Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
OCENA BEZPIECZEŃSTWA INFRASTRUKTURY TRAMWAJOWEJ
NA PRZYKŁADZIE MIASTA GDAŃSKA
Jacek Szmagliński, Marcin Budzyński, Kazimierz Jamroz, Krystian Birr, Sławomir Grulkowski
Charakterystyka sieci tramwajowej w Gdańsku
➢ Sieć tramwajowa, obok linii Szybkiej Kolei Miejskiej stanowi szkielet sieci transportuzbiorowego Gdańska.
➢ Dziennie z transportu tramwajowego korzysta około 290 tys. pasażerów, co stanowi około45% udział przewozów ZTM w Gdańsku.
➢ Największe potoki pasażerskie występują na odcinkach łączących dzielnice Wrzeszcz i Zaspęze Śródmieściem oraz pomiędzy Śródmieściem, a Chełmem.
➢ Długość torów zarządzanych przez ZTM w Gdańsku wynosi 116,4 km toru pojedynczego(100,2 km stanowią tory szlakowe, 16,3 km tory węzłowe).
➢ W większości torowiska w Gdańsku są wydzielone z jezdni i prowadzone w pasie rozdziałupomiędzy jezdniami (66,3% torowisk) lub asymetrycznie obok jezdni (23,7%). Odcinki ztorami tramwajowymi w jezdni to 8,5%. Odcinki niezależne w stosunku do drogi to 1,5%.
Charakterystyka sieci tramwajowej w Gdańsku
Główne problemy istniejącej infrastruktury tramwajowejw Gdańsku:➢niedostosowanie do potrzeb skali i zakresu prac
utrzymaniowych i konserwacyjnych, źle utrzymywanelinie tramwajowe bardzo szybko się degradują,
➢nowocześniejsze tramwaje źle współpracują z trasamiprojektowanymi według przepisów z latosiemdziesiątych,
➢perony i tramwaje nie są wzajemnie dostosowane, takaby zapewnić możliwość wykorzystania przez osobyniepełnosprawne na wózkach bez koniecznościrozkładania ramp.
Kartogram potoków pasażerskich na sieci tramwajowej w
Gdańsku w ciągu doby dla roku 2016 (źródło: Gdański Model
Podróży 2016
➢ przejazdy z płyt gumowych, stosowane powszechnie na liniach tramwajowych, mająniewielką odporność na uszkodzenia zmęczeniowe w przypadku ciężkiego ruchudrogowego.
➢ liczne zagrożenia w ruchu drogowym, ryzyko wystąpienia wypadków związanych z innymipojazdami i pieszymi
➢ Człowiek – pasażer, kierowca, motorniczy, pieszy, rowerzysta
➢ Pojazd – tramwaj, autobus, samochód, rower
➢ Infrastruktura – torowisko, droga, trakcja
➢ Ruch – interakcja w obrębie skrzyżowań, przejść dla pieszych, przejazdów rowerowych
➢ Otoczenie – nadzór, warunki atmosferyczne, przepisy
Klasyfikacja zagrożeń – grupy czynników wpływających na bezpieczeństwo
➢ zadymienie, pożar, eksplozja
➢wybuch paniki
➢porażenie prądem elektrycznym
➢wykolejenie
➢wypadek z udziałem pasażera
➢ kolizja/wypadek pomiędzy tramwajami
➢ kolizja/wypadek tramwaju z innym pojazdem
➢ kolizja/wypadek z pieszym
➢najechanie na przeszkodę na torach
Klasyfikacja zagrożeń – najczęściej występujące zagrożenia
w ruchu tramwajowym
➢ocena stanu technicznego i bezpieczeństwa w czasie obchodu torów wykonanego przezautorów na liniach tramwajowych,
➢analizy statystyczne dotyczące wypadków i awarii występujących na sieci tramwajowej,
➢akcja ankietowa oraz wywiady przeprowadzone wśród motorniczych,
➢analiza konfliktów w ruchu drogowym,
➢ocena ryzyka – identyfikacja najbardziej zagrożonych odcinków
Weryfikacja zagrożeń
Ocena stanu technicznego
Do oceny stanu technicznego torów tramwajowych w Gdańsku przyjęto następującą klasyfikację:
➢ Stan krytyczny oznacza stan, w którym parametry geometryczne toru zostają wielokrotnie oraz wsposób ciągły i znaczny przekroczone, a elementy nawierzchni wymagają natychmiastowej wymiany.Dalsza eksploatacja jest niebezpieczna dla zdrowia i życia pasażerów i motorniczych oraz groziuszkodzeniem taboru (ok. 1 km długości torów).
➢ Stan bardzo zły oznacza stan, w którym parametry geometryczne toru są znacznie przekroczone aelementy nawierzchni wymagają natychmiastowej wymiany. Dalsza eksploatacja jest niebezpieczna dlazdrowia pasażerów i motorniczych (ok. 2 km długości torów).
➢ Stan zły oznacza stan, w którym parametry geometryczne toru są przekroczone na znacznej długości aelementy nawierzchni wymagają wymiany (ok. 4 km długości torów).
➢ Stan przeciętny oznacza stan, w którym parametry geometryczne toru są przekroczone na znacznejdługości.
➢ Stan dobry oznacza stan, w którym parametry geometryczne są co najwyżej punktowo przekroczone,torowisko jest stabilne, ale zabrudzone (np. nieoczyszczone rowki szyn, niewielkie zachwaszczenie).
➢ Stan bardzo dobry oznacza stan, w którym parametry geometryczne są co najwyżej punktowoprzekroczone, torowisko jest stabilne i czyste.
Ocena stanu technicznego
▪ Stan krytyczny
▪ Stan bardzo zły
▪ Stan zły
▪ Stan przeciętny
▪ Stan dobry
▪ Stan bardzo dobry
Ocena stanu technicznego
▪ Stan krytyczny
▪ Stan bardzo zły
▪ Stan zły
▪ Stan przeciętny
▪ Stan dobry
▪ Stan bardzo dobry
Ocena stanu technicznego
▪ Stan krytyczny
▪ Stan bardzo zły
▪ Stan zły
▪ Stan przeciętny
▪ Stan dobry
▪ Stan bardzo dobry
Ocena stanu technicznego
Ocena bezpieczeństwa ruchu drogowego – inspekcja brd
Najczęstsze błędy i mankamenty infrastruktury tramwajowej:
➢ prowadzenie linii tramwajowej w jezdni, bez jej wydzielenia, co skutkuje pojawianiem siępieszych na jezdni, którzy wsiadają lub wysiadają z tramwajów
➢ brak zabezpieczenia przystanków tramwajowych przed skutkami najechania na peronpojazdów samochodowych,
➢ brak zabezpieczeń przed przekraczaniem w dowolnych, nie wyznaczonych miejscach,torów tramwajowych i jezdni przez pieszych,
➢ brak sygnalizacji świetlnej dla pieszych na przejściach przez tory tramwajowe, szczególnieprzy występowaniu przekrojów drogowych typu 2x2 z torowiskiem w pasie dzielącym,
➢ zły stan techniczny oznakowania dedykowanego infrastrukturze tramwajowej,➢ brak wyposażenia przejść dla pieszych przez w urządzenia dla osób niewidomych i
niedowidzących,➢ przeszkody w obrębie skrzyżowań – np. słupy trakcyjne, oświetleniowe,➢ ograniczenia widoczności,➢ zagrożenia w przypadku wykolejenia się tramwaju na pochyleniach podłużnych.
Ocena bezpieczeństwa
Ocena bezpieczeństwa
Ocena bezpieczeństwa – pochylenia podłużne na obiekcie inżynierskim, ryzyko katastrofy w ruchu drogowym
Analiza statystyczna – zdarzenia na sieci tramwajowej
803
194 161 14994
36 34 150
100200300400500600700800900
Ko
lizje
Pro
ble
my
zn
apię
ciem
Wyk
ole
jen
ia
Pro
ble
my
zsi
eci
ą
Wyp
adki
Aw
arie
infr
astr
ukt
ury
Wyp
adki
wp
oje
ździ
e
Inn
e
Licz
ba
zdar
zeń
Na podstawie analizy baz danych dotyczącychzdarzeń niebezpiecznych na sieci tramwajowej wGdańsku stwierdzono, że:➢ na sieci tramwajowej występują liczne punkty i
odcinki krytyczne, w których zachodzizwiększone ryzyko zdarzenia zagrażającemu życiuuczestników ruchu drogowego,
➢ konieczne jest podjęcie natychmiastowychdziałań, których efektem będzie istotnezmniejszenie liczby wypadków i kolizji w skalicałego miasta, a w szczególności we wskazanychpunktach i odcinkach krytycznych,
➢ od 2015 roku występuje silnie rosnąca tendencja liczby wykolejeń, która wynikać może zpogarszającego się stanu technicznego torowisk tramwajowych oraz niewystarczającegojego utrzymania – należy podjąć działania zmierzające do zmiany tej tendencji.
Analiza statystyczna
1318
33
0
10
20
30
40
2015 2016 2017
Licz
ba
zdar
zeń
Rok
Liczba wykolejeń w latach
10486 90
0
50
100
150
2015 2016 2017Licz
ba
zdar
zeń
Rok
Liczba awarii sieci trakcyjnej
Analiza statystyczna
141 148167
187160
16 21 19 20 18
0
50
100
150
200
2013 2014 2015 2016 2017
Licz
ba
zdar
zeń
Rok
Liczba kolizji i wypadków
Analiza statystyczna
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Zder
zen
ie p
oja
zdó
w b
ocz
ne
inn
e
Naj
ech
anie
na
pie
szeg
o
Zder
zen
ie p
oja
zdó
w t
yln
e
Zde
rzen
ie p
oja
zdó
w c
zoło
we
Wyw
róce
nie
się
po
jazd
u
Wyp
adek
z p
asaż
ere
m
Naj
ech
anie
na
słu
p, z
nak
Naj
ech
anie
na
po
jazd
un
ieru
cho
mio
ny
Naj
ech
anie
na
bar
ierę
och
ron
ną
Licz
ba
zdar
zeń
wypadki kolizje
Analiza statystyczna
92
8
18
11Udział sprawców kolizji [%]
kierowca pieszypasazer innekierowca tramwaju
Ankiety wśród motorniczych na temat problemów i zagrożeń
➢ Jednym z pytań umieszczonych w ankiecie było wskazanie 3 najbardziej wedługankietowanego niebezpiecznych lokalizacji na sieci tramwajowej w Gdańsku i opisaniaźródła zagrożenia.
➢ Lokalizacja punktówniebezpiecznych w znacznejczęści pokrywała się zewskazaniami z inspekcjistanu technicznego ibezpieczeństwa ruchu.
➢ Wśród źródeł zagrożeńdominowały: możliwośćwystąpienia kolizji zpojazdem, możliwośćpoślizgu oraz możliwośćwystąpienia kolizji z pieszym
73
6457
45
1914 14 13 13
6
0
10
20
30
40
50
60
70
80
mo
żliw
ość
ko
lizji
zp
oja
zdem
mo
żliw
ość
po
śliz
gu
mo
żliw
ość
ko
lizji
z p
iesz
ym
zły
stan
to
ru lu
b r
ozj
azd
u
bra
k za
be
zpie
cze
nia
prz
ed
wyk
ole
jen
iem
inn
e
bra
k w
ido
czn
ośc
i
nie
spra
wn
ość
urz
ąd
zeń
ster
ow
ania
ru
chem
nie
spra
wn
ość
urz
ąd
zeń
ster
ow
ania
ro
zjaz
dam
i
du
że p
och
ylen
ie t
oru
nu
mb
er o
f re
spo
nse
s
Ankiety wśród motorniczych
Ankiety wśród motorniczych
społeczne LZDT indywidualne KZDP
[zdarzeń/1 mln tramw.] [tys. zł/1 mln pasaż.]
1 Unii Europejskiej
2 Hucisko
3 3 Maja - Nowe Ogrody
4 Pętla Siedlce
5 Pętla Przeróbka
6 Pętla Pasanil
7 Stogi Plaża
8 Piastowska
9 Brama Oliwska
10 Opera
11 Krzyżanowskiego
12 Pętla Strzyża
13 Pętla Oliwa
14 Pomorska - Chłopska
15 Pętla Jelitkowo
16 Pętla Zaspa
17 Hallera- Mickiewicza
18 Hallera - Kliniczna
19 Węzeł Kliniczna
20 Hallera - Uczniowska
21 Brzeźno Plaża
22 Węzeł Brzeźno
23 Oliwska - Rybołowców
24 Władysława IV - Zajezdnia Nowy Port
25 Plac Wolności
26 Groddecka
27 Witosa - Sikorskiego
28 Rakoczego - Bulońska
29 PKM Brętowo
30 Myśliwska
Nr
węzłaNazwa węzła
Ryzyko
Ryzyko oszacowano metodą reaktywną napodstawie danych ze zdarzeń drogowych
bardzo małe
małe
średnie
duże
bardzo duże
Ryzyko
Klasyfikacja ryzyka
Inspekcja torowisk tramwajowych pod względem stanu technicznego i stanubezpieczeństwa, ocena ryzyka na sieci tramwajowej, badania ankietowe oraz analizykonfliktów pozwoliły na zidentyfikowanie licznych zagrożeń dotyczącej infrastrukturytramwajowej. W związku z tym zalecane jest podjęcie działań, których celem jestpoprawa bezpieczeństwa użytkowników transportu tramwajowego oraz innychuczestników ruchu drogowego. Do takich działań należą:
➢ szczegółowa analiza bezpieczeństwa ruchu w punktach kolizyjnych ruchutramwajowego z ruchem innych pojazdów, oraz pieszych i rowerzystów, oceniającapoprawność zastosowanych rozwiązań (widoczność, oznakowanie, organizacja ruchuitd.) oraz określająca stopień ryzyka wystąpienia zdarzenia (wypadku, kolizji),
➢wdrożenie działań doraźnych w miejscach występowania bardzo dużego ryzykawystąpienia zdarzeń, poprawiających bezpieczeństwo ruchu np. dodatkowegooznakowania poziomego i pionowego, w tym sygnalizatorów ostrzegawczych,
➢prowadzenie szkoleń motorniczych, dotyczących bezpieczeństwa ruchu,
Podsumowanie
➢uruchomienie kampanii edukacyjnych kierowców i pieszych, uświadamiających oparametrach ruchu pojazdów szynowych,
➢weryfikacja efektywności utrzymania odpowiedniego poziomu sprawnościnawierzchni torowej, sterowanie rozjazdami, sygnalizacji świetlnej, sieci trakcyjnejoraz jej zasilania, a także dodatkowe oznakowanie miejsc szczególnie narażonych nauszkodzenie sieci przez pojazdy ciężarowe,
➢podjęcie działań zmierzających do poprawy standardów infrastruktury w zakresie:zwiększenia widoczności pomiędzy tramwajem i innymi użytkownikami ruchudrogowego (kierowcy, piesi i rowerzyści), polepszenia percepcji systemu i informacjadla innych uczestników ruchu (lepsze rozpoznanie strefy ruchu tramwajowego,odpowiednie oznakowanie pionowe i poziome, sygnalizacja świetlna), oraz ochrony(zabezpieczenie poprzez wygrodzenia, bariery, usuwanie przeszkód) oraz poprawastanu technicznego torowisk,
➢ szczegółowa ocena ryzyka na odcinkach o większych pochyleniach podłużnych (5% iwięcej).
Podsumowanie
[email protected]@pg.edu.pl
Dziękujemy za uwagę