Alat Muzik Sarawak Sape

PENGENALAN SAPE

Alat muzik Sape ini adalah alat muzik kaum orang

asli yang tinggal di pendalaman .Sape mempunyai

empat utas tali. Pada masa dahulu, tali-tali sape

diperbuat daripada rotan yang diraut halus. Kini,

dawai-dawai halus pula digunakan sebagai tali sape

kerana lebih mudah diperolehi dan bunyinya lebih

mantap. Diperbuat daripada kayu. Badan sape

berbentuk bujur dan panjang. Bahagian muka sape

rata sahaja manakala bahagian belakang sape pula

ditebuk sebagai kotak bunyi. Sape dimainkan

dengan cara meribanya seperti gambus. Tali sape

dipetik menggunakan jari. Kemudian jari tangan

yang satu lagi menekan tali-tali pada batangnya.

Melodi hanya dimainkan oleh satu tali sahaja. Tali

yang tiga hanya menghasilkan dengung. Sape

dimainkan untuk hiburan, mengiringi upacara

berubat dan mengiringi persembahan tarian

tradisional seperti ngajat.

Sape diukir daripada sebatang blok kayu dengan

menggunakan alatan moden dan panjangnya boleh

mencecah sehingga hampir satu meter. Pada

mulanya sape adalah alat muzik yang agak terhad

fungsinya kerana sifatnya yang mempunyai dua tali

dan dengan hanya tiga fret.

FUNGSI

Penggunaannya pada masa terdebut adalah

sangat adalah terhad untuk majlis khas ritual

sebagai muzik yang mampu membuat seolah

seseorang itu dipukau atau tidak sedar diri.

Walau bagaimanapun, kini pada zaman ini, sape

telah mengalami revolusi secara berperingkat

menjadi instrument muzik untuk mengiringi penari

atau juga sebagai satu bentuk hiburan. Hari ini,

instrument tiga, empat dan lima tali digunakan,

dengan laras nada melebihi tiga octave. .

SEJARAH SAPE

Alat muzik sape ini merupak satu alat muzik

tradisional yang telah diperkenalkan oleh

masyarakat orang asli di Negara kita ini. Pada masa

dahulu, tali-tali sape diperbuat daripada rotan yang

diraut halus. Kini, dawai-dawai halus pula digunakan

sebagai tali sape kerana lebih mudah diperolehi dan

bunyinya lebih mantap. Diperbuat daripada kayu.

Badan sape berbentuk bujur dan panjang. Bahagian

muka sape rata sahaja manakala bahagian belakang

sape pula ditebuk sebagai kotak bunyi. Sape

dimainkan dengan cara meribanya seperti gambus.

Tali sape dipetik menggunakan jari. Kemudian jari

tangan yang satu lagi menekan tali-tali pada

batangnya. Melodi hanya dimainkan oleh satu tali

sahaja. Tali yang tiga hanya menghasilkan dengung.

Sape ini amat popular dimainkan bagi suku kaum

Kayan dan juga Kenyah.ianya telah digunakan dalam

majlis tari-menari sebagai contohnyatarian ‘Datun

Julud’ dan Ngajat

CIRI-CIRI MUZIK SAPE

}Bentuk homofoni iaitu melodi\dron.

‘TUNING’ BAGI TALI SAPE

Alat muzik sape ini juga mempunyai tunenya yang

sama seperti gitar tetapi keunikkan sape ini adalah

ianya boleh ditune mengikut kord.Maklumat ini saya

telah saya perolehi daripada seorang pembuat Sape

di Sarawak. Ianya boleh ditune mengikut lagu yang

hendak dimainkan.

}Tali pertama adalah f#

}Tali kedua adalah D

}Tali ketiga adalah A

}Tali keempat pula adalah D

}Ini adalah Tune Sape dalam nada D major.

CARA BERMAIN SAPE

Alat muzik sape ini dimainkan same seperti kita

bermain gitar mahupun gambus.Tetapi,Sape ini tidak

menggunakan picktrum tetapi hanya menggunakan

ibu jari dan jari jemaro yang lain.Ianya dimainkan

dengan melakukan strumming pada beat yang

pertama dan seterusnya akan memainkan melodi

pada tali yang pertama.Melodi boleh dimainkan

sehingga ke bahagian paling dalam badan sape

tersebut.

TEKSTUR

Apabila sape dimainkan dengan jatung Utung

{Satu sape akan menghasilkan dron\

ostinato.Manakala sape yang kedua dan jatung

utang akan memainkan melodi.Apabila begini,ia

akan menjadi elodi kepada heterefonik(melodi

yang sama tetapi telah menghasilkan variasi yang

berbeza)

TOKOH

Tokoh bagi alat muzik sape ini ialah

[ Jerry Kamitt

[ Tasau Padan

SEJARAH TOKOH SAPE

Tasau Padan merupakan seorang lelaki

berketurunan kaum Kenyah. Beliau telah meninggal

dunia pada 29 Ogos 1996. Beliau juga merupakan

seorang pemain sape yang terkenal di Sarawak.

Beliau juga mempunyai banyak bakat. Antaranya

ialah seorang penari, ’craftsman’ ,pembuat

instrument, pemain muzik, penari (warrior dancer)

dan Carver.

Selain itu,beliau juda telah dijemput untuk

membuat persembahan sape, tarian etnik bagi

Sarawak ke England dan Australia. Beliau juga

dianggap warisan. Selain itu, satu badan NGO telah

menubuhkan tabung dengan nama beliau.

REPERTOIRE

Antara lagu-lagu yang dimainkan dalam alat muzik

sape adalah seperti berikut:

}Sambe Main Balon

}Jempen Letoh

}Kabun Kelewah

}Nau-Hu.