Upload
nguyennguyet
View
224
Download
4
Embed Size (px)
Citation preview
TEGEP
MENTORLUK
SÜRECİ
Tarihi
Mentor kelimesinin kökeni
mitolojiden gelmektedir.
Odyssey’de belirttiğine göre
Ithaca Kralı Ulysses savaşa
gitmeden önce oğlu
Telemachus’u en yakın arkadaşı
Mentor’a emanet eder. Kralın
savaştan dönmesi yirmi yıl alır ve
Mentor, Prensi kralın yokluğunda
en iyi şekilde egitmiş ve yetiştirmiş
olacaktır.
Nedir?
Mentorluk gelişim ihtiyacını karşılayan uzun terimlerle bağıntılı bir ilişkidir,tam potansiyeli kullanmaya da yardımcı olur ve bütün mentorler, çiftlerve organizasyonlar faydalanabilir. (Suzanne Faure)
Mentorluk niyeti barındırarak belirli bir konuda yaşam bilgeliğinin birkişiden diğerine taşındığı karşılıklı bir ilişkidir. Mentorluk tesadüfen oluşmazaynı şekilde yararları da bir anda ortaya çıkmaz. İlişkisel bir boyut taşırama iyi bir arkadaşlığın ötesindedir. Mentorluk yalnızca iki insanın biraraya gelip bir şeyler paylaşması değildir. (S. Graves)
Mentorluk bilgisini, tecrübesini, aklını paylaşmaya hazır bir bireyin budeğişimi dileyen bir bireyle arasındaki destekleyici ilişkiyi temsil eder. (S.Faure)
Temel Nitelikleri
Karşılıklı bir öğrenme sürecidir
Gizlilik esasına dayanan ilişki odaklı bir süreçtir
Gönüllülük esasına dayalı bir süreçtir
Menti, mentorun sponsorluğunda belirlenen gelişim
hedeflerine ulaşmaya çalışır
Mentinin yönettiği bir süreçtir
Mentor Açısından
Karakter/Kişilik Özellikleri
Yapması Gerekenler
Temel Mentorluk Becerileri
Karakter/Kişilik Özellikleri
Profestonel kariyer, yönetim ve liderlik becerileri ile rol
model olmak
Açık fikirli, esnek ve desteğe ihtiyaç duyulan alanların
farkında olmak
Kendisini ve diğerlerini geliştirmeye istekli olmak
İletişimde ve ilişki yönetiminde başarılı olmak
Tüm iş yoğunluğuna rağmen mentisi için zaman
yaratmak ve ulaşılabilir olmak
Yapması Gerekenler Kariyer rehberliği ve desteği sağlamak
Rol model olmak
Aktif dinlemek
Mentiye kendi tecrübelerinizi aktararak yardımcı olmak
Gizliliğe sadık kalmak
Öğrenme hedeflerinin belirlenmesinde yardımcı olmak
Bilgi kaynağı olmak
Geribildirim vermek ve almak
Performansı ve aksiyonları değerlendirmek
Önerilerde bulunmak
Mentiyi denemeye ve risk almaya teşvik etmek
Mentiye problemlerini çözmesinde ve karar vermesinde uygunsorular sorarak yardımcı olmak
Mentinin özgüveninin güçlenmesine yardımcı olmak
Mentinin kendi kendine öğrenmesine yardımcı olmak
Temel Mentorluk Becerileri:
Mentiye YaklaşımlarMentorluk sürecinizin ajandası ve dinamiklerine göre aşağıdakiyaklaşımlardan faydalanabilirsiniz. Fasilitasyon: mentinin alternatifleri düşünerek kendi yaklaşımını
bulması/karar vermesini sağlamak ve yardımcı olmak Rehberlik: öneri vermek, bilgi paylaşmak, içgörüyü geliştirmek Kariyer gelişimi: çözüm, seçenek ve kendi aksiyonlarını düşünmek için
fırsat sunmak Koçluk: performansı geliştrimek, farkındalığı ve sorumluluğu yükseltmek Sponsorluk: Kariyer gelişimine yardımcı olmak İç ve dış networklere erişim: dahiliyet ve görünürlük sağlamak Role modellik: zor durumlarla ve kişilerle nasıl başa çıkıldığını göstermek Kişisel destek: cesaretlendirmek, kabul etmek, onaylamak Danışmanlık: işle ilglii veya kişisel meselelerde bir yansıtıcı gibi davranmak Arkadaşlık: ilişkinin kişisel yönünü artırmak
Mentor olarak geliştirilmesi gereken en temel beceri, mentinin ihtiyaçalanına hassasiyet göstererek uygun yaklaşım ve davranışları göstermektir.
• Yakınlık Kurun
Açıkça paylaşın; ilişkiyi ilk başlatan olun
Her fırsatta güven verin; sözünüzü tutun, gizliliği koruyun
Sağlayabilceğiniz katkılarınızın olduğunu gösterin
Birbirinize tek bir birey olarak davranın; karşınızdakinin zihninde nelervar, onun duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışın
Bol bol soru sorun, sessiz kalın, aktif olarak dinleyin
Odaklanın; yargılamadan dinleyin
Uyumu sağlayın; mentinin hedeflerini kabul edip onaylayın
Mentinin kendi ayakları üzerinde durmasını sağlayın
Yardıma ihtiyacınız olduğunda isteyin, her şeyi biliyor gibidavranmayın
İltifat edin; samimi bir iltifat için fırsat kollayın
Takdir edin
Vücut dili ve konuşmada menti ile benzerlik gösterin
Mentinize tüm dikkatinizi verin; telefonunuzu bir kenara bırakın.
• Etkili Soru Sorun Mentinin konfor alanını zorlayıcı ve cevaplarını kendisinin bulacağı sorular
sormak önemlidir. Neyi nasıl sorduğunuz ise sorunuzun menti üzerindekietkisini belirleyecektir. Pozitif ve açık sorular en uygun soru tipleridir.
Negatif sorular cesaret kırıcı olup savunmacı cevaplar getirirken pozitifsorular motive edici ve destekleyici sorulardır.
Mentinin çeşitli şekillerde yanıtlayabileceği «ne, nerede, nasıl» gibi açıkuçlu sorular kullanmak daha uygundur.
Örn: Bu geribildirim doğrultusunda nasıl ilerleyeceksin?
Odağı daraltan, kısa ve sadece bilgiye veya gerçeğe dayalı «mı, mi» lisorulardan kaçınmak gerekir.
Örn: Projeyi zamanında tamamladın mı?
Negatif Sorular Pozitif Sorular
Neden zaman planının gerisindesin? Proje nasıl ilerliyor?
Neden hala hiçbir şey yapmadın? Başarılı olmak için nasıl bir desteğe ihtiyacın var?
Yolunda gitmeyen ne? Neler yolunda gidiyor?
Sorun ne? Üzerinden gelmek zorunda olduğun sorunlar neler?
Ne yaptığının farkında mısın? Sence bundan sonrasında nasıl ilerlemelisin?
• Aktif Dinleyin
Seanslarınızı çalışma masanızdan uzakta gerçekleştirin. Seanslar sırasında telefonunuzu yanıtlamayın. Mentiye tüm dikkatinizi verin. Menti ile tartışmayın veya sözünü kesmeyin. Ne söylediğini netleştirmek veya anlamak için sorular sorun;
karmaşık durumlarda «yani şöyle söylüyorsun...» gibiifadelerle kendi anladığınızı özetleyin.
Dinlediğinizi gösterin (göz kontağı vb); samimi bir ifade ilementiyi konuşması için teşvik edin
Diyalog sırasında sessiz kalmayı da tercih edin. Daha fazlabilgi almak için oldukça etkili olabilir.
Mentinin söylediği ve ima ettiği mesajlara dikkat edin. Menti tüm söyleceklerini bitirene kadar yargılamada
bulunmayın. Seanslar sırasında not alın, bu daha sonrasında geriye
dönük özet çıkarmaktan daha kolay olacaktır.
• Geribildirim alın ve verin
Geribildirim verirken: Belirli bir örneği temel alarak açıklayın Bu davranışın oluşturduğu belirli bir sonucu gösterin Devam etmesi ve değişmesi gereken noktaları net olarak
bulun
Geribildirim alırken: Mentinizden düzenli aralıklarla neler kazandığına dair
geribildirim isteyin Yapıcı geribildirim alırken savunmacı bir reaksiyon
göstermeyin Nasıl yanıtlayacağınızdan önce, geliştirmeniz gereken
noktayı daha net anlamak ve nasıl geliştireceğinize ilişkindaha çok bilgi almak için soru sorun.
Menti Açısından
Karakter/Kişilik Özellikleri
Yapması Gerekenler
Kaçınması Gerekenler
Karakter/Kişilik Özellikleri
Öğrenmeye açık,
Gelişime açık,
Güvenilir,
Sorumluluk sahibi,
Yapması Gerekenler
Mentorluk süreci için istekli olmak, Mentorluk süresi boyunca gizlilik anlaşmasına bağlı kalmak,
mentorun paylaştıklarını başkalarıyla paylaşmamak, Mentorluk görüşmelerini organize edilmesi, her görüşme için
tarih, yer ve saat belirlenmesi konusunda sorumluluk almak, Mentorluk sürecinde alınan kararlar doğrultusunda aksiyon
almak, Mentorluk sürecinde edindiği kazanımları kariyer planına
entegre etmek, Sorular sormak ve yeniliklere açık olmak, Geribildirim almak ve vermek konusunda istekli olmak, Önemli olduğunu düşündüğü ve geliştirmek istediği konuları
gündeme getirmek,
Mentor ve Menti Tarafından
Kaçınılması Gerekenler
Mentorluk sürecinde paylaşılanları üçüncü kişiyle
paylaşmak,
Güveni zedeleyecek davranışlarda bulunmak
Görüşmelere mazeret bildirmeden katılmamak, sürekli
görüşme tarihlerini ertelemek,
Süreç boyunca ilgisiz davranmak,
Geribildirimleri kişisel almak
Münakaşalara yol açacak tutum ve davranışlar
sergilemek
TEGEP Mentorluk Seanslarının
Organizasyonu
Öğe
Yer Sakin, sessiz, özel, samimi, ulaşımıkolay, mutlaka yüzyüzegörüşülebilecek bir ortam
Kalabalık, konuşmaları başkalarınınduyabileceği, gürültülü, ofis masası,her iki taraf için de uzaklokasyonlar; telefon vb.
Zaman Verimli ve dikkatli olunabilecek birzaman dilimi
Çok erken saatler, çok geç saatler,önemli bir toplantının hemen öncesiveya sonrası
Sıklık Her ay bir görüşme (iki saat);mentinin ihtiyaç duymasıdurumunda ek telefon görüşmelerigerçekleşir
Daha seyrek, daha kısa süreli
Seans # 4 seans _
Programlama Seans düzeni mentorluk anlaşmasısırasında belirlenmeli, bir değişiklikhalinde, bir sonraki görüşme tarihi 1ay öncesinde belirlenmeli
Son gün, son dakika ertelemeler(çok mücbir –sağlık sorunu, ölümvb- sebepler dışında)
Mentorluk Seanslarının
Organizasyonu
Seans Akış
1 Tanışma, veri toplama, hedeflerin belirlenmesi, mevcut kişiselgelişim planı üzerinden geçme, mentorluk anlaşması
2 Zorlukların, engellerin ve desteklerin bulunması
3 Mentorluk hedefleri doğrultusundaki aksiyonlarındeğerlendirilmesi ve engel ve desteklerin ileriye dönük olaraktekrar değerlendirilmesi
4 Mentorluk anlaşması, aksiyon planı ve sonuçların gözdengeçirilmesi ve değerlendirme
Mentorluk Anlaşması
Seans Akışlarına Yardımcı Konular
1. Seans
2. ve 3. Seanslar
4. Seans
1. Seans
Mentor ve mentinin;
Kariyer geçmişi,
Nitelikleri,
Deneyimleri
Becerileri,
İlgi alanları,
Yapmaktan en çok zevk aldığı veya hiç hoşlanmadığı şeyler,
En büyük başarısı,
En büyük başarısızlığı,
Başarı anlayışı,
konularında bilgi paylaşımı.
Mentinin kariyer hedeflerinin belirlenmesi(1-2 sene içerisinde rolünde neyigeliştirmek istiyor? Daha farklı rollere hazırlık için neyi geliştirmek istiyor? Buhedeflere ulaşma yolundaki fırsat ve zorluklar nelerdir?)
Mentorluk anlaşmasından beklentilerin konuşulması
Mentorluk Anlaşması’nın incelenip imzalanması
Mentorluk Seansları Organizasyon tablosunun tamamlanması (Görüşmetarih, yer ve zamanına karar verilmesi)
2. ve 3. Seanslar
Mentiyi motive eden konular neler?
Mentinin güçlü yönleri, gelişim alanları, fırsat ve tehditlerin analizi (SWOT)
Spesifik bir yeteneğin geliştirilmesi
İleriye dönük
Belirli beceri gelişimi
Menti’nin görünürlüğü ve dernek bünyesinde ağ oluşturma
Morali ve bağlılığı etkileyen faktörlerin incelenmesi
Dernek içinde/dışında profesyonel profil
Planlar ve gelecek yönetimi
Diğer sorumluluklar ile işi dengeleme
Menti’nin kariyer hedefine ulaşırken karşılaşabileceği engellerigözden geçirme
Kariyer hedefine ulaşırken engelleri aşabilmek adına stratejiler içinbeyin fırtınası yapma
2. ve 3. Seanslar (devam)
Kişisel gelişim planı üzerinde çalışmaya ya da varolan planıgüncelleştirmeye başla
1. Kariyer hedeflerini belirlemek Kariyer hedeflerini tanımlama, bu hedeflerin sebepleri ve
başarmanın zaman dilimi. Hedefler AKILLICA olmalıdır.(belirli, ölçülebilir, kabul edilmiş, gerçekçi
ve zamanı dilimi belirgin)
2. Her bir hedef için gerekli olan öncelikli aksiyonları tespitetmek Menti’nin kariyer hedeflerine nasıl ulaşacağını görüşmek Insanların değişiklikten etkilenmelerinin muhtemel olduğunu
tanımlamak Başarının nasıl birşey olacağını görüşmek Menti kariyer hedefine ulaşmaya çalışırken kendine dair hangi
profesyonel ve kişisel gelişimlere odaklanmalıdır ? Kariyer hedefine ulaşmak için alınması gereken öncelikli aksiyonları
listelemek. Neden ? Hangi özkaynak? Hedefe ulaşmaya çalışırken çıkabilecek engel ve bariyerleri
belirlemek, bu engelleri aşabilmek için stratejileri belirlemek Menti’ye kariyer hedefine ulaşırken kimin yardımcı olabileceğini
görüşmek. Menti şirket içerisinden kişiler tavsiye edebilir mi ? kariyeraksiyon planında başka kimler dahil edilebilir ? yünetici en iyi nasılkatkıda bulunabilir ?
4. Seans:
Mentorluk ilişkisini gözden geçirme
Menti’nin PDP sini gözden geçirme
Menti PDP sini başkaları ile görüştü mü ? Aldığı geri bildirim nasıldı?
Menti’nin alması gereken sıradaki adımlar nelerdir?
Mentorluk ilişkisi sayesinde ortaya çıkan sonuçları değerlendirme, iki tarafınkarşılıklı edindiği faydalar paylaşma
Ne işe yaradı ?
Gelişim için tavsiyeler var mıdır ?
İki taraf da mentorluk ilişkisini şuanda bitirme taraftarı mı?
İki taraf da mentorlugu, daha ileriye gidebilmek icin nasıl kullanabilir?
Her iki tarafından süreci gözden geçirmesi, süreci değerlendirmse ve öğrenimlerini ileriye taşımalarıadına önemli bir aşamadır.
Mentorluk Süreci Takip Formu’nun gözden geçirilmesi
Mentinin bir sonraki adımı ne olmalı?
İki tarafın mentorluk sürecinden edindiği faydaların paylaşılması
Her iki tarafın da gelişim için önerileri
Her iki taraf da mentorluk sürecini sonlandırmak istiyor mu?
Bundan sonraki ilişkinin nasıl devam edileceğinin konuşulması
Mentorluk Sürecinden En Etkin
Faydalanma Yolları
Mentorluk sürecine dahil olacaksanız öncelikle bunu
istediğinizden ve vakit ayırabileceğinizden emin olun.
Güven ve uyumu sağlamak adına mentorluk ilişikisine vakit
ayırın.
Mentorluk ilişkisinin gizlilik boyutuna saygı duyun ama ilişkiyi
profesyonel seviyede tutun.
Mentor sürekli olarak mentiye dürüst ve yapıcı geribildirimlerde
bulunarak onu cesaretlendirlemli ve mentiden geribildirim
almalı.
Süreç Değerlendirmeleri
Mentorluk Programı Değerlendirme Formu (Mentor ve
Menti)
Sizi farklı noktalara taşıyacak
benzersiz deneyimler
dileğiyle,