Embed Size (px)
Citation preview
aýûue _âZòa¡Zûe ùKûWþ@Zò lê\â Gaõ lê\â Cù\ýûM iKûùg CŸòÁ
(@MÁ 2012)
bûeZúd aýûuòwþ ùKûWþGaõ cû^K ùaûWð
w.w.w.bcsbi.org.in
1
Gjû GK ùKûWþ, ~ûjûKò @Zò lê\â Gaõ lê\â gòÌ MâûjKcû^uê ùicû^u @ûagýK ù\÷^¦ò^ aýûu ùiaû fûb Keòaû icdùe Gaõ ùicû^ue @û[ðúK \êeûaiÚû icdùe ijR, gúNâ Gaõ Êz aýûu ùiaû _â\û^e _âZòa¡Zû \òGö Gjò ùKûWþ ùKak @Zòlê\â Gaõ lê\â gòÌiõiÚûcû^ue @]òKûee GK i^¦ ê̂ùjñ, _e«ê aýûucû^u _âZò [òaû
ùicû^ue K ðaýKê \gðûGö
2
iêPú_Zâ
1. C_Kâc1.1 ùKûWþe CùŸgý1.2 ùKûWþe _âùdûM
2. _âcêL _âZòa¡Zû2.1 @û_Yuê @ûce _âcêL _âZòa¡Zû
3. iìP^û3.1 iû]ûeY3.2 iê] jûe3.3 gêË ZûfòKû3.4 i ðûakú
4. ùMû_^údZû4.1 EY iìP^û Kµû^ú
5. EY5.1 \eLûÉ5.2 EY @ûKk^5.3 c¬êe / ^ûc¬êe5.4 ùK¦âúd _¬òKeY5.5 EY aòZeY _ùe C_f² iêaò]û5.6 _ûY×ò ejòZ iêaò]û iêù~ûM5.7 aúcû5.8 @û[òðK @iêaò]û5.9 eêMþY Gcþ.Giþ.A. icìje C_Pûe Gaõ EY _ê^ü ^ò¡ðûeYö
6. ù\d @û\ûd Gaõ a§K _ê^ü@qò@ûe iµKðòZ ^úZò6.1 ù\d @û\ûd6.2 a§K _ê^ü@qò@ûe iµKòðZ ^úZò
7. Rcû LûZû
3
7.1 Rcû LûZû ùLûfòaû Gaõ Zûjûe _eòPûk^û7.2 LûZûe @^ý gûLûKê iÚû^û«e aû _eòa ð^7.3 @û_Y ù~ùZùaùk Rcû LûZû ùKûf«ò7.4 iað^òcÜ @agòÁ7.5 ùiaû ù\d7.6 cò@û\ú Rcû7.7 ARûjûe/aòaeYú7.8 iê¯/Kû~ðýKûeú ùjC ^[òaû LûZû7.9 LûZû a¦ Keòaû7.10 icûùgû]^ PKâ/iõMâj ùiaû7.11 ^M\ Kûeaûe7.12 _âZýl ùWaòUþ Gaõ iÚûdú @^êù\g7.13 ù\d (Payment) a¦ iêù~ûM7.14 ùPKþ/@^ýû^ý ù\d iû]K7.15 gûLû a¦ ùjaû/iÚû^û«eY7.16 céZ aýqòu Rcû LûZû iµKòðZ \ûaòe icû]û^
8. @û_Yu LûZûe iêelû8.1 \éXÿ Gaõ ^òbðeù~ûMý aýûuòwþ Gaõ ù\d _â\û^ _¡Zò8.2 Rcû LûZû iõ_Kðùe i\ýZc Z[ý aýûuKê RYûAaû8.3 LûZû ~û _¡Zò8.4 RcûLûZûe iêelû iµKòðZ ~ZÜù^aû8.5 A eù^Uþ aýûuòwþ8.6 ù\d _â\û^ eŸ8.7 lZò_ûAñ ù\d
9. ùiaû9.1 aòù\gú cê\âû ùiaû9.2 bûeZ c]ýùe @[ð ù_âeY
10. @bòù~ûM Gaõ cZûcZ10.1 aýûue @û«ü Kû~ðýûkd R^òZ (@bòù~ûM _âZêý e) _¡Zò I iêaò]û10.2 aýûuòwþ ùfûK_ûk ù~ûR^û
11. _âPûe, aò_Y^ Gaõ aòKâd12. Z\ûeL / icúlû13. iûjû~ý _âû ò̄14. ùKûWþe icúlû
4
iõfMÜ:- iõmûiìPú
C_Kâc
Gjû GK ùKûWþ ~ûjûKò @Zòlê\â Gaõ lê\â gòÌ aòKûg @]ò^òdc, 2006 @^êiûùe ^ò¡ðûeòZ @Zòlê\â Gaõ lê\â Cù\ýûM - Gcþ.Giþ.A.cû^u _ûAñ aýûuòwþ _â[ûe ^ìý^Zc cû^ ^ò¡ðûeY Keò[ûGö Gjû @û_Yuê iêelû _â\û^ Kùe Gaõ @û_Yue ù\÷^¦ò^ aýûuòwþ PkYúùe Gaõ @û[òðK @iêaò]û icdùe @û_Yu iùw Kò_eò Kûeaûe Keû~òa ùi aòhdùe iìPûA[ûGö
Gjò ùKûWþ bûeZúd eòRbð aýûu \ßûeû Rûeò Keû~ûA[òaû aò^òdûcK (Regulatory) @[aû ^òeúlYûZàK ^òùŸðgûakúKê Cfäx^ Kùe ^ûjó Gaõ @ûùc ùiMêWÿòKê _ûk^ Keòaû CPòZö ùKûWþe ^òdcûakú aò^òdûcK I ^òeúlYûZàK ^òùŸðgûakú Vûeê @]òK ù~ûMýZû iÚòeKeò _ûùe Gaõ Gjò ijcZò \ßûeû iÚòeúKéZ ùKûWþ @û_Yu _âZò _âZòa¡Zûe iìPK Gjò CyZe cû^K aýûuòwþ ùlZâùe aka e ejòaö
ùKûWþùe ‘@û_Y’e @[ð ùjCQò lê\â Gaõ @Zò lê\â gòÌ Gaõ ‘@ûùc’e @[ð ùjCQò MâûjKu ijòZ iõ_Kð eLê[òaû aýûuö
1.1 ùKûWþe CùŸgý :-
Gjò ùKûWþe CùŸgý ùjCQò -
K) \l aýûuòwþ ùiaû ù~ûMûA ù\A @Zòlê\â Gaõ lê\â gòÌ iõiÚûcû^uê @ûùMAù^aûö
L) @û_Yu ijòZ aýajûe ^ìý^Zc cû^ù~ûMý ^ò¡ðûeY Keò C c Z[û ^òeù_l aýûuòwþ _â[ûe _éÂù_ûhKZû Keòaûö
M) _ûe\gòðZû aXÿûAaû, ~Ÿßûeû @û_Y C c eìù_ aêSò_ûeòùa ù~, aýûuòwþ ùiaû i´§ùe @û_Y iû]ûeYZü KY @ûgû Keò_ûe«òö
N) C_~êq ù~ûMûù~ûM cû]ýcùe @û_Yue aýaiûd iõ_Kðùe @ûce mû^e _eòiúcûe aé¡òö
O) C c _eòPûk^ûZàK cû^\Š _âû¯ Keòaû _ûAñ _âZòù~ûMòZû cû]ýcùe @û[òðK aRûeùe ÊZü cìfý ^òeì_òZ ùjaû gqòKê ù_âû›ûjòZ Keòaûö
5
P) @û_Y Z[û @û_Yu aýûu c]ýùe ^òeù_l Z[û ùiøjûŸðý_ì‰ð iõ_Kð aXÿûAaû Gaõ @û_Yue aýûuòwþ @ûagýKZûe gúNâ Gaõ icùdûPòZ _â\û^e aýaiÚûKê iê^ò½òZ Keòaûö
Q) aýûuòwþ _âYûkú iõa§ùe aògßûi aXÿûAaûö
ùKûWþe cû^K icìj @bòbûM 2e _âcêL _âZòa¡Zûe @«bðêqö
1.2 ùKûWþe _âùdûM :-
@Zòlê\â Gaõ lê\â Cù\ýûM aòKûg @]ò^òdc, 2006 \ßûeû ò̂eì_Y @^êiûùe Gcþ.Giþ.A @[ðûZþ @Zòlê\â Gaõ lê\â Cù\ýûMMêWÿòK \âaýe C_ôû\^, _âKâòdûKeY Gaõ iõelY Kò´û ùiaû _â\û^ Keò[û«òö
@^ý[û CùfäL ^ùjaû~ûG, Gjò ùKûWþe icÉ bûM _âPkòZ aò^òdûcK @^êiûùe ^òcÜùe iìPúa¡ icÉ C_ôû\^ aû ùiaû Cù\ýûM C_ùe fûMêùjaö Gjò C_ôû\^ aû ùiaû gûLû aû ijûdK iõiÚû \ßûeû, ù`û^þ cû]ýcùe, WûK \ßûeû, A e@ûKÖòbþ, AùfûKþùUâû^òKþ C_ûdùe, A eù^Uþ Reò@ûùe Kò´û @^ý ù~ùKøYiò cû]ýcùe C_f² Keû~ûA[ûG, ùZùa iÚkaòùghùe GVûùe a‰òðZ icÉ C_ôû\ @ûc\ßûeû C_f² ùjûA ^_ûùeö
K) PûfêLûZû, cò@û\ò Rcû, @ûa ðú Rcû Gaõ @^ýicÉ RcûLûZûö
L) _ê¬ò ^M\ eûgò _â\û^ ùiaû, ù~_eòKò ù\d @ûù\g, WòcûŠ Wâû`Ö Z[û Idûe Uâû^þi`e \ßûeû Uuûe iÚû^û«eY ùiaûö Gjò iÚû^û«eYùe @ZòZêe«, Zêe« I iÚû^û«eY iêaò]û ù\d Keòaûe iêaò]û _â\û^Keòaûö Z\a]ô_ì‰ð icû]û^ (@ûeUòRòGiþ), ùa÷\êZòK ^ò]ô @«eY (AG`Uò), eûÁâúd ùa÷\êýZòK ^ò]ô @«eY (G^þAG`Uò)
M) ieKûeú ù\Y-ù^Y iõa§òZ aýûuòwþ ùiaûö
N) WòcûU LûZû, AKßòUò Gaõ ieKûeú aŠö
O) bûeZúd Kùe^þiò ù^ûUþ aò^òcd iêaò]ûö
P) ùPKþ /A^Áîùc , iõMâjY, ^òeû_\^ò]ô, iêelû ùiaûö
Q) EY _â\û^ Gaõ @^ý ùKâWòUþ `ýûiòfòUò (Zêk^ `Ÿð aýZòùeK) ~[û ^M\EY, @û«ù\ðgúd Gaõ ajòù\ðgúd EY_Zâ, @]ô EY_Zâ, Wò_ò./Wò.G. aòfþ _â\gð^ ÊúKûe Gaõ aýûu Mýûùe ò iùcZ @^ýû^ý EY iêaò]ûö
R) eòRbðaýûue aòù\gú cê\âû _eòPûk^û @]ô^òdc Gaõ eòRbð aýûue cê\âû aò^òcd ^òùŸðgûakú @^ê~ûdú cê\âû _eòa ð^ iùcZ aòù\gú cê\âû ùiaûö
S) @ûc \ßûeû Gaõ @ûce _âû]ôKéZ _âZò^ò]ô/GùR u \ßûeû aòKâò Keû~ûC[òaû ZéZúd _l aúcû, Z[û ^òùag R^òZ ùiaûö
6
T) KûWð iõ_KòðZ ùiaû ù~_eòKò G.Uò.Gcþ, ùWaòUþ KûWð, ùKâWòUþ KûWð Gaõ GZ\þ R^òZ ùiaûö
U) `ýûKÖeòõ ùiaûö
V) aûYòRòýK ùiaûö
ùcûUû Kkû @leùe ùfLû[ôaû g± icìje iõmû/@[ð g±ûakúùe \ò@û ~ûA@Qòö
2. _âcêL _âZòa¡ZûMêWÿòK
2.1 @û_Yu _âZò @ûce _âcêL _âZòa¡ZûMêWÿòK
2.1.1 @û_Yu ijòZ @ûce aýajûe ò̂eù_l Z[û ^ýûd iõMZ ùjaû ò̂cù«
K) aýûu KûC eùe ùeûKWÿ/ùPKþ @û\û^ _â\û^ i´§úd iað^òcÜ aýûuòwþ iêaò]ûö
L) ZßeòZ Gaõ \l EY I ùiaû _â\û^
M) @ûc\ßûeû _â\ C_ôû\ I _âKâòdû c¤ùe @ûc ùiaû (@ûce KcðPûeúcû^u \ßûeû @^êiéZ _¡Zò _âZòa¡Zû Gaõ ù~ûMýZû @^ê~ûdú) ù~ûMûYö
N) @ûc _ê¬òù~ûMûY C_ôû\ Gaõ ùiaûKê ZZþi´§òZ @ûA^þ Kû^ê^þ @^êiûùe aûÉaaû\ú KeòaûKê iê^ò½òZ Keòaûö
O) @û_Yu ijòZ @ûce aýajûeùe iùyûUZû Gaõ ÊzZû~êq KeòaûKê iê^ò½òZ Keòaûö
P) \éXÿ Gaõ ^òbðeù~ûMý aýûuòwþ Gaõ ùgû]^ _âYûkúe _âPk^ö
Q) @û[òðK \êeûaiÚûMêWÿòK ijû^êbìZòe ijòZ aòPûe aýaiÚûö
2.1.2 @ûce aò úd Kû~ðýKâc I ùiaû Kò_eò Kûc KeêQò, @û_Yuê aêSûAaûùe iûjû~ý Keòaû ò̂cù« aýaiÚûö
K) ^òcÜfòLòZ ù~ùKøYiò GK aû GKû]òK bûhûùe ùicû^u aòhdùe @û_Yuê iìP^û ù\aû - jò¦ú, AõeûRú Kò´û iÚû^úd bûhûö
L) Gjû iê^ò½òZ Keòaû ù~, @ûce aòmû_^ I C^Üd^ i´§úd aòaeYú iêÆÁ Gaõ @Yaòbâû«òKe ùjaö
M) Gjû iê^ò½òZ Keòaû ù~, @ûce Kû~ðýKâc I ùiaû i´§ùe, Gjò Kû~ðýKâc ùKCñùlZâùe fûMêùja, i ðûakú/@aiÚû Z[û iê] jûe - ùiaûe _âKûe ùb\ i´§ùe @û_Yuê ÆÁ iìP^û \ò@û~òaö
7
N) @û¸e Kû~ðýKâc/ùiaûe aòKâò, ù\Yù^Yùe C_ôû\e @_-aòKâò ^Keû~òaûKê iê^ò½òZ Keòaûö
O) Giaê \ßûeû @û_Yuê còkê[òaû fûb, @û_Y Kò_eò fûb _ûA_ûeòùa, ùicû^ue aò úd ^òjòZû[ð iaê K’Y Z[û @û_Yue @^êi§òzû _ûAñ KûjûKê Gaõ Kò_eò iõ_Kð Keòùa, ùi iµKòðZ aýaiÚû ù~ûMûAù\aûö
2.1.3 @û_Yue LûZû Kò´û ùiaûKê C_ù~ûM Keòaûùe @û_Yuê iûjû~ý Keòaû ò̂cù«
K) @û_Yuê ^òdcòZ eìù_ ~ù[û_~êq @]ê^ûZ^ iìP^û ù\aûö
L) iê] \e @[aû i ð I ^òdcûakúe _eòa ð^ i´§ùe @û_Yuê iìPòZ Keòaûö
M) @ûce gûLû _eòie c¤ùe ùiaû iìP^û aòmû_òZ Keòaû
1) @ûc\ßûeû _â\ ùiaûö
2) Pûfê (Kùe ) LûZû _ûAñ iað^òcÜ eûgòe Rcû (Zûjû ^[ôaû ùlZâùe ùiaû ù\d)ö
3) @bòù~ûM [ôùf aýûue ùKCñ @]ôKûeúuê iµKð KeòaûKê ùja
4) aýûue C_eòiÚ (@û kòK/ùlZâúd) @]ôKûeúue VòKYû ^ûc, ùUfòù`û^ ^´e ~ûjûuê gûLû \ßûeû @bòù~ûMe icû]û^ ^ ùjùf, ù~ûMûù~ûM Keû~òaö
5) aýûu ùfûK_ûku ^ûc Gaõ ù~ûMûù~ûM VòKYû, ~ûjûu Kû~ðýû]ôKûe ùlZâùe gûLû @aiÚòZö
6) _êÉòKû (aêKþùfU) cû¤cùe Gaõ @ûce ùIßaþiûAUþùe ^òcÜfòLôZ i¦bðùe @ûc ^úZò aòmû_òZ (1) ùPKþ iõMâj, (2) @iêaò]ûe _âZòKûe, (3) lZò _ìeY Gaõ (4) icûjeY Gaõ _eòiµ ò _ê^MðjYö
N) ^òcÜfòLôZ iõ¦bðùe @ûùc @ûce ^úZò @ûc ùIßaiûAUþùe aòmû_òZ Keò@Qêö
(1) ùPK icûjeY, (2) @bòù~ûM icû]û^, (3) lZò_ìeY, (4) ù\d @ûjeY Gaõ _eò iµ ò _ê^ðMâjYö
2.1.4 ùKøYiò bêf ùjùf, ùi aòhdùe gúNâ I ijû ê̂bìZò _ìaðK Kû~ðýaò]ò ò̂cù«
K) bêfKê gúNâ iê]ûeòaû I @ûce bêf ù~ûMêñ fûMê Keû~ûA[òaû ùiaûù\dKê eŸ Keòaûö
L) @û_Yu @bòù~ûM C_ùe Zêe« Kû~ðýû^êÂû^ Keòaûö
M) @û_Y i«êÁ ^ùjùf @bòù~ûMKê Kò_eò Cyû]ôKûeúu _ûLKê ù_âhY Keòùa Zûjû
8
RYûAaûö (@^êùz\ 10 ù\L«ê)
N) ùa÷hdòK (ùUùKÜûùfûRò) @i`kZû R^òZ @bòù~ûMe ^òeûKeY ^òcù« aòKÌ ùiaû ù~ûMûAaûö
2.1.5 @û_Yue icÉ aýqòMZ iìP^ûKê _âûAùbUþ Z[û ùMû_^úd eLòaû
^òcÜùe @^êùz\ Kâ.4ùe CfäòLòZ i ð @]ô^ùe, @ûùc @û_Yu iaê aýqòMZ I aýûaiûdòK iìP^ûKê ùMû_^úd eLòaêö
2.1.6 ùKûWþe _âPûe _ûAñ @ûùc
K) @^êùeû] Kùf @û_Yuê (aò\ýcû^ MâûjK) ùKûWþe GK _âZòfò_ò KûC eùe/ùcfþ @û\ò \ßûeû C_f² KeûAaêö
L) ^ìZ^ MâûjKuê LûZû ùLûfòaû icdùe ùKûWþe _âZòfò_ò aò^ûcìfýùe C_f² KeûAaêö
M) _âùZýK gûLûùe Gaõ @ûc ùIßaþiûAUþùe Gjò ùKûWþ C_f² KeûAaêö
N) Gjû iê^ò½òZ Keòaê ù~ ùKûWþ i´§ùe iìP^û C_f² Keû~òaû I ùKûWþKê C_ù~ûM KeûAaûùe @ûce KcðPûeú _âgòlòZ @U«òö
2.1.7 ùb\bûajú^ ^úZòKê @û_Yûe Keò Zûjûe C_ù~ûM Keòaû
@ûùc adi, RûZò, fòw, ùa÷aûjòK iÚòZò, ]cð Kò´û @_wZû KûeYeê ùKøYiò Cù\ýûMe Cù\ýûqû, @]ôK ðû/@õgú\ûeu _âZò ùb\bûa Keòaê ^ûjóö
3. iìP^û
@û_Y ò̂cÜfòLòZ ù~ùKøYiò cû]ýcùe iê] jûe, iû]ûeY gêË I ùiaûù\d i´§ùe iìP^û _âû ò̄ Keò_ûeòùaö
K) @ûce gûLû ùjfþ_ fûA^þKê ù`û^þKeòö
L) @ûce ùIßaþiûAUþ ù\Lòö
M) @ûc\ßûeû ^ò~êq KcðPûeú / ijûdZû ùWiþKKê _Pûeòö
N) \eiìPú ù\Lò (^òcÜùe @^êùz\ 3.3 ù\L«ê), ~ûjûKò @ûce gûLû Gaõ ùIßaþiûAUþùe C_f² @ùUö
3.1 iû]ûeY
K) @ûùc aòùghZü Gcþ.Giþ.Auê \ò@û~ûC[ôaû icÉ Äòcþ aòhdùe iìP^û ù\aêö
9
L) @ûce EY Gaõ Kû~ðýKâce _âcêL ùa÷gòÁýûakú ~[û ^M\úEY, cò@û\òEY, Mýûùe ò, aòfþ R^òZ @[ð_âû¯ò/Kâd, Zêk^ _Zâ, ajòbìðZ `Ÿðe aòbò^Ü aòhdùe iê]jûe ù_÷VgêKæ Gaõ iê]e jòiûa _¡Zò i´§ùe iìP^û ù\aêö
M) @û_Yue @ûagýKZûKê Pûjó, @û_Y iÚòe Keò[òaû _âKûùe aò^òŸòðÁ C_ôû\ I ùiaû ù~ûMûAaûe _â~ZÜ Keòaêö
N) ~\ò @ûùc GKû]òK C_ûdùe ~[û, G.Uò.Gcþ, A eù^Uþ, ù`û^þ Gaõ gûLû cû]ýcùe Kû~ðýKâc Gaõ ùiaû _â\û^ Keê, ùi aòhdùe @]òK Z[ý @û_Yuê RYûAaêö
O) @ûA^þ, aò^òdûcK I @û«eúY ^úZòMZ @ûagýKZûKê _ìeY Keòaû CùŸgýùe, @û_Yu _eòPd I VòKYûKê _âcûYòZ Keòaû _ûAñ, @û_Yu Vûeê KY iìP^û \eKûe ùi i´§ùe @û_Yuê RYûAaêö
3.2 iê]jûe iê]jûeùe _eòa ð^
@ûc C_ôû\ i´§òZ iê]jûeùe _eòa ð^ ^ò¿ òe 7\ò^ c]ýùe @ûùc @û_Yuê ^òùcÜûq ù~ ùKøYiò cû¤cùe RYûAaêö
K) _Zâ
L) Giþ.Gcþ.Giþ
M) A-ùcf - @ûùc c¤ @aMZò ^òcù« @ûce ùIßaþ iûAUùe aòmû_òZ Keòaê Gaõ gûLûùe C_f² KeûAaêö
3.3 gêË ZûfòKû
3.3.1 gêKæ I ùiaûù\d
K) @ûùc @û_Yuê @ûce Kû~ðýKâc I ùiaû C_ùe fûMê ùjC[òaû gêË ù~_eòKò LûZûùe iað^òcÜ Rcûeûgò ^eLòaû, @ûCUþ ùÁi^þ ùPKþe @û\ûd Keòaû, WòcûŠ Wâû`Ö Gaõ ùPKþ aêKþ Rûeò Keòaû, Rcû ù~ûMûY LûZûe jòiûa `Ÿð, LûZû a¦ Keû~òaû Gaõ G.Uò.Gcþùe Uuû Rcû I CVûY @û\ò aòhdùe @aMZ KeûAaêö
L) aýûue ùaûWð\ßûeû ^ò¡ðûeòZcùZ ùiaûe C_~êq ùiaû ù\d eûgò, gêË AZýû\òùe ^òŸòðÁ ùgâYú @^êiûùe icÉ MâûjKu _ûAñ icû^ eìù_ ùKøYiò ùb\bûa aò^û @û\ûd KeûAaêö
M) @ûùc gêË iìPú @ûc ùIßaþiûAUþùe Gaõ gûLûùe @û_Yu @aMZò ^òcù«
10
cûMYûùe _â\gòðZ KeûAaêö
N) @ûùc @ûc \ßûeû _â\ ^òügêË ùiaûMêWÿòKe aòaeYú @ûce ùIßaþiûAUþ Z[û gûLûcû^uùe _â\gòðZ Keòaêö
O) @û_Yu \ßûeû cù^û^úZ aò úd Kû~ðýKâc/ùiaû i´§úd i ðûakúe CfäõN^ @^ê_ûk^ ^ùjaû _ùl fûMê ùRûeòcû^û aòhdùe c]ý @û_Yuê iìPòZ Keòaêö
P) gûLû ùKûeþaýûuòwþ ifêýi^þKê eì_û«eòZ ùjùf c]ý ùi^òcù« @ûùc ùiaûù\d aé¡ò Keòaê ^ûjóö
3.3.2 gêË Gaõ ùiaûù\de _eòa ð^:
~\ò @ûùc ùiaûù\dùe aé¡òKeê, Kò´û ùKøYiò ùiaû \e ^ìZ^ bûùa fûMê Keê, ùZùa Zûjû fûMê ùjaûe GK cûi _ìaðeê RcûLûZûe jòiûa `Ÿð (Statement of Account), A-ùcfþ, Giþ.Gcþ.Giþ @ûfUð aû gûLûe ù^ûUòiþ ùaûWðùe fòLòZ _â\gð^ Reò@ûùe @û_Yuê RYûAù\aê Z[û G iìP^û @ûce ùIßaþiûAUþùe c¤ C_f² ùjaö
3.4 i ðaûkú:
K) @û_Y MâûjK ùjaû cûùZâ Kò´û ùKøYiò Kû~ðýKâc/ùiaû _â[c [e _ûAñ C_ù~ûM Kfûùaùk, @û_Y @ûcKê cûMê[òaû ùiaû i´§úd i ðaûkú aòhdùe @ûùc iìP^û ù\aêö
L) @ûce icÉ i ð ^òÆl ùja, Z[û aòùgh eìù_ ^ûcûu^ iêaò]û i´§òZ @]òKûe Z[û ù\dZû I C e\ûdòZß aòhdùe ÆÁ CùfäL Keû~òa Gaõ Zûjû ù~ùZ\ìe i´a iek Gaõ ijR bûhûùe Keû~òaö
3.4.1 i ðûakúe _eòa ð^:
K) @û_Y MâûjK ùjaû_ùe @ûùc ^òcÜfòLòZ ù~ùKøYiò cû¤cùe i ðûakúùe _eòa ð^ aòhdùe @û_Yuê iìPòZ Keòaêö
1. _Zâ
2. Giþ.Gcþ.Giþ
3. A-ùcfþ
@ûù¸ G iìP^û _âùZýK gûLûe ù^ûUòiþ ùaûWð, A-ùcfþ Z[û @ûc ùIßaþiûAUþùe C_f² KeûA @aMZ KeûAaêö
L) iû]ûeY bûùa _eòa ð^ ùjaûe cûùi _ìaðeê @ûùc ùi iµKðòZ @]ôiìP^û (aòm¯ò) ù\aêö
11
M) ù^ûUòiþ _Vû^~ûA Keû~ûA[òaû _eòa ð^ 30 \ò^ c¤ùe @û_Yuê @aMZ Keû~òaö Gjò _eòa ð^ \ßûeû ~\ò @û_Yue ùKøYiò @iêaò]û ùjC[ûG, ùZùa aò^û ù^ûUòiþùe Gaõ aò^û ùKøYiò @Zòeòq ù\d/gêË Gaõ iê]ùe, 60 \ò^ c¤ùe @û_Y @û_Yu jòiûa LûZû a¦ Keò_ûe«òö
N) ~\ò @ûùc ùKøYiò GK ahðùe ùKøYiò _âcìL _eòa ð^ Keò[ûC Kò´û @ù^K ùMøY _eòa ð^ Keò[ûC, ùZùa @û_Y @^êùeû] Kùf @ûùc ^ìZ^ i ðûakúe GK _âZòfò_ò @û_Yuê ù\aêö
4. ùMû_^údZû Gaõ @_âKûgýZû
K) @û_Yue icÉ aýqòMZ Gaõ aýaiûdòK iìP^ûKê @ûùc ùMû_^úd Gaõ @_âKûgý eLòaê (G_eòKò @û_Y @ûc MâûjK ^ejòùf c¤) Z[û ^òcÜfòLòZ iò¡û« I ^òdce @^ê_ûk^ Keòaêö @ûùc ^òcÜfòLòZ @iû]ûeY iÚòZò aýZúZ @û_Yu\ßûeû aû @^ý[û \ò@û~ûA[òaû @û_Yu LûZû i´§úd iìP^û aû Z[ýKê @ûc iûõiÚû^òK icìje @^ý Kµû^ú aû i ß (Entity) iùcZ @^ý KûjûKê ù\aê ^ûjóö
1) ~\ò @ûcKê @ûA^Zü iìP^û ù\aûKê _ùWÿö
2) ~\ò iìP^û _âKûg Keòaû R^Zûu _âZò K ðaý ùjûA[ûGö
3) ~\ò @ûcKê ^òR jòZ aû iZKðZû @af´^ _ûAñ (C\ûjeY: VKûcò ùeûKòaû _ûAñ) iìP^û ù\aûKê _ùWÿ Kò«ê GjûKê KûeY eìù_ aòùaP^û Keò aò_Y^ _âùdûR^ _ûAñ @û_Y aû @û_Yu LûZû i´§ùe iìP^û (@û_Yu ^ûc I VòKYû iùcZ) @ûc icìje @^ý Kµû^ú iùcZ @^ý KûjûKê \ò@û~òa ^ûjóö
4) iìP^û _âKûg _ûAñ ~\ò @û_Y @ûcKê Kj«ò aû @ûcKê @û_Yue @^êcZò [ûGö
L) ~\ò @ûcKê @û_Yu aòhdùe aýûueþu i¦bð (reference) ù\aû _ûAñ Kêjû~ûG, ùZùa @ûùc @û_Yu fòLòZ @^êcZò ù^A iìP^û ù\A_ûeòaê
M) @û_Yu aòhdùe ù~Cñ aýqòMZ ùeKWð @ûc _ûLùe @Qò, Zûjûe _âû¯ò i´§ùe aò\ýcû^ @ûA^þ ]ûeû c¤ùe @û_Yuê _âû¯ @]òKûe aòhdùe, @ûùc @û_Yuê RYûAaêö
N) @û_Y @ûcKê aòùgh eìù_ _âû]òKéZ ^Keòaû _~ðý«, @ûùc ^òR iùcZ KûjûeòKê aò_Y^ CùŸgýùe @û_Yu aýqòMZ I aýûaiûdòK iìP^û _âùdûM KeòaûKê ù\aê ^ûjóö
4.1 EY GùR þ̂iòMêWÿòK (iìP^û Kµû^ú)
K) EY i¦bð GùR^þiòe bìcòKû Z[û Zûu \ßûeû \ò@û~òaû iìP^û ù~ûMêñ @û_Yu
12
EY_âû¯ò lcZû C_ùe Kò _âbûa _Wÿòa ùi aòhdùe @ûùc @û_Yuê aêSûAaêö
L) @û_Y LûZû ùLûfòùf, @ûùc @û_Yu LûZûe aòaeYú ~[û @û_Yue @ûc _ûLùe ù\d ùjaûKê [ôaû aýûaiûdòK Z[û aýqòMZ EY I @û_Yu LûZûe iaòùgh Z[ý EY i¦bð Kµû^úKê RYûAaêö
M) @ûùc ùicû^uê @û_Yu ù\Yû iµKð @]ê^ûZ^iÚòZò _âZòcûiùe iìPòZ Keòaêö
N) EY i¦bð GùR^þiòuê @ûùc @û_Yu LûZûe aòaeYú ^òcÜ fòLôZ _eòiÚòZòùe RYûAaêö
1. @û_Y ~\ò ù\d bêMZû^ ^Keò _ûe«òö
2. eûgò ~\ò cûcfû @«bêq ùjûA[ûGö
3. @û_Y ~\ò ùKøYiò _âÉûa \ò@«ò ~ûjû @ûcKê MâjYúd ^êùjñö
O) ~\ò @û_Yu ù\de Lôfû_ [ûG Gaõ _ùe ZûjûKê C_ù~ûMò Keû~ûG Zûjû _ea òð cûi aòaeYùe Zûjû CùfäL Keòaêö
P) @û_Yue LûZû ~\ò @^ûù\d ejòaû _ùe ù\d jêG @ûùc EY i¦bð GùR^þiòuê cûiòK bò òùe RYûA _ûeòaêö
Q) ~\ò @û_Y gêË ù\A @ûcKê EY i¦ðb GùR^èò \ßûeû @ûcKê _âû¯ aòaeYò Pûjû«ò @ûùc Zûjû @û_Yuê ù\aêö
5. EY (Lending)
K) @ûce EY ^úZò RûZúd cêLý ^úZòe @^êieY Keòa Gaõ G i´§úd icÉ iìP^û GK iÚû^eê GKK KûC e aýaiÚû c¤ùe @û_Yue iêaò]û ^òcù« _âû¯ ùjaö
L) @Zòlê\â Gaõ lê\â Cù\ýûM _âZò @ûce ^úZò @ûùc ùIßaþiûAUùe \gðûAaê Gaõ @û_Yue @aMZò ^òcù« gûLûùe C_f² KeûAaêö iûcû^ý gêÌ ù^A @û_Yue @^êùeû]Kê i¹û^ RYûA @ûùc G i´û\ aòaeYú @û_Yuê _â\û^ Keòaêö
M) @ûùc @ûce EY ^úZò @ûc ùIßa iûAU Gaõ gûLûùe ^òcÜfòLôZ aòhdùe C_faþ] KeûAaêö
1. @Zòlê\â Gaõ lê\â Cù\ýûMcû^u EY
2. @Zòlê\â Gaõ lê\â Cù\ýûMcû^ue _ê^üC¡ûe
N) @Zòlê\â Gaõ lê\â Cù\ýûM EY Mýûùe ò (CGTMSE)- iò.Rò.Uò.Gcþ.Giþ.A Gaõ ù\d aòhd ^úZòMêWÿòK @û_Yuê @aMZ KeûAaê ~ûjû 100 fl EY eûgò c]ýùe iúcòZ, ^ìZ^ Gaõ _êeûZ^ lê\â, @Zòlê\â Cù\ýûM _ûAñ CŸòÁö Gjò
13
ù~ûR^ûùe LêPêeû aýaiûd, gòlû @^êÂû^ I ÊdõijûdK ùMûÂò @«bêðq ^êj«òö
O) ù~Cñ iÚû^ùe iaþiòWÿò còùk Zûjû Kò_eò _âû_ý ùja @ûùc aêSûAaêö
P) bûaò EY MâjòZûcû^uê @ûùc aò úd @ûùdûR^ I aò úd mû^ ù\aûùe ù_âûMâûc KeûAaêö
Q) @ûùc Gjò EY MâjúZûcû^ue ibû icd icdùe KeûAaê ~ûjû \êA_l c¤ùe cZûcZ Gaõ iìP^ûe @û\û^ _â\û^ KeûAaö
1. @ûùc Mýûùe ecû^uê @ûA^Zü C_ù\g cûMò_ûeê ù~ ùicûù^ G _âKûe Mýûùe òe @[ð aêSòQ«ò Gaõ Zûue cZûcZ _eòÃûeö
2. ùicû^uê RYûAaê ù~ ùicûù^ Mýûùe ò ù~ûMê Zûue Mýûùe ò @û_Yue a§K _âZò fûMê ùjaö
3. EY ù\aûe i ðûakú ùicû^uê, ùicû^ue @aMZ _ûAñ ù\aêö
4. aûhòðK aòaeYúe GK _âZòfò_ò ùicû^u _ûLKê _VûAaêö
@ûce EY^úZò/EY aû @^ýùKøYiò @û[òðK ijûdZû _ûAñ @û_Yu \eLûÉ C_ùe @ûùc @ûce RûZúd ^úZòe cêLý CùŸgâKê _âZò`kòZ Keòaêö
@Zòlê\â Gaõ lê\â Cù\ýûM _âZò @ûce ^úZò @ûùc ùIßaþiûAUþùe \gðûAaê Gaõ @ûce gûLûùe @û_Yu @aMZò ^òcò C_f² KeûAaêö @^êùeû] Kùf, iûcû^ý gêË aò^òcdùe @ûùc Gjûe _âZòfò_ò C_f² KeûAaêö iòwfþ IßòùŠû cû]ýcùe iêaò]û iêù~ûM ù~ûMûAù\aû _ûAñ @ûùc ùPÁòZ ùjaêö
5.1 \eLûÉ:
K) @ûùc iek iêMc (EY) \eLûÉ `cð ^ògêË C_f² KeûAaêö
L) CPòZ bûaùe \eLûÉUò _ìeY KeòaûKê \eLûÉ `cð ij GK ~û ZûfòKû (ùPKþfòÁ) (~ûjûKò @ûA^þMZ Gaõ aò^òdûcKe @ûagýKZû _ìeY Keê[òa) ù~ûMûAù\aêö ~\ò @ûagýK jêG, ùZùa \eLûÉUò iVòKþ bûùa _ìeY KeòaûKê @ûùc @û_Yuê iûjû~ý Keòaêö
M) EY `cðUò ù~ûMûAù\aû icdùe, fûMê ùjC[òaû iê]jûe, \eLûÉe _âKâòdûKeY ^òcù« ~\ò KòQò gêË [ûG, @ûMZêeû EY _eòùgû] Keòaû aýaiÚû Gaõ Z\þR^òZ ù\d, ~\ò KòQò [ûG Gaõ @û_Yu Z[ý i´§òZ @^ý ù~ ùKøYiò aòhdùe RYûAaêö Gjû `kùe @û_Y ùiMêWÿòKê @^ý aýûu ij Zêk^û Keò_ûeòùa Gaõ GK iêPò«ò ^ò‰ðd ù^A_ûeòùaö
N) @û_Yu EY\eLûÉe fòLòZ _âû¯ò ÊúKûe Keòaêö ^ò]ðûeòZ icd c¤ùe
14
\eLûÉe aòPûe ùgh Keòaêö
O) EY \eLûÉ _âKâòdûKeY _ûAñ iû]ûeYZü ~ûjû @ûagýK, @ûùc ùiMêWÿòKê iõMâj Keòaêö @]òK KòQò Z[ý @ûagýK ùjùf \eLûÉ MâjY Keòaûe 7\ò^ c]ýùe @ûùc @û_Yuê ù~ûMûù~ûM Keòaêö
P) EYe ^aúKeY icdùe (~ûjû iù«ûh R^K bûùa Keû~ûA[ûG) @ûùc ùKak _âû¯ ùjûA ^[ôaû @ûagýKúd Z[ý @ûc ùj_ûRZùe eLôaû _ûAñ cûMòaêö
Q) EY i´§ùe @Zý« @ûagýKúd ^[ô_Zâ @ûùc @û_Yu _ûLeê _âû¯ Keòaêö
R) @û_Y @û_Yu \eLûÉ iÚòZò aòhdùe @^þfûA^þ RûYòaû_ûAñ ùPÁòZ ùjaêö
S) ~\ò EY c¬êe ^jêG, ùZùa 5 fl Uuû _~ðý« ùKøYiò _âKâòdûKeY gêË ù^aê ^ûjóö
T) 5 fl Uuû _~ðý« EY/a¡òðZ EY 2 i¯ûj c¤ùe, 25 fl Uuû _~ðý« 4 i¯ûj c¤ùe Gaõ 25 fl Uuûeê @]òK EY @ûùa\^MêWÿòK 8 i¯ûj icd iúcû c¤ùe Gjò _âKûe ùb\ @^ê~ûdú EY \eLûÉMêWÿòKe `Aifû Keû~òa, ~\ò @û_Yue \eLûÉ iaê \éÁòeê iµì‰ð [ûG Gaõ ~û ZûfòKû @^êiûùe icÉ \ÉûaòRþ iõfMÜ Keû~ûA[ûGö
5.2 EY @ûKk^/ ò̂¡ðûeY:
K) @ûùc,
1. @û_Yuê @û_Yue ùa÷aiûdòK/aûiiÚû^ VòKYûùe @ûc Áû`þ/^ò~êq GùR u cû¤cùe @û_Yu \ßûeû \eLûÉùe \ò@û~ûA[òaû Z[ýûakúe iZýû_^ ^òcù« ù~ûMûù~ûM Keòaêö
2. @û_Yuê C]ûe ù\aû _ìaðeê Kò´û IbeWâû`Ö/EY ùiaû aXÿûAaû _ìaðeê, @û_Y Zûjû _eòùgû] Keò_ûeòùa Kò ^ûjó Zûjû @ûKk^ Keò ù\Lòaêö @ûùc @û_Yu \eLûÉ ^òÂûe ij @^êgúk^ Gaõ @ûKk^ Keòaêö
3. @û_Yu \ßûeû Keû~ûC[òaû ù~ûR^ûe ~[û[ðZû C_ùe @ûùc @ûcKê i«êÁ Keòaêö
4. @û_Yue EY @ûKk^ Keòaû icdùe @ûùc @û_Yue aýaiûde ùKCñ icdùe ùKùZ EYe @ûagýKZû @Qò @ûKk^ Keò @ûce EYe eûgò ]û~ðý Keòaêö
L) Gjò ^ò¡ðûeY ^òcÜfòLòZ aòhdKê ù^A Keû~òa:
15
1. EYe CùŸgý iùcZ @ûcKê \ò@û~ûA[òaû iìP^û icìjö
2. @û_Yue aýaiûdòK ù~ûR^ûö
3. @û_Yue aýaiûdòK ^M\ò _âaûj (Cash Flow), fûbe iêù~ûM Gaõ aò\ýcû^ @û[ðúK _âZòa¡Zû, ~\ò @ûagýK _ùWÿ ùZùa LûZûe jòiûa`Ÿðe ijûdZû MâjY Keòö
4. @û_Yue aýqòMZ @û[òðK _âZòa¡Zûö
5. @ZúZùe @û_Y Kò_eò @û_Yu @û[òðKiÚòZòKê i¸ûkòQ«ò (handle)ö
6. EY i¦bð GùR^þiòuVûeê @ûcKê còkò[òaû iìP^ûö
7. _âiò¡ EY _â\û^ R^òZ MêYûZàK ùiaûe aòùgæhYKûeú iõiÚû (Credit
Rating Agency) \ßûeû _â\ ùeUòwþö
8. @^ý @û[ðúK iõiÚûcû^u ^òKUeê ~[û @^ý EY fMûYKûeú iõiÚûcû^uVûeê còkò[òaû iìP^ûö
9. aò_Y^ eòù_ûUðö
10. @ûagýK EY 100 fl Uuû c]ýùe ùjûA[ôùf \ò@û~ûA[òaû _âZòbìZò/a§K/ _eòiµ ò-iòKêýeòUò, Z[û iòRòUòGcþGiþA _âZýûbìZ C_f² Kò ^ûjóö
11. @^ý @ûagýKúd Z[ýö
M) @ûùc:
1. 10 fl Uuû ùKøYiò ija§òZ _eòiµ ò ~[û - a§K _ûAñ Kjòaê ^ûjóö
2. 25 fl Uuû _~ðý« a§K aòjú^ EY _â\û^ _ûAñ Pò«û Keò_ûeê, ~\ò @ûùc @û_Yue @ZúZe ùeKWð Z[û @û_Yu @û[ðúK iÚòZòe C cZûùe i«êÁ ùjaêö
3. @û_Yu ]û~ðý flý ~ûjûKò aûhðòK Kûeaûee gZKWÿû 20 bûM Gaõ Kû~ðýKûeú _ê¬ò eìù_ jòiûa Keû~ûG, ZûjûKê @ûùc @Zòlì\â Gaõ lì\â Cù\ýûMe ^òcðûY (Manufacturing) GùR^þiòuê ù~ûMûA[ûCö
4. Kû~ðýKûeú _ê¬òe ~[û~[ aé¡ò _ûAñ @û_Yue @^êùeû]Kê @ûùc ùjò ùlZâùe aòPûeKeò[ûC, ù~CñVûùe C_ôû\^ ]û~ðý flýVûeê @]òK ùjûA[ûG Kò´û Kû~ðýKûeú _ê¬òe _âû[còK @ûKk^ ~ù[Á ^êùjñ ùaûfò ù\Lû~ûG Gaõ @û_Y @ûagýKúd _âcûY ù\A[û«òö
16
N) Mýûùe ò:
@û_Yu \ûdòZß (Liability) _ûAñ @^ý\ßûeû _â\ Mýûùe ò aû Rcû^Z @ûc\ßûeû ~\ò MâjYúd ùja Gaõ @û_Y Pûjû«ò, Zûjû ùjùf @ûùc Zûuê aû Zûue @ûA^MZ C eû]òKûeúuê @û_Yu @û[ðòK iÚòZò aòhdùe Mê¯ iìP^û ù\aû _ûAñ @û_Yu @^êcZò Pûjóaêö
5.3 c¬êe/^ûc¬êe:
@ûùc,
K) EY iêaò]û c¬êe Keòaû _ûAñ ‘ù\aû ù^aû’ i ðe @«MðZ GK aû]ýZûcìkK Rcû @ûc _ûLùe eLòaû C_ùe @ûùc MêeêZß ù\C^ûjêñö
L) IbeWâû`Ö/IbeWâû`Ö aò\ýcû^ iúcûaé¡ò iÚùk @û_Yuê _Pûeòaê ù~ Gjò IbeWâû`Ö @ûagýK Pûjò\û iÚùk @û_Y ù`eÉ ù\ùa ^û ^ûjóö
M) EY iêaò]û jòZ i´kòZ icÉ i ðûakú fò_òa¡ Keòaê Gaõ @ûùc GjûKê _âcûYòZ Keòaê Gaõ Gjûe GKKòZû ^Kf @ûùc @û_Yuê ù\A[ûCö
N) iµû\òZ EY \ÉûaòRþ ij iõfMÜ icÉ KûMR_Zâe iZýZû _âZò_û\òZ ùjûA ^Kf Gaõ Zûjûe ZûfòKû ù~ûMûA ù\A[ûCö
O) MâjY Keû~ûC^[òaû @û_Yu EY/EY iêaò]ûe @^êùeû]e KûeY @û_Yuê fòLòZ bûùa RYûAù\aêö
P) G_eò GK ùeUòwþ _¡Zò MâjYKeê ~ûjûe cû^\ŠMêWÿòK @û_Y Gaõ @ûc\ßûeû iÚòeòKéZ Keû~ûA[ûGö
Q) aò^û ùKøYiò Reòcû^ûùe 50 fl Uuû _~ðý« ^ò@û~ûA[òaû EY ^ò¡ðûeòZ icd _ìaðeê iêSòaû _ûAñ iêù~ûM ù\A[ûCö
R) c¬êeú icÉ i ð _ìeY Keû~òaûe 2Uò Kû~ðý\òai c¤ùe EY aòZeY aýaiÚûKê iê^ò½òZ Keò[ûCö
S) @û_Yuê \ò@û~ûA[òaû c¬êeú_Zâe i ð @^êiûùe, icdKê icd iêaò]û iêù~ûMe icúlû/^aòKeY Keò[ûCö
T) EYe @ûMê@û bêMþZû^ aò^û ù_^ûfòUþùe Keò_ûeòaêö
U) EYe _eòùgû] @a]úe GK aòaeYú @ûMê@û ù\aêö
5.4 ùK¦âúd _¬òKeY:
17
@û_Y @ûcVûeê EY iêaò]û MâjY Kùf @ûùc @û_Yu ùK¦âúd _¬òKéZ KeûAaûKê Kjòaê
Gaõ ùijò iµ òe @^ý ùKøYiò aýqò Zûjû aòhdùe C_ù~ûM KeòaûKê Pûjóùf @ûùc
ùi aòhdùe @û_Yuê @aMZ KeûAaêö
5.5 EY aòZeY _ùe C_f² iêaò]û :
@ûùc,
K) EY c¬êeú i ðûakú, EY Pêqò @[aû ùKøYiò ^ìZ^ Z[ý aýûue ^ReKê @ûiòaû
aýZúZ @û_Yue ùa÷aiûdòK aýû_ûeùe jÉùl_ Keê^ûö
L) Z\ûeL icdùe MV^cìkK Gaõ aûÉa @iêaò]û icdùe @ûùc @û_Yu iij
ijû^êbìZòe ij Kûeaûe Keòaû _ûAñ ~ZÜaû^þ ùjaêö
M) @û_Yue @^ý EY\ûZûuVûeê MéjúZ _ea ðú EY @û\ò iêaò]û aòhdùe @û_Y
@ûcKê RYûAaûKê @ûagýK Keêö
N) ^òdcòZ bûùa @û_Yu ^òKUeê ^òcÜfòLòZ iìP^û _ûAaû _ûAñ Azû Keêö
1. @û_Yue aûÉa `kû`k Gaõ _âûKþ aýaiûdòK ù~ûR^ûe GK Zêk^ûZàK
aòaeYúö
2. @û_Yu aýaiûde cìLý \òMMêWÿòKe _âMZòö
3. aûhðòK aòaeYú Z[û i«êk^ `Ÿð (balance sheet), fûb lZò jòiûa Gaõ
@^ýû^ý ijûdK \ÉûaòRþö
4. @û_Yue EY\ûZû Gaõ EYMâjúZû Gaõ _eòcûYe Z[ý (EYMâjúZû
cû^u adi iúcû @^ê~ûdú)ö
O) iû]ûeY jòZe iêelû aýaiÚû c¤ùe iùaðûy iúcû @ZòKâû« ùjûA[òùf c¤ ^M\
CVûY _ûAñ iêaò]û ù\aêö
P) ~\ò @û_Yue _eòiÚòZò a\kò~ûG, ùZùa @ûùc @ûagýK Keê[òaû ^ìZ^ Z[ý
i´§ùe @û_Yu ijòZ @ûùfûP^û Keòaêö
Q) @û_Yue aû @û_Yu aýûu/@û[ðúK iõiÚûe (ù~Kò EYLûZûe iÚû^û«eY Pûjêñ[û
«ò) iÚû^û«eY @^êùeû] _âû¯ ùjùf @^êùeû] _âû¯ ùjaûe 2 i¯ûj c¤ùe ùi
18
aòhdùe @ûce ^ò¿ ò RYûAaêö
R) @ûce @û_Yu aòeê¡ùe @^ý ùKøYiò @ûA^MZ @]òKûe/fòG^þ ^[òùf EY _eòùgû]e _ùe _ùe Gaõ ù~ ùKøYiò _eòiÚòZòùe 15 \ò^ icd @a]ò c¤ùe @û_Yue icÉ _âZòbìZò ù`eûAaêö @ûùc IfUû @]òKûe (right of set off)
iûaýÉ KeòaûKê Pûjóùf, @û_Yu aòeê¡ùe @ûce [òaû aùKdû EYe iµì‰ð Z[ý _â\û^ Keòaê Gaõ ùKCñ \ÉûaòRþ akùe @ûùc @ûce aùKdû EY ù`eò_ûAaû _~ðý« Cq _âZòbìZò a§K eLòaûKê jKþ\ûe, Zûjû @û_Yuê RYûAaêö
S) @û_Yu @^êùeû] _ûAaû \ò^ jó @ûùc a§K/jÉû«eY Kû~ðýKûeú KeûAaêö
T) _âZòbìZò a§K ù\aûe 24 N û c¤ùe _ê¬ò CVûe @]òKûee aé¡ò c¬êe Keòaêö
U) EY _âùdûM gêË Gaõ @^ýû^ý ù\d i´§úd Lyð iìP^û ù\aêö
V) @û_Yu LûZû i´§òZ icd @a]ô @^ê~ûdú aòaeYú ù\aû aû\ @ûùc @û_Yuê cò@û\ú EY/Pûjò\û EY LûZûe aûhòðK aòaeYú ù~ûMûA ù\aêö
W) @û_Y Pûjóùf @ZýÌ icd aýa]û^ùe @]ôK[e aòaeYú ù~ûMûAù\aê, ùZùa ùi[ô_ûAñ @û_Yuê \eiìPú @^êiûùe Lyð ù\aûKê ùjaö
X) ^òcÜfòLòZ GK aû GKû]òK C_ûdùe @û_Y jûif Keò[òaû _âMZò i´§ùe ^Re eLòaêö
1) @û_Yue MzòZ \âaýe iûcdòK aòaeYúe icúlû Keòaêö
2) @ûc _ûLùe [òaû LûZûe Kûeaûe C_ùe ^Re eLòaêö
3) ÁKþ/_eòiµ òe iZýû_^ ^òcù« @ûce KcðPûeú/lcZû_âû¯ _âZò^ò]òuê Z\ûeL _ûAñ _VûA_ûeòaêö
4) @ûagýK iÚùk @û_Yu aýaiûd Kò_eò PûfòQò ùi i´§ùe cûùKðUþ eòù_ûUð iõMâj Keòaêö
Y) @û_Yue LûZû @YKû~ðýKûeú @ûÉò (NPA) ùjaû _ìaðeê @ûùc @û_Yuê PòVò, ùcfþ aû Giþ.Gcþ.Giþ cû¤cùe RYûAaêö
Z) EY ù`eÉ/KòÉò aé¡ò aû EYPêqòe @^ê_ûk^ @[aû @Zòeòq a§K @û\ò _ê¬ò (_ûY×ò) ejòZ ^òcù« ^ò¿ ò ù^ùf @ûùc @û_Yuê ~ù[Á @ûMê@û ù^ûUòiþ ù\aêö
19
5.6 _ê¬ò (_ûY×òejòZ) iêaò]û iêù~ûM icìj:
K) _ê¬ò C_KeY, K ûcûf/C_ùbûqû iûcMâú AZýû\òe Kâd _ûAñ @ûùc _ê¬ò _âaûj aýaiÚû Keò ÊúKûùeûqò ù^ùMûiòGi^þ WòiþKûC þ Gaõ EY_Zâ - Gfiò Kâdû\ò (ùfUeþ @`þ ùKâWÿòUþ) cû¤cùe @ûùc @û_Yuê _ê¬òejòZ iêaò]û _â\û^ Keò_ûeêö
L) @û_Yue @û[ðúK aû]ýaû]KZû _ûAñ @ûùc Mýûùe ò ù\A_ûeêö
M) e¯û^ú aòfþ Gaõ eûÁâ c¤ùe iõMVòZ @^ý ijebò òK aûYòRòýK Kûeaûe Gaõ ibòðiþ aòfþ @û]ûeùe @û_Yuê ijûdZû Keò_ûeêö
5.6.1 ùKøYiò @Zòeòq a§K \eKûe ùjùf Kò´û EY ù`eÉ ù^aûKê ùjùf @ûùc CPòZ icdùe @û_Yuê @Mâòc ù^ûUòiþ ù\aêö
5.7 aúcû:
ùKøYiò aòcû Kµû^ú ùKøYiò _âKûee aúcû ù\aûKê Pûjóùf -
K) @ûùc @û_Yuê @aMZ KeûAaêö
L) G _âKûee aòcû ~\ò @û_Y Pûjêñ[û«ò @ûùc @û_Yue fòLòZ _âZògîZò [aûe iê^ò½òZ Keòaêö
M) @ûc _ûLùe eLû~ûA[òaû a§K\ßûeû @û_Y EY ù^A[ôùf, @û_Yuê ùKøYiò ^òŸòðÁ aúcû Kµû^ú Vûeê aúcû KeûAaûKê aû]ý Keòaê^ûjóö
5.8 @û[òðK @iêaò]û:
@ûùc Kò_eò iûjû~ý Keò_ûeê
5.8.1 @û[òðK @iêaò]ûMêWÿòKê @ûùc ijé\dZûe ijòZ Gaõ @ûÉòiìPK (Positively) cù^ûbûa^ûe ijòP aòPûe Keòaêö iû]ûeYZü @û_Y _â[ùc iciýûMêWÿòK PòjÜU Keòùa Gaõ @ûcKê ~[ûgúNâ RYûAùaö iciýûMêWÿòK iõ_Kðùe @ûùc @aMZ ùjùf, @ûùc @û_Yuê fòLòZ bûùa RYûAaê Gaõ @ûagýK iÚùk Zßeû^ßòZ C_ûdùe ~[û ù`û^þ, `ûKèþ Gaõ A-ùcfþ cû¤cùe RYûAaêö
5.8.2 KY iaê NUêQò, Zûjû @û_Y ~\ò @ûcKê @aMZ ^Keû«ò Zûjû ^òcÜùe _â\ @Ì ùKùZûUò C\ûjeY \gðûAaö (ùiMêWÿòK @ûc _ûAñ Kò_eò C\þùaMR^K ùjûA_Wÿ«ò)
K) ~\ò aýaiûdòK C_ôû\^ @ûe¸ ùjaûùe aòk´/cìfýaé¡ò NùUö
L) @û_Y ~\ò icd @a]ô @^ê~ûdú ÁK aòaeYú, ^aúKeY WûUû @û\ò ù\aûùe
20
@Zý]ôK aòk´ Ke«òö
M) ~\ò @û_Yu ^M\ EY/Pûfê LûZûùe aûe´ûe ùPKþ ù`eÉ NUê[ûGö
N) ~\ò @û_Y @ZýÌ icd aýa]û^ùe c¬êeú iúcû CfäõN^ Keê[û«òö
O) ~\ò @û_Yu aýaiûdùe aûhòðK C_ôû\^e _eòcûYùe aWÿ ]eYe _eòa ð^ NùU Gaõ Zûjûe C_~êq ÆÁúKeY ~\ò @û_Y @ûcKê _â\û^ ^Ke«òö
P) @iû]ûeY bûùa \úNð icd ]eò @û_Yu aýaiûd a¦/iÚMòZ ejòùfö
Q) ~\ò @û_Y lZò Keê[û«òö
R) ~\ò jVûZþ @û_Yuê @û_Yue aýaiûd @õgú\ûe, ij-bûMú\ûe Kò´û _âcêL MâûjK Kò´û KcðPûeúu aýaiûdùe @õgMâjY _âû¯ ùjaû a¦ ùjûA~ûGö
S) ~\ò @û_Yu aýaiûde GK aéjZ @õg @û_Y aòKâò Keò\ò@«òö
T) ~\ò @û_Y @ûc ij Keû~ûA[òaû EY iêaò]û Pêqò^ûcû aýZúZ @^ý ùKøYiò Cù\þ\gýùe _ê¬òù~ûMûY aýaiÚûKê aýajûe Ke«ò Kò´û CŸòÁ aýaiûd aýZúZ @^ý ùKøYiò CùŸgýùe _ê¬ò iÚû^û«eY Ke«òö
U) ~\ò @û_Y ^òŸòðÁ icd aýa]û^ùe iê] ù_÷V ^Ke«òö
V) ijcZò _âû¯ EY _eòùgû] icd iìPúe ~\ò @û_Y _ûk^ ^Ke«òö
W) ~\ò @û_Y C_ùbûqûuê ù\A[òaû aòfþ aûe´ûe @^ûù\d ùjûA ù`eÉ @ûiò[ûGö
X) ~\ò ù~ûMûYKûeúuê \ò@û~ûA[òaû aòfþe aûe´ûe @û_Y _âû_ý _â\û^ ^Ke«òö
Y) ~\ò @ûc\ßûeû @û_Yu Ze`eê \ò@û~ûA[òaû Mýûùe ò _âZýûjêZ jêG Gaõ @û_Y ~\ò ùijò ùlZâùe _âû_ý _â\û^ _ìaðK Zûjû _ûk^ ^Ke«òö
Z) ~\ò @û_Yu aêKþ ùWaUþ EYú iõLýû/_eòcûY aýaiûd Zêk^ûùe @]òK aXÿò~ûGö
[) ~\ò @û_Yu icÉ aòKâd aýûu LûZû cû]ýcùe Kûeaûe ^jêGö
\) ~\ò @û_Y EY \ÉûaòRe i ð _ûk^ ^Ke«òö
]) ijcZò _âû¯ ùjûA[òaû iìP^ûakú ~\ò @ûcKê VòKþ icdùe @û_Y ^\ò@«ò
^) ~\ò @^ý ùKøYiò EY\ûZû @û_Yu aòeê¡ùe Kûeaûe a¦ Keòaû (Winding up) Kò´û @^ý ùKøYiò @ûA^þMZ Kû~ðýû^êÂû^ ^ò@«òö
5.8.3 @û_Yu @iêaò]û \ìeKeòaû _ûAñ @ûùc @ûc\ßûeû i¸a icÉ _âKûe iûjû~ý Keòaêö @û_Yue _ì‰ð ijù~ûMùe @ûùc @û_Yu @û[òðK \ìeûaiÚûe _âZòKûe
21
^òcù« GK ù~ûR^û aòKgòZ Keòaê Gaõ @ûùc ùKCñ[òùe ijcZ, ùi aòhdùe fòLòZ bûùa @û_Yuê RYûAaêö
5.8.4 @û_Yuê @ûùc EY i´§úd C_ù\g ù\aûKê _â~ZÜ Keòaê, ù~_eòKò @û_Yue @û[òðK \êeûaiÚû ^òeûKeYùe @ûùc ijûdK ùjûA_ûeòaêö
5.8.5 K) @û_Y @iêaò]ûùe [òùf Gaõ @û_Y Pûjóùf, @ûùc @û_Yu C\ù\Áûu ij Kû~ðý KeòaûKê _âÉêZö Gjû MêeêZß_ì‰ð ù~ @û_Y iZþaògßûi ij Kûc Ke«êö icÉ NUYûakú iõ_Kðùe @ûcKê RYû«ê, @ûc ij ùjûA[òaû eûRò^ûcû _ûk^ Ke«ê Gaõ @ûagýKúd _eòa ð^ ^òcù« ~[ûgúNâ _âÉêZ jê@«êö
L) @ûùc @û_Yuê @]òK @û[òðK iìP^û/_âZòa¡Zû ù\aû_ûAñ Kjò_ûeê, ~ûjû`kùe Kò @û_Yu iciýûKê aêSòaû _ûAñ @ûùc GKZâ Kû~ðý Keò_ûeòaûö
5.9 eêMþY Gcþ.Giþ.Ae C_Pûe Gaõ EY _ê^ü ò̂¡ðûeYö
@û_Yue EYLûZû 6cûieê @]òK icd]eò iaÁûŠûWð ejòùf Kò´û @û_Yu Cù\ýûMUò eêMþY ùaûfò aòùaP^û KeûMùf, @ûùc C_Pûe / EY _ê^MðV^ K[û aòPûe Keòaêö _ê^ü [A[û^/EY _ê^MðV^ ^òcù« @û_Yue @^êùeû]Kê _eúlû Keòaû ^òcù« @ûùc -
K) _â[ùc ù\Lê ù~ @û_Y C_~êq Kò / iû¸ûaý aýaiûdòK \éÁòùKûYeê C_~êqKò?
L) ~\ò jñ, ùZùa @û_Yue [A[û^ ^òcù« @ûùc iõùgû]^ Kû~ðýKâc @ûe¸ Keêö
M) aýaiûdòK \éÁòeê @û_Yue Cù\ýûMUò [A[û^ ùjaûKê ù~ûMý aòùaPòZ ùjùf Gaõ ~\ò G[òùe ajêZ MêWÿòG aýûue bûMò\ûeú [ûG Gaõ G[òùe @ûce iaðû]òK @õg ZûG, ùZùa Gjûe _ê^MðV^ _âKâòdû _ûAñ @ûùc _âùPÁû Keò GK _^Úû ^ò‰ðd Keêö
N) GK MâjYù~ûMý _ê^ü [A[û^ ù~ûR^û _âÉêZ Keòaê Gaõ ù~Cñ[òùe eòRbð aýûue ^òùŸðgûakú @^êiûùe @û_Yue c]ý @a\û^/@õg\û^ ejòa Gaõ @^êùeû] _âû¯òe iaðû]òK 60\ò^ c]ýùe Zûjû Kû~ðýKûeú Keû~òaö
~\ò _ê^ü[A[û^ i`k ùja ùaûfò ~\ò @ûùc ^ bûaê, ùZùa @ûùc Zûjûe KûeY @û_Yuê \gðûAaê Z[û @û_Y Gaõ @û_Yue C_ù\Áûuê aòKÌ _^Úû ^ò‰ðdùe iûjû~ý Keòaêö
~\ò @ûùc ùKøYiò eûRò^ûcûùe C_^úZ ^ùjûA_ûeêì, ùZùa @ûùc iêÆÁ Keòù
22
\aê ù~ KûjóKò @ûùc @û_Yuê ijù~ûM Keò_ûeê^ûjêñ Gaõ ùKùaVûeê @ûce ijù~ûM _âZýûjéZ ùjûA~òaö
5.9.1 aKdû @û\ûd Gaõ a§Ke @]ôMâjY
K) @ûùc ~\ò @û_Yuê EYe GKKûkú^ icû]û^/ù`eÉe iêù~ûM ù\C ùibkò _âÉûae iµì‰ð Z[ý @û_Yuê aêSûAaêö
L) @ûùc GK Kûkú^ icû]û^ Pêqòe icÉ ^òdc I Z[ý @û_Yuê fòLôZ bûùa RYûAaêö
M) ~\ò GKKûkú^ ù\d i ð MâjYúd jêG @ûùc @û_Yue G i§ò aòhdùe EY Z[ý MâjYKûeú Kµû^úcû^uê RYûAaêö
6. _âû_ý @û\ûd
6.1 _âû_ý @û\ûd
K) @ûùc ù~ùZùaùk @û_Yuê EY ù\C, _eòùgû]e _eòcûY Gaõ @a]ò i´§ùe aêSûA[ûC, Kò«ê @û_Y ~\ò _eòùgû]e iìPòKê ^cû^«ò, EY @û\ûd _ûAñ eûÁâe _âPkòZ _ìað^ò¡ðûeòZ _¡Zò @ûcKê MâjY KeòaûKê _Wÿòa, ~ûjûeKò iõ_ì‰ð aòaeYú EY c¬êeò icdùe @û_Yuê \ò@û~òaö
L) _¡Zò @^êKâùc ù^ûUòiþ _VûA @û_Yuê cù^ _KûAaû Kò´û aýqòMZ _eò\gð^ Gaõ / Kò´û _âZòbìZò (~\ò KòQò [ûG) \LfKê ù^aû, @û\ò Keòaêö
M) Lôfû_ ùjùf @ûù¸ c]ý RùY EY @û\ûdKûeúuê Gjò EY @û\ûd aûa\ùe ^ò~êq Keòaêö ùi ùlZâùe @ûùc @û_Yuê RYûAaê ù~ EY @û\ûd _¡Zò @ûe¸ Keû~ûAQòö
N) EY @û\ûd _¡Zò @^êiéZ ùjùf @ûùc @û_Yuê Kjòaêù~, G aòhdùe @û_Yue @bòù~ûM [òùf @û_Y ùjfþ_ fûA^þ ^õùe @ûc ijòZ iõ_Kð Keò_ûe«òö
O) @ûce EY @û\ûeKûeú GùR cû^u \ßûeû @iZþ C_ûd @af´^ Keû~ûC@Qò ùaûfò @û_Y @bòù~ûM Keòùf, @û_Yu @bòù~ûM C_ùe @ûùc Z\« Keòaêö
6.2 _âû_ý @û\ûd Gaõ _eòiµ ò _ê^MâjYe ^úZò
K) @ûùc ù~ùZùaùk @û_Yuê EY ù\C, _eòùgû]e _eòcûY, Gaõ @a]ò i´§ùe aêSûA[ûC, Kò«ê @û_Y ~\ò _eòùgû]e iìPòKê ^cû^«ò, EY @û\ûd _ûAñ eûÁâe _âPkòZ _ìað^ò¡ðûeòZ _¡Zò @ûcKê MâjY KeòaûKê _Wÿòa, ~ûjûeKò iõ_ì‰ð aòaeYú EY c¬êeò icdùe @û_Yuê \ò@û~òaö aýûu _âZò^ò]ô Kò´û EY @û\ûdKûeú
23
GùR u \ßûeû @^ê_~êq aýajûe aû ùKûWþe CfäõN^ ùjûAQò ùaûfò @û_Yu @bòù~ûM _âû¯ ùjaûe 30 Kû~ðý\òai c¤ùe @ûùc Z\« Keò @ûc ^ò¿ ò RYûAaê Gaõ C_~êq iÚùk @û_Yu lZò ùjûA[ôùf _ìeY Keòaêö
@ûùc MâûjKu @ûiÚûKê ù^A \úNð Kûkú^ aýaiûd i´§ eLôaû aògßûi Keêö @ûc ^úZò @^êiûùe-
1) @û_Yu ù\d aòhdùe @û_Yuê icÉ iìP^û ù~ûMûA ù\aê Gaõ Gjò _âû_ý @û\ûd _ûAñ @û_Yuê ~ù[Á ù^ûUòi ù\aûKê ~^ôaû^ ùjaêö
2) EY @û\ûd _¡Zò @^êieY Keòaû @ûMeê @ûùc @û_Yuê fòLôZ bûùa RYûAaêö
3) @ûc\ßûeû ^ò~êq EY @û\ûdKûeú GùR^èò `ûcð/Kµû^úcû^u aòaeYú @ûc ùIßaiûAUùe aòmû_òZ Keòaêö
4) @^êùeû] Kùf, @ûùc EY @û\ûdKûeú GùR^þò `ûcð/Kµû^úcû^u aòaeYú @ûc gûLûùe c¤ C_f² KeûAaêö
5) @ûc Áû`/@]ôKéZ aýqò @û\ûd/_eòiµ ò _ê^üMâjY ^òcù« @ûcKê _âZò^ò]ôZß Keòaû icdùe ^òRKê PòjÜòZ KeûAùa Z[û @ûc\ßûeû Rûeò @]ôKûe_Zâ ù\LûAùa Gaõ @û_Y @^êùeû]Kùf @ûc\ßûeû Rûeò _eòPd_Zâ \gðûAùaö
6) @ûùc ùKøYiò Lôfû_ LûZû ù^A EY @û\ûd GùR^èòuê ^ò~êq Keòaû @ûMeê @ûce ùKøYiò @Yùjkû ù~ûùM @û_Yuê @iêaò]û ^_Wÿòaû ^òcù« _âZòa§ aýaiÚû eLôaêö
L) icÉ Áû`þ i\iýMY Kò´û _âû]òKéZ ùKøYiò aýqò, aýûue EY @û\ûd / _âZòbìZò \LfKê ù^aû _ûAñ aýûu \ßûeû ^ò~êq ùjûA[òùf C_~êq ^òÂûù\LûAùa Gaõ ^òcÜùe \ò@û~ûA[òaû ^òdcMêWÿòKê _ûk^ Keòùaö aKdû iµKòðZ icÉ Z[ý @û_Yuê RYû~òaö
1) iû]ûeYZü @û_Yue aýaiûd iÚkòùe Gaõ ùiVûùe ^còkòùf aûiiÚû^ Kò´û @û_Yue _âû]òKéZ aýqòu \ßûeû iÚúeòKéZ iÚû^ùe @û_Yuê ù~ûMûù~ûM Keû~òaö
2) _â[c[eùe _âû]òKéZ _âZò^ò]òue _eòPd RYûA\ò@û~òaö
24
3) @û_Yue aýqòMZ i¹û^Kê aRûd eLû~òaö
4) @û_Yu ij aû ðûkû_ bù\âûPòZ Xwùe Keû~òaö
5) aòùgh _eòiÚòZòùe @û_Yu aýaiûd / ù_hû @ûagýK ^Kùf, iû]ûeYZü @ûce _âZò^ò]ò @û_Yuê N.7.00 Vûeê N.19.00 c]ýùe ù~ûMûù~ûM Keòùaö
6) ùKøYiò ^òŸòðÁ icd iÚû^ùe ^ùbUòaû _ûAñ @û_Yue @^êùeû]Kê ~[ûi¸a i¹û^ \ò@û~òaö
7) ùbUòaûe icd / [e Gaõ Kù[û_K[^e aòaeYú fò_òa¡ Keû~òaö
8) ù\d iõa§ùe [òaû \ß¦ß / cZû«eKê _eÆe MâjYúd Gaõ iêgévkòZ C_ûdùe icû]û^ KeòaûKê ijù~ûM Keû~òaö
9) @û_Yu iÚû^ùe ù\d @û\ûd iõ_KòðZ _eò\gð^ icdùe gûkú^Zû elû Keû~òaö
10) @^ê_~êq icd ~[û _eòaûeùe Kûjûe céZêý Gaõ @^ý ùKøYiò ù\÷aú \êaòð_ûK icdùe ù\d @û\ûd _ûAñ WûKòaû / _eò\gð^ Keû~òa ^ûjóö
M) @ûùc @ûA^þ @^êùcû\òZ _âZòbìZò _ê^ü@]òKûe ^úZò @^êieY Keòaêö Gjò ^úZòe GKKòZû ^Kf @ûce ùIßaþiûAUþùe Z[û @^êùeû] Kùf C_ùbûqûuê còkò_ûeòaö
7. Rcû LûZû
K) @û_Y @ûc ijòZ aòbò^Ü _âKûe Rcû LûZû ù~_eòKò Pûfê LûZû, cò@û\ú RcûLûZû ùLûfò_ûeòùaö
L) Zûjû @û_Y @ûA^þ @^êiûùe cù^û^d^ ij / aò^û ùLûfò_ûe«òö
M) @ûùc @û_Yuê LûZû ùLûfòaû icdùe LûZû ùLûfòaûe Z[û cù^û^d^e ^òjòZû[ð aêSûAù\aêö
N) @ûùc c]ý @û_Yuê ^M\ Rcû iêaò]û (Liquid Deposit Facility), iêA_þ @ûKûC Gaõ @ûc \ßûeû _â\ @^ý ùijòbkò aò úd Kû~ðýKâce ^òjòZû[ð Gaõ _¡Zò, ù~CñVûùe _â~êRý @ûc LûZû ùLûfòaû icdùe RYûAaêö
7.1 LûZû ùLûfòaû Gaõ Rcû LûZûe _eòPûk^û
RcûLûZû ùLûfòaû _ìaðeê @ûùc
25
K) ùK.IßûA.iò @[ðûZþ @û_Yu MâûjKuê RûY«ê, _[_\gòðKû @«MðZ @ûagýK iZKðZû @af´^ Keòaêö
L) ùi[ò_ûAñ @û_Yuê @ûagýK KûMR_Zâ/ _âcûY ù~ûMûAù\aûKê Kjòaêö
M) ùKak @û_Yu MâûjKuê RûY«ê, “@û òc^ò fŠòõâ” aû @^ý ùKøYiò ùa÷]û^òK @ûagýKZûKê _ìeY Keòaû _ûAñ iìP^û cûMòaêö ~\ò ùKøYiò @Zòeòq iìP^û @ûagýK jêG, ùZùa Zûjû @fMû bûùa cûMòaê Gaõ Zûjûe CùŸgý ÆÁ eìù_ RYûAaêö ùijò iìP^û ù\aû @ûA^\ßûeû @ûagýK ^ùjùf, @û_Yue Azû]ú^ aòhd ùjaö
N) Rcû LûZû ùLûfòaû _ûAñ `cð Gaõ @^ý iûcMâú @û_Yuê ù~ûMûAù\aêö ùi[òùe @ûagýK iìP^ûe aòaeYú @«bêðq ùja Gaõ ùK.IßûA.iò e @ûagýKZûKê _ìeY Keòaû _ûAñ iZýû_^ Z[û / Kò´û ùeKWð ^òcù« _âÉêZ Keû~òaû \ÉûaòRe aòaeYú ejò[òaö
O) Rcû LûZû ùLûfòaû icdùe _¡ZòMZ aýaiÚû iµKðùe aêSûAaê Gaõ @û_Y @ûagýK cù^Keê[ôaû ÆÁúKeY ù~ûMûAù\aêö
P) @û_Yuê RcûLûZû _eòPûk^û _âiwùe @Zò aògòÁ i ðûakú (Gcþ.@ûA.Uò.iò) ù~ûMûAù\aêö
Q) LûZû ùLûfòaû icdùe Wòù_ûRòUþ A^þiêeû^þi GŠ ùKâWÿòUþ Mýûùe ò Kù_ðûùei^þ \ßûeû ^ò¡ðûeòZ i ðûakú @]ò^ aúcû ù~ûR^û @^ê~ûdú C_f² aúcû ù~ûR^ûe aòaeYú C_f² KeûAaêö
7.2 LûZû a\kûAaû
K) @û_Y ~\ò ^òRe Pûfê LûZû a¦ KeòaûKê Pûjû«ò, ùZùa ^òùŸðg _ûAaûe Zò^ò\ò^ c]ýùe @û_Yu Pûfê LûZû a¦ Keû~òaö
L) @û_Y ~\ò ^òRe Pûfê LûZû @ûc aýûue @^ý gûLûKê iÚû^û«eY Keòù^aûKê Pûjû«ò, ùZùa @ûùc Zûjû Keòaêö @û_Yue @^êùeû] _ûAaûe GK i¯ûj c]ýùe Gaõ ^ìZ^ gûLûùe ùK.IßûA.iò J_PûeòKZû _ìeY Kùf, ^ìZ^ gûLûùe @û_Yu LûZû iÚû^òZ ùjûA Pûfê ùjûA~òaö @û_Yuê ^ì@û LûZû Pûfê ùjûA~òaû cûùZâ, @ûùc @û_Yuê RYûAaêö @û_Yue ~\ò KòQò iÚûdú @^êù\g/_âZýl ùWaòUþ [ûG ùZùa @ûùc Zûjû ^ìZ^ gûLûKê RYûAaêö
26
M) @û_Yu Pûfê LûZû @ûc _ûLKê / Vûeê iÚû^û«eY icdùe, @ûce ùKøYiò ZéUò aû @^ûagýK aòk´ ù~ûMê aýûu ùiaû gêË fûMê ùjûA[ôùf Zûjû eŸ Keòaêö
7.3 @û_Y ù~ùZùaùk Rcû LûZû ùLûf«@û_Y ù~ùZùaùk Rcû LûZû ùLûf«@û_Y ù~ùZùaùk Rcû LûZû ùLûf«@û_Y ù~ùZùaùk Rcû LûZû ùLûf«ò
@ûùc
K) ùMûUòG ^ò¡ðûeòZ icdùe cûMYû ùKùZ[e ù\Y ù^Y Keò_ûeòùa, _Aiû CVûA _ûeòùa Zûjû RYûAaêö
L) ùijò iúcû @ZòKâc Kùf ùiaûù\d, ~\ò KòQò [ûG ùi aòhdùe RYûAaêö ùiaû\de aòaeYú \eiìPúùe @«bêðq Keû~òaö
M) @û_Yu Rcûeûgò C_ùe \ò@û~ûC[òaû iê]jûe, Gjûe jòiûa _¡Zò Gaõ @a]ò @û_Yuê RYûAù\aêö
7.4 iað^òcÜ Rcû eûgòiað^òcÜ Rcû eûgòiað^òcÜ Rcû eûgòiað^òcÜ Rcû eûgò
Rcû LûZûùe eLû~òaûKê [òaû iað^òcÜ Rcû_ê¬ò, LûZûe _âKûe ùb\ùe ~[û Pûfê LûZû Gaõ @^ý ù~ùKøYiò RcûLûZû aòhdùe @ûùc @û_Yuê RYûAaêö
K) Gjò _âKûe LûZû _eòPûk^ûe i ð @^êiûùe eLû~ûC[òaû @ûagýK ^êý^Zc Rcûeûgòö
L) iað^òcÜ Rcûeûgò eLòaûùe aý[ð ùjùf, fûMê ùjaûKê [òaû ùiaû ù\dö Gjò ùiaûù\de aòaeYú \eiìPúùe @«bêðq ùjaö
M) ^òcÜZc Rcû eûgò _eòa ð^ ùjùf @ûùc 30 \ò^ @ûMeê RYûAaêö Gjò @a]ô c¤ùe @ûùc ùKøYiò eûgò @û\ûd Keòaê ^ûjóö
7.5 ùiaûù\d
ùPKþaêKþ Rûeò Keòaû, @Zòeòq / Wê_äòùKUþ aòaeYú, Wê_äòùKUþ _ûiþaêKþ, _â\ (ù_Wþ) ùPKþe _âZòfò_ò, ù`ûfòI ùLûfò jòiûa eLòaû iµKòðZ ùiaû ù\d, ùWaòUþ KûWð, G.Uò.Gcþ KûWð, jÉûle iZýû_^, @ûagýK Rcûeûgò @bûaeê ùPKþ ù`eÉ, cýûùŠUþ aû LûZûe ÁûAfþùe _eòa ð^, ù_ùc a¦, iÚûdú ^òùŸðgûakú/^òùŸðgûakú ^ûKP Keû~òaû iµKòðZ ùiaûù\d @ûc \eiìPúùe @«bêðq Keû~òaö eòjûZò / @aýûjZò cìk @a]ò icdùe _âZýûjûe Keû~òa ^ûjóö (@^êùz\ - 3.3 ù\L«ê)
27
7.6 cò@û\ú Rcû
7.6.1 Rcûe ^aúKeY
K) Rcû ù^aû icdùe \eLûÉ `cðùe, cò@û\ icû¯ò icde ù\d i´§ùe @ûùc @û_YuVûeê ^òùŸðg ù^aêö
L) cò@û\ icû¯ò icdùe Rcû _ûAñ ù\d i´§ùe ^òùŸðg ^[ôùf @ûùc ùi[ô^òcù« @û_Yuê @ûMê@û _Zâ/ùcf/GiþGcþGiþ Reò@ûùe @a]ô icû¯ò \òai aòhdùe iìP^û ù\aêö
M) Rcû ^aúKeY ùjùf, Zûe iê] jûe iõa]ùe @ûùc @û_Yuê iìP^û ù\aêö
7.6.2 cò@û\ú Rcûe @a]ò _ìaðeê CVûY
@ûùc
K) @a]ò icû¯ò _ìaðeê cò@û\ò Rcû CVûAaûKê Pûjóùf Zûjûe _¡Zò aòhdùe @û_Yuê iìP^û ù\aêö
L) ùijò ùlZâùe fûMê ùjC[òaû iê]jûe aòhdùe RYûAaêö
7.6.3 @a]ò _êeò~ûA[òaû cò@û\ò Rcûe ^aúKeY - ~\ò @û_Y @a]ò icû¯ò _ùe Rcûeûgòe ^aúKeY KeòaûKê Pûjû«ò, ùZùa fûMê ùjûA[òaû iê]jûe aòhdùe, @ûùc @û_Yuê RYûAaêö
7.6.4 Rcûeûgò C_ùe @Mâúc - @ûùc @û_Yuê cò@û\ò Rcûeûgò C_ùe C_f² EY / Ibe Wâû`Ö iêaò]û aòhdùe RYûAaêö
7.7 aòaeYú
K) @û_Yu RcûLûZûe iVòKþ bûùa _eòPûk^û Keòaû _ûAñ Gaõ G âòMêWÿòKê ~û Keòaûùe iûjû~ý Keòaû _ûAñ, ~\ò Gjû @û_Yue [òaû LûZû _ûAñ @^ê_~êq ùjC^[ûG (ù~_eòKò _ûiþaêKþ [òaû @ûKûC ùlZâùe) @ûùc @û_Yuê GK cûiòK aòaeYú _VûAaêö @û_Y ~\ò Pûjû«ò Gaõ @ûce ùi_eò iêaò]û [ûG, ùZùa @ûùc aòaeYú, A-ùcfþ aû ^òeû_\ A eù^Uþ aýûu ùiaû cû]ýcùe _VûA_ûeêö
L) ùiaûù\d a\kùe @û_Y, @û_Yue @ûKûC ùlZâùe iû]ûeY bûùa C_ùbûqûu _â\û^ Keû~ûC[òaû aòaeYú iõLýû @ù_lû @]òK [e aòaeYú
28
cûMò_ûe«òö Gjò iõKâû«úd ùiaûù\d \eiìPúùe \gðû~òaö
M) @û_Y KûC eùe ùgh ùKùZûUò ù\Y ù^Y ù\Lò_ûe«òö @û_Y c]ý G.Uò.Gcþ Gaõ @û_Yue A eù^Uþ @ûKûC c]ýùe ùiMêWÿòKê ù\Lò_ûeòùa ù~CñVûùe Cq iêaò]û @ûc_ûLùe C_f²ö
7.8 ò̂Ãâòd / @_âPk^ LûZû
@ûùc,
K) @û_Y LûZû ùLûfòaû icdùe Gjû RYûAaê ù~, LûZû _eòPûk^û ^Keòaûe ùKùZ @a]ò _ùe @û_Yu LûZû ^òÃâòd/@_âPk^úd LûZû ùjûA~òaö @û_Yu LûZûKê ^òÃâòd, @_âPk^úd aû @Y\ûaú aMðe LûZû eìù_ aMðúKéZ Keòaûe Zò^òcûi _ìaðeê @ûùc @û_Yuê iìPòZ Keòaê, Zû ijòZ Gjûe _eòYûc I _ê^üiKâòd Keòaû _ûAñ \eiìPú @«MðZ ùiaû\e aòhdùe @û_Yuê RYûAaêö
L) ~\ò @û_Y LûZûKê iKâòd KeòaûKê Pûjû«ò ùZùa Zûjûe _¡Zò aòhdùe RYûAaêö iKâòd Keòaû _ûAñ @ûùc ùKøYiò eûgò ù^aê^ûjóö
7.9 @û_Yu LûZû a¦ Keòaû
iû]ûeY _eòiÚòZòùe @ûùc @û_Yuê @ZòKcþùe 30 \ò^e ù^ûUòiþ ^ù\A @û_Yu LûZû a¦ Keòaê ^ûjóö @iû]ûeY _eòiÚòZòe C\ûjeY - LûZûe @^êPòZ _eòPûk^ûö G iaê cûcfûùe @û_Yuê ^òR\ßûeû @ûMeê Rûeò Keû~ûA[òaû ùPKþMêWÿòK _ûAñ aòKÌ aýaiÚû KeòaûKê _Wÿòa, Z[û G_eò LûZû C_ùe @ûC ^ì@û ùPKþ Rûeò Keòùa ^ûjóö
7.10 icûùgû]^ PKâ / icûjeY ùiaû
@ûùc
K) @û_Y ùKùa _ê¬ò eûgò CVûY Keò_ûeòùa, @ûC @ûce ùPKþ icûùgû]^ ^úZò @^êiûùe aòk´òZ iê] _ûAñ ùKùa ù~ûMý ùjùa, Gjò iaê Z[ýe aòaeYú ijòZ iÚû^úd Gaõ @ûCUþùÁi^þ ùPKþ _ûAñ icûùgû]^ PKâ i´§ùe @û_Yuê RYûAaêö ~\ò ùPKþ @û\ûd Keòaûùe aòk´ jêG @ûce ùPKþ KùfKþi^ _fòiò icûjeY ^úZò @^ê~ûA @ûùc lZò_ìeY ù\aêö
L) ~\ò @û_Yu _ûAñ @ûCUþùÁi^ ùPKþe Zêe« ùKâWÿòUþ iêaò]û _â\û^ Keê, ùZùa fûMê i ð ù~_eòKò @û_Yu \ßûeû _âÉêZ A^þÁîùc _ûAñ ùKâWÿòUþ iúcû, LûZûe iù«ûhR^K _eòPûk^û AZýû\ò ijòZ @û_Yuê aòaeYú ù\aêö
M) ^òRe ùPKþ icûùgû]^ ^úZò @^ê~ûdú Kû~ðýaò]ò _âûe¸ Keòaê, @ûC @û_Yu \ßûeû \ò@û~ûA[òaû ùPKþ/A^þÁîùc eûÉûùe @UKò~òaû iÚòZòùe ùPKþ/A^þÁîùc e
29
_âZòfò_ò _âû¯ Keòaûùe iµì‰ð ijûdZû Keòaêö
N) @û_Y LûZû ùLûfòaû icdùe Z[û ù~ùZùaùk Pûjóùa, ùiùZùaùk C_ùeûq iìP^û @û_Yuê ù\aêö @ûc ^úZòùe ùKøYiò _eòa ð^ ùjùf, iõùgû]òZ ^úZò @ûùc @ûce ùIßaþiûAUþ Gaõ icÉ gûLûùe _â\gðòZ Keòaêö
7.11 ^M\ ù\Y ù^Y
@û_Yu LûZû ù~CñVûùe @Qò, ùiVûùe KûC eùe ùPKþ/^M\ eûgò ÊúKûe Keòaê I ^M\ _â\û^ Keòaêö bûeZúd eòRbð aýûue ^òùŸðgû^ê~ûdú @ûce CŸòÁ gûLûcû^uùe @ûùc _êeêYû/KUû`Uû ù^ûUþ @[aû LêPêeû _Aiûe @\ka\k Keòaê Gaõ ^òŸòðÁ eûgòeê @]òK @û\û^/_â\û^ _ûAñ @û_Yuê ^òRe _û^þ ^´e ù\aûKê aýaiÚû Keòaêö
7.12 WûAùeKÖ (_âZýl) ùWaòUþ Gaõ iÚûdú @ ê̂ù\g
@ûùc -
K) @û_Yuê LûZû ùLûfòaû icdùe RYûAaê ù~, _âZýl ùWaòUþ Gaõ iÚûdú ^òùŸðg Kò_eò bûùa Kûc Kùe Gaõ @û_Y Zûjû Kò_eò \ûLf/aûZòfþ Keò_ûeòùa Gaõ ùi[ò_ûAñ Kò _âKûe ùiaû ù\d fûMêùja, icdKê icd iõùgû]òZ \e iìPú @^êiûùe Zûjû fûMêùjaö
L) _âZýl ùWaòUþ ù~_eòKò AùfûKþùUâû^òKþ ibðòiþ (A.iò.Giþ) _ûAñ @û_Yu \ßûeû \ò@û~ûA[òaû cýûùŠUþ @^êiûùe Kû~ðý Keòaêö cýûùŠUþ _ûk^ Keòaûùe ùKøYiò aòk´/@i`kZû KûeYeê ùjûA[òaû @û[ðòK lZò/@Zòeòq Lyð _ûAñ lZò_ìeY aýûue lZò_ìeY ^úZò (~ûjûKò @ûce ùIßaþiûAUþùe _â\gðòZ/aòmû_òZ ùjûA@Qò) @^êiûùe ù\aêö ~\ò @û_Yu LûZûùe ~ù[Á Rcû eûgò @bûaeê cýûùŠUþ _ûk^ Keû~ûA^_ûùe, ùZùa icdKê icd iõùgû]òZ \eiìPú @^êiûùe ùiaû ù\d KeûAaêö
M) @û_Yu LûZûe @_âû]òKéZ CVûY/bêfþùe ùWaòUþ ùjûAQò ùaûfò _ê¬ò _eòcûY ^ò¡ðûeòZ ùjaû cûùZâ aýûue ù`eÉ ^òdcûakú @^ê~ûdú @û_Yu LûZûKê ùKâWòUþ Keòaêö
7.13 ùgû]^ ùeûKòaû i´§úd iêaò]û
@ûùc -
K) @û_Yu \ßûeû Rûeò Keû~ûA[òaû ùPKþ ùgû]^ ùeûKòaû cýûùŠUþ ÊúKûe Keòaêö @û_Yu cýûùŠUþ _âû¯ ùjaû_ùe Zûe eiò\ ù\aê Gaõ cýûùŠUþKê Kû~ðýKûeú Keòaê, ~\ò Zûjû _ìaðeê @ûc\ßûeû icûùgû]òZ ùjûA^[ûGö
30
L) ùgû]^ ùeûKòaû Kû~ðýKûeú Keòaû _ûAñ fûMê[òaû ùiaûù\d \eiìPúùe @«bðêq Keòaêö
M) ~\ò ùgû]^ ùeûKòaû i´§úd cýûùŠUþ _âû¯ ùjaû_ùe ùKøYiò ùPKþe ùgû]^ ùjûA~ûG, ùZùa @ûc aýûue lZò_ìeY ^úZò @^ê~ûdú lZò_ìeY ù\aêö
7.14 @û_Yu \ßûeû Rûeò ùPKþ/ùWaòUþ @ ê̂ù\g
@ûùc -
K) @û_Yu LûZûeê _â\ cìk ùPKþ/ùWaòUþ @^êù\g Kò´û Zûjûe _âZòfò_ò Kò´û Zûjûe PòZâ ùiZòKò @a]ò _ûAñ eLòaê, ~ûjû @ûA^þiwZ ùjûA[òaö
L) @ûc ^òKUùe ùeKWð [òaû ~ûG _âcûY Êeì_ ùPKþ/ùWaòUþ cýûùŠUþ i´§úd aòaû\ ùjaû iÚòZòùe, ~\ò 1 ahð c¤ùe @^êùeû] Keû~ûG, ùZùa ùKøYiò ùiaûù\d fûMêùja ^ûjó Gaõ 1 ahð @a]ò _ùe \eiìPú @^ê~ûdú ùiaû\e fûMêùjaö
M) @û_Yuê aû ðû\ßûeû RYûAaê ù~ @_â\ ùPKþ Gaõ @ûCUþ-@`þ-ùWUþ ùPKþ C_ùe Kò_eò Kû~ðýaò]ò Keòaêö @_â\ ùPKþ _ûAñ @ûùc ùiaûù\d fûMê Keòaêö ùiaûù\d aòaeY icdû^êKâùc \eiìPúùe @«bðêq Keû~òaö
7.15 gûLû a¦/iÚû^û«eY
~\ò @ûùc gûLû a¦/iÚû^û«eY Pûjêñ ùZùa @ûùc @ûMê@û iìP^û ù\aêö
K) @û_Yu ùK¦âùe @^ý ùKøYiò aýûue gûLû ^[òùf Kò´û @ûùc @û_Yuê aýûuòwþ ùiaû ù~ûMûAù\aû PûfêeLòaûKê ic[ð ùjC ^[òùf, @ûùc @û_Yuê \êA cûie ù^ûUòiþ/iìP^û ù\aêö
L) @^ý icÉ ùlZâùe @ûùc cûiKe iìP^û ù\aêö
M) gûLû iÚû^û«e Kùf @ûùc gûLûe ^ìZ^ VòKYû Gaõ @aiÚòZò aòhdùe RYûAaêö
N) gûLûe Kû~ðý @a]ôùe ùKøYiò _eòa ð^ ùjùf Zûjû iìPòZ Keòaêö
7.16 céZK LûZû ]ûeK i´§òZ \ûaúe cúcûõiû
céZK LûZû ]ûeKu LûZûe cúcûõiû _ûAñ @ûùc GK iek _âKâòdû @^êieY Keòaê Gaõ c¤c I fNê Cù\ýûM MâûjKu _âZò aýûue _âZòa¡Zûe ùKûWþe Gcþ.Giþ.A cû^u _âZò fûMê ùKûWþ @ûùc _ûk^ Keòaêö
8. @û_Yu LûZûKê iêelòZ eLòaû
31
8.1 iêelòZ I beiûù~ûMý aýûuòwþ I _eòùgû] _âYûkú:
aýûuòwþ ]ûeûe @õgú\ûe eìù_, @ûùc ijù~ûM Keòaê, ~ûjû\ßûeû @û_Y iêelòZ I beiûù~ûMý aýûuòwþ Z[û _eòùgû] _âYûkúe fûb _ûA_ûeòùaö iêelû aýaiÚûe @õgÊeì_ @ûagýK iÚùk, iZKð _~ðýùalY _ûAñ @ûùc iò.iò.Uò.bò. fMûAaêö
8.2 @ûcKê @]ê^ûZ^ eLòaû aýaiÚû Ke«êö
^òcÜfòLòZ aòhdùe ùKøYiò _eòa ð^ ùjaûcûùZâ @û_Y @ûcKê ~[ûgúNâ RYû«ê -
K) ^ûc, i´ò]û^ (@õgú\ûe/^òùŸðgK-WûAùeKÖeue _eòa ð^ iùcZ)
L) VòKYû
M) ù`û^þ ^õ.
N) A-ùcfþ VòKYû (~\ò Gjû cû¤cùe @ûùc @û_Yu ijòZ ù~ûMûù~ûM Keê[ûC)
8.3 @û_Yu LûZûe ~û
K) @ûùc iê_ûeòg KeêQê ù~ @û_Y @û_Yu aòaeYú aû _ûgþaêKþ ^òdcòZ ~û Ke«êö ~\ò @û_Yuê ùKøYiò _âaòÁò bêfþ ùaûfò _âZúZ jêG, ùZùa @ûcKê ~[ûgúNâ RYû«êö _âZýl ùWaòUþ I iÚûdú @^êù\ge ^òdcòZ ~û \ßûeû @û_Y iê^ò½òZ ùjûA_ûeòùa ù~, @û_Y ù~CñVûKê ù_âhòZ _eòcûYe @[ð ~òaû Pûjûñ«ò, ùijòVûKê jó Gjò ù_âhòZ @[ð ~ûCQòö
L) ~\ò @û_Yue LûZûe ùKøYiò @û\û^ _â\û^e ~û @ûc \ßûeû Keòaû @ûagýK jêG, ùZùa @ûcKê Z[û @ûagýK iÚùk ù_ûfòiþ/~û GùR^þiòKê c¤ @û_Y ijù~ûM _â\û^ Keòaû CPòZþ ùjaö
8.4 @ûKûC e _eòPûk^û ùlZâùe ~ZÜ ù^aû aýaiÚû
@û_Yu LûZûKê _âZûeYû/VKûcúeê elû Keòaû _ûAñ/iêelòZ eLòaû _ûAñ @û_Y ^òR ùPKþ aêKþ, _ûiþ aêKþ, KûWð, _ò^þ Z[û @^ý iêelû iìP^ûMêWÿòKe ~ZÜ ù^aû CPòZö \dûKeò iê^ò½òZ Keû«ê ù~ ^òcÜfòLòZ _eûcgðMêWÿòKê @û_Y _ûk^ KeêQ«òö
K) Gjû Ke«ê ^ûjó -
1. ùPKþ aêKþ, G.Uò.Gcþ/ùWaòUþ/ùKâWòUþ KûWð GKûVò eLòaûö
2. Lûfò ùPKþùe jÉûle Keò eLòaûö
3. _ò^þ, _ûiþþIßûWð I @^ý iêelû iìP^û ùfLò eLòaûö
4. ^òR LûZûe aòZeY, _ûiþIßûWð, KûWð I @^ý iêelû iìP^û @^ý KûjûeòKê
32
ù\aûö
L) i\ûùaùk -
1. ~\ò WûK Reò@ûùe @û_Y ùPKþ _VûC[û«ò, ùZùa ùPKþe _eòcûY eûgò _âû¯ Keê[òaû aýqòu ^ûc, ùi[òùe ÆÁeìù_ ùfL«êö Gjû _âZûeYû ùeûKòaûùe ijûdK ùjaö @ûce iê_ûeòg ù~ G_eò ùPKþ eLòaû ùaùk ùPKþ Zùf Kûað^þ ù__eþKê IfUû eL«ê, ~ûjû\ßûeû eûid^òK iõùgû]^ Keòùja ^ûjóö
2. ~\ò @û_Y ^òRe _ò^þKê _êYò a\kû«ò, ùZùa ^ì@û _ò^þ iûa]û^Zû ijòZ aûQ«êö
3. ^òR _ò^þ, _ûiþIßûWð Z[û @^ý iêelû iìP^û cù^eL«ê Gaõ ~\ò G[ò i´§ùe @û_Yuê ùKøYiò fòLòZ iìP^û còùk, Zûjû _âû¯ KfûcûùZâ @ûagýKúd Kû~ðý iµ^Ü Keò iìP^ûKê ^Á Keò\ò@«êö
4. ^òR KûWðKê aýqòMZ Z ßûa]û^ùe iêelòZ eLòaû _ûAñ @ûagýK _\ùl_ ^ò@«ê Z[û ^òR _ò^þ, _ûiþIßûWð Z[û @^ý iêelû iìP^ûKê iað\û Mê¯ eL«êö
5. KûWð eiò\þKê iêelòZ eL«ê I iûa]û^Zû ijòZ ^Á Ke«êö
6. ~\ò @û_Y ùPKþ ùKøYiò aýûu LûZûùe Rcû Ke«ò, ùZùa LûZû ]ûeK (K, L, M aýûu LûZû - P, Q, R)u ^ûc ùPKþùe ùfL«êö ùPKþe eòq iÚû^ùe Mûe UûYò\ò@«ê, ~ûjû\ßûeû @^]òKéZ aýqò ùi[òùe @Zòeòq iõLýû aû ^ûc ù~ûWÿò_ûeòùa ^ûjóö
M) ~\ò @û_Yu ùPKþ aêKþ aû G.Uò.Gcþ/ùWaòUþ KûWð jRò~ûG aû ùPûeò ùjûA~ûG Kò´û @^ý ùKjò @ûagýK, _ò^þ aû @^ý iêêelû iìP^û RYò_ûe«ò, ùZùa @û_Yu \ßûeû @ûcKê @]òiìPòZ Keòaû iÚòZòùe, Gjûe \êeê_ù~ûM ùeûKòaû _ûAñ @ûùc Zêe« _\ùl_ MâjY Keòaêö
N) ~\ò @û_Yue iù¦j jêG aû @û_Yuê RYû_ùWÿ ù~, @û_Yu ùPKþ aêKþ, KûWð jRò~ûAQò aû ùPûeò ùjûA~ûAQò aû ùKjò @û_Yu _ò^þ, _ûiþIßûWð aû iêelû iìP^û i´§ùe RûYòQ«ò, ùZùa iù¦j/RûYòaû cûùZâ Gjû @ûcKê RYûAaû @ûagýKö 24 N û ùLûfû ^òügêË ùiaû ùK¦âKê ùUfòù`û^þ \ßûeû RYû«ê Gaõ @ûcKê fòLòZ eìù_ @aMZ KeûAaû Rêeeú aû @ûagýKö @û_Y aòKÌ eìù_ \ò@û~ûA[òaû A-ùcfþ c¤ C_ù~ûM Keò_ûe«òö
O) @û_Yuê \ò@û~ûA[òaû @ûce 24 N û Kû~ðýeZ gêËcêq ^´eùe C_ùeûq iêelû iìP^û jRò~òaûe iìP^û @û_Y @ûcKê ù\A_ûeòùa, Z[û Gjò aòhdùe fòLòZ iìP^û c¤ gúNâ _VûAùaö aòKÌ eìù_ G[ò_ûAñ \ò@û~ûA[òaû A-ùcfþ
33
VòKYûùe c¤ @û_Y @ûcKê iìPòZ Keò_ûeòùaö
P) Gjûe \êaðýajûe _ûAñ @û_Y @ûcKê RYûAaû icd _ìað _~ðý« \ûdú ejòùaö
8.5 A eù^Uþ aýûuòwþ
@^þfûA^þ aýûuòwþ ùijò _~ðý« iêelòZ I iêaò]ûR^K, ù~Cñ _~ðý« @û_Y ùKøYiò ijR iêelû C_ûd @af´^ Keò[û«òö \dûKeò ^òcÜfòLòZ iêelû C_ûdMêWÿòKê _ûk^ Ke«êö
K) iò]û @ûce A eù^Uþ aýûuòwþ iûAUþ ù\L«êö ùKøYiò @^ý iûAUþ aû A-ùcfþ cû¤cùe @ûc iûAUþKê ~û@û«ê ^ûjó, Z[û @Y_âû]òKéZ ùIßaþiûAUþeê a òaû _ûAñ _â\gðòZ ùWûùc^þ ^ûce ~û Ke«êö
L) _ûiþIßûWð aû _ò^þ _Pûeê[òaû ù~ ùKøYiò I-ùcfþKê \éÁò \ò@«ê ^ûjó Ke«ê Z[û @ûcKê RYû«ê, ~ûjû\ßûeû @ûùc Gjûe ùLûRþLae ù^A_ûeòaêö G i´§ùe @ûce @^þfûA^þ aýûuòwþ, ù_ùc þ KûWð, _ò^þi aû _ûiþIßûWð iìP^û RûYòa _ûAñ @ûc\ßûeû Kò´û ù_ûfòiþ \ßûeû K\û_ò @û_Yuê Gjò aòhdùe iõ_Kð Keû~òa ^ûjóö
M) @ûce A eù^Uþ iûAUþKê ù\Lòaû _ûAñ iûAae Kûù`/ùidûe _ò.iò.e _âùdûM ^Keòaû _ûAñ @ûùc iê_ûeòg KeêQêö
N) ^aú^Zc @û òbûAeiþ Gaõ ÆûA-ùIßdûe i`ÖùIßdûe \ßûeû @û_Yu aýqòMZ KµêýUeKê i\ûiað\û @_þ-Uê-ùWUþ Ke«êö jýûKþe bûAeiþ @ûKâcY Gaõ Lk ‘ùUâûùR^þ jið’eê elû _ûAaû _ûAñ iòKêýeòUò ù_âûMâûc fûMûA_ûe«òö @û_Yu _ò.iò. Gaõ Zûjûe @bý«e (Contents) Kê aûjûe @ûKâcYeê elû Keòaû _ûAñ, @ûùc C_~êq `ûdûeIßûfþ fMûAaû _ûAñ iê_ûeòg Keê@Qêö
O) @_ùeUòõ iòÁcþe ‘`ûAfþ I _âò òõ ùidûeòõ’e ùa÷gòÁýMêWÿòKê @Kûcò Keò\ò@«êö
P) aýajûe ùjC^[òaû icdùe _ò.iò.Kê fMþ-@`þ Keò\ò@«êö
Q) A eù^Uþ GKèù_äûeeþ aâûCReþùe @û_Yu @ûA.Wò/_ò^þ ùÁûe Keò eL«ê ^ûjóö
R) @û_Yu LûZû Gaõ ù\Yù^Ye aòaeYúKê ^òdcòZ eìù_ ~û Ke«êö
S) @ûce C_ù\g cû^«ê - @^þfûA^þ ùlZâùe ^òeû_\ ejòaû _ûAñ @ûce ùIßaþiûAUþ GK C c iÚû^ Gaõ ijù~ûMKûeú Z[û _[_â\gðK AùfûKþùUâû^òKè cû¤c @ùUö
8.6 ù\de eŸòKeY
@û_Yu\ßûeû _âû]òKéZ ùKøYiò ù\d/ù\dMêWÿòKê @û_Y ~\ò eŸ KeòaûKê Pûjû«ò, ùZùa
34
@û_Yuê ^òcÜfòLòZ _âKûùe Kû~ðý KeòaûKê _Wÿòaö
K) ùPKþe, ù_ùc þ a¦ Keòaû Kò´û iÚûdú @^êù\gKê eŸ Keòaû Gaõ _âZýl ùWaòUþ eŸ Keòaû _ûAñ @û_Y @ûcKê ^ò½òZ eìù_ fòLòZ bûùa RYûAùaö
L) _âZýl ùWaòUþ eŸ KeòaûKê @ûcKê iìP^û \ò@«ê, @û_Y c]ý _âZýl ùWaòUþe _âûe¸ K ðûuê iìP^û Gjò iµKðùe \ò@«êö
M) ~\ò @û_Y eŸ Keòaû iµKðùe @û_Yue ^ò¿ òe ù^ûUòiþ @ûcKê ^\ò@«ò, Zûjû ùjf ù\d eŸ Keòaû @ûc _ùl i¸a ^ùjûA _ûùeö
8.7 lZò _ûAñ ù\de aýaiÚû
K) @û_Y ~\ò _âZûeYû cìkK aò úd Kû~ðýKâc Ke«ò, @û_Yu LûZûe icÉ lZò _ûAñ, @û_Y jó \ûdú ejòùaö
L) C_~êq ~ZÜ aò^û aò úd Kû~ðý Kùf, Gjû lZò _jñPûG Gaõ @û_Y ùi[ò _ûAñ \ûdú ùjûA_ûe«òö
M) @û_Y ~\ò _âZûeYû cìkK aò úd Kû~ðý Keò^[û«ò, Gaõ C_~êq ~ZÜ ù^A[û«ò, KûWðe @_aýajûe _ûAñ @û_Yu ù\d a¡Zû (Liabilities) Rûeò Keû~ûA[òaû KûWðe i ð cêZûaK ^ò¡ðûeòZ eûgò _~ðý« iúcòZ ejòaö
N) @û_Y @ûcKê iìP^û ù\aû Gaõ @ûùc @_aýajûe ùeûKòaû ^òcù« _\ùl_ ù^aû _~ðý«, jRò~ûA[òaû @û_Yue _ò^þ, _ûiIßûWðþ Gaõ @^ý iêelû iìP^ûe KµâcûARþ iÚùk ùjC[òaû lZò _ûAñ @û_Y \ûdú ejòùaö
9. ùiaû
9.1 aòù\gú cê\âû ùiaû
K) ù~ùa @û_Y aòù\gú cê\âû KòY«ò aû aòK«ò, ùiùZùaùk @ûùc ùijò ùiaûe iìP^û aòù\gú cê\âû @û\û^ _â\û^ C_ùe fûMê aò^òcd \e Z[û @^ý ùiaû \e aòhdùe aòaeY ù\A[ûC ~\ò Gjû i¸a ^jêG, ùZùa @ûùc @û_Yuê Gjûe jòiûa Kò_eò jêG RYûAaêö
L) ~\ò @û_Y aòù\gKê cê\âû iÚû^û«eY KeòaûKê Pûjû«ò, ùZùa Gjû Kò_eò jêG @ûùc RYûAaê Gaõ ^òcÜfòLòZ iìP^û ù\aêö
1) @û_Yu \ßûeû @^êùeû] Keû~òaû cûùZâ ^òdûcK @ûagýKZû Gaõ i ð aòhdùe cûMð _â\gð^ Keòaêö
2) GZ\þ R^òZ ùiaû Zûjûe C_ù~ûM aòhdùe @û_Yuê GK Z[ý i´kòZ a‰
35
ð^û ù\aêö
3) @û_Yu \ßûeû aòù\gKê _Vû~ûC[òaû cê\âû ùKùZ icdùe _j òaû CPòZ Gaõ aòk´e KûeY ~\ò aòk´ jêG Zûjûe KûeY R^òZ aòaeYú @û_Yuê ù\aêö
4) aòù\gú cê\âûKê _eòa ð^ Kfûùaùk fûMê[òaû aò^òcd \e (~\ò Kûeaûe ùaùk Zûjû i¸a ^jêG) ùZùa _ùe @û_Yuê \e KY [òfû RYûA ù\A[ûCö
5) @û_Yuê ù\aûKê _Wÿê[òaû Kcòi^þ Kò´û ùiaû\d Gaõ @[ð _âû¯ò Keê[òaû aýqòuê c]ý aòù\gú aýûu ùiaûù\d iõ_Kðùe iZKð iìP^û ù\A[ûCö
6) ù\g aûjûee ù\d _ûAñ @û_Y ù\A[òaû Z[ý ~ù[Á Kò ^êùjñ Kjê, @iwZ/@iõ_ì‰ð \ÉûaòR ùlZâùe @ûùc ZZþlYûZ RYûC Gaõ Zûjû VòKþ Keòaûùe/iõ_ì‰ð Keòaûùe c¤ iûjû~ý Keò[ûCö
M) @ûMc^ ù_âhY (Inward Remittance) _ûAñ @ûùc -
1. aòù\geê @ûiê[òaû Gaõ @û_Yuê aýûu LûZûKê iÚû^û«eòZ ùjC[òaû @[ð ùlZâùe @ûùc @û_Yuê cìkeûgò Gaõ ù\aûKê _Wÿê[òaû ù\d eûgò iõ_Kðùe RYûC, ~\ò _VûC[òaû eûgò C_ùe icÉ ùiaû ù\d _ûAñ ù_âhK eûRòùjûA[û«ò ùZùa @û_Yu LûZûKê @[ð ù\d ù\aû _ûAñ @ûùc ùKøYiò ùiaûù\d ùWaòUþ Keò ^[ûCö
2. eûgò ùKâWÿòUþ Keòaû \ò^Vûeê aòk´ ùjùf @ûùc @û_Yuê lZò _ìeY ù\A[ûCö
K)^òŸòðÁ ZûeòL (Due date) aû\ Wêý _òeò@Wþ _ûAñ iê]ùe ùjC[òaû lZò beY Keò[ûCö
L) @ûce ùIßaþiûAUþùe C_f² ùjC[òaû aýûue lZò_ìeY ^úZò @^êiûùe _âZòKìk aòù\gúcê\âûe MZò ^òcù«, @û_Yuê lZò beY Keû~ûG
M) ^òdûcK/@ûA^þMZ ^òùŸðgû^êiûùe ù\aûKê _Wÿê[òaû icÉ iûUòð`òùKUþ @ûùc aò^û ùiaûù\dùe @û_Yuê ù\A[ûCö
9.2 bûeZ c]ýùe ù_âhY
~\ò @û_Yuê bûeZ c]ýùe cê\âû ù_âeY KeòaûKê _ùWÿ, ùZùa @ûùc @û_Yuê RYûAaê ù~ Zûjû Kò_eò KeòaûKê _ùWÿ, Z[û
K) ùiaûe aòaeYú Z[û Zûe C_ù~ûM Kò_eò Keû~òa ùi aòhdùe @û_Yuê
36
RYûAaêö
L) @û_Yu @ûagýKZû @^ê~ûdú _ê¬ò _VûAaûe CPòZ C_ûd RYûAaêö
M) iõùgû]òZ \e iìPú @^êiûùe Kcòi^þ iùcZ @û_Yuê ù\aûKê _Wÿê[òaû icÉ ùiaûù\d aòhdùe RYûA[ûCö
N) aòk´ ùlZâùe, aýûue lZò_ìeY ^òdc @^êiûùe @û_Yue ùjC[òaû lZò / @]òK Lyðe lZò_ìeY ù\A[ûCö
10 @bòù~ûM, @û_ ò I c«aý
10.1 @ûbý«eúY _âKâòdû
K) @û_Y ~\ò @bòù~ûM KeòaûKê Pûjû«ò, @ûùc @û_Yuê Kjòaêö
1. Gjû Kò_eò KeòaûKê jêGö
2. ùKCñVûùe @bòù~ûM KeòaûKê _ùWÿö
3. ùKùa C e @ûgû Keû~ûA_ûùeö
4. ^òaûeY _ûAñ Kûjû ij @û_Y iõ_Kð Keòùaö
5. ~\ò _eòYûcùe @û_Y i«êÁ ^êj«ò, ùZùa KY Keòùaö
L) @_Yue ù~ùKøYiò _âgÜ _ûAñ @ûce KcðPûeú @û_Yuê iûjû~ý Keòùaö
M) @ûùc @û_Yuê @û_Yu @bòù~ûMe Zêe« I CPòZ ^òeûKeY _ûAñ @ûce Kû~ðý _¡Zò iµKòðZ Z[ý ùKCñVò còkò_ûeòa RYûAaêö @ûce ùIßaþiûAUþùe c¤ @ûùc @ûce @bòù~ûM ^òeûKeY ^úZò C_faþ] KeûAaêö
N) @û_Yue @bòù~ûM [òùf @û_Y gûLûe ùKCñ @]ôKûeúuê ù~ûMûù~ûM Keòùa Zûjû @ûùc @ûc gûLûùe \gðûAaêö
O) @û_Yue @bòù~ûM fòLòZ eìù_ _âû¯ ùjùf, GK i¯ûj c]ýùe _âû¯ò ÊúKûe/C e ù\aû fûMò @ûùc _âdûi Keòaê, ~\ò @û_Yu @bòù~ûM _ìað ^ò¡ðûeòZ ùjfþ_ ùWÄþ aû MâûjK ùiaû ^´eKê ù`û^þ \ßûeû Keû~ûA[ûG ùZùa @û_Yuê @û_Y Keò[òaû @bòù~ûMe GK iõ¦bð (reference) ^´e ù\aê GaõGjò aòhd i´§úZ _âMZò i´§ùe ~ù[ûPòZ icd @a]òùe @û_Yuê iìP^û ù\C[òaêö
P) NUYûe _eúlû/~û _ùe @ûce @«òc C e @û_Yu ^òKUKê _VûAaê Gaõ @bòù~ûMe C e ù\aûKê KûjóKò @]òK icd fûMêQò ùi aòhdùe aêSûAaê Gaõ Gjû @û_Yu _âû¯ò ZûeòLe 6 i¯ûj c]ýùe Keòaû _ûAñ _âdûi Keòaê Z[û Zû_ùe ~\ò @û_Y c]ý i«êÁ ^êj«ò ùZùa @û_Yu @bòù~ûMKê Kò_eò @ûMKê
37
aXÿûAùa Zûjû aêSûAaêö
10.2 aýûuòwþ ùfûK_ûk ùiaû
K) @ûùc bûeZúd eòRbð aýûue aýûuòwþ ùfûK_ûk ù~ûR^û 2006 @«bêðq ùaûfò @ûce ùIßaiûAUþ I iaê gûLûcû^uùe ù^ûUòiþ ùaûWðùe RYûAaê, @^êùeû] Kùf Zûjûe _âZòfò_ò ^ûcKê cûZâ ùiaû ù\dùe C_f² KeûAaêö
L) @ûcKê @bòù~ûM Keòaûe 30\ò^ c]ýùe @ûcVûeê @û_Yuê ~\ò ùKøYiò iù«ûhR^K C e ^còùk Gaõ @û_Y ^òR @û_ òe ^òaûeY _ûAñ @^ý ùKøYiò C_ûd KeòaûKê Pûjû«ò, ùZùa @û_Y aýûuòwþ ù~ûR^û 2006 @]ú^ bûeZúd eòRbð aýûu \ßûeû ^ò~êq aýûuòwþ ùfûK_ûku ij iõ_Kð Keò_ûe«òö aýûuòwþ ùfûK_ûk ù~ûR^ûe cêLý aòùghZß @ûce gûLûcû^ue ù^ûUòiþ ùaûWðùe _â\gòðZ Keû~ûAQò, ù~ûR^ûUò @ûce ùIßaiûAUþùe c]ý _â\gòðZ Keû~ûCQòö @ûce Áû`þ Gjò iõ_KòðZ Kû~ðý _¡Zòe ÆÁúKeY ù\ùaö
10.3 @ûùc MâûjKue @ûc ùiaûùe i«êÁò, ~û Gaõ MâûjKue i«êÁò ùKûWþ @ûPeY
Keòaêö
11. aòmû_^, aò_Y^ Gaõ aòKâd
K) @ûùc iê^ò½òZ Keòaê ù~ icÉ aòmû_^ Z[û C^Üd^ i´§òZ fòLòZ iûcMâú C_ùbûqû _ûAñ iêÆÁ @ùUö
L) ù~ ùKøYiò còWÿò@û/aòmû_^ Z[û aé ýû\ò C^d^ i´§òZ ùKøYiò aýûuòwþ ùiaû aû C_ôû\ @ûWÿKê ]ýû^ @ûKhòðZ KeûMùf I ù~Cñ[òùe iê]e jûe i´§ùe CùfäL Keû~ûC[ôùf, ùi[òùe @ûùc GK[û c]ý RYûAaê ù~ ùKøYiò gêË Z[û ùiaû ù\d fûMê ùja Kò ^ûjó Gaõ @^êùeû] _âû¯ ùjùf i ðe iõ_ì‰ð aòaeYú \ò@û~òaö
M) ~\ò @ûùc ijûdK ùiaû ù\aû_ûAñ ùKøYiò ZéZúd _le ùiaû MâjY Keê, ùZùa Gjû iê^ò½òZ Keòaêù~ Cq ^ò~êq ZéZúd _l @û_Yue aýqòMZ iìP^û (~\ò ùicû^uê C_f² jêG)Kê @ûcbkò ùMû_^údZû I iêelû ù\A _ea ðú Kû~ðýKâc iµ^Ü Keòùaö
N) @ûùc Gjû iê^ò½òZ Keòaêù~ ùKøYiò ZéZúd _l Gaõ @ûc\ßûeû ^ò~êq GùR ù~Kò @ûce C_ôû\ aò_Y^ KeêQ«ò, @ûce ùKûWþe _eòiúcû c¤ùe ejò Kû~ðý Keòùaö
38
O) @ûùc ~[û icdùe @û_Yu \ßûeû MéjúZ C_ôû\e ^ìZ^ iõù~ûRòZ aòùghZß i´§ùe @û_Yuê iìP^û ù\aêö @ûce @^ý C_ôû\ iìP^û aû @^ý Kû~ðýKâc/ùiaû i´§ùe C^Üd^ûZàK iêaò]ûMêWÿòKe iìP^û @ûc\ßûeû ùiùZùaùk @û_Yuê \ò@û~òa, ù~ùZùaùk @û_Y G_eò iìP^û _ûAaû _ûAñ WûK \ßûeû aû @ûce ùIßaiûAUþ aû @ûce ù`û^þ aýûuòwþ MâûjK ùiaû ^´e cû¤cùe _¬òKéZ Keò @û_Yu ijcZò _âKûg Keò[û«òö
P) @ûùc @ûce _âZýl aòKâd GùR^þiòcû^u _ûAñ GK @ûPûe iõjòZû ^ò¡ðûeY KeòQê, ~ûjûe ùiaû @ûùc @ûce Kû~ðýKâc/ùiaûe aòKâò _ûAñ C_f² Keò_ûeêö G[òùe @^ýû^ý aòhd ijòZ ù~ùùZùaùk ùicûù^ @ûce Kû~ðýKâcKê aýqòMZ eìù_ aû ù`û^þ Reò@ûùe aòKâò Keòaû_ûAñ @û_Yu ij iõ_Kð Keòùa, ùiùZùaùk ùicû^ue _eòPd @û_Yuê ù\aû @ûagýKö
Q) ~\ò Gjò aòhdùe @ûcKê @bòù~ûM _âû¯ jêG ù~ @ûce _âZò^ò]ò/ùKûeò@eþ aû _âZýl aòKâd GùR^þiò \ßûeû @^êPòZ @ûPeY Keû~ûA@Qò Kò´û Gjò ùKûWþe CfäõN^ Keû~ûA@Qò, ùZùa @ûùc cûcfûe ~û Keòaû _ûAñ Z[û @bòù~ûM C_ùe Kû~ðýû^êÂû^ Keòaû_ûAñ Gaõ @û_Yue \ûaú_ìeYKê @ù_lû ^Keò @ûce lZò_ìeY ^òdc @^êiûùe lZòe beYû _ûAñ _\ùl_ ù\aêö
12. Z\ûeL (monitoring)
bûeZúd aýûuòwþ ùKûW Gaõ cû^K ùaûWð Gjò ùKûWKê Z\ûeL Kùeö ù~ûMûù~ûM aòaeYò ^òcÜfòLòZ cùZ a‰òðZ -
bûeZúd aýûuòwþ ùKûW Gaõ ÁûŠûWð ùaûWð, bûeZúd eòRbð aýûuþ aòfþWòõ, iò-7, aû¦âû Kêfðû KùµfþKè (PZê[ð cjfû), cê´ûA - 400051öù`û^þ - 022-26573724, `ûKèþ - 022-26573719, A-ùcfþ - ùjfþ_.aòiòGiþaò@ûA@@ûeþaò@ûA.I@eþRò.A^þùIßaþiûAUþ : WaäëýWaäëýWaäëý.aòiòGiþaò@ûA.I@eþRò.A^
13. iûjû~ý _ûAaû Kû~ðý
AŠò@û þ̂ aýûuþi @ûùiûiòGi þ̂
ùKûWþ i´§ùe @û_Yue ~\ò ùKøYiò @^êi§û^ [ûG, @û_Y @ûce ^ò¡ðûeòZ ùjfþ_
39
ùWÄþ, MâûjK ùiaû ^õ. Kò´û bûeZúd aýûuþ iõNu ij ^òcÜ VòKYûùe ù~ûMûù~ûM Keòaû CPòZö
ùK¦â-1, IßûfþWðùUâWþ ùi e, Kêù` _ýûùeWþ, cê´ûA-400 005ùUfòù`û^þ ^õ- 022-22174040`ýûKè ^õ - 022-22184222A-ùcfþ - @ûAaòGÁûWò@cþ@bòGiþG^Gfþ.ù^UþùIßaþiûAUþ :WaäëýWaäëýWaäëý.@ûAaòG.I@eþRò.A^
Kò´û @^êùz\ 12 _éÂûùe \ò@û~ûA[òaû VòKYûùe iõ_Kð Ke«êö
13.1 @ûce icÉ gûLûcû^uùe [òaû ù^ûUòiþ ùaûWð Gaõ @ûc ùIßaþiûAUùe aêSûAaê ù~ ùKûWþe _âZòfò_ò Kò_eò C_f² ùja Gaõ @û_Y Kò_eò ùMûUòG (_âZòfò_ò) _ûA_ûeòùa Gaõ @^êùeû] Kùf @ûùc GK _âZòfò_ò @û_Yuê C_f² KeûAaêö
14. ùKûWþe icúlû
_âùZýK 2 ahð c]ýùe Gjò ùKûWþe icúlû Keû~òa Gaõ Zûjû GK Êz _¡Zòùe iµû\òZ ùjaö
ifMÜ g±ûakú (glossary)
GUòGcþ - @ùUûùcùUWþ ùUfeþ ùciò^þ aû iÜdõKâòd MYK ~ª GUòGcþ ùjCQò GK ùciò^þ, ù~Cñ[òùe MâûjK Zûe KûWð ijòZ _ò^þ aýajûe Keò ^M\ Uuû CVûY, iìP^û Gaõ @^ý ùiaû _ûA_ûùeö
aýûu Mýûùe ò: aýûu Mýûùe ò ùjCQò MâûjKu Ze`eê aýûu\ßûeû ZéZúd_lKê \ò@û~ûC[òaû GK _âZògîZòö
MâûjK Zûue \ûdúZß (obligation) _ûk^ Keòaûùe aò`k ùjùf, ZéZúd _luê Mýûùe ò \fòfþ @^êiûùe aýûuþ ù_ùc Keò[ûGö
aýûuòwþ ùfûK_ûk - aýûuòwþ ùfûK_ûk aýûuþ, aýûu I MâûjKu c]ýùe C_êRê[òaû Kkje icû]û^ ^òcù« bûeZúd eòRbð aýûu\ßûeû ^ò~êq GK Êû]ú^ \ß¦ß icû]û^ K éð_l @U«òö
aòfþ: aòfþ ùjCQò GK @û[òðK ù^ùMûiòGaêfþ A^þÁîùc ~[û - aò^òcd aòfþ (bills of exchange) Gaõ _âZòmû _Zâö aò^òcd aòfþ (bills of exchange) aòùKâZûu \ßûeû ùKâZûuê Rûeò Keû~ûA[ûG, ù~Cñ[òùeKò ù~ûMûY Keû~ûC[òaû \âaý/ùiaûe cìfý _AV Keòaû _ûAñ ^òùŸðg \ò@û~ûA[ûGö
aòf bwûAaû - aòfþ bwûAaû ùlZâùe ùMûUòG aýûu aò^òcd aòfþ Kò´û _âZòmû _Zâ ù\d icd
40
_ìaðeê (before due) Kâd Keò[ûG Gaõ bwûAaû gêË KûUòeLò @agòÁ @[ð MâûjK LûZûùe RcûKùeö aûÉaùe aòfþ aò_lùe Gjû ùjCQò GK @Mâúc Gaõ @Mâúc ù\aû Vûeê eûgò _âû¯ ùjaû _~ðý« icde iê] ùjCQò WòiþKûC ö ùKak ACRû^þi aòfþMêWÿòK bwû~ûA[ûGö
KûWð : KûWð ùjCQò GK _äûÁòKþ KûWð ~ûjûKê Kò MâûjK \âaý I ùiaûe ù\d ^òcù« Gaõ @[ð CVûY _ûAñ aýajûe Keò[ûGö GUòGcþ/ùWaòUþ/ùKâWòUþ KûWð, Gjò ùKûWð Kû~ðýKâce @«bêðqö
KýûiþùKâWòUþ/IbeWâû`Ö - KýûiùKâWòUþ/IbeWâû`Ö ùjCQò GK _âKûe EY iêaò]û ù~Cñ[òùe Kò EYMâjúZû Zûue Êû]ú^Zû ijòZ Gaõ @ûagýK cêZûaK _ìað ^ò¡ðûeòZ c¬êe iúcû c]ýùe @[ð CVûY Keò_ûeòùaö Zûu LûZûùe EY @[ð Rcû ùjaû ùlZâùe c¬êe ùjûA[òaû iúcû c]ýùe _ê^ü-CVûY Keò_ûeòùaö aýûu aùKdû @agòÁûõg (outstanding balance) C_ùe iê] fMûGö
^M\ lZò (cash loss)- ù^Uþ lZòeê @acìfýûd^ (depriciation)Kê aòùdûMKùf ^M\ Kýûiþ lZò còkò[ûGö
ùPKþ @û\ûd ^úZò - LûZûùe ù_÷V ùjaû_ûAñ Rcû Keû~ûC[òaû iÚû^úd Gaõ @ûCUþùÁi^þ ùPKþ Gaõ @^ýû^ý A^þÁîùc þe @û\ûd iõ_KðòZ aýûue ^úZòKê, ùPKþ @û\ûd ^úZò Kêjû~ûGö Gjò ^úZò ijòZ ^òùcÜûq aò úd Kû~ðýKâc iõ_éqö
* ùPKþe Kâd @^êùeû]
* ùPKþ ùKâWòUþ _ûAñ icdiúcû
* ùPKþ @û\ûde aòk´ ùlZâùe iê] ù\d
* iÚû^úd Gaõ aûjûe ùlZâe ùPKþe ZZþlYûZþ ùKâWÿòUþ
* ùPKþ aû A^þÁîùc þ ù_âhY I _âZýûa ð^ c¤ùe (in transit) jRòMùfö
lZò_ìeY ^úZò - lZò_ìeY ^úZò Kjòùf aýûu\ßûeû @^êiéZ ^úZòKê aêSûG ~ûjûKê @^êieY Keò aýûu Zûjûe bêfþbUþKû _ûAñ MâûjKcû^ue ùjC[òaû lZò_ûAñ lZò_ìeY ù\A[ûGö
ùKâWòUþ iêaò]û/aýûu EY - aýûueê EY iêaò]û, cò@û\ú EY, Ibe Wâû`Ö Kò´û Kýûiþ ùKâWòUþ @ûKûeùe ùjûA_ûùe, ~ûjûKò aýûu\ßûeû Zûjûe MâûjKcû^uê ùMûUòG ^òŸòðÁ @a]ò_ûAñ \ò@û~ûA[ûG Gaõ aýûu Zûjûe EY eûgò C_ùe iê] fMûA[ûGö
EY iìP^û Kµû^ú - Kµû^ú @ûA^þ, 1956 \ßûeû Gjò iõiÚûMêWÿòK MVòZ Gaõ _¬òKéZö Gjò Kµû^úcûù^ eòRbð aýu \ßûeû _¬òKéZ _âcûY_Zâ _ûA[û@û«òö Gcûù^ aòbò^Ü EY _â\û^Kûeú iõiÚûcû^uVûeê Z[ý iõMâj Keò[û@û«ò Gaõ aòùgæhY ijòZ Gjûe ^òRe
41
ùc´ecû^uê I ^òŸòðÁ aýajûeKûeúuê _â\û^ Keò[û@û«òö
PûfêLûZû - LûZùe [òaû Rcûeûgò Kò´û ^òŸòðÁ ijcZ eûgò C_ùe @iúcòZ CVûY iêù~ûM [òaû GK _âKûe Pûjò\û RcûKê aýûuþùe C_ùbûqûe PûfêLûZû Kêjû~ûGö
MâûjK - Gcþ.Giþ.A Kò´û Zûue _âû]òKéZ _âZò^ò]ò, ~ûjûue aýûuþùe LûZû [ûG Gaõ ~òGKò aýûueê @^ý Kû~ðýKâc/ùiaû fûb Keò[û«òö
céZKu LûZû - céZKu LûZû ùjCQò GK LûZû, ù~Cñ[òùe Kò Rcû LûZûe GKK LûZû ]ûeK Gaõ ~êMà LûZû ùlZâùe GK aû GKû]òK LûZû]ûeK céZêýaeY KeòQ«òö
WòcûUþ LûZû - WòcûUþ LûZû GK WòcýûùUeò@ûfûARWþ LûZû, ù~Cñ[òùe Kò ^òùagKûeúu ÁKþ AùfûKþùUâû^òKþ `cðùe [ûGö
Rcû LûZû - i d RcûGK ^òŸòðÁ icd c¤ùe, ^òŸòðÁ iõLýK CVûY c¬êe Keû~ûC[òaû Pûjò\û RcûKê ‘iõPd Rcû’ Kêjû~ûGö
cò@û\ú Rcû - cò@û\ú Rcû Kjòùf aýûuþ\ßûeû MâjY Keû~ûC[òaû Rcû ~ûjûKê Kò ^òŸòðÁ icd @a]ò _ùe CVûY Keû~ûA[ûG Gaõ _ê^üù_ø^òK/ÊÌicd Rcû/iÚûdú Rcû/cûiòK @ûd iûUòð`òùKUþ/ZâdcûiòK @ûd iûUòð`òùKUþ G[òùe @«bðêq @U«òö
ù^ûUòiþ Rcû - ù^ûUòiþ Rcû @[ð ^òŸòðÁ icd _ûAñ eLû~ûC[òaû cò@û\ú Rcû, ~ûjûKê Kò @«Zü _ùl ùMûUòG iµì‰ð aýûu \òaie ù^ûUòiþ ù\aû_ùe CVûAùjaö
AùfKþùUâû ò̂Kþ ùgû]^ ùiaû - Gjû ùjCQò GK @^þfûA^þ iÚû^û«eY _¡Zò, ù~Cñ[òùe ù~ûMûù~ûM cû¤cùe @ùUûùcùUWþ Käò@eòõ jûCiþKê aýûu/gûLûcû^u \ßûeû ù\d iìP^û \ò@û~ûA[ûGö
AùfKþùUâû ò̂Kþ `Šþ Uâû þ̂i`e - eòRbð aýûu \ßûeû aýûucû^uê \ò@û~ûA[òaû GK ùiaû ~ûjû\ßûeû GK aýûue gûLûeê @^ý iÚû^Kê GK LûZûeê/@^ý LûZûKê@[ð ù_âhY Keû~ûA[ûGö
AKßòUò - AKßòUò @[ð ùMûUòG Kù_ðûùeUþ iõiÚûe _ê¬òe GK @õg, ~ûjûKò Kµû^úe @õg]^ eìù_ ùbøZòK Kò´û WòcýûùUeú@ûfARþW @ûKûC Reò@ûùe _eòPûk^û Keû~ûGö
`ýûKÖeòõ - `ýûKÖeòõ ùjCQò MâjY ùjaûKê [òaû _eòPûk^ûe GK @û[ðòK Azûö G[òùe aûKòùe Keû~ûC[òaû aòKâdKê ^M\ùe eì_û«eòZ Keû~ûA[ûGö
ieKûeú aŠþ - iû]ûeY EY CVûAaû _ûAñ iéÁ ùK¦â ieKûe/eûRý ieKûeu \ßûeû Rûeò Keû~ûC[òaû aŠþ, ~ûjûKò aýqò aòùgh _ûAñ GK iêelòZ _eòiµ ò @ùUö
Mýûùe ò - RùY aýqòu \ßûeû \ò@û~ûC[òa GK EYMâjúZû _ûAñ aýqòMZ bûùa Kò´û aýûuþ\ûeû
42
EY _eòcûYe beYû _ûAñ \ò@û~ûC[òaû _âZògîZòö
LûZû _eò·k^ûùe @ ò̂dcòZZû - LûZûùe @[ð ^[ûA ùPKþ ù\aû, @ûiê[òaû Gaõ ~ûC[òa ùPKþe aûe´ûe ù`eÉ, LûZûe iúcû c¤eê U_ò @[ð CVûAaû, MâûjK _eòPd ^údcûakúe _ûk^ ^Keòaû, VKòaûe cù^ûaé ò _eòflòZ ùjaû, c^ò ùfŠeòõ ~ûjû PMLA Act, 2002e _eòiebêq, GjûKê LûZûe aýajûeùe ùa^òdc PeòZâ @ùUö
ùfUeþ @`þ ùKâWòUþ - aýûuþ\ßûeû Rûeò Keû~ûC[òaû GK ^[ò ù~Cñ[ôùe Kò iìPòZ KûMR_Zâ \ûLf Kùf C_KéZ ùjaûKê [òaû aýqòuê ù\d ù\aûfûMò GK @_eòa ð^úd jf_^ûcû [ûGö
ùcfþ - ùcfþ ùjCQò @leùe fòLòZ Gaõ Mc^ûMc^ R^òZ ~û^ Reò@ûùe ù_âeòZ Kò´û AùfûKþùUâû^òKþ cû¤cùe [òaû @leùe a‰òðZ GK PòVòö
cPðû þ ùiaû - ùKâWòUþ/ùWaòUþ KûWð cû¤cùe ù\d MâjY KeòaûKê aýaiûd Gaõ ùiaû _âZòÂû^MêWÿòKê cPðû þ ùiaû C_ù~ûM KeòaûKê @^êcZò \ò@û~ûA[ûGö Gjò cPðû þ ùiaû LûZûMêWÿòKê cPðû þ @ûKûC þ Kêjû~ûA[ûGö KûC eþùe KûWð Ueþcò^ûfþ @[ðûZþ _G þ @`þ ùifþi cû¤cùe, ù`û^þ @[aû A eù^Uþ cû¤cùe KûWð MâjY Keû~ûA[ûGö
@Zòlê\â Gaõ lê\â Cù\ýûM - @Zòlê\â Gaõ lê\â Cù\ýûMe icìj C_ôû\^ aû ùiaû _â\û^ ùlZâùe aò^ò~êq Cù\ýûM @U«òö _äû þ Gaõ ùciò^þùe 25 fl Uuûeê @]òK aò^òù~ûM ùjûA^[òaû, gòÌiõiÚû _ûAñ @ûagýK ùjC[òaû, ù~ùKøYiò \âaý C_ôû\^ Keê[òaû Cù\ýûMKê @Zòlê\â Cù\ýûM Kêjû~ûGö ùiaû _â\û^ Keê[ôaû GK iõiÚû ~ûjûe AKêý_þùc þùe 10fleê @]òK @[ð aò^òù~ûM ùjûA^[ûG, ZûjûKê @Zò lê\â Cù\ýûM Kêjû~ûGö
lê\â Cù\ýûM Kjòùf - gòÌ iõiÚû _ûAñ @ûagýK \âaý C_ôû\^ Keê[òaû iõiÚû, ~ûjûe Kò _äû Gaõ ùciò^þùe 25 fleê D¡ßð Gaõ 5 ùKûUòeê Kc @[ð ^òùag ùjûA[ûGö 10 fleê @]òK Gaõ 2 ùKûUòeê Kcþ AKêý_þùc ùe aò^òù~ûM Keê[òaû ùiaû _â\û^Kûeú iõiÚûKê lê\â gòÌ iõiÚû Kêjû~ûGö
ò̂Uþ I[ð: Kýû_òUûfþ Gaõ `âò-eòRbðeê Kâc-iõelòZ lZòKê aòùdûM Kùf ^òUþ I[ð còkò[ûGö
^ûcûu^ iêaò]û : céZ RcûKûeúu RcûLûZûùe [òaû MzòZ eûgòe ù`eÉ, aýûue ùi`þ KùÁûWÿòùe [òaû \âaýe ù`eÉ Gaõ aýûue ùi`Uò fKeùe [òaû Rò^òhe ^ûcûuòZ aýqòuê ù`eûAaû _ûAñ, ^ûcûu^ aýaiÚû aýûuKê iûjû~ý Kùeö
_ê¬ò ejòZ iêaò]û: Gjû ùjCQò ùijò iêaò]û, ù~Cñ iêaò]û MâûjK C_ùbûM Kfûùaùk aýûuKê ùKøYiò Lyð KeòaûKê _ùWÿ ^ûjó, Kò«ê _ùe ~\ò MâûjK Zûjûe Gjò iêaò]û jûif Keòaûeê
43
Zûjû _ûAñ GK aò úd ù\d _âZòa¡Zû (Liabilities) iéÁò jêGö Gjû iû]ûeYZü aýûu Mýûùe ò, ùfUe @` ùKâWÿòUþ eì_ùe C_f² ùjûA[ûGö
^^-_e`còwþ _eòiµ ò - ùMûUòG EY aû @Mâòc ù~Cñ ùlZâùe -
1. cò@û\ú Rcûe iê] Kò´û cìk]^ KòÉò 90 \ò^eê @]òK @^ûù\d eùj
2. Ibe Wâû`Ö/Kýûiþ ùKâWòUþ ùlZâùe @ûKûC 90 \ò^eê @]ôK @ûCUþ @`þ @Wðe eùj,
3. aòfþ Kâd/bwY ùlZâùe 90 \ò^eê @]òK aòfþ @^ûù\d eùjö
IeòRòù^Ueþ - MâûjKe ^òùŸðg @^êiûùe MâûjKe LûZûeê ù\d @û\ûd Keê[òaû iõiÚûKê IeòRòù^Ueþ Kêjû~ûGö
@^ý iêelû iìP^û - iÚòeúKéZ aýqòMZ Z[ý Gaõ iìP^û ~ûjûe Kâc MâûjK RûYò[û«òö Gjû MâûjKe _eòPdKê ^òŸòðÁ Keò[ûGö
@ûCUþ @` ùWUþ ùPKþ - ù_ùc Keû~ûA^[òaû GK ùPKþ ~ûjûe C_iÚû_^, ùPKþùe ùfLû~ûA[òaû ZûeòLe 6cûi _ùe ùjûA[ûGö
_û þ̂ - @ûdKe aòbûM, bûeZ ieKûeu \ßûeû @ûa ^ Keû~ûC[òaû \g@u aògòÁ iaðbûeZúd iÚûdú @ûKûC ^´eö Gjû fûcòù^ùUWþ KûWð @ûKûeùe Rûeò Keû~ûA[ûGö Gjû iÚûdú Gaõ Ke\ûZûu VòKYû aû Ke^ò¡ðûeY @]òKûeúu iaòùgh Z[ý Gjò ùlZâùe _eòa ð^ ùjûA^[ûGö
_ûiþIßûWð - ù`û^þ aû A ù^Uþ ùiaû _ûAñ MâûjKu \ßûeû iÚòeòKéZ GK aû GKû]òK @le aû ^´e aû @le Gaõ ^´ee ic^ßd GK @ûùKèiþ ùKûWþö Gjû c]ý @ûKûC Kê PòjÜU _ûAñ aýajûe Keû~ûGö
ù_ùc Gaõ ùiùUfþùc ]ûeû - ù_ùc Gaõ ùiùUfþùc \ûeû ùjCQò, iû]ûeYZü @û[òðK iõiÚûcû^u c]ýùe iõMVòZ @[ð iÚû^û«eYe GK aýaiÚûö
@ûeþUòRòGiþ - GK icdùe @[ðe ù_âlY I _ûAaû - Gjò iêaò]û GK G âò \ßûeû Keû~ûGö Uuû _VûAaûe Gjû ùjCQò iaêVûeê Zße« ùiaû ~ûjû _VûAaû _ûAñ GK icdùe AùfKþùUâû^òKþ ùiaû cû¤cùe ùjûA[ûGö
_ò þ̂ - _ò^þ ùjCQò ùMû_úd ^´e ~ûjûe aýajûe KûWð ijòZ MâûjKuê \âaý/ùiaûe ù\d ù\aûùe, ^M\ @[ð CVûYùe Gaõ aýûu \ßûeû _â\ @^ýû^ý AùfKþùUâû^òKþ ùiaû _ûAaûùe MâûjKuê @^êcZò ù\A[ûGö
_ê^üMâjY(a§K \âaý EY\ûZû) - Gjû ùjCQò GK _¡Zò, ~ûjû\ßûeû RùY EY\ûZû EY @^ûù
44
\d _ûAñ a§K eLû~ûA[òaû Méj aû @^ý \âaý (C\ûjeY - KûeKê ^òR @qò@ûeKê ù^A~û@û«ò)ö
[A[û^ ù~ûR^û - [A[û^ ù~ûR^û Kjòùf eêMþY iõiÚûe [A[û^ _ûAñ ^ò¡ðûeY Keû~ûA[òaû ù~ûR^ûKê aêSûGö bûeZúd eòRbð aýûue i ðûakú @^êiûùe Gjû iÚòe Keû~ûA[ûG Gaõ iû]ûeYZü Gjû ^òcÜfòLòZ Kû~ðýKâcKê ù^A MVòZ jêG -
1. Kû~ðýKûeú _ê¬òij ^c^úd iê]jûe - ^òdûcK i ð @^êiûùe
2. iê]_ûAñ fMûY cò@û\ú EY
3. Kû~ðýKûeú _ê¬ò cò@û\ú EY
4. cò@û\ú EY
5. K òùR^þiò EY ijûdZû
iòKêýeòUò - (_eòiµ ò)
EY Kò´û @^ý ù\da¡Zû _ûAñ aýajéZ @^ýû^ý _eiµ ò ùiaû -
1. lê\â Gaõ @Zòlê\â ùiaûKûeú Cù\ýûM ùlZâùe, ùiaû Kjòùf lê\âeûÉû I Rk _eòaj^ @_ùeUe, lê\â aýaiûdú, ù_hû\ûe Gaõ @ûZà^ò~êq aýqò Gaõ @^ý ùiaû Cù\ýûMKê aêSûGö
2. ùiaû Kjòùf aýûu \ßûeû \ò@û~ûC[òaû aòbò^Ü iêaò]û ~[û @[ð ù_âeYû (WòcûŠ Wâû`Ö, GcþUò, UòUò Rûeò AZýû\ò), ^M\ @[ð MâjY/_â\û^, ù^ûUþ Gaõ aòù\gú cê\âûe aò^òcd AZýû\òKê aêSûGö
eêMþY GKK(gòÌ dê ò̂Uþ) - eêMþY GKK ùjCQò GKK ~ûjûe LûZû 6 cûieê @]òK icd ]eò iaþ-ÁûŠûWð ejòQò Gaõ KâcûMZ lZò ù~ûMêñ _ìað jòiûa ahðùe gZKWÿû 50 bûM lZò ùjûAQò Gaõ GKKUò aòMZ \êA ahð ]eò aûYòRòýK C_ôû\^ Keò@ûiê@Qòö
iaþ-ÁûŠûWð - 12cûi Kò´û ZûVûeê Kcþ \ò^ ]eò G^þ._ò.G ùjûA[òaû _eòiµ òKê iaþ-ÁûŠûWð _eòiµ ò Kêjû~ûGö
\eiìPú - MâûjKuê _â\ aò úd Kû~ðýKâc Gaõ ùiaû C_ùe aýûu fûMêKeê[òaû ùiaû ù\dKê \eiìPú eìù_ aýûu \gðûA [ûGö
@^ûù\d ùPKþ - Gjû GK ùPKþ ~ûjûe @û[òðK _ê¬ò _eòcûY _â\ûZû aýûu\ßûeû ù\d ùjûA^_ûeò icûj ðû aýûuKê ù`eÉ ùjûA[ûGö
45
