iii

T.C.

MLL ETM BAKANLII STRATEJ GELTRME BAKANLII

MEB

2010-2014

STRATEJK PLANI

Ankara2009

vii

SSUUNNUU

Trk toplumunun refah ve mutluluunu artrmak; mill birlik ve btnlk

iinde iktisadi, sosyal ve kltrel kalknmay desteklemek, hzlandrmak, nihayet

Trk milletini ada uygarln yapc, yaratc ve sekin bir orta yapmak ei-

tim sisteminin temel amacdr.

En byk organizasyondan en kne kadar btn kurumlar planlama

sreci ile i iedir. Kurumlar devamllklarn srdrmek, kendilerini var olduu

durumdan daha iyi yerlere tayacak frsatlar yakalamak, muhtemel tehditler-

den korunmak iin geleceini planlamak zorundadr. Ancak, plann bir ara ol-

duu, hedeflerin gerekletirilmesinde alanlarn ve uygulayclarn stn gay-

ret ve kararllklarnn nemli olduu asla unutulmamaldr. Ksaca, eitim siste-

minin kendisinden beklenen ilevleri yerine getirebilmesi, iyi bir planlamaya ve

bu plann etkin bir ekilde uygulanmasna baldr.

Dnyada ve Trkiyede toplumsal, siyasal, ekonomik ve teknolojik alanlar-

da meydana gelen deimeler tm kurumlar olduu gibi eitim kurumlarn da

ok ynl olarak etkilemektedir. Bu balamda, Bakanlmzda ve eitim-

retim kurumlarnda yeni yaklamlar ve uygulamalarn hayata geirilmesi, k-

resel yar iin bir zorunluluk olarak ortaya kmaktadr.

Dnyadaki gelimeler, Trk kamu ynetiminde ve dolaysyla eitim yne-

timinde kapsaml bir yeniden yaplanma ihtiyacn ortaya karmtr. Bu ere-

vede, toplumun taleplerine kar duyarl, katlmcla nem veren, hedef ve n-

celiklerini netletirmi, hesap veren, effaf ve etkin bir kamu yaplanmasnn ge-

rei olarak Stratejik Ynetim yaklam benimsenmitir.

Stratejik ynetime geiin bir arac olan stratejik plan; kaynaklarn stratejik

nceliklere gre datlmas ve uygulamalarn buna gre sonulandrlmas hu-

susunda makro, sektrel, blgesel ve yerel kriterler ile birlikte ynlendirici ve

referans bir politika belgesi olacaktr. Stratejik planlama anlaynn eitim

retim ve ynetimde etkin olmasn ve bir kltr olarak benimsenmesini sala-

mak amacyla Bakanlk iin hazrlanan makro dzeydeki plana paralel olarak

okul, ile ve il dzeyinde de stratejik planlar yaplmas ngrlmtr.

MEB Stratejik Plan; bir yandan kurum kltr ve kurum kimlii oluumu-

na, geliimine ve glendirilmesine destek olurken dier yandan ynetim uygu-

lamalarmza idari ve mali ynden etkinlik kazandracaktr.

Her geen gn ihtiyalar yenilenen dinamik eitim sektrnn; gemiini

deerlendirmek, bugn gelitirmek ve geleceini stratejik olarak planlamak

amacyla hazrlanan 2010-2014 MEB Stratejik Planna katk salayan Bakanlk

merkez, tara tekilat alanlar ve paydalar ile stratejik plan koordinasyon

ekibine teekkr ederim.

Nimet UBUKU

Mill Eitim Bakan

ix

PLANLI HZMET RETME

Avrupa Birliine tam yelik iin nemli mesafeler alan Trkiye, kendi vatan- dalarn ABdeki yatlaryla eit artlarda rekabet edebilecek bilgi ve becerilerle donatmak zorundadr. AB yelii perspektifi ve kreselleme ile ekonomideki te- mel tercih deiiklikleri, Trk eitim sisteminin yeniden yaplandrlmasn kanl- maz hle getirmitir.

AB mzakere srecinin olutu- raca sinerjiyle eitim sitemimizde sunulan hizmetlerin nitelik ve niceli- inde anlaml gelimeler olaca var- saylmaktadr. Trkiyenin eitim gstergelerinde ABye ye lkelerin eitimindeki ortalamasn yakalaya- bilmesi iin kapsaml almalara ve ciddi kaynaklara ihtiya olduu bilin- mektedir.

Son yllarda lkemizde gerek- letirilen nemli reformlardan birisi de 5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu ile getirilen yeni kamu mali ynetimi anlaydr. Kamu ynetiminde yaa- nan mali ve idari sorunlar dikkate alndnda planl hizmet retme; kalknma plan- lar ve programlar ile belirlenen politikalar, kurulu dzeyinde somut i programla- rna ve btelere dayandrma, uygulamay etkin bir ekilde izleme, deerlendirme ve denetleme sreci daha da nem kazanmtr. Stratejik planlama, bu faaliyetlerin kamu kurulular tarafndan yrtlmesinde temel bir ara olmaktadr.

5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanununun 9. maddesinde kamu idarelerinin stratejik plan hazrlamalar zorunlu klnmtr.

Mill Eitim Bakanl Stratejik Planda Kamu darelerinde Stratejik Planla- maya likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik ve Devlet Planlama Tekilat Mstearl tarafndan hazrlanan Kamu dareleri in Stratejik Planlama Klavu- zu dorultusunda hazrlanmtr.

Bu alma, eitimdeki yeni deerler erevesinde, bilgi toplumuna dnen bir Trkiyeye ekonomik, sosyal, kltrel ve siyasal adan en yksek katma deeri salayacak etkin bir eitim sisteminin oluumuna odaklanmtr.

Bakanlmzn misyonu ve uzlalan vizyonu erevesinde stratejik ynetim anlaynn ilk aamas olarak 2010-2014 yllarn kapsayacak ekilde hazrlanan stratejik plan ile orta ve uzun vadeli stratejik amalar ve bunlara ulamay salaya- cak sonu odakl hedefler belirlenmitir.

MEB Stratejik Plannn gelecek be yllk dnemdeki uygulamalara k tuta- cana ve her kademedeki personelimizin katlm ve destei ile baarya ulaaca- na itenlikle inanyorum. Bu vesile ile plann hazrlanmasnda emei geenleri kutlar, tm paydalarmza teekkr ederim.

Muammer Yaar ZGL

Mstear

xi

NNNDDDEEEKKKLLLEEERRR GR 1

I.BLM

MLL ETM BAKANLII STRATEJK PLANLAMA SREC 7

A.MEB STRATEJK PLAN MODEL 7

B.STRATEJK PLAN ALIMALARI 8

1.Yasal ereve 9

2.Hazrlk Dnemi 10

a) Hazrlk Program 10

b) Kurul ve Ekiplerin Oluturulmas, Grevleri 10

3. Eitim Dnemi 13

4. Plann Hazrlanmas 13

a) Durum Analizi 14

b) Plan Unsurlarnn Oluturulmas 14

5. Plann Uygulanmas, zleme ve Deerlendirme 15

6. Stratejik Plan almalar erevesinde Gerekletirilen

Dier Faaliyetler 15

II. BLM

DURUM ANALZ 19

A. TARHSEL GELM 21

B. YASAL YKMLLKLER 24

C. FAALYET ALANLARI, RN VE HZMETLER 26

D. PAYDA ANALZ 29

E. KURUM ANALZ VE EVRE ANALZ 30

1. Kurum i Analiz 30

a) Mill Eitim Bakanl Tekilat Yaps 30

b) nsan Kaynaklar 33

c) Eitimde Teknoloji Kullanm 36

) Eitimin Finansman (Mali Kaynaklar) 40

2. evre Analizi 45

a) Trk Eitim Sisteminin Genel Yaps 45

ii xii

b) Dnyada ve AB lkelerinde Genel Durum ve Eilimler 49

c) Eitimde Yeniden Yaplanma 50

) Eitimde Sosyal Diyalog 53

d) PEST Analizi (Politik, Ekonomik, Sosyal ve Teknolojik) 54

e) st Politika Belgeleri ile MEB Stratejik Plannn Uyumlatrlmas 55

3. GZFT (SWOT) Analizi 56

a) Gl Ynler 58

b) Zayf Ynler 59

c) Frsatlar 60

) Tehditler 61

III. BLM

GELECEE YNELM 64

A. MSYON, VZYON VE TEMEL DEERLER 64

1. MSYON 64

2. VZYON 65

3. TEMEL DEERLER 66

B. TEMALAR, STRATEJK AMALAR VE HEDEFLER 67

TEMALAR 67

1. OKUL NCES ETM 73

2. LKRETM 81

3. ORTARETM 93

4. ZEL RETM 109

5. ZEL ETM VE REHBERLK 117

6. YKSEKRETM 131

7. HAYAT BOYU RENME VE BLG TOPLUMU 139

8. KURUMSAL KAPASTENN GELTRLMES 155

9. DENETM VE DANIMANLIK 179

10. ULUSLARARASI LKLER VE ABYE UYUM 189

IV. BLM

ZLEME VE DEERLENDRME 205

EKLER 209

xiii

GGRRAAFFKKLLEERR,, EEEKKKLLLLLLEEERRR VVEE TTAABBLLOOLLAARR

Grafik 1: Mill Eitim Bakanl Personelinin Yalara Gre Dalm 35

Grafik 2:

Kadrolu ve Szlemeli Personelin renim Durumlarna Gre Dalm

35

ekil 1:

Stratejik Plan Modeli

7

ekil 2:

Tekilat emas

30

Tablo 1:

Mill Eitim Bakanl Stratejik Plan Koordinasyon Ekibi

12

Tablo 2: GSYH ile Konsolide Bte/ Merkezi Ynetim Btesinin, MEB Bte-

sine Oranlar

42

Tablo 3: 2010 Yl Mill Eitim Bakanl Btesinin Fonksiyonel ve Ekonomik Snflandrmaya Gre Dalm (TL)

43

Tablo 4:

PEST Analizi Tablosu

54

Tablo 5:

st Politika Belgeleri

55

xiv

KKIISSAALLTTMMAALLAARR

AB Avrupa Birlii

AR-GE Aratrma Gelitirme

BT Bilgi ve letiim Teknolojileri

BSM Bilim ve Sanat Merkezi

BT Bilgi Teknolojileri

CEDEFOP Avrupa Mesleki Eitim Gelitirme Merkezi

DPT Devlet Planlama Tekilat Mstearl

EFKAP Eitime Fiziksel Katk Projesi

GSMH Gayri Safi Mill Hsla

GZFT Gl-Zayf Ynler, Frsatlar-Tehditler

KEM Kamu nternet Eriim Merkezi

MBS Mesleki Bilgi Sistemi

MEB Mill Eitim Bakanl

MEBGEP Mill Eitim Bakanlnn Kapasitesinin Glendirilmesine

Destek Projesi

MEM Mill Eitim Mdrl MLO

Mfredat Laboratuar Okullar

MTSK Motorlu Tat Srcleri Kursu

MYBK Merkezi Ynetim Bte Kanunu

MYO Meslek Yksek Okulu

OECD Ekonomik Kalknma ve birlii Tekilat

OSB Organize Sanayi Blgesi

PEST Politik Ekonomik Sosyal ve Teknolojik Gelimeler

PISA Uluslararas renci Deerlendirme Program

RAM Rehberlik Aratrma Merkezi

SHEK Sosyal Hizmetler ve ocuk Esirgeme Kurumu

STK Sivil Toplum Kurulular

TBMM Trkiye Byk Millet Meclisi

TKY Toplam Kalite Ynetimi

TSSH Topyekn Savunma ve Seferberlik Hizmetleri

TBTAK Trkiye Bilimsel ve Teknolojik Aratrma Kurumu

UNICEF Birlemi Milletler ocuklara Yardm Fonu

YBO Yatl lkretim Blge Okulu

YK Yksek retim Kurulu

xv

Bas. Halk. li. M. Basn ve Halkla likiler Mdrl

r. Yay. E.G.M. raklk ve Yaygn Eitim Genel Mdrl

D li. G.M. D likiler Genel Mdrl

Din rt. G.M. Din retimi Genel Mdrl

DSE Dner Sermaye letmeleri

EARGED Eitimi Aratrma ve Gelitirme Dairesi Bakanl

Eit. rt. Dai. Eitim retim Daireleri

ETEK G.M. Eitim Teknolojileri Genel Mdrl

Et. Ar. Dnt. D.B. Eitim Aralar ve Donatm Dairesi Bakanl

Erk. T..G.M. Erkek Teknik retim Genel Mdrl

Hizii. E.D.B. Hizmetii Eitim Dairesi Bakanl

Hukuk M. Hukuk Mavirlii

Dnt.Br.Bk. Denetim Birim

Bakanl lkr. G.M. lkretim Genel

Mdrl let. D.B. letmeler Dairesi

Bakanl

Kz T..G.M. Kz Teknik retim Genel Mdrl

Okulii Bd.Et.Sp.z.D.B. Okulii Beden Eitimi Spor ve zcilik Dairesi Bakanl

Okul n.E.G.M. Okul ncesi Eitimi Genel Mdrl

Ort.r.Burs ve Yurt.D.B. Orta renim Burs ve Yurtlar Dairesi Bakanl

Orta. G.M. Ortaretim Genel Mdrl

rt. Yt. E.G.M. retmen Yetitirme ve Eitimi Genel Mdrl

z. E. Rh. Dn. H.G.M. zel Eitim Rehberlik ve Danma Hizmetleri Genel Mdrl

zel . Kr. G.M. zel retim Kurumlar Genel Mdrl

Pers. G.M. Personel Genel Mdrl Proj.Koor.M.B.

Projeler Koordinasyon Merkezi Bakanl

Sa. l. D.B. Salk leri Daire Bakanl

Strateji Gel.Bk. Strateji Gelitirme Bakanl

T.T.Krl.Bk. Talim ve Terbiye Kurulu Bakanl

Tefti Krl. Bk. Tefti Kurulu Bakanl

Tic. Tur. .G.M. Ticaret ve Turizm retimi Genel Mdrl

Yat. Tes. D.B. Yatrmlar ve Tesisler Dairesi Bakanl

Yaymlar D.B. Yaymlar Dairesi Bakanl

Yurtd E..G.M. Yurtd Eitim retim Genel Mdrl

Yksek. G.M. Yksekretim Genel Mdrl

xvii

GR

resel yarn var olan evresi ve hzla deien koullar, daha fazla

stratejik ynetim ve daha az geleneksel planlama gerektirmektedir.

Stratejik ynetim; srekli olarak, koullar gerektirdike stratejileri olu-

turma, seme, uygulama ve deitirme yeteneidir (Edison Elektrik Enstits).

Bu deiim, kurumlarn evresel deikenlere duyarl bir biimde i deikenleri-

ni srekli gelitirerek rekabeti ortamda vizyonuna erime abasdr. Bu sre

dnda kalan kurumlar zaman iinde yok olma tehlikesi ile kar karya kalacak-

lardr.

Stratejik ynetim sreci, organizasyonel ve toplumsal dnmlerin dei-

en evresel koullara niteliini kaybetmeden kurumlarn bu artlara uyum sala-

masn amalar. Bylece kresel dnemde hzla deien evresel deikenlerle

birlikte ele alnarak ynetsel, operasyonel ve denetsel srelerin deiimleri ie-

recek biimde planlanmasn ve hayata geirilmesini gerektirir.

Stratejik planlama iyi ynetimi hedeflemektedir. Stratejik planlama saye-

sinde ynetimin edinecei stratejik dnme ve davranma zellii, kamu yne-

timine etkinlik kazandracaktr. Girdiler ve ktlar yerine sonulara ve performan-

sa odaklanma, hesap verme sorumluluu ve katlmclk, ihtiyalara cevap veren

bir ara olarak stratejik planlama, 5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Ka-

nunu ile kamu idareleri iin zorunlu hle getirilmitir.

MEB Stratejik Plan hazrlanrken planlama srecinin her aamasnda Ba-

kanlk merkez ve tara tekilat alanlarnn katlm salanmaya allm, bu-

nun yan sra paydalarn gr ve nerilerine de bavurulmutur.

Stratejik planlama almalarnn yrtlmesi srasnda ncelikle aada-

ki mevzuat temel alnmtr:

! 24/12/2003 tarih ve 5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanu-

nu (KMYKK)

! 22/12/2005 tarih ve 5436 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanu-

nu ile Baz Kanun ve Kanun Hkmnde Kararnamelerde Deiiklik

Yaplmas Hakknda Kanun

1

xviii

! 26/05/2006 tarihli Kamu darelerinde Stratejik Planlamaya likin Usul

ve Esaslar Hakknda Ynetmelik

! Devlet Planlama Tekilat Mstearl tarafndan hazrlanan Kamu

dareleri in Stratejik Planlama Klavuzu

! Maliye Bakanl tarafndan hazrlanan Performans Esasl Bteleme

Rehberi

! Kamu dareleri Faaliyet Raporlarnn Dzenlenmesi ile Bu lemlere

likin Dier Esas ve Usuller Hakknda Ynetmelik

Bu temel referans belgelerin yan sra, dier kurum ve kurulularn stratejik

plan belgelerine ve kurumsal tecrbelerine de bavurulmutur.

Mill Eitim Bakanl Stratejik Plannn uygulanmas 01 Ocak 2010 tarihin-

de balayacak ve 31 Aralk 2014 tarihinde sona erecektir. Stratejik Plann;

BRNC BLMNDE, MEB stratejik planlama sreci ierisinde izlenen mo-

del, yasal ereve, hazrlk sreci, eitim dnemi, plann hazrlanma aamalar ve

gerekletirilen faaliyetlerle ilgili bilgiler verilmektedir.

KNC BLMNDE, durum analizi kapsamnda MEBin tarihi geliimi, ya-

sal ykmllkleri ve mevzuat analizi, faaliyet alanlar ile rn ve hizmetleri, payda

analizi (i ve d paydalar, yararlanclar), kurum ii analiz ve evre analizine yer

verilmitir.

NC BLMNDE, Gelecee Ynelim kapsamnda misyon, vizyon,

temel deerler, temalar, stratejik amalar, hedefler, performans gstergeleri ile izle-

necek politika ve stratejiler yer almaktadr.

DRDNC BLMNDE, MEBin stratejik plan izleme ve deerlendirme

yaklam ifade edilmektedir.

MLL ETM BAKANLII

STRATEJ GELTRME BAKANLII

2

xxi

II..BBLLMM

MMLLLL EETTMM BBAAKKAANNLLIIII

SSTTRRAATTEEJJKK PPLLAANNLLAAMMAA SSRREECC

00//// ((7700 %%$$..$$11//,,,,

667755$$77((--.. 33//$$11//$$00$$ 66hh55((&&

0LOOv (LWLP %DNDQO 6WUDWHMLN 3ODQ, 'HYOHW 3ODQODPD 7HNLODW 0VWHDUO

('37) WDUDIQGDQ KD]UODQP RODQ .DPX GDUHOHUL oLQ 6WUDWHMLN 3ODQODPD .ODYX]X

UHKEHUOLLQGH YH VWUDWHML JHOLWLUPH \DNODPODUQGDQ %H 3DUoDO 6WUDWHML *HOLWLUPH

BB.. SSTTRRAATTEEJJKK PPLLAANN AALLIIMMAALLAARRII

Stratejik planlama srecinde yaplan almalar Yasal ereve, Hazrlk

Dnemi, Eitim Dnemi, Plann Hazrlanmas, Plann Uygulanmas, zleme ve

Deerlendirme olmak zere be blmde toplanmtr.

MEB stratejik plannn hazrlanmasnda on aamal bir model benimsenmitir.

Stratejik planlama srecinde gr birliine varma ve sreci balatma: Ge-

nelge yaymlanmas, Hazrlk Program oluturulmas, Stratejik Plan st

Kurulu, Stratejik Plan Koordinasyon Ekibi ve Stratejik Planlama Ekipleri

oluturulmas

Kurumsal ykmllkleri tanmlama: Mevzuat analizi, yasal ykmllkle-

rin ve st politika belgelerindeki eitim hedeflerinin incelenmesi

Kurumsal vizyon, misyon ve temel deerleri aa karma: st dzey y-

neticiler ve sosyal paydalar tarafndan kurumsal kimliin tanmlanmas

Kurumun dsal ve isel evresini deerlendirme: Kurumun paydalarnn

belirlenmesi, grlerinin alnmas, GZFT ve PEST analizlerinin yaplmas

Eitim sisteminin stratejik alanlarnn belirlenmesi: Bakanlk hizmetlerinin

Tema balklar altnda gruplandrlmas

Stratejik ynetim amacyla stratejik plann oluturulmas: MEB Stratejik

Planlama Koordinasyon Ekibi tarafndan plann hazrlanmas

Stratejik Plan inceleme ve benimseme: Plann her aamasnda Bakanlk

birimlerinin grlerinin alnmas

Etkili bir vizyon gelitirme/oluturma: Oluturulan vizyon, misyon ve temel

deerlerin gzden geirilerek revize edilmesi

Etkili bir uygulama sreci: Performans programlar hazrlanmas

zleme ve deerlendirme: Faaliyet raporlar, izleme deerlendirme raporla-

r, gerektii durumda stratejik plann gncellenmesi

8

11.. YYAASSAALL EERREEVVEE

Kalknma planlar ve programlarnda yer alan politika ve hedefler dorultu-

sunda, kamu kaynaklarnn etkili, ekonomik ve verimli bir ekilde elde edilmesi ve

kullanlmasnn, hesap verilebilirlii ve saydaml salamak zere kamu mali y-

netiminin yapsn ve ileyiini, raporlanmasn ve mali kontrol dzenlemek ama-

cyla kartlan 5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanununun 9. madde-

sinde; Kamu idareleri; kalknma planlar, programlar, ilgili mevzuat ve benimse-

dikleri temel ilkeler erevesinde gelecee ilikin misyon ve vizyonlarn olutur-

mak, stratejik amalar ve llebilir hedefler saptamak, performanslarn nceden

belirlenmi olan gstergeler dorultusunda lmek ve bu srecin izleme ve de-

erlendirmesini yapmak amacyla katlmc yntemlerle stratejik plan hazrlarlar

denilmektedir.

Trk eitim sistemini dzenleyen mevzuat ile birlikte, eitim sistemi iin

referans bir politika belgesi niteliinde olan ve toplumumuzun Bakanlktan bekle-

dii rnek ve nc olma misyonuna,Trkiyenin AB vizyonuna uygun bir MEB

Stratejik Plan, Bakanlmzn hazrlayp yrrle koymak durumunda olduu

en ncelikli belgelerden biridir.

5018 sayl Kanunda ngrlen ve stratejik plan hazrlamakla ykml ka-

mu idarelerinin ve stratejik planlama srecine ilikin takvimin tespiti ile stratejik

planlarn, kalknma programlar ve programlarla ilikilendirilmesine ynelik usul

ve esaslarn belirlenmesi amacyla hazrlanan Kamu darelerinde Stratejik Plan-

lamaya likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelikin (26.05.2006 tarihli ve

26179 sayl Resm Gazete) yaymlanmasn mteakiben, Bakanlmz, 2006/55

sayl Genelge ile stratejik planlama srecini balatmtr.

MEBin ilk stratejik plan ynetmelikte ngrld ekilde 2010-2014 yl-

larn kapsayacak ekilde hazrlanmtr.

9

22.. HHAAZZIIRRLLIIKK DDNNEEMM

Planlamann planlanmas aamas bir proje olarak ele alnmtr. Bu pro-

jede iin nitelii, kullanlacak kaynaklar ve zaman temel kstas olarak deerlen-

dirilmitir.

a) Hazrlk Program

Mevzuat ve prosedr gereince MEB Stratejik Plan Hazrlk Program

oluturularak Devlet Planlama Tekilat (DPT) Mstearlna gnderilmitir.

Hazrlk almalar 3 yllk sreyi kapsamtr. st ynetimin desteinin salan-

mas iin Kurumun st ve orta dzey yneticileriyle eitli aamalarda toplant-

lar dzenlenip uygulanacak model zerinde uzlama salanmtr. Genelge ya-

ynlanarak Bakanlmz merkez ve tara tekilatnda stratejik planlama al-

malarnn balatld duyurulmutur.

b) Kurul ve Ekiplerin Oluturulmas, Grevleri

Stratejik planlama almalarn yrtmek ve stratejik ynetim anlayn

yaygnlatrmak amacyla merkez ve tara tekilatnda kurullar ve ekipler

(Stratejik Planlama st Kurulu, l Mill Eitim Mdrl (MEM) Stratejik Plan

st Kurullar, Stratejik Plan Koordinasyon Ekibi, Bakanlk ve l Mill Eitim M-

drl Stratejik Planlama Ekipleri ile l Mill Eitim Mdrl birimleri) olutu-

rulmutur .

Stratejik plan koordinasyon ekibi merkezde, stratejik planlama st kurulu

ve stratejik planlama ekipleri ise merkez ve tara tekilatnda ayr ayr oluturul-

mutur. Ayrca, l mill eitim mdrlkleri bnyesinde strateji gelitirme ubeleri

kurularak bu ubelere bal olmak zere AR-GE birimleri oluturulmutur. AR-

GE birimleri eitim sisteminin gelitirilmesi ortak paydasnda buluan stratejik

planlama, toplam kalite, okul geliimi almalar ile Mill Eitim Bakanlnn

Kapasitesinin Glendirilmesi Projesi (MEBGEP) dhil tm d kaynakl projeler

kapsamndaki i ve ilemleri yrtmektedir.

10

l MEM bnyesinde kurulan bu AR-GE birimleri il, ile ve okul dzeyinde

seminerler vererek, stratejik ynetim anlaynn en alt dzeye kadar yaygnla-

trlmas almalarn yrtmektedir. Bu dorultuda, il, ile, okul ve kurumlar

stratejik planlarnn hazrlanmasnda

uzman destei salamaktadrlar. Ayn

zamanda AR-GE birimleri stratejik

planlama ekibi almalarn koordine

ederek alma sonular dorultusun-

da l eitim stratejik plannn da hazr-

lanmas grevini yrtmektedirler.

Stratejik Planlama st Kurulu, merkez tekilatnda mstear bakanln-

da Bakanlk birim amirleri, tara tekilatnda ise l mill eitim mdr bakanl-

nda mdr yardmclar, ube mdrleri ile le mill eitim mdrlklerinde

ise le mill eitim mdr veya bir ube mdrnn katlm ile oluturulmu-

tur.

Bakanlkta, her birimden bir personelin katlm ile stratejik plan hazrlama

ekibi oluturulmutur. Bakanlk stratejik planlama ekibine birimini temsilen kat-

lan ye, ayn zamanda biriminin stratejik plannn hazrlanmasn koordine et-

mekle de grevlendirilmitir. Ayn ekilde il mill eitim mdrlkleri bnyesinde

kurulan stratejik planlama ekipleri de il eitim stratejik plan hazrlk almalarn-

da grevlendirilmitir. Bakanlmz tarafndan dzenlenen stratejik planlama

seminerlerinde her birimden ve ilden en az iki personelin alanda yeterli dzeyde

eitim almasna dikkat edilmitir. Ekip yelerinin belirlenmesinde esas olarak

kiilerin etki, etkilenme, bilgi ve ilgileri dikkate alnmtr. Oluan grupta btn

birimlerin temsil edilmesi salanmtr.

11

Tablo 1: Mill Eitim Bakanl Stratejik Plan Koordinasyon Ekibi

Ad Soyad Grevi Unvan Birimi

Ercan TRK Bakan Daire Bakan Strateji Gelitirme Bakanl

Fatih LEK Koordinatr Mali Hizmetler

Strateji Gelitirme Bakanl Uzman

Mustafa YILDIRIM ye Mali Hizmetler

Strateji Gelitirme Bakanl Uzman

Nezir NSAL ye ube Mdr Strateji Gelitirme Bakanl

Murat SAYIN ye Uzman retmen Strateji Gelitirme Bakanl

Metin KARACA ye statistiki zel retim Kurumlar Genel Mdrl

Cevdet VURAL ye ube Mdr Personel Genel Mdrl

H.mer GLSEREN ye ube Mdr Personel Genel Mdrl

dem TRED ye Okul Mdr Ankara l Milli Eitim Mdrl

Filiz ERGNER ye Uzman retmen Ankara l Milli Eitim Mdrl

Bu ekiplerden ayr olarak MEB Stratejik Plan Koordinasyon Ekibi

kurulmutur. Ekip, uzmanlk alanlar da

dikkate alnarak, 10 kiiden oluturulmu-

tur. Koordinasyon ekibinin temel grevi,

stratejik plann hazrlamak ve tm strate-

jik plan almalarn koordine etmek ek-

linde zetlenebilir.

Bu ekip ayrca stratejik planlama ekiplerinin almalarnn koordinas-

yonu, merkez ve tara birimlerine stratejik planlama konusunda eitimler veril-

mesi, anlan birimlerin stratejik planlarnn st belgeler, ilgili klavuz ve Bakanlk

stratejik plan ile uyumunun kontrol, birimlere ve illere uzman destei verilme-

si, stratejik planlama konusunda altaylar dzenlenmesi gibi grevleri de ye-

rine getirmektedir.

12

33.. EETTMM DDNNEEMM

Stratejik planlama ekiplerinde grevlendirilen personelin almalarda

alacaklar rollere uygun ve ihtiyaca gre hizmetii eitim programlar dzenlen-

mitir. Bu eitimler, stratejik ynetimin temelleri, i ve d analiz, ama ve hedef

belirleme, strateji oluturma ve gelitirme, uygulama ve deerlendirme alma-

larn kapsamtr. Bu amala; hazrlk dnemi boyunca her dzeyden temsilcile-

rin yer ald personele stratejik plan hazrlanmas ve stratejik ynetim dngs

ierisinde bulunan kavramlarla ilgili olmak zere toplam 1223 kiiye 346 saat

hizmetii eitim dzenlenmitir.

44.. PPLLAANNIINN HHAAZZIIRRLLAANNMMAASSII

Bakanlmz vizyonuna ulamamz salayacak yol haritasnn ekillendi-

rilmesi amacyla, Stratejik Planlama Koordinasyon Ekibi tarafndan ama ve he-

deflerin tespit edilmesini takiben, alanlar

(i paydalar) iin hizmetii eitim seminer-

leri ve toplantlar yaplmas ayrca uygulama

stratejisini oluturan faaliyet ve projelerin

belirlenerek her bir faaliyetin sorumlusunun

tespit edilmesi salanmtr. Bununla birlikte

Bakanlk merkez ve tara tekilat birimleri-

ne yol gsterecek ekilde MEB Stratejik

Plan Tasla hazrlanmtr. Bakanlmz-

da harcama birimi niteliindeki genel m-

drlk, bamsz daire bakanlklar ve di-

er birimlerle ezamanl olarak l mill eitim

mdrlkleri de kendi stratejik planlarn ha-

zrlamlardr.

13

a) Durum Analizi

Durum analizi aamasnda yaplan almalar MEB Stratejik Plan Du-

rum Analizi Raporu olarak ayrca yaymlanmtr.

Durum analizi aamas stratejik plana zet olarak yanstlmtr. Durum

tespiti iin alanlar ve paydalarn grleri katlmc yntemler ile alnmtr.

Elde edilen sonular stratejik planlama ekibi tarafndan deerlendirilerek plana

yanstlmtr.

Bu aamada;

Tarihi geliim,

Bakanln yasal ykmllkleri ve mevzuat analizi,

Bakanln faaliyet alanlar ile rn ve hizmetlerinin belirlenmesi,

Payda analizi (i ve d paydalar, yararlanclar),

Kurum ii analiz ve evre analizi,

almalar gerekletirilmitir.

b) Plan Unsurlarnn Oluturulmas

Bu aamada Bakanln kurumsal kimlii yeniden tanmlanmtr.

Nereye ulamak istiyoruz? sorusuna cevap olacak ekilde misyon, vizyon,

temel deerler, stratejik amalar ve stratejik hedefler belirlenmitir. Bakanln

misyon, vizyon ve temel deerleri st yneticilerin de ierisinde bulunduu a-

lma gruplar tarafndan belirlenmitir. Stratejik planlama koordinasyon ekibi

tarafndan misyon ve vizyonla uyumlu; stratejik amalar ve hedefler ile izlene-

cek politika ve stratejiler belirlenmitir.

Stratejik ama ve hedeflere ncelik verilerek sorumlu birimler tanmlan-

mtr. Hedeflere ulamann lt olan performans gstergelerine ilikin yllk

hedefler belirtilmemi ancak bunlar performans program safhasna braklm-

tr. Bununla birlikte stratejik hedeflerin ulalabilir olmas adna ve bte imkn-

larnn kontrol amacyla faaliyet ve projeler dzeyinde hesaplama ve analizler

yaplmtr. Hesaplama ve analizler, ilgili klavuza uygun olarak planda yer al-

mamtr.

14

Faaliyet ve projelerin maliyetlendirilmesi, eylem planlarna dntrl-

mesi ve bte ile ilikilendirilmesi MEB 2010 Yl Performans Programnda

ele alnacaktr. Maliye Bakanlnn yaymlam olduu Performans Program

Hazrlama Rehberine uygun olarak performans programlarnda ncelikli stra-

tejik hedefler ve bunlara ilikin yllk performans hedefleri belirtilerek faaliyet ve

proje dzeyinde bte ile ilikilendirilmesi yaplacaktr.

55.. PPLLAANNIINN UUYYGGUULLAANNMMAASSII,, ZZZLLLEEEMMMEEE VVEE DDEEEERRLLEENNDDRRMMEE

Stratejik planda ortaya konulan hedeflere ilikin gereklemelerin siste-

matik olarak takip edilmesi ve raporlanmas iin izleme, uygulama sonularnn

stratejik ama ve hedeflere kyasla llmesi ve sz konusu ama ve hedefle-

rin tutarllk ve uygunluunun analizi amacyla deerlendirme almalar yap-

lacaktr. zleme ve deerlendirme; plann gzden geirilmesi, performans de-

erlendirilmesi ve lm, sonularn izlenmesi ve srekliliin salanmas aa-

malarndan oluacaktr. Bu amala Strateji Gelitirme Bakanl koordinatrl-

nde Stratejik Plan zleme ve Deerlendirme Ekibi oluturulacaktr. Ayrca

srecin etkinliini artrmak amacyla plan ekinde yer verilen hedef-sorumluluk

tablosu hazrlanmtr (EK-4).

66.. SSTTRRAATTEEJJKK PPLLAANN AALLIIMMAALLAARRII EERREEVVEESSNNDDEE

GGEERREEKKLLEETTRRLLEENN DDEEERRR FFAAAALLYYEETTLLEERR

Stratejik Plan hazrlk almalar erevesinde Bakanlmz merkez ve

tara tekilat birimlerine ve srece ynelik olarak gerekletirilen dier faali-

yetler: 19/06/2006 tarih ve 2006/55 sayl Genelge ile MEBde stratejik

planlama almalar balatlmtr.

Bakanlmz Strateji Gelitirme Bakanl personeline ynelik olarak

Stratejik Planlama ve Proje Deerlendirme Semineri dzenlenmitir.

15

Bakanlmzda stratejik planlama srecinin etkinliini

artrmak amacyla st yneticileri kapsayan Stratejik

Planlama Aratrmas yaplmtr.

Bakanlk yayn organ olan Bilim ve Akln Aydnln-

da Eitim dergisinin Eyll 2006 says Eitimde Stra-

tejik Planlama dosyasyla kartlmtr.

Stratejik plan hazrlk programn da kapsayacak ekil-

de planlama ile ilgili tm i ve ilemleri yrtmek ama-

cyla her birimden bir personelin katlm ile MEB Stra-

tejik Planlama Ekibi oluturulmutur. Stratejik Planla-

ma Ekibine ynelik Bilgilendirme Toplantlar yapl-

mtr. Toplantlarda bata alma program olmak

zere st politika belgeleri taranarak stratejik planda

kullanlmak zere sorun alanlarnn belirlenmesi al-

malar yaplmtr.

Bakanlk Stratejik Planlama Ekibine be ayr Stratejik

Planlama ve Ynetim Semineri dzen-

lenmitir.

l mill eitim mdrlklerinde, stratejik

planlama faaliyetlerinin koordinasyonun-

dan sorumlu il mill eitim mdr yar-

dmcs/ube mdr veya stratejik plan

ekibinde grevli personele ynelik alt

ayr Stratejik Planlama ve Ynetim Se-

mineri dzenlenmitir.

l milli eitim mdrlklerince Stratejik

Planlama konulu mahalli hizmetii ei-

tim seminerleri yaplmtr.

16

Bakanlk merkez ve tara tekilatndan farkl dzey-

den temsilcilerin katld iki ayr altay dzenlen-

mitir.

Merkez ve tara tekilat alanlar iin Eitimde

Stratejik Planlama adl klavuz kitap hazrlanmtr.

Bakanln Stratejik Plan Durum Analizi Raporu ha-

zrlanmtr.

l MEMler arasnda stratejik plan ve ierisinde yer

alan kavramlar konulu makale yarmas dzenlen-

mitir.

MEB Stratejik Plan Hazrlk Program hazrlanarak

DPT Mstearlna gnderilmitir.

Stratejik plan koordinasyon ekibi tarafndan; l mill

eitim mdrlkleri planlar il temsilcileriyle birebir g-

rme yntemiyle deerlendirilmitir.

Dnyadaki ve toplumdaki deiim ve geliim sona er-

meyeceine gre Bakanlmzn stratejik plan da sa-

dece yukarda ifadesi bulunan hususlarn hayata gei-

rilmesiyle sonulanmayacak ve birinin bittii yerde bir

yenisi balayacaktr. Bakanlmzda, srekli her eyin

en iyisi, hatta iyinin de iyisinin aranmas ve aratrl-

mas hususunda almalar srdrlecektir.

17

19

IIII..BBLLMM

DDUURRUUMM AANNAALLZZ

DDUURRUUMM AANNAALLZZ

Durum analizi almasnda Bakanln tarihsel geliimi, yasal ykml-

lkleri, faaliyet alanlar, payda analizi, kurum ii analiz ve evre analizi yapl-

mtr.

AA.. TTAARRHHSSEELL GGEELLMM

Bakanlk dzeyinde ilk eitim tekilat, Osmanl Devleti dneminde,

17 Mart 1857 tarihinde Bakanlar Kuruluna (Meclis-i Vkel) dhil Maarif-i Umu-

miye Nezareti adyla kurulmutur.

Eitim sistemine ilikin ilk dzenleme, bugnk Mill Eitim Temel Kanu-

nu niteliinde olan Genel Eitim Tznn (Maarif-i Umumiye Nizamnmesi)

karlmas (1869) olmutur. Eitim sisteminin ekirdei niteliindeki bu tzk,

eitim tekilatna ve ynetimine de yer vermitir. Tzk ile; eitim hakk, eitim

ynetimi, eitim sisteminin (okul kademeleri) belirlenmesi, eitim denekleri, -

retmen yetitirme ve istihdam, tara tekilat ve snav sistemleri dzenlenmitir.

Tekilat yaplanmasnda; merkez tekilatnda Maarif Nazrnn bakanlnda,

ilm ve idar iki daireden oluan bir Byk Eitim Meclisi (Meclis-i Kebir-i Maarif)

oluturulmu ve il dzeyinde bu meclisin ubesi ve icra organ olarak, bir maarif

mdrnn bakanlnda maarif meclisi kurulmutur.

Bakanlk merkez tekilat, 1879 ylnda, Meclis-i Kebir-i Maarif iki daire

halinden karlp be daire olarak yeniden dzenlenmitir. Bu dzenleme ile

tekilatta yer alan birimlerin, bugnk tekilat yapsnda da yerini koruduklar

grlmektedir. Bu yaplanmada aadaki birimler yer almtr:

Mektib-i Sbyan (ilkokul)

Mektib-i Rdiye (ortaokul)

Mektib-i liye (yksek okul)

Telif ve Tercme

Matbaalar (yayn)

21

Genel Eitim Tz, iyi dzenlenmi olmasna ramen, uygulanma fr-

sat pek olmamtr. Ancak, II. Merutiyet ve Cumhuriyet Dnemindeki dzen-

lemelere kaynaklk ettii sylenebilir. O dnemde uygulama imkn olmad

iin pek tartlmam, artlar daha elverili olan II. Merutiyet Dneminde ir-

delenmeye ve tartlmaya balanmtr. Geici olarak yaplan dzenlemeler,

1911 tarihli Eitim Tekilat Tz (Maarif-i Umumiye ve Tekilat Nizamna-

mesi) ile btncl bir yap kazanmaya balamtr. 1914 ylnda yeniden gz-

den geirilen tekilat tz, Cumhuriyet Dnemindeki gibi bir yaplanmay

gsterir. II. Merutiyet Dnemi sonunda, Maarif Nezreti (Eitim Bakanl)

merkez tekilat u birimlerden oluuyordu:

Tedrisat- ptidaye Dairesi (lkretim Dairesi)

Tedrisat- Taliye Dairesi (Orta retim Dairesi)

Tedrisat- liye Dairesi (Yksek retim Dairesi)

Mektib-i Hususye Dairesi (zel Okullar Dairesi)

Tahrirat Dairesi (Yaz leri Dairesi)

Muhasebat Dairesi (Saymanlk Dairesi)

Sicil leri Dairesi

statistik Dairesi

Levazm Dairesi (Ders Aralar Dairesi)

Evrak Dairesi

II. Merutiyet Dnemi ksa srmesine ramen, Cumhuriyet Dneminde

eitim alannda yaplan reformlarn fikir ve hareket kaynan oluturduu sy-

lenebilir. Kurtulu Sava yllarnda, stanbulda Osmanl Hkmetinin Maarif

Nezareti, Ankarada ise TBMM Hkmetinin Maarif Vekleti olmak zere iki

eitim bakanl bulunuyordu.

23 Nisan 1920de TBMMnin almasna mteakip, 2 Mays 1920 tarih

ve 3 sayl Kanunla cra Vekilleri Heyeti (Bakanlar Kurulu) kurulmutur. On bir

vekletten oluan bu yaplanmada Maarif Vekleti de yerini almtr.

22

1920 ylnda Maarif Vekleti;

Program Heyeti

lk Tedrisat Mdrl

Orta Tedrisat Mdrl

Hars (Kltr) Mdrl

Sicil ve statistik Mdrl

olmak zere be birimden olumutur.

1923 ylnda stanbulda bulunan Maarif Nezareti kaldrlm, Ankarada

kurulan Maarif Vekleti tekilat olarak geniletilmi ve gelitirilmitir. Merkez

tekilatnda, bu gelitirme sonucu nceki birimlere ilveten; Mstearlk, Yk-

sek retim Dairesi, Tefti Heyeti, Telif ve Tercme Dairesi, zel Kalem ve Ev-

rak Dairesi gibi birimler kurulmutur. Tara tekilat da maarif mdrlkleri ve

maarif memurluklar olarak dzenlenmitir.

Bylece danma, ana hizmet ve yardmc hizmet birimlerinin oluturul-

duu grlmektedir. Mill Eitim Bakanl tekilat, Cumhuriyet Dneminde de

srekli, yeniletirme ve gelitirme almalarna konu edilmitir. Mill Eitim Ba-

kanlnn merkez tekilat, 3797 sayl Mill Eitim Bakanl Tekilat ve Grev-

leri Hakknda Kanunla yeniden dzenlenmitir.

23

BB.. YYAASSAALL YYKKMMLLLLKKLLEERR

430 sayl Tevhid-i Tedrisat Kanunu'na gre, eitim hizmetlerinin sunu-

munun Devlet adna gerekletirilmesi grevi Mill Eitim Bakanlna aittir.

3797 sayl Kanuna gre, Mill Eitim Bakanlnn grevleri unlardr:

Atatrk nklp ve lkelerine ve Anayasada ifadesini bulan Atatrk Milli-

yetiliine bal, Trk milletinin mill, ahlk, manev, tarih ve kltrel

deerlerini benimseyen, koruyan ve gelitiren, ailesini, vatann, mille-

tini seven ve daima yceltmeye alan, insan haklarna ve Anayasa-

nn balangcndaki temel ilkelere dayanan demokratik, lik ve sosyal

bir hukuk devleti olan Trkiye Cumhuriyetine kar grev ve sorumlu-

luklarn bilen ve bunlar davran hline getirmi vatandalar olarak

yetitirmek zere, Bakanla bal her kademedeki retim kurumlar-

nn retmen ve rencilerine ait btn eitim ve retim hizmetlerini

planlamak, programlamak, yrtmek, takip ve denetim altnda bulun-

durmak,

Okul ncesi eitimi, ilkretim, ortaretim ve her eit rgn ve yay-

gn eitim kurumlarn amak ve yksekretim dnda kalan retim

kurumlarnn dier bakanlk kurum ve kurulularnca almasna izin

vermek,

Trk vatandalarnn yurt dnda yaplacak eitim ve retimi ile ilgili

hizmetleri dzenlemek ve yrtmek,

Dier bakanlk, kurum ve kurulularca alan yksekretim dnda

kalan rgn ve yaygn eitim kurumlarnn denklik derecelerini belirle-

mek, program ve ynetmeliklerini birlikte hazrlamak ve onaylamak,

24

Trk Silhl Kuvvetlerine bal ortaretim kurumlarnn program, y-

netmelik ve renim denklik derecelerinin belirlenmesi konularnda i

birliinde bulunmak,

Yksekretimin mill eitim politikas btnl iinde yrtlmesini

salamak iin Yksekretim Kanunu ile Bakanla verilmi olan g-

rev ve sorumluluklar yerine getirmek,

Okullardaki beden eitimi, spor ve izcilik eitimi ile ilgili hizmetleri y-

rtmek,

Yksekrenim genliinin barnma, beslenme ihtiyalarn ve madd

ynden desteklenmelerini salamak.

25

CC.. FFAAAALLYYEETT AALLAANNLLAARRII,, RRNN VVEE HHZZMMEETTLLEERR

Mill Eitim Bakanlnn faaliyet alanlar ve sunmu olduu hizmetler

aadaki ekilde belirlenmitir;

11.. FFAAAALLYYEETT AALLAANNII :: EETTMM--RREETTMM

Okul ncesi eitim hizmetleri

Zorunlu ilkretim hizmetleri

zel eitim ve rehberlik hizmetleri

Hayata ve yksekretime hazrlayan ortaretim hizmetleri

Uzaktan eitim faaliyetleri

Yurt dnda yaayan vatandalarmz iin her alanda eitim-retim programlar

Hayat boyu renme kapsamnda fertlerin yaam kalitesini ykseltmek zere sosyal ve kltrel alanlarda dzenlenen eitim faaliyetleri

22.. FFAAAALLYYEETT AALLAANNII :: MMEESSLLEEKK VVEE TTEEKKNNKK EETTMM

Mesleki ve teknik eitim hizmetleri

Sanayi ve hizmet sektrnn ihtiya duyduu nitelikli igcne ynelik rgn ve yaygn eitim hizmetleri

Deien ve gelien ekonomiye i gc duyarllnn ve giriimciliin artrlmas iin hayat boyu renme kapsamnda meslek kurslar al- mas faaliyetleri.

33.. FFAAAALLYYEETT AALLAANNII :: PPOOLLTTKKAA--SSTTRRAATTEEJJ--PPLLAANNLLAAMMAA--

PPRROOGGRRAAMM GGEELLTTT RRMMEE

Eitim politikalarnn belirlenmesi, uygulanmas, izlenmesi ve deerlen- dirilmesi

Her kademedeki rencilere ve yetikinlere ihtiya duyulan alanlarda eitim-retim programlar hazrlanmas ve uygulanmas

Eitimde frsat eitliini salamak iin gerekli tedbirlerin alnmas

Ulusal ve uluslararas alanda eitimle ilgili projeler hazrlayarak AR-GE faaliyetlerinin yrtlmesi

Trkenin geliip korunmasnn salanmas

26

44.. FFAAAALLYYEETT AALLAANNII :: DDEENNEETTMM--DDZZEENNLLEEMMEE--MMEEVVZZUUAATT

alanlarn an gelimelerine uygun hizmetii eitimlerle yetitiril- mesi

Bakanlk merkez ve tara tekilatna ynelik denetim ve deerlendir-

me faaliyetleri

Mevzuat dzenleme faaliyetleri

Eitim kurumlar ile okullarn almas

Mevzuat uygulamalarnda ortaya kabilecek sorunlarn giderilmesi

55.. FFAAAALLYYEETT AALLAANNII :: AALLTT YYAAPPII,, DDOONNAATTIIMM,, YYAATTIIRRIIMM

Eitim ve retim iin bina, malzeme ve fiziksel altyap temini, yatrm ve donatm hizmetlerinin yrtlmesi

zel retim kurumlarnn almasnn tevik edilmesi

Eitim aralar (kitap, dergi, grsel-iitsel yaynlar vb) retilmesi

66.. FFAAAALLYYEETT AALLAANNII :: BBUURRSS--YYUURRTT--SSOOSSYYAALL--KKLLTTRR--SSPPOORR--

SSAALLIIKK

rencilere burs, yurt, sosyal ve kltrel hizmetler salanmas

Sosyal, sportif ve kltrel yarmalar dzenlenmesi

77.. FFAAAALLYYEETT AALLAANNII :: EETTMM TTEEKKNNOOLLOOJJSS

Teknolojik gelimelerin izlenmesi, sonularnn eitime ve topluma yanstlmas

Merkezi sistem snav hizmetlerinin verilmesi

88.. FFAAAALLYYEETT AALLAANNII :: BBAASSIINN--YYAAYYIINN

Kitap, dergi vb. basl, grsel ve iitsel yaynlar hazrlanmas ve ya- ymlanmas

zel sektr tarafndan rencilere ynelik olarak hazrlanan kitap,

dergi vb. basl yaynlarn incelenmesi ve onaylanmas

27

99.. FFAAAALLYYEETT AALLAANNII :: PPRROOJJEE VVEE PPRROOTTOOKKOOLLLLEERR

Eitim sisteminin gelitirilmesine ynelik ulusal ve uluslararas boyutta proje ve protokollerin uygulanmas

rencilerin istihdamna ve yaam kalitelerinin artrlmasna ynelik

proje ve protokollerin yaplmas ve uygulanmas

1100.. FFAAAALLYYEETT AALLAANNII :: UULLUUSSLLAARRAARRAASSII LLL KKK LLEERR

Yurt d tekilat ile ilgili faaliyetler

Uluslararas kurulularla i birlii

Yurt dnda okullar almas

28

''.. 33$$

EE.. KKUURRUUMM AANNAALLZZ VVEE EEVVRREE AANNAALLZZ

11.. KKUURRUUMM AANNAALLZZ

Kurum ii analiz almasnda; MEBin tekilat yaps, insan kaynaklar,

teknolojik dzeyi ve mali kaynaklar analiz edilmitir.

a) Mill Eitim Bakanl Tekilat Yaps

Mill Eitim Bakanl; merkez tekilat, tara tekilat, yurt d tekilat ve

bal kurulular olmak zere drt blmden meydana gelmitir. Bakanln hiz-

metlerini yerine getirmek amacyla oluturulan yap aadaki gibidir.

ekil 2: Tekilat emas

30

Trk eitim sisteminde ana hizmet birimleri eitim-retim kurumlardr.

Eitim-retim kurumlar, esas itibariyle eitim-retim tr ve kademelerine gre

oluturulmutur.

Erken ocukluk dnemi dndaki okul ncesi eitim kurumlar, bamsz

anaokullar, ana snflar ve uygulama snflardr.

zel kesimin aaca okul ncesi eitim kurumlarna Bakanlmzn yan

sra Sosyal Hizmetler ve ocuk Esirgeme Kurumu (SHEK) da izin vermektedir.

Ayrca, 657 sayl Devlet Memurlar Kanununun 191. maddesine gre kamu ku-

rulular da okul ncesi eitim kurumu aabilmektedir.

Ayrca, 4857 sayl Kanununun 88. maddesine gre, i yerlerinde ala-

cak ocuk bakm yurtlarnn (kre) kurulmas; Salk Bakanlnn gr alna-

rak alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlnca kartlan ynetmelikle belirlen-

mektedir.

Okul ncesi eitim alannda kurumsal eitlilie karn uygulanacak prog-

ramlar ve atanacak retmen niteliklerini Mill Eitim Bakanl belirlemektedir.

Resm ve zel ilkretim ve ortaretim okullarnn kurulu ve ileyiine

ilikin her trl yetki, Mill Eitim Bakanlndadr.

Ortaretim kurumlar eitim ve program tr esas alnarak yaplandrl-

mtr. Ancak, farkl eitim ve program trn birlikte sunan eitim kurumlar da

bulunmaktadr. rnein, ok programl liselerde hem genel hem meslek eitim

programlar, Meslek ve Teknik Eitim Merkezlerinde ise rgn, yaygn ve rak-

lk eitimi programlar birlikte sunulmaktadr. Ortaretimde okul eitlilii yerine

program eitliliini esas alan politika uygulamalarna balanmtr.

Eitim kurumlar, bulunduklar ilenin le mill eitim mdrlne, mer-

kez iledeki eitim kurumlar ise l mill eitim mdrlne baldr. Bu mdr-

31

lklerde de Bakanlk merkez tekilatna paralel bir yaplanmaya gidilmitir. Ayrca,

illerde eitim kurullar ve komisyonlar bulunmaktadr.

Mill Eitim Bakanl merkez tekilat, merkezden ynetim anlayyla ve

fonksiyonel bir yapda oluturulmutur. Dorudan eitim-retimle ilgili grevler

ana hizmet birimlerine; denetim, bte, yatrm gibi hizmetler danma ve denetim

birimlerine; personel, idari iler, gibi hizmetler ise yardmc birimlere verilmitir.

Gelien teknoloji ile birlikte yaanan deiim daha etkin i yapma ihtiyac,

hareket kabiliyeti yksek yaplanmay da gerekli klmaktadr. Bu nedenle sadece

gnmzn deil gelecein de ngrlebilen artlarna gre Mill Eitim Bakanl-

nn kurulu amacna ve toplumun eitimden bekledii ilevine uygun bir Bakan-

lk merkez tekilt yapsnn oluturulmas zorunluluk hline gelmitir.

Eitim sisteminin ynetsel st yapsnn sorgulanmas ve problem olarak

tanmlanmasnda sorun Bakanl kltmek ya da bytmek deil, temel ilevle-

rini etkin ve verimli olarak yrtmesini salayacak tekilt yapsnn oluturulama-

masdr. Bu durum, 9. Kalknma Plannda Eitim Sisteminin Gelitirilmesi bal

altndaki hedefler arasnda yer almaktadr. Konu; Mill Eitim Bakanl merkez

tekilatnda hizmet esasna dayal bir yaplanmaya gidilecek, kurumsal kapasite

glendirilecek, tara tekilatlarna ve eitim kurumlarna yetki ve sorumluluk dev-

redilmesi salanacaktr. eklinde ifade edilmitir.

Mill Eitim Bakanlnn tekilat yaps nemli bir bykle ulamtr. Ba-

kanlk merkez tekilat 36 ayr birim ve ayrca dier kurullardan olumaktadr. Sz

konusu birimlerin bir ksmnn, benzer grevleri yapt bilinmektedir.

Bakanlnn yeniden yaplandrlmas bir gereklilik olarak srekli vurgulan-

mtr. Bu zamana kadar yaplan almalarda, Bakanlk biimsel olarak ele aln-

mtr. Bu yaklam, grevlerin tekrar ve ayn grevleri yapan birimlerin oalma-

s gibi iki nemli sorunu ortaya karmtr.

32

Demokratik, lik ve ada eitim sisteminin olumas, eitimde niteliin

ykseltilmesi ve sorunlarn zmlenmesi iin; kalknma planlar, mill eitim

ra kararlar, hkmet programlar dorultusunda, eitim sisteminde ngr-

len yeniden yaplanmay hayata geirerek merkez tekilatnn, yetkilerinin bir

ksmn tara tekilatna devretmek suretiyle; Bakanlk merkez tekilatnn stra-

tejik planlama, bteleme, aratrma, program gelitirme, bilgi toplama, denet-

leme ve koordinasyon ileriyle uraacak bir st dzey karar organ hline ge-

tirilmesi hedeflenmektedir.

b) nsan Kaynaklar

retmen yetitirme sorumluluunun niversitelere devri ile MEB-

Yksek retim Kurulu (YK) ilikileri balamnda, eitim faklteleriyle MEB

arasnda, mterek sorumluluk temelinde oluturulan ilikilerin bu gne kadar

istenilen dzeye ulaamad grlmtr. Bu durumun etkisiyle, retmen arz

ve talebi arasnda olmas gereken dengenin arzu edilen dzeyin atnda kalma-

s, MEB tarafndan tasarlanan programlara uygun retmen yeterlilikleri ve ni-

telikleri konusunda yeterince i birliinin salanamamas ksaca etkin insan g-

c planlamasnn yaplamamas gibi sorunlar ortaya kmtr. Hangi alanda

olursa olsun, MEB-YK ve eitim faklteleri; deiim, geliim ve program a-

lmalar ynyle tam bir mutabakat iinde olmak durumundadrlar. Deiim-

den beklenen baarnn elde edilmesinde en nemli etkenin retmen olduu

ak bir gerektir.

retmen yetitiren yksekretim kurumlarnda 19981999 eitim-

retim ylnda yaplanmaya gidilmitir. Bu balamda zellikle mesleki ve tek-

nik eitim alannda alan yeni alan ve modller ile zel eitim ve okul ncesi

eitimi alanndaki yeni politika ve stratejiler gerei retmen yetitirilmesinde

YK ile i birliine gidilerek yeniden bir yaplanma ihtiyac gncelliini koru-

maktadr.

33

Tm retmenlerde bulunmas gereken bilgi, beceri ve tutum zellikleri-

ni kapsayan, 6 ana yeterlik, 31 alt yeterlik ve 233 performans gstergesinden

oluan retmenlik Meslei Genel Yeterlikleri almas tamamlanarak, -

retmen yetitirme politikalarnn belirlenmesinde, retmenlerin; hizmet ncesi

ve hizmetii eitimlerinde, seiminde, i baarmlarnn ve performanslarnn

deerlendirilmesinde, kendilerini tanma ve kariyer geliimlerinde kullanlmak

zere yrrle konulmutur.

Mill Eitim Bakanlnn szlemeli retmen-personel istihdam, eitim

arzn esnekletirmesi ve retmen sknts ekilen yerlerin ihtiyalarnn kar-

lanmas asndan bir zm olarak ngrlmtr.

Trk eitim sisteminin en nemli sorunlarndan biri de sosyo-ekonomik

adan az gelimi yrelere deneyimli retmenlerin gnderilmesinde glk-

lerle karlalmasdr. Sz edilen yreler, retmen adaylarnn ounluu

tekil ettii yerler olmaktadr. Bu durumun renciler asndan bir dezavantaj

oluturmas yannda, ilk yllarn deneyimli retmenlerden mahrum geirmeleri

sebebiyle aday retmenler iin de bir anlamda olumsuzluk olarak deerlendi-

rilmektedir.

Mill Eitim Bakanl, teknolojiyi de kullanarak, her derece ve trdeki

eitim kurumlarnda grev yapan retmenleri, yeni programlarn uygulanma-

sna hazrlamak iin byk aba sarf etmekte ve yetitirilen formatrler yoluyla

hizmetii eitimi yaygnlatrmaktadr.

34

Grafik 1: Bakanlk Personelinin Yalara Gre Dalm

Bakanln personel yapsna ilikin ya ve eitim grafikleri incelendiin-

de; alanlarn arlkl olarak 18-40 ya aralnda olduu ve (Grafik 1) yk-

sek renimini tamamlam olduklar (Grafik 2) grlmektedir.

Grafik 2: Bakanlk Personelin renim Durumlarna Gre Dalm

35

c) Eitimde Teknoloji Kullanm

MEBin biliim teknolojileri vizyonu; Eitim sistemini ileri teknolojilerle

kaynatrmak, yeniliklerle desteklemek, lp deerlendirerek srekli gelitir-

mek, biliim teknolojilerini kullanarak renci merkezli ve proje tabanl eitim

salamaktr.

Eitimde yeni teknolojilerin kullanlmas ve yaygnlatrlmasna yne-

lik olarak btn okullarn internet eriimine kavumas, biliim teknolojileri s-

nflarnn yaygnlatrlmas, bir bilgisayara den renci says gstergesi-

nin hzla iyiletirilmesi, retmenlerin tanr bilgisayar edinmeleri iin sala-

nan teviklerin srdrlmesi, bilgi anda eitim gereklerinin yerine getiril-

mesine ynelik kampanyalarn yrtlmesi olumlu gelimelerdir. Donanm

kadar nemli olan yazlmlarn da hzla devreye konulmas elbette kanl-

mazdr. Eitim programlarnn yazlm programlar olarak retilmesi alma-

lar devam etmektedir. Avrupa Birlii (AB) lkeleri ve Ekonomik Kalknma ve

birlii rgt (OECD) lkeleri arasnda renci bana den bilgisayarda

alt sralarda yer aldmz bilerek bunu dzeltmek iin yrtlen almalar

devam edecektir.

Mill Eitim Bakanl, Bilgi ve letiim Teknolojilerinin (BT) Trk eitim

sistemine entegre edilebilmesi iin;

lkretim okullar dhil olmak zere her okula BT donanm ve ya-

zlm

Her okula gvenilir ve hzl nternet balants

Her renci, retmen, idareci, renci velisi ve okul personelinin

okullarnda BTe ulamalar

Kaliteli saysal ders ieriinin oluturulmas ve kullanlmas iin uy-

gun ortamlar salanmas

Okul ynetim srelerinin BT aralar kullanlarak gelitirilmesi

36

retmenlerin, rencilerin, idarecilerin ve okul personelinin BT tek-

nolojilerini kullanabilir hle gelmesi ve BTten eitim srelerinde ba-

arl biimde yararlanlmas iin gerekli olan hizmetii eitim al-

malar

Eitim programlar renci merkezli programlara dntrlecek ve

rencilerin renme srelerinde kendi balarna BT aralarn kul-

lanarak bilgiye ulamalar

Saysal ieriin renciler iin kendi kendilerine renme ortam sa-

layacak bir ekilde dzenlenmesi iin almalar yaplmas

Bilgi, iletiim teknolojilerine eriimde eitsizliin (digital divide) nne

gemek iin almalar yaplacak ve okullarda bulunan bilgi ve ileti-

im teknolojilerinin tm vatandalarmzn kullanmna sunumu sala-

nacaktr.

Bilgi ve letiim Teknolojileri ile lgili MEB Projeleri ;

nternete Eriim Projesi: nternet imknn her okula uygun bant geniliinde

(ADSL) salamak suretiyle e-renme yntemini tevik ederek rencilerin bil-

giye erime, bilgiyi kullanma, bilgi retme ve bilgi paylama becerilerini gelitir-

mektir.

Gelecek in Eitim: Bu proje ile, zel eitimle yetitirilecek uzman formatr

retmenler araclyla yl iinde 50.000 retmenin bilgisayar okuryazar

hline getirilmesi amalanmaktadr.

e-renme-Eitim Portal: Eitimde teknoloji kullanmn sistemli ve planl bir

politika olarak yaygnlatrmak, eitim hizmetlerinin kalitesini ykseltmek, bata

retmenler ve rencilerimiz olmak zere tm bireylerin eitim ihtiyalarna

cevap verebilecek bir eitim portalnn kurulmas iin almalara balanmtr.

37

Eitim portalyla;

Mfredata uygun ve onu destekler yazlmlar,

renci, retmen, ynetici ve ailelerin isteklerini karlayan; zengin,

srekli, gncel ve gvenilir eitsel ierik,

Uzaktan e zamanl (senkron) ve e zamanl olmayan (asenkron)

eitim hizmetleri,

Uzaktan eitim yoluyla uluslararas standartlarda yabanc dil retimi,

Uzaktan eitim yoluyla uluslararas standartlarda meslek eitim,

renci, retmen ve ynetici eitimi,

renci, retmen, ynetici ve ailelerin karlkl iletiimi; (e-posta,

web sayfalar vb. hizmetler),

Arama motorlar ve linkler aracl ile gerekli site ynlendirmeleri, her

yatan bireyler ve rgn eitim dnda kalan hedef kitle iin gerekli

eitim bilgilerinin ve yardmc hizmetlerin salanmas adna srekli

eitim ortamnn hazrlanmas gibi hizmetler yerine getirilecektir.

Mill Eitim Bakanl nternet Hizmetleri: Okullarn kendini tantmas, bilgi

paylamas ve web sitesi ihtiyalarnn karlanmas amacyla gerekli altyap ve

yazlm almalarna destek amacyla kurumsal hizmet verilmektedir.

Talep dorultusunda www.meb.k12.tr domain adresi altnda isteyen

tm kurumlara subdomain tanm yaplarak (?.meb.k12.tr) web adresi verilmek-

te ve 20 MB (ihtiya hlinde arttrlabilecektir) web alan verilmektedir. Okullar;

nternet zerinden kullanc ad ve ifrelerini girerek web sitelerinin tanmlarn

yaparak yayna balayabilmektedir.

38

http://www.meb.k12.tr/

Okul ve kurumlarn hzl, gvenilir ve ucuz ekilde nternete eriimini

salamak zere, Trk Telekom A.. ile bir protokol yaplarak ilkretim ren-

cilerinin % 95i ve ortaretim rencilerinin % 99u geni bant ADSL internet

eriimine kavuturulmutur.

39

) Eitimin Finansman (Mali Kaynaklar)

Merkezi ynetim btesinden ayrlan pay, il zel idareleri btesinden

ayrlan kaynaklar, eitime katk pay gelirleri (bteletirilen gelirler), d lke

ve kurululardan salanan d krediler, burslar ve balar, halkn, kii ve kuru-

lular olarak eitime yaplan katklar, balar ile okul-aile birlii gelirleri eiti-

min balca finansman kaynaklarn oluturmaktadr.

Trkiye uzunca bir sre Gayr Safi Mill Hasladan (GSMH) eitime ayr-

d pay, dk tutmak zorunda kalmtr. Son yllarda gzlenen olumlu geli-

meler ise uzun yllarn eksiini gidermekte yetersiz kalmaktadr. GSMHden

eitime ayrlan pay gelimi lkeler dzeyine ulamsa da, yllarn biriktirdii

eksiklikler sebebiyle kaynak skntsnn ciddi boyutlarda olduu sylenebilir.

Son yllarda nfus art hznn dm olmasna ramen hl nfus ar-

tnn yksek seviyelerde bulunmas ve g olgusu Bakanlk kaynaklarnn ye-

ni okul yapmna harcanmasna neden olmaktadr. Kt kaynaklarn nicelik soru-

nuna yneltilmesinden dolay eitimde arzu edilen kalite olgusuna yeterli kay-

nak salanamamaktadr.

Eitim hizmetlerinde kaynaklarn fiziki yatrma ynlendirilme zorunlulu-

u yannda, eitli sebeplerle kaynaklarn etkin ve verimli kullanlamamas so-

runlarnn da yaand bilinmektedir. 5018 sayl Kamu Mali Ynetim ve Kont-

rol Kanunu ile Bakanlk kendi i kontrol sistemini kurma sorumluluunu stle-

nerek mevzuatta ngrld ekilde 2011 ylna kadar sreci tamamlayacak-

tr.

Strateji Gelitirme Bakanl kaynaklarn etkin ve verimli kullanlabilme-

si iin; e-yatrm, e-tanr, e-kamu zarar, e-okul bteleri, e-istatistik ve

e-performans bte gibi eitli projeler gelitirmitir. Projelerden beklenen or-

tak yarar kaynaklarn yerinde, zamannda ve gerek ihtiyaca dnk olarak kul-

lanlmasdr.

40

Gelitirilen projeler sayesinde Bakanl k k t kaynaklar n etkin bir

ekilde kullanacak ve plan dnemi ierisinde eitimde kalite olgusuna daha

fazla kay- nak ay rabilecektir.

lke ap nda olduka yayg n bir tekilat yap s na sahip olan

Bakanl n daha kaliteli hizmetler sunabilmesi iin verilerin istenen kalite

ve uygunlukta derlenmesi nem arz etmektedir. Bu dorultuda haz rlanan

Trkiyede Eitimin Finansman ve Eitim Harcamalar Bilgi Ynetim

Sistemi Projesi (e-Okul Bt- esi) ve MEB Btesinin Kontrol ve Bteye

Dayal Okul Performans n n z- lenmesi Projesi (e-Performans Bte)

projeleri plan dneminde uygulamaya

konulacakt r.

41

Tablo 2: GSYH ile Konsolide Bte/ Merkezi Ynetim Btesinin, MEB Btesine Oranlar

YILLAR

(TL)

GSYH *

Konsolide

Bte ***

MEB Btesi ***

MEB Btesinin

GSYH'ye Oran %

Konsolide

Bteye

Oran %

1998 70.203.147.000 14.789.475.000 1.243.108.000 1,77 8,41

1999 104.595.916.000 27.266.600.000 2.131.808.500 2,04 7,82

2000 166.658.021.000 46.827.436.000 3.350.330.000 2,01 7,15

2001 240.224.083.000 48.519.490.000 4.046.305.625 1,68 8,34

2002 350.476.089.000 98.131.000.000 7.460.991.000 2,13 7,60

2003 454.780.659.000 147.230.170.000 10.179.997.000 2,24 6,91

2004 559.033.026.000 150.658.129.000 12.854.642.000 2,30 8,53

2005 648.931.712.000 156.088.874.910 14.882.259.500 2,29 9,53

2006 758.390.785.000 174.958.100.699 16.568.145.500 2,18 9,47

YILLAR

GSYH *

Merkezi Ynetim

Btesi *** (1)

MEB Btesi ***

MEB Btesinin

GSYH'ye Oran %

Merkezi

Ynetim

Btesine

Oran%

2007 856.387.000.000 204.988.545.572 21.355.634.000 2,49 10,42

2008 950.144.000.000 222.553.216.800 22.915.565.000 2,41 10,30

2009 946.678.000.000 262.110.416.000 27.883.696.000 2,95 10,64

2010 1.028.802.000.000** 288.216.351.892 28.237.412.000 2,74 9,80

* 2009 Ylna kadar Trkiye statistik Kurumunun www.tuik.gov.tr adresinden alnmtr. ** Gerekleme tahminidir. 2010 Yl Merkezi Ynetim Bte Kanunu Tasarsndan alnmtr. *** Bte Kanunlarndan alnmtr. (1) Merkezi Ynetim Btesi Toplam (Hazine Yardmlar dhil edilmemitir)

5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu gereince; kalknma

planlar ve programlarnda yer alan politika ve hedefler dorultusunda kamu

kaynaklarnn etkili, ekonomik ve verimli bir ekilde elde edilmesi ve kullanlma-

s, hesap verebilirlii ve mali saydaml salamak zere, kamu mal ynetimi-

nin yaps ve ileyii, kamu btelerinin hazrlanmas, uygulanmas, tm mali

ilemlerin muhasebeletirilmesi, raporlanmas ve mal kontroln dzenlenmesi

amalanmaktadr.

Merkezi ynetim bte uygulamasna geilmesiyle, bte sistemi uluslar-

aras standartlara uygun bir kapsama kavuurken, ok yll bteleme sistemi-

nin bte sistemine entegre edilmesiyle de daha saydam ve ngrlebilir bir

bte politikas uygulamaya konulmutur.

42

http://www.tuik.gov.tr/

Her yl merkezi ynetim bte kanunu tasars hazrlk almalarn yn-

lendirmek zere Orta Vadeli Program, Orta Vadeli Mali Plan ile Maliye Bakanl-

tarafndan hazrlanan Bte Hazrlama Rehberi ile DPT Mstearlnca ha-

zrlanan Yatrm Genelgesi ve eki Yatrm Program Hazrlama Rehberi dorul-

tusunda Bakanlk 36 birim btesinin teklifleri ok yll bteleme sistemine g-

re hazrlanmaktadr.

Tablo 3: 2010 Yl Mill Eitim Bakanl Btesinin Fonksiyonel ve Ekonomik Snflandr-

maya Gre Dalm (x1000TL)

FK

A I K L A M A

01 02 03 05 06 07

TOPLAM

PERSONEL

GDERLER

SOS. GV.

KUR. DEVLET

PRM GD.

MAL VE

HZMET

ALIMI

CAR

TRANSFERLER

SERMAYE

GDERLER

SERMAYE

TRANSFELER

01 GENEL KAMU

HZMETLER

563.610

127.911

35.541

5.775

9.700

742.537

02 SAVUNMA

HZMETLER 60

60

03 KAMU DZEN

VE GVENLK

HZMETLER

1.715

1.715

08 DNLENME,

KLTR VE DN

HZMETLER

16.790

4.258

91.285

339

1.500

114.172

09 ETM

HZMETLER

19.403.611

3.272.975

2.016.422

894.993

1.461.627

329.300

27.378.928

TOPLAM

19.984.011

3.405.144

2.145.023

901.107

1.472.827

329.300

28.237.412

e-Okul Btesi projesi ile, Bakanlmza bal tm resm ve zel eitim-

retim kurumlar iin web tabanl olarak Eitim Harcamalar Bilgi Ynetim Sis-

teminin kurulmas amalanmaktadr. Yeni sre ve aralarla oluturulacak

okul btesi; Bakanlmzca ve dner sermaye gelirlerinden tahsis edilecek

deneklerin yannda, okul-aile birlii gelirleri ve eitli kaynaklardan elde edilen

nakdi ve ayn balar ile, eitli ulusal ve uluslararas fonlardan salanan ge-

lirlerin kayt altna alnmas ve etkin olarak ynetilmesi salanacaktr. Dier ta-

raftan, kurulacak effaf bteleme sayesinde gnll vatanda ve kurumlarn

eitime daha fazla yardm yapmalarnn desteklemesine ve kurumlar arasnda-

ki veri alveriine imkn tannmas hedeflenmektedir.

43

e-Performans Bte projesi ile 5018 sayl Kamu Mal Ynetimi ve Kontrol

Kanunu ile getirilen yeni ynetim anlaynn Milli Eitim Bakanl bnyesinde yer-

letirilmesini salayacak stratejik pln tabanl performans lm ynetim bilgi siste-

minin oluturulmas amalanmaktadr. Finansman TBTAK kamu aratrmalar

destek program kaynakl olarak gelitirilen bu iki AR-GE projesinin Bakanlk strate-

jik plannn ilk uygulama ylna yetitirilmesine allmaktadr.

MEB, Trkiye genelinde yaygn hizmet sunumunu gerekletiren ve kamu

btesinden en yksek pay alan kurumdur. Proje ile oluturulacak ynetim bilgi sis-

temi sayesinde,

AR-GE sonucu elde edilen bilgiler dorultusunda bte n hazrlk sreci-

nin objektif, gereki ve bilimsel ltlere bal olarak katlmc bir yakla-

mla gerekletirilmesi,

Btenin st politika belgeleri ve stratejik plana dayal olarak hazrlanmas,

Maliye Bakanlnca makro dzeyde ele alnan bte sreci yerine, bte

ve muhasebe srelerinin kurumumuz ihtiyalarn karlar ekilde ele

alnmas,

Hizmet etkinliinin llmesine, performans gstergelerinin

oluturulmasna ve kontrol-izleme srelerinin etkin ve hzl ekilde

yaplmas salanacaktr.

Sz konusu amalarn gerekletirilmesi bir yandan kaynaklarn etkinlik,

verimlilik ve tutumluluk ilkelerinin hayata geirilmesine dier yandan hesap

verilebilirlik ile mal saydamln salanmasna hizmet edecektir. Bu proje

performans esasl btenin elektronik ortamda izlenmesi bakmndan kamuda ilk

olma zelliine sahiptir. Bu zellii itibariyle projenin dier kurumlar iin de rnek

tekil etmesi beklenmektedir.

44

22.. EEVVRREE AANNAALLZZ

Bu blmde Trk eitim sisteminin genel yaps, eitim alannda dnya-

daki genel durum ve eilimler, eitim sisteminde yeniden yaplanma ihtiyac,

eitimde sosyal diyalog, Politik, Ekonomik, Sosyal ve Teknolojik (PEST) analizi

ve st politika belgelerinde yer alan eitimle ilgili hedefler analiz edilmitir.

a) Trk Eitim Sisteminin Genel Yaps

Trk mill eitim sistemi, bireylerin eitim ihtiyalarn karlayacak ekil-

de ve bir btnlk iinde rgn eitim ve yaygn eitim olmak zere, iki ana

blmden olumaktadr.

( 1 ) rgn Eitim

rgn eitim, belirli ya grubunda ve ayn seviyedeki bireylere gre ha-

zrlanm programlarla okul ats altnda yaplan dzenli eitimdir. rgn ei-

tim; okul ncesi eitim, ilkretim, ortaretim ve yksekretim kurumlarn

kapsamaktadr.

Okul ncesi Eitim

Okul ncesi eitim; istee bal olarak, ilkretim ana gelmemi o-

cuklarn eitimini kapsar. Okul ncesi eitim kurumlar, bamsz ana okullar

olarak kurulabildikleri gibi, gerekli grlen yerlerde ilkretim okuluna bal ana

snflar hlinde veya ilgili dier retim kurumlarna bal uygulama snf ola-

rak da alabilmektedir.

Okul ncesi eitimin amac; mill eitimin genel amalarna ve temel ilke-

lerine uygun olarak, ocuklarn beden, zihin, duygu geliimini ve iyi alkanlklar

kazanmasn, onlarn ilkretime hazrlanmasn, artlar elverisiz evrelerden

gelen ocuklar iin ortak bir yetime zemini temin edilmesini, Trkenin doru

ve gzel konuulmasn salamaktr.

45

lkretim

lkretim, 6-14 ya grubundaki ocuklarn eitim-retimini kapsar. lk-

retimin amac; mill eitimin genel amalarna ve temel ilkelerine uygun ola-

rak, her Trk ocuunun iyi birer vatanda olabilmesi iin gerekli temel bilgi,

beceri, davran ve alkanlk kazanmasn, mill ahlk anlayna uygun olarak

yetimesini, ilgi, istidat ve kabiliyetleri dorultusunda hayata ve bir st reni-

me hazrlanmasn salamaktr.

lkretim, kz ve erkek btn vatandalar iin zorunludur ve devlet okul-

larnda paraszdr. lkretim kurumlar sekiz yllk okullardan oluur. Bu okul-

larda kesintisiz eitim yaplr ve bitirenlere ilkretim diplomas verilir.

Ortaretim

Ortaretim; ilkretime dayal, en az drt yllk genel, mesleki ve teknik

retim kurumlarnn tmn kapsar.

Ortaretim, eitli programlar uygulayan liselerden meydana gelir.

lkretimini tamamlayan ve ortaretime girmeye hak kazanm olan her -

renci ortaretime devam etmek ve ortaretim imknlarndan ilgi, istidat ve

kabiliyetleri lsnde yararlanmak hakkna sahiptir.

Ortaretimin ama ve grevleri; mill eitimin genel amalarna ve te-

mel ilkelerine uygun olarak, rencilere asgar ortak bir genel kltr vermek,

birey ve toplum sorunlarn tantmak ve zm yollar aramak, lkenin sosyo-

ekonomik ve kltrel kalknmasna katkda bulunacak bilinci kazandrarak -

rencileri ilgi, istidat ve kabiliyetleri dorultusunda hem yksek retime hem de

meslee veya hayata ve i alanlarna hazrlamaktr.

Ortaretim kurumlarnn renim sresi uygulanan programn zellii-

ne gre, Mill Eitim Bakanlnca tespit edilir.

46

Yksekretim

Yksekretim, ortaretime dayal en az iki yllk yksekrenim ve-

ren, en st seviyeli insan gcnn ve bilimsel aratrma alanlarnn istedii

elemanlar yetitiren eitim kurumlarnn tmn kapsar.

Yksekretim Kurumlar: niversiteler ile yksek teknoloji enstitleri

ve bunlarn bnyesinde yer alan faklteler, enstitler, yksekokullar, konser-

vatuarlar, meslek yksekokullar ile uygulama ve aratrma merkezlerinden

olumaktadr.

( 2 ) Yaygn Eitim

Yaygn eitim, rgn eitim sistemine hi girmemi, herhangi bir eitim

kademesinde bulunan veya bu kademelerden birinden ayrlm olan bireylere

ilgi ve ihtiya duyduklar alanda rgn eitim yannda veya dnda,

Okuma-yazma retmek, eksik eitimlerini tamamlamalar iin srekli

eitim imknlar hazrlamak,

amzn bilimsel, teknolojik, iktisadi, sosyal ve kltrel gelimelerine

uymalarn salayc eitim imknlar hazrlamak,

Mill kltr deerlerimizi koruyucu, gelitirici, tantc, benimsetici nitelik-

te eitim yapmak,

Toplu yaama, dayanma, yardmlama, birlikte alma ve tekilat-

lanma anlay ve alkanlklar kazandrmak,

ktisadi gcn arttrlmas iin gerekli beslenme ve salkl yaama e-

kil ve usullerini benimsetmek,

Bo zamanlar iyi bir ekilde deerlendirme ve kullanma alkanlklar

kazandrmak,

Ksa sreli ve kademeli eitim uygulayarak ekonomimizin gelimesi

dorultusunda ve istihdam politikasna uygun meslekleri edinmelerini

salayc imknlar hazrlamak,

47

eitli mesleklerde almakta olanlarn hizmet iinde ve mesleklerinde

gelimeleri iin gerekli bilgi ve becerileri kazandrmaktr.

Yaygn eitim, rgn eitim ile birbirini tamamlayacak, gereinde ayn

vasflar kazandrabilecek ve birbirinin her trl imknlarndan yararlanacak

biimde bir btnlk iinde dzenlenir. Yaygn eitim; halk eitimi, mesleki ei-

tim ve uzaktan eitim yoluyla gerekletirilmektedir.

Genel, mesleki ve teknik yaygn eitim alannda grev alan resm, zel

ve gnll kurulularn almalar arasndaki koordinasyon Mill Eitim Bakan-

lnca salanr.

48

b) Dnyada ve AB lkelerinde Genel Durum ve Eilimler

1980li yllarda eitime ayrlan kaynaklardaki azalma eilimleri,1990l yl-

larda tersine dnmeye balamtr. Bu eilimin olumasnda eitimde hayat bo-

yu renme yaklamnn nemli rol oynad bilinmektedir. Nitekim, 1990l yl-

larn bandan itibaren, gelimi lkelerin eitim sistemlerini hayat boyu ren-

me yaklamyla yeniden yaplandrmak iin harekete getikleri ve yasal dzen-

lemeleri gerekletirdikleri grlmektedir.

Hayat boyu renme yaklamyla, sanayi toplumunun deerlerine gre

olumu eitime ilikin kavram, deer ve ilkelerin bilgi toplumunun ihtiyalar

dorultusunda yeniden tanmland sylenebilir.

Hayat boyu renme yaklam erevesinde eitimde taraflarn rollerinin

yeniden tanmlanmas ve taraflarn srece katk ve katlmlarnn salanmas

gerekmektedir. renciler, retmenler, okul ynetimleri, aile, sivil toplum kuru-

lular ve devlet; eitimin taraflar olarak kabul edilmektedir. Bu erevede dev-

letin eitimdeki grev ve sorumluluklar; politika retme, ynlendirme, sorumlu-

luk belirleme, eitim piyasasn oluturma gibi konularda ve deiik dzeylerde

ele alnmaktadr.

AB lkeleri arasnda eitim konusunda ortak politikalar olmamakla bera-

ber, yksek standartlara ulama hedefleri vardr. Bu balamda AB ye lkeleri

belirlenen hedeflere ulalmas iin gerekli admlar atmaya armaktadr. Sz

edilen hedefler; kii bana yaplan eitim harcamalarnn ykseltilmesi, okulu

erken (lise mezuniyetinden nce) terkin azaltlmas, internet balantsna sahip

eitim kurumlarnn herkesin faydalanabilecei renme merkezleri hline geti-

rilmesi, dijital okuryazarln gelitirilmesi, renci ve retmenlerin AB snrla-

rndaki deiim programlarndan daha fazla yararlanmas, hizmet sektrnn

ekonomi ve istihdam iindeki artan payn gz nne alan politikalar gelitirilme-

si, kazanlm bilgi ve becerilerin deerlendirilmesi eklinde zetlenebilir.

49

c) Eitimde Yeniden Yaplanma

Eitim sistemleri ak sistem zelliini tar. Bu sebeple ulusal ve ulus-

lararas dzeydeki ekonomik, sosyal, kltrel ve politik deime ve geli-

melerden etkilenirler. Ancak, bu ok ynl gelime ve deimelere uyum sa-

lamak, bir sistem olarak istikrar ve etkinlikleri de srdrmek zorundadr.

Trkiye Cumhuriyetin ilanndan bu yana pek ok alanda olduu gibi, ei-

tim alannda da nemli gelimeler salamtr. Ancak, AB lkeleriyle karlat-

rldnda, eitim alannda daha byk gelimeler salamak zorunda olduu-

muz da bir gerektir. 1990l yllardan itibaren, zellikle gelimi lkelerdeki ei-

limler, eitim sistemlerinin hayat boyu renme yaklamyla yeniden dzen-

lenmesi ve bu alandaki gelimelere sreklilik kazandrlmas eklindedir.

Bu eilimlerin yansmas olarak 8. ve 9. Kalknma Planlarnda, Trk ei-

tim sisteminin hayat boyu renme yaklamyla yeniden dzenlenmesi ng-

rlmtr. Plan dneminde yatay ve dikey geilerin kolaylatrlmas, yetikin-

lerin renmesini zendirme, kzlarn okula devamn salama, gnlllerin

eitime katksn tevik, eitime daha fazla kaynak ayrma gibi hayat boyu -

renmenin ilkeleriyle rten nemli gelimeler salanmsa da bunlarn siste-

matik bir btnle kavuturulmas gerekli grlmektedir.

Kresellemenin oluturduu yeni dnya dzeninde; yeni araylar, yeni

yaplanmalar ile hzl bir deiim balamtr. Bu hzl deiim ve geliim sre-

cinin i alanlarna ve mesleklere yansmasnn gerei olarak, eitimdeki klasik

tr ve kademelendirme anlay, yerini yeni teknolojilere gre programlar belir-

leme yaklamna brakmtr. Bu nedenle, en gelimi lkeler bile eitim sis-

temlerini srekli gelitirme ve eitimde nitelii ykseltme aray iine girmiler-

dir. Bu balamda;

Okul ncesi eitim ve ilkretim basamaklarn iine alan ve her insann

almas vazgeilmez n art olan bir temel eitim,

50

Bireye bir meslek edindirmeyi amalayan bir ksm okulda, bir ksm da

i yerlerinde verilen ortaretim ve yksekretim,

Bireyin, evrendeki deiime ve gelien ya da deien mesleklere uyu-

munu salayacak, bugnk ada eitimin en belirgin yaklam olan

ve hedef kitlesi tm insanlar olan hayat boyu renim,

eitim sistemimizin basamaklarn oluturmaktadr.

Trk eitim sisteminin gelimeyi hzlandrma ilevini daha iyi yerine geti-

rebilmesi iin uygun artlar giderek artmaktadr. Hzl nfus artnn eitim

zerinde oluturduu bask azalmaktadr. nceki yllarla kyaslandnda eiti-

me daha fazla kamu kayna ayrlmaktadr. Eitime yaplan gnll balar

srmektedir. Bu olumlu gelimeler nda Trkiye, nceliklerini doru belirle-

yip etkili kaynak kullanmn salad takdirde, ABye tam yelik srecinde

gen nfusunu kendisine rekabet avantaj salayacak yeterliliklere kavuturma

baarsn gsterebilecektir.

Trk eitim sisteminin kendisinden beklenileni yerine getirebilmesi iin

aadaki politikalar izlemesi ngrlmektedir:

Trk eitim sistemi ve ynetiminin lkemizin insan kaynaklarnn

en etkin biimde gelimesini destekleyecek yap ve ileyie kavu-

turulmas: Trk eitim sistemi ve ynetimine ilikin dzenlemeler, bi-

reysel ve kurumsal renmenin nndeki tm engellerin kaldrlarak -

renmenin tevik edilmesine odaklanmaldr.

Eitim frsat ve imknlarnn herkes iin eriilebilir klnmas:

Her ne sebeple olursa olsun, hi kimse yetenek ve yeterlilikleriyle ula-

abilecei yaam standartlarnn altnda bir yaam srdrmek zorunda

braklmamaldr. Bunun iin kamu tarafndan sunulan eitim frsatlar-

nn herkesin eriebilecei yaygnlkta ve miktarda olmas salanmaldr.

51

Kaliteli eitim frsat ve imknlarnn yaygnlatrlmas: Her Trk

vatandann AB lkelerindeki yatlaryla eit artlarda rekabet etme-

leri frsatn salayacak kaliteli eitim alma hakknn verilmesi gerektii

dnlmektedir. Bu balamda sunulan eitim frsatlarnn kalitesinin

ykseltilmesi ve kaliteli eitime talebin artrlmas gerekir.

Eitimde kalite gvence sisteminin oluturulmas: Eitim sistemle-

ri; eitimin yasayla tanmlanm ekonomik, sosyal ve kltrel amalar-

n gerekletirecei hususunda topluma ve ktlarn kullanacak ke-

simlere gven vermelidir. Eitim alan birey ise sistemin kendisini yete-

nekleri, yeterlilikleri ve evre koullar ierisinde en yksek yaam kali-

tesine hazrlayacana inanmaldr. Ayrca sistemin onaylad diplo-

malar-sertifikalar, bu belgelere sahip bireyleri ie alacak veya onlara i

yaptracak olanlara, o bireyin yeterlilikleri hakknda doru ve eksiksiz

fikir vermelidir. Bunlarn salanabilmesi iin eitimde kalite gvence

sisteminin oluturulmas gerekir.

Sz edilen hedeflere ulalabilmesi iin;

Ak sistem olmann tm zelliklerini tayan eitime ilikin dzenleme-

lerin toplumun tm kesimlerinin katk ve katlmna ak bir yaklamla

ekillendirilmesi

Kamu kaynaklarndan eitime ayrlan kaynaklarn eitlendirilerek art-

rlmas ve bunlarn etkin ve verimli kullanlmas

zel sektr ile gnll kii, kurum ve kurulularn eitime yatrm yap-

malarnn veya destek salamalarnn tevik edilmesi

byk nem arz etmektedir.

52

) Eitimde Sosyal Diyalog

Eitimin ierii belirlenirken pedagojik ve akademik gerekler yannda

ilgili taraflarn grlerinin alnarak planlanmas, Trk eitiminin geleneinde

var olan bir olgudur. Bu ilevi yerine getirmek iin oluturulan kurumsal yap

da Mill Eitim rasdr. imdiye kadar toplanan ralarda eitime ilikin he-

men her konuda geni deerlendirmeler yaplm, tavsiye kararlar alnm,

bu kararlarn pek ou da uygulamaya konulmutur. lgili taraflarla i birliinin

uygulama boyutuna indirilmesine ise mesleki ve teknik eitimin nclk ettii,

bu konuda nemli lde yasal ve kurumsal gelime kaydedildii sylenebilir.

Okul ile i yaam arasndaki i birliinin mesleki ve teknik eitim boyu-

tu anlaml olmakla birlikte, her tr ve kademedeki eitimde bu i birliinin yay-

gnlatrlmas nem arz etmektedir. Bireyler hangi okula devam ederlerse

etsinler, sonunda i yaamnn bir paras olacaklardr. Paras olacaklar bu

yaam erken yalardan itibaren tanmalarnn byk faydas bulunmaktadr.

Okul-Aile birliklerinin yasal ereve iinde kurumsal bir yapya kavu-

turulmas, zellikle velilerin okul ve eitimle ilikilerine etkinlik kazandrmtr.

renci meclislerinin bir projeyle hayata geirilmesi, demokratik eitime

nemli bir boyut kazandrmtr. Veli ve rencilerle okul arasnda karlkl

szleme uygulamalar da sosyal diyalog asndan nemli bir gelime olarak

deerlendirilmektedir.

53

d) Politik, Ekonomik, Sosyal ve Teknolojik Analiz (PEST)

Bu aamada lkemizdeki ve dnyadaki politik, ekonomik, sosyal-kltrel ve

teknolojik faktrler analiz edilmitir.

Tablo 4: PEST Analizi

POLTK-YASAL FAKTRLER

Temel Eilimler liki

lgili yasalar

Vergi sistemi

D ticaret dzenlemeleri

Hkmet politikalar

Seimler

zel destekler

Devletin mdahalesi

Harcamalar

Uluslararas ilikiler

cret eitsizliinin gideril-

mesi

AB tam yeliinin getirileri

Vatandalarn rekabet iin daha nitelikli eitime ynel-

mesi

Vergi sisteminin deimesi

Motivasyonu arttrr

Eitimde frsat eitsizlii

Globalleme salar

Hizmet kalitesini ykseltir.

Rekabet kurallar

Yeni dzenleme bteyi

olumlu etkiler

EKONOMK FAKTRLER Temel Eilimler liki

Dnyadaki genel ekonomik

durum

Uluslararas ekonomik kuru-

lular

Ulusal-Makro Ekonomik Du-

rum

Ticari Dngler

Enflasyon ve deiim oranlar

Pazar ve kredi kaynaklar,

gvensizlik

gc durumu

Enerji ve maliyeti

ABye ye olmamz duru-

munda ekonomik imknlar-

nn deimesi

lke ekonomisindeki istik- rarszlk

Hkmet politikalaryla lke

ekonomisindeki nceliklerin

deimesi

lke ekonomisinin da ba-

mllnn artmas

Hizmet sektrnn ekono-

mideki paynn artmas

Bilimsel almalara veri-

len destein artmas

Yatrm yapmada ekince

Uyum sreci boyunca

dalgalanma yaratr.

Olumsuz ekonomik etki ve yksek maliyet art yaratr.

SOSYAL-KLTREL FAKTRLER

Temel Eilimler liki

evreye duyarllk

Tketici eilimleri

rn mr dngs

Yeni ihtiya ve isteklerle satn alma eilimleri

alma ve bo zaman eilim-

leri

Zenginlik ve gelir dalm

Doum art oran ve ortala-

ma mr

Toplumdaki etkili deerler

lkemizin ABye ye olmas

Bilgi ann en iyi ekilde kullanlmasna ynelik ei-

limlerin srekliliinin salan-

mas

Bilim-teknoloji ve mali kaynak avantaj salama-

s

Verimlilii arttrr

TEKNOLOJK FAKTRLER Temel Eilimler liki

IT kullanmnn yaygnl

Yeni rnler

Enerji kaynaklar ve kullanla- bilirlik

Alternatif ve yeni teknolojiler

Girdi kaynaklar - maliyet

Hkmet, Endstri ve Eitim

AR-GE Harcamalar

zel destekler

Devletin mdahalesi

Harcamalar

e-Devlet projesinin tama-

men uygulanmas

Teknoloji altyapsnn (Alternatif teknolojiler) de- imesi

Bilgisayar alarnn dnya apnda kmesine neden

olan bir virs yazlmas

Brokrasinin azalmas ve ilerin kolaylamas

(isizlik)

Alternatif kullanm kolayl-

Elektronik iletiimin dur- mas sonucu i ve veri

kayb

54

e) st Politika Belgeleri ile Stratejik Plannn Uyumlatrlmas

Bata 2007-2013 yllarn kapsayan 9. Kalknma Plan olmak zere st

politika belgelerindeki eitim hedefleri ve dier bakanlklarn stratejik planlar

ile MEB stratejik planndaki stratejik ama ve hedefler birbiri ile karlatrlarak

uyumlatrlmtr. MEB stratejik plan hedefleri, st politika belgelerindeki he-

deflerin gerekletirilmesine katkda bulunacak ekilde oluturulmutur.

Tablo 5: st Politika Belgeleri

9. Kalknma Plan ve Eitim zel htisas Komisyon Raporu

Orta Vadeli Program, Orta Vadeli Mali Plan

AB Mktesebatna Uyum Program

60. Hkmet Program

60. Hkmet Program Eylem Plan

TBTAK Vizyon 2023 Eitim ve nsan Kaynaklar Raporu

MEB Srekli Kurum Gelitirme Projesi Sonu Raporu

Bilgi Toplumu Stratejisi

Hayat Boyu renme Strateji Belgesi

Mesleki ve Teknik Eitim Eylem Plan (2008-2012)

Mill Eitim Strateji Belgesi

5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu

Kamu darelerinde Stratejik Planlamaya likin Usul ve Esaslar

Hakknda Ynetmelik

Kamu dareleri in Stratejik Planlama Klavuzu

Mill Eitim ile ilgili mevzuat

17. Mill Eitim ras Kararlar

Trkiye Turizm Stratejisi 2023

Dier Bakanlklarn, kurum ve kurulularn stratejik planlar

MEB Stratejik Plannda yer alan stratejik hedefler ile 9. Kalknma Plan,

Orta Vadeli Program ve 60. Hkmet Program arasndaki ilikiyi ortaya koyan

tablolar EK 1 ve EK 2de gsterilmitir.

55

33.. GGZZFFTT AANNAALLZZ ((SSWWOOTT))

Bu blmde; Bakanlk merkez ve tara tekilat birimlerinin ve d paydala-

rn Bakanln gl ve zayf ynleri olarak neleri grdkleri ve Bakanlk iin frsat

ve tehdit olarak neleri algladklar belirlenmitir. Geni bir katlm sonucunda orta-

ya kan ortak grler GZFT (Gl, Zayf ynler, Frsat ve Tehditler) analizinde

birletirilmitir.

Bakanln GZFT analizi Bakanlk merkez, tara tekilat birimlerinin ve d

paydalarnn grleri, deiik tarihlerde yaplan, her dzey ve birimden temsilci-

lerin katld seminer ve altaylarda ortaya kan sonular dorultusunda yapl-

mtr.

56

Bu aamada Bakanlk

merkez ve tara tekilatnda

grev yapan, her dzeyden

1223 kiinin GZFT analizi-

ne ilikin grleri alnmtr.

Ayrca Mill Eitim

Bakanlnn Kapasitesinin

Glendir i lmes i Proje-

si (MEBGEP) kapsamnda

yaplan MEB GZFT Analizi

altay sonular da dikkate alnarak deerlendirilmitir.

Deiik tarihlerde i ve d paydalarla yaplan almalarda ortaya kan

MEB GZFT analizleri sonular Mill Eitim Bakanl stratejik plan koordinasyon

ekibi tarafndan konsolide edilmi olup, bakanlk birim amirlerinin grlerine sunu-

larak son hali verilmitir.

Mill Eitim Bakanl Stratejik Plan Koordinasyon Ekibi

57

1. Mill Eitim Bakanlnn kkl bir gemie ve bilgi birikimine sahip olmas

2. Bakanlk merkez ve tara tekilat alanlarnn eitim dzeylerinin yk- sek olmas

3. lkemizin en cra yerlerini kapsayacak ekilde geni bir tekilat ana

sahip olmas bu sayede kitlelere ulamada zorluk ekilmemesi

4. Teknolojik alt yapnn gl olmas ve eitim teknolojisinin yaygn olarak kullanlmas

5. Dier kurum ve kurulular, zel sektr, sivil toplum kurulular ve akade-

mik evrelerle gl bir i birlii geleneine sahip olmas

6. Merkezi ynetim btesinden en yksek pay almas

7. Okul-aile birliklerinin varl

8. Hayat boyu renme imknlarnn giderek yaygnlatrlmas

9. Okullarn donatmlarnn standartlara uygun olarak yaplmas

10. retmen atamalarnn norm kadro ve standart kadroya bal kalarak elektronik ortamda gerekletirilmesi

11. Sahip olunan finansal kaynaklarn eitliliinin ve miktarnn ok olmas

12. Uluslararas proje ve akreditasyon almalarndaki baar

13. ra geleneinin bulunmas

14. Kalite gelitirme ve iyiletirme almalarnn merkez ve tara tekilatnda

srdrlyor olmas

15. Etkili bir denetim sisteminin varl

16. retmenlik kariyer basamaklarnn uygulanyor olmas

17. retmenlerin renmeye ve kendilerini gelitirmeye ak olmas

18. Yurt d tekilatnn olmas

19. Salkl ve gelitirilebilir bir veri tabannn olmas

20. Okullarda bulunan dner sermaye iletmeleri araclyla mesleki ve tek- nik eitimde giriimci bir anlayla uygulamal eitim imknlarnn olmas

58

1. Bakanlkta tekrarlanan iler ve ayn grevleri gerekletiren birimlerin ol- mas

2. Snf mevcutlarnn fazlal, ikili retimin ve birletirilmi snf uygulama- snn devam etmesi

3. zel eitim alannda istihdam edilecek retmen saysnn mevcut ihtiya- ca cevap vermemesi

4. retmen yetitirme ve istihdamnda arz-talep dengesinin yeterince kuru- lamamas ve baz blgelerde yaanan hzl retmen deiimi

5. Eitim planlamalarnn ksa dnemli yaplmas ve sk sk deiiklik yapl- mas

6. Snf mevcudu standartlarnn lkenin her tarafnda salanamamas

7. Hayat boyu renme faaliyetlerinin yetersiz olmas

8. Okullardaki sosyal, kltrel ve sportif faaliyetlere ayrlan zamann ve bu amala kullanlacak mevcut alanlarn tam zamanl ve ilevsel olarak kulla- nlmasnda birimler-kurumlar arasndaki koordinasyon yetersizlii

9. Kiilerin ilgi ve yeteneklerine uygun rehberlik ve ynlendirmenin istenilen dzeyde yaplamamas ve mesleki eitime ynlendirmenin yetersiz olmas

10. Personel saysnn ok olmas nedeniyle herkesin hizmetii eitimlerden yeterince yararlanamamas

11. Eitime eriimde istenilen dzeye ulalamamas ve okullarda sunulan eitim hizmetlerinin niteliinin ayn dzeyde olmamas

12. Hizmet ncesi eitim veren yksekretim programlar ile Bakanln istih- dam stratejilerinin rtmemesi

13. Norm kadro uygulamasnn tam olarak hayata geirilememesi

14. Performansa dayal izleme ve deerlendirmenin olmamas

15. Birimler arasnda koordinasyon ve i birliinin yetersiz olmas

16. Mesleki teknik eitim istihdam dengesinin yeterince kurulamamas, eitim ve sektrel ibirliinin istenilen dzeyde salanamamas

17. Bakanlk i ve ilem srelerinde e-imzann istenilen dzeyde kullanla- mamas

18. Bakanlk birimlerinin meslek kurulularyla yeterli iletiim iinde olmamas

19. Bte kaynaklarnn byk bir ksmnn personel gideri olarak kullanlmas nedeniyle yatrmlara ayrlan denein yetersiz kalmas

20. Bakanlk merkez tekilatnda fiziki meknlarn dank, yetersiz ve alma ortamna uygun olmamas

59

1. Bakanln ok geni bir payda kitlesine sahip olmas

2. Trk aile yaps ve kltrnn eitime yatkn olmas ve eitime nem ver- mesi

3. lkemizdeki gen nfusun fazla olmas ve eitim almaya istekli olmas

4. Dnya Bankas ve AB fonlarndan faydalanlmas

5. niversitelerin lke genelinde yaygnlama