Kythuat CM BDT Cosi_logo

  • Upload
    mrhai

  • View
    225

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    1/26

    K thut s dngBt ng thcC-Si

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    2/26

    2

    1. NHNG QUY TC CHUNG TRONG CHNG MINH BT NG THC SDNG BT NG THC C SI

    Quy tc song hnh: hu ht cc BT u c tnh i xng do vic s dng cc chng minh mt cch songhnh, tun t s gip ta hnh dung ra c kt qu nhanh chng v nh hng cch gi nhanh hn.

    Quy tc du bng: du bng = trong BT l rt quan trng. N gip ta kim tra tnh ng n ca chngminh. N nh hng cho ta phng php gii, da vo im ri ca BT. Chnh v vy m khi dy cho hc sinh tarn luyn cho hc sinh c thi quen tm iu kin xy ra du bng mc d trong cc k thi hc sinh c th khng trnh

    by phn ny. Ta thy c u im ca du bng c bit trong phng php im ri v phng php tch nghcho trong k thut s dng BT C Si.

    Quy tc v tnh ng thi ca du bng: khng ch hc sinh m ngay c mt s gio vin khi mi nghincu v chng minh BT cng thng rt hay mc sai lm ny. p dng lin tip hoc song hnh cc BT nhngkhng ch n im ri ca du bng. Mt nguyn tc khi p dng song hnh cc BT l im ri phi c ngthi xy ra, ngha l cc du = phi c cng c tha mn vi cng mt iu kin ca bin.

    Quy tc bin: C s ca quy tc bin ny l cc bi ton quy hoch tuyn tnh, cc bi ton ti u, cc biton cc tr c iu kin rng buc, gi tr ln nht nh nht ca hm nhiu bin trn mt min ng. Ta bit rng ccgi tr ln nht, nh nht thng xy ra cc v tr bin v cc nh nm trn bin.

    Quy tc i xng: cc BT thng c tnh i xng vy th vai tr ca cc bin trong BT l nh nhau do du = thng xy ra ti v tr cc bin bng nhau. Nu bi ton c gn h iu kin i xng th ta c th chra du = xy ra khi cc bin bng nhau v mang mt gi tr c th.Chiu ca BT : , cng s gip ta nh hng c cch chng minh: nh gi t TBC sang TBN v ngc

    liTrn l 5 quy tc s gip ta c nh hng chng minh BT, hc sinh s thc s hiu c cc quy tc trn qua ccv d v bnh lun phn sau.

    2. BT NG THC C SI(CAUCHY)

    1. Dng tng qut (n s): x1, x2, x3 ..xn 0 ta c:

    Dng 1: 1 21 2

    .................n n n

    x x xx x x

    n

    Dng 2: 1 2 1 2...... ...........n n nx x x n x x x

    Dng 3:1 2

    1 2 .................

    n

    nn x x x

    x x x

    n

    Du = xy ra khi v ch khi: 1 2 ............ nx x x H qu 1:

    Nu: 1 2 ........ nx x x S const th: 1 2P ............n

    n

    SMax

    nx x x

    khi1 2

    ............ nS

    nx x x

    H qu 2:

    Nu: 1 2................. nx x x P const th: 1 2 2.........nMin S n Px x x

    khi 1 2 ............ nnx x x P 2. Dng c th ( 2 s, 3 s ):

    n = 2: x, y 0 khi : n = 3: x, y, z 0 khi :

    2.12

    x yxy

    3

    3

    x y zxyz

    2.2 2x y xy 33x y z xyz

    2.32

    2x y

    xy

    3

    3x y z

    xyz

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    3/26

    3

    2.4 2 4x y xy

    3 27x y z xyz

    2.51 1 4x y x y

    1 1 1 9x y z x y z

    2.6

    2

    1 4xy x y

    3

    1 4xyz x y z

    Bnh lun:

    hc sinh d nh, ta ni: Trung bnh cng (TBC) Trung bnh nhn (TBN). Dng 2 v dng 3 khi t cnh nhau c v tm thng nhng li gip ta nhn dng khi s dng BT C Si: (3)

    nh gi t TBN sang TBC khi khng c c cn thc.

    3. CC K THUT S DNG

    3.1 nh gi t trung bnh cng sang trung bnh nhn.nh gi t TBC sang TBN l nh gi BT theo chiu . nh gi t tng sang tch.

    Bi 1: Chng minh rng: 2 2 2 2 2 2 2 2 2 , ,8 a b ca b b c c a a b c Gii

    Sai lm thng gp:S dng: x, y th x2 - 2xy + y2 = ( x- y)2 0 x2 + y2 2xy. Do :2 2

    2 2

    2 2

    222

    a b ab

    b c bc

    c a ca

    2 2 2 2 2 2 2 2 28 , ,a b b c c a a b c a b c (Sai)

    V d:

    2 2

    3 5

    4 3

    24 = 2.3.4 (-2)(-5).3 = 30 ( Sai )

    Li gii ng:

    S dng BT C Si: x2

    + y2

    22 2

    x y = 2|xy| ta c:2 2

    2 2

    2 2

    0

    0

    0

    2

    2

    2

    a b ab

    b c bc

    c a ca

    2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2|8| 8 , ,a b b c c a a b c a b c a b c (ng)

    Bnh lun:

    Ch nhn cc v ca BT cng chiu ( kt qu c BT cng chiu) khi v ch khi cc v cng khng m. Cn ch rng: x2 + y2 2 2 2x y = 2|xy| v x, y khng bit m hay dng. Ni chung ta t gp bi ton s dng ngay BT C Si nh bi ton ni trn m phi qua mt v php bin i

    n tnh hung thch hp ri mi s dng BT C Si. Trong bi ton trn du nh gi t TBC sang TBN. 8 = 2.2.2 gi n vic s dng bt ng thc

    Csi cho 2 s, 3 cp s.

    Bi 2 : Chng minh rng: 8

    264 ( )a b ab a b a,b 0

    Gii

    4 48 2 4 Si 24 2.2 2 2 2 2 . .

    C

    a b a b a b ab a b ab ab a b

    264 ( )ab a b Bi 3: Chng minh rng: (1 + a + b)(a + b + ab) 9ab a, b 0.

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    4/26

    4

    Gii

    Ta c: (1 + a + b)(a + b + ab) 3 33 1. . . 3. . . 9a b a b ab abBnh lun:

    9 = 3.3 gi s dng Csi cho ba s, 2 cp. Mi bin a, b c xut hin ba ln, vy khi s dng C Si cho ba ss kh c cn thc cho cc bin .

    Bi 4: Chng minh rng: 3a3 + 7b3 9ab2 a, b 0Gii

    Ta c: 3a3 + 7b3 3a3 + 6b3 = 3a3 + 3b3 + 3b3 3 3 3 33 3Csi a b = 9ab2Bnh lun:

    9ab2 = 9.a.b.b gi n vic tch hng t 7b3 thnh hai hng t cha b3 khi p dng BT Csi ta c b2.Khi c nh hng nh trn th vic tch cc h s khng c g kh khn.

    Bi 5: Cho:

    , , , 01:1 1 1 1 813

    1 1 1 1

    a b c d

    CMR abcd

    a b c d

    GiiT gi thit suy ra:

    si

    331 1 1 11 1 1

    1 1 1 1 1 1 1 1 1 1=-

    Cb c d bcd a b c d b c d b c d

    Vy:

    3

    3

    3

    3

    3

    3

    3

    3

    1 01 1 1 1

    1 01 1 1 1 1 d81

    1 1 1 1 1 1 1 11 01 1 1 1

    1 01 1 1 1

    bcd

    a b c d

    cda

    b c d a abc

    a b c d a b c d dca

    c d c a

    abc

    d a b c

    1

    81abcd

    Bi ton tng qut 1:

    Cho:

    1 2 3

    1 2 3

    1 2 3

    , , ,.............,

    1

    01: ...........1 1 1 1......... 1

    1 1 1 1

    n

    n

    n

    nn

    x x x x

    CMR x x x xn

    x x x x

    Bnh lun: i vi nhng bi ton c iu kin l cc biu thc i xng ca bin th vic bin i iu kin mang tnh ixng s gip ta x l cc bi ton chng minh BT d dng hn

    Bi 6: Cho, , 0 1 1 1: 1 1 1 8

    1a b c

    CMRa b ca b c

    (1)

    Gii

    si1 1 1(1) . . 2 2 2. . . . 8Ca b c

    VTa b c

    b c c a a b bc ca ab

    a b c a b c

    (pcm)

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    5/26

    5

    Bi ton tng qut 2:

    Cho: n1 2 3

    1 2 31 2 3

    , , ,...............,........ 1

    ........ 1

    0 1 1 1 1: 1 1 1 1nnn

    nx x x x

    CMRx x x xx x x x

    Bi 7: CMR: 1 2 3

    33 3

    1 1 1 1 1 8 , , 03

    a b ca b c abc abc a b c

    Gii

    Ta c:

    si33 1 1 1

    1 1 1 13 3

    Ca b ca b ca b c

    (1)

    Ta c: 1 1 1 1a b c ab bc ca a b c abc

    2 2 23si

    33 33 11 3C

    a b c abc abc abc (2)

    Ta c: 33

    3 3si

    2 1. 81C

    abc abc abc

    (3)

    Du = (1) xy ra 1+a = 1+b = 1+c a = b = cDu = (2) xy ra ab = bc = ca v a = b = c a = b= c

    Du = (3) xy ra 3 abc =1 abc = 1Bi ton tng qut 3:Cho x1, x2, x3,., xn 0. CMR:

    1 2 3

    1 21 2 1 2 1 2

    .......... ..... 2 ......1 1 1 1 1n n n nnn

    nnx x x

    x x x x x x x x xn

    Bnh

    lun:

    Bi ton tng qut trn thng c s dng cho 3 s, p dng cho cc bi ton v BT lng gic trong tamgic sau ny.

    Trong cc bi ton c iu kin rng buc vic x l cc iu kin mang tnh ng b v i xng l rt quantrng, gip ta nh hng c hng chng minh BT ng hay sai.

    Trong vic nh gi t TBC sang TBN c mt k thut nh hay c s dng. l k thut tch nghch o.

    3.2 K thut tch nghch o.

    Bi 1: CMR: 2 . 0a b a bb a

    Gii

    Ta c: 2 2Csia b a b

    b a b a

    Bi 2: CMR:2

    2 22

    1

    aa R

    a

    Gii

    Ta c: 2 2 2

    2 2 2 2

    si2

    2 21 12 1 1

    1 11 1 1 1

    Caaa a

    a a a a

    Du = xy ra 2 22

    11 1 1 01

    a a aa

    Bi 3: CMR:

    1 3 0a a bb a b

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    6/26

    6

    Gii

    Ta c nhn xt: b + a b = a khng ph thuc vo bin b o hng t u a s c phn tch nh sau:

    3

    si.

    1 1 13 . 3 0

    Ca b a b b a b a b

    b a b b a b b a b

    Du = xy ra

    1b a b

    b a b

    a = 2 v b = 1.

    Bi 4: CMR:

    2

    4 3 01

    a a ba b b

    (1)

    GiiV hng t u ch c a cn phi thm bt tch thnh cc hng t sau khi s dng BT s rt gn cho cc

    tha s di mu. Tuy nhin biu thc di mu c dng 2

    1a b b (tha s th nht l mt a thc bc nht b,tha s 2 l mt thc bc hai ca b) do ta phi phn tch v th nh tch ca cc a thc bc nht i vi b, khi tac th tch hng t a thnh tng cc hng t l cc tha s ca mu.

    Vy ta c: 2

    1a b b = (a - b)( b + 1)( b + 1) ta phn tch a theo 2 cch sau:

    2a +2 = 2(a - b) + ( b + 1) + ( b + 1) hoc a +1 =

    1 1

    2 2

    b ba b

    T ta c (1) tng ng :

    VT + 1 =

    24 1 1 4

    12 2 1 11

    b ba a b

    a b b ba b b

    4

    si. . . .

    1 1 44 42 2 1 1

    C b ba b

    a b b b

    PCM

    Bi 5: CMR :3

    12a 1 23

    4 ( )1

    a

    b a b a

    b

    Gii

    Nhn xt: Di mu s b(a-b) ta nhn thy b + ( a b ) = a. Chuyn i tt c biu thc sang bin a l 1 iumong mun v vic s l vi 1 bin s n gin hn. Bin tch thnh tng th y l mt mt mnh ca BT Csi. Do:

    Ta c nh gi v mu s nh sau: 2 24. 4. 4.2 4

    b a b ab a b a

    Vy:3 3 3si

    3

    2 2

    3 si3 3

    2a 1 2 1 1 1 1. .4 ( )

    C Ca a aa a a a

    b a b a aa a

    Du = xy ra 2

    11 1

    2

    b a b a

    a ba

    Bnh lun:

    Trong vic x l mu s ta s dng 1 k thut l nh gi t TBN sang TBC nhm lm trit tiu bin b. i vi phn thc th vic nh gi mu s, hoc t s t TBN sang TBC hay ngc li phi ph thuc vo du

    ca BT.

    Bi 6: Bi ton tng qut 1.

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    7/26

    7

    Cho:1 2 3

    ............., 0 1nx x x x v k Z . CMR:

    1 1 2 1

    1 2 2 3 1

    1 21

    ...............k kk n k n k

    n nn

    n ka

    a a a a a a a k

    Gii

    VT =

    1 2 2 3 1

    1 2 2 3 1

    .....1

    ......

    n n k kkn

    n nn

    a a a a a a

    a a a a a a a

    a

    1 11 2 1 2

    1 2 2 3 1

    .. ....

    1...

    n

    n nn n

    k k k

    n nnk k

    a a a aa a a aa

    k k k k a a a a a a a

    1 11 2 1 2

    1 2 2 3 1

    1 2 .. .. ...

    .1

    1 2 ..

    n

    n nn n

    k kk

    n nn

    n k

    k k

    a a a aa a a an k a

    k k k k a a a a a a a

    1 2 1

    1 2n k n k

    n k

    k

    Tm li:Trong k thut tch nghch o k thut cn tch phn nguyn theo mu s khi chuyn sang TBN th ccphn cha bin s b trit tiu ch cn li hng s.Tuy nhin trong k thut tch nghch o i vi bi ton c iu kin rng buc ca n th vic tch nghch o

    hc sinh thng b mc sai lm. Mt k thut thng c s dng trong k thut tch nghch o, nh gi t TBNsang TBC l k thut chn im ri.

    3.3 K thut chn im riTrong k thut chn im ri, vic s dng du = trong BT Csi v cc quy tc v tnh ng thi ca du

    = , quy tc bin v quy tc i xng s c s dng tm im ri ca bin.

    Bi 1: Cho a 2 . Tm gi tr nh nht (GTNN) ca1

    S aa

    Gii

    Sai lm thng gp ca hc sinh:1

    S a a 21

    a a =2

    Du = xy ra 1

    aa

    a = 1 v l v gi thit l a 2.

    Cch lm ng:

    Ta chn im ri: ta phi tch hng t a hoc hng t1a

    sao cho khi p dng BT Csi du = xy ra khi a = 2.

    C cc hnh thc tch sau:

    1 1; (1)

    1

    ; (2)1,

    1; (3)

    ; (4)

    aa

    a aa

    aa

    a

    aa

    Vy ta c:5

    14 4 2

    1 3 1 3 3.224 4 4

    a a a aS

    a a . Du = xy ra a = 2.

    Bnh lun:

    Chng hn ta chn s im ri (1):(s im ri (2), (3), (4) hc sinh t lm)

    1 2

    1 12

    a

    a

    2 12

    = 4.

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    8/26

    8

    Ta s dng iu kin du = v im ri l a = 2 da trn quy tc bin tm ra = 4.

    y ta thy tnh ng thi ca du = trong vic p dng BT Csi cho 2 s ,4

    1aa

    v34a

    t gi tr ln

    nht khi a = 2, tc l chng c cng im ri l a = 2.

    Bi 2: Cho a 2. Tm gi tr nh nht ca biu thc:2

    1S a

    a

    Gii

    S chn im ri: a = 2

    2

    2

    1 14

    a

    a

    2 14

    = 8.

    Sai lm thng gp:

    2 2 2.1 1 7 1 7 2 7 2 7.2 2 7 92

    8 8 8 8 8 8 4 4 48 8.2a a a a a

    S aa a a a

    MinS = 94

    Nguyn nhn sai lm:

    Mc d chn im ri a = 2 v MinS = 94 l p s ng nhng cch gii trn mc sai lm trong vic nh gi mu

    s: Nu a 2 th2 2 2

    48 8.2a l nh gi sai.

    thc hin li gii ng ta cn phi kt hp vi k thut tch nghch o, phi bin i S sao cho sau khi s dngBT Csi s kh ht bin s a mu s.

    Li gii ng: 32 2 2si

    . .1 1 6 1 6 3 6 3 6.2 93

    8 8 8 8 8 8 4 8 4 8 4Ca a a a a a a

    S aa a a

    Vi a = 2 th Min S =9

    4

    Bi 3: Cho , , 0 32

    a b c

    a b c

    . Tm gi tr nh nht ca1 1 1

    S a b ca b c

    GiiSai lm thng gp:

    6 . .1 1 1 1 1 16 . . . 6S a b c a b ca b c a b c

    Min S = 6

    Nguyn nhn sai lm :

    Min S = 6 3

    12

    1 1 13a b c a b c

    a cb tri vi gii thit.

    Phn tch v tm ti li gii:

    Do S l mt biu thc i xng vi a, b, c nn d on MinS t ti im ri12

    a b c

    S im ri:12

    a b c

    12

    1 1 1 2

    a b c

    a b c

    2 412

    Hoc ta c s im ri sau:

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    9/26

    9

    12

    a b c 2 2 421 1 1

    2

    a b c

    a b c

    2 412

    Vy ta c cch gii theo s 2 nh sau:

    6 . .1 1 1 1 1 14 4 4 3 6 4 .4 .4 . 3S a b c a b c a b c a b ca b c a b c

    3 1512 3.

    2 2 . Vi

    12

    a b c th MinS = 152

    Bi 4: Cho

    , , 032

    a b c

    a b c

    . Tm GTNN ca 2 2 22 2 2

    1 1 1S a b c

    b c a

    GiiSai lm thng gp:

    2 2 2 2 2 22 2 2 2 2 2

    3 6. . . .1 1 1 1 1 13 3a b c a b c

    b c a b c a

    S

    2 2 2 62 2 2

    6 . . . . .1 1 1

    3 2 2 2 3 8 3 2a b cb c a

    MinS = 3 2 .

    Nguyn nhn sai lm:

    MinS = 3 2 312

    1 1 1 3a b c a b ca cb

    tri vi gi thit.

    Phn tch v tm ti li gii

    Do S l mt biu thc i xng vi a, b, c nn d on MinS t ti12

    a b c

    2 2 2

    2 2 2

    11 44 16441 1 1

    a b c

    a b c

    Li gii

    2 2 22 2 2 2 2 2

    16 16 16

    ..... ..... .....1 1 1 1 1 1

    16 16 16 16 16 16S a b c

    b b c c a a

    2 2 22 2 2 2 2 2

    16 16 16

    17 17 1717 . ..... 17 . ..... 17 . .....

    1 1 1 1 1 116 16 16 16 16 16

    a b cb b c c a a

    2 2 2

    17 17 17 1717 1716 32 16 32 16 32 8 16 8 16 8 16

    17 17 17 1716 16 16 16 16 16

    a b c a b c

    b c a b c a

    3 1717 17 17

    8 16 8 16 8 16 8 5 5 5 517

    . . 3. 17.

    3 1717 316 16 16 16 2 2 2 2

    a b c a

    b c a a b c a b c

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    10/26

    10

    15

    172 2 2

    .3

    3 17 3 172

    2 a b c

    . Du = xy ra khi12

    a b c Min S = 3 172

    Bnh lun:

    Vic chn im ri cho bi ton trn gii quyt mt cch ng n vmt ton hc nhng cch lm trn tngi cng knh. Nu chng ta p dng vic chn im ri cho BT Bunhiacpski th bi ton s nhanh gn hnp hn.

    Trong bi ton trn chng ta dng mt k thut nh gi t TBN sang TBC, chiu ca du ca BT khng chph thuc vo chiu nh gi m n cn ph thuc vo biu thc nh gi nm mu s hay t s

    Bi 5: Cho a, b, c, d > 0. Tm gi tr nh nht ca biu thc:

    a b c d b c d c d a a b d a b cS

    b c d c d a a b d a b c a b c d

    Gii

    Sai lm 1 thng gp:

    .

    .

    .

    .

    2 2

    2 2

    2 2

    2 2

    a b c d a b c d

    b c d a b c d a

    b c d a b c d a

    c d a b c d a b

    c a b d c a b d

    a b d c a b d c

    d a b c d a b c

    a b c d a b c d

    S 2 + 2 + 2 + 2 = 8

    Sai lm 2 thng gp:S dng BT Csi cho 8 s:

    8 . . . . . . .8 8a b c d b c d c d a a b d a b cSb c d c d a a b d a b c a b c d

    Nguyn nhn sai lm:

    Min S = 8

    a b c d

    b c d a

    c d a b

    d a b c

    a + b + c + d = 3(a + b + c + d) 1 = 3 V l.

    Phn tch v tm ti li gii tm Min S ta cn ch S l mt biu thc i xng vi a, b, c, d do Min S nu c thng t ti im ri tdo l : a = b = c = d > 0.(ni l im ri t do v a, b, c, d khng mang mt gi tr c th). Vy ta cho trc a = b = c

    = d d on4 40

    123 3

    Min S . T suy ra cc nh gi ca cc BT b phn phi c iu kin du bng

    xy ra l tp con ca iu kin d on: a = b = c = d > 0.Ta c s im ri: Cho a = b = c = d > 0 ta c:

    11 33 933

    a b c d

    b c d c d a a b d a b c

    b c d c d a a b d a b c

    a b c d

    Cch 1: S dng BT Csi ta c:

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    11/26

    11

    8

    , , ,, , ,

    . . . . . . .

    8.9 9 9

    89 9 9 9

    a b c da b c d

    a b c d b c d

    b c d a a

    a b c d b c d c d a a b d a b c

    b c d c d a a b d a b c a b c d

    S

    89

    b c c d a b a b

    a a b b c c d d

    d a d c

    a b c d

    12.12. . . . . . . . . . . . .83

    8 8 8 40129 3 9 3

    b c d c d a a b d a b ca a a b b b c c c d d d

    Vi a = b = c = d > 0 th Min S = 40/3.

    3.4 K thut nh gi t trung bnh nhn (TBN) sang trung bnh cng (TBC)Nu nh nh gi t TBC sang TBN l nh gi vi du , nh gi t tng sang tch, hiu nm na l thay du + bng du . th ngc li nh gi t TBN sang trung bnh cng l thay du . bng du + . V cng cnphi ch lm sao khi bin tch thnh tng, th tng cng phi trit tiu ht bin, ch cn li hng s.

    Bi 1 : CMR , , , 0ab cd a c b d a b c d (1)Gii

    (1)

    1ab cd a c b d a c b d

    Theo BT Csi ta c:

    1 1 1 1 1 1 12 2 2 2

    a b c b a c b d VT

    a c b c a c b d a c b c

    (pcm)

    Bnh lun:

    Nu gi nguyn v tri th khi bin tch thnh tng ta khng th trit tiu n s ta c php bin i tngng (1) sau bin tch thnh tng ta s c cc phn thc c cng mu s.

    Du gi cho ta nu s dng BT Csi th ta phi nh gi t TBN sang TBC

    Bi 2: CMR

    0

    0

    a c

    c a c c b c ab b c

    (1)Gii

    Ta c (1) tng ng vi :

    1c b cc a c

    ab ab

    Theo BT Csi ta c:

    1 1 1 12 2 2

    c b c b cc a c a cc c a b

    ab ab b a a b a b

    (pcm)

    Bi 3: CMR

    3 31 1 1 1 , , 0abc a b c a b c (1)

    GiiTa c bin i sau, (1) tng ng:

    33 3 331.1.11.1.1 1 1 1 1

    1 1 1 1 1 1abc

    abc a b ca b c a b c

    Theo

    BT Csi ta c:

    1 1 1 1 1 1 1 1 1 1.3 13 1 1 1 3 1 1 1 3 1 1 1 3

    a b c a b cVT

    a b c a b c a b c

    Du = xy ra a = b = c > 0.

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    12/26

    12

    Ta c bi ton tng qut 1:

    CMR: 1 2 1 2 1 1 2 2....... ....... ........ , 0 1,nn nn n n n i ia a a bb b a b a b a b a b i n Bi 4 : Chng minh rng: 2 416 ( ) ( ) , 0ab a b a b a b

    Gii

    Ta c:

    2 22 22 2 4

    2 2

    4 ( ) ( )16 ( ) 4.(4 )( ) 4 4 ( )ab a b a bab a b ab a b a b

    Bi 5: Cho, , 0

    1a b c

    a b c

    Chng minh rng 8

    729abc a b b c c a

    GiiS im ri:

    Ta nhn thy biu thc c tnh i xng do du = ca BT s xy ra khi1

    3a b c . Nhng thc t ta ch

    cn quan tm l sau khi s dng BT Csi ta cn suy ra c iu kin xy ra du = l: a = b = c. Do ta c ligii sau:

    3

    3 3 3si 1 2 8

    3 3 3 3 729

    C a b b c c aa b c

    abc a b b c c a

    Trong k thut nh gi t TBN sang TBC ta thy thng nhn thm cc hng s sao cho sau bin tch thnh tngcc tng trit tiu cc bin. c bit l i vi nhng bi ton c thm iu kin rng buc ca n s th vic nhnthm hng s cc em hc sinh d mc sai lm. Sau y ta li nghin cu thm 2 phng php na l phng phpnhn thm hng s, v chn im ri trong vic nh gi t TBN sang TBC. Do trnh by phng php im ri trn nn trong mc ny ta trnh by gp c 2 phn .

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    13/26

    13

    3.5 K thut nhn thm hng s trong nh gi t TBN sang TBC

    Bi 1: Chng minh rng: 1 1 , 1a b b a ab a b Gii

    Bi ny chng ta hon ton c th chia c 2 v cho ab sau p dng phng php nh gi t TBN sang TBC nhphn trc trnh by, tuy nhin y ta p dng mt phng php mi: phng php nhn thm hng s

    Ta c :

    si

    si

    .

    .

    1 11 1 1 21 1

    1 1 1 .2

    2

    2

    C

    C

    b aba b a b a

    a abb a b a b

    1 1 +2 2

    ab aba b b a ab

    Du = xy ra 1 1 21 1 2

    b b

    a a

    Bnh lun: Ta thy vic nhn thm hng s 1 vo biu thc khng hon ton t nhin, ti sao li nhn thm 1 m khng phi

    l 2. Thc cht ca vn l chng ta chn im ri ca BT theo quy tc bin l a = b = 1/2.Nu khng nhn thc c r vn trn hc sinh s mc sai lm nh trong VD sau.

    Bi 2: Cho, , 0

    1a b c

    a b c

    Tm gi tr ln nht: S a b b c c a

    GiiSai lm thng gp:

    si

    si

    si

    2

    2

    2

    1.1

    1.1

    1.1

    C

    C

    C

    a ba b a b

    b cb c b c

    c ac a c a

    2 3 5

    2 2

    a b ca b b c c a

    Nguyn nhn sai lmDu = xy ra a + b = b + c = c + a = 1 a + b + c = 2 tri vi gi thit.Phn tch v tm ti li gii:

    Do vai tr ca a, b, c trong cc biu thc l nh nhau do im ri ca BT s l1

    3a b c t ta d on

    Max S = 6 . a + b = b + c = c + a =2

    3 hng s cn nhn thm l

    2

    3. Vy li gii ng l:

    si

    si

    si

    . .

    . .

    . .

    23 2 3 3.2 3 2 2

    23 2 3 3.2 3 2 2

    23 2 3 3.2 3 2 2

    C

    C

    C

    a ba b a b

    b cb c b c

    c ac a c a

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    14/26

    14

    .

    22 3.3 33 .2 62 2 2

    a b ca b b c c a

    Bi ton trn nu cho u bi theo yu cu sau th hc sinh s c nh hng tt hn: Cho, , 0

    1a b c

    a b c

    Chng

    minh rng: 6S a b b c c a . Tuy nhin nu nm c k thut im ri th vic vit u bitheo hng no cng c th gii quyt c.

    Bi 3: Cho 0 30 4

    x

    y

    Tm Max A = (3x )(123y)(2x + 3y)

    Gii

    A =

    3si 6 2x 12 3 2x+3y1 6 2 12 3 2 3 36

    6 3

    C yx y x y

    Du = xy ra 6 -2x = 12 - 3y = 2x + 3y = 6 0

    2

    x

    y

    Bnh lun:

    Vic chn im ri trong bi ton ny i vi hc sinh thng b lng tng. Tuy nhi n cn c vo yu cu khinh gi t TBN sang TBC cn phi trit tiu ht bin cho nn cn c vo cc h s ca tch ta nhn thm 2 votha s th nht l mt iu hp l.

    Bi 4: Cho x, y > 0. Tm Min f(x, y) =

    3

    2

    x y

    xy

    Gii

    Ta c: 23 3

    31 1 4x+2y+2y 1 4 44x 2 216 16 3 16 3 27

    xy y y x y x y

    f(x,y) =

    3 3

    2 3 4 4f( , )4 27 2727

    =x y x y Min x yxy x y

    Du = xy ra 4x = 2y = 2y y = 2x > 0. l tp hp tt c cc im thuc ng thng y = 2x vi x dng.Thc ra vic h s nh trn c th ty c min l sao cho khi sau khi p dng BT Csi ta bin tch thnh tngca x + y. ( C th nhn thm h s nh sau: 2x.y.y).Bnh lun:

    Trong bi ton trn yu cu l tm Min nn ta c th s dng k thut nh gi t TBN sang TBC cho phn di mu s v nh gi t TNB sang TBC l nh gi vi du nn nghch o ca n s l .

    Ta cng c th nh gi t s t TBC sang TBN c chiu

    Bi ton tng qut 1:

    Cho

    2 3

    1 2 3 ...

    1 2 32 31 2 3 4

    1

    ..........., , ........... 0.

    . . ...........

    n

    n

    nn

    x x x xx x x x Tm Min f

    x x x x

    Bi 5: Chng minh rng:2

    1 (1) ( 1)n n n N nn

    GiiVi n = 1, 2 ta nhn thy (1) ng.Vi n 3 ta c:

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    15/26

    15

    22

    1 1....... 1 2 2 2 2.1.1......1 1n nnn

    n nn n n n

    n n nn n n n

    Bi ton tng qut 2:

    Chng minh rng:1 1

    1 1

    m n

    m n Nm n

    (1)

    Gii

    Ta bin i (1) v bt ng thc tng ng sau:1

    111

    m

    n

    nm

    Ta c: . ....... .1 1 1 11 1 1 1 1.1.........1

    n m

    m

    m

    nnm m m m

    si.......

    1 1 1 11 1 1 1 1 ......... 1 1

    11

    mn m

    Cm n m

    m m m mn n n

    Bnh lun

    Cn phi bnh lun v du = : trong bi ton trn ta coi 1/m = a th th khi du bng trong BT Csi xy rakhi v ch khi 1+ a = 1 a = 0. Nhng thc t th iu trn tng ng vi m tin ti +, khi m l hu hn thdu

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    16/26

    16

    Do S lmt biu thc i xng vi a, b, c nn Max S thng xy ra ti iu kin:

    , , 01

    a b c

    a b c

    1

    3a b c

    2

    3

    2

    3

    2

    3

    a b

    b c

    c a

    Vy hng s cn nhn thm l2

    3.2

    3

    Ta c li gii:

    3

    3

    3

    33

    3

    3

    3

    3

    9.

    4

    9.

    4

    9.

    4

    2 23 3. .3

    2 23 3. .

    32 23 3. .

    3

    2 23 3

    2 23 3

    2 23 3

    a ba b a b

    b cb c b c

    c ac a c a

    3 3 3 33 39 9. .

    4 4

    2 4 6

    183 3

    a b cS a b b c c a

    Vy Max S = 3 18 . Du = xy ra

    2

    3

    2

    3

    2

    3

    a b

    b c

    c a

    1

    3a b c

    3.6 K thut ghp i xngTrong k thut ghp i xng chng ta cn nm c mt s kiu thao tc sau:

    Php cng: 2

    2 2 2

    x y z x y y z z x

    x y y z z xx y z

    Php nhn: 2 2 2 x ; xyz= xy x x, y, z 0x y z xy yz z yz z

    Bi 1: Chng minh rng: , , 0bc ca ab

    a b c a b ca b c

    Giip dng BT Csi ta c:

    .

    .

    .

    1

    212

    12

    bc ca bc cac

    a b a bca ab ca ab

    ab c b c

    bc ab bc abc

    a c a c

    bc ca ab

    a b ca b c

    . Du = xy ra a = b = c.

    Bi 2: Chng minh rng:2 2 2

    2 2 20a b c b c a abc

    b c a a b c

    Gii

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    17/26

    17

    p dng BT Csi ta c:2 2 2 2

    2 22 2

    2 2 2 2

    2 2 2 2

    2 2 2 2

    2 22 2

    .

    .

    .

    12

    12

    1

    2

    a b a b a ac c c cb b

    b c b c b bc a c a a a

    a c a c c c

    a ab b b b

    2 2 2

    2 22

    a b c b c a b c ac a a c a cb b b

    Bi 3: Cho tam gic ABC, a,b,c l s o ba cnh ca tam gic. CMR:

    a) 1

    8p a p b p c abc ; b)

    1 1 1 1 1 12p a p c a cp b b

    Gii

    a) p dng BT Csi ta c:

    2

    12 8

    2

    2

    2

    2

    p a p bp a p b

    p b p cp b p c p a p b p c abc

    p a p cp a p c

    c

    a

    b

    b) p dng BT Csi ta c:

    1 1 1 1 1 22

    2

    1 1 1 1 1 22

    21 1 1 1 1 22

    2

    p a p b cp a p bp a p b

    p b p c ap b p cp b p c

    p a p c bp a p cp a p c

    1 1 1 1 1 12

    p a p c a cp b b

    Du = xy ra cho c a) v b) khi vo ch khi ABC u: a = b = c

    ( p l na chu vi ca tam gic ABC:2

    a b cp )

    Bi 4: Cho ABC, a, b, c l s o ba cnh ca tam gic. Chng minh rng:

    b c a c a b a b c abc Gii

    p dng BT Csi ta c:

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    18/26

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    19/26

    19

    3.7 K thut ghp cp nghch o cho 3 s, n sNi dung cn nm ccc thao tc sau:

    1. 1 1 1 9 , , 0x y z x y zx y z

    2. 1 22

    1 21 2 , ,........, 0

    1 1 1........ .........

    nnn x x xnx x x x x x

    Bi 1: Chng minh rng : 6 , , 0b c c a a b

    a b ca b c

    (1)

    Gii

    Ta bin i (1) tng ng: 1 1 1 9b c c a a ba b c

    9a b c b c a c a b

    a b c

    1 1 1 9a b ca b c

    (pcm )

    Bi 2: Chng minh rng:2 2 2 9

    , , 0a b ca b b c c a a b c

    Gii

    Ta bin i tng ng BT nh sau: 1 1 12 9a b c

    a b b c c a

    1 1 1 9a b b c a c

    a b b c c a

    (pcm )

    Bi 3: Chng minh rng:32

    c a b

    a b b c c a

    , , 0a b c (BT Nesbit)

    Gii

    Ta c bin i tng ng sau: 33 91 1 1 2 2c a ba b b c c a

    92

    a b c a b c a b c

    a b b c c a

    21 1 1 9

    a b ca b b c c a

    1 1 1 9a b b c a c

    a b b c c a

    (pcm)

    Bi 4: Chng minh rng:

    2 2 2

    , , 02c a b a b c a b ca b b c c a Gii

    Ta bin i BT nh sau: 2 2 2 3

    2

    a b cc a bc a b

    a b b c c a

    3

    1 1 12

    a b cc a bc a b

    a b b c c a

    3

    2

    a b cc a ba b c

    a b b c c a

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    20/26

    20

    3

    2

    c a b

    a b b c c a

    91 1 12

    c a b

    a b b c c a

    1 1 1 9a b b c a c

    a b b c c a

    3.8 K thut i bin sC nhng bi ton v mt biu thc ton hc tng i cng knh hoc kh gii, kh nhn bit c phng hnggii,ta c th chuyn bi ton t tnh th kh bin i v trng thi d bin i hn. Phng php trn gi l phngphp i bin.

    Bi 1: Chng minh rng:32

    c a b

    a b b c c a

    , , 0a b c (BT Nesbit)

    Gii

    t:

    00 ; ;

    2 2 20

    b c xy z x z x y x y z

    c a y a b c

    a b z

    .

    Khi bt ng thc cho tng ng vi bt ng thc sau:

    62 2 2

    y z x z x y x y z y x z x y z

    x y z x y x z z y

    Bt ng thc trn hin nhin ng, Tht vy p dng BT Csi ta c:

    VT . . .2 2 2 2 2 2 6y x z x y zx y x z z y

    Du = xy ra x = y = z a = b = c

    Bi 2: Cho ABC. Chng minh rng:2 2 2a b c

    a b cb c a c a b a b c

    Gii

    t:

    00 ; ;

    2 2 20

    b c a xy z z x x y

    c a b y a b c

    a b c z

    .

    Khi bt ng thc cho tng ng vi bt ng thc sau:

    2 2 2

    4 4 4

    y z z x x yx y z

    x y z

    (2)

    Ta c: VT (2) 1 1 12 2 2

    yz zx xy yz zx zx xy yz xy

    x y z x y y z x z

    si. . .

    C yz zx zx xy yz xy x y zx y y z x z

    Bi 3:Cho ABC. CMR : ( b + c a ).( c + ab ).( a + bc ) abc (1)Gii

    t:

    00 ; ;

    2 2 20

    b c a xy z z x x y

    c a b y a b c

    a b c z

    .

    Khi ta c BT (1) tng ng vi bt ng thc sau: . .2 2 2

    x y y z z xxyz

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    21/26

    21

    p dng BT Csi ta c: . . . . x2 2 2

    x y y z z xxy yz z xyz

    (pcm)

    Bi 4: Cho ABC. CMR: 2 2 2

    1 1 1 pp a p b p cp a p cp b

    (1)

    Gii

    t:

    000

    p a x

    p b y

    p c z

    th (1)2 2 2

    1 1 1 x y z

    xyzx y z

    (2)

    Ta c:

    VT (2) = 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2. . .1 1 12 2 2

    1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1x y y z x z x y y z x z

    1 1 1x

    x y z

    xy yz z xyz

    Du = xy ra x = y = z a = b = c ABC u.

    Bi 5: Chng minh rng nu a, b, c > 0 va abc = 1 th :1 1 1

    12 2 2a b c

    GiiBt ng thc cho tng ng vi:

    11 1 1

    1 1 12 2 2a b c

    12 2 2

    a b c

    a b c

    t ; ; ;x y z

    a b cy z x

    tha iu kin . . 1. .x y z

    a b cy z x

    . Bt ng thc cho tng ng vi:

    12 2 2

    x y z

    x y y z z x

    p dng bt ng thc Bunhiacopski ta c:

    2

    2 2 2

    2 2 2

    x y zx x y y y z z z x x y z

    x y y z z x

    2 2

    21

    2 2 2 2 2 2

    x y z x y zx y z

    x y y z z x x x y y y z z z x x y z

    3.9. MT S BI TP VN DNGK thut chn im ri v nh gi t TBC sang TBN:

    3.9.1 Cho a 6. Tm gi tr nh nht ca biu thc 218

    S aa

    3.9.2 Cho 0 < a 1

    2. Tm gi tr nh nht ca biu thc

    2

    12S a

    a

    3.9.3 Cho, 0

    1a b

    a b

    . Tm gi tr nh nht ca

    1S ab

    ab

    3.9.4 Cho, , 0

    1a b c

    a b c

    . Tm gi tr nh nht ca

    1S abc

    abc

    3.9.5 Cho a, b > 0. Tm gi tr nh nht ca biu thca b ab

    Sa bab

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    22/26

    22

    3.9.6 Cho

    , , 032

    a b c

    a b c

    . Tm gi tr nh nht ca

    1 1 1S a b c

    a b c

    3.9.7 Cho

    , , 032

    a b c

    a b c

    . Tm gi tr nh nht ca 2 2 2

    1 1 1S a b c

    a b c

    3.9.8 Cho a, b, c, d > 0. Tm gi tr nh nht ca biu thc:

    3.9.92 2 2 21 1 1 13 3 3 3a b c d

    Sb c d a

    3.9.10 Cho, , 0

    1

    a b c

    a b c

    Chng minh rng:

    2 2 2

    1 1 1 2 2 281S

    a b c ab bc ca

    3.9.11 Cho, , 0

    1

    a b c

    a b c

    Chng minh rng:

    2 2 2 1 1 128

    a b cS

    b c a a b c

    K thut chn im ri v nh gi t TBN sang TBC:

    3.9.12

    2 2

    11 1R: -

    2 21 1

    a b abCM

    a b

    3.9.13 Cho, , 0

    1a b c

    a b c

    Chng minh rng

    8

    27ab bc ca abc

    3.9.14 Cho, , 0

    1a b c

    a b c

    Chng minh rng 16abc a b

    K thut chn im ri v nhn thm hng s trong nh gi t TBN sang TBC

    3.9.15 Cho

    3

    4

    2

    2 3 42 2

    a

    b Tm Max S

    c

    ab c bc a ca b

    3.9.16 Cho x, y, z >0. Tm Min f(x, y, z) =

    6

    2 3

    x y z

    xy z

    3.9.17 Chng minh rng:1

    1 (1) 1n n n Nn

    3.9.18 Chng minh rng: 3 ...........2 1 3 1 11 1

    2 3n

    nS n

    n

    3.9.19 ( Gi y: CMR 21 11n n

    n k

    )

    3.9.20 Cho

    , , , 0

    1

    a b c d

    a b c d

    Tm Max a b c b c d c d a d a bS

    3.9.21 Cho, , , 0

    1

    a b c d

    a b c d

    Tm Max 3 3 3 32 2 2 2S a b b c c d d a

    3.9.22 Cho a 2, b 6; c 12. Tm Min3 42 6 12bc a ca b ab cabc

    S

    K thut ghp cp nghch o cho 3 s, n s

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    23/26

    23

    3.9.23 Cho, , 0

    1a b c

    a b c

    CMR :

    1 1 1 92a b b c c a

    3.9.24 Cho, , 0

    1a b c

    a b c

    CMR:

    2 2 2

    1 1 19

    2 2 2a bc b ca c ab

    3.9.25 Cho tam gic ABC, M thuc min trong tam gic. Gi MA, MB, MC th t giao vi BC, AC, AB ti

    D, E, F. Chng minh:

    a) 1MD ME MF

    DA EB FC ; b) 2MA MB MC

    DA EB FC ; c) 6DMA MB MC

    M ME MF ;

    d) . . 8D

    MA MB MC

    M ME MF e ) 9 / 2

    DA EB FC

    MA MB MC ; f)

    D3/ 2

    M ME MF

    MA MB MC

    5. MT S NG DNG KHC CA BT NG THC

    p dng BT gii phng trnh v h phng trnh

    Bi 1: Gii phng trnh1

    1 2 ( )2

    x y z x y z

    Gii

    iu kin : x 0, y 1, z 2. p dng bt ng thc Csi cho hai s khng m ta c:

    1.12

    ( 1) 11 ( 1).12

    ( 2) 1 12 2 .12 2

    xx x

    yy y

    z zz z

    Suy ra : 1

    1 22

    x y z x y z

    Du = xy ra khi v ch khi

    32

    1

    1211

    1

    zy

    x

    zy

    x

    .

    Vy phng trnh c nghim (x, y, z) = (1; 2; 3)

    Bi 2: Gii phng trnh: 4 4 42 21 1 1x x x = 3

    Giiiu kin: -1 x 1. p dng bt ng thc C-si ta c:

    24

    4

    4

    1 11 1 . 1 (1)

    2

    1 11 1 .1 (2)

    21 1

    1 1 .1 (3)2

    x xx x x

    xx x

    xx x

    Cng (1), (2), (3) ta c: 4 2 4 41 1 1 1 1 1x x x x x Mt khc, li theo bt ng thc Csi ta c:

    (1 ) 1 21 (1 ).12 2

    (1 ) 1 21 (1 ).12 2

    x xx x

    x xx x

    2 2

    1 1 1 1 32 2

    x xx x

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    24/26

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    25/26

    25

    V xi 1 nni

    ix

    x1

    vi mi i, suy ra: 1 21 2

    1 1 1... ...nn

    x x xx x x

    Du = xy ra khi v ch khi x1 = x2 = = xn = 1

    Bi 6: Gii h phng trnh:

    2

    2

    2

    2

    2

    2

    212

    1

    21

    xy

    x

    yz

    y

    zx

    z

    GiiR rng h c nghim x = y = z = 0. Vi x,y,z 0, t h cho suy ra x>0, y>0, z>0. p dng bt ng thc C-si, tac:

    222

    2

    2 21 2

    1 2

    xxx x y x

    x x

    Tng t:22

    2 2

    2 2x .1 1

    y zz y v z

    y z

    Vy : y x z y, suy ra x = y = z.

    Thay y = x vo phng trnh th nht ta c:22

    2

    22 1 1 ( v x 0)

    1

    xx x x x

    x

    Vy h c hai nghim (x, y, z) = {(0; 0; 0) ; (1; 1; 1)}

    Bi 7: Tm s nguyn dng n v cc s dng a1 = a2 = = an tha cc iu kin

    n1 2

    n1 2

    a a ..... a 2 (1)

    1 1 1.... 2 (2)a a a

    Gii:

    Ly (1) cng (2) v theo v, ta c:1 2

    1 2

    1 1 1.. 4nn

    a a aa a a

    p dng bt ng thc C-si, ta c:1 2

    i

    i

    aa

    vi i = 1, 2, , n

    Suy ra 4 2n hay n 2:

    Vi n = 1: h1

    1

    2

    1 2

    a

    a

    v nghim; Vi n = 2: h

    21

    1 2

    2

    1 1 2

    aa

    a a

    c nghim a1 = a2 = 1

    Vy: n = 2 v a1 = a2 = 1

    Sau y s l mt s bi tp tng t gip hc sinh n luyn kin thcBI TP HC SINH VN DNG

    1. Gii cc phng trnh sau:

    2 2 2) ( 1)( 2)( 8) 32 ( , , 0)a x y z xyz x y z 2 2) x 2-x 4 4 3b y y

    16 4 1225) 82 3 1 665x-3 1 665

    c x y zy z

  • 8/7/2019 Kythuat CM BDT Cosi_logo

    26/26