Upload
others
View
15
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
OBRAZOVNI POLITIKINA OP[TINA
VRAP^I[TE
Skopje, 2008
OBRAZOVNI POLITIKINA OP[TINA
VRAP^I[TE
Proekt:Unapreduvawe na obrazovanieto vo op{tinite
OBRAZOVNI POLITIKI NA OP[TINA VRAP^I[TE
Bro{urata e izrabotena od:Neset Dauti, Op{tinski inspektor za obrazovanie
Stru~ni sorabotnici:Zoran Uzunov, konsultant za obrazovni politiki Merita Kuli, konsultant za strate{ko planirawe
Lektura:Suzana Stojkovska
Grafi~ki dizajn:Biljana Mihajlovska
Tira`:40
Bro{urata e rezultat na realizacija na proektot "Unapreduvawe na obrazovanieto voop{tinite“ {to go realizira{e Makedonskiot centar za gra|ansko obrazovanie (MCGO)vo periodot fevruari 2006 do fevruari 2008 godina. Ovaa bro{ura be{e ovozmo`enaso poddr{ka od Institutot za trajni zaednici (ITZ) preku fondovi na Agencijata naSoedinetite Amerikanski Dr`avi za me|unaroden razvoj (USAID).
Mislewata {to se ovde izrazeni im pripa|aat na avtorite i ne gi odrazuvaat stavo-vite na Makedonskiot centar za gra|ansko obrazovanie (MCGO), Institutot za trajnizaednici (ITZ) ili na Agencijata na Soedninetite Amerikanski Dr`avi za me|unaro-den razvoj (USAID). Isto taka, spomenuvaweto na trgovski marki ili komercijalniproizvodi ne pretstavuva poddr{ka ili preporaka za koristewe.
CIVIL SOCIETY STRENGTHENING PROJECT
V o juli 2005 godina Makedonija usvoi paket zakoni za de-centralizacija vo osnovnoto i vo srednoto obrazova-nie. Toa pretstavuva{e golema promena bidej}i na op{-
tinite im se prenesoa pogolem del odgovornostite, pred s¢vo oblasta na administriraweto i finansiraweto na u~i-li{tata.
Makedonskiot centar za gra|ansko obrazovanie (MCGO)ve}e 4 godini kontinuirano raboti na dolgoro~ni proekti po-vrzani so jaknewe na kapacitetite na raznite subjekti vo sek-torot na obrazovanieto. Poseduvaj}i go iskustvoto MCGO goinicira{e proektot Unapreduvawe na obrazovanieto voop{tinite ~ija glavna cel e zajaknuvawe na kapacitetot navrabotenite vo op{tinite, u~ili{tata i nevladinite orga-nizacii da odgovorat na novite predizvici.
Vo ovaa bro{ura se sodr`ani op{tinskite obrazovnipolitiki, kako i akcionite planovi izraboteni od pretstav-nici od razli~ni sektori od 10 op{tini. Vo nea se poso~eniproblemite koi{to proizleguvaat od neadekvatnata infra-struktura ili, pak, pregolemiot broj na u~enici vo oddelniu~ili{ta, razli~nite sostojbi vo centralnite i vo podra~-nite u~ili{ta, urbanite nasproti ruralnite zoni, struktu-rata na nastavniot kadar, sodr`ani se prioritetite na de-luvawe ~ija cel e da se podobri kvalitetot na nastavniot pro-ces ili da se podobrat uslovite za rabota; preporakite zanabquduvawe i evalvacija, kako i metodite preku koi }e se
zgolemi transparentnosta na op{tin-sko nivo za site aktivnosti povrzaniso procesot na obrazovanieto.
So cel da se promovira i prakti~-no da se primeni decentraliziraniotna~in na odlu~uvawe na nivo na sekojaop{tina se formiraa op{tinski telaza obrazovanie (OTO). Vo ovie tela ak-tivno u~estvuvaat pretstavnici na op{-tinite (prete`no od sektorite za obra-zovanie i za kultura), pretstavnici navospitno-obrazovniot kadar od osnov-nite u~ili{ta, kako i pretstavnici nanevladiniot sektor koi{to aktivno de-luvaat na poleto na obrazovanieto na
PORAKA DO ^ITATELOT
3Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
4 Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
op{tinsko nivo. ^lenovite na OTO od 10-te op{tini, preku strukturiranproces, gi realiziraa fazite na procena na potrebite na u~ili{tata,
izvr{ija rangirawe i izbor na prioritetite zemaj}i gi predvid prilikitei predizvicite koi{to se specifi~ni za sekoja op{tina. Pri sprovedu-vaweto na proektnite aktivnosti, op{tinite imaa mo`nost prakti~no da goprimenat modelot koj im be{e prezentiran za izgotvuvawe na op{tinskiteobrazovni politiki.
Vo tekot na realizacijata na proektot, od fevruari 2006 do fevruari2008, bea postignati slednite reazultati: vospostaveni se mre`i me|u pret-stavnicite na u~ili{tata, pretstavnicite na NVO sektorot i op{tinskiotkadar vo 10 op{tini vo Makedonija, u~ili{tata i NVO, zajaknati se kapaci-tetite na vrabotenite vo op{tinskite tela za obrazovanie, definirani sestrate{kite planovi vo koi{to sekoja od op{tinite gi istakna prioriteti-te za intervencija.
Proektot be{e realiziran so poddr{ka od Institutot za trajni zaed-nici (ITZ) preku fondovi na Agencijata na Soedinetite Amerikanski Dr`a-vi za me|unaroden razvoj (USAID), a e rezultat na izvonrednata sorabotkaso 10 op{tini vklu~eni vo proektot: Vrap~i{te, Ki~evo, Ko~ani, Mavrovoi Rostu{e, Negotino, Radovi{, Saraj, Sveti Nikole, Strumica i ^a{ka.
P rocesot na decentralizacija vo Republika Makedonijapodrazbira prenesuvawe na pogolemi nadle`nosti odcentralnata na lokalnata vlast. Ovoj proces go opfati
i obrazovanieto kako najzna~aen segment na op{testvoto {tozna~i prenesuvawe na nadle`nostite od Vladata i MON nalokalno nivo.
Procesot se odviva vo fazi, a prvata faza zapo~na na 1juli 2005 godina, koga op{tinite po~naa da gi dobivaat novi-te ingerencii. Vo ovaa faza lokalnata samouprava ja pre-zede odgovornosta vrz sopstvenosta na u~ili{nite objekti,nivnoto odr`uvawe, prevozot na u~enicite, {to se realizi-ra so sredstva od namenski dotacii, greeweto na u~ili{niteobjekti i drugo.
So vtorata faza po 1 juli 2007 godina op{tinite ja pre-zedoa odgovornosta i za nastavniot kadar i drugiot person-al obezbeduvaj}i sredstva od blok - dotacii. So ovie nad-le`nosti lokalnata vlast se vklu~i direktno vo nosewetoodluki za procesot na obrazovanieto so {to se nametnuvapotrebata za soodvetno menaxirawe so obrazovanieto.
So prezemaweto na novite nadle`nosti lokalnata sa-mouprava stanuva glaven ~initel vo procesot i telo koe{toodlu~uva vo odnos na obrazovanieto. So ovie nadle`nostiOp{tinata dobi soznanija za sostojbata na obrazovanieto,kvalitetot na nastavniot kadar, uspehot na u~enicite, sos-tojbata na objektite, dvi`eweto, sledeweto na nastavata nau~enicite, potrebata od kontinuirano obrazovanie na nas-tavniot kadar i ostanatite vklu~eni vo obrazovniot proces,potrebnite finansiski sredstva, so {to mo`e da se gradirealna strategija za obra-zovanieto vo na{ata Op{-tina. Za site ovie aktiv-nosti strategija gradi gra-dona~alnikot na Op{ti-nata koj ima formiranoOp{tinsko telo.
1. VOVED
5Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
6 Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
Op{tina Vrap~i{te se protega pome|u gradovite Tetovo i Gostivar, vozapadniot del na RM, odnosno na teritorijata od [ar Planina i Polog,zafa}aj}i povr{ina od 192 km2. Vkupen broj na `iteli 31100. Spored nacio-nalnata struktura, Op{tinata pretstavuva multietni~ka sredina vo koja-{to `iveat Albanci, Turci, Makedonci i dr. Kon Op{tinata gravitiraat inaselenite mesta: Vrap~i{te, Dobridol, Gradec, Negotino, Senokose, \ur-|evi{te, Lomnica, Kali{te, Gorjane, Toplica, Galate, Zubovce, Vrawovce iNovo Selo. Vo ~etiri pogolemi sela ima centralni u~ili{ta, i toa: Vrap-~i{te, Dobridol, Negotino i Gradec, a podra~ni u~ili{ta do osmo oddele-nie ima vo selata: Kali{te, \ur|evi{te, Lomnica, Toplica, a do ~etvrtooddelenie vo selata: Vrawovce, Zubovce, Galate i Gorjane. Stepenot na ob-razovnata stapka e vo porast, a toa }e bide pri~ina da se razvivaat indus-triskite kapaciteti.
Brojot na naselenite mesta pro{ireno vo MZ e 15, a vo sferata na ob-razovanieto e so 4 centralni i 9 podra~ni u~ili{ta. Nastavata se odvivana tri jazici, i toa: albanski, turski i makedonski jazik.
U~ili{nite objekti se, glavno, vo dobra sostojba, so isklu~ok na sta-rata zgrada vo s. Vrap~i{te i dotraenosta na stariot u~ili{ten objekt vos.Negotino. Potrebata za odr`uvawe na u~ili{nite objekti e prioritet, bi-dej}i ima nedostig na finansiski sredstva. Nastavniot kadar e zna~itelenpo broj od rodnite mesta od Op{tinata, no ima i koi patuvaat od Gostivari od Op{tina Bogoviwe. Vo Op{tina Vrap~i{te nema mati~no sredno u~i-li{te, no sredno obrazovanie ve}e 30 god. se izveduva vo isturenite para-lelki na gimnazijata od Gostivar koi se smesteni vo s. Negotino i toa od Ido IV godina kade eden del od zavr{enite osnovci prodol`uvaat so obra-zovanieto vo ovie paralelki, a drugite vo gradovite Gostivar i Tetovo.
OP[TI PODATOCI
Brojot na u~enicite zapi{ani na po~etokot na u~ebnata2007/2008 god. vo OU "Mehmed Derala“ - s. Gradec e 677 vo 28paralelki. Ova u~ili{te ima samo edno podra~no vo s. Gor-jane so kombinirana paralelka od I do IV oddelenie so 5 u~e-nici. U~ili{teto samostojno funkcionira od 1991 godina, soodobrenie od MON br. 10-1465/8. Kako u~ili{te e lociranosred selo, nastavata celosno se odviva na albanski jazik.
U~enici od 6-godi{na vozrast I oddelenie se 57,ma{ki-33 i `enski-24.
Oddelenskata nastava ja sledat 301 u~enik, ma{ki-164 i `enski-137.
Predmetnata nastava ja sledat 319, ma{ki-175 i`enski-144.
Vo podra~noto u~ili{te vo s. Gorjane ima kombini-rana paralelka od I do IV oddelenie so 5 u~enici odkoi 3 ma{ki i 2 `enski.
Brojot na u~enicite vo poslednite 10 godini e vo opa|a-we, ne samo zaradi odliv na naselenieto, tuku i zaradi na-maleniot natalitet.
Spored analizite na novoroden~iwata, vo s. Gradec 1995godina se rodeni 80 novoroden~iwa od koi 42 `enski, 1996godina 90 novoroden~iwa od koi 38 `enski, 1997 godina 97novoroden~iwa od koi 46 `enski, 1998 godina 84 novoro-den~iwa - 35 `enski, 1999 god. 80 novoroden~iwa - 40 `en-ski, 2000 godina 70 novoroden~iwa - 34 `enski, 2001 godina58 novoroden~iwa - 28 `enski, 2002 godina 62 novoroden~i-wa - 27 `enski, 2003 godina 57 novoroden~iwa - 24 `enski,2004 godina 80 novoroden~iwa - 40 `enski, 2005 godina 61novoroden~iwa - 26 `enski i 2006 godina 57 novoroden~iwa- 25 `enski.
2. BROJ NA U^ENICI PO U^ILI[TA NA TERITORIJATA NA OP[TINATA
7Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
OU „Mehmed Derala“ - s. Gradec
8 Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
Zabele{ka:Vo ni`ite oddelenija od 363 u~enici ostanale 350 u~enici, a vovi{ite oddelenija od 319 u~enici ostanale 310 u~enici.
OU "Naim Fra{eri“ - s. Negotino ima 509 u~enici vo 25 paralelki, novo svojata u~ili{na mre`a gi ima i ~etirite podra~ni u~ili{ta do VIIIoddelenie, i toa:
PU vo s. Senokose so 285 u~enici i 14 paralelki;
PU vo s. Kali{te so 168 u~enici i 9 paralelki;
PU vo s. \ur|evi{te so 79 u~enici i 9 paralelki;
PU vo s. Lomnica so 96 u~enici i 9 paralelki.
Vkupniot broj na u~enici vo ovaa u~ili{na mre`a e 1 137 u~enici vo 66paralelki.
Brojot na u~enicite na 6-godi{na vozrast vo ova u~ili{te so podra~-nite u~ili{ta e 106 u~enici vo 6 paralelki.
Oddelenskata nastava ja sledat 511 u~enici vo 38 paralelki, a pred-metnata nastava 520 u~enici vo 28 paralelki.
Odlivot na u~enicite e zabele`an i vo ova u~ili{te, a isto taka ibrojot na novoroden~iwata e vo opa|awe: 1995 godina vo ovie sela se ro-deni 168 od koi 72 `enski, 2006 godina novoroden~iwa ima 116 od koi 60`enski, od kade se gleda deka ima opa|awe vo poslednata dekada.
Oddelenie Broj na paralelki
Broj na u~enici
Prvo odd. (6 godini) 3 57
Prvo odd. (7 godini) 3 +1 Gorjane 74+1 vo POU
Vtoro oddelenie 3 57
Treto oddelenie 3 57
^etvrto oddelenie 3 95+4 vo POU
Petto oddelenie 3 73
[esto oddelenie 3 74
Sedmo oddelenie 3 85
Osmo oddelenie 3 87
Vkupno 28 677
OU „Naim Fra{eri“ - s. Negotino
9Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
Zabele{ka:Vo OU "Naim Fra{eri“ ima golem odliv na u~enici i toa vo prvotopolugodie na 2007/08 godina:- prvo odd. od 106 ostanale 81 u~enik;- vtoro odd. od 110 ostanale 105 u~enici;- treto odd. od 132 ostanale 104 u~enici;- ~etvrto odd. od 141 ostanale 121 u~enik, {to zna~i vo ni`ite od
617 u~enici ostanale 534 u~enici. No, vo vi{ite oddelenija brojotna u~enicite e postabilen i toa plus za eden u~enik.
OU "Sali Lisi“ - s. Dobridol ima 764 u~enici vo 30 paralelki i vosvojata u~ili{na mre`a ima samo edno podra~no u~ili{te, i toa:
PU vo s. Toplica so 173 u~enici vo 9 paralelki, ili vkupniot brojna u~enici vo ova u~ili{te e 937 u~enici vo 39 paralelki.
Brojot na u~enicite na 6-godi{na vozrast e 73 vo 4 paralelki.
Ni`ite oddelenija - 398 u~enici vo 20 paralelki.
Predmetna nastava - 466 u~enici vo 18 paralelki smetano sopodra~noto u~ili{te vo s. Toplica.
I od ova u~ili{te ima odliv na u~enici vo poslednata dekada i toa vo1995 god. Vo Dobridol i Toplica se rodeni 148 novoroden~iwa od koi 83`enski, a vo 2006 godina ima drasti~no namaluvawe na novoroden~iwata irodeni se 49 od koi 28 `enski.
Oddelenie Broj na paralelki
Broj na u~enici
Prvo odd. (6 godini) 6 106
Prvo odd. (7 godini) 8 110
Vtoro oddelenie 8 132
Treto oddelenie 8 128
^etvrto oddelenie 8 141
Petto oddelenie 8 144
[esto oddelenie 7 136
Sedmo oddelenie 6 128
Osmo oddelenie 7 112
Vkupno 66 1137
OU „Sali Lisi“ - s. Dobridol
10 Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
Zabele{ka:Vo ni`ite oddelenija od 471 u~enik ostanale 459 u~enici, a vovi{ite oddelenija od 466 u~enik ostanale 442 u~enici.
OU "^ede Filipovski“ - s. Vrap~i{te nastavata se izveduva na trijazici: albanski, turski i makedonski jazik, i toa:
albanski nastaven jazik - 339 u~enici vo 18 paralelki;
turski nastaven jazik - 418 u~enici vo 18 paralelki;
makedonski nastaven jazik - 42 u~enici vo 5 paralelki.
Vo svojata u~ili{na mre`a gi ima i ovie podra~ni u~ili{ta:
PU vo s. Vrawovce so nastava na albanski jazik od I do IV oddele-nie ima 46 u~enici vo 4 paralelki;
PU vo s. Zubovce so nastava na makedonski jazik od I do IV oddele-nie ima 9 u~enici vo 3 paralelki;
PU vo s. Galate so nastava na makedonski jazik od I do IV oddele-nie ima 12 u~enici vo 2 paralelki, ili vkupniot broj na u~enici voova u~ili{te e 866 u~enici vo 50 paralelki.
Isturenite paralelki na gimnazijata se 7 so 214 u~enici od I do IV go-dina.
Oddelenie Broj na paralelki
Broj na u~enici
Prvo odd. (6 godini) 4 73
Prvo odd. (7 godini) 4 96
Vtoro oddelenie 5 101
Treto oddelenie 4 98
^etvrto oddelenie 4 103
Petto oddelenie 5 102
[esto oddelenie 5 124
Sedmo oddelenie 4 130
Osmo oddelenie 4 110
Vkupno 39 937
OU „^ede Filipovski“ - s. Vrap~i{te
11Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
I vo na{ata Op{tina brojot na u~enicite se namaluva osobeno voridsko-planinskite sela bidej}i mladite svojata egzistencija ja obez-beduvaat vo zapadnite zemji i so sebe gi nosat i semejstvata.
Brojot na u~enici na 6-godi{na vozrast e 76 u~enici so podra~niteu~ili{ta vo 7 paralelki.
Oddelenska nastava sledat 447 u~enici vo 30 paralelki.
Predmetna nastava sledat 419 u~enici vo 37 paralelki.
Brojot na novoroden~iwata e vo opa|awe vo poslednata dekada, i toa:1995 godina Albanci - 47 od koi 18 `enski, Turci - 52 od koi 21 `enski iMakedonci - 6 od koi 4 `enski, vkupno 105 od koi 43 `enski. Vo sporedbana 2006 godina 36 Albanci od koi 11 `enski, 33 Turci - 16 `enski i 3novoroden~iwa Makedonci od koi 2 `enski.
Oddelenie Broj na paralelki
Broj na u~enici
Prvo (6 god.) Albanci 2 24
Prvo (1-6 god.) Turci 2 37
Prvo (1-6 god.) Albanci 1 Vrawovce 11
Prvo (1-6 god.) Makedonci 2 Zubovce-Galate 4
Prvo (1-7 god.) Albanci 2 34
Prvo (1-7 god.) Turci 2 35
Prvo (1-7 god.) Makedonci - Zubovce-Galate 5
Prvo (1-7 god.) Albanci - Vrawovce 5
Vtoro - Albanci 2 29
Vtoro - Turci 2 40
Vtoro - Makedonci 1 2
Vtoro - Albanci 1 13
Vtoro - Makedonci - Zubovce-Galate 2
Treto - Albanci 2 38
Treto - Turci 2 59
Treto - Makedonci - 1
Treto - Albanci 1 Vrawovce 5
Treto - Makedonci 1 Zubovce-Galate 5
^etvrto - Albanci 2 34
^etvrto - Turci 2 47
^etvrto - Albanci 1 Vrawovce 12
^etvrto - Makedonci 2 Zubovce-Galate 5
Vkupno 30 447
12 Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
Zabele{ka:Vo ova u~ili{te brojot na u~enicite e namalen za samo 2 u~enici.
Vkupniot broj na u~enici na nivo na Op{tinata e 3 476, i vo central-nite i vo podra~nite u~ili{ta, so 184 paralelki.
Oddelenie Broj na paralelki
Broj na u~enici
Petto - Albanci 2 41
Petto - Turci 2 51
Petto - Makedonci 1 11
[esto - Albanci 2 44
[esto - Turci 2 52
[esto - Makedonci 1 6
Sedmo - Albanci 2 51
Sedmo - Turci 2 43
Sedmo - Makedonci 1 7
Osmo - Albanci 2 44
Osmo - Turci 2 54
Osmo - Makedonci 1 15
Vkupno 50 866
Za realizacija na nastavnata programa vo ova u~ili{tese anga`irani 47 nastavnici.
Nastavata se izveduva vo dve smeni, a opfateni se iu~enicite od 6 - godi{na vozrast.
Vo vi{ite oddelenija se vklu~eni 25 nastavnici, a voni`ite 22.
Stepen na stru~na sprema na nastavniot kadar i nacio-nalna pripadnost:
Site vraboteni vo nastavniot proces se od albanskanacionalnost.
Nastavata se izveduva na albanski jazik.
Za realizacija na nastavnata programa vo ova u~ili{tese anga`irani 88 nastavnici, tuka ne se vklu~eni tehni~kiotpersonal i upravata, odnosno vkupno vraboteni vo ova u~i-li{te se 99.
Nastavata se izveduva vo dve smeni, a opfateni se iu~enicite na 6-godi{na vozrast.
Stepen na stru~na sprema na nastavniot kadar i nacio-nalna pripadnost:
3. STRUKTURA NA NASTAVNIOT KADAR
13Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
OU „Mehmed Derala“ - s. Gradec
OU „Naim Fra{eri“ - s. Negotino
VSS: 23 vraboteni od koi 15 `eni
V[SS: 18 vraboteni od koi 2 `eni
SSS: 6 vraboteni od koi 2 `eni.
VSS: 34 vraboteni od koi 14 `eni
V[SS: 26 vraboteni od koi 8 `eni
SSS: 28 vraboteni od koi 9 `eni.
14 Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
Nastavata se izveduva na albanski jazik.Site vraboteni vo nastavniot proces se od albanska nacionalnost
osven edna vrabotena od makedonska nacionalnost so V[SS.
Za realizacija na nastavnata programa vo ova u~ili{te se anga`irani65 vraboteni, vklu~uvaj}i go i tehni~kiot personal.
Nastavata se odviva vo dve smeni, a opfateni se i u~enicite na 6-godi{na vozrast.
Stepen na stru~na sprema na nastavniot kadar i nacionalna pripadnost:
Site vraboteni se od albanska nacionalnost.Nastavata se izveduva na albanski jazik.
Za realizacija na nastavnata programa vo ova u~ili{te se anga`irani72 vraboteni, vklu~uvaj}i go i tehni~kiot personal.
Stepen na stru~na sprema na nastavniot kadar
Nastavata vo ova u~ili{te se izveduva vo dve smeni, a opfateni se iu~enicite na 6 - godi{na vozrast.
Nastavata se izveduva na tri nastavni jazici, i toa: albanski jazik,turski jazik i makedonski jazik.
Nastavniot kadar redovno posetuva obuka za doobu~uvawe na seminar-ite organizirani od Biroto za razvoj na obrazovanieto, a ima u~ili{ta koise vklu~eni vo programata ^ekor po ~ekor i sledat seminari.
Vkupniot broj na nastavnici vo oddelenskata nastava e 104 od koi 88Albanci, 10 Turci i 6 Makedonci, a vo vi{ite oddelenija se vklu~eni 138nastavnici od koi 116 Albanci, 15 Turci i 7 Makedonci.
Kadarot koj nema adekvatno obrazovanie se studenti koi studiraat ilise pri krajot na studiite.
OU „Sali Lisi“ - s. Dobridol
OU „^ede Filiposki“ - s. Vrap~i{te
VSS: 40 vraboteni od koi 23 `eni
V[SS: 18 vraboteni od koi 3 `eni
SSS: 7 vraboteni od koi 4 `eni.
VSS: 44 vraboteni od koi 20 `eni
V[SS: 22 vraboteni od koi 11 `eni
SSS: 6 vraboteni od koi 2 `eni.
15Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
Strukturata na nastavniot kadar vo Op{tinata e dobra so isklu~ok vocentralnite u~ili{ta, a vo podra~nite e so mali propusti, bidej}i uslovi-te za patuvawe se ote`nati.
Vo site u~ili{ta nastavniot kadar gi ispolnuva uslovite za izvedu-vawe na nastavniot proces osven vo OU "Naim Fra{eri“ - s. Negotino, pod-ra~nite u~ili{ta imaat problemi, odnosno daleku se od centralnoto u~i-li{te, no vo bliska idnina }e se re{i i ovaa pojava.
Vo Op{tina Vrap~i{te prevoz na u~enici ima samo vo OU "^ede Fili-poski“ - Vrap~i{te i toa za vi{ite oddelenija od podra~noto u~ili{te ods. Vrawovce.
ZAKLU^OK
O bjektite na u~ili{tata se relativno dobri, nopove}eto od niv imaat potreba za mali investicii so{to postojano }e se podobruvaat uslovite za odvivawe
na nastavata i }e se nadminat lo{ite sostojbi za izveduvawena nastavniot proces.
U~ili{nata zgrada e locirana vo centarot na seloto.Isto~niot del ili starata zgrada e izgradena 1974 godina, adrugiot del, odnosno noviot del e izgraden vo osumdesettitegodini i ima 15 u~ilnici od koi 3 se koristat kako kabinetiza informatika, za likovno i kabinet za fizika i hemija.
Ima i 5 administrativni kancelarii, kancelarija zanastavnicite, u~ili{na biblioteka, kako i druga prostorijaza ~uvawe na sredstvata za higiena. Povr{inata na u~ili{-teto e od 2 006 m2. U~ili{ten prostor so dvorot e 5 145 m2 ka-de {to e locirana i fiskulturnata sala koja po~na so iz-gradba 1991 godina, no e nedovr{ena. Od strana na upravatana ova u~ili{te ima dobra aktivnost za odr`uvawe i sekojagodina so dobrovolni sredstva se otstranuvaat nedostato-cite taka {to sekoja u~ebna godina ima nov pottik za rabota.No, ovaa zgrada ne gi ispolnuva prostornite uslovi i zatoaima potreba od nova u~il{na zgrada.
Ova u~ili{te ima i podra~no u~ili{te vo s. Gorjane.Ovaa zgrada ima samo edna u~ilnica i del za ~uvawe nasredstvata za higiena. Zgradata e nova, no ne e odr`uvanakako {to treba.
U~ili{nite zgradi vo s. Negotino se izgradeni od po-odamna, odnosno starata zgrada e od 1957 godina, dotraena ei od porano ne gi ispolnuva prostornite uslovi, zatoa 1965
4. ANALIZA NA USLOVITE VO U^ILI[NITE OBJEKTI
16 Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
OU „Mehmed Derala“ - s. Gradec
OU „Naim Fra{eri“ - s. Negotino
17Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
izgraden e drugiot del koj{to, isto taka, ne gi ispolnuva prostornite us-lovi, bidej}i brojot na u~enicite be{e vo porast. Kako objekti se stari,so stara stolarija, tavanite pa|aat i toa mo`e da se zabele`i sekoj den. Vo1986 godina tavanot padna za vreme na nastavata, no, za sre}a, nema{e po-vredeni u~enici. Vo ova selo izgraden e i nov u~ili{ten objekt so dobro-volni sredstva od gra|anite na s. Negotino, no objektot e nedovr{en. Objek-tot e izgraden 1990 godina, a opremen e samo podrumot i prizemjeto pri {tose koristat podrumot za kabinet po informatika, a prizemjeto vo prvatasmena za u~enicite od vi{ite oddelenija, popladne za u~enicite od gim-naziskite paralelki na gimnazijata od Gostivar so nad 215 u~enici. Imainicijativa za dovr{uvawe na ovoj u~ili{ten objekt, no u{te ne e najdeninvestitor za dovr{uvawe na objektot so {to bi se re{il problemot soprostorot za izveduvawe na nastavata vo ova selo.
PU vo s. Senokose - u~ili{nata zgrada e dobro uredena i ima dobriuslovi za izveduvawe na nastavata, objektot e vo centarot na seloto i imaprizemje i kat, no izgradbata i ureduvaweto e gra|anska inicijativa taka{to dr`avata nema pomognato za objektot, no i tuka se javuvaat problemi nasanitarniot jazol koj vnatre vo objektot ne e prakti~no izveden pa ima mi-rizba od toaletite.
PU vo s. Kali{te - objektot e izgraden 1974 god. od tvrd materijal, noova u~ili{te e vo ridsko-planinsko podra~je i ima problemi so odr`u-vaweto osobeno so krovot i stolarijata, iako so napor na vrabotenite sesozdavaat uslovi za izveduvawe na nastavata.
PU vo s. \ur|evi{te - i ova u~ili{te e vo ridsko-planinski del, aobjektot e monta`en izgraden vo 1996 god., uslovi za izveduvawe na nasta-va ima, no problem e sanitarniot jazol, izgraden kako polsko vece.
PU vo s. Lomnica - i ovoj objekt e vo ridsko-planinsko selo i e odd-ale~en od centralnoto u~ili{te, objektot e sreden, gi ispolnuva usloviteza izveduvawe na nastavata, no problem e i sanitarniot jazol koj e voraspa|awe i pretstavuva opasnost za u~enicite.
Objektot na ova u~ili{te e idealen za izveduvawe na nastavata, imaprizemje i kat i dobro se odr`uva. Problemot vo ova u~ili{te e nedovol-niot u~ili{ten prostor {to onevozmo`uva izveduvawe na nastavniot pro-ces kako {to e planirano, spored planot i programata za osnovno obrazo-vanie, iako ima kabineti za informatika, biologija i hemija, kako i u~i-li{na biblioteka. Upravata na ova u~ili{te ima pokrenato inicijativa zapro{iruvawe za u~ili{niot objekt, no dosega nema odgovor, a nemaweto fi-nansiski sredstva ja onevozmo`uva aktivnosta.
Vo sklop na ova u~ili{te e i podra~noto u~ili{te vo s. Toplice, koegi ispolnuva uslovite za izveduvawe na nastavniot proces.
OU „Sali Lisi“ - s. Dobridol
18 Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
Ova u~ili{te ima dva objekti za izveduvawe na nastavata, edniot eizgraden 1947 god, koj e dotraen i vo koj so te{kotii se izveduva nastavniotproces, a drugiot objekt e vo podobra forma i se pravat napori za odr`u-vawe iako ima nedovolen u~ili{ten prostor za izveduvawe na nastavniotproces. Vo ova u~ili{te nastavata se odviva na tri jazici, i toa: albanskijazik, turski jazik i makedonski jazik. Objektot e prizemje i kat, i osven u~il-nici ima i kabineti po informatika, biologija i hemija. Potrebite na ovau~ili{te se za pro{iruvawe na objektot, bidej}i nema dovolno u~ili{tenprostor za izveduvawe na nastavata.
PU vo s. VrawovceOvoj objekt gi ispolnuva uslovite za izveduvawe na nastavniot proces
i se izveduva nastava samo za ni`ite oddelenija, bidej}i vi{ite patuvaatvo centralnoto u~ili{te vo s. Vrap~i{te.
PU vo s. ZubovceObjektot e idealen za izveduvawe na nastavata iako brojot na u~eni-
cite mnogu mal - 9 u~enici.PU vo s. GalateObjektot vo ova selo e vo raspa|awe, a u~enicite se preseleni vo ob-
jektot na MZ. USAID so svoi sredstva ima donirano i objektot e obnoven, no,za `al, go koristi MZ na ova selo, a ne u~enicite, odnosno decata na s. Ga-late. I tuka brojot na u~enicite e sosema mal i e vo opa|awe - ima 12 u~e-nici.
Spored ~len 125 od Zakonot za osnovno obrazovanie, finansirawe nadejnosta na obrazovanie se obezbeduva od buxetot na RM, pri {to sredstva-ta se raspredeluvaat po op{tinite po pat blok-dotacii i namenski dota-cii. Op{tina Vrap~i{te ne e vo vtorata faza na decentralizacijata.
OU „^ede Filiposki“ - s. Vrap~i{te
P reku metodot na definirawe na silnite i slabite stra-ni, mo`nostite i zakanite, OTO pri Op{tina Vrap~i{-te gi definira{e strate{kite celi za unapreduvawe
na obrazovanieto.
________________________
* SWOT (Strenghts, Weaknesses, Opportunities, Threats) - izrazot e prezemen od an-gliskoto jazi~no podra~je. Vo prevod zna~i: Silni strani, Slabi strani, Mo`-nosti i Zakani i pretstavuva metod za analiza na sostojbite, procesite i po-javite pri planirawe i izgotvuvawe na strate{ki dokumenti.
5. SWOT * ANALIZA
19Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
SILNI STRANI SLABI STRANI
Relativno dobri uslovi nau~ili{nite zgradi
Anga`irawe na obrazovnatapolitika za nastavniotkadar
Celosna posvetenost naobrazovanieto
Sorabotka me|u u~ili{tata iOp{tinata, sovetite nau~ili{tata i sovetite naroditelite
Dosega dovolen broj u~enici
Nedostatok od soodvetninastavnici po informatika,muzi~ko, osobeno vopodra~nite u~ili{ta i dr.
Nedostatok na u~ili{naoprema, biblioteka, kabinetii vo centralnite i vopodra~nite u~ili{ta
Nemawe na uslovi za izvedu-vawe na fizi~ko obrazo-vanie i dr.
MO@NOSTI ZAKANI
Sredno stru~no obrazovanie
Lokalna strategija za obra-zovanie
Finansii od donatori, NO,gra|anska iniciativa, odOp{tinata, od vrabotenitevo stranstvo
Sorabotka so MON i so siteop{tini
Osipuvawe na u~enicite
Buxetot-finansiite
Permanentno sozdavawe povolni uslovi i implemen-tacija na novi metodi za unapreduvawe na obrazovanietovo Op{tina Vrap~i{te.
1. Podobruvawe na kvalitetot na obrazovanieto prekuprofesionalen razvoj na obrazovniot kadar.
2. Opremuvawe na u~ili{tata so sovremena tehnologijai laboratorii, kabineti po informatika i drugi so-vremeni nagledni sredstva za izveduvawe na nasta-vata.
3. Podobruvawe na infrastrukturata, sportskiteobjekti i dr.
4. Podobrena sorabotka na relacijata nastavnik -roditel - u~enik.
5. So otvorawe na paralelki za sredno stru~no u~i-li{te, obrazovanieto da se prilagodi na potrebitena pazarot na trudot.
6. Podobruvawe na bezbednosta na u~enicite so vos-postavuvawe monitoring sistem vo u~ili{tata i vosorabotka so roditelite da se unapreduva sistemotna obrazovanieto.
7. Inicijativa osven gimnazija da se promovira srednostru~no obrazovanie, so prilagoduvawe na potrebitena pazarot na trudot.
Zabele{ka:
Kako ruralna op{tina pravime napori da gi otstranime sla-bite strani za pokvalitetno izveduvawe na nastavata, no se soo-~uvame so dolgovi od porane{nite strukturi na op{tinite Nego-tino, Polo{ko i Vrap~i{te, {to zna~i }e treba investicii vo ob-razovanieto za podobruvawe na infrastukturnite objekti, bidej}ise vo lo{a sostojba za izveduvawe na nastavata ili se dotraeniili nema dovolen prostor za izveduvawe na nastavniot proces.
6. STRATE[KI CELI
20 Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
STRATE[KA CEL
STRATE[KI ZADA^I
I ako ne sme vo vtorata faza na decentralizacijata, se-pak o~ekuvame finansirawe na obrazovniot proces nanivo na Op{tinata, i toa: kako blok-dotacii sredstva
dobieni od Vladata na RM, a za li~niot dohod na vrabote-nite od MON i MF.
7. FINANSIRAWE NA OBRAZOVANIETO VO OP[TINA VRAP^I[TE
21Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
S trate{kiot dokument na Op{tinata za obrazovnite po-litiki bi bil uspe{en dokolku se vklu~at site rele-vantni faktori vo zaednicita kako mesnite zaednici,
sovetite na u~ili{tata, sovetite na roditelite, nevladiniorganizacii i site gra|ani. Nositel na planiranite aktiv-nosti }e bide Op{tinata, odnosno lokalnata samouprava soadministracijata, a u~estvoto vo planiraweto i gradewetoso me|usebna doverba, razbirawe vo celata zaednica, osta-nuvaat klu~ni za uspehot i vo fazata na ostvaruvaweto.
Vo procesot na nabquduvawe na celiot proces planira-no e da u~estvuvaat Komisijata za obrazovanie pri Sovetotna Op{tinata, Sovetot na Op{tinata i gradona~alnikot, sooperativno dejstvuvawe za implementacija od strana na Od-delenieto za obrazovanie i prosvetniot inspektor kakoformalno-pravni organi i tela.
OTO kako neformalno telo svojata uloga ja gleda voprocesot na sproveduvawe na obrazovnite politiki, za krei-rawe i sproveduvawe na proekti, aplicirawe i izrabotka napredlozi za lokalen ekonomski razvoj, u~ili{tata i NVO.
Sekoj dokument od vakov vid e javno dostapen na site koise ili }e bidat zainteresirani, }e bide objaven i vo Slu`-beniot glasnik na Op{tinata, veb-stranicata, lokalnite me-diumi, pe~atni i elektronski, sredbi so gra|anite kako kam-pawa za zapoznavawe na mesnoto naselenie kakva e nivnatauloga vo implementacijata na obrazovnite politiki. Blago-darenie na obukite koi{to bea organizirani, ~lenovite naOTO se spremni da bidat nositeli i na operativniot del odkampawata.
Op{tinski inspektorza obrazovanie
Neset Dauti
8. SPROVEDUVAWE NA OBRAZOVNITE POLITIKI NA OP[TINA VRAP^I[TE, TRANSPARENTNOST, MONITORING I EVALVACIJA
22 Obrazovni politiki na op{tina VRAP^I[TE
1. VOVED .................................................................................. 5
2. BROJ NA U^ENICI PO U^ILI[TA NA TERITORIJATA NA OP[TINATA ............................. 7
3. STRUKTURA NA NASTAVNIOT KADAR ............................ 13
4. ANALIZA NA USLOVITE VO U^ILI[NITE OBJEKTI ..............................................................................16
5. SWOT ANALIZA .................................................................. 19
6. STRATE[KI CELI .............................................................. 20
7. FINANSIRAWE NA OBRAZOVANIETO VO OP[TINA VRAP^I[TE ..............................................21
8. SPROVEDUVAWE NA OBRAZOVNITE POLITIKI NA OP[TINA VRAP^I[TE, TRANSPARENTNOST, MONITORING I EVALVACIJA ......................................... 22
SODR@INA