คมอผสงอาย ผพการ ผปวยเอดส

คมอ ผสงอาย ผพการ ผปวยเอดสì

พมพทหจก. กลมธรกจแมกซ(MaxxPRINTINGTM - แมกซปรนตง)14 ซ.สายนาผง ถ.ศรมงคลาจารยต.สเทพ อ.เมอง จ.เชยงใหม 50200Hotline : 086 6547376, 053 221097Website : http://maxx.me

จดทาโดยเทศบาลตาบลลวงเหนอ299 หมท 2 ตาบลลวงเหนอ อาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม 50220โทรศพท 053-866077

วยสงอายจดเปนวยทอยในระยะสดทายของชวต ลกษณะและพฒนาการในวยนจะตรงขามกบวยเดก คอมแตความเสอมโทรมและสกหรอ ซงการเปลยนแปลงนจะดาเนนไปอยางคอยเปนคอยไป (ชศร วงเครอ, 2543, น. 47) จงเปนการยากทจะกาหนดวาบคคลใดอยในวยสงอายเกณฑทสงคมจะกาหนดวาบคคลใดเปนผสงอายนน จะแตกตางกนไปตามสภาพสงคมซงไดมผใหคานยามเกยวกบผสงอายไว เชน ฮอลล (Hall D.A., 1976, pp. 3-4 อางใน แสงเดอน มสกรรมณ, 2545, น. 7) ไดแบงการสงอายของบคคลออกเปน 4 ประเภท คอ1. การสงอายตามวย (Choronological Aging) หมายถง การสงอายตามปปฏทน โดยการนบจากปทเกดเปนตนไป และบอกไดทนทวา ใครมอายมากนอยเพยงใด2. การสงอายตามสภาพรางกาย (Biological Aging) เปนการพจารณาการสงอายจากสภาพรางกายและสรระของบคคลทเปลยนไป เมอมอายเพมขน เนองจากประสทธภาพการทางานของอวยวะตาง ๆ ในรางกายลดนอยลง เปนผลมาจากความเสอมโทรมตามกระบวนการ สงอายซงเปนไปตามอายขยของแตละบคคล

ความหมายของผสงอาย

ผสงอาย

3. การสงอายตามสภาพจตใจ (Psychological Aging) เปนการเปลยนแปลงในหนาท การรบร แนวความคด ความจา การเรยนร เชาวปญญา และลกษณะบคลกภาพทปรากฏในระยะตาง ๆ ของชวตแตละคนทมอายเพมขน4. การสงอายตามสภาพสงคม (Sociological Aging) เปนการเปลยนแปลงในบทบาทหนาทสถานภาพของบคคลในระบบสงคม รวมทงความคาดหวงของสงคมตอบคคลนน ซงเกยวกบอาย การแสดงออกตามคณคาและความตองการของสงคม สาหรบการกาหนดวา ผสงอายเรมเมออายเทาใดนน ขนอยกบความแตกตางกนในแตละสงคม สาหรบสงคมไทยนนกาหนดวา ผสงอาย หมายถง บคคลทมสญชาตไทยและมอายตงแต 60 ปบรบรณขนไป (พระราชบญญตผสงอาย พ.ศ.2546) ทงนผสงอายมไดมลกษณะเหมอนกนหมด แตจะมความแตกตางกนไปตามชวงอาย องคการอนามยโลกจงไดแบงเกณฑอายตาม สภาพของการมอายเพมขน ดงน 1. ผสงอาย (Elderly) มอายระหวาง 60 –74 ป2. คนชรา (Old) มอายระหวาง 75 –90 ป3. คนชรามาก (Very Old) มอาย 90 ปขนไป

11. ผผสสงงออาายย ((Elderly) มอายระหวาง 60 –74 ป22. คคนนชชรราา ((OOlldd)) มมออาายยรระหวาง 75 ––9900 ปป33. คคนนชชรราามมาากก ((VVVery Old) มอายย 9000 ปขนไป

4

การแบงผสงอายเปน 3 ชวงดงกลาว สาหรบในสงคมไทยยงมไดมขอสรปวาจะมการจดประเภทของผสงอายในลกษณะใด การจดโดยใชเกณฑอายกยงมขอถกเถยงวายงไมเหมาะสม นกวชาการบางทานจงใชเกณฑความสามารถของผสงอายแบงเปน 3 กลม ไดแก1. กลมทชวยเหลอตนเองไดด2. กลมทชวยเหลอตนเองไดบาง3. กลมทชวยเหลอตนเองไมได เนองจากมปญหาสขภาพ มความพการ วยสงอาย เปนวยทมการเปลยนแปลงอยางเหนไดชด ทงทางดานรางกาย และจตใจ สภาพรางกายจะเหนไดวาเสอมลงตามอายขย สภาพจตใจมการเปลยนแปลงงาย ขหงดหงด มความวตกกงวล เนองจากการเจบปวย หรอจากการเสอมของระบบตาง ๆ ในรางกาย โดยปกตรางกายคนเราจะเรมมการเสอมของอวยวะตงแตอาย 30 ปขนไป ดงนนการดแลรกษาสขภาพทด และถกสขลกษณะตงแตตน จะชวยลดโอกาสการเกดโรคหรอปญหาทางสขภาพตาง ๆทมกเกดขนเมอยางเขาสวยสงอายได

5

เมอเขาสวยผสงอายจะมการเปลยนแปลงตางๆ เกดขนกบผสงอาย ทงดานรางกาย จตใจและสงคมการเปลยนแปลงตางๆ ของผสงอาย • ผวหนง ผวเหยวยน เสนเลอดฝอยแตกงาย ทาใหเกดแผล เมอเกดแผลจะหายชา ไขมนใตผวหนงลดลง ทาใหหนาวไดงาย เมออากาศเยน ผวแหง คน การรบความรสกเจบปวดลดลง • กระดก กระดกเสอม พรน หกไดงาย ขออกเสบ เกดอาการบวม ปวดตามขอ • กลามเนอ ความวองไว ความแขงแรงของกลามเนอลดลง ทาใหรางกายเคลอนไหวชาลง หกลมไดงาย มอสน จบของไมแนน ของหลดมอไดงาย • หวใจ เหนอยงายเนองจากหวใจบบตวไดนอยลง หากทางานหนก หรอตนเตนมากเกนไป อาจทาใหเกดหวใจวายไดงาย • เสนเลอดตบแขง ทาใหความดนเลอดสงไดงาย เปนลมหนามดงาย ขณะเปลยนทาทาง เชน จากทานอนเปนทานง • ระบบหายใจ เหนอยงาย สาลกอาหารเขาหลอดลงไดงาย • ระบบทางเดนอาหาร เบออาหาร (นาลายลดลง การรบรสและกลนไมด) อาหารลงกระเพาะไดชา ทองผกงาย กลนอจจาระไมคอยได • ระบบขบถายปสสาวะ ขนาดกระเพาะปสสาวะลดลง ทาใหนาปสสาวะเตมเรว ถายปสสาวะบอย ในผสงอายชาย ปสสาวะไมสะดวก ใชเวลานานในการถายปสสาวะแตละครง (อาจเนองจากตอมลกหมากโต) • ชองคลอด อกเสบและตดเชอไดงาย • สมอง ความจาเสอม (ขลม) พดซาเรองเดม นอนหลบยาก • ตา พรามวมองไมชด นาตาไหล สายตายาว • ห ไดยนไมชดเจน (หตง) • การดมกลน การรบกลนไมด ทาใหเบออาหาร ไมไดกลนบดเนา • การรบรส ไมดทาใหเบออาหาร เตมเครองปรงรสมากขน • นอกจานระบบขบถายอจจาระในผสงอายมกจะเปนไปตามปกต เกดทองผกไดงาย เนองจากมการเคลอนไหวนอยลง และไมคอยไดออกกาลงกาย

การเปลยนแปลงทางดานรางกาย

6

ปญหาสขภาพของผสงอาย

อารมณและจตใจทมการเปลยนแปลงของผสงอาย อาจเกดมาจากมเวลาวางมากเกนไป เพราะเกษยณอายจากการทางานแลว จงรสกวาตวเองถกลดคณคาลง ความสมพนธระหวางคนในครอบครวเรมมนอยลง ซงอาจทาใหรสกโดดเดยว และเศราซม นอกจากนนยงอาจเปนผลมาจากความเจบปวย และการเสอมของระบบตางๆ ภายในรางกาย ซงสงตางๆ เหลานทาใหผสงอายมอารมณทแปรปรวนงาย ขหงดหงด ใจนอย โกรธงาย เปนตน

การเปลยนแปลงทางดานจตใจ

จากความเสอมทางดานรางกาย จตใจ รวมถงการดแลสขภาพทอาจไมเหมาะสม ทาใหผสงอายมกเกดปญหาทางสขภาพ หลาย ๆ โรคพรอมกน โรคทมกพบไดบอยในผสงอาย มทงโรคทเกดขนทางรางกาย และจากปญหาทางจตใจ ไดแก1. โรคอวน 2. โรคเบาหวาน 3. โรคหวใจขาดเลอด 4. โรคความดนโลหตสง 5. โรคไขมนในเลอดสง 6. โรคขอเสอม 7. โรคเกยวกบทางเดนอาหาร เชน ทองอด ทองผก 8. โรคทางประสาทตา เชน โรคตอหน ตอกระจก 9. โรคสมองเสอม โรคอลไซเมอร 10. อาการวตกกงวล นอนไมหลบ

7

ผสงอายจะมอายยนยาว และมความสขได ถาบคคลในครอบครวหรอตวเอง ดแลตนเอง ดงน (9 อ.)1. อาหาร ควรกนอาหารทมประโยชน ยอยงาย เชน กนผกกนปลา หลกเลยงอาหารมน2. อากาศ พยายามอยในทอากาศถายเทไดสะดวก3. ออกกาลงกาย อยางสมาเสมอ เชน การเดน4. อจจาระ ควรขบถายใหเปนเวลา5. อารมณ พยายามทาจตใจใหสงบ6. อบอน ใหความเมตตาตอลกหลาน7. อดเรก หางานทชอบทา8. อนามย ระมดระวงการกน การอย9. อนาคต เตรยมจดการกบทรพยสน เงนทองอยาใหเกดปญหากบลกหลาน เพอใหผสงอายทมโอกาสไดใชชวตในบนปลายอยางมความสข ตามฐานะของแตละบคคล ลกหลาน ผดแล หรอตวผสงอายเองจงควรใหความสาคญ และคานงถงสงตอไปน ความสะอาดเปนเรองสาคญทตองคานกถง เพราะผชรามความตานทานโรคตา

การดแลเพอรกษาสขภาพ

ญ

8

ผสงอายควรจะไดอยในททปลอดภย อาจจะเปนหองชนลางของบาน พนหองไมลน ขาวของเครองใชในหองมเฉพาะเทาทจาเปนจรงๆ เตยงนอนควรเตย ในหองอากาศถายเทสะดวก ไมมเสยงดงรบกวน แสงสวางพอเหมาะ ไมมดหรอสวางจนเกนไป

ความเปนอยและการจดการสงแวดลอม

9

กวาบคคลในวยหนมสาว ความสะอาดทจะตองดแลไดแก • ผวหนง ควรรกษาความสะอาด โดยการอาบนาตามความเหมาะสม เชน ในวนอากาศรอน อบอาว อาจจะอาบนาวนละ 1 ครง และใชวธเชดตว เชดหนา ลางมอ ลางเทากอนเขานอน แตถาอากาศแหง และหนาว ควรอาบนาสปดาหละ 1 – 2 ครงกเพยงพอแลว• ปากและฟน ตองทาความสะอาดทกวนตอนเชา เมอตนนอน และทกครงหลงรบประทานอาหาร โดยเฉพาะผทใชฟนปลอม ตองดแลเรองความสะอาดของฟนปลอม ดวยการถอดออกลางทกครง หลงรบประทานอาหาร และถอดฟนปลอมออกกอนนอนตอนกลางคนทกคน • เลบและผม ตองหมนตดเลบใหสน และรกษาความสะอาดอยเสมอ สาหรบผมกตองดแลเรองความสะอาด ดวยการสระผมสปดาหละ 1 ครง หรอนานกวานนกได เพราะผสงอายไมจาเปนตองสระผมบอย เนองจากหนงศรษะแหง• อวยวะสบพนธและทวารหนก เปนจดทตองใหความสาคญมากในเรองของ

สขวทยาสวนบคคล

10

การรกษาความสะอาด คอตองลางทกครงหลงขบถาย หรออาจใชผานมชบนาเชดจนสะอาดแทนการลางกได• อาหาร ผสงอายสวนใหญ มกจะรบประทานอาหารนอยลง จนอาจเกดปญหาการไดรบอาหาร ไมเพยงพอตอความตองการของรางกาย จงควรเอาใจใสในเรองน ดวยการจดอาหารทเหมาะสมกบ ผสงอายแตละคน อาจจะเปนอาหารออน ยอยงาย หรออาหารประเภททไมตองเคยวลาบาก รสชาดไมจด หรอบางคนอาจตองรบประทานอาหารผสม บดละเอยด เปนตน อาหารสาหรบผสงอายควรเนนทคณคาทางโภชนาการ งดเครองดมประเภทมนเมา หรอของหมกดอง แตควรใหอาหารเสรมประเภท นม ผลไมสด หรออาหารทมคณคาชนดอนๆ• การออกกาลงกายและการพกผอน ขนอยกบสมรรถภาพทางรางกายของแตละบคคล ผสงอายไมควรหกโหม ในเรองของการออกกาลงกาย แตควรออกกาลงกายอยางสมาเสมอทกวน อาจเปนทสาธารณะ หรอตามสถานทออกกาลงกายโดยทวไป หรออาจใชวธออกกาลงดวยการแกวงแขน หรอสดหายใจเขาออกลกๆ ถอไดวาเปนการออกกาลงทดสาหรบผชรา และเมอมการออกกาลงกายอยางสมาเสมอ กจะสงผลใหนอนหลบสบาย รางกายไดรบการพกผอนอยางเพยงพอซงจะชวยใหกระฉบ กระเฉง สขภาพด สดชนและอายยน

11

ขอแนะนาในการดแลเรองอาหารในผสงอายมดงน1. โปรตนคณภาพ ควรใหรบประทานไขวนละ 1 ฟอง และดมนมอยางนอยวนละ 1 แกว สาหรบโปรตนจากเนอสตวควรลดนอยลง เพราะสวนใหญจะตดมนมากบเนอสตวดวย 2. ไขมน ควรใชนามนถวเหลองหรอนามนขาวโพดในการปรงอาหาร เพราะเปนนามนพชทมกรดไลโนเลอก 3. คารโบไฮเดรต คนสงอายควรรบประทานขาวใหลดนอยลง และไมควรรบประทานนาตาลในปรมาณทมาก 4. ใยอาหาร คนสงอายควรรบประทานอาหารทเปนพวกใยอาหารมากขน เพอชวยปองกนการทองผก เชอกนวาชวยลดระดบโคเลสเตอรอลในเลอด และลดอบตการของการเกดมะเรงของลาไสใหญลงได 5. นาดม คนสงอายควรรบประทานนาประมาณ 1 ลตร ตลอดทงวน แตทงนควรจะปรบเองได ตามแตความตองการของรางกาย โดยใหดวา ปสสาวะมสเหลองออนๆ เกอบขาว แสดงวานาในรางกายเพยงพอแลว สวนเครองดมทมแอลกอฮอล รวมทงนาชา กาแฟควรจะงดเวนเสยถาระบบยอยอาหารในคนสงอายไมด ทานควรแบงเปนมอยอยๆ แลวรบประทานทละนอย แตหลายมอจะดกวาแตอาหารหลกควรเปนมอเดยว

12

สทธ หมายถง ทกสงทยตธรรมและเปนสงเฉพาะตวของบคคลทมหรอมความสามารถทจะมทกสงทยตธรรม = ทกสงทเปนความชอบธรรมตามกฎหมาย ศลธรรม จารตประเพณ วถประชาเปนสงทเฉพาะตวของบคคลทม = บคคลแตละคนมอานาจเปนเจาของสทธและสามารถใชสทธนนโดยตนเองไดหรอมความสามารถทจะม = บคคลใดทมอานาจเปนเจาของสทธ หากยงไมสามารถใชสทธนนได ตองไดรบความชวยเหลอ หรอมผชวยกระทา หรอกระทาแทนเพอใหไดรบสทธนน สทธ 4 ประการ1. การมอายยน หมายถง สทธในการมชวตอยรอด อายยนยาว การมโภชนาการทด การมอาหารเพยงพอตอการบรโภคตลอดทงป การมสขภาพอนามยด การปองกนและฟนฟสขภาพอนามย การเขาถงและไดรบบรการดานสขภาพอนามย สวสดการ ความมนคง ในการดารงชวต การดแลเอาใจใส และความรกจากครอบครว ชมชน และสงคม การอยถงวาระสดทายของชวตอยางสงบและมศกดศร

สทธผสงอาย

2. การคมครอง หมายถง สทธในการไมถกละเมด ไมถกทาราย ไมถกทอดทง ไมถกทงใหอยตามลาพง ไมถกเอาเปรยบ ไมถกละเลยเพกเฉย ไดรบการดแลทถกตอง การไมถกเลอกปฏบต การไมถกแสวงหาผลประโยชนโดยมชอบ การมความสามารถหรอรายไดเพยงพอตอความจาเปนในการดารงชวต การไดอยในสภาพแวดลอมทด ความปลอดภยในการดารงชวต การมสวสดการในการดารงชวต การมโอกาสและเขาถงบรการทางสงคม การบรขอมลและสาระทเปนประโยชน การไดอยกบครอบครว และชมชน การเผาระวง การเตอนภย และปญหาการไดรบการพทกษ ปกปอง การคมครองสวสดภาพ ทงทางรางาย จตใจ ทรพยสน การไดรบการดแลชวยเหลอจากสงคม การมสทธตามกฎหมาย ปฏญญาและหลกการเกยวกบผสงอาย การไดรบการปฏบตอยางเหมาะสมตามสถานภาพและภมหลง 3. การสงเสรม หมายถง สทธในการแสดงบทบาทในครอบครว ชมชน สงคม การไดรบโอกาสในการเรยนร การมความสามารถดแลชวยเหลอตนเอง การไดทางานทเหมาะสมกบวย และสภาพรางกาย การถายทอดความรและประสบการณใหสงคม การไดรบคาตอบแทนทเปนธรรม การพฒนาตนเอง การมความภาคภมใจ การมความพอใจทจะอยแบบพอเพยง การไดรบความเคารพนบถอ การมชวตทมคณคา4. การมสวนรวม หมายถง สทธในการมสวนรวมในกจกรรมของครอบครว ชมชน และสงคม การแลกเปลยนเรยนร และสรางความเขาใจอนดระหวางผสงอายและบคคลทกวย การรวมเปนสมาชกและมบทบาทในกลม ชมรม องคกร สถาบน การมความสามคคในชมชน การมอานาจตรวจสอบในเรองสทธผสงอาย การมอานาจตดสนใจในเรองของตนเอง การมสวนรวมในนโยบายทสงผลดตอผสงอาย การสรางหลกประกน เพอการดแลชวยเหลอ การคมครองและพทกษสทธของผสงอาย

14

สทธผสงอายไดรบการรบรองจากพระราชบญญตผสงอาย พ.ศ.2546 ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบกฤษฎกา เลม 120 ตอนท 130 ก ลงวนท 31 ธนวาคม 2546 มผลบงคบใชตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ.2547 เปนตนมา ผสงอายไดรบสทธตามมาตรา 11 แหงพระราชบญญตผสงอาย พ.ศ.2546 ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทรฐมนตรผรบผดชอบประกาศ กาหนด ดงน1. การบรการทางการแพทยและการสาธารณสขทจดไวโดยใหความสะดวกและรวดเรวแกผสงอายเปนกรณพเศษ2. การศกษา การศาสนา และขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอการดาเนนชวต3. การประกอบอาชพหรอฝกอาชพทเหมาะสม4. การพฒนาตนเองและการมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม การรวมกลมในลกษณะเครอขายหรอชมชน5. การอานวยความสะดวกและความปลอดภยโดยตรงแกผสงอายในอาคาร สถานท ยานพาหนะ หรอการบรการสาธารณะอน6. การชวยเหลอดานคาโดยสารยานพาหนะตามความเหมาะสม7. การยกเวนคาเขาชมสถานทของรฐ 8. การชวยเหลอผสงอายซงไดรบอนตรายจากการถกทารณกรรมหรอถกแสวงหาประโยชนโดยมชอบดวยกฎหมายหรอถกทอดทง9. การใหคาแนะนา ปรกษา ดาเนนการอนทเกยวของในทางคด หรอในทางการแกไขปญหาครอบครว10. การจดทพกอาศย อาหารและเครองนงหมใหตามความจาเปนอยางทวถง11. การสงเคราะหเบยยงชพตามความจาเปนอยางทวถงและเปนธรรม12. การสงเคราะหในการจดการศพตามประเพณ13. การอนตามทคณะกรรมการประกาศกาหนด

สทธผสงอายตามพระราชบญญตผสงอาย พ.ศ.2546

15

ความพการ หมายถง ความบกพรอง หรอการสญเสยสมรรถภาพของรางกาย และ (หรอ) จตใจ จะทาใหมขอจากดในการเรยนร การสอความหมาย (การพด ฟง อาน เขยน) การทากจวตรประจาวน การประกอบอาชพการสรางสมพนธภาพกบคนในสงคม ซงคนหนงอาจจะมความบกพรองและมขดจากด อยางใดอยางหนง หรอหลายอยางกได กระทรวงสาธารณสข ไดออกกฎกระทรวง พ.ศ. 2537 ตาม พระราชบญญตฟนฟสมรรถภาพคนพการ พ.ศ. 2534 ไดแบงความพการออกเปน 5 ประเภท ดงน1. ความพการทางการมองเหน 2. ความพการทางการไดยน หรอการสอความหมาย 3. ความพการทางกาย หรอการเคลอนไหว 4. ความพการทางจต หรอพฤตกรรม 5. ความพการทางสตปญญา หรอการเรยนร

คนพการความหมายของความพการ

1. ความพการทางการมองเหน “ความบกพรอง หรอการสญเสยการมองเหน” ไดแก ตาบอด คอ คนทสญเสยการมองเหน ประกอบดวย คนตาบอดทมองไมเหน และ คนทมองเหนบางแตไมมากนก ซงไมสามารถใชสายตาได แมวาจะไดรบการปรบสภาพหรอรกษาแกไขแลวเหนเลอนราง จะสามารถมองเหนในระยะใกล ๆ เดกทมการมองเหนบกพรองไปสามารถรบร สงตาง ๆ รอบตวเขาไดดวยอวยวะรบสมผสอน ๆ เชน ไดยนเสยง ใชกายสมผส รอรยาบถ การทรงตว และการเคลอนไหว รกลน รรส จงสามารถเรยนรได หากไดรบโอกาส เดกสญเสยการมองเหน สามารถเรยนหนงสอไดโดยใชอกษรเบรลล ซงเปนตวอกษรทคดขนสาหรบคนตาบอด เปนตวนน เวลาอานจะใชมอสมผสตามตวอกษรทเจาะลงบนกระดาษนน 2. ความพการทางการไดยน หรอการสอความหมายคนทมความผดปกตหรอความบกพรองทางการพด การไดยน การสอความหมายกบผอน ไดแก2.1 คนทมความบกพรองทางการพดและภาษา 2.1.1 คนทมความบกพรองทางการพด หมายถง คนทมความบกพรองในการออกเสยงพด เนองจากอวยวะทใชในการออกเสยงพดบกพรองหรอผดปกต เชน ปากแหวง เพดานโหว รวมทงเดกพดไมชด และตดอาง 2.1.2 คนทมความบกพรองทางภาษา หมายถง คนทมปญหาในการเขาใจภาษา และแสดงออกทางภาษา เชน ภาษาพด ภาษาเขยน และสญลกษณ อน ๆ 2.2 คนทมความบกพรองทางการไดยน หมายถง 2.2.1 คนหหนวก หมายถงคนทสญเสยการไดยนมากจนไมสามารถไดยนเสยง ไมวาจะใสหรอไมใสเครองชวยฟงกตาม 2.2.2 คนหตง หมายถง คนทพอจะไดยนเสยงบางสามารถใชเครองชวยฟงไดเดกหหนวก เรยนรภาษาโดยการใชการมองดทาทางสหนาของคนอน และการแสดงออกของตวเอง เขาจงเรยนหนงสอและสอความหมายดวย “ภาษามอ” คอการใชมอบอกความหมายแทนภาษาและใช “การสะกดคา ดวยนวมอ ประกอบอานปากดวย

17

3. ความพการทางกาย หรอการเคลอนไหว หมายถงคนทมความผดปกต บกพรองหรอสญเสยอวยวะสวนใดสวนหนงของรางกายทาใหไมสามารถเคลอนไหวไดดเทาคนปกต เชน เดกทมแขนขาเปนอมพาต เปนโรคเกยวกบกลามเนอ-กระดก เชน เทาปก เขาตด เอวคด เดกสมองพการ หรอ ซ.พ. โปลโอ ซงทาใหกลามเนอลบ อวยวะผดรป อวยวะสวนใดสวนหนงขาดหายไป เดกสมองพการ (ซ.พ.) ไมใชเดกปญญาออน เขาคอเดกทมปญหาดานการเคลอนไหวรางกายและการทรงตว ทเกดจากความผดปกตของสมอง เฉพาะสวนทควบคมการเคลอนไหว ซงอาจเปนทงตว ทาใหเดกไมสามารถควบคมการเคลอนไหวของแขนขาและรางกายได อาจมอาการเกรงหรอตวออนไมมแรง บางคนเปนเพยงเลกนอย หรอเพยงบางสวน เชน เปนเฉพาะแขน ขาขางเดยว หรอสองขาง เดก ซ.พ. บางคนอาจมความพการอนรวมดวย ซงจดเปน “ความพการซาซอน เชน ปญญาออน พการทางตา หรอห กได4. ความพการทางจตใจหรอพฤตกรรม หมายถง พฤตกรรมทแตกตางไปจากปกตอยางมากและเปนไปอยางตอเนอง เปนแลวไมหายอยางรวดเรว พฤตกรรมนนไมเปนทยอมรบของสงคม สงผลกระทบตอการเรยนรของเดก เชน กาวราวอยางรนแรง ทารายตนเองและผอน มความวตกกงวลมากเกนเหต ขาดความเชอมนในตนเอง ไมสนใจสงตาง ๆ รอบขาง ไมโตตอบดวย คลาย ๆ เหมอลอยและชอบเลนคนเดยว หรอบางคนอาจขาดสมาธ อยไมสข วนวายอยตลอดเวลา5. ความพการทางสตปญญา ไดแกเดกเรยนชา หมายถง เดกทมปญหาในการเรยน เรยนชา หรอรบรไดชากวาเดกในวยเดยวกน มระดบสตปญญาประมาณ 70-90(ระดบเชาวปญญาปกตคอ 90-110) ตวอยางเชน เดกอาย 10 ป แตมความสามารถเทาเดกอาย 7-9 ป เดกปญญาออน หมายถง เดกทมความบกพรองทางดานสตปญญาอยางชดเจน หรอมระดบเชาวปญญาตากวา 70 (ระดบสตปญญา ไดแก ปญญาออนขนาดนอย ขนาดปานกลาง และขนาดรนแรง) การแสดงออกอาจจะไมเหมอนเดกทวไปในวยเดยวกน บางคนอาจจะพดไมรเรอง สมาธสน แตบางคนกเรยบรอย เชอฟงคลายเดกเลกกวาอายจรงแมวาเดกกลมนจะเรยนไดชากวาปกตหรอเรยนรไดนอย แตกสามารถเรยนร หรอเรยนหนงสอไดตามความสามารถของเดกแตละคน สามารถฝกใหเดกชวยเหลอตนเองได เชน การถอด-ใสเสอผาดวยตนเอง การทาความสะอาดบาน ซกผา ลางถวยชาม เปนตน

18

บรการทางการแพทย คอ การรกษาพยาบาล เพอแกไขความพการ หรอเพอปรบสภาพความพการ กายอปกรณและเครองชวยคนพการตางๆ คาแนะนาปรกษาทางการแพทย โดยไมเสยคาใชจาย ตดตอขอรบบรการไดทสถานพยาบาลของรฐทวประเทศ บรการทางการศกษา คอ การเขาเรยนในสถานศกษาตางๆ อปกรณและคาใชจายในการเรยน คาแนะนาปรกษาเกยวกบการศกษา ตดตอขอรบบรการไดท สานกงานบรการงานการศกษาพเศษ สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน หรอศนยการศกษาพเศษประจาจงหวด- เดกพการทางกายหรอการเคลอนไหว สามารถเขาเรยนไดในทกโรงเรยนทวประเทศ โดยเรยนรวมกบเดกปกต

บรการทคนพการจะไดรบตามพระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ.2550

19

- โรงเรยนประชาบด ของสถานสงเคราะหเดกพการและทพพลภาพปากเกรด ใหบรการสอนเดกพการทางการมองเหน ทางการไดยน ทางการเคลอนไหว และทางสตปญญา ในลกษณะเปนศนยเตรยมความพรอมกอนสงเดกพการประเภทตางๆ เขารบการศกษาในโรงเรยนสายสามญของกระทรวงศกษาธการตอไป- โรงเรยนราชานกลเปนโรงเรยนเดกปญหาออนระดบพอฝกไดของโรงพยาบาลราชานกล สงกดกรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข- ผพการทประสงคจะเรยนตามหลกสตรการศกษานอกโรงเรยน ปจจบน กศน. ไดจดใหมหลกสตรการศกษานอกโรงเรยนสาหรบคนพการแลว ซงเปนหลกสตรทจะสามารถปรบเปลยนและประยกตใชวธเรยน และวธสอนใหเหมาะสมสอดคลองกบสภาพขอจากดดานการเรยนรของกลมผเรยนทพการแตละประเภทไดตามทครผสอนเหนสมควร บรการทางอาชพ คอ แนะนาการประกอบอาชพ การจดฝกอบรม ใหกยมเงนทนประกอบอาชพ ตลอดจนบรการจดหางานในสถานประกอบการ บรการทางสงคม คอ ใหคาปรกษาแนะนาบรการชวยเหลอเดกพการ และครอบครวคนพการทมฐานะยากจน และประสบปญหาทางเศรษฐกจ รวมถงเบยยงชพคนพการ ใหกบคนพการทสภาพความพการมากจนไมสามารถประกอบอาชพไดและมฐานะยากจน ซงบรการทางอาชพและสงคม ตดตอของรบบรการไดทหนวยงานทใหบรการแกคนพการในสงกดกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย สานกงานเขตทกเขตในกรงเทพมหานคร และองคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดทคนพการมภมลาเนาอย สานกงานเขตทกเขตในกรงเทพมหานคร และองคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดททคคนนพพกกาารรรมมมภภมมลลาาเเนาอยย

20

นอกจากน ศนยบรการเบดเสรจ ณ จดเดยวสาหรบคนพการ , สานกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ , สานกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวดทกจงหวด ยงมการใหบรการทางสงคม ดงน1. เงนสงเคราะหคนพการในครอบครว เปนเงนหรอสงของในกรณทมคนพการอยในความอปการะ หรอเปนคนพการทประสบปญหาดานเศรษฐกจ รายไดนอยไมเพยงพอแกการครองชพ การรกษาพยาบาล การซอมแซมทอยอาศย และทนประกอบอาชพ2. เบยยงชพคนพการ เปนเงนสาหรบคนพการทมความพการมาก มรายไดไมเพยงพอแกการยงชพ มฐานะยากจน อาศยอยตามลาพงหรออยในครอบครวทมฐานะยากจน ถกทอดทงหรอขาดผอปการะเลยงด หรอไมสามารถประกอบอาชพเลยงตนเองได ตดตอขอรบบรการได ณ สานกงานองคกรปกครองสวนทองถนทมภมลาเนาอย3. บรการรถสามลอมอโยกและรถกฬาคนพการ เพอชวยคนพการทประสบปญหาดานการเคลอนไหวรางกายทอนลาง และมรายไดนอย ไมสามารถจดซออปกรณเองได4. บรการดแลคนพการในสถานสงเคราะห สาหรบคนพการทถกทอดทง ไมมทอยอาศย ไมมผอปการะเลยงด ไดรบการดแลไมเหมาะสม รวมทงคนพการทเขาพกอาศยเปนการชวคราว โดยเขาอปการะในสถานสงเคราะหคนพการทอยในสงกดกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย5. การฝกอาชพคนพการ ใหบรการฝกอาชพคนพการทประสงคจะเขารบการฝกอาชพอายระหวาง 14-40 ป ไมเสยคาใชจาย และเขารบการฝกอาชพในศนยฟนฟอาชพคนพการทวประเทศ6. บรการจดหางาน คนพการทประสงคจะมงานทาจะไดรบคาแนะนาและการประสานงานสงเขาทางานในสถานประกอบการ7. บรการกยมเงนกองทนฟนฟสมรรถภาพคนพการ สนบสนนการประกอบอาชพอสระของคนพการ โดยใหกยมเงนภายในวงเงนไมเกน 40,000 บาท โดยไมมดอกเบย ผอนชาระไมเกน 5 ป

21

1. เอกสารรบรองความพการ โดยแพทยจากสถานพยาบาลของทางราชการ2. บตรประจาตวประชาชน หรอบตรประจาตวขาราชการ หรอบตรประจาตวคนตางดาว ในกรณผเยาวใชสตบตร พรอมทงถายสาเนาเอกสาร 1 ชด3. ทะเบยนบานฉบบจรง พรอมทงสาเนาเอกสาร 1 ชด4. รปถายขนาด 1 นว จานวน 2 รป

การจดทะเบยนผพการหลกฐานทใชในการจดทะเบยน

สถานทจดทะเบยนคนพการสานกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวดทตนอาศยอย * สานกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวดเชยงใหม ตงอย ชนท 1 อาคารศาลากลางจงหวดเชยงใหม

22

โรคเอดส(AIDS หรอ Acquired Immune Defi ciency Syndromes)

คอ โรคททาใหภมคมกนของรางกายบกพรองจนไมสามารถตอสเชอโรค หรอสงแปลกปลอมตาง ๆ ทเขาสรางกาย ทาใหเกดโรคตาง ๆ ทเปนอนตรายถงแกชวตไดงายกวาคนปกต A = Acquired หมายถง สภาวะทเกดขนมาภายหลง ไมไดมมาแตกาเนด I = Immune หมายถง สวนทเกยวของกบระบบภมคมกน หรอภมตานทานของรางกาย D = Defi ciency หมายถง ความเสอมลง S = Syndrome หมายถง กลมอาการ หรออาการหลาย ๆ อยางไมเฉพาะระบบใดระบบหนง

• มภมลาเนาอยในพนทตาบลลวงเหนอ• มรายไดไมเพยงพอแกการยงชพ หรอถกทอดทง หรอขาดผอปการะเลยงด หรอไมสามารถประกอบอาชพเลยงตนเองได• ผพการตองขนทะเบยนคนพการตาม พ.ร.บ. การฟนฟสมรรถภาพคนพการ 2534• ผปวยเอดสตองมในรบรองแพทย และแพทยไดทาการวนจฉยแลว• ในกรณทผสงอาย คนพการ และผปวยเอดส มคณสมบตเบองตนเหมอนกน ใหผทไดรบความเดอดรอนกวา หรอผทมปญหาซาซอน หรอผทอาศยอยในพนทหางไกลทรกนดารยากตอการเขาถงบรการของรฐเปนผไดรบการพจารณากอน• ไมเปนขาราชการบาเหนจบานาญ หรอไดรบการชวยเหลอจากสวนราชการอนแลว

การพจารณาจายเงนเบยยงชพ

คณสมบตของผทไดรบเบยยงชพ

• เงนสงเคราะหเพอการยงชพ หมายความวา เงนงบประมาณขององคกรปกครองสวนทองถนในการสงเคราะหผสงอาย คนพการ และผปวยเอดส ทมสทธไดรบเงนโดยจายเปนเบยยงชพ• ผสงอาย หมายความวา บคคลซงมอายเกนหกสบปบรบรณขนไปและมสญชาตไทย• ผพการ หมายความวา คนพการทจดทะเบยนคนพการตามพระราชบญญตฟนฟสมรรถภาพคนพการ พ.ศ. 2534• ผปวยเอดส หมายความวา ผปวยเอดสทแพทยไดรบรองและทาการวนจฉยแลว

ฐ • ไมเปนขาราชการบาเหนจบานาญ หรรออไไดดรรบบกการชวยเหลอจากสสววนราชกาารรออนนแแลลว

24

หลกฐานประกอบการขอรบเงนสงเคราะหเพอการยงชพ

• จดประชมประชาคมหมบานเพอทาการคดเลอกโดยจดลาดบผมสทธไดรบเบยยงชพ• ตรวจสอบรายชอ และคณสมบตผขอรบเบยยงชพ• จดทาทะเบยนประวต และบญชรายชอผขอรบเบยยงชพ• คณะกรรมการพจารณาเบยยงชพ พจารณาบญชรายชอผขอรบเบยยงชพ• นาบญชรายชอทผานการพจารณา เสนอผบรหารทองถนอนมตใหเปนผมสทธไดรบเบยยงชพ• ปดประกาศไวโดยเปดเผยไมนอยกวาสบหาวน ณ ททาการเทศบาล และททาการผใหญบาน• หากมผคดคานผบรหารทองถนแตงตงคณะกรรมการไมนอยกวาหาคน ตรวจสอบการคดคานและรายงานผลการคดคานใหทราบภายในสบหาวน• ภายในเดอนตลาคมของทกปใหผมสทธไดรบเบยยงชพมาแสดงตนตอเทศบาลตาบลลวงเหนอ เพอแจงความประสงครบเงนเบยยงชพตอ และแจงวายงมชวตอย

ขนตอนการพจารณาเบยยงชพ

1. สาเนาบตรประจาตวประชาชน2. สาเนาทะเบยนบาน3. สาเนาสมดประจาตวคนพการ (กรณผพการ)4. สาเนาใบรบรองแพทย (กรณผปวยเอดส)หมายเหต ใหรบรองสาเนาถกตองทกฉบบ และใหนาเอกสารตวจรงมาแสดงตอเจาหนาทดวย

25

• โอนเขาบญชธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร• จายทก ๆ เดอนละ 500 บาท ตอคน

การจายเบยยงชพ

การเปลยนแปลงรายชอผไดรบเบยยงชพ

การเปลยนแปลงรายชอผไดรบเบยยงชพ คอ การนารายชอของผขนทะเบยนสารองมาใช ในกรณ ดงตอไปน1. ผไดรบเบยยงชพรายเดมถงแกกรรม2. ขาดคณสมบตตามคณสมบตของผสงอายทสามารถขอรบการพจารณาเบยยงชพ3. คณะกรรมการตรวจสอบการคดคานบญชผสงอายพจารณาแลวไมสมควรไดรบเบยยงชพ

26

ขนตอนการพจารณาเบยยงชพ

จดทาประชาคมหมบาน

ประชาคมคดเลอกรายชอตามคณสมบต/หลกเกณฑ

คณะกรรมการสวสดการพจารณาบญชรายชอ

จดทาทะเบยนประวต

ตดประกาศ 15 วน

มผคดคาน

ผบรหารอนมต

รบเบยยงชพ

มาแสดงตนตอเทศบาล.ภายในเดอนตลาคมของทก

เสยชวต

ระงบการจายเบยยงชพ

คณะกรรมการตรวจการคดคาน

ขนบญชสารอง

พจารณาในปตอไปหรอกรณแทนผเสยชวต

ผาน

ผาน

ไมผาน

ไมผาน

ไมได

ไมม

ได

27

1. ศกษาใหเขาใจเกยวกบโรคเอดสอยางถองแท2. ใหกาลงใจ ดแลผปวยดวยความรกและความอบอน เชน การพดคย สมผสโอบกอด3. หากผปวยมบาดแผลหรอเปรอะเปอนเลอดหรอนาเหลองทรางกาย หรอเสอผาของผปวย ควร หลกเลยงการสมผสถกโดยตรง ถาจะสมผสควรสวมถงมอยาง ถาไมม อาจใชถงพลาตกทไม มรรว 2-3 ชน แทนกได4. เสอผา ผาเชดตว ผาปทนอน ของผปวย ทไมเปอนเลอดหรอนาเหลอง ไมตองแยกซกตางหาก แตถาเปอนเลอดหรอนาเหลอง ควรใชถงมอยางจบตองและนาไปแชในนาผสมผงฟอกขาวนาน ประมาณ 30 นาทเสยกอน แลวจงนาไปซกดวยผงซกฟอกตามปกต5. ทกคนในบานสามารถใชหองนา หองสวมรวมกบผปวยได แตควรทาความสะอาดโดยสวมถง มอ และใชนายาลางหองนาทมสวนผสมของคลอรอกซ (Chorox) หรอนายาฆาเชอ6. เครองครว ถวย จาน ชาม ชอน สอม ไมจาเปนตองแยกใชตางหาก และในการกนอาหารรวม สารบกนควรใชชอนกลางทกครง เพอสขอนามยทด

การปฎบตตวของญาตและผใกลชดผปวย

(Chorox) หรอนายาฆาเชอ6. เครองครว ถวย จาน ชาม ชอน สอม ไมจาเปนตองแยกใชตางหาก และในการกนอาหารรวม สารบกนควรใชชอนกลางทกครง เพอสขอนามยทด

28