Periferije PC1

Periferije su spoljašnji uređaji, van kućišta računala, povezani s njim žicom ili bežično. Ista vrsta uređaja, kao tvrdi disk ili DVD-RW uređaj, mogu se povezati na računar unutar kućišta preko jedne od magistrala ili se koriste spoljnji konektori i odgovarajući kablovi da bi se periferija povezala sa sistemom.

Monitori

Monitor je izlazni uređaj koji prikazuje računarske signale kao sliku koju korisnik vidi. On je važan deo PC računara. Korisnik preko njega komunicira sa računarom jer monitor daje na uvid korisniku šta računar radi. Kada korisnik unosi podatke, oni se prikazuju na ekranu, a takođe i rezultati rada računara, kao i eventualne programske poruke.

Monitori se mogu klasifikovati na više načina.

Na osnovu tehnoligije kojom su napravljeni monitori mogu biti:

Katodni monitori (CRT), Monitori sa tečnim kristalom (LCD), Gas-plazma monitori i LED monitori.

CRT monitori

Katodni monitor ili CRT (Cathode Ray Tube) monitor je grafički izlazni uređaj temeljen na katodnoj cevi i TV tehnologiji. Karakteriše ih velika težina, veliko zauzimanje prostora kao i visoka potrošnja el.energije, ali zato imaju veoma dobar kvalitet i oštrinu slike. Danas, katodni monitori gube primat koji preuzimaju LCD i Plazma prikazi.

Površina ekrana (prednji deo katodne cevi) je pokrivena osnovnim elementima, tj. fosfornim tačkama ili trakama. Na zadnjem kraju katodne cevi se nalazi elektronski top (tačnije tri topa za crvenu, plavu i zelenu boju) koji šalje snop elektrona u pravcu pojedinih tačaka i, u zavisnosti od intenziteta zraka, tačka koja je udarena zasvetli. Kombinovanjem intenziteta crvene, plave i zelene boje se dobija bilo koja željena boja. Brzim kretanjem elektronskog mlaza i čestim obnavljanjem njegovog prelaza preko ekrana dobija se slika.

Karakteristike CRT monitora su:

Veličina ekrana (obično se odnosi na veličinu stakla na kraju katodne cevi merenu dijagonalno između uglova. Meri se u inčima, kod današnjih

1 Za odeljenja društvenog smera bez plavo ispisanog teksta

monitora je obično od 15 do 22" a stvarna veličina prikaza slike je oko 1" manja kod CRT monitora - vidljiva dijagonala),

Rezolucija slike (predstavlja broj piksela na ekranu, sastoji se od horizontalnih redova i vertikalnih kolona piksela. Standard je da se prvo piše broj vodoravnih piksela, npr. 1024, a onda broj uspravnih piskela, npr. 768, tako da dobijamo rezoluciju 1024 x 768),

Frekvencija osvežavanja (predstavlja broj slika koje monitor može iscrtati u sekundi, predstavlja se u Hz, npr. frekvencija od 75Hz znači da monitor na nekoj određenoj rezoluciji sliku iscrta 75 puta u sekundi. Uobičajene vrednosti su od 50 do 200Hz, viša frekvencija osvežavanja omogućuje mirniju i stabilniju sliku, bez podrhtavanja, ali sa porastom rezolucije slike maksimalne frekcencije osvežavanja ekrana su manje),

Broj boja (ili dubina boje - odnosi se na broj bitova kojima se definiše nijansa svake od osnovnih boja svake pojedine tačka na ekranu. Što je veća dobina boja, monitor može da prikaže više boja i nijansi. Današnji monitori su sposobni da prikažu 16,777,216, kodira se sa 32 bita i marketinški se zove True Color).

CRT monitore karakteriše velika težina, veliko zauzimanje prostora kao i visoka potrošnja električne energije, ali zato imaju veoma dobar kvalitet i oštrinu slike.

LCD monitori

LCD monitor (Liquid Crystal Display) je ravni, tanki monitor čiji je ekran sastavljen od određenog broja piksela koji su poredjani ispred nekog svetlosnog izvora.

LCD monitori rade na principu promene polarizacije svetlosti pomoću tečnih kristala koji su pod određenim naponom. Troše veoma malo električne energije i zauzimaju malo prostora, što je idealno za prenosive uređaje sa ekranima.

LCD monitori rade na principu promene polarizacije svetlosti pomoću tečnih kristala koji su pod određenim naponom. Slika prikazana na monitoru sastoji se od piksela podijeljenih na tri ćelije - po jednu za svaku osnovnu boju (plava, crvena, zelena) - koji, kada su osvjetljeni pozadinskim osvjetljenjem monitora daju sliku.

Osnovne karakteristike LCD monitora su:

Širina i visina slike (Standardne proporcije širine i visine slike na monitorima su 4:3, ali neki novi monitori imaju širi format: 16:9 ili 16:10 i dizajnirani su za gledanje filmova ili HDTV-a u širokom formatu, i nazivaju se widescreen),

Osvetljenje i kontrast (Osvetljenje je veličina jačine svetla koju monitor može proizvesti, izražava se u kandelima po metru kvadratnom - cd/m², i obično imaju vrednost 300 cd/m² ili više. Kontrast predstavlja odnos prikazivanja belih i tamnih tonova i obično se kreće u rasponu od 450:1 do 6000:1),

Brzina odaziva (je brzina kojom piksel može menjati boje, mereno u milisekundama. Što je manji broj, to će brže pikseli menjati boju i time smanjiti efekt duhova i kontura na slici kod prikaza pokretnih slika. Kod novih monitora kreće se od 2ms do 5 ms),

Rezolucija (najbolje prikazuju sliku na jednoj rezoluciji koja zavisi od veličine ekrana. Prirodna rezolucija monitora je fizički broj horizontalnih i vertikalnih piksela koji čine matricu na LCD ekranu. Moguće je postaviti rezoluciju koja nije prirodna za neki LCD monitor, ali onda opada kvaliteta slike i gubi se pravilan geometrijski oblik slike) i

Ugao gledanja (LCD monitori ne daju isti kvalitet slike ako se u njih gleda iz različitih uglova. Obično ako gledamo LCD sa strane, boje gube na kvalitetu, prikaz je zamračen ako ne i potpuno nečitljiv).

Prednost LCD monitora nad starim monitorima sa katodnim cevima jeste njihova kompaktnost i oštrina slike. LCD monitori su debeli svega nekoliko centimetara, mogu se postaviti na postolje ili preko posebnog nosača pričvrstiti na zid. Ako se rezolucija slike na računaru postavi na prirodnu rezoluciju monitora, slika će biti izuzetno oštra i stabilna. Prednost LCD monitora je takođe i besprekorna geometrija slike i mala potrošnja električne energije što ih čini idealnim za prenosne računare.

Nedostatak LCD monitora u odnosu na monitore sa katodnom cevi je veća cena, lošiji ugao vidljivosti i malo slabije performanse prikaza boja.

Gas-plazma monitori

Gas-plazma monitori (GPD - Gas Plasma Display) se sastoje od tri staklene ploče između kojih se nalazi plazma. Kada se kroz tačku na monitoru propusti električna struja, plazma emituje energiju u vidu narandžaste svetlosti, baš kao što i fluorescentne cevi emituju u belu svetlost.

Plazma monitori se upotrebljavaju kod prenosivih računara, jer su veoma tanki i ne zamaraju oči. Pošto im veličina nije ograničena, u plazma tehnologiji mogu se izraditi veliki zidni monitori. Plazma monitori troše mnogo energije i ne mogu prikazati mnogo boja, što su im glavni nedostaci.

LED monitori

LED (Light Emitting Diode) monitori se sastoje od velikog broja veoma malih LED dioda poređanih u obliku mreže na ekranu (svaka dioda je jedan piksel). U zavisnosti od primljenog signala, svaka dioda zasvetli odgovarajućim intenzitetom svetla, čime se formira slika na ekranu.

Na slici je prikazan Samsung XL2370 LED monitor.

Drugi način klasifikacije monitora je na osnovu broja boja koji monitor može da prikaže. Po ovoj klasifikaciji postoje:

Monohromatski monitori i Monitori u boji.

Kod monohromatskih monitora čitava površina ekrana je jedne boje (najčešće crne, žute, zelene ili bele) a slova, crteži ili slike u različitim intenzitetima druge boje koja se dobro ističe na podlozi. ovi monitori su znatno jeftiniji od monitora u boji ali se zbog zahteva savremenih monitora danas sve ređe koriste.

Kod monitora u boji svaki piksel može da ima jednu od velikog broja različitih nijansi boja. Broj boja koje mogu da se prikažu na ekranu zavisi od tehnologije od koje je izrađen monitor, memorije grafičke kartice i zahtevane rezolucije ekrana.

Monitori mogu da se klasifikuju i prema njihovoj veličini koja se, kao i kod TV-a, meri veličinom dijagonale ekrana.

Ova veličina se meri u inčima. Kod monitora sa odnosom dijagonala 4:3 postoje veličine ekrana od 14", 15", 17", 19", 22" i veće. Kod monitora sa odnosom dijagonala 16:9 ili 16:10 postoje i monitori sa veličinama ekrana od 18,5", 21,5" i druge.

Tastatura

TASTATURA je najrasprostranjeniji uređaj za unošenje podataka i komunikaciju sa PC računarom. Koristi se za unos teksta u računar, zadavanje komandi, pomeranje kursora na ekranu ili izbor željenog menija - opcije. Pri ovome radu na ekranu kontrolišemo ispravnost unetih podataka i po potrebi ih ispravljamo.

Tastature najčešće sadrže 101 taster sa standardnim američkim tzv. QWERTY rasporedom slova. Raspored slova se može i promeniti i prilagoditi odgovarajućim standardima pojedinih zemalja ili specifičnim zahtevima korisnika.

         

Oblici tastature su različiti, zavisno od proizvođača. Na standardnoj tastaturi tipke su grupisane u četiri dela:a) alfabetski deo tastature - obuhvata najčešće 48 tastera poređanih u četiri reda u standardnom rasporedu slova, mada ima i onih na kojima su obeleženi YU znaci (č, ć, ž, š, itd). Ovoj grupi pripada i posebno izdvojeni taster: Space koji je vizuelno veći od svih ostalih i služi za unos blanko znaka koji je nevidljiv ali je ravnopravan sa svim vidljivim znacima).

b) numerički deo tastature - se aktivira pritiskom na taster Num Lock. Kada je pritisnut, na tastaturi svetli led dioda iznad koje je natpis Num Lock i u računar se unose dekadne cifre. Ukoliko Num Lock nije aktivan, svaki od numeričkih tastera proizvodi dejstvo koje je ispisano ispod cifre - na samom tasteru.

c) funkcionalni tasteri - su označeni kao F1, F2, itd. F12 i njihova uloga se menjai od programa do programa, tako da se obavezno navodi uz opis, tj. upustvo za korišćenje programa. Tako npr. najčešća funkcija tastera F1 je Help dakle "poziv za pomoć" koji ćemo uputiti računaru kada neznamo šta (možemo) da uradimo, kako i sl. Kao rezultat dobićemo objašnjenje i pregled alternativnih mogućnosti za rešavanje našeg problema. Zato se i kaže da funkcionalni tasteri u suštini predstavljaju zamenu za neku često potrebnu i korišćenu komandu u datom programu.

d) kontrolni ili komandni tasteri - su sledeći tasteri sa svojim funkcijama:

Esc - koristi se za poništavanje poslednjeg koraka komande čije je zadavanje u toku, opoziv komande, prelazak u meni ili izlazak iz programa

Caps Lock - deluje samo na tastere slova; ako je uključen svetli odgovarajuća led dioda, tekst se ispisuje samo velikim slovima, da bi se ispisivala mala slova treba pritisnuti Shift

Tab - pomera kursor za više mesta u desno, na poziciju sledećeg tabulator stopa

Shift - pritisak samo na ovaj taster ne proizvodi nikakvo dejstvo; Shift se mora držati da bi se ispisao gornji znak tipke koja ima dve oznake; ako je isključen Caps Lock pritisak na Shift i taster nekog slova ispisuje veliko slovo, ako je uključen Caps Lock pritisak na Shift i taster nekog slova ispisuje malo slovo

Ctrl (Control) - uvek se koristi u kombinaciji sa nekim drugim tasterom, najčešće za zadavanje komande

Scroll Lock - služi za pomeranje ekrana u nekim programima Num Lock - uključuje i isključuje numeričku tastaturu pri čemu menja

signalizaciju odgovarajuće led diode; ako je Num Lock uključeno uz pomoć numeričke tastature ispisuju se brojevi, a ako je Num Lock iskoljučeno pritiskom na određeni taster na numeričkoj tastaturi aktivira se određena funkcija obeležena na tasteru

Pause - privremeno zaustavlja izvršenje operacije koja je u toku Delete - briše karakter desno od trenutne pozicije kursora ili selektovani

objekat Backspace - briše karakter levo od trenutne pozicije kursora ili selektovani

objekat Enter - označava kraj poruke računaru Insert - služi za preklapanje pisanja (overtype) i režim umetanja (Insert

Mode) Home - pomera kursor na početak tekućeg reda PageUp, PageDown - pomeraju ekran naviše ili naniže za veličinu jedne

strane ili veličinu visine ekrana Up, Down, Left, Right - tasteri obeleženi strelicama gore, dole, levo, desno

nazivaju se kursorski tasteri i služe za pomeranje kursora u odgovarajućem smeru

Štampači

Štampač može na papiru da proizvede trajni prikaz informacija koje se pojavljuju na ekranu u obliku koji čovek može da razume (tekst i slika). Postoji više vrsta štampača, međusobno se razlikuju po primenjenoj tehnologiji, i to su:

matrični štampači, laserski štampači i štampači sa mlaznicama.

Matrični štampači

Matrični štampači otisak stvaraju fizičkim pritiskim glave štampača indigo trake, tj. ribbon-a po papiru (slično pisaćoj mašini). Glava štampača se sastoji od udarnih iglica (pinova), kojih može biti 9, 18 ili 24 i složene su tako da pomeranjem glave nalevi i nadesno mogu da obrazuju željeni oblik karaktera ili slike. Konačan rezultat može biti tekst, slika ili njihova kombinacija. Pošto je veličina svakog znaka određena, jasno je da veći broj iglica daje kvalitetniji otisak.

Brzina štampanja ovih štampača se označava u broju znakova u sekundi. Prilikom kretanja glava štampača štampa u oba smera. Prosečan matrični štampač može da štampa materijal sa rezolucijom oko 100 tačaka po kvadratnom inču (100 dpi). Prednost im je niska cena štampača i potrošnog materijala, a mane mala brzina, ograničenost grafike i bučnost.

Laserski štampači

Laserski štampači mogu odštampati i do 30 strana visoko kvalitetnog tekstualnog ili grafičkog sadržaja za jedan minut. Rezolucija ovih štampača je 600, 1200 i više dpi. Zbog brzine, otpornosti i trajnosti našli su veliku primenu u svakodnevnim poslovima.

Na osnovu ulaznog signala, laserski zrak osvetljavanjem menja raspored naelektrisanja na rotirajućem valjku i na njemu pravi ''sliku'' željenog oblika. Potom se na ta mesta zalepi toner (kod monohromatskih laserskih štampača to je crni prah) iz rezervoara koji se prilikom okretanja valjka prenosi na papir. Nakon toga se papir zagreva kako bi se ostvarila postojanost otiska. Kolor laserski štampači prave sliku tako što ponavljaju ovaj postupak 4 puta sa plavim, crenim, žutim i crnim tonerom.

Brzina štampanja se izražava brojem strana u minuti. Prednost laserskih štampača su brzina štampanja, dobra rezolucija i najbolji kontrast. Nedostatak im je visoka cijena štampe (tonera i potrošnog materijala). Oni osim kvalitetnog štampanja teksta omogućavaju i kvalitetno štampanje crteža i slika.

Štampači sa mlaznicama

Štampači sa mlaznicama (Inc Jet)  imaju cevčice kroz koje se pod pritiskom izbacuju zagrejane kapljice mastila različitih boja. Boju nanose direktno na papir gde se ona hladi i stvrdnjava.

Broj mlaznica određuje kvalitet štampe. Tipičan štampač ima 48 mlaznica. Boja se nalazi u kertridžima i to obično u dva kertriža, u jednom je crna a u drugom su ostale tri osnovne boje plava, crvena i žuta. Postoje i štampači koji imaju četiri kertridža, za svaku osnovnu boju po jedan.

Prednost im je velika rezolucija, dobar kontrast i tišina pri radu, a mana im je visoka cena otiska po stranici. Sporiji su od laserskih štampača (štampaju do 12 stranica u minuti) ali su jeftiniji. Cena otiska je još veća nego kod laserskih štampača.

Ploteri

Ploteri su specijalni uređaji za crtanje crteža. Štampačima mogu da se crtaju crteži obično do formata A3 (297 x 420 mm), ploterima mogu da se crtaju crteži većih dimenzija.

Prema načinu rada ploteri mogu da se podele na:

vektorske i rasterske.

Ploteri sa perima štampaju pomeranjem olovke preko površine papira, Ovo znači da su, za razliku od rasterskih štampača, ograničeni na iscrtavanje linija. Ploteri sa perom mogu da iscrtaju i složene crteže, uključujući i tekst, ali veoma sporo zbog mehaničkog kretanja pera. Crtanje linija različitih boja se realizuju promenom pera (svako pero crta drugačijom bojom). Ploteri sa perom često nisu u mogućnosti da iscrtaju polje pune boje, to pokušavaju da urade tako što čitavo polje iscrtavaju sa puno linija na veoma bliskom rastojanju na taj način pokušavajući da to polje potpuno oboje nekom bojom.

Rasterski su fotoploteri, elektrostatički i termalni ploteri.

 

Fotoploter je elektro-mehaničko-optička mašina koja stvara latentnu sliku (uglavnom monohromatsku tj. crno-belu) na mediju, koristeći kompjuterski kontrolisani izvor svetlosti. Uglavnom se koristi u elektronskoj industriji u izradi štampanih ploča. Svaka slika se pravi kombinovanjem osnovnih geometrijskih oblika, okruglih i četvrtastih, u različitim veličinama.  Noviji fotoploteri za osvetljavanja medijuma koriste laserski zrak. Nakon toga se medijum razvija, pere i suši.

Drugim tipovima rasterskih plotera mogu da se realizuju i crteži ili fotografije u punom koloru.

 

    

Umesto olovke (pera) moguće je da se u ploteru namontira nož pa onda ploter može da se koristi za zasecanje papira ili papirnate ili plastične samolepive folije.

Miševi i slični uređaji

Miš je ulazni uređaj i koristi se za izbor objekata na ekranu. Postoje dve vrste miševa: optički i mehanički (sa kuglicom).

Mehanički miš sa donje strane ima kuglicu koja se rotira pri pomeranju miša. Dva senzora registruju rotaciju kuglice i kodiraju to u električni signal koji se prenosi do računara. Kod optičkog miša sa donje strane postoji laser koji evidentira pomeranje miša u odnosu na podlogu i to pomeranje miša kodira u električne signale koji se prenose do računara. Sa gornje strane miša nalaze se dva ili više tastera čija uloga je određena programom u kojem se koriste.

Veza miša sa računarom stvaruje se pomoću kabla (priključivanjem na PS/2 ili USB port) ili bežičnim putem.

Ovaj mali uređaj je svoj puni razvoj doživeo upravo sa razvojem Windowsa i grafičkog okruženja jer je zamenio mukotrpan rad kucanja naredbi preko tastature. Tek sa mišem će se efikasno i lako iskoristiti sve dobre osobine Windowsa kao što su:

pokazivanje objekta na ekranu na kome želite nešto da radite, izbor i aktiviranje željene opcije, prevlačenje objekta, ...

 

Trekbol (Trackball)

Ovaj uređaj je zamena za miša i sličan je obrnuto okrenutom mišu. Sastoji se od kuglice koja je postavljena u ležište i okreće se rukom. Okretanjem  kuglice pomeramo pokazivač po ekranu. Povezuje se na USB ili game port.

Tačped (touchpad)

Tačped se uglavnom nalazi na lap-top računarima. On se takođe sve više i više se koristi u uređajima kao što su mp3 plejeri (Apple iPod) i mobilni telefoni.

Sastoji se od pločice veličine približno 4x5cm2 pored koje se nalaze dva tastera. Pomeranjem prsta po pločici pomera se pokazivač na ekranu. Komande se zadaju pritiskom na tastere koji imaju istu ulogu kao tasteri miša ili kratkim udarcem u pločicu.

Džojstik (Joystick)

Džojstik se uglavnom koristi za igre. Umesto kuglice kao kod miša, ima pokretnu palicu čijim pomeranjem se pomera kursor. Pritiskom na ugrađenu dugmad zadaju se komande.

Postoje analogni i digitalni džojstici. Analogni džojstici prenose svoj tačan ugao nagnutosti i uglavnom koriste potenciometre. Digitalni džojstici daju samo postojanje ili nepostojanje nagnutosti u četiri pravca i njihove četiri dodatne kombinacije (npr. napred-desno) i uglavnom su se takvi džojstici koristili za video igre. Digitalne palice za igru koriste prekidače umesto potenciometara.

Pojedini džojstici imaju i mogućnost povratnog signala (feedback). U skladu sa signalom računara džojstik može pružati otpor u kretanju ili može da vibrira.

Ostali uređaji

Skener

Skeneri su ulazni uređaji. Oni prenose sliku sa papira u digitalni oblik. Svetlosni izvor prelazi preko papira i emituje svetlost koja se reflektuje od slike i dolazi do optičkog senzora koji registruje intenzitet i boju odgovarajućeg piksela na papiru. Ovu informaciju pretvara u digitalni oblik i prenosi u računar. Slika se u računaru dobija u obliku rastera, a posebnim programima može da se obrađuje ili pretvara u znakovne ili numeričke podatke i kasnije štampa. Kvalitet skeniranja se izražava u tačkama po inču (DPI - dot per inch) - broju skeniranih tačaka po kvadratnom inču.

Povezuje se na USB ili paralelni port, preko grafičke - video kartice: ISA, ASPI; SCSI, itd.

Rezolucija skenera određena je brojem tačaka po inču (dots per inch) koje mogu da skeniraju. Danas je uobičajena rezolucija oko 2400 dpi, uz napomenu da se odgovarajući softverskim postupcima ona može povećati za nekoliko puta. To znači da takav skener ima ustvari 2400 senzora/ inču.Skeneri mogu biti monohromatski i kolor (od 256 boja na više), odnosno ručni i stoni ili u obliku skenerske glave koja se montira na ploter. Ručni skeneri su jeftiniji, pogodni za kućnu upotrebu i situacije u kojima kvalitet skenirane slike nije previše bitan. Stoni skeneri su fiksni i obezbeđuju pravolinijsko - ravno-merno kretanje papira, a time i znatno bolji kvalitet slike.

Digitajzer i grafički tablet

DIGITAJZER je uređaj slične namene kao i skener koji omogućava digitalizaciju slika, crteža, teksta, specijalnih znakova i njihovih kombinacija. Razlika je u tome što se ovakva izvorna slika najčešće prvo obuhvata preko digitalne kamere a zatim preko samog digitizera prenosi u računar. Digitalizovani podaci se tada mogu videti na ekranu i dalje obrađivati.

Grafički tableti su slični uređaji kao digitajzeri. Koriste se za unošenje podataka sa crteža. Osim ovoga mogu da se koriste i za zadavanje komande iz menia koji se postavi grafičkoj tabli. Grafičke table mogu da razlikuju različite nivoe pritiska olovke na površinu table. Na grafičkoj tabli postoji više funkcijskih polja, a uz tablu može u kompletu da se isporuči i specijalni miš.

Jedinice govornog ulaza

Ove jedinice predstavljaju noviju vrstu uređaja čiji je zadatak da pretvaraju reči govornog jezika u digitalne signale prema kodu centralne jedinice. To podrazumeva:

postojanje odgovarajućeg interfejsa, tzv. VDA (Voice Data Entry) uređaja, postojanje unapred memorisanog rečnika koji računaru omogućava da

prepozna izgovorene reči.

Da bi obavile ovaj zadatak, jedinice govornog ulaza moraju biti opremljene mikroprocesorom sa funkcijom prijema glasa od mikrofona (input), njegovog pojačanja, sintetiziranja, pretvaranja u strujne impulse i prenosa do centralne jedinice.

Identifikacija boje ljudskog glasa koji se preko mikrofona unosi u računar danas se uglavnom zadržava još samo kod mera zaštite od neovlašćenog pristupa podacima. U svim ostalim situacijama (npr. CD-i učenje stranih jezika) računar će prihvatiti glas bez analize prepoznavanja govornika.

Sličan, a to znači izuzetno brzi, razvoj beležimo i kod rečnika podataka koji danas prepoznaju preko 100.000 reči govornog jezika. Brzina rada ovih jedinica se približava brzini razgovetnog ljudskog govora.

Prednosti jedinica govornog ulaza su:

jedinstveno i lako komuniciranje sa računarom, smanjivanje broja grešaka na ulazu                                                   eliminisanje troškova prepreme podataka.

Multimedijalni uređaji

S obzirom na to da je računar univerzalna mašina koja može da radi sa zvukom i slikom koji se uskladištavaju u njega u digitalnom obliku, na njega mogu da se priključe i uređaji koji omogućavaju snimanje i reprodukciju zvuka (mikrofon i zvučnik) i slike (digitalni fotoaparatii digitalna video-kamera).

 

Magnetni i optički čitači

Postoji čitav niz različitih vrsta čitača. Prema načinu ispisivanja podataka na dokumentu mogu se podeliti na:

čitače markiranih obrazaca (Optical Mark Recognition), čitače dokumenata sa magnetnim zapisom (Magnetic Ink Character

Recognition),

čitače optičkog pisma (Optical Character Recognition), čitače BAR koda.

Optički čitač markiranih obrazaca najveću primenu ima u školstvu i edukaciji uopšte, u bankama, poštama i velikim preduzećima, budući da prepoznaje markiranu lokaciju ili upisan znak na ispitnim listovima (npr. mesto gde upisujete "x" ili zaokružavate odgovor a, b, c ili d). Može da čita i zapise napravljene olovkom.

Čitači optičkog pisma, zahtevaju posebno stilizovane znake, što znači slova, brojeve i specijalne znake u tačno definisanom obliku. To su najčešće predštampane uplatnice (npr. pošte), šifre artikala, brojevi faktura, narudžbenica, identifikacioni brojevi knjiga itd.

Najveća primena magnetnih zapisa je u bankarstvu kod obrade ogromnog broja čekova, a zahvaljujući magnetnom mastilu sa kojim je na čeku označen identifikacioni broj banke, korisnika i njegovog računa. Kada banka primi ček ona magnetizira upisani iznos i potom sve podatke sa njega digitalizuje i obrađuje u računaru. Magnetni čitači mogu da se koriste i za čitanje podataka sa magnetne

trake na platnim karticama na kojoj su prethodno upisani lični podaci vlasnika kartice.

Čitači BAR koda čitaju svima nama dobro poznati "šipkasti kod" sastavljen od tankih i debljih linija sa različitim razmacima između njih a koji se nalazi na svakom maloprodajnom artiklu. BAR kod minimalno sadrži identifikacionu oznaku proizvođača i proizvoda i ima izuzetno veliki značaj za proizvodnju, trgovinu, transport itd, kao i savremeno elektronsko poslovanje.