24
នកល ល ៖ រផាយរបស់ គណៈក រម រមមន ន តមោយមសរ ងយុ តធ៌មៅកព លេខ ៤៧/ន ១៣ លេញាយងៃទ ៣០ ខខម ២០១២ រពរឹរយុិធម៌ននដំណើររណណនោតណៅកមព នោ ំ២០១២ និរ២០១៣ »»របបន ន តមបបបរបធ បតយ»»របរប រស់ធននរដឋបំបរ យគណបសនបោយ... »»របសបរ សនសបកេតរណ៍សមរគច ត ន កឯរយ ន ំ២០១២ »»លំបម ល ស ន កតំកសតិ ១២

Neak Kloam Meul Vol 47

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Observer Bulletin

Citation preview

Page 1: Neak Kloam Meul Vol 47

អនកឃល ាមមើល ៖ ការផាយរបស គណៈកមមា ធការម ើមបការម ោះមនន តមោយមសរ នងយតតធមមៅកមពជា

លេខ ៤៧/ឆន ាទ១៣ លេញផសាយថងៃទ៣០ ខខមនា ឆន ា២០១២

ការពងររយតតធមននដណ ើរការណ ោះណនោ តណៅកមពជានោ ២០១២ នរ២០១៣ »»ការប ោះបនន តតាមបបបរបជាធបបតយយ »»ការបរបើរ សធនធានរដឋបបរ ើឱយគណបកសនបោ យ... »»ការបររើសបរ ើសអនកសបកេតការណសមរគចតត នកឯករារយ នន ២០១២ »»ឃល បមើល សភា នកតណាករាសរសត

មាតកា

២ ៣

១២

Page 2: Neak Kloam Meul Vol 47

យយើង ខញ ទងអសគនប ជាតណាងអងគការសងគមសវល សមាគមមនមមនរដឋឌ ភបាលមដលយធវើការតាមដឋនសថទ នភាពនយោបាយ នងការយបាោះយនប តយៅកមពជា (រមមាន ១-សមាគមអាដហក ២-អងគការសមពននមខែរជយរឿន នង

ការពារសទនមនសស-លកាដ ៣-គណៈកមាែ ធការបបបពតថកមែននអងគការ-សមាគមការពារសទនមនសសកមពជា ៤-អងគការបករមអបកចាបការពារសទនកមពជា ៥-អងគការខមមហវល ៦-អងគការនកហវច ៧-មជឈមណឍ លបបជាពលរដឌយដើមផអភវឌណ នងសនថភាព ៨-សមាគមយវជនមខែរ ៩-អងគការបបជាធបយតយយ នងសទនមនសសកប ងបបតបតថការ) យលយឃើញថា មកដលរយៈយពលយនោះយសរ ភាព នងយតថធមកបងការយបាោះយនប តយៅមតយោទជាបញហា យដឋយសថរមតការរតតផតយសរ ភាពននការបបកតបបមជង ការយបបើបបាសមនថរាជការ កងកមាល ងបបដឋបអាវធមនបសបចាប នងអសមធមកបងបបពននផសពវផាយកបងការយធវើសកមែភាពគនបទ នងបបនងគណបកសនយោបាយ។ ការបបកតបបមជងបបជាធបយតយយ យទោះបកមពជាបបកានយកបបពនននយោបាយយសរ ពហបកស ប មនថបបពននយនោះមនទនបានអភវឌណនយៅរកការបបកតបបមជងពតបបាកដយៅយឡើយយទ។ ការបបកតបបមជងនយោបាយយៅមតបានចងអលបងហា ញចរតលកខណៈយដឋយទលានបបកតបបមជងមនយសែើគនប ដមដល យដឋយសថរមតវាយៅមតសទតយៅយបកាមការបតតបតារបសគណបកសកានអណាច។ យលើសពយនោះយទៀត ការយបបើបបាសបបពននផសពវផាយ នងធនធានរបសរដឌ បានយបើកនដឱយគណបកសបបជាជនកមពជា ទទលយកបបយោជនយដឋយយបបៀបកបងការបបកតបបមជង មដលមនអនញហដ តឱយគណបកសដនទមានចយ ល ោះកបងការចលរមយពញយលញ។ យៅកបងមខមថ នប ២០១២ នបៗ ខាងមខយនោះ នងមានការយបាោះយនប តយបជើសយរ ើសបករមបបកាឃ សងហា ត អាណតថទ៣ យហើយកបងមខកកាដឋ នប ២០១៣ នងមានការយបាោះយនប តយបជើសតាងតណាងរាសថអាណតថទ៥។ យលាក ធន សថរាយ បបធានគណៈកមាែ ធការយកខមមហវល នងជាបបធានអងគការសទនមនសសអាដហក បានយសបើឱយរាជរដឋឌ ភបាល គណៈកមាែ -ធការជាតយរៀបចការយបាោះយនប ត(គ.ជ.ប) នងអាជាញ ធរមានសមតទកចច បតវធាការបយពញភារកចច នងការទទលខសបតវយដើមផយធវើឱយការយបាោះយនប តយដឋយយតថធម នងសចរតភាព។ ដយណើ រការយបាោះយនប ត ទលានបបកតបបមជងតាមមបបបបជាធបយតយយ យៅមតរងការរតតផត ជាពយសសយសរ ភាព នងការបយចចញមត នងការបបមលផថ ។ សថទ បននតបបតបតថ នងគណបកសបបជាជនកមពជា យៅមតបនថបតតបតាសថខាដនទយទៀតរបសរដឋឌ ភបាល ឱយសថទ បនរដឌ នងសថទ បនតលាការ ខវោះខាតឯករាជភាព នងអណាចយដើមផយដើរតទ បតតពនតយ នងតលយភាពននអណាចនតបបតបតថ។ ឥទនពលអវជជមានទងយនោះ ប ោះពាលដលទលានបបកតបបមជងនយោបាយ នងការបបទយសរ ភាពបយចចញមតនយោបាយទកទងនងបញហា សខានៗ សបមាបជាត នងអនថរជាត។ មានពនលតចតច កបងការផថលឱកាសដលបបធានគណបកសបបនងសមរងស យដើមផចលរមបបកតបបមជងយពញយលញជាមយគណបកសកានអណាច។ យលាក សក សយអឿន យកបបតបតថននអងគការបករមអបកចាបការពារសទនកមពជា បានមានបបសថសនថា “ករណ បទយលែើសរបស ឯក-ឧតថម សម រងស មនមានទចរតភាពធងនធងរដលសងគមយទ វាបគននមតទកទននងសកមែភាពបយចចញមតខាងនយោបាយប យណាត ោះ”។

សេចកតថថលងការណរម

នថងទ១៥ មខម នប ២០១២

តទៅទពរ ៥

របសញញា សមគា ល (Logos) អងាការសងាមស វលដែលគាទរសសចកតដលែងការណរម

Page 3: Neak Kloam Meul Vol 47

ជា បបយទសហតទយលខមយននកតកាសញហដ អនថរជាតសថពសទនពលរដឌ នងសទន

នយោបាយ យហើយបានយបថជាញ ចតថគនបទ យសចកថបបកាសជាសកលសថព សទនមនសស យដឋយបផចដតថយៅកបងរដឌធមែនចដ កមពជា បបយទសកមពជាមានកាតពវកចចយរៀបចការយបាោះយនប តតាមមបបបបជាធបយតយយពតបបាកដ យដើមផកណតអណាចនយោបាយ។ រដឌធមែនចដ ននបពោះរាជាណាចបកកមពជា បានមចងថា “បបជាពលដឌមខែរទងពរយភទមានសទនយបាោះយនប ត នងអាចឈរយ ែ ោះឱយយគយបាោះយនប ត។ បបជាពលរដឌមខែរទងពរយភទ មដលមានអាយោ ងតច១៨នប អាចឈរយ ែ ោះឱយយគយបាោះយនប តយបជើសតាងជាតណាងរាសថ ។ បទបផចដតថទងយនោះ រត បណថ ងសទនយបាោះយនប ត នងសទនយដើមផឈរយ ែ ោះឱយយគយបាោះយនប ត នងកណតយដឋយចាបសថពការយបាោះយនប តយបជើសតាងតណាងរាសថ (មាបតា ៣៤-ថែ) បានមចងថា “គនែ នសទនឈរយ ែ ោះជាយបកខជនយបាោះយនប ត

យបជើសតាងតណាងរាសថ ៖ ១-មនថរាជការស វល មនថតលាការ កងកមាល ងនគរបានជាត កងយោធនពលយខមរភមនធ កប ងមខតមណង នងបពវជតសថស ឬ ២-ជនមដលបតវបានតលាការផថ ធ យទសដឋកពននគនរពបទឧបកដឌ ឬបទមជឈម យហើយមដលមនទនមាននតសមផទយឡើងវញ ឬ ៣-ជនមដលបតវបាន ផថ ធ យទសដកសទនយបាោះយនប ត ឬ ៤-ជនវកលចរត ឬជនមដលសទតយៅយបកាមអាណាពាបាលមដលមានលខតបញហជ កពបកសងមានសមតទកចច ឬ ៥-ជនដែលតរវែកហរជាបណ ត ោះអាសនននវសទនយបាោះយនប ត ឬជនមដលបតវបានលបយ ែ ោះពបចជ យបាោះយនប ត យដឋយគណៈកមាែធការជាតយរៀបចការយបាោះយនប ត ឬ ៦-សមាជកននគណៈកមាែ ធការជាត នង គណៈកមែការយរៀបចការយបាោះយនប តយបជើសតាងតណាងរាសថ ឬ៧-សមាជកននឧតថមបករមបបកាននអងគយៅបកម ឬ៨-សមាជកបករមបបកាធមែនចដ ” ។ ជាងយនោះយៅយទៀត យសចកថបបកាសជាសកលសថពសទនមនសស (មាបតា២១) បានមចងថា “មនសសបគបរបមានសទនយដើមផចលរមកប ងការដកកចចការសថធារណៈននបបយទសរបសខល ន យដឋយផទធ ល ឬតាមរយៈតណាងមដលបានយបជើសយរ ើសយដឋយយសរ ។ (....) ឆនធោះរបសបបជាពលរដឌ ជាមលដឋឌ នអណាចននការដកកចចការសថធារណៈ។ ឆនធោះយនោះបតវ សមមថងយចញតាមរយៈការយបាោះយនប តោ ងយទៀងទត តាមយពលកណត នងពតបបាកដ មាន លកខណៈសកលយសែើភាព នងយបាោះយនប តយដឋយសមាង ត ឬតាមនតវធសមមល មដលធាយសរ ភាពននការយបាោះយនប ត។” យហើយ កតកាសញហដ អនថរជាតសថពសទនពលរដឌ នងសទននយោ-បាយ (មាបតា ២៥)

បានមចងថា “បបជាពលរដឌបគបរបមានសទន នងមានឱកាស រមចមណកដកកចចការសថធារណៈយដឋយផទធ ល ឬតាមរយៈតណាងមដលខល នយបជើសយរ ើសយដឋយយសរ ។ យបាោះយនប ត នងឈរយ ែ ោះយបាោះយនប ត យៅកប ងការយបាោះយនប តពតបបាកដតាមកាលកណតយទៀតទត ជាសកល យសែើភាព នងយដឋយសមាង ត មដលធាការបយចចញមតយដឋយយសរ ពឆនធោះអបកយបាោះយនប ត។”

ការយបាោះយនប តតាមមបបបបជាធប យតយយ អាចបតវបានយលជា ធាតមយពតបបាកដននដយណើ រការបបជាធបយតយយយៅកមពជា។ ការយបាោះយនប តតាមមបបបបជាធបយតយយ អនញហដ តឱយអបកយបាោះយនប តយបជើសយរ ើសយដឋយសមភាព នងយសរ កបងចយណាមកមែវធនយោបាយ នងយបកខជន មដលបតវបានផថលយដឋយ ការបបកតបបមជងគណ-បកសនយោបាយោ ងតចពរ កបងការយបាោះ-យនប តបបកតបបមជងសបមាបមនថរដឋឌ ភបាលសថធារណៈ។ តាងពនប ២០១១ គនែ នការយបាោះយនប ត មដលបានបបាពនយឡើង យលើកមលងមតការយបាោះយនប តមយយៅរាជធានភបយពញ យៅកបងកបមតសងហា ត (ការយបាោះយនប តយដើមផយបជើសយរ ើសបករមបបកាសងហា តយពាធមសនជយ កាលពនថងទ១០ មខធប នប ២០១១ មដលជាសងហា តបយងាើតថែយៅរាជធានភបយពញ។ គណបកសបបជាជនកមពជាទទលបាន ១៥ អាសនៈ នងគណបកសសមរងស ទទលបាន ៤ អាសនៈ យហើយគនែ នរបាយការណពភាពមនបបបកត)។

ខមមហវល រកយឃើញថា កមណទបមងមយចនន ទមទរឱយមានយៅកបងនប ២០១១ សបមាបការយបាោះយនប តយបជើសយរ ើសបករមបបកា ឃ សងហា ត នងការយបាោះយនប តយបជើសតាងតណាងរាសថកបងនប ២០១២

ដកបសងយចញពរបាយការណនប ២០១១ របស ខមមហវល សថព បបជាធបយតយយ ការយបាោះយនប ត នងការកមណទបមង យៅកមពជា

តទៅទពរ ៤

រ យការណបនោះអាចបសវករក ន: www.comfrel.org

Page 4: Neak Kloam Meul Vol 47

១៤-ឧសភា-២០១២ ៖ ខមបសររវល ដកនសកាា សាលាផសពវផាយរ យការណសបកេតការបរបើរ សធនធានរដឋមបរបើគណបកសនបោ យ បៅបភារនយដឋឋ នបខមរសរនទ

របភាព ៖ រស ស

ភសរកត

ការណងរើងាសធនធានរដឋណដើមបើគ បកសនណោ យ មានការរ យលាភ ឬបពានកបងការយបបើបបាសធនធានរដឌទង

សមាា រៈ។ មនថរាជការ បពមទងអាជាញ ធរ នងកងកមាល ងបបដឋបអាវធ បានយធវើសកមែភាពបយរ ើគណបកសកានអណាច ពយសសគណបកសបបជាជនកមពជា យហើយគណបកសបបជាជនកមពជាកបានយរៀបចរចសមពននយចញពមនថជានខពសកបងរដឌបាលសថធារណៈ នងកងកមាល ងបបដឋបអាវធ។ យនោះបញហជ កថាទងមនថជានខពសននរដឌបាលសវល កងកមាល ងបបដឋបអាវធ នងគណបកសកានអណាចបានយធវើសកមែភាពមនបសបចាបគណបកសនយោបាយ នងចាបយផសងយទៀត ។

តាមរយៈការសយងាតរបស ខមមហវល រកយឃើញថាសកមែ-ភាពមនបសបចាបយនោះមានលកខណៈជាបបពនន នងយដឋយគនែ នយនថការបតតពនតយ យហើយយធវើឲយមនថជានខពសកបងរដឌបាលសវល នងកងកមាល ងបបដឋបអាវធមនមានរបភាព “អពាបកតយឥតលយមអៀង”។ បបពននផសពវផាយរបសរដឌកបតវបានយបបើបបាសយដឋយលយមអៀងយៅរកគណបកសបបជាជនកមពជា។ គណបកសបបជាជនកមពជាបានយបបើ-បបាសទលានសថធារណៈយបចើន យដឋយយលើកផទធ ងរបធតចជាយបចើន ប មនថគណបកសយផសងយទៀតបតវបានរារាងយដឋយការយលើកសថល កយៅ ទលានសថធារណៈយោះ ។

មានករណ មនបសបចាបជាកមសថងដចជា៖

១. ការបយងាើតជាបបពនននវត ទបកសកបងជរមនថរាជការ គណបកសបបជាជនកមពជាបានបយងាើតតទជាបបពននកបង

ជរមនថជានខពសរបសរដឌបាលសវល នងកងកមាល ងបបដឋបអាវធ យដឋយកបងយោះភាគយបចើនមនថមដលមានតទជាអភបាលយខតថ

អភបាលបករង/បសរក បានកានតទជាបបធានគណបកសបបជាជនកមពជាបបោយខតថ នងបករង/បសរក។ មនថមដលមានតទជាអភបាលរងយខតថ អភបាលរង បករង/បសរក ភាគយបចើនកានតទជាអនបបធានគណបកសបបជាជនកមពជាយខតថ បករង/បសរក។ ជាពយសសយៅយទៀត គណបកសបបជាជនកមពជាបានបយងាើតតទកបងបកសដចជា បបធាន/អនបបធានគណៈពបងងមលដឋឌ នបសរក/បករង/ឃ យដឋយដឋកមនថរាជការោបពថាប កអនបបធានយកដឋឌ នរហតដលថាប កអគគយលខាធការ អគគយក ចមណកកងកមាល ងបបដឋបអាវធខលោះមានតទកបងគណ-បកសបបជាជនកមពជា ដចជាសបងការនគរបាលយខតថ ជាបបធានគណៈពបងងបសរក ឬសមាជកគណៈអចននថយរបសគណបកស។ យបើយោងតាមមាបតាទ១៥ ននចាបសថពគណបកសនយោបាយ បពវជត មនថតលាការ កងយោធពលយខមរភមនធ នងកងកមាល ងនគរបាលជាតអាចចលរមជាសមាជក គណបកសនយោបាយបានមតមនបតវយធវើសកមែភាពគនបទ ឬបបនងគណបកសនយោបាយណាមយ

យឡើយ។ គណបកសនយោបាយមនបតវយរៀបចរចសមពននោតតាងកប ងសថទ បន សថស តលាការ កងយោធពលយខមរភមនធ នងកងកមាល ងនគរបាលជាតយទ។ នងចាបសថពសហលកខនថកៈមនថរាជការសវល មាបតាទ ៣៧ មនថរាជការបតវមានអពាបកតយភាពកប ងសកមែ-ភាពការងហរ នងហាមឃាតដឋចខាតនវការយបបើបបាសមខងហររបសខល ន នងសមាា រៈរបសរដឌយដើមផបយរ ើសកមែភាពនយោបាយ ១/ យធវើការយដើមផផលបបយោជនយបកខជននយោបាយ ឬបបនងនងយបកខជននយោបាយណាមយ ២/យធវើការយដើមផផលបបយោជន គណបកសនយោបាយ ឬបបនងនងគណបកសនយោបាយណាមយ ។

តទៅទពរ ៦

Page 5: Neak Kloam Meul Vol 47

(ការយបាោះយនប តតាមមបបបបជាធបយតយយ)...

នង២០១៣ មដលនងមកដល។ កមណទបមងសខានៗទងយោះ រាបបចច ល (១). ការផទល សបថរននសមាសភាព គណៈកមាែ ធការជាតយរៀបចការយបាោះយនប ត (គ.ជ.ប) នងគណៈកមែការយបាោះយនប តថាប កយបកាមបងហគ ប កបមតថាប កយខតថ សងហា ត នងមលដឋឌ ន (២). ការបយងាើនអាសនៈរបសសមាជករដឌសភា យដឋយសថរមតការយកើនយឡើងននទហបបជាពលរដឌកបងមណឍ លយបាោះយនប តជាយបចើន (៣). កមណទបមងននរបបយបាោះយនប តសបមាបយបជើសតាងសមាជកបពទនសភា យនព ោះយៅរក ការយបាោះយនប តមដលមានលកខណៈបបកតបបមជងមយ នងផទល សបថរពចាបយបាោះយនប ត យនព ោះយៅរកបកបខណឍ ចាបមដលជាបទកទងគនប រាបបចច លនតវធដបបយសើរសបមាបយដឋោះបសថយបណថ ងយបាោះយនប ត។ យពលមនមានកមណទបមងទងយនោះ គ.ជ.ប យៅមតបនថកងវោះខាតជយនឿចតថកបងចយណាមភាគពាកពនននងនយោបាយយផសងយទៀត ខណៈ ចននអាសនៈននរដឌសភាបចចបផនប បនថដឋកយគនលការណននសទនយបាោះយនប តសមភាពសកលយៅកបងបញហា ។ ជាងយនោះយទៀត ចាបយបាោះយនប តយៅមតសែគសថែ ញ យហើយខវោះយនថការយដឋោះបសថយបណថ ងបបកបយដឋយបបសទនភាព។ យទោះបជាោ ងយនោះកយដឋយ មានការមបបបបលជាវជជមានខលោះមដរកបងនប ២០១១ យដឋយមានការកមណទបមងការចោះយ ែ ោះអបកយបាោះយនប តបបោនប មដលដកដល ការយធវើឱយបបយសើរយឡើងយៅកបងការបបតបតថការណចោះយ ែ ោះអបកយបាោះយនប តបបោនប យដឋយសថរបញហា បយចចកយទស នងការយោទបបកានយបចើនយពកថា ការចោះយ ែ ោះបតវបានយបបើបបាសខសសបមាបយឃាសយបាោះយនប ត យហើយដកដលការបាតបងសទនអបកយបាោះយនប តជាយបចើន បានបនថបងហា ញកយសថយននបបពននចោះយ ែ ោះយបាោះយនប តបចចបផនប។

កណ ទងមរការណ ោះណនោ ត គណបកសនយោបាយយបៅពគណ

បកសបបជាជនកមពជាបានបនថកបងនប ២០១១ យដើមផទមទរកមណទបមង គ.ជ.ប។ គ.ជ.ប នងគណៈកមែការយបាោះយនប តថាប កយខតថ នងឃ/សងហា ត យបកាមបងហគ បរបសខលន បានដងថា ខវោះឯកភាព នងអពាបកតយភាព ពយបពាោះគណបកសបបជាជនកមពជា បតតបតាកបងរដឌបាលបបយទស។ កបងអតតកាល គណៈកមាែ ធការយបាោះយនប ត បតវបានបយងាើតយឡើងពសមាជកននបគបគណបកសនយោ-បាយ មដលមានអាសនៈយៅកបងរដឌសភានតកាលចងយបកាយ។ ប មនថ របមនថយនោះបានផទល សបថរយៅមនយពលការយបាោះយនប តរដឌសភា នប ២០០៣ យដើមផបយងាើនភាពមនលយមអៀងននគណៈកមាែ ធការយបាោះយនប ត យបកាយជយមាល ោះរវាងតណាងគណបកសនយោបាយកបង គណៈកមាែ ធការយបាោះយនប ត មដលបានយកើតមានយៅកបងយពលដយណើ រការយបាោះយនប តរដឌសភានប ១៩៩៨។ តាមវយសថធនកមែចាបសថពការយបាោះយនប តយបជើសតាងតណាងរាសថនប ២០០៨ គ.ជ.ប ជា “សថទ បនឯករាជយ នងអពាបកតយ” យហើយគណៈកមាែ ធការយបាោះយនប តយៅបគបកបមតបតវមតអពាបកតយមនលយមអៀង យៅកបងការអនវតថកាតពវកចចរបសពកយគ។ ប មនថបផចដតថមយននចាបសថ

ពការយបាោះយនប តយបជើសយរ ើសតណាងរាសថ បានមចងថា មនថយបាោះយនប តបតវសលាឈបជាបយណាថ ោះអាសនបពមខងហរគណបកសរបសពកយគ រហតដលផតអាណតថរបសពកយគ យហើយ មនថយបាោះយនប តបតវយបជើសយរ ើសយដឋយបកសងមហានផធ គណៈរដឌមនថ នងរដឌសភា។ តាងពសថទ បនទងយោះបតតបតាយដឋយគណបកសបបជាជនកមពជា យបកាយការយបាោះយនប តនប ២០០៨ បផចដតថទងយោះមនបានបនទយមនធលសងសយកបងចយណាមគណបកសនយោបាយយផសងពគណបកសបបជាជនកមពជាថា មនថយបាោះយនប តមនមានអពាបកតយ នងឯករាជយពតបបាកដ។

យទោះបជាសមាមាបតកបមតជាតបតវបានយធវើយឡើងបសបតាមបផចដតថចាបសថពការយបាោះយនប តយបជើសតាងតណាងរាសថ មដលមាននយថា គ.ជ.ប មានសមាសភាព ៥រប មកពគណបកសបបជាជនកមពជា ២រប មកពគណបកសហវវើនសនបច នង ២រប មកពគណបកសសមរងស។ យៅកបមតថាប កយខតថ ឃ សងហា ត នងមលដឋឌ ន បបពននសមាមាបតយនោះមនទនបានយកយៅអនវតថយទ។ គណបកសនយោបាយដនទយទៀតយផសងពគណ-បកសបបជាជនកមពជា យៅបនថផថលអនសថសនកបងនប ២០១១ យដើមផមណភាព...

(តយៅទពរ ១៣ )

របថលក ខមបសររវល បរោយអពារកត នកឯករារភាពរបស គណៈកមមម ធការជាតបរៀបចការប ោះបនន ត

Page 6: Neak Kloam Meul Vol 47

“ការពបងងយតថធមននដយណើ រការយបាោះយនប តយៅកមពជានប ២០១២ នង២០១៣” យយើងខញ ទងអសគនប សមយធវើការអពាវវដលសថទ បនពាកពននដចជា បពោះមហាកសបត រដឌសភា រាជរដឋឌ ភបាល... យមតាថ រោះរកការសបមបសបមលខាងនយោបាយណាមយមដលអាចផថលឱកាសដលយលាក សម រងស យមដកគណបកសសម-រងស អាចវលបតឡបមកកបងបបយទស នងបងាឱយមានបរោកាសបបកតបបមជងការយបាោះយនប តមយបបកបយៅយដឋយភាពយសែើគនប រវាងគណបកសកានអណាច នងគណបកសបបនង។ គណបកសបបជាជនកមពជា នងអបកនយោបាយរបសខលនបានយបបើបបាសធនធានមនសសរបសរដឌជាលកខណៈបបពនន ពយសសមនថរាជការសវល នគបាល កងកមាល ងបបដឋបអាវធ កងយោធពលយខមរភមនធ យដើមផយធវើសកមែភាពគនបទគណបកសខលន នងបបនងគណបកសយផសងៗ។ សកមែភាពទងយនោះមានយៅកបងរចសមពននយចញពមនថជានខពសកបងសថទ បនរដឌបាលស-វល នងកងកមាល ងបបដឋបអាវធ។ សកមែភាពគណបកសកានអណាច នងមនថទងយោះបានរ យលាភចាបគណបកសនយោបាយ ចាបសថពសហលកខនថកៈមនថរាជការសវល ចាបសថពលកខនថកៈទយៅចយពាោះយោធនននកងយោធ-ពលយខមរភមនធ បកមសលធមនគបាលជាត... ។ល។ សថទ បនរដឌបាលសថធារណៈ កងកមាល ងបបដឋបអាវធ យដឋយមឡកមនថជានខពសទងយោះ បានបាតបងរបភាព “អពាបកតយឥតលយមអៀង”។ ការរ យលាភយនោះ យធវើឱយមានផលប ោះពាលជាអវជជមានោ ងខាល ងមកយលើបរោកាសននការយបាោះយនប តយដឋយយសរ នងយតថធម ជាពយសសការបបកតបបមជងយឃាសយបាោះយនប តមនមានភាពយសែើគនប ។ មនថរាជការ នងកងកមាល ងបបដឋបអាវធបតវរការបភាពអពាបកតយឥតលយមអៀង នងបចឈបការមនយគនរពចាបទកទននងការយធវើសកមែភាពគនបទ ឬបបនងគណបកសនយោបាយណាមយ។ គ.ជ.ប បតវបតតពនតយការយបបើបបាសធនធានរដឌយដឋយខសចាបពសណាកអបកនយោបាយ ឬគណបកសនយោបាយកបងអឡងយពលយបាោះយនប ត។ គ.ជ.ប គរមតយបបើអណាចរបសខលនយដើមផដឋកទណឍ កមែយៅយលើគណបកសនយោបាយ ឬអបកនយោបាយណាមដលបានយបបើបបាសធនធានរដឌខសចាប។ គ.ជ.ប នងអាជាញ ធរ បតវធាថា ទកមនលងសថធារណៈ គណ-បកសនយោបាយចលរមបបកតយបាោះយនប តមានសទនយបបើបបាសយសែើៗគនប ។ ដចគនប ផងមដរ ការយបបើបបាសបបពននផសពវផាយ បតវបានយមើលយឃើញថា បបពននផសពវផាយយអឡចបតនចទងរដឌ នងឯកជន បានផសពវផាយយបចើនកបងលកខណៈវជជមាន ឬយលើកសរយសើរដលគណបកសបបជាជនកមពជា នងរោះគនយៅយលើគណបកសបបនង មដលយនោះជាការបងហា ញឱយយឃើញការផសពវផាយលយមអៀងយៅរកគណបកសបបជាជនកមពជាោ ងខាល ង។ គណបកសបបនង ឬគណបកសមនមានអាសនៈកបងរដឋឌ ភបាល មនអាចយបបើបបាសបបពននផសពវផាយទងយោះយទ យបពាោះបបពននផសពវ-ផាយយនោះ មានសមពននភាព ឬយបកាមការបគបបគងផទធ លយដឋយគណបកសបបជាជនកមពជា។ បបពននវទយ នងទរទសសន គរមតរកាចយ ល ោះសបមាបបបយោជនសថធារណៈ នងសមធមកបងការយបបើបបាសសបមាបបបយោជនគណបកសនយោបាយ នងផថលពតមានអពជយបមើសយគនលនយោបាយគណបកសបបកតបបមជងយៅអបកយបាោះយនប ត។ យលាកបសយវជជបណឍ ត ពង ឈវយកក បបធានគណៈកមាែ ធការយក នចហវក នងជាបបធានអងគការលកាដ បានផថលអនសថសនថា “ការយបបើបបាសបបពននផសពវផាយយដើមផសកមែភាពយឃាសយបាោះយនប តបតវធាឱយបានយសែើភាពគនប យដឋយបបពននផសពវផាយទរទសសន នងវទយទងឯកជន នងរដឌ”។ គណៈកមាែ ធការជាតយរៀបចការយបាោះយនប ត(គ.ជ.ប) បតវធាថា វទយ ទរទសសន ផថលលទនភាពដលគណបកសនយោ-បាយមានសយមលងបសបតាមយគនលការណសមធម កបងអឡងយពលបបតទនយបាោះយនប តរបស គ.ជ.ប បពមទងធាថា បបពននផសពវផាយឯកជនមនយលែើសចាបយបាោះយនប ត។ គ.ជ.ប បតវកណត នងមបងមចកយមា ងផសពវផាយឱយបានយសែើៗគនប បគបការយឃាសរបសគណបកសនយោបាយនមយៗ។ ជាសរប យយើងខញ ទងអសគនប យលយឃើញថា ការយបាោះយនប តយដឋយយសរ នងយតថធមខាងមខ មានការធាកថយោ ងខាល ង យបើសនបញហា ខាងយលើរមមាន វតថមានយមដកគណបកសបបនង បបពននផសពវផាយ នងការយបបើបបាសធនធានរដឌ ពយសសមនថរាជការ មនបតវបានយកចតថទកដឋកយដឋោះបសថយ ឬមកលមអ យដឋយអនយលាមយៅតាមបទដឋឌ នបបជាធបយតយយ៕

Page 7: Neak Kloam Meul Vol 47

២. ការយបបើបបាសទកមនលងសថធារណៈ ការយបបើបបាសទកមនលងសថធារណៈ មនធាបាននវភាព

យសែើគនប រវាងគណបកសកានអណាច នងគណបកសមនកានអណាច។ គណបកសកានអណាចមានលទនភាពយបចើនកបងការបងហា ញនវសថល កសញហដ របសខលន យៅតាមទសថធារណៈ ជាពយសសយៅតាមតបនននទបបជជន នងផលវជាតធៗមយចនន ខណៈមដលគណបកសមនកានអណាចយផសងយទៀតបបឈមនងការគរាមកមហងរារាងកបងការយលើកផទល កសញហដ នងផទធ ងរបយមដករបសខលនធៗ។ ទងយនោះកបងហា ញពការយបបើបបាសធនធានយផសងៗរបសរដឌសមផមតទសថធារណៈកយៅមតមានភាពមនយសែើគនប មដរ។ ឧទហរណដចជាយៅនថងទ២២ មខសហា នប ២០១១ គណបកសសមរងសបានយលើកសថល កសញហដ គណ-បកសយៅដឋកយលើដមយកមនលងទលមខសថលាយខតថនប លន យកៀកនងសថល កគណបកសបបជាជនកមពជា មតបតវប លសចោះយៅទមាល ក នងរបអសយកសថល កយោះ។ ករណ យនោះបតវបានគណបកសសមរងសយោទបបកានថា អាជាញ ធរមានភាពលយមអៀងយៅគណបកសបបជាជនកមពជា។

៣. ការយបបើបបាសបបពននផសពវផាយរបសរដឌ ខមមហវលបានយធវើការសយងាតបបពននផសពវផាយទងរដឌ

នងឯកជនពមខកញហដ នប ២០១១ ដលមខមករា ២០១២។ បបពននផសពវផាយរដឌ បានយធវើការផសពវផាយលយមអៀងយៅគណបកសបបជាជនកមពជាមដលបានបងហា ញពសកមែភាពរបសគណបកសបបជាជនកមពជា ដចជាការមចកអយណាយរបសគណបកសយនោះ ខណៈមដលមានការផាយពគណបកសបបនងដនទយទៀតអពមតរបសពកយគតចតច តាមរយៈបបជសភា នងកមែវធសមធម។

ការសយងាតរបសខមមហវលោបពនថងទ១ មខកញហដ នប ២០១១ ដលនថងទ១៥ មខមករា នប ២០១២ បានបងហា ញថា ការយបបើបបាសធនធានរដឌ រមមានទងធនធានសមាា រៈ នងធនធានមនសស

មាន ២០០ករណ ។ យៅកបងយោះកបានសយងាតយឃើញថា មាន ៦០%(១២០ករណ ) បានយកើតយឡើងយៅនថងយធវើការមដលមនថរដឌបាលសថធារណៈចលរមកបងសកមែភាពគណបកសដចជា ការបបជគណ-

បកស ការមចកអយណាយ ការយឃាសនងកមែវធយផសងៗយទៀតរបសគណបកស។

៤. ការយបបើបបាសសមាា រៈ ោនយនថ នងអគនររបសរដឌ ខមមហវលបានសយងាតយឃើញថាមាន ២០០ករណ មដល

សទនមតមានការចលរមព បគគលកមនថរាជការ/មនថរដឌ-បាលសថធារណៈ/កងកមាល ងបបដឋបអាវធ ចលរមកបងសកមែភាពរបសគណបកសបបជាជនកមពជា។ យៅកបងយោះមដរមាន ៣ករណ (១,៥%) មដលអគនររបសរដឌមានបទសថល កសញហដ របសគណបកសបបជាជនកមពជា។ ១០ករណ (៥%) គណបកសបបជាជនកមពជាបានយបបើបបាសទធាល /បរយវណ/អាគនររដឌបយរ ើឲយសកមែភាពរបសខលន។ នង៣ករណ(១,៥%) កងកមាល ងបបដឋបអាវធបានមថលងការគនបទ នងអពាវវឲយមានការយបាោះយនប តជនគណបកសបបជាជនកមពជា។ ចមណកឯការយបបើបបាសោនជនោះរបសរដឌ ខមមហវលពបានទទលរបាយការណបគបបជរងយបជាយពាកពនននងការយបបើបបាសោនជនោះមដលមានសថល កសញហដ រដឌ ជាពយសសការយបបើបបាសថវកា ឬយបបងសថងមដលបយបមើឱយគណបកសនយោបាយ ។

លទធផលសណរេបសណរេតងរពនធផសពវផាយ ការសយងាតយៅយលើបបពននផសពវផាយមដលគតោបពនថងទ

០១ មខកញហដ នប ២០១១ ដលនថងទ១៥ មខមករា នប ២០១២ បានបងហា ញថា គណបកសបបជាជនកមពជាយៅមតទទលបានការផសពវ-ផាយយបចើនជាងយគ មដលមានសរ (Tune) វជជមានយបចើនចយពាោះគណបកសយនោះ ជាពយសសតាមរយៈបបពននផសពវផាយទរទសសន នងបបពននផសពវផាយរដឌ ខណៈមដលគណបកសបបនង ឬមនកានអណាចយផសងយទៀតទទលបានការផសពវផាយតចតចមដលមានសរអវជជមានយបចើនចយពាោះពកយគ។

បបពននផសពវផាយទរទសសន៣ គ ទរទសសនជាតកមពជា សធអន នងបាយនពតមាន យៅមតបនថផសពវផាយលយមអៀងយៅកានគណបកសកានអណាច ទងរយៈយពល នងខលមសថរពតមាន។ យៅកបងបបពននផសពវផាយទរទសសនទង៣ គណ-បកសបបជាជនកមពជាបតវបានផសពវផាយសរប ១៣យមា ង ៣៦ទ កបងយោះខលមសថរវជជមានមាន ១យមា ង១០ទ៣៦វ ទ នងអវជជមានបតមមត៣០វ ទ ។ ចមណកគណបកសសមរងស កបតវបានផសពវផាយយបចើនផងមដ ប មនថយផទថ តកបងខលមសថរអវជជមាន។ គណបកសសមរងស បតវបានផសពវផាយសរបបបមាណ ៨យមា ង១៥ទ កបងយោះខលមសថរអវជជមាន...

របថលក របសខមបសររវល បរោយព ការបឃសនប ោះបនន ត នកអពារកតភាពរបសមសរនតប លស

តទៅទពរ ៧

Page 8: Neak Kloam Meul Vol 47

...មានមត ២ទ នង៥១វ ទប យណាត ោះ។ រ ឯគណបកសសទនមនសសវញបតវបានផសពវផាយ សរបមត ២យមា ង ២៧ទ នង៣៥វ ទ មដលកបងយោះមាន ៤៤ទ៥២វ ទកបងខលមសថរអវជជមាន យហើយពមានខលមសថរវជជមានយទ។ ចមណកគណបកសហវវនសនបច បតវបានផសពវផាយសរប៥៤ទ៣៥វ ទកបងខលមសថរអពាបកតទងអស។ គណបកសនយរាតថមរណឫទនបតវបានផសពវផាយ ១១ទ ២៣វ ទ មដលកបងយោះខលមសថរអវជជមានមាន ៣ទ។ រ ឯគណបកសដនទយទៀតបតវបានផសពវផាយ តចជាង១ទ នងកបងខលមសថរ អពាបកតយទងអស។

ទរទសសនសធអន នងទរទសសនបាយនពតមានយៅមតបនថផលត នងោកផាយកមែវធរបសខលន ដចជា សនធនថងបពហសផត នងយវទកាបញហដ ជន-សធអន នងកមែវធបទអតាទ ធ-បាយពតមានថែ-បាយនពតមាន ជាបបោមដលពតមានយោះបាន

រោះនវាយបបហារគណបកសបបនង មតការពារ នងសរយសើរគណបកសកានអណាច នងរាជរដឋឌ ភបាល។

បបពននផសពវផាយវទយ ) FM 96 MHz នង AM 918 KHz) បានផាយតចតចពគណបកសនយោបាយ យដឋយកបងយោះការផាយពគណបកសបបជាជនកមពជាមាន ៧យមា ង ៣៩ទ ៤៤វ ទ មដលកបងយោះមដរ ២០ទ ៣២វ ទ បានយលើកសរយសើរពគណ-

បកសបបជាជនកមពជា។ គណបកសសមរងស មានរយៈយពលសរប ៨យមា ង ៤៥ទ យហើយកបងយោះខលមសថរអវជជមានមាន ១១ទ ៩វ ទ ចមណកឯខលមសថរវជជមានមាន ៣ទ ១២វ ទ។ រ ឯគណបកសសទនមនសសវញមានបតមមត ១២ ទ នង ៩វ ទ កបងយោះខលមសថរអវជជមានមាន ១ទ ៣៣វ ទ នងពមានខលមសថរវជជមានយទ។ គណបកសបបជាជនកមពជា នងគណបកសសមរងស មានរយៈយពលយបចើនយដឋយសថរមត កបងមខមករា មានការយឃាសយបាោះយនប តយបជើសយរ ើសសមាជកបពទនសភាមដល គ.ជ.ប បានអនញហដ តឲយមានការយឃាសរបសគណបកសយៅកបងបបពននផសពវផាយរដឌយនោះ។

វទយឯករាជយកប ងបបយទស នងយបៅបបយទស (វទយ FM 105MHz វទយ FM 106.5MHz វទយសយមលង សហរដឌអាយមរក វទយអាសយសរ នងវទយបារាងអនថរជាត បានផសពវផាយយបចើនពគណបកសបបនង មតបានផសពវផាយតចតចពគណបកសបបជាជនកមពជាកានអណាច។ ខលមសថរផសពវផាយយៅកបងបបពននវទយទងយនោះ សបមាបគណបកសនយោបាយ គចបមរោះទងវជជមាន អវជជមាន នងអពា -

បកត។ គណបកសសមរងស បតវបានផសពវផាយសរប ៩យមា ង ១៣

ទ ៤៨វ ទ មដលកបងយោះខលមសថរវជជមានមាន ១ទ៣៩វ ទ នងអវជជមានមាន ១៦ទ៤១វ ទ។ កបងយមា ងសយងាតយនោះ គណ-

បកសសទនមនសសបតវបានផសពវផាយរយៈយពល ៥យមា ង ២៣ទ

៤៣វ ទ កបងយោះខលមសថរវជជមាន៤៣ទ ៥៧វ ទ នងអវជជមាន ៤ទ ៣៩វ ទ យដឋយមនគតពគណបកសយនោះមានយមា ងផាយ របសខលនយៅវទយ FM105MHz ជាបបោ។ រ ឯគណបកសបបជាជនកមពជាបតវបានបងហា ញចនន ៤យមា ង ៤៣ទ ១៣វ ទ យដឋយកបងយោះខលមសថរអវជជមានមាន ៣០ទ ៧វ ទ នងខលមសថរវជជមានមាន ១ទ ៦វ ទ។

យដឋយមឡក វទយសបកឃែ FM105MHz គជាវទយឯកជន

នងជាសថទ នយមតមយគត មដលផថលឳកាសយអាយបគបតអងគនយោបាយរមមានគណបកសនយោបាយ អងគការយបៅរដឋឌ ភបាល បបជាពលរដឌ បគបន ប ការនយោបាយ នងវទយអនថរជាតផាយជាភាសថមខែរោកផាយយៅកបងកមែវធវទយយនោះ។ គណបកសនយោបាយនងបគគលមយចនន បានទញយមា ងវទយសបកឃែ FM105MHz មានដចជា គណបកសសទនមនសស គណបកសសមពននបបជាធបយតយយ គណបកសនយរាតថរណឫទន ការផាយសយមលងសងគមសវល កមែវធរបសបណឍ ត ឈម ផលភារណ កមែវធវទយអាសយសរ វទយសយមលង-

សហរដឌអាយមរក នងមានកមែវធមតបបជាពលរដឌ (សបមាបអបកទរសពធចល)។ វទយយនោះបានផថលឳកាសដលគណបកសនយោបាយជាពយសស គណបកសបបនងយដើមផបយចចញទសសនៈ នយោបាយ កមែវធនយោបាយ នងបញហា សងគម។ ជាងយនោះយៅយទៀតវទយយនោះកាល យ ជាសយងវៀននយោបាយសខានសរាបបគបតអងគនយោបាយ

នងបបជាពលរដឌ។ វទយយនោះមនបតមមតជាកមនលងសបមាបគណបកសបបនង នងបបជាពលរដឌគនបទគណបកសបបនងរោះគនរដឋឌ ភបាល

នងគណបកសកានអណាចប យណាត ោះយទ ប មនថមថមទងជាកមនលង គណបកសបបនងនោយរោះគនគនប យៅវញយៅមកផងមដរ។

ខមមហវល បានសយងាតយឃើញថា គណបកសសមរងស

គណបកសសទនមនសស នងគណបកសសមពននបបជាធបយតយយបានរោះ-គនយៅយលើរដឋឌ ភបាល នងគណបកសកានអណាច។ មនមតប យណាត ោះ

អនកសមរគចតតខមបសររវល កពកសបកេតបលើរបពនធផសពវផាយទរទសសន យននន ២០១១

របភាព ៖ រស

សភសរកត

Page 9: Neak Kloam Meul Vol 47

គណបកសទងប បពមទងគណបកសនយរាតថមរណឫទនបានរោះគនគនបយៅវញយៅមក។ យបៅពយនោះ កមែវធរបសវទាសថទ នពលរដឌវទាមដលមានយលាកបណឍ ត ឈម ផលភារណ បានយធវើការរោះគនយៅយលើគណបកសបបនងទងអស។ ជាពយសសបបធានវទយសបកឃែ យលាក ម ម សណងដ មនបតមមតរោះគនយៅយលើគណបកសកានអណាចប យណាត ោះយទប មនថមថមទងរោះគនយៅយលើគណបកសបបនងយទៀតផង។

សកមែភាពទងអសយនោះបានយធវើយអាយវទយសបកឃែ យដើរតទោ ងសខានយៅកបងសងគម យបពាោះបានផថលយអាយអបកសថថ បទងអសបានទទលនវពតមានបគបបបយភទទងវជជមាន នងអវជជមានរបសតអងគនយោបាយ ជាពយសសគណបកសនយោបាយ នងអបក

នយោបាយ។

ប មនថអវមដលគរឲយបារមាវទយសបកឃែ FM 105 MHz មានកមែវធមតបបជាពលរដឌមដលមានបបធាន បទទកទងយៅនងការមនឲយបបជាពលរដឌយៅយបាោះយនប ត។ កមែវធយនោះអាចជៈឥទនពលយៅយលើបបជាពលរដឌ មដលអាចនងមនយៅយបាោះយនប តយដឋយសថរមតការគនបទកមែវធយនោះ។

ោ ងណាមញ បបពននផសពវផាយវទយសបកឃែ មនបាន

ផថលផលអវជជមានទងបសរងយទចយពាោះគណបកសកានអណាច មតបគបគណបកសនយោបាយសទធមតទទលបានចណចវជជមាន នងអវជជមាន។

សថា នភាពទណៅជវញការចោះបញជ ើណបកេជនគ បកសនណោ យ នោ ២០១២ កបងដណាកកាលននការចោះបចជ យបកខជនគណបកស

នយោបាយ សបមាបការយបាោះយនប តយបជើសយរ ើសបករមបបកាឃ/សងហា តអាណតថទ៣ នប ២០១២ មដលបបបពតឋយៅោបពនថងទ០១ មខ

ម ដលនថងទ១៧ មខយមសថ នប ២០១២យនោះ គណៈកមាែ ធការយដើមផការយបាោះយនប តយដឋយយសរ នងយតឋធមយៅកមពជា - ខមមហវល បាន

នងកពងដឋកពបងហយអបកសយងាតការណចននបបមាណ២២០ក មដលយធវើការសយងាតយៅយលើឃ/សងហា តចនន ២០៤ ទទងបបយទស។

កបងដណាកកាលចោះបចជ យបកខជនគណបកសនយោបាយសបមាបការយបាោះយនប តយបជើសយរ ើសសមាជកបករមបបកាឃ/សងហា តអាណតថ៣ ោបពនថងទ០១ មខម ដលនថងទ១៧ មខយមសថ តយលខបយណាថ ោះអាសនបរបស គ.ជ.ប បានឲយដងថាមានគណបកសនយោ-

បាយចនន ១០ បានដឋកបចជ យបកខជនរបសខលនសបមាបចលបបកតបបមជងកបងការយបាោះយនប តយនោះ។ បសបយពលយនោះមដរ មានការរាយការណអពភាពមនបបបកតមយចននបានយកើតយឡើងកបងដណាកកាលដបងយនោះ មដលរមមានដចជាការគរាមកមហង នងការលបាករបសគណបកសមយចននមដលចលរម។ ជាកមសថងយបកខជនបករមបបកាឃកបងឃយតាប តជ បសរកបារាយ យខតថកពងធ របសគណ-

បកសសមរងស យលាក សវយ សម ថែៗយនោះបតវបានសថលាដបងយខតថកពងធ បានយចញលខតជនដណងកបងសណ យរឿងអនវតថយដឋយបងខបងហគ បឲយយលាកបតវរោះយរ ើផធោះយចញពដរបសយលាកមដលកពងកាន

កាប។ គណបកសសមរងសយៅករណ ថាជាករណ គរាមកមហងមផបកនយោបាយ។

ជាមយគនប យនោះផងមដរគណបកសនយោបាយមដលចលរមបបកតបបមជងកបងការយបាោះយនប តយនោះ យលើកមលងគណបកសបបជាជនកមពជា នងគណបកសហវវនសនបច បានយលើកយឡើងពភាពមនបបបកត នងការលបាកមយចននដចជា៖

» ោ ងយហាចណាសមានគណបកសបបជាធបយតយយបានយលើកពលបាកកបងការបយពញលកខខណឍ របស គ.ជ.ប ដចជាការខវោះលខតបញហជ កពយមឃ យៅសងហា តថាពតជាបានចោះយ ែ ោះ នងមានយ ែ ោះកបងបចជ យ ែ ោះអបកយបាោះយនប តកបងឃ សងហា ត មដលខលនមានបណងឈរយ ែ ោះយបាោះយនប ត នងឯកសថរមយចននយទៀត។

» សមតទភាពរបសមនថ គឃ/សប មយចននមនទនយលចាសអពនតវធសថពការចោះបចជ យបកខជនគណបកសនយោបាយ...

តទៅទពរ ១៦

១៤-ឧសភា-២០១២ ៖ បលាក សក សបអឿន សមមរកគណៈកមមម ធការនយក ខមបសររវល ផតលសមមា សនរន កមមវធសមធម របសទរទសសនជាតកមពជា បរកាយសកាា សាលា

របភាព ៖ រស ស

ភសរកត

Page 10: Neak Kloam Meul Vol 47

រដឌសភាកបងរយៈយពល៣មខយនោះ បានយបើកសមយបបជយលើកទ៧ របស

ខលនចនន៩បពក បានពភាកា នងអនមតយលើរយបៀបវារៈចនន១៣ មដលកបងយោះមាន ៨ជាចាប យសចកថបពាង ៣ជាការយបាោះយនប តផថលយសចកថទកចតថ នង២យទៀតជាបពោះរាជសថររបសបពោះមហាកសបត នងរបាយការណសថពការចោះមលដឋឌ នរបសតណាងរាសថចយ ល ោះសមយបបជយលើកទ៦ នងទ៧ មាននយថា ជាមធយមរដឌសភាពភាកា នងអនមតកបងមយបពកបានបបមាណជាង ១រយបៀបវារៈ។

កបងកឡងយពលយនោះមានមតអបកតណាងរាសថចនន២១រប មកពគណ-បកសចនន៣ កបងចយណាមគណបកសចនន៥ មានអាសនៈយៅរដឌសភាបានយឡើងបយចចញមតមានចនន៥៤៤ទ ជាពយសសយៅយលើតអងគរាជរដឋឌ - ភបាល ការផថលអនសថសនយលើយសចកថបពាងចាបកពងពភាការយបៀបវារៈកពងពភាកា តអងគរដឌសភា នងតអងគជាតណាងរាសថដនទ។

ជាមធយម អបកតណាងរាសថ១រប បយចចញមតបាន២៦ទ យបពាោះថាភាគយបចើនបបធានបករមននអបកតណាងរាសថបានយឡើងបយចចញមតពភាកាយបចើនជាងយគ។

ចមណកខលមសថរននការបយចចញមតយៅយលើតអងគខាងយលើ កបងនយអ-ពាបកតមានចនន២៨៣ទ (យសែើនង៥២%ននការបយចចញមតសរប) ខលមសថរវជជមាន ឬសរយសើរដលតអងគខាងយលើមានចនន១២១ទ (២២%) នងខលមសថរអវជជមាន ឬរោះគនមានចនន១៤០ (យសែើនង២៦%)។

អបកតណាងរាសថមកពគណបកសបបជាជនកមពជាបានគនបទរាលបគបយសចកថបពាង/យសបើចាបមដលរាជរដឋឌ ភបាលយសបើយោះបានយឡើងបយចចញមតចនន១០រប (សថ៣រប) ចនន៣៦ដង យសែើនង២៩៣ទ មដលជាមធយមអបកតណាងរាសថគណបកសយនោះ ១របបយចចញមតបាន៣០ទ។ ការបយចចញមតភាគយបចើនរបសអបកតណាងរាសថមកពគណបកសយនោះគ យលើកសរយសើរយលើការងហររបសរាជរដឋឌ ភបាលមដលបានខតខបបងមបបងយដើមផយធវើចាប រដឌសភា សរយសើរចយពាោះបគគលយករដឌមនថ ការយឆលើយតបនងតណាងរាសថដនទកបងនយបភល នងយលើកអណោះអណាងជយ ការពារយសចកថ

បពាងចាប កដចជាយឆលើយឆលងជាមយនងអបកតណាងរាសថដនទមកពគណ-បកសយផសងផងមដរ។ ចមណកអបកតណាងរាសថមកព គណបកសសមរងសបានយឡើងបយចចញមតចនន១០រប (សថ២រប) បានយឡើងបយចចញមតចនន២២ដង មដលយសែើនង២៤៥ទ។ ជាមធយមតណាងរាសថ១រប បយចចញមតបាន ២៥ទ។ ការបយចចញមតរបសតណាងរាសថគណបកសយនោះ បានផទល សបថរពការនោយមដលកនលងមកធាល បមតរោះគនខាល ងៗអយពើពករលយយៅកបងបបពននតលាការ មនថរាជការ នងរដឋឌ ភបាល មបរមកនោយភាគយបចើនគយផទថ តយលើការយលើកយឡើងយលើការរោះគន ជមជកពចនចខវោះខាតរបសយសចកថបពាងចាប ផថលអនសថសន នងយលើកជាសណរដលរាជរដឋឌ ភបាលជាអបកការពារ- យសចកថបពាងចាប រមទង បញហា បបឈមយផសងៗរបសមណឍ ល។ អបកតណាងរាសថគណបកសយនោះបានពហការមនចលរមជមជកពភាកាយលើ យសចកថបពាងចាបសថពហរចដ វតទសបមាបបគបបគងថវកា ២០១២ នងចាបយផសងយបកាយៗយទៀត យបពាោះគណបកសយនោះយលថា រដឌសភាមានអធមែនចដភាពរចយៅយហើយ យបកាយពសមាជករបសខលនបានលាឈបចនន៣រប។

អបកតណាងរាសថគណបកសនយរាតថមរណឫទន១របបានបយចចញមតចនន៦ទ មដលការបយចចញមតយនោះនោយពាកពនននងរដឌសភាអន-សថសនយលើយសចកថបពាងចាបរយបៀបវារៈកពងពភាកា រដឌសភា នងរាជ- រដឋឌ ភបាល។

ចមណកអបកតណាងរាសថគណបកសសទនមនសសបនថឈោបយដឋយគនែ នសយមលង នងមតកបងរដឌសភា យហើយកមនបានយលើកនដគនបទយលើយសចកថបពាងចាបមយចននមដរ។ យទោះបោ ងណាកគណបកសយនោះយៅមតយធវើពហការជាយរឿយៗចយពាោះយសចកថបពាងចាបណាមដលគណបកសគតថា មនគនបទ ឬយសចកថបពាងចាបយនោះយៅមានការខវោះខាតយបចើនមនទនដលយពលបតវអនមត។

របាយការណឆន ារ៣ សលខ១៦/ នតកាលរ៤/ ដខត លា-ធន

រដឌសភាជាតកបងមខតលា ដលមខធប នប ២០១១ គជារយៈយពលសមយបបជយពញអងគរដឌសភាយលើកទ៧ មដលសទតយៅកបងរយៈយពលយនោះ រដឌសភាបានអនមតនវយសចកថបពាងចាប យសចកថយសបើចាប នងកចចបពមយបពៀងយផសងៗចនន១១ ឯកសថរ ប មនថមានបញហា ចរងចរាសយៅយលើការពភាកាយសចកថបពាងចាបថវការជាត នងការដកអភយឯកសទនអបកតណាងរាសថ។

យបើយទោះជាកបងយពលយនោះរដឌសភាមានការមមាញកកបងការពភាកាយលើយសចកថបពាងចាបកថកអបកតណាងរាសថបានខតខចោះមលដឋឌ នយដើមផជបបបជាពលរដឌ នងជយ អនថរាគមនបញហាយផសងយៅអាជាញ ធរនងរដឋឌ ភបាល ។

របសញញា គ បកសណងរើកោរ រ យការ ណនោះ

គណបកស បបជាជនកមពជា

គណបកស សមរងស

គណបកស សទនមនសស

គណបកស ហវវើនសនបច

គណបកស នយរាតថមរណឫទន

ការបសចេញមតរបេអនកតណាងរាសតេត កនងសពលរបជសពញអងគ

Page 11: Neak Kloam Meul Vol 47

អបក តណាងរាសថ ជាម យយៀប មកពគណ-

បកសបបជាជនកមពជាមណឍ លនបពមវងជាអបកតណាងរាសថបានបយចចញមតយបចើនជាងយគមានដលយៅ១២យលើក យសែើនង៩២ទ ឬ១យមា ង៣២ទ មដលភាគយបចើនកបងការបយចចញមតយនោះ គកបងនយអពាបកតយហើយយបើយទោះជាការបយចចញមតកបងនយអវជជមានមានមត៦ទ មតជាចននយបចើនជាងយគយបើយធៀបនងអបកតណាងរាសថដនទបានបយចចញមត។

លរ យ ែ ោះអបកតណាងរាសថ គណបកស ចននដង អពាបកត វជជមាន អវជជមាន សរប

១ ឯកឧតថម ជាម យយៀប

១២ ៦៧ ១៩ ៦ ៩២

២ ឯកឧតថម មប ន បញហដ

៩ ៥០ ៣៨ ០ ៨៨

៣ ឯកឧតថម យម សវណត

៦ ១៩ ៦ ៣៦ ៦១

៤ ឯកឧតថម សន ឆយ

៥ ៣៥ ៣ ១៨ ៥៦

៥ ឯកឧតថម ង វន

៧ ៣១ ១៣ ៤ ៤៨

តារារទើ១៖ អោកតណាររាសរស នបណញេញមតតណងចើនជារណគ៥រប កោរសមយងរជណលើកទើ៧

អបកតណាងរាសថ មប ន បញហដ មណឍ លនបពមវងននគណបកសបបជាជនកមពជាបានឈរយលខយរៀងទ២ បានបយចចញមតចនន៩យលើក យសែើនង៨៨ទ (ឬ១យមា ង ២៨ទ) បានបយចចញមតកបងនយ វជជមានយបចើនជាងយគចនន៣៨ទ។

អបកតណាងរាសថយលខយរៀងទ៣ គអបកតណាងរាសថ យម សវណត មកពគណបកសសមរងសមណឍ លភបយពញបានបយចចញមតចនន ៦យលើក មដរគ ៦១ទ យសែើនង១យមា ង១ទ យហើយបានបយចចញមតយបចើនជាងយគយលើចននអវជជមានចនន ៣៦ទ។

អបកតណាងរាសថ សន ឆយ បានឈរយៅយលខយរៀងយលខ៤ កបងចយណាមតណាងរាសថទង៥ មដលបានបយចចញមតយបចើនជាងយគបានចនន ៥៦ទ នងតណាងរាសថ ង វន បានបយចចញមតយៅលដឋបទ៥ យបចើនជាងយគកបងចយណាមតណាងរាសថមដលបានយឡើងបយចចញមតចនន ២១រប។

ភាពចរងចរាេសលើចាបថវកាឆន ២០១២ យសចកថបពាងចាបសថពហរចដ វតទសបមាបបគបបគងថវកានប ២០១២

បតវបានពភាកា នងអនមតកបងរយៈមតមយបពក គយៅបពកនថងទ២៤ មខ វចឆកា កនលងយៅយនោះយដឋយគណបកសបបនងគតថាជានថងមដលរដឌសភាមានអធមែនចដភាព ការពភាកាយៅកបងកចចបបជយពញអងគរដឌសភាយទៀតយសថធកមនមានការជមជកយដញយដឋលយបចើនយោះយទ យហើយរយោះយពលមដលរដឌសភាោបយផថើមយធវើការពនតយយលើយសចកថបពាងចាបរហតដលយពលបបជយពញអងគយនោះកមានរយៈយពលខលផងមដរ។ មតយទោះបជាោ ងណាកយសចកថបពាងចាបយនោះយៅមតអនមតយដឋយរដឌសភាយបកាមសយមលងគនបទ ៨៦/៨៦ យដឋយគនែ នសយមលងមកពគណបកសបបនង។

មនការពភាកាតណាងរាសថមកពគណបកសសមរងសចនន៣រប បានសលាឈប ពសមាជកភាពសភាមដលអាចបយងាើតឲយអធមែនចដភាព។ មផអកយលើមាបតាទ៧៦ននរដឌធមែនចដ តរវឲយរដឌសភាមានសមាជកោ ងតច១២០រប។ គយដើមផការបយងាើតបញហា យនោះ “យដើមផយអាយមានវបតថធមែនចដមយយអាយអនថរជាតោបអារមែណអបកយអាយជនយោបអារមែណយអាយយគពនាកប ងការយអាយ ជនយមដលសមាជកគណបកស សម រងស សែបគចតថទងអសបយងាើតបពតថការណមយយដើមផបយងាើតវបតថធមែនចដ។” យនោះយបើតាមសដយលើកយឡើងរបសអតតអបកតណាងរាសថ សម រងស កាលពសនបសទកាមសតនថងទ២១ មខវចឆកា នប ២០១១ យៅទសថប កការគណបកស។ មនបតមមតប យណាត ោះអបកតណាងរាសថគណបកស សម រងស នងគណបកសសទនមនសសកបាន-

ពហកាមនចលរមបបជ នងបបកាសមនគនបទយសចកថបពាងចាបយនោះមដរ យដឋយសថរគណបកសយនោះយលថា យសចកថបពាងចាបសថពហរចដ វតទសបមាបបគបបគងថវកា២០១២ មានការពនយលថាមាន កយណើ នបណលពបរយទសកានមតយបចើនមដលទមទរឲយរដឋឌ ភបាលបតវមតកោតអយពើពករលយកបងបកសង ការចយខជោះខាជ យ យសើយរ ើនវកចចសនាសមផទនមដលបាតបបយោជនជាត។

ចយពាោះការមនចលរមកបងសមយបបជរដឌសភារបសគណបកសទងពរខាងយលើយនោះបតវបានអបកតណាងរាសថ ង វន មកពមណឍ លបាតដបងរបសគណបកសបបជាជនកមពជាយលថា យនោះជានយោបាយមដលគណបកសបបនងចងឲយមានការរាងសធោះដលការអភវឌណនជាតយដើមផគណ-បកសបបជាជនកមពជាបានយកើនសយមលង “កមានការបពយបារមែណដចអបកនយោបាយយគយកមកនោយផសពវផាយយកមកនោយយោះយទ។ នយោបាយពកយគយធវើយអាយមានការសងសយ យធវើយអាយោ ងណាយអាយរាងសធោះកយអាយមានសថព នមានថបលកយអាយមានសថលាយរៀនកយអាយមានយភលើង”

យសចកថបពាងចាបមដលរដឋឌ ភបាលយសបើថាោតទកជាការបបញាបយនោះ បានចណាយយពលបបជពភាកា នងអនមត អសរយៈ១បពក មដលកបងយោះមានអបកតណាងរាសថចនន ៤រប មកមតពគណបកសបបជា-ជនកមពជា យឡើងបយចចញមតចនន៨ដង អសរយៈ៩០ទ យសែើនង១យមា ង៣០ទ ចននទននការបយចចញមតយនោះគ តចជាងការពភាកាហរចដ វតទសបមាបបគបបគងថវកា ២០១១ មដលចណាយយពលអស ២បពក ...

តទៅទពរ ១១

Page 12: Neak Kloam Meul Vol 47

នង១លាង ច យហើយតណាងរាសថមកព ២គណបកស គគណបកសបបជាជនកមពជា នងគណបកសសមរងស ចនន១២រប

បានយឡើងបយចចញមតយោបលចនន ១៨ដង យសែើនង ២៤៨ទ (៤យមា ង ៨ទ) ។ ការបយចចញមតរបសអបកតណាងរាសថ យលើយសចកថបពាងចាបសថពហរចដ វតទសបមាបបគបបគងថវកា ២០១២ ភាគយបចើនយផទថ តយលើការសរយសើរយលើកចចខតខបបងមបបងរបសរាជរដឋឌ ភបាលមដលយធវើឲយមានកយនើនយសដឌកចច បងហា បបទយលែើសជលផល យបបើបបាសថវកាជាតចទសយៅយៅយលើបកសងកសកមែ នងបយងាើតឲយមានយហដឋឌ រចសមពននយពញនផធបបយទស។ យលើកឧទហរណដចអបកតណាងរាសថ ង វន តណាងរាសថ បានយលើកយឡើងកបងនថងបបជយពញអងគថា “ខញ យលយឃើញថា ហរចដ វតទសរាបការបគបបគង២០១២យនោះ គជាគយរាងចាបមដលមានឆនធោះកប ងការយលើកកពសជវភាពរបសបបជាពលរដឌ ដចយលើកកពសបបយទសជាត ចាបយនោះមានសថរៈសខានណាសសរាបវសយការពារ សនថសខសងគម។”

យបើយទោះបជាោ ងណា កមានការយលើកយឡើងពខាងតណាងរាសថគណបកសបបនង នងគណបកសមានសយមលងតចថា យសចកថបពាងចាបលអ អាចទទលយកបានលោះបតាមតមានសយមលងការអនមតមកពបគបគណបកសចលរមពភាកា នងអនមត។ កបងការអនមត នងការពភាកា គនែ នតណាងគណបកសបបនងចលរមផងយោះ នងយធវើយអាយសភាជាតមដលជាសថទ បននតបផចដតថគនែ នបបជាធបយតយយយៅយទ។ អបកតណាងរាសថ មរ សខហរ មណឍ លកពត របសគណបកសសមរងសបានមានបបសថសនថា រដឌសភាមនមានលកខណៈបបជាធបយតយយយទ រដឌសភាគនែ នសយមលងពគណបកសបបនង ឬការជមជកបយចចញយោបលពគណបកសបបនង។ ”យៅយពលណាគនែ នតណាងរាសថមកពគណបកសបបនងនង គអនមតយដឋយគនែ នការជមជកមយមាតយសថោះ យគមនមដលសភាណាបបជាធយយតយយណា ដឋកចាបឲយអនមត អនមតយដឋយគនែ នការជមជក ដងពយលើកនដយកៗ បងហា ញយឃើញថាសភាកមពជាមនមមនជាសភាបបជាធបយតយយយទ។” បសបគនប យនោះមដរអបកតណាងរាសថ មយ ម បចដឫទន មណឍ លនបពមវង មកពគណបកសសទនមនសសកមានគនតយលបសបយៅនងអបកតណាងរាសថ មរ សខហរ មដលថា វាជាការប ោះពាលធងនធងរសរាបរដឌសភា បបសនយបើមនមានសយមលងភាគតចចលរមអនមតចាប “យយើងយលយឃើញថាមានការប ោះពាលធងនណាស យបពាោះរដឌសភាជាសថទ បននតបផចដតថជាសថទ បនកពលរបសជាត យហើយយៅយពលបបជយពញអងគរបសរដឌសភាគរណាសមានសយមលងភាគតចចលរម ជាពយសសសយមលងគណបកសបបនងយៅយពលមដលគណបកស សយមលងភាគតចយបៅរដឋឌ ភបាលទង២គណបកសមនចលរម គជាការប ោះពាលមយ គរមតសថទ បននតបផចដតថគតគរយឡើងវញមននងសយបមចកចចការអមយ”។

យដឋយមឡកសរាបតណាងរាសថគណបកសកានអណាចវញយលថា ការអនមតចាបនងបបបពតថយៅធមែតាយបើយទោះជាគនែ នសយមលង ឬការចលរម

ពភាកាពគណបកសបបនងកយដឋយ យបពាោះយនោះជាសទនរបសយគ ប មនថអវមដលជាបញហា យោះគអបកតណាងរាសថណាមដលអវតថមានកបងយពលបបជយដឋយមនមានការអនញហដ តពបបធានរដឌសភា យោះពកយគនងបតវបបឈមនងការកាតបបាកមខ។ ជាម យយៀប មណឍ លនបពមវងមកពគណបកសបបជាជនកមពជាបានមានបបសថសនថា “គវាមនអាចយទ (មនអាចថាមនបបកាសជាសថធារណៈយទ) យហើយវាគនែ នអវប ោះពាលយទ យគគតមតចននយទ(ករ ម) មតគនតបតវមតស ចាប។ អវតថមានការឈបតាមមតអយពើចតថ ឥឡវយគកាតបបាកមខ យហើយអបកមដលមនបានចលបតវបានអគគយលខាដឋឌ នរដឌសភាសយៅគណៈកមែការ អចននថយយដើមផកាតបបាកមខ ឥឡវហបងសយមថចបបធាន នងគណៈកមែការអចននថយបានឯកភាពយអាយយធវើ យបើមនអចចងយទយចោះមតឈបពាសវាលពាសកាលមនចលរមបបជ”។

ជាមយគនប យនោះមដរយសចកថបពាងចាបយនោះចលរដឌសភាមត១យលើក យដឋយមនមានការមកមបបបតលបយៅទសថការគណៈរដឌមនថវញ គចលតាងពនថងទ ២០ មខតលា នប ២០១១ គតមកដលនថងបបជគមានរយៈយពលមត ២០នថង (នថងយធវើការ )។ រយោះយពលយនោះគសរាបគណៈកមែការជញរដឌសភាយដើមផយធវើការពនតយ មននងដឋកជនរដឌសភាយពញអងគអនមត ប មនថជារយោះយពលខលចយពាោះយសចកថបពាងចាបសខានមបបយនោះ ពាកពនននងថវកាជាត ។

យសចកថបពាងចាបសថពហរចដ វតទសបមាបបគបបគងថវកានប ២០១២ មាន ៥ជពក នង១៣ មាបតា គយដើមផអនមតឲយរដឋឌ ភបាលនវទកបបាក ១០ ៧៦៧ ៩៨២លានយរៀល បបមាណនង ២៦០០លានដលាល អាយមរចយដើមផមបងមចងតាមបកសង សថទ បនកបងការបយពញត ទអភវឌណនបបយទសយលើបគបវសយ។

www.cambodianvotervoice.org

»»»ទនននយការចោះមលដឋឋ នរបសអនកតណាករាសរសតរតវ នរបមលមកព៖ ការោលយតណាករាសរសតបៅតាមមណឌ លនមយៗ សាខាគណបកសជាបបនន តនមយៗបៅតាមបខតត បគរទពរ (website) របសគណបកស របពនធផសពវផាយ នករ យការណរបសអនកតណាករាសរសត។

» » »អនកតណាករាសរសតអាចផតលពតមមនពការចោះមលដឋឋ នរបសខលនតាម អាសយដឋឋ នដចខាកបរកាម៖ គ ៈកមមា ធការ ខមណសររវល ផធោះយលខ១៣៩ ផលវ.១២១ សងហា តទកលអក១ ខណឍ ទលយគនក រាជធានភបយពញ បពោះរាជាណាចបកកមពជា ទរសពធ ៖ ០២៣ ៨៨៤ ១៥០ / ទរសថរ ៖ ០២៣ ៨៨៥ ៧៤៥ អមម ល ៖ [email protected] / យគហទពរ ៖ www.comfrel.org

Page 13: Neak Kloam Meul Vol 47

យដើមផឲយមានការចលរមកានមតយបចើនកបងការយបាោះយនប តយបជើសយរ ើសបករមបបកាឃ សងហា ត អាណតថទ៣ មដលនងបបបពតថយៅយៅនថងទ០៣ មខមថ នប ២០១២យពលខាងមខ គណៈកមាែ ធការយដើមផការយបាោះយនប តយដឋយយសរ នងយតថធមយៅកមពជា យៅកាតថា ខមមហវល សមអពាវវដលអងគការមនមមនរដឋឌ ភបាលជាត អងគការអនថរជាត សមាគម សហជព នងអបកសែបគ-ចតថឯករាជយ ចលរមដយណើ រការយបាោះយនប ត ជាពយសសអឡងយពលយបាោះយនប ត នងរាបសនលកយនប ត កបងមជាអបកសយងាតការណសែបគចតថ នងឯករាជយ ។

ជាអងគការមដលមានបទពយសថធនគរជាទយមាទនៈ កបងការសបមបសបមលអបកសយងាតការណសែបគចតថជាង១០០០ក មកពអងគការជាត អងគការអនថរជាត សមាគម នងបណាថ អងគការមដលមានមលដឋឌ នតាមសហគមនយៅកបងការយបាោះយនប តយបជើសយរ ើសតណាងរាសថនតកាលទ៤ កនលងយៅ ខមមហវល មានភាពយជឿជាក នងយបថជាញ សយបមច ឱយបាននវយបសកមែដសខានមយយទៀត កបងការពបងងដយណើ រការបបជាធបយតយយតាមរយៈការសយងាតការយបាោះយនប តរមគនប ជាថែមថងយទៀត ជាមយអងគការ សមាគម បគគលឯករាជយ... មដលមានចណាបអារមែណយលើការសយងាតការណយបាោះយនប ត យៅនប ២០១២យនោះ។

យដើមផសយបមចយគនលបណងយនោះ ខមមហវល នងផថលជនកចចសហបបតបតថការ នងការសបមបសបមលយលើយបសកកមែសយងាតការណយបាោះយនប តយដឋយសែបគចតថយនោះ សបមាបអងគការ សមាគម អបកសែបគចតថឯករាជយ តាមរយៈកចចជយ យសបើសកាតសយងាតការណយបាោះយនប តពគណៈកមាែ ធការជាតយរៀបចការយបាោះយនប ត នងជយ យរៀបចវគគបណថ ោះបណាថ លជញ សថពការសយងាតការណយបាោះយនប ត ការយធវើ នងបចជ នរបាយការណ នងយសៀវយៅមណអបកសយងាតការណយបាោះយនប ត។

កបងនយយនោះ ខមមហវលសមយគនរពអយចជ ើញបបធាន ឬតណាងអងគការជាត អនថរជាត អងគការមានមលដឋឌ នតាមសហ-គមន សមាគម សសសនសសត នងភាគពាកពននមដលមានបណងចងចលរមសយងាតការណយបាោះយនប តខាងមខ សមអយចជ ើញចោះយ ែ ោះ នងយផញើបចជ យ ែ ោះបគគលក/សហជវកមដលមានចណាបអារមែណ មកកានទសថប កការកណាថ លខមមហវល ឲយបានមននថងទ១៤ មខឧសភា នប ២០១២ តាមរយៈ៖

»»យលាក បស សភ កថ ទរសពធ៖ 012 998 364 ឬ អមម ល៖ [email protected] ចយពាោះអងគការ សមាគមនមដលមានទសថប កការយៅរាជធានភបយពញ

»»អបកបស សន សមា រ ទរសពធ៖ 092 973 174 ឬ អមម ល៖ [email protected] នង យលាក មាស យសរ យសថភណ ទរសពធ៖ 016 866 898 ឬ អមម ល៖ [email protected] ចយពាោះអងគការ សមាគមមដលមានទសថប កការយៅតាមបណាថ យខតថ

»»យលាក អវន សណាង ទរសពធ ៖ 089 899 897 ឬ អមម ល៖ [email protected] ចយពាោះយលាក យលាកបស ងកញហដ ជានសសត

»» យលាក អវ ឬទន ទរសពធ ៖ 017 340 722 ឬ អមម ល៖ [email protected] នង យលាក Bruno SMITH ទរសពធ ៖ 088 807 1140 ឬអមម ល៖ [email protected] ចយពាោះយលាក យលាកបស ងកញហដជាជនបរយទស (E-STO)

េរមាបពតមានបថនែមេមទនាកទនង

»»យលាក បលង យបឿត មនថបណាថ ញខមមហវល តាមរយៈយលខទរសពធ ៖ ០១២ ៤៧១ ៣២៦ ឬ តាមអមម ល៖ [email protected][email protected]

Page 14: Neak Kloam Meul Vol 47

សមាមាបតយៅបគបកបមតយផសងយទៀតននរដឌបាលយបាោះ

យនប ត។ អនសថសន បតវបានសបមបសបមលយដឋយ ខមមហវល តាមទសសនៈរបសគណបកសនយោបាយយផសងព គណបកសបបជាជន កមពជា កមណទបមងយនោះ នងបយងាើនជយនឿទកចតថ នងតមាល ភាពននរដឌបាលយបាោះយនប តសបមាបការយបាោះយនប តមដលនងមកដល។ ខមមហវល នងភាគពាកពននដនទយទៀត បានដឋកសមាព ធយដើមផពភាកាកមណទបមងយនោះ។ ប មនថមកទលនងយពលយនោះ សយណើ កមណទបមងទងយនោះ មនទនបតវបានពោរណាយៅយឡើយយទ។ ខមមហវល យជឿជាកថា យទោះបជាកមណទបមងយនោះយៅមតបនថយលើកយឡើងនវចមងលជាយបចើនអពឥទនពលននគណបកសនយោបាយជាយបចើនយៅកបងគណៈកមាែ ធការយបាោះយនប ត ោបពយពលមដលចាបយបាោះយនប ត បានមចងថា គ.ជ.ប អាចយធវើការពោរណាបតមមតមតភាគយបចើនធមែតា នងតបមវការឱយមានសមាជកោ ងតច ៣រប ផថចយផថើម មដលមាននយថា គណបកសនយោបាយយផសងពគណបកសបបជាជនកមពជា នងមនមានសមាជកបគបបគននយដើមផដឋកឥទនពលយលើដយណើ រការសយបមចចតថរបស គ.ជ.ប ពយបពាោះពកយគខវោះមតភាគយបចើនយៅកបងគណៈកមាែ ធការ។ កមណទបមងយនោះ ជាកមសថងណាសនងបយងាើនតមាល ភាពននដយណើ រការយបាោះយនប ត យហើយកអនញហដ តឱយគណបកសនយោបាយយផសងពគណបកសបបជាជនកមពជា យដើមផផថចយផថើមសយណើ កមណទបមងកបងគណៈកមាែ ធការយបាោះយនប តបគបកបមតទងអស។

ទកទងនងចននអាសនៈរដឌសភា បចចបផនប ខមមហវល នងភាគពាកពននដនទយទៀត រាបបចច ល បករមអបកសយងាតការណយបាោះយនប តសហភាពអរ បយៅកមពជា នប ២០០៨ បានផថលអនសថសន យដើមផបយងាើនចននអាសនៈសបមាបការយបាោះយនប តយបជើសតាងសមាជករដឌសភាយៅយពលប ធ ប។ តាម ខមមហវល នងបករមអបកសយងាត

ការណយបាោះយនប តសហភាពអរ បយៅកមពជា ចននននអបកសទនយបាោះយនប តយៅកបង៤ មណឍ ល កបងចយណាម ២៤ មណឍ ល មាន មណឍ លយខតថបាតដបង យខតថយសៀមរាប យខតថសហន នងមណឍ លយខតថកណាថ ល មានការយកើនយឡើងគរឱយកតសមាគ ល មដលតបមវឱយបមនទមអាសនៈយដើមផអនយលាមតាមយគនលការណអនថរជាត សថព សទនយបាោះយនប តជាសកល នងយសែើភាព មដលបានមចងយៅកបង យសចកថបបកាសជាសកលសថព សទនមនសសកបងមាបតា ២១។ បករមអបកសយងាតការណយបាោះយនប តសហភាពអរ ប យៅកមពជា បានសនបដឋឌ នយៅកបងរបាយការណនប ២០០៨ របសខលនថា តាមសទតមដលបានផថលយដឋយវទាសថទ នជាតសទត ចននននពលរដឌកបងយខតថ នងតបមវឱយមានការមកមបប ខណៈមានការមបបបបលជាដកភនកបងមណឍ លនវចននបបជាពលរដឌកបងមយអាសនៈ។ កបងករណ ខលោះ ការមបបបបលមនបានអនយលាមតាមយគនលការណសទនអបកយបាោះយនប តជាសកល នងយសែើភាព មដលបានមចងកបង យសចកថបបកាសជាសកលសថពសទនមនសស មាបតា២១។ យទោះបជាោ ងណា កបងមខវចឆកា គណៈរដឌមនថបានសយបមចរកាទកចននអាសនៈបចចបផនប។ រាជរដឋឌ ភបាលកមពជា ការពារយសចកថសយបមចយដឋយយកមលយហតកបមតហរចដវតទ មដលបណាថ លមកព វបតថហរចដ វតទពភពយលាក នងវបតថយសផៀងអាហារកបងនប ២០១១។ យទោះបជាោ ងយនោះ ខមមហវល បា នបបមាណថា តនមលសបមាប ១២៧ អាសនៈ នងយកើនយឡើងបតម ០.១២% ននការចណាយចរនថសរបននថវកាជាតនប ២០១១ យដើមផបមនទមអាសនៈ។

បញហា ដធយផសងយទៀតននបបពននចាបយបាោះយនប តយពលបចចបផនបមដលអាចដងបាន កបងចយណាមភាគពាកពននកបងបសរក នងអនថរជាត គបកបខណឍ ចាបយបាោះយនប តបចចបផនប។ ចាប បតវបានយលយឃើញថា មានភាពសែគសថែ ញយពក ខវោះខាតនតវធ

បណថ ងចាសលាស នងយនថការអនវតថឱយបានសមរមយ។ យទោះបជាោ ងណា មនទនមានកមណទបមងណាមយ មដលបានផថចយផថើម ឬបបកាសជនដណងយដឋយ គ.ជ.ប យដើមផយធវើឲយមានបកបខណឍ ចាបយបាោះយនប តដងហយបសល។ យពលថែៗយនោះ មានបណថ ង ៨ យផសងៗគនប មដលដឋកយៅ គ.ជ.ប។ យលើសពយនោះយទៀត សថទ បនយផសងៗជាយបចើន បានមចករ មលកនវការទទលខសបតវកបងការអនវតថចាបយបាោះយនប ត រាបបចច ល គ.ជ.ប បករមបបកាធមែនចដ នងតលាការ។ ខមមហវល បានផថលអនសថសនយៅកបងរបាយការណយបាោះយនប តនប ២០០៨ ពការកមណទបមងមយចននទកទងនងបកបខណឍ ចាប យដើមផបយងាើនភាពយជឿទកចតថយៅកបងកចចការងហររបស គណៈកមាែ ធការជាតយរៀបចការយបាោះ យនប ត។

ដចគនប យនោះមដរ EUEOM Cambodia បានមថលងយៅកបងរបាយការណការយបាោះយនប តរបសខលនថា “ជាទយៅ បកបខណឍចាប យៅមតជាសបមងអតទបទ យហើយមានកបមតខសគនប តាមបទដឋឌ នជាយបចើនបបយភទ នងធមែជាត (រាបបចច ល បទបផចដតថ សថរាចរណមណ យសចកថមណ យសៀវយៅមណ, យសចកថសយបមច នងការអបរ មដលបយងាើតយឡើងយដឋយ គណៈកមាែ ការជាតយរៀបចការយបាោះយនប ត នងបកសងពាកពននជាយបចើន) យដឋយយពលខលោះបានយធវើឱយមានការភនថបចឡយលើចាបមដលគរផសពវ ផាយ។ ចាបមនបានដឋកបទដឋឌ នឲយចាសលាសតាម ឋានបកមរបសវាយទ។ ភាពខវោះខាតននការចលរមបយងាើតបកបខណឍ ចាប ជាការលបាកមយសបមាបភាគពាកពនន យដើមផទទលបានវធានទងឡាយ នងបតវយធវើឱយពកយគយលឲយបានចាសអពវធានទងយោះ។

Page 15: Neak Kloam Meul Vol 47

សទធណ ោះណនោ ត ៖ ការចោះណ ា ោះអោកណ ោះណនោ ត នរបញជ ើណ ា ោះអោកណ ោះណនោ ត

កាលពអតតកាល ភាគពាកពនននងការយបាោះយនប តយផសងគនប បានយលើកនវកងវលជាយបចើនទកទងនងភាពមនបបបកត នងភាពលបាកននបយចចកកបងការចោះយ ែ ោះយបាោះយនប ត។ មានការអោះអាងជាយបចើនបានយលើកយឡើងថា ការចោះយ ែ ោះយបាោះយនប តមនបានធាសទនយបាោះយនប តសបមាបពលរដឌទងអស យហើយអាចមានភាពលយមអៀងយៅរក គណបកសបបជាជនកមពជា។ បបពននចោះយ ែ ោះអបកយបាោះយនប តបបោនប បតវបានយគរកយឃើញយដឋយភាគពាកពននជាយបចើនរាបបចច លទង គណៈកមាែ ធការជាតយរៀបចការយបាោះយនប ត (គ.ជ.ប) ផងមដរ ថាជាឧបសគគមយមដលយធវើឱយមានបញហា ទងអសយោះយកើតមានយឡើង។ ដយចបោះអនសថសនមយចននយលើការបបតបតថការណចោះយ ែ ោះអបកយបាោះយនប ត គរមតយធវើឱយងហយបសលយដឋយដឋកកាតពវកចចកបងការយបបើបបាសនវអតថសញហដ ណបណត ជាត។ យៅកបងនប ២០១១ មានអបកយបាោះយនប តចនន៩២% បានយបបើអតថសញហដ ណបណត របសពកយគយដើមផចោះយ ប ោះយបាោះយនប ត។ ប មនថមនមមនបគបគនប សទនមតមានអតថសញហដ ណបណត យទ។ ជាងយនោះយៅយទៀត រហតមកដលមខមថ នប ២០១១ កមនទនចាសយៅយឡើយថា យតើមានអតថសញហដ ណបណត ចននប ែ នមដលនងបតវផតសពលភាព មនយពលការយបាោះយនប តមកដល យហើយអាចយបបើបបាសសបមាបការយបាោះយនប តយលើកយបកាយ។ បញហាយនោះបានយលចយឡើងនវការសងសយជាយបចើនមដលថា ជាយចត ឬអយចតយលើទបមងចោះយ ែ ោះយបាោះយនប តមកលងកាល យយៅមតអាចយកើតមាន។ ជទសយៅនងសថវតាយនោះ ខមមហវល បានយកចតថទកដឋកផងមដរយលើបបតបតថការណចោះយ ែ ោះបបោនប ២០១១យនោះ។ ខមមហវល បានដឋកពបងហយអបកអយងាតការណចនន ៤៧ក យដើមផអយងាត

យលើការចោះយ ែ ោះយបាោះយនប ត នងអបកសយងាតចនន ២៣១ ក យដើមផសមាា សនអបកយបាោះយនប ត នងយធវើសវនកមែបចជ យ ែ ោះយបាោះ យនប ត។

ខមមហវល បានរកយឃើញថា យៅកបងនប ២០១១ ភាពវជជមាន គមានកចចខតខបបងមបបងជាយបចើនមដលទទលយកយដឋយ រាជរដឋឌ ភបាលកមពជា នងគ.ជ.ប យដើមផយធវើឱយបបយសើរយឡើងនវបបពននចោះយ ែ ោះយបាោះយនប តយដើមផយដឋោះបសថយបញហា ទងយនោះ។ ជាដបង រាជរដឋឌ ភបាលកមពជាបានយធវើការយដឋោះបសថយបញហា យៅយលើអតថ- សញហដ ណបណត មដលផតសពលភាព កបងនប ២០១១ យដឋយការអនមតអនបកតយមយ កាលពនថងទ២៣ មខមថ មដលបនថ សពលភាពននអតថសញហដ ណបណត បបមហលជាង ៤លាន អាចយបបើបបាសរហតដលចងនប ២០១៣។ អនបកតយយនោះអនញហដ តឱយអបកយបាោះយនប តបសបចាប យបបើបបាសអតថសញហដ ណបណត ទងយោះសបមាបការយបាោះយនប តមដលនងមកដលយៅយពលខាងមខ បាន។ យលើសពយនោះយទៀត មានវយសថធនកមែចាបយបាោះយនប ត នងយសចកថសយបមចរបសរាជរដឋឌ ភបាលកមពជា នងគ.ជ.ប បានយធវើឱយបបយសើរនវការចោះយ ែ ោះអបកយបាោះយនប តបបោនប ។ យនោះរាបបចច លថា គ.ជ.ប នងបកសងមហានផធ បានសយបមចយដើមផជនសលខតបញហជ កអតថសញហដ ណអបកយបាោះយនប តដចបមង

ចបមាស “ទរង ១០១៨” យដឋយទបមងថែមយ មដលមានយ ែ ោះថា “លខតបញហជ កអតថសញហដ ណសបមាបមយបបើឱយការយបាោះយនប ត”។ លខតបញហជ កអតថសញហដ ណយបកាយយនោះ នងលបាកយដើមផសបមលជាងទបមងោសដចជាតរវឲយយករបថតពរ (២)សនលកជាោបាចយៅជាមយកបងការយសបើសលខតយនោះ។ យោងតាម គ.ជ.ប លខតបញហជ កអតថសញហដ ណសបមាបមយបបើឱយការយបាោះយនប តចនន ៤២៦,១១៦ សនលក បតវបានយចញឱយយបបើបបាសសបមាបអបកយបាោះយនប តកបងនប ២០១១។ បករមបបកាឃ/សងហា ត នងគ.ជ.ប យៅយពលយនោះអាចបតវបានបតតពនតយចយពាោះនតវធននការយចញទបមងយនោះយដឋយអបកសយងាតការណយបាោះយនប តខមមហវលផងមដរ។ ករណ យនោះមនដចជា ករណ មដលបានយកើតយឡើងកាលពនប ២០០៨ យោះយទ យៅយពលមដល គ.ជ.ប នងបករមបបកាឃ-សងហា ត មនបានផថលនវចននតយលខសរបននទបមង ១០១៨ មដលបានយចញ ខណៈមដល ខមមហវល បានរកយឃើញបបមហលជា ៤៤០,០០០ ននទបមងទងអស។ ជាវជជមានមដរ អនសថសនរបស ខមមហវល ពាកពនននងបទបផចដតថននការយបាោះយនប តមដលយទើបបានបយងាើតថែ ឬកណតបពមដនននឃ-សងហា ត មដលបានទទលយកយដឋយ គ.ជ.ប។ វាបតវបានយលបសបថា បករមបបកាឃ-សងហា តោស..

០៧-ធន-២០១១ ៖ អនកសរមបសរមលកមមវធជានខពស ខមបសររវល បលាក គម ឈន ចលរមកចចពបររោះបោបល សតពការចោះប ម ោះប ោះបនន តនន ២០១១

តទៅទពរ ១៥

Page 16: Neak Kloam Meul Vol 47

យៅមតទទលខសបតវសបមាបការចោះយ ែ ោះអបកយបាោះយនប ត

បឋម យដឋយគតថាអបកមដលបានយសបើយៅរសយៅកបងឃ-សងហា តថែ មនបតវចោះយ ែ ោះសបមាបការយបាោះយនប តមថងយទៀត។

បមនទមពយនោះយទៀត វយសថធនកមែចាបយបាោះយនប ត បតវបានអនមតយដឋយរដឌសភាកាលពនថងទ១១ មខឧសភា នប ២០១១ យដើមផធាថា អបកយបាោះយនប តថែមដលយទើបមតមានសទនយបាោះយនប ត មានយពលយបចើនមថមយទៀតយដើមផចោះយ ែ ោះសបមាបការយបាោះយនប តមដលនងមកដលកបងនប ២០១២ នង២០១៣។ អឡងយពលននការចោះយ ែ ោះអបកយបាោះយនប តទងបសរង រាបបចច លទងបចចបផនបកមែបចជ យ ែ ោះអបកយបាោះយនប ត មានការបមនទមព ៩០នថង យៅដល ១២០នថង ជាយថរយវលាននការចោះយ ែ ោះផលវការមដលបានបមនទមព ២០នថង យៅ ៤៥នថង នងអឡងននបណថ ងបានបមនទមព ៥នថង យៅ ១០នថង។ ដចគនប មដរ ចននននអបកមានសទនយបាោះយនប ត បានយកើតយឡើងបតម ៦៦០,២១០ កចយ ល ោះនប ២០០៨ ដលនប ២០១១។ កបងនប ២០០៨ អបកមានសទនយបាោះយនប តចនន ៨,៥៤៣,២៨៣ ក បតវចោះយ ែ ោះយបាោះយនប ត ឯអបកចោះយ ែ ោះកបងនប ២០១១ មានចនន ៩,២០៣,៤៩៣ មដលយៅកបង យោះមានសថចនន ៤,៨៦១,៨៥៣ នង ៣.៤លានកគជាយវជនមដលមានអាយចយ ល ោះព ១៨នប យៅ ៣០នប ។ តយលខយនោះ

បានបងហា ញជាទយៅថា ការចោះយ ែ ោះអបកយបាោះយនប តបានបបតបតថយដឋយទទលយជាគជយយៅយពលយនោះ។ យទោះបជាោ ងណា មានការបពយបារមាមយចននយទៀតមដលទកទងយៅនងចននតយលខពតបបាកដននអបកមានសទនយបាោះយនប ត នងគណភាពននបចជ យ ែ ោះអបកយបាោះយនប តយពលបចចបផនបសបមាបការយបាោះយនប តយពល យបកាយ។ តយលខរបស គ.ជ.ប អាចអោះអាងថា បានចោះយ ែ ោះយបាោះយនប ត ១០៤% ននអបកយបាោះយនប ត ខណៈមដល ខមមហវល បានរកយឃើញថា មានបតមមត ៩៤% ននអបកមានសទនយបាោះយនប តទងអស មដលបានចោះបចជ ពតបបាកដ។ សវនកមែ

បចជ យ ែ ោះអបកយបាោះយនប តរបស ខមមហវល កបងនប ២០១១ បានរកយឃើញថា ១៧.២% ននអបកយបាោះយនប តមដលបានចោះបចជ មនមានទនបនយកតបតាយៅកបងបចជ អបកយបាោះយនប ត នប ២០១១ (យ ែ ោះរបសពកយគមនអាចរកយឃើញ ឬមានការផទល សបថរយ ែ ោះ) តយលខយនោះគ មានករតទបជាង ១៨.៥% កបងបចជ យ ែ ោះអបកយបាោះយនប តកបងនប ២០០៨។ យទោះបជាោ ងណា អបកចោះយ ែ ោះយបាោះយនប តបបមាណ ១,៥ លានក អបកចោះយ ែ ោះខលោះអាចទនងជានងបាតបងសទនយដើមផយបាោះយនប តយៅយពលយបាោះយនប តខាងមខ៕

របថលក ខមបសររវល បរោយបរោកាសននការចោះប ម ោះប ោះបនន ត

មជឈមណឌ លពតមានស ោះសឆន តខមថសតរវល យគហទពរ : www.comfrel.org ; ទរសពធ : 012-43-34-37 ឬ 016-54-43-98 ;

មហវសបវក : www.facebook.com/comfrel.org ; ទវតតរ : twitter.com/COMFREL យធប : www.youtube.com/user/comfrel ; Ustream : www.ustream.tv/channel/comfrel

វទយេសមលងេងគមេវល ៖ មានយគនលបណង បបមលផថ មត យោបល ទសសនៈ ការវភាគ ការសយងាតឃាល យមើល នងផថលពតមាន កបងការចលរមសថទ បសងគម។ កមែវធយនោះ ជាកចចសហការណរវាង ខមមហវល ជាមយ អងគការសងគមសវល សមាគមមយចននយៅកមពជា រមមាន ១-សយមលងមាច សយនប ត ២-កមែវធ សទនមនសស ៣-សថអាចយធវើបាន ៤-សយមលងកមែករ/កសករ ៥-ឃាល យមើលបបោសបាថ ហ ៦-យៅ ឬមនយៅ ៧-សយមលងពលរដឌអាសថវ ន ៨-សយមលងជនពការ។ មានផាយផទធ លយរៀងរាលនថងចនធ ដលនថងអាទតយ យវលាយមា ង ៧.៣០ទ បពក ដលយមា ង ៨.៣០ទបពក តាមរយៈវទយ FM105 MHz ឬ www.comfrel.org/voc

Page 17: Neak Kloam Meul Vol 47

...របស គ.ជ.ប។ គណបកសមដលយលើកបញហា យនោះរមមាន គណបកសមខែរឈបបក គណបកសនយរាតថមរណឫទន នងគណបកសសទនមនសស។

» ភាពយតោ វ លបាក នងយរ ើសយអើងកបងការសលខតបញហជ កព យមឃ យៅសងហា ត។ គណបកសមដលយលើកបញហា យនោះរមមានគណ-

បកសមខែរឈបបក នងគណបកសសទនមនសស។

» រយៈយពលកបងការទទលពាកយខលយពក។ គណបកសមដលយលើកបញហា យនោះរមមាន នងគណបកសបបជាធបយតយយ គណបកសមខែរ-ឈបបក។

» ពបាកកបងការមសវងរកយបកខជនឈរយ ែ ោះ យបពាោះមានការគរាមកមហងយដឋយសមាង ត នងយដឋយចហ នងការបភតបភយពអាជាញ ធរមលដឋឌ ន មដលឲយយបកខជនមយចននសដកយ ែ ោះយចញពបចជ វញ។ គណបកសមដលយលើកបញហា យនោះរមមាន គណបកសមខែរឈបបក

គណបកសសមពននយដើមផបបជាធបយតយយ (បបមាណ២០% ននឃ/

សងហា តមដលខលនដឋកយបកខជន) គណបកសសញហជ ត កមពជា នងគណបកសសទនមនសស។

» ោ ងយហាចណាសមានយបកខជនឈរយ ែ ោះរបសគណបកស

សមពននយដើមផបបជាធបយតយយ បានយលើកយឡើងពករណ រកយ ែ ោះរបសខលនកបងបចជ យ ែ ោះយបាោះយនប តមនយឃើញ នងមានខសអកខរាវរទន។

» យបកខជនមយចននបតវបានគណបកសយផសងទញទកចតថ នងអសទញយក មដលឲយពកយគសដកយ ែ ោះយចញពបចជ យបកខជនវញ។

គណបកសមដលយលើកបញហា យនោះរមមាន គណបកសនយរាតថមរណឬទន នងគណបកសសមរងស។

» ោ ងយហាចណាសកមានគណបកសសមរងសបានយលើកយឡើងពការយកយ ែ ោះរបសយបកខជនគណបកសខលនយៅឈរយ ែ ោះសបមាបគណបកសមយចននយទៀត នងយលើកយឡើងថាគនែ នតមាល ភាព យបពាោះមនមានអបកបតតពនតយយៅយលើការអនវតថការងហររបស គឃ/សប។

សបមាបពតមានបមនទមអពរបាយការណសយងខបសមទកទង »យលាក គល បញហដ , យកបបតបតថខមមហវល, ទរសពធ ៖ ០១២ ៩៤២ ០១៧, អមម ល៖ [email protected] »កញហដ គង រា វ ន, អបកសបមបសបមលមផបកអយងាតសថទខមមហវល, ទរសពធ ៖ ០១២ ៦៥៤ ៩៥០, អមម ល៖ [email protected]

េកមមភាពសលចសលល របេខមថសតរវល

រពតតបរតអនកឃល សមើល ៖ បណាត សថរពតមានយបាោះយនប តមតមយគតយៅបបយទសកមពជាមដលបានចងបកងពតមានលមអតទកទងនងដយណើ រការយបាោះយនប តយៅកមពជា វភាគបពតថការណ នងអនសថសនយផសងៗជវញការយបាោះយនប ត។ ផលតយៅយរៀងរាល ៣មខមថង យហើយយធវើការមចកោយយដឋយមនគតនថលដលសថទ បនរដឋឌ ភបាល រដឌសភា អងគការយបៅរដឋឌ ភបាល នសសត នងមាច សយនប ត។

អសងេតការណ នងេសងេតការណស ោះសឆន ត ៖ ខមមហវល ដឋកអបកសយងាតការណយបាោះយនប តរយៈយពលមវង ចនន ២៥០ក នងអបកសយងាតការណរយៈយពលខល ចយ ល ោះព ៥០០០ក យៅ ១០.០០០ ក កបងយពលយបាោះយនប តនមយៗ យដើមផរមចមណកជបមរញឱយការយបាោះយនប តមយមាន តមាល ភាព យសរ នងយតថធម ជាពយសសការទកចតថពអបកយបាោះយនប ត។ មានកមែវធអយងាតយៅយលើបបពននផសពវផាយ ការយបបើបបាសធនធានរដឌ នងហរចដ វតទយពលយឃាសយបាោះយនប ត របសគណបកសនយោបាយ សយងាត នងបបមលពតមាន នងលទនផលយបាោះយនប តរហស (Parallel Voter Tabulation Quick Count—PVT) សកាបសថវបជាវអព អបកអតបានយបាោះយនប ត (Rapid Survey Related Voter Did Not Vote)។

េកាា សាលាេសមលងមាេ េសឆន ត ៖ ផសពវផាយ នងផថលរបាយការណសថព ការរ កចយរ ើន ការអនវតថ នងការយឆលើយតបរបសមនថជាបយនប តយលើតបមវការអាទភាពយៅបណាថ មណឍ ល ឬឃ/សងហា តនមយៗមដលបានយរៀបចសកាខ សថលា ឬយវទកា។ ផថលយវទកាដលពលរដឌចលរមតាមដឋន បតតពនតយ នងវាយតនមលពលទនផលការងហររបសមនថជាបយនប ត ជាពយសសតបមវការអាទភាពទង៥ តាមឃនមយៗ។

របវតតេសងាបតណាងរាសតេត ៖ ផថលពតមានបបវតថសយងខប នងពតមានទកទនងជាមយតណាងរាសថ យដើមផមចកផាយដល សហគមន អងគការ សថទ បនរដឌ បបជាពលរដឌ នងជយ បយងាើនការយលដងកានមតធយធងសបមាបមាច សយនប ត នងជាសថព ន ទកទនងរវាងអបកតណាងរាសថជាមយនងបបជាពលរដឌ។

Page 18: Neak Kloam Meul Vol 47

ការផាយេសមលងេងគមេវល

»»ផសាយផទា លរាលថងៃចនា ដល ថងៃអាទតយ ចាបពម ោ ង ៧. ៣០ នាទ— ៨.៣០ នាទពពក »»តាមរយៈវទយ FM 105 MHz (ភនសពញ)

»»ចលរមមតមោបល ៖ 023 88 57 45, 016 54 43 98, 012 43 34 37 »»មផសញើសារជាអកសរ (SMS) ៖ 017 91 92 80 »»អ មមោល ៖ [email protected]

»»មគហទពរ ៖ www.comfrel.org/voc ឬ www.facebook.com/voc.org

សេចកតរាងចាប សេចកតសេនើចាប នង េសលងអនមតថែលរែឋេភា នអនមត នងពភាកាកនងេមយរបជសលើកទ៧

តារាងខាងយបកាមពនយលថា រដឌសភាបានពភាកា នងអនមតយលើ យសចកថបពាងចាបចនន៨ចាប នងការដកអភយឯកសទនអបកតណាងរាសថ ការមតងតាងការសរលសមាសភាពរាជរដឋឌ ភបាល នងការយបជើសតាងសមាជកគណៈកមែការ។ ដយណើ ការពភាកា នងការអនវតថយលើយសចកថបពាងចាបថវកាជាតនងការដកអភយឯកសទនអបកតណាងរាសថ មានភាពចរងចរាសវាទបផដវាទោ ងខាល ង។ ខាងយបកាមយនោះជាឧទហរណននភាពចរងចរាសកបងការពភាកា នងអនមតយសចកថបពាងចាបថវការជាត (ឬយសចកថបពាងចាបសថពហរចដ វតទសបមាបការបគបបគងថវកា២០១២)។

របថលក ខមបសររវល បរោយរបបៀបបរៀបចបសចកតរាកចាបបៅរដឋសភាកមពជាកនលកមក មន នបបើកចររបដើមបឱយមមនការពភាកាបដញបដឋលរគបររន នករតមរតវ

ល.រ នថងមខ អនមត

យសចកថបពាងចាប នងយសចកថយសបើចាប

ចននយពលននការពភាកា នង អនមត

សយលង

អនមត

១ ១៤ តលា

-ការយបាោះយនប ត៖

១-ទកចតថយលើការមកសបមលសមាសភាពរាជរដឋឌ ភបាលចនន ១រប

២-ទកចតថយលើការមតងតាងអគគសវនករចនន១រប នងអគគសវនកររងចនន២រប ននអាជាញ ធរ សវនកមែជាត

១ បពក

១០១/១០៩

៨៨/១០៩

២ ១៧ តលា

-ការពភាកា នងអនមរណសចកតតាងចាបសតពការអនមរយលតពមណលើការធានាទទាររបសរាជរដឋឌ ភបាលននបពោះរាជាណាចបកកមពជាឲយបករមហវនយខមបឌា អនយធើយណសយណល អនយវសថមមន ឌយវ ើឡបមមនបគរប

១ បពក ៧១/៨៩

៣ ៤ តលា -ការពភាកា នងអនមរណសចកតតាងចាបសតពការតរបតរងអាសរខល ាង ២ បពក ៨១/៨៥

៤ ៧ តលា -ការពភាកា នងអនមរណសចកតតាងចាបសតពពនធនាគារ ២ បពក ៩៤/៩៦

៥ ២៤ តលា -ការពភាកា នងអនមរណសចកតតាងចាបសតពហរញញ វរថសតាបតរបតរង ឆន ា២០១២ ១ បពក ៨៦/៨៦

៦ ២៥ តលា -ការពភាកា នងអនមរណសចកតតាងចាបសតពការតររពនរយណតរឿងណ ៀន ១ បពក ៧៨/៧៩

៧ ២៥ តលា -ការពភាកា នងអនមរណសចកតតាងចាបសតពការអនមរយលតពមណលើអនសញញញ សតពពាណជជកមែអនថរជាតយលើបបយភទសតវ នងរកខជាតនបពមដលកពងរងយបគនោះថាប ក

១ បពក ៧៨/៧៨

៨ ២០ តលា -ការអនមតយលើកអភយឯកសទនសភារបសឯកឧតថម ោន យចង សមាជកសភា មណឍ លយខតថកណាថ ល

១ បពក ៨៨/៩៧

៩ ២០ តលា -ការយបាោះយនប តយបជើសតាងឯកឧតថម មម ន កន ជាសមាជកគណៈកមែការកចចការបរយទសសហបបតបតថ ការអនថរជាត យឃាសការ នងពតមាន

១ បពក ៨៧/៨៧

១០ ២១ តលា -ការពភាកា នងអនមតយសចកថបពាងចាបសថពការបគបបគងថាប កសកមែ នងជកសកមែ ២ បពក ៧៩/៨០

១១ ២១ តលា -ការពភាកា នងអនមតយសចកថបពាងចាបសថពការកនតចននអសនៈរបសរដឌសភាយៅ នតកាលទ៥

១ បពក ៧៦/៧៩

Page 19: Neak Kloam Meul Vol 47

ការចោះមលដឋឋ នរបេអនកតណាងរាសតេត

តាមទនបនយខមមហវលមដលទទលបានបងហា ញថា កបងរយៈយពល៣មខយនោះ (តលា ដលធប ២០១១) មដលជាយពលមដលអបកតណាងរាសថកពងមមាញកនងអនមតយសចកថបពាងចាបយផសងៗយោះ ចននននការចោះមល-ដឋឌ នរបសតណាងរាសថមានចនន ថយចោះជាងបតមាសមន (កកាដឋ-កញហដ២០១១ ជាយពលចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថ)។

កបងរយៈយពលយនោះ មានអបកតណាងរាសថោ ងតច៦៣រប (ឬ៥១% ននអបកតណាងរាសថសរប១២៣រប) បានចោះមលដឋឌ នសរបបានោ ងតច៤២៧យលើក គតចជាងរយៈយពល៣មខមនបបមាណ១៨% (ពមខកកាដឋ ដលកញហដ ២០១១ អបកតណាងរាសថចោះមលដឋឌ នបានសរប ៥១៩យលើក)។

យទោះបោ ងណា ខមមហវលមនបានទទលពតមានពការចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថយៅកបងមណឍ លចនន៤ គមណឍ លមកប មណឍ លយកាោះកង មណឍ លនប លន នងមណឍ លមណឍ លគរ យោះយទ។

តារាងទ២៖ ភាគរយកយណើ នននការចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថតាមគណបកសចយ ល ោះពមខតលា-ធប ២០១១ យធៀបនង មខកកាដឋ-កញហដ ២០១១

យបើគតជាចននចោះមលដឋឌ នសរបតាមគណបកសតណាងរាសថគណបកសបបជាជនកមពជា នងអបកតណាងរាសថគណបកសសទនមនសស បានចោះមលដឋឌ នយបចើនជាងយគ។

ចមណកតណាងរាសថគណបកសសទនមនសសទង៣រប កបានបយងាើនការចោះមលដឋឌ នរបសខលនរហតដល ១៤៩យលើក គយកើនយឡើងបបមាណ៤% យធៀបនង៣មខមន (ពកកាដឋដលកញហដ នប ២០១១ អបកតណាងរាសថមកពគណបកសសទនមនសស បានចោះមលដឋឌ នចនន១៤៣យលើក)។

ការចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថគណបកសបបជាជនកមពជាបានថយចោះតចតចគដល១២% មដលមានចនន២០៨យលើក កបងបតមាសយនោះ គតចជាងបតមាសមនមដលអបកតណាងរាសថគណបកសយនោះចោះមល-ដឋឌ នបាន ២៣៧យលើក នងចននតណាងរាសថបានថយព៥៥ របដល៤៦របផងមដរ។

ការចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថគណបកសសមរងសមានការថយចោះយបចើនជាងកបងបតមាសមនគថយ៤១% មដលមានចនន១១៧យលើកយៅបតមាសមនមកបតមមត៦៩យលើក កបងបតមាសយនោះ។

អបកតណាងរាសថគណបកសនយរាតថមរណឫទនបានចោះមលដឋឌ ន ១ដង (មដលបតមាសមនចោះបាន២យលើក) ។ កបងចយណាមតណាងរាសថទង៦៣រប មដលបានចោះមលដឋឌ ន មានតណាងរាសថគណបកសបបជាជនកមពជាសរប ៤៦រប (យសែើនង៥១%ននតណាងរាសថគណបកសយនោះសរប៩០រប)។ តណាងរាសថគណបកសសម- រងសសរប១៣រប (យសែើនង៥០%ននតណាងរាសថគណបកសយនោះសរប២៦រប)។ ចមណកតណាងរាសថគណបកសសទនមនសសចនន៣រប បានចោះមលដឋឌ នទងអស នងតណាងរាសថគណបកសនយរាតថមរណឫទន ១រប បានចោះមលដឋឌ នយសែើនង (៥០%ននតណាងរាសថសរបកបងគណបកស២រប) ។ យទោះបោ ងណា យបើគតជាមធយមននតណាងរាសថមាប កៗ មដលចោះមលដឋឌ នតាមគណបកសវញយឃើញថា តណាងរាសថគណបកសសទនមនសសជាមធយមចោះបានយបចើនជាងយគ យដឋយកបងតណាងរាសថមយរបចោះមលដឋឌ នជាមធយមបាន៥០យលើក តណាងរាសថគណបកសបបជាជនកមពជាជាមធយមបាន៥យលើក តណាងរាសថគណបកសសមរងសជាមធយមមាប កបាន៥យលើក នងគណបកសនយរាតថមរណឫទន១រប បាន១យលើក។

តារាងទ៣៖ ភាគរយចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថតាមគណបកសនយោបាយយធៀបភាគរយននអាសនៈសភាសរបតាមគណបកស

យបើគតតាមសមាមាបតភាគរយននតណាងរាសថកបងរដឌសភាតាមគណបកស នងភាគរយននការចោះមលដឋឌ នសរបតាមគណបកសបងហា ញថា ចននចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថ គណបកសសទនមនសសមដលមាន អាសនៈបបមាណ៣% បានចោះមលដឋឌ នបានបបមាណ៣៤% យសែើនងជត១២ដង ននចននអាសនៈសរបរបសគណបកសយនោះ។ ចមណកអបកតណាងរាសថគណបកសសមរងស មដលមានអាសនៈ២១% យៅកបងរដឌសភាបានចោះមលដឋឌ នបបមាណ១៦%។

ចមណកអបកតណាងរាសថគណបកសនយរាតថមរណឫទនគ យសធើរមតសមា-មាបតយៅនងអាសនៈរដឌសភាមដលគណបកសនមយៗទទលបានកបងរដឌសភាមដលរមគនប មានអាសនៈ១.៥% កបងរដឌសភាកចោះមលដឋឌ នបាន១%មដរ។ គណបកសបបជាជនកមពជាមដលមានអាសនៈសរប៧៣% យៅរដឌសភាចោះមលដឋឌ នបានមត៤៩% ននការចោះមលដឋឌ នសរបមដលចននយនោះគយសែើនងជាងពាកកណាថ លននចននអាសនៈរបសគណបកសយនោះកបងរដឌសភាប យណាត ោះ។

ភាគរយអាសនៈរដឌសភាតាមគណបកស

ភាគរយចោះមលដឋឌ ន តាមគណបកស

តទៅទពរ ១៩

Page 20: Neak Kloam Meul Vol 47

តារាងទ៤បានបងហា ញថា ការចោះមលដឋឌ នភាគយបចើនរបសអបកតណាងរាសថគ យផទថ តយៅយលើយគនលបណងសថកសរសខទកខមចកអយណាយ នងការសយមាព ធសមទនផលមដលសរបមានរហតដល២៨៩យលើក (ឬ៦៧%ននការចោះមលដឋឌ នសរប)មដលមានការយកើនយឡើងជាងរយោះយពល៣មខមន យបពាោះមតជាយពលយកៀកនងការយបាោះយនប តបពទនសភា យៅយដើមមខមករា នប ២០១២ នងឃសងហា ត២០១២ខាងមខយនោះមដលគណបកសបតវចោះជបបបជាជនយដើមផបយងាើនបបជាបបយភាពរបសពកគនត។ ការចោះអមដយណើ រថាប កដក៦% ការចោះពបងងនផធកបង នងបណាឋ ញគណបកសមាន២៤%។ យដឋយមឡកការចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថកបងយគនលបណងចលរមយវទកា ឬសកាខ សថលាសថធារណៈមានតចតចប យណាត ោះសរបបាន ៧យលើក (២%ននការចោះមលដឋឌ នសរប)។ ចមណកការចោះអនថរាគមនវញយៅមតមានតចតចយៅយឡើយគបតម២យលើក យសែើនង១%ននការចោះមលដឋឌ នសរប មដលចននយនោះបានថយចោះតចជាងរយៈយពល ៣មខមនយទៀត យបើយទោះជាមយរយៈយបកាយៗយនោះកមពជាកពងបបឈមនងជយលាោះដធល នងការបយណថ ញយចញបបជាជនយចញពលយៅដឋឌ នអាណាធ-បយតយយកយដឋយ។

-ការចោះមលដឋឌ នរបសតណាងរាសថគណបកសបបជាជនកមពជា (៤៦រប ចោះបានសរប ២០៨យលើក)៖ ជាសរបតណាងរាសថគណបកសបបជាជនកមពជា បានចោះមល-ដឋឌ នយបចើនជាងគណបកសយផសងៗ។ កបងយោះ៦៥%ននការចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថគណបកសបបជាជនកមពជាគកបងយគនលបណងសរសខទកខមចកអណាយនងសយមាព ធសមទនផល(១៣៥យលើក) នងកបងយគនលបណងអមដយណើ រថាប កដករបសខលន (១៣%)។ អបកតណាងរាសថគណបកសបបជាជនកមពជាកបានចោះមលដឋឌ នកបងយគនលប-ណងពបងងគណបកសរបសខលនមដលសរបមាន២០%។ ចមណកការចោះមលដឋឌ នកបងយគនលបណងចលរមយវទកា នងសកាខ សថលាសថធារណៈមាន២% (៤យលើក)។ ករណ ខលោះៗននការចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថគណបកសបបជាជនកមពជាមានដចជា៖ អបកតណាងរាសថ បគច សអាន បានអយចច ើញចោះមចកអយណាយបបជា-ពលរដឌរងយបគនោះយដឋយទកជននយៅភមយកាោះនយរា ចនន៣៥៧បគសថរ នងឧបតទមាថវកាបមនទម ១បគសថរ១០០០០យរៀល សរបអសថវកាចនន ៣៥៧០០០០យរៀល កាលពនថងទ១១មខតលានប ២០១១។ ការចោះមលដឋឌ នរបសតណាងរាសថគណបកសសមរងស (១៣រប ចោះសរបបាន៦៩យលើក)៖ ចមណកការចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសឋមកពគណបកសសមរងសបានសរសខទកខ(៥២% ឬ៣៦យលើកននការចោះមលដឋឌ នរបសគណបកសយនោះសរប) ការពបងងបណាថ ញគណបកស (យសែើនង៤២% ឬ២៩យលើក) នងការចលរមយវទកា សថធារណៈ(យសបើនង៣%ឬ២យលើក) នងការចោះមលដឋឌ នកបងយគនលបណងអនថរាគមនយសែើគនប មដលសរបរមមាន៣%(២យលើក)។ ចមណកការចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាង

រាសថគណបកសសមរងស កបងយគនលបណងអមដយណើ រថាប កដកខាងគណៈកមាែ ធ-ការខមមហវល មនបានទទលពតមានទកទងនងការចោះមលដឋឌ នយនោះយទ។ ករណ ខលោះៗននការចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថគណបកសសមរងសមានដចជា៖ អបកតណាងរាសថ គមសរ ភរទន យៅមណឍ លកពងោម បានមខយគកបងការចោះមលដឋឌ នកបងចយណាមតណាងរាសថបានចោះមលដឋឌ នបានចោះចនន១២ដង កាលពនថងទ៨ មខតលា នប ២០១១ បានចោះជបកមែករយរាងចបក អម នង យវ បបមាណជាង២០០០កមដលបានយធវើកដកមែ ទមទរយអាយយរាងចបកបនថការងហរដលបករមសហ-ជប មដលយរាងចបកបានបចឈបយដឋយសថរការយរ ើសយអើង នងទមទរសឲយយរាងចបកទទលយកនវយសចកថយសបើស៧ចនចយទៀត មដលជាលកខខណឍ សរលដលកមែករ។ -ការចោះមលដឋឌ នរបសតណាងរាសថគណបកសសទនមនសស (៣រប ចោះបានសរប ១៤៩យលើក)៖ តណាងរាសឋគណបកសសទនមនសសបានយផទឋ តយលើចោះសរសខទកខ- មចកអយណាយមដលមានដលយៅ៧៩% (១១៧យលើក) ននការចោះមលដឋឌ នសរបរបសគណបកសយនោះ។ ការចោះពបងងគណបកសមាន២១% (៣១យលើក) នងចលរមជាវាគែនយៅយវទកាសថធារណៈ១% (១យលើក)។ គណៈកមាែ ធការខមមហវលមនបានទទលពតមានទកទងនងការចោះមល-ដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថគណបកសសទនមនសសកបងយគនលបណងជយ អនថរាគមនបញហា របសបបជាពលរដឌ នងកបងយគនលបណងអមដយណើ រថាប កដករបសខលនយោះយទ។ ករណ ខលោះៗននការចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថគណបកសសទនមនសសមានដចជា៖ អបកតណាងរាសថ កម សខា មកពមណឍ លកពងោម បានមខយគកបងការចោះមលដឋឌ នកបងចយណាមតណាងរាសថបានចោះមលដឋឌ ន នងកបងបកសរបសខលនបានចោះចនន៧១ដង។ កាលពនថងទ១៧ មខវចឆកា នប ២០១១ អយចច ើញចលរមបបជយៅឃកពងបបាងបសរកពារាង យគនលបណងសយណោះសណាល នងសរសខទកខយភញៀវចលរមបបមហល៥០០ក។

-ការចោះមលដឋឌ នរបសតណាងរាសថគណបកសនយរាតថមរណឫទន (១រប ចោះបាន១យលើក)៖ ខមមហវលទទលបានពតមានមតការចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថសរប១យលើកកបងយគនលបណងចោះសរសខទកខបបជាជន(១យលើក) ។

ករណ ខលោះៗននការចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថគណបកសនយរាតថមរណឫទនមានដចជា៖ អបកតណាងរាសថ យៅ រា ន បានអយចច ើញសយណោះសណាល នងសរសខទកខបបជាពលរដឌមានយភញៀវចលរម៦០០កកបងយោះមានមចកយសថហវយបនថចបនថចផងយៅឃសថវ យអនធរបសរកសថវ យអនធរយខតថនបពមវង កាលពនថងទ២២ មខតលា នប ២០១១៕

សោលបណងននការចោះមលដឋឋ នទង ៤២៧សលើករបេតណាងរាសតេរទង៦៣រប

គណបកសនសោ យ

៤៦រប

១៣ រប

៣ រប

១ រប

េរបសោលបណង

សថកសរសខទកខមចកអយណាយ នងការសយមាព ធសមទនផល

១៣៥

(៦៥%) ៣៦

(៥២%) ១១៧(៧៩%)

១ (១00%)

២៨៩ (៦៧%)

ការចោះពបងងនផធកបងនងបណាថ ញគណបកស ៤១ (២០%) ២៩ (៤២%) ៣១(២១%) ០ ១០១ (២៤%)

ការចោះអមដយណើ រជាបករមឬអមដយណើ រថាប កដក ២៨ (១៣%) ០ ០ ០ ២៨ (៦%)

ការចលរមកបងយវទកាសថធារណៈ ៤ (២%) ២(៣%) ១(១%) ០ ៧ (២%) ការអនឋរាគមននងយដឋោះបសថយបញហា ០ ២(៣%) ០ ០ ២ (១%)

េរបសោលបណងតាមគណបកស ២០៨ ៦៩ ១៤៩ ១ ៤២៧ (១០០%)

តារាងទ៤៖ យគនលបណងននការចោះមលដឋឌ នរបសអបកតណាងរាសថតាមគណបកស

Page 21: Neak Kloam Meul Vol 47

កន ៖ ពក... ខញ ឆងលណាស ! យគថា មនសសអពាបកត ហបងមាននយោ ងយម ច ? ឪពក ៖ ហអ... មនសសអពាបកត គជាមនសសមដលមានការគនបទចាសលាស ពអបកនយោបាយ នងមនថថាប កខពសននគណបកសនយោបាយណាមយ... កន ៖ ហាអ ! ខញ យៅមតមនសវយល... យៅ

សថលាយរៀន យលាកបគ បានបបាបថា មនសសអពាបកត គមនសសសទតយៅកណាថ ល មានជហរមនលយមអៀង... ឪពក ៖ កនឯងបតវយល យមយរៀនកបងសថលា វាយផសង... ការអនវតថកបងសងគមវាផសង... នយមនយ វាយបបើខសគនបតាមបរបទសងគម។ សមយឥឡវ មនសសអពាបកត បតវបានដឋកយ ែ ោះ យដឋយអបកនយោបាយ អចង មនសសអពាបកត ទលមតមានគណបកសនយោបាយឈបោះយនប តគនបទយទើបបាន... កន ៖ យនោះបបមហលមកពខញ មនទនមានបទពយសថធនកបងសងគម...

Google : comfrel

facebook.com/comfrel

twitter.com/COMFREL

[email protected]

សមចលរមចចករលលកទរឿងកលលែងខ ែ នងរបភាពចលែកៗកនងពពតតបពត អនកឃែ ទមើល សពាបទលខបនតបនទា ប...

កពងមតយបើកម តមកដលផលវបមបកចលវាលមបស យ ចច បងអងម ត យហើយឈបមយសនធោះ... យ បលយ ៖ យម ចឈបម តយធវើអ ? យ ចច ៖ អញកពងមតគតថា អញបតវបងខចតថយធវើដយណើ រកាតវាលមបស... យ បលយ ៖ ចោះផលវលអមានយម ចមនយៅ ? ផលវកាតវាលមបសហបងដចជា សថង តណាសណា ឯងមនខាល ចយោរយទអ ? យ ចច ៖ បបថយមថងយៅវ យ យលាកយោរ យរៗអាចជបមតមថងយទ មតយបើប លសចរាចរយៅោមប សថខាងមខយោះវញ ជបរាលនថង ! មខអាមដលៗ... យ បលយ ៖ មានមក មានកចចក... ឯងយៅខាល ចប លសចរាចរយទៀត ? យ ចច ៖ ជោះយគចឱយនង យយៅលអជាង យបពាោះយលាកប លសអសហបង នថងណាទយនរខាល ង យៅឯង ទមទរកបណត យបើកបរម ត យដើមផផទក យលង... យ បលយ ៖ មមនកអ ???

យៅកបងអងគបបជគណបកសថាប កឃមយ... បបធានបកសឃ ៖ អសយលាកទងអសគនប បនថចយទៀតយនោះនងមានការយបាោះយនប តបករមបបកាឃ សងហា ត យហើយកជាការអនវតថបបជាធបយតយយតាមមបបបបពននវមជឈការមដរ... សមាជកបកស ៖ អវយៅយលាកបបធាន មដលយៅថា បបពននវមជឈការ យោះ ? បបធានបកសឃ ៖ បាទ គជាការយផធរអណាចសយបមចចតថ នងហរចដ វតទសបមាបអភវឌណមលដឋឌ ន ពថាប កកណាថ លយៅថាប កមលដឋឌ នឃ សងហា ត។ សមាជកបកស ៖ អចង យបើខញ ជាបយនប តយោះ ខញ មានអណាចសយបមចកចចការងហរមលដឋឌ ន តាមតបមវការរបសអបកភមយហើយ ? បបធានបកសឃ ៖ មនបបាកដអចងទងបសរងយទ យបពាោះយបើចងឈរយ ែ ោះយបាោះយនប ត បតវបងហា ញពភកថភាពចយពាោះបកសយយើងជាមនសន... សមាជកបកស ៖ យទោះបជាោ ងណា យយើងខញ សមយបថជាញ ចតថអនវតថតាមការមណរបសយលាកបបធានបកសជានចច... បបធានបកសឃ ៖ នោយអចងបានបតមបតវ...

Page 22: Neak Kloam Meul Vol 47

រដវភរ (បទរកបចរកវាឡបមាកយ១២ថម)

១. រដវភរ គរមនសសមមន ជាទលាប ជាបរបច ភតមនសា រ នន មតក ប កបតមា ក កាកអណាច

ចតតបឃរបៅ បៅជាសលត បតដឋកបសនរ បរបឈបកាច ហាកខលបខាល ច អាចលនត គរសមណាស ចាសខាកបរៅ។

២. បតកនកចតត ពតមនងាយ ទាយលបចបសនៀត បលៀតមនដក បភលចសញច ក នកចញកល ខវលបពលបរកាយ បសាយបសាកបៅ

បបើបយើកលងក លកលបចលបក លកអកវរ លអខាកបរៅ បយើកពតបៅត បលល តាមបគ បររអតឫទធ គតខសគស។

៣ . មយសនលក នកគតបៅ រតវវភាគ បររៀកបរតការណ កសាម នណា ថាសបាយ កាយសខសានត នយរនោះ អវកបរប បកដចបភលៀក បទៀកទាតរម ន ហាា នប កមនសស គតមនគស បនោះមនខស ដោះបញហា ណាអនតរាយ។

៤. អនកបរៅ.កនក កកកាចរន ជាទលាប ជាបរបច បគមនសា ចភតភរ គរផត ខក របកបករសាយ

លអមា កមមន ក ជាកមនងាយ ទាយទកចតត ពតរគបកាយ បតកសាត យ ណាយឈបបរបើ បបើរកមពក លកកាលបយើក។

នថងចនទ ទ២៥ បខតលា នន ២០១១ កវបខតតសទកបរតក លម ចបរ ើន

ណសរភាព បបើបធវើអវមយ បៅខវលចតតរពយ រតវការអនញហា ត បបើមនសបទ មន នដឋចខាត រតវមមនបត ទ

បទើបអាចបធវើ ន។ បបើោ កដបចនោះ សមរយ រោះរតោះ ររនជាលបអាន

មមនបសរឬ បបើឱយបទើប ន ខ គតថា រម ន បសរភាពអវបទ។

ពតបរើយមន ន បធវើប ោះាលរ ណ សទធបសរបគ រដឋរតវការារ បដឋយរតវសបសរ ចកជាចាបបចបរ

ដឋកបទាសអនក ល ន។ បតបបើរម នចាប រដឋអាកចកចប បៅថាបាន បសររបជា បដលធមមនញាមមន រដឋបបបនករម ន

បសរភាពអវបឡើយ។

កវ ៖ បមធាវ សក សបអឿន (១៩ មករា ២០១១)

“មបនគត គសខានជាកចបណោះដក” “Imagination is more important than knowledge”—

Albert Einstein “អនកបកើតមកបដឋយរម នអវជាបនកខល នបទ បតអនកនកសាល បបៅវញជាមយនក ប ម ោះរបសអនក ដបចនោះ កឱយប ម ោះបនោះ ររនបតជា ាកយមយ ចរបធវើវាឱយបៅជា របវតតសាសរសតមយ“ “You are born without anything but you die with your

name, so don’t let that name be just a WORD, make it

a HISTORY” -Adolf Hilter

Page 23: Neak Kloam Meul Vol 47

គណៈកមមការរពតតបរត

១» លោក គល បញញា ទបបកាផថលយោបល

២» លោក ចនា ដារទធ បបធានពតមាន នងការផាយ

៣» លោក ពរ រ ភករកត អបកនពនន នងរចទពរ

៤» យលាក ជន រ ខ ម យលខាការផាយ

៥» លោក រង មរឿន យលខាការផាយ

៦» កញញា រនា ប ណណ កា យលខាការផាយ អាសយដឋឌ ន៖ ផធោះយលខ១៣៩ ផលវ.១២១ សងហា តទកលអក១ ខណឍ ទលយគនក រាជធានភបយពញ បពោះរាជាណាចបកកមពជា ទរសពធ ៖ ០២៣ ៨៨៤ ១៥០ ទរសថរ ៖ ០២៣ ៨៨៥ ៧៤៥ អមម ល ៖ [email protected] យគហទពរ ៖ www.comfrel.org បបអបសបបត៖ ១១៤៥

សេចកតជនែណង

បពតថបបត អនកឃល សមើល ផលតយឡើង យដើមផផសពវផាយពតមានយបាោះយនប ត បយពញចយ ល ោះពតមានរវាងបបជាពលរដឌ នងអបកតណាងរាសថ ថាប កដក មដលពាកពននកបងការចលរមសថទ ប នងអភវឌណសងគមបបជាធបយតយយ។

បបសនយបើយលាក យលាកបស អបកង កញហដ មានសណមពរ ឬបណងចលរមយោបល ឬយសបើសបពតថបបត នងឯកសថរយផសងៗ មដលផលតយដឋយ ខមថសតរវល សបមាបរកាទក សមទកទនងមកការោលយខមមហវល ឬចលមកកាន យគហទពរបស ខមមហវល តាមអាសយដឋឌ នដចមដលបានផថលជនយនោះ យយើងខញ នងយដឋោះបសថយជននវរាលបញហា របសយលាក អបកង កញហដ យដឋយយមបតភាព។

សមអរគណ !

ក»លតើអនកវាយតមមលយាងណាចល ោះអតថបទសរាបលលខ ៤៧លនោះ ? ១. លពញចតត ២. ធមមតា ៣. គរកកករប របសនលបើ គរកកករប សមលរៀបរាប ៖............................................................................................................................................................... ខ»លតើអនកលរបើរាសរពតតបរត អនកឃល លមើល កនងលោលបណងអវកែរ ? ១. ការលាោះលនន ត/តណាងរាសរសត ២. កសានត ៣. ឯកសារលយង

គ»លតើអនកធលល បទទលានរពតតបរត អនកឃល លមើល តាមរយៈអវ ? ១. ការកចកជនជារពតតបរត ២. លគហទពរ ៣. អកមាល ឃ»លតើពតាន ឬអតថបទរបលភទណា កែលអនកចងានព រពតតបរត អនកឃល លមើល ? ១. ពតានរបជាធបលតយយ ២. ចាប នងបទបបញាតតថមៗ ៣. លផេងៗ (សមលរៀបរាប) ៖ ...................................................................................................................................................................

ង»លតើអនកអាចផតលពតានរតឡប ខលោះៗ អព អាយ ទតាង នងមខរបរ របសអនកានកែរ ឬលទ ? ១. អាយ លរកាម ១៨ នន ២. អាយព ១៨ នន - ២៧ នន ៣. អាយលលើសព ២៧នន ៤. រសលៅភនលពញ ៥. រសលៅតាមបណាត លខតត ៦. ជា សសេ/នសេត ៧. ជា បគគលករែឋ/ឯកជន ៨. អតទានានការងារលធវើ ៩. លផេងៗ (.............................................................................................................................................................)

សមសលាកអនកចាណាយសេលសវលាទតមមយនារ សែើមបចលរមអភវឌឍទេតតបទតអនកឃែ ា សមើល ឱយកានដតទតវចតត

Page 24: Neak Kloam Meul Vol 47