72
BETON TASARIMI BETON TASARIMI VE TAZE BETON VE TAZE BETON Yrd.Doç.Dr. Hüseyin YİĞİTER http://kisi.deu.edu.tr/huseyin.yigiter İNŞ2024 YAPI MALZEMESİ II İNŞ2024 YAPI MALZEMESİ II Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

İNŞ2024 YAPI MALZEMESİ II BETON ... - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/huseyin.yigiter/YM-II/YM-II#7 BETON... · K3 (10-16cm) Bilinçli,bilgili, etkin vibrasyon uygulayabilen profesyonel

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

BETON TASARIMI BETON TASARIMI VE TAZE BETONVE TAZE BETON

Yrd.Doç.Dr. Hüseyin YİĞİTER http://kisi.deu.edu.tr/huseyin.yigiter

İNŞ2024 YAPI MALZEMESİ IIİNŞ2024 YAPI MALZEMESİ II

Dokuz Eylül Üniversitesi

İnşaat Mühendisliği Bölümü

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

ÇİMENTO HAMURU

HAVA VE

SERBEST SU

ÇİMENTO +SU

(HİDRATE

ÇİMENTO)

AGREGA

İNCE

KABA

4 mm

İNERT MİNERAL DOLGU

BOŞLUKLAR

KATILAR

ÇAĞIMIZIN MALZEMESİ BETON ESAS OLARAK İKİ ÇAĞIMIZIN MALZEMESİ BETON ESAS OLARAK İKİ

BİLEŞENLİ KOMPOZİT BİR MALZEMEDİR.BİLEŞENLİ KOMPOZİT BİR MALZEMEDİR.

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

ÇAĞIMIZIN MALZEMESİ BETON ESAS OLARAK İKİ BİLEŞENLİ ÇAĞIMIZIN MALZEMESİ BETON ESAS OLARAK İKİ BİLEŞENLİ

KOMPOZİT BİR MALZEMEDİR.KOMPOZİT BİR MALZEMEDİR.

BETONBETON

ÇİMENTO HAMURU (ÇİMENTO + SU)ÇİMENTO HAMURU (ÇİMENTO + SU)

AGREGAAGREGA

İRİ (Çakıl, Kırmataş, Curuf Vb.)İRİ (Çakıl, Kırmataş, Curuf Vb.)

İNCE (Kum, Mıcır Tozu vb.)İNCE (Kum, Mıcır Tozu vb.)

KATKI MADDELERİKATKI MADDELERİ

ÇİMENTO : BAĞLAYICI

İRİ AGREGA : YÜKLERİ TAŞIYICI

İNCE AGREGA : BOŞLUKLARI DOLDURUCU

SU : HİDRATASYON BAŞLATMAK + İŞLENEBİLİRLİK SAĞLAMAK

KATKI : İSTENEN ÖZELLİKLERİ GELİŞTİRMEK

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

BETON TASARIM İLKELERİBETON TASARIM İLKELERİ

11-- Taze beton kütlesi işlenebilir olmalıdır. Taze beton kütlesi işlenebilir olmalıdır.

Beton herhangi bir zararlı segregasyona uğramadan kalıba Beton herhangi bir zararlı segregasyona uğramadan kalıba

yerleştirilebilmeli, sıkıştırılabilmeli ve perdahlama işlemleri yerleştirilebilmeli, sıkıştırılabilmeli ve perdahlama işlemleri

yapılabilmelidir. yapılabilmelidir.

Taze betonun işlenebilirliği agrega gradasyonuna ve tane şekline, Taze betonun işlenebilirliği agrega gradasyonuna ve tane şekline,

kaba ve ince agregaların oranlarına, çimento ve diğer bağlayıcı kaba ve ince agregaların oranlarına, çimento ve diğer bağlayıcı

maddelerin miktarına ve kalitesine, hapsolmuş havanın varlığına, maddelerin miktarına ve kalitesine, hapsolmuş havanın varlığına,

kimyasal katkı kullanımına ve taze betonun kıvamına bağlı olarak kimyasal katkı kullanımına ve taze betonun kıvamına bağlı olarak

değişir. değişir.

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

BETON TASARIM İLKELERİBETON TASARIM İLKELERİ

22-- Betonun kıvamı yeterli olmalıdır. Betonun kıvamı yeterli olmalıdır.

Kıvam basitçe taze betonun hareket edebilme yeteneği olarak Kıvam basitçe taze betonun hareket edebilme yeteneği olarak

tanımlanabilir.tanımlanabilir.

Betonun kıvamı karışımın su miktarı ile ilişkili olup çökme terimi ile Betonun kıvamı karışımın su miktarı ile ilişkili olup çökme terimi ile

ölçülür. ölçülür.

İŞLENEBİLİRLİK DENEYLERİİŞLENEBİLİRLİK DENEYLERİ

Çökme deneyiÇökme deneyi

VeBe deneyiVeBe deneyi

Sıkıştırılabilme derecesi deneyi (Walz deneyi)Sıkıştırılabilme derecesi deneyi (Walz deneyi)

Yayılma deneyiYayılma deneyi

Sıkıştırma faktörü deneyiSıkıştırma faktörü deneyi

Kelly topu deneyiKelly topu deneyi

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)

11 22

33 44

55

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

KIVAM KIVAM --VİBRASYON İLİŞKİSİVİBRASYON İLİŞKİSİ

KIVAM AZALDIKÇA BETONU YERLEŞTİRİP SIKIŞTIRMAK ZORLAŞIR , GEREKEN ENERJİ VE ZAMAN ARTAR

ŞANTİYEDE GENELLİKLE ZAMAN , İNSAN VE ENERJİSİ KITTIR. BETONUN HER NOKTASI AYNI SIKIŞTIRMA İHTİMAMINI GÖREMEZ.

TAM SIKIŞTIRILMAMIŞ BÖLGELERDE MAKRO VE MİKRO BOŞLUKLAR KALIR , KIVAM AZALDIKÇA BOŞLUKLAR ARTAR.

BOŞLUKLARLA BERABER HEM DAYANIM HEM DE DAYANIKLILIK SORUNLARI ÇIKAR BOŞLUKLU BÖLGELERDE ÇOK DÜŞÜK MUKAVEMETLER ELDE EDİLEBİLİR.

KIVAM AZALDIKÇA BOŞLUK VE DÜŞÜK MUKAVEMET RİSKİ ARTAR

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

KIVAM SINIFI (SLUMP DEĞERİ) KIVAM SINIFI (SLUMP DEĞERİ)

K1 (0 K1 (0 –– 5cm)5cm) Vibrasyonlu mastarlı pist, yol Vibrasyonlu mastarlı pist, yol betonlarıbetonları

K2 (5K2 (5--10cm)10cm) Kalıpsız eğimli çatı , sömel vb. Kalıpsız eğimli çatı , sömel vb. betonlar betonlar

K3 (10K3 (10--16cm)16cm) Bilinçli,bilgili, etkin vibrasyon Bilinçli,bilgili, etkin vibrasyon uygulayabilen profesyonel uygulayabilen profesyonel şantiyelerşantiyeler

K4(16K4(16--22cm)22cm) Vibratörlü şantiyede genel Vibratörlü şantiyede genel betonlarbetonlar

K5 (K5 (22cm)22cm) Göstermelik vibratörlü veya Göstermelik vibratörlü veya vibratörsüz şantiyeler, kazvibratörsüz şantiyeler, kazıık vb. k vb. elemanlar , vibratör selemanlar , vibratör sığığmayan mayan donatdonatıı ssııklklığıığı,....,....

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)

11 22

33 44

55

SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) SLUMP DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)

VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)

VeBe deneyi özellikle çok düşük çökme VeBe deneyi özellikle çok düşük çökme

değerine sahip (20mm’den az ya da sıfır değerine sahip (20mm’den az ya da sıfır

çökme) kuru karışımların kıvamını çökme) kuru karışımların kıvamını

değerlendirmeye yönelik belki de en değerlendirmeye yönelik belki de en

uygun deney yöntemidir. uygun deney yöntemidir.

Maksimum agrega çapının 63mm’den Maksimum agrega çapının 63mm’den

fazla olduğu karışımlar için uygun fazla olduğu karışımlar için uygun

değildirdeğildir

VeBe deneyi aynı zamanda prekast, VeBe deneyi aynı zamanda prekast,

öngerilmeli beton uygulamaları ve çelik öngerilmeli beton uygulamaları ve çelik

lifli, düşük işlenebilirliğe sahip lifli, düşük işlenebilirliğe sahip

karışımlar için uygun bir yöntem olabilirkarışımlar için uygun bir yöntem olabilir

Saydam Disk

Saydam Disk

VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)

Deneyin esası, titreşim ve ağırlık etkisi Deneyin esası, titreşim ve ağırlık etkisi

altındaki çok kuru kıvamdaki taze altındaki çok kuru kıvamdaki taze

betonun üzerinde bulunan saydam bir betonun üzerinde bulunan saydam bir

diskin tamamen çimento hamuru ile diskin tamamen çimento hamuru ile

kaplanması için geçen sürenin kaplanması için geçen sürenin

ölçülmesine dayanırölçülmesine dayanır

VeBe deneyinin VeBe deneyinin

yapılabilmesi için yanda yapılabilmesi için yanda

görülen deney aparatı ile görülen deney aparatı ile

birlikte 0,5 sn duyarlılıkta birlikte 0,5 sn duyarlılıkta

bir kronometre de bir kronometre de

gereklidir.gereklidir.

Saydam Disk

VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)

Silindir kap içerisine standart çökme Silindir kap içerisine standart çökme

hunisi (Abram’s hunisi) kap ortalanacak hunisi (Abram’s hunisi) kap ortalanacak

şekilde yerleştirilir. şekilde yerleştirilir.

Taze beton standart çökme hunisi Taze beton standart çökme hunisi

içerisine 3 tabaka halinde ve her bir içerisine 3 tabaka halinde ve her bir

tabakada 25 kez standart şişleme tabakada 25 kez standart şişleme

çubuğu ile şişlenerek sıkıştırılıp çubuğu ile şişlenerek sıkıştırılıp

doldurulur. doldurulur.

Silindir kap içerisindeki standart çökme Silindir kap içerisindeki standart çökme

hunisi düşey yönde yavaşça kaldırılır. hunisi düşey yönde yavaşça kaldırılır.

Saydam Disk

VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)

Çelik bağlantı koluna mafsallı bir şekilde Çelik bağlantı koluna mafsallı bir şekilde

bağlı bulunan ve yatay pozisyonda bağlı bulunan ve yatay pozisyonda

duran saydam disk taze beton örneğine duran saydam disk taze beton örneğine

koldaki ayar vidaları ve aksamı vasıtası koldaki ayar vidaları ve aksamı vasıtası

ile yerleştirilir.ile yerleştirilir.

düşey yönde diskin hareketini düşey yönde diskin hareketini

engelleyen vidası gevşetilerek düşey engelleyen vidası gevşetilerek düşey

yönde indirilip taze betonun en yüksek yönde indirilip taze betonun en yüksek

noktasına hafifçe temas etmesi sağlanır. noktasına hafifçe temas etmesi sağlanır.

düşey hareketi engelleyen disk vidası düşey hareketi engelleyen disk vidası

yeniden sıkıştırılarak disk sabitlenir. yeniden sıkıştırılarak disk sabitlenir.

VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)

Tüm bunlardan sonra titreşim masası ve Tüm bunlardan sonra titreşim masası ve

kronometre aynı anda çalıştırılır. kronometre aynı anda çalıştırılır.

Saydam diskin alt yüzeyinin tamamen Saydam diskin alt yüzeyinin tamamen

çimento hamuru ile kaplanmasına kadar çimento hamuru ile kaplanmasına kadar

titreşime devam edilir titreşime devam edilir

titreşim masası ve kronometre aynı titreşim masası ve kronometre aynı

anda durdurularak geçen süre anda durdurularak geçen süre

kaydedilir.kaydedilir.

Geçen süre VeBe süresidir (sn). Geçen süre VeBe süresidir (sn).

Saydam Disk

Saydam Disk

VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ) VEBE DENEYİ (ÇÖKME, ABRAMS HUNİSİ)

VeBe sınıflarıVeBe sınıfları

Sınıf VeBe Süresi (sn)

V0 ≥31

V1 30 – 21

V2 20 – 11

V3 10 – 6

V4 5 – 3

VeBe sınıfları aşırı kurudan (V0), akıcıya VeBe sınıfları aşırı kurudan (V0), akıcıya

(V4) doğru sıralanmaktadır. (V4) doğru sıralanmaktadır.

5sn’den kısa ve 30 sn’den uzun VeBe 5sn’den kısa ve 30 sn’den uzun VeBe

süreleri elde edilen betonlar bu deney süreleri elde edilen betonlar bu deney

ile işlenebilirlikleri ile işlenebilirlikleri

değerlendirilemeyecek betonlardır değerlendirilemeyecek betonlardır

Sıkıştırılabilme Derecesi Tayini Deneyi (Walz Deneyi)Sıkıştırılabilme Derecesi Tayini Deneyi (Walz Deneyi)

Sıkıştırılabilme derecesi tayini deneyi taze Sıkıştırılabilme derecesi tayini deneyi taze

betonun kıvamının, taze betonun tam betonun kıvamının, taze betonun tam

sıkıştırılabilmesinin derecesinin ölçülmesi yoluyla sıkıştırılabilmesinin derecesinin ölçülmesi yoluyla

belirlenmesine dayanır. belirlenmesine dayanır.

Deney, belirlenen sıkıştırılabilme derecesi 1.04 ile Deney, belirlenen sıkıştırılabilme derecesi 1.04 ile

1.46 arasında olan betonlar için uygundur.1.46 arasında olan betonlar için uygundur.

Bu değerler dışında sıkıştırılabilme derecesi elde Bu değerler dışında sıkıştırılabilme derecesi elde

edilen karışımların kıvamı sıkıştırılabilme edilen karışımların kıvamı sıkıştırılabilme

derecesi tayini deneyi için uygun değildir.derecesi tayini deneyi için uygun değildir.

Taban boyutları 200Taban boyutları 200±±1 mm x 2001 mm x 200±±1 mm, yüksekliği 4001 mm, yüksekliği 400±±2 mm olan 2 mm olan

çelikten imal edilmiş prizma şekilli kalıp kullanılır. çelikten imal edilmiş prizma şekilli kalıp kullanılır.

Sıkıştırılabilme Derecesi Tayini Deneyi (Walz Deneyi)Sıkıştırılabilme Derecesi Tayini Deneyi (Walz Deneyi)

Taze beton mala yardımı ile hiçbir sıkıştırma enerjisi Taze beton mala yardımı ile hiçbir sıkıştırma enerjisi

uygulanmadan, taze beton kalıptan taşana kadar uygulanmadan, taze beton kalıptan taşana kadar

doldurulur. doldurulur.

Betonun kalıptan taşan kısmı mastar ile sıyrılarak Betonun kalıptan taşan kısmı mastar ile sıyrılarak

betonun üzeri düzeltilir. betonun üzeri düzeltilir.

Kaptaki taze beton en düşük frekansı 120 Hz olan ve vibratör daldırma Kaptaki taze beton en düşük frekansı 120 Hz olan ve vibratör daldırma

ucunun çapı en küçük kap boyutunun ¼’ünü geçmeyen dalıcı tipte ucunun çapı en küçük kap boyutunun ¼’ünü geçmeyen dalıcı tipte

vibratör ile veya en düşük frekansı yaklaşık olarak 40 Hz (2400 vibratör ile veya en düşük frekansı yaklaşık olarak 40 Hz (2400

devir/dakika) olan titreşim masası kullanılarak, hacminde daha fazla devir/dakika) olan titreşim masası kullanılarak, hacminde daha fazla

azalma meydana gelmeyinceye kadar sıkıştırılır.azalma meydana gelmeyinceye kadar sıkıştırılır.

Sıkıştırılabilme Derecesi Tayini Deneyi (Walz Deneyi)Sıkıştırılabilme Derecesi Tayini Deneyi (Walz Deneyi)

Sıkıştırma işleminden sonra Sıkıştırma işleminden sonra

sıkışmış beton yüzeyi ile kabın üst sıkışmış beton yüzeyi ile kabın üst

yüzey kenarı arasındaki mesafe (s) yüzey kenarı arasındaki mesafe (s)

1mm hassasiyetle ölçülür 1mm hassasiyetle ölçülür

Bu değer (s) kabın her kenarının Bu değer (s) kabın her kenarının

orta noktasından ölçülür ve orta noktasından ölçülür ve

ortalama değer kullanılır.ortalama değer kullanılır.

Sıkıştırılabilme derecesi (c) aşağıdaki bağıntı ile belirlenir.Sıkıştırılabilme derecesi (c) aşağıdaki bağıntı ile belirlenir.

sh

hc

1

1

Sıkıştırılabilme Derecesi Tayini Deneyi (Walz Deneyi)Sıkıştırılabilme Derecesi Tayini Deneyi (Walz Deneyi)

TS EN 206TS EN 206--1’e göre sıkışma sınıfları1’e göre sıkışma sınıfları

Sınıf Sıkışabilme derecesi

C0 ≥1.46

C1 1.45 – 1.26

C2 1.25 – 1.11

C3 1.10 – 1.04

AKMA DENEYİAKMA DENEYİ

Bu deney yöntemi Bu deney yöntemi

özellikle çökme özellikle çökme

deneyinde tamamen deneyinde tamamen

çökmenin elde edildiği çökmenin elde edildiği

yüksek ve çok yüksek yüksek ve çok yüksek

işlenebilirliğe sahip işlenebilirliğe sahip

karışımların karışımların

değerlendirilmesinde değerlendirilmesinde

kullanılır. kullanılır.

AKMA DENEYİAKMA DENEYİ

Deney aparatı bir kenarı 700Deney aparatı bir kenarı 700±±2 mm 2 mm

boyutunda olan kare şeklinde düz boyutunda olan kare şeklinde düz

yüzeyli bir plaka ve bu plaka üzerine yüzeyli bir plaka ve bu plaka üzerine

yerleşen en az 2 mm kalınlığında ve yerleşen en az 2 mm kalınlığında ve

1616±±0,5 kg ağırlığında düz metal plaka ve 0,5 kg ağırlığında düz metal plaka ve

taban çapı 200taban çapı 200±±2mm üst çapı 1302mm üst çapı 130±±2mm, 2mm,

yüksekliği 200yüksekliği 200±±2 mm ve kalınlığı en az 2 mm ve kalınlığı en az

1,5mm olan metalden yapılmış bir kesik 1,5mm olan metalden yapılmış bir kesik

koniden (koninin üst kısmına yakın koniden (koninin üst kısmına yakın

tutma kulakçıkları ve tabanına yakın tutma kulakçıkları ve tabanına yakın

yere sabitleme yere sabitleme –– basma basma –– plakaları plakaları

olmalıdır) oluşmaktadır olmalıdır) oluşmaktadır

AKMA DENEYİAKMA DENEYİ

Ayrıca yanda görülen bir kenarının uzunluğu Ayrıca yanda görülen bir kenarının uzunluğu

4040±±1 mm olan kare kesitli yaklaşık 200 mm 1 mm olan kare kesitli yaklaşık 200 mm

uzunluğunda metal bir sıkıştırma çubuğu uzunluğunda metal bir sıkıştırma çubuğu

kullanılır (sıkıştırma çubuğunun 120 kullanılır (sıkıştırma çubuğunun 120 –– 150 150

mm’lik bir kısmı kolay tutulmasını sağlamak mm’lik bir kısmı kolay tutulmasını sağlamak

amacı ile tercihen dairesel kesitli olmalıdır).amacı ile tercihen dairesel kesitli olmalıdır).

Deneyde gerekli olan taze beton miktarı yaklaşık 5 litre veya 12 kg normal Deneyde gerekli olan taze beton miktarı yaklaşık 5 litre veya 12 kg normal

betondur. betondur.

Kullanılan beton kalıbın net hacmi 4,34 litredir.Kullanılan beton kalıbın net hacmi 4,34 litredir.

Plaka düz ve sabit bir zemine yerleştirilir. Üzerine metal üst plaka konulur. Plaka düz ve sabit bir zemine yerleştirilir. Üzerine metal üst plaka konulur.

AKMA DENEYİAKMA DENEYİ

Tablanın orta noktası merkez olacak Tablanın orta noktası merkez olacak

şekilde metal kesik koni metal tabla şekilde metal kesik koni metal tabla

üzerine yerleştirlir. üzerine yerleştirlir.

Kesik koni kalıp düşey yönde tıpkı çökme deneyinde olduğu gibi Kesik koni kalıp düşey yönde tıpkı çökme deneyinde olduğu gibi

tutacaklarından kavranarak kaldırılır. tutacaklarından kavranarak kaldırılır.

Taze beton iki tabaka halinde kesik Taze beton iki tabaka halinde kesik

koni kalıba doldurulur. koni kalıba doldurulur.

Her tabaka 10 kez şişleme çubuğu Her tabaka 10 kez şişleme çubuğu

kullanılarak şişlenerek sıkıştırılır. kullanılarak şişlenerek sıkıştırılır.

Her kaldırıp düşürme işlemi 2 sn’den az 5 sn’den fazla olmayan süre Her kaldırıp düşürme işlemi 2 sn’den az 5 sn’den fazla olmayan süre

içerisinde tamamlanmalıdır. içerisinde tamamlanmalıdır.

AKMA DENEYİAKMA DENEYİ

Tablanın ön tarafında bulunan uç Tablanın ön tarafında bulunan uç

levhasına basılarak alt plakanın levhasına basılarak alt plakanın

sabit kalması sağlanırsabit kalması sağlanır

Daha sonra üst plaka alttaki plaka üzerine serbestçe düşürülür. Daha sonra üst plaka alttaki plaka üzerine serbestçe düşürülür.

Bu serbest düşürme işlemi 15 kez tekrarlanır. Bu serbest düşürme işlemi 15 kez tekrarlanır.

Üst metal plaka üzerinde koniden Üst metal plaka üzerinde koniden

serbest kalmış bulunan taze beton serbest kalmış bulunan taze beton

olduğu halde yavaşça durdurma olduğu halde yavaşça durdurma

parçasına kadar kaldırılır.parçasına kadar kaldırılır.

AKMA DENEYİAKMA DENEYİ

Düşürme işlemleri tamamlandıktan sonra metal Düşürme işlemleri tamamlandıktan sonra metal

plaka üzerine oluşan darbe etkisi ile de yayılmış plaka üzerine oluşan darbe etkisi ile de yayılmış

bulunan taze betonun en büyük boyutları plaka bulunan taze betonun en büyük boyutları plaka

kenarına paralel iki doğrultuda cetvel ile ölçülür kenarına paralel iki doğrultuda cetvel ile ölçülür

ve ortalaması alınarak 10 mm’ye yuvarlanır.ve ortalaması alınarak 10 mm’ye yuvarlanır.

TS EN 206TS EN 206--1 1

standardında standardında

verilen verilen

yayılma yayılma

sınıflarısınıfları

Sınıf Yayılma Çapı (mm)

F1 ≤340

F2 350 – 410

F3 420 – 480

F4 490 – 550

F5 560 – 620

F6 ≥630

SIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİSIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİ

Deneyin amacı taze beton örneğine uygulanan standart Deneyin amacı taze beton örneğine uygulanan standart

enerji nedeniyle elde edilen sıkıştırma derecesinin enerji nedeniyle elde edilen sıkıştırma derecesinin

ölçülmesidir. ölçülmesidir.

Genel olarak taze betonda işlenebilirlik olarak tanımlanan Genel olarak taze betonda işlenebilirlik olarak tanımlanan

tam sıkışma için gerekli olan enerji miktarının doğrudan tam sıkışma için gerekli olan enerji miktarının doğrudan

ölçülmesine yönelik bir deney yöntemi yoktur. ölçülmesine yönelik bir deney yöntemi yoktur.

Standart enerji uygulanarak elde edilen sıkıştırma derecesi Standart enerji uygulanarak elde edilen sıkıştırma derecesi

bu deney ile doğrudan bulunabilmektedir. bu deney ile doğrudan bulunabilmektedir.

Sıkıştırma faktörü olarak adlandırılan sıkıştırma derecesi, Sıkıştırma faktörü olarak adlandırılan sıkıştırma derecesi,

standart enerji uygulanarak sıkıştırılan taze beton standart enerji uygulanarak sıkıştırılan taze beton

yoğunluğunun tam olarak sıkıştırılmış taze betonun yoğunluğunun tam olarak sıkıştırılmış taze betonun

yoğunluğuna oranı olarak tanımlanır. yoğunluğuna oranı olarak tanımlanır.

Burada ölçüleri verilen deney aparatı maksimum agrega Burada ölçüleri verilen deney aparatı maksimum agrega

çapının 20mm’ye kadar olduğu karışımlar için uygundur.çapının 20mm’ye kadar olduğu karışımlar için uygundur.

SIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİSIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİ

Deney için yaklaşık 7 litre taze beton örneği yeterlidir.Deney için yaklaşık 7 litre taze beton örneği yeterlidir.

Deney aparatı aralarında 20 cm’lik düşey mesafe bulunan Deney aparatı aralarında 20 cm’lik düşey mesafe bulunan

hacimleri birbirlerinden farklı iki adet ters duran kesik koni hacimleri birbirlerinden farklı iki adet ters duran kesik koni

şekilli, altı kapaklı kesik koni ile 150mm çaplı, 285mm şekilli, altı kapaklı kesik koni ile 150mm çaplı, 285mm

boyunda altı kapalı silindirden oluşur.boyunda altı kapalı silindirden oluşur.

En üstte yer alan ters duran kesik koninin hacmi altındaki En üstte yer alan ters duran kesik koninin hacmi altındaki

kesik koniden daha fazladır.kesik koniden daha fazladır.

Deney, özellikle orta işlenebilirlikte taze beton karışımları Deney, özellikle orta işlenebilirlikte taze beton karışımları

için oldukça uygundur. için oldukça uygundur.

Daha sonra ortadaki kesik koni kabın kapağı da açılarak Daha sonra ortadaki kesik koni kabın kapağı da açılarak

taze betonun en alttaki silindir kaba serbest düşme ile taze betonun en alttaki silindir kaba serbest düşme ile

dolması sağlanır. dolması sağlanır.

SIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİSIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİ

Ters duran kesik konilerin kapakları kapatılır ve en alttaki Ters duran kesik konilerin kapakları kapatılır ve en alttaki

silindir kabın boş ağırlığı tespit edilir ve ters duran kesik silindir kabın boş ağırlığı tespit edilir ve ters duran kesik

koni kaplar ve silindir kap düşey eksenleri çakışık olacak koni kaplar ve silindir kap düşey eksenleri çakışık olacak

şekilde yerleştirilir. şekilde yerleştirilir.

En üst hazneye taze beton hiçbir sıkıştırma enerjisi En üst hazneye taze beton hiçbir sıkıştırma enerjisi

uygulanmadan bir şaşula veya mala yardımı ile tam olarak uygulanmadan bir şaşula veya mala yardımı ile tam olarak

doldurulur. doldurulur.

En üst haznenin kapağı açılarak taze betonun ortadaki En üst haznenin kapağı açılarak taze betonun ortadaki

kesik koni kaba serbest düşme ile dolması sağlanır. kesik koni kaba serbest düşme ile dolması sağlanır.

SIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİSIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİ

Silindir kabın etrafına taşan betonlar temizlendikten sonra Silindir kabın etrafına taşan betonlar temizlendikten sonra

içi taze beton dolu silindir kabın ağırlığı bulunur. içi taze beton dolu silindir kabın ağırlığı bulunur.

Daha sonra silindir kap içerisindeki taze beton bir başka Daha sonra silindir kap içerisindeki taze beton bir başka

kaba boşaltılarak içi temizlenir ve boş silindir kabın ağırlığı kaba boşaltılarak içi temizlenir ve boş silindir kabın ağırlığı

belirlenir. belirlenir.

Serbest düşme ile silindire dolmuş bulunan taze betonun Serbest düşme ile silindire dolmuş bulunan taze betonun

ağırlığı belirlenir (mağırlığı belirlenir (mpp). ).

Daha sonra silindir kap aynı beton numunesi ile Daha sonra silindir kap aynı beton numunesi ile

doldurularak tam sıkışması sağlanır. doldurularak tam sıkışması sağlanır.

SIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİSIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİ

Sıkıştırma işlemi vibrasyon uygulanarak yapılabileceği Sıkıştırma işlemi vibrasyon uygulanarak yapılabileceği

gibi, şişleme yolu ile de yapılabilir. gibi, şişleme yolu ile de yapılabilir.

Şişleme uygulanarak yapılan sıkıştırmada taze beton Şişleme uygulanarak yapılan sıkıştırmada taze beton

silindire ince tabakalar halinde (tercihan 5’er cm) silindire ince tabakalar halinde (tercihan 5’er cm)

doldurulur ve her tabakaya 30 kez şişleme uygulanır. doldurulur ve her tabakaya 30 kez şişleme uygulanır.

Vibrasyon ile sıkıştırmada ise vibrasyon işlemine beton Vibrasyon ile sıkıştırmada ise vibrasyon işlemine beton

yüzeyinden hava kabarcığı çıkmayana dek ve yüzey yüzeyinden hava kabarcığı çıkmayana dek ve yüzey

tamamen düz bir form alana dek devam edilir tamamen düz bir form alana dek devam edilir

Tamamen sıkışmış betonun ağırlığı belirlenir (mTamamen sıkışmış betonun ağırlığı belirlenir (mff). ).

SIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİSIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİ

Sıkıştırma faktörü değeri CF;Sıkıştırma faktörü değeri CF;

f

p

m

mCF

Sıkıştırma faktörü değeri CF, 0,75 ile 0,95 arasında olması Sıkıştırma faktörü değeri CF, 0,75 ile 0,95 arasında olması

işlenebilir bir beton için uygundur. işlenebilir bir beton için uygundur.

SIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİSIKIŞTIRMA FAKTÖRÜ DENEYİ

Sıkıştırma faktörü sonuçlarının görünür Sıkıştırma faktörü sonuçlarının görünür

işlenebilirlik açısından değerlendirilmesiişlenebilirlik açısından değerlendirilmesi

CF sonucu Görünür İşlenebilirlik

< 0,75* Çok Düşük

0,75 – 0,85 Düşük

0,85 – 0,92 Orta

0,92 – 0,95 Yüksek

> 0,95* Çok Yüksek

* CF testinin bu karışımlar için uygunluğu şüphelidir.* CF testinin bu karışımlar için uygunluğu şüphelidir.

BETONDA KALİTE BETONDA KALİTE KONTROLÜKONTROLÜ

KELLY TOPU DENEYİKELLY TOPU DENEYİ

Deney temel olarak büyük ve ağır, metalden yapılmış Deney temel olarak büyük ve ağır, metalden yapılmış

yarım küre şeklindeki bir topun taze betona yarım küre şeklindeki bir topun taze betona

penetrasyonunun ölçülmesi esasına dayanır. penetrasyonunun ölçülmesi esasına dayanır.

Deney, orta işlenebilirlikteki karışımların Deney, orta işlenebilirlikteki karışımların

değerlendirilmesi için uygundur.değerlendirilmesi için uygundur.

Çökme (slump) deneyi gibi taze beton kıvamının rutin Çökme (slump) deneyi gibi taze beton kıvamının rutin

kontrolü için oldukça basit ve etkili bir deney yöntemidir kontrolü için oldukça basit ve etkili bir deney yöntemidir

Bu deney hafif beton ve ağır beton karışımların da içinde bulunduğu bir çok Bu deney hafif beton ve ağır beton karışımların da içinde bulunduğu bir çok

özel karışıma da uygulanabilirözel karışıma da uygulanabilir

BETONDA KALİTE BETONDA KALİTE KONTROLKONTROL

Kendiliğinden Yerleşen BetonKendiliğinden Yerleşen Beton

BETONDA KALİTE BETONDA KALİTE KONTROLKONTROL

Kendiliğinden Yerleşen BetonKendiliğinden Yerleşen Beton

BETONDA KALİTE BETONDA KALİTE KONTROLKONTROL

Kendiliğinden Yerleşen BetonKendiliğinden Yerleşen Beton

BETONDA KALİTE BETONDA KALİTE KONTROLKONTROL

Kendiliğinden Yerleşen BetonKendiliğinden Yerleşen Beton

BETONDA KALİTE BETONDA KALİTE KONTROLKONTROL

Kendiliğinden Yerleşen BetonlarKendiliğinden Yerleşen Betonlar İçin İçin

İşlenebilirlik Ölçüm Yöntemleriİşlenebilirlik Ölçüm Yöntemleri

Kendiliğinden yerleşen beton (KYB) gibi çok akıcı kıvama sahip olan Kendiliğinden yerleşen beton (KYB) gibi çok akıcı kıvama sahip olan

karışımların işlenebilirlikleri ve akıcılık özelliklerinin tayini buraya kadar karışımların işlenebilirlikleri ve akıcılık özelliklerinin tayini buraya kadar

sözü edilen işlenebilirlik deneyleri ile belirlenemez. sözü edilen işlenebilirlik deneyleri ile belirlenemez.

KYB’nin işlenebilirliği yüksektir. KYB’nin doldurma kapasitesi, dar KYB’nin işlenebilirliği yüksektir. KYB’nin doldurma kapasitesi, dar

engeller arasından geçiş yeteneği ve segregasyona karşı direnci yüksek engeller arasından geçiş yeteneği ve segregasyona karşı direnci yüksek

olmalıdır. olmalıdır.

Çok akıcı kıvamda olup, bu üç karakteri birden sağlayabilen betonlar Çok akıcı kıvamda olup, bu üç karakteri birden sağlayabilen betonlar

kendiliğinden yerleşen beton olarak sınıflandırılabilir. kendiliğinden yerleşen beton olarak sınıflandırılabilir.

Çok akıcı kıvamdaki her beton kendiliğinden yerleşen beton değildir. Çok akıcı kıvamdaki her beton kendiliğinden yerleşen beton değildir.

BETONDA KALİTE BETONDA KALİTE KONTROLKONTROL

KYB’de uygulanan bazı deneyler KYB’de uygulanan bazı deneyler

Deney Yöntemi Değerlendirilen Özellik

1 Çökme - yayılma Doldurma yeteneği / akıcılık

2 50cm çapa yayılma süresi (t50) Viskozite / akıcılık

3 J - halkası Geçiş yeteneği

4 V kutusu akış süresi Viskozite / akıcılık

5 V kutusu deneyinde t5 dakika Segregasyon direnci

6 L – kutusu deneyi Geçiş yeteneği

7 U – kutusu deneyi Geçiş yeteneği

8 Kajima kutusu deneyi Görünür geçiş yeteneği

9 GTM görüntü stabilite testi Segregasyon direnci

10 Orimet deneyi Doldurma yeteneği

BETONDA KALİTE BETONDA KALİTE KONTROLKONTROL

Çökme Çökme –– Yayılma DeneyiYayılma Deneyi

BETONDA KALİTE BETONDA KALİTE KONTROLKONTROL

J J -- Halkası DeneyiHalkası Deneyi

BETONDA KALİTE BETONDA KALİTE KONTROLKONTROL

VV--Kutusu DeneyiKutusu Deneyi

BETONDA KALİTE BETONDA KALİTE KONTROLKONTROL

UU--Kutusu DeneyiKutusu Deneyi

BETONDA KALİTE BETONDA KALİTE KONTROLKONTROL

LL--Kutusu DeneyiKutusu Deneyi

BETONDA KALİTE BETONDA KALİTE KONTROLKONTROL

SÜRÜKLENMİŞ HAVA İÇERİĞİSÜRÜKLENMİŞ HAVA İÇERİĞİ

HAVA ÖLÇER (AEROMETRE)

HAPSOLMUŞ

HAVA MİKTARI

BETON

DİZAYNIN

KONTROLU

HAVA

SÜRÜKLEYİCİ

KATKI

KULLANILDIYSA

ETKİNLİĞİNİN

KONTROLÜ

BETONUN

HOMOJENLİĞİNİN

KONTROLÜ

BETONDA KALİTE BETONDA KALİTE KONTROLKONTROL

BİRİM HACİM AĞIRLIK TESTİBİRİM HACİM AĞIRLIK TESTİ

B.H.A. DENEYİ

HACMİ BELLİ bir KALIBA

DOLDURULAN BETONUN

TARTILMASI

BETON TASARIMININ KONTROLU

BETONUN

HOMOJENLİĞİNİN

KONTROLÜ

BETONDA KALİTE BETONDA KALİTE KONTROLKONTROL

TAZE BETON SICAKLIĞITAZE BETON SICAKLIĞI

BETON

SICAKLIĞI

İDEAL SICAKLIK

15C CİVARI

< +5C veya

> +32 C

ÖNLEM

ALMAK ŞART

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

BETON TASARIM İLKELERİBETON TASARIM İLKELERİ

22-- Betonun kıvamı yeterli olmalıdır. Betonun kıvamı yeterli olmalıdır.

Kıvam, taze betonun hareket edebilme yeteneği olarak tanımlanabilir.Kıvam, taze betonun hareket edebilme yeteneği olarak tanımlanabilir.

Betonun kıvamı karışımın su miktarı ile ilişkili olup çökme terimi ile Betonun kıvamı karışımın su miktarı ile ilişkili olup çökme terimi ile

ölçülür. ölçülür.

Çökme değeri ne kadar büyük ise beton o kadar hareket edebilme Çökme değeri ne kadar büyük ise beton o kadar hareket edebilme

yeteneğine sahiptir. yeteneğine sahiptir.

Köşeli ve pürüzlü agregalar karışım suyu miktarını arttırırken, iyi bir Köşeli ve pürüzlü agregalar karışım suyu miktarını arttırırken, iyi bir

gradasyona sahip agregada en büyük tane çapı arttıkça gerekli su miktarı gradasyona sahip agregada en büyük tane çapı arttıkça gerekli su miktarı

azalmaktadır. azalmaktadır.

Sürüklenmiş hava ve su azaltıcı kimyasal katkı kullanımı karma suyu Sürüklenmiş hava ve su azaltıcı kimyasal katkı kullanımı karma suyu

gereksinimini azaltmaktadır.gereksinimini azaltmaktadır.

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

BETON TASARIM İLKELERİBETON TASARIM İLKELERİ

22-- Betonun kıvamı yeterli olmalıdır. Betonun kıvamı yeterli olmalıdır.

Beton üretiminde kullanılacak araçlar ise, betonun kıvamı hakkında bir Beton üretiminde kullanılacak araçlar ise, betonun kıvamı hakkında bir

seçim yapılmasına imkan verir. seçim yapılmasına imkan verir.

Örneğin beton şişlenerek, tokmaklanarak yerleştirilecekse akıcı, Örneğin beton şişlenerek, tokmaklanarak yerleştirilecekse akıcı,

vibratörle sıkıştırılacaksa plastik kıvamda olmalıdır.vibratörle sıkıştırılacaksa plastik kıvamda olmalıdır.

Kıvam belirlenince su miktarı saptanabilir. Ancak deneylerle Kıvam belirlenince su miktarı saptanabilir. Ancak deneylerle

seçilen su miktarının istenen kıvamı verip vermediği kontrol seçilen su miktarının istenen kıvamı verip vermediği kontrol

edilmelidir.edilmelidir.

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

BETON TASARIM İLKELERİBETON TASARIM İLKELERİ

22-- Betonun kıvamı yeterli olmalıdır. Betonun kıvamı yeterli olmalıdır.

fc

S/Ç

VİBRASYON İLE SIKIŞTIRMA EL İLE SIKIŞTIRMA

TAM SIKIŞMIŞ BETON (TEORİK)

0.40 0.53

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

BETON TASARIM İLKELERİBETON TASARIM İLKELERİ

3. Beton kütlesi sertleşince, istenen dayanımı sağlamalıdır. 3. Beton kütlesi sertleşince, istenen dayanımı sağlamalıdır.

Ancak ilk hesaplarda betonun bir miktar (Ancak ilk hesaplarda betonun bir miktar () daha yüksek dayanımlı ) daha yüksek dayanımlı

olmasına çalışılır. olmasına çalışılır.

Örneğin 20+5 = 25 N/mmÖrneğin 20+5 = 25 N/mm22 alınır. alınır.

Bu değere amaç dayanım adı verilir ve proje dayanımından Bu değere amaç dayanım adı verilir ve proje dayanımından kadar kadar

fazla olur.fazla olur.

İstatistiksel bir büyüklüktür, ancak istatistik veri elde edilme İstatistiksel bir büyüklüktür, ancak istatistik veri elde edilme

olanağı olmadığı takdirde her beton sınıfı için ilgili tablolardan olanağı olmadığı takdirde her beton sınıfı için ilgili tablolardan

alınır.alınır.

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

BETON TASARIM İLKELERİBETON TASARIM İLKELERİ

Karışım hesabına esas alınacak hedef basınç dayanımı Karışım hesabına esas alınacak hedef basınç dayanımı

GeriGeri

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

BETON TASARIM İLKELERİBETON TASARIM İLKELERİ

3. Beton kütlesi sertleşince, istenen dayanımı sağlamalıdır. 3. Beton kütlesi sertleşince, istenen dayanımı sağlamalıdır.

28 günlük dayanım, yapısal dizayn, karışım oranlarının belirlenmesi ve 28 günlük dayanım, yapısal dizayn, karışım oranlarının belirlenmesi ve

betonun değerlendirilmesinde parametre olarak kullanılmaktadır.betonun değerlendirilmesinde parametre olarak kullanılmaktadır.

Örneğin C20 sınıfı bir beton üretilmesi halinde, bu betonun 28 Örneğin C20 sınıfı bir beton üretilmesi halinde, bu betonun 28

günlük karakteristik silindir dayanımlarının 20 N/mmgünlük karakteristik silindir dayanımlarının 20 N/mm22'den az 'den az

olmaması istenir.olmaması istenir.

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

BETON TASARIM İLKELERİBETON TASARIM İLKELERİ

44-- Betonun su/çimento oranı belli bir değeri aşmamalıdır. Betonun su/çimento oranı belli bir değeri aşmamalıdır.

Betonun su/çimento veya su/bağlayıcı madde oranı belirli bir değeri Betonun su/çimento veya su/bağlayıcı madde oranı belirli bir değeri

aşmamalıdır. aşmamalıdır.

Beton dayanımını net su/çimento veya su/bağlayıcı madde oranı Beton dayanımını net su/çimento veya su/bağlayıcı madde oranı

belirlemektedir. belirlemektedir.

Agrega, çimento, kimyasal katkıların kullanımına göre tasarımda Agrega, çimento, kimyasal katkıların kullanımına göre tasarımda

dikkate alınmalıdır.dikkate alınmalıdır.

Çevre şartlarının betonun tasarım aşamasında dikkate alınması Çevre şartlarının betonun tasarım aşamasında dikkate alınması

çok önemli bir husustur.çok önemli bir husustur.

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

BETON TASARIM İLKELERİBETON TASARIM İLKELERİ

55-- Beton Çevresel Etkilere karşı dayanıklı olmalıdır.Beton Çevresel Etkilere karşı dayanıklı olmalıdır.

Beton servis koşullarını etkileyen donmaBeton servis koşullarını etkileyen donma--çözülme, ıslanmaçözülme, ıslanma--kuruma, kuruma,

ısınmaısınma--soğuma, zararlı kimyasal maddeler gibi çevresel etkilere karşı soğuma, zararlı kimyasal maddeler gibi çevresel etkilere karşı

dayanıklı olmalıdır.dayanıklı olmalıdır.

Beton üretiminde şartlara göre özel bileşenlerin veya katkı Beton üretiminde şartlara göre özel bileşenlerin veya katkı

malzemelerinin kullanımı ile bu sorun çözülebilmektedir. malzemelerinin kullanımı ile bu sorun çözülebilmektedir.

Ayrıca, yüksek performanslı betonlarda düşük su/çimento Ayrıca, yüksek performanslı betonlarda düşük su/çimento

oranlarının kullanımı ile permeabilite gibi durabilite gereksinimleri oranlarının kullanımı ile permeabilite gibi durabilite gereksinimleri

de karşılanmış olmaktadır. de karşılanmış olmaktadır.

Bu amaçla betondaki bağlayıcı malzeme miktarı sınırlanmalı, gerekli Bu amaçla betondaki bağlayıcı malzeme miktarı sınırlanmalı, gerekli

soğutma önlemleri alınmalıdır.soğutma önlemleri alınmalıdır.

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

BETON TASARIM İLKELERİBETON TASARIM İLKELERİ

66-- Betonun yoğunluğu ihtiyaca göre belirlenmelidir.Betonun yoğunluğu ihtiyaca göre belirlenmelidir.

Ağırlık yapıları, radyasyondan korunma, ses izolasyonu gibi Ağırlık yapıları, radyasyondan korunma, ses izolasyonu gibi

durumlarda yüksek yoğunluk değerlerine sahip beton üretimi durumlarda yüksek yoğunluk değerlerine sahip beton üretimi

gerekmektedir.gerekmektedir.

77-- Betonun hidratasyon ısısı dikkate alınmalıdır.Betonun hidratasyon ısısı dikkate alınmalıdır.

Özellikle kütle betonlarında oluşan ısı kontrol altında olmalıdır. Özellikle kütle betonlarında oluşan ısı kontrol altında olmalıdır.

Oluşan ısı ile kütlede görülecek hacim değişikliği sıcaklık ölçümleri ile Oluşan ısı ile kütlede görülecek hacim değişikliği sıcaklık ölçümleri ile

kontrol altında tutulmalı, betonun bu sebeple çatlaması engellenmelidir. kontrol altında tutulmalı, betonun bu sebeple çatlaması engellenmelidir.

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

BETON TASARIM İLKELERİBETON TASARIM İLKELERİ

88-- Betonun maliyeti en düşük düzeyde olmalıdır.Betonun maliyeti en düşük düzeyde olmalıdır.

İstenen işlevleri yerine getirebilecek betonunİstenen işlevleri yerine getirebilecek betonun maliyeti de en alt maliyeti de en alt

düzeyde olmalıdır.düzeyde olmalıdır.

Beton maliyetini malzeme, işçilik ve ekipman maliyetleri Beton maliyetini malzeme, işçilik ve ekipman maliyetleri

oluşturmaktadır. oluşturmaktadır.

Değişik kalitedeki betonların maliyetleri arasındaki farklılık daha Değişik kalitedeki betonların maliyetleri arasındaki farklılık daha

çok kullanılan malzemelerin maliyetlerindeki farklılıktan çok kullanılan malzemelerin maliyetlerindeki farklılıktan

kaynaklanmaktadır.kaynaklanmaktadır.

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

BETON TASARIM İLKELERİBETON TASARIM İLKELERİ

88-- Betonun maliyeti en düşük düzeyde olmalıdır.Betonun maliyeti en düşük düzeyde olmalıdır.

Beton bileşenlerinden maliyeti en yüksek olanı çimentodur. Beton bileşenlerinden maliyeti en yüksek olanı çimentodur.

İstenen kalitedeki betonu en ekonomik şekilde elde etmek için İstenen kalitedeki betonu en ekonomik şekilde elde etmek için

mümkün olan en az çimentonun kullanılmasına çalışılmalıdır.mümkün olan en az çimentonun kullanılmasına çalışılmalıdır.

Bu durum aynı zamanda betonun daha az büzülmesi gibi birtakım Bu durum aynı zamanda betonun daha az büzülmesi gibi birtakım

avantajlar da sağlamaktadır. avantajlar da sağlamaktadır.

Üretilen betonun yeterli işlenebilme özelliğine sahip olması Üretilen betonun yeterli işlenebilme özelliğine sahip olması

betonun yerleştirilmesi, sıkıştırılmasını daha az işçilikle betonun yerleştirilmesi, sıkıştırılmasını daha az işçilikle

yapılmasını sağlayacağından ekonomiye destek sağlayacaktır.yapılmasını sağlayacağından ekonomiye destek sağlayacaktır.

BETON BİLEŞENLERİBETON BİLEŞENLERİ

PROJE VE ŞANTİYE KOŞULLARIPROJE VE ŞANTİYE KOŞULLARI

a)a) Yapılan statik, betonarme hesapları sonucu, yapı elemanlarının boyutları, Yapılan statik, betonarme hesapları sonucu, yapı elemanlarının boyutları,

donatıları, donatı aralıkları ve istenilen beton kalitesi bellidir.donatıları, donatı aralıkları ve istenilen beton kalitesi bellidir.

b)b) Beton üretiminde kullanılması istenen malzemelerin özellikleri deneylerle Beton üretiminde kullanılması istenen malzemelerin özellikleri deneylerle

saptanmıştır.saptanmıştır.

c)c) Zemin ve iklim koşulları belirlidir.Zemin ve iklim koşulları belirlidir.

d)d) Beton üretim araçları (mikser, vibratörler vb.), beton üretiminde çalışacak Beton üretim araçları (mikser, vibratörler vb.), beton üretiminde çalışacak

personelin eğitim, deneyim düzeyi bellidir.personelin eğitim, deneyim düzeyi bellidir.

Bütün bu verileri gerçekçi olarak değerlendirerek istenilen Bütün bu verileri gerçekçi olarak değerlendirerek istenilen

nitelikte, 1 mnitelikte, 1 m3 3 betonu oluşturacak çimento, agrega ve su betonu oluşturacak çimento, agrega ve su

miktarlarının doğru olarak saptanması gerekir. miktarlarının doğru olarak saptanması gerekir.

BETON TASARIMIBETON TASARIMI

•• İŞLEVSELLİKİŞLEVSELLİK

DAYANIM (BETON SINIFI)DAYANIM (BETON SINIFI)

DAYANIKLILIK (DURABİLİTE)DAYANIKLILIK (DURABİLİTE)

•• İŞLENEBİLİRLİK (POMPALANABİLİRLİK)İŞLENEBİLİRLİK (POMPALANABİLİRLİK)

•• EKONOMİEKONOMİ

AMAÇAMAÇ

BETON TASARIMIBETON TASARIMI

BU AMAÇ İÇİN;BU AMAÇ İÇİN;

•• MAX İRİ AGREGAMAX İRİ AGREGA

•• MİN İNCE AGREGAMİN İNCE AGREGA

•• OPTİMUM ÇİMENTOOPTİMUM ÇİMENTO

YÜKSEK DAYANIM

İŞLENEBİLİRLİK, YÜKSEK DAYANIM

•• OPTİMUM SUOPTİMUM SU

YÜKSEK KOMPASİTE, YÜKSEK DAYANIKLILIK

BETON TASARIMIBETON TASARIMI

SU İLE İLGİLİ FAKTÖRLER:SU İLE İLGİLİ FAKTÖRLER:

BETON TASARIMIBETON TASARIMI

SU İLE İLGİLİ FAKTÖRLER:SU İLE İLGİLİ FAKTÖRLER:

KOROZYONA DAYANIKLI , UZUN ÖMÜRLÜ KOROZYONA DAYANIKLI , UZUN ÖMÜRLÜ

YAPILAR İÇİNYAPILAR İÇİN

C30 VE ÜSTÜC30 VE ÜSTÜ

Beton kullanalım C25 ve C20 ‘yi unutalım artıkBeton kullanalım C25 ve C20 ‘yi unutalım artık

C30 C20’den biraz daha pahalı ama C30 ‘lu Yapı C30 C20’den biraz daha pahalı ama C30 ‘lu Yapı

C20’li Yapı dan daha ucuzC20’li Yapı dan daha ucuz

C30 ile C20 arasında Teknoloji farkı yok. TEK C30 ile C20 arasında Teknoloji farkı yok. TEK

FARK FARK 80kg/m80kg/m33 fazla çimento (veya katkfazla çimento (veya katkıı))

BETON TASARIMIBETON TASARIMI

VERİLERVERİLER

•• STATİK, BETONARME PROJESTATİK, BETONARME PROJE

•• İKLİM VE ÇEVRE KOŞULLARIİKLİM VE ÇEVRE KOŞULLARI

•• BETON ÜRETİM ARAÇLARIBETON ÜRETİM ARAÇLARI

BETON SINIFI, YAPI TİPİ, YAPI ELEMANI,

DONATI ARALIKLARI

SÜLFATLI ZEMİN, DONMA ÇÖZÜLME ETKİSİ vb.

••KALİTE KONTROL İŞLEMLERİNİN YETERLİLİĞİKALİTE KONTROL İŞLEMLERİNİN YETERLİLİĞİ

•• BETON İŞÇİLİĞİNİN KALİTESİBETON İŞÇİLİĞİNİN KALİTESİ

BETON TASARIMIBETON TASARIMI

BU VERİLER IŞIĞINDABU VERİLER IŞIĞINDA

TABLOLARTABLOLAR AMPİRİK FORMÜLLERAMPİRİK FORMÜLLER

ŞANTİYE KARIŞIMIŞANTİYE KARIŞIMI

DENEME KARIŞIMI (Amaç Dayanımı)DENEME KARIŞIMI (Amaç Dayanımı)

TAZE ve SERTLEŞMİŞ

BETON DENEYLERİ

BETON TASARIMI BETON TASARIMI VE TAZE BETONVE TAZE BETON

Yrd.Doç.Dr. Hüseyin YİĞİTER http://kisi.deu.edu.tr/huseyin.yigiter

İNŞ2024 YAPI MALZEMESİ IIİNŞ2024 YAPI MALZEMESİ II

Dokuz Eylül Üniversitesi

İnşaat Mühendisliği Bölümü