МОНГОЛ УЛСЫН ЗАСГИЙН ГАЗАР

Монгол Улсын 2009 оны нэгдсэн төсвийн гүйцэтгэл, Засгийн газрын санхүүгийн

нэгтгэсэн тайлан

Улаанбаатар хот 2010 он

Гарчиг

ХҮСНЭГТИЙН ТОВЧОО........................................................................................................................................3

МОНГОЛ УЛСЫН 2009 ОНЫ НЭГДСЭН ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛИЙН ТАЙЛАН.....................................5

МОНГОЛ УЛСЫН ЭДИЙН ЗАСАГ, НИЙГМИЙН ЗАРИМ ҮЗҮҮЛЭЛТИЙН 2009 ОНЫТӨЛӨВ БАЙДАЛ.....................................................................................................................................................................................6

ТӨСВИЙН БОДЛОГЫН ХЭРЭГЖИЛТИЙН БАЙДАЛ.......................................................................................8

МОНГОЛ УЛСЫН 2009 ОНЫ НЭГДСЭН ТӨСВИЙН ОРЛОГО, ЗАРЛАГА, ҮР ДҮНГИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД.....................................................................................................................................................10

НЭГДСЭН ТӨСВИЙН ОРЛОГЫН БҮРДҮҮЛЭЛТ.......................................................................................10

НЭГДСЭН ТӨСВИЙН ОРЛОГО......................................................................................................................12

НЭГДСЭН ТӨСВИЙН ЗАРЛАГА, САНХҮҮЖИЛТ.....................................................................................17

ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ГҮЙЦЭТГЭЛ.....................................................................................................66

ЭРГЭЖ ТӨЛӨГДӨХ ЦЭВЭР ЗЭЭЛ.................................................................................................................73

ОРОН НУТГИЙН ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ..................................................................................................98

МОНГОЛ УЛСЫГ ХӨГЖҮҮЛЭХ САНГИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ....................................................................100

НИЙГМИЙН ДААТГАЛЫН САНГИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ.............................................................................103

НИЙТ ТЭНЦЭЛ, САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР...................................................................................106

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН 2009 ОНЫ САНХҮҮГИЙННЭГТГЭСЭН ТАЙЛАН....................................................107

САНХҮҮГИЙН БАЙДЛЫН ТАЙЛАН.........................................................................................................111

ҮР ДҮНГИЙН ТАЙЛАН.................................................................................................................................112

МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭНИЙ ТАЙЛАН.............................................................................................................113

ӨМЧИЙН ӨӨРЧЛӨЛТИЙН ТАЙЛАН.........................................................................................................114

САНХҮҮГИЙН БАЙДЛЫН ТАЙЛАН.........................................................................................................115

ҮР ДҮНГИЙН ТАЙЛАН.................................................................................................................................116

МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭНИЙ ТАЙЛАН.............................................................................................................117

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН 2009 ОНЫ САНХҮҮГИЙН НЭГТГЭСЭН ТАЙЛАНГИЙН ТОДРУУЛГА...............118

МӨНГӨ БА ТҮҮНТЭЙ АДИЛТГАХ ХӨРӨНГӨ........................................................................................120

ДАНСНЫ АВЛАГА.........................................................................................................................................123

БАРАА МАТЕРИАЛ........................................................................................................................................123

УРТ ХУГАЦААТ ЗЭЭЛИЙН АВЛАГА........................................................................................................125

ҮНДСЭН ХӨРӨНГӨ.......................................................................................................................................129

БОГИНО ХУГАЦААТ ӨР ТӨЛБӨР..............................................................................................................131

УРТ ХУГАЦААТ ӨР ТӨЛБӨР.......................................................................................................................133

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН САНХҮҮГИЙН НЭГТГЭСЭН ТАЙЛАНД ХАМРАГДСАН БАЙГУУЛЛАГЫН НЭРС..................................................................................................................................................................136

ХҮСНЭГТИЙН ТОВЧОО

Хүснэгт 1. Нэгдсэн төсвийн орлогын төлөвлөгөө, гүйцэтгэл /төсвийн бүрэлдэхүүн хэсгээр, тэрбум төгрөгөөр/..........................................12Хүснэгт 2. Импортоор орж ирсэн онцгой татвартай бараа бүтээгдэхүүн /тоо, хэмжээ/......................................................................................16Хүснэгт 3. Ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөрийн орлого /төвлөрүүлэгч байгууллагаар, сая төгрөгөөр/.........................................17Хүснэгт 4. Нэгдсэн төсвийн зарлагын төлөвлөгөө, гүйцэтгэл /төсвийн бүрэлдэхүүнээр хэсгээр, тэрбум төгрөгөөр/....................................19Хүснэгт 5. Улсын төсвийн зарлагын төлөвлөгөө, гүйцэтгэл /Ерөнхийлөн захирагчдаар, сая төгрөгөөр/.........................................................21Хүснэгт 6. Эргэж төлөгдөх төлбөрийг хассан цэвэр зээлийн гүйцэтгэл /Ерөнхийлөн захирагчдаар, сая төгрөгөөр/......................................22Хүснэгт 7. Ерөнхийлөгчийн тамгын газрын даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/......................23Хүснэгт 8. Ерөнхийлөгчийн тамгын газрын даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/........................................23Хүснэгт 9. Улсын Их Хурлын Тамгын газрын даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/...................24Хүснэгт 10. Улсын Их Хурлын Тамгын газрын даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/...................................24Хүснэгт 11. Улсын төрийн намуудад 2009 онд олгосон санхүүгийн дэмжлэг /сая төгрөгөөр/..........................................................................24Хүснэгт 12. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/.......25Хүснэгт 13. Улсын дээд шүүхийн ерөнхий шүүгчийн 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/...................26Хүснэгт 14. Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/.........................27Хүснэгт 15. Улсын ерөнхий прокурорын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/........................................28Хүснэгт 16. Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн нарийн бичгийн даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл...................................................29Хүснэгт 17. Ерөнхий сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/.............................................................30Хүснэгт 18. Ерөнхий сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/...............................................................................31Хүснэгт 19. Тэргүүн шадар сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/..................................................32Хүснэгт 20. Тэргүүн шадар сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/....................................................................32Хүснэгт 21. Шадар сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/................................................................33Хүснэгт 22. Шадар сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/..................................................................................34Хүснэгт 23. Засгийн газрын хэрэг эрхлэх даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/...........................35Хүснэгт 24. Засгийн газрын хэрэг эрхлэх даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/.............................................35Хүснэгт 25. Гадаад харилцааны сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл / эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/.........................................36Хүснэгт 26. Гадаад харилцааны сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/............................................................36Хүснэгт 27. Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл / эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/............................37Хүснэгт 28. Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/...............................................38Хүснэгт 29. Байгал орчин, аялал жуулчлалын сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл / эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/..................39Хүснэгт 30. Байгал орчин, аялал жуулчлалын сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/.....................................39Хүснэгт 31. Батлан хамгаалахын сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл / эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/........................................42Хүснэгт 32. Батлан хамгаалахын сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/...........................................................42Хүснэгт 33. Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/.................44Хүснэгт 34. Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/...................................44Хүснэгт 35. Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/...........................47Хүснэгт 36. Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/.............................................47Хүснэгт 37. Зам тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл / эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/........49Хүснэгт 38. Зам тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр /..........................49Хүснэгт 39. Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл / эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/.............51Хүснэгт 40. Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/................................51Хүснэгт 41. Нийгмийн халамжийн үйлчилгээнд хамрагсад, гүйцэтгэл /сая төгрөгөөр/.....................................................................................52Хүснэгт 42. Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих сангийн орлогын бүрдүүлэлт /сая төгрөгөөр/................................................................................53Хүснэгт 43. Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих сангийн зарлага /сая төгрөгөөр/.......................................................................................................53Хүснэгт 44. Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл / эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/.....56Хүснэгт 45. Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/.......................57Хүснэгт 46. Эрүүл мэндийн сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл / эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/................................................58Хүснэгт 47. Эрүүл мэндийн сайдын багцын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөөр/.........................................................59Хүснэгт 48. Төрийн албаны зөвлөлийн даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл / эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/.............................61Хүснэгт 49. Сонгуулийн ерөнхий хорооны даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/........................62Хүснэгт 50. Хүний эрхийн үндэсний комиссын даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/................63Хүснэгт 51. Үндэсний аудитын газрын даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/..............................63Хүснэгт 52. Санхүүгийн зохицуулах хорооны даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/...................64Хүснэгт 53. Үндэсний статистикийн хорооны даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/...................65Хүснэгт 54. ЦАУЗБК-ын даргын 2009 оны гүйцэтгэл / эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/....................................................................66Хүснэгт 55. МҮОНРТ-ийн даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/...................................................67Хүснэгт 56. Авлигатай тэмцэх газрын даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/................................67Хүснэгт 57. Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтын гүйцэтгэл 2009 он /тэрбум төгрөгөөр/..................................................................................68Хүснэгт 58. Улсын төсөв болон МУХС-ийн хөрөнгө оруулалтаар хийгдсэн ажлууд.........................................................................................72Хүснэгт 59. Төсвийн хөрөнгө оруулалтын 2009 оны гүйцэтгэл /Ерөнхийлөн захирагчдаар, сая төгрөгөөр/...................................................72Хүснэгт 60. Гадаад зээлийн хөрөнгөөр хэрэгжиж байгаа төслийн жагсаалт /төслүүдээр, сая төгрөгөөр/........................................................75Хүснэгт 61. Гадаад өрийн үлдэгдэл 2009 он /тэрбум төгрөгөөр/...........................................................................................................................92Хүснэгт 62. Гадаад зээлийн үлдэгдэл 2009 оны гүйцэтгэл /зээлдэгчээр/..............................................................................................................93Хүснэгт 63. Гадаад зээлийн ашиглалт /салбараар 1990-2009/................................................................................................................................93Хүснэгт 64. Засгийн газрын өрийн тогтвортой байдлын үзүүлэлтүүд, хувиар....................................................................................................94Хүснэгт 65. Дамжуулан зээлдүүлсэн зээлийн эргэн төлөлтийн гүйцэтгэл /сая төгрөгөөр/................................................................................94Хүснэгт 66. Дамжуулан зээлдүүлсэн зээлийн хүүгийн орлогын гүйцэтгэл /сая төгрөгөөр/...............................................................................94Хүснэгт 67. Атрын III дахь аяны хүрээнд аймгуудад олгосон зээлийн хугацаа хэтэрсэн өрийн үлдэгдэл /сая төгрөгөөр/............................97Хүснэгт 68. Орон нутгийн төсвийн гүйцэтгэл / эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/...............................................................................100Хүснэгт 69. Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн гүйцэтгэл 2009 / эдийн засгийн ангиллаар, тэрбум төгрөгөөр/...........................................102Хүснэгт 70. Монгол Улсыг Хөгжүүлэх сангийн эх үүсвэрээс санхүүжүүлсэн хөрөнгө оруулалтын зардал 2009 /Ерөнхийлөн захирагчдаар, сая төгрөгөөр/............................................................................................................................................................................................................104Хүснэгт 71. НДС-ын орлого /сая төгрөгөөр/.........................................................................................................................................................105

Хүснэгт 72. Нийгмийн даатгалын сангийн орлогын төлөвлөгөөний биелэлт /сан тус бүрээр, сая төгрөгөөр/...............................................105Хүснэгт 73. Нийгмийн даатгалын сангийн зарлагын төлөвлөгөөний биелэлт /сан тус бүрээр, сая төгрөгөөр/.............................................105Хүснэгт 74. Нийгмийн даатгалын сан /сая төгрөгөөр/..........................................................................................................................................106Хүснэгт 75. Нийгмийн даатгалын байгууллагын зардал /сая төгрөгөөр/............................................................................................................107Хүснэгт 76. Мөнгө түүнтэй адилтгах хөрөнгийн үлдэгдэл/Төсвийн ерөнхийлөн захирагчдаар, сая төгрөгөөр/...........................................122Хүснэгт 77. Мөнгөн хөрөнгийн бүтэц /сая төгрөгөөр/..........................................................................................................................................123Хүснэгт 78. Мөнгөн хөрөнгө /сая төгрөгөөр/.........................................................................................................................................................124Хүснэгт 79. Санхүүгийн байдлын нэгтгэсэн тайланд тусгасан авлагын бүтэц /сая төгрөгөөр/.......................................................................125Хүснэгт 80. Бараа материалын бүтэц /сая төгрөгөөр/...........................................................................................................................................125Хүснэгт 81. Бараа материалын үлдэгдэл /сая төгрөгөөр/......................................................................................................................................126Хүснэгт 82. Урт хугацаат зээлийн авлага /сая төгрөгөөр/....................................................................................................................................127Хүснэгт 83. Дотоодод дамжуулан зээлдүүлсэн зээлийн авлага /сая төгрөгөөр/................................................................................................127Хүснэгт 84. Үндсэн хөрөнгө /сая төгрөгөөр/..........................................................................................................................................................131Хүснэгт 85. Улсын секторын нийт хөрөнгийн бүтэц /Засгийн газрын хяналтанд байгаа байгууллагуудаар, сая төгрөгөөр/.......................132Хүснэгт 86. Богино хугацаат өр төлбөр /сая төгрөгөөр/.......................................................................................................................................133Хүснэгт 87. Өглөг /сая төгрөгөөр/...........................................................................................................................................................................134Хүснэгт 88. Урт хугацаат өр төлбөрийн бүтэц /сая төгрөгөөр/............................................................................................................................135Хүснэгт 89. Урт хугацаат зээлийн бүтэц................................................................................................................................................................135Хүснэгт 90. Урт хугацаат зээлийн төрөл /сая төгрөгөөр/.....................................................................................................................................136Хүснэгт 91. Төсөл сангийн урт хугацаат зээл /сая төгрөгөөр/.............................................................................................................................137Хүснэгт 92. 100 хувь Төрийн болон орон нутгийн өмчит газрын урт хугацаат өр төлбөр /сая төгрөгөөр/....................................................137Хүснэгт 93. 100 хувь Төрийн болон орон нутгийн өмчит газрын нэрс...............................................................................................................138Хүснэгт 94. Аймаг орон нутгийн өмчид ААН.......................................................................................................................................................139Хүснэгт 95. Төсөл сангийн нэрс..............................................................................................................................................................................141

МОНГОЛ УЛСЫН 2009 ОНЫ НЭГДСЭН ТӨСВИЙН

ГҮЙЦЭТГЭЛИЙН ТАЙЛАН

МОНГОЛ УЛСЫН ЭДИЙН ЗАСАГ, НИЙГМИЙН ЗАРИМ ҮЗҮҮЛЭЛТИЙН 2009 ОНЫТӨЛӨВ БАЙДАЛ

Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн 2009 оны гүйцэтгэлээр оны үнээр 6,055.8 тэрбум төгрөг, 2005 оны зэрэгцүүлэх үнээр 3,564.3 тэрбум төгрөг болж өмнөх оныхоос 1.6 хувиар буурсан байна. ДНБ-ий бодит бууралтад бөөний болон жижиглэн худалдааны салбарын нэмэгдэл өртөг 26.6 хувиар, санхүүгийн гүйлгээ хийх үйл ажиллагааны салбар 20.4 хувиар, барилгын салбар 48.8 хувиар, бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний татварын нийт хэмжээ 16.6 хувиар тус тус буурсан нь голлон нөлөөлсөн байна. Энэ нь дэлхийн санхүү, эдийн засгийн хямрал манай улсын эдийн засаг, банк санхүүгийн байдалд сөрөг нөлөө үзүүлж, ялангуяа бодит салбарын хөгжлийг удаашруулсантай холбоотой юм. Санхүү, эдийн засгийн хямралыг даван туулах талаар УИХ-ын 2009 оны 22 дугаар тогтоол батлагдаж, түүний хэрэгжилтийг хангах Засгийн газрын 2009 оны 66 дугаар тогтоолын хүрээнд авч хэрэгжүүлсэн арга хэмжээний үр дүнд 2009 оны 3 дугаар улирлаас эхлэн зарим нааштай хандлагууд ажиглагдаж эдийн засаг тогтворжих шатандаа орсон. Үүний жишээ бол гадаад худалдааны алдагдал багассан, төсвийн алдагдал тогтворжсон, гадаад валютын нөөц нэмэгдсэн, инфляцийн түвшин тогтвортой байгаа зэрэг эерэг хандлагууд юм. Мөн Монгол Улсын Засгийн газар ОУВС-тай хамтран “Стэнд-бай ” тогтворжуулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлснээр 2009 онд зээлдэгч орон, олон улсын санхүүгийн байгууллагуудаас 200.1 тэрбум төгрөгийн хөнгөлөлттэй зээлийг авч ашигласан бөгөөд төсөв, мөнгөний үзүүлэлтүүдийг хөтөлбөрт заагдсан шалгуур түвшинд нь тогтворжуулж, хөтөлбөрийг амжилттай хэрэгжүүлж байна.

Хэрэглээний бараа, үйлчилгээний үнэ улсын дүнгээр 2009 оны эцэст өмнөх сараас 0.7 хувь, өмнөх оноос 4.2 хувиар тус тус өслөө. Улаанбаатар хотын хэмжээгээр 2009 оны эцэст өмнөх сараас 0.3 хувиар, өмнөх оноос 1.9 хувиар тус тус өссөн байна. Монголбанкнаас төгрөгийн гадаад валюттай харьцах ханшийг тогтворжуулах, санхүүгийн зах зээл, макро эдийн засгийн тогтворгүй байдлаас урьдчилан сэргийлэх, инфляцийг төлөвлөсөн хэмжээнд байлгах, дунд болон урт хугацаанд эдийн засгийн тогтвортой өсөлтийн үндсийг бий болгох зорилгоор цогц арга хэмжээг шат дараатайгаар хэрэгжүүлж байна. Үүнд: Төв банкны хүүний бүтцийг шинэчилж, бодлогын шийдвэрийн нөлөөлөх чадварыг нэгэн чигт цэгцтэй болгон, бодлогын хүүг 2009 оны 5, 6 дугаар сард тус бүр 1.25 хувиар, 9 дүгээр сард дахин 1.5 хувиар бууруулж, 10.0 хувьд хүргээд байна. Үүний зэрэгцээ банкуудын богино хугацаатай эх үүсвэр татах өртгийг бууруулах зорилгоор репо санхүүжилт, овернайт зээл зэрэг төв банкны санхүүжилтийн хүүнүүдийг 2.5-3.5 хувиар бууруулав. Монголбанкнаас банкны өөрийн хөрөнгийн зохистой харьцааг өсгөх, зээлийн эрсдэлийн сангийн хувийг бууруулах, валютын арилжааг дуудлага худалдааны зарчмаар явуулах, ил тод байдлыг сайжруулах зэрэг арга хэмжээг хэрэгжүүлэв.

Mонголбанкны мэдээгээр мөнгөний нийлүүлэлт (M2) 2009 оны эцэст 2,880.0 тэрбум төгрөгт хүрч, өмнөх оныхоос 610.0 тэрбум төгрөг буюу 26.9 хувиар өсчээ. Гүйлгээнд байгаа бэлэн мөнгө 2009 оны эцэст 371.8 тэрбум төгрөг болж, өмнөх оны мөн үеийнхтэй харьцуулахад 35.4 тэрбум төгрөг буюу 8.7 хувиар буурчээ. Банкны салбарт аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэдэд олгосон нийт зээлийн өрийн үлдэгдэл 2009 оны эцэст 2,655.0 тэрбум төгрөг болж, өмнөх оны мөн үеэс 19.4 тэрбум төгрөг буюу 0.7 хувиар өссөн байна. Хугацаа хэтэрсэн зээлийн өрийн үлдэгдэл 2009 оны эцэст 121.7 тэрбум төгрөг болж, нийт зээлийн өрийн үлдэгдлийн 4.6 хувийг эзэлж байгаа нь өмнөх оныхоос 28.4 тэрбум төгрөг буюу 1.3 дахин нэмэгджээ.

Банкны системийн хэмжээгээр чанаргүй зээл 462.0 тэрбум төгрөгт хүрч, нийт зээлийн өрийн үлдэгдлийн 17.4 хувийг эзэлж байгаа нь өмнөх оныхоос 273.3 тэрбум төгрөгөөр буюу 2.4 дахин нэмэгдсэн байна.

Төв банкны үнэт цаасны арилжаа 2009 онд 255 удаа явагдаж 23.2 тэрбум төгрөгийн гүйлгээ хийж, 89.9 саяширхэг үнэт цаас арилжаалжээ. Арилжигдсан үнэт цаасны тоо 2009 онд өмнөх оныхоос 80.3 cаяширхэг буюу 47.2 хувиар, гүйлгээний хэмжээ 39.2 тэрбум төгрөг буюу 62.8 хувиар тус тус буурсан байна.

Манай улс 2009 онд дэлхийн 118 оронтой худалдаа хийж, гадаад худалдааны нийт бараа эргэлт 4,033.9 сая ам.доллар, үүнээс экспорт 1,902.6 сая ам.доллар, импорт 2,131.3 сая ам.доллар боллоо. Гадаад худалдааны тэнцэл 2009 онд 228.7 сая ам.долларын алдагдалтай гарч, алдагдлын хэмжээ өмнөх оныхоос 481.3 сая ам.доллар буюу 3.1 дахин багасчээ. Нийт бараа эргэлтийн хэмжээ өмнөх оныхоос 1,745.1 сая ам.доллар буюу 30.2 хувь, үүний дотор экспортын хэмжээ 631.9 сая ам.доллар буюу 24.9 хувь, импортын хэмжээ 1,113.3 сая ам.доллар буюу 34.3 хувиар хувиар тус тус буурчээ.Нийт экспортын хэмжээ өмнөх оныхоос буурахад зэсийн баяжмал үнийн дүнгээрээ 39.9 хувь, цайрын баяжмал үнийн дүнгээрээ 20.8 хувь, боловсруулаагүй алтны биет хэмжээ 47.1 хувь болон үнийн дүнгээрээ 44.0 хувиар тус тус буурсан нь голлон нөлөөлжээ.

Тайлант хугацаанд Хөдөлмөр, халамжийн үйлчилгээний хэлтсүүдэд бүртгүүлсэн ажил идэвхтэй хайж байгаа ажилгүй иргэдийн тоо 38.3 мянга, ажилгүйдлийн түвшин 3.5 хувь болж, өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад ажилгүй иргэдийн тоо 8483 хүнээр буюу 28.5 хувиар, ажилгүйдлийн түвшин 0.7 пунктээр нэмэгдсэн байна. Ажилгүй иргэдийн 54.7 хувь нь эмэгтэйчүүд байгаа нь нийт ажилгүйчүүдэд эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувийн жин өмнөх оны мөн үеэс 3.6 пунктээр буурсан байна.

Нийт бүртгэгдсэн ажилгүй иргэдийн 52.5 хувь буюу 20.2 мянган хүн урьд нь тодорхой ажил эрхэлж байсан бол 47.5 хувь буюу 18.2 мянган хүн урьд нь ямар нэг ажил эрхэлж байгаагүй шинээр бүртгүүлсэн иргэд байна.

Ажилгүйчүүдийн хөдөлгөөнийг 2009 оны байдлаар авч үзвэл нийт 76866 ажилгүй иргэд шинээр бүртгүүлж, бүртгэлээс 68584 ажилгүй иргэд хасагдсан байна.

ТӨСВИЙН БОДЛОГЫН ХЭРЭГЖИЛТИЙН БАЙДАЛ

Төсвийг үр ашигтай, хэмнэлттэй зарцуулахад чиглэсэн бодлогын хүрээнд

Гадаад зах зээл, эдийн засагт үүссэн хямрал, түүний манай улсын эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг тооцсоны дээр Монгол Улсын 2009 онд баримтлах төсвийн бодлогыг макро эдийн засгийн бодлогын зорилтууд, мөнгөний бодлоготой уялдуулан тодорхойлсон. Төсвийг тэнцвэржүүлэх зорилгоор төсвийн орлогын боломжит болон нэмэлт эх үүсвэрийг эрэлхийлэх, тэвчиж болох урсгал зардлыг бууруулах, эдийн засгийн өсөлт болон ажлын байр бий болгох зардлыг хэвээр хадгалах, төрийн албаны орон тоог хэвээр хадгалж, цалин хөлсийг тодорхой хэмжээгээрбууруулах, нийгмийн халамжийн арга хэмжээг хэрэгцээтэй бүлэгт оновчтой чиглүүлснээр хямралын үеийн эдийн засгийн сөрөг нөлөөнд өртөмтгий эмзэг бүлгийг хамгаалах, нэн чухал бус болон шинээр хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж буй хөрөнгө оруулалтыг хойшлуулах болон зогсоох замаар эх үүсвэрийг чөлөөлөхөд чиглэгдсэн бодлогыг тодорхойлж, түүнийг хэрэгжүүлэхээр 2009 оны Улсын төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Монгол Улсын 2010 оны төсвийн тухайн хуулиудад дараахь зарчмуудыг баримталсан. Үүнд:

Төсвийн зарлагын хэмжээг орлогын тогтвортой эх үүсвэртэй уялдуулах; Бүх нийтийг хамарсан нийгмийн халамжийн зарим үйлчилгээ, дэмжлэг, тусламжийг зөвхөн

нийгмийн зорилтот бүлэг буюу төрөөс нийгмийн халамжийг хүртэх шаардлагатай хэсэгт чиглүүлэх;

Төсвийн байгууллагуудын үйл ажиллагааг бага зардлаар зохион байгуулах, төсөв хэмнэх зарчмыг баримтлах зорилгоор зарим урсгал зардлыг бууруулах;

Төсвийн зарлагын хэмжээг орлогын тогтвортой эх үүсвэртэй уялдуулж, дунд хугацаанд төсвийн зарлагыг суурь хэмжээнд нь хүртэл бууруулах эхний алхамыг хийх;

Эрдэс баялгийн орлого өндөр байх үед бий болгосон нийгмийн хамгааллын болон төрийн үйлчилгээний арга хэмжээг эргэн авч үзэх замаар суурь төсвийн хэмжээг тодорхойлох;

Эдийн засгийн чадавхийг нэмэгдүүлэхэд чиглэсэн арга хэмжээ, хөтөлбөрийн төсвийг бууруулахгүй байх, төсвийн зарлагад хийж буй зохицуулалт нь дунд хугацааны эдийн засгийн өсөлтөд сөрөг нөлөөлөл үзүүлэхгүй байхад анхаарах;

Эдийн засгийн хямрал, төсвийн зарлагыг хумих арга хэмжээний улмаас орлого нь буурч, амьжиргааны баталгаажих түвшингээс доогуур орлоготой болж болзошгүй өрх гэр, иргэдэд чиглэсэн мөнгөн тусламжийг хэвээр хадгалах;

Нийгмийн суурь үйлчилгээ, төрийн үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг бууруулахгүй байх; Төсвийн зарлагын бууралт нь тухайн байгууллага, нэгжийн үндсэн үйл ажиллагааг их

хэмжээгээр доголдуулахгүй байх;

Төсвийн орлого, зарлагын харьцааг зохистой түвшинд байлгаж, хөтөлбөрт суурилсантөсвийн төлөвлөлтийг үе шаттайгаар хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд

УИХ-ын 2009 оны 3 дугаар сарын 13-ны өдрийн нэгдсэн чуулганы хуралдаанаар Монгол Улсын 2009 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн 2009 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2009 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулиудыг баталсан. Энэхүү тодотгосон төсвийн хүрээнд нэгдсэн төсвийн нийт орлого 1,973.0 тэрбум төгрөг буюу ДНБ-ий 31.3 хувь, нэгдсэн төсвийн нийт зарлага 2,314.2 тэрбум төгрөг буюу ДНБ-ий 36.8 хувь болсноор ДНБ-д урсгал төсвийн ашгийн эзлэх хувь нь 2.6 хувь болсон байна. Эдгээр тодотгосон төсвийн

үзүүлэлтүүд нь ОУВС-тай байгуулсан хөтөлбөрийн зээлийн нөхцлийн хүрээнд Монгол Улсын Засгийн газар хүлээсэн шалгууруудыг хангаж байгаа юм.

УИХ-аас гаргасан тогтоол шийдвэрүүд, ОУВС-тай хамтран хэрэгжүүлж байгаа хөтөлбөрийн хэрэгжилтийг хангах зорилтын хүрээнд дор дурьдсан үндэслэлээр төсвийн 2 дахь тодотголыг боловсруулж, УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар батлуулсан болно. Үүнд:

ОУВС-тай хамтран хэрэгжүүлж буй "Стэнд-бай" хөтөлбөрийн хүрээнд Олон улсын байгууллага, Хандивлагч орнуудтай тохирсон хэлэлцээрийн дагуу нийгмийн халамжийн тогтолцоог сайжруулах, үүнд чиглэсэн зардлыг бууруулахгүй байх;

"Хууль хэрэгжүүлэх зарим арга хэмжээний тухай" УИХ-ын 2009 оны 3 дугаар сарын 13-ны өдрийн 27 дугаар тогтоолын "2008 онд улсын төсвийн болон Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгөөр авто зам, барилга, эрчим хүчний салбарт хийгдсэн хөрөнгө оруулалтын төсөл, арга хэмжээний гүйцэтгэлийн явц байдлыг хянан үзэж, үнийн өсөлтөөр нэмэгдсэн зардлыг тооцож 2009 оны 05 дугаар сарын 01-ний өдрийн дотор санал боловсруулан хөрөнгийг шийдвэрлүүлэх" заалтын хэрэгжилтийг хангах;

УИХ нэгдсэн төсвийн нийт алдагдал 364.2 тэрбум төгрөг буюу ДНБ-ий 5.8 хувь байхаар төсвийн 2 дахь тодотголыгбаталсан.

МОНГОЛ УЛСЫН 2009 ОНЫ НЭГДСЭН ТӨСВИЙН ОРЛОГО, ЗАРЛАГА, ҮР ДҮНГИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД

НЭГДСЭН ТӨСВИЙН ОРЛОГЫН БҮРДҮҮЛЭЛТ

Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн нийт орлого 2009 оны гүйцэтгэлээр 1,994.0тэрбум төгрөгт хүрч, орлогын төлөвлөгөө 93.2 тэрбум төгрөгөөр буюу 4.5 хувиар дутуу биелж, 2008оныхоос7.5 хувиар буюу 162.4 тэрбум төгрөгөөр буурсан байна. Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн орлого Дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 32.9 хувийг эзэлж байгаа нь өмнөх оноос 2.5 хувиар буурсан байна.

График 1. Төсвийн орлого, түүний ДНБ-д эзлэх хувь

Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн орлогыг бүрдүүлж буй эх үүсвэрээр нь авч үзвэл 81.3хувь нь татварын орлогоос, 17.7 хувь нь татварын бус орлогоос, 0.9хувь нь тусламжийн орлогоос, 0.1 хувь нь хөрөнгийн орлогоос тус тус бүрдсэн байна.

Хүснэгт 1. Нэгдсэн төсвийн орлогын төлөвлөгөө, гүйцэтгэл /төсвийн бүрэлдэхүүн хэсгээр, тэрбум төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ Нэгдсэн Улсын О Нутаг МУХС НДСТөл Гүй Төл Гүй Төл Гүй Төл Гүй Төл Гүй

НИЙТ ОРЛОГО БА ТУСЛАМЖИЙН ДҮН

2,087.2 1,994.0 1,621.3 1,431.9 260.4 283.1 132.9 190.8 461.6 472.4

УРСГАЛ ОРЛОГЫН ДҮН 2,061.9 1,972.6 1,434.0 1,251.1 243.5 267.2 132.9 190.8 315.6 326.5Татварын орлого 1,720.8 1,620.5 1,122.1 933.2 217.5 237.2 129.7 186.5 315.6 326.5

1.1.Орлогын албан татвар 465.9 520.2 223.5 205.4 112.7 128.2 129.7 186.5 0.0 0.0

1.2.НДШимтгэл, хураамж 251.5 263.6 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 315.6 326.5

1.3.Өмчийн татвар 10.8 11.2 0.0 0.0 10.8 11.2 0.0 0.0 0.0 0.0

1.4.Нэмэгдсэн өртгийн албан татвар 414.0 326.0 414.0 326.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

1.5.Онцгой албан татвар 198.3 166.7 198.3 166.7 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

1.6.Тусгай зориулалтын орлого 18.1 16.1 9.2 6.9 8.9 9.2 0.0 0.0 0.0 0.0

1.7.Гаалийн албан татвар 163.2 116.0 163.2 116.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

1.8.Бусад татвар (төлбөр, хураамж) 199.0 200.9 114.0 112.2 85.0 88.7 0.0 0.0 0.0 0.0

Татварын бус орлого 341.1 352.1 311.8 317.8 26.0 30.0 3.3 4.3 0.0 0.0ХӨРӨНГИЙН ОРЛОГО 3.2 2.3 0.0 0.0 3.2 2.3 0.0 0.0 0.0 0.0ТУСЛАМЖИЙН ОРЛОГО  22.0 19.1 187.4 180.8 13.7 13.6 0.0 0.0 145.9 145.9

Улсын төсвийн орлого 1,431.9 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарч төлөвлөсөн хэмжээнээс 189.5 тэрбум төгрөгөөр буюу 11.7 хувиар дутуу биелэхэд дараах хүчин зүйлс нөлөөлжээ.Үүнд:

1. Нийт импорт 2009 оны гүйцэтгэлээр 2,046.5 сая ам.долларт хүрч өнгөрсөн онтой харьцуулахад 25.6 хувиар буюу 704.8 сая ам.доллараар, үүнээс татвартай барааны импорт 30.5 хувиар буюу 706.8 сая ам.доллараар буурсан байна. Нийт импортод татвартай барааны импортын эзлэх хувь 2008 онд 84.2 хувь байсан бол 2009 онд 78.6 хувь болж 5.6 пунктээр буурсан нь гаалийн байгууллагаас улсын төсөвт төвлөрүүлсэн орлого төлөвлөсөн хэмжээнээс буурахад нөлөөлсөн байна. Тухайлбал, 2009 онд татвартай барааны импортын хэмжээг 2,154.4 сая ам.доллар, үүнээс онцгой татвартай барааны импортыг 954.5 сая ам.доллар байхаар төлөвлөж байсан боловч гүйцэтгэлээр татвартай барааны импорт 1,609.4 сая ам.доллар болж, төлөвлөснөөс 545.0 сая ам.доллараар, үүнээс онцгой татвартай барааны импорт 552.9 сая ам.доллар болж 401.6 сая ам.доллараар тус тус буурсан байна.2. 2009 онд нийт 17.6 мянган ширхэг автомашин импортлон 33.6 тэрбум төгрөгийн онцгой албан татвар төвлөрүүлэхээр тооцсон боловч статистик мэдээнээс харахад жилийн эцэст нийт дүнгээрээ 11.5 мянган ширхэг автомашин импортлон 26.7 тэрбум төгрөгийн онцгой албан татвар төвлөрүүлж импортлохоор төлөвлөсөн автомашины тоо хэмжээнээс 6.1 мянган ширхэгээр буурчавтомашины импортын онцгой албан татварын төлөвлөгөө 6.9 тэрбум төгрөгөөр тасарсан байна. 3.Хууль эрх зүйн орчны өөрчлөлтийн улмаас улсын төсвийн орлого буурсан байна. Үүнд:

2009 оны 06 дугаар сарын 11-ний өдрийн “Зарим бараанд ногдуулах экспортын гаалийн татварын хэмжээ тогтоох тухай хуулийн зарим заалтыг хүчингүй болсонд тооцох тухай” Монгол Улсын хуулиар экспортонд гаргаж байгаа боловсруулаагүй ноолуурт ногдуулж байсан 4000 төгрөгийг хүчингүй болгосноос 10,702.6 сая төгрөгийн гаалийн албан татварын орлого,

Малчин өрх, мал бүхий иргэний орлогын татварыг 2009 оны 6 дугаар сарын 11-ны өдрийн “Хувь хүний орлогын албан татварын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай” хуулиар 2009 оны 7 дугаар сарын 16-ны өдрөөс эхлэн чөлөөлсөнтэй холбогдуулан дээрх орлого 58.6 сая төгрөгөөр буюу 2.9 хувиар,

УИХ-аас эрх олгосны дагуу Засгийн газраас нефтийн бүтээгдэхүүний жижиглэн худалдаалах үнийг тогтвортой байлгах зорилгоор импортын нефтийн бүтээгдэхүүнд ногдох онцгой албан татварын хувь, гаалийн албан татварын хувь хэмжээг бууруулах, “0” хувь болгох хүртэл арга хэмжээг авсны улмаас 12,606.7 сая төгрөгийн орлого,

2007 оны 12 дугаар сарын 22-ны өдрийн Монгол Улсын хуулиар автобензин, дизелийн түлшинд ногдуулсан онцгой болон НӨАТ-ыг 30 хоногийн хугацаагаар хойшлуулж төлүүлэх болсоноор 2009 оны 12 дугаар сард 3,500.0 сая төгрөгийн орлого хойшилж дараа онд төвлөрсөн,

Импортоор оруулж ирж байгаа хөдөө аж ауйн зориулалттай шинэ трактор, комбайн, машин механизм, гурилын үйлдвэрийн болон усалгааны тоног төхөөрөмж, бордоо, ургамал хамгааллын бодисыг Монгол Улсын 2008 оны 5 дугаар сарын 29-ний өдрийн “Гаалийн албан татвараас чөлөөлөх тухай”, “Нэмэгдсэн өртгийн албан татвараас чөлөөлөх тухай” хуулийн заалтыг хэрэгжүүлсэнээр 7,593.5 сая төгрөгийн татварын орлого,

2006 оны 6 дугаар сарын 29-ний өдрийн Монгол Улсын хуулиар импортоор оруулж ирэх нийтийн зорчигч тээврийн үйлчилгээний стандартын шаардлага хангасан, 24 буюу түүнээс дээш суудалтай, 48 буюу түүнээс дээш зорчигчийн багтаамжтай,

үйлдвэрлэснээс хойш 3-аас дээш жилийн хугацаа болоогүй автобус троллейбусыг гаалийн болон НӨАТ-аас 5,806.0 сая төгрөгийн орлого,

Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэмжиж ажлын байрыг нэмэгдүүлэх, импортыг орлох, экспортыг дэмжсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх зорилгоор импортоор оруулж байгаа жижиг, дунд үйлдвэрийн үйлдвэрлэлийн зориулалт бүхий тоног төхөөрөмж, сэлбэг хэрэгслийг гаалийн болон НӨАТ-аас 516.6 сая төгрөгийн орлого чөлөөлөгдсөн.

Монгол Улсын 2009 оны 10 дугаар сарын 30-ны өдрийн Гаалийн албан татвараас чөлөөлөх тухай хууль, Нэмэгдсэн өртгийн албан татвараас чөлөөлөх тухай хууль, Засгийн газрын 2009 оны 11 дүгээр сарын 4-ний өдрийн 335 дугаар тогтоолоор баталсан жагсаалтыг үндэслэн Томуугийн А хүрээний /H1N1/ вирусын халдварын оношлогоо, эмчилгээнд хэрэглэх оношлуур, эм, эмнэлгийн хэрэгсэл, тоног төхөөрөмж, ариутгал, халдваргүйжүүлэлтийн бодисыг гаалийн болон НӨАТ-аас чөлөөлөхөд 203.0 сая төгрөгөөр буюу дээрх шийдвэрүүдийн дүнгээр бүгд 40,928.4 сая төгрөгийн татварын өр зэрэг болно.

Татвартай барааны импортын бууралтаас 30.9 тэрбум, онцгой татвартай барааны импортын бууралтаас 150.0 тэрбум, төлөвлөгөөдөөгүй татварын хөнгөлөлт чөлөөлөлтөөс 40.9 тэрбум нийт 221.8 орчим тэрбум төгрөгийн орлого орох төвлөрүүлэх боломжгүй болсон байна.

НЭГДСЭН ТӨСВИЙН ОРЛОГО

Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татвар

Улсын төсөвт 2009 онд аж ахуйн нэгж байгууллагын орлогын албан татварын орлогоос 205.4 тэрбум төгрөг төвлөрсөн нь төлөвлөснөөс8.1 хувиар буюу 18.1 тэрбум төгрөгөөр дутуу байна. 2009 оны эхний 3 улирлын дүнгээр нийт аж ахуйн нэгжийн 85.0 хувь нь ААНОАТ-ын тайлан гаргаж ирүүлснээс 57.8 хувь буюу 25215 аж ахуйн нэгж нь үйл ажиллагаа явуулаагүй буюу алдагдалтай ажиллаж ногдуулалт буурсан нь төлөвлөгөөг тасрахад нөлөөлсөн болно.

Томоохон аж ахуйн нэгжүүдээр авч үзвэл:

1. Эрдэнэт УҮГазар жилийн эцсийн байдлаар 13.9 тэрбум төгрөг төвлөрүүлэхээс 22.3 тэрбум төгрөг төвлөрүүлж төлөвлөгөөг 8.4 тэрбум төгрөгөөр, Бороо гоулд ХХК 20.8 тэрбум төгрөг төвлөрүүлэхээс 23.4 тэрбум төвлөрүүлж 2.6 тэрбум төгрөгөөр, Монголын Алт Корпораци 5.6 тэрбум төгрөгөөр, Тавантолгой 8.5 тэрбум төгрөгөөр, Цайртминерал 1.8 тэрбум төгрөгөөр төсвийн орлогыг тус тус давуулан биелүүлжээ.

2. Алтандорнод Монгол ХХК 7.3 тэрбум төгрөг төвлөрүүлэхээс нэг ч төгрөг төвлөрүүлээгүй байна. “Вагнер Ази тоног төхөөрөмж” ХК 0.9 тэрбум төгрөгөөр, Голомт банк 0.8 тэрбум төгрөгөөр, МИАТ 1.4 тэрбум төгрөгөөр, Монголросцветмет 1.2 тэрбум төгрөгөөр, Мобиком 16.1 тэрбум төгрөгөөр, Монголын цахилгаан холбоо 1.8 тэрбум төгрөгөөр, НИК 1.2 тэрбум төгрөгөөр, Скайтел 3.1 тэрбум төгрөгөөр, ХААН банк 6.9 тэрбум төгрөгөөр, Худалдаа хөгжлийн банк 3.8 тэрбум төгрөгөөр, Шим техноложи 2.2 тэрбум төгрөгөөр тус тус татварын орлогын төлөвлөгөөг тасалдуулжээ.

Зарим бүтээгдэхүүний үнийн өсөлтийн албан татварын талаар

Алтны үнийн өсөлтийн албан татвараар 42.7 тэрбум төгрөгийг Монгол Улсыг хөгжүүлэх санд төвлөрүүлэхээс 17.4 тэрбум төгрөг төвлөрүүлж төлөвлөгөө 25.2 тэрбум төгрөгөөр буюу 59.2 хувиар тасарсан нь дараах шалтгаантай байна. Үүнд:

1. Алтны үнийн өсөлтийн албан татвараарүүсээд байгаа 73.5 тэрбум төгрөгийн өрийн үлдэгдлийн 13.6 тэрбум төгрөг буюу 18.5 хувь нь шүүхийн шийдвэр гарсан, 56.3 тэрбум буюу 76.6 хувь нь шүүхийн шатанд байгаа шүүхээр эцэслэн шийдвэрлэгдээгүй өр байгаагийн 97.1 хувь буюу 52.4 тэрбум төгрөг нь “Алтандорнод Монгол” ХХК-тай холбоотой Олон улсын арбитрын шүүхэд байгаа эцсийн шийдвэр гараагүй, өрийг барагдуулахтай холбоотой ямар нэгэн ажиллагаа хийхгүй байх талаар ХЗДХЯамнаас албан тоот ирүүлсэн;

2. Алтны борлуулалтын орлогын үнийн өсөлтийн зөрүүгээс тооцсон зарим бүтээгдэхүүний үнийн өсөлтийн албан татварын /алтны/ ногдуулалтыг өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад алтны борлуулалт 2.1 тонноор, татварын ногдуулалт 34.0 тэрбум төгрөгөөр буурсан байгаа зэрэг нь төлөвлөгөө тасрахад нөлөөлсөн байна.

Монголбанкинд татварын улсын байцаагч ажиллуулан алтны үнийн өсөлтийн албан татварыг аж ахуй нэгж, иргэдээс алт тушаах тухай бүрт ногдуулан хураах үйл ажиллагааг явуулж эхэлсэн 3 сарын хугацаанд алтны үнийн өсөлтийн албан татварын орлогоор 6.4 тэрбум төгрөгийн татварыг суутган авч Монгол Улсыг хөгжүүлэх санд төвлөрүүлж ажиллаа.

Засгийн газрын 2009 оны 10 дугаар сарын 28-ны өдрийн 68 дугаар тэмдэглэл, ХЗДХСайд, Сангийн сайдын 2009 оны 12 дугаар сарын 8-ны өдрийн 247/274 тоот хамтарсан тушаалыг хэрэгжүүлэх зорилгоор Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газар, Татварын ерөнхий газрын даргын 2009 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдрийн А/117/578 тоот хамтарсан тушаалаар гарган ажилласнаар АҮӨАТ-аар 200.0 сая төгрөгийн өрийг барагдуулсан болно.

Нэмэгдсэн өртгийн албан татвар

Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын орлого 414.0 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөгдсөнөөс 326.0 тэрбум төгрөг төвлөрч 78.7 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Үүнээс дотоодын бараа, ажил үйлчилгээний нэмэгдсэн өртгийн албан татварын орлого 143.4 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөснөөс 158.1 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарч 10.2 хувиар буюу 14.7 тэрбум төгрөгөөр давж биелсэн бол импортын барааны нэмэгдсэн өртгийн албан татвар 340.8 тэрбум төгрөг төлөвлөгдсөнөөс 247.1 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарч 93.6 тэрбум төгрөгөөр тасарсан байна.

Онцгой албан татвар

Онцгой албан татварын орлогыг 198.3 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөснөөс 166.7 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарч 31.6 тэрбум төгрөгөөр буюу 15.9 хувиар төлөвлөгөө тасарсан байна.

Дотоодын үйлдвэрийн архи, спиртийн онцгой албан татварын орлого 59.2 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөгдсөнөөс 55.7 тэрбум төгрөг улсын төсөвт төвлөрч 3.5 тэрбум төгрөгөөр тасарчээ.

“АПУ” ХК 16.0 тэрбум төгрөг төвлөрүүлэхээс 26.9 тэрбум төгрөг, “Спирт бал бурам” ХК 27.2 тэрбум төгрөг төвлөрүүлэхээс 16.7 тэрбум төгрөг, “Жэм интернешнл” ХХК 6.4 тэрбум төгрөг төвлөрүүлэхээс 5.8 тэрбум төгрөг тус тус онцгой албан татвараар төвлөрүүлж, онцгой албан татварын орлогын 88.7 хувийг бүрдүүлжээ. Үлдэх 11.3 хувийг орон нутгийн жижиг архи үйлдвэрлэгчдээс орон нутгийн татварын албаар дамжин улсын төсөвт төвлөрүүлсэн байна.

Тайлант оны байдлаар спиртийн зарцуулалт болон согтууруулах ундааны үйлдвэрлэлт, борлуулалтын хэмжээг 2008 онтой харьцуулахад спиртын зарцуулалтын хэмжээ 2.1 сая литрээр буюу 25.0 хувиар буурсан байна.

Архи, дарс, пиво, шимийн архи, тамхи үйлдвэрлэгч 137 аж ахуйн нэгж бүртгэлтэйгээс 53.3 хувь буюу 73 жижиг үйлдвэр нь орон нутагт үйлдвэрлэл явуулж, үүнээс 22 үйлдвэр нь огт үйл ажиллагаа явуулаагүй байна. Энэ онд үйлдвэрлэсэн нийт архины хэмжээ өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс 25.4 хувиар буюу 5.6 сая литрээр, дарс 43.0 хувиар буюу 159 мянган литрээр тус тус буурсан үзүүлэлттэй байна. Өнгөрсөн онд бүх төрлийн согтууруулах ундааны үйлдвэрлэлт 51.2 сая литр байсан бол энэ онд 44.6 сая литрийг үйлдвэрлэж өнгөрсөн оны мөн үеэс 6.6 сая литрээр буурсантай холбоотойгоор онцгой албан татварын ногдуулалт 63.7 тэрбум төгрөг болж өнгөрсөн оноос 36.3 тэрбум төгрөгөөр буурч архины үйлдвэрлэлтийн хэмжээ 25.4 хувиар, борлуулалтын хэмжээ 32.5 хувиар, татварын ногдуулалт 32.2 хувиар тус тус буурсан нь онцгой албан татварын төлөвлөгөө тасрахад нөлөөлсөн байна.

Үйл ажиллагаа явуулж байгаа үйлдвэрүүдээс АПУ ХК, СББ ХК, Увс хүнс ХК, Жем-Интернэйшнл ХХК, Трансинконсулт ХХК зэрэг 5 үйлдвэрлэгч нийт согтууруулах ундаа борлуулалтын 94.3 хувийг үйлдвэрлэн борлуулж байна.

Онцгой татвартай барааны импортын тоо хэмжээний өсөлтийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулж үзвэл согтууруулах ундаа 38.8 хувиар буюу 7762.8 мянган литрээр буурсан байна. Үүний дотор шар айраг 40.2 хувиар буюу 7365.3 мянган литрээр, дарс 25.4 хувиар буюу 421.2 мянган литрээр тус тус буурч, архи виски 34.4 хувиар буюу 23.7 мянган литрээр өссөн байна.

Автобензин, дизелийн түлшний онцгой албан татвараар 2009 онд 58.6 тэрбум төгрөг, пивоны онцгой албан татварын орлогоор 8.2 тэрбум төгрөг төвлөрүүлэхээр тооцсон боловч автобензин, дизелийн түлшний онцгой албан татвараар 33.5 тэрбум төгрөг төвлөрч 25.1 тэрбум төгрөгөөр, пивоны онцгой албан татварын орлогоор 3.5 тэрбум төгрөг төвлөрч 4.7 тэбум төгрөгөөр тус тус орлогын төлөвлөгөө тасарсан байна.

Хүснэгт 2. Импортоор орж ирсэн онцгой татвартай бараа бүтээгдэхүүн /тоо, хэмжээ/

Vзvvлэлт Х/ нэгж

2008 он 2009 он ЗөрүүТооМян

Үнэ тэр.төг

Тоомян

Үнэ тэр.төг Хувиар Тоо хэмжээгээр

мян Үнийн дүн - 1,123.3 - 794.4 - 70.7 - (328.9)

Согтууруулах ундаа л 20,031.9 19.2 12,269.2 16.4 61.2 85.5 (7,762.8) (2.8)

үүн

ээс Шар айраг л 18,302.6 13.8 10,937.3 10.8 59.8 78.5 (7,365.3) (3.0)

Дарс л 1,660.6 4.3 1,239.5 4.0 74.6 94.4 (421.2) (0.2)Архи, Виски л 68.7 1.1 92.4 1.5 134.4 135.8 23.7 0.4

Тамхины дүн - 38.7 - 48.0 - 124.2 - 9.3

үүнэ

э Янжуур тамхи сая.ш 1.6 33.4 1.5 41.5 95.3 124.3 (0.1) 8.1 Дүнсэн тамхи тн 1.6 5.3 1.3 6.5 83.5 123.3 (0.3) 1.2

Нефть бүтээгдэхүүн тн 703.8 863.2 649.1 629.0 92.2 72.9 (54.7) (234.2)

үүнэ

эс Бензин 90 хүртэл окт. тн 169.2 191.4 119.8 118.9 70.8 62.1 (49.3) (72.5)Бензин 90 дээш окт. тн 145.1 174.9 149.9 150.5 103.3 86.0 4.8 (24.4)Дизелийн түлш тн 389.6 496.8 379.4 359.6 97.4 72.4 (10.2) (137.2)

Автомашин ш 37.1 202.2 11.5 100.9 31.0 49.9 (25.7) (101.3)

Тусгай зориулалтын орлого

Автобензин, дизелийн түлшний албан татварын орлогыг 9.2 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөснөөс 6.9 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарч 2.3 тэрбум төгрөгөөр тасарсан байна.

Гадаад үйл ажиллагааны орлого

Импортын гаалийн албан татварын орлогыг 151.6 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөснөөс 111.2 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарч 40.4 тэрбум төгрөгөөр буюу 26.6 хувиар, экспортын гаалийн албан татварын орлогыг 11.6 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөснөөс 4.8 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарч 6.8 тэрбум төгрөгөөр буюу 58.9 хувиар тус тус тасарсан үзүүлэлттэй гарсан байна.

Татварын чөлөөлөлтийн талаар

Тайлант хугацаанд 2,938.3 тэрбум төгрөгийн бараа импортолсны 21.5 хувь буюу 632.8 тэрбум төгрөгийн бараанд 95.3 тэрбум төгрөгийн татварын чөлөөлөлт үзүүлсэн нь өмнөх онтой харьцуулбал 5.5 хувиар буюу 126.9 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдсэн байна.

Үүнд Засгийн газрын болон олон улсын буцалтгүй, хүмүүнлэгийн тусламжаар ирүүлсэн нийт 69.0 сая ам.долларын /99.5 тэрбум төгрөгийн/ бараанд 15.4 тэрбум, Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрээр татвараас чөлөөлөгдөхөөр тохиролцсон гадаад орнууд болон ОУ-ын байгууллагуудаас олгож буй зээлийн санхүүжилтээр ирүүлсэн 35.2 сая ам.долларын /50.2 тэрбум төгрөгийн/ импортын бараанд 7.7 тэрбум, Гадаадын хөрөнгө оруулалттай аж ахуйн нэгжийн болон газрын тосны салбарт хуулийн дагуу импортлон оруулсан 104.7 сая ам.долларын /150.4 тэрбум төгрөгийн/ бараанд 21.9 тэрбум, Монголросцветмет, Улаанбаатар төмөр замын ХЭГ-ын импортлон оруулсан 84.0 сая ам.долларын /120.9 тэрбум төгрөгийн/ бараанд 18.5 тэрбум, Монгол Улсын хуулийн дагуу татвараас чөлөөлөх бусад заалтын дагуу 144.0 сая ам.долларын /211.7 тэрбум төгрөгийн/ бараанд 31.8 тэрбум төгрөгийн татварын чөлөөлөлт тус тус үзүүлсэн байна

Бусад татвар, төлбөр хураамжийн орлогоор 114.0 тэрбум төгрөг төлөвлөснөөс 112.2 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарч, төлөвлөгөө 1.8 тэрбум төгрөгөөр тасарсан байна. Үүнд: Улсын тэмдэгтийн хураамжийн орлого 30.8 тэрбум төгрөг төлөвлөснөөс 8.8 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарч 22.1 тэрбум төгрөгөөр тасарч, харин ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөр 64.1 тэрбум төгрөг төлөвлөснөөс 76.7 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарч 12.5 тэрбум төгрөгөөр давж биелсэн байна.

Хүснэгт 3. Ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөрийн орлого /төвлөрүүлэгч байгууллагаар, сая төгрөгөөр/

Байгууллагын нэр Төлөвлөгөө Гүйцэтгэл Зөрүү

Эрдэнэт УҮГазар 32,973.4 35,496.7 2,523.3

Эм Жи Эйч 1,228.2 734.9 (493.2)

Алтандорнод Монгол 2,735.0 7.1 (2,728.0)

Бороогоулд 7,525.3 8,503.3 978.0

Шижир алт ХХК 526.2 584.5 58.3

Цайртминерал 3,647.6 6,195.4 2,547.7

Тавантолгой 5,068.8 6,900.0 1,831.2

Бусад аж ахуйн нэгжүүд 10,427.9 18,240.9 7,813.0

Нийт дүн 64,132.4 76,662.8 12,530.4

Улсын тэмдэгтийн хураамжийн орлого

Улсын тэмдэгтийн хураамжийн орлого 8.8 тэрбум төгрөг төлөвлөж гүйцэтгэлээр 7.7 тэрбум төгрөг нь гадаад орнуудад суугаа дипломат төлөөлөгчийн газруудын визийн үйлчилгээ үзүүлснээс орсон орлого, Улсын Гаалийн ерөнхий газрын хилийн үйлчилгээний хураамжийн орлогоор 496.4 сая төгрөг тус тус төвлөрүүлсэн байна.

Ашигт малтмалын хайгуул, ашиглалтын лицензийн төлбөрийн болон улсын төсвийн хөрөнгөөр хийж гүйцэтгэсэн геологи хайгуулын ажлын нөхөн төлбөрийн орлого 15.1 тэрбум төгрөг төлөвлөгдсөнөөс 22.8 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарч төлөвлөгөөг 51.3 хувь буюу 7.7 тэрбум төгрөгөөр давж биелүүлсэн байна.

Татварын бус орлого

Татварын бус орлогыг 311.8 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөснөөс 317.9 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарч 6.1 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөгөө давж биелсэн байна.

Тусламжийн орлого

Урсгал тусламжийн орлогыг 187.4 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөснөөс 180.8 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарч 6.5 тэрбум төгрөгөөр орлого тасарсан байна.

Үүнээс гадаад тусламжийн орлого 22.0 тэрбум төгрөг төлөвлөгдсөнөөс 19.1 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй байна. Үүнд: Азийн Хөгжлийн банкнаас хүнс хоол тэжээл хөтөлбөр, цэцэрлэгийн хүүхдийн хоолны санхүүжилтэнд зориулж олгосон тусламжийн орлого, Австралийн Засгийн газраас төсвийн алдагдлыг нөхөхөд зориулан олгосон тусламжийн орлого орж байна.

Орон нутгаас улсын төсөвт төвлөрүүлэх орлого 119.1 тэрбум төгрөг төлөвлөсөнөөс 113.9 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэл гарч 5.2 тэрбум төгрөгөөр тасарсан байна. Үүнд: Булган аймаг 245.7 сая төгрөг, Сүхбаатар аймаг 193.0 сая төгрөг, Сэлэнгэ аймаг 1,979.1 сая төгрөг, Төв аймаг 2,602.5 сая төгрөг, Дархан-Уул аймаг 152.9 сая төгрөг дутуу төвлөрүүлсэн байна. Булган, Сүхбаатар аймгуудын Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын шийдвэрээр улсын төсвийн 2009 оны батлагдсан орлогын төлөвлөгөөг дээрх дүнгээр төвлөрүүлэхгүй байх улсын төсвийн хууль зөрчсөн шийдвэрүүд гарч улсын төлөвлөгөөг тасалсан бол Төв, Сэлэнгэ аймгууд зарлагын төлөвлөгөөг нэмэгдүүлсэн төдийгүй орон нутгийн төсвийн харилцах дансандаа ихээхэн үлдэгдэлтэй гарсан байна. Тухайлбал: 2009 оны эцэст Төв аймаг 766.5 сая төгрөг, Сэлэнгэ аймаг 1.6 тэрбум төгрөгийн үлдэгдэлтэй байна.

Орон нутгийн төсвийн орлого 283.1 тэрбум төгрөгт хүрч 8.7 хувиар буюу 22.8 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөгөөнөөс илүү төвлөрсөн байна. Орлогын албан татварын орлого 13.8 хувиар буюу 15.5 тэрбум, дотоодын бараа, үйлчилгээний албан татварын орлого 3.5 хувиар буюу 0.3 тэрбум, бусад татварын орлого 4.2 хувиар буюу 3.6 тэрбум, татварын бус орлого 15.0 хувиар буюу 3.9 тэрбумтөгрөгөөр тус тус төлөвлөснөөс илүү төвлөрч, хөрөнгийн орлого 28.2 хувиар буюу 0.9 тэрбум төгрөгөөр тасалдсан байна.

Монгол Улсыг хөгжүүлэх санд алтны үнийн өсөлтийн татварын орлого 186.5 тэрбум төгрөг төвлөрч, төлөвлөгөөнөөс 56.9тэрбум төгрөгөөр давсан байна. Нийгмийн даатгалын сангийн орлого 326.5 тэрбум болж3.5 хувиар буюу 10.9 тэрбум төгрөгөөр орлогын төлөвлөгөөг давуулан биелүүлсэн.

НЭГДСЭН ТӨСВИЙН ЗАРЛАГА, САНХҮҮЖИЛТ

Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2009 оны нийт зарлага 2,477.6 тэрбум төгрөгбатлагдсанаас2,336.6 тэрбум төгрөгийн буюу төлөвлөгдсөн нийт зардлын94.3 хувь, улсын төсвийн нийт зарлага 1,746.6 тэрбум төгрөг буюу нийт төлөвлөгдсөн зардал94.2 хувийн гүйцэтгэлтэй гарлаа.Нэгдсэн төсвийн нийт урсгал зардлын 12.9 хувь буюу 231.5 тэрбум төгрөгийг нийгмийн халамжийн сангийн зардал, 32.2 хувь буюу 575.9 тэрбум төгрөгийг цалингийн зардалэзэлж байна.

Нэгдсэн төсвийн хөрөнгийн зардал 460.6 тэрбум төгрөг буюу төлөвлөгдсөн нийт зардлын 90.2 хувийн гүйцэтгэлтэй гарснаас улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтын зардлын санхүүжилт 202.4 тэрбум төгрөг буюу төлөвлөгдсөн зардлын 87.6 хувь, МУХС-ын хөрөнгө оруулалтын зардлын санхүүжилт 160.7 тэрбум төгрөг буюу төлөвлөгдсөн зардлын 89.5 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. МУХС-аас 21.1 тэрбум төгрөгийг ахмад дайчдад зориулсан орон сууцны дэмжлэгийн санхүүжилтэд олгосон байна.

График 2. Төсвийн зарлага, түүний ДНБ-д эзлэх хувь

Хүснэгт 4. Нэгдсэн төсвийн зарлагын төлөвлөгөө, гүйцэтгэл /төсвийн бүрэлдэхүүнээр хэсгээр, тэрбум төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ Нэгдсэн Улсын О Нутаг МУХС НДСТөл Гүй Төл Гүй Төл Гүй Төл Гүй Төл Гүй

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 2,477.6 2,336.6 1,854.7 1,746.6 271.6 268.2 287.4 262.3 452.9 443.8

УРСГАЛ ЗАРЛАГЫН ДҮН 1,862.5 1,788.2 1,461.5 1,406.3 235.5 234.9 104.6 90.1 449.9 441.1Бараа үйлчилгээний зардал 973.8 970.1 921.6 912.6 99.0 103.3 0.0 0.0 9.2 9.0

Цалин, хөлс 583.0 575.9 529.7 524.0 47.4 46.2 0.0 0.0 5.9 5.8НДШимтгэл, хураамж 56.0 54.8 49.5 48.7 5.2 5.0 0.0 0.0 1.3 1.1Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 390.8 394.2 342.3 339.9 46.4 52.2 0.0 0.0 2.0 2.1

Зээлийн үйлчилгээний төлбөр 41.4 29.6 41.4 29.6 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Татаас ба урсгал шилжүүлэг 847.3 788.4 498.5 464.1 136.5 131.6 104.6 90.1 440.7 432.1

Татаас 43.5 35.8 175.3 168.9 11.3 11.3 0.0 0.0 49.1 49.4Урсгал шилжүүлэг 803.8 752.6 323.1 295.1 125.2 120.3 104.6 90.1 391.6 382.7ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 510.9 460.6 289.0 252.4 36.1 33.3 182.8 172.2 3.0 2.7Хөрөнгө оруулалт 447.1 396.6 231.0 202.4 33.6 30.8 179.5 160.7 3.0 2.7Их засвар 12.4 11.8 12.4 11.8 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0Хөрөнгийн бусад зардал 19.4 25.5 13.6 11.6 2.5 2.5 3.3 11.5 0.0 0.0

Төслийн зээлээр санхүүжүүлэх автозам 32.0 26.7 32.0 26.7 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

ЭРГЭЖ ТӨЛӨГДӨХ ЦЭВЭР ЗЭЭЛ 104.3 87.9 104.3 87.9 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Эргэж төлөгдөх дотоод цэвэр зээл (17.7) 1.1 (17.7) 1.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Эргэж төлөгдөх гадаад цэвэр зээл 122.0 86.8 122.0 86.8 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

Төсвийн урсгал тэнцэл 199.5 184.5 (27.5) (155.2) 8.0 32.3 28.3 100.7 (134.3) (114.7)Төсвийн нийт тэнцэл (390.5) (342.6) (233.4) (314.7) (11.2) 15.0 (154.5) (71.5) 8.6 28.6

Улсын төсвөөсхаламжийн тэтгэмжид 49.4 тэрбум, хүүхдийн мөнгөний хөтөлбөрт 33.5 тэрбум төгрөг, шинээр төрсөн хүүхдийн мөнгөн тусламжид 7.8 тэрбум төгрөг, алдарт эхийн одонтой эхчүүдэд олгох мөнгөн тусламжид 8.9 тэрбум төгрөг, шинэ гэр бүлд олгох мөнгөн тусламжид 18.5 тэрбум төгрөг, ахмад настнуудад үзүүлэх хөнгөлөлт, нэг удаагийн тэтгэмжид нийт 6.4 тэрбум төгрөг, жирэмсэн, нярай эхчүүдэд 16.8 тэрбум төгрөгийн, ахмад дайчдын орон сууцны дэмжлэгт 3.5 тэрбум төгрөгийн халамжийн санхүүжилтийг тус тус олгосон байна. Төрөөс хариуцах эрүүл мэндийн даатгалын хураамжийн зардлын санхүүжилтэд 8.1 тэрбум, нийгмийн даатгалын сангийн татааст 145.9 тэрбум, орон нутгийн санхүүгийн дэмжлэгт 13.6 тэрбум төгрөгийг төлөвлөгөөний дагуу бүрэн санхүүжүүлсэн байна.

Нэгдсэн төсвийн нийт зардлын 58.4 хувийг цалин хөлс, татаас урсгал шилжүүлгийн зардал эзэлж байгаа нь өмнөх оныхоос 8.5 пунктээр өссөн байна.

График 3. Цалин хөлс, татаас ба урсгал шилжүүлэг

Нийт халамжийн зардал өмнөх оныхоос 15.4 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэж, 228.3 тэрбум төгрөгт хүрсэн байна.

График 4. Цалин, хөлс ба нийгмийн халамжийн зарлага

Засгийн газраас санхүү, эдийн засгийн хямралын эсрэг эдийн засгийг тогтворжуулах, тэлэх чиглэлээр Монголбанктай хамтран төсөв, мөнгөний бодлогыг уялдуулан хэрэгжүүлж ажиллав. Үүний үр дүнд жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих зорилгоор 30.0 тэрбум төгрөгийн зээл, улаан буудайн тариалан эрхлэгчдэд 5.0 тэрбум төгрөгийн үнийн зөрүүний татаас, хөдөө аж ахуйн үйлдвэрлэлийг дэмжих зорилгоор 2.4 тэрбум төгрөгийн зээл, 1.1 тэрбум төгрөгийн татаас зэргийг улсын төсвөөс санхүүжүүлсэн. Мөн алт олборлогчдыг дэмжих зорилгоор 94.7 тэрбум төгрөгийн зээлийг Засгийн газрын бондыг олон улсын зах зээлд арилжаалсан эх үүсвэрээс, тариалан эрхлэгчдийг дэмжих зорилгоор 13.3 тэрбум төгрөгийн зээлийг Тариаланг дэмжих сангаас, хөдөлмөр, ажил эрхлэлтийг нэмэгдүүлэх, жижиг дунд үйлдвэрийг дэмжихэд 12.3 тэрбум төгрөгийн татаас, 9.1 тэрбум төгрөгийн зээлийг Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих сангаас олгосон байна.

Хүснэгт 5. Улсын төсвийн зарлагын төлөвлөгөө, гүйцэтгэл /Ерөнхийлөн захирагчдаар, сая төгрөгөөр/

ЕРӨНХИЙЛӨН ЗАХИРАГЧ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ДҮН 1,854,755.6 1,746,616.9 94.2 108,138.6Монгол Улсын Ерөнхийлөгч 1,452.1 1,414.9 97.4 37.2Монгол Улсын Их Хурал 9,624.9 9,432.3 98.0 192.5Монгол Улсын Ерөнхий сайд 19,530.8 18,120.0 92.8 1,410.7Монгол Улсын Тэргүүн шадар сайд 19,546.0 18,177.9 93.0 1,368.1Монгол Улсын Шадар сайд 47,565.1 44,821.6 94.2 2,743.6Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын дарга 6,861.6 6,735.4 98.2 126.2Сангийн сайд 251,073.4 199,817.2 79.6 51,256.2Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд 342,769.3 318,175.4 92.8 24,593.9Зам тээвэр, Барилга хот байгуулалтын сайд 116,608.5 99,687.0 85.5 16,921.5Гадаад харилцааны сайд 26,175.9 24,848.2 94.9 1,327.6Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайд 442,005.0 430,533.9 97.4 11,471.0Батлан хамгаалахын сайд 54,109.8 54,087.5 100.0 22.3Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд 21,814.3 21,692.0 99.4 122.3Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайд 44,492.5 41,839.7 94.0 2,652.8Эрүүл мэндийн сайд 206,828.9 206,429.0 99.8 399.8Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд 89,657.6 112,956.2 126.0 (23,298.6)Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд 87,670.1 76,520.0 87.3 11,150.1Сонгуулийн Ерөнхий хорооны дарга 4,157.8 4,103.5 98.7 54.4Хүний эрхийн үндэсний комиссын дарга 179.9 175.8 97.7 4.2Монгол Улсын ерөнхий аудитор 518.1 514.0 99.2 4.1Санхүүгийн зохицуулах хорооны дарга 911.1 891.7 97.9 19.4Үндэсний статистикийн хорооны дарга 3,431.0 3,018.8 88.0 412.1Цагаатгах ажлыг удирдан зохион байгуулах комиссын дарга

517.9 471.2 91.0 46.7

Төрийн захиргааны албаны зөвлөлийн дарга 311.0 291.4 93.7 19.6Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн дарга 508.8 508.0 99.8 0.8Орон нутгийн төсвийн ерөнхийлөн захирагч 29,851.3 24,722.6 82.8 5,128.7МҮОНРТелевизийн дарга 6,999.3 7,272.3 103.9 (273.0)Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн дарга 1,173.0 1,163.1 99.2 9.9Улсын Дээд шүүхийн ерөнхий шүүгч 701.2 700.8 100.0 0.3Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн дарга 9,118.1 9,116.0 100.0 2.0Улсын Ерөнхий прокурор 5,754.2 5,727.8 99.5 26.4Авилгалтай тэмцэх газрын дарга 2,837.2 2,651.4 93.45 185.8

Хүснэгт 6. Эргэж төлөгдөх төлбөрийг хассан цэвэр зээлийн гүйцэтгэл /Ерөнхийлөн захирагчдаар, сая төгрөгөөр/

ЕРӨНХИЙЛӨН ЗАХИРАГЧ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд (29,000.0) (5,400.0) 18.6 (23,600.0)Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд 7,005.1 7,101.5 101.4 (96.4)Сангийн сайд 104,110.9 71,243.3 68.4 32,867.7Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд 15,360.0 9,155.2 59.6 6,204.8Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайд 6,802.3 5,807.6 85.4 994.6

НИЙТ ДҮН 104,278.3 87,907.6 84.3 16,370.7

Улсын төсвийн нийт зарлагын 24.6 хувь буюу 430.5 тэрбум төгрөгийг БСШУСайд, 18.2 хувь буюу 318.2 тэрбум төгрөгийг НХХСайд, 11.4 хувь буюу 199.8 тэрбум төгрөгийг Сангийн сайд, 11.8 хувь буюу 206.4 тэрбум төгрөгийг ЭМСайд, 33.9 буюу 591.7 тэрбум төгрөгийг бусад төсвийн ерөнхийлөн захирагчдын зарлага эзэлж байна.

График 5. Төсвийн ерөнхийлөн захирагчидын зарлага, нийт төсвийн зарлагад эзлэх хувь

ЕРӨНХИЙЛӨГЧИЙН ТАМГЫН ГАЗРЫН ДАРГЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Монгол Улсын төрийн тэргүүн - Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Үндсэн хууль, бусад хуульд заасан бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэх болон мөрийн хөтөлбөрөө биелүүлэхэд бүх талын үйлчилгээ, дэмжлэг үзүүлэх үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхэд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын даргын багцад 2009 онд 1,452.1сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 1,414.9 сая төгрөгийнбуюу 97.4 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 7. Ерөнхийлөгчийн тамгын газрын даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 1,452.1 1,414.9 97.4 37.2 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 1,452.1 1,414.9 97.4 37.2 УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 1,452.1 1,414.9 97.4 37.2

Бараа, үйлчилгээний зардал 1,338.9 1,301.3 97.2 37.6Цалин хөлс 483.6 457.4 94.6 26.2Нийгмийн даатгалын шимтгэл 52.4 52.4 100.0 0.0Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 802.9 791.5 98.6 11.4

Татаас ба урсгал шилжүүлэг 113.2 113.6 100.4 (0.4)ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 1,452.1 1,286.3 88.6 165.9

Үндсан үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 28.4 19.9 70.2 8.5 Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 0.0 19.4 (19.4) Төсвөөс санхүүжих 1,423.8 1,247.0 87.6 176.8

Тайлант онд тус багцын байгууллагуудын бичиг хэрэг, тээвэр, шуудан холбооны хэтэрсэн зардлын зөрүүг хэтрүүлсэн ажилтнуудаар төлүүлэх, цалингаас суутган тооцох, бичиг хэргийн материалын нормативыг бууруулах зэрэг арга хэмжээг авч ажилласан нь төсөвт зардлуудыг хэмнэхэд нөлөөлсөн байна.

Хүснэгт 8. Ерөнхийлөгчийн тамгын газрын даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/

Д/Д БАЙГУУЛЛАГУУД ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ

  1 2 3 4=3/2 5=2-3

1 Үндэсний хөгжлийн хүрээлэн 118.5 110.1 92.9 8.4

2 Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар 708.2 682.1 96.3 26.1

3 Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн төсөв 625.5 622.8 99.6 2.7 НИЙТ ДҮН 1,452.2 1,415.0 97.4 37.2

УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ТАМГЫН ГАЗРЫН ДАРГЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Төрийн эрх барих дээд байгууллага болох Улсын Их Хурлын хууль тогтоох, хянан шалгах бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэхэд зориулж Монгол Улсын Их Хурлын тамгын газарт 2009 онд 9,624.9сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 9,432.3 сая төгрөг буюу 98.0 хувийн гүйцэтгэлтэй гарсан байна.

Хүснэгт 9. Улсын Их Хурлын Тамгын газрын даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 9,624.9 9,432.3 98.0 192.5НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 9,624.9 9,432.3 98.0 192.5

УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 9,444.9 9,254.1 98.0 190.8 Бараа, үйлчилгээний зардал 9,190.7 9,030.9 98.3 159.8 Цалин хөлс болон нэмэгдэл урамшил 3,013.3 2,836.5 94.1 176.8 Нийгмийн даатгалд төлөх шимтгэл 333.6 311.8 93.5 21.8 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 5,843.8 5,882.6 100.7 (38.8) УИХ-д суудалтай намын дэмжлэг 3,760.0 3,734.2 99.3 25.8 Татаас ба урсгал шилжүүлэг 254.2 223.2 87.8 30.9

ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 180.0 178.2 99.0 1.8ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 9,624.9 8,510.9 88.4 1,114.0Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 100.0 130.4 130.4 (30.4)Төсвөөс санхүүжих 9,524.9 8,380.5 88.0 1,144.4

УИХ-ын сонгуулийн 25 дугаар тойргийн маргаан, УИХ-ын нөхөн сонгуультай холбоотойгоор УИХ нь бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ ажиллаагүйгээс тамгын газрын ажиллагсдын цалин, нийгмийн даатгалын шимтгэлийн зардал болон УИХ-д суудалтай намуудад өгөх дэмжлэгийн зардлын төсөв хэмнэгдсэн байна.

Хүснэгт 10. Улсын Их Хурлын Тамгын газрын даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

Улсын Их Хурал 5,684.9 5,519.9 97.1 164.9 УИХ-д суудалтай улс төрийн намууд 3,760.0 3,734.2 99.3 25.8 УИХ-ын хөрөнгө оруулалт 180.0 178.2 99.0 1.8

НИЙТ ДҮН 9,624.9 9,432.3 98.0 192.5

Хүснэгт 11. Улсын төрийн намуудад 2009 онд олгосон санхүүгийн дэмжлэг /сая төгрөгөөр/

Намын нэрс УИХ-ын суудал тус бүрээр тооцож олгосон Санхүүгийн

дэмжлэг

Сонгуулийн саналын тоо бүрт тооцож олгосон дэмжлэг

2009 2009МАХН 450.8 1,433.7АН 263.3 1,305.6Иргэний зориг нам 10.0 116.3Иргэний эвсэл 10.0 144.5

Дүн 734.2 3,000.0

МОНГОЛ УЛСЫН ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ЦЭЦИЙН ДАРГЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Монгол Улсын Үндсэн хуулийг аливаа зөрчлөөс сэргийлэх, гарсан зөрчлийг таслан зогсоож, маргааныг магадлан шийдвэрлэх үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхэд зориулжҮндсэн хуулийн цэцийн даргад 2009 онд 1,173.0 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 1,163.1 сая төгрөгийн буюу 99.2 хувийн гүйцэтгэлтэй гарсан байна.

Хүснэгт 12. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 1,173.0 1,163.1 99.2 9.9 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 1,173.0 1,163.1 99.2 9.9 УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 243.0 238.1 98.0 4.9 Бараа, үйлчилгээний зардал 232.2 227.4 97.9 4.8 Цалин хөлс болон нэмэгдэл урамшил 135.6 135.5 99.9 0.1 Ажил олгогчоос нийгмийн даатгалд төлөх шимтгэл 16.2 14.7 90.5 1.5 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 80.3 77.2 96.1 3.1 Татаас ба урсгал шилжүүлэг 10.8 10.7 98.9 0.1 Нэг удаагийн буцалтгүй тусламж 10.8 10.7 98.9 0.1 ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 930.0 925.0 99.5 5.0 Төсвийн хөрөнгөөр санхүүжих хөрөнгө оруулалт 930.0 925.0 99.5 5.0 ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 1,173.0 1,156.3 98.6 16.6 Төсвөөс санхүүжих 1,173.0 1,156.3 98.6 16.6

Нийт зарлагын 20.5 хувь буюу 238.1 сая төгрөгийг урсгал зардалд, 79.5 хувь буюу 925.0 сая төгрөгийг хөрөнгийн зардалд зарцуулсан байна.

УЛСЫН ДЭЭД ШҮҮХИЙН ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧИЙН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Хууль ёс, хүний эрх чөлөө, шударга ёсны баталгаа болсон шүүх эрх мэдлийг хэрэгжүүлэх нэгдсэн бодлого боловсруулах, шүүн таслах ажлын чиглэлээр шүүхийг мэргэжлийн удирдлагаар хангах, хяналтын шатны журмаар хэрэг, маргаан хянан шийдвэрлэх, хуулийг нэг мөр ойлгон зөв хэрэглэх талаар албан ёсны болон дэлгэрэнгүй тайлбар гаргах, шүүхийн практикийг нэгтгэн судлах, анхан болон давж заалдах шатны шүүхүүдийн ажлыг шалган тусалж, сургалт явуулах үйл ажиллагааг санхүүжүүлэхэд зориулж Улсын дээд шүүхийн ерөнхий шүүгчид2009 онд701.2сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 700.8 сая төгрөгийн буюу 100.0 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 13. Улсын дээд шүүхийн ерөнхий шүүгчийн 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 701.2 700.8 100.0 0.3 УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 701.2 700.8 100.0 0.3 Бараа, үйлчилгээний зардал 687.5 687.9 100.1 (0.4)Цалин хөлс болон нэмэгдэл урамшил 507.5 507.5 100.0 0.0 Ажил олгогчоос нийгмийн даатгалд төлөх шимтгэл 55.8 55.5 99.4 0.3 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 124.2 125.0 100.6 (0.7) Татаас ба урсгал шилжүүлэг 13.6 12.9 94.7 0.7 Нэг удаагийн буцалтгүй тусламж 13.6 12.9 94.7 0.7 ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 701.2 678.2 96.7 23.0 Төсвөөс санхүүжих 701.2 678.2 96.7 23.0

Нийт зарлагын 98.2 хувь буюу 687.9 сая төгрөгийг бараа үйлчилгээний зардалд, 1.8 хувь буюу 12.9 сая төгрөгийг татаас ба урсгал шилжүүлэг болон нэг удаагийн тэтгэмж урамшуулалд зарцуулсан.

Улсын Дээд шүүх нь төсвийн зарлдыг хэмнэх үүднээс 2009 оны 5, 9-р саруудад төсвийн зардлыг хэмнэх үүднээс халаалт аваагүй бөгөөд ялтсан бойлууртай болсноос тухайн өдрийн цаг агаарын байдалтай уялдуулан халаалтын температурыг багасган түлш халаалт, гэрэл цахилгааны зардлаа хэмнэж, төсвийн хэмнэлтийг холбогдох журмын хүрээнд хүрэлцэхгүй байсан шуудан холбоо болон гадаад томилолтын зардалд шилжүүлэн зарцуулсан.

ШҮҮХИЙН ЕРӨНХИЙ ЗӨВЛӨЛИЙН ДАРГЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн даргын багцад 2009 онд 9,118.1 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 9,116.0сая төгрөгийн буюу 99.9 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Шүүхийн ерөнхий зөвлөл нь 2008 оны төсвийн хэмнэлт болох 14.3 сая төгрөгийг улсын төсөвт төвлөрүүлсэн.Цалин хөлсний зардал 9.5 сая, татаас урсгал шилжүүлгийн зардал 10.9 сая төгрөгийн хэмнэлттэй,харин бараа үйлчилгээний бусад зардлыг 17.9 сая төгрөгөөр хэтрүүлсэн байна.

Хүснэгт 14. Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 9,118.1 9,116.0 99.98 2.0 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 9,118.1 9,116.0 99.98 2.0

УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 8,797.1 8,804.0 100.08 (7.0)Бараа үйлчилгээний зардал 8,464.3 8,482.2 100.21 (17.9)

Цалин хөлс 6,421.3 6,411.8 99.85 9.5 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 704.9 704.7 99.96 0.3 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 1,338.1 1,365.7 102.07 (27.7)

Татаас ба урсгал шилжүүлэг 332.7 321.9 96.73 10.9 Төрийн сургалтын сангийн зээлийн эх үүсвэр        

ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 321.0 312.0 97.2 9.0 ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 9,118.1 9,094.7 99.7 23.4

ЭМД-аас санхүүжих       - Үндсэн үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих       - Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих       - Төсвөөс санхүүжих 9,118.1 9,094.7 99.7 23.4

УЛСЫН ЕРӨНХИЙ ПРОКУРОРЫН 2009ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Улсын ерөнхий прокурорын багцад 2009 онд 5,754.2 сая төгрөгийн зардлагын төсөв батлагдсанаас 5,727.8 сая төгрөгийн буюу 99.5 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Улсын төсвөөс 35.0 сая төгрөгийн хөрөнгө оруулалт, 5,719.2 сая төгрөгийн урсгал зардлын санхүүжилт олгохоор төлөвлөснөөс, 34.4 сая төгрөгийн хөрөнгө оруулалт, 5,667.8 сая төгрөгийн урсгал зардлын санхүүжилтийг олгосон байна. Прокурорын байгууллагууд нь 2008 оны төсвийн хэмнэлт болох 51.3 сая төгрөгийг улсын төсөвт төвлөрүүлсэн байна.

Улсын ерөнхий прокурорын нийт зардал нь 26.4 сая төгрөгийн хэмнэлттэйгээр тайлагнагдаж байна. Үүнд, цалингийн зардал 120.0 сая, НДШ-ийн зардал 7.4 сая, татаас ба урсгал шилжүүлэг 27.3 сая. хөрөнгийн зардал 0.6 сая төгрөгөөр тус тус хэмнэгдэж, бараа, үйлчилгээний бусад зардал 128.9 сая төгрөгөөр хэтэрсэн байна

Хүснэгт 15. Улсын ерөнхий прокурорын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 5,754.2 5,727.8 99.5 26.4 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 5,754.2 5,727.8 99.5 26.4

УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 5,719.2 5,693.4 99.5 25.8 Бараа үйлчилгээний зардал 5,515.8 5,517.3 100.0 (1.5)

Цалин хөлс 4,321.2 4,201.2 97.2 120.0 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 475.4 468.0 98.4 7.4 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 719.2 848.1 117.9 (128.9)

Татаас ба урсгал шилжүүлэг 203.4 176.1 86.6 27.3 ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 35.0 34.4 98.4 0.6

ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 5,754.2 5,715.0 99.3 39.2 ЭМД-аас санхүүжих - -   - Үндсэн үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих     - Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 0.0 12.7   (12.7)Төсвөөс санхүүжих 5,754.2 5,702.3 99.1 51.9

Бараа, үйлчилгээний бусад зардлыг задалж үзвэл, нэг удаагийн тэтгэмж 25.9 сая тогтмол зардал 21,9 сая, нормын хувцас 3.1 сая төгрөгөөр тус тус хэмнэгдэж,бичиг хэрэг 18.4 сая, тээвэр шатахуун 32.2 сая, шуудан холбоо 36.9 сая, урсгал засварын зардал 58.1 сая төгрөгөөр тус тус хэтэрсэн байна. Бичиг хэргийн зардал хэтэрсэн нь байгууллагын үндсэнүйлажиллагааболохЭрүүгийнбайцааншийтгэххуулийндагуу прокурортөргөдөлгаргагчидтүүнийхүсэлтийгхангасанэсэх, эрүүгийнхэрэгүүсгэхийгтатгалзсан, хэрэгсэхгүйболгосонтогтоол гаргах, ардиргэдэдхүргүүлэх,хариумэдэгдэххуудас бичих, хэргийнхүнийтоогоорматериалбүрдүүлэх, прокурорынсаналдүгнэлтгаргах зэрэг70 орчимтөрлийнмаягтуудыгбичиж,хэргийнматериалдхавсаргаж,дүгнэлтгаргадагтай холбоотой байна.

ҮНДЭСНИЙ АЮУЛГҮЙ БАЙДЛЫН ЗӨВЛӨЛИЙН НАРИЙН БИЧГИЙН ДАРГЫН 2009 ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Үндэсний Аюулгүй Байдлын Зөвлөлийн Нарийн бичгийн даргад 2009 онд508.8 сая төгрөгийн зардлын төсөв батлагдсанаас 508.0 сая төгрөгийн буюу99.8 хувийн гүйцэтгэлтэй гарсан байна.

Хүснэгт 16. Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн нарийн бичгийн даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл/эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 508.8 508.0 99.8 0.8 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 508.8 508.0 99.8 0.8 УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 508.8 508.0 99.8 0.8 Бараа, үйлчилгээний зардал 507.6 506.8 99.8 0.8 Цалин хөлс болон нэмэгдэл урамшил 386.6 399.5 103.3 (12.9) Ажил олгогчоос нийгмийн даатгалд төлөх шимтгэл 42.5 29.5 69.3 13.1 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 78.4 77.8 99.2 0.6 Татаас ба урсгал шилжүүлэг 1.2 1.2 100.0 - Нэг удаагийн буцалтгүй тусламж 1.2 1.2 100.0 - ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 508.8 499.1 98.1 9.7 Үндсан үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 0.1 0.2 164.6 (0.1) Төсвөөс санхүүжих 508.7 499.0 98.1 9.7

Нийт зарлагын 99.8 хувь буюу 506.8 сая төгрөгийг бараа үйлчилгээний зардалд, 1.2 сая төгрөгийг татаас ба урсгал шилжүүлэг буюу нэг удаагийн тэтгэмж урамшуулалд зарцуулсан байна.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 2008 оны 242 дугаар зарлигийн дагуу Стратеги судалгааны хүрээлэнг Үндэсний Аюулгүй Байдлын Зөвлөлтэй нэгтгэн бүтэц, орон тоог өөрчилсөнтэй холбогдуулан төсвийн гүйцэтгэлийн тайлан нэгтгэсэн байдлаар гарсан болно.

МОНГОЛ УЛСЫН ЕРӨНХИЙ САЙДЫН 2009ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Ерөнхий сайдын багцад2009 онд19,530.8 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас18,120.0 сая төгрөгийн буюу 92.8 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 17. Ерөнхий сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ

1 2 3 4=3/2 5=2-3НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 19,530.8 18,120.0 92.8 1,410.7 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 19,530.8 18,120.0 92.8 1,410.7 УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 15,332.5 13,928.0 90.8 1,404.5 Бараа, үйлчилгээний зардал 14,480.9 13,075.9 90.3 1,405.0Цалин хөлс 8,680.4 8,594.9 99.0 85.5 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 420.6 387.5 92.1 33.1 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 5,380.0 4,093.5 76.1 1,286.4 Татаас ба урсгал шилжүүлэг 851.6 852.1 100.1 (0.5) ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 4,198.3 4,192.1 99.9 6.2ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 19,530.8 18,529.7 94.9 1,001.1Үндсан үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 742.8 988.5 133.1 (245.7) Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 346.5 991.2 286.0 (644.7) Төсвөөс санхүүжих 18,441.4 16,550.0 89.7 1,891.4

Нийт зарлагын 49.6 хувь буюу 8,982.4 сая төгрөгийг цалин болон нийгмийн даатгалын шимтгэлийн зардал, 22.6 хувь буюу 4,093.5 төгрөгийг бараа, үйлчилгээний бусад зардал, 4.7 хувь буюу 852.1 сая төгрөгийг татаас болон урсгал шилжүүлгийн зардал, 23.1 хувь буюу 4,192.1 сая төгрөгийг хөрөнгийн зардал тус тус эзэлж байна.

Ерөнхий сайдын багцын төсвийн гүйцэтгэл 92.8 хувийн биелэлттэй гарсан нь дараах хүчин зүйлс нөлөөлсөн байна. Үүнд:

“Аутсорсинг хөгжүүлэх, аутсорсингийн чиглэлээр ажиллах мэргэжлийн ажилтан бэлтгэх” зөвлөх үйл ажиллагаанд зориулагдан төсөвлөгдсөн 1,225.7 сая төгрөгийн хөрөнгө нь Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хуулийн 30 дугаар зүйлийн 30.1-д заасан шаардлагыг хангасан тендерийн санал ирээгүйн улмаас тухайн ондоо багтан зарцуулагдаагүй,

Шинээр байгуулагдсан Үндэсний дата төвнь төвлөрсөн цахилгааны шугамтай холбогдоогүй учирбүрэн хүчин чадлаараа ажиллах нөхцөл бүрдээгүй тул цахилгааны зардал 111.5 сая төгрөгөөр хэмнэгдсэн,

Үндэсний хөгжил шинэтгэлийн хорооны цалин болон нэмэгдлийн зардал 44.9 сая төгрөг, нийгмийн даатгалын шимтгэл 5.3 сая төгрөгөөр хэмнэгдсэн,

МОНЦАМЭ Агентлагийн Ройтерс агентлагтай байгуулсан гэрээг цуцалж, Америкийн дуу хоолой станцтай төлбөргүйгээр мэдээлэл солилцох гэрээ байгуулж ажилласантай холбоотойгоор суваг ашиглалтын зардал 6.8 сая төгрөгөөр хэмнэгдсэн,

Төрийн тусгай хамгаалалтын газрын цалингийн зардлын гүйцэтгэл нь төрийн ордны өргөтгөлийн музейн хэсэг ашиглалтад ороогүй тул 36.7 сая төгрөгөөр хэмнэгдсэн зэрэгболно.

Ерөнхий сайдын багцын нийт зардлын 23.1 хувь буюу 4,192.1 сая төгрөг нь хөрөнгө оруулалтын зардал эзэлж байгаа бөгөөд 2009 онд 4,198.3 сая төгрөг хөрөнгө оруулалтын зардалд төлөвлөгдсөнөөс 4,192.1 сая төгрөгийг зарцуулж 99.9 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 18. Ерөнхий сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/

Д/ БАЙГУУЛЛАГЫН НЭР ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ

Д  1 2 3 4=3/2 5=2-3

1 Үндэсний дата төв 347.1 235.6 67.9 111.52 Үндэсний хөгжил, шинэтгэлийн хороо 441.2 378.7 85.8 62.5

3 Жэндэрийн тэгш байдлыг хангах үндэсний хороо 26.4 26.0 98.5 0.44 МОНЦАМЭ агентлаг 751.7 744.8 99.1 6.9

5 Мэдээлэл, харилцаа холбоо, технологийн газар 2,855.6 2,850.3 99.8 5.36 Мэргэжилтэй ажилтан бэлтгэх, аутосорсинг

хөгжүүлэх1,286.4 60.7 4.7 1,225.7

7 Төрийн өмчийн хороо 431.5 423.6 98.2 7.9

8 Төрийн тусгай хамгаалалтын газар 4,313.2 4,296.3 99.6 16.99 Тагнуулын ерөнхий газар 8,346.0 8,380.1 100.4 (34.1)

10 Цөмийн энергийн комисс 731.7 723.9 98.9 7.7  НИЙТ ДҮН 19,530.8 18,120.0 92.8 1,410.7

ТЭРГҮҮН ШАДАР САЙДЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Монгол Улсын Тэргүүн шадар сайдын багцад 2009 онд 19,546.1сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдснаас 18,178.0сая төгрөгийн буюу 93.0 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 19. Тэргүүн шадар сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 19,546.1 18,178.0 93.0 1,368.1 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 19,546.1 18,178.0 93.0 1,368.1

УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 6,872.2 6,943.5 101.0 (71.3)Бараа үйлчилгээний зардал 6,569.7 6,658.0 101.3 (88.3)

Цалин хөлс 4,125.7 4,061.5 98.4 64.2 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 451.4 454.8 100.8 (3.4)Бараа үйлчилгээний зардал 1,992.6 2,141.7 107.5 (149.1)

Татаас ба урсгал шилжүүлэг 302.5 285.5 94.4 17.0 ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 12,673.9 11,234.5 88.6 1,439.4

ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 19,546.0 18,371.9 94.0 1,174.1 Үндсэн үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 0.0 324.1 - (324.1)Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 800.0 476.8 59.6 323.2 Оны эхний үлдэгдлээс санхүүжүүлэх   32.7 - (32.7)Төсвөөс санхүүжих 18,746.0 17,538.3 93.6 1,207.7

Хүснэгт 20. Тэргүүн шадар сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

Үйлдвэрлэлийг дэмжих хөрөнгө оруулалт 11,500.0 10,624.3 92.4 875.7 Алтанбулаг чөлөөт бүс 972.6 414.5 42.6 558.1 Замын үүд чөлөөт бүс 125.4 125.3 99.9 0.1 Оюуны өмчийн газар 249.3 276.9 111.1 (27.6)Стандартчилал, хэмжил зүйн төв 2,199.7 2,258.3 102.7 (58.6)Тэргүүн шадар сайдын ажлын алба 66.9 67.3 100.6 (0.4)Улсын бүртгэлийн ерөнхий газар 3,590.3 3,575.4 99.6 14.9 Цагааннуур чөлөөт бүс 89.8 89.8 100.0 - Чөлөөт бүсийн зөвлөлийн ажлын алба 45.4 45.3 99.8 0.1 Чөлөөт бүсийн хөрөнгө оруулалт 473.9 468.9 98.9 5.0 Чойр чөлөөт бүс 33.9 33.9 100.0 - Шудрага бус өрсөлдөөнийг хянан зохицуулах газар 198.6 198.1 99.7 0.5

НИЙТ ДҮН 19,545.8 18,178.0 93.0 1,367.8

бна

МОНГОЛ УЛСЫН ШАДАР САЙДЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Монгол Улсын Шадар сайдын багцад 2009 онд47,565.1сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас44,821.6 саятөгрөгийн буюу 94.2 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 21. Шадар сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/

БАЙГУУЛЛАГУУД ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 47,565.1 44,821.6 94.2 2,743.6 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 47,565.1 44,821.6 94.2 2,743.6 УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 36,922.3 36,292.9 98.3 629.5 Бараа, үйлчилгээний зардал 35,007.9 34,484.9 98.5 523.0 Цалин хөлс 24,633.9 24,474.9 99.4 159.0Нийгмийн даатгалд төлөх шимтгэл 1,477.5 1,452.4 98.3 25.1Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 8,896.4 8,557.5 96.2 338.9 Нормын хувцас зөөлөн эдлэл 1,436.8 836.2 58.2 600.6 Татаас ба урсгал шилжүүлэг 1,914.5 1,808.0 94.4 106.5 ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 10,642.8 8,528.7 80.1 2,114.1 Улсын нөөцийн эх үүсвэр нэмэгдүүлэх 8,700.0 6,583.3 75.7 2,116.7Хүнс барааны нөөц 1,587.9 718.0 45.2 869.9 Үрийн нөөц 1,320.0 82.0 6.2 1,238.0 Өвс-тэжээлийн нөөц 1,285.0 1,253.9 97.6 31.1 Шатахууны нөөц 4,507.1 4,529.4 100.5 -22.3ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 47,565.1 44,550.8 93.7 3,014.3 Үндсэн үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 5,528.3 3,909.4 70.7 1,618.9 Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 458.7 793.4 173.0 -334.6 Төсвөөс санхүүжих 41,578.1 39,848.0 95.8 1,730.1

Шадар сайдын төсвийн багцын байгууллагууд2,743.6 сая төгрөгийн дутуу гүйцэтгэлтэй байгаа нь дараах шалтгаантай байна. Үүнд:

Атрын 3-р аяны хүрээнд Засгийн газрын 2009 оны 124 дүгээр тогтоолоор Тариалан эрхлэлтийг дэмжих санд 3,783.4 тонн 2 тэрбум 459.2 мянган төгрөгийн үрийн будаа намар биет байдлаар эргэн төлөгдөх нөхцөлтэй зээлээр олгосон. Үүнээс 2,735.8 тонн 1 тэрбум 450.0 мянган төгрөгийн үрийн будааг биетээр буцаан авч Улсын нөөцийн салбаруудад байршуулсан тул үрийн будааны орлого зарлагын дүнгээр төсвийн гүйцэтгэл дутуу тайлагнагдсан болно.

Тайлант 2009 онд үер усны гамшиг тохиолдсон болон 2009-2010 оны өвөлжилтийн нөхцөл байдал улсын хэмжээнд хүндэрсэнтэй холбогдож гарсан Засгийн газрын 2009 оны 101, 127, 219, 367 дугаар тогтоолуудаар хүнс барааны нөөцийн барааг зарцуулж Засгийн газрын нөөц сангийн хөрөнгөөр дахин нөхөн бүрдүүлж тайлагнасан учраас нэмж бүрдүүлэлт хийгдэх шаардлага гараагүй болно.

Онцгой байдлын ерөнхий газрын нормын хувцас зөөлөн эдлэл худалдан авах зориулалтаар батлагдсан төсвийн хөрөнгөөр тусгай зориулалтын байлдааны мөнгөлөг хувцас худалдан авах тендер шалгаруулалтыг хууль тогтоомжийн дагуу удаа дараа зарласан боловч валютын ханшны өсөлтөөс шалтгаалж босго үнэд багтсан үнийн санал ирүүлээгүйгээс 600.6 сая төгрөгийг зарцуулагдаагүй,

Нийгмийн хамгааллын зардал 91.9 сая төгрөгөөр хэмнэгдсэн нь бүтцийн өөрчлөлтөд хамрагдсан ажилтанд олгох тэтгэмж 7.4 сая төгрөгөөр, өндөр насны тэтгэвэрт гарахад олгох нэг удаагийн цэргийн тэтгэмж 84.5 сая төгрөгөөр хэмнэгдсэн зэргээс шалтгаалсан байна.

Мөн Онцгой байдлын ерөнхий газрын хэмжээнд мэргэжлийн шалгуураар ажиллах хүчин дутагдалтай байсны улмаас нилээд ажлын байр сул чөлөөтэй байсан нь цалингийн сан, түүнтэй холбоотой зардлууд хэмнэгдэхэд хүргэсэн байна.

Шадар сайдын төсвийн багцын төсвийн гүйцэтгэлийг байгууллага тус бүрээр харуулбал дараах байдалтай байна.

Хүснэгт 22.Шадар сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/

Д/Д

  БАЙГУУЛЛАГА ТӨЛ ГҮЙЦ   ХУВЬ ЗӨРҮҮ

  1 2 3   4=3/2 5=2-31 Мэргэжлийн хяналтын газар 11,830.2 11,890.9 100.5 (60.7)2 Онцгой байдлын ерөнхий газар 30,834.1 28,072.4 91.0 2,761.7

3 Бүсийн зөвлөл 73.4 84.1 114.5 (10.7)4 Хүүхдийн байгууллага 4,744.6 4,692.1 98.9 52.5

5 Монгол Улсын шадар сайдын ажлын алба 82.8 82.1 99.1 0.7    НИЙТ ДҮН 47,565.1 44,821.6   94.2 2,743.6

Шадар сайдын багцын 2009 төсвийн гүйцэтгэлийн 27 хувь буюу 11,890.9 сая төгрөгийг Монгол Улсын нутаг дэвсгэр дээр, хүний эрүүл аюулгүй орчинд ажиллаж амьдрах, чанартай бүтээгдэхүүн үйлчилгээ үзүүлэх, бизнес эрхлэх таатай орчинг бүрдүүлэх хууль тогтоомж стандартыг хэрэгжүүлэх нөхцөлийг хангах, хуулиар олгогдсон хэмжээнд төрийн хяналтыг явуулах, шалгалтын үр өгөөжийг дээшлүүлэх зэрэгт зарцуулсан байна.

Шадар сайдын багцын 2009 оны нийт зардлын 10 хувь буюу 4,692.1 сая төгрөгийг хүүхдийн эрхийг хангах, хамгаалах, хөгжил оролцоог дэмжих, хүүхдийн өнөөгийн болон хэтийн хөгжил, оролцоо, эрх хамгаалалтын тогтолцоог бэхжүүлэхэд зориулсан байна. Энэ ажлын хүрээнд Хүүхдийн төлөө үндэсний газар “Хүүхэд хамгааллын дунд хугацааны стратеги”(2009-2014)-ийн баримт бичгийн төслийг боловсруулж, хүнд нөхцөл дэх хүүхдэд чиглэсэн үйлчилгээний шинэ загваруудыг туршиж, үндэсний түвшинд хэрэгжүүлэх загвар гаргасан. МөнХүүхдийн эрхийн конвенцийн 20 жилийн ойн арга хэмжээ зохион байгуулж, хүүхэд худалдаалахаас урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр үндэсний хэмжээнд тандалтын судалгаа хийж, хүүхдүүдтэй ажиллагсдын чадавхийг бэхжүүлсэн бөгөөд хараа хяналтгүй тэнэмэл, гэмт хэрэгт холбогдсон, хохирогч, гэрч хүүхдийн нөхцөл байдлыг хянах мэдээллийн сан бүрдүүлэх зэрэг арга хэмжээнүүдэд зарцуулсан байна.

Шадар сайдын багцын 2009 оны нийт зардлын 63 хувь буюу 28,072.4 сая төгрөгийг Онцгой байдлын албад гамшгаас хамгаалах үйл ажиллагаанд зориулан зарцуулсан байна.

Улсын нөөц бүрдүүлэлт, сэлгэлт, шинэчлэлтийн үйл ажиллагааны зардал Шадар сайдын багцын нийт зардлын 14.7 хувь буюу 6,583.3 сая төгрөгийг эзэлж байна.

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ХЭРЭГ ЭРХЛЭХ ГАЗРЫН ДАРГЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын даргын багцад 2009 онд6,861.6саятөгрөгийнзарлагын төсөв батлагдсанаас6,735.4сая төгрөгийн буюу 98.2 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 23. Засгийн газрын хэрэг эрхлэх даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 6,861.6 6,735.4 98.2 126.2 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 6,861.6 6,735.4 98.2 126.2 УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 5,272.6 5,251.2 99.6 21.4 Бараа, үйлчилгээний зардал 5,081.8 5,060.7 99.6 21.1 Цалин хөлс 2,746.4 2,722.6 99.1 23.9 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 301.9 300.3 99.5 1.6 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 2,033.4 2,037.8 100.2 (4.4) Татаас ба урсгал шилжүүлэг 190.8 190.5 99.8 0.3 ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 1,589.0 1,484.2 93.4 104.8ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 6,861.6 6,173.9 90.0 687.7 Төрийн албан хаагчын 1 хүүхдийн сургалтын төлбөр 131.7 131.7 100.0 0.0 Үндсан үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 786.0 555.8 70.7 230.2 Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 399.1 518.3 129.9 (119.2) Төсвөөс санхүүжих 5,544.8 4,968.1 89.6 576.7

Нийт зардлын 44.9 хувь буюу 3,022.9 сая төгрөгийг цалин болон нийгмийн даатгалын шимтгэлийн зардалд, 30.3 хувь буюу 2,037.8 сая төгрөгийг бараа, үйлчилгээний бусад зардалд, 2.8 хувь буюу 190.5 сая төгрөгийг татаас ба урсгал шилжүүлгийн зардалд, 22.0 хувь буюу 1,484.2 сая төгрөгийг хөрөнгийн зардалд тус тус зарцуулсан байна.

Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын даргын төсвийн гүйцэтгэлийн хэмнэлтийн 83.0 хувь буюу 104.8 сая төгрөг нь хөрөнгө оруулалтын хэмнэлт бөгөөд тендер шалгаруулалтыг оновчтой зохион байгуулснаас хэмнэлт гарсан байна.

Хүснэгт 24.Засгийн газрын хэрэг эрхлэх даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/

Д/Д БАЙГУУЛЛАГА ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ  1 2 3 4=3/2 5=2-3

1 Замын-Үүд дэх Засгийн газрын бүрэн эрхт төлөөлөгч 35.6 35.6 100.0 0.002 Засгийн газрын 12 дугаар байр 144.1 144.0 99.9 0.08

3 Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газар 1,100.1 1,098.8 99.9 1.234 Монгол Улсын Ерөнхий сайдын төсөв 143.5 139.4 97.2 4.07

5 Төр засгийн үйлчилгээ аж ахуйн газар 3,124.2 3,017.7 96.6 106.506 ТЗҮААЭГ - Засгийн газрын 11-р байр 405.9 376.1 92.7 29.82

7 ТЗҮААЭГ - Засгийн газрын 3-р байр 166.8 165.3 99.1 1.468 ТЗҮААЭГ - Засгийн газрын 4-р байр 179.3 181.0 100.9 (1.69)

9 ТЗҮААЭГ-ЗГ-ын 10-р байр 56.6 56.0 98.9 0.6210 Удирдлагын академи 1,505.5 1,521.4 101.1 (15.90)

  ДҮН   6,861.6 6,735.4 98.2 126.20

ГАДААД ХАРИЛЦААНЫ САЙДЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Гадаад харилцааны сайдын багцад 2009 онд 26,175.9сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 24,848.2 сая төгрөгийн буюу 94.9 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 25. Гадаад харилцааны сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 26,175.9 24,848.2 94.9 1,327.7 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 26,175.9 24,848.2 94.9 1,327.7

УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 23,182.9 22,305.2 96.2 877.7 Бараа үйлчилгээний зардал 21,027.2 20,747.2 98.7 280.0

Цалин хөлс 11,112.4 10,914.8 98.2 197.6 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 307.5 315.7 102.7 (8.2)Бараа үйлчилгээний зардал 9,607.3 9,516.7 99.1 90.6

Татаас ба урсгал шилжүүлэг 2,155.7 1,558.0 72.3 597.7 ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 2,993.0 2,543.0 85.0 450.0

ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 26,175.9 27,036.1 92.3 (860.2)Үндсэн үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 0.0 38.1 - (38.1)Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 2,266.6 4,941.0 - (2,674.4)Оны эхний үлдэгдлээс санхүүжүүлэх     - - Төсвөөс санхүүжих 23,909.3 22,057.0 92.3 1,852.3

Хүснэгт 26.Гадаад харилцааны сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 26,175.9 24,848.2 94.9 1,327.7 ГХЯ-ны хөрөнгө оруулалт, их засвар 2,993.0 2,049.7 68.5 943.3 Гадаад харилцааны яам 2,587.0 1,984.1 76.7 602.9 Гадаад худалдаа, гадаадын хөрөнгө оруулалтын газар 203.3 203.7 100.2 (0.4)Дидломат байгууллагын ҮААГ 1,894.6 1,852.7 97.8 41.9 Дипломат төлөөлөгчийн газар 18,498.0 18,758.0 101.4 (260.0)

Тайлант хугацаанд Стокольм, Эль-Кувейтэд элчин сайдын яам нээгдсэнээр нийт 35 Дипломат төлөөлөгчийн газар үйл ажиллагаа явуулсан бөгөөд урсгал болон хөрөнгө оруулалтын зардалд нийт 23,909.3 сая төгрөгийг улсын төсвөөс олгохоор төсөвлөснөөс гүйцэтгэлээр 22,057.0 сая төгрөгийн санхүүжилтийг суугаа орны валютаар бүрэн санхүүжүүлсэн байна.

Гадаад улс орнуудад суугаа элчин сайдын яамдын ажиллагсадын эх орондоо ирж амрах зардлын 50 хувийг олгохоор шийдвэрлэсэн, чөлөөлөгдсөн болон шинээр томилогдсон ажилтнуудын солигдох хугацааг уртасгаснаас цалингийн зардал хэмнэгдсэн байна.

ХУУЛЬ ЗҮЙ, ДОТООД ХЭРГИЙН САЙДЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдын багцад 2009 онд 89,657.7сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 112,956.2 сая төгрөгийн буюу 126.0 хувийн гүйцэтгэлтэй тайлагнагдаж байна. Хадгаламж зээлийн хоршоодын хохирогчдын хохирлыг барагдуулахад зориулан 2007 онд улсын төсвөөс эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгээр олгосон зээлийн үлдэгдэл 29.0 тэрбум төгрөгийг 2009 оны төсөвт Хууль зүй дотоод хэргийн сайдын багцад эргэн төлөгдөхөөр тусгасан боловч гүйцэтгэлээр 5.4 тэрбум төгрөг төлөгдөж, 23.6 тэрбум төгрөгөөр дутуу төвлөрснөөсшалтгаалан нийт зарлага ба цэвэр зээлийн дүнгээр батлагдсан Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдын багцын төсвийн гүйцэтгэл хэтэрсэн үзүүлэлттэй байна. Энэ нь төсвийн төлөвлөлт, гүйцэтгэлийг боловсруулахад одоогийн баримталж байгаа ОУВС-аас 1986 онд гаргасан Засгийн газрын санхүүгийн статистикийн аргачлалын дагуу зээл олголт, түүний эргэн төлөлтийн зөрүүгээр нийт зарлагад тусгадаг тооцооны аргачлалтай холбоотой байна.

Хүснэгт 27. Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 89,657.7 112,956.2 126.0 (23,298.5)НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 118,657.7 118,356.2 99.7 301.5

УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 111,287.2 110,986.3 99.7 300.9 Бараа үйлчилгээний зардал 103,626.8 103,302.3 99.7 324.5

Цалин хөлс 69,455.4 69,085.4 99.5 370.0 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 3,278.7 3,162.4 96.5 116.3 Бараа үйлчилгээний зардал 30,892.7 31,054.5 100.5 (161.8)

Татаас ба урсгал шилжүүлэг 7,660.4 7,684.0 100.3 (23.6)Дотоод эх үүсвэрээс олгосон зээлээс эргэж төлөгдөх -29,000.0 -5,400.0 18.6 (23,600.0)

ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 7,370.5 7,369.9 100.0 0.6 ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 89,657.5 115,195.2 128.5 (25,537.7) ЭМД-аас санхүүжих 1,241.0 1,203.8 97.0 37.2

Үндсэн үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 1,533.0 4,661.9 304.1 (3,128.9)Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 1,823.0 1,541.4 84.6 281.6

Төсөв болон дамжуулан зээлдүүлсэн зээлээс эргэж төлөгдөх (29,000.00) (5,400.00) 18.6 (23,600.0)

Төсвөөс санхүүжих 114,060.5 113,188.1 99.2 872.4

Хил хамгаалах ерөнхий газрын төсөв 142.4 сая төгрөгөөр хэтэрсэн нь УИХ-ын 2009 оны 27, Засгийн газрын 2009 оны 99 дугаар тогтоолыг үндэслэн 2008 оны жилийн эцэст ХХЕГ-т үлдсэн мөнгөн хөрөнгөөс 2009 оны өглөгийг барагдуулахад 62.3 сая төгрөг, байгаль цаг уурын давагдашгүй хүчин зүйлээс шалтгаалж орон нутаг дахь хилийн отряд ангиудад өвөлжилтийн бэлтгэлийг хангахад зориулж тухайн жилийн үйл ажиллагааны орлогоос 80.8 сая төгрөгийг тус тус зарцуулсан нь нөлөөлсөн байна.

Хүснэгт 28. Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 89,657.6 112,956.2 126.0 (23,298.6)Үндэсний архивын газар 685.2 680.3 99.3 4.9 Аймаг, нийслэлийн цагдаагийн газар, хэлтэс 27,951.3 28,107.3 100.6 (156.0)ГИХАЕАлбаны хөрөнгө оруулалт их засвар 627.0 627.0 100.0 - Гадаадын иргэн харъяатын асуудал эрхлэх алба 1,006.3 994.5 98.8 11.8 Замын цагдаагийн газар 2,146.3 2,114.7 98.5 31.6 Иргэний бүртгэл мэдээллийн улсын төв 357.4 430.4 120.4 (73.0)Төрийн албан хаагчдын буруутай үйл

ажиллагааны нөхөн төлбөр 3,400.0 3,400.0 100.0 -

Төрийн тусгай албан хаагчдын нэгдсэн эмнэлэг 1,472.6 1,462.8 99.3 9.8 ТТАХНЭмнэлэгийн ХО, Их засвар 100.0 100.0 100.0 - ХЦУГазрын хөрөнгө оруулалт, их засвар 924.4 924.4 100.0 - Хадгаламж зээлийн хоршооны хохирогчдод -28,812.9 -5,212.0 18.1 (23,600.9)Хил хамгаалах ерөнхий газар 35,549.8 35,692.2 100.4 (142.4)Хилийн цэргийн сургууль 880.7 880.7 100.0 - Хорихын эмнэлэг 1,144.1 1,117.1 97.6 27.0 Хууль зүй, дотоод хэргийн яам 745.5 747.2 100.2 (1.7)Хууль зүйн үндэсний төв 537.8 433.1 80.5 104.7 ЦЕГ-ын хөрөнгө оруулалт, их засвар 3,953.1 3,953.0 100.0 0.1 Цагдаагийн академи 1,622.5 1,564.6 96.4 57.9 Цагдаагийн ерөнхий газар 15,334.7 14,970.4 97.6 364.3 Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газар 16,029.3 16,030.1 100.0 (0.8)Шүүхийн шинжилгээний үндэсний төв 2,236.5 2,172.9 97.2 63.6 ШШүТөвийн ХО, Их засвар 100.0 99.5 99.5 0.5 ШШГЕГазрын хөрөнгө оруулалт, их засвар 1,666.0 1,666.0 100.0 -

БАЙГАЛ ОРЧИН, АЯЛАЛ ЖУУЛЧЛАЛЫН САЙДЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайдын багцад21,814.3 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 21,692.0 сая төгрөгийн буюу 99.4 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 29. Байгал орчин, аялал жуулчлалын сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ

1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТЗАРЛАГАБАЦЭВЭРЗЭЭЛИЙНДҮН 21,814.3 21,692.0 99.4 122.3

НИЙТЗАРЛАГЫНДҮН 21,814.3 21,692.0 99.4 122.3

УРСГАЛЗАРДЛЫНДҮН 16,341.8 16,046.7 98.2 295.2

Бараа, үйлчилгээнийзардал 15,814.6 15,569.0 98.4 245.6

Цалинхөлсболоннэмэгдэлурамшил 10,116.6 10,015.8 99.0 100.8

Нийгмийндаатгалдтөлөхшимтгэл 1,112.8 1,100.6 98.9 12.2

Бараа, үйлчилгээнийбусадзардал 4,585.2 4,452.6 97.1 132.6

Татаасбаурсгалшилжүүлэг 527.2 477.6 90.6 49.6

ХӨРӨНГИЙНЗАРДАЛ 5,472.5 5,645.4 103.2 (172.9)

ЗАРДЛЫГСАНХҮҮЖҮҮЛЭХЭХҮҮСВЭР 21,814.3 21,638.0 99.2 176.4

Үндсанүйлажиллагааныорлогооссанхүүжих 741.2 546.4 73.7 194.8

Туслахүйлажиллагааныорлогооссанхүүжих 34.2 178.6 523.1 (144.5)

Төсвөөссанхүүжих 21,039.0 20,912.9 99.4 126.1

2009 онд сайдын багцын хэмжээгээр батлагдсан төсвөөс 122.3сая төгрөгийн зардлын хэмнэлттэй ажилласанбайна.Үүнд 2008 оны Засгийн газрын 237-р тогтоолоор тухайн салбарын байгаль хамгаалагчдын шатлал, төрийн захиргааны ангилалд орсон боловч тухайн ажиллагсдын цалин хөлсийг Төрийн албаны тухай хуулийн дагуу нэмэгдэл цалингууд олгогдоогүйгээс ажиллагсадтай холбогдсон зардал 100.8 сая төгрөгөөр хэмнэгдсэн болно.

Хүснэгт 30. Байгал орчин, аялал жуулчлалын сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ДҮН 21,814.3 21,692.0 99.4 122.3Цэвэр хөгжлийн механизмын үндэсний товчоо 14.99 9.66 64.4 5.3Цөлжилттэй тэмцэх арга хэмжээ 710.00 705.14 99.3 4.9Цөлжилтийн үндэсний хороо 8.50 8.12 95.5 0.4Химийн хорт болон аюултай бодисын асуудал хариуцсан үндэсний зөвлөл 14.26 14.14 99.2 0.1

Химийн хорт бодисыг хоргүйжүүлэх арга хэмжээ 720.00 719.85 100.0 0.1Хар-Ус нуурийн БЦГ-ын хамгаалалтын захиргаа 102.47 101.20 98.8 1.3Хангай нурууны БЦ газрын хамгаалатын захиргаа 75.79 75.77 100.0 0.0Хан Хэнтийн УТХГ-ын хамгаалалтын захиргаа 187.82 185.65 98.8 2.2Хөх сэрхийн нурууны ДЦГХЗахиргаа 43.63 43.22 99.1 0.4Хөгнө, Тарнын БЦГазар 53.08 51.79 97.6 1.3Хөвсгөлийн УТХГ-ын хамгаалалтын захиргаа 113.48 101.77 89.7 11.7Усны хэрэг эрхлэх газар 220.72 222.54 100.8 (1.8)Усны хэмнэлтийн төв 0.00 5.02 - (5.0)Усны үндэсний хороо 11.87 10.74 90.5 1.1Ус, цаг уурын хүрээлэн 304.80 302.36 99.2 2.4Ус, цаг уур, орчны шинжилгээний төв 6,616.05 6,630.58 100.2 (14.5)Ус цаг уурын орчны шинжилгээний газар 1,002.78 994.94 99.2 7.8Увс нуурын ай савын ДЦГ-ын хамгаалалтын захиргаа 117.57 113.36 96.4 4.2

Тужийн нарсны ДЦГХЗахиргаа 56.90 55.88 98.2 1.0Тахь нутагшуулах эрдэм шинжилгээний төв 65.48 66.94 102.2 (1.5)Тарвагатайн БЦГ 56.06 57.60 102.7 (1.5)Отгонтэнгэр хамгаалалтын захиргаа 59.07 58.64 99.3 0.4Орхоны хөндийн байгалийн цогцолборт газрын хамгаалалтын захиргаа 74.30 74.30 100.0 0.0

Онон Балжийн байгалийн цогцолборт газрын хамгаалалтын захиргаа 46.31 46.23 99.8 0.1Ойн хэрэг эрхлэх газар 294.79 251.34 85.3 43.4Ойн аж ахуй 2,291.40 2,348.06 102.5 (56.7)Ойн үндэсний хороо 9.59 9.17 95.6 0.4Нөмрөгийн ДЦС 37.47 32.13 85.8 5.3Монгол Алтайн нурууны УТХГ-уудын хам-тын захиргаа 100.11 102.32 102.2 (2.2)Мөнххайрханы БЦГ-ын хамгаалалтын захиргаа 44.18 44.34 100.4 (0.2)Их богдын байгалийн цогцолбор газрын хамгаалалтын захиргаа 51.09 51.46 100.7 (0.4)Дорнодын дархан цаазат газрын хамгаалалтын захиргаа 106.65 95.33 89.4 11.3Дарьгангын БЦГ-ын хамгаалалтын захиргаа 53.78 54.61 101.6 (0.8)Говийн бага дархан цаазат газрын хамгаалалтын захиргаа 62.77 65.62 104.5 (2.8)Говийн Их дархан цаазат газрын хамгаалалтын захиргаа 104.06 103.51 99.5 0.6Богдхан уулын захиргаа 176.46 305.96 173.4 (129.5)Био аюулгүй байдлыг хангах үндэсний хороо 9.23 8.58 93.0 0.6Байгаль хамгаалах сан 259.40 259.40 100.0 0.0Байгаль орчныг хамгаалах алба 2,550.16 2,532.98 99.3 17.2Байгаль орчны шинжилгээний төв лаборатори 161.57 161.28 99.8 0.3Байгаль орчны төвлөрсөн арга хэмжээ 701.63 701.63 100.0 0.0Байгаль орчны мэдээлэл, тооцооллын төв 273.55 271.10 99.1 2.5Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яам 819.26 805.26 98.3 14.0БОЯ-ны хөрөнгө оруулалт, их засвар 2,577.00 2,575.37 99.9 1.6Аялал жуулчлалын сан 297.60 100.50 33.8 197.1Агаарын чанарын хяналтын алба 47.09 47.11 100.0 0.0Өмнөд говийн УТХГ-уудын хамгаалалтын захиргаа 109.58 109.52 99.9 0.1

БОАЖСайдын төвлөрсөн арга хэмжээний зардалд 2009 онд 701.6 сая төгрөг батлагдаж гүйцэтгэлээр 701.6 сая төгрөгийг зарцуулсан. Үүнд:

- Биологийн төрөл зүйлийг хамгаалах арга хэмжээнд 25.1 сая төгрөг, Ховор, нэн ховор ургамлын тархац нөөцийг тогтоох, хамгаалах, тарималжуулах арга хэмжээнд 25.6 сая төгрөг,

- Уур амьсгалын өөрчлөлтийн таагүй нөлөөллийг багасгах, уур амьсгалын өөрчлөлтөнд дасан зохицох энэ асуудлаар зүүн хойд азийн орнуудын дээд хэмжээний уулзалтын бэлтгэл ажлыг хангах арга хэмжээнд 97.8 сая төгрөг,

- Агаарын бохирдлыг бууруулах арга хэмжээнд 49.0 сая төгрөг, - Гадаад улс орнуудад зохион байгуулагдаж буй олон улсын хурал, семинар, олон улсын

байгууллагын байгаль орчны төсөл, хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхтэй холбогдсон арга хэмжээнд 107.9 сая төгрөг,

- Байгаль орчны салбарын мэдээллийн технологийн хэрэглээг өргөжүүлэх, орон нутгийн байгууллагуудыг мэдээллийн нэгдсэн сүлжээнд холбох арга хэмжээнд 37.6 сая төгрөг,

- Байгаль хамгаалагч нарт зориулсан сургалт семинарын зардалд 58.3 сая төгрөг, Байгаль орчны орон нутгийн болон, төрийн бус байгууллагууд, иргэдийг дэмжих үйл ажиллагаанд 55.5 сая төгрөг,

- Байгалийн баялгийг нөхөн сэргээх, экологийн боловсрол хүмүүжил олгох арга хэмжээнд 51.6 сая төгрөг,

- Монгол улсын хилээр дамжуулан нэвтрүүлж буй хувиргасан амьд организмын төлөв байдлын талаархи хурал, хэлэлцүүлэг, стандарт боловсруулах арга хэмжээний зардалд 15.0 сая төгрөг,

Монгол улсыг гадаадад сурталчилах, аялал жуулчлалын дотоодын болон олон улсын үзэсгэлэн яармагт оролцох арга хэмжээний зардалд 178.2 сая төгрөгийг тус тус зарцуулсан байна.

Цөлжилттэй тэмцэх арга хэмжээний зардалд 710.0 сая төгрөгийнзарлагын батлагдсанаас төсвийн гүйцэтгэлээр 705.1 сая төгрөгийг зарцуулж 4.9 сая төгрөгийн хэмнэлттэй байна. Цөлжилттэй тэмцэх арга хэмжээний зардлаас 21 аймагт 145 булаг шандын эхийг хашиж хамгаалах арга хэмжээнд 216.9 сая төгрөг, Гадаргын усны нөөцийг нэмэгдүүлэх зорилгоор 2010 онд орон нутагт барих хөв цөөрмийн зураг төсөл, норм норматив боловсруулах, 2009 он цас борооны ус нөөцлөх байгууламж хөв шинээр барих ажлын зураг төсөв, усны нөөцийн төлөв байдал, чанарыг тодорхойлох, үнэлгээ өгөх, хянан дүгнэх үүрэг бүхий хяналт шинжилгээний сүлжээг хэвийн тасралтгүй явуулах нөхцлийг бүрдүүлэх ажилд тус тус тендер шалгаруулалтаар 57.5 сая төгрөг, Хэнтий аймгийн Цэнхэрмандал сум, Төв аймгийн Эрдэнэ суманд хөв барих ажлын тендерийг хуулийн дагуу зохион байгуулж 188.1 сая төгрөг, Цөлжилттэй тэмцэх иргэдийн нөхөрлөл, хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгж, Төрийн бус байгууллагуудын оролцоог нэмэгдүүлэх дэмжих арга хэмжээ, Цөлжилтийн хор хөнөөл, газрын доройтлын талаар иргэд олон нийтэд зориулан хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр сурталчилгаа явуулах арга хэмжээнд 190.7 сая төгрөг, “Орхон говь” төслийн боомт байгуулах талбайд хийх байрзүйн зураглал, геофизикийн судалгаа, геотехникийн өрөмдлөгийг хийж гүйцэтгэх ажлын тендерийг хуулийн дагуу зохион байгуулан 51.9 сая төгрөгийг тус тус зарцуулсан болно.

Химийн хорт бодисыг хоргүйжүүлэх арга хэмжээний зардалд 2009 онд 720.0 сая төгрөг батлагдсаныг Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайдын 2009 оны 06 дугаар сарын 22-ны өдрийн 167 тоот тушаалын дагуу Химийн бодисоор бохирдсон шлам, ул хөрсийг саармагжуулах арга хэмжээнд шаардагдах 720.0 сая төгрөгийн зардлыг бүрэн санхүүжүүлж, уг ажилд нэмэлт шаардлагатай 21.8 сая төгрөгийг төвлөрсөн арга хэмжээний зардлаас гаргаж,нийт 741.8 сая төгрөгийн санхүүжилт хийлээ.

Байгаль хамгаалах санд 2009 онд 259.4 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдаж зарцуулалтын гүйцэтгэл 100 хувьтай байна. Үүнд:

- Засгийн газрын тусгай сангийн тухай хуулийн 12 дугаар зүйлд заасны дагуу байгалийн баялгийн нөөц, байгаль орчны төлөв байдлын хувьсал өөрчлөлтийн байдлыг судлан тогтоох, мэдээллийг хуримтлуулан боловсруулах, дүгнэлт гаргах төсөл арга хэмжээнд хөрөнгийн дэмжлэг үзүүлэхэд 99.6 сая төгрөг,

- Байгаль орчныг хамгаалах түүний баялгийг зүй зохистой ашиглах, нөхөн сэргээх, байгаль орчинд хортой нөлөөллийг багасгах дэвшилт арга, хоргүй, бохирдолгүй, хаягдалгүй технологи нэвтрүүлсэн иргэн аж ахуйн нэгж байгууллагын үйл ажиллагааг урамшуулахад 9.8 сая төгрөг,

- Байгаль орчныг хамгаалахтай холбогдсон асуудлаар үндэсний болон олон улсын семинар, онол практикийн бага хурал, уулзалт симпозиум зэрэг арга хэмжээг зохион байгуулахад 16,2 сая төгрөг,

- Байгаль орчныг хамгаалах, хянах судлахад шаардагдах техник хэрэгсэл, тоног төхөөрөмж, хэмжих багаж худалдан авахад санхүүгийн дэмжлэг үзүүлэхэд 11.9 сая төгрөг,

- Монгол Улсын байгаль орчныг хамгаалах, нөхөн сэргээх, сурталчлах, шинжлэн судлах үйл хэрэгт онцгой амжилт гаргасан өөрийн улсын болон гадаадын иргэдийг шагнахад 4.5 сая төгрөг,

- Байгаль орчныг хамгаалахтай холбогдсон хууль тогтоомжийн хэрэгжилтэнд хяналт тавих үйл ажиллагаа явуулахад 45.7 сая төгрөг, Байгаль орчныг хамгаалах тухай хуульд заасан экологийн боловсрол хүмүүжил олгох ажлыг дэмжих ажилд 71.7 сая төгрөгийг тус тус зарцуулсан байна.

БАТЛАН ХАМГААЛАХЫН САЙДЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Батлан хамгаалах сайдын багцад 2009 онд 54,109.8 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 54,087.5 сая төгрөгийн буюу 99.9 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Батлан хамгаалах сайдын багцын нийт байгууллагууд нь 2008 оны төсвийн хэмнэлт болох 468.9 сая төгрөгийг улсын төсөвт төвлөрүүлсэн байна.

Хүснэгт 31. Батлан хамгаалахын сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТЗАРЛАГАБАЦЭВЭРЗЭЭЛИЙНДҮН 54,109.8 54,087.5 99.96 22.3 НИЙТЗАРЛАГЫНДҮН 54,109.8 54,087.5 99.96 22.3

УРСГАЛЗАРДЛЫНДҮН 52,084.9 52,072.6 99.98 12.3 Барааүйлчилгээнийзардал 50,199.1 50,170.8 99.94 28.3

Цалин хөлс 34,422.4 34,422.1 100.00 0.3 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 1,988.0 1,986.1 99.90 1.9 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 13,788.7 13,762.6 99.81 26.1

Татаасбаурсгалшилжүүлэг 1,885.8 1,901.8 100.85 (16.0)ХӨРӨНГИЙНЗАРДАЛ 2,024.9 2,014.9 99.5 10.0

ЗАРДЛЫГСАНХҮҮЖҮҮЛЭХЭХҮҮСВЭР 54,109.8 53,857.8 99.5 252.0 ЭМД-аассанхүүжих 1,284.2 1,284.2   - Үндсэнүйлажиллагааныорлогооссанхүүжих 497.8 621.9   (124.0)Туслахүйлажиллагааныорлогооссанхүүжих 706.7 809.5   (102.9)Төсвөөссанхүүжих 51,621.1 51,142.3 99.1 478.9

Батлан хамгаалах сайдын нийт зардал нь 22.3 сая төгрөгийн хэмнэлттэйгээр тайлагнагдаж байна.

Хүснэгт 32. Батлан хамгаалахын сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/

Байгууллагын нэрс Төл Гүй хувь зөрүү

1 2 3 4=3/2 5=2-3

Цэргийн клиникийн төв госпиталь 2,272.6 2,297.8 101.1 -25.2

Цэргийн дуу бүжгийн эрдмийн чуулга 756.3 743.5 98.3 12.9Монгол цэргийн музей 178.7 175.3 98.1 3.4

Зэвсэгт хүчний жанжин штаб 40,554.2 40,541.2 100.0 13.0Батлан хамгаалахын эмгэг судлал, шүүх эмнэлэг 77.2 77.1 99.9 0.1

Батлан хамгаалахын төв архив 128.3 128.0 99.8 0.2Батлан хамгаалахын их сургууль 2,811.4 2,811.4 100.0 0.0

Батлан хамгаалах яам 5,306.3 5,298.3 99.9 8.0БХ-ын хөрөнгө оруулалт, их засвар 2,024.9 2,014.9 99.5 10.0

Нийт 54,109.8 54,087.5 100.0 22.3

График 6. Батлан хамгаалахын сайдын гүйцэтгэл

Зэвсэгт хүсний үйл ажиллагаа

75%

Батлан хамгаалах бодлого үйл ажиллагаа

13%

Төрийн тусгай албан хаагчидын

мэргэжлийн боловсрол олгох

үйлчилгээ5%

Эрүүл мэнд, архивын үйл

ажиллагаа5%

Соёл урлагийн үйлчилгээ

2%

Нийт төсвийн гүйцэтгэлийн 7.3 тэрбум төгрөг буюу 13.0 хувийг Батлан хамгаалах бодлогын үйл ажиллагаа, 40.5 тэрбум төгрөг буюу 75.0 хувийг Зэвсэгч хүчний үйл ажиллагаа, 2.8 тэрбум төгрөг буюу 5.0 хувийг Төрийн тусгай албан хаагчдын мэргэжлийн боловсрол олгох үйлчилгээнд, 0.9 тэрбум буюу 2.0 хувийг Соёл урлагийн үйлчилгээнд 2.5 тэрбум төгрөг буюу 5.0 хувийг Эрүүл мэнд, архивын үйл ажиллагаанд тус тус зарцуулсан байна.

БОЛОВСРОЛ, СОЁЛ, ШИНЖЛЭХ УХААНЫ САЙДЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайдын багцад 2009 онд 442,005.0сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 430,574.9сая төгрөгийн буюу 97.4 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайдын багцын нийт байгууллагууд нь 2009 оны төсвийн хэмнэлт болох 8,941.0 сая төгрөгийг улсынтөсөвттөвлөрүүлсэн байна.

Хүснэгт 33. Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТЗАРЛАГАБАЦЭВЭРЗЭЭЛИЙНДҮН 442,005.0 430,533.9 97.4 11,471.0 НИЙТЗАРЛАГЫНДҮН 435,202.7 424,726.3 97.6 10,476.4

УРСГАЛЗАРДЛЫНДҮН 390,286.6 383,303.1 98.2 6,983.5 Барааүйлчилгээнийзардал 340,486.8 340,338.4 100.0 148.3

Цалин хөлс 207,266.9 204,578.6 98.7 2,688.3 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 22,799.3 22,379.0 98.2 420.3 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 110,420.5 113,380.8 102.7 (2,960.3)

Татаасбаурсгалшилжүүлэг 49,799.8 42,964.7 86.3 6,835.2 Төрийн сургалтын сангийн эх үүсвэр 6,802.3 5,807.6 85.4 994.6 ХӨРӨНГИЙНЗАРДАЛ 44,916.1 41,423.2 92.2 3,492.9

ЗАРДЛЫГСАНХҮҮЖҮҮЛЭХЭХҮҮСВЭР 442,005.0 424,894.6 96.1 17,110.4 ЭМД-аассанхүүжих   - Үндсэнүйлажиллагааныорлогооссанхүүжих 7,109.0 9,860.0   (2,751.0)Туслахүйлажиллагааныорлогооссанхүүжих 1,231.3 2,421.0   (1,189.6)Төсвөөссанхүүжих 433,664.7 412,613.6 95.1 21,051.0

Нийт багцын гүйцэтгэлийн 13.0 хувь буюу 55,998.7 сая төгрөгийг боловсролын байгууллага, 48.0 хувь буюу 207,304.4 сая төгрөгийг ерөнхий боловсролын сургууль, 6.0 хувь 23,901.5 сая төгрөгийг мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв, 10.0 хувь 41,423.2 сая төгрөгийг хөрөнгө оруулалт, 5.0 хувь буюу 23,399.4 сая төгрөгийг соёл урлагийн байгууллага, 16.0 хувь буюу 67,571.0 сая төгрөгийг хүүхдийн цэцэрлэг, 2.0 хувь буюу 10,935.7 сая төгрөгийг шинжлэх ухааны байгууллагууд тус тус эзэлж байна. Засгийн газрын 2009 оны 85 дугаар тогтоолоор хүүхдийн цэцэрлэгийн нэг өдрийн хоолны зардлыг 8-10 цагаар ажилладаг цэцэрлэгт 1100 төгрөг, 24 цагаар ажилладаг цэцэрлэгт 1600 төгрөг байхаар тогтоосны дагуу 4 дүгээр сарын 1-ний өдрөөс хүүхдийн цэцэрлэгийн хоолны зардлын дутагдах эх үүсвэрийг Азийн хөгжлийн банкны Боловсролын үйлчилгээг дэмжих төслөөс 1,542.6 сая төгрөгөөр санхүүжүүлсэн байна.

Хүснэгт 34. Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ДҮН 442,005.0 430,533.9 97.4 11,471.0 116-р тусгай сургууль 286.4 244.7 85.4 41.7 Өвөрхангай Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 1,684.4 1,552.4 92.2 132.0 Өмнөговь аймгийн Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 789.7 638.5 80.9 151.2 Үндэсний дуу бүжгийн эрдмийн чуулга 677.4 677.3 100.0 0.1 Үндэсний номын сан 347.7 347.1 99.9 0.5 Үндэсний түүхийн музей 287.9 282.0 98.0 5.8 Аймаг, хотын театр, чуулга 5,659.5 5,736.2 101.4 (76.7) Албан бус боловсролын зайны сургалтын үндэсний төв 93.8 68.0 72.5 25.8 Анагаах ухааны ЭШ-ний байгууллага 813.4 789.3 97.0 24.1 Архангайн Мэргэжийн сургалт, үйлдвэрлэлийн төв 994.6 838.5 84.3 156.1 Байгалийн түүхийн музей 225.5 217.6 96.5 8.0

Байгалийн шинжлэх ухааны эрдэм шинжилгээний байгууллага 3,574.5 3,557.3 99.5 17.2 Баян-Өлгийн Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 1,097.8 1,093.9 99.7 3.8 Баянхонгорын Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 1,351.5 1,258.1 93.1 93.4 Баянчандманы Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 807.9 711.0 88.0 96.9 Богд хааны ордон музей 104.8 97.7 93.2 7.1 Боловсрол төв 2,449.9 2,499.7 102.0 (49.8) Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны яам 753.3 730.0 96.9 23.3 Боловсролын үнэлгээний төв 560.6 834.8 148.9 (274.2) Боловсролын салбарын хөрөнгө оруулалт, их засвар 33,608.4 31,336.1 93.2 2,272.3 Боловсролын төвлөрсөн арга хэмжээ 13,548.9 12,382.3 91.4 1,166.6 Булганы Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 701.5 576.7 82.2 124.8 Газар хөдлөлийн станц, төв 207.8 206.7 99.5 1.1 Говь с?мыэр мс?т 644.9 550.4 85.3 94.5 Говь-Алтайн Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 1,108.0 940.6 84.9 167.3 Дүүргийн хэлтэс 229.5 235.5 102.6 (6.0) Дүрслэх урлагийн музей 149.2 171.2 114.7 (22.0) Дархан Өргөө БШСТ 1,161.8 1,066.5 91.8 95.3 Дархан-Уул аймгийн Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 1,273.3 1,140.8 89.6 132.5 Дорноговь дахь Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 827.8 701.7 84.8 126.1 Дорнод дахь Барилгын Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 651.7 566.9 87.0 84.7 Дорнодын ШС-тай ТТСургууль 940.9 796.4 84.6 144.5 Дундговийн Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 917.7 748.7 81.6 169.0 Ерөнхий боловсролын сургууль 206,223.8 207,222.9 100.5 (999.2) Завхан аймгийн Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 929.5 740.6 79.7 188.9 Завхан дахь Хөгжим бүжгийн дунд сургууль 441.9 379.6 85.9 62.4 Монгол-Солонгосын техникийн коллеж 1,464.4 1,529.2 104.4 (64.9) Монгол-Энэтхэгийн хамтарсан сургууль 366.7 375.4 102.4 (8.7) Мэргэжил арга зүйн төв 145.7 119.3 81.8 26.5 Мэргэжлийн сургалттай биеийн тамир, спортын дунд сургууль 82.6 81.5 98.7 1.1 Нүүдлийн соёл иргэншлийг судлах олон улсын хүрээлэн 37.5 36.9 98.2 0.7 Налайхын Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 873.3 782.5 89.6 90.8 Нийгмийн шинжлэх ухааны байгууллага 1,356.3 1,330.0 98.1 26.3 Нийслэлийн боловсролын газар 315.0 314.9 100.0 0.0 Нийслэлийн соёлын хэлтэс 57.4 57.4 99.9 0.1 Орон нутгийн музей 1,522.0 1,556.8 102.3 (34.8) Орон нутгийн номын сан 1,467.9 1,545.2 105.3 (77.3) Орхон аймгийн Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 1,110.5 955.5 86.0 155.0 Сүхбаатар аймаг дахь ШУТИС-ийн салбар 1 744.3 655.1 88.0 89.2 Соёл, урлагийн сан 969.6 943.7 97.3 25.8 Соёл, урлагын хөрөнгө оруулалт, их засвар 9,772.3 8,582.3 87.8 1,190.0 Соёл, урлагын хороо 93.6 87.2 93.2 6.4 Соёлын өвийн төв 218.8 218.6 99.9 0.2 Сумдын соёлын төв 7,987.9 8,132.7 101.8 (144.8) Сургалтын төрийн сан 33,505.1 29,086.3 86.8 4,418.8 Сургалтын төрийн сангийн захиргаа 98.3 98.3 100.0 0.0 Сэлэнгийн Шаамарын Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 522.7 418.2 80.0 104.4 Сэлэнгэ аймгийн Мандал сумын "Хөгжимт чуулга" 169.4 175.1 103.4 (5.8) Сэлэнгэ аймгийн Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 758.2 560.3 73.9 197.9 Төв аймгийн Заамарын Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн т 591.1 458.0 77.5 133.1 Төв аймгийн Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 703.5 599.4 85.2 104.1 Төв аймгийн Эрдэнэ Мэргэжлийн сургалттай ЕБС 642.6 587.0 91.3 55.6 Төрийн түүхийн музей 63.1 62.5 99.0 0.6 Төрийн хэлний зөвлөл 23.7 23.7 99.8 0.0 Театрын музей 72.4 72.1 99.6 0.3 Техникийн шинжлэх ухааны эрдэм шинжилгээний байгууллага 1,134.2 1,153.5 101.7 (19.2) Улаанбаатарын Үйлдвэрлэл урлалын сургууль 1,770.9 1,534.1 86.6 236.8 Улаанбаатарын Барилгын коллежи 2,137.4 1,782.2 83.4 355.2 Улаанбаатарын Хөгжим бүжгийн коллежи 1,243.7 1,229.4 98.9 14.3 Улаанбаатарын Хүнсний технологийн коллеж 980.9 982.0 100.1 (1.1)

Улаангом коллеж 1,562.6 1,481.2 94.8 81.5 Улсын драмын эрдмийн театр 613.3 589.9 96.2 23.4 Улсын дуурь бүжгийн эрдмийн театр 918.2 916.8 99.9 1.3 Улсын филармони 548.9 544.9 99.3 4.0 Улсын хүүхэлдэйн театр 170.8 170.7 99.9 0.1 Уран зургийн галлерей 211.1 379.8 179.9 (168.7) Хөвсгөлийн Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 864.0 788.9 91.3 75.1 Хөдөө аж ахуйн эрдэм шинжилгээний байгууллага 1,471.9 1,450.9 98.6 20.9 Хүүхдийн номын ордон 355.0 342.5 96.5 12.5 Хүүхдийн цэцэрлэг (4-7 насны хүүхдийн боловсрол) 67,212.1 67,107.6 99.8 104.5 Хүүхдийн ясли (0-3 насны хүүхдийн боловсрол) 463.4 0.0 (463.4) ХААИС харъяа Ховд дахь АБСалбар 910.6 808.5 88.8 102.1 Ховд аймгийн "Хөгжил" МСҮТ 364.7 368.0 100.9 -3.3 Хоринесдүгээр тусгай сургууль 891.0 823.5 92.4 67.5 Хэнтий аймгийн Бор-Өндөр дахь МСҮТ 268.3 237.1 88.4 31.2 Хэнтийн Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн төв 974.7 852.5 87.5 122.3 Чойжин ламын сүм музей 79.5 74.4 93.6 5.1 ШУ-ны салбарын хөрөнгө оруулалт, их засвар 1,535.4 1,504.8 98.0 30.6 ШУТСан 3,533.7 3,236.2 91.6 297.5 Шинжлэх ухааны академийн Тэргүүлэгчдийн газар 389.3 328.4 84.3 61.0

Тайлант онд БСШУС-ын багцын төсвийн гүйцэтгэлийн зарлагын гол зардлыг авч үзвэл дараах байдалтай байна. Үүнд:

- Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны болон Сангийн сайдын хамтарсан 2009 оны 97/169, 197/347, 278/561 тоот тушаалуудаар ерөнхий боловсролын сургуулийн болон хүүхдийн цэцэрлэгийн багш ажилчдын үр дүнгийн урамшуулалд зориулан 15,394.0 сая төгрөг,

- Төрийн өмчийн 23 их, дээд сургуулиудын тогтмол зардлыг төрөөс хариуцаж байгаатай холбоотой тайлант онд 4,314.5 сая төгрөг,

- Тэтгэвэрт гарахад олгох нэг удаагийн тэтгэмжээр 57 багшид 244.7 сая төгрөг,- Улсын төрөлжсөн олимпиадыг 13 төрлөөр зохион байгуулж 40.0 сая төгрөг, - Гадаадын олимпиадад 5 төрлөөр оролцоход 40.7 сая төгрөг, - Багш нарын мэргэжил дээшүүлэх зардалд 92.3 сая төгрөг, - Сурах бичгийн эх зохиох ажлыг боловсролын хүрээлэнгээр гүйцэтгүүлж эдгээрт

928.4 сая төгрөг, - “Хүүхэд бүрт компьютер” төслийн нэгжийг үйл ажиллагаанд зардалд 93.3 сая төгрөг

тус тус санхүүжүүлсэн байна.

ЭРДЭС БАЯЛАГ, ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ САЙДЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайдын багцад 2009 онд44,492.5 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 41,839.7 сая төгрөгийн буюу94.0 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 35. Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 44,492.5 41,839.7 94.0 2,652.8 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 44,492.5 41,839.7 94.0 2,652.8

УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 24,302.5 24,340.5 100.2 (37.9)Бараа, үйлчилгээний зардал 6,288.5 6,481.8 103.1 (193.3)Цалин хөлс болон нэмэгдэл урамшил 2,511.4 2,407.6 95.9 103.8 Ажил олгогчоос нийгмийн даатгалд төлөх шимтгэл 283.6 269.6 95.1 14.0 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 3,493.4 3,804.6 108.9 (311.2)Татаас ба урсгал шилжүүлэг 18,014.1 17,858.7 99.1 155.4 Эрчим хүч дулааны алдагдлын татаас 16,919.7 16,919.3 100.0 0.4 Өрх гэрт олгох шилжүүлэг 1,073.9 938.9 87.4 135.1

ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 20,190.0 17,499.2 86.7 2,690.8 Төсвийн хөрөнгөөр санхүүжих хөрөнгө оруулалт 18,140.0 15,484.5 85.4 2,655.5 Төсвийн хөрөнгөөр санхүүжих тоног төхөөрөмж 50.0 49.9 99.8 0.1 Геологи хайгуулын зардал 2,000.0 1,964.8 98.2 35.2

ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 44,492.5 42,068.7 94.6 2,423.8 Үндсан үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 501.2 476.9 95.1 24.4 Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 5.2 1,761.8 33,881.6 (1,756.6) Төсвөөс санхүүжих 43,986.1 39,830.0 90.6 4,156.1

Нийт зарлагын 58.2 хувь буюу 24,340.5 сая төгрөгийг урсгал зардалд, 41.8 хувь буюу 17,499.2 сая төгрөгийг хөрөнгийн зардалд зарцуулсан байна.

Хүснэгт 36. Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/

д/д Байгууллагууд төл гүй хувь зөрүү1 2 3 4=3/2 5=2-3

1 Уулын цэрэгжүүлсэн аврах анги 346.1 269.5 77.87 76.58 2 Эрчим хүчний удирдах газар 16,919.7 16,919.3 100.00 0.40 3 Геологийн байгууллага 2,000.0 1,964.8 98.24 35.15 4 Эрчим хүчний хөрөнгө оруулалт 18,140.0 15,484.5 85.36 2,655.52 5 Уурхайн хөрөнгө оруулалт 50.0 49.9 99.83 0.09 6 Ашигт малтмал, газрын тосны хэрэг эрхлэх газар 387.3 392.3 101.28 (4.96)7 Эрчим хүчний судалгаа хөгжлийн төв 183.1 240.3 131.27 (57.24)8 Сэргээгдэх эрчим хүчний төв 69.7 135.1 193.85 (65.39)9 Эрдэс баялаг, эрчим хүчний яам 2,201.2 2,170.6 98.61 30.60

10 Ашигт малтмалын газар 1,467.4 1,460.3 99.52 7.06 11 Газрын тосны газар 1,242.1 1,137.2 91.56 104.88 12 Эрчим хүчний газар 1,486.0 1,615.9 108.74 (129.86)

Нийт дүн 44,492.5 41,839.7 94.04 2,652.83

Дизель станцын алдагдлын татааст 10,239.8 сая, цахилгаан дамжуулах системийн алдагдлын татааст 3,599.5 сая, дулааны станцын алдагдлын татааст 3,080.0 сая, нийт 16,919.3 сая төгрөгийг эрчим хүч, дулааны алдагдлын татааст тус тус зарцуулсан нь нийт дүнгээр өмнөх оноос 3,294.2 сая төгрөгөөр нэмэгдсэн байна.

Улсын төсвийн хөрөнгөөр 2009 онд шинээр цахилгаан дамжуулах агаарын шугам, дэд станц болон дулааны цахилгаан станц, дулааны шугамыг шинэчлэх, засварлах 14 төсөл арга хэмжээнд 15,484.5 сая, уул уурхайн аврах албанд аваарын зориулалттай хэмжих, хянах, хамгаалах

хэрэгсэл авахад 49.9 сая, геологи хайгуулалтын зардалд 1,964.8 сая, нийт 17,499.2 сая төгрөгийг хөрөнгө оруулалтын зардалдтус тус зарцуулж хөрөнгө оруулалтын гүйцэтгэл 86.7 хувьтай гарсан байна.

Засгийн газрын 2008 оны 12 дугаар сарын24-ний өдрийн 64 дугаар тогтоолоор Сэргээгдэх эрчим хүчний үндэсний төв, Эрчим хүчний судалгаа хөгжлийн төвүүд татан буугдаж, 2009 оны 3 сарын 1-ний өдрөөс Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Ашигт малтмалын газар, Газрын тосны газар, Эрчим хүчний газрууд шинээр байгуулагдан үйл ажиллагаагаа явуулсан болно.

УИХ-аас баталсан Монгол Улсын 2009 оны төсвийн тухай хуулийг хэрэгжүүлэхтэй холбогдуулан ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрлийн төлбөрийн орлогоор 33.5 тэрбум төгрөг, бүтээгдэхүүн хуваах гэрээний дагуу газрын тосны экспортын орлогоор 26.8 тэрбум төгрөг (Петро Чайна Дачин Тамсаг /Монгол ХХК/, 18,1 тэрбум төгрөг, Доншен газрын тос /Монгол ХХК/ 8.7 тэрбум төгрөг), талбайн дэнчин, төсвийн хөрөнгөөр хайгуул хийсэн ордын нөхөн төлбөр болон эрчим хүчний бусад орлогоор 30.1 тэрбум төгрөг, нийт 63.4 тэрбум төгрөгийг улсын төсөвт төвлөрүүлж, орлогын төлөвлөгөөг 126.4 хувиар биелүүлсэн байна.

ЗАМ ТЭЭВЭР, БАРИЛГА, ХОТ БАЙГУУЛАЛТЫН САЙДЫН 2009 ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Зам тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайдын багцад 2009 онд116,608.5 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 99,687.0 сая төгрөгийн буюу85.5 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 37. Зам тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 116,608.5 99,687.0 85.5 16,921.5 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 116,608.5 99,687.0 85.5 16,921.5 УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 11,471.7 10,781.8 94.0 689.9 Бараа, үйлчилгээний зардал 10,859.6 10,240.2 94.3 619.4 Цалин хөлс болон нэмэгдэл урамшил 5,766.7 5,382.8 93.3 383.9 Ажил олгогчоос нийгмийн даатгалд төлөх шимтгэл 634.3 596.7 94.1 37.7 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 4,458.5 4,260.7 95.6 197.8 Татаас ба урсгал шилжүүлэг 612.1 541.7 88.5 70.4 ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 105,136.8 88,905.2 84.6 16,231.6 Төсвийн хөрөнгөөр санхүүжих хөрөнгө оруулалт 63,257.5 52,707.2 83.3 10,550.3 Төсвийн хөрөнгөөр санхүүжих тоног төхөөрөмж 235.5 235.5 100.0 - Замын сангийн хөрөнгөөр санхүүжих 9,202.3 9,056.0 98.4 146.3 Өөрийн хөрөнгөөр санхүүжих хөрөнгө оруулалт 412.0 249.2 60.5 162.8 Гадаад зээлээс санхүүжих хөрөнгө оруулалт 32,029.5 26,657.3 83.2 5,372.2 Авто замын байгууламж 32,029.5 26,657.3 83.2 5,372.2 ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 116,608.5 99,277.8 85.1 17,330.7

Авто замын сангаас санхүүжих 9,202.3 9,042.7 98.3 159.6 Гадаад төслийн зээлээс санхүүжих 32,029.5 26,657.3 83.2 5,372.2 Үндсан үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 1,063.9 949.6 89.3 114.3 Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих - 203.1 (203.1) Төсвөөс санхүүжих 74,312.8 62,425.1 84.0 11,887.7

Нийт зарлагын 10.8 хувь буюу 10,781.8 сая төгрөгийг ургсал зардалд, 89.2 хувь буюу 88,905.2 сая төгрөгийг хөрөнгийн зардалд зарцуулсан байна.

Монгол Улсын Засгийн газрын 2008 оны 12 дугаар сарын 24-ны “Засгийн газрын тохируулагч, хэрэгжүүлэгч агентлаг байгуулах тухай” 64 дүгээр тогтоолыг үндэслэн Барилга, хот байгуулалт, нийтийн аж ахуйн үндэсний төвийг татан буулгаж, Газрын харилцаа барилга геодези зураг зүйн газрыг 2009 оны 7 дугаар сарын 1-нээс Газрын харилцаа, барилга геодези зураг зүйн газар болон Сургалт, судалгаа, хөрөнгө оруулалт, барилга захиалагчийн алба болгон зохион байгуулж ажиллуулсан нь төсвийн гүйцэтгэлд хэмнэлт гаргах боломжийг бүрдүүлсэн байна.

Хүснэгт 38. Зам тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр /

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ДҮН 116,608.5 99,687.0 85.5 16,921.5Авто замын газар 569.61 539.08 94.6 30.5Авто замын хөрөнгө оруулалт 45,830.80 36,607.45 79.9 9,223.4Авто тээврийн газар 555.16 525.82 94.7 29.3Барилга, хот байгуулалтын хөрөнгө оруулалт 8,903.50 7,693.12 86.4 1,210.4Гадаад зээлээр санхүүжих авто зам 32,029.53 26,657.29 83.2 5,372.2Газрын харилцаа, барилга, гзодези, зураг зүйн газар 3,990.13 3,758.87 94.2 231.3Зам тээвэр, барилга хот байгуулалтын яам 937.76 900.31 96.0 37.5Замын сан 792.15 629.39 79.5 162.8Иргэний нисэхийн ерөнхий газар 3,993.42 3,993.42 100.0 0.0Иргэний нисэхийн ерөнхий газрын хөрөнгө оруулалт 9,770.50 9,507.62 97.3 262.9Төмөр замын газар 640.32 314.63 49.1 325.7

Тээврийн хөрөнгө оруулалт 8,190.50 8,190.50 100.0 0.0Эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн газар 405.13 369.54 91.2 35.6

Автозамын хяналт судалгааны төвийг Автозамын газар болгон, Тээврийн үйлчилгээний төвийг Автотээврийн газар болгон өөрчилж зарим үүргийг нь Засгийн газрын 2009 оны 7 дугаар сарын 1-ны 213 тоот тушаалаар байгуулагдсан Тээврийн оношилгоо, хяналт зохицуулалтын албанд хариуцуулан ажиллаж төсвийн хэрэгжилтийг хэвийн ханган ажилалаа.

НИЙГМИЙН ХАМГААЛАЛ, ХӨДӨЛМӨРИЙН САЙДЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайдын багцад 2009 онд 342,769.4сая төгрөг зарлагын төсөв батлагдсанаас 318,175.4 сая төгрөг буюу 92.8 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 39. Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 342,769.4 318,175.4 92.8 24,594.0 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 327,409.4 309,020.2 94.4 18,389.2

УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 327,023.4 308,772.2 94.4 18,251.2 Бараа үйлчилгээний зардал 8,921.2 8,781.5 98.4 139.7

Цалин хөлс 5,013.5 4,987.8 99.5 25.7 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 551.5 544.8 98.8 6.7 Бараа үйлчилгээний зардал 3,356.2 3,248.9 96.8 107.3

Татаас ба урсгал шилжүүлэг 318,102.2 299,990.7 94.3 18,111.5 Дотоод эх үүсвэрээс олгосон зээлээс эргэж төлөгдөх 15,360.0 9,155.2 59.6 6,204.8

ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 386.0 248.0 64.2 138.0 ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 342,769.4 312,601.9 91.2 30,167.5

ЭМД-аас санхүүжих 17.9 1.7 9.5 16.2 Үндсэн үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 23,695.8 22,463.1 94.8 1,232.7 Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 10.0 301.0 - (291.0)Төсвөөс санхүүжих 319,045.7 289,836.1 90.8 29,209.6

Хүснэгт 40. Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

Монголын Ахмадын Холбооны гүйцэтгэх хороо 382.8 386.6 101.0 (3.8)Мэргэжлийн өвчин судлалын төв 398.1 426.6 107.2 (28.5)НХХ-ийн яамны төвлөрсөн арга хэмжээ 276.1 275.1 99.6 1.0 НХХ-ийн яамны хөрөнгө оруулал, их засвар 386.0 248.0 64.2 138.0 Нийгмийн даатгалын сан 145,930.3 145,930.3 100.0 - Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн яам 3,665.0 3,622.7 98.8 42.3 Тахир дутуу иргэдийн МССЗYТөв 391.4 378.9 96.8 12.5 Тэтгэврийн нөхөн олговор 198.1 81.1 40.9 117.0 Тэтгэврийн нөхөн олговор авагсдын нийгмийн даатгалын шимтгэл

39.2 39.2 100.0 -

Улсын асрамжийн газар 611.3 599.8 98.1 11.5 Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих сан 23,595.8 21,494.3 91.1 2,101.5 Хөдөлмөр, халамжийн үйлчилгээний газар 5,324.0 5,304.1 99.6 19.9 Халамжийн сан 161,422.8 139,240.6 86.3 22,182.2 Хараагүй хүмүүсийн хөдөлмөр, сургалтын үйлдвэр 148.4 148.2 99.9 0.2

НИЙТ ДҮН 342,769.3 318,175.5 92.8 24,593.8

Нийгмийн халамжийн сан

Төрөөс иргэдэд үзүүлж байгаа нийгмийн халамжийн үйл ажиллагааны батлагдсан төсвийн хүрээнд нийт 1.5 сая иргэнд улсын төсвөөс 139.2 саятөгрөгийн үйлчилгээг цаг хугацаанд нь хүргэсэн байна.

Хүснэгт 41. Нийгмийн халамжийн үйлчилгээнд хамрагсад, гүйцэтгэл /сая төгрөгөөр/

Д/д Үзүүлэлт Төлөвлөсөн Гүйцэтгэл

Хүнийтоо Дүн Хүний тоо Дүн

1 Халамжийн тэтгэвэр 52000 25,833.6 55345 25,025.22 Нөхцөлт мөнгөн тэтгэмж 25600 7,372.8 27449 6,553.93 Олон нийтийн оролцоонд түшиглэсэн

халамжийн үйлчилгээ12602 1,467.5 15229 1,039.6

4 Амжиргааг дэмжих зөвлөлийн урамшуулал 4200 504.0   456.25 Нөхцөлт мөнгөн тусламж 33440 4,620.0 33858 4,481.56 Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэнд үзүүлсэн

үйлчилгээ51140 5,920.5 37444 4,810.2

7 Ахмад настанд үзүүлсэн хөнгөлөлт үйлчилгээ

101287 6,583.7 107842 6,508.3

8 Алдар цолтой ахмадуудын нэмэгдлийн хуулиар

2500 3,911.7 1211 1,982.1

9 Алдар цолтой ахмадуудын хөнгөлөлт үйлчилгээ

5448 4,358.4 4568 4,136.2

10 Хүүхдийн мөнгөн тэтгэмж 960000 39,398.7 932200 32,176.511 Шинэ төрсөн хүүхдийн мөнгөн тусламж 78000 7,800.0 71538 7,153.812 Шинэ гэр бүлийн мөнгөн тусламж 37000 18,500.0 35550 17,775.013 Алдарт эхийн одонгийн тусламж 130000 9,025.0 127663 8,229.314 Жирэмсэн хөхүүл эхчүүдийн мөнгөн

тэтгэмж70000 16,800.0 91743 16,184.9

15 Хоол, тэжээлийн дэмжлэг үзүүлэх хөтөлбөр

  10,000.0   2,178.8

16 Банкны шимтгэл ,сургалтын зардал   626.9   548.6  ДҮН 1574870 161,422.8 1541737 139,240.2

Монгол Улсын 2009 оны төсвийн тухай хуулиар нийгмийн халамжийн санд халамжийн үйлчилгээнд зориулан 161,422.8 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас гүйцэтгэлээр 139,240.2 сая төгрөг болж, батлагдсан төсвийг 21,617.9 сая төгрөгөөр хэмнэсэн нь “Нийгмийн халамжийн тухай”, “Ахмад настны нийгмийн хамгааллын тухай”, ”Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн нийгмийн хамгааллын тухай” хуулиудад нэмэлт өөрчлөлт орж нийгмийн халамжийн үйлчилгээнд 108.8 мянган хүн нэмжхамрагдахаар тооцоолж үүнтэй уялдуулан төсвийг нэмж баталсан. Нийгмийн халамжийн хуулиудыг дагаж мөрдөх журмыг шинэчлэн боловсруулж мөрдүүлснээр халамжийн үйлчилгээнд хамрагдах иргэдийн тоо буурсан нь төсөв хэмнэх гол шалтгаан болсон байна. Тухайлбал:

Байнгын асаргаа шаардлагатай иргэнийг тодорхойлох бичгийг өрхийн эмч олгохоор журамлагдсан байсныг тухайн дүүргийн эмч нарын зөвөлгөөний хурлаар шийдвэрлэж, олгохоор шинэ журам баталж мөрдсөн,

Халамжийн үйлчилгээнд хамрагдахаар ирсэн иргэдийг өргөдөл өгсөн өдрөөс хойш тооцож хамруулахаар болсон,

50-69 хувийн хөдөлмөрийн чадвар алдалттай иргэд дахин эмнэлэг, хөдөлмөрийн магадлалаар орж хөдөлмөрийн чадвар алдалтаа тодорхойлуулсны дараа халамжийн тэтгэвэрт хамрагдахаар журамласан зэрэг болно.

Мөн 2009 онд улсын төсвөөс 161,422.8 сая төгрөгийн санхүүжилт олгохоор төлөвлөгдсөн ч хөдөлмөр халамжийн үйлчилгээний газрын ирүүлсэн гүйцэтгэл 141,463.5 сая төгрөгийн санхүүжилтийг олгосон.

Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих санд 2009 онд 22,281.4 сая төгрөгийн хөрөнгө төвлөрч 21,494.3 сая төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарсан байна.

Хүснэгт 42. Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих сангийн орлогын бүрдүүлэлт /сая төгрөгөөр/

д/д Орлогын бүрдүүлэлт Төлөвлөгөө Гүйцэтгэл хувь

1 Гадаадын иргэдийн ажлын байрны төлбөр 25,000.0 12,682.4 50.7 2 Жижиг зээлийн эргэн төлөлт 9,013.5 3 Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих үйл ажиллагааны

орлого 19.5

4 Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн ажиллуулаагүйн төлбөр 566.0

Дүн 25,000.0 22,281.4 89.1

Гадаадын иргэдийн ажлын байрны төлбөрийн орлогын төлөвлөгөө 12.3 тэрбум төгрөг буюу 49.2 хувиар дутуу биелсэн нь гадаадаас авах ажиллах хүчний тоо 2008 оноос 6466 хүнээр буурсан, Засгийн газар хоорондын гэрээ, хэлэлцээрээр ажиллах 7415 гадаадын иргэд, гадаадад ажиллах хүч гаргах, гадаадаас ажиллах хүч, мэргэжилтэн авах тухай хуулийн дагуу 8171 гадаадын иргэдийг ажлын байрны төлбөрөөс чөлөөлөгдсөн зэргээс шалтгаалсан байна.

Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих арга хэмжээнд давхардсан тоогоор 284.5 мянган хүн хамрагдаж 21,494.3 сая төгрөгийг зарцуулсан байна.

Хүснэгт 43. Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих сангийн зарлага /сая төгрөгөөр/

№ Сангийн зарлага Төлөвлөгөө ГүйцэтгэлХүн Хөрөнгө Хүн Хөрөнгө Хувий

н жин1 Ажил, мэргэжлээ сонгох, мэргэжлийн чиг баримжаа

олгох 50000 358.0 89266 297.9 1.4

2 Ажилд зуучлах 50000 335.0 52869 291.1 1.43 Мэргэжил олгох, давтан сургалт 12146 2,351.8 18711 2,188.7 10.24 Хувиараа болон нөхөрлөл, хоршооны хэлбэрээр

хөдөлмөр эрхлэх иргэнийг дэмжих /жижиг зээл, зээлийн хүүгийн хөнгөлөлт гм/

27700 11,373.0 46574 10,371.8 48.2

5 Нийтийг хамарсан ажилд 26940 3,220.0 51126 3,156.4 14.76 Ажил олгогчийг дэмжих арга хэмжээнд 4962 3,148.0 5589 2,820.6 13.17 Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэний онцлогт тохирсон

хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих 520 150.0 27 129.3 0.6

8 Хөдөлмөрийн зах зээлийн мэдээллийг боловсронгуй болгох, мэдээллээр хангах 180.0 151.1 0.7

9 Шинэ үйлчилгээ, арга хэмжээ турших, нэвтрүүлэх 1,970.0 20392 1,596.8 7.4

10 Хөдөлмөр эрхлэлтийн байгууллагуудын материаллаг баазыг бэхжүүлэх, ажилтнуудын мэдлэг, мэргэшлийг дээшлүүлэхэд

510.0 490.6 2.3

Дүн 172268 23,595.8 284554 21,494.3 100.0

Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих сангаас иргэдэд ажил, мэргэжлээ сонгох, мэргэжлийн чиг баримжаа олгох, зөвлөгөөөгөх, мэдээллээр хангах, ажилд зуучлах үйлчилгээнд 89.3 мянган хүн хамрагдаж 589.4 сая төгрөгийг зарцуулж,сургалтад хамрагдагсдын 61.3 хувь буюу 11477 хүн ажлын байраар хангагдсан байна.

Хувиараа болон нөхөрлөл, хоршооны хөдөлмөр эрхлэх иргэнийг дэмжих арга хэмжээнд 46.6 мянган хүн хамрагдаж 10,371.8 сая төгрөг зарцуулжээ. ХАС, ХААН банкуудад 9,050.0 сая төгрөгийн зээлийн эх үүсвэрийг байршуулж,нийт 4862 зээлдэгчид 7.4 тэрбум төгрөгийн жижиг зээлийг олгож 10856 ажлын байрыг шинээр бий болголоо.

Нэг сая хүртэл төгрөгийн зээлийн хүүгийн нөхөн төлбөрийг 894 хүнд олгож 105.2 сая төгрөг, бизнесийн хөгжлийг дэмжих үйл ажиллагаанд 2976 хүн хамрагдаж 383.2 сая төгрөг,аж ахуй

эрхлэлтийн сургалтад 22929 хүн хамрагдаж 594.4 сая төгрөг,төсөл хөтөлбөр боловсруулах зөвлөгөө, мэдээлэл өгөх үйлчилгээнд 8919 хүн хамрагдаж 239.1 сая төгрөг зарцуулсан. Нийтийг хамарсан ажлыг 1811 удаа зохион байгуулж, 51126 хүнийг түр ажлын байраар хангаж 3,156.4 сая төгрөг зарцуулжээ.Нийтийг хамарсан ажилд хамрагдсан нийт 51126 иргэний 80.0 орчим хувь нь хөдөлмөр, халамжийн үйлчилгээний хэлтэст бүртгэлтэй ажилгүй иргэд, 20.0 хувь нь бүртгэлгүй иргэд хамрагдсан. Нийтийг хамарсан ажлын хүрээнд гүйцэтгэсэн ажлыг төрөлжүүлэн авч үзвэл

- Улсын хэмжээнд 505.6 км зам шинээр тавих ба сэргээн засварласан,

- 60 худаг зассан,

- 35.4 км урт далан сувгийг сэргээн засварласан,

- 269.0 мянга гаруй мод, бут, сөөг суулгасан,

- 317.4 м2 талбайг зүлэгжүүлсэн,

- 1,031.5 мянган тн хог хаягдал цэвэрлэн зайлуулж, ойн цэвэрлэгээ хийсэн,

- 2.5 мянган тн түлш бэлтгэсэн,

- 935.4 га газар ойжуулалт хийсэн,

- 569.4 га газар тариалалт хийж, 23.2 мянган тн ургац хураан,

- 946 тн хадлан бэлтгэж, 30 км усжуулалтын суваг шуудуу сэргээн засварласан зэрэг болно.

Нийтийг хамарсан ажилд оролцогчдын хөдөлмөрийн хөлсөнд – 2,943.9 сая төгрөг,

/1 хүнд дундажаар 57.6 мянган төгрөг/

Нийгмийн даатгалын шимтгэл, татварт – 47.5 сая төгрөг, Сургалт, тээврийн зардал, хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуй, ажлын багаж

хэрэгсэл, материалын зардал – 165.0 сая төгрөг тус тус зарцуулсан байна.

Ажил олгогчийг дэмжих арга хэмжээнд 672 ажил олгогч хамрагдаж тэдгээрт цалингийн болон сургалтын зардлын нөхөн төлбөрт 2,820.6 сая төгрөг олгож 5589 хүнийг ажлын байраар хангасан байна.

Удаан хугацаагаар ажилгүй байсан 1574 ажилгүй иргэнийг ажлын байраар хангасан ажил олгогчид дээрх иргэдэд олгосон 6 сарын цалингийн 60 хувийг нөхөн олгоход 1,032.5 сая төгрөг,

Бүртгэлтэй ажилгүй 478 иргэнийг үйлдвэрлэл дээрээ сургалтад хамруулж байнгын ажлын байраар хангасан ажил олгогчид сургалтын зардал нөхөн олгоход 122.0 сая төгрөг,

“Уул уурхай, зам, барилгын салбарт мэргэжилтэй ажилтан бэлтгэх үйлдвэрлэл дээрх сургалтын туршилтын дэд хөтөлбөр”-өөр 93 аж ахуйн нэгжид 3536 хүнийг үйлдвэрлэл дээр сургаж ажлын байраар хангахад 1,665.6 сая төгрөг тус тус зарцуулсан.

Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэний онцлогт тохирсон хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжихүйлчилгээ, арга хэмжээнд 129.3 сая төгрөг зарцуулжээ.

Хараагүй хүмүүсийн хөдөлмөр сургалтын төвд 26 хараагүй иргэнийг ажлын байртай болгох тусгай цех тасаг байгуулахад дэмжлэг үзүүлэхэд 128.8 сая төгрөг,

Хөдөлмөрийн зах зээлийн мэдээллээр хангах, мэдээллийн тогтолцоог боловсронгуй болгох арга хэмжээнд 151.1 сая төгрөг зарцуулжээ.

Монголын үйлдвэрчний эвлэлийн нэгдсэн холбоо, Монголын ажил олгогч эздийн холбоо, Засгийн газрын төлөөлөлтэйхамтарч албан бус хөдөлмөр эрхлэгчдийн үзлэг явуулж 63590 албан бус хөдөлмөр эрхлэгчдийн бүртгэж, үзлэгийн зардалд 54.0 сая төгрөг,

Хөдөлмөрийн зах зээлийн цалингийн судалгаа хийхэд 20.0 сая төгрөг, Хөдөлмөрийн зах зээлийн бүртгэл программыг боловсронгуй болгох, цахим хуудсуудын

үйл ажиллагаанд 14.1 сая төгрөг, Хөдөлмөрийн биржээр хөдөлмөр зуучлалын үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэх, бүртгэх

программын зардалд63.0 сая төгрөгийг тус тус зарцууллаа.

Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих шинэ үйлчилгээ, арга хэмжээг турших нэвтрүүлэхэд 1,549.4 сая төгрөг зарцуулсан байна.Үүнд:

Малчдын хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих хөтөлбөрийг 10 аймагт / Архангай, Баянхонгор, Булган, Говь-Алтай, Завхан, Дорнод, Өвөрхангай, Өмнөговь, Сүхбаатар, Сэлэнгэ/ хэрэгжүүлэхэд 585.6 сая төгрөг,

Оюутны хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих хөтөлбөрт 19304 оюутан хамрагдаж 171.1 сая төгрөг,

Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих зарим ажил үйлчилгээг гэрээлэн гүйцэтгэх, 288 хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэнийг ажлын байраар хангах төслийн санхүүжилтэд 622.3 сая төгрөг,

Хөдөлмөрийн төв биржийн барилга захиалагчийн болон биржийн үйл ажиллагааг ханган явуулахад 55.5 сая төгрөг,

Хөдөлмөр, халамжийн нэг цэгийн үйл ажиллагааг Сэлэнгэ аймаг, нийслэлийн зарим хороодод хэрэгжүүлэх, зарим төрлийн шинэ үйлчилгээ, арга хэмжээг туршин нэвтрүүлэхэд 75.1 сая төгрөг тус тус зарцуулжээ.

ХҮНС, ХӨДӨӨ АЖ АХУЙ, ХӨНГӨН ҮЙЛДВЭРИЙН САЙДЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдын багцад 2009 онд87,670.1 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 76,520.0 сая төгрөгийн буюу 87.3 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 44. Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 87,670.1 76,520.0 87.3 11,150.1 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 80,665.0 69,418.5 86.1 11,246.5 УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 79,558.7 68,594.6 86.2 10,964.1 Бараа, үйлчилгээний зардал 35,410.7 30,883.6 87.2 4,527.1 Цалин хөлс болон нэмэгдэл урамшил 3,872.4 3,850.5 99.4 21.9 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 435.0 417.1 95.9 17.9 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 31,103.3 26,616.0 85.6 4,487.3 Татаас ба урсгал шилжүүлэг 44,148.0 37,711.0 85.4 6,437.0 Улаан буудайн татаас 11,360.0 4,959.5 43.7 6,400.5 Хувийн хэвшлийн байгууллагад үйлдвэрлэл нэмэгдүүлэх

зорилготой олгох татаас 1,130.8 1,130.8 100.0 -

Өрх гэрт олгох шилжүүлэг 31,606.3 31,573.7 99.9 32.6 ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 1,106.3 823.9 74.5 282.4 ЭРГЭЖ ТӨЛӨГДӨХ ТӨЛБӨРИЙГ ХАССАН ЦЭВЭР ЗЭЭЛ 7,005.1 7,101.5 101.4 (96.4)ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 87,670.1 83,159.6 94.9 4,510.5 Тусламжийн сангаас санхүүжих 2,206.9 - - 2,206.9 Үндсан үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 20,316.7 12,206.8 60.1 8,109.9 Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 1,923.5 1,580.5 82.2 343.0 Төсвөөс санхүүжих 63,222.9 69,372.2 109.7 (6,149.3)

Нийт зарлагын 89.6 хувь буюу 68,594.6 сая төгрөгийг урсгал зардалд, 1.1 хувь буюу 823.9 сая төгрөгийг хөрөнгийн зардалд, 9.3 хувь буюу 7,101.5 сая төгрөгийг эргэж төлөгдөх цэвэр зээлд тус тус зарцуулсан байна.

Байгалийн тэнцвэрт байдал, ой, бэлчээр, тариалангийн талбайг хамгаалахын тулд хортон мэрэгч, шавьжтай тэмцэх ажлыг технологийн горимын дагуу зохион байгуулах ажлын хүрээнд 2009 онд бэлчээрийн ургамалд хөнөөл учруулж буй үлийн цагаан оготно, царцаатай тэмцэх арга хэмжээг 465.6 мянган га бэлчээрийн талбайд зохион байгуулсан байна.

Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдын эрхлэх асуудлын хүрээнд харьяалагдаж байгаа байгууллагуудын төсвийн гүйцэтгэл дараах байдалтай байна.

Хүснэгт 45. Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөгөөр/

д/д Байгууллагууд төл гүй хувь зөрүү  1 2 3 4=3/2 5=2-31 Аймаг, нийслэлийн мал эмнэлгийн газар 300.2 296.4 98.7 3.8 2 Мал эмнэлгийн ариун цэврийн төв лабортори 284.6 253.7 89.1 31.0 3 Хөдөө аж ахуйн газар 3,266.1 3,259.4 99.8 6.7 4 ХАА-н үйлдвэрлэлд шинжлэх ухааны ололт

нэвтрүүлэх төв 141.5 140.7 99.4 0.8

5 Хөдөө аж ахуйн хөрөнгө оруулалт 605.6 605.6 00.0 - 6 Хөдөө аж ахуйн төвлөрсөн арга хэмжээ 14,731.4 14,721.1 99.9 10.3 7 Бөөний худалдаа төлийн нэгж 63.5 63.4 99.9 0.0 8 Мал эмнэлгилийн эмийн сорил баталгаажуулалтын

улсын төв 191.3 157.7 82.4 33.6

9 Тариаланг дэмжих сан 35,035.4 24,049.4 68.6 10,986.0 10 Отрын бүс нутгийн захиргаа 77.1 77.1 100.0 - 11 Жижиг, дунд үйлдвэрийг дэмжих сан 30,907.3 30,907.3 100.0 - 12 Малын удмын сангийн үндэсний төв 95.5 90.7 94.9 4.9 13 Жижиг, дунд үйлдвэрийн хэрэг эрхлэх газар 232.9 216.7 93.1 16.2 14 Мал хамгаалах сан 305.1 280.1 91.8 25.0 15 Хүнс, хөдө аж ахуй хөнгөн үйлдвэрийн яам 1,269.2 1,246.8 98.2 22.4 16 Мал эмнэлэг үржлийн агентлаг 163.3 153.9 94.2 9.4   Нийт дүн 87,670.1 76,520.0 87.3 11,150.1

Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сан нь буудайн урамшуулалд нийт 703 аж ахуйн нэгж, иргэдэд 10,548.9 сая төгрөгийн урамшууллыг олгосон байна.

Монгол Улсын хөгжүүлэх сангийн 23,874.7 сая төгрөгийн хөрөнгөөр 2008 оны ургацаас 182 аж ахуйн нэгж иргэдээс 61,923.2 тн хүнсний буудай худалдан авч байршуулсан бөгөөд мөн 2009 онд 5,500.0 сая төгрөгөөр 18,965.5 тн улаанбуудайг нэмж байршуулан жилийн эцсийн байдлаар 80,888.5 тн чанарын шаардлага, стандарт хангасан улаанбуудайг бүрдүүлээд байна.

Атрын 3-р аяны зорилтыг хэрэгжүүлэх, техникийн шинэчлэлт хийх арга хэмжээний хүрээнд ОХУ-ын зээлийн 15.4 тэрбум төгрөгийн хөрөнгөөр МТЗ-1221.2 трактор 51ш, МТЗ-1221.2 /давхар дугуйт/ трактор 48ш, МТЗ-82.1 трактор 48ш, ВТЗ-2032А /төмсний иж бүрдэл бүхий/ трактор 46ш, лидер-6Н сийрүүлүүр 10ш, лидер-4Н сийрүүлүүр 20ш, чиргүүлийн жатка 50ш, анжис ПЛН 5-35 20ш, анжис ПНО 3-35 10 ш, комбайн нива-эффект 40 ш-ийг 130 гаран аж ахуйн нэгж иргэнд 20 хувийн урьдчилгаатай, 3-н жилийн хугацаатай, жилийн 13 хувийн хүүтэйгээр олгосон байна.

Мөн тендерээр нийлүүлэгдсэн 15.0 тэрбум төгрөгийн өртөг бүхий дугуйт трактор МТЗ-82.1 23ш, МТЗ-1221.1 50ш, үрлэгч 72ш, сийрүүлүүр 36ш, хор цацагч 23ш, комбайн 34ш, ачигч 25, бага оврын трактор 104ш, 35 м х-тэй төмсний иж бүрдэл бүхий дунд оврын дугуйт трактор 40ш, 155 м х-тэй дугуйт трактор 50ш, үр тариа цэвэрлэгч 40 ширхэгийг 11 аймгийн 70 гаруй аж ахуйн нэгж, иргэдэд олгоод байна.

2009 оныг үйлдвэржилтийг дэмжих жил болгосонтой холбогдуулан Жижиг дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх санд улсын төсвөөс 30,907.3 сая төгрөгийн санхүүжилтийг олгосон бөгөөд уг хөрөнгөөс орон нутагт Зоос, Монгол шуудан, ХАС банкаар дамжуулан нийтдээ 1604 аж ахуй нэгжид 18,350.0 сая төгрөгийн, Улаанбаатар хотод 9 банкаар дамжуулан 38 аж ахуйн нэгжид 12,500.0 сая төгрөгийн хөнгөлөлттэй зээлийг олгосон байна.

ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН САЙДЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Эрүүл мэндийн сайдын багцад 2009 онд 206,828.7 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 206,429.0 сая төгрөгийн буюу 99.8 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 46. Эрүүл мэндийн сайдын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТЗАРЛАГАБАЦЭВЭРЗЭЭЛИЙНДҮН 206,828.9 206,429.0 99.8 399.8НИЙТЗАРЛАГЫНДҮН 206,828.9 206,429.0 99.8 399.8УРСГАЛЗАРДЛЫНДҮН 185,099.7 185,837.6 100.4 (737.9)Бараа, үйлчилгээнийзардал 173,586.8 174,710.2 100.6 (1,123.4)Цалинхөлсболоннэмэгдэлурамшил 93,326.2 92,743.8 99.4 582.5Нийгмийндаатгалдтөлөхшимтгэл 10,322.8 10,256.8 99.4 66.0Бараа, үйлчилгээнийбусадзардал 69,937.8 71,709.6 102.5 (1,771.9)Татаасбаурсгалшилжүүлэг 11,512.9 11,127.4 96.7 385.5ХӨРӨНГИЙНЗАРДАЛ 21,729.2 20,591.4 94.8 1,137.8ЗАРДЛЫГСАНХҮҮЖҮҮЛЭХЭХҮҮСВЭР 206,828.9 205,072.7 99.2 1,756.2ЭМД-аассанхүүжих 43,675.5 45,287.0 103.7 (1,611.5)Үндсанүйлажиллагааныорлогооссанхүүжих 3,987.1 4,681.4 117.4 (694.2)Туслахүйлажиллагааныорлогооссанхүүжих 870.8 948.4 108.9 (77.6)Төсвөөссанхүүжих 158,295.4 154,155.9 97.4 4,139.5

Эрүүл мэндийн сайдын багцын нийт байгууллагууд нь 2008 оны төсвийн хэмнэлт болох 2,636.7 сая төгрөгийг улсын төсөвт төвлөрүүлсэн байна.

Улсын шигшээ багийг шинээр бүрдүүлэх ажил удааширсантай холбоотойгоор улсын шигшээ цалингийн зардал 195.5 сая, хөдөө орон нутагт ажиллах сонирхолтой нарийн мэргэжлийн болон дунд мэргэжлийн боловсон хүчин дутагдалтай байгаатай холбоотойгоор орон нутгийн эрүүл мэндийн салбарын байгууллагын цалингийн зардал 381.0 сая төгрөгөөр тус тус хэмнэгдэж байна.

График 7. Хөдөө орон нутагт дутагдалтай байгаа эмчийн судалгаа

ЭМГЛаборант

Ерөнхий мэргэжлийн сувилагчБага эмч

Багийн баг эмч Эмэгтэйчүүдийн эмч

Мэс заслын эмчДотрын эмч

Хүүхдийн эмчЕрөнхий мэргэжлийн эмч

32 27

65 24

95 14

19 19

17 148

Хүснэгтээс харахад хөдөө орон нутагт дутагдалтай байгаа эмнэлгийн мэргэжилтний тоо урьдчилсан байдлаар 460-д хүрээд байна. Эрүүл мэндийн яамнаас тухайн шатны засаг дарга нартай гэрээ байгуулж тэдгээр эмч нарын нийгэм, эдийн засгийн асуудлыг шийдэх тодорхой арга хэмжээ авч байгаа боловч алслагдсан сумд ажиллах болон хотоос орон нутагт ажиллах эмч нар тун ховор байгаа нь цаашид шийдвэрлэх ёстой томоохон асуудлын нэг болоод байна.

Ашиглалтын тогтмол зардлын хэмнэлт ихэнх байгууллагуудад үүссэн нь байгууллагууд тоолуурын системд шилжих, өөрсдийн хэрэглээндээ тодорхой хугацаагаар хязгаарлалт хийх зэрэг

үйл ажиллагааныхаа хэвийн байдалд үл нөлөөлөхөөр хэмнэлт үүсгэх боломжууд байдагтай холбоотой юм. Тогтмол зардлын хэмнэлтийг эд хогшил худалдан авах, урсгал засварын зардалд зарцуулсан явдал хөдөө, орон нутгийн байгууллагуудад ихээхэн ажиглагдаж байна.

Хүснэгт 47. Эрүүл мэндийн сайдын багцын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /байгууллагаар, сая төгрөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ДҮН 206,828.9 206,429.0 99.8 399.84Дүүргийн эмнэлэгүүд 15,044.4 15,758.6 104.7 (714.19)Клиникийн нэгдсэн I эмнэлэг 7,035.9 7,019.1 99.8 16.73Клиникийн нэгдсэн II эмнэлэг 3,004.1 3,003.1 100.0 0.99Клиникийн нэгдсэн III эмнэлэг 5,788.3 5,712.2 98.7 76.06Аймаг, хотын нэгдсэн эмнэлэг 46,015.5 45,839.0 99.6 176.43Сумын эмнэлэг 32,487.6 34,090.8 104.9 (1,603.23)Сум дундын эмнэлэг 6,130.5 4,912.8 80.1 1,217.76Эрүүл мэндийн төв 6,007.6 5,986.3 99.6 21.24Уламжлалт анагаах ухааны төв 1,089.1 1,085.2 99.6 3.90Рашаан сувилал 153.5 235.8 153.6 (82.32)Яаралтай тусламж 1,764.2 1,751.0 99.3 13.18Байгалийн голомтот халдварт өвчнийг эсэргүүцэн судлах төв 1,257.7 1,253.3 99.7 4.38Гоц халдвартын станц 730.0 733.5 100.5 -3.55Нийслэлийн эрүүл мэндийн газар 852.0 838.7 98.4 13.35Биеийн тамир, спортын үндэсний төв 461.0 448.6 97.3 12.46Биеийн тамир, спортын хороо, клуб 2,923.2 2,915.5 99.7 7.74Техник спортын төв клубууд 203.2 198.4 97.7 4.75Спортын төвлөрсөн зардал 2,164.6 2,164.6 100.0 0.00Төр хариуцах иргэдийн эрүүл мэндийн даатгалын хураамж 8,094.3 8,094.3 100.0 0.00Эрүүл мэндийн салбарын хөрөнгө оруулалт 21,729.2 20,591.4 94.8 1,137.79Хавдар судлалын төв 3,469.9 3,465.4 99.9 4.51Цусны төв 598.6 574.4 96.0 24.15Гэмтэл, согог судлалын үндэсний төв 4,296.0 4,295.3 100.0 0.78Арьсны өвчин судлалын төв 1,137.5 1,102.4 96.9 35.13Эрүүл мэндийн салбарын хөгжил-2 хөтөлбөр 77.0 77.6 100.8 (0.60)Сэтгэцийн клиник эмнэлэг 3,647.4 3,630.0 99.5 17.41Эх нялхсын эрдэм шинжилгээний төв 6,788.8 6,787.4 100.0 1.43Эмгэг судлалын төв 552.7 552.6 100.0 0.02Нялхсын клиник сувилал 755.2 752.7 99.7 2.48Өрхийн эмнэлэг 9,668.7 9,674.1 100.1 (5.38)Эрүүл мэндийн яам 831.9 831.4 99.9 0.55Халдварт өвчин судлалын үндэсний төв 6,424.3 6,412.8 99.8 11.58Эрүүл мэндийн сан, төвлөрсөн арга хэмжээ 266.5 263.5 98.9 2.97Дархлаажуулалтын сан 1,700.0 1,695.0 99.7 5.02Эрүүл мэндийн хөгжлийн үндэсний төв 1,191.9 1,221.7 102.5 (29.75)Геронтлогийн төв 127.5 123.5 96.9 3.99Дадлагажигч эмчийн цалин 2,277.2 2,277.2 100.0 (0.01)Эрүүл мэндийн салбарын хөгжил, хөтөлбөр-3 82.0 59.9 73.1 22.07

Биеийн тамир уралдааны тэмцээний зардлын гүйцэтгэл өсч байгаа нь манай улсын баг тамирчдын ур чадвар сүүлийн жилүүдэд ихэд өсч байгааг харгалзан олон улсын чанартай тэмцээнд ихээр оролцуулах, гадаад орны баг тамирчидтай хамтарсан бэлтгэл хийх, спортын шинжлэх ухааныг хөгжүүлэх, мөн нийтийн биеийн тамир, идэвхтэй хөдөлгөөнийг дэмжсэнээр эрүүл мэндийг сахих төрийн бодлогуудыг авч хэрэгжүүлж байгаатай холбоотой юм. Үүний үр дүнд манай баг тамирчид чөлөөт, жү-до бөх болон боксын дэлхийн аварга шалгаруулах болон цомын тэмцээнүүдэд амжилттай оролцсон. Түүнчлэн жү-до бүхийн цомын аваргын тэмцээнийг эх орондоо зохион байгуулсан, өвлийн олимпод оролцох баг тамирчдын бэлтгэлийг хангах, бусад улсын чанартай тэмцээн, нийтийг хамарсан арга хэмжээнүүдийг ихээр зохион байгууллаа.

Томуугийн цартахлын А хүрээний (H1N1) вирусын халдварлал авсан 1240 тохиолдлыг оношлох, эмчлэх, уг вирусын халдварлалтыг сааруулах, түүнээс сэргийлэх арга хэмжээнүүдийг хэрэгжүүлэх эрүүл мэндийн байгууллагуудад эм, эмнэлгийн тоног төхөөрөмжийг худалдан авах нэмэлт зардлууд үүссэн ба уг зардлыг байгууллагын батлагдсан төсөв болон улсын төсвийн эрсдлийн сангийн хөрөнгөөс санхүүжүүлсэн. Түүнчлэн уг вирусын тархалттай холбоотойгоор эмнэлгийн тусламж авагчдын тоо нэмэгдсэн эмнэлгүүдийн үйл ажиллагааны зардлыг нэмэгдүүлэхэд голчлон нөлөөлсөн байна.

Улсын хэмжээнд 2009 онд заавал хийх дархлаажуулалтын товлолын дагуу давхардсан тоогоор 365000 орчим 0-15 насны хүүхдийг вакцинжуулсан байна. Вакцинд хамрагдалтын хувь дунджаар 97.2 хувьтай байна. Вакцинжуулах, улсын фондод нөөцлөх, тархвар судлалын заалтаар хийгдэх вакцин биобэлдмэл, зүү тариур, аюулгүй хайрцаг, вакцин тээвэрлэх зардалд 1,739.4сая төгрөгийг зарцуулсны 1,695.0 сая төгрөгийг улсын төсвөөс санхүүжилсэн байна.

Эрүүл мэндийг дэмжих сангийн үйл ажиллагаанд 209.2 сая төгрөг зарцуулсны 73.5 хувийг халдварт бус өвчнөөс сэргийлэх, хянах үндэсний хөтөлбөрт, 19.0 хувийг тамхины хяналтын үйл ажиллагаанд, 7.5 хувийг архидан согтуурахтай тэмцэх, сэргийлэх хөтөлбөрт тус тус зарцуулсан байна.

Эрүүл мэндийн салбарт 2009 онд зарцуулсан хөрөнгийг хэмжээг өмнөх онуудтай харьцуулж үзвэл 2000 оноос 4.4, 2004 оноос 2.7 дахин нэмэгдсэн бол өмнөх оноос 3.3 хувиар буюу 7.1 тэрбум төгрөгөөр буурсан байна.

График 8. Эрүүл мэндийн салбарын зардал, ДНБ-д эзлэх хувь /2000-2009/

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 20090

50

100

150

200

250

0

1

2

3

4

5

6

46.9 54.3 57.7 62.1 77.6 83.7 103.1155.4

213.5 206.4

4.6 4.9 4.64.2 4.1

3.3 3.3 3.4 3.5 3.4

Эрїїл мэндийн зардал /тэрбум.тєг/ДНБ-д эзлэх эрүүл мэндийн зардал /хувиар/

График 9. Эрүүл мэндийн салбарын нийт зардал /Санхүүжүүлсэн эх үүсвэрийн төрлөөр, 2001-2009/

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 20090

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

6 5 6 5 5 4 2.9 2.6 2.7

28 31 25 24 26 23 20.2 17.9 22.1

66 64 69 71 69 73 76.9 79.5 75.2

Төлбөрт үйлчилгээний болон бусад орлого Эрүүл мэндийн даатгалын санУлсын төсөв

Эрүүл мэндийн салбарын нийт зардлын 75.2 хувийг улсын төсвөөс, 22.1 хувийг эрүүл мэндийн даатгалын сангаас, 2.7 хувийг салбарын үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжүүлсэн байна.

ТӨРИЙН АЛБАНЫ ЗӨВЛӨЛИЙН ДАРГЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Төрийн албаны зөвлөлийн даргад 2009 онд 311.0сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 291.3 сая төгрөгийн буюу 93.7 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 48. Төрийн албаны зөвлөлийн даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 311.0 291.3 93.7 19.7 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 311.0 291.3 93.7 19.7

УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 311.0 291.3 93.7 19.7 Бараа үйлчилгээний зардал 223.7 219.0 97.9 4.7

Цалин хөлс 136.9 134.3 98.1 2.6 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 15.1 14.7 97.4 0.4 Бараа үйлчилгээний зардал 71.7 70.0 97.6 1.7

Татаас ба урсгал шилжүүлэг 87.3 72.3 82.8 15.0 ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 311.0 285.4 91.8 25.6

Төсвөөс санхүүжих 311.0 285.4 91.8 25.6

Тухайн төсвийн жилд тэтгэвэрт гарах 1 хүн гараагүй цаашид ажиллах болсноос шалтгаалан тэтгэвэрт гарахад олгох нэг удаагийн тэтгэмжийн зардал 14.8 сая төгрөгөөр, боловсон хүчний орох гарах урсгалаас шалтгаалан цалингийн сан 2.9 сая төгрөгөөр тус тус хэмнэгдсэн байна.

СОНГУУЛИЙН ЕРӨНХИЙ ХОРООНЫ ДАРГЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Сонгуулийн ерөнхий хорооныдаргад 2009 онд 4,157.8 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 4,103.5 сая төгрөгийн буюу 98.7 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Улсын төсвөөс 4,050.0 сая төгрөгийн Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгууль, 107.8 сая төгрөгийн урсгал зардлын санхүүжилтийг авахаар төлөвлөснөөс, 3,997.5 сая төгрөгийн Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгууль,100.5 сая төгрөгийн урсгал зардлын санхүүжилтийг олгосон байна. Сонгуулийн ерөнхий хороо нь 2008 оны төсвийн хэмнэлт болох 7.2 сая төгрөгийг улсын төсөвт төвлөрүүлсэн байна.

Хүснэгт 49. Сонгуулийн ерөнхий хорооны даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 4,157.8 4,103.5 98.7 54.4 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 4,157.8 4,103.5 98.7 54.4

УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 4,157.8 4,103.5 98.7 54.4 Бараа үйлчилгээний зардал 4,147.6 4,099.2 98.8 48.5

Цалин хөлс 65.8 65.5 99.4 0.4 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 7.2 7.2 99.4 0.0 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 4,074.6 4,026.5 98.8 48.1

Татаас ба урсгал шилжүүлэг 10.2 4.3 41.8 5.9 Төрийн сургалтын сангийн зээлийн эх үүсвэр        

ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ   - ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 4,157.8 4,098.2 98.6 59.6

ЭМД-аас санхүүжих   - Үндсэн үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих   - Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих   - Төсвөөс санхүүжих 4,157.8 4,098.2 98.6 59.6

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 2009 оны ээлжит сонгуулийг зохион байгуулж явуулахад нийт 3,151.6 сая төгрөгийг нутаг дэвсгэрийн 22 хороодын бичиг хэрэг, шуудан, холбоо, унаа, томилолт, санал авах байр бэлтгэх, сонгуулийн бичиг баримт хүргэх, сонгуулийн хороонд ажилласан хугацааны мөнгөн урамшуулал, хоолны зардалд тус тус шилжүүлсэнээс 3,141.4 сая төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарсан.

Саналын хуудас, сонгогчийн үнэмлэх, төрөл бүрийн үнэмлэх, сонгуулийн хууль, журам зааврын эмхэтгэл, төрийн сүлд хэвлүүлэх, төрийн далбаа, сонгуулийн хороодын тэмдэг хийлгэх, унаа, томилолт, ачаа хүргэх, сонгуулийн хууль тогтоомж сурталчлах, сургалт семинар хийх, нэг удаагийн лац, тусгай тэмдэглэгээ хийх бэх авах, бичиг хэрэг шуудан холбоо болон бусад зардалд нийт 856.1 сая төгрөгийг зарцуулсан байна.

УИХ-ын 2009 оны 60, Засгийн газрын 2009 оны 262 тоот тогтоолоор УИХ-ын 24 дүгээр тойргийн нөхөн сонгуулийн зардлын төсвийг 146.0 сая төгрөгөөр баталж, Засгийн газрын нөөц сангаас санхүүжүүлсэн.

ХҮНИЙ ЭРХИЙН ҮНДЭСНИЙ КОМИССЫН ДАРГЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Хүний эрхийн үндэсний комисс нь Монгол Улсын Үндсэн хууль, олон улсын гэрээнд заасан хүний эрх, эрх чөлөөний тухай заалтын хэрэгжилтэнд хяналт тавьж, хүний эрхийг сахин хамгаалах, хөхүүлэн дэмжих үндсэн үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхэд зориулж 2009 онд 179.9 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 175.8 сая төгрөгийн буюу 97.7 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Хүний эрхийн үндэсний комисс нь 2008 оны төсвийн хэмнэлт болох 4.8 сая төгрөгийг улсын төсөвт төвлөрүүлсэн байна.

Хүснэгт 50. Хүний эрхийн үндэсний комиссын даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 179.9 175.8 97.7 4.2 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 179.9 175.8 97.7 4.2

УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 179.9 175.8 97.7 4.2 Бараа үйлчилгээний зардал 173.3 169.5 97.8 3.8

Цалин хөлс 116.8 111.2 95.2 5.5 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 12.8 12.6 97.8 0.3 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 43.7 45.7 104.6 (2.0)

Татаас ба урсгал шилжүүлэг 6.6 6.3 94.7 0.4 ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ   -

ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 179.9 174.8 97.1 5.2 ЭМД-аас санхүүжих   - Үндсэн үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих   - Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих   - Төсвөөс санхүүжих 179.9 174.8 97.1 5.2

ҮНДЭСНИЙ АУДИТЫН ГАЗРЫН ДАРГЫН 2009ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Үндэсний аудитын газрын даргад 2009 онд 518.1 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 514.0 сая төгрөгийн буюу 99.2 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 51. Үндэсний аудитын газрын даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТЗАРЛАГАБАЦЭВЭРЗЭЭЛИЙНДҮН 518.1 514.0 99.22 4.1 НИЙТЗАРЛАГЫНДҮН 518.1 514.0 99.22 4.1

УРСГАЛЗАРДЛЫНДҮН 508.1 504.0 99.20 4.1 Барааүйлчилгээнийзардал 483.8 481.7 99.57 2.1

Цалин хөлс 362.4 343.1 94.69 19.2 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 39.9 41.3 103.56 (1.4)Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 81.5 97.3 119.29 (15.7)

Татаасбаурсгалшилжүүлэг 24.3 22.3 91.85 2.0 ХӨРӨНГИЙНЗАРДАЛ 10.0 10.0 100.0 -

ЗАРДЛЫГСАНХҮҮЖҮҮЛЭХЭХҮҮСВЭР 518.1 551.2 106.4 (33.1)ЭМД-аассанхүүжих   - Үндсэнүйлажиллагааныорлогооссанхүүжих   - Туслахүйлажиллагааныорлогооссанхүүжих 0.0 33.4   (33.4)Төсвөөссанхүүжих 518.1 517.8 100.0 0.2

САНХҮҮГИЙН ЗОХИЦУУЛАХ ХОРООНЫ ДАРГЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Санхүүгийн зохицуулах хорооны даргад 2009 онд 911.0сая төгрөгтийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 891.6 сая төгрөгийн буюу 97.9 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 52. Санхүүгийн зохицуулах хорооны даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 911.0 891.6 97.9 19.4 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 911.0 891.6 97.9 19.4

УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 911.0 891.6 97.9 19.4 Бараа үйлчилгээний зардал 839.3 771.6 91.9 67.7

Цалин хөлс 520.4 520.4 100.0 - Нийгмийн даатгалын шимтгэл 57.2 57.2 100.0 - Бараа үйлчилгээний зардал 261.7 194.0 74.1 67.7

Татаас ба урсгал шилжүүлэг 71.7 120.0 167.4 (48.3)ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 911.1 2,036.6 223.5 (1,125.5)

Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 416.9 1,560.4 374.3 (1,143.5)Төсвөөс санхүүжих 494.2 476.2 96.4 18.0

Тайлант хугацаанд төлөвлөсөн сургалтууд хойшлогдсноос сургалтын зардал 6.9 сая төгрөгөөр, улсын байцаагч нарын шалгалтаар явах томилолтын тээврийн зардлыг захиалагч байгууллага бүрэн хариуцаснаас дотоод томилолтын зардал 2.9 сая төгрөгөөр, олон улсын чуулга уулзалт семинарт оролцохоор төлөвлөсөн боловч халдварт өвчний хорио цээрээс шалтгаалан оролцоогүйгээс гадаад томилолтын зардал 2.2 сая төгрөгөөр тус тус хэмнэгдсэн байна.

ҮНДЭСНИЙ СТАТИСТИКИЙН ХОРООНЫ ДАРГЫН 2009 ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Үндэсний статистикийн хорооны даргад 2009 онд3,431.0 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 3,018.8 сая төгрөгийн буюу 88.0 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 53. Үндэсний статистикийн хорооны даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 3,431.0 3,018.8 88.0 412.1 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 3,431.0 3,018.8 88.0 412.1 УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 2,931.0 2,519.0 85.9 412.0 Бараа, үйлчилгээний зардал 2,819.7 2,407.8 85.4 411.9 Цалин хөлс болон нэмэгдэл урамшил 1,000.6 996.0 99.5 4.6 Ажил олгогчоос нийгмийн даатгалд төлөх шимтгэл 110.1 109.7 99.7 0.4 Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 1,709.1 1,302.1 76.2 406.9 Татаас ба урсгал шилжүүлэг 111.2 111.1 99.9 0.1 Өндөр настны тэтгэвэр 63.5 63.5 100.0 - Нэг удаагийн буцалтгүй тусламж 31.4 33.1 105.5 (1.7) ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 500.0 499.9 100.0 0.1 Дотоод хөрөнгө оруулалт 500.0 499.9 100.0 0.1 Хөрөнгө оруулалт 500.0 499.9 100.0 0.1 Тоног төхөөрөмж 500.0 499.9 100.0 0.1 ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 3,431.0 3,952.3 115.2 (521.4) Үндсан үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих - 106.5 (106.5) Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих - 421.1 (421.1) Төсвөөс санхүүжих 3,431.0 3,424.7 99.8 6.2

Нийт зарлагын 83.4 хувь буюу 2,519.0 сая төгрөгийг урсгал зардалд, 16.6 хувь буюу 499.9 сая төгрөгийгхөрөнгийн зардалд тус тус зарцуулсан байна.

Хүн ам, орон сууцны тооллогын товчооны үйл ажиллагааны 2009 оны үндсэн чиг үүрэг нь хүн ам, орон сууцны ээлжит тооллого явуулах байсан ба үүнд 820.0 сая төгрөгийн төвсийг зарцуулахаар төсөвлөсөн боловч Монгол Улсын хүн ам, орон сууцны тооллогын улсын комиссын 2009 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдрийн 05 тоот тогтоолоор тооллогын тов өөрчлөгдөж, хойшилсны улмаас 410.9 сая төгрөгийн буюу 50.1 хувийн гүйцэтгэлтэй гарсан.

ЦАГААТГАХ АЖЛЫГ УДИРДАН ЗОХИОН БАЙГУУЛАХ КОМИССЫН ДАРГЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Цагаатгах ажлыг удирдан зохион байгуулах комиссын даргад2009 онд517.9 сая төгрөгийн зарлагын төсөв батлагдсанаас 471.2 сая төгрөгийн буюу91.0 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 54. ЦАУЗБК-ын даргын 2009 оны гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

I. НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 517.9 471.2 91.0 46.7 II. НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 517.9 471.2 91.0 46.7 IV. УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 517.9 471.2 91.0 46.7 Бараа, үйлчилгээний зардал 133.8 128.7 96.2 5.1 Цалин хөлс болон нэмэгдэл урамшил 89.3 87.4 97.9 1.9 Ажил олгогчоос нийгмийн даатгалд төлөх шимтгэл 9.8 10.3 105.1 (0.5) Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 34.7 31.0 89.3 3.7 Татаас ба урсгал шилжүүлэг 384.1 342.5 89.2 41.6 Тэтгэвэрт гарахад нь олгох нэг удаагийн

мөнгөнтэтгэмж 30.3 17.1 56.4 13.2

Ахмад дайчдад үзүүлэх орон сууцны хөнгөлөлт 150.0 129.2 86.1 20.8 Хэлмэгдэгсэд, тэдний ар гэрт олгох тэтгэмж 203.2 195.3 96.1 7.8 Нэг удаагийн тэтгэмж урамшуулал 0.6 0.9 144.7 (0.3)ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 517.9 370.4 71.5 147.5 Төсвөөс санхүүжих 517.9 370.4 71.5 147.5

Нийт зарлагын 27.3 хувь буюу 128.7 сая төгрөгийг бараа үйлчилгээний зардалд, 72.7 хувь буюу 342.5 сая төгрөгийг татаас ба урсгал шилжүүлэгт зарцуулсан байна.

“Улс төрийн хилс хэрэгт хэлмэгдэгсдийг цагаатгах, тэдэнд нөхөн олговор олгох” тухай хууль болон Засгийн газрын 1998 оны 21 дүгээр тогтоолоор батлагдсан журмын дагуу хэлмэгдэгсэд, тэдний ар гэрт олгох тэтгэмжээр 124 нэхэмжлэгчид 120,0 сая төгрөг, хэлмэгдэгсдийн ар гэрт орон сууц, гэр хашааны хөнгөлөлтөөр 11 хүнд 129.2 сая төгрөгийг олгосон болно.

МОНГОЛЫН ҮНДЭСНИЙ ОЛОН НИЙТИЙН РАДИО ТЕЛЕВИЗИЙН ДАРГЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

“Монголын үндэсний олон нийтийн радио телевизийн тухай хууль”-дтелевизийн өмч нь олон нийтийн өмч бөгөөд улсаас зөвхөн татаас авч байхаар заасан байдаг. Гэтэл МҮОНРТ нь төсвийн тухай хуулиар өөрөө бие даасан ерөнхийлөн захирагч тул төсвийн гүйцэтгэлд улсын төсвөөс авсан татаасын зарцуулалтаас гадна мөнгөн хөрөнгийн үлдэгдлийн зарцуулалтыг тусгах шаардлагатай болж байна. Иймд тайлант 2009 онд МҮОНРТ-ийн батлагдсан төсөв хэтэрснээр тайлагнагдаж байна.

Хүснэгт 55. МҮОНРТ-ийн даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 6,999.3 7,272.3 103.9 (273.0)НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 6,999.3 7,272.3 103.9 (273.0)

УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 6,999.3 7,272.3 103.9 (273.0)Бараа үйлчилгээний зардал 3,699.3 3,533.1 95.5 166.2

Бараа үйлчилгээний зардал 3,699.3 3,533.1 95.5 166.2 Татаас ба урсгал шилжүүлэг 3,300.0 3,739.2 113.3 (439.2)

ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 6,999.3 6,999.3 100.0 - Төсвөөс санхүүжих 6,999.3 6,999.3 100.0 -

АВИЛГАТАЙ ТЭМЦЭХ ГАЗРЫН ДАРГЫН 2009 ОНЫ ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Авилгатай тэмцэх газрын даргад 2009 онд 2,837.2сая төгрөгийнзарлагын төсөв батлагдсанаас 2,651.4 сая төгрөгийн буюу 93.5 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Хүснэгт 56. Авлигатай тэмцэх газрын даргын 2009 оны төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 2,837.2 2,651.4 93.5 185.8 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 2,837.2 2,651.4 93.5 185.8

УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 2,453.2 2,267.4 92.4 185.8 Бараа үйлчилгээний зардал 2,326.6 2,140.8 92.0 185.8

Цалин хөлс 1,213.7 1,078.7 88.9 135.0 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 133.5 114.8 86.0 18.7 Бараа үйлчилгээний зардал 979.4 947.3 96.7 32.1

Татаас ба урсгал шилжүүлэг 126.6 126.6 100.0 - ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 384.0 384.0 100.0 -

ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 2,837.2 2,642.4 93.1 194.8 Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих   0.5    Төсвөөс санхүүжих 2,837.2 2,641.9 93.1 195.3

Тайлант хугацаанд нэг албаны дарга, 3 албан хаагч жирэмсэний амралттай байсан, 12 үйлчилгээний ажилтан, 82 албан хаачид ажиллаж, 4 үйлчилгээний ажилтан үндсэн албан хаагчын орон тоон дээр ажилласан, хичээл үйлдвэрлэлийн зардалд төлөвлөгдсөн гадаад сургалт хойшлогдсон, ашиглалтын зардлуудад тоолуур тавьж, хяналт сайжруулснаар батлагдсан төсвийг хэмнэсэн байна.

ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Монгол Улсын 2009 оны төсвийн тухай хуулиар улсын төсвийн хөрөнгөөр 409.1 тэрбум, Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгөөр 79.9 тэрбум, нийт 489.0 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын төсөл, арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэхээр төлөвлөсөн.

Төсвийн орлогын эх үүсвэрийн байдалтай уялдуулан Монгол Улсын 2009 оны төсвийн тухай болон Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн 2009 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулан төсвийн хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөөнд тодотгол хийж, нийт хөрөнгө оруулалтыг 408.4 тэрбум төгрөг, үнийн зөрүүд олгох санхүүжилтийг 12.8 тэрбум төгрөг байхаар тус тус хуульчлан баталсан.

Төсвийн хөрөнгө оруулалтын 2009 оны төлөвлөгөөний хэрэгжилтийг авч үзэхэд гүйцэтгэлээр 374.6 тэрбум төгрөгийн санхүүжилт хийгдэж, төлөвлөгөөний биелэлт 88.9 хувьтай байна.

Хүснэгт 57. Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтын гүйцэтгэл 2009 он /тэрбум төгрөгөөр/

Эх үүсвэр Төлөвлөгөө Гүйцэтгэл Хувь1 Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалт 241.8 213.7 88.32 МУХС-ын хөрөнгө оруулалт 166.6 148.1 89.0

Дүн 408.4 361.8 88.63 Үнийн зөрүүд олгох санхүүжилт 12.8 12.8 100

НИЙТ ДҮН 421.2 374.6 88.9

График 10. Төсвийн нийт хөрөнгө оруулалтын гүйцэтгэл

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 20090

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

29.6 35.1 33.9 47.7 58.1 59.3

133.3

366.3

460

374.6

2009 оны төлөвлөгөө,

421.2

Гүйцэтгэл 2009 оны төлөвлөгөө

Төсвийн хөрөнгө оруулалтаар 2009 онд нийт 374.6 тэрбум төгрөгийг санхүүжүүлсэн нь 2008 оноос 85.4 тэрбум төгрөгөөр буюу 18.6 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна.

Тайлант онд барилга байгууламж барихад 308.7 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийсэн нь төсвийн нийт хөрөнгө оруулалтын 82 хувийг эзэлж байгаа бөгөөд төсөвт байгууллагуудын

байрны их засварт 11.6 тэрбум төгрөг, тоног төхөөрөмж, техник хэрэгсэл худалдан авахад 54.3 тэрбум төгрөгийг зарцуулсан нь төсвийн нийт хөрөнгө оруулалтын 18 хувийг эзэлж байна.

График 11. Төсвийн хөрөнгө оруулалтын бүтэц /Зардлын төрлөөр/

Барилга байгуулам

ж, 82%

Их засвар, 3 %

Тоног төхөөрөмж, 15 %

Улсын төсвийн болон Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгө оруулалтаар 2009 онд шинээр эхлэх барилга байгууламж, төсөл, арга хэмжээний тендер шалгаруулалтын дүнд нийт 5.3 тэрбум төгрөгийн хэмнэлт гарсан байна.

Авто зам, эрчим хүч, барилгын салбарт төсвийн хөрөнгө оруулалтаар ажил, үйлчилгээ гүйцэтгэж байгаа компаниудын санхүүгийн хүндрэлтэй байдлыг хөнгөвчлөх, барилгын салбарын зогсонги байдлыг арилгах үүднээс 2008 онд үүссэн барилгын гол нэрийн материалын үнийн өсөлт, тээврийн болон барилгын ажилчдын цалингийн тарифын өсөлтөөс бий болсон үнийн зөрүүгийн санхүүжилтэд нийт 12.8 тэрбум төгрөгийг олголоо.

2009 онд хийгдсэн төсвийн нийт хөрөнгө оруулалтын 44 орчим хувийг дэд бүтцийг хөгжүүлэхэд зарцууллаа.

Улсын төсвийн болон Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгөөр зам, тээвэр, барилга, эрчим хүчний салбарт 157.2 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулсан нь хэрэглэгчдийг найдвартай цахилгаан, дулааны эрчим хүчээр хангах, авто зам, тээвэр, үйлдвэрлэл, үйлчилгээг өргөжүүлэн хөгжүүлэх, иргэдийн бизнес эрхлэх, тохилог, тайван амьдрах, сурч боловсрох орчинг бүрдүүлэхэд ихээхэн чухал ач холбогдолтой арга хэмжээ боллоо.

Төсвийн хөрөнгө оруулалтаар улсын хэмжээнднийт220.2 км хатуу хучилттай, 40 км хайрган хучилттай авто зам, 498.3 урт метр төмөр бетон гүүр барьж ашиглалтад оруулав.

2009 онд Дашинчилэн-Орхоны гүүр чиглэлд 22 км, Арвайхээр-Баянхонгор чиглэлд 23 км,Булган-Уньт чиглэлд 28.7 км, Хархорин-Хужиртын чиглэлд 21.4 км хатуу хучилттай авто зам, Хатгал-Жанхай-Тойлогт чиглэлд 20 км, Улиастай-Яруугийн гүүр чиглэлд 17.1 км хайрган замыг тус тус ашиглалтад оруулсан.

Хэнтий аймгийн Хэрлэн голын 268.8 у/м, Баян-Өлгий аймгийн Турганы голын 96.9 у/м, Булган-Уньтын чиглэлийн авто замын Чачир, Гангатын голын 24-30 у/м төмөр бетон гүүрийг тус тус ашиглалтад орууллаа.

2009 онд нийт 13.7 тэрбум төгрөгийн өртөг бүхий 665 км урт цахилгаан дамжуулах шугам, дэд станцыг ашиглалтад оруулж Дорнод аймгийн Баян-Уул, Баяндун, Баян-Өлгий аймгийн Дэлүүн, Баянхонгор аймгийн Бөмбөгөр, Баацагаан, Сүхбаатар аймгийн Эрдэнэцагаан, Увс аймгийн Баруунтуруун, Зүүнхангай зэрэг 11 сумын төвийг эрчим хүчний найдвартай эх үүсвэрээр хангав.

Хэрэглэгчдийг дулааны эх үүсвэрээр найдвартай хангах зорилгоор Улаанбаатар хотын дулааны 7В, И магистраль шугам, дулааны сүлжээний нэвтрүүлэх чадварыг сайжруулах насос станцын хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх, Ховд, Хөвсгөл, Төв аймгуудын дулааны шугам сүлжээг өргөтгөн шинэчлэх, Дархан-Уул, Орхон аймгийн дулааны цахилгаан станц, Багануур, Налайхын дулааны станцуудын зуухны шинэчлэлтийг хийждуусган ашиглалтад орууллаа.

Цахилгаан эрчим хүчний найдвартай ажиллагааг хангах, аваар осол гарахаас урьдчилан сэргийлэх талаар онцгой анхаарч автотрансформатор суурилуулах, тосон таслууруудыг вакуум болгох, дэд станцуудыг өргөтгөн шинэчлэх ажил хийгдлээ.

Багануурын нүүрсний уурхайн техникийг шинэчлэхэд зориулан Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангаас 4.3 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулсан бөгөөд уг ажлыг 2010 онд үргэлжлүүлэн гүйцэтгэнэ.

Нийслэл хотын дэд бүтцийг сайжруулахад ихээхэн анхаарч улсын төсөв, МУХС-гаас нийт 18.8 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулж, баруун 4 замаас зүүн 4 зам хүртэлх 3.6 км авто зам,Баянзүрхийн 252.6 у/м гүүрийг шинэчилсэн бөгөөд Энхтайваны өргөн чөлөөнд "Ионсей" эмнэлгийн урд замд явган хүний нүхэн гарцыг шинээр барьж ашиглалтад орууллаа.

Мөн орон сууцны хорооллыг нэмэгдүүлэх зорилгоор Буянт-Ухаа орон сууцны хороолол, 7-р хорооллын инженерийн шугам сүлжээ, Ногоон зоорийн орчмын орон сууцны хорооллын инженерийн шугам сүлжээ, Үйлдвэрийн районы цэвэр, бохир усны шугам сүлжээгашиглалтад оруулсан.

Худалдаа, эдийн засгийн чөлөөт бүсүүдийг байгуулахад жил бүр төсвөөс хөрөнгө оруулж байгаа бөгөөд 2009 онд чөлөөт бүсийн дэд бүтцийг хөгжүүлэхэд 2.3 тэрбум төгрөгийг зарцуулав.

Төсвийн нийт хөрөнгө оруулалтын 23 орчим хувийг нийгмийн салбарыг хөгжүүлэхэд зарцуулсан байна.

Иргэдийн эрүүл мэндийг сахин хамгаалах, урьдчилан сэргийлэх, эмнэлгийн үйлчилгээний стандартын дагуу орчин үеийн байраар хангах, эмчилгээ үйлчилгээг нийтэд хүртээмжтэй, хөнгөн шуурхай болгох зорилгоор улсын төсөв, МУХС-гийн хөрөнгө оруулалтаар нийт 21.1 тэрбум төгрөгийн барилга байгууламж, төсөл, арга хэмжээг хэрэгжүүлсэн.

Төсвийн хөрөнгө оруулалтаар Архангай, Төв аймагт тус бүр 30 ортой халдвартын эмнэлэг, Баянхонгорын Гурванбулаг, Булганы Сайхан, Завханы Цагаанхайрхан, Сүхбаатарын Сүхбаатар, Түвшинширээ, Увсын Завхан, Давст суманд тус бүр 10 ортой эмнэлгийн барилгыг ашиглалтад орууллаа.

Түүнчлэн, Улаанбаатар хотод Арьсны өвчин судлалын төв, Говь-Алтай аймагт 20 ор бүхий Уламжлалт анагаах ухааны төв, Завхан аймагт Байгалийн голомтот халдварт өвчнийг судлах төвийн барилгыг ашиглалтад оруулж, Өмнөговь аймгийн Булган, Манлай сумын эмнэлгийн барилгуудыг өргөтгөн шинэчиллээ.

Увс аймагт 600 хүний суудалтай спортын ордон, Ховд аймагт усан спортын сургалтын төвийн барилгыг ашиглалтад оруулсан бөгөөд Улаанбаатар хотын буудлагын спортын төвийн барилга, Багануур дүүрэг, Өмнөговь, Баянхонгор, Дорноговь, Дундговь, Хөвсгөл, Говь-Алтай аймгийн спорт хорооны барилгуудад их засвар хийсэн нь иргэдийн бие бялдарыг хөгжүүлэх, спортоор хичээлэхэд ихээхэн ач холбогдолтой арга хэмжээ болсон.

Ахмад дайчдад орон сууцны дэмжлэг үзүүлэх зорилгоор улсын төсвөөс 21.1 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулж нийт 610 ахмад дайчдыг орон сууцаар хангав.

Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны салбарт хүүхдийн сурах орчныг бүрдүүлэх, сургуулийн өмнөх боловсролын орчныг дэмжих, сургуулийн спорт заалгүй, соёлын төвгүй сумдыг спорт заал, соёлын төвтэй болгох, шинжлэх ухааны салбарын тоног төхөөрөмжийн шинэчлэлийг хэрэгжүүлэх, сумдын соёлын төвийг үндэсний хөгжмөөр хангах, ерөнхий боловсролын сургуулиудыг компьютер мэдээллийн болон англи хэлний сургалтын тамхимтай болгох зэрэг цогц бодлогын хүрээнд 2009 онд нийт 42.8 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө орууллаа.

Өнгөрсөн онд нийлбэр хүч чадлаар 5780 суудал бүхий 17 сургууль, 1549 ор бүхий 14 дотуур байр, 1530 ор бүхий 18 цэцэрлэг, 3800 суудал бүхий 16 соёлын төв, 3600 м2 бүхий 12 сургуулийн спорт заалыг тус тус шинээр ашиглалтад оруулсан байна.

Мөн Улаанбаатар хотод Японы Засгийн газрын тусламж, улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар нийт 1320 суудалтай 2 сургууль шинээр ашиглалтад оруулаад байна.

Хүүхдийн сурах мэдлэг олж авах, соёлын үйлчилгээ хүлээж авах боломж орчныг сайжруулахад онцгой анхаарч тодорхой төслүүдийг хэрэгжүүлсний үр дүнд боловсрол, соёлын салбарын барилгын их засвар зардал өмнөх жилүүдээс нэмэгдэж,хот хөдөөгийн сургууль, цэцэрлэг, дотуур байр, соёлын барилгын засварт улсын төсвөөс нийт 6.6 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийсэн байна.

Мэргэжлийн боловсон хүчнийг бэлтгэх, мэргэжлийн боловсролын сургалтын орчныг сайжруулахад 917.0 сая төгрөгийн хөрөнгө оруулсан.

Хүнсний хангамжийг сайжруулах, дотоодын үйлдвэрлэлээр эх орныхоо хэрэгцээг хангах зорилгоор “Атрын 3 дахь аян” үндэсний хөтөлбөрийг үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлэхэд 30.3 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийлээ.

Дэвшилтэт техник, технологи нэвтрүүлж, газар тариалангийн үйлдвэрлэлийг эрчимжүүлэх зорилгоор бага оврын болон дунд, өндөр хүч чадлын трактор, комбайн, үр тариа цэвэрлэгч, будаа ачигч зэрэг газар тариаланд чухал ач холбогдолтой техник хэрэгсэл худалдан авахад нийт 18.9 тэрбум төгрөгийг зарцуулсан.

МУХСангаас нийт 4.9 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулж, 68 услалтын системийг шинээр байгуулж, сэргээн засварлаж, усалгаатай талбайн хэмжээг 5505 га-гаар нэмэгдүүллээ.

Нийт 375.0 га талбай, 700.0 мянган мал услах хүчин чадал бүхий 252 худгийг шинээр гаргасан бөгөөд МУХСангаас 3.4 тэрбум төгрөг зарцууллаа.

Улсын төсвийн болон Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгө оруулалтаар 2009 онд ашиглалтад орсон барилга байгууламжийг хүснэгтээр харуулбал:

Хүснэгт 58. Улсын төсөв болон МУХС-ийн хөрөнгө оруулалтаар хийгдсэн ажлууд

Ашиглалтад орсон барилга Хэмжих нэгж Тоо хэмжээХатуу хучилттай авто зам км 220.2Хайрган зам км 40Гүүр урт метр 498.3Цахилгаан дамжуулах шугам, дэд станц км 665Эмнэлэг Ор/ш 150/12Сургууль Суудал/ш 5780/17Дотуур байр Ор/ш 1549/14Цэцэрлэг Ор/ш 1530/18Соёлын төв Суудал/ш 3800/16Спортын ордон ш 2Шинээр гаргасан худаг ш 252

Хүснэгт 59. Төсвийн хөрөнгө оруулалтын 2009 оны гүйцэтгэл /Ерөнхийлөн захирагчдаар, сая төгрөгөөр/

Төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн нэр

ТӨСӨВ МУХС БҮГД

Хувь2009 оны төлөвлөгөө

Санхүүж-сэн

2009 оны төлөвлөгө

ө

Санхүүж-сэн

2009 оны

төлөв-лөгөө

Санхүүж-сэн

УИХ-ын Тамгын газрын ерөнхий нарийн бичгийн дарга

180.0 178.4 577.3 577.3 757.3 755.7 99.8

Үндэсний статистикийн хорооны дарга 500.0 499.9     500.0 499.9 100.0Монгол Улсын ерөнхий аудитор 10.0 10.0     10.0 10.0 100.0Үндсэн хуулийн цэцийн дарга 930.0 925.0     930.0 925.0 99.5Монгол Улсын Ерөнхий сайд 4,198.3 4,192.1     4,198.3 4,192.1 99.8Монгол Улсын Тэргүүн шадар сайд 11,973.9 10,805.3 3,300.0 3282.0 15,273.9 14,087.3 92.2Монгол Улсын Шадар сайд 18,442.8 18,339.6 1,500.0 1489.7 19,942.8 19,829.3 99.4Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга 1,589.0 1,513.0     1,589.0 1,513.0 93.4Гадаад харилцааны сайд 2,993.0 2,935.9     2,993.0 2,935.9 98.1Сангийн сайд 16,350.0 12,859.6 2,000.0 1,948.4 18,350.0 14,808.0 80.7Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд 7,370.5 7,369.9     7,370.5 7,369.9 100.0Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайд 18,190.0 15,340.1 28,520.3 24,299.5 46,710.3 39,639.6 84.9Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайд 72,695.3 62,011.4 66,567.0 55,512.8 139,262.3 117,524.2 84.5Эрүүл мэндийн сайд 21,729.2 20,631.3 500.0 500.0 22,229.2 21,131.3 95.1Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайд 44,916.1 41,645.5 1,145.0 1,145.0 46,061.1 42,790.5 92.9Батлан хамгаалахын сайд 2,024.9 2,014.9     2,024.9 2,014.9 99.5Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд 605.6 605.6 30,300.0 27,737.9 30,905.6 28,343.5 91.7

Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд 2,577.0 2,575.4     2,577.0 2,575.4 99.9Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд 386.0 261.4 21,134.7 21,114.1 21,520.7 21,375.5 99.3Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн дарга 321.0 312.0     321.0 312.0 97.2Улсын ерөнхий прокурор 35.0 34.4     35.0 34.4 98.3Авлигатай тэмцэх газрын дарга 384.0 384.0     384.0 384.0 100.0Нийслэлийн засаг дарга 13,351.3 8,269.4 11,090.0 10,535.6 24,441.3 18,805.0 76.9

НИЙТ ДҮН 241,752.9 213,714.1 166,634.3 148,142.3 408,387.2 361,856.4 88.6

Барилгын ажил дууссан боловч улсын болон техникийн комисс ажиллаж чадаагүй, ажлын гүйцэтгэл ирүүлээгүй, гүйцэтгэгч байгууллага гэрээний үүргээ биелүүлээгүй, гэрээгээ цуцалсан, зураг төсөвт тусгагдаагүй ажил гарсан, зураг төсөвт өөрчлөлт оруулснаас ажлын явц удааширсан, тендер шалгаруулалт оройтсон зэрэг шалтгаанаас өнгөрсөн онд ашиглалтад орох ёстой 72 барилга байгууламжид төсөвлөгдсөн 15.9 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө ашиглагдаж чадсангүй.

Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын яамны захиалгатай БНСУ-ын хөнгөлэлттэй зээлээр хэрэгжүүлэх "Бүс нутгийн авто зам хөгжүүлэх төсөл"-ийн Чойр-Сайншанд чиглэлийн 176.4 км хатуу хучилттай зам, АХБ-ны буцалтгүй тусламжаар хэрэгжүүлэх "Баруун бүс-Алтайн зам

хөгжүүлэх төсөл"-ийн хатуу хучилтай зам, Хөвсгөл аймгийн төвийн авто замын шинэчлэлт, Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны яамны захиалгатай УБ хотын Баянгол дүүргийн 1-4-р хорооны нутагт баригдах 920 суудалтай сургуулийн барилга, Увс аймгийн Түргэн сумын сургуулийн спорт заал, Улаангомын коллежийн барилгын шинэчлэл, Говьсүмбэр аймгийн Сүмбэр сумын хүүхдийн 100 ортой цэцэрлэг-яслийн цогцолбор, Өвөрхангай аймгийн Уянга сумын 640 хүүхдийн хичээлийн барилга, Сэлэнгэ аймгийн Зүүнбүрэн сумын сургуулийн 75 ортой дотуур байр, Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн яамны захиалгатай Хөдөлмөр халамж, үйлчилгээний хэлтсийн нэг цэгийн үйлчилгээ бүхий конторын барилгын засвар, шинэчлэлт, Эрдэс баялаг, эрчим хүчний яамны захиалгатай ХБНГУ-ын зээлийн хөрөнгөөр хэрэгжүүлэх Дарханы дулааны цахилгаан станцын техникийн шинэчлэлтийн ажлууд 2009 онд төсөвлөгдсөн санхүүжилтээ огт аваагүй, төсөвлөгдсөн хөрөнгөө ашиглаж чадаагүй байна.

Түүнчлэн, Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын яамны захиалгаар хэрэгжиж байгаа АХБ-ны хөнгөлөлттэй зээлээр хэрэгжиж буй "Хот байгуулалтын салбар"-ын төслийн дотоод эх үүсвэрт 2009 онд 900.0 сая төгрөг батлагдсан боловч дөнгөж 81.9 сая төгрөгийн санхүүжилт авч 818.1 сая төгрөгийг ашиглаагүй байна.

Эрдэс баялаг, эрчим хүчний яамны захиалгатай баригдаж байгаа "Хайлааст" дэд станцаас Яргайт дэд станц хүртэл 35 кВ-ын 2 хэлхээт 9 км цахилгаан дамжуулах шугам, Эмээлтэд 2х1.6 мВа чадалтай 35/10 кВ-ын дэд станц, 4 км цахилгаан дамжуулах шугам, 10/0.4 кВ-ын шугам, Хайлаастын гэр хорооллын дэд станц 110/35/10 кВ, 2х16,0 мВА, Дарханы ДЦС-аас Дархан хот хүртэлх дулаан магистраль шугамын шинэчлэлт, Ил хуваарилах байгууламж-4-д 220/110/35 кВ-ын 125 мВа чадалтай автотрансформатор суурилуулах, Умард дэд станцын трансформатор, хаалттай хуваарилах байгууламжийн өргөтгөл, шинэчлэлтийн ажлууд 2009 онд ашиглалтад орох гэрээтэй ч хугацаандаа ашиглалтад ороогүй байна.

Завхан аймгийн Тайширын усан цахилгаан станц ашиглалтад ороогүйгээс шалтгаалан 34.9 тэрбум төгрөгийн төсөвт өртөгтэйгээр баригдсан Говь-Алтай, Завхан аймгийн нийт 24 сум 2007 оноос хойш өнөөг хүртэл цахилгаан эрчим хүчний эх үүсвэрт холбогдоогүй байна.

Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны захиалгаар баригдаж байгаа Ус хуримтлуулах сан бүхий боомтын барилга, Усалгаатай хадлан тариаланд тохиромжтой талбайн хайгуул, услалтын системийн зураг, төсөл, Будаа хадгалах төмөр босоо агуулах барих ажлууд төлөвлөгөөт хугацаандаа ашиглалтад ороогүй байна.

Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны яамны захиалгатай баригдаж байгаа Говь-Алтай аймгийн "Алтай" чуулгын барилгын тендерийг 2008 онд зарлаж, гүйцэтгэгчийг шалгаруулсан боловч тендерт шалгарсан компани өөрийн амласан үнээрээ уг барилгыг ашиглалтанд оруулах боломжгүй гэж үзэж нэмж 2.1 тэрбум төгрөг нэхэж байгаагаас чуулгын барилга зогсонги байдалд орсон байна.

Эрүүл мэндийн яамны захиалгаар Баянхонгор, Ховд аймагт 2008 оноос эхлэн баригдаж байгаа 50 ортой эмнэлгийн барилга 2009 онд ашиглалтад орох гэрээтэй ч хугацаандаа ашиглалтад ороогүй, батлагдсан хөрөнгөө бүрэн ашиглаж чадаагүй байна.

Гадаад харилцааны яамны захиалгаар баригдаж буй БНКазУлсын Астана дахь ЭСЯ-ны байр ашиглалтад ороогүй 2009 онд төлөвлөсөн хөрөнгөө бүрэн ашиглаж чадаагүй байна.

Нийслэлийн Засаг даргын төсвийн хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөөний биелэлт 76.9 хувьтай байгаа нь нийслэл хотод 2007 оноос эхлэн баригдаж 2009 оны 6 дугаар сард ашиглалтад

орох гэрээтэй бохир усны Туул-1 коллекторын ажил графикт хугацаандаа ашиглалтанд ороогүйгээс 4.7 тэрбум төгрөг санхүүжигдээгүй нь нөлөөлсөн байна.

ЭРГЭЖ ТӨЛӨГДӨХ ЦЭВЭР ЗЭЭЛ

Монгол Улсын Засгийн газар 2009 оны гүйцэтгэлээр олон улсын байгууллага, гадаадын хандивлагч орнуудаас 154.0 тэрбум төгрөгтэй тэнцэх хэмжээний төслийн зээлийн хөрөнгийг авч ашиглахаар төлөвлөсөн бөгөөд тайлант хугацаанд 107.0 тэрбум төгрөгтэй тэнцэх хэмжээний эх үүсвэрийг ашигласан гүйцэтгэлтэй гарчээ. Улсын төсвөөс 4.3 тэрбум төгрөгийн эргэн төлөгдөх нөхцөлтэй зээлийг дотоодод шинээр олгож, 11.7тэрбум төгрөгийн үндсэн төлбөр, 308.5 сая төгрөгийн хүү болон алдангийн төлбөрийг улсын төсөвт төвлөрүүлсөн байна.

Эргэж төлөгдөх гадаад зээлийн ашиглалт, түүний эргэн төлөлт

Монгол Улсын Засгийн газар хандивлагч орон, олон улсын санхүүгийн байгууллагаас 2009 онд 307.1тэрбум төгрөгийн гадаад зээлийг ашигласан ба зээлийн үндсэн төлбөрт 97.5 тэрбум төгрөг төлж 2,604.9 тэрбум төгрөгийн гадаад өрийн үлдэгдэлтэй байна. Тайлант 2009 онд төсвийн алдагдлыг нөхөх зорилгоор Азийн хөгжлийн банк, Дэлхийн банк болон Японы Улсын Засгийн газар болон Энэтхэг Улсын Засгийн газраас 200.1 тэрбум төгрөгийн хөтөлбөрийн зээлийг авсан байна. Мөн Лондонгийн Стандарт банкаар дамжуулан засгийн газрын бондыг олон улсын зах зээлд арилжаалж 66.2 сая ам.доллар буюу 94.8 тэрбум төгрөгийн хөрөнгийн эх үүсвэрийг алт олборлох үйл ажиллагааг дэмжих зорилгоор арилжааны банкуудаар дамжуулан алтны компаниудад зээлдүүлсэн.

Хүснэгт 60. Гадаад зээлийн хөрөнгөөр хэрэгжиж байгаа төслийн жагсаалт /төслүүдээр, сая төгрөгөөр/

Төсөл, хөтөлбөрийн нэр ТӨЛӨВЛӨГӨӨ

ГҮЙЦЭТГЭЛ

Хувь

ХӨТӨЛБӨРИЙН ЗЭЭЛ 195,000.0 200,101.6 102%САНХҮҮ 75,000.0 60,834.5 81%

4618MOG - Хөгжлийн бодлогын санхүүжилт хөтөлбөр 75,000.0 60,834.5 81%НИЙГМИЙН ХАМГААЛАЛ, ЯДУУРАЛ 120,000.0 139,267.2 116%

2523-MON(SF) - Нийгмийн хамгааллын салбарыг дэмжих хөтөлбөр 75,000.0 59,275.2 79%india01 - Төсвийн алдагдалыг тэнцвэржүүлэх 0.0 35,713.8 0%MON-C3 - Нийгмийн хамгааллын салбарыг дэмжих хөтөлбөр 45,000.0 44,278.2 98%

ТӨСЛИЙН ЗЭЭЛ 121,991.2 80,323.9 66%БОЛОВСРОЛ 6,008.2 4,572.2 76%

2238-MON(SF) - Болосвролын салбарын хөгжил 3 6,008.2 4,572.2 76%ЭРЧИМ ХҮЧ 35,250.5 13,911.7 39%

200066183A - Эрчим хүчний хөтөлбөр I нэмэлт 3,112.8 2,101.6 68%200665828 - Дархан ДЦС-ын шинэчлэл төсөл 1,798.5 0%3503MOG - Эрчим хүчний төсөл 13,055.3 6,382.0 49%579 - Тайширы УЦС барих төсөл 4,144.7 2,287.9 55%CH-0601 - Худалдан авагчийн экспортын хөнгөлөлттэй зээл 6,573.3 0%SP-002 - 2,414.9 0%SP-003 - 806.1 0%SW-001 - Төвийн бүсийн цахилгаан дамжуулах сүлжээг сайжруулах 3,344.9 3,140.2 94%

САНХҮҮ 26,909.0 13,201.3 49%2301-MON(SF) - Хот байгуулалтын төсөл 13,247.7 431.4 3%3659MOG - Санхүүгийн чадавхийг бэхжүүлэх 1,894.3 651.5 34%4069MOG - Малын индекжүүлсэн даатгал 4,603.8 910.3 20%4088MOG - Хувийн хэвшлийн хөгжил 2 4,618.9 1,917.4 42%MON-P7 - Жижиг дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих, байгаль орчны хамгаалах 2 үе

шаттай төсөл2,544.4 9,290.6 365%

ЭРҮҮЛ МЭНД 3,389.5 5,898.4 174%1998-MON(SF) - Эрүүл мэндийн салбарын хөгжил 2,299.9 3,668.7 160%Bel001 - Зүүн бүсийн эмчилгээ оношлогоо 1,089.6 2,229.8 205%

БАРИЛГА, ХОТ БАЙГУУЛАЛТ 20,493.6 14,423.0 70%1736-MON(SF) - Кадастрын зураглал ба газрын бүртгэл төсөл 4,452.9 4,423.8 99%1907-MON(SF) - Орон нутгийн нийтийн аж ахуйг сайжруулах төсөл 1,295.6 0%3890MOG - УБ хотын нийтийн аж ахуйг сайжруулах 8,990.6 4,302.8 48%Fr001 - Эрдэнэтийн цэвэрлэх байгууламжийн төсөл 7,050.1 3,758.1 53%Fr002 - Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг хянах сүлжээ байгуулах төсөл 642.8 0%

БУСАД 10,078.8 5,552.8 55%2011-MON(SF) - Засаглалын шинэчлэлийн чадавхийг бэхжүүлэх төсөл 363.0 127.5 35%2307-MON(SF) - Гаалийн шинэчлэлийн төсөл 4,982.4 3,348.9 67%3803MOG - Эдийн засгийн чадавхийг бэхжүүлэх төсөл 4,733.4 1,460.4 31%4493MOG - Хууль зүйн салбарын үйлчилгээг сайжруулах төсөл 473.5 0%4607MOG - Үндэсний статистикийн системийг сайжруулах төсөл 142.4 0%

НИЙГМИЙН ХАМГААЛАЛ, ЯДУУРАЛ 14,017.5 5,054.5 36%1836-MON(SF) - Нийгмийн халамжлийн салбарын хөгжил 444.8 6.6 1%4330MOG - Тогтвортой амьжиргаа 2 6,080.3 2,215.5 36%592-MN - Хөдөөгийн ядуурлыг буурлах төсөл 5,042.1 2,185.9 43%NDF359 - Нийгмийн халамжлийн салбарын хөгжил 2,450.3 646.6 26%

ТЭЭВЭР 5,844.0 17,709.9 303%MON-7 - Холбоо, хяналт, мэдээллийн сүлжээ 5,844.0 12,926.7 221%MON-P8 - Улаанбаатар хотын шинэ нисэх буудал барих төсөл 4,783.2 0%

ЗАМЫН ЗЭЭЛ 32,029.5 26,657.3 83%ТЭЭВЭР 32,029.5 26,657.3 83%

200465112 - Бүс нутгийн тээврийн дэд бүтцийг сайжруулах төсөл 949.2 671.7 71%2087-MON(SF) - Авто зам 3 10,645.3 5,055.6 47%512 - Дархан эрдэнэт авто замын төсөл 1,567.7 0%655 - Эрдэнэт Булган Уньт авто замын төсөл 2,640.3 4,566.3 173%MON-5 - Авто зам 3 11,782.1 0%MON-6 - Улаанбаатар хотын замын хөдөлгөөнийг хянах систем 6,012.7 14,779.7 246%NDF353 - Тээврийн салбарын хөгжил 16.3 0%

НИЙТ 349,020.7 307,082.8 88%

Хүснэгтээс харахад эрчим хүч, санхүү эдийн засаг болон нийгмийн хамгаалалын салбарт хэрэгжсэн төслүүдийн ашиглалт төлөвлөсөн хэмжээнээс их, харинэрүүл мэнд болон тээврийн салбарын төслүүдийн ашиглалт төвлөсөн хэмжээнээс бага гарсан байна.

Гадаад зээлийн хөрөнгөөр хэрэгжиж байгаа төслүүдийн товч танилцуулга

БОЛОВСРОЛЫНСАЛБАР

БОЛОВСРОЛЫН ХӨГЖИЛ-3 ТӨСӨЛ /2238-MON-АХБ/

Монгол Улсын Засгийн Газар, Азийн хөгжлийн банктай хамтран Боловсролын салбарын хөгжлийн хөтөлбөр-1 төслийг 1997-2002, Боловсролын хөгжлийн хөтөлбөр-2 төслийг 2002-2008 оны эхний хагас жил хүртэл хэрэгжүүлсэн ба Боловсролын хөгжлийн хөтөлбөр-3 төслийг 2007 оны 2-р сараас хэрэгжүүлж эхлээд байна. Төслийн зорилго нь дунд ба мэргэжлийн сургууль төгсөгчдийн ажил олголт ба орлого нэмэгдүүлэх боломжийг сайжруулахад оршино. Төслийн үр дүн нь анхан, дунд ба мэргэжлийн шатны боловсрол олох эрх тэгш боломжийг олгох, боловсролын чанарыг сайжруулах, үр ашгийг дээшлүүлэхэд чиглэнэ. Энэ төсөл нь өмнөх шатны төслүүдийн ололт амжилтад тулгуурлан бүх шатны боловсролын үр ашгийг дээшлүүлэхэд туслалцаа үзүүлэх юм.

Хэрэгжих хугацаа: 2007 оны 2-р сараас 2011 он хүртэлТөсөвт өртөг: 8.79 сая ЗТЭ /13.0 сая ам.доллар/Ашиглалт/2009 он/: 3.22 сая ам.доллар

ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ САЛБАР

ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ САЛБАРЫН ХӨТӨЛБӨР /2000.66.183-ГЕРМАН/

Төслийн хүрээнд төвийн бүсийн эрчим хүчний системийн (ТЭХС) дамжуулах дэд станцууд болон Дулааны Цахилгаан Станц (ДЦС)-уудын найдвартай ажиллагааг дээшлүүлж, гэмтэл саатал олноор гардаг цахилгаан сүлжээний ажиллагааг тасралтгүй хянаж, гэмтэл доголдлыг урьдчилан тодорхойлох, бууруулах, урьдчилан сэргийлэх арга

хэмжээг богино хугацаанд оновчтой байдлаар хэрэгжүүлснээр нийт эрчим хүчний системийн найдвартай ажиллагааг сайжруулна.

ТЭХС-ийн томоохон үйлдвэрлэгчид болох Улаанбаатар хотын ДЦС-3, ДЦС-4, ДДЦС (Дарханы дулааны цахилгаан станц) компаниудын хуваарилах байгууламжид шинэчлэлтийн ажил хийх, эдгээр үйлдвэрлэгчдийн цахилгаан түгээлтийг найдвартай болгож, ажиллагааг хэвийн хадгалах нь ТЭХС-ийн тогтвортой, найдвартай байдлыг хангахад чухал ач холбогдолтой. Төсөл нь дараах 2 үндсэн багцтай: Төвийн бүсийн нэгдсэн системийн диспетчерийн шинэ системийг байгуулах Улаанбаатар хотын ДЦС-3, ДЦС-4-ийн ил хуваарилах байгууламжийн шинэчлэлт

Хэрэгжих хугацаа: 2002 оны 6 сар– 2010 оны 12 сарТөсөвт өртөг: 12,625,024.16 евро Ашиглалт/2009 он/: 1.49 сая ам.доллар

ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ТӨСӨЛ /IDA 3503 MOG-ДЭЛХИЙН БАНК/

Төслийн гол зорилго нь Улаанбаатар хот болон төсөлд оролцогч аймгуудын төвийн хувиарилах сүлжээнд техникийн шинэчлэл хийснээр алдагдлыг бууруулж, борлуулалтын орлого цуглуулалтыг сайжруулахад оршино.Төслийг хэрэгжүүлснээр хуваарилах сүлжээний техникийн ба техникийн бус алдагдлыг бууруулж, найдвартай ажиллагааг сайжруулж, хуваарилалтын компаниудын үйл ажиллагааг арилжааны хэлбэрт оруулснаар санхүүгийн тэсвэртэй байдлыг дээшлүүлэх бөгөөд төсөл Улаанбаатар хот, Дорнод, Хэнтий, Хөвсгөл, Өмнөговь, Завхан, Баянхонгор, Говь-Алтай, Увс, Ховд, Баян-Өлгий аймгуудад тус тус хэрэгжсэн. Уг төслийн үр дүн, хэрэгжилт сайн байгаа бөгөөд Улаанбаатар цахилгаан түгээх станц ХК-ийн эрчим хүчний алдагдал 32.6% байснаас 20.7%, аймгуудын эрчим хүчний алдагдал 21.6-45.3 байснаас 8.4-26.4 хувь хүртэл буурахаар байна. Цахилгаан эрчим хүчний тасралт багасч хэрэглэгчид чанартай эрчим хүчээр хангагдах бололцоо бүрдсэн.

Хэрэгжих хугацаа: 2001 оноос2010 оны 12 сарТөсөвт өртөг: 23.4 сая ЗТЭАшиглалт/2009 он/: 4.45 сая ам.доллар

ТАЙШИРЫН УСАН ЦАХИЛГААН СТАНЦ - /579-КУВЕЙТ/

Говь-Алтай, Завхан аймгийн төв, тэдгээрийн ойролцоо орших 8 сумдыг эрчим хүчээр хангах Тайширын усан цахилгаан станцыг барих төслийн судалгааны ажлыг Арабын эдийн засгийн хөгжлийн Кувейтийн сан (АЭЗХКС)-гийн хөрөнгөөр Германы “Ламайер Интернейшнл” компани гүйцэтгэсэн бөгөөд төсөвт өртөг нь 38.9 сая ам.доллар юм. Төсөвт өртгийн 51 хувь буюу 6.5 сая /20.0 сая ам.доллар/ кувейт динартай тэнцэх хөрөнгийг тус Арабын эдийн засгийг хөгжүүлэх кувейтын сан, 15 хувь буюу 5.9 сая ам.долларыг Монгол Улсын Засгийн газар, үлдэх 13.0 сая ам.долларын санхүүжилтийг Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Абу Дабугийн Хөгжлийн Сангаас санхүүжүүлж Тайширын усан цахилгаан станцын барилга угсралтын ажил бүрэн хийгдсэн.

Станцын жижиг агрегат (650 кВт) 2008 оны 10 дугаар сараас ажиллан төслийн талбар дахь цахилгаан хангамж, Тайшир сумыг, 2009 оны 7 дугаар сараас Жаргалан сумыг 24 байнгын цахилгаанаар ханган ажиллаж байна. 2009 оны 9 дүгээр сарын 3-наас эхлэнаймгийн төвийн хэсэг хэрэглэгчдийг цахилгаанаар хангаж байна.

Төслийн үндсэн ажлууд дууссан ба хамгийн хүндрэлтэй асуудал нь усан сангийн дүүргэлтийн асуудал болж байна. 2007, 2008 онд хур бороо бага орж, ган гачигтай жил болсонтой холбогдож усан сангийн дүүрэлт төлөвлөснөөс даруй 4 дахин багаар явагдсан байна. Усан сангийн усны түвшин төслийн хэмжээнд хүрсэн тохиолдолд 3 том агрегатыгтуршилтад оруулж, станцыг бүрэн хүчин чадлаар нь ажиллуулснаар хүлээлгэн өгөх болно.

Хэрэгжих хугацаа: 2002 оны 8 сараас 2010 онТөсөвт өртөг: 6.5 сая динар Ашиглалт/2009он/: 1.64 сая ам.доллар

ТӨВИЙН БҮСИЙН ЦАХИЛГААН ДАМЖУУЛАХ СҮЛЖЭЭГ ШИНЭЧЛЭН ЗАСВАРЛАХ ТӨСӨЛ /SW001-ШВЕД/

Швед Улсын Засгийн газар, Шведийн олон улсын хөгжлийн агентлагаар (ШОУХА) дамжуулан “Төвийн бүсийн цахилгаан дамжуулах сүлжээг шинэчлэн засварлах төсөл”-ийг хэрэгжүүлэхэд Монгол Улсын Засгийн газарт 80.0 сая швед крон буюу 12.3 сая ам.долларын хөрөнгийг олгохоор шийдвэрлэн 2003 онд санамж бичиг байгуулсан бөгөөд 2006 оны 1 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Улсын Их Хурлын чуулганаар санхүүжилтийн гэрээг соёрхон баталсан.

Төслийн хүрээнд “Төвийн бүсийн цахилгаан дамжуулах сүлжээ” (ТБЦДС) Төрийн өмчит хувьцаат компани (ТӨХК)-ийн 15 дэд станцын 220/110/35 кВ-н элегаз таслуур, хуурай салгуур, гүйдэл, хүчдэлийн трансформатор, цэнэг шавхагч, Чойр дэд станцад 35кВ, 10Мварын реактор нийлүүлэгдэх бөгөөд 220кВ-н Улаанбаатар дэд станцад өргөтгөлийн ажлыг хийх юм. Тус компанийн 15 дэд станцын 220/110/35 кВ-ын тоног төхөөрөмжүүдийг нийлүүүлэх тендерийг 2007 онд зарлаад 2009 онд нийлүүлэгчийг сонгон шалгаруулсан бөгөөд нийлүүлэгч Шведийн “АББ” компани болон худалдан авагч “ТБЦДС” ТӨХК-ны хооронд 3 дугаар сарын 14-ны өдөр нийлүүлэлтийн гэрээнд гарын үсэг зурсан. Шведийн Олон Улсын Хөгжлийн Агентлаг болон Свенск Экспорткредит Банк 4-р сарын 2-ны өдөр энэхүү гэрээг батагаажуулснаар гэрээ хүчин төгөлдөр болсон. Одоогийн байдлаар төслийн хүрээнд нийлүүлэгдэх тоног төхөөрөмжийн 95 хувийг нийлүүлэгчээс хүлээн аваад байгаа бөгөөд угсралтын ажил 60 гаруй хувьтай явагдаж байна.

Хэрэгжих хугацаа: 2005 оноос 2010 онТөсөвт өртөг: 22.2 сая швед кроны Ашиглалт/2009 он/: 2.2 сая ам.доллар

САНХҮҮГИЙН САЛБАР

САНХҮҮГИЙН ЧАДАВХИЙГ ХӨГЖҮҮЛЭХ ТӨСӨЛ /IDA3659MOG-ДЭЛХИЙН БАНК/

Төсөл 2003 оноос эхлэн хэрэгжсэн, зээлийн хэлэлцээрийн дагуу 2006 онд дуусах ёстой боловч төлөвлөгдсөн худалдан авалтууд удааширснаас төслийн зорилтот үйл ажиллагаа биелэгдэхгүйд хүрч төслийн дуусах хугацааг хэд хэдэн удаа сунгаснаар 2009 оны 9 дүгээр сарын 30-ны өдөр дуусгавар болсон. Төслийн гол зорилго нь Монгол Улсын банкны системийн эрсдэлийг бууруулах, санхүүгийн зуучлалыг гүнзгийрүүлэх, банкны салбарын чадавхийг сайжруулах бөгөөд дараах бүрэлдэхүүн хэсгүүдтэй байна. Үүнд: арилжааны банкны эрсдэлийн удирдлагыг сайжруулах;

төлбөрийн системийг боловсронгуй болгох; хадгаламжийн банкны бүтцийн өөрчлөлтийн асуудлыг шийдвэрлэх.

Арилжааны банкны эрсдлийн удирдлагыг сайжруулах бүрэлдэхүүн хэсгийн зорилт нь оролцогч банкуудын зээл олголтыг боловсронгуй болгож, зээлийн өндөр соёлыг бүрдүүлэх. Ингэснээр арилжааны банкнуудын зээлийн эрсдэлийн удирдлага сайжирч, Монголбанкнаас тогтоосон дүрэм журмууд болон олон улсын банкны практикийн шаардлагыг хангана.

Төлбөрийн системийг боловсронгуй болгох бүрэлдэхүүн хэсгийн зорилт нь манай улсын эдийн засгийн бүх салбар түүний дотор Засгийн газар, бизнес, хувь хүмүүсийн бэлэн бусаар хийх төлбөр тооцооны гүйлгээний өсөн нэмэгдэж байгаа шаардлагыг хангаж чадах үр өгөөжтэй төлбөрийн арга хэрэгсэл, системийг бий болгож хөгжүүлэхэд оршсон. Ингэснээр Монголбанк арилжааны банкуудтай шууд гүйлгээ хийх сүлжээтэй болох, хадгаламж, Засгийн газрын бонд болон Төв банкны үнэт цаас гаргах хэмжээ, хүү, үнэ зэрэг мэдээллийг шууд цацаж, мэдээлэл солилцох замаар үнэт цаасны идэвхтэй хоёрдогч зах зээлийг эрчимжүүлэх боломжтой болох, банкууд өөр хоорондоо хийх бүхий л электрон гүйлгээг дамжуулах, солилцох нэгдсэн сүлжээтэй болох, бизнес эрхлэгчид соронзон, цахим карт зэрэг төлбөрийн хэрэгслүүдээр жижиглэн худалдаалах цэгээс үйлчилгээ авсан мэдээллийг хүлээн авах, дамжуулах нэгдсэн сүлжээтэй (Switch/Clearing House) болох явдал юм.

Хэрэгжих хугацаа: 2003 оноос2009 оны 9 дүгээр сарын 30Төсөвт өртөг: 4.0 сая ЗТЭ /6.2 сая ам.доллар/Ашиглалт/2009 он/: 452.48мянганам.доллар

МАЛЫН ИНДЕКСЖҮҮЛСЭН ДААТГАЛ ТӨСӨЛ - /IDA 4069 MOG-ДЭЛХИЙН БАНК/

Тус төсөл нь 2005 оны 9 дүгээр сараас эхлэн Баянхонгор, Хэнтий, Увс аймгуудад хэрэгжиж эхэлсэн. Хөнгөлөлтэй зээлээр 7.5 сая, Японы буцалтгүй тусламжаас 1.4 сая доллар авч төслийг санхүүжүүлнэ. “Малын Индексжүүлсэн Даатгал” (МИД)-ын онцлог нь малын хорогдлыг малчны хотонд хорогдсон малын тоогоор бус сумын хэмжээнд хорогдсон малын тоог үндэслэн даатгалын хохирол, нөхөн төлбөрийн хувь хэмжээг тооцоолдог. Төсөл хэрэгжиж эхэлснээс хойш 2006-2009 онуудад МИД-ын бүтээгдэхүүний борлуулалтыг дөрвөн удаа хийж, гурав дахь нөхөн төлбөрийг олгоод байгаа болно. Мөн малчдад даатгалын ач холбогдлыг ойлгуулах чиглэлээр олон талт, шат дараалсан арга хэмжээнүүдийг авч хэрэгжүүлсний үр дүнд МИД-д хамрагдах малчдын тоо, нөхөн төлбөрийн дансанд төвлөрч буй хураамжийн хэмжээ жил бүр өсөн нэмэгдэж байна.

Төслийн хүрээнд хагас жилийн мал тооллогыг аймаг бүрт зохион байгуулах ба нийт аймгуудыг хамарсан сургалтыг уламжлалын дагуу зохион байгуулна. Төслийн тухай мэдээллийг малчдад хүргэх зорилгоор сурталчилгааны ажиллагаа явагдахын зэрэгцээ туршлага солилцох уулзалтыг аймгуудын дунд зохион байгуулна. Борлуулалтын улиралд үүссэн нөхцөл байдлаас шалтгаалан үйл явцын дараах болон нөлөөллийн үнэлгээний мониторинг явагдах болно.

Хэрэгжих хугацаа: 2005 оны 9 сараас2011 оны 12 сарТөсөвт өртөг: 5.14 сая ЗТЭАшиглалт/2009 он/: 626.18мянганам.доллар

ХУВИЙН ХЭВШЛИЙГ ДЭМЖИХ 2 ДАХЬ ТӨСӨЛ - /IDA4088MOG-ДЭЛХИЙН БАНК/

Дэлхийн банкны санхүүжилттэй “Хувийн хэвшлийг дэмжих 2 дахь шатны төсөл” 2006 оноос эхлэн хэрэгжиж 2010 оны 4 дүгээр сарын 30-наар дуусгавар болно. Төсөл хэрэгжих хугацаанд төсөлд оролцож буй арилжааны банкууд болох ХХБ-ны 16, Зоос банкны 7, ХААН банкны 4, Голомт банкны 2 нийт 8.3 сая ам. доллартай тэнцэх дүнтэй нийт 29 дэд төсөл санхүүжигдээд байна. Эдгээр төсөл нь дунд ба урт хугацаатай, хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалтыг дэмжихэд зориулагдсан бөгөөд үүний дүнд нийт 475 ажлын байр шинээр бий болох юм. Дэд зээлийн эх үүсвэрээс Дэлхийн банкны 2.1 сая доллар үлдэж байгаа бөгөөд түүнээс 2 сая долларыг банкны салбарын уналт, цаашдын тогтвортой тогтолцоог судлан хэрэгжүүлэхэд олон улсын зөвлөх үйлчилгээ авах, Монголбанкны хяналт шалгалтын чадавхийг сайжруулах, арилжааны банкуудад олон улсын хөндлөнгийн аудит хийлгэх зэрэг ажлуудад дахин хуваарилахаар Дэлхийн банкинд хандсан болно.

Хэрэгжих хугацаа: 2006 оноос 2011 оны 12 сар Төсөвт өртөг: 6.9 сая ЗТЭ /10.0 сая ам.доллар/Ашиглалт/2009 он/: 1.34 сая ам.доллар

ЖИЖИГ, ДУНД ҮЙЛДВЭРИЙГ ХӨГЖҮҮЛЭХ, БАЙГАЛЬ ОРЧНЫГ ХАМГААЛАХ ХОЁР ҮЕ ШАТТАЙ ЗЭЭЛИЙН ТӨСӨЛ /MON-P7-ЯПОН/

Япон Улсын Засгийн газрын хөнгөлөлттэй зээлийн хөрөнгөөр санхүүжигддэг “Жижиг, дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх, байгаль орчныг хамгаалах хоёр үе шаттай зээлийн төсөл” нь 2006 оны 12 сараас хэрэгжиж эхэлсэн. Энэ төсөл нь Монгол Улсын Засгийн газар, арилжааны банкуудаас Монгол Улсын хувийн хэвшил, ялангуяа жижиг, дунд аж ахуйн нэгжид үзүүлэх дунд ба урт хугацааны зээлийн үйлчилгээг хөгжүүлэх хүчин чармайлтад дэмжлэг үзүүлэхэд чиглэгдсэн. Төсөлд Голомт, Капитрон, ХААН, Хас, Худалдаа хөгжил,Төрийн банк гэсэн 7 банк зуучлагч санхүүгийн байгууллагын үүрэгтэй оролцож байна.Жижиг, дунд аж ахуйн нэгжид олгох зээлийн нийт хэмжээ 25 сая ам.доллар бөгөөд нэг аж ахуйн нэгжид олгох зээлийн хэмжээ нь 10,000-600,000 ам.доллар болон түүнтэй тэнцэх төгрөг бөгөөд зээлийг эргэн төлөх хугацаа 3-10 жил байна. Дэд төслийн нийт өртгийн 20-иос багагүй хувийг зээлдэгч өөрийн хөрөнгөөс гаргах бөгөөд төсөл нь техник технологийн ба арилжаа, санхүүгийн хувьд найдвартай, эрүүл ахуй, аюулгүй байдал, нүүлгэн шилжүүлэлт, байгаль орчныг хамгаалах стандартад нийцсэн, 13 хувиас доошгүй хөрөнгө оруулалтын өгөөжийн үзүүлэлттэй байна. Төслийн зөвлөх нэгж нийт 118 дэд төслийг банкуудаас хүлээж авснаас 108 төслийг төслийн удирдах хороогоор баталсан бөгөөд 19 аймгийг хамруулан, 997 ажлын байрыг шинээр бий болгоод байна. Уг төсөл 3 жилд хэрэгжихээр төлөвлөж байсан боловч үндсэндээ 2 жилийн хугацаанд хэрэгжиж дуусаад байна. Энэхүү төсөл амжилттай хэрэгжсэнээр жижиг, дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчид болон банкны салбарт томоохон дэмжлэг үзүүлсэн.

Хэрэгжих хугацаа: 2006 оны 7 сар – 2011 оны 7 сар Төсөвт өртөг: 2,981.0 сая иенАшиглалт/2009 он/: 6.68 сая ам.доллар

ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН САЛБАР

ЗҮҮН БҮСИЙН ОНОШЛОГОО ЭМЧИЛГЭЭНИЙ ТӨВИЙН ЧАДАВХИЙГ САЙЖРУУЛАХ ТӨСӨЛ-/Bel001-БЕЛЬГИ/

Бельгийн Вант Улсын хөнгөлттэй зээлийн хөрөнгөөр хэрэгжиж буй “Зүүн бүсийн оношлогоо эмчилгээний төвийн чадавхийг сайжруулах төсөл” нь Дорнод аймгийн Чойбалсан хотын эмнэлэгт хэрэгжиж байна. Тус төслийн зорилго нь зүүн бүсийн эмчилгээ, үйлчилгээний чанарыг сайжруулах, эмч нарын мэдлэгийг дээшлүүлэх, бүсийн ард иргэдэд эмнэлгийн үйлчилгээг хүртээмжтэй болгоход оршино.Орчин үеийн эмнэлгийн тоног төхөөрөмж нийлүүлэн суурилуулах, эмнэлгийн өвчтний түүхийг мэдээллийн санд оруулж үйл ажиллагаа 80 хувьхэрэгжилттэй, эмч нарын сургалт, тоног төхөөрөмжийн засвар үйлчилгээ 30 хувийнхэрэгжилттэй байна.

Хэрэгжих хугацаа: 2007 оны 12 сар – 2010 оны 12 сарТөсөвт өртөг: 4.6 сая евроАшиглалт/2009 он/: 1.51 сая ам.доллар

БАРИЛГА, ХОТ БАЙГУУЛАЛТЫН САЛБАР

ХОТ БАЙГУУЛАЛТЫН САЛБАРЫН ХӨГЖИЛ ТӨСӨЛ - /2301-MON-АХБ/

Монгол Улсын Засгийн газар, Азийн хөгжлийн банк хооронд 2007 оны 8-р сарын 27-ны өдөр байгуулсан зээлийн гэрээг Улсын Их Хурлаар 2008 оны 2-р сарын 26-ны өдөр соёрхон баталснаар тус төсөл хэрэгжиж эхэлсэн. Энэхүү төслийг хэрэгжүүлэхэд АХБ-наас 19.0 сая ЗТЭ буюу 28.2 сая ам.долларын хөнгөлөлттэй зээл, Монгол Улсын Засгийн газраас 7.3 сая ам.доллартай тэнцэх хөрөнгө, Германы хөгжлийн байгууллагаас 1.2 сая ам.долларын буцалтгүй тусламж, Германы техникийн хамтын ажиллагааны байгууллагаас 0.2 сая ам.долларын буцалтгүй тусламжийг тус тус олгох юм.Тус төсөл нь 2013 оны 6 дугаар сар хүртэл хэрэгжиж Улаанбаатар, Эрдэнэт, Баянхонгор, Арвайхээр, Алтай хотуудын хүн амын амьдрах орчин нөхцөл, дэд бүтцийг сайжруулах, авто замыг цогцоор нь сайжруулахад үйл ажиллагаа нь чиглэгдэнэ.

Хэрэгжих хугацаа: 2007 оноос 2013 он Төсөвт өртөг: 19.02 сая ЗТЭАшиглалт/2009 он/: 302.76мянганам.доллар

УЛААНБААТАР ХОТЫН НИЙТИЙН АЖ АХУЙГ САЙЖРУУЛАХ ТӨСӨЛ - /IDA 3890 MOG-ДЭЛХИЙН БАНК/

Дэлхийн банкны 18.0 сая ам.долларын хөнгөлөлттэй зээлийн хөрөнгөөр хэрэгжиж буй “Улаанбаатар хотын нийтийн аж ахуйг сайжруулах 2 дахь төсөл”-ийн зээлийн гэрээг 2004 онд байгуулсан боловч зээлийг хүчин төгөлдөр болгох 1 нөхцөл болох усны тарифыг нэмэгдүүлэх асуудлыг шийдвэрлээгүйгээс төсөл удааширч 2006 оноос дараахь 3 чиглэлээр хэрэгжиж байна. Үүнд: Гэр хорооллын усан хангамж бүрэлдэхүүн хэсгийн хүрээнд Улаанбаатар хотын төвлөрсөн усан хангамжийн системийг өргөтгөн Баянхошуу, Чингэлтэй, Дарь-Эх, Дамбадаржаа, Улиастай, Нарангийн гэр хорооллын усан хангамжийг сайжруулах зорилгоор

усан сан, насосны станцыг шинээр барих, тоног төхөөрөмж, шугам хоолойг шинэчлэх, усны тоолуур тавих, зөөврийн усны машинаар хангах зэрэг ажлууд хийгдэж байна. Хотын усан хангамж бүрэлдэхүүн хэсгийн хүрээнд гэр хорооллын доторх шугам сүлжээг сайжруулах, усны нөөцийг хамгаалах, усны урсац, түвшин, чанарыг хянах ажлыг өргөжүүлэх, лабораторийн шинжилгээний хүчин чадлыг сайжруулах зорилгоор хотын төвлөрсөн усан хангамжийн системийг шинэчлэн сайжруулах ажлууд хийгдсэн. Эрчим хүчний үр ашгийг нэмэгдүүлэх бүрэлдэхүүн хэсгийн хүрээнд гүний 90 орчим насос, дээд эх үүсвэрийн цуглуулах худагт зориулан 1,000 киловаттын трансформатор болон хяналтын систем, дээд, төвийн, мах комбинатын эх үүсвэрүүдийн худгуудын талбайн шугамд ашиглах ойролцоогоор 59 километр урт эрчим хүчний хэмнэлттэй агаарын шугамыг тус тус ханган нийлүүлж суурилуулах замаар цахилгаан эрчим хүч их хэрэглэдэг тоног төхөөрөмжүүдийг эрчим хүч хэмнэлттэй зарцуулдаг тоног төхөөрөмжөөр сольж, эрчим хүчний хэрэглээг бууруулах юм.

Хэрэгжих хугацаа: 2005 оноос 2011 онТөсөвт өртөг: 12.1 сая ЗТЭАшиглалт/2009 он/: 2.99 сая ам.доллар

ЭРДЭНЭТ ХОТЫН БОХИР УС ЦЭВЭРЛЭХ БАЙГУУЛАМЖИЙН ӨРГӨТГӨЛИЙН ТӨСӨЛ/FR-001 ФРАНЦ/

Бүгд Найрамдах Франц улсын Засгийн газраас Эрдэнэт хотын бохир ус цэвэрлэх байгууламжийн өргөтгөлийн төслийг хэрэгжүүлэх зорилгоор Монгол Улсын Засгийн газарт олгосон 9,535,000 еврогийн Засгийн газар хоорондын санхүүгийн протоколыг 2008 оны 6 дугаар сарын 5-ны өдөр байгуулсан. Зээлийн гэрээг УИХ 2008 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр соёрхон баталсан. Тус зээлийн хүрээнд Монголын талаас гаргах 2.5 сая ам.долларын хөрөнгийг Эрдэнэт УҮГ-аас гаргах бөгөөд энэхүү хөрөнгийг тус байгууламжийн өргөтгөлийн ажлын газар шорооны болон барилгын ажилд ашиглана. Төслийг хэрэгжүүлсэнээр Эрдэнэт хотын бохир ус цэвэрлэх байгууламжийн хүчин чадлыг нэмэгдүүлж, өргөтгөх, бохир усны цэвэршилтийн түвшинг хоёр дахин нэмэгдүүлж 98 хувьд хүргэх, дэвшилтэт техник технологи нэвтрүүлж найдвартай ажиллагааг хангах, байгаль орчны бохирдолтыг багасгах, экологийн тэнцвэртэй байдлыг хадгалж хамгаалах, Монгол Улсын Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрт орсон 40,000 айлын орон сууц барих хөтөлбөр хэрэгжихэд шинээр баригдах орон сууцнаас гарах бохир усыг татан зайлуулж, цэвэрлэх ажлын бэлтгэл хангах, бохир усны цэвэршилтийн явцад гарах хоёрдогч бохирдол үүсгэгч лаг боловсруулалтын технологийг шинэчлэх, Эрдэнэт хотын агаарт цэвэрлэх байгууламжаас дэгдэж тархах эвгүй үнэрийг арилгах зэрэг ач холбогдолтой.

Хэрэгжих хугацаа: 2008 оноос 2014 оны 12 сарТөсөвт өртөг: 9.3 сая евроАшиглалт/2009 он/: 2.6 сая ам.доллар

УЛААНБААТАР ХОТЫН АГААРЫН БОХИРДЛЫГ ХЯНАХ СҮЛЖЭЭ БАЙГУУЛАХ ТӨСӨЛ-/Fr002-ФРАНЦ/

Бүгд Найрамдах Франц улсаас Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг хянах сүлжээ байгуулах төслийг хэрэгжүүлэх зорилгоор Монгол Улсын Засгийн газарт олгосон 1.6

саяеврогийн Засгийн газар хоорондын санхүүгийн протоколыг 2008 оны 6 дугаар сарын 5-ны өдөр байгуулж, зээлийн гэрээг УИХ 2008 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр соёрхон баталсан. Тус төслийн хүрээнд агаарын чанарын хяналт шинжилгээний харуулыг суурилуулснаар агаарыг бохирдуулагч хүхэрлэг хий, азотын ислүүд, угаарын хий, нийт нүүрс устөрөгч, озон, 10 микроны тоос, цаг уурын үзүүүлэлтийг тасралтгүй хэмжиж, мэдээллийг төвдөө дамжуулж шуурхай боловсруулах боломж бүрдэнэ. Түүнчлэн Улаанбаатар хот болон бусад томоохон хот суурин газрын агаарын бохирдлын талаархи мэдээлэл өргөжиж агаарын бохирдлын эх үүсвэрийг хянах, бохирдлыг бууруулах ажилд чанарын ахиц гарч, агаарын чанарын талаархи өдөр тутмын нарийн мэдээллийг олон нийтэд хүргэх, шинжлэх ухааны байгууллага, судалгаа шинжилгээний ажилд хэрэглэх бүрэн боломж бүрдэнэ. Зээлийн хөрөнгөөр агаарын чанарыг хянах иж бүрэн 5 суурин, 1 хөдөлгөөнт харуулын тоног төхөөрөмж нийлүүлж суурилуулах, тохиргоо үйлчилгээ хийх, сургалт зохион байгуулна. Төслийн зориулалтаар дотоодын санхүүжилт болох нийт 33.7 сая төгрөгийг улсын төсвөөс санхүүжүүлэн, 5 суурин харуулын суурийг цутгах, газардуулга, цахилгааны холболт, хамгаалалтын хашаа барих зэрэг ажлыг хийж гүйцэтгээд байна.

Хэрэгжих хугацаа: 2008 оны 12 сар – 2010 оны 6 сарТөсөвт өртөг: 1,579.0 мянган евро Ашиглалт/2009 он/: 442.92 мянганам.доллар

БУСАД САЛБАР

ГААЛИЙН ШИНЭЧЛЭЛИЙН ТӨСӨЛ - /2307-MON-АХБ/

Монгол Улсын Засгийн газар, Азийн хөгжлийн банкны хооронд 2007 оны 2 дугаар сарын 6-ны өдөр “Гаалийн шинэчлэлийн төсөл”-ийн Зээлийн хэлэлцээрийг байгуулж, төсөл 2008 оны эхнээс хэрэгжиж эхэлсэн. Тус төслийг хэрэгжүүлэхэд АХБ-аас 3,375.0 сая ЗТЭ буюу 5.0 сая ам.доллар, 500.0 мянган ам.долларын буцалтгүй тусламжийг олгосон бөгөөд БНСУ-ын Засгийн газраас 2.5 сая ам.долларын буцалтгүй тусламж олгосон. Энэ төслийн хүрээнд: Гаалийн байгууллагын үр дүнтэй, ил тод, тогтвортой үйл ажиллагааг хангах, Гадаад худалдааг хөнгөвчилж, бараа эргэлтийг нэмэгдүүлэх, Хууль бус худалдаа, авлигыг бууруулах, Гаалийн татвар, төлбөрийн орлогыг нэмэгдүүлэх, Үндэсний цахим нэг цонхны үйлчилгээг нэвтрүүлэх, Худалдааны хориг, саадыг бууруулж, хөрөнгө оруулалтын таатай орчныг бүрдүүлэх зэрэг ажлууд хийгдэхээр төлөвлөсөн.

Хэрэгжих хугацаа: 2007 оны 5 сар - 2010 оны 8-р сарыг дуусталТөсөвт өртөг: 3,375.0 сая ЗТЭ /5.0 сая ам.доллар/Ашиглалт/2009 он/: 2.33 сая ам.доллар

ЭДИЙН ЗАСГИЙН ЧАДАВХИЙГ БЭХЖҮҮЛЭХ ТЕХНИК ТУСЛАЛЦААНЫ ТӨСӨЛ - /IDA3803MOG-ДЭЛХИЙН БАНК/

Монгол Улсын Засгийн газар, Дэлхийн банкны хооронд “Эдийн засгийн чадавхийг бэхжүүлэх техник туслалцааны төсөл”-ийн зээлийн хэлэлцээрийг 2003 оны 6 дугаар сарын 24-ний өдөр байгуулсан. Төслийн гол зорилго нь улсын салбарын шинэчлэлийг

гүнзгийрүүлэх, тэр дундаа төв, орон нутаг, агентлагын түвшинд “Засгийн газрын санхүүгийн удирдлагын мэдээллийн систем”-ийг нэвтрүүлж, төсвийн зарлагын удирдлагыг сайжруулах, төрийн албаны шинэчлэлийг эрчимжүүлэх, төрийн үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг дээшлүүлэх замаар дунд хугацааны макро эдийн засгийн тогтвортой байдлыг хангах явдал юм. Уг төслийг хэрэгжүүлснээр Мянганы хөгжлийн зорилтуудтай нийцүүлэх, олон улсын байгууллагуудтай тохирсон төсвийн дунд хугацааны тогтвортой байдлыг хангах, төрийн үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг нэмэгдүүлэхэддэмжлэг үзүүлнэ. Тухайлбал, эдийн засгийн бодлого, төсвийн төслийг боловсруулах, хэрэгжүүлэх үйл явцыг төсвийн байгууллагын удирдлага, санхүүжилтийн шинэ тогтолцоонд шилжүүлэх, төсвийн зарлагын удирдлагыг боловсронгуй болгож, салбарын бодлогын тэргүүлэх чиглэлийг төсвийн хүрээний мэдэгдэл, төсвийн төсөл зэрэг удирдлагын механизмтай уялдуулах, хүний нөөцийн мэдээллийн бааз, түүний санхүүжилт, мэргэшил, зохион байгуулалт, хяналт, хариуцлагын тогтолцоог оновчтой болгоход дэмжлэг үзүүлнэ. Ингэснээр улсын салбарын шинэчлэл гүнзгийрч, түүний удирдлагын ил тод байдал, хариуцлагын тогтолцоо бэхжиж, улмаар хувийн хэвшил хөгжих орчин сайжирч, эдийн засгийн өсөлт нэмэгдэж, ядуурал буурах суурь нөхцлүүд бүрдэнэ.

Төслийн хүрээнд Монгол Улсын төсвийн шинэчлэл эхэлж, цаашдын бааз суурийг бий болгосноороо үр дүнтэй байна. Төрийн сангийн нэгдсэн дансны тогтолцооны хүрээнд бүх аймаг, нийслэл, сум дүүргийг “Засгийн газрын санхүүгийн удирдлагын мэдээллийн систем”-д холбож онлайнаар төсөвт байгууллагуудын төлбөр тооцоог гүйцэтгэдэг болсон. Үндэсний хөгжил, шинэтгэлийн хороо шинээр байгуулагдсантай холбогдуулан уг төслийн хүрээнд тус хорооны чадавхийг бэхжүүлэх чиглэлээр хөрөнгө хуваарилагдсан болно.

Хэрэгжих хугацаа: 2004 оны 1 сар - 2011 оны 12 сарТөсөвт өртөг: 5.5 сая ЗТЭ /8.5 сая ам.доллар/Ашиглалт/2009 он/: 1.0 сая ам.доллар

ХУУЛЬ ЗҮЙН САЛБАРЫН ҮЙЛЧИЛГЭЭГ САЙЖРУУЛАХ ТӨСӨЛ - /IDA4493MOG-ДЭЛХИЙН БАНК/

Төслийн зорилго нь бүх нийтийн эрх зүйн боловсролыг сайжруулах, эрх зүйн дээд боловсролын салбарын шинэчлэлийг эхлүүлж, бүх нийтийн эрх зүйн мэдээллийн стратеги, үндэсний цөөнх болох казах үндэстнүүдэд чиглэсэн эрхзүйн мэдээллийн стратегийг боловсруулах бөгөөд шүүх болон шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх албаны мэдээллийн нэгдсэн тогтолцоог бий болгох юм. Ингэснээр эрх зүйн мэдээллийг олон нийтэд улам бүр нээлттэй болгосноор салбарын үйл ажиллагааны ил тод байдлыг нэмэгдүүлнэ. Төслийн хүрээнд 2010 онд шинээр баригдах Дээд шүүхийн байрны зураг төслийн ажлыг хийж, тендерийг сонгон шалгаруулахын зэрэгцээ сонгогдсон 11 аймгийн шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх албаны конторын барилгын зураг төслийн ажлыг хийж, тендерийг сонгон шалгаруулах үйл ажиллагааг зохион байгуулна.

Хэрэгжих хугацаа: 2009 оны 7 сараас 2013 оны 12 сарТөсөвт өртөг: 2.0 сая ЗТЭАшиглалт/2009 он/: 335.0мянганам.доллар

ҮНДЭСНИЙ СТАТИСТИКИЙН СИСТЕМИЙГ САЙЖРУУЛАХ ТӨСӨЛ - /IDA4607 MOG-ДЭЛХИЙН БАНК/

Дэлхийн банкны 2.0 сая ам.долларын хөнгөлөлттэй зээлийн хөрөнгөөр хэрэгжих “Үндэсний статистикийн системийг сайжруулах төсөл”-ийн санхүүжилтийн хэлэлцээрийг 2009 оны 6 дугаар сарын 26-ны өдөр байгуулж, УИХ-аар 2009 оны 7 дугаар сарын 02-ны өдөр соёрхон батлагдсан.Төслийн гол зорилт нь статистикийн мэдээлэл цуглуулах, боловсруулах, дүн шинжилгээ хийх, түгээх бүх үе шатанд мэдээллийн дэвшилтэт технологийг нэвтрүүлэн төв, орон нутгийн статистикийн албадын техник, тоног төхөөрөмжийн хүчин чадлыг олон улсын түвшинд хүргэх, өндөр хурдны сүлжээ байгуулах замаар мэдээллийн үнэн бодитой, чанартай, шуурхай байх нөхцлийг бүрдүүлэхээс гадна хүн ам, орон сууцны 2010 оны тооллогын бэлтгэл ажлыг хангах, шаардлагатай тоног төхөөрөмжийг ханган нийлүүлэх явдал юм. Төслийн хүрээнд 2010 онд зөвлөх үйлчилгээг сонгон шалгаруулж гэрээ байгуулахын зэрэгцээ зарим тоног төхөөрөмжийн худалдан авалтыг хийнэ.

Хэрэгжих хугацаа: 2009 оны 7 сар– 2014 оны 12 сар Төсөвт өртөг: 1.0 сая ЗТЭАшиглалт/2009 он/: 100.0мянганам.доллар

НИЙГМИЙН ХАМГААЛЛЫН САЛБАР

ТОГТВОРТОЙ АМЬЖИРГАА-2 ТӨСӨЛ - /IDA 4330 MOG-ДЭЛХИЙН БАНК/

Дэлхийн банкны хөнгөлөлттэй зээл, буцалтгүй тусламжаар хамтран санхүүжүүлж буй “Тогтвортой амьжиргаа-II” төсөл нь 2007 оноос эхлэн хэрэгжиж байгаа бөгөөд21 аймаг, 329 сум хамрагдаж, орон даяар хэрэгжиж байгаа томоохон төсөл юм. Төслийн нийт өртөг нь 58.8 сая ам.доллар бөгөөд үүнээс 19.8 сая ам.долларыг хөнгөлөлттэй зээлийн хөрөнгөөр, үлдсэнийг буцалтгүй тусламжийн хөрөнгөөр тус тус санхүүжүүлэх болно. Дэлхийн банк Тогтвортой амьжиргаа-2 төслөөр дамжуулан эхний үе шатны ололтуудыг цаашид өргөжүүлэн тараах ба бүтэц зохион байгуулалтын тогтолцоог сайжруулах талаарх Засгийн газрын хүчин чармайлтыг дэмжихээр болсон. Тогтвортой амьжиргаа-2 төсөл ньБэлчээрийн мал аж ахуйн эрсдлийн удирдлага, Олон нийтийн санаачлага, Бичил санхүүгийн хөгжил гэсэн үндсэн 3 бүрэлдэхүүн хэсэгтэй. Бэлчээрийн мал аж ахуйн эрсдлийн удирдлага хэсгийн гол зорилт нь бэлчээрийн эрсдэлд бэлэн байж хариу өгөх үр ашигтай стратегийг өргөжүүлэн тархаах ба нэвтрүүлэхэд оршино. Олон нийтийн санаачлага хэсгийн зорилт нь жижиг хэмжээний нийтийн байгууламжуудыг сайжруулах төслүүдийг тодорхойлох эрхийг иргэдэд олгох үр ашигтай, ил тод, нийгмийн агуулгатай аргачлалыг үндэсний хэмжээнд бий болгох явдал юм. Хөрөнгө оруулалтыг аймаг сумдад хүн амын тоо, алслагдсан байдал зэргийг харгалзан үзэж хуваарилдаг ба сумдад 8000-15000 ам.долларыг, дүүрэг, аймгийн төвд 45000 хүртэлх ам.долларыг олон нийтийн санаачлагын сангаас дэмжлэг болгон олгож байна. Бичил санхүүгийн бүрэлдэхүүн хэсгийн зорилт нь хөдөөгийн иргэдэд хүргэх тогтвортой санхүүгийн үйлчилгээний хүртээмжийг өргөжүүлэх юм.

Тогтвортой амьжиргаа-2 төслийн хүрээнд иргэд, бүлэг, хамт олны идэвхтэй оролцоог орон нутгийн түвшинд шийдвэр гаргах үйл ажиллагаанд нэвтрүүлэх, тэдгээрийг идэвхижүүлэх, идэвхитэй ажиллах бололцоогоор хангах, чадавхижуулах зэрэг олон талын цогц арга хэмжээг авч хэрэгжүүлж байна. Төслийн зүгээс баримтлаж буй гол зарчим нь цаашид төвлөрлийг сааруулах үйл ажиллагааг дэмжихэд оршиж байна. Төслийн хүрээнд 2010 онд бэлчээр сайжруулах, малчдын амьжиргааг дэмжих чиглэлээр орон нутгийн малчид, иргэдээс гарсан саналыг үндэслэн сум, орон нутгийн “Бэлчээрийн

менежментийн төлөвлөгөө”-нд тусгагдсан дэд төслүүдийн бараа, ажил, үйлчилгээг санхүүжүүлнэ. Түүнчлэн хөдөөгийн болон санхүүгийн үйлчилгээ хязгаарлагдмал газруудад оршин сууж буй иргэдийг тогтвортой санхүүгийн үйлчилгээнд хамруулах зорилгоор арилжааны банк болон банк бус санхүүгийн байгууллагуудаар дамжуулан бичил зээлийг олгох юм.

Хэрэгжих хугацаа: 2007 оноос 2012 оны 6 сарТөсөвт өртөг: 13.0 сая ЗТЭАшиглалт/2009 он/: 1.59 сая ам.доллар

ХӨДӨӨГИЙН ЯДУУРЛЫГ БУУРУУЛАХ ХӨТӨЛБӨР /592-MN-ХААХОУС/

Монгол Улсад хөдөөгийн ядуурлыг бууруулах зорилгоор Монгол Улсын Засгийн газар, Хөдөө аж ахуйн хөгжлийн олон улсын сан (ХААХОУС)-тай 2002 оны 11 дүгээр сарын 25-нд “Хөдөөгийн ядуурлыг бууруулах” хөтөлбөрийн зээлийн хэлэлцээрийг байгуулсан. Төслийн зорилт нь малчид, тариаланчид болон зорилтод бүлгийн иргэдийн үйлдвэрлэлийн чадавхийг тогтвортойгоор нэмэгдүүлэх, боловсрол, эрүүл мэнд зэрэг нийгэм, эдийн засгийн нөөц баялгаас хүртэх хүртээмжийг сайжруулахад оршино. Энэхүү зээл нь Архангай, Хөвсгөл, Булган, Хэнтий аймгуудыг хамрах бөгөөд төсөл дараах бүрэлдэхүүн хэсгүүдтэй. Үүнд:1.МАА-н үйлдвэрлэл ба байгалийн нөөцийн менежмент,2. Эдийн засгийн бусад үйл ажиллагаа,3. Нийгмийн хөгжил,4. Хөдөөгийн санхүүгийн үйлчилгээ,5. Хөтөлбөрийн менежмент.Нийгмийн хөгжлийн бүрэлдэхүүн хэсгийн хүрээнд:Нийт 9 суманд тоног төхөөрөмж бүхий шинэ эмнэлгийн барилга барих, 26 сумын эмнэлгийн засвар, тоног төхөөрөмж нийлүүлэх ажил, 20 сумын сургууль, 44 дотуур байрны засвар, тоног төхөөрөмж нийлүүлэх ажил, 79 суманд нүүдлийн цэцэрлэг байгуулах, 19 сумын төвийн цэцэрлэгийн засвар, тоног төхөөрөмж нийлүүлэх ажил, 79 багийн эмчид мотоцикл нийлүүлэх ажил хийгдсэн.Мал аж ахуйн үйлдвэрлэл ба байгалийн нөөцийн менежментийн бүрэлдэхүүн хэсгийн хүрээнд:Нийт 400 худаг засч, 139 худаг шинээр гаргаж, 4 аймгийн төв, 79 сумын мал эмнэлгийн засвар, тоног төхөөрөмж нийлүүлэх ажил, 4 аймгийн мал үржлийн төвийн засвар, тоног төхөөрөмж нийлүүлэх ажил, 4 аймгийн төв, 79 сумын хөдөө аж ахуйн нэвтрүүлэх төвийн засвар, тоног төхөөрөмж нийлүүлэх ажлыг гүйцэтгэсэн.Эдийн засгийн бусад үйл ажиллагаа хөтөлбөрийн хүрээнд:Нийт850 гаруй ядуу, бага орлоготой өрх, хувь хүнд төрөл бүрийн бага оврын тоног төхөөрөмжийг (трактор, бороожуулагч гм) буцалтгүй тусламж, 7-10 хувийн эргэн төлөлттэй, хүүгүй зээлээр олгосон. Түүнчлэн 30,000 өрхөд төмс, хүнсний ногооны дэмжлэг үзүүлсэн.Хөдөөгийн санхүүгийн үйлчилгээ бүрэлдэхүүн хэсгийн хүрээнд:Нийт 32,000 өрхөд Хас банкаар дамжуулан зээл олгосон Хас, ХААН банкаар дамжуулан эмэгтэйчүүдийн бүлгийн, барьцаагүй зээл олгож байна. 2009 оны 12 дугаар сарын 31-ний байдлаар нийт 9.4 сая ЗТЭ-ийг ашигласан бөгөөд 1.8 сая ЗТЭ буюу ойролцоогоор 4.1 тэрбум төгрөгийн үлдэгдэлтэй байна.

Хэрэгжих хугацаа: 2002 оны 11 сар– 2010 оны 12 сарТөсөвт өртөг: 11.2 сая ЗТЭАшиглалт/2009 он/: 1.59 сая ам.доллар

НИЙГМИЙН ХАМГААЛЛЫН САЛБАРЫН ХӨГЖЛИЙН ХӨТӨЛБӨР-NDF359

Азийн хөгжлийн банк болон Нордикийн хөгжлийн сан “Нийгмийн хамгааллын салбарын хөгжлийн хөтөлбөр” хэрэгжүүлэхэд зориулан 3.2 саяЗТЭ болон 4.8 сая еврогийн хөнгөлөлттэй зээлийг тус тус олгоод байна. Төслийн зорилго нь нийгмийн хамгааллын салбарын тогтолцоо, үйлчилгээг шинэчлэх, нийгмийн салбарын удирдлагын мэдээллийн тогтолцоог бий болгох, нийгмийн хамгааллын мастер төлөвлөгөөг боловсруулах, нийгмийн даатгалын тогтолцоог сайжруулах зэрэг ажлыг гүйцэтгэх бөгөөд одоогийн байдлаар ихэнх ажлууд хийгдсэн болон Азийн хөгжлийн банкны төсөл нь 2009 оны 6 дугаар сарын 30-ны өдрөөр дуусаад байна. Валютын ханшны зөрүүнээс нэмэгдсэн зээлийн хөрөнгийг Улаанбаатар хотод хөдөлмөрийн төв бирж байгуулах, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн сэргээн засалтын үндэсний төвийн барилгыг засварлаж, өргөтгөх нэмэлт ажилд зарцуулах хүсэлт тавьсныг шийдвэрлэж эдгээр ажлыг хийж гүйцэтгүүлэхээр Нордикийн хөгжлийн сангийн зээлийн хугацааг 2010 оны 3 дугаар сарын 31-ний өдөр хүртэл сунгаад байна. Улаанбаатар хотын Хан-Уул дүүргийн нутаг дэвсгэрт Хөдөлмөрийн төв бирж барих ажлын гэрээг 2008 оны 5 дугаар сарын 22-ны өдөр “Пума” ХХК-тай байгуулсан. Нийт гэрээний үнийн дүн 1.6 тэрбум төгрөг бөгөөдажлын гүйцэтгэл 40 хувьтай,үнийн өсөлтийн зөрүүнээс шалтгаалан барилгын ажил зогсоод байна. Улаанбаатар хотын Сүхбаатар дүүргийн нутаг дэвсгэрт Сэргээн засалтын үндэсний төвийн өргөтгөлийн барилгыг барих ажлын гэрээг 2008 оны 7 дугаар сарын 15-ны өдөр “Си Эйч Си” ХХК-тай байгуулсан. Нийт гэрээний үнийн дүн: 940.0 сая төгрөг бөгөөд ажлын гүйцэтгэл 50 хувьтай байна.

Хэрэгжих хугацаа: 2001 он - 2010 онТөсөвт өртөг: 4.8 сая евроАшиглалт/2009 он/: 470.5мянганам.доллар

ТЭЭВЭР, ХОЛБООНЫ САЛБАР

МЭДЭЭЛЭЛ, ХОЛБОО, ХЯНАЛТЫН СҮЛЖЭЭ ТӨСӨЛ - / MON-7-БНСУ/

Төслийн зорилго нь нийслэл хотод эмнэлэг, гал, цагдаа зэрэг яаралтай тусламжийн байгууллагуудын хүрээнд мэдээлэл солилцох, тэдгээрийн үйл ажиллагааг найдвартай явуулахад дэмжлэг үзүүлэхээр мэдээлэл, холбоо, хяналтын сүлжээг бий болгох юм. Төслийг хэрэгжүүлэгч агентлагаар Хууль зүй, дотоод хэргийн яам ажиллаж байна. Төслийн хүрээнд олон улсын зөвлөхөөр БНСУ-ын Анси технологи компани, төслийн гүйцэтгэгчээр БНСУ-ын ЛЖи Си Эн Эс компанийг сонгон шалгаруулж, Хууль зүй, дотоод хэргийн яам гэрээ байгуулан ажиллаж байна.

Хэрэгжих хугацаа: 2007 оноос 2010 оны 12 сарТөсөвт өртөг: 13.5 сая ам.долларАшиглалт/2009 он/: 8.12 сая ам.доллар

УЛААНБААТАР ХОТЫН ОЛОН УЛСЫН ШИНЭ НИСЭХ ОНГОЦНЫ БУУДАЛ БАРИХ ТӨСӨЛ /MON-P8-ЯПОН/

“Улаанбаатар хотын олон улсын шинэ нисэх онгоцны буудал барих төсөл”-ийг хэрэгжүүлэх Япон Улсын Засгийн газраас Монгол Улсын Засгийн газарт олгох “MON-P8” хөнгөлөлттэй зээлийн хэлэлцээрийг 2008 оны 5 дугаар сарын 1-нд байгуулж, мөн сарын

29-нд УИХ-аар соёрхон баталсан юм. Япон Улсын Засгийн газраас төслийг хэрэгжүүлэхэд Монгол Улсын Засгийн газарт 28 тэрбум 807 сая иен (ойролцоогоор 300 сая ам.доллар)-тэй тэнцэх хөнгөлөлттэй зээлийг олгохоор шийдвэрлэсэн. Японы олон улсын хамтын ажиллагааны байгууллагын судалгааны хэсгийн тооцоогоор Буянт-Ухаа дахь Чингис Хаан олон улсын нисэх онгоцны буудал нь 2014 онд ачааллынхаа дээд цэгт хүрэх юм.Олон улсын шинэ нисэх онгоцны буудал баригдсанаар иргэний болон агаарын тээврийн аюулгүй байдал сайжрах бөгөөд хүчин чадал нь одоо байгаа нисэх онгоцны буудлынхаас даруй 4 дахин их тул нийгэм, эдийн засагт чухал үүрэг гүйцэтгэх юм. Өөрөөр хэлбэл, терминалыг тоо нийт 7, жилд 1.7 сая зорчигч хүлээн авах, 18,100 удаагийн онгоц хөөргөх болон буулгах хүчин чадалтай болох юм. Төслийн зөвлөх компани сонгон шалгаруулалтын явцад техникийн саналаараа шалгарсан Ориэниал Консалтанс, Азүса Сэккэй компанудын түншлэлээс гаргасан санхүүгийн саналыг үндэслэн зөвлөхийн гэрээний хэлэлцээг 2009 оны 6 дугаар сарын 9-нөөс 17-ны хооронд хийж тохиролцолд хүрсний дээр мөн сарын 18-нд гэрээнд гарын үсэг зурав. Хэлэлцээ хийсний дүнд зөвлөхийн санал болгосон үнийн дүнг 4.9 хувиар бууруулснаас гадна нисэх буудлын ирээдүйн өргөтгөл, хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх хэтийн төлвийг харгалзах, ажлын даалгаварт тусгагдаагүй шатахуун түгээх хоолойг пероны дор суурируулах ажлыг нэмэлтээр хийлгэх, төлөвлөгдсөн зарим тоног төхөөрөмжийг илүү боловсронгуй хувилбараар солихоор зураг төслийг боловсруулах асуудлаар тохиролцсон.

Хэрэгжих хугацаа: 2008 оны 6 сар – 2015 оны 9 сарТөсөвт өртөг: 28.807 сая иен /280 сая ам.доллар/Ашиглалт/2009 он/: 3.28 сая ам.доллар

АВТО ЗАМЫН САЛБАР

ОРОН НУТГИЙН ЗАМ САЙЖРУУЛАХ ТӨСӨЛ

Герман Улсын Засгийн газраас Монгол Улсын Засгийн газарт нийслэл хотын хүн амын хүнсний хангамжийг сайжруулах дэд бүтцийг сайжруулах төслийг санхүүжүүлэх зорилгоор 4,5 сая еврогийн зээлийн хэлэлцээрийг байгуулсан. Дархан-Уул, Сэлэнгэ аймгуудын орон нутгийн есөн чиглэлийн замуудыг сэргээн засварлах, Завхан аймагт Доной нисэх буудлыг аймгийн төвтөй холбосон замыг сайжруулах ажлууд ба нэгдүгээр үе нь 2008 онд багтан дуусах бөгөөд хоёрдугаар үед Төв аймгаас Улаанбаатар хүрэх замыг сайжруулан засах юм.Нийслэл хотын хүн амын хүнсний хангамжийг сайжруулах тээврийн дэд бүтцийг хөгжүүлэх төслийн зээлийн хэлэлцээрийн төслийг ХБНГУ-ын талаас 2009 оны 10 дугаар сарын 30-нд хүлээн авсан бөгөөд техникийн ажлууд болох гэрээг орчуулах, хянах зэрэг ажлууд хийгдэж дууссан бөгөөд гэрээний төсөлд холбогдох яамдаас санал авах шатандаа явагдаж байна. Энэхүү төсөл нь 2006-2010 хүртэл Бүс нутгийн тээврийн дэд бүтцийг хөгжүүлэх төслийн үргэлжлэл бөгөөд төслийн хүрээнд Төв аймгийн Борнуур сум хүртэлх 7.45 км хуучин хучилттай зам, Жаргалант сумын чиглэлийн 24.72 км замыг шинэчлэх ажлууд хийгдэх юм. Хэрэгжих хугацаа: 2005 оны 5 сар – 2011 оны 12 сар Төсөвт өртөг: 4.0 сая евро Ашиглалт/2009 он/: 465.97 мянганам.доллар

БҮС НУТГИЙН АВТОЗАМЫГ ХӨГЖҮҮЛЭХ ТӨСӨЛ - 2087-MON

Монгол Улсын Засгийн газар, Азийн хөгжлийн банкны хооронд “Бүс нутгийн авто зам хөгжүүлэх төсөл”-ийн зээлийн гэрээг 2005 оны 1-р сарын 26-ны өдөр байгуулсан бөгөөд УИХ-аар зээлийн хэлэлцээрийг соёрхон баталснаар 2005 оны 7-р сарын 01-ний өдөр зээл хүчин төгөлдөр болсон. Тус төслийн хүрээнд Чойр-Сайншанд-Замын-үүд чиглэлийн автозамыг барихаар төлөвлөсөн бөгөөд энэ нь Монгол Улсын босоо тэнхлэгийн гол зам, Азийн авто замын сүлжээний Монгол дахь АН-3 чиглэлийн нэг хэсэг юм. Төслийн хэрэгжүүлэхэд АХБ-аас 18.5 сая ЗТЭ буюу 43.1 сая ам.доллар олгосон. Энэхүү төслийн хүрээнд Чойр-Сайншанд-Замын-үүд чиглэлийн 432 км авто замын барих, гол замаас Өргөн, Эрдэнэ сум хүртэлх 37.8 км туслах зам барих, замыг элс, цаснаас хамгаалах зориулалтаар 4 хэсэг газарт мод тарих, улсын хил-Замын-үүд чиглэлийн 5.8 км авто зам барих болон замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлыг хангах арга хэмжээ бүхий ажлууд хийгдэнэ. Чойр-Сайншанд-Замын-үүд чиглэлийн автозамын барилгын ажлыг нийтдээ 4 багцад хуваасан: Багц А: Чойр-35 дугаар зөрлөг хүртэлх 176.4 км зам (Мянганы Сорилын Сангийн хөрөнгөөр санхүүжүүлнэ), Багц Б1: 35 дугаар зөрлөг – 18-ийн худаг хүртэлх 131.3 км зам, Багц NP1: 18-ийн худаг – КМ62,2 хүртэлх 62,2 км зам, Багц NP2: КМ62,2 – Замын үүд хүртэлх 61.8 км зам.

Хэрэгжих хугацаа: 2005 оноос 2010 он Төсөвт өртөг: 25.5 сая ЗТЭ Ашиглалт/2009 он/: 3.49 сая ам.доллар

ЭРДЭНЭТ-БУЛГАН-УНЬТ ЧИГЛЭЛИЙН АВТО ЗАМЫН ТӨСӨЛ - /655/

Дархан-Эрдэнэтийн чиглэлийн хоорондох 180 км замыг 2002 оны 10-р сард Улсын комисст хүлээлгэн өгсөн бөгөөд энэхүү замын үргэлжлэл болох Мөрөн хүртэлх 397 км замыг барихаар Кувейтийн сантай тохиролцсон. Энэхүү замын эхний хэсэг болох Эрдэнэт-Булган-Уньт чиглэлийн хоорондох автозамыг барихаар Монгол Улсын Засгийн газар, Арабын эдийн засгийг хөгжүүлэх Кувейтийн сантай нийт 6 сая динарын хөнгөлөлттэй зээлийн хэлэлцээрийг 2003 оны 1 дүгээр сарын 7-ны өдөр байгуулсан. Энэхүү зээлийн үндсэн өрийн төлбөр төлөх хугацаа 22 жил, үндсэн өрийн төлбөрөөс чөлөөлөгдөх хугацаа 4 жил, жилийн 2.5 хувийн хүү төлөх нөхцөлтэй. Төслийн замын 3 дугаар хэсэг буюу Булган-Уньтын 88,5 км замын барилгын ажлыг дотоодын компаниар гүйцэтгүүлэхээр Монгол Улсын Засгийн газар шийдвэрлэсэн бөгөөд дараах дэд хэсгүүдэд хуваасан. Үүнд: 3А хэсэг: Булган-Гангатын хөтөл чиглэлийн 14.5 км зам3В хэсэг: Гангатын хөтөл-Чачиртын гүүр чиглэлийн 14.0 км зам3С хэсэг: Чачиртын гүүр-Уньт чиглэлийн 60.0 км зам

Хэрэгжих хугацаа: 2003 оноос 2010 оны 12 сарТөсөвт өртөг: 6 сая динар Ашиглалт/2009 он/: 3.28 сая ам.доллар

УЛААНБААТАР ХОТЫН ЗАМ, ТЭЭВРИЙН ОНОВЧТОЙ СИСТЕМ ТӨСӨЛ - / MON-6/

Монгол Улсын Засгийн газар, БНСУ-ын Экспорт-Импорт банкны хооронд 2007 оны 7 дугаар сарын 29-ний өдөр байгуулсан зээлийн гэрээний дагуу 12.8 сая ам.долларын дүн бүхий “Улаанбаатар хотын зам, тээврийн оновчтой систем” төслийг хэрэгжүүлж байгаа билээ. Төслийн зорилго нь нийслэл хотод замын хөдөлгөөнийг оновчтой зохион байгуулж, уулзваруудын хөдөлгөөн зохион байгуулалтыг нэгдсэн удирдлагын системээр  хянаж, ухаалгаар удирдах явдал бөгөөд нийслэл хотын хэмжээнд 45 уулзварт шинээр гэрлэн дохио, 26 уулзварт телекамер, 22 уулзварт видео мэдрэгч, 2 газарт мэдээллийн самбар суурилуулж бүрэн тоноглол бүхий хөдөлгөөний нэгдсэн нэг удирдлагын төв байгуулах юм. Төслийг хэрэгжүүлэгч агентлагаар Улаанбаатар хотын Засаг даргын тамгын газар, Захирагчийн ажлын алба ажиллаж байна. Төслийн хүрээнд олон улсын зөвлөх компанийг сонгон шалгаруулж БНСУ-ын Диюнг Юбитек компанитай Улаанбаатар хотын ЗДТГ гэрээ байгуулсан. Гүйцэтгэгч компанийг сонгон шалгаруулах олон улсын тендерийн үнэлгээг хийж, холбогдох зөвшөөрлийг Экспорт-Импорт банк болон тус яамнаас өгсний үндсэн дээр Солонгосын Эс КСи энд Сикомпанитай ажил гүйцэтгэх гэрээг Нийслэлийн засаг даргын тамгын газраас 2008 оны 12 дугаар сард байгуулан барилга, угсралтын ажил 2009 оны 4 дүгээр сараас эхлэн явагдсан.

Хэрэгжих хугацаа: 2007 оны 5 сар – 2010 оны 12 сарТөсөвт өртөг: 12.8 сая ам.долларАшиглалт/2009 он/: 9.28 сая ам.доллар

ХӨТӨЛБӨРИЙН ЗЭЭЛ

ХӨГЖЛИЙН БОДЛОГЫН САНХҮҮЖИЛТ ХӨТӨЛБӨР - 4618 MOG

Дэлхийн банк, Азийн хөгжлийн банк, Япон Улсын Засгийн газраас хамтран нийт 170.0 сая ам.долларын “Төсвийг тэнцвэржүүлэх, алдагдлыг санхүүжүүлэх бодлогын арга хэмжээний хөтөлбөр”-ийн зээлийг 2009 оны 6 дугаар сард байгуулсан. Зээл, санхүүжилтийн хэлэлцээрийн дагуу 2009 оны 7 дугаар сард улсын төсөвт авч ашигласан билээ. Дэлхийн банкнаас дунд хугацаанд Монгол Улсад хэрэгжүүлэх төсөл, хөтөлбөрийн стратегийн баримт бичгийн хүрээнд нийтдээ 90.0 сая ам.долларын хөнгөлөлттэй зээлийг 5 чиглэлийн төсөл, хөтөлбөр санхүүжүүлэхэд 2009-2011 онд олгохоор тохиролцсоны томоохон хэсэг нь 60.0 сая ам.долларын дүн бүхий “Хөгжлийн бодлогын санхүүжилт” хөтөлбөр юм. Энэхүү хөтөлбөрт тусгагдсан урьдчилсан нөхцөл, бодлогын арга хэмжээнүүдийг Монгол Улсын Засгийн газрын зүгээс цаг алдалгүй биелүүлэн ажилласны үр дүнд эхний ээлжинд 41.9 сая ам.долларыг 2009 оны 7 дугаар сард Дэлхийн банкнаас улсын төсөвт оруулсан.

НИЙГМИЙН САЛБАРЫГ ДЭМЖИХ ХӨТӨЛБӨРИЙН ЗЭЭЛ /2523 MON SF/

Дэлхийн банк, Азийн хөгжлийн банк, Япон Улсын Засгийн газраас хамтран нийт 170.0 сая ам.долларын дүн бүхий “Төсвийг тэнцвэржүүлэх, алдагдлыг санхүүжүүлэх бодлогын арга хэмжээний хөтөлбөр”-ийн зээлийг 2009 оны 6 дугаар сард байгуулсан. Дээрх хөтөлбөрийн хүрээнд Монгол Улсын Засгийн Газар, Азийн хөгжлийн банк болон Япон улсын Засгийн Газраас нийт 110 сая ам долларын хөнгөлөлттэй зээл, буцалтгүй тусламж авахаар хэлэлцээр хийсэн бөгөөд үүнээс 60 сая ам долларыг Азийн хөгжлийн банк олгох юм. Зээлийн хэлэлцээрт Монгол улс нийгмийн салбартаа бодлогын 12 арга хэмжээг хэрэгжүүлэхээр тохирсон бөгөөд эхний санхүүжилтийн нөхцлийг биелүүлсний үндсэн дээр

зээлийн эхний шатны санхүүжилт болох 40 сая ам. долларыг АХБ-аас 2009 оны 8 сард хүлээн авсан. Үлдэгдэл 20 сая ам.долларыг АХБ-аас зээлийн хоёрдогч санхүүжилтийн нөхцлүүдийг биелүүлсний үндсэн дээр 2010 онд багтаан авах юм.

ТОГТВОРЖИЛТИЙН ЗЭЭЛ

Дэлхий дахинд үүссэн санхүүгийн хямрал, түүнээс үүдэн гарсан бэрхшээлийг давах туулах зорилгоор УИХ-аас баталсан “Төсвийг тэнцвэржүүлэх, алдагдлыг санхүүжүүлэх бодлогын арга хэмжээний хөтөлбөр”-ийн хүрээнд Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын Засгийн газар хооронд 25.0 сая ам.долларын “Тогтворжилтийн зээл”–ийн хэлэлцээрийн төсөл, зээлийн ерөнхий нөхцлийг Энэтхэгийн талтай хэлэлцэн тохиролцсны дагуу 2009 оны 9 дүгээр сарын 14-ний өдөр гарын үсэг зурж баталгаажуулсан. Зээлийн гэрээний үүргийн дагуу БНЭУ-ын Засгийн газраас 2009 оны 10 дугаар сарын 28-ны өдөр Монгол Улсын Төрийн сангийн дансанд 25 сая ам.долларын мөнгөн шилжүүлэг орж ирсэн болно.Хэрэгжих хугацаа: 2009 оны 9 дүгээр сарын 14-ний өдрөөсТөсөвт өртөг: 25.0 сая ам.доллар Ашиглалт: Төсвийн дэмжлэг

НИЙГМИЙН САЛБАРЫГ ДЭМЖИХ ХӨТӨЛБӨРИЙН ЗЭЭЛ /MON-C3/

Улсын төсвийг тэнцвэржүүлэх, алдагдлыг санхүүжүүлэх төсвийн шууд дэмжлэг авах тухай хүсэлтийг Японы Засгийн газарт тавьж ажилласны дүнд 2009-2010 оны нийт 50 сая ам.доллартай тэнцэх хэмжээний хөнгөлөлттэй зээлийг авах талаар тохиролцож эхний шатны санхүүжилт болох 2 тэрбум 894 сая иен (ойролцоогоор 30 сая ам.доллар)-ий зээлийн хэлэлцээрийг 2009 оны 6 дугаарсарын 30-нд Японы Олон улсын хамтын ажиллагааны байгууллагатай байгуулж, УИХ-аар 2009 оны 7 дугаар сарын 2-нд соёрхон батлуулав. Хөнгөлөлттэй зээлийг Азийн хөгжлийн банк, Японы Олон улсын хамтын ажиллагааны байгууллагатай хамтран хэрэгжүүлэх “Нийгмийн салбарыг дэмжих хөтөлбөр”-ийн хүрээнд олгох бөгөөд уг хөтөлбөрөөр тохиролцсон бодлогын матрицын дагуу Засгийн газрын зүгээс хэд хэдэн бодлогын арга хэмжээ авч хэрэгжүүлэхээр туссан байна. Одоогийн байдлаар эхний шатны санхүүжилт болох 30 сая ам,долларыг нэг шилжүүлгээр 2009 оны 8 дугаар сарын 4-нд хүлээн авсан болно. Хоёрдахь ээлжийн санхүүжилтийн зээлийн хэлэлцээрийг хөтөлбөрийн хоёрдахь шатны санхүүжилтийн нөхцлүүд биелсний дараа 2010 онд хийхээр төлөвлөж байна.

Засгийн газрын гадаад зээлийн эргэн төлөлт

Гадаад зээлийн үндсэн болон хүүгийн төлбөр

Монгол Улс 2009 онд Засгийн газар гадаад зээлийн үндсэн төлбөрт 107.2 тэрбум төгрөг, зээлийн хүүгийн төлбөрт 31.2 тэрбум төгрөг нийт 138.4 тэрбум төгрөгийг төлөхөөр төлөвлөснөөс гүйцэтгэлээр үндсэн төлбөрт97.5 тэрбум төгрөг, зээлийн хүүгийн төлбөрт 27.1 тэрбум төгрөгийг нийт 124.6 тэрбум төгрөгийг зээлдүүлэгчдэд хуваарийн дагуу төлсөн байна.

График 12. Гадаад зээлийн төлбөрийн төлөвлөгөө, гүйцэтгэл

Гадаад зээлийн үндсэн төлбөр

ОУВС-ийн зээлийн үндсэн төлбөр

Гадаад зээл хүүгийн төлбөр

0.0

20,000.0

40,000.0

60,000.0

80,000.0

100,000.0

120,000.0

Төлөвлөгөө Гүйцэтгэл

Гадаад зээлийн эргэн төлөлт төлөвлөгөөнөөс бага хувьтай байгаа нь ханшийн өөрчлөлттэй холбоотой бөгөөд ам.долларын төгрөгтэй харьцах дундаж ханшийг 2009 онд 1500 төгрөг байхаар төлөвлөсөн боловч гүйцэтгэлээр оны дундаж ханш 1437 төгрөг байлаа.

Гадаад өрийн үлдэгдэл

Монгол Улсын Засгийн газрын гадаад зээлийн үлдэгдэл 2009 оны эцсийн байдлаар 2,604.9 тэрбум төгрөгт хүрч нэмэгдсэн байна.

Хүснэгт 61. Гадаад өрийн үлдэгдэл 2009 он /тэрбум төгрөгөөр/

Гадаад зээлийн ангилал

Эхний үлдэгдэл

АшиглалтГадаад зээлийн үндсэн төлбөр

Ханшийн өөрчлөлт

Эцсийн үлдэгдэл

Төслийн зээл  1,494.9 82.5 73.3 180.0 1,683.3Автозамын зээл 211.4 24.8 7.1 65.1 294.2Санхүүгийн зээл 277.5 200.1 7.6 42.1 512.0ОУВС-гийн зээл  29.6 0.0 9.4 -0.5 19.8ОУ-ын бонд 0.0 94.7 0.0 0.8 95.6ДҮН  2,013.5 402.2 97.5 286.7 2,604.9

Нийт зээлийн үлдэгдлийн 68.2 хувийг төслийн зээл, 11.3 хувийг автозамын зээл, 19.7 хувийг Санхүүгийн зээл эзэлж байгаа бол үлдэх 0.8 хувийг Олон улсын валютын сангийн зээл эзэлж байна.

Өнгөрөгч 2009 онд төгрөгийн бусад валюттай харьцах ханш хүчтэй суларсан нь гадаад зээлийн үлдэгдлийн дүнг огцом нэмэгдүүлж байна. Ялангуяа гадаад зээлийн валютын зээлийн багцын дийлэнх хувийг эзэлдэг Зээлжих тусгай эрх (ЗТЭ) болон Японы иений төгрөгтэй харьцах ханш чангарсан нь гадаад зээлийн үлдэгдлийн өсөлтөд хүчтэй нөлөөлсөн байна.

Гадаад зээлийн нийт үлдэгдлийг зээлдэгчээр нь харуулбал: Азийн хөгжлийн банк35 хувийг, Дэлхийн банк22 хувийг, Япон улсаас авсан зээл 21 хувийг үлдэх 22 хувийг бусад 19-н зээлдэгчээс авсан зээлийн өрийн үлдэгдэл эзэлж байна.

Хүснэгт 62. Гадаад зээлийн үлдэгдэл 2009 оны гүйцэтгэл /зээлдэгчээр/

Зээлдэгчийн нэр Сая төгрөгөөр

Сая ам.доллараар Хувь

Олон талт эх үүсвэр

Азийн хөгжлийн банк 897,025.2 621.7 35%

Дэлхийн банк 565,677.3 392.8 22%

Бусад 94,619.6 65.6 4%

Хоёр талт эх үүсвэр

Япон улс 534,318.6 370.2 21%

ХБНГУ 141,916.5 104.9 6%

БНСУ 69,628.6 48.3 3%

Бусад 301,715.4 201.9 12%

Нийт 2,604,901.4 1,805.4 100%

Гадаад өрийн үлдэгдлийг 59.8 хувийг Зээлжих тусгай эрх эзэлж байгаа ба үүнийг үндсэн валютуудад шилжүүлэн үзүүлбэл нийт гадаад өрийн 31.7 хувийг ам.доллар, 26.5 хувийг Японы иен, 28.1 хувийг евро үлдэх 13.7 хувийг бусад валютууд эзэлдэг.

Монгол Улсын 1991-2009 оны хооронд авсан гадаад зээлийн ашиглалтыг дараах хүснэгтэд харуулав.

Хүснэгт 63. Гадаад зээлийн ашиглалт /салбараар 1990-2009/

Салбараар Сая ам.доллараар Хувь

Нийгмийн салбар Боловсролын салбар 40.0 2% Нийгмийн хамгаалал, ядуурлыг бууруулах салбар 65.3 3% Эрүүл мэндийн салбар 36.5 2%Дэд бүтцийн салбар Зам тээврийн салбар 429.8 20% Эрчим хүчний салбар 318.7 15% Уул уурхайн салбар 119.0 6% Харилцаа холбооны салбар 78.0 4% Аж үйлдвэрийн салбар 173.2 8%Эдийн засгий н бусад салбар Санхүү эдийн засгийн салбар 332.2 15% НАА орон сууцны салбар 83.5 4% Хөдөө аж ахуйн салбар 60.4 3% ОУВС-гийн зээл 102.3 5% Бусад салбар 305.4 14%

НИЙТ 2,144.5 100%

Сүүлийн 5 жилд гадаад зах зээлд таатай нөхцөл байдал үүсч, дотоодын эдийн засаг тогтвортой өсөж байсантай холбоотойгоор гадаад өрийн тогтвртой байдлын үзүүлэлтүүд тогтмол сайжирч байсан.

Хүснэгт 64. Засгийн газрын өрийн тогтвортой байдлын үзүүлэлтүүд, хувиар

ҮзүүлэлтСэрэмжлэ

х түвшин**

2006 2007 2008 2009

Өр*/ДНБ 40% 31.7% 24.5% 24.0% 29.6%Өр*/Экспорт 150% 55.3% 50.5% 48.7% 65.3%Өр*/ЗГ-ын орлого 250% 74.3% 60.2% 58.2% 90.8%Өрийн үйлчилгээ/Экспорт 20% 2.9% 2.7% 2.4% 4.5%

Өрийн үйлчилгээ/ЗГ-ын орлого 30% 4.0% 3.2% 3.6% 6.3%Өр*-Өрийн үлдэгдэл өнөөгийн үнэ цэнээр Сэрэмжлэх түвшин**- ОУВС, ДБ-аас тогтоосон шалгуур үзүүлэлт

Эргэж төлөгдөх дотоод зээлийн ашиглалт, түүний эргэн төлөлт

Гадаад зээлийн хөрөнгийг дотоодод дамжуулан зээлдүүлсэн зээл

Дамжуулан зээлдүүлэх гэрээ байгуулан төсөл хэрэгжүүлж буй аж ахуйн нэгж байгууллагуудаас 2009 онд зээлийн үндсэн төлбөрт 20.5 тэрбум төгрөг, зээлийн хүүгийн төлбөрт 9.7 тэрбум төгрөг, нийт 30.2 тэрбум төгрөг төсөвт төвлөрүүлэхээр төлөвлөсөн. 2009 оны гүйцэтгэлээрзээлийн үндсэн төлбөрт 14.3 тэрбум, хүүгийн төлбөрт 11.7 тэрбум, нийт 26.0 тэрбум төгрөгийг улсын төсөвт төвлөрүүлсэн.

Хүснэгт 65. Дамжуулан зээлдүүлсэн зээлийн эргэн төлөлтийн гүйцэтгэл /сая төгрөгөөр/

Салбар Төлөвлөгөө Гүйцэтгэл

Харилцаа холбооны салбар 6,675.3 445.5Орон сууц, нийтийн аж ахуйн салбар 1,663.6Зам тээврийн салбар 5,822.1 6,334.3Жижиг дунд үйлдвэрийн салбар 34.6 1,698.1Хөдөө аж, ахуйн салбар 583.8Эрчим хүчний салбар 8,007.5 3,326.6Эдийн засгийн салбар 245.8НИЙТ 20,539.4 14,297.6

Хүснэгт 66. Дамжуулан зээлдүүлсэн зээлийн хүүгийн орлогын гүйцэтгэл /сая төгрөгөөр/

Салбар Төлөвлөгөө ГүйцэтгэлХарилцаа холбооны салбар 2,865.9 2,967.8Орон сууц, нийтийн аж ахуйн салбар 1,081.7Зам тээврийн салбар 2,068.8 2,199.4Жижиг дунд үйлдвэрийн салбар 173.8 375.7Хөдөө аж, ахуйн салбар 350.2Эрчим хүчний салбар 4,572.9 4,616.5Эдийн засгийн салбар 129.9НИЙТ 9,681.5 11,721.2

Нийт зээлийн эргэн төлөлтийн төлбөрийн 74 хувийг зам тээвэр, эрчим хүч болон харилцаа холбооны салбар эзэлж байна.

Дамжуулан зээлдүүлэх зээлийн төлөвлөгөө гүйцэтгэл зөрүүтэй гарсан нь дараах хүчин зүйлээс шалтгаалжээ. Үүнийг салбар тус бүрээр авч үзвэл:

Зам тээврийн салбар Зам тээврийн салбарын томоохон зээлдэгч болох Улаанбаатар төмөр зам ХНН-ийн хувьд

2008 он гарсаар нефтийн бүтээгдэхүүн, сэлбэг материалын үнэ, ялангуяа гадаадаас импортолж байгаа төмөр, төмөр хийцийн тоног төхөөрөмжийн үнэ өссөн нь байгууллагын зардлыг нэмэгдүүлж, тээврийн орлогын 50 орчим хувийг дангаараа бүрдүүлдэг дамжин

өнгөрөх тээврийн тоо буурч байгаа зэрэг шалтгаан нь 2008 онд 22.5 тэрбум төгрөг, 2009 онд 6.6 тэрбум төгрөгийн алдагдалтай ажиллахад хүргэсэн. Мөн 2008 оны эцсээр улс хоорондын болон дотоодын ачааны хэмжээ эрс буурч, хоногтоо тээвэрлэж буй нийт ачааны 60 хувь нь алдагдалтай тарифтай дотоодын нүүрсний тээвэр болж байсан бөгөөд энэхүү нөхцөл байдал нь 2009 онд тодорхой хэмжээгээр дээрдсэн ч валютын ханшын өсөлт нь зээлийн эргэн төлөгдөх хэмжээнд төлбөрийг бүрэн төлөх бололцоогүйд хүргэснийг харгалзан хоёр улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийн дагуу төлөх ёсгүй байсан дизелийн түлшний онцгой албан татварт төлсөн төлбөрийг 2007-2009 онуудад төлөх зээлийн төлбөрт суутгах болон зээл төлөх хугацааг хойшлуулах тухай хүсэлтийг удаа дараа ирүүлсэн зэргээс шалтгаалан орлого тасалдсан.

Иргэний нисэх ерөнхий газартай байгуулсан дамжуулан зээлдүүлэх гэрээний эргэн төлөлтийн хуваарийн дагуу төлөх 6.3 тэрбум төгрөгийн төлбөрийг гэрээний дагуу оны эцэст Навигацын орлогоос суутган авсан.

Жижиг дунд үйлдвэрийн салбар Дэлхийн банкны “Хувийн хэвшлийг хөгжүүлэх 1 дэх төсөл”, “Хувийн хэвшлийг дэмжих 2

дахь төсөл”-ийн хүрээнд Худалдаа хөгжлийн банк, Зоос банк, Голомт банк, Хаан банк зэрэг арилжааны банкуудаар дамжин жижиг, дунд үйлдвэр эрхлэгчдэд хөнгөлөлттэй зээл олгогдсон. Зээлийн эргэн төлөлтөөр 1.7 тэрбум төгрөгийг улсын төсөвт төвлөрүүлсэн.

Харилцаа холбооны салбар Мэдээлэл холбооны сүлжээ ХХК нь нийт 9 дамжуулан зээлдүүлсэн зээлтэй бөгөөд зээл нь

евро, зээлжих тусгай эрх болон иенээр зээлдүүлсэн байдаг тул валютын ханшны өсөлт нь тус байгууллагыг санхүүгийн хүндрэлд оруулсан. Орлогын төлөвлөгөөгөөр 9.4 тэрбум төгрөгийг төвлөрүүлэхээс 3.4 тэрбум төгрөгийг төвлөрүүлсэн. Мэдээлэл холбооны сүлжээ ХХК 2007 онд шинээр үүсэн байгуулагдсан бөгөөд анх байгуулагдахад зээлийн хөрөнгөөр бий болсон МЦХ ХК-ийн ашиглаж байгаа 20 гаран тэрбум төгрөгийн хөрөнгийн зээлийн эргэн төлөлтийг МХС ХХК хариуцдаг ч МЦХ ХК–аас зээлийн төлбөрийн бүрэн төлдөггүй гэсэн тайлбарыг өгдөг. Энэхүү асуудлыг шийдвэрлэх үүднээс 2009 оны III улиралд тус 2 байгууллагын хувьд дамжуулан зээлийн гэрээг салгаж байгуулах тухай Засгийн газрын тогтоол гарсан. Мөн дээрх Засгийн газрын тогтоолоор МХС ХХК-тай байгуулсан дамжуулан зээлдүүлэх гэрээг нэгдсэн нэг валютаар илэрхийлэн нэмэлт дамжуулан зээлдүүлэх гэрээг байгуулсан болно.

Эрчим хүчний салбар Эрчим хүчний салбарт 12.5 тэрбум төгрөг төвлөрүүлэхээс 7.9 тэрбум төгрөгийг

төвлөрүүлсэн. Эрчим хүчний үнэ тарифт зээлийн төлбөрийг бүрэн төлөхүйц хэмжээний зардлыг суулгаж өгөөгүй бөгөөд эрчим хүчний дулааны үнийг нэмэгдүүлснээр төлөх боломж бүрдэнэ гэж байгаа эрчим хүч, дулааны үнийг нэмснээр инфляцийг хөөрөгдөх сөрөг үр дагавартай учраас бодлогын хүрээнд зээл төлөх хэмжээнд үнийг нэмэх асуудал болон 2009-2011 онуудад эргэн төлөгдөх зээлийн хугацааг хойшлуулснаас орлогын төлөвлөгөө тасалдсан байна.

Дамжуулан зээлдүүлсэн зээлийн үлдэгдэлДамжуулан зээлдүүлсэн зээлийн үлдэгдэл 2008 оны эцэст 1,162.6 тэрбум төгрөг байсанбол

тайлант 2009 онд гадаад зээлийн хөрөнгийг дотоодод дамжуулан зээлдүүлэх зээлийн хүрээнд гадаад төслийн зээлийн шугамаар 32.8 тэрбум төгрөг, дамжуулан зээлдүүлсэн аж ахуйн нэгж байгууллагуудын төслийн зээлийн эргэн төлөлтөөр 14.3 тэрбум төгрөг, ханшийн өөрчлөлтөөр

зээлийн үлдэгдэл 155.3 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэж дамжуулан зээлдүүлсэн зээлийн үлдэгдэл 2009 оны жилийн эцсийн байдлаар 1,335.7 тэрбум төгрөг болсон байна.

Төсвийн байгууллагын удирдлага, санхүүжилтийн тухай хуулийн ерөнхий шаардлагад нийцүүлэн бүтээгдэхүүн худалдан авах гэрээний дагуу төсвийн хөрөнгийг эргэж төлөгдөх нөхцөлөөр зээл олгож байна.

Тайлант оны эхэнд өмнөх оноос шилжиж ирсэн зээлийн үлдэгдэл 48.0 тэрбум төгрөг байсан бол 11.8 тэрбум төгрөгийн эргэн төлөлт хийгдэж нийт 4.3 тэрбум төгрөгийн зээл шинээр олгосноор тайлант оны жилийн эцсийн байдлаар үлдэгдэл 40.5 тэрбум төгрөг болсон байна.

Улсын төсвөөс эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгээр 2009 онд шинээр олгосон зээл

Тайлант хугацаанд улсын төсвөөс эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгээр 4.3 тэрбум төгрөгийн зээл шинээр олгосон. Монгол Улсын дипломат болон албан паспорт хэвлүүлэх зардлыг санхүүжүүлэх эх үүсвэрт зориулан Засгийн газрын 2009 оны 146 дугаар тогтоолыг үндэслэн Гадаад харилцааны яаманд 52.9 мянган евротой тэнцэх хэмжээний төгрөг буюу 106.8 сая төгрөгийн, Сүхбаатар аймгийн төсвийн хүндрэлийг даван туулахад зориулан Сангийн сайдын 2009 оны 43 дугаар тушаалаар 500.0 сая төгрөгийн, “Эрчим хүчний салбарын 2009-2010 оны өвөлжилтийн бэлтгэл ажлын талаар авах зарим арга хэмжээний тухай” Засгийн газрын 2009 оны 295 дугаар тогтоолыг үндэслэн Увс, Ховд аймагт тус бүр 300.0 сая төгрөгийн, Дархан-Уул аймагт 94.3 сая төгрөгийн, Сэлэнгэ аймагт 210.0 сая төгрөгийн, “Хөрөнгө гаргах тухай” Засгийн газрын 2009 оны 307 дугаар тогтоолыг үндэслэн Чад улс дахь НҮБ-ын энхийг сахиулах ажиллагаанд Монгол Улсын Зэвсэгт хүчний баг оролцуулахад шаардагдах хөрөнгийг санхүүжүүлэхэд зориулан Батлан хамгаалах яаманд 740.0 сая төгрөгийн,“Эрчим хүчний салбарын 2009-2010 оны өвөлжилтийн бэлтгэл ажлын талаар авах зарим арга хэмжээний тухай” Засгийн газрын 2009 оны 20, 295 дугаар тогтоолуудыг үндэслэн Төрийн өмчит дулааны цахилгаан станцуудын 2009-2010 оны “Нүүрсний аюулгүйн нөөц” бүрдүүлэхэд зориулж Эрдэс баялаг эрчим хүчний яаманд 2.0 тэрбум төгрөгийн зээлийг тус тус шинээр олгосон.

Улсын төсвөөс эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгээр урьд онуудад олгосон зээл

Хөдөө аж ахуйн болон мал аж ахуйн үйлдвэрлэлийг дэмжих, хөдөөгийн хүн амын амьжиргааг дээшлүүлэх, хүн амын хүнсний хангамжийг сайжруулах, төсвийн байгууллагын хэвийн үйл ажиллагааг хангах чиглэлээр улсын төвлөрсөн төсвөөс эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгээр гэрээ байгуулан зээл олгож ирсэн. Гэвч эргэн төлөгдөх нөхцлөөр олгосон зээл хугацаандаа төлөгдөхгүй, хугацаа хэтэрсэн авлага хуримтлагдсан байна.

ХАА-н салбарт олгогдсон зээлүүдээс тухайлбал, “Хадлан тэжээл-2001”, “Услалтын системийн сэргээн засварлалт”, хөдөө орон нутагт хэрэгжиж буй “Бөөний худалдааны сүлжээ” зэрэг төсөл, хөтөлбөрийн хүрээнд 2001 оноос хойш олгогдсон зээлийн эргэн төлөлт хангалтгүй, хугацаа хэтэрсэн зээлийн өрийн үлдэгдэл, гэрээний дагуу тооцогдсон алдангийн хэмжээ нэмэгдсээр байна. “Хадлан тэжээл-2001” төслийн хүрээнд олгогдсон зээлийг чөлөөлөх, хүчингүй болгох асуудлаар аймгуудын удирдлагын зүгээс байнга хүсэлт тавьж байдаг.

“Атрын 3 дахь аян” тариалангийн хөгжлийн Үндэсний хөтөлбөрийн хүрээнд Засгийн газрын тогтоолоор 2008 онд 12 аймгийн ЗДТГ-тай зээлийн гэрээ байгуулан улсын төсвөөс эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгээр нийт 9,750.0 сая төгрөгийн зээлийг 2008 онд буцаан төвлөрүүлэх нөхцөлтэйгээр олгосон. Гэвч зээлийн гэрээнд заасан хугацаандаа бүрэн төлөгдөөгүй бөгөөд

тариаланчдаас улсад буудай тушаасны урамшуулал, Тариалан эрхлэгчдийг дэмжих сан болон Улсын нөөцөд буудай тушаасан төлбөрөөс суутгах зэрэг арга хэмжээг Сангийн яамны зүгээс 2008 оны сүүлээр авч хэрэгжүүлсний үр дүнд нийт 7.7 тэрбум төгрөгийн зээлийг 2008 онд буцаан төвлөрүүлсэн. 7 аймгийн 2008 онд эргэн төлөгдөх хугацаа нь дууссан зээлийн үлдэгдэл 2.1 тэрбум төгрөг байснаас тайлант хугацаанд 0.8 тэрбум төгрөгийг төвлөрүүлж 1.3 тэрбум төгрөгийн хугацаа хэтэрсэн зээлийн үлдэгдэлтэй байна. Дараах хүснэгтэд хугацаа хэтэрсэн зээлийн үлдэгдлийг харуулав.

Хүснэгт 67. Атрын III дахь аяны хүрээнд аймгуудад олгосон зээлийн хугацаа хэтэрсэн өрийн үлдэгдэл /сая төгрөгөөр/

д/д Аймгийн нэрс Олгосон зээлийн хэмжээ

Зээл төлөлтийн хувь

Зээлийн үлдэгдэл

1 Булган аймгийн ЗДТГ 2,000.0 79.8 404.12 Сэлэнгэ аймгийн ЗДТГ 2,000.0 97.8 43.83 Төв аймгийн ЗДТГ 2,000.0 84.1 318.34 Сүхбаатар аймгийн ЗДТГ 500.0 50.6 247.05 Увс аймгийн ЗДТГ 500.0 63.3 183.56 Хөвсгөл аймгийн ЗДТГ 500.0 92.0 40.07 Хэнтий аймгийн ЗДТГ 500.0 81.9 90.6

Нийт 8,000.0 1,327.3

Малчдыг сэргээгдэх эрчим хүчээр хангах Засгийн газрын “100000 нарны гэр” үндэсний хөтөлбөрийн хүрээнд зээлдэгч ЭБЭХЯам /шинэ нэрээр/ Шуудан цахилгаан холбооны газрын Нарны зайн үйлдвэрт 2003 онд олгосон 382.4 сая төгрөгийн зээлийн үлдэгдэл болох 194.7 сая төгрөгийн эргэн төлөгдөх хугацаа хэтрээд 5 жилийн нүүр үзэж байна. Энэ хугацаанд зээлийн гэрээний холбогдох заалтын дагуу тооцогдсон хүү, алдангиийн хэмжээ нэмэгдсээр 327,7 сая төгрөг, нийт төлбөр 522,5 сая төгрөг болоод байна. Зээлдэгч ЭХЭБЯаманд дээрх зээлийг эргэн төвлөрүүлэх талаар арга хэмжээ авахыг удаа дараа албан тоотоор мэдэгдсэн боловч дорвитой арга хэмжээ авахгүй зээл эргэн төлөгдөхгүй байсаар байна.

“Баян-Өлгий аймгийн иргэдийн талаар авах зарим арга хэмжээний тухай” Засгийн газрын 2001 оны тогтоолыг хэрэгжүүлэх зорилгоор Казахстан улсад хөдөлмөрийн гэрээгээр ажиллаж байгаад буцаж ирсэн орон байргүй 902 өрхөд байшингийн шал, дээврийн банз, хаалга, цонх зэрэг модон хийц худалдан авахад шаардлагатай хөрөнгийн эх үүсвэрийг бүрдүүлэхэд нь зориулан 2002 онд Баян-Өлгий аймгийн ЗДТГ-тай зээлийн гэрээ байгуулан 180.4 сая төгрөгийн зээл олгосон. Гэрээний дагуу уг зээл нь 2005 оны 6 дугаар сард эргэн төлөгдөж дууссан байх ёстой. Үүнээс хойш дээрх зээлээс нэг ч төгрөг эргэн төлөгдөөгүй байгаа бөгөөд аймгийн удирдлагын зүгээс дээрх зээлээс чөлөөлж, хүчингүй болгох арга хэмжээ авахуулах талаар хүсэлтийг байнга тавьдаг.

СЭЗСайдын 2002 оны 349 тоот тушаалыг үндэслэн баруун 3 аймгийн эрчим хүчний тасалдал, өр төлбөрийг барагдуулах зорилгоор Баян-өлгий, Увс, Ховд аймгуудын ЗДТГ-тай зээлийн гэрээ байгуулан 2002 онд олгосон нийт 450,0 сая төгрөгийн зээлийн эргэн төлөгдөх хугацаа 2003 онд дууссан бөгөөд “Хугацаанд нь эргүүлэн төлж чадахгүй байгаа дээрх зээлийн хөрөнгийг 10 жилд багтаан төлүүлэхээр холбогдох ЦТС компаниудтай төлбөрийн гэрээ байгуулах, цаашид өр, авлага үүсгэхгүй байх арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэхийг дээрх 3 аймгийн ЗД нарт даалгасан” “Түлш, эрчим хүчний үйлдвэрүүдийн талаар авах зарим арга хэмжээний тухай” Засгийн газрын 141 дүгээр тогтоол 2006 онд гарчээ. Үүний дагуу зээлийн гэрээнүүдийг шинэчлэн 2007 онд дээрх зээлийг 15 жилийн хугацаанд /2009-2016 он хүртэл үе шаттайгаар/ төлж барагдуулахаар СЯ,

аймгийн ЗДТГ, аймгийн ЦШСГазартай /ЦТСүлжээ ХХК/ гурвалсан гэрээ байгуулсан бөгөөд уг шинэчилсэн гэрээний хуваарийн дагуу эхний төлбөр 2009 оноос эхлэн төлөгдөж эхлэх ёстой байтал тайлант хугацаанд нийт 54.5 сая /Баян-Өлгий 13.2 сая төгрөг, Увс 20.0 сая төгрөг, Ховд 21.3 сая төгрөг/ төгрөгийн эргэн төлөлт хийгдээгүй хугацаа хэтэрсэн зээлийн өртэй болоод байна.

Мөн Говь-алтай, Дундговь аймгуудад урьд онуудад олгосон зээлийн үлдэгдэл нийт 175,1 сая төгрөгийн авлага бүртгэгдсээр ирсэн байна.

Улаанбаатар хотын НАА-г сайжруулах төслийн хүрээнд 1999 онд Улаанбаатар хотын Санхүүгийн хэлтэст төсвөөс эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгээр 342,3 сая төгрөгийн зээлийг жилийн 25 хувийн хүүтэйгээр олгосон бөгөөд зээлийг буцаан төлүүлэх талаар арга хэмжээ авахыг хүсэн Нийслэлийн удирдлагад мэдэгдэж удаа дараа нэхэмжилсэн боловч зээл төлүүлэх талаар ямарч арга хэмжээ аваагүй тул зээлийн гэрээнд заасан нөхцлийн дагуу тайлант оны эцэст Төрийн сан дахь Нийслэлийн данснаас суутган авснаар төлбөрийн тооцоогүй болсон.

“Говь” ХК-д түүхий эд бэлтгэхэд нь түр хугацааны санхүүгийн дэмжлэг үзүүлэх зорилгоор 2001 онд зээлийн гэрээ байгуулан олгосон эргэн төлөгдөх нөхцөлтэй 1,1 тэрбум төгрөгийн зээлээс хугацаа хэтэрсэн үлдэгдэл 0,9 тэрбум төгрөг байсан бөгөөд буцаан төвлөрүүлэх талаар компанийн гүйцэтгэх захиралд удаа дараа мэдэгдэж албан тоот илгээснээр Зээлдэгчийн хүсэлтээр 2 талаас уулзалдан харилцан тохиролцож нэмэлт гэрээ байгуулан төлбөрийг тайлант ондоо бүрэн төлж барагдуулсан.

Хадгаламж зээлийн хоршоодын үүсгэн байгуулагчдын буруутай үйл ажиллагааны улмаас хадгаламж эзэмшигчдэд учирсан хохирлын 50 хувийг төрөөс эргэн төлөгдөх нөхцлөөр барагдуулах зорилгоор гарсан “Хохирлыг эргэн төлөгдөх нөхцөлөөр барагдуулах тухай” 2007 оны Монгол улсын хуулийг үндэслэн 33,0 тэрбум төгрөгийн зээлийг ХЗДХЯаманд эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгээр 2007 оны эцсээр олгосон бөгөөд тайлант үеийн эхний үлдэгдэл 29,0 тэрбум байсан бол тайлант хугацаанд 5,4 тэрбум төгрөг эргэн төлөгдөж тайлант үеийн эцсийн үлдэгдэл 23,6 тэрбум болсон байна. Энэ нь улсын төсвөөс эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгээр олгосон нийт зээлийн үлдэгдлийн 58,3 хувийг эзэлж байгаа юм.

“Засгийн газрын авлагыг барагдуулах ажлыг эрчимжүүлэх тухай” Сангийн сайдын 2007 оны 305 тоот тушаалаар улсын төсвөөс эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгээр олгосон зээлийн авлагыг барагдуулах зорилгоор аж ахуйн нэгж байгууллагуудаас авах нийт 11.6 тэрбум төгрөгийн авлагыг Банкны өр барагдуулах газарт шилжүүлсэн боловч БӨБГазар татан буугдсантай холбоотойгоор “Засгийн газрын авлагыг буцаан шилжүүлэн авах тухай” Сангийн сайдын 2008 оны 376 тоот тушаалын дагуу Банкны өр барагдуулах газраас 11.4 тэрбум төгрөгийн авлагыг буцаан шилжүүлэн авсан байна.

Дээрх авлагын ихэнх нь 90-д оны эхэн, дунд үед ХАА, хүнс, эрчим хүч, нийтийн тээврийн байгууллагуудад олгосон зээл эзэлж байна. Энэхүү 11.4 тэрбум төгрөгийн авлагын үлдэгдэл нь дээр дурьдсан хадгаламж зээлийн хоршоодын хохирогчдын хохирлыг барагдуулах зорилгоор ХЗДХЯаманд олгосон зээлийн 23,6 тэрбум төгрөгийн үлдэгдлийг хассан нийт зээлийн үлдэгдлийн 67,5 хувийг эзэлж байна.

Засгийн газрын дотоодод гаргасан үнэт цаас

Улсын Их Хурлын 2009 оны 8 дугаар тогтоолоор Дэлхий нийтийг хамарсан санхүүгийн хямралын улмаас учирч болзошгүй эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх, улсын төсвийн улирлын

чанартай орлогын дутагдлыг санхүүжүүлэх зорилгоор 300 хүртэлх тэрбум төгрөгийн үнэт цаас гаргаж, арилжаалахыг Засгийн газарт зөвшөөрсөн. Үүний дагуу 2009 оны 2 дугаар сард улсын төсвийн улирлын чанартай орлогын дутагдлыг нөхөхөд зориулж жилийн 3 хувийн хүүтэйгээр 60.0 тэрбум төгрөгийн Засгийн газрын бондыг Монголбанкинд арилжаалсан. Дэлхийн банк, Азийн хөгжлийн банк болон Японы Засгийн газрын зээлийн санхүүжилт орж ирсэнтэй холбогдуулан Монголбанк, Сангийн яамны хооронд байгуулсан Засгийн газрын үнэт цаасны гэрээний биелэлтийг дүгнэсэн актаар, тооцоо нийлж гэрээг дуусгавар болгон Монголбанкинд арилжсан Засгийн газрын үнэт цаасны төлбөрийг төлөгдөх хугацаанаас нь өмнө үндсэн төлбөрт 60.0 тэрбум төгрөгийн төлбөрийг гүйцэтгэлээ.

Мөн УИХ-ын 2009 оны 77 дугаар тогтоолын дагуу 170.0 тэрбум төгрөгийн үнэт цаасыг 2009.12.31-ны өдөр Монголбанкинд арилжаалсан бөгөөд энэхүү үнэт цаас нь 365 хоногийн хугацаатай хоёрдогч зах зээл дээр арилжаалагдах боломжтой Засгийн газрын үнэт цаас юм.

Улсын Их Хурлын 2009 оны 8 дугаар тогтоол, Улсын Их Хурлын Эдийн засгийн байнгын хорооны 2009 оны 4 дүгээр сарын 8-ны өдрийн хуралдааны 9 дүгээр тэмдэглэл, Засгийн газрын 2009 оны 58, 108 дүгээр тогтоолын дагуу Сангийн сайдын 2009 оны 4 дүгээр сарын 9-ний өдрийн 78 тоот тушаалаар Олон Улсын Валютын Сан (ОУВС)-гийн Монгол Улсад хэрэгжүүлэх “Стэнд-бай” хөтөлбөрийн хүрээнд 2009 онд 107.3 сая Зээлжих тусгай эрхтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийн Засгийн газрын хүүгүй үнэт цаас гаргаж, Монголбанк дахь ОУВС-ийн үнэт цаасны дансанд байршуулахыг даалгасан. Үүний дагуу хөтөлбөрийн эхний санхүүжилт болох 51.1 сая ЗТЭ-тэй тэнцэх хэмжээний 96.6 тэрбум төгрөг, хоёр дахь шатны санхүүжилт болох 25.6 сая ЗТЭ-тэй тэнцэх хэмжээний 54.5 тэрбум төгрөг, гурав дахь шатны санхүүжилт болох 15.3 сая ЗТЭ-тэй тэнцэх хэмжээний 32.7 тэрбум төгрөг, дөрөв дэхь шатны санхүүжилт болох 15.3 сая ЗТЭ-тэй тэнцэх хэмжээний 32.7 тэрбум төгрөгийн Засгийн газрын үнэт цаасыг Монголбанк дахь ОУВС-ийн үнэт цаасны дансанд тус тус байршуулаад байна.

Мөн ОУВС-ийн “Стэнд-бай” хөтөлбөрийн хүрээнд Сангийн яам болон Монголбанкны хооронд 2009 оны 4 дүгээр сарын 3-ны өдөр байгуулсан Харилцан ойлголцлын санамж бичиг, Сангийн сайдын 2009 оны 7 дугаар сарын 6-ны өдрийн 162 тоот тушаалын дагуу ОУВС-аас ирүүлсэн нэхэмжлэхийн дагуу санхүүжилтүүдийн хөрөнгө нөөцлөн баталгаажуулсны төлбөр болон үйлчилгээний шимтгэлд 1.3 тэрбум төгрөгийг санхүүжүүллээ.

Засгийн газрын богино болон дунд хугацаат үнэт цаас /бонд/-ны он дамжсан үлдэгдэл 1.4 тэрбум төгрөг, буцаан төлбөрт 1.4 тэрбум төгрөгийг эзэмшигч ҮЦТТТХТөвд хуваарийн дагуу буцаан төлсөн байна.

ОРОН НУТГИЙН ТӨСВИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Орон нутгийн 2009 оны төсвийн гүйцэтгэлээр нийт орлого 283.1 тэрбум төгрөгт хүрч, орлогын бүрдүүлэлт 108.7 хувийн биелэлттэй, нийт зарлага 268.2 тэрбум төгрөгт хүрч, 98.7 хувийн гүйцэтгэлтэй гарч, урсгал тэнцэл 32.3 тэрбум, нийт тэнцэл 15.0 тэрбум төгрөгийн ашигтай гарсан байна.

Хүснэгт 68. Орон нутгийн төсвийн гүйцэтгэл /эдийн засгийн ангиллаар,сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙ ХУВЬ ЗӨРҮҮНИЙТ ОРЛОГО БА ТУСЛАМЖИЙН ДҮН 260,371.0 283,125.7 108.7 22,754.7

УРСГАЛ ОРЛОГО 243,500.0 267,168.9 109.7 23,668.9ТАТВАРЫН ОРЛОГО 217,455.3 237,214.0 109.1 19,758.7

Орлогын албан татвар 112,708.7 128,240.6 113.8 15,531.9Өмчийн татвар 10,844.5 11,154.6 102.9 310.1Дотоодын бараа, үйлчилгээний татвар 8,853.0 9,161.0 103.5 307.9Бусад татвар 85,049.1 88,657.9 104.2 3,608.8

ТАТВАРЫН БУС ОРЛОГО 26,044.7 29,955.0 115.0 3,910.2ХӨРӨНГИЙН ОРЛОГО 3,216.9 2,308.6 71.8 (908.3)ТУСЛАМЖИЙН ОРЛОГО 13,654.1 13,648.2 100.0 (5.9)

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 271,599.7 268,150.7 98.7 (3,449.0)УРСГАЛ ЗАРДАЛ 235,529.1 234,876.3 99.7 (652.7)

Бараа, үйлчилгээний зардал 99,529.6 103,827.9 104.3 4,298.3Зээлийн үйлчилгээний төлбөр 0.0 0.0 0.0 0.0Татаас ба шилжүүлэг 135,999.5 131,048.5 96.4 (4,951.0)

ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 36,070.6 33,274.4 92.2 (2,796.2)УРСГАЛ ТЭНЦЭЛ 7,971.0 32,292.6 0.4 24,321.7НИЙТ ТЭНЦЭЛ (11,228.7) 14,975.0 (0.1) 26,203.7АЛДАГДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛСЭН ЭХ ҮҮСВЭР: 11,228.7 -14,975.0 (133.4) (26,203.7)

Өмч хувьчлалын орлого 2,260.1 591.3 26.2 (1,668.8)    Харилцах дансны өөрчлөлт 8,968.5 -15,566.3 0.0 0.0

Орон нутгийн төсвийн орлогын биелэлт

Нийслэлийн хувь хүний орлогын албан татварын орлого 11.4 тэрбум, татварын бус орлого 2.0 тэрбум төгрөгөөр тус тус давж, улмаар нийт дүнгээр 13.2 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөгөөнөөс давж биелсэн.

Орхон аймгийн ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөрийн орлого 1.8 тэрбум, газрын төлбөрийн орлого 0.6 тэрбум, өмчийн татварын орлого 0.3 тэрбум төгрөгөөр тус тус давж, аймгийн дүнгээр 3.1 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөгөөнөөс давсан.

Өмнөговь аймгийн ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөрийн орлого 1.5 тэрбум, хувь хүний орлогын албан татварын орлого 0.3 тэрбум, татварын бус орлого 0.2 тэрбум төгрөгөөр тус тус төлөвлөгөөнөөс давж, аймгийн нийт дүнгээр 2.1 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөгөөнөөс давж биелсэн.

Төв аймгийн хувь хүний орлогын албан татварын орлого 0.3 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөгөөнөөс давж, ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөрийн орлого 2.1 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөгөөнөөс дутуу биелснээр тус аймгийн нийт орлого 1.8 тэрбум төгрөгөөр тасалдсан байна.

Орон нутгийн төсвийн зарлагын гүйцэтгэл

Нийт зарлага 268.2 тэрбум төгрөгт хүрч, 98.7 хувийн гүйцэтгэлтэй буюу 3.4 тэрбум төгрөгийн дутуу гүйцэтгэлтэй байгаа нь орон нутгаас улсын төсөвт төвлөрүүлэх шилжүүлгийг 5.2 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөгөөнөөс дутуу төвлөрүүлсэнтэй холбоотой байна. Булган аймаг 245.7 сая, Сүхбаатар аймаг 193.0 сая, Сэлэнгэ аймаг 1,979.1 сая, Төв аймаг 2,602.5 сая, Дархан-Уул аймаг 152.9 сая төгрөгөөр тус тус дутуу төвлөрүүлсэн байна. Булган, Сүхбаатар, Дархан-Уул аймгуудын Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлаас улсын төсөвт төвлөрүүлэх орлогын төлөвлөгөөг дээрх төвлөрүүлэхгүй байхаар Монгол Улсын 2009 оны төсвийн хуулийг зөрчсөн шийдвэрүүдийг гаргаж, улсын төсөвт төвлөрүүлэх орлогын төлөвлөгөөг тасалсан байна.

Орон нутгийн төсвийн зарлагыг улсын төсөвт төвлөрүүлэх шилжүүлгийг хассан дүнгээр авч үзвэл 1.7 тэрбум төгрөгөөр буюу 1.1 хувиар нийт зарлагын төлөвлөгөөг хэтрүүлсэн байна. Үүнд: Өмнөговь аймаг 1.1 тэрбум, Сүхбаатар, Төв аймгууд тус тус 1 тэрбум, Завхан, Орхон аймгууд тус тус 0.4 тэрбум төгрөгөөр хэтрүүлсэн бол Нийслэл хот 2.5 тэрбум төгрөгөөр хэмнэсэн байна.

Нийт тэнцэл

Орон нутгийн төсвийн нийт тэнцэл 15.0 тэрбум төгрөгийн ашигтай гарч, өмч хувьчлалын орлогоос 0.6 тэрбум төгрөг бүрдүүлэн орон нутгийн харилцах данс 15.6 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдсэн байна.

МОНГОЛ УЛСЫГ ХӨГЖҮҮЛЭХ САНГИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн 2009 оны хуулиар нийт орлого 133.0 тэрбум төгрөг төлөвлөгдсөнөөс 190.8 тэрбум төгрөгийн буюу 143.5 хувийн биелэлттэй гарсан. Үүнд зарим бүтээгдэхүүний үнийн өсөлтийн албан татвараар 129.7 тэрбум төгрөг төлөвлөгдсөнөөс 186.5 тэрбум төгрөгийн буюу 143.8 хувийн биелэлттэй, бусад орлого буюу хүүгийн орлогоор 3.3 тэрбум төгрөг төлөвлөгдсөнөөс хүүгийн орлогоор 3.9 тэрбум төгрөг, бусад орлогоор 0.4 сая төгрөг нийт 4.3 тэрбум төгрөгийн буюу 130.3 хувийн биелэлттэй гарлаа.

Хүснэгт 69. Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн гүйцэтгэл 2009 /эдийн засгийн ангиллаар,тэрбум төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

МӨНГӨН ХӨРӨНГИЙН ЭХНИЙ ҮЛДЭГДЭЛ - 310.5 ОРЛОГЫН НИЙТ ДҮН 133.0 190.8 143.5 (57.8)

Зарим бүтээгдэхүүний үнийн өсөлтийн албан татварын орлого

129.7 186.5 143.8 (56.8)

Хүүгийн орлого болон бусад 3.3 4.3 130.3 (1.0)ЗАРЛАГЫН НИЙТ ДҮН 287.4 262.3 91.3 25.1

Хөрөнгө оруулалтын зардал 179.5 160.7 89.5 18.8 Хүүхэд хөгжил хөтөлбөр 104.6 90.1 86.1 14.5 Үрийн буудай худалдан авсан - 5.5 (5.5)Үрийн буудайн хадгалалтын зардал 1.2 1.0 83.3 0.2 Бензин шатахуун хадгалалт тэвэрлэлтийн зардалд

2.1 5.0 238.1 (2.9)

Улсын төсвийн 2007 оны ашгийг шилжүүлэв 100.0 100.0 100.0 - Ханшийн зөрүү   17.3 (17.3)Төсвийн алдагдлыг нөхөх 219.6 219.6 100.0 - Урт хугацаат хөрөнгө оруулалтанд   3.0 (3.0)

МӨНГӨН ХӨРӨНГИЙН ЭЦСИЙН ҮЛДЭГДЭЛ   133.7

Зарим бүтээгдэхүүний үнийн өсөлтийн албан татварын 90.7 хувийг Эрдэнэт УҮГ-аас зэсийн үнийн өсөлтийн албан татварын орлогоор төвлөрүүлсэн 169.1 тэрбум, үлдэх 9.3 хувийг бусад аж ахуйн нэгж хувь хүмүүсээс төвлөрүүлсэн алтны үнийн өсөлтийн албан татварын орлого эзэлж байна.

2009 онд Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн эрсдлийн сангийн хөрөнгөөс нийт 65.0 тэрбум төгрөг, үүнээс 25.0 тэрбум төгрөгийг Монгол шуудан, Худалдаа хөгжлийн банкуудад, 15.0 тэрбум төгрөгийг Төрийн банк/хуучнаар Зоос банк/-д хадгаламж хэлбэрээр байршуулж, 3.9 тэрбум төгрөгийн хүүгийн орлого төвлөрүүлсэн. Үүнээс тайлант онд Монгол шуудан банк 25.0 тэрбум төгрөг, Төрийн банк 12.0 тэрбум төгрөгийн хадгаламжуудыг гэрээний дагуу буцаан төвлөрүүлсэн. Төрийн банкинд байршуулсан хадгаламжийн 3.0 тэрбум төгрөгийг Төрийн банкны дүрмийн сангийн хэмжээг нэмэгдүүлэхээр үлдээсэн болно. Худалдаа хөгжлийн банк 25.0 тэрбум төгрөгийн хадгаламжийг гэрээний дагуу 2010 оны 1 дүгээр сард төлсөн.

Сангийн нийт зарлага287.4 тэрбум төгрөг төлөвлөгдсөнөөс 262.3 тэрбум төгрөгийн буюу 91.3 хувийн гүйцэтгэлтэй гарлаа.

Үүнд хөрөнгө оруулалтын зардалд 179.5 тэрбум төгрөг төсөвлөгдсөнөөс 160.7 тэрбум төгрөг буюу 89.5 хувийн,хүүхдийн мөнгөний хөтөлбөрөөр 104.6 тэрбум төгрөг төсөвлөгдсөнөөс 90.1 тэрбум төгрөгийн буюу 86.1 хувийнгүйцэтгэлтэй гарсан.

Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгийн зарим хэсгийг хүнсний буудайн нөөц хэлбэрээр байршуулах тухай Улсын Их хурлын 2008 оны 42 дугаар тогтоол, Засгийн газрын 2008 оны 58 дугаар тогтоолын дагуу 2008 онд Онцгой байдлын ерөнхий газраар дамжуулан 8.2 тэрбум төгрөг, Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангаар дамжуулан 23.9 тэрбум төгрөг нийт 32.1 тэрбум төгрөгийн үрийн буудайг худалдан авсан бол 2009 онд “МУХСанд нөөц хэлбэрээр нэмж байршуулах хүнсний буудай худалдан авах тухай” Засгийн газрын 2009 оны 363 дугаар тогтоолын дагуу 5.5 тэрбум төгрөгийн үрийн буудай нэмж худалдан авч, тээвэрлэлт хадгалалтын зардалд 1.0 тэрбум төгрөгийн санхүүжилтийг олгосон.

Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн эх үүсвэрээс худалдан авсан 80,888 тонн үрийн буудай Хөтөл, Сэлэнгэ, Хархорин, Булган, Дархан хотод тус тус байршиж байна./Засгийн газрын 2008 оны 58-р тогтоолоор батлагдсан “Монгол Улсыг хөгжүүлэх санд нөөц хэлбэрээр байршуулах хүнсний буудайн хэмжээг тогтоох, худалдан авах, борлуулах, хадгалах үйл ажиллагааг зохицуулах журмын 5-д хүнсний буудайг худалдан авах болон борлуулах үйл ажиллагааны зардлыг буудай худалдан авах үнэнд шингээж, МУХСангаас зарцуулсан хөрөнгийг бүрэн хэмжээгээр буцаан төвлөрүүлэх зарчим баримтлана, журмын18-д нөөцийн буудайг шинжлэх, цэвэрлэх, агуулахад хүргэх зардлыг буудай нийлүүлсэн аж ахуй нэгж, байгууллага, иргэн хариуцна, мөн буудайг сэлгэх, хадгалахтай холбогдон гарах зардлыг буудай худалдан авах үнэнд оруулан тооцно гэж заасны дагуу үрийн буудай худалдан авах, хадгалалт тээвэрлэлтийн зардлыг санхүүжүүлсэн ба нийт 38.6 тэрбум төгрөгийн өртөгтэй үрийн буудайн нөөц байна./

Улсын Их хурлын 2008 оны 48 дугаар тогтоолын дагуу 49.3 тэрбум төгрөгийн шатахуун худалдан авч 28,128.2 тн шатахууныгГазрын тосны газартай гэрээ байгуулсан аж ахуй нэгжүүдийн шатахууны саванд хадгалж, хадгалалтын зардалд 2009 онд 5.0 тэрбум төгрөгийн санхүүжилтийг олгосон.

Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн тухай хуулийн 3.2.2-т заасны дагуу Монгол Улсын 2007 оны төсвийн ашгийн үлдэгдэл 100.0 тэрбум төгрөгийгулсын төсвөөс МУХСанд олгосон.Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн 2009 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн 6 дугаар зүйлд заасны дагуу давагдашгүй хүчин зүйлийн улмаас үүссэн төсвийн орлогын дутагдлыг нөхөх эх үүсвэрээс Монгол Улсын 2009 оны төсвийн алдагдлыг санхүүжүүлэх эх үүсвэрт зориулан 219.6 тэрбум төгрөгийг МУХС-гаас улсын төсөвт олгосон байна.

Хүснэгт 70. Монгол Улсыг Хөгжүүлэх сангийн эх үүсвэрээс санхүүжүүлсэн хөрөнгө оруулалтын зардал 2009 /Ерөнхийлөн захирагчдаар, сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

Аймагнийслэлийнзасагдарга 12,567.0 11,903.5 94.7 663.5 Батланхамгаалахынсайд 633.6 633.6 100.0 - Боловсрол, соёл, шинжлэхухаанысайд 2,260.1 2,260.1 100.0 - Замтээвэр, барилгахотбайгуулалтынсайд 72,293.0 61,239.1 84.7 11,053.9 МонголУлсынтэргүүншадарсайд 3,300.0 3,282.6 99.5 17.4 Монгол Улсынерөнхийсайд 23.3 23.3 100.0 - Монгол Улсын Иххурлынтамгынгазрынерөнхийнарийнбичгийндарга

577.3 577.3 100.0 -

Монгол Улсыншадарсайд 1,744.8 1,734.3 99.4 10.5 Нийгмийнхамгаалал, хөдөлмөрийнсайд 21,134.7 21,114.1 99.9 20.6 Сангийнсайд 3,244.7 3,193.1 98.4 51.6 Хүнс, хөдөө ажахуй, хөнгөнүйлдвэрийнсайд 30,300.0 27,737.9 91.5 2,562.1 Хуульзүй, дотоодхэргийнсайд 647.9 647.9 100.0 - Шүүхийнерөнхийзөвлөлийндарга 128.5 128.4 99.9 0.1 Эрүүлмэндийнсайд 1,184.5 1,183.1 99.9 1.4 Эрдэсбаялаг, эрчимхүчнийсайд 29,462.0 25,046.2   4,415.8

НИЙТХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЗАРДЛЫН ДҮН 179,501.4 160,704.5 89.5 18,796.9

Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгө оруулалтаар 2009 онд шинээр эхлэх барилга байгууламж, төсөл, арга хэмжээний тендер шалгаруулалтын дүнд нийт 18.8 тэрбум төгрөгийн хэмнэлт гарсан байна.

Энэхүү хэмнэлтийн 11.1 тэрбум төгрөг буюу 59.0 хувийг Зам тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайдын багц, 2.6 тэрбум төгрөг буюу 13.8 хувийг Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдын багц, 4.4 тэрбум төгрөг буюу 23.4 хувийг Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайдын багц, үлдэх 3.8 хувийг бусад сайдын багцын хөрөнгө оруулалтын зардлын санхүүжилтийн хэмнэлт бүрдүүлж байна.

Авто зам, эрчим хүч, барилгын салбарт төсвийн хөрөнгө оруулалтаар ажил, үйлчилгээ гүйцэтгэж байгаа компаниудын санхүүгийн хүндрэлтэй байдлыг хөнгөвчлөх, барилгын салбарын зогсонги байдлыг арилгах үүднээс 2008 онд үүссэн барилгын гол нэрийн материалын үнийн өсөлт, тээврийн болон барилгын ажилчдын цалингийн тарифын өсөлтөөс бий болсон үнийн зөрүүг нөхөхөд нийт 12.8 тэрбум төгрөгийн санхүүжилтийг олгосон.

Ахмад дайчдад орон сууцны дэмжлэг үзүүлэх зорилгоор 21.1 тэрбум төгрөгийн санхүүжилт олгож, нийт 610 ахмад дайчдыг орон сууцаар хангав.

Оны эхэнд тус сан нь 310.5 тэрбум төгрөгийн мөнгөн хөрөнгийн үлдэгдэлтэй байсан бол оны эцсээр 133.7 тэрбум төгрөгийн үлдэгдэлтэй гарлаа.

НИЙГМИЙН ДААТГАЛЫН САНГИЙН ГҮЙЦЭТГЭЛ

Нийгмийн даатгалын сангийн орлого

Нийгмийн даатгалын санд 2009 онд 326,458.6 сая төгрөгийн орлоготөвлөрүүлсэн нь төлөвлөгөөнөөс 3.4хувиар давсан байна.

Хүснэгт 71. НДС-ын орлого /сая төгрөгөөр/

д/д Орлогын төрөл Төлөвлөгөө Гүйцэтгэл Хувь

1 Заавал даатгуулагчаас төлөх шимтгэл 296,734.4 298,245.0 100.5 2 Сайн дурын даатгуулагчаас төлөх шимтгэл 5,567.2 9,416.6 169.1 3 Төр хариуцах даатгуулагчийн эрүүл мэндийн шимтгэл 8,094.3 8,094.3 100.0

4 Нөхөн олговор авагчийн нийгмийн даатгалын шимтгэл

39.2 39.2 100.0

5 Алданги торгуулийн орлого

5,194.0

480.7

205.3 6 Хүүгийн орлого 7,526.6

7 Бараа борлуулалтын орлого 98.9

8 Бусад орлого 2,557.3

  Дүн 315,629.1 326,458.6 103.4

Нийгмийн даатгалын сангийн 2009 оны төсвийн тухай хуульд заасны дагуу 1995 оноос өмнө тэтгэвэр тогтоолгосон иргэд болон цэргийн тэтгэвэрт улсын төсвөөс 145,930.3 сая төгрөг олгосон.

Хүснэгт 72. Нийгмийн даатгалын сангийн орлогын төлөвлөгөөний биелэлт /сан тус бүрээр, сая төгрөгөөр/

д/д Үзүүлэлт Төлөвлөгөө Гүйцэтгэл Хувь Зөрүү

1 Тэтгэвэр 196,940.6 199,149.9 101.1 (2,209.3)

2 Тэтгэмж 14,160.3 15,036.6 106.2 (876.3)

3 Эрүүл мэнд 70,576.9 72,548.7 102.8 (1,971.8)

4 ҮОМШӨ 20,250.0 23,949.0 118.3 (3,699.0)

5 Ажилгүйдэл 13,701.3 15,774.4 115.1 (2,073.1)

ДҮН 315,629.1 326,458.6 103.4 (10,829.5)

Нийгмийн даатгалын сангийн зарлага

Нийгмийн даатгалын сангийн 2009 оны зардлыг сан тус бүрээр нь авч үзвэл дараах байдалтай байна.

Хүснэгт 73. Нийгмийн даатгалын сангийн зарлагын төлөвлөгөөний биелэлт /сан тус бүрээр, сая төгрөгөөр/

д/д Нийгмийн даатгалын сан Төлөвлөгөө Гүйцэтгэл Зөрүү Хувь

1 Тэтгэвэрийн даатгалын сан 343,292.1 340,094.3 3,197.8 99.1

2 Тэтгэмжийн даатгалын сан 22,028.0 21,798.6 229.4 99.0

3 Эрүүл мэндийн даатгалын сан 60,704.4 59,295.3 1,409.1 97.7

4 ҮОМШӨ-ний даатгалын сан 17,194.9 15,898.7 1,296.2 92.5

5 Ажилгүйдлын даатгалын сан 9,698.2 6,705.3 2,992.9 69.1

  ДҮН 452,917.6 443,792.2 9,125.4 98.0

Тэтгэврийн даатгалын сангаас 2008 онooс 2009 он хүртэл /жилийн/ хугацаанд өндөр насны тэтгэвэр авагчид 3280-р өссөн, шинээр тэтгэвэр тогтоолгосон иргэдийн тэтгэвэр өндөр тогтоогдож байгаа нь зардал нэмэгдэхэд нөлөөлж байна.

Жирэмсэн болон амаржсан эхийн тэтгэмжийн нэмэгдлийн 27 хувь нь тэтгэмж авагчдын тооны өсөлтөөс, 73 хувь нь дундаж тэтгэмж нэмэгдсэнтэй холбоотой байна.

Нийгмийн даатгалын сангийн бусад зардлын хэтрэлт дараах шалтгаантай байна. Үүнд:

Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуулинд зааснаар Нийгмийн даатгалын байгууллага тэтгэврийн болон үйлдвэрлэлийн осол мэргэжлээс шалтгаалсан өвчний даатгалын сангаас тэтгэврийг арилжааны банкаар дамжуулан сар бүр олгодог боловч үйлчилгээний хураамжийг зөвхөн тэтгэврийн даатгалын сангаас зарцуулахаар төлөвлөсөн. Түүнчлэн шимтгэлийн орлогыг цаг хугацаанд нь хуримтлуулах, тэтгэмж, төлбөрийн бэлэн бус зарлагын гүйлгээ хийлгэх, сангийн харилцах данс хөтөлсний хураамжийг Банкны тухай хуулинд зааснаар төлдөг. Гэхдээ банкны хадгаламжийн зардлыг тусгаагүй болно.

Хууль, тогтоомжийн дагуу шимтгэлийн өрийг бааргдуулсан шийдвэр гүйцэтгэгчийн урамшуулалыг сангаас Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэлийн алба суутган авсан зэрэг төлөвлөгдөөгүй зардал гарсантай холбоотой байна.

Нийгмийн даатгалын салбарын хэмжээнд 2009 онд 452,917.6 сая төгрөг төсөвлөснөөс 443,792.2сая төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарч нийт батлагдсан төсвийг 9,125.4 сая төгрөгөөр хэмнэсэн үзүүлэлттэй гарсан байна.

Хүснэгт 74. Нийгмийн даатгалын сан /сая төгрөгөөр/

ҮЗҮҮЛЭЛТ ТӨЛ ГҮЙЦ ХУВЬ ЗӨРҮҮ1 2 3 4=3/2 5=2-3

НИЙТ ЗАРЛАГА БА ЦЭВЭР ЗЭЭЛИЙН ДҮН 452,917.6 443,792.2 98.0 9,125.4 НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 452,917.6 443,792.2 98.0 9,125.4 УРСГАЛ ЗАРДЛЫН ДҮН 449,917.6 441,111.9 98.0 8,805.7 Бараа үйлчилгээний зардал 9,189.1 9,010.8 98.1 178.3 Цалин хөлс 5,882.3 5,780.5 98.3 101.8 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 1,277.6 1,128.5 88.3 149.1 Бараа үйлчилгээний бусад зардал 2,029.2 2,101.8 103.6 (72.6) Татаас ба урсгал шилжүүлэг 440,728.5 432,101.1 98.0 8,627.4 ХӨРӨНГИЙН ЗАРДАЛ 3,000.0 2,680.3 89.3 319.7ЗАРДЛЫГ САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР 452,917.6 472,388.9 104.3 (19,471.3)

ЭМД-аас санхүүжих 58,434.0 57,704.9 98.8 729.1Нийгмийн даатгалын сангаас санхүүжих 248,322.1 268,092.4 108.0 (19,770.3)Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 231.2 661.3 286.0 (430.1)Төсвөөс санхүүжих 145,930.3 145,930.3 100.0 -

Нийгмийн даатгалын байгууллагууд 2009 онд 9,317.2 сая төгрөг зарцуулахаар батлагдснаас гүйцэтгэлээр 9,266.7 сая төгрөг зарцуулж батлагдсан төсвийг 50.5 сая төгрөгөөр хэмнэсэн байна.

Хүснэгт 75. Нийгмийн даатгалын байгууллагын зардал /сая төгрөгөөр/

д/д Үзүүлэлт Нийгмийн даатгалын байгууллагуудтөлөвлөгөө гүйцэтгэл зөрүү

1 Цалин 5,882.3 5,780.5 101.8

2 Нийгмийн даатгалын шимтгэл 654.0 625.0 29.0

3 Бараа үйлчилгээний зардал 1,794.0 1,687.4 106.6

4 Нэг удаагийн тэтгэмж 986.9 1,173.8 -186.9

  Нийт дүн 9,317.2 9,266.7 50.5

Нийгмийн даатгалын байгууллагуудад 2009 онд хөрөнгө оруулалтын төсөв 3,000.0 сая төгрөг батлагдсанаас 2,680.3 сая төгрөгийн гүйцэтгэлтэй гарчээ.

Нийслэлийн Чингэлтэй дүүргийн НДХ-ийн албан конторын барилгын ажлыг гүйцэтгээгүй, Нийгмийн даатгалын ерөнхий газар автомашин худалдаж аваагүй зэрэг төлөвлөгөөт хөрөнгө оруулалтын ажил хийгдээгүйгээс нийт дүнгээрээ 319.7 сая төгрөгөөр хэмнэгдсэн байна.

НИЙТ ТЭНЦЭЛ, САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ЭХ ҮҮСВЭР

Тайлант үед Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн урсгал тэнцэл 184.5 тэрбум төгрөгийн ашигтай, нийт тэнцэл 342.6 тэрбум төгрөгийн алдагдалтай, улсын төсвийн урсгал тэнцэл 155.2 тэрбум, нийт тэнцэл 314.7 тэрбум төгрөгийн алдагдалтай гарсан байна.

График 13. Улсын төсвийн нийт ба урсгал тэнцэл

2004 2005 2006 2007 2008 2009

(400.00)

(300.00)

(200.00)

(100.00)

-

100.00

200.00

300.00

400.00

500.00

Урсгал тэнцэл Нийт тэнцэл

Улсын төсвийн нийт алдагдлыг дараах эх үүсвэрээс санхүүжүүллээ. Үүнд: 1. “Монгол Улсыг хөгжүүлэх сангийн 2009 оны төсвийн тухай” хуулийн 6 дугаар зүйлд

заасны дагуу МУХС-гаас улсын төсөвт шилжүүлсэн 219.6 тэрбум төгрөг,2. ОУВСангийн “Стэнд бай” хөтөлбөрийн хүрээнд донор болон хандивлагч улс орнуудын

зээл 200.1 тэрбум төгрөг, 3. Төсвийн алдагдлыг санхүүжүүлэх Засгийн газрын бондын эх үүсвэрээс бүрдүүлсэн 170.0

тэрбум төгрөг тус тус болно.

МОНГОЛ УЛСЫН ЗАСГИЙН ГАЗАР

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН 2009 ОНЫ САНХҮҮГИЙННЭГТГЭСЭН ТАЙЛАН

Монгол Улсын “Төсвийн байгууллагын удирдлага, санхүүжилтийн тухай” хуулийн 37.1 дүгээр зүйлд ”Санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага нэгдсэн төсвийн гүйцэтгэл болон Засгийн газрын жилийн эцсийн санхүүгийн нэгтгэсэн тайланг нягтлан бодох бүртгэлийн олон улсын стандартаар гаргана“ гэж заасны дагуу Засгийн газрын 2009 оны жилийн эцсийн санхүүгийн нэгтгэсэн тайланг бэлтгэн гаргав.

Засгийн газрын санхүүгийн нэгтгэсэн тайлангийн зорилгоЗасгийн газрын санхүүгийн нэгтгэсэн тайлангийн зорилго нь Засгийн газрын хяналтанд

байгаа бүх хөрөнгө, эх үүсвэр, өр төлбөрийг багтаасан санхүүгийн нэгдсэн дүн, Засгийн газрын хүлээсэн үүрэг, хариуцлагын биелэлтийн талаархи үнэн зөв мэдээллийг сонгогчид, олон нийтэд хүргэх явдал юм.

Засгийн газрын санхүүгийн нэгтгэсэн тайлангийн нэгтгэлд Засгийн газрын хяналтанд байдаг бүх байгууллагууд хамрагдана. Үүнд: Төсвийн ерөнхийлөн захирагч нарын хяналтанд байдаг бүх төсөвт байгууллага, төрийн сан, төрийн өмчит аж ахуйн нэгж, хандивлагч орон, олон улсын санхүүгийн байгууллагуудаас Засгийн газрын шугамаар авч, ашиглаж буй зээлийн болон буцалтгүй тусламжийн хөрөнгөөр тухайн төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн төсвийн багцын хүрээнд хэрэгжиж байгаа төсөл, сангууд орно.

Санхүүгийн нэгтгэсэн тайлангийн бүтэц

Засгийн газрын 2009 оны санхүүгийн нэгтгэсэн тайлан нь дараах бүрэлдэхүүн хэсэгтэй болно. Үүнд : А. Үндсэн тайлан:

1. Засгийн газрын санхүүгийн байдлын нэгтгэсэн тайлан2. Засгийн газрын үйл ажиллагааны үр дүнгийн нэгтгэсэн тайлан3. Засгийн газрын мөнгөн гүйлгээний нэгтгэсэн тайлан4. Засгийн газрын өмчийн өөрчлөлтийн нэгтгэсэн тайлан

Б. Байгууллагын төрлөөрх санхүүгийн нэгтгэсэн тайлан 1. Байгууллагын төрлөөрх санхүүгийн байдлын нэгтгэсэн тайлан2. Байгууллагын төрлөөрх үйл ажиллагааны үр дүнгийн нэгтгэсэн тайлан3. Байгууллагын төрлөөрх мөнгөн гүйлгээний нэгтгэсэн тайлан

В. Санхүүгийн нэгтгэсэн тайлангийн тайлбар, тодруулгаТайлбар: 1. Байгууллагын төрлөөрх санхүүгийн нэгтгэсэн тайланг бүх төсвийн ерөнхийлөн захирагчид,

төрийн сан, төсөл, сан болон 100 хувийн төрийн болон орон нутгийн өмчит аж ахуйн нэгж, байгууллагын 2009 оны санхүүгийн тайлангийн нэгтгэлийн дүнг тус тусад нь баганаар харуулах байдлаар бэлтгэлээ.

2. Улс, орон нутгийн төсөв ба төсөвт байгууллагын санхүүгийн тайлангийн зарим шаардлагатай үзүүлэлтийн тайлбарыг санхүүгийн тайлангийн тодруулгад оруулсан.

Баримтласан нягтлан бодох бүртгэлийн бодлого

Засгийн газрын санхүүгийн нэгтгэсэн тайланг нягтлан бодох бүртгэлийн аккруэл сууриар бэлтгэн гаргахын тулд нэгтгэлд хамрагдсан байгууллагуудын дараах мэдээллийг ашиглалаа. Үүнд:

1. Төсвийн ерөнхийлөн захирагчдын санхүүгийн нэгтгэсэн тайлан2. Төрийн сангийн тайлан3. Төрийн болон орон нутгийн өмчит аж ахуйн нэгж, байгууллагын санхүүгийн тайлан

Арга зүй

Засгийн газрын санхүүгийн нэгтгэсэн тайланг бэлтгэхэд Улсын секторын нягтлан бодох бүртгэлийн олон улсын стандарт /УСНББОУС/-уудыг удирдамж болгон мөрдөв.

УСНББОУС-ын шилжилтийн нөхцлийг мөрдөж байгаа тул 2009 оны жилийн эцсийн санхүүгийн нэгтгэсэн тайланг бэлтгэхдээ Сангийн сайдын 2006 оны 32 тоот тушаалаар батлагдсан “Төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн болон Засгийн газрын санхүүгийн нэгтгэсэн тайланг бэлтгэж гаргах аргачлал”-ыг баримтлав.

Шилжилтийн нөхцөл

Монгол Улсын Засгийн газар УСНББОУС-д заасан шилжилтийн нөхцлүүдийг 2014 оны 12 сарын 31-ныг хүртэл мөрдөж буй тул энэхүү санхүүгийн нэгтгэсэн тайланг дараах байдлаар бэлтгэв.

1. Засгийн газрын хяналтанд байгаа бүх байгууллагыг бүрэн хамруулж чадаагүй байгаа. Тухайлбал, хамтарсан үйлдвэр болон хараат компаний санхүүгийн тайланг нэгтгээгүй.

2. УСНББОУС 6 “Нэгтгэсэн санхүүгийн тайлан ба хяналтанд байгаа байгууллагын нягтлан бодох бүртгэл” стандартын 58 дугаар заалтын дагуу ТЕЗ-дын хооронд гарсан ажил гүйлгээний бүх давхардлыг бүрэн цэвэрлээгүй болно.

3. УСНББОУС 17 “Үндсэн хөрөнгө”-ийн стандартын дагуу үндсэн хөрөнгөд элэгдэл байгуулсан.

4. Санхүүгийн нэгтгэсэн тайлангийн тодруулга нь УСНББОУС-ын шаардлагыг бүрэн хангаагүй болно. Тухайлбал, холбоотой талуудын тодруулга, болзошгүй өр төлбөр зэргийг тодруулахад шаардлагатай суурь мэдээлэл байхгүй учраас эдгээр зүйлсийг тодруулгад оруулаагүй.

Мөнгөний нэгж

Засгийн газрын санхүүгийн нэгтгэсэн тайланг Монгол Улсын мөнгөний нэгж төгрөгөөр илэрхийлэв. Санхүүгийн нэгтгэсэн тайлан болон тодруулга тайланг сая төгрөгөөр илэрхийлсэн болно.

Товчилсон үгийн жагсаалтАХБ Азийн хөгжлийн банкААНБ Аж ахуйн нэгж байгууллагаБНХАУ Бүгд Найрамдах Хятад Ард УлсБӨБА Банкны өр барагдуулах албаДБ Дэлхийн банкЗГ Засгийн газарЗГСНТ Засгийн газрын санхүүгийн нэгтгэсэн тайланМУХС Монгол Улсыг хөгжүүлэх санМИАТ Монголын иргэний агаарын тээвэрМҮХАҮТ Монголын үндэсний худалдаа аж үйлдвэрийн тэнхимНББ Нягтлан бодох бүртгэлНДС Нийгмийн даатгалын санНХС Нордик хөгжүүлэх санОУВС Олон улсын валютын санОХУ Оросын Холбооны УлсОССК Орон сууцны санхүүжилтийн корпорациСЯ Сангийн яамТЕЗ Төсвийн ерөнхийлөн захирагчТБУСТХ Төсвийн байгууллагын удирдлага, санхүүжилтийн тухай хуульТӨҮГ Төрийн өмчит үйлдвэрийн газарУИХ Улсын Их ХуралУСНББОУС Улсын секторын нягтлан бодох бүртгэлийн олон улсын стандартҮАГ Үндэсний аудитын газарХААХОУС Хөдөө аж ахуйг хөгжүүлэх олон улсын санХБНГУ Холбооны Бүгд Найрамдах Герман Улс

САНХҮҮГИЙН БАЙДЛЫН ТАЙЛАН

(сая төгрөгөөр)

Д/д  ҮЗҮҮЛЭЛТ ЭЦСИЙН ҮЛДЭГДЭЛ

1 Мөнгөн хөрөнгө 1,071,002.9

2 Богино хугацаат хөрөнгө оруулалт 5,458.4

3 Авлага 751,532.0

4 Урьдчилгаа 161,813.9

5 Бараа материал 485,182.1

6 Нөөц 43,409.3

7 ЭРГЭЛТИЙН ХӨРӨНГИЙН ДҮН 2,518,398.6

8 Урт хугацаат хөрөнгө оруулалт 1,732,246.5

9 Үндсэн хөрөнгө 4,520,306.9

9.1 Биет хөрөнгө 4,508,930.1

9.2 Биет бус хөрөнгө 11,376.8

10 НИЙТ ХӨРӨНГИЙН ДҮН 8,770,952.0

11 Богино хугацаат өр төлбөр 1,200,610.7

11.1 Богино хугацаат үнэт цаас 638,728.9

11.2 Богино хугацаат зээлийн өглөг 30,800.6

11.3 Өглөг 412,781.7

11.4 Урьдчилж орсон орлого 118,299.5

12 УРТ ХУГАЦААТ ӨР, ТӨЛБӨР 3,745,039.1

12.1 Урт хугацаат үнэт цаас 135,524.9

12.2 Урт хугацаат зээл 3,609,514.2

13 НИЙТ ӨР ТӨЛБӨРИЙН ДҮН 4,945,649.8

14 Засгийн газрын хувь оролцоо 3,825,302.2

15 ЦЭВЭР ХӨРӨНГӨ/ӨМЧИЙН ДҮН 3,825,302.2

16 ӨР ТӨЛБӨР, ЦЭВЭР ХӨРӨНГӨ/ӨМЧИЙН ДҮН 8,770,952.0

ҮР ДҮНГИЙН ТАЙЛАН

(сая төгрөгөөр)

Д/д ҮЗҮҮЛЭЛТ Тайлант он

1 Татварын орлого 1,354,986.11.1 Орлогын албан татвар 333,643.81.2 Өмчийн татвар 11,021.91.3 Бараа, үйлчилгээний албан татвар 707,806.11.4 Олон улсын худалдаа, ажил гүйлгээний татвар 115,987.51.5 Бусад татвар, төлбөр, хураамж 186,526.82 Нийгмийн даатгалын хураамж 300,557.13 Тусламж, санхүүжилтийн орлого 88,185.3

3.1 Олон улсын байгууллагын тусламж 51,906.23.2 Засгийн газрын бусад түвшнээс авах тусламж санхүүжилт 36,279.14 Татварын бус орлого 808,251.55 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ОРЛОГЫН ДҮН (I) 2,551,980.06 Ажиллагсдын зардал 738,410.3

6.1 Үндсэн болон нэмэгдэл цалин 674,766.76.2 Нийгмийн хамгааллын шимтгэл 63,643.67 Урсгал зардал 1,017,110.8

7.1 Бараа үйлчилгээний урсгал зардал 602,170.07.2 Хөтөлбөр арга хэмжээний зардал 414,940.88 Хөрөнгө оруулалт, үндсэн хөрөнгийн ашиглалт 246,749.49 Хүүгийн зардал 38,280.110 Татаас 42,333.211 Тусламж, шилжүүлэг 62,983.212 Нийгмийн хамгааллын зардал 569,530.513 Бусад зардал 22,740.914 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ЗАРДЛЫН ДҮН (II) 2,738,138.415 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ҮР ДҮН (III)=(I)-(II) (186,158.4)16 Үйл ажиллагааны бус орлогын дүн 48,246.617 Үйл ажиллагааны бус зардлын дүн 86,430.518 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ НИЙТ ҮР ДҮН (IV) (224,342.3)

МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭНИЙ ТАЙЛАН(сая төгрөгөөр)

Д/д ҮЗҮҮЛЭЛТ Тайлант он1 Татварын орлого 1,354,986.1

1.1 Орлогын албан татвар 333,643.8

1.2 Өмчийн татвар 11,021.9

1.3 Бараа, үйлчилгээний албан татвар 707,806.1

1.4 Олон улсын худалдаа, ажил гүйлгээний татвар 115,987.5

1.5 Бусад татвар, төлбөр, хураамж 186,526.8

2 Нийгмийн даатгалын хураамж 315,755.9

3 Тусламж, санхүүжилтийн орлого 82,166.8

3.1 Олон улсын байгууллагын тусламж 50,538.7

3.2 Засгийн газрын бусад түвшнээс авах тусламж санхүүжилт 31,628.1

4 Татварын бус орлого 1,560,958.0

4.1 Өмчийн орлого 241,500.3

4.2 Бараа, үйлчилгээний борлуулалт 1,250,408.9

4.3 Торгууль, шимтгэл 32,061.0

4.4 Өмч хувьчлалын орлого 2,116.6

4.5 Татварын бус бусад орлого 34,871.2

5 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ МӨНГӨН ОРЛОГЫН ДҮН (I) 3,313,866.8

6 Ажиллагсдын зардал 807,016.0

6.1 Үндсэн болон нэмэгдэл цалин 729,735.6

6.2 Нийгмийн хамгааллын шимтгэл 77,280.4

7 Урсгал зардал 1,521,645.8

7.1 Бараа үйлчилгээний урсгал зардал 1,108,398.2

7.2 Хөтөлбөр арга хэмжээний зардал 413,247.6

8 Хүүгийн зардал 55,925.7

9 Татаас 44,733.1

10 Тусламж, шилжүүлэг 55,794.4

10.1 Олон улсын гишүүний татвар, хандив 1,581.3

10.2 Засгийн газрын бусад түвшний нэгжүүдэд олгосон 54,213.1

11 Нийгмийн хамгааллын зардал 604,883.3

12 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ МӨНГӨН ЗАРДЛЫН ДҮН (II) 3,089,998.3

13 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ЦЭВЭР МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭ (III)=(I)-(II) 223,868.5

14 ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН МӨНГӨН ОРЛОГЫН ДҮН (IV) 694,406.5

15 ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН МӨНГӨН ЗАРДЛЫН ДҮН (V) 768,182.2

16 ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЦЭВЭР МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭ (73,775.7)

17 САНХҮҮГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ЦЭВЭР МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭНИЙ ДҮН 122,546.2

18 НИЙТ ЦЭВЭР МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭ 272,639.0

19 Мөнгө, түүнтэй адилтгах хөрөнгийн эхний үлдэгдэл 798,363.9

20 Мөнгө, түүнтэй адилтгах хөрөнгийн эцсийн үлдэгдэл 1,071,002.9

ӨМЧИЙН ӨӨРЧЛӨЛТИЙН ТАЙЛАН

(сая төгрөгөөр)

Д/д ҮЗҮҮЛЭЛТ Тайлант он

1 Цэвэр хөрөнгө/өмчийн эхний үлдэгдэл2 Бодлогын өөрчлөлт алдааны залруулга3 Тайлант үеийн цэвэр ашиг (алдагдал) (697,926.4)

4 Тайлант үед хандивласан капитал5 Тайлант үед эргүүлэн татсан капитал6 Ногдол ашиг7 Тохируулагдаагүй ажил гүйлгээний нөлөө 8 Бусад 17,237.6

9 Хуримтлагдсан үр дүн (224,342.3)

10 Засгийн газрын оруулсан капитал 2,950,788.5

11 Дахин үнэлгээний зөрүү 1,779,544.8

12 Цэвэр хөрөнгө/өмчийн эцсийн үлдэгдэл 3,825,302.2

САНХҮҮГИЙН БАЙДЛЫН ТАЙЛАН

(сая төгрөгөөр)

Д/д ҮЗҮҮЛЭЛТ Төсөвт байгууллагаТөрийн

сан /улсын төсөв/

Төсөл, сан Төрийн болон орон нутгийн өмчит Нэгтгэсэн дүн

1 Мөнгөн хөрөнгө 87,071.5 544,216.9 379,510.0 60,204.5 1,071,002.92 Богино хугацаат хөрөнгө оруулалт 3,100.0 2,358.3 5,458.33 Авлага 89,524.8 89,226.9 330,717.9 242,062.4 751,532.04 Урьдчилгаа 3,108.6 136,165.9 22,539.4 161,813.95 Бараа материал 252,656.7 126,077.7 106,447.7 485,182.16 Нөөц 43,409.3 43,409.3

7 ЭРГЭЛТИЙН ХӨРӨНГИЙН ДҮН 475,770.9 633,443.8 975,571.5 433,612.3 2,518,398.5

8 Урт хугацаат хөрөнгө оруулалт 1,732,246.5 1,732,246.5

9 Үндсэн хөрөнгө 2,933,360.1 51,065.2 1,535,881.6 4,520,306.9

9.1 Биет хөрөнгө 2,929,160.7 50,962.9 1,528,806.5 4,508,930.19.2 Биет бус хөрөнгө 4,199.4 102.3 7,075.1 11,376.8

10 НИЙТ ХӨРӨНГИЙН ДҮН 3,409,131.0 2,365,690.3 1,026,636.7 1,969,493.9 8,770,951.9

11 Богино хугацаат өр, төлбөр 100,480.5 650,810.2 109,691.2 339,628.8 1,200,610.711.1 Богино хугацаат үнэт цаас 638,728.9 638,728.911.2 Богино хугацаат зээлийн өглөг 503.6 6,967.8 966.3 22,362.8 30,800.511.3 Өглөг 28,810.9 5,113.5 103,489.4 275,367.9 412,781.711.4 Урьдчилж орсон орлого 71,166.0 5,235.5 41,898.1 118,299.612 Урт хугацаат өр, төлбөр 8,765.1 2,853,650.1 201,500.2 681,123.8 3,745,039.2

12.1 Урт хугацаат үнэт цаас 108,418.9 27,106.0 135,524.912.2 Урт хугацаат зээл 8,765.1 2,745,231.2 201,500.2 654,017.8 3,609,514.313 НИЙТ ӨР ТӨЛБӨРИЙН ДҮН 109,245.6 3,504,460.3 311,191.4 1,020,752.6 4,945,649.914 Засгийн газрын хувь оролцоо 3,299,885.4 (1,138,770.0) 715,445.3 948,741.3 3,825,302.015 ЦЭВЭР ХӨРӨНГӨ/ӨМЧИЙН ДҮН 3,299,885.4 (1,138,770.0) 715,445.3 948,741.3 3,825,302.0

16 ӨР ТӨЛБӨР, ЦЭВЭР ХӨРӨНГӨ/ӨМЧИЙН ДҮН 3,409,131.0 2,365,690.3 1,026,636.7 1,969,493.9 8,770,951.9

ҮР ДҮНГИЙН ТАЙЛАН(сая төгрөгөөр)

Д/д ҮЗҮҮЛЭЛТ Төсөвт байгууллага

Төрийн сан /улсын төсөв/ Төсөл, сан Төрийн болон орон

нутгийн өмчит Устгалт Нэгтгэсэн дүн

1 Татварын орлого 15,908.8 1,168,459.3 186,526.8 (15,908.8) 1,354,986.11.1 Орлогын албан татвар 333,643.8 333,643.81.2 Өмчийн татвар 11,021.9 11,021.91.3 Бараа, үйлчилгээний албан татвар 15,908.8 707,806.1 (15,908.8) 707,806.11.4 Олон улсын худалдаа, ажил гүйлгээний татвар 115,987.5 115,987.51.5 Бусад татвар, төлбөр, хураамж 186,526.8 186,526.82 Нийгмийн даатгалын хураамж 47,815.5 300,557.1 (47,815.5) 300,557.13 Тусламж, санхүүжилтийн орлого 1,557,315.7 468,174.8 512,264.5 27,601.5 (2,477,171.2) 88,185.3

3.1 Гадны орнуудаас үзүүлсэн 1,968.6 28,917.1 30,885.73.2 Олон улсын байгууллагын тусламж 1,342.1 19.067,7 610.7 21,020.53.3 Засгийн газрын бусад түвшнээс авах тусламж

санхүүжилт1,554,005.0 449.107,1 482,736.7 27,601.5 (2,477,171.2) 36,279.1

4 Татварын бус орлого 382,231.4 245,458.0 183,058.3 155,623.0 (158,119.2) 808,251.55 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ОРЛОГЫН ДҮН 2,003,271.4 1,882,092.1 1,182,406.7 183,224.5 (2,699,014.7) 2,551,980.06 Ажиллагсдын зардал 686,133.1 8,127.7 60,480.1 (16,330.6) 738,410.3

6.1 Үндсэн болон нэмэгдэл цалин 626,934.7 7,312.0 55,242.9 (14,722.9) 674,766.76.2 Нийгмийн хамгааллын шимтгэл 59,198.4 815.7 5,237.2 (1,607.7) 63,643.67 Урсгал зардал 663,129.2 2,838.8 257,643.4 131,398.1 (37,898.7) 1,017,110.8

7.1 Бараа үйлчилгээний урсгал зардал 479,282.9 811.5 16,599.9 111,273.0 (5,797.3) 602,170.07.2 Хөтөлбөр арга хэмжээний зардал 183,846.3 2,027.3 241,043.5 20,125.1 (32,101.4) 414,940.87.3 Хөрөнгө оруулалт, үндсэн хөрөнгийн ашиглалт 217,621.8 12,073.1 8,880.7 9,507.6 (1,333.9) 246,749.37.4 Хүүгийн зардал 29,993.0 29,957.6 8,287.0 (29,957.6) 38,280.07.5 Татаас 43,246.2 (913.0) 42,333.27.6 Тусламж, шилжүүлэг 277,598.2 1,820,711.6 465,800.3 4,140.2 (2,505,267.1) 62,983.27.7 Нийгмийн хамгааллын зардал 40,455.1 633,517.5 881.3 (105,323.4) 569,530.57.8 Бусад зардал 13,684.5 2,332.8 315.2 8,398.8 (1,990.5) 22,740.88 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ЗАРДЛЫН ДҮН 1,971,861.1 1,867,913.9 1,374,284.8 223,093.1 (2,699,014.8) 2,738,138.19 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ҮР ДҮН 31,410.3 14,178.2 (191,878.1) (39,868.6) (186,158.1)

10 Үйл ажиллагааны бус орлогын дүн 938.4 20,252.8 27,055.3 48,246.511 Үйл ажиллагааны бус зардлын дүн 12,625.3 15,526.9 4,249.4 54,028.8 86,430.412 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ НИЙТ ҮР ДҮН 19,723.4 18,904.1 (169,072.2) (93,897.4) (224,342.0)

МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭНИЙ ТАЙЛАН (сая төгрөгөөр)

Д/д ҮЗҮҮЛЭЛТ

Төсөвт байгууллаг

а

Төрийн сан /улсын төсөв/

Төсөл, санТөрийн болон орон нутгийн өмчит газар

Устгалт Нэгтгэсэн дүн

1 Татварын орлого 15,908.8 1,168,459.3 186,526.8 (15,908.8) 1,354,986.11.1 Орлогын албан татвар 333,643.8 333,643.81.2 Өмчийн татвар 11,021.9 11,021.91.3 Бараа, үйлчилгээний албан татвар 15,908.8 707,806.1 (15,908.8) 707,806.11.4 Олон улсын худалдаа, ажил гүйлгээний татвар 115,987.5 115,987.51.5 Бусад татвар, төлбөр, хураамж2 Нийгмийн даатгалын хураамж 47,815.5 315,755.9 (47,815.5) 315,755.93 Тусламж, санхүүжилтийн орлого 1,544,229.3 468,174.8 511,618.0 56,940.1 (2,498,795.5) 82,166.8

3.1 Гадаад орнуудаас үзүүлсэн 1,880.1 28,917.1 30,797.23.2 Олон улсын байгууллагын тусламж 63.1 19,067.7 610.7 19,741.43.3 Засгийн газрын бусад түвшнээс авах тусламж санхүүжилт 1,542,286.1 449,107.1 482,090.2 56,940.1 (2,498,795.5) 31,628.04 Татварын бус орлого 377,706.4 245,653.1 206,985.8 898,027.4 (167,414.7) 1,560,958.0

4.1 Өмчийн орлого 150,851.3 136,527.7 104,177.4 (150,056.0) 241,500.34.2 Бараа, үйлчилгээний борлуулалт 213,113.0 51,681.1 101,038.8 898,027.4 (13,451.4) 1,250,408.94.3 Торгууль, шимтгэл 32,061.0 32,061.04.4 Тусламжаас бусад шилжүүлэг 1,525.3 1,528.2 (936.9) 2,116.64.5 Татварын бус бусад орлого 12,216.8 23,855.1 1,769.6 (2,970.4) 34,871.15 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ МӨНГӨН ОРЛОГЫН ДҮН (I) 1,985,660.0 1,882,287.2 1,220,886.5 954,967.5 (2,729,934.5) 3,313,866.76 Ажиллагсдын зардал 686,377.3 8,070.9 130,531.0 (17,963.2) 807,016.0

6.1 Үндсэн болон нэмэгдэл цалин 626,739.9 7,279.6 111,859.7 (16,143.6) 729,735.66.2 Нийгмийн хамгааллын шимтгэл 59,637.4 791.3 18,671.3 (1,819.6) 77,280.47 Урсгал зардал 571,107.3 4,918.9 246,559.9 738,993.2 (39,933.6) 1,521,645.7

7.1 Бараа үйлчилгээний урсгал зардал 345,130.2 2,820.9 31,463.8 738,361.8 (9,378.6) 1,108,398.17.2 Хөтөлбөр арга хэмжээний зардал 225,977.1 2,098.0 215,096.1 631.4 (30,555.0) 413,247.68 Хүүгийн зардал 31,054.3 29,957.6 1,176.0 23,695.4 (29,957.6) 55,926.09 Татаас 43,890.0 4,959.5 (4,116.4) 44,733.110 Тусламж, шилжүүлэг 270,462.6 1,846,597.2 466,691.5 4,120.2 (2,532,077.2) 55,794.3

10.1 Олон улсын гишүүний татвар, хандив 1,454.4 126.8 1,581.210.2 Засгийнгазрынбусадтүвшнийнэгжүүдэдолгосон 269,008.2 1,846,597.2 466,691.5 3,993.4 (2,532,077.2) 54,213.111 Нийгмийн даатгалын зардал 43,784.7 666,103.8 881.3 (105,886.5) 604,883.312 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ МӨНГӨН ЗАРДЛЫН ДҮН (II) 1,646,676.2 1,881,473.7 1,393,561.6 898,221.1 (2,729,934.5) 3,089,998.413 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ЦЭВЭР МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭ(III)=(I)-(II) 338,983.8 813.5 (172,675.1) 56,746.4 223,868.314 ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН МӨНГӨН ОРЛОГЫН ДҮН (IV) 11,441.5 675,918.0 7,046.9 694,406.415 ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН МӨНГӨН ЗАРДЛЫН ДҮН (V) 322,493.4 387,564.7 21,155.0 36,969.1 768,182.216 ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ЦЭВЭР МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭ (311,051.9) 288,353.3 (14,108.1) (36,969.1) (73,775.8)17 САНХҮҮГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ЦЭВЭР МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭНИЙ ДҮН (6,622.6) 107,043.8 27,331.0 (5,206.1) 122,546.118 НИЙТ ЦЭВЭР МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭ 21,309,3 396,210.6 (159,452.2) 14,571.2 272,638.819 Мөнгө, түүнтэй адилтгах хөрөнгийн эхний үлдэгдэл 65,762.2 148,006.4 538,962.2 45,633.3 798,364.120 Мөнгө, түүнтэй адилтгах хөрөнгийн эцсийн үлдэгдэл 87,071.5 544,217.0 379,510.0 60,204.5 1,071,002.9

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН 2009 ОНЫ САНХҮҮГИЙН НЭГТГЭСЭН ТАЙЛАНГИЙН ТОДРУУЛГА

Нягтлан бодох бүртгэлийн бодлого

Энэхүү санхүүгийн нэгтгэсэн тайлангаар Монгол Улсын Засгийн газрын 2009 оны жилийн эцсийн санхүүгийн байдал, үйл ажиллагааны үр дүнг толилуулж байна.

Санхүүгийн нэгтгэсэн тайланд төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн төсвийн багцийн төсөвт байгууллага, төсөл, сан, 100 хувийн төрийн болон орон нутгийн өмчит аж ахуйн нэгжүүдийн 2009 оны жилийн эцсийн санхүүгийн тайланг нэгтгэлээ.

Төсвийн байгууллагын удирдлага, санхүүжилтийн тухай хуулийн 37.1 дүгээр зүйлийн дагуу Сангийн яам санхүүгийн нэгтгэсэн тайланг 2010 оны 3-р сарын 20-ны дотор бэлтгэж Үндэсний Аудитын газарт хүргүүлсэн.

Засгийн газрын 2009 оны санхүүгийн нэгтгэсэн тайланд төсвийн ерөнхийлөн захирагчдийн 2009 оны Санхүүгийн нэгтгэсэн тайланд хийсэн аудитын дүгнэлтийг хүлээн авч тусгах боломжгүй байсан ч зарим төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн аудитын дүгнэлтээр гарсан залруулга хийгдсэн болно.

Санхүүгийн нэгтгэсэн тайлан нь 2009 оны 1 дүгээр сарын 1-нээс эхлэн 2009 оны 12-р сарын 31-ээр дуусгавар болсон ажил гүйлгээг хамарсан.

Толилуулгын суурь

Улсын Секторын Нягтлан Бодох Бүртгэлийн Олон Улсын Хорооноос бэлтгэн гаргасан Улсын Секторын Нягтлан Бодох Бүртгэлийн Олон Улсын Стандарт (УСНББОУС)-ын дагуу санхүүгийн нэгтгэсэн тайланг бэлтгэн гаргахыг зорилоо. Стандартад заасан зарчмын дагуу санхүүгийн нэгтгэсэн тайланг бэлтгэн гаргахдаа нягтлан бодох бүртгэлийн тохируулсан аккруэл суурийг хэрэглэсэн болно.

Сангийн сайдын 2006 оны 32 дугаар тушаалаар батлагдсан “Төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн болон Засгийн газрын санхүүгийн нэгтгэсэн тайлан гаргах аргачлал”, Сангийн сайдын 2006 оны 388 дугаар тушаалаар батлагдсан “Төсөвт байгууллагын нягтлан бодох бүртгэлийн бодлого, маягт, заавар аргачлал”-ыг мөрдсөн.

Монгол Улсын Засгийн газар УСНББОУС-д бүрэн нийцүүлсэн санхүүгийн нэгтгэсэн тайланг бэлтгэх анхны оролдлого хийх өдрийг 2006 оны 12-р сарын 31 гэж үзэж байгаа бөгөөд энэ өдрөөс эхлэн УСНББОУС-д заасан шилжилтийн нөхцлүүд нь хүчин төгөлдөр болох ба шилжилтийн нөхцлөөр санхүүгийн нэгтгэсэн тайлангийн хувьд дараах зүйлсийг зөвшөөрдөг:

Нэгтгэлд хамрагдсан байгууллагуудын хооронд гарсан ажил гүйлгээг 2014 оны 12-р сарын 31-ний өдрөөр дуусгавар болгосон санхүүгийн тайланг бэлтгэх хүртэл давхардсан ажил гүйлгээний бүх давхардлыг бодит бэрхшээлээс шалтгаалан бүрэн арилгахгүй байж болно.

2010 оны 12-р сарын 31-нээрх санхүүгийн тайланг бэлтгэх хүртэл зэрэгцүүлсэн санхүүгийн тайланг толилуулахгүй байж болно.

Байгууллагын төрлөөрх санхүүгийн тайлан

Санхүүгийн нэмэлт мэдээллийг байгууллагын төрлөөрх дэлгэрэнгүй тайлангаар толилуулж байна.

Байгууллагын төрлөөрх нэмэлт мэдээллээр бүх төсвийн ерөнхийлөн захирагч, төрийн сан, төсөл, сангууд болон төрийн өмчит үйлдвэрийн газруудын холбогдох мэдээллийг тус тусад нь харуулсан

болно.Эдгээр байгууллагуудын хооронд гарсан ажил гүйлгээний давхардлыг арилгасныг хүснэгтэд үзүүлсэн.

Нягтлан бодох бүртгэлийн зарчим

1. Орлого хүлээн зөвшөөрөлт Арилжааны бус орлого болох татвар, хураамж, торгууль, шимтгэлийг цуглуулсан үед нь, харин

бараа, үйлчилгээг төлбөртэйгээр олон нийтэд хүргэсэн үед арилжааны (хэрэгжсэн) орлогыг хүлээн зөвшөөрсөн болно.

2. Зардал Нягтлан бодох бүртгэлийн аккруэл зарчмын дагуузардлыг гарсан үед нь хүлээн зөвшөөрсөн.

3. НэгтгэлЗасгийн газрын санхүүгийн нэгтгэсэн тайланд бүх төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн багцын

санхүүгийн нэгтгэсэн тайлан, 58 төсөл, сан, төрийн сан, 100 хувийн төрийн өмчит үйлдвэрийн газрууд 91, болон орон нутгийн өмчит 133 аж ахуйн нэгжийн санхүүгийн тайлан нэгтгэсэн.

4. Мөнгө, түүнтэй адилтгах хөрөнгө

Мөнгө, түүнтэй адилтгах хөрөнгө нь дараах зүйлсээс бүрдсэн болно:

Засгийн газрын төрийн сангийн нэгдсэн дансны Монголбанк дахь үлдэгдэл, ТӨҮГ-уудын арилжааны банкинд байршдаг харилцахын үлдэгдэл, гадаад валютаарх банкны харилцахын үлдэгдэл,

Кассанд байгаа бэлэн мөнгө, Богино хугацаат хөрөнгө оруулалт,

5. АвлагаАвлага нь богино хугацаат дансны авлага, зээлийн авлага болон урьдчилгаанаас бүрдсэн.

6. Бараа материал Бараа материалын өртгийг дундаж өртгийн аргаар тодорхойлсон болно.

7. Урт хугацаат зээлийн авлага

Зээлийн авлага нь Засгийн газрын байгууллагуудын бусдад зээлдүүлсэн мөнгөн хөрөнгийн жилийн эцэст төлөгдөөгүй байгаа үлдэгдэл дүнг илэрхийлнэ. Зээлийн авлагыг төлөгдөх дүнгээр нь хүлээн зөвшөөрсөн болно.

8. Үндсэн хөрөнгө

Үндсэн хөрөнгийг өртгөөр нь хүлээн зөвшөөрсөн. Төсөвт байгуулллага нь 2009 оны жилийн эцсийн санхүүгийн тайлангийн үндсэн хөрөнгөндөө УСНББОУС 17 “Үндсэн хөрөнгө” стандартын дагуу элэгдэл байгуулсан.

9. Биет бус хөрөнгө

Биет бус хөрөнгө гэдэг нь биет шинж чанаргүй боловч ирээдүйд түүнээс өгөөж хүртэхийн тулд гаргасан зарлага юм.

10. Богино хугацаат өр төлбөр

Богино хугацаат өр төлбөр нь нэг жилийн дотор барагдуулах ёстой өр төлбөрийг илэрхийлнэ.

11. Урт хугацаат өр төлбөр

Урт хугацаат өр төлбөр гэдэг нь нэг жилээс дээш хугацаанд барагдуулах үүрэг хариуцлага юм.

Засгийн газрын 2009 оны нэгтгэсэн санхүүгийн тайланд 8,770,951.0 сая төгрөгийн нийт хөрөнгөтэй гарсан. Үүний 1,071,002.0 сая төгрөг нь мөнгөн хөрөнгө, 751,532.0 сая төгрөг нь авлага, 485,182.0 сая төгрөг нь бараа материал, 4,520,306.0 сая төгрөг нь үндсэн хөрөнгө байна.

Нийт хөрөнгийн 51.5 хувийг үндсэн хөрөнгө, 12.2 хувийг мөнгөн хөрөнгө, 8.6 хувийг авлага, 5.5 хувийг бараа материал, 19.7 хувийг урт хугацаат хөрөнгө оруулалт, 1.8 хувийг урьдчилгаа, 0.5 хувийг нөөц эзэлж байна.

График 14. Нийт хөрөнгө

Өмнөх оны тайлантай харцуулахад нийт хөрөнгийн дүн нь 2,770,326.6 сая төгрөгөөр нэмэгдсэн. Энэ нь улс орон нутгийн төсвийн хөрөнгө оруулалтын үр дүнд хөрөнгө нэмэгдсэний зэрэгцээ үндсэн хөрөнгийн дахин үнэлгээ хийж санхүүгийн тайланд тусгасантай холбоотойгоор нэмэгдсэн.

МӨНГӨ БА ТҮҮНТЭЙ АДИЛТГАХ ХӨРӨНГӨ

Хүснэгт 76. Мөнгө түүнтэй адилтгах хөрөнгийн үлдэгдэл/Төсвийн ерөнхийлөн захирагчдаар, сая төгрөгөөр/

Д/д Байгууллагын нэр Нэгтгэсэн үлдэгдэл

1. Үндэсний аудитын газар 54.92. Үндэсний статистикийн хороо 523.63. Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөл 0.94. Авлигатай тэмцэх газар 186.35. Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд 3,182.26. Батлан хамгаалахын сайд 647.07. Боловсрол,соёл, шинжлэх ухааны сайд 34,854.48. Гадаад харилцааны сайд 6,668.69. Зам тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайд 14,857.710. Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газар 425.411. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэц 4.912. Монгол Улсын Ерөнхий сайд 3,716.4

13. Монгол Улсын Их Хурал 85.214. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар 40.715. Монгол Улсын Шадар сайд 1,015.116. Монгол Улсын Тэргүүн Шадар сайд 585.617. Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд 211,530.618. Сангийн сайд 141,032.419. Санхүүгийн зохицуулах хороо 1,687.520. Сонгуулийн Ерөнхий хороо 1.921. Төв төрийн сан 512,299.722. Төрийн болон орон нутгийн өмчит үйлдвэрийн газрууд 52,971.523. Төрийн албаны зөвлөл 19.624. Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайд 6,507.125. Улсын Дээд шүүх 0.326. Улсын Ерөнхий прокурор 38.527. Хүний эрхийн үндэсний комисс 3.928. Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд 15,851.429. Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд 3,852.630. Монголын үндэсний олон нийтийн радио телевиз 1,038.931. Цагаатгах ажлыг удирдан зохион байгуулах комисс 46.732. Шүүхийн ерөнхий зөвлөл 3.033. Эрүүл мэндийн сайд 1,472.834. Орон нутгийн төсвийн ерөнийлөн захирагч 55,795.6

Бүгд дүн 1,071,002.9

Өмнөх оны тайлангаар мөнгөн хөрөнгөний үлдэгдэл 765,420.0 сая төгрөг байсан бол 2009 оны тайлангаар 1,071,002.9 сая төгрөг болж нэгтгэлд хамрагдсан байгууллагуудын мөнгөн хөрөнгө 305,582.0 сая төгрөгөөр нэмэгдсэн байна.

Хүснэгт 77. Мөнгөн хөрөнгийн бүтэц /сая төгрөгөөр/

№ Мөнгөн хөрөнгө Дүн1 Кассанд байгаа бэлэн мөнгө 2,801.22 Банкинд байгаа бэлэн мөнгө 910,611.83 Замд яваа мөнгөн хөрөнгө 973.84 Хадгаламж 156,616.1Нийт мөнгөн хөрөнгө 1,071,002.9

График 15. Мөнгөн хөрөнгийн бүтэц /хувиар/

Нийт мөнгөн хөрөнгийн 84.2 хувь буюу 910,611.8 сая төгрөг нь төв төрийн сан, Монголбанк болон арилжааны банкуудад, 14.6 хувь нь хадгаламж хэлбэрээр, 0.3 хувь болох 2,801.2 сая төгрөг нь байгууллагуудын касст бэлнээр, 0.1 хувь нь замд яваа мөнгөн хөрөнгө хэлбэрээр байна.

Банкинд байршиж байгаа 910,611.8 сая төгрөгийн 44.7 хувь болох 407,639.1 сая төгрөг нь гадаад валютаар байршиж байна.

Нийт 156,616.0 сая төгрөгийн хадгаламж байгаагаас 81,156.4 сая төгрөг нь Төв төрийн сангийн хадгаламж, үлдэгдэл 639.3 сая төгрөг нь Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайдын их, дээд сургуулиудын, 74,820.4 сая төгрөг нь Нийгмийн даатгалын сангийн мөнгөн хөрөнгө байна.

Хүснэгт 78. Мөнгөн хөрөнгө /сая төгрөгөөр/

Үзүүлэлт Төсөвт байгууллага Төрийн сан Төсөл, сан

Төрийнболон орон нутгийн өмчит газар

БҮГД ДҮН

Кассанд байгаа бэлэн мөнгө 2,583.2 88.2 129.9 2,801.3Банкинд байгаа бэлэн мөнгө 83,432.4 462,681.5 304,293.3 60,204.5 910,611.7

Төгрөгөөр 79,088.5 69,472.1 294,207.5 60,204.5 502,972.6Гадаад валютаарх 4,343.9 393,209.4 10,085.8 407,639.1

Замд яваа мөнгөн хөрөнгө 416.6 290.8 266.4 973.8Хадгаламж 639.3 81,156.4 74,820.4 156,616.1МӨНГӨН ХӨРӨНГИЙН ДҮН 87,071.5 544,216.9 379,510.0 60,204.5 1,071,002.9

Төсөвт байгууллагын касст байгаа мөнгөн хөрөнгийн 40.8 хувь болох 1,141.5 сая төгрөг нь Монгол Улсаас гадаад улс орнуудад суугаа элчин сайдын яамдын касст байна.

График 16. Мөнгөн хөрөнгө /хувиар/

Нийт мөнгөн хөрөнгийг байгууллагын төрлөөр нь авч үзвэл 35.4 хувь нь төсөл, сангийн, 50.8 хувь нь төрийн сангийн, 8.1 хувь нь төсөвт байгууллагын үлдэгдэл, 5.6 хувь нь төрийн болон орон нутгийн өмчийн аж ахуйн нэгж байгууллагуудын үлдэгдэл байна.

ДАНСНЫ АВЛАГА

Хүснэгт 79. Санхүүгийн байдлын нэгтгэсэн тайланд тусгасан авлагын бүтэц /сая төгрөгөөр/

Үзүүүлэлт Төсөвт байгууллага Төрийн сан Төсөл, сан

Төрийн болон орон нутгийн өмчит газар

Нийт дүн

Ажиллагчидтай холбогдсон авлага

513.2 121.7 117,205.0 117,839.9

Төлбөртэй үйлчилгээний авлага 5,450.9 153.7 24,556.3 16,285.2 46,446.1Татаас, санхүүжилт 29.0 295.0 112,393.2 112,717.2Зээлийн хүүгийн авлага 0.1 227.7 37.7 265.5Бусад авлага 83,501.6 1,118.1 138,671.3 108,572.1 331,863.1Дотоод эх үүсвэрээс олгосон зээлийн авлага

30.0 87,432.3 54,937.8 142,400.1

Авлагын нийт дүн 89.524,8 89,226.8 330,718.0 242,062.3 751,531.9

График 17. Авлагын үлдэгдэл

Дансны нийт авлага 751,532.0 сая төгрөг байгаа нь өмнөх оноос 66,206.0 сая төгрөгөөр нэмэгдсэн байна.

Татаас санхүүжилтийн авлагын ихэнх хувийг 1995 оноос тэтгэвэрт гарсан иргэдэд олгох тэтгэврийн хөрөнгө улсын төсвөөс бүрэн олгогдож байгаагүйгээс НДС-гаас нөхөн санхүүжүүлж ирсэнтэй холбоотойгоор үүссэн Нийгмийн даатгалын сангийн улсын төсвөөс авах авлага тусгагдсан болно.

Бусад авлага болох 331,863.0 сая төгрөг нь бусад байгууллага, хувь хүмүүстэй болон цахилгаан, түлш, халаалт, эм, хоол, урсгал засвар зэрэг үйл ажиллагаатай холбоотой үүссэн авлага байна.

БАРАА МАТЕРИАЛХүснэгт 80. Бараа материалын бүтэц /сая төгрөгөөр/

Үзүүлэлт Төсөвт байгууллага

Төрийн сан Төсөл, сан

Төрийн болон орон нутгийн өмчит газар

БҮГД ДҮН

Түүхий эд материал 31,990.4 15,646.5 47,636.9

Дуусаагүй үйлдвэрлэл 76,615.4 76,615.4

Бэлэн бүтээгдэхүүн 15,840.4 56,955.0 86,754.4 159,549.8

Хангамжийн материал 116,608.0 53,464.9 14,763.0 184,835.9

Мал амьтад 8,107.7 8.4 4,930.3 13,046.4

Бусад 3,494.7 2.8 3,497.5

БАРАА МАТЕРИАЛЫН ДҮН 252,656.6 126,077.6 106,447.7 485,181.9

НӨӨЦИЙН ДҮН 43,409.31

Нийт бараа материалын 21.9 хувь нь төрийн болон орон нутгийн өмчит үйлдвэрийн газарт, 52.1 хувь нь төсвийн байгууллагуудад, 26 хувь нь төсөл сангуудад ногдож байна.

График 18. Бараа материалын бүтэц /хувиар/

График 19. Нийт бараа материалыг зүйл тус бүрээр нь нийт дүнд эзлэх хувийн жин

Нийт бараа материал 2009 оны тайлангаар 485,182.1 сая төгрөг болж өмнөх оноос 143,025.4 сая төгрөгөөр өссөн байна.

Нийт нөөц 43,409.3 сая төгрөг байгаагаас Монгол Улсын Шадар сайд 29,615.1 сая төгрөг, Батлан хамгаалахын сайд 13,794.0 сая төгрөгийн улсын нөөцийн бараа материал нөөцөлсөн байна.

Хүснэгт 81. Бараа материалын үлдэгдэл /сая төгрөгөөр/

Байгууллагын төрөл 2009.01.01 2009.12.31 Зөрүү

Төсөл, сангууд 95,676.3 126,077.7 30,401.4Төсөвт байгууллага 142,745.6 252,656.7 109,911.1Төрийн санТөрийн болон орон нутгийн өмчит ААНБ 103,734.9 106,447.7 2,712.8Нийт дүн 342,156.8 485,182.1 143,025.3

Бараа материалыг байгууллагын төрлөөр нь ангилан өмнөх онтой нь харьцуулахад төсөл, сангийн бараа материалын үлдэгдэл урьд оноос 30,401.4 сая төгрөгөөр өссөн байна. Үүнд Монгол улсыг хөгжүүлэх сан 49,318.7 сая төгрөгний нөөцөнд байгаа бензиний хэмжээ, болон ХХААЯ-ны тариалан эрхлэх сан 68,413.4 сая төгрөгний улаан буудайны хэмжээ өссөн нь нөлөөлжээ.

УРТ ХУГАЦААТ ЗЭЭЛИЙН АВЛАГАХүснэгт 82. Урт хугацаат зээлийн авлага /сая төгрөгөөр/

Үзүүлэлт Төсөвт байгууллага Төрийн сан Төсөл, сан Устгалт Нийт дүн

Дотоод эх үүсвэрээс 59,265.5 59,265.5Гадаад зээлээс дамжуулан зээлдүүлсэн

1,672,961.4 1,672,961.4

Нийт урт хугацаат зээлийн авлага 1,732,226.9 1,732,226.9

Дотоод эх үүсвэрээс олгосон зээлийн авлага 59,265.5 сая төгрөг байна. Үүнд:

Төрийн сан дахь урт хугацаат авлага 59,265.5 сая төгрөг байгаа Банкны өр барагдуулах албаны 30,516.9 сая төгрөг, Төрийн банкинд оруулсан урт хугацаат хөрөнгө оруулалт болох 25 тэрбум болон бусад авлага болох 3.7 тэрбум төгрөгийн авлагаас бүрджээ.

Урт хугацаат зээлийн авлага

2009 оны жилийн эцсийн байдлаарх Засгийн газрын урт хугацаат зээлийн авлага нь дараах бүтэцтэй байна.

Хүснэгт 83. Дотоодод дамжуулан зээлдүүлсэн зээлийн авлага /сая төгрөгөөр/

Д/Д Зээлдэгч Зээлийн дугаар Зээлийг ашиглагч байгууллага Эхний үлдэгдэл Эцсийн үлдэгдэл12/31/2008 12/31/2009

1 Япон MON P1 Улаанбаатар төмөр зам ХНН 37,427.6 41,746.1 2 Япон MON P2 Улаанбаатар төмөр зам ХНН 57,342.9 63,959.4 3 ДБ 2615 MOG Улаанбаатар төмөр зам 1,844.3 1,970.94 АХБ 1256 MON(SF) Иргэний нисэхийн ерөнхий газар 22,289.8 21,693.7 5 АХБ 1370 MON(SF) Иргэний нисэхийн ерөнхий газар 10,330.9 9,529.76 АХБ 1700 MON(SF) Автозамын газар 30,374.2 34,857.77 ДБ 2615 MOG Авто замын газар 14,825.1 17,013.48 ДБ 2615 MOG Хотын тээврийн газар 12,882.8 14,784.4 9 Күвейт 512 Авто замын газар 18,680.0 20,447.2 10 НХС NDF-353 Тээврийн үйлчилгээний төв 5,129.0 5,886.0 11 НХС NDF-353 Авто замын газар 2,462.6 2,826.112 ДБ 2854 MOG Багануур ХК 35,800.1 40,752.2 13 Япон MON P4 Багануур ХК 22,256.6 25,335.2 14 Япон MON P4 Шивээ-Овоо ХК 32,419.2 36,903.715 Япон MON P5 Шивээ-Овоо ХК 46,571.5 53,013.6 16 Япон MON P3 4-р цахилгаан станц ТӨХК 36,358.1 40,996.017 Япон MON P6 4-р цахилгаан станц ТӨХК 70,136.1 76,513.618 АХБ 1334 MON(SF) 3-р цахилгаан станц ТӨХК 49,649.5 58,028.419 НХС NDF-135 3-р цахилгаан станц ТӨХК 6,208.4 6,757.120 Герман 9365123 Дарханы ДЦС 824.6 892.1 21 Герман 9365255 Дарханы ДЦС 5,845.4 6,692.822 Герман 9565862 Дарханы ДЦС 3,598.1 4,004.823 Герман 9766031 Дорнод бүсийн эр.хүч.систем ТӨХК 11,755.7 13,381.824 Герман 9766031 A Дорнод бүсийн эр.хүч.систем ТӨХК 4,893.4 5,570.3 25 ДБ 3503 MOG Аймгуудын цахилгаан станц 9,749.3 12,736.226 ДБ УБЦахилгаан түгээх сүлжээ ХК 22,333.0 27,765.227 АХБ 1492 MON(SF) УБ дулааны сүлжээ 10,148.7 11,301.428 АХБ 1548 MON(SF) УБ дулааны сүлжээ 50,954.2 55,711.429 Герман 200066183 Диспетчерийн үндэсний төв 8,604.5 9,794.830 Герман 200066183 ТБЦДамжуулах сүлжээ ХК 3,980.3 4,530.931 Герман 200066183А Диспетчерийн үндэсний төв 1,891.2 2,416.132 Герман 200066183А ТБЦДамжуулах сүлжээ ХК 933.8 2,949.933 Солонгос MON-2 Даланзадгадын ДЦС 6,262.0 7,799.634 Солонгос MON-2(SP) Даланзадгадын ДЦС 943.1 1,157.8 35 АХБ 1152 MON(SF) Эрчим хүчний газар* 4,869.1 5,542.6 36 Күвейт 579 Эрчим хүчний газар* 26,178.4 31,037.6

37 Абу-Даби 1138 Эрчим хүчний газар* 16,476.3 18,756.338 АХБ 1300 MON(SF) МХС ХХК 21,385.8 5,890.2 39 - 18,644.3 40 НХС NDF-117 МХС ХХК 5,345.6 1,472.3 41 - 4,660.3 42 Япон MON P2 МХС ХХК 6,436.7 1,164.2 43 - 6,056.744 Герман 9465311 МХС ХХК 5,526.5 1,389.345 - 5,026.4 46 Герман 9865395 МХС ХХК 10,353.6 4,236.2 47 - 7,780.348 Герман 9865395 A МХС ХХК 2,950.8 540.1 49 - 2,885.850 Герман 9865999 МХС ХХК 8,800.5 3,600.8 51 - 6,613.2 52 Герман 9865999 A МХС ХХК 867.9 158.953 - 848.7 54 Солонгос MON-4 МХС ХХК 13,320.3 14,713.8 55 Солонгос MON-3 Төрийн холбооны газар 7,028.3 8,628.856 Япон MON P7 Анод банк 380.2 432.857 Анод банк 870.0 870.058 Голомт банк 2,448.8 2,787.659 Голомт банк 2,855.1 5,657.460 Зоос банк 2,628.7 4,556.961 Капитрон банк 7,218.5 8,505.562 Капитрон банк 6,391.4 7,584.4 63 ХААН банк 2,319.5 2,640.4 64 ХААН банк 3,196.2 3,631.265 ХАС банк 449.1 1,388.1 66 Худалдаа хөгжлийн банк 64.8 73.7 67 Худалдаа хөгжлийн банк 530.0 859.0 68 Герман 200066191 Кредит Монгол ХХК 906.2 843.4 69 Герман 9865775 Монголбанк 6,394.9 7,413.4 70 ДБ 2948 MOG Худалдаа, хөгжлийн банк 727.2 810.5 71 ДБ 3226 MOG Монгол банк 392.5 446.7 72 ДБ Голомт банк 593.8 324.5 73 ДБ Худалдаа хөгжлийн банк 530.6 335.774 ДБ Зоос банк 125.7 137.3 75 ДБ Зоос банк 306.7 76.676 ДБ 3659 MOG Монгол шуудан банк 396.9 419.5 77 ДБ Зоос банк 421.0 445.078 ДБ 4088 MOG Монгол банк 54.9 216.3 79 ДБ Голомт банк 70.0 910.0 80 ДБ - 871.581 ДБ Худалдаа хөгжлийн банк 3,280.4 4,261.282 ДБ Худалдаа хөгжлийн банк 918.0 2,014.5 83 ДБ Зоос банк 692.8 373.9 84 ДБ Зоос банк 1,566.0 907.685 ДБ ХААН банк 520.0 902.6 86 ДБ 4330 MOG Тогтвортой амьжиргаа-2 төсөл - 250.0 87 АХБ 1847 MON(SF) Анод банк 2,648.4 2,648.4 88 АХБ Голомт банк 4,428.8 3,730.6 89 АХБ Монгол шуудан банк 2,933.4 2,483.1 90 АХБ Хадгаламж банк 150.0 1,026.2 91 АХБ Зоос банк 1,828.2 1,587.0 92 АХБ Аймгууд 2,169.2 2,469.2 93 АХБ 1560 MON(SF) Баруун 5 аймгийн ЗДТГазар 9,125.7 10,472.894 АХБ 1907 MON(SF) Орон нутгийн ЗДТГазрууд 20,697.0 25,031.695 ДБ 2973 MOG Нийслэлийн ЗДТГ 22,513.9 25,837.2 96 ДБ 3890 MOG Нийслэлийн ЗДТГ 10,376.2 16,265.5 97 Испани ИСПАНИ Ус суваг ашиглалтын газар 16,910.9 19,604.4 98 Франц Fr001 Эрдэнэт хотын ЗДТГ - 3,718.9 99 ХААХОУС 412-MN Архангай аймгийн малжуулах төсөл 797.6 391.3 100 ХААХОУС 412-MN Хөвсгөл аймгийн малжуулах төсөл 746.8 569.3 101 ХААХОУС 592-MN ХАС банк 2,311.1 2,630.8 102 Хятад 1992 Төрийн албаны зөвлөл 21.3 21.3

103 Хятад 1992 Төрийн албаны зөвлөл 18.2 18.2104 Хятад 1992 Төрийн албаны зөвлөл 18.2 18.2105 Хятад 1992 СЭЗЯ 21.3 21.3106 Хятад 1992 ХЗДХЯ 21.3 21.3107 Хятад 1992 БХЯ 21.3 21.3108 Хятад 1992 БСШУЯ 21.3 21.3109 Хятад 1992 ҮХЯ 21.3 21.3110 Хятад 1992 ХХААЯ 21.3 21.3111 Хятад 1992 Баянхонгор аймгийн Засаг дарга 24.4 24.4 112 Хятад 1992 Орхон аймгийн Засаг дарга 24.4 24.4 113 Хятад 1992 Төв аймгийн Засаг дарга 24.4 24.4 114 Хятад 1992 Увс аймгийн Засаг дарга 24.4 24.4 115 Хятад 1992 ЗГХЭГ 24.4 24.4 116 Хятад 1992 ЗГХЭГ 18.2 18.2117 АХБ 1244 MON(SF) Сангийн яам 27,854.6 31,966.2118 ДБ 2321 MOG Статистикийн газар 9,346.3 10,725.9119 ДБ 2948 MOG Хууль зүй, дотоод хэргийн яам 1,547.1 1,775.4 120 Герман 9265695 "Жи энд М" ХХК 566.8 657.1 121 Герман 9265695 "Улаанбаатар хивс" ХХК 273.7 317.3122 Герман 9265695 "Разноимпекс" ХХК 261.1 302.7 123 Герман 9265695 "Торгон зам" ХХК 213.1 247.0 124 Герман 9265695 "Өгөөж" ХХК 32.3 37.4 125 Герман 9265695 "Мандал" ХХК 180.9 209.7 126 Герман 9265695 "Шим" ХХК 123.1 142.7 127 Герман 9265695 "Хангай" ХХК 608.5 705.4 128 Герман 9265695 "Өргөө" ХХК 273.7 317.3129 Герман 9265695 "Андатрейд" ХХК 128.6 149.1 130 Герман 9265695 "Дэлгэрхангай" ХХК 108.5 125.8 131 Герман 9265695 "Таван-Од" ХХК 106.4 123.4 132 Герман 9265695 "Шагай" ХХК 100.5 116.5 133 Герман 9265695 "Монгол газар" ХХК 91.4 105.9 134 Герман 9265695 "ТГЦ" ХХК 31.1 36.0 135 Герман 9265695 "Арона" ХХК 76.2 88.4136 Герман 9265695 "Сүлд" ХХК 74.2 86.1137 Герман 9265695 "Мөнгөжин" Хоршоо 63.9 74.1 138 Герман 9265695 "Нэмэгт" ХХК 66.8 77.4 139 Герман 9265695 "Шүр" ХХК 58.6 68.0140 Герман 9265695 "Алтай" ХХК 54.9 63.6 141 Герман 9265695 "Мондэл" ХХК 45.8 53.1142 Герман 9265695 "Гант-трейд" ХХК 44.2 51.3143 Герман 9265695 "Од" ХЭАА 44.1 51.2144 Герман 9265695 "Дэлгэрэх 1" ХХК 42.3 49.0 145 Герман 9265695 "Гемени" ХХК 39.0 45.2 146 Герман 9265695 "Жинтуул" ХХК 37.2 43.2147 Герман 9265695 "Цамц уул" ХХК 33.1 38.4 148 Герман 9265695 "Бамбууш" ХХК 33.1 38.4 149 Герман 9265695 "Хатан сүйх" ХХК 33.0 38.2 150 Герман 9265695 "Цэнгэг трейд" ХХК 16.8 19.5 151 Герман 9265695 "Пи-Си-Винерс" ХХК 31.9 37.0 152 Герман 9265695 "Алаг-Эрдэнэ" ХЭАА 31.9 37.0 153 Герман 9265695 "Сигнал" ХХК 31.9 37.0 154 Герман 9265695 "Бар" ХХК 31.9 37.0 155 Герман 9265695 "Баянцээл" ХХК 31.9 37.0 156 Герман 9265695 "Далай 2" ХХК 15.9 18.4 157 Герман 9265695 "Үүшин" ХХК 31.9 37.0 158 Герман 9265695 "Есү Мөнх" Хоршоо 35.5 41.2159 Герман 9265695 "Номин" ХХК 35.5 41.2160 Герман 9265695 "Банд" ХХК 31.9 37.0 161 Герман 9265695 "Гурван салаа" ХХК 31.9 37.0 162 Герман 9265695 "Москва комплекс" ХХК 30.6 35.5 163 Герман 9265695 "Бурхан буудай" ХХК 29.5 34.2 164 Герман 9265695 "Монфер" ХХК 28.9 33.6 165 Герман 9265695 "Монто трейд" ХХК 28.9 33.6 166 Герман 9265695 "Өгөөж хайрхан" ХХК 21.5 25.0167 Герман 9265695 "Ихтийн" ХХК 28.9 33.6168 Япон MON C1 Ноос импекс 4,141.9 4,714.9

169 Арьс импекс 1,459.0 1,660.8170 Разно импекс 14,793.6 16,839.9 171 Материал импекс 1,600.2 1,821.6 172 Комплекс импорт хангамж 238.8 271.8 173 Монгол эм импекс 3,144.2 3,579.1 174 Техник импорт 632.0 719.4175 ХААИХН 2,860.1 3,255.7 176 Авто импорт 4,926.7 5,608.2 177 Нефть импорт 1,435.0 1,633.5178 Монгол импекс 4,068.0 4,630.7 179 Эрдэнэт концерн 2,959.9 3,369.4180 Монгол нүүрс 635.0 722.8 181 МИАТ 5,803.5 6,606.3 182 Туул импекс 200.3 228.0 183 Холбооны техник дэвшил төв 1,897.7 2,160.1 184 Харилцаа холбоо компани 1,078.8 1,228.0 185 Газрын тос 2,673.2 3,043.0 186 Улсын геологийн төв лабортори 44.4 50.6187 Монголын У.З.Хэвлэлийн газар 180.6 205.6188 Барилгын материал концерн 405.9 462.1189 МонРосЦветмет 14.5 16.5 190 Хоршоолол импекс 165.1 188.0191 Ой мод нэгтгэл 548.6 624.5192 Сонин компани 189.4 215.7193 Тахь-Ко компани 718.7 818.1194 Децо 211.9 241.2195 МРТУХороо/Барселоны олимпын/ 73.8 84.0196 Герман 9165937 "Уян" 813.0 942.5197 Моннүүрс 268.0 310.7 198 Ундарга гол 259.1 300.3 199 Сүлжмэл-1 79.2 91.8 200 Тахько 437.8 507.5201 Тулга 1,152.2 1,335.8202 Хоршооимпекс 283.3 328.5203 Хятад 1991 "Цагаан залаа" ХХК 64.3 73.3 204 Хятад 1991 "Алтайн тэмээ" ХХК 5,336.8 6,088.7205 Хятад 1992 "Чингис хаан" цогцолбор 113.8 129.8 206 Хятад 1992 "Гангар Инвест" ХК 8,440.2 9,629.4207 Хятад 1994 ШУҮйлдвэрлэлийн Авто зам нэгдэл 2,223.0 2,536.2 208 "Эрчим экологи "ХХК 226.8 258.8 209 "Монэко" ХХК 0.7 - 210 "Алтайн тэмээ" ХХК 407.4 464.8 211 "Алтан тээл" ХХК 447.6 510.7 212 "Монреимпекс" ХХК 503.6 574.5 213 "Сангийн далай" ХХК 235.0 268.1214 "М энд Ж" ХХК 280.0 319.2215 "Буянт" ХХК 447.6 510.7 216 "Биотех" ХХК 335.8 383.1217 "Үүрэг трейд" ХХК 447.7 510.8 218 "Монсав" ХХК /Монгол хайрцаг/ 246.2 280.9 219 "Усны АА", "Оргил" ХХК 447.7 510.8 220 "Монгол Оюу" ХХК 125.4 143.0 221 "Мх Мөрөн" ХХК 268.6 306.4 222 "Мандал интернэшил" ХХК 317.3 362.0 223 Финлянд # 1987/244 Сүүний үйлдвэр 3,710.2 4,294.7 224 Финлянд #1990/86 Багахангайн мах боловсруулах 12,959.0 15,000.6 225 АХБ 1244 MON(SF) "Заяа-Ко" ББХК 418.7 480.5226 АХБ 1244 MON(SF) "Автоимпекс" нэгдэл 1,973.1 2,264.3 227 АХБ 1244 MON(SF) Хар төмөрлөгийн төлбөр 9,985.5 11,459.4 228 ДБ 2947 MOG Дархан-Уул Төмөрлөгийн үйлдвэр 13,462.9 15,450.2229 Солонгос MON-1 "Монсам" ХХК 3,574.5 4,388.5230 Энэтхэг IND-1 Уламжлалт эмийн ургамлын

компани 60.1 68.4

231 Энэтхэг IND-1 Монос компани 46.9 53.4 232 Энэтхэг IND-1 Ардын эмнэлэгийн хүрээлэн 114.2 130.0 233 Энэтхэг IND-1 Манба дацан хийд 61.7 70.3234 Энэтхэг IND-1 Элэгний эмгэг эмчлэх төв 35.2 40.1

235 Энэтхэг IND-1 Ховдын цементийн үйлдвэр 1,391.7 1,584.2 1,335,682.4

236 Төрийн сан 337,279.0  НИЙТ

ДҮН    1,162,698.3 1,672,961.4

Тайлбар: *Эрчим хүчний судалгаа хөгжлийн төв байсныг Эрчим хүчний газар болгон өөрчлөв.

Дамжуулан зээлдүүлсэн зээлийн үлдэгдэл 2008 оны 12 сарын 31-ны байдлаар 1,162,698.3 сая төгрөг байсан бол 2009 онд дамжуулан зээлдүүлсэн зээлээс 127,430.9 тэрбум төгрөгийн ашиглалт гарсан байна.

Зээлийн үндсэн төлбөрт 109,707.5 тэрбум төгрөгийг төвлөрүүлж, ханшийн өөрчлөлтөөр 155,260.5 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэж зээлийн үлдэгдэл 1,335,682.4 сая төгрөг болжээ.

ҮНДСЭН ХӨРӨНГӨ

Хүснэгт 84. Үндсэн хөрөнгө /сая төгрөгөөр/

Үзүүүлэлт Төсөвт байгууллага

Төрийн сан

Төсөл,сан

Төрийн болон орон нутгийн өмчит газар

Нийт дүн

Биет хөрөнгө 2,929,160.7 50,962.8 1,528,806.5 4,508,930.0

Барилга, байгууламж 1,814,402.4 15,912.1 1,297,234.9 3,127,549.4

Авто-тээврийн хэрэгсэл 69,371.8 821.7 29,122.2 99,315.7

Машин тоног төхөөрөмж 166,528.3 5,702.6 36,986.3 209,217.2

Тавилга, аж ахуйн эд хогшил 65,180.3 1,012.0 6,042.6 72,234.9

Зам, гүүрийн байгууламж 465,693.8 465,693.8

Батлан хамгаалах, цэргийн зориулалттай тоног төхөөрөмж

134,047.2 134,047.2

Түүх соёл, музейн дурсгалт зүйлс 13,149.9 42.6 13,192.5

Номын фонд 13,680.1 4.5 55.9 13,740.5

Бусад үндсэн хөрөнгө 45,998.3 787.8 114,566.7 161,352.8

Дуусаагүй барилга, байгууламж 141,108.6 26,679.5 44,797.9 212,586.0

Биет бус хөрөнгө 4,199.4 102.3 7,075.1 11,376.8

НИЙТ ДҮН 2,933,360.1 51,065.1 1,535,881.6 4,520,306.8

Дараах графикаас харахад нийт хөрөнгийн 65 хувь нь төсөвт байгууллагад, 34 хувь нь төрийн болон орон нутгийн өмчит газруудад, 1 хувь нь төсөл санд ногдож байна.

График 20. Нийт хөрөнгө

2009 оны жилийн эцэст 4,520,306.0 сая төгрөгийн үлдэгдэл хөрөнгөтэй байгаагийн 99.7 хувь нь биет хөрөнгө, 0.3 хувийг нь биет бус хөрөнгө эзэлж байна.

Нийт үндсэн хөрөнгө өмнөх оныхоос 1,665,202.5 сая төгрөгөөр өссөн байна.

Биет үндсэн хөрөнгийг бүтцээр нь харвал 69.0 хувийг нь барилга, байгууламж, 2.2 хувийг нь авто-тээврийн хэрэгсэл, 4.6 хувийг нь машин тоног төхөөрөмж, 10.3 хувийг нь зам, гүүрийн байгууламж, 4.7 хувийг нь дуусаагүй барилга, байгууламж, 9.2 хувийг нь бусад хөрөнгө эзэлж байна.

Нийт хөрөнгийн бүтэц

Хүснэгт 85. Улсын секторын нийт хөрөнгийн бүтэц /Засгийн газрын хяналтанд байгаа байгууллагуудаар, сая төгрөгөөр/

Д/д Байгууллагын нэр Нэгтгэсэн үлдэгдэл

1. Үндэсний аудитын газар 248.42. Үндэсний статистикийн хороо 1,942.23. Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөл 350.14. Авлигатай тэмцэх газар 3,343.05. Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд 22,400.66. Батлан хамгаалахын сайд 303,226.17. Боловсрол,соёл, шинжлэх ухааны сайд 1,181,555.08. Гадаад харилцааны сайд 72,548.79. Зам тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайд 842,766.510. Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газар 49,507.711. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэц 1,767.912. Монгол Улсын Ерөнхий сайд 46,762.313. Монгол Улсын Их Хурал 2,054.814. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар 652.115. Монгол Улсын Шадар сайд 109,991.816. Монгол Улсын Тэргүүн Шадар сайд 19,396.417. Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд 398,192.519. Орон нутгийн төсвийн ерөнхийлөн захирагч нар 328,148.420. Сангийн сайд 295,133.521. Санхүүгийн зохицуулах хороо 2,069.722. Сонгуулийн Ерөнхий хороо 75.923. Төв төрийн сан 2,324,001.924. Төрийн болон орон нутгийн өмчит үйлдвэрийн газрууд 1,784,799.225. Төрийн албаны зөвлөл 224.926. Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайд 95,215.527. Улсын Дээд шүүх 743.828. Улсын Ерөнхий прокурор 6,706.329. Хүний эрхийн үндэсний комисс 174.530. Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд 217,137.831. Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд 237,392.832. Монголын үндэсний олон нийтийн радио телевиз 16,489.133. Цагаатгах ажлыг удирдан зохион байгуулах комисс 61.434. Шүүхийн ерөнхий зөвлөл 18,914.435. Эрүүл мэндийн сайд 386,956.7

Бүгд дүн 8,770,951.9

БОГИНО ХУГАЦААТ ӨР ТӨЛБӨР

Хүснэгт 86. Богино хугацаат өр төлбөр /сая төгрөгөөр/

Үзүүлэлт Төсөвт байгууллага Төрийн сан Төсөл, сан

Төрийн болон орон нутгийн өмчит газар

БҮГД ДҮН

Богино хугацаат үнэт цаас 638,728.9 638,728.9

Богино хугацаат зээлийн өглөг 503.6 6,967.8 966.3 22,362.8 30,800.5

Өглөг 28,810.9 5,113.5 103,489.4 275,367.9 412,781.7

Урьдчилж орсон орлого 71,166.0 5,235.5 41,898.1 118,299.6БОГИНО ХУГАЦААТ ӨР

ТӨЛБӨРИЙН ДҮН 100,480.5 650,810.2 109,691.2 339,628.8 1,200,610.7

Богино хугацаат зээлийн өр төлбөр

Санхүүгийн байдлын тайланд тусгагдсан богино хугацаат зээлийн өглөгийн дүнг төсвийн ерөнхийлөн захирагчдаар нь харуулбал:

(сая төгрөгөөр)

Д/д Үзүүлэлт БҮГД ДҮН

1 Үндэсний аудитын газар 25.62 Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөл3 Үндэсний статистикийн газар 14.84 Авилгатай тэмцэх газар 0.65 Байгаль орчны сайд 1,828.26 Батлан хамгаалах сайд 140.67 Боловсрол, соёл шинжлэх ухааны сайд 12,824.18 Гадаад харилцааны сайд 1,045.09 Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайд 17,932.6

10 Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газар 14.211 Монгол Улсын үндсэн хуулийн цэц 305.512 Монгол Улсын Ерөнхий сайд 4,185.913 Монгол Улсын Шадар сайд 1,421.714 Нийгэмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд 11,458.915 Орон нутгийн төсвийн ерөнхийлөн захирагч нар16 Үүнд: Өмнөговь 32.717 Архангай 67.318 Баян-Өлгий 318.019 Баянхонгор 76.720 Булган 453.621 Говь-Алтай 358.522 Говьсүмбэр 0.423 Дархан-Уул 698.224 Дорноговь 1,868.525 Дорнод 26.526 Дундговь 1,576.727 Завхан 109.928 Нийслэл 2,302.929 Орхон 1,229.530 Сүхбаатар 483.331 Сэлэнгэ 415.432 Төв 819.333 Увс 563.334 Хөвсгөл 103.535 Ховд 41.136 Хэнтий 95.637 Сангийн сайд 2,241.138 Санхүүгийн зохицуулах хороо 1, 515.2

39 Төв төрийн сан 643,032.640 Төрийн өмчит үйлдвэрийн газар 330,628.741 Тэргүүн шадар сайд 456.542 Улсын Ерөнхий прокурор 16.743 Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд 95,028.344 Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд 59 ,730.345 Монголын үндэсний олон нийтийн радио телевиз 136.146 Шүүхийн ерөнхий зөвлөл 0.147 Эрүүл мэндийн сайд 1,314.848 Эрчим хүч, эрдэс баялгын сайд 3,671.2

Бүгд дүн 1,200,610.7

Богино хугацаат зээлийн өглөгийн дийлэнх хувийг эзэлж байгаа Төв төрийн сангийн 643,032.6 сая төгрөгийг задлан үзвэл 99.3 хувийг богино хугацаат үнэт цаас эзэлж байна.

Өглөг

Хүснэгт 87. Өглөг /сая төгрөгөөр/

Үзүүлэлт Төсөвт байгууллага Төрийн сан Төсөл, сан

Төрийн болон орон нутгийн өмчит газар Нийт дүн

Ажилчидтай холбогдсон тооцоо 600.3 27.4 7,245.7 7,873.4

Бараа үйлчилгээний зардлын тооцоо 5,021.4 6,584.2 23,594.0 35,199.6

Татаас, санхүүжилт, шилжүүлгийн тооцоо 304.7 304.7

Хөрөнгө бэлтгэхтэй холбогдсон тооцоо 1,926.1 17.4 1,943.5

Бусад өглөг 21,263.0 4,808.7 96,860.3 244,528.2 367,460.2

Өглөгийн дүн 28,810.8 5,113.4 103,489.3 275,367.9 412,781.4

Нийт өглөгийн 412,781.0 сая төгрөгийн 66.9 хувийг нь төрийн болон орон нутгийн өмчит газрууд, 25 хувийг нь төсөл, сан, 6.9 хувийг нь төсөвт байгууллага, 1.2 хувийг нь төрийн сан тус тус эзэлж байна

УРТ ХУГАЦААТ ӨР ТӨЛБӨР

Хүснэгт 88. Урт хугацаат өр төлбөрийн бүтэц /сая төгрөгөөр/

Үзүүлэлт Төсөвт байгууллага Төрийн сан Төсөл, сан

Төрийнболон орон нутгийн өмчит газар

БҮГД ДҮН

Урт хугацаат үнэт цаас 108.418,9 27.106,0 135.524,8

Урт хугацаат зээл 8.765,1 2.745.231,2 201.500,2 654.017,8 3.609.514,2

УРТ ХУГАЦААТ ӨР, ТӨЛБӨРИЙН ДҮН 8.765,1 2.853.650,1 201.500,2 681.123,8 3.745.039,0

Нийт урт хугацаат үнэт цаас 135,524.8 сая төгрөг байгаа нь Валютын сангийн гишүүнчлэлийн хувь оролцоо 108,418.8 сая төгрөг, Орон сууц санхүүжилтийн корпораци 20,048.6 сая төгрөг, Төрийн өмчит үйлдвэрийн газруудад 7,057.4 сая төгрөгийн үнэт цаас байна.

Нийт урт хугацаат зээл 3,609,514.2 сая төгрөг байна. Үүнд хамрагдах зээлийг төрлөөр нь авч үзвэл:

Төсөвт байгууллага 8,765.1 сая төгрөгийн зээлтэй байгаа нь Зам тээвэр барилга хот байгуулалтын яам, Эрдэс баялаг, эрчим хүчний яам, Монголын үндэсний олон нийтийн радио телевиз байна.

Төрийн сангийн 2,745,231.2 сая төгрөгийн урт хугацаат зээлийг зээл олгогч улсаар нь хүснэгт 8.1-д үзүүллээ.

Төсөл сангийн 201,500.2 сая төгрөгийг урт хугацаат зээлийг байгууллага тус бүрээр нь хүснэгт 8.2-д харууллаа.

Төрийн болон орон нутгийн өмчит газрын 654,017.8 сая төгрөгийн урт хугацаат зээлийг байгууллага тус бүрээр нь хүснэгт 8.3-д харууллаа.

Урт хугацаат зээлийн бүтэц

Хүснэгт 89. Урт хугацаат зээлийн бүтэц

Д/д Зээл олгогч улс Зээл олгосон тоо Эцсийн үлдэгдэл12/31/2009

1 Япон улс 11 534.318,62 ХБНГУ 17 141.916,53 ОХУ 1 6,34 БНХАУ 3 26.230,65 Бүгд Найрамдах Финлянд Улс 1 13.911,26 Азийн хөгжлийн банк 38 897.151,97 Дэлхийн банк 23 565.677,38 Нордик сан 5 50.872,29 Олон улсын валютын сан 4 19.775,3

10 Бүгд Найрамдах Солонгос Улс 7 69.628,611 Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улс 2 36.071,012 Швед улс 1 3.490,713 Испанийн хаант улс 2 22.363,214 Кувейтын сан 3 57.329,015 Бельгийн вант улс 1 8.924,716 Газар тариаланг хөгжүүлэх олон

улсын сан2 26.252,3

17 Шанхай корпораци 1 12.913,418 Абу-Даби сан 1 15.105,119 Бүгд Найрамдах Польш Улс 1 2.756,520 Румын улс 1 280,021 Франц 2 4.342,0

Нийт зээл 127 2.509.316,6ОУВС-гийн өглөг 235.914,6

БҮГД 2.745.231,2

2009 оны 12 сарын 31-ны байдлаар нийт 21 улсаас 127 удаагийн зээл авалтаар 2,509,316.6 сая төгрөгийн зээл авсан байна. Нийт зээлийн үлдэгдлийн 35.7 хувийг Азийн хөгжлийн банкны, 21 хувийг нь Япон Улсын, 22.5 хувийг Дэлхийн банкны, үлдсэн 20.8 хувийг нь бусад улсын болон сангуудын зээл эзэлж байна.

Хүснэгт 90. Урт хугацаат зээлийн төрөл /сая төгрөгөөр/

Д/д

Зээлийн төрөл Эцсийн үлдэгдэл12/31/2009

1 Төслийн зээл 1,683,324.02 Автозамын зээл 294,191.23 Санхүүгийн зээл 512,026.14 ОУВС-гийн зээл 19,775.3

Нийт зээл 2,509,316.6

Гаднаас авсан нийт 2,509,316.6 сая төгрөгийн зээлийн үлдэгдлийн 67.0 хувийг төслийн зээл, 11.7 хувийг автозамын зээл, 20.4 хувийг санхүүгийн зээл эзэлж байгаа бол үлдэх 0.9 хувийг Олон улсын валютын сангийн зээл эзэлж байна. Төслийн зээл хэрэгжиж байгаа салбарууд:

Боловсролын салбар Засаглалын салбар Нийгмийн хамгаалал, ядуурлын салбар Орон сууц, нийтийн аж ахуй барилгын салбар Санхүү, эдийн засгийн салбар Тээврийн салбар Эрүүл мэндийн салбар Эрчим хүчний салбар

Автозамын зээлийн төрлүүд:

Бүс нутгийн тээврийн дэд бүтцийг хөгжүүлэх төсөл 2087-МОN(SF)-Авто замын хөгжил III Тээврийн салбарын хөгжил төсөл Эрдэнэт Булган Уньт зам MON-5-Авто замын хөгжил III MON-7-Хөдөлгөөний аюулгүй байдлын сүлжээ төсөл NDF353-Тээврийн салбарын хөгжил төсөл

Санхүүгийн зээлийн төрлүүд:

2218-МОN(SF)-Санхүүгийн хөтөлбөр 3659 MOG-Санхүүгийн чадавхийг бэхжүүлэх төсөл 3803MOG- Эдийн засгийн чадавхийг бэхжүүлэх төсөл 4069 MOG-Малын индексжүүлсэн

даатгал төсөл

4088 MOG-Хувийн хэвшлийн хөгжил MON-P7-Жижиг дунд үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх төсөл

Төсөл сангийн урт хугацаат зээл

Хүснэгт 91. Төсөл сангийн урт хугацаат зээл /сая төгрөгөөр/

Д/д Байгууллага 2009

1 БНАЗХТ- 2087- MON-5 37,160.52 БНТДБХТ-BMZ/65112 5,623.73 Зүүн чиглэлийн гол зам барих болон тоног төхөөрөмж нийлүүлэх төсөл 25,640.24 Кадастрын зураглал ба газрын бүртгэл төсөл 13,630.65 ОН-ын хотуудын НАА-г хөгжүүлэх МОН-1907 23,515.56 Хот байгуулалтын төсөл МОН 2301 869.77 Эрдэнэт Булган Уньт төсөл 19,697.68 Засаглалийн шинэчлэлийн чадавхийг бэхжүүлэх төсөл 2,583.49 Засаглалыг дэмжих төсөл 12,737.510 Малын индексжүүлсэн даатгал төсөл 3,849.811 Хувийн хэвшлийг дэмжих төсөл 2 10,508.712 Эдийн засгийн чадавхийг бэхжүүлэх Техник Туслалцааны Зээлийн төсөл 8,979.113 Дэлхийн банкны зээлээр хэрэгжиж байгаа Эрчим хүчний төсөл 36,703.8

Нийт дүн 201,500.2

100 хувь Төрийн болон орон нутгийн өмчит газрын урт хугацаат өр төлбөр

Хүснэгт 92. 100 хувь Төрийн болон орон нутгийн өмчит газрын урт хугацаат өр төлбөр /сая төгрөгөөр/

Д/д ТӨҮГ-ын нэрс 20091 Увс авто зам засварын алба 460.32 Цахилгаан түгээх сүлжээ 236.83 Шивээ Овоо 92,371.44 Багануур Зүүн өмнөд Бүсийн цахилгаан түгээх сүлжээ 78.35 Талын зам 297.76 Дархан авто зам засварын алба 1,478.27 ДарханыТөмөрлөгийнүйлдвэр 3,498.98 Завхан авто зам засварын алба 598.39 Дулааны 3-р цахилгаан станц 67,463.310 Улаанбаатар авто зам засварын алба 1,303.011 ДорнодбүсийнЭХнийсистем 22,583.412 ГовьАлтай авто зам засварын алба 322.513 Цементшохой 5,478.614 УБЦахилгаантүгээхсүлжээ 32,676.915 Дарханыдулаанысүлжээ 459.716 Дулааны 2-р цахилгаан станц 988.217 Ховд авто зам засварын алба 742.318 Ховд цахилгаан түгээх сүлжээ 159,819 ТБЦДСүлжээ 7,914.420 Дулааны 4-р цахилгаан станц 129,394.521 УБДулаанысүлжээ 66,075.922 Даланзадгадындулааныцахстанц 7,799.623 Дарханы дулааны цахилгаан станц 12,095.224 Диспитчерийнүндэснийтөв 9,660.725 Харгуй 34.226 Дорноговь авто зам засварын алба 357.227 Сэлэнгэ авто зам засварын алба 352.928 Мэдээлэлхолбоонысүлжээ 65,478.429 АЗТТТ 1,983.830 Орон нутгийн өмчит үйлвэрийн газрууд 90,448.931 Иргэний нисэхийн ерөнхий газар 31,223.4

НИЙТ 654,017.8

Төрийн болон орон нутгийн өмчит газрууд 2009 оны жилийн эцсийн тайлангаар нийт 654,017.8 сая төгрөгийн урт хугацаат өртэйбайна. Энэ нь ихэвчлэн арилжааны банк, гадны байгууллагаас авсан төслийн зээлийн өр байна.

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН САНХҮҮГИЙН НЭГТГЭСЭН ТАЙЛАНД ХАМРАГДСАН БАЙГУУЛЛАГЫН НЭРС

Хүснэгт 93. 100 хувь Төрийн болон орон нутгийн өмчит газрын нэрс

№ Харъалал Регистрийн дугаар АЖ АХУЙН НЭГЖҮҮД Төрийн өмчийн

оролцооны хувь

      Төрийн өмчит хувьцаат компани  1 Нийслэл 5083613 Авто замын тоног төхөөрөмжийн түрээс ХК 1002 Архангай 2696126 Архангай Авто зам засвар арчлал ХК 1003 Увс 2002329 Баруун бүсийн эрчим хүчний систем ХК 1004 Сангийн яам 2688794 Багануур ДЦС ХК 1005 Сангийн яам 2008904 Багануур-Зүүн өмнөд бүсийн цахилгаан түгээх станц 1006 Булган 2882191 Булган Авто зам засвар арчлал ХК 1007 Говь-Алтай 2634392 Говь-Алтай Авто зам засвар арчлал ХК 1008 Дархан-Уул 2688549 Дарханы ДЦС ХК 1009 Дархан-Уул 2051303 Дархан төмөрлөгийн үйлдвэр ХК 100

10 Дархан-Уул 2051028 Дархан Авто зам засвар арчлал ХК 10011 Сангийн яам 2664623 Дулааны цахилгаан станц-2 ХК 10012 Сангийн яам 2546191 Дулааны цахилгаан станц-3 ТӨХК 10013 Сангийн яам 2688352 Дулааны цахилгаан станц-4 ХК 10014 Сангийн яам 2688514 Даланзадгадын ДЦС ХК 10015 Дархан-Уул 2650061 Дарханы дулааны сүлжээ ХК 10016 Сангийн яам 2628651 Дорнод бүсийн эрчим хүчний систем ХК 10017 Дорноговь 3306437 Дорноговь Авто зам засвар арчлал ХК 10018 Завхан 2103699 Завхан Авто зам засвар арчлал ХК 10019 Сангийн яам 2613247 МИАТ 10020 Сангийн яам 2116545 Монгол Шуудан ХК 10021 Сангийн яам 2604795 Налайх дулааны станц ХК 10022 Хан-Уул 5056306 Оргил рашаан сувилал ХК 10023 Орхон 4369963 Орхон Авто зам засвар арчлал ХК 10025 Сэлэнгэ 3735362 "Сэлэнгэ АЗЗА" ХК 10026 Баянгол 5011248 Сэргээгдэх эрчим хүчний үндэсний төв 10027 Төв 2053705 Төв Авто зам засвар арчлал ХК 10028 Сангийн яам 2685221 Төвийн бүсийн цахилгаан түгээх сүлжээ ХК 10029 Сангийн яам 2646161 Улаанбаатар цахилгаан түгээх сүлжээ ХК 10030 Сангийн яам 2688476 УБ Дулааны сүлжээ ХК 10031 Увс 2002345 Увс Авто зам засвар арчлал ХК 10032 Нийслэл 2584808 Улаанбаатар Авто зам засвар арчлал ХК 10033 Өвөрхангай 2058286 Хархорин Авто зам засвар арчлал ХК 10034 Ховд 2684799 Ховд Авто зам засвар арчлал ХК 10035 Хөвсгөл 4122917 Хөвсгөл Авто зам засвар арчлал ХК 10036 Сангийн яам 2071096 Хөрөнгийн бирж ХК 10037 Увс 2002388 Цахилгаан түгээх сүлжээ ХК 10038 Сэлэнгэ 2641984 Цемент шохой ХК 10039 Сангийн яам 2688417 Эрдэнэт Булганы цахилгаан түгээх сүлжээ ХК 10040 Сангийн яам 2688557 Эрдэнэт ДЦСтанц ХК 10041 Баянзүрх 2680661 Эрдэнэ зам ХК 100

      Хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани  42 Нийслэл 2699877 Диспетчерийн үндэсний төв ХХК 10043 Сангийн яам 5081092 Мэдээлэл, холбооны сүлжээ ХХК 10044 Нийслэл 2797356 Төрийн үйлчилгээ 10045 Нийслэл 2788721 Үнэт цаасны төлбөр тооцоо, төвлөрсөн хадгаламжийн төв 10046 Нийслэл 9077421 Хараагүй хүмүүсийн хөдөлмөр сургалтын үйлдвэр ХХК 10047 Улаанбаатар 5124913 Эрдэнэс МГЛ ХХК 100

      Төрийн өмчит үйлдвэрийн газар  48 Хэнтий 2795671 Харгуй ТӨҮГ 10049 Сонгинохайрхан 2046997 Геологийн судалгааны төв 10050 Хан-Уул 2117746 Биокомбинат ТӨҮГ 10051 Сонгинохайрхан 2120755 Геологийн төв лаворатори 10052 Чингэлтэй 2119099 Тамга тэмдэгийн үйлдвэр 10053 Сүхбаатар 2017415 Талын зам 100

54 Баянгол 2119668 ЦЕГ-ын харъяа Цагаан шонхор 10055 Баянзүрх 2119811 Монгол кино нэгтгэл ТӨҮГ 10056 Чингэлтэй 5120284 Хэрэмт цамхаг/Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий

газрын харъяа/ УТҮГ100

57 Төв 2053152 ШТН/Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газрын харъяа/ УТҮГ

100

58 Баянзүрх 9115013 Газар ивээл/Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газрын харъяа/ УТҮГ

100

58 Хан-Уул 2118122 Армоно Корпораци 10059 Хан-Уул 2018101 Эрчим корпораци 10060 Хан-Уул 2094568 ХАА-н техникийн ШУТҮ-ийн нэгдэл 100

      Бусад  61 Улаанбаатар 2046865 Биотехнологи үйлдвэр судалгааны төв 10062 Улаанбаатар 2120127 Засгийн газрын хэвлэх үйлдвэр 10063 Говь-Сүмбэр 2004879 Шивээ-Овоо ХК 9064 Баянхонгор 3122808 Баянхонгор-Цөм сүргийн үржлийн аж ахуй 10065 Увс 4000498 Увс-Цөм сүргийн үржлийн аж ахуй 10066 Сүхбаатар 3673545 Сүхбаатар-Цөм сүргийн үржлийн аж ахуй 10067 Говь-Алтай 3244881 Говь-Алтай-Цөм сүргийн үржлийн аж ахуй 10068 Булган 3183807 Булган-Цөм сүргийн үржлийн аж ахуй 10069 Дундговь 3428397 Дундговь-Цөм сүргийн үржлийн аж ахуй 10070 Өмнөговь 3612066 Өмнөговь-Цөм сүргийн үржлийн аж ахуй 10071 Дорнод 3368041 Дорнод-Цөм сүргийн үржлийн аж ахуй 10072 Хэнтий 4184254 Хэнтий-Цөм сүргийн үржлийн аж ахуй 10073 Төв 3856445 Төв-Цөм сүргийн үржлийн аж ахуй 10074 Хөвсгөл 4123077 Хөвсгөл-Цөм сүргийн үржлийн аж ахуй 10075 Сангийн яам 5214203 Монголын төмөр зам 10076 Дорноговь. Замын Үүд 3308421 Шингэн түлшний шилжүүлэн ачих байгууламж 10077 Улаанбаатар 5291844 Мон Атом 10078 Улаанбаатар 5313376 Аялал жуулчлалын үндэсний төв 10079 Ховд 2684853 Ховд ЦТС ХХК 10080 Төв 2683857 Авдрант хайрхан/Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий

газрын харъяа/ 100

81 Багануур 2873095 Багануур тоосго/Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газрын харъяа/

100

82 БХЯ 2119374 Бөртэ 10083 БХЯ 2075512 Транс сэргэлт 10084 БХЯ 2637871 Бага баян 10085 БХЯ 2843471 Монгол цэрэг жуулчин 10086 БХЯ 2119722 Хөрөнгө оруулалт барилга захиалагч 10087 Сангийн яам 5341469 Төрийн банк 10088 ЗТБХБЯам 2628546 Иргэний нисэхийн ерөнхий газар 10089 ЗТБХБЯам 9106545 Эрчим хүчний газар 10090 ЗТБХБЯам   Авто замын хяналт судалгааны төв 10091 ЗТБХБЯам Орон сууц санхүүжилтийн корпораци 100

Хүснэгт 94. Аймаг орон нутгийн өмчид ААН

Д/д Аймаг,хот Регистрийн дугаар Орон нутгийн өмчит ААН

1 Архангай 2606666 Ундарга2 Баян-Өлгий

   

2004607 Цахилгаан шугам сүлжээний газар3 2004275 Нийтийн аж ахуйн үйлчилгээний Ний Суат4 9006451 Нэзасгийн төв5 9004106 Хүүхдийн зоост зуслан6 Баянхонгор

 2605791 Чандмань Баянхонгор

7 2605392 Баянхонгор Эрчим хүч түгээх8 Булган 2796163 Булган мээж9 2103311 ЭХН Үйлдвэр10 2625385 Ундарга Алтай11 3244571 Шарга сум Эрчим хүч12 3244954 Төгрөг сум Эрчим хүч13 2625105 Говь-Алтай Нийтлэг үйлчилгээ14 2625377 Өлзий утасцээл15 Дорноговь 3306364 Өргөн баян илч

  

16 2798883 ЗамынҮүд Нийтийн аж ахуйн үйлчилгээний төв17 2771551 Чандмань илч ОНӨ18 Дорнод

   

2726394 Нийтийн аж ахуйн үйлчилгээний ХХК19 2802015 Чойбалсан хөгжил20 3369757 Сум дундын ойн анги21 3368912 Гэрэл сэтгэмж22 Дундговь

 3427951 Дундговь-Ус

23 2012642 Тээврийн алба24 Завхан 3489353 Даян Очир25 Өвөрхангай

 2603888 Зам тээврийн алба

26 2058308 Онги ус суваг24 Өмнөговь

 3611906 Цито говь

25 3611949 Жанжин говь26 3612082 Аргамжин цэцэг27 2016044 Элка28 3612279 Алиман тойром29 2875098 Хаан мандал30 2848767 Ном дизель дулаан31 2015617 Долоо шарзаг32 2016745 Гурван мөнх34 2559323 Хөгшөө35 3611957 Эрхэсгуа36 3611973 Оргил доржшүг37 3612457 Ингэн нүд38 3612015 Сүжийн говь39 2016001 Коксзаг40 3611353 Манлайн бадрах41 2875101 Дэмд Од42 2799979 НЦС43 3612627 Буянт хотхон44 2015625 Цог өрнөх45 3611922 Рашаант говь46 3611876 Аврах говь47 2015633 Хан дизель48 2858304 Говийн нарны илч49 3611965 Элемент говь50 3611884 Элгэмсэг говь51 3612775 Нөрөөт говь52 3612538 Өсөх далай53 2697475 Эрдэнэсийн буян54 Сүхбаатар 2017318 Байгалийн засал55 2016966 Дөрвөлж56 2742322 Сүхбаатар нийтлэг үйлчилгээ57 2017393 Төмөр бетоны үйлдвэр58 2554135 Түмэнцогт59 2742373 Түмэнцогт ус дулаан60 3673499 Барилга хот байгуулалтын алба61 Сэлэнгэ 2055856 Урсгал ус ХХК62 2056194 Гавшгай ус63 2602873 Цант орхон64 3735001 Сэлэнгэ зүүнхараа65 2602644 Сэлэнгэ Энерго67 2055902 Сэлэнгэ эрчим хүч68 2055791 Ой ан төв69 2544318 Дөмбөн сайхан70 2744732 Хүдэр дулаан71 Төв 3855562 Төв Чандмань ДЭХГ72 2649454 Томоко73 3855694 Заамар Илч74 3855619 Бэлхийн Ундарга75 Ховд

  

2684853 Ховд цахилгаан түгээх сүлжээ76 2086808 Шим Ус77 4062132 ХАЗД дэргэдэх Барилга хот байгуулалтын алба78 Хөвсгөл

  

2496569 Хөвсгөл Эрчим хүчний үйлдвэр79 2863057 Хөвсгөл дулаан80 2110067 Ус суваг нийтийн аж ахуйн үйлчилгээ81 Хэнтий 4183789 Бор-Өндөр хөгжил

82 Дархан 

2736012 Дархан-Ус суваг83 4245636 Дулаан Шарын гол84 Орхон

 4371402 Гэрбүл

85 4371364 Эрдэнэт амьдрал86 2101017 Хот тохижуулах87 2802813 Эрдэнэт ус88 2101025 Халдваргүйжүүлэлтийн төв89 Говьсүмбэр

 2005093 Тохижилт Сүмбэр

90 2005166 Талын илч91 Нийслэл

 2117053 Автобус 1

92 2116901 Цахилгаан Тээвэр93 2117169 НийслэлийнТээвэр94 2699257 Дарцагт95 2557932 Улаанбаатар зам засвар арчлалт96 2117118 Орон сууц нийтийн аж ахуйн үйлчилгээний газар97 2117096 Усны барилга байгууламж98 2117568 Ус сувгийн удирдах газар99 2117576 Гэрлэх ёслолын ордон

100 5097401 Улаанбаатар чуулга101 2576589 Нийслэлийн өмчийн газар102 5091926 Ганга өргөө103 5088356 Бат баянбүрд104 5022118 Усан спорт сургалтын төв105 2548631 Улаанбаатар сан106 5090601 Орон сууц нийтийн аж ахуйн үйлчилгээний Баянхошуу салбар107 2788845 Симс108 2789434 Хаусинг сервис109 2862433 Ивэн эх110 2830426 Өнөр горхи111 2806274 Эцэг эх хүү112 2791897 Сан комфорт113 2861879 Сансар өргөө114 2834057 Дулаан өргөө115 2559714 Цэцэрлэгжилт компани116 2833719 Эма Энд Би117 2833557 Толгойт Инк118 2863839 Опен хаус119 2862824 Хайрхан Уул өргөө120 2788764 Ашид Ундрах121 2833573 Санни хаус122 2834359 Өнөр хотхон123 2729814 Хилийн цэргийн анги124 2626195 Ээлт өргөө125 2788802 Хөх асар126 5056837 Өсвөр үе хүнс127 2846012 ГМ128 2118203 Асгат129 5157811 Баянголсэлбэ130 2008807 Автожим131 2008815 Багануур ус132 2604663 Налайх тохижилт үйлчилгээ133 2604493 Чандмань Налайх

Хүснэгт 95. Төсөл сангийн нэрс

Д/д Төсвийн ерөнхийлөн захирагч Төсөл, сангийн нэрс

1

Байгаль орчин аялал жуулчлалын сайд

JFPR2 Аялал жуулчлалын сан3 Байгаль орчны шинэчлэл4 Байгаль хамгаалах сан5 Карбоны санхүүжилтийн төслүүд боловсруулах6 Ногоон хэрэм7 Озоны үндэсний алба8 Ой бүхий газар нутгийг хамгаалах төсөл9 Батлан хамгаалахын сайд Зэвсэгт хүчний хөгжлийн сан

10

Боловсрол Соёл Шинжлэх ухааны сайд

Үр дүнд түргэн хүргэх төсөл11 Боловсролын хөгжлийн хөтөлбөр-4 12 Боловсролын хөгжлийн хөтөлбөр-313 Боловсролын хямралын төсөл14 Соёл, урлаг хөгжүүлэх сан15 Сургалтын төрийн сан16 Шинжлэх ухаан технологийн сан17

Зам тээвэр, барилга хот байгуулалтын сайд

Автозамын төлбөртэй цэг18 БНАЗХТ- 2087- MON-519 БНТДБХТ-BMZ/6511220 Гэр хорооллыг олон нийтийн оролцоотой хөгжүүлэх төсөл

Зүүн чиглэлийн гол зам барих болон тоног төхөөрөмж нийлүүлэх төсөл22 Кадастрын зураглал ба газрын бүртгэл төсөл23 Орон нутгийн хотуудын НАА-г хөгжүүлэхМОН-190724 Сумын төв, суурин газрын ундны усны чанарыг сайжруулах25 Хот байгуулалтын төсөл МОН 230126 Эрдэнэт Булган Уньт төсөл27 Монгол Улсын Ерөнхий

сайдБүх нийтийн үүргийн үйлчилгээний сан

28Нийгмийн хамгаалал

хөдөлмөрийн сайд

Нийгмийн даатгалын сан29 Тэтгэврийн нөхөн олговор30 Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих сан31 Халамжийн сан32

Орон нутгийн төсвийн ерөнхийлөн захирагч

Аймаг хөгжүүлэх сан33 Өмч хувьчлалын сан34 Байгаль нөхөн сэргээх сан35 Жижиг дунд үйлдвэрийг дэмжих төсөл36 Малын хулгайгаас сэргийлэх сан37 Орон нутгийн бусад төсөл сан38 Орон нутгийн сан39 Сум хөгжүүлэх сан40

Сангийн сайд

Засаглалийн шинэчлэлийн чадавхийг бэхжүүлэх төсөл41 Засаглалыг дэмжих төсөл42 Малын индексжүүлсэн даатгал төсөл43 Монгол улсыг хөгжүүлэх сан44 Хөрөнгө оруулалт хөгжлийн сан45 Хувийн хэвшлийг дэмжих төсөл 246 Эдийн засгийн чадавхийг бэхжүүлэх техник туслалцааны зээлийн төсөл47 Эрсдлийн сан48 Хүнс хөдөө аж ахуйн

хөнгөн үйлдвэрийн сайдKR-2

49 Бөөний худалдааны сүлжээ төслийн нэгж50 Жижиг дунд үйлдвэрийг дэмжих сан51 КР-152 Мал хамгаалах сан53 Малын эрүүл мэнд мал аж ахуйн зах зээл төсөл54 Тариалан эрхлэх сан55 Эрүүл мэндийн сайд Дархлаажуулалтын сан56 Эрүүл мэндийн салбарын хөгжил-2 хөтөлбөр57 Эрдэс баялаг эрчим

хүчний сайдДэлхийн банкны зээлээр хэрэгжиж байгаа Эрчим хүчний төсөл

58 Хөдөөгийн цахилгаан хангамжид сэргээгдэх эрчим хүчнийг ашиглах