182

LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 2: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

LỜINÓIĐẦUĐÂYKHÔNGPHẢISÁCHDẠYNẤUĂN,MÀLÀMỘTCUỐNSÁCHVỀDINHDƯỠNG.Sẽkhôngcóbấtcứcôngthứcnàođượcđưaratrongcuốnsáchnày,nhưngbạnsẽtìmthấytấtcảnhữngđiềucầnthiếtgiúptrẻănuốngđúngcáchngaytừlúclọtlòng.Nhữngkếtquảnghiêncứuvàkiếnthứcmớivềdinhdưỡngđềuđượcđưavàoấnbảnnày.

Cuốnsáchkhôngchỉđềcậpđếnviệcconbạnăngì,màđiềuquantrọngkhôngkémchínhlàviệcchamẹvàconcáisẽcùngnhauthựchiệnviệcđónhưthếnào.Bạnsẽhiểuđượctạisaotrongrấtnhiềugiađìnhviệcănuốnglạitrởthànháplực.Điềuđósẽkhôngxảyranếumỗithànhviênnắmđượcvàduytrìcácquytắcđơngiảnvềviệcănuốngđúngcách.

Tấtcảmọithứđềuxoayquanhcácquytắcnày.Đókhôngphảilàcácquytắcngẫunhiên,màlànhữngquytắckhoahọc.Càngtìmhiểusâuvềcácquytắcnày,bạnsẽcàngthấychúnglôgíchơn.Ngoàiracuốnsáchcòncórấtnhiềuvídụsốngđộngcũngnhưcáclờikhuyênđượcđềcậpnhằmgiúpbạnvậndụngcácquytắctrênphùhợpvớiđộtuổicủaconcáimình.

Saulầnxuấtbảnđầutiên,cuốnsáchđãcóthêmmộtsốkếtquảnghiêncứuvềdinhdưỡng.Vídụnhưngàynaychúngtađãbiếtthêmvềcácloạithựcphẩmtốtchotrẻ,cũngnhưviệclựachọnthứcănsaochophùhợpvớitúitiền.Nhữngkiếnthứcmớiđóđượcchúngtôiđưavàoấnbảnlầnnày.Ngoàira,cuốnsáchnàycòncómộtdiệnmạomới,giúpbạncóthêmnhiềuniềmvuitrongkhiđọc.

Xinchúccácbạnthànhcôngvớinhữngquytắccủachúngtôivàcóđượcnhiềuniềmvuitrongmỗibữaăncùnggiađình!

AnnetteKast-ZahnvàHartmutMorgenroth

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

Page 3: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 4: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

1.Ănuốngđúngcáchkhônghềkhó

Trongchươngnày,bạnsẽbiết:

Nhữngkinhnghiệmliênquantớichủđềănuốngdànhchobốmẹvàconcái

Bànluậnvớibácsĩvềnhữngvấnđềănuống➨

Ănuốngphụthuộcvàonhữngnguyêntắcnào?➨

Tạisaotrẻbiếtđượcmìnhcầngìvàcầnbaonhiêuthìđủ?➨

Giáodụcvàditruyềnđóngvaitrògì?➨

Biểuđồcânnặngtrongsổtheodõisứckhỏecủatrẻnóilênđiềugì?

Nhữngđiềubạncầnbiếtvềchếđộănuốngtốtchosứckhỏe➨

Page 5: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

⇢Ănuốnglàáplựchayniềmvuiđốivớibốmẹvàconcái?

KinhnghiệmcánhânNHIỀUBẬCCHAMẸkhôngthểnhớđượcnhữngniềmvuitrongviệcănuống,khihồitưởngvềquãngthờigiantrướckiacủamình.Phảichăngtuổithơcủabạnsẽùavềvớinhữngkỉniệmcóphầntiêucựcấy?Mộthươngvị,mộtcảmgiáchaymộttrảinghiệmkhônglấygìlàmdễchịu,nhữngđiềuđếnnayvẫnhằnsâutrongtâmtríbạn?

Cókhôngítngườisinhracùngthờivớitôivàonhữngnăm50củathếkỉtrướcđãtừngbịcholà“quágầy”vàphảitrảiquanhữngthángngàybịgửivàonhàtrẻ.Ởđó,nhữngđứatrẻphảivậtlộnvớinỗinhớnhàvàcáchnấunướngkhácthườngcủanhàtrẻ.“Ngồiđấychođếnkhinàoănhếtđĩathìthôi”,cứnhưvậy,cũnggiốngnhưởnhà,khôngítlầntrẻbịbắtphảiănsạchkhẩuphầncủamìnhtrongnhữngnhàtrẻ.Mộtsốtrẻcảmthấythậtsựkhókhănđểthíchnghivớinguyêntắcấy.Đãnhiềulầntôiđượcnghekểvềmộtphươngpháp,màtheotôi,khôngkhácgìviệchànhhạ,ngượcđãitrẻcả:Nếunônrathứcăn,trẻsẽbịphạtphảiănbằnghếtphầnóiracủamình.

Hivọngnhữngtrảinghiệmtrướcđâycủabạnkhôngquáđỗikinhkhủngnhưvậy.Nhưngchắchẳnbằngcáchnàođó,bạnđãtừngbịépphảiănhoặckhôngđượcănvì“được”cholà“quábéo”.Haynếubạnđangthuộcthếhệôngbà:Bạntừngphảichịuđựngcơnđóivìđơngiảnlàbạnkhôngcógìđểăn?Đãbaogiờbạnphảichịuđựngcảmgiácphảingậmchặtmiệngcũngnhưbầukhôngkhíbópnghẹtyếthầucủamìnhkhiănuống?Haymấtcảmgiácngonmiệngvìcáchhànhxửtồitệcủagiađình?

Côbé5tuổicótênAnnetrướckiathườngxuyênốmđau:sốtphátban,viêmtaigiữa,viêmamiđan.Côbélạiđangsốt,phảichăngAnne

Nhữnghồitưởngvềtuổithơ➨

Page 6: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

lạisắpốm?Trôngcôbémớinhợtnhạtlàmsao!Đôicánhtaynhỏgầygò!“Chỉtoàndabọcxương”,bàAnnenói,“Chảtráchmàlúcnàonócũngốm.Ănbaonhiêucũngchẳngthấmgì.”MẹAnnebiếtmìnhphảilàmgì:Cônấubộtchocon.Theocô,khôngcógìtốtchosứckhỏehơnbột.Bộtlàmchotrẻkhỏemạnh.Côđổthứhỗnhợpnóngấyvàomộtchiếcđĩasúpto,đầytớimiệngđĩarồimangvàogiườngchoAnne.

Annerấtghétbột.Côbécảmthấyuểoảivàđaukhổ.Annekhônghềmuốnănbấtcứthứgì.Chỉcầnngửithấymùibộtthôi,cổhọngcôbéđãnghẹnứlại.Côbéngậmchặtđôimôi.MẹAnnedỗdành:“Nàocon,ănmộtthìanhỏchomẹ,mộtthìachobốvàmộtthìachobànhé.”Annebắtđầukhóc:“Conkhôngthích!”.“Conphảiăn!Cómuốnkhỏemạnhkhông?”,mẹAnnebắtđầulamắng.Annevừaănvừakhóc.Việcănuốngcủabéquảthậtrấtmấtthờigianvàkhôngđơngiảnchútnào,đếnnỗimàsaubữaăn,cảhaimẹconđềuhoàntoànkiệtsức.

TôicũngtừngởtrongtìnhcảnhtươngtựnhưcôbéAnne,vìmẹtôinghĩrằngđiềuđótốtchotôi.Nhưngthựctếchođếntậnbâygiờ,sauhơn40năm,tôiluôncócảmgiáckhóchịukhinghĩđếnmónbộthồiấyvàhệquảlàtôighéttấtcảnhữnggìcóliênquanđếnbộtvàbánhpudding.Tôithậmchíphảilấyhếtcanđảmmớidámnếmbộtcủacongáimình.Chưamộtlầntrongđời,tôitựtaynấubột.

Maythay,tôivẫncónhữngkỉniệmđẹpthờithơấuvềchuyệnănuống.Đốivớianhchịemtôi,đóluônlàmộtbữatiệcthịnhsoạnkhibốtôimanggàráncùngkhoaitâychiênvềnhàvàomỗithứBảy,saukhichúngtôiđibơicùngnhau.Tôithựcsựcảmthấysungsướngkhiđượccầmtrongtaymộttronghaichiếcđùigàchiêngiònnónghổi.Nhữngkìnghỉvàngàylễlớncùnggiađìnhhồiđókhiếntôihaynhớđến,nógắnliềnvớinhữngbữaănsumvầy,thịnhsoạn.

Dùmuốnhaykhôngthìnhữnghồiứcvềchuyệnănuốngsẽluôntheobạntrongmỗibữaăn.Nếubạncónhữngkíứctốtđẹpvềcácbữaăncùnggiađìnhhaycóthểănuốngtheocáchthưởngthứcvàhàilòngvớivócdángcủamình,việcănuốngcủabạnsẽrấtbìnhthườngvàdễdàng.Bạnsẽkhôngcầnphảisuynghĩnhiềuvềđiềuđó.Bạncóthểtruyềnđạtlạitheocáchrấtđơngiảnnhữnggìmìnhđãhọcđược.Thêmvàođó,khibầukhôngkhítạibànănluônvuivẻthìniềmvuivàhứngthúvớiviệcănuốngsẽđến.

Page 7: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Khinhữngtrảinghiệmcủabạnvềchuyệnănuốngtrướckialuôntiêucựcvàgắnliềnvớikíứcvềnhữnglầnbịbắtép,vềnhữngcăngthẳngmỗilầnngồivàobànăn;khibạncảmthấykhônghàilòngvớicânnặngcũngnhưthóiquenănuốngcủamình,bạnsẽcảmthấykhókhănhơn.Đốivớibạn,ănuốnglàmộtvấnđềthậtphứctạp.Nócóthểđemđếnnhữngkếtquảkhôngnhưbạnmongmuốn.Ngoàichếđộdinhdưỡnghợplí,trẻcòncầnsựtintưởngtừphíabạnđểănuốngđúngcách,mặcdùcóthểtrướcđâychưacóaitraochobạnsựtintưởngnhưvậy.Nếukhôngcóyếutốnày,việcănuốngsẽtrởnêncăngthẳngvàkhókhăn.

Ngayvớibađứaconcủamình,tôicũngcónhữngtrảinghiệmcảhaylẫn,dởvềănuống.Hayởchỗ,nhữngbữacơmsumvầyvẫngiữđượcbầukhôngkhíthoảimái.Trongcácbữaăn,chúngtôi-vớitưcáchlàchamẹ-đãkhôngítlầnkhámpháranhữngđiềumớilạ,quantrọng,nỗibănkhoănvàthúvuicủacon.Cáckếhoạchđượcđưaravàmọivấnđềđềuđượcthảoluận.Đôikhi,nhữnggìđượcnóiracònquantrọnghơncảbữaăn.Tôinhớlạimộtcâuchuyệnrấtấntượngmàcậucontraicủatôi,Christoph,lúcđómới4tuổi,đãkểtrongmộtlầnăntối:“Ngàyxưa,cáchđâyrấtlâurồi,khiconcònchưarađời,khiconcònởđâuđó,rấtxaxôi,cómộtconhổđãcắnvàođầugốicon”.

Haymộtvídụkhác:KhicongáitôiKatharinamới8tuổi,cháuđãđặtramộtcâuhỏirấtcụthểvềchủđềgiáodụcgiớitínhtrongmộtlầnăntrưa.Thậttìnhcờ,trongbữatrưahômđólạicómónxúcxíchrán,mộtgiáocụtrựcquansinhđộngđểtrảlờicâuhỏicủacongáiđãđặtra.Đóthựcsựlàmộtbữaănsôinổivàvuivẻ.

Mộtnămsauđó,chúngtôicùngngồivàochiếcbànănmới,hìnhtròn,cóđườngkínhdàihơn10cmsovớichiếcbàncũ.Trongsuốtbữaănhômđódiễnramộtcuộcthảoluậnvôcùngsôinổi:Chiếcđĩatocỡnàomớivừađượcphầngiữacủachiếcbàn?

Tuynhiên,tôicũngcónhữngkỉniệmkhôngmấydễchịuvềviệcănuống:Vìbađứaconmànămnămtrờitôiđãphảithứcdậyvàobanđêm,mỗikhichúngđóihoặckhát.Chỉmãisaunàytôimớinhậnrachínhmìnhđãtạochoconthóiquenuốngnướcvàobanđêmvàhọcđượccáchgiúpbọntrẻtừbỏđượcthóiquenxấuđó.

Kinhnghiệmvớiconcáicủamình➨

Page 8: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Bêncạnhđó,bạncũngsẽgặprấtnhiềutìnhhuốngđauđầu:Trongbữaăn,trẻlàmđổnướchoặcđổghế.Hoặckhinhữngđứatrẻchànhchọe,totiếngtronglúcăn,haykhimộtbữaănđượcchuẩnbịcôngphubịlũtrẻchêbaithẳngthừng.Rồicũngcótrườnghợpkhitrẻcóbiểuhiệnkhôngmuốnănchỉvìtrướcđóđãnhâmnhitrướcmộtchútđồngọt.

Trênbànănhộitụđủcảnhữngđiềuhaylẫnkhônghay.Quađó,chúngtasẽnhậnbiếtđượctrẻđãhọccáchtuânthủnguyêntắccũngnhưquantâm,đểýđếnngườikhácnhưthếnào.Cóthểnóirằng:“Ănuốngtốtthìmọithứđềutốt.”

Page 9: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

KinhnghiệmtrongphòngkhámnhiTẠICÁCPHÒNGKHÁMNHI,khikhámbệnhchotrẻ,chủđềănuốngluônđượccácbậcchamẹquantâmvàđềcậpđến.Rấtnhiềungườimuốnbiếtliệumìnhđãlàmđúnghaychưa.Mộtsốthựcsựlolắngvềcáchănuốngcủaconmình.Chúngtôiđãgặprấtnhiềuôngbốbàmẹcảmthấybấtlựcvớiviệcănuốngcủatrẻ.

Đểhiểurõhơnvềvấnđềnày,chúngtôiđãhỏihơn400cặpbốmẹcócontrongđộtuổitừ3thángtuổiđến4tuổirưỡi,khihọđưaconđikiểmtrasứckhỏe.Tạithờiđiểmchúngtôithựchiệncuộckhảosáttrên,nhữngđứatrẻđangnằmtrongđộtuổitừ5thángchođến5tuổi.

Vấnđềtiếptheomàchúngtôiquantâmchínhlàcóbaonhiêubậcphụhuynhthựcsựgặpvấnđềvớiviệcănuốngcủatrẻ.Vàđâylàkếtquảchúngtôinhậnđược:Trongnhữngthángđầuthìdườngnhưmọichuyệnđềusuônsẻ.

Chỉcórấtítcặpbốmẹcócontừ3-7thángtuổi(chiếmtỉlệdưới5%)cảmthấyviệcănuốngcủaconmìnhcóvấnđề.Tỉlệnàyởnhữngcặpvợchồngcócontừ1-5tuổilạihoàntoànkhác:Khoảng20-30%gặpvấnđềvớithóiquenănuốngcủatrẻ,trongkhi7%chorằngđóthựcsựlàmộtvấnđềlớn.

Chođếnnay,mốibậntâmthườngthấycủachamẹlà:“Contôiănquáít.”Chỉcó1%cácôngbốbàmẹcócondưới7thángtuổigặpvấnđềnêutrên,tuynhiêntỉlệnàylà20%đốivớicáccặpvợchồngcócontừ4-5tuổi.

“Contôichỉănmộtthứ”-vấnđềnàythườnggặpởnhữngđứatrẻtừ2tuổitrởlên.Tỉlệbốmẹcócontrongnhómtuổitừ4-5gặpphảitrườnghợpnàylà20%.

“Contôiănquánhiều”-trườnghợpnàyhiếmkhixảyravớinhữngđứatrẻdưới5tuổi.Theokếtquảghinhậnđược,trongtất

Page 10: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

cảcácnhómtuổi,cótốiđa4%gặpphảivấnđềnày.

Mốibậntâmcủacácbậcchamẹ:Liệuconmìnhănquáíthayquánhiều?Chúngcóănđúngthứcầnănchưa?

Quabiểuđồtrên,cácbạncóthểthấyđượcnhữngkếtquảthúvịmàchúngtôiđãthuthậpđượctừviệckhảosátcáccặpbốmẹ.Quantrọngnhấttrongsốnhữngkếtquảtrênchínhlàđasốcáccặpvợchồngcócondưới6tuổisợconquágầyhayănquáít.

Nhưngmốibậntâmđólạikhôngphảilàmộtvấnđềcủaxãhội.Chúngtathấyrấtítnhữngđứatrẻ“còi”,màhoàntoànngượclại,rấtnhiềuđứatrẻ“mập”.Tuynhiên,cáccặpbốmẹlạicảmnhậnvềthựctếnàyhoàntoànkhác.BácsĩMorgenrothđãkểlạimộtcâuchuyệnởphòngkhámnhicủamình:

Mộtôngbốmangđứacon2tuổirưỡicủamìnhtớiphòngkhám.Đứatrẻkhiđócânnặngtrên20kg,nghĩalàthừa5kgsovớitiêuchuẩntrungbìnhởđộtuổicủacậubé.Tôiđãvôcùngngạcnhiênkhiôngbốvẫnthốtlênrằng:“Contraicủatôichẳngăngìcả!”.

Page 11: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

BácsĩMorgenrothđãgiảithíchvớiôngbốrằngcontraiôngkhônghềlườiăn,màngượclạicònthừavàikgsovớitiêuchuẩn.Nhưngôngbốvẫnnóirằng:“Khôngphảiđâubácsĩạ.Contraicủatôichẳngăngìcả,nóchỉăntámhộpsữachuahoaquảmộtngàythôi,ngoàiracháukhôngăngìthêm.”

Page 12: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

NguyêntắcmangtínhquyếtđịnhtrongănuốngCÓMỘTĐIỀUĐÁNGCHÚÝởđâycótớimộtphầnnămcácbậcchamẹchorằngconmìnhănuống“kém”.Câuhỏichúngtôiđặtralà:Cóbaonhiêungườitrongsốđóđãlầmtưởng?Câutrảlờisẽkhiếncácbạnphảingạcnhiên:tấtcả!Nhữngđứatrẻkhỏemạnhkhôngthểănítvàtrởnênquágầykhichúngđượccungcấpđềuđặnthứcăn.Đốivớinhữngtrườnghợpngoạilệhiếmhoi,thườngliênquantớibệnhtật,chúngtôisẽđềcậpsau.Nhữngđứatrẻkhỏemạnhbiếtrấtrõchúngphảiănbaonhiêuhơncảbốmẹ.Càngíttuổi,trẻcàngbiếtrõđiềunàyhơn.

Cuộckhảosátcủachúngtôiđãchỉrarằngcácbậcchamẹnêntintưởngvàokhảnăngđócủaconmìnhkhichúngcònnhỏ.Nhưngtạisaokhảnăngquýgiáấycủatrẻlạibiếnmất?Chỉcóthểlàdobốmẹkhôngtintưởngvàápđặtconcáimình:“Conkhôngthểtựlàmđượcđâu.Vìvậy,bốmẹsẽquyếtđịnhconănbaonhiêulàđủ”,chínhđiềuđókhiếntrẻ“quênmất”khảnăngkiểmsoátănuốngcủamình.Vìthế,cácbậcphụhuynhcầnchúýđiềunày.

Vàbâygiờ,ngaytừđầucuốnsách,cácbạnsẽđượclàmquenvớinguyêntắcmangtínhquyếtđịnhvềănuống.Nguyêntắcnàykhôngphảidochúngtôitựnghĩra,mànóhoàntoànphùhợpvớinềntảngkhoahọchiệnnay.Vàonăm1987,bàEllynSatter-mộtnữchuyêngiavềdinhdưỡngvàtrịliệungườiMỹ-đãđưanguyêntắckểtrênvàocuốnsáchhướngdẫnvềdinhdưỡngđượcxuấtbảnchínhthứcvàonăm1999củaHiệphộiBácsĩnhikhoaMỹ,nguyêntắcđóđượctìmthấyởngaytrangđầutiên.

Bạnnênlàmtheonguyêntắcnày,ngaycảkhibạncóhaykhôngcóvấnđềvớiviệcănuốngcủaconmình.Bạnsẽhiếmkhimắcsailầm,nếubạntuânthủtheonguyêntắcquantrọngnày.Nghetưởng

Nguyêntắcđơngiảnmanglạihiệuquảcao➨

Page 13: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

chừngcóvẻđơngiảnnhưngtrênthựctế,việcthựchiệnsaochohiệuquảlạihoàntoànkhôngđơngiảnmộtchútnào.Đốivớicácbậcphụhuynhvàtrẻem,nguycơmắcsailầmtrongviệctuânthủnguyêntắclàrấtlớn.Ngoàira,chúngtôimuốnkhẳngđịnhthêmmộtlầnnữarằng:Việcthuyếtphụccácbậcphụhuynhvềtínhđúngđắncũngnhưquantrọngcủanguyêntắcnàylàrấtkhókhăn.

BạnhãynhớlạitrườnghợpcủacôbéAnneốmyếumàchúngtôiđãđưaraởđầucuốnsách,khimẹépAnnephảiănbột,mặcdùbékhônghềmuốn.Xétvềmọigócđộ,bàmẹđãhoàntoàn“đingượclại”nguyêntắcnày.Bạnhãynhớlạinhữngtrảinghiệmvàsựcăngthẳngmìnhđãtrảiquatrongviệcănuốnghồicònnhỏtrướcđây,liệubốmẹmình-trongnhữngtìnhhuốngdởkhócdởcườinhưvậy-cólàmngượclạinguyêntắcmàchúngtôisẽđềcậpdướiđâykhông?

Rấtnhiềucặpvợchồngđãthựchiệnsainguyêntắckhihọcanthiệpquánhiềuvàochuyệnănuốngcủacon.Họcanthiệpvàotấtcảnhữnggìtrẻđịnhlàm:Họmuốntácđộngđếnconmình,mỗikhichúngmuốnăngì,muốnchọngìvàănbaonhiêu.Vàkếtquảcuốicùngluôngiốngnhau:Sựcăngthẳngdiễnratrongmỗibữaăn.

Khôngchỉbốmẹmàngaycảtrẻcũngthườngxuyênlàmsainguyêntắc,khibốmẹcanthiệpquáít:Họchoconmìnhtựquyếtđịnhsẽănmóngì,nhưtrườnghợpcậubéănnhiềusữachuahoaquảtrừbữaởtrang20,hoặckhinàosẽănnhưtrườnghợpnhữngbàmẹchoconănnhiềulầntrongđêm.Mộtsốlạichotrẻtựxácđịnhcáchứngxửtrongbữaăn.Trongtấtcảnhữngtrườnghợpkểtrên,cácbậcchamẹđãvôtìnhkhiếntrẻđingượclạivớinguyêntắc.Điềuđóắtsẽdẫnđếnáplựcvàứcchếtrongviệcănuốngcủatrẻ.

Trongcáccuộcnóichuyệnvàthảoluận,nhiềuphụhuynhđãbàytỏsựnghingại:“Contôicóthểquyếtđịnhnóthíchănhaykhôngvàănbaonhiêuư?Điềuđórồisẽchẳngđiđếnđâucả.Vìnếunhưvậy,nósẽchẳngthểănuốnghợplýđược.Chíítthìbâygiờ,theocáchcủatôi,nócũngcốgắngănđượcmộtítraurồi.”

Mụcđíchcủacuốnsáchnàylàgiúpcácbạnmạnhdạntintưởngvàoconcáimình.Bạnsẽnhậnđượcnhữngchỉdẫncụthểđểcóthểvậndụngnguyêntắcvàothựctếtùytheolứatuổicủatrẻ.

Page 14: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

!LƯUÝNguyêntắcgiúptrẻănuốngđúngcách!

Bốmẹquyếtđịnh:

Sẽchoconăngì?

Khinàochoconăn?

Choconănnhưthếnào?

Conquyếtđịnh:

Muốnăngìtrongsốnhữngthứbốmẹđãchuẩnbị?

Ănbaonhiêu?

Vaitròcủabốmẹtrongviệcănuốngcủaconcáiđượcmiêutảrõràngnhưsau:

Móngì?Bạnsẽvậndụngkiếnthứcvềdinhdưỡngcủamìnhđểquyếtđịnh:Hômnaynấunhữngmóngì.

Khinào?Bạnsẽxácđịnhthờiđiểm,sốlầnchotrẻănnhữngmónmàbạnđãchuẩnbị.

Nhưthếnào?Bạnsẽquyếtđịnhnhữngnguyêntắcứngxửtrênbànăn.Nhữnghànhvinàocủatrẻbạnchophéphoặckhôngchophép?Bạnyêucầutrẻthựchiệnnhữngnguyêntắcđó.Ngoàira,bạncónhiệmvụđảmbảokhôngkhítrongbữaănluôndễchịu,làmgươngchotrẻvàcùngthưởngthứcbữaănvớigiađình.

Khiconbạnkhôngthểtựăn,bạnsẽgiúpđỡtrẻthựchiện

Page 15: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

nhiệmvụcủamình.Chúýchỉgiúptrẻchỉvừađủ,khôngquáíthayquánhiều.Cứnhưvậy,bạnsẽhoànthànhđược“côngviệccủamình”.Tấtcảnhữnggìbạnlàmnằmngoàinhữngđiềukểtrênlàđingượclạivớinguyêntắc.

Vaitròcủatrẻcũngđượcquyđịnhrõràng:

Trẻcùngngồivàobànănvớibạnvàthấytrênbàncónhữnggì.Trẻsẽtựquyếtđịnh:Liệumìnhcómuốnănchútgìđótrênbànhaykhông?

Trẻcũngsẽchọnlựaxem:Mìnhmuốnăngìtrongnhữngmónđãđượcdọnra?

Trẻsẽtựquyếtđịnh:Mìnhmuốnănbaonhiêu?

Trẻsẽthôisaukhiđãănđủ.

Trẻsẽtuânthủtheonhữngquytắcmàbạnđặtra.

Điềunàysẽtheotrẻđếntuổidậythì.Ngoàira,đốivớinhữngđứatrẻchưathểtựănthìbạncóthểgiúpcon.Bêncạnhđó,bạnphảinắmrõđượcnhữngtínhiệucủaconkhitrẻlựachọn,muốnbắtđầuvàkếtthúc.

§TỔNGKẾT⇒Kinhnghiệmcủabốmẹ

Nhữngtrảinghiệmvềănuốngcủabốmẹhồicònnhỏđóngvaitròrấtquantrọngtrongviệcănuốngcủacon.

⇒Nhữngmốibậntâmkhôngcầnthiết

Cuộckhảosáttạiphòngkhámnhiđãchỉrõ:Nhiềucặpvợchồngcócondưới6tuổithườnghaylolắng:"Conmìnhănquáít",trongkhicórấtíttrongsốđóchorằng:"Con

Page 16: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

mìnhănquánhiều".

⇒Nguyêntắcmangtínhquyếtđịnh

Bạnsẽquyếtđịnhchoconăngì,khinàovànhưthếnào,trongkhitrẻsẽquyếtđịnhcóthíchănvàănbaonhiêutrongnhữngmónmàbạnđãbàyratrênbữaăn.

Page 17: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

⇢Nhữngđiềucácbậcchamẹcầnbiếtvềănuống

Hệthốngkiểmsoát"nộibộ"củatrẻLIỆUTRẺNHỎthựcsựcókhảnăngbẩmsinhtrongviệclựachọnănuốngmộtcáchđúngđắnhaykhông?Cuộckhảosátchúngtôithựchiệnđãchỉrarằngrấtnhiềubốmẹkhôngchotrẻthựchiệnđiềuđó.Họkhôngdễbịthuyếtphục,bởihọcầndẫnchứng.Vàdướiđâylàthứhọcần:

Năm1928,nữbácsĩClaraDavisđãtiếnhànhmộtcuộcthửnghiệmvềchủđềnày.CảbađứaconmồcôicủaClara,gồmEarl,DonaldvàAbraham,tấtcảđềunằmtrongđộtuổitừ7-9tháng,đượccômangtheotớibệnhviệncủamình.Tínhđếnthờiđiểmđó,cảbađềuđượcnuôibằngsữamẹ.Vàbâygiờlàlúccuộcthửnghiệmđượcbắtđầu:Trongsuốt6tháng,cảbađứatrẻđềunhậntrongmỗibữamộtkhaythứcănvớimườimónkhácnhaubaogồm:thịt,nộitạngđộngvật,cá,ngũcốc,trứng,hoaquảvàraucủ-cómónđượcănsốnghoặcđượcnấuchínnhưngkhôngđượcthêmngoàinhữngmónđãcho(vídụnhưkhôngcómìhaybánhmì),khôngđượctrộnlẫn(vídụnhưsúp)vàđượcchếbiếnmộtcáchđơngiảnnhấtcóthể.Mộtytáđượcphâncôngcónhiệmvụquansátkhibọntrẻănvàcânlạiphầnthứcănthừamàchúngđểlại.Earl,DonaldvàAbrahamđềuănbốc.

Sau6tháng,cảbađứatrẻđềutrongtìnhtrạngsứckhỏetốt.Sựtăngtrưởng,nhữngbiểuhiệnbênngoàivàcáchoạtđộngcủabađứatrẻđềudiễnrarấttốt.Chúngđãtựkếthợpmónănrấttốt,thậmchíviệctổchức,kiểmsoátănuốngcủabađứatrẻcònhoàntoànphùhợpvớicácgiátrịchuẩnngàynay.

Vậyliệungườitacóthểkếtluậnrằngtrẻsinhrađãcókhảnăng

ClaraDavisvànhữngđứaconmồcôicủamình➨

Page 18: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

lựachọnmónănsaochophùhợpvềchấtvàlượnghaychưa?Khônghoàntoànvậy.CóthểbạnsẽnhậnthấytrongthựcđơncủaEarl,DonaldvàAbrahamhoàntoànthiếu:kem,sôcôla,bánhngọt,khoaitâychiên,đường,v.v...Điềuđócónghĩarằngnhữngđứatrẻtrongcuộcthửnghiệmtrênđãđượccungcấpmộtchếđộănuốngđầyđủ.Vớikhẩuphầnănnày,cảbađứatrẻđãchọnlựacácmónănmộtcáchhợplíđểpháttriểntheocáchtốtnhất.Khôngaitrongsốchúngănquáít,quánhiềuhaylệchvềmộtmónnàođó.Nhưngsẽrasaonếunhữngmónănliệtkêtrongcuộcthửnghiệmkểtrênđượcmuatừsiêuthịvàđặtvàokhaychobađứatrẻ?Vàngàynaythậtkhócóthểtưởngtượngviệctiếnhànhmộtcuộcthửnghiệmtươngtựnhưvậysẽdiễnrathếnào,nhấtlàkhichúngtachothêmvàokhaythứcănnhữngđồăncựckìngọtvàbéo.Tuynhiên,ngườitacóthểhìnhdungrađượckếtquả,rấtnhiềucáccuộcnghiêncứuđãchỉrarằngtrẻsinhrađãthíchănđồngọt.Rấtcóthểkhiđó,Earl,AbrahamvàDonaldsẽưutiênlựachọnđường,sôcôlavàkemhơnsovớicácloạithứcăngiàudinhdưỡngnhưngkhôngngọtkhác.Việccânbằngcảmgiácngonmiệng,traođổinănglượngvàcânnặngcủabađứatrẻsẽbịảnhhưởngbởinhữngđồănđượcchếbiếnchứanhiềungọtvàchấtbéoấy.

Cáccuộcthínghiệmvềchủđềănuốngcũngđượctiếnhànhởđộngvật.Độngvậtkhôngbaogiờănnhiềuquá,ngaycảkhichúngđượccungcấpcácloạithứcănphùhợpcũngnhưnhiềuhơnsovớitiêuchuẩn.Chừngnàovẫncònkhỏemạnh,chúngsẽkhôngbaogiờănquáít.Nhưngđộngvậtcũngrấtthíchđồngọt.Trongmộtthínghiệm,nhữngchúchuộttrongphòngthínghiệmđượccungcấpmột“chếđộăntừsiêuthị”gồmbánhngọt,sôcôla,bơthựcvậtvàphômai.Nhữngconchuộtđãkhôngthểkìmnénđượcvàănthảphanh.Sovới“đồngloại”đượcchoănbìnhthườngcủamình,cânnặngcủachúngtănggấphơnhailần.Việcchoănkhônggiớihạnđườngvàchấtbéođãkhiếnnhữngchúchuộtquênđimấtmìnhcầnăngìvàănbaonhiêuđểtồntại.

Tạođiềukiệntốtchotrẻ

Vậyloàingườicóthểrútrakinhnghiệmgìchoviệcănuốngcủaconcái?Việcchotrẻthoảimáitiếpcậnnhữngthựcphẩmđượcchế

“Chếđộănkiêngbằngđồăntừsiêuthị”dànhchochuột➨

Page 19: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

biếncôngnghiệpchứanhiềuđườngvàchấtbéosẽgâyratìnhtrạngtrẻănquánhiềuvàthừacân.Điềunàycũngkhôngquángạcnhiên.Sựthúvịlạinằmởcâuhỏi:Vậyđốivớinguyêntắcănuốngđúngcáchthìnhữngkếtquảtrêncóýnghĩagì?Điềunàyđãđượcdựđoántừtrước:Chúnghoàntoàntrùnghợpvớinhau.

Vớimộtthựcđơnvừađủvàđadạng,khitrẻđượctựmìnhquyếtđịnhsẽănbaonhiêuthìsẽkhôngcóchuyệntrẻăníthaykénăn.

Việcchophéptrẻtựdoănđồngọtvàđồbéosẽpháhỏngkhảnăngkiểmsoátnộitạicủatrẻvềnhucầuvàlượngthứcăncầndungnạp.Điềuđócóthểkhiếntrẻănquánhiềuhoặcchỉthiênvềmộtmón.

Vìvậycácbậcchamẹphảiquyếtđịnhxemsẽchotrẻănnhữnggì.Liệurằngbữaănbạnđãchuẩnbịcóđadạngcácloạithựcphẩmgiàudinhdưỡnghaykhông?Hoặcliệurằngbạnđãgiớihạnđồngthờiviệcănuốngnhữngđồchứanhiềungọtvàchấtbéocủaconmìnhhaychưa?Chỉnhưvậy,conbạnmớicóthểlựachọnđúngđắncũngnhưtựmìnhquyếtđịnhxemcómuốnănhaykhôngvàănbaonhiêu.Nhữngđiềunàysẽkhơidậykhảnăngbẩmsinhsẵncótrongtrẻvềviệcđịnhhướngănuốngtheonhucầucủabảnthân.Khiđó,trẻsẽănvừađủchứkhôngănquánhiều.

Trẻnhỏcókhảnănghấpthụdinhdưỡngtốiưuhơnsovớinhữngtrẻlớnvàngườitrưởngthành.Tạisaolạinhưvậy?Sữamẹluônlàthựcđơnlítưởngđốivớitrẻnhỏ.Khiđó,trẻcóthểtựquyếtđịnhđượclượngsữamìnhmuốnuống.Đói-uốngsữa-no.Quyluậtchỉđơngiảnnhưvậy.Khiđó,ngườimẹhoàntoànkhôngcầnbiếtmứcsữamàconmìnhcầnuống.

Thậmchí,trẻnhỏcònkhákénchọn.Chúngchỉưutiênnhữngthứmàchúngbiết,khôngbịảnhhưởngbởiquảngcáohaycácchỉsốthânhìnhlítưởng.Lượngthứcăncầnnạpởtrẻluônđượcđiềuchỉnhmộtcáchhoànhảotheotrạngtháiđóivàno.

Thínghiệm“Tănggấpđôikhẩuphầnăn”

Trẻnhỏcókhảnăngđịnhhướngănuốngtheonhucầu➨

Page 20: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Mộtnghiêncứurấtthúvịđãđượcthựchiệnvàonăm1991vớiđốitượnglàtrẻnhỏtừ2-5tuổi.Nhữngđứatrẻsẽởnhàvàđượcchoănnămbữamộtngày,trongđócóbabữachínhvàhaibữaphụ.Khẩuphầnănđượccungcấprấtđadạngvàcânbằng.Thỉnhthoảngcóthểchobéăncácmónngọt.Điềuđặcbiệttrongthínghiệmnàynằmởchỗ:Mỗibữa,khẩuphầnăncủatrẻsẽđượcchothêmgấpđôilượngthứcănbìnhthườngvàtrẻđượcquyềnquyếtđịnhsẽănbaonhiêutrongsốđó.Mộtlầnnữa,kếtquảlạichỉrarằngtrẻchỉănđủlượngmìnhcầnchứkhôngănhơn.Nhưngcũngxuấthiệnsựchênhlệchlớnvềlượngtừbữanàysangbữakhác:Cólúctrẻhầunhưkhôngăngì,cókhilạiănrấtnhiều.Mặcdùvậy,lượngthứcăntrẻnạpvàomỗingàyđềugiốngnhau.Khitrongngàycómộtbữatrẻănrấtnhiềuthìbữakếtiếptrẻănrấtíthoặckhôngăngìvàngượclại.Thậtthúvịkhitrẻcókhảnăngkiểmsoáttuyệtvờiđếnvậy.Nhữngảnhhưởngtừbênngoàisẽtrởnênmạnhhơnkhitrẻngàycànglớn.

Cáchănuốngcủangườilớnchưahẳnđãkhoahọc

Ngườilớnănuốngrấtphứctạp,việclựachọnthứcănphảiphụthuộcvàonhiềuthứnhưkhẩuvị,vănhóa,truyềnthống,thóiquen,túitiền,trítòmò,quanniệmvềsắcđẹp,hìnhthể,sứckhỏevàthờigiannấunướng.Vàhệthốngbêntrongcơthểcóthểnhậnbiếtvàbiếtrõhơnaihếtnhucầucủabảnthânsẽbịđènénbởinhữngyếutốkểtrên.

Vậylượngthứcănthếnàolàđủ?Cóphảingườilớnsẽănkhiđóivàdừnglạikhinohaykhông?Trongtrườnghợpnày,“tiếngnóitừbêntrongcơthể”lạimộtlầnnữabịlấnát.Chúngtaănvìphéplịchsự,xãgiao,dobuồnchán,lolắnghoặcdothóiquen.Chúngtadừngkhiđĩađãhếtthứcăn,vìthấymìnhquábéohaychỉvìchúngtakhôngcóthờigianđểănnữa.Việcchúngtaăngìhayănbaonhiềuthườngkhôngdựatrênnhucầu.Cácyếutốngoạicảnhđãảnhhưởngkhôngítđếnthóiquenănuốngcủangườilớn.

Nhưngkhôngphảilúcnàongườilớncũngcóthểđánhlừahệthốngkiểmsoátbêntrongcơthểcủamình.Nósẽcảntrở,khichúngtacốgắnggạtphăngđinhucầuvềănuốngcủacơthể.Nếubạnđãtừngthựchiệnchếđộănkiêng1000calo,bạnsẽhiểutôiđangnghĩgì.Đốivớinhữnghìnhthứcănkiêng,việcđiềuchỉnhnhucầucũngnhưhấpthụchấtdinhdưỡngkhôngcònhiệulực.Cơthểcủabạnsẽphảnứngvớinhữngsựthayđổivàgiónglênhồichuôngbáođộng:“Cứuvới!Đóiquá!”Nhưngýchícủabạnlạimạnhmẽhơn.Trênthực

Page 21: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

tế,bạnsẽgiảmđượcmộtvàicân.

Chếđộănkiêngcàngkhắcnghiệtbaonhiêuthìcàngdễxảyratìnhtrạngsau:Bạndừngănkiêng.Khiđócơthểbạnsẽthởphàonhẹnhõm:“Cơnđóiđãquarồi!Chếđộănlạiđầyđủtrởlạirồi!Tranhthủnạplạivàdựtrữchocáclầnsắptớithôi!”Hệthốngkiểmsoátnộibộcủabạnkhôngthểbiếtđượcrằng,ởĐứctừđầuthếkỉXXIkhôngcònnạnđóinữa.Bạnsẽtăngcântrởlạitrongthờigianrấtngắnvàtrởnênnặnghơnsovớitrướckhiănkiêng.Ngườitagọiđâylàhiệuứng“Jo-Jo”.Hiệuứngnàychỉchochúngtathấycácyếutốngoạicảnhcóthểcótácđộngtiêucựcnhưthếnào.Chúngtacầnbiếtrõđiềuđóđểtạoracácnguyêntắcchoconmìnhđểquyđịnhxemtrẻphảiănbaonhiêu?

Trẻconcómộthệthốngkiểmsoátnộibộkhôngthểlàmgiảđược.Chúngta

nênhọctừtrẻ.

BéLaurathôngminh

CâuchuyệnkểvềbéLauradướiđâysẽchochúngtathấyđượchệthốngkiểmsoátnộibộvàcơthểcủatrẻsơsinhhoạtđộnghoànhảotớimứcnào.

Lauramớiđược6thángtuổi.Côbékhôngđượcnuôibằngsữamẹ.MẹLaurachoconmìnhănsữabột,loạisữagầngiốngvớisữamẹ.Chínhvìvậymẹcôbéluônchúýđếnđịnhlượngsữacầnphảiphachoconmình.Tuyvậycómộtđiềukhiếnmẹcôhoàntoànsửngsốt:Côbékhônguốnghếtlượngsữamẹmìnhđãphatheohướngdẫn,màchỉuốngđượcmộtphầnnhỏtrongsốđó.Sovớinhữngđứatrẻcùngtuổi,Lauratăngcânchậmhơn.

MặcdùLauravẫnkhỏemạnhvàhoạtđộngbìnhthườngnhưngmẹcôbérấtlolắng.MẹLaurađãnghĩramộtýtưởng:phathêmbột

Page 22: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

ngũcốcvàosữachobé.KhiLaurauốngquáítsữa,thìítranócũngcóđủchất,bàmẹnghĩ.VậyLauraphảnứngnhưthếnào?Côbéthậmchícònuốngíthơnlượngsữa“bìnhthường”trướckia,nhưnghàmlượngcalomàcôbéthunạpđượclạihoàntoàngiốngnhau.KhihệthốngkiểmsoátnộibộcủaLauranói:“Đủrồi.”làlúccôbédừnguống.Hệthốngcủađứatrẻnàyhoạtđộngthậttuyệtvời.Lauracóthểtintưởngvào“tiếngnóicơthể”củamình,mẹcủaLauracũngvậy.

Page 23: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Trẻbéohaygầy:Donuôidưỡnghayditruyền?TẠISAOLAURAQUÁGẦYtrongkhicậubéhàngxómcùngtuổilạinặnggấpđôi?TạisaoLauralạiuốngquáítsữasovớicậubékia?Vậycâuhỏichúngtacầnphảiđặtralà:Quátrìnhpháttriểncủahaiđứatrẻphụthuộcchủyếuvàođâu?Vàocáchnuôidưỡnghaydoditruyền?

TạiviệnnghiêncứuvềdinhdưỡngtrẻemDortmund,từnăm1985đãdiễnramộtcuộcnghiêncứuvềhànhviănuốngcủatrẻcótênlàDONALD.Trongnhiềunăm,trẻcóđộtuổitừ3-6thángđượctheodõiđểnghiêncứulượngăntrongmộtngày.Kếtquảchothấycótồntạisựkhácbiệtlớngiữacácđốitượngđượcnghiêncứu:Mộtvàitrẻsơsinh“bìnhthường”uốngkhôngquá600mlsữamộtngày,trongkhinhữngđứatrẻkhácuốngnhiềuhơn900mlsữa.Đốivớinhữngđứatrẻ3tuổi,sựkhácbiệtnàycònlớnhơn:Cótrẻuốngđược500ml,cótrẻlạiuốngđược1000ml.Điểmkhácbiệtgiữacáctrẻnằmởlượngdinhdưỡngmàtrẻcầnđểlớnlênvàtăngtrưởngmộtcáchkhỏemạnh.Dựavàolượngdinhdưỡngnàytakhôngthểkếtluậnđượcliệukhốilượngđólàvừađủhayquánhiều.

Connuôivàcáccặpsinhđôi

TạiĐanMạch,ngườitađãtiếnhànhmộtnghiêncứuvớiđốitượngcáctrẻconnuôi.Quađó,họmuốntìmhiểuxem,genditruyềntừbốmẹđẻhaycáchnuôidưỡngcủachamẹnuôicótácđộngmạnhmẽđếntrẻhơn.Cânnặngcủatrẻsauđóđượcsosánhvớicânnặngcủabốmẹnuôivàbốmẹđẻ.Thóiquenănuốngcũngnhưthựcđơndinhdưỡnghàngngàycủatrẻđềuchịuảnhhưởnglớntừchamẹnuôi.Genditruyềncủabốmẹđẻchỉảnhhưởngđếncânnặngcủatrẻ.Haynóicáchkhác,genditruyềncóảnhhưởnglớnhơnsovớinhữnggìtrẻtiếpnhậnđượctừchamẹnuôi.

Ditruyềncóvaitrògì?➨

Page 24: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Nghiêncứuvớicáccặpsongsinhđượcnuôilớnriêngbiệtcũngchokếtquảtươngtự:Mặcdùđượcnuôidưỡngtrongcácđiềukiệnsốngkhácnhaunhưngcânnặngcủanhữngcặpsinhđôinàypháttriểntươngtựnhau.

Nghiêncứuđãchỉrakếtquảthứba:Mỗingày,khi12cặpsongsinhcùngtrứng“đượcchoăn”cùngmộtlượngcalonhưnhau,cânnặngcủamỗicặptrong20cặpsongsinhlàbằngnhau.Nhưngcómộtcặpchokếtquảhoàntoànkhác:mộtđứachỉtăng4cântrongkhiđứacònlạităngnhững14cân.

Mộtnghiêncứumớivềcáccặpsinhđôicóđộtuổitừ3-17vềtỉlệchấtbéotrongcơthểbằngmộtphươngphápđặcbiệt.Kếtquảchothấycó80%sựkhácbiệtnằmởcấutrúcditruyềnvà20%cònlạidoởảnhhưởngcủamôitrườngsống.

“Nhữngcỗmáychếbiếnthựcphẩm”khácnhau

Yếutốditruyềnđóngvaitròvôcùngquantrọng.Khôngtồntạithứgọilà“genmập”,thứgenmàtheonhiềungười,lànguyênnhângâyrahiệntượngthừacân.Tácđộngấynằmởmộthệthốngrấtphứctạpbaogồmgenvàhoócmôn.Mộtloạigenđặcbiệtvớithuộctínhriêngbiệtcónhiệmvụxácđịnhxemcầnchuyểnhóabaonhiêuchấtdinhdưỡngtừcácchấtđãcó:càngchuyểnhóanhiềubaonhiêuthìcơthểcàngtíchtrữnhiềuchấtbéobấynhiêu.Quátrìnhnàydiễnracàngnhanhvàmạnhmẽhơnsaukhicơthểbịtụtcânđộtngột.Đốivớinhữngngườiítkhiănuốngđầyđủthìđâylàmộtưuđiểmlớn,đốivớinhữngngườimuốngiảmcânthìhoàntoànngượclại.

Nguyênnhânnằmởyếutốditruyền,khimàmộtsốtrẻnhỏvẫntăngcânđều,dùchúngănrấtít.Nguyênnhânnàycũngđượcdùngđểlígiảichotrườnghợpcómộtsốngười,mặcdùthườngxuyênvậnđộngvàănuốngbìnhthường,nhưngcơthểvẫntíchmỡhaynhưkhicóhaiđứatrẻ,mộtđứaănítvàđứacònlạiăngấpđôinhưngtốcđộgiatăngcânnặnglạinhưnhau.

Thânhìnhlítưởng:Cóphảiaicũngthựchiệnđược?

Ngaycảhìnhdángcơthểcũnglàdoditruyền:Việcconbạncaohaygầy,cơbắpchắckhỏehayyếuớt,còicọchaynhiềumỡđềuđượcquyđịnhsẵntừkhisinhra.Điềuđótươngtựcũngxảyra,khiconbạncó

Page 25: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

đôichândài,lưngngắnhoặcngượclạihaynơinàosẽtíchmỡ:ởbụng,ởhônghayởđùi.Việcconbạnkhôngcóđượcmộtthânhìnhlýtưởngmàbạnmongmuốnlàđiềudễhiểu.Ngoàira,bạnkhôngthểquyếtđịnhđượcviệcconbạnsẽcaonhưthếnàovàbạnkhôngbaogiờcóthểthayđổihìnhdángcơthểđãđượcđịnhsẵntừtrongtrứngcủaconmìnhthôngquaquátrìnhnuôidưỡng.Sẽtốthơnnếubạnchờđợivàđónnhậnconmìnhnhưnóvốnvậy.Saunày,khiconbạnlớnlên,nósẽkhócóthểhàilòngvớithânhìnhcủamình,ngaycảkhichỉcómộtkhiếmkhuyếtnhỏtrêncơthểxuấthiện.Vậynênbạnhãygiúptrẻthựchiệnđiềuđóngaytừkhicònnhỏ.

Contraitôi-Christophcómộtthânhìnhmảnhkhảnh,thểthao.Nhưngkhôngphảilúcnàotrôngnócũngnhưvậy.Khiđược4thángtuổi,Christophcao60cmvànặng7kg.Chúngtôichoconănsữamẹhoàntoànnhưngkểtừkhisinhrađếnlúcđó,nóchỉcaothêmcóvàicm,trongkhicânnặngthìtănggấpđôi.TrôngChristophkhiđónhưmột“ôngphậtnhỏ”.MộtngườiquenđãtiếtlộchotôibiếtnhữnggìcôấycảmnhậnđượckhinhìnthấyChristophhồiấy:“Tôicảmthấysửngsốtkhilầnđầutiênnhìnthấycontraianh.Quảthậttrôngnóquábéo.Haicáiđùitrôngnhưmiếngthịtbachỉhunkhói,nhìnphátkhiếp.Nếucontôitầmtuổiđómàcũngbéonhưthế,chắctôisẽcảmthấytuyệtvọnglắm.”Thậtmaymắnvìđứaconcủacôbạnnàykhiđólạicómộtđôichânthonthảvớithânhìnhmảnhkhảnh.Tuyvậy,tôilạicảmthấycặpgiòmũmmĩmcủaconmìnhthậttuyệtvờivìtôibiếtrằng,“chúcúnnhỏ”củamìnhđãhấpthụnhữngthứtốtnhấttừsữamẹ.Tôicũngbiếtrằng,tựChristophcóthểkiểmsoátlượngsữaphùhợpvớimình.Từbéđếnlớn,Christophđềuthựchiệnđiềuđórấttốt.VàthânhìnhhiệntạicủaChristophcũnghoàntoànkhớpvớicấutrúcditruyềncủanó.

Tấtnhiênlàảnhhưởngvàtácđộngcủamôitrườngvẫncóvaitròđángkểđốivớicânnặngcủatrẻ.Vậynhântốnàolàmchotrẻtrởnênbéo?Nhữngnguyênnhânsauđâyhoàntoànkhôngcònlạlẫmgìđốivớichúngta:ítvậnđộng,xemtivinhiều,ănvặtthayvìănuốngđúng

Môitrườngđóngvaitrògì?➨

Page 26: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

giờcùnggiađìnhhaymộtthựcđơncóchứanhiềuđồngọtvàchấtbéochẳnghạn.Nhưnghơncảlàsựkếthợpcủatấtcảcácyếutốtrên.

Mộtsốtrẻdocấutrúcditruyềnnênkhôngthểbéovàngượclại;mộtđứatrẻthườngxuyênvậnđộng,ítkhixemtivi,ănđúngbữacùnggiađìnhvớimộtthựcđơnđượclựachọnrấttốtlạibéohơnsovớibạnbècùnglứatuổi.Điềuđócónghĩalàtrẻgầyhaybéokhôngphụthuộcvàoviệcphânbốmỡtrongcơthểmàdựavàotácđộngsongsonggiữayếutốditruyềnvàyếutốmôitrường.Nhữngtácđộngnàydiễnrarấtphứctạp.Córấtíttrườnghợptrẻbéochỉvìgenditruyền.Đốivớiphầnlớntrẻem,sựkếthợpgiữaditruyềnvàmôitrườngluônđóngmộtvaitrònhấtđịnh.Cóthểtưởngtượngđượcviệcmộtđứatrẻtrởnênbéo,mặcdùyếutốditruyềnhầunhưkhônggâyảnhhưởng:đólàdotấtcảnhữngảnhhưởngtiêucựctừmôitrườngđãtácđộnglênđứatrẻ.

Trongnhữngnămđầuđời,cácbậcchamẹhầunhưkhôngthừanhậnrằngconmìnhđangthừacân.Nguyênnhânnằmởviệcchamẹlựachọnthứcănchotrẻhoàntoànkhônghợplývàdotrẻítvậnđộng.Nhưngcácbậcphụhuynhthườngcónhiềumốibậntâmhơnđếnviệc:“Contôiquágầyvàănquáít!”.Vậyđiềuđóxảyranhưthếnào?

Trẻemkhôngkhỏesẽănít

BácsĩMorgenroth,vớitưcáchlàmộtbácsĩnhilàmviệclâunămtrongphòngkhámđãkhẳngđịnh:Cóhainguyênnhândẫnđếnviệcsụtcânởtrẻ.Nguyênnhânđầutiênchínhlàảnhhưởngcủamôitrườngbênngoài,nhưngkhôngphảidocáchnuôidưỡngmàlàbệnhtật.Điềuđólàmtrẻgiảmhoặcmấtcảmgiácngonmiệng.Mộtsốthậmchícònkhôngăngìkhichúngbịốm,đặcbiệtkhiviệcănuốnglàmchotrẻcảmthấyđaunhưkhitrẻmắcchứngviêmhọngchẳnghạn.Ngaycảnhữngđứatrẻbịốmcũngbiếtrõrằngchúngcầngì.Khiviệcănuốngkhôngkhiếntrẻcảmthấykháhơn,trẻsẽbỏbữa.Đứngtừgócđộykhoa,hiệntượngnàyhoàntoànbìnhthường.Trẻyếuđikhôngphảidoănítmàdocănbệnhtrẻmắcphảigâynên.Khikhỏemạnhtrởlại,trẻsẽnhanhchóngnạplạinănglượngđểbùđắpnhữnggìđãmất.Vìvậy,khôngthểnhậnđịnhrằngtrẻ“quágầy”khibịsụtcântronglúcốm.

Tuynhiên,trongmộtsốtrườnghợpngoạilệ,trẻmắcnhữngcăn

Page 27: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

bệnhnặngcóthểgâyramấtnướchoặcsụtcânnhanhởtrẻ.Khiđó,trẻsẽkhôngthểtựđiềuchỉnhđượcviệcthunạpthứcăncủamình.Trongmộtsốtrườnghợpxấu,trẻphảiđượcchoănbằngphươngphápnhântạo.

Ngaycảtriệuchứngchánănthườnggặpởcácbégáituổidậythìcũnglàmộtcănbệnhvớirấtnhiềunguyênnhân.Khiđó,việcdungnạpthứcănkhôngcònđượcđiềuchỉnhtheonhucầubêntrongnữamàtheonhữngquychuẩnbệnhlíbênngoài.

Thiếuăndonghèođói

Bêncạnhbệnhtật,đâycũnglàmộtnguyênnhândẫnđếnviệctrẻtrởnênquágầy.Tuynhiên,cáchnuôidưỡngchỉảnhhưởngmộtphầntrongkhiphầnlớnảnhhưởnglàdotìnhtrạngnghèođóigâynên:dothiếuđiềukiệnvềkinhtếnêntrẻchỉcóítthứcăn,thậmchícònthiếucảnhữngthựcphẩmquantrọngđểăn.BácsĩnhiMorgenrothđãtừnglàmviệcnhiềunămtạiẤnĐộvàChâuPhi.Ởđócórấtnhiềutrẻemgầyốmvìkhôngđủthứcăn.Bởivậy,chúngkhôngthểpháttriểnmộtcáchbìnhthườngđược.Trẻthiếukhoángchấtcầnthiếtdochỉăncơm.Vìvậy,mỗisựthayđổitrongthựcđơnănuống,dùlàrấtnhỏthôinhưngcũngrấtquantrọng.Vídụnhư,chotrẻănthêmlámeđểbổsungvitaminvàchấtsắtcầnthiếtchosựpháttriểnởtrẻ.

VậyởĐứcthìsao?LiệuởĐứccũngcónhữngtrườnghợptrẻbịđóiănnhưđãkểởtrênkhông?Tiếclàởđâyvẫncònnhữngcặpbốmẹkhôngđểmắtđếnviệcchămsócconcáimình.Trẻthiếuthốntấtcả,từtìnhyêuthươngđếnbữaăn.Nhữnggiađìnhnhưvậycầnđượcquantâmđặcbiệt.Mộtsốgiađìnhởtrongtìnhtrạngkhókhănvềtàichínhđếnnỗihọkhôngthểmuađượctấtcảcácloạithứcăn.

Nghèođiliềnvớiđói.ChúngtôiluônhivọngrằngđiềuđósẽkhôngcònxảyraởĐức.Đángtiếclàtrongmộtsốtrườnghợpngoạilệ,trẻvẫnthiếuăndotìnhtrạngnghèođóicủagiađình.Hơnnữa,cácloạithựcphẩmthiếtyếunhưhoaquả,raucủlạikhônghềrẻmộtchútnào.Khitrẻcómộtthựcđơnănuốngkhoahọctrongnhữngnămđầuđờithìhiệntượngsuydinhdưỡngkhôngthểxảyra.Điềuđócũngđúngkhitrẻcóthóiquenănuốngkénchọn,đơnđiệuhayăn“nhiềunhưchimsẻ”nhưngnếubạncungcấpchotrẻthựcđơnhợplýthìtrẻsẽkhôngbịthiếuchấtgì.

Page 28: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Căngthẳnglàmhạidạdày

Mộtđiềukiệnmôitrườngkháccóthểảnhhưởngtớicảmgiácngonmiệngcủatrẻlàsựcăngthẳng.Áplựcnàyxuấthiệntrướchếtdokhôngkhínặngnềtrênbànăn,domốiquanhệkhônghòahợpgiữabốmẹvàconcáihoặcdoáplựcbịbốmẹépăn.Trẻphảnứnglạibằngcáchănuốngchánnản,thậmchíkhônghềmuốnăngì.

Cóthểbạnđãnhậnrarằng,nhữngtìnhhuốngmàchúngtôiđềcậptrênđâyhoàntoànphùhợpvớinguyêntắcmàchúngtôiđãđưara:

Bạnsẽquyếtđịnhchotrẻănmóngì.Khithựcđơnbạnchuẩnbịluônđadạngvàcânbằngthìsẽkhôngcòntìnhtrạngconbạnănquáít,quánhiềuhaysaicách.Conbạnchỉ“quágầy”khibạnkhôngchotrẻănđủhaykhitrẻbịốmnặng.Ngoàira,điềukiệnmôitrườngcũngcóthểtácđộngđếnviệcconbạnsẽbéohaygầyhơnmongmuốncủabạn.

Việckhinàochoănvàchoănnhưthếnàocũnglàtráchnhiệmcủabạn:Việctrẻvừaănvừaxemtivihoặcănuốngkhôngkhoahọccũnglànguyênnhânkhiếntrẻ“thừacân”.Cáchthứcchotrẻăncũngcómốiliênhệmậtthiếtvớikhôngkhígiađìnhtrênbànăn.

Conbạnsẽquyếtđịnhmìnhănbaonhiêulàđủ.Bạnkhôngthểdựavàolượngthứcănmàtrẻnạpđểkếtluậnrằngconănquáíthayquánhiều.Trẻănuốngtùytheonhucầunănglượngvàcảmgiác.Bạnhãytintưởngrằngconmìnhcóthểtựchủđượcđiềuđó.Bạncóthểđộngviêntrẻbằngnhữngcâunóinhư:“Concứthếnàylàtốtđấy.”Quađó,bạnđãkhíchlệvàkhiếnconmìnhcảmthấytựtinvàobảnthânmình.

Kếtluận➨

Page 29: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Quábéohayquágầy:Biểuđồtăngtrưởngnóilênđiềugì?CÓMỘTCÁCHĐƠNGIẢNGIÚPBẠNCÓTHỂTHEODÕIsựpháttriểnvàcânnặngcủatrẻ:đưaconđikhámđềuđặntạicácphòngkhámnhi.Trongmỗilầnkiểmtra,trẻsẽđượccânvàđochiềucao.Cácbácsĩnhikhiđósẽthựchiệnthaotácđiềnchỉsốcânnặngvàchiềucaocủatrẻvàobiểuđồtăngtrưởngtrongsổkhámbệnh.

Quabiểuđồđượcpháchọaởtrang46,bạnsẽnhậnbiếtđượcconmìnhlàcaohaythấpsovớitrẻcùngđộtuổi.Trongvídụmàchúngtôiđưara,bạnsẽquansátđượcbiểuđồtăngtrưởngcủacôbé4tuổiAlexandra.Vớichiềucao96cm,côbéđượccholàthấp,trongkhicótới97trongsố100đứatrẻcùngtuổivớiAlexandralạicaohơncôbé.Tuyvậy,quátrìnhtăngtrưởngcủacôbélạidiễnrabìnhthườngvàđềuđặn.BốmẹcủaAlexandracũngkhôngcao.ĐiềuđóđồngnghĩavớiviệcchiềucaocủaAlexandrahoàntoàntươngthíchvớicấutrúcditruyềncủamình.Tấtcảquátrìnhpháttriểncủacôbéđềudiễnrabìnhthường.

Chiềucaokhôngđóngmộtvaitrònàotrongquátrìnhpháttriểnđềuđặncủaconbạn,nhưtrườnghợpcủacôbéAlexandra.Việcconbạncaobaonhiêuphụthuộcrấtlớnvàoyếutốditruyền.Khitrẻngừnglớn,cácbácsĩnhisẽphảikiểmtrathậtkĩcàng,vìviệcgiánđoạntăngtrưởngcóthểlàdấuhiệucủamộtloạibệnhlý.

Liệurằngmộtđứatrẻcóthểtrởnênquácaohaykhông?Cũngcónhữngđứatrẻkhácbiệthẳnsovớibạnbècùngtuổivềchiềucao,thậmchícòncaohơncảmộtcáiđầu.Nhưngđâycũngsẽlànhượcđiểmđốivớitrẻ,vìtrôngtrẻkhiđósẽgiàdặnhơnvàmọingườisẽtrôngđợinhiềuthứởchúnghơnsovớinhữngtrẻcùngtuổikhác.

Quácaohayquáthấp?➨

Page 30: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Việcconbạntăngtrưởngvàcaolênrấtnhanhcũngcóthểlàdấuhiệucủamộtloạibệnhlí.Conbạnlớnlênđơngiảnlàdobảnnăng.Khiđồthịtăngtrưởngkhôngdiễnbiếnmộtcáchđềuđặnvàbấtchợt“bùnglên”ởgiaiđoạnsau,bạnhãyđưaconbạnđếnbácsĩnhikhoa.Bácsĩsẽchobạnbiếtliệumọithứcónằmtrong“mứcbáođộngxanh”haykhông.Trongmộtsốrấtítcáctrườnghợpngoạilệ,cầnphảicanthiệpbằngmộtloạihoócmôncótácdụngthúcđẩyquátrìnhdậythìdiễnrasớmhơnvàchấmdứtquátrìnhtăngtrưởng.

Quánhẹcânhaynặngcân?➨

Page 31: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Alexandrathấphơnsovới97,5%sốtrẻemcùngtuổi.NhưngmọithứđềuổnvìAlexandravẫnpháttriểnđềuđặngiốngnhư

nhữngđứatrẻkhác.

Đặcbiệtthúvịchínhlàđườngbiểuđồthứhaimàbạncóthểthấyởbảngbên.Quabiểuđồnày,bạncóthểthấyđượcliệuchiềucaovàcânnặngcủaconmìnhcótươngxứngvớinhauhaykhôngvàcân

Page 32: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

nặngcủatrẻdiễnbiếnnhưthếnào.Bạnhãyquansátxemcácgiátrịấycủatrẻcónằmởgiữabiểuđồ,haynằmsátvớitrụctunghoặctrụchoànhhaykhông?Liệuđườngbiểuđồcủatrẻcóxuhướngtiếnlêntrênhayđixuốngdưới?Biểuđồcongđềuhaycóđoạnbịgấpkhúc?Đâulàbìnhthường,đâulàtínhiệuđángbáođộngvàđâulàlúcbạnphảichămsóc,đểýtrẻđúngcáchhơn?

Biểuđồsausẽchobạnthấyquátrìnhpháttriểnvềchiềucaovàcânnặngtrongbốnnămđầucủatrẻdiễnranhưthếnào.ChúngtôiđưavàobiểuđồcácchỉsốcủabađứatrẻgồmAndrea,AlexandravàSebastian.Tấtcảđều4tuổi,trongđóAndreacânnặng“bìnhthường”,Alexandra“nhẹcân”vàSebastian-cậubé“nặngcân”.Chiềucaovàcânnặngcủabađứatrẻpháttriểnhoàntoànkhácnhau.Alexandracao96cmvàchỉnặngcó12kg,trongkhiSebastiannặnggầngấpđôivới20kgnhưngcũngchỉcaohơncó10cm.Andreađứngởgiữavới100cmchiềucaovà16kgcânnặng.Vậybađườngbiểuđồkhácbiệtcủabađứatrẻnóilênđiềugì?

Andrea:côbé“bìnhthường”

Cũnggiốngnhưtrongsổtheodõikhámbệnhcủatrẻ,đườngbiểuđồcógiớihạnphíatrênvàphíadưới.ChỉsốcủaphầnlớntrẻnhỏsẽnằmởvùnggiữanhưtrườnghợpcủaAndrea.Từkhisinhratớilúclớnlên,Andrealuônđạtmứccânnặngtrungbìnhsovớichiềucaocủacôbé.Trongsuốtbốnnămđầuđời,cânnặngcủaAndrealuônpháttriểnliêntụcvàđềuđặn.Khôngnghingờgìnữa:Đườngtăngtrưởngcủacôbélàhoàntoànhợplí.ĐiềuđóđồngnghĩavớiviệcAndreađãănuốngđúngcách.

Mặcdùvậy,mẹAndrealạiluônnghĩrằngcongáimìnhănquáít.Cứmỗilầnđưaconđikhám,chịluônkểvềlượngthứcănítỏimàAndreaănhàngngàyvàkhôngquênthanphiền:“Chừngnấylàmsaođủmàsốngđược!”.Mỗilầnnhưvậy,chúngtôilạiđưachomẹAndreaxembiểuđồtăngtrưởngcủaconmìnhđểchứngminhrằngAndreađangpháttriểntốt.Nhưngcôấyluôntỏrangờvựcchotớikhichúngtôicùngnhauthảoluậnxemkíứcthơấunàođãkhiếncôluônnghingờmộtcáchcứngnhắcđếnnhưvậy.

Alexandra:côbé“nhẹcân”➨

Page 33: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Sẽnhưthếnàonếucácchỉsốcủatrẻluônnằmdọctheođườnggiớihạnphíatrêncủabiểuđồ,nhưđườngtăngtrưởngmàuxanhlácâycủaAlexandra?Ởtrang49,chúngtađãnhìnthấyđườngcongtăngtrưởngcủacôbé.Ởlứatuổicủamình,Alexandrađượccoilàthấp,khôngnhữngvậy,côbécònrấtnhẹcân.ĐiềuđóchochúngtathấycânnặngvàchiềucaocủaAlexandrapháttriểnkhônghềtươngxứngnhau.Chỉcó3trong100trẻnhẹcânnhưAlexandra,thậmchícótrẻcònnhẹhơnnữa.

Page 34: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Khôngđứatrẻnàogiốngđứatrẻnào.Việctrẻtăngcânliêntụcvàđềuđặn,đồngnghĩavớiviệctrẻđãănuốngđúngcách.

BạnhãysosánhxemđườngcongtăngtrưởngcủaconmìnhcógiốngsovớicủaAlexandrahaykhông?Cónằmdọctheo,haythậmchívượtquađườnggiớihạnphíatrêncủabiểuđồhaykhông?NếuđúngnhưvậythìconbạnchắcchắncũnglàmộtđứatrẻgầynhưAlexandra,nhưngliệunhưthếcóbịcoilàquágầyhaykhông?Khônghẳnnhưvậy,dựavàođườngđồthịtăngtrưởng,bạnsẽnhậnbiếtđượcconmìnhcótăngcânđềuđặn,cónăngđộngtỉnhtáo,khỏemạnhhaykhông?Nếubạn-giốngnhưbốmẹcủaAlexandra,đềuđưaracâutrảlời“có”chomỗicâuhỏitrênthìconbạnhoàntoànkhôngquágầy.Trẻcóđượcthânhìnhnhưvậyđơngiảnlàdođượcthừahưởngtừbốhoặcmẹ,nhưtrườnghợpcủaAlexandravàsẽnằmtrongsố3%trẻemgầyởĐức.Tỉlệnàyluôntươngđươngvớikhoảngnửatriệutrẻ.Trongsốđócómộtsốtrẻthườngbịốmvàcầnphảiđiềutrị(trườnghợpnàyhầunhưkhôngxảyrađốivớitrẻcócânnặngtrungbình),sốcònlạiđềukhỏemạnhvàănuốnghợplí.

BốmẹcủaAndreakhônghiểurõnguyênnhânvàkhólòngchấpnhậnrằngcongáihọđangpháttriểntheocấutrúcditruyềnrấttốt,ngaycảkhiAlexandrathấp,gầy,nhẹcânvàănít.Mỗilầnnhưvậy,chúngtôiđềuănủihọ:“Ôngbàhãynhìnconcủamìnhxem.Trôngnóthậtnăngđộng,hoạtbátvàxinhxắn.Ởcôbéluôntoátlêncảmgiácyêuđời.Alexandrađãchoôngbàthấymìnhkhỏemạnhtớimứcnào.Mọithứvớicôbéđềuổn,kểcảviệcănuống.”

Sebastian:cậubé“nặngcân”

Sebastianlạihoàntoànkhác:Đườngbiểuđồmàuxanhcủacậubécóchiềuhướngđixuốngvàchạydọctheođườnggiớihạnphíadưới.VậyđườngchỉsốcủaconbạncógiốngcủaSebastiankhông?Haythậmchícònchúcxuốngdướihơnnữa?Nếuvậy,conbạncũnggiốngnhưSebastian-cóvẻhơinặngsovớichiềucaocủamình.Đứatrẻkhiđótrôngsẽthật“mũmmĩm”.Chỉcó3%trẻemgặpphảitrườnghợpnhưcủaSebastian.ChúngcóthểnặngbằnghoặcthậmchínặnghơncảSebastian.Nhưngcâuhỏiđặtralàliệuconbạnkhiđócóbịcoilà“quábéo”?Khôngphảinhưvậy!Quabiểuđồ,bạnsẽnhậnbiếtđượcconmìnhcótăngcânđềuđặnhoặcđộtnhiêntăngvọtlênhaykhông?Cónăngđộngvàkhỏemạnhhaykhông?BốmẹcủaSebastianđã

Page 35: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

khôngmắcbấtcứsailầmnàotrongviệcchoSebastianăncũngnhưthiếtlậpcácnguyêntắctrongviệcănuốngcủaconmình:ăncáigìvànhưthếnào,tấtcảmọithứđềuổn.Nhưngtạisaocậubélạithừacân?Trẻnặngcânkhôngcónghĩalàtrẻ“béo”.Sebastianlàmộtvídụ.Cậubérấtkhỏemạnhvà“lựclưỡng”,trongkhitỉlệmỡtrongcơthểSebastianlạikhôngquácao.SựtăngtrưởngcủaSebastianhoàntoànphùhợpvớicấutrúcditruyềnmàmìnhnhậnđượctừbốmẹ.ĐườngbiểuđồcủaSebastiancònchotathấycậubéđãănuốngđúngcách.BốmẹSebastiankhôngkhóđểđónnhậncậucontraivớivócdángcủamột“vậnđộngviêncửtạ”.Cảhaiđềukhôngđượcthonthảcholắm:Trônghọnhưnhữngngười“mậpmạpvuitính”.ChacủaSebastianhiệnđanglàmộthuấnluyệncủamộtcâulạcbộbóngđá.Mọithànhviêntronggiađìnhcậubéđềucó“sứcmạnh”.

Mỗiđứatrẻcócáchănuốngkhácnhau

Cảbađứatrẻmàchúngtôivừanhắcđếnđềucóthểănuốngđúngcách.Cóthểconbạn,cũnggiốngnhưSebastian-ănuốngrấthợplí-mặcdùđườngtăngtrưởngcủabécóxuhướng“đixuống”.Bạnsẽđánhgiáđượcviệcănuốngcủaconmìnhtốthơnsaukhiđọcchươngđềcậpvềdinhdưỡngđúngcáchcũngnhưcácsailầmbốmẹcóthểmắcphảikhichoconăn.Khibạnnhìnlạibiểuđồminhhọamàchúngtôiđãđưara,bạnsẽthấyrằngbađứatrẻđềurấtkhácnhau,nhưcách“chúađãtạorachúngvậy”,vàcảbađềurấtổnđịnh.MặcdùcácchỉsốcủaAlexandravàSebastiancókhácsovớigiátrịtrungbình,nhưngchúngtacũngkhôngcầnquáphảibậntâmquánhiều.Từkhisinhra,cảbađứatrẻđềutăngcânliêntụcvàđềuđặn.Bốmẹcủachúngđềucóthểhàilòngrằngconmìnhđãthựcsựănuốngđúngcách.

Khiconbạnkhỏemạnh,tỉnhtáovàpháttriểnbìnhthườngcónghĩalàcon

đãănuốngđúngcách.

Kìmhãmhaykíchthíchsựtăngtrưởngcủatrẻ?➨

Page 36: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

KhôngphảilúcnàotrẻcũngpháttriểnđềuđặnnhưtrườnghợpcủaAlexandra,AndreavàSebastian.BiểuđồởcáctrangtiếptheosẽminhhọachobạnthấyquátrìnhpháttriểntrọnglượngcơthểtrẻtheotừngđộtuổithôngquahaivídụvớiCalvinvàTeresa.Haiđườngđồthịcủahaiđứatrẻdiễnbiếnhoàntoànkhácnhau.CalvinvàTerasađềupháttriểnrấtđồngđềuvàcóchiềucaotrungbình.Bạnsẽbiếtđượccânnặngcủahaiđứatrẻpháttriểnnhưthếnàotronghainămđầuđời.

“Đixuống”

QuađườngcongtăngtrưởngmàuxanhcủaCalvintacóthểthấy:khisinhra,cậubénặng3,3kg,tươngđươngvớimứctrungbình.Khi2tuổi,Calvinchỉnặngcó10kg,tươngđốiítsovớichiềucao85cmcủacậubé.Từkhitròn4thángtuổi,cậubédầndầncóxuhướngnhẹđi.Khitròn12thángtuổi,đườngbiểuđồcủaCalvinđãchạmvàosátđườnggiớihạnphíadướivàcứtiếpdiễnnhưvậy.Chỉcó3trongsố100đứatrẻcócùngchiềucaogiốngCalvin.Liệuđócóphảilàdấuhiệucủamộtvấnđềnghiêmtrọng?Trongnhữngthángđầuđời,Calvinvẫnpháttriểnhoàntoàn“bìnhthường”.Vậytạisaosaumộtnămcậubélạitrởnêngầynhưvậy?

CácchuyêngiagọiđườngtăngtrưởngcủaCalvinlàhiệntượng“pháttriểnđixuống”.Cóthểnói,từkhisinhrađếnkhi4thángtuổi,Calvinkhánặng.Từthángthứtưtrởđi,cậubébắtđầutăngcânchậmdần,cuốicùngđạtđếnngưỡngtươngứngvớicấutrúcditruyềncủamìnhvàdừnglạiởđó.NgaycảđườngbiểuđồcủaCalvincũngđượccoilàbìnhthường.

Dĩnhiên,bốmẹCalvincólídođểlolắngkhicậubéănuốngítđivàtrởnêngầyhơn.Thậtmaymắn,Calvinvẫnrấtkhỏemạnh,quađóbéđãchobốmẹthấyrằngmìnhvẫnổn.ChỉkhiCalvingầntròn3tuổihọmớithựcsựtinrằngCalvinđangpháttriểntheođúnghướngphùhợpvớithểchấtcủamình.

TrườnghợpcủaCalvincũnglàtrườnghợpthườngthấyởnhiềutrẻsơsinhkhisinhrathườngkhánặng(từ4-5kg)rồisauđóchữngdầnlại.

“Đilên”

Page 37: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

ĐườngbiểuđồcủacôbéTeresalạidiễnbiếnhoàntoànkhácsovớiCalvin:Teresarađờisớmhơn10tuầnsovớidựđịnhvàchỉnặngcó1,4kg.Đầutiên,cânnặngcủacôbécólênmộtchútít,nhưngsauđólạităngrấtnhanh.Saukhitròn1tuổi,Teresanặng10,5kgvàcao75cm,tươngđươngvớimứccânnặngvàchiềucaotrungbìnhởđộtuổicủacôbé.Thậmchíkhitròn2tuổi,Vanesacònnặnghơnsovớimứcbìnhquânnhữngđứatrẻcònlại.

Thuậtngữchuyênmônđượcsửdụngđểmiêutảquátrìnhpháttriểnnàylà“tăngtrưởngbắtkịp”.NhữngđứatrẻcódạngđườngtăngtrưởnggiốngnhưTeresathườnglàtrẻsinhnon.Vìthế,lúcmớisinhtrẻthườngthấpvànhẹcân.Trướchết,nhữngđứatrẻnàyphảitìmrađượcconđườngtăngtrưởngcủamình,sauđó“tăngtốc”nhưtrườnghợpcủacôbéTeresa.Cácbéđãtăngcânmộtcáchngoạnmụcvàtìmthấyđượcvịtrí“chuẩn”củamìnhtrênđườngcongsinhtrưởng.

Cânnặnglúcmớisinhkhôngcónhiềuýnghĩa

NhữngvídụvềCalvinvàTeresađãchochúngtathấychiềucaovàcânnặngcủamộtđứatrẻkhisinhrakhôngnóilênnhiềuđiều.Dạngsinhtrưởng“đixuống”hay“bắtkịp”nhưđồthịởtrangbênđượccoilàbìnhthường.

Việctăngcâncóthểkíchthíchhoặchãmlạitrongnămđầuđờicủatrẻ.

Chỉkhitrẻgầnđược3tuổi,nhữngdấuhiệuvềditruyềnmớiđượcnhậnthấyrõrànghơn.

Chúývớinhữnglờikhuyênthiếucơsởkhoahọc

Page 38: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

CácđườngcongtheodõitrọnglượngcủaTereasavàCalvin:"Cácđườngchỉnhsửatỷlệ"vềviệctheodõicânnặnglàbình

thường-cảhaihướngdọcvàngang.

Cólẽcácbạnsẽtựhỏi:Vậytoànbộnhữngđồthịtrêncónghĩalàgì,ngaycảkhiquátrìnhpháttriểnvềcânnặng,chiềucaotheođộtuổibìnhthường,ổnđịnh?Liệuthựcsựcóloạibiểuđồnàocóthểchứng

Page 39: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

minh,chỉrađượcvấnđềliênquanhaykhông?Nhữngbiểuđồnhưvậylàcó,nhưngkhôngnhiều,thậmchírấtít!Thôngthường,nếubénhàbạnkhỏemạnh,pháttriểntốtthìbạnhoàntoànkhôngcầnđểýtớinhữngbiểuđồvềpháttriểncânnặngcủabé.Mọithứkhôngcầnphảinhấtthiếttuântheođúngcácchỉsốtrongbiểuđồ,ngaycảkhimộtsốbácsĩđưaranhữnglờikhuyênhoàntoàntráingượcvớisựpháttriểnthựctếcủaconbạn.Saukhitôimớisinhcontrai,vẫncòntronggiaiđoạnbúsữa,cómộtbậcphụhuynhtâmsựvớitôivềcongáinhỏcủamình:

“Congáitôiđược4thángtuổivàtôivẫnchobúmẹđềuđặn.Cáchđâyhaituần,bácsĩđãkiểmtracânnặngchobévàđưarakếtluậnlàcongáitôicócânnặngvượtquámứcchophépsovớichiềucaovàtôinênchobécaisữamẹ,chuyểnsangdùngQuark-loạisữachuakếthợpvớiphômaibéo,nhưvậycongáitôisẽgầyhơn.Điềuđóthậtkhótin!.Mộtđứatrẻănsữamẹhoàntoànthìkhôngthểnàophátphìđược!Aicũnghiểuđiềuđó!Vàcuốicùngtôiđãtìmđếnmộtbácsĩkhác.”

Cácbạnnêncẩnthậntrướcnhữngtưvấnliênquantớivấnđềthừahaythiếucâncủaconmình.Cácbàmẹnênchúý:Aimuốnđưarakếtluậnchínhxáccầntuântheonhữngbướcsau:

Quansátthậtkỹđứatrẻ:Thểchấtcủabécópháttriểnphùhợpvớiđộtuổicủabékhông?Quansátbốmẹcủabé:Cónhữnggenditruyềnnàođóngvaitròđốivớisựpháttriểncủabé?

Theodõibiểuđồpháttriểncânnặngcủabé.

Saunhữngbiểuđồmôtảsựpháttriểnbìnhthường,ổnđịnhcủatrẻgiớithiệutrướcđó,bâygiờchúngtôimuốncácbạntìmhiểuthêmhaibiểuđồtheodõitiếntrìnhpháttriểnhơibấtbìnhthườngvẫngặptrongcácphòngkhámnhikhoa.

BéSven:Rấtítkhicảmthấyđóibụng

Quátrìnhpháttriểncủabécóổnđịnhhaycógìbấtthườngkhông?

Page 40: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Lúcmớisinh,Svennặng4,1kgvànhưvậycânnặngcủabévượtngưỡngmứctrungbình.MẹcủaSvenrấtvuimừngkhithấymìnhmáttaynhưvậy.Svengầnnhưkhôngbaogiờlakhóc.Trongsáutuầnđầu,Svenngủrấttốt,cóthểkéodàinămhoặcsáutiếngmộtlần!BanngàySvencũngngủrấtnhiều.Khibúsữamẹ,békhôngtỏrahàohứngvàchỉbúđượcvàiphútthìngừng.TuynhiêndườngnhưSvencảmthấynhưvậylàđủ,vìbécóthể“chịuđựng”mộtvàigiờchođếntậnbữaănchínhtiếpmàkhôngcầnănthêmbấtcứthứgì.Ởtrangsau,cácbạncóthểquansátđượcbiểuđồpháttriểncânnặngcủaSventrong12thángđầu.Thôngthường,cácembémớisinhpháttriểnđặcbiệtnhanhtrongnhữngthángđầu.Trongvòngbốntháng,rấtnhiềubécócânnặnggấpđôisolúcmớisinh.CânnặngcủaSventrongnhữngtuầnđầutăngíthơnsovớimứcđộpháttriểnthôngthườngcủabé.Tuyvậy,đóvẫnchưaphảilàdấuhiệukhiếnchúngtaphảilongại.Suychocùng,lúcmớisinhracânnặngcủaSvenđãnặnghơnsovớitiêuchuẩn.Tuynhiên,chúngtavẫnphảikếtluậnrằng:Ởnhómtrẻ4thángtuổi,trongkhiSven3,5thángtuổithìcậubénóichungvẫnkhôngtăngcânthêmsovớilúcđược6tuầntuổi.Mộtcâuhỏiđặtralàđiềuđóđãxảyranhưthếnào?Svenđãhoàntoàncaisữa!Tạisaocậubélạikhôngbúnữa?Cólẽcácbébiếtchúngcầnănbaonhiêulàđủ.

Svenkhôngphảilàđứatrẻquáhiếuđộngvàcónhiềuđòihỏi.Cậubécũngkhôngbaogiờthểhiệnrõnhữngdấuhiệukhinàocậucảmthấyđói.Nămhoặcsáutiếngkhôngbúsữamẹlàquálâuđốivớimộtđứatrẻsơsinh!Ngoàira,khicậubúhếtmộtbênsữa,mẹcậusẽngừngvàrahiệuchocậunhưvậylà“no”rồivàkhôngđểcậubúnữa,Svenđãhoàntoànkhôngkhóchịuđiềuđó,cậukhônghềgàokhóc.Mộtlầnnữa,bàmẹrấtvuimừngvìcậuquá“dễnuôi”.

Nhưngchuyệngìđãxảyra?Svenítkhibúsữamẹvàmỗilầncậuđềubúrấtít.Béchỉbúsữamẹkhibémuốn,khicơthểbéhấpthụtốtnguồndinhdưỡngtuyệtvờinày.Tuynhiên,đốivớitrườnghợpcủaSven,cậungàycàngbúítđi,màđánglẽtrênthựctếcậungàycàngphảicầnsữamẹnhiềuhơn.Nhưvậy,sữamẹbâygiờkhôngcònthíchhợpvớiSvennữa.

Svenbắtđầucódấuhiệu“tuyệtthực”vớisữamẹ.Đếnlúcnày,mẹcậubémớiđưacậutớigặpbácsĩkhicânnặngcủaSventrởnênrấtđánglongại.Chínhvìvậy,chúngtôiđãkhôngcòncáchnàokháckhiđưaragiảiphápchotrườnghợpngoạilệđốivớiSven:Bóncho

Page 41: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Svenăn.Vàchỉtrongmộtthờigianngắn,Svenđãbắtđầutăngcânvàkhiđược6thángthìcậubéđãlạitìmthấyvịtrícủamìnhtrênbiểuđồvềsựpháttriểncânnặng.

Jens:Khôngthểhấpthụđượcthựcphẩmlàmtừngũcốc

KhácvớiSven,trongnhữngthángđầuJenslêncânrấtđềuđặn.Cũngtrongkhoảngthờigiannày,Jensđượcbúsữamẹđầyđủ.Saukhicaisữa,mẹcậubắtđầuchochuyểnsangănbộtcháongũcốcvàtừđâybiểuđồcânnặngcủabébắtđầucongdần.NguyênnhânđượcphỏngđoánlàdocơthểcủaJenskhônghấpthụđượcngũcốc.VàJensđượccholàmắcchứngbệnhCeliac(1).DovậymẹJenschocậuăncơmhoặcngôthaythế.Vớithựcđơnthaythếhợplýnhưvậy,cânnặngcủaJensđãcósựcảithiệnđángkể.Bướcsangtuổithứ2,cơthểcủaJensđãđượcpháttriểnmộtcáchtoàndiện.

Áplực,stressảnhhưởngtớivấnđềtănghoặcsútcân?

Cólẽđếnbâygiờcácbạnvẫnchưaquênbiểuđồtheodõiquátrìnhpháttriểncânnặngcủamộtbélúclênlúcxuốngbấtbìnhthườngdobịáplực,nhiềustress.Phátbiểuvềhiệntượngtrên,bácsĩMorgenrothchiasẻ:“Tôikhôngthểgiảithíchđượctạisaolạicóhiệntượngnhưvậy.Bởivìtừtrướctớinay,tạiphòngkhámnhikhoaởđây,tôichưatừngthấymộtbiểuđồnàonhưvậykhitheodõichokhoảng20.000cácbé.Trongvòngsáunămđầuđời,cácbéphảiđikhámsứckhỏeđịnhkỳ.Vàởtrongnhómđộtuổinàyvẫnchưacótrườnghợpnàotăngcânđộtbiến.Ngaycảtrườnghợptăngcânđộtbiếnđánglongạiởmộtembésơsinhhaytrẻnhỏkhỏemạnhcũngvôcùnghiếm.Tôithựcsựchưatừngchứngkiếnmộttrườnghợpnàonhưvậy.”

Page 42: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

ĐườngcongtrọnglượngcủaSven:Trọnglượngbịsụtgiảmđángkểđãđượcbùđắp.

Page 43: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

ĐườngcongtrọnglượngcủaJens:Trọnglượngđượccảithiệnkhiloạibỏglutentrongthựcđơnhàngngày.

Tuynhiên,mộtsốbàmẹchiasẻrằngconhọgầnnhưhoàntoàntừchốicácchấtdinhdưỡngdànhchobé.Họrấtlolắngchotìnhtrạngsứckhỏecủaconmình.Vấnđềănuốngcăngthẳngluôncóảnhhưởngrấtlớntớimốiquanhệgiữachamẹvàconcái.Đốivớingười

Page 44: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

mẹ,việctrẻkhôngchịuănhaybiếngănlàmộtđiềuđángsợvàlolắng.Vàchínhcácbécũngsẽcảmthấybị“giàyvò”nếucácbàmẹlàmđủmọicáchkhônghợplýđểbắtmìnhphảiăn.

“VớitrườnghợpcủabéAnke-6thángtuổi,tôiđãcùngmẹbéchuyểnbétớiphòngkhámđặcbiệtởtrongmộtviệnnhivìngườimẹlàmđủmọicáchvớiconmình.BàluônnghĩrằngAnkeđãkhôngănbấtcứmộtthứgìtrongnhiềungàyqua,mặcdùbàkhônghềépbuộcbéăn.”

Cóthểnóibàmẹđãmắcphảitấtcảcácsailầmtrongkhichobéăn.Nhữnglỗinàychúngtôisẽđềcậpởchươngsau.Tuynhiên,Ankevẫnlêncânđềumặcdùbịthúcéptừphíaphụhuynhvàthườngxuyênbỏăn.Cảmẹlẫnconđềuphảinhờtớisựhỗtrợvềmặttâmlý.Tạibệnhviện,bàmẹcầnhọccáchđểchobéchứkhôngphảimẹ“điềukhiển”trongkhiănvàmẹbéphảitinrằngconmìnhđãănđủ.

“Nguyênnhândẫntớirốiloạnpháttriểnthểchấtcủatrẻ”

Mộtsốnguyênnhâncănbảnđầutiênphảikểđếnlàdotrẻsinhthiếutháng.Nhữngcasinhnonphảicầntớicáchỗtrợnhưhôhấpnhântạo,truyềncácchấtdinhdưỡngvàocơthể.Vớinhữngdụngcụytếchămsócnhântạonhưvậy,trẻthườngtừchốitấtcảvàthườngbịnôntrớ.Chúngcũngcầncóthờigian,cầnsựkiêntrìvàquantâmcủabốmẹđểdầnthíchứngvớiviệcchấpnhậncónhữngvậtlạnhưtygiảhaycáithìanhỏ.Ngoàira,chúngcũngcầnphảihọccáchtựnuốt.Đốivớimộtđứatrẻsinhđủthángthườngchỉcầnhaingàysaukhisinhlàcóthểbúvànuốtrấttốt.Tuynhiên,quátrìnhnàyởnhữngtrẻsinhthiếuthángphảikéodàikhoảngmộttháng,thậmchílàbathángchonhữngbésinhquásớm.Việcănuốngthựcsựrấtkhókhănchonhữngtrườnghợphãnhữunhưtrên.Nếutrẻbịsụtcânvìstressvàchamẹkhôngthểtựgiảiquyếtđượcthìnênnhờtớisựhỗtrợcủacácchuyêngiavềcáchchămsóctrẻsinhnon.

Thôngthường,trongnhữngnămđầuđời,nhữngsaiphạmnhỏcủabốmẹkhôngảnhhưởngquánhiềutớicânnặngcủacácbé.Bởicácbévẫncóthểđiềuchỉnhđượccânnặngtheonhucầu.Tuynhiên,cáchbạnchămsócconnhưthếnàotừđầucũngsẽcóảnhhưởngvềsau.Khitrẻbắtđầulớn-ởđộtuổithanhthiếuniên-đôikhichúngsẽhoàntoànquêncáchtựđiềuchỉnh,tựtiếtchế.Vàcácvấnđềvềtâmlý

Page 45: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

ởđộtuổinàycóthểdẫntớisựtăngcânkhôngkiểmsoát,hoặccácbệnhnhưchứngháuăn,thèmănhoặcbiếngăn,lườiăn.Cácbạnsẽđượctìmhiểunhiềuhơnvềvấnđềnàytrongnhữngphầnsaucủacuốnsách.

Đếnbâygiờcólẽcácbạncũngđãtựcungcấpthêmchobảnthânmìnhnhiềukiếnthứcvềđềtài“Quábéohoặcquágầy:Biểuđồpháttriểnnóilênđiềugì?”thôngquamộtvàivídụcụthểcũngnhưcácbiểuđồmôtảtrựcquan.Cònbâygiờ,chúngtacùngnhauđiểmlạimộtsốýchính:

Cácbạnđừngbaogiờcốgắngđạtmụctiêuvềmộtvócdánglýtưởngchoconmìnhkhichămsócchúng:Conmìnhcaohaythấp,béohaygầy.Nếucácbạnchobéănđầyđủchấtdinhdưỡngvàđúngcáchthìchắcchắnbécủabạnlàđứatrẻkhỏemạnh.

Trongcácbuổikhámsứckhỏeđịnhkỳchocon,cácbạnnêncùngbácsĩquansátthậtkỹbiểuđồpháttriểncânnặngvàchiềucaocủabéđểxemliệucóvấnđềgìbấtbìnhthườngkhông.

Conbạncókhỏekhông?Nếucó,thìrấtcóthểlàconbạnănuốngkhỏemạnh-mặcchoconbạncóbéo,gầyhayởmứctrungbình.

Bécủabạnpháttriểnbìnhthườngvàđềuđặn-đólàdấuhiệuchothấyconbạnđãcómộtchếđộănđúngcách.

Ởnămđầuđời,haibiểuđồtăngtrưởngđixuốngvàtăngtrưởngbắtkịplàhoàntoànbìnhthường.Tuynhiên,tạibiểuđồcânnặngđộtnhiênpháttriểntheohướngđixuốngởmộtbémớisinhhaytrẻnhỏlàdấuhiệucủabệnhtật.Vàcănbệnhnàycầnphảiđượcpháthiệnvàđiềutrị.Tuyệtđốikhôngđượcphépchotrẻemăndồndậpđểgiảiquyếtvấnđềcânnặng.

Kếtluận➨

Page 46: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Bécủabạncócânnặngcao,thấphaytrungbìnhđềukhôngquantrọng.Quantrọnglàcácbạncầnchúýnhữngquytắcđơngiản(đượcápdụngtheokiểutròchơi)đượcnêuratrongcuốnsáchnày.Cácbạnsẽquyếtđịnhxemconmìnhnênăngì.Cònbésẽquyếtđịnhbécómuốnănkhôngvàănvớilượngbaonhiêu.Điềunàycũngđượcápdụngvớinhữngbéquáthừacânhoặcthiếucân.Chỉnhưvậyconcủabạnmớicóđượccânnặngởmứctốiưunhất.

Page 47: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Trẻcầnăngìđểtồntại?NhữngkiếnthứccơbảnvềchếđộdinhdưỡngchobéCHẮCCHẮNTẤTCẢCHÚNGTAĐỀUMONGMUỐNconcáimìnhcóđượcnguồnthựcphẩmngonvàbổdưỡngnhất.Làmthếnàođểphânbiệtthựcphẩmtốtvàkhôngtốt?Trongnhữngthángđầuđờithìsữamẹlànguồnthứcănbổdưỡngnhất,tốtnhấtdànhchochotrẻ.Khôngmộtainghingờvềđiềunày.Đứngthứhailàloạisữacôngthứccóthànhphầngầngiốngsữamẹ.Saugiaiđoạnbúsữamẹ,sữabộtlàđếnthờikỳchuyểngiaongắn,haycòngọilàthờikỳchobéăndặm:Trẻbắtđầuđượcbónnhữngthìabột,thìacháođầutiên.Quátrìnhnàythườngkéodàivàithángđếnkhitrẻcóthểcùngngồivàobànănvớigiađìnhvàăntấtcảnhữngthứcănbàytrênbàn.Giaiđoặnbúsữavàăndặmsẽđượcphântíchcụthểhơntrongphầnsau.Cònphầndướiđây,chúngtôichỉđềcậptớicácthànhphầndinhdưỡngthứcănchungcơbảnápdụngchotrẻtừlúccònrấtnhỏđếnkhitrưởngthành.

Chắcchắnlàbạnluônmuốncóđượcchếđộănlànhmạnhvàbổdưỡng.Tuynhiên,trênthựctế,cóphảingàynàocácbạncũngthựchiệnđượcviệcnày?Vídụnhưcókhinàocácbạnchorằngkhoaitâychiênvớixúcxíchrán,kẹodẻo,đồuốngcógahaycácloạithịtnướnglà“lànhvàbổdưỡng”?Cólẽkhông.Tuynhiên,hãythửmộtlầnthànhthật:Bạncóhoàntoànnóikhôngvớichúng?Bạncónghĩrằng“chỉmộthớpnhỏgiảikhátthìcósao”không?Tạisaorấtnhiềungườivẫncứthíchlàmđiềunàydùbiếtrằnghômsaumìnhsẽphảitrảgiábằngmộttrậnđaubụnghayđauđầu?

Câutrảlờirấtđơngiản:Khilựachọnđồăn,chúngtathườngkhôngđủlítríđểchỉđạo:“Cáigìlàbổdưỡngđây?”.Nhữnggìchúngtalựachọnthườngcóliênquantớitâmtrạngvàsởthích.Ngoàira,việcchitiêuvàthờigianchếbiếnchomộtbữaăncũngcótácđộngít

Chamẹlànhữngtấmgương➨

Page 48: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

nhiềutớiviệcđichợmuathứcăn.Hoặccũngcókhiviệcchúngtacóthíchnấunướnghaykhôngcũngđóngvaitròrấtlớn.

Cóthểchúngtađãcócáchsuynghĩrấtđúng,nghiêmkhắcvềnhữngđồăntốtvàkhôngtốtchosứckhỏe,tuynhiênchúngtalạikhônghiệnthựcđượcđiềunày.Vàthửnghĩxemnếuchúngtakhôngthểtừchốisôcôla,lyrượuthứbahaythậmchílàmộtđiếuthuốcthìlàmsaochúngtacóthểchotrẻănnhữngthứcăncódinhdưỡngtốtnhấtđược?Chúngtasẽnhanhchóngcảmthấyânhậnvìnhữngđồănđầy“tộilỗi”này!

Trênthựctế,sựphânchiaranhgiớirõrànggiữathựcphẩmbổdưỡngvàkhôngbổdưỡnglàđiềugầnnhưkhôngthể.Bởivìthựcphẩmbấtlợichosứckhoẻhoàntoànkhôngcó.Ítnhất,ởĐứcthựcphẩmcóthểgâynguyhạitớisứckhỏeconngườikhôngđượcphéptiêuthụvàđembánchongườidân.

Cácloạiđồuốngcócồnthựcsựgâynguyhạitớisứckhỏe

Đồuốngcócồnlàmộttrườnghợpngoạilệrấtđặcbiệt.Vìcồnlàmộtchấtrấtđộc,rấtcóhạichohệthầnkinh.Còntấtcảcácloạiđồuốngkhácđượccoilàcólợichosứckhỏenếuchúngkhôngbịôithiuhayđượcchếbiếnvớicácchấtgâynguyhạikhác.Dĩnhiên,thựcphẩmbổdưỡngcũngsẽtrởthànhvấnđềlớnnếuchúngtasửdụngquánhiềuhoặcchếbiếnkhôngđúngcách.

Ănvàuốngquáítcóthểgâynguyhại

“Bấtlợichosứckhỏe”trướchếtlàdokhanhiếm,thiếuthốnđồănthứcuống.Xincácbạnđừngquênrằng:cáchđâymộtvàithậpkỷ,ngaycảởchâuÂu,khókhănnhấtchínhlàvấnđềdinhdưỡng.Tuổithọtrungbìnhcủaconngườitănglênrõrệttrongnhữngnămtrởlạiđâykhônghoàntoànlàdosựpháttriểncủayhọc,màcònvìchếđộdinhdưỡngănuốngđượccảithiệnđángkể.

Ngoàira,mộtsốýkiếnchorằng“bấtlợiđốivớisứckhỏe”làdochọnlựathựcphẩm,đồănkhôngtốt.Điềuđángngạcnhiênlàconngườingàynaykhôngcónhiềuhiểubiếtvềđiềuđó.Hầuhếtmọi

Thựcphẩmnàotốtchosứckhỏe?➨

Page 49: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

ngườicoinóchỉlàlýthuyết!Cómộtdẫnchứngcụthểnhấtthựcsựđượccôngnhận:Ănquánhiềuđườngsẽgâysâurăng.

Thườngxuyênvậnđộng,ănnhiềurauvàhoaquả

Chođếnnay,ngườitavẫnchưachứngminhđượcrằngthựcphẩmítgiátrịdinhdưỡnglànguyênnhângâybệnh.Nhưngkhoahọccũngchưacókếtquảnàocụthểđểcôngnhậnviệcconngườicóthểphòngchốngmộtsốbệnhnhấtđịnhkhisửdụngnhữngloạithựcphẩmcógiátrịdinhdưỡngcao.

Theomộtcuộcthốngkêcóquymôlớncôngbốnăm2003củaTổchứcytếthếgiới,mốiquanhệgiữachếđộdinhdưỡngvàcácloạibệnhquantrọngphổbiếnthườnggặpđãđượckhảosátvànghiêncứu.Trongđó,cácbệnhvềtimvàrốiloạntiêuhóađượcxếpởvịtríđầutiên.Mộtkếtquảđặcbiệtquantrọngđượcđưara:Vậnđộngthườngxuyêncóvaitròquyếtđịnhtrongviệcphòngchốngbệnhtật.Khôngaicóthểphủnhậnđượcđiềunày.Rõràngmộtđứatrẻkhỏemạnh,vậnđộngnhiềusẽcónhucầunănglượngcaohơnvàhệthốngtiêuhóatốthơnsovớiđứatrẻlườivậnđộng,ngồihàngtiếngđồnghồtrướcmànhìnhmáytínhvàtivi.

Vậnđộngquáítsẽkhiếncơthểkhôngkhỏe-vàđiềunàycũngtương

tựvớiănuống.

Ngoàira,đểcómộthệtiêuhóatốt,chúngtanên:

Ăncàngnhiềurauvàhoaquảcàngtốt

Khôngănquámặn

Hạnchếsửdụngcácđồăncóchấtbéoaxitnonhưmỡđộngvậtcótrongbơ,phomát,thịtvàxúcxích.Nêndùngcácloạidầuthựcvậtvàcábiển.

Page 50: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Vềvấnđềdinhdưỡng,cácbạncóthểítmắcsailầmhơn.Vìchỉriêngvớisựkếthợpkhoahọc,đúngcáchtrongdanhsáchcácloạithựcphẩmdànhchobéthìcácbésẽcóthểtựbiếtchúngcầnphảiănnhữnggìvàocơthể.

Sựkếthợpnguồndinhdưỡngchobékhôngquáphứctạp.Cácbạnkhôngcầnphảihiểuquácặnkẽvềcácchấtnhưvitamin,cácchấtkhótiêu,cácphântửhóahọc,protein,lipit...Cácbạncũngkhôngcầnphảisửdụngcácchếđộănkiêngthôngminhhaycácloạivitamin.Trongcuốnsáchnày,chúngtôisẽgiớithiệuchocácbạnmộtvàinguyêntắccơbảntheocáchvuichơicủa“nghệthuậtnấuăn”.Vớinhữngquytắcđó,cácbạnhoàntoàncóthểcungcấpdinhdưỡngđầyđủchoconmình.Khôngaicóthểngăncảnviệcbạncóthểnuôiconbạntốthơn,thậmchílàởmứctốiưunhất.Nhưng“thamvọng”đócủabạnnên“songhành”cùngniềmvuivàsựhứngthútừcảhaiphía:chamẹvàconconcái,nếukhôngthìáplựcchocảhaiphíathânbạnsẽcònlớnhơncảnhữnggìtốtđẹpmàbạnđangmongđợi.

Nếunhưtấtcảthứcănđềubổdưỡng,bốmẹnênchọnnhữngthứcănnàovàđặtlênbànănchocácbé?Câutrảlờirấtđơngiản:Tấtcả!Sựđadạngtrongcácmónăngầnnhưlàsựđảmbảochắcchắnchomộtchếđộănđầyđủchấtdinhdưỡng.Vànguyêntắccơbảnđầutiênchochếđộănđầyđủchấtdinhdưỡnglà:

Hãychoconbạnăntấtcảnhữnggì

Mộtthựcđơnphongphú

Conbạnđãbiếtngồichungbànănvớigiađìnhchưa?Béđãcóthểtựcắn,nhaivànuốttốt?Bécóthểtựănuốngmàkhôngcầnbạnphảibón?Vậythìbécóthểdầndầnănđượctấtcảmọithứbạnđặtlênbànăn-từAđếnZnhưcácloạitáo,lê,phomát,khoaitây,cam,ôliu,rauchânvịt,raucủ,bíngônon…Nhữngloạiđồăntrêncóquáđắtđỏđốivớigiađìnhbạnkhông?Cácbạnkhôngcầnphảiquácoitrọngnguồnthứcănchobé.Tấtcảnhữnggìbécầnđềucósẵntrongcácsiêuthị.

Chúngtanênđặtnhữnggìlênbànăn?➨

Page 51: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Cácbạnchỉviệcchọnlựavàđểconbạnthưởngthứctấtcả!

Nhưngnếuconbạnkhôngmuốnthửnhữngmónmớilạmàbạnđưatớitrướcmặtbéthìsao?Khôngsao!Chuyệncácbétừchốinhữngthứmớilạlàđiềubìnhthường.Cácbạnhãytựmìnhthưởngthứctrướcvớisựhàohứngvànóivớibé:“Thậtmaymắnvàsungsướngkhimẹđượcănmộtmìnhhếttấtcảchỗnày.Ngontuyệtvời!”.Ởnhữnglầnsau,bạnhãykiênnhẫnchocontiếptụcănnhưvậy!

Cácbạnhãymangtấtcảcácmónănvàđặtchúngtrênbànăn,chứđừngđưavàotậnmiệngbé.Nhưngtấtnhiênlàtrướchếtchamẹphảilàmtấmgươngtốtđểbénoitheo:Vềlâudài,bạnsẽtruyềnđượcchobéhứngthúcũngnhưsựtòmòvềtấtcảcủangonvậtlạ,mọithứcănquýgiátrênđời-ngaycảkhicầnphảimấttớimộtvàinămkiênnhẫnchờđợi.

TôicómộtcôbạnrấtthânngườiPhápvàđangsốngởmộtngôilàngcótênProvence.Tôirấtghentịvìcôbạntôinấuănrấtngonvàcôấycóthểchọnchomìnhmộtthựcđơnvôcùngphongphúvớichấtlượngtốtnhấtcóthể.Khitôicùngcáccontớithăm,bạntôirấtvuikhithấycáccôcongáicủatôiđãthưởngthứctấtcảcácmóndochínhtaycôấynấuvớisựphấnkhíchtuyệtđối.Rồicôthởdài:“Ướcgìcontraitôicũngđượcnhưvậy!Suốtmấynămnaynóchỉănnướcsốtcàchuakèmthêmmộtthứgìđóđikèmthôi”.

Bánhhamburgervàkẹodẻo?

Nhưngcóthậtlàbạncóthểđểconmìnhthưởngthứctấtcảmọithứ?Ngaycảbánhhamburger,xúcxíchcàri,kẹodẻovàtấtcảcácđồngọtcóchứaphẩmmàucũngnhưchấtbảoquản?Tấtnhiênlàcó!Bởinếubạncấmbéăntấtcảnhữngthứđóthìrấtcóthểtìnhhìnhlạicàngtồitệhơn.Chúngsẽtòmòvàmuốn“khámphá”tạisaongườilớnlạicấmchúngăn.Cácbạnchỉnêngiớihạnnhữngđồăntrênvàkhôngchobéănhàngngàyđồngthờihạnchếlượngchobéăn.Cácbạncũngkhôngnênchobéănkhichúngcònnhỏmàhãyđợiđếnkhinàochúngtựđòibốmẹchoăn.Từkinhnghiệmbảnthân,tôinhậnthấyviệc“đòihỏi”đóxảyramuộnhơnởđứatrẻđầu.Cácemcủachúngsinhsausẽlàmquenvới“đờisốngthựctế”vàmuốn“tìmhiểu”mọithứsớmhơn.

Page 52: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Câutrảlời:“Cáiđóconkhôngđượcăn,vìchúngkhôngtốtchosứckhỏe”hoàntoànkhôngthuyếtphụcvàlàmthỏamãnnhữngthắcmắccủatrẻ.Chuyệngìsẽxảyranếuchúngănmộtchiếcxúcxíchrán?Chúngkhôngthểđổbệnhngayđược.Vậy“khôngtốtchosứckhỏe”nghĩalànhưthếnào?Nhưngnếuhàngngàychúngtađềuănxúcxíchránthìchắcchắnsẽdẫntớinhữnghệlụysứckhỏevềsaunày.Tuynhiên,mộtđứatrẻcóthểnhậnthứcvềvấnđềnàynhưthếnào?Vàsẽnhưthếnàonếuchúngtachỉthỉnhthoảngchotrẻănmộtcáixúcxíchcùngvớinhiềuđồănkhác?

Khôngtranhluận

Chúngtavẫnthườngnóivớitrẻnhữngcâunhư:“Conphảiănnhiềuraucủquảnếukhôngconsẽbịbệnhđấy”,“Ăncàrốtrấttốtchomắtcủacon”,“Bánhmìđensẽlàmchoconthựcsựkhỏemạnh”.Vàdĩnhiêncácbésẽkhôngtinbạn,dùchỉmộtlời.Bésẽcảmthấykhóchịutrongngườichỉvìkhôngănrausao?Liệucáccơcủabésẽpháttriểnngaylậptứckhibánhmìđượcđưavàodạdàykhông?Nhữngmốiquanhệnàykhôngđơngiảnnhưvậy.Cáctranhluậnvớitrẻvề“tốtchosứckhỏe”hay“bấtlợichosứckhỏe”cóthểsẽgâythêmnhiềuáplựcvàmanglạiíthiệuquả.Vìvậy,tốthơnlàbạnkhôngnêntranhluậnvớiconvềthựcđơnănuốngmàbạndànhchobé.Nếubạnchoconăntấtcảmọithứvàkhôngcấmbấtcứthứgìthìcácbạncũngkhôngcầnphảitựbàochữachomìnhkhitrẻhỏi.Quađó,bạnsẽcónhiềukhônggianvàthờigianthoảimáilựachọntừngthựcđơn,từngbữaănchocon.

Ănnhiềuđồbéocóhại?Cònnhiềutinhbộtcólợi?Hayngượclại?Trongnhiềunămtrởlạiđâyđãcórấtnhiềudựán,cáchoạtđộngđượctổchứcxoayquanhvấnđềnày.Theoquanđiểmcủachúngtôi,cácbậcphụhuynhkhôngnhấtthiếtphảilànhữngnhàkhoahọcvềdinhdưỡngmớicóthểmanglạinhữngthựcđơnănuốngkhoahọcnhất.Dướiđâylàmộtvàithôngtinhữuíchgiúpchúngtahiểuhơnvàcósựchọnlựathựcđơntốthơn,bổdưỡnghơnchotrẻ.

Nhữngluậnđiểmmớivềdinhdưỡnglànhmạnh

Chođếnvàinămgầnđây,cómộtlờikhuyênđượccholàhiểnnhiên,

Baonhiêulàđủ?➨

Page 53: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

khôngaicóthểbácbỏ:Ănquánhiềuđồbéosẽgâybéophì.Chínhvìvậy,lờikhuyênđượcđưaralà:Ăncàngítđồbéocàngtốt.Vàăncàngnhiềutinhbộtcàngtốt.ĐócũnglànộidungcơbảnvềthápdinhdưỡngchuẩnđượcphổbiếnởMỹ,ChâuÂuvàngườitanhìnthấychúngđượcintrênbaobìcủanhữnggóibắprangbơ.ĐặcbiệtởMỹ,ngườidângầnnhưphátcuồngvìphongtrào“ănítđồbéo”.VàokhoảngcuốithếkỷXX,ngườitađộtnhiênmuốnđảongượclạitấtcả.Tinhbộtbỗngnhiênlạiđượccoilàkhôngtốt,bấtlợicòncónhiềuđồănchứachấtbéokhátốt.ỞMỹlúcnày,phongtràoăníttinhbộtlạilênngôi.Thậmchí,mộtvàicôngtythựcphẩmmỳgóivàmỳÝphảiđóngcửavìhọkhôngthểtiêuthụvàbánsảnphẩmđượcnữa.Dođó,chỉsốglycemic(viếttắtlàGI)(chỉsốphảnánhtốcđộlàmtăngđườnghuyếtsaukhiăncácthựcphẩmgiàuchấtbộtđường)đãxuấthiệnnhưlàmộtphátminhsángsuốt.Vậythìmọilờikhuyên,mọikhuyếncáođềuhoàntoànsai?

GI-làgì?

Chỉsốglycemiccóởđâu?Tấtcảcácloạithựcphẩmcóchứacacbohydratnhưraucủ,ngũcốc,mìănliền,gạo,khoaitây,đườngvàbột…Tấtcảnhữngđồănnàykhiđưavàocơthểsẽlàmtănghàmlượngđườngtrongmáu,tuynhiênmỗiloạithựcphẩmlạicóhàmlượngđườngkhácnhau.Vớimộtvàithựcphẩm,nếuănvàolượngđườngsẽtăngrấtnhanhvànhiều,nhưvậynhữngloạithựcphẩmnàynàybịliệtkêvàonhómcólượngGIcao.

Nếunhưlượngđườngtrongmáutăng,chấtinsulinsẽbịchuyểntừláláchđivàotrongmáu.Sauđó,insulinsẽlàmgiảmcácphântửđườngtrongmáu,bằngcáchnàylượngđườngtrongmáulạigiảmđimộtcáchnhanhchóngvàsẽdẫntớihậuquảlàchúngtasẽrấtnhanhđóivàcảmthấythèmăn.Ngoàira,mộtsốchuyêngiacũngchorằnglượngmỡsẽkhôngthểgiảmđi,chừngnàolượnginsulinvẫncònnhiềutrongmáu.Nóicáchkhác,trongtrườnghợpnày,tinhbộtsẽlàmcơthểtăngcân,phátphìvàngượclại,nhữngthựcphẩmchứaproteinthìkhông.Mỡvàproteinthựcchấtkhônglàmlượngđườngtrongmáutăng.

Bởivìkhôngphảitấtcảcácthựcphẩmđềucóhàmlượngcacbohydratlàmtănglượngđườngtrongmáunhưnhau,nênthựcphẩmcònđượcphânloạithànhhainhóm:nhómtinhbột“tốt,cólợi”vànhóm“xấu,bấtlợi”.Đặcbiệttrongnhóm“xấu”phảikểloạithức

Page 54: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

ănđầutiênlàtráinho,vìhàmlượngđườngcótrongnhosẽchuyểntrựctiếpvàomáuvàkíchthíchmạnhquátrìnhsảnsinhrachấtinsulin.ThậmchítrongbánhmìtrắngvàkhoaitâycũngchứahàmlượngGIrấtlớnvàđượcxétvàonhóm“xấu”,bánhmìđenngượclạiđượcliệtkêvàonhómthựcphẩm“tốt”,vìcácchấtcótrongbánhmìđencầnthờigianlâuhơnđể“xénhỏ”cácphântửglucose-hàmlượngđườngtrướckhichúngngấmvàomáu.

ThựcđơnănkiêngGI

Vớinhữngquanđiểmtrên,đãcónhiềuchuyêngiađưarathựcđơnănkiêngkhácnhau.CólẽnổitiếngnhấtphảikểđếnđềsuấtănkiêngcủabácsĩDavidLudwig:Phươngpháplôgic,đềxuấtnàyđượcpháttriểntừthựcđơndànhchonhữngngườimắcbệnhtiểuđường.BácsĩLudwigkhuyênchúngtaănnhiềurauxanh,hoaquảtươi,dùngdầuthựcvậtđểchếbiếnmónăn,cũngnhưdùngthựcphẩmgiàuchấtđạmnhưphomát,cá,thịt,cácloạihạtvàmộtlượngítcácthựcphẩmngũcốcnhưbánhmì,gạo,mìvàsửdụngbộtmì,đườngvàkhoaitâycàngítcàngtốt.

HơikhácsovớithựcđơntrênlàlờikhuyêncủachuyêngiaWalterWilletnổitiếngvềchếđộănkiêngGI.Ôngkhuyênchúngtanênănđầyđủcácsảnphẩmngũcốc.Ngoàira,bácsĩcònphânbiệtgiữacácloạithựcphẩmcungcấpchấtđạmhoàntoàncólợivànhữngloạiítcólợihơn.Đólàchúngtanênăncácloạihạtđậu,cá,giacầmthườngxuyên,cònngượclạikhôngnênănnhiềucácloạithịtđỏ.ĐiềunàyhoàntoàntráingượcvớiquanđiểmcủachuyêngiangườiĐứcvớichếđộănkiêng“Phươngpháphợplý”lànênăncácloạithịtđỏ.

Nhìnchung,cácchếđộthựcđơnănkiêngGIthườnghướngtớicácmụcđíchnhằmgiúpgiảmcânnhanhchóng,vídụnhư:PhươngphápMontignachayPhươngphápGIcủaMarionGrillparzen.

GIcóthựcsựquantrọngchocácbé?

Tấtcảnhữngýkiếntrênrấtkhácnhau,thậmchícóphầntráichiều,phảnlạinhau.Điềuđódẫnđếnnhầmlẫn.Mộtchếđộthựcđơndinhdưỡngtốtchotrẻnghĩalàthếnào?CácbậcchamẹcóthựcsựlúcnàocũngphảituântheođúngbảngchếđộthànhphầndinhdưỡngtheoGIhoặcnhưloạinàocóchứatinhbộttốtvàloạinàothìkhôngtốt

Page 55: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

trướckhinấunướngkhông?

Thậtmaymắnlàchúngtakhôngphảilàmnhưvậy.Nhưtôiđãđềcập,điềuquantrọnglàsựđadạngtrongcácmónăn.Vàtừtrướctớinay,tinhbộtvẫnlàthànhphầnquantrọngnhấttrongchếđộdinhdưỡngcủatrẻcũngnhưngườilớn.NgaycảTổchứcdinhdưỡngĐứccũngđãnhiềulầnthảoluậnvềchếđộdinhdưỡngGIvàkếtluậnrằng:Sẽkhôngtốtvàbấthợplýnếubạngiớihạncácmónăncóchứacacbohydratvàthayvàođólàdùngnhiềusảnphẩmcóchứachấtbéovàprotein.BảngchỉsốcủaGIvẫnchưaphảilàmộtcôngcụđángtincậyđểcóthểđánhgiáchấtlượngthựcphẩm,nócònphụthuộcrấtlớnvàotừngloạisảnphẩm,từngthựcđơnbữaănđượcchếbiến.Đếntậnngàynay,vẫnchưacómộtbằngchứngnàochothấychếđộdinhdưỡngđặcbiệtvớicácchỉsốtheoIndexthấpsẽngănđượcbệnhbéophìvàtiểuđường.Tuyvậy,HộinghiêncứuvềGIthuộcHiệphộiDinhDưỡngĐứcđãcôngnhậnkếtquảsauđâyvàkhuyếnkhíchconngườinênápdụng:Sựkhácnhauvềchấtlượngởcácsảnphẩmcóchứachấtbéovàcacbohydrathiệnnaycầnđượcchúý.Vàởnhữngtrangsautasẽđềcậptớivấnđềnàycụthểhơn.

Hãychoconbạnđượcănđầyđủchấtdinhdưỡng:

Lipit(chấtbéo)vàcacbohydrat.

Chúngtađềubiếtănquánhiềuchấtbéosẽkhiếnsựtựđiềutiếtcácchấtởcơthểrốiloạn.Cácmónănbéongậyluônchứarấtnhiềuhàmlượngtrongtừngkhẩuphầnănnhỏ.Cácmónăncóchứachấtlipitthườnglànhữngmónăncóhươngvịthơmngon,gâykíchthíchcảmgiácthèmăn.Ănquánhiềuđồngnghĩavớinạpquánhiềuđồbéo.ỞĐức,nănglượnglipitchiếm40%trongthànhphầndinhdưỡng.Nhưvậylàquánhiều,dưới30%sẽtốthơn.Ngoàira,chúngtacũngphảichúýtớichấtlượngcủalipit.

Ănquánhiềuđồbéosẽgâyrahậuquảnhưthếnào?➨

Page 56: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Chấtbéocólợivàbấtlợi

Chấtbéokhôngđơnthuầnchỉlàchấtbéo.Cóhailoạiaxitbéo:axitbéonovàchưano.Vàaxitbéochưanotốthơnlàaxitbéono.Bơ,phomát,vángsữa,xúcxíchvàthịtcóchứahàmlượnglớnaxitbéono.Chínhvìvậy,chúngtakhôngnênănquánhiềunhữngđồănkểtrên.Bởivềlâudài,nhữngchấtbéođósẽgâyảnhhưởngkhôngtốttớihệtiêuhóacủaconngười.Cácloạidầuănthựcvật,hạtđậuvàcácloạicábiểnnhưcáhồi,cáchim…cóchứahàmlượngaxítbéokhôngnorấtlớn.Nếuchúngtamuốndùngđồmỡ,nênchọnlựanhữngloạithựcphẩmkểtrên.

Nhưcácbạnđãbiết,cácsảnphẩmtừthựcvậtnhưgạo,khoaitây,raucủquảvàtấtcảcácsảnphẩmtừngũcốcnhưbánhmì,mìsợithườngchứaphầnlớnhàmlượngcacbohydrat.Sovớichấtbéo,giátrịdinhdưỡngcủacacbohydratcómộtvàiưuthế.Thứnhất,chúngkhôngcóhàmlượngnănglượngbéocaonhưlipit.Điềuđócónghĩalàngườitacóthểănnhiềuhơnmàkhôngsợnạpquánhiềunănglượngbéovàocơthể.Đặcbiệtlàraucủquả,chúngtanêndùngvớisốlượngnhấtđịnhvìởnhómthựcphẩmnàychứanhiềunướcvàcácchấtkhótiêu.Cácsảnphẩmngũcốc,đặcbiệtlàcácloạihạtđậucũngchứalượngchấtkhótiêutươngtự.Nhưvậy,dinhdưỡngsẽthựcsựđầyđủnếuchúngtabiếtkếthợpchoconbạnănhơnmộtnửahàmlượngcacbohydratcầnthiếtvớihàmlượnglớnhơncácthựcphẩmnhưrauxanhvàngũcốc.

NhàdinhdưỡnghọcngườiĐức-GS.VolkerPudellạichứngminhmộtlợithếcủacacbohydrat:Chúngtacóthểsửdụngloạicacbohydratnàymàkhôngsợbịbéophì.Ôngchorằng:Khônggiốngcácloàiđộngvậtnhưlợnhaychuộtcống-nhữngconvậthayđượcdùnglàmthínghiệm.Nhữngconvậtnàyngaylậptứccóthểtiếpnhậnvàchuyểnhóatừngloạicacbohydratthànhcácchấtbéovàchúngbéorấtnhanh.Loàingườisẽchỉchuyểnhóanhữngloạicacbohydratkhôngtốtthànhchấtbéo,cònnhữngloạicacbohydratkhácbịđốtcháythànhnănglượngvàchỉchuyểnhóathànhchấtbéotrongnhữngđiềukiệnkhắcnghiệt,vídụnhưnếumộtngàymộtngườiănđếnbacânkhoaitây,haicânmìnấu-hoặcnửacânđường.

Thựcphẩmnàocóchứahàmlượngcacbohydratcaovàtốt?

Page 57: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Nhưngmàlàmgìcóaiănđượcnhưvậy?

Chấtđặcbiệt:đường

Đườngchỉchứaduynhấtcacbohydrat.Giốngnhưcacbohydratcótừgạo,bánhmì,mìsợikhivàocơthểsẽbịbiếnđổithànhglucose-chấtcóvaitròcungcấpnănglượngvàđitrựctiếpvàomáu.Đườngthựcchấtvềcơbảnkhôngphảilàloạithựcphẩmđộchạicũngnhưkhônghoàntoàncólợi.Tuynhiên,vìnhữnglýdosẽnêudướiđây,chúngtakhôngnênănquánhiềuđường.Vì:

Đườnggâysâurăng.

Ngượclạivớicácthựcphẩmgiàucacbohydratkhác,trongđườngkhôngcócácthànhphầndinhdưỡngbổsungnhưvitamin,cácchấtvilượng,chấtxơ…Vìvậy,tacòncóthểhiểuđườnghoàntoàn“trốngrỗngnănglượng”.

Tươngtựnhưchấtbéo,đườngdễgâykíchthíchcảmgiácthèmăn.

Khidùngđường,takhôngchỉdùngđườngmàthườnghaykếthợp,chếbiếncùngvớirấtnhiềuđồbéokhácnhưbánhngọt,bánhga-tô,sôcôlavàkem…Chínhvìvậybánhkẹo,đồngọtthườnglàthủphạmgâyrahiệntượngbéophì.

Ngoàira,mậtongcũngkhôngbổdưỡnghơnđườnglàmấy.Mậtongđượclàmchủyếutừđườngnho,đườnghoaquảvànước.Dođó,mậtongcũngcóthểcoigầngiốngnhưđường.

Vớilýdotrên,nguyêntắccủachúngtôilà:Choăntấtcảnhưngphảicógiớihạnnhấtđịnh.

Nghĩalàhạnchếănđồngọt,đường,ănđầyđủcácsảnphẩmngũcốcnhưbánh

mìđen,gạothôvàmìsợingũcốc.

Page 58: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Cácbạnvẫncònnhớchấtđạmtrongmộtloạtcácmụcgiớithiệuthựcđơncầnphảicócủachúngtôichứ?Vềprotein,chúngtakhôngcầnphảimấtcôngsuynghĩgìnhiều.Chúngtaluônluôntìmthấynótrongcácsảnphẩmcótừthựcvậtvàđộngvật.Đặcbiệt,nhữngngườiănchaynênchúýtrongvấnđềdinhdưỡng:ChỉvớicácloạihạtnhưđậuHàlan,đậucôve,chúngtacũngnhậnđượcđủlượngchấtđạmcầnthiết.Ngoàiratrongthịtvàxúcxíchcũngchứarấtnhiềuchấtbéo.Tốtnhấtlàchúngtanênăncácloạithịtnạc,cá,sữachuatáchbéovàcácloạiđậuhạtmàkhônghềsợbịbéophìvàđócũnglànguồncungcấpchấtđạmcácbạnnênsửdụng.

HiệphộiDinhdưỡngĐứckhuyênchúngtangoàiănuốngđầyđủcácchấtdinhdưỡngnênchúýbổsungthêmmuốii-ốtvàthựcphẩmchứacanxi.Sữa,cácsảnphẩmtừsữavàrấtnhiềucácthựcphẩmkhácrấtgiàucanxinhưhạnhnhân,đậu,súplơxanh.

Đứclàquốcgiacónhiềungườithiếui-ốt.I-ốtlàthànhphầnrấtquantrọng,nógiúptuyếngiáphoạtđộngtốt.Cơthểchúngtasẽđượccungcấplượngi-ốtđầyđủnếuchúngtasửdụngmuốii-ốtvàlựachọnmualoạibánhmìcóchứamuốii-ốt.

Vớimột“thápdinhdưỡng”,cácbạncóthểdễdàngbiếtđượccầnphảichoconănbaonhiêulàđủ,cầnphảiđặtlênbànănkhẩuphầnnhưthếnào.Theonhữngkếtquảnghiêncứugầnđâynhất,tấtcảcácthápdinhdưỡngđượcgiớithiệuđềubịthayđổichútít.Ởtrangsaucácbạnsẽthấymộtmôhìnhthápdinhdưỡngkhárõràng.

Môhìnhmới:ThápdinhdưỡngkiểuMỹ

ThápdinhdưỡngkiểuMỹmớinhấtlàtháptheocấpbậcđểtheodõinhữngđứatrẻưahoạtđộngthểthao,chơibóng.Nguyêntắcquan

Protein:thànhphần“hiểnnhiênphảicó”trongchếđộdinhdưỡngtốt

Cònchấtgìquantrọngnữa?➨

Nhữngbiểuđồthápdinhdưỡngkhácnhau➨

Page 59: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

trọngnhấtđểcóđượcmộtchếđộdinhdưỡngkhỏemạnhhoàntoànkhôngchỉphụthuộcvàoviệcănuốngđầyđủcácchấtdinhdưỡngmàcònphải:

Hoạtđộngnhiềulàđiềuquantrọngnhấtgiúpcơthểkhỏemạnh.

Chỉănuốngđúngcách,đầyđủthôilàchưađủđểgiúpconbạnkhỏemạnh.Nhữngngườikhôngvậnđộngsẽkhôngthểtiêuthụcalovàdễdàngbịtíchmỡgâybéophì.Ngoàira,hệtiêuhóacũngkhôngthểhoạtđộngtốt,cáccơsẽteolại.Trênthựctế,trẻrấtthíchđượchoạtđộng.Tuynhiên,ngàynaycóbathứđặcbiệtlàmgiảmhứngthúhoạtđộngcủatrẻ.Đólàmáytính,tivivàtròchơiđiệntử.Nếucácbạngiớihạnthờigiannhữnghoạtđộngnàycủatrẻsẽcótácdụngrấttốttớisựvậnđộngcơthểcủachúng.Giớihạnthờigianngồimáytínhvàxemtivithựcsựmanglạihiệuquảtốtđốivớisứckhỏecủatrẻgiốngnhưviệctagiớihạnănđồnhiềumỡvàđường.

QuaytrởlạivớithápdinhdưỡngkiểuMỹ,tathấytrongkhitheodõisựcầnthiếtvềmứcđộhoạtđộngởtrẻ,cácchuyêngiaMỹcũngrấtlưuýđếncácnhómthựcphẩmđượcđánhdấubởicácsọcmàucácloại.Chúngtanêntracứuởđóđểbiếtđượctrẻcầnănbaonhiêuloạithựcphẩmnàolàđủ.Tuynhiênbiểuđồnàycũngkhôngthựcsựdễquansát.

Phứctạptrongthápdinhdưỡng3D

PhứctạphơnphảikểđếnthápdinhdưỡngđượcViệnnghiêncứuvềdinhdưỡngtrẻemkhuyếnkhíchthamkhảo.Thápcóbachiều,bốntrang,mộtđáyhìnhtrònvàđầutiêncầnphảiđượcghépchúnglạivớinhau,vìtấtcảđềulàtranhvàảnh.Thápdinhdưỡngnàythựctếcũngchưadễquansát.

Tuyvậy,thápvẫncógiátrịvềmặtnộidungrõràng,chitiếtvàcónhiềuýnghĩathiếtthực.Chúngdựatheomôhìnhcộtđèngiaothôngrấtđơngiảnnhưsau:

Page 60: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Trẻcầnphảiđượcuốngnướcđầyđủ,đặcbiệtlànướclọc.

Chotrẻănđủcácloạithựcphẩmtừthựcvậtnhưraucủquả,đếncácsảnphẩmtừngũcốcvàkhoaitây.(Đầyđủnghĩalàkhôngbịgiớihạn.Dođókhuvựcmàuxanhlàdànhchonướcvàcácloạithựcphẩmcóchứacacbohydrat.)

Chotrẻăntheokhẩuphầncácmónăncóchứahàmlượngdinhdưỡngđộngvậtnhưsữa,thịt,xúcxích,trứngvàcá.(Theokhẩuphần,theolượngnghĩalàkhôngphảikhôngcógiớihạn.Màuvàngdànhchonhómđốitượngnày.)

Lưuýlàchỉnênchoconbạnănítđồănmỡvàđường.(Khuvựcmàuđỏcónghĩalànênănrấtít.)

Cuốicùngtacũngtìmthấymộtthápvềdinhdưỡngphùhợpnhấtchotrẻhiệnnay.Thápđượcxâydựngvàpháttriểntừcácgợiý,chỉdẫncủanguyêntắcđèngiaothông.

Khuvựcmàuđỏ:Chotrẻănhếtsức“khiêmtốnvàtiếtkiệm”.

Khuvựcmàuvàng:Chotrẻănđềuđặnnhưngvớisốlượngvừađủ.

Khuvựcmàuxanh:Chobéănvớisốlượngkhônggiớihạn.

Khuvựcmàuxanh:Khônggiớihạnthựcphẩm

Cácloạiđồuốngrấtquantrọngtrongkhuvựcmàuxanh.Đểgiảicơnkhátkhônggìtốtvàtuyệtvờihơnnướclọc.Cácloạitràkhôngđường,mộtchútnướchoaquảcũngrấttốtchocơthể.Vìgiàuthànhphầndinhdưỡngnênsữavànướchoaquảnguyênchấtkhôngđượcliệtkêvàocácloạiđồuốngmàđượccoigiốngnhưthànhphầndinhdưỡngcủacácbữaăn.

Thápcódạngcộtđèngiaothông:Hữuíchhàngngày➨

Page 61: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Cácđồuốngchứanhiềuđườngđặcbiệtkhôngtốtchocơthể,nhưcocacola,nướcchanhhaycácloạinướcngọtđượcchếbiếntừngànhcôngnghiệpthựcphẩm.Tuynhiêncácđồuốngnàycácbạnkhôngnêncấmtrẻtuyệtđối.Thỉnhthoảngvàodịpsinhnhật,điănnhàhàng,conbạncũngnênđượcthưởngthức.Tuynhiên,khôngđượcphépchochúnguốngthườngxuyên.

Tươngtựnhưkhuvựcmàuxanh,cácbạnsẽtìmthấycácsảnphẩntừngũcốcnhưcơm,mìsợi,ngôvàkhoaitây.Đâylànhữngnguồnthứcăncungcấpcacbohydratcơbảnchocơthể.Chúnglàthànhphầncơbản,là“nềnmóng”trongchếđộdinhdưỡngdànhchotrẻ.Thậtmaymắnlànhữngloạithứcănnàykhôngquáđắt.

“Tầngthứnhất”củatháplàmàuxanh.Ăn“quánhiều”raucủquảcũngkhông.Bạncóthểđểcácbéănthoảimái,khônggiớihạn.Tuy

Page 62: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

nhiênphảiđikèmvớiđiềukiện:Phảihạnchếtốiđakhikếthợpđườngvàmỡtronglúcchếbiến!Ngaycảhoaquảvàraucũngchứarấtnhiềuthànhphầncacbohydratvàđặcbiệtnhiềunước,nhiềuvitamincùngchấtkhoáng.

Ngaycảkhiconbạnkhôngđặcbiệtthíchănhoaquả,raucủthìbạnnênchoconăndướinhiềuhìnhthứckhácnhau:ăntươitrựctiếp,từtrongtủlạnh,từtronghộp,lọ,cốchayđểkhô,épthànhnước.Hoaquảtươilànguồnthứcănthaythếtuyệtvờichocácloạiđồănvặtnhưbimbim,kẹo.

Khuvựcmàuvàng:Choăntheokhẩuphần,cógiớihạn

Ởtầngthứhaicủatháplàkhuvựcmàuvàng.Màuvàngcónghĩalàsựgiớihạn,báohiệurằngchúngtanêncẩnthận.Mộtbênlàsữa,cácsảnphẩmtừsữa,bênkialàthịtcá,giacầmvàcácloạihạtđậu,chúngdĩnhiênđềulànhữngthànhphầndinhdưỡngquantrọngtrongthựcđơndinhdưỡnghàngngày.Sovớikhuvựcmàuxanh,ởkhuvựcnàychúngtanênchotrẻănvớisốlượngíthơnvàcógiớihạn.Vìtrongphomát,thịtvàxúcxíchthườngchứanhiềuchấtbéo.Cácsảnphẩmtừsữagiàucanxi.Trẻemcũngđặcbiệtthíchuốngsữatáchbéo.

Khuvựcmàuđỏ:Phảilựachọnkỹcàngvà“khiêmtốn”nhấtcóthể

Tậntrênđỉnhcủathápkhôngcònmấydiệntíchdànhchothựcphẩmởkhuvựcnày.Màuđỏnghĩalàdừnglại!Đồbéo,đồngọtnênhạnchếtốiđachotrẻăn.Tuynhiêncácbạnkhôngcầnphảihoàntoànkhôngsửdụngchúng.Khichếbiếnmónăncầntớichấtbéo,tốtnhấtcácbànộitrợnêndùngdầuthựcvật,hoặccóthểăncácloạicábiển,đậuhạtthaythế.Tuynhiên,chúngtacũngnênăngiớihạn,vìtấtcảcácđốitượngnàyđềuchứahàmlượngcalorấtlớn.

Đồănmàhoàntoànkhôngcóđườngcũngkhôngđược.Vịcủamóntrángmiệngsẽrasaonếukhôngcóđường?Mộtchiếckemcókèmsữa,haymộtthanhsôcôlangontuyệtthìsao?Cácmóntrángmiệngđódùthếnàocũngítnhiềumanglạicảmgiáchạnhphúctrongănuốngcủachúngta.Vậynênrấtkhóđểtừbỏchúnghoàntoàn!Thếnênbạnvẫnchoconbạnăn,nhưngphảicógiớihạntrongnhữngdịpđặcbiệt.

Page 63: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Vìchấtbéovàđườngsẽkhiếncácmónănhấpdẫnhơn,nênnếuchúngtachỉsửdụngvớimộtlượngnhỏ,phùhợpthìkhôngcóvấnđềgìcả.Chúngtacứthửhìnhdungmộtcốcnướcchanhcómộtchútđườngsẽngonhơn,haynhữnglúcchúngtangồixemtivimàcóvàimiếngkhoaitâysấythìcòngìbằng.

Thápdinhdưỡng“đèngiaothông”nênđượcápdụngngaytừkhitrẻcònnhỏ

Nhưvậythápdinhdưỡng“giaothông”đãhoànthiện.Đếnbâygiờhẳncácbạnvẫncònnhớnhữngthôngtin,kiếnthứcvềcácthànhphầndinhdưỡngcơbảnnhưvitamin,khoángchất,chấtđạm,béo,cacbohydrat...?Nếucácbạntuântheođúngnhữngquytắcănuốngtrênvàđặtlênbànăncủatrẻnhiềumónăn,cácbạnhoàntoàncóthểtintưởngrằng:Conbạnđãcómộtchếđộănuốngđúngcáchvàđủchấtdinhdưỡngcầnthiết,ngaycảkhitrẻchỉdùngmộtđồăntrongsốnhữngmónđượcđặtlênbàn.

Mộthìnhthứcbổsungvitaminvàkhoángchấtkháccũngkhôngcầnthiết,nếuchếđộănuốnghàngngàyđúngmực.

Vềnguyêntắc,cácchỉdẫnvềchếđộdinhdưỡngđúngchomọiđốitượng,từnhữngđứatrẻcóthểngồivàobànăncùngcácthànhviêntronggiađình.Tuynhiên,đểchuyểntừgiaiđoạncaisữasanggiaiđoạnăndặm,tiếpđólàthamgiavàocácbữaănbìnhthườnghaynhữngchúýriêngvớiđốitượngtuổikhácnhau,từmộtđứabésơsinhchođếnđứatrẻđihọc,cácbạnsẽcócơhộitìmhiểuthêmởChương3.

Nhữnggợiýtừmôhìnhthápdinhdưỡnghoàntoànphùhợpvà

Cáchvậndụngthápdinhdưỡng➨

Page 64: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

thốngnhấtvớinhữngnguyêntắcđãđượcđưaraởphầntrước:bạnsẽquyếtđịnhchoconăngì.Bạnchuẩnbịchotrẻmộtbữaănđadạng,nhiềumàusắcdựatheothápdinhdưỡng:bạncầnchúýgiớihạnlượngđường,chấtbéovàlựachọnloạichấtbéophùhợpchokhẩuphầnăncủatrẻ.Ngoàira,trongbữaăncủatrẻcầncónhiềucácloạithựcphẩmgiàucarbonhydratnhưlươngthực(đặcbiệtlàngũcốc),rauvàhoaquả.

Tiếptheo,cóthểtựquyếtđịnhxemmìnhmuốnănbaonhiêutrongnhữngmónbạnchuẩnbị.Thựcđơnđadạnggiúpcondễdàngquyếtđịnh.

Bạncầngiớihạnlượngđườngvàchấtbéotrongbữaăncủatrẻ:trẻcóthểănbaonhiêutùythíchnhưngkhôngđượcquánhữnggìbạnđãchuẩnbịtrênbànăn.Khiđó,bạnsẽđóngvai“ngườigiữcửa”:bạnsẽquyếtđịnhconđượcphép“nạp”baonhiêuđườngvàchấtbéo,khinàovàthườngxuyênnhưthếnào.Trẻcóthểđượcănthêmcơm,khoaitây,bánhmỳ,rauhoặchoaquảnhưngkhôngđượcănquálượngđồngọthayđồbéonhưbánhpudding,sôcôla,bánhngọt,khoaitây,thịtmỡv.v…màbạnđãchuẩnbịchotrẻtrongbữaăn.Nếukhẩuphầnăncủatrẻhômnayhaytrongtuầnnàychứanhiềuchấtbéovàđườnghơnmứcbìnhthường,thìbạncầnphảiđiềuchỉnhbằngcáchkhôngchotrẻănđồngọt,đồbéo,hoặcchoăníthơntrongthờigiantiếptheo.Trẻcóthểtựquyếtđịnhxemliệumìnhcómuốnănhaykhôngvàănbaonhiêutrongsốđó.Nhómthựcphẩmđượctômàuxanhlácâytrênthápdinhdưỡngcóthểlàmdịunhữngcơnđói“phátsinh”củatrẻ.

BốcủacôbéClara4tuổibàytỏ:“KhitôiđểchoClaratựquyếtđịnhsẽlựachọngìtrongkhẩuphần,thìbữasángnàoconbécũngchỉchọnbánhchấmsôcôlaNutellamàthôi.”

BốClarađãthựchiệnsainguyêntắc:bánhchấmsôcôlarấtđượctrẻưathích.Thựcsựkhôngcógìlàsai,khichúngtađưaloạimứtnàyvàokhẩuphầnăncủatrẻ.Nhưngliệucónhấtthiếtphảiănhàngngàykhông?BốClaracóthểhoàntoànquyếtđịnhsẽchoconănmứtthườngxuyênnhưthếnào.VàClarasẽrasao,nếunhưtrongthựcđơnkhôngcómónmứtngọtưathíchấy?CóthểClarasẽthanvãn.Nhưngnếuviệcthanthởkhônggiúpíchđượcgìchocôbé,thìsaumộtthờigianbésẽtừbỏviệcnhõngnhẽo.CóthểClaramuốn“thử”

Page 65: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

bốmìnhkhibỏhẳnbữaănsáng.NếuôngbốchấpnhậnviệcđóvàchờClarachotớibữaăntiếptheo,vấnđềnàysẽđượcgiảiquyết.VậykhiClarathựcsựkhônghềthíchxúcxích,phômai,mứthoặcmộtvàimónkháctrongbữasángthìsẽrasao?Khôngvấnđềgìcả:côbévẫnluôncóbánhmỳhàngngàyvàănbaonhiêutùyý.

§TỔNGKẾT⇒Bạnhãytintưởngcon!

Từkhisinhra,trẻđãcókhảnănglựachọnlượngthứcănnạpvàocơthểkhiđượcchoănuốngđúngcáchvàkhôngchứaquánhiềuđườngvàchấtbéo.

⇒Hìnhdángcơthểchỉảnhhưởngmộtphầntừdinhdưỡng

Conbạntrởnênbéohaygầy,caohaythấpphụthuộcphầnlớnvàoyếutốditruyền.

⇒Vậnđộng

Khikhỏemạnhvànăngđộng,trẻsẽănđúnglượngthứcăntheonhucầucủamình,bấtkểviệctrẻbéo,gầyhaybìnhthường.

⇒Sựđadạngđóngvaitròquantrọng

Chỉcóítcácnguyêntắcgiúpbạntổchứcbữaăntốiưuvềdinhdưỡngchotrẻ.Bạnhãycungcấpchotrẻmọithứ.Khẩuphầncủatrẻcàngđadạng,phongphúbaonhiêusẽcàngtốtbấynhiêu.

⇒Cáchkếthợptạonênbữaăn

KhẩuphầnăncủatrẻnênchứanhiềuCacbohydrat(nhưngkhôngquánhiềuđường)vàkhôngchứanhiềuchấtbéo.Bạnhãysửdụngnhữngthựcphẩmtừngũcốcnguyênchấtvàưutiênlựachọncácloạichấtbéothựcvật.Thápdinhdưỡngcóthểgiúpbạntrongviệclựachọnthực

Page 66: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

phẩmphùhợp.

Page 67: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

2.Áplựctrongbữaănlàdođâu?Trongchươngnày,bạnsẽbiết:

Điềugìsẽxảyranếubốmẹcanthiệpquánhiều?➨

Việcbốmẹmuốnquyếtđịnhconphảiănbaonhiêusẽchẳngmanglạikếtquảtốtđẹpgì.

Ngượclại,điềugìsẽxảyranếubốmẹkhôngmấyquantâm:Cũngsẽkhôngtốtnếubạnđểcontựquyếtđịnhnhữnggìsẽđượcđặttrênbànănvàcáchănuốngkhingồitrênbàn.

Page 68: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

⇢KhibốmẹcanthiệpquánhiềuCácbạnsẽlàngườiquyếtđịnhcáigìsẽđượcđặttrênbànăn.Điềunàyđãđượcgiảithíchrấtcụthểởchươngđầutiên.Tuynhiên,việcconbạncóănhaykhông,haychúngmuốnănbaonhiêulạidochínhchúngquyếtđịnh.Cònnếucácbạncanthiệpvàoquyềntựquyếtđịnhcủachúngnghĩalàcácbạnđãviphạmnguyêntắcmàchúngtôiđãđềcập,cácbạnđãphạmquy.Giữachamẹvàconcáirấtdễxảyranhữngbấtđồngkhôngmấydễchịutrongvấnđềănuống.Vàđiềuđódẫnđếncăngthẳnggiữahaibên:bốmẹvàconcái.Vấnđềkhôngcònlà“no”hay“đói”màlàcâuhỏi“Aisẽlàngườichiếnthắng?”.Bốmẹnóivớiconrằng:“Conkhôngthểtựquyếtđịnhchuyệnđó”.Bạnđãkhôngdámđểconmìnhtựtạoranhữngnguyêntắctốithiểuvàđơngiản.Nhưvậy,conbạnsẽkhônghọcđượccáchtintưởngvàochínhbảnthânmình.Nósẽkhôngthểhọcđượccáchlắngnghecơthểchúngcầngì.Nếumọichuyệnkhôngsuônsẻ,chúngdễcóbiểuhiện:“Hìnhnhưcócáigìđókhôngổnvớicơthể.”Vàthếlàchúngkhôngthểnàobiếtcáchtựyêubảnthânmình,cơthểmình.Khibốmẹphạmquycũngđồngnghĩavớiviệccóthểxảyramộtvàitrườnghợpsau:Bốmẹkhiếnconphảiănnhiềuhơnmứcchúngtựmuốnăn.Cácbạnnói:“Conphảiăn,vìconquágầy”.Thỉnhthoảngcóchamẹcũngnói:“Conkhôngđượcphépănnhiềuvìconquábéo.”

“Conkhôngđượcphépănquánhiều!”

CÁCBẠNHÃYTHỬMỘTLẦNTƯỞNGTƯỢNGCÂUCHUYỆNSAUĐÂY:Mộtngườimẹtừchốiyêucầucủacôcongái6tuổikhicôbémuốnănmìsợi,ănthêmmộtlátbánhmìhayquảtáovớinhữnglờinhư:“Conkhôngđượcănnữa,conquábéo”.Côbéđãbịtổnthươngvàluôncảmthấyáplực.Ănuốngkhôngcónghĩalàcảngàylúcnàocũngphảicócáigìđóvàobụng.Tuynhiên,trongnhữngbữaănchính,trẻcóthểănbaonhiêutùythíchdựatheosơđồthápdinhdưỡng,khoảng“màuxanh”.

Sẽlàsailầmnghiêmtrọngnếubốmẹgiữlạiđồăncủatrẻ,lấyđĩa

Page 69: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

đồănmangđichỗkhácvìsợrằngkhôngbiếtlúcnàotrẻcóthểngừngănkhiởmộtmình.Đốivớinhữngtrẻmớisinhhoặclớnhơnmộtvàituổirấtítkhixảyratìnhtrạngnhưvậy.Thậtmay,hiếmcóbốmẹnàosợconănnhiều.Trongnhữngtrườnghợpđặcbiệtnày,bốmẹbuộcphảilolắngrấtnhiềutớisứckhỏecủatrẻ.

Câuchuyệndướiđâyxoayquanhchủđềnhiềubốmẹkhôngchoconănquàvặtgiữacácbữaănchính.

KhiMelanie4tuổi,haimẹconđãphảitớiphòngkhámxintưvấn.Trongcácbữaăncùnggiađình,côbéănrấtítvàthườngphụngphịu.Trướcmỗibữaăn,côbéđềuđòiănđồngọt.DườngnhưcảngàyMelaniechỉnghĩđếnchuyệnănuống.Mẹđãcốgắngnóichuyệnvớicôbé.Banđầu,mẹcôthườngnhânnhượng,nhưngđếncôbéđãquácânvàkhôngthểmặcvừaquầnnữa,bàphảichúýđếnvấnđềnày.Bàrấtsốcvàcốgắngthửnghiêmkhắcbằngcáchkhôngmuabánhkẹomỗilầnđichợ.Vậylàkhoảngthờigianchờđếnbữaănchính,Melaniekhôngcógìchovàobụngnữa.Nhưngrồichuyệngìđãxảyra?Ngườimẹđãkhôngthểtinnổi.KhibắtquảtangMelanieđãlấymộtgóibánhquygiấuvàoáolenlúchaimẹconđimuahàngtrongsiêuthị.Melanieđãăncắpkhimớicó4tuổi!

Làmsaođiềuđólạicóthểxảyra?MẹMelanieđãcưxửvớicôbéquánghiêmkhắc!Thựcsựthìbàđã“hãm”việcănuốngcủaconmìnhvàvôtìnhtạoáplựcchocôbé.Melaniechỉđượcănvàođúngmộtthờiđiểmnhấtđịnhbuổisáng,trưa,chiềutốivàkhôngbaogiờđượcănthêmbấtcứmónđồngọtnàonữa.ĐiềuđóvượtquásứcchịuđựngcủaMelanie.Melaniethựcsựkhôngcònnghĩđượcchuyệngìkhácngoàiviệcănuống.Côbébắtbuộcphảitựtìmmọicáchđểcóthứgìđóchovàobụng.Vàcuốicùngthìsựviệcđángtiếcởsiêuthịxảyra.

NhượngbộvàchoMelanieănđồngọtkhôngcógiớihạncóthểkhôngphảilàgiảipháptốt.Cuốicùng,saunhiềuthảoluận,chúngtôitìmthấymộtphươngánrấthiệunghiệm:Mỗibuổitrưa,côbéluôncómộtchútđồănngọtchobữatrángmiệng.PhảiđảmbảorằngMelaniesẽnhậnđượcphầntrángmiệngdùcôbécóănhếtbữachính

Bỏquađồngọtvàbữaăndặmcủatrẻ➨

Page 70: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

củamìnhhaykhông.Thỉnhthoảngvàobuổichiềucôbénênđượcănthêmbánhngọtvàsẽkhôngcònmóntrángmiệngnữa.Nhưvậy,mẹcôbécóthểứngphóđượcvớinhucầuthèmngọtmàvẫntheodõiđượcconmình.

ChúngtôicònthảoluậnthêmvềchuyệnMelanierấtthíchănquýt.Mẹcôbénênmuachocôbéănbaonhiêuquýttùyý.MẹMelanieđãlàmnhưvậy.Ngàyđầutiên,Melanieăn18quả,cólúccôbéăn10quảliền!Điềunàyđốivớicôbékhôngquáquantrọng,vìcôbélạiđượcphépnhétđầybụngmàkhôngaiphànnànhaynóirằng:“Conkhôngđượcănnữa!Ănnhiềuthếkhôngtốt!Quầnáoconquáchậtrồi!”.MẹMelanieđãhiểurađiềunàyvàđểconđượcphépăncácmónănyêuthíchnhiềuhayítlàtùycon.Bàkhônghạnchếconănhoaquả.Sautuầnđầutiên,bàmuaítquýthơn.Melaniecũngđồngývớiđiềuđó.Mộtngàybốnquảcũngđượcvàcôbéănquýtvàocácbữaănthêmtrongngày.VậylàviệcchiếnđấuvớichủđềănuốngcủaMelanieđãthànhcông.

MẹMelanieluônởtronghaitrạngthái:mềmdẻovànghiêmkhắctuyệtđối.CâuchuyệnvềMelanieđãchỉchochúngtathấy:Hạnchếvàcấmănđồngọtcóthểgâyrasứcépvàhậuquảnghiêmtrọng.Chúngtahoàntoàncóthểtìmramộtphươngángiảiquyếtêmthấmgiữahaimẹcon.

Mộtngườiphụnữtrẻđãkểchotôinghecâuchuyệnkhác.Côấykhôngnhữngbịcấmănđồngọtmàtrongcácbữaăn,khẩuphầncủacôcũngbịgiớihạn,kiểmsoát.

Sara,hiệnnay24tuổivẫncònnhớ:Chacôquábậnrộnvớicôngviệcnêncórấtítthờigianchămsóccô.Tuyvậy,ônglạimuốncongáimìnhcóvócdángthonthả,mảnhdẻ.Ôngnghiêmkhắcđếnnỗivàomỗibuổitrưa,Sarachỉđượcphépănmộtsuất,khôngđượcănthêmgìnữa.Vàcôbécũngkhôngđượcphépănđồngọt.Thậmchí,côbécũngkhôngđượcphépđếngầntủlạnh.Nếuôngấybắtgặpthấycôbétớigầntủlạnh,ngaylậptứcphòngbếpsẽbịkhóa.Côbéluônluônphảinghenhữngcâunóinhư:“Consẽbịbéophìchomàxem!”.

Cấmđoánbằngbạolực➨

Page 71: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Saravẫncònnhớchínhxáccảmgiáccủamìnhvềsựnghiêmkhắctháiquácủabố.Côcảmthấyvôcùngkhủngkhiếpvàchánnản.Côchỉnhậnđượcrấtíttiềntiêuvặtđểcóthểthithoảngtựmuachomìnhchútítkẹobánh.Độtnhiêncólầncônhậnđược300markđểchitiêu.Sauhaituần,sốtiềncònlạichẳngđángbaonhiêu.Sarađãdùngtiềnđểmuabánhkẹovàănmộtmìnhhếttấtcảđốngđồngọtđó.

CâuchuyệncủaSararấtđángbuồn.Nóphảnánhmốiquanhệgiữachavàcongái:Ngườichakhôngtintưởngcongáicủamình,cũngkhôngcoitrọngnhucầucủacôvàdẫnđếnáplựccũngnhưsựbuồnnảnchoSara.Ônglàmđiềuđóbằngcáchgiấutấtcảđồănđi.ÁplựccàngtồitệthìSaracàngnghĩnhiềuhơntớiviệcănvàăn.Vàchotớingàynay,côvẫnphảiđấutranhvớihậuquảlà:Ngaykhicôchuyểnrangoàiở-việccôđãmuốnlàmcàngsớmcàngtốt-côđãtăngcânmộtcáchnhanhchóng.Đếnbâygiờ,Saraluôncảmthấyrấtkhócóthểngừngviệcăndùđãno.

Liềuthuốcđộcchosựtựtin

Ngaycảkhicácbạnkhôngbaogiờđốixửvớiconmìnhtànnhẫn,khóacửakhôngchoconvàobếphaytừchốicácđồănbổsungcủatrẻthìviệccốgắngcanthiệpvàochuyệnănuốngcủacon,haycốgâysứcépchoconcũngrấtnghiêmtrọng.Cácbạnhầunhưkhôngthểnàobiếtđượcconmìnhănbaonhiêulàđủ.Cácbạnsẽcảmthấybựcmìnhnếuconănkemhayănbánhngọt.Bạnlàngườiđầutiênnóiracâu:“conkhôngnênănnữa,vìconsẽbịbéophìđấy”.Nóquanhquẩntrongđầubạnmộtlúc,sauđó“trôituộtrabênngoài”.Nhưngcâunóiđócũngđủđểgiếtchếtsựtựtincủatrẻ.

Cácbạnhoàntoàncóthểđặtmìnhvàovịtrícủaconbằngcáchhãythửtưởngtượngrằnggiađìnhbạncókháchđếnchơi.Vàbạnchuẩnbịmóntrángmiệngyêuthíchđểmờikhách.Bạnmuốnthưởngthứclầnthứhaithìđộtnhiênchồngbạngiữtaybạnvànói:“Thếcólẽlàđủrồi,emvẫncònmuốnbéohơnnữasao?”.Cácbạnsẽcảmthấythếnào?Bịtổnthươngvàchánnảnư?Quátứcgiậnvàmuốnlydịư?Conbạncũngcócảmgiácynhưvậynếunhưngheđượccâunóitươngtựtừbạn.Nósẽkhôngthểlydịvớibạnnhưngnócóthểtỏtháiđộhằnhọcvàsẽchứngtỏchobạnthấynómạnhhơnbạnbằngcáchtiếptụccuộcchiếnvàănnhiềuhơnnữa!

Page 72: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Mộtchếđộănkiêngdobạnhayaiđóvạchsẵnchoconbạnsẽmanglạikếtquảnhưmongmuốn?Hoàntoànkhông!Nếubạnmuốnbắtconbạngiảmcântheomộtchếđộănkiêngcósẵnthìbạnsuốtngàysẽphảimangtheotấmbiểncóghidòngchữ:“Conkhôngđượcphépănvìconquábéo”.Mộtchếđộănkiêngkhôngmanglạikếtquảgìngoàiáplựcđènặnglêntưtưởngcủacon.Mộtngườitrưởngthànhcóthểtựquyếtđịnhliệuanhtacómuốnănkiênghaykhông.Nhưngsuychocùng,ngaycảđốivớingườilớn,việcănkiêngcũngrấtkhókhăn,lúcđầubạnsẽgiảmcânnhưngsauđóbạnlạidễdàngtăngcânnhưbìnhthườngnếukhôngtuânthủcácchếđộănkiêngnữa.Chỉcónhữngngườicóđộnglựcănkiêngthườngxuyên,luônnghiêmkhắcvớibảnthânvềchuyệnănuốngthìmớicóhyvọnggiảmcânlâudài.Nhưngrấtítngườilàmđượcviệcnày.Lênthựcđơnănkiêng,ngăncảnmọimongmuốncủaconsẽgâyramộtsứcépvôcùnglớn.Điềunàysẽkhônghềcótácdụng,vìtrẻemkhônghềcóđộnglựctănghaygiảmcân.Cókhinólạiphảntácdụng:Đứatrẻsẽcàngđểýhơntớiviệcănuống.Chúngsẽtậndụngmọicơhộiđểcóthể“lấpđầy”cáibụngcủamình.Nhưvậy,nósẽkhônghọcđượcsựtựchủvàsẽcảmthấymìnhchưađượcđốixửtốt.

Đặtđứatrẻtrướcquyếtđịnh“Concómuốnănkiêngkhông?"làhếtsứcvôlý!Câuhỏiđótựnóđãđưarahaithôngđiệpmàbọntrẻcóthểhiểuđược:

“Conkhôngnênănnữavìconquábéo.”

“Consẽthấycólỗinếuconquábéo.Nếuconthựcsựmuốnthìconcóthểgầyhơn.”

Câunói:“Conkhôngđượcănvìconsẽbéo”mộtlầnnữachỉlàáplựcvànókhiếnmọiviệctrởnêntồitệhơn!

Hãygiúptrẻbằngcáchnóivớicon:“Mẹyêucondùconcóthếnàođichăng

Chếđộănkiêngđượctưvấnkỹlưỡng➨

Page 73: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

nữa!”

Liệutrẻcóthựcsựbéophìhaybạnchỉđanglolắngtháiquávềvấnđềvócdángcủacon:Cácbạncóthểgiúpconmàkhôngsợlàmchúngnhụtchíhaykìmhãmsựtựdocủachúng.Tốtnhấtlàcácbạnnênchútrọngtớicáchoạtđộngthểchấtcủacon.Khuyếnkhíchchúngvuichơibênngoàicôngviên,sânchơicủatrẻem,đạpxeđidạohaythamgiacâulạcbộthểthaohoặcchơibóngcùngbạn.Liêntụckhuyếnkhíchvàhỗtrợconcànghoạtđộngnhiềucàngtốt.

Bạncũngcóthểhỗtrợvàgiúpđỡcontheocáchsau:

Hãymangvềnhàbánhkẹo(kểcảđồuốngcóđường)vàcácmónăncóchấtbéovớisốlượnghạnchếvàđểtấtcảlênbàn.Việcdựtrữđồngọtvàcácloạibimbimtrongnhàlàkhôngnên.Nhữngthứđóchỉnênmuavàonhữngdịpnhấtđịnhmàthôi.

Cácbạncũngkhôngbaogiờđượcphépphânbiệtgiữamộtđứatrẻbéovớicácthànhviênkháctronggiađình.Sơđồthápdinhdưỡngđúngchotấtcảmọingười.Cácbạncứđểchotrẻtựquyếtđịnhchúngănbánhmì,khoaitây,cơm,mìgạo,raucủquảbaonhiêutùythích.Điềuquantrọngkhôngkémlàtrẻsẽtựquyếtđịnhchúngđượcphépănbaonhiêu,ngaycảkhicácbạnthấycóvẻnhưchúngđangănhơinhiều.

Cácbạnsẽlàngườiquyếtđịnhthờigianănbữachính,bữaphụvànhữngquytắcănuốngkhingồivàobànăn.

Nhậnbiếtvấnđề

Trongtrườnghợpconbạntăngcânnhanhtrongmộtthờigianngắn,rấtcóthểcómộtvấnđềkhácnàođó.Việctìmranguyêndolàrấtquantrọng.Bạncóthểgiúpcontìmrahướnggiảiquyếtvấnđề.Nếubạnkhônggiảiquyếtđượcthìhãytìmđếnnhữngchuyêngiahỗtrợđặcbiệt.

Manglạisựtựtin

Tuântheoquytắccótínhchấttròchơithayvìtạorasứcép

Page 74: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Nhưvậythôiđãlàquáđủ.Cácbạncũngkhôngthểvàkhôngđượcphépcanthiệpnhiềuhơn.Tácđộngcủabạntớivócdángcủaconcáilàcógiớihạn.Tuynhiên,cácbạnlạicóảnhhưởngrấtlớntớiviệctrẻcảmnhậnđượccơthểmìnhnhưthếnàovàtinnhữnggìcơthểmáchbảotronglúcănuống.Nếuconbạnthựcsựthừacân,nhữngthôngtintrongChương4sẽgiúpcácbạnrấtnhiều.

Page 75: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

“Conphảiănnhiềuhơnnữa!”TẠIMỘTCUỘCKHẢOSÁTmàchúngtôiđãthựchiện,cókhoảng20%cácbậcchamẹcócontrongđộtuổitừ1tới5chorằng:“Contôiănrấtít”.Ngaycảbạncũngthấyconmìnhquá“gầy”,vìthế,cácbạnsẽlạicốgắngépconănnhiềuhơnnữa!Nhưnglàmsaocácbạncóthểlàmviệcđómàkhôngtạorasứcépchoconmình?Câutrảlờilàkhôngthể!Conbạnsẽphảiđượcphéptựquyếtđịnhănbaonhiêu,nhiềuhayítlàdochúngquyếtđịnh.

Épconăncóthểgâyranhữnghậuquảnghiêmtrọng.BácsĩMorgenrothđãbáocáovềmộttrườnghợpxuấthiệnởphòngkhámnhinhưsau:

"Nghiêmtrọngnhấtlànhữnggìtôitậnmắtchứngkiếnởtrongphòngkhámcủamình.Chuyệnxảyravớimộtbégái6thángtuổi.Mẹbékhôngthểchịuđựngđượcviệcconcủamìnhkhôngmuốnănbấtcứthứgìtừchiếcthìanhỏđưatớimiệngconbé.Conbéluôngiãygiụa,từchốimọiđồăn.Mộtngàykia,ngườimẹmấthếtkiênnhẫnvàkhôngkiểmsoátđượchànhđộngcủamìnhnữa,bàcốđưathìavàotậnsâutrongcổhọngbé.Khibàmẹđưabétớiphòngkhám,tôihoàntoànchếtđứngkhithấycuốnghầubéđãbịdậpnát.Conbéngaylậptứcđượcđưatớibệnhviện,bởivìnókhôngthểnuốtđượcnữa.”

Épconănkhôngnhấtthiếtphảinghiêmtrọngnhưtrườnghợptrên,nhưngkhichotrẻănmàkhôngtheoýmuốncủachúngtứclàbạnđangépbuộcchúng.

Tôicònnghecóbậcphụhuynhkểrằnghọchoconăntrongbồntắm,bởiconhọluônphảnkhángvànhổratấtcảnhữnggìchovàomiệng.Mộtsốgiađìnhcònnhétbìnhsữavàotậnmiệngtrẻ.MẹbéAnke(Chương1)cũngđãlàmvậy.MặcdùAnkekhócthétvàgiãygiụa,cốgắngmuốnquayđầuđichỗkhácnhườngcáibìnhsữavẫnởkềmiệngbéđếnkhibìnhhếtthìthôi.

Épconăn➨

Page 76: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Mộtsốtrườnghợpkhác,mẹcòngiữchặtđầucủabéđểchobékhôngthểquayđichỗkhácđược.Hoặchọbóphaimáđểbuộcbémởmiệngra.Hoặchọchờđếnkhibékhócthétvàđútthứcănvàomiệng.Hoặchọnhétthìavàocuốnghọngtrẻ.Nếuchiếcthìaănchạmđượctớicuốnglưỡithìtrẻkhôngthểđẩythứcănrangoàimiệngđược.Cái“kỹthuật”thôbạođócáchđâymộtthếhệvẫnphổbiến.Đếnđầunhữngnăm70,trẻkhôngđượcchobúmẹtrựctiếp.Nhữngđứatrẻmớiđược3hay4tuầntuổiđãbịđútchoănbằngthìa.Nhữngchiếcthìabắtbuộcphảiđượcđưavàotậnđầuốngthựcquảnmộtcáchthuậntiệnnhất,nếukhôngtrẻsẽlạinhổhếtmọithứra.Vàviệcnàykéodàiítnhấttrong4thángđầu.Ngàynay,aicũnghiểurằngviệcchoănbằngthìanhưvậylàhoàntoànphảnkhoahọc!

Tuynhiên,việcđútănvẫnxảyraởnhữngtrẻlớnhơnmộtchúthaynhữngtrẻđãđihọc.Cácbậcchamẹhoàntoànkhônghiểubiết,cũngnhưkhôngthểnóivớiconmìnhvềvấnđềnày.Nếumộtđứatrẻcóthểtựlàmđượcmọithứtừkhicònnhỏthìhầunhưchúngsẽkhôngbaogiờquênchuyệnđókhilớnlên.Ngườimẹcủamộtbétrai2tuổikểrằng:Khicònnhỏ,tôiluônbịbầmtímchântaynếukhôngthểtựănhếtkhẩuphầnăncủamình.Cácbạncóngạcnhiênkhingàyhômnaychínhbàmẹtrẻđóvàconmìnhgặpkhókhăntrongchuyệnănuốnghaykhông?Ngaycảcáicáchépbuộc“vôhại”ngàynaycũngcònvẫnrấtphổbiến.Béphảivétsạchđĩanếumuốnđứngdậy,dùcókhóclóccũngvôích.Aitrongchúngtanếukhicònnhỏtừngbịépbuộcphảiănnhữngthứkhôngthíchthìthườngđểlạihậuquảchotớitậnngàynay.Saunhiềunăm,chúngtavẫncòncảmthấybuồnnônkhigặpphảinhữngmónăntươngtự.Épconănlàhànhđộngthiếuhiểubiếtcủanhiềubậcchamẹ.Việclàmnàysẽkhôngbaogiờgiúpíchđượcgìmàcòngâyrarấtnhiềuhậuquảkhôngtốtvềsau.Trongtrườnghợpcầnthiết,bạncóthểtớigặpbácsĩnhikhoa.Bạncầnsựgiúpđỡvàhỗtrợtừcácbácsĩvàchuyêngia.

Épconăncònlàđiềugìđóhơncảsựépbuộc.Vídụsauđâysẽgiúpcácbạncóthểhìnhdungđiềunàytốthơn.

Mónbánhga-tôphếtbơvàkemcủamẹchồng

Cácbạnhãytưởngtượng,bạnđượcmờitớinhàmẹchồng.Bàđã

“Mẹkhôngyêucon!”➨

Page 77: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

chuẩnbịvàlàmrấtnhiềuthứ-mộtchiếcbánhkemrấtlớnđặttrênbànăn.Bạnrấtghétbánhkemnhưngbạnlạikhôngmuốnlàmmẹchồngthấtvọng.Bạnhiểurằngsẽlàmộtsựxúcphạmriêngtưnếubạnkhôngănmộtmiếngnào.Cóthểbàsẽnghĩrằng:“Côtakhôngănchiếcbánhmàtađãmấtcôngchuẩnbịchoriêngnó.Côtakhôngthíchtachăng?”.Bạnthấyđiềunàythậtvôlýnhưngbạnrấthiểumẹchồngmình.Vậylàbạnđồngývàdũngcảmănmộtmiếngnhỏ.Vớiniềmmongchờrấtlớntrênkhuônmặtmẹchồng,bàhỏi:“Nóngonchứcon?”.Vàrồilạitiếptụcđặtmộtmiếngbánhthứhaivàođĩacủabạn.Bạncóthấybịáplựctrongtrườnghợpnàykhông?Lúcđóbạnmuốnlàmgìnhất?Bạncómuốntiếptụcvuivẻnhậnlờitớinhàmẹchồngchơivàolầnsaukhông?

Tìnhyêukhôngđiquadạdày

Khôngítphụhuynhđặtraphéptắcănuốnggiốngnhautrongngày.VídụnhưmẹcủabéOlga2tuổi.Trongmộtcuộctròchuyện,bàhiểuchuyệngìđãxảyragiữabàvàcongáimình:

MẹOlgađãnấuthêmchocôbémộtchútđồăn.BàđặtlênbànănchoOlgavàchămchúnhìnconvớivẻmặtđầymongchờ.NếuOlgatừchốimónăn,ngườimẹsẽcảmthấybịtổnthương.Cuốicùng,bàmẹcũngnóimộtcâu:“Mẹđãnấuchoconvớitấtcảtìnhyêuthương.Conkhôngnhậntìnhyêuthươngcủamẹ,conkhôngyêumẹư?Điềuđóthậtkhủngkhiếp!”

Olgađãcảmnhậnđượchaiđiều:Sựmongchờcóphầnhơiquácủamẹvàsựthấtvọngkhicôbékhôngăngìhoặcănrấtít.

ChắchẳnbạncũngsẽhiểuđượccảmgiáccủaOlgathếnào,cũnggiốngnhưkhibạnởvớimẹchồngvậy.NhưngOlgagặpkhókhănhơnmộtchútởviệc:Khibảnthânbékhôngmuốnănthìbésẽbịmẹépchoăn.Việcnàychưachắcmẹchồngsẽlàmchobạn.CònOlgahàngngàyluônphảichịuáplựcnàytừmẹmình,trongkhibạnchỉthithoảngmớiphảiăncùngmẹchồngmàthôi.

CũngcónhữnglúcOlgatỏrakhángoanngoãnvàănhếtđồănmộtcáchngonlành.Khiđó,mẹcôbérấtvuivàhếtsứckhenngợicôbé.NhưngchủyếuOlgavẫn“khôngngoan”.Côbéthườngkhôngthíchănvàcónhữngbiểuhiệnrấtrõrệtnhư:nghịchđồăn,mènheo,

Page 78: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

hòhét,đòitrèorakhỏighếănvàchạyloanhquanh.Khimẹđútchoănthìcôbélắcđầunguầynguậy,rồihấttungcảthìa.Nhữnglúcnhưthế,mẹcôbérấtthấtvọng,khôngcòngiữđượcbìnhtĩnhvàbắtđầuchửibới,khôngthìmẹcũngmặckệchoOlgachạyquanhnhàtrongkhiăn.

MẹOlgađãkhôngnhậnrarằngbàđãtạoáplựcchocongáitrongsuốtmộtthờigiandài.Nếucôbéănngoanthìcónghĩalà“Conrấtđángyêu”,“Conyêumẹ”;ngượclạinếucôbékhôngchịuănthìcónghĩalà“Conhưlắm”,“Conkhôngyêumẹ”.Olgadầncảmnhậnđượcđiềunày.Nókhiếncôbétrởnênhoangmang.Khiđóithìsẽrasao,cònkhinothìsẽthếnào?KhôngcógìbấtngờkhiOlgakhônghềtỏrahứngthúvớicácbữaăn.Vàcũngkhôngcógìđángngạcnhiênkhicôbéđảongượctìnhthế,bé“phạt”lạimẹbằngcáchchốikhôngchịuăngìcả.Mặcdùvậy,Olgavẫntăngcân.Hệtiêuhóabẩmsinhcủacôbévẫnhoạtđộngtốtnhưthểcôbévẫnănuốngđầyđủ.Chínhvìáplựckhôngcầnthiếtnàymàmốiquanhệgiữamẹvàbébịảnhhưởng,hầunhưbữaănnàocảhaicũngđềucảmthấyrấtcăngthẳng.Vàvìngườimẹkhôngthểtậptrunglàmđượcgìkhácngoàiviệcnghĩđếncácbữaănnêncôấysuốtngàycảmthấyáplực.

MẹOlgacầnphảihiểurằngtìnhyêudànhchocongáikhôngđiquadạdày.BàcũngphảinhậnthứcđượcrằngviệcOlgathườngxuyênănrấtítvàthỉnhthoảngcònkhôngăngìkhôngkhiếnbàtrởthànhmộtngườimẹtồi.MẹOlgacầnbiếtrằngOlgahoàntoàncóthểtựđiềutiếtlượngthứcănmàcôbéhấpthụ.

Dùcóbịmẹthúcép,Olgacũngkhôngănthêmmiếngnào.CũngcókhảnănglàOlgathựcsựkhôngmuốnănthêmnữa,kểcảkhikhôngbịép.Côbécũngkhôngcầnthiếtphảiănthêm,vìthểtrạngcôbéhoàntoànbìnhthường.Chắcchắnrằngmẹvàbécóthểtạoranhiềuniềmvuihơnkhiăn,thayvìnhữngáplựcvàcăngthẳng.

Vềmặtlýthuyết,mẹOlgahiểurấtrõđiềunày.Nhưngbàvẫnchưathànhcôngtrongviệcthựchiệnđúngcách.Sựhiểulầmnàycũngđãănsâuvàotiềmthức,nhưnhững“bóngma”từthờithơấucứlởnvởntrongđầucôấy.Chínhvìthế,chúngtôiđãnghĩramộtvàicâuchâmngôn,đểcôcóthểtreochúngtrongnhàbếpvàcóthểchúngsẽ

Châmngônchophòngbếp➨

Page 79: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

giúpcôxuađuổibớtnhữngconmalởnvởntrongđầu:

“Khiconkhỏemạnhvàvuivẻ,dùconănnhiềuhayítthìcũngkhôngsaocả.”

“Dùcongầyhaybéo,mẹcũngvẫnyêucon.”

“Mẹtinlàconsẽtựănnhữnggìconcần.”

“Mẹluônyêucondùconănnhiềuhayít.”

“Conkhôngthíchgìthìđừngăn!”

NgoàiracòncóthêmmộtcáchcũngrấthữuíchchomẹOlga.Bàthườngnấuthừađồăncủacongáimàlạikhôngăncùngcôbévớilýdolà:“Chỉcầnnhìnđồănthôilàtôicũngtăngcânrồi”.Khiđếnbữaăn,côchỉngồitheodõicongáimìnhăntừngmiếngmột.BạnhãythửđặtmìnhvàovịtrícủaOlga,bạnsẽthấychỉriêngviệcmẹcứnhìnchămchămmìnhthôicũngđủkhiếnbạncảmthấyáplựcrồi.Saumộtvàibuổinóichuyệnvớichúngtôi,mẹOlgađãđồngýănmộtchútcùngcongáimìnhtrongbữaăn.Côtậptrungvàobữaăncủamìnhhơnvàbớtchúývàobữaăncủacongái.ĐốivớinhữngđộcgiảcũnggặpphảikhókhănnhưmẹOlga-cảmthấykhóchịuvớitừngphầnănnhỏcủaconmình,chúngtôiđãchuẩnbịchocácbạnmộtsốcâuchâmngôntrongphòngbếp,cácbạncóthểcắtchúngravàdánlêntườngbếpnhàmình.Nhữngcâuchâmngônnàyđặcbiệthữuíchkhiconbạncóthểtựđọcvàhọcthuộclòngnhữngcâuchâmngônnàyđểthỉnhthoảngconcũngcóthểnhắcnhởbạn.

“Conphảiănhếtrauđã,nếukhôngsẽkhôngđượcănmóntrángmiệngđâu!”.Câunóinàyrấtđượccácbậcchamẹưadùng.Khibéăn“nhiều”hayănmộtcách“ngonlành”,bésẽđượcthưởngđồngọttrángmiệng.Nhưngkhibéănkhông“ngonlành”thìsẽkhôngcóbữatrángmiệngnàohết(haysaukhikhóclócmènheomộtlúclâucũngvậy).Nhiềuphụhuynhđãlàmnhưvậyvàtôicũngphảithừanhậnrằngtrướcđâytôicũngthỉnhthoảngdùngcáchnàyvớihaiđứaconđầulòngcủamình.Trongkhiđó,tôibiếtrõrằngviệcnàykhônghề

“Khôngănrauthìcũngkhôngđượcănmóntrángmiệng!”

Page 80: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

tốtchútnào.Vìsaolạinhưvậy?

Mộtcuộcnghiêncứuvềvấnđềnàyđãđượcthựchiệnbằngcáchchiamộtsốtrẻmầmnonrathànhhainhóm.Mộtnhómđượcthưởngkhichúngthửănmộtmónmớinàođó,nhómcònlạithìkhông.Vậynhữngđứatrẻ“đượcthưởng”ấyrốtcuộccótựmuốnănmónănđóthườngxuyênhơnkhông?Câutrảlờilàkhông.Chúngcũngkhôngmuốnbiếtthêmgìvềmónănnàynữa.Phầnthưởngnàysẽkhôngcòntácdụngnhưmộtđộnglực,mànóchỉđượccoinhưmộtmónănmới.Bữaănvớiphầnthưởnglàmóntrángmiệngchínhlàáplựcvàcótácdụngngượclạisovớinhữnggìtamongđợi.Nhiềubậcchamẹkhôngtinchúngtôivềđiềunày.

Lô-gíckìlạ

VớicâuchuyệncủaDaniel,cóthểchúngtasẽthấyvấnđềrõrànghơn.Mẹcậubéđãnghĩramộtchiêuđặcbiệtnhưthếnày:

Theomẹcậubé,Daniel-gần3tuổi-làmộtđứatrẻlườiăn.Mặcdùcậubécóthểtựăntốt,nhưngvẫnluônđượcmẹbónchoăn.Cậubénàykhôngthíchănraunhưnglạirấtthíchđồngọt,nhấtlàsôcôla.Khimẹchoănrau,cậubéthườngngậmchặtmiệngvànhấtđịnhkhôngăn.MẹcủaDanieltựbiếtphảixửlýthếnào.CôlấymộtthanhsôcôlatừtrongtủvànóivớiDaniel:“Nhìnnày,conyêu,consẽcóthanhsôcôlanàynếuconănhếtsạchđĩa,nếukhôngmẹsẽđemsangnhàhàngxómvàchobạnMirjam.”ĐươngnhiênDanielkhôngmuốnđiềunày.Vàthếlàcậubéchịumởmiệngnuốtmộtvàithìarau.

Thứlô-gíckìcụcgìđây!Mirjam-côbé2tuổiconnhàhàngxóm-thựcsựchẳngcóchútliênquannàođếnkhẩuphầnraucủaDaniel.Đâyđơnthuầnchỉlàmộtchiêuépbuộccủamẹ.BanđầuviệcnàycótácdụngvìDanielcũngănđượcmộtchútrau.Nhưngcậubésẽcảmthấyrasao?Vớivẻkhinhthường,cậubésẽchỉnuốttạmmónrauđểdànhđượcthanhsôcôlakhôngthìMirjamsẽ“lấymất”.Cậubénghĩrằng:“Giờmìnhphảiăncáimónrauchếttiệtnàyđểgiànhđượcthanhsôcôla.Mẹthậtlàđángghét!Mìnhghétănrau!”Cậubésẽtrởnêncáukỉnhvớimẹ.Vậymẹbécónênđểcậutậpănrautheocáchnày?Khôngnên.Cách“khenthưởng”nhưvậythựcsựkhiếntrẻchánghétvàkhóchịukhiphảiănthứkhôngthích,đểđượcphépănthứ

Page 81: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

màmìnhthích.

MẹcủaDanielđãbịthuyếtphụcvàcũngphảithừanhậnsựthậtnày.Côấyđưarahailýdosau:

“NếukhôngcóphầnthưởngtrángmiệngthìDanielkhôngchịuănchútraunào.”

“GiảsửnhưbằngmọicáchDanielcóđượcphầntrángmiệngđó,thìsauđấycậubésẽchỉđòitrángmiệngchứkhôngthíchăngìnữacả.”

Chúngtađềubiếtrằngnhiềubậcchamẹcũngcócùngsuynghĩnàyvàcũngthấyrấtkhókhăntrongviệcbỏđi“phươngpháptrángmiệng”kiểuépbuộcnày.Nhưngthựcsựchiêunàykhônghềcótácdụng.Trongsuốtmộtthờigiandài,mẹcủaDanielđãcốgắnglàmchocontraimìnhthấymónrauthậtngonmàkhônggâymộtchútáplựcnào.Côkhôngtinrằngcontraimìnhcóthểtựtìmrathứbécầntrongthựcđơnđadạngmàmìnhchuẩnbị.Thựcra,cậubécóthểlàmđược!Hệtiêuhóacủabéhoạtđộngmộtcáchhoànhảo.Cóthểcậubécầnítrauhơnlàmẹnghĩ.Suychocùngthìcậubévẫnthíchăntáo,chuốivàthườngxuyênuốngnướccamép.Cũngcóthểkhẩuvịdànhchoraucủacậubépháttriểnchậmhơn.Trẻnhỏthườngrấtrụtrèvớinhữngmónănmàchúngchưaquen.Đểgiúpbélàmquenbạncầnkiênnhẫnvàluônchoconănlạimónănđó.Áplựcbằngcáchépbuộcsẽchỉmanglạicácphảnứngtiêucựcmàthôi!

MốilocủamẹDanielrằngcontraisẽchỉmuốnănphầntrángmiệngcũngkhôngthểlýgiảiđược.Cácđồănngọtvàbéo(thuộcphầnmàuđỏtrênthápdinhdưỡng,xemtrang87)chỉnênxuấthiệntrênbànăntrongmộtgiớihạnnhấtđịnh.KhiDanieltừchốiănrau,tacũngkhôngnênchocậubécảmộtthanhsôcôlađểthaychophầnrauđó,màchỉnênchođúngmộtphầnmàmẹcậuđãđịnhsẵntừtrướcchomóntrángmiệng.Phầntrángmiệngđócũngđượccoilàmộtphầntrongbữaăntươngđươngvớiphầnrau.Danielcóthểtựtìmrathứmàcậucầntrongthựcđơnmàmẹcungcấpchocậu.Cậuchỉnhậnđượcmộtphầnsôcôlarấtnhỏ.Cậucóthểănbấtcứlúcnàonhưngnhiềuhơnthìkhôngđược.

Theoquanđiểmcủachúngtôi,khôngnhấtthiếtngàynàocũngphảicómóntrángmiệngvàmóntrángmiệngcũngkhôngnhấtthiết

Page 82: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

phảilàđồngọt.Nếulàhoaquảthìbạncóthểđểconmìnhtựquyếtđịnhlượnghoaquảmàchúngmuốnăn.Kểcảkhitrẻđãănhoaquảtrongbữachính,nhiềuhaykhôngcũngkhôngthànhvấnđề.CógìsaikhiDanielănmộtmiếngdưalớn,mặcdùtrướcđócậubéđãbỏlạiphầncàrốttrênđĩa?

ContraitôiChristophmớiđâyđãcómộtpháthiệnrấtthôngminhvề“Chiêutrángmiệng”.Cậuchorằng:“Khingườimẹmuốnconmìnhăncàrốt,thìcôấykhôngnênhứachonóănmónpuddingsôcôlasauđó.Vìnhưthếđứatrẻsẽcoicàrốtnhưlàthuốcđắng.Ngườimẹnênlàmngượclạihoàntoàn.Cônênnóivớiđứatrẻrằng:“Nàycon,nếuconănhếtmónbánhsôcôlanày,thìconsẽđượcthưởngmóncàrốtngontuyệt!”

CóthểChristophnóicólý.Mặcdùđâylàmộtchiêukhátinhtếđểgiúptrẻthấyraungonmiệnghơn,nhưngtôithựcsựkhôngkhuyênbạnthửcáchnày.

Nhiềubậcchamẹđãgâyáplựcchoconcáimìnhkhidùngnhữngchiêukháđiêuluyện.Quátrìnhchuyểngiaogiữa"choănépbuộc"và"choănvớichiêutrò"diễnrarấtnhanhchóng.Vídụnhưcómộtcáchrấtthôngdụngdànhcho"trẻbiếngăn"đólàchoănbộthoặcsữabằngbìnhtrongkhitrẻngủ.

Choănkhiđangngủ

15thángtuổi,Luisabanngàyhầunhưkhôngăngì.Côbékhôngthíchănbằngthìa,ngaycảbìnhnhiềukhibécũngtừchối.Mặcdùvậy,côbévẫnpháttriểnbìnhthường,tacóthểthấyrõquacácchỉsốtăngtrưởngcủabé!Bốmẹbéđãđượckhuyênlà:"Chobéănvàolúclimdimngủ,khiđóbésẽkhôngbiếtgìcả!"Thếlàhọcắtmộtlỗlớntrênchiếctigiảvàlắpvàomộtchiếcbìnhđựngđầybộtđặcquánh.MỗiđêmLuisaănđược5bìnhnhưvậytrongkhiđangngủ,tươngđươngvới1,5lítmộtđêm.

BằngcáchănnàyLuisapháttriểncânnặngrấttốtnhưngcôbéđãbỏ

Cònnhiềuchiêukhácnữa➨

Page 83: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

quarấtnhiềuđiều:békhôngthểhọcđượccáchtựmìnhquyếtđịnhmuốnăngìhayănbaonhiêu,bởivìbanngàybékhônghềcảmthấyđói.Vàcũngchínhvìlýdođómàcôbéchỉcóthểăncùnggiađìnhkhibịhòhét,épbuộc.Vậylàcũngkhôngcócơhộihọccáchcưxửtạibànănvớigiađình.ThếnhưngLuisalạihọcđượcmộtthứkhônghềtốtđólà:vớicôbé,việcbúbìnhvàngủluônsonghànhnhau.VìLuisabúbìnhvàomỗiđêmnêncôbékhôngthểngủsâuthựcsự.Vấnđềnàychỉcóthểđượcgiảiquyếtbằngcáchgiảmdầncácbữaănđêmvàcuốicùnglàbỏhẳn.Chỉkhiđó,Luisamớicóđượcsựthíchthúvớicácbữaănbìnhthường.

Chotrẻănbằngbìnhvàobuổiđêmlàmộtthóiquenxấu,tuytrẻcóthểănnhiềunhưngvềlâudàisẽảnhhưởngxấuđếntoànbộgiấcngủcủatrẻ.Hoặcđócũngchỉlàmộtchiêu-nhưtrườnghợpcủaLuisa-chotrẻăntrongvôthức.Cáigiáphảitrảlạirấtlớn,đólàviệctrẻkhôngcónhữngbữaănbìnhthường,phùhợpđộtuổibênbànănvớigiađình.

Chiêuđánhlạchướng

Trongmộtthờigiandài,vàomỗibữaăn,tôithườngkểchohaiđứaconcủamìnhlàChristophvàKatharinamộtcâuchuyệnhàihướcvềnhữngtêntrộm.Khimộttronghaiđứangừngăn,thìtôicũngdừngngaygiữacâuvàkhôngkểtiếpnữa.Banđầuviệcđókháthúvị,nhưngsaumộtthờigianthìngàycàngcónhiềuáplựchơnlàniềmvui.Lũtrẻđảongượctìnhthế,nếukhôngđượcnghecâuchuyệnấy,chúngsẽchỉănđúngmộtítthứcăn.Điềuđóđãkhiếntôitốnrấtnhiềucôngsứccũngđểdầnloạibỏđượcthóiquennày.

Tim-2tuổi-cóhẳnmộtcụcpinđồchơitrênbàn...KhibémảichơixeôtôcứuhỏahaygấuTeddy,mẹlạicóthểbónchobémộtthìa.Thỉnhthoảngmẹcũngđểsáchtranhtrướcmặtbékhichobéăn.BacủaTimlạidùngchiêu“trựcthăng”:TrướckhichiếcthìađượcđưavàomiệngTim,bacậucònchonóbayvòngvòngvàgiảtiếngtrựcthăng:“Brrrrrrrrm,trựcthăngsắpbayvàogararồi!Mởcửaranào!Brrrrm!”

Jasmin8tuổi-đượcănkhixemtivivớitừngmiếngvừamiệngđãđượcđểsẵntrênđĩa.“Nhưthếconbésẽkhôngbiết

Page 84: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

lànóđangăn”,mẹcôbénghĩvậy.

CậubéLeon3tuổithìlạiđượcchạyloăngquăngtrongbếpkhiăn.CứkhinàocậuchạyđếngầnbamẹlàhọlạitranhthủđútchocậumộtmiếngHọcảmthấyrằngLeonngàycànglườiăn.

MẹcủacôbéCarolin4tuổilạibịámảnhbởiviệcchocongáiăn.CôấydùngmọicáchcóthểđểtạoáplựccònCarolinchốngđốibằngcách:Côbétrớhếttấtcảthứcănra.Việcnàycóvẻchẳnghềkhókhăngìvớicôbé.Chínhvìthế,mẹcủaCarolinlạicàngthêmpháthoảng.MỗilầnđidạocùngCarolin,côđềumangtheomộtmẩubánhmì,trongtúiquầncôthìluôncósẵnmộtchiếcthìanhỏ.CôthườngxuyênhướngsựchúýcủaCarolinsangbấtcứthứgìkhácđểtranhthủbónvàomiệngcôbémộtthìabánh.

“Mộtphầnănhợplý”

Nhiềubậcchamẹthườnggâyáplựcđểépconănđượccàngnhiềucàngtốt,đếnhếtsạchthìthôi.

NhưtrườnghợpmẹcủabéSven12tuổi.Theokinhnghiệm,bàmẹbiếtrằngSventhườngkhôngvui,tỏrakhóchịumỗikhiđóibụng.Côthườngchođầythứcănlênđĩavàbắtcậubéănhết.Côấythườngralệnh:“Nếubâygiờconkhôngăntửtế,thìmộttiếngnữathôiconsẽrấtđóirồilạilahétloạnlên.Giờchắcconcũngđóirồiđấy.Nào,ănhếtđi!”.Vậylàcứđếnbữatrưa,haimẹconlạitranhcãi.Svenchửirủavàobữaăn,chọcngoáyđồăn,thậmchícólầncònphunnướcmiếngvàođồăn.Cảhaimẹconđềukhôngthểchịuđựngtìnhtrạngnày.

Sẽhợplýhơnnếutrênbàncóítthứcănđượcdọnravàbọntrẻsẽcócơhộiđểnóirằng:“Conmuốnănthêmmộtchútnữa.”khimàđĩađãđầythứcăn,trẻconsẽngàycàngpháttriểntínhchốngđốivàluônởthế“phòngthủ”.

Tạoáplựchaydùngchiêutrò:tấtcảđềukhôngcótácdụng

Page 85: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Tấtcảcácphươngphápđãđượcmiêutảởtrên,dùgâyáplựcmạnh,“chiêutrángmiệng”hayđánhlạchướngđềuvôtácdụngnhưnhau.Ngượclại,bọntrẻcàngthêmchốngđốitrongmỗibữaăn.Chúngluônđấutranhvàphòngthủvớichamẹ.Khôngthìchúnglạiđảongượctìnhthế:giờchúngđãbiếtcáchdọachamẹ:“Conkhôngăngìcả.”Chúngnóinhưmộtcáchđểđedọachamẹvàcòncóthểtrởthànhmộtquytắctrênbànăn.

Khichamẹtạoáplựchaydùngchiêutrò,vôtìnhhọkhôngtuântheonguyêntắc.Họsẽlừagạtvàcốgắngnhồinhétthứcănchobọntrẻ.Nhưngchamẹchỉcónhiệmvụ:lựachọnthứcănvàbàybiệnchúngrabàn.Vậylàhọđãhoànthànhphầnviệccủamình.

Trongmộtvàitrườghợpngoạilệ,việctuântheođúngluậtnhưthếnàyrấtkhókhănnhưngvẫncóthểlàmđược.Đólàcâuchuyệncủacôbé4tuổitênlàMaria.CâuchuyệnnàykhábấtthườngvìMarialàmộtcôbékìlạ,bécóxuhướngthíchnhữngphảnứnggaygắt.

Mộtlần,Marianuốtchửngluônmiếngcàrốt,sựviệctrởnênrấtnghiêmtrọng.Mariakhôngthấykhóthở,nhưnglạirấtsợhãi:mộtmiếngtobịmắclạiởốngthựcquản.Côbérấtđauvàkhóc,timđậpnhanh,ranhiềumồhôivàbắtđầunônmửa.Mộttuầnsauđó,Marialạinuốtmộtmiếngbánhmìnhỏ.Thựcralầnnàycũngkhôngnghiêmtrọnglắmnhưngcôbévẫncóphảnứngrấthoảngsợ.Kểtừđótrởđi,Mariakhôngmuốnănthứcănrắnnữa,khôngthíchtấtcảnhữngthứmàcôbéphảinhai.Vàcứnhưvậy,Mariatừchốitấtcảđồăn.Côbékhôngăncácđồnghiềnnátnữa,chỉăncácthứđãđượcxaynhuyễn.ThườngvàocuốituầnkhibốcủaMariaởnhà,việcnàycòntồitệhơn.AnhấymuốnbằngmọicáchphảichoMariaănđượcchútgìđó.Anhtachothứcănđãxaynhuyễnvàobìnhdànhchotrẻvàđưachocôbé.Thậmchí,súpcũngđượcmẹxaynhuyễn.Nhưngsựviệccàngnghiêmtrọnghơn.Mariasút2kg.Mariatừchốitấtcả,thậmchícôbécònkhôngchịunuốtcảnướtbọtcủachínhmình.

Banđầu,cũngdễhiểukhiMariagặpvấnđềtrongviệcănuống.Tuynhiên,nếuchamẹcànggâycăngthẳngtrongbữaăn,vấnđềlạicàngtrởnêntồitệhơn.Khimọiviệckhôngthểtồitệhơnđượcnữa,mẹcôbéđãcómộtýtưởngđểcứuvãntìnhthế:Trongmỗibữaăn,Maria

Page 86: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

cũngphảicùngngồibênbànăn,mỗibữađềucónhữngmónănthôngthườngnhưngluôncóthêmmộtphầnsúpđãđượcxaynhuyễn.KhiMariabắtđầukhóc“Conkhôngthểănđượcgì”,côấynhìnconâuyếmvàlầnnàocũngchỉtrảlờibéđúngmộtcâu:“Vẫncóthứmàconcóthểănđượcmà.”Côấykhôngnóithêmgìnữa,cũngkhônggâythêmáplực.Việcđódiễnratrongnhiềutuầnliền.Mariadầnbắtđầuănlạinhữngđồănrắnkhiăncùngbạnbèhoặchọhàng.Dầndần,côbécũngănđượcnhưvậykhiởnhà.Chỉtrongmộtthờigianngắn,trọnglượngcơthểcủaMariađãđượccânbằngtrởlại,hơnnữacòntănglên.

Áplựckhôngcótácdụngvớitrẻnhỏ

Nếubạnvẫncònnghingờrằngáplựcthựcsựkhôngcótácdụng,chúngtôisẽthuyếtphụcđượcbạn.ChúngtôixingiớithiệuvớicácbạnmộtnghiêncứukhoahọcđãđượcPeterWringtthựchiệnvớitrẻsơsinhvàcácbàmẹvàonăm1980.Ôngtachianhững“đứatrẻthửnghiệm”thànhcácnhóm:nhómđượcchobúsữamẹvànhómdùngbìnhsữa.Trongcảhainhómnàyđềucótrẻsinhnhẹcânvànhữngtrẻcócânnặngbìnhthường.Wrightđãpháthiện:tấtcảtrẻđượcbúmẹđềutăngcântốt,khôngphânbiệtlúcsinhranhẹcânhaybìnhthường.Vớinhữngtrẻbúbìnhlạicókếtquảkhác:Nhữngđứatrẻmớisinhrấtyếuớtđượcmẹchoănthườngxuyênhơnvớinhiềuáplực.Vídụ:bàmẹvẫncốnhétbìnhsữavàomiệngngaycảkhitrẻlắcđầuvàbàmẹcàngtíchcựcchoănthìđứatrẻcànguốngítsữahơn.

Nóicáchkhác:Cácbàmẹcóconnhẹcânthườnglolắngrằngconmìnhquácòi.Họmuốngiúpconpháttriểntốthơn,dođóthườngtạoáplựcchochúng.Vớinhữngđứatrẻbúmẹthìđiềunàykhôngcầnthiết,cácmẹkhôngcầnépmàchúngsẽtựănkhichúngmuốn.Trẻbúbìnhthìngượclại,tạoraáplựccũngkhôngcótácdụnggìvớitrẻ.Tráilại,trẻcònchốngđốivàbúíthơn.Nhữngngườicóconsinhnonhoặcnhẹcânvàkhôngđượcbúmẹthườngcósuynghĩphảichotrẻănnhiềuvàépchúngăn.Điềunàylàdễhiểunhưngkhônghềcótácdụng.Tốtnhấtnênđểtrẻnhẹcânvàsinhnoncóthểquyếtđịnhnhữnggìchúngcần.

Tươngứngvớimộtnghiêncứutrongchươngđầutiêncủachúngtôi,

Tạisaochamẹlàmquánhiềuviệcnhưvậy?➨

Page 87: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

việcbúmẹcótácđộngtíchcựcvàcũngkhônggâyraáplựcchotrẻ.Ngườitachỉrarằng:trong6-7thángđầu,hầuhếtcácbàmẹđềuhàilòngvớithóiquenănuốngcủatrẻ,vìchúnghầunhưchỉbúmẹ.

Tuynhiên,khibọntrẻlớnhơn,nhiềubàmẹthayđổisuynghĩ,họđộtnhiênkhẳngđịnhrằng:Concủatôiănquáít.Contôirấtcòicọc!Saukhiconđược2tuổi,càngcónhiềubậcchamẹkhẳngđịnhđiềunày.Vàkhitrẻđược4-5tuổi,consốnàylà20%.Trongkhiđó,bạnbiếtrằng,nhậnđịnhcủamìnhluônluônlàsailầm.Tấtcảnhữngchamẹthamgiacuộcđiềutrađềulàmrấtnhiềuvàgâyáplựcchotrẻ.Tạisaorấtnhiềuchamẹcóquanđiểmsailầmrằngconhọănchưađủ?

⇢NHỮNGTHÀNHKIẾNVÀNHỮNGNỖILOMÀBẠNCÓTHỂQUÊNĐINhữngthànhkiếnvàlo

lắng Thựctế

“Mộtđứatrẻkhỏemạnhlàphảitròntrĩnhvàcó“máhồng”.

Mộtđứatrẻxanhxao,gầygòcũngcóthểkhỏemạnh.

“Mộtđứatrẻkhôngchịuăngìsẽrấtkhóchịuvàsớmmuộngìcũngsẽbịphạtvềđiềunày.”

Ănhaykhôngănphụthuộcvàonohayđói.Phạthaykhenngợivềviệcănuốngkhôngcónghĩagìcả.

“Khitrẻkhôngmuốnăn,nósẽbịchếtđóichỉtrongvòngítngàysauđó.”

Trẻconcóthểchịuđựngđượcnhiềungàymàkhôngănuốnggì,mộtsốítcóthểbịốm,nhưngchúnglạităngcânnhanhchóngsauđó.

“Trẻconcóthểbịchếtđóivìgiậndỗi.”

Mộtđứatrẻkhỏemạnhmàđượcchoănuốngđầyđủkhôngthểchếtđóiđược.

Chứngbiếngăncũnglàmộtbệnhthườnggặpởlứatuổithanhniên,cũnglàlýdodẫnđếnviệclườiănkéodài.Cầnphảitìmranhữnglýdonàyvàkhắcphục,tuynhiênnhữngáplựcvàépbuộccũngkhônggiúpíchgì.Vàcũngkhôngcókhảnăngaiđóchếtđóido“giậndỗi”cả.

Page 88: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Việclorằngmộtđứatrẻbịchếtđóicũngcóthểlàmộtnỗisợhãibẩmsinhcủaconngười.Trongthờigiannghèođóivàthựcphẩmkhanhiếm-bạnhãynghĩđếnvàithếhệtrướcmìnhthôi-thìnỗilolắngnàychắcchắnđãđượchìnhthànhvàrấtcólý.Chúngkhiếnchocácbậcchamẹphảicốgắnghếtsứcđểđànconnhỏcóănmỗibữa.Ngàynay,nỗilonàykhôngcònlàcầnthiết,cũngkhôngcóíchgì,màchỉgâythêmphiềntoái.

Nhữngkiếnthứcbổích

Mộtlýdokháccủanhậnthứcsailầmđanglanrộng“Contôiănquáít”là:thôngthườngchamẹkhônghiểucơthểcủatrẻsẽpháttriểnnhưthếnàotheonămtháng.Họchỉchúýxembọntrẻănítnhưthếnàovàcónhữnglolắngkhôngcầnthiết.

Hãycốgắngtrảlờinhữngcâuhỏisaumộtlầnxemsao:

Trongnămđầutiên,trẻsơsinhtăngđượcbaonhiêuphầntrămkhốilượngcơthểmỗitháng?

Hếthainămđầu,mỗithángmộtđứatrẻtăngbaonhiêuphầntrămkhốilượngcơthể?

Câutrảlờilà:Trongnămđầutiên,mộtđứatrẻsơsinhmỗithángtăng10%khốilượngcơthể.Nhưngsau2tuổi,trẻchỉtăngthêm1%.

Bạncótừngnghĩvềđiềunàykhông?Cólẽđốivớibạnsẽlô-gíchơn,nếuthựcchấttrẻkhôngthấyngonmiệngmặcdùchúngvẫnpháttriểnđều.Chamẹkhônghềnghĩđếnsựtươngquannày.

Càngítchấtbéotrongcơthểcàngítcócảmgiácđói

Nhưmôtảởnhữngtrangtiếptheođâychothấy:Từcuốinămđầutiên,lượngchấtbéotrongcơthểtrẻbắtđầugiảmdần.Đứatrẻsẽngàycàngcòiđi.Khichúng6tuổi,lượngchấtbéoởmứcthấpnhấtsovớithựctế.Từsauđó,lượngchấtbéolạitănglên,điềunàyởcongáirõhơncontrai.

Trongmốitươngquannày,chamẹcũngnênnghĩ:trongkhitrẻsơsinhtăngcân,vềcơbảncơthểcủachúngđãướctínhđượclượngchấtbéocầnthiết.Dođó,cáctếbàocơthểcầnrấtnhiềunănglượng,

Page 89: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

cụthểlàcalo.

Tráilại,khimộtđứatrẻmầmnontăngcânkhôngphảidotăngchấtbéomàlàcơbắp.Đểgiúptăngcơbắpcầnrấtítnănglượng,trẻmầmnonkhităngcâncũngcầnítcalohơnnhiềusovớitrẻsơsinh.

Sựđồngýngầmcủachamẹtạochotrẻtựtin

Đókhôngchỉlànhữnglỗhổngkiếnthứcdẫnđếnviệcchamẹtạoáplựcănuốngchoconcái.Nhiềubậcchamẹkhôngnghĩđếnnhữngkinhnghiệmvềviệcbọntrẻtựhấpthụdinhdưỡnghoànhảonhưthếnàovàviệcchúngđồngýănuốngcóảnhhưởngtốtrasao.

Sựđồngýngầmnàykhôngphảiđểnhấnmạnhmàđểxâydựngvàduytrìlòngtincủatrẻvàokhảnăngtuyệtvờinày,đâylàcáchtốtnhấtđểgiáodụcbọntrẻănuốngđúngcách.Thậtlàtuyệtvờinếunhiềuchamẹbiếtvềmốiliênquannày,dovậyhọsẽkhôngđánhlừabọntrẻnữa.

Page 90: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

§TỔNGKẾT⇒Áplựcchỉlàmhỏngmọiviệcchứkhônggiúpíchgì

Nhiềuchamẹlàmđủmọicáchđểmongconcáiănđượcnhiều.Họtạoáplựcnhưnglạikhôngcótácdụng.Áplựchayépbuộcchỉgâynêncăngthẳngvàsẽchẳngbaogiờtạonênđiềugìtốtđẹp.

⇒Giấuđồănlàmộtáplực...

“Conkhôngđượcăngì,vìconbéolắmrồi!”-vớicâunóinày,chamẹđãgâyraáplựcchoconcái.Bọntrẻbịhạnchếđồănnênchúngcảmthấytồitệvàthườngxuyênnghĩnhiềuđếnđồăn.

⇒…vàépăncũngnhưvậy!

“Conphảiănnhiềuhơnvìconquácòi”trongmọitrườnghợpđềulàáplực.Épbuộc,khenngợihayvuiđùathìbọntrẻcũngbịnhồithứcăn,khiếnchobọnchúngkhôngcóhứngthúănuống.

Page 91: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

⇢KhichamẹcanthiệpquáítQuyếtđịnhchobéăngì,khinàoănvànhữngnguyêntắcnàobé

phảituânthủkhiănlànhiệmvụcủabạnvớitưcáchlàcha,làmẹ.Nếubạnđểmặcconmìnhquyếtđịnhmộtphầnnàođóhaytoànbộ,thìbạnlạicanthiệpquáít.Nhữngquyếtđịnhnhưthếnàylàquámứcsovớicontrẻ.Cơchếtựđiềuchỉnh,cáigọilàtiếngnói“bêntrong”củabékhôngpháthuytácdụngtrongnhữngviệcnhưthếnày!Việctạolậpchoconbạnmộtnhịpđiệuănđềuđặncùngnhữngnềnếptốtkhiăn,việccungcấpchoconnhữnghiểubiếtvềmộtchếđộdinhdưỡngcólợichosứckhỏe-tấtcảnhữngđiềunàybạnphảidạychocon.Đặcbiệt,khichamẹsợconănkhôngđủlạithườngnhượngbộvàđểquyềnquyếtđịnhăngìchocon.

NấuăntheoyêucầuVIỆCCHAMẸNẤUĂNtheoyêucầucủaconcũngđồngnghĩavớiviệcchoconquyếtđịnhmóngìsẽđượcđặtlênbànăn.

Hếtmónnọđếnmónkia

BéTanja5tuổixinhnhưmộtnàngcôngchúanhỏ.Bécóđôimắtmàuxanhdatrờivàmáitócxoăndàimàunâu.Bấtcứaicũngphảitrầmtrồkhinhìnthấybé.Vàomộtcuốituần,nhàbécókháchvàkháchđãphảichứngkiếnmànkịchsau:Bữaăntrưađượcdọnravớimóngà,khoaitâychiênvàrau-mộtthựcđơnrấtđượctrẻnhỏưachuộng.Tanjangồibênbànăn,nhìnnhữngđồănđãnấuvàlẩmbẩm:“Ôi,conchẳngthíchăntấtcảnhữngthứnàyđâu!”.Mẹcôbéđứngdậyngaylậptứcvàhỏi:“Vậythìconthíchăngìhảcụccưngcủamẹ?”-“Conthíchspaghetticơ!”.ThếlàmẹTanjađểchokhẩuphầnăncủabànguộilạnhvàđinấuchocôcongáicưngmóncôbéyêucầu.

Nhưngcâuchuyệnchưadừnglạiởđó.Khispaghettiđãnằmtrênđĩa,Tanjalạihạchsách:“Nhưngmàchẳngcótíbơnàotrongđĩamìnàycả.Khôngcóbơthìconchẳngthíchmónnàyđâu!”.Lạimộtlầnnữa,

Page 92: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

mẹcôbéđứngbậtdậyđểđilấyvàimẩubơchovàođĩacủaTanja.LúcnàythìTanjacũngbắtđầuăn.Nhưngcôchỉăncóduynhấtmộtsợimìrồilạimènheo:“Mẹchoquánhiềubơrồi.Giờthìmìspaghetticóvịdởẹc.Conmuốnthứkháccơ!”

VậylàlạimộtmónănnữamẹTanjalàmkhôngđúngtheoyêucầucủacôbé.Thayvàođó,mẹlấyđồngọtratừtrongtủ,để“cụccưng”dùthếnàođinữacũngcócáigìđóđểăn.

TìnhhuốngtrênxảyrakháthườngxuyêngiữahaimẹconTanja.KhiTajakhôngvừalòngvớimónăn,côbéthanvãnvàđượcnhậnmónkhác.Rồicăngthẳngphátsinh.Tanjahọcđượcmộtđiềurằngngồibênbànănkhôngchỉđểăn,màcònlàlúcthểhiệnquyềnlực.Côbéquyếtđịnhmóngìsẽđượcnấu.Côrênrỉ,vòivĩnhvànhậnđượcnhữnggìcôyêucầu,lúcthìmónxúcxíchđặcbiệt,lúcthìđồngọt.Nhữnglúcấy,côtỏtháiđộrấthưđếnmứckhôngthểchấpnhậnđược.Mẹcôbéphầnlớnthamgia“tròchơi”nàycủacôvàbịcôđưavàotròng.Mộtlần,mẹcươngquyếtkhôngchoTanjaănmónkhác,cônhócđãxòeconátchủbàicủamình:“Vậythìconchẳngăngìnữahết!”Côbéýthứcđượcrằngquânbàinàyluônluônhiệunghiệm.Côbiếtrằng,muộnnhấtlàlúcnàymẹsẽphảibỏcuộc,mẹsẽnghĩrằng:“Làmthếnàođâykhinókhôngthíchmónnày.Nhưngnóvẫnphảiăncáigìđóchứ!”

Conthíchăngìnào?

Tìnhhuốngtươngtựcũngdiễnravớicôbé7tuổiJaninevàmẹ.Giờănđốivớihaimẹconluônlàmộtcựchình.MẹJaninecũngnấutheoyêucầucủacôbé-tuynhiênmẹkhônglàmnhiềumónliêntiếpnhưmẹcủaTanjamàlạitheo“đặthàng”.Hàngsáng,trướckhiJanineđếntrường,mẹhỏi:“Mẹnênlàmmóngìchobữatrưađâycon?”Janineđượcphéptựdochọn,hoặcmẹcôbégợiýnhiềumónkhácnhauđểemlựa.

KhiJaninerờitrườngvềnhàcũnglàlúcbữaănmơướcnónghổicủacôbéđượcđặttrênbàn.Ấyvậymàcăngthẳngvẫnxảyrathườngxuyên.ThườngJaninechỉmuốnăninítthôi,côbéhaynói:“Concóthíchmónnàyđâumà!”MẹJaninetuykhôngnấuthêmbấtcứmónnàonữanhưngmỗilầnnhưvậy,bàđềunổitrậnlôiđình:“Thếgiờthìsaođây?Mẹđãhỏiconrồicơmà!Connóilàmuốnănsúpkhoaitây!

Page 93: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Làmthếnàomàbâygiờconlạikhăngkhăngkhôngthíchnóchứ?”Janinephảiănhếtsạchnếumuốnđứngdậyrờikhỏibàn.

NgàynàomẹJaninecũnghỏicongái:“Conmuốnăngì?”Vôtìnhbàđãtạoáplựcchocon.Janinekhôngcòncóthểtựdolựachọnliệucôcómuốnănmónnàotrongsốnhữngmónmẹgợiýkhông?Mộtđứatrẻbịmẹyêucầutựchọnmónănchomìnhthìlạibịmấtluônđicáiquyềnđượctựdotừchối.Nếubévẫnlàmđiềumàđángnhẽbékhôngđượcphéplàmnàythìcũngdễhiểukhingườimẹsẽcảmthấybịlừadối,đùacợtvàxúcphạmmỗilầnconkhôngăn.Chínhđiềunàylàmbàgiậndữmỗingày.

MẹJaninecầnhỏiítđivànêntựquyếtmónănmìnhsẽnấu.Khiquyếtđịnhcũngnênxemxétmónănnàobảnthânbàthấyngonnhất.KhiJaninetừchối,mẹcôbékhôngcầncảmthấybịxúcphạm.Bàcóthểmộtmìnhthưởngthứcđồănvàbảo:“Ôituyệtvờilàmsao!Hômnaymónnàylạingonthếkhôngbiết!“

Lúcnàocũngvẫnnhữngthứấy

Vẫncònmộtkhảnăngnữađểcácbậcphụhuynhchophépconemmìnhquyếtđịnhmónnàosẽcómặttrênbànăn.Hẳnlàbạncònnhớcâuchuyệnvềcậubéhàngngàykhôngăngìngoài8hũlớnsữachuahoaquả(xemtrang20).Tuybốmẹcậukhôngnấunhiềumónănkhácnhautheoyêucầucủacậunhưnglạichuẩnbịchínhxácmóncontraimình“đặthàng”.Làthứcănduynhấtnhưngsữachualạiquábéovàngọt-thếnêncậubébịthừacân.

Cáccặpchamẹkháclạichoconănluânphiênbánhbộtmỳránvàkhoaitâychiêntheosởthíchcủabé.Bởivậy,danhsáchnhữngmónănưathíchvốnđãchẳngnhiềunhặngìcủatrẻnaylạicàngthuhẹphơn.Mộtvàibélạiphátsinhnhữngsởthíchănuốngkhákỳquặcnếuphụhuynhkhôngchỉbảochocon,rồitựđặtbảnthândướiáplựccủacâunóinhiệmmàu“Vậythìconkhôngănđâu”vàlúcnàocũngchobénhữngmónnómuốn.

Philip3tuổiđãđimẫugiáonhưngcậuchủyếuvẫnbúbình:mỗibuổisángvàtối,cậuuốngnửalítcháoyếnmạchđặc.Cậuchỉănthêmmộtloạibánhmìgiòn.Vàcậubétừchốihoàntoànbữatrưatạinhàtrẻ.

Page 94: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Từlúc6thángchođếnkhi2tuổi,Felixvẫnăncháongũcốcloãngbằngbình.tám-chínbìnhmộtngày.Docậumỗitốiphảiuốngtớibốnbìnhliêntiếpnênbữathỉnhthoảnglạikéodàiđếntận3giờđồnghồ.

MặcdùcóvàithóiquenkỳquặcnhưvậynhưngFelixvàPhillipvẫnmạnhkhỏevàtăngcânđềuđặn.Cơchếtựđiềuchỉnhcủahaicậuhoạtđộngtốtvàchếđộăncủacáccậunếuđốichiếuvớithápdinhdưỡngthìmaymắnthaycũngchứanhiềuthànhphầnngũcốc.Mặcdùvậy,cácbữaănđốivớimọithànhviêntronggiađìnhlàcựchình.Đángnhẽbốmẹcủahaicậuphảicanthiệpnhiềuhơn.Họkhôngnênchỉchoconănnhữngthứchúngmuốn.Họphảilàngườiquyếtđịnhchoconăngì.Vàhọcũngcầnphảibiếtrằngtừđộtuổinàothìviệcchoănbằngbìnhkhôngcònphùhợpvớitrẻnữa.

Page 95: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

ĂnuốngvôkỷluậtNẾUVIỆCĂNUỐNGDIỄNRAMỘTCÁCHTỰDO,khôngtheomộtphéptắcnàocảthìcăngthẳngbênbànănlàkhótránhkhỏi.Vậychuyệngìsẽxảyranếutrẻnhỏđượcphéptựquyếtđịnhănkhinàovàăngì?

Nếucácbéđượctựquyếtđịnhkhinàoănthìcóthểsẽdẫnđếnnhữnghậuquảkhôngdễchịuchútnào:Mộtvàibéthìvừangậmbìnhtràhoặcnướchoaquảtrongmiệngvừachạylungtung.Nhiềubéthìbanđêmvẫnđượcchoăn,chouốngmặcdùđãhơn6thángtuổivàviệcănđêmthựcralàkhôngcầnthiếtnữa.Vàibéthìlúcnàocũngcótrongtaythứgìđóđểăn.Vàibélạichẳngthấyđóibụngkhiđếnbữabởichúngđãthànhcôngvớiviệcxinănvặtsuốtcảngàyvàdođóđãnạpvàongườimộtlượngkhálớnđồngọtrồi.Nhiềubàmẹcònthathêmkhôngbiếtbaonhiêulàđồănkhichoconđiđếnnhữngkhuvuichơicôngcộng.Nếunhưbốmẹchỉchoconăncốđịnhngàybabữachínhcộngvớihaibữaphụthìtấtcảnhữngphiềntoáitrênsẽnhanhchóngchấmdứt.Cứmỗilầntrẻmènheođòiănthìbốmẹcầntrảlờidứtđiểmnhư:“Hãyđợithêmchútnữanhé,vàobữatrưaconsẽđượcăn!”

Nếucácbữaănchínhcàngđềuđặnbaonhiêuthìcàngítcăngthẳngphátsinhdotrẻđòiănvìđóibụngbấynhiêu.Vàtrẻcũnghọcđượccáchbiếttậndụngtốthơn.Chúnghọcđượcrằngchúngcầnphảitậptrungăntrongcácbữaănchínhbởigiữachừngchúngsẽchẳngcógìđểăn,kểcảbanđêm.

Chuyệngìsẽxảyranếutrẻđượctựquyếtđịnhănnhưthếnào?Sẽlàcăngthẳngtriềnmiên.Cóbéthìchẳngbaogiờchịungồiyênmộtchỗ,cóbéthìmúarốitrênghế,cóbélạivừaxemvôtuyếnvừanhúpđồăn,hoặccóbélạiăntronglúcchơivàđểvãithứcănrasànnhà.Cácbésẽmènheo,rồikêula,vàsẽ“ralệnh”chomẹđạiloạinhư:“Lấychocon

Ănkhinàotùythích➨

Ănthếnàotùythích➨

Page 96: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

lọmuối”hay“mẹlàmchoconthứkhácđi!”.

Nếumọiviệccứdiễnrathếnàythìsẽchẳngthểdạyđượcchotrẻcáchứngxửlịchsự,thânthiện,cáchănbằngdaovàdĩa,cáchbiếtchờđợingườikhácvàcuốicùnglàviệcgiúpmẹdọndẹpbànăn.

Nếuvậythìquảthậtlàđángtiếc,bởinhữngbữaănchungcủacảgiađìnhlạichínhlànhữngthờiđiểmvôcùngquýbáuđểdạydỗcontrẻ.Việchọccáchcưxửxãhộilạidiễnraphầnlớnbênbànăn.Cácbậcchamẹđừngđểlãngphínhữngdịpquýgiánhưthếnày.

Chamẹcầnphảithiếtlậpranhgiới.Thậtđángtiếckhicácbữaănlạithườnglànơidiễnrasựtranhđuaquyềnlựcgiữachamẹvàconcái.CáchphòngtránhtranhđuaquyềnlựcvàcáchlàmchotrẻtuânthủnhữngquytắctrongứngxửđượctrìnhbàychitiếttronghaicuốnsáchtưvấndànhchochamẹMỗiđứatrẻđềucóthểhọccácquytắcvàMỗiđứatrẻđềucóthểtựkiểmsoátbảnthân.

Quánhiềuhayquáít?

Đôikhicũngkhóphânbiệtđượcliệuchamẹcanthiệpquánhiềuhayquáítvàoviệcănuốngcủacon.Trongcảhaitrườnghợpthìcăngthẳnglàđiềukhótránhkhỏi.

Nếunhưchamẹtạoáplựcbắtconănthìcũngcónghĩahọđãcanthiệpquánhiều.Mộttrongnhữngcáchtạoáplựclàviệcchamẹtìmcáchđánhlạchướngtrẻquađồchơihoặctivi.

Cònnếunhưchamẹđểmặcchotrẻtựđềranguyêntắcriêngcủamìnhthìcónghĩahọđãcanthiệpquáít.Điềunàycóthểdẫntớiviệcconchỉcóthểănđượckhicóđồchơihoặccótiviđểchơivàxem.

Chamẹlàmgương

Hìnhmẫucủabạnđươngnhiênđóngmộtvaitròrấtquantrọng.Nếubạnkhuyênconnênănsángbằngngũcốcdonórấtcólợichosứckhỏe,trongkhiđóbữasángcủabạnlạilàthuốclávớicàphêthìchắchẳnconbạnsẽchẳngtinlờibạnnóiđâu.Tôiđãgặpmộtngườimẹrấtphiềnmuộnvàlolắngvềviệccậucontraiănítnhưnglạihiếmkhi,thậmchíchẳngbaogiờngồiăncùngconcả.Mộtvàilýlẽđượcbàđưara:“Tôicũngkhôngphảilàngườiănnhiều.”-“Mộtbữatrong

Page 97: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

ngàylàđủvớitôirồi”hay“Chỉcầnnhìnvàothứcănlàtôiđãtăngcân.”

Mẹlàngườiphụcvụmọithứ

Gầnđây,mộtđôivợchồngđãkểchotôinghemộtcáchhómhỉnhvềchuyệnthườngxuyênxảyratrongbữaăntốitạigiacùnghaiđứacontrai3và5tuổicủahọ.

Gần6htối,ôngchồngváccáibụngđóimeovềnhà.Bàvợngaylậptứchâmnóngphầnăntừbữatrưachoanh.Vìđangđóinênanhtacótâmtrạngkhátệ.Anhngồitrongbếpvớiđĩathứcănvàchỉmuốnđượcyêntĩnhkhiăntrongimlặng.NhưngTimovàSebastiancũngđói.Mộtđứabêntrái,đứakiabênphảingồivắtvẻocạnhbố,xinxỏ,nhấmnhápthứcăn.Bốcómắngđinữacũngchẳngcảnnổihaiđứa.Trongkhiôngbốănthìbàmẹvộivãchuẩnbịbánhmìbơchohaianhem.

Nhưngcăngthẳnglạitiếptụcđènặngbàmẹ:ănxongngườibốnghỉngơithưgiãnxemtivitrongphòngkhách.Bấygiờ,haicậunhỏngồibênbànăn.Cònbàmẹthìlăngxăngravàophụcvụhaicậunênchẳngthểngồithưgiãncùngchồng.TimovàSebastiantitỉkhócđòivàochỗbốxemtivi.Mộtlúcsau,bàmẹchạyrađóvớiphầnbánhmìbơcònlạitrêntaychohaicậu.

Bàvợlamắngvàcòntiếptụclầubầukhiđangdọndẹpnhàbếp.Côtứcgiậnkhianhchẳnghềđỡđầnmình.(Trongbuổitưvấn,anhtaquaysangtôihỏirấtnghiêmtúc“Tôimàphảigiúpcôấydọndẹpá?Hãybảocốấytừbỏcáiýnghĩđóđi!”).Sauđó,côcholũtrẻvàogiườngrồinhanhchónglàmbữatốichomình-đểrồicũngvừaxemtivivừaăn.

Khôngkhóđểcóthểthuyếtphụccặpvợchồngnàyrằngtựhọphảicósựthayđổitrongviệcphânchiacôngviệcgiađìnhcũngnhưtổchứcsinhhoạtbuổitốithìmớicóthểcảithiệncáchứngxửcủahaicậucontrai.

Chúngtôiđãcùngnhautìmranhữnggiảiphápsauchogiađìnhtrên:Ngaylậptứcsẽkhôngcóchuyệnăntrướcmànhìnhvôtuyếnnữa.Tấtcảmọingườiphảiăncùngnhau.Ngườichadùđóibụngđến

Page 98: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

đâucũngphảikiênnhẫnđợichotớikhibữaăntốiđượcnấuxongxuôi.Nếuphảichờlâuthìanhcóthểgiúpđỡvợchuẩnbịchobữaănđượcnhanhho.

Ngườimẹmỗibuổitrưanênnấunhiềuhơnđểhaicậuconcũngcóphầnvàkhôngcònphảinhấmnhápthứcăntừđĩacủabốnữa.Thêmvàođó,trênbànnêncóbánhmì,bơ,phomátvàxúcxích.Sẽkhôngcóchuyệnmẹphảilàmthứcăntheoyêucầucủacáccậunữamàmỗiđứatựlấychomìnhnhữnggìchúngmuốntừnhữngđồmẹđãchuẩnbị.

Nếubữatốidiễnrasuônsẻ,TimovàSebastianđượcphépxemtivinửatiếngđồnghồ.Cònngượclại,nếuhaiđứavòivĩnhhoặccãivãnhauthìđươngnhiênsẽkhôngcóchuyệnxemtivi.

Vàaisẽlàngườidọndẹpbànăn?Vấnđềnàyhaivợchồngnêntựgiảiquyếtvớinhau.LờikhuyêncủatôiởđâylàTimovàSebastianhoàntoàncóthểcùngthamgiagiúpđỡ.Nếuchamẹlànhữngtấmgươngmẫumựcthìchuyệnnàykhôngcógìkhócả.

§TỔNGKẾT⇒Cầnđặtragiớihạnchotrẻ-kểcảlúcănuống

Khichamẹchophépconquyếtđịnhăngì,ănkhinàovàrasao,điềuđócónghĩachamẹđãkhôngdạydỗconđếnnơiđếnchốn.

⇒Đừngđểchoconquyềnđưarayêucầu

Nếubạnvớitưcáchlàchamẹkhônguốnnắnthìhậuquảtấtyếulàthóiquenănuốngvôtổchứccùngcáchcưxửxấukhiăncủacon.

Page 99: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

3.Dinhdưỡnghợplýchotừngđộtuổi

Trongchươngnày,bạnsẽbiết:

Điểmchínhtrongviệcchoconbúvànuôiconbằngsữangoàitrongsuốt6thángđầuđời.

Cáchconbạnxoayxởrasaotronggiaiđoạn6-12tháng,từviệcchỉbúsữamẹhaybúbìnhsangchếđộăncùnggiađình.

Chếđộăncũngnhưnhữngquytắctốtchotrẻtừlúcnhỏchođếnkhiđinhàtrẻ.

Quytắcănuốngquantrọngchotrẻđếntrường.➨

Page 100: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

⇢6thángđầuđời:Sữamẹlàtấtcả

Từtừ,bạnsẽnắmrõđượcnguyêntắc:Concủabạnquyếtviệcbécómuốnănhaykhôngvàănbaonhiêu.Làchamẹ,bạnsẽnấumóngì.Bạncũngxácđịnhthờigianvàcáchthứcchobéăncũngnhưnhữngnguyêntắcmàbénênhọc.Nhữngviệcnàydiễnranhưthếnàovàbạncầnlưuýđiềugìkhithựchiệnđươngnhiênphụthuộcvàolứatuổicủatrẻ.Đốivớitrẻsơsinhthìmọiviệcchưacógìphứctạpcả.

Bécủabạnăngì?CHOCONBÚcũngcónghĩalàbạncungcấpchobénguồnthựcphẩmtốtnhấtcóthểcó.Nếubạnkhôngthểchobébú,hãychoconănsữangoàivớichấtlượnggầntươngđươngsữamẹ.

Tốiưulàchoconbúsữamẹhoàntoàntrongsuốt5-6thángđầuđời.Bécủabạnnhậnđượctấtcảdưỡngchấtbécầnmàhoàntoànkhôngcầnthêmthứcănkhác-khôngtrà,khôngnướcéphaybấtcứthứnào.

Trongvòng20nămtrởlạiđây,sốlượngcácbàmẹchoconbúliêntụctăng.Tuynhiên,chỉcórấtítcácbàmẹthựchiệnđiềumàđốivớitrẻlàtốthơntấtthảy:chotrẻbúhoàntoàn5-6thángđầumàkhôngcầnbổsungbấtcứthựcphẩmnào.Ưuđiểmcủaviệcchoconbúlàkhôngthểtranhcãivàsẽkhôngbaogiờlàthừakhithườngxuyênnhấnmạnhtầmquantrọngcủaviệcnuôiconbằngsữamẹ.

Lợiíchđốivớitrẻ

Sữamẹlàthứcăntốtnhấtvớinhucầucủatrẻvàhơnhẳnbấtcứmộtloạithứcphẩmnàokhác.

Sữamẹ➨

Page 101: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Sữamẹđặcbiệtbởithànhphầncủasữacóthểthayđổitrongngàycũngnhưtrongsuốtthờigianchoconbú.Sữamẹcũngphùhợpvớinhữngnhucầupháttriểnkhácnhaucủatrẻ.

Sữamẹdễtiêu,giúpbảovệcácmôruộtcònnonyếucủatrẻsơsinhkhỏibịviêmvàtổnthương.

Sữamẹchứachấtđềkhánglàmgiảmnguycơnhiễmbệnhtiêuchảyvàhạnchếnhữngdiễnbiếnphứctạpcủacănbệnhnày.

Trẻbúmẹhoàntoànhiếmkhibịmắccácbệnhtruyềnnhiễmcấptínhnhưviêmmàngnão,viêmtaigiữavàviêmphếquản.MộtnghiêncứuởMỹđãchỉrarằngtỉlệtửvongtrongnămđầutiêncủatrẻbúmẹthấphơntới21%sovớitrẻănsữangoài!

Nhữngnghiêncứumớinhấtchỉrarằng,choconbúcóthểgiảmthiểunguycơbịnhiễmcácbệnhnhưđộttửtrẻsơsinh,ungthưvàtiểuđường(tuýp1và2)baogồmcảthừacânvàbéophì.

Trẻbúmẹhoàntoàncũngítkhibịdịứngthứcăn,hensuyễnvàgặpcácvấnđềvềdaliễu.

Tuynhiên,cácbạnđừngsuydiễnranhữngkếtluậnsailầm:khôngmộtbàmẹnàolạiphảichịu“tội”trướcviệcconnhiễmbệnhmãntínhkhihọkhôngthểhaykhôngmuốnchoconbú.Cónhiềunguyênnhânkhácnhaudẫnđếnviệcmắccáccănbệnhnày.Kểcảtrẻđượcchobúvẫncókhảnăngbịtiêuchảy,ho,viêmphếquảnhoặcdịứng.

Lợiíchđốivớimẹ

Việcbébúsữamẹkhôngchỉcónhiềuưuđiểmchobémàcòncảchochínhcácbàmẹnữa:

Saukhisinhcon,ngườimẹcàngchoconmìnhbúsớmbaonhiêuthìcơthểhọcàngtiếtranhiềuhoócmônOxytocinkíchthíchchotửcungconhanhhơn.Hiệntượngchảymáuâmđạosausinhdođócũngsớmchấmdứthơn.

Ngườimẹchoconbúsausinhsẽnhanhchónglấylạiđượctrọnglượngcơthểbanđầu.

Page 102: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Ungthưbuồngtrứngvàungthưvúhiếmgặphơn.

Khivềgià,khảnăngtránhđượcnguycơbịgãyxươngcũngcaohơn.

Thayvìphảichoconănsữangoài,choconbúthuậntiệncũngnhưhợpvệsinhhơnvàquađócòntiếtkiệmđượcchitiêu.

Chotrẻbúbình

Tuynhiên,thậtđángtiếckhôngphảibàmẹnàocũngcóthểchoconbúbởinhiềunguyênnhânkhácnhau,vídụnhưdohọítnhậnđượcsựđộngviên,hỗtrợtừnhữngngườixungquanh,bịốmhoặccảmthấytinhthầnrệurãhaykhôngđủsứckhỏehoặctrongmộtvàitrườnghợphọmuốn(hoặcbịbắtbuộc)nhanhchóngquaytrởlạicôngviệc.Nhưngđókhôngphảilàthảmhọa.Việcchoconbúcónhữnglợiíchkhôngaicóthểphủnhậnđược,tuynhiêncũngkhôngnênquácứngnhắcvềchuyệnnày.Kểcảtrongtrườnghợpphảiănsữangoài,đứatrẻcũngcóthểlớnvàmốiquanhệmẹ-conmậtthiếtvẫnsẽđượchìnhthành.Đừngđểlươngtâmbịcắnrứtnếubạnkhôngthểnuôiconbằngsữamẹ.

Thựcphẩmđầuđờichobé

Vậybạnnênchobéăngìnếubảnthânkhôngthể,khôngđượcphéphaykhôngmuốnchobébú?Hãychobéăn“sữanon”.“Sữanon”đượcchiếtxuấtdựatrênsữabò.Hãymuasảnphẩmchếbiếnsẵn,bởisữanontốtchobétươngđươngnhưsữamẹvàchứađầyđủcácdưỡngchấtcânđốitheoluậtđịnh.

Chúngtôicũngđặcbiệtkhuyêncácbàmẹkhôngtựlàmsữanontừsữabòvàcácthànhphầnkhác.Điềunàykhôngđảmbảoantoàntrongnhữngthángđầuđờicũngtrẻ.

TạiĐức,sữanonđượcbàybánhầunhưchỉởdạngbột.Cácbàmẹchỉcầnphatheochỉdẫn.Loạinướcphùhợpđểphasảnphẩmnàylànướcmáyđunsôihoặcnướckhoángcódòngchữ“Phađượcvớisữanon”.

Bạncóthểchobéănsữanontừngàyđầutiên.Trongsuốt4-6thángđầu,bécủabạnkhôngcầnănthêmbấtcứloạithựcphẩmnào

Page 103: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

khác.Bạncóthểchọnloạisữanonbaogồmhoặckhôngbaogồmtinhbộtcótácdụnglàmsánhthứcănlỏng.Sữanonkhônggồmtinhbộtnàythìloãngnhưsữamẹvàsánhhơnnếucóchấtnày.Nếubạnđểchoconbạntựquyếtđịnhlượngsữabémuốnănthìbạncóthểtránhđượcnguycơchobéănquánhiều.Khôngphathêmbộtyếnmạchhayđườngvàosữa.

Sữaăndặm

Dùcóvôvàncácthươnghiệunhưngthựcchấtsữacôngthức(sữangoài)chotrẻsơsinhchỉcóhailoại:sữanonnhưđềcậpởtrênvàsữaăndặm.

Trẻdùngđượcsữaăndặmsớmnhấtlàtừthángthứnăm.Thànhphầncủasữaăndặmcóítđiểmchungvớisữamẹ,tuylàmtănggánhnặnglênquátrìnhtraođổichấthơnsovớisữanonnhưngvẫnluôndễtiêuhơnsữabònguyênchất.

Nhữngkhảnăngkhác?

Nếuengạibédịứngnặnghoặcbịmắcbệnhviêmdathầnkinh,ngườimẹ(thậtđángtiếctrongtrườnghợpnày)lạikhôngthểchoconbúthìbácsĩnhicóthểkêsữacôngthứcđặcbiệtchotrẻ.Proteintrongsữabòbịphângiải“thủyphân”thànhaxitamin,bởivậynguycơdịứngproteinsữabògầnnhưđượcgiảmthiểuhoàntoàn.

Khôngcómộtcơsởnàotrongviệcsửdụngcácloạisữađượcbiếtđếnvớitêngọi“sữakhônggâydịứng”bởichođếnnay,cônghiệucủachúngvẫnchưađượcchứngminh.

Sữađậunànhcũngkhôngphùhợpđểnuôitrẻsơsinh.Bởivìcónhiềutrẻđãbịdịứngvớiproteinđậunành.

Mộtloạidưỡngchấtbổsungvôcùngquantrọng:VitaminD-Fluoretten

Conbạncầnbổsungthêmdưỡngchấtnàonếubéănsữacôngthức?Khônggìcả.Khôngtrà,khôngnướcéphoaquảhaynướccàrốt.

ỞĐứccómộtloạidưỡngchấtbổsungduynhấtđượckhuyêndùngrộngrãi:VitaminDkếthợpvớimuốiflor.VitaminDlàmxương

Page 104: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

chắckhỏetrongkhimuốiflorgiúpbảovệrăng.Loạidưỡngchấtnàyđóngvaitròquantrọngkhôngchỉđốivớitrẻbúmẹmàcònvớitrẻđượcnuôibằngsữangoài.

Bổsungmuốiflorthườngxuyênsẽlàbiệnpháphữuhiệuphòngngừacácbệnhvềrăng.Nếubạndànhsựquantâmnhấtđịnhđếnvấnđềbảovệrăngmiệngbằngmuốiflorchotrẻthìvềsaunàybạncóthểtiếtkiệmđược2/3chiphíphảitrảchonhasĩ.

ThờigianvàcáchthứcchoconănMỖIBÀMẸTRẺđềumongmuốnbiếtcàngnhiềucàngtốtvềthờiđiểmvàcáchthứctốtnhấtchoconbúhaychobéănbằngbình.

Hầuhếtphụnữcóthểchoconbú.Tuynhiên,bạncầnnhậnđượcsựhỗtrợ,đặcbiệtkhisinhconđầulòng.Khilựachọnbệnhviệnphụsảnhãylưuýđếnchuyệnliệubệnhviệncótưvấnviênhỗtrợhướngdẫncácbàmẹchoconbúđúngcáchcũngnhưcóđượctổchứcytếthếgiớicôngnhậnlà“bệnhviệnthânthiệnvớitrẻem”haykhông?

Trướckhisinh,bạnnêntựtrangbịkiếnthứcvềviệcchoconbútrướckhisinh.ỞĐức,saukhirờibệnhviện,nếumuốnbạnsẽnhậnđượcsựchămsócvàtưvấntừmộtnữhộsinhtạikhuvựcbạnsống.Nữhộsinhnàysẽhướngdẫnbạncáchgiữtrẻđúngvàtưthếđượckhuyêndùngkhichobú,vàtheodõixemliệutrẻpháttriểncókhỏemạnhkhông.

Nhữngđiềulưuýkhichoconbú

Tuykhôngthểđisâuvàotấtcảcácchitiếtvềchủđề“choconbú”nhưngchúngtôisẽtómgọnchobạnnhữngýchínhquantrọngnhất:

Saukhisinh,ngườimẹnênchoconbúcàngsớmcàngtốt-tốtnhấtlàtrongvòng1giờsausinh.

Mẹvàconnênluônluônđượcởgầnnhaucànglâucàngtốt.Quađó,việcchoconbúsẽđạthiệuquảcaonhất.Ngoàira,cơthể

Khibạnchoconbú➨

Page 105: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

ngườimẹcònlànguồngiữấmtốtnhấtchotrẻmớisinh.

Sữasẽvềngaycảkhibạnmấtmộtthờigianngắnmớicóthểchobébú-vídụnhưsaumộtcasinhmổ.

Khôngchoconbạnănthêmbấtcứthựcphẩmnào:khôngtrà,khôngthứcuốngcóđường,khôngsữangoài.

Trongtuầnđầutiênchỉchoconngậmtigiảkhibéđãbúmẹtốt.

Bécầnđượcchoăn8-12lầnmộtngàytrongtuầnđầusaukhirađời.Đừngđợichođếnlúcconbạngàokhócvìđói!Bạncóthểnhậnraconđóikhibénhaitóptépvàmiệngbéchúmchímtìmvúmẹ.Từtuầnđầutiênđếntuầnthứba,bạnnênđánhthứcconđểchobúnếubéhơnbốntiếngđồnghồchưacótínhiệumuốnăn.

Đểbébúbaolâutùyývàluônchúýchobébúđềuhaibênbầungực.

Lượngsữamẹtiếtravànhucầubúcủabésẽtựcósựđiềuchỉnhchophùhợp.Tuynhiên,trongmộtvàitrườnghợp,phảisauvàituầnthìmọithứmớihoàntoànđồngđiệuvớinhau.

!LƯUÝGiảiphápchonhữngvấnđềthườnggặpkhichoconbú

Sữachảykhôngđều?Bầuvúđầyvàcăngcứng?Vậylàbạnđangbị“tắcsữa”

Hãyđểconbạnbúthườngxuyênhơn.Điềunàykíchthíchsữachảyvàgiảmbớtáplựclênhaibầuvú.Bạncũngcóthểlấykhănấmđắplênngựcđểngựcđỡcăngsữa.

Đầuvúđaunhức

Khuyếnkhíchconđừngchỉngậmmỗiđầutimàhãyngậm

Page 106: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

cảnúmvú.Nếukhôngđược,hãynhờđếnsựtrợgiúptừnhữngngườicóchuyênmôn.Đểđầungựckhô.Nếuchỗđauđãlànhmộtlầnthìcólẽvềsaubạnsẽkhônggặpphảivấnđềnàynữa.

Bạnbịviêmvúvớitriệuchứngsốtvàcảmcúm

Nếunhữngbiệnphápthôngthườngnhưchobébúvàchườmkhănấmkhôngđemlạikếtquảthìtốthơnbạnnênhỏiýkiếnbácsĩ.Bệnhviêmvúcóthểđượcchữakhỏinếuđiềutrịbằngthuốc.Vàhầuhếtcácbàmẹđềucóthểtiếptụcchoconbúsauđó.

Việcchoconbúđặcbiệthiệuquảkhingườimẹcảmthấythoảimáivàtrangbịchobảnthânđầyđủkiếnthức.Rấtcóthểmẹsẽphảiđốiphóvớinhữngđịnhkiếncùngsựthiếuhiểubiếtcủanhữngngườixungquanh.Mộtvàiđịnhkiếnvềnuôiconbằngsữamẹvẫncòntồntạidaidẳngdẫuchođãđượclàmsángtỏ.Dướiđây,chúngtasẽcùngnhauđốimặtvớisựthựcvềchuyệnnày.

⇢ĐỊNHKIẾNVÀTHỰCTẾVỀCHUYỆNCHOCONBÚ*Địnhkiến Thựctế

Thờikỳchoconbúkhôngthểmangbầu

Điềunàychỉđúngkhiconcủabạnnhỏhơn6thángtuổi,đượcchobúsuốtngàyvàkhichukỳkinhnguyệtcủangườimẹchưaquaytrởlại

Ngựcnhỏchoítsữahơnsovớingựccókíchcỡlớnhơn

Kíchcỡcủabầungựckhônghềảnhhưởngđếnviệctiếtsữa

Choconbúlàmhỏngngực

Tuổitácvàcânnặngngườimẹtácđộngđếnhìnhdángcủangựcnhiềuhơnlàviệcchoconbú.Thôngthườngthìngựcsẽquaytrởlạihìnhdạngbìnhthường

Choconbúlàm

Địnhkiếnvàthựctế➨

Page 107: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

ảnhhưởngđếnkíchthíchtìnhdục

Sai!Trongquátrìnhchoconbú,cơthểcótiếtrahócmônOxytocin-tươngtựnhưlúcđạtđượccựckhoái

Trẻ3thángtuổisẽkhôngđủnonếuchỉbúsữamẹ

Sữamẹlàdinhdưỡngtốiưuchotrẻtrongsuốt5-6thángđầuđời.Khôngcầnthiếtphảichotrẻănthêmbấtcứthứgìkhác

Tấtcảtrẻsơsinhnênđượccaisữatrướckhitròn1tuổi

Khôngđúng!Việccaisữalàmộtquyếtđịnhhếtsứcriêngtư.Điềunàychỉphụthuộcvàomẹvàbé

Cómộtvàiđiềulưuýđượcápdụngkhôngchỉlúcbạnchoconbúmàkểcảkhibéđãbúbìnhmộtphầnhayhoàntoàn:

Bạnnênchọnloạisữanonphùhợp.Hãyhỏiýkiếnbácsĩnhiđểchắcchắn.

Nướcphasữachobébằngnhiệtđộphòngvàphađúngliềulượng.

Bạnnênchọnchobémộtloạinúmvúphùhợp,theotừnggiaiđoạnđộtuổi.

Lỗchảysữakhôngđượcquáto.Điềuquantrọnglàbéphảitíchcựcmútkhiăn.

Khôngbaogiờđượcđểconbúbìnhmộtmìnhtránhbécóthểbịsặc.Trongmọitrườnghợpkhôngđượcđểbégàgậthànggiờhayngủmàvẫnngậmbình-điềunàycónghĩatrẻdễcónguycơbịsâurăng!Thayvàođó,cóthểchobéngậmnúmvúgiả.

Mỗibữaănnênchuẩnbịchobésữamới.Hãybỏphầnsữachưauốnghếtđi.

Nuôiconbằngsữangoàicũngcómộtưuđiểm:đólàbốcũngcóthểchoconăn.Điềunàykhôngnhữnggiảmbớtgánhnặngchongườimẹmàcònthắtchặtthêmmốiquanhệchacon.Hãytậndụngcơhội!

Khiconbạnbúbình➨

Page 108: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Bấtkểviệcconbạnđượcnuôibằngsữamẹhaysữangoài-nguyêntắcđưaraởtrang24vẫnđượcápdụngtừngàyđầutiênbéchàođời:Bốmẹchọnthựcphẩmchobé,quyếtđịnhthờigianvàcáchthứcchobéăn.Cònviệcbéliệucómuốnănhaykhôngvàănbaonhiêulàphụthuộcvàobé.

Quabảngdướiđâybạncóthểthamkhảosự“phânchiaphầnviệc”giữahaimẹcon.

!LƯUÝViệcmẹvàbéphảilàmtrongquátrìnhbúmẹhayănsữangoài

Mẹ Bé

Bạnchoconbúhoặcchobébúbình Bú,búvàchỉcóbúmàthôi.Phảnxạbúcủabéhoàntoànlàbẩmsinh

Chạmđầutihaynúmvúcủabìnhvàomábé

Bétìmkiếmđầutimẹhaynúmvúbình

Bạncầnnhậnbiếtkhinàobéđóiđểchoăn.Trẻmớisinhcầnđượcchobú8-12lầnmộtngày.Banđầubéăncảngàylẫnđêm.Nếubékhôngtựđòiăn,hãychobéăncáchbốntiếngmộtlần

Bésẽtựchỉchobạnkhinàobéđói:Bétỏrarấttỉnh,cựaquậy,xoayđầutìmkiếmvàmiệngchúmchímnhưthểđangbú.Quấykhócthườnglàdấuhiệucuốicùngkhibéđói

Bạncầnnhậnraliệuconmuốnbútừngngụmlớnvàănxongsaumộtthờigianngắnhaybémuốnbútừtừ,chậmrãi,cócữnghỉngắn

Bésẽquyếtđịnhtốcđộbú

Bạncầnnhậnrakhinàoconđãno.Nếukhôngchắcchắnhãychobéănlạisaukhinghỉmộtlúc

Bésẽquyếtđịnhluôncảlượngsữamuốnbú.Khino,bésẽrờiđầutihaynúmvúbìnhvàquayđầuđi

Bạnnênbếconnhẹnhàng,tránhđuđưakhôngcầnthiếtvàliêntụcgiữcaođầubéđểvỗchoconhếttrớ

Nhìn,mỉmcườivànóichuyệnvớicon-tuynhiênđừnglàmquá,thayvàođónênnhẹnhàngvàtừtốn

Phầnviệccủamẹvàbé➨

Page 109: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

“Phầnviệccủamẹ”thườngchỉlàviệcnắmbắtchínhxácnhữngdấuhiệucủabé.Bạnđãtừngbaogiờđắnđoliệumìnhcóthểlàmđượcđiềunàyngaytừđầukhônghaychưa?Mộtphầncủaviệcnàybạnsẽhọcđượcquaquátrìnhlàmthửvàmắcsailầm.Nhưngphầnlớnbạnkhôngcầnphảihọcgìcả.Vìđơngiảnđólàbảnnăngcủangườimẹ.

Trẻcóphảnxạbúsữatheobảnnăng-vàbạncóbảnnănglàmmẹ,một“chỉdẫn”từbêntrongmàbạnhoàntoàn

cóthểtincậy.

Mốiquanhệđầytìnhthươngvớitrẻchínhlànềnmóngtốtnhấtđểtrẻcảmđượcsựquantâmcủabạndànhchobé.Bữaănchínhlànhữngcơhộituyệtvờiđểtrảinghiệmvàhưởngthụviệchiểuvàtintưởnglẫnnhau.

Tôisẽkhôngbaogiờquêncảnhtượngvẫnluôninđậmtrongtrínhớvớiđứaconđầulòng:khiChristophcònlàmộtđứatrẻsơsinhnhỏxíumớivàingàytuổi,banđầurấthaycựaquậykhôngyênvàquấykhóc,vậymàconnằmngoantrongvòngtaycủatôivàchầmchậmbúsữa.Conbú,chépmiệngvàphátranhữngtiếngrênnhènhẹkhiđãnonê.Mắtcủaconbanđầuhehé,nhưngsauđólầnđầutiênconnhìntôitrựcdiện.Ánhmắtcủaconchạmtớitráitimtôivàtôitưởngrằngmìnhcóthểòakhócvìhạnhphúc.

Mỗingườimẹđềutrảiquanhữnggiâyphúthạnhphúcấy.Chúngmanglạisựantoànvàtincậy.Cóthểbạnsẽcầntớicảhaiđiềunàyđểhiểurõhơnnhữngdấuhiệucủatrẻvàphảnứngchođúng.

Nhữngvấnđềcóthểxảyraởnhữngthángtuổiđầutiên

Bạncàngcóquanhệtốtvớitrẻ,bạncàngcóthểthấuhiểunhữngdấuhiệuvànhậnranhữngnhucầucủatrẻ-dùvậythìvẫncónhữngrắcrốisẽxảyrakhichotrẻăn.Mộtvàivấnđềnhưvậybạncóthểđọc

Page 110: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

trongphầnđóngkhungdướiđây.

Trongnhữngtuầnđầutiêntốtnhấthãychotrẻbúkhitrẻcónhucầu.Sauđóbạnmớicóthểđưaramộtnhịpđộcốđịnhvàthốngnhấtvớinhaugiữagiờănvàgiờngủcủatrẻ.

!LƯUÝCácvấnđềkhichotrẻănvàbúsữa

Trẻbịsặcsữa:Mộtphầnsữatừdạdàychảyngượclạiốngthựcquản

Quansát:Nếutrẻcóítnhấtsáuchiếcbỉmướtmỗingàyvàvẫntăngcântốtthìviệctrẻtrớlàvôhại.Saumỗibữaăn,bạnhãygiữtrẻởtưthếđứngtrongmộtvàiphút.

Trẻbịtrớ:Mộtlượnglớnthứcăntrongdạdàyđộtnhiênbịtràora

Hãythamkhảobácsĩnhi.Đócóthểlàdấuhiệucủabệnhhẹpmônvịởtrẻ.

Phânlỏng

Khibúmẹ,phâncủabéthườngởthểlỏng.Nhưngnếuxuấthiệnthêmcácdấuhiệukhác,bạnhãyhỏithêmýkiếncủabácsĩnhi.Nếuđúngbịtiêuchảythìcầnthậntrọngvìcóthểkhiếntrẻbịmấtnước.

Phâncứng

Mộtvàibébúsữamẹvàingàymớiđiđạitiệnmộtlần.Khôngcógìđánglongạicả.Bạnchỉphảihỏiýkiếncủabácsĩnếuphâncủatrẻquácứngkhiếnhậumôntrẻbịđau.

Trẻ“đauquặnbụng”:Trẻgàokhóc,quằnquại,tỏ

Ănvàngủ➨

Page 111: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

vẻbị“đaubụng”vàkhôngthểlàmbétrấntĩnhđược

Khôngaibiếtrõnguyênnhânchínhxác.Vớitrẻ3hoặc4thángtuổithìđasốvấnđềtrênsẽtựbiếnmất.Trongmộtvàitrườnghợphiếmthìvấnđềđượccảithiệnkhingườimẹđổichếđộdinhdưỡngcủamình,vídụnhưbỏviệcdùngsữabò.Nhữngcửchỉâuyếmdịudàngvớibéthườngrấtcóhiệuquả:bạnhãynóichuyệnvớibé,vuốtve,đuđưabétrongvòngtay.Nhữngcửchỉtrấnan“mạnh”sẽkhônggiúpgìđượctrẻvàcònkhiếntrẻthêmquấykhóc.

Giờăntốicốđịnh

Mộtnguyêntắcngoạilệ:“Chobéăn,ngaykhibéđói”cóthểápdụngtrongnhữngtuầntuổiđầutiên.Mộtlầntrongngày,bạncóthểchobéăntheogiờnàotùyývàthậmchínếucầncóthểđánhthứcđểchobéăn:hãychobéănmộtbữatốicốđịnhlúcmuộn.Luônchotrẻăntrướckhibạnđingủ.Hãyđánhthứcbéđểchobéănbữanày.Tuynhiên,nguyêntắcnàychỉnênápdụngnếunhưbữaăntrướcđócủabéđãcáchbữanàyítnhấtnửatiếngđồnghồ.

Trongnhữngtuầntuổiđầutiên,việcbékhócvàobanđêmgầnnhưluônluônlàbiểuhiệncủaviệcbéđói.Nếubéđượcănnotrướckhibạnđingủ,bạncóthểchắcchắnsẽđượcngủngongiấcvàobanđêm.Nếubạngặpmay,bạnsẽchỉphảithứcdậymộtlầnsauđóđểchobéăn.Điềuđókhôngchỉtốtchobạnmàcòncảchobé:mộtngườimẹđượcnghỉngơiđủsẽchămsócchoconmìnhtốtvàdànhchobénhiềutìnhyêuhơnlàmộtbàmẹhoàntoànkiệtsức!

Tuynhiênkhôngphảibénàocũngcầnbữatốicốđịnhlúcmuộnkhôngcầnépbuộcbéănbữanàylàmgì.Đơngiảnmộtvàibémuốnngủhơnlàmuốnăn.

Vẫntỉnhtáokhiđingủ

Nếutrẻsơsinhđượcchoăntheonhucầu,chắcchắnbésẽđôilầnngủthiếpđibênngựcmẹhoặckhiđangbúdởbìnhsữa.Thậttuyệtkhinhìnngắmmộtđứatrẻnhẹnhàngthiêmthiếpvàogiấcngủtrongvòngtaymẹ.

Page 112: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Tuynhiên,điềunàyđikèmvớimộtrắcrối.Nhiềubéquenvớicảmgiácluônngủvớimộtbìnhsữahaybênngựcmẹ.Mútvàuốngsẽdầntrởthànhthóiquenkhingủcủatrẻ.Tớimộtlúcnàođó,bésẽchỉmuốnngủkhicóhaithứđó.Mộtvàibésẽthứcdậyngaykhinúmvúhoặcnúmbìnhđượccẩnthậnkéorakhỏimiệng.Ngaylậptức,bélạibắtđầukhócvàđòibútiếp.Phảnứngnàycủabéhoàntoànkhôngphảidobéđóibụng:Đốivớibé,việcbúsữađơngiảnđãtrởthànhmộtphầnkhôngthểtáchrờikhingủ.Khôngđượcbú,việcngủsẽtrởnên“khôngbìnhthường”.

Bởivậy,ngayởnhữngtuầntuổiđầutiên,bạnhãytậpchobéthỉnhthoảngthứcgiấcmộtmìnhtrongnôiđểbécóthểhọcđượccáchngủlạimàkhôngcósựgiúpđỡcủabạn.Khibéđãđượcbađến6thángtuổi,bạnhãytáchhoàntoàngiữaviệcănvàngủ.Nếubéyêucủabạncóthểngủmộtmìnhvàocảbanngàyvàbanđêmmàkhôngcầnbúsữa,vàtốtnhấtlàhoàntoànkhôngcầnsựtrợgiúpthìgiấcngủđêmcủabạnsẽđượccảithiệnđángkể.

Bạnđãbiếtrằngmỗiđứatrẻsẽthứcgiấcnhiềulầnmỗiđêm?Nhữngtrẻcóthểtựngủmộtmìnhvàobanngàythìcũngcóthểtựngủmộtmìnhvàobanđêm.Bésẽchỉcựaquậykhithựcsựđóihaycóchuyệngìđókhôngổn.Ngượclại,mộtđứatrẻluônbúsữakhingủsẽtỉnhdậyhàngđêmvàkhóctớikhilạiđượcngủbêncạnhngựcmẹhoặcbìnhsữa.Liệuđâylàbiểuhiệncủacơnđóihaycủathóiquenlàphụthuộcvàotuổicủabé:Trongnhữngtuầntuổiđầutiên,bécónhucầuănnhiềulầntrongđêm.Khi3thángtuổi,béđãcóthểnằmyênvàigiờmàkhôngcầnbú.Khi6thángtuổiviệcbúsữamỗiđêmlàkhôngcầnthiếtnữa.Nếuởđộtuổinày,bévẫnthườngxuyênthứcdậyhàngđêmvàđòibúthìbạncóthểchắcchắnrằngbécủabạnđãcóthóiquenngủkhôngtốt.

§TỔNGKẾT⇒Duynhấtchỉsữamẹ

Trong5-6thángtuổiđầutiên,béchỉcầnbúsữamẹ.Búsữamẹmanglạirấtnhiềulợiíchchocảbévàmẹ.

⇒Cáclựachọnthaychoviệcbúmẹ

Page 113: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Nếubạnkhônghoặcchỉchobébúmộtthờigianngắn,bécóthểnhậnnhữngdinhdưỡngbằngviệcbúbình.

⇒D-Flour

Trongtấtcảcáctrườnghợp,bécầnđượcbổsungFlour-D.ĐólàvitaminDcóchứathànhphầnflourid.

Chobéănvớitìnhyêuthương

Tìnhmẫutửsẽgiúpbạndễdàngnhậnranhữngdấuhiệucủabévàchobéănđúngtheonhucầubécần.

Page 114: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

⇢6-12thángtuổi:Chuyểnsangbữaăncùnggiađình

ThờiđiểmthíchhợpchotrẻăndặmTRONGTHẬPKỈ60,việcbắtđầuchotrẻăndặmcàngsớmcàngtốtvẫncònđượckhuyếnkhích.Khitôitựhàokhoecontraimới6tuầntuổiChristophvớingườihàngxóm,ngườiphụnữgiàrấtngạcnhiênhỏi:“Cáigìcơ?Nóchỉbúsữathôià?Saocôkhôngthửchothằngbéănthêmcáigìđónữa?Congáitôiđãbiếtănbánhquibơkhimới3tuầntuổithôiđấy”.

Chotrẻănbánhquibơcólẽđãxuấthiệntừlâunhưmộtsựngoạilệchứkhôngphảilànguyêntắcnàocả.Nhưngcácbàmẹthườngrỉtainhauviệcchotrẻsơsinhmới3-4tuầntuổicủahọăncàrốt,raubinahaybộtđượcđổbằngthìavàomiệngtrẻ.“Đổvào”thựcsựlàmộtkháiniệmkháchínhxácđểgọitêncáchchoănnày:Chiếcthìaphảiđượcđưagầnnhưtớitậnđầucuốnghọng,vìtronghaihoặcbathángđầutiên,trẻvẫncòn“phảnứngnhổra”:lưỡisẽđẩytấtcảnhữnggìkhôngphảilàchấtlỏngrakhỏimiệng.

Ngàynay,cácbácsĩnhikhoađềuthốngnhấtquanđiểm:việcchotrẻăndặmtuyệtđốikhôngnênkhitrẻchưađủ5thángtuổi.Mộtvàitrẻnhỏphảiđến7thángmới“sẵnsàngchochiếcthìa”.Trongtrườnghợpphânvânthìtốthơnhãyđợithêmthayvìépbuộcquásứccủatrẻ.

Liệutrẻđãsẵnsàngănbằngthìahaychưaphụthuộckhôngchỉvàođộtuổicủabé.Khibạnquansátkĩhànhvicủabé,bạnsẽkhôngkhónhậnrathờiđiểmthíchhợp.Trướckhibạnbắtđầubónchobébằngthìa,bạncầnphảicảmnhậnđượcnhữngdấuhiệusauởbé:

Bécóthểtựngồithẳngkhicósựhỗtrợ.

Conbạnđãđủlớnđểchoănbằngthìachưa?➨

Page 115: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Ánhmắtcủabéchủýđưatheohướngcủachiếcthìa.

Bécóthểquansátvàvớitayđểlấyđồvậtmộtcáchcómụcđích-vàđưanhữngđồvậtđólênmiệng.

Béquantâmtớiđồăncủacácthànhviênkháctronggiađình.

“Hãygiúpconđểconcóthểtựăn!”

Nhưđãtrìnhbàyởnhữngtrangviếttrước,bạncóthểđãnhậnramộtđiều:Thờiđiểmthíchhợpbắtđầuchobéăndặmkhôngchỉliênquanđếnviệcdạdàyhayruộtcủabécóthểtiêuhóađượccácđồănkhácngoàisữamẹvàcácthựcphẩmdànhchotrẻsơsinhhaychưa.Vànócũngkhôngchỉliênquantớiviệctốngchotrẻnhữngđồănđúngvớinghĩa“thựcphẩm”.Điềuquantrọnghơncảlàsựpháttriểncủabéphảiđủ“chín”đểbécóthểcùngthamgiavàohoạtđộngnàymộtcáchtíchcực.Sựpháttriểncủabécũngphảiđạtđượcmứcđểbéthấythíchthúvớiănuống.Hằngngày,bésẽbộclộchobạntínhhiếukìbẩmsinhvàsựhàohứngkhámphátìmtòinhữngđiềumớilạ.Bémuốnmởrộngkhônggiansống.Bémuốnkhámpháđồvậtbằngtayvàmiệng,muốntựdichuyển,muốnhọchỏi.Bésẽmuốntựlàmtấtnhữnggìmàbécóthể.Bésẽtựhàovớinhữngtiếnbộvàsựtựlậpđangdầnlớnlêntrongmình.Vàtrêntấtcả,bécầncóbạnởbên:tìnhyêu,sựủnghộvàtintưởngcủabạn.Điềunàyđặcbiệtcóýnghĩavớibétrongnhữngbữaăn.

Bésẽkhôngchỉhọctừbạncáchănbằngthìa,màcòntạoranhữngđộtphávôcùngquantrọngtrongsựpháttriểnnhâncách.Việcăncùngbànvớigiađìnhlàmộtsựkiệnxãhộiquantrọng.Điềuđócónghĩalà,nếubạnđơngiảnchỉmởrộnglỗhútởbìnhsữađểchođượccháovàothìsẽkhôngđemlạihiệuquảnhưmongmuốn.Bạnhãychấmdứthoàntoànviệcchobéănbằngcáchnày.Chỉquaviệcănbằngtayhoặcbằngthìa,bémớicóthểhọcđượcnhữngkĩnăngăncũngnhưnhữngkĩnăngxãhộimới.

“Hãygiúpconđểconcóthểtựăn”-theotôi,đâylàmộtcâunóichứađựngphươngphápnuôidạytrẻrấthữudụng.Nómiêutảrấtrõnhiệmvụcủabạnkhibéchuyểntừviệcbúmẹhoặcbúbìnhsangviệcăncùngbànvớimọingười.Bạnsẽnhậnrarằngconđãcóthểlàmđượcnhữnggìvàkhíchlệbélầnlượthọchỏitừngthứmột.Consẽtựquyếtđịnhquátrìnhhọchỏicủamình.Bạnhãytheosátđểhỗtrợbé

Page 116: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

vàhãychiasẻniềmvuicùngbémỗikhibéđạtđượcmộtbướctiếnmới.

Thứcăndặmđầutiêntốtnhấtbổsungchosữamẹhoặcsữacôngthứcdànhchotrẻsơsinhlàgì?Khôngcócâutrảlờirõràngchoviệcnày.Mỗinơitrênthếgiớingườitalạichotrẻăndặmbằngnhữngloạithựcphẩmkhácnhau.

CácbácsĩnhikhoacủaĐứclạicónhữngtưvấnhơikhácvớicácđồngnghiệpcủamìnhởMỹ.Chúngtôisẽgiớithiệuchobạnlầnlượtcảhai:

Tưvấncủaviệnnghiêncứudinhdưỡngtrẻem

CácbácsĩĐứckhuyênrằngđốivớitrẻtừ5tới6thángtuổi,khibắtđầuăndặmchỉnênchoănmỗingàymộtlầnítraucủđãđượcchếbiếnsẵndànhchotrẻnhỏ.Đặcbiệtphùhợplàcàrốtbởichúngcóvịngọtngọt.Phầnlớncácbérấtthíchvịnày.Nhưngvìbéchỉănmộtlượngnhỏnênviệctựnấumanglạiíthiệuquả.Nếubéchấpnhậndùngthìa,bạncóthểthêmvàothựcđơnkhoaitâynghiềncùngvớichútdầuthựcvật.

Mộtvàingàysau,bạncóthểbổsungthêmchútthịtxayđểtrẻđượcănđầyđủmóncháonấuvớithịt,khoaitâyvàrauxanh.Bộtnênnấutheotỷlệ2rau,1khoaitây,20gramthịtnạcluộcxaynhuyễnvàthêmvàođólà30gramnướcéphoaquảvà10gramdầuthựcvật.

Lýdochoviệcđưaralờikhuyênnàycủaviệnnghiêncứulà:đồăndặmcầnphảichứachấtsắt.Sắtchínhlàchấtmàtrẻtừ6thángtuổirấtcầnđượcbổsungkèmvớisữamẹ.Chấtsắttrongbộtnghiềnrau-khoaitây-thịtrấtthíchhợpchotrẻ.Nhữnghộpđồănđóngsẵncókíhiệu“thựcđơnchobé”đápứngđượcnhữngyêucầutrênvàngoàiracũngchứacácchấtbổsungsắt.

Mộtthángsauđó,bạnnênchobéănthêmmộtbữabộtđãđượcbổsungchấtsắtnấuvớisữatươinguyênchấtvàngũcốc.Tiếptụcmộtthángsauđó,bạnlạibổsungbữaănbộtthứbagồmbộtnấuvớihoaquảvàngũcốcthôkhôngsữa.

Chobéănnhữnggìvàtheothứtựnào?➨

Page 117: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Khibéđược10-12tháng,bạnhãythửbắtđầuchobéănbánhmìsongsongvớiviệctậpchobétựănvàuốngbênbànăncùnggiađình.Bạnsẽkhôngsailầmnếulàmtheophươngphápnày.NhưngbiếtđâubạnsẽlàmtheolờitưvấncủacácbácsĩMỹ.Điềuđócũngkhôngsao.

TưvấncủaHiệphộiNhikhoaMỹ

Bạnkhôngnênchobéănthứcăncứngngaymàđầutiênhãybắtđầubằngđồănbánlỏng:bạnhãylấymộtítsữamẹhoặcsữabộtdànhchotrẻsơsinhvàthêmvàođómộtchútbộtchếbiếnsẵnđónghộpdànhchotrẻ.Hãychúý:phầnlớncácloạibộtđónghộpsẵnđềuchứabộtsữavàđượcquấyvớinước.Chúnghoàntoànkhôngthíchhợp.Bạnhãysửdụngloạibộtmàngườitacóthểchếbiếncùngvớisữa-trongtrườnghợpnàylàsữamẹhoặcsữacôngthức.Nhưngbạnnhớphảilưuýrằngbộtđónghộpđãđượcbổsungthêmchấtsắtrồi.Mộtthìacàphêbộtđủđểkếthợpvớibốnđếnnămthìacàphêsữamẹhoặc“sữanon”.Sauđó,bạncóthểphachobộtlỏngquánh.Nhưngđiềuđókhôngcónghĩalànósẽthaythếhoàntoànđượcsữamẹhoặcsữacôngthức.Đầutiên,hãychotrẻlàmquendầnbằngthìavớikhẩuvịmớivàmónănmới.Dầndầntăngsốlượnglênbahoặcbốnthìa.

Bộtgạođónghộpvớihàmlượngsắtbổsungsẽlàbộtănđầutiêntốtnhấtdànhchotrẻ:nókhôngchứachấtglutenvàthíchhợpvớiphầnlớncácbé.Ngoàibộtgạothỉnhthoảngbạncóthểsửdụngcácloạibộtngũcốcđónghộpkhácnhau.

Bạnhãychobélàmquendầndầntừngmónmớimột.Mỗimóncáchnhauhaiđếnbangày.

Nếuviệcchobéănbằngthìathànhcông,bạnđưavàothứcđơnchobémónrauluộc,banđầutrộnvớiloạibộtquendùng.Bạncóthểdùngbộtđãchếbiếnsẵnđóngtrongnhữnghộpnhỏbánngoàithịtrườnghoặctựxayrauđãluộcchotrẻ.Bạnhãybắtđầubằngmộtthìaănvàsauđódầntăngsốlượnglên.

Bướctiếptheo,bạnhãychobéăncácloạihoaquảxay.Bạncóthểtrộncùngvàănkèmvớibộtđónghộp.

Khitrẻtừ7-10thángtuổi,thỉnhthoảngbạncóthểchobéngồicùngbànvớigiađìnhănbốchoặctựxúcmộtchútđồxayhoặc

Page 118: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

nghiền.Bạncũngcóthểchotrẻthửănbánhmì,mìsợi,gạo,lòngđỏtrứng,thịt,cávàthịtgiacầm.

Ngoàinhữngmónănmới,bévẫnluôncầnbúsữa.ỞMỹ,ngườitakhuyếncáocácbàmẹnênduytrìchoconbútrongsuốtnămđầutiên.Ngaycảbột-nhưtrêntrìnhbày-cũngcóthểkếthợpvớisữamẹ.Nhữngbàmẹkhôngmuốnchoconbúlâunhưvậykhôngnêndùngsữatươimàhãydùngsữacôngthứckhibéchưatròn1tuổi.Từkhoảngmộtnămtrởđi,bécủabạncóthểănđượchếttấtcảđồăntrênbàn,miễnđólàcácmónănđượcnêmnếmvừaphảivàđủmềm(đượcnghiềnhoặcxay).

Ngoàira,cácbácsĩnhikhoacủaMỹcũngđưathêmcáclờikhuyên:

Lúamì,lòngtrắngtrứng,cácloạiquảvànướcéphoaquảhọcamchanhcũngnhưsữabòlànhữngthựcphẩmkhóhấpthụvàtrongnhiềutrườnghợpcòngâyradịứngchotrẻ.Bởivậy,nênchocácbéthửchúngcuốicùng.Đốivớicácbénhạycảmhoặcmắccácbệnhditruyềnchỉnêndùngnhữngthứnàykhiđược2tuổi.

Nếutrẻkhôngănđượcmộtmónănmớinàođó,bạnhãygạchbỏnórakhỏithựcđơnănuốngcủabétrongvòngmộtđếnbathángvàsauđólạichobéănthửmộtlầnnữa.Nếusauđóbévẫnkhôngănđượcthìhãyđợithêmítnhất6thángtrướckhithửchobéănlầnthứba.

Nếuconbạnhợpvớiuốngsữabò,hãychobéuốngítloạisữanguyênchấtđãđượckiểmđịnhvàkhôngnêndùngsữaítchấtbéođếnkhibéhết2tuổi.Bởitrongthờigianđó,bérấtcầnchấtbéotừsữa.

Khôngnênchobédùngmậtongkhibéchưađầy1tuổi.Trongmậtongcóchứamộtloạichấtcóthểnguyhiểmtớitínhmạngởtrẻ(bệnhngộđộcởtrẻsơsinh).

Đồuống

Khibắtđầuchobéăndặmcũnglàlúccầnchobéuốngthêmmộtchútgìđó.

Page 119: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Nước(tấtnhiênkhôngcóchứacabonatvàkhôngđểlạnh)lànướcuốngtốtnhấtthỏamãncơnkhátcủabé.

Bạnhãythậntrọngvớicácloạinướcéphoaquả.Hãyphaloãngchúngvớinướctheotỷlệ1:1vàchobéuốngkhôngnhiềuhơnnửacốcmỗingày.Uốngquánhiềunướctráicâysẽdẫntớitìnhtrạngbékhôngcònmuốnănnhữngđồănkhácvàgâyđầybụng.Cácloạinướcépdànhchotrẻthườngrấtđắtđỏvàhoàntoànkhôngcầnthiết.

Dùngđồhộphaytựnấu?

Cólẽ,bạnvẫnphânvânliệukhôngbiếtnênchotrẻănbộttựnấuhaybộtchếbiếnsẵnđónglọ.Câutrảlờicủachúngtôilà:bộtvớitínhchấtlàthứcăndặmđầutiêncầnphảichứachấtsắt.Bộtđónghộpchotrẻthườngđượcbổsungchấtsắt.Bởivậy,nósẽthíchhợphơnlàbộtbạntựnấu.

Bạncóthểdùnghoaquả,rauxanhhoặcthậmchítoànbộbữaănchobétừđồchếbiếnsẵnmàkhôngphảilolắnggìnếubạncảmthấythuậntiện.Bạncũngkhôngnhấtthiếtphảitheocáchnày.Nếubạnđằngnàocũngnấuănhàngngày,bạnnênđổimóntrongthựcđơnthôngthườngchogiađìnhvàhãyđểconbạnthamgiachọncùng.Muốivàgiavịbạnchỉnênchovàophầnthứcăndànhchobạnsaukhiđãbớtriêngkhẩuphầndànhchobé.Đồănsẵnđôngđá,đượcđóngtúihoặchộpđềukhôngtốtchotrẻnhỏbởichúngđượcnêmnếmquámặn.

Cáccôngthứcđểnấunhữngmónăndànhchotrẻluônrấtphongphútrongcáccuốnsáchdạynấuăn.Tuynhiên,chúngthựcrakhôngcầnthiết.Bởivậy,bạnsẽkhôngtìmthấytrongcuốnsáchnàymộtcôngthứcnấuănnàocả.Conbạncóthểănđượctấtcảnếubạntậpchotrẻlàmquendầndần.Chỉcầnđồănphảiđủmềmhoặcđãđượctháinhỏphùhợp.

Khôngcóbìnhbúcũngkhôngsao

Khiconbạnhọccáchuốngnướctừtách,bésẽbúsữamẹhoặcbúbìnhíthơn.Đểhỗtrợquátrìnhchuyểngiaonày,bạnnênchocondùngmộtloạicốccónắpđậyvàvòigiúpchoviệchọcuốngcủabédễdànghơn.Nhữngbéđượcbúsữamẹcóthểhọcuốngcốcngaymà

Page 120: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

hoàntoànkhôngcầnthôngquauốngbình.

CongáiútAndreacủatôiđãhọcuốngcốcngaymàkhôngcầntớibình.Trongkhitôivẫnchoconbúnhiềulầntrongngày,conđãđượcphépthửdùngcốc.Đầutiên,chỉlàphụthêm,nhưngkhi9thángtuổiconđãcóthểuốngnướcbằngcốc.Việccaisữanhờthếmàđơngiảnhơnrấtnhiều.Khiđó,tôichoconbúbữaduynhấttrongngàyvàobuổisáng.Chúngtôivẫnduytrìbữanàybởicảhaimẹconđềucảmthấythoảimái,dễchịu.

Từkinhnghiệmbảnthân,tôikhuyêncácbàmẹchoconbúnênbỏquaviệcdùngbình.Trongthờigiansắpcaisữa,mỗingàychoconbúmộtlầnvàobuổisángbởivìviệccaisữasẽdễdàngthànhcôngsauđó.Khicaisữa,bécóthóiquenvừangậmtivừangủhàngtốisẽkhókhănhơnnhiều.

LƯUÝChếđộdinhdưỡngtốtlàchếđộdinhdưỡngphùhợpchotừnggiaiđoạnpháttriển

Trẻcóthểlàmgì? Bạnnênchotrẻănthêmnhữngmóngì?

0-6tháng

Trẻtìmvúmẹhoặcnúmvúnhựađểbú

Khônggìcả(chỉdùng“sữanon”thaychosữamẹnếucần)

5-7tháng

Trẻbắtđầungồi.Trẻcóthểdichuyểnmắttheothìa.Trẻmởmiệngđểmẹbónbằngthìa.Môicủatrẻcóthểngậmthìa.Trẻbắtđầubiếtnuốtđồăn.

Kếthợpsữamẹhoặc“sữanon”vẫndùnghàngngàyvớibộtchếbiếnsẵndànhchotrẻemcóbổsungchấtsắt-đầutiênlàbộtgạo,dầndầnlàbộttừnhữngloạingũcốckhác.

6-8tháng

Trẻcóthểchuyểnđộnglưỡitrongmiệngvềhaiphía.Trẻbắtđầunhai.Trẻcóthểđưataylênmiệngtheoýmuốn.

Rauxanhvàhoaquả:nghiềnhoặcxay,đầutiênhãythửtrộnchúngcùngvớiloạibộttrẻănhàngngày.

7-10tháng

Trẻcóthểcắnvànhaitốt.Trẻcóthểdichuyểnthứcăntrongmiệng.Trẻcóthểđặtmôiđúngkhingậmcốc.Trẻthànhthụckỹ

năng“cầmcànhcọ”:nắmcác

Cóthểchobéănbằngtaybánhmìvàcácloạisảnphẩmngũcốc.Chobéăncáchoaquảcắtmiếngvàrauxanh,

nướchoaquảhaysữatrong

Page 121: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

ngóntaychặtvàoquảbóngnhỏ. cốc.

8-12tháng

Trẻquantâmtớicácthựcphẩmrắntrênbànăngiađình.Trẻcótiếnbộkhiuốngbằngcốc.Trẻthànhthạokỹnăng“cầmnhíp”:ngóncáivàngóntrỏcóthểphốihợpvớinhaunhịpnhàng.

Cácmónănmềmvàđãnấuchíntrênbànăn,thịtđãđượcthái,bămhoặcxaynhỏ.

Ăncùngbànvớigiađình

Choconănđồngnghĩavớiviệcbạncungcấpchoconnhữngdưỡngchấtquantrọng-vídụcacbonat,chấtbéo,khoángvàvitamin.Nếuchỉthếkhôngthôithìchưađủ,màcáchbạnchoconănnhưthếnàovôcùngquantrọng.Quacáchbónchoconăn,bạncóthểgửitớiconnhữngthôngđiệpnhư:

“Mẹyêuconlắm”

“Mẹbiếtcầnphảigiúpconnhưthếnào”

“Mẹtintưởngởcon”

“Mẹtôntrọngcon”

Khiconbạnnhậnđượcnhữngthôngđiệpnàythìchắcchắnbạnsẽkhôngthấtbại.Đốivớiviệcchuyểntừbúmẹhoặcbúbìnhsangăncùngmâmvớigiađình,điềunàycónghĩalà:bạnđểchoconmìnhdẫndắt,concủabạnlà“ôngchủ”.Việccủabạnlàhỗtrợ,giúpđỡvàtạoramộtkhôngkhíthoảimái.

Bạnhãyđợiđếnkhiconđủlớnđểsẵnsàngănbằngthìa.Ởmộtvàibé,việcnàykhôngcógìkhókhăn.Chúngcóthểnhanhchóngănđượcbằngthìavàhámiệngnhưchúchimnonháuđói.Mộtvàibékháclúcđầulạitừchốidùngthìa.Việctừchốiđơngiảnlàdobécònquálạ

Chuyểngiaiđoạnthànhcôngchotrẻ➨

Sẵnsànghỗtrợ➨

Page 122: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

lẫmvớiviệcdùngthìa;bécảmthấybấtngờởđầulưỡicómộtcáigìđókhácvớidòngsữamẹhay“sữanon”quenthuộc.Bécầnthờigianđểnhậnrarằngmọingườicũngcóthểănbằngthứnày.Tómlại,bạnhãykiênnhẫnthửđithửlạinhiềulần.Nếuconphảnứnglạimộtcáchquánhạycảmvàdù6thángtuổivẫncònọevànghẹnkhicảmthấycó“vậtlạ”trongmiệngthìviệcthíchnghicầnđặcbiệtcẩnthận:bạnhãybôilêntaybéhoặcmộtthứđồchơiyêuthíchcủabéhaymộtchiếcthìamềmmộtítbộtđểbécóthểtựtìmhiểuvàlàmquenvớihươngvịmới.

Mộtvàibéthườngbịnghẹnkhibấtchợtănphảinhữngmẩucứngtrongmónănmềm.Cácbésẽănmộtcáchdễdànghơnnếuđồănđượcnghiềnhoặcxaynhuyễn.

Banđầu,bạnnênđặtconvàolòngkhibónăn.Ởtưthếngồithẳng,bécóthểtránhđượcnguycơbịnghẹn.Chỉđếnkhibécóthểngồichắcchắnthìbạnmớinênchuyểnchobésangngồighếănriêngdànhchobé.

Nhịpsinhhoạtphùhợpsẽrấthữuíchđểtrẻhọcănđúngcách.Vìthế,bạnnênchobéănvàonhữnggiờăncốđịnh.Bạncóthểcăncứvàothờigianngủcủabéđểlậprathờigianbiểuchocácbữaăncủacon.Bấtcứkhinàocóthể,bạnhãyđểconngồiăncùnggiađình.Hàngđêm,consẽkhôngcầnphảiănhayuốngthêmnữa.

Ngoàira,cảhailờikhuyênsauđềurấtquantrọng:hãychobéănthứcănhợpvớiđộtuổinhưtrênđãtrìnhbày.Khibónchoconăn,bạnnênnóichuyệnnhẹnhàngvàđộngviêncon-nhưngcũngkhôngcầnnóiquánhiềuđểconcóthểtậptrungvàtậnhưởnghươngvịmónăn.

Bạnhãyđểbétựquyếtđịnhtốcđộ.Chỉkhinàobéđãcảmnhậnđượcchiếcthìathìbạnhãybắtđầubónchobéăn.

Bạnhãyluônđểbétựquyếtxembémuốnănbaonhiêu.Bésẽchỉchobạnrấtrõlượngthứcănmìnhmuốn:“Miệngmở”tứclà“Nhiềuhơnnữa”-“Miệngmímlạivàđầuquayđi”nghĩalà“Conđãănđủrồi”.

Đểtrẻdẫndắtbạn➨

Page 123: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Bạnnênchobéănnhữngsuấtnhỏ.Nếubémuốnnhiềuhơn,hãyđápứngbé.Chúngtôicốýkhôngđưarachỉdẫnvềlượngthứcănchotừngbữacủabé.Lýdobạncũngđãbiết:conhoàntoàncóthểtựđiềuchỉnhnhucầunănglượngcủamìnhmộtcáchhoànhảo.Lượngcalolàkhôngquantrọng.

Bạnhãychophépcontìmhiểuđồăn.Hãychophépbéđượcchạmtayvàothìa.Bạncũngnênđưachobémộtcáithìakhác.Hãychophépbédùngngóntayđểkhámpháthứcăn.

“Concóthểtựlàmmộtmình”

Bạncứđểconănbằngtaybấtcứkhinàoconmuốn.Đượctựănmàkhôngcầnaigiúpđỡkhiếnđasốtrẻcảmthấyrấtthíchthú.Thíchhợpchoviệcnàykhôngchỉcóbánhmì,nhữngmẩuhoaquảvàraucủmềm.Thứgìbốmẹănđượccũngđềuphùhợpvớicon.Quantrọnglànhữngthứcănnàyphảiđủđộkếtdínhđểkhôngbịrơikhibéđưatừđĩalênmiệng.Khoaitây,gạohoặcmìsợikhitrộnvớirau,thịtvàmộtchútchấtlỏngcóthểtạothànhmóncháođặcthíchhợp.

Bạnhãychấpnhậnviệcbésẽlàmvươngvãithứcănlungtungkhitựănvàsẽchỉcònlạirấtítthứcănđượcđưavàomiệngbé.Bạnhãyxácđịnhtinhthầnrằngchỗbéngồiănvàcảngườibékhótránhkhỏibịdâybẩn.Bởivậy,hãybảovệghếănbằngmộtmiếnglótnhựavàđeochobéyêucủabạnmộtcáiyếm.Nhưngchobéăntheocáchnàysẽmanglạihiệuquảcao!(1)

Béyêucàngphàmănbaonhiêuthìcàngnhanhthuầnthụckỹnăngănbấynhiêu.

Ngườitathườngkhuyênnênbónchotrẻăntrướccữbúmẹhoặcbúbìnhtheophươngchâm“cơnđóicuốntấtcảvàotrong”.Đằngsauphươngchâmnàylàquanđiểmchorằngkhiđóitrẻdễdàngchấp

Đánhthứctrítòmò➨

Page 124: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

nhậnviệcănthìahơn.Điềunàycóthểđúngnhưngcũngcóthểsai.Bạnhãytưởngtượng:mộtđứabéđóibụngđangmongđợimộtbầungựcmềmmại,ấmápvàđángtincậylạibịđẩyvàomiệngmộtvậtgìđóvôcùngcứng-mộtchiếcthìa.Liệulúcđóbạncóthểbựcmìnhvớibéđượckhôngnếunhưbésẽnổigiậnvàgàokhócchođếnkhiđượcbú?

Nhưngngượclại,nếusựtòmòvàsởthíchkhámphánhữngđiềumớilạkhiếnchobéyêucủabạntìnhnguyệnmuốnthửănbằngthìathìbésẽtìmthấyđượcnhiềuniềmvuihơnvớiviệcănuống.

Cũngcóthểlànhữnglầnthửchobéănbằngthìasẽthànhcônghơnnếulúcđóbéchưathựcsựđói.Lờikhuyêncủachúngtôilà:lầnthửnghiệmvớiviệcănbằngthìađầutiêntốthơnnênvàolúcsaukhibébúmẹhoặcbúbình.Saumộtthờigian,bạncóthểthayđổithứtựnày.

Mộtlờikhuyêncuốicùng:Ngaycảkhibéyêucủabạntrởnên“tròntrịa”mộtcáchbấtthườngthìởtuổinàykhôngcóchuyệncân.Hìnhdángcủatrẻlúcnhỏkhôngliênquangìđếnhìnhdángcủachúngkhitrưởngthành.

§TỔNGKẾT⇒Từngthìanhỏmột

Việcbónchotrẻănbắtđầusớmnhấtlúctrẻ6thángtuổi:bạnnêndầnđưatừmónnàytớimónkhácvàothựcđơn.Hãyđợixemliệubéyêucủabạncóhấpthuđượcmónnàykhôngvàhãybổsungsaucứhaiđếnbangàymộtmóngìđómới.

⇒Nhữnglờikhuyênkhácnhau

LờikhuyêncủacácbácsĩnhikhoaởMỹvàĐứccómộtchútkhácnhaunhưngcảhaiđềucócơsở.Bạnhãylàm

Khôngcóchuyệnthừacân➨

Page 125: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

theocáchcóvẻhữudụnghơnvớibécủabạn.

⇒Choănphùhợpvớisựpháttriểncủatrẻ

Béyêucủabạntựquyếtđịnhnhịpđộănchophùhợpvớisựpháttriểncủamình.Bạnhãychămchúquansátđểnắmbắtđượccáctínhiệutừphíaconvàđểchocontựquyếtđịnhviệcănuốngcủabảnthân.Càngđượcphéptựlàmnhiềuviệc,bécàngcónhiềuniềmvuihơnkhiăn.

Page 126: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

⇢1-6tuổi:“Conkhôngcònlàtrẻsơsinhnữa!”

Trênbàncónhữnggì?BẠNĐÃTHÀNHCÔNG:Conbạnđãtrởthànhmộtthànhviênthựcthụbênbànăngiađình.Béngồitrongghếăndànhchotrẻemvàcóthểtựănmộtvàimónănbằngtay.Vớisựgiúpđỡcủabạn,bécũngcóthểuốngđượcnướctừcốc.Bécóthểnhaivànuốt.Béđểbạnbónvàthỉnhthoảngcũnglạimuốnđượcmộtmìnhthử“thínghiệm”vớithìaăn.Phầnlớncácmónmàbạndọnlênbànchogiađình,bạncóthểchobéthử-nhưngvớiítmuốivàgiavịhơn.Tấtcảđồănmềmvàấmbéđềucóthểănđược.

Tấtnhiên,khôngphảitấtcảcácbéở12thángtuổiđềulàmđượcnhưthế.Cóbéchậmhơnmộtchút.Mộtvàibétớisau1tuổimớimọcrăngvàsauđócóthểnhaithựcsự.Mỗibésẽcósựpháttriểnkhácnhau:nhiềubé1tuổivẫnchưanếmthửhếttấtcảcácmónăncủagiađình.Cóthểkhiđóbévẫnđượcbúmẹhoặcbúbình.Hoặccũngcóthểbévẫnthíchănbộtchotrẻsơsinh.Đốivớinhữngbénàythìphảiđợithêmkhoảngmộtnămtớikhibécóthểtựănbằngthìahoặcdĩa.Đôikhi,tậntớikhikhoảng4tuổi,bémớicóthểnhaitốtnhưngườilớn.

Nhưngdùsaoconbạnlúcnàykhôngcònlàmộtđứabésơsinhnữa.Concóthểănđúngcáchnếubạnđặtlênbànmónnàođóphùhợpvớibé.Cácmónănphùhợpvớiconđãđượctrìnhbàyởphầntrướcmộtcáchchitiếtdướitiêuđề:Trẻcầnăngìđểsống?Nhữngkiếnthứccơbảnvềchếđộdinhdưỡngchobé.

Nhữnglờikhuyêndướiđâydànhchotấtcảcáctrẻnhỏ.Khôngcósựkhácnhauvớitrẻmập,gầyhaytrungbình.

Ănuốngphùhợpchotrẻtừ1-6tuổi➨

Page 127: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Caisữa

Nếuconchưacaisữahoặcvẫnchưamuốnbỏbúbình,từsau1tuổibạnnêncaidầnchocon:Nếubạnvẫnchoconbúsữahoặcbúbìnhsaubữaănchínhsẽdẫntớitìnhtrạng:mộtvàitrẻhầunhưkhôngmuốnăngì-màthíchbútớinohơn.Bạnnênchoconbúsữahoặcbúbìnhnhưlàbữaănphụriêng,vídụnhưbữasángvàbữatrưahoặcgiữabữaăntrưavàtối.

3+2:Thờigianchobữaăncốđịnh

Giữa12và18thángtuổi,phầnlớntrẻbỏthóiquenngủgiấcthứhaitrongngày.Cácconchỉgiữlạimộtgiấcngủtrưa.Từbâygiờ,bạnhãyápdụngchobémộtthờigianbiểucốđịnhhơnchocácbữaănmàbésẽduytrìtrongnhữngnămtiếptheo:babữatrongngàyvàomộtthờigiancốđịnh,thêmvàođólàhaibữaănphụ.

Cứcách2-3tiếng,bạnnênchoconănmộtchútgìđó.Nhữngbữaăncốđịnhcómộtýnghĩagiáodụcrấtquantrọngbởiquađó,conbạnsẽnhậnthứcđượcrằngngườitaănuốngkhôngphảidonhàmchánkhôngcóviệcgìlàmkhác,cũngkhôngphảiđểkhenthưởnghayvìmộtlýdonàođó.Nếunhưbéyêucủabạnkhángcựlạiviệcphảiăntrưanhưnghaiphútsauđólạingúngnguẩyđòiănbánhquythìhãynóivớibémộtcáchtrìumếnnhưngthậtcươngquyếtrằng:“Bữatrưacủachúngtaquarồi.Conhãyđợichotớibữaănphụnhé!”Đểbéyêucủabạnkhôngbịđóilâuthìtrongtrườnghợpnày,bạncóthểchoconănbữaphụsớmhơnthườngnhật.

Thỉnhthoảngcóthểchobéănbánhquihoặckem.Córấtnhiềuđồănkháccũngphùhợpchobữaănnhẹcủabénhưhoaquả,sữachua,rau,lươngkhô,phomát,bánhmì...Thêmvàođóhãychoconuốngmộtcốcnướchoaquả,tốtnhấtlàphavớinướchoặcsữa.Bạnnêndùngsữatươinguyênchấttrongnămtuổithứhaicủabévìbérấtcầnchấtbéotừsữa.

Đồuống

Bạnkhôngnênchobéuốngquánhiềunướchoaquảvàsữahoặccacaomàkhôngcógiớihạn.Quánhiềucácthứcđồuốngnàyrấtdễlàmtrẻchánăntrongnhữngbữachính.Mộtcốcsữanhỏhoặchoaquảlàđủchomỗibữaphụ.Nếuconbạnvẫnkháthãychobéuốngnước

Page 128: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

trắng.Nướctrắnglàcáchgiảiquyếtcơnkháttốtnhất.Trongnhữngnămđầuđời,bạnnênhạnchếmộtcáchtốithiểuchocòndùngnướcchanhngọtcóga;ngaycảsaunàycũngchỉnênchoconuốngtrongcáctrườnghợpngoạilệ.

Kếthợpnhữngmóncũvàmới

Bạnkhôngnênhỏi:“Conthíchăngì?”Đừngcónấutheoyêucầucủaconmàhãytựlênthựcđơnchobữaăngiađình.Từnhữngthứđượcbạndọnratrênbànăn,consẽlựachọnmónănchomình.

Sựđadạng,phongphútrongthựcđơnsẽđảmbảomộtchếđộdinhdưỡngbổdưỡngvàcânđối.Bởivậy,bạnhãyghinhớbiểuđồthápdinhdưỡngkhilênthựcđơnchogiađình.

Trongbữaănluônnêncómộtmóngìđómàconđãbiết.Cóthểcácmónănlạbạnsẽphảidọnratớimười,haimươi,bamươilầnthìbémớiđộngtới.Bạnhãykiênnhẫnvàtựthưởngthứcmónănđómộtcáchthíchthú.Bạncũngnênđặtsẵnbánhmìlênbànănvàomỗibữa.Khibékhôngthựcsựthíchmónmớithìconvẫnluôncóthểnobụngbằngbánhmì.

Nếubạnchuẩnbịcảmóntrángmiệng,cũnghãychoconănthửbấtkểtrướcđóconđãănnhiềuhayít,thậmchíkểcảkhiconchưahềăntígì.

Hãychophépconănnhiềunhưchúngmuốn.Sẽlàtànnhẫnnếukìmchếtrẻchuyệnănuống.

Ấm,mềmvàcónước

Hãychobéyêucủabạnănnhữngđồănmềmvàcónước-âmấmmộtchútthìtốthơnlànóng.Cácbédưới4tuổivẫncónguycơdễbịhóc.Nhữngmẩuthứcăncứngvàtocóthểmắckẹttrongkhíquảncủabégâyrangạtthở.Vìthế,chưanênchocácbéănkẹocứng,bỏngngô,xúcxíchchưacắtnhỏhaycàrốtsống.Bạnhãynhớluônluônphảitháithịt,rauvàhoaquảsốngthànhnhữngmẩunhỏ.Cácloạihạt,nhấtlàhạtlạcđặcbiệtnguyhiểmvớitrẻnhỏ.

BéThea2tuổiđượcmẹđưatớiphòngkhámvìbịhokhiđang

Page 129: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

ănlạc.Quaốngnghe,bácsĩđãnhậnthấycótiếngkêu“láchcách”ởkhuvựctrênphổigiốngnhưởvanhơi.Hạtlạclúcđóđãtrôivàotớiphếquản.BéTheangaylậptứcđượcđưatớibệnhviệnđểlấynóra.

Việcănuốngdiễnranhưthếnào?TRONGNĂMTUỔITHỨHAI-vàokhoảngthángthứ15,conbắtđầubướcvàomộtgiaiđoạnvôcùngthúvịcon:Conpháthiệnrarằngmìnhcũngcónhữngmongmuốnvàướcvọngriêng.Lýthúhơnnữalàconkhámphárarằngconcũngcóquyềnlựcvàtầmảnhhưởngtớingườikhác.Vídụ:conbạnngồitrongghếvàăn.Vôtìnhthìacủaconbịrơixuống.Mẹsẽđứngdậyvàlấythìagiúpcon.Bạncóbiếtconlúcđósẽphảnứngrasaokhông?Consẽlạinémchiếcthìaxuống.Vàcứliêntiếpnhưvậy.

Tạisaobélạithíchthúvớiviệcnàyđếnvậy?Cólẽvìbéđãtìmthấymộtđiềugìđórấttuyệtvờitrongtrònày:“Này,mìnhcóthểlàmchomẹsẽluônphảiđứngdậyvànhặtthìachomình.Mẹluônlàmcáimàmìnhmuốn”.Conyêucủabạnsẽbắtđầuthửđểtìmragiớihạntầmảnhhưởngcủacon:“Tầmảnhhưởngcủamìnhsẽbắtđầuvàkếtthúcởđâu?”Từyêuthíchcủaconsẽlà:“Không”.Vớimộtchútrạngrỡtrongánhmắt,béđặcbiệtthíchthúvớiviệclàmđiềumàbékhôngnênlàm.Kểcảnhữngtrậnhờndỗi,những“thínghiệm”vớiviệcđánhđấmvàcắncũngthuộcgiaiđoạnpháttriểnnày.Trongnămthứhaivàthứba,tấtcảcácbéđềuưahànhđộngnhưvậy.Bénhưmộtchúsưtửnhỏcònđanglănlêbòtoàiquanhsànnhàvớicácanhchịem,bémuốnđọsứccủamìnhvớingườilớn.Bésẽcảmnhậnthấymộtcáchchínhxácđiểmmạnhcủabécũngnhưđiểmyếucủabạn.

Trẻluônthíchthúđưachamẹmìnhvào“cuộcchiếnsưtử”.Vàkhôngítnhữngchamẹ,đặcbiệtlàcácbàmẹ,thamgiamộtcáchvôthứctròchơinàycủatrẻ.Khiănnguycơnàycàngcaobởinhiềubàmẹđểlộrayếuđiểmcủamình.Nếuconchêkhôngănbữađó,cácbàmẹsợrằngbésẽlảđivàbịđói.Hoặchọlàmnhưthểtìnhyêucủahọ

Tránhđấutranhquyềnlựcbênbànăn➨

Page 130: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

dànhchobéphụthuộcvàolượngthứcănmàbéăn.

Cácbéchỉcầnthếlàđủđểnhậnrarằng:“Lúcănsẽlàcơhộituyệtvờiđểthửsứcvớimẹ.Việckhángcựlạikhôngănthậtlàlýthú.Bởilúcđómìnhsẽmạnhhơnmẹ.Lúcđó,mìnhcóthểbắtmẹphảinghetheonhữnggìmìnhmuốn.Nếubạnđểtrẻđưavàocuộcchiến,bạnsẽbịthuacuộc.Ngườitakhôngthểbắtép,dùngmẹo,haykhenngợiđểkhiếnchotrẻăn-vàđiềunàycũngtươngtựnhưvớiviệcđingủ.Bạnchỉcóthểbắttrẻnằmlêngiườnghoặcngồixuốngbànăn.Nhưngkhinàovàliệubécóngủhayănkhôngthìchỉcóbémớitựquyếtđịnhđược.Ngủvàănlànhữngnhucầucơbảnmàconcóthểtựđiềuchỉnh.Đểlàmđượcviệcnày,conchỉcầnmộtđiềuduynhất:sựtintưởngcủamẹ.

“Conkhôngthíchgìhết?Điềunàycũngchẳngsao”

Bạncóthểvàcũngnênđặtrachoconnhữngnguyêntắcứngxửbênbànăn-nhưngkhôngphảilàvềlượngthứcănmàbésẽăn.Liệubécóănhaykhông,ănbaonhiêu,chọnmónnào-bạnhãychobétựquyết.Bạnkhôngcầnthiếtphảichứngminhvớibérằngbạncóquyềnlựchơnbé.Hãytintưởngrằngbéyêucủabạntựbiếtchínhxácnhấtconcầnănbaonhiêuđểsống.Nếubélắcđầuvànói:“Conkhôngthíchmónnày”hay:“Conkhôngmuốnăn”-thìlúcnàybạncũngđừngquantâmđếnviệcconkhôngmuốnăn.Bạnđừngnêntỏrabựctức.Maymắnlàbạnkhôngchỉnấuchobémàcònnấuchomìnhănnữa.Vàonhữngtìnhhuốngnày,bạnnêntrảlờibénhưsau:

“Conkhôngcầnphảiăngìcả.Hãyngồixuốngbànvànóichuyệncùngbốmẹ.”

Bécầnphảicómặtbênbànănvàotấtcảcácbữanhưngkhôngnhấtthiếtphảiăn.Bạnđặtthứcănlênbànchứkhôngphải“nhồi”thứcănvàomiệngbé.Nhưthếtứclàbạnđãtránhđượccuộcchiếnbéđangcốtìnhnhửbạnvàothamchiếnrồiđấy.Bạnkhônggâyáplựcvàkhôngtạoranhữngcăngthẳngkhôngcầnthiết.Bạngiaophóchoconbạncáimàbécóthểlàmrấttốt:ăntheonhucầucủamình.Conbạn

Page 131: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

sẽthấyrằng,bạntintưởngnó.Điềuđótốtchobé.

Thôngcảmvớisởthíchđặcbiệtcủacon

Bạnnhớrằng:conlúcnàykhôngcầnphảiănnhiều.Bépháttriểnvàtiếpthuchậmhơnnhiềusovớinhữngnămđầutiên.Sựbụbẫmcủabékhôngcònnữa.Vàcònmộtthứnữacũngthayđổi:rấtnhiềubéhàohứngănuốngnămđầutiênnhưngtrongnămthứhailạithườngrấtlưỡnglựvớinhữngmónmới.Nhữngthứlạlẫmđầutiênsẽbịtrẻtừchối,cóthểlàrấtnhiềulầnliêntiếpnhau.Tạisaolạinhưvậy?

Bạnhãythửtưởngtượngxemmộtđứatrẻtrongthờikìđồđáđãbòrakhỏihangvàkhámpháthếgiớinhưthếnào:sẽlàtốtnếubéchỉănnhữnghoaquảvàdâumàchúngđãquendùngvàđảmbảokhônggâyhạigì.Vídụnàychothấy:sựsợhãitrướcnhữnggìmớilạthựcralàmộtvũkhítựvệcầnthiếtchotrẻnhỏkhimỗingàychúnglạidichuyểnnhiềuhơn.Bạnđừngtráchmắngconkhiđộtnhiênbébiếngănmàhãychobéthấybạnthấuhiểuvớicảmgiáccủabé.

Ngoàira,ngườitacũngcóthểgiảithíchvềsởthíchthíchđồngọtởtrẻemtừgócđộsinhhọcnhưsau:nhữnghoaquảngọtthườngkhôngđộcvàcóthểănmàkhôngphảibănkhoăngì.

Bạnnênđểtrẻtựănbằngbấtkìhìnhthứcnàochúngmuốn.Ănbằngtayởnàonămthứhaivẫncóthểchấpnhậnđượcnhưnghãykhuyếnkhíchtrẻtựănthìahoặcvớimộtchiếcdĩađãcùn.Bạnđừngbựcmìnhvìmộtchiếccốcbịvỡ.Sẽcònrấtnhiều,rấtnhiềuchiếccốckhácbịlàmvỡtớikhitrẻtrưởngthành.

Bạnhãychỉbónchotrẻnếutrẻcầnsựgiúpđỡcủabạn-vàkhôngbaogiờépnếutrẻthựcsựkhôngmuốnănnữa.Nếubạncứnhấtthiếtbónthứcănkhitrẻđãnobụngvàkhôngmuốnthêmnữalàbạnđanggâyáplựcchotrẻđấy.

Mộtbàmẹtrongmộtbuổithuyếttrìnhđãhỏi:“Congái4tuổicủatôichỉtựănmìsợivàkhoaitây.Tôiphảibónchoraunếukhôngnósẽkhônghềđộngđếnmónnày”.Làmnhưthếtứclàngườimẹđãviphạmnguyêntắc!Sẽtốthơnnếumỗibữađặtmộtítraubêncạnhmì

Traotặngsựtintưởngvàkhuyếnkhíchtínhđộclập➨

Page 132: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

sợihoặckhoaitây.Mộtngàynàođó,đứabésẽtựthửmónnàyhoặcmónkia.Nếukhôngcónghĩalàbécũngkhôngcầnmónrauđó.

Hãyluôngiữbìnhtĩnh

Bạnnênđểyênnếutrẻlầnđầutừchốimónănmới.Việcmộtmónănmớiphảisautớihaimươihoặcbamươilầnđưaramớiđượctrẻchấpnhậnlàchuyệnhếtsứcbìnhthường.Bạncóthểkhuyếnkhíchconthửmộtchútgìđómớinhưngxinđừngépbuộccon.

Hãykhuyếnkhíchconthửđồănmớibằngcách:Bạnchophépbénhèthứcănrakhỏimiệngnếuthấykhôngngon.

Hãyđưachobénhữngsuấtănnhỏ.Chothêmthứcănkhiconyêucầusẽtạohứngthúvớiviệcănuốnghơnlàmộtđĩađầythứcănlúcnàocũngbịthừalạimộtít.Mộtvàibéchỉcóthểănđượcmộtchútxíu,đặcbiệtkhibéđãuốngnhiềunướchoaquảvàsữa.Lượngthứcănởmỗibélàkhácnhauvàcũngdaođộngrấtlớntừngàynàyquangàykhác.

Đừngquantâmđếnviệcconbạnănnhiềuhayít.Hãyquantâmnhiềuhơnđếnviệcliệubécókhỏemạnhvà

nhanhnhẹnkhông.

Bầukhôngkhívuivẻkhiăn

Hãytạomộtbầukhôngkhíthoảimáikhiănuống.Hãytròchuyệnmộtchútvớibéchứđừngtựnóichuyệnmộtmình.Bảnthânbạnhãyănmộtcáchngonmiệng.Nhưthế,bạnsẽtrởthànhmộttấmgươngtốtchobénoitheo.

Thiếtlậpranhgiới➨

Page 133: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Thiếtlậpranhgiớivềcáchcưxửbênbànăncũngvôcùngquantrọngnhưtraochotrẻsựtintưởngkhiăn.QuaChương2bạncũngđãbiếtmìnhnêntránhnhữnglỗinào.Nhữngnguyêntắcsausẽgiúpbạncónhữnghànhviđúng.

Nguyêntắctránhcăngthẳngkhiăn

Nhữngthóiquensẽgiúpchoviệc“thiếtlậpranhgiới”diễnradễdànghơn.Thóiquenquantrọngnhấtkhiăn:

Bạnhãyluônngồibênbànăncùngbétrongtấtcảcácbữaăn.

Điềuđócũngnênlàmvớicácbữaănnhẹ.Bạnnênduytrìviệcănbabữachínhbằngmộtthờigianbiểucốđịnh.Chỉkhibéđãngồiyênvàtậptrungvàoănuốngthìtiếngnóibêntrongcủabémớipháthuytácdụng:lúcđóbésẽăntheonhucầu.Vừaănvừachạylungtunghoặcxemtivingượclạisẽlàmtăngviệcnhồinhétđồănmộtcáchvôthứcmàkhôngđểýđếncảmgiác“nohayđói”.

Việcchobéngồicùngbànănvớigiađìnhcòncóthêmmộtlợithếnữa:bạncóthểđểmắttớibé.Điềunàyrấtquantrọngđểgiữantoànchobébởivìbạncóthểngaylậptứcnhậnranếubébịhóc.Đừngbaogiờđểconbạnănmộtmìnhmàluônphảicómộtngườilớnbêncạnh.

Lúcđầu,bésẽchỉngồibênbànăntớikhiănxongphầnthứcăncủamình.Sauđó,béđượcphépđứngdậy.Nếubékhôngmuốnăngìvàngồichovuithôithìchỉcầnvàiphútlàđủ.Từkhoảng4tuổitrởlên,bạncóthểdạybébiếtcáchđợingườikhácđứngdậycùngđểthểhiệnsựtôntrọng.Mấtbaolâuđểrènbéthànhcôngcònphụthuộcvàotínhkhícủabé.Bạnhãybắtđầuđểbéđợivớimộtquãngthờigianngắn-"Cócôngmàisắtcóngàynênkim!".

Tivivàradionêntắttrongbữaăn.Kểcảtruyệntranhvàđồchơicũngkhôngnêncómặtquanhbàn.“Hoạtđộng”khiănlàkhôngthíchhợp.

Ănlàăn-tứclàhoạtđộngtiếpnhậndinhdưỡng-vàlàviệcngồicùngnhau

Page 134: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

vànóichuyện.Chỉthếmàthôi!

Cáchxửsựhợplý

Việcthiếtlậpranhgiớitứclàbạnsẽphảnứngvớinhữngứngxửkhôngphùhợpcủatrẻbằngnhữnghànhđộngdứtkhoát.Bảngđốichiếugiớithiệutrangdướiđâysẽchỉchobạnnhữngtròmàtrẻnhỏvàtrẻmẫugiáohay“bàyra”vànhữngcáchchamẹnênphảnứngsaochohợplývàcóhiệuquảgiáodục.

Chắcchắnbạnsẽnhậnra:cáchđượckhuyênnênápdụngnhiềunhấtlàviệckếtthúcbữaăn.Cáchnàycũngápdụngcảchotrẻ“còicọc”và“khảnhăn”.

Bạnsẽchỉthànhcôngkhihànhđộngcươngquyếtvàđặtniềmtinvàobéyêucủabạn.Câunóithíchhợptronghoàncảnhnàylà:“Mẹtinrằngconsẽănnhữngthứconcần.”

Chấpnhậnsựlựachọnđơnđiệu,nhưngkhôngkhuyếnkhích

Mộtvấnđềthườngxuyênđượcchamẹnhắcđếnnhiềunhấtlàsựngangtàngvàhạnhẹptrongviệclựachọnmónăncủatrẻ:“Chỉkhoaitâyvớinướcsốtthôi”,“Chỉbánhmìănvớimứtsôcôlathôi”,“Chỉsốtcàchuavớicáigìđóăncùng”,“Chỉmìsợivớiđậuvànhiềubơ”làmộtvàivídụ.

Kểcảđốivớinhữngbé“nhiềuđòihỏi”nhưthế,bạncóthểápdụngtấtcảnhữngquitắcvàlờikhuyêntrên.Bạnhãytintưởngmộtđiềurằng:

Béyêucủabạnsẽkhôngbịthiếuchấtnếubạnluônđặtlênbànăngiađình

nhữngmónănphongphúvàgiàudinh

Page 135: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

dưỡng.

Bạncầnquansátxemconcókhỏemạnhvàhoạtbátkhông.Nếucóthìcónghĩalàconcómộtchếđộdinhdưỡnglànhmạnh.

Nếubạnluônđápứngnhững“mệnhlệnh”chỉănkhoaitây,bánhmìsôcôlahaytươngcàvớiđồănkèmmàbéđưaratứclàbạnđãkhuyếnkhíchsựlựachọnđơnđiệucủabé.Khiđó,consẽchẳngcóthêmkhảnănglựachọnnàonữa,vàbécũngchẳngnghĩđếnviệcthửmộtmóngìđómới.Tốthơnhết,bạnhãyđưaranhữngthựcđơnthayđổiliêntụcbạnthưởngthứcnhữngmónnàymộtcáchngonmiệngsẽlàtấmgươngchocon.Ngoàira,hãyđừngquênđặtbánhmìởtrênbànđểtrongmọitrườnghợpbéđềucómộtthứgìđóđểăn.

Nhiềubàmẹbuồnrầuvềviệcconchỉthíchrấtítcácmónăn.Họngồibênbànănvớinétmặtđầylolắngvàcốthuyếtphụctrẻ,luônnóilặplạivềdinhdưỡng“khỏemạnh”vàvềvitamin.Tôihiểucácbàmẹchỉmuốnđiềutốtnhấtchoconnhưngthôngđiệpmàbénhậnđượclạilà:“Mẹkhôngthểmộtmìnhđặtraquiđịnhđóđược.Nhìnvẻngoàicủamẹthìthấycómộtcáigìđóbấtổn”.Vàđiềunàyvôcùngbấtlợiđốivớisựtựtinởtrẻ.Mộtphảnứngthườngdễhiểucủabélàsuynghĩ:“Nếulúcnàomẹcũngrênrỉnhưvậythìmìnhsẽchomẹthấyrằngmìnhmạnhhơncảmẹ.”

Bạnsẽtraotặngchoconmìnhmộtmónquàtuyệtvờinếubạnchegiấuđinétmặtđầylolắngvànóivớiconrằng:“Mẹđãluônluônthanphiềnvềmónăncũngnhưcáchăncủacon.Đúnglàmẹkhôngđúnglắm.Mẹthấythựcsựconrấtkhỏemạnhvànhanhnhẹn.Conđãchứngminhchomẹthấyrằngconcóthểtựbiếtconcầngì.Mẹhứarằng:trongtươnglaimẹsẽđểconquyếtđịnh.Mẹchỉthấytiếcchoconvìconđãbỏlỡrấtnhiềuthứ.Córấtnhiềuthứngonmàconvẫnchưathử.Mẹsẽvôcùngvuinếumộtngàynàođóconthấynhữngmónđóngonmiệng.”

Thôngđiệpnàyconbạncũngcóthểhiểuđượckểcảkhibécònnhỏvàchưahiểuđượctấtcảcáctừ.Quanđiểmcủabạnsẽtạorasựkhácbiệt.Conbạnsẽcảmnhậnđượcsựtintưởngngaycảkhikhôngthểlàmtheobạnmọimongmuốncủabạn.Nótiếpchocondũngkhíđểlàmnhữngtrảinghiệmmới.

Page 136: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

LƯUÝPhảnứngđúngvớinhữngcưxửkhôngthíchhợpcủatrẻtạibànăn

Cưxửkhôngđúngcủatrẻ Phảnứngcủachamẹ

Conbạnkhôngchịungồiyênmộtchỗmàluôntrèorakhỏighếvàchạylungtung.

Bạnđặttrẻhailầnvàolạighếngồi:“Connênngồiyênởbànkhiăn”.Tớilầnthứba,bạnhãykếtthúcbữaănvàdọndẹpbàn.

Conbạntừchốibữaănvàhaiphútsauđóthìnhấtquyếtđòiđồngọt.

Bạnhãykiênđịnhvànhắctrẻđợitớibữaănphụ.

Thứcăncònnguyêntrênbàn.Béyêucầu:“Conmuốnănthứkhác,conkhôngthíchmónnày.”

“Conkhôngcầnphảiăn.Cứngồicùngmọingườichovuivànếuthíchthìcòncóbánhmìởđâyđấy.”

Conbạnmènheo:“Ôi,mónnàythậtlàkinh.Khiếp,mùivịthậtkinhkhủng...”

“Conkhôngcầnphảiănmónđó.Nhưngmẹđãmấtrấtnhiềucôngsứcđểnấu.Nhưvậy,concóthểnóivớimẹmộtcáchvuivẻnếuconkhôngthíchnó.”

Conbạnchạynhảylungtungmàkhôngăn.

Bạnnênnói:“Không”vàdọnbàn.Béphảiđợitớibữaănphụtiếptheo.

Conbạnnhétđầyđồănvàomiệngvàkhôngchịunuốt.

Bạnhãygiữbìnhtĩnh.Nếucầnthiết,muộnnhấtlàtrướckhiđingủ,bạnhãythậntrọnglấynhữngmẩuthứcănthừarakhỏimiệngbé.

Conbạnchỉđòiănmóntrángmiệng.

Bénhậnđượcđúngphầntrángmiệngcủamình,nhưngsauđóbésẽkhôngđượcthêmnữamàphảiđợichotớibữasau.

Conbạnchốngđốiquyếtliệt:khôngngừnggàokhóc,lahétvànémđồăn.

Hãykếtthúcbữaănvànhấtquyếtkhôngchobéăngìthêmsauđónữa.

§TỔNGKẾT⇒Ăncùngbànănvớigiađình

Page 137: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Khiđượckhoảng1tuổi,concóthểngồicùngbànănvàthamgiavàobữaănvớigiađình.Từthờiđiểmnàytrởđi,bạnhãyăncùngbànvớicontrongtấtcảcácbữaănchính.

⇒Hãyđặttấtcảmónănlênbàn

Conlúcnàyđãcóthểănhầuhếttấtcảcácmónmàbạnbàytrênbàn,nếumónănđủmềm.

⇒Mộtnhịpđiệucốđịnh

Sẽlàrấthợplýnếubạnchobéănbabữavàonhữngthờigiancốđịnh,thêmvàođólàhaibữaphụ.Giữacácbữaănnàyconbạnkhôngcầnăngìthêmnữa.

⇒Thiếtlậpranhgiới,traotặngniềmtin

Bạnhãyđặtranhữngnguyêntắcchobétrongcáchcưxửbênbànăn,nhưngkhôngphảilàquyđịnhvềsốlượngbéphảiăn.Hãyđặtniềmtinvàobéyêucủabạn.Khiđó,bésẽtựđiềuchỉnhđượcviệcănuốngtheonhucầuriêngcủabé.

Page 138: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

⇢Tuổitớitrường:Khinềnmóngđãđượctạodựng

CủngcốlạibàihọcGIỜĐÃĐẾNTUỔITỚITRƯỜNG,consẽkhôngcầnngồighếcaonữa.Giờconcảmthấy“đãlớn”rồi.Concũngđãănđượcmọithứ,thậmchícóthểănbằngdaovàdĩa.Đếnnay,convẫnđượcphépănuốngtheo“tiếnggọi”củacơthểđúngkhông?Bạnvẫnnấucácmónănthậtđadạngvàápdụngcácquytắcthậthợplýphảikhôngnào?Nếuđúngthìgiờbạnđãcóthểngảlưngngồinghỉvàtậnhưởngthànhquảcủamình.Congiờđâyđãđượctrangbịđểchốnglạicáctácđộngvà“cámdỗ”bênngoài.Concótiềnđềtốtđểtrongtươnglaitạodựngchomìnhthóiquenănuốnghợplítheonhucầuvàtìnhtrạngcủabảnthân.

Nếuconkhônghàilòngvớicácmónănbạnnấu,hãynhẹnhànggiảithíchchoconmôhìnhthápdinhdưỡng.Ởthờiđiểmnày,bạncóthểgiảithíchchoconcácquytắcănuốngđúngcách.Cácquytắcnàyđượcchúngtôidiễnđạtthậtđơngiảnđểcácbétrongđộtuổiđihọcđềucóthểhiểuđược.Bạnhãymởphầnphụlục“Châmngônphòngbếp”vàcắtchúngra.Sauđó,hãydánlêntườngphòngănsaochovừavớitầmnhìncủacon.Khicầnthiết,bạnchỉcầnchỉtaylênđólàconđãnhớcácquytắcrồi.

Chắcchắncácbéđềuthíchnguyêntắcnàyvìcóquyềntựđưaraquyếtđịnhchomình.Thậmchí,chúngcònchủđộngđểýxembốmẹcó“chơiăngian”không:“Mẹ,concóquyềntựquyếtđịnhxemmìnhđượcănbaonhiêucơmà!Nguyêntắcghithếkiakìa.”Trongtrườnghợpbạncảmthấylưỡnglựkhiphảiđểcontựđưaraquyếtđịnhchomình,hãymởphần“Tuyênbốcamkết”đượcintrongphụlục.Tạiđóbạnsẽkýcamkếtvềviệctuânthủnguyêntắc:“Tôixincamkếtsẽđểchoconmìnhlàcháu(têncon)tựquyếtđịnhmỗibữacháusẽănbao

Giảithíchnguyêntắc➨

Page 139: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

nhiêu”.Bêndướilàngàytháng,địađiểmkývàchữkýcủabạn.

Trongquátrìnhápdụngnguyêntắc,bạnhãyluônnhớchỉđượcphépchoconănthoảthíchcácloạihoaquả,rau,ngũcốccũngnhưmìvàkhoaitây.

Nếuconnhậnthấybạnthậtsựnghiêmtúcvớiviệctuântheonguyêntắc-kểcảkhibạnvẫnchưahoàntoànantâmcholắm-thìconcũngsẽnghiêmtúctuânthủnguyêntắchơn.Consẽtựnguyệnhơntrongviệctuântheocáclựachọnvềthứcăn,thờigianăncũngnhưcácquytắckhiăncủabạndànhchocon.Nếubạnkhông“chơiăngian”thìchắcchắnconcũngsẽkhônglàmđiềuđó.

Bạncócảmgiáclàbạnvàconvẫnđangởtronggiaiđoạncăngthẳngkhông?Tấtcảnhữnggìđượcđềcậptrongphầntrướcvềtrẻemởđộtuổimẫugiáocũngđúngvớitrẻemtrongđộtuổiđihọc.Tuyvậy,giờchúngtaphảichúýmộtđiều:ảnhhưởngtừbênngoàibâygiờtrởnênlớnhơn.Congiờsẽmuốnănhoặcuốngnhữnggìconxemtrênquảngcáohoặcnhữnggìconthấycácbạnkhácăn.Vớisốtiềntiêuvặtđượccho,cácconcóthểtựmuabánhkẹo,bimbimhoặccácloạinướcngọt.

Dướiđây,chúngtôisẽtómtắtnhữngquytắcquantrọngnhấtcủaviệcănuốngđúngcáchdànhchotrẻtrongđộtuổiđihọc.

Ănnhưthếnào?

Dùthếnàobạncũngphảiduytrìnhữngbữaănchungcủacảgiađình.Bạnkhôngđượcđưathứcănchocontựăn,đặcbiệtlàkhiconđangxemtivi.

Hãyđểcongiúpđỡbạntronglúcnấunướngvàchuẩnbịcácbữaănnhẹ.Mónsalatrauquảsẽngonmiệnggấpđôinếuconđượctựtaycắtnhỏrauquả.

Nếuconkhôngmuốnăngìhếtthìbạnhãybảoconcùngngồivàobànănvàtròchuyệnvớicon.Mộtphầntưtiếngđồnghồbênbànănkhôngphảilàkhôngthểthựchiệnđượcđốivớimộtđứatrẻ

Ănuốngđúngcáchdànhchotrẻtrongđộtuổiđihọc➨

Page 140: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

trongđộtuổiđihọc.

Bạnhãytạoramộtkhôngkhíthoảimáitrongkhiănvớicon.Phànnànvềlượngthứcăncũngnhưlựachọnthứcăncủaconhoặcvềcácchủđềkhácnhưcáchxửsựhoặcđiểmsốcủaconởtrênlớp-làđiềucấmkỵđốivớibạn!

Bạnhãychophépconrangoàiphòngkháchchơimộtvàiphútnếunhậnthấyconkhôngthoảimáikhibịbắtphảingồibênbànăn.

Nấunhữngmóngì?

Bạnhãynấuăntheotiêuchílàkhôngnhữngnấuchocon,màcònnấuchocảchínhbạnnữa.Bạnchỉcóthểtạorađượcmộtkhôngkhíthoảimáibênbànănkhichínhbạncũngcảmthấyngonmiệng.

Khichuẩnbịđồănnhẹ,bạnnênchúýđếnsởthíchcủacon.Khiđichợhoặcđisiêuthị,bạnnênchúýđếnđiềunày.Bạnkhôngnênmuabánhkẹohoặcbimbimđểsẵntrongnhà.Nhữngloạiđồănnàymàđểsẵnsẽlàmộtcámdỗrấtlớnkhôngchỉđốivớiphầnlớntrẻemmàcònđốivớicảnhiềungườilớnnữa.

Conbạnsẽthỉnhthoảngdùngtiềntiêuvặtđểmuabánhkẹo.Nếubạnmàcấmconlàmnhưvậy,convẫnsẽtìmcáchmuatrộm.Nếucontintưởngvàxinphépbạntrước,hãynóivớiconrằng:“Đấylàtiềncủacon,bố/mẹrấtvuikhithấyconmuốnănmộtchútgìđóchođỡđói.”

Cácloạinướcngọtnhưđồuốngcógahoặcnướcgiảikhátđóngchaibạncũngkhôngthểcấmcácconhoàntoànđược.Tuyvậy,bạnvẫncóthểhạnchếchoconuốngcácloạiđồuốngnày,vídụnhưchỉchoconuốngvàomộtsốdịpnhấtđịnhnhưkhiđiănnhàhàng,trongcácngàylễtếthoặccácbữaliênhoanchẳnghạn.

Mộtsốtrẻngaycảkhiđãđếntuổiđihọcvẫncònrất“kỹtính”trongchuyệnănuống.Chúngcómộtkhẩuvịnhạycảmvàrấtkénchọnđồăn.Trongtrườnghợpnày,bạnnênthôngcảmchocon.Bạnhãychophépconchọnramộtmóngìđótrongthựcđơncủabạn-vàtrongtrườnghợpbạndẫnconđiănbênngoàithìhãy

Page 141: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

chútâmđếnconmộtchút.Bùlại,bạnhãyyêucầucontừchốilịchsựkhikhôngmuốnănchứkhôngđượcvùngvằnghờndỗi.

Chỉkhitrẻđếntuổiđihọc,chúngtamớiquansátđượcvấnđềdinhdưỡngthườnggặpnhấtcủaxãhộingàynaymàsốlượngtrẻemmắcphảingàycàngtăng:bệnhbéophì.Tấtcảnhữnggìbạnđãđọcđếngiờphútnàysẽlàbiệnphápphòngtránhchoconkhôngmắcphảicănbệnhnày.Trongchươngtiếptheo,chúngtôisẽdànhhẳnmộtphầnriêngđểnóivềchủđềbéophì.

§TỔNGKẾT⇒Chúngtađãlàmđượcnhiềuđiều

Khiconđếntuổiđihọc,bạnđãgiúpconxâydựngđượcnềntảngchothóiquenănuốngđúngcách.Giờbạnđãcóthểgiảithíchchoconvềmôhìnhthápdinhdưỡngcũngnhưvềquytắcănuốngđúngcách.Nếubạnchưathựchiệnđiềuđóthìbâygiờcũngvẫnchưahềmuộnđểđưavàoápdụngcácquytắcnày.

Page 142: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

4.NhữngvấnđềđặcbiệtTrongchươngnày,bạnsẽbiết:

Quytắcănuốngquantrọngnhưthếnàođốivớicáctrẻbéophì?➨

Quytắcănuốngquantrọngnhưthếnàotrongviệcphòngtránhcácchứngrốiloạntiêuhóanghiêmtrọng?

Nhữnggìbạnnênbiếtvềdịứngthựcphẩmvàcácphảnứngkhôngmongmuốnkhácdothựcphẩmgâyra?

Phảilàmgìkhiconkhônghấpthụđượcchấtdinhdưỡngdotiêuchảyhoặcnônmửa?

Page 143: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

⇢Khicânbằngcơthểbịrốiloạn

Khicơthểbịthừachất:BéophìBéophìTẤTCẢCÁCCHUYÊNGIAĐỀ̀UNHẤTTRÍRẰNG:NgàycàngcónhiềutrẻemởĐức,đặcbiệtlàcácemtrongđộtuổiđihọc,mắcphảichứngbéophì.Cácemkhôngnhữngphảichịusứcépvềmặttâmlýmàlâudàicònphảigánhchịucáchậuquảxấuảnhhưởngđếnsứckhỏe:xươngvàkhớpcủacácemphảitảimộttrọnglượngcơthểquálớnvàhệtuầnhoàndođócũngbịảnhhưởng,cácemthườnghaymắcchứngbệnhcaohuyếtáphoặctiểuđường.

Trẻemcàngnặngcânthìcàngkhóvậnđộng-mộtđiềutrớtrêulàchínhvậnđộngthânthểsẽgiúpcácemcảithiệntìnhtrạngbéophìcủamình.Càngítvậnđộngthìtrẻtăngcâncàngnhanh-đâylàmộtvòngluẩnquẩnrấtnangiảivớicácem.Yếutốditruyềncũnglàmộtnguyênnhânquantrọnggâyrachứngbéophì(80%cáctrườnghợptrẻemtrongcùngđộtuổicócânnặngkhácnhaulàdoyếutốditruyền).Mặcdùvậy,khôngcóđứatrẻnàochỉvìditruyềnmàlạibịthừacâncả.Điểmmấuchốtởđâylà:ởmộtsốtrẻ,chếđộdinhdưỡngkhôngđúngcáchvàítvậnđộngkhôngdẫnngayđếnchứngbéophìnhưngởmộtsốemkhác,nhữngemmàthườngxuyêncóthóiquenănuốngkhôngđúngcáchvàítvậnđộng,thìbéophìlàmộthậuquảtấtyếu.Chínhthóiquenvàlốisốngcủachúngtangàynayđóngvaitròquyếtđịnhởđây.Bạnsẽkhôngthểtìmrađượcmộtlờigiảithíchnàoxácđánghơnchoviệcngàycàngcónhiềutrẻembịthừacân.Rõrànglàcómộtvàithóiquenxấutạođiềukiệnchobệnhbéophìphátsinh.Vídụ:

Ítvậnđộng

Cáchsinhhoạttạonênsựkhácbiệt➨

Page 144: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Chếđộdinhdưỡngchứanhiềuchấtbéo

Ănvặttựdokhôngđúngbữa(trongđóbaogồmđồngọtvàcácloạiđồănkhôngcólợichosứckhỏekhác)

Đặcbiệtnguyhiểmlàthóiquenngồihàngtiếngđồnghồtrướcmànhìnhtivi:Trẻkhônghềvậnđộngthânthểtrongkhixemtivi,nhiềubécònhayăntronglúcxem.Thườngthìnhữngđồănnàylạichứanhiềuchấtbéohoặcnhiềuđườnghoặccókhilàcảhai.Thóiquenxấunàyhộitụđầyđủchếđộdinhdưỡngkhôngđúngcách:ănđồngọtvàbéochứanhiềucalo,ănkhôngđúngbữavàítvậnđộng.Vớinhữngtrẻlớntuổihơn,mốiliênquangiữathóiquenxemtivinhiềuvàbệnhbéophìcònrõràngnhậnthấyhơnsovớinhữngbénhỏtuổi.

Chúngtakhôngthểchỉnhìnmộtđứatrẻvàbảorằngnó“quábéo”.Ởphầntrước,chúngtôiđãgiảithíchvềbiểuđồtăngtrưởng.Biểuđồnàycóthểcungcấpchotanhữngthôngtinbổsungquantrọng.Mộtchẩnđoánbệnhchínhxácnhấtchỉcóbácsĩnhimớiđưarađược:mộtbácsĩnhicóthểkhẳngđịnhđượclượngmỡtrongcơthểtrẻbằngviệcđođộdàycủavếtnhăntrênda.

ChỉsốBMI(1)

CácbácsĩnhicũngcóthểđochỉsốBMIcủatrẻvàdựavàođóđểkhẳngđịnhxemcânnặngcủatrẻcóởtronggiớihạntươngxứngvớiđộtuổihaykhông.Chỉsốnàychotabiếttươngquangiữachiềucaovàcânnặngcủatrẻcóởtrongmứchợplýhaykhông.

ChỉsốBMIđượctínhđơngiảntheocôngthứcsauđây:

Làmthếnàođểnhậnbiếtmộtđứatrẻbịmắcchứngbéophì?

Page 145: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Vídụnếubạncao1,70mvànặng60kgthìchỉsốBMIcủabạnsẽlà:

VớimộtchỉsốBMIdưới21,bạncòncáchxamứcbéophì.Đốivớingườitrưởngthành,mứcbéophìcấpđộnhẹbắtđầutừBMI25trởlênvàcấpđộnặngtừBMI30trởlên.

Vớitrẻem,côngthứctínhcũngđơngiảnnhưvậy.Tuynhiên,chỉsốBMInóilênđiềugìvềthểtrạngcơthểcủacácemcòntùythuộcvàođộtuổicủachúng.Nhưbạnđãbiết,từkhisinhrachođếnnăm6tuổi,lượngmỡtrongcơthểtrẻsẽgiảmđiliêntục.Sau6tuổi,lượngmỡsẽlạitănglênmộtcáchrõrệt,ởcácbégái,lượngmỡsẽtăngnhanhhơnởcácbétrai.Kếtquảlà:mộtbégái6tuổicóchỉsốBMItừ18trởlênsẽbịcoilàbéophìvàmộtbégái11tuổichỉbịcoilàbéophìnếubécóchỉsốBMItừ22trởlên.Haivídụminhhọa:

BéSilvia6tuổi,cao1,20mvànặng28kg.ChỉsốBMIcủabé(28:1,44)sẽlà19,nhưvậycóthểcoilàbébịbéophì.BéKlara11tuổi,cao1,50mvàcócânnặnglà48kg.ChỉsốBMIcủabé(48:2,25)sẽlà21,còncaohơnchỉsốBMIcủabéSilvia.Tuynhiên,vớiđộtuổicủaKlarathìchỉsốnàyvẫnnằmtronggiớihạnchophép.

VìbảngphânloạichỉsốBMItheođộtuổirấtphứctạpnênchúngtôikhôngmuốnđưaraởđây.Nếukhôngantâm,bạncóthểliênlạcvớibácsĩcủacon.Khônghiếmcáctrườnghợpchamẹlolắngquámức,chorằngconmìnhbị“thừacân”trongkhitrênthựctếcânnặngcủabévẫnnằmtrongmứchoàntoànbìnhthường.Muốnbiếtconcóbịthừacânhaykhông,bạnhãytínhchỉsốBMIcủaconvàsovớibảngphânloạicácmứcBMItheođộtuổi.Trongtrườnghợpconthậtsựbịbéophìthìsựtrợgiúpcủabạndànhchoconlàvôcùngcầnthiết.

Tỉlệthànhcôngcủaviệcđiềutrịchứngbéophìởtrẻemvàcảở

Phảigiúpconthếnàokhiconbịthừacân?➨

Page 146: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

ngườilớn,đángtiếclàrấtthấp.Chonêncáchphòngtránhmớithựcsựlàquantrọng.Việctuânthủquytắcănuống,kếthợpvớiviệcchoconvậnđộngthườngxuyênchínhlàcáchphòngtránhhữuhiệunhất.Bằngcáchnày,bạnđãchuẩnbịchoconnhữngđiềukiệntốiưuđểphòngbệnh,conkhócóthểmắcbệnhbéophì.Tuynhiên,cóthểxảyratrườnghợpbévẫntăngcânvàtrởnênnặngkýhơnsovớicácbạncùngtranglứa.Nguyênnhânlàcơthểcủabéđãđạtđếnkhốilượngđượcquyđịnhbởigenmàbénhậnđượctừchamẹ.Trongtrườnghợpnày,bạnnêngiúpconcảmthấythoảimáivớicơthểcủamình.Đángtiếclànhữngtrẻmớichỉhơinặngcânmộtchút-ngaycảkhicácemkhôngthựcsựmắcchứngbéophì-cũngđãphảichịuđựngmộtáplựcrấtlớn.Cácemthườngbịbạnbèchếgiễuvàbịngườilớnthúcép.

Trongtrườnghợpconthựcsựquábéovàđilạikhệnệ,hãygiúpconbằngcáchđộngviênthayvìtạosứcép.

Khuyếnkhíchconvậnđộng

Nếutìnhtrạngbéophìchưaquánguyhiểm,cácbésẽkhôngphảigiảmcân.Chỉcầngiữnguyêncânnặnghiệntạicũngđủrồivìcácbécònpháttriểnthêmnữa.Nếubégiữnguyênđượccânnặngnhưhiệntạivàkhôngtăngcânthìtheothờigian,cácbésẽdàira,lúcđócânnặngsẽtươngquanvớichiềucao.Quantrọnglà,bạnphảikhuyếnkhíchbéhạnchếxemtivivàthayvàođólàvậnđộngthânthểnhiềuhơn.Vớicácbébịbéophìnhẹ,cầnkhuyếnkhíchcácbéluyệntậpthểthao.Chơibóngđá,đạpxe,bơilội,nhảynhót-córấtnhiềuhoạtđộngthểdụcthểthaocóthểtạohứngthúchocácbé.Nếubạncũngthamgiacùngbévàdànhthờigianrảnhrỗiđểcùngbévậnđộngthìđósẽlàmộtsựtrợgiúpđắclực.

“MobyDick”&“Obeldicks”

Việckhuyếnkhíchmộtđứatrẻthựcsựmắcchứngbéophìtậpthểdụcthểthaokhônghềdễdàng.Nếuchamẹmàkhôngsuynghĩkĩvàđăngkíchoconthamgiavàomộtcâulạcbộthểthaobấtkìnàođó,conkhôngnhữngsẽkhôngtheokịpcácbạnkháctrongcâulạcbộmàcònbịcácbạnấychêcười.Chamẹlàmnhưvậysẽphảntácdụng.

Tốthơnhết,chamẹnêntìmchoconmộtcâulạcbộdànhchonhữngtrẻbịbéophì,cùngnhauthamgiasinhhoạtvớisựhợptáccủa

Page 147: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

chamẹ.VídụnhưmộtvàinămtrướcởthànhphốHamburgcủaĐức,ngườitađãthànhlậpmộtcâulạcbộmangtên“MobyDickClub”.Ởmỗikhuvựccủathànhphốlạicónhữngnhómsinhhoạtchungdànhchotrẻembéophìvớinhữngcáitênngộnghĩnhnhư“Nhữngchúvoimamút”hay“AnhemnhàchuốimặcPiyama”.Tạiđây,cáctrẻbéophìsẽgặpgỡnhaumỗituầnmộtlầndướisựdẫndắtcủamộtđộingũphụtráchcóchuyênmônvàcùngnhauhọcvềchếđộdinhdưỡngcólợichosứckhỏecũngnhưtựtaychếbiếnracácmónănbổdưỡng.Ngoàira,nhómcòncócáchoạtđộngthểthaovàvuichơiphongphúdànhchocácem.Mụctiêuquantrọngcủanhómlànângcaosựtựtinvàtínhtựgiácchocácem.Trongcáckỳnghỉhè,ngườitacòntổchứcthêmcáchoạtđộngdãngoại,thiđấuthểthaov.v...Chođếnnay,môhìnhnàyđãpháttriểnthànhmộtmạnglướitoànbang.Bạncóthểtìmhiểuthêmvềnhữngcâulạcbộtươngtựcótạinơibạnđangsinhsống.

“Obeldicks”làtêncủamộtchươngtrìnhkhácđangápdụngcácliệupháphứahẹnsẽmanglạinhiềuthànhcông.ChươngtrìnhnàyđượctiếnsĩThomasReinehr,đanglàmviệctạiphòngkhámdànhchotrẻemởthànhphốDattelnvớisựhợptáccủaTrungtâmNghiêncứuDinhdưỡngdànhchoTrẻem,pháttriển.Trẻemthamgiachươngtrìnhnàysẽđượcđiềutrịtrongvòngmộtnămdướisựgiámsátcủachamẹ.Chươngtrìnhcũngkếthợpdinhdưỡngđúngcáchvớiviệctậphuấnchophụhuynh,luyệntậpthểthao,vuichơivàrènluyệnsựtựtinchotrẻ.Ngườitađãchứngminhđượctínhhiệuquảcủachươngtrìnhnàyvànhậnthấy,nhữngthànhcôngđạtđượcvẫncònthấyrõsauhainămkếtthúcđiềutrị.

Khôngănkiêng!

Trongbấtcứtrườnghợpnàobạncũngkhôngđượcphépkêchoconmộtthựcđơnănkiêng.Làmnhưvậysẽviphạmquytắcănuốngvìnhưthếnghĩalàbạnlàngườiđưaraquyếtđịnhchoviệcconđượcphépănbaonhiêu.Bạnhãyđừngbaogiờlàmnhưvậynhé!Khôngaicóquyềnbắtngườikhácphảichịuđóivàbạncũngkhôngđượcphéplàmnhưvậyvớiconmình.Consẽcảmthấybịtổnthươngvàchạnhlòng.

Bêncạnhđóthìănkiêngcũngkhôngcótácdụngnhưnhiềungườivẫnlầmtưởng:trẻbịépănkiêng,trongđầusẽkhôngnghĩđếnthứgìkhácngoàithứcănvàsẽtậndụngbấtkỳcơhộinàotrẻchớp

Page 148: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

đượcđể“ănbù”.

Cảhaichươngtrìnhthànhcôngchúngtôiđềcậpđếnởphầntrên“MobyDick”và“Obeldicks”cũngkhônghềápdụngphươngthứcănkiêng.Họchỉdạychotrẻkiếnthứcnềntảngvềviệcdinhdưỡngđúngcách,nộidungcủathápdinhdưỡngcũngnhưgiúptrẻvậndụngnhữngkiếnthứcnàyvàothựctế.

Nhữngnguyêntắcănuốngdànhchotrẻgầycũngđúngvớitrẻbéophì.

Bạnđừngbaogiờđốixửvớiconđặcbiệthơnsovớianhchịemcủachúngchỉvìconbịbéophì.Thápdinhdưỡngápdụngchocảtrẻgầylẫntrẻbéocũngnhưchocảcácbậcphụhuynh.Ănnhiềuhoaquả,rauxanh,cácloạingũcốcnguyêncámvàănítchấtbéo-điềunàyápdụngchocảtrẻgầyvàtrẻthừacân.Tấtcảcácbữaăntrongngày-babữachínhvàhaibữaphụ-nêndiễnratạibànănvàgiữacácbữaănkhôngnênchotrẻănvặtbấtcứthứgì-điềunàycũngápdụngchocảtrẻgầyvàtrẻthừacân.

Khôngnênchotrẻ-dùbéohaygầy-đượctựdoănđồngọt.Trẻchỉnênđượcphépgiảikhátbằngnướclọcthayvìcácloạiđồuốngcóđường.Trẻnàocũngnênvậnđộngnhiềuvàthỉnhthoảngcũngphảiđược“ănthỏathích”.Nếubạnmàđốixửvớiđứaconthừacâncủamìnhkhácvớicácconkháctrongbữaănchỉvìcânnặngthìbésẽcảmthấybị“rarìa”vàmọichuyệnsẽchỉtồitệhơnmàthôi.

Hãygiúpconvượtquamặccảmvớithânhìnhnặngkýcủamình

Cácbéthừacânnếuđượcchamẹchoănmặcđúngcáchcũngcóthểtrôngrấtđẹpvàgọngàng.Tuyvậy,cácbévẫnkhócóthểtránhkhỏinhữnglờichếgiễucủabạnbè.Hãycoitrọngnhữngbấtancủacon.Hãytinlàconcóthểvượtquađượcvàchoconlờikhuyênphảicưxửnhưthếnàokhibịbạnbèchâmchọc.Vídụconcóthểphảnứnglạibằngcáchnói:“Tớbéothìđãsao-cònhơncậulàcáiđồngốc.

Page 149: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Tớcóthểgiảmcân-còncậuthìlàmđượcgìnào?”

Đừngbaogiờnghĩrằngconcóthểgầyđimộtcáchdễdàngnếuconnỗlực.

Điềuđósẽkhôngcótácdụngvàsẽchỉlàmbạnthêmthấtvọngcũngnhưkhiếncảbạnvàconthêmáplựcmàthôi.Đãlàthànhcônglắmrồikhicongiảmcânđượcđếnmứckhônggặpphảicácvấnđềvềsứckhỏenữavàcóthểvậnđộngthânthểthoảimái.Khôngphảitrẻnàocũngcóthểgầyđimộtcáchdễdàngvàgiữnguyênđượcmộtvócdángnhưvậy.Đốivớimộtsốtrẻ,cáigiáphảitrảchoviệcgiảmcânlàrấtlớn:Bạncómuốnconmìnhgầyđinhưnglạicôđơn,lúcnàocũngnghĩđếnănvàchẳngcònthúvuinàokhác?Đặcbiệtlàcácbégáitrongđộtuổidậythìcòncónguycơmắcphảimộtchứngbệnhvôcùngnguyhiểmdoápdụngcácthựcđơnănkiêngkhắcnghiệtgâyra.

Khicơthểkhôngcònphảnứnggìnữa:RốiloạnănuốngCÓHAICHỨNGBỆNHRẤTNGHIÊMTRỌNGliênquantớithóiquenănuốngbịrốiloạnhoàntoàn:chứngbiếngăntâmlývàchứngcuồngăn.ThuậtngữchuyênngànhlàAnorexiavàBulimia.Cảhaichứngbệnhnàyđềukhôngpháttriểnngaytừnhữngnămđầuđờicủatrẻ,màchỉxuấthiệnkhitrẻđếntuổidậythìhoặcvàonhữngnămđầutiêncủatuổitrưởngthành.Nếubạnchỉcócontraithìbạnkhôngnênlolắngquávềđiềunày,bởicóđếnhơn90%cáctrườnghợpmắcbệnhxảyraởcácbégáihoặcphụnữtrưởngthành.

Biếngăntâmlýlàmộtcănbệnhrấtnặngvàđôikhicònnguyhiểmđếntínhmạng.Cứ1000bégáitrongđộtuổimớilớnvàcáccôgáitrẻ

Chứngbiếngăntâmlý(Anorexia)➨

Page 150: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

thìcókhoảng5ngườimắccănbệnhnày.

Khibệnhbùngphát,cácbégáithườngđangtrongđộtuổitừ15-19.Cácbégáitrongđộtuổinhỏhơn(12trởxuống)rấthiếmkhimắcphảicănbệnhnày.

Cácbégáimắcbệnhănvôcùngít,ngoàiracòncóbiểuhiệnchủđịnhnônmửa,hoạtđộngquásứcvàlạmdụngthuốcmennhưthuốcnhuậntràng,thuốclàmgiảmsựngonmiệngvàthuốclàmtiêunướctrongcơthể.Cơthểsẽngàycànggầyrạcđi.Đếnkỳkhôngthấykinhnguyệtxuấthiện.Trongtrườnghợpnghiêmtrọngcòntổnthươngđếncáccơquannộitạng.Bệnhnhânbắtbuộcphảiđượcđiềutrịtạicơsởytếvàkhôngnhữngthếcònphảiápdụngcácliệupháptâmlýcầnthiết.Tiếclàkhôngphảibệnhnhânnàocũngcóthểvượtquađượccănbệnhnày.Mộtphầntưcáctrườnghợpmắcbệnhkhôngkhỏibệnhvàkhoảng5%trongsốđósẽchết.

Nhữngtấmgươngxấu

Thóiquenănuốngbịrốiloạnhoàntoànvàviệcbịsụtcânnghiêmtrọnglàbiểuhiệnbênngoàicủacănbệnhnày.Rốiloạnthựcsựnằmtrongtâmtrícủangườibệnh.Nhữngngườimắcphảicănbệnhnàyđãđánhmấtnhậnthứcvềvấnđềănuốngvàvềhìnhthểcủahọ.Họluôncócảmgiáclàcơthểmìnhrấtbéovàtrởnênámảnhvớiviệcbịtăngcân.Tấtcảchỉlànhữngýnghĩbệnhhoạndobệnhnhântưởngtượngchứkhôngphảnánhthựctế.Cáccơchếtrongcơthểcóchứcnăngquyđịnhviệcănuốngtheonhucầuđãbiếnmấthoàntoàn.

Nhưbịthôithúc,bệnhnhâncốđạtđượccác“chuẩnmực”saitráivềhìnhthể.Thườngđểchữatrịbệnhnày,bệnhnhânphảibịbắtép.Nguyênnhângâybệnhvẫnchưađượcnghiêncứuđầyđủ.Cónhiềunhântốkhácnhaucóthểdẫnđếncănbệnnày.Mộttrongsốđócóthểlàdocácbégáitrongđộtuổidậythìthườngkhônghiểurằngviệclượngmỡtrongcơthểtănglênởđộtuổinàylàhoàntoànbìnhthường.Vớicácbégáinày,độtựtinphụthuộcgầnnhưhoàntoànvàohìnhthứcbênngoài.Họmuốncómộtthânhìnhmảnhdẻynhưcác“côgáiđẹpnhấttrongcáccôgáiđẹp”-cáccôngườimẫumìnhdâytrêntruyềnhình.Mongướccómộtthânhìnhlýtưởnglàmộttrongcácnguyênnhândẫnđếnviệccácbégáicómộtcảmnhậnkhôngđúngđắnvềcơthểcủamình.Trongđộtuổidậythì,cơthểphảitíchtụđủmỡmớicóthểpháttriểnmộtcáchkhỏemạnhđược!

Page 151: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Nếuchúngtamàkhôngchỉrõchocácemthấyđiềunày,trongphạmvigiađìnhcũngnhưngoàixãhội,cănbệnhnguyhiểmnàysẽtiếptụclanrộng.

Cácnhântốgâybệnhkhácbaogồmgiađìnhbấthòavàviệcthiếukhảnănggiảiquyếtmâuthuẫn.Trongmộtvàinămgầnđây,ngườitacònchứngminhđượcmộtsốtrườnghợpmắcbệnhdonhữngbiểuhiệnbấtthườngởhệthầnkinh.

Cảnhữngtrảinghiệmvớiviệcănuốngtrongnhữngnămđầuđờicũngrấtcóthểlàmộtnguyênnhângâybệnh:trẻnàomàkhicònbéđãbắtnạtvà“lừagạt”đượcbốmẹbằngthóiquenkhôngchịuăncủamìnhthìsẽcóxuhướnglàmđiềutươngtựkhiđếntuổidậythì.Haytrẻnàomàkhicònbékhôngđượcphépănuốngtheonhucầucủacơthểthìđếnmộtlúcnàođósẽkhôngcònkhảnăngcảmnhậnđượcsựthèmănvàdođócónguycơmắcbệnhcaohơn.

Chứngănuốngvôđộnàykhôngnguyhiểmbằngchứngbiếngăntâmlý(Anorexia).Bệnhnhânkhôngbịgiảmcânquátrầmtrọng.Phầnlớnsốngườimắcbệnhcómộttrọnglượngcơthểbìnhthường.Nguyênnhânnằmởchỗ:mộtmặt,cáccôgáitrẻmắcbệnhthườngxuyêncócáccơnthèmănkhôngkiểmsoátđượcvàphảiănngấunghiếnmộtlượngthứcăncựclớn.Nhưngvìkhôngmuốnbịtăngcân,họlạichạyngayvàophòngvệsinhvànôntấtcảra.Giữahaicơnthèmăn,họthườngcốgắnghạnchếlượngđồănđưavàocơthểbằngviệcnhịnănhoặcănkiêng-chođếnkhicơnđóidồnlạidầndầnvàdẫnđếncơnthèmăntiếptheo.Nhiềungườicòndùngthêmcácloạithuốcnhuậntrànghoặcthuốcgiảmcân.Mộtvàingườicóthểgiấubệnhtrongmộtthờigiandài.Thườngthìbácsĩnhakhoasẽlàngườinhậnracănbệnh:răngcủabệnhnhânlàbộphậnbịtổnthươngđầutiên.Tuynhiên,việcnônmửaliêntụcnhưvậyvềlâudàisẽảnhhưởngđếntoànbộcơchếhoạtđộngcủacơthể.

Cũngnhưchứngbiếngăntâmlý,rốiloạnthựcsựcủanhữngngườimắcchứngcuồngănnằmtrongtríóccủahọ:bệnhnhânchúýquámứcđếnhìnhthểcủamình.Nógầnnhưtrởthànhyếutốduynhấtquyếtđịnhýthứcvềgiátrịbảnthâncủahọ.

Chứngcuồngăn(Bulimia)➨

Page 152: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Ănkiênglànguyênnhângâybệnh

Nguyênnhângâyrachứngcuồngănlàgì?Câutrảlờilàcónhiềunguyênnhânkhácnhau.Nhưngcómộtnguyênnhânchắcchắnđólà:Thườngnhữngcơnthèmăndữdộisẽbắtđầuxuấthiệnsaukhingườibệnhápdụngcácchếđộănkiêngtrongmộtthờigiandài.Nhưvậy,việchạnchếănuốngphảntheonhucầucủacơthểcóthểgâyrachứngbệnhcuồngăn.Ngoàira,ngườitađãchỉrarằngđốivớinhữngngườinày,việcănuốngthườngđượchiểumộtcáchsaitrái:ănlàđểđánhlạchướng,đểlàmgiảmcăngthẳnghoặcđểthưởngchobảnthân.Ngượclại,việcănđểđápứngnhucầucủacơthểlạibịxếpvàohàngthứyếu.

Khôngcógìđảmbảochắcchắnlàbạnsẽngănchặnđượccácchứngrốiloạnănuốngxảyđếnvớiconkhichúngtatuânthủtheoquytắcănuống.Tuynhiên,bạnsẽgópphầnrènchoconmộtthóiquenănuốnglànhmạnhvàbằngcáchđósẽphòngtránhđượccácchứngrốiloạnănuống.Mộtkhibạnđãrènrũađượcchoconkhảnăngtintưởngvàochínhmình-tronglĩnhvựcănuốngcũngnhưtrongtấtcảcáclĩnhvựckhác-thìcóthểnóibạnđãlàmhếtkhảnăngcủamìnhrồi.

§TỔNGKẾT⇒Vớichứngbéophì:tuânthủquytắc-vàkhôngápdụngănkiêng!

Béophìlàvấnđềdinhdưỡngthườnggặpnhấttrongxãhộingàynay.Cáchphòngtránhbệnhbéophìtốtnhấtlàtuânthủtheoquytắcănuống.Bạnkhônglàmđượcgìhơnđâu.Trongbấtcứtrườnghợpnào,bạncũngkhôngđượcphépbắtconănkiêng.

⇒Vớichứngbiếngănvàchứngcuồngăn

Biếngănvàcuồngănlàhaichứngbệnhnangiải,thói

Phòngtránhcácchứngrốiloạnănuống➨

Page 153: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

quenănuốngcủangườibệnhbịrốiloạnhoàntoàn.Phầnlớnngườimắcbệnhlàcácbégáitrongđộtuổithanhthiếuniênvàphụnữtrẻ.Đốivớihaichứngbệnhnày,bạncũngcóthểphòngtránhbệnhchoconbằngviệctuânthủtheoquytắcănuốngđãđưara.

Page 154: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

⇢Khiănuốnglàmconbịốm

Chứngkhôngdungnạpđượcthựcphẩm

KHÔNGĂNthìchúngtakhôngthểsống.Nhưngđôikhiăncũnglàmchochúngtabịốm.Khôngphảitrẻnàocũngcóthểdungnạpđượctấtcảcácloạithựcphẩm.Cácphảnứngkhôngmongmuốncủacơthểlênđồăncóthểlàđauđầu,cócảmgiáckhóchịuhoặccũngcóthểlàcácphảnứngsốcgâynguyhiểmđếntínhmạngkèmtheongấtxỉuhoặcbấttỉnh.Việccơthểkhôngthíchứngđượcvớithựcphẩmcũngthườngđượccholàcómốiliênhệvớibệnhtật,mặcdùđếnnayđiềunàyvẫnchưađượcchứngminhrõràng.Mộtvídụởđâylàchứngsuygiảmkhảnăngtậptrung(AD-ADHD).

Dịứnglàgì?Hệthốngphòngthủcủacơthểngười-hệmiễndịch-phảnứngmộtcáchvôcùngdữdộivớibấtkỳmộtvậtthểlạnàoxâmnhậpvàocơthể.Vớichứngdịứngthựcphẩm,cácvậtthểnàychínhlàcácproteinlạtrongthứcăn.Khiănphảilầnđầutiên,hệmiễndịchsẽpháttriểncáctếbàotựvệđểchốnglạicácproteinlạnày.Nếusauđótaănphảithứcăncóchứaloạiproteinnàymộtlầnnữathìhệmiễndịchsẽchốngtrảlạimộtcáchdữdội.Cácphảnứngnàycóthểxảyrangaylậptứchoặccũngcóthểbịtrìhoãntrongkhoảngthờigiantừ2đến48tiếngsaukhiăn.Cácbiểuhiệncóthểxảyralà:

Phảnứngdữdộikèmtheosốcvàbấttỉnh.

Nônmửa,tiêuchảyvàđaubụng(vềlâudàicóthểgâyracáctriệuchứngthiếuchấtdochấtdinhdưỡngkhôngđượchấpthụđầyđủ).

Dịứng➨

Page 155: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Cácchứngbệnhcủađườnghôhấp:sổmũi,ho,hensuyễn.

Cáctriệuchứngviêmdanhưmẩnngứa,mẩnđỏ,phátban,mầnda,phồngrộp,v.v...

Dịứngthựcphẩmthựcsựhiếmgặp.Chỉhaiđếnbaphầntrămtrẻdưới3tuổimắcphảichứngbệnhnày.

Córấtítcácloạithứcăncóthểgâyradịứngchoconngười.Tuynhiêncácloạithứcănnàylạiđượcchúngtasửdụngthườngxuyênvàcómặttrongrấtnhiềucácloạithựcphẩm,vídụnhưsữa,trứng,cácloạihạtnhânvàbộtmì.

“Truylùngthủphạm”

Việcchẩnđoánmộtcáchchínhxácnguyênngângâybệnhlàyếutốquyếtđịnhtrongviệcđiềutrịchứngdịứngthựcphẩm.Đầutiêncầnkiểmtraxemcóđúngloạithựcphẩmmàbạnđangnghingờthựcsựđãgâyracácphảnứngdịứngchoconnhiềulầnliêntiếphaykhông.Thêmvàođó,cầnphảichoconđixétnghiệmda.Nếukếtquảlàâmtínhthìkhảnăngdịứngsẽhoàntoànbịloạitrừ.Nếuxétnghiệmmàchokếtquảdươngtínhthìđócóthểlàbiểuhiệncủachứngdịứngđãcótừtrướcvớimộtloạithựcphẩmnhấtđịnhnàođó.Trongtrườnghợpnày,bácsĩnhisẽlàngườiquyếtđịnhchoconthựchiệncáckhám,xétnghiệmtiếptheo.

Nhiềuloạidịứngthựcphẩmsẽtựmấtđimàkhôngcầntaphảicanthiệp.Nhấtlàđốivớinhữngtrẻbịdịứngthựcphẩmtrongvòngbanămđầuđời,cácchứngdịứngnàythườngsẽtựbiếnmất.

Chứngdịứngthựcphẩmhaycóliênquanđếnbệnhviêmda.Nhưngchỉởmộtphầntrẻem,viêmnhiễmdamớilàdấuhiệucủachứngdịứngthựcphẩm.Dodacủatrẻchỉphảnứngvớiloạithứcăngâydịứngsau24đến36tiếngđồnghồănphảiloạithứcănnày,nênsẽrấtkhóđểtìmrachínhxácloạithứcănnàolànguyênnhângâydịứng.

Cácphảnứngkhôngmongđợikháccủacơthểlênthựcphẩm

Page 156: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

Cácloạiphảnứngkhôngmongđợikháccủacơthểlênthựcphẩmmàkhôngphảidodịứnggâyraxuấthiệnthườngxuyênhơnnhiều.Hệmiễndịchkhôngđóngvaitrògìtrongcáctrườnghợpnày.

Vídụnhưcácloạithựcphẩmcóchứachấtsảnsinhrađộctốcũnggâyracácphảnứngdữdội,nhưngộđộcthựcphẩmdovikhuẩnSalmonellagâyra.

Mộtsốtrẻkhôngtiêuhóađượccácloạimàuthựcphẩm,hươngliệuhaycácchấtphụgianhântạokhácđượcsửdụngtrongmộtsốloạithựcphẩm.Trongtrườnghợpnày,cơthểtrẻsẽphảnứnglạibằngchứngmầnda.

Mộtvídụkháclàchứngmẫncảmvớingũcốcđãđượcnhắcđếntrongcácchươngtrước.Đâylàmộtchứngbệnhsẽtheongườibệnhđếnhếtđời.

Mộtkhibạnđãtìmrađượcloạithựcphẩmgâydịứngchoconthìviệcđiềutrịsẽrấtdễdàng:gạchtênloạithựcphẩmnàyrakhỏithựcđơnhàngngày.Sauhaiđếnbốntuần,cáctriệuchứngbệnhsẽtựmấtđi.

Loạidịứngthựcphẩmthườnggặpnhấtlàdịứngsữabò.Gầnbaphầntrămtrẻemmắcphảiloạidịứngnày.Ởphầnlớncáctrẻmắcbệnh(cụthểlà80%),dịứngsữabòsẽtựmấtđikhitrẻđược4tuổi.Ởphòngkhámcủachúngtôi,chúngtôivẫnthườngkiểmtraxemsaumộtnămngừnguốngsữa,chứngmẫncảmcócònhaykhông.Trướcđó,consẽđượcchouốngsữađậunànhhoặcsữabò“thủyphân”,cónghĩalàsữabòđãđượctáchthậtnhỏcácthànhphầncấutạo.

Nếuchứngmẫncảmmàkéodàitớihơnbanămthìcókhảnănglànósẽtheoconđếnhếtcuộcđời.Điềunàycũngđúngvớicácloạidịứngthựcphẩmkhác.

Nếugiađìnhbạnmàcótiềnsửmắcbệnhhensuyễn,viêmdahoặcviêmmũidịứng,thìnguycơconbịmắcbệnhnàyrấtcao.Cácbiện

Cáchđiềutrịvàphòngtránh➨

Phòngtránhkhicầnthiết➨

Page 157: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

phápphòngtránhsauđâylàrấtcầnthiết:

Nếucóthể,choconănhoàntoànbằngsữamẹtrongvòngnửanăm.Bạncũngnêngạchtêncácloạithựcphẩm“nguyhiểm”(cácloạihạt,trứng,sữa)rakhỏikhẩuphầnăncủamình.

Nếubạnchoconăndặm,hãythựchiệntheolờikhuyêncủachúngtôitrongChươngba:Mỗilầnđổimón,bạnchỉnênchoconănmộtloạithứcănduynhấtvàhãyđợivàingàysauhãychoconănmộtloạithứcănkhác.Bằngcáchnày,bạnsẽdễdàngtìmraloạithứcănnàothíchứngvớiconbạnvàloạinàokhông.

Bạnchỉnênchoconăncácloạithứcănđượcchếbiếntừsữabò,trứngvàlúamìkhiconđãđược2tuổi.

Quytắcănuốngvẫnđượcápdụngtrongtrườnghợpnày!

Quytắcănuốngcũngápdụngđốivớicáctrẻmắcchứngdịứngthựcphẩm.Bạn-cácbậcchamẹ-làngườiquyếtđịnhsẽbàymóngìlênbànăn.Cácbạnnênđiềuchỉnhcácbữaăntùytheonhucầuđặcbiệtcủacon.Vàconsẽtựquyếtđịnhcóănhaykhôngvàănbaonhiêu.

Nhữngquytắcđểtạothóiquenănuốngtốtcũngcóthểápdụngđượccảtrongnhữngtrườnghợptrẻkhôngdungnạp

đượcthựcphẩm.

Khithứcănkhông“ởlại”:Tiêuchảyvànônmửa

CÁCCHỨNGBỆNHKÈMTHEOTIÊUCHẢYVÀNÔNxuấthiệnđặcbiệtthườngxuyênởtrẻem.Thườngthìchúngđượcgâyrabởivi-

Page 158: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

rút.Hơn90%trongsốcácchứngbệnhnàykhôngnguyhiểm.Chúngthườngkéodàitừbađếnbảyngàyrồitựmấtđi-khôngphụthuộcvàocách“chữa”củabạn.

Ngănchặnviệcmấtnước

Chỉcómộtđiềucácbậcchamẹcầnphảiđặcbiệtchúý:khôngđượcđểchoconbịmấtnước!Khôngcóvấnđềgìquánghiêmtrọngkhimộtđứatrẻkhôngăngìmấytrongvòngmộtvàingày.Nhưngviệccơthểbịmấtnướcchỉđượcphépdừnglạiởmộtgiớihạnchophép.Conphảiuốngnhiềunước.

Bằngcáchnàochúngtacóthểnhậnracơthểconđangbịmấtnước?-Tốtnhấtlàthôngquatâmtrạngcủacon:nếuconcònchơiđùa-chodùcóíthơnmọingàyđichăngnữa-nghĩalàconvẫnchưabịmấtnước.Nếuconnằmrũratrênghếsô-fa,bạnphảiđưaconđếngặpbácsĩngay.Conphảiđượcchouốngmộtloạinướcphângiảiđường-muốingaylậptức.Loạinướcnàycóbántạicáchiệuthuốc.Bạnhãyphavàonướcvàchoconuốngliêntụcđểtránhmấtnước.Mộtđiềumànhiềungườikhôngbiết:hỗnhợpnướcđường-muốisẽkhôngcảithiệntìnhhìnhbệnhtiêuchảycủatrẻ.Nóchỉngănchặnviệcmấtnướcmàthôi;nhưngnórấtquantrọng.

Chođếnnay,đãcónhiềunghiêncứuchothấy(vàkinhnghiệmhàngngàycủachúngtacũngchứngminhđiềunày):khiconkhôngbịmấtnước,tốtnhấthãychoconănthứcănnhưbìnhthường.Kểcảsữaconcũngđượcphépuốngnếunólàmchoconcảmthấykhỏekhoắnhơn.

Khiconbịtiêuchảy,bạncũngphảiápdụngquytắcănuống:consẽhồisứcmộtcáchnhanhnhấtkhibạnchoconănnhưbìnhthường.Consẽtựquyếtđịnh:

“Mìnhcómuốnănkhông?”

“Mìnhmuốnănmónnào?”

“Mìnhmuốnănbaonhiêu?”

Tuânthủquytắcănuống➨

Page 159: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

§TỔNGKẾT⇒Khôngphảitrẻnàocũngtiêuhóađượcmọithứ

Mộtsốloạithựcphẩmsẽgâyracácphảnứngdịứngvàkhóchịuchotrẻ.Bạnphảitìmranhữngloạithựcphẩmnàoconkhôngdungnạpđượcvàphảigạchtênchúngrakhỏithựcđơnnấunướngtrongmộtthờigiandài.

⇒Trợgiúpkhiconbịtiêuchảyvànôn

Tiêuchảykèmtheonônlàmộtchứngbệnhrấtthườnggặpởtrẻem.Thườngthìsaumộtvàingàynósẽtựmấtđi.Bạnchỉphảichúýtránhchoconkhôngbịmấtnướcvàtốtnhấthãycứchoconănuốngnhưbìnhthường.

Page 160: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

➨LờikếtChúngtôiđãthuyếtphụcđượcbạnhaychưa?Bạncótinlàconmìnhhoàntoàncóthểănuốngđúngcáchchỉcầnbạngiữđúngquytắcănuốngđãgiớithiệukhông?Nếubạnlàmđượcđiềuđóthìtứclàbạnđãtặngchoconmộtmónquàhếtsứcquýgiá.Bạnchoconthấylàbạntintưởngvàobảnnăngcủacon,bạntinlàconcóthểănuốngđúngtheonhucầucủacơthể.Bằngcáchđó,bạncũnggiúpconnângcaosựtintưởngvàobảnthânvàphòngtránhđượcchoconchứngrốiloạnănuốngvàchứngbéophìcũngnhưnhữnggiâyphútcăngthẳngbênbànăn.

Thànhcôngđôikhikhôngđếnngaylậptức,màphảisaumộtvàituần,chúngtamớithấyđượctínhhiệuquả.Khôngphảiđơngiảnđểcóthểduytrìđếnngàyđó.Nguycơcácbậcchamẹbỏcuộcvàlạitiếptụcépbuộcconcáiănuốngtheoýmìnhlàrấtlớn.

Bạncócầnmộtđồngminhkhông?Hãynóichuyệnvớibácsĩcủacon,bạnsẽnhậnđượcnhữnglờikhuyênđúngđắn.

Nhằmgiúpchobạn-cácbậcchamẹyêuquý-cóthểdễdàngghinhớquytắcănuốngcủachúngta,chúngtôiđãtổnghợpmộtsố“Châmngônphòngbếp”trongphầnphụlục.Bạncóthểcắtchúngravàdántrongphòngbếpnhưmộtcôngcụhỗtrợghinhớ.

Chúngtôichânthànhchúccácquýđộcgiảthânmếnnhiềuthànhcôngvàniềmvuitrongnhiệmvụkhôngphảilúcnàocũngđơngiảnnày:chophépconđượcănđúngcách.

AnnetteKast-ZahnvàHartmutMorgenroth

Page 161: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 162: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 163: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 164: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 165: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 166: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 167: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 168: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 169: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 170: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 171: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 172: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 173: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 174: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 175: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

2.HiềngiảMinhTriết:ngườithựchànhphươngphápThiềnMinhTriết,haycòngọilàphươngphápDuyTuệ,mộtphươngphápthựchànhgiúpngườithựchànhổnđịnhđầuóc,pháttriểnđượcnhữngphẩmchấttốtđẹptrênnềntìnhyêuthương3.PhậtTâmDanhlàtênmàtácgiảDuyTuệđặtchonhữngngườitheohọcvàthựchànhphươngphápcủaông.SửdụngPhậtTâmDanhlàmộtcủakỹthuậtphươngphápDuyTuệđểkíchhoạttínhlinh,tìnhthương,kíchhoạtnhữngkhảnăngkỳdiệucủaconngười.4.VườnHoaMơƯớc:chươngtrìnhđượctácgiảxâydựngriêngchocáccháutừ5-15tuổivớimụcđíchhướngdẫncáccháuhọctậpvàrènluyệncácphẩmchấttốtđẹpngaykhicònnhỏ1.Tínhbiết:Khảnăngbiếtcủađầuóckhiđầuócởtrongtrạngtháitrongsuốt,khôngcósựhiệndiệncủaýnghĩNhiệtđộphònglànhiệtđộđođượctrongphòng,khôngphảinhiệtđộmáyđiềuhòa.Tríchbàithơ“Bắpngô”,tácgiảCaoXuânThái.Theobàihát“Thậtbấtngờ”củacasĩTrúcNhân,sángtácMewAmazing.SaoMichelin:làtiêuchuẩnkhắtkhenhấtthếgiớihiệnnayđểđánhgiátàinăngcủangườiđầubếp.Cóthểtìmhiểuthêmởđây:http://soi.today/?p=193229.Nụvịgiácchứacảngàntếbàovịgiác,giúpconngườinhậndiệnhươngvịcủamónăn.Trungbìnhkhitrẻchàođờisởhữu10.000nụvịgiác,đếnkhitrưởngthànhchỉcòn8.000nụvịgiácvàcàngvềgiàcàngmấtdầnđi,trungbìnhkhoảng4.000-5.000nụvịgiác.Đócũnglàlýdovìsaocàngvềgiàchúngtaăncàngítngonmiệng.Tríchtừtích“NgườicongáiNamXương”,tácgiảNguyễnDữ.Cảibiêntừcâuthơ“Lòngtathànhconrối.Chocuộcđờigiậtdây!”trongbàithơ“Ngườiđitìmhìnhcủanước”(ChếLanViên).TrongbộTâyduký,lửatammuộichânhỏađượcluyệntừlửatronglòbátquáiluyệnđancủaTháiThượnglãoquân,nướcthườngkhôngdậptắtđược.CòntheoPhậtgiáo,lửatammuộilàhiệntượngsinhnhiệttrongcơthể,nhiệtđộcóthểlênđếncựccao.TrongtừđiểntiếngViệtgiàuvàđẹpcủachúngta,“ốm”cónghĩalà“gầy”và“ốm”cũngcónghĩalàbệnh.TrầnHuyềnTranglàtênkhaisinhcủaphápdanhĐườngTamTạng.Trích'Truyệncổtíchvềloàingười',XuânQuỳnh.Trích'Truyệncổtíchvềloàingười',XuânQuỳnh.PKlànhữngtrậnđánhđểnângcấpkhảnăngchiếnđấucủaquânđộitrongtrògameonline.1.Graffiti(danhtừsốítlàgraffito,cónguồngốctừtiếngItalia):lànhữngbứctranhđượcvẽtrênbềmặtnơicôngcộngnhưtườnghaycầumàkhông

Page 176: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

cần(hoặckhôngđược)sựchophép.GraffitiđãtồntạitrongsuốtthờikỳvănminhcổđạinhưởHyLạpcổđạivàĐếchếLaMã.1.MichelangelodiLodovicoBuonarrotiSimoni(6/3/1475-18/2/1564):sinhtạimộtkhulàngnhỏcủavùngCaprese,gầnkềthủphủArezzo,Roma,thườngđượcbiếtđếndướitêngọiMichelangelo,làchađẻcủanhữngtácphẩmcósứclôicuốncaonhấttronglịchsửmỹthuật;vàcùngvớiLeonardodaVinci,ôngđãtạoragiátrịrựcrỡchothờikỳPhụcHưngđỉnhcao.Ônglàmộtnhàđiêukhắc,kiếntrúcsư,họasĩvàthisĩ,đãtạoraảnhhưởngmãnhliệtđếnnềntảngmỹthuậtphươngTâysaunày.2.Pietà:làmộtdanhtừchungchỉhìnhtượngĐứcMẹMariađỡthithểcủachúaJesussaukhibịđóngđinhtrênThậpgiá.1.WaltWhitman(31/5/1819-26/3/1892):nhàthơ,nhàbáo,nhànhânvăn,nhàcảicáchthơMỹ,tácgiảcủatậpthơLácỏnổitiếngthếgiới.1.ThomasJefferson(1743-1826):làTổngthốngthứ3củaHợpchủngquốcHoaKỳ,nhiệmkỳ1801-1809.1.YogiBerra:làmộtvậnđộngviênbóngchàyngườiMỹ.Anhnổitiếngvìsửdụngbiệtngữ“Berraisms”trongcáctrậnđấunhưmộtcáchđểđánhlạchướngđốiphươngvàtruyềncảmhứngchođồngđội.2.WilliamCuthbertFaulkner(1897-1962):làtiểuthuyếtgiangườiMỹ.ÔngđạtgiảiNobelVănhọcnăm1949vàhaigiảiPulitzernăm1955và1963,ônglàmộttrongnhữngnhàvănnổitiếngnhấtthếkỷXX.1.NguyêntắcS.W.chữviếttắtcủacụm“Whocares,sowhat”(Cóngườicó,cóngườikhông.Vậythìsaochứ?)(1)Bảochâu,cũnggọilàPhậttánh.Boulangerie:tiệmbánh,bistro:quánrượu,magasin:hiệutạphóa(BT).Tứđổtường:bốnthóixấutheoquanniệmtruyềnthốnggồmcờbạc,rượuchè,traigái,hútxách(BT).LàchiếcxehơiđầutiênđượcsảnxuấthàngloạttạimiềnNamViệtNamtrước1975với4kiểudángkhácnhautùytheomụcđíchsửdụng.BệnhCeliaclàcănbệnhđườngruộtdocơthểkhônghấpthụđượcgluten(cónhiềutronglúamì,yếnmạchvàlúamạch).ĂndặmtheocáchnàycònđượcgọilàBabyled-weaning(Phươngphápăndặmbéchỉhuy).TìmđọcsáchđãđượcTháiHàBooksxuấtbản.Chỉsốkhốicơthể,têntiếngAnhlàBodyMassIndex,đểđánhgiámứcđộgầyhaybéocủamộtngười.note:"]{note:"]{(1).Plato(428-348TCN)làmộttrongbanhàtriếthọclớncủaHyLạptheochủnghĩaduytâmkháchquanCâydẻngựa:câyláchiathànhbảythùyvớihoamàutrắnghoặchồng.Quaker:MộtgiáopháiThiênChúatônthờChúaJesus,từchốinhữngnghi

Page 177: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

thứctrịnhtrọng,giáođiềuvàcónhữnghoạtđộngphảnđốichiếntranhvàbạolực.CóthểtácgiảđangđềcậpđếnMeisterEckhart(1260-1328)-mộttriếtgia,nhàthầnbíKi-tôgiáongườiĐức.WystanHughAuden(1907-1973):NhàthơMỹgốcAnh,ngườicóảnhhưởngrấtlớnđếnvănhọcAnh-Mỹ,làmộttrongnhữngnhàthơlớnnhấtcủathếkỷ20.Rilke(1875-1926):tênđầyđủlàRenéKarlWilhelmJohannJosefMariaRilke,tuylàngườiÁonhưngôngsángtácbằngtiếngĐức.Ôngđượcxemlàmộttrongnhữngnhàthơlớnnhấtcủavănhọcthếgiớithếkỷ20.

Page 178: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

TableofContentsLỜINÓIĐẦU1.Ănuốngđúngcáchkhônghềkhó⇢Ănuốnglàáplựchayniềmvuiđốivớibốmẹvàconcái?

KinhnghiệmcánhânKinhnghiệmtrongphòngkhámnhiNguyêntắcmangtínhquyếtđịnhtrongănuống

!LƯUݧTỔNGKẾT

⇢NhữngđiềucácbậcchamẹcầnbiếtvềănuốngHệthốngkiểmsoát"nộibộ"củatrẻ

Trẻconcómộthệthốngkiểmsoátnộibộkhôngthểlàmgiảđược.Chúngtanênhọctừtrẻ.

Trẻbéohaygầy:Donuôidưỡnghayditruyền?Quábéohayquágầy:Biểuđồtăngtrưởngnóilênđiềugì?

Khiconbạnkhỏemạnh,tỉnhtáovàpháttriểnbìnhthườngcónghĩalàconđãănuốngđúngcách.Việctăngcâncóthểkíchthíchhoặchãmlạitrongnămđầuđờicủatrẻ.Conbạncókhỏekhông?Nếucó,thìrấtcóthểlàconbạnănuốngkhỏemạnh-mặcchoconbạncóbéo,gầyhayởmứctrungbình.

Trẻcầnăngìđểtồntại?Nhữngkiếnthứccơbảnvềchếđộdinhdưỡngchobé

Vậnđộngquáítsẽkhiếncơthểkhôngkhỏe-vàđiềunàycũngtươngtựvớiănuống.

HãychoconbạnăntấtcảnhữnggìHãychoconbạnđượcănđầyđủchấtdinhdưỡng:Lipit(chấtbéo)vàcacbohydrat.

Nghĩalàhạnchếănđồngọt,đường,ănđầyđủcácsảnphẩmngũcốcnhưbánhmìđen,gạothôvàmìsợingũcốc.

Hoạtđộngnhiềulàđiềuquantrọngnhấtgiúpcơthểkhỏemạnh.Mộthìnhthứcbổsungvitaminvàkhoángchấtkháccũngkhôngcầnthiết,nếuchếđộănuốnghàngngàyđúngmực.

§TỔNGKẾT2.Áplựctrongbữaănlàdođâu?

Page 179: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

⇢Khibốmẹcanthiệpquánhiều“Conkhôngđượcphépănquánhiều!”

Hãygiúptrẻbằngcáchnóivớicon:“Mẹyêucondùconcóthếnàođichăngnữa!”

“Conphảiănnhiềuhơnnữa!”⇢NHỮNGTHÀNHKIẾNVÀNHỮNGNỖILOMÀBẠNCÓTHỂQUÊNĐI§TỔNGKẾT

⇢KhichamẹcanthiệpquáítNấuăntheoyêucầu

Ănuốngvôkỷluật§TỔNGKẾT

3.Dinhdưỡnghợplýchotừngđộtuổi⇢6thángđầuđời:Sữamẹlàtấtcả

Bécủabạnăngì?Thờigianvàcáchthứcchoconăn!LƯUÝ

⇢ĐỊNHKIẾNVÀTHỰCTẾVỀCHUYỆNCHOCONBÚ*

!LƯUÝTrẻcóphảnxạbúsữatheobảnnăng-vàbạncóbảnnănglàmmẹ,một“chỉdẫn”từbêntrongmàbạnhoàntoàncóthểtincậy.

!LƯUݧTỔNGKẾT

⇢6-12thángtuổi:ChuyểnsangbữaăncùnggiađìnhThờiđiểmthíchhợpchotrẻăndặmLƯUÝĂncùngbànvớigiađình

Béyêucàngphàmănbaonhiêuthìcàngnhanhthuầnthụckỹnăngănbấynhiêu.

§TỔNGKẾT⇢1-6tuổi:“Conkhôngcònlàtrẻsơsinhnữa!”

Trênbàncónhữnggì?Việcănuốngdiễnranhưthếnào?

“Conkhôngcầnphảiăngìcả.Hãyngồixuốngbànvànóichuyệncùngbốmẹ.”Đừngquantâmđếnviệcconbạnănnhiềuhayít.Hãyquantâmnhiềuhơnđếnviệcliệubécókhỏemạnhvànhanhnhẹnkhông.Ănlàăn-tứclàhoạtđộngtiếpnhậndinhdưỡng-vàlà

Page 180: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề

việcngồicùngnhauvànóichuyện.Chỉthếmàthôi!Béyêucủabạnsẽkhôngbịthiếuchấtnếubạnluônđặtlênbànăngiađìnhnhữngmónănphongphúvàgiàudinhdưỡng.

LƯUݧTỔNGKẾT

⇢Tuổitớitrường:KhinềnmóngđãđượctạodựngCủngcốlạibàihọc§TỔNGKẾT

4.Nhữngvấnđềđặcbiệt⇢Khicânbằngcơthểbịrốiloạn

Khicơthểbịthừachất:BéophìNhữngnguyêntắcănuốngdànhchotrẻgầycũngđúngvớitrẻbéophì.Đừngbaogiờnghĩrằngconcóthểgầyđimộtcáchdễdàngnếuconnỗlực.

Khicơthểkhôngcònphảnứnggìnữa:Rốiloạnănuống§TỔNGKẾT

⇢KhiănuốnglàmconbịốmChứngkhôngdungnạpđượcthựcphẩm

Nhữngquytắcđểtạothóiquenănuốngtốtcũngcóthểápdụngđượccảtrongnhữngtrườnghợptrẻkhôngdungnạpđượcthựcphẩm.

Khithứcănkhông“ởlại”:Tiêuchảyvànônmửa§TỔNGKẾT

➨Lờikết

Page 181: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề
Page 182: LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · Những kinh nghiệm liên quan tới chủ đề ăn uống dành cho bố mẹ và con cái Bàn luận với bác sĩ về những vấn đề