„Nieprawidłowa wymowa głosek tylnojęzykowych.”

Kształtowanie mowy

Zabawa ćwiczy:

• oddech,• głos,• słuch,• wymowę,• formy gramatyczne,• powstawanie nowych słów.

SPÓŁGŁOSKI TYLNOJĘZYKOWE

K GH

I APPACYZM EKANIE

Spółgłoska „k”

• tylnojęzykowa,• zwarto- wybuchowa,• bezdźwięczna,• pojawia się w 1-2 roku życia

Rentgenogram i palatogram głoski „k”

Rodzaje kappacyzmu

a) KAPPACYZM WŁAŚCIWY (wynik zwarcia krtaniowego)

b) PARAKAPPACYZMzastępowanie: kt k’t’

c) MOGIKAPPACYZMopuszczanie spółgłoski „k”

AMMACYZM

Spółgłoska „g”

• tylnojęzykowa, • ustna• zwarto-wybuchowa• dźwięczna• twarda.

RODZAJE GAMMACYZMU

a) GAMMACYZM WŁAŚCIWY(wynik zwarcia krtaniowego)

b) MOGIGAMMACYZM(opuszczanie spółgłoski „g”)

c) PARAGAMMACYZM( zastępowanie: g d g’ d’)

KIGANIEZła artykulacja głoski „ki” np.

cukier cukersukienka sukenkakiedy kedykiełbasa kełbasa

GIGANIEZła artykulacja głoski „gi” np.

Giewont GewontGienia Genia

giermek germekGietrzwałd Getrzwałd

ITTACYZM

SPÓŁGŁOSKA X (CH/H)

• tylnojęzykowa, • szczelinowa,• ustna,• Pojawia się w 2 roku życia,• rzadko ulega zniekształceniu.

Przyczyny nieprawidłowej wymowy głosek tylnojęzykowych:

a) niska sprawność ruchowa języka,b) zła praca zwłaszcza tylnej części języka.

TERAPIA

Etapy działania terapeutycznego:1. Etap diagnostyczno-kwalifikacyjny2. Etap przygotowujący do wywołania głosek 3. Etap wywołujący głoski 4. Etap wdrażający głoski lub słowa 5. Etap utrwalająco - automatyzujący

1)Etap diagnostyczno- kwalifikacyjny1. BADANIA WSTĘPNE

( wywiad, obserwacja, orientacyjne badanie mowy)2. BADANIA PODSTAWOWE

( badanie: rozumienia, mówienia, czytania i pisania)3. BADANIA UZUPEŁNIAJĄCE (badanie stanu i sprawności narządów mowy w

obrębie jamy ustnej, jamy gardłowej i nosowej; badanie stanu i funkcjonowania narządu słuchu)

4. BADANIA SPECJALISTYCZNE (wg potrzeb)

2) Etap przygotowujący do wywołania głosek

- Ćwiczenia słuchowe - Ćwiczenia narządów artykulacyjnych - Ćwiczenia oddechowe i fonacyjne

3) Etap wywołujący głoski - Szerokie otworzenie ust i wymawianie głosek- Posługiwanie się metodą

fonetyczno- mechaniczną- Wypowiadanie głosek tylnojęzykowych w

towarzystwie samogłosek- Ćwiczenia w pozycji leżącej

4) Etap wdrażający głoski lub słowa

•GŁOSKA

•SYLABA

•WYRAZ

•ZDANIE

5) Etap utrwalająco - automatyzujący

Utrwalenie głosek tylnojęzykowych w opowiadaniach, wierszykach, czytankach i nowie codziennej.

CZĘŚĆĆWICZENIOWA

WAT SNAL INAKRA KOWIAK NIK TA B

Pytania do krzyżówki:1. Płonący stos2. Rodzaj zapinki wykonanej z drutu, której jeden koniec

zahacza się za zagięcie znajdujące się na drugim końcu3. Krople wody zawieszone w powietrzu.4. ….. do ścierania5. Siedzisz z nim w ławce6. Temperatura ciała powyżej 37 stopni C.7. Rosną w lesie: jadalne i niejadalne8. Codziennie nowa w kiosku.9. Urządzenie do odtwarzania dźwięku na taśmie

magnetycznej.

ZAGADKI

Łatwo mnie poznacie, gdy wspomnicie bajkę.

Chodziłem tam w butach i paliłem fajkę…

kot

Ten biały napój daje nam zdrowie.

Nie możesz zgadnąć- kotek Ci powie…

mleko

Jestem biała, szara, ruda albo czarna.

Niosę smaczne jajka, lubię dziobać

ziarnka…

kura

Gdy do szycia mama siada, do uszka jej

nitkę wkłada…

igła

W głębi ziemi ukryty. Przez górnika wydobyty, daje ciepło, moc i światło, a

nazwę - odgadniesz łatwo...

węgiel

W każdej wsi jest taki budzik, który co dzień

budzi ludzi. Budzik chodzi, łapką grzebie.

Choć nie czesze się, ma grzebień…

kogut

Wierszyk „ Kawka”

Siedzi kawka nad sadzawką.- Chodź się napić kawki, kawko!Będziesz piła filiżanką, czarną kawę ze śmietanką.Ale kawka nie chce kawki,woli wodę pić z sadzawki.

• żółciutkie i miękkie masełko z mleka świeżego od krówki• krucha kiełbaska krakowska kupiona z górnej półki• ze słoika szklanego korniszon pokrojony• kiszona kapusta, której pełna bukowa beka• cieniutkie plasterki gorgonzoli z krowiego mleka• wykrojone z papryki, karminowe kwiatki• kropla ketchupu kreśląca minki kap, kap na kanapki• chrupka bułka paryska z piekarni za rogiem• słodki, francuski rogalik jak księżyc za oknem• listki karbowanej sałatki• zielonkawa natka pietruszki• gałązka koperku dla smaku• kromka kwaskowatego pumpernikla• świeżutki chlebek z mąki kukurydzianej• okrągła kajzerka przekrojona• kawałek ekstra szynki z dzika• wiejski twarożek z kminkiem• agrestowego koloru konfitury z kiwi na spodku• kropelka złotego, słodkiego miodku• pomidorek koktajlowy okrągły jak kulka

Gaworząca przytulanka

Naśladowanie gaworzenia pomoże dziecku utrwalić poprawną wymowę głoski „g” w nagłosie, wesprze terapię gammacyzmu.

-Zachęćmy, by bawiąc się rajstopowym dzidziusiem smyk powtarzał sylaby: ga-ga-ga, go-go-go, ge-ge-ge, gu-gu-gu.

Bibliografia:

• Skorek Ewa- Oblicza wad wymowy• Gałkowski Tadeusz, Szeląg Elżbieta,

Jastrzębowska Grażyna- Podstawy neurologopedii• Anna Sołtys- Chmielowicz - Zaburzenia

artykulacji. Teoria i praktyka - rozdział VI i VII• Jastrzębowska Grażyna- Podstawy teorii i

diagnozy logopedycznej• Demel Genowefa - Minimum logopedyczne

nauczyciela przedszkola