MADDENİN HALLERİ VE TANECİKLİ YAPI

Kütlesi hacmi ve eylemsizliği olan her şeye

madde denir.

Maddenin şekil almış haline cisim denir.

Cam bir madde iken cam bardak bir cisimdir.

Maddeler doğada katı sıvı gaz halinde bulunabilir

MADDE BİLGİSİ

Katı maddelerin belirli şekil ve hacimleri vardır

Tanecikler birbirine çok yakındır ve bu tanecikler

arasında güçlü çekim kuvveti vardır

Moleküller titreşim hareketi yaparlar.

Örnekler : Bardak saat masa sıra vs

A-Maddenin KATI hali

Sıvı maddelerin belirli hacimleri vardır. Şekilleri

yoktur.İçinde bulundukları kabın şeklini alırlar

Tanecikler arası boşluk daha fazladır.

Tanecikleri bir arada tutan kuvvet zayıftır.

Akışkandır.(moleküller birbirinin üzerinden kayar)

Örnekler :Süt su zeytinyağı vs…

B-Maddenin SIVI hali

Belirli şekilleri ve hacimleri yoktur.

İçinde bulundukları kabın şeklini ve hacmini alırlar.

Tanecikler arası boşluk fazla çekim kuvveti ise çok

azdır. Kolaylıkla sıkıştırılabilirler ve

genişletilebilirler

Örnek :hava, duman ,su buharı vs

C-Maddenin GAZ hali

Madenin hal değişimi

KATI SIVI GAZERİME BUHARLAŞMA

DONMA YOĞUNLAŞMA

SÜBLİMLEŞME

KIRAĞILAŞMA

ISI VERİR

DÜZENLİLİK ARTAR

RENK SAYDAMLIK VE OPAKLIKKOKU TAD SERTLİK YUMUŞAKLIK

Maddelerin görülebilen hissedilebilen özelikleri

Maddenin ORTAK özellikleri

KÜTLEHACİMEYLEMSİZLİKELEKTRİKLİ YAPI

Bu özellikler madde miktarına

göre değişirler.

MADDE

KATI SIVI GAZ

TANECİKLİ

BOŞLUK ÇOK AZ

BİRAZBOŞLUK

VAR

BOŞLUKLAR ÇOK

Maddenin adı

Katı Sıvı Gaz

Ağaç XÇorba XYağmur XSıcak çikolata

X

Süt XKaya XPeynir XAteş ve duman

X

Kolonya XRüzgar X

MADDE Gözlemler AÇIKLAMALAR

DEMİR ________ Yapısında boşluk olmadığı için

SU ________ Yapısında boşluk olmadığı için

HAVA X Yapısında boşluk olduğu için

Gaz haldeki maddelerin yapısında boşluklar vardır.O halde bu maddeler tanecikli olabilir mi?

Hangisi Sıkışır?

ORGANİZMAYIOLUŞTURMAK İÇİN HÜCRELER BİRARAYA GELİR

ATOMU OLUŞTURAN DAHA KÜÇÜK PARÇACIK VARMI????? ATOMAR

HÜCREYİ OLUŞTURANKARBONHİTRATVE YAĞ

ORGAN

HÜCRE

Çok sayıda aynı çeşit atomların bir araya gelerek

oluşturduğu maddeye ELEMENT denir.

Elementlerdeki atomlar tek çeşittir.

Elementler saf maddelerdir.

Hidrojen,oksijen,iyot gibi bazı elementler kümeler

halinde bulunur.

Bu atom kümelerine MOLEKÜL denir.

Moleküller iki atomdan oluştuğu gibi çok fazla sayı da

atomdan da oluşur

Bazı moleküller tek çeşit atomdan oluşurken;

bazı moleküller farklı çeşit atomlardan oluşur.

Molekülleri oluşturan farklı çeşitteki atomların büyükleri

ve özellikleri de birbirinden farklıdır.

MOLEKÜLLER

BASİT YAPILI MOLEKÜLLER( AZ SAYIDA

ATOM)

KARMAŞIK YAPILI MOLEKÜLLER(ÇOK SAYIDA

ATOM)

BİLEŞİK

Bileşiği oluşturan

elementler kendi

özeliklerini kaybeder.

İki yada daha fazla çeşitte

element atomlarının bir araya gelerek oluşturdukları

yeni saf maddeye denir.

SAF MADDELER

ELEMENTLER BİLEŞİKLER

ATOMİKYAPIDA OLANLAR

MOLEKÜLERYAPIDA

OLANLAR

MOLEKÜLERYAPIDA

OLANLAR

MOLEKÜLERYAPIDA

OLMAYANLAR

MADDEDEKİ DEĞİŞİMLER

FİZİKSEL DEĞİŞİM KİMYASAL DEĞİŞİM

MADDENİN ÖZELLİKLERİ

Fiziksel özellikler

Maddenin bir başka maddeye dönüşmeksizin

gözlenebilen ve ölçülebilen dış görünüşü ile ilgili

özellikleridir.

Maddenin rengi, kokusu, tadı, çözünürlüğü, sertliği,

hacmi, ısı ve elektrik iletkenliği v.b. özelliklerdir

Fiziksel Değişimler

• Kömürün toz haline gelmesi

• Demirin tel ve levha haline gelmesi

• Kağıdın yırtılması

• Suyun buharlaşması

• Şekerin suda çözünmesi

*** Bu olaylar sonunda maddenin iç yapısında

değişme olmaz.

*** Bütün hal değiştirme olayları fiziksel

KİMYASAL ÖZELLİKLER

Kimyasal özellikleri

Maddenin maddeler ile birleşerek yeni madde oluşturabilme

kapasitesidir.

Bir maddenin başka madde ile etkileşmesi veya

etkileşmemesi, onun kimyasal yapısı ile ilgili özelliklerdendir.

Yanıcı olup olmaması, asidik ya da bazik olması, suyla

reaksiyona girip girmemesi kimyasal özelliklere örnek

verilebilir.

• KİMYASAL DEĞİŞMELER• • Kâğıdın yanması

• Mumun yanması• Sütün ekşimesi

• • Yumurtanın bozulup çürümesi• Demirin paslanması• Fotosentez olayı• Solunum olayı

•*** Kimyasal değişmeler sonucunda maddeler

• başka maddelere dönüşür.

• *** Bütün yanma olayları kimyasal değişmedir.

SAF MADDELER

Tek tür tanecikten oluşan maddelere saf madde denir

MOLEKÜLLERATOMLAR

ELEMENTLER

Aynı cins atomlardan oluşmuş saf maddelere Element denir.

Sembollerle ifade edilirler .

H:HİDROJEN

O:OKSİJEN

C:KARBON

Fe:DEMİR

SAF OLMAYAN KARIŞIMLAR

İki yada daha fazla maddenin özelliklerini kaybetmeden

çeşitli oranlarda karışması ile oluşan topluluğa KARIŞIM

denir.

Karışımı oluşturan maddeler kimliklerini kaybetmezler

• Aynı cins atom veya moleküllerden

oluşan maddelere “SAF MADDE”

denir.

• Elementler ve Bileşikler saf

maddelerdir.

• Karışımlar birden fazla faklı

maddeden oluşur.

• Karışımı oluşturan tanecikler farklı

moleküller veya farklı atomlar

olabilir.

Her tarafında farklı özellik gösteren tek bir madde gibi

gözükmeyen karışımlardır. Maden filizleri, kaya

parçaları, odun parçaları, bir bitki yaprağı, sis, ayran,

petrol su karışımı , beton parçası, toprak heterojen

karışımlara örnek verilebilir.

Heterojen karışım emülsiyon ve süspansiyon olmak

üzere ikiye ayrılır.

HETEROJEN KARIŞIMLAR

Bir sıvıda çözünmeyen katının heterojen olarak dağılmış şeklidir.

Su–kum karışımı, su–tebeşir tozu karışımı gibi

SÜSPANSİYON

EMÜLSİYON

Bir sıvıda çözünmeyen başka bir sıvının heterojen olarak bulanık

bir şekilde dağılmış hâlidir.

Su–zeytinyağı karışımı, su–benzin karışımı, gibi.

HOMOJEN KARIŞIMLAR

ÇÖZELTİLER

Her tarafında aynı özelliği gösteren, tek bir

madde gibi gözüken karışımlardır. Homojen

karışımlara genel olarak “ÇÖZELTİLER” de denir.

Tuzlu su, şekerli su, alkollü su, çeşme suyu ile

içerisinde bulunduğumuz hava homojen karışıma

örnek verilir.

TİTREŞİM ÖTELEME