54
BY TTRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NI NGUYN THNHUNG NGHIÊN CU ÐNH LƯỢNG FLAVONOID VÀ POLYSACCHARID TRONG CÂY Ô ÐU (A. carmichaeli Debx.) TRNG TNH HÀ GIANG KHÓA LUN TT NGHIỆP DƯỢC SĨ HÀ NI - 2014

Nghiên Cứu Định Lượng Flavonoid Và Polysaccharid Trong Cây Ô Đầu (a. Carmichaeli Debx.) Trồng ở Tỉnh Hà Giang

Embed Size (px)

DESCRIPTION

các bạn liên hệ e-mail: [email protected] hoặc sms via 0949 278 106 ( không nhận cuộc gọi ) để có thể có được file. Ngoài ra nhận tải mọi tài liệu ở trang http://125.235.10.97/opacdigital/ ( thư viện đại học dược hà nội)

Citation preview

B Y T TRNG I HC DC H NI NGUYN TH NHUNG NGHIN CU NH LNG FLAVONOID V POLYSACCHARID TRONG CY U(A. carmichaeli Debx.)TRNG TNH H GIANG KHA LUN TT NGHIP DC S H NI - 2014 B Y T TRNG I HC DC H NI NGUYN TH NHUNG NGHIN CU NH LNG FLAVONOID V POLYSACCHARID TRONG CY U (A.carmichaeli Debx.) TRNG TNH H GIANG KHA LUN TT NGHIP DC S Ngi hng dn: 1. PGS.TS. Nguyn Tin Vng 2. ThS. Th Thanh Thy Ni thc hin: 1. B mn ha dc2. Khoa Y Dc, HQGHN H NI - 2014 LI CM N Trcht,emxin chnthnh bytlng knh trngvbit nsusc ti PGS. TS. Nguyn Tin Vng - Ph Vin trng Vin Php y Quc gia v ThS. Th Thanh Thy - Ging vin b mn Ha Dc, hng dn tn tnh, ng vin v gip em trong sut qu trnh thc hin kha lun. Emcngxingi li cmntiThS.Vc LiGingvinKhoaY Dc i hc Quc gia H Ni, cc anh ch k thut vin b mn Ha Dc Trng i hc Dc H Ni v khoa Y dc Trng i hc Quc gia H Ni, gip em trong sut qu trnh lm thc nghim. XincmnBangimhiu,Phngoto,ccphngbantomi iu kin gip em hon thnh kha lun. Cm n cc thy c trng i hc DcHNiquantmdudtvtruynthkinthcchoemtrong5 nm hc va qua. Cui cng, em xin gi li cm n ti gia nh v bn b lun ng h, ng vin v khch l em trong qu trnh hc tp v lm kha lun. H Ni, thng 5 nm 2014 Sinh vin Nguyn Th Nhung MC LC LI CM N MC LCDANHMC CH VIT TT DANH MC CC BNGDANH MC CC HNH CHNG 1.TNG QUAN ................................................................ 2 1.1. Tng quan v cy u ............................................................................. 2 1.1.1.c im thc vt.................................................................................. 2 1.1.2.Phn b v trng hi .............................................................................. 3 1.1.3.B phn dng ........................................................................................ 3 1.1.4.Thnh phn ha hc .............................................................................. 3 1.2.Tng quan v Flavonoid ............................................................................ 4 1.2.1.nh ngha, cu trc v phn loi........................................................... 4 1.2.2.Tnh cht ............................................................................................... 4 1.2.3.Cc phng php nh lng flavonoid trong dc liu ........................ 5 1.3.Tng quan v polysaccharid ...................................................................... 7 1.3.1.nh ngha, cu trc v phn loi........................................................... 7 1.3.2.Tnh cht ............................................................................................... 7 1.3.3.Phng php nh lng polysaccharidtrong dc liu ....................... 8 1.4.Tng quan v phng php quang ph hp th t ngoi kh kin (UV-VIS) ... .................................................................................................................. 9 1.4.1.Nguyn tc ............................................................................................ 9 1.4.2.Cc k thut nh lng bng phng php o quang ......................... 11 1.5.Thm nh phng php phn tch ........................................................ 13 1.5.1. c hiu ......................................................................................... 13 1.5.2. tuyn tnh ....................................................................................... 13 1.5.3. lp li ............................................................................................. 13 1.5.4. ng............................................................................................... 14 1.5.5.Gii hn pht hin (LOD) .................................................................... 14 1.5.6.Gii hn nh lng (LOQ) ................................................................. 15 CHNG 2. I TNG V PHNGPHP NGHIN CU 16 2.1. Nguyn vt liu, thit b ............................................................................ 16 2.1.1.Nguyn vt liu ................................................................................... 16 2.1.2.Dng c thit b ................................................................................... 16 2.2.Ni dung nghin cu ................................................................................ 17 2.2.1.Xy dng v thm nh phng php o quang nh lng flavonoid ton phn trong l cy u ........................................................................... 17 2.2.2.Xy dng v thm nh phng php o quang nh lng polysaccharid ton phn trong ph t .............................................................. 17 2.3.Phng php nghin cu ......................................................................... 18 2.3.1.Xy dng phng php phn tch ........................................................ 18 2.3.2.Thm nh phng php phn tch....................................................... 18 2.3.3.Phng php x l s liu ................................................................... 19 CHNG 3. THC NGHIM V KT QU ................................ 20 3.1.Xy dng v thm nh phng php nh lng Flavonoid ton phn trong l u .................................................................................................. 20 3.1.1.Xy dng phng php nh lng flavonoid ton phn trong l u . ........................................................................................................... 20 3.1.2.Thm nh phng php nh lng flavonoid ton phn trong l u ... ................................................................................................. 22 3.1.3.ng dng phng php nh lng xy dng v thm nh nh lng flavonoid ton phn trong mu l u H Giang ................................ 27 3.2.Xy dng v thm nh phng php nh lng Polysaccharid ton phn trong ph t ............................................................................................ 28 3.2.1.Xy dng phng php nh lng polysaccharid ton phn trong ph t. .................................................................................................... 28 3.2.2.Thm nh phng php nh lng polysaccharid ton phn trong ph t.. ............................................................................................... 30 3.2.3.ng dng phng php va xy dng xc nh hm lng polysaccharid ton phn trong mu ph t H Giang ...................................... 35 BN LUN ......................................................................................... 37 KT LUN V KIN NGH ............................................................ 38 A. KT LUN ......................................................................................... 38 B. KIN NGH ........................................................................................ 40 TI LIU THAM KHO DANH MC CH VIT TT EtOH:Ethanol MeOH:Methanol2,4-DNP:2,4- dinitrophenylhydrazin UV-VIS:Ultraviolet-Visible (T ngoi-kh kin) HPLC:High Performance Liquid Chromatography ( Sc k lng hiu nng cao) PA:Pure Analysis ( Tinh khit phn tch) PTN:Phng th nghim LOD:Limit of detection (gii hn pht hin) LOQ:Limit of quanlity (gii hn nh lng) DANH MC CC BNG Bng 1.1. Mt s nghin cu nh lng flavonoid ton phn trong dc liu bng phng php o quang ............................................................................................ 6 Bng 1.2. Mt s nghin cu nh lng polysaccharid ton phn trong dc liu bng phng php o quang s dng thuc th phenol-acid sulfuric ...................... 8 Bng 3.1. Cch pha dy chun quercetin o quang .......................................... 21 Bng 3.2: Kt qu kho st tuyn tnh gia nng v hp th ca dung dch chun quercetin ..................................................................................................... 24 Bng 3.3 : Kt qu lp li ca phng php nh lng flavonoid ton phn ... 25 Bng 3.4.Kt qu kho st ng ca phng php nh lng flavonoid ton phn ...................................................................................................................... 26 Bng 3.5. Kt qu xc nh lch chun ca mu trng khi nh lng flavonoid ton phn .............................................................................................................. 26 Bng 3.6. Kt qu xc nh hm lng flavonoid ton phn trong mu l u H Giang .................................................................................................................... 27 Bng 3.7.Cch pha dy chun glucose o quang ............................................ 29 Bng 3.8: Kt qu kho st tuyn tnh gia nng v hp th ca dung dch chun glucose ........................................................................................................ 32 Bng 3.9. Kt qu lp li ca phng php nh lng polysaccharid ton phn .... 33 Bng 3.10. Kt qu kho st ng ca phng php nh lng polysaccharid ton phn .............................................................................................................. 34 Bng 3.11. Kt qu xc nh lch chun ca mu trng khi nh lng polysaccharid ton phn ....................................................................................... 35 Bng 3.12. Kt qu xc nh hm lng polysaccharid ton phn trong mu Ph t H Giang ............................................................................................................... 36 DANH MC CC HNH Hnh 1.1. Tiu bn cy u .................................................................................. 2 Hnh 1.2. Cnh mang hoa, qu ca cy u......................................................... 2 Hnh 1.3. R c u, ph t .................................................................................. 3 Hnh 1.4. L ca cy u ..................................................................................... 3 Hnh 3.1. Ph hp th ca mu trng, mu chun quercetin v mu th ............... 23 Hnh 3.2: th biu din s ph thuc tuyn tnh ca hp th v nng quercetin. .............................................................................................................. 24 Hnh 3.3. Ph hp th ca mu trng, mu chun glucose v mu th .................. 31 Hnh 3.4. th biu din s ph thuc tuyn tnh ca hp th v nng glucose.33 1 T VN Cy u (Aconitum sp.)lmt loi cy thuc qu c slu i trongy hc c truyn dn tc vi tn v thuc l u (Radix aconiti) v ph t hay c con ca cy u (Radix aconiti lateralis). u, ph t cha chbin ch yudng ngoi xoa bp khi nhc u, mi tay chn, au khp, bong gn; ph t ch (dim ph,bchph,hcph)yhcctruyncoilmtvthuchidngkhphong hn, dng trong mt s triu chng nguy cp (try tim mch, ra nhiu m hi, chn taygilnh)[3].CyuVitNam(Aconitumcarmichaeli)mchoangv c trng cc vng ni cao nh H Giang, Lo Cai, Sa Pa [10], [11]. Trong cy u hot cht chnh v c tc dng dc l mnh nht l alcaloid c ng dng nhiu trong y hc c truyn. Ngy nay vi s pht trin ca khoa hc k thut v ang c nhiu cng trnh nghin cu v tc dng sinh hc ca cc thnh phn khc trong cy u ng dng trong y hc nh: flavonoid trong l v polysaccharidtrongrccyu.Quanhiunghincuchothythnhphn flavonoid trong l u c tc dng chng oxy ha v kh nng dn dp gc t do [24],[27],[35],[37].Polysacharaidtrongrcuctcdng:chngoxyha, tng kh nng min dch, c hot ng khng u tt, gim cholesterol mucho kt qu kh quan[25], [28], [34], [40], [41], [42]. Song song vi vic nghin cu v tc dng sinh hc ca cc thnh phn trong dc liu th vic nghin cu xy dng cc phng php nh lng cc thnh phn ny cng rt cn thit cho cng tc kim tra chtlngdcliu.TuynhintrongDcinVitNamchacccphng php nh lng hai thnh phn flavonoid v polysaccharid trong cy u.Xut pht t cc yu cu thc t trn, chng ti tin hnh thc hin ti "Nghin cunhlngflavonoidvpolysaccharidtrongcyu(Aconitum carmichaeli Debx.) trng tnh H Giang" vi cc mc tiu sau: 1.Xydngvthmnhphngphpoquangnhlng flavonoid ton phn trong l cy u. 2.Xydngvthmnhphngphpoquangnhlng polysaccharid ton phn trong ph t 2 CHNG 1.TNG QUAN 1.1. Tng quan v cy uCy u Vit Nam c tn khoa hc l Aconitum carmichaeli Debx., thuc h Hong lin Ranunculaceae [10], [11]. 1.1.1.c im thc vt [3], [5], [8], [9], [15], [17], [18] Cy u thuc loi cy tho, mc hng nm, cao chng 0,6-1m. R c mp, hnh con quay, r ci to mang nhiu r nh (nn c tn l ph t). Thn ng, hnh tr, t phn nhnh. L mc so le, c gn hnh chn vt, l ca cy con hnh tim trn, crngcato,lgix3-5thy,mpkharngcanhn,haimtclngngn, mt trn lc bng, mt di nht.Cm hoa mc ngn thn thnh chm, hoa lng tnh, khng u, hoa to mu xanhlamhocxanhtmmcstnhau.Baohoagm5li,litrnthngv cong hnhm chp kn trng hoa tiugim, nh nhiu, bu c 3 cha nhiu l non. Qu gm 5 i mng, ht nhiu, trn mt c nhiu vy nh. Hnh 1.1. Tiu bn cy uHnh 1.2. Cnh mang hoa, qu ca cy u 3 Hnh 1.3. R c u, ph t Hnh 1.4. L ca cy u 1.1.2.Phn b v trng hiulcycavngnim.CytrngVitNamthchnghicaovi iukinkhhummtcavngnhitinicaonhSaPa,BcH,SnH, ng Vn, Qung B Cy a sng, khi cn nh l cy chu bng [8], [9], [15]. uctrngbnghthocccon.Ngitathngthuhochkhicy trng c 1-2 nm, ct b r con, ra sch t, phi hay sy kh. Nu cn thu ly htthikhithuhtxongtiptcchmscthucvomahoanmsau. nc ta thu hi vo khong thng 9, thng 10 khi cy ang ra hoa. Trng vo thng 1, thng 2[3], [8], [18]. 1.1.3.B phn dng B phn dng ca cy u l r c [2], [8] : - u l r c m ca cy u phi hay sy kh. -Phtlcnhnh(ccon)cacyu.Tphtcthchthnhdim ph, hc ph,bch ph. 1.1.4.Thnh phn ha hcCc thnh phn ha hc trong cy u kh a dng v phong ph. Theo mt stiliuthamkhottcbphncacyuuchaalcaloidtrong 4 alcaloidchnhlaconitin[3],[8],[9].TheoktqunghincucatcgiBi Hng Cng [10], [12] trong mt s b phn ca cy cn c nhiu thnh phn nh: -R c c thm polysaccharid, cht bo v sterol.-Thn cy c thm carotenoid.-L v hoa c thm carotenoid, sterol v flavonoid. -Ht c thm cht bo v carotenoid. 1.2.Tng quan v Flavonoid 1.2.1. nh ngha, cu trc v phn loi [1], [13] -Flavonoid l nhm hp cht t nhin ln thng gp trong dc liu ngun gc thc vt, phn ln c mu vng. -Vcutrchahc,flavonoidlnhmhpchtphenol,ccutokhungc bntheokiu C6-C3-C6 (khungcbngm2vngbenzenAvBnivinhau qua mt mch 3 carbon) v c chia lm nhiu nhm khc nhau. -Phn loi flavonoid: c nhiu cch khc nhau phn loi flavonoid + Cch phn loi thng dng l da vo v tr ca gc aryl (vng B) v cc mcoxyhocamch3C,ngitachiaflavonoidthnhbanhmchnh: euflavonoid, isoflavonoid v neoflavonoid. +Cncthphnloi:biflavonoidlnhngflavonoiddimer,triflavonoid cu to bi 3 monomer flavonoid, flavolignan l nhng flavonoid m phn t c mt phn cu trc lignan. 1.2.2.Tnh cht [1] -Musc:Ccdnchtflavoncmuvngrtnhtckhikhngmu(trng hp cc nhm OH methyl ho), flavonolvng nht nvng, chalconvauron vngmncam.Ccchtthucnhmisoflavon,flavanon,isoflavanon, flavanonol,leuco-anthocyanidin,flavan-3-oldokhngcniilinhipgia 5 vngBvinhmcarbonylnnkhngmu.Ccdnchtanthocyanidinthmu thay i tu theo pH ca mi trng. Tuy nhin khi flavonoid trong cc b phn ca cy th mu sc ca chng cn ph thuc vo hn hp vi cc sc t khc. - tan: tan ca cc flavonoid khng ging nhau. Thng flavonoid glycosid v flavonoid sulfat l nhng hp cht phn cc nn khng tan hoc t tan trong dung mihuc,tanctrongncvtanttnhttronghnhpcnnc.Cc aglycon flavonoid th tan c trong dungmi hu c, khng tan trong nc. Cc dn cht flavonoid c nhm 7-hydroxy thng d tan trong dung dch kim long. 1.2.3.Cc phng php nh lngflavonoid trong dc liu1.2.3.1.Phng php cn -Nguyn tc: Chit xut v tinh chthnh phn flavonoid trong dc liu sau em cn tnh ra hm lng flavonoid c trong dc liu. -ng dng i vi nguyn liu giu flavonoid v dch chit t tp cht, v d nh lng rutin trong hoa he hay nh lng flavonoid trong tht qu m : +nhlngflavonoidtrongthtqum(Prunusarmeniaca)bngphng phpcn[23]:BtdcliuchitbngCHCl3trnbnhSoxhletloitp,sy kh. Chit bng EtOH 96% trn bnh Soxhlet thu ly dch, sau bc hi dung mi. ChitlibngncnngsauchitbngEtOAcbayhidungmi.Thuc cn. Cn cn xc nh lng flavonoid ton phn. +nh lng rutin trong n hoa he (Sophora japonica) [1]: loi tp bng HCl 0.5%, chit bng EtOH 96% nng, thy phn bng H2SO4 , quercetin rt t tan c lc v cn ri tnh ra rutin. -Phng php nyc uim l thc hinnhanh, d thc hintuy nhinsai s mc phi ln.1.2.3.2.Phng php o quang ph t ngoi - Nguyn tc: Cho flavonoid phn ng vi thuc th to cc hp cht mu c hp th xc nh ri nh lng bng phng php o quang: phn ng cyanidin; phn ng kt hp vi mui diazoni; to phc mu vi AlCl3, mui titan, mui chrom 6 Bng 1.1. Mt s nghin cu nh lng flavonoid ton phn trong dc liu bng phng php o quang STTTn loi Mu dc liu Thuc thCht chun Bc sng TL TK 1Aconitum heterophyllum Bt c AlCl3/EtOH(20mg/ml); AcOH Rutin415 nm[36] 2Trikarshika *Bt hn hp 2,4-DNP 1% ; KOH 1%/ MeOH 70% Quercetin415 nm[31] 3Chrysanthemum indicumL. Bt hoa kh AlCl3 2% /MeOHQuercetin415nm[14] 4Raw propolis from northern Croatia Keo ong nguyn liu 2,4-DNP 1%; KOH 1%/ EtOH 70% Naringenin 495nm [30] AlCl3 10% ; kali acetat 1M Quercetin415nm 5Romanian Propolis Keo ongAlCl3 5% / MeOHGalangin425nm[32] 2,4-DNP 1% , KOH 10 %/ MeOH Pinocembrin486nm 6Crinum lactifolium Bt lAlCl3 5% / MeOH cha 5% AcOH, natri citrat 1% Quercetin425nm[20] 7Cleistocalyx operculatus N v lNaNO2 5% , AlCl3 10% ,NaOH 1M Catechin510 nm[22] Ghi ch: (*)Trikarshika l hn hp kh ng lng ca thn r Zingiber officinale, r c Aconitumheterophyllum v thn r Cyperus pangore. 1.2.3.3.Phng php sc k lng hiu nng cao (HPLC) -Nguyn tc: Da vo i lc khc nhau ca cc cht khc nhau vi hai pha lun tip xc m khng ng tan vi nhau, mt pha ng v mt pha tnh. Qu trnh sc 7 k xy ra da trn cc c ch: hp ph, phn b, trao i ion hoc ry phn t. Thi gian lu camt cht tnh t lc timmuvo ct nkhi cht rakhi ct t gi tr cc i cho pic trn sc k . -Phngphpscklnghiunngcao(HPLC)cthngdngnhlng flavonoidtrongdcliuchoktqutincyvchnhxccao.Tuynhinch nh lng c mt vi cht c th, khng xc nh hm lng ton phn c. V d:nhlngflavonoid(baicalein)trongvcyncnc(Oroxylumindicum) bng HPLC [21]. 1.3.Tng quan v polysaccharid 1.3.1.nh ngha, cu trc v phn loi [1] -Polysaccharidlnhnghpchtbaogmhngtrmnhngnghn monosaccharid kt hp vi nhau bng lin kt glycosid. -Phn loi: +Phn t polysaccharid c th gm mt hoc vi loi monome khc nhau, do ngitachiarapolysaccharidngth(homopolysaccharid)vpolysaccharid d th (heteropolysaccharid).+Tytheongungcngitaphnccpolysaccharidtnhinrabanhm ln:Pytopolysaccharid(polysaccharidthcvt),Zoopolysaccharid(polysaccharid ng vt) v Polysaccharid vi sinh vt. 1.3.2.Tnh cht [1] Polysaccharidmangnhiutnhchtkhcmono-vdisaccharidnhkhngc phn ngkh, khng c v ngt, thngkhng tan trong nc, khi ha tan d hnh thnh dung dch keo. 8 1.3.3.Phng php nh lng polysaccharidtrong dc liu Trongsnhiuphngphpsomunhlngcarbohydrat,phngphp dng thuc th phenol-acid sulfuric l phng php n gin, nhanh chng v ng tin cy nht xc nh hm lng carbohydrat ton phn trong mu. Phng php c th p dng nh lng tt c cc loi carbohydrat: mono-, di- , oligosaccharid,v polysaccharid;kclngngtrongproteoglycan,glycoproteinvglycolipid [38], [39]. Phng php s dng thuc th phenol- acid sulfuric c s dng rng ri v nhy v cch tin hnh n gin [39]. - Nguyn tc: Trongphngphpnydungdchacidsulfuricmcthyphnpolysaccharid, oligosaccharid, v disaccharid thnh cc monosaccharid. Sau cc monosaccharidmt nc to thnh furfural (Pentose) hoc hydroxymethyl furfural (hexose). Cc hp cht ny phn ng vi phenol to thnh hp cht mu vng. i vi cc mu th c hm lng ng pentose cao s c cc i hp th ti 480 nm. ivimu th c hm lng ng ng hexose cao s c cc i hp th ti 490 nm. Mu sc ca sn phm to mu n nh trong vi gi, v chnh xc ca phng php tng i cao [35]. Phngphptomuvithucthphenol-H2SO4oquangphUV-VIS c s dng ph bin inh lng polysaccharid trong dc liu ni chung cng nh trong r c cy u ni ring. Bng 1.2. Mt s nghin cu nh lng polysaccharid ton phn trong dc liu bng phng php o quang s dng thuc th phenol-acid sulfuric STTTn loiMu dc liuBc sng nh lng Hm lngTLTK 1Aconitumcarmichaeli Bt c484 nm18,156 %[45] 2Aconitum coreanum Bt r490nm4,62 %[43] 9 3Aconitum carmichaeli Ph t (c con) u (c m) R con 484 nm22,02 % 33, 53% 6,10% [44] 4Aconitum coreanum Bt r490 nm5,7%[34] 5Aconitum kusnezofi Bt r490nm6,0%[41] 6 Lentinus edodes Qu th (fruiting body) 492 nm3,84%[16] 7rong m(Sargassum) Fucoidan (Thn rong)490 nm50,63%[19] 1.4.Tng quan v phng php quang ph hp th t ngoi kh kin (UV-VIS) 1.4.1.Nguyn tc [2], [6] 1.4.1.1.nh lut Lambert- Beer Chiu mt chm nh sng n sc c bc sng v cng I0 qua dung dchngnhtcnngCbdylpdungdchL.khiiquadungdch,mt phnnhsngsbhpthli,mtphnb phnx,phncnlisiquadung dch vi cng I. Mi quan h gia phn nh sng I v I0 c th hin bng nh lut Lambert-Beer C LI I. .010 Trong : :l hp th ring ca dung dch. H s ny khng ph thuc vo nng,chphthucvobnchtcachttanvbcsngca chm tia n sc chiu vo dung dch. L : l b dy ca lp dung dch (cm) C : l nng ca dung dch -iu kin ng dng nh lut + Chm tia sng phi n sc. + Dung dch phi nm trong khong nng thch hp. + Dung dch phi trong sut. 10 +Chtthphibntrongdungdchvphibnditcdngcanh sng UV-VIS 1.4.1.2.Mt s i lng thng dng- truyn qua truyn qua hay cn gi l thu quang (T): c trng cho trong sut ( v mt quang hc) ca dung dch, c tnh theo cng thc: 0IIT T thng tnh ra phn trm. Mt cht c T=1 ( hay 100%), ngha l hon ton khng hp th nh sng, ngi ta ni cht hon ton trong sut. - hp th hp th hay cn gi l mt quang (A) , c tnh theo cng thc: C LTLog A . .1 i vimt cht xc nh (c xc nh) otrn mt loi cuvet o c b dy L= 1cm, hp th t l vi nng dung dch : C K A . L K . -H s hp th ring (cmE1% 1): cmE1% 1 chnh l hp th ca dung dch c nng 1% khi dng cuvet o c b dy 1cm. Vi mt cht tan xc nh, ti mt bc sng o xc nh,cmE1% 1 l mt hng s. -H s hp th phn t (M ) H s hp th phn tcn gi l h s hp th mol l hp th ca dung dch c nng 1M, khi dng cuvet o c b dy 1cm. Cng nh cmE1% 1, vi mt cht xc nh, trong iu kin o nht nh( bc sng, dung mi, nhit ), M l hng s. Gia cmE1% 1 v Mc mi lin h : MEcmM 101% 1M l phn t lng ca cht tan. 11 1.4.2.Cc k thut nh lng bng phng php o quang [4], [6] 1.4.2.1.Xc nh nng khi bit h s hp th ring Viccchtcmthpthringbittrcchnhxcvnnhmt bcsngno,ngitacthomtquangcadungdchchttrong dungmitngngtibcsngny.Thngthnglbcsngchp th cc i. Nng dung dch c tnh theo cng thc: cmxxEAC1% 1Mun p dng k thut ny my quang ph phi c chun ha v bc sng vgitrmtquang,dungdchphitrongsutvcnngnmtrongvng p ng ca nh lut Lambert- Beer. 1.4.2.2.K thut so snh vi dung dch chunXc nh mt quang ca dung dch th c nng Cx (cha bit) c tin hnh ng thi vi vic xc nh mt quang ca dung dch chun c nng Cc bitchnhxc,trongiukinthamnnhlutLambert-BeerthCxc tnh theo cng thc Trong phng php so snh kt qu cng chnh xc khi nng Cx cng gn vi nng dung dch chun Cc. 1.4.2.3.K thut ng chun xy dng ng chun ngi ta chun b mt s dung dch chun c nng Cskhcnhau,thngdng5-8dungdchchun.ohpthAscady chun v lp th A theo C. o hp th Ax ca dung dch mu th v da vo ng chun xc nh c nng cht th Cx. 12 1.4.2.4.K thut thm chun hnchnhhngcatpchtngitaathmvodungdchmt lng chnh xc cht chun lm cho nng dung dch tng thm mt lng C0. o mt quang ca dung dch th (A) v dung dch th thm chun (A), nng ca dung dch th c tnh theo cng thc: 1.4.2.5.K thut thm ng chun:Tin hnh bng cch thm chnh xc nhng th tch ging nhau ca dung dch th vo dy chun cha nhng lng khc nhau v chnh xc ca cht chun. o hpthcadyrivngchunquanhgiamtquangvilngcht chun thm vo. Giao im ca ng chun vi trc honh (nng ) cho ta nng ca cht cn nh lng. 13 1.5.Thm nh phng php phn tch [6], [7] 1.5.1. c hiu -nhngha:Lkhnngxcnhcchtphntchkhicmtccthnh phnkhcnhtpcht,snphmphnhy,tdcViphpthnhlng phi a ra kt qu chnh xc v hm lng hay hot lc ca cht phn tch c trong mu. -Cch xc nh: Thmvo sn phmmt lng thch hp tp cht hoc t dc riphntchchngminhrngktqunhlngkhngbnhhngbitp cht hoc t dc. 1.5.2. tuyn tnh -nh ngha: tuyn tnh ca mt phng php phn tch l s ph thuc tuyn tnh gia i lng o c (y) v nng cht cn phn tch (x) trong khong xc nh.Ncbiuthbngphngtrnhhiquyy=ax+bvhstngquan tuyn tnh r.-Cchxcnh:Chunb1dygm5-10dungdchchuncnngxi tng dnx1,x2,xn.Tacpngyi:y1,y2,yn.Tinhnhphntchmubng phng php cn kho st, xy dng phng trnh hi quy yi = axi +b v xc nh h s tng quan r.1.5.3. lp li -nhngha:lplicamtphngphpphntchlmcthngnht gia cc kt qu th ring bit theo quy trnh th nghim c p dng lp i lp li nhiu ln trn cng mt mu, lp li c biu th bng lch chun tng i (RSD) hoc sai s tng i (r %). -Cch xc nh: Tin hnh th nghim lp i lp li n ln, thu c cc kt quxi lx1, x2, xn. Trung bnh cc kt qu l niixnX11 Ta tnh lp li theo cng thc sau: + lch chun:1) (12 nX xSDnii 14 + lch chun tng i: (%) 100 XSDRSD+ Sai s tng i:(%) 100 XtnSDrtl tr s gii hn ph thuc vo xc sut (p) v s bc t do (n-1) c tra trong bng phn b t (student); = 1- p 1.5.4. ng - ng ca mt phng php phn tch l mc st gn ca cc gi tr tm thy trongphn tch so vi gi tr thc. -Cch xc nh: thng c xc nh bng 2 cch: + Cch xc nh trn mu t to: T to mu vi cc thnh phn hot cht v t dcctrongchphmvihmlnghotchtkhong90%,100%,110%hm lngghitrnnhn.Tinhnhnhlnghotchttheophngphpphntch cnnhgi.ngltlphntrmgiaktqunhlngsovihotcht cho vo. + Cch xc nh trn mu th c thm chun: thm vo mu th mt lng chtchun(khong10%,20%,30%sovilnghotchtcsnsaochotng lnghotchtctrongmunmtrongkhongtuyntnh)ritinhnhnh lng theo phng php phn tch ra. ng s c tnh bng t l phn trm gia lng cht chun tm c so vi lng cht chun thm vo. 1.5.5.Gii hn pht hin (LOD) -nh ngha: Gii hn pht hin l lng cht thp nht cn phn tch c th pht hin c v mt nh tnh. -Cch xc nh: + Cch 1: o tn hiu lin tc t mu trng (B) v mu th (S). Thit lp t s S/B. Nu S/B = 3/1 l chp nhn c. +Cch 2: o ln ca ng nn bngcch phn tchmt smu trng. Gii hn pht hin c tnh theo cng thc.aSDLOD3 15 Trong :SD l lch chun ca p nga l dc ca ng chun ( h s a ca phng trnh ng chun y=ax+b) +Cch 3: Phn tch cc mu c nng bit sau pha long cho ti khi tm c nng ti thiu no cn pht hin c bng phng php xut. 1.5.6.Gii hn nh lng (LOQ) -nh ngha: l lng thp nht ca cht cn th c trong mu th c th pht hin c v mt nh lng vi ng v chnh xc thch hp. -Cch xc nh: +Cch1:olncangnnbngcchphntchmtsmutrng. Gii hn nh lng c tnh theo cng thc. aSDLOQ10= 3,3 LOD Trong :SD l lch chun ca p nga l dc ca ng chun(h s a ca phng trnh ng chun y=ax+b) +Cch 2: Phn tch cc mu c nng bit sau pha long cho ti khi tm c nng ti thiu no cn c th xc nh c cht th vi chnh xc v ng chp nhn c. 16 CHNG 2.I TNG V PHNGPHP NGHIN CU 2.1. Nguyn vt liu, thit b 2.1.1.Nguyn vt liu 2.1.1.1.Dc liu Dc liu: cy u (Aconitum carmichaeli ) trng tnh H Giang. -Ph t ly khi cy ra qu v li, ra sch, phi sy kh, nghin thnh bt kch thc khong 1mm. -L ti cy u, ly khi cy ra qu phi sy kh, xay nh kch thc 2-5 mm. 2.1.1.2.Ha cht, dung mi -Cht i chiu :+ Cht chun PTN quercetin hm lng 99,0%+ Cht chun PTN glucose hm lng 98,6%. -Dung mi, ha cht: + EtOH 960, t tiu chun PA. + H2SO4 c, t tiu chun PA. + Phenol , t tiu chun PA.+ AlCl3, t tiu chun PA. + NaOH, t tiu chun PA.+ Nc ct 1 ln, t tiu chun PA. 2.1.2.Dng c thit b -My quang ph UV- VIS Cary 60. -My siu m Utrasonic cleaner-MRC. -My o pH AL 20 pH- Aqualitic. -My ly tm HSCEN- 204- MRC. -My lc xoay in Velp- Zx3. -Cn phn tch AUW 220. 17 -Phu lc G3 -Ni cch thy Memmert WNB10 -Micropipet100 - 1000l (5l) Hirschman - c -Cc dng c thy tinh khc: Bnh nh mc, pipet, cc c m,2.2.Ni dung nghin cu 2.2.1.Xy dng v thm nh phng php o quang nh lng flavonoid ton phn trong l cy u 2.2.1.1.Xy dng quy trnh nh lng flavonoid ton phn trong l cy u -Quy trnh chit: Chitflavonoid ton phn t l cy u tin hnh nh lng. -La chn dung mi pha mu. -La chn iu kin o quang: Kho st v la chn bc sng ph hp nh lng flavonoid ton phn trong l u. -Kho st v la chn nng nh lng thch hp 2.2.1.2. Thmnhphngphpoquangnhlngflavonoidtonphn trong l cy u -Thm nh phng php phn tch xy dng vi cc ch tiu:+ c hiu + tuyn tnh+ lp li + ng +Gii hn pht hin (LOD) +Gii hn nh lng (LOQ) 2.2.2.Xy dng v thm nh phng php o quang nh lng polysaccharid ton phn trong ph t 2.2.2.1.Xy dng quy trnh nh lng polysaccharid ton phn trong ph t -Quy trnh chit: Chit polysaccharid ton phn tph t tin hnh nh lng . -La chn dung mi pha mu. 18 -La chn iu kin o quang: Kho st v la chn bc sng ph hp nh lng polysaccharid ton phn trong ph t. -Kho st v la chn nng nh lng thch hp 2.2.2.2. Thm nh phng php o quang nh lng polysaccharid ton phn trong ph t -Thm nh phng php phn tch xy dng vi cc ch tiu:+ c hiu + tuyn tnh+ lp li + ng, chnh xc +Gii hn pht hin (LOD) +Gii hn nh lng (LOQ) 2.3.Phng php nghin cu 2.3.1.Xy dng phng php phn tch -Dng phng php chit nng bng nc trn ni cch thy chit polysaccharid ton phn t ph t, lc, ta polysaccharid ton phn bng EtOH 96% , ly tm tch ly ta. -Dng phng php siu m s dng dung mi EtOH 96% chit flavonoid ton phn t l u. -Dng phng php o quang s dng k thut ng chun nh lng flavonoid ton phn trong l u v polysaccharid ton phn trong ph t. 2.3.2.Thm nh phng php phn tch 2.3.2.1. c hiu Tin hnh qut ph hp th ca 3 mu: mu trng, mu th, mu chun. 2.3.2.2. tuyn tnh Tin hnh pha dy dung dch quercetin chun v glucose chun o ph hp th ca cc dung dch chun t xy dng ng hi quy tuyn tnh gia nng cht chun v hp th. Xc nhphng trnh hi quyy=ax + b v h s tng quan r ( iu kin h s tng quan r phi >0,99). 19 2.3.2.3. lp li Tin hnh x l 6 mu bt ph t i vi phn tch polysaccharid v 6 mu l i vi phn tch flavonoidsong song cng iu kin ( chit xut, o quang), xc nh kt qu inh lng theo ng chun xy dng. Tnh lch chun tng i gia cc gi tr ca cc ln nh lng (iu kin RSD