14 Haziran’-da Eşit işeeşit ücret!

Nr. 4 | Mai 2006 | türkischErscheint als Beilage zur Zeitung «work» | Redaktion T +41 31 350 21 11, F +41 31 350 22 11 | redaktion@unia.ch | www.unia.ch

Göçmen Grevi ABD de bugün 11 Milyon kağıtsız var!

Herkeye 13. AylıkOtel ve Lokantalar da 13. aylık mücedelesi

Biz İsviçre’yiz17 Haziran’da Bern’de göçmen yürüyüşüne2 3 4

Her yıl olduğu gibi bu yılda 1Mayıs İsviçre’de çeşitli şehir-lerde geniş bir katılımla kut-landı. Bu kutlamların merke-zinde Zürih şehrinde ki et-kinlikler gene öne çıktı.

Son günlerin en çok konuşulan li-derlernden biri olan Venezuela dev-let başkanı Hugo Chavez’in canlıyayınla yapılması beklenen ko-nuşması geniş bir ilgi çekerkeni et-kiniliklere katılan on binden fazlakatılımcı çeşitli konularda tartışma-lara katılma imkanıda buldu.

Sendikaların Çağrısıİsviçre Sendikalar Birliğinin herke-se ücret zammıi ücret eşitliği adıaltında yaptığı 1 Mayıs çağrısı, özel-leştirmelere karşı sosyal devletin sa-vunulması doğrultusunda mücade-lenin yükseltilmesini gerekliğineişaret etmekteydi. Sendikalar bir yandan şirketlerini hızla artan karla-rına karşılık çalışanların ücretleri-nin son 15 yıl içinde hissedilecekdüzeyde artmadığına, satın alma g-ücünün gerilediğine dikkat çektiler.SGB başkanı P. Rechsteiner Intela-

ken’da yaptığı konuşmasında,çalışanların artan üretkenliktenpaylarına düşeni almalarının za-manın geldiğine dikkat çekti ve bu-nun gerçekleşmesi için gerekli hertürlü şartın günümüzde var ol-duğunu belirtti. Unia başkanı Vas-co Pedrine ise Winterthur’da gide-rek artan işçilerin hak arama müca-delelerinin, ayni zamanda işveren-lerin uzlaşmaz tutumlarına bir tep-ki olduğunu söyleyerek, işverenleriçin sosyal adalet kavramının gide-rek ortadan kalkmakta olduğunadikkat çekti. Gewerkschaft Kom-munikation başkanı Christian Lev-rat ise Bern’de bakan Blocher ile

Merz arasında benzerliğe dikkat çe-kerek, her yıl 500 Milyon tasarruf et-me gerekçesi ile Swisscom’unsatılmasını istemenin anlamsız ol-duğunu, çünkü bu kurumun her yılbu mikatarın üç misli daha fazla gel-ri sağladığını belritti.Zürih’te yapılan 1 Mayıs yürü-yüşüne sendikalar, bu arada özelli-kle Unia sendikası dikkati çeken ge-niş bir katılım sağlamasıda dikkatçekti. Yürüyüş sonrası Swissmetal veTheater grevlerini birer temsilcisikonuşma yaparak mücadelelerinidile getirdiler.

� M. Akyol

14 Haziran 2006

Kadınlar EylemeEşit işe eşit ücret talebininAnayasal bir hak olmasınakarşın İsviçre’de hala kadınçalışanların ücretlerinin%21 daha az olmasından ha-reketle sendikal hareket butalebin Anayasa’ya girmesi-nin yıldönümü olan 14 Hazi-ran’da tüm ülkede eylemleryapmayı planladılar.

Ayni zamnada bu yıl sendikal ha-reketin öne çıkardığu ücret zammıkampanyasının bir parçası olanbu eylemler için hazırlıklar tümhızı ile sürmekte.Sendikal hareket her ülkede ol-duğu gibi İsviçre’de de işçi haklarınancak mücadele ile kazanılılacağıbilinci ile bu haksızlığa son vere-bilmek için gerekli girişimlerde bu-lunmak istiyor. Bir avuç paraba-basının kazançlarının astronomiknoyutlara ulaşmasının toplumdayarattığı öfke ile mücadele dahaüst düzeylere çıkarılmalıdır.Bu toplumsal öfkenin ücretlerindaha adaletli hale getirilmesi içinbir kampanyaya dönüştürülmesi

doğrultusunda yapılan 14 Haziraneylemlera katılım göçmenleraçısından da önemli, çünkü ayniişi yapan göçmenlerde daha azücret almakta, bu durum kadıngöçmenler içinse iki misli dahaönemli, hem kadın olarak hemdegöçmen olarak ayrımcılığa uğra-maktalar.

14 Haziran eylemleri esas olarak 1saat iş bırakma şeklinde gerçe-kleşecek, sendikalar değişik işyer-lerinde ne zaman ve ne şekilde ey-lemler yapılacağını işyerlerindeçalışanlar birlikte planlamakt-adırlar. Bu konuda sendika büro-larından gerekli bilgiler edinilebi-lir. (Veya Unia sendikasının Inter-net sitesinden www.unia.ch)

Ücretlerde ki ayrımcılığa karşı mü-cadele edilmesini gerekli buluyor-san bu konuda Unia sendikasınınşubeleri ile bağlantı kurabilir ve ge-rekli bilgileri alabilirsin. Ücretayrımcılığı ile ilgili gerekl bilgilerayrıca aşağıdaki adresten edinile-bilir. www.lohngleichheit.ch

1 Mai 2006

1 Mayıs Kutlandı

13 Mayıs’ta Basel’de topla-nan Unia sendikası GöçmenKonferans’ına katılan 60 De-lege, bu yıl halkoyuna sunu-lacak olan Göçmen Yasası ileilgili gelişmelerin yanısıra,sendikalar tarafından yürü-tülen ücret kampanyası vesendika çalışanalarına veri-len çıkışları gündemine ala-rak tartıştı.

Göçmen Yasası’nın halkoylamasınasunulması için gerekli imzalarıntoplanmasına Unia sendikasınınverdiği desteği dile getiren Delege-ler, benzer şekilde Unia sendika-sının halkoylaması için başlatılacakkampanyaya etkin bir şekildekatılması gerektiğini dile getirdiler.Göçmen Bölümü sorumlusu V. Ale-va, bu çalışmalara büyük destek ve-ren göçmen sendika üyelerine, sen-dika adına teşekkür ederek, ‚sizlerinbu katkıları olmasaydı, bu başarıyaulaşamazdık’ dedi.Göçmen Yasası ile ilgili 24 Eylül’deyapılacak halkoylaması ile ilgili

kampanyanın 17 Haziran’da yapıla-cak Göçme Mitingi ile başlatıla-cağını duyuran V. Aleva, Unia sen-dikasının bu mitinde geniş birkatılım sağlamak için hazırlıklarınısürdürdüğünüde belirtti.

Ücret Kampanyası ve Göçmenlerİsviçre’da giderek artan sayıdaçalışanın yoksulluk sınırının altındayaşadığı gerçeğinde hareketle sen-dikaların başlattığı ücret kampan-yasının göçmenler açısından öne-mide delegeler tarafından sık sıkhatırlatıldı. ABD de göçmenlerinyürütükleri mücadeleninde özellikedüşük ücretin doğurduğu yoksu-lluktan kaynaklandığıda artık her-kes tarafından bilenen bir konu. Unia sendikasının ücret kampan-yası doğrultusunda 8 Mart’ta kadınçalışanların ücret ayrımcılığınakarşı yaptıkları eylemlerin 14 Hazi-ran’da sğreceğini belirten Unia sen-dikası yöneticisi R. Schiavi ise, sen-dikaların bu kampanyasının 23 Ey-lül’de yapılacak büyük bir mitingle

noktalanacağını, göçmenlerin buanlamda bu mitinge katkıların sonderece önemli olduğunu dile getir-di.

Sendika da çıkışlar Unia sendikasının 70 civarındaçalışanına çıkış vermeside Konfe-ransta tartışılan konular arasındaidi. Sendika merkezinde ki göçmenbölümünde çalışanların bir kısmınaçıkış verlimiş olması, göçmençalışmasını zaafa uğratacağını dilegetiren delegeler, göçmen konfe-ransının bu konuda, Zürih bölge-sinden gelen, çıkışları durudurmaönerisine destek vermesi gerektiğinisöylediler. Göçmen Bölümü yöneti-cileri delegelerin bu tesbitlerinindoğru olduğunu ancak, mali ne-denlerle çıkışların durdurulmasınınmümkün olmadığına dikkat çeke-rek, göçmen çalışmasının sendikaiçin önemli olduğunu bu nedenlebaşka çözümler aramanında gerekliolduğunu dile getirdiler.Bu tartışmaların sonunda Zürih böl-gesi göçme grubu tarafından getiri-

len öneri büyük bir çoğunlukla kon-ferans tarafından kabul edildi. Kon-ferans’ta ayrıca Unia sendikasınınSchengen Vizesinin kalkması içinyürüttüşü çalışamların Transit Vizezorunluluğunun kalkması ile ilk

başarısını elde ettiği ancak Vizenintümden kalkmasının Unia sendikasıiçin hala gündemde olduğu ve bukonuda girişimlerin sürdürülece-ğide dile getirildi.

� Hilmi Gashi

Unia Migrationskonferenz

Göçmen Konferansı

Unia sendikası göçmen konferansında tartışma.

1 Mayıs İsviçre’de de mücadele günü oldu.

ABD de Göçmen Grevi

Yönetimi ProtestoUnia sendikası ücret kampanyası

çerçevesinde çeşitli işkolu ve bölge-

lerde değişik eylemler yapmaya de-

vam ediyor. Holcim çimento tekelinin

yıllık hissedar toplantısına katılanlar

bu konu ile ilgili bir bildiri dağıtıldı. Son

bir yıl içinde Holcim’in karlarının %62

artarak 1.8 Milyar Fr. ulaştığı belirti-

len bildiride, yönetimde yer alanların

ortalama ücretlerininde ortalama 1.6

milyona çıktığına ve işyeri sahiplerin-

de biri olan T. Schmiedheiny’nin geçen

yıl cepibe tam 83 milyon net kar geç-

tiğine dikkat çekildi.

Tüm dünyada Holcim tekelinde

çalışan 60.000 işçinin geçen yıl

yaptığı üretim ise %9 oranında artmış

bulunuyor. İsviçre’de çalışan Holcim

işçileri ise yılda ortalama 50.700 Fr.,

başka bir deyişle yöneticilerden 32

misli daha az ücret almakta.

Unia sendikası şirketin hissedarların

çağrıda bulunarak, işçilerin hakları

olan gerçek bir ücret artışı sağlamak

ve sosyal bir ortamın sağlanması için

bu adaletisz duruma son verilmesi

için gerekli adımları atmalarını istedi.

Grand Hotels sefalatiSendikaların sürdürdükleri ücret kam-

panyası,pahalı otellerde çalışanların

aldıkları ücretlerin sefaletine dikkat

çeken eylemlerle sürüyor. İsviçre’ki

çok yıldızlı meşhur otellerin büyük bir

çoğunluğunun kendi çalışanlarına

karşı ne kadar ‘cimri’ oldukları Unia

sendikasının bir araştırması ile orta-

ya çıktı. Gözkamaştıran parlaklığın

ardında çalışanların sefaleti olarak

adlandırılcak bir durum sözkonusu.

Örneğin Bad Ragaz’da ki Grand Ho-

tel’de çalışan 665 işçi, bu işkolunda-

ki 13. aylıkla ilgili asgari belirlemeden

öte bir hakları bulunmamakta, yani

ancak iki yıl çalıştıktan sonra 13. aylık

tam olarak alınmakta. Geçen yıl ge-

lirlerini %3.7 oranında arttıran bu ote-

lin karları ise neredeyse %40

oranında artmış bulunuyor!

Unia sendikası bu otelde kalan

müşterileri bu durumu anlatan bir bil-

diri dağıtmak istemesi üzerine otelin

yönetimi, kendilerinin toplu iş sözlei-

mesinin gereklerini yerine getirdikle-

rini öne sürerek,bu sefaleti bir kez da-

ha savundu. İşkolunda en karlı işlet-

me olarak bilinen bir işyeri, çalışan-

larına en asgari düzeyde ücreti reva

görmekte!

EFBF Başkanı İsviçre’deAvrupa Yapı ve Ağaç İşçileri Federsa-

yonu EFBH nın başkanı Arne Johan-

sen, uluslararası ilişkileri geliştirme

amacı ile Unia sendikasının davetlisi

olarak geldiği İsviçre’de özellikle sen-

dikaların göçmen işçilerin toplumla

bütünleşmesi için gösterdikleri ça-

banın örnek alınması gereken bir

çalışma olduğunu belirtti.

Avrupalı sendikaların göçmen politi-

kalarını yeniden belirlemek için çeşitli

ülkelerde ki çalışmaları incelemeye

başladıklarını belirten EFBH başkanı,

sanılanın tersine İsviçre’de bu konu-

da önemli adımlar atıldıklarını tesbit

ettiklerini söyledi. Unia sendikasının

çeşitli şubelerini ziyaret eden Johan-

son, yapılan etkinliklere bizzat katıla-

rak gözlemlerde bulundu. Kendi ül-

kesi Danimarka’da göçmenlerin to-

plumla kaynaşması için sendikaların

bu kadar önemli bir role sahip oldu-

klarının daha bilincinde olmadıklarını

söyleyen sendikacı, Avrupa sendika-

larının bu konuda acilen harekete geç-

mesi gerektiği kanısında olduğunuda

dile getirdi.

Kɩsa kɩsa

horizonte Nr. 4 | Mai 2006 | türkisch 2

Türkiyede biri edebiyata,diğeri sinemaya damga vur-muş iki insanımızı 6 Mayısgünü kaybettik. Erdal Öz veAtıf Yılmaz artık aramızda yo-klar. Bundan 10 yıl öncebağırsak kanserine yakala-nan Öz, kanseri yenmeklekalmayıp kurucusu olduğuCan Yayınları'nın 20. yılınıda,70. doğum gününü de ku-tladı. Ölüme meydan okuyanyazar, kitaplar yayımlamayave yazmaya devam etti.İnsan odaklı sade üslubuylaTürk öykücülüğününyapıtaşlarından biriydi.

Yazı serüveni okulun Petek adlı du-var gazetesinde çıkan bu şiirlebaşladı. Varlık, Yeditepe ve Yenilikdergilerinde şiirleri ve öyküleri artarda yayımlanmaya başladı. «Siga-rayı bırakmak kadar zordu» diyetanımladığı bir kararla, şiirden vaz-geçtiğinde ise yıl 1960'tı. Aynı yıl ilk

öykü kitabı «Yorgunlar»ı çıkardı.Onu «Odalarda» adlı ilk romanı iz-ledi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fa-kültesi'nde başladığı eğitimini An-kara Hukuk Fakültesi'nde tamam-ladı. 12 Mart’la birlikte siyasal görüşle-rinden dolayı üç kez tutuklandı.Cezaevi günleri daha sonra «Kana-yan» (1973), «Yaralısın» (1973) adlıkitaplara dönüştü. Deniz Gezmiş vearkadaşlarını, «68 kuşağını gençkuşağa tanıtan en önemli kitaplararasında olan «Gülünün SolduğuAkşam» (1986) da o günlerden ya-digârdı. '95'te 23 edebiyatçınınkatkılarından oluşan «Düşünce Öz-gürlüğü ve Türkiye» adlı 'toplatılmakararı' alınan kitabı yayımladığı içinyargı önüne çıktı

Haydar Karataş’ta Atıf Yılamaz’la ilgili ölümününertesinde şunları yazdıAtıf Yılmaz «Tavan Arası RessamlarTopluluğuna» katıldığında yıl 1947

idi. Ancak o henüz sinemanınkapısından girmeden evvel sinema-ların kapısını süsleyen, seyirciyi re-sim üzerinden etkileyip salona sok-mak isteyen bir sinema afiş res-samıydı. 1950 yılında Semih Evinonu sinema afiş ressamı olarak si-nemaya sokmuş ve Atıf Yılmaz birdaha o salondan çıkmamıştı. Ta kiölünceye kadar. 56 yıl boyunca o sa-lonlarda yaşadı. 110 filmin üzerin-de film çekti. Yeşilçam sinemasınınhep dışına çıkmaya, onunkalıplarını hep zorlamaya çalıştı.

Sinamamızın UstasıAtıf Yılmaz sineması, çok çeşitli birseyir izledi. İndi, çıktı. Ancak Türki-ye’de köy yaşamının sinemaya ak-tarmadaki başarıyı arayacaksanızadres Atıf Yılmaz’dır. Onun köyyaşamını anlatan ve toplumsal içe-rikli filmlerindeki başarı göz ardıedilemez. Atıf Yılmaz’daki biçimselolgunluk sinemada rahat bir anlatıbulmuş, pek çok sinemacıya esin

kaynaklığı etmiştir.1980 sonrası kadın filmlerindekadını Yeşilçam kalıpları dışında si-nemaya aktarmayı denedi. Adı Vas-fiye, Asiye Nasıl Kurtulur, KadınınAdı Yok gibi filmlere imza attı.Keşanlı Ali Destanı, Ah Güzel İstan-bul, Selvi Boylu Al Yazmalım, KibarFeyzo, Adak, Bekle Dedim Gölgeye,Eylül Fırtınası ve son filmi Eğreti Ge-lin Atıf Yılmaz tarafından çekil-mişti.Atıf Yılmaz’ı Atıf Yılmaz yapanonun gölgesinde büyüyen ve her bi-ri kendi başına bir ekol olan Türki-ye sinemacılarıdır. Türkiye’nin eniyi sinema yönetmenleri hiç çekin-meden söylemek gerekir ki AtıfYılmaz’ın yanından çıkmıştır.Yılmaz Güney, Şerif Gönen, Ali Öz-gentürk gibi dehalara hocalıkyapmış ve onları sinemaylatanıştıran O’dur.

Nisan ayı sonunda yapılanseçimler İtalya’da bir hükü-met değişikliği getirirken,İtalya dışında yaşayan göç-men İtalyanlar içinde yeni birdönemi başlattı, bir yandanGöçmen İtalyanlar kendi tem-silcilerini doğrudan İtalyanmeclislerine gönderirken,biryandan da oy kullanmak içinülkelerine gitmek yerine bu-lundukları ülkelerde oy kul-lanma imkanına kavuştular.

Prodi liderliğinde ki Sol Birlik çok azbir farkla seçimleri kazanırken, İtal-ya dışından gelen oylar bir anlam-da seçimin sonucunu belirledi, çün-kü dünyanın çeşitli merkezlerindengelen oyların sayılması zaman alır-ken, İtalya içindeki oylar sayılmış veoy oranları hemen hemen ayni ol-muştu.

Konsolosluklarda OylamaBulundukları ülklerde ki İtalyankonsolosluklarında oy veren İtalyanseçmenleri için Meclist’e 12, Sena-to’da 6 sandalye ayrılmıştı ve bu Se-noto üyeliğinden 4 ünü kazanan solbirlik, bu sonuçla Meclis’inardından Senato’da çoğunluğusağlayabildi. Bu sonuçla Berlusconiile tarihinin en kötü dönemlerindenbirini yaşayan İtalya’da yeni birbaşlangıç mümkün oldu, üstelikgöçmen İtalyanlar’ın oyları ile.Çeşitli Avrupa ülkelerinde yaşayanİtalyan göçmenlerin temsilcisi ola-rak Senato’ya iki, Ulusal Meclis’e isedört temsilci seçildi. Bunlarda biriİsviçre’de yaşayan göçmenlerinyakından tanıdığı, ayni zamandaUnia sendikası üyesi olan ClaudioMicheloni oldu. İsviçre’de yaşayanİtalyan göçmenlerim ilerici bir ku-rumu olan Colonia Libera Italiana

in Svizzera’nın başkanı ve tüm göç-men kurumlarının bir üst kurumuolarak faaliyet gösteren Forums fürdie Integration der Migrantinnenund Migranten (FIMM) kurumu-nun Sekreteri olan Micheloni’yi bubaşarısından dolayı Unia sendikasıolarak kutluyoruz.

Seçime İlgi Büyükİlk defa bulundukları ülkede seçimekatılan İtalyan göçmenlerin seçimeilgiside büyük oldu, İsviçre’deyaşayan İtalyan göçmenlerin %50den fazlası oylarınını kullandılar veseçim önceside yoğun bir çalışmaiçine girdiler. Unia sendikası üyesiİtalyan seçmenler, bu çalışmalardaetkin çalışamaları ile dikkat çektiler. İtalyan’nın önemli televizyon ka-nallarını elinde bulunduran Berlus-coni bu avantajla İtalya dışında kigöçmenleri etkileyeceğini bekler-

ken sonuç tam tersi oldu, adeta göç-menlerin oyları İtalya’da Berlusco-ni devrini sona erdirdi.Gerek seçim sonuçları gereksedegöçmen kurumlarında ki çalışmasıile öne çıkmış olan C. Micheloni’-nin senatör seçilmesi, bir kaz dahagöçmen kurumlarının ne kadarönemli bir rol oynayabileceklerinibizlere gösterdi. Çocukluğunda ai-lesi ile birlikte İtalya’da İsviçre’ye ge-len Micheloni göçmenlerin sorun-larını en iyi bilen bir insan olarakİtalyan Senatosu’nda onların sesiolacak, böylece göçmenlerin sorun-larının bir kısmıda çözüme kavu-şacaktır. Bu doğrultuda İtalyan göç-menlerin kendi temsilcilerindenönemli bir beklenti içinde olduk-larını en azından Micheloni bil-mektedir kuşkusuz.

� M. Akyol

1 Mayıs kavramı ABD deyaşayan insanlar için heryıldan farklı bir anlam taşıdı,hükümet tarafından değişti-rilmek istenen Göçmen Ya-sası’na karşı sokaklara dö-külen özellikle Latin Ameri-kalı göçmenler, ilk göçmengrevini gerçekleştirdiler vetüm ülkede bir gün boyuncahayatı durdurdular.

Los Angeles’te ki greve katılan300.000 işçi, «Silikon, Se puede»,artık eylemin zamanı sloganları ileyürürken Chicago’da katılım400.000 civarında oldu. 75.000 işçi-nin katıldığı Denver şehrinde kigösteriye katılanlar kadar Houstonve San Diego’daki grev ve yürüyüşle-re katılım oldu.Bush hükümetinin göçmen politi-kasına karşı 25 Mart’ta Los Ange-les’te yapılan «La Gran Marcha» bü-

yük yürüyüşe katılan 750.000 gös-terici aslında 1 Mayıs’ta planlananGöçmen Grevinin başarılıgeçeceğinin bir işarati olmuştu. Bu-nu takiben 10 Nisan’da tüm ülkeçapında 94 ayrı şehirde ayni doğrul-tuda eylemler yapıldı. Bu kez göste-rilerin merkezi 500.000 kişininkatılımı ile Dallas oldu. Salt LakeMadison gibi göçmenlerin azyaşadığı şehirlerde bile katılmı40.000 lara kadar çıktı. Bu eylemle-re öğrencilerin verdiği kendi yön-temleri ile veridikleri destekte ayrıbir öneme sahipti.Gösteriler HR 4437 adı altında göç-men yasasında hükümetin getir-mek istediği değişikliklere ve artanırkçılığa karşı yapıldı. Bu yasadeğişikliği oturma izinsiz yaşayangöçmelere verilen cezalarınarttırılması doğrultusundaydı veyalnızca göçmenler değil onlarayardım edenlerinde cazalandırlması

ön görülmekteydi. Aralık ayındamecliste görüşülmeye başlanan ya-sa değişikliği ile ön görülen ceza-ların arttırılması gündemde çıkar-ken, örneğin altı yıldan fazla ABD deyaşadığını ispat eden göçmenlereoturma izni verilmeside yasayaeklendi.

11 Milyon Kağıtsız!ABD de bugün 11 Milyonun üstün-de oturma izni olmadan yaşayangöçmen olduğu dikkate alınırsa busorunun boyutu ve buna bağlı ola-rak yapılan gösterilen neden bu dü-zeylere ulaştığı daha kolay anlaşılır.1 Mayıs’ta yapılan göçme grevi ise24 saat boyunca göçmenler çalış-mazlarsa toplumsal hayat ne halegelir sorusunu toplumun gündemi-ne yerleştirmeyi amaçlamaktaydıve bu başarılı bir şekilde gerçekleşti-rilmiş oldu. Savaş karşıtı güçlerindeetkin olarak katıldığı bu gösteriler,

eloktronik imkanların desteklen-mesi ile amacına ulaşmış oldu.2004 yılında Sergio Arau tarafındanyapılan «A Day Without a Mexican»adlı filmde esinlenerek yapılan bueylemler, ABD toplumu içinde biri-ken sorunların özellike işçi ve göç-menlerin sorunlarının ne ölçülereulaştığını dünya kamuoyuna gös-terdi. Öte yandan dünyanın süpergücü olarak görülen ABD nin bu im-kanlara göçmen işçilerin ucuz emekgücünü kullanarakta ulaştığı bir kezdaha gözler önüne serildi. Tarımihizmet, temizlik sektörlerinin ucuzgöçmen işgücü olmadan çalışma-yacağı, bu sektörler olmadan da nekadar büyük imkan ve taknolojiyesahip olursa olsun bir toplumunyaşayamayacağı bu göçme grevininbizlere gösterdiği önemli bir ders ol-du.

� M. Akyol

Unia Üyesi İtalyan Senatosu’nda

İki Kayıp

Türkiye İki İnsanı Kaybetti

2003 yılında inşaat işkoluToplu İş Sözleşmesi kapsa-mından ayrılan ahşap yapı iş-verenleri ile sendikalar ara-sında sürdürülen görüşmele-rin bir sonuç vermemesi üze-rine bu güne kadar bu işko-lunda bir toplu iş sözleşmesigerçekleştirilememişti.

Mayıs ayı başında yepılan en songörüşmede ise sendikalarla işveren-ler arasında bir görüş birliği sağlandıve yeni sözleşmenin hükümetinonaylaması halinde tüm işkolunda01.01.2007 tarihi itibarı ile geçerliilan edilemesi kararlaştırıldı.

Unia sendikası, marangoz ve bo-ya,alçı işkollarından sonra bu işko-lunda sözleşmesiz durumunn sonaermesini son derece olumlu bir ge-lişme olarak değerlendirdiğiniaçıkladı. 2002 yılında inşaat işko-lunda erken emeklilik hakkı getirenyeni sözleşmenin yürürlüğe girme-sini takiben, bu hakkı kendi işko-llarında uygulamak istemeyenahşap yapı işverenleri, bu işkoluiçin ayrı bir sözleşme talebinde bu-lundular. İşverenlerin yeni sözleşmeönerisi ise çalışanlar açısındanönemli hak kayıpları anlamına ge-leceği için bu öneri sendikalartarfından red edilmişti.

Erken EmeklilikYeni bir sözleşme için Unia sendi-kası tarafından getirilen, Cumarte-si günü çalışmasının izne bağlı ola-rak %25 zamlı ödenmesi, asgariücret için sözleşmede bir model ge-tirilmesi, ücret tesbitinde bu işko-lunda çalışılan sürenin ve diğer ül-kelerde alınan diplomaların dikka-te alınması işverenler tarafından ka-bul edildi. Benzer şekilde bu işko-lunda erken emeklilik şartlarının2008 yılı ortasında kadar tesbit edi-lip en geç 2010 yılında yürülüğe gir-mesinin kabulu ile yeni bir sözleşmeiçin gerekli tüm şartlar yerine geti-rilmiş oldu. Unia sendikası AvrupaBirliği ile yapılan İkili Sözleşmeçerçevesinde giderek önem kaza-nanan serbest dolaşım ve ücre dam-pingine karşı toplu iş sözleşmeleri-nin önemli bir araç olduğuna dikkatçekerek, yeni sözleşmenin hayatageçirilmesinin işkolu açısından ha-yati önem taşıdığını vurguladı.

İsviçre’de her çalışanın 13.Aylık alma hakkı olduğu ge-nel olarak kabul edilen bir du-rumdur. Ancak yasalar bu ko-nuda bir zorunluluk getirme-mektedir,üstelik düşük ücre-tlerin yaygın olduğu otel lo-kanta gibi işkollarında 13.aylık her çalışan için henüzbir hak haline gelmemiştir.Büyük ve pahalı otellerin bi-le tüm çalışanlara 13. Aylıködemediğinde hareketleUnia sendikası,bu işkolundatüm çalışanlar için 13. Aylıkhakkı için bir kampanyabaşlattı.

Otel ve Lokanta işkolunda geçerliolan toplu iş sözleşmesine göre, birişyerinde iki yılda fazla çalışanlar13. aylık alma hakkına kavuşmak-tadırlar. 7. öalışma ayı dolana kadarbu işkolunda 13. aylık hakkı olma-makta, ikinci çalışma yılı dolmadanönce ise 13. aylığın dörtte üçünü al-ma hakkı toplu iş sözleşmesi ile be-lirlenmiştir. Unia sendikası yeni to-

plu iş sözleşmesi ile bu durumudeğiştirip, çalışmaya bailadıktansonra 13. aylık alma hakkını tümçalışanlar için talep etmektedir. Budoğrultuda yeni toplu iş sözleşmesiiçin sendikalarla işverenler arasındatoplu iş sözleşmesi görüşmeleribaşlamış bulunuyor.

Müşterilerin DayanışmasıBu talep doğrultusunda Unia sendi-kası ilk elden otel ve lokantaların butalebe destek vermesi için bir dizi ey-lemlere girişti, her müşteri bir otalveya lokantaya gittiğinde, çalışan-lara 13. aylık ödenip ödenmediğinisormaya başladı. Sendika tarafındanbastırılan Postakartları, neden tümçalışanlara 13. aylık hakkınıntanınması gerektiğini açıklamakta,bu postakartları şu adresten edini-lebilir, Unia-Zentralsekretariat, Sek-tor Tertiär, Weltpoststrasse 20, 3000Bern 15.Bu doğrultuda Unia sendikası ilkönce Bad Ragaz’daki Grand Hotelsçalışanlarına ve müşterilerine bukartları dağıtmaya başladı. Otel yö-

netiminin ortaklarının yıllık to-plantısı öncesinde ise Uniasendşkası bir basın açıklaması ya-parak, bu işkolunda herkese 13.aylık hakkı tanınmasını eleştirdi vebu otelin tüm çalışanlarına 13. aylıkhakkını talep etti.Sendikanın bu haklı talepleri işve-renler tarafından anlaşılmaz birşekilde tepki ile karşılandı. Toplu İşSözleşmesi ile ilgili yapılması gere-ken 2. görüşme işverenlertarafından tek taraflı olarak iptaledildi ve kamuoyuna yaptıkları biraçıklama ile Unia sendikasının söz-

leşme kurallarını ihlal ettiği iddia et-tiler. Bir sendikanın 13. aylık talepetmesi ve bunun için sempatik pos-ta kartı dağıtmasının hangi söz-leşme kuralını ihlal ettiği ise kimsetarafından anlaşılamadı.Unia sendikası bir an önce yenidengörüşmelere başlanması ve bu işko-lunda çalışanların haklarının işve-renler tarafından dikkate alınmasıgerektiğini dile getirirken işverenle-reden bu uzlaşmaz ve anlşılamz tu-tumlarından vazgeçme çağrısındabulundu.

horizonte Nr. 4 | Mai 2006 | türkisch 3

Ahşap Yapı İşkolunda

Yeni Sözleşme

Yeni Eğitim Düzeni

Denner’deSosyal PlanSpreitenbach’ta ki DennerDağıtım Merkezinin kapatıl-masına karşı sendikanınbaşlattığı mücadele,bir sos-yal planın gerçekleşmesi ileson buldu. Bu çerçevedeişlerini kaybeden tüm çalış-anların bir iş bulmasıda ve-rilen mücadelenin başarı-sının bir göstergesi oldu.

«Birlikte mücadelebaşarıyı getirdi» diyereksüreci özetleyen Unia sen-dikası sekreteriSiv Lehmann, işyerinin kapatıl-masına engel olunamadığını an-cak tüm çalışanlara hem bir sosyalpaln ile 9000 ila 15000 Frç çıkıştazminatı alınmasının hemde işinikaybeden 33 çalışanın tümününşu anda bir iş bulmuş olmasının,sendika ile birlikte mücadele so-nucunda elde edildiğine dikkatçekti.

Ocak ayında işyeri girişininçalışanlar tarafından bloke edil-mesi ile başlayan mücadele Uniasendikasının kararlı girişimleri ilesürüd. Başlangıçta Unia sendikasıile görüşmeyi bile kabul etmeyenişyeri yönetimi, çalışanların di-rencini kıramk için önce 9 çalışanaçıkış verdi. Çalışanlar buna bir kezdaha işyerini bloke ederek cevapverdiler. Eylem bir saati doldur-madan işyeri yönetimi tutumunudeğiştirip görüşmelere hazır ol-duğunu bildirmesi ile mücadele birdönüm noktası yaşadı.

Mücadeleye katılan Dennerçalışanları, alınan sonucun bekle-diklerinin çok ötesinde bir başarıolduğu konusunda fikir birliğin-deler. ‚Unia ile birlikte mücadeleederek, işten çıkarılmanın ve işsizkalmanın bir kader olmadığın gör-dük, bu gerçekliği tüm çalışanlarınbilmesini istiyoruz’ diyen Dennerçalışanların mücadelesi gerçektende ders alınması gereken örnek birmücadele oldu.

� M. Akyol

İsviçre’de temel eğitimdenyüksek eğitime kadar her dü-zeydeki eiğtğme yenidenşekil vercek olan yeni Ana-yasal düzenleme 21 Mayıs’taoylanarak kabul edildi. Bütünparti (SP den SVP ya) ve ku-rumlar (SGB den economie-suisse kadar) tarafından ka-bul gören bu değişikliğin er-tesinde bunun somut olarakhayata nasıl yansıyacağı so-rusuda ortaya çıktı.

Bu yeni Aanyasal düzenleme ileeğitim sistemi daha iyi bir hale migelecek, yoksa diğer pek çok Anaya-sa maddesi gibi bu değişiklikte kağıtüzerinde mi kalacak? Veya yapılanbu reform gerçekten ülkenin eğitimalanında ki reform ihtiyacına cevapverecek düzeyde mi olacak. Bu so-rular bir cevap beklerken hiç kimse-nin, gerçekten yapılması gerekenle-

ri yaptık, artık bir süre bunla idareetmek gerek demeye hakları ol-madıklarıda biliniyor.Çalışanların açısından bakıldığındayeni Anayasal düzenlemenin onla-ra yeni imkanlar getirdiği son dere-ce açık. Her şeyden önce meslekeğitiminin genel eğitimle aynideğerde kabul edilmesi önemli biradım. İsviçre’de eğitim görmüşolanların 3 te 2 sinin meslek eğiti-mi aldığı dikkate alınırsa bunun an-lamı daha iyi anlaşılır. Bazı politi-kacıların meslek eğitimini geneleğtimfrn daha değersiz gibi görme-leri elbette bu halkoylaması ile or-tadan kalkmadı, ancak bu doğrul-tuda bir adım atılmış oldu. Gene yeni Anayasal değişiklik, mes-lek eğitimini devam ettirmeaçısından da önem taşımakta, süre-kli olarak yeni tekniklerin üretimdekullanılmasının artması, çalışanlaraçısından meslek eğitiminin devam

ettirielmesini zorunlu hale getir-mekte. Bugün meslek eğitimine de-vam ettirme içini, daha öncedenmeslek eğitimi almış olmak gerekliolduğu gibi, bunun masraflarınıkarşılayacak durumda olmak gerekliidi. Mayıs ayı içinde yapılan halkoy-lması ile Anayasa’da şimdi yer alan64. Madde’ye göre ise bundan son-ra, devlet mesleki eğitimini devamettirmek isteyenlere, tıpkı geneleğitimde olduğu gibi gerekli şartlarıyaratması gerekmektedir. Her ne ka-dar bu madde kesin bir dille devle-tin bir mecburiyeti olarak formuleedilmiş olmasada, Anayasa’da yeralmasıda bir ilerlemedir.Benzer şekilde meslek eğitminin de-vamı için gerekli olan meslek eğiti-mi iznide bu değişiklikle gerçekleşti-rilmiş, ancak bu madde de, kesin birsorumluluğu işverenlere ve devletevermemiştir. Bu önemli sendikal ta-

lep bu anlamda sendikaların gün-deminde kalmaya devam edecektir.Sonuç olarak mecburi eğitim sonrasıiçin bu değişikliklerde yeterincebağlayıcı belirleme olmaması eğitimsistemi açısından bir eksikliktir. Çin-ki günümüzde giderek artan tekno-lojik gelişme çalışanları sürekli bireğitime zorlamakta. Mecburi eğitimsonrası mesleki eğitimini sürdürme

imkanı bulamayan çalışanlarınçalışma hayatında giderek zor du-rumda kaldıkları bu anlamda birgerçeklik. Bu konuda sendikal hare-ketin üzerine önemli görevlerdüşmektedrir, bu anlamda oylamasonucu sendikalar tarafından olum-lu olarak değerlendirildi.

� J.C. Schwob

Otel Lokanta işkolunda

Herkese 13.Aylık!

Göçmenlerin eğitim sorunlarınada çözüm.

Otel Lokanta işçileride 13. aylık istiyor.

phot

ocas

e

Beilage zu den Gewerkschaftszeitungen work, area, Événement syndical | HerausgeberVerlagsesellschaft work AG, Zürich, Chefredaktion: Marie-José Kuhn; Événement syndicalSA, Lausanne, Chefredaktion: Serge Baehler; Edizioni Sociali SA, Lugano, Chefredaktion:Françoise Gehring Amato | Redaktionskommission M. Akyol, M. Beja, S. Di Concilio,H. Gashi, M. Komaromi, Montaña Martín | Sprachverantwortlich Mehmet Akyol |Koordination Mira Komaromi | Layout Simone Rolli, Unia | Druck Solprint, Solothurn |Adresse Redaktion «Horizonte», Postfach, 8021 Zürich, mehmet.akyol@unia.ch

www.unia.ch

horizonte Nr. 4 | Mai 2006 | türkisch 4

Geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu yıldagöçmen kuruluşları sendikalar ve diğer ile-rici kuruluşlarla birlikte ırkçılık ve yabancıdüşmanlığına karşı bir miting düzenlediler.Biz İsviçreyiz slaganı altında yapılacak bumiting Göçme Yasası ile ilgili olarak bu yılyapılacak olan halkoylaması açısında politikolarak ta önem taşımakta. Geçen yıl yapılan10.000 kişi ile yapılan mitinge Unia sendi-kası olarak önemli bir katılım sağlandı. Buyılda en azından o kadr katılımı sağlamakUnia sendikası aöısından önem taşımakta.

Göçmen ve İltica Yasalarına Hayır!Keyfi Uygulamalara,Dıştalamacılığa Hayır!Yabancı Düşmalığına Hayır!

Bizler, İsviçre’ye nereden gelmişsek, nasıl birpasaportumuz olursa olsun, hangi statüteburada bulunuyorsak, hepimiz İsviçre’yiz.Birlikte bu topluma şekil vercek olan bizle-riz.

Mitinge katılmak isteyenler, mitinge nasılkatılabileceklerini öğrenebilmek içinUnia sendikasının şubelerine başvurabilirler.

Tüm üyelerimizi, dostlarımızı bu mitingekatılmaya davet ederiz.

Göçmen ve İltica Yasalarına Hayır!Biz İsviçre’yiz17 Haziran 2006 Cumartesi günü Saat 14.00,Waisenhausplatz Bern

Bu yıl 4 ila 7 Mayıs tarihleri arasındaAtina’da yapılan Avrupa Sosyal For-muna diğer sendikalarla birliktekatılan Unia sendikası delegasyonu,küreselleşmeye karşı mücadele için-de sendikalarında yer almasının ge-rekliliğini vurguladı.

İlk Avrupa sosyal forumu 2003 Paris'te yapıldı,ardından geçen yıl Londra’da. Sosyal forum-lar her yıl ocak ayında İsviçre'nin Davos ken-tinde toplanan Dünya Ekonomik Forumu'nabir alternatif olarak toplanmaya başladı. Heryıl Dünya Ekonomik Forumu'nun aldığı vetüm insanlığın canını o ya da bu şekilde yak-mayı başaran neo-liberal politika kararlarınada, savaş kararlarına da, çok uluslu şirketlereçekilen peşkeşlere de, dünyanın dört biryanında çok uluslu silah tacirlerinin kasalarınıdaha çok dolduran savaşlara da alternatif öne-riler getiren, Irak işgali öncesi «dünyada iki sü-per güç var, Amerika ve dünya kamuoyu» sö-zünü doğrulayan bir yapısı var sosyal forum-ların. Ancak son üç yıllık süreçte, bütün bu alter-natif politika üretimlerine ihtiyaç olan dün-ya meselelerine dair forumlarda toplantılardayapılan konuşmaların ötesine ne yazık kigeçilemiyor. Sosyal forumlar gün geçtikçe in-sanların sadece sosyalleştikleri, yalnız ol-madıklarını hissettikleri, keyifli günler geçir-dikleri etkinlik-festival-toplantı üçlüsü

arasında bir yerde durmaya başlıyor. Ancaksosyal forumların şu gelinen aşamada, insan-ların birbirleriyle tanışıp, sohbet ettikleri, bir-likte konser izleyip, birkaç tek attıkları ve bir-birlerinin ülkeleri hakkında bildiklerindenfazlasını öğrendikleri bir alan gerekliliğide or-tada.

Sendikaların KatkısıSendikaların bu anlamda Sosyal Forumlarakatıkısı bu anlamda önem kazanmakta,başlangıçta sosyal forumlara gözlemci olarakkatılan sendikalar, giderek katılımı önemse-meye başladılar. Unia sendikasının yanısıradiğer ülkelerden gelen sendika delagsyonları,Forum’da uluslararası tekellerin rolüne dikkatçeken Multiwatch gibi projelerle somut gi-rişimlerin sahipleri oldular.Belçika, İtalya, Fransa’da sendikalar büyük birdelegasyonla Foruma katılırken, diğer ülkler-den sendikaların katılımı tek tek sendikalardüzeyinde oldu. Neo Liberal politikalara al-tarnatif arayan sendikaların Foruma dahaçok önem verdikleride göze çarptı. Sendika-ların önerisi ile, Temmuz ayında Cenevre’deyapılacak Dünya Ticaret Örgütü toplantısınaparalel bir sendikal seminer, Eylül ayında sa-vaş karşıtı ortak bir eylem ve Avrupa boyu-tunda bir göçmen günü yapılması gibi öneri-ler Forum tarafından benimsendi ve bu ko-nuda girişimlerde bulunuldu.

� M. Akyol

Unia Sosyal Forum’da

İsviçre’de, özellike almancakonuşulan kantonlarda, Bakan Blo-cher tarafından kışkırtılan politikalarsonucu oturma izni olmayan göç-menlere yönelik uygulamaların gi-derek artmasını protesto etmek içinyapılan yürüyüş Unia sendikası gibikuruluşlar atrafında geniş destekgördü ve kağıtsızlara oturma izni ve-rilmesi bir kez daha kamuoyuna du-yuruldu.

Oturma izni olmayan göçmenlerin geniş ola-rak katılımı ile yapılan yürüyüş, bu durumdaolanların her gün karşılaştıkları polis kontro-lu, yaşam hakkının ellerinden alınması gibisorunların, onların insan haklarını nasılkısıtladığını gözler önüne serme imkanı ya-rattı. Oturma izni olmayan, ‚sans papier’ di-ye adlandırılan göçmenler her gün bir adlisuçlu gibi yaşamanın artık dayanılmayacakbir duruma geldiğini yaptıkları konuşmalar-la dile getirdiler.

Kağıtsızların TalepleriYürüyüşe katılanlar bu sorunun aşağıdaki ta-leplerin yerine getirlmesi ile bir çözüme ka-vuşturulması gerektiğini belirttiler,� Kağıtsızlara oturma ve çalışma izni� Kağıtsızların yurtdışı edilmelerinin durdu-

rulması

Yürüyüş her gün yaşanılan olaylarda biriolan, Basel’da St. Anton kiliseni sığınan Mar-tinaz ailesinin sınırdışı edilmek istenmesinekarşı yapıldı. Yıllardan beri bu kilisede

yaşayan 4 çocuklu bu aile Basel kanton yö-netimi tarafından sınırdışı edilmek isteniyor.Yürüyüş sonunda bir knuşma yapan Unia sen-dikası sekreteri R. Schiavi, yaşanan bu türolayların, Göçmen ve İltica yasasına neden 2sefer hayır oyu verilmesinin gerektiğini göz-ler önüne serdiğini vurguladı. ABD de ayni ko-nuda yürütülen mücadeleyi dile getiren diğerbir kaşıtsızın konuşmasıda sık sık alkışlarla vedayanışma sloganları ile kesildi.Unia sendikası diğer çalışanlar gibikağıtsızlarında haklarına sahip çıkarak önem-li bir sendika talebin sürekl takipçisi olmayadevam etmektedir.

� Salvatore Di Concilio

Basel’de yapılan yürüyüş.

Sans-Papiers

Kağıtsızlara Oturma İzni!