Νίκος Καββαδίας(1910-1975)

Η ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ

Περιεχόμενα

Βιογραφικά στοιχεία Εργογραφία(ποίηση, πεζογραφία) Κριτικές έργων Ποιητικές συλλογές Διάφορα βίντεο

Βιογραφικά στοιχεία Ο ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ γεννήθηκε το 1910 σε μια Πόλη της Μαντζουρίας από

Γονείς Κεφαλονίτες. Με την οικογένειά του γύρισε μικρός στην Ελλάδα. Μείνανε στην Κεφαλονιά λίγα χρόνια και μετά ήρθαν στον ΠΕΙΡΑΙΑ όπου έζησαν με τον Νίκο από το 1921 μέχρι το 1932. Ο Νίκος τελείωσε Δημοτικό και Γυμνάσιο στον Πειραιά. Στο Δημοτικό, μαθητής, έγραψε τα πρώτα του Ποιήματα.

Το 1929, 19 χρόνων, πήγε υπάλληλος σε Ναυτικό γραφείο και μετά από λίγους μήνες μπαρκάρισε Ναύτης σε φορτηγό. Έκανε πολλά ταξίδια με αυτόν τον τρόπο και πάντα επέστρεφε ταλαιπωρημένος και άφραγκος.

Αρχικά ήθελε να γίνει Καπετάνιος αλλά καθώς ήδη είχε χάσει σημαντικά χρόνια αποφάσισε να πάρει το δίπλωμα του Ασυρματιστή, πράγμα που έγινε το 1939.

Ο Πόλεμος του 1940 του σταμάτησε τα ταξίδια και η Κατοχή τον κράτησε ξέμπαρκο στον Πειραιά. Ξαναμπαρκάρισε το 1944 με τη λήξη του Πολέμου και ταξίδεψε σαν Ασυρματιστής μέχρι το 1974, σε ολάκερο τον Κόσμο, για 30 ολάκερα χρόνια.

Στις 10 Φλεβάρη του 1975, σε ηλικία 65 χρόνων, έφυγε για το στερνό και μεγάλο του ταξίδι, μετά από Εγκεφαλικό επεισόδιο, αφήνοντας πίσω του ένα Πολύ ΜΕΓΑΛΟ ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ, γεμάτο ζωή, ταξίδια, περιπλανήσεις, αναζητήσεις, συναισθήματα, πάθη, προσμονές και απόψεις για πρόσωπα και γεγονότα των χρόνων εκείνων.

Εργογραφία

ΠΟΙΗΣΗ: Μαραμπού Πούσι Τραβέρσο Το ημερολόγιο ενός τιμονιέρη: Αθησαύριστα πεζογραφήματα και

ποιήματα Ένα μαχαίρι Πικρία Γράμμα στον ποιητή Καίσαρα Εμμανουήλ Σταυρός του νότου Fata Morgana Federico Garcia Lorca Kuro Siwo

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ: Βάρδια (1954) Λι (1987) Του πολέμου/Στ' άλογό μου (1987)

Μαραμπού(κριτική)

Στη συλλογή αυτή ολοφάνερη είναι η επίδραση του Ουράνη. Νομίζω όμως πως η συγγένεια είναι πιο πολύ εξωτερική παρά τίποτα άλλο. Ίσως γι’ αυτό βλάπτει πολύ τον νέο ποιητή. Δεν επηρεάστηκε τόσο από τον Ουράνη όσο παρασύρθηκε απ’ αυτόν. Παρανόησε την ποίηση του Ουράνη, κατ’ εξοχήν, όπως λαμπρά την δηλοί και ο τίτλος της συλλογής του, ποίηση νοσταλγίας. Μα ο Καββαδίας συγγενεύει πολύ περισσότερο με ποιητή σαν τον Καρυωτάκη ή τον Ανθία της πρώτης, και δυστυχώς καλύτερης συλλογής του. Ο Ουράνης δεν είναι επαναστατημένος ποιητής, ο Καββαδίας σαν τον Ριμπώ, που επηρέασε τον Ουράνη, είναι επαναστατημένος. Αν δε γυρεύει με σφυρίγματα αλήτικα και με σαρκασμό να εκφράσει την αδυναμία του προσαρμογής στην αστική πραγματικότητα, αν η poésie maudite (κατάρατος ποίηση) παίρνει σ’ αυτόν μορφή ταξιδιού, δεν αλλάζει αυτό το ουσιαστικότερο περιεχόμενο της ψυχής του. Ταξιδεύει ο Καββαδίας, όχι σαν τον Κνουτ Χάμσουν ή τον Κόνραντ, τα ταξίδια του είναι ανθυγιεινότερα, ταξίδια, που συχνά ματαιούνται, ποίηση των αναχωρήσεων που πολλές φορές δεν πραγματοποιούνται, ποίηση les trains manqués όπως λέει κάποιος, ποίηση των mal du départ όπως ονομάζει ένα ποίημά του ο Καββαδίας.

Πούσι(κριτική)

Ο Νίκος Καββαδίας δεν είναι ο εγωκεντρικός περιηγητής που αντιπαρατίθεται ατομικά στον κόσμο και τον ερευνά για να γνωρίσει τον εαυτό του. Ο κόσμος είναι γοητευτικός γιατί υπάρχουν οι άνθρωποι –η μεγάλη ανθρωπότητα, το εξελιγμένο αυτό κομμάτι της φύσης που αγωνίζεται ενάντια στη φύση και δημιουργεί τη ζωή και το πνεύμα. Παλεύει και ματώνει και νοσταλγεί, αλλά δε φεύγει ποτέ από τον αγώνα, γιατί αυτός είναι πάθος δυνατό σαν τη μοίρα.Έτσι, μέσα στο Πούσι του Καββαδία, το ανθρώπινο τοπίο είναι στο πρώτο πλάνο και το φυσικό τοπίο στο πλαίσιο. Κι εκεί ακόμα που λείπει ο άνθρωπος, το κύριο βάρος το παίρνουν τα έργα του, τα καράβια κι οι μηχανές, τα παράξενα φανάρια των θαλασσών, τα μυστηριώδη λιμάνια κι ακόμα και τα ζώα, οι παπαγάλοι κι οι πίθηκοι μπαίνουν κι αυτοί στο ανθρώπινο κλίμα κι έρχονται συντροφικά να παρηγορήσουν τον άνθρωπο στη μοναξιά του, όταν κλεισμένος στο κήτος του καραβιού κουμαντάρει τη μηχανή και το κύμα, μικρός Θεός που καταχτά την απόσταση πασαλειμένος ψαρόλαδο και κατράμι. Πόσο το νιώθει κανείς διαβάζοντας την ποίηση του Καββαδία, πως είναι απότολμο πράμα να μιλάς για τον άνθρωπο πριν γνωρίσεις καλά τη γη που τον φτιάνει! Το ταξίδι είναι πάντα η πιο βέβαιη πηγή της σοφίας. Τη γης αυτή που ‘ναι γεμάτη δυστυχία και ομορφιά, ο ποιητής την ανακαλύπτει κάθε στιγμή μέσα από το πούσι του μυστηρίου της και την αγαπά γιατί μπορεί να την υποτάζει. Τα οράματά του είναι γήινα και γι’ αυτό είναι βέβαια και μεγάλα, γιατί η γης είναι το πραγματικότερο ανθρώπινο περιβάλλον κι είναι στα μέτρα του ανθρώπου από τη στιγμή που ο άνθρωπος μπορεί να κινιέται και να φαντάζεται.

ΤΡΑΒΕΡΣΟ( )κριτική

Τρεις ποιητικές συλλογές κι ένα πεζογράφημα είναι όλο κι όλο το έργο του Ν. Καββαδία. Όμως μέσα σ’ αυτά μπόρεσε να κλείσει μ’ ανεπανάληπτο τρόπο και δύναμη ολόκληρη την αρμονία των ήχων των κυμάτων και των ωκεανών, τον αέναο ψίθυρο των αγέρηδων, την ομορφιά και τη σαπίλα των μακρινών λιμανιών, το πικρό φαρμάκι της ξενιτιάς και της μοναξιάς, που μαστίζουν τον ναυτικό όταν ταξιδεύει, έχοντας πάνω τον ουρανό κι αντίπερα την απεραντοσύνη του υγρού στοιχείου. Θαλασσινός τραγουδιστής με τη γεύση της πίκρας και του παράπονου που χαρακτηρίζει τον Έλληνα ταξιδευτή, ο ποιητής έψαλε πέλαγο κι ανοιχτωσιές, ανθρώπους και πράγματα, ιστορίες και μύθους, όλα όμως τα άσματα που έχουν τον ήχο της αλήθειας και κλείνουν το ωμό, το ρεαλιστικό μήνυμα· ετραγούδησε με ειλικρίνεια την ανήσυχη ναυτική ψυχή που στάθηκε από πάνω της έτοιμος να σηκώσει την άγκυρα μαζί της σε κάθε νοσταλγό της κοίταμα.

Ποιητικές συλλογές Μαραμπού

-Ένας Δόκιμος στη γέφυρα εν ώρα κινδύνου. -Οι γάτες των φορτηγών.-Ένα μαχαίρι.-Γράμμα στον Ποιητή Καίσαρα Εμμανουήλ.-Ο Πιλότος Νάγκελ.-Έχω μια πίπα.-Η Μαϊμού του Ινδικού Λιμανιού.-Ένας Νέγρος θερμαστής από το Τζιμπουτί.-Gabrielle Didot. -Οι προσευχές των Ναυτικών.-A bord de l' "Aspasia".-Γράμμα απ΄ τη Μαρσίλια.-Ο πλοίαρχος Φλέτσερ.-Γράμμα ενός αρρώστου.-Mal du depart.-Η πλώρη μας.-William George Allum.-Καφάρ.-Coaliers.-Μαύρη λίστα.-Παραλληλισμοί.

Πούσι

-Kuro Siwo.-Στεριανή ζάλη.-Cambay' s Water.-Αρμίδα.-Black and White.-Εσμεράλδα.-Καραντί.-Θαλάσσια πανίς.-Federico Garcia Lorca.-Θεσσαλονίκη.-Σταυρός του Νότου.-Μαρέα.-Λύχνος του Αλαντίνου.

Ποιητικές συλλογές

Τραβέρσο

-Μουσώνας-Fresco-Γυναίκα-Yara-Υara-Οι εφτά νάνοι στο s/s Cerynia-Κοσμά του Ινδικοπλευστή-Guevara-Θεσσαλονίκη ΙΙ-Fata Morgana-Αντινομία-Cocos Ιslands-Σπουδή θαλάσσης-Πικρία-Νανούρισμα-Μarco Polo-Παιδεία

Βάρδια

Είναι το μοναδικό μυθιστόρημα του Νίκου Καββαδία. Κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1954. (Εκδόσεις Άγρα). «Περιπέτεια ξεχωριστή, εξωτική, φαντασμαγορία με χίλια χρώματα, πότε ποιητική, πότε άσεμνη, πότε παραληρηματική. Εικόνα όμως πιθανή, εικόνα πολύ αληθοφανής της άχαρης μοίρας μας...» (Από την εισαγωγή του Michel Saunier στη Γαλλική έκδοση της «Βάρδιας»).

Βίντεο

Ιδανικός κι ανάξιος εραστής

Οι προσευχές των ναυτικών

Yara-Yara