Maddeleri birbirinden ayırt etmek için her bir maddenin kendine özgü özelliklerini kullanırız

MADDENİN AYIRT EDİCİ

ÖZELLİKLERİ

Hüseyin SOYLU Fen ve Teknoloji

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ

Maddeleri birbirinden ayırt etmek için her bir maddenin kendine özgü özelliklerini kullanırız. Örneğin; renk, koku, tat ve sertlik gibi özellikleri ile maddeleri ayırt ederiz. Maddelerin ölçülebilen kaynama noktası, erime noktası ve yoğunluk gibi ayırt edici özellikleri de vardır.



Kaynama Noktası Bir sıvının kaynadığı sıcaklığa kaynama noktası adı verilir. Sıvılar kaynadığı sürece sıcaklık değişmez. Saf sıvı kaynamaya başladıktan sonra verilen ısı sıcaklığı artırmaz, sabit kalır. Bu sıcaklıkta verilen ısı sıvının buharlaşması için harcanır.



Kaynama Noktası Örneğin, su 100 C ta kaynar. Su ısıtılmaya devam edilirse sıcaklıkta bir artma gözlenmez.



Sıvıların Hepsi Aynı Sıcaklıkta Mı Kaynar? Saf sıvıların kendilerine özgü kaynama sıcaklıkları vardır ve kaynama noktası onlar için ayırt edici birözelliktir. Bazı sıvıların kaynama noktaları şöyledir:

Bazı Saf Sıvıların Kaynama NoktasıSıvı Rengi Kaynama noktası

Su Renksiz 100 C

Etil alkol Renksiz 78 C

Eter Renksiz 35 C



Erime ve Donma Noktası Katı maddeler ısıtıldığında sıcaklığı zamanla artar ve belirli bir değere ulaştığında katı erimeye başlar. Örneğin, derin dondurucudaki bir buz parçasının sıcaklığı genellikle 0 C ’un altındadır. Dondurucudan çıkarıldığında odanın ısısını almaya ve 0 C olduğunda erimeye başlar.



Erime ve Donma Noktası Saf katıların erimeye başladığı sıcaklığa erime noktası denir. Katı eridiği sürece sıcaklık sabit kalır.



Erime ve Donma Noktası Soğutulan bir sıvının sıcaklığı düşer. Sıvının sıcaklığı belirli bir değere ulaştığında sıvı hal değiştirerek katılaşmaya başlar ve donar. Örneğin, su soğutularak sıcaklığı 0 C’ a düşürüldüğünde donmaya başlar, saf sıvının donmaya başladığı sıcaklık donma noktasıdır.



Erime ve Donma Noktası Donma olayı devam ettiği sürece ve sıvının tamamı katılaşana kadar sıcaklık sabit kalır. Örneğin, su 0 C ta donar. Su ısı kaybetmeye devam ederse donma devam eder.



Erime ve Donma Noktası Aynı Mıdır? Buz 0 C’ ta erir ve su yine 0 C’ ta donar. Bütün saf maddelerin erime ve donma sıcaklıkları aynıdır. Yani saf bir madde hangi sıcaklıkta eriyorsa o sıcaklıkta donar veya tersi durum da geçerlidir.



Erime ve Donma Noktası Bazı maddelerin erime ve donma noktaları şöyledir:

Saf Madde Erime ve donma Noktaları

Etil alkol -117 C

Eter -116 C

Aseton -95 C

Su 0 C

Kurşun 327 C

Bakır 1084 C



Erime ve Donma Noktası Saf maddelerin erime ve donma noktaları kendilerine özgüdür. Yani maddeler farklı erime ve donma noktasına sahiptir. Bu nedenle erime ve donma noktası saf maddeleri ayırt etmek için kullanılır.



Yoğunluk (Özkütle) Bir maddenin birim hacminin kütlesine yoğunluk ya da öz kütle denir. Birim hacim olarak; 1mL, 1L gibi birimler kullanılabilir. Yoğunluk; Ayırt edici bir özelliktir. Maddeleri tanımlamak için yoğunluk değerlerinden faydalanılabilir.



Yoğunluk (Özkütle) Aşağıda dört farklı sıvının 1 mL hacmindeki kütleleri verilmiştir. Buna göre; Alkolün yoğunluğu; 0,8 g/mL Zeytinyağının yoğunluğu; 0,9 g/mL Suyun yoğunluğu; 1 g/mL Altının yoğunluğu; 19,3 g/mL

1 mL0,8 g

1mL0,9 g

1mL1 g

1mL19,3g

alkol zeytinyağı su altın



Yoğunluk (Özkütle) Yoğunluk birimleri; uluslar arası ölçü birimlerinde yoğunluk birimi kg/metreküptür. Kullanılan diğer yoğunluk birimleri ise; g/mL g/L g/santimetreküp Yoğunluk = Kütle / Hacim ‘dir.



Yoğunluk (Özkütle) Bazı yoğunluk değerlerini g/santimetreküp cinsinden tanıyalım. Madde Yoğunluk(g/santimetreküp) Tahta 0,6 Buz 0,9 Alüminyum 2,7 Demir 7,8 Bakır 8,9

Documents

Maddeleri birbirinden ayırt etmek için her bir maddenin kendine özgü özelliklerini kullanırız