Upload
gercekh
View
219
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/6/2019 Mahalli-idarelerin-tanimi
http://slidepdf.com/reader/full/mahalli-idarelerin-tanimi 1/5
GENEL OLARAK HUKUKÎ YAPI
MAHALLİ İDARELERİN TANIMI
Mahalli İdare Sisteminin Genel Özellikleri
Ülkemizde mahalli idare sistemi içerisinde üç tür yerel yönetim kuruluşu vardır.
Bunlar; "İl Özel İdaresi", "Belediyeler" ve "Köy"lerdir. Anayasanın 127.maddesi ile mahalli
idare sisteminin genel yapısı çizilmiştir. Bu yapının ana özellikleri şunlardır;
• Tüzel kişilikleri olan özerk kuruluşlardır,
• Karar organları seçimle işbaşına gelir,
• Yerel yönetim organlarının seçimle gelen temsilcilerinin bu sıfatlarını
kaybetmeleri ancak yargı kararı ile olur. Merkezi idare sadece geçici bir süre
görevden uzaklaştırabilir,
• Görevler yasa ile belirlenir,
• Merkezi idarenin sınırlı vesayet yetkisi vardır,
• Yerel yönetim kuruluşlarına görevleri ile orantılı gelir kaynakları sağlanır,
• Yerel yönetimler Bakanlar Kurulu Karan ile aralarında birlik kurabilirler,
• Büyük yerleşim merkezleri için özel yönetim biçimleri getirilebilir.
Anayasamızda mahalli idareler "İl, belediye ve köy halkının mahalli müşterek
ihtiyaçlarını karşılamak üzere, kuruluş esasları kanunla belirlenen ve karar organları genekanunda gösterilen seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzel kişiler olarak
tanımlanmakta ve merkezi idare ile birlikte İdarenin ayrılmaz bir parçası olarak kabul
edilmektedir.
Ülkemizde, çağdaş anlamda mahalli idareler Cumhuriyet'in ilk yıllarında kurulmaya
başlamıştır. Nitekim, mahalli idarelere ilişkin temel yasalar da bu yıllarda yürürlüğe
konulmuştur.
•
1580 saydı Belediye Kanunu 1930,• 442 saydı Köy Kanunu 1924,
tarihlidir.
• Özel İdarelerin kuruluş ve görevlerini düzenleyen Kanun ise İmparatorluk
döneminden kalma 1913 tarihli "Geçici" bir kanun olmasına rağmen, Cumhuriyet
döneminde muhafaza edilmiştir.
Bütün bu Kanunlarda yerel nitelikte kamu hizmetlerinin ağırlıklı olarak mahalli
idarelerce görülmesi öngörülmüştür.
1
8/6/2019 Mahalli-idarelerin-tanimi
http://slidepdf.com/reader/full/mahalli-idarelerin-tanimi 2/5
GENEL BİLGİLER
• Mahalli İdareler, sınırları içindeki halkın mahalli ve müşterek nitelikli hizmetlerini
gören kamu idareleridir.
•
Dünyada tüm ülkeler için geçerli olabilecek "Prototip" bir mahalli idare modelimevcut değildir.
Mahalli idarelerin türleri, görevleri, organları ve bunların teşekkül şekilleri ülkelerin tarihi ve
toplumsal şartlan ile geleneklerine bağlı olarak farklılıklar göstermektedir.
Bununla beraber, tüm mahalli idare modelleri için geçerli olan ortak özellikler de vardır. Bu
özellikler şunlardır;
• Genel karar organları halk tarafından seçilmek,
• Tüzel kişiliği olmak,
• İdari ve mali özerkliğe sahip bulunmak.
BİRlNCİ BÖLÜM
Genel Müdürlüğü Kuruluşu ve Görevleri
Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, 24.5.1930 yılında 1624 sayıh Dahiliye Vekaleti
Merkez Teşkilatı ve Vazifeleri Hakkında Kanun ile kurulmuş ve görevleri düzenlenmiş,
13.12.1983 tarihinde 176 sayıü Kanun Hükmünde Kararname ile 1624 sayılı Kanun
yürürlükten kaldırılmıştır. 3152 sayıh İçişleri Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanun ile 23.2.1985 tarihinde günümüz şartlarına göre yeni bir düzenleme yapılmıştır.
3152 sayılı Kanunun 11 .maddesinde Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün görevleri şöyle
belirtilmektedir.
a) Mahalli İdarelerin iş ve işlemlerine dair çeşitli kanun, tüzük ve yönetmeliklerle
Bakanlığa verilmiş olan görev ve hizmetleri yapmak, takip etmek, sonuçlandırmak ve
geliştirmek,
b) Bakanlığın mahalli idareler üzerinde sahip olduğu vesayet yetkisinin mevzuat
hükümleri gereğince uygulamasını sağlamak,
c) Mahalli idare yatırım ve hizmetlerinin kalkınma planlan ile yıllık programlara uygun
şekilde yapılmasını gözetmek,
d) Mahalli idarelerin geliştirilmesi amacıyla araştırmalar yapmak, istatistik! Bilgileri
toplamak, değerlendirmek ve yayınlamak,
e) Mahalli idareler personelinin hizmetiçi eğitimini ve uygulamasını takip etmek,
Eğitim Daire Başkanlığıyla işbirliği yaparak planlamak,
f) Mahalli idarelerin teşkilat, araç ve kadro standartlarım tespit etmek,
2
8/6/2019 Mahalli-idarelerin-tanimi
http://slidepdf.com/reader/full/mahalli-idarelerin-tanimi 5/5
çalışmaları yetersiz bulunursa, durum İçişleri Bakanlığınca bildirilir. Genel meclisin
güvensizlik oyu vererek Valiyi düşürme yetkisi yoktur.
d-İI Özel İdaresi Yönetiminin Diğer Görevlileri
İl özel idaresi yönetiminde personelin üst düzeyinde amiri İl özel idare müdürüdür. İl
özel idare müdürü hizmetlerin yürütülmesinden Valiye karşı sorumludur; örgütü Vali adına
yönetir; yıllık program ve bütçeyi hazırlar.
Vali, il özel idare hizmetlerinin yürütülmesinde, ilde bulunan merkezi yönetim
görevlilerinden ve ilçelerde kaymakamlardan yararlanır. İl özel idaresi yönetiminin kendine
özgü ve Vali tarafından atanan ve aylıklarını il özel idare yönetiminden alan memurları vardır.
Bunlara ilişkin kadrolar genel meclisinin kabulü ve Bakanlar Kurulu Karan ile kesinleşir.
5