Embed Size (px)
DESCRIPTION
Landkunst brengt land, natuur, erfgoed en cultuurhistorie samen. Met verschillende partners – de boer, de boswachter, de kunstenaar – brengen we gevarieerde kunstvormen op bijzondere historische en eigentijdse ontmoetingsplekken. Op buitenplaatsen waar bewoners en bezoekers, recreanten en passanten samenkomen. Landkunst is een project van bkkc (brabants kenniscentrum kunst en cultuur).
Citation preview
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
1
woeste stilte dagboek land kaart ontsnappingsroutekunstland watermerk landart biennale
met bijdragen van a.l. snijders, verbeke foundation, 2018eindhoven | brabant, van goghhuis, euro land art
www.landkunst.nl
noord-brabant
uitgave van bkkc
Redactioneel Land Kunst Krant
Ontsnappingsroute | martijn engelbregt
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
oor u ligt de Land Kunst Krant 2013. De eerste in haar soort. Een krant waarin
we zo veel mogelijk initiatieven bij elkaar brengen en aankondigen, zodat u kunt lezen over de Land-kunstwerken, tentoonstellingen en bijzondere evenementen die u dit seizoen kunt gaan bezoeken; op de hei, in de bossen, aan de water-kant, bij de boer, op landgoederen en in kastelen. Allemaal in Noord- Brabant.
Landkunst brengt land, stad, natuur, erfgoed, cultuurhistorie en hedendaagse kunst samen. Op ei-gentijdse en historische ontmoe-tingsplekken, op plaatsen waar be-woners en bezoekers, recreanten en passanten samenkomen.
Kunstenaars krijgen de mogelijk-heid te reageren op de genius loci, de geest van de plek. Of u nu van beeldende kunst, literatuur, dans, film of muziek houdt, er is genoeg te beleven in 2013.
Bkkc — brabants kenniscentrum kunst en cultuur — organiseert, coördineert en verzamelt. We laten zien wat er zich op het gebied van Landkunst in deze provincie af-speelt. En dat is veel, heel veel. We werken samen met veel verschil- lende partners, die we allemaal een plek in deze krant hebben wil-len geven. U leest hun bijdragen over buitenexposities, kunstroutes, nieuwe kunstwerken en plannen voor de toekomst. Zo krijgt u een inkijk in het leven van een kunste-naar die verbleef in het Atelier Roland Holst op de Buisse Heide, leest u over een ontsnappingsroute als de stad u te veel wordt, kunt u gaan picknicken op een bijzondere ontmoetingsplek en krijgt u een voorproefje van het vernieuwde Biesbosch Museum in Werkendam.
We organiseren de Landkunst-projecten al heel wat jaren. U leest in deze krant over nieuwe, tijdelijke projecten die op stapel staan en u vindt een overzicht van permanen-te Landkunstwerken die al eerder werden gerealiseerd. Omdat het veel kunstwerken zijn, moesten we
kiezen. Dat betekent dat alleen de werken die een directe verbinding met landschap en natuur hebben een plek in deze krant kregen. Wilt u meer informatie over deze en andere werken en wilt u op de hoogte blijven van het laatste Landkunstnieuws? Kijk dan op de websites van Landkunst en bkkc.
In deze krant vindt u inhoudelijke en praktische informatie over de projecten en kunstwerken. De Land Kaart in het hart van de krant biedt een uitgebreid overzicht, zo-dat u in één oogopslag kunt zien waar u naartoe kunt.
In het najaar presenteren we — traditiegetrouw — de publicatie Land en Kunst 2013. Van verschil-lende projecten die in deze krant worden aangekondigd laten we dan het resultaat zien.
En wie weet... Mocht Eindhoven | Brabant over een paar maanden gekozen worden als Culturele Hoofdstad in 2018, dan kunnen we nog veel meer mooie Landkunst-projecten in onze provincie realise-ren.
We nodigen u graag uit om alle bijzondere Landkunstplekken te komen bezoeken.
mieke prinse bkkc Juni 2013
V
Ontsnappingsroute,
Martijn Engelbregt
Bossche Broek,
‘s-Hertogenbosch
Provincie Noord-Brabant,
gemeente ’s-Hertogenbosch,
CBK ’s-Hertogenbosch,
Staatsbosbeheer,
Waterschap De Dommel,
bkkc
Voorjaar 2013
Bent u toe aan een on-derbreking van uw druk-ke stadse leven? De Ont-snappingsroute van Martijn Engelbregt wijst u eenvoudig de weg. Tot de verbeelding spreken-de namen van dieren en planten duiken op in het straatbeeld van ’s-Herto-genbosch als eenwoor- dige gedichten. Ze staan op borden die, als u ze volgt, u de stad uit gelei-den. Weg van het beton en het asfalt, langs het Bossche Broek en voor-bij de A2 duikt u zo Het Groene Woud in. Uw vondsten (dier- en plan-tensoorten) kunt u met uw smartphone direct melden op de website.
Meer informatie is te vinden op www.landkunst.nl en www.ontsnappingsroute.nl
2
colofon
Redactie
Chantal Geuze
Véronique Hoedemakers
Erik Luermans
Mieke Prinse
Grafisch ontwerp
Steffen Maas, Rotterdam
Drukwerk
Dijkman Offset, Diemen
Advertentiewerving
Joyce Dunki Jacobs
Foto’s
Cover: Bureau KD
Diego Sindbert, Zonder titel
(Landkunst 2012)
Daar waar geen fotograaf
wordt benoemd: partners en
bkkc
Land Kunst Krant 2013
is een uitgave van bkkc, Tilburg
Juni 2013, oplage 8500
www.landkunst.nl
www.kunstroutesbrabant.nl
www.bkkc.nl
Organisatie bkkc
Chantal Geuze, communicatie
en marketing
Erik Luermans, advies
Mieke Prinse, projectleiding
1
De nummers en letters bij de artikelen en in de agenda verwijzen naar de locatiegegevens op pagina 10 en 11.
*
Woeste Stilte | carmela bogman
Woeste Stilte,
Carmela Bogman
Entree Bossche Broek
bij Vught, fietspad
Sterrenboschweg
Gemeente
’s-Hertogenbosch,
bkkc
Voorjaar 2013
Lang geleden was het Bossche Broek een woeste plek waar ge-vochten en gestreden werd. Woeste Stilte gaat uit van deze genius loci, de ziel van de plek. Het werk maakt deel uit van een ingreep die verbon-den is aan het inrich-tingsplan ecologische verbindingszone, dat de gemeente hier uitvoert. Vanaf het uitkijkpunt be-leeft u de schoonheid van het natuurgebied en de stad.
Meer informatie en de exacte locatie vindt u op www.landkunst.nl
euwenlang was het verschil tussen stad en land glashel-der. Vaak was er zelfs sprake
van een harde grens: de stads-muur. Meestal is die in de negen-tiende eeuw geslecht of opgeno-men in een fraai landschappelijk aangelegd wandelpark. Daarmee vervaagde een grens wel een beet-je, maar niemand hoefde te twijfe-len of hij zich in het agrarisch pro-ductielandschap en de natuur van het buitengebied bevond, of in de stad. Hoever de steden ook uitbreidden, hoe industrieel het karakter van de landbouw ook na de Tweede Wereldoorlog werd, er was altijd sprake van twee geschei-den domeinen.
Totdat in de jaren negentig van de vorige eeuw ineens de eerste geluiden kwamen: wat is er met Nederland gebeurd? Zijn we één grote landstad geworden? Of één groot stedenland? Echt overal kon je ineens gebieden aanwijzen waar het niet zo duidelijk van is, wát het nou eigenlijk is. Stad of land? Zo tussen Joure en Drachten, Sittard en Geleen, Breda en Tilburg... Vaak waren de veranderingen negatief: zonder enig besef van de omge-ving was er maar wat neergezet.
Kunstland
En troep trekt nu eenmaal troep aan. Zouden alle protesten gehol-pen hebben? Ik zie de laatste jaren twee bewegingen waar ik blij van word: goede kunst zoekt (weer) het land op en stedelingen ‘ver-groenen’ hun stad. Zouden de twee nog meer op elkaar gaan lijken dan? Ik denk het wel. Het grote landschappelijke contrast is dan niet meer zozeer tussen stad en boerenland, die twee zullen meer vervloeien. Maar tussen dat gebied, waar de menselijke invloed heel duidelijk is, en de nieuwe wil-dernissen waar we de natuur haar gang laten gaan. Dat gaat niet in
een keer. Er is nog steeds herken-baar Brabants platteland.
Landkunst brengt geweldige kunst naar dat platteland, maar ge-woon als ideetje: zou er niet ook wat land naar de stad kunnen? Kunstland, zeg maar. Ter inspiratie, een van de mooiste kunstwerken die ik ken, het was er maar een half jaar: Wheatfield, a Confrontation van Agnes Denes uit 1982. Het bestond uit bijna een hectare aan koren dat ze zaaide en oogstte op Manhattan, vlak bij het WTC. Iets van die kwaliteit. In Brabant. Ja!
agnes denes, wheatfield – a confrontation Foto: ©Agnes Denes, Courtesy Leslie Tonkonow Artworks+Projects, New York
marcel van ool staatsbosbeheer
a.l. snijderswriter in residence
In de haak
k ben nog maar een uur in de Angora Hoeve als er twee mannen en twee vrou-
wen op het pad staan. Een van de mannen vraagt of hij me een vraag mag stellen. Ik zeg ja, hij stelt de vraag. Hij zegt: ‘Hen-riette Roland Holst was erg rijk en communist. Dat is niet in de haak. Kunt u me dat uitleggen?’
Ik zeg: ‘U bent een blanke man, geboren in een welvarend land, u bent protestant of katholiek – dat is uw pakket, daar moet u het mee doen. Als u in Teheran of Tel Aviv geboren was, waarom niet?, zou uw lot anders geweest zijn. Henriette Roland Holst werd geboren in een rijk milieu, ze erfde een landgoed van 199 hectare, samen met haar broer, ongedeeld bezit. Ze ontmoette kunstenaars en intellectuelen, ze werd beïnvloed en dacht na, ze werd socialist. Ze deed mee, haar ontwikkeling stopte niet, ze werd communist. Ten slotte werd ze religieus-socialistisch. Ze was sober, ze vond dat bezit niet pas-te bij religieus-socialisme, maar het landgoed was niet alleen van haar, haar broer en haar man hadden ook opvattingen. Toen ze alleen was achtergebleven, de dood, u kent hem, gaf ze haar bezit dadelijk weg. Niet aan cynische multinationals als de Shell of het Vaticaan, maar aan Natuurmonumenten. Dat is in de haak. U lijkt me geen teleurgestelde communist, uw vraag lijkt me meer iets van een broeierige Telegraaf-lezer. Voor de volledigheid, als het u interes-seert, ik ben geen idealist en ik ben nergens lid van.
landkunst op de oude buisse heide
2012
Foto: Steffen Maas
I
E
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
3
3
Landkunst op de Oude Buisse Heidevincent van goghhuis
e aantrekkingskracht van het landgoed op natuur- en cultuur-liefhebbers is nu nog even sterk
als toen. De Herenkamer, de Angora-hoeve en het atelier Roland Holst zijn in oude glorie hersteld. Natuurmonu-menten zorgt voor behoud en herstel van het natuurgebied en beschermt de dierenpopulatie. Van zonsopkomst tot zonsondergang wordt het landgoed opengesteld voor wandelaars. Er zijn
vincent van goghhuisHet Vincent van GoghHuis is een levend kunstcentrum op de geboortegrond van een van de
beroemdste kunstenaars uit de geschiedenis. Geen klassiek museum, maar een actieve
belevingswereld, voor zowel kunstliefhebber als toerist. Met een prikkelende presentatie
over het leven en werk van Vincent van Gogh.
De vaste presentatie Vincent van Gogh – De wortels van een meester staat op zichzelf, maar
vormt ook een opmaat voor de wisseltentoonstellingen. Het programma richt zich op kunste-
naars van de 20e en 21e eeuw die zich lieten of laten inspireren door Vincent van Gogh.
Op een steenworp afstand van het Vincent van GoghHuis staat de gerestaureerde kosters-
woning uit de tijd van Van Gogh. Hier is een galerie gevestigd en ernaast staat een nieuw
gastatelier waar kunstenaars uit binnen- en buitenland werken ‘in de geest van Van Gogh’.
De resultaten daarvan worden in het Vincent van GoghHuis gepresenteerd.
www.vangoghhuis.com
Vincent van Gogh kwam in zijn jeugd regelmatig wandelen in de bossen en op de heide. De inspiratie die de Oude Buisse Heide hem bood zien we terug in zijn latere schilderijen. Het echtpaar Henriette en Richard Roland Holst maakten er aan het begin van de twintigste eeuw een artistieke buitenplaats van. Ze ontvingen er tal van gasten uit de wereld van de politiek, kunst en literatuur.
verschillende routes uitgezet, waaron-der de Gedichtenroute van Henriette Roland Holst.
Langs deze Gedichtenroute organi-seren het Vincent van GoghHuis, Erfgoed Brabant en bkkc in 2013 voor de tweede maal de manifestatie Land-kunst op de Oude Buisse Heide. Kunstenaars en schrijvers maken de heide dan opnieuw tot hun artistieke domein.
De historie van deze bijzondere bui-tenplaats biedt volop inspiratie. Daarom verblijven kunstenaars en schrijvers graag een periode als artist-in-residence in het atelier Roland Holst en in de Angorahoeve, waar Henriette Roland Holst veel van haar teksten heeft geschreven. Vervolgens maken de kunstenaars en schrijvers objecten die tijdelijk langs de gedichtenroute worden geplaatst.
deelnemende kunstenaars
Thomas Bakker, Koen Broucke, Denise Collignon, Femke Dekkers, Simon Kentgens, Lobke Burgers, Lucia Luptáková
deelnemende schrijvers
Minke Douwesz, Daphne Huisden
d
richard en henriette roland holst
de angorahoeve
atelier roland holst
landkunst op de oude buisse heide Lucia Luptáková, Meanwhile in the woods...
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
4
richard en henriette roland holst
a
17.4.2013Het verlangen alles nieuw, als nieuw te zien. Geen associaties meer maken, geen herinnerin-gen. Het is een zwaar en wreed pak dat je mee-draagt, al die associaties die meteen opduiken bij nieuwe zichten en ont-moetingen.
in april 2013 verbleef
koen broucke op de
oude buisse heide, als
artist in residence. op
verzoek hield hij een
dagboek bij.
‘Wij hebben ons te veel op de mieren geïnspireerd en te weinig op de hommels.’Richard Roland Holst (1932) in:
Het Boek van de Buissche Heide, p. 73
21.4.2013wandeling 4Naar het graf van Jean Jacques Rousseau, het Stekven (waar ik een zwerm onstuimige grau-we ganzen gadesla) en nog eens de westelijke lus van het Henriette Roland Holst pad.Jammer dat verschillen-de paden die op de wan-delkaart staan ondertus-sen zijn overwoekerd met bramen of ingeslo-ten in weiland met prik-keldraad eromheen. De gememoriseerde verkor-tingen gaan zo niet door. (…)
wandeling 6Het Kerkepad Bij mijn vertrek roept de boerin het vee bij elkaar in de weide. Mijn ver-schijning leidt de dieren af en ze lopen terug in mijn richting en vooral richting stal. Zij heft een lokroep aan: “kot kot ko-maa kot”. En inderdaad, wanner ik al een stuk onderweg ben, zie ik vanuit het bos de koeien terug richting boerin stappen. Onder het steeds verder verwijde-rend “kot kot komaa kot” zet ik mijn wande-ling verder en herinner mij hetzelfde pad in de winter. Het bos nog vol koude, sneeuw en ijs. De oversteekjes van o.a. de Turfvaart gevaarlijk glad. Twee buizerds vlo-gen laag over. In de ver-te het gekras van kraai-en. Het bos was verder stil. Nu gonst het van de jubelzang van vogels. En daar zijn de eerste vlin-ders: een koolwitje, een citroenvlinder... (…)
26.4.2013Vannacht vruchteloze pogingen ondernomen om het atelier in het licht van de volle maan te fotograferen (mijn statief thuis vergeten). Ik sla het beeld op in mijn geheugen en zal het later schilderen.
Het is stiller dan giste-rennacht: in de verte klonk de luide en beveri-ge “hoe oe “ van de bosuil (op ongeveer de plek waar elke avond bij schemering de reeën uit het bos kwamen) en dichterbij het hogere ‘kieuw kieuw’ van de steenuiltjes.
Een volledig landschap in een oude opengesple-ten wilg: hondsdraf, brandnetels, mos en kamperfoelie... Alles be-vat de wereld, de wereld bevat alles.
20.4.2013Dit moment: de warmte van de zon, de visuele dronkenschap van verte, de onnoemelijke varië-teit en ruimtelijkheid in de vogelzang, de friste van de lucht op mijn huid en tot diep in mijn longen. Dit moment. (…)
De grote parel of drup-pel in de uitsparing in het rieten dak boven de deur met amber glaas-jes. De traan van Ri-chard? Het zou ook een clitoris kunnen zijn. En het huisje een vrouwelijk geslachtsorgaan. Ik slaap in een baarmoeder.
wandeling 2(…) Op het einde van de zanderige weg (mijn spellingcorrector maakt hiervan: op het zondeval zanderige weg?) ligt de heide als beloofd land, het einde van de wereld dat opnieuw een vertrek-punt is. Laat mij duizend maal het einde van deze weg aflopen, telkens aankomen en mij laten verrassen door dit belof-tevolle vergezicht.
25.4.2013wandeling 12“Overpeinzingen van een bramenzoeker”Ik verdiep me in het es-capisme in de verstilling en de schoonheid van de natuur van Richard Ro-land Holst (herken me-zelf) en als afgeleide zijn liefde voor zijn honden: Bles, Fok, Does, Teddy, Bruintje en Zwartje. Ik maak een videostill uit ‘Gainsbourg, Vie Héroi-que’ waarin hij zijn bul- terriër betreurt.Lucien, même les filles n’ont pas pleuré autant que toi pour ce chien. Tu pleures plus pour ce chien que pour ton pau-vre papa.Lucien, zelfs de meisjes hebben niet zoveel ge-weend voor de hond als jij. Je weent meer voor die hond dan voor je ar-me papa.
En verder Brigitte Bardot (Laetitia Casta): “O mon amour, va au piano et écris-moi la plus belle chanson d’amour.”
Ik voel mij aangespro-ken en zal mijn best doen.
Landkunst op de Oude Buisse Heidevincent van goghhuis
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
5
Fragmenten
Dagboekvan een
kunstenaar koen broucke
22.4.2013Een witte vlek helemaal aan het einde van het wegje naar het huis wordt — omdat ze be-weegt, langzaam dichter komt en vorm aanneemt — een witte poes met rossige spikkels, aan-dachtig speurend naar een prooi in de berm.
kasteel geldropVerscholen achter eeuwenoude bomen ligt Kasteel Geldrop, midden in het centrum van Geldrop. De tuin vormt een roman-tisch decor voor veel fotoreportages. ‘Kasteelheer’ en kunstenaar Matthijs Bosman woonde in 2012 tijdelijk in het kasteel en blies het landgoed nieuw leven in.
In Kasteel Geldrop vinden huwelijksvoltrekkingen plaats, feesten, vergaderingen en er is een expositieruimte voor beeldende kunst. Elke zondag is het kasteel gratis toegankelijk en in juli en augustus dagelijks tussen 14.00 en 17.00 uur (maan-dag gesloten). Op het landgoed zijn een kinderboerderij en een informatiecentrum van het IVN gevestigd.
Voor meer activiteiten kijk op www.kasteelgeldrop.nl
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
de fabriek eindhoven
landlopers – het landschap van de
verbeelding Wandelen, kijken, stilstaan, stil zijn, luisteren, beleven, ontdekken, verwonderen, doorlopen, achterblijven, dwalen en verdwalen.
Onder de titel Landlopers presenteren De
Kwekerij en L’Avventura deze zomer op ver-
schillende plekken in het Brabantse buiten-
gebied een theaterwandeling langs verstilde
tableaus, performances of korte monologen.
Verrassende ingrepen, beelden en gebeurte-
nissen in het landschap grijpen in elkaar en
vormen samen een eigenzinnig universum
waarvan de wandelaar deel uitmaakt.
De Kwekerij en L’Avventura presenteren al
meer dan 10 jaar beeldende voorstellingen
op buitengewone locaties. Sloopwoningen,
het terrein van een oude waterzuivering, een
fabriekshal of het platteland waren eerder
het decor voor voorstellingen van De Kweke-
rij en L’Avventura. In een cross-over van the-
ater, dans, videoprojectie, muziek en beel-
dende kunst wordt elke werkelijkheid
aangetast, aangepakt en omgetoverd.
De poëzie van het landschap is niet slechts
een omlijsting van de voorstellingen, maar is
juist bepalend en sturend. Het duwt de in-
houd in onverwachte richtingen en verleidt
zowel theatermaker als publiek tot een avon-
tuur waarin met nieuwe ogen gekeken wordt.
De Fabriek is een werk- ruimte in Eindhoven voor en door kunste-naars waar de werkperi-ode centraal staat. De organisatie wil het werk-proces, het netwerk en de motivatie van kunste-naars zichtbaar maken en geeft hen een podium om nieuw werk te ma-ken en te experimente-ren. Een presentatie sluit de werkperiode af. De Fabriek hecht veel waar-de aan de autonomie van de kunstenaar en trekt daarom kunste-naars aan die op zoek zijn naar ontwikkeling binnen hun eigen werk.Net als vorig jaar doet De Fabriek ook nu weer mee aan Landkunst. De organisatie zoekt bij Landkunst bewust het spanningsveld op tussen de locatie, de bezoekers en de autonomie van de kunst. Het experiment is belangrijk, maar nieuw is dat de locatie een be-palende factor wordt
binnen de uitvoering van het kunstwerk. Dit jaar nodigt De Fa-briek in samenwerking met Staatsbosbeheer een viertal kunstenaars uit. Zij zullen in het Leenderbos werk maken, dat enkele weken te zien zal zijn tijdens een buite-nexpositie. Bezoekers worden uitgedaagd om over het buitengebied na te denken.
Langs het riviertje de Kleine Beerze in Vessem (gemeente Eersel) wordt van 25 augustus tot en met 15 september de zesde LandArt Biënnale gehouden van de stich-ting LandArt Initiatief. In die periode zijn zo’n twintig kunstobjecten te zien langs het riviertje, dat door een open, af-wisselend landschap stroomt.
De kunstenaars wordt gevraagd zich te laten inspireren door de na-tuur en door de plek waar het kunstwerk komt te staan. Het thema van deze LandArt Biën-nale 2013 is dan ook: ‘Waar ben ik / mapping nature’. De twee trends die tot dit thema hebben geleid zijn globalisering en individualisering. LandArt Initiatief houdt zich sinds 2005 bezig
met de organisatie van land art manifestaties en werkt samen met over-heden, natuurorganisa-ties en particuliere grondeigenaren. Het landschap langs de Klei-ne Beerze is eigendom van Natuurmonumenten, Brabants Landschap en particulieren. In dit ge-bied, op het grondge-bied van de gemeenten Eersel en Oirschot, is de laatste jaren een herstel-
kasteel heezeOmgeven door bossen en weilanden is Kasteel Heeze een oase van rust en cultuur. Het kasteel is nog steeds be-woond, maar is ook te bezichtigen. Bewonder de authentieke 18e eeuw-se inrichting. De ijskelder, duivento-ren en het overblijfsel van het oude slot Eymerick uit de 13e eeuw maken het kasteel uniek.
Bkkc verzorgde in 2012 samen met MU Eindhoven het Wild-C Landkunst-programma op Kasteel Heeze. Willem Claassen, Tim Hoefnagels, Anita Hrnic en Folke Janssen presen-teerden er hun werken. Deze buiten- expositie is de aanleiding voor een nieuwe kunstmanifestatie in het najaar van 2013.
Rondleidingen van 1 mei t/m 30 september op zondagmiddag om 14.00 en 15.00 en op woensdagmid-dag om 14.00. Groepen op afspraak. Veel wandel- en fietsmogelijkheden in de omgeving.
www.kasteelheeze.nl
de kwekerij en l’avventura
Waar L’Avventura zich hoofdzakelijk richtte
op het stedelijk landschap, realiseerde De
Kwekerij reeds eerder theatrale wandelingen
in het Brabantse buitengebied, bijvoorbeeld
op uitnodiging van de Zomermanifestatie
Landkunst 2010. Onder de titel De Boer op
kwamen theater, dans, beeldende kunst en
natuur bij elkaar in een bijzondere totaalbe-
levenis op het schilderachtige platteland van
Esch. In 2012 vond de tweede editie plaats op
het platteland rondom een biologische var-
kenshouderij in Rosmalen. Het buitengebied
eist een andere aanpak dan stedelijke loca-
ties. De natuur is leidend, uitgestrekter, ru-
wer, eigenzinniger en vooral onvoorspelbaar.
Al deze factoren zijn essentiële medespelers.
Het ongedwongen karakter van een actieve
wandeling, het genieten van de buitenruimte
en de stilte openen de zintuigen en laten je
het landschap op een bijzondere manier be-
leven.
De Kwekerij en L’Avventura worden onder-
steund door de Gemeente Tilburg.
Voor actuele informatie over Landlopers en
andere activiteiten kijk je op
· www.dekwekerij.nl
· www.lavventura.nl
de kwekerij
plan uitgevoerd waar-door de beek weer het traditionele meanderen-de verloop heeft. Het is een openbaar toeganke-lijk wandelgebied.
Tijdens de LandArt Biënnale zijn brochures beschikbaar met een toelichting op de kunst-objecten.
www.landartinitiatief.nl
www.defabriekeindhoven.nl
6
de fabriek Ronald van der Meijs, Play it one more time for me
la ville fumée. Foto: Peter Cox
landart biennale in vessem
30
31
F
C
landart biennale 2010 Mart Heesakkers, M D
dertien hectareStichting dertien hectare organiseert om het
jaar een tentoonstelling in een regio met een
rijke landbouwgeschiedenis die volop in ont-
wikkeling is. Het specifieke karakter van de
locatie bij een voormalige varkenshouderij
in het buitengebied van Heeswijk is steeds
het uitgangspunt voor de exposities. Deze
context inspireert de gastcurator en de deel-
nemende kunstenaars. Veel werken in de
tentoonstellingen zijn daarom locatiespeci-
fiek. Elke expositie laat zo een spoor na dat
voor de locatie behouden blijft.
Voor de tentoonstelling in 2014 verlaat der-
tien hectare gedeeltelijk bekend terrein en
worden de abdij van Berne en het centrum
van Heeswijk-Dinther in een route opgeno-
men. De drie locaties krijgen ieder een eigen
accent; ‘de boer, de broeder en de burger’.
www.dertienhectare.nl
In 2001 startte de Kunst-stichting het kunstproject Slotjes van Sint-Oe-denrode, 7waarvan3, een project waarin de cultuurhistorische en landschappelijke kwali-teiten van Sint-Oedenro-de tastbaar zijn gemaakt. De drie slotjes (kasteel-achtige woningen) zijn de overgebleven restan-ten van zeven historische slotjes die de kern vor-men van Sint-Oedenrode, de ‘oude vrijheid’ van ongeveer begin dertien-de eeuw. Ter afronding van dit project organi-seert de Kunststichting in de zomer van 2013 het Landkunstfestival
dertien hectare 2012 Agricola Novus,
Atelier van Lieshout, Monument
kasteel heeswijkKasteel Heeswijk ligt even buiten het Brabantse Heeswijk-Dinther. Dit kasteel is rond 1080 ontstaan en in de volgende eeuwen vergroot, verbouwd, vernield, herbouwd en vele malen verfraaid.
André, Baron van den Bogaerde van Terbrugge, kocht in 1835 het tamelijk vervallen kasteel en begon grootscheepse herstelwerkzaam-heden. Na zijn dood in 1855 gaan de landerijen en de kunstcollectie over op zijn twee zonen Louis en Alberic. Hun testament had in 1895 tot gevolg dat een groot deel van de verzame-lingen werd geveild. Ook was testa-mentair bepaald dat het kasteel 68 jaar onbewoond moest blijven. De laatste adellijke bewoners Willem (†1974), baron van den Bogaerde van Terbrugge, en zijn echtgenote Alberti-ne (†1994), barones van Heeckeren van Kell, woonden in de Voorburcht. Nu is het kasteel ingericht als muse-um met horecagelegenheid in de kel-dergewelven, in Brasserie Het Koets-huis en op het terras. De neogotische Wapenzaal wordt gebruikt als trouw-zaal en voor culturele activiteiten. De museumwinkel is gevestigd in de Voorburcht.
Op het veld rechts van de ingang, de vroegere moestuin, presenteerden Denise Collignon, Maurice Meewisse, Tinka Pittoors en Florian de Visser in 2012 tijdens de Open Monumenten-dagen hun Landkunstwerken.
www.kasteelheeswijk.nl
In het Reuseldal en Turkaabos expose-ren voor de zesde maal twintig kunste-naars. Dit in landschappelijk en cul-tuurhistorisch opzicht interessante gebied treedt tijdelijk als gastheer op om kunst in haar omgeving op te ne-men. De vier kilometer lange kunst-wandelroute laat werken zien die ge-maakt zijn van biobased materiaal, zoals bio-hars en composieten. Deze materialen worden uit plantaardige grondstoffen geproduceerd. In de expositieruimte aan het begin van de kunstroute kunt u kennis maken met deze materialen. Voor kunstenaars is het een uitdaging om met deze nieu-we materialen te werken. Ook voor
kunstenaars die met andere duurzame materialen werken biedt LandArt Dies-sen toegang. LandArt Diessen trekt een landelijk en zelfs internationaal publiek, in 2012 waren er 12.000 be-zoekers. Het Brabants Dagblad schreef over deze editie: ‘Serendipiteit zou perfect passen bij LandArt Diessen, want dit natuurfestival van de verbeel-ding verleidt de bezoeker om om de paar meter iets te zien of te denken of ervaren wat er eigenlijk niet is of hoort te zijn, iets waardevols te vinden wat je eigenlijk niet zoekt.’ Dit jaar ho-pen we alle bezoekers weer te verras-sen. U bent van harte welkom. De toe-gang is gratis. www.landartdiessen.nl
landart diessen
landart diessen 2012 Nick J. Swarth en Sander Neijnens, Spruiten van de aarde
recreatief heeze- leende \ volop genieten Een bezoek aan de gemeente Heeze- Leende staat garant voor een ge-varieerd aanbod van cultuur, natuur en culinaire heerlijkheden. De ge-meente is rijk aan historie en cultuur, zoals kastelen en kerken, galerieën en cultuurfestivals. De schitterende natuur, zoals de Strabrechtse en de Groote Heide, biedt ruimte aan elke vorm van recreatie. Ook zijn er uit-stekende restaurants, van eetcafé tot twee sterren. Van 17 t/m 25 augustus is er het ongeëvenaarde Cultuurfesti-val Brabantse Dag en van 12 t/m 27 oktober is er Kunstsmullen, een zin-tuigen prikkelende symbiose tussen kunst, natuur en gastronomie.
www.vvvheeze-leende.nl
kunststichting sint-oedenrode
kas plek van elmo vermijs (op de foto tijdens Landkunst 2011)
is deze zomer opnieuw als podium in gebruik. Foto: Stinkfinger.
F-ORM: Festival – Open-bare Ruimte Manifesta-tie en het Duizendjarig Woud met een Dommel- oversteek. Vanaf 2015 wordt F-ORM in de vorm van een triënnale gepre-senteerd.
het project ‘festival –
openbare ruimte
manifestatie’ [f-orm]
Voor de uitbreiding van de bestaande collectie kunst in de openbare ruimte ontwikkelde de Kunststichting een uniek concept dat de samen-hang van de diverse kunstactiviteiten beoogt. F-ORM is een project dat zich richt op Sint-
Oedenrode met een ac-tief cultureel landschap, de openbare ruimte als unieke presentatieplaats waarin onderzoek, expe-riment, productie en pu-blieksparticipatie met el-kaar verbonden zijn.‘Het Duizendjarig Woud’ aan de Dommel, ‘Het Kloppend Hart’ in het Groene woud is de ont-brekende schakel in het landschap tussen het Klankenbos aan de Dom-mel in Neerpelt, het Van Abbe Museum aan de Dommel in Eindhoven en het Stedelijk Museum aan de Dommel in Den Bosch.
ontmoetingsplaats
In samenwerking met Euro Land Art en bkkc presenteert de Kunst-stichting in deze eerste editie van F-ORM de Kas Plek Studio Elmo Vermijs. Dit kunstwerk – dat in 2011 in het wei-land bij Zorgboerderij Dommelhoeve aan de Dommel stond – fun-
www.kunstinsint-oedenrode.nl
geert van 13 juli t/m 15 september als podium voor kleinschalige cultu-rele activiteiten. Meer informatie over de pro-grammering en de mo-gelijkheid om te picknic-ken in de Kas Plek of een vergadering te orga-niseren, vindt u op de website van Landkunst.
inschrijven kan!
kom ook!
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
7
dertien hectare 2010 The woods that see
and hear, Overtreders W, Schuurschijf
29
H
E
G
B
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Euro Land ArtHet Onzichtbare Woud
it verhaal begint met het land en de stad. Binnen de driehoek Den Bosch – Tilburg – Eindhoven
ligt een waardevol agrarisch cultuur-landschap, de Meierij. Maar de tijd staat er niet stil. Mobiliteit, voedsel-productie, wonen en bedrijvigheid ver-anderen. Het waardevolle van natuur, schoon water, leefbaarheid en werk blijven niet vanzelf waardeNvol. Om de natuur in dit gebied te verbinden, om de landbouw, de dorpen en recreatie een plek te geven, én omdat steden niet zonder groen kunnen, is de Meierij omgedoopt tot Het Groene Woud. Hoe doen we dat? En wat zijn de toekomstwaarden van dat gebied dat burgemeesters opeens Het Groene Woud noemen?
Om die vraag naar toekomstwaarden van de plek (mens, natuur, werk) te onderzoeken is nieuw denken nodig. Om de waarden van het platteland te beleven op de fiets, wandelend of vanachter het autoraampje kan kunst ogen openen of emotie en verstand prikkelen. Deze gedachte leidde in
Het Groene Woud tot het woord Land-kunst, zo geïntroduceerd in 2009, om die bijzondere ambitie te benadruk-ken. We zoeken hier kunst die de plek onderzoekt: de historie, de mens, de natuur. Landkunst is kunst die waarde toevoegt. Landkunst werkt voor de mensen van de plek. Landkunst maakt het onzichtbare van Het Groene Woud zichtbaar en beleefbaar. Een lastige, en daarom bruikbare ambitie.
De kunstenaar zal dit soort teksten worst zijn. Die doet en denkt vanuit het hart en persoonlijke overtuigingen. proeflocatie voor kunstkoeien. Een groot bouwbord kondigt aan dat de koeien in het veld niet echt zijn. Ze liggen stil. Erg stil. Of toch niet? De fietser stapt af, en speurt... tot de herkauwende koe zich verraadt door een wapperende staart. Landkunst? Even verder staat een V-vormig bouw-
werk aan De Dommel. Een stevig bouwsel dat niet militair maar artistiek bedoeld is: een Observatorium voor het maaiveld, een blikversmalling voor grassprieten en kevertjes. Landkunst? Terug in de stad toont het project Varkenshuis dat het opeten van een varken dat je zelf hebt grootgebracht iets anders is dan een karbonaadje in een plasticje. Landkunst?
U kunt dit soort kunst in Het Groene Woud ontdekken. Elke zomer zijn er nieuwe, tijdelijke werken om te bezoe-ken, naast de meer blijvende kunst-werken. Op vele plekken. Op tien plek-ken (boerderijen, woningen, bos, camping) kunt u deelnemen aan wan-delingen, lezingen of maaltijden.
Op 21 en 22 juni 2013 start Landkunst in Het Groene Woud met een confe-rentie en een land art werkweek. Dat is de start van het zomerprogramma. Bijzonder is de afsluiting op Zondag Waterdag op 22 september 2013 te Boxtel, waarin waterschap De Dommel en gemeente Boxtel water en kunst verbinden. Het DommelTheater ver-zorgt een bijzondere, varende tocht van ‘landkunst’ op De Dommel. Landkunst? Wat maakt het uit: wan-neer iets u boeit of raakt, begint de vraag: wat is hier waardevol voor de toekomst? En wordt het Onzichtbare Woud een waardevol Groen Woud. www.eurolandart.nl
manifest landkunst, editie 2010
d
manifest landkunst, editie 2010
Overzicht locaties Boomkwekerij Eric vd
Hurk, Sint-Oedenrode:
Jaap Dirk Tump met Roos
Terra
Camping de Boskant,
Oisterwijk: Tim Hoefnagels
Landgoed Velder, Liempde:
Rieneke de Vries
Jofrahoeve, Esch en Ros-
malen: Bennie Meek
Straten: Eva van Asseldonk
Moerenburg, Tilburg:
Sven Roumen
Zorgboederij Dommel-
hoeve: Twan Berendse
Winery & Herbs, Schijndel:
Sophie Gruijters
De Kleine Aarde, Boxtel:
Student(en) land art werken
en informatie
De Vleut, Best: Boukje
Hazeleger en Suzan Gijsen
Zie voor adressen locaties
pagina 10.
8
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
9
BREDA
BIESBOSCH
TIL
12
11
13
a2
26
8
76
10
9
28 Kemzeke (B)
27
f
waar gaan we naar toe?
7654321
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
10
Land Kaart
Martijn Engelbregt, Ontsnap-pingsroute Bossche Broek, ’s-Hertogenbosch
Landkunst op de Oude Buis-se Heide, Achtmaal
Martijn Engelbregt, Ontsnap-pingsroute Bossche Broek, ’s-Hertogenbosch
Martijn Engelbregt, Ontsnap-pingsroute Bossche Broek, ’s-Hertogenbosch
Martijn Engelbregt, Ontsnap-pingsroute Bossche Broek, ’s-Hertogenbosch
Sannah Belzer, WatermerkVlijmen, Biessertpolder/A59
Paul de Kort, De Wassende Maan Bandijk, Werkendam
Jeroen Hoogstraten, Panora-matafel Bandijk, Werken-dam
Martijn Engelbregt, Ontsnap-pingsroute Bossche Broek, ’s-Hertogenbosch
Lucia Luptáková, Meanwhile in the woods... Oude Buisse Heide, Achtmaal
Carmela Bogman, Woeste Stilte Bossche Broek, Vught
Willem Claassen, Hilverkave-ling Hilver, tussen Biest- Houtakker en Haghorst
Kasteel GeldropMierloseweg 1, Geldrop
Kasteel HeezeKapelstraat 25, Heeze
Kasteel HeeswijkKasteel 4, Heeswijk Dinther
dertien hectare (2014)Meerstraat 22, Heeswijk
De Fabriek en Staatsbosbe-heer Leenderbos
LandArt Biënnale Langs de Kleine Beerze in Vessem
Kas Plek, Elmo VermijsLangs de Dommel in Sint-Oedenrode
De Kwekerij en L’AvventuraTilburg
LandArt Diessen Reuseldal en Turkaabos, Diessen
Recreatief Heeze Leende Heeze, Leende
Jofrahoeve, Esch en Rosma-len De Ruiting 4, Esch l
Landgoed VelderLiempde k
Camping de BoskantOirschotsebaan 8a, Oister-wijk
j
Boomkwekerij Eric vd HurkLiempdseweg 31, Sint-Oe-denrode
i
De Kleine AardeHet Klaverblad 13, Boxtel r
Winery & HerbsBoxtelseweg 23, Schijndel p
Zorgboerderij Dommelhoeve Cathalijnepad 1, Sint-Oe-denrode
o
Landschapspark MoerenburgOisterwijksebaan, Tilburg n
Buurtschap StratenOirschot m
De VleutBest s
De activiteitenagenda vindt u op de achterpagina. Exacte locaties van (semi)permanente werken vindt u op www.landkunst.nl
alternatieve locaties
euro land art locaties
tijdelijke
projecten
293031
a
b
c
d
e
f
g
h
1098
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
11
1211 13 14
15
16
17
20
18
21
19
22
Urs Pfannenmüller, Uitkijk op het landschap De Hilweg, Werkendam
Frank Halmans, (Her)huis-vesting Polder Pannekoek, Werkendam
Frank Halmans, Rustplaats voor vogels De Hilweg, Werkendam
Auke van der Heide/Jan Wes-sendorp, De emmer van toen... Binnenbandijk, Bergen op Zoom
Edward Geluk, De Traan2e Hoogerwaardseweg, Woensdrecht
Marius Boender, De WachterOostdijk, Willemstad
Irene Fortuyn, Waterlaby-rinth Moerenburg, Tilburg
Nienke Korthof, LDD Oude Bosschebaan, Biezenmortel
Lucas Lenglet, Uitkijktoren rond door recht Boskantse-weg, Sint-Oedenrode
Frank Havermans, Observa-torium Dommel, Sint-Oe-denrode
Bram Braam: Occupied Spaces Landgoed Velder, Liempde
Kees Wevers, Droomtijd van de raaf Kasteel Nemerlaer, Kasteellaan 2, Haaren
Margriet Kemper, In de scha-duw van de taal Natuur-theater, Gemullehoeken-weg 147, Oisterwijk
Mariëlle Lapidaire, Het Boomkompas Structuurweg, Schijndel
Willem Claassen, De Maas-arm Maasdijk, Keent
Roberto Ruggiu, Project voor de PeelrandbreukHeiakker, Deurne
Roberto Ruggiu, Intending White Ravenstein
Verbeke FoundationWestakker, Kemzeke (Bel-gie)
Expositie Een halve hond heel denken, bkkc, Spoor-laan 21, Tilburg
Biesbosch MuseumDe Hilweg, Werkendam
(semi) permanente kunstwerken
2324
262728
Kunst aan de Maas, Megen en omgeving
25
BURG
EINDHOVEN
DEN BOSCH
KAMPINA
grote peel
5
3
1
2224
l
j
i
k
m
no
p
r
s
4
141617
18
19
20
21
23
25
29
30
31
b
c
h
d
e
g
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
12
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
13
verhalislandkunst helpt
verhalen te verbinden
Erfgoed is een deel van ieders leven. Stichting Verhalis verzamelt levens- verhalen van gewone mensen om ons immate-riële erfgoed te ontslui-ten voor een groot pu-bliek. Zo geeft Verhalis de geschiedenis een persoonlijk gezicht. “Wij laten ons ontroeren en inspireren door het menselijk (on)vermo-gen”, zegt Carine van Vugt, een van de oprich-
ters van Verhalis. “De traditionele afbakening tussen de sectoren kunst, erfgoed en educa-tie bestaat niet voor Ver-halis. De vorm volgt uit de inhoud. Momenteel ontwikkelen we een groot project rond de ‘dodendraad’. Een draad onder hoogspanning die tijdens de Eerste Wereld-oorlog Nederland en Bel- gië scheidde. Landkunst willen we hierbij inzetten om de verhalen langs de route te verbinden.”
Watermerk |sannah belzer
Watermerk,
Sannah Belzer
Vlijmen, Biessertpolder/A59
Staatsbosbeheer,
Waterschap AA en Maas,
gemeente Heusden,
bkkc
Oplevering september 2013
Watermerk is een land-mark voor de Klimaat-buffer Vlijmen – Den Bosch als verbeelding van de veranderingen in dit gebied. Het kunst-werk – een dynamisch ogende grens van schanskorven van Maas-gesteenten – vertelt over de toekomstige identiteit van het gebied, over het binnen- en buitendijkse, en over de functie van de Biessertpolder als hoogwaterberging.
Meer informatie en de exacte locatie vindt u op www.landkunst.nl
Een struikelsteen voor Bertram Polak wordt geplaatst bij zijn voormalige woonhuis in Tilburg.
In de documentaire Hier was Bertram volgt Verhalis de zoektocht naar het verhaal over zijn
arrestatie en transport naar Auschwitz.
5
bkkcIedereen die werk maakt van kunst en cultuur heeft aan bkkc een krachtige en inspirerende partner. Bkkc is een plek waar mensen en ideeën elkaar vinden en versterken. We zijn er voor kunstenaars, kun-stinstellingen, overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties. We delen kennis, stimuleren vraag en aanbod, leggen contacten en hel-pen bij het vinden van financiering.
We werken aan een hogere omge-vingskwaliteit. Want als de openbare ruimte aangenaam is, strijken mensen en organisaties er voor lange tijd neer. Kunst en cultuur hebben grote invloed op het creëren van zo’n prettig leef- en werkklimaat. Bkkc zoekt dan ook altijd naar kansen om kunstenaars te betrekken bij ruimtelijke ontwikkelingen.
Makers kunnen bijvoorbeeld meeden-ken over de fysieke inrichting van de openbare ruimte, het gebruik van de ruimte door bewoners en bezoekers stimuleren, of de identiteit van een re-gio versterken door storytelling of het verbeelden van immaterieel erfgoed. Met onze Landkunstprojecten vertellen we over de geschiedenis van een plek en denken we mee over veranderin-gen. Een uitdaging die goed aansluit bij een van onze drie kerntaken: het verbeteren van de kwaliteit van onze omgeving. In deze krant komt u diver-se voorbeelden tegen van Landkunst-projecten die we zelf initiëren of waar we aan meewerken.
We zoeken innovatieve manieren om kunst en cultuur dichter bij het
publiek te brengen. Met onze app en website Kunstroutes Brabant ont-
sluiten we eigentijdse (Land)kunst, cultuur en erfgoed in Brabant op een bijzondere manier. We doen dat door GPS-routes te ontwikkelen in stad en land, voor fietsers en wandelaars, voor de liefhebbers van natuur en cultuur.
Ook zijn we het centrum voor infor-matie en debat over kunst en cultuur in Brabant. Daar waar mensen elkaar ontmoeten is er ruimte om kennis en ervaring te delen, te verrijken en te vernieuwen. Daarom organiseren we in ons pand aan de Spoorlaan in Tilburg onder andere zes exposities per jaar en diverse lezingen, toeganke-lijk voor iedereen. In onze expositie ‘Een halve hond heel denken’ die van-af 5 september te zien is, gaan drie kunstenaars aan de slag met natuur- lijke materialen. U leest er meer over op pagina 16.
Kortom, met overtuiging bouwen we mee aan een bruisend Brabant, met een gezond cultureel ondernemerskli-maat en een sterke culturele infra-structuur. Bkkc is het brabants kennis-centrum kunst en cultuur. Neem eens een kijkje op onze website. Of loop eens binnen, u bent van harte welkom.www.bkkc.nl
Sinds 2008 werken de makers van Verhalis aan deze bijzondere projec-ten. Zoals Kloosterverha-len, een uitgebreide se-rie korte films met persoonlijke herinnerin-gen van kloosterlingen, Hier was Bertram, een documentaire over een Joodse familie uit Tilburg en De Leguanen, een in-teractieve reality game over de Tachtigjarige Oorlog in Breda. www.verhalis.nl
27
beleef kunst en cultuur in het buitengebiedkunst aan de maas
Een gigantische ‘rups’ van een honderdtal tractor-, truck- en autobanden in de wei bij Megen of enorme gekleurde vogelhuizen aan de notenbomen langs de Maasdijk bij Demen. Vanaf dit voorjaar staan langs de oevers of de directe om-geving van de Maas veertien opval-lende tijdelijke kunstwerken, onder
et berk is een werkleerplaats, opgericht door de provincie Noord-Brabant. Het berk onder-
steunt, faciliteert en organiseert aller-lei activiteiten die erop gericht zijn het werken aan en het denken over de ruimtelijke kwaliteit van Brabant te stimuleren. Het project Mijn Mooi Brabant is een van die activiteiten. Lopende initiatieven, aangedragen door partners van de provincie, krijgen met het project Mijn Mooi Brabant een extra kwaliteitsimpuls door de koppe-ling met het onderwijs en andere ken-nispartners. Rond Mijn Mooi Brabant wordt een campagne opgezet voor en door partners en andere geïnteres-seerden. Centraal staan de thema’s die voorkomen uit de initiatieven. Bijvoor-beeld: Hoe maak je van een Duitse biovergister een Brabants landschap?
Verder kent Brabant negen gebieds-opgaven waar met gebiedspartijen ge-werkt wordt aan kwaliteitsverbetering. Bkkc is een van de partners waarmee de provincie samenwerkt. De creatieve inbreng van kunstenaars/designers levert vaak een verrassende bijdrage aan lopende planprocessen. Zowel in het bedenken van creatieve oplossin-gen als het mede vormgeven van een creatief werkproces. In het najaar or-ganiseert bkkc samen met berk een expertmeeting over creatieve gebieds-ontwikkeling. Bedoeld voor alle partij-en die actief zijn in de Brabantse gebiedsopgaven.
Mocht u een actieve bijdrage willen leveren aan de ruimtelijke kwaliteit van Brabant dan kunt u uw interesse kenbaar maken via: [email protected].
hbrabants expertisecentrum ruimtelijke kwaliteit (berk)
ted berenschot, programmamanager BERK (provincie Noord-Brabant) en hilde blank, externe adviseur BERK (BVR adviseurs)
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
14
annet teunissen Rups
25
frans van hintum Vreemde Figuren in de Gracht
de noemer Kunst aan de Maas. De kunstwerken zijn geïnspireerd op het landschap en de historie van het gebied. Het project is een initiatief van de stichtingen Maas-meanders en K26, en moet een jaarlijks terugkerend evenement worden. De kunstwerken zijn van juni tot oktober 2013 te bezichtigen en staan van Maren tot aan Keent;
een route van zo’n 35 kilometer. Een prachtige gebied om wande-lend of per fiets te verkennen.
Bekijk alle kunstwerken en de locaties op de website of volg alle ontwikkelingen via social media. www.kunstaandemaas.nl
dienst landelijk gebied Hilverkaveling | willem claassen
Hilverkaveling
Willem Claassen
De Hilver, landinrichtings-
gebied ten zuidoosten van
Tilburg tussen Biest-Hout-
akker en Haghorst
Dienst Landelijk Gebied,
Landinrichtingscommissie
de Hilver, provincie Noord-
Brabant, Waterschap de
Dommel, bkkc
Geplande oplevering
zomer 2013
De puzzelstukken van Hilverkaveling – een autonoom werk én een ontmoetingplaats – verbeelden het nieuw gevormde landschap door de landherinrich-ting tussen 1996 en 2012. Vanaf het kunst-werk genieten de recre-ant en de passant van een fraai uitzicht over de Reusel en haar ’nieuwe’ bedding.
Meer informatie en de exacte locatie vindt u op www.landkunst.nl
Dienst Landelijk Gebied (DLG) werkt vandaag aan het land-
schap van morgen. Als publieke organisatie met kennis van
het landelijk gebied zorgen wij dat beleid wordt uitgevoerd.
Wonen, werken en recreëren in een mooi en duurzaam
ingericht Nederland. Met waardevolle natuur, ruimte voor
water en gezonde landbouw. De organisatie zet zich daar
voor in, samen met bewoners, overheden en belanghebben-
den. Van ontwerp tot realisatie.
DLG is een agentschap van het ministerie van Economische
Zaken. Al meer dan 75 jaar dragen wij bij aan het realiseren
van samenhang en ontwikkeling in het landelijk gebied.
Dat doen we in projecten voor bestuurlijke opdrachtgevers
van alle overheden: provincies, Rijk, waterschappen en
gemeenten.
Wie in het landelijk gebied loopt, fietst, vaart of rijdt,
komt al snel terecht in een van de projecten waar Dienst
Landelijk Gebied bij betrokken is. In veel gevallen gaat het
om integrale gebiedsontwikkeling, waarbij we ecologische,
economische en sociale functies zoveel mogelijk combineren.
Bijvoorbeeld de combinatie van rendabele landbouw met
agrarisch natuurbeheer. Een ander voorbeeld zijn overloop-
gebieden, waar bij hoge waterstanden het overtollige water
heen kan zodat er geen overlast ontstaat. Tegelijkertijd
bieden ze ruimte voor nieuwe natuur.
Het Landkunstwerk dat hiernaast is afgebeeld – Hilverka-
veling door Willem Claassen – wordt in opdracht van DLG
gerealiseerd. Het werk is een cadeau voor de Landinrichtings-
commissie de Hilver. Het laat de vorming en verschuiving van
een nieuw landschap zien en geeft het proces weer dat de
landinrichting de Hilver tussen 1996 en 2012 heeft doorlopen.
www.dienstlandelijkgebied.nl
aar liefst 300 werken uit de col-lectie zijn deze
zomer te zien in de ten-toonstelling Sponsored by Nature in de Verbeke Foundation. De kunst-werken hebben allemaal een koppeling met de natuur. Zo zijn er natuur-gerelateerde sculpturen en videowerken te zien van internationale kun-stenaars als Joep van Lieshout en Koen Van-mechelen.
De Verbeke Foundati-on is een private kunst-stichting waar kunst, ecologie en natuur sa-
verbeke foundation
kunstroutes brabant
menkomen. Er is een in-drukwekkende verzame-ling moderne en hedendaagse kunst te ontdekken. Als kunsten-vrijplaats biedt ze ook kansen aan jonge kun-stenaars om ter plaatse werken te creëren als ar-tist in residence.
In 20.000m² overdekte industriële loodsen en serres op een natuurter-rein van 12 ha worden jaarlijks verschillende hedendaagse kunstten-toonstellingen georgani-seerd. Land art en Bio art (kunst met levende planten en dieren) is een
kunst, natuur, erfgoed, cultuur en
techniek: ze komen samen in één beleving bij de wandel- en fietsroutes van kunstroutes brabant. Via de app op uw smartphone maakt u kennis met (land)kunstwerken, verhalen, ani-matiefilms, muziek, spellen en gedich-ten die speciaal voor bepaalde plek-ken zijn ontwikkeld. Historische foto’s en interviews met kenners en bewo-ners van de streek leiden u verder door de rijke cultuurgeschiedenis van Brabant. De routes zijn verspreid over stedelijk- en natuurgebied in heel Bra-bant. Vanaf 6 juli staat ook de nieuwe Landkunst wandelroute op de Oude Buisse Heide klaar om te downloaden.
Kunstroutes brabant heeft als doel eigentijdse (land)kunst, cultuur en erf-goed in Brabant op een innovatieve
manier te ontsluiten. Voor fietsers en wandelaars, voor de liefhebbers van natuur en cultuur. We doen dat door zelf GPS- routes te ontwikkelen maar ook partners bieden we de mogelijk-heid te participeren.
Dus pakt u de fiets, trekt u uw wan-delschoenen aan en download u de app op uw smartphone. Kies één van de routes en ga op pad met uw eigen gids, die u vertelt over wat er zich in een gebied heeft afgespeeld en u naar plekken brengt waar u anders nooit zou komen.
De app is er voor Android en Iphone en gratis te downloaden. Te vinden in de appstore met zoek-woord ‘kunstroutes’. Kijk op de web-site voor meer uitleg en informatie: www.kunstroutesbrabant.nl
belangrijke doelstelling in het programma. Op het terrein van de Foun-dation zijn ook enkele unieke overnachtings-mogelijkheden gebouwd. Slapen in een kunstwerk op het domein is een unieke ervaring!
Naast de uitbating van de eigen kunstsite wordt de Verbeke Foundation regelmatig uitgenodigd om haar expertise in te zetten voor tentoonstel-lingen extra muros. Zo werkte ze vorig jaar sa-men met bkkc voor een buitenexpositie in het Moretusbos in het Ne-
derlandse grensdorpje Putte. Ook de tentoon-stelling Beeldenstroom, een land art tentoonstel-ling met ecologische kunst in een 400 ha groot gebied in de Kal-kense Meersen bij Wet-teren (België) werd door de Verbeke Foundation opgebouwd.
Andere deelnemers aan de zomertentoon-stelling Sponsored by Nature zijn Jeroen Eisin-ga, Onno Dirker, Waldo Bien, Jef Faes, Martin uit den Bogaert, Jalila Essa-idi, Mass Moving, Reinier Lagendijk en Will Beckers.
m
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
15
www.verbekefoundation.com
4
28
aneas wilder Dôme
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
16
erfgoed brabantdoor het verleden te verbeelden,
maakt het deel uit van het heden
Zonder kennis van het eigen verleden verdwijnt de kracht van de Brabantse identiteit en cultuur. Erfgoed Brabant is de provinciebrede organisatie die dit bewustzijn creëert, bevordert en verankert. Samen met het erfgoedveld, professionals en vrijwilligers, overheid en bedrijfsleven, zorgen we ervoor dat iedereen, nu en in de toekomst, het Brabantse erfgoed kan ontdekken en beleven. Om het erfgoed voor ieder-een toegankelijk te maken – erfgoed is immers van ons allemaal – initieert, organiseert en participeert Erfgoed Brabant jaarlijks in verschillende acti-viteiten, zowel binnen als buiten het erfgoedveld.
De Brabantse Erfgoed Biënnale vormt daarbij een van de belangrijke pijlers. De Brabantse Erfgoed Biënnale 2012–2013 staat in het teken van het cultuurhistorisch landschap. Onder het motto ‘Buiten zit van binnen’ zijn met uiteenlopende partners en burgers verschillende projecten gerealiseerd en op de rails gezet. De participatie in Landkunst was daarbij vanzelfsprekend.
Om het erfgoed breed toegankelijk te maken zijn de kunsten een natuurlijke partner. De podiumkunsten zijn de vertolkers, de beeldende kunst de ver-beelders en erfgoed is de verteller en de vorser. Landkunst verbeeldt het verhaal van een plek, een plek die geladen is door een rijk verleden. Door dat verleden zichtbaar te maken, maakt het weer deel uit van het heden.
De Brabantse Erfgoed Biënnale 2012-2013 wordt in stijl afgesloten met een Oogstbijeenkomst op 31 oktober 2013 op en rondom de Oude Buisse Heide. Voor meer informatie over deze bijeenkomst en de andere projecten: www.bebsite.nuwww.erfgoedbrabant.nl
vogelaar meets kunstminnaar
Dat ik me als Staatsbosbeheerder bezighoud met weidse natuurter-reinen, met speelbossen, of met spectaculaire mountainbikeroutes zal u weinig verbazen. Ook cultuur-historie is een logisch onderdeel van mijn werk. Dat nieuwe kunst ook een plek bij Staatsbosbeheer heeft ligt wellicht minder voor de hand. Toch is die — vaak spannen-de — relatie tussen natuur en kunst steeds meer een vanzelfsprekend-heid geworden.
Staatsbosbeheer beheert ruim 250.000 hectare natuurgebied en is jaarlijks gastheer voor meer dan 150 miljoen wandelaars, fietsers, ruiters, spelende kinderen en ande-re natuurgenieters. We leveren ook nog eens natuurlijke grondstoffen waar iedereen van profiteert, zoals hout, drinkwater en schone energie. In die natuurgebieden zijn ook zeer uiteenlopende kunstwer-ken te bewonderen. Ze bieden de bezoekers de mogelijkheid anders naar het landschap te kijken. Zoals een aantal jaar geleden bij het evenement Verborgen lanen in de Manteling op Walcheren, de prachtige tentoonstelling in het Moretusbos in West-Brabant en de follies in boswachterij Dorst.Onze landkunst gaat vaak nog verder. Bij die kunstwerken is er interactie tussen kunstwerk en
harry boeschoten, Staatsbosbeheer regio Zuid
omgeving. Ze tonen de werking van de natuur op een aanspreken-de manier. Een van de mooiste voorbeelden daarvan vind ik de Wassende Maan van Paul de Kort in de Biesbosch. Wandelaars zijn vaak verrast door de plotselinge ontmoeting met kunst, daar waar ze alleen natuur verwachten. Ver-rassend is ook de menselijke ont-moeting: een vogelaar kan zomaar een kunstminnaar tegenkomen. Of omgekeerd. En dat leidt tot positie-ve confrontaties van culturen die elkaar niet goed kennen.
Voor kunst en voor natuur is de laatste jaren minder geld beschik-baar. Toch hoeft dat de komst van nieuwe kunstwerken in natuurge-bieden niet in de weg te staan; je kunt soms ‘werk met werk’ maken. Een voorbeeld ter illustratie. In een paar authentieke griendketen in de Biesbosch — die niet aange-sloten zijn op het riool — moeten ecologisch verantwoorde toiletten geplaatst worden. We willen daar een ontwerpwedstrijd van ma-ken. Een prachtige uitdaging voor kunstenaars zou ik zeggen. De bijbehorende prijsvraag gaan we binnenkort uitwerken.Ik wens u verrassende ontmoetin-gen toe, met natuur en met kunst.www.staatsbosbeheer.nl
Een halve hond heel denken | expositie
Mandy den Elzen,
Hanneke Wetzer en
Hanny van den Brand
bkkc Tilburg | gratis toegang
5 september t/m 27 oktober
2013
Opvallend veel kunste-naars zoeken een ver-binding met de natuur en gaan aan de slag met natuurlijke materialen en hedendaagse tech-nieken. Bkkc signaleerde deze trend en vroeg drie kunstenaars zich te verdiepen in de werken uit het depot van het Natuurmuseum Brabant. Ieder op eigen wijze brengen ze het verhaal achter de werken, de vindlocatie en de men-sen die het vonden: de verzamelaar, de vanger en de preparateur.
www.bkkc.nl/halvehond www.natuurmuseumbrabant.nl
paul de kort De Wassende Maan
27
6
Mandy den Elzen, Rumen
a
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
17
biesbosch museum
ton duffhues, ZLTO
boeren als land-
schapmakers
Het Brabantse platteland is te zien als één grote manifestatie van land art. Eeuwenlang hebben boeren hun aan-wezigheid laten zien door jaar in jaar uit ingrepen te doen in het landschap. Ze ontgonnen gronden, groeven sloten, legden akkers, weilanden en boomgaar-den aan, trokken voren met de ploeg, maakten er met de eg een fijnmazig pa-troon van en creëerden in de oogsttijd bontgekleurde akkers en boomgaarden. Het boerenland werd zo een mozaïek van kleuren en vormen dat bij elke generatie een ander gezicht kreeg.
Net als de kunstenaars die aan land art doen, gaan boeren de dialoog aan met de natuurlijke omgeving. Door hun dagelijks werk stofferen ze het landschap met planten en dieren en brengen ze een gelaagde schoonheid aan. De waardering voor deze boeren-land art is echter onderhevig aan een merkwaardig patroon; veel boeren zien de schoonheid zelf vaak niet (ze leven er elke dag mee en ze doen er geen speciale moeite voor) en veel burgers zijn geneigd om de schoonheid van het actuele boerenland af te meten aan het landschap van generaties terug.
De Zuidelijke Land- en Tuinbouw Orga-nisatie durft het aan om het agrarisch buitengebied in Brabant aan te bevelen als een proeftuin in ‘boerenland art’. In het najaar organiseren verschillende plaatselijke afdelingen van de ZLTO oogstfeesten als een ontmoeting van boeren en burgers en van landbouw, voedsel, kunst en cultuur. Daar kunt u genieten van het verhaal van de boerenland artiesten. Onder andere op 1 september in het Openlucht Theater ‘Joe Mann’ in Best en in Geertruiden-berg en op 12 augustus in Boekel. www.zlto.nl
In 2015 is de ontpoldering van de grote Noordwaard in de Brabantse Biesbosch een feit. Er ontstaat een groot zoetwatergetijdegebied dat uniek is in Europa. Een van de directe gevolgen van deze forse ingreep in het landschap is dat het Biesbosch Museum op een eiland komt te liggen.
Het nieuwe ontwerp is een opvallend landmark en maakt een nieuwe presentatie van de collectie mogelijk. Het vergroot de exposi-tieruimte, voorziet in een nieuwe
entreeruimte en, belangrijker nog, gaat een symbiotische relatie aan met de buitenwereld, het eiland.Het museum ontwikkelt mede op advies van bkkc een nieuw ten-toonstellingsbeleid. Het buitenter-rein van 1.2 hectare wordt ingezet als beeldentuin. Tentoonstellingen en presentaties verbinden zich, zo is de wens, met de collectie van het museum en met de omrin-gende natuur. In die zin zal het museum de schakel vormen met de eerder in de Biesbosch gerea-
liseerde landschapskunstwerken (zoals Uitkijk op het landschap van Urs Pfannenmüller) die u vindt op de Land Kaart in het hart van de krant.
Deze zomer wordt het bidbook gepresenteerd waarin het museum zijn ambitie toont. Als alles volgens wens verloopt staat het nieuwe museum er in 2015, met volop kansen voor eigentijdse kunst. www.biesboschmuseum.nl
natuur inspireert en
bezielt Op de Oude Buisse Heide van Natuurmonumenten voel je die bezieling overal om je heen. Hier wandelende Henriette Roland Holst door de lanen. Genietend van het landgoed bracht de schrijfster en politica hier haar zomers door. In de bossen, op de heide en bij de vennen schreef ze veel van haar gedichten en boeken. Nog steeds is de Oude Buisse Heide een bron van inspiratie voor kun-stenaars. Zo is het on-langs gerestaureerde Atelier Roland Holst als vakantiewoning en als
kunstenaarswerkplek in gebruik. Kunstenaars die hier tijdelijk willen wer-ken kunnen voor meer informatie terecht bij het Vincent van GoghHuis in Zundert.
De rood gemarkeerde wandelroute in het ge-bied staat in het teken van begeestering en kunst. Langs deze route, met gedichten van Hen-riette Roland Holst, treft u ook de aan de turf-vaart gelegen sculptuur van Lucia Luptáková die zij realiseerde voor Landkunst 2012.
Wie zijn inspiratie aan het papier wil toever-
trouwen kan een gedicht of kort verhaal insturen naar [email protected]. De mooiste inzendingen worden in een paneel langs de route en op de website van Natuurmo-numenten geplaatst.
Voor jonge verwonder-aars organiseert Natuur-monumenten op zater-dag 19 oktober een speciale Griezelkamp-vuurtocht samen met Serpentine toverzolder en de Zundertse kome-die. Deze activiteit is on-der meer gebaseerd op lokale mythen en sagen. Kom, geniet en laat u inspireren!
www.natuurmonumenten.nl/activiteiten www.buitengewonebuisseheide
natuurmonumenten
biesbosch museum Foto: Studio Marco Vermeulen26
a
2018Eindhoven | Brabantkandidaat Culturele Hoofdstad van Europa
indhoven is in de race om in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa te worden en werkt hiervoor samen met Breda, Helmond, ’s-Herto-
genbosch, Tilburg en de Provincie Noord-Brabant. Onder het motto ‘Imagination designs Europe’ werkt het samenwerkingsverband 2018Eindhoven | Brabant aan nieuwe inzichten voor Europa met de verbeel-dingskracht van kunst en cultuur. Landkunst speelt een belangrijke rol in de kandidatuur voor de titel Culturele Hoofdstad van Europa.
Op het gebied van landkunst loopt de provincie Noord-Brabant voorop. Niet in de laatste plaats omdat stad en platteland elkaar in deze regio voortdurend raken en landkunst juist op zulke knooppunten kan floreren. Een prachtige locatie is bijvoorbeeld Het Groene Woud, dat zich tussen de steden Eindhoven, Tilburg en ’s-Hertogenbosch bevindt. Landkunst verrijkt de identiteit van een gebied en levert een belangrijke bijdrage aan de manier waarop mensen een landschap beleven. Als Eindhoven|Brabant in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa wordt, zal een tiental iconische land-kunstwerken van Brabantse en andere Europese kunstenaars gepresenteerd worden aan een Euro-pees publiek.
De titel Culturele Hoofdstad van Europa wordt toegekend aan een stad met ontwikkelpotentie op het gebied van kunst en cultuur. Met de kandi-datuur en nominatie plaatsen Eindhoven en Brabant zich internationaal in de schijnwerpers. Dit stimuleert de economie en maakt de regio extra aantrekkelijk om in te wonen, werken en ondernemen. www.2018eindhoven.eu
Achter een gordijn van blauwe regen bloeit Oogenlust, in de regio al jaren een begrip als het gaat om natuurlijke sfeer en beleving. Op de grens van Brainport Eindho-ven, in het hart van de Kempen, wordt Domein Oogenlust gezaaid. De ontwikkeling van een ei-gentijds eco chic concept is in volle gang.
De gebouwen op het domein hebben respect voor de natuur en het landschap. Naast de win-kel van Oogenlust, met bloemen en planten en een royale sfeerbeleving voor het interieur, ko-men er een beeldentuin, kunstgalerie, expositie-ruimte en wandel- en
fietspaden. Het nieuwe Oogenlust wordt een platform voor ambacht en kunst, met groen en bloem als basisingredi-ent. Duurzaamheid, pas-sie en visie liggen aan de basis van dit unieke be-levingslandschap.
Met een verwijzing naar oude landhuizen, wordt het terrein aange-legd langs één duidelijke as. Deze as vormt de ori-entatielijn in het totale landschap en rijgt alle elementen aan elkaar. De entree van Oogenlust dient als startpunt van deze as. Een landmark vormt het einde van deze as.
Om kunst en cultuur op-timaal te combineren met de eigen natuurlijke kunstvorm werkt Oogen-lust samen met Kunst-galerie Hans Persoon. Een beeldentuin zoals u die misschien kent van Landgoed De Utrecht of het Duitse Insel Hom-broich is de ambitie die zij nastreven.
De huidige showroom in Veldhoven wordt heropgebouwd in Eersel, cradle to cradle in opti-ma forma. Hier zal foto-graaf Serge Hagemeier zich vestigen.
Oogenlust zal zich in oktober 2013 vestigen in Eersel. De bouw van Do-mein Oogenlust zal me-dio 2014 voltooid zijn.
achter een gordijn van blauwe regen
groeit domein oogenlust
rust en ruimte, spanning en sensatie,
knus en weids. Dat kenmerkt Natio-naal Landschap Het Groene Woud. Het Groene Woud geeft binnen de stedendriehoek ‘s-Hertogenbosch – Eindhoven – Tilburg ruimte aan talloze mooie dorpen, kapellen, historische bezienswaardigheden én heel veel verrassende natuur. Er valt hier volop te genieten van deze natuur. Of u nu van actie houdt of juist op zoek bent naar rust. Het Groene Woud heeft een natuurkern van 7500 hectare bos-sen, moerassen, heide en agrarisch populierenlandschap. Het hele gebied beslaat 35.000 hectare. Tus-sen en rondom de aantrekkelijke dorpen vindt u volop beken, bolle akkers, populieren, bos, moeras en heide. Het uitgebreide fiets-, wan-del- en ruiternetwerk en het grote aanbod aan eerlijke streekproduc-ten, maken Het Groene Woud met recht tot een Landschap van Allure.
nationaal landschap
het groene woud
en landkunst
De Streekraad Het Groene Woud & De Meierij geeft richting aan de ontwikkeling van Het Groene Woud. In de streekraad zijn alle gebieds-partijen vertegenwoordigd die hierbij van belang zijn. Maar de tijd staat ook in Het Groene Woud niet stil. Waardevolle natuur, schoon water, leefbaarheid en de unieke biodiversiteit blijven niet zomaar waardevol. Om de natuur in dit gebied te verbinden, om de landbouw, de dorpen en de recreatie een plek te geven, én omdat steden niet zonder groen kunnen, vormt deze schitterende binnentuin van de drie steden nu Het Groene Woud. Landkunst helpt om de vraag naar toekomstwaarden van Het Groene Woud (mens, natuur, werk) te onderzoeken en stimuleert nieuw denken. Kunst kan ogen openen of emotie en verstand prikkelen. De toekomst van het platteland speelt ook in andere Europese gebieden. In de samenwerking Euro Land Art kijken we hoe Landkunst een rol kan spelen hierin.
Meer weten over Het Groene Woud en de Landkunst-activiteiten binnen dit Nationaal Landschap? www.hetgroenewoud.com
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
18
oogenlust Foto: Hagemeier Fotografie
e
landkunst 2007 Rose Noël en Jochem Jonkers, Schaduet
landkunst 2007 Marlies van Hoof,
De bibliotheek van Ombrossa
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
19
2018Eindhoven | Brabantkandidaat Culturele Hoofdstad van Europa
agenda landkunst
landkunst
landkunst
landkunst
landkunst
landkunst
landkunst
willem claassen De Maasarm
tim hoefnagels Zonder titel, 2012. Foto: Folke Janssen
denise collignon The Garden of Live Bushes, 2012. Foto: Bureau KD
bram braam Occupied Spaces. Foto: Stinkfinger
marius boender De Wachter
TENTOONSTELLINGEN
Henriette & Richard Roland Holst – Het boek van de Buisse Heide Vincent van GoghHuis, Zundert | van woensdag t/m zondag | maart 2012 t/m 3 november 2013 | www.vangoghhuis.com
Heringa/Van Kalsbeek & Corso Zundert Vincent van GoghHuis, Zundert | woensdag t/m zondag | 30 maart t/m 2 september | www.vangoghhuis.com
Sponsored by Nature Verbeke Foundation | van donderdag t/m zondag | 12 mei t/m 17 november| www.verbekefoundation.com
Kunst aan de MaasMegen en omgeving | 22 mei t/m 30 september | www.kunstaandemaas.nl
Landkunst op Oude Buisse HeideStartlocatie: Roosendaalsebaan 19, Achtmaal | 6 juli t/m 31 oktober| www.vangoghhuis.com | www.land-kunst.nl | www.kunstroutesbrabant.nl
LandArt Biënnale Vessem | 25 augustus t/m 15 september| www.landartinitiatief.nl
Blender in het Leenderbos1 september t/m 20 oktober | www.defabriek.nl | www.landkunst.nl
Een halve hond heel denkenbkkc, Tilburg | 5 september t/m 27 oktober | www.bkkc.nl
LandArt Diessen7 september t/m 22 september | www.landartdiessen.nl
Kunstsmullen Heeze-Leende | 12 t/m 27 oktober | www.vvvheeze-leende.nl
ACTIVITEITEN EN MANIFESTATIES
Euro Land Art Boxtel en Het Groe-ne Woud | 20 t/m 23 juni | excursies, lezingen, conferentie | www.eurolandart.nl
CBK ‘s-Hertogenbosch Het Groene Woud | 29 juni onthulling Ontsnap-pingsroute van Martijn Engelbregt | www.cbks-hertogenbosch.nl
Kas Plek Sint-Oedenrode13 juli t/m 15 september | Podium voor kleinschalige culturele activiteiten| Programmering: www.landkunst.nl
Oogstfeest Boekel | 12 augustus | georganiseerd door ZLTO | www.zlto.nl
Cultuurfestival Heeze-Leende 17 t/m 25 augustus | Cultuurfestival Brabant-se Dag | www.vvvheeze-leende.nl
Oogstfeest Best en Geertruidenberg | 1 september | georganiseerd door ZLTO | www.zlto.nl
Euro Land Art Boxtel | 22 septem-ber, Zondag Waterdag met Dommel- theater te Boxtel | www.eurolandart.nl
Landkunst op de Oude Buisse HeideLezingen in Vincent van GoghHuis, Zundert | 20 uur | 10 oktober Koen Broucke over zijn bijdrage aan het Landkunstproject | 17 oktober Lia Voermans over Richard Roland Holst | 24 oktober Jaap Versteegh over Deborah Duyvis en Sara de Swart i.r.t. Roland Holst | www.vangoghhuis.com
Griezelkampvuurtocht 19 oktober | Oude Buisse Heide, Achtmaal |www.natuurmonumenten.nl/activiteiten | www.buitengewonebuisseheide.nl
Slotbijeenkomst Brabantse Erfgoed Biënnale en afsluiting Landkunst op de Oude Buisse Heide | 31 oktober | Oude Buisse Heide, Achtmaal | www.bebsite.nu
Kasteel Geldrop In juli en augustus is het kasteel elke dag van 14-17 uur geopend (maandag gesloten, zondag gratis) | www.kasteelgeldrop.nl
Kasteel Heeswijk Van 1 mei tot 1 oktober voor individuele bezoekers elke zondag van 12-17 uur geopend. | www.kasteelheeswijk.nl
Kasteel Heeze Van 1 mei t/m 30 sep-tember rondleidingen op zondagmid-dag om 14 en 15 uur en op woensdag-middag om 14 uur. | Groepen op afspraak. | www.kasteelheeze.nl
22
18
13
25
28
a
27
g
h
e
h
a
31
30
29
d
c
1
a
De nummers en letters bij de artikelen en in de agenda verwijzen naar de locatiegegevens op pagina 10 en 11.
*
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
Land Kunst Krant
20
