Odrzivo upravljanje kisnicom

7/28/2019 Odrzivo upravljanje kisnicom

1/23

ODRIVO UPRAVLJANJE KINICOMUputstvo za infiltraciju i koritenje

BaudirektionKanton ZrichAWEL Amt frAbfall, Wasser, Energie und Luft


2/23

Izdava:

Centar za ekologiju i energiju

M. i . Crnogorevia 8, 75000 Tuzla

Tel: 035/249 310, fax: 035/249 311

www.ekologija.ba

Autori:

Alma Kovaevi, koordinatorica projekta

Demila Agi, direktorica Centra za ekologiju i energiju

U pripremi uestvovali:

Muamer Hajdarevi, kantonalni inspektor za okoli TK

Hidajet Ribi, kantonalni inspektor za vode TK

Jazid Ferhatbegovi, komunalni inspektor, opina Tuzla

Nedim Mujki komunalni inspektor, opina Lukavac

Suada Alji, komunalni inspektor, opina ivinice

tampa:OFF-SET tamparija Tuzla

Publikacija je realizirana u saradnji saUredom za zatitu okolia kantona Cirih, vicarska.

Abfall, Wasser, Energie und Luft

BaudirektionKanton ZrichAWEL Amt fr


3/23

ODRIVO UPRAVLJANJEKINICOMUputstvo za infiltraciju i koritenje

Tuzla, QRYHPEDU2012.


4/23

www.ekologija.ba

SADRAJ

1. UKRATKO O BROURI .............................................................................................. 1

2. PUTEVI KINICE ......................................................................................................... 3

3. INFILTRACIJA KINICE ............................................................................................. 4

3.1. ULOGA TLA KOD INFILTRACIJE ......................................................................... 4

3.2. NAJVANIJI KORACI ZA USPJEAN POSTUPAK .............................................. 5

3.3. TEHNIKA UPUTSTVA ZA IZGRADNJU INFILTRIRAJUEG SLOJA ................ 6

3.4. RAZLIITI PRIMJERI INFILTRACIJE ................................................................... 6

4. KINICA U DOMAINSTVIMA ................................................................................... 8

4.1. KORITENJE KINICE U DOMAINSTVIMA ...................................................... 8

4.2. INFILTRACIJA I KORITENJE KINICE .............................................................. 9

4.3. SAKUPLJANJE, KORITENJE, INFILTRACIJA I PREIAVANJE KINICE ... 10

4.4. INFILTRACIJA KINICE SA I OKO STAMBENIH OBJEKATA ............................. 11

4.5. KINICA KAO STRUKTURNI ELEMENT NASELJA ............................................. 11

5. KINICA U INDUSTRIJSKOM AREALU .................................................................... 12

5.1. INFILTRACIJA KINICE ........................................................................................ 12

5.2. POVRINA NA KOJU PADA KIA, NAIN ZBRINJAVANJA ............................... 13

6. DODATNI RAZLOZI ZA INFILTRACIJU ..................................................................... 14

6.1. KORITENJE GRANINIH ZONA ........................................................................ 14

6.2. VIESTRUKO KORITENJE ZELENIH POVRINA ............................................. 14

7. PRIMJERI DOBRE PRAKSE ...................................................................................... 15

7.1. INFILTRACIJA U UDUBINAMA ............................................................................. 15

7.2. INFILTRACIJA NA RAVNIM POVRINAMA ......................................................... 16

8. ZAKLJUAK ............................................................................................................... 17

LITERATURA .............................................................................................................. 18


5/23

www.ekologija.ba 1

1. UKRATKO O BROURI

Svrha izdavanja broure o odrivom upravljanju, infiltraciji i koritenju kinice je da se na saet islikovit nain zainteresiranim pojedincima, kao i ekspertima, industriji i medijima u Bosni iHercegovini ukae na mogunosti pravilnog upravljanja kinicom u svakodnevnom ivotu i radu.Upravljanje kinicom je neophodno u firmama, kolektivnim i individualnim stambenim objektima,

okunicima, cvjetnjacima, batama, manjim i veim poljoprivrednim gazdinstvima, parkovima,ulinim i pjeakim plonicima, hidrantima i slino.

Sama tehnologija prikupljanja,odvoenja i skladitenja kinice vrloje jednostavna. Prikupljena kinicaviestruko se upotrebljava, a njenokoritenje je isplativo. Osnovutehnologije prikupljanja i infiltracijekinice ine drenani sistem kanala

za prikupljanje i odvoenje ispremnici (rezervoari) za kinicu.

Broura daje graanima izaposlenim u firmama koji upravljajukinicom dovoljno informacija ovanosti infiltracije i koritenjakinice, kao i ekolokom efektu ifinansijskim utedama do kojihmoe dovesti njeno koritenje. Slika 1.Tipian spremnik za kinicu

Koritenje kinice dovodi do smanjenja svakodnevnih trokova za upotrebu vode udomainstvima iz sistema javnog vodosnabdijevanja. Rizici od sua na povrtnim i voarskimpovrinama, poljoprivrednim gazdinstvima, staklenicima mogu se znatno ublaiti krozkontinuirano navodnjavanje na relativno jednostavan i jeftin nain, koritenjem sakupljene kiniceu rezervoarima.

Sakupljanje i koritenje kinice u velikoj mjeri pomae u smanjivanju zavisnosti od gradskevode u urbanim, a posebno u ruralnim naseljima. Egzistencija poljoprivredne proizvodnje se umnogome oslanja na kine padavine, kao jedinu mogunost navodnjavanja poljoprivrednih ipovrtlarskih povrina u toku sunih perioda. U osnovi, radi se o odrivim projektima razvoja i

ouvanja vodnih resursa.

Broura je namijenjena zaposlenima u industriji, poljoprivredi, voarstvu, vlasnicima individualnihi kolektivnih stambenih objekata i svim drugim koji ele dati svoj doprinos u obogaivanju vodnihresursa. Broura im nudi niz praktinih i slikovnih prikaza prikupljanja, skladitenja, mnogostrukeprimjene, infiltracije i odvoenja kinice.

Radi lakeg razumijevanja u nastavku dajemo opis osnovnih pojmova.

Atmosferska (oborinska) voda

Voda iz atmosfere, koja dospijeva na zemlju padavinama (kia, snijeg, grad, magla) najistija jeprirodna voda. Ova voda, pored apsorbovanih gasova iz vazduha (O, N i CO 2) sadri organske i


6/23

2 www.ekologija.ba

neorganske materije, ija koliina i sastav zavise od okolne atmosfere. U okolini naselja iindustrijskih centara u atmosferskim padavinama nalaze se sumpor-vodonik, SO2, SO3, esticepraine, ai i dr. U blizini mora u atmosferskoj vodi nalazi se i neto rastvorenog natrijum-hlorida. Ukupan sadraj soli u atmosferskoj vodi, u nenaseljenim oblastima, kao i u krajevimabez termoelektrana ili velikih industrijskih postrojenja, ne prelazi vrijednost 3-5 mg/l. Atmosferskavoda u blizini velikih naselja i/ili velikih industrijskih ili termoenergetskih postrojenja sa znaajnom

emisijom gasovitih materija dostie vrijednost ukupnog sadraja soli i od 50 mg/l. Veoma je mekai po svojim karakteristikama je slina destilovanoj vodi.

Povrinske vode

Rijeni tokovi, jezera, mora i bare sadre preteno nerastvorene mehanike neistoe organskogi neorganskog porijekla i neto rastvorenih soli (sa izuzetkom morske vode). Osobine povrinskihvoda zavise od toga da li se radi o stajaim, tekuim ili morskim vodama. Stajae vode, posebnojezera i bare, mogu imati kiseli karakter usljed gasova i kiselina nastalih raspadanjem biljaka iostataka ivih organizama. Osobine povrinskih voda odreene su vrstom tla kao i koliinom iosobinama podzemnih i atmosferskih voda, kao i koliinom industrijskih i komunalnih otpadnih

voda koje se u njih ulijevaju. Koliina i osobine voda u rijekama i jezerima mijenjaju se usljedpadavina, topljenja snijega i dr. Rijene vode sadre relativno malu koliinu rastvorenih soli -najvie 500-600 mg/l, dok vode mora i okeana sadre znatno vie- priblino 35 g/l.

Podzemne vode

Poniranjem atmosferskih i povrinskih voda kroz tlo nastaju podzemne vode, pri emu se,prolazei kroz razliite slojeve zemljine kore, preiavaju od mehanikih primjesa, ali pri tomrastvaraju niz soli. Lako rastvorljive soli, kao to su natrijum-hlorid (NaCl), natrijum-sulfat(Na2SO4), magnezijum-sulfat (MgSO4) tom prilikom direktno se rastvaraju. Teko rastvorljive soli,kao to su karbonati magnezijuma, kalcijuma i gvoa (MgCO

3, CaCO

3, FeCO

3) rastvaraju se

zahvaljujui prisustvu ugljen-dioksida (CO2) u vodi. Kao rezultat ovih reakcija obrazuju sebikarbonati Ca, Mg, Fe, disocirani na katione Ca2

+, Mg2++ i Fe2

+ i anione HCO3-. Prisustvo

rastvorenih silikata u vodi posljedica je dugotrajnog djelovanja vode na silikate i alumino-silikate(granit, kvarc i dr.) u prisustvu organskih kiselina. Ukupan sadraj soli u podzemnim vodamadostie vrijednosti 1500-2000 mg/l.

Slika 2. Kruenje vode u prirodi


7/23

www.ekologija.ba 3

2. PUTEVI KINICE

U prirodnom vodenom ciklusu vei dio oborinskih voda e da ponire (infiltrira) u prirodi, a samomali dio e biti povrinski usmjeren u odvod. Na taj nain podzemne vode prirodno se obnavljajui odrava se bioloka mikroklima (slika 3).

1. Povrinsko odlijevanje

2. Infiltracija (poniranje)

3. Isparavanje

Slika 3. Tok oborinskih voda na neizgraenom zemljitu

Poveanom izgradnjom sve vie zelenih povrina se zapeate (slika 4), tako da oborinske vodemoraju biti odvoene putem kanala, to opet dovodi do sljedeih negativnih posljedica:

Brz i veliki dotok vode u kanalizaciju, koja zbog toga mora biti projektovana za takveuslove;

Pojave visokog vodostaja; Dodatna izgradnja korita vodotoka; Smanjenje nivoa podzemnih voda; Pogoranje mikroklime; Pustoenje prirodnih krajolika.

1. Povrinsko odlijevanje

2. Infiltracija (poniranje)

3. Isparavanje

Slika 4. Tok oborinskih voda na izgraenom zemljitu

Iz ovog razloga, kod izgradnje novih objekata ne bi trebalo biti dozvoljeno ulijevanje kinice ukanalizaciju. Odobrenje za sprovoenje kinice u kanalizaciju trebalo bi izdati samo za jakozaprljanu kinicu tj. onu koja se moe nazvati otpadnom vodom, jer sa sobom nosi raznaoneienja sa betonskih povrina.


8/23

4 www.ekologija.ba

Pored ekolokih aspekata, postoje i ekonomski razlozi za zadravanje i upravljane kinicom navlastitom posjedu. Tako je mogue upotrebom kinice za ispiranje toaleta, zalijevanje bate,pranje vea itd. utedjeti na koliini pitke vode koju koristimo, a kojoj svake godine raste cijena.

Pored toga, nakon izgradnje preiivaa za otpadne vode, morat e se finansirati njihov rad iodravanje to e dovesti do poveanja cijene za odvodnju i preiavanje otpadnih voda.

U industrijskim objektima, koji imaju velike krovove i betonirane povrine, veoma vano jeomoguiti infiltraciju ili koritenje kinice.

3. INFILTRACIJA KINICE

Da bi infiltracija bila uspjena u nastavku dajemonajvanije informacije vezane za:

- ulogu tla kod infiltracije,

- najvanije korake za uspjenu infiltraciju,- tehnika upustva za izgradnju infiltrirajueg

sloja,- razliite primjere infiltracije.

3.1. ULOGA TLA KOD INFILTRACIJE

Prirodni sloj tla, zahvaljujui svojoj sposobnosti za

preiavanje voda, dugorono i djelotvorno vrifunkciju zatite podzemnih voda prilikom infiltracijekinice kroz ozelenjeni sloj tla. Tlo zadrava tetnematerije iz kinice i kroz razne hemijske i biolokeprocese ih uklanja iz vode. Revitalizirani sloj tla jefantastian filter za kinicu!

povrinski sloj

srednji sloj

podzemni sloj

Slika 5. Infiltracija kinice


9/23

www.ekologija.ba 5

3.2. NAJVANIJI KORACI ZA USPJEAN POSTUPAK

Slika 6. Primjer planiranja za uspjenu infiltraciju

1.Korak:

Odrediti namjenu zemljita npr. prilazni put,

parking, dvorite itd.

2. Korak:

Koje povrine su u odnosu

na namjenu iskoristive za

infiltraciju?

4. Korak:

Izdvojiti/odrediti koje se

zelene povrine mogu

koristiti za infiltraciju

kinice

3. Korak:

Provjera uinkovitosti

provjeriti da li je mogue

infiltrirati kinicu na eljenom

tlu (konsultovati geologe i

opinske slube).

5. Korak:

Izrada projekta

odvodnje oborinskih

voda sa zemljita.

Slika 7. Glavni koraci za uspjenu infiltraciju


10/23

6 www.ekologija.ba

3.3. TEHNIKA UPUTSTVA ZA IZGRADNJU INFILTRIRAJUEG SLOJA

Nasip tucanik-ljunak6 cm tucanika ili kamenja za cestogradnju

sloj od 15 30 cm ljunak (tucanik)

zemlja

Travnjak od ljunkatrava

mjeavina (ljunak-zemlja) debljine 15 cmsloj od 15 30 cm ljunak (tucanik)

zemlja

Travnata reetkabetonska reetka sa travom

6 cm pijeska ili kamenja za cestogradnju

5 30 cm sloja ljunka (tucanika)

zemlja

Travnata ploakamene kocke

3 5 cm pijeska ili kamenja za cestogradnju15 30 cm sloja ljunka (tucanika) ili kamenja za

cestogradnju

zemlja

Travnata reetka oblika sae4 -5 cm travne reetke oblika sae

3 5 cm pijeska ili kamenja za cestogradnju

15 30 cm sloja ljunka (tucanika) ili kamenja zacestogradnju

zemlja

Slika 8. Razliiti infiltrirajui slojevi

3.4. RAZLIITI PRIMJERI INFILTRACIJE

Sakupljanje kinice sa usporenim oticanjem

Kinicu je mogue sakupljati u malom jezeru ili ribnjaku koji slui kao me

uspremnik odakle sekinica infiltrira na oblinju zelenu povrinu. Ovaj princip je idealan za dobro propusno zemljite,

s tim da je neophodno redovno odravanje jezera.


11/23

www.ekologija.ba 7

1. povrinski dotok vode

2. grubi pjeani filter

3. jezerski biotop

4. infiltracija preko udubina

5. povrinski sloj zemlje

6. sloj zemlje koji je u procesu stvaranja

8. nepropusni sloj

Slika 9. Jezero, biotop

Poniranje na veoj povrini

Ovo je najjednostavniji nain infiltracije (poniranja), ali zahtijeva velike povrine. Travnata reetkaje propusna povrina kroz koju kinica ponire. Ovakav nain zbrinjavanja kinice idealan je zaparkiralita.

1. betonska reetka

2. trava

3. humus

4. pjeani sloj

5. tucanik, ljunak

6. zemlja

Slika 10. Infiltracija preko vee povrine

Ovaj nain zbrinjavanja kinice je dobro rjeenje ukoliko se nema dovoljno prostora za poniranjepreko vee povrine. Kinica prolazi kroz revitalizirani sloj zemlje, to je idealan nain da seobnavljaju podzemne rezerve vode. Izgradnja ovakvog prostora nije zahtjevna, kao niodravanje, i postie se visok stepen preiavanja vode, s tim da je za izgradnju potrebno 10-20% povrine od prikljuene povrine za infiltraciju.

1. Cijev od oluka

2. Odvodni kanal

3. Povrinski dotok

4. Travna povrina

5. Zatita od erozije

6. Jama (udubina)

7. Maksimalan nivo vode

8. Tlo sposobno za infiltraciju

9. vrsta zemlja (tlo)Slika 11. Infiltracija kroz udubine

Infiltracija kroz udubine


12/23

8 www.ekologija.ba

4. KINICA U DOMAINSTVIMA

4.1. KORITENJE KINICE U DOMAINSTVIMA

Izgradnjom ureaja za koritenje kinice, osim ostalih prednosti, mogua je znatna uteda pitkevode. Po svojim osobinama kinica moe zamijeniti pitku vodu kod: ispiranja toaleta, pranja vea

ili automobila, ienja i zalijevanja u bati.

Slika 12. Koritenje kinice u domainstvu

Ljudi u svijetu ve odavno koriste kinicu za pranje rublja, gdje su razvili i nove modele mainaza rublje sa dva dotoka vode (jedan za kinicu, a drugi za pitku vodu), tako da se rublje perekinicom sve do zadnjeg ispiranja, a posljednje pranje se obavlja pitkom vodom, to ovakvamaina automatski omoguuje.

Maina za pranje sua, kao i maina za pranje rublja dobro podnose kinicu, meka voda kinicebolje titi ureaje od prijevremenog stvaranja kamenca, za razliku od vodovoda, ija vodauglavnom ima visok stepen tvrdoe. Naprimjer, samo jedan milimetar kamenca koji se stvara nagrijau bojlera ili izmjenjivaa topline uvjetuje poveanu potronju energije (bilo struje, plina i sl.)za 16%.

Jedini nedostatak postrojenja na slici 12.jeste to je naknadna dogradnja mnogo zahtjevnija idugotrajnija nego kada bi se izgradnja planirala tokom projektovanja objekta.

Takoer, koritenje kinice je postupak, kojim se mogu znatno rasteretiti ureaji za preiavanjeotpadnih voda u sluaju velikih padavina.

krov

o

lukuk

instalacije

vode u kuci

maina

za pranje rublja WC

preliv rezervoar

dodatni

dotok vode vanjska


13/23

www.ekologija.ba 9

Podzemni retencioni sistem

Ovakav sistem dokazao se efektivan u kuanstvu, ali i komercijalnim projektima kao siguransistem za skladitenje (retenciju) i ponovno koritenje vode. Mogue je skladititi kinicu i koristitije za zalijevanje. Kinicu je mogue skladititi ispod sportskih terena, djejih igralita, golf terenai koristiti je za navodnjavanje. Postoje mnogobrojne aplikacije u kojima se modularni spremniciza skladitenje vode mogu koristiti.

Slika 13. Upotreba skladitene kinice za navodnjavanje

4.2. INFILTRACIJA I KORITENJE KINICE

Kinica se moe sakupljati u podzemne spremnike i koristiti za potrebe u domainstvu. Usituacijama kada je preveliki dotok, voda bi prelijevala u dodatni spremnik iz kojeg je omoguenainfiltracija kinice u okolno zemljite.

Slika 14. Sistem za skladitenje, ponovno koritenje i infiltraciju kinice


14/23

10 www.ekologija.ba

4.3. SAKUPLJANJE, KORITENJE, INFILTRACIJA I PREIAVANJE KINICE

Sistemsko rjeavanje kompletnog pitanja (filtracija sakupljanje infiltracija - preiavanje)mogue je pomou modularnih rezervoara (spremnika).

Ovi rezervoari daju mogunost filtriranja atmosferske vode, sakupljanje oborinske vode i

integrirani sistem infiltracije i preiavanja oborinske vode. Ovakva rjeenja zamjenjuju starurimsku tehnologiju. Cijevi, ahtovi, jame i ostale kanalizacijske sisteme adekvatno zamjenjujesistem za upravljanje oborinskim vodama, a ine ga veliki podzemni spremnici koji stvarajubalans izmeu okolia i urbanog djelovanja.

Voda se prirodno filtrira i pogodna je za ponovno koritenje bez raznih zagaenja i bakterija.

Slika 15. Sistem za sakupljanje, koritenje, infiltraciju i preiavanje kinice

Prednosti ovog sistema su to je kapacitet vode neogranien. Smanjuje se ovisnost o vodi izmree, infiltracijski sistem i sistem za sakupljanje vode je nadzemni i podzemni, a spremnici su

modularni, lagano se prilagoavaju bilo kakvom zahtjevu za volumenom i prostorom, snanog sustrukturalnog dizajna, te su vrlo niski zahtjevi za odravanjem, poto zbog prethodnog filtriranja95% korisne zapremine nema potrebe za odravanjem.


15/23

www.ekologija.ba 11

4.4. INFILTRACIJA KINICE SA I OKO STAMBENIH OBJEKATA

Kinici, koja se ne koristi u domainstvu, treba omoguiti da nesmetano proe kroz tlo tamo gdje

padne ili da povrinski otee. Ona se ponovo moe pojaviti u vidu izvora ili moe nastaviti da

otie u dublje slojeve zemlje, gdje se prikljuuje podzemnim vodotocima. Iz nadzemnih i

podzemnih izvora dobijamo vodu za pie. Da bi bilo dovoljno prirodnih resursa pitke vode, koji su

potrebni za ivot ljudi i ivotinja, neophodno je omoguiti infiltraciju vode, izbjegavati izgradnjuvodonepropusnih povrina (betonirana dvorita, parkinge, pjeake staze...) i manje koliine

vode odvoditi podzemnim cijevima.

Slika 16. Prirodni odvod kinice u tlo Slika 17. Odvoenje kinice kroz drenane cijevi

4.5. KINICA KAO STRUKTURNI ELEMENT NASELJA

U naselju, gdje nije mogue omoguiti infiltraciju sve kinice u tlo, potrebno je napraviti odvojenodvod za kinicu i na taj nain rasteretiti kanalizacionu mreu. To ne mora biti podzemnimcijevima, kinica se moe koristiti u oblikovanju okoline.

Slika 18. Biotop u dvoritu Slika 19. Infiltracija kod ureenja dvorita


16/23

12 www.ekologija.ba

Dvorita i javne povrine mogu biti prirodno oblikovane/ureene. Prirodni i otvoreni kanali zaodvoenje vode i rastresito tlo, omoguavaju prirodni rast biljaka na toj povrini. Sa jedne stranepopravlja se klimatsko stanje na tom malom podruju, to omoguava popravljanje ivotnihuvjeta u stanitima biljaka i ivotinja, a sa druge strane stvaraju se primamljiva mjesta na kojimase okupljaju djeca i odrasli, to podie svijest graane o ovom elementu - o vodi.

5. KINICA U INDUSTRIJSKOM AREALU

Privredni sektor najee ima pored ogromne potrebe za vodom ivelike krovne povrine. Time imaju odline predispozicije zaiskoritavanje kinice za svoje potrebe. Pored koritenja uproizvodnji, kinica se moe primjenjivati i u druge svrhe.

Ako uzmemo u obzir da voda stalno poskupljuje, a sa njom i takse zaotpadnu vodu, iskoritavanje kinice moe dovesti do dvostrukihuteda.

Svi primjeri za koritenje kinice koji su navedeni u poglavljuvezanom za domainstva mogu se primjeniti i u industriji.

5.1. INFILTRACIJA KINICE

U industrijskim podrujima obino su sve iskoristive povrineasfaltirane ili nasute nekim drugim materijalom, ime se sprjeavamogunost infiltracije oborinskih voda kroz tlo. Oteavajua jeokolnost da je u ovom sluaju potrebno graditi skupa postrojenja za

odvodnju ili preiavanje oborinskih voda.

Najjednostavniji, najisplativiji i najuinkovitiji nain odvodnjeoborinskih voda jeste preko zelenih povrina.

U Zakonu o zatiti voda prioritet bi trebao biti da se oborinske vodekoje nisu zaprljane infiltriraju preko zelenih povrina. Ukoliko to nijemogue, onda se trebale usmjeravati u povrinske vode, a samo uiznimnim sluajevima ako su vode zaprljane treba se dozvolitiprikljuenje na kanalizaciju.

Najracionalnije je oborinske vode preko vrstog tla, povrinskihkanala ili kroz plitke udubine odvoditi prema zelenoj povrini gdje jemogua infiltracija. Na taj nain zelene povrine mogu biti dvostrukokorisne - kao element ureenja industrijskog podruja u komercijalnesvrhe (postavljanje reklamnih objekata), a prilikom padavina zainfiltraciju oborinskih voda. Pored toga, svaka infiltracija nezagaenekinice smanjuje optereenje gradskog postrojenja za preiavanjeotpadnih voda, ime se poveava njegova uinkovitost, a smanjujuoperativni trokovi gradskog postrojenja za preiavanje otpadnihvoda i kanalizacionu mreu.

U nastavku su dati prijedlozi za infilatraciju vode u industriji zavisnood toga sa koje povrine dolazi.

Infiltracija je proces

pri kojem se tekua

voda uvodi u tlo

(ponire) kroz njegovu

povrinu ili kroz plitkeudubine ili jame u tlu.

Infiltracija moe biti

uzrokovana kiom,

navodnjavanjem,

tekuim otpadom

odloenim

na tlu, umjetim

napajanjem

podzemnih voda ili

procjeivanjem

gubitaka iz vododvoda

i rezervoara za vodu.

Infiltracija padavina

predstavlja pojavu

procjeivanja vode

kroz tlo i pri tome ima

vieznane utjecaje

na obnavljanje

podzemnih voda koje

se pojavljuju ispod

ozraenog pojasa.


17/23


18/23

14 www.ekologija.ba

6. DODATNI RAZLOZI ZA INFILTRACIJU

6.1. KORITENJE GRANINIH ZONA

Graevinski objekti trebaju imati odreene granine razmake sa susjednim parcelama. Poredtoga pravila gradnje treba da zahtijevaju kako u naseljenim tako i u nenaseljenim i industrijskim

podrujima da se u projektu predvidi i manji dio zelene povrine kao i slobodnog prostora. Tezelene povrine ne slue samo za uljepavanje prostora oko industrijskog objekta, nego semogu iskoristiti kao idealan prostor za infiltraciju kinice sa krovova.

Slika 21. Primjer dobro iskoritenog prostoragranine zone su udubine za infiltraciju u

industrijskoj zoni

Zauzima malu povrinu

Infiltraciju oborinskih voda kroz revitalizirani sloj tla mogue je sprovesti na malim povrinamazemljita. Za povrinu tla koritenu za infiltraciju potrebno je 5-10% ukupne povrine na kojupadaju oborinske vode i sa koje se odvode razliitim sistemima.

6.2. VIESTRUKO KORITENJE ZELENIH POVRINA

Radno okruenje je vaan stimulans zaproduktivan rad. Isto tako je vano imatikorisne zelene povrine u industrijskoj zoni ioko zgrade poslovanja, jer one ine granicuizmeu skladita, parkinga, radnog mjesta ipodruja za utovar, istovar i pretovarmaterijala. Ove znaajne povrine mogue jeviestruko koristiti: kao prostor za dizajn ukomercijalne svrhe firme (postavljanjereklamnih objekata), podruje za odmor, kao iza infiltraciju oborinskih voda.

Slika 22. Na prostoru od 33500 m2

zemljita koje pripadaExpress DHL-u u Regensdorfu se zelena povrina

dvostruko koristi: za ure

enje prostora u skladu sa okolinomi za infiltraciju oborinskih voda sa krovova i povrina oko objekta


19/23

www.ekologija.ba 15

7.1. INFILTRACIJA U UDUBINAMA

Slika 23. Prostor za infiltraciju velikog potanskog centra u Schlieren-u.

Kinica se kroz male otvore na poploanom dijelu sakuplja i odvodi

do prostora gdje je mogua infiltracija.

Slika 25. Oborinske vode savelikih skladinih povrinafirme TOI TOI u Buchsupovrinski se odvode doinfiltracijskih udubina.

Slika 26. Dobro iskoritena

zelena povrina kao prostorza infiltraciju oborinskihvoda.

Slika 24. Kinica sa velike asfaltirane povrine firme Acifer se sakupljaputem ahtova i odvodi do najblii prostor za infiltraciju koja granii saparcelom.

Slika 27. Kinica sa krovadvorane za sportove naledu se odvodi uinfiltracijsku jamu koja je izsigurnosnih razloga

ograena icom.

7. PRIMJERI DOBRE PRAKSE

Na mnogim dobro uraenim primjerima moe se vidjeti da su zelene

povrine u industrijskoj zoni i podruju oko preduzea, naroito

granini prostor i prostor izme

u gra

evinskih objekata, idealni kao

prostor za infiltraciju u udubinama. Najbolje su udubine sa ravnim

bonim stranama tako da se lako mogu mainski kositi.


20/23

16 www.ekologija.ba

7.2. INFILTRACIJA NA RAVNIM POVRINAMA

Na blago kosim povrinama kinica e u obliku tankog vodenoj sloja

oticati bez ikakvog uticaja na namjensko/predvieno koritenje

povrine. Na ovakav nain su izbjegnuta velika finansijska ulaganja

za izradu ahtova, kanala i odvodnih cijevi.

Najjednostavniji nain zbrinjavanja kinice jeste direktno na licu

mjesta ili tzv.preko ramena, gdje kinica odlazi na zelenu povrinu i

tu se infiltrira. Jedan dio kinice odlazi u podzemne vode, a vei dio

ponovo isparava iz tla, ime se obezbjeuje ugodna mikroklima.

Najjednostavnije i

najekonominije rjeenje:

sa 2-spratnog parking se

oborinske vode odvode

direktno na zelenu povrinu

gdje se infiltriraju.

Slika 28. Primjeri dobre prakse u svijetu


21/23

www.ekologija.ba 17

8. ZAKLJUAK

Stambeni objekat Poslovni objekat

Infiltracija oborinskih voda preko zelenepovrine je i u sluaju stambenih iposlovnih objekata najekonominija,najefikasnija i ekoloki najprihvatljivijavarijanta zbrinjavanja oborinskih voda.

Ako se kinica ne moe koristiti, njeno zbrinjavanje se treba uraditi prema naredna tri prioriteta:

1. Prioritet:Infiltracija kroz revitalizirani sloj tla

2. Prioritet:Odvodnja do najblie povrinske vode(potok, rijeka, jezero)

3. Prioritet:Isputanje u kanalizaciju

Vano je napomenuti da i kinica i voda koja je zaprljana benzinom, dizelom ili lo uljem ne smijedospjeti u tlo, odnosno tako oneiena ponirati u zemlju, biti putena u kanalizacijsku mreu, nitiodvoena direktno u povrinske vode.

Otpadna voda sa ivotinjskim ili biljnim mastima i uljima se takoe mora obraditi prije nego to sepusti u kanalizacijski sistem, a naroito prije nego se ispusti u povrinske tokove. I u ovomsluaju je jedino rjeenje obrada otpadnih voda, odnosno predtretman putem separatora.

Isto tako bi trebao biti stroiji inspekcijski nadzor odvodnje svih vrsta sredstava za podmazivanje.

Stoga oneiene vode ili kinica u kojoj mogu biti sadrani tetni sastojci mora prvo proi kroz

separator ulja i masti.


22/23

18 www.ekologija.ba

LITERATURA:

1. Mit Regenwasser wirtschaften; Umweltamt Dresden, 1999;

2. Regenwasser versickerung, Stadt Aichach, 2002;

3. Regenwasser Versickerung Stadtwerke Friedberg, 2002;

4. Voda i mi potronja, uteda i zatita voda ; Centar za ekologiju i energiju, Tuzla 2005;

5. Regenwasser Versickerung, Stadt Krefeld, Fachbereich Umwelt, 2008;

6. Regenwasser zu schade fr den Kanal, Umweltberatung sterreich, 2009;

7. Regenwasser versickern Bau und Betrieb begrnbarer Versickerungsanlagen,

Bayerische Landesanstalt fr Weinbau und Gartenbau, 2009;

8. Neuer Umgang mit Niederschlagwasser in Berlin, Senatsverwaltung fr

Stadtentwicklung Berlin, 2009;

9. Grnflchen in Industrie- und Gewerbearealen doppelt nutzen Versickerung des

Regenwassers, Baudirektion Kanton Zrich, AWEL - Amt fr Abfall, Wasser, Energie

und Luft, 2009.


23/23

UVAJMO OKOLI!UVAJMO OKOLI!

Documents

Odrzivo upravljanje kisnicom