Upload
lukasz-lukaszewski
View
852
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
1
Nowy system prawny w gospodarce
odpadami komunalnymi
Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej w ramach projektu „Segreguj odpady – to się opłaca!”
realizowanego przez Rekopol Organizację Odzysku S.A.”
2
Wstęp
8 kwietnia 1994 roku - złożenie przez Polskę wniosku o członkostwo w UE i
potwierdzenie go przez wszystkie państwa członkowskie podczas konferencji w
Essen 9-10 grudnia 1994 r
16 kwietnia 2003 roku – podpisanie przez Polskę Traktatu Akcesyjnego będącego
prawną podstawą akcesji Polski do Unii Europejskiej
1 maja 2004 roku – formalne przystąpienie Polski do Unii Europejskiej
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej jest równoznaczne z
implementacją całego prawa UE do polskiego systemu prawnego.
Regulacje dotyczące gospodarki odpadami są jednym z obszarów prawa,
który musiał być dostosowany do prawa unijnego i musi być na bieżąco
dostosowywany
3
UE a prawo polskie
Dyrektywa Rady 75/442/EWG z dnia 18 marca 1991 roku w sprawie odpadów
znowelizowana
Dyrektywą Parlamentu europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r.
tzw. Dyrektywa ramowa o odpadach
USTAWODAWSTWO POLSKIE
• Ww. Dyrektywy wprowadzają do polskiego
prawodawstwa zasady:
• SPOŁECZEŃSTSTWA RECYKLINGOWEGO
• HIERARCHII POSTĘPOWANIA Z ODPADAMI
Omawiane będą tylko zagadnienia dotyczące prawa
związanego z gospodarką odpadami a w szczególności
z odpadami komunalnymi
Polski system odzysku i recyklingu
w 2013 roku
Ustawa o utrzymaniu
czystości i porządku w
gminach z
lipca 2011
SYSTEM GOSPODARKI
ODPADAMI
KOMUNALNYMI
począwszy od 2013
roku
USTAWA o GOSPODARCE
OPAKOWANIAMI i
ODPADAMI
OPAKOWANIOWYMI - II
kwartał 2013 roku?
USTAWA O ODPADACH z
14 grudnia 2012 roku
Gospodarka odpadami
komunalnymi będzie
regulowana w głównej mierze
3 ustawami
5
Nowe prawo
ZASADY OGÓLNE
zasada ochrony zdrowia i życia ludzi oraz przestrzegania wymagań
ochrony środowiska
zasada przestrzegania hierarchii sposobów postępowania z odpadami:
zapobieganie; przygotowywanie do ponownego użycia → recykling →
inne metody odzysku → unieszkodliwianie
zasada bliskości
zasada „zanieczyszczający płaci” połączoną z zasadą rozszerzonej
odpowiedzialności producenta
zasada odpowiedzialności posiadacza za zgodne z prawem
zagospodarowanie odpadów
NOWA USTAWA O
ODPADACH –
1.I.2013
6
Nowe prawo
REGULACJE SZCZEGÓŁOWE:
baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami a
w tym rejestr:
Wszyscy wprowadzający produkty w opakowanych i produkty muszą
być zarejestrowani
Zbierający odpady, prowadzący odzysk, eksporterzy, organizacje
odzysku muszą być zarejestrowani
Rejestracja mocy przerobowych prowadzących odzysk
Sprawozdawanie ilości opakowań, produktów wprowadzanych, ilości
przetwarzanych odpadów i wystawianych DPR/DPO jak i
zrealizowanych poziomów odzysku i recyklingu
NOWA USTAWA O
ODPADACH –
1.I.2013
7
Nowe prawo
NIEKTÓRE Z NOWYCH DEFINICJI I ZAGADNIENIEŃ JAKIE WPROWADZA
USTAWA:
Odpady
Odpady niebezpieczne
Dealer odpadów
Broker odpadów
Przygotowanie do ponownego użycia
Utrata statusu odpadów
Produkt uboczny
NOWA USTAWA O
ODPADACH –
1.I.2013
8
Nowe prawo
WYBRAN PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I DOSTOSOWUJĄCE
Usunięcie dwóch procesów odzysku R14 i R15 które stają się
odpowiednio procesami odzysku R3, R5, R11 i R12
Decyzje zatwierdzające program gospodarki odpadami niebezpiecznymi i
decyzje zatwierdzające program gospodarki odpadami, wydane na
podstawie przepisów dotychczasowych, wygasają z dniem wejścia w życie
ustawy
Informacje o wytwarzanych odpadach i o sposobach gospodarowania
wytworzonymi odpadami, złożone na podstawie przepisów
dotychczasowych, tracą ważność z dniem wejścia w życie niniejszej
ustawy.
NOWA USTAWA O
ODPADACH –
1.I.2013
9
Nowe prawo
WYBRANE PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I DOSTOSOWUJĄCE
Zezwolenia na zbieranie odpadów oraz zezwolenie na odzysk lub
unieszkodliwianie odpadów, wydane na podstawie przepisów
dotychczasowych, zachowują ważność na czas, na jaki zostały wydane,
nie dłużej jednak niż przez dwa lata od dnia wejścia w życie niniejszej
ustawy.
Zezwolenia na transport odpadów wydane na podstawie przepisów
dotychczasowych zachowują ważność na czas na jaki zostały wydane, nie
dłużej jednak niż do czasu upływu terminu do złożenia wniosku o wpis do
rejestru, o którym mowa w art. 49 ust. 1, lub z dniem uzyskania wpisu do
tego rejestru, w przypadku gdy wpis nastąpił w terminie wcześniejszym.
NOWA USTAWA O
ODPADACH –
1.I.2013
10
PODSUMOWANIE - Synergia trzech
ustaw - FINANSE
OPŁATA od MIESZKAŃCÓW
DOPŁATY od ORGANIZACJ
ODZYSKU (za pośrednictwem
firm zbierających odpady
mogące obniżyć ich koszty)
PRZYCHODY ze SPRZEDAŻY
SUROWCÓW WTÓRNYCH (w
zależności od ich jakości i
rodzaju tych odpadów –
przychód zbierających odpady
mogący obniżyć ich koszty)
Nowy system prawny wprowadza możliwość finansowania gospodarki odpadami
komunalnymi a w szczególności odpadami podlegającymi zbiórce selektywnej jak i
działań edukacyjnych z różnych źródeł
FUNDUSZE ZEWNĘTRZNE
(Fundusze Unijne, WFOŚ,
NFOŚ…)
11
Nowe prawo
Zmiany jakie wprowadza nowa ustawa
o odpadach mają ograniczony wpływ
na samorządy.
NOWA USTAWA O
ODPADACH –
1.I.2013
Mają jednak ogromny wpływ na firmy
zajmujące się zbieraniem i
zagospodarowywaniem odpadów –
potencjalnych partnerach
samorządów
Nowe prawo
Obecnie Po 01.07.2013
Samorządy Nie mają pełnej kontroli nad
podmiotami zajmującymi się zbiórką
odpadów na ich terenie jak i nie mają
wpływu na warunki ekonomiczne
związane z prowadzeniem tej
działalności
Określają całkowite koszty gospodarki
odpadami, koszty na mieszkańca i
dokonują wyboru operatora w drodze
przetargu
Umowy i
przepływy
finansowe
Mieszkańcy, przemysł… zawierają
umowy bezpośrednio z odbierającymi
odpady i płacą im bezpośrednio
Mieszkańcy, nieruchomości
niezamieszkałe płacą do urzędu gminy
a ta płaci wybranemu operatorowi
Dostęp do
odpadów /
własność nad
odpadami
Odbierający odpady są właścicielami
odpadów i w pełni decydują co z
odpadami zrobić
Operatorzy odbierają odpady na
zlecenie samorządu nie będąc ich
właścicielem
Sytuacja z odpadami surowcowymi nie
jest jasno określona i musi wynikać z
prawa lokalnego
Ustawa o utrzymaniu
czystości i porządku w
gminach z
lipca 2011
Nowe prawo
Obecnie Po 01.07.2013
Zagospodarow
anie
Odbierający odpady decydują gdzie je
unieszkodliwić (składowisko, sortownia,
spalarnia)
Samorząd precyzyjnie określa miejsca
zagospodarowania
Nie dotyczy to odpadów surowcowych
– tu zbierający decyduje
Zbiórka
selektywna
Dobrowolna Obowiązkowa na terenie gminy
Cele Obecnie do osiągnięcia przez
samorządy tylko cele dotyczące
odpadów biodegradowalnych
Samorządy mają do osiągnięcia
poziomy biodegradowalnych i
zbierania, powtórnego wykorzystania i
recyklingu odpadów z papieru, metali,
tworzyw sztucznych i szkła. Skutkiem
nie osiągnięcia jest kara finansowa.
Ustawa o utrzymaniu
czystości i porządku w
gminach z
lipca 2011
Nowe prawo
Obecnie Po 01.07.2013
Edukacja Żadnych celów edukacyjnych Samorządy muszą prowadzić
programy informacyjne i edukacyjne
dla mieszkańców
Nadzór Gminy mają ograniczony wpływ na
raportowanie gdyż to jest dobrowolne
dla odbierających odpady
Operatorzy i zakłady przetwarzania
mają obowiązek raportowania i na tej
podstawie są wynagradzani przez
samorządy.
Rynek
odbierających
odpady
Wzrost udziałów rynkowych poprzez
konkurowanie pomiędzy sobą o
każdego indywidualnego klienta
Wzrost udziałów rynkowych poprzez
konkurowanie na poziomie przetargów
Ustawa o utrzymaniu
czystości i porządku w
gminach z
lipca 2011
Nowe prawo
Obecnie Po 01.07.2013
Zakłady
zagospodarow
ania
Działają jako gracze na wolnym rynku Stają się częścią szerokiego,
zaplanowanego rynku
Odbierający
odpady
należący do
samorządów
Działają na rynku gmin, do których
należą a często i szerzej. W ten
sposób gminy sama załatwia swoje
problemy
Muszą startować w przetargach bez
gwarancji wygranej (już obecnie kilka
odstępstw od reguły: Kraków,
Inowrocław, Karpacz, Krynica Zdr.)
Ustawa o utrzymaniu
czystości i porządku w
gminach z
lipca 2011
16
Nowe prawo USTAWA o GOSPODARCE
OPAKOWANIAMI i
ODPADAMI
OPAKOWANIOWYMI - II
kwartał 2013 roku
Wprowadzenie obowiązku przeznaczanie 5% przychodów organizacji odzysku na
kampanie edukacyjne i informacyjne – ma na celu wspieranie systemów
selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych poprzez uświadamianie
społeczeństwu o potrzebach, możliwościach, uwarunkowaniach takiej formy
zbierania niektórych frakcji odpadów komunalnych
Audyt recyklerów (a może też organizacji odzysku) – wprowadzenie takiego
narzędzia ograniczy szarą strefę mającą obecnie istotny udział w realizowaniu
poziomów odzysku i recyklingu a co za tym idzie spowoduje zwiększenie popytu na
pozyskiwane odpady opakowaniowe
17
Nowe prawo USTAWA o GOSPODARCE
OPAKOWANIAMI i
ODPADAMI
OPAKOWANIOWYMI - II
kwartał 2013 roku
Trwałe zlikwidowanie rozwiązania „nadwyżek” – spowoduje skokowy wzrost
potrzeb przedsiębiorców a w tym organizacji odzysku na pozyskiwane odpady
opakowaniowe w tym te pochodzące z nowych systemów zbiórki zarządzanych
przez gminy
Wejście w życie
ograniczenia
Zmniejszanie zakupów
2011 2012 2013
Zmniejszanie zakupów
2014
Wzmożone zakupy
Na obecnym etapie prac legislacyjnych trudno określić czy 2013 czy dopiero 2014 rok będzie ostatnim rokiem nadwyżek
18
Nowe prawo
USTAWA o GOSPODARCE
OPAKOWANIAMI i
ODPADAMI
OPAKOWANIOWYMI - II
kwartał 2013 roku
Porozumienia dotyczące kartonów do płynnej żywności – obecnie zbiórka tego
rodzaju odpadu jest prowadzona na zasadzie dobrowolnej, w połączeniu z celami
zbiórki nałożonymi na gminy powstaje spójniejszy system zbieranie i
zagospodarowania tego typu odpadów
Rejestr (konieczność wpisu do dnia 30 czerwca 2014 r.) – dodatkowe narzędzie
nadzorcze mogące również zwiększyć popyt na odpady opakowaniowe ale w
perspektywie długoterminowej
19
Nowe prawo USTAWA o GOSPODARCE
OPAKOWANIAMI i
ODPADAMI
OPAKOWANIOWYMI - II
kwartał 2013 roku
50% odpadów opakowaniowych z odpadów komunalnych w perspektywie 2020
roku – przedsiębiorcy będą mieli obowiązek realizowania części poziomów
recyklingu odpadami opakowaniowymi pochodzącymi z odpadów komunalnych a
co za tym idzie odpadów powstających m.in. w gospodarstwach domowych;
konsekwencją tego obowiązku będzie zapewne zwiększenie popyty na odpady
opakowaniowe pochodzące z tych źródeł
296 268 428 151
579 221
749 762
940 762
1 141 945
1 361 205
1 599 027
0
200 000
400 000
600 000
800 000
1 000 000
1 200 000
1 400 000
1 600 000
1 800 000
2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Potrzeby w zakresie recyklingu odpadów opakowaniowych z odpadów komunalnych [tony]
20
PODSUMOWANIE - Synergia trzech
ustaw
USTAWA o ODPADACH:
1. Hierarchia
postępowania z
odpadami
2. Finansowa
odpowiedzialność
przedsiębiorców
USTAWA o UTRZYMANIU
CZYSTOŚCI nakłada na
samorządy:
1. Poziomy recyklingu
(50% papieru, metali,
tworzyw i szkła do
2020 r)
2. Obowiązek edukacji
ekologicznej
USTAWA o
GOSPODARCE
OPAKOWANIAMI nakłada
na przedsiębiorców:
1. Obowiązek 50% z
odpadów komunalnych
2. 5% przychodów
organizacji odzysku na
edukację
21
PODSUMOWANIE - Synergia trzech
ustaw - FINANSE
OPŁATA od MIESZKAŃCÓW
DOPŁATY od ORGANIZACJ
ODZYSKU (za pośrednictwem
firm zbierających odpady
mogące obniżyć ich koszty)
PRZYCHODY ze SPRZEDAŻY
SUROWCÓW WTÓRNYCH (w
zależności od ich jakości i
rodzaju tych odpadów –
przychód zbierających odpady
mogący obniżyć ich koszty)
Nowy system prawny wprowadza możliwość finansowania gospodarki odpadami
komunalnymi a w szczególności odpadami podlegającymi zbiórce selektywnej jak i
działań edukacyjnych z różnych źródeł
FUNDUSZE ZEWNĘTRZNE
(Fundusze Unijne, WFOŚ,
NFOŚ…)
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ