Model Bilgi · Hayvanlar Bitkiler Mantarlar Kitaplarımızı gru-plara ayırarak kita-plığa yerleştirmemiz, aradığımız kitapları daha kolay bulmamızı sağlar. Model Bilgi

ÜniteFEN BİLİMLERİ KONU ÖZETLİ ÇALIŞMA KAĞIDICANLILAR DÜNYASI 2255

Daha fazla dökümana ulaşmak için www.fenalemi.com

Emeği Geçen Öğretmenlerimiz

Mustafa NAVAKUŞU Süleyman KARAKAYA Mustafa DABANŞaban ÖTER Hakan ARSLAN

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

omModel BilgiModel BilgiMİKROSKOBİK

CANLILARGözle görülemeyecek kadar küçük olan, ancak mikroskop yardımıyla görülebilen canlılara mikroskobik canlılar de-nir.Bakteriler, amip, öglena(kamçılı hayvan), paramesyum mikrosko-bik canlılara örnektir.

Amip

Bakteri

MİKROSKOP, gözümüzle göre-mediğimiz canlıları görmemizi sağlayan araçtır.

Mikroskop

KapsülKapsül BilgiBilgi

Model BilgiModel Bilgi

• Mikroskobik canlılar et-rafımızda birçok yerde bulunabilir: İnsan ve hayvan vücudunda, havada, suda, toprak-ta, yiyeceklerde vb.

• Uygun sıcaklıkta ve be-sin bulunan ortamlar-da hızla çoğalabilirler.

Fırçalanmayan dişte oluşan bakteriler

Zararlı mikroskobik can-lılara MİKROP adı veril-ir.

Mikroplardan korunmak için temizliğimize dikkat etmeliyiz.


• Mikroskobik canlıların hepsi zararlı değildir. Yararlı olanları da var-dır. Örneğin, üzümden sirkenin yapılması, süt-ten yoğurt ve peynir ya-pımı gibi olaylarda mik-roskobik canlılar görev alır.

Yoğurt

Sirke


Bazı mikroskobik can-lılar atık maddeleri çürüterek toprağa yara-rlı hale getirir. Bu durum toprağın verimini arttırır.


Model BilgiModel Bilgi• Atık maddelerin

çürümesi, yiyecekler-in bozulması, bazı hastalıkların(tifo, di-zanteri vb.) ortaya çıkması gibi olaylara da mikroskobik can-lılar neden olur.

Yiyeceklerin bozul-masını engellemek için kurutma, konserve yap-ma, buzdolabında sak-lama gibi yöntemler kul-lanılır.

Konserve






fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI

Canlıların benzer özelliklerine göre gru-plandırılmasına SINI-FLANDIRMA denir.

C A N L IL AR

MikroskobikCanlılar

Hayvanlar

Bitkiler

Mantarlar

Kitaplarımızı gru-plara ayırarak kita-plığa yerleştirmemiz, aradığımız kitapları daha kolay bulmamızı sağlar.


Canlılar, ilk olarak bit-kiler ve hayvanlar olar-ak sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırmayı ya-pan bilim insanı Aristo-tales’tir.


Model BilgiModel BilgiMANTARLARŞapkalı mantarlar, küf mantarları, maya man-tarları ve parazit man-tarları olmak üzere 4 çeşittir.Şapkalı mantarlar be-sin olarak tüketilebilir. Ancak bazıları çok ze-hirlidir. Gördüğümüz her şapkalı mantar yenmemelidir. Bunun yerine uygun koşullarda yetiştirilen kültür man-tarları tercih edilmelidir.

Küf mantarları besin-lerin üzerinde yaşar. Besinleri çürütür ve bo-zar. Küflenmiş besinleri tüketmek sağlığımız için tehlikelidir.Maya mantarları ha-murun mayalanmasını sağlar.Parazit mantarlar can-lı vücudunda yaşarlar. Hastalıklara neden olur-lar. Örneğin, bebeklerde pamukçuk hastalığı, saçların dökülmesine neden olan saçkıran bu hastalıklardan ba-zılarıdır. Parazit mantar-ların neden olduğu hast-alıklardan korunmak için terlik, havlu, ayakkabı gibi eşyalarımızı diğer insanlarla ortak kullan-mamalıyız.

BİTKİLERTopraktan aldıkları su ve mineralleri havadan aldıkları karbondiok-sit gazı ile güneş ışığı yardımı ile birleştirerek hem kendileri için hem de diğer canlılar için be-sin ve oksijen üretirler.Kök, gövde, yaprak ve çiçek olmak üzere 4 bölümden oluşurlar.Kök, bitkiyi toprağa bağlar.Gövde, bitkinin dik dur-masını sağlar.Yaprak, bitkinin besin üretmesini, gaz alış-ver-işini ve terlemesini sağlar.Çiçek, bitkinin çoğal-masını sağlar.

Çiçek

Yaprak

Gövde

Kök

Bitkiler, çiçeksiz ve çiçekli bitkiler olmak üzere iki grupta incele-nir.Çiçeksiz bitkiler, çiçekleri ve tohumları yoktur. At kuyruğu, kibrit otu, su yosunu, kara yosunu eğrelti otu vb. örnektir.Çiçekli bitkiler, meyve ve tohum oluştururlar. Buğ-day, lale, ladin, mısır, nohut, orkide, fasulye vb. örnektir.

Model BilgiModel Bilgi Model BilgiModel BilgiHAYVANLAR

Kendi besinlerini ürete-mezler. Dışarıdan hazır olarak beslenirler.Omurgasız ve omurgalı hayvanlar olmak üzere iki grupta incelenirler.Omurgasız Hayvanlar Kemikten ve kıkırda-ktan oluşan iskeletleri ve omurgaları bulun-maz. Karınca, bit, kene, mercan, sünger, deniz yıldızı, deniz kestanesi vb. örnektir.

Balıklar: Suda yaşarlar. Yumurta ile çoğalırlar.Kurbağalar: Hem su da hem de kara-da yaşarlar. Yumur-ta ile çoğalırlar.S ü r ü n g e n l e r : Çoğunlukla karada yaşarlar. Yumurta ile çoğalırlar.Kuşlar: Vücutları tüylerle kaplıdır. Yu-murta ile çoğalırlar.Memeliler:Vücut-ları kıllarla kaplıdır. Doğurarak çoğalır-lar ve yavrularını sütle beslerler.

OMURGALIHAYVANLAR





fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

om

fena

lem

i.com

fe

nale

mi.c

omÖgÖg––retenretenEtkinlik ModeliEtkinlik Modeli

ÖgÖg––retenretenEtkinlik ModeliEtkinlik Modeli

Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle dol-durunuz.

Aşağıdaki cümlelerden doğru olanların başına (D), yanlış olanların ba-şına (Y) yazınız.

1. ( ) Bütün mikroskobik canlılar herhangi bir araç kullanılmadan gözle görülebilir.

2. ( ) Maya mantarları besinlerin küflenmes-ine neden olabilir.

3. ( ) Balıklar akciğerleri ile solunum yaparlar.

4. ( ) Bitkiler kökleri sayesinde topraktaki su ve mineralleri alır-lar.

5. ( ) Memeli hayvanlar yavrularını sütle besler.

1. Mikroskobik canlıları ……………….. kulla-narak görebiliriz.

2. Üzüm suyunun sir-keye dönüşmesini sağlayan bakteriler …………. bakterilere örnektir.

3. …………… mantarlar besin olarak tüketile-bilir.

4. Bitkilerde ….…. besin üretir.

5. Kurbağalar hem suda hem de …………… yaşayabilirler.


Aşağıda verilen can-lılardan mikroskop yardımıyla görebildikler-imizi aşağıdaki boşluk-lara belirtiniz.

Arı

Paramesyum

I

II

Bakteri

III

Amip

IV

....................................

....................................

....................................

....................................



Aşağıda verilen şekil üzerindeki boşluklara bit-kinin kısımlarını yazınız.

..........

..........

..........

..........

Aşağıda verilen bitkileri çiçekli ve çiçeksiz bitki-ler olarak sınıflandırınız.

Erik ağacı

Patlıcan

Kibrit otu

Eğrelti otu

Kara yosunu

Çiçekli bitkiler: ……………….........……………….........……………….........

Çiçeksiz bitkiler:……………….........……………….........……………….........


Aşağıdaki boşluk-lara mantar çeşitlerini yazınız.1. ……………………2. ……………………3. ……………………4. ……………………

1

3

5

7

2

4

6

8

Yumurta ile çoğalan-ları yazınız: ……………..

Yavrularını süt ile besleyenleri yazınız: ……………..

Suda yaşayanları yazınız: ……………..

ÜniteFEN BİLİMLERİ KONU ÖZETLİ ÇALIŞMA KAĞIDICANLILAR DÜNYASI 2255KAZANIM YOKLAMA SINAVI (KYS) Daha fazla dökümana ulaşmak için www.fenalemi.com



Mod

el E

ğitim

Yay

ınla

rı &

Den

eme

Vakt

i - K

azan

ım Y

okla

ma

Sın

avı

1. Etrafımızdaki bazı canlıları mikroskop olmadan göremeyiz.

Aşağıda verilen canlılardan mik-roskop olmadan göremediği-

miz canlıların adını yazınız.

2. Aşağıda canlıların yaşadığı bazı ortamlar veril-miştir.

Bu ortamlardan mikroskobik canlıların bula-nabileceği ortamları işaretleyiniz.

3. Aşağıdaki bulmacayı uygun kelimelerle tamam-layınız.

1

2 3

4

5

6

1. Bazı türleri besin olarak tüketilebilen, bazı türleri ise besinlerin küflenmesine neden olan canlı grubunun adı.

2. Mikroskobik canlıları görmemizi sağlayan araç.3. Çiçekli bir bitki türü.4. Hem suda hem de karada yaşayabilen bir canlı tü-

rü.5. Kemik ve kıkırdaktan oluşan iskelete sahip canlıla-

ra verilen genel ad.6. Vücudu tüylerle kaplı olan ve bir kısmı uçan canlı-

lara verilen genel ad.

4. Yanda bitkiye ait kısımlardan birisi verilmiştir.

Bitkiye ait bu kısmın görevi-ni yazınız.

........................................................................

........................................................................

Bakteri Eğrelti otu Kutup ayısı

Solucan Amip Papatya

Kertenkele Terliksi hayvan Penguen

..............................................................................

..............................................................................

..............................................................................

..............................................................................




Mod

el E

ğitim

Yay

ınla

rı &

Den

eme

Vakt

i - K

azan

ım Y

okla

ma

Sın

avı

Aşağıda verilen hayvanların özelliklerini tablo-ya yazınız.

CanlıYaşadığı

YerÇoğalma

ŞekliİskeletYapısı

6. Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle dol-durunuz.

a. Bütün mikroskobik canlılar …………….. ile

incelenebilir.

b. Mantarların besinlerin küflenmesine neden olan türüne ……………………………. denir.

c. Bitkiler çiçekli ve ……………. bitkiler olmak üzere ikiye ayrılır.

d. Karınca ……………. hayvanlara örnektir.

e. ………………. hayvanların vücutları kıllarla kaplıdır.

f. Kertenkele omurgalı hayvanlardan …………….. sınıfına örnektir.

g. Çiçekli bitkilerin topraktan su ve mineralleri almasını …………. sağlar.

7. Aşağıdaki cümlelerden doğru olanların başına (D), yanlış olanların başına (Y) yazınız.

a. ( ) Parazit mantarlar hastalıklara neden olabilir.b. ( ) Bitkiler çiçekleri sayesinde besin üretirler.c. ( ) Maya mantarları insan sağlığı için zararlı-

dır.d. ( ) Kurbağa hem suda hem de karada yaşaya-

bilir.e. ( ) Kelebek omurgalı canlılara örnektir.f. ( ) Kuşlar yumurta ile çoğalır.g. ( ) Penguen uçamadığı için kuş sınıfında değil-

dir.h. ( ) Memeli canlılar akciğerleri ile solunum ya-

parlar.i. ( ) Sürüngenler doğurarak çoğalır.j. ( ) Omurgasız canlıların iskelet ve omurga sis-

temleri gelişmiştir.k. ( ) Bitkiler kendi besinlerini üretebilirler.l. ( ) Kedi omurgasız canlılara örnektir.m. ( ) Bakteriler insan vücudunda yaşayabilir.

8. Çiçekli bitkiler kök, gövde, yaprak ve çiçekten olu-şurlar.

Şekil-1 Şekil-2

Şekil-1’deki bitkide bulunup da şekil-2’deki bit-kide bulunmayan bitki kısımlarını yazınız.

........................................................................ ........................................................................




Mod

el E

ğitim

Yay

ınla

rı &

Den

eme

Vakt

i - K

azan

ım Y

okla

ma

Sın

avı

9. Utku ve Umay, sandalları ile suda yaşayamayan canlıları nehrin karşı kıyısına geçirmek istiyor.

Buna göre aşağıda verilen canlılardan, Utku ve Umay’ın sandalları ile karşıya geçirecekle-ri canlıları aşağıdaki boşluklara yazınız.

Köpek

Hamsi

Ayı

Sincap

Uskumru

Koyun

Vatoz balığı Tavşan

Sazan

Alabalık

İnekKaplan

Kurbağa Tilki

........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................

10. Aşağıdaki şemada boşlukları uygun kelimeler-le doldurunuz.

CANLILAR

Mikroskobik Canlılar

Maya mantarları

Parazit mantarlar

Hayvanlar

Bitkiler

Çiçeksiz Bitkiler

Omurgalı Hayvanlar

Balıklar

...............

Sürüngenler

Kuşlar

...............

...............

...............

...............

...............

...............




Mod

el E

ğitim

Yay

ınla

rı &

Den

eme

Vakt

i - K

azan

ım Y

okla

ma

Sın

avı

11. Aşağıdaki emojilerden kırmızı olanların yanına omurgasız bir canlı adını, yeşil olanların yanına ise omurgalı bir canlı adını yazınız.

...........................................

...........................................

...........................................

...........................................

...........................................

...........................................

...........................................

...........................................

...........................................

12. Aşağıda verilen yumurtaların üzerine birer tane yumurta ile çoğalan canlı adı yazınız.

13. Aşağıda bazı canlı resimleri verilmiştir. Sorula-rı bu resimlere göre cevaplandırınız.

a. Hangi canlıları görmek için mikroskoba ihtiyaç duyarız?

……………………………………………………b. Hangi canlılar yiyeceklerin küflenmesine neden

olur? ……………………………………………………c. Doğurarak çoğalan canlılar hangileridir? ……………………………………………………d. Çiçeksiz bitkiler hangileridir? ……………………………………………………e. Omurgasız canlılar hangileridir? ……………………………………………………f. Hangi canlıların vücut yüzeyi kıllarla kaplıdır? …………………………………………………..g. Hangi canlılar uçabilir? …………………………………………………..

Eğrelti otu

Martı

Tavşan

Geyik

Akrep

Amip Küf mantarıYarasa

1 2 3

4

7 8

5 6

Documents

Model Bilgi · Hayvanlar Bitkiler Mantarlar Kitaplarımızı gru-plara ayırarak kita-plığa yerleştirmemiz, aradığımız kitapları daha kolay bulmamızı sağlar. Model Bilgi