Maz sprawozdanie 2012 2014

SPRAWOZDANIE KOMENDANTA Mazowieckiej Chorągwi Harcerzyza okres 15.03.2012 – 17.03.2014

SPRAWOZDANIE MCHHCELE STRATEGICZNE

Zespół chorągwi kontynuował pracę rozpoczętą w poprzed-niej kadencji. W związku z tym przyjęto podobny sposób orga-

nizacji pracy, co w latach 2010-2012 (pro-jekty i samodzielne zespoły je realizujące). Dla opisu sytuacji wyjściowej przyjęto stan na marzec 2012 roku. Wnioski i wytyczne z podsumowania poprzedniej kadencji (2010-2012) oraz główne kierunki wska-zane w prezentowanym na zbiórce wybor-czej w 2012 roku programie posłużyły do określenia priorytetów i sformułowania celów na kadencję 2012-2014.

W związku z diagnozą stanu chorągwi wiosną 2010 postawiono do realizacji w latach 2010-2012 następujące cele o stra-tegicznym charakterze:

I. Unormowanie sytuacji w trzech ob-szarach: (a) drużyny i gromady; (b) in-struktorzy; (c) struktury i tym samym „uwolnienie” potencjału rozwojowego chorągwi.

II. Opracowanie wieloletniego planu rozwoju chorągwi.

Stan realizacji celów został szczegóło-wo przedstawiony w sprawozdaniu z ka-dencji 2010-2012. Dla potrzeb niniejszego opracowania przytoczony został skrócony opis stanu chorągwi wiosną 2012 roku.

Stan wyjściowy (III 2012)1. Drużyny i gromady – diagnoza 2012

W większości drużyn chorągwi praca była prowadzona przez instruktorów (28% gromad zuchowych, 73% drużyn harce-rzy, 78% drużyn wędrowników). Jednak w części z nich wciąż można było zaob-serwować błędy w pracy wychowawczej, ujawnione w trakcie ocen dokonanych po wizytacjach i po przeglądzie planów pracy przed akcją letnią 2012. W części drużyn podstawowe środki metodyczne nadal nie były poprawnie stosowane. Podejmowane były próby organizacji obozów samodziel-

nych, a w trakcie akcji letniej 2011 odbyło się kilka obozów „półsamodzielnych”.

Dodatkowo pojawiły się nowe pro-pozycje programowe prezentowane np. w formie warsztatów programowych do wy-korzystania w pracy drużyn. Z tak krótkiej perspektywy trudno jednak ocenić na ile są to pomysły nośne i ożywcze dla całego środowiska mazowieckiego. Część środo-wisk powtarza utarte schematy i nie szuka nowych rozwiązań.

Wizja 2014: Środowiska są wielopo-ziomowe, korzystają z zaplecza instruk-torów i harcerzy starszych. Drużynowi sprawnie posługują się metodą harcerską i korzystają z nowatorskich propozycji pro-gramowych odpowiadających na aktualne potrzeby i wyzwania cywilizacyjne i spo-łeczne.

2. Instruktorzy – diagnoza 2012

Nastąpiło zwiększenie wydajności sys-temu kształcenia: w kadencji 2010-2012

Druhowie,

Rozejrzyjcie się wokół siebie. Same znajome twarze: przyjaciół i braci z którymi jedliście chleb z niejednego pieca

i niejedną górę wspólnie zdobyliście. Razem, nierzadko w chłodzie, deszczu, na jeziorze, w lesie. W przygodzie. Twa-

rze naszych przyjaciół, instruktorów, z roku na rok starsze i niby te same, ale jednak inne. Dojrzalsze, czerstwiejsze.

Ogorzałe od wiatru, spieczone słońcem i zmienione dziesiątkami doświadczeń życiowych.

Widzę jak dorośliście, ... dorośliśmy. Rozejrzyjcie się - też to zobaczycie.

Było dla mnie wielką radością obserwować jak się zmieniacie. Jak z młodzieńców stajecie się dojrzałymi, odważ-

nymi, śmiałymi, kipiącymi pomysłami i energią „skautmistrzami” - dziękuję Wam za to Druhowie.

Dziękuję Przyjaciele.

Wraz z nami zmieniło się też harcerskie - organizacyjne otoczenie. W moim przekonaniu to jest właśnie naszym

najważniejszym wspólnym osiągnięciem ostatnich lat. To inna atmosfera organizacyjna w naszym mazowieckim

środowisku. Związana z konkretnymi zmianami jakie zaszły w naszej chorągwi i, mam nadziej na trwałe, zmieniła

warunki pracy instruktorskiej.

Jako oczywistość przyjmuje się dziś swobodę pracy zespołów kształceniowych. Nasza chorągwiana różnorod-

ność i wielonurtowość owocuje bogatą ofertą kursów, ale też (co nie jest bez znaczenia) zdrową konkurencją o

zainteresowanie wśród kursantów.

Inną zmianą jest nowy projekt wędrowniczy. Koncepcja pracy wędrowników, która wyrosła wprost na doświad-

czeniach pracy drużyny wędrowniczej i dopiero wtedy została opisana. Nie mogę mieć pewności, czy to właśnie

będzie ta iskra, która spowoduje rozwój wędrownictwa - ale dziś wierzę, że tak właśnie będzie.

Zmiany idące w kierunku zwiększenia samodzielności środowisk lokalnych przyniosły również Kapituły HR, które

działają dziś w kilku mazowieckich hufcach oraz szczepach i są, w moim przekonaniu, namacalnym dowodem zaufa-

nia jakie organizacja pokłada w swoich instruktorach.

Z wielką mocą przychodzi wielka odpowiedzialność. Priorytetem była więc zmiana w podejściu do drużyny

postrzeganej często jako pole „dojrzewania” dla harcerzy starszych (p.o. instruktorów), na rzecz budowania świa-

domości wychowawczej i odpowiedzialności za dorastajacych w ZHR chłopców. Esencją tego jest przecież projekt

Drużynowy=Instruktor.

Zmiany, zmiany, zmiany... Następny krok należy już do Was!

hm. Andrzej Jaworski

Cele strategiczne i ich realizacja

3

SPRAWOZDANIE MCHH CELE STRATEGICZNE

przeszkolono 214 uczestników w trakcie 14 kursów (o 2 kursy więcej niż w poprzed-niej kadencji). Znacząco zintensy5 kowano również prace komisji instruktorskiej, co wraz z wprowadzonymi zmianami, zwią-zanymi z projektem Drużynowy=Instruk-tor, przyniosło ogromny przyrost otwarć i zamknięć prób instruktorskich w stosunku do lat wcześniejszych,przede wszystkim wi-doczny w środowiskach pozawarszawskich. Zmieniono system kształcenia celem efek-tywniejszego odpowiadania na potrzeby środowisk. Udało się przy tym utrzymać spójność całego systemu przy jednoczesnej otwartości na inne, uzupełniające propozy-cje. Próby instruktorskie orientowane były na rozwój środowisk i pracę wychowaw-czą oraz budowanie kompetencji instruk-torskich, a nie na rozwój struktur. Jako najważniejszy mankament podnoszony w podsumowaniach kadencji 201-2012 w gronie zespołów kształceniowych i komisji instruktorskiej wskazywano trudności w rzetelnej wery5 kacji poziomu kompetencji i małe zaangażowanie opiekunów stopni w tym zakresie. Można stwierdzić, iż stopnie instruktorskie były już powszechnie zdo-bywane przez przybocznych drużyn. Naj-większe zapóźnienia w tej kwestii występo-wały nadal w gromadach zuchów.

Wciąż problemem pozostawała ak-ceptacja dla bylejakości pracy i bylejako-ści ideowej w niektórych środowiskach, w których o przynależności do organizacji w znacznej mierze decydowały względy spo-łeczne kosztem ideowych.

Nastąpił istotny wzrost ogólnej liczby instruktorów i znacznie zmieniły się pro-porcje w stosunku drużynowi i nie-druży-nowi w gronie instruktorskim.

Wizja 2014: Instruktorzy są świado-mymi wychowawcami sprawnie posługu-jącymi się metodą harcerską i stale (usta-wicznie) podnoszą swoje kompetencje, są przykładem życia zgodnie z ideami zawar-tymi w Przyrzeczeniu i Prawie Harcerskim. Instruktorzy są świadomymi członkami organizacji i czują się jej przedstawicielami wobec społeczności i instytucji lokalnych, są aktywni społecznie. Instruktorzy są zmotywowani do pracy na rzecz własnych środowisk, w dalszej kolejności w struktu-rach i na funkcjach pomocniczych.

3. Struktury – diagnoza 2012

Nie nastąpiła poprawa pracy hufców i ich poziomu współdziałania ze struktura-mi chorągwi. Kontakt na linii chorągiew--hu5 ec w przypadku niektórych środowisk był właściwie iluzoryczny. Uznano, że jest szansa na poprawę tej sytuacji I zdecydo-

wano o koncentracji uwagi na pracy z huf-cowymi w kolejnej kadencji. Jako istotną zmianę pozytywną w obszarze struktur należy wskazać znaczne rozszerzenie ob-szarów współpracy z chorągwią harcerek i zarządem okręgu, co zaowocowało mię-dzy innymi zwiększonymi możliwościami 5 nansowo-organizacyjnymi w realizacji działań, a także ustabilizowaniem pracy części agend chorągwi (np. reprezentacja), co z kolei ograniczyło obciążenie komendy chorągwi. Jako chyba najsłabsze ogniwo struktury chorągwi w kadencji 2010-2012 oceniano pracę sekretariatu i przekazywa-nie informacji. Spowodowane to było w największym stopniu częstymi (zwykle z przyczyn losowych) zmianami osób odpo-wiedzialnych za ten obszar.

Wizja 2014: Hufce pełnią rolę pomoc-niczą wobec niesamodzielnych środowisk, oddziałują na stały wzrost poziomu pracy i rozwój drużyn, uczestniczą w kształce-niu instruktorów. Struktury chorągwi są partnerem środowisk lokalnych/ hufców i prowadzą działania na zasadzie pomoc-niczości. Jasny podział kompetencji w ob-rębie struktur chorągwi i stała współpraca z chorągwiami harcerek w Okręgu Mazo-wieckim.

4. Samodzielność środowisk [uzu-pełnienie diagnozy sytuacji 2012]

W marcu 2012 roku w trakcie zbiórki wyborczej zaprezentowano program na kolejne dwa lata. W znacznej części zwią-zany był on z kontynuacją rozpoczętych działań i uruchomieniem procesów i pro-jektów, na które zabrakło czasu w mijającej wówczas kadencji. Kładziono w nim akcent na element samodzielności i idącej za nią odpowiedzialności środowisk. Była to od-powiedź na wątpliwości części instrukto-rów dotyczące nikłego udziału środowiska lokalnego w realizacji projektów chorągwi oraz małej swobody w określaniu własnych priorytetów i ich realizacji. Jednym z pod-stawowych celów kadencji 2012-2014 było więc oddziaływanie w kierunku zwiększe-nia samodzielności środowisk i hufców oraz idące za tym przeniesienie odpo-wiedzialności za różne obszary działania chorągwi na środowiska lokalne,zarówno drużyny/szczepy jak i hufce. Ten transfer kompetencji dotyczył stosowania narzędzi metodycznych i środków programowych. Samodzielność i przejecie odpowiedzial-ności za te obszary warunkowane były: kompetencjami instruktorów, udziałem (wsparciem) w projektach skierowanych do słabszych środowisk oraz otwarciem na wymianę doświadczeń. Zmiana w tym za-

kresie miała dotykać wielu obszarów dzia-łania chorągwi oraz dotyczyć konkretnych środowisk.

W Mazowieckiej Chorągwi Harcerzy struktura środowisk (drużyn, gromad) oraz hufców była niejednorodna. Można było zauważyć dużą rozpiętość w poziomie drużyn, przy czym najlepsze środowiska koncentrowały się w zaledwie kilku huf-cach. Liczba instruktorów zaangażowanych w pracę hufców, wielkość samych hufców, poziom kompetencji kadry, poziom sa-modzielności środowisk i wynikający z tych elementów charakter pracy i zada-nia hufców były trudne do porównania. Biorąc pod uwagę różnice w warunkach pracy wynikające z lokalizacji środowisk i hufców można było stwierdzić, że o ile jednostki pierwszo-liniowe (drużyny, gro-mady) miały dość dobrze zde5 niowany obszar oddziaływania wychowawczego i kształceniowego oraz poziom pożądanych kompetencji i optymalnej sprawności or-ganizacyjnej, o tyle hufce przyjmowały bardzo różne zadania w odniesieniu do ist-niejących warunków. Choć było to utrud-nienie w pracy w ramach chorągwi (w tym we współpracy z innymi hufcami i struk-turami chorągwi) to jednoznacznie można było określić, że był to właściwy kierunek rozwoju tego poziomu struktury, w któ-rym punktem odniesienia dla programu i zakresu odpowiedzialności była sytuacja środowisk i charakter hufca, zaś obszar i zakres oddziaływania zmieniały się wraz z rozwojem środowiska. Zawsze jednak w centrum jego działań znajdowały się środo-wiska wymagające największego wsparcia, przy jednoczesnym zachowaniu kontaktu ze środowiskami najsilniejszymi, będącymi kuźnią kadr i rozsadnikiem nowych jedno-stek w obrębie hufca.

Wizja 2014: Środowiska lokalne są sa-modzielne w zakresie stosowania narzędzi metodycznych i realizacji programu. Biorą część odpowiedzialności za wspieranie har-cerskiego otoczenia, a hufce i inne struktu-ry chorągwi są dla nich partnerem w tym zakresie. Priorytetem i punktem odniesie-nia dla każdego poziomu struktury jest pro-gram realizowany w środowiskach, a uwaga jest skoncentrowana na inspirowaniu do samodzielności i wspieraniu słabszych śro-dowisk oraz animowaniu powstawania no-wych. Obowiązuje zasada pomocniczości na każdym poziomie działania.

5. Planowanie w perspektywie wie-loletniej [uzupełnienie diagnozy sy-tuacji 2012]

Nie udało się ukończyć kompletnego

4


dokumentu planu wieloletniego. Należa-ło bez zbędnej zwłoki nadgonić realizację projektu, poświęcając odpowiednią ilość czasu na konsultacje. Zakładano równo-cześnie, że niektóre procesy i projekty powinny zostać wdrożone / zrealizowane jeszcze w kadencji 2012-2014, w szcze-gólności te wskazane we wstępnej wersji planu wieloletniego, jako niezbędne do szybkiej realizacji.

Wizja 2014: Plan wieloletni wytycza kierunek pracy na kolejnych kilka lat. Jest punktem odniesienia dla propozycji zmian i nowych programów w chorągwi. Prowokuje do myślenia o MChH-y w per-spektywie dłuższej niż jedna kadencja, bez uwzględnienia doświadczeń przeszłości.

Cele Strategiczne kadencji i dobór środków

W świetle powyższego, cele na kaden-cje 2012-2014 sformułowano w następują-cy sposób:

I. Zmiana sytuacji w chorągwi we wskazanych trzech obszarach: (a) dru-żyny i gromady; (b) instruktorzy; (c) struktury (w kierunku określonym wizją 2014).

II. Zwiększenie samodzielności środo-wisk lokalnych w stosunku do struktur chorągwi w stopniu pozwalającym na zachowanie ciągłości pracy i rozwój (ilościowy i jakościowy).

III. Wdrożenie wieloletniego planu cho-rągwi w formie konkretnych projektów i procesów.

CEL I1. Drużyny i gromady – planowane działania (III 2012 – III 2014)

Projekt: Drużynowy=Instruktor 2.0 - Cel: Doprowadzenie do sytuacji, w której 90% drużynowych (w tym 100% w dużych miastach) będzie mianowanymi instruk-torami do końca bieżącej kadencji (konty-nuacja z kadencji 2010-12). Koordynator: hm. Marek Gajdziński.

Projekt: Wędrownicy 2014 - Cel: Zmiana obecnej sytuacji, w której druży-ny wędrownicze działają sporadycznie i w oparciu o program młodszoharcerski (w bardziej wymagającej 5 zycznie formie), prowadzone są jako uzupełnienie pracy ZZ-ów lub zastępują ich pracę. Doprowa-dzenie do sytuacji, w której program pracy drużyn wędrowniczych będzie inspiracją

dla całego ruchu harcerskiego i impulsem dla osób w wieku licealnym do wstępowa-nia do naszej organizacji (a nie tylko do tego, żeby w harcerstwie „zostać”). Koor-dynator: phm. Adam Zieliński / phm. Ka-mil Wojciechowski.

Projekt: HR w środowiskach - Cel: Umożliwienie upowszechnienia zdobywa-nia stopni starszoharcerskich przez harce-rzy i przywrócenie pięciostopniowego sys-temu stopni harcerskich w MChH-y. Cel cząstkowy: doprowadzenie do sytuacji, w której każdy drużynowy w chorągwi co najmniej zdobywa stopień HR (100% dru-żynowych wędrowniczych stopień ten po-siada). Koordynator: hm. Jan Pastwa.

Projekt: „Pod innym kątem” (PIK) - Cel: Inspiracja środowisk do podejmo-wania ambitnych przedsięwzięć i pro-jektów programowych odpowiadających na lokalne potrzeby i adekwatnych do współczesnych wyzwań cywilizacyjnych, potrzeb środowiskowych (w tym społecz-nych, w obszarze rozwoju zainteresowań, budowania tożsamości itd.). Koordynator: phm. Filip Leonarski / pwd. Agnieszka Brzeziewicz.

Projekt: Kategoryzacja ustawiczna – Cel: Doprowadzenie do sytuacji, w której kategoryzacja będzie obejmowała 100% jednostek i będzie wiarygodnym źródłem informacji o kondycji gromad i drużyn

I. Unormowanie sytuacji w trzech obszarach i tym samym „uwolnie-nie” potencjału rozwojowego cho-rągwi.

II. Opracowanie wieloletniego pla-nu rozwoju chorągwi.

I.Zmiana sytuacji w chorągwi we wskazanych trzech obszarach w kierunku określonym wizją 2014.

II. Zwiększenie samodzielności środowisk lokalnych w stosunku do struktur chorągwi w stopniu pozwalającym na zachowanie cią-głości pracy i rozwój.

III. Wdrożenie wieloletniego planu chorągwi w formie konkretnych projektów i procesów.

2010-2012 2012-2014

CELE STRATEGICZNE Mazowieckiej Chorągwi Harcerzy

5


oraz hufców. Kategoryzacja winna być ro-zumiana jako narzędzie permanentnego podnoszenia poziomu pracy harcerskiej na poziomie drużyn. System kategoryzacji ma mieć charakter ustawiczny (w przy-padku harcerzy adaptujący obecny regu-lamin) i powinien mieć na celu motywo-wanie drużyn i drużynowych do ciągłego rozwoju. Realizacja: referaty.

Warsztaty programowe – Cel: Promo-cja nowoczesnego programu pracy har-cerskiej, poszukiwanie nowych środków programowych, prezentacja i popularyza-cja najlepszych pomysłów i realizacji. Re-alizacja: referaty.

2. Instruktorzy – planowane działa-nia (III 2012 – III 2014)

Wytyczne do zdobywania prób in-struktorskich / wery5 kacja kompetencji

- Cel: Zorientowanie prób instruktorskich na środowiska, wsparcie programu Dru-żynowy=Instruktor 2.0 (kontynuacja z ka-dencji 2010-2012) oraz poprawienie wery-5 kacji poziomu kompetencji kandydatów poprzez wprowadzenie stosownych narzę-dzi. Realizacja: Komisja Instruktorska.

Kształcenie ustawiczne - Cel: Usta-bilizowanie systemu kształceniowego o charakterze ustawicznym. Integracja i komplementarność działań kształcenio-wych Mazowieckiej Szkoły Instruktorskiej

i hufców. Uzupełnienie oferty kształcenio-wej o działania pozakursowe i kształcenie pozametodyczne. Realizacja: Mazowiecka Szkoła Instruktorska.

3. Struktury – planowane działania (III 2012 – III 2014)

Projekt: hu5 ec 2012/14 – Cel: Do-prowadzenie do sytuacji, w której hu5 ec jest jednostką oddziałującą na powsta-wanie nowych drużyn i podnoszenie ich poziomu pracy, przy współdziałaniu ze środowiskami wyrobionymi metodycz-nie, organizacyjnie i programowo. Hu5 ec samodzielny kształceniowo, programowo i organizacyjnie jest partnerem dla ko-mendy (struktur) chorągwi przy realizacji programów skierowanych do drużyn. Hu-5 ec pracuje według stale ewaluowanego planu rozwoju obejmującego zwiększenie

liczebności i jakości jednostek. Realizacja: Komenda chorągwi.

Projekt: obszary współpracy z okrę-giem i chorągwiami harcerek – Cel: Stwo-rzenie zespołów zajmujących się rozwo-jem współpracy w obszarach komunikacji społecznej, duszpasterstwa, strategii roz-woju, zespołu gospodarczego, kształcenia, reprezentacji w sposób, który nie spowo-duje paraliżu pracy komendy chorągwi. Realizacja: Komenda chorągwi.

CEL II

Samodzielność środowisk - plano-wane działania (III 2012 - III 2014):

Projekt: hu5 ec 2012/14 – Cel: Do-prowadzenie do sytuacji, w której hu5 ec jest jednostką oddziałującą na powsta-wanie nowych drużyn i podnoszenie ich poziomu pracy, przy współdziałaniu ze środowiskami wyrobionymi metodycz-nie, organizacyjnie i programowo. Hu5 ec samodzielny kształceniowo, programowo i organizacyjnie jest partnerem dla ko-mendy (struktur) chorągwi przy realizacji programów skierowanych do drużyn. Hu-5 ec pracuje według stale ewaluowanego planu rozwoju obejmującego zwiększenie liczebności i jakości jednostek. Realizacja: Komenda chorągwi.

Projekt: HR w środowiskach - Cel: Doprowadzenie do umożliwienia po-wszechnego zdobywania stopni starszo-harcerskich przez harcerzy i przywróce-nie pięciostopniowego systemu stopni harcerskich w chorągwi. Cel cząstkowy: doprowadzenie do sytuacji, w której każ-dy drużynowy w chorągwi przynajmniej zdobywa stopień HR (100% drużynowych wędrowniczych ma już ten stopień). Koor-dynator: hm. Jan Pastwa.

Projekt: „Pod innym kątem” (PIK) - Cel: Inspiracja środowisk do podejmo-wania ambitnych przedsięwzięć i pro-jektów programowych odpowiadających na lokalne potrzeby i adekwatnych do współczesnych wyzwań cywilizacyjnych i potrzeb środowiskowych, w tym społecz-nych, w obszarze rozwoju zainteresowań, budowania tożsamości itd. Koordynator: phm. Filip Leonarski / pwd. Agnieszka Brzeziewicz.

CEL IIIPlan wieloletni - przewidywane działania (III 2012-III 2014):

Projekt: Plan wieloletni – Cel: opra-cowanie planu rozwoju chorągwi do roku 2020 przy współudziale jak największej liczby instruktorów chorągwi. W ramach tego projektu, poza zamknięciem pracy nad planem (w wyniku konsultacji i przy-jęcia planu), pilne projekty i procesy mają być zrealizowane / wdrożone zgodnie z jego wskazaniami. Realizacja: Zespół Stra-tegiczny.

Stan 2014Tak złożony organizm jak Chorągiew Mazowiecka może być oceniany z wielu

Liczba hufców (z podziałem na lokalizację):7 w Warszawie3 pod Warszawą (aglomeracja)5 Mazowsze1 Podlasie

Białystok

Siedlce

Zielonka

Zalesie Górne

Pionki

Płock

Płońsk

6


Są one wciąż w mniejszości, dlatego prio-rytetem wydaje się „zarażenie bakcylem” samodzielności środowisk we wszystkich hufcach chorągwi. Hufce są po części na-stawione na realną pomoc środowiskom, ale są i takie, które tylko administrują podległymi jednostkami.

Projekt: Drużynowy = Instruktor 2.0

Konsekwentna realizacja projektu utrwala kierunek zmian w strukturze stopni instruktorskich drużynowych. Można przyjąć, że obecnie standardem w chorągwi jest realizacja prób instruktor-skich w drużynach harcerskich na funkcji przybocznego. Nieco gorzej przedstawia się sytuacja w gromadach zuchowych. W drużynach wędrowniczych objętych pracą

punktów widzenia. Zdając sobie z tego sprawę, komenda chorągwi próbowała zbierać recenzje prowadzonych działań na bieżąco. Pomimo tego poniższa oce-na jest oczywiście w pewnym stopniu subiektywnym spojrzeniem zespołu pra-cującego na rzecz chorągwi. Podobnie ocena każdego instruktora Mazowsza zwykle budowana jest przez przymat własnego zaangażowania lub doświad-czenia najbliższego środowiska. Nama-wiam więc, aby w przypadku możliwych wątpliwości, jako podstawę do rzetelne-go osądu, przyjąć dane liczbowe opisu-jące zmiany w chorągwi. Choć to sucha statystyka i trudno wyczytać z niej at-mosferę pracy i bogactwo programu, to na swój sposób jest odbiciem procesów które zachodzą w Chorągwi Mazowiec-kiej.

Opis działań poszczególnych zespo-łów znajduje się w dalszej części sprawoz-dania. Na początek warto przyjrzeć się re-alizacji celów strategicznych i ocenie pla-nowanych i podjętych w tym kierunku działań.

I. Zmiana sytuacji w chorągwi we wskazanych trzech obsza-rach: (zgodnie z wizją 2014)

1. Drużyny i gromady – stan na marzec 2014

Na Mazowszu (w szczególności w Warszawie i jej okolicach) funkcjonu-je kilka środowisk obejmujących swoim zasięgiem wszystkie trzy poziomy meto-dyczne. Można wymienić tu środowiska hufców: Wawer (44 WDH), El Dorado (58 WDH), Grochów (20, 22 i 82 WDH), Klucz (16 WDH), Daleka Północ (4, 301 WDH), Mokotów/Rawicz (1 i 169 WDH), Watra (2 MDH). Należy jednak zazna-czyć, że część z nich dopiero rozpoczęła pracę na poziomie wędrowniczym i nie należy traktować tej sytuacji jako usta-bilizowanej. Wśród hufców mazowiec-kich – pozawarszawskich dużą szansę na stworzenie wielopoziomowych środowisk mają przede wszystkim hufce: Płocki (3 PDH), Darzbór (4 i 41 PDH), Ostrołęcki oraz Wschodniomazowiecki, przy czym w dwóch ostatnich przypadkach dotyczy to drużyn wędrowniczych działających w zasadzie przy hufcu, przy jednoczesnym braku gromad zuchowych.

Część środowisk samodzielnie kreuje programy działania (realizowane nie tylko lokalnie), wdraża nowe pomysły, przepro-wadza przedsięwzięcia i tym samym kon-sekwentnie inwestuje we własny rozwój.

referatu sytuacja, w której prowadzącym drużynę nie byłby instruktorem, jest wy-kluczona.

Projekt: Wędrownicy 2014

Program rozwoju wędrownictwa na Mazowszu został przygotowany w dwóch etapach:

etap 1 - organizacja pracy klubów wędrowniczych i inspiracja do założenia kilku nowych drużyn przy stabilnie pracu-jących środowiskach z zapleczem instruk-torów,

etap 2 - wdrożenie systemu kształce-nia kadr nowych drużyn wędrowniczych w oparciu o praktyki w istniejących i do-brze ocenionych drużynach.

Obecnie referat wędrowniczy, powo-łany ponownie we wrześniu 2013 roku,

21,4

15,5

20,9

17,8

17,8

17,6Średnia liczba harcerzy

w drużynie

Średnia liczba zuchóww gromadzie

2010 2012 2014

Drużyny z kategorią puszczańską 2006-2013

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

2 0 0 2 1 3 6 6* ?

* 8 drużyn aplikowało o kategorię puszczańską w 2013

7


realizuje etap 1 programu rozwoju i sku-pia cztery regularnie działające drużyny: dwie2 założone i dwie przywrócone/ „od-nowione” w 2013 roku, a także monitoru-je pracę kolejnych siedmiu drużyn w or-ganizacji. Ponadto na Mazowszu działają trzy-cztery drużyny, z którymi referat nie nawiązał jeszcze współpracy. W ramach referatu pracują cztery kluby wędrowni-cze, kolejne dwa są w organizacji (jeden ma ruszyć rusza wiosną, drugi jesienią 2014 roku). Rozpoczęcie drugiego. etapu (kształcenie) planowane jest na wrzesień 2014 roku.

Projekt: HR w środowiskach

Od wdrożenia projektu we wrześniu 2012 roku założono na Mazowszu (głów-

nie w Warszawie) siedem samodzielnych/ środowiskowych kapituł stopnia HR, a kolejne są w organizacji. Kapituły po-wstały przy szczepach (dla kilku drużyn), szczepach współpracujących ze sobą lub przy hufcach. W większości przypadków kapituły powstały w oparciu o członka kapituły działającej przy chorągwi, co było rozwiązaniem sugerowanym w wy-tycznych powoływania kapituł, jednak są samodzielne w zakresie trybu pracy czy też przyjmowanej obrzędowości. Charak-terystyczne jest to, że kapituły powstały z reguły przy środowiskach prowadzących pracę na wielu poziomach metodycznych.

Projekt „Pod Innym Kątem” (PIK)

Projekt rozpoczęty latem 2012 roku znajduje się obecnie w fazie podsumo-wania. W ramach PIK zrealizowano (lub realizuje się) osiem projektów mazowiec-kich, z czego siedem wykonują zespoły, a których skład wchodzą instruktorzy i harcerze chorągwi. Można powiedzieć, że nawet biorąc pod uwagę pewne nie-dociągnięcia, jak również zgłaszane przez Zarząd Okręgu sugestie dotyczące korekty formuły w przyszłości, zrealizowane (re-alizowane) projekty miały nieszablonowy charakter i wpłynęły nie tylko na rozwój osobisty oraz integrację uczestników, ale poszerzyły ofertę programową ZHR. Oczywiście PIK nie ma charakteru per-manentnego, ale edycyjny, a same projekty mają raczej wytyczać kierunek, inspirować i być swoistą awangardą działań harcer-skich, niż stać się jedyną i bieżącą treścią pracy drużyn i gromad. Niemniej wydaje się, że cel przełamania dotychczasowego schematu został osiągnięty. Odzwiercie-dla się to również w widocznej „kondycji” zaangażowanych w projekt środowisk. Obecnie trwa przygotowanie do realizacji drugiej edycji PIK.

Kategoryzacja ustawiczna

Projekt w zakładanym kształcie został zawieszony ze względu na fakt że OH-y zaczęła pracę nad centralnym systemem kategoryzacji drużyn (podobnie jak i nad system kategoryzacji gromad). Niezależ-nie od tego referat harcerski położył duży nacisk na kategoryzację drużyn. Wyda-je się, że zaczyna to przynosić widoczne efekty i jeśli przyjęlibyśmy kategoryzację jako wskaźnik odzwierciedlający postępy w rozwoju drużyn, to w przypadku drużyn harcerskich odnotowujemy wzrost choćby w obszarze drużyn puszczańskich z jednej w roku 2010, przez trzy w roku 2011, po sześć w roku 2012 (trzy po uwzględnie-

niu odwołania) i aż siedem w roku 2013 (zgłoszono osiem drużynsześciu ostatecz-nie przyznano kategorię). Wzrost jest też zauważalny w kategorii drużyn leśnych. Wciąż jednak brakuje narzędzia stale motywującego do rozwoju (kategoryzacji ustawicznej). Kategoryzacja zuchowa jest realizowana w znikomym stopniu: (sie-dem na 26 gromad w ciągu dwóch lat), a kategoryzacji (możliwości oceny w odnie-sieniu do wspólnego modelu) drużyn wę-drowniczych nie ma jeszcze w ogóle.

Warsztaty programowe

Projekt prowadzony w poprzedniej kadencji został zawieszony ze względu na realizację pilniejszych bieżących potrzeb. PIK w pewnym stopniu zrekompensował brak tego narzędzia, jednak obszar inspi-racji programowych powinien w nieda-lekiej przyszłości ponownie znaleźć się w polu oddziaływania agend chorągwi lub zespołów instruktorskich.

Wnioski i wytyczne dotyczące dalszej pracy:

Należy monitorować stan środo-wisk wielopoziomowych pod kątem dalszego rozwoju drużyn wędrow-niczych. Drużynowi powinni otrzy-mać pomoc programową (uzupeł-nienie programu pracy jednostek o program „klubów/ warsztatów” refe-ratu).

Wybranie, wspólnie z hufcowymi, środowisk lokalnych, które mają potencjał rozwoju w kierunku wie-lopoziomowości i inspirowanie ich do tworzenia planów rozwoju z wy-korzystaniem zaplecza chorągwi, pomocy hufca i możliwości danego środowiska.

Rozwój projektu PIK poprzez orga-nizację kolejnej edycji.

Uruchomienie ogólnochorągwia-nej kategoryzacji ustawicznej dla wszystkich poziomów – adekwatnej do potrzeb na danym poziomie me-todycznym.

2. Instruktorzy – stan na marzec 2014

W ostatnich miesiącach liczba otwie-ranych prób instruktorskich utrzymuje się na średnim rocznym poziomie zbliżonym do stanu z roku 2012 i znacznie przekracza liczbę prób zamykanych. Liczba słuchaczy kursów na różnych poziomach utrzymuje się na poziomie około 100 rocznie, przy czym zwiększyła się oferta kursowa (licz-

gromady zuchowe

drużyny harcerskie68+3

9/14+5*

20-9

65

9

29

drużyny wędrownicze

* 5 drużyn obecnie w organizacji

8


ba kursów). Ogólna liczba instruktorów wzrosła w stosunku do roku 2012. Wydaje się, że na początku kadencji nieco obni-żył się ogólny poziom kształcenia. Jest to zapewne pochodną kilku czynników, ale przede wszystkim: zwiększonego obciąże-nia kadry kursami (rosnąca liczba uczest-ników), zatrzymania odpływu instruk-torów z funkcji liniowych (tym samym nastąpił mniejszy dopływ nowych osób do zespołów kształceniowych), okresem przejściowym pomiędzy starym syste-mem kształcenia a nowym (obecnie wdro-żonym). Podsumowanie kursów realizo-wanych od wiosny 2013 roku wykazuje stopniowe normowanie się sytuacji, czego przejawami są rozwój istniejących zespo-łów, stworzenie nowych propozycji kur-sów czy dostosowanie treści kursowych do przyjętych założeń.

W ostatnich miesiącach zwracaliśmy też baczniejszą uwagę na przywiązanie instruktorów do wartości i zasad wyni-kających z Prawa Harcerskiego. Istotną obserwacją jest to, że cześć środowisk to-leruje postawę instruktorów sprzeczną z tymi zasadami. Natomiast w pozostałych takie postawy występują rzadziej, choć nie epizodycznie.

Wytyczne do zdobywania prób in-struktorskich/ weryfikacja kompe-tencji

Wytyczne dla prób instruktorskich związane z projektem Drużynowy=In-struktor na stałe wpisały się w prace ko-misji instruktorskiej. Warto przy tym wskazać, że na blisko 150 otwartych prób przewodnikowskich od czasu wprowadze-nia wytycznych jesienią 2010 roku, zale-dwie kilka wyłamywało się z przyjętych założeń. Nieco inaczej przedstawia się sytuacja w odniesieniu do prób podharc-mistrzowskich. Większość stanowią próby realizowane dopiero w ostatnim roku peł-nienia funkcji drużynowego. To pokazuje jak wiele czasu zajmuje zmiana utartych zwyczajów i norm organizacyjnych.

W związku z rosnącym w końcu ka-dencji obciążeniem dotyczącym liczby kandydatów, komisja pracowała nad stwo-rzeniem warunków i narzędzi do lepszej wery5 kacji poziomu kompetencji wy-chowawczych przyszłych i obecnych in-struktorów. W konsekwencji dostosowano tryb pracy komisji do zaobserwowanych potrzeb, rezerwując więcej czasu dla każ-dego z kandydatów, co z kolei wiązało się ze zwiększeniem liczby spotkań. Wprowa-dzono też, po akceptacji Rady Chorągwi, pytania / zagadnienia wery5 kujące umie-jętność korzystania z wiedzy metodycznej

i świadomość podejmowanych działań wychowawczych. Lista zagadnień została zatwierdzona i opublikowana ostatnim rozkazem komendanta chorągwi.

Kształcenie ustawiczne

Projekt kształcenia ustawicznego obejmujący kształcenie w formie kursów, kształcenie uzupełniające podstawową wiedzę i spro5 lowane w konkretnym kie-runku (np. dla hufcowych), kształcenie pozametodyczne oraz (w kolejnym kroku) warsztaty i inicjatywy kształceniowe reali-zowane w obrębie hufców, jest w pierw-szym etapie wdrożenia.

W mijającej kadencji udało się upo-rządkować treści kursowe i w ten sposób doprowadzić do większej efektywności i wzajemnej komplementarności kursów na kolejnych poziomach. Zostały też zaini-

cjowane warsztaty przeznaczone dla ka-dry kształcącej. Czekają na uruchomienie warsztaty dla hufcowych. Ostatni element systemu, w formie np. warsztatów dla dru-żynowych, jest oczywiście realizowany przez część hufców, niezależnie od prac MSI. Dotyczy to jednak tylko niektórych środowisk.


Większa uwaga winna być zwrócona na realizowane kursy pod kątem, tre-ści, poziomu organizacyjnego i przy-gotowania zespołu.

Konsekwentne wdrożenie narzędzi skuteczniejszej wery5 kacji poziomu realizacji prób instruktorskich i me-rytorycznego przygotowania kan-dydatów na instruktorów w formie pytań do kandydatów.

Uwzględnienie programu skierowa-nego do instruktorów i oddziałują-cego w warstwie ideowej, dostarcza-jącego pola do dyskusji i re? eksji w odniesieniu do Prawa Harcerskiego.

Promocja działań podejmowanych na poziomie lokalnym i uwzględnie-nie ich w kalendarzu chorągwi.

Promocja zaangażowania instruk-torskiego w rozwój środowisk na ich podstawowym poziomie (drużyny / szczepy).

3.Struktury – stan na marzec 2014

Struktury chorągwi są obecnie two-rzone przez zespół instruktorów znacz-nie młodszych niż w ubiegłych latach. Wiąże się to z pokoleniową zmianą na wielu funkcjach, a ze względu na „dziu-ry” pokoleniowe roczników 1980-87, jest to zmiana bardzo wyraźna. Wyni-kała z tego konieczność zorganizowa-nia na nowo pracy komendy chorągwi i zdefiniowania najważniejszych zadań stojących przed zespołami. Było to m.in. przyczyną problemów w utrzymaniu ak-tywności chorągwi w pewnych sferach (tytułem przykładu: kłopoty z ciągłością pracy chorągwianej witryny informacyj-nej). Od kilku lat konsekwentnie reali-zowana jest wizja programu chorągwi, jako uzupełnienia programu środowisk (hufców i drużyn) i temu podporządko-wane są zadania i projekty poszczegól-nych struktur chorągwi.

Projekt: hufiec 2012/14

W realizacji projektu przyjęto trzy główne kierunki rozwoju hufca: poziom

42%

78%

27% 28%

41%

58%

Zuchmistrzowie instruktorzy

Drużynowi instruktorzy

Drużynowi wędr. instruktorzy

73% 70%

67%2010 2012 2014

9


drużyn, kształcenie, organizacja. Projekt zazębia się z innymi realizowanymi przez komendę chorągwi działaniami, nie-mniej potraktowanie hufców całościo-wo służyło lepszej identyfikacji obszaru odpowiedzialności hufcowych i pracują-cych w środowiskach zespołów instruk-torskich. Przyjęte na początku kadencji podstawowe wskaźniki służące do opisu poziomu i stopnia samodzielności huf-ców okazały się ostatecznie niewystar-czające i trzeba było je znacząco rozbu-dować. Widoczna zmiana w stosunku do stanu wyjściowego jest widoczna w od-niesieniu do: poziomu kompetencji huf-cowych (12 hufcowych ma stopień phm, zatwierdzone plany pracy większości hufców), kategoryzacji drużyn harcerzy (drużyny leśne lub puszczańskie w 11 hufcach), nowe kapituły HR (w siedmiu hufcach), wielopoziomowości środowisk (np. drużyny wędrownicze działają / są w organizacji w 10 hufcach, pełen prze-krój przez poziomy występuje właściwie we wszystkich hufcach aglomeracyj-nych). Najważniejsze obszary wymaga-jące pracy: wizytacje drużyn i kategory-zacja gromad zuchowych, udział hufców w kształceniu na wszystkich poziomach, zadania administracyjne hufców (zgody, wykazy, rozkazy).

Za większym usamodzielnieniem środowisk poszło więc przeniesienie na nie większej odpowiedzialności.

Trzeba tu wspomnieć o tym, że praca hufców i współdziałanie na linii komen-da chorągwi - hufcowi jest najsłabszym elementem funkcjonowania struktur chorągwi. Choć widać poprawę, szcze-gólnie w odniesieniu do kompetencji wychowawczych (instruktorskich) oraz udziału jednostek hufców w przedsię-wzięciach realizowanych w chorągwi (w szczególności w kształceniu), to sprawa wymaga dalszej pracy w kierunku pełnej samodzielności hufców i konsekwentnie realizowanego programu rozwoju śro-dowisk. Część hufcowych nie podejmuje własnych inicjatyw programowych i w związku z tym ich działanie ogranicza się wyłącznie do administrowania jed-nostkami.

Projekt: obszary współpracy z okrę-giem i chorągwiami harcerek

Współpraca z Mazowiecką Chorą-gwią Harcerek jest nadal zacieśniania i, choć nie bez błędów, niedociągnięć i pomyłek, wpływa na ogólny stan śro-dowiska harcerskiego Mazowsza, od-czuwanie wspólnotowości, koordynację wzajemnych działań i spójny wizerunek

wobec partnerów zewnętrznych oraz wewnętrznych (administracji samorzą-dowej, organizacji pozarządowych, in-nych chorągwi). Podstawowe obszary stałej współpracy to: duszpasterstwo, reprezentacja, kształcenie i program (w zakresie projektu PIK). Powyższe sfery, ze względu na swoją złożoność i rozle-głość, zostały opisane w dalszej części opracowania. Nie udało się rozwinąć szerzej współpracy w zakresie komu-nikacji społecznej. Nie powiodło się również wypracowanie narzędzi współ-pracy w dziedzinie strategii rozwoju, co wydaje się być szczególnie istotne w kontekście wytycznych dla przyszłych komend obu chorągwi. W czasie ka-dencji pojawiła się dodatkowo potrzeba współpracy programowej na poziomie ruchu wędrowniczego (referatów). Za-owocowało to wzajemnym otwarciem na działania realizowane przez oba referaty, przy czym można uznać, że jesteśmy na etapie ostrożnego wzajemnego zainte-resowania tymi propozycjami i epizo-dycznym wspólnym w nich udziałem wędrowniczek/ów.

Współpraca z Północno-Wschod-nim Namiestnictwem Harcerek nie osią-gnęła takiego poziomu i jest to kwestia, która powinna pozostawać w sferze za-interesowania kolejnej komendy naszej chorągwi.

Wnioski i wytyczne dotyczące dal-szej pracy:

Zdecydowany nacisk w pracy ko-mendy chorągwi na projekty skie-rowane do hufców i hufcowych.

Kalendarz chorągwi wzbogacony o wydarzenia środowisk oraz program promocji tych wydarzeń na forum okręgu.

Dalszy rozwój współpracy z cho-rągwiami harcerek w kształceniu, duszpasterstwie, reprezentacji, w ob-szarze programu.

Podtrzymanie wzajemnej koordy-nacji działań wobec parterów ze-wnętrznych i stworzenie narzędzi zewnętrznej komunikacji społecz-nej.

Zde5 niowanie i ugruntowanie współpracy w obszarze ruchu wę-drowniczego oraz strategii rozwoju wszystkich mazowieckich chorą-gwi.

Należy dążyć do podniesienia efek-tywności sekretariatu chorągwi, skuteczności i systematyczności przekazywania oraz gromadzenia informacji.

II. Samodzielność środowisk - stan na marzec 2014

Samodzielność środowisk stała się w mijającej kadencji pewnym wyznaczni-kiem kierunku rozwoju chorągwi i zo-gniskowała w sobie jednocześnie projekty dotyczące drużyn/gromad, instruktorów i struktur. Ich stopień realizacji oraz kon-kretne efekty zostały omówione w innych częściach sprawozdania, tu można więc odnieść się do tego zagadnienia ogólnie i całościowo.

Wydaje się, że w środowiskach wy-krystalizowały się zespoły instruktorów skupionych na pracy w najbliższym oto-czeniu tych środowisk. Zatrzymany został odpływ instruktorów z funkcji liniowych (szczególnie drużynowych), przy jedno-czesnym stałym wzroście liczby realizowa-nych prób instruktorskich.

Hufce wciąż jednak w niewielkim stopniu oddziałują na powstawanie no-wych środowisk. Wynika to często z nieumiejętności patrzenia perspekty-wicznego i skupienia się na powtarzaniu tradycyjnego programu i form pracy.

Zespoły chorągwi konsekwentnie re-alizują wizję struktur działających na za-sadzie pomocniczości.


Stworzenie i wdrożenie narzędzi promocji programów i projek-tów realizowanych w środowi-skach.

Inspiracja do zwiększania odpo-wiedzialności środowisk za kolejne obszary działania (kategoryzacja, pomoc w organizacji obozów i zimo-wisk, kształcenie, stopnie starszohar-cerskie).

Inspiracja hufcowych do stworze-nia programu rozwoju liczebnego hufców, w tym „kolonizacji” białych plam.

Stworzenie programu rozwoju jako-ściowego (w tym wielopoziomowe-go) kluczowych środowisk chorągwi

Stałe zwiększanie oferty kształcenio-wej (liczba i rodzaj kursów) i podno-szenie jej jakości.

III. Plan wieloletni - stan na marzec 2014

Plan wieloletni został przygotowany w wersji wstępnej/szkicowej w poprzed-niej kadencji. Materiał składa się z analizy sytuacji w danych obszarach, propozycji

10


projektów do realizacji, wyszczególnienia kwestii, w których niezbędne jest wypra-cowanie stanowiska chorągwi. Prace nad dokumentem zostały zawieszone. Na je-sień 2013 roku zakładana była aktualizacja planu oraz spotkanie otwarte dla opra-cowania propozycji konkretnych zmian w postulowanych kierunkach i otwarta dyskusja w kontekście „stanowiska cho-rągwi” w problemowych zagadnieniach. Nie udało się jednak doprowadzić do tego spotkania. Kontynuacja prac nad planem będzie jednym z zadań nowej komendy chorągwi. Wstępem do tego projektu było spotkanie konsultacyjno-dyskusyjne w gronie rady chorągwi poświęcone zagad-nieniom planu, z którego wnioski zostaną przekazane nowej komendzie jako podsu-mowanie prac nad dokumentem w mijają-cej kadencji.

Niezależnie od czasowego zawiesze-nia prac i niemożności odbycia spotkania otwartego dla wszystkich instruktorów chorągwi, komenda wybrała w mijającej kadencji konkretne propozycje projektów, czasem je nieznacznie uszczegóławiając lub uzupełniając, które nadawały się do realizacji. Podobnie zajęto się najpilniej-szymi obszarami problemowymi, stwarza-jąc warunki do otwartej o nich dyskusji. W efekcie wypracowano propozycje zmian i częściowo je wdrożono. Przede wszystkim dotyczy to zagadnień najściślej powiąza-nych z prowadzonym w chorągwi kształ-ceniem i kursami.

Wybrane projekty wdrażane w ra-mach pracy zespołów chorągwi:

Projekty (wytyczne) organizacyjne

1. Dopasowanie struktur hufca i ich za-kresu odpowiedzialności do możliwości i chęci poszczególnych rodzajów środo-wisk – celem projektu byłoby ułatwie-nie pracy środowiskom lokalnym wedle zasady pomocniczości oraz zgodnie z maksymą: „silniejszy jestem, cięższą po-dajcie mi zbroję”2. Zmiana systemu udzielania dotacji na realizację pomysłu – celem projektu by-łoby zwiększenie liczby innowacyjnych działań drużyn i gromad.3. Organizacja systemu ciągłego do-kształcania instruktorów – celem pro-jektu byłoby zaangażowanie instrukto-rów w ciągły rozwój zarówno osobowy jak i metodyczny.

Powyższe projekty zostały, a właściwie wytyczne, zostały włączone cześciowo w realizowane projekty komendy chorągwi. Pierwszy z nich znalazł częściowe odbicie

w realizacji projektu Hu5 ec 2012/14 w ela-styczności w delegowaniu uprawnień huf-cowym (w zależności od ich kompetencji i zaangażowania). Oczywiście to dopiero początek „dopasowywania struktur” do potrzeb i możliwości środowisk.

Drugi projekt (wytyczna) znalazł swoje odzwierciedlenie w projekcie „Pod Innym Kątem”. Podsumowanie efektów projektu pokazuje że jest to właściwy kie-runek zmian w kwestii wspierania 5 nan-sowego środowisk.

Ostatnia wytyczna była przedmiotem prac MSI i efekty osiągniete w tym obsza-rze zostały opisane szczegółowo w dalszej części sprawozdania.

Projekty (wytyczne) metodyczne

1. Stworzenie pomocy metodycznych dla drużyn i gromad- celem projektu byłoby stworzenie pomocy metodycznych dla drużynowych.

W zakresie tego projektu zorganizo-wano na poziomie referatu harcerskiego zespoły, które wypracowują materiały metodyczne dla drużynowych wspierające działanie kluczowych (i kulejących) syste-mów.

„Manual” do Regulaminu Stopni Har-cerzy. Wprowadzony wiosną nowy regu-lamin jest na etapie „wdrażania”. Jedną z możliwych przeszkód jest stosunkowo schematyczne skonstruowanie „Wyma-gań Stopni”, które stanowią załącznik doi regulaminu, a jednocześnie są konkretną podstawą kierunkującą pracę ze stopniem danego harcerza. Zaproponowano uzupeł-nienie tego regulaminu o „manual”, który podpowiada jak korzystając z regulaminu i wymagań oraz jak konstruować indywi-dualne próby na stopnie, dopasowane do konkretnych potrzeb danego harcerza.

„Elektroniczny rękaw”. To propozycja „udrożnienia” i „usprawnienia” Systemu Sprawności. Potrzeba jego zastosowania wynika z tego, że mimo stosunkowo nie-dawnych prac nad „uwspółcześnieniem” wymagań na sprawności system wciąż nie działa. Zaproponowano połączenie elektronicznego systemu prezentowania zdobywanych przez harcerzy sprawności (gra społecznościowa) oraz uspójnienie i uproszczenie samego systemu, jak rów-nież udostępnienie drużynom wyszytych krążków sprawności.

Oba projekty były prezentowane na spotkaniu instruktorów NARZĘDZIE 1.03.2014 i są obecnie przygotowane do całościowego (stopnie) lub częściowego (sprawności) udostępnienia efektów prac w formie pomocy metodycznych.

2. Kontynuowanie projektu Dru-żynowy=Instruktor – celem projektu jest doprowadzenie do sytuacji, w której drużyny prowadzą wyłącznie instrukto-rzy ZHR.

Projekt przez całą mijającą kadencję był jednym z priorytetów w pracy komen-dy chorągwi. Wiązały się z tym ograni-czenie prowadzenia obozów (podobozów drużyn) przez nie-instruktorów oraz stała presja na otwierania prób przybocznym i wprowadzanie narzędzi wery5 kujących kompetencje przez komisję instruktorską.

Wybrane obszary/ zagadnienia, któ-re opisano pod kątem modelowego rozwiązania:

1. Ustalenie podejścia do kształcenia : w jakich proporcjach na kursie kształtuje-my postawy i poglądy, a w jakich prze-kazujemy wiedzę i dobre praktyki meto-dyczne?

2. Ustalenie modelowego programu kur-su instruktorskiego.

Podsumowanie pracy, wnioski i przygoto-wane materiały w odniesieniu do tych ob-szarów są opisane w części sprawozdania poświęconej MSI.

hm Andrzej JaworskiKomendant Chorągwi

Na koniec tego skromnego podsumo-

wania chcę podziękować wszystkim

Wam którzy, do tego wszystkiego co

było udziałem zespołów i komen-

dy chorągwi, dołożyliście swoją co-

dzienną pracę w drużynach, szcze-

pach i hufcach.

Tam się przecież dzieje to najpraw-

dziwsze harcerstwo i pozostaje mieć

nadzieję, że nasze „chorągwiane wy-

siłki” na coś się właśnie Wam przy-

dały.

Psina

11


2012 2014

2012 2014

2012 2014

2012 2014

2012 2014

2012 2014

2012 2014

Płn-Maz. HH-yPłocki HH-y

PHH-y Darzbór

WHH-y Daleka Północ

MHH-y Kresy

PHH-y Watra

WHH-y Klucz

76

168

128

101

139

128

168

78

9810

0

98

174

133

152

LEGENDA:

SYMBOL jedn. zuch/harc.wędr

drużyny/ grom. z danej kat. w hufcu

przyrost w danej kategorii od 2010

kapituła HR przy hufcu lub jedn. hufca

drużynowi=instruktorzy

+3

+1

+2

+1

+2

+1

+1

+1

+1

+2

D=I 60%

D=I 40%

D=I 67%

D=I 0% D=I 33%

D=I 50%

D=I 100%

D=I 62%

12


Podlaski HH-yOstrołęcki HH-yWZDH-y El Dorado 2012 2014 2012 2014 2012 2014

2012 2014

2012 2014

2012 2014

2012 2014

Wschodniomaz. WZDH-y

WHH-y Wawer

WHH-y Saska Kępa

WHH-y Grochów

Siedlce

53103

73

73

178

8112

0

579496

69

220

7014

9

+2

+1 +1

+1

+1

D=I 60%D=I 50%

D=I 50%

D=I 40%

D=I 50%

D=I 91%

D=I 80%

13

2012 2014

14401389

348

435

2012 2014

2012 2014

WZDH-y Mokotów

UHH-y Rawicz

8120

2

7513

8

+2+1

D=I 87%

D=I 75%

9 (+5)

68

20

SPRAWOZDANIE MCHH KOMENDA

Komenda chorągwi:hm. Andrzej Jaworski - komendant chorągwi

phm. Łukasz Kamiński - zastępca komendanta

hm. Tomasz Sulewski – szef Mazowieckiej Szkoły Instruktorskiej

hm. Lech Najbauer - szef Komisji instruktorskiej (do 10.10.2013)

hm. Jarosław Błoniarz - szef Komisji Instruktorskiej (od 10.10.2013)

phm. Lech Pastwa - referent zuchów (do 11.11.2012)

pwd. Michał Narzelski - referent zuchów (od 11.11.2012)

hm. Robert Chalimoniuk -referent harcerzy (do 15.08.2013)

phm. Krzysztof Sikorski - p.o. referenta harcerzy (od 15.09.2013)

phm. Wojciech Hoser – p.o. referenta wędrowników (do 01.10.2013)

phm. Kamil Wojciechowski - referent wędrowników (od 01.10.2013)

hm. Andrzej Glass - szef Kapituły Harcerza Rzeczypospolitej przy MChH-y

phm. Piotr Drzazga - skarbnik chorągwi

phm. Jan Pastwa - członek komendy, przydział ds. planowania strategicznego

pwd. Paweł Marczuk – sekretarz chorągwi

Pełnomocnicy komendanta i zespoły przy komendzie chorągwi:phm. Andrzej Karwan - pełnomocnik komendanta ds. reprezentacji i koordynacji hufców służbowych (od 30.10.2010)

ćw. Michał Nowotka - pełnomocnik komendanta ds. serwisu www

Łukasz Wojdyga - szef biura chorągwi

Zespół informacyjny: pwd. Piotr Leonarski, phm. Bartosz Narzelski

Samodzielne zespoły prowadzące bieżące działania w najważniejszych obszarach:• Mazowiecka Szkoła Instruktorska

– organizuje i prowadzi szkolenia instruktorskie, wspiera w tym obszarze hufce i referaty,

• Komisja Instruktorska

– prowadzi nadzór nad procesem zdobywania stopni instruktorskich, wery/ kuje kandydatów na instruktorów,

• Referaty Zuchowy i Harcerski i Wędrowniczy

– wspiera hufce (hufcowych) w pracy programowej i metodycznej na odpowiednich poziomach, inicjuje i

współorganizuje kursy kształceniowe

• Kapituła Harcerza Rzeczypospolitej

– prowadzi próby na najwyższy stopień harcerski,

14

SPRAWOZDANIE MCHHKOMISJA INSTRUKTORSKA

Komisja InstruktorskaW upływającej kadencji Komisja In-

struktorska kontynuowała pracę z wy-korzystaniem zasad wypracowanych w poprzedniej kadencji jeśli chodzi o tryb działania oraz zakres merytoryczny.

Spotkania komisji odbywały się w

ustalonych terminach (druga środa i czwarty czwartek miesiąca, poza święta-mi oraz okresem ferii i wakacji). W miarę konieczności organizowano spotkania do-datkowe w Warszawie, a także spotkania wyjazdowe. Komisja starała się utrzymać obrzędowość spotkań, który odbywały się w kręgu, a jeśli była taka możliwość - wo-kół ognia, co jednak z różnych względów nie zawsze się udawało.

Wprowadzone do użycia nowe wzory

kart zgłoszeniowych, zawierające m.in. tabelę obrazującą stan liczbowy drużyny w podziale na wiek oraz stopnie harcerzy (gwiazdki zuchowe), znacznie ułatwiło za-równo pracę komisji, jak i przygotowanie kandydatów. Także elektroniczny system zgłoszeń na spotkania z komisją okazał się niezwykle pomocny.

Próby instruktorskie w przeważają-

cej większości realizowane były w dru-żynach i gromadach, a zadania odnosiły się do potrzeb macierzystych środowisk. Staraliśmy się, aby zadania były opisane precyzyjnie oraz zawierały elementy po-zwalające na przejrzysta ocenę poziomu ich realizacji, czemu służyły tzw. mierniki wykonania. Od opiekunów oczekiwali-śmy zaangażowania nie tylko w przygo-towanie próby, ale także w realizację tych zadań, które wymagały wykorzystania re-lacji mistrz-uczeń. Wszystko to pozwoliło to zarówno na lepszą ocenę kompetencji wychowawczych nabytych w trakcie reali-

zacji próby, jak i na zwiększenie skutecz-ności pracy komisji w przygotowaniu ka-dry instruktorskiej do pracy z harcerzami i zuchami.

Pod koniec kadencji wprowadzono

nowy system ewaluacji kompetencji wy-chowawczych kandydatów polegający na ustaleniu zestawu pytań, z których człon-kowie komisji mogli korzystać w trakcie spotkań zamykających próby. Za wcze-śnie na ocenę tego rozwiązania, jednak dotychczasowe doświadczenia wskazują na to, że jest to czytelny i uczciwy sposób wery5 kacji umiejętności instruktorskich, ponieważ nie pozwala na ograniczenie się jedynie do realizacji zadań próby, ale umożliwia także ustalenie poziomu wie-dzy teoretycznej, doświadczeń i świado-mości wychowawczej kandydatów.

Nie udało się w pełni wprowadzić listy

lektur na poszczególne stopnie. Lista po-wstała, jednak nie została rozpropagowa-na w taki sposób, aby kandydaci prawidło-wo z niej korzystali. W rezultacie zdarzały się projekty prób pozbawione w ogóle pro-ponowanych lektur, bądź nie zawierające pozycji metodycznych.

Komisja starała się skracać czas po-

siedzeń, jednak w większości wypadków nie było to możliwe, głównie z powodu nieprawidłowo wypełnionych kart prób, w tym ze względu na niewłaściwe sfor-mułowanie zadań. Pod koniec kadencji wprowadzono zasadę nieprzekraczalno-ści czasu pracy z jednym kandydatem, co pozwoliło na kończenie spotkań i rozpo-czynanie kolejnych zgodnie z harmono-gramem, jednak niosło za sobą ryzyko konieczności ponownego spotkania z nie-którymi osobami.

Wciąż jeszcze zdarzają się przypadki

niewłaściwej pracy opiekunów ze swo-imi podopiecznymi, jednak są one mniej liczne niż w poprzedniej kadencji. Pro-blemy zazwyczaj dotyczyły prawidłowe-go sformułowania zadań próby, przede wszystkim w odniesieniu do miernika wykonania poszczególnych zadań, a tak-że wspierania i monitorowania próby w trakcie jej realizacji. Zdaniem komisji tendencja do tego, aby pełnić rolę „ad-wokata” podopiecznego znacznie osłabła, choć przypadków tego rodzaju nie udało się wyeliminować. Stąd konieczne jest skierowanie prośby do wszystkich, którzy są lub zamierzają być opiekunami prób o większe zaangażowanie i lepsze przygoto-wanie do wykonywania tej służby.

Podsumowując komisja pozwala so-

bie stwierdzić, że poziom prób zaczyna się ujednolicać i jest to równanie „w górę”, a nie „w dół”. Próby oparte na pracach w drużynach i gromadach, związane ze sto-sowaniem narzędzi metodycznych i wy-korzystaniem doświadczeń środowiska, okazały się próbami najlepiej wspoma-gającymi wzrost kompetencji instruktor-skich kandydatów i pozwoliły na zwięk-szenie skuteczności pracy komisji z kadrą. W ocenie komisji instruktorzy Mazowiec-kiej Chorągwi Harcerzy są coraz lepiej przygotowani na prowadzenie pracy wy-chowawczej i skutecznego stosowanie me-tody harcerskiej. Dziękujemy wszystkim kandydatom i opiekunom za wytrwałość i zaangażowanie i życzymy dalszych sukce-sów w rozwoju instruktorskim.

hm. Lech Najbauerhm. Jarosław Błoniarz

PWD PHM

9481

6751 51

45

231912

2635

2625

50

75

20

08

-10

20

08

-10

20

10

-12

20

10

-12

20

12

-14

20

12

-14

46 spotkań*

190 kandydatów**

* 6 spotkań wyjazdowych

**1 próba na st. działacza harc.

15

SPRAWOZDANIE MCHH MAZOWIECKA SZKOŁA INSTRUKTORÓW

Sprawozdanie z działalności Mazowieckiej Szkoły Instruktoróww okresie od marca 2012 do marca 2014

Zmiana paradygmatu kształcenio-wego (cele 1 i 2)

Rozpoczynając działania w tym ob-szarze wyszedłem z kilku obserwacji:

nie było jasno sprecyzowanych po-działów treści pomiędzy kursami, co zaburzało czytelność ich przeznaczenia (czego mają nauczyć) – w poprzedniej kadencji, pod skrzydłami Marka Gajdziń-skiego, rozpoczęły się prace, mające na celu uporządkowanie tego pola, ale nie zostały zakończone

kursy nie były traktowane jako „ko-lejne kroki na jednej drodze rozwoju”, ale jako samodzielne „jednostki”, co owoco-wało powtarzaniem jednych partii mate-riału na każdym poziomie kształcenia, a pomijaniem innych partii w zupełności

programy kursów instruktorskich przeładowane były treściami ideowymi i „ogólnorozwojowymi” (typu „Rola Polski we współczesnej Europie”), co odbijało się na niedostatecznej obecności treści stric-te harcerskich (głównie metodycznych) – obniżając w konsekwencji poziom wy-szkolenia instruktorskiego

istniał trwały podział na kursy „nasze” i „nie nasze” – pracujące według własnych

schematów, w oparciu o prywatne przeko-nania komendantów poszczególnych kur-sów odnośnie tego, co jest ważne i warte przekazania, co sprawiało, że kursanci po zakończeniu tych kursów wykazywali róż-ny poziom przyswojenia wiedzy, umiejęt-ności i postaw

co z tym powiązane - nie było zgody w środowisku na to, jakimi cechami i jakimi kompetencjami powinien wykazywać się instruktor na poszczególnych stopniach (instruktorzy powszechnie posługiwali się kalkami pojęciowymi „pwd – druży-nowy”, „phm – wychowawca wychowaw-ców”, „hm – instruktor odpowiedzialny za Związek”, ale za tymi hasłami nie stało głębsze zrozumienie zadań i celów działa-nia dla poszczególnych stopni).

Uznając, że wszelkie formy narzucania instruktorom własnej wizji nie przyniosą trwałych efektów (mogą zadziałać tylko doraźnie, nie zmieniając subiektywnego podejścia – a więc skutkować postawą „trzeba przetrwać”, względnie „trzeba zi-gnorować”), zaproponowałem partycypa-cyjny model tworzenia nowych wytycz-nych, w tym ogólnochorągwianą dyskusję nad rolami stopni i – co związane – tre-ściami kształcenia.

Propozycje zmian w kształceniu, w

tym przede wszystkim nowy układ kur-sów w podziale na:

kurs przedinstruktorski (osoby w wieku 16-17 lat; kurs kształcą-cy praktyczne umiejętności metodyczne, bez opierania w założeniach teoretycz-nych – uczymy „jak”, nie „po co?” i „dla-czego?”; cele zasadnicze: a) dać motywa-cję i zapał, b) pokazać, jak dobrze robić harcerstwo, c) nauczyć, że skauting to „gra, która ma cel”)

kurs przewodnikowski (osoby w wieku 17-19 lat; kurs uczący przede wszystkim metodyki harcerskiej i zuchowej – stąd decyzja o realizacji od-dzielnych kursów pwd-zuch i pwd-harc – w oparciu o doświadczenie i umiejętności wyniesione z kursu przedinstruktorskie-go; cele zasadnicze: a) nauczyć rozumie-nia i praktycznego stosowania metody harcerskiej, b) podtrzymać zapał do pra-cy instruktorskiej)

kurs podharcmistrzowski (osoby w wieku 19-21 lat; kurs uczący rozumienia istoty idei i metodyki harcer-skiej, pogłębiający świadomość i umie-jętności instruktorskie; zasadnicze cele: a) pomóc lepiej zrozumieć istotę harcer-stwa, b) nauczyć opieki nad instruktora-

Na początku kadencji jako nowy Szef MSI przedstawiłem Radzie Chorągwi trzy cele, które chcia-

łem zrealizować w trakcie kadencji:

1. Zmiana funkcjonującego wśród instruktorów przekonania, że kształcenie to de facto wyłączni-kursy instruktorskie.

2. Przeprowadzenie w środowisku dyskusji (i doprowadzenie do uwspólnienia przekonań) na temat ról i wymaganych kompetencji dla poszczególnych stopni instruktorskich oraz wyni-kających z tego treści kształcenia, a także opracowanie adekwatnych wytycznych dla kursów instruktorskich.

3. Wprowadzenie jednego, spójnego systemu ewaluacji kształcenia w Chorągwi, pozwalającego oceniać skuteczność kształcenia (a nie tylko opiniować poziom zajęć i wykładowców na kur-sach).

Cele te udało się zrealizować w różnym stopniu – o czym mowa w dalszej części sprawozdania.

16

SPRAWOZDANIE MCHHMAZOWIECKA SZKOŁA INSTRUKTORÓW

Metodyczne:Agricola – sierpień 2012 (23)

En Garde – sierpień 2012 (25)

Agricola – sierpień 2013 (19)

En Garde – sierpień 2013 (28)

Razem 4 kursy, 95 uczestników95

76

11

14

16

Przewodnikowskie:600 Naboi (2012) (6)

Twierdza 2012 (14)

Wyprawa 2013 (10)

613 Naboi (13)

Twierdza 2013 (14)

Ferajna 2013/14 x2 (19)

Razem 6 kursów, 76 uczestników

35

Podharcmistrzowskie:Jakobstaf edycja 5-6 (10)

Pogoń 2012 (9)

Jakobstaf edycja 6-7 (9)

Pogoń 2013 (7)

Razem 4 kursy, 35 uczestników

2008 -2010

2010 -2012

2012 -2014

liczba kursów liczba kursantów

160

214206

mi (phm=opiekun), c) nauczyć myśleć krytycznie o harcerstwie)

warsztaty uzupełniające (dla osób w wieku od 17 lat, bez górnej granicy, realizowane wspólnie z Cho-rągwią żeńską; treści z obszarów idei, duchowości, techniki, PR, rozumienia zjawisk społecznych, itp. – ważne w procesie kształcenia instruktora, ale nie mieszczące się w ramach kursach in-struktorskich)

warsztaty dla hufowych (warsztat dedykowany dla osób obej-mujących funkcję hufcowego, obejmu-jący informacje z zakresu zarządzania zespołem, motywacji, formalności, itp. wiedzy niezbędnej na funkcji – co oznacza wycofanie tych treści z kursów phm) i związana z tym korekta 5 lozo-5 i myślenia o poszczególnych etapach kształcenia i stopniach zostały kilku-krotnie zaprezentowane na Radach Chorągwi (nigdy nie udało się jednora-zowo na Radzie mieć wystarczającej re-prezentacji hufcowych, by można było powiedzieć, że koncepcja została z nimi zwery5 kowana), uzyskując w efekcie akceptację hufcowych.

Kolejnym krokiem było przygotowanie konferencji dla wszystkich instrukto-rów, której celem była prezentacja pro-ponowanych zmian i ich szerokie prze-dyskutowanie – tak, aby każdy mógł mieć pewność, że rozumie zmiany, a także by mógł wnieść własny wkład w np. określanie treści kształcenia.

Konferencja „Kształcenie na Ma-zowszu. Zmiana” odbyła się 17 li-stopada 2012 roku.

Następny krokiem, w okresie XI 2012 – III 2013 było przygotowanie nowych wytycznych do kursów, czyli formalne-go zestawienia treści kształceniowych, które powinny być uwzględnione w programach kursów. Materiał został wstępnie skonsultowany w gronie Ko-mendy Chorągwi oraz kilkunastu in-struktorów, a następnie 6 marca 2013 roku rozesłany drogą służbową do wszystkich instruktorów MCHH-y, z prośbą o komentarze i ew. uwagi. W mailu, aby ułatwić zrozumienie istoty reformy także tym osobom, które nie były obecne na konferencji, opisane były założenia leżące u jej podstaw. Ter-min na zgłaszanie uwag został wyzna-czony na 18 marca.

17


Ewaluacja działań kształceniowych (cel 3)

W łonie szkoły rozpoczęły się prace, mające na celu przygotowanie gotowego do wdrożenia systemu ewaluacji działań kształceniowych w Chorągwi. W naszym przekonaniu taka ewaluacja jest koniecz-na, o ile chcemy oceniać faktyczną sku-teczność kształcenia, a nie tylko poziom zadowolenia z kursów lub konkretnych zajęć.

Przygotowane materiały opierają się o koncepcję poziomów ewaluacji Donalda L. Kirkpatricka. Ewaluacja z wykorzysta-niem tego modelu pozwala ocenić w jakim stopniu program szkoleniowy zrealizował zakładane cele w kontekście pojedynczego uczestnika jak i pośrednio całej organiza-cji. Cztery poziomy ewaluacji oznaczają kolejne kroki procesu oceny szkolenia oraz kolejne płaszczyzny rezultatów szkolenio-wych:

Poziom I zadowolenie uczestników (reakcja) – jest to pomiar reakcji uczestników na szkole-nie wyrażający ich zadowolenie bądź nie-zadowolenie z programu szkolenia, sposo-bu prowadzenia i warunków organizacji szkolenia.

Poziom II uczenie się – pomiar, czy osiągnięte zosta-ły cele stawiane przed kursami w zakresie: postaw, wiedzy i umiejętności, przy czym pomiar powinien być dokonywany przed i po działaniach szkoleniowych.

Poziom III zmiana – ocena skutków szkolenia w zmianach zachowań uczestników, czy-li zbadania zastosowania nowej wiedzy i umiejętności oraz potwierdzenie zmiany

postaw w praktyce, w miejscu pracy har-cerskiej, w trakcie wykonywanych zadań (przy czym należy pamiętać, że wpływ na stopień wdrożenia kompetencji ma, oprócz procesu szkoleniowego, kilka in-nych istotnych czynników np.: wsparcie przełożonych, kształt prób na stopnie har-cerskie i instruktorskie, wsparcie opieku-na stopnia, wymagania Komisji Instruk-torskiej, itp., co oznacza, że obserwując kursanta po kursie, pytając o wdrożenie zdobytych na kursie kompetencji wcho-dzimy w ewaluację systemu kształcenia, na który składa się więcej elementów niż tylko kurs - żelaznymi elementami tego systemu są hufcowi, opiekunowie prób na stopnie harcerskie i instruktorskie, Komi-sja instruktorska oraz kursy uzupełniają-ce, ponieważ wszystkie te elementy mają wpływ na jakość wdrożenia kompetencji uczestników kursów oraz kształtują tzw. „sylwetkę absolwenta”).

Poziom IV rezultaty – pomiar ostatecznych efektów programu szkoleniowego z punktu widze-nia organizacji jako całości, czyli realizacja celów kształcenia.

Praca nad systemem ewaluacji została wstrzymana z dwóch powodów – zbyt ma-łej partycypacji instruktorów Chorągwi w ustalaniu celów kształcenia oraz koniecz-ności zaangażowania do jego wdrażania innych agend Chorągwi (co przerosło nasze możliwości). Tym niemniej mate-riał wstępny oraz nowe wytyczne (będące punktem odniesienia do oceny realizacji celów kształcenia) są przygotowane i są dobrym fundamentem do kontynuowania prac na tym polu.

W całym okresie spłynęły do mnie uwagi 2 (!) osób – zostały uwzględnione w materiale końcowym. O tym fakcie, a także o zamknięciu procesu konsultacji i wdrożeniu nowych wytycznych po-informowałem instruktorów chorągwi w mailu 25 marca 2013 roku. Od tego momentu nowe wytyczne były zasadni-czo podstawą do oceny i zatwierdzania kursów chorągwianych.

Podsumowując – można uznać, że oba cele zostały zrealizowane w dużym zakresie, choć nie jest to zakres dający poczucie całkowitej satysfakcji.

Do pełnej realizacji celu pierwszego brakuje sprzęgnięcia w jeden wehikuł wszystkich działań kształceniowych w Chorągwi, a więc doprowadzenia do realnego współdziałania hufcowych, opiekunów, KI oraz MSI w procesie kształcenia. Bez wątpienia jest to ważny cel na przyszłą kadencję.

Cel drugi, choć zrealizowany w wymiarze formalnym, wymaga dalszej pracy nad zmianą postaw i podejścia instruktorów do problemu. Jest to w mojej ocenie widoczne szczególnie w odniesieniu do kursów realizowanych przez instruktorów z tych środowisk, które w praktycznie żadnym stopniu nie wzięły udziału w procesie konsultacji fundamentów rozumienia roli instruk-torów i tworzenia nowych wytycznych. Przy zatwierdzaniu tych kursów mia-łem dość mocne wrażenie „dopychania kolanem” nowych wytycznych do sta-rych programów kursów – choć założe-nie reformy było dokładnie odwrotne. Mam przekonanie, że takie „nalewanie młodego wina do starych bukłaków” jest dysfunkcjonalne i warto pracować nad zmianą podejścia w tym zakresie.

ORGANIZACJA PRACY SZKOŁYW odróżnieniu od MSI poprzedniej

kadencji odeszliśmy od modelu, w którym szkołę „z automatu” tworzą kadry wszyst-kich kursów. Uznałem, że jest to model nieefektywny i iluzoryczny – w pracach Szkoły jako takiej i tak z zasady bierze udział wąska, operacyjna grupa ludzi, więc nie ma powodów, by rozciągać jej pojem-ność na większą liczbę osób.

Według założeń w ramach MSI prze-widziane były następujące funkcje:

• szef MSI

• osoba odpowiedzialna za kursy phm• osoba odpowiedzialna za kursy pwd• osoba odpowiedzialna za kursy

przedinstruktorskie• osoba odpowiedzialna za kształcenie

uzupełniające i warsztaty hufcowych• osoba odpowiedzialna za proces

ewaluacji

Każda z osób odpowiedzialnych za dany obszar kształcenia powinna być kimś w charakterze tutora i inspiratora – praco-

wać bezpośrednio z kadrami kursów, dbać o właściwe uwzględnianie w programach wytycznych, dbać o przepływ informacji (także w wymiarze wertykalnym, tj. o ko-rzystanie z doświadczeń kursów z lat ubie-głych), jest wizytatorem. Dodatkowo także inspiruje instruktorów do powoływania do życia nowych kursów i wspiera ich w przygotowaniu i realizacji.

Model okazał się być piękniejszy niż rzeczywistość – w ostatecznym rozra-chunku, pomimo poszukiwań osób, które

18

SPRAWOZDANIE MCHHMAZOWIECKA SZKOŁA INSTRUKTORÓW

chętne byłyby się zaangażować na stałe w pracę MSI, w jej składzie pracowali:

hm. Tomasz Sulewskihm. Radosław Kucharczyk

Jakkolwiek okazało się, że w obszarach przedinstruktorskim, pwd i phm szersze grono MSI nie jest niezbędnie konieczne (przy tak niewielkiej liczbie kursów dwie osoby wystarczą, aby zapewnić zatwierdza-nie), o tyle brak osoby odpowiedzialnej za kształcenie uzupełniające i warsztaty huf-cowych spowodował, że – przy braku moż-liwości czasowych członków MSI – takie warsztaty praktycznie nie miały miejsca. To spore zaniedbanie. Można także przy-jąć z pewną dozą prawdopodobieństwa, że gdyby poszczególni „tutorzy” byli jednak powołani, liczba kursów byłaby większa (zainspirowaliby więcej osób).

Kursy instruktorskie

Widoczną tendencją jest „odchudza-nie” kursów, tj. odchodzenie od gargantu-icznych warsztatów na rzecz mniejszych, z ograniczoną liczbą kursantów. To za-łożenie w zasadzie słuszne – pozwala na kameralność, bliższy kontakt z każdym z kursantów, lepsze dostosowanie treści do potrzeb i większą uważność prowadzą-cych. Trzeba jednak zwrócić uwagę także na zagrożenie, które ta tendencja niesie. Bardzo wyraźnie widać (ostatnie dwa lata pokazały to dobitnie), że żywotność danego kursu jest funkcją chęci i zgrania autorskiego zespołu, który go realizuje. Kursy „dziedziczone” są w obrębie pewnej grupy towarzyskiej (co naturalne) i dopóki ta grupa ma siłę je prowadzić, funkcjonują. Jednak w sytuacji, gdy – z różnych wzglę-dów – grupa się rozjeżdża, kurs także upa-da. Prawdopodobnie nie ma sposobu, żeby zaradzić temu procesowi (istnienie kursów „strukturalnych” wydaje mi się mało praw-dopodobne – nawet taka „struktura” musi się na kimś konkretnie opierać), dlatego jako wyjście z tej sytuacji widzę inspiro-wanie jak największej liczby instruktorów do realizowania autorskich, niewielkich, choćby jednorazowych kursów, każdora-zowo jednak bardzo skrupulatnie pilnując, aby ściśle realizowały założenia programo-we z wytycznych. Takie podejście powinno zaowocować wystarczającą do popytu po-dażą kursów, jednorodnych programowo, a jednocześnie zróżnicowanych w klimacie i odpowiadających na potrzeby kursantów.

W okresie kadencji powstały 3 nowe kursy – warto je wspierać w dalszym roz-woju.

W trakcie sporządzania sprawozdania dodatkowo w zatwierdzaniu był kolejny kurs podharcmistrzowski „***” – jego re-alizacja planowana jest na rok 2014.

Kształcenie uzupełniające

Jak zostało to już opisane – w okresie, który obejmuje sprawozdanie, jedyne, co udało się zrobić, to podział na poziomie formalnym na kursy instruktorskie (me-todyczno-ideowe) oraz warsztaty uzupeł-niające (w tym warsztaty dla hufcowych). Powstały nowe wytyczne opisujące zakres treści kształceniowych, które powinny być przekazywane w ramach tych kursów. Nie-stety, nic ponad to nie zaszło – MSI podję-ła próbę zaprzęgnięcia do pracy w temacie instruktorek i instruktorów (w tym m.in. strukturalnego włączenia do realizacji poszczególnych warsztatów mazowieckiej Kuźnicy), próby te jednak były nieskutecz-ne.

Uruchomienie kształcenia dedykowa-nego hufcowym zostało odłożone w czasie

ze względu na planowaną realizację innych działań skierowanych do tego samego gro-na.

Kształcenie kadry kształcącej

Dodatkowo, poza kształceniem in-struktorskim, w okresie kadencji odbyło się także szkolenie dla kadry kształcącej (Kurs podstawowych umiejętności trener-skich). Kurs był trzystopniowy:

warsztat merytoryczny – szkolenie tre-nerskie,

konsultacje metodyczne przygotowywa-nych szkoleń oraz indywidualne spotkania z uczestnikami podczas prowadzonych przez nich kursów połączone z indywidu-alną informacją zwrotną (superwizja),

spotkanie podsumowujące indywidual-ne spotkania na kursach oraz, w oparciu o obserwacje, doskonalenie umiejętności trenerskich.

Miejsce na Twoją reklamę.

19


hm. Tomasz SulewskiSzef Mazowieckiej Szkoły Instruktorów

Na zakończenie chciałbym podziękować za współpracę w okresie tych dwóch lat wszystkim tym, z którymi miałem przyjemność pracować – komendantom i kadrom kursów, instruktorom angażującym się czynnie w przygotowywanie dokumentów i działań MSI, wszystkim osobom opiniującym i konsultującym nasze działania i wszystkim tym, którym chciało się rozmawiać. Bardzo czę-sto była to owocna i mądra wymiana myśli. Tak właśnie powinna przebiegać w mojej ocenie współpraca instruktorów związanych jedną ideą.

WSKAZANIA NA KOLEJNĄ KADENCJĘW moim przekonaniu kolejny zespół MSI (we współpracy z całą Komendą Chorągwi) powinien kontynuować prace w następujących aspektach:

umacniać w środowisku świado-mość ciągłości procesu kształcenio-wego i zależności pomiędzy kursami (ścieżka kształceniowa instruktora funkcjonująca jako całość) – to po-winno stać się oczywistością dla każ-dego instruktora.

dbać o oddzielenie w treściach kształceniowych kwestii metodycz-nych i ideowych (dbałość o warsztat instruktora) od treści „ogólnorozwo-jowych” – nie powinniśmy powrócić do sytuacji, gdy te drugie przeważają w kształceniu nad pierwszymi.

umacniać świadomość, że w procesie kształcenia instruktorów kluczową osobą jest opiekun stop-nia, który powinien być mistrzem i przewodnikiem na drodze zdobywa-nia kompetencji – a w związku z tym rozpocząć szersze działania na rzecz przygotowywania i egzekwowania od opiekunów stopni faktycznych, me-rytorycznych działań.

doprowadzić do uspójnienia działań kształceniowych w czworo-kącie MSI – KI – opiekun – hufocwy, tak, aby faktycznie otaczać opieką instruktora w czasie kształcenia i wspólnie realizować cele kształcenia dla konkretnej osoby, w zależności od jej predyspozycji, potrzeb i sytuacji.

doprowadzić do powstania i re-alizowania zgodnie z założeniami systemu kształcenia uzupełniającego (systemu warsztatów i zajęć dodat-kowych, rozwijających kompetencje osobowościowe i wiedzę instrukto-rów).

doprowadzić do powstania i funkcjonowania systemu ewaluacji kształcenia w Chorągwi, w tym do-prowadzenie do sytuacji, gdy wnioski płynące z ewaluacji znajdują zastoso-wanie w praktyce działań.

dążyć do dalszego „rozpuszcza-nia” podziału na kursy „nasze” i „nie nasze” – wymagać uczestniczenia w kadrze i wśród uczestników instruk-torów z różnych środowisk i optyk.

Szkolenie realizowane było we współpracy z Centrum Szkoleniowym Fundacji Edukacja dla Demokracji, a uczestnicy, którzy ukończyli kurs, otrzy-mali certy5 katy wystawiane przez FED. Obejmowało kilkadziesiąt godzin szko-leniowych, podczas których uczestnicy nabyli wiedzę i umiejętności dotyczące

zasad kształcenia dorosłych, organizo-wania i prowadzenia zajęć metodami aktywnymi, sposobów zarządzania pro-cesem grupowym, ewaluacji przepro-wadzonych zajęć, analizowania swojej pracy.

Warunkiem przyjęcia kandydata na kurs było zobowiązanie do uczestnictwa

w całym kursie. Zgłosiło się 16 osób, w tym 2 dziewczyny z Zespołu Gospodar-czego Okręgu. Ostatecznie kurs ukoń-czyło 7 osób, przy czym największym problemem okazało się umówienie z su-perwizorem na konkretne zajęcia, które mógłby obserwować.

20

Referat zuchowy „Dynamity Mulgikapsad”Referat w upływającej kadencji skupił się na następujących działaniach.

SPRAWOZDANIE MCHH REFERAT ZUCHOWY

Kursy

1. Przedinstruktorskie

a) Dwie edycje kursu En garde – komen-dantami Części zuchowej byli phm Tomasz Skorupski oraz phm Jacek Grzeszakb) Dwie edycje kursu Agricola – komen-dantem części zuchowej był pwd Michał Narzelski

Wypracowaliśmy formułę części zuchowej którą można określić jako stałą ( na Agri-coli ) i przeprowadziliśmy je, przeszkalając z podstaw metodyki zuchowej blisko 100

harcerzy.

2. Kurs Przewodnikowski „Naboje”

Odbyły się 2 edycje kursu Naboje, w których wzięło 19 zuchmistrzów, którzy w większo-ści przejęli swoje, bądź założyli nowe jed-nostki. Formuła kursów została zmieniona – z obozu stałego na wędrowny. Kurs do-datkowo odbywał się w nowym terminie- weekendu majowego.Komendantami byli: a) 2012- phm Lech Pastwa

b) 2013- phm Jacek Grzeszak

Zloty

W minionej kadencji odbyły się dwa zloty z okazji święta Niepodległości. ( w zasadzie jeden zlot i jedna gra )

2012- Zuchy ratowały sytuację przed profesorem który chciał kasując historię zapanować nad Polską i światem. W akcji ratunkowej brało udział 12 gromad, 90 zu-chów. Komendantem zlotu był pwd. Michał Narzelski

2013- z powodów nie do końca zależnych od organizatorów byliśmy zmuszeni zrobić tylko grę, przenosząc zlot na termin wio-senno –letni. Przy tym wszystkim panował mocny chaos organizacyjny co bezpośred-nio wpłynęło na niską frekwencję. 8 gromad i 65 zuchów. Jest to osobista porażka refe-renta i zarazem komendanta zlotu pwd. Mi-chała Narzelskiego.

Kategoryzacja

Niestety w tej kadencji nie udało nam się wdrożyć skutecznych mechanizmów które sprawiły by że więcej gromad i ich wodzów

skorzystało by z narzędzia jakim jest kate-goryzacja. Wynik 7 gromad skategoryzo-wanych przez dwa lata należy uznać jako mizerny.

Podsumowanie.

W upływającej kadencji referat nie spełnił pokładanych w nim nadziei. Mimo spraw-nie działającego kształcenia i przeprowadza-nia kursów, zaniedbane zostały inne zadania jakie przed sobą postawił takie jak: - integracja zuchmistrzów - przeprowadzenie pełnej kategoryzacji - większe zaangażowanie się i udział w ak-cjach wydziału zuchowego- znaczny wzrost liczy instruktorów na funkcji wodza gromady ( wzrost na pozio-mie 10 procent nas nie zadowala)

Te wszystkie zadania pozostają aktualne w najbliższym czasie.

pwd. Michał Narzelskireferent zuchowy MChH-y

21

SPRAWOZDANIE MCHH REFERAT HARCERSKI

Sprawozdanie Referatu HarcerzyMazowieckiej Chorągwi Harcerzyza okres 17.03.2012 – 15.03.2014

Misja (motto działań): Drużyna jako oś programowo-

metodycza, czyli wszystkie działania ukierunkowane są na wspomaganie działalności drużyny.

Drużynowy – samodzielny wychowawca (sam organizuje prace drużyny, w tym obóz drużyny).

Animowanie imprez na wysokim poziomie organizacyjnym i metoydycznym

Założenia Referat nie może być

obciążeniem dla drużynowych, lecz ma być im pomocny.

Nie ma „zadań komendanckich”, dzięki którym organizowana jest praca referatu. Wszelkie imprezy przygotowują zainteresowani.

Nie należy odciągać nikogo od pracy liniowej (najważniejsza jest drużyna!).

Przede wszystkim należy wymagać od siebie. Dać przykład.

Dobrowolność udziału (warto być tam, gdzie jest ciekawie, pożytecznie).

Podstawowe zadanie: bogata, łatwo dostępna oferta

1. WDH "Czarna Jedynka" 16. WDH "Sulima"

44. WDH "Stanica"41. PDH "Zarzewie"

16. WDH "Grunwald"

TDPTURNIEJ DRUŻYN PUSZCZAŃSKICHW 2013 ROKU

22

SPRAWOZDANIE MCHHREFERAT HARCERSKI

Podstawowe obszary działalnościReferat koncentrował swoje działania w 2 zasadniczych obszarach:

1. Wspomaganie pracy drużyn

è Propozycje programowe dla drużyn w formie zlotów św. Jerzego, turnie-jów stopni, wydarzeń okolicznościo-wych (np. Noc Styczniowa).

2. Podnoszenie kwalifikacji druży-nowych

è Kształcenie: odbyło się szereg kur-

sów, tj. Agricola, En Garde, Wy-

prawa, Ferajna, Twierdza, Pogoń,

ponadto stale działa kurs Jakobstaf.

Szczególną troską referenta był ze-

spół kształceniowy kursu Agricola.

Instruktorzy tworzący szeroki zespół

referatu współtworzą znaczną część

w/w kursów.

3. Poprawa jakości drużyn

è Kategoryzacja: udostępnienie infor-

macji i formularzy, monitorowanie,

wsparcie bezpośrednie; kulminacją

była organizacja Turnieju Drużyn Le-

śnych 2x w tej kadencji, oraz organi-

zacja Turnieju Drużyn Puszczańskich

2013 na terenie Mazowsza.

è Podniesienie poziomu stopni: tur-

nieje wywiadowców i ćwików oraz

projekt regulaminu stopni harcerzy

współtworzony przez instruktorów

chorągwi. Udział szerokiego zespołu

referatu w przygotowaniu zmian w re-

gulaminie stopni harcerzy ZHR.

è Zlot św. Jerzego: możliwość obserwa-

cji pracy najlepszych drużyn.

è Karta wyników: to narzędzie ułatwiło

monitorowanie stanu drużyn i było źró-

dłem ważnych informacji oraz danych

kontaktowych (rozkazy hufcowych

w większości nie są przekazywane do

komendy chorągwi).

Zespół RH

21,4 20,917,8

Średnia liczba harcerzy w drużynie

2010 2012 2014

Drużyny z kategorią puszczańską 2006-2013

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

2 0 0 2 1 3 6 6* ?

* 8 drużyn aplikowało o kategorię puszczańską w 2013

Druyny aplikujące o kategorię leśną w 2013 roku.

23

SPRAWOZDANIE MCHH KAPITUŁA HARCERZA RZECZYPOSPOLITEJ

Sprawozdanie z działalności Mazowieckich Kapituł HR za okres III 2012-III 2014

10.09.2012 Komendant MChH-y zatwierdził zasady powoływania

Kapituł Harcerza Rzeczypospolitejprzy środowiskach Mazowieckiej Chorągwi Harcerzy

Działają KAPITUŁY HR przy:

Piaseczyńskim HH-y Watra - od 10.09.201216. Szczepie WDHiZ im „Zawiszy Czarnego” - od 10.09.2012Podlaskim Hufcu Harcerzy - od 19.10.2012Szczepach 20. WDHiZ im Zawiszy Czarnego i 145. WDHiZ - od 19.10.20121. Szczepie Czarna Jedynka im Romualda Traugutta - od 23.01.2013Ursynowskim Hufcu Harcerzy RAWICZ - od 29.03.2013Szczepach 22. WATRA i 82. WDHiZ - od 15.12.2013

Skład Kapituły przy MChH-y:

hm. Andrzej Glass HR

hm. Grzegroz Nowik HR

hm. Marek Gajdziński HR

hm. Jan Pastwa HR

phm. Filip Leonarski HR

phm. Kamil Wojciechowski HR

phm. Dawid Okliński HR (od 30.12.2012)

Kapituła spotkała się 12 razy.

17 prób otwartych

17 prób zamkniętych15 pozytywnie

2 negatywnie

Kapituła spotkała się 5 razy. Kapituła spotkała się 10 razy.

Kapituła HR Piaseczyński HH-y Watra:

hm. Grzegroz Nowik - przewodniczący

phm. Łukasz Kamiński - sekretarz

phm. Jan Kamiński

ks. phm. Radosław Jurewicz

Kapituła HR 16. Szczep WDHiZ im„Zawisz Czarnego”:

hm. Marek Gajdziński - przewodniczący

hm. Lech Najbauer

phm. Lesław Kuczyński

phm. Piotr Drzazga

phm. Paweł Huras - sekretarz

8 prób otwartych 8 prób otwartych

1 próba zamknięta 3 próba zamkniętepozytywnie pozytywnie

24

SPRAWOZDANIE MCHHKAPITUŁA HARCERZA RZECZYPOSPOLITEJ


Kapituła spotkała się 1 raz.


Kapituła spotkała się 1 raz.


Kapituła HR 1. Szczep Czarna Jedynka im Romualda Traugutta

phm. Jan Stachurski - przewodniczący

phm. Adam Zieliński

phm. Maciej Górski

pwd. Szymon Matejczyk

Kapituła HR Podlaski Hufiec Harcerzy

Phm. Piotr Kępa

Phm. Tomasz Czubaty

Hm. Jan Pastwa

Kapituła HR Szczepie 22. WATRA Szczep 82. WDHiZ

phm. Jakub Sabak - prze-

wodniczący/ sekretarz

hm. Andrzej Jaworski

hm. Grzegorz Karczmarczyk

phm. Bartosz Narzelski

phm. Kamil Wojciechowski

Kapituła HR Ursynowski Hufiec Harcerzy RAWICZ

hm. Michał Kuczmierowski - przewodniczący

phm. Jan Rakusa-Suszczewski

pwd. Jan Gach

Kapituła HR Szczep 20. WDHiZ im Zawiszy Czarnego Szczep 145. WDHiZ - od 19.10.2012

hm. Mariusz Chłopik

phm. Tomasz Górnicki

phm. Bartosz Niemczynowicz

- przewodniczący

phm. Mikołaj Różycki

phm. Piotr Trąbiński

phm. Paweł Mirosz

pwd. Hubert Ryszkowski - sekretarz

4 prób otwarte

1 próba otwarta

4 próby otwarte

1 próba otwarta

7 prób otwartych

1 próba zamknięta

2 spotkania połówkowe

pozytywnie

HO

HO

2010 - 2012

spotkań kapituł HR

46

24 pozytywnie

2 negatywnie

19 pozytywnie

2 negatywnie

44

26 21

HO

HO

+4

+1

2012 - 2014

5522 spotkania kapituły HR

25

SPRAWOZDANIE MCHH WSPÓŁPRACA Z OKRĘGIEM I CHORĄGWIĄ HARCEREK

Sprawozdanie Pełnomocnika Komendanta Cho-rągwi ds. reprezentacji i hufców służbowychza okres 20.02.2012 – 15.03.2014

W okresie sprawozdawczym, w czasie rotacyjnej miesięcznej służby, 11 hufców pełniło funkcję hufca służbowego. W tym czasie hufce służbowe 41 razy wystawiały harcerzy i instruktorów do pocztu sztan-darowego Mazowieckiej Chorągwi Har-cerzy lub do pocztu sztandarowego ZHR (w czasie centralnych uroczystości pań-stwowych, uroczystości samorządowych i harcerskich).

W sumie w działania reprezentacyjne było zaangażowanych ok. 170 harcerzy i instruktorów MChH oraz dodatkowo ponad 300 harcerzy i instruktorów było zaangażowanych w różnych działaniach związanych z rocznicami Powstania War-szawskiego.

Oprócz udziału w uroczystościach związanych z kolejnymi rocznicami Po-wstania Warszawskiego najważniejszymi uroczystościami w których brali udział harcerze i instruktorzy Mazowieckiej Chorągwi Harcerzy, to:

18.06.2012 – uroczystości 220 rocz-nicy ustanowienia Orderu Virtuti Militari,

3.11.2012 – uroczystości pogrze-bowe Prezydenta Ryszarda Kaczo-rowskiego w kościele Opatrzności Bożej w Wilanowie,

10.11.2012 - uroczystości pogrze-bowe Zygmunta Szadkowskiego w kościele Opatrzności Bożej w Wila-nowie,

27 i 28.01.2013 - uroczystości po-grzebowe kardynała Józefa Glempa w kościele Świętego Krzyża i Kate-drze Św. Jana,

2 i 3.11.2013 - uroczystości pogrze-bowe premiera Tadeusza Mazo-wieckiego w Pałacu Prezydenckim i Katedrze Św. Jana.

phm. Andrzej Karwanpełnomocnik d.s. reprezentacji

i hufców służbowych

Referat Duszpasterski Mazowiec-kiego Okręgu ZHR w kadencji III.2012 – III.2014

Kadencja owocna przede wszystkim przez reaktywację Duszochwatów, które po wielu latach wróciły do HAL i wciąż zyskują na popularności. Dzięki nim po-wstała Społeczność informująca o aktu-

alnych planach duszpasterskich i akcjach skierowanych do harcerek i harcerzy z Ma-zowsza. W przygotowanie Duszochwatów włączyło się całe grono osób, które uczest-niczą też w corocznej pielgrzymce na Ja-sną Górę w Grupie Szarej. Przez to zyskuje zarówno Grupa Szara, jak i Duszochwaty (na Duszochwatach możemy zachęcać do pielgrzymki, a na pielgrzymce opowiadać o Duszochwatach i zachęcać na rok przy-szły).

Rok mijający był poświęcony Patro-nowi polskich harcerzy, bł. ks. phm. Ste-fanowi Wincentemu Frelichowskiemu. Pielgrzymka Jego Relikwii była dla nas najważniejszym wydarzeniem ostatniego roku, zwłaszcza, że postać Druha Wicka wypełniła także ostatnie Duszochwaty. Relikwie przewędrowały przez całe Ma-zowsze, od Suwałk przez Płock, Północne Mazowsze, Pionki i Radom do Warszawy, gdzie odbył się Adwentowy kominek z Druhem Wickiem.

Staraliśmy się w minionej kadencji organizować przede wszystkim działania skierowane do instruktorek i instruktorów Mazowsza. Najczęściej były to akcje 1-2

Współpraca z Okręgiem i MChHek

41razy wystawiony poczet MChH-y

Reprezentacja ZHR i Okręgu Mazowieckiego

170

KALENDARIUM NAJWAŻNIEJSZYCH DZIAŁAŃ/WYDARZEŃ

IV.2012Współorganizacja XII Zjazdu ZHR (Msza Święta, poświęcenie Sztandaru ZHR)

6-24.VII.2012Duszochwaty – „Rok Wiary – Terra Sancta” (8 środowisk)

VIII.2012Pomoc w organizacji kursu Agricola 2012

XII.2012Harcerskie Czuwanie Adwentowe – Warszawa, kościół św. Stefana

II.2013Rozpoczęcie Roku bł. Druha Wicka – Warszawa, Katedra Polowa

III.2013Kominek Wielkopostny MChH-ek – Warszawa, kościół św. Stefana

IV.2013Wielkanocne Ognisko Czuwania dla MChH-y - Zalesie Górne

5-30.VII.2013Duszochwaty – „Druh Wicek”(15 środowisk)

VIII.2013Współorganizacja pogrzebu śp. dh. Fe-liksa Borodzika – Warszawa-Sulejowek

XII.2013- Ogólnopolska Peregrynacja Relikwii bł. ks. phm. Stefana Wincentego Freli-chowskiego (Północny Wschód, Płock, Płn. Mazowsze, Radom, Warszawa)- Adwentowy Kominek z Druhem Wickiem – Warszawa, kościół M.B.Ła-skawej

II.2014Zakończenie Roku bł. Druha Wicka –Warszawa, Katedra Polowa

stałe zaangażowanieProwadzenie strony „Duszochwaty” (www.facebook.com/Duszochwaty-ZHR)

26

SPRAWOZDANIE MCHHWSPÓŁPRACA Z OKRĘGIEM I CHORĄGWIĄ HARCEREK

dniowe (Kominek Wielkopostny MChH--ek, Wielkanocne Ognisko w ramach Turnieju o Włócznię św. Jerzego). Wy-chodzimy z założenia, że środowiskiem właściwym dla wychowania harcerza jest drużyna, zatem kładziemy nacisk na kształtowanie kadry instruktorskiej i za-pewnieniu potrzebnej pomocy duchowej i wychowawczej. Było też jednak wiele spo-tkań w konkretnych środowiskach przy okazji Mszy Harcerskich, kursów szkole-niowych i innych.

W referacie na stałe zaangażowanych było dwóch kapelanów, ks. phm. Radosław Jurewicz, kapelan Mazowieckiego Okręgu ZHR i ks. pwd. Wojciech Sadłoń. W po-przednie wakacje w organizację Duszo-chwatów włączyli ks. phm. Paweł Bucki SJ i ks. hm. Michał Gutkowski SJ, a ostatnie Duszochwaty wsparli s.pwd. Franciszka Cejrowska i ks. pwd. Paweł Witkowski SJ, który ma włączyć się w prace referatu przez najbliższe 2 lata w ramach praktyk duszpasterskich zgromadzenia. Ponadto w Suwałkach działa ks. phm. Piotr Kępa, ka-pelan OH-y, a w Płocku do pracy z harce-rzami został skierowany ks. pwd. Krzysz-tof Świerczyński.

x. phm. Radosław Jurewiczkapelan Okręgu Mazowieckiego ZHR

Projekt: Pod Innym Kątem

W ramach Projektu „Pod Innym Ką-tem” harcerki i harcerze:

wzięli udział w trzy częściowym szkoleniu:

1. Podstawy zarządzania projektami2. Podstawy zarządzania projektami3. Pozyskiwanie partnerów wśród in

stytucji lokalnych. Zajęcia prowadzili profesjonalni tre-

nerze, m.in. z Polskiego Stowarzy-szenia Fundraisingu, trenerze ze Sto-warzyszenia Trenerów Organizacji pozarządowych.

wzięli udział w wizycie studyjnej krajowej u innych uczestników projektu ‘Pod innym kątem”

wzięli udział w wizycie studyjnej

zagranicznej u skautów z Konfede-racji Skautingu Europejskiego

Wizyty dotyczyły realizowania pro-jektów w środowisku lokalnym: pozyskiwanie funduszy, promocja, współpraca z lokalnymi podmiota-mi, zarządzanie projektem.

wzięli udział w międzynarodowym zlocie skautowym Eurojam w Ho-landii.

ale przede wszystkim: wymyślili i w większości zrealizowali swój pro-jekt w środowisku lokalnym.

Projekt „Powrót do korzeni – obóz na wyspie Browensea”

Nasz projekt jest bardzo rozbudowa-ny i jeszcze się nie skończył. W ramach upowszechniania harcerstwa w Dzielnicy Wesoła m.st. Warszawy wiosną (kwiecień, maj, czerwiec) 2013 przeprowadziliśmy dla mieszkańców cykl 3 wydarzeń:

a) kwiecień - odbyła się gra miejska o tematyce harcerskiej, oparta była o platfor-mę Zebra Projekt, wykorzystywaną przy dużych komercyjnych grach miejskich

b) maj - przeprowadziliśmy sprzątanie świata, które obstawili harcerze w Wesołej, najlepsi „zbieracze” mieli okazję wygrać cenne nagrody

c) czerwiec - zorganizowaliśmy Har-cerski Dzień Dziecka - festy dla rodzin z dziećmi, któremu towarzyszyło wiele atrakcji np. gra terenowa, malowanie twa-rzy, czy zjazd linowy

Wszystkie te działania miały służyć promocji postaw obywatelskich i poka-zania harcerstwa jako odpowiedzi na

anonimowość jaka towarzyszy wielkim miastom. Projekt dostał do5 nansowanie z Urzędu Miasta Warszawy. W działania te zaangażowało się 50 uczestników.

Zwieńczeniem naszego projektu ma być obóz letni na Wyspie Brownsea. Dla-czego tam możecie dowiedzieć się ze stro-ny tego przedsięwzięcia: 44nabrownsea.zhr.pl - wydarzenie nadal jest w przygoto-waniu.

Planujemy nadal promować harcer-stwo w naszej dzielnicy.

Na pewno będziemy „nagłaśniać” swój wyjazd do Anglii, przy okazji tłuma-cząc jego cel. Wizyta studyjna zagranicz-na: Wielka Brytania, Bradford, Poole 1 – 6 maja 2013 r.

„Relacja ’44”

W lutym i marcu 2013 staraliśmy się zdobyć środki na s5 nansowanie naszego projektu. Udało się skutecznie napisać wniosek do Biura Edukacji Miasta Stołecz-nego Warszawy. Otrzymaliśmy 9 tyś. zł na zrealizowanie naszego projektu. Pozyska-liśmy również partnera merytorycznego - Muzeum Warszawskiej Pragi. W paź-dzierniku zarekrutowaliśmy 17 młodych warszawiaków do projektu. W następnych tygodniach odbyły się warsztaty poświęco-ne Powstaniu Warszawskiemu, technikom przeprowadzania wywiadu z osobami star-szymi, opracowywaniu tematów naszych wywiadów. W ramach projektu uczestnicy otrzymali notatniki projektowe i koszulki z naszym logo. Spotkaliśmy się również na integracyjnym evencie w centrum pa-intballa w Ursusie. Dzięki nawiązanym kontaktom z Szarymi Szeregami, Związ-

27

SPRAWOZDANIE MCHH WSPÓŁPRACA Z OKRĘGIEM I CHORĄGWIĄ HARCEREK

kiem Powstańców Warszawskich i komba-tantami ze środowiska 22 Szczepu Watra im. Hm. Kazimierza Skorupki, udało się wykonać 9 wywiadów. Wyniki są opra-cowywane i mamy nadzieję niebawem je opublikować w formie mobilnej wystawy, gdzie na piankowych planszach przedsta-wione są różne aspekty życia ludzi w ogar-niętej powstaniem Warszawy.

Zagraniczna wizyta studyjna: Wielka Brytania, Manchester 10 – 14 maja 2013 r.

„Rozkołysanka”

Projekt miał na celu stworzenie bajek dla dzieci wraz z wychowankami domu wychowawczego. Próbowaliśmy zdobyć dotacje dwukrotnie, niestety bez skutków. Będziemy próbować dalej ponieważ pro-jekt nam się podoba, uważamy, go za ważny i potrzebny.

Zagraniczna wizyta studyjna: Belgia, Soignies 7-9 czerwca 2013 r.

„Łap wiatr w żagle”

Przeprowadziliśmy konkurs wśród biednych dzieci z pionkowskich szkół na najlepszą pracę o tematyce waka-cji. Autorzy 6 najlepszych prac poje-chali na nasz obóz żeglarski za dar-mo. Dodatkowo do5 nansowaliśmy wyjazd najbiedniejszym harcerkom i harcerzom, których nie byłoby stać na udział w obozie. Na obozie było około 65 uczestników z Pionek. Udało nam się na-wiązać współpracę z fundacją „Kocham Żagle”, która przekazała na nasz projekt 10 tyś PLN. Dzieci zarabiały także na obóz podczas akcji zarobkowych, np. sprze-

dając sianko. Na obozie 12 uczestników zdobyło patent żeglarski, a teraz działają w zrekonstruowanym klubie żeglarskim w Pionkach. Teraz pionkowski ZHR współ-pracuje z tym klubem. Mamy w planach jeszcze bardziej rozpromować klub wśród mieszkańców.

Zagraniczna wizyta studyjna: Hiszpa-nia, 17 – 19 maja 2013 r.

„Oswoić wodę, powietrze i ląd”

Projekt miał polegać na wypromo-waniu wśród młodzieży naszej okolicy: Działania obejmowały różnorodne formy aktywności sportowej i angażowały mło-dzież z okolicy. Udało nam się pozyskać partnera – Urząd Miasta Ostrołęka, jed-nak nie zdobyliśmy 5 nansowania naszych działań.

Zagraniczna wizyta studyjna: Holan-dia, Zootermeer, 25 – 28 kwietnia 2013 r.

Zespół „Tintin et chocolats”

Nasz projekt rozpoczął się wraz ze startem obozu międzynarodowego „Eurojam” w 2013 r. Po tym zlocie wy-ruszyliśmy na właściwą część naszego projektu. Chcieliśmy przejść szlakiem polskich Wojsk Lądowych na Zachodzie. Zaczynając od Antwerpii, przez Bredę i Arhnem do Emden gdzie za-trzymała się dywizja Maczka na koniec wojny. Przez całą wę-drówkę dowiedzieliśmy wszystkie najważ-niejsze miejsca walk polskich żołnierzy jak i ich pomniki, czy cmentarze. Zwiedzi-liśmy muzeum Maczka w Bredzie i tam udało nam się spotkać świadka z tych wydarzeń, a w Driel (miejsce lądowania polskich spadochroniarzy gen. Sosabow-skiego) mieliśmy wycieczkę krajoznawczą z synem weterana wojennego, który rów-nież był świadkiem lądowania Polaków i oprowadził nas po tych miejscach gdzie Polacy walczyli.

W całym wyjeździe uczestniczyło 10 osób, gdzie 4 osoby pełniły „kadrę” wy-jazdu i każdy miał jakieś zadania związane z wyjazdem (transport, zakwaterowanie, gry miejskie, quizy itp.)

Dostaliśmy do5 nansowanie na wyjazd od Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Sukcesy:- czuliśmy się w tych wszystkich miej-

scach jakbyśmy byli świadkami tych wy-darzeń. Ludzie w Holandii wciąż żyją tym, że Polacy ich wyzwolili i poznaliśmy wiele osób, które bardzo szczegółowo potra5 ły nam opisać przebieg tych wydarzeń.

Zagraniczna wizyta studyjna: Belgia, 15 – 18 marca 2013 r

zespoły PIK

28

Documents

Maz sprawozdanie 2012 2014