tæ chøc thùc

hiÖn çc chÝnh s¸ch chÕ ®é cña §¶ng vµ Nhµ níc víi çn bé

c«ng nh©n viªn.

- Phßng kinh doanh : TiÕp cËn thÞ trêng, t×m kiÕm thÞ tr-

êng gióp cho phßng kÕ ho¹ch x©y dùng kÕ häach s¶n xuÊt,

tiªu thô s¶n phÈm, ký kÕt hîp ®ång víi kh¸ch hµng. §ång thêi

phô tr¸ch çc vÊn ®Ò tiªu thô s¶n phÈm.

- Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh: X©y dùng kÕ ho¹ch tµi chÝnh,

tæ chøc triÓn khai sö dông vèn, kiÓm tra, kiÓm sãat t×nh

h×nh tµi chÝnh toµn doanh nghiÖp.

- Phßng KCS : KiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm, nghiªn cøu

qu¶n lý gi¶i quyÕt khiÕu n¹i vµ tæ chøc theo dâi chÊt lîng s¶n

phÈm.

- Phßng b¶o vÖ : X©y dùng néi quy, b¶o vÖ c«ng ty.

- Phßng y tÕ : Theo dâi t×nh h×nh søc khoÎ cña çn bé

c«ng nh©n viªn cña c«ng ty.

- V¨n phßng : Cã nhiÖm vô gi¶i quyÕt çc c«ng viÖc mang

tÝnh chÊt hµnh chÝnh.

- Phßng vËt t : Cã nhiÖm vô theo dâi chÆt chÏ t×nh

h×nh cung øng sö dông vËt t cña toµn bé c«ng ty.


- Phßng x©y dùng c¬ b¶n : Cã nhiÖm vô söa ch÷a, x©y

míi çc h¹ng môc, c«ng tr×nh phôc vô s¶n xuÊt vµ çc yªu cÇu

cña c«ng ty.

- Ph©n xëng l¾p r¸p : L¾p r¸p çc m¸y mãc thiÕt bÞ

trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt mua míi.

- Ph©n xëng m¸y ®¸ : Cã nhiÖm vô nghiÒn ®¸, lµ

c«ng ®o¹n ®Çu tiªn s¶n xuÊt ra xi m¨ng.

- Ph©n xëng c¬ khÝ: Söa ch÷a vµ b¶o dìng toµn bé

m¸y mãc thiÕt bÞ cho s¶n xuÊt.

- Ph©n xëng lß nung: Cã nhiÖm vô Clinker lµ t¹p chÊt

cña ®Êt sÐt, ®¸ v«i ®îc bõa víi quÆng ®· qua m¸y bóa.

- Ph©n xëng than : Cã nhiÖm vô cung øng kÞp thêi

®Çy ®ñ lîng than mÞn ®Ó phôc vô cho ph©n xëng lß

nung.

- Ph©n xëng th¸o : §©y lµ kh©u cuèi cïng cña s¶n

phÈm xi m¨ng hoµn thµnh, t¹i ®©y xi m¨ng ®îc ®ãng bao

vµ chuyÓn vµo kho thµnh phÈm.


4. §Æc ®iÓm tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n :

S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty xi m¨ng

H¶i Phßng


KÕ to¸n tr ëng

Phã phßng

Phã phßng

k.to¸n c«ng ty

k.to¸n çc ph©n

kt chi nh¸nh

kt chi nh¸nh

k.to¸n vËt t

kt tiÒn l ¬ng

k.to¸n tsc®

kt thanh to¸n

Thñ quü

k.to¸n chi phÝ

kt tæng hîp

k.to¸n tiªu thô

KÕ to¸n dù ¸n

Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh cña c«ng ty chÞu sù l·nh ®¹o

cña gi¸m ®èc c«ng ty vµ chÞu sù chØ ®¹o vÒ nghiÖp vô

cña kÕ to¸n trëng.

Phßng kÕ to¸n gåm cã 23 ngêi vµ 15 ngêi kÕ to¸n t¹i

çc ph©n xëng, phßng ban.

§øng ®Çu lµ kÕ to¸n trëng : Cã nhiÖm vô chØ d¹o

®iÒu hµnh híng dÉn kiÓm tra toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n tµi

chÝnh cña toµn nhµ m¸y. Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh

doanh, tham mu gióp gi¸m ®èc nhµ m¸y vÒ çc vÊn ®Ò

cã liªn quan ®Õn tµi chÝnh kÕ to¸n vµ ®¸nh gi¸ kiÓm kª

çc ph¬ng ¸n kinh doanh.

Gióp viÖc cho kÕ to¸n trëng cã 1 phã phßng phô tr¸ch

kÕ to¸n tæng hîp vµ 1 phã phßng phô tr¸ch vÒ tiªu thô s¶n

phÈm.

* KÕ to¸n vËt t : Cã nhiÖm vô theo dâi tr×nh tù nhËp

xuÊt vËt t vµ thiÕt bÞ. C¨n cø vµo çc phiÕu nhËp xuÊt kho

göi vÒ kiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña chøng tõ. Sau ®ã vµo sæ

chi tiÕt vËt liÖu cho tõng s¶n phÈm. Cuèi quý c¨n cø vµo

sè liÖu xuÊt, kÕ to¸n lËp sæ çi çc TK 152, TK 153, TK

133 vµ çc TK kh¸c cã liªn quan.

* KÕ to¸n tiÒn l ¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi : hµng th¸ng

c¨n cø vµo çc b¶ng chÊm c«ng, phiÕu kª s¶n lîng vµ b¶ng

tÝnh l¬ng tõ çc kÕ to¸n ph©n xëng ®a lªn ®Ó duyÖt

tiÒn l¬ng. Vµo b¶ng tæng hîp tiÒn l¬ng sau ®ã tiÕn hµnh

tæng hîp chi phÝ tiÒn l¬ng vµo çc kho¶n trÝch theo lu-

¬ng nh BHXH, BHYT, KPC§ theo chÕ ®é nhµ níc quy ®Þnh


cho tõng ®èi tîng lao ®éng. Cuèi quý kÕ to¸n lËp b¶ng

ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ BHXH, kÕ to¸n trùc tiÕp sö dông vµ

theo dâi çc TK 334, TK 335, 338 ...

* KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh : Tõ çc chøng tõ gèc nh :

Biªn b¶n bµn giao TSC§ trªn sæ chi tiÕt TSC§ vµ tÝnh khÊu

hao hµng th¸ng. Cuèi quý lËp b¶ng ph©n bæ khÊu hao

TSC§ cho tõng ®èi tîng sö dông råi lËp sæ çi TK 214,

TK211 ... lËp b¸o ço ®Þnh kú vÒ nguån vèn cho toµn

c«ng ty. Theo dâi çc quü ®îc ph©n phèi cho xÝ nghiÖp.

* KÕ to¸n tiÒn mÆt, ng©n hµng : Cã nhiÖm vô h¹ch

to¸n t×nh h×nh thu chi tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng.

Theo dâi viÖc thu chi ngo¹i tÖ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh

nhËp khÈu clinker hoÆc xi m¨ng kÕ to¸n c«ng nî ph¶i thu,

ph¶i tr¶ hµng ngµy c¨n cø vµo çc chøng tõ mua b¸n,

phiÕu thu, phiÕu chi. KÕ to¸n cã nhiÖm vô h¹ch to¸n chi

tiÕt vµ tæng hîp c«ng nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ víi ngêi b¸n, ng-

êi mua, xÝ nghiÖp víi c«ng ty, c«ng ty víi Tæng c«ng ty ...

Theo dâi cÊp vèn lu ®éng b»ng hµng ho¸ cho çc xÝ

nghiÖp trùc thuéc.

* Thñ quü : Qu¶n lý thu, chi tiÒn mÆt theo chøng tõ

cô thÓ cuèi ngµy kÕ to¸n thanh to¸n ®èi chiÕu víi sæ quü

®Ó ®¶m b¶o viÖc rót tiÒn mÆt vµ thanh to¸n 1 çch

thuËn tiÖn.

* KÕ to¸n chi phÝ : Thùc hiÖn viÖc h¹ch to¸n chi phÝ,

tæng hîp chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp

vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµo cuèi quý. KÕ to¸n tiÕn

hµnh tËp hîp chi phÝ theo ®èi tîng tËp hîp chi phÝ phï hîp

víi ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. C¨n cø vµo sè d, sè ph¸t sinh


cña çc tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ ®Ó lËp b¶ng tÝnh gi¸

thµnh s¶n phÈm, h¹ng môc s¶n phÈm. KÕ to¸n trùc tiÕp

theo dâi vµ sö dông TK 621, TK 622 ... TK 154 .

* KÕ to¸n tæng hîp : Gióp kÕ to¸n trëng trong viÖc t¹o

lËp çc th«ng tin kinh tÕ nh lËp b¸o ço kÕ to¸n, tæ chøc

th«ng tin kinh tÕ ph©n tÝch th«ng tin kinh tÕ, ghi 1 sè tµi

kho¶n tæng hîp vµ tæ chøc b¶o ®¶m lu tr÷ tµi liÖu kÕ

to¸n, lËp b¸o ço ®Þnh kú ®Ó b¸o ço Tæng c«ng ty vµ c¬

quan chøc n¨ng nhµ níc quy ®Þnh. Sau khi Tæng c«ng ty

duyÖt quyÕt to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ l¹i lîi nhuËn vµ

duyÖt quyÕt to¸n cho çc ®¬n vÞ trùc thuéc híng dÉn vµ

®iÒu chØnh sæ s¸ch cho phï hîp víi sè liÖu quyÕt to¸n

tæng c«ng ty ®· duyÖt.

* KÕ to¸n tiªu thô s¶n phÈm : Cã nhiÖm vô theo dâi l-

¬ng thµnh phÈm nhËp kho vµ xuÊt kho. H¹ch to¸n tiªu thô

s¶n phÈm.

* KÕ to¸n theo dâi ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n : LËp thñ

tôc vµ kÕ ho¹ch çc c«ng tr×nh söa ch÷a lín, mua s¾m tµi

s¶n cè ®Þnh cña çc xÝ nghiÖp vµ c«ng ty. Theo dâi viÖc

cÊp ph¸t vèn x©y dùng c¬ b¶n, tæng hîp quyÕt to¸n vÒ

vèn x©y dùng c¬ b¶n, lËp biªn b¶n bµn giao c«ng tr×nh

x©y dùng c¬ b¶n hoµn thµnh ®a vµo sö dông t¨ng gi¸ trÞ

TSC§ ®ång thêi t¨ng vèn cè ®Þnh.

H×nh thøc kÕ to¸n t¹i C«ng ty lµ h×nh thøc võa tËp

trung võa ph©n t¸n.

T¹i 3 xÝ nghiÖp phô thuéc lµ xÝ nghiÖp ®¸ Trµng

Kªnh vµ XÝ nghiÖp vËn t¶i söa ch÷a thñy, xÝ nghiÖp bao

b× th× h¹ch to¸n phô thuéc, cßn l¹i chi nh¸nh Th¸i B×nh


th× sö dông h×nh thøc b¸o sæ. Çc nghiÖp vô ph¸t sinh t¹i

ph©n xëng ®îc çc kÕ to¸n ph©n xëng ghi chÐp vµ

chuyÓn lªn phßng kÕ to¸n cña c«ng ty ®Ó kÕ to¸n t¹i

phßng kÕ to¸n h¹ch to¸n. T¹i chi nh¸nh th× kÕ to¸n chi

nh¸nh cã nhiÖm vô h¹ch to¸n çc nghiÖp vô ph¸t sinh t¹i

chi nh¸nh. Cuèi kú h¹ch to¸n chuyÓn sè liÖu vÒ phßng kÕ

to¸n tµi chÝnh cña c«ng ty ®Ó tËp hîp chi phÝ còng nh x¸c

®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty.

Tríc ngµy 01/01/ 1994 h×nh thøc kÕ to¸n t¹i c«ng ty

lµ h×nh thøc nhËt ký chøng tõ, sau thêi ®iÓm trªn ®¬n

vÞ ¸p dông thö nghiÖm h×nh thøc nhËt ký chung. B¾t

®Çu tõ ngµy 01/1/96 theo quyÕt ®Þnh 1141/ TC/ Q§C§KT

c«ng ty chÝnh thøc ¸p dông h×nh thøc nhËt ký chung ®Ó

tiÕn hµnh kÕ to¸n vµ x©y dùng bé sæ míi. Theo yªu cÇu

cña h×nh thøc sæ còng nh xuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn c«ng ty.

C«ng ty ®· x©y dùng 1 hÖ thèng sæ bao gåm :

- Çc sæ thÎ chi tiÕt : Çc sæ thÎ nµy dïng ®Ó ghi çc

nghiÖp vô ph¸t sinh cã liªn quan tíi çc ®èi tîng mµ theo

yªu cÇu qu¶n lý cña c«ng ty cÇn ph¶i theo dâi chÆt chÏ

chi tiÕt, nh÷ng ®èi tîng cã møc ®é thêng xuyªn ph¸t sinh.

Thuéc lo¹i nµy c«ng ty cã çc lo¹i sæ nh : sæ theo dâi chi

tiÕt th¹ch cao, sæ theo dâi chi tiÕt kh¸ch hµng.

- Sæ quü lµ sæ ®Ó ph¶n ¸nh çc nghiÖp vô ph¸t sinh

cã liªn quan ®Õn thu chi tiÒn mÆt t¹i c«ng ty, c¨n cø ®Ó

ghi vµo çc sæ nµy lµ çc phiÕu thu, phiÕu chi tiÒn mÆt.

- Sæ nhËt ký chung : Lµ sæ ®Ó theo dâi chung t×nh

h×nh biÕn ®éng cña toµn c«ng ty tÊt c¶ çc nghiÖp vô

ph¸t sinh ®Òu ®îc ph¶n ¸nh vµo sæ theo thø tù thêi gian


t¨ng dÇn. Bªn c¹nh çc sæ nhËt ký chung cßn cã çc sæ

chuyªn dïng, çc sæ nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh çc nghiÖp vô

diÔn ra 1 çch thêng xuyªn vµ theo yªu cÇu qu¶n lý cña

c«ng ty th× chóng ®îc t¸ch ra ghi riªng. Tr×nh tù ghi sæ

nµy gièng nh sæ nhËt ký chung. Cuèi th¸ng tæng hîp sè

liÖu råi ghi vµo nhËt ký chung cña c«ng ty.

Sæ çi çc tµi kho¶n ®îc më ra ®Ó theo dâi 1 sè lo¹i

vèn hoÆc nguån vèn. Sè liÖu ghi vµo sæ nµy lµ çc sæ

tæng hîp cuèi th¸ng tõ nhËt ký chung vµ çc sæ chi tiÕt.

Sæ çi cã mÉu biÓu ®óng víi quy ®Þnh cña nhµ níc. Mét

sè sæ chi tiÕt cã c¶i tiÕn cho phï hîp víi t×nh h×nh s¶n

xuÊt kinh doanh vµ yªu cÇu qu¶n lý cu¶ c«ng ty. Tæng hîp

sè liÖu cña cïng 1 tµi kho¶n tõ sæ nhËt ký chung vµ

chuyÓn vµo sæ çi çc tµi kho¶n cã liªn quan. C¨n cø vµo

sæ çi kÕ to¸n lËp b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh, b¶ng c©n

®èi tµi kho¶n vµ çc b¸o ço tµi chÝnh kh¸c. HÖ thèng tµi

kho¶n cña c«ng ty ®îc ¸p dông theo hÖ thèng tµi kho¶n

cña chÕ ®é kÕ to¸n míi do Bé tµi chÝnh ban hµnh.


5. T×nh h×nh vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh

doanh cña c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng.

Tõ khi thµnh lËp vµo th¸ng 8/1993 c«ng ty cã

tæng sè vèn kinh doanh lµ 79 tû gåm c¶ vèn lu ®éng

vµ vèn cè ®Þnh b»ng tÊt c¶ nç lùc, s¸ng t¹o trong lao


Sæ quü

Chøng tõ gèc

NhËt ký chung

B¶ng tæng hîp

Sæ çi

B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh

Sæ chi tiÕt

B¸o ço kÕ to¸n

Çc nhËt ký chuyªn dïng

Ghi hµng ngµyGhi theo kú

Ghi ®èi chiÕu

®éng s¶n xuÊt cña h¬n 3000 ngêi cã tay nghÒ vµ ban

l·nh ®¹o n¨ng ®éng nhiÖt huyÕt ®· híng c«ng ty ®i

®óng híng vµ ®øng v÷ng trªn thÞ trêng xi m¨ng víi sù

c¹nh tranh quyÕt liÖt cña mét sè nhµ m¸y liªn doanh

víi níc ngoµi cã d©y chuyÒn hiÖn ®¹i. §Õn ngµy

31/12/2000 tæng tµi s¶n cña c«ng ty lµ h¬n 314 tû

®ång trong ®ã tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t dµi h¹n

chiÕm 63,99%. Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh

doanh víi tû lÖ vèn nhÊt ®Þnh nh trªn lµ hîp lý v×

doanh nghiÖp ph¶i ®Çu t söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ

®Ó n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm. C«ng ty còng thu

håi ®îc çc kho¶n ph¶i thu nhanh, gi¸ trÞ hµng tån kho

kh«ng bÞ ø ®äng lín.

§¬n vÞ N¨m 1998

N¨m 1999

N¨m 2000

TH KH 1.S¶n lîng s¶n xuÊt

2.S¶n lîng tiªu thô

3.Tæng doanh thu

4.Nép ng©n s¸ch

5.Lîi nhuËn rßng

6.L¬ng b×nh

qu©n/1cn

Ngh×nt

Ên

Nt

Tû ®ång

Tû ®ång

Tû ®ång

Ngh×n

®ång

375.5

422.35

292.87

9

35.141

1.153

968.7

327.5

339.5

263.17

3

26.795

3.494

963

389

382

328.1

86

22.85

12.27

4

1065

330

421

267.2

7

24.75

7

13.33

9

977

Qua sè liÖu trªn c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng ®· ®ãng gãp

cho nÒn kinh tÕ trong 3 n¨m lµ 1092 ngh×n tÊn xi m¨ng


®· nép ng©n s¸ch nhµ níc 84.786 tû ®ång lîi nhuËn rßng

thu ®îc lµ 16.921 tû ®ång.

C«ng ty ®· tr¶i qua n¨m 2000 víi nhiÒu khã kh¨n nh

thÞ trêng cña c«ng ty nhá hÑp, chÞu sù c¹nh tranh trùc

tiÕp cña c«ng ty liªn doanh nªn tiªu thô s¶n phÈm thêng

bÞ ®éng bÊp bªnh, nªn trong quý 1 vµ quý 3 ph¶i h¹n chÕ

n¨ng lùc s¶n xuÊt. Thêi tiÕt trong c¶ níc cã nhiÒu biÕn

®éng lèc lín, b·o lôt xÈy ra ë nhiÒu n¬i nªn çc c«ng tr×nh

x©y dùng c¬ b¶n vµ çc dù ¸n ®Çu t x©y dùng lµm tèc

®é xi m¨ng gi¶m. bªn c¹nh ®ã t×nh h×nh thiÕt bÞ ngµy

cµng suèng cÊp nhanh vµ nghiªm träng c¶ bÒ réng lÉn bÒ

s©u, lªn c«ng t¸c ®iÒu hµnh s¶n xuÊt vµ söa ch÷a thiÕt

bÞ còng bÞ ®éng lóng tóng cha ®¸p øng ®Çy ®ñ kÞp thêi

nhu cÇu gia t¨ng cña thÞ trêng trong quý 4.

Nhng ®¹i bé phËn çn bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty

cã t tëng æn ®Þnh, tinh thÇn ®oµn kÕt tin tëng vµo sù

l·nh ®¹o cña §¶ng uû, ban gi¸m ®èc, ban chÊp hµnh c«ng

®oµn vµ cã quyÕt t©m cao trong viÖc thùc hiÖn cña n¨m

2000. §ång thêi c«ng ty ®îc sù quan t©m chØ ®¹o thêng

xuyªn cña Bé x©y dùng, thµnh uû UBNH Thµnh Phè H¶i

Phßng nªn c«ng ty ®· ®¹t ®îc so víi kÕ ho¹ch.

Tæng doanh thu: 328 tû/KH 267.27 tû =123%.

Nép ng©n s¸ch: 22.85tû /KH 24.757 tû =93%.

Lîi nhuËn rßng: 12.274 tû /KH 13.339 tû =92%

L¬ng b×nh qu©n/ mét cn: 1065 ngh×n/KH977.6

ngh×n =108.9%.

S¶n lîng s¶n xuÊt: 389 tÊn ®¹t 118 %


§Ó ®¹t ®îc çc chØ tiªu trªn c«ng ty ®· ph¶i t¨ng c-

êng c«ng t¸c ®iÒu hµnh qu¶n lý s¶n xuÊt, giao gi¸ thµnh

cho tõng c«ng nh©n s¶n xuÊt cñng cè mua b¸n vËt t theo

kÕ ho¹ch, phèi hîp ®iÒu tiÕt viÖc trung tu söa ch÷a cho

phï hîp víi nhÞp ®é s¶n xuÊt. KÕt qu¶ lµ ®· tiÕt kiÖm ®îc

nhiÒu ®Þnh møc vËt t kü thuËt gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chi

phÝ qu¶n lý gãp phÇn lµm h¹ gi¸ thµnh 18 ngh×n ®ång/

tÊn so víi n¨m 1999.

ChØ tiªu §¬n

vÞ

tÝnh(

%)

N¨m 1999 N¨m

2000

1.Bè trÝ c¬ cÊu vèn

TSC§/TængTS 62.66 63.99

TSL§/Tæng TS 37.34 35.91

2. Tû suÊt lîi nhuËn

TSLN/DT 2.36 3.76

TSLN/Vèn 4.46 8.81

3. T×nh h×nh tµi chÝnh


Tû lÖ nî ph¶i tr¶/ tæng

TS

48.76 46.03

Kh¶ n¨ng thanh to¸n

+TSL§/ Nî ng¾n h¹n 134.18 180.66

+Thanh to¸n nhanh

tiÒn hiÖn cã/ Nî ng¾n

h¹n

15.44 22.61

Ta thÊy tû suÊt lîi nhuËn t¨ng trong ®iÒu kiÖn vèn

t¨ng lµ do c«ng ty tiÕt kiÖm chi phi h¹ gi¸ thµnh vµ c«ng ty

®· thay ®æi ph¬ng thøc b¸n gi¶m ®îc chi phÝ b¸n hµng.

Tû suÊt lîi nhuËn/ vèn vay so víi n¨m 1999 chøng tá c«ng

ty ®· sö dông hiÖu qu¶ ®ång vèn. MÆt kh¸c qua 2 chØ

tiªu thanh to¸n ta thÊy kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi vµ

kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh ph¶i ®¸p øng ®îc nhu cÇu

thanh to¸n.

Qua t×m hiÓu m«t sè nÐt vÒ qóa tr×nh ph¸t triÓn vµ

kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty,

kh«ng thÓ phñ nhËn sù ®ãng gãp kh«ng nhá cña c«ng ty

xi m¨ng vµo c«ng viÖc x©y dùng ®Êt níc. II. Hach to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty xi m¨ng h¶i

phßng.

1- §èi t îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸

thµnh s¶n phÈm.

Qu¶n lý chi phÝ xuÊt hîp lý sÏ lµ nh©n tè ¶nh hëng tÝch

cùc n©ng cao lîi nhuËn thùc tÕ cña c«ng ty. Do vËy, x¸c ®Þnh

®îc ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ kh©u ®Çu tiªn vµ

®Æc biÖt trong c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh

gi¸ thµnh s¶n phÈm.


Do quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt xi m¨ng cña c«ng ty

phøc t¹p, s¶n phÈm ph¶i tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n kÕ tiÕp

nhau. Nªn ®èi tîng kÕ to¸n chi phÝ theo tõng c«ng ®o¹n ph©n

xëng v× mçi ph©n xëng cã mét nhiÖm vô hoµn tÊt c«ng ®o¹n

cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®¸ - bïn - Clinker - xi m¨ng. §Ó thuËn lîi

cho viÖc tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. C«ng ty

tËp hîp chi phÝ theo kho¶n môc tÝnh gi¸ thµnh nh:

- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp

- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp

- Chi phÝ s¶n xuÊt chung.

Do c«ng ty cã thÓ b¸n th¬ng phÈm nh Chinker, xi m¨ng

bét. Nªn ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cña c«ng ty lµ xi m¨ng ®en

PC30, xi m¨ng rêi PC30, xi m¨ng tr¾ng PC30W, Clinker. Riªng xi

m¨ng PC40 vµ xi m¨ng bÒn Sunf¸t lµ lo¹i xi m¨ng ®Æc chñng

lµm theo ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng.

§Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt c«ng ty sö dông TK621,

TK622, TK627... Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo ®èi tîng

kÕ to¸n chi phÝ.

2- Tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt t¹i C«ng ty xi

m¨ng H¶i Phßng

§Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn c«ng ty kÕ to¸n tiÕn

hµnh tËp hîp chi phÝ theo tõng kho¶n môc chi phÝ theo tõng

®èi tîng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ®· x¸c ®Þnh. Sau ®ã tËp

hîp toµn c«ng ty çc chøng tõ sö dông trong kÕ to¸n chi phÝ

s¶n xuÊt lµ phiÕu xuÊt kho, phiÕu chi, phiÕu b¸o nî, phiÕu

®Þnh kho¶n, b¶ng ph©n bæ tiÒn ®iÖn.

Sæ kÕ to¸n phôc cho kÕ to¸n chi phÝ lµ çc sæ chi tiÕt

®Ó tËp hîp chi phÝ theo ®èi tuîng s¶n xuÊt, çc lo¹i sæ çi, sæ

tËp hîp chi phÝ vµ biÓu tÝnh gi¸ thµnh. Çc sæ vµ çc biÓu ®îc

lu gi÷ trªn m¸y vi tÝnh vµ ®îc in ra lu gi÷ theo sæ s¸ch.


2.1. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp:

§©y lµ kho¶n chi phÝ chiÕm tû träng lín trong gi¸ thµnh

s¶n xuÊt kho¶ng 79% nªn viÖc h¹ch to¸n chÝnh x¸c vµ ®Çy

®ñ chi phÝ nguyªn vËt liÖu cã tÇm quan träng ®Æc biÖt trong

viÖc x¸c ®Þnh lîng tiªu hao vËt chÊt trong s¶n xuÊt vµ ®¶m

b¶o tÝnh chÝnh x¸c cña gi¸ thµnh s¶n phÈm. V× vËy ph¶i h¹ch

to¸n kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cho çc ®èi

tîng sö dông.

Do nguån nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt xi m¨ng rÊt ®a d¹ng

vµ phøc t¹p nªn c«ng ty theo dâi viÖc sö dông vËt liÖu chÆt

chÏ trªn TK152.

Tµi kho¶n nµy cã : 8 TK cÊp 2

23 TK cÊp 3

11 TK cÊp 4

Ngoµi ra c«ng ty cßn sö dông thªm mét sè Tµi kho¶n kh¸c

nh TK 131, TK621.

Do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña c«ng ty, çc tµi kho¶n chi

phÝ ®uîc më thªm nhiÒu tµi kho¶n cÊp 2 chi tiÕt cho ®èi tîng

sö dông nh :

TK 6211 chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh cho ph©n xëng

m¸y ®¸.

TK6212 " " cho ph©n xëng Lß

nung

TK6213 " " cho ph©n xëng

NghiÒn th¸o

TK 6214 " " cho ph©n xëng Than mÞn

TK 6215 " " cho ph©n xëng §éng lùc

TK 6216 " " cho ph©n xëng C¬ khÝ


TK 6217 " " cho ph©n xëng L¾p r¸p

TK 6218 " " cho ph©n xëng Söa ch÷a

c«ng tr×nh.

Tríc tiªn phßng kü thuËt s¶n xuÊt c¨n cø vµo çc kÕ ho¹ch

vµ çc ph¬ng ¸n s¶n xuÊt trong n¨m ®Ó lËp kÕ ho¹ch cung

cÊp vËt t vµ giao nhiÖm vô s¶n xuÊt cho çc ph©n xëng. Çc

ph©n xëng c¨n cø vµo nhiÖm vô s¶n xuÊt tÝnh to¸n chÝnh x¸c

lîng vËt t phôc vô cho s¶n xuÊt vµ khi cã nhu cÇu th× çc

ph©n xëng lËp phiÕu yªu cÇu xin mua vËt t (cã x¸c nhËn cña

qu¶n ®èc, gi¸m ®èc, phßng kü thuËt ) sau ®ã chuyÓn xuèng

phßng vËt t, nh©n viªn cung øng vËt t xin t¹m øng mua vËt t

vÒ nhËp kho , khi nhËp kho ph¶i cã biªn b¶n kiÓm nghiÖm

hµng ho¸. Sau khi nhËn ®îc phiÕu nhËp kho kÕ to¸n vËt t c¨n

cø vµo ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng ®Ó nhËp vµo nhËt ký vËt liÖu.

C¨n cø vµo nhu cÇu thùc tÕ s¶n xuÊt cña çc ph©n xëng

lËp phiÕu lÜnh vËt t (cã ch÷ ký x¸c nhËn cña qu¶n ®èc ph©n

xëng) sau khi phiÕu lÜnh vËt t cã ch÷ ký cña phßng kü thuËt

vµ phã gi¸m ®èc phiÕu nµy ®îc chuyÓn sang phßng kÕ to¸n

®Ó viÕt phiÕu xuÊt kho.

MÉu phiÕu xuÊt vËt t

§¬n vÞ C«ng ty Xi m¨ng H¶i Phßng

§Þa chØ :

PhiÕu xuÊt vËt t

Sè :...............

Ngµy 3 th¸ng 12 n¨m

2000

Nî Cã

6215 1521

18

Bé phËn : Ph©n xëng lß nung


Lý do xuÊt : Söa ch÷a

XuÊt t¹i kho : C«ng ty

Sè tt

Tªn nh·n hiÖu quy çch

§¬n vÞ tÝnh

M· sè

Sè lîng §¬n gi¸

Thµnh tiÒnYªu

cÇuThùc xuÊt

§¸ xanh TÊn 3.800 1.800

KÕ to¸n trëng Thñ kho Ngêi viÕt

phiÕu Thñ trëng ®¬n vÞ

PhiÕu nµy ®îc lËp thµnh 3 liªn : 1 liªn lu l¹i phßng kÕ to¸n, 1

biªn lu t¹i kho, 1 liªn giao cho ngêi lÜnh vËt t t¹i ph©n xëng.

Tõ thùc tÕ s¶n xuÊt cña c«ng ty, vËt liÖu ®a d¹ng vÒ

chñng lo¹i sù biÕn ®éng hµng ngµy víi sè lîng lín. Do ®ã,

yªu cÇu qu¶n lý vËt t ph¶i ®¬n gi¶n dÔ ®èi chiÕu , h¹n

chÕ ®îc nh÷ng sai sãt trong qu¶n lý vËt liÖu, n¾m b¾t

®îc sè d cña vËt liÖu... Theo ®ã c«ng ty x©y dùng 1 hÖ

thèng sæ s¸ch bao gåm:

- NhÊt ký nhËp vËt liÖu

- NhÊt ký xuÊt vËt liÖu

- B¶ng c©n ®èi chi tiÕt nhËp, xuÊt, tån

- B¶ng tæng hîp vËt liÖu

-Sæ chi tiÕt vËt liÖu, sæ çc vËt liÖu


ViÖc ®¸nh gi¸ vËt liÖu nhËp xuÊt trong kú ë c«ng ty

còng tu©n theo thùc tÕ lµ ®¸nh gi¸ theo gi¸ thùc tÕ vËt

liÖu nhËp kho chñ yÕu lµ mua ngoµi. Do ®ã c¨n cø vµo

ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng x¸c ®Þnh gi¸ trÞ vËt liÖu kho

theo ph¬ng ph¸p ®Ých danh. Tøc lµ khi xuÊt kho nguyªn

vËt liÖu thuéc l« hµng nµo c¨n cø vµo sè lîng thùc tÕ vµ

®¬n gi¸ mua thùc tÕ sè hµng ®ã ®Ó tÝnh gia trÞ hµng

xuÊt kho, ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông khi xuÊt vËt liÖu cho

çc ®¬n vÞ phô thuéc. Ngoµi ra c«ng ty dïng ph¬ng ph¸p

®¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn¸p dông khi xuÊt vËt liÖu

phôc vô s¶n xuÊt.

Gi¸ trÞ thùc tÕ tån ®k+ Gi¸ trÞ vËt liÖu TT tån ck§¬n gÝa b×nh qu©n =

Sè lîng vËt liÖu tån ®k + sè lîng VL tån ck

V× sè lîng vËt t cña c«ng ty lµ rÊt nhiÒu nªn ®îc kÕ

to¸n chi tiÕt vËt t ®îc chia thµnh nhiÒu phÇn nhá mçi

phÇn do 1 çn bé kÕ to¸n qu¶n lý. Bªn c¹nh ®ã sæ nhËt ký

nhËp, nhËt ký xuÊt ®îc më chi tiÕt cho tõng tµi kho¶n vµ

tiÓu kho¶n. ViÖc ghi vµo nhËt ký xuÊt sÏ ®îc ph¶n ¸nh

theo tõng bé phËn lÜnh.

Theo ®Þnh kú 10 ngµy mét lÇn kÕ to¸n nhËn ®îc

phiÕu xuÊt kho tõ thñ kho çc chøng tõ nµy ®îc kÕ to¸n

ph©n lo¹i vµ ®îc nhËp vµo nhÊt ký xuÊt trªn m¸y vi tÝnh

theo danh môc vËt t cña m×nh qu¶n lý ®· cµi ®Æt s½n

trªn m¸y vi tÝnh. HÖ thèng m¸y vi tÝnh cña c«ng ty ®îc cµi

®Æt ch¬ng tr×nh kÕ to¸n. Víi hÖ thèng tµi kho¶n thèng

nhÊt do C«ng ty xi m¨ng ViÖt Nam quy ®Þnh. Çc ph¬ng


ph¸p tÝnh gi¸ thùc thùc tÕ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho còng

®îc cµi ®Æt trªn m¸y vi tÝnh.

NhËt ký xuÊt vËt liÖu

Th¸ng 12 n¨m 2000

Chøng tõ Tªn bé

phËn

lÜnh

Danh

®iÓm

Tªn vµ quy

çch V. t

§¬

n

vÞ

tÝ

nh

Sè l-

îng

§¬n

gi¸

Thµnh

tiÒn

Tµi

kho

¶n

nîSH

Ngµy

00031

1

00027

1

00023

7

00004

5

00006

8

00007

9

14/12/20

00

11/12/20

00

11/12/20

00

24/12/20

0

24/12/20

00

26/12/20

0

Px Lß

nung

“

"

"

"

"

M6602

2

M5601

2

M5601

7

M4100

4

M4600

3

M4600

3

èng thÐp m¹

kÏm

T«n CT3 8 ly

T«n CT3 8 ly

** c«ng

theongµy

D©y thÐp

®en 2 ly

S¾t trßn

CT3010

**C«ng theo

ngµy

S¾t trßn

CT3016

Kg

Kg

Kg

Kg

Kg

Kg

12,00

122,00

0

212,00

0

4,000

22,000

20,000

7.828

3.954

4.500

78

4.000

4.000

93.936

482.38

8

954.00

0

1436.3

88

312

88.000

88.312

80.000

621

2

621

2

621

2

621

2

621

2

621

2

Céng

theo bé

phËn

1.698.

636

Sau khi lËp b¶ng c©n ®èi nhËp xuÊt vËt liÖu, kÕ to¸n c¨n

cø vµo kÕt qu¶ cña b¶ng nµy cïng víi çc chi tiÕt cña sæ nhËt

ký nhËp, nhËt ký xuÊt ®Ó lËp b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt

nguyªn vËt liÖu trong th¸ng. B¶ng nµy ®îc chia theo d¹ng tµi

kho¶n ch÷ T.


Bªn nî : ghi theo chi tiÕt nguån nhËp vµ tæng gi¸ trÞ

cña nguån.

Bªn cã :ghi theo chi tiÕt ®èi tîng xuÊt vµ gi¸ trÞ vËt

liÖu xuÊt cho tõng ®èi tîng.

BiÓu 7C«ng ty xmHpPhßng KTTC

TH nhËp xuÊt TK 1522111 : nvlc : ®¸ xanh Th¸ng 12 n¨m 2000

Nî CãCã TK Sè tiÒn Nî TK Nî TK Sè tiÒn

D ®Çu

TK331

1.300.000.0

00

600.000.00

0

D ®Çu

6211

62729

Ph©n xëng

m¸y ®¸

ph©n xëng

SCCT

1.325.000.0

00

1.000.000

Céng 1.900.000.

000

Céng 1.326.000.

000

D cuèi 574.000.00

0

Sau ®ã vµo sæ çi TK621 ®îc kÕ to¸n c«ng ty tËp hîp

chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp theo tõng s¶n phÈm.

+ Khi xuÊt nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cho s¶n xuÊt xi

m¨ng nh ®¸ xanh, ®¸ tr¾ng, th¹ch cao... víi gi¸ trÞ nguyªn

vËt liÖu

Thùc tÕ th¸ng 12 kÕ to¸n ghi Nî TK621 :

1.052.166.312

Cã TK152 :

1.052.166.312


+ Trêng hîp nguyªn vËt liÖu mua vÒ kh«ng nhËp kho

xuÊt dïng ngay cho s¶n xuÊt kÕ to¸n ghi:

Nî TK621 - Chi phÝ NVLTT

Cã TK111 - tiÒn mÆt

Cã TK112 - TiÒn göi ng©n

hµng

+Trêng hîp tiÒn ®iÖn mua ngoµi phôc vô s¶n xuÊt th× c«ng ty ph©n bæ cho xi m¨ng tr¾ng vµ xi m¨ng ®en theo s¶n lîng s¶n xuÊt, kÕ to¸n ghi

Nî TK621:3.688.463.500 Cã TK 331: 3.688.453.500

Trêng hîp kh«ng dïng hÕt vËt liÖu nhËp l¹i kho ghi

Nî TK 152: Nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp

Cã TK 621: Nguyªn vËt liÖu trùc

tiÕp

Sæ chi tiÕt TK 621 ®îc theo dâi theo tõng ph©n xëng

s¶n xuÊt trùc tiÕp nh M¸y ®¸, Lß Nung..., Than, NghiÒn

Th¸o .. Sè liÖu trªn çc sæ nµy ®îc tËp hîp vµ ph¶n ¸nh

trªn sæ çi tµi kho¶n 621 theo môc t¬ng øng, theo s¶n

phÈm.

Sæ chi tiÕt TK 621 cho ph©n xëng M¸y §¸ lµ mét vÝ dô minh ho¹ Chi tiÕt TK 621 - Nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cho ph©n xëng M¸y §¸

Th¸ng 12 n¨m 2000NT ghi sæ

DiÔn gi¶i TK ®èi øng

Nî Cã

Sè ph¸t sinh trong kú- §¸ xanh dïng s¶n xuÊt xi m¨ng ®en 15221 976.123.00

0- §¸ tr¾ng dïng s¶n xuÊt xi m¨ng tr¾ng

15221 256.127.236

- §Êt sÐt + quú cho s¶n xuÊt xi m¨ng ®en

15211 348.139.500


- Phô gia ho¹t tÝnh ( CaF2) cho xi m¨ng ®en

15211 150.122.300

- Phô gia ho¹t tÝnh ( CaF2) cho xi m¨ng tr¾ng.

15211 60.226.120

- Bari sunfat cho s¶n xuÊt xi m¨ng ®en.

15211 21.679.600

- §¸ cao lanh s¶n xuÊt xi m¨ng tr¾ng 15211 171.580.831

-..........................* Céng NVLC cho xi m¨ng ®en 152 3.666.581.

053* Céng NVLC cho xi m¨ng tr¾ng 152 834.507.50

1- Bi ®¹n g¹ch chÞu löa xi m¨ng ®en 15222 269.389.45

0- Bi ®¹n g¹ch chÞu löa xi m¨ng tr¾ng 15222 80.520.157* Céng bi ®¹n g¹ch chÞu löa 15222 349.909.60

7- DÇu nhên mì m¸y cho xi m¨ng ®en 15226 367.129.21

2- DÇu nhên mì m¸y cho xi m¨ng tr¾ng.

15226 0

* Céng dÇu nhên mì m¸y 367.129.212

..........................* XN ®¸ Trµng Kªnh gi¶m chi phÝ ®¸ xanh.

1361 376.191.270

KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt xi m¨ng ®en.

1541 3.926.908.445

KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt xi m¨ng tr¾ng.

1542 915.027.658

Céng ph¸t sinh 5.218.127.373

5.218.127.373

Sæ çiTªn : Tµi kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp

Sè hiÖu TK 621Th¸ng 12 n¨m 2000

DiÔn gi¶i TK ®èi øng

Nî Cã

Sè ph¸t sinh trong kú.


- NVLC cho s¶n xuÊt xi m¨ng ®en 1521 3.666.581.053

- NVLC cho s¶n xuÊt xi m¨ng tr¾ng

1521 834.507.501

* Céng nguyªn vËt liÖu chÝnh 1521 4.501.088.554

- Vá bao cho s¶n xuÊt xi m¨ng ®en

15221 2.171.353.400

- Vá bao cho s¶n xuÊt xi m¨ng tr¾ng

15221 308.814.850

* Céng vá bao 15221 2.480.168.250

- Bi ®¹n g¹ch chÞu löa cho xi m¨ng ®en

15222 696.349.816

- Bi ®¹n g¹ch chÞu löa cho xi m¨ng tr¾ng

15222 316.396.455

* Céng bi ®¹n g¹ch chÞu löa 15222 1.012.746.271

- Dçu nhên mì m¸y cho xi m¨ng ®en

15226 118.781.540

- Dçu nhên mì m¸y cho xi m¨ng tr¾ng

15226 0

* Céng dÇu nhên mì m¸y 15226 118.781.540

- Nhiªn liÖu cho s¶n xuÊt xi m¨ng ®en

1523 3.664.701.495

- Nhiªn liÖu cho s¶n xuÊt xi m¨ng tr¾ng

1523 3.377.237.510

* Céng nhiªn liÖu 1523 7.041.939.005

- XuÊt xi m¨ng ®Ó t¸i chÕ 155 0

- XuÊt vËt t ø ®äng cho xi m¨ng ®en

1528 139.920.000

- XuÊt vËt t ø ®äng cho xi m¨ng tr¾ng

1528 0

* Céng xuÊt vËt t ø ®äng 1528 139.920.000

- TiÒn ®iÖn cho xi m¨ng ®en 33141 1.841.493.549

- TiÒn ®iÖn cho xi m¨ng tr¾ng 33141 1.733.525.351


Thuª vá « xy 33141 0

* Céng ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp vËt t

33141 3.575.018.900

* Lao vô XNVT cung cÊp cho c«ng ty

336832

842.476.278

Trong ®ã:

- xi m¨ng ®en 621.496.673

- xi m¨ng tr¾ng 220.979.526

KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt xi m¨ng ®en

1541 12.920.677.526

KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt xi m¨ng tr¾ng

1542 6.791.461.272

Céng ph¸t sinh 19.712.138.798

19.712.138.798

Cuèi th¸ng kÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµo TK 154

Nî TK 154 : 19.712.138.798

-1541 : 12.920.677.526

-1542 : 6.791.461.272

Cã TK 621 : 19.712.138.798

2.2 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp

C«ng ty thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi tiÒn l¬ng theo lao ®éng. TiÒn l¬ng phô thuéc vµo kÕt qu¶ lao ®éng cuèi cïng cña tõng ç nh©n, tõng bé phËn lao ®éng. ViÖc quy ®Þnh tr¶ l¬ng cho ç nh©n ngêi lao ®éng kh«ng ph©n phèi b×nh qu©n. Nh÷ng bé phËn s¶n xuÊt chÝnh ®ßi hái kü thuËt cao, nh÷ng ngêi lao ®éng ®ßi hái chuyªn m«n kü thuËt nghiÖp vô giái, ®ãng gãp vai trß quan träng cho viÖc hoµn thµnh nghiÖp vô s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty th× møc tiÒn l¬ng ®îc tr¶ cao h¬n ngêi lµm c«ng viÖc chuyªn m«n nghiÖp vô th«ng thêng. Lao ®éng gi¶n ®¬n phæ biÕn th× møc l¬ng ®îc tr¶ c©n ®èi víi lao ®éng cïng lo¹i trªn ®Þa bµn.


HÖ sè chªnh lÖch do C«ng ty vµ ®¬n vÞ quy ®Þnh. Ngêi lao ®éng lµm viÖc nµo hëng l¬ng viÖc ®ã.

C¨n cø vµo ®¬n gi¸ Tæng C«ng ty giao, kÕ ho¹ch quü tiÒn l¬ng vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 2000. C«ng ty ph©n phèi vµ giao l¹i tiÒn l¬ng s¶n phÈm vµ l¬ng thêi gian cho çc thµnh viªn theo hiÖu qu¶ s¶n xuÊt , n¨ng xuÊt, chÊt l-îng vµ ®é phøc t¹p cña tõng ®¬n vÞ, tõng bé phËn.

Tõ ®¬n gi¸ C«ng ty giao, çc ®¬n vÞ thµnh viªn xÝ nghiÖp trùc thuéc çc ®¬n vÞ hëng l¬ng s¶n phÈm , l¬ng kho¸n cã tr¸ch nhiÖm ph©n phèi tr¶ l¬ng tíi tæ vµ ngêi lao ®éng theo quy chÕ tr¶ l¬ng néi bé phï hîp víi luËt lao ®éng vµ quy chÕ cña C«ng ty . B¶n quy chÕ ph¶i ®îc c«ng ®oµn cung cÊp tho¶ thuËn phæ biÕn ®Õn tõng ngêi lao ®éng vµ ®¨ng ký víi C«ng ty tríc khi thi hµnh. TiÒn l¬ng vµ thu nhËp hµng th¸ng cña ngêi lao ®éng ph¶i ghi trªn b¶ng l¬ng vµ sæ thu nhËp theo mÉu quy ®Þnh cña C«ng ty.

§Ó ®¶m b¶o ®îc yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh , Tæng C«ng ty tiÕn hµnh tæ chøc x©y dùng ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt tiªn tiÕn lµm c¬ së cho viÖc x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l-¬ng cho tõng bé phËn, bªn c¹nh ®ã ph¶i ®¶m b¶o ®îc mèi quan hÖ hîp lý vÒ thu nhËp tiÒn l¬ng b×nh qu©n gi÷a çc ®¬n vÞ trong C«ng ty. §ång thêi c¨n cø vµo c¬ cÊu tæ chøc, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty vµ chÕ ®é chÝnh s¸ch cña nhµ níc, mµ C«ng ty cã nh÷ng h×nh thøc tr¶ l¬ng nh: tr¶ l¬ng theo thêi gian vµ theo s¶n phÈm l¬ng kho¸n.

+ §èi víi nh÷ng çn bé c«ng nh©n viªn trong ®¬n vÞ kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn lµm kho¸n (KCS, b¶o vÖ, y tÕ ... ) vµ nh©n viªn qu¶n lý th× ®îc tr¶ l¬ng theo thêi gian vµ hÖ sè chøc danh:

Lt = ( LCB + PC ) . K1. K2 . K3 . N1 + ( LK + PCK ) . N2

Lt : l¬ng tæng

LCB + PC : lµ l¬ng c¬ b¶n 26/ CP møc l¬ng tèi thiÓu 180.000 ® + phô cÊp chøc vô.


K1 : lµ hÖ sè chøc danh chung cña mçi çn bé c«ng nh©n viªn do l·nh ®¹o C«ng ty ®¸nh gi¸, x¸c ®Þnh tuú theo vµi trß vÞ trÝ phøc t¹p cña tõng bé phËn ç nh©n trong s¶n xuÊt kinh doanh . VÝ dô : Gi¸m ®èc cã hÖ sè 2,2, Phã gi¸m ®èc thø nhÊt: 2,1, BÝ th ®¶ng uû : 1,8.

K2 : hÖ sè x¸c ®Þnh møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch quü l-¬ng hµng th¸ng.

K2CT = Quü l¬ng thùc hiÖn/ Quü l¬ng kÕ ho¹ch

K3 : hÖ sè chÊt lîng lao ®éng cña tõng ngêi trong th¸ng, do thñ trëng ®¬n vÞ nhËn xÐt, xÕp lo¹i theo çc møc sau:

Møc 1 = 1,1 lµ nh÷ng c«ng nh©n viªn hoµn thµnh xuÊt s¾c çc c«ng viÖc ®îc giao, nh÷ng c«ng viÖc chÝnh, quan träng trong ®¬n vÞ chÊp hµnh tèt néi quy cña C«ng ty .

Møc 2 = 1,0 lµ nh÷ng çn bé c«ng nh©n viªn hoµn thµnh nhiÖm vô giao vµ chÊp hµnh çc néi quy.

Møc 3 = 0,9 lµ nh÷ng çn bé c«ng nh©n viªn cha hoµn thµnh nhiÖm vô, hoÆc kh«ng lµm ®ñ 8 giê, hoÆc vi ph¹m kû luËt lao ®éng.

N1 : ngµy c«ng lµm viÖc cã hÖ sè.

N2: ngµy c«ng nghØ lÔ, phÐp theo chÕ ®é kh«ng cã hÖ sè.

LK + PCK : l¬ng kh¸c + phô cÊp kh¸c nh : phÐp, BHXH ...

+ §èi víi nh÷ng ®¬n vÞ hëng l¬ng s¶n phÈm nh : M¸y ®¸, Lß nung, ... th× ®îc giao ®¬n gi¸:

§¬n gi¸ theo ®¬n vÞ s¶n phÈm chÝnh: lµ ®¬n gi¸ tæng hîp tiÒn l¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt chÝnh + l¬ng qu¶n lý + l-¬ng phôc vô + çc phô cÊp ( chèng nãng ®éc h¹i, ca 3 ) + hÖ sè bæ sung chung cña tÊt c¶ çc c«ng nh©n, c«ng viÖc trong ®iÒu kiÖn c«ng nghÖ cô thÓ.

§¬n gi¸ giao theo chÊt lîng s¶n phÈm :

S¶n phÇm lo¹i 1 hëng 100% ®¬n gi¸ G1




NÕu tû lÖ phÕ phÈm vît qu¸ quy ®Þnh, ®Æc biÖt lµ thø phÈm lo¹i 3 do chñ quan g©y ra th× ph©n lo¹i 3 vît qu¸ sÏ tr¶ = 20% G1. Tiªu chuÈn chÊt lîng vµ tû lÖ tõng lo¹i do Phßng kü thuËt s¶n xuÊt c¨n cø vµo TCN - TCCS vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ ®Ó x©y dùng.

§¬n gi¸ luü tiÕn chÊt lîng vµ sè lîng : NÕu ®¬n vÞ vît møc kÕ ho¹ch s¶n lîng, vît chØ tiªu chÊt lîng, th× phÇn s¶n phÈm ®Þnh møc sÏ ®îc t¨ng thªm ®¬n gi¸. Tuú ®iÒu kiÖn c«ng nghÖ C«ng ty xÐt giao cô thÓ.

VÝ dô: t¹i ph©n xëng lß nung ®¬n gi¸ giao 1 tÊn clanhke s¶n xuÊt xi m¨ng PC 30

G1 : 4.200 ® lo¹i 1 93%

G2 : 2.950 ® lo¹i 2 5% - 7%

G3 : 1.300 ® lo¹i 3 2% - 0%

NÕu s¶n phÈm lo¹i 3 vît qu¸ møc quy ®Þnh lîng vît hëng 850 ®.

+ §èi víi çc ®¬n vÞ lµm kho¸n th× C«ng ty giao ®¬n gi¸ cô thÓ cho tõng c«ng viÖc nh ®¬n gi¸ 1 c«ng x©y dùng c¬ b¶n lµ 13.760 ® c«ng x©y v¸ trong lß lµ 14.480 ® ...

§Ó phï hîp víi nhiÒu lo¹i h×nh c«ng viÖc nhiÒu ®iÒu kiÖn vµ m«i trêng kh¸c nhau çc ®¬n vÞ lµm kho¸n s¶n phÈm x©y dùng çc ®¬n gi¸ chi tiÕt vµ chia l¬ng phï hîp víi luËt lao ®éng cã thÓ ¸p dông ph¬ng thøc chia l¬ng sau:

- Chia theo hÖ sè chøc danh + ph©n lo¹i ABC : çc l·nh ®¹o ®¬n vÞ x©y dùng çc hÖ sè chøc danh cho tõng c«ng viÖc , chøc danh cô thÓ tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p, tõ qu¶n lý ®Õn lao ®éng trùc tiÕp lµm c¬ së chia l¬ng tíi tæ. Hµng th¸ng tæ l¹i tiÕp tôc ph©n lo¹i chÊt lîng lao ®éng theo çc møc A, B, C ®Ó chia tíi tõng ngêi.

- Çch chia l¬ng thø 2 lµ tuy tr¶ theo c«ng viÖc nhng t¸ch lµm 2 phÇn: phÇn 1 theo l¬ng c¬ b¶n 26/ CP , phÇn 2 cßn l¹i theo hÖ sè chøc danh vµ ph©n lo¹i A, B, C nh trªn ph¬ng thøc


nµy ¸p dông cho çc c«ng viÖc cã yªu cÇu ®µo t¹o chuyªn m«n kü thuËt, tay nghÒ kh¸c nhau nhng vÉn khuyÕn khÝch chung mäi ngêi tÝch cùc.

* Khi nghiÖm thu kü thuËt vµ khèi lîng c«ng viÖc ph¶i bao gåm çc çn bé Phßng kü thuËt, phßng c¬ ®iÖn, phßng tæ chøc lao ®éng vµ phßng x©y dùng c¬ b¶n , tuú theo tõng c«ng viÖc cô thÓ míi ®ñ tiªu chuÈn ph¸p lý ®Ó thanh to¸n l-¬ng. Khi nghiÖm thu çc thµnh viªn ph¶i trùc tiÕp ghi l¹i chi tiÕt çc sè ®o theo danh ®iÓm møc thùc tÕ ®· lµm vµo cét duyÖt nghiÖm thu, lµm c¬ së quyÕt to¸n vËt t vµ theo dù to¸n hoÆc b¶n khai c«ng ë c¬ së.

* Thñ tôc thanh to¸n l¬ng: Çc ®¬n vÞ lµm kho¸n s¶n phÈm cã b¶n thèng kª khèi lîng vµ chÊt lîng s¶n phÈm , c«ng viÖc hoµn thµnh vµ tû lÖ xin t¹m øng l¬ng hoÆc quyÕt to¸n. Çc ®¬n vÞ hëng l¬ng kho¸n c«ng viÖc khi duyÖt l¬ng ph¶i cã biªn b¶n kh¶o s¸t giao viÖc hoÆc dù to¸n vµ biªn b¶n nghiÖm thu khèi lîng hoµn thµnh víi ®ñ thµnh phÇn theo quy ®Þnh.

Çc c«ng viÖc vÆt ph¶i cã x¸c nhËn khèi lîng, sè lao ®éng , giêi lµm viÖc thùc tÕ cña ®¬n vÞ giao viÖc.

Çc ®¬n vÞ hëng l¬ng thêi gian ph¶i cã b¶ng chÊm c«ng theo quy ®Þnh, nÕu cã c«ng thªm giê ph¶i cã chøng tõ duyÖt cña gi¸m ®èc, çc quyÕt ®Þnh häc, häp ...

C«ng ty dïng TK 622 ®Ó tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®ã lµ nh÷ng kho¶n tiÒn ph¶i tr¶, ph¶i thanh to¸n cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm , trùc tiÕp thùc hiÖn çc lao vô dÞch vô nh tiÒn l¬ng , tiÒn c«ng çc kho¶n phô cÊp b¶o hiÓm x· héi. Çc kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ ®îc C«ng ty trÝch theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh tøc lµ C«ng ty trÝch 15% BHXH quü l¬ng cÊp bËc, BHYT 2% quü l¬ng cÊp bËc, KPC§ 2% l¬ng thùc tÕ vµ 6% BHXH, BHYT vµo l¬ng c«ng nh©n viªn.

T¹i mçi ph©n xëng ngµy c«ng lao ®éng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt th«ng qua b¶ng chÊm c«ng. Cuèi th¸ng, kÕ


to¸n ph©n xëng c¨n cø vµo chÊm c«ng vµ ®¬n gi¸ s¶n phÈm cña ph©n xëng m×nh, khèi lîng hoµn thµnh cña ph©n xëng , lËp b¶ng thanh to¸n l¬ng cho tõng ngêi trong ph©n xëng.

B¶ng thanh to¸n l¬ng x©y ®îc chuyÓn qua phßng TCL§ - TL ®Ó duyÖt sau ®ã kÕ to¸n ph©n xëng göi b¶n chÊm c«ng vµ b¶ng thanh to¸n l¬ng lªn phßng KTCT ë C«ng ty . KÕ to¸n çc phÇn hµnh liªn quan c¨n cø vµo ®ã kiÓm tra l¹i b¶ng thanh to¸n l¬ng toµn C«ng ty , sau ®ã lËp b¶ng ph©n bæ l¬ng vµ BHXH.

B¶ng l¬ng chi tiÕt cña çc xÝ nghiÖp phô thuéc ( Trµng Kªnh, VËn t¶i söa ch÷a thuû ... ) do gi¸m ®èc xÝ nghiÖp ®îc quyÒn chia theo quy chÕ ph©n phèi néi bé ®¬n vÞ ký duyÖt vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tríc gi¸m ®èc C«ng ty vÒ viÖc ph©n phèi ë xÝ nghiÖp m×nh vµ phßng TCL§TL ®Þnh kú kiÓm tra l¹i. Riªng b¶ng tæng hîp l¬ng cña xÝ nghiÖp trùc thuéc vÉn qua Phßng TCL§ C«ng ty duyÖt ®Ó vµo tæng hîp.

Tríc ®©y C«ng ty cã ph©n xëng xi m¨ng tr¾ng ®éc lËp

h¹ch to¸n nªn tÊt c¶ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cña ph©n x-

ëng nµy ®îc kÕt chuyÓn vµo TK 1542. Tõ n¨m 1997 C«ng ty

s¸t nhËp ph©n xëng nµy víi ph©n xëng lß nung, nªn tõ çc

b¶ng thanh to¸n l¬ng cña çc ®¬n vÞ , tæ ®éi, ph©n xëng kÕ

to¸n vµo ®îc b¶ng tæng hîp thanh to¸n l¬ng hµng th¸ng. Sau

®ã c¨n cø vµo B¶ng tæng hîp thanh to¸n l¬ng lËp nªn b¶ng

ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ BHXH ( t¸ch riªng chi phÝ nh©n c«ng

trùc tiÕp s¶n xuÊt xi m¨ng tr¾ng vµ ®en ).


B¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ B¶o hiÓm x· héi.

Th¸ng 12 n¨m 2000TK 334 TK 338

Tæng sè TK 3382 TK 3383 TK 3384

1/ Chi phÝ nh©n c«ng TT

2.036.182.927

107.260.386

84.769.252

12.358.504

10.132.680

xi m¨ng ®en 1.864.738.425

107.260.386

84.769.252

12.358.504

10.132.680

xi m¨ng tr¾ng 171.441.502

2/ Chi phÝ s¶n xuÊt chung

77.087.369 11.253.721

8.673.246

1.327.420 1.253.055

xi m¨ng ®en 43.867.000 11.253.721

8.673.246

1.327.420 1.253.055

xi m¨ng tr¾ng 33.220.369

3/ Chi phÝ b¸n hµng

22.367.000 3.270.280 1.462.320

967.328 840.632

4/ Chi phÝ QLXN 125.850.672

17.857.000

13.421.260

2.823.708 1.612.032

Tæng céng 2261487968

139.641.387

108.326.800

983.838.032

13.838.340

Dùa vµo B¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng th¸ng 12 n¨m 2000 ta thÊy ph¶i tr¶ cho nh©n c«ng trùc tiÕp trong th¸ng lµ 2.036.182.927

Nî TK 621: 2036.182.927

Cã TK 334: 2036.182.927

C¨n cø vµo chÕ ®é trÝch nép BHXH, KPC§, BHYT cña nh©n c«ng trùc tiÕp sè tiÒn trÝch ph©n bæ vµo chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp lµ 107.260.386 ®, kho¶n nµy ®îc ph©n bæ hÕt vµo chi phÝ s¶n xuÊt xi m¨ng ®en.

Nî TK 622: 107.260.386

Cã TK 338 : 107.260.386

3382: 84.769.252


3383: 12.358.504

3384: 10.132.630Cuèi th¸ng kÕt chuyÓn chi:

Nî TK 154: 2143.443.313

1541: 1.971.998.811

1542: 171.444.502

Cã TK 622: 2.143.443.313

Sæ çi TK 622

Tªn TK : Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp

Th¸ng 12 n¨m 2000

DiÔn gi¶i TK

®èi

øng

Nî Cã

Sè ph¸t sinh

- TiÒn l¬ng s¶n xuÊt trùc tiÕp 334 2.036.182.

927

- KÕt chuyÓn tiÒn l¬ng xi m¨ng

®en

1541 1.864.738.4

25

- KÕt chuyÓn tiÒn l¬ng xi m¨ng

tr¾ng.

1542 171.44.502

- B¶o hiÓm x· héi kh©u s¶n xuÊt

trùc tiÕp

338 107.260.38

6

KÕt chuyÓn s¶n xuÊt xi m¨ng

®en

1541 107.260.386

KÕt chuyÓn s¶n xuÊt xi m¨ng

tr¾ng

1542 0

Céng sè ph¸t sinh 2.143.443.

313

2.143.443.3

13

2.3 Chi phÝ s¶n xuÊt chung


Chi phÝ s¶n xuÊt chung cña C«ng ty Xi m¨ng H¶i phßng chiÕm kho¶ng 16% toµn bé gi¸ thµnh s¶n xuÊt gåm nh÷ng kho¶n chi phÝ vËt liÖu nh©n c«ng ph¸t sinh ë çc ph©n xëng, ®éi s¶n xuÊt , c«ng cô dông cô ë ph©n xëng, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ söa ch÷a lín.

C«ng ty sö dông TK 627 ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung ®îc më thµnh :

- TK 6271: tiÒn l¬ng nh©n viªn ph©n xëng:

- TK 6273: chi phÝ c«ng cô dông cô s¶n xuÊt

- TK 6274: chi phÝ khÊu hao TSC§

+ TK 62741: chi phÝ khÊu hao TSC§

+ TK 62742: chi phÝ söa ch÷a lín TSC§

- TK 6277: chi phÝ dÞch vô mua ngoµi

+ TK 62771: chi phÝ trang phôc b¶o hé lao ®éng.

+ TK 62772: chi phÝ c«ng nghiÖp thuª ngoµi ph©n xëng

+ TK 62773: chi phÝ thuª TSC§.

+ TK 62774: chi phÝ söa ch÷a thêng xuyªn.

+ TK 62775: chi phÝ vËn chuyÓn bèc xÕp.

+ TK 62776: chi phÝ dÞch vô mua ngoµi kh¸c.

- TK 6278: chi phÝ b»ng tiÒn

+ TK 62781: chi phÝ chèng nãng chèng ®éc h¹i ë ph©n xëng.

+ TK 62782: chi phÝ an toµn lao ®éng.

+ TK 62783: chi phÝ b¶o vÖ ph©n xëng.

+ TK 62784: chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.

Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung

Chi phÝ s¶n xuÊt chung ®îc tËp hîp cho tõng ph©n xëng

theo tõng s¶n phÈm nh xi m¨ng ®en, xi m¨ng tr¾ng.


- Do m« h×nh s¶n xuÊt phøc t¹p, tiÒn l¬ng vµ BHXH,

BHYT, KPC§ cña nh©n viªn qu¶n lý ph©n xëng cña C«ng ty

kh«ng ph©n bæ vµo TK 627 mµ tËp hîp hÕt vµo TK 622. Cßn l-

¬ng cña çc ph©n x¬ng phï trî s¶n xuÊt nh l¬ng ph©n xëng

l¾p r¸p c¬ khÝ, ®éng lùc ... ®îc tËp hîp vµo TK 627, ®ång thêi

céng thªm chi phÝ ¨n ca, chi phÝ an toµn viªn, chi phÝ ®éc h¹i

cña çc ph©n xëng nµy, çc kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§

theo l¬ng s¶n xuÊt chung. VÝ dô th¸ng 12:

Nî TK 627 88.341.090

Cã TK 334 77.087.369

Cã TK 338 11.253.721

Chi phÝ tiÒn l¬ng cho s¶n xuÊt chung lµ : 47.267.369 ®

Chi phÝ ¨n ca cho s¶n xuÊt chung lµ : 17.820.000 ®.

Chi phÝ an toµn viªn vµ ®éc h¹i lµ : 12.000.000 ®

Chi phÝ BHXH, BHYT vµ CPC§ trÝch theo l¬ng s¶n xuÊt

chÝnh: 11.253.721 ®.

+ KÕ to¸n chi phÝ vËt liÖu : chi phÝ vËt liÖu phôc vô cho

s¶n xuÊt chung ®îc kÕ to¸n theo dâi mét çch chi tiÕt theo

®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ë tõng ph©n xëng c¨n cø vµo çc

phiÕu vËt t, c«ng cô dông cô, theo tõng ®èi tîng tÝnh gi¸

thµnh, chi phÝ vËt t, bao gåm tÊt c¶ çc vËt t xuÊt dïng cho çc

ph©n xëng chÝnh vµ çc ph©n xëng phô trî . VÝ dô trong

th¸ng 12 n¨m 2000 , ®· xuÊt phô tïng « t« cho ph©n xëng l¾p

r¸p trÞ gi¸ thùc tÕ lµ 8.523.286 ®, kÕ to¸n ghi:

Nî TK 62728: 8.523.286

Cã TK 15242: 8.523.286

+ KÕ to¸n chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Tµi s¶n cè

®Þnh cña C«ng ty ®îc qu¶n lý theo ®¬n vÞ sö dông tõng

ph©n xëng nªn viÖc tÝnh khÊu hao TSC§ ®îc thùc hiÖn trªn

tõng ph©n xëng vµ tËp hîp trùc tiÕp cho ph©n xëng ®ã. ChØ


nh÷ng tµi s¶n nµo dïng trong çc ph©n xëng s¶n xuÊt chÝnh

vµ çc ph©n xëng phô trî míi ®îc tÝnh chi phÝ khÊu hao vµo

chi phÝ s¶n xuÊt chung. C«ng ty sö dông ph¬ng ph¸p khÊu

hao ®êng th¼ng dùa trªn thêi gian sö dông íc tÝnh cña tµi

s¶n. Tû lÖ khÊu hao

Phï hîp víi quyÕt ®Þnh 1062 TC/QD/CSTC ngµy

14/11/1996 cña BTC nh

Nhµ cöa vËt kiÕn tróc 8 - 20 n¨m.M¸y mãc thiÕt bÞ 4 - 15 n¨m Ph¬ng tiÖn vËn t¶i 8 - 15 n¨mDông cô qu¶n lý 8 - 10 n¨m

Møc ph¶i tÝnh KH 1 th¸ng

=Nguyªn gi¸ TSC§ x tû lÖ khÊu

hao

12


Tæng hîp ph©n bæ khÊu hao c¬ b¶n TSC§ th¸ng 12 n¨m 2000 Theo

c«ng ®o¹n s¶n xuÊt xi m¨ng

Khu vùcGhi

nî çc TK

Møc tÝnh kh 1 th¸ng

Tæng

Møc tÝnh khÊu hao 1 th¸ng

Kh©u SX bïn

Kh©u SX clinker

Kh©u SX than

Kh©u SX xi m¨ng

bao

Kh©u qu¶n lý

DN

b¸n hµng

M¸y ®¸ 627 85.157.921 85.157.921 Lßng nung 627 165.451.044 165.451.044 Than 627 60.171.075 60.171.075 NghiÒn Th¸o 627 136.784.648 136.784.648 Kho s¶n phÈm

627 10.786.000 10.786.000

§éng lùc 627 34.869.000 34.869.723 C¬ khÝ 627 65.789.623 65.789.623 L¾p r¸p 627 56.720.697 56.720.697 SCCT 627 213.476.128 213.476.128 Táng kho 627 256.128.970 256.128.970 Phßng XDCB 627 177.274.393 77.274.393 Th¸i B×nh 641 2.916.666 2.916.666 An toµn 642 2.500.000 2.500.000 Ban xö lý vËn t¶i

643 56.250.000 56.250.000

KÕ to¸n 642 10.500.000 10.500.000 KCS 642 14.166.000 14.166.000 Nhµ kh¸ch 642 6.210.000 6.210.000 V¨n phßng 642 26.916.000 26.916.000 XÝ nghiÖp Bao b×

XNHT

XÝ nghiÖp ®¸ TK

XNHT

XÝ nghiÖp XNHT

Tæng céng 1.089.968.888

85.157.921

165.457.044 60.171.075 582.456.789

193.816.393

2.916.66


Sau khi tÝnh to¸n chi phÝ khÊu hao TSC§ ë çc ph©n x-ëng trªn sæ chi tiÕt theo ph©n xëng. Hµng th¸ng kÕ to¸n lªn b¶ng ph©n bè khÊu hao theo c«ng ®o¹n råi tËp hîp chi phÝ khÊu hao TSC§ cña çc ph©n xëng chÝnh vµ ph©n xëng phï trî s¶n xuÊt vµo TK 627. KÕ to¸n ph©n bæ chi phÝ khÊu hao TSC§ ®Ó tÝnh gi¸ thµnh xi m¨ng ®en vµ xi m¨ng tr¾ng theo tiªu thøc sè lîng xi m¨ng s¶n xuÊt ra. Trong th¸ng 12 chi phÝ khÊu hao cho xi m¨ng ®en = 770.273.222 ® vµ xi m¨ng tr¾ng lµ 200.237.000 ®

KÕ to¸n ghi: Nî TK 6274 970.510.222

Cã TK 214 970.510.222

+ KÕ to¸n chi phÝ söa ch÷a lín: C¨n cø vµo t×nh h×nh sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ çc phßng nh: Kü thuËt s¶n xuÊt, c¬ ®iÖn, kÕ ho¹ch lªn kÕ ho¹ch söa ch÷a vµ tÝnh çc ®Þnh møc tiªu hao vËt t, nh©n c«ng tÝnh ra chi phÝ söa ch÷a ®Ó Tæng c«ng ty duyÖt. Chi phÝ söa ch÷a lín ®îc ph©n bæ ®Òu hµng th¸ng trÝch tríc vµo TK 627 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh sau ®ã l¹i ph©n bè cho xi m¨ng ®en vµ xi m¨ng tr¾ng theo tiªu thøc sè lîng xi m¨ng s¶n xuÊt. Khi söa ch÷a chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh ®îc tËp hîp vµo TK 2413 cø 6 th¸ng 1 lÇn ph¶i kÕt chuyÓn chi phÝ thùc tÕ vµ chi phÝ trÝch tríc nÕu thiÕu ph¶i trÝch thªm, thõa th× hoµn nhËp gi¶m

chi phÝ trong th¸ng 12 chi phÝ söa ch÷a lín ®îc ph©n bè cho xi m¨ng ®en lµ 142.725.132 ® vµ xi m¨ng tr¾ng lµ 320.127.000 ®

KÕ to¸n ghi: Nî TK 627 462.852.132

Cã TK 335 462.852.132

+ Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: §ã lµ nh÷ng chi phÝ kh«ng thuéc çc kho¶n môc chi phÝ trªn phôc vô cho s¶n xuÊt ph©n xëng nh: Chi phÝ chèng nãng, ®éc h¹i, chi phÝ b¶o vÖ ph©n x-ëng.


C¨n cø vµo nhËt ký chi tiÒn kÕ to¸n ghi vµo sæ çi TK 672 theo tõng ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh sau khi ®· tËp hîp ë çc ph©n xëng.

KÕ to¸n ghi: Nî TK 6278 25.980.000

Cã TK 11125.980.000

Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: lµ çc chi phÝ phôc vô cho s¶n xuÊt nh: chi phÝ trang phôc b¶o hé lao ®éng, chi phÝ vËn chuyÓn bèc xÕp, chi phÝ söa ch÷a thêng xuyªn. Sè liÖu thùc tÕ kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo TK 6277.

Nî TK 6277 : Chi phÝ mua ngoµi cho SX chung

Cã TK 111: TiÒn mÆt

Çc chi phÝ nµy ®îc theo dâi cho tõng ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ë tõng ph©n xëng.

Do chi phÝ s¶n xuÊt chung ®îc tËp hîp theo ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh vµ theo ph©n xëng, chØ cã chi phÝ söa ch÷a lín vµ chi phÝ khÊu hao TSC§ ph¶i ph©n bæ theo tiªu thøc sè lîng do ®ã cuèi th¸ng kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung nh sau.

Nî TK 154: 2.334.323.155

- 1541: 1.796.320.425

- 1542: 538.002.730

Cã TK 627: 2.334.323.155

Sæ çi TK 627Tªn tµi kho¶n: Chi phÝ s¶n xuÊt chung.

Th¸ng 12 n¨m 2000Ngµ

y th¸n

g

DiÔn gi¶iTK §èi øng

Nî Cã

Ph¸t sinh trong kú.Chi tiÒn mÆt cho xi m¨ng ®en 1111 20.625.064

Chi tiÒn mÆt cho xi m¨ng tr¾ng

1111 5.354.936


* Céng tiÒn mÆt 25.980.000

Chi phÝ b»ng tiÒn göi ng©n hµng

112 20.334.225

ph¶i thu kh¸c 138 120.323.452

T¹m øng 141 0

Chi phÝ khÊu hao c¬ b¶n XM§ 214 710.273.222

Chi phÝ khÊu hao c¬ b¶n XMT 214 200.237.000

* Céng TK 214 970.510.222

vay ng©n hµng tr¶ tiÒn dÞch vô ph¶i tr¶ kh¸ch hµng.

33141 12.222.000

Chi phÝ tiÒn l¬ng cho s¶n xuÊt chung

334 47.267.369

Chi phÝ ¨n ca cho s¶n xuÊt chung

334 17.820.000

Chi phÝ an toµn viªn + ®éc h¹i cho sx

334 12.000.000

* Céng TK 334 77.087.369

Chi phÝ b¶o hiÓm x· héi 338 11.253.721

Chi phÝ söa ch÷a lín XM§ 335 142.725.132

Chi phÝ söa ch÷a lín XMT 335 320.127.000

* Céng TK 335 462.852.132

Chi phÝ kim lo¹i cho s¶n xuÊt chung XM§

15223 67.672.127

Chi phÝ kim lo¹i cho s¶n xuÊt chung XMT

15223 43.478.169

* Céng TK 15223 111.150.296

Chi phÝ bul«ng cho s¶n xuÊt chung XM§

15224 62.432.642

Chi phÝ bul«ng cho s¶n xuÊt chung XMT

15224 31.042.189

* Céng TK 15224 93.474.831

VËt liÖu x©y dùng ®å ®iÖn ... XM§

15225 51.925.803

VËt liÖu x©y dùng ®å ®iÖn ... XMT

15225 29.902.919

* Céng TK 15225 81.828.722

Phô tïng XM cho s¶n xuÊt chung XM§

15241 467.128.201


Phô tïng XM cho s¶n xuÊt chung XMT

15241 132.602.954

* Céng TK 15241 599.731.155

Phô tïng « t« cho s¶n xuÊt chung XM§

15242 3.520.826

Phô tïng « t« cho s¶n xuÊt chung XMT

15242 5.002.460

* Céng TK 15242 8.523.286

VËt t dïng cho s¶n xuÊt chung 1521 0

VËt t ø ®äng xuÊt dïng 1528 241.523.708

C«ng cô dông cô s¶n xuÊt chung XM§

1531 12.603.953

C«ng cô dông cô s¶n xuÊt chung XMT

1531 14.889.600

* Céng TK 1531 27.493.553

Xi m¨ng dïng cho söa ch÷a c«ng tr×nh

511 7.127.717

Lao vô xÝ nghiÖp ®¸ Trµng Kªnh cung cÊp

336831

0

Lao vô xÝ nghiÖp vËn t¶i cung cÊp.

336831

82.508.441

KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung cho XM§

1541 1.796.320.425

KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung cho XMT

1542 538.002.730

VËt t dïng cho söa ch÷a lín 2413 234.062.930

NhËp l¹i vËt t ë çc ph©n xëng 1528 385.538.745

Céng ph¸t sinh 2.953.924.830

2.953.924.830

2.4 Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n s¶n phÈm dë dang.

C«ng ty ¸p dông ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh. C¨n cø vµo ®Þnh møc kü thuËt ®Çu n¨m C«ng ty x©y dùng mét ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú. S¶n phÈm dë dang theo ®o¹n s¶n xuÊt lµ bïn, clinker xi m¨ng bét.

Gi¸ trÞ s¶n phÈm d¬ dang cuèi kú = sè lîng BTP x Tæng ®Þnh møc.


Cô thÓ tÝnh tõng lo¹i b¸n thµnh phÈm nh :

Bb = Qb x Z®mb

Gc = Qc x Z®mc

Gx = Qx x Z®mx

Gb, Gc, Gxlµ gi¸ trÞ bïn, clinker, xi m¨ng bét dë dang.

Qb, Qc, Qx lµ sè l¬ng bïn, linker, xi m¨ng.

Z®mb, Z®mc, Z®mx lµ qu¸ gi¸ thµnh ®Þnh møc cña bïn, clinker, xi m¨ng gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cña th¸ng 12 ®îc ph¶n ¸nh ë b¶ng tæng hîp kiÓm kª s¶n phÈm dë dang.

- Sè lîng bïn dë dang cuèi th¸ng ®îc x¸c ®Þnh b»ng çch lÊy thíc däi, th¶ xuèng giÕng bïn, chiÒu cao. Sau ®ã nh©n chiÒu cao víi chu vi cña giÕng ®îc thÓ tÝch. Råi quy ra khèi l-îng theo ®Þnh møc kü thuËt cho tríc.

- Sè lîng clinker ®îc ®o b»ng çch g¹t clinker thµnh h×nh chãp, råi ®o chu vi. Nh©n chiÒu cao víi chu vi ra thÓ tÝch h×nh chãp. Sau ®ã quy ra khèi lîng theo ®Þnh møc kü thuËt cho tríc.

- Sè lîng xi m¨ng bét ®îc x¸c ®Þnh b»ng çch th¶ thíc räi xuèng ®¸y si l«, bét xi m¨ng b¸m vµo v¹ch nµo th× ®ã lµ chiÒu cao cña si l« sau ®ã nh©n chiÒu cao víi chu vi ra thÓ tÝch si l« råi quy ra khèi lîng theo ®Þnh møc kü thuËt.

B¶ng tæng hîp kiÓm kª b¸n thµnh phÈm 31/12/2000Stt

Tªn vËt t quy çch

TK

§¬n vÞ

§¬n gi¸

Tån sæ s¸ch Tån kho thùc tÕ

Lîng tiÒn Lîng TiÒnI B¸n thµnh phÈm

dë dang154

B¸n thµnh phÈm xm®

2.088.369.458

2.088.369.458

- Bïn m3 57.894 1.296, 75.065.36 1.296 75.065.36


6 0 ,6 0Clinker TÊn 330.60

14.470,5

1.477.786.472

4.470,5

1.477.786.472

- Xi m¨ng bét TÊn 340.011

1.575 535.517.325

1.575 535.517.325

B¸n thµnh phÉm XMT

1.459.661.315

1.459.661.315

- Bïn m3 183.706

500 91.853.000

500 91.853.000

Clinker TÊn 893.799

1.100 983.178.900

1.100 983.178.900

- Xi m¨ng bét TÊn 978.120

393 384.629.415

393 384.629.415

Tæng céng 3.548.030.773

3.548.030.773

2.5 TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng:

Cuèi mçi th¸ng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµo TK

154 - chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm dë dang. Do xuÊt ph¸t tõ ®èi

tîng vµ ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ lµ theo n¬i ph¸t sinh chi

phÝ vµ theo s¶n phÈm nªn chia tµi kho¶n nµy thµnh 2tµi

kho¶n cÊp 2.

TK 1541 : Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang xi m¨ng ®en

TK 1542 : Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang xi m¨ng tr¾ng.

Bªn cã cña TK 154 lµ gi¸ trÞ cña s¶n phÈm nhËp kho tÝnh

theo gi¸ thµnh kú tríc.

Sæ çi TK 154

Tªn TK: chi phÝ s¶n xuÊt dë dangTh¸ng 12 n¨m 2000

DiÔn gi¶i TK§U Nî CãD ®Çu kú 4.372.877.7

34Sè ph¸t sinh trong kúK/C chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp

621 19.712.138.798

Kc chi phÝ nh©n c«ngg + BHXH

622 2.143.443.316

K/c chi phÝ s¶n xuÊt chung 627 2.334.323.155


Hµng gia c«ng nhËp kho 15221Hµng gia c«ng nhËp kho 15241 110.638.26

4NhËp kho xi m¨ng 155 24.904.243.

963Céng ph¸t sinh 24.189.905.

26625.014.882.

227D cuèi kú 3.547.900.7

73

Sæ çi TK 1542

Tªn TK: chi phÝ s¶n xuÊt dë dang xi m¨ng tr¾ng

Th¸ng 12 n¨m 2002

DiÔn gi¶i TK§U

Nî Cã

D ®Çu kú 655.885.661

Sè ph¸t sinh trong kú

K/C chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cho s¶n xuÊt XMT

621 6.791.461.272

Kc chi phÝ nh©n c«ngg + BHXH cho XMT

622 171.444.502

K/c chi phÝ s¶n xuÊt chung cho XMT

627 538.002.730

Thµnh phÈm nhËp kho 15222

6.697.132.850

Céng ph¸t sinh 7.500.908.504

6.697.132.850

Dë dang cuèi kú 1.459.661.315

Sæ çi TK 1541Tªn TK: chi phÝ s¶n xuÊt dë dang xi m¨ng ®en

Th¸ng 12 n¨m 2000

DiÔn gi¶i TK§U Nî CãD ®Çu kú 3.716.992.0

73

Sè ph¸t sinh trong kú

K/C chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cho s¶n xuÊt XM§

12.920.677.526


Kc chi phÝ nh©n c«ngg + BHXH cho XM§

1.971.998.811

K/c chi phÝ s¶n xuÊt chung cho XM§

1.796.320.425

Hµng gia c«ng nhËp kho 15222

Hµng gia c«ng nhËp kho 15221

Hµng gia c«ng nhËp kho 15241 110.638.264

Xi m¨ng bao PC30 nhËp kho 155 17.638.769.132

Xi m¨ng bao PC30 rêi nhËp kho

155 535.517.325

Clinker b¸n ngoµi 155 32.824.656

Céng ph¸t sinh 18.317.619.377

D cuèi kú 2.088.369.458

Do chi phÝ cña C«ng ty ph¸t sinh nhiÒu vµ phøc t¹p nªn

kú tÝnh gi¸ thµnh cña C«ng ty lµ theo quý. C«ng ty ¸p dông ph-

¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh lµ ph¬ng ph¸p hÖ sè. §Çu n¨m phßng

kÕ ho¹ch, phßng küthuË vµ phßng VËt t ... dùa vµo t×nh h×nh

trang thiÕt bÞ x©y dùng ®Þnh møc vËt t tiªu hao cho mçi

®¬n vÞ s¶n phÈm tõ ®ã x¸c ®Þnh ®îc hÖ sè çc s¶n phÈm

quy vÒ s¶n phÈm gèc lµ xi m¨ng PC 30.

HÖ sè cña xi m¨ng PC30 lµ1

HÖ sè cña xi m¨ng bét PC30 lµ 0,9585

HÖ sè cña xi m¨ng Clinker lµ 0,8533

HÖ sè cña xi m¨ng PC40 lµ1,048

Tæng s¶n lîng s¶n xuÊt quý 4 n¨m 2000 lµ 97.867,65 tÊn

Xi m¨ng PC 30: 82.304,65 tÊn

Xi m¨ng bét PC30: 665,75 tÊn

Xi m¨ng clinker: 12.897,25 tÊn


Tæng s¶n lîng quy ®æi = s¶n lîng i x hÖ sè i

Tæng s¶n lîng quy ®æi quý 4 lµ : 93.948 tÊn trong ®ã:

Xi m¨ng PC 30: 82.304,65 tÊn

Xi m¨ng bét PC30: 638,12 tÊn

Xi m¨ng clinker: 11.005,23 tÊn

Cuèi mçi quý kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh bªn nî cña

TK154 vµ c¨n cø vµo sè d ®Çu kú vµ cuèi kú tÝnh ®îc tæng gi¸

thµnh s¶n phÈm.

Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm = gi¸ trÞ s¶n phÈm ®Çu kú +

chi phÝ ph¸t sinh trong kú - gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú.

Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm quý 4 cña xi m¨ng ®en :

1821564454 + 47624360931-2088369458=

47367555927

Gi¸ thµnh 1 tÊn xi m¨ng bao PC30 =

Gi¸ thµnh 1 tÊn xi m¨ng xi m¨ng bét PC30 = 504.189 x

0,9585 = 483265®

Gi¸ thµnh 1 tÊn xi m¨ng tr¾ng t¬ng tù

Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm quý 4 cña xim¨ng tr¾ng:

1009.188.528 + 12.770.588.801 - 1459661315 =

12.320.116.014

Gi¸ thµnh cña 1 tÊn xi m¨ng tr¾ng =

Sau ®©y lµ b¶ng tÝnh gi¸ thµnh cña 2 lo¹i xi m¨ng quý 4

n¨m 2000


PhÇn III mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh

s¶n xuÊt s¶n phÈm cña c«ng ty xi m¨ng H¶i phßng

I. NhËn xÐt chung vÒ nh÷ng u ®iÓm vµ tån t¹i cÇn ®îc hoµn thiÖn

TÝnh ®Õn nay c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng ®· tr¶i qua h¬n 100 n¨m vµ h¬n 70 n¨m truyÒn thèng çch m¹ng , bao nhiªu n¨m th¨ng trÇm , c«ng ty vÉn kh«ng ngõng tån t¹i vµ ph¸t triÓn ,lu«n lu«n gi÷ v÷ng vai trß lÞch sö tiªn phong cña m×nh . Nh÷ng n¨m ®æi míi còng lµ thêi kú khã kh¨n khèc liÖt nhÊt . Tríc ®©y ë ViÖt Nam duy nhÊt cã nhµ m¸y xi m¨ng H¶i Phßng ,nay cã thªm xi m¨ng Hµ Tiªn , BØm S¬n , Hoµng Th¹ch , Chinh Phong , Sao Mai vµ hµng chôc nhµ m¸y xi m¨ng ®Þa ph¬ng kh¸c . Nhµ m¸y xi m¨ng H¶i Phßng ®øng tríc sù lùa chän th¸ch thøc míi .Víi truyÒn thèng s½n cã , çn bé c«ng nh©n xÝ nghiÖp ®· tõng bíc vît lªn chÝnh m×nh,vît lªn tÊt c¶ ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn nh ngµy h«m nay . C«ng nghÖ xi m¨ng kh«ng ngõng ®æi míi ,¸p dông ®îc nhiÒu tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt cña m×nh , kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l-îng s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ trêng . C«ng suÊt thiÕt bÞ hµng n¨m ®Òu vît møc kÕ ho¹ch . §êi sèng c«ng nh©n çn bé b¶o ®¶m , trËt tù kû c¬ng , an ninh chÝnh trÞ ®îc gi÷ v÷ng .§Õn nay c«ng ty thùc sù lín m¹nh , s¶n phÈm cña c«ng ty ®· vµ ®ang ®îc mäi ngêi biÕt ®Õn . Çc ®Þa bµn truyÒn thèng dïng xi m¨ng H¶i Phßng vÉn cßn ®îc ngêi tiªu dïng h©m mé ,nay cã hÖ thèng chÊt lîng ISO 9002 ngµy cµng ®îc c¶i tiÕn chÊt lîng xi m¨ng ngµy cµng æn ®Þnh sÏ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh gióp xi m¨ng H¶i Phßng æn ®Þnh s¶n xuÊt vµ cã vÞ thÕ v÷ng ch¾c víi thÞ trêng n«ng th«n réng lín t¹i çc ®Þa bµn truyÒn thèng .§Ó cã ®îc nh÷ng thµnh c«ng nh vËy , c«ng lao tríc hÕt thuéc

vÒ çc thÕ hÖ ®µn anh ®· anh dòng hy sinh trong thêi kú

®¸nh Ph¸p chèng Mü .C«ng lao nµy thuéc vÒ tÊt c¶ çc çn bé

c«ng nh©n viªn trong c«ng ty ®· bÒn bØ gãp søc ®oµn kÕt

g¾n bã víi nhau lµm nªn nh÷ng thµnh qu¶ ngµy h«m

nay .Trong ®ã ®éi ngò kÕ to¸n tµi chÝnh cña c«ng ty ®Æc


biÖt lµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña

c«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y sau ®©y lµ mét sè chØ

tiªu chi phÝ hoµn thµnh kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ

®¸nh gi¸ chÝnh x¸c chÊt lîng qu¶n lý chi phÝ

Kho¶n môc chi phÝ

N¨m 1999 N¨m 2000 So s¸nh n¨m 2000/1999

Sè tiÒn Tû träng%

Sè tiÒn

Tû träng %

Sè tiÒn

%

1. Nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp

373.456

71,3 364.256.

72 -9.200 97,5

-Nguyªn vËt liÖu chÝnh

83.828 16 82.828 16,4 -1.000 98,8

- lao vô vËn t¶i cung cÊp

19.898 3,8 20.898 4,1 +1.000

105

Bi ®¹n g¹ch chÞu löa

25.069 4,8 22.680 4,5 -2.389 90,5

Vá bao 56.832 10,9 53.021 10,5 -3.811 93,3Nhiªn liÖu 97.159 18,6 90.154 17,8 -7000 92,8®iÖn n¨ng 90.697 17,3 94.697 18,7 +4.00

0104,

42.chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp

61.496 11,7 58.496 11,6 -3.000 95,1

- tiÒn l¬ng 57.561 10,99 54.961 10,9 2.600 95,5B¶o hiÓm x· héi 3.937 0,8 3.537 0,7 -400 89,83 . chi phÝ s¶n xuÊt chung

88.481 17 82.681 16,4 -5.800 93,4

KhÊu hao TSC§ 15.436 2,9 16.436 3,3 +1.000

106,4

Chi phÝ söa ch÷a lín

20.980 4 22.380 4,4 1.400 106,7

Chi phÝ tiÒn l¬ng 10027 1,9 6.827 1,4 -3.200 68Chi phÝ ¨n ca 8.452 1,6 6.352 1,3 -2.100 75An toµn viªn + ®éc h¹i

814.527

2,8 15.227 3 +700 105

Chi phÝ b¶o hiÓm x· héi

3.376 0,6 2.876 0,6 -500 85,2

vËt liÖu 10.953 2,09 7.953 1,6 -3.000 72,6Lao vô xÝ nghiÖp vËn t¶i

1.027 0,2 2.627 0,5 +1.600

25,5


TiÒn mÆt 5.445 1,04 2.845 0,6 -2.600 52,2TiÒn göi + tiÒn vay

1.846 0,4 4.046 0,8 +2.200

219

Söa ch÷a thuª ngoµi

460 0,08 1.160 0,2 700 252

Kh¸c 991 0,19 491 0,09 -500 49,54. gi¶m chi -5.039 0,1 -6.539 1,3 -1.500 129,

85. gi¸ thµnh s¶n xuÊt

523.433

100 505.433

100 -18.00

0

96,6

Ta thÊy qua b¶ng trªn gi¸ thµnh thùc tÕ cña mét tÊn xi

m¨ng PC 30 n¨m 2000 gi¶m ®i 3,4% so víi n¨m 99 víi møc

gi¶m tuyÖt ®èi lµ 18000®ång . Trong ®ã chñ yÕu lµ chi phÝ

nguyªn vËt liÖu gi¶m 2,5% hay gi¶m 9200 ®ång . Chi phÝ

nh©n c«ng gi¶m 3000 ®ång cho mét tÊn , chi phÝ s¶n xuÊt

chung gi¶m ®i ®¸ng kÓ 5800 ®ång /1tÊn hay gi¶m 6,6%

§Ó cã kÕt luËn chÝnh x¸c cÇn ph¶i dùa vµo tÝnh chÊt vµ

ph©n tÝch møc ®é ¶nh hëng cña tõng nh©n tè ®Õn gi¸ thµnh

s¶n phÈm

- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chiÕm 72% trong

gi¸ thµnh s¶n phÈm do ®ã biÖn ph¸p gi¶m chi phÝ nµy lµ

chñ yÕu ®Ó h¹ gi¸ thµnh . So víi n¨m 1999 kho¶n chi nµy ®·

h¹ 9200 ®ång/1tÊn hay ®¹t 97,5% . Chñ yÕu lµ bi ®¹n g¹ch

chÞu löa , nhiªn liÖu…gi¶m nhiÒu lµ do møc tiªu hao vËt

liÖu vµ ®¬n gi¸ nguyªn vËt liÖu .Do c«ng ty ®· qu¶n lý

chÆt chÏ vËt t do ®ã møc tiªu hao thùc tÕ thÊp h¬n so víi

n¨m 1999 h¬n n÷a c«ng ty cã ®éi ngò nh©n viªn vËt t

n¨ng t×m nguån cung cÊp víi ®¬n gi¸ rÎ h¬n so víi n¨m

1999. Víi s¶n lîng thùc tÕ s¶n xuÊt trong n¨m 2000 lµ 382

ngh×n tÊn xi m¨ng PC30 ®· quy ®æi , th× c«ng ty ®· tiÕt

kiÖm ®îc mét kho¶n chi phÝ lµ 3,5tû


- vÒ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp trong gi¸ thµnh s¶n

phÈm chiÕm 11,6% chi phÝ nµy bÞ ¶nh hëng trùc tiÕp bëi

®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cña Tæng c«ng ty x©y dùng dùa trªn c¬

së çc ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt s¶n xu©t nªn hÇu nh tiÒn

l¬ng lu«n æn ®Þnh. Nhng do tr×nh ®é c¬ khÝ ho¸ , c¶i

tiÕn trang thiÕt bÞ vµ ®µo t¹o n©ng cao tay nghÒ cho ngêi

thî vµ ngêi qu¶n lý gi¶m bít lao ®éng gi¶n ®¬n do ®ã chi

phÝ tiÒn l¬ng gi¶m ®i 3000 ®ång /1tÊn nªn ®· tiÕt kiÖm

cho c«ng ty so víi n¨m 1999 mét kho¶n íc tÝnh lµ 1,146 tû

®ång

- chi phÝ s¶n xuÊt chung kho¶n môc nµy chiÕm

14,6%trong tæng gi¸ thµnh so víi n¨m 1999 gi¶m 5800

®ång /1tÊn nªn c«ng ty tiÕt kiÖm ®îc mét kho¶n lµ 2,2156

tû ®ång trong ®ã chi phÝ khÊu hao TSC§ t¨ng 1000ngh×n

®ång/ 1tÊn hay ®¹t 106,4% lµm cho tæng chi phÝ t¨ng

382triÖu ®ång so víi n¨m 1999 . Do c«ng ty ¸p dông khÊu

hao tuyÕn tÝnh cè ®Þnh , tû lÖ khÊu hao kh«ng thay ®æi ,

nhng do c«ng ty ®Çu t thªm mét sè m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n

xuÊt , vµ ®Çu t vµo thiÕt bÞ läc bôi lµm t¨ng sù trong s¹ch

cña m«i trêng lµm t¨ng nguyªn gi¸ TSC§ do ®ã t¨ng chi phÝ

khÊu hao

- Chi phÝ söa ch÷a lín t¨ng 1400 ®ång / 1tÊn hay ®¹t

106,7% so víi n¨m 1999. Nguyªn nh©n cña sù t¨ng chi phÝ

khÊu hao lµ do thiÕt bÞ m¸y mãc ®îc x©y dùng h¬n 100

n¨m nay nhiÒu m¸y mãc xuèng cÊp çn bé c«ng nh©n

ph©n xëng sö dông vµ b¶o qu¶n thiÕt bÞ cha tèt lµm l·ng

phÝ mét kho¶n lµ 543,8 triÖu ®ång

- Çc kho¶n chi phÝ kh¸c nh vËt liÖu tiÒn l¬ng còng

gi¶m ®i ®¸ng kÓ trong khi ®ã chi phÝ an toµn ®éc h¹i t¨ng

lªn chøng tá c«ng ty chó ý ®Õn vÖ sinh c«ng nghiÖp an


toµn cho ngêi lao ®éng ®©y lµ cè g¾ng lín cña c«ng ty

trong viÖc gi¶m sè tai n¹n lao ®éng vµ sè ngêi m¾c bÖnh

nghÒ nghiÖp

Trªn ®©y lµ mét vµi nhËn xÐt chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n

tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh cña c«ng ty . Thêi gian qua

em ®· ®i s©u vµo t×m hiÓu chi tiÕt çch tæ chøc , h¹ch to¸n

chi phÝ gi¸ thµnh cña c«ng ty em thÊy cã nh÷ng mÆt u ®iÓm

vµ mét sè h¹n chÕ sau

u ®iÓm :

C«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ tÝnh gi¸

thµnh s¶n phÈm do çc çn bé cã n¨ng lùc vµ cã kinh nghiÖm

l·nh ®¹o nªn ®¶m b¶o ®îc sù chÝnh x¸c khoa häc c«ng t¸c

nµy diÔn ra ®Þnh kú hµng th¸ng vµ ®îc thùc hiÖn kh¸ nÒ

nÕp , hoµn chØnh . C«ng ty ®· c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm quy

tr×nh c«ng nghÖ , ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt ®Ó x¸c ®Þnh

®èi tîng tËp hîp chi phÝ vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh , qua ®ã

gióp cho viÖc x¸c ®Þnh kho¶n chi phÝ nµo lµ hîp lý , kho¶n

nµo cha hîp lý ®Ó cã biÖn ph¸p kh¾c phôc kÞp thêi . C«ng ty

®· ¸p dông ®îc hÖ thèng m¸y vi tÝnh vµo trong c«ng t¸c h¹ch

to¸n kÕ to¸n do ®ã çc sè liÖu kÕ to¸n ®îc cËp nhËt thêng

xuyªn , tr¸nh ®îc nhÇm lÉn trong tÝnh to¸n gióp cho viÖc tËp

hîp chi phÝ mét çch nhanh chãng vµ chÝnh x¸c ®¸p øng ®îc

yªu cÇu cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n . Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n

kÕ to¸n cña c«ng ty nh×n chung theo chÕ ®é kÕ to¸n míi , sè

liÖu kÕ to¸n ®îc lu©n chuyÓn qua çc chøng tõ sæ s¸ch mét

çch râ rµng vµ chÝnh x¸c theo ®óng tr×nh tù . Do ®ã t¹o

®iÒu kiÖn cho viÖc kiÓm tra cña l·nh ®¹o vÒ kÕt qu¶ s¶n

xuÊt kinh doanh . Çc chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng ty ®îc çc kÕ

to¸n phÇn hµnh theo dâi vµ tËp hîp mét çch t¬ng ®èi chÝnh


x¸c nªn h¹n chÕ viÖc thÊt tho¸t vËt t , nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt

®Ó gi¶m chi phÝ .

C«ng ty ¸p dông çc ph¬ng ph¸p ph©n bè chi phÝ mét

çch thÝch hîp vµ tËp hîp chi phÝ theo ®èi tîng cho nªn viÖc

tÝnh gi¸ thµnh chÝnh x¸c h¬n , ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh cña

c«ng ty ®¬n gi¶n , dÔ tÝnh , kho¶n môc chi phÝ ®îc më theo

®óng yªu cÇu cña nghµnh do ®ã tËp hîp chi phÝ mét çch

nhanh chãng

C«ng ty ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p ®óng ®¾n trong viÖc

lËp ®Þnh møc vËt t còng nh qu¶n lý ®Çu vµo ®Æc biÖt lµ ra

chØ tiªu kÕ ho¹ch gi¸ thµnh ®èi víi tõng c«ng ®o¹n cho çc

ph©n xëng , n©ng cao tr¸ch nhiÖm qu¶n lý cho tõng ph©n x-

ëng do ®ã x©y dùng ®îc ®Þnh møc nguyªn vËt liÖu t¬ng

®èi hîp lý gãp phÇn gi¶m chi phÝ gióp s¶n phÈm cã thÓ c¹nh

tranh trªn thÞ trêng . C«ng ty ®· ¸p dông chÕ ®é thëng ph¹t

vËt chÊt ®Ó khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng trong viÖc thùc

hµnh chÕ ®é tiÕt kiÖm vËt t , tiÕt kiÖm chi phÝ t¨ng n¨ng

su©t lao ®éng .TrÝch thëng theo tû lÖ víi gi¸ trÞ vËt t trªn mét

®¬n vÞ s¶n phÈm , ph¹t hµnh chÝnh ®èi víi ®¬n vÞ , ç nh©n

s¶n xuÊt dïng vît qu¸ møc tiªu hao vËt t cho phÐp nh»m môc

tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn , trong nh÷ng n¨m qua c«ng ty ®· cã

nhiÒu cè g¾ng trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ thùc hiÖn ®Ó gi¶m

chi phÝ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm . Tuy nhiªn trong c«ng t¸c qu¶n

lý cßn nh÷ng tån t¹i ph¶i nhanh chãng gi¶i quyÕt nh÷ng tån

t¹i ®ã lµ .

Trong c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ mÆc dï c«ng ty ®· tiÕn

hµnh nhiÒu biÖn ph¸p trong viÖc qu¶n lý vËt liÖu xong ®Æc

®iÓm s¶n xuÊt cña c«ng ty lµ nguyªn vËt liÖu dïng cho s¶n

xuÊt bao gåm nhiÒu chñng lo¹i , sè lîng lín , cång kÒnh nªn

viÖc qu¶n lý rÊt phøc t¹p .Do nguån cung cÊp ë xa ®¸ v«i ph¶i


vËn chuyÓn tõ Trµng Kªnh Thuû Nguyªn , than mua tõ Qu¶ng

Ninh , kho¸ng ho¸ quú khª , xØ ®Òu ph¶i vËn chuyÓn ®êng

dµi nªn tû lÖ hao hôt lín , vµ còng v× nguån cung cÊp ë xa cho

nªn c«ng ty ph¶i dù tr÷ nhiÒu lµm t¨ng chi phÝ b¶o qu¶n vµ

t¨ng lîng vèn lu ®éng bÞ ø ®äng . Thªm vµo ®ã viÖc b¶o

qu¶n dù tr÷ nh÷ng nguyªn vËt liÖu nµy , do tÝnh chÊt cång

kÒnh nªn chóng ®îc ®Ó ngoµi b·i kh«ng ®îc kiÓm tra gi¸m s¸t

thêng xuyªn .

Mét h¹n chÕ rÊt lín trong viÖc gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt vµ

h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty lµ do ®äc x©y dùng tõ

thËp kû 80 nªn s¬ së h¹ tÇng , c«ng nghÖ s¶n xuÊt l¹c hËu

suèng cÊp .nªn ®Þnh møc nguyªn vËt liÖu cho mét s¶n phÈm

lín n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng cao. MÆt kh¸c m¸y mãc thiÕt bÞ

qu¸ cò cha thÓ ®¹t ®Õn tr×nh ®é tù ®éng ho¸ nªn vÉn ®ßi

hái mét lîng c«ng nh©n lín do ®ã tû träng c«ng chi phÝ nh©n

lín trong toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt. §ång thêi hÖ thèng m¸y

mãc ë çc ph©n xëng xuèng cÊp nhiÒu hµng n¨m ph¶i chi ra

mét kho¶n lín ®Ó söa ch÷a.

Nhng vÞ trÝ mÆt b»ng cña c«ng ty tríc lµ ven ®« Ýt d©n

c sinh sèng nhng nay do tèc ®é t¨ng trëng d©n sè cña thµnh

phè n¬i nµy ®· trë thµnh khu vùc ®« thÞ tËp trung d©n c

®«ng ®óc vµ dù kiÕn n¨m 2005 ®©y sÏ lµ khu c«ng nghiÖp

s¹ch cña thµnh phè H¶i Phßng. §Ó tr¸nh « nhiÔm m«i trêng, l¹i

gÇn n¬i khai th¸c nguyªn vËt liÖu sÏ t¹o ®iÒu kiÖn gi¶m gi¸

thµnh s¶n phÈm gióp s¶n phÈm xi m¨ng H¶i Phßng cã søc c¹nh

tranh víi s¶n phÈm xi m¨ng kh¸c trªn thÞ trêng. V× lý do nµy

mµ lîng ®Çu t vèn cña Nhµ níc cho c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng

vÒ viÖc c¶i tiÕn c«ng nghÖ trong nh÷ng bÞ h¹n chÕ.


ViÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú cña c«ng

ty cßn t¬ng ®èi cha chÝnh x¸c cao, theo ph¬ng ph¸p cña

c«ng ty th×

Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú = gi¸ ®Þnh møc * khèi

lîng sp dë dang

Khèi lîng s¶n phÈm dë dang cuèi kú lµ bïn, xi m¨ng bét,

clinker tån l¹i thùc tÕ ë çc sil« chøa xi m¨ng bét, giÕng bïn vµ

b·i clinker, rÊt khã ®ong ®o chÝnh x¸c kh«ng thÓ c©n ®îc. Do

®ã, c«ng ty cÇn ph¶i cã nh÷ng thiÕt bÞ c©n ®ong ®o chÝnh

x¸c h¬n hiÖn nay c«ng ty ®¸nh gi¸ s¶n phÈm xi m¨ng bét lµ

thíc ®o gäi lµ con räi xuèng sil« chøa bét, bét dÝnh ®Õn chç

nµo cña thíc th× ®ã lµ chiÒu cao. Sau ®ã tÝnh thÓ tÝch cña

sil« råi quy ra khèi lîng xi m¨ng bét theo ®Þnh møc quy ®Þnh.

Víi clinker th× dïng m¸y g¹t thµnh h×nh chãp råi ®o

chiÒu cao vµ chu vi tÝnh ra thÓ tÝch. Sau ®ã quy ra khèi lîng

theo çch nµy hay çch kh«ng chÝnh x¸c v× ®èng clinker cã

nhiÒu ®é cao gå ghÒ kh¸c nhau.

§èi víi bïn th× dïng thíc roi th¶ xuèng giÕng bïn x¸c ®Þnh

chiÒu cao cña giÕng råi tÝnh thÓ tÝch giÕng. Sau ®ã quy thÓ

tÝch ra khèi lîng theo ®Þnh møc kü thuËt. Gi¸ thµnh ®Þnh

møc ®îc c«ng ty x©y dùng vµo ®Çu mçi n¨m dùa vµo ®Þnh

møc vËt t. Trong gi¸ thµnh ®Þnh møc nµy bao gåm toµn bé chi

phÝ trùc tiÕp s¶n trùc tiÕp xuÊt ra clinker, bïn, xi m¨ng bét nh-

ng theo çch ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cña c«ng ty th× chØ

tÝnh cho nguyªn vËt liÖu chÝnh do ®ã gi¸ trÞ s¶n phÈm dë

dang trªn çc b¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cha ph¶n ¸nh

®óng b¶n chÊt cña nã.

Khi tËp hîp chi phÝ ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm c«ng ty

kh«ng t¸ch chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng vaß tµi kho¶n 622

nh vËy cha hîp lý l¾m. vÒ mÆt sè liÖu th× kh«ng ¶nh hëng


nhng sè liÖu ph¶n ¸nh chi phÝ nh©n c«ng kh«ng chÝnh thøc.

MÆt kh¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ kh«ng thÓ biÕt ®îc chi phÝ nh©n

viªn ph©n xëng chiÕm bao nhiªu chi phÝ qu¶n lý chung do ®ã

cã thÓ ®a ra ph¬ng ph¸p gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung- chi

phÝ mµ çc kÕ to¸n coi lµ träng ®iÓm ®Ó h¹ gi¸ thµnh.

II. Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp ®Ó kh¾c phôc h¹n chÕ vµ

hoµn thiÖn c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña

c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng.

Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ

chØ tiªu ph¶n ¸nh chÊt lîng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña

c«ng ty. Qua thùc tÕ trong c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng ta thÊy:

MÆc dï cßn nhiÒu khã kh¨n nhng do sù cè g¾ng trong viÖc tæ

chøc vµ qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt c«ng ty ®· nh÷ng kÕt qu¶

®¸ng khÝch lÖ, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã l·i, t×nh

h×nh tµi chÝnh ®îc c¶i thiÖn.

Tuy nhiªn, ®i s©u vµo nghiªn cøu ph©n tÝch t×nh h×nh

thùc tÕ ta thÊy bªn c¹nh nh÷ng mÆt ®¹t ®îc c«ng ty cßn béc

lé mét sè vÊn ®Ò tån t¹i trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt còng nh

qu¶n lý chi phÝ.

Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu thùc tÕ ph¬ng ph¸p h¹ch

to¸n tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt t¹i c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng. Em

xin m¹nh d¹n ®a ra mét vµi ý kiÕn gãp phÇn phôc vô c«ng t¸c

h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.

§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú: §èi víi s¶n phÈm dë

dang lµ clinker cã thÓ ¸p dông c©n trît clinker nh mét sè nhµ

m¸y kh¸c ®ang sö dông. Tøc lµ khi clinker s¶n xuÊt ra sÏ ®îc

®a ra c©n trît tríc khi ®a vµo sil« chøa clinker. Khèi lîng

clinker dë dang cuèi kú = sè lîng clinker s¶n xuÊt trong kú – sè

lîng clinker suÊt dïng cho s¶n xuÊt xi m¨ng + sè lîng clinker dë

dang ®Çu kú.


§èi víi bïn c«ng ty cã thÓ dùa vµo ®Þnh møc bïn trong 1

tÊn xi m¨ng vµ lîng xi m¨ng hoµn thµnh trong kú ®Ó cã thÓ

biÕt ®îc lîng bïn s¶n xuÊt ra trong kú vµ lîng bïn dë dang cuèi

kú = lîng bïn dë dang ®Çu kú + lîng bïn s¶n xuÊt ra trong kú –

lîng bïn xuÊt dïng s¶n xuÊt clinker trong kú.

Khèi lîng xi m¨ng bét còng cã thÓ dùa vµo ®Þnh møc kü

thuËt vµ ®îc suy ra tõ sè lîng bïn vµ clinker ®· xuÊt dïng xi

m¨ng bét lµ s¶n phÈm dÔ thÊt tho¸t. do ®ã ®Ó ®¸nh gi¸ khèi

lîng tån cuèi kú 1 çch chÝnh x¸c ®ßi hái ph¶i cã sù qu¶n lý

theo dâi chÆt chÏ t¹i ph©n xëng. Nh vËy, c«ng ty giao tr¸ch

nhiÖm cho l·nh ®¹o ph©n xëng.

- §èi víi hÖ thèng tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ th× c«ng

ty cã thÓ tÝnh theo ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ®Ó thuËn tiÖn

h¬n trong c«ng t¸c tËp hîp tÝnh gi¸ thµnh. NÕu nh më theo

tõng ph©n xëng th× khi nh×n mét çch tæng qu¸t vµo tµi

kho¶n chi phÝ sÏ kh«ng râ kho¶n chi phÝ nµo dïng cho s¶n

xuÊt xi m¨ng ®en vµ xi m¨ng tr¾ng.vÝ dô:

TK 621: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp sau khi ®· më

çc tµi kho¶n cÊp 2 cho tõng ph©n xëng. Mçi ph©n xëng l¹i

tËp hîp chi phÝ cho tõng lo¹i s¶n phÈm cho nªn më thªm çc tµi

kho¶n cÊp 3 nh

Tk 62111 : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh t¹i ph©n xëng

m¸y ®¸ cho xi m¨ng ®en.

Tk 62112 : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh t¹i ph©n xëng

m¸y ®¸ cho xi m¨ng tr¾ng.

Trªn thùc tÕ khi tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm th× c«ng ty

ph©n bæ hÕt kho¶n chi phÝ BHXH, BHYT, KPC§ trÝch theo quü

l¬ng cÊp bËc cña bé phËn c«ng nh©n trùc tiÕp vµo chi phÝ

s¶n xuÊt xi m¨ng ®en. Nh thÕ gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm sÏ

kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c. C«ng ty nªn ph©n bæ trùc tiÕp


tõng kho¶n trÝch l¬ng trªn tõng bé phËn c«ng nh©n s¶n xuÊt

kÕt chuyÓn vµo chi phÝ s¶n xuÊt cña 2 s¶n phÈm riªng biÖt.

Do çc ®Æc trng c¬ b¶n vÒ quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n

xuÊt s¶n phÈm , ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n phÈm vµ ®Æc ®iÓm

s¶n phÈm, …. Chi phèi rÊt lín ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý, ®ång thêi

cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn viÖc lùa chän ph¬ng ph¸p tËp hîp

chi phÝ vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty.

Do vËy ph¶i nghiªn cøu ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt

vµ t×nh gi¸ thµnh phï hîp.

§Ó phï hîp víi®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt,

®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ yªu cÇu qu¶n lý cña c«ng ty

xi m¨ng H¶i Phßng th× ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i

®îc x¸c ®Þnh lµ çc giai ®o¹n s¶n xuÊt. Ph¬ng ph¸p tËp hîp

chi phÝ s¶n xuÊt ë çc giai ®o¹n nµy lµ ph¬ng ph¸p trùc tiÕp

tøc lµ chi phÝ ë giai ®o¹n nµo tËp hîp vµo giai ®o¹n ®ã. Cuèi

kú kÕ to¸n lËp çc b¶ng kª chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng giai

®o¹n ®Ó x¸c ®Þnh ®îc chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ph¸t sinh cña

mçi giai ®o¹n ®ã, lµm c¬ së cho viÖc qu¶n lý chi phÝ s¶n

xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Do s¶n phÈm xi m¨ng ph¶i

tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n s¶n xuÊt kh¸c nhau vµ kÕt thóc mçi

giai ®o¹n s¶n xuÊt sÏ t¹o ra nöa thµnh phÈm. Nöa thµnh phÈm

ë çc giai ®o¹n ®Òu cã thÓ ®îc b¸n ra ngoµi ( nh ®¸,

clinker, ). MÆt kh¸c, c«ng ty còng cã thÓ mua nöa thµnh phÈm

ë bªn ngoµi ®Ó tiÕp tôc chÕ biÕn xi m¨ng. Nªn ®èi tîng tÝnh

gi¸ thµnh hîp lý nhÊt víi c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng lµ nöa

thµnh phÈm ë tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ vµ thµnh phÈm lµ çc

lo¹i xi m¨ng ë giai ®o¹n cuèi cïng.

XuÊt ph¸t tõ ®èi tîng vµ ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ, vµ

®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ®· chän. §Ó tÝnh gi¸ thµnh mét çch

chÝnh x¸c h¬n gióp çc kÕ to¸n qu¶n trÞ trong qu¸ tr×nh lËp


kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn tiÖn

trong viÖc tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tª tõng giai ®o¹n. C«ng ty

cã thÓ ¸p dông ph¬ng ph¸p ph©n bíc cã tÝnh gi¸ thµnh b¸n

thµnh phÈm ( kÕt chuyÓn tuÇn tù tõng kho¶n môc…). Tuy

nhiªn, trong çc giai ®o¹n cô thÓ ë tõng bíc c«ng nghÖ. Theo

ph¬ng ph¸p nµy th× s¶n phÈm cña c«ng ty tr¶i qua 4 giai

®o¹n s¶n xuÊt liªn tôc. S¶n phÈm cña giai ®o¹n thø nhÊt lµ bïn

pate, thµnh phÈm cña giai ®o¹n 2 lµ clinker, cña giai ®o¹n 3 lµ

xi m¨ng bét, giai ®o¹n 4 lµ xi m¨ng bao.

Giai ®o¹n 1: T×nh gi¸ thµnh bïn bate, chi phÝ s¶n xuÊt ®-

îc tËp hîp ë ph©n xëng m¸y ®¸. Trong giai ®o¹n nµy cã thÓ ¸p

dông ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n ®Ó tÝnh gi¸ thµnh

bïn bate ®îc chøa t¹i giÕng bïn( sau khi lo¹i trõ chi phÝ s¶n

xuÊt ph¸t sinh ®Çu kú vµ cuèi kú). Nguyªn vËt liÖu chÝnh

trong giai ®o¹n nµy lµ §Êt sÐt, ®¸ v«i vµ quÆng s¾t.

Giai ®o¹n 2: TÝnh gi¸ thµnh cña clinker, chi phÝ s¶n xuÊt

®îc tËp hîp chñ yÕu ë ph©n xëng Lß nung vµ ph©n xëng Than

mÞn. §Ó tÝnh gi¸ thµnh clinker ta ¸p dông ph¬ng ph¸p tæng

céng chi phÝ. Tøc lµ c¨n cø vµo chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh

ë giai ®o¹n tríc chuyÓn sang kÕt hîp víi chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t

sinh ë 2 giai ®o¹n nghiÒn than vµ lß nung ®Ó x¸c ®Þnh gi¸

thùc tÕ cña clinker.

Giai ®o¹n 3: TÝnh gi¸ thµnh xi m¨ng bét, ®èi tîng tÝnh gi¸

thµnh ë giai ®o¹n nµy lµ xi m¨ng rêi víi çc m¸c phÈm cÊp kh¸c

nhau nh PC30, PC40 …. Bét xi m¨ng tuy lµ s¶n phÈm dë dang

cña c«ng ty song nã còng lµ s¶n phÈm th¬ng m¹i cña c«ng ty

nªn còng ®îc tÝnh theo hÖ sè cña xi m¨ng PC30. Chi phÝ s¶n

xuÊt cña giai ®o¹n nµy tËp hîp chñ yÕu ë ph©n xëng nghiÒn

®ãng bao. Ta cã thÓ ¸p dông ph¬ng ph¸p hÖ sè ®Ó tÝnh gi¸

thµnh. Theo ph¬ng ph¸p nµy c¨n cø vµo chi phÝ s¶n xuÊt ®·


tËp hîp ë giai ®o¹n nghiÒn clinker vµ chi phÝ b¸n thµnh phÈm

ë giai ®o¹n tríc chuyÓn sang ®Ó tÝnh tæng gi¸ thµnh cho çc

lo¹i xi m¨ng. sau ®ã c¨n cø vµo tæng gÝa thµnh çc lo¹i xi

m¨ng ®· x¸c ®Þnh ®îc ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thµnh cho tõng lo¹i xi

m¨ng víi çc m¸c phÈm cÊp kh¸c nhau trªn c¬ së hÖ sè theo

s¶n phÈm thùc tÕ cña tõng lo¹i xi m¨ng.

Giai ®o¹n 4: TÝnh gi¸ thµnh xi m¨ng bao , ®èi tîng tÝnh

gi¸ thµnh ë giai ®o¹n nµy lµ xi m¨ng bao víi çc m¸c phÈm cÊp

kh¸c nhau. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh ë giai ®o¹n nµy rÊt ®¬n gi¶n

ta chØ céng thªm vµo gi¸ thµnh xi m¨ng rêi chi phÝ tËp hîp ®îc

ë giai ®o¹n ®ãng bao.

Gi¸ thµnh xi m¨ng ®ãng bao = gi¸ thµnh xi m¨ng rêi +

chi phÝ giai ®o¹n ®ãng bao.

Theo ph¬ng ph¸p nµy th× ta cã thÓ biÕt ®îc gi¸ thµnh

cña tõng gÝai ®o¹n s¶n xuÊt s¶n phÈm hay cã thÓ biÕt ®îc gi¸

thµnh nöa thµnh phÈm mét çch chÝnh x¸c thuËn tiÖn cho

viÖc tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ cho tõng giai ®o¹n, tõng

ph©n xëng s¶n xuÊt t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ghi chÐp kÕ to¸n

nöa thµnh phÈm khi nhËp kho vµ di chuyÓn gi÷a çc ph©n x-

ëng khi cã b¸n thµnh phÈm ra ngoµi.

MÆt kh¸c, víi çch tÝnh gi¸ thµnh theo ph¬ng ph¸p ph©n

bíc cã tÝnh nöa thµnh phÈm th× thuËn tiÖn trong viÖc kiÓm

tra ®Þnh møc chi phÝ cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm th× thuËn

tiÖn trong viÖc ®Ò ra çc biÖn ph¸p nh»m gi¶m chi phÝ h¹ gi¸

thµnh s¶n phÈm v× kÕ to¸n qu¶n trÞ cã thÓ biÕt ®îc t¹i giai

®o¹n nµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th× chi phÝ bá ra nhiÒu vµ

vît møc quy ®Þnh, tõ ®ã cã thÓ ®Ò ra çc biÖn ph¸p cho giai

®o¹n s¶n xuÊt ®ã. Khi c«ng ty ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸

thµnh theo ph¬ng ph¸p ph©n bíc cã tÝnh nöa thµnh phÈm th×

khèi lîng c«ng viÖc tÝnh to¸n sÏ nhiÒu h¬n, phøc t¹p h¬n. Theo


çch tÝnh nµy ®ßi hái çc kÕ to¸n ph¶i theo râi chÆt chÏ lîng

chi phÝ trong tõng giai ®o¹n s¶n xuÊt vµ ®Æc biÖt lµ lîng

thµnh phÈm cña mçi giai ®o¹n s¶n xuÊt nhËp kho còng nh b¸n

ra ,®Ó tÝnh mét çch chÝnh x¸c lîng chi phÝ sÏ chuyÓn sang

giai ®o¹n s¶n xuÊt sau ®Ó gi¸ thµnh cña thµnh phÈm giai

®o¹n cuèi ®îc ph¶n ¸nh theo tõng kho¶n môc chi phÝ mét

çch chung thùc.

V× xi m¨ng lµ s¶n phÈm chØ tiªu thô m¹nh vµo mïa x©y

dùng sù chªnh lÖch t¬ng ®èi vÒ møc tiªu thô xi m¨ng gi÷a

mïa kh« vµ mïa ma gÇn gÊp 2 lÇn nhng çch tÝnh l¬ng cho

mçi bé phËn theo ®¬n gi¸ vµ s¶n lîng mçi tÊn s¶n phÈm nh

®¸ bïn, clinker, xi m¨ng… s¶n xuÊt ra. Do ®ã trong mïa ma

c«ng ty vÉn ph¶i s¶n xuÊt liªn tôc çc ngµy trong n¨m víi c«ng

suÊt tèi ®a. do ®ã dÉn ®Õn mïa ma cung lín h¬n cÇu nhng

mïa kh« cung nhá h¬n cÇu nÕu kh«ng cã sù chØ ®¹o ®iÒu

hµnh tèt th× dÔ dµng xÈy ra “ Sèt nãng” hoÆc “ Sèt l¹nh”

theo mïa. Xi m¨ng lµ s¶n phÈm khã b¶o qu¶n, nÕu ®Ó tån l©u

kh«ng tiªu thô ®îc sÏ cã hiÖn tîng bÞ ®«ng cøng. Sau ®ã c«ng

ty sÏ mÊt chi phÝ nh©n c«ng ®¶o bao cho mÒm xi m¨ng. trong

qu¸ tr×nh ®¶o bao sÏ lµm tû lÖ r¸ch vì cao dÉn ®Õn chi phÝ

vá bao vµ chi phÝ nh©n c«ng ®ãng bao t¨ng lªn. ngoµi ra

nh÷ng bao xi m¨ng bÞ ®«ng cøng chÊt lîng kh«ng ®¶m b¶o

cho t¸i chÕ nghiÒn l¹i cïng víi clinker sÏ ¶nh hëng ®Õn chÊt l-

îng xi m¨ng, ¶nh hëng ®Õn uy tÝn cña c«ng ty… v× vËy ®Ó

gi¸ xi m¨ng ®îc b×nh æn trªn thÞ trêng vµ gi¶m ®îc chi phÝ

th× c«ng ty cã thÓ s¶n xuÊt nhiÒu clinker vµo mïa ma ®Ó dù

tr÷ cho sù thiÕu hôt cung xi m¨ng vµo mïa x©y dùng, vµ xi

m¨ng rêi chøa trong sil« th¸o ra bao phï hîp víi t×nh h×nh tiªu

thô vµ møc dù tr÷ hîp lý. Ngoµi ra trong giai ®o¹n hiÖn nay níc

ta chuyÓn sang giai ®o¹n míi cã sù c¹nh tranh gay g¾t gi· çc


s¶n phÈm xi m¨ng cña çc doanh nghiÖp quèc doanh víi çc

liªn doanh níc ngoµi. C«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng ph¶i tiÕp tôc

ph¬ng ¸n s¾p xÕp l¹i tæ chøc lu th«ng tiªu thô xi m¨ng

Vµ ph¬ng thøc kinh doanh míi sao cho phï hîp víi c¬ chÕ

thÞ trêng ë níc ta hiÖn nay thùc hiÖn ®îc nhiÖm vô lµ c«ng cô

chñ yÕu cña nhµ níc tham gia b×nh æn thÞ trêng cã nhiÒu

thµnh phÇn kinh tÕ tham gia nh:

+ C«ng ty cÇn cã çc chÝnh s¸ch tÝch cùc h¬n víi hÖ

thèng cöa hµng b¸n lÎ , çc nh©n viªn tiÕp thÞ t¹i kho

hµng .§ång thêi më réng ph¹m vi th©m nhËp thÞ trêng cña s¶n

phÈm víi viÖc cñng cè theo chiÒu s©u sù cã mÆt cña s¶n

phÈm m¹ng líi b¸n hµng trùc tiÕp

+C«ng ty cÇn rµ so¸t l¹i çc ®¹i lý cña m×nh ,®èi víi

nh÷ng ®¹i lý m¹nh cÇn cã sù hç trî ®Ó triÓn khai c«ng t¸c tiªu

thô ®éc lËp .§èi víi nh÷ng ®¹i lý cã møc ho¹t ®éng tiªu thô

thÊp cÇn ph©n tÝch çc nguyªn nh©n yÕu kÐm ®ã .NÕu

nguyªn nh©n tõ phÝa ®¹i lý nh thiÕu ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng

thiÕu nh©n lùc th× c«ng ty ph¶i cã biÖn ph¸p kh¾c phôc

trong thêi gian sím nhÊt .NÕu nguyªn nh©n tõ phÝa thÞ trêng

®a l¹i th× c«ng ty triÓn khai çc kÕ ho¹ch nghiªn cøu thÞ trêng

®Ó kh¾c phôc

+ C«ng ty cÇn ph¶i c©y dùng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch

møc tiªu thô mét çch hîp lý nh»m ®éng viªn çc ®¹i lý cã

thµnh tÝch trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm

+ C«ng ty nªn t¨ng cêng çc mèi quan hÖ ngo¹i giao víi

bªn ngoµi cã thÓ ®Èy mËnh tiªu thô s¶n phÈm. Nh çc chi

nh¸nh c«ng ty xuÊt khÈu cña ViÖt nam vµ cña níc ngoµi . §©y

lµ mèi quan hÖ gióp cho qu¸ tr×nh xuÊt khÈu tiÓu ngh¹ch vµ

xuÊt khÈu phi mËu dÞch hîp ph¸p cña c«ng ty


- Mét ®Æc trng cña c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng lµ

nguyªn liÖu chÝnh nh ®¸ , ®Êt sÐt , phô gia,than …®Òu ph¶i

vËn chuyÓn tõ xa vÒ nªn cíc phÝ vËn chuyÓn cao,tû lÖ hao

hôt cao lµm cho chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp t¨ng lªn . Do

vËy c«ng ty cÇn ph¶i ®a ra tû lÖ hao hôt hîp lý ®ång thêi ®a

ra nh÷ng biÖn ph¸p khen thëng kÞp thêi nh»m cho ngêi lao

®éng cã tr¸ch nhiÖm trong c«ng t¸c qu¶n lý.Ngoµi viÖc c«ng

ty cÇn ph¶i cñng cè l¹i hÖ thèng kho tµng bÕn b·i ,c«ng ty nªn

®a ra çc biÖn ph¸p ®èi ®éi vËn t¶i trong kh©u vËn chuyÓn

nguyªn vËt liÖu clinker , th¹ch cao …tõ cÇu c¶ng vÒ kho nh

trang bÞ b¹t che ®Ó h¹n chÕ viÖc tiªu hao vËt liÖu ngoµi

®Þnh møc vµ gi¶m « nhiÔm m«i trêng . C«ng ty cÇn ph¶i

®Èy m¹nh bé phËn tiÕp thÞ kh«ng nh÷ng nghiªn cøu thÞ tr-

êng ®Çu ra mµ cßn nghiªn cøu thÞ trêng ®Çu vµo ,t×m ®îc

nhµ cung cÊp cã gi¸ c¶ thÊp h¬n vµ cã chÝnh s¸ch chiÕt khÊu

cao

- §Ó gi¶m bít chi phÝ söa ch÷a lín c«ng ty nªn cã mét

chÕ ®é u ®·i víi nh÷ng ngêi thî bËc cao ®ang vËn hµnh vµ

söa ch÷a nh÷ng cç m¸y ®· tr¶i qua h¬n 100 n¨m lÞch

sö .§ång thêi n©ng cao tay nghÒ cho nh÷ng c«ng nh©n yÕu

kÐm ®Ó hä sö dông vµ b¶o qu¶n thiÕt bÞ tèt h¬n . H¬n n÷a

cÇn ph¶i h¹ch to¸n ®óng vµ ®Çy ®ñ chi phÝ söa ch÷a lín cho

tõng c«ng tr×nh ®Ó ph¶n ¸nh chÝnh x¸c gi¸ thµnh

- Chi phÝ tiÒn l¬ng chiÕm kho¶ng 11,6 % trong gi¸

thµnh 1 bao xi m¨ng , lµ mét yÕu tè quan träng trong viÖc

gi¶m chi phÝ vµ h¹ gi¸ thµnh .C«ng ty cÇn ph¶i hoµn thiÖn

®Þnh møc c«ng nh©n h¬n n÷a trªn c¬ së kÕ thõa ®Þnh møc

truyÒn thèng vµ ®· ®îc ®iÒu chØnh s¶n xuÊt s¶n phÈm tríc

®ã.Thêng xuyªn theo dâi c«ng nh©n s¶n xuÊt hµng ngµy ,

th¸ng , tuÇn…tõng giai ®o¹n ,®Ó ®iÒu chØnh kÞp thêi chÝnh


x¸c ®Þnh møc theo tõng c«ng viÖc ®îc giao tr¸nh t×nh tr¹ng

l·ng phÝ thêi gian,tiÕt kiÖm chi phÝ nh©n c«ng lµm gi¶m chi

phÝ tiÒn l¬ng trong mét ®¬n vÞ s¶n phÈm .Bªn c¹nh ®ã vÉn

tÝch cùc sö dông ®ßn bÈy kinh tÕ ®Ó n©ng cao tr¸ch nhiÖm

cña çn bé cña c«ng nh©n viªn,cã chÕ ®é thëng ph¹t nghiªm

minh trong viÖc qu¶n lý vµ sö dông chi phÝ .§Ó thùc hiÖn ®îc

nh vËy cÇn ph¶i ph©n lo¹i ,bè trÝ ®¸nh gi¸ bËc thî cña c«ng

nh©n , tr×nh ®é qu¶n lý cña çn bé cho chÝnh x¸c ®Ó ®¶m

b¶o tr×nh ®é kü thuËt vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt ®ång ®Òu .

Do c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng lµ doanh nghiÖp nhµ níc

nªn ®Þnh møc tiÒn l¬ng ®îc khèng chÕ theo ®Þnh møc quy

®Þnh cô thÓ cña nhµ níc (khèng chÕ møc tèi thiÓu vµ møc tèi

®a) .§¬n gi¸ tiÒn l¬ng cña c«ng ty hiÖn nay ®îc thùc hiÖn

theo ®¸nh gi¸ cña Tæng c«ng ty xi m¨ng ViÖt Nam tu©n thñ

theo nguyªn t¾c tèc ®é t¨ng n¨ng su©t lao ®éng b×nh qu©n

ph¶i lín h¬n tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng b×nh qu©n . Do ®ã ®Ó

t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng c«ng ty nªn bè trÝ l¹i hÖ thèng kho

tµng gÇn n¬i s¶n xuÊt t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho s¶n xuÊt

chó träng viÖc ®µo t¹o n©ng cao tay nghÒ cho c«ng nh©n . §i

®«i víi viÖc ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt , c«ng ty cÇn ph¶i ®µo

t¹o l¹i vµ ®µo t¹o míi ®éi ngò çn bé c«ng nh©n viªn hiÖn cã

vµ cho c«ng tr×nh x©y dùng míi ®ang chuÈn bÞ thi c«ng ë

Thuû Nguyªn- Minh §øc. §©y lµ nhiÖm vô hÕt søc nÆng nÒ ,

bøc b¸ch vµ tiªu tèn mét lîng kinh phÝ kh«ng nhá . Nhng ®Ó

cã thÓ thu ®îc s¶n phÈm cã chÊt lîng ngµy cµng cao tríc tiªn

cÇn ®µo t¹o cho ®îc nh÷ng con ngêi ®¸p øng yªu cÇu vËn

hµnh nhµ m¸y míi s¶n xuÊt xi m¨ng cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn

hiÖn ®¹i . V× vËy , c«ng ty cÇn ph¶i nghiªn cøu ph¬ng ¸n

®Çu t tho¶ ®¸ng vÒ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho c«ng t¸c ®µo

t¹o .ChÊt lîng ®µo t¹o cao kh«ng nh÷ng t¨ng n¨ng suÊt lao


®éng mµ ngêi c«ng nh©n cßn sö dông vµ b¶o qu¶n m¸y mãc

thiÕt bÞ hiÖu qu¶ lµm cho chi phÝ söa ch÷a lín gi¶m ®i.

KÕt luËn

Trong mçi doanh nghiÖp , ®Æc biÖt lµ doanh nghiÖp s¶n

xuÊt th× chi phÝ s¶n xuÊt ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn sù

tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp . §Ó cã thÓ ®øng v÷ng

trªn thÞ trêng , nhÊt lµ trªn thÞ trêng c¹nh tranh gay g¾t nh

hiÖn nay çc doanh nghiÖp lu«n t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó gi¶m

chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm v× doanh nghiÖp

chØ cã thÓ tiªu thô s¶n phÈm khi gi¸ b¸n s¶n phÈm phï hîp víi

kh¶ n¨ng cña ngêi tiªu dïng

Víi nhËn thøc nh vËy c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng ®· cè

g¾ng t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸

thµnh s¶n phÈm , lÊy chÊt lîng lµm ph¬ng ch©m s¶n

xuÊt .Trong mÊy n¨m gÇn ®©y c«ng ty ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt

qu¶ nhÊt ®Þnh trong viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh s¶n

phÈm . KÕt qu¶ nµy cã sù ®ãng gãp rÊt lín cña ®éi ngò kÕ

to¸n c«ng ty . §Æc biÖt lµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gÝa

thµnh s¶n phÈm trong viÖc qu¶n lý tèt chi phÝ s¶n xuÊt vµ

t×m ra biÖn phÊp nh»m gi¶m hao hôt ngoµi dÞnh møc

V× thêi gian cã h¹n vµ nhËn thøc cßn h¹n chÕ bµi luËn

v¨n cña em chØ ®i s©u nghiªn cøu mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n

cña c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ , tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm

ch¾c ch¾n cßn nhiÒu thiÕu sãt em mong cã sù gãp ý phª

b×nh cña çc thÇy c« còng nh çc c« chó trong phßng kÕ to¸n

tµi chÝnh cña c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng


Môc lôc

Trang

Lêi më ®Çu 1

PhÇn I: C¬ së lý luËn cña h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ

tÝnh gi¸ thµnh

3

I. ý nghÜa, vÞ trÝ tæ chøc, h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸

thµnh

3

1. Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gÝa thµnh

1.1 Chi phÝ s¶n xuÊt 4

1.2 Gi¸ thµnh

1.3 Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh

s¶n phÈm

2. Sù cÇn thiÕt cña viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ

tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm

5

3. NhiÖm vô h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸

thµnh s¶n phÈm

6

II. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh 6

1. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt 7

1.1 Ph©n lo¹i theo yÕu tè

1.2 Ph©n lo¹i theo kho¶n môc 8

1.3 Ph©n lo¹i theo çch thøc kÕt chuyÓn chi phÝ

1.4 Ph©n lo¹i theo quan hÖ chi phÝ víi khèi lîng c«ng

viÖc

2. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n xuÊt 9

2.1 Ph©n theo thêi gian

2.2Ph©n lo¹i theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ 10

III. §èi tîng, ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸

thµnh

10

1. Chi phÝ s¶n xuÊt

1.1 §èi tîng cña chi phÝ s¶n xuÊt


1.2 Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt 11

2. §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm

2.1 §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm

2.2 Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 12

2.2.1 Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp

2.2.2 Ph¬ng ph¸p tæng céng

2.2.3 Ph¬ng ph¸p hÖ sè 14

2.2.4 Ph¬ng ph¸p tû lÖ

2.2.5 Ph¬ng ph¸p lo¹i trõ 15

2.2.6 Ph¬ng ph¸p liªn hîp

3. Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸

thµnh ë mét sè lo¹i h×nh doanh nghiÖp

15

a. Doanh nghiÖp s¶n xuÊt gi¶n ®¬n

b. Doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng

c. Doanh nghiÖp ¸p dông hÖ thèng ®Þnh møc 17

d. Doanh nghiÖp cã quy tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p

theo kiÓu chÕ biÕn liªn tôc

IV.H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 19

A. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kª khai

thêng xuyªn

1. H¹ch to¸n chi phÝ NVL trùc tiÕp

a. Kh¸i niÖm vµ çch thøc tËp hîp, ph©n bæ

b. Tµi kho¶n sö dông

c. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n

2. H¹ch to¸n chi phÝ NCTT 20



c. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n 21

3. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung




c. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n 22

4. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt, kiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n

phÈm dë dang

a. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt

b. KiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang 24

B. Doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú 26

V. Tæ chøc sæ s¸ch kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸

thµnh

28

PhÇn II. Thùc tr¹ng kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ t×nh gi¸

thµnh t¹i c«ng ty xi m¨ng H¶i phßng

29

I. §Æc ®iÓm chung cña c«ng ty xi m¨ng H¶i Phßng

1. Qu¸ tr×nh thµnh lËp vµ ph¸t triÓn 32

2. §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt

3. §Æc ®iÓm tæ chøc cña c«ng ty 33

4. §Æc ®iÓm tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i c«ng ty

XMHP

37

5. T×nh h×nh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c«ng

ty XMHP

42

II. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty XMHP 45

1. §èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ t×nh gi¸ thµnh

2. Tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt t¹i c«ng ty XMHP 46

2.1 Chi phÝ NVL trùc tiÕp 47

2.2 Chi phÝ NCTT 54

2.3 Chi phÝ s¶n xuÊt chung 60

2.4 Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n s¶n phÈm dë dang 67

2.5 TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty XMHP

PhÇn III. Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch

to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh

t¹i c«ng ty XMHP

72


I. Mét sè u ®iÓm vµ tån t¹i cÇn hoµn thiÖn 72

II. Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp 78

KÕt luËn 86

Tµi liÖu tham kh¶o 90

Tµi liÖu tham kh¶o

1. HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp - Nhµ xuÊt b¶n Tµi chÝnh -

1995

2. KÕ to¸n tµi chÝnh trong çc doanh nghiÖp - Chñ biªn PTS.

§Æng ThÞ Loan - Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc - 1996

3. KÕ to¸n qu¶n trÞ vµ ph©n tÝch kinh doanh - Ph¹m V¨n Dîc -

Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª - 1996

4. KÕ to¸n chi phÝ - Nathan S.Lavin - Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª -

1994

5. Lý thuyÕt kiÓm to¸n - GS.PTS. NguyÔn Quang Quynh - Nhµ

xuÊt b¶n Gi¸o dôc - 1996

6. Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh - PGS.PTS. Ph¹m ThÞ G¸i -

§H Kinh tÕ Quèc d©n. 1996.

7. 150 S¬ ®å kÕ to¸n doanh nghiÖp - Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª -

1995

8. T¹p chÝ Tµi chÝnh, KÕ to¸n - Nhµ xuÊt b¶n Tµi chÝnh

9. KÕ to¸n tµi chÝnh doanh nghiÖp. NguyÔn V¨n C«ng. Trêng

§¹i häc Kinh tÕ quèc d©n

10. LÞch sö 100 n¨m Nhµ m¸y xi m¨ng H¶i Phßng. 1999



Documents

Kt227