Mroczna strona sportu - Uniwersytet Warszawskicoin.wne.uw.edu.pl/pstrawinski/sport/esport11n.pdf · strategię dopingu stanie się ona wygrywającą (dominującą). Lecz występuje

WprowadzenieEtykaDoping

Korupcja w sporcie

Mroczna strona sportu

Paweł Strawiński

Wydział Nauk Ekonomicznych UW

Paweł Strawiński Mroczna strona sportu


Korupcja w sporcie

1 Etyka działalności sportowej.2 Problem dopingu.3 Korupcja w sporcie.



Korupcja w sporcie

Kodeks etyki sportowejEtyka a sport zawodowy

Kodeks Etyki Sportowej wychodzi z założenia, że względy naturyetycznej leżące u podstaw zasad fair play nie są czynnikiemfakultatywnym lecz podstawowym dla wszelkiej działalnościsportowej, polityki i metod zarządzania, związanych z domenąsportu. Stosuje się je na każdym poziomie umiejętności izaangażowania sportowego, tak w działalności rekreacyjnej, jak i wsporcie wyczynowym.



Korupcja w sporcie


Współzawodnictwo a etyka

Rywalizacja w duchu sportowym

Fair-play



Korupcja w sporcie


Rywalizacja w duchu sportowym

Przestrzeganie reguł rywalizacji sportowej.

Akceptowanie rozstrzygnięć rywalizacji.

Poszanowanie przeciwników i sędziów.



Korupcja w sporcie


Fair play

Fair play oznacza więcej niż proste przestrzeganie reguł gry; terminten obejmuje pojęcia przyjaźni, poszanowania drugiej osoby orazducha sportowego. Jest to sposób myślenia, a nie tylko sposóbzachowania. Obejmuje problematykę walki z oszustwem, podstępuprzy poszanowaniu reguł, środków dopingujących, przemocy(zarówno fizycznej, jak i werbalnej), wyzysku, nierówności szans,nadmiernej komercjalizacji i korupcji.



Korupcja w sporcie


Reklama w sporcie

Kibice sportowi to idealna grupa docelowa.

Tytoń i alkohol są sprzeczne z ideą propagowania zdrowegostylu życia.

W Europie wprowadzono zakaz reklamy tytoniu towarzyszącejimprezom sportowym.

Bez sponsorów sport upadnie?

Przykład Formuły 1 pokazuje, że nie.



Korupcja w sporcie


Działania bezpośrednio nie związane z rywalizacją

Naturalizacja zawodników.

Kupowanie nieletnich zawodników.

Oddziaływanie na zawodników drużyny przeciwnej i presja nasędziów.

Niedozwolone wspomaganie zawodników.



Korupcja w sporcie

HistoriaPrzyczyny dopinguEkonomiczne uzasadnienie dopingu

Problem dopingu wiąże się z rozwojem chemii i medycyny odpołowy XIX wieku.

Początkowo różne substancje podawano koniom wyścigowym.

Zwycięzca maratonu na olimpiadzie w St. Louis (1904) przedwyścigiem wstrzyknął sobie strychninę a podczas biegu piłbrandy.

W 1928 roku IAAF jako pierwsza federacja wprowadziła zakazdopingu.



Korupcja w sporcie


W 1966 UCL i FIFA wprowadziły obowiązkowe testyanty-dopingowe.

W 1968 roku na olimpiadzie w Grenoble po raz pierwszy testybyły obowiązkowe.

W latach 70-tych XX wieku większość federacji sportowychzakazała używania sterydów anabolicznych.

1999 skandal dopingowy podczas Tour de France.

1999 powołanie World Anti-Doping Agency (WADA).



Korupcja w sporcie


W USA niektóre ligi zawodowe nie chcą zaakceptować regułWADA.

Sprawa sprinterów greckich podczas igrzysk olimpijskich Ateny2004.

Wprowadzenie reguły domniemania winy w przypadkuunikania kontroli dopingowej.

Walka zawodników o listę substancji zakazanych.

Kwestionowanie wyników testów w przypadku pozytywnegorezultatu.



Korupcja w sporcie


Dążenie zawodników do zwycięstwa za wszelką cenę.

Zbliżenie się do granicy możliwości biologicznych.

Naciski zawodników, trenerów i sponsorów na coraz lepszewyniki.

Rekordowe osiągnięcia są hojnie wynagradzane.

Oczekiwania kibiców.



Korupcja w sporcie


Sposoby dopingu

Wspomaganie kondycji fizycznej.

Wspomaganie procesu regeneracji.

Cienka granica między odnową biologiczną a dopingiem.

Szukanie chorób przewlekłych przez zawodników.



Korupcja w sporcie


Riding High - Success and the Rise of Doping Cultures

Holger StrulikLeibnitz Universitat Hannower, Working Paper, (2008)



Korupcja w sporcie


Socjoekonomiczny model dopingu w sporcie.

Analiza kosztów i korzyści z dopingu.

Oraz zachowań grupowych (akceptacja postępowania bądź jejbrak przez rywali).Model rozszerza dotychczasowe analizy teorii gier badającezwycięstwo bądź w dwóch aspektach.

rozważa zachowania dużej liczby zawodników,rywalizują oni nie o zwycięstwo a o pozycję w rankingu.



Korupcja w sporcie


Autor pokazuje, że stosunek zawodników do dopingu wpływana indywidualne decyzje poszczególnych zawodników.

Na decyzję o dopingu wpływa proces uczenia się i zachęta odrywali stosujących doping.

Jeżeli wystarczająco duża liczba sportowców będzieprzyjmować środki dopingujące doping stanie się obowiązującąnormą.



Korupcja w sporcie


Wnioski

Wyniki modelu są analogiczne do standardowych modelikoalicyjnych teorii gier.

Jeżeli wystarczająco duża grupa zawodników przyjmiestrategię dopingu stanie się ona wygrywającą (dominującą).

Lecz występuje problem etyczny - akceptacja dopingu przezkibiców i sponsorów.

Akceptacja dopingu utrudnia walkę z nim, sprzeciw prowadzido wyeliminowania go ze sportu.

Ponadto, doping jest łatwiejszy do wyeliminowania wsportach, gdzie liczy się wynik indywidualny.



Korupcja w sporcie

MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji

Korupcja powstaje w sytuacji gdy dwie strony umowyzwiększą swój dobrobyt przy niskim ryzyku jej wykrycia.

Zjawisko korupcji jest trudne do badania, gdyż jednostki w niązaangażowane starają się do korupcji nie przyznawać.

Większość prac z dziedziny korupcji jest niepotwierdzonaempirycznie.



Korupcja w sporcie


Działania, które mogą być korupcją

Nieobiektywne decyzje władz sportowych.

Nieobiektywne sędziowanie podczas imprez rangimistrzowskiej.

„Ściany” pomagają gospodarzom.



Korupcja w sporcie


Ustawianie wyników

Afera Toto-Nero.

Afery w Polsce.

Sprawa piłkarskiego pucharu Niemiec.



Korupcja w sporcie


Działalność firm bukmacherskich

Firmy bukmacherskie umożliwiają ludziom obstawianiewyników sportowych.

Zawodnicy mogę być klientami firm bukmacherskich.

Zainteresowanie zawodników uzgodnionym a niespodziewanymwynikiem.

Działalność pozaprawna zorganizowanych grup przestępczych.



Korupcja w sporcie


Działalność właścicieli klubów i zawodników

Wynik sportowy jako towar.

Zmowy kartelowe.

Jeden zawodnik może zadecydować o sukcesie bądź porażcedrużyny.



Korupcja w sporcie


Ekonomia ustawiania wyniku meczu

Wydatki „ustawiacza” (podróże, hotele) - 10.000 euro.

Płaca „ustawiacza” - 10.000 euro.

Przekupstwo zawodników - 120.000 euro.

Zakłady – 20 obstawiających po 5.000 euro - 100.000 euro.

Płaca „obstawiających” - 10.000 euro.

Wygrana (kurs 15) + 1.500.000 euro.

Zysk 1.250.000 euro.



Korupcja w sporcie


Wining Isn’t Everything: Corruption in Sumo Wrestling

Mark Duggan, Steven LevittAmerican Economic Review, vol 92/5 (2002)



Korupcja w sporcie


Sumo jako sport

Sumo to narodowy sport Japonii o ponad 2000 letniej tradycji.

Z sumo wiążą się takie wartości jak honor, rytuał i historia.

Zgodnie z raportami Transparency International Japoniacharakteryzuje się niską wartością wskaźnika korupcji.

Zasady sumo są proste i łatwo jest zidentyfikować motywacjędo oszustwa.



Korupcja w sporcie


Zasady walki

W zawodach bierze udział 66 zawodników.

Każdy zawodnik toczy 15 walk.

Zawodnik który wygra 8 lub więcej walk awansuje w rankingu.

Ranking jest źródłem prestiżu i determinuje zarobkizawodnika.

Jedna pozycja wyżej w środku stawki to zarobki większe o ok.3000 USD rocznie.



Korupcja w sporcie


Funkcja wypłaty



Korupcja w sporcie


Motywacja zachowań korupcyjnych

Motywacją jest kształt funkcji wypłat dla zawodników.

Zawodnik przystępujący do ostatniej walki z wynikiem 7-7może zyskać więcej niż ten z bilansem 8-6.

Zawodnicy będący blisko ośmiu zwycięstw w turniejuzwyciężają częściej niż jest to oczekiwane.

Sam wysoki procent zwycięstw nie jest wystarczającąwskazówka dla ustawiania wyników, zawodnicy w takiejsytuacji mają zwiększoną motywację.



Korupcja w sporcie


Dane

Wyniki walk z oficjalnych turniejów sumo od stycznia 1989 dostycznia 2000.

Rocznie jest rozgrywanych 6 turniejów.

Informacje o ponad 64.000 walk stoczonych przez 281zawodników.

Informacje insiderów: 2 zawodników którzy skończyli karieręogłosiło nazwiska 29 skorumpowanych zawodników i 14nieprzekupnych



Korupcja w sporcie


Rozkład liczby zwycięstw



Korupcja w sporcie


Wyniki: Nadwyżkowe zwycięstwa

Na krawędzi: OszacowanieDzień 15 0,264 (0,022)Dzień 14 0,171 (0,019)Dzień 13 0,125 (0,019)Dzień 12 0,076 (0,021)Dzień 11 0,012 (0,021)Różnica w rankingu -0,002 (0,0004)R2 0,0653N 62708



Korupcja w sporcie


Podsumowanie

Zawodnik, który jest bliski 8 zwycięstw w kolejnym turnieju zreguły przegrywa walkę z tym samym przeciwnikiem.

Ustawianie wyników zanika w okresach zwiększonegozaintresowania mediów.

Stajnie zawodników wydają się podążać za strategią wet zawet.

Wśród zawodników „nieprzekupnych” nie obserwowana jestzwyżka formy.


Documents

Mroczna strona sportu - Uniwersytet Warszawskicoin.wne.uw.edu.pl/pstrawinski/sport/esport11n.pdf · strategię dopingu stanie się ona wygrywającą (dominującą). Lecz występuje