45
Marktrapport 2004 Zweden ‘The Flanders Connection’, maandag 13 december 2004

Marktrapport Zweden

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Marktrapport Zweden van Toerisme Vlaanderen. Cypres produced this report and six others reports on other countries.

Citation preview

Page 1: Marktrapport Zweden

Marktrapport 2004 Zweden

‘The Flanders Connection’, maandag 13 december 2004

Page 2: Marktrapport Zweden
Page 3: Marktrapport Zweden

Zweden 3

Marktrapport 2004

INHOUD

Inleiding 5

1. Algemene analyse 7 1.1 Economische gegevens 8 1.2 Socio-demografische gegevens 9 1.3 Internet 10

2. De reismarkt 11

3. Het reisgedrag 15 3.1 Vakantieduur en -perioden 16 3.2 Bestedingen 17 3.3 Boekinggedrag 17

4. Het medialandschap 19

5. De reisindustrie 23 5.1 Touroperators 24 5.2 Reisbureaus 26 5.3 Zakenreizen 26 5.4 Boekingen 26

6. De bestemming België / Vlaanderen 27 6.1 SWOT-analyse 28 6.2 België en Vlaanderen in de reismarkt 28

7. Toerisme Vlaanderen in Zweden 31 7.1 Doelstellingen en strategie 32 7.2 Activiteiten 33 7.3 Samenwerking met de sector 36

Statistische informatie 39

Referenties 43

Page 4: Marktrapport Zweden
Page 5: Marktrapport Zweden

Zweden 5

Marktrapport 2004

INLEIDING

In 2003 vertrokken er meer Zweden op reis met hun eigen wagen. Dat was het gevolg van de economische

teruggang en van de toestand in de wereld, beheerst door SARS en de dreiging van terreuraanslagen. In 2004

kwam er een eind aan deze trend.

Vliegreizen wonnen marktaandeel terug, ondermeer dankzij de lage tarieven van de goedkope luchtvaart-

maatschappijen. Tijdens de zomermaanden van 2004 nam vooral de belangstelling voor vluchten naar Zuid-

Europa toe. Het stijgend aantal vliegtuigreizen ging niet ten koste van andere vervoermiddelen. De hele

reismarkt is gegroeid. Zweden gaan bijvoorbeeld ook steeds vaker met vakantie in eigen land. Door de

onzekere toestand in de wereld zal die trend zich vermoedelijk verder zetten.

Veiligheid is een belangrijke factor bij het bepalen van de vakantiebestemming. Gezinnen met kinderen zoeken

kindvriendelijke omgevingen op, aangepaste reisformules en locaties met activiteiten voor alle gezinsleden.

De wintervakantie wordt meestal samen met vrienden doorgebracht. Meestal gaat het om skivakanties, maar

vaak wordt ook voor vakantiecentra als Center Parcs gekozen.

De Zweed boekt geen volledige vakantie op voorhand, maar reserveert de vlucht en de eerste overnachting.

De rest regelt hij ter plaatse. Die individuele aanpak kent steeds meer bijval. Wat verder opvalt, is dat reizen

steeds later geboekt. Sommigen wachten zelfs tot de dag voor het vertrek. Dit geldt vooral voor reizen buiten

de zomervakantie.

Vermits Vlaanderen en Brussel nog altijd vrij onbekende bestemmingen zijn voor de Zweden, is er een groot

potentieel aanwezig. De meeste Zweden hebben belangstelling voor cultuur, shoppen en gastronomie, en

vooral voor kwalitatief hoogstaande producten binnen deze drie domeinen. De keuze voor België of Vlaanderen

als vakantiebestemming gebeurt echter nog niet spontaan. Toch willen zij die ooit bij ons met vakantie geweest

zijn zeker terugkeren. Ze raden de bestemming ook aan hun vrienden aan. De Zweedse reissector krijgt dan ook

meer belangstelling voor reizen naar Vlaanderen en Brussel.

Page 6: Marktrapport Zweden
Page 7: Marktrapport Zweden

Zweden 7

Marktrapport 2004

1. ALGEMENE ANALYSE

Marktrapport 2004

Page 8: Marktrapport Zweden

8 Zweden

Marktrapport 2004

1. ALGEMENE ANALYSE

Zweden is een welvarend land met een vergrijzende bevolking. De lonen liggen vrij hoog en zijn de afgelopen jaren nog gestegen. De Zweed is een intensieve gebruiker van het internet.

1.1 Economische gegevens In het tweede kwartaal van 2004 was 47,1 % van de Zweedse bevolking actief op de arbeidsmarkt. In totaal gaat het om iets meer dan 4,2 miljoen mensen. De werkloosheidsgraad steeg van 4 % in 2002 naar 4,9 % in 2003 en 5,5 % in augustus 2004.

Een normale werkweek duurt in Zweden 40 uur. Tussen juni 2003 en juni 2004 gingen de lonen in de private sector gemiddeld met 2,7 % omhoog. In de openbare sector stegen ze met 3,9 %. De inflatie bedroeg in 2003 2,5 %. Voor het jaar 2004 wordt een inflatiepercentage van 0,9 verwacht.

Het loonniveau is vrij hoog, maar er zijn regionale verschillen. In de omgeving van Stockholm liggen de lonen het hoogst, in het noorden van het land het laagst. Er is geen officieel minimumloon.

In tegenstelling tot de meeste andere landen, wordt de Zweedse sociale zekerheid door de belastingplichtige betaald en niet door de werkgever. Nergens ter wereld is de totale belastingdruk op het inkomen zo hoog als in Zweden.

De koers van de Zweedse kroon tegenover de euro ligt vast op 9,09. Deze relatief hoge wisselkoers maakt van België een vrij dure bestemming. Nochtans liggen de prijzen in België gemiddeld 4 % lager dan in Zweden.

Economische indicatoren

2003 2004

Beroepsbevolking 4 232 500

Werkloosheidsgraad (%) 4,9 5,5

Inflatie (%) 2,5 0,9

Wisselkoers t.o.v. EUR 9,090

BBP (in miljard dollar) 301,6

BBP per hoofd van de bevolking (in dollar) 33 700

Page 9: Marktrapport Zweden

Zweden 9

Marktrapport 2004

1.2 Socio-demografische gegevens Zweden telde op 1 januari 2004 bijna 9 miljoen inwoners. Het aantal inwoners ouder dan 55 jaar stijgt snel. Tussen nu en 2010 zullen er in het land een 200.000-tal senioren bijkomen, wat het totaal op 2,8 miljoen zal brengen. Dit marktsegment zal dus in de nabije toekomst nog belangrijker worden.

De senioren van vandaag zijn gezonder, beter bemiddeld en meer geïnteresseerd in reizen dan hun voorgangers. Ze zijn veeleisender op het gebied van de kwaliteit van de dienstverlening en de aangeboden producten. De Zweedse senior zoekt comfort, veiligheid en ‘licht avontuurlijke’ activiteiten.

De hele groep is heterogeen samengesteld. Er is een groot verschil tussen 50- tot 65-jarigen en mensen ouder dan 75 jaar. Veel 55-jarigen zien zichzelf niet eens als ‘senior’. Reisproducten op maat, aangepast aan de verschillende leeftijdsgroepen, blijken dan ook noodzakelijk.

De Zweedse bevolking in cijfers

Leeftijd

0-6 7,3 %

7-17 14,3 %

18-24 8,1 %

25-44 27,1 %

45-64 26 %

65 + 17,2 %

Geslacht

Mannen 49,5 %

Vrouwen 50,5 %

Page 10: Marktrapport Zweden

10 Zweden

Marktrapport 2004

1.3 Internet Zo’n 75 % van de bevolking heeft thuis internet (2004). Daarmee is Zweden koploper in de wereld. In 2003 beschikte ongeveer 25 % van de gezinnen over een ADSL-verbinding en ongeveer 50 % over een modem. In totaal zat 87 % van de bevolking in 2003 wel eens op het internet om informatie op te zoeken of producten of diensten aan te kopen.

Informatie verzamelen en e-mailen zijn de belangrijkste internetactiviteiten. Voor de keuze van de reisbestemming wordt vaak een beroep gedaan op het internet. Zweden die hun reis via het internet boeken, organiseren meestal alle aspecten van hun vakantie zelf.

Internetpenetratiegraad

Totale toegang tot internet 2002 66 %

Toegang tot internet, thuis 2003 73 % (74,6 % in 2004)

Toegang tot internet 2002 – mannen 77 %

Toegang tot internet 2002 – vrouwen 70 %

Toegang tot internet 2002 – 9-19 jaar 84 %

Toegang tot internet 2002 – 20-34 jaar 74 %

Toegang tot internet 2002 – 35-54 jaar 80 %

Toegang tot internet 2002 – 55-79 jaar 40 % Reden internetgebruik in 2003

Mannen - % Vrouwen - % Totaal - %

Verzenden/ontvangen e-mail 53 47 66

Informatie over producten & diensten 55 45 64

Informatie openbare overheden 56 44 41

Internetbankieren 57 43 38

Downloaden e-kranten en e-magazines 60 40 30

Reizen en logies 53 47 29

Downloaden/spelen muziek/games 60 40 27

Kopen product/dienst (niet financieel) 58 42 23

Downloaden formulieren overheid 59 41 23

Andere communicatie, vb. chatrooms 62 38 18

Webradio en -TV 68 32 15

Invullen formulieren overheid 55 45 12

Andere financiële diensten 73 27 7

Verkopen producten & diensten 59 41 5

Internettelefonie/videoconferentie 63 37 3

Afstandsonderwijs 53 47 3

Beroepsopleiding 49 51 3

Page 11: Marktrapport Zweden

Zweden 11

Marktrapport 2004

2. DE REISMARKT

Marktrapport 2004

Page 12: Marktrapport Zweden

12 Zweden

Marktrapport 2004

2. DE REISMARKT

Volgens de Zweedse Dienst voor Toerisme maakten de Zweden in 2003 in totaal 12,4 miljoen buitenlandse reizen met minstens één overnachting. In 80 % van de gevallen ging het om vakantiereizen (9,9 miljoen), de overige 20 % bestond uit zakenreizen (2,5 miljoen).

Zweden hebben wettelijk recht op vijf weken verlof per jaar. Ze gebruiken die voor verschillende vakanties per jaar. De vakanties nemen ze om vrienden en familie te bezoeken, om zich te ontspannen, voor het plezier en de recreatie, of om de zon en de zee op te zoeken. Ook eten en drinken zijn motiverende factoren, zij het in iets mindere mate.

De andere Scandinavische landen en Spanje zijn de populairste buitenlandse bestemmingen bij de Zweedse vakantieganger. Vermits Vlaanderen en België niet tot de 10 populairste vakantiebestemmingen behoren, zijn over onze eigen bestemming geen gedetailleerde cijfers beschikbaar.

De meeste zakenmensen (51,4 %) gaan individueel op reis. Ze reizen omdat ze een afspraak hebben in een buitenlandse vestiging van het eigen bedrijf (m.a.w. interne zakenreizen) of in een ander bedrijf in het buitenland (m.a.w. externe zakenreizen). Zakenlui gaan het meest op reis naar de andere Scandinavische landen en naar Duitsland.

De komst van goedkope luchtvaartmaatschappijen deed het afgelopen jaar de prijs van de vliegtuigtickets dalen, zowel op routes binnen Scandinavië als op routes naar Europese bestemmingen. Dit zette de traditionele luchtvaartmaatschappijen ertoe aan om speciale tarieven in te voeren voor reizen naar Brussel, altijd al een vaste bestemming voor zakenreizen. Het goedkoopste tarief bedraagt nu ongeveer 1.000 SEK (ongeveer 110 euro). Behalve het gunstig effect op de tarieven naar Brussel, ondervinden Vlaanderen en België door de goedkopere tarieven echter ook meer concurrentie van diverse nieuwe bestemmingen.

Reden vakantiereis (in %)

Bezoek aan vrienden of familie 30

Ontspanning 29

Genoegen en recreatie 25

Zon en zee 24

Eten en drinken 16

Winkelen 9

Bezoek attracties 8

Cultuur 7

Bron: Turistdelegationen (2003)

Page 13: Marktrapport Zweden

Zweden 13

Marktrapport 2004

Reden zakenreis (in %)

Individuele zakenreis/extern 28,4

Individuele zakenreis/intern 23

Colloquium/congres/opleiding/seminarie 21,2

Tewerkgesteld op bestemming 20,4

Handelsbeurs of -tentoonstelling 3,4

Studiereis 3,1

Totaal 100 Bron: Turistdelegationen (2003)

Buitenlandse bestemmingen

Vakantiereizen, in % Zakenreizen, in %

Finland inclusief Åland 14,8 8,7

Denemarken 14,6 11,5

Spanje inclusief de Canarische Eilanden 11,5 3,4

Noorwegen 10 11,9

Duitsland 6,8 13,8

Groot-Brittannië 4,8 10

Griekenland 4,8

Frankrijk 4,7 4

Italië 3,3 4,4

USA 2,2 3,4

België 2,8

Bron: Turistdelegationen (2003)

2.1 Marktpotentieel Vermits Vlaanderen en Brussel zijn nog altijd vrij onbekende bestemmingen voor de Zweden zijn, is er een groot potentieel aanwezig. De meeste Zweden hebben belangstelling voor cultuur, shoppen en gastronomie, en vooral voor kwalitatief hoogstaande producten binnen deze drie domeinen. Vermits wij deze producten kunnen aanbieden, zijn er mogelijkheden. De verlaging van de vliegtarieven heeft onze bestemmingen bovendien aantrekkelijker en beter bereikbaar gemaakt.

Page 14: Marktrapport Zweden
Page 15: Marktrapport Zweden

Zweden 15

Marktrapport 2004

3. HET REISGEDRAG

Marktrapport 2004

Page 16: Marktrapport Zweden

16 Zweden

Marktrapport 2004

3. HET REISGEDRAG

De gemiddelde Zweed die naar België reist, doet dat samen met zijn partner en heeft geen kinderen. Hij of zij is ouder dan 40 jaar en afkomstig uit de omgeving van Stockholm of Malmö. De Zweden boeken een citytrip met vliegtuigreis en verblijven in een viersterrenhotel. Ze komen een weekendje naar Vlaanderen en België om te winkelen en lekker te eten. Er zijn ook heel wat Zweden die Brussel bezoeken tijdens een studiereis naar de Europese Unie.

In 2003 werden 44 % van de buitenlandse vakantiereizen en 70 % van de buitenlandse zakenreizen met het vliegtuig gemaakt. Wagen, overzetboot en autocar worden vaker gebruikt voor vakantiereizen dan voor zakenreizen. Vooral Zweden uit het zuiden reizen met de wagen. Zij nemen de caravan mee en verblijven op een kampeerterrein. Een aantal autoreizigers verblijft een of twee nachten in België, op weg naar Frankrijk.

Vermits Zweden een Schengenland is, hebben de Zweedse bezoekers geen visum nodig. De tweede taal van de Zweed is het Engels.

3.1 Vakantieduur en -perioden Zweden maken het hele jaar door vakantiereizen. Ze nemen hun jaarlijkse vakantie niet in een keer op, maar verkiezen verschillende kortere vakantieperioden. De zomer is het hoogseizoen en loopt van juni tot september. De meeste Zweden hebben dan twee of drie weken vrij. De gemiddelde zomervakantie duurt twee weken. Vakantieperioden vallen samen met de schoolvakanties van de kinderen en met feestdagen zoals Kerstmis, Nieuwjaar, Pasen en Midzomer.

De meeste Zweden nemen een weekje herfstvakantie en een weekje wintervakantie. De rest van het wettelijke verlof wordt gebruikt voor langeweekendvakanties. De Zweden houden van lange weekends. Ze kiezen bij voorkeur een bestemming waar ze cultuur, ontspanning en winkelen kunnen combineren. Korte stadsbezoekjes in het buitenland zitten in de lift. Die zijn vooral in de lente en de herfst populair. Ook in de kerstperiode wordt veel gereisd, om cadeautjes en kerstversieringen te kopen.

De Zweden zijn hoe langer hoe meer begaan met het leefmilieu, wat ook weerspiegeld wordt in hun reisgedrag. Maar al bij al gaat het om een klein percentage van de bevolking.

Page 17: Marktrapport Zweden

Zweden 17

Marktrapport 2004

3.2 Bestedingen In 2003 besteedde de gemiddelde Zweed op reis in het buitenland 759 SEK (ongeveer 83,50 euro) per persoon per dag tijdens een vakantiereis en 3.493 SEK (ongeveer 384 euro) per persoon per dag tijdens een zakenreis. In deze bedragen zijn vervoer en logies inbegrepen.

Gemiddelde bestedingen van de Scandinavische (DK, S, N en SF) recreatieve verblijfstoerist in Vlaanderen, per persoon per nacht

Bestedingen Kunststeden

Logies 32,18

Maaltijden, drank en voeding 84,85

Attracties en ontspanning 7,51

Shoppen 35,85

Verplaatsingen 12,49

Andere uitgaven 2,85

Totaal (in EUR) 175,71 Bron : Planning & Onderzoek 2000

3.3 Boekinggedrag In september 2003 boekte 13,4 % van de Zweden een vakantie in het buitenland voor de daaropvolgende maanden. In 12,3 % van de gevallen ging het om een vliegtuigreis. De meeste reizen werden geboekt voor de periode van september tot december 2003. De populairste bestemmingen waren Zuid-, West- en Noord-Europa. Over het algemeen worden reizen naar het buitenland steeds later geboekt, soms tot enkele dagen of zelfs een dag voor vertrek.

Ongeveer 20 % van de actieve internetgebruikers bezoekt elke maand websites in verband met reizen. Ongeveer 60 % van de bevolking koopt producten en diensten via het internet. Van deze groep reserveerde of kocht 47 % al tickets voor diverse evenementen en 41 % reserveerde of betaalde al een reis on line. 18 % betaalde een hotelreservering on line.

Eén op zeven Zweden boekte in 2002 een of andere reisdienst via het internet. Daarmee stond Zweden op de zesde plaats in de Europese rangschikking van markintensiteit. Ook qua internetmarktomvang staat Zweden op nummer 6 in Europa. Het Zweedse internetmarktaandeel bedroeg 5 %, wat overeenstemt met 1,4 miljoen e-boekingen.

Page 18: Marktrapport Zweden

18 Zweden

Marktrapport 2004

Verbindingen met België/Vlaanderen

Luchtvaartmaatschappijen

SN Brussels Airlines (code sharing with Malmö Aviation en Virgin Express)

Stockholm/Bromma – Brussel Göteborg/Landvetter – Brussel

Ryanair Stockholm/Skavsta – Brussel/Charleroi

SAS Stockholm/Arlanda – Brussel

Trein

Via Kopenhagen en Hamburg.

Autocars

Eurolines: van Göteborg en Stockholm naar Antwerpen en Brussel.

Page 19: Marktrapport Zweden

Zweden 19

Marktrapport 2004

4. HET MEDIALANDSCHAP

Marktrapport 2004

Page 20: Marktrapport Zweden

20 Zweden

Marktrapport 2004

4. HET MEDIALANDSCHAP

Internet wordt hoe langer hoe meer gebruikt om informatie en nieuws op te zoeken en verdringt stilaan de traditionele pers. Tijdschriften bestemd voor bepaalde bevolkingsgroepen kennen ook een enorm succes. Lifestylemagazines, tijdschriften over wonen en woninginrichting, tuinieren en gastronomie kapen lezers weg bij de dagbladpers. Het aantal abonnementen op deze bladen neemt gestaag toe.

De meeste grote kranten publiceren een wekelijkse reispagina. Sommige bieden hun lezers een speciaal reissupplement aan. Dat wordt verzorgd door de eigen reisredacteur, die artikels van freelancers aankoopt.

De Zweedse pers beschouwt zichzelf als uitzonderlijk integer. De meeste reisjournalisten die voor kranten, radio of televisie werken, slaan uitnodigingen voor persreizen af.

Overzicht van de voornaamste Zweedse media

Grootste nationale dagbladen

Aftonbladet (442.100 lezers)

Dagens Nyheter (362.500)

Expressen & GT & Kvällsposten (335.000)

Grootste gratis dagbladen

Metro Stockholm (716.000)

Stockholm City (459.000)

Belangrijkste regionale dagbladen

Göteborgs Posten (247.000)

Sydsvenska Dagbladet (136.400)

Belangrijkste damesbladen

Svensk Damtidning (141.000)

Amelia (128.400)

Femina (118.700)

Belangrijkste familiebladen

Vår Bostad (928.700)

Dagens Arbete (532.700)

Gespecialiseerde tijdschriften (gastronomie & lifestyle)

Buffé (2.189.000)

Allt om Mat (131.500)

Gespecialiseerde tijdschriften (cultuur, antiek)

Antik & Auktion (58.400)

Vakbladen voor de reissector

Konferensvärlden (18.000)

ResFLEX (11.000)

Page 21: Marktrapport Zweden

Zweden 21

Marktrapport 2004

Reistijdschriften voor het grote publiek

Affärsresenären (65.000)

Tidningen Res (45.000)

Allt om Resor (39.000)

Openbare omroep

SV1 – niet-commercieel (bereikt heel Zweden)

SV2 – commercieel (bereikt heel Zweden)

Commerciële tv-omroepen

TV3

TV4

TV5

Reisprogramma's op tv

När och Fjärran

Packat och Klart

Internet

De meest gebruikte zoekmachines op internet zijn msn.se, google.com, yahoo. com, passagen.se, altavista.com.

Page 22: Marktrapport Zweden
Page 23: Marktrapport Zweden

Zweden 23

Marktrapport 2004

5. DE REISINDUSTRIE

Marktrapport 2004

Page 24: Marktrapport Zweden

24 Zweden

Marktrapport 2004

5. DE REISINDUSTRIE

In 2002 lag de rating van de reisindustrie in Zweden lager dan die van de andere sectoren. De slechte resultaten waren te wijten aan de terreuraanslagen en de oorlog in Irak. De toestand is nu opnieuw verbeterd en het gevaar voor faillissementen is afgenomen, net als in andere sectoren. De voorbije jaren zijn er ook veel fusies geweest, wat een positief effect had.

5.1 Touroperators Het merendeel van de Zweedse touroperators zijn privé-ondernemingen. De grootste spelers op de markt behoren tot internationale groepen zoals MyTravel, Kuoni, Fritidsresor (=TUI), Hun aanbod bevat vooral volledige pakketreizen met chartervluchten. Sommige organiseren ook reizen met lijnvluchten, onder meer naar Europese steden, en reizen waarvan de klant zelf het programma opstelt.

Organisatoren van busreizen hebben door de prijsverlaging van de vliegtuigreizen marktaandeel verloren aan de luchtvaartmaatschappijen. Het merendeel van de busreisbedrijven biedt ook gecombineerde vliegtuig- en busreizen aan.

Sommige touroperators bieden groepsreizen aan, zijn gespecialiseerd in een of twee bestemmingen of in reizen voor een specifiek publiek of rond een specifieke activiteit zoals jagen, vissen, golfen, cruisen, kuren… Er zijn ook operators die zich concentreren op bezoeken aan de Europese Unie. Alle grote touroperators hebben een website waarop hun reizen on line geboekt kunnen worden. Er is in Zweden maar één touroperator die zonder brochure en enkel via het internet werkt: Resfeber.

Touroperators, gespecialiseerd in charters

My Travel: Always, Spies, Ving

Kuoni Travel: Apollo

TUI: Fritidsresor, Sportresor

Touroperators, gespecialiseerd in reizen met lijnvluchten (groepen en FIT)

Scandorama

Kilroy Travels – reizen voor jonge mensen

Sembo

Bilresor

Scandinavian Tours

My Travel: Globetrotter, Trivsel

Kuoni Travel: StopOver

TUI: Fritidsresor, Temaresor, Seniorresor

Touroperators, gespecialiseerd in autovakanties

Sembo

Bilresor

Page 25: Marktrapport Zweden

Zweden 25

Marktrapport 2004

Touringcarbedrijven

Scandorama

Ölvemarks

Eurolines

Nilsbuss

Ramkvillabuss

Ringarums

Continent Touring

MK Bussresor

Norsjöbuss

Pool Resor

Prima Travel

Nikros (Deense wholesaler)

Gespecialiseerde operators (groepsreizen, specifieke doelgroepen of activiteiten)

Reseriet

Favoritresor

Resekonsulterna

Scandorama

Lingmerths

Triangelresor

Voyage Reseproduktion

Citadellresor

Lundwall Travel

Page 26: Marktrapport Zweden

26 Zweden

Marktrapport 2004

5.2 Reisbureaus De Vereniging van Zweedse Reisbureaus telt 150 leden en ongeveer 550 kantoren, zowel gespecialiseerd in zakenreizen als in vakantiereizen. Daarnaast zijn er nog andere kantoren, die geen lid zijn van de vereniging. Sinds er twee jaar geleden kwaliteitsnormen ingevoerd werden, vervijfvoudigde het aantal reisorganisatoren gespecialiseerd in ecotoerisme. Het zijn er nu 60. De meeste reisbureaus hebben een eigen website waarop men hun producten kan boeken, hoewel dat niet altijd mogelijk is voor volledig verzorgde vakanties.

De belangrijkste reisbureaus

Voor vakantiereizen

Ticket Resebyråer

Flygspecialisten Resebyråer

MZ Travel Group

Lingmerths Resebyrå

Swedish Travel Group STG – vooral reisbureaus in privé-eigendom

Flygvaruhuset

Ticket Travel Group, TNN – Travelnet Nordic Ab

Voor zakenreizen

American Express/Nyman & Schultz/Resespecialisterna Syd/Rosenbluth

BTI Nordic

Carlson Wagonlit Travel

Via Travel

Hansen

Travelflow

5.3 Zakenreizen Er zijn in Zweden een aantal organisatoren van incentive-reizen. De meeste reisbureaus gespecialiseerd in zakenreizen hebben ‘Groups & MICE’-afdeling, die ook incentive-reizen en speciale bezoeken organiseert.

5.4 Boekingen Amadeus overheerst al tien jaar de markt van de boekingssystemen. Het wordt vooral gebruikt in reisbureaus gespecialiseerd in zakenreizen. Per tien boekingen gebeuren er meer dan zeven via Amadeus. Dit is echter aan het veranderen. Alle centrale boekingssystemen worden geleidelijk vervangen door eigen systemen.

Page 27: Marktrapport Zweden

Zweden 27

Marktrapport 2004

6. DE BESTEMMING BELGIË / VLAANDEREN

Marktrapport 2004

Page 28: Marktrapport Zweden

28 Zweden

Marktrapport 2004

6. DE BESTEMMING BELGIË / VLAANDEREN

Vlaanderen heeft wat de Zweedse reiziger zoekt: cultuur, ontspanning en winkels in sfeervolle steden. Desondanks blijft Vlaanderen eerder onbekend. De situatie voor Vlaanderen is de jongste jaren weliswaar verbeterd, maar we hebben nog altijd geen sterk imago.

6.1 SWOT-analyse In België en Vlaanderen liggen de verschillende steden en streken dichtbij elkaar. De infrastructuur is goed. We zijn op relatief korte afstand van Zweden gelegen. Zowel met het vliegtuig als met de auto is de reistijd kort. Brussel, als hoofdstad van de Europese Unie, trekt aan. Ook onze befaamde en hoogstaande gastronomie en de gastvrijheid en vriendelijkheid van de bevolking zijn sterke punten. De band met de Zweedse geschiedenis is een andere troef, net als de goedkope luchtvaartmaatschappijen die vluchten tussen de Zweedse luchthavens en Brussel organiseren.

De namen ‘Vlaanderen’, ‘België’ en ‘Brussel’ roepen bij de gemiddelde Zweed vooral een saai beeld op. Dat is ten dele te wijten aan de negatieve indruk over de Europese Unie, die ook Vlaanderen ‘besmet’. Het gebrek aan Engelstalige uitleg in de musea en de regionalisering maken onze bestemming onaantrekkelijk. De Zweden gebruiken ons land dan ook vaak enkel om op een gemakkelijke en goedkope manier naar de populaire vakantiebestemmingen Frankrijk en Spanje te rijden. Toch willen zij die ooit bij ons met vakantie geweest zijn zeker terugkeren. Ze raden de bestemming ook aan hun vrienden aan. Hoe langer hoe meer Zweden kennen de naam ‘Vlaanderen’, die ze associëren met kwaliteit en met de aangename sfeer in de Vlaamse kunststeden.

Als Zweden op reis gaan, verwachten ze lagere prijzen dan in hun eigen steden, waar de hotelkamers duur zijn. Dat valt tijdens de week in Brussel tegen. De hotelprijzen liggen er voor de Zweden vrij hoog en dat is ook het geval in de kunststeden tijdens het weekend. De concurrentie van andere reisbestemmingen, vooral Oost-Europese, en het gebrek aan investeringen door de Vlaamse en Brusselse toeristisch sector in de Zweedse markt verzwakken onze positie.

6.2 België en Vlaanderen in de reismarkt Er is in Zweden belangstelling voor steden waar cultuur, ontspanning en shopping valt te combineren. De meeste touroperators bieden echter het liefst ‘zekerheden’ aan waar al vraag naar is en die dus renderen. De touroperators die de formule ‘vliegtuigreis en hotelovernachting’ aanbieden, breiden dat pakket liever niet uit, omdat de verkoop anders te ingewikkeld wordt voor hun personeel. Er is bijgevolg weinig interesse om Vlaamse kunststeden op te nemen in het aanbod.

Behalve voor stadsreizen is er in Zweden ook belangstelling voor kuurreizen, reizen naar kerstmarkten, fiets- en wandelvakanties en reizen rond een bepaald interessedomein. Tuinen, bijvoorbeeld, kennen meer en meer bijval. Er is ook een publiek voor holebireizen en (zaken)reizen met ‘technische’ bezoeken aan landbouwbedrijven, scholen, peutertuinen, ziekenhuizen enzovoort.

Page 29: Marktrapport Zweden

Zweden 29

Marktrapport 2004

De grootste concurrent van Vlaanderen is Nederland. Nederland wordt als progressiever beschouwd en heeft een sterker imago. Amsterdam zet Zweden ertoe aan om naar Nederland te reizen. De andere steden en streken van het land zijn niet zo bekend en worden niet zo vaak bezocht, met uitzondering van Keukenhof in april en mei.

De andere grote concurrenten voor de Vlaamse regio zijn Denemarken, Duitsland, Polen, Finland, Frankrijk en Italië. De Vlaamse kunststeden en Brussel moeten concurreren met de Europese hoofdsteden en de Europese kunststeden: Londen, Parijs, Madrid, Rome, Amsterdam, Helsinki, Oslo, Wenen, Praag en Boedapest. Ook Barcelona is een concurrent, net als vele andere kleinere steden zoals Glasgow, Edinburgh, Salzburg, Firenze en Napels.

De Oost-Europese steden zijn nog niet heel populair, maar in de toekomst zullen ze ongetwijfeld veel Zweden aantrekken. Europa is ‘kleiner’ geworden met het verschijnen van de goedkope luchtvaartmaatschappijen eind 2002, begin 2003. Dit zorgt enerzijds voor een toename van het aantal vakanties in het buitenland, maar anderzijds ook voor meer concurrentie voor Vlaanderen en Brussel van verder afgelegen bestemmingen in Zuid-Europa.

De belangrijkste touroperators met België/Vlaanderen in het programma

Airtours

Flexresor/Big Travel

Globetrotter

Gullivers

MCC Meetings Congress Consulting Ab

Oden Resor

Scandinavian Tours

Sembo

Dansk Fri Ferie

Ramkvillabuss

F.O.Resor

Scandorama

Touroperators voor groepsreizen, vooral naar Brussel

Favoritresor

Resekonsulterna

Reseriet

Specialresor Birgitta Johansson Ab

Lundwall Travel

Page 30: Marktrapport Zweden
Page 31: Marktrapport Zweden

Zweden 31

Marktrapport 2004

7. TOERISME VLAANDEREN IN ZWEDEN

Marktrapport 2004

Page 32: Marktrapport Zweden

32 Zweden

Marktrapport 2004

7. TOERISME VLAANDEREN IN ZWEDEN

‘Det Belgiske Turistbureau Flandern-Bruxelles’ (BTF-B - Kopenhagen) verzorgt sinds 1990 de informatie- en marketingactiviteiten voor Denemarken en Zweden. Ons kantoor, in het centrum van Kopenhagen, richt zich op de vrijetijdsmarkt. Er wordt geen actieve marketing gevoerd voor zakenreizen en MICE-reizen.

De dienstverlening gebeurt in twee talen, het Deens en het Zweeds. Doordat onze contactpersonen de informatie in hun eigen taal krijgen, heeft die meer impact. Het is iets wat ons onderscheidt van de vele andere buitenlandse toeristische diensten in Zweden en Denemarken. Die verspreiden hun persberichten enkel in hun eigen taal en in het Engels.

De medewerkers zijn:

• Sirpa Hørup (directeur) • Anja Skov (trade representative) • Mary Svenstrup (boekhouding en klantendienst)

7.1 Doelstellingen en strategie BTF-B - Kopenhagen is de logische schakel tussen de toeristische sector in Vlaanderen en Brussel enerzijds en de Zweedse (en Deense) toeristische sector anderzijds. Wij doen het nodige om onze positie als professionele en betrouwbare partner te behouden en te versterken.

Det Belgiske Turistbureau Flandern-Bruxelles wil Vlaanderen en Brussel op een dynamische, creatieve en impactvolle manier promoten. Het totaal aantal korte artikels in de pers na het verspreiden van informatie bij de media is toegenomen met 10 %. Ook de pr-waarde van artikels over Vlaanderen en Brussel is gestegen.

Een van de belangrijkste taken van BTF-B - Kopenhagen bestaat erin Vlaanderen en Brussel een positief imago aan te meten bij de Zweedse consument. Een andere – nog belangrijker – taak is er mee voor te zorgen dat de Vlaamse en Brusselse reisproducten beantwoorden aan de vraag van de Zweedse consument. Dit is nu niet altijd het geval. Sommige producten worden vaak op verschillende markten aangeboden zonder rekening te houden met de specifieke behoeften van een bepaalde markt.

BTF-B - Kopenhagen richt zich vooral op kleinere organisaties en nichetouroperators op de Zweedse markt. De grote spelers investeren immers enkel in ‘zekere’ producten waarmee ze grote volumes kunnen halen. Voor hen zullen Vlaanderen en Brussel altijd ‘van bijkomstig belang’ blijven. Verder besteden wij speciale aandacht aan onze dienstverlening aan de reissector. Die moet beter zijn dan die van de andere toeristische diensten, zodat het marktaandeel van Vlaanderen en Brussel kan stijgen.

Page 33: Marktrapport Zweden

Zweden 33

Marktrapport 2004

In ons marketingbeleid leggen we de volgende klemtonen:

Producten

• Korte vakanties per lijnvlucht, stadsbezoeken van donderdag tot zondag, van vrijdag tot zondag, van vrijdag tot maandag

• Lange vakanties met eigen wagen • Busreizen (ook rondreizen) naar de kunststeden en Brussel • Fietsreizen

Geografische markten

• Stockholm en omgeving • Göteborg en omgeving • Zuid-Zweden: Skåne, Blekinge en Halland • Organisatoren van busreizen in heel Zweden • Nichetouroperators, organisatoren van groepsreizen en van reizen voor specifieke activiteiten in heel Zweden

Doelgroepen

• Koppels van alle leeftijden, zonder kinderen • Reizigers geïnteresseerd in geschiedenis, cultuur, winkelen en diverse evenementen • Groepen die de EU bezoeken en groepen geïnteresseerd in specifieke onderwerpen en activiteiten

7.2 Activiteiten BTF-B - Kopenhagen past de nieuwste en efficiëntste informatie-, communicatie- en marketingmethoden toe. IT is een onmisbaar instrument om alle belangengroepen te bereiken: de consument, de reissector en de pers. Kwaliteit en doelmatigheid zijn de belangrijkste streefdoelen van BTF-B - Kopenhagen.

7.2.1 Contacten met de consument Rechtstreeks contact met de consument is belangrijk. Steeds meer Zweden boeken hun reis immers direct via het internet, zonder een beroep te doen op een reisbureau.

Bij de consument willen we het imago van Vlaanderen en Brussel verbeteren, zodat er spontaan voor onze bestemming gekozen wordt. We willen het aantal overnachtingen in Vlaanderen en Brussel doen toenemen en het aantal bezoekers aan onze website verhogen. De zichtbaarheid van de website zal worden verbeterd via zoekmachines en andere websites.

Page 34: Marktrapport Zweden

34 Zweden

Marktrapport 2004

BTF-B - Kopenhagen zal in 2005 onder meer:

• deelnemen aan de gemengde beurs TUR; • een city break-campagne voeren, in samenwerking met SN Brussels Airlines (in het voor- en najaar, met

advertenties in diverse media)

Verder verstuurt BTF-B - Kopenhagen e-mailnieuwsbrieven (Flanders Club-bestand), worden concrete vragen van consumenten behandeld en worden de Zweedse Flandern-Bruxelles webpagina’s geactualiseerd.

7.2.2 Contacten met de pers We handhaven en versterken onze positie als professionele, ernstige en betrouwbare informatiebron voor de pers. Onze perscontacten zijn erop gericht het imago van Vlaanderen en Brussel te verbeteren. Alle soorten media worden daarbij aangesproken, ook de digitale media. We proberen zoveel mogelijk journalisten op te sporen die in ons product geïnteresseerd zijn.

BTF-B - Kopenhagen houdt de pers op de hoogte van nieuwe en interessante producten in Vlaanderen en Brussel, en gebruikt de media als een nuttig informatiekanaal voor het publiek en de sector. Voorrang wordt gegeven aan algemene nieuwsmedia, die zich richten tot het grote publiek.

Regelmatig organiseren we reizen voor de pers, toegespitst op prioritaire producten of bepaalde thema’s Verder zetten we ook groepsreizen – voor de Zweedse en Deense pers samen – op het programma. Ook individuele reizen kunnen georganiseerd worden.

Persactiviteiten

Verdeling van brochures en gerichte informatieverspreiding

Periodieke e-mailnieuwsbrieven en -persberichten

Deelname aan de persacties van ANTOR (vereniging NTO’s)

Thematische groepsreizen (5 of 6) en individuele persreizen ad hoc

Prospectie van media key accounts

Page 35: Marktrapport Zweden

Zweden 35

Marktrapport 2004

7.2.3 Contacten met de reisindustrie We proberen ervoor te zorgen dat meer touroperators Vlaanderen in hun vliegreizenaanbod opnemen en dat alle touroperators die Brussel in hun aanbod hebben, de bestemming ook behouden. Busreisorganisatoren proberen we ervan te overtuigen Vlaanderen en Brussel in hun aanbod op te nemen, als aparte bestemming, als onderdeel van een rondreis, of in een vliegreis/bus-combinatie. We promoten onze bestemming ook bij organisatoren van groepsreizen, nichereizen en reizen voor specifieke activiteiten. We trachten meer touroperators en medewerkers van touroperators te bereiken. Ook het aantal reisbureaus en reisagenten dat ons informatie krijgt, trachten we uit te breiden. Bij de reisbureaus willen we het saaie imago van Vlaanderen en Brussel verbeteren en de kennis over onze bestemming bevorderen. We stimuleren bij de reisagenten het gebruik van onze website. Voor reisbureaus en touroperators organiseren we studiereizen. We ondersteunen ook de reizen die ze zelf organiseren.

Activiteiten voor de industrie

Deelname aan de vakbeurs TUR

Flanders Travel Forum 2005 (Brussel)

Groepsstudiereizen voor Zweedse touroperators en ad hoc famtrips

Productie van thematische reisfolder, in samenwerking met Nikros

Displays bij reisbureauketen, in samenwerking met SNBA

Prospectie touroperators

Prospectie reisbureaus, in samenwerking met SNBA

Periodieke e-mailnieuwsbrieven

Verdeling van brochures en andere relevante informatie

7.2.4 Contacten via het internet De website van BTF-B - Kopenhagen wordt verder uitgebouwd met speciale pagina's voor de pers en de reissector. We promoten de site actief, zowel bij de pers, de reissector als de consument. Verder integreren we de website in onze marketingcampagnes door er speciale campagnepagina's in op te nemen. De site bevat links naar de websites van onze prioritaire partners. Verder is er informatie over onze site te vinden op relevante Zweedse websites. We hebben reclamebanners op een selectie van sites en links naar onze site op de websites van touroperators en reisbureaus.

Page 36: Marktrapport Zweden

36 Zweden

Marktrapport 2004

7.3 Samenwerking met de sector ‘Det Belgiske Turistbureau Flandern-Bruxelles’ zet strategische samenwerkingsverbanden op met de toeristische sector in Vlaanderen en Brussel. Dankzij onze goede kennis van de Zweedse markt is BTF-B - Kopenhagen uitstekend geplaatst om producten op de Zweedse markt te promoten. We streven naar een 50/50 marketing-partnership.

In Zweden moet de vraag naar Vlaanderen en Brussel bij de consument gecreëerd worden. Zodra de vraag bestaat, zullen de touroperators onze bestemming ook in hun aanbod opnemen. De jongste drie jaar heeft BTF-B - Kopenhagen geïnvesteerd in promotieactiviteiten met dat doel. Ze werden totnogtoe meestal alleen uitgevoerd, zonder ondersteuning van de toeristische sector in Vlaanderen en Brussel. Er is tijd nodig om resultaten te bereiken, maar ondertussen zijn ze er. De Zweedse reissector krijgt meer belangstelling voor reizen naar Vlaanderen en Brussel. Een partnerschap met de reissector in Vlaanderen en Brussel is van essentieel belang om dit werk verder te zetten.

BTF-B - Kopenhagen heeft een grondige kennis van de Zweedse markt en kan aangesproken worden om de eerste contacten te leggen met de reissector in Zweden. Vermits die, zoals in alle andere landen, voortdurend in beweging is, kan het kantoor alle nuttige informatie over de belangrijkste wijzigingen en nieuwkomers ter beschikking stellen. Ook de contactgegevens en andere informatie over de bedrijven zijn onder bepaalde voorwaarden bij het kantoor te verkrijgen. In het kader van sales calls kan BTF-B - Kopenhagen de meest geschikte bedrijven en contactpersonen aanwijzen. Ook gezamenlijke sales calls zijn mogelijk.

Wij beschouwen als mogelijke partners:

• Stedelijke toeristische diensten in Vlaanderen • Provinciale toeristische diensten • Aanbieders van kwaliteitsproducten uit de reissector in gans Vlaanderen • Andere mogelijke partners in Vlaanderen en Brussel buiten de reissector: brouwerijen, chocoladefabrieken,

fabrikanten van andere producten • Luchtvaartmaatschappijen die verbindingen verzorgen tussen Zweden en Brussel • Zweedse touroperators die volledig verzorgde reizen aanbieden per lijnvlucht, met de wagen of per autocar, en de

reisbureaus die hun producten verdelen

Page 37: Marktrapport Zweden

Zweden 37

Marktrapport 2004

Er kan aan de volgende activiteiten deelgenomen worden:

I. Activiteiten naar de consument

1. Reclamecampagnes (maart-april 2005 en augustus-september 2005) De campagne omvat evenementen, direct mailings en e-mailings naar specifieke doelgroepen. Er werd al een akkoord gesloten met een partner, SN Brussels Airlines. We zoeken nog partnerschap voor hotelovernachtingen voor verschillende arrangementen (rechtstreeks te boeken via de website van het hotel).

2. TUR-reisbeurs, Kopenhagen, 17-20 maart 2005 Uw brochure kan tijdens de TUR-reisbeurs verdeeld worden.

3. Flanders Club (4 maal per jaar) U kunt uw product voorstellen aan de Flanders Club en, tijdens een bepaalde periode, een speciale aanbieding doen aan de leden van de club.

4. Website www.belgien.nu U kunt op onze website links laten leggen naar uw product of uw product als ‘product van de maand’ voorstellen. De link blijft ook na de promotiemaand actief.

II. Activiteiten naar de reissector

1. Verdelen van brochures (februari-maart 2005) Alle touroperators, reisbureaus, MICE-operators en verantwoordelijken voor reizen in bedrijven (ongeveer 300) zullen een bestelbon ontvangen voor onze nieuwe algemene brochures 2005. U kunt uw brochure samen met de bestelbon laten verdelen.

2. Maandelijkse informatie voor de sector Elke maand gebruiken we onze e-mailinglijst met touroperators, reisbureaus, MICE-operators en verantwoordelijken voor reizen in bedrijven. We kunnen uw product als onderwerp in de communicatie opnemen.

3. Themabrochure voor Nikros A/S (lente 2005) Deze brochure brengt typische onderwerpen uit Vlaanderen en Brussel. De promotie ervan gebeurt door Nikros A/S bij alle organisatoren van busreizen en autocarbedrijven in Denemarken, Zweden en Noorwegen. U kunt uw toeristische producten laten opnemen.

4. Studiereis naar Gent en Brussel, voor reisagenten (april 2005) Er werd al een akkoord gesloten met SN Brussels Airlines. We zoeken nog partners voor hotelovernachtingen of andere diensten die een onderdeel van het programma kunnen vormen.

5. Studiereis i.h.k.v. Night of the Proms (oktober/november 2005) Er werd al een akkoord gesloten met SN Brussels Airlines. We zoeken nog partners voor hotelovernachtingen of andere diensten die een onderdeel van het programma kunnen vormen.

Page 38: Marktrapport Zweden

38 Zweden

Marktrapport 2004

6. Sales calls aan reisbureaus en touroperators We helpen onze partners bij het organiseren van individuele sales calls, het hele jaar door.

7. Ad-hoc studiereizen Als het nuttig is, organiseren we voor de productie- en verkoopmedewerkers van touroperators en reisbureaus een studiereis. We zoeken hiervoor samenwerking met partners die hotelovernachtingen of andere diensten aanbieden.

III. Activiteiten naar de pers

1. Persreizen We hebben interesse in samenwerking met partners die hotelovernachtingen of andere diensten aanbieden.

Tips

• Alle marketing- en promotiemateriaal moet in het Engels opgesteld zijn. Ook al spreken en begrijpen een

aantal Zweden andere talen, Engels is de beste taal om in te communiceren.

• Het materiaal en de prijzen moeten minstens 6 maanden voor het begin van het seizoen beschikbaar zijn.

• Eén bezoek brengen aan touroperators en reisbureaus heeft weinig zin. Ze moeten minstens tweemaal per

jaar bezocht worden.

• Elk verzoek om informatie moet onmiddellijk beantwoord worden. Het volstaat zelfs te laten weten dat het

verzoek ontvangen werd en dat het antwoord later zal volgen. Bedrijven die geen ontvangstbevestiging

sturen, worden meteen afgedaan als niet ernstig genoeg om zaken mee te doen.

Page 39: Marktrapport Zweden

Zweden 39

Marktrapport 2004

STATISTISCHE INFORMATIE

Marktrapport 2004

Page 40: Marktrapport Zweden

40 Zweden

Marktrapport 2004

STATISTISCHE INFORMATIE

Planning & Onderzoek Bron: Nationaal Instituut voor de Statistiek (N.I.S.)

Evolutie van het aantal overnachtingen van 1999 tot 2003 Zweden

1999 2000 2001 2002 2003 Aandeel Trend GJG/AAG2003 2002-2003 1999-2003

Vlaamse Gewest 56.929 63.548 50.559 54.728 61.547 39% +12,5% +2,0%

Brusselse Gewest 93.929 93.278 79.304 74.458 83.627 53% +12,3% -2,9%

Waalse Gewest 10.196 11.865 11.800 11.948 11.200 7% -6,3% +2,4%

Kust 2.800 2.625 2.255 2.160 1.888 1% -12,6% -9,4%

Kunststeden 129.896 128.532 108.511 108.792 126.314 81% +16,1% -0,7%

Vlaamse regio's 18.162 25.669 19.097 18.234 16.972 11% -6,9% -1,7%

Hotels 152.741 159.032 132.706 130.905 145.588 93% +11,2% -1,2%

Campings 3.199 2.629 2.858 2.510 1.962 1% -21,8% -11,5%

Vakantiecentra 45 56 76 41 226 0% +451,2% +49,7%

Vakantiedorpen 43 146 56 305 158 0% -48,2% +38,5%

Logies voor doelgroepen 5.026 6.828 5.967 7.373 8.440 5% +14,5% +13,8%

Ontspanning en vakantie 42.483 49.194 40.877 45.175 59.502 38% +31,7% +8,8%

Conferentie, congres, seminarie 55.442 60.707 53.361 49.442 54.800 35% +10,8% -0,3%

Andere beroeps-doeleinden 48.468 50.735 43.814 41.467 40.069 26% -3,4% -4,6%

Niet bepaald 14.661 8.055 3.611 5.050 2.003 1% -60,3% -39,2%

België 161.054 168.691 141.663 141.134 156.374 100% +10,8% -0,7%

Page 41: Marktrapport Zweden

Zweden 41

Marktrapport 2004

Zweedse markt overnachtingen 1994 – 2003

Zweedse markt overnachtingen in de kunststeden 1994 – 2003

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

140.000

160.000

1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003

KustKunststedenVlaamse regio's

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003

AntwerpenBruggeBrusselGentLeuvenMechelen

Page 42: Marktrapport Zweden
Page 43: Marktrapport Zweden

Zweden 43

Marktrapport 2004

REFERENTIES

Marktrapport 2004

Page 44: Marktrapport Zweden

44 Zweden

Marktrapport 2004

REFERENTIES

Bronnen

• Zweedse Staatsstatistieken. • SIKA Instituut. • Turistdatabasen TDB. • Turistdelegationen. • Svenska Dagbladet. • Finse Dienst voor Toerisme. • European Travel Monitor 2003. • Travel News. • Luftfartsverket. • Tidningsstatistik. • Sveriges Tidskrifter. • ScanFacts. • DI Business-to-Business Pocket 2004.

Page 45: Marktrapport Zweden

Zweden 45

Marktrapport 2004

Contactgegevens

DET BELGISKE TURISTBUREAU FLANDERN-BRUXELLES Vester Farimagsgade 1, 3. sal DK – 1606 Copenhagen V Denemarken Fax: +45 33 93 48 08 [email protected] www.belgien.dk (Denemarken) www.belgien.nu (Zweden)

TOERISME VLAANDEREN Area Verre Markten * Grasmarkt 61 B – 1000 Brussel Tel: +30 2 504 03 00 Fax: +32 2 504 04 80 [email protected] www.visitflanders.com

* Denemarken, Zweden, Tsjechië, Oostenrijk, Italië, Spanje, USA, Japan

Opgemaakt te Kopenhagen

door Sirpa Hørup, directeur Belgian Tourist Office Flanders-Brussels

September 2004