1/28

MEKSİKA LOJİSTİK SEKTÖRÜ - MEKSİKO TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ, 2019

GENEL GÖRÜNÜM

Ticaretin serbestleştirilmesi ile ilgili mevcut bağlam göz önüne alındığında, taşımacılık ve lojistik

sektörü, üretim sektörlerinin rekabet edebilirliğini, mal ve hizmet tedarik etme ve dağıtma sürecini

destekleyen temel bir faktördür.

Meksika coğrafi konum avantajından dolayı kapsamlı karayolu ağı ve demiryolu sistemi ile kuzey ve

güney Amerika’yı; aynı zamanda Pasifik Okyanusu limanlarını Atlantik Okyanusu, Meksika Körfezi ve

Karayip Denizi ile birleştirerek batı-doğu hattını birbirine bağlamaktadır.

Şekil 1. Meksika Birleşik Devletleri’nin Coğrafi Konumu

Ulusal Karayolu Yük Taşımacıları Odası (CANACAR) verilerine göre Meksika’da yurt içi yük

taşımacılığının %55,7’si karayolu, %31,3’ü denizyolu, %12,9’u demiryolu ve kalan %0,1’lik kısım da

havayolu ile yapılmaktadır.

Şekil 2. Taşıma Modlarına Göre Yurt İçi Yük Taşımacılığı İstatistikleri (milyon ton, 2017)

Kaynak: https://canacar.com.mx/servicios/estadistica/indicadores-del-sector-autotransporte-carga/

2/28

Meksika’da ulaştırma ve lojistik sektörü 2015 yılının son çeyreği itibarıyla GSYİH'nin %4,5'ini temsil

etmekte olup; 2014 yılının aynı dönemine kıyasla %3 artmış yaşanmıştır.

Şekil 3. Ulaştırma ve Lojistik Sektörünün Yıllar İtibarıyla GSYİH’ye Katkısı (milyon peso)

Kaynak: INEGI

Anılan dönemde hava alt sektörünün GSYİH'si %18,7 büyüme oranı ile en iyi performansı göstermiştir.

2015 yılında ihracatçıların en fazla kullandığı kargo taşımacılığı ise, %6,6 büyüme kaydeden toplam

ihracatın %63,6'sını oluşturmuştur.

Şekil 4. Meksika Genel Lojistik İstatistikleri (2018)

Kaynak: SCT

3/28

Meksika’da 2017 yılı itibarıyla taşımacılık sektörü gelirlerinde karayolu ve yurt içi hava yolu taşımacılığı

en fazla gelir yaratan taşıma türleridir.

Tablo 1. Meksika Taşımacılık Hizmeti Gelirleri (1000 peso)

Taşıma Türü 2014 2015 2016 2017

Ulusal şirketlerle havayolu taşımacılığı 60.627.194 68.310.145 79.626.080 87.462.517

Demir yolu ulaşımı 34.344.306 37.741.506 43.907.389 41.986.410

Uluslararası deniz taşımacılığı (petrol ve doğal gaz hariç) 2.591.723 2.850.574 2.650.257 2.412.068

Yurtiçi deniz taşımacılığı (petrol ve doğal gaz hariç) 5.753.907 6.265.582 4.377.408 3.355.050

Karayolu taşımacılığı 109.497.927 117.136.612 123.636.052 144.836.761

Sabit rotada toplu şehirler arası taşımacılık 36.821.669 36.650.361 38.780.588 39.188.760

Sabit rotada toplu şehir içi taşımacılık 17.058.083 17.623.488 16.569.724 17.491.121

Kaynak: INEGI.

Dünya Ekonomik Forumu tarafından yayımlanan 2018 yılı Küresel Rekabetçilik Endeksi sonuçlarına

göre Meksika, Latin Amerika’da Şili’nin ardından ikinci ve dünyada 140 ülke içinde 46’ncı sırada yer

almıştır. Anılan araştırmada Meksika, altyapı açısından ise dünyada 49’uncu sırada yer alabilmiştir.

Karayolu ve havayolu bağlantıları, Meksika’nın en yüksek puan aldığı altyapı başlıkları olurken;

havayolu, demiryolu ve denizyolu hizmetlerinin verimliliği açısından düşük performans sergilemiştir.

Halihazırda 46 ülke ile 12 adet Serbest Ticaret Anlaşması bulunan Meksika’nın lojistik ve dağıtım

altyapısı, eksiklikleri olmakla birlikte pek çok açıdan avantajlar sunmaktadır. Dünya Bankası tarafından

hazırlanan Lojistik Performans Endeksi 2018 sonuçlarına göre gümrük ve altyapı Meksika’nın en düşük

puan aldığı alanlar olup, zamanlama ve uluslararası taşımacılık en güçlü olduğu alanlardır. Anılan

çalışmada Latin Amerika bölgesinde Şili 5,00 üzerinden 3,32 puanla ilk sırada (dünyada 34.) Panama

3,28 puanla ikinci (dünyada 38.) ve Meksika 3,05 puanla üçüncü (dünyada 51.) sıradadır. Ülkemiz ise

aynı sıralamada 3,15 puan ile 47’nci sırada yer almıştır.

Şekil 5. Dünya Bankası 2018 Lojistik Performans Endeksi Meksika Ülke Kartı

Kaynak: Dünya Bankası https://lpi.worldbank.org/international/scorecard/radar/254/C/MEX/2018#chartarea

4/28

Meksika’da taşımacılık ve lojistik hizmetleri oldukça pahalı olup, taşımacılık maliyeti ürün maliyetine

%15 ek maliyet olarak yansımaktadır. Meksika İletişim ve Ulaştırma Bakanlığı (SCT) verilerine göre iç

tüketime yönelik ürünlerin %60’ı kara yolu ile, %26’sı deniz yolu ile ve geri kalan %14’ü demir yolu ile

taşınmaktadır. Meksika Hükümeti ulaştırma maliyetini ülke çapında azaltmak ve rekabeti artırmak

amacıyla ulaştırma ağını modernleştirmeyi; yeni demiryolları, otoyol ve liman inşaatlarını

planlamaktadır.

MEKSİKA 2019-2024 ULUSAL KALKINMA PLANI

Meksika Birleşik Devletleri Başkanı Andres Manuel LOPEZ OBRADOR tarafından 02.05.2019 tarihinde

kamuoyu ile paylaşılan ve 28.06.2019 tarihinde Meclis’te onaylanan ”2019-2024 Ulusal Kalkınma Planı”

esas itibarıyla kaynakların verimli ve sorumlu kullanımını ve her yıl %6 ekonomik büyümeyi

hedeflemekle birlikte; söz konusu Plan’da aşağıdaki temalar öne çıkmaktadır:

• Kredi kaynaklarının yetersiz nüfus için kullanılabilir olmasını sağlayan ve ekonomik, sosyal ve

çevresel faydalar üreten projeleri ve faaliyetleri desteklemek için kaynakları etkin bir şekilde

tahsis eden kapsayıcı bir finansal sistemin teşviki.

• Ülke ekonomisinde daha fazla istihdam olanağı yaratılmasını teşvik edecek bir ortamın

yaratılması ve çalışanlar için çalışma koşullarının iyileştirilmesinin teşvik edilmesi.

• Tüm değer zincirlerinin inovasyon, rekabet ve entegrasyonunu teşvik etmek ve ekonominin tüm

verimli sektörlerinde katma değeri yüksek faaliyetlerin çevreye duyarlı ve sürdürülebilir bir

şekilde oluşturulması.

• Makroekonomik istikrar ortamının teşvik edilmesi ve hem kamu hem de özel yatırımları

destekleyen sürdürülebilir kamu maliyesinin sürdürülmesi.

• Düşük emisyon üreten ve erişilebilir, güvenli ve kaliteli enerji üreten egemen ve sürdürülebilir

bir enerji politikasının oluşturulması.

• Şeffaf, erişilebilir, sürdürülebilir, modern, kapsayıcı, güvenli ve etkili bir telekomünikasyon ve

ulaştırma ağı geliştirilmesi (bölgesel kalkınma ve tüm insanları birbirine bağlayan, mal ve

hizmetlerin transferini kolaylaştıran ulusal ağlar ile).

• İnternetin ve geniş bant erişiminin önemi, dijital ekonominin bütünsel gelişimini teşvik, nüfusun

şeffaf ve sürdürülebilir yayın ağlarına erişimi.

• Yerli toplulukların yanı sıra, daha geniş Meksika ulusuna hizmet eden sürdürülebilir ve kapsayıcı

tarım ve su ürünleri endüstrilerinin gelişimi.

• Meksika'nın dünya standartlarında, sürdürülebilir ve kapsayıcı bir turizm merkezi olarak

konumlandırılması.

• Sera gazı emisyonlarının azaltılmasını sağlayan ve Meksika vatandaşlarının yaşam kalitesini

artıran bir ekonomik kalkınma modelinin teşvik edilmesi.

Ulusal Kalkınma Planı’nda ulaştırma ile ilgili yer alan konularda Meksika İletişim ve Ulaştırma Bakanlığı

tarafından 2019 yılı için hazırlanan Çalışma Programı’nda mevcut altyapı ve projelere ilişkin detaylı bilgi

mevcuttur. https://www.gob.mx/cms/uploads/attachment/file/477031/Programa_de_Trabajo.pdf

Sözkonusu altyapı ve rafineri projeleri arasında; Meksika Şehri’nde yer alan Benito Juarez Uluslararası

Havaalanı’nın modernizasyonu projesi; Pasifik ve Atlantik kıyılarında yer alan Salina Cruz/Oaxaca ve

Coatzacoalcos/Veracruz limanlarının modernizasyonu ve demiryolu ile birbirine bağlanmasını

hedefleyen ve Panama Kanalı’nın rakibi olacağı iddia edilen Isthmus Tehuantepec Koridoru projesi;

Yucatan yarımadasını ve güneydeki eyaletleri kalkındırmaya ve turizmi artırmaya yönelik olarak

Quintana Roo ve Chiapas arasında inşa edilmesi planlanan Maya Treni projesi; Tabasco’daki Dos Bocas

5/28

rafineri projesi; ülke genelindeki karayollarının yenilenmesi ve internet hizmetinin yaygınlaştırılması

projeleri öne çıkmaktadır. Anılan projelere ilişkin detaylı bilgi ise Meksika Devleti’nin internet

sayfasında (https://www.gob.mx/proyectosyprogramasprioritarios) mevcuttur.

MEKSİKA’NIN LOJİSTİK ALTYAPISI

Meksika halihazırda 393.000 km’den fazla karayolu ve otoyol, 27.700 km’den fazla demir yolu, 76 adet

açık havaalanı (12 yurtiçi ve 64 uluslararası ve yurt içi ulaşıma amaçlı), yaklaşık 27.000 km petrol ve

doğal gaz boru hattı, 1.424 adet uçak pisti (askeri ve küçük özel pistler dahil), yaklaşık 500 helikopter

pisti ve 117 adet deniz limanına (49 liman noktası ve 68 büyük kargo ve liman noktası) sahiptir. Ayrıca

ana limanlara bağlı birkaç iç dağıtım terminali mevcut olup; bu terminaller maliyetleri düşürmekte ve

malların ülkeye giriş ve çıkışını hızlandırmaktadır.

Meksika’nın altyapısına ilişkin istatistiki tablolar “Mexico Investment Map”

(http://mim.promexico.gob.mx/swb/mim/Infraestructura) internet sayfasında ve Meksika İletişim ve

Ulaştırma Bakanlığı’nın internet sayfasında (https://datos.gob.mx/busca/organization/sct) yer

almaktadır.

Havayolu Altyapısı

Havayolu yolcu taşımacılığı, ulusal turizmin bütünleşmesi ve işletmelerin yaratılması için tamamlayıcı;

küresel düzeyde ise şehirlerin havadan bağlantısı bir bölgenin rekabetçiliğini ve gelişimini teşvik etmek

için belirleyici bir faktördür. Düşük yakıt fiyatları nedeniyle hava taşımacılığı ile ihracat ve yurt içi uçuş

sayısı son yıllarda artmıştır. 2015 yılı sonunda hava taşımacılığının GSYİH'si bir önceki yıla göre %18,8

artmıştır.

Şekil 6. Havayolu Taşımacılığının Yıllar İtibarıyla GSYİH’ye Katkısı (milyon peso)

Kaynak: INEGI

6/28

Şekil 7. Meksika’nın Yurt içi ve Uluslararası Havaalanları

Kaynak: Mexico Investment Map http://mim.promexico.gob.mx/swb/mim/Infraestructura

2018 yılında havayolu yolcu taşımacılığı yedi yıl üst üste rekor kırmış, 1998 yılında 35,2 milyon olan

yolcu sayısı 97,3 milyon yolcuya ulaşmıştır. 2017 yılına kıyasla artış oranı %7,6 olarak gerçekleşmiş, son

5 yılda toplamda %58,2, yıllık ortalamada ise %9,6 artış kaydedilmiştir. Söz konusu yıllık ortalama

büyüme son 25 yılda kaydedilen en yüksek büyüme olmuştur.

Şekil 8. Meksika Havayolu Yolcu Taşıma İstatistikleri (milyon yolcu)

Kaynak: SCT http://www.sct.gob.mx/fileadmin/DireccionesGrales/DGAC-archivo/modulo5/presentacion-amc-2018.pdf

Meksika’da son 10 yılda havayolu yolcu taşımacılığı hizmeti veren şirketlerde de değişim meydana

gelmiştir. Örneğin yurt içi havayolu şirketlerinden Grupo Mexicana, Aviacsa, Aerolíneas

Mesoamericanas, Avolar ve Aerocalifornia kapanmış olup; Volaris, Grupo Aeromexico, Interjet ve

Vivaaerobus şirketleri pazarda hakim konuma gelmiştir. Uluslararası taşımacılıkta ise 2018 yılı itibarıyla

ABD’li, Kanadalı ve Güney Amerikalı şirketlerin önemli pay sahibi oldukları görülmektedir.

7/28

Şekil 9-10. Meksika Yurt İçi ve Yurt Dışı Yolcu Taşımacılığında Şirket Payları ve Yolcu Sayısı

Kaynak: SCT http://www.sct.gob.mx/fileadmin/DireccionesGrales/DGAC-archivo/modulo5/presentacion-amc-2018.pdf

Meksika’da yurt içi hava yolu yolcu ulaşımında kullanılan en yoğun 10 yurt içi rota toplam yolcu

sayısının %42,7’sini oluşturmakta olup; Meksika Şehri, Cancun ve Guadalajara en yoğun havaalanları

olup; en yoğun uluslararası yolcu taşımacılığı ABD ve Kanada ile gerçekleştirilmektedir.

Şekil 10-11. Meksika Havayolu Ulaşımında En Yoğun Yurt İçi ve Yurt Dışı Rotalar

Kaynak: SCT http://www.sct.gob.mx/fileadmin/DireccionesGrales/DGAC-archivo/modulo5/presentacion-amc-2018.pdf

1998 yılında Meksika’da uluslararası hava yolu taşımacılığında %82 ile ABD ve %7 ile Avrupa kökenli

yolcuların ağırlığı görülmekte iken; 2018 yılına gelindiğinde yolcu çeşitliliğinin arttığı ve yolcuların ABD,

Kanada, Orta Amerika ve Karayipler, Güney Amerika, Avrupa ve Asya kökenli yolculardan oluştuğu

görülmektedir.

Şekil 12. Uluslararası Hava Yolu Taşımacılığı Yolcu Sayısı (milyon)

Kaynak: SCT http://www.sct.gob.mx/fileadmin/DireccionesGrales/DGAC-archivo/modulo5/presentacion-amc-2018.pdf

8/28

Meksika’daki havaalanları uçuş yapılan güzergah sayısı açısından değerlendirildiğinde; Cancun,

Meksika Şehri, Guadalajara, Monterrey, Puerto Vallarta, Toluca ve Queretaro Havaalanları öne

çıkmaktadır.

Tablo 2. Güzergah Sayısına Göre Meksika’nn Havaalanları (2017)

Kaynak: SCT 2018 http://mim.promexico.gob.mx/swb/mim/Infraestructura

Karayolu Altyapısı

Meksika'da karayolu ağı en çok kullanılan ulaşım altyapısıdır. Yaklaşık 370.000 km karayolunun %45,1'i

kırsal, %24’ü devlet yolu, %12,9'u federal yollardan oluşmaktadır. Yolların kalitesi Kanada, İspanya ve

ABD gibi ülkelerin çok gerisindedir. Karayolu yolcu taşımacılığı, sektörün toplam gelirinin %31,6'sına

katkıda bulunmaktadır. 2015 yılının dördüncü çeyreğinde 2014 yılının aynı çeyreğine göre %3,2

oranında büyüme kaydedilmiştir.

Meksika modern bir otoyol sistemine sahiptir. Mexico City–Guadalajara–Monterrey üçgenindeki

başlıca sanayi bölgeleri ücretli otoyollar ile birbirine bağlanmaktadır. Bu alanın dışında ise kara yolu

ulaşımı zayıftır.

Şekil 13. Meksika Karayolu Yolcu Taşımacılığının Yıllar İtibarıyla GSYİH’ye Katkısı (milyon peso)

Kaynak: INEGI

Şehir, Eyalet Güzergah Sayısı

Cancún, Quintana Roo 192

Ciudad de México 184

Guadalajara, Jalisco 120

Monterrey, Nuevo León 101

Puerto Vallarta, Jalisco 94

Toluca, Estado de México 81

Querétaro, Querétaro 76

San José del Cabo, Baja California Sur 58

San Luis Potosí, San Luis Potosí 51

Tijuana, Baja California 49

Saltillo, Coahuila 47

Mazatlán, Sinaloa 47

Hermosillo, Sonora 46

Guanajuato (Silao- León), Guanajuato 42

Chihuahua, Chihuahua 42

Mérida, Yucatán 39

9/28

Meksika’nın kuzeyde 3.000 km’den fazla sınırı paylaştığı ABD ile kara yolu taşımacılığında 54 sınır limanı

içinde Nuevo Laredo-Laredo, Ciudad Juarez-El Paso, Piedras Negras-Eagle Pass, Mexicali-Calexico, and

Tijuana-San Diego sınır geçişleri yoğun olarak kullanılmaktadır. Bunun içinde, Tijuana trafik hacmi

açısından en yoğun hattır. Nuevo Laredo-Laredo sınır geçişi ise ABD-Meksika arasındaki ticaretin değer

olarak %53’ünün gerçekleştiği hattır. Federal Hükümet ve Eyalet Hükümetleri bu hattaki yoğunluğun

azaltılması amacıyla diğer sınır geçişlerini de öne çıkarmaya çalışmaktadır. 2017 yılında ABD-Meksika

sınırından 6 milyonu kamyon olmak üzere 77 milyon araç geçişi kaydedilmiştir. Meksika’nın güney

sınırında ise biri Belize ve 8’i Guatemala ile olmak üzere toplam 9 adet resmi sınır kapısı bulunmaktadır.

Şekil 14. Meksika’nın Başlıca Karayolları

Kaynak: Mexico Investment Map http://mim.promexico.gob.mx/swb/mim/Infraestructura

Şekil 15. Meksika’nın Ana Karayolu Bağlantıları

Kaynak: CANACAR https://canacar.com.mx/servicios/estadistica/indicadores-del-sector-autotransporte-carga/

10/28

Denizyolu ve Liman Altyapısı

Dünya Ticaret Örgütü istatistiklerine göre, dünya ticaretinde malların %80'inden fazlası deniz

taşımacılığı yoluyla taşınmaktadır. İhracatının %77’sini, ithalatının ise %47’sini kara sınırı mevcut olan

ABD ile yapan Meksika için ise bu oran %21,6 düzeyindedir.

Meksika, 11.500 km'lik bir sahil şeridine ve askeri amaçlı sığınak, ticari, endüstriyel, petrol, balıkçılık,

turizm ve ulusal güvenlik limanları dahil olmak üzere farklı türde 117 liman tesisine sahiptir.

Ülkedeki en önemli ticari liman tesisleri, petrol ihracatı hariç Pasifik kıyısındaki Manzanillo ve Lázaro

Cárdenas limanları ile Körfez kıyısındaki Veracruz ve Altamira limanlarıdır. Bu limanlar, Meksika

limanlarındaki kargo tonajının %95'ini oluşturmaktadır.

Deniz taşımacılığının ticaret için önemine rağmen, diğer ulaşım araçlarının navlun hareketlilik payını

artırması nedeniyle, denizyolu taşımacılığı gelirleri 2015 yılının dördüncü çeyreğinde 2014 yılının aynı

dönemine göre %1,4 gerilemiştir. Denizyolu taşımacılığı toplam sektör GSYİH'sinin yalnızca %1,3'ünü

oluşturmaktadır.

Şekil 16. Denizyolu Taşımacılığının Yıllar İtibarıyla GSYİH’ye Katkısı (milyon peso)

Kaynak: INEGI

Meksika Körfezi’ndeki başlıca limanlar Altamira, Tampico, Veracruz ve Progreso’dur. Pasifik kıyısında

ise Ensenada, Guaymas, Lazaro Cardenas, Manzanillo ve Puerto Madero Limanları kullanılmaktadır.

Anılan limanların altyapısı ve ekipmanları, taşıma modları arası ve kapıdan kapıya mal taşımacılığına

uygundur. Yeni Hükümetin planladığı projeler arasında mevcut limanların altyapısının

modernleştirilmesi ve genişletilmesi ile batı ve doğu kıyısının birbirine bağlanması da yer almaktadır.

11/28

Şekil 17. Meksika’nın Kıyı Nakliye ve Uluslararası Limanları

Kaynak: Mexico Investment Map http://mim.promexico.gob.mx/swb/mim/Infraestructura

Latin Amerika ve Karayipler Ekonomik Komisyonu (ECLAC) tarafından her yıl yapılan ve 03.04.2019

tarihinde yayınlanan “Ports Activity Report 2018” çalışmasında, doğrudan liman yetkililerinden ve

terminal işletmelerinden elde edilen verilere dayanılarak Latin Amerika ve Karayipler (LAK)

bölgesindeki limanlardaki konteynerlerin kargo hacmi incelenmiş ve bölgedeki 31 ülkedeki 118 liman

ve liman bölgesinin faaliyet hacminin 2018 yılında önceki yıla kıyasla %7,7 oranında artarak yaklaşık

53,2 milyon TEU toplam hacme ulaştığı ve dünya genelinden %7,1 pay aldığı (2017 yılında %6,6 idi)

tespit edilmiştir. Yukarıdaki şekil kargo hacmi bakımından bölgedeki ilk 20 limana ilişkin aktarma ve

kargo hareketlerini göstermekte olup; Meksika’daki Manzanillo Limanı 3, Lazaro Cardenas Limanı 14,

Veracruz 16 ve Altamira 20. sırada yer almaktadır.

Bölgedeki 10 ülke toplam kargo hareketlerinin %84,1’ini temsil etmekte olup, bu ülkeler sırayla

Brezilya, Meksika, Panama, Kolombiya, Şili, Peru, Arjantin, Ekvator, Dominik Cumhuriyeti ve

Jamaika’dır. Güney Amerika’nın doğu yakasındaki limanların ve liman bölgelerinin faaliyet hacminin

%12 oranında arttığı, batı yakasındaki limanların %7, Karayip bölgesindeki limanların %12, Meksika’nın

da dahil olduğu Orta Amerika bölgesinin batı yakasındaki limanların %7 artış yakaladığı ancak Orta

Amerika’nın doğu yakasındaki limanların faaliyet hacminin önceki yıla göre değişmediği görülmektedir.

Meksika Körfezi’ndeki limanların faaliyet hacmi %8 artarken, Pasifik kıyısındaki limanlarda bu büyüme

%11 seviyesinde gerçekleşmiştir. Diğer taraftan, Panama’nın Karayip kıyılarında büyüme %11 olurken,

Pasifik kıyısındaki limanların faaliyetleri %16 azalmıştır.

12/28

Şekil 18. 2018 Yılında Kargo Taşımacılığı Açısından LAK Bölgesindeki En Önemli 20 Liman

Kaynak: Infographic ports activity report 2018, Economic Commission for Latin America and Caribbean (ECLAC)

https://www.cepal.org/en/infographics/ports-activity-2018-top-20-ports-latin-america-and-caribbean

Tablo 3. LAK Bölgesindeki Liman ve Liman Bölgesi Faaliyetleri

Ülke Adı Liman ve Liman Bölgesi TEU 2018 TEU 2017

1 Panama Colón (MIT, Evergreen y Panamá Port) 4.324.478 3.891.209

2 Brezilya Zona portuaria de Santos 3.836.487 3.578.192

3 Meksika Manzanillo, COL. 3.078.505 2.830.370

4 Kolombiya Bahia de Cartagena 2.862.787 2.678.005

5 Panama Panamá Pacifico 2.520.587 2.986.617

6 Peru El Callao 2.340.657 2.250.224

13/28

7 Ekvator Guayaquil (APG y terminales privados) 2.064.281 1.871.591

8 Jamaika Kingston 1.833.053 1.560.000

9 Arjantin Buenos Aires (Puerto Nuevo y Dock Sud) 1.797.955 1.468.960

10 Şili San Antonio 1.660.832 1.296.890

11 Porto Riko San Juan 1.405.348 1.199.157

12 Kolombiya Buenaventura 1.369.139 920.000

13 Dominik Cum. Caucedo 1.331.907 1.235.801

14 Kosta Rika Lázaro Cárdenas, MICH. 1.314.798 1.149.079

15 Kosta Rika Limón-Moin 1.187.760 1.199.628

16 Meksika Veracruz, VER. 1.176.253 1.117.304

17 Bahamalar Freeport 1.050.140 850.426

18 Brezilya Zona portuaria de Itajaí 1.045.813 999.277

19 Şili Valparaíso 903.296 1.073.734

20 Meksika Altamira, TAMPS. 820.092 803.222

21 Uruguay Montevideo 797.874 939.427

22 Brezilya Paranaguá - Antonina 765.785 752.250

23 Brezilya Rio Grande 736.967 743.717

24 Honduras Puerto Cortes 670.979 642.218

25 Brezilya Zona portuaria de São Francisco do Sul 634.197 592.304

26 Brezilya Zona portuaria de Manaus 563.045 270.331

27 Guatemala Santo Tomas de Castilla 554.432 566.539

28 Şili Coronel 528.202 431.213

29 Guatemala Puerto Barrios 489.665 455.973

30 Şili Talcahuano (incluye San Vicente) 486.568 516.449

31 Guatemala Puerto Quetzal 486.499 367.239

32 Dominik Cum. Rio Haina 479.531 488.963

33 Brezilya Suape - Recife 454.721 460.769

34 Venezuela Puerto Cabello 418.295 n.a.

35 Brezilya Aratu - Salvador 375.884 301.129

36 Brezilya Rio de Janeiro - Niterói 366.206 281.473

37 Küba Mariel 349.722 332.240

38 Brezilya Pecém - Fortaleza 344.887 283.757

39 Brezilya Itaguaí 327.186 282.682

40 Şili Lirquen 320.404 311.072

41 Kosta Rika Caldera 305.031 289.582

42 Peru Paita TPE 274.151 228.367

43 Meksika Ensenada, B.C. 272.258 230.185

44 Martinik Fort-de-France 258.783 240.881

45 Brezilya Vitória 250.424 195.243

46 Şili Arica 236.890 238.018

47 El Salvador Acajutla 230.989 209.903

48 Guadalupe Terminal of Jarry (GPPTP) 223.789 210.000

49 Şili Iquique 259.867 280.353

50 Trinidad ve Tabago Port of Spain 187.524 252.159

51 Trinidad ve Tabago Point Lisas 170.951 162.498

52 Nikaragua Corinto 169.969 165.463

53 Şili Puerto Angamos 163.540 158.347

54 Brezilya Vila do Conde - Belém 154.908 124.323

55 Kolombiya Zona portuaria de Barranquilla 154.533 150.000

14/28

56 Venezuela Puerto de La Guaira 149.708 -

57 Meksika Progreso, YUC. 146.456 91.318

58 Bahamalar Nassau 132.696 70.226

59 Arjantin Zárate 127.140 118.329

60 Ekvator Puerto Bolivar (APPB) 113.515 78.721

61 Honduras Castilla 109.272 119.251

62 Kolombiya Zona portuaria de Santa Marta 104.611 120.000

63 Barbados Bridgetown 100.952 107.098

64 Brezilya Imbituba 99.724 49.453

65 Curazao Willemstad 96.738 93.921

66 Kolombiya Turbo 73.328 67.522

67 Şili Antofagasta 73.150 71.935

68 Arjantin Zona portuaria del Gran Rosario 71.675 66.616

69 Arjantin Zona portuaria de Ushuaia 59.898 53.262

70 Aruba Barcadera (Oranjestad) 58.500 47.534

71 Meksika Puerto Chiapas 54.308 47.702

72 Meksika Mazatlan, SIN. 48.189 48.380

73 Belize Belize 47.729 44.381

74 Dominik Cum. Santo Domingo 45.514 53.488

75 Brezilya Porto Alegre 40.794 -

76 Cayman Adaları Cayman 38.772 61.940

77 Dominik Cum. Puerto Plata 36.363 48.712

78 Arjantin Puerto Madryn 35.781 30.963

79 Ekvator Esmeraldas (APE) 34.670 39.778

80 Brezilya Natal 33.093 57.606

81 Honduras San Lorenzo 32.913 35.824

82 Arjantin Zona portuaria de Bahía Blanca 32.442 27.843

83 Meksika Guaymas, SON. 28.971 16.031

84 Arjantin San Antonio Este 28.821 -

85 Belize Big Creek 28.096 15.751

86 Peru Ilo 27.717 28.606

87 Panama Almirante 27.304 20.420

88 Şili Punta Arenas 24.500 24.236

89 Granada St. George's 23.887 21.914

90 Peru Matarani 22.192 18.183

91 Arjantin Mar del Plata 19.160 -

92 Meksika Coatzacoalcos, VER. 19.122 19.992

93 San Vicente ve Granadinas Campden Park 18.107 17.502

94 Arjantin Puerto Deseado 17.687 -

95 Kolombiya San Andrés 15.599 8.134

96 Venezuela Puerto de Maracaibo 13.718 -

97 Dominik Cum. Manzanillo 13.172 15.652

98 Meksika Tuxpan, VER. 11.835 -

99 Brezilya Porto Velho 11.364 -

100 Meksika Puerto Morelos, Q. ROO 9.423 -

101 Venezuela Puerto de Guanta 7.351 -

102 Meksika Tampico, TAMPS. 4.753 -

103 Nikaragua Arlen Siu 4.434 6.893

104 Venezuela Puerto Internacional El Guamache 3.302 -

15/28

105 Peru Pisco 3.217 -

106 Şili Chacabuco 3.020 3.900

107 Meksika Salina Cruz, OAX. 2.857 -

108 Kolombiya Guajira 2.716 1.798

109 Montserrat Little Bay 1.839 1.741

110 Arjantin Corrientes 1.726 -

111 San Vicente ve Granadinas Kingstown 1.711 -

112 Şili Coquimbo 1.200 -

113 Arjantin Campana 840 -

114 Arjantin San Pedro 778 -

115 Arjantin Molca 485 -

116 Arjantin Concepción del Uruguay 40 -

117 Peru Salaverry 40 -

118 Ekvator Manta (APM) 20 -

Kaynak: ECLAC.

Lázaro Cárdenas Limanı

Lázaro Cárdenas Limanı, Meksika'da erişim kanalında derinliği 18 metre, ana dönme havzasında

derinliği 16,5 metre olan tek limandır. Ayrıca, 165bin tona kadar yer değiştirme gemileri ve modern bir

neslin konteynerlerini alabilen tek korunaklı limandır. Karayolu taşımacılığı ve demiryolları ile

Meksika'daki ana intermodal terminallerine yakınlığı ve kapsamlı bağlantısı vardır. Liman içerisinde

Hutchison Ports LCT ve APM Terminali olmak üzere iki terminal mevcuttur.

Limanın demiryolu operatörü Kansas City Southern Demiryolu Şirketi (KCSM)`dir. KCSM, Meksika'nın

kuzey doğusundaki ana sanayi merkezlerinin yanı sıra Lázaro Cárdenas, Tampico /Altamira ve Veracruz

limanlarında da demiryolu taşımacılığında lider bir Meksika şirketidir. KCSM; Meksika, ABD ve

Panama’da demiryolu yatırımına sahip bir nakliye şirketi olan KCS’nin bir yan kuruluşudur.

KCS demiryolu yatırımları ve Kuzey Amerika'daki stratejik ittifaklar, Kuzey Amerika'daki ABD, Kanada

ve Meksika'nın ticari ve endüstriyel merkezlerini birbirine bağlayan bir demiryolu sisteminin temel

parçalarıdır.

Manzanillo Limanı

Liman alanı; su alanları, rıhtımlar ve depolama alanları dahil olmak üzere toplam 437 hektardan

oluşmaktadır. Halihazırda 19 yerleştirme pozisyonuna (14 ticari, hidrokarbonlar için 3 ve gemi

yolculukları için 2) ve 2 poligona bölünmüş durumdadır. Limanın içinden geçen malların tahliyesi için

6,2 kilometrelik iç karayoluna ve 24,7 kilometrelik demiryoluna sahiptir.

Manzanillo, her türlü yükün elleçlenmesi için dünya standartlarında gelir sağlayan, Pasifik

Okyanusu’ndaki diğer limanlarla rekabet edebilmek için ayrıcalıklı bir pozisyon elde eden, özel, yerli ve

yabancı sermayenin %100'üne yatırım yapan 14 işletme şirketine sahiptir.

Sözkonusu liman, 60bin ton depolama kapasitesine ve 2bin ton/saat gemi yükleme kapasitesine

sahiptir. Özel Konteynır Taşıma Terminali (TEC), aynı anda üç gemiyi çalıştırabilecek kapasitededir.

Ayrıca 49.069 TEU statik kapasiteye ve 2.132.667 TEU dinamik kapasiteye sahiptir.

Halihazırda ülkenin en büyük konteyner kargo limanı olan ve Latin Amerika’da üçüncü sırada yer alan

Manzanillo Limanı’nda 2019 yılının ilk beş ayında 13,5 milyon ton kargo (önceki yılın aynı dönemine

kıyasla %1,2 artış) ve 1,24 milyon TEU (%4,8 artış) yük taşınmıştır.

16/28

Cuyutlan Lagoon bölgesine 23,5 milyar peso (1,2 milyar dolar) değerinde kamu ve özel sektör yatırımı

ile 4 yeni terminal eklenerek genişletilmesi projesi ile ilgili detaylı bilgi İletişim ve Ulaştırma

Bakanlığı’nın internet adresinde (https://www.gob.mx/puertosymarinamercante/articulos/se-

ampliara-el-puerto-de-manzanillo-en-la-laguna-de-cuyutlan-208644?idiom=es) mevcuttur.

Veracruz Limanı

Veracruz Limanı stratejik bir konumda bulunan, ana lojistik merkezlerine bağlı mükemmel demiryolu

ve karayolu bağlantılarına sahip bir limandır. 2019 yılı Ocak-Mayıs döneminde toplam 11.784.372

tonluk bir kargo hareketi kaydedilmiş olup, bu miktar geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla %1,4 daha

fazladır. Söz konusu kargo faaliyetlerinin 4.734.173 tonu (474.970 TEU) konteynerlenmiş kargo olup;

2018 yılının aynı dönemine göre %3,8 artış kaydedilmiştir. Bu rakamın 237.409 TEU’su ithalat, 237.561

TEU’su ise ihracattan oluşmaktadır.

Veracruz Limanı istatistikleri için: https://www.puertodeveracruz.com.mx/wordpress/estadisticas-

2/resumen/

Altamira Limanı

Meksika Körfezi kıyısında, Tamaulipas eyaletinin güneyinde, ABD sınırından sadece 500 km uzaklıkta

olan bu liman, malların hızlı ve kolay erişimini sağlayan önemli bir noktada yer almaktadır. 3.075 hektar

liman alanı, 5.098 hektar endüstri gelişme alanı ve 1.422 hektar ekolojik kordona sahiptir.

Endüstri Liman Kompleksinin stratejik planlaması, Altamira Limanı'ndan büyük ölçekli hammaddelerin

ithalatının ve nihai ürünlerin ulusal ve uluslararası dağıtımının cazip lojistik maliyetleri ile yapılmasını,

kara bağlantıları ile şirketlerin ürünlerini ülkenin ana tüketim merkezlerine dağıtmalarını

sağlamaktadır.

Coğrafi avantajı ve doğal kaynakları nedeniyle, Tamaulipas eyaletinin güney bölgesi, kimya ve

petrokimya endüstrisi ile ilgili şirketlerin kurulması için ideal bir bölge olup; önde gelen uluslararası

şirketler Altamira Limanı'nın stratejik bir konuma sahip olmasını sağlamıştır. 1960’lı yıllardan itibaren,

bugün ulusal ve uluslararası şirketlerin yer aldığı Petrokimya Koridoru olarak bilinen 5,5 milyar dolardan

fazla bir yatırımı temsil etmektedir.

Tamaulipas şu anda Meksika'da en önemli plastik reçine üretim bölgesidir. Yılda 2 milyon tonun

üzerindeki üretim, ülkede kurulu üretim kapasitesinin %70'ini temsil etmektedir. Toplam özel kimyasal

madde ve petrokimya ürünlerinin %30'u da Altamira bölgesinde üretilmektedir. Yurt içi tüketim ya da

ihracat amaçlı sentetik kauçuk üretiminin tamamı Altamira'dan sağlanmaktadır. Yukarıda sayılan

nedenlerle bu koridor Meksika'daki en büyük petrokimya kümesi olarak bilinmektedir.

Lojistik zincirine göre üretim süreçlerini düzenlemek isteyen yatırımcılar için, Altamira Limanı liman

bölgesini çevreleyen 4 bin hektarlık bir sanayi parkına sahiptir. Altamira Endüstri Parkı, büyük ölçekli

üretim ve uzun vadeli yatırımlara sahip şirketlerin tercih ettikleri; petrokimya, elektrik enerjisi, metal

işleme ve tekstil endüstrilerini destekleyen endüstriyel ve ticari bir bölgedir. Anılan Liman’da taşınan

yüklerin %31’i konteynerlenmiş kargo, %26’sı madenler, %23’ü sıvı petrokimya, %17’si genel hafif

kargo, %3’ü tarım ürünlerinden oluşmaktadır.

Gemilerin hareketine ilişkin olarak, 2013-2017 döneminde Altamira Limanı'na ticari faaliyet gösteren

toplam 8.484 gemi ulaşmıştır. Bu rakam 2016 yılında 1.725 ve 2017 yılında 1.991’dir. Anılan dönemde

Altamira Limanı kargo taşımacılığını %42,4 oranında artırmış olup taşınan başlıca ürünler çelik, kok,

sıvılaştırılmış doğal gaz, florit, vinil klorür mono, paraxylene ve konteynerli kargodur. Bu toplam kargo

17/28

hareketiyle Altamira Limanı 2017 yılında ülke çapında kargo hareketinde %12,3 oranla 4’üncü sırada

yer alarak kargo hacminin artırılması konusundaki ulusal hedefe ulaşılmasına katkıda bulunmuştur.

Yine bu dönemde, Altamira Limanı'na yükleme-boşaltma işlemlerini yürütmek üzere gelen gemi

sayısında %34 artış meydana gelmiştir. Liman hareketine ilişkin olarak, 2018 yılı Ocak-Ağustos

döneminde Altamira Limanı tarafından taşınan toplam yük yaklaşık 16 milyon tondur.

Altamira Limanı’ndaki faaliyetlerinin %30’u Kuzey Amerika, %20’si Avrupa, %18’i Güney Amerika, %9’u

Asya ve %6’sı Afrika ülkeleri kaynaklıdır. İhracat Güney Amerika ve Avrupa ülkelerinde özellikle

Endüstriyel Liman Kompleksinin fabrikalarından elde edilen kimyasal ürünler üzerinde yoğunlaşmıştır.

İthalat ise çoğunlukla Kuzey Amerika'dan petrokimyasal sıvı ve Güney Amerika'dan doğal gaz ve

minerallerden oluşmaktadır.

Anılan liman, ülkenin orta kesimlerine ulaşmak için Meksika ve Kansas City'nin kuzeyi ve batısı ile

iletişim kurmak için Ferromex gibi ana demiryolu hatlarıyla bağlantı altyapısına sahiptir. Karayolu

bağlantısı açısından da ülkedeki ana üretim ve tüketim merkezleriyle iletişim kurmak için verimli bir

altyapıya sahiptir.

Tablo 4. Altamira Limanı’nın Başlıca Şehirlere Uzaklığı

Şehir Uzaklık

San Luis Potosi 457 km

Matamoros 491 km

Monterrey 494 km

Meksika Şehri 518 km

Saltillo 583 km

Silao 609 km

Zacatecas 639 km

Leon 640 km

Queretaro 647 km

Monclova 727 km

Guadalajara 789 km

Torreon 831 km

Şekil 19. Altamira Limanı Kargo Hareketliliği (bin ton)

Kaynak: SCT

18/28

Şekil 20. Altamira Limanı Gemi Hareketliliği

Kaynak: SCT

Otomotiv yükü, Altamira Limanı’nda taşınan yükler içinde yıllar itibarıyla en fazla büyüme kaydeden

yük olmuştur. 2012 yılında limanın 37.838 adet motorlu araç taşıdığı ve bu rakamın 2018 yılında %772

oranında artarak 292.750’ye ulaştığı görülmektedir. Bu büyümenin sonucu olarak, KIA ve Mercedes

Benz gibi otomotiv firmaları operasyonlarını Altamira`ya kaydırmıştır.

Şekil 21. Altamira Limanı’nda Taşınan Motorlu Araç Yükü

Kaynak: SCT

Demiryolu Altyapısı

Yaklaşık 27.000 km’lik demiryolu ağının kapsamı, Meksika Şehri’nden Nuevo Laredo, Piedras Negras ve

Matamoros, Cd. Juárez, Nogales, Mexicali, Córdoba, Coatzacoalcos ve Mérida’ya uzanmaktadir. Ayrıca,

demiryolu ağını ana limanlara bağlayan ve intermodal rotaları birleştiren demiryolu koridorları

bulunmaktadır.

Demiryolu taşımacılığı 2015 yılında sektör GSYİH'sinin %3’ünü oluşturmuş ve performans açısından

2015 yılının dördüncü çeyreğinde, 2014 yılının aynı dönemine göre %2,5 büyüme kaydetmiştir.

Şekil 22. Demiryolu Ulaştırma Altyapısının Yıllar İtibarıyla GSYİH’ye Katkısı (milyon peso)

Kaynak: INEGI

19/28

Meksika’da demiryolu taşımacılığı 2000’li yıllarda özelleştirilmiştir. FERROMEX (%48,3), KCSM (%34,1)

ve FERROSUR (%12,4) çekiş filosunda en fazla sayıda lokomotif barındıran şirketlerdir. Bu üç şirketin

demiryolları üzerinde toplam %93,8 payı bulunmaktadır. Diğer şirketler ise Ferrovalle, Coahuila-

Durango, Ferrocarril Chiapas Mayab, Ferrocarril del Istmo ve Ferrocarril Tijuana-Tecate’dir.

Özel tren vagonları filosu, 2018 yılında bir önceki yıla göre %48,5 artmış olup bu artışta Chepe

demiryolu tarafından yeni bir ekspres yolcu servisinin entegrasyonu etkili olmuştur. Demiryolu

personeli 2018 yılında %0,47 oranında azalarak 15.669 aktif çalışana gerilemiştir.

KARGO TAŞIMACILIĞI

Havayolu Yük Taşımacılığı

2018 yılında havayolu ile taşınan kargo miktarı beşinci kez ardarda rekor seviyeye çıkmış, önceki yıla

kıyasla %12,8 artışla 910.000 tona ulaşmıştır. Son 5 yılda havayolu yük taşımacılığı %47,4 oranında

artmış, yıllık ortalama büyüme %8,1 olarak gerçekleşmiştir. Son 5 yıldaki havayolu yük taşımacılığı, son

20 yılın en yüksek miktarıdır.

Şekil 23. Meksika Havayolu Yük Taşıma İstatistikleri (bin ton)

Kaynak: SCT http://www.sct.gob.mx/fileadmin/DireccionesGrales/DGAC-archivo/modulo5/presentacion-amc-2018.pdf

Meksika’da yurt içi havayolu kargo taşımacılığının %55,6’sı Estafeta, TSM Aircraft, MCS Aerocarga,

Aerounión ve Más Air şirketleri tarafından taşınmakta olup; uluslararası kargo taşımacılığında en yoğun

10 rota toplam taşınan kargo miktarının %44’ünü oluşturmaktadır. Uluslararası kargo taşımacılığında

ABD’li, Avrupalı ve Asyalı şirketlerin ağırlığı göze çarpmaktadır.

Şekil 24-25. Meksika Yurt İçi ve Yurt Dışı Havayolu Yük Taşımacılığında Şirket Payları

Kaynak: SCT http://www.sct.gob.mx/fileadmin/DireccionesGrales/DGAC-archivo/modulo5/presentacion-amc-2018.pdf

20/28

Havayolu ile yurt içi kargo taşımacılığında en yoğun 10 rotanın altısının, uluslararası kargo

taşımacılığında ise en yoğun 10 rotanın yedisi Meksika Şehri’nden gerçekleştirilmektedir.

Şekil 26-27. Meksika Havayolu Yük Taşımacılığında En Yoğun Yurt İçi ve Yurt Dışı Rotalar

Kaynak: SCT http://www.sct.gob.mx/fileadmin/DireccionesGrales/DGAC-archivo/modulo5/presentacion-amc-2018.pdf

Dünya genelinde 2019 yılı Ocak-Mayıs döneminde 2018 yılının aynı dönemine kıyasla %1,5 oranında

azalış ile 358.000 ton mal taşınmıştır. Uluslararası uçuşlarda havayolu yük taşımacılığı %6,2 azalırken,

ulusal uçuşlarda %20,3 artmıştır.

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA)’nin, küresel hava kargo pazarında kilometre ton cinsinden

(FTK) ölçülen talebin Nisan 2019’da bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %4,7 oranında düştüğünü

gösteren raporunda, sektörde 2019 yılının Ocak ayında başlayan olumsuz seyrin devam ettiği

belirtilmiştir. Avrupa’daki Brexit süreci ile ilgili belirsizliklerin ve ABD ile Çin arasındaki gerilimin küresel

ticarete yansımaları bu düşüşün en büyük sebebi olarak görülmektedir.

Olumsuz rakamların aksine, Meksika havayolları toplam %6’lık büyüme elde etmiştir. Uluslararası

kargoda, Meksika havayolları ile taşınan yükler 2018 yılına kıyasla %3,5, yabancı hava yolları ile taşınan

kargolar ise %7,4 oranında artış göstermiştir. Dolayısıyla, ulusal hatların pazar payı 2019 yılında

%32’den %32,9’a yükselmiştir. En hızlı büyüyen Meksika havayolları Aeronaves TSM (%136,7), Interjet

(%74,5), Aeromexico (%3,1) MCS Aerocarga de México (%25,9) ve Gpo’dur.

Havayolu navlun fiyatları, kargonun hacmi, ağırlığı, ambalaj şekli, istiflenebilir veya istiflenemez yük

oluşu gibi kriterlere göre değişkenlik göstermekte ve hesaplanmaktadır. Bu nedenle yaklaşık bir fiyat

verilememektedir.

2019 ilk çeyrek verilerine göre Meksika-Türkiye hava kargo pazarının %65’i Guadalajara, %25’i Meksika

Şehri ve %10’u Monterrey çıkışlıdır. Anılan dönemde toplam 210 ton Meksika-Türkiye hava kargo

gönderisi mevcuttur. Sözkonusu pazarın çok büyük bir kısmı Guadalajara’da üretilen teknolojik

ürünlerden oluşmakta ve Bosch, IBM ve Nokia gibi uluslararası firmaların taşımaları yoğunluktadır.

Pazarın neredeyse tamamı İstanbul varışlı olup; İstanbul üzerinden Bursa ve Körfez sanayi bölgelerine

karayolu ile taşınmaktadır. Bahsedilen ürünler bir üretim zincirinin parçası oldukları için zamanında

teslim çok önemlidir. Bu taşımalarda karşılaşılan en büyük sorun müşterinin istediği zamanda

gönderilerin Türkiye’ye varışının sağlanamamasıdır. Turkish Cargo ile Meksika çıkışlı çoğunlukla transit

kargo taşınmakta olup; taşımaların sadece %10-15’lik bir kısmı Türkiye varışlıdır.

2019 ilk çeyrek verilerine göre Türkiye-Meksika hava kargo pazarının %90’ı Meksika Şehri varışlı olup,

anılan dönemde toplam 350 ton Türkiye-Meksika hava kargo gönderisi mevcuttur. Bu rakam Meksika-

21/28

Türkiye’dekine göre daha yüksek olsa dahi hava kargo için oldukça az sayılabilecek bir miktardır. Ayrıca

hava kargo olarak değerlendirdiğimizde Meksika’da her 3 ton ithalat için 2 ton ihracat mevcut olup, bu

bağlamda Meksika daha çok bir ithalat noktasıdır. Türkiye-Meksika rotasında taşınan ürünlerin

çoğunluğu ısı kontrol durumları bulunmayan genel kargodur. Turkish Cargo ile Meksika’ya taşınan

kargoların %90’ı transit kargodur. Türkiye-Meksika kargoları Meksika varışlı kargoların yaklaşık

%10’unu oluşturmaktadır.

Karayolu Yük Taşımacılığı

Ülke içinde malların %60’ı kara yolu ile taşınmaktadır. Karayolu ile yük taşımacılığı sektör GSYİH’sinin

%49,3'ünü oluşturmaktadır. 2015 yılının son çeyreğinde, karayolu yük taşımacılığının GSYİH'ye katkısı

bir önceki yılın aynı dönemine göre %2,7 artmıştır.

2018 yılında Meksika’da karayolu ile taşınan yük miktarı %1,8 artışla 556 milyon tona ulaşmıştır.

Karayolu taşımacılığına ilişkin detayı istatistiki veriler Meksika İletişim ve Ulaştırma Bakanlığı’nın

internet adresinde mevcuttur

http://www.sct.gob.mx/fileadmin/DireccionesGrales/DGAF/EST_BASICA/EST_BASICA_2018/_Estad%

C3%ADstica_B%C3%A1sica_del_Autotransporte_Federal_2018.pdf.

Şekil 28. Karayolu Yük Taşımacılığının Yıllar İtibarıyla GSYİH’ye Katkısı (milyon peso)

Kaynak: INEGI

22/28

Şekil 29. Meksika’nın Yıllar İtibarıyla Genel ve Özel Karayolu Yük Taşımacılığı İstatistikleri (bin ton)

Kaynak: SCT

Karayolu taşımacılığında ağırlıkla ilgili kurallar mevcut olup; azami ağırlık bilgisi aşağıdaki tabloda

gösterilmektedir. Belirtilen ağırlıkları aşan taşımalarda ekstra maliyet söz konusu olmaktadır.

Tablo 5. Karayolu Taşımacılığında Azami Tonaj Bilgisi

Şaft Türü Tekerlek Sayısı Tekerlek Başına

Yük (ton)

Şaft Türüne Göre Yük (ton)

Şaft Başına Toplam

Basit 2 3,30 6,60 6,60

Basit 4 2,75 11,00 11,00

Basit 8 2,75 22,00 22,00

Çift veya tandem 8 2,75 11,00 22,00

Çft veya tandem 16 2,75 22,00 44,00

Üçlü veya tridem 12 2,75 11,00 33,00

Üçlü veya tridem 24 2,75 22,00 66,00

4 ve daha fazla 8 (şaft başına) 2,25 18,00 Değişken

4 ve daha fazla 12 (şaft başına) 2,25 27,00 Değişken

Kaynak: SCT

23/28

Denizyolu Yük Taşımacılığı

Ulusal Liman Sistemi verilerine göre 2019 yılı Ocak-Mayıs döneminde, 2018 yılının aynı dönemine göre

%1,4 azalış ile yaklaşık 129 milyon ton kargo elleçlenmiştir. 2018 yılında ise yıllık %2,9 artış ile 317

milyon ton kargo elleçlenmiştir. Denizyolu taşımacılığının %40,9’unu oluşturan petrol ve türevlerine

ilişkin olarak ise 2019 yılı ilk beş aylık dönemde 52,8 milyon ton ve 2018 yılında 129,2 milyon ton kargo

taşınmıştır. Denizyolu taşımacılığının %17,2’sini oluşturan konteynerlenmiş genel kargo için ise

sözkonusu rakamlar sırayla 221 milyon ton ve 53,6 milyon ton olarak gerçekleşmiştir.

Konteyner trafiğinde, 2019 yılı Ocak-Mayıs döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %8,7

artışla 2,9 milyon TEU işletilmiştir, 2018 yılında ise bu rakam yaklaşık 7 milyon TEU olarak

gerçekleşmiştir. Petrol ve türevleri ile madencilik ürünleri en fazla taşınan ürün grupları olmuştur.

Şekil 30. Yük Tipi Bazında Denizyolu Yük Taşımacılığı (2018-2019 Ocak-Mayıs Dönemi Karşılaştırmalı)

Kaynak: INEGI

Şekil 31. Liman Bazında Denizyolu Yük Taşımacılığı (2018-2019 Ocak-Mayıs Dönemi Karşılaştırmalı)

Kaynak: INEGI

Pasifik Okyanusu ile Meksika Körfezi ve Karayip Körfezi’nde yer alan limanlarda taşınan yük miktarına

ilişkin detaylı istatistiki bilgi http://mim.promexico.gob.mx/work/models/mim/templates-

new/Download/whymx/Seaports.pdf adresinde mevcuttur.

Meksikalı firmalar, Türkiye’den ve AB ülkelerinden gelen ürünler için Atlantik Okyanusu kıyısındaki

Veracruz Limanı’nı kullanmaktadırlar. Veracruz-Meksika Şehri arası bir konteyner malın nakliyesi

ortalama 1.200 dolardır. Bazı durumlarda ise Türkiye’den gönderilen ürünler ABD üzerinden Meksika

pazarına ulaştırılmaktadır.

Meksika’ya Çin’den gelen ürünler Pasifik Okyanusu kıyısındaki limanlardan gelmektedir. Çin’den gelen

ürünlerin nakliyesi 20-25 gün sürerken, Hindistan’dan gelen ürünlerin nakliye süresi 28-30 gün arasında

değişmektedir. Çin’den 20 fitlik bir konteyner malın Meksika’ya nakliyesi 2.000 ABD doları iken, 40 fitlik

bir konteyner malın nakliyesi yaklaşık 3.000 ABD dolarıdır. AB ülkelerinden Veracruz Limanı’na

24/28

ürünlerin nakliyesi ise 15-20 gün sürmektedir. Meksika limanlarına gelen ürünlerin iç bölgelerdeki

depolara nakliyesi eyaletlerin limanlara uzaklığına göre 3 ila 7 gün arasında sürmektedir.

Taşımacılık süresinin kısa olması taşıma maliyetlerini etkilediği gibi, depolama maliyetini ve pazardaki

beklenmeyen taleplere hızlı yanıt verebilme açısından da firmalar açısından önem arz etmektedir.

Tablo 6. Deniz Taşımacılığı Süresi (gün)

Kaynak: Sea Rates, 2018.

Türkiye’den Meksika’ya deniz yoluyla gelen kargolar belli başlı aktarma limanlarına uğramaktadır. Söz

konusu aktarma limanları yükü taşıyan gemi acentesine göre değişkenlik göstermekle birlikte en sık

kullanılan aktarma (trans-shipment) limanları; İspanya’daki Algeciras, Barcelona ve Valencia Limanları

ile İtalya’daki Gioia Tauro ve Portekiz’deki Sines Limanı’dır.

Türkiye’den Ambarlı, İzmir ve Mersin Limanları baz alınarak ortalama deniz navlunu fiyatları aşağıdaki

gibidir. Bu fiyatlar sadece ilgili limanlar arasındaki deniz taşımacılığı maliyetlerini yansıtmakta olup,

bunlara çıkış limanı ve varış limanı masrafları (lokaller) eklenmelidir. Lokal masraflar çalışılan gemi

acentesine göre değişkenlik göstermektedir. Ayrıca bu fiyatlar gümrük ve iç nakliye masraflarını da

içermemektedir.

Tablo 7. Türkiye-Meksika Denizyolu Ortalama Navlun Fiyatları

Rota 20 Dry

Konteyner Ortalama

Transit Süre

AMBARLI-ALTAMIRA 1.400 USD 35 gün

AMBARLI-VERACRUZ 1.400 USD 35 gün

AMBARLI-LAZARO CARDENAS 1.600USD 40 gün

AMBARLI-MANZANILLO 1.600 USD 45 gün

İZMİR-ALTAMIRA 1.500 USD 35 gün

İZMİR -VERACRUZ 1.500 USD 35 gün

İZMİR -LAZARO CARDENAS 1.700 USD 40 gün

İZMİR -MANZANILLO 1.700 USD 40 gün

MERSİN-ALTAMIRA 1.500 USD 30 gün

MERSİN-VERACRUZ 1.500 USD 30 gün

MERSİN-LAZARO CARDENAS 1.700 USD 45 gün

MERSİN-MANZANILLO 1.700 USD 45 gün

Çıkış Ülkesi Varış Şehri

New York Los Angeles Roterdam Yokohama Şangay

Almanya 9,8 22,2 0,8 31,7 29,6

Brezilya 13,1 19,9 14,5 31,9 30,1

Çin 28,7 15,9 28,9 2,8 -

Kolombiya 6,5 8,4 14,4 21,5 23,5

Güney Kore 14,6 27,7 29,9 2,3 1,3

ABD - - 9,8 13,4 15,9

Hindistan 26,4 25,8 21,9 12,6 10,5

Meksika 5,4 3,7 14,0 16,9 19,4

Polonya 10,5 23,1 1,7 32,6 30,5

Türkiye 13,7 25,2 8,7 24,1 22,1

25/28

Demiryolu Yük Taşımacılığı

Meksika Demiryolu Sistemi (SFM)'nin ana faaliyetleri; yük taşımacılığı hizmeti, veranda hizmeti, yolcu

taşımacılığı hizmeti ve diğer hizmetlerden oluşmaktadır. 2018 yılı itibarıyla kilometre başına taşınan

yük miktarı %1,85 artarak yaklaşık 88 milyar ton-kilometre olmuştur.

2008-2018 döneminde SFM’de taşınan kargo türleri sektörel olarak incelendiğinde; sanayi ürünlerinin

taşımacılığı demiryolu ile taşınan toplam yük miktarının %47,6'sını, tarım ürünlerinin %25,1’sini,

madencilik ürünlerinin %12,9’unu ve petrol ürünlerinin %8,1’sini oluşturduğu görülmektedir.

Şekil 32. SFM’de Taşınan Demiryolu Yük Miktarı

Kaynak: SCT

SANAYİ PARKLARI VE DEPOLAMA MERKEZLERİ

Meksika’nın ulaştırma ağı son yıllarda ülkenin farklı bölgelerinde kurulan sanayi parklarından olumlu

yönde etkilenmiştir. Meksika Şehri’ndeki tek sanayi parkı şehrin kuzeyinde 58 hektar ve 280.000 m2

alanda kurulu Pical Pantaco olup; ülke genelinde sayıları 140’tan fazla olan, toplamda yaklaşık 16.000

hektar alanda kurulu ve 2.000’den fazla şirketi barındıran pek çok sanayi bölgesi mevcuttur. Söz konusu

sanayi bölgelerinde ağırlıklı olarak otomotiv, elektrik-elektronik, mühendislik ve havacılık şirketleri

bulunmaktadır.

Meksika Özel Sanayi Parkları Birliği (AMPIP)’nin internet adresinde Meksika’daki sanayi parklarının

coğrafi ve sektörel dağılımına ilişkin detaylı bilgi mevcuttur (https://ampip.org.mx/en/industrial-parks-

directory/).

TAŞIMA TÜRLERİNE GÖRE MEKSİKA’NIN DIŞ TİCARETİ

2017 yılında ülkenin toplam mal ihracatının %62’si karayolu, %20’si denizyolu, %13'ü demiryolu ve %5’i

havayolu ile yapılmıştır. İthal edilen malların ise %48’i karayolu, %33’ü denizyolu ve %9’u havayolu ve

%8’i demiryolu ile taşınmıştır.

26/28

Şekil 33-34. Meksika Dış Ticaretinin Taşıma Modlarına Göre Dağılımı

Kaynak: CANACAR https://canacar.com.mx/servicios/estadistica/indicadores-economicos-internacionales/

2018 yılı Ocak-Haziran döneminde ise ithalatın %47’si karayolu, %34’ü denizyolu, %9,1’inin havayolu

ve %7,7’sinin demiryolu ile gerçekleştirilmiştir. Aynı dönemde ihracatın %60,6’sının karayolu, %21’inin

denizyolu, %13,3’ünün demiryolu ve %4,6’sının havayolu ile gerçekleştirildiği görülmektedir.

Şekil 35-36. Taşıma Modlarına Göre İthalat ve İhracat (2017, milyon dolar)

Kaynak: CANACAR https://canacar.com.mx/servicios/estadistica/indicadores-economicos-internacionales/

MEKSİKA LOJİSTİK SEKTÖRÜNE İLİŞKİN GENEL SORUNLAR

Ülkedeki lojistik altyapısının en büyük sorunu karayollarından ziyade kara, deniz ve demir yolu

taşımacılığı arasındaki bağlantı eksikliğidir.

2018 Dünya Ekonomik Forumu rekabet edebilirlik sıralamasına göre Meksika, değerlendirilen 140 ülke

arasında altyapı açısından 49’uncu sırada yer almıştır. Meksika karayolu bağlantısında 7’inci, yerel

karayolunda 47’inci, liman hizmetlerinde 60’ıncı, demiryolu hizmetlerinde ise 74’üncü sırada

bulunmaktadır. Altyapı eksiklikleri de maliyetleri çok önemli ölçüde artırmaktadır.

Meksika’daki şirketler satışlarının yaklaşık %12,7'sini lojistik sorunlarına ayırmaktadır. Armstrong &

Associates'e göre İngiltere’de bu oran %7,3, Almanya'da ise %8,5 düzeyindedir.

Ürünlerin maliyetine bakıldığında taşımacılık lojistiğinin ortalama fiyatı dünya çapında malların

%30'una karşılık gelmekte iken, Meksika Ulusal İthalatçılar ve İhracatçılar Birliği (ANIERM) verilerine

göre Meksika'da sözkonusu oran %50'ye kadar çıkmaktadır.

27/28

Yukarıda sayılanların haricinde yurt içi taşımalarda önemli ölçüde güvenlik riski mevcut olup; sürücü

eğitimi, rota planlama, GPS ile kargo izleme, konvoy ve güvenlik önlemleri maliyetleri kara yolu taşıma

maliyetlerine yaklaşık %5 oranında artış olarak yansımaktadır. Sensitech’in bir araştırmasına göre

Meksika’da kargo hırsızlığı eylemleri 2015 yılından bu yana artmakta olup; 2016 yılında %61, 2017

yılında %49 ve 2018 yılında %17 oranında artış kaydedilerek 2018 yılında kargo hırsızlığı vakalarının

sayısı 17.270’e ulaşmıştır.

Ulusal Kargo Taşımacılığı Odası (CANACAR) verilerine göre 2019 yılının ilk dört ayında da %6 artışla

sözkonusu hırsızlık vakaları sürmektedir. 2019 yılının ilk çeyreğinde 4.130 kargo hırsızlığı vakası

yaşanmış olup, hırsızlık ve saldırı vakalarının bazılarına adam kaçırma ve öldürme de eşlik etmiştir.

Meksika’da kargo araçlarına yönelik günde ortalama 31 adet silahlı soygun yaşanmakta ve söz konusu

hırsızlık eylemleri her yıl 4,8 milyar dolar ekonomik kayba sebep olmaktadır.

Sözkonusu vakaların %97’si araç transfer halinde iken, %60-65’i organize suç şebekeleri tarafından

silahlı soygun yoluyla ve %56’sı 19:00-07:00 saatleri arasında gerçekleştirilmektedir. Vakaların büyük

çoğunluğunu uyuşturucu kartelleri ile bağlantılı olan, çoğu zaman gümrük personeline rüşvet vererek

değerli kargoların taşındığı araçları ve yolları öğrenen, polis arabası ile yol kenarında bekleyen federal

polis kılığındaki şebeke üyeleri gerçekleştirmektedir.

Karayolu ile taşımada en fazla çalınan ürün kategorileri yiyecek-içecek (%37), inşaat ve sanayi ürünleri

(%9), alkol (%8), elektronik ürünler, ayakkabı, hazır giyim, otomotiv yedek parçaları ve ilaçtır. Demir

yolu ile taşımada ise yakıt, çelik, hububat, petrokimyasal, otomotiv yedek parçaları ve otomobiller en

fazla çalınan ürün gruplarıdır.

Kargo hırsızlığı vakalarının %60’ı ülkenin orta kesimlerinde, %22’si batıda, %13’ü güneydoğuda, %10’u

kuzeydoğuda ve %2’si kuzeybatı bölgelerinde meydana gelmektedir. Vakaların %26’sının görüldüğü

Puebla Eyaleti Meksika Şehri-Veracruz otoyolu hattında yer almaktadır. Vakaların %25’i başkent

Meksika Şehri’ni üç taraftan kaplayan Meksika Eyaleti’nde, %10’u Meksika Şehri ile Pasifik kıyısındaki

Manzanillo ve Lazaro Cardenas Limanlarını hattındaki Michoacan Eyaleti’nde yaşanmaktadır. Tlaxcala,

Nuevo Leon, Jalisco ve Morelos Eyaletlerinde risk %5-10 arasında; San Luis Potosi, Veracruz, Oaxaca ve

Queretaro Eyaletlerinde ise %2-3 arasındadır. Dolayısıyla riski düşük bölgelerin lojistik merkezi

kurulması açısından tercih edilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

Kargo hırsızlığının %42’si üç ana otoyol hattında meydana gelmektedir. En tehlikeli otoyollar Mexico

City-Veracruz (Highway 150), Morelia-Lázaro Cárdenas (Highway 37), Mexico City-Querétaro (Highway

57), Querétaro-Salamanca-Irapuato (Highway 45), Mexico City-Cuernavaca-Chilpancingo (Highway 95)

ve Monterrey-Reynosa (Highway 40) arasındaki otoyollardır.

Meksika Hükümeti anılan soruna çözüm amacıyla bu yıl İçişleri ve Maliye Bakanlıklarının ilgili

birimlerinin katılımı ile “Güvenli Yollar Planı”nı hazırlamış, ülke genelindeki yolcu ve kargo araçlarına

yönelik hırsızlık ve şiddet olayları ile mücadele için yeni bir kolluk gücü oluşturmuştur. Güvenlik

denetim noktaları, silah ve uyuşturucu dedektörleri ile drone teknolojisinin kullanımı gibi önlemler

özellikle hırsızlık vakalarının %75’inin görüldüğü Puebla, Tlaxcala, Meksika ve Michoacán Eyaletlerinde

harekete geçirilecektir.

28/28

KAYNAKLAR

• Meksika Hükümeti https://www.gob.mx/

• Meksika İletişim ve Ulaştırma Bakanlığı http://www.sct.gob.mx

• Resmi Gazete http://dof.gob.mx/nota_detalle.php?codigo=5292917&fecha=20/03/2013

• Economic Commission for Latin America and the Caribbean https://www.cepal.org/

• Ulusal Denizyolu Taşıma Odası http://www.cameintram.org/

• Ulusal Karayolu Taşıma Odası https://canacar.com.mx/

• Meksika Denizcilik Acenteleri Birliği http://www.amanac.org.mx/

• Meksika Demiryolları Birliği http://amf.org.mx/

• Ulusal Özel Taşımacılık Birliği www.antp.org.mx

• Veracruz Limanı https://www.puertodeveracruz.com.mx/

• Altamira Limanı https://www.puertoaltamira.com.mx/

• Lazaro Cardenas Limanı https://www.puertolazarocardenas.com.mx/

• Manzanillo Limanı https://www.puertomanzanillo.com.mx/

• Barsan Global Logistics Mexico S.A. de C.V.

• Turkish Cargo Mexico.

• Obras 100 https://obrasweb.mx/infraestructura/2019/06/27/la-infraestructura-logistica-el-

sector-olvidado-por-mexico

• Freight Waves https://www.freightwaves.com/news/in-mexico-officials-prioritize-

safeguarding-high-crime-highways

• JOC https://www.joc.com/trucking-logistics/private-trucking-fleets/mexico-shippers-protect-

against-rising-theft-eye-amlo-efforts_20190320.html.