Από τη δημοκρατία των νάνων στη ΝανοδημοκρατίαΑπό τη δημοκρατία των νάνων στη ΝανοδημοκρατίαΑπό τη δημοκρατία των νάνων στη ΝανοδημοκρατίαΑπό τη δημοκρατία των νάνων στη Νανοδημοκρατία

«Πρώτα αδιαφορούν. Μετά σε γελοιοποιούν.

Κατόπιν σε φοβούνται. Στο τέλος σε ασπάζονται».

Μαχάτμα Γκάντι

Η φύση έχει εφεύρει πραγματικά εκπληκτικούς τρόπους για να επιλύει τα προβλήματα

που αντιμετωπίζει τόσο σε μακροσκοπικό όσο και σε μικροσκοπικό επίπεδο. Είναι

πραγματικά θαυμαστό το γεγονός της ζωής και τα προβλήματα που σε βάθος

δισεκατομμυρίων χρόνων η φύση έχει επιλύσει για να φτάσει η ζωή και η έμβια

νοημοσύνη σε αυτά τα θαυμαστά επίπεδα εξέλιξης.

Είναι, επίσης, πραγματικά εκπληκτικός ο βαθμός της γνώσης και της

αποκρυπρογράφησης των μυστικών της φύσης. Από τον ∆ημόκριτο και την «ατομική

του επανάσταση» και τον Αβογκάντρο φτάσαμε στην νανοτεχνολογία.

Αναφέρομαι στη Νανοδημοκρατία, κατ’ αναλογία, γιατί σε απειροστικά μικρό επίπεδο

πρέπει να αναδομήσουμε και να αναεπινοήσουμε αυτό για το οποίο εμείς οι Έλληνες

επαιρόμαστε ως εφευρέτες του. Τη ∆ημοκρατία. Από το πώς μιλάμε και

συμπεριφερόμαστε στους συμπολίτες μας και στους πολιτικούς αντιπάλους μας μέχρι

τους τρόπους και τις πολιτικές που θα χαράξουμε και που θα σηματοδοτήσουν το

μέλλον μας.

Και το μέλλον είναι διαφορετικό.

Προκύπτει από πολλές και μικρές λεπτομέρειες που το «ωχ αδελφέ» με τις

καταστροφικές του συνέπειες μας έφερε ως εδώ. Αναφέρομαι εδώ στη δημοκρατία των

νάνων. Αυτή η δημοκρατία και αυτή η κοινωνία πρέπει να είναι οραματικά ευγνώμων

και ευμνήμων. Να σταματήσει να τιμά το παρελθόν ως προγονοπληξία λες και

κατατρυχόμαστε από συμπλεγματικές ενοχές απέναντι στους αρχαίους, αλλά και στους

νεότερους έλληνες που έγραψαν ιστορία. Και σήμερα γράφεται ιστορία. Από τα

χωράφια του μόχθου μέχρι τα θρανία της γνώσης και από τους πάγκους εργασίας μέχρι

τα γραφεία δημόσιων και ιδιωτικών υπαλλήλων και εργαζομένων. Αναμφίβολα

βρισκόμαστε σε κομβικό σταυροδρόμι. Ας δούμε το μέλλον ενωμένοι σε μια κοινή

πορεία. Αυτοί που ωφελήθηκαν πάντα από τους διχασμούς όποτε και αν έγιναν, είναι

αυτοί που πάντα θέτουν εμπόδια σε οραματικές διαδικασίες. Είναι αυτοί που δεν

έδωσαν τίποτα σε κανέναν και αξίωσαν τα πάντα από όλους.

Στο πέρασμα του χρόνου έχουν δημιουργηθεί άτυπες δομές ισχύος που σε πλείστες

περιπτώσεις έχοντας εμφιλοχωρήσει στα τυπικά δίκτυα ιεραρχίας και εξουσίας (στη

δημόσια και ιδιωτική σφαίρα) καθιστούν δυσχερή ή αδύνατη την επίτευξη συλλογικών

στόχων.

Σε φυσικό επίπεδο θα αναφερόμασταν σε κύτταρα ξενιστές που θα καθιστούσαν τον

οργανισμό που τα «φιλοξενούσε» ανήμπορο να αντιδράσει στην επώαση και στην

εξάπλωσή τους. Φαινόμενα όπως η διαφθορά, η αναξιοκρατία, η παραοικονομία έχουν

κατορθώσει να δημιουργήσουν ένα πλέγμα σχέσεων ανάμεσα σε πρόσωπα, φορείς,

συμπεριφορές που αν και δρουν αυτόνομα χωρίς κάποιο κεντρικό σχεδιασμό ή στόχο,

με ένα αυτοοργανούμενο τρόπο έχουν «επιβληθεί» μέχρι σήμερα σε συλλογικό επίπεδο

δημιουργώντας αλλοιώσεις και προβλήματα.

Όπως, λοιπόν, οι ξενιστές έχουν αναπτύξει ικανότητες αντοχής και αυτοσυντήρησης με

τον ίδιο τρόπο πρέπει να επινοηθούν τρόποι αντιμετώπισής τους. Το «παλιό –κυρίαρχο-

παράδειγμα» κοινωνικής και οικονομικής οργάνωσης έχει εξαντλήσει τη δυναμική του.

Τα συμπτώματα παθογένειας του είναι οι γενεσιουργές αιτίες της αποδόμησής του.

Αν η κοινωνία επιδιώκει τη συνέχισή τους τότε κανένα πρόβλημα. Ας συνεχίσει η

αποδόμηση. Αν η κοινωνία, όμως, – οι συνασπισμοί πολιτών και ελεύθερων ανθρώπων

όπως θέλουμε να λεγόμαστε- αποφασίζει διαφορετικά, τότε πρέπει να δράσουμε. Και

εδώ είναι μια από τις βασικές πηγές του προβλήματος που πρέπει να επιλύσουμε.

Έχουμε αφήσει πολύ καιρό τώρα ανθρώπους που επιδιώκουν το προσωπικό τους

συμφέρον και μόνο λόγω πραγματικών ή ιδεατών ικανοτήτων να αποφασίζουν για το

σύνολο. Αυτό γίνεται κυρίως μέσα από ένα πολιτικό και οικονομικό σύστημα, όπου δεν

υπάρχουν τα απαιτούμενα θεσμικά αντίβαρα στον αυτοπεριορισμό .

Τα φαινόμενα διαπλοκής και διαφθοράς παρουσιάζονται σε διάφορα επίπεδα. Εθνικά

και υπερεθνικά. Απλά διαφοροποιείται ο βαθμός έντασης και δημοσιότητας που

λαμβάνουν. Φορείς που μέχρι χθες κατηγορήθηκαν για φαλκίδευση οικονομικών

καταστάσεων, σήμερα – για παράδειγμα- αξιολογούν την πιστοληπτική ικανότητα και

τη φερεγγυότητα της ελληνικής και άλλων οικονομιών.

Χρειαζόμαστε, κατ’ αναλογία, τη δημιουργία και ανάπτυξη λευκοκυτταρικών

δημοκρατικών δομών και ενδυνάμωση των υπαρχόντων δημοκρατικών θεσμών.

Αυτό που θα πρέπει να γίνει κατανοητό από τη νέα διοίκηση είναι να μην περιπέσει σε

κατάσταση εντροπίας, όπως έπεσε η προηγούμενη σε απίστευτα σύντομο διάστημα.

Όταν δεν υπάρχει αξιολόγηση ουσιαστική και δίκαιη. Όταν μικροκομματικές

σκοπιμότητες καταδεικνύουν ποιοι θα προαχθούν, όταν δεν υπάρχει λογοδοσία όλων

των θέσεων στους ανωτέρω, τότε θαυμαστό είναι πως στέκει ακόμη αυτή η κρατική

μηχανή.

Χρειάζεται θάρρος και σαρωτικές τομές. Όχι στους κομματικά αντίθετους. Αλλά σε

αυτούς που αντιτίθενται σθεναρά στη δημιουργία ενός κράτους υπηρέτη του δημοσίου

συμφέροντος (αυτοί ειλικρινά υπάρχουν παντού).

Αξιώνουμε ένα κράτος που ο πολίτης και ο φορολογούμενος θα αντιμετωπίζονται, όχι

ως εκ προοιμίου οχλούντες (τη νιρβάνα κάποιων) ή ύποπτοι φοροδιαφυγής, αλλά ως

συμμέτοχοι και αρωγοί στην προσπάθεια νοικοκυρέματος αυτής της χώρας και δίκαιοι

κριτές του έργου που επιτελείται.

Αναφέρθηκα στη νανοδημοκρατία γιατί οι εφαρμογές της νανοτεχνολογίας

διαμορφώνουν ήδη το μέλλον μας την κοινωνία και την οικονομία μας. Το αύριο είναι

ήδη παρόν.

Ας κουράσουμε λίγο το μυαλό μας και ας δημιουργήσουμε εκείνα τα ανθεκτικά μιμίδια

που θα πολεμήσουν την αποσάθρωση, τη μιζέρια και την κοινοτυπία. Να σκεφτούμε

δημιουργικά, με αυτεπίγνωση και συνείδηση ότι αποδομώντας ή ανεχόμενοι την

αποδόμηση δημοκρατικών δομών συνύπαρξης και ελευθερίας δημιουργούνται οι

προϋποθέσεις εγκαθίδρυσης μιας φοβικής κοινωνίας, όπου μας φταίνε για όλα οι άλλοι

(οι μετανάστες, οι αστυνομικοί, ο γείτονας, οι ξένοι εταίροι) και ποτέ εμείς.

Σημείωση: στην ιστοδιεύθυνση: ftp://ftp.cordis.europa.eu/pub/nanotechnology/docs/nano_brochure_el.pdf μπορείτε να

δείτε µια συνοπτική περιγραφή της ιστορίας και των εφαρµογών της νανοτεχνολογίας.

Μανώλης ∆. Τζουβελέκας