34
ﺋﺎﻣﯧﺮﯨﻜﯩﺪﯨﻜﻰ ﺑﯩﺮ ﺩﻭﻛﺘﻮﺭ ھﻪﻣﺸﯩﺮﯨﻤﯩﺰ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺳﯚھﺒﻪﺕ) ﺑﯘ ﺗﯧﻤﺎ ﻳﯘﻟﻐﯘﻧﺪﯨﻜﻰ ﺑﯩﺮ ﺳﻮﺋﺎﻟﻐﺎ ﺋﺎﺳﺎﺳﻪﻥ ﺋﯘﻳﯘﺷﺘﯘﺭﯗﻟﺪﻯ. ﺑﯘ ھﻪﻣﺸﯩﺮﯨﻤﯩﺰﻧ ﯩﯔ ۋﺍﻗﺘﻰ ﺑﻪﻙ ﻗﯩﺲ ﺑﻮﻟﻐﺎﭼﻘﺎ ﺋﯘﺯﯗﻧﺪﺍ ﭘﯜﺗﺘﻰ. ھﻪﻣﺸﯩﺮﯨﻤﯩﺰ ﺋﯚﺯﯨﻨﻰ ﺋﺎﺷﻜﺎﺭﺍ ﻗﯩﻠﯩﺸﻨﻰ ﺧﺎﻟﯩﻤﯩﻐﺎچ ﺋﯩﺴﻤﻰ ﺋﺎﺗﺎﻟﻤﯩﺪﻯ( ﺗﻮﻧﯘﺷﺘﯘﺭﯗﺵ: ﺋﺎﻣﯧﺮﯨﻜﯩﺪﺍ، ﺩﻭﻛﺘﻮﺭ. ﺋﯩﻜﻜﻰ ﺋﻮﻏﯘﻟﻨﯩﯔ ﺋﺎﻧﯩﺴﻰ. ___________________________________ ____ ﺋﻪﺳﺴﺎﻻﻣﯘ ﺋﻪﻟﻪﻳﻜﯘﻡ، ھﻪﺩە. ﺑﯜﮔ ﯜﻥ ﺳﯩﺰﺩﯨﻦ ﺑﯩﺮ ﻧﻪﭼﭽﻪ ﻣﻪﺳﯩﻠﻪ ﺗﻮﻏﺮﯨﺴﯩﺪﺍ ﺋﯩﺪﯨﻢ ﺩﯦﮕﻪﻥ ﭘﯩﻜﯩﺮﻟﯩﺸﻪﻱ،. ﺗﯘﺭﻣﯘﺵ ۋە ﺋﯚﮔﻪﻧﮕﻪﻧﻠﯩﺮﯨﯖﯩﺰ ﺑﯩﻠﮕﻪﻥ، ﺗﻪﺟﺮﯨﺒﯩﻠﯩﺮﯨﯖﯩﺰﺩﯨﻦ ﺳﻮﺋﺎﻟﻠﯩﺮﯨﻤﻐﺎ ﺟﺎۋﺍﺏ ﺗﯧﭙﯩﺸﻨﻰ ﺋﺎﺭﺯﯗ ﻗﯩﻠﯩﻤﻪﻥ. ____ ۋەﺋﻪﻟﻪﻳﻜﯘﻡ ﺋﻪﺳﺴﺎﻻﻡ ۋە ﺭەھﻤﻪﺗﯘﻟﻼھﻰ ۋە ﺑﺎﺭﯨﻜﻪﺗﯘھﯘ، ﭘﻪﻗﻪﺕ ﺋﺎﻟﻼھﻼ ﺧﺎﺗﺎﻟﯩﻖ ۋە ﻧﯘﻗ ﺴﺎﻧﻼﺭﺩﯨﻦ ﭘﺎﻛﺘﯘﺭ. ﻣﻪﻥ ﺑﯩﻠﮕﯩﻨﯩﻢ ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ، ﺋﺎﻣﺎﻝ ﺑﺎﺭ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﺟﺎۋﺍﺏ ﺑﯧﺮﯨﺸﻜﻪ ﺗﯩﺮﯨﺸﯩﻤﻪﻥ. ﺑﯩﺰ ﺑﺎﺷﻘﯩﻼﺭﻏﺎ ﺋﯜﻟﮕﻪ ﺑﻮﻻﻟﻤﺎﻳﻤﯩﺰ. ﺋﯜﻟﮕﻪ ﺑﻮﻟﯘﺷﻘﺎ ﺭەﺳﯘﻟﯘﻟﻼھ

musulman ayallar

Embed Size (px)

DESCRIPTION

uyghur islam

Citation preview

Page 1: musulman ayallar

ئامېرىكىدىكى بىر دوكتور ھهمشىرىمىز بىلهن

سۆھبهت

ىڭ ۋاقتى بۇ ھهمشىرىمىزن. تېما يۇلغۇندىكى بىر سوئالغا ئاساسهن ئۇيۇشتۇرۇلدى بۇ(

ھهمشىرىمىز ئۆزىنى ئاشكارا قىلىشنى خالىمىغاچ . بولغاچقا ئۇزۇندا پۈتتى بهك قىس

)ئاتالمىدى ئىسمى

.ئىككى ئوغۇلنىڭ ئانىسى. ئامېرىكىدا، دوكتور: تونۇشتۇرۇش

___________________________________

توغرىسىدا ۈن سىزدىن بىر نهچچه مهسىلهبۈگ. ئهسساالمۇ ئهلهيكۇم، ھهدە____

بىلگهن، ئۆگهنگهنلىرىڭىز ۋە تۇرمۇش. پىكىرلىشهي، دېگهن ئىدىم

.تهجرىبىلىرىڭىزدىن سوئاللىرىمغا جاۋاب تېپىشنى ئارزۇ قىلىمهن

رەھمهتۇلالھى ۋە بارىكهتۇھۇ، پهقهت ئالالھال ۋەئهلهيكۇم ئهسساالم ۋە____

بىلگىنىم بويىچه، ئامال بار ياخشى جاۋاب مهن. سانالردىن پاكتۇرخاتالىق ۋە نۇق

ئۈلگه بولۇشقا رەسۇلۇلالھ . بواللمايمىز بىز باشقىالرغا ئۈلگه. بېرىشكه تىرىشىمهن

Page 2: musulman ayallar

بىز پهقهت شۇالرنىڭ . يېتهرلىكتۇر سهللهلالھۇ ئهلهيهى ۋەسهللهم ۋە ساھابىلهر

.رمىزئۆگىنىۋاتقانال ئىزىدىن مېڭىۋاتقان ۋە شۇالردىن

ئىگىلهش ئهھۋالىنى ئوغۇللىرىڭىزنىڭ بىلىم. ئىككى ئوغلىڭىز باركهن: سوئال

بىلىم دە قانداقراقيهنى پهننى ۋە دىنىي جهھهتلهر. تونۇشتۇرۇپ بهرسىڭىز

ئىگىلهۋاتىدۇ؟

ئۇالر . ئوقۇۋاتىدۇ ئىسالمى مهكتهپته) يهتته ياش(مېنىڭ چوڭ ئوغلۇم : جاۋاب

بىلىملىرى، قۇرئان، ئهرەب تىلى، ئىسالم: مهكتهپته سهككىز خىل دەرس ئوقۇيدۇ

.تهنتهربىيه ۋە ئېنگلىز تىلى ئهدەبىياتى، ماتېماتىكا، ئىجتىمائىي پهن، تهبىئىي پهن

. قۇرئان ئوقۇش قائىدىلىرىنى تۇگىتىپ رەسمى قۇرئان ئوقۇشنى باشلىدى ئوغلۇم ھازىر

ھازىرچه يادالشنى ئهمهس، مۇسههفكه قاراپ توغرا ۋە راۋان ئوقۇشنى ئوقۇتقۇچىسى

ئهرەپ تىلىدا يېزىش ۋە . بىزمۇ ئۆيدە شۇنىڭغا ياردەم قىلىۋاتىمىز تهلهپ قىلغاچقا،

. ئوتۇپ، ھازىر ئاددى گرامماتىكا ۋە سۆزلۈكلهرنى ئۆگىنىۋاتىدۇ دىنئوقۇش باسقۇچى

دېگهن دەرسىدە ئالالھ سۇبهانا ۋە تائاالنىڭ ئىسىملىرىنى مهنىسى ئىسالم بىلىملىرى

ئىسالم ئهقىدىلىرىنى ۋە دۇئاالرنى . سۈرىلهرنىڭ مهنىسىنى ئۆگىنىدۇ بىلهن ئۆگىنىدۇ؛

باشقا پهننى دەرسلهرنى مۇشۇ . نىدۇبىلهن تهپسىلىي ئۆگى ئىنگلىزچه مهنىسى

بۇ مهكتهپنىڭ ئۆگىنىدىغان . مهكتهپلهرگه ئوخشاش ئۆگىنىدۇ دۆلهتتىكى باشقا پهننى

مهكتهپته كۈنىگه بىرەر سائهت ئۇزۇنراق ئوقۇيدۇ ۋە نهرسىسى كۆپ بولغاچقا

كىچىك . ئوغلىمىز ھهممه نهرسىلهرگه قىزىقىدۇ چوڭ. تاپشۇرۇقنى كۆپرەك ئىشلهيدۇ

Page 3: musulman ayallar

قىزىقىشى سهۋەبىدىن ئىنگلىزچه كىتاپالرنى كۆرۈپ شۇ. ىدا ھايۋانالرغا قىزىقاتتىۋاقت

ياش ۋاقىتلىرىدا نۇرغۇن 4- 3ئوقۇتۇپ دېگهندەك، بىلمىسه كىتاپنى ئهكىلىپ، بىزگه

ئىسىملىرى، خۇسۇسىيهتلىرى، ۋە ياشاش مۇھىتلىرى بىز بىلمهيدىغان ھايۋانالرنىڭ

ھهر خىل قاتناش ۋاستىلىرىغا قىزىقتى، كېيىن ىنكېي. بىلهن تونۇشۇپ چىققان ئىدى

.ياغاچچىلىق قىلىشقىمۇ قىزىقتى ھهرخىل ئايروپىالنالرغا قىزىقتى، كېيىن

بىز ئامال بار شۇ نېمىگه قىزىقسا. نۆۋەتته ئاسمان جىسىملىرىغا ۋە تاشالرغا قىزىقىۋاتىدۇ

مۇھىت بىلهن شۇنىڭغا ئائىتتوغرىلىق كىتاپالرنى تېپىپ بېرىشكه تىرىشتۇق ۋە

ئهمما پهرزەنتلىرىمىزدە بىلىم بولۇپ، ئىمان ۋە. ئۇچراشتۇرۇشقا تىرىشتۇق

بالىالرنى بىز يهنه. ئهخالق بولمىسا بىلىمنى توغرا ئىشلىتهلمهيدۇ، دەپ بىلىمىز- ئهدەپ

تهرتىپلىك بولۇش جهھهتتىن-ۋاقتىنى پىالنلىق ئىشلىتىش ۋە تۇرمۇشتا رەتلىك

.هشكه تىرىشىۋاتىمىزتهربىيىل

تهربىيىلهپسىز، بۇنىڭ سهۋەبى سىز ئوغۇللىرىڭىزنى يهسلىگه بهرمهي ئوزىڭىز: سوئال

نېمه؟

. ئانىسىغا مۇھتاج-بالىالر كىچىك ۋاقتىدا ئاتا .خىل سهۋەپلهر بولدىھهر : جاۋاب

مهكتهپته ئوقۇۋاتقاچقا، ياخشىراق يهسلىگه بېرىشكه ئۇنىڭدىن باشقا بىز ئىككىلىمىز

.ئىقتىسادىمىزمۇ يار بهرمهيتتى

Page 4: musulman ayallar

سوزلىشىدىكهن، سىز بۇنىڭ كېيىن بالىلىرىڭىز ئۆيدە پۇتۇنلهي ئۇيغۇر تىلىدا: سوئال

ئهنسىرىمىدىڭىزمۇ؟ مهكتهپكه كىرگهندە توسالغۇ بولۇپ قېلىشىدىن

ئهنسىرىدۇق، دەبىزمۇ بهزى. ھهر خىل كىشىلهر ھهر خىل مهسلىههت بهردى: جاۋاب

پهرزەنتلىرى ئهتراپىمىزدىكى نۇرغۇن ئۇيغۇر ئائىلىلهرنىڭ. بهزىدە مهيلى دىدۇق

چىڭ بىز ئهگهر بىز. پهقهت ئۇيغۇرچه سوزلىمهيدۇ ياكى سوزلهشنىمۇ بىلمهيدۇ

تۇرمىساق ۋە پهرزەنتلىرىمىزنى يېتهكلىمىسهك ئۇالرنىڭمۇ تهبىئىيال شۇنداق بولۇپ

ئۆگىتىش بىزنىڭ ھهقىقهتهن بالىلىرمىىزغا ئانا تىلىمىزنى. ىلدۇققالىدىغانلىقىنى ھېس ق

ئهڭ ئاددىيسى ئهگهر ئۇيغۇرچه بىلمىسه بالىلىرىمىز. مهجبۇرىيىتىمىز بار

تۇققانلىرىمىز-ئانىلىرىمىز بىلهن قانداق مۇناسىۋەتته بولىدۇ؟ بىزنىڭ ئۇرۇق- ئاتا

ىزنىڭ ئالالھنىڭ يولىدا ئىلىمبىلهنچۇ؟ بىزنىڭ خهلقىمىز بىلهنچۇ؟ بىز پهرزەنتلىرىم

ئېلىشىنى ئارزۇ قىلىمىز، بولۇپمۇ بىزنىڭ خهلقىمىزگه كېرەكلىك ئالالھنىڭ ئىلمىنى

ئىنشائالالھ ئالالھ رەھمهت قىلىپ شۇ ئىلىمالرنى. ئېلىشىنى بهكرەك ئارزۇ قىلىمىز

هئالغان چاغدا بىزگه، خهلقىمىزگه يهتكۇزۇش ئۇچۇن ئانا تىلىمىزنى ياخشى بىلمىس

.بولمايدۇ

ئۆيدە ئىنگلىزچه . بىلهن ئىنگلىزچىگه ئېتىۋار بهرمهيمۇ قويمىدۇق لېكىن بىز بۇنىڭلىق

بالىلىرىمىزغا ئىنگلىزچه ئېلىپبهنى ۋە سۆزلۈكلهرنى بالدۇرال لېكىن سوزلهشمىسهكمۇ،

كىرگهندە ) بالىالر باغچىسى kindergarten ) ئوغلۇم مهكتهپكه چوڭ. ئۇگهتتۇق

. لېكىن ھهممه ھهرپلهرنى ئوقۇشنى ۋە يېزىشنى بىلهتتى. سۆزلىشهلمهيتتى ئىنگلىزچه

رەڭلهرنىڭ، ھهر ھىل گىئومىتىرىيىلىك شهكىللهرنىڭ، پهسىللهرنىڭ، ئىنگلىزچه

Page 5: musulman ayallar

كۈنلىرىنىڭ، ۋە كۈندىلىك تۇرمۇشتىكى نۇرغۇن نهرسىلهرنىڭ ئايالرنىڭ، ھهپته

مهكتهپته . گىچه سانىيااليتتى100 ئىنگلىزچه. بىلهتتى ئىسمى ۋە يېزىلىشىنى

لېكىن يېرىم يىلدىن كېيىن سىنىپنىڭ ئالدى بولۇپ ئوقۇشقا دەسلهپته بىراز قىينالدى،

.باشلىدى

بىز . ئۆيدە ئىنگلىزچه سۆزلهيدىغان بولىۋالدى مهكتهپكه كىرىپ ئۇزۇن ئۆتمهيال

رىۋالساق بالىغا تازا ياخشى سۆزلهشته چىڭ تۇ يهنه ئۇيغۇرچه. دەسلهپته يول قويدۇق

ۋاقىت ئۆتۈپ ئوغلىمىز مهكتهپكه كۆنۈپ مهلۇم. بولمايدىغانلىغىنى ھىس قىلدۇق

. سۆزلهش تۈزۈمىنى تۇرغۇزدۇق كهتكهندىن كېيىن بىز ئۆيدە قهتئىي ئۇيغۇرچه

ئۆزىمىزنىڭ مهكتىپىدىكى ئۇنىڭدىن ئاۋال بىزمۇ بهزىدە كهسپىمىز توغرىلىق ياكى

بۇ تۈزۈمنى . كېتهتتۇق ق سوزلهشسهك ئىنگلىزچه سۆزلهشكه چۇشۇپئىشالر توغرىلى

تهنقىتلهپ قويىدىغان ئىجرا قىلىش باشالنغاندىن كېيىنم بهزىدە چوڭ ئوغلىمىز بىزنى

ئۇيغۇرچه سۆزلهيدىغان، بارا ئوغلىمىز ئۆيدە تهبىئىيال-شۇنداق قىلىپ بارا. بولدى

داۋاملىق دىققهت ۇنداقتىمۇ،ش. سىرتتا دادىل ئىنگلىزچه سۆزلهيدىغان بولدى

پهرزەنتلىرى ئىچىدە باشقا ئۇيغۇرالرنىڭ. قىلمىساق، بىزنىڭ مۇھىتىمىز ياخشى ئهمهس

ئۇيغۇرغا «دائىم بىز. ئۇيغۇرچه سۆزلهيدىغانالر ناھايىتى ئاز، ھهتتا يوق دېيهرلىك

گهپ قىلسام ئاپا، ئۇالرغا ئۇيغۇرچه«دېسهك، چوڭ باالم » ئۇيغۇرچه سۆزلهيسىلهر

بولغاندىكىن چۈشهنمىسه ئۆگىتىپ قويۇڭ، ئۇالر ئۇيغۇر«. دەيدۇ» چۇشهنمهيدىكهن

ئىكهنلىگىنى دەپ، باالمغا ئۆزىنىڭ قىلغىنىنىڭ توغرا» ئۇيغۇرچه سۆزلىشى كېرەك

زوراليدۇ، ئانىالر بالىلىرىنى ئۇيغۇرچه سۆزلهشكه-بهزى ئاتا. ئۇقتۇرۇپ تۇرىمىز

ئۇچۇن مۇھىت بالىلىرىمىزنىڭ ئۇيغۇر تىلىقىسقىسى، بۇ. بهزىلىرىنىڭ كارى يوق

دائىم ئالالھ خالىسا، بىز تهتىللهردە بالىالرنى ۋەتهنگه ئهۋەتىش،. ياخشى ئهمهس

تۇققانالر بىلهن پاراڭالشتۇرۇش، ۋە ئۇيغۇرچه كۆپ كىتاپ-ئانىالر ۋە ئۇرۇق- ئاتا

Page 6: musulman ayallar

.ۋاتىمىزئوقۇش، يېزىش ئارقىلىق بالىلىرىمىزنىڭ ئۇيغۇر تىلىنى بېيىتىشنى ئويال

بار ئىكهن، ئاڭالپ ئامېرىكىدەك دۆلهتتىمۇ بالىالرغا ئىسالمىي مهكتهپلهر: سوئال

يۈكىنى كۆپ ئانىالرنىڭ-لمان ئاتابۇنداق مهكتهپلهر مۇسۇ. ناھايىتى سۆيۈندۈم

يىنىكلهتسه كېرەك؟

قىيىنچىلىق دېگهن ھهممىال يهردە بار، گهپ شۇ. ئهلههمدۇلىلالھ: جاۋاب

قىيىنچىلىقالرنى يېڭىدىغان ئىرادىگه كېلىش، شۇ ئىشنىڭ مۇھىملىقىنى تونۇش ياكى

مىزدىن ماشىنا بىلهن بىرباالم ئوقۇغان مهكتهپ ئهسلىدىكى ئۆيى. تونۇيالماسلىقتا

كۈندە ئهتىگهندە بامداتتىن كېيىنال بالىنى بهزىدە ياخشى. يېرىم سائهتلىك يول ئىدى

بالىنى. گهپ بىلهن، بهزىدە ھهتتا خاپا بولۇپ تۇرغۇزۇپ، مهكتىپىگه ئېلىپ ماڭاتتىم

چئىشقا كهلگهندە ھېرىپ ھې. مهكتىپىگه ئاپىرىپ قويغاندىن كېيىن ئىشىمغا ماڭاتتىم

كهچته باالمنى مهكتهپتىن ئهكىلىپ بىر دەم ئىشخانىدا تاپشۇرۇپ. ماجالىم قالمايتتى

كۈندە تۆت. ئاندىن يهنه شۇنداق ئۇزۇن يول مېڭىپ قايتىپ كېلهتتۇق. ئىشلىتهتتىم

سائهتلهپ ماشىنىدا ئولتۇرۇش بىز چوڭالر ئۈچۈنمۇ ناھايىتى ئېغىر بىر سهپهر، كىچىك

باالم كهچته ئۆيگه قايتىپ كېلىپ، ھارغىنلىقتىن كرېسلودا. قباال ئۈچۈن تېخىمۇ شۇندا

.يېتىپال ئۇخالپ قاالتتى

ئاممىۋى تېخى كىچىپ بولغاندىكىن، ئۆيگه يېقىنراق«شۇنداق چاغالردا بهزىدە

مهكتهپكه بېرىپ تۇرۇپ، سهل چوڭ بولغاندا ئاندىن ئىسالمىي مهكتهپكه

بالىنىڭ ھهقىقىي خارەكتېرى« :بهزىلهر . ۇ ئويالشتۇقدېگهننىم» ئالماشتۇرساقمىكىن

Page 7: musulman ayallar

«يېتىلىدىغان ۋاقىت تولۇقسىز ئوتتۇرا مهكتهپ، باشالنغۇچتا قهيهردىال ئوقۇسا ئوخشاش

لېكىن ئهتراپىمدىكىلهرگه. دەپ بىزگه ئاممىۋى مهكتهپته ئوقۇتۇش تهكلىپىنى بهردى

ئايلىرى مۇسۇلمان مهسىلهن، مهكتهپته رامىزان. قاراپ، يهنه ئىككىلهندىم

ئىفتارنى مهكتهپ ئاشخانىسىدا قىالتتۇق، شۇنداق چاغدا باشقىالرغا ئوقۇغۇچىالر

ئادەتته مۇسۇلمان دۆلهتلىرىدىن كهلگهن ئوقۇغۇچىالر . باققانىدىم دىققهت قىلىپ

دۇئا قوبۇل بولىدىغان ۋاقىتنى قولدىن بهرمهي، توختىماي ئالالھنى ئىفتار ئالدىدىكى

لېكىن ئامېرىكىدا چوڭ بولغان، خېلى ياخشى . مهشغۇل بوالتتى بىلهنزىكىر قىلىش

شۇالرنى ئويالپ باال . بالىالرمۇ چاقچاقلىشىپ، ئوينىشاتتى تهربىيه ئالغان مۇسۇلمان

ئهلۋەتته، . مۇھىتنىڭ ناھايىتى مۇھىملىقىنى ھېس قىلدىم ئۈچۈن تهربىيىلىنىدىغان

ئانا بولۇش -دېيهلمهيمىز، لېكىن بىز ئاتاتهقۋا بولىدۇ، مۇنداق مۇھىتتا چوڭ بولسا

بىزگه ۋەزىپه قىلىپ بهرگهن بالىلىرىمىزنى چوقۇم قولىمىزدىن سۈپىتىمىز بىلهن، ئالالھ

. ئىسالمىي مۇھىتتا چوڭ قىلىش، تهربىيىلهش مهجبۇرىيىتىمىز بار كهلگىنىچه ئهڭ ياخشى

الم ئۈستىگه تۇغۇلىدۇ، ھهربىر باال ئىس«: ئهلهيهى ۋەسهللهم رەسۇلۇلالھ سهللهلالھۇ

.دېگهن» يهھۇدىي ياكى مهجۈسى قىلىپ چىقىدۇ ئانىسى-ئۇنى ئاتا

ئىسالمىي مهكتهپته ئهلههمدۇلىلالھ، شۇنداق قىلىپ، باالمنى سهل جاپا تارتساقمۇ،

. تهربىيه ئېلىۋاتىدۇ شۇنچىلىك جاپاغا چۇشلۇق، باالممۇ ناھايىتى ئوبدان. ئوقۇتتۇق

:مهكتىپىنىڭ دەرس ئۆتۈش ئۇسۇلى مۇنداقئۇالرنىڭ

. كېلىپ ئهڭ ئاۋۋال ئۇدۇل مهسچىتكه كىرىدۇ ھهر كۈنى ئهتىگهندە ئۇالر مهكتهپكه

چوڭراق مۇئهللىملهردىن بىرەرى بۇالرغا مهسچىتته بۇالرنىڭ مهكتهپ مۇدىرى ياكى

چىالرغا ئاددىي مهزمۇنىنى ئوقۇغۇ بىرەر ھهدىسنى سۆزلهيدۇ، ئاندىن شۇ ھهدىسنىڭ

تېمىلىق پائالىيهتلىرى بار، ئاندىن ئۇالرنىڭ ھهر ئايلىق. تىل بىلهن چۈشهندۈرىدۇ

ئاساسهن مۇشۇ ئايدا ھهركۈنى مهسىلهن، بۇ ئايلىق تېمىسى راستچىل بولۇش، بولسا،

Page 8: musulman ayallar

ئۆزىدە راستچىل بولۇشنى راستچىللىق توغرىسىدا ھهدىس سۆزلهيدۇ، ئوقۇغۇچىالر

كۆزگه چېلىقىدىغان شۇ ئايدا ھهم سىنىپنىڭ، مهكتهپنىڭ. تىدۇيېتىلدۈرۈشنى ئۆگى

دېگهندەك «راستچىللىقنىڭ ئۈلگىسى ئهبۇ بهكر رەزىيهلالھۇ ئهنهۇ«يهرلىرىگه

ھهدىس خهتلهرنى يېزىپ قويىدۇ، ۋە ئوقۇغۇچىالرنى راستچىل بولۇشقا ئۈندەيدىغان

.ا سۆزلهپ ئۆتكهندەكباشقا دەرسلىرى مهن يۇقىرىد. ۋە ئهقلىيه سۆزلهرنى يازىدۇ

قىيىنچىلىقالر ئاساسهن تۈگهپ باالمنىڭ مهكتىپىگه يېقىن ھازىر ئۇ. ئهلههمدۇلىلالھ

يولدىشىم . يولدىشىمنىڭ مهكتىپىگه يىراقالپ كهتتۇق لېكىن. يهرگه كۆچۈپ كهلدۇق

.ئولتۇرۇپ مهكتىپىگه بارىدۇ ھازىر كۈندە تۆت سائهت ماشىنىغا

مهزگىلدە ئىككى بالىنىڭ ئايالالر ئىككىلىڭالر دوكتورلۇق ئوقۇۋاتقان-ئهر: سوئال

يدىكهنسىز، قۇرئان يادال ھالىدىن ئۆزۇڭالر خهۋەر ئاپسىلهر، يهنه ۋاقىت چىقىرىپ

ۋاقىتنى قانداق ئورۇنالشتۇرىسىلهر؟

ۋاقىتنى ئالدىنئاال . ۋە له قۇۋۋەته ئىلالھ بىلالھ ۋە ال ھهۋله. ئهلههمدۇلىلالھ: جاۋاب

كۈنى قىلىدىغان ئىشالرنى ئالدىنقى كۈنى ئۇخالشتىن ھهر. پىالنالش ئىنتايىن مۇھىم

ئهتىسى ئورنىڭىزدىن تۇرغاندىن . ادەتياخشى ئ بۇرۇن ئويلىنىپ يېزىپ چىقىش بىر

چۈشسىڭىز ئۆزىڭىزمۇ سهزمهي نۇرغۇن ئىشالرنى باشالپ شۇ ئىشالرنى ئىجرا قىلىشقا

چۈنكى سىزنىڭ . تېخىمۇ شۇنداق قىلىشى كېرەك كىچىك بالىسى بار ئادەم. قىالاليسىز

ر ۋاقتىڭىز قىلىشىڭىزنى ئالدىن پىالنلىۋالمىسىڭىز بىكا نىمه. ۋاقتىڭىز چهكلىك بولىدۇ

.بولغىچه ئۆتۈپ كېتىدۇ قىلىدىغان ئىشىڭىزنى تېپىپ

Page 9: musulman ayallar

سائهت 8 ئهگهر سىز. سائهت ئۇخاليدۇ12 ياشقىچه كۇنىگه كهم دىگهندە 4-3بالىالر

4 ئاشۇ. سائهت ئهركىن ۋاقىت بار، دىگهن گهپ4ئۇخلىسىڭىز، ئۇ چاغدا سىزگه يهنه

ھهر كۈنى مهلۇم ۋاقىت ئاجرىتىپ، ياخشى بالىغا . سائهتنى چىڭ تۇتۇش كېرەك

ئهگهر سىز بالىڭىز بىلهن. ئاستا ئۆزى ئوينايدىغان بولىدۇ- قويسا، باال ئاستا ئوينىتىپ

ئوينىغان قىياپهتته، لېكىن كاللىڭىزدا باشقا ئىشنى ئويالپ ئولتۇرسىڭىز، بالىسىڭىز

قىقى كۆڭۈلچۇنكى بالىالر سىزنىڭ ئۇالرغا ھه. سىزگه تېخىمۇ يېپىشىۋالىدۇ

بۆلمهيۋاتقانلىقىڭىزنى بىلىدۇ، ۋە سىزنىڭ ھهقىقى كۆڭۈل بۆلۈشىڭىزنى سېغىنىپ

شۇڭا چوقۇم ھىچبولمىسا يېرىم سائهت ئاجرىتىپ . كهينىڭىزگه كىرىۋالىدۇ كهچكىچه

ئۇنىڭدىن . بولۇپ، ھهممه ئىشالرنى ئۇنتۇپ تۇرۇپ تهڭ ئويناش كېرەك كىچىك باال

تاماق ئهتسىڭىزمۇ ۋە كىتاپ كۆرسىڭىزمۇ خاتىرجهم ئالدىدا كېيىن بالىنىڭ كۆز

.قىالاليسىز

كىنى بارغانچه كهلسهك، بالىالر ناماز ۋاقتىنىڭ بىر ئاالھىدە ۋاقىت ئىكهنلى ئىبادەتكه

شۇڭا ناماز ۋاقتى بولغاندا بالىنى بىخهتهر ئورۇنالشتۇرۇپ قويۇپ .چۈشىنىدۇ

» ئالالھۇ ئهكبهر«بارا يىغالۋاتقان بالىمۇ - بارا. ئوقۇش كېرەك كېچىكتۇرمهي ناماز

دەپ شاپپىدە » ئاپام نامىزى تۈگىمىچه ماڭا قارىمايدۇ بهرىبىر«دېگهن ھامان

. توختاپ قالىدىغان بولىدۇ

شۇڭا يهنه بىر . بىلله ئىش قىلىشنى ياخشى كۆرىدۇ كىچىك بالىالر ئاپىسى بىلهن

ناماز ئوقۇسا باال ھهم كاشىال قىلمايدۇ، ھهم ئۇسۇل، بىلله تاھارەت ئېلىپ، بىلله

Page 10: musulman ayallar

قۇرئاندىن ئىككىنى ئهكىلىپ . ئوقۇشمۇ شۇنداق ھهتتا قۇرئان. ئۆزىمۇ ئۆگىنىپ قالىدۇ

بىرسىنى تاللىتىپ يهنه بىرسىنى ئۆزىڭىز دەپ،» ايسىسىنى ئوقۇيسىز؟باالم، سىز ق«

توختىماي مېنىڭ قولۇمدىكىنى بهزىدە مېنىڭ كىچىك باالم. ئوقۇسىڭىز بولىدۇ

دېسهم، » ئىككىمىز تهڭ ئوقۇيلى» ئۇنداق چاغالردا تىزىمدا ئولتۇرغۇزۇپ. تالىشىدۇ

.دەپ بهش مىنۇت بولسىمۇ ئولتۇرۇپ بېرىدۇ» ماقۇل«

مهسىلهن، تاماق ئېتىش، . بالىالر بىلله قىلغىلى بولىدۇ ئۆيدە نۇرغۇن ئۆي ئىشلىرىنى

دېگهندەك ئىشالرنى قىلغاندا بالىالرنى تهڭ قاتناشتۇرسا، كىر يۇيۇش، ئۆي تازىالش

بىز بىرىنچى بالىمىزدا كۆپ . سىزمۇ ھهم ئىشىڭىزنى قىالاليسىز ئۇالر ھهم خۇشال بولىدۇ،

ئىككىنچى بالىمىزدا تهجرىبىلهرنى يهكۈنلىدۇق، ئالالھ تائاال بىزگه ان ئىدۇق،قىينالغ

دېسه، ماقۇل دەپ » مهنمۇ قىلىمهن«نېمه ئىش قىلسام . بهردى كۆپ ئاسانچىلىق

قىلىۋاتقان ئىشىمنى تۇتقۇزۇپ قويىمهن، بهزىدە ئۇزۇن قىلىدۇ، بهزىدە قوللىرىنى يۇيۇپ

زېرىككهن ئىشلىرىنى كېيىن . قايتۇرۇپ بېرىدۇكېيىنال زېرىكىپ ماڭا بىردەمدىن

مهسىلهن، . ئهمما بهزى ئىشالرغا ياق دەيمهن. كۆرسىمۇ قايتا تاالشمايدۇ قىلىۋاتقىنىمنى

بىلهن قىلىدىغان ئىشالرنى تاالشسا كىچىك بالىالرنىڭ قايچىسى ياكى قايچا/پىچاق

هرسهم نېمه ئۈچۈن قايچىنى ب/ۋە قولۇمدىكى پىچاق بېرىمهن ئۆتمهيدىغان پىچاق

شۇڭا ھازىر كۆپىنچه ئهھۋالالردا ئۆي ئىشلىرىنى . چۈشهندۈرىمهن بولمايدىغانلىغىنى

.ئۇچۇن كۆڭۈللۈك ئىش بولۇپ قالدى قىلىش بىز ھهممىمىز

باال قىسقىسى، باال ئويغاق چاغدا مۇشۇنداق ئىشالرنى تۈگىتىۋالسىڭىز، ئاندىن

هىن تهلهپ قىلىدىغان ئىشالرنى قىلسىڭىز بولىدۇ،ئۇخالپ قالغاندا كوپرەك زې

.ئىنشائالالھ

Page 11: musulman ayallar

ىلىپ ھهقىقهتهن بىزگه قۇرئاننى يادالشنى ۋە چۈشىنىشنى ئاسان ق ئالالھ تائاال

نىيهت قىلساق ۋە تىرىشساقال، ئۇنىڭ ھىچ بىر قىيىن ئىش ئهگهر بىز. بهرگهن

. دائىم قۇرئاننى مۇسههفتىن يادالشقا تىرىشىمهن مهن. ئهمهسلىگىنى ھېس قىلىمىز

ئاۋال . ئهسته تۇتۇشقا پايدىلىق ئىكهن چۇنكى ئايهتنىڭ ئورنى بىلهن يادالش

ئۇ ئايهتنىڭ مهنىسىنى سۆزمۇ سۆز اندىنيادلىماقچى بولغان ئايهتنى ئوقۇيمهن، ئ

. مىنۇت كېتىدۇ10-5بۇنىڭغا .ئاندىن مهنىسى ھهققىدە ئوياليمهن. ئۆگىنىمهن

سائهتتىن 2-1يهنه . داۋامالشتۇرىمهن ئۇنىڭدىن كېيىن، ئاۋۋال قىلىۋاتقان ئىشىمنى

ئېسىمگه ۋە ھهر بىر سۆزنىڭ مهنىسىنى قېتىم ئوقۇيمهن3كېيىن ئۇ ئايهتنى مۇسههفتىن

سۆزلهرنىڭ مهنىسىنى قايتا ئهگهر ئۇنتۇپ قالغان بولسام. ئېلىشقا تىرىشىمهن

قېتىم دەپ بېقىشقا 3ئاندىن، كىتاپقا قارىماي ئېسىمدە قالغىنىنى . كورىمهن

جهرياننى تاكى ئۇ مۇشۇ. قېتىم ئوقۇيمهن3ئاندىن كىتاپنى ئېچىپ يهنه . تىرىشىمهن

بهزىدە . كېتىدۇ مىنۇت10-5بۇنىڭغا يهنه . اراليمهنئايهتنى يادلىغانغا قهدەر تهكر

بىز ھهر ئهگهر. يهنه ۋاقىت چىقىرىپ شۇ ئايهتنىڭ تهفسىرىنى ئوقۇشقا تىرىشىمهن

چۈشىنىش ۋە . مىنۇت ئاجراتساق ناھايىتى تېز ئىلگىرلهيمىز20كۇنى قۇرئان يادالشقا

.يادالش بارغانسىرى ئاسان توختايدۇ

Page 12: musulman ayallar

ۋاقتىڭىز ئويلىغان ئىشلىرىڭىزغا يېتىشمىگهندەك ھىس قىلسىڭىز، ھهر كۇنى ئهگهر سىز

هرگه سېكۇنتلىرىغىچه سهمىمىيلىك بىلهن بىر دەپت-قىلغانلىغىڭىزنى مىنۇت نېمه ئىش

بىر ھهپتىدىن كېيىن يازغان . ۋە بۇنى بىر ھهپته داۋامالشتۇرۇڭ يېزىپ مېڭىڭ

كهچۇرۇپ چىقسىڭىز نېمه ئۇچۇن ۋاقتىڭىز يهتمىگهندەك ھېس خاتىرىڭىزنى كۆزدىن

سىز قىلىشىڭىز : تۈرگه ئايرىڭ2ئاندىن سىز ئىشلىرىڭىزنى .قىلغانلىغىڭىزنى بىلىسىز

ھهممىمىزنىڭ مهجبۇرىيىتى . لىشنى خااليدىغان ئىشالرقى كېرەك بولغان ئىشالر ۋە سىز

قورسىغى ئېچىپ كهتسه بىر نهرسه بېرىش مهن قىلىشىم كېرەك مهسىلهن، باالمنىڭ. بار

بىز مهجبۇرىيىتىمىزنى . مهن قىلىشنى خااليدىغان ئىش بولغان ئىش، ھهدىس يادالش

مهللهرنى قىلدۇق، دەپ بىز ياخشى ئه. قارىشىمىز كېرەك تونۇشىمىز ۋە ئۇالرغا جىددى

يهنه مهسىلهن، نامازالرنى ۋاقتىدا . ئۆتىمىسهك بولمايدۇ ئۆزىمىزنىڭ مهجبۇرىيىتىنى

بىز . ياكى يادالش ئوخشىمىغان ئىككى تۇرگه چۇشىدۇ ئوقۇش بىلهن قۇرئان ئوقۇش

.نامازنىڭ ۋاقتىنى ئۆتكۈزىۋەتسهك بولمايدۇ قۇرئان ياداليمهن، دەپ ئولتۇرۇپ

ۋاقىتنى تېجهپ ئىشلىتىشنىڭ ماڭا كۆپ ياردىمى قىسقىسى، ئالدىن پالنالش ۋە

.ئىشلىتىش ۋاقتىنى چهكلهش كېرەك ئىكهن ئۇنىڭدىن باشقا ئىنتېرنېتنى. بولدى

ئارىسىدا بهرىبىر ھازىر ئالىي مهكتهپلهردىكى بىر قىسىم ھهمشىرىلهر: سوئال

خاھىشى ئوقۇساقمۇ يهنه بېرىپ ئۆيدە ئولتۇرىدىكهنمىز، دەپ مهكتهپنى تاشالش

سىز مۇشۇ ئهھۋالغا قانداق قارايسىز؟. ئېغىركهن

بىلىم . شىنىڭ ئهھۋالى ئوخشىمايدۇھهر كى .بۇنىڭغا بىر نهرسه دىيىش تهس: جاۋاب

Page 13: musulman ayallar

زىددىيىتى يوق، يهنى ئۆيدە ئولتۇرغان ئادەم ئېلىش بىلهن ئۆيدە ئولتۇرۇشنىڭ ھىچ

ئهمما . ھهر كىشىگه كېرەك بىلىم. خاتا ئاڭ بىرنهرسه بىلمىسىمۇ بولىدۇ دېيىش بىر

هن، مهن بۇنىڭغا جاۋاپ بېرەلمهيم. گهپ بىلىمنى قانداق ئېلىش مهسىلىسى باشقا بىر

.دەپ ئوياليمهن

ناھايىتى ئهجىر لېكىن مېنىڭ قارىشىمچه، ئۆيدە ئولتۇرۇش ئايال كىشىگه نىسبهتهن

ئهرلهرنىڭ قۇرئان ۋە ھهدىسلهرنىڭ تهشهببۇسىغا قارىساقمۇ،. بېرىلىدىغان ئىش

قوغداش ۋە سىرتالردا ئىجتىمائىي پائالىيهتلهرگه كۆپرەك ئىشتىراك قىلىپ، ئائىلىنى

ياردەم ھالىدىن خهۋەر ئېلىشنى، ئىجتىمائىي تۇرمۇشتا ئهتراپىدىكىلهرگه كۆپرەك

قىلىشنى، ئايال كىشىنىڭ بولسا ئائىلىدە بولۇپ، ئائىلىدىن ياخشى خهۋەر ئېلىپ،

بالىالرنى ياخشى تهربىيىلهپ، ياخشى ئايال ۋە ياخشى ئانا بولۇشقا

ئىلىدىن ياخشى خهۋەر ئالسا، ئايال كىشى ئا. رىغبهتلهندۈرگهنلىكىنى بايقايمىز

قورۇقچى بواللىسا ئهر ئۆزىنىڭ خىزمىتىنى ياخشى قىالاليدۇ، شۇنداقال بىر خىل ياخشى

تهڭپۇڭلۇق شهكىللىنىپ، ئائىلىنىڭ مۇستهھكهم داۋاملىشىشى، پهرزەنتلهرنىڭ ئىللىق

كئايال كىشى قانچه بىلىملى. مۇھىتتا تهربىيىلىنىشىنى ئهمهلگه ئاشۇرغىلى بولىدۇ

بولغانچه، بالىالرنىڭ تهربىيىلىنىشى ئهتراپلىق بولۇپ چىقىدۇ، بالىنىڭ تهربىيىسى كۆپ

شۇڭا ئايالالرنىڭ بىلىم ئالماسلىقى ياخشى ئىش. ھالالردا ئانىغا باغلىق بولىدۇ

لېكىن، مهن بىلىم. ئايالالر بىلىملىك بولسا خهلقىمىز ئاندىن گۈللىنهلهيدۇ. ئهمهس

ھرەمسىز ھالدا يىراقالرغا سهپهر قىلىش كېرەك، دەپ ئېلىش ئۈچۈن چوقۇم مه

.قارىمايمهن

Page 14: musulman ayallar

ياللىق ئائىله، ئا يېڭى توي قىلغان، يېڭى بالىلىق بولغان ھهمشىرىلهرگه: سوئال

تهكلىپ ئهخالقى ۋە پهرزەنت تهربىيىلهش توغرىلىق ئىككى ئېغىز نهسىههت ۋە

.ئالالھ سىزدىن رازى بولسۇن. بهرسىڭىز

ئىشىنى تاشالپ سىڭلىم، يېڭى توي قىلغان ھهمشىرىلهر ئامال بار ھهممه: جاۋاب

قانچىلىك مۇھىم چۈنبىر ئائىله جهمئىيهت ئۈ. ياخشى ئايال بولۇشنى ئۆگىنىشى كېرەك

ئايالنىڭ -ئهر .ئايالنىڭ مۇناسىۋىتى ئائىله ئۈچۈن شۇنچه مۇھىم-بولسا ئهر

مهن . قىيىن ئىش مۇناسىۋىتى ياخشى بولمىسا بالىالرنى ياخشى تهربىيىلهشمۇ ئىنتايىن

ئهۋەتتىم، ئۇنىڭدا دېگهن ماقالىنى» بىز يهنىال نىكاھقا ئېهتىياجلىقمۇ؟«ھېلىال سىزگه

:ىر ئابزاس بارمۇنداق ب

ئايال ئىككىال تهرەپ -قىلىنغىنى شۇكى، نىكاھ تۇرمۇشىدا ئهر بىزدىن تهلهپ»

، ئىنشائالالھ، ئىككى تهرەپ كۆرسىتىشى كېرەك، شۇندىال ئوخشاش تىرىشچانلىق

ھهقىقهتهنمۇ، نىكاھتىن كېيىن شهيتان ھهر ئامالالر .ئوخشاش ئهجىرگه ئىگه بولىدۇ

بۇزۇۋېتىشكه تىرىشىدۇ، ۋە ئاران تهسته قوشۇلغان بۇ بىلهن ئىككىيلهننىڭ ئارىسىنى

جهبىر ئىبن ئابدۇلالھتىن رىۋايهت قىلىنىشىچه. ئۇرۇنىدۇ بىر جۈپنى ئايرىۋېتىشكه

شهيتانالرنىڭ باشلىقى «: ئهلهيهى ۋەسهللهم مۇنداق دېگهن رەسۇلۇلالھ سهللهلالھۇ

Page 15: musulman ayallar

ئۇ ئادەملهرنىڭ ئارىسىغا شهيتانالرنى . ئۈستىدىدۇر ئىبلىسنىڭ تهختى دېڭىزنىڭ

ئىبلىسنىڭ نهزەرىدە شهيتانالرنىڭ ئهڭ يامىنى .يامانلىق قىلىش ئۈچۈن ئهۋەتىدۇ

ئاندىن ئىبلىس ئۇالرنىڭ . قىاللىغىنىدۇر ىقئىنسانالر ئارىسىدا ئهڭ چوڭ يامانل

بىرەرىنىڭ باشقىالرنىڭ ئارىسىغا خاتا قاچانكى ئۇالرنىڭ. بايانلىرىنى ئاڭاليدۇ

ئارىسىنى بۇزۇۋەتكهنلىكىنى ئاڭلىسا چۈشىنىش ۋە گۇمان پهيدا قىلىپ، ئۇالرنىڭ

نى كېلىپ شۇنى بايان قىلغۇچى ئىبلىس. ئىبلىس ناھايىتى خوشال بولۇپ كېتىدۇ

شهيتاننىڭ ئىنسانالرنى يهنى، بۇ. دەيدۇ» سهن قالتىسكهنسهن«قۇچاقاليدۇ، ھهم

«(.مۇسلىم رىۋايهت قىلغان(» . ھهقىقىي ئازدۇرغانلىقىدۇر

ۋەسىلىرىگه -ئازدۇرۇش ئۇچۇن قىلىۋاتقان ۋەس يهنى، ھهر بىرىمىز شهيتاننىڭ بىزنى

بۇ تېمىدا . ئۆزىمىزنى قورالالندۇرىشىمىز الزىم بۇنىڭ ئۇچۇنبويسۇنماسلىقىمىز الزىم ۋە

. تهپسىلى ئوقۇپ چىقىڭ. بىرنهچچىسىنى تالالپ ئهۋەتتىم مهن. نۇرغۇن ماقالىالر بار

ئۇ . باال تهربىيىلهشمۇ چوڭ بىر تېما. مۇنبهرگه چاپالپ قويارمىز كېيىنچه تهرجىمه قىلىپ

راست گهپنى قىلسام جاھاندا ياخشى . لىشايئوقۇغانلىرىمنى ئورتاق توغرىلىق كېيىنچه

بالىالرنى ياخشى . تهس ئىش يوق ئىكهن، دەپ ئوياليمهن ئانا بولۇشتىن- ئاتا

ھازىرچه مېنىڭ ھېس .تهربىيهلهش ئىنتايىن قىيىن ئىش

:قىلغىنىم

.ياخشى ئهمهللهرنى كۆپ قىلىش. ئالالھتىن كوپ ياردەم سوراش .1

.ئىشتا ئاۋال ئۆزىمىز ئۈلگه بولۇش بالىمىزغا ئۆگهتمهكچى بولغان .2

.قالماسلىغىمىز پهرزەنتىمىزنىڭ ئالالھنىڭ ئامانىتى ئىكهنلىگىنى ئۇنتۇپ .3

ئهمدى ھهمشىرىلىرىمىزنىڭ تۆەندىكى . ھازىرچه مۇشۇنچىلىك يازاي بۇ توغرىدا

.چىقىشىنى تهۋسىيه قىلىمهن ماقالىالرنى ئوقۇپ

Page 16: musulman ayallar

سوئالالرغا ۋاقىت چىقىرىپ ئالالھ رەھمهت قىلسۇن ھهدە، كۆپ ۋاقتىڭىزنى ئېلىۋەتتىم،

.ئېيتىمهن جاۋاب بهرگهنلىكىڭىز ئۈچۈن چىن كۆڭلۈمدىن رەھمهت

باشقىالرغا پايدىلىق، ئهگهر مهن . بارلىق قېرىنداشلىرىمغا رەھمهت قىلسۇن ئالالھ

ئهگهر مۇۋاپىق . سۆلهرنى سۆزلىگهن بولسام بۇ ئالالھنىڭ رەھمىتىدىن ياخشى

ئالالھ . مهزمۇنالر قوشۇلۇپ قالغان بولسا ئۇ مېنىڭ يېتهرسىزلىكىمدىن بولمىغان

.ئالىمدۇر

نهسىهىتى شهيخ ئهلبانى رەھىمهھۇلالنىڭ

لالرغا نهسىههتلهرئايا-ئهر

شهيخ ئهلبانى

بىرىنى - بىرىگه بويسۇنۇشى، ھهمكارلىشىشى ۋە ماسلىشىشى، بىر-بىر ئهر ۋە ئايال

نىشكه، قۇرئاندا ئوچۇق كۆرسهتكهن كۆرسهتمىلىرىگه ۋە سهھىه يۈزلى ئالالھ تائاالغا

شۇنداقال شهرىئهتنىڭ . ئهگىشىشكه ئاگاھالندۇرۇپ تۇرۇشى الزىم سۈننهتلهرگه

ئهگىشىشنىڭ ئورنىنى دىنىي كۆرسهتمىلهرگه ۋە شهخسلهرگه كۆرسهتمىسىگه

ىلهرنىڭ ئادەتلهر، ۋە كىش-ئهگىشىش، دىنغا مۇخالىپ ئۆرپ قارىغۇالرچه مۇئامىله

. خىياللىرى ئىگهللهپ كهتمهسلىككه دىققهت قىلىش كېرەك-ئوي ئۆزى توقۇۋالغان

Page 17: musulman ayallar

ۋە ئۇنىڭ پهيغهمبىرى بىرەر ئىشتا ھۆكۈم هللا ا«: مۇنداق دەيدۇ ئالالھ ئهززە ۋە جهلله

يهنى (ئايال مۆمىنلهرنىڭ ئۆز ئىشىدا ئىختىيارلىقى بولمايدۇ -چىقارغان چاغدا، ئهر

بىرەر ئىشتا ھۆكۈم چىقارغان ئىكهن، ھېچ ئادەمنىڭ رىنىڭ پهيغهمبىهللا ۋە اهللا ا

غا ۋە ئۇنىڭ پهيغهمبىرىگه هللا كىمكى ا) بولمايدۇ ئۇنىڭغا مۇخالىپهتچىلىك قىلىشىغا

33:36سۈرە ئهھزاب » ئوپئوچۇق ئازغان بولىدۇ ئاسىيلىق قىلسا، ھهقىقهتهن ئۇ

تهرەپ ئالالھ ئۆزلىرىگه يۈكلىگهن ھهقلىرىنى ۋە مهجبۇرىيهتلىرىنى تولۇق ئىككىال

ئېنىقكى، ئايال كىشى ئائىلىدە ئهر بىلهن ئوخشاش ھوقۇققا . قىلىشلىرى كېرەك ئاداش

شۇنداقال ئهر ئۆزىنىڭ نىكاھتىكى . كېرەكبولىمهن، دەپ تۇرۇۋالماسلىقى ئىگه

پايدىلىنىپ ئايال كىشىنى ئېزىدىغان، ئۇنىڭغا ئازار بېرىدىغان، ياكى ئورنىدىن

.قىلىدىغان ئىشالرنى قهتئىي قىلماسلىقى كېرەك ئادالهتسىزلىك

ئاياللىرى ئۈستىدە ئهرلهرنىڭ ھهقلىرى بولغىنىدەك، ئهرلىرى «: مۇنداق دەيدۇ ئالالھ

ئايالالرنىڭمۇ ھهقلىرى بار ئۈستىدە

دەرىجىدە ھوقوقتىن بهھرىمهن بولىشى كىرەك، مۇۋاپىق يهنى ئايالالر مۇۋاپىق(

ئايالالرغا مهھرى بېرىش ۋە ئۇالرنىڭ ). (كېرەك شىدەرىجىدە مهجبۇرىيهتمۇ ئۆتى

Page 18: musulman ayallar

ئهرلهر ئايالالردىن ) ئهرلهرگه يۈكلهنگهنلىكتىن تۇرمۇشىنى قامداش مهجبۇرىيهتلىرى

سۈرە » ھىكمهت بىلهن ئىش قىلغۇچىدۇر. غالىپتۇر هللا. بىر دەرىجه ئارتۇقلۇققا ئىگه

2:228. بهقهرە

نىڭ بهزىسىنى هللا ئايالالرنىڭ ھامىيلىرىدۇر، بۇ ا لهرئهر«:ئالالھ يهنه مۇنداق دەيدۇ

قۇۋۋەت، غازاتقا چىقىش قاتارلىق جهھهتلهردە -يهنى ئهرلهرنى كۈچ(بهزىسىدىن

ماللىرىنى سهرپ - ۋە ئهرلهرنىڭ ئۆز پۇل ئارتۇق قىلغانلىقىدىندۇر) ئايالالردىن

ه ئهرلهرنىڭ زىممىسىگ يهنى ئايالالرنىڭ نهپىقىسى(قىلغانلىقىدىندۇر

ئهرلىرى يېنىدا ياخشى ئايالالر ئىتائهت قىلغۇچىالردۇر،). يۈكلهنگهنلىكىدىندۇر

ساقلىغۇچىالردۇر، سىلهر نىڭ پاناھىدا ئهرلىرىنىڭ ھهقلىرىنىهللا بولمىغان چاغالردا ا

بۇ ئۈنۈم (قىلىڭالر، سهركهشلىك قىلىشلىرىدىن قورقىدىغان ئايالالرغا نهسىههت

ئۇالرنى ئهدەپلهش (بۇمۇ ئۈنۈم بهرمىسه(اتماڭالر، بىر تۆشهكته بىلله ي) بهرمىسه

ئۇالرنى بوزەك قىلىش ئهگهر سىلهرگه ئىتائهت قىلسا،. مهقسىتىدە ئاستىراق ئۇرۇڭالر

ئايالالرغا زۇلۇم هللا ا) ھهقىقهتهن سىلهردىن ئۈستۈندۇر، بۈيۈكتۇرهللا ا. خىيالىدابولماڭالر

4:34سۈرە نىسا » )قىلغاننى جازااليدۇ

: رەزىيهلالھۇ ئهنهۇ رەسۇلۇلالھ سهللهلالھۇ ئهلهيهى ۋەسهللهمدىن سورىدى مۇئاۋىيه

» ىرى بار؟رەسۇلۇلالھ، ئاياللىرىمىزنىڭ بىزنىڭ ئۈستىمىزدە قانداق ھهقل ئى«

ئۇالرغا ئۆزەڭ يېگهندەك «: سهللهلالھۇ ئهلهيهى ۋەسهللهم مۇنداق دېدى رەسۇلۇلالھ

ئۇالرغا ئۆزۈڭ كىيگهندەك كىيدۈرۈشۈڭ، ئۇالرنى سهتلىشىپ كهتسۇن، يېدۈرۈشۈڭ،

Page 19: musulman ayallar

ئهرەبلهردە ئاچچىقى كهلسه ئالالھ سېنى كۆرۈمسىز قىلىۋەتسۇن، ) دېمهسلىكىڭ

ئاياللىقتىن تۇرمۇشتىن -زىگه ئۇرماسلىقىڭ، ئهر، يۈ)ئىدى دەيدىغان ئادەت بار

بىرىڭالر بىلهن بىرلىشىپ -بىر. ئورۇندا يېتىۋالماسلىقىڭ چهكلهش مهقسىتىدە باشقا

پهقهت ئۇالر ھهققىدە يول ) بۇنداق قىلىسىلهر؟ قانداقمۇ(كهتكهن تۇرساڭالر،

(رىۋايهت قىلغان، سهھىه ئهھمهد(» .قويۇلغاننىال قىلىڭالر

: ھهدىسته رەسۇلۇلالھ سهللهلالھۇ ئهلهيهى ۋەسهللهم مۇنداق دېگهن يهنه بىر

ئالالھنىڭ تۇرغۇچىالر ئالالھنىڭ ئوڭ قولىدىكى تهختته ئولتۇرىدۇ، ئادىللىقتا چىڭ

ئادىل ھۆكۈمرانلىق قىلغان، ئائىلىسىدە ئادىل بولغان ۋە . قولىدۇر ئىككىال قولى ئوڭ

مۇسلىم رىۋايهت . ھوقۇق بېرىلگهنلهر شۇ ئادىللىقتا چىڭ تۇرغۇچىالردۇر بارلىق ئۆزىگه

.قىلغان

ئايال ئىككىلىسى مۇشۇ كۆرسهتمىلهرنى ئۆگىنىپ، ئۇنى ئۆ ئهمهلىيىتىدە -ئهر قاچانكى

ئالالھ تائاال. قىلىدىكهن، ئالالھۇ تائاال ئۇالرنى ياخشى تۇرمۇشقا ئېرىشتۈرىدۇ ئىپادە

ياخشى ئهمهل قىلىدىكهن، بىز ئايال مۆمىنلهردىن كىمكى -ئهر« :مۇنداق دەيدۇ

دۇنيانىڭ قانائهتچانلىق، ھاالل رىزىق ۋە ياخشى ئهمهللهرگه (ئهلۋەتته ئۇنى

Page 20: musulman ayallar

ئوبدان ياشىتىمىز، ئۇالرغا، ئهلۋەتته، قىلغان ئهمهلىدىنمۇ ) قىلىپ مۇۋەپپهق

.ئايهت- 97سۈرە نهھل » .بېرىمىز ياخشىراق ساۋاب

هقىيهتلىك ئايال قانداق قىلغاندا بىر مۇۋەپپ

بولىدۇ؟ بولغىلى

شهرىف-مۇھهممهد ئهل

.ڭڭىزنى ئېرىڭىزنىڭ كۆڭلىنى ئۇتۇشقا ئىشلىتى»فىتنه» .1

. ۋە تائاال ئۆزىگه يارىشا زىننهت بهرگهن ھهممه ئايالالرغا ئالالھ سۇبهانا

.قهلبىنى ئۇتۇۋېلىشقا ئىشلىتىڭ گۈزەللىكىڭىزنى ۋە زىننىتىڭىزنى ئېرىڭىزنىڭ

.ئۆيگه قايتىپ كهلگهندە ئۇنى ناھايىتى ياخشى كۈتۈۋېلىڭ يولدىشىڭىز .2

يولدىشىڭىز پاكىزە ئۆيگه كهلسه، ئايالى چىرايلىق تهسهۋۋۇر قىلىپ بېقىڭ، ئهگهر

Page 21: musulman ayallar

ۋە تاتلىق تهييارالنغان تاماق كهلتۈرۈلسه، بالىالر پاكىز ياسىنىپ تۇرسا، تۈجۈپىلهپ

يولدىشىڭىزنىڭ سىزگه بولغان -- پاكىزە تۇرسا-ئۆي پاك كۈلۈمسىرەپ تۇرۇشسا، ياتاق

مۇمكىنمۇ؟ مۇھهببىتى كۈچهيمهسلىكى

.ئهكسىچه بولغاندا قانداق بولىدىغانلىقىنى ئويالپ بېقىڭ ئهمدى بۇنىڭ

قانداق بولىدىغانلىقىنى بىلىڭ ۋە ئۇالرغا ئوخشاش بولۇشقا ھۆرلهرنىڭ .3

.تىرىشىڭ

. بولغان ئايالالرنىڭ سۈپهتلىرى تونۇشتۇرۇلغان قۇرئان ۋە سۈننهتته جهننهت ئهھلى

كىيىدۇ، كۆزلىرى قاپقارا ۋە چوڭ بولىدۇ، ئۇالر كىيىملهرنىمهسىلهن، ئۇالر يىپهك

ئېرىڭىز . سىزمۇ سىناپ بېقىڭ. بېرىدۇ، دېگهندەك ئهرلىرىگه يېقىملىق ناخشا ئېيتىپ

كۆزلىرىڭىزگه سۈرمه تارتىپ ياسىنىڭ، ھهم ئېرىڭىز .ئۈچۈن يىپهك كىيىملهرنى كىيىڭ

.ئۈچۈن ناخشا ئېيىتىپ بېرىڭ

.زىننهتلىرىڭىزنى تاقاپ، چىرايلىق كىيىنىپ يۈرۈڭ- زىبۇ ئۆيدە .4

. شى كۆرىدۇھالقىالرنى ۋە بۇالپكىالرنى تاقاشنى ياخ قىزالر چىرايلىق كىيىنىپ يۈرۈشكه،

بىلهن، ئېرىڭىز ئۈچۈن، مۇشۇنداق ئادەتلىرىڭىزنى بىر ئايال بولۇش سۈپىتىڭىز

Page 22: musulman ayallar

.داۋامالشتۇرۇڭ

.لله ئوينىشىڭچاقچاق قىلىڭ، بى ئېرىڭىزگه .5

قىزالرنى ئهرلهر ئاقكۆڭۈل ۋە يۇمۇرىستىك تۇيغۇغا ئىگه: ئهرلهرنىڭ مهخپىيهتلىكى

ئهنهۇغا رەسۇلۇلالھ سهللهلالھۇ ئهلهيهى ۋەسهللهم جابىر رەزىيهلالھۇ. ياخشى كۆرىدۇ

شنى ئېلى ئېيتقىنىدا، ئۇنى كۈلدۈرىدىغان، ئۆزىمۇ بىلىپ كۈلۈپ ئوينىشىدىغان بىرىنى

.ئېيتقان

. ئېرىڭىزنىڭ قىلىپ بهرگهن ياخشى ئىشلىرى ئۈچۈن ئۇنىڭغا رەھمهت ئېيتىڭ .6

.رەھمهت دەڭ قايتا-قايتا

يهنى ئايال كىشى (، بۇنىڭ قارشىسىچه بولغاندا »تېخنىكا«مۇھىم بىر ايىتىبۇ ناھ

، بۇ ئايالالرنىڭ دوزاخ ئهھلىنىڭ بولۇپ )بهرگهنلىرىگه رازى بولمىغاندا ئهرنىڭ قىلىپ

.سهۋەبچى بولىدۇ كېتىشىگه

Page 23: musulman ayallar

بۇنى ناھايىتى ئاددىيال بىر جۈمله . تالىشىش ئائىلىدىكى بىر ئوتتۇر گهپ .7

.گهرچه ئۇ سىزنىڭ خاتالىقىڭىز بولمىسىمۇ. ئۆچۈرىۋېتىڭ بىلهن» كهچۈرۈڭ«

غ چاچقانلىقتىن پهقهت ئوتنىڭ ئۈستىگه يا ئهگهر داۋاملىق جېدەللىشىۋەرسىڭىز، بۇ

دېسىڭىز ئۇرۇشۇشنىڭ نهتىجىسىنىمۇ ئهمهلىيهتته، مۇنداق. باشقا نهتىجه بهرمهيدۇ

مېنى كهچۈرۈڭ بوالمدۇ؟ قاراڭ،« : ناھايىتى ياخشى تۈگهتكىلى بولۇشى مۇمكىن

«!بولدى ئهپلىشىپ قااليلىچۇ

ھهر دائىم يولدىشىڭىزنى خوشال قىلىشنى ئىستهڭ، چۈنكى ئۇ سىزنىڭ جهننهتكه .8

رەسۇلۇلالھ سهللهلالھۇ ئهلهيهى ۋەسهللهم مۇنداق . ئاچقۇچىڭىزدۇر كىرىشتىكى

» ...هننهتكه كىرىدۇئېرىنى رازى قىلىپ ئۆلىدىكهن، ج قايسى ئايال« :دېگهن

.قىلىڭ شۇڭا، چوقۇم ئۇنى رازى. دېگهن

.ئۇنىڭغا بويسۇنۇڭ .9

Page 24: musulman ayallar

ئۇنىڭغا .ىڭىز ئائىلىدىكى ئهمردۇريولدىش! يولدىشىڭىزغا بويسۇنۇش پهرزدۇر

.تېگىشلىك ھهقلىرى ۋە ھۆرمهتنى بېرىڭ

ىۋىتىنى ئالالھتىن ھهرقاچان نىكاھىڭالرنى ۋە ئىككىڭالرنىڭ مۇناس .10

.بېرىشنى تىلهڭ كۆڭۈلدىكىدەك قىلىپ

شۇڭا ھهر ۋاقىت ئالالھ تائاالدىن سىلهرگه. ياخشىلىق ئالالھ تائاالدىنال كېلىدۇ بارلىق

دۇنيا ۋە ئاخىرەتته خوشاللىق بېرىشنى، جهننهت ئهھلىلىرىدىن قىلىشنى تىلهشنى

.ئۇنۇتماڭ

.الھ ئهڭ ياخشى بىلىدۇھهمدە ئال

Page 25: musulman ayallar

مۇسۇلمان ئهمهسلهرنىڭ ئېيتقانلىرى

بولىدۇ؟قىلغاندا ياخشى ئايال بولغىلى قانداق

1954ئىقتىسادىنى باشقۇرۇش دەرسلىكى، ئائىلىنىڭ

كۈن بۇرۇن پىالن ۋە تهييارلىقنى قىلىپ، مېزىلىك ھهتتا بىرەر . بولسۇن تاماق تهييار

بۇ سىزنىڭ ئۇنىڭغا كۆڭۈل . قىلىپ ئۇنىڭ ئالدىغا ئهكىلىڭ تاماقنى تهييار

شۇنداقال ئۇنىڭ تهلهپلىرىگه ئهستايىدىل مۇئامىله بۆلىدىغانلىقىڭىزنى،

رنى ئۇال. ئېچىپ كېلىدۇ-كۆپىنچه ئهرلهر ئۆيگه ھېرىپ .قىلىدىغانلىقىڭىزنى بىلدۈرىدۇ

كۈتۈۋېلىش ئۇنى قىزغىن قارشى ئالىدىغانلىقىڭىزنى تازا ئوخشىغان تاماق بىلهن

.ئىپادىلهشنىڭ مۇھىم بىر قىسمى

Page 26: musulman ayallar

مىنۇت بۇرۇن ئارام ئېلىپ، جۇشقۇن 15 ئۇ قايتىپ كېلىشتىن .تۇرۇڭ تهييار بولۇپ

جانلىق كۆرۈنۈش ئۈچۈن . مۇنچه گىرىم قىلىۋېلىڭ-ئانچه .ھالىتىڭىزگه قايتىڭ

بىر توپ خىزمهت ئۇ تېخى بايىال. بىلهن بوغۇۋېلىڭ چېچىڭىزنى چىرايلىق لېنتىالر

خىل زېرىكىشلىك بىلهن بىلله ئىدى، ئۇ بۇ ئىچىدە ھالىدىن كهتكهن ئادەملهر

.چاقچاق قىلىپ، كۆڭلىنى كۆتۈرۈڭ مۇھىتتىن قۇتۇلۇشنى خااليدۇ، شۇڭا ئۇنىڭغا

بىر قۇر ايتىپ كېلىشتىن بۇرۇن ئۆيلهرنىيولدىشىڭىز ق. قااليمىقانچىلىقنى يوقىتىڭ

بوخچا، ئويۇنچۇق، قهغهز پارچىلىرى دېگهندەكلهرنى. كۆزدىن كهچۈرۈڭ

يولدىشىڭىز بۇ چاغدا. ئۈستهل يۈزىنى يهنه بىر قېتىم ئېيتىۋېتىڭ. يىغىشتۇرۇۋېتىڭ

ئۆيگه كىرىپ ئۆزىنى ئارامبهخش ۋە رەتلىك بىر قهسىرگه كىرىپ قالغاندەك بولۇپ

.سىزمۇ يىنىكلهپال قالىسىز .ۇقالىد

كۆزلىرىنى - ئازراققىنه ۋاقىت چىقىرىپ ئۇالرنى يۈز. تهييارلىقىنى قىلىڭ بالىالرنىڭ

Page 27: musulman ayallar

ئهگهر زۆرۈر بولسا . چاچلىرىنى تاراڭ.) ئۇالر تېخى كىچىك بولسائهگهر ) .يۇيۇپ قويۇڭ

يولدىشىڭىز ئۇالرنى . ئۇالر سىلهرنىڭ بايلىقلىرىڭالردۇر. يهڭگۈشلهڭ كىيىملىرىنى

.ئويناۋاتقان ھالهتته كۆرۈشنى خااليدۇ خورام-خوشال

ئاغرىتىدىغان لگهن ھامان باشنىيولدىشىڭىز ئۆيگه قايتىپ كه. ئۆچۈرۈڭ ئاۋازالرنى

.چىقىرىدىغان كىرئالغۇ، قۇرۇتقۇچ، قاچا يۇيغۇچ دېگهندەكلهنى ئۆچۈرىۋېتىڭ ئاۋاز

كۆرۈشكهندە كۈلۈمسىرەڭ، ئۇنى كۆرۈپ. بالىالرغىمۇ ئاۋازىنى سهل پهسهيتىشنى ئېيتىڭ

ئۇمۇ ئۆزىنىڭ ئۆيگه قايتىپ كهلگهنلىكىدىن. خوشال بولغانلىقىڭىزنى ئىپادىلهڭ

.بولىدۇ خوشال

قىلىشقا بولمايدىغان ئىشالر

ئۇنىڭ تاماققا كېچىكىپ . ۋە رەنجىشلهر بىلهن كۈتۈۋالماڭ ئۇنى قاقشاش

ئۇنىڭ بۈگۈنكه بىر كۈنلۈك جاپاسىنىڭ ئالدىدا بۇنى .لىكىدىن قاقشىماڭكهلگهن

ئۇنىڭغا يۆلىنىپ . ئۇنى ڭراھهتلىك بېرىڭ .كىچىككىنه ئىش، دەپ ھېسابالڭ

. يۇمشاق ئورۇندا يېتىۋېلىشنى ئېيتىڭ ئولتۇرۇشى ئۈچۈن ئورۇندۇق بېرىڭ، ياكى

استۇق قويۇپ بېرىڭ، ساپما بېشىغا ي .ئۇنىڭغا ئىسسىق ياكى مۇزدەك ئىچىملىك بېرىڭ

. خوشال كهيپىياتتا گهپ قىلىڭ ئۇنىڭغا تۆۋەن، مۇاليىم،. كهشنى ئهكىلىپ بېرىڭ

.بېرىڭ ئۇنىڭ ئارام ئېلىپ، راھهتلىنىۋېلىشىغا شارائىت يارىتىپ

Page 28: musulman ayallar

. بهلكىم ئۇنىڭغا دەيدىغان تاالي گهپلىرىڭىز بولۇشى مۇمكىن. ئاڭالڭ ئۇنىڭ گېپىنى

ئاۋۋال ئۇ . ئۆيگه قايتىپ كېلىشىگىال گهپ باشلىسىڭىز مۇۋاپىق بولمايدۇ لېكىن ئۇنىڭ

.سۆزلىسۇن

ھهرگىز ئۇنىڭ سىزنى سىرتالرغا تاماققا ۋە . ۋاقىت ئۇنىڭغا تهۋە بولسۇن كهچلىك

بهلكى ئۇنىڭ دۇنياسىغا ئىچكىرىلهپ . ئېلىپ چىقمىغانلىقىدىن ئاغرىنماڭ ئوينىغىلى

ئۇ ئۆيدە تۇرۇشنى، . نى چۈشىنىشكه تىرىشىڭبېسىم ۋە ئىچ پۇشۇقى كىرىشنى، ئۇنىڭ

.بهكرەك خااليدۇ روھىي ئازادىلىكنى

ھۆكۈم قىلىش ئىقتىدارى ۋە ئۇنىڭ . قىلغانلىرى توغرىلىق توال سوئال سورىماڭ ئۇنىڭ

. ئۇنتۇپ قالماڭكى، ئۇ مۇشۇ ئائىلىنىڭ باشلىقى. ئىقتىدارلىرىدىن گۇمان قىلماڭ باشقا

شۇنداقال، بۇ ئائىله . ئائىلىدە ئۆزى خالىغانچه ئىش قىلىشقا تولۇق ھوقۇقى بار ئۇ

سىزنىڭ ئۇنىڭدىن توال . بولۇپ تۇرىدىكهن، ئۇ شۇنداق قىلىشقا ھهقلىق مهۋجۇت

Page 29: musulman ayallar

.دەرگۇمان بولۇش ھوقۇقىڭىز يوق ال سوراپ،سوئ

. مهيلى ئۇنىڭ ئالدىدا بولسۇن، ياكى كهينىدە بولسۇن. ئهيىبلىمهڭ يولدىشىڭىزنى

.ئالدىدا بولسۇن، ياكى ئىككىڭالرال يالغۇز قالغاندا بولسۇن هرنىڭمهيلى ئادەمل

بۇ دېگهنلىك . ماختاپ، ئىلهامالندۇرۇڭ ئۇنى قولالڭ، مهدەت بېرىڭ، چامىڭىزچه

لېكىن . بولمايدۇ، دېگهنلىك ئهمهس ھهرگىزمۇ ئۆز قاراشلىرىڭىزنى دېسىڭىز

ئۇنى تهنقىد قىلىشنىڭ پهرقلىق يان قىلىش بىلهن،ئۆزىڭىزنىڭ تهلهپلىرىڭىزنى با

.ئىكهنلىكىنى ئۇنۇتماڭ

سۈپىتى7ياخشى ئايالنىڭ

اليىق ئىزدەۋاتقان بويتاق يىگىت بولۇڭ، مهيلى توي قىلىپ بولغان، مهيلى سىز

تۇرمۇشىڭىزنى ۋە يولدىشىڭىز بىلهن بولغان مۇناسىۋىتىڭىزنى ئۆزىڭىزنى، نىكاھ

Page 30: musulman ayallar

سۈپىتىگه 7بولغان ئايال بولۇڭ، تۆۋەندىكى ياخشى ئايالنىڭ تاكامۇلالشتۇرماقچى

ھهرقانداق ئايال ئۆزىدە . مهنئاغدۇرۇشىڭىزنى سوراي نهزىرىڭىزنى

سىزنى رازى بولغۇدەك نهتىجىگه ئېرىشتۈرىشىگه يېتىلدۈرەلهيدىغان بۇ يهتته سۈپهت

.ئىشىنىمهن

بهلكىم سىز ۋاتىلداش . كوت بولمايدۇ-ياخشى ئايال كوت. بولماسلىق ۋاتىلداق .7

لېكىن . يولدىشىڭىزنى سىزنىڭ دېگىنىڭىزگه كۆندۈرىمهن، دەپ ئوياليسىز ئارقىلىق

ئهكسىچه، دائىم ئۇنىڭ ئهكس . ئۇنىڭ پايدىسى يوق-- ئىشىنىڭالركى خانىمالر ماڭا

.كۆرۈپ قالىسىز ئۈنۈمىنى

سىز ئۇنى قولالمسىز؟ قولالش قانداق بولىدۇ؟ سىز قارشى تهرەپنى .قولالش .6

ياكى ئۇنىڭغا مهدەت بېرىشكه، ئۇنى ئۆزى ۋە خىزمىتى، چۈشۈرۈشكه ئامراقمۇ،

ئهگهر سىز ئېرىڭىزنى قولالپ تولدۇرۇشقىمۇ؟ تلىرى ھهققىدە ئىشهنچكهپائالىيه

ھهتتا ئۇنىڭ تۇتقان يولىنى توغرا . قىلىدۇ بهرسىڭىز، ئۇ سىزنى تېخىمۇ ھۆرمهت

توغرا كۆرمىگهنلىكىڭىزنى بىلدۈرۈپ قويۇش كۆرمىگهن ھالهتتىمۇ، ئۇنىڭغا ئۆزىڭىزنىڭ

دەپ بىلگهن ئىشنى قىلىشقا ابىلهن بىلله، ئۇنى قولالڭ، ئۇنى ئۆزى توغر

Page 31: musulman ayallar

قىيىنچىلىقى بولسا، سىز ئۇنداق قىلمىسىڭىز، ئهگهر ئۇنىڭ بىرەر. ئىلهامالندۇرۇڭ

.قىلىپ قالىدۇ ئۇنىڭغا تېخىمۇ كۆپ ئاۋارىچىلىق تېپىپ بېرىۋاتقاندەك ھېس

خانىمالر، ئېرىڭىزنىڭ سىزگه بولغان . بىلهن مۇناسىۋىتىڭىزنى ياخشىالڭ ئېرىڭىز .5

قوزغاشنىڭ ئهڭ ئۈنۈملۈك ئۇسۇلى باشقىالرنىڭ ئالدىدا ئۇنى ھاقارەتلهش، نهپرىتىنى

ىز ئۇنىڭ سىزگه بولغان ئهكسىچه، باشقىالرنىڭ ئالدىدا ئۇنى ماختىشىڭ .تهنقىدلهشتۇر

مۇھهببىتىنى كۈچهيتىدۇ ھۆرمىتى ۋە

لىغانچاتاق يېرى، نۇرغۇن .ئېرىڭىزنىڭ ياتاق ئۆيدىكى ئېهتىياجلىرىنى قاندۇرۇڭ .4

بۇ. ئايالالر ئېرىنىڭ ئېهتىياجلىرىنى قاندۇرۇشنىڭ نهقهدەر مۇھىملىقىنى بىلمهيدۇ

ئادەتته ئهرلهر بىلهن ئايالالرنىڭ ئهقهللى تهلىپىنىڭ ئوخشاش بولماسلىقىدىن كېلىپ

ئهرلهرگه نىسبهتهن ئېيتقاندا، جىنسىي ئېهتىياج خۇددى قورساق ئېچىش،. چىقىدۇ

لىق ئېهتىياجالرغا ئوخشاش مۇھىم بولۇپ، ئۇ مۇۋاپىقئۇسساشقا ئوخشاش فىزىكى

شۇڭا ئايال. قاندۇرۇلمىغاندا ئائىله تۇرمۇشىنىڭ جىددىلىشىشنى كهلتۈرۈپ چىقىرىدۇ

كىشى جىنسىي تۇرمۇشقا ئۆزىنىڭ ئهمهس، ئېرىنىڭ مهيدانىدا تۇرۇپ قارىشى ھهم

.چۈشىنىشى كېرەك توغرا

Page 32: musulman ayallar

ھۆرمهتلهش قانداق . ياخشى ئايال ئېرىنى ھۆرمهتلهشنى بىلىدۇ. ھۆرمهتلهش .3

ئادەتته ئايال كىشىنىڭ ئېرىنى ھۆرمهتلهيدىغان ياكى ئىپادىلىنىدۇ؟

ىگه گهپ قىلغاندىكى پوزىتسىيهسىگه قاراپ ئېر ھۆرمهتلىمهيدىغانلىقى ئۇنىڭ

دەپ ناھايىتى » بولمىسا، بۇغداي سۆزۈڭ يوقمۇ؟ بۇغداي نېنىڭ«كونىالر . بىلىنىدۇ

كىشى بۇنى ھهرۋاقىت يادىدىن چىقارماسلىقى ياخشى دېگهن، شۇنداقال ھهربىر ئايال

قهت شۇ په. ئېهتىيات قىلىڭ، دېگهنلىك ئهمهس بۇ دېگهنلىك گهپ قىلغاندا .كېرەك

.ھېسسىياتىغا دىققهت قىلىڭ سۆزنى دېگهن چاغدا يولدىشىڭىزنىڭ

دا ياخشى پىكىر ئايال ئوتتۇرىسى-ئهر توغرىسىنى ئېيتقاندا،. ئالماشتۇرۇش پىكىر .2

ياخشى ئايال ئۆزىنىڭ نېمه ئويالۋاتقانلىقىنى . تولىمۇ مۈشكۈل ئىش ئالماشتۇرۇش

ئىناق . بۇنى ياخشى يوسۇندا ئېرىگه ئىپادىلهپ بېرىشنىمۇ بىلىدۇ ئېنىق بىلىدۇ ھهم

بىرلىكته بىرەر مهسىله ئۈستىدە قارار چىقىرىشى، ئهر ئايالىنى شۇ بىلهن ئايال-ئهر

گهرچه . مهيدانىمنى پۈتۈنلهي قولاليدۇ، دەپ ئويالپ قېلىشى مۇمكىن ىڭمهسىلىدە مېن

شۇنداق تونۇشقا . (بۇ مهسىلىدە ئهرنى قهتئىي قوللىمىسىمۇ ئايالى ئهمهلىيهتته

(مېنى قولاليدىكهن، دېگهن قاراشقا كهلتۈرۈڭ، يهنى ئايالىم

Page 33: musulman ayallar

. يولدىشىڭىزغا ئۆزىڭىزنىڭ خوشال قىياپىتىڭىزنى كۆرسىتىڭ .ئۆتۈش خوشال .1

كهيپىياتىڭىز ناچار بولغانلىق سهۋەبىدىنال ئهتراپىڭىزدىكى ھهممىسىنىڭ ئۆزىڭىزنىڭ

ئادەمنىڭ كهيپىياتىنىڭ ياخشى . الماڭبۇزۇۋېتىدىغان ئادەم بولۇپ ق كهيپىياتىنى

ھازىر سىز قارار چىقىرىشىڭىز . ئىشالرنىڭ يۈرۈشۈپ كېتىشىگه پايدىلىق بولۇشى نۇرغۇن

كهيپىياتىڭىزنى تۈزەپ خوشال بولۇڭ، زادى خوشال بولمىسىڭىز، ھېچ يا—كېرەك

.كهيپىنى ئۇچۇرماڭ بولمىسا ئۇنىڭمۇ

زىيارەت قىلىنغۇچىنىڭ ھهم. قااليمىقان ئىنكاس يازماسلىقىڭالرنى ئۈمىد قىلىمهن

ھهممىڭالرغا ئالالھ رەھمهت .ساالھىيىتىنى ئاشكارىلىماسلىقىڭالرنى ئۈمىد قىلىمهن

Page 34: musulman ayallar

.قىلسۇن

http://bbs.yulghun.com :مهنبه

) تۈگىدى (

ياسىغۇچىنىڭ ئاالھىدە باياناتى ب ئېلىكترونلوق كىتا

___تىكى مهزمۇنالرنىڭ ئهسلى مهنبهسىببۇ ئېلىكترونلۇق كىتا : http://bbs.salkin.cn/read.php?tid-55194.html دىكى Masture يوللىغان تېمىدىدىن ئېلىندى

، ئهسلىدىكى مهزمۇنغا ھېچقانداق ئۆزگهرتىش كىرگۈزۈلمىدى ، ئهسهرنىڭ ئهسلى ئاپتورلىرىنىڭ ۋە توردا ئېالن قىلغۇچىالرنىڭ بارلىق ئاپتورلۇق ئۇچۇرلىرى ۋە تور بېكهتنىڭ

.مىمۇ ساقالپ قېلىندى نابۇ مېنىڭ ئېلىكترونلۇق كىتاب ياساش جهريانىدىكى تۇنجى قېتىنلىق مهشق ئهسىرىم ، بۇ ئهسهر پهقهت ئېلىكترونلۇق كىتاب ياساشنى ئۈگىنىش ۋە تهجرىبه ئالماشتۇرۇش مهقسىتىدە

لىقالر مهن قاراش ، ئاپتورلوق ھوقۇق ۋى سىياسى مهناالر قاتار-ياسالدى ، ئهسهردىكى كۆز . بىلهن پۈتۈنلهي مۇناسىۋەتسىز

مۇھهممهدجان ئابدۇكېرىم: ئېلكىتاب ياسىغۇچى Maripat: كۇلۇبىدىكى ئهزالىق نامى " بىلىك "

ئاي-1يىل -2009