Metode i Tehnike Prikupljanja Podataka u Situacionoj Efikasnosti u Sportskim Igrama

7/31/2019 Metode i Tehnike Prikupljanja Podataka u Situacionoj Efikasnosti u Sportskim Igrama

1/15

UNIVERZITET DEMAL BIJEDI U MOSTARUNASTAVNIKI FAKULTET

ODSJEK ZA SPORT I ZDRAVLJE

METODE I TEHNIKE PRIKUPLJANJAPODATAKA U SITUACIONOJ EFIKASNOSTI

U SPORTSKIM IGRAMA( SEMINARSKI RAD )

Student: Mentor:


2/15

Faris Varelija doc.dr. Ekrem olakhodi

Mostar , April 2012. godine

SADRAJ:1. UVOD................................................................................................................................3

1.1 Metode istraivanja u kineziologiji............................................................................4

1.2 Tehnike mjerenja u kineziologiji...............................................................................4

2. PREDMET I PROBLEM RADA..................................................................................6

3. CILJEVI I ZADACI RADA........................................................................................7

4. METOD RADA..............................................................................................................8

4.1 Podaci o situacionoj efikasnosti ekipe .....................................................................8

4.2 Podaci o situacijskoj efikasnoti pojedinih sportista ..............................................8

4.3 .Programi za analizu utakmica...............................................................................10

4.3.1. ProZone3..........................................................................................................10

4.3.2. Prozone Match viewer....................................................................................11

5. PRAKTINA I TEORETSKA VRIJEDNOST RADA............................................13

6. ZAKLJUAK.................................................................................................................14

7. LITERATURA...............................................................................................................15

2


3/15

1. UVOD

Testiranja i mjerenja su sredstva skupljanja informacija pomou kojih se planiraju budue

aktivnosti. Oni su neophodni pri programiranju trenanog procesa. Konstantno napredovanje

igraa je nezamislivo bez ovih aktivnosti i zbog toga su takve informacije veoma vane za svakog

trenera. Rezultati testiranja sadre ogromne koliine podataka o tome ta se desilo u prolosti,

koliko je sportista i kojom dinamikom napredovao, gdje su pravljene greke.

Cijeli proces testiranja i mjerenja odvija se u est faza:

Izbor karakteristika koje treba da se testiraju ili mjere

Izbor odgovarajuih testova ili metoda mjerenja

Skupljanje i evidentiranje dobijenih rezultata

Analiza rezultata

Donoenje odluka

Izvravanje donesenih odluka

U odabiru testa treba biti siguran da je on objektivan (da je stvaran rezultat), validan (postie se cilj

testiranja) i pouzdan (mogunost stalnog ponavljanja).U izboru testa treba se uzeti u obzir slijedee:

Svaki test treba da mjeri samojedan faktor

Test ne treba da zahtijeva tehniku obuenost (osim ako se test koristi za procjenu tehnike)

Treba se uvjeriti da igra tano razumije ta se od njega oekuje, ta se mjeri i zato

Procedura testa treba da bude strogo standardizovana u pogledu voenja evidencije,

organizacije i uslova izvoenja

3


4/15

1.1.Metode istraivanja u kineziologiji

Izbor metoda istraivanja predstavlja osnovni uvjet za uspjean istraivaki proces i uvjetovan

je nizom faktora. Koju metodu istraivanja treba izabrati najee zavisi od predmeta,

problema i cilja istraivanja, prirodi i zakonitostima koje vladaju u kineziologiji, oblasti i

izvorima istraivanja, nivoa osposobljenosti istraivaa, materijalnih, tehnikih i finansijskih

mogunosti. Pod metodom se podrazumjeva odreeni, svrsishodni planski postupak, koji se

primjenjuje zbog postizanja nekog cilja, zbog ostvarenja nekog zadatka. U oblasti naunogistraivanja metoda je organiziran put saznavanja stvarnosti i utvrivanja odreene zakonitosti

u pojedinim naunim oblastima. Naunom metodom se naziva skup raznih postupaka i procesa

pomou kojih se dolazi do naunih saznanja i istine. U kineziologiji najee se spominje

sedam metoda istraivanja:

dijalektika,

eksperimentalana,

statistika,

kibernetika,

normativna,

studij sluaja,

genetika metoda.

1.2.Tehnike mjerenja u kineziologiji

4


5/15

Mjerenje je veoma vaan postupak u nauci. Definira se kao pridruivanje brojeva prema

odreenim pravilima. Iz toga jasno proizilazi da se pod mjerenjem podrazumijeva kvantifikacija

objekata i dogaaja, odnosno atributa objekata. U drutvenim i humanistikim naukama pod

objektima se najee podrazumjevaju ispitanici, a mjerenjem se u kvantitativnom obliku izraava

zastupljenost pojedinih obiljeja (atributa) kod ispitanika. Mjerenju podlijeu ne samo iva bia,

odnosno razna njihova obiljeja, ve to mobu biti i pojave, predmeti, drutvene grupe, insistucije i

slino. U prvim poecima mjerne tehnike upotrebljavale su se primitivne jedinice kao to su palac,

lakat, stopala itd. Razvojem nauke i tehnike u stalnom su porastu i zahtjevi u pogledu tanosti i

mjerne mogunosti, pa iz tog razloga se s vremena na vrijeme uvode nove definicije mjernihjedinica, koje osiguravaju daljnje poveanje tanosti mjerenja. Danas je u upotrebi Meunarodni

sistem jedinica (Si). Izbor tehnika i instrumenata zavisi u prvom redu od specifinosti problema

koji se prouava. Iako se tehnike i instrumenti najee razmatraju zajedno, nema sumnje da su to

logiki posebni pojmovi. U oblasti kineziologije najee se primjenjuje sljedeih est tehnika:

posmatranje,

anketiranje,

skaliranje,

sociometrija,

intervju,

testiranje.

5


6/15

2.

PREDMET I PROBLEM RADA

Definicija predmeta i problema rada predstavlja polaznu taku svakog rada, te je zbog toga veomavano da se ispitivani problem jasno definie.

Predmet ovog seminarskog rada su metode i tehnike prikupljanja podataka.

Problem ovog seminarskog rada jeste objasniti kako i na koji nain se vri prikupljanje podataka osituacionoj efikasnoti u sportskim igrama.

6


7/15

3. CILJEVI I ZADACI RADA

Cilj ovag seminarskog rada jeste da objasnimo i prikaemo metode i tehnike pomou kojih se

prikupljaju podaci o situacionoj efikasnosti u sportskim igrama.

Na osnovu jasno definisanog cilja mogu se odrediti sljedei zadaci rada:

izvriti odabir adekvatne literature i ostalih dostupnih izvora informacija, metodoloki posloiti sakupljene podatke,

izvui odgovarajue zakljuke,

prezentirati rad.

7


8/15

4. METOD RADA

Situacioni modeli u sportskim aktivnostima rjeavaju najvanije i sutinske probleme, s obzirom

da su oni najblii realnosti (orginalu), jer se istraivanja i njihove konstrukcije sprovode na mjestu

i situacijama odvijanja neposredne sportske aktivnosti (takmienja), kao i sa subjektima koji su u

toj aktivnosti neposredno angairani. Za razliku od situacionih istraivanja u takmiarskim

uslovima, labaratorijskim eksperimentima se rjeavaju problemi samo u sluajevima kada nije

mogue primjeniti situacioni eksperiment ili kada se rezultati situacionog eksperimenta ele

provjeriti u rigoroznijim labaratorijskim uslovima. Bez detaljnijeg prouavanja i analiziranja

situacione trenane i takmiarske aktivnosti ne moe se rijiti ni pitanje uspjenog situacionog

modeliranja u tehnologiji sportskog treninga i takmienja.

4.1.Podaci o situacionoj efikasnosti ekipe

Sprovodi se koritenjem, odnosno primjenom odgovarajuih mjernih instrumenata pod nazivom

prtokol ( lista posmatranja), a njegov oblik i sadraj zavisi od sportske grane, kao i da li seregistracija sprovodi direktno od strane ovjeka ili pomou video kamere. Prikupljeni podaci

mogu se obraivati putem apsolutnih i relativnih brojki, te univarijantnim i multivarijantnim

matematiko statistikim postupcima u razliite svrhe.

4.2.Podaci o situacijskoj efikasnoti pojedinih sportista

Odnose se na ocjenu nastupa/izvoenja pojedinih sprtista (igraa) za vrijeme igre, koja moe

pridonijeti boljem odreivanju tektikih aktivnosti neke ekipe. Jedan od prihvaenih sistema u

koarkakoj igri odreuje norme za procjenu situacione efikasnosti igraa, uzimajui u obzir kako

poziciju na kojoj igraju tako i vrijeme provedeno u igri. Takoer je mogue ocijeniti igrae na

nain da se vie ili manje naglase elementi situacione efikasnosti, s obzirom da je poznato da svi

statistiki pokazatelji nisu jednako vani, to se tie konanog rezultata utakmice.

8


9/15

Primjer:

Za registaciju situacione efikasnosti pojedinih sportista u koarkakoj igri mogue je primjeniti

slijedee parametre:

P - broj pogodaka iz igre za dva poena

T - broj pogodaka iz igre za tri poena

F - broj postignutih pogodaka iz slobodnih bacanja

A - asistencije

R - skokovi

S - ukradene lopte

B - blokade

L - line greke

I - izgubljene lopte

Prema tome, postoje formule pomou kojih se moe izraunati:

Napadaka efikasnost (En),

Efikasnost igraa u odbrani (Eo),

Greke uinjene u igri (Ei),

Ukupna efikasnost (Eu).

Parametri efikasnosti igraa u igri mogu se izraunati upotrebom koeficijenta relativne znaajnosti

svake varijable na bazi subjektivne ocjene ocjenjivaa, te univarijantnim i multivarijantnim

matematiko - statistikim postupcima u razliite svrhe.

Podaci o situacionoj efikasnosti ekipe i pojedinih sportista se baziraju na novim zahtjevima u

svakoj naunoj i strunoj djelatnosti gdje informatika igra veoma vanu ulogu za njen cjelokupan

razvoj. Tako brz razvoj informatike oitavao se u razvoju vrlo monih linih raunara (PC), koji

podravaju isto tako moni softverski paket sa novim tehnologijama praenja, analiziranja i

statistikog obraivanja rezultata efekata trenanog rada i takmiarskih rezultata. Proces

prikupljanja obraenih podataka igraa i timova za vrijeme utakmice je veoma zahtjevan i mogue

9


10/15

je samo uz softisticiranu tehniku opremu (kamere, markeri, itd.) i profesionalno obuenu ekipu za

snimanje.

4.3.Programi za analizu utakmica

Analiza takmiarske aktivnosti u fudbalu, razvojem savremene tehnologije, postala je

nezaobilazan aspekt pripreme ekipa za postizanje vrhunskih rezultata. Pojavom softverskih paketa

za analizu, na veoma dostupan nain, mogue je kvantifikovati uspjenost pojedinaca u toku igre,

kao i uinak cijelog tima. Uspjenost fudbalskih aktera ogleda se kroz rezultat postignut nanajkvalitetnijim Svjetskim takmienjima, na kojima svaka ekipa nastoji da svoje sposobnosti

prezentuje na najbolji mogui nain. Kako je u fudbalu pobjeda vei broj postignutih golova u

odnosu na protivnika, potrebno je, u odnosu na karakteristike odreenih igraa, pronai

najefikasniji i najracionalniji taktiki plan igre kojim e se postii gol. Da bi se ostvario taj cilj,

svaka ekipa mora da ima efikasan nain osvajanja lopte, uspjenu organizaciju napada, dolazak u

situaciju udarca na gol i na kraju postizanje gola sa visokom efikasnou.

4.3.1. ProZone3

Softverski paket za praenje fizikih, tehnikih i taktikih performansi igraa i timova, sastoji se

od 5 osnovnih sekcija (teamsheet, overview, animation and video, analysis, fitness). Akvizicija

podataka je sa 8-12 IP umreenih kamera fiksiranih na stratekim pozicijama stadiona. Akvizicija

se obavlja uestanou 10 Hz sinhronizovano na svima kamerama i podaci se arhiviraju u

digitalnom formatu na server. Nakon zavretka 559utakmice, startuje se polu-automatska analiza

praenja igraa na korigovanim video snimcima kalibrisanih kamera. Runo se identifikuju igrai i

nezavisno paralelno prate na snimcima kamera, a zatim se estimirane koordinate i kontinuirane

putanje igraa i lopte automatski kombinuju u 1/10 delu sekunde kao jedinstveni skup podataka.

10


11/15

Podaci praenja igraa i klasifikovani dogaaji u toku igre (MatchViewer) prezentuju se i

interpretiraju za korisnike u obliku interaktivnih distribucionih mapa, 2D grafike animacije i

reprodukcije video sekvenci (sl-2).

Slika 1. - Prozone3

4.3.2. ProZone MatchViewer

Softverski paket za post-analizu tehnikih i taktikih performansi igraa i timova na osnovu

snimka jedne kamere, sastoji se od 4 modula (teamsheet, overview, video, analysis). Analitiar ili

trener pregledaju snimak i u program unose tri podatka: klasifikacija dogaaja, identifikacija igraa

i pozicija na terenu. Klasifikaciona lista sadri 55 relevantnih dogaaja (defensive events (bloc,

clearance, tackle), possession events, attacking events, goalkeeper events, free kick & dead ball

situations, match official events, miscellaneous events) i 252 izvedena podatka, to ini u proseku

2500 dogaaja po utakmici. Kada je proces oznaavanja zavren, proverava se tanost i

11


12/15

konzistentnost podataka. Softver omoguava detaljnu analizu podataka prezentujui korisnicima

interaktivne mape, statistike tabele i reprodukcije video sekvenci selektovanih dogaaja (sl-2).

Na primer, mogue je pratiti pojedinane formacije tima (odbrana, napad ) i nain njihovog

kretanja, kooperacije i potovanja taktikih zahteva trenera. Osnovni razlog upotrebeanalitikih

alata je identifikovanje lanaca uzronoposledinih dogaaja i analiza koji dogaaji vode do

specifinih situacija. Ponavljanje specifinih situacija u toku takmienja, a koje se zavravaju

postizanjem gola, predstavljaju za trenera relevantne informacije.

Slika 2. Prozone Match viewer

12


13/15

5. PRAKTINA I TEORETSKA VRIJEDNOST RADA

Ovaj seminarski rad e biti koristan studentima Sporta i zdravlja, trenerima raznih sportskih igara,

kao i svim ljudima koji ele neto vie da znaju o metodama i tehnikama mjeranja u situacionoj

efikasnosti.

13


14/15


15/15

7. LITERATURA

1. olakhodi, E., Rao, I. (2011). Metodologija naunoistraivakog rada u kineziolgiji.

Mostar: Univerzitet Demal Bijedi, Nastavniki fakultet.

2. Miki, B. (1999). Testiranje i mjerenje u sportu. Tuzla: Univezitet u Tuzli, Filozofski

fakultet.

3. Rao, I., Malacko, J. (2004). Tehnologija sporta i sportskog treninga. Sarajevo: Univerzitet

u Sarajevu, Fakultet sporta i tjelesnog odgoja.

4. oe, H., Meki, M. Rao, I. (1998). Vodi za pisanje naunih i stunih radova u

kineziologiji. Sarajevo: Univerzitet u Sarajevu, Fakultet za fiziku kulturu.

15

Documents

Metode i Tehnike Prikupljanja Podataka u Situacionoj Efikasnosti u Sportskim Igrama