8/11/2019 Noli Me Tangere 0123

http://slidepdf.com/reader/full/noli-me-tangere-0123 1/1

 

NOLI ME TANGERE EL FILIBUSTERISMO

Mula sa salitang Latin na

nangangahulugang. Huwag

mo AKong Salingin, hinango

sa Bibliya, sa ebanghelyo ni

San Juan 20:13-17.

Mula sa salitang filibustero na

nangangahulugang taong kalaban

ng mga prayle o ng Relihiyong

Katolika Romana.

Sinimulang isulat sa Madrid,

Spain noon 1884,

ipinagpatuloy sa Paris, France

at natapos sa Berlin, Germany

noon Pebrero 21, 1887

Sinumulang isulat noon 1890 sa

London, England at natapos sa

Brussels, Belgium noong Marso 29,

1891.

Inihandog sa Inang Bayan Inihandog kina GomBurZa.

Ang kasaysayang nakapaloob

sa aklat na Uncle Tom's

Cabin ni Hariet Beecher Stowe,

na naglalahad ng mga

paghihirap ng mga aliping

Negro sa kapulitan ng mga

Amerikanong Puti ang

nagbigay ng ideya sa ating

bayani. Nakita ni Rizal ang

pagkakatulad nito sa

kaapihang dinaranas ng mga

Pilipino sa ilalim ng

pamamalakad ng mga Kastila.

Naniniwala si Rizal na biktima

lamang ng kasakiman at kawalang

katarungan ang tatlong paring

martir na sina Padre Mariano Gomez,

Padre Jose Burgos at Padre Jacinto

Zamora. Pinagbintangan ang mga

ito, kasama ang isang Sarhento

Lamadrid, na namuno sa Pag-aalsa

sa Cavite noon Enero 1872 at

nahatulan ng bitar sa pamamagitan

ng garote noong Pebrero nang taon

ding iyon.

Nobelang Panlipunan Nobelang pulitikal

Sumasalamin sa kalagayang

panlipunan ng mamamayang

Pilipino sa Panahon ng

Kastila. Inilalarawan dito ang

mga pang-aapi at pang-

aabusong higit na nagpalala

sa kanser ng lipunang

napakahirap hanapan ng lunas

at lalong nagpapatindi ng

pagka-uhaw sa diwa ng

kalayaan.

Paghahari ng kasakiman mula sa

mga taong may matataas na

katungkulan sa pamahalaan at

impluwensya ng mga prayle hindi

lamang sa pang-Simbahang usapin

kundi maging sa pagpapasyang

sibil.

Ipinakikita rito ang pagnanasa ng

mga mamamayang makahulagpos

mula sa pagkakagapos at makamit

ang tunay na kasarinlan maging sa

marahas na pamamaraan.

Nalimbag sa tulong ni dr.

Maximo Viola. Ipinalimbag sa

Imprenta Lette sa Berlin,

Germany noong Marso 29,

1887. Bilang pasasalamat,

ibinigay niya kay Dr. Viola

ang orihinal na manuskrito at

ang plumang ginamit niya sa

pagsulat ng nobelang ito.

Sinimulang ilimbag sa Meyer-Van

Loo Press sa Ghent, Belgium noon

Mayo 1891. Kinapos ng pera si Rizal

kaya'y nahinto ang pagpapalimbag

nito. Sa tulong ni Valentin Ventura,

naipagpatuloy ang paglilimbag at

natapos noon Setyembre 18, 1891.

Bilang pasasalamat at pagtanaw ng

utang na loob, ibinigay ni Rizal kay

Ventura ang orihinal na manuskrito

ng nobela, kasama ang isang

nilagdaang sipi ng aklat.